Professional Documents
Culture Documents
Các bài hình học trong đề tuyển sinh lớp 10 năm 2019 3 1 1 PDF
Các bài hình học trong đề tuyển sinh lớp 10 năm 2019 3 1 1 PDF
1
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
2
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 2: Cho(O) đường kính AC. Trên đoạn
OC lấy điểm B và vẽ đường tròn tâm O’, D
đường kính BC. Gọi M là trung điểm của đoạn
AB. Từ M vẽ dây cung DE vuông góc với AB; I
DC cắt đường tròn tâm O’ tại I.
a) Tứ giác ADBE là hình gì? A C
M O B O'
b) Chứng minh: DMBI nội tiếp.
c) Chứng minh: B, I, C thẳng hàng và
MI = MD.
d) Chứng minh: MC.DB = MI.DC E
d) Chứng minh: MI là tiếp tuyến của (O’)
GIẢI
a). Tứ giác ADBE là hình gì?
Do MA=MB vaø ABDE taïi M neân ta coù DM=ME.
ADBE laø hình bình haønh.
Maø BD=BE(AB laø ñöôøng trung tröïc cuûa DE) vaäy ADBE laø hình thoi.
b )C/m DMBI noäi tieáp.
BC laø ñöôøng kính,I(O’) neân 𝐵𝐼𝐷̂ =1v.Maø 𝐷𝑀𝐵̂ =1v(gt)𝐵𝐼𝐷 ̂ +𝐷𝑀𝐵̂ =2vñpcm.
c)C/m B;I;E thaúng haøng.
Do AEBD laø hình thoi BE//AD maø ADDC (goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng
troøn)BEDC; CMDE(gt).Do 𝐵𝐼𝐶 ̂ =1v BIDC.Qua 1 ñieåm B coù hai ñöôøng thaúng BI
vaø BE cuøng vuoâng goùc vôùi DC → B;I;E thaúng haøng.
C/m MI=MD: Do M laø trung ñieåm DE; EID vuoâng ôû IMI laø ñöôøng trung tuyeán cuûa
tam giaùc vuoâng DEI MI=MD.
d) C/m MC.DB=MI.DC.
Haõy chöùng minh MCI∽ DCB (𝐶̂ chung ; 𝐵𝐷𝐼 ̂ =𝐼𝑀𝐵
̂ cuøng chaén cung MI do DMBI noäi
tieáp)
e)C/m MI laø tieáp tuyeán cuûa (O’)
-Ta coù O’IC caân 𝑂’𝐼𝐶 ̂ Tứ giác MBID noäi tieáp 𝑀𝐼𝐵
̂ = 𝑂’𝐶𝐼. ̂ =𝑀𝐷𝐵 ̂ (cuøng chaén
cung MB) BDE caân ôû B 𝑀𝐷𝐵 ̂ =𝑀𝐸𝐵 ̂ Do MECI noäi tieáp 𝑀𝐸𝐵 ̂ =𝑀𝐶𝐼 ̂ (cuøng chaén
cung MI)
Töø ñoù suy ra 𝑂’𝐼𝐶
̂ = 𝑀𝐼𝐵̂ 𝑀𝐼𝐵 ̂ +𝐵𝐼𝑂’
̂ =𝑂’𝐼𝐶̂ +𝐵𝐼𝑂’
̂ =1v
Vaäy MI O’I taïi I naèm treân ñöôøng troøn (O’) MI laø tieáp tuyeán cuûa (O’).
2
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
3
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 3: Cho ABC có A 90 0 . Trên AC lấy S
D
điểm M sao cho AM<MC.Vẽ đường tròn tâm A
O đường kính CM; đường thẳng BM cắt (O) M
tại D; AD kéo dài cắt (O) tại S.
a) Chứng minh: BADC nội tiếp.
O
b) BC cắt (O) ở E. Chứng minh rằng: ME là
phân giác của AED . B E
C
c) Chứng minh: CA là phân giác của BCS .
GIẢI
a) Chứng minh: BADC nội tiếp.
C/m A vaø D cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn thaúng BC moät goùc vuoâng. →ñpcm.
b) BC cắt (O) ở E. Chứng minh rằng: ME là phân giác của AED .
Haõy c/m AMEB noäi tieáp.
Cm
̂ =𝐴𝐸𝑀(
𝐴𝐵𝑀 ̂ Cuøng chaén cung AM)
̂ =𝐴𝐶𝐷
𝐴𝐵𝑀 ̂ ( Cuøng chaén cung MD)
̂ =𝐷𝑀𝐸
𝐴𝐶𝐷 ̂ ( Cuøng chaén cung MD)
̂ =𝑀𝐸𝐷
→ 𝐴𝐸𝑀 ̂ →ME là phân giác AED →ñpcm.
c) Chứng minh: CA là phân giác của BCS .
-̂𝐴𝐶𝐵= 𝐴𝐷𝐵̂ (Cuøng chaén cung AB)
-𝐴𝐷𝐵
̂ =𝐷𝑀𝑆 ̂ +𝐷𝑆𝑀 ̂ (Goùc ngoaøi tam giaùc MDS)
-Maø 𝐷𝑆𝑀
̂ = 𝐷𝐶𝑀 ̂ (Cuøng chaén cung MD)
̂ = 𝐷𝐶𝑆
𝐷𝑀𝑆 ̂(Cuøng chaén cung DS)
𝑀𝐷𝑆
̂ +𝐷𝑆𝑀 ̂ =̂ 𝑆𝐷𝐶 +𝐷𝐶𝑀
̂ → 𝑀𝐷𝑆 ̂ +𝐷𝑆𝑀 ̂ =𝑆𝐶𝐴.̂ → 𝐴𝐷𝐵 ̂ = 𝑆𝐶𝐴 ̂ Vaäy 𝐴𝐶𝐵
̂ = 𝑆𝐴𝐶
̂ →
AC laø phaân giaùc 𝐵𝐶𝑆
̂ →ñpcm.
3
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
4
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
a) Chứng minh: ADCB nội tiếp.
Haõy chöùng minh:
̂ =̂
𝑀𝐷𝐶 𝐵𝐷𝐶 =1v
Töø ñoù suy ra A vaø D nhìn ñoaïn thaúng BC döôùi moät goùc vuoâng…
b) Chứng minh: ME là phân giác của AED .
Do ABCD noäi tieáp neân
𝐴𝐵𝐷
̂ =𝐴𝐶𝐷 ̂ (Cuøng chaén cung AD)
Do MECD noäi tieáp neân 𝑀𝐶𝐷̂ =𝑀𝐸𝐷 ̂ (Cuøng chaén cung MD)
Do MC laø ñöôøng kính;E(O)𝑀𝐸𝐶 ̂ =1v𝑀𝐸𝐵 ̂ =1v ABEM noäi tieáp𝑀𝐸𝐴
̂ =𝐴𝐵𝐷.
̂
𝑀𝐸𝐴
̂ =𝑀𝐸𝐷 ̂ ME laø phaân giaùc 𝐴𝐸𝐷 ̂ →ñpcm
c) Chứng minh: ASM ACD .
Ta coù 𝐴̂ 𝑆𝑀=𝑆𝑀𝐷
̂ +𝑆𝐷𝑀 ̂ (Goùc ngoaøi tam giaùc SMD)
Maø 𝑆𝑀𝐷
̂ =𝑆𝐶𝐷 ̂ (Cuøng chaén cung SD)
̂ =𝑆𝐶𝑀
𝑆𝐷𝑀 ̂ (Cuøng chaén cung SM)𝑆𝑀𝐷 ̂ +𝑆𝐷𝑀 ̂ =𝑆𝐶𝐷 ̂ +𝑆𝐶𝑀̂ =𝑀𝐶𝐷
̂ →
𝐴 𝑆𝑀= ̂
̂ 𝐴𝐶𝐷 →ñpcm
d) Chứng tỏ ME là phân giác của góc AED.
Tự CM như câu b bài số 2
e) Chứng minh ba đường thẳng BA; EM; CD đồng quy.
Goïi giao ñieåm AB;CD laø K.Ta chöùng minh 3 ñieåm K;M;E thaúng haøng.
Do CAAB(gt);BDDC(cmt) vaø AC caét BD ôû MM laø tröïc taâm cuûa tam giaùc
KBCKM laø ñöôøng cao thöù 3 neân KMBC.Maø MEBC(cmt) neân K;M;E thaúng haøng
ñpcm.
Bài 5: Cho ABC có 3 góc nhọn và AB <
AC nội tiếp trong đường tròn tâm O. Kẻ A
4
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
5
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Do ABDE noäi tieáp neân goùc EDC=BAE(Cuøng buø vôùi goùc BDE).Maø goùc
BAE=BCA’(cuøng chaén cung BA’) suy ra goùc CDE=DCA’. Suy ra DE//A’C. Maø goùc
ACA’=1v neân DEAC.
d) Gọi M là trung điểm BC. Chứng minh:MD = ME = MF.
Goïi N laø trung ñieåm AB.Neân N laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp töù giaùc ABDE. Do M;N laø
trung ñieåm BC vaø AB MN//AC(Tính chaát ñöôøng trung bình)
Do DEAC MNDE (Ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm moät daây…)MN laø ñöôøng trung
tröïc cuûa DE ME=MD.
Goïi I laø trung ñieåm AC.MI//AB(tính chaát ñöôøng trung bình)𝐴’𝐵𝐶 ̂ =𝐴’𝐴𝐶
̂ (Cuøng chaén
cung A’C). Do ADFC noäi tieáp 𝐹𝐴𝐶̂ =𝐹𝐷𝐶 ̂ (Cuøng chaén cung FC) 𝐴’𝐵𝐶 ̂ =𝐹𝐷𝐶̂ hay
DF//BA’ Maø 𝐴𝐵𝐴’ ̂ =1vMIDF. (Ñöôøng kính MIdaây cung DF)MI laø ñöôøng trung
tröïc cuûa DFMD=MF. Vaäy MD=ME=MF.
5
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
6
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
AB AM
Ta coù EFM∽ABM (theo c/m treân) maØ AM=2AP;FE=2FQ (gt)
FE MF
2 AP AM AP AM ̂ (suy ra töø EFM∽ABM)
vaø 𝑃𝐴𝑀
̂ =𝑀𝐹𝑄
2 FQ MF FQ FM
Vaäy: AMP∽FMQ.
d)C/m goùc:PQM=90o.
Do 𝐴𝑀𝑃
̂ =𝐹𝑀𝑄 ̂ 𝑃𝑀𝑄 ̂ =𝐴𝑀𝐹 ̂ PQM∽AFM 𝑀𝑄𝑃 ̂ =𝐴𝐹𝑀 ̂
̂ =1v𝑀𝑄𝑃
Maø 𝐴𝐹𝑀 ̂ =1v(ñpcm).
Bài 7: Cho (O) đường kính BC, điểm A nằm
trên cung BC.Trên tia AC lấy điểm D sao cho A
AB = AD. Dựng hình vuông ABED; AE cắt
(O) tại điểm thứ hai F; Tiếp tuyến tại B cắt
đường thẳng DE tại G. B C
a) Chứng minh BGDC nội tiếp. Xác định tâm O
I của đường tròn này. D
b) Chứng minhBFC vuông cân và F là tâm F
đường tròn ngoại tiếp BCD. I
c) Chứng minh: GEFB nội tiếp. E
c) Chứng tỏ:C, F, G thẳng hàng và G cũng
G
nằm trên đường tròn ngoại tiếp BCD. Có
nhận xét gì về I và F
GIẢI
a)C/m BGEC noäi tieáp:
-Söû duïng toång hai goùc ñoái…
-I laø trung ñieåm GC.
b)C/mBFC vuoâng caân:
𝐵𝐶𝐹=𝐹𝐵𝐴
̂ ̂ (Cuøng chaén cung BF) maø 𝐹𝐵𝐴 ̂ =45o (tính chaát hình vuoâng)𝐵𝐶𝐹̂ =45o.
̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn) ∆ BFC vuoâng caân taïi F →ñpcm.
𝐵𝐹𝐶
C/m F laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp BDC.Ta ñi c/m F caùch ñeàu caùc ñænh B;C;D
Do BFC vuoâng caân neân BC=FC. Xeùt hai tam giaùc FEB vaø FED coù:E F chung;
̂𝐹 =𝐹𝐸𝐷
𝐵𝐸 ̂ =45o;BE=ED(hai caïnh cuûa hình vuoâng ABED).BFE=E FD (c-g-
c)BF=FDBF=FC=FD.ñpcm.
c)C/m GE FB noäi tieáp:
Do BFC vuoâng caân ôû F Cung BF=FC=90o. sñg GBF= 1 Sñ cung BF= 1
2 2
o o
.90 =45 .(Goùc giöõa tieáp tuyeán BG vaø daây BF)
̂ =45o(tính chaát hình vuoâng)𝐹𝐸𝐷
Maø 𝐹𝐸𝐷 ̂ =𝐺𝐵𝐹 ̂ =45o.ta laïi coù 𝐹𝐸𝐷
̂ +̂𝐹𝐸𝐺 =2v𝐺𝐵𝐹
̂
̂ =2v Töù giaùc GEFB noäi tieáp.
+𝐹𝐸𝐺
d)C/m C;F;G thaúng haøng:
Do töù giaùc GEFB noäi tieáp 𝐵𝐹𝐺
̂ =𝐵𝐸𝐺̂
6
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
7
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
̂ =1v𝐵𝐹𝐺
maø 𝐵𝐸𝐺 ̂ =1v.Do BFG vuoâng caân ôû F𝐵𝐹𝐶 ̂ =1v.𝐵𝐹𝐺 ̂
̂ =2vG;F;C thaúng haøng. C/m G cuõng naèm treân… :Do 𝐺𝐵𝐶
+𝐶𝐹𝐵 ̂= ̂ 𝐺𝐷𝐶 =1vTaâm
ñöôøng troøn ngoaïi tieáp töù giaùc BGDC laø FG naèn treân ñöôøng troøn ngoaïi tieáp BCD.
Deã daøng c/m ñöôïc I F.
Bài 8: Cho ABC có 3 góc nhọn nội tiếp trong A
(O). Tiếp tuyến tại B và C của đường tròn cắt F
nhau tại D. Từ D kẻ đường thẳng song song
với AB, đường này cắt đường tròn ở E và F,
cắt AC ở I (E nằm trên cung nhỏ BC). O
I
a) Chứng minhBDCO nội tiếp.
b) Chứng minh: DC2 = DE.DF. B C
c) Chứng minh:DOIC nội tiếp. E
d) Chứng tỏ I là trung đ iểm FE.
GIẢI
a)C/m:BDCO noäi tieáp
(Duøng toång hai goùc ñoái)
b)C/m:DC2=DE.DF.
Xeùt hai tam giaùc:DEC vaø DCF coù goùc D chung.
1
SñgoùcECD= sñ cung EC(Goùc giöõa tieáp tuyeán vaø moät daây)
2
1
Sñ goùc E FC= sñ cung EC(Goùc noäi tieáp)𝐸𝐶𝐷 ̂ DCE ∽DFCñpcm.
̂ =𝐷𝐹𝐶.
2
c)C/m DOIC noäi tieáp:
1
Ta coù: sñgoùc BAC= sñcung BC(Goùc noäi tieáp) (1)
2
Sñ goùc BOC=sñcung BC(Goùc ôû taâm);OB=OC;DB=DC(tính chaát hai tieáp tuyeán caét
nhau);OD chungBOD=COD ̂ ̂ 2sñ goùcDOC=sñ cung BC sñgoùc
𝐵𝑂𝐷 =𝐶𝑂𝐷
1
DOC= sñcungBC (2)
2
Töø (1)vaø (2)𝐷𝑂𝐶
̂ =𝐵𝐴𝐶. ̂
Do DF//AB𝐵𝐴𝐶 ̂ =𝐷𝐼𝐶 ̂ (Ñoàng vò) 𝐷𝑂𝐶
̂ =̂ 𝐷𝐼𝐶
Hai ñieåm O vaø I cuøng nhìn ñoaïn thaúng DC nhöõng goùc baèng nhau…Töù giaùc DOIC
noäi tieáp → ñpcm
d)Chöùng toû I laø trung ñieåm EF:
Do DOIC noäi tieáp 𝑂𝐼𝐷 ̂ =̂ 𝑂𝐶𝐷(cuøng chaén cung OD)
̂ =1v(tính chaát tieáp tuyeán)𝑂𝐼𝐷
Maø 𝑂𝐶𝐷 ̂ =1v hay OIID OIFE.Baùn kính OI vuoâng
goùc vôùi daây cung EFI laø trung ñieåmEF.
7
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
8
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 9: Cho (O), dây cung AB. Từ điểm M bất
M
kỳ trên cung AB(M A và M B), kẻ dây cung
P
MN vuông góc với AB tại H. Gọi MQ là đường
A
cao của MAN. I H B
a) Chứng minh4 điểm A, M, H, Q cùng nằm Q
trên một đường tròn.
O
b) Chứng minh: NQ.NA =NH.NM
c) Chứng minh: MN là phân giác của BMQ .
d) Hạ đoạn thẳng MP vuông góc với BN; Xác
định vị trí của M trên cung AB để N
MQ.AN + MP.BN có GTLN
GIẢI
a) C/m:A,Q,H,M cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn.
Tuyø vaøo hình veõ ñeå söû duïng moät trong caùc phöông phaùp sau:-
-Cuøng nhìn ñoaïn thaúng …moät goùc vuoâng.
-Toång hai goùc ñoái.
b)C/m: NQ.NA=NH.NM.
Xeùt hai vuoâng NQM vaø NAH ñoàng daïng.
c)C/m MN laø phaân giaùc cuûa goùc BMQ. Coù hai caùch:
Caùch 1:Goïi giao ñieåm MQ vaø AB laø I.C/m tam giaùc MIB caân ôû M
Caùch 2: 𝑄𝑀𝑁
̂ =𝑁𝐴𝐻 ̂ (Cuøng phuï vôùi 𝐴𝑁𝐻) ̂
̂ =𝑁𝑀𝐵
𝑁𝐴𝐻 ̂ (Cuøng chaén cung NB)ñpcm
d) Xaùc ñònh vò trí cuûa M treân cung AB ñeå MQ.AN+MP.BN coù giaùc trò lôùn nhaát.
Ta coù 2SMAN=MQ.AN
2SMBN=MP.BN.
2SMAN + 2SMBN = MQ.AN+MP.BN
AB MN
Ta laïi coù: 2SMAN + 2SMBN =2(SMAN + SMBN)=2SAMBN=2. =AB.MN
2
Vaäy: MQ.AN+MP.BN=AB.MN
Maø AB khoâng ñoåi neân tích AB.MN lôùn nhaát MN lôùn nhaátMN laø ñöôøng kính
M laø ñieåm chính giöõa cung AB.
8
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
9
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 10: Cho (O;R) và (I;r) tiếp xúc ngoài tại
A (R > r). Dựng tiếp tuyến chung ngoài BC B
E
(B nằm trên đường tròn tâm O và C nằm trên C
đư ờng tròn tâm (I). Tiếp tuyến BC cắt tiếp
tuyến tại A của hai đường tròn ở E. N F
a) Chứng minh tam giác ABC vuông ở A. A
O I
b) O E cắt AB ở N ; IE cắt AC tại F. Chứng
minh N, E, F, A cùng nằm trên một đường tròn
c) Chứng tỏ : BC2 = 4Rr
d) Tính diện tích tứ giác BCIO theo R, r
GIẢI
1/C/m ABC vuoâng: Do BE vaø AE laø hai tieáp tuyeán caét nhau neânAE=BE; Töông töï
1
AE=ECAE=EB=EC= BC.ABC vuoâng ôû A.
2
2/C/m A;E;N;F cuøng naèm treân…
-Theo tính chaát hai tieáp tuyeán caét nhau thì EO laø phaân giaùc cuûa tam giaùc caân
AEBEO laø ñöôøng trung tröïc cuûa AB hay OEAB hay 𝐸𝑁𝐴 ̂ =1v
̂ =1vToång hai goùc ñoái……4 ñieåm…
Töông töï 𝐸𝐹𝐴
3/C/m BC2=4Rr.
Ta coù töù giaùc FANE coù 3 goùc vuoâng(Cmt)FANE laø hình vuoângOEI vuoâng ôû E vaø
EAOI(Tính chaát tieáp tuyeán).Aùp duïng heä thöùc löôïng trong tam giaùc vuoâng coù:
AH2=OA.AI(Bình phöông ñöôøng cao baèng tích hai hình chieáu)
BC BC 2
Maø AH= vaø OA=R;AI=r RrBC2=Rr
2 4
OB IC
4/SBCIO=? Ta coù BCIO laø hình thang vuoâng SBCIO= BC
2
( r R ) rR
S=
2
9
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
10
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 11: Trên hai cạnh góc vuông xOy lấy hai x
điểm A và B sao cho OA = OB. Một đường
thẳng qua A cắt OB tại M (M nằm trên đoạn A
OB). Từ B hạ đường vuông góc với AM tại H,
cắt AO kéo dài tại I.
a) Chứng minhOMHI nội tiếp.
b) Tính góc OMI.
M
c) Từ O vẽ đường vuông góc với BI tại K. O
y
O B
Chứng minh: OK = KH H
I
d) Tìm tập hợp các điểm K khi M thay đổi trên K
OB.
GIẢI
1/C/m OMHI noäi tieáp:
Söû duïng toång hai goùc ñoái.
2/Tính 𝑂𝑀𝐼
̂ =?
Do OBAI;AHAB(gt) vaø OBAH=M
Neân M laø tröïc taâm cuûa tam giaùc ABI
IM laø ñöôøng cao thöù 3 IMAB
𝑂𝐼𝑀
̂ =𝐴𝐵𝑂 ̂ (Goùc coù caïnh töông öùng vuoâng goùc)
Maø vuoâng OAB coù OA=OB OAB vuoâng caân ôû O 𝑂𝐵𝐴 ̂ =45o𝑂𝑀𝐼 ̂ =45o
3/C/m OK=KH
Ta coù 𝑂𝐻𝐾
̂ =𝐻𝑂𝐵 ̂ + 𝐻𝐵𝑂 ̂ (Goùc ngoaøi OHB)
Do AOHB noäi tieáp(Vì 𝐴𝑂𝐵 ̂ =𝐴𝐻𝐵̂ =1v) 𝐻𝑂𝐵
̂ =𝐻𝐴𝐵 ̂ (Cuøng chaén cung HB) vaø 𝑂𝐵𝐻
̂
̂ (Cuøng chaén cung OH) 𝑂𝐻𝐾
= 𝑂𝐴𝐻 ̂=̂ 𝐻𝐴𝐵+𝐻𝐴𝑂 ̂ =45o.
