XX Coin Tanıtım Yazısı

Türkçe Çeviri: Hakan ATABAŞ

https://www.geliyoobilisim.com

ceo@geliyoo.com

v1.1
Praxxis Şirketi (‘’Praxxis’’ veya ‘’Şirket’’), xx coin (‘’Coin’ler’’, ticari varlıkları, stratejisi ve
faaliyetleri ile ilgili bu tanıtım yazısında yer alan bilgiler yalnızca genel bilgilendirme amaçlı olup
herhangi bir ülkede, herhangi bir Coin, menkul kıymet, opsiyon, vadeli işlem veya menkul
kıymetler ile ilgili diğer türevlerin alım satım teklifinin alınması veya teklif edilmesi mümkün
olmamakla birlikte içeriği menkul kıymetler yasalarınca düzenlenmemiştir. İşbu tanıtım
belgesinde yer alan bilgiler Coin’leri ya da menkul kıymetleri satın alma ya da satma ya da temin
etme önerisi veya Coin’leri satma teklifi olarak kullanılmamalıdır. İşbu belge, herhangi bir
kimsenin belirli yatırım hedeflerine veya mali durumuna ilişkin herhangi bir vergi, yasal veya
yatırım önerisini veya görüşünü dikkate almaz ve aynı zamanda bunları sağlamaz. Bu belgede yer
alan bilgilerin doğruluğuna ve güvenilirliğine inanılıyor olunsa bile, Praxxis ve acenteleri,
danışmanları, yöneticileri, yetkilileri, çalışanları ve hissedarları bu bilgilerin doğruluğu hakkında
açık veya zımni hiçbir beyanda veya teminatta bulunmaz ve Praxxis, bu tür bilgilerden veya
hatalardan veya eksikliklerden doğabilecek her türlü sorumluluğu açıkça reddeder. Praxxis,
burada yer alan bilgileri, kısmen veya tamamen, herhangi bir zamanda düzeltme veya değiştirme
hakkını saklı tutar ve alıcıya değiştirilen bilgilere erişim sağlama ve alıcıyı bu konu hakkında
bilgilendirme yükümlülüğünü üstlenmez.

Ne Praxxis ne de herhangi bir Praxxis temsilcisi, tarafınıza veya bu tanıtım yazısında yer alan
bilgilerin tarafınızdan veya temsilcilerinizin kullanımından kaynaklanan herhangi bir şahısa veya
temsilcilerinizden herhangi birisine veya bu belgede yer alan eksikliklere karşı, herhangi bir
sözleşme, haksız muamele, güven veya başka bir kapsamda sorumluluk kabul etmeyecektir.
Bunlara ek olarak, Praxxis, bu tanıtım yazısında tartışılan konular hakkında üçüncü şahısların
beklentileri veya açıklamaları hakkında yorum yapma yükümlülüğünü üstlenmez.

İşbu belgede, diğer unsurların yanı sıra, xx coin’lerinin dağıtımı ile ilgili kullanılan ifadeler de dahil
olmak üzere ileriye dönük ifadeleri ve “olabilir”, “bekler”, “niyetler”, “planlar”, “potansiyel”,
“olması gerekir”, “olur”, “olacaktır” gibi kelimelerle tanımlanan, vb. ifadeleri ve bu terimlerin
olumsuzlarını içerir. İleriye dönük beyanlar gelecekteki performansın vaat veya teminatı değildir
ve çoğu kontrolümüz dışında gerçekleşen çeşitli risk ve belirsizliklere tabidir. Fiili sonuçlar,
piyasa riskleri, belirsizlikler ve xx coin’lerinin dağıtımına ilişkin zarar gören koşulların yerine
getirilmesi dahil olmak üzere, fakat bunlarla sınırlı kalmaksızın çeşitli riskler ve belirsizlikler
nedeniyle ileriye dönük ifadelerde öngörülenlerden önemli ölçüde farklılık gösterebilir. İleriye
dönük ifadeler, yalnızca bu tarihten itibaren geçerli olmakla birlikte yasaların gerektirdiği
durumlar haricinde, Praxxis bu ileriye dönük ifadeleri güncellemek veya revize etmek üzere
yükümlülük üstlenmez.

