You are on page 1of 40

ANEKA PASAMBAHAN MAKAN

(HIDANGAN KATANGAH)

Bagian I

Pidato Pasambahan Janang

Sipangka : Maa Angku…, sambah dipulangkan bakek Angku.

Alek : Kapado Allah.

Sipangka : Sungguahpun Angku surang nan disabuik namo, dipanggiakan gala, rapeklah ka
sagalo sidang mujilih nan ado, nan tahampa di ateh lantai, nan tasungkuik di bawah
atok, nan balirik salingka dindiang, ketek indak ka disabuikkan namo, gadang indak
ka dipanggiakan gala…… Namun, tembak nak baalamaik, iyo ka bakek Angkulah
Ambo mamulangkan sambah.

Alek : Kapado kito basamo.

Sipangka : Adopun sambah nan kadipulangkan bakek Angku; alah sabarih jamba nan tahidang,
dari pangka sampai ka ujuang, dari tangah lalu ka tapi, nan manjamba ka ruang
gadang. Manuruik kato si Rajo Janang; ibaraik basukek rasolah panuah, umpamo
babilang rasolah cukuik. Tapi samantangpun baitu, kok ado lirik nan talampau, kok
ado kurang nan ka ditukuak, senteang nan ka dibilai. Layangkanlah dek Angku
pandangan ka nan jauh, tukuikkanlah ka nan dokek, samintaro Janang lai tagak
juo…... Bak pituah Angku juo; tuan Katik mangarang bandua, takarang di banang
bulang, sungguahpun cukuik dari dapua, tibo di ujuang antah kok kurang. Sakian
Angku...

Alek : Sapanjang panitahan Angku tadi, tantangan juadah nan ka tangah; alah kami paiyo
patidokan jo nan tuo sabalah ka ujuang, baalah kato baliau, tantangan jamba
nanko;…….. ibaraik bungo lah jadi putiak,putiak lah suko jadi buah, buah lah masak
ranum pulo, tenggih bak raso kadijuluak, randah bak raso kadijangkau –
dijuluak bak raso ka rasan pisau, dijangkau izin nan balun. Jadi, tapaso dinanti
jatuah dari tampuak…….. mah Angku, sakian sambah di pulangkan ka bakek
Angku.

Opsi Lain
Tumpuan Kato (Pihak Tamu/Ujuang)
Tantangan juadah nan ka tangah; indak ado kurang nan makanan tukuak, sentiang
nan makanan bilai.Tapi, sungguahpun baitu, ibaraik urang manabang kayu, dek
Angku nan dipangka, tabanglah dek Angku dari sinan, nak kami sisiak dari siko.

Sipangka : Mandangan pituah Angku, sanang rasonyo kiro-kiro. Baa tu nyo kini;…..disikek luluak
nan lunak, ditanam padi di sawah, masak dituai basamo-samo. Jikok sifaik nan …
Angku mintak, nak kami mulai jo bismillah, turuik dek … Angku basamo-samo.

Opsi Lain
Juru Baso (Sipangka)
Pulau Aia Lubuak Kilangan, pandan sapanjang muaronyo, ambiak aia basuahlah
tangan, rasaki samo-samo kito tarimo.
Bagian II
PASAMBAHAN MAKAN

PANGKA : Ma-nyo St. Maruhun ?


ALEK : Lai …
PANGKA : Sambah batibokan pado Sutan.
ALEK : Manitahlah …..
PANGKA : Iyo kabakeh Sutan sambah sapatah.- Sungguahpun Sutan nan diimbau, dalam
saariat jo hakikat, atau dizahir dengan batin, samo didalam ampun.—– Ampun jo
maaf dipabanyak, suko jo rila dipalabiah, dek kato banyak nan salah, dek rundiang
banyak nan sasek, namun kito basipat gawa, Allah nan basipat kadim, lai jo
parundiangan Sutan dijalang.
ALEK : Yoooooolah …..
PANGKA : Mangko jo parundingan Sutan dijalang: Pihak dihari sahari nangko, antah hari
koh nan baiak, antah kutiko koh nan elok, sadang wakatu bungo kambang, ajuang
balaiya dimusimnyo, sauah tatagak angin tibo, kok jamulah datang babondong,
sipokok mananti basamo janang, kami manatiang sangat suko, panawa sagalo
runggo hati…..Tumbuah sarupo iko kini, utang dek kami sipangkalan, iyolah silang
nan bapangka, karajo nan bapokok, minum jo makan basadiokan… Jikok salorong
tantang itu, nan bak pituah Sutan juo, adat limbago dalam alek, mamakai sirajo-
janang.- Tasabuik sirajo janang, tau dihereng dengan gendeng, tau dicakah
dengan kaik, mato nyalang talingo nyariang, manjago labiah dengan kurang….
Dek pandai janang manatiang, nan tau digarak dengan raso, lah tadanga piriang
babunyi, iyo didalam padapuran.- Alah dicaliak alah dipandang, cukuik barisi
cawan-pinggan.- Tagak badiri bujang jo janang,- tangan manatiang kuruang selo,
– Takanak kupiah dikapalo, lakek sisampiang tanun Arab, bugih Makassar rang
namokan.- Manatiang nasi dengan gulai, jawek-bajawek cando piriang, lego-
balego cawan gulai, nan bak santano pajar tabantang.- Teko gadang mamacah
ruang, cangkia ketek babilang tangan, heranlah mato mamandangi, umpamo
ombak dilautan.—- Pihak kapado susunannyo, ditangah awan bajomba, ditapi
samuik baririang, nago bahoyak kiri-kanan, barisi langkok-kasadonyo.—- Limbak
nan dari pado itu: Aluran nasi nan katangah, jikok diinok dimanuangkan, asa mulo
dahulunyo.- Paadi siranak rambun tulang, tumbuah dilereng kadataran, dijamua
dek puti linduang Bulan.- Hari paneh jamua balingkuik, hari hujan jamua takaka,
masiak nan bukan alang-alang, kariang dek singgah paneh patang.—- Lalu
ditumbuak jamua kakincia, etan karanah Bungo Tanjuang, iyo kalurah Sungai
Janiah.- Kalau dicaliak candonyo kincia, aiya gadang banda batumbuak, nan bak
umpamo sianak roda, bapaliang tingkah batingkah, bunyi alu sawik-sawiktan,
cando ditingah talempon jawo…. Jamua ditumbuah pantang basakam, diindang
mangko baratah, ditampi mangko badadak, putiah bak putiah bijo limau.—- Takalo
maso dahulunyo, sasuwok bareh dijalang, panuahlah kancah jo kuali.- Nan litak
makan dahulu, salo-manyalo alek datang, namun nasi kausak tido …Urang
Padang mahanyi banang Dianyi lalu diparampek, Parampek lalu dipatigo
Kalau dirantang namuah panjang Bia dikumpa nak-nyo singkek Singkek sakiro
kapaguno…..Naak ilia ka Batang Hari Nak mudiak ka Pauah Kamba Babelok jalan
ka Piaman Minumlah aiya nan taisi Santok juadah nan katangah Nak sanang hati
sipangkalan Sakian sambah pado Sutan…
ALEK : Ma-nyo St. Sinaro?…..
PANGKA : Manitahlah …
ALEK : Sambah taujuak pado Sutan.-
PANGKA : Sampaikanlah.-
ALEK : Sutanlah juo ambo jalang…. Karano Sutan urang nan tinggi tampak jauah, dakok
jolong asuo, tampek ambo manibokan-sambah. Apolah sambah nan kaditibokan
Nan sapanjang rundiangan Sutan tadi, nan talimpah kapado kami, muaronyo
kaambo surang: alau ditareh disalisiak, jokok diindang dipaberai; dicaliak kaujuik
paham, lah nyato titian budi, tarang batin kaarifan.Tapi samantangpun baitu
Ambua-sahambua kato tibo, langkah-salangkah kato sampai, allahualam
pagantuangan.- Basulik bamain budi, nan rusuah kilauh kok tibo, senjang
ababaliak ka-nan-bantuan-Naak jan basuo nan bak kian, elok dituruik barih adat,
patuik iganggam kato bana, papatah Adat nan kawi: “Urang-tuo sabuah hukum,
Panghulu saundang-undang, lama samo sakitab.- Nak-nyo satali sajinjiang, nak-
nyo saikek sabarumbuang; satimbang laiya jo batin, aukua mangko manjadi,
sasuai mangko takanak… Samantaro kami baiyo, sambah disimpan alam barih,
diwalakkan kato samantaro, mananti Sutan Sakutiko …