̂ =𝑂𝐴𝐵
OKH vuoâng caân ôû KOH=KH
4/Taäp hôïp caùc ñieåm K…
Do OKKB OKB=1v;OB khoâng ñoåi khi M di ñoäng K naèm treân ñöôøng troøn ñöôøng
kính OB.
1
Khi M≡Othì K≡O Khi M≡B thì K laø ñieåm chính giöõa cung AB.Vaäy quyõ tích ñieåm K laø
4
ñöôøng troøn ñöôøng kính OB.
10
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
11
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 12: Cho (O) đường kính AB và dây CD
C
vuông góc với AB tại F. Trên cung BC lấy
điểm M.Nối A với M cắt CD tại E. M
N
a) Chứng minh: AM là phân giác của góc
E
CMD.
b) Chứng minh: EFBM nội tiếp. A B
2 F O I
c) Chứng tỏ: AC = AE.AM
d) Gọi giao điểm CB với AM là N; MD với AB
là I. Chứng minh: NI //CD
e) Chứng minh N là tâm đường tròn nội tiếp
CIM D
GIẢI
1/C/m AM laø phaân giaùc cuûa goùc CMD
Do ABCD AB laø phaân giaùc cuûa tam giaùc caân COD. 𝐶𝑂𝐴 ̂ =𝐴𝑂𝐷 ̂
Caùc goùc ôû taâm laø 𝐴𝑂𝐶
̂ = 𝐴𝑂𝐷 ̂ neân caùc cung bò chaén baèng nhau cung AC= cung
ADcaùc goùc noäi tieáp chaén caùc cung naøy baèng nhau.Vaäy 𝐶𝑀𝐴
̂ =𝐴𝑀𝐷 ̂
2/C/m EFBM noäi tieáp.
Ta coù 𝐴𝑀𝐵
̂ = 1v(Goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn)
̂ = 1v(Do ABEF)
𝐸𝐹𝐵
𝐴𝑀𝐵
̂ +𝐸𝐹𝐵 ̂ =2vñpcm.
3/C/m AC2=AE.AM
C/m hai ACE∽AMC (𝐴̂ chung;𝐴𝐶𝐷 ̂ = 𝐴𝑀𝐷 ̂ cuøng chaén cung AD vaø 𝐴𝑀𝐷
̂ = 𝐶𝑀𝐴̂
cmt 𝐴𝐶𝐸̂ =𝐴𝑀𝐶 ̂ )…
4/C/m NI//CD.
Do cung AC=AD 𝐶𝐵𝐴 ̂ =𝐴𝑀𝐷 ̂
(Goùc noäi tieáp chaén caùc cung baèng nhau) hay ̂ ̂ M vaø B cuøng laøm vôùi hai ñaàu
𝑁𝑀𝐼=𝑁𝐵𝐼
ñoaïn thaúng NI nhöõng goùc baèng nhauMNIB noäi tieáp 𝑁𝑀𝐵 ̂ +𝑁𝐼𝑀 ̂ =2v. maø 𝑁𝑀𝐵
̂
=1v(cmt) 𝑁𝐼𝐵 ̂ =1v hay NIAB.Maø CDAB(gt) NI//CD.
5/Chöùng toû N laø taâm ñöôøng troøn noäi tieáp ICM.
Ta phaûi C/m N laø giao ñieåm 3 ñöôøng phaân giaùc cuûa CIM.
Theo c/m ta coù MN laø phaân giaùc cuûa CMI
Do MNIB noäi tieáp(cmt) ̂ 𝑁𝐼𝑀 = 𝑁𝐵𝑀̂ (cuøng chaén cung MN)
̂ = 𝑀𝐴𝐶
𝑀𝐵𝐶 ̂ (cuøng chaén cung CM)
Ta laïi coù 𝐶𝐴𝑁
̂ =1v(goùc noäi tieáp 𝐴𝐶𝐵̂ =1v); 𝑁𝐼𝐴 ̂ =1v)ACNI noäi tieáp
̂ =1v(vì 𝑁𝐼𝐵
̂
𝐶𝐴𝑁
=̂ 𝐶𝐼𝑁 (cuøng chaén cung CN) 𝐶𝐼𝑁 ̂= ̂ 𝑁𝐼𝑀IN laø phaân giaùc CIM
Vaäy N laø taâm ñöôøng troøn……
11
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
12
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 13: Cho (O) và điểm A nằm ngoài đường B
tròn. Vẽ các tiếp tuyến AB; AC và cát tuyến E
ADE. Gọi H là trung điểm DE. H I
D
a) Chứng minh: A, B, H, O, C cùng nằm trên
1 đường tròn. O A
b) Chứng minh: HA là phân giác của BHC .
c) Gọi I là giao điểm của BC và DE. Chứng
minh: AB2 = AI.AH. K
d) BH cắt (O) ở K.Chứng minh: AE // CK. C
GIẢI
1/C/m:A;B;O;C;H cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn: H laø trung ñieåm EBOHED(ñöôøng
kính ñi qua trung ñieåm cuûa daây …)𝐴𝐻𝑂 ̂ =1v. Maø 𝑂𝐵𝐴
̂ =𝑂𝐶𝐴̂ =1v (Tính chaát tieáp tuyeán)
A;B;O;H;C cuøng naèm treân ñöôøng troøn ñöôøng kính OA.
2/C/m HA laø phaân giaùc cuûa 𝐵𝐻𝐶.
̂
Do AB;AC laø 2 tieáp tuyeán caét nhau 𝐵𝐴𝑂 ̂ =𝑂𝐴𝐶
̂ vaø AB=AC
cung AB=AC(hai daây baêøng nhau cuûa ñöôøng troøn ñkOA) maø 𝐵𝐻𝐴̂ = 𝐵𝑂𝐴 ̂ (Cuøng chaén
cung AB) vaø 𝐶𝑂𝐴̂ = 𝐶𝐻𝐴 ̂ (cuøng chaén cung AC) maø cung AB=AC 𝐶𝑂𝐴̂ = 𝐵𝑂𝐻 ̂
̂ = 𝐴𝐻𝐵
𝐶𝐻𝐴 ̂ ñpcm.
3/Xeùt hai tam giaùc ABH vaø AIB (coù A chung vaø 𝐶𝐵𝐴
̂ = 𝐵𝐻𝐴 ̂
hai goùc noäi tieáp chaén hai cung baèng nhau) ABH∽AIBñpcm.
4/C/m AE//CK.
Do 𝐵𝐻𝐴
̂ =𝐵𝐶𝐴 ̂ (cuøng chaén cung AB) vaø sñ 𝐵𝐾𝐶 ̂ = 1 Sñ cungBC(goùc noäi tieáp)
2
1
Sñ ̂ = sñ
𝐵𝐶𝐴 cung BC(goùc giöõa tt vaø 1 daây)
2
𝐵𝐻𝐴 ̂ CK//AB
̂ =𝐵𝐾𝐶
13
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
14
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
3/C/m QM=AB:
Do HPA∽EDP𝐻𝐴𝐵 ̂ =𝐻𝐷𝑀 ̂
̂ = 1 sñ cung AB
Maø sñ 𝐻𝐴𝐵
2 AM QM AB=QM → (đpcm)
Sñ ̂=1
𝐻𝐷𝑀 sñ cung QM
2
4/C/m: DE.DG=DF.DH .
Xeùt hai tam giaùc DEH vaø DFG coù:
Do töù giaùc EHAD noäi tieáp 𝐻𝐴𝐸
̂ =𝐻𝐷𝐸 ̂ (cuøng chaén cung HE)(1)
Vaø 𝐸𝐻𝐷
̂ =𝐸𝐴𝐷 ̂ (cuøng chaén cung ED)(2)
Vì ̂𝐹 =𝐺̂ = 900 DFGC noäi tieáp𝐹𝐷𝐺 ̂ =𝐹𝐶𝐺̂ (cuøng chaén cung FG)(3)
̂= ̂
𝐹𝐺𝐷 𝐹𝐶𝐷(cuøng chaén cung FD)(4)
Nhöng 𝐹𝐶𝐺
̂ =𝐵𝐶𝐴 ̂ =𝐻𝐴𝐵̂ (5).Töø (1)(3)(5)EDH=FDG(6).
Töø (2);(4) vaø 𝐵𝐶𝐷
̂ =𝐵𝐴𝐷 ̂ (cuøng chaén cungBD) 𝐸𝐻𝐷
̂ =𝐹𝐺𝐷 ̂ (7)
ED DH
Töø (6)vaø (7)EDH∽FDG ñpcm.
DF DG
5/C/m: E;F;G thaúng haøng:
Ta coù 𝐵𝐹𝐸
̂ =𝐵𝐷𝐸̂ (cmt)vaø ̂ 𝐺𝐹𝐶 = ̂𝐶𝐷𝐺 (cmt)
Do ABCD noäi tieáp𝐵𝐴𝐶 +𝐵𝑀𝐶 =2v;Do GDEA noäi tieáp 𝐸𝐷𝐺
̂ ̂ ̂+ ̂ 𝐸𝐴𝐺 =2v. 𝐸𝐷𝐺
̂
̂ maø 𝐸𝐷𝐺
=𝐵𝐷𝐶 ̂ =𝐸𝐷𝐵 ̂ +𝐵𝐷𝐺̂
vaø 𝐵𝐶𝐷
̂ =𝐵𝐷𝐺̂ +𝐶𝐷𝐺 ̂ 𝐸𝐷𝐵 ̂ =𝐶𝐷𝐺̂ ̂ 𝐺𝐹𝐶 = ̂𝐵𝐸𝐹 E;F;G thaúng haøng.
Bài 16: Cho tam giác ABC có A 90 0 , AB < N
AC. Gọi I là trung điểm BC;qua I kẻ IK BC
(K nằm trên BC). Trên tia đối của tia AC lấy
điểm M sao cho MA = AK. M K
a) Chứng minh: ABIK nội tiếp được trong
đường tròn tâm I. A
b) Chứng minh: BMC = 2ACB
c) Chứng tỏ BC2 = 2AC.KC
d) AI kéo dài cắt đường thẳng BM tại N. B I C
Chứng minh AC = BN
GIẢI
1/C/m ABIK noäi tieáp (töï C/m)
2/C/m 𝐵𝑀𝐶
̂ =2𝐴𝐶𝐵 ̂
Do ABMK vaø MA=AK(gt)BMK caân ôû B𝐵𝑀𝐴 ̂ =𝐴𝐾𝐵 ̂
Maø 𝐴𝐾𝐵
̂ =𝐾𝐵𝐶 ̂ +𝐾𝐶𝐵 ̂ (Goùc ngoaøi tam giac KBC).
Do I laø trung ñieåm BC vaø KIBC(gt) KBC caân ôû K
𝐾𝐵𝐶
̂ =𝐾𝐶𝐵 ̂
Vaäy 𝐵𝑀𝐶
̂ =2 𝐴𝐶𝐵 ̂
14
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
15
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
2
3/C/m BC =2AC.KC
Xeùt 2 vuoâng ACB vaø ICK coù 𝐶̂ chungACB∽ICK
AC
CB
IC= BC AC
BC
ñpcm
IC CK 2 BC CK
2
4/C/m AC=BN
Do 𝐴𝐼𝐵̂ =𝐼𝐴𝐶 ̂ +̂ 𝐼𝐶𝐴 (goùc ngoaøi IAC) vaø IAC Caân ôû I𝐼𝐴𝐶
̂ =𝐼𝐶𝐴̂ 𝐴𝐼𝐵 ̂ =2 𝐼𝐴𝐶̂
(1). Ta laïi coù 𝐵𝐾𝑀
̂ = 𝐵𝑀𝐾 ̂ vaø 𝐵𝐾𝑀 ̂ = 𝐴𝐼𝐵 ̂ (Cuøng chaén cung AB-Töù giaùc AKIB noäi tieáp)
𝐴𝐼𝐵̂ =𝐵𝑀𝐾 ̂ (2) Maø 𝐵𝑀𝐾 ̂ =𝑀𝑁𝐴 ̂ +𝑀𝐴𝑁 ̂ (Goùc ngoaøi ∆ MNA) Do MNA caân ôû
M(gt)𝑀𝐴𝑁 ̂ =𝑀𝑁𝐴 ̂ BMK=2MNA(3)
Töø (1);(2);(3)𝐼𝐴𝐶 ̂ =𝑀𝑁𝐴̂ vaø 𝑀𝐴𝑁̂ =𝐼𝐴𝐶 ̂ (ñ ñ)…
5/C/m NMIC noäi tieáp:
Do 𝑀𝑁𝐴
̂ =̂ 𝐴𝐶𝐼 hay 𝑀𝑁𝐼
̂ =𝑀𝐶𝐼̂ hai ñieåm N;C cuøng laøm thaønh vôùi hai ñaàu…)
Bài 17: Cho (O) đường kính AB cố định,điểm
C di động trên nửa đường tròn.Tia phân giác
C
của ACB cắt (O) tai M.Gọi H;K là hình chiếu
của M lên AC và BC. H
A O B
a) Chứng minh:MOBK nội tiếp. I
b) Tứ giác CKMH là hình vuông.
c) Chứng minhH;O;K thẳng hàng. P Q K
d) Gọi giao điểm HKvà CM là I.Khi C di động
trên nửa đường tròn thì I chạy trên đường M
nào?
GIẢI
1/C/m:BOMK noäi tieáp:
Ta coù 𝐵𝐶𝐴
̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn)
̂ 𝐴𝐶𝑀
CM laø tia phaân giaùc cuûa 𝐵𝐶𝐴 ̂ =𝑀𝐶𝐵̂ =45o.
cungAM= cung MB=90o.
daây AM= daây MB coù O laø trung ñieåm AB OMAB hay 𝐵𝑂𝑀 ̂ = 𝐵𝐾𝑀 ̂ =1v
BOMK noäi tieáp.
2/C/m CHMK laø hình vuoâng:
Do vuoâng HCM coù 1 goùc baèng 45o neân CHM vuoâng caân ôû H HC=HM, töông töï
CK=MK Do ̂𝐶 =𝐻 ̂ =1v CHMK laø hình chöõ nhaät coù hai caïnh keà baèng nhau
̂ =𝐾
CHMK laø hình vuoâng.
3/C/m H,O,K thaúng haøng:
Goïi I laø giao ñieåm HK vaø MC;do MHCK laø hình vuoângHKMC taïi trung ñieåm I cuûa
MC.Do I laø trung ñieåm MCOIMC(ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm moät daây…)
Vaäy HIMC;OIMC vaø KIMCH;O;I thaúng haøng.
̂ =1v;OM coá ñònhI naèm treân ñöôøng troøn ñöôøng kính OM.
4/Do 𝑂𝐼𝑀
15
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
16
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
-Giôùi haïn:Khi CB thì IQ;Khi CA thì IP.Vaäy khi C di ñoäng treân nöûa ñöôøng troøn (O)
thì I chaïy treân cung troøn PHQ cuûa ñöôøng troøn ñöôøng kính OM.
Bài 18: Cho hình chữ nhật ABCD có AB = 2a,
BC = a. Kẻ tia phân giác của ACD , từ A hạ
AH vuông góc với đường phân giác nói trên.
a) Chứng minh: AHDC nội tiếp trong ( O) mà
ta phải định rõ tâm và bán kính theo a. A B
b) HB cắt AD tại I và cắt AC tại M; HC cắt I
M
DB tại N. Chứng tỏ HB = HC. Và AB.AC = H O J
BH.BI N
K
C
c) Chứng tỏ MN song song với tiếp tuyến tại D
H của (O)
d) Từ D kẻ đường thẳng song song với BH;
đường này cắt HC ở K và cắt (O) ở J. Chứng
minh HOKD nội tiếp.
GIẢI
Xeùt hai HCAABI coù 𝐴̂=̂ 𝐻=1v vaø 𝐴𝐵𝐻
̂ = 𝐴𝐶𝐻 ̂ (Cuøng chaén cung AH)
HCA∽ABI HC
AC
maø HB=HC ñpcm
AB BI
3/Goïi tieáp tuyeán taïi H cuûa (O) laø Hx.
DoAH=HD;AO=HO=DOAHO=HOD 𝐴𝑂𝐻 ̂ =𝐻𝑂𝐷 ̂
maøAOD caân ôû OOHAD vaø OHHx(tính chaát tieáp tuyeán) neân AD//Hx(1)
Do cung AH=HD 𝐴𝐵𝐻 ̂ =𝐴𝐶𝐻 ̂ =𝐻𝐵𝐷 ̂ 𝐻𝐵𝐷
̂ =𝐴𝐶𝐻̂ hay 𝑀𝐵𝑁 ̂ =𝑀𝐶𝑁 ̂
hay 2 ñieåm B;C cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn MN nhöõng goùc baèng nhau MNCB noäi
tieáp𝑁𝑀𝐶
̂ =𝑁𝐵𝐶 ̂ (cuøng chaén cung NC) maø ̂ ̂ (cuøng chaén cung DC) 𝑁𝑀𝐶
𝐷𝐵𝐶 =𝐷𝐴𝐶 ̂
̂ MN//DA(2).Töø (1)vaø (2)MN//Hx.
=𝐷𝐴𝐶
4/C/m HOKD noäi tieáp:
Do DJ//BH𝐻𝐵𝐷 ̂ =𝐵𝐷𝐽 ̂ (so le)cung BJ=HD=AH= AD maø cung AD=BCcung
2
BJ=JCH;O;J thaúng haøng töùc HJ laø ñöôøng kính 𝐻𝐷𝐽
̂ = 1v . 𝐻𝐽𝐷
̂ =𝐴𝐶𝐻
̂ (cuøng chaén 2
cung baèng nhau) 𝑂𝐽𝐾 ̂ CJ cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn OK nhöõng goùc baèng
̂ = 𝑂𝐶𝐾
nhauOKCJ noäi tieáp 𝐾𝑂𝐶
̂= ̂ 𝐾𝐽𝐶 (cuøng chaén cung KC);𝐾𝐽𝐶
̂ =𝐷𝐴𝐶
̂ (cuøng chaén cung
DC)𝐾𝑂𝐶
̂ =𝐷𝐴𝐶 ̂ OK//AD maø ADHJOKHOHDKC noäi tieáp.
16
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
17
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 19: Cho nửa đường tròn (O) đường kính
AB, bán kính OC AB. Gọi M là 1 điểm trên
cung BC. Kẻ đường cao CH của ACM. N
C
a) Chứng minh AOHC nội tiếp. D
b) Chứng tỏ CHM vuông cân và OH là
phân giác của COM . I M
c) Gọi giao điểm của OH với BC là I. MI cắt
H
(O) tại D. Cmr: CDBM là hình thang cân.
d) BM cắt OH tại N. A O B
Chứng minh: BNI ∽ AMC, từ đó suy ra:
BN.MC = IN.MA.
GIẢI
1/C/m AOHC noäi tieáp:
(hoïc sinh töï chöùng minh)
2/C/mCHM vuoâng caân:
Do OCAB traïi trung ñieåm OCung AC=CB=90o.
Ta laïi coù:
1
Sñ CMA= sñcung AC=45o.CHM vuoâng caân ôû M.
2
C/m OH laø phaân giaùc cuûa 𝐶𝑂𝑀
̂ :Do CHM vuoâng caân ôû HCH=HM; CO=OB(baùn
kính);OH chungCHO=HOM𝐶𝑂𝐻 ̂ ñpcm.
̂ = 𝐻𝑂𝑀
3/C/m:CDBM laø thang caân:
Do OCM caân ôû O coù OH laø phaân giaùcOH laø ñöôøng trung tröïc cuûa CM maø
IOHICM caân ôû I ̂ 𝐼𝐶𝑀= 𝐼𝑀𝐶 ̂ maø 𝐼𝐶𝑀
̂ =𝑀𝐷𝐵
̂ (cuøng chaén cung BM)
̂ 𝐼𝐷𝐵 hay CM//DB.Do IDB caân ôû I ̂
𝐼𝑀𝐶 = ̂ 𝐼𝐷𝐵=𝐼𝐵𝐷 ̂
vaø 𝑀𝐵𝐶
̂ = 𝑀𝐷𝐶̂ (cuøng chaén cungCM) neân 𝐶𝐷𝐵̂ =𝑀𝐵𝐷̂ CDBM laø thang caân.
4/C/m BNI vaø AMC ñoàng daïng:
Do OH laø ñöôøng trung tröïc cuûa CM vaø NOH CN=NM.
Do AMB=1vHMB=1v hay NMAM maø CHAMCH//NM,coù 𝐶𝑀𝐻 ̂
=45o 𝑁𝐻𝑀
̂ =45oMNH vuoâng caân ôû M vaäy CHMN laø hình vuoâng ̂ 𝐼𝑁𝐵=𝐶𝑀𝐴
̂
=45o.
Do CMBD laø thang caânCD=BM cungCD=BM maø cung AC=CBcungAD=CM…
vaø CAM=CBM(cuøng chaén cung CM)
INB=CMA ñpcm
17
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
18
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 20: Cho đều ABC nội tiếp trong (O;R). F
Trên AB và AC lấy hai điểm M; N sao cho
BM = AN.
a) Chứng tỏ OMN cân.
b) Chứng minh: OMAN nội tiếp. A
I
c) BO kéo dài cắt AC tại D và cắt (O) ở E.
M
Chứng minh: BC2 + DC2 = 3R2. E
D
d) Đường thẳng CE và AB cắt nhau ở F. Tiếp K
tuyến tại A của (O) cắt FC tại I; AO kéo dài O N
cắt BC tại J. Chứng minh: BI đi qua trung
B C
điểm của AJ. J
GIẢI
1/C/m OMN caân:
Do ABC laø tam giaùc ñeàu noäi tieáp trong (O)AO vaø BO laø phaân giaùc cuûa ABC
𝑂𝐴𝑁
̂ =𝑂𝐵𝑀̂ =30o; OA=OB=R vaø BM=AN(gt)OMB=ONA
OM=ON OMN caân ôû O.