2
İçindekiler

İçindekiler 3

Vizyonumuz 4

xx ağı tanıtımı 5

xx coin’ler 6

xx blockchain 7

xx node’ları 9

xx iletişimi 10

xx yönetişimi 12

xx token ekonomisi 13

xx yol haritası 14

3
Vizyonumuz
“Bilgiyi bireylerin veya kuruluşların elinde tutmak arasındaki seçim, herhangi bir devlet yönetimi
veya işletme başka bir işlem kümesini otomatikleştirmeye karar verdiğinde yapılır. Bir yönde,
benzeri görülmemiş bir inceleme ve insanların yaşamlarının kontrolü, diğer tarafta bireyler ve
kuruluşlar arasındaki güvenli parite yatmaktadır. Gelecek yüzyılda toplumun şekli, hangi
yaklaşımın hüküm sürdüğüne bağlı olabilir. ”

David Chaum'un “Elektronik Gizliliğin Elde Edilmesi” başlıklı 1992 tarihli bir Scientific American
makalesini sonlandıran bu sözler, kamuoyunu, şirketlerin ve hükümetlerin veri toplama yoluyla halkı
manipüle edip kontrol edebilecekleri bir “dosya toplumu” hakkında uyarmıştı. Ayrıca, kullanıcıların
kriptografi yoluyla kendi bilgileri üzerinde kontrol sahibi olmalarını sağlayan ilk mimariyi de tanımlamıştı.
O tarihten bu yana, dünyadaki bilgi ağlarının çoğu, kullanıcı verilerini, toplandığı kişilerden ziyade,
kuruluşların ellerine vermeyi seçti. Kaza sonucu ya da tasarım gereği, bu ağlar gizliliği ihlal etmiş, hayati
önem taşıyan bilgileri sızdırmış, özel görüşmelere casusluk etmiş, en yüksek teklifi verene kişisel
ayrıntıları satmış ve kamuoyu görüşünün ve seçimlerin manipülasyonunu kolaylaştırmıştır.

Ortaya çıkan güven krizi, bireysel kullanıcıları aracılara bel bağlamadan ağı yönetme ve ağ üzerinde
hüküm kurma yetkisi veren merkezi olmayan ağlarda ve blokajlarda araştırma ve yatırıma ilham vermiştir.
Bitcoin ve diğer blockchain’ler ademi merkeziyetçiliğe doğru önemli adımlar atarken, mevcut ağlar
konseptin potansiyelini gerçekleştirememiştir.

Mevcut tüm blockchain ağlarının birkaç temel zayıflığı bulunmaktadır. Konsantre token dağılımları gibi
gücün sağlamlaştırılmasına ve ağın ademi merkeziyetçi doğasını tehdit edebilecek mekanizmaların
etrafında kurulurlar. Teknolojinin ana akımda benimsenmesini engelleyen, kullanıcılara küresel ölçekte
hizmet verecek hız ve ölçeklenebilirlikten yoksundurlar. Ülke veya devlet düşmanlarına ve yakında ise
kuantum bilgisayarların kullanımına karşı savunmasız olabilecek şifrelemeye ve yönettikleri finansal
ürünlerin ve verilerin güvenliğini sınırlamaya güveniyorlar. Son olarak, kullanılabilir gizlilik sağlayamazlar,
bu nedenle kullanıcı meta verilerini açığa çıkarır ve ağı izleyen herkese bilgileri tanımlarlar.

xx ağı, yukarıda belirtilen zorlukların her birini ayrı ayrı ve eşzamanlı olarak çözebilecek ilk platformdur.
Bu buluş eşi benzeri olmayan yeniliklere ve onlarca yıllık araştırmaya dayanmaktadır. Ağ, David Chaum
tarafından kurulan ve yönetilen Elixxir ve Praxxis adlı iki projeden oluşmaktadır. xx ağının, kullanıcı
tarafından kontrol edilen yeni bir bilgi teknolojisi çağına katılmaları için birçok kişiyi büyük ölçüde
güçlendireceğine inanıyoruz.

4
xx ağı tanıtımı
İnternet'in çıkış vaadi, kullanıcıların bilgi ve fikir alışverişinde bulunabilecekleri açık, özgür ve güvenilir bir
çevrimiçi ortamdı. Web 2.0 teknolojisi, zengin etkileşim getirerek ve Facebook, Google ve Amazon da
dahil olmak üzere dünyada en yaygın kullanılan çevrimiçi platformlardan bazılarını başlatan kullanıcı
içeriğini sağlayarak bu vizyon üzerine kurulmuştur. Bu “kullanımı ücretsiz” platformlar kapsam ve yetenek
bakımından büyüdükçe, kullanıcılarının verileri aslında ürün haline geldi. Kişisel verilerin
metalaştırılması, hem duyulan güvene, hem de İnternet'in özgür, açık doğasına zarar verdi ve
günümüzde ise özgürlüklerimizi ve demokrasimizi tehdit ediyor.

xx ağı, kullanıcılarının güvenli ve özel bir şekilde fikirlerini paylaşabilecekleri ve değer alışverişinde
bulunabilecekleri korumalı bir dijital alan sunan yeni bir platform türü olmayı amaçlamaktadır. xx ağı
aşağıdakiler olarak beş ana bileşenden oluşur:
● Para Birimi:Ağın çalışmasını teşvik ederken, kullanıcılar ve işletmeler arasında alımı-satımı
yapabilen güvenli ve isteğe bağlı adlandırılan bir dijital para birimi olan xx coin.