PANGKA :Ambo nanti jo suko hati, Sutan, asa kan usah lamo bana.-
ALEK :St. Sinaro ?…
PANGKA: Sampaikan Sutan…
ALEK
Sambah ambo ka Niniak Mamaak, nan pai tampek batanyo, pulang kabakeh babarito, langkok jo
Alim jo Ulama, sarato urang cadiak-pandai, ujuang parsambahan ka St. Sinaro juo.
PANGKA
Maniathlah St. Maruhun….
ALEK
Salorong jamba nan lah katangah; elok susunnyo nan bak siriah, elok atoknyo nan bak gambia,
gamak sadang kacak tabao, tampan ado lelo tapakai, indak bacacek jo bacata, alah lah cukuik
samparono…. Taniak hati nak mamuji, taragak nak manyanjuangnyo; tapi taraso-kalu lidah
manyabuik, pacah makripaik dek tuahnyo, jo batin sajo disukuri.—- Adopun kamudian dari pada
itu, apolah nan manjadi pintak jo pinto Sutan tadi, yaitu: Aiya taisi mintak diminum, nasi tahedang
mintak dimakan, supayo diparenai dek kami sugalo alek, nan duduak saedaran tagak
sapamatang… kan iyo baitu bunyi panitahan, Sutan ?.—-
PANGKA
Yooolah….
ALEK
Ndak doh laai, ba-a dek kami pihak sialek-jamu kiniko:
Pandai Sikek jo sungai buluah
Salirik jalan nak ka Padang
Sadang babuek kami lai namuah
Kok kunun mamakan nan tahedang
Tapi samaantangpun baitu Stan: Ulah dek duduak bapamenan, ulah dek tagak baparintang,
rintang jo baso sipangkalan; mako lah sajuak kami tak rago minum, lah kanyang tak rago
makan…. Pulang partimbangan kapado Sutan?….
PANGKA
Lah sampai dek St. Maruhun?.-
ALEK
Dibilang alah ….
PANGKA
Sapanjang panitahan Sutan nan tarapak tadi, indak kadikilin ditikam jajak, ujuangnyo sajo ambo
japuik: “Ulah dek duduak bapamenan, ulah dek tagak baparintang, rintang dek baso sipangkalan,
mako lah sajuak kami tak rago minum, lah kanyang tak tago maakan”…. Kan iyo baitu tadi Sutan
?.-
ALEK
Sabananyo….
PANGKA
Apolah nan kamanjadi sawik-saponyo dek ambo kini :
Huujanlah hari parak siang
Talambek ayam bakukuak
Murai bakicau manjagokan
Marentak padi rangkiang
Bacakak sanduak jo pariuak
Mandanga baso bapanjangkan
Batenggang Sutan tantang itu, sakian sajo sambah ambo.-
ALEK
Lah sampai St. Sinaro?.-
PANGKA
Lah sampai ….
ALEK
Ambo ulang kato sapatah, diambiak isi-tarehnyo: “Marentak padi dirangkiang, bacakak sanduak jo
pariuak, mandanga baso bapanjangan”…. Iyo baitu tadi Sutan???.-
PANGKA
Yo bana …..
ALEK
Sutan tagamang kami tacameh, ba-itu tando rang sahati, alamaik tando badunsanak….Mako
kiniko: Kok kilek kan iyo lah barapi-api, patuih lah badantam-dantam, gabak diulu lah manapi,
kahujan juo moh-kironyo…. Ndak do-lai sutan : Kok iyo lai kahujan, nak diraoknyo kito sabalik,
saralun riak jo galombang, samo makan alek jo pangka, alaah kasanang hati sutan.
PANGKA
St. Maruhun?….
ALEK
Ambo St. Sinaro….
PANGKA
Sapanjang rundiang Sutan tadi : “Kok iyo lai kahujan, nak diraoknyo kito sabalik, saralun riak jo
galombang, samo makan alek jo pangka”…. Ka baitu bana kajalehnyo Stan?
ALEK
Bana …..
PANGKA
Kok itu malah pintak Sutan, sapatah pulo kajaweknyo :
Ditabang batang kayu kalek
Jatuah batimpo katapian
Maarok kadalam danau
Jamba ditatiang untuak alek
Pangka biaso takudian
Patambuahan kakami silau, Sutan???….
ALEK
Lah sampai dek St. Sinaro
PANGKA
Sakiro alah ….
ALEK
Ambo piliah rundiangan Sutan, ambo ganggam ma-ana kato:
“Jamba ditatiang untuak alek, pangka biaso takudian, patambuahan kakami silau”… Iyo baitu
kasaiahnyo Sutan ?.-
PANGKA
Iyo baitu bana ….
ALEK
Rang Guguak pai kapakan
Mailia manajun labuah
Bakain basaruang batiak
Alek makan pangka kaduduak
Bapikia kami kabatambuah
Kok baetongkan suwok turun-naiak, Stan ?.-
PANGKA
Yo maa-iyo St. Maruhun.-
ALEK
Sampaikan St. Sinaro
PANGKA
Salorong bunyi kato Sutan, ba-a lah bunyi nan tadanga :
“Alek makan pangka kaduduak, bapikia kami kabatambuah, kok baetongkan suwok turun-naiak”….
Kan baitu tadi ?.-
ALEK
Iyo itu bana….
PANGKA
Kok baitu malah di Sutan, iyo pulo tu-mah kironyo…
Kabajolak-bajolai bana antaro ambo jo Sutan, kasinan juo katibonyo… Baa nan kini :
Dibaruah aiya katiagan
Pimpiang sarumpun disubarang
Basuah tangan isilah pinggan
Kami mairiang dibulakang…..
ALEK
A-nyo maa nyo St. Sinaro ?.-
PANGKA
Lai….
ALEK
Kok kaambo ulang pulo agak sapatah: “Basuah tangan isilah pinggan, kami mairiang
dibulakang”…. Iyo baitu taditu ?
PANGKA
Yooooo……
ALEK
Biya dimuko-dibulakang, asahkan jalan sairiang, tujuan samo disampaikan.—- Limbak nan dari
pado itu :
Taba bagabun cando asok
Uurang mamarun rantiang palo
Kok iyo nan harun kakami singkok
Tunjuakkan ikua-kapalonyo, Stan…..
PANGKA
Ma-nyo St. Maruhun?-
ALEK
Sampaikan !.-
PANGKA
Angku kapalo Mandiangin
Basisik karih sabilah
Kapalonyo bismillahirahmanirahim
Ikuanyo Alhamdulillah…..
( samo-samo mambaco bismillah )

Bagian III

PASAMBAHAN MAKAN

Apolah Jinihnyo sambah nan kadilalukan


Titah nan kadipuhunkan ka bakeh angku

Harum Baunnyo bungo malua


Kuniang ruponyo bungo kambang
Barueh bakatak-katak
Pamenan rajo di ulakan
Cucu tuangku bangkahulu

Cangkia lusin buatan padang


Pinggan baukia jo aia ameh
Dawat bacampua jo suaso
Hidangan mulia nan tahidang
Cawan jo mangkuak nan taratur
Sadang nyo suko manikmati

Gabak dihulu tando kapaneh


Cewang dilangik tando kahujan
Kilek camin lah kamuko
Kilek baliuang lah kakaki

Apolah kalaluannyo
Lah hasia janang manatiang
Nasi talatak mintak dimakan
Aia talatak mintak diminum
Nak mintak di parenai
Sagalo baliau nan hadir
Kok kandak mintak balaku
Pintak mintak babari
Sakian pasambahan bakeh angku st....

Jawab
Sambah manyambah angku juolah
Nan di anjuang tinggi
Diambak naknyo gadang
Diateh angin nan basa
dibawah hujan nan pahun
kato nan bapangka
apo pulolah nan manjadi
pangka kato diangku tadi

Harum Baunnyo bungo malua


Kuniang ruponyo bungo kambang
Barueh bakatak-katak
Pamenan rajo di ulakan
Cucu tuangku bangkahulu

Cangkia lusin buatan padang


Pinggan baukia jo aia ameh
Dawat bacampua jo suaso
Hidangan mulia nan tahidang
Cawan jo mangkuak nan taratur
Sadang nyo suko manikmati

Gabak dihulu tando kapaneh


Cewang dilangik tando kahujan
Kilek camin lah kamuko
Kilek baliuang lah kakaki

Apolah kalaluannyo
Lah hasia janang manatiang
Nasi talatak mintak dimakan
Aia talatak mintak diminum
Nak mintak di parenai
Sagalo baliau nan hadir
Kok kandak mintak balaku
Pintak mintak babari
Kan itu na manjadi bana diangku cako?

Sapanjang bana nan katangah


Diangku cako
Lah jalan pasa nan batampuah
Kato bana nan basabuik
Didanga lah baik bunyi
Dipandang lah rancak rupo
Baa tunyo lai kini
Karano baliau lai rapek
Jo ganok duduak balingka
Di ateh rumah nangko
Ambo sentak kato jo munfakaik
Ditariak kato jo paiyoan
Mananti angku sakutiko
Lai kadalam bana diangku st.....?