2/C/m OMAN noäi tieáp:
do OBM=ONA(cmt)𝐵𝑀𝑂 ̂ =𝐴𝑁𝑂 ̂
maø 𝐵𝑀𝑂
̂ + 𝐴𝑀𝑂̂ =2v𝐴𝑁𝑂 ̂ +𝐴𝑀𝑂 ̂ =2v.
AMON noäi tieáp.
3/C/m BC2+DC2=3R2.
Do BO laø phaân giaùc cuûa ñeàu BOAC hay BOD vuoâng ôû D.Aùp duïng heä thöùc Pitago
ta coù:
BC2=DB2+CD2=(BO+OD)2+CD2=
=BO2+2.OB.OD+OD2+CD2.(1)
Maø OB=R.AOC caân ôû O coù 𝑂𝐴𝐶 ̂ =30o. 𝐴𝑂𝐶 ̂ =120o𝐴𝑂𝐸̂ =60o AOE laø tam giaùc
R
ñeàu coù ADOEOD=ED=
2
Aùp duïng Pitago ta coù:OD2=OC2-CD2=R2-CD2.(2)
R
Töø (1)vaø (2)BC2=R2+2.R. +CD2-CD2=3R2.
2
4/Goïi K laø giao ñieåm cuûa BI vôùi AJ.
Ta coù BCE=1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn)coù 𝐵̂ =60o𝐵𝐹𝐶
̂ =30o.
BC= 1 BF maø AB=BC=AB=AF.Do AOAI(t/c tt) vaø AJBCAI//BC coù A laø trung
2
ñieåm BFI laø trung ñieåm CF. Hay FI=IC.
18
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
19
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
AK BK
Do AK//FI.Aùp duïng heä quaû Taleùt trong BFI coù:
EI BI AK KJ
KJ BK
Do KJ//CI.Aùp duïng heä quaû Taleùt trong BIC coù: FI CI
CJ BI
Maø FI=CIAK=KJ (ñpcm)
Bài 21: Cho ABC ( A 90 0 )nội tiếp trong
đường tròn tâm (O). Gọi M là trung điểm A
cạnh AC. Đường tròn tâm I đường kính MC D
cắt cạnh BC ở N và cắt (O) tại D. M
a) Chứng minh tứ giác ABNM nội tiếp và I
CN.AB = AC.MN. B C
O N
b) Chứng tỏ B, M, D thẳng hàng và OM là tiếp
tuyến của (I). E
c) Tia IO cắt đường thẳng AB tại E. Chứng
minh BMOE là hình bình hành.
d) Chứng minh NM là phân giác của AND .
GIẢI
1/
C/m ABNM noäi tieáp:
(duøng toång hai goùc ñoái)
C/m CN.AB=AC.MN
Chöùng minh tam giaùc vuoâng ABC vaø tam giaùc vuoâng NMC ñoàng daïng.
2/C/m B;M;D thaúng haøng. Ta coù 𝑀𝐷𝐶 ̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn taâm I)
hay MD DC. 𝐵𝐷𝐶 ̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn taâm O)
Hay BDDC. Qua ñieåm D coù hai ñöôøng thaúng BD vaø DM cuøng vuoâng goùc vôùi
DCB;M;D thaúng haøng.
C/m OM laø tieáp tuyeán cuûa (I):Ta coù MO laø ñöôøng trung bình cuûa ABC (vì M;O laø
trung ñieåm cuûa AC;BC-gt)MO//AB maø ABAC(gt)MOAC hay MOIC;M(I)MO
laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn taâm I.
3/C/m BMOE laø hình bình haønh: MO//AB hay MO//EB.Maø I laø trung ñieåm MC;O laø trung
ñieåm BCOI laø ñöôøng trung bình cuûa MBCOI//BM hay OE//BMBMOE laø hình
bình haønh.
4/C/m MN laø phaân giaùc cuûa goùc AND:
Do ABNM noäi tieáp 𝑀𝐵𝐴 ̂ =𝑀𝑁𝐴 ̂ (cuøng chaén cung AM)
̂ =𝐴𝐶𝐷
𝑀𝐵𝐴 ̂ (cuøng chaén cung AD)
Do MNCD noäi tieáp 𝐴𝐶𝐷 ̂ =𝑀𝑁𝐷 ̂ (cuøng chaén cung MD)
𝐴𝑁𝑀̂ =𝑀𝑁𝐷 ̂ ñpcm.
19
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
20
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 22: Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng
a. Gọi I là điểm bất kỳ trên đường chéo AC.
A M D
Qua I kẻ các đường thẳng song song với AB;
BC, các đường này cắt AB; BC; CD; DA lần
lượt ở P; Q; N; M
a) Chứng minh INCQ là hình vuông. F
E
b) Chứng tỏ NQ // DB.
I
c) BI kéo dài cắt MN tại E; MP cắt AC tại F. P N
Chứng minh MFIN nội tiếp được trong đường
tròn. Xác định tâm.
d) Chứng tỏ MPQN nội tiếp. Tính diện tích C
B Q
của nó theo a.
e) Chứng minh: MFIE nội tiếp.
GIẢI
1/C/m INCQ laø hình vuoâng:
MI//AP//BN(gt)MI=AP=BN
NC=IQ=PD NIC vuoâng ôû N coù 𝐼𝐶𝑁 ̂ =45o(Tính chaát ñöôøng cheùo hình vuoâng)NIC
vuoâng caân ôû NINCQ laø hình vuoâng.
2/C/m:NQ//DB:
Do ABCD laø hình vuoâng DBAC
Do IQCN laø hình vuoâng NQIC
Hay NQACNQ//DB.
3/C/m MFIN noäi tieáp: Do MPAI(tính chaát hình vuoâng)𝑀𝐹𝐼 ̂ =1v;𝑀𝐼𝑁 ̂ =1v(gt)
hai ñieåm F;I cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn MN…MFIN noäi tieáp.
Taâm cuûa ñöôøng troøn naøy laø giao ñieåm hai ñöôøng cheùo hình chöõ nhaät MFIN.
4/C/m MPQN noäi tieáp:
Do NQ//PMMNQP laø hình thang coù PN=MQMNQP laø thang caân.Deã daøng C/m
thang caân noäi tieáp.
1 1 1 1
TÍnh SMNQP=SMIP+SMNI+SNIQ+SPIQ= SAMIP+ SMDNI+ SNIQC+ SPIQB
2 2 2 2
1 1
= SABCD= a2.
2 2
5/C/m MFIE noäi tieáp:
Ta coù tam giaùc vuoâng BPI= tam giaùc vuoâng IMN(do PI=IM;PB=IN; 𝑃̂= ̂𝐼 =1v.
̂ 𝑃𝐼𝐵=𝐼𝑀𝑁̂ maø 𝑃𝐵𝐼 ̂ =𝐸𝐼𝑁̂ (ñ ñ) 𝐼𝑀𝑁
̂ =𝐸𝐼𝑁 ̂
Ta laïi coù 𝐼𝑀𝑁
̂ +𝐸𝑁𝐼 ̂ =1v𝐸𝐼𝑁 ̂ +̂ 𝐸𝑁𝐼 =1v𝐼𝐸𝑁 ̂ =1v ̂
̂ =1v maø 𝑀𝐹𝐼 𝐼𝐸𝑀+𝑀𝐹𝐼̂ =2v
Töù giaùc FMEI noäi tieáp
20
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
21
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 23: Cho hình vuông ABCD, N là trung
điểm DC; BN cắt AC tại F. Vẽ đường tròn tâm A Q B
O đường kính BN. (O) cắt AC tại E. BE kéo
dài cắt AD ở M; MN cắt (O) tại I. E
a) Chứng minh MDNE nội tiếp. M
H
b) Chứng tỏ BEN vuông cân. O
c) Chứng minh MF đi qua trực tâm H của I
BMN F
22
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
23
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 25: Cho ABC ( A 90 0 ), đường cao A
AH. Đường tròn tâm H, bán kính HA cắt
đường thẳng AB tại D và cắt AC tại E; Trung E
23
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
24
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
e) Chứng tỏ giao điểm 3 đường phân giác của
HFE chính là trực tâm của ABC.
GIẢI
1/C/m AICH noäi tieáp:
Do I ñx vôùi H qua ACAC laø trung tröïc cuûa HIAI=AH vaø HC=IC;AC chung
AHC=AIC(ccc)
𝐴𝐻𝐶
̂ =𝐴𝐼𝐶 ̂ maø 𝐴𝐻𝐶̂ =1v(gt)𝐴𝐼𝐶 ̂ =1v
𝐴𝐼𝐶̂ +𝐴𝐻𝐶̂ =2v AICH noäi tieáp.
2/C/m AI=AK:
Theo chöùng minh treân ta coù:AI=AH.Do K ñx vôùi H qua AB neân AB laø ñöôøng trung tröïc
cuûa KHAH=AK AI=AK(=AH)
3/C/m A;E;H;C;I cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn:
DoEABvaø ABlaø trung tröïc cuûa KHEK=EH;EA chung;AH=AKAKE=AHE𝐴𝐾𝐸 ̂
̂ maøAKI caân ôû A(theo c/m treân AK=AI) AKI=AIK.𝐸𝐻𝐴
= 𝐸𝐻𝐴 ̂ hai ñieåm I
̂ =𝐴𝐼𝐸
vaø K cung laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn AE…A;E;H;I cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn kyù hieäu laø
(C)
Theo cmt thì A;I;CV;H cuøng naèm treân ñöôøng troøn(C’) (C) vaø (C’) truøng nhau vì coù
chung 3 ñieåm A;H;I khoâng thaúng haøng)
4/C/m:CE;BF laø ñöôøng cao cuûa ABC.
Do AEHCI cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn coù 𝐴𝐼𝐶 ̂ =1vAC laø ñöôøng kính.𝐴𝐸𝐶̂ =1v
( goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn)Hay CE laø ñöôøng cao cuûa ABC.Chöùng minh töông töï
ta coù BF laø ñöôøng cao…
5/Goïi M laø giao ñieåmAH vaø EC.Ta C/m M laø giao ñieåm 3 ñöôøng phaân giaùc cuûa HFE.
EBHM nt 𝑀𝐻𝐸 ̂ = 𝑀𝐵𝐸 ̂ (Cuøng chaén cungEM)
̂ =𝑀𝐻𝐹̂
𝐸𝐻𝑀
BEFC nt 𝐹𝐵𝐸 ̂ = 𝐸𝐶𝐹 ̂ (Cuøng chaén cung EF)
HA laø pg…
HMFC nt𝐹𝐶𝑀 ̂ =𝐹𝑀𝐻 ̂ (cuøng chaén cung MF)
C/m töông töï coù EC laø phaân giaùc cuûa FHE ñpcm.
24
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
25
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 27: Cho ABC (AB =AC) nội tiếp trong D
(O). Gọi M là một điểm bất kỳ trên cung nhỏ AC.
Trên tia BM lấy MK = MC và trên tia BA lấy
AD = AC.
a) Chứng minh: BAC 2BKC A
b) Chứng minh: BCKD nội tiếp. Xác định tâm I
của đường tròn này.
c) Gọi giao điểm của DC với (O) là I. Chứng O M K
minh: B; O; I thẳng hàng.
d) Chứng minh: DI = BI.
B C
GIẢI
1/Chöùng toû: BAC 2BKC
̂ = 𝐵𝑀𝐶
𝐵𝐴𝐶 ̂ (cuøng chaén cung BC)
̂ =𝑀𝐾𝐶
𝐵𝑀𝐶 ̂ +𝑀𝐶𝐾 ̂ (goùc ngoaøi MKC)
Maø MK=MC(gt)MKC caân ôû M𝑀𝐾𝐶 ̂ 𝐵𝑀𝐶
̂ =𝑀𝐶𝐾 ̂ =2𝐵𝐾𝐶̂ .𝐵𝐴𝐶
̂ =2𝐵𝐾𝐶. ̂
2/C/mBCKD noäi tieáp:
Ta coù 𝐵𝐴𝐶
̂ =𝐴𝐷𝐶 ̂ (goùc ngoaøi ADC) maø AD=AC(gt)ADC caân ôû A𝐴𝐷𝐶
̂ +𝐴𝐶𝐷 ̂ =𝐴𝐶𝐷
̂
𝐵𝐴𝐶
̂ =2𝐵𝐷𝐶 ̂ Nhöng ta laïi coù:𝐵𝐴𝐶 ̂ (cmt)𝐵𝐷𝐶
̂ =2𝐵𝐾𝐶 ̂ =𝐵𝐾𝐶̂ BCKD noäi tieáp.
Xaùc ñònh taâm:Do AB=AC=ADA laø trung ñieåm BD trung tuyeán CA= 1 BDBCD
2
vuoâng ôû C
.Do BCKD noäi tieáp 𝐷𝐾𝐵
̂ =𝐷𝐶𝐵 ̂ =1v𝐵𝐾𝐷
̂ (cuøng chaén cungBD).Maø 𝐵𝐶𝐷 ̂ =1vBKD
1
vuoâng ôû K coù trung tuyeán KAKA= BD AD=AB=AC=AK A laø taâm ñöôøng troøn…
2
3/C/m B;O;I thaúng haøng:Do 𝐵𝐶𝐼̂ =1v,maø B;C;I(O) BI laø ñöôøng kính B;O;I thaúng
haøng.
4/C/mBI=DI:
̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöû ñöôøng troøn)hay AIDB,coù A laø trung
Caùch 1: Ta coù 𝐵𝐴𝐼
ñieåmAI laø ñöôøng trung tröïc cuûa BDIBD caân ôû IID=BI
Caùch 2: 𝐴𝐶𝐼
̂ =𝐴𝐵𝐼 ̂ (cuøng chaén cung AI)ADC caân ôûD𝐴𝐶𝐼 ̂ =𝐴𝐷𝐼̂ 𝐵𝐷𝐶
̂ =𝐴𝐶𝐷 ̂
𝐼𝐷𝐵 ̂ BID caân ôû Iñpcm.
̂ =𝐼𝐵𝐷
25
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
26
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 28: Cho tứ giác ABCD nội tiếp trong (O).
Gọi I là điểm chính giữa cung AB (Cung AB E
F
không chứa điểm C, D). IC và ID cắt AB ở M;
N. I
a) Chứng minh: D, M, N, C cùng nằm trên một A M
đường tròn. N B
b) Chứng minh: NA.NB=NI.NC
c) DI kéo dài cắt đường thẳng BC ở F; đường O
thẳng IC cắt đường thẳng AD ở E. Chứng D C
minh: EF //AB
d) Chứng minh:IA2 = IM.ID.
GIẢI
1/C/m D;M;N;C cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn.
̂ = 1 sñcung(IB+AD)
Sñ 𝐼𝑀𝐵
2
̂= 1
Sñ 𝑁𝐶𝐷 Sñ cungDI
2
Maø cung IB=IAIMB=NCD
𝐼𝑀𝐵
̂= ̂ 𝑁𝐶𝐷
Ta laïi coù ̂
𝐼𝑀𝑁+𝐷𝑀𝑁̂ =2v
̂ 𝑁𝐶𝐷+𝐷𝑀𝑁 ̂ =2vMNCD noäitieáp.
2/Xeùt 2NBC vaø NAI coù:
̂ =𝐼𝐶𝐵
𝐼𝐴𝐵 ̂ (cuøng chaén cung BI)
̂ =𝐵𝑁𝐶
𝐼𝑁𝐴 ̂ (ñ ñ)NAI∽NCBñpcm.
3/C/m EF//AB:
Do ̂𝐼𝐷𝐴=𝐼𝐶𝐵 ̂ (cuøng chaén hai cung hai cung baèng nhau IA=IB) hay 𝐸𝐷𝐹
̂ =𝐸𝐶𝐹 ̂
Hai ñieåm D vaø C cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn EF…EDCF noäi tieáp
𝐸𝐹𝐷
̂ =𝐸𝐶𝐷 ̂ (cuøng chaén cung ED),maø 𝐸𝐶𝐷 ̂ =̂ 𝐼𝑀𝑁(cmt) 𝐸𝐹𝐷 ̂ =𝐹𝑀𝑁 ̂ EF//AB.
2
4/C/m: IA =IM.ID.
2 AIM∽DIA vì: 𝐼̂ chung;𝐼𝐴𝑀 ̂ =𝐼𝐷𝐴 ̂ (hai goùc nt chaén hai cung baèng nhau)
ñpcm.
26
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
27
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 29: Cho hình vuông ABCD, trên cạnh BC
A B
lấy điểm E. Dựng tia Ax vuông góc với AE, Ax
cắt cạnh CD kéo dài tại F. Kẻ trung tuyến AI
của AEF, AI kéo dài cắt CD tại K. Qua E
dựng đường thẳng song song với AB, cắt AI
tại G. G
a) Chứng minh: AECF nội tiếp. E
b) Chứng minh: AF2 = KF.CF I
F J
c) Chứng minh: EGFK là hình thoi.
D K C
d) Cmr: khi E di động trên BC thì EK = BE + x
DK và chu vi CKE có giá trị không đổi.
e) Gọi giao điểm của EF với AD là J. Chứng
minh: GJ JK.
GIẢI
1/C/m AECF noäi tieáp:
𝐹𝐴𝐸 =𝐷𝐶𝐸
̂ ̂ =1v(gt)
AECF noäi tieáp
2/C/m: AF2=KF.CF.
Do AECF noäi tieáp 𝐷𝐶𝐴
̂ =𝐹𝐸𝐴 ̂ =45o(Tính chaát hình
̂ (cung chaén cung AF).Maø 𝐷𝐶𝐴
̂ =45oFAE vuoâng caân ôû A coù FI=IEAIFE
vuoâng)𝐹𝐸𝐴
̂ =45o.
𝐹𝐴𝐾
̂ ̂ =45o.Vaø 𝐾𝐹𝐴
𝐹𝐾𝐴=𝐴𝐶𝐹 ̂ chungFKA∽FCA FA FK ñpcm.
FC FA
3/C/m: EGFK laø hình thoi. -Do AK laø ñöôøng trung tröïc cuûa FEGFE caân ôû G
𝐺𝐹𝐸
̂ =𝐺𝐸𝐹̂ Maø GE//CF (cuøng vuoâng goùc vôùi AD)𝐺𝐸𝐹 ̂ =𝐸𝐹𝐾 ̂ (so le) ̂
𝐺𝐹𝐼=𝐼𝐹𝐾
̂
FI laø ñöôøng trung tröïc cuûa GKGI=IK,maø IF=IEGFKE laø hình thoi.
4/C/m EK=BE+DK:
Xeùt vuoâng ADF vaø ∆ ABE coù AD=AB;AF=AE.(AE F vuoâng caân)ADF=ABE
BE=DF naø FD+DK=FK VAØ FK=KE(t/v hình thoi)KE=BE+DK
C/m chu vi tam giaùc CKE khoâng ñoåi:Goïi chu vi laø C= KC+EC+KE =KC+EC+BE
+DK =(KC+DK)+(BE+EC)=2BC khoâng ñoåi.
5/C/m IJJK:
Do 𝐽𝐼𝐾
̂ =𝐽𝐷𝐾̂ =1vIJDK noäi tieáp 𝐽𝐼𝐾̂ =𝐼𝐷𝐾 ̂ =45o(T/c hình
̂ (cuøng chaén cung IK) 𝐼𝐷𝐾
vuoâng)𝐽𝐼𝐾̂ =45oJIK vuoâng vaân ôû IJI=IK,maø IK=GI
JI=IK=GI= 1 GKGJK vuoâng ôû J hay GJJK
2
27
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
28
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 30: Cho ABC. Gọi H là trực tâm của tam
A
giác. Dựng hình bình hành BHCD. Gọi I là
giao điểm của HD và BC.
a) Chứng minh: ABDC nội tiếp trong đường M
tròn tâm O; nêu cáh dựng tâm O.
O
b) So sánh BAH và OAC .
c) CH cắt OD tại E. Chứng minh: AB.AE = Q H G
AH.AC
d) Gọi giao điểm của AI và OH là G. Chứng B I C
N
minh: G là trọng tâm của ABC. D
GIẢI
1/c/m:ABDC noäi tieáp:
Goïi caùc ñöôøng cao cuûa ABC laø AN;BM;CN.
Do 𝐴𝑄𝐻
̂ + 𝐻𝑀𝐴 ̂ =2vAQHM noäi tieáp𝐵𝐴𝐶 ̂ +𝑄𝐻𝑀 ̂ =2vmaø 𝑄𝐻𝑀 ̂ =𝐵𝐻𝐶 ̂ (ñ ñ)
̂ =𝐶𝐷𝐵
𝐵𝐻𝐶 ̂ (2 goùc ñoái cuûa hình bình haønh)
𝐵𝐴𝐶
̂ +𝐶𝐷𝐵 ̂ =2VABDC noäi tieáp.
Caùch xaùc ñònh taâm O:do CD//BH(t/c hình bình haønh)
Vaø BHACCDAC hay 𝐴𝐶𝐷 ̂ =1v,maø A;D;Cè naèm treân ñöôøng troønAD laø ñöôøng
kính.Vaäy O laø trung ñieåm AD.
2/So saùnh 𝐵𝐴𝐻
̂ vaø ̂ 𝑂𝐴𝐶 :
̂= ̂
𝐵𝐴𝑁 𝑄𝐶𝐵(cuøng phuï vôùi ̂𝐴𝐵𝐶 ) maø CH//BD( do BHCD laø hình bình haønh) 𝑄𝐶𝐵 ̂
=𝐶𝐵𝐷
̂ (so le);𝐶𝐵𝐷̂ =𝐷𝐴𝐶 ̂ (cuøng chaén cung CD)𝐵𝐴𝐻 ̂ =̂ 𝑂𝐴𝐶
3/c/m: AB.AE=AH.AC:
Xeùt hai tam giaùc ABH vaø ACE coù 𝐸𝐴𝐶
̂ =𝐻𝐶𝐵 ̂ (cmt);𝐴𝐶𝐸 ̂ =𝐻𝐵𝐴 ̂ (cuøng phuï vôùi 𝐵𝐴𝐶
̂
)ABH∽ACEñpcm
4/C/m G laø troïng taâm cuûa ABC.ta phaûi cm G laø giao ñieåm ba ñöôøng trung tuyeán hay
1
GJ= AI.