● Blockchain: Konsensüs tabanlı operasyonlar sağlayan ve herhangi bir talep seviyesini

karşılayacak şekilde ölçeklendirme yapabilen çığır açan bir konsensüs algoritması ve blockchain
protokolü

● Node’lar:Her biri bağımsız olarak sahip olunan/işletilen ve xx ağ yazılımını çalıştıran,

merkezi olmayan, global geleneksel sunucu ağı.
● İletişim:Gönderilen veriler ile gönderen veya alıcı hakkında bilgi sızıntısı olmadan ağ ve diğer
kullanıcılarla iletişim kurmanın yolu.
● Yönetişim: Ağın şeffaf operasyonunu zorlayan ve kullanıcıların katılımını sağlayan demokratik
yönetim sistemi.

Kullanıcılarımızın, teknolojimizin ayrıntılarını tam olarak anlamalarını sağlayacak zamana veya ilgiye
sahip olmalarını beklemiyoruz, bununla birlikte, topluluk tarafından yönetilen bir ağ vizyonumuz en iyi
bilgili kullanıcılarla gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla, her şeyi mümkün olduğunca açık, şeffaf ve erişilebilir
kılmak niyetindeyiz.

Bu tanıtım yazısında, şu anda öngörülebilecek, görece teknik olmayan bir şekilde tasarlanan yukarıdaki
beş bileşenin her birini sunmayı amaçlıyoruz. Ayrıca, bu tanırım yazısı, xx ağının ve xx coin’lerinin
geliştirilmesi için önerimizi oluşturur ve ve Praxxis'in gerekli veya tavsiye edilebilir gördüğü ölçüde sürekli
olarak değişime konu olacaktır. Ne Praxxis ne de ilişkili taraflarından herhangi biri, xx ağının veya xx
coin’lerinin geliştirilmesi veya ticarileştirilmesi konusundaki başarısı veya potansiyel başarısı ile ilgili,
açıkça veya zımni, yasal veya başka hiçbir şekilde beyan veya garanti vermez.

Ayrıntıları araştırmak isteyen uzmanlardan daha derin bir incelemeye açığız ve kaynak kodumuzu, ayrı
ve daha fazla teknik doküman yayınlayacağız. Bunlar, toplumun katılımı da dahil olmak üzere herhangi
bir nedenden dolayı değişecek ve değişebilecek bir dizi canlı belge oluşturacaktır.

5
xx coin’ler
xx coin, xx ağının yerel dijital para birimidir. Ödemeleri mümkün kılar, yönetişimi teşvik eder ve ağın
ekonomik aracı olarak hareket eder. Bunu başarmak için, xx coin hem kriptografik hem de yapısal olarak
benzersizdir. Coin’ler, bir defalık kullanımlı hash temelli imzalara dayanmaktadır. Potansiyel olarak xx
iletişimi ile birleştirildiğinde daha fazla özel ödemeyi kolaylaştıran ana ödeme türlerini oluşturmak için
kullanılabilecek kuantum güvenlik sağlarlar.

xx xx coin teknolojisi, aşağıdakiler dahil birçok coin yapısını destekleyebilir:

● Denominated (İsimlendirilen) coin’ler, 1, 2, 4, 8, 16, 32 gibi iki temel sayı olan önceden
belirlenmiş değerlere sahip olarak fiziksel parayı taklit eder. Her bir coin, kullanılan imza türü
nedeniyle yalnızca bir kez harcanabilir.
● Cüzdanlar, kullanıcıların xx coin’leri göndermek ve almak için çok kullanımlı bir adres
edinmelerini sağlar. Bu, hash tabanlı açık anahtar (public key) listesinin cüzdan adresine
bağlanmasıyla elde edilir. Cüzdanlar yoluyla gönderilen işlemlerde, denominated coin’ler
tarafından sunulan gizlilik özellikleri bulunmamaktadır.

● İster denominated ister isterse cüzdan tabanlı olsun, çoklu imza harcanmak için farklı taraflardan
imzalar gerektirir. Bu tür fonları güvende tutmak, gözetimi paylaşmak ve dApp konsensüsünde
çekirdek operasyon olarak hareket etmek için kullanılabilir.

Denominated xx coin’ler Elixxir tarafından sağlanan benzeri görülmemiş mahremiyetten yararlanmak için
uyarlanmıştır. Ödemeler, birbirinden ayırt edilemeyen bireysel işlemleri oluşturan birden fazla
denominated coin’e bölünmüştür. Elixxir tarafından işlendikten sonra, her bir kullanıcı için ne kadar para
harcandığını veya her bir kullanıcının ne kadar paraya sahip olduğunu belirleme imkânı bulunmayan
mevcut konsensüs liderine işlemler gerçekleştirilir.

xx ağının kritik bir amacı, ağın sağlamlığını sağlamak, eşitlikçi teşvikler oluşturmak ve ademi
merkeziyetçiliği desteklemek amacıyla MainNet tarafından coin sahipliğini geniş çapta dağıtmaktır.