Jawab

Kato sapatah jo duo diambo


Diangku lai kabarantang panjang
Kaba kambang leba
Mancari picak nak satapiak
Mancari bulek nak sagolong
Manuruik pituah angku juo
Bulek aia di pambuluah
Bulek kato jo munfakaiak
Limbagonyo di paenggongkan
Lah kabapaenggopngkan pulo
Diangku antaro jo baliau
Nan basamo
Sarancaknyo ngku
Tapakai diambo sifat mananti

Jawab
Mintak rela jo maaf parantian
Pasambahan

(mambaliakkan pasambahan)

Angku St.............
Talambek angku mananti
Talalai ambo mambari
Sarago ambo maiyo manpatidokan
Antaro jo baliau nan basamo

Apolah buah jo bari baliau nan basamo


Dek janjang lah ditingkek
Dek bandua lah ditapiak
Hamparan alah dikaduduaki
Kok indak bana minum jo makan
Kok sangan iko sajo baa nyo ngku?

Jawab
Dek janjang lah ditingkek
Dek bandua lah ditapiak
Hamparan alah bakaduduaki
Kan itu nan manjadi bana di
Angku cako?

Jawab
Sabananyo ngku

Jawab
Sapanjang bana nan katangah diangku cako
Didanga lah baik bunyi
Dipandang lai rancak rupo
Baa tunyolai kini

Utang ameh nak balayia


Utang kaua nak kajudah
Utang ameh nak babayia
Utang kaua nak basudah

Baa tunyolai kini


Sagalo juadah nan katangah iyo
Batarimo suko juo ngku

jawab
basikareh hati
basikareh muluik bana wak
bana sinan juo katibonyo

baa tunyo lai kini

karimbo pilinan aka


kalabuah pilinan kawek
bamulo angku sipangka
manuruik kami nan alek

Jawab
Asalai kandak kabalaku
Asalai pintak kababari
Samo bamulai sajo wang ngku
Parantian pasambahan

Bagian IV
PASAMBAHAN KA MAKAN

Naro !
Ambo Tuan Malin
Barundiiang sapatah Naro
Rancak Tuan
Sungguahpun ka Naro tibonyo nak sarapeknyolah Rang Gaek salingka duduak sarato Dunsanak
bakarapatan,
Sambah manyambah kito pulangkan kapado Allah, salawat kapado Nabi lai nan kato sajo kito
pakatokan.
Apo nan kamanjadi buah kato kinitu, maagak dihari nan kapatang tibonyo di Silang Nan Bapangka
Karajo nan Bapokok Manaruah niek jo nasa, apolah nan kamanjadi niek jonasa tantu kok siriahnyo
bacabiak pinangnyo bagatok, kulansiang lapeh padah talayang kabakeh Urang Gaek sarato
dunsanak, baa dek Rang Gaek jo Dunsanak dihari nan sahari nagko kok janji batapati kara
bamuliakan, tumah labuah nan panjang lah baturuik, halaman nan laweh lah bapijak, janjang
takanak lah batingkek, bandua tarantang lah batapiak, kini lah hadir tangah rumah. Kok duduak lah
saangek lapiak, maisok lah sapadam baro, mangunyah lah sakariang sapah. Pun baanyo kinilai,
lai dijoaro sipangka nan lah bacapek kaki baringan tangan nan pandai maatak maatunkan maagak
maagiahkan kok bilangannyo cukuik susunan sampai, juadah nan diatap di kumbuak nan tabatua
kok ai taganang nak bailiakan kapa tatumbuak bakelokkan karano rumah baujuang bapangka
duduak nak baiyo tagak nak baramuah jo Naro
Sampai Tuan
Sampai
Maanyo Tuan
Ambo Naro
Sabalun kato bajawab gayuang basambuik baiyo sapatah dulu Tuan.
Rancak Naro
Tuan Malin !
Ambo Naro
Dikumbalikan Pasambahan Kabakeh Tuan Malin
Kumbalikanlah Naro
Sungguahpun ka Tuan kumbalinyo Nak sarapeknyolah Rang Gaek salingka duduak sarato
dunsanak bakarapatan, dibaliak-baliak bak mamanggang di ulang-ulang bak manyapuah lai nan
kato Tuan Juo nan kadiamba Gadang dianjuang tinggi apo nan kato Tuan cako tantu Sambah
manyambah kito pulangkan kapado Allah, salawat kapado Nabi lai nan kato sajo kito pakatokan.
Apo nan kamanjadi buah kato kinitu, maagak dihari nan kapatang tibonyo di Silang Nan Bapangka
Karajo nan Bapokok Manaruah niek jo nasa, apolah nan kamanjadi niek jonasa tantu kok siriahnyo
bacabiak pinangnyo bagatok, kulansiang lapeh padah talayang kabakeh Urang Gaek sarato
dunsanak, baa dek Rang Gaek jo Dunsanak dihari nan sahari nagko kok janji batapati kara
bamuliakan, tumah labuah nan panjang lah baturuik, halaman nan laweh lah bapijak, janjang
takanak lah batingkek, banduatarantang lah batapiak, kini lah hadir tangah rumah. Kok duduak lah
saangek lapiak, maisok lah dsapadam baro, mangunyah lah sakariang sapah. Pun baanyo kinilai
lai lai dijoaro sipangka nan lah bacapek kaki baringan tangan nan pandai maatak maatunkan
maagak maagiahkan kok bilangannyo cukuik susunan sampai, juadah nan diatap di kumbuak nan
tabatua kok ai taganang nak bailiakan kapa tatumbuak bakelokkan karano rumah baujuang
bapangka duduak nak baiyo tagak nak baramuah jo Naro kan baitu banatu Tuan
Io sabana baitu Naro
Tuan Malin
Ambo Naro
Dek kito nan baadok batunggalan bana sasuai paham saukua tapi samantangpun baitu lamak
siriah lego carano lamak kato balega bunyi nan bana kato baiyo nan rajo kato mupakat, dek
karano rang gaek lai samo diadok ambo bao kato Tuan tu jo mupakat Tuan mananti baanyo kolah.
Sampai Naro
Sampai Tuan
Samulo Kato kadianta kabakeh Naro io bana, kailia nak sarangkuah dayuang ka mudiak nak
satumpu galah kato io nak tabao jo mupakat bana tu Naro.
Ambo kamambao kato jo Mupakat Tuan mananti lai kasaba ?
Sakiro kiro Naro
Nan kito baa Tuan
Baranti Naro
MAMBAO BAIYO
Lenggang !
Ambo Tuan Naro
Barudiang jo Lenggang sapatah
Rancak Tuan Naro
Sungguahpun ka Lenggang tibonyo nak sarapeknyolah Rang Gaek salingka duduak sarato
Dunsanak bakarapatan,
Sambah manyambah kito pulangkan kapado Allah, salawat kapado Nabi lai nan kato sajo kito
pakatokan.
Apo an kamanjadi buah kato ka Lenggang kinitu satantangan di bisiak nan kadangaran imbau nan
kalampauan maagak nan ka buah barino iko nan kadijapuikkan ka Lenggang kiniko.
Sampai Naro
Sampai Lenggang
Sabalun kato ba jawab gayuang batangkih baiyo sapatah Naro
Rancak
Tuan Naro
Ambo Lenggang
Dikumbalikan Parundiangan ka Tuan Lenggang
Rancak
Sungguapun Katuan Lenggang tibono nak arapeknyolah Rang Gaek salingka Duduak sarato
Dunsanak karapatan, dibaliak-baliak bak mamanggang diulang ulang bak manyapuah nan diTuan
juo nan ka diamba gadang danjuang tinggi, apo nan kato Tuan cako tantu sambah manyabah
dipulangkan kapado Allah , salawat kapado Nabi lai nan kato sajo kito pakatokan, apolah nan
kamanjadi buah kato di Naro tu kini satantangan di Imbau nan kalampaan bisiak nan kadangaran
maagak nan ka buah barinyo bajapuikkan ka Lenggang kan baitu bana Naro
Io sabana baitu Lenggang
Naro
Ambo Lenggang
Dek kito nan baadok batunggalan bana sasuai paham saukua tapi samantangpun baitu lamak
siriah lego carano lamak kato balega bunyi nan bana kato baiyo nan rajo kato mupakat, dek
karano rang gaek lai samo diadok ambo bao kato Tuan tu jo mupakat Tuan mananti baanyo kolah.
Samulo Kato kadianta kabakeh Lenggang io bana kailia nak sarangkuah dayuan kamudiak nak
satumpu galah, kato io nak tabao jo mupakat bana tu Lenggang.
Ambo mambao kato jo mupakat Naro mananti lai kasaba
Sakiro-kiro lenggang
Nan kito Naro
Baranti
Naro
Ambo Lenggang
Dihari nan cako Naro ambo sabakan manuruik Adat manauang manuruik Undang samantaro
ambo manjapuikkan nan ka bua barinyo ka Urang Gaek salingka Duduak sarato Dunsanak, baa
dek Urang Gaek sarato dunsanak karapatan ndak sasak bintang di langik ndak gambuang lukah di
aia tumah tiok kandak tiok buliah tiok pintak tiok balaku, lah ado nan kabuah barinyo dek baliau,
dek baliau baanta ka Ambo dek Ambo kabaanta ka bakeh Naro Alah koh rancak dianta Naro ?
Nan dijapuik Lenggang
Apolah nan kaantanyo kinitu satantangan di Aia taganang nak bailiakan biduak tatumbuak nak
bakelokkan, bapambarianlah Naro disinan nan kami disiko tinggi maanjuang gadang maamba,
itulah nan kabuah barinotu Naro
Sampai lenggang
Sampai Naro
Dihari nan Cako ambo Lenggang sabakan manuruik adat manaung manuruik Undang samantaro
Lenggang manjapuikkan aia nan janiah sayak nan landai kaakeh Rang Gaek salingka duduak
sarato Dunsanak , tumah lah dapek nan kabuah barinyo dek baliau, dek baliau baana ka
Lenggang, dek Lenggang baanta kabekeh ambo, alah nan kaantanyo kinitu satantangan, aia
taganang nak bailiakan, biduak tatumbuak nak bakelokkan, bapambarianlah Naro disinan nan
kami disiko tinggi maanjuang gadang maamba , kan baitu banatu Le3nggang ?
Io sabana baitu Naro
Lenggang ?
Ambo Naro
Dek karono panehko bapuhun ujanko barasa disagoan roan ka ureknyo kato ke nan tabik baako
baitu Lenggang ?
Nak tampak pasa bakeh bamalam, bateh tampek baranti, rantiang tampek enggok, pulau tampek
banang, iolah rancak rotan disagokan kaureknyo kato ke nan tabik Naro
Nan kito Lenggang
Baranti Naro
Tuan Malin
Ambo Naro
Dikumbalikan Pasambahan kabakeh Tuan Malin
Rancak Naro
Dihari nan cako Tuan Ambo sabakan manuruik adat manaung manuruik undang samantaro ambu
mancarikan aia nan janiah sayak nan landai kabakeh rang gaek sarato dunsanak , ruponyo dak
gambuang lukah diaia ndak sasak bintang di langik tiok kandak tiok bulaku tiok pintak tiok buliah
pucuak dicinto ulam tibo sumua dikali aia tabik tumah lah ado nan kabuah barinyo di balau, di
baliau baanta kaambo di ambo kabaanta ka Tuan, alahko rancak diaata Tuan ?
Rancak Naro
Apolah nan kaantanyo kinitu tantangan aia taganang nak bailiakan biduak tatumbuak nak
bakelokkan , rasonyo kandak lai kabuliah pintak lai kabalaku , lah taracak dikudo lah tatampuah di
jalan , titiak ujan di langik bumi lah suko manarimo , ikolah nan kaantanyo Tuan ?
Sampai Naro
Sampai Tuan
Dek karano pintak lah buliah kandak labalaku alah sanang rasonyo ati Naro
Jo Bismillah sajo kito muloi Tuan
Nan kito baa Naro
Baranti Tuan