3
Do IB=ICOIBC maø AHBCOI//AH.Theo ñònh lyù Ta Leùt trong AGH
OI GI OI 1
.Do I laø trung ñieåm HDO laø trung ñieåm AD (T/c ñöôøng trung
AH AG AH 2
OI GI 1 1 1
bình) GI= AG. Hay GI= AIG laø troïng taâm cuûa ABC.
AH AG 2 2 3
28
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
29
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 31: Cho (O) và cung AB = 90o. C là điểm
tuỳ ý trên cung lớn AB. Các đường cao AI, N
BK, CJ của ABC cắt nhau ở H. BK cắt (O)
ở N; AH cắt (O) tại M. BM và AN gặp nhau ở A
D. O
D
a) Chứng minh: B, K, C, J cùng nằm trên một
đường tròn. K
b) Chứng minh: BI.KC = HI.KB M B C
c) Chứng minh:MN là đường kính của (O) I
d) Chứng minh: ACBD là hình bình hành. J
e) Chứng minh: OC // DH. H
GIẢI
Baøi naøy coù hai hình veõ tuyø vaøo vò trí cuûa C.Caùch c/m töông töï
1/C/m B;K;C;J cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn.
-Söû duïng toång hai goùc ñoáùi.
-Söû duïng hai goùc cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn thaúng moät goùc vuoâng.
2/C/m: BI.KC=HI.KB.
Xeùt hai tam giaùc vuoâng BIH vaø BKC coù 𝐼𝐵𝐻 ̂ =𝐾𝐵𝐶̂ (ñ ñ)
ñpcm
3/ C/m MN laø ñöôøng kính cuûa (O).
Do cung AB=90o. ̂ 𝐴𝐶𝐵=𝐴𝑁𝐵 ̂ =45o
KBC;AKN laø nhöõng tam giaùc vuoâng caân𝐾𝐵𝐶 ̂ =45o𝐼𝐵𝐻 ̂ =𝐾𝐵𝐶 ̂ =45oIBH
cuõng laø tam giaùc vuoâng caân.Ta laïi coù:
̂ =𝑀𝐴𝐵
𝐴𝑀𝐷 ̂ +𝐴𝐵𝑀 ̂ (goùc ngoaøi tam giaùc MAB).Maø
̂ = 1 sñMB
Sñ 𝑀𝐴𝐵
2
1
Sñ 𝐴𝐵𝑀
̂ = sñAM vaø cung MA+AM=AB=90o. 𝐴𝑀𝐷
̂ =45o vaø 𝐴𝑀𝐷
̂ = 𝐵𝑀𝐻
̂ (ñ ñ)
2
̂𝐵𝑀𝐼=45oBIM vuoâng caân𝑀𝐵𝐼 ̂ =45o 𝑀𝐵𝐻
̂ =𝑀𝐵𝐼 ̂ =90o hay 𝑀𝐵𝑁
̂ +𝐼𝐵𝐻 ̂
=1vMN laø ñöôøng kính cuûa (O).
5/C/m OH//DH.
Do MN laø ñöôøng kính 𝑀𝐴𝑁 ̂ =45o.
̂ =1v(goùc nt chaén nöûa ñtroøn) maø 𝐶𝐴𝑁
̂ =45o hay cung MC=90o𝑀𝑁𝐶
𝑀𝐴𝐶 ̂ =45o.Goùc ôû taâm 𝑀𝑂𝐶 ̂ chaén cung MC=90o𝑀𝑂𝐶
̂
=90oOCMN.
Do DBNH;HADN;AH vaø DB caét nhau ôû MM laø tröïc taâm cuûa DNH
MNDHOC//DH.
29
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
30
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 32: Cho hình vuông ABCD. Gọi N là một
A B
điểm bất kỳ trên CD sao cho CN < ND; Vẽ
đường tròn tâm O đường kính BN. (O) cắt AC
tại F; BF cắt AD tại M; BN cắt AC tại E. F
a) Chứng minh:BFN vuông cân. M O
b) Chứng minh: MEBA nội tiếp Q
c) Gọi giao điểm của ME và NF là Q. MN cắt E
(O) ở P. Chứng minh: B, Q, P thẳng hàng. P
d) Chứng tỏ ME // PC và BP = BC.
e) Chứng minh : FPE là tam giác vuông D N C
GIẢI
1/C/m:BFN vuoâng caân:
̂ =𝐹𝐶𝐵
𝐴𝑁𝐵 ̂ (cuøng chaén cung FB).Maø 𝐹𝐶𝐵 ̂ =45o (tính chaát hình vuoâng)
̂ 𝐴𝑁𝐵=45o
Maø 𝑁𝐹𝐵
̂ =1v(goùc nt chaén nöûa ñöôøng troøn)
BFN vuoâng caân ôû F
2/C/m MEBA Noäi tieáp:
DoFBN vuoâng caân ôû F
̂ =45o vaø 𝑀𝐴𝐶
𝐹𝑀𝐸 ̂ =45o(tính chaát hình vuoâng)𝐹𝑀𝐸 ̂ =𝑀𝐴𝐶 ̂ =45o.
MABE noäi tieáp.
3/C/m B;Q;P thaúng haøng:
Do MABE nt𝑀𝐴𝐵 ̂ +𝑁𝐸𝐵 ̂ =2v;maø 𝑀𝐴𝐵 ̂ =1v(t/c hình vuoâng) 𝑀𝐸𝐵 ̂ =1v hay
MEBN.Theo cmt NFBMQ laø tröïc taâm cuûa BMNBQMN(1)
Ta laïi coù 𝐵𝑃𝑁
̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn) hay BPMN(2).
Töø (1)vaø(2)B;Q;P thaúng haøng.
4/C/m MF//PC.
Do 𝑀𝐹𝑁
̂ =𝑀𝐸𝑁 ̂ =1vMFEN noäi tieáp𝐹𝑁𝑀 ̂ =𝐹𝐸𝑀 ̂ (cuøng chaén cung MF)
Maø 𝐹𝑁𝑃
̂ =𝐹𝑁𝑀 ̂ (cuøng chaén cung PF cuûa (O)𝐹𝐸𝑀
̂ =𝐹𝐶𝐷 ̂ =𝐹𝐶𝑃 ̂ME//CP
C/m:BP=BC:Do ME//CP vaø MEBNCPBN.Ñöôøng kính MN vuoâng goùc vôùi daây
CPBN laø ñöôøng trung tröïc cuûa CP hay BCP caân ôû BBC=BP.
5/C/m FPE vuoâng:
Do FPNB noäi tieáp𝐹𝑃𝐵
̂ =𝐹𝑁𝐵 ̂ =45o(cmt)
Deã daøng cm ñöôïc QENP noäi tieáp𝑄𝑃𝐸
̂ =𝑄𝑁𝐸 ̂ =45oñpcm.
30
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
31
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 33: Trên đường tròn tâm O lần lượt lấy
E
bốn điểm A, B, C, D sao cho AB = DB; AB và
CD cắt nhau ở E. BC cắt tiếp tuyến tại A của Q B
đường tròn(O) ở Q; DB cắt AC tại K. C
a) Chứng minh: CB là phân giác của ACE . K D
b) Chứng minh: AQEC nội tiếp.
A
c) Chứng minh: KA.KC = KB.KD O
d) Chứng minh: QE//AD.
GIẢI
1/C/m CB laø phaân giaùc cuûa goùc ACE:
Do ABCD noäi tieáp 𝐵𝐶𝐷
̂ +𝐵𝐴𝐷 ̂ =2v
Maø 𝐵𝐶𝐸
̂ +𝐵𝐶𝐷 ̂ =2V𝐵𝐶𝐸 ̂ =𝐵𝐴𝐷 ̂.
Do AB=AC(gt)BAD caân ôû B𝐵𝐴𝐷 ̂ =𝐵𝐷𝐴
̂
Ta laïi coù 𝐵𝐷𝐴 ̂ (Cuøng chaén cung AB)𝐵𝐶𝐸
̂ =𝐵𝐶𝐴 ̂ =𝐵𝐶𝐴 ̂ ñpcm.
2/C/m AQEC noäi tieáp:
̂ = 1 SñAB(goùc giöõa tieáp tuyeán vaø moät daây)
Ta coù sñ 𝑄𝐴𝐵
2
̂ =Sñ 1 AB 𝑄𝐴𝐵
Sñ 𝐴𝐷𝐵 ̂ =𝐴𝐷𝐵 ̂ (cmt) 𝑄𝐴𝐸
̂ =𝐵𝐶𝐸 ̂ hai ñieåm A vaø C cuøng laøm
̂ =𝑄𝐶𝐷
2
vôùi hai ñaàu ñoaïn QE…ñpcm
3/C/m: KA.KC=KB.KD.
C/m KAB∽KDC.
4/C/m:QE//AD:
Do AQEC nt𝑄𝐸𝐴 ̂ (cuøng chaén cung QA) maø QCA=BAD(cmt) ̂
̂ =𝑄𝐶𝐴 𝑄𝐸𝐴=𝐸𝐴𝐷
̂
QE//AD.
31
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
32
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 34: Cho (O) và tiếp tuyến Ax. Trên Ax lấy A D
hai điểm B và C sao cho AB = BC. Kẻ cát
tuyến BEF với đường tròn. CE và CF cắt (O) B
lần lượt ở M và N. Dựng hình bình hành
AECD. M x
O E C
a) Chứng minh: D nằm trên đường thẳng BF. J
b) Chứng minh: ADCF nội tiếp. I
c) Chứng minh: CF.CN = CE.CM N
d) Chứng minh: MN//AC. F
e) Gọi giao điểm của AF với MN là I. Cmr:
DF đi qua trung điểm của NI.
GIẢI
1/C/m:D naèm treân ñöôøng thaúng BF.
Do ADCE laø hình bình haønhDE vaø AC laø hai ñöôøng cheùo.Do B laø trung ñieåm cuûa AC
B cuõng laø trung ñieåm DE hay DBE thaúng haøng.Maø B;E;F thaúng haøng D naèm treân
BF.
2/C/m ADCF noäi tieáp:
Do ADCE laø hình bình haønh 𝐷𝐶𝐴̂ =̂ 𝐶𝐴𝐸 (so le)
1 ̂ =sñ 1 AE
Sñ CAE= Cung AE(goùc giöõa tt vaø moät daây) maø 𝐸𝐹𝐴
2 2
𝐶𝐴𝐸
̂ =𝐸𝐹𝐴̂ 𝐷𝐹𝐴 ̂ =𝐷𝐶𝐴 ̂ hai ñieåm F vaø C cuøng laøm vôùi 2 ñaàu ñoaïn AD…ñpcm
3/C/m: CF.CN=CE.CM. ta c/m CEF∽CNM.
4/C/m:MN//AC.
Do ADCF nt𝐷𝐴𝐶̂ =𝐷𝐹𝐶 ̂ (cuøng chaén cung CD).Maø ADCE laø hình bình haønh 𝐷𝐴𝐶 ̂
=𝐴𝐶𝐸
̂ (so le),ta laïi coù 𝐶𝐹𝐷 ̂ (cuøng chaén cung EN)𝐴𝐶𝑀
̂ =𝑁𝑀𝐸 ̂ = 𝐶𝑀𝑁 ̂ AC//MN.
5/C/m:DF ñi qua trung ñieåm NI:Goïi giao ñieåm cuûa NI vôùi FE laø J
Do NI//AC(vì MN//AB)
NJ//CB,theo heä quaû taleùt JE
NJ
FB BC
JF JI
Töông töï IJ//AB
FB AB
MaØ AB=AC(gt)JI=NJ
32
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
33
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 35: Cho (O;R) và đường kính AB; CD
vuông góc với nhau. Gọi M là một điểm trên C
cung nhỏ CB.
a) Chứng minh: ACBD là hình vuông. I M
b) AM cắt CD, CB lần lượt ở P và I. Gọi J là P
giao điểm của DM và AB. Chứng minh : A B
IB.IC = IA.IM O J
c) Chứng tỏ IJ//PD và IJ là phân giác của
CJM .
d) Tính diện tích AID theo R.
D
GIẢI
1/C/m:ACBD laø hình vuoâng:
Vì O laø trung ñieåm cuûa AB;CD neân ACBD laø hình bình haønh.
Maø AC=BD(ñöôøng kính) vaø ACDB (gt)hình bình haønh ACBD laø hình vuoâng.
2/C/m: IB.IC=IA.IM
Xeùt 2 IAC vaø IBM coù
ù 𝐶𝐼𝐴
̂ =𝑀𝐼𝐵
̂ (ñ ñ)
̂ 𝐼𝐴𝐶 =𝐼𝐵𝑀
̂ (cuøng chaén cung CM)
IAC∽IBMñpcm.
3/C/m IJ//PD.
Do ACBD laø hình vuoâng 𝐶𝐵𝑂 ̂ =45o.
Vaø cung AC= cung CB= cung BD= cung DA.
𝐴𝑀𝐷̂ =𝐷𝑀𝐵 ̂ =45o
̂ 𝐼𝑀𝐽=𝐼𝐵𝐽̂ =45oM vaø B cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn IJ…MBIJ noäi tieáp.
𝐼𝐽𝐵̂ +̂ 𝐼𝑀𝐵=2v maø ̂ 𝐼𝑀𝐵=1v 𝐼𝐽𝐵 ̂ =1v hay IJAB.Maø PDAB(gt) IJ//PD
C/m IJ laø phaân giaùc cuûa goùc CMJ:
-Vi IJAB hay 𝐴𝐽𝐼̂ =1v vaø ̂ 𝐴𝐶𝐼=1v(t/c hình vuoâng)ACIJ noäi tieáp
𝐼𝐽𝐶 = 𝐼𝐴𝐶 (cuøng chaén cung CI) maø 𝐼𝐴𝐶
̂ ̂ ̂ =𝐼𝐵𝑀
̂ (cuøng chaén cungCM)
-Vì MBJI noäi tieáp 𝑀𝐵𝐼
̂ =𝑀𝐽𝐼 ̂ (cuøng chaén cung IM) 𝐼𝐽𝐶 ̂ ñpcm.
̂ = 𝐼𝐽𝑀
4/Tính dieän tích AID theo R:
Do CB//AD(tính chaát hình vuoâng) coù ICB khoaûng caùch töø ñeán AD chính baèng CA.Ta
1
laïi coù IAD vaø CAD chung ñaùy vaø ñöôøng cao baèng nhau. SIAD=SCAD.Maø SACD=
2
SABCD. SIAD= 1 SABCD.SABCD= 1 AB.CD (dieän tích coù 2 ñöôøng cheùo vuoâng goùc)SABCD= 1
2 2 2
2 2
2R.2R=2R SIAD=R .
33
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
34
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 37: Cho ABC ( A 90 0 ). Kẻ AH BC.
Gọi O và O’ là tâm đường tròn nội tiếp AHB
và AHC. Đường thẳng OO’ cắt cạnh AB, AC A
tại M, N.
a) Chứng minh: OHO’ là tam giác vuông.
b) Chứng minh: HB.HO’ = HA.HO N
O'
c) Chứng minh: HOO’ ∽ HBA.
d) Chứng minh: Các tứ giác BMHO; HO’NC M O
nội tiếp.
e) Chứng minh: AMN vuông cân. B H C
GIẢI
1/C/m:OHO’ vuoâng:
̂ =1v vaø O laø taâm ñöôøng troøn noäi tieáp AHBO laø giao ñieåm ba ñöôøng phaân giaùc
Do 𝐴𝐻𝐵
cuûa tam giaùc𝐴𝐻𝑂̂ =𝑂𝐻𝐵 ̂ =45o.
Töông töï 𝐴𝐻𝑂’
̂ =𝑂’𝐻𝐶 ̂ =45o.
̂ =45o+45o=90o.
𝑂’𝐻𝑂
hay O’HO vuoâng ôû H.
2/C/m: HB.HO’=HA.HO
Do ABC vuoâng ôû A vaø AHBC𝐴𝐵𝐻 ̂ =𝐶𝐴𝐻 ̂
(cuøng phuï vôùi goùc C) maø OB;O’A laàn löôït laø
Phaân giaùc cuûa hai goùc treân 𝑂𝐵𝐻
̂ =𝑂’𝐴𝐻 ̂ vaø 𝑂𝐻𝐵 ̂ =45o.HBO∽HAO’
̂ =𝑂’𝐻𝐴
HB OH
(1) ñpcm.
HA O ' H
3/C/m HOO’∽HBA.
HB HO
Töø (1) HO ' HO (Tính chaát tæ leä thöùc).Caùc caëp caïnh HO vaø HO’ cuûa
HA HO ' HA HB
HOO’tæ leä vôùi caùc caëp caïnh cuûa HBA vaø goùc xen giöõa ̂
𝐵𝐻𝐴=𝑂’𝐻𝑂
̂ =1v
HOO’∽HBA.
4/C/m:BMOH nt:
Do HOO’∽HBA𝑂’𝑂𝐻 ̂ =𝐴𝐵𝐻 ̂ maø 𝑂’𝑂𝐻
̂ +𝑀𝑂𝐻 ̂ =2v𝑀𝐵𝐻 ̂ =2vñpcm.
̂ +𝑀𝑂𝐻
C/m NCHO’ noäi tieáp:
Do HOO’∽HBA(cmt) vaø hai tam giaùc vuoângHBA vaø HAC coù goùc nhoïn 𝐴𝐵𝐻̂
̂ (cuøng phuï vôùi goùc ABC) neânHBA∽HAC HOO’ ∽HACOO’H=ACH.Maø
=𝐻𝐴𝐶
̂ +𝑁𝑂’𝐻
𝑂𝑂’𝐻 ̂ =2v 𝑁𝐶𝐻 ̂ +𝑁𝑂’𝐻 ̂ =2v ñpcm.
5/C/m AMN vuoâng caân:
Do OMBH nt 𝑂𝑀𝐵 ̂ + 𝑂𝐻𝐵 ̂ =2v maø 𝐴𝑀𝑂 ̂ +𝑂𝑀𝐵 ̂ =2v𝐴𝑀𝑂 ̂ =𝑂𝐻𝐵
̂ Maø 𝑂𝐻𝐵
̂
o o o
=45 𝐴𝑀𝑂
̂ =45 .Do AMN vuoâng ôû A coù 𝐴𝑀𝑂 ̂ =45 .AMN vuoâng caân ôû A.
34
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
35
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 37: Cho nửa đường tròn O, đường kính
AB = 2R, gọi I là trung điểm AO. Qua I dựng D
đường thẳng vuông góc với AB, đường này
cắt nửa đường tròn ở K. Trên IK lấy điểm C,
AC cắt (O) tại M; MB cắt đường thẳng IK tại
D. Gọi giao điểm của IK với tiếp tuyến tại M
là N. N
a) Chứng minh:AIMD nội tiếp.
b) Chứng minh: CM.CA = CI.CD.
K
c) Chứng minh: ND = NC. M
d) CB cắt AD tại E. Chứng minh: E nằm trên
đường tròn (O) và C là tâm đường tròn nội E C
tiếp EIM.
e) Giả sử C là trung điểm IK.Tính CD theo R. A I O B
GIẢI
1/C/m AIMD noäi tieáp:
Söû duïng hai ñieåm I;M cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn AD…
2/C/m: CM.CA=CI.CD.
C/m hai CMD vaø CAI ñoàng daïng.
3/C/m CD=NC:
̂ = 1 sñ cung AM(goùc giöõa tt vaø moät daây)Sñ 𝑀𝐴𝐵
Sñ 𝑁𝐴𝑀 ̂ = 1 sñ cung AM𝑁𝐴𝑀
̂ =𝑀𝐴𝐵
̂
2 2
Maø 𝑀𝐵𝐴
̂ =𝐴𝐶𝐼 ̂ (cuøng phuï vôùi 𝐶𝐴𝐼
̂ );̂ ̂ (ñ ñ)𝑁𝐶𝑀
𝐶𝐴𝐼=𝐾𝐶𝑀 ̂ +𝑁𝑀𝐶 ̂ NMC caân ôû
NNC=NM. Do 𝑁𝑀𝐷 ̂ +𝑁𝑀𝐶 ̂ =1v; 𝑁𝐶𝑀 ̂ +𝑁𝐷𝑀̂ =1v vaø 𝑁𝐶𝑀 ̂ =𝑁𝑀𝐶 ̂
𝑁𝐷𝑀
̂ =𝑁𝑀𝐷 ̂ NMD caân ôû NND=NMNC=ND(ñpcm)
4/C/m C laø taâm ñöôøng troøn noäi tieáp EMI.Ta phaûi c/m C laø giao ñieåm 3 ñöôøng phaân giaùc
cuûa EMI (xem caâu 3 baøi 35)
5/Tính CD theo R:
Do KI laø trung tröïc cuûa AOAKO caân ôû KKA=KO maø KO=AO(baùn kính) AKO
R 3 R 3
laø ñeàuKI= CI=KC= KI = .Aùp duïng PiTaGo trong tam giaùc vuoâng ACI
2 2 4
3R 2 R 2 R 7
coù:CA= CI 2 AI 2 CIA∽BMA( hai tam giaùc vuoâng coù goùc CAI
16 4 4
MA= AB AI = 2R.
CA IA R R 7
chung) :
BA MA AC 2 4
4R 7 9R 7 3R 3
= MC=AM-AC= aùp duïng heä thöùc caâu 2CD= .
7 28 4
35
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
36
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 38: Cho ABC. Gọi P là một điểm nằm
A
trong tam giác sao cho PBA PAC . Gọi H
và K lần lượt là chân các đường vuông góc hạ
từ P xuống AB, AC. H
a) Chứng minh: AHPK nội tiếp. K
b) Chứng minh: HB.KP = HP.KC.
c) Gọi D, E, F lần lượt là trung điểm của PB, P
D
PC, BC. Cmr: HD = EF; DF = EK E
d) Chứng minh: Đường trung trực của HK đi C
B F
qua F.
GIẢI
1/C/m AHPK noäi tieáp(söû duïng toång hai goùc ñoái)
2/C/m: HB.KP=HP.KC
C/m hai vuoâng HPB vaø KPC ñoàng daïng.