Praxxis Teknik Dokümanında daha ayrıntılı bilgiye erişebilirsiniz.

6
xx blockchain
xx blockchain, xx ağındaki ademi merkeziyet mekanizmasıdır; bu, bağımsız olarak işletilen node’ların,
işlemlerin ve ağ işlemlerinin yürütülmesi konusunda kamu tarafından doğrulanabilir bir anlaşmaya
dönüşmesine izin verir. xx blockchain, işlemlerin sonuçlarını değiştirilemez şekilde yayınlayan bir
blockchain veri yapısından ve veri durumundaki bir node’lar nisabı ile kolektif sözleşmeyi zorlayan bir
konsensüs mekanizmasından oluşur.

Blockchain alanındaki diğerlerinin öncü çalışmaları geliştirerek, Praxxis, doğrusal ölçeklenebilirlik

sağlayan, xx konsensüs adı verilen yeni bir mutabakat protokolü geliştirmiştir. xx konsensüs, düşük
miktarda gecikmeler, büyük ölçekli nod yetmezliği sırasındaki güvenlik ve ağın üçte birinden fazlasının
zarar görmesi veya çevrimdışı olması durumunda güvende kalma yeteneği olan bizans hata toleransı
(BFT) konsensüsü olarak adlandırılan protokol ailesine dayanmaktadır. xx konsensüs, kuantum direnci,
yüksek işlem hacmi ve binlerce node’u ölçekleme kabiliyeti ile mevcut BFT yaklaşımlarından
ayrılmaktadır.

xx konsensüs beş temel mekanizma üzerine kuruludur:

NodeCon, ağı başlatmak için benzersiz ve güçlü bir yoldur. Tüm başlangıç node operatörleri, birbirleriyle
tanıştıkları bir etkinliğe katılmaya, simetrik anahtarlar değiş-tokuş yaparak kuantum güvenli iletişim
kanalları oluşturmaya ve topluca, gelecekteki tüm bloklar için rastgeleliği tohumlamak için kullanılacak
manipüle edilemez bir rastgele değer üretmeye davet edilir. NodeCon'un fiziksel fakat sanal olarak
denetlenebilir yönü, ağın kuantum güvenli bir şekilde başlatılmasını sağlar ve herhangi bir münferit
varlığın ilk ağda büyük bir Sybil varlığı oluşturmasını zorlaştırır.

Committed Randomness (Taahhütlü Rastgelelik), her blokta manipüle edilemez global rastgelelik
oluşturmanın bir yoludur. xx ağındaki her node, (hash işlevlerinin kullanımıyla), ürettikleri ancak gizli
tuttukları çok sayıda rasgele değeri açıkça taahhüt eder. Her tur, bir blok üreticisi olarak seçilen bir node
(önceki turlara göre rastgele seçilen), ağın geri kalanı tarafından doğrulanabilir önceden belirlenmiş bir
sırrı ortaya çıkarır. NodeCon’da oluşturulana kadar geriye giden tüm önceden açıklanmış rastgelelerin
zinciri ile birleştirildiğinde, node’ları müteakip turlar için programlamak için doğrulanabilir ancak manipüle
edilemez bir rasgele üretilir.

Endorser Sampling (Doğrulayıcı Örnekleme), xx konsensüsünün, bir bloğu onaylamak için ağın sabit
boyutlu bir alt kümesini rastgele seçerek ölçeklendirme özelliklerini elde etmesini sağlar. BFT konsensüs
protokollerinde, ağın boyutu arttıkça iletişim gecikmesi çalışamaz hale gelir, çünkü tüm node’ların diğer
tüm node’larla iletişim kurması gerekir. Sorunu çözmek için, node’ların çoğunluğu, büyük bir ağdaki büyük
ve kuantum güvenli imzalarla uğraşırken olanaksız hale gelen her işlemi almalı ve doğrulamalıdır. Bir
bloktaki işlemleri almak, doğrulamak ve onaylamak için ağın bir alt kümesini örnekleyerek, node’ların
çoğunun yalnızca örneklenen node’ların onaylanmasıyla birlikte tüm işlemlerin yoğunlaştırılmış bir defteri
alması gerekir.