Bagian V
Alur Makan minum

Sipangka : Datuak Marajo


Si Alek : Datuak Batuah
Sipangka : Datuak Batuah,..
Sambah tibo bakeh Datuak,samabah meanyambah dipulangkan pado Allah..kato sajo nan di
pakatokan.Maagak di hari nan sahari nangko, janjang batingkek bandua batapuak,duduak
sahamparan tagak saedaran,manimbang sapanjang adat mangaji sapanjang alua,ciek jo duo,duo
jo tigo,alah banamo basalasai,pun baa nyolai,manantamng jamba nan baatap,kumbuak nan
baatua,supayo nak mintak di parenai,sakian sambah bakeh Datuak ,….
Si Alek : Sampai Datuak Marajo,?
Apolah nan manjadi buah panitahan Datuak cako,maagaki rundiangan Datuak nan ka
tangah,sunat kato dek baulang pasa jalan dek batampuah,panitahan Datuak nan ka hambo ulang.
Maagak di hari nan dahulu, siriah ka bacabiak,pinang bagatok,dihadapan karib jo kabiah,ipa jo
bisan,korong jo kampuang,nan mahaadiri pakarajaan nangko,Adopun di hari nan sahari nangko,
janjang batingkek bandua batapuak,duduak sahamparan tagak saedaran,manimbang sapanjang
adat mangaji sapanjang alua,ciek jo duo,duo jo tigo,alah banamo basalasai.
Limbak nan daripado itu, Tumbuah nan bak banyiah tabik nan bak padi,tabik di silang nan
bapangka karakok nan bajunjuang,pakarajaan nan bapangka,jamba nan baatap kumbuak nan
baatua,iyo bana nak mintak di parenai,khan baitu bana jinih buah panitahan Datuak tadi,.
Sipangka : Iyo bana.Datuak..
Si Alek : Yo manyo Datuak Marajo….
Sapanjang buah panitahan Datuak nan ka tangah,alah dalam adat nan tapakai dalam cupak nan
baisi dalam ragi nan takambang,tapi sungguahpun baitu,lamak siriah lega carano,lamakkato lega
bunyi,lamaklauak dek pamasak,elok kato jo mufakat,buruak kao di luanyo,hambo bao kato jo
mufakat jo nan duduaksahamparan tagak saedaran,saba mananti Datuak jo panitahan..Lai koh
dikanduang adat dilingka pusakao nan baitu Daatuak.?..itu bana nan hambo antakan bakeh
Datuak..
Sipangka : Sampai .Datuak..?
Sapanjang buah panitahan Datuak bakeh hambo,sapanjang buah panitahan hambo nan ka
tangah,alah koh dalam cupak nan baisi dalam adat nan bapakai,di bao kato jo mufakat,khan baitu
bana buah panitahan Datuak.?
Si Alek : Iyo bana ….
Sipangka : Tibomyo lah dalam adat nan bapakai,kato di bao jo mufakat,Datuak..
Si Alek : Nan kato lah didlam adt lamo pusako usang,kato ka hambo bao jo mufakat,saba mananti malah
datuak..
Sipangka : Hambo mananti sakiro-kiro
(Datuak Batuah (Sialek)membawa kata rundingan mencari mufakat dan mengembalikan kepada
Datuak Marajo)
Si Alek : Ma Datuak Marajo,..
Dihari nan cako Datuak saba jo panitahan,hambo mambao katomufakat jo nan duduak
sahamparan tagak saedaran,picak nan satapiak bulek nan sagiliang adat nan sapakai,sapanjang
parmintaan Datuak nan ka tangah,tibonyo lah dalam adat nan bapakai dalam cupak nan baisi,pinta
buliah kandak balaku,itu bana nan hambo antakan ka bakeh Datuak,.
Sipangka : Sampai Datuak..?
Maagaki rundiang nan ka tangah,nan baukua nan bajangko,nan babrih nan babalabeh,sabarih
indak namuah hilang satitiak indak namuah lupo,sabuah pinta buliah kandak balaku,tinggi hambo
junjuang gadang hambo amba,itulah kato nan di antakan bakeh Datuak,..
Si Alek : Sampai .Datuak..?
Kok hilia lah sarangkuah dayuang mudiak lah satimbang galah,nan kito baapo lainyo Datuak…
Sipangka : Nan kito elok baparantian.
(Sumber :Sumarak Nagari,AlurPasambahan dan Pidato Adat Minangkabau)

Bagian VI
SAMBAH KA MAKAN

Sipangka : Dt.Batuah, H.Amir, St.Marajo, St.Palindih, St.Palimo, St.Panduko, St.Maruhun


( Tukang Sambah ) yang tertulis ( Bnh )

Pihak Sialek : Dt.Kayo,H.Umar,St.Pangulu, St.Muncak, St.Sati (Tukang Sambah)


yang tertulis ( Bnh )

Pembukaan :

Sipangka
St.Maruhun : Baliau Angku Dt.Kayo Sambah sarato Titah di puhunkan ka angku( Manitahlah ),
Angku H.Umar salam di puhunkan kapado Angku ( Manitahlah ),
mamak st.panghulu sambah dipuhunkan kamamak ( Manitahlah )
mamak st.mucak sambah dipuhunkan mamak ( manitahlah ),

Manyambahkan sambah malah ambo kahadapan panghulu nan gadang basa batuah tampek
ambo manyambahkan sambah.
Mamuhunkan salam malah ambo kahadapan tuanku nan duo tigo parsilaan tampek ambo
mamuhunkan salam.
Indak taatok tabilang gala akan paatok jo pambilang nak sambahlah dimuliakan dengan sambah.
Bukannyo ambo maraso malampaui jo malinteh dihadapan niniak mamak disilang nan bapangka
karajo nan bapokok, sapanjang warih nan bajawek pusako nan batarimo, kok pai ambo lai jo
mupakaik tingga lai jo parundiangan, lai dari ambo tabik nyo buah pasambahan ka bakeh tuan
St.Sati, ma nyo tuan....