3/C/m HD=FE:
Do FE//DO vaø DF//EP (FE vaø FD laø ñöôøng trung bình cuûa PBC)DPEF laø hình bình
haønh.DP=FE.Do D laø trung ñieåm cuûa BPDH laø trung
tuyeán cuûa vuoâng HBPHD=DPDH=FE
C/m töông töï coù:DF=EK.
4/C/m ñöôøng trung tröïc cuûa HK ñi qua F.
Ta phaûi C/m EF laø ñöôøng trung tröïc cuûa HK.Hay caàn c/m FK=FH.
Do HD=DP+DB 𝐻𝐷𝑃 ̂ =2𝐴𝐵𝑃 ̂ (goùc ngoaøi tam giaùc caân ABP) HDP=KEP(1)
Töông töï 𝐾𝐸𝑃 =2𝐴𝐶𝑃
̂ ̂
Maø 𝐴𝐵𝑃
̂ =𝐴𝐶𝐷 ̂ (gt)
Do PEFD laø hình bình haønh(cmt)𝑃𝐷𝐹 ̂ =𝑃𝐸𝐹 ̂ (2)
Töø (1) vaø (2)𝐻𝐷𝐹
̂ =𝐾𝐸𝐹̂
maø HD=FE;KE=DFDHF∽EFK(cgc)FK=FH
36
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
37
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 39: Cho hình bình hành ABCD( A 90 0 ). A G B
Từ C kẻ CE, CF, CG lần lượt vuông góc với
AD, DB, AB. F
a) Chứng minh: DEFC nội tiếp. E
b) Chứng minh: CF2 = EF.GF. O
c) Gọi O là giao điểm AC và DB. Kẻ OI CD.
Cmr: OI đi qua trung điểm của AG.
d) Chứng tỏ EOFG nội tiếp.
D I C
GIẢI
1/C/mDEFC noäi tieáp: (Söû duïng hai ñieåm E;F cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn thaúng CD).
2/C/m: CF2=EF.GF:
Xeùt 2 ECF vaø CGF coù:
-Do DE FC nt𝐹𝐶𝐸 ̂ =𝐹𝐷𝐸̂ (cuøng chaén cung FE); ̂ 𝐹𝐷𝐸 =𝐹𝐵𝐶
̂ (so le).Do GBCF nt (töï
c/m) ̂ 𝐹𝐵𝐶 = ̂𝐹𝐺𝐶 (cuøng chaén cung FC)𝐹𝐺𝐶 ̂
=𝐹𝐶𝐸.
̂
-Do GBCF nt𝐺𝐵𝐹 ̂ =𝐺𝐶𝐹 ̂ (cuøng chaén cuøngG) maø 𝐺𝐵𝐹̂ =𝐹𝐷𝐶 ̂ (so le).DoDEFC noäi tieáp
̂ 𝐹𝐷𝐶 = ̂ 𝐹𝐶𝐸 (cuøng chaén cuøngC)𝐹𝐶𝐺̂ =𝐹𝐸𝐶 ̂ ECF∽CGFñpcm.
3/C/m OI ñi qua trung ñieåm AG
.Goïi giao ñieåm cuûa ñöôøng troøn taâm O ñöôøng kính AC laø J Do AG//CJ vaø CGAGAGCJ
laø hình chöõ nhaät AG=CJ Vì OICJ neân I laø trung ñieåm CJ(ñöôøng kính vôùi 1
daây…)ñpcm.
4/C/m EOFG noäi tieáp:
Do 𝐶𝐸𝐴
̂=𝐴𝐺𝐶 ̂ =1vAGCE nt trong (O)𝐴𝑂𝐺 ̂ =2𝐺𝐶𝐸 ̂ (goùc nt baèng nöûa goùc ôû taâm
cuøng chaén 1 cung;Vaø 𝐸𝐴𝐺
̂ +𝐺𝐶𝐸 ̂ =2v(2goùc ñoái cuûa töù giaùc nt).Maø 𝐴𝐷𝐺
̂ +𝐴𝐷𝐶 ̂ =2v(2goùc
ñoái cuûa hbh)𝐸𝑂𝐺
̂ =2. 𝐴𝐷𝐶̂ (1)
Do DEFC nt𝐸𝐹𝐷 ̂ =𝐸𝐶𝐷̂ (cuøng chaén cungDE);𝐸𝐶𝐷 ̂ =90o- ̂ 𝐸𝐷𝐶 (2 goùc nhoïn cuûa
vuoâng EDC)();Do GBCF nt𝐺𝐹𝐵 ̂ =GBC(cuøng chaén cung GB); ̂ 𝐵𝐶𝐺=90o-𝐺𝐵𝐶 ̂
().Töø ()vaø()𝐸𝐹𝐷 ̂ +𝐺𝐹𝐵 ̂ =90o-𝐸𝐷𝐶 ̂ +90o-𝐺𝐵𝐶̂ =180o-2𝐴𝐷𝐶 ̂
̂ =180o-(𝐸𝐹𝐷
maø 𝐸𝐹𝐺 ̂ +𝐺𝐹𝐵̂ )=180o-180o+2𝐴𝐷𝐶 ̂ =2ADC(2)
Töø (1) vaø (2)𝐸𝑂𝐺
̂ =𝐸𝐹𝐺 ̂ EOFG nt.
37
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
38
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 40: Cho hai đường tròn (O) và (O’) cắt E
nhau ở A và B. Các đường thẳng AO cắt (O), D
(O’) lần lượt ở C và E; đường thẳng AO’ cắt A
(O) và (O’) lần lượt ở D và F.
a) Chứng minh: C, B, F thẳng hàng.
O O'
b) Chứng minh: CDEF nội tiếp.
c) Chứng tỏ DA.FE = DC.EA
d) Chứng minhA là tâm đường tròn nội tiếp C B
F
BDE.
e) Tìm điều kiện để DE là tiếp tuyến chung
của hai đường tròn (O); (O’)
GIẢI
1/C/m:C;B;F thaúng haøng: Ta coù: ̂ 𝐴𝐵𝐹 =1v;𝐴𝐵𝐶̂ =1v(goùc noäi tieáp chaén nöûa ñöôøng troøn).
𝐴𝐵𝐶
̂ +𝐴𝐵𝐹 ̂ =2vC;B;F thaúng haøng.
2/C/mCDEF noäi tieáp:Ta coù 𝐴𝐸𝐹̂ =𝐴𝐷𝐶 ̂ =1vE;D cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn CF…
ñpcm
3/C/m: DA.FE=DC.EA. Hai vuoâng DAC vaø EAF coù 𝐷𝐴𝐶 ̂ =𝐸𝐴𝐹 ̂ (ñ ñ)
DAC ∽ø EAFñpcm.
4/C/m A laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp BDE.Ta phaûi c/m A laø giao ñieåm 3 ñöôøng phaân
giaùc cuûa DBE. (Xem caùch c/m baøi 35 caâu 3)
5/Ñeå DE laø tieáp tuyeán chung cuûa 2 ñöôøng troøn caàn ñieàu kieän laø:
Neáu DE laø tieáp tuyeán chung thì ODDE vaø O’EDE.Vì OA=OD AOD caân ôû O𝑂𝐷𝐴 ̂
̂ Töông töï O’AE caân ôû O’𝑂’𝐴𝐸
=𝑂𝐴𝐷. ̂ =𝑂’𝐸𝐴̂ Maø 𝑂’𝐴𝐸 ̂ =𝑂𝐴𝐷 ̂ (ñ ñ)
𝑂𝐷𝑂’
̂ =𝑂𝐸𝑂’ ̂ D vaø E cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn thaúng OO’ nhöõng goùc baèng
nhauODEO’ nt ODE+EO’O=2v.Vì DE laø tt cuûa (O) vaø (O’)𝑂𝐷𝐸 ̂ = 𝑂’𝐸𝐷
̂
=1v𝐸𝑂’𝑂̂ =1vODEO’ laø hình chöõ nhaät DA=AO’=OA=AE(t/c hcn) hay OA=O’A.
Vaäy ñeå DE laø tt chung cuûa hai ñöôøng troøn thì hai ñöôøng troøn coù baùn kính baèng nhau.(hai
ñöôøng troøn baèng nhau)
Bài 41: Cho (O;R). Một cát tuyến xy cắt (O) x
ở E và F. Trên xy lấy điểm A nằm ngoài đoạn A
EF, vẽ 2 tiếp tuyến AB và AC với (O). Gọi H
là trung điểm EF. E
a) Chứng tỏ 5 điểm: A, B, C, O, H cùng nằm
C K
trên một đường tròn. B I
b) Đường thẳng BC cắt OA ở I và cắt đường
H
thẳng OH ở K. Chứng minh: OI.OA = OH.OK
= R2. O
c) Khi A di động trên xy thì I di động trên F
đường nào? y
38
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
39
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
d) Chứng minh: KE và KF là hai tiếp tyuến
của (O)
GIẢI
1/ C/m:A;B;C;H;O cuøng naèm treân moät ñöôøng troøn:
Ta coù 𝐴𝐵𝑂
̂ =𝐴𝐶𝑂 ̂ (tính chaát tieáp tuyeán).Vì H l;aø trung ñieåm daây FE neân OHFE (ñöôøng
kính ñi qua trung ñieåm 1 daây) hay kính AO.
̂ =1v5 ñieåm A;B;O;C;H cuøng naèm treân ñöôøng troøn ñöôøng kính AO.
𝑂𝐻𝐴
2/C/m: OI.OA=OH.OK=R2
Do ABO vuoâng ôû B coù BI laø ñöôøng cao.Aùp dung heä thöùc löôïng trong tam giaùc vuoâng ta
coù:OB2=OI.OA ;maø OB=R.OI.OA=R2.(1)
OA OH
Xeùt hai vuoâng OHA vaø OIK coù ̂ 𝐼𝑂𝐻 chung.AHO∽KIO
OK OI
OI.OA=OH.OK (2).
Töø (1) vaø (2)ñpcm.
4/C/m KE vaø KF laø hai tt cuûa ñuôøng toøn (O).
OH OE
-Xeùt hai EKO vaø EHO.Do OH.OK=R2=OE2 vaø 𝐸𝑂𝐻
̂ chung
OE OK
EOK∽HOE(cgc)𝑂𝐸𝐾 ̂ =𝑂𝐻𝐸 ̂ =1v𝑂𝐸𝐾
̂ maø 𝑂𝐻𝐸 ̂ =1v hay OEEK taïi ñieåm E
naèm treân (O)EK laø tt cuûa (O)→ñpcm
39
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
40
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Do BE laø phaân giaùc cuûa ABI vaø BEAIBE laø ñöôøng trung tröïc cuûa AI.Töông töï CF laø
phaân giaùc cuûa ACK vaø CFAKCF laø ñöôøng trung tröïc cuûa AK E laø F laàn löôït laø
trung ñieåm cuûa AI vaø AK FE laø ñöôøng trung bình cuûa AKIFE//KI hay EF//BC.
4/C/m ADIC nt:
Do AEDF nt𝐷𝐴𝐸 ̂ =𝐷𝐹𝐸 ̂ (cuøng chaén cung DE)
̂ ADIC noäi tieáp →ñpcm
̂ =𝐷𝐶𝐼
→ 𝐷𝐴𝐼
Do FE//BC𝐸𝐹𝐷=𝐷𝐶𝐼(so le)
̂ ̂
40
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
41
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
4/Do OO’//BC vaø cung MC=MD O’MBCO’MOO’NO’M vuoâng ôû O’ coù O’I laø
trung tuyeán INO’ caân ôû I 𝐼𝑂’𝑀
̂ =𝐼𝑁𝑂’
̂ maø 𝐼𝑁𝑂’ ̂ (ñ ñ);OAN caân ôû O𝑂𝑁𝐴
̂ =𝑂𝑁𝐴 ̂
̂ 𝑂𝐴𝐼
=𝑂𝐴𝑁 ̂ OAO’I nt𝑂𝐴𝑂’
̂ =𝐼𝑂’𝑂 ̂ +𝑂𝐼𝑂’ ̂ =1v ̂
̂ =2v maø 𝑂𝐴𝑂’ 𝑂𝐼𝑂’=1v.
1 AB 2
5/ Tính dieän tích AMC.Ta coù SAMC= AM.MC .Ta coù BD= 9 DC=16
2 BC
Ta laïi coù DA2=CD.BD=16.9AD=12;BE=AB=15DE=15-9=6AE=
AD 2 DE 2 6 5 Töø(1) tính AM;MC roài tính S.
Bài 44: Trên (O;R), ta lần lượt đặt theo một P
chiều, kể từ điểm A một cung AB bằng 600, rồi A B
cung BC bằng 900 và cung CD bằng 1200. JN K
41
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
42
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Do JN//ME JN PN
ME PE AN JN
AN PN
Do AN//DE
DE ME Vì NB=NA
DE PE JN NI
NI NQ
Do NI//ME ME ME
ME QE NI NB
NB NQ ME DE
NB//ME
DE QE
NI=NJ.Maø MNAB(tc thang caân)JMI caân ôûp MMN laø phaân giaùc…
43
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
44
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 46: Cho nửa đường tròn (O) đường kính
BC. Gọi A là một điểm bất kỳ trên nửa đường y
tròn; BA kéo dài cắt tiếp tuyến Cy ở F. Gọi D F
là điểm chính giữa cung AC; DB kéo dài cắt
tiếp tuyến Cy tại E. A
a) Chứng minh: BD là phân giác của ABC và
OD // AB. I E
b) Chứng minh: ADEF nội tiếp. D
c) Gọi I là giao điểm BD và AC. Chứng tỏ:
CI = CE và IA.IC = ID.IB. B O C
d) Chứng minh: AFD AED
GIẢI
1/* C/mBD laø phaân giaùc cuûa goùc ABC:Do cung AD=DC(gt) ̂ 𝐴𝐵𝐷=𝐷𝐵𝐶
̂ (hai goùc nt
chaén hai cung baèng nhau)BD laø phaân giaùc cuûa goùc ABC.
*Do cung AD=DC 𝐴𝑂𝐷 ̂ =𝐷𝑂𝐶 ̂
(2 cung baèng nhau thì hai goùc ôû taâm baèng nhau).
Hay OD laø phaân giaùc cuûa caân AOCODAC. OD//BA
̂ laø goùc nt chaén nöûa ñöôøng troøn BAAC
Vì 𝐵𝐴𝐶
2/C/m ADEF noäi tieáp:
Do 𝐴𝐷𝐵
̂ =𝐴𝐶𝐵 ̂ (cuøng chaén cung AB)
Do 𝐴𝐶𝐵
̂ = 𝐵𝐹𝐶̂ (cuøng phuï vôùi goùc ABC)
Maø 𝐴𝐷𝐵
̂ +𝐴𝐷𝐸̂ =2v𝐴𝐹𝐸 ̂ +𝐴𝐷𝐸̂ =2vADEF noäi tieáp.
3/C/m: *CI=CE:
Ta coù:sñ 𝐷𝐶𝐴
̂ = 1 sñ cung AD(goùc nt chaén cung AD) Sñ 𝐸𝐶𝐷 ̂ = 1 sñ cung DC (goùc giöõa tt
2 2
vaø 1 daây)
Maø cung AD=DC𝐷𝐶𝐴 ̂ = 𝐸𝐶𝐷 ̂ hay CD laø phaân giaùc cuûa ICE.Nhöng CDDB (goùc nt
chaén nöûa ñt)CD vöøa laø ñöôøng cao,vöøa laø phaân giaùc cuûa ICEICE caân ôû
CIC=CE.
*C/m IAD∽IBC(coù DAC=DBC cuøng chaén cung DC)
4/Töï c/m:
44
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
45
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
c) Chứng minh: E là tâm đường tròn nội tiếp
FBC.
d) Gọi I là giao điểm BD với CF. Chứng
minh: BI2 = BF.BC – IF.IC
GIẢI
1/Söû duïng toång hai goùc ñoái.
2/c/m: DE.DB=DF.DA
Xeùt hai tam giaùc vuoâng BDA vaø FDE coù goùc D chung.
BDA∽FDEñpcm.
3/C/m IE laø taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp FBC:
Xem caâu 3 baøi 35.
4/ C/m: BI2=BF.BC-IF.IC
Goïi M laø trung ñieåm ED.
1
*C/m:BCMF noäi tieáp: Vì FM laø trung tuyeán cuûa tam giaùc vuoâng FEDFM=EM=MD=
2
EDCaùc tam giaùc FEM;MFD caân ôû M𝑀𝐹𝐷 ̂ =𝑀𝐷𝐹 ̂ vaø 𝐸𝑀 ̂𝐹 =𝑀𝐹𝐷
̂ +𝑀𝐷𝐹 ̂ =2
̂ (goùc ngoaøi MFD)
𝑀𝐷𝐹
Vì CA laø phaân giaùc cuûa goùc BCF2ACF=BCF.Theo cmt thì 𝑀𝐷𝐹 ̂ =𝐴𝐶𝐹
̂
𝐵𝑀𝐹
̂ =̂ 𝐵𝐶𝐹 BCMF noäi tieáp.
*Ta coù ∆ BFM∽BIC vì 𝐹𝐵𝑀 ̂ =𝐶𝐵𝐼 ̂ (BD laø phaân giaùc cuûa 𝐹𝐵𝐶
̂ -cmt) vaø 𝐵𝑀𝐹
̂ =̂𝐵𝐶𝐼 (cmt)
BF
BM
BF.BC=BM.BI
BI BC
* IFM∽IBC vì 𝐵𝐼𝐶 ̂ (ññ).Do BCMF noäi tieáp 𝐶𝐹𝑀
̂ =𝐹𝐼𝑀 ̂ =𝐶𝐵𝑀
̂ (cuøng chaén cung
IB IC
CM) IC.IF=IM.IB
FI IM
Laáy tröø veá theo veá
BF.BC-IF.IC=BM.IB-IM.IB=IB.(BM-IM)=BI.BI=BI2.
45
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
46
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Ta coù 𝐴𝐶𝐵
̂ =1v(goùc nt chaén nöûa ñt) Vaø 𝐴𝑃𝐵
̂ =1v ;Do APQR laø hình vuoâng coù PC laø ñöôøng
cheùo PC laø pg cuûa ̂𝐴𝑃𝐵 cung AC= cung CB daây AC=daây CB ABC vuoâng caân.
2/C/m JANQ noäi tieáp:
Vì 𝐴𝑃𝐽
̂ =𝐽𝑃𝑄 ̂ =45o.(t/c hv);PJ chung;AP=PQPAJ=QPJ 𝑃𝐴𝐽 ̂ =𝑃𝑄𝐽
̂ maø
̂ =𝑃𝐴𝐽
𝐽𝐴𝐵 ̂ vaø 𝑃𝑄𝐽̂ +𝐽𝑄𝐵̂ =2v 𝐽𝐴𝐵̂ +𝐽𝑄𝐵 ̂ =2v JQBA nt.
3/C/m: CI.QJ=CJ.QP.
Ta caàn chöùng minh CIJ∽QPJ vì 𝐴𝐼𝐶̂ =𝐴𝑃𝐶̂ (cuøng chaén cung AC) vaø ̂
𝐴𝑃𝐶
o
̂ =45 𝐽𝐼𝐶
=𝐽𝑃𝑄 ̂ =𝑄𝑃𝐽
̂
Hôn nöõa 𝑃𝐶𝐼
̂ =𝐼𝐴𝑃̂ ( Cuøng chaén cung PI);̂ ̂ (cmt) PQJ=ICJ
𝐼𝐴𝑃=𝑃𝑄𝐽
46
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
47
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
Bài 50: Cho hình vuông ABCD, E là một điểm
thuộc cạnh BC. Qua B kẻ đường thẳng vuông A B
góc với DE, đường này cắt các đường thẳng
DE và DC theo thứ tự ở H và K.
a) Chứng minh: BHCD nội tiếp.
b) Tính góc CHK. E H
c) Chứng minh: KC.KD = KH.KB.
d) Khi E di động trên BC thì H di động trên
đường nào?
D C K
GIẢI
1/ C/m BHCD nt(Söû duïng H vaø C cuøng laøm vôùi hai ñaàu ñoaïn thaúng DB…)
2/Tính 𝐶𝐻𝐾
̂:
Do BDCE nt 𝐷𝐵𝐶̂ =𝐷𝐻𝐾 ̂ (cuøng chaén cung DC) maø 𝐷𝐵𝐶 ̂ =45o (tính chaát hình vuoâng)
̂ =45o maø 𝐷𝐻𝐾
𝐷𝐻𝐶 ̂ =1v(gt)𝐶𝐻𝐾 ̂ =45o.
3/C/m KC.KD=KH.KB.
Chöùng minh hai tam giaùc vuoâng
KCB vaø KHD ñoàng daïng.
̂ =1v khoâng ñoåi E di chuyeån treân BC thì H di ñoäng treân ñöôøng troøn ñöôøng
4/Do 𝐵𝐻𝐷
kính DB.