7
Efficient Fallbacks (Verimli Yedek Devreler)’e, kötü niyetli davranışların veya güvenilmez ağın bir
konsensüs devrini bozduğu her anda ihtiyaç duyulur. Bir blok üreticisi yanıt vermiyorsa, xx konsensüsü
normal blokla aynı doğrusal ölçeklenebilirliğe sahip boş bir blok üretir ve bir sonraki tur için yeni bir blok
üreticisi seçer. Endorser (onaylayıcı) örnek, bloğun geçerli bir onayını oluşturamazsa, hızlı bir şekilde
yeni bir örnek seçilir.

Compact Endorsement Signatures (Kompakt Onay İmzaları), sadece konsensüs performansını

artırmakla kalmaz aynı zamanda mobil cihazların bir işlemin tamamlandığına dair kanıtları verimli bir
şekilde almasını ve doğrulamasını sağlar. xx konsensüs, kesinliğin kanıtlarının boyutunu büyük ölçüde
azaltan hash imzalarına dayanan yeni bir kuantum-güvenli grup imza şeması geliştirmiştir. Bunu
başarmak için, her endorser (onaylayıcı) yalnızca bloğa karşılık gelen az sayıda bit imzalar. Sonuç olarak,
her bir imza kendi başına güvensizdir, ancak, eğer yeterli sayıda endorser (onaylayıcı) aynı bloğu
imzalarsa, o zaman bir bütün olarak imzalar kuantum güvenli, kompakt ve geçerliliği hızlı hale gelir.

Praxxis Teknik Dokümanında daha ayrıntılı bilgiye erişebilirsiniz.

8
xx node’ları
xx node’ları, xx ağını toplu olarak çalıştıran sunuculardır. Küresel bir kullanıcı tabanına hizmet etmek ve
merkezi sistemleri değiştirmek için gerekli yetenek ve ölçeklenebilirliği elde etmek, xx node’larının
güvenilir ve performanslı olmasını gerektirir. Ağ, tüm node’lar için donanım, bant genişliği, çalışma süresi
ve xx coin bağlama gereksinimleriyle başlayacaktır. xx ağı, herhangi bir bağımsız bireyin veya örgütün,
xx ağına node olmak için başvurmasının memnuniyetle karşılandığı eşitlikçi bir yaklaşımı teşvik eder.

Birden fazla görünüşte bağımsız node’ların tek bir varlık tarafından kontrol edildiği Sybil saldırılarını
önlemek için xx ağı, başvuru havuzundan yeni node’lar seçip onaylayan sağlam ve demokratik bir
yönetişim sürecine dayanmaktadır. İleriye dönük ve yönetişim yoluyla ilerleme ile topluluk, ağ
kaynaklarının arz ve talebini dikkate almak için node uygulama gereksinimlerini değiştirebilir.

Bir node’u çalıştırmak, bilgisayar donanımını edinmek ve sürdürmek için biraz uzmanlık, zaman ve para
gerektirir. Node’ların bağımsız ve kendi kendine yeten yapıda kalmasını sağlamak için xx ağına bir teşvik
sistemi kurulmaktadır. Ağa doğru şekilde katılan node’lar sonuç itibariyle xx coin cinsinden karşılanır. Bu
mekanizma hakkında daha fazla detay xx token ekonomisi bölümünde sunulmaktadır.

Daha fazla detay yakında açıklanacaktır.

9
xx iletişimi
Bilgisayarlar arasındaki iletişim, internet'in özüdür ve kullanıcıdan kullanıcıya mesajlaşma, web siteleri,
sosyal medya ve akıllı telefon uygulamaları için temel oluşturur. Ne yazık ki, bu iletişim sistemlerinin
toplum için ciddi bir tehdit oluşturduğu kanıtlanmış bir kusuru var ve bu da kuruluşların ve hükümetlerin
kullanıcılar hakkında bilgi izlemesini ve saklamasını sağlıyor. Bazı hizmetler, her bir iletişimin içeriğini
korumak için uçtan uca şifreleme sunarken, bu kimin kimle ve ne zaman konuştuğu hakkında olan “meta
verileri” korumak için yetersizdir. Görünüşe göre masum kullanıcı meta verileri ile beslenen yapay zeka
ile öğrenme algoritmaları, bir kullanıcının faaliyetlerinin doğasını ve hatta onların inanç ve alışkanlıklarını
bile ortaya çıkarabilir. Meta verilerin toplanması ve analizi, kurumların ve hükümetlerin kamuoyunu
manipüle etme yeteneklerini artırmakta ve ek olarak temel özgürlükleri tehdit etmektedir.

xx ağı korumalı bir internete doğru ilk atılan ilk adımdır. Kullanıcı ile ilgili eylemler arasındaki tanımlanabilir
bağlantıyı keserek, yani meta verileri oluşturulmadan önce “parçalama” etkisiyle, sızan meta verilere
karşı etkili bir koruma sağlaması amaçlanmıştır. xx ağı, saniyede binlerce ila milyonlarca arasında paketi
bir araya getirerek potansiyel olarak her birini birkaç saniye içinde aktarabilir.