St.Sati : lai Ambo St.Maruhun, manitahlah....


St.Maruhun
Adopun buah pasambahan nan kaditibokan ka bakeh St.Sati :
Diateh hari nan sahari nangko, hari elok kutiko baiak, di ateh janji nan batapati ikara ba muliakan,
alek disaru nan lah datang nan dicintopun alah tibo, janjang tatagak alah batingkek bandua
tatagun alah batapiak, alah lalu karuang tangah bajawek salam jo nan pangka tando alamaik
putiah hati, salamaik rahim salamonyo, lapiak takambang ba kaduduak i.

Kok duduak alah balapeh panek, tagak alah balapeh arak, dihetong sakiro adaik siriah sakapua
alah bakunyah, rokok baguluang alah baisok, atonyo lai an takana dihati takilang di mato dininik
dengan mamak ateh namo silang nan bapangka karajo nan bapokok aratinyo bana niniak mamak
pangatuo simabua sarato nan punyo rumah sado nan mananai iko pekerjaan, karano lah bacapek
kaki ringan tangan malin pantan manatiang juadah nan ka tangah, kok buliah bali jo pinto
kahadapan niniak mamak sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik jawek lah aia
basuahlah tangan jamba jo juadah lah suko nak di santap, nan artinyo bana mintak diparenai
dininiak mamak kami si alek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik jo hati nan amaik
suci muko nan amaik janiah sabaitulah sambah ditibokan kahadapan tuan St.Sati.

St.Sati : Alah Sampai St.Maruhun


St.Maruhun : dibilang alah

St.Sati
Baliau Angku Dt.Batuah Sambah sarato titah dipuhunkan kepada angku ( manitahlah ), angku
H.Amir salam dipuhunkan kepada angku ( manitahlah ), mamak St.marajo sambah dipuhunkan
kapado mamak ( manitahlah ), mamak St. Palindih sambah dipuhunkan kapado mamak (
manitahlah ), mamak St.Palimo sambah dipuhunkan kapado mamak (manitahlah), mamak
St.Panduko sambah dipuhunnkan kapado mamak.

St Sati
Manyambahkan sambah malah ambo kahadapan pangulu nan gadang basa batuah tampek ambo
manyambahkan sambah.
Mamuhunkan salam malah ambo kahadapan tuanku nan duo tigo parsilaan tampek ambo
mamuhunkan salam.
indak taatok tabilang gala akan paatok jo pambilang nak sambahlah dimuliakan dengan sambah.
Bukannyo ambo maraso malampaui jo malinteh dihadapan niniak mamak silang nan bapangka
karajo nan bapokok, sapanjang warih nan bajawek pusako nan batarimo, kok pai ambo lai jo
mupakaik tingga lai jo parundiangan, lai dari ambo tabik nyo buah pasambahan ka bakeh tuan
St.Maruhun , ma nyo St.Maruhun...

St.Maruhun : Manitahlah

Diateh hari nan cako apolah nan manjadi buah panitahan nan katangah di St.Maruhun, antah
dihari ko nan elok antah kutiko ko baiak, diateh janji nan batapati ikara nan bamuliakan, alek di
saru nan lah datang nan dicintopun alah tibo, janjang tatagak alah batingkek, bandua tarantang
alah batapiak, alah lalu ka urang tangah, bajawek salam jo sipangka, tando alamaik putiah hati
salamaik rahim salamonyo, lapiak takambang alah bakaduduak i,
kok dietong sakiro adaik siriah sakapua alah bakunyah rokok baguluang alah diisok, kok duduak
alah balapeh panek, tagak alah balapeh arak, atonyo lai nan takana di hati takilan di mato...

