DIZAJN KANDŽE ZA PODIZANJE KOLICA

KONZOLNOM DIZALICOM
-seminarski rad-
Ajla Bećirović
Mašinski fakultet u Zenici

SAŽETAK:

U modernim uslovima gradnje, korištenje malih konzolnih dizalica postaje nezamjenjivo. Za uslove
gradnje nižih stambenih objekata, prvenstveno kuća, ove dizalice se koriste za podizanje raznih
tereta; krovne građe, paleta, i betona koji se miješa u malim električnim mješalicama a zatim
ugrađuje u zid. Za ove vrste radova dopremanje betona u mikseru postaje neisplativo.

Ključne riječi: kandža, kolica, beton, konzolna dizalica.

1.Uvod

Za konkretan slučaj konzolne dizalice ( [1] proizvođač HM Muller, Njemačka ART.NR-WE

400), kapaciteta 200-400 kg, i visine dizanja do 12 m (4 sprata ) , snaga motora 750W i tipska
metalna kolica (sa karakteristikama navedenim u daljnjem tekstu) , potrebno je dizajnirati
kandžu koja će zahvatati stranice kolica, te pouzdano prenijeti tečni teret na određenu visinu.

2.Analiza postojećih proizvoda na tržištu, patenti, trademark, cijene

Dodatna oprema za dizalice uglavnom se bazira na specifičnosti potreba za podizanjem

raličitih tereta kao što su: cijevi, blokovi, ploće, grede isl.
Za ovaj konkretan slučaj nismo uspjeli pronaći slične proizvode na tržištu, tako da nemamo ni
orijentacione cijene koštanja.

£882.00 £318.15 £115.50 £990.00

Slika 1: [2] Izgled i cijene koštanja dodatne opreme za podizanje buradi

Slika 2: [3] Dodatna oprema za podizanje različitih tereta

3.Granični uslovi vezani za listu zahtjeva

1. Dimenzije i geometrijske karakteristike korita kolica (mjere u centimetrima)

Slika:3 Izgled i dimenzije korita kolica

2. Zapremina kolica i masa tereta sa betonom:

V=88608 cm3=88,608dm3

Qt=1,6 kg/dm3 x 88,608=141,8 kg masa betona u kolicima

Qk=15 kg masa kolica (vagano)

Q=141,8+15=156,8 kg – ukupan teret na kandži (ne prelazi nosivost dizalice

Qb=1,6 kg/dm3 [4]

3. Dizalica i osnovni parametri: navedeno u tački 1 teksta.

4. Lista zahtjeva

Tabela 1
Konstrukcijska specifikacija zahtjev želja
1.FUNKCIJA
1.1. Zahvatanje kolica i osiguranje položaja tokom
podizanja *

2.USLOVI TEHNIČKOG PROCESA

2.1.Kolica *
2.2.Kuka dizalice *
2.3.Podizanje *

3.RADNA SVOJSTVA
3.1.Radni vijek *
3.2.Lahkoća upravljanja *

4.ERGONOMSKA SVOJSTVA

4.1.Bezbjedno upravljanje *

5.IZGLED *

6.KLASIFIKACIJA I USKLADIŠTENJE *

7.ISPORUKA *

8.TROŠKOVI *
5. Tehnički proces šematski izgleda ovako:

Na osnovu tehničkog procesa slijedi šematski prikaz funkcionalne strukture:

5. Šematski prikaz morfološke matrice

Tabela 2

Na osnovu morfološke matrice slijedi analiza odabranog varijantnog rješenja koje postiže
optimum tehničkih i ekonomskih vrijednosti. Radi bolje preglednosti prisupilo se izradi 3-D
modela ( pomoću softvera Solid Edge) , odnosno sklopa čiji su sastavni dijelovi korito kolica
za beton, i kandža sa prstenom za vješanje tereta na kuku dizalice.
6. Optimalna varijanta

Slika 4: 3-D model sklopa

Dijelovi sklopa sa osnovnim dimenzijama:

Stranica kandže:

Visina: 650 mm
Dužina: 605 mm
Prečnik profila: 16 mm Slika 5: Izgled kraka kandže
Prsten za zahvatanje kandže:

Visina: 150 mm
Širina: 65 mm Slika 6: Prsten
Prečnik profila 16 mm

6.1. Odabir materijala

S obzirom na uslove eksploatacije sklopa, i na njegovu jednostavnu izradu ( izvodivo u malim

mašinskim radionicama koje posjeduju aparat za REL zavarivanje i potrebnu opremu za
savijanje, tako da se sklop moze izraditi i neposredno na gradilištu) odabran je betonski čelik
prečnika 16 mm.

BETONSKI ČELIK REBRASTI JUS.C.K6.020

[5] Standardima:

JUS C.K6.020 - Vrućevaljani čelici - BETONSKI ČELICI -Tehnički uslovi i

JUS C.K6.120 - Vrućevaljani čelici - BETONSKI ČELICI - Oblik i mjere
utvrđeni su tehnički uslovi za izradu i isporuku vrućevaljanih rebrastih betonskih čelika koji
se koriste u građevinarstvu za izradu armirano-betonskih konstrukcija.

Rebrasti betonski čelik Č.0551 sa uzdužnim rebrima i poprečnim rebrima promjenjivog

poprečnog presjeka profila RA2.