Meta verileri korumak için önerilen ilk çözüm, 1979 yılında David Chaum tarafından tanıtılan karma
kademeli ağlardan doğmuştur. Bu çığır açan yaklaşım, her sunucu toplu işlemi yeniden düzenlerken ve
şifresini çözerken, bir grup mesajı sunucudan sunucuya iletmiştir1. Bu orijinal öneri, her node ve uç
noktadaki her mesaj için zaman alıcı açık anahtar işlemleri gerektiriyordu; bu da, yaklaşımı, gerçek
zamanlı mesajlaşma veya gecikmelerin 5 saniyenin altında kalması beklenen etkileşimli çevrimiçi
uygulamalar gibi durumlar için birçok tüketici ölçekli kullanım vakası için pratik yapmıyordu.

İletişim katmanına gelince, xx ağı Elixxir’in cMix protokolünün varyantını uçtan uca şifreli paketlerle
güçlendirir. Kısmen homomorfik şifreleme teknikleri sayesinde, ağ, işlemlerin2% 99.9'unu önceden
hesaplar ve bu da, mesaj gruplarının ağ üzerinden karıştırılmasına ve çok az destek işlem veya gecikme
ile teslim edilmesine olanak tanır. Elixxir’in cMix protokolü içindeki paketlerin hepsi aynı boyuttadır ve
birlikte gönderilir. Sonuç olarak, Elixxir iki meta veri analizi mekanizmasını engellemektedir, bunlar; paket
uzunluğu ve paket zamanlamasıdır.

xx ağında, tahmin edilemez şekilde seçilen node ekipleri, Elixxir’in cMix protokolünü çalıştırmada sırayla
yer alır. Müşteri, son alıcı için mesajları şifreler ve ardından ekipteki her node için simetrik şifreleme ekler.

1 David Chaum. “Untraceable electronic mail, return addresses, and digital pseudonyms”
2 Precomputations in Elixxir: https://elixxir.io/blog/real-cryptography-real-time
10
Bu şifreleme, bir takımdaki tüm node’lardan daha azının çarpışmasını veya uzlaşmanın bitiş noktalarının
kim olduğunu söylemesini veya bir müşterinin ödeme gönderip göndermediğini, bir dApp3 ile iletişim mi
kuruyor yoksa mesaj mı gönderiyor bilgisini imkansız kılar.

Ücretsiz ve Ücretli Mesajlaşma

xx ağı içindeki kişisel iletişim, uygun bir cep telefonu olan herkes için serbestçe erişilebilecek şekilde
tasarlanmıştır. Bu amacı ilerletmek için, KYC kimliği oluşturma, az meblağda xx coin yakma veya
erişilebilir diğer mekanizmalar yoluyla kullanıcılara ücretsiz iletişim hesabı sunulacaktır. Tahsis edilen
ücretsiz mesajlaşma çoğu kullanıcı için günlük yaşamda yeterli olmakla beraber dApp'ler, akıllı
sözleşmeler ve xx ağında çalışan işletmeler için yetersizdir. Herhangi bir kullanıcı, dApp veya işletme, xx
coin’i ile ek bant genişliği için ödeme yapabilir.

Elixxir Mimari Yazısı’nda ve cMix protokolü ile ilgili akademik belgesinde daha ayrıntılı bilgi
bulabilirsiniz.

3 Dağıtılmış uygulama (dApp), tek bir aygıttan ziyade ağdaki birden çok node tarafından toplu olarak çalışan
bir yazılım uygulamasıdır.
11
xx yönetişimi
Ağı yöneten ve anlaşmazlıkları çözen merkezi bir otorite bulunmadığı için, xx ağı, kod ve temel veri
güncellemeleri konusunda ortak bir anlaşma sağlamak için yönetişim gerektirir.
xx ağındaki yönetişim, örnek oylamaya (sample voting, SV) dayanacaktır 4.

David Chaum tarafından geliştirilen örnek oylama, rastgele bir şekilde oy veren nüfusun bir alt kümesini
seçerek, seçilen seçmen alt kümesini aracı temsilciler olmadan bilgili kararlar almaya teşvik eder. Örnek
oylamada, daha az sayıda oy veren, belirli bir konuda oy kullanır. Sonuç olarak, bir ankete katılmak üzere
seçildiğinde, oy verenlere tazminat bağlantısı verilmeden seçmenler sabit veya piyango bazlı token
ödülleri ile teşvik edilebilir. Aktif seçmenlerin sayısı göreceli olarak düşük olduğundan ve her oylamanın
doğru şekilde yapıldığına dair kriptografik doğrulanabilirlik nedeniyle, seçmenlerin oylarının kayda değer
bir etkide olduğunu bilmeleri, sorumlu olmalarını ve bilinçli seçimler yapmak için konuları derinlemesine
araştırmalarını teşvik eder.