Bagian VII
PASAMBAHAN UNTUAK KA MAKAN
Sipangkalan (Sutan Sati)
Manyambahkan sambahlah hambo kapado Panghulu nan gadang basa batuah, tampaik hambo
mamuhunkan sambah.
Mamuhunkan salamlah hambo kapado Tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan pai
satampuah lalu pulang sabondong suruik, tampaik hambo mamuhunkan salam.
Tidak tahatap tabilang gala, akan panghatap dan pabimbilang, nak sambahlah dimuliakan jo
sambah. Bukanlah hambo maraso malampau jo malinteh, kok disilang nan bapangka karajo nan
bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan
mangundalikan pakarjaan, pai lai jo mupakaik tingga lai jo parundiangan, alah balapeh jo hati nan
suci jo muluik muko nan janiah, lai dari hambo tabikno pasambahan, sambah tibo kapado Sutan
Bandaro.
Adopun pasambahan nan dipuhunkan kapado Sutan Bandaro, alek disaru alah datang nan
dicintopun alah tibo, janjang tatagak alah batingkek, bandua tatagun alah batapiak, lapiak
takambang alah bakaduduaki, rokok bagiliang alah diisok, siriah di carano alah bakunyah…Aa
tono lai nan banamo takana di hati tahelang di mato di silang nan bapangka karajo nan bapokok,
niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan
pakarjaan.
Pandang jauah samo dilayangkan, pandang hampia samo ditukiakkan, karano hidangan alah
tasaji, kok cerek alah taratua, kok buliahlah bali jo pinto kapado Panghulu nan gadang basa
batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong
suruik…jamba lah suko nak dibukak, nasi talatak nak mintak disantap, aia barisi nak mintak
diminum mintak diparenai dipanghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan,
sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik…sabaitulah sambah dipuhunkan
kapado sutan…
Sialek (Sutan Bandaro)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Sati, tapi sungguahpun kapado Sutan hambo
mangumbalikan pasambahan, nak sarapaknyolah kapado silang nan bapangka karajo nan
bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan
mangundalikan pakarjaan, tampaik hambo mangumbalikan pasambahan.
Tidak tahatap tabilang gala, akan panghatap dan pabimbilang, nak sambahlah dimuliakan jo
sambah. Bukanlah hambo maraso malampau jo malinteh, kok dipanghulu nan gadang basa
batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong
suruik, pai lai jo mupakaik tingga lai jo parundiangan, alah balapeh jo hati nan suci jo muluik nan
janiah, lai dari hambo tabikno pasambahan untuak manjawab panitahan Sutan Sati.
Adopun nan manjadi buah panitahan Sutan Sati…alek disaru pun lah datang nan dicinto pun lah
tibo, janjang tatagak alah ditingkek, bandua tatagun alah ditapiak, siriah di carano alah
dikunyah…Aa tono lai nan banamo takana di hati, tahelang di mato di silang nan bapangka karajo
nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan
mangundalikan pakarjaan.
Pandang jauah samo dilayangkan, pandang hampia samo ditukiakkan, karano hedangan alah
tasaji, kok cerek alah taratua, kok buliahlah bali jo pinto dipanghulu nan gadang basa batuah,
tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong
suruik…jamba lah suko nak dibukak, nasi talatak nak mintak disantap, aia barisi nak mintak
diminum mintak diparenai dipanghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan,
sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik…sabaitulah sambah dipuhunkan
kapado Sutan Bandaro, kan baitu bana Sutan Sati !
(iyo bana Sutan Bandaro)…
Sapanjang buah pasambahan Sutan, sungguah tapakai dalam adaik, alah talingka dipusako, bana
lah tibo pado tampaikno…
Tapi sungguahpun baitu bana, bak pitua di nan tuo, elok kato jo mupakat, buruak kato dilua
mupakat, kok hambo bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan, dijapuikkan bana nan
sado itu kapado panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek
nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik, mamintak hambo dengan sambah, mananti
Sutan jo panitahan, lai koh banamo dalam adat, sambah kumbali kapado Sutan Sati…
Sipangkalan (Sutan Sati)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Bandaro…
Adopun nan manjadi buah pasambahan Sutan, sapanjang buah pasambahan Sutan Sati,
sungguah tapakai dalam adaik, alah talingka dipusako, bana lah tibo pado tampaikno…tapi
sungguahpun baitu bana, bak pitua di nan tuo, elok kato jo mupakat, buruak kato dilua mupakat,
kok hambo bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan, dijapuikkan bana nan sado itu,
kapado panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan pai
satampuah lalu pulang sabondong suruik, mamintak hambo dengan sambah, mananti Sutan jo
panitahan, lai koh banamo dalam adat, sambah kumbali kapado Sutan Sati, kan baitu bana Sutan
Bandaro ? (iyo bana Sutan)…Insya Allah baolah mupakaik Sutan…
…………………………………SIALEK MUPAKAIK DISIKO
Sialek (Sutan Bandaro)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Sati…
Tapi adat daulu nan basitinah, kamudian kato nan basicapek, capek sajo pasambahan
dikumbalikan kapado Sutan Sati.
Kok diateh hari nan cako, lah hambo bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan,
dijapuikkan bana nan sado itu, kapado panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo
parsilaan, sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik…dapeklah kato nan
saiyo, paham nan saukua, bulek nan buliah digiliangkan, pipih nan buliah dilayangkan. Sapanjang
buah parmintaan silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku),
sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan, sungguah tapakai dalam adaik, alah
talingka dipusako, bana lah tibo pado tampaikno. Biaso pintak buliah, biaso kandak balaku.
Tapi sungguahpun baitu bana, pandang jauah samo kito layangkan, pandang hampia samo kito
tukiakkan, karano hedangan alah samo-samo tasaji, cerek alah samo-samo taratua, jangko
maukua samo panjang, bungka mangati samo barek, kok buliahlah bari jo pinto, di silang nan
bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah,
sado nan mangundalikan pakarjaan…nak mintak disamoi, sabaitulah sambah dipuhunkan kapado
Sutan Sati…
Sipangkalan (Sutan Sati)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Bandaro…
Kok diateh hari nan cako, lah Sutan bao kato hambo jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan,
dijapuikkan bana nan sado itu, kapado panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo
parsilaan, sarato sialek nan pai satampuah lalu pulang sabondong suruik…dapeklah kato nan
saiyo, paham nan saukua, jatuahlah kato kabulatan, bulek nan buliah digiliangkan, pipih nan buliah
dilayangkan. Sapanjang buah parmintaan silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak
mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan,
sungguah tapakai dalam adaik, alah talingka dipusako, bana lah tibo pado tampaikno. Biaso
pintak buliah, biaso kandak balaku. Tapi sungguahpun baitu bana, pandang jauah samo kito
layangkan, pandang hampia samo kito tukiakkan, karano hedangan alah samo-samo tasaji, cerek
alah samo-samo taratua, adat badagang batimbalan, kalau mahuji samo merah, kok buliahlah bari
jo pinto, di silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato
nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan…nak mintak disamoi, sabaitulah sambah
dipuhunkan kapado Sutan Sati, kan baitu bana Sutan Bandaro ? (iyo bana Sutan)…
Sapanjang buah pasambahan Sutan Bandaro, lah cupak tatagak nan baisi, ragi takambang nan
batiru…tapi sungguahpun baitu bana, elok kato dipakatokan, lamak siriah legaran carano, kato
surang nan dibuleki, kato basamo dimupakati, karano lai dihadapan silang nan bapangka karajo
nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan
mangundalikan pakarjaan, kok hambo bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan,
dijapuikkan bana nan sado itu, mamintak hambo dengan sambah, mananti Sutan jo panitahan, lai
koh banamo dalam adat, sambah kumbali pado Sutan Bandaro…
Sialek (Sutan Bandaro)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Sati…
Adopun nan manjadi buah pasambahan Sutan Sati, sapanjang buah pasambahan Sutan Bandaro,
lah cupak tatagak nan baisi, ragi takambang nan batiru…tapi sungguahpun baitu bana, elok kato
dipakatokan, lamak siriah legaran carano, kato surang nan dibuleki, kato basamo dimupakati,
karano lai dihadapan silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak
pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan, kok hambo
bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan, dijapuikkan bana nan sado itu, mamintak
hambo dengan sambah, mananti Sutan jo panitahan, lai koh banamo dalam adat, sambah kumbali
pado Sutan Bandaro, kan baitu bana Sutan Sati ? (iyo bana Sutan)…Insya Allah baolah jo
mupakaik Sutan !!
………………………SIPANGKALAN MUPAKAIK DISIKO
Sipangkalan (Sutan Sati)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Bandaro…
Tapi adat daulu nan baistinah, kamudian kato nan basicapek, capek sajo pasambahan
dikumbalikan kapado Sutan.
Kok diateh hari nan cako, lah hambo bao kato Sutan jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan,
dijapuikkan bana nan sado itu, kapado silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak
pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan…dapeklah
kato nan saiyo, paham nan saukua, ilia alah samuaro, mudiak alah saulakan. Sapanjang buah
parmintaan panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan
pai satampuah lalu pulang sabondong suruik… alah cupak tatagak nan baisi, ragi takambang nan
batiru, pintak biaso buliah, kandak biaso balaku. Insya Allah basamoi pulo lah disilang nan
bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah,
sado nan mangundalikan pakarjaan, sabaitulah sambah dikumbalikan kapado Sutan Bandaro.
Sialek (Sutan Bandaro)
Dikumbalikan pasambahan kapado Sutan Sati…
Kok diateh hari nan cako, alah Sutan bao kato hambo jo mupakaik, diambiak kato jo paiyoan,
dijapuikkan bana nan sado itu, kapado silang nan bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak
pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah, sado nan mangundalikan pakarjaan…dapeklah
kato nan saiyo, paham nan saukua, ilia alah samuaro, mudiak alah saulakan. Sapanjang buah
parmintaan panghulu nan gadang basa batuah, tuanku nan duo tigo parsilaan, sarato sialek nan
pai satampuah lalu pulang sabondong suruik… alah cupak tatagak nan baisi, ragi takambang nan
batiru, pintak biaso buliah, kandak biaso balaku. Insya Allah basamoi lah pulo disilang nan
bapangka karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo………(suku), sarato nan punyo rumah,
sado nan mangundalikan pakarjaan, sabaitulah sambah dikumbalikan kapado Sutan Bandaro, kan
baitu bana Sutan Sati ? (iyo bana Sutan)…Insya Allah kok pintak alah samo-samo buliah, kandak
alah samo-samo balaku, sananglah hati kami Sutan Sati…

Pasambahan Maurak Selo

Disini ditampilkan kumpulan tulisan dari beberapa


sumber, sebagai berikut :

Bagian I : MINTAK LAPEH


dari : Nagarisitalang-wordpress.com
Bagian II : SOMBAH MAURAK SELO
dari : tek chyl.blogspot.com
Bagian III: Pasambahan Maurak Selo
dari : inyiakdanau blogspot.com
Bagian IV: Pasambahan Mintak Pulang
dari : www.mail-archive.com/rantau
Bagian V :PASAMBAHAN BAKARILAAN
(Alek Jo Pangka )
Bagian VI: PASILAKAN KATURUN