47
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
48
100 BÀI TOÁN HÌNH ÔN THI VÀO THPT
48
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
1
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 1 :
Từ điểm A nằm ngoài đường tròn tâm O Kẻ 2
tiếp tuyến AB và AC với đường tròn B 2
N
1
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
2
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
𝑀𝐹 𝐾𝑀
Xét ∆ KBN ta có MF //BN nên ta có : = ( Định lý Ta let) (4)
𝐵𝑁 𝐾𝑁
Xét ∆ OMN có OM=ON (=R)→∆ OMN cân tại O → 𝑂𝑁𝑀 ̂ =𝑂𝑀𝑁 ̂ → 𝑂𝑁𝐴 ̂ = 𝑂𝑀𝑁
̂
̂ =𝑁𝐻𝑂
Do MNOH là tứ giác nội tiếp (cmt) nên ta có : 𝑂𝑀𝑁 ̂ ( chắn ON )
̂ = 𝑁𝐻𝑂
→ 𝑂𝑁𝐴 ̂ Mà 𝑀𝐻𝐴̂ =𝑂𝑁𝐴̂ (cmt) → 𝑀𝐻𝐴 ̂ = 𝑁𝐻𝑂
̂
̂ +𝑀𝐻𝐾
Tại H ta có : 𝑀𝐻𝐴 ̂ = 900
̂ + 𝑁𝐻𝐾
Tại H ta có : 𝑁𝐻𝑂 ̂ = 900
̂ =𝑁𝐻𝐾
→ 𝑀𝐻𝐾 ̂ →HK là phân giác của 𝑀𝐻𝑁 ̂ → 𝐾𝑀= 𝐻𝑀 (T/c phân giác trong tam giác) (5)
𝐾𝑁 𝐻𝑁
Do AH BC (cmt) →AH HK Mà HK là phân giác trong của ∆ MHN →
𝐴𝑀 𝐻𝑀
AH là phân giác ngoài của ∆ MHN → = (T/c đường phân giác ngoài của tam giác) (6)
𝐴𝑁 𝐻𝑁
𝐸𝑀 𝑀𝐹
Từ (3)(4)(5)(6) ta có : = →EM=MF →M là trung điểm của EF →(đpcm)
𝐵𝑁 𝐵𝑁
Bài 2:
Cho ∆ ABC có 3 góc nhọn (AB < AC) nội tiếp
đường tròn tâm O bán kính R Hai đường cao
BE va CF cắt nhau tại H
1/ CM bốn điểm B,C,E,F cùng thuộc 1 đường A
tròn E
2/ CMR đường thẳng OA vuông góc với đường
thảng EF
3/Gọi K là trung điểm của BC Đường thẳng AO
O C
cát đoạn thẳng BC tại điểm I , đường thẳng EF I
cất đường thẳng AH tại P P H
CMR ∆ APE đồng dạng với ∆ AIB và đường
thẳng KH song song với đường thẳng IP F K L
D
4
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
5
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 4 :
Cho đường tròn tâm O đường kính AB Trên
đoạn thằng AO lấy điểm H bất kỳ (H không
trùng với A hoặc trùng với O)Kẻ đường thẳng d
vuông góc với AB tại H Trên đường thẳng d lấy
C
điểm C nằm ngoài đường tròn (O) Từ điểm C kẻ
2 tiếp tuyến CM và CN với đường tròn (O) (M
và N là các tiếp điểm và M nằm ở nửa mặt N
E
̂ +𝑂𝐾𝐷
→ 𝐶𝑀𝑂 ̂ =1800 → Tứ giác OMDK nội tiếp →(đpcm)
Cm tương tự ta sẽ lần lượt Cm được tứ giác CMHO nội tiếp và tứ giác CNOH nội tiếp
̂ = 𝐶𝑁𝑀
Ta có 𝑀𝐻𝐶 ̂ (Cùng chắn cung CM) và 𝐶𝐻𝑁 ̂ =𝐶𝑀𝑁̂
Do CM và CN là tiếp tuyến đường tròn nên →CM=CN →∆ CMN là tam giác cân tại C Suy ra :
̂ =𝐶𝑁𝑀
𝐶𝑀𝑁 ̂
̂ =𝑁𝐻𝐶
→ 𝑀𝐻𝐶 ̂ →CH là phân giác của 𝑀𝐻𝑁 ̂ →(đpcm)
b/Đường thẳng CK cắt đường thẳng AB tại I CMR I là trung điểm của PQ
̂ = 900
Do OM CM ( OM là tiếp tuyến của đường tròn) → 𝑂𝑀𝐷
̂ = 900 ̂ = 𝑂𝐾𝐷
→ 𝑂𝑀𝐷 ̂ = 900
Do OK DE(cmt) → 𝑂𝐾𝐷
̂ và 𝑂𝐾𝐷
→ 𝑂𝑀𝐷 ̂ cùng nhìn MO dưới cùng 1 góc →Tứ giác MOKI là tứ giác nội tiếp
Tương tự như vậy ta cm được tứ giác OKNE nội tiếp
5
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
6
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
̂ = 𝑀𝐾𝐷
→ 𝑀𝑂𝐷 ̂ (Cùng chắn MD )
̂ = 𝑁𝑂𝐸
→ 𝑀𝑂𝐷 ̂
̂ =𝑁𝐾𝐸
→ 𝑁𝑂𝐸 ̂ ( Cùng chắn NE )
̂ = 𝑀𝐾𝐷
Tại K ta có : 𝑁𝐾𝐸 ̂ ( Hai góc đối đỉnh )
Xét ∆ NDO và ∆ NEO có :
̂ = 𝑁𝑂𝐸
𝑀𝑂𝐷 ̂ (cmt)
OM=ON( do CM,CN là tiếp tuyếncủa(O)) →∆ NDO =∆ NEO →DO=DE ( 2 cạnh t/ứng)
̂ =ONE
OND ̂ = 900
→∆ DOE cân tại O Mà KO DE(cmt) →DK=KE(1)
Do DE// AB →DK//PO và KE//QO
𝐷𝐾 𝐶𝐾
Xét ∆ CPO có : DP//PO → = (Định lý Ta let)(2)
𝑃𝐼 𝐶𝐼
𝐾𝐸 𝐶𝐾
Xét ∆ CQO có KE//QO → = ( Định lý Ta lét )(3)
𝑄𝐼 𝐶𝐼
Từ (1);(2);)(3) ta có : PI=QI →I là trung điểm của PQ →(đpcm)
c/CMR ba đường thẳng PN , QM ,CH đồng quy:
+/CM BỔ ĐỀ : Định lý Ceva (Nhà toán học Ý, 1647-1734)
Cho tam giác ABC. Các điểm A’, B’, C’ lần lượt thuộc các đường thẳng BC, CA, AB.
Chứng minh
Phần đảo :Gọi I là giao của BB’ và CC’. Giải sử AI cắt BC tại A’’, suy ra A’’ cũng
thuộc BC.
6
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
7
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
A'B A '' B
nên . Từ đó suy ra A '' A ' . Do đó AA’, BB’, CC’ đồng quy
A ' C A '' C
̂ =𝑃𝐶𝑂
Xét ∆ PMH và ∆ PCO ta có : 𝑃𝐻𝑀 ̂ ( CMHO là tứ giác nội tiếp) ; 𝑀𝑃𝐻
̂ =𝐶𝑃𝑂 ̂ → ∆ PMH
𝑃𝑂 𝑃𝐶
∽ ∆ POC → 𝑃𝑀= 𝑃𝐻 →PO.PH=PM.PC(4)
̂ =𝐶𝑄𝑂
Xét ∆ QON và ∆ QOC ta có : 𝑁𝑄𝑂 ̂ ; 𝑄𝑂𝑁̂ = 𝑄𝐶𝐻̂ ( CNOH là tứ giác nội tiếp) →∆ QON ∽
𝑄𝑂 𝑄𝑁
∆ QCH → = → QC.QN = QO.QH (5)
𝑄𝐶 𝑄𝐻
̂ →
Do CM và CN là tiếp tuyến của đường tròn (O) nên ta có CO là phân giác của 𝑀𝐶𝑁
𝑃𝑂 𝐶𝑃
CO là phân giác trong của ∆ CPQ nên ta có : = → PC.QO= PO.CQ (6)
𝑄𝑂 𝐶𝑄
Lấy (4)nhân (5)nhân(6) ta có : PO.PH. QC.QN. PC.QO= PM.PC. QO.QH PO.CQ .
→PH.QN. =PM..QH →PH.QN..CM=PM..QH.CN( Do CM =CN Vì là tiếp tuyển của (O))
𝑃𝐻.𝑄𝑁.𝐶𝑀 𝑃𝐻 𝑁𝑄 𝐶𝑀
→ =1→ =1→CH ,PN và QM đồng qui tại 1 điểm (Định lý Ceva)→ (đpcm)
𝑃𝑀.𝑄𝐻.𝐶𝑁 𝑄𝐻 𝑁𝐶 𝑃𝑀
Bài 5:
M
Cho đường tròn (O) Hai điểm Avà B nằm trên
̂ = 900 Điểm C nằm
(O)Sao cho 𝐴𝑂𝐵 A
Trên cung lớn AB Sao cho AC > BC và ∆ ABC C
có 3 góc nhọn Các đường cao AI và BK cắt
nhau tại H Đường thẳng BK cắt (O) tại N (N ≠ H
O
B)và đường thẳng AI cắt (O) tại M(M ≠ A) NA
cắt MB tại D CM I
a/ Tứ giác CIHK là tứ giác nội tiếp D
b/MN là đường kinh của (O) B N
c/OC //DH
(TS 10 Bắc Ninh 2019)
Giải
a/ Tứ giác CIHK là tứ giác nội tiếp
̂ =𝐻𝐼𝐶
Do AI ; BK lần lượt là đường cao của ∆ ABC nên ta có 𝐻𝐾𝐶 ̂ = 900 → 𝐻𝐾𝐶
̂ +𝐻𝐼𝐶
̂ =
1800 →Tứ giác CIHK nội tiếp
b/MN là đường kinh của (O)
̂ = sđ AB ( góc ở tâm đường tròn )
Ta có : 𝐴𝑂𝐵 → sđ AB = 900
Mà ̂ = 900
𝐴𝑂𝐵
̂ = 450 ( chắn cung AB)→ 𝐾𝐶𝐼
→ 𝐴𝐶𝐵 ̂ = 450
̂ = 1800 - 450 = 1350
→ 𝐻𝐾𝐼
̂ +𝐻𝐾𝐼
Tứ giác CIHK nội tiếp (cmt)→ 𝐾𝐶𝐼 ̂ = 1800
7
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
8
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
1 1
̂ = ( sđ
𝑀à 𝐻𝐾𝐼 MN sd AB ) → 1350 = 2( sđ MN 900 )→ sđ MN 900 → MN là đường kính
2
của (O)
c/OC //DH
1 1
̂ = sđ NC ; 𝑀𝐴𝐶
Ta có 𝑁𝐵𝐶 ̂ = sđ NC ; 𝑀𝐴𝐶
̂ =𝑁𝐵𝐶
̂ ( Góc có các cạnh tương ứng vuông góc ) →
2 2
Sđ MC sđ NC → MC NC C nằm chính giữa MN →CO MN (a)
̂ = 900 (chắn đường kinh MN) →MB ND →MB là đường cao của ∆ MND
Ta có 𝑁𝐵𝑀
̂ = 900 ( chắn đường kinh MN) →NA MD →NA là đường cao của ∆ MND
Ta lại có 𝑁𝐴𝑀
Xét ∆ MND ta có : NA là đường cao của ∆ MND
MB là đường cao của ∆ MND →DH AB (b)
MB ∩ NA ={𝐻}
Từ (a) và (b) ta có OC// DH →(đpcm)
Bài 6: B,
𝐵, H B1
Công việc còn lại là CM các tam giác đồng dạng mà thôi Như vậy với câu a Ta tiên hành các
bước như sau :
8
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
9
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bước 1: CM ∆ H 𝐵1 𝐶1 ∽ ∆ HCB
Để CM được ta lợi dụng tứ giác B 𝐶1 𝐵1 C nội tiếp để cm 2 cặp góc bằng nhau là xong Khi các
𝐻𝐶 𝐻𝐵
tam giác đồng dạng ta suy ra tỷ số : 1 = (1)
𝐻𝐵1 𝐻𝐶
Bước 2 :CM ∆ 𝐵𝐴1 𝐶1 và ∆ 𝐵1 𝐴1 C
Để CM được ta lợi dụng tứ giác B 𝐶1 H 𝐴1 , …… nội tiếp để cm 2 cặp góc bằng nhau là xong
𝐴 𝐶 𝐵𝐶
Khi các tam giác đồng dạng ta suy ra tỷ số : 1 1 = 1 (2)
𝐴1 𝐶 𝐵1 𝐶
𝐻 𝐶1 𝐴1 𝐶1
Phân tích : Khi chứng minh đến đây ta thấy vẫn chưa đủ kết luận là = → H 𝐶1 .
𝐻𝐵1 𝐴1 𝐶
𝐴1 C=𝐴1 . 𝐶1 .H 𝐵1
𝐻𝐵 𝐵 𝐶
Như vậy ta còn phải cm = 1 Như vậy muốn có tỷ số này ta phải đi cm ∆ HB 𝐶1 ∽ ∆ H C 𝐵1
𝐻𝐶 𝐵1 𝐶
Bước 3: CM ∆ HB 𝐶1 ∽ ∆ H 𝐶1 B
Dựa vào các tứ giác nội tiếp có trong hình ta sẽ có 2 cặp góc bằng nhau để syt ra ∆ HB 𝐶1 ∽ ∆
𝐻𝐵 𝐵 𝐶
H 𝐶1 B → = 1 (3)
𝐻𝐶 𝐵1 𝐶
Bước 4:
𝐻𝐶 𝐴 𝐶
Từ (1),(2),(3) ta suy ra 1 = 1 1 → H 𝐶1 . 𝐴1 C=𝐴1 . 𝐶1 .H 𝐵1 →( Đpcm)
𝐻𝐵1 𝐴1 𝐶
,
b/ CMR ba điểm B, 𝐵 ,O thằng hàng
Phân tích : Nhìn vào hình vẽ ta phát hiên ra 3 điểm(B, 𝐵, ,O) đó thẳng hàng Hơn thế nữa
đường thẳng đi qua 3 điểm này là đường trung trực của đoạn thẳng 𝐴, 𝐶 , Mặt khác ta lại phát
hiện 𝐵, là giao của hai tiếp tuyến kẻ từ 𝐴, ; 𝐶 , với (O) Nên chắc chắn 𝐵, ∈ đường trung trực 𝐴, 𝐶 ,
Như vậy ta chỉ cần cm điểm B và điểm O nằm trên đường trung trực 𝐴, 𝐶 , Nhưng ta lại phát
hiện ra là điểm O là tâm đường tròn (O) Nên ta chỉ cần cm BO 𝐴, 𝐶 , là xong Như vậy bài
toán có thể giải như sau :
Bước 1: CM BO 𝐴, 𝐶 ,
Kẻ Bx là tiếp tuyến với (O) →Bx OB Ta có 𝐶𝐵𝑥 ̂ = 𝐵𝐴𝐶
̂ (cùng chắn BC )
Mặt khác A 𝐶1 𝐴1 C là tứ giác nội tiếp: 𝐶̂ ̂
1 𝐴1 𝐵= 𝐵𝐴𝐶
̂ =𝐶̂
→ 𝐶𝐵𝑥 ̂ ̂
1 𝐴1 𝐵 Mà 𝐶1 𝐴1 𝐵 ; 𝐶𝐵𝑥 là hai góc ở vị trí slt →Bx //𝐶1 𝐴1 →Bx// 𝐴 𝐶 Mà Bx OB
, ,
→OB 𝐴, 𝐶 ,
Bước 2: →B.O ∈ đường trung trực 𝐴, 𝐶 , (a)
Do O là tâm đường tròn (O) → 𝑂𝐴, = 𝑂𝐶 ,
Bước 3 :
Do 𝐴, 𝐵, và 𝐵, 𝐶 , là tiếp tuyến với (O) nên : 𝐴, 𝐵, =𝐵, 𝐶 , → 𝐵, ∈ đường trung trực 𝐴, 𝐶 , (b)
Từ (a),(b) ta có : B.O, 𝐵, ∈ đường trung trực 𝐴, 𝐶 , → B.O, 𝐵, thẳng hàng →đpcm
c. Khi ∆ ABC đều Hãy tính 𝐴, 𝐶 , theo R?
Vẽ lại hình Tính toán vớ vẩn 1 tý dựa vào tính chất đặc biệt của tam giác đều và Pitago là ra
𝑅 √15
ngay KQ 𝐴, 𝐶 , =
2
9
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
10
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 7:
Cho đường tròn (O) và điểm M nằm ngoài
đường tròn đó Qua M kẻ các tiếp tuyến MA và A
MB với đường tròn (O) Đường thẳng d thay đổi D
đi qua M và không đi qua O cắt (O) tại C và D
(C nằm giữa M và D ) C
M
a/ CMR AMBO là tứ giác nội tiếp
b/ CMR MC.MD = 𝑀𝐴 2 H O
c) CMR đường tròn ngoại tiếp ∆ OCD luôn đi
qua 1 điểm cố định khác O
B
(TS 10 Hà Tĩnh 2019 )
Giải
Tự CM
Bài 8:
Cho ∆ ABC nội tiếp đường tròn (O) )AB < AC)
A
Điểm M là trung điểm của BC ,Đường phân
̂ cắt cạnh BC tại D và cắt
giác trong của 𝐵𝐴𝐶
đường tròn (O) tại điểm P Gọi E là điểm đối T H
xứng với D qua M .Qua D kẻ đường thằng
vuông góc với BC cắ đường thẳng AO tại H Q1 O
Qua E kẻ đường thẳng vuông góc với BC cắt Q D
B E
đường thẳng AD tại F Gọi K là giáo điểm của M
C
PE và DH
1)CMR tứ giác DEFK là hình chữ nhật
I
2)CMR DB.DC=DA.DP=DH,DK từ đó suy ra
tứ giác BHCK nội tiếp đường tròn (I)
3) Gọi T là giao điểm của AD và đường tròn (I) P
(T khác F) CMR HT vuông góc với AD
4) Đường tròn ngoại tiếp ∆ MTP cắt đường
thẳng HT tại Q (Q khác T)CMR QA tiếp xúc với
đường tròn (O)
K
F
( TS10 Chuyên Toán Hà Nam 2019)
Giải
1)CMR tứ giác DEFK là hình chữ nhật
̂ nên 𝐵𝐴𝑃
Từ DH BC ; EF BC (gt)→DH//EFDo AD là phân giác của 𝐵𝐴𝐶 ̂ = 𝐶𝐴𝑃̂ Mà
̂ =1 sđ BP ;𝐶𝐴𝑃
𝐵𝐴𝑃 ̂ = 1 sđ CP → BP = CP →OP BC( Đường kinh và dây cung)
2 2
10
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
11
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Mà MB=MC (gt) → O;P;M thẳng hàng →OP//DK//EF( cùng vuông góc với BC)→MP//DK//EF
1
Xét ∆ DEF :MD=ME(gt);MP//EF →DP=PF;PM= EF ( Định lý đường trung bình trong ∆)
2
1
Xét ∆ EDK: MD=ME(gt);MP//DK →EP=PK;PM= DK ( Định lý đường trung bình trong ∆)
2
̂ =𝐷𝐸𝐹
→Tứ giác DEFK là hình bình hành Mà DH BC ; EF BC (gt) → 𝐾𝐷𝐸 ̂ = 900 →
Tứ giác DEFK là hình chữ nhật →(đpcm)
2)CMR DB.DC=DA.DP=DH.DK và CMR BHCK nội tiếp đường tròn tâm I:
̂ =𝐷𝑃𝐶
Ta có 𝐴𝐵𝐷 ̂ ( cùng chắn AC ); 𝐵𝐷𝐴 ̂ (đối đỉnh ) →∆ ABD ∽ ∆ CPD → 𝐷𝐴= 𝐷𝐵
̂ =𝐶𝐷𝑃
𝐷𝐶 𝐷𝑃
→DB.DC=DA.DP (a)
̂ =𝐾𝐷𝑃
Ta lại có 𝐴𝐷𝐻 ̂ =𝐴𝑃𝑂
̂ (đối đỉnh ) ; 𝐴𝐷𝐻 ̂ (slt) Do AO=PO=R →∆ APO cân tại O →
̂ =𝐷𝐴𝐻
𝐴𝑃𝑂 ̂ →∆ AHD cân tại H và 𝐴𝐷𝐻̂ =𝐴𝑃𝑂
̂ =𝐾𝐷𝑃
̂ Mà 𝐾𝐷𝑃̂ = 𝑃𝐾𝐷
̂ (T/c hình chữ nhật nên
̂ =𝐴𝑃𝑂
∆KDP cân tại P)→ 𝐴𝐷𝐻 ̂ =𝐾𝐷𝑃 ̂ =𝑃𝐾𝐷
̂ →∆ HAD ∽ ∆ PKD →
𝐷𝐴 𝐷𝐻
= →DA.DP=DH.DK (b) Từ (a) và(b) ta có DB.DC=DA.DP=DH.DK (đpcm)
𝐷𝐾 𝐷𝑃
𝐷𝐵 𝐷𝐾
̂ →∆ DBH ∽ ∆ DKC
̂ =𝐶𝐷𝐾
Do DB.DC=DA.DP=DH.DK → DB.DC =DH.DK → 𝐷𝐻= 𝐷𝐶 ; 𝐵𝐷𝐻
̂ =𝐷𝐾𝐶
→ 𝐻𝐵𝐷 ̂ → 𝐻𝐵𝐶 ̂ =𝐻𝐾𝐶̂ mà 𝐻𝐵𝐶̂ ;𝐻𝐾𝐶̂ cùng nhìn HC →Tứ giác BHCK nội tiếp (đpcm)
3) Gọi T là giao điểm của AD và đường tròn (I) (T khác F) CMR HT vuông góc với AD
Nối CF Xét ∆ BDK và ∆ CEF có : BD=CE (cmt) ; 𝐵𝐷𝐾 ̂ =𝐶𝐸𝐹̂ = 900 ;DH=EF →
∆ BDK =∆ CEF (cgc) → 𝐷𝐵𝐾 ̂ ( 2 góc tương ứng ) → 𝐶𝐵𝐾
̂ = 𝐸𝐶𝐹 ̂ =𝐵𝐶𝐹
̂ Mà DKFE là hình chữ
nhật (cmt) →KF//BC → 𝐶𝐵𝐾̂ + 𝐵𝐾𝐹
̂ = 1800 → 𝐵𝐶𝐹 ̂ +𝐵𝐾𝐹̂ =1800
→Tứ giác BCFK nội tiếp →B,C,F,K ∈ đường tròn
Mà BHCK nội tiếp đường tròn tâm I →B,H,C,K ∈ đường tròn (I)
→B,C,K,H,K ∈ đường tròn (I)
̂ = 900 → 𝐻𝐾𝐹
Do DEFK là hình chữ nhật nên 𝐷𝐾𝐹 ̂ = 900 mà 𝐻𝐾𝐹 ̂ = 1 sđ HF → HF là đường
2
̂ = 900 (Chắn HF ) →HT TF → HT AD →đpcm
kính của đường tròn tâm I →I ∈ HF → 𝐻𝑇𝐹
4) Đường tròn ngoại tiếp ∆ MTP cắt đường thẳng HT tại Q (Q khác T)CMR QA tiếp xúc với
đường tròn (O)
Kéo dài BD cắt HT tại 𝑄1
̂
Ta có 𝐻𝑄 ̂ ̂ ̂
1 𝐷 =𝐴𝐷𝐻 ( Góc có các cạnh tương ứng vuông góc)→ 𝑇𝑄1 𝐷 =𝐴𝐷𝐻
̂ =𝑇𝑃𝑂
Ta lại có 𝑇𝑄𝐷 ̂ ( cùng chắn cung TM) → 𝑇𝑄𝐷
̂ = 𝐴𝑃𝑂
̂
̂ =𝐴𝐷𝐻
Mà 𝐴𝑃𝑂 ̂ (cmt )
→ 𝑇𝑄̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂
1 𝐷 =𝑇𝑄𝐷 → 𝑄1 =Q → 𝑇𝑄𝐷 =𝐴𝐷𝐻 → 𝐻𝑄𝐷= 𝐴𝐷𝐻 mà 𝐻𝑄𝐷 ; 𝐴𝐷𝐻 cùng nhìn DH →
Tứ giác AQDH nội tiếp →
̂ + 𝐻𝐷𝑄
𝑄𝐴𝐻 ̂ = 1800 → 𝑄𝐴𝐻 ̂ = 1800 = 900 → 𝑄𝐴𝐻 ̂ = 900 →QA AH →QA AO Mà
AO=R là bán kính đường tròn (O) →QA tiếp xúc với đường tròn (O) →(đpcm)
11
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
12
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 9 :
Cho đương tròn (O;R) và 1 điểm A Sao cho OA
= 3R Qua A kẻ hai tiếp tuyến AB và AC đến B
̂ =𝐸𝐾𝐷
Do 𝐹𝐿𝐻 ̂ = 900 và 𝐿𝐻 = 𝐹𝐿 nên ta có : ∆ FLH ∽∆EKD → 𝐿𝐹𝐻
̂ =𝐾𝐸𝐷
̂ (2 góc tương ứng )
𝐻𝐾 𝐸𝐾
̂ =𝐸𝐻𝐽
Mặt khác do EK//JH nên 𝐾𝐸𝐷 ̂ và FL//JH nên 𝐿𝐹𝐻
̂ =𝐹𝐻𝐽
̂
̂ = 𝐹𝐻𝐽
→ 𝐸𝐻𝐽 ̂ →JH là phân giác của 𝐸𝐻𝐹
̂ →(đpcm)
𝑆1 𝐵𝐹 2
b)Ký hiệu 𝑆1 ;𝑆2 lần lượt là diện tích của các tứ giác BFJL và tứ giác CEJK .CMR =
𝑆2 𝐶𝐸 2
Ta có 𝑆1 = 𝑆𝐵𝐹𝐽𝐿 =𝑆∆𝐹𝐿𝐵 +𝑆∆𝐹𝐽𝐿 Do HJ//FL : 𝑆∆𝐹𝐽𝐿 = 𝑆∆𝐹𝐿𝐻 → 𝑆1 = 𝑆𝐵𝐹𝐽𝐿 =𝑆∆𝐹𝐿𝐵 +𝑆∆𝐹𝐿𝐻 =𝑆∆𝐵𝐹𝐻
Ta có 𝑆2 = 𝑆𝐶𝐸𝐽𝐾 =𝑆∆𝐸𝐾𝐶 +𝑆∆𝐸𝐽𝐾 Do HJ//EK : 𝑆∆𝐸𝐽𝐾 = 𝑆∆𝐸𝐾𝐷 → 𝑆2 = 𝑆𝐵𝐹𝐽𝐿 =𝑆∆𝐸𝐾𝐶 +𝑆∆𝐸𝐾𝐶 =𝑆∆𝐶𝐸𝐻
̂ = 𝐹𝐻𝐽
Ta lại có 𝐸𝐻𝐽 ̂ → 𝐸𝐻𝐶̂ =𝐹𝐻𝐵̂ ( Các cặp góc tương ứng phụ nhau tại điểm H)
̂ =𝐴𝐶𝐵
Do ∆ ABC cân tại A nên ta có 𝐴𝐵𝐶 ̂ → 𝐹𝐵𝐻 ̂ =𝐸𝐶𝐻 ̂ → ∆ CEH ∽ ∆ BFH →
𝐵𝐹 𝐵𝐻 𝐹𝐻 𝑆∆𝐵𝐹𝐻 𝐵𝐹 𝐵𝐹 2
= = → = ( )2 =
𝐶𝐸 𝐶𝐻 𝐸𝐻 𝑆∆𝐶𝐸𝐻 𝐶𝐸 𝐶𝐸 2
𝑆1 𝐵𝐹2
→ = →(đpcm)
𝑆2 𝐶𝐸 2
c)Gọi D là trung điểm của BC CMR ba điểm P;J;D thẳng hàng
Bổ đề : Định lý Menelaus (Nhà toán học cổ Hy Lạp, thế kỷ I sau công nguyên)
Cho tam giác ABC. Các điểm A’, B’, C’ lần lượt nằm trên các đường thẳng BC, CA, AB sao cho
trong chúng hoặc không có điểm nào, hoặc có đúng 2 điểm thuộc các cạnh của tam giác ABC.