Herhangi bir oy kullanma yeri olmayan seçim, bir alıcının oy verme eyleminde canlı seçmen akışını
izlemesi gibi oy satın alma riskine sahipken, hile kanıtı ile bir araya gelen hileli sandıklar bu riski ortadan
kaldırabilir. Eşsiz hile sandıkları teknolojisi doğrulanabilir bir şekilde sayılamayan fakat seçim sahibi
dışında kimsenin gerçek bir oylamadan ayırt etmesini imkansız kılan sandıklar sunar. Oy alım piyasası,
oy alım pazarını hileli oylarla tıkayarak etkili bir şekilde tahrip edilmektedir. Hileli sandık talep edenlere
verilen "hile kanıtı", sayılabilir sandık almadıklarından emin olmalarını sağlar.

xx ağının birincil yasama motoru ‘bir kullanıcı-bir oy’ olacaktır. Her oylama, kullanıcıları, başlangıçta token
alımları için kullanılan KYC/AML tarafından tohumlanacak ve ağ olgunlaştıkça genişletilecek olan örnek
oylama yoluyla seçecektir. Yönetişim, ağa node’ların eklenmesi, suistimale mahal vermemek için
node’ların kaldırılması, daha fazla kullanıcı kimliği kaynağının eklenmesi ve ağın yazılımındaki
değişiklikler de dahil olmak üzere birçok karar verecektir. Token ekonomisindeki değişiklikler veya
yönetişimin kendisindeki değişiklikler de dahil olmak üzere bazı teklif türleri, onaylanması için nitelikli
çoğunluk gerektirecektir.

xx ağı içerisinde, bu tür bir doğrudan demokrasi ideal olabilir. “Çoğunluğun zorbalığı” ile ilgili problemler,
ağın ademi merkeziyetçiliği ve mahremiyetiyle büyük ölçüde azalmıştır. Kalan tek endişe kaynağı ağın
işlevi için kritik olan bu grupları korumaktır. Bazı oy türleri, node’lar veya mesaj göndermek için ödeme
yapanlar gibi ağ içindeki alt gruplardan onay gerektirebilir.

Foundation (Kuruluş-Kurum)
Foundation, faaliyetlerini finanse etmek için kullanılacak olan blok ödülün bir kısmını alacaktır. Topluluk
gelişimi, etkinliklere katılmak ve ev sahipliği yapmak, yazılım geliştirme vb. dahil olmak üzere, çeşitli
sorumluluklarla görevlendirilecektir.

4 David Chaum. “Random-Sample Voting”. https://rsvoting.org/whitepaper/white_paper.pdf

12
xx token ekonomisi
xx ağı, ölçeklenebilir, kuantum güvenli bir coin’in doğal faydasını hızlandıran ekonomik bir model ile
önerilmiştir ve platformun yerel özel mesajlaşma işlevselliğinin büyümesini ve çok yönlülüğünü arttırır.
Konsensüs ve mesajlaşma çalışmaları için tazminat olarak, node’lar ağın faaliyetlerden elde ettiği gelir
payından ve yeni basılmış xx coin’lerinin enflasyonist bir ödülünden oluşan bir blok ödül alacaktır.

Enflasyonun, ağın ilk evrelerinde en fazla % 2.0'lik bir artışla yılda % 0.5-0.8 olması bekleniyor. Blok
ödülün çoğunluğu node’lara verilirken, bazı bölümler oylamayı teşvik etmek için foundation’a (kuruluş-
kurum) ve yönetişime devredilmiştir.

Token Dağılımı
Genesis bloğunda bir milyar xx coin basılacaktır. Madeni paraların ilk dağıtımı, ABD vatandaşı
olmayanlar için bir ERC-1404 akıllı sözleşmesi vasıtası ile olacaktır5. MainNet yayınlandığında, bu akıllı
sözleşmenin, xx ağında resmi bir xx coin olmadan önce bir aracı coin aracına dönüştürülmesi
planlanmaktadır.

xx coin’lerin toplam % 70'i Şirket tarafından satış veya başka işlemler için ayrılmıştır. Bu xx coin’lerin,
MainNet'in başlattığı kamu satışları, özel satışlar, açık artırmalar ve topluluk teşvik programları
aracılığıyla topluluğa dağıtılması veya tahsis edilmesi amaçlanmıştır. xx coin’lerin % 25'i proje yaratıcıları
ve WBM Corporation için (Praxxis yazılımının geliştiricisi), % 5'i ise xx ağ ekosistemi (geliştirici ödülleri
vs.) için ayrılmıştır.