Bagian I
MINTAK LAPEH
Posted by Nagari Sitalang on 26 Februari 2010
Dari : Nagarisitalang-wordpress.com
Ditulis Oleh : I St. Sinaro
ALEK
Maa nyo Sutan Sinaro?.-
PANGKA
Ambo ……
ALEK
Iyo kabakeh Sutan juo sambah dipuhunkan.-
PANGKA
Manitahlah!.-
ALEK
Wallau diawa kalam tadi, dek sambah ambo nan sabarih, dek kato ambo nan sapatah,
muluik tatabua ka nan rapek, sambah taserak ka nan rami.- Tansano ambo bakato di
nan lai, ado taracak dilimbago tatonggak dipusako; manabang lai dipangka,
manjuluak lai dibuah, bakato lai di nan bana, lakeklah tuah di nan banyak.—- Tapi
kok bakato di nan tidak: Malu tatumpah pado ambo, arang tacoreang pado kaniang,
bakipeh paluaah didado, bakumpua darah kajantuang, buruak barito dinagari.—–
Taapi samantangpun nan bak kian: Ampunllah ambo dek Panghulu, Panghulu banyak
nan sati, urang gadang banyak batuah, bago marusuak tampek lalu, nan dituju kaitu
juo.—- Takalo sumua kadikali, takalo rantiang kadipatah; Pangulu badiri dinagari,
mambangun Adat jo Pusako, maadokan barih jo balabeh, manyusun cupak dengan
gantang.- Dek Adat nan mamakai, Pusako tingga marunggoi, cupak tatagak, utang
maisi.—- Sungguahpun iyo nan saganok itu dek silang nan bapangka karajo nan
bapokok, dicarilah bulek nan sagolong, picak nan satapiak.- Buleklah dapek
digolekkan, picak lah dapek dilayangkan; mako dilapeh nan bujang nan mudo-matah,
nan tau nan cadiak-pandai.- Kok jauah dilayangkan surek, kok hampia dilayangkan
siriah.—- Kamujran dek silang nan bapangka namonyo : Jauah disaru alah datang,
hampia dipanggia alah tibo, samolah barhadir diateh rumah nangko.—- Kamujuran
dek kami sialek-jamu: Kok datang lah babukakkan pintu, duduak-lah bakambangkan
lapiak, litak lah bahidangkan nasi, awih lah batuangkan aiya; indak kan upek nan
katibo, antah kok puji nan kabuliah.-
Ba-a sakarang iko kini: Nan bak ibaraik buruang pipik Stan. Tabang babega diudaro,
balunta-lunta jo kabuik, babentan-bentan jo awan; puweh malayang nyo malayok,
sudah maningginyo marandah, tabang kapadang ribu-ribu, iyo karimbo nan
satumpak. —- Sadang mamakan buah rumpuik, litak laeh awihpun tibo, lalu disasok
ambun nan satitiak, sajuak nan bukan alang-alang, bak paneh ditimpo rinai.-
Mambayang-bayang kamuko, mancayo kau tak banak.- Sanang hati bukan kapalang,
pareso maruwang tubuah, siaik anggoto katujuahnyo.- Dek lah sudah minum jo
makan; mungkasuik bana dalam hati, nak manjalang pinang nan sabatang, manuruik
sarang batinggakan, pulang ka-asa daulunyo….Ma-nyo St. Sinaro ?.-
PANGKA
Sampaikan Sutan !.-
ALEK
A-lah nan manjadi kasampurnaan sambah nan tatunggang kapado Sutan: Karano
balaaiya lah sampai kapulau, bajalan lah sampai kabateh; kok taganang alah
bapamatang, mailia alah bamuaro, nan dimungkasuik lah sampai nan diama lah
pacah…. Ndak do lai; kok duduak lah nak maurak selo, kok tagak lah nak mahayun
langkah, baganjua suruik kapangkalan, sabondong pulang banagari… Mohon dilapeh
jo hati nan suci jo muko nan janiah, sakito sambah pado Sutan.-
PANGKA
Lah sampai dek St. Maruhun ?.-
ALEK
Sakiro-kiro…..
PANGKA
Titah jo sambah dari muluik, karangan hati sanubari, barih balabeh kadituruik, ampun
jo rila pamanuahi.— Kinilah datang sambah jo titah dari Sutan, yaitu duduak lah nak
maurak selo tagak lah nak mahayun langkah, baganjua suruik kapangkalaan,
sabondong pulang kanagari, kan iyo baitu, St ?.
ALEK
Sabananyo…..
PANGKA
Sasuai bak papatah Sutan juo : Dima biyawak tajun, sinan anjiang manyalak, dima
tuga tahantak, sinan tinaman tumbuah.- Mako nak-nyo janiah bak dibasuah, nak-nyo
tareh bak ditampi, saiyah kagugua dari tampuak, nyato kalakang dari kulik, mananti
Sutan Sakutiko, nak dianta rundiang ka-nan banyak…..
ALEK :
Mananti ambo.-
PANGKA
Sutan Maruhun?…..
ALEK
Manitahlah !.-
PANGKA
Sambah kumbali pado Sutan.-
ALEK
Kaapado Allah….
PANGKA
Ruponyo parundingan nan kabakumbalikan kabakeh Sutan: Karano kok dapek surang
dibulekti dapek basamo dipaiyokan.- Satantang kabanaran nan tatumpah kabakeh
ambo tadi, alah ambo bao bakato baiyo bajalan bamulah, mencari bulek nan
sagolong.- Gantiang putuih biang katabuak, ambo antakan kabakeh Sutan.—- Mako
taradok pintak jo pinto pihak sialek; karano nan dimungkasuik alah sampai, nan
diama alah pacah, kini, duduaklah nak maurak selo, kok tagak lah nak mahayun
langkah …. Kan iyo baitu bunyi panitahan Sutan ?.
ALEK
Yooooolah…..
PANGKA
Kok itu, iyo jalan nan pasa nan batampuah, kato nan bana nan basabuik.- Alah dilaeh
lakek atok, alah dirasuak manjariau.—- Akan tatapi sungguahpun iyo nan baitu;
ruponyo antaro ambo jo Sutan, sairiang indak satujuan, sabiduak indak sahalun, saiyo
balain ujuik.- Aratinyo bana: Kok nan dimungkasuik iyo lah sampai, nan dicito
iyolah dapek.- tapi nan diama alun lai pacah.- Kalau nan manjadi niat jo nasa kami :
“Disiko kito samalamko, bisuak pagi nak kami lapeh”… Itu mangko sanang hati
sipangka, pulang maklum pado Sutan.—-
ALEK
Lah sampai dek Sutan Sinaro?.-
PANGKA
Dibilang alah.-
ALEK
Ruponyo taradok kabanaran ambo nan tatabua ka nan banyak, nan talewa kamajilih
di rumah nangko; dek Sutan urang nan arih-bijaksano, urang nan cadiak candokio,
kok satitiak alah balawikkan, sakapa alah bagunuangkan… Tu-mah, lah bapaedakan
ka nan rapek, baduduakkan kaurek-taguah, basandakan kabatang-gamppa,
batatiangkan ka Niniak Mamak…. Mako, kok tanamo maninjau, Sutan lah tagak
dipuncak bukik, kok tanamo manyilau, alah lah duduak dilurah dalam.- Sajuklak
bana dalam hati Stan; sajuak nan bagai dipalali, raso manetek aka-lundang, raso
basiram aiya-rimbo.—- Sapihak pintak jo pinto kami nan tapuhun kabakeh Sutan:
Karano sumbayang nan bawakatu alek nan bakutiko; kok duduak lah bak raso
paniang. Tagaklah baraso panek, kami lah nak mahayunkan langkah.—- Kiniko dek
sutan, kandak lah bakraso kabuliah, pitak lah bakraso kabalaku…. Apolah kato Sutan
tadi: “Kok nan dimungkasuik lah sampai; tapi nan diama alun lai pacah”….. Aratinyo
nan diama alun lai pacah: Nak manahani kami samalamko, bisuuak pagi nak kami
lapeh”…. Kan iyo baitu tadi panitahan Sutan?….
PANGKA
Iyo bana…..
Jauah taibo hati kami, stan
ALEK
Dek Sutan bahayun lalu bagamangkan; bapujuak pagadang tangih, basaok tangah-
duo-eto, unjuak nan tidak babarikan. Sabab baa-lah dek baitu: Adopun kadatangan
kami kamariko, pai maantakan St. Sarialam … Tak ubahnyo, bak ibaraik maanta
rang-balaiya ko-mah Stan: bairiangkan sabateh palabuhan; kapa ranggang langkah
baganjua, bararak babaliak pulang.- Nyampang kasamo naiak pulo kaanjuangan; kok
nyo oleang kapa dek muatan, tarumuak cando nangkodohnyo, kami nan tidak
bakaricih, Stan….
Baa-to nyo lai kini:
Dek capo padi barunduakkan
Kini rabahkan kayu juwa
Dek cako kami baduduakkan
Kini jallehkan jalan kalua
Sakian sambah bakeh Sutan Bandaro…..
PANGKA
Kabakeh Sutan sambah kumbali….
ALEK
Manitahlah !….
PANGKA
Taradok sambah jo titah Sutan nan taserak kabakeh kami sipangkalan, urang nan
mairik-marantangkan pakarjaan di rumah nangko: Ibaraik batutualah kami danga,
ibaraik mangajilah kami simak.- Lah jaleh ujuik ma-ananyo, lah nyato paham jo
tujuan…. Kami ulang sapatah rundiangan sutan: “Dek cako kami lah baduduakkan,
kini jalehlah pintu kalua”.- Kan iyo tadi Sutan???…..