A'B B ' C C ' A
Khi đó A’, B’, C’ thẳng hàng khi và chỉ khi . . 1
A 'C B ' A C ' B
Chứng minh
14
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
15
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
C'A AM B ' C A ' C A'B B ' C C ' A AM A ' C A ' B
Ta có: ; . Vậy . . . . 1
C ' B A ' B B ' A AM A ' C B ' A C ' B A ' B AM A ' C
A''B A ' B
Vậy và A’, A’’ nằm ngoài cạnh BC suy ra A '' A ' . Do đó A’, B’, C’
A '' C A ' C
thẳng hàng .
* Trường hợp 2: Trong 3 điểm A’, B’, C’ không có điểm thuộc cạnh tam giác ABC
được chứng minh tương tự.
Không làm mất tính tổng quát của bài toán Giả sử P nằm cùng phía với B trên nửa
mặt phảng bờ là tia AD như hình vẽ Gọi M là giáo điểm của PJ và EK Áp dụng Định
𝑀𝐾 𝑃𝐸 𝐽𝐹
lý Menelaus cho tam giác KFE với cát tuyến MJP ta có : =1 Mà ta lại có
𝑀𝐸 𝑃𝐹 𝐽𝐾
𝐽𝐹 𝐹𝐿 𝐵𝐹
∆ BFH ∽ ∆ CEH với FL và EK là hai đường cao tương ứng Nên : = =
𝐽𝐾 𝐸𝐾 𝐶𝐸
𝑀𝐾 𝑃𝐸 𝐵𝐹
→ =1(3)
𝑀𝐸 𝑃𝐹 𝐶𝐸
Để cm ba điểm P,J,D thẳng hàng ta chỉ cần cm M,D,J thẳng hàng Theo định lý
𝑀𝐾 𝐽𝐸 𝐷𝐿
Menelaus đảo áp dụng cho ∆ LKE ta có =1 Lại có
𝑀𝐸 𝐽𝐿 𝐷𝐾
𝐽𝐸 𝐸𝐾 𝐶𝐸 𝐷𝐿 𝐷𝐿 𝐷𝐶 𝐷𝐵 𝐴𝐹 𝐴𝐶 𝐴𝐹
= = và = = .1= Do đó chỉ cần cm
𝐽𝐿 𝐹𝐿 𝐵𝐹 𝐷𝐾 𝐷𝐵 𝐷𝐾 𝐷𝐶 𝐴𝐵 𝐴𝐸 𝐴𝐸
𝑀𝐾 𝐶𝐸 𝐴𝐹
=1(4)
𝑀𝐸 𝐵𝐹 𝐴𝐸
15
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
16
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
𝐶𝐸 𝐴𝐹 𝑃𝐸 𝐵𝐹 𝐴𝐹 𝑃𝐹 𝐵𝐹 2
Từ (3)và(4) ta đưa bài toán về cm : = hay = Gọi T và N lần
𝐵𝐹 𝐴𝐸 𝑃𝐹 𝐶𝐸 𝐴𝐸 𝑃𝐸 𝐶𝐸 2
lượt là các tiếp điểm của đường tròn (I) với AB và AC Đặt a= AB=AC
𝑥(𝑥+𝑦)(𝑥+𝑧)
;x=BD=CD; y=PF=TE; z=PE=EN Ta sẽ đi cm a= (6)
𝑥 2 −𝑦𝑧
𝑦𝑧 𝑥2
→ =
𝑎2 −(2𝑥+𝑦+𝑧)𝑎+(𝑧+𝑦)(𝑥+𝑧) 𝑎2
Do a > x nên (6) được chứng minh Sử dụng kết quả (6) vừa cm ta có
𝑥(𝑥+𝑦)(𝑥+𝑧)
𝐴𝐹 𝑃𝐹 𝑎−𝑥−𝑦 𝑦 −𝑥−𝑦 (𝑥+𝑦)2 𝐵𝐹 2
𝑥2 −𝑦𝑧
= = 𝑥(𝑥+𝑦)(𝑥+𝑧) = 2= Đẳng thức (5) đã được cm
𝐴𝐸 𝑃𝐸 𝑎−𝑥−𝑧 𝑧 −𝑥−𝑧 (𝑥+𝑧) 𝐶𝐹 2
𝑥2 −𝑦𝑧
→Ta có điều phải chứng minh
Bài 11: C
Cho đường tròn tâm O có hai đường kinh là AB
và MN vuông góc với nhau Trên tia đối MA lấy I
BC(H ∈ BC ) M K
16
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
17
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Giải
a)CMR tứ giác BOMH là tứ giác nội tiếp
Câu này tự các em trình bày
b)MB cắt OH tại E CMR ME.HM=BE.HC
Câu này không khó Tuy nhiên để làm tốt ta sử dụng sơ đồ tư duy ngược thì sẽ rất nhanh
𝑀𝐸 𝐻𝐶
Nào bắt đầu từ KL của bài toán là : ME.HM=BE.HC → = (a)
𝐵𝐸 𝐻𝑀
Xem kỹ đầu bài và kết hợp với hình vẽ thì tui phát hiện ra tứ giác ABCD là hình vuông và các
góc vuông đều bị đường chéo của hình vuông chia thành các góc bằng nhau và có số đo là 450
Và vì câu a chúng ta chứng minh được tứ giác MOBH là tứ giác nội tiếp nên lợi dụng góc chắn
̂ =𝐵𝐻𝐸
cung ta dễ dàng suy ra 𝑀𝐻𝐸 ̂ = 450 → HE là phân giác của 𝑀𝐻𝐵 ̂ (𝑀𝐻𝐵̂ = 900 ) →
𝑀𝐸 𝑀𝐻
= (b)
𝐵𝐸 𝐵𝐻
𝐻𝐶 𝐻𝑀
Từ (a)và(b) ta suy ra = →HC.HB= 𝐻𝑀 2 Mà đối với ∆ vuông MBC có MH là đường cao
𝐻𝑀 𝐵𝐻
thì đảng thức này luôn đúng
Vậy tui sẽ có lời giải như sau : Ghi lộn ngược lại nhưng gì mà tui vừa tư duy
Do AMBN là tứ giác có 2 đường chéo AB MN=O; AB=MN ; AO=BO=CO=DO=R →AMBN
là hình vuông →AM=MB=NB=AN → 𝐴𝑀𝑂 ̂ =𝐵𝑀𝑂̂ =𝑀𝐵𝑂 ̂ =…..= 450
Do tứ giác MOBH nội tiếp nên ta có 𝑀𝐻𝐸 ̂ =𝑀𝐵𝑂̂ (chắn MO );𝐸𝐻𝐵 ̂ =𝐵𝑀𝑂 ̂ (chắn OB )
̂ =𝐸𝐻𝐵
→ 𝑀𝐻𝐸 ̂ →HE là phân giác của 𝑀𝐻𝐵 ̂ → 𝑀𝐸 =𝑀𝐻
𝐵𝐸 𝐻𝐵
𝑀𝐻 𝐻𝐶
Xét ∆ vuông MBC có MH là đường cao ta có : HC.HB= 𝐻𝑀2 → =
𝐻𝐵 𝐻𝑀
𝑀𝐸 𝐻𝐶
→ = →ME.HM=BE.HC →( đpcm)
𝐵𝐸 𝐻𝑀
c)Gọi giao điểm của đường tròn(O) và đường tròn ngoại tiếp ∆ MHC là điểm K . CMR C,K,E
thẳng hàng
Đây là câu rất khó Tuy nhiên với vài hình vẽ tui vẽ chính xác thì tui phát hiện ra 1 số điều :
Đầu bài yêu cầu chứng minh ba điểm thẳng hàng Tuy nhiên tui phát hiện không phải là 3 điểm
C,K.E mà là 4 điểm C,K.E , N thẳng hàng với nhau Như vậy thừa ra điểm N và chính điểm N là
mấu chốt chìa khóa để tui giải bài toán này Do gt bài toán cho là MB ∩ OH–{𝐸}Vì vậy tui chia
bài toán này làm 2 phần :
Phần 1: CM các điểm C,K,N thẳng hàng :
Do ∆ MHC vuông tại H nên đường tròn ngoại tiếp ∆ MHC sẽ nhận MC là đường kinh
Nối CK và KN Do 𝑀𝐾𝑁̂ chắn đường kinh MN nên 𝑀𝐾𝑁 ̂ = 900 Mặt khác do 𝑀𝐾𝐶 ̂ chắn đường
̂ = 90 → 𝑀𝐾𝐶
kinh MC nên 𝑀𝐾𝐶 0 ̂ + 𝑀𝐾𝑁 ̂ = 180 →Ba điểm C,K,N thẳng hàng (1)
0
17
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
18
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
𝐸𝐵 𝑀𝐵
Nghĩa là ta cần cm = (c)Xuất hiện trong đẩng thức KB và EB lại đưa ta đến hướng tư duy
𝐸𝑀 𝑀𝐶
ở câu (a) về tính chất phân giác trong KE của ∆ MKB Như vậy lấy (b) nhân (c) ta có :
𝑀𝐸 𝐸𝐵 𝑀𝐻 𝑀𝐵 𝑀𝐻 𝑀𝐵 𝑀𝐵 𝐵𝐻
= →1= → = Muốn có được tỷ số này thì ta phải đi cm ∆ MBC ∽ ∆
𝐵𝐸 𝐸𝑀 𝐵𝐻 𝑀𝐶 𝐵𝐻 𝑀𝐶 𝑀𝐶 𝑀𝐻
BMH Mà các tam giác này có 𝐵𝑀𝐶 ̂ =𝐵𝐻𝑀̂ = 900 ; 𝑀𝐵𝐶 ̂ =𝑀𝐻𝐶 ̂ ( 𝐵̂ chung) ( t/m) Như vậy ta tiếp
túc ghi lời giải bằng cách ghi lộn ngược lại nhưng gì mà tui vừa tư duy
Do AMBN là hình vuông nên AM MB → 𝐴𝑀𝐵 ̂ = 900 → 𝐶𝑀𝐸 ̂ = 900 ̂ =𝑁𝐵𝐸̂
→ 𝐶𝑀𝐸
̂ = 900 (Chắn đường kính MN) → 𝑁𝐵𝐸
Ta có 𝑀𝐵𝐶 ̂ = 900
Xét ∆ vuông BMH và ∆ vuông BMC ta có 𝐵𝑀𝐶 ̂ =𝐵𝐻𝑀̂ = 900 ; 𝑀𝐵𝐶 ̂ =𝑀𝐻𝐶 ̂ ( 𝐵̂ chung) →
𝐵𝐻 𝑀𝐵
∆ MBC ∽ ∆ BMH → = (*) Xét ∆ vuông MBC có MH là đường cao ta có : HC.HB=
𝑀𝐻 𝑀𝐶
2 𝑀𝐻 𝐶𝐻 𝐵𝐻 𝑀𝐻 𝑀𝐵 𝐶𝐻 𝑀𝐵 𝐶𝐻 𝑀𝐵 𝐻𝑀 𝑁𝐵 𝐻𝑀
𝐻𝑀 → = (**) Nhận(*)(**) ta có : = →1= → = → =
𝐵𝐻 𝐻𝑀 𝑀𝐻 𝐵𝐻 𝑀𝐶 𝐻𝑀 𝑀𝐶 𝐻𝑀 𝑀𝐶 𝐶𝐻 𝑀𝐶 𝐻𝐶
𝐻𝑀 𝐵𝐸 𝑁𝐵 𝐵𝐸 𝑁𝐵 𝑀𝐶
Ta có ME.HM=BE.HC(cmt) → = → = → =
𝐻𝐶 𝑀𝐸 𝑀𝐶 𝑀𝐸 𝐵𝐸 𝑀𝐸
𝑁𝐵 𝑀𝐶
̂ =𝑁𝐵𝐸
Xét ∆ MEC và ∆ NBE ta có : 𝐶𝑀𝐸 ̂ (cmt); = (cmt) → ∆ MEC ∽ ∆ BEN
𝐵𝐸 𝑀𝐸
̂ =𝐵𝐸𝑁
→ 𝑀𝐸𝐶 ̂ mà M,E,B thẳng hàng →C,E,N thẳng hàng (2)
Từ (1) và(2) →Điểm C,K,E thẳng hàng →(đpcm)
Bài 12 : C
Cho đường tròn (O;R) có hai đường kính là AB
và CD vuông góc với nhau Gọi M là 1 điểm di
động trên đoạn thẳng OB (M khác O và B )Tia
CM cắt đường tròn (O) tại N , BD cắt CN tại P
,AN cắt CD tại Q K
a)CMR PQ//AB
b)CMR ∆ CAQ đồng dạng với ∆ AMC Từ đó O M
suy ra diện tích tứ giác ACMQ không đổi khi M A
B
di động trên đoạn thẳng OB
𝐶𝑄 𝐶𝑁
c)Chứng minh hệ thức = ( )2 P
𝐴𝑀 𝐴𝑁 Q
d) Xác định vị trí điểm M trên đoạn thẳng OB
để NQ là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp ∆ N
CPQ Tính OM theo R trong trường hợp đó
D
(TS 10 Chuyên Toán Quảng Ngãi )
Giải
̂ = 90 (chắn đường kính CD)
a)CMR PQ//AB: Ta có 𝐷𝑁𝐶 0
b)CMR ∆ CAQ đồng dạng với ∆ AMC Từ đó suy ra diện tích tứ giác ACMQ không đổi khi M di
động trên đoạn thẳng OB
̂ = 450 (chắn AD ) 𝐶𝐴𝑀
Ta có 𝐶𝐴𝑄 ̂ = 450 (chắn AC ) → 𝐶𝐴𝑄 ̂ = 𝐶𝐴𝑀
̂
̂ =1 sđ( AC DN )= 1 sđ( AD DN ) =1 sđ AN Mà 𝐴𝐶𝑀
Mặt khác 𝐴𝑄𝐶 ̂ = 1 sđ AN → 𝐴𝑄𝐶
̂ =𝐴𝐶𝑀̂
2 2 2 2
𝐶𝑄 𝐴𝐶 2
∆ CAQ ∽ ∆ AMC →(đpcm)→ = →CQ.AM= 𝐴𝐶
𝐴𝐶 𝐴𝑀 1
Xét từ giác ACMQ ta có : → 𝑆𝐴𝐶𝑀𝑄 = 𝐴𝐶 2
2
1 1 1 1
𝑆𝐴𝐶𝑀𝑄 =𝑆∆𝐴𝐶𝑀 + 𝑆∆𝐴𝑄𝑀 = CO.AM+ QO.AM= AM(CO+QO)= AM.CQ
2 2 2 2
1 2
Như vậy khi M di chuyển tùy ý trên BO thì 𝑆𝐴𝐶𝑀𝑄 = 𝐴𝐶 không thay đổi →(đpcm)
2
𝐶𝑄 𝐶𝑁
c)Chứng minh hệ thức = ( )2
𝐴𝑀 𝐴𝑁
̂ = 450 (cmt) mà 𝐴𝑁𝐶
Ta có 𝐶𝐴𝑀 ̂ = 450 (chắn AC )→ 𝐶𝐴𝑀
̂ =𝐴𝐶𝑁
̂ →∆ ACM ∽ ∆ NCA
Do ∆CAQ ∽ ∆ AMC nên 𝐴𝑀𝐶̂ =𝐶𝐴𝑄
̂
𝐴𝐶 𝐶𝑁 𝐴𝐶 𝐶𝑁 𝐴𝐶 2 𝐶𝑁2
→ = → ( )2 = ( )2 → =
𝐴𝑀 𝑁𝐴 𝐴𝑀 𝑁𝐴 𝐴𝑀2 𝑁𝐴2 𝐶𝑄 𝐶𝑁 2
𝐶𝑄.𝐴𝑀 𝐴𝐶 2 𝐶𝑄 𝐴𝐶 2 → = ( ) →(đpcm)
Từ CQ.AM=𝐴𝐶 → 2
= → = 2 𝐴𝑀 𝐴𝑁
𝐴𝑀2 𝐴𝑀2 𝐴𝑀 𝐴𝑀
c) Xác định vị trí điểm M trên đoạn thẳng OB để NQ là tiếp tuyến của đường tròn ngoại tiếp ∆
CPQ Tính OM theo R trong trường hợp đó
Gọi K là trung điểm của CP mà ∆ CPQ là tam giác vuông tại Q nên đường tròn (K;KQ) sẽ
ngoại tiếp tam giác CPQ
̂ = 900 → 𝐾𝑄𝑃
Giả sử NQ là tiếp tuyến của đường tròn (K) thế thì 𝑁𝑄𝐾 ̂ + 𝑁𝑄𝑃
̂ = 900
̂ = 900 → 𝐾𝑄𝑃
Tại Q ta có: 𝑃𝑄𝐶 ̂ + 𝐾𝑄𝐶
̂ = 900
̂ =𝑃𝐷𝑁
Tứ giác PQDN nội tiếp → 𝑁𝑄𝑃 ̂ ( chắn cung PN) → 𝑁𝑄𝑃 ̂ =𝐵𝐷𝑁̂
Do KQ=KC( Bán kính đường tròn tâm K) →∆ KCQ cân tại K → 𝐾𝑄𝐶 ̂ =𝑄𝐶𝐾̂ → 𝐾𝑄𝐶 ̂ =𝐷𝐶𝑁̂
̂ =𝐷𝐶𝑁
→ 𝐵𝐷𝑁 ̂ Mà 𝐵𝐷𝑁 ̂ ( cùng chắn cung NB) → 𝐵𝐶𝑁
̂ = 𝐵𝐶𝑁 ̂ =𝐷𝐶𝑁̂ → 𝐵𝐶𝑀 ̂ = 𝐷𝐶𝑀 ̂
→CM là phân giác 𝐵𝐶𝑂 ̂ → 𝑂𝐶𝑀 ̂ = 22.5 0
𝑂𝑀
Xét ∆ COM vuông tại O ta có : tan 22,50 = →OM=OC .tan 22,50 →OM=R.tan 22,50
𝑂𝐶
Như vậy để NQ là tiếp tuyến của (K) ngoại tiếp ∆ CPQ thì điểm M ∈ OB và OM=R.tan 22,50
19
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
20
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 13:
A
Cho tam giác ABC có 3 góc nhọn (AB < AC)
nội tiếp đường tròn (O) Các đường cao BD và
CE của tam giác ABC cắt nhau tại điểm H
Đường tròn (O) cắt đường tròn đường kính Ah Q D
̂ và 𝐴𝐶𝐻
3/ Hai tia phân giác của 𝐴𝐵𝐻 ̂ cắt nhau
tại I Gọi P là giao điểm của hai đoạn thẳng ON
và BC Gọi Q là trung điểm của đoạn thẳng AH N
𝐵𝐾 𝐵𝐻
→ = ̂ →(đpcm)
→HK là phân giác trong ∆ BHC → HK là phân giác của 𝐵𝐻𝐶
𝐾𝐶 𝐶𝐻
̂ và 𝐴𝐶𝐻
3/ Hai tia phân giác của 𝐴𝐵𝐻 ̂ cắt nhau tại I Gọi P là giao điểm của hai đoạn thẳng ON
và BC Gọi Q là trung điểm của đoạn thẳng AH CMR P,I,Q thẳng hàng
20
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
21
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
1
Xét ∆ vuông BEC ta có EP= BC(P la trung điểm của BC) →EP=DP →P ∈ trung trựcED
2
1
Xét ∆ vuông BDC ta có DP= 𝐵𝐶(P là trung điểm của BC) (a)
2
Bài 14: P
Cho tam giác ABC có ba góc nhon (AB < AC)
Nội tiếp đường tròn (O)Gọi I là tâm đường tròn
N
nội tiếp tam giác ABC Tia AI cắt BC tại J và cắt
đường tròn tâm O tại điểm thứ hai là M(M khác A G
A) Q
1/CMR 𝑀𝐼 2 =MJ.MA
2/Kẻ đường kính MN của đường tròn (O) D
→Tứ giác ƠQRF nội tiếp →Bốn điểm P,Q,R.F cùng ∈ một đường tròn →(đpcm)
22
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
23
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 15: Cho tam giác ABC , AB AC , với ba
A
A'
(TS 10 Chuyên Amxtecdam)
Giải
1. Chứng minh rằng tứ giác BCAI nội tiếp.
Dễ dàng chứng minh tứ giác AIFH nội tiếp và tứ giác AFHE nội tiếp
5 điểm A , F , H , E , I cùng thuộc một đường tròn.
tứ giác AIFE nội tiếp.