İletişimler
xx ağının temel bir faydası olan iletişim, geleneksel ademi merkeziyetçi sistemlerden farklı ölçeklendirir.
Ademi merkeziyetçi çoğu sistemin ölçeklendikçe yavaşladığı yerlerde, xx ağına daha fazla node eklemek
mesajlaşma kapasitesini arttırır ve büyümesini sağlar. Daha fazla kullanıcı daha fazla özel mesaj
6
gönderirken, ağ daha fazla gelir elde eder ve daha fazla node yerleşimini kaldırabilir. Bu, verimi arttırır
ve erdemli bir döngü yaratarak; genişletilmiş kullanıma izin verir.

xx coin kullanılarak yapılan özel ödemeler bu motoru hızlandırır. Ödemeleri gizli kılmak için, denominated
coin’ler xx coin bölümünde açıklandığı şekilde bireysel mesajlara bölünür. Ücretsiz mesajlaşmadaki
sınırlamalar nedeniyle, gizli ödemelerin hızlı bir şekilde sonuçlandırılması amacıyla tüm ödemeyi
eşzamanlı olarak göndermek için muhtemelen ücretli mesajlaşma kullanımını gerektirecektir.

5 Akıllısözleşme, taraflar arasındaki anlaşmanın şartlarının doğrudan kod satırlarına yazıldığı, kendiliğinden
yürütülen bir sözleşmedir. Buradaki kodlar ve anlaşmalar, onları değiştirilemez ve nihai yapan dağıtılmış, ademi
merkeziyetçi bir blok zinciri ağında bulunur.
6 Elixxir Mimari Özeti'nde daha fazla ayrıntıya erişebilirsiniz.
13
xx yol haritası
xx ağının gelişimi aşağıdaki aşamalara ayrılmıştır:
● Internal TestNet:Teknolojiyi geliştirmek ve göstermek için iki kıtaya yayılmış 3 node’lu bir dahili
prototip ağı.
● AlphaNet:Ağın halka açık ilk aşaması. Elixxir, Praxxis ve ortak şirketler tarafından işletilen 4
kıtadaki 8 node’dan oluşur.
● BetaNet:Topluluk odaklı bir süreç aracılığıyla seçilen 600 node’a sahip daha büyük ve daha
yaygın ağ;
● MainNet:xx yönetişimi ile seçilen binlerce global ölçekte dağıtılmış node’lar tarafından işletilen
xx ağının son uygulaması.

Bu aşamaları tamamlamak için Elixxir, Praxxis ve xx ağı aşağıdaki zaman çizelgesini ve yol haritasını
izlemeyi planlamaktadır:
● Eylül 2018:Elixxir duyurdu ve TestNet gösterdi.
● Ocak 2019:BetaNet node seçim sürecinin başlangıcı.
● Mayıs 2019:xx collective uygulamasının piyasaya sürülmesi.
● Haziran 2019: BetaNet node’larının 870 uygulama havuzundan 600 node seçimi ile birlikte
duyurulması.
● Haziran 2019:ArrowSDK geliştirici programının başlatılması.
● Ağustos 2019:Praxxis'in duyurusu.
● Eylül 2019: xx ağı AlphaNet'in piyasaya sürülmesi.
● Kasım 2019: xx messenger uygulamasının xx collective uygulaması yoluyla piyasaya
sürülmesi.
● 2020 başları:xx ağı BetaNet'in planlanan piyasaya sürülme tarihi.
● 2020 sonları:xx ağı MainNet'in planlanan piyasaya sürülme tarihi.

AlphaNet, xx messenger (mesajlaşma) dApp aracılığıyla mesaj gönderirken 5 ila 10 saniye gecikme
süresi sağlayan 5 node ekibinde çalışan 8 bağımsız node’la başlatıldı.
BetaNet node seçim işlemi, Ocak-Haziran 2019 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Elixxir ilk olarak
500'den fazla yanıt alan bir anket aracılığıyla seçim kriterleri için topluluktan girdi istedi. Ortaya çıkan
node başvuru süreci, dünya genelinde 80'den fazla ülkeden 870 başvuru aldı. Bu başvuruların yüksek
kalitesi, BetaNet için 600 note operatörünün seçimine yol açtı. MainNet, demokratik bir node seçim
süreci sağlamak için xx yönetişimine güvenecektir.

Akıllı telefon kullanıcıları, iOS ve Android platformlarında bulunan xx collective uygulamasını

indirmektedir. Uygulamada şu anda erişim listesinde xx messenger'ı deneyimlemeyi bekleyen 5.000'in
üzerinde kullanıcısı bulunuyor. AlphaNet'in özelliklerini ve yeteneklerini test ederken kullanıcıları
yerleştiriyoruz ve xx messenger'ı 2019'un sonuna kadar birkaç bin kullanıcının test etmesini bekliyoruz.

14