Tabela: 3 Hemijski sastav Č.0551, Sadržaj u % mase, najviše

C Si P S
0,28 0,60 0,050 0,050

Tabela 4: Mehaničke osobine

Zatezna čvrstoća Gornji napon Izduženje
(MPa) tečenja(MPa) (%) Savijanje za 90° oko trna
najmanje 500 MPa najmanje 400 MPa najmanje prečnika 5d
10%

Dimenzioni asortiman
Rebrasti betonski čelik Č.0551 profila RA2 se isporučuje u:
- šipkama (dimenzije 12, 14, 16, 19, 22, 25, 28, 32, 36 i 40mm)
- koturovima (dimenzije 10, 12, 14, 16, 19, 22, 25, 28 i 32mm)
7. Analiza

Na osnovu detaljnog razmatranja opterećenja, mehaničkih osobina materijala, same

geometrije modela i načina oslanjanja urađena je statička analiza metodom konačnih
elemenata u softveru Solid Works 2009. Zbog simetričnosti modela pristupilo se analizi
jednog kraka kandže.
U narednom tekstu navedene su pojedinosti vezane za navedene osobine modela, kako slijedi:

Tabela:5 Karakteristike MKE analize

Naziv analize Analiza 1
Tip analize Static
Tip mreže Solid Mesh
Tip solvera FFEPlus
Termalni efekat Ulazna temperatura
Nulta naprežuća temperatura 298.000000
Jedinica Kelvin
Uključivanje efekta fluida iz COSMOSFloWorks Off
Trenje Off
Ignorisanje slobodnih veza Off

Tabela:6 Korištene jedinice pri analizi

Sistem jedinica SI

Dužina/pomijeranje m

Temperatura Kelvin

Ugaona brzina rad/s

Napon/ Pritisak N/m^2

Tabela:7 Podaci o korištenom materijalu

Osobina Vrijednost Jedinica

Modul elastičnosti 2e+011 N/m^2

Poissonov koeficijent 0.29 NA

Modul smicanja 7.7e+010 N/m^2

Gustina 7900 kg/m^3

Vlačna čvrstoća 5e+008 N/m^2

Dopušteno naprezanje 4e+008 N/m^2

Koeficijent termalnog 1.5e-005 /Kelvin

širenja
Termalna kondukcija 47 W/(m.K)

Specifična toplota 420 J/(kg.K)

Podaci o graničnim uslovima (oslonci)

Slika:

Slika 7: Model sa opterećenjem i osoncima

Na cilindričnu površinu 1 oslonac koji dozvoljava rotaciju samo oko ose x ( fixture 3/ fixed
hinge). Na cilindričnu površinu 2 oslonac koji zabranjuje pomjeranje površine duž ose x i y
(fixture 4) u odnosu na prikazanu ravan 2 ( plane 2).
Opterećenje:

Normalno na cilindričnu površinu 2, primjenjena je sila u iznosu od 600 N, koja predstavlja

opterećenje kraka kandže, odnosno, polovinu opterećenja kolica koje se prenosi na stranice
kandže.

Rezultati analize:

Tabela:8 Osnovne vrijednosti

Naziv Tip Min Lokacija Max Lokacija
Napon VON: von 6418.44 N/m^2 (300 mm, 2.87633e+008 (-3.53927 mm,
Mises Stress Čvor: 1586 2.43954 mm, N/m^2 -1.01264 mm,
2.1967 mm) Čvor: 8799 -11.9616 mm)
Pomjeranje Rezultantno 0.00485155 mm (298.244 mm, 5.62985 mm (514.825 mm,
pomjeranje Čvor: 2884 -259.87 mm, Čvor: 12028 -16.2453 mm,
600.255 mm) 252.135 mm)
Naprezanje Ekvivalentno 9.91192e-008 (298.25 mm, 0.000947251 (-2.0936 mm,
naprezanje Element: 2167 -0.815127 mm, Element: 3310 -0.934592 mm,
-74.3279 mm) -76.5159 mm)

Slika 8: Kandža-Analiza napona

Slika 9: Kandža-Analiza pomjeranja

Slika 10: Kandža-Analiza naprezanja

8. Zaključak:

Na osnovu dijagrama za napon kraka kandže može se uočiti da maksimalni napon iznosi
2,9e+8 N/mm 2, a čvrstoća materijala na istezanje iznosi 4e+8 N/mm 2, što predstavlja
dopušteni napon u oblasti statičkog, sa najvećom deformacijom u iznosu od 5,6 mm, što je s
obzirom na gabarite same kandže sasvim opravdano. Najmanji koeficient sigurnosti je 1,4 na
kritičnom mjestu.
S obzirom na okolnosti eksploatacije, koja je opet vezana za upotrebu dizalice
( podizanje određenom brzinom u zahvatu sa sklopom), preporučuje se dinamičko ispitivanje
sklopa, koje u ovom radu nije obuhvaćeno, te ako je potrebna naknadna optimizacija sklopa,
prije izrade prototipa.
Literatura:

[1] http://www.muller.com
[2] http:// www.liftingsafety.co.uk
[3] http:// www.angliahandling.co.uk
[4] http://www.infobeton.com
[5] http://www.znksteel.com