GI .GA GF .GE 1 .
Dễ dàng chứng minh tứ giác BFEC nội tiếp GF .GE GB.GC 2 .
Từ 1 và 2 suy ra: GI .GA GB.GC tứ giác BCAI nội tiếp (điều phải chứng minh).
2. Chứng minh GH AM .
Gọi O là đường tròn ngoại tiếp ABC. Kẻ đường kính AA ' của O .
Vì tứ giác BCAI là tứ giác nội tiếp I O AIA 90 AI AI hay AI AG.
Mà HI AG (giả thiết) AI HI A , I , H thẳng hàng.
Mà dễ dàng chứng minh được A ' H đi qua trung điểm M của BC (tứ giác BHCA ' là
hình bình hành).
M , I , H thẳng hàng.
Xét AGM có: AD AM , MI AG và AD cắt MI tại H .
H là trực tâm của tam giác AGM .
GH AM Suy ra điều phải chứng minh.
23
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
24
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 15:
Cho tam giác ABC có (AB < AC) Gọi 𝑑1 ,𝑑2 lần L
lượt là các đường phân giác trong và ngoài của
góc BAC Gọi M,N lần lượt là hình chiếu vuông
góc của B lên 𝑑1 ,𝑑2 Gọi P,Q lần lượt là hính
chiếu vuông góc của C lên 𝑑1 ,𝑑2 d2
a)CMR MN và OQ lần lượt đi qua trung điểm K Q
của AB và AC
b) CMR NM và PQ cắt nhau trên BC A
c) Trên 𝑑1 lấy các điểm E và F sao cho N
E D
̂ =𝐵𝐶𝐴
𝐴𝐵𝐸 ̂ ; 𝐴𝐶𝐹
̂ =𝐶𝐵𝐴̂ (E thuộc nửa mặt phẳng H M
bờ AB chứa điểm C,F thuộc vào mặt phẳng bờ I C
𝐵𝐸 𝐴𝐵
AC chứa điểm B ) CMR = S B J
G
𝐶𝐹 𝐴𝐶
d) Các đường thẳng BN và CQ lần lượt cắt AC P
và AB tại các điểm K và L CMR các đường
F
thẳng KE và LF cắt nhau trên đường thẳng BC d1
(TS 10 Chuyên TP Hồ Chí Minh 2019)
Giải
a)CMR MN và OQ lần lượt đi qua trung điểm của AB và AC
Dễ dàng chứng minh được BMAN và APCQ là hình chữ nhật ( Dấu hiệu 1:Vì có ba góc vuông)
Vì hình chữ nhật cũng được coi là hình bình Mà hình binh hành thì hai đường chéo cắt nhau tại
trung điểm tại mỗi đường →MN và PQ lần lượt sẽ đi trung điểm H và I của AB và AC → (đpcm)
b)CMR NM và PQ cắt nhau trên BC
Giả sử MN ∩ BC=I Do 𝑑1 là phân giác 𝐵𝐴𝐶 ̂ nên ta có 𝐽𝐴𝐶̂ =𝐵𝐴𝐽
̂ Mặt khác BMAN là hình chữ
̂ =𝐵𝐴𝐽
nhật Nên 𝑁𝑀𝐴 ̂ → 𝐽𝐴𝐶̂ =𝑁𝑀𝐴̂ Mà hai góc này ở vị trí slt → MN//AC →MI//AC ;IB=IC
Cm tương tự ta được PQ //AB
Xét ∆ ABC ta có MI//AC (cmt) và MI đi qua trung điểm AB(cma) →I là trung điểm BC
Xét ∆ ABC ta có ID là đường trung bình →ID//AB mà PDQ//AB → I ∈ PQ ( Tiên đề Ơclit)
Vậy NM và PQ cắt nhau trên BC
̂ =𝐵𝐶𝐴
c)Trên 𝑑1 lấy các điểm E và F sao cho 𝐴𝐵𝐸 ̂ ; 𝐴𝐶𝐹
̂ =𝐶𝐵𝐴̂ (E thuộc nửa mặt phẳng bờ AB
𝐵𝐸 𝐴𝐵
chứa điểm C,F thuộc vào mặt phẳng bờ AC chứa điểm B ) CMR =
𝐶𝐹 𝐴𝐶
̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂ ̂
Tại B ta có 𝐽𝐵𝐸 =𝐴𝐵𝐶 -𝐴𝐵𝐸 → 𝐽𝐵𝐸 =𝐴𝐵𝐶 -𝐴𝐶𝐵 (Do gt 𝐴𝐵𝐸 =𝐴𝐶𝐵) ̂
̂ = 𝐽𝐶𝐹
→ 𝐽𝐵𝐸
̂ =𝐴𝐶𝐹
Tại C ta lại có : 𝐽𝐶𝐹 ̂ -𝐴𝐶𝐵̂ → 𝐽𝐶𝐹̂ =𝐴𝐵𝐶
̂ -𝐴𝐶𝐵
̂ ( Do gt 𝐴𝐵𝐶
̂ =𝐴𝐶𝐹
̂)
̂ = 𝐶𝐽𝑃
Mặt khác 𝐸𝐽𝐵 ̂ ( đối đỉnh)
𝐵𝐸 𝐵𝐽
→∆ BJE ∽ ∆ CJF → = 𝐶𝐽 𝐵𝐸 𝐴𝐵
𝐶𝐹
𝐵𝐽 𝐴𝐵 → = (đpcm)
Do Ạ là phân giác của ∆ ABC nên ta có : = 𝐶𝐹 𝐴𝐶
𝐶𝐽 𝐴𝐶
d)Các đường thẳng BN và CQ lần lượt cắt AC và AB tại các điểm K và L CMR các đường thẳng
KE và LF cắt nhau trên đường thẳng BC :
24
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
25
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
̂ = 𝐴𝐵𝐸
Ta có 𝐵𝐶𝐸 ̂ +𝐵𝐶𝐴 ̂ +1 𝐵𝐴𝐶
̂ =𝐵𝐶𝐴 ̂ = 𝐸𝐽𝐵
̂ Do ∆ BEJ cân tại B Mà BM EJ nên ta có M là
2
trung điểm của EJ Lại có ∆ KAB cân tại A ( Có AN vừa là phân giác vừa là đường cao) →
N là trung điểm của KB Bây giờ ta sử dụng định lý Talet trong tam giác IBN với MJ//BN ta có
1
𝐼𝐽 𝑀𝐽 𝐸𝐽 𝐸𝐽
= = 2
1 = ∆ IJE và ∆ IBK có 𝐼𝐽𝐸 ̂ (đồng vị ) và 𝐼𝐽 = 𝐸𝐽 →
̂ = 𝐼𝐵𝐾
𝐼𝐵 𝐵𝑁 𝐾𝐵 𝐾𝐵 𝐼𝐵 𝐾𝐵
2
∆ IJE ∽ ∆ IBK → 𝐸𝐼𝐽
̂ = 𝐾𝐼𝐵
̂ Từ đó ta có K,E,I thẳng hàng Vậy KE đi qua trung điểm I của
BC Chứng minh tương tự ta cũng có LF đi qua trung điểm I của BC Do đó KE và LF cắt nhau
tạ trung điểm I của BC →(đpcm)
Bài 16:
Cho tam giác ABC nhọn (BA < BC) nội tiếp D
đường tròn (O) Vẽ đường tròn (Q) đi qua A và
C sao cho (Q) cắt các tia đối của tia AB và CB
lần lượt tại các điểm thứ hai là D và E Gọi M là
giao điểm thứ hai của đường tròn (O) và đường
tròn ngoại tiếp tam giác BDE. CMR QM vuông
Q
góc với BM F
A
O C
E
B
25
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
26
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
→Tứ giác MDQC nội tiếp → 𝑄𝑀𝐶 ̂ = 𝐶𝐷𝑄
̂ ( chắn cung QC) Do QD=QC →∆ QDC cân tại nên
̂ =𝐷𝐶𝑄
𝐶𝐷𝑄 ̂ mà 𝐷𝐶𝑄 ̂ =𝐷𝑀𝑄 ̂ → 𝑄𝑀𝐶 ̂ =𝑄𝑀𝐷̂ (2)
̂ + 𝑄𝑀𝐶
Cộng (1) với (2) ta có 𝐶𝑀𝐷 ̂ =𝐷𝑀𝐵̂ +𝑄𝑀𝐷 ̂ → 𝑄𝑀𝐻 ̂ =𝑄𝑀𝐵
̂ Tại M ta có 𝑄𝑀𝐻
̂ =𝑄𝑀𝐵
̂
̂ =𝑄𝑀𝐵
→ 𝑄𝑀𝐻 ̂ = 900 →QM BM →(đpcm)
Bài 17
Cho tam giác ABC có ba góc nhọn nôi tiếp
A
đường tròn (O) và AB > AC Gọi D và E lần
lượt là các chân đường cao hạ từ A và B của
tam giác ABC Gọi F là chân đường cao hạ từ B
lên AO Q
a/ CMR B.D.E.F thuộc bốn đỉnh của hình O E
thang cân M
b/ CM EF đi qua trung điểm của BC B
c/ Gọi P là giao điểm thứ hai của đường thẳng I
D
AO và đường tròn (O) M và N lần lượt là trung C
F
điểm của EF và CP Tính số đo góc BMN N
P
(TS 10 Chuyên ĐHSP Hà Nội Vòng II 2019)
Giải
a/ CMR B.D.E.F thuộc bốn đỉnh của hình thang cân
̂ =𝐴𝐷𝐵
Ta có 𝐴𝐹𝐵 ̂ =𝐴𝐸𝐵 ̂ = 900 →A,B.D,E ∈ đường tròn (ABFDE) Lại có 𝐷𝐴𝐸
̂ = 900
0 ̂ 0 ̂
̂ và 𝐹𝐴𝐵
- 𝐴𝐶𝐵 ̂ =𝑂𝐴𝐵̂ = 180 −2.𝐴𝑂𝐵= 180 −2.𝐴𝐶𝐵 = 900 -𝐴𝐶𝐵
̂ nên 𝐹𝐴𝐵
̂ =𝐷𝐴𝐸̂ → BF DE
2 2
→BF=DE Tứ giác BFDE nội tiếp có BF=DE →Tứ giác BFDE là hình thang cân
b/ CM EF đi qua trung điểm của BC
Gọi I là giao điểm của EF và BC Do tứ giác BFDE là hình thang cân nên BI=IE →
̂ =𝐼𝐸𝐵
∆ BIE cân tại I Từ đó ta có 𝐼𝐵𝐸 ̂ Lại có 𝐼𝐵𝐸
̂ = 900 -𝐼𝐶𝐸̂ mà 𝐼𝐸𝐵 ̂ nên ta có
̂ = 900 - 𝐼𝐸𝐶
̂ =𝐼𝐸𝐶
𝐼𝐶𝐸 ̂ →∆ IEC cân tại I nên ta có IC=IE=IB Vậy EF đi qua trung điểm của BC
c/ Gọi P là giao điểm thứ hai của đường thẳng AO và đường tròn (O) M và N lần lượt là trung
điểm của EF và CP Tính số đo góc BMN
̂ Lại có 𝐵𝑃𝐶
̂ = 1800 - 𝐵𝐴𝐶
Do tứ giác ABFE nội tiếp nên 𝐵𝐹𝐸 ̂ = 1800 = 𝐵𝐴𝐶̂ (Do tứ giác ABPC
̂ = 𝐵𝑃𝐶
nội tiếp ) nên 𝐵𝐹𝐸 ̂ (1)
Do BFDE là hình thang cân nên DF //BE mà BE AC nên D F AC lại có PC AC nên
DF//PC Suy ra 𝐵𝐶𝑃̂ = 𝐵𝐷𝐹̂ =𝐵𝐸𝐹̂ (2)
Từ (1)và (2) ta suy ra ∆ BEF ∽ ∆ BCP Lại có M là trung điểm của EF và N là trung điểm của
CP nên từ kết quả trên ta cũng có ∆ BEM ∽ ∆ BCN (3)→ 𝑁𝐵𝐶̂ = 𝑀𝐵𝐸̂ và 𝐵𝑁 =𝐵𝐶 (4)
𝐵𝑀 𝐵𝐸
̂ = 𝑀𝐵𝑁
Từ (3) → 𝐶𝐵𝐸 ̂ Kết hợp (4) ta được ∆ BMN ∽ ∆ BEC Do đó 𝐵𝑀𝑁 ̂ = 900
̂ = 𝐵𝐸𝐶
26
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
27
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
T
Bài 18:
Cho tam giác ABC nhọn (AB < AC)_ nội tiếp A
đường tròn (O) Gọi E là điểm chính giữa cung
nhỏ BC Trên cạnh AC lấy điểm M sao cho
EM=AC đường thẳng BM cát đường tròn O) tại I
27
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
28
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
c)Gọi I là trung điểm của AN ,Tia IM cắt (O) tại K CMR CM là tiếp tuyến của đường tròn
ngoại tiếp tam giác BMK
Gọi giao điểm của IM với đường tròn (O) là T Dễ thấy ATNM là hình bình hành nên TN vuông
góc với EN → ET là đường kính của đường tròn (O)→ 𝐸𝐾𝑇 ̂ = 900 → 𝐸𝐾𝑀 ̂ = 900 →K ∈ đường
tròn đường kính EM → Các điểm P,Q,M,K,T ∈ đường tròn Ta có
̂ =𝐾𝑀𝑄
𝐾𝑀𝐶 ̂ =𝑄𝐸𝐾 ̂ =𝑁𝐸𝐾̂ =𝑁𝐵𝐾̂ ( Do tứ giác MBKQ nội tiếp ) →CM là tiếp tuyến của đường
tròn ngoại tiếp tam giác BMK → (đpcm)
Baì 19:
Từ 1 điểm A nằm ngoài đường tròn tâm O bán B
kính R Kẻ các tiếp tuyến AB và AC với đường
I
tròn (B và C là các tiếp điểm ) Trên cung nhỏ
BC lấy điểm M bất kỳ khác B và khác C Gọi
I,K,P lần lượt là hình chiếu vuông góc của điểm M
P
M trên các đoạn thẳng AB ,AC,BC A
K H
O
28
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
29
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 20: A
Cho tam giác nhọn ABC nội tiếp đường tròn
(O) với AB < AC Gọi M là trung điểm của BC
.AM cắt đường tròn (O) tại điểm D khác A
Đường tròn ngoại tiếp tam giác MDC cắt
đường thẳng AC tại E khác C Đường tròn ngoại
tiếp tam giác MDB cắt đường thẳng AB tại F
khác B O
B
1)CMR hai tam giác BDF và tam giác CDE
Q
đồng dạng H
E
29
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
30
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bổ đề : Định lý Menelaus (Nhà toán học cổ Hy Lạp, thế kỷ I sau công nguyên)
Cho tam giác ABC. Các điểm A’, B’, C’ lần lượt nằm trên các đường thẳng BC, CA, AB sao cho
trong chúng hoặc không có điểm nào, hoặc có đúng 2 điểm thuộc các cạnh của tam giác ABC.
A'B B ' C C ' A
Khi đó A’, B’, C’ thẳng hàng khi và chỉ khi . . 1
A 'C B ' A C ' B
* Trường hợp 1: Trong 3 điểm A’, B’, C’ có đúng 2 điểm thuộc
cạnh tam giác ABC. Giả sử là B’, C’
Phần thuận : Qua A kẻ đường thẳng song song với BC cắt
C'A AM B ' C A ' C
đường thẳng B’C’ tại M Ta có: ; . Vậy
C ' B A ' B B ' A AM
A'B B ' C C ' A AM A ' C A ' B
. . . . 1
A ' C B ' A C ' B A ' B AM A ' C
Phần đảo : Gọi A’’ là giao của B’C’ với BC.
A''B B ' C C ' A
Áp dụng định lý Menelaus (phần thuận) ta có . . 1
A '' C B ' A C ' B
A'B B ' C C ' A A''B A ' B
mà . . 1 nên . Do B’, C’ lần lượt thuộc cạnh CA, AB
A 'C B ' A C ' B A '' C A ' C
nên A’’ nằm ngoài cạnh BC.
A''B A ' B
Vậy và A’, A’’ nằm ngoài cạnh BC suy ra A '' A ' . Do đó A’, B’, C’ thẳng hàng .
A '' C A ' C
* Trường hợp 2: Trong 3 điểm A’, B’, C’ không có điểm thuộc cạnh tam giác ABC được chứng
minh tương tự.
𝑁𝐹 𝐴𝐹
̂ )(a)
Do AN là phân giác trong của ∆ ÀEF nên ta có : = (AN là phân giác 𝐵𝐴𝐶
𝑁𝐸 𝐴𝐸
Do các điểm E,M,F thẳng hàng Áp dựng định lý Menelaus vào ∆ ABC ta có :
𝐴𝐸 𝑀𝐵 𝐹𝐵 𝐴𝐸 𝑀𝐵 𝐹𝐵 𝐴𝐸 𝐹𝐵 𝐴𝐸 𝐹𝐵
=1 → =1 → . 1. =1( theo gt M là trung điểm BC)→ . =1→
𝐸𝐶 𝑀𝐶 𝐹𝐴 𝐸𝐶 𝑀𝐶 𝐹𝐴 𝐸𝐶 𝐹𝐴 𝐸𝐶 𝐹𝐴
𝐴𝐸 𝐴𝐹 𝐴𝐹 𝐵𝐹 𝑁𝐹 𝐵𝐹 𝑁𝐹 𝑁𝐸
= → = (b) Từ (a);(b) ta có : = → =
𝐸𝐶 𝐵𝐹 𝐴𝐸 𝐸𝐶 𝑁𝐸 𝐸𝐶 𝐵𝐹 𝐶𝐸
𝑁𝑃 𝑁𝐸 𝑁𝑃 𝑄𝑁
Do EP là phân giác trong của ∆ENC nên ta có : = → =
𝐶𝑃 𝐶𝐸 𝐶𝑃 𝑄𝐵
𝑄𝑁 𝑁𝐹
Do FQ là phân giác trong của ∆ BFN nên ta có : =
𝑄𝐵 𝐹𝐵
𝑁𝑃 𝑄𝑁
Xét ∆ NBC có = →PQ//BC (Định lý Ta let) →(đpcm)
𝐶𝑃 𝑄𝐵
30
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
31
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
Bài 21:
Cho tam giác nhọn ABC có AB < AC Đường
tròn tâm I nội tiếp tam giác ABC tiếp xúc với
các cạnh BC,AC,AB lần lượt tại các điểm D,E,F
Gọi M là trung điểm của BC Gọi N là giao điểm
của hai đường thẳng ID và EF Qua điểm N kẻ
đường thẳng song song với BC cắt hai đường
thẳng AB và AC lần lượt tại Q và P Qua điểm A
kẻ đường thằng song song với BC cắt EF tại
điểm K
a)CMR các tứ giác INQF và INEP nội tiếp
đường tròn và tam giác IPQ cân
̂ =𝐹𝐾𝐼
b)CMR 𝐼𝐴𝑀 ̂
c)CMR hai đường thẳng IM và DK vuông góc
với nhau
(TS 10 Chuyên Vĩnh Phúc 2019)
Giải
31
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
32
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
32
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418
33
CÁC BÀI HÌNH TRONG ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 NĂM 2019
33
Tuấn Đỗ Ngọc 0389956418