ALEK
Sabananyo….
PANGKA
Kok kito kabajawab-batimbang kato, singekek sajo kajawabnyo.-
Jiluwang tumbuah diparak
Sarumpun jo batang puwa
Janjang patah pintu bapasak
Kamano Sutan nak kalua
Kato mintak dibaleh, sambah tolong kumbalikan !!!.-
ALEK
A-yo maa nyo St. Sinaro ?.-
PANGKA
Manitahlah.-
ALEK
Sambah tapulang bakeh Sutan.-
PANGKA
Sampaikan …..
ALEK
Satantang panitahan sutan nan talimpah kabadan diri ambo, iyo pulo tumah
kironyo…. Kok ujuik lah ambo pandang, nyariangnyo lah ambo danga; sasak tampek
lapang pikiran, barih tassipan dibalabeh, tampan alah patuik tabao.- Izinkanlah ambo
manitih batang, papah dek Sutan jo bicaro, ambo nan bukan cadiak-pandai.—-
Apolah nan manjadi buah parundiangan Sutan cako, ujuangnyo sajo ambo semba:
“Janjang patah pintu bapasak, kamano Sutan nak kalua”. Kan iyo baitu kalaluannyo
Stan ???…..
PANGKA
Iyo, itu bana…..
ALEK
Balehnyo pulo dari ambo:
Rabawah jo Kooto tenggai
Manajun taruih ikua-koto
Kato sapatah palang ungkai
Jo muluik-manih turun tanggo
Tolong patenggangkan tantang itu Sutan !!!.—–
PANGKA
Sampai Sutan ?.-
ALEK
Inggo itu dulu….
PANGKA
Ambo ulang kato Sutan tadi…. Ka-ulangnyo pulo dari ambo: “Kato sapatah palang
ungkai, jo muluik manih turun-tanggo” Kan iyo baitu bunyinyo Sutan?.-
ALEK
Nndak salah …..
PANGKA
Karano Sutan mangabek jo buhua-sintak, rumuiklah ambo maungkainyo, rasio buhua
di nan punyo… Bukan toh kandak ndak babari Stan: Tapi gamang tumbuah cameh
kok datang, malapeh Sutan kababaliak.- Ba-a sabab mangko baitu: Harilah laruik
tangah malam, bulan tidak bintangpun tidak, ranah jauah nan Kadijalang, jarak
panjang nan kadituruik…. Sadangkan bisonyo rimbo bajariang, padang bapinyangek,
taluak babuayo.- Iko nan marussuah nan manggamang hati kami, Sutan.—
ALEK
Lah sampai dek Sutan Sinaro?.-
¬PANGKA
Dibilang alah …..
ALEK
Lah tarapak pulo rundiang jo bana dari Sutan…. Ba-a lah bana rundiangannyo, kok
tinggi indak tapanjek, lawehnyo ndak taranangi, dijalang raso tak mungkin.— Sabab
kok kadikilin ditikam jajak, siyo-siyo utang katumbuah; dikilin jaik kok lapeh,
ditikam jajak ko cupua, disimpan sajo dalam barih.—- Jokok dikatokan rimbo
bajariang, padang bapinyangek, taluak babuayo, itulah kato sabananyo, tak dapek
dibandiang lai.- Tapi Stan: Santano pintak lai kabuliah, kandak lai kabalaku; Insya
Allah, nak kalalu karimbo rayo doh.- bukan manampuah padang-hana, atau
maranangi taluak jo muaro… Hanyo jalan nan pasa kaditampuah, labuah nan golong
kadituruik; Sanangkan hati tantang itu Stan, usah dilapeh duo-hati, kabadan pulo
mularaiknyo…. Sakitu sajo sambah ambo….
PANGKA
St. Maruhun?….
ALEK
Sampaikan Stan….
PANGKA
Nnan bak papatah Sutan juo: “Sagadang-gadang kapa ba Nangkodoh, saketek-ketek
sampan bakamudi.- Aadat kan saparentah alua, Alam saparentah Rajo, alek
saparentah pangka …. Batolong dek Sutan mamanjangkan !.—-
ALEK
St. Sinaro ?….
PANGKA
Manitahlah …..
ALEK
Kapa banangkodoh, sampan bakamudi; alam saparentah Rajo, adat saparentah alua,
alek saparentah pangka…. Itulah inyo Adat nan kawi.- Itulah-adat-sabana adat.—-
Nan kalau dikikih bahabih basi, dibasuah bahabih aiya, dibubuik tak-nyo mati,
dianjak tak-nyo layua, bana tak dapek ditukari…. Tapi sawajah dari pado itu Stan :
Cancang kan duo sagaragai, undang kan duo salanggano; partamu syarak paratmu
syarak nan mangato adat nan mamakai:
Si Muncak mati tarambau
Kaparak mambao ladiang
Lukolah pao kaduonyo
Adat jo syarak di Minangkabau
Saroman aua dengan tabiang
Sanda basanda kaduonyo
Kok iyo adatla mamakaikan “Alek saparentah pangka”…. Tapi syarak kan ado
mangatokan: “Innamal a’malu binniyat” Barang sesuatu pakarjaan itu dimuloi jo
niat…. Nan niat kami kamari mahanta marapulai Stan.- Itu nan baamalkan; ko-mah
lah tibo kami disiko…. Tapi kurang sasaik-sabalango, alun ado niakik nak
bamalam,…. Antah kok issuak lain maso, untuang umua bapanjangkan, tatampuah
juo rumah nangko, samo mando’a pado Allah.—- Sakian sambah pado Sutan.- Bunyi
nak samo kami danga, jawab sugiro mintak baleh.—-
PANGKA
Lah sampai St. Maruhun? ….
ALEK
Sakadar itu…..
PANGKA
Bana kok undang di nan cadiak, jadi papatah di nan pandai, kabuah muluik di nan
mudo: “Adat babuhua sintak, kok syarak babuhua mati”…. Sapanjang pituah sutan
tadi; bahampang kami jo Ayat, bahambek kami jo hadis.- Tasasak ruweh kabuku,
tasorong bajak kabatu, habih tutua tamaik bicaro, manuruik kami tantang itu.—–
Iyolah malang ratak-tangan, ditahan indak tatahan, dilapeh juo nan jadi:
Si Elen si Elipia
Mambelok lau kakilangan
Kabuik pai gunuang katingga
Maratok bukik kapanasan
Sakitu sambah disambahkan, pulang ma-alum pado Sutan.-
ALEK
A-yo ma nyo Sutan Sinaro ?.-
PANGKA
Ambo siko….
ALEK
Nak sumua aiya mambasuik, nak pucuak ulam manjulai…. Nak haluih licinlah
datang nak cayo kileklah tibo …. Kato sapatah nan bananti, rundiang sabuah nan
batunggu, kini alah Sutan labuahkan, tingga dek kami mamakainkan.- Alhamdulillah
kajaweknyo.- Ba-a salampih dari pado itu:
Kain tarawang kilin sangkuik
Kain panjang kasaruang banta
Kok datang kami sutan japuik
Pulangnyo mintak Sutan anta
Bapancarian Tan Bandaro tantang itu ….
PANGKA
St. Maruhun?.-
ALEK
Yoooolah, ambo…..
PANGKA
Dek kuaik saruan pulau, malonjak pelang dikualo, raso kataban ulak-tabiang
katangah juo kandak hati….Hujan taduah kabuikpun tarang, ombak tanang angin
salasai, lah suko kami malapehnyo.—-Tapi dek geneang pulo nangkodohnyo,
basausa malah ujuang tambang, tatagun pasisia di anjuangan… Apolah jinih
sangkuiknyo: “Kok datang kami Sutan japuik, pulangnyo mintak Sutan anta”.- Kan
iyo baitu tadi sutan ???.-
ALEK
Iyo itu…..
PANGKA
¬Kami kabek padi jo daun, jaweknyo pituah sutan cako : “Adat kan basandi syarak,
syarak basandi kitabullah :
Calak ado tajampun lai
Tingga dek bawa manyimpaikan
Sarak ado adatpun lai
Tingga dek awal mamakaikan
Cupak tatagak lah baisi, jo siriah Sutan kami japuik… Syarak lazim hukumlah jaleh,
jo doa alek kami lapeh…. Salamaik Sutan pulang-pai, salamaik pulo kami nantingga
sakitu sajo dari ambo, rila jo maaf pamanuahi.—-
ALEK
Jadilah, St. Sinaro? ….
PANGKA
Manitah Sutan …..
ALEK
Sapanjang –panjang batang-aiya ston balekok-baliku turun bukik, tadayuak-dayuak
disarasah, serak-baserai dinan data, namun lamo jo lambek kasampai juo dimuaro.—-
Baitu juo parundiangan kito Stan?…..
PANGKA
Manitah Sutan….
ALEK
Spanjang-panjang batang-aiya stan… balekok-baliku turun bukik, tadayuak-dayuak
disarasah, serak-baserai dinan data, namun lamo jo lambek kasampai juo dimuaro.—-
Baitu juo parundiangan kito Stan ?…..
PANGKA
Yoooolah ……
ALEK
Dek panjang kecek banyak nan sasek, panjang rundiang banyak nan sumbiang.-
Nyampang tagisia bakeh naiak, tagesoh jalan katurun, tasingguang Sutan dijanjang…
Taradok salah jo silik, khilaf khilafat, sasek-gawa sumbang jo jangga, maaf juo
kapado Sutan, sarato sagalo sipangkalan.- kapado Tuhan ampun dimintak.—- Samo
to luluihkan ditanahlakang Stan, kito hanyuikkan dilawik lapeh, dinan luruih kito
basimpang….
PANGKA
Nan laiya kito barila-rila, nan batin kito pulangkan bakeh Allah…. Dek siko habih
siko, Stan….
ALEK
Bana…. Nan kini jaweklah salam sujuik kami :
Si Upiak siti Raimah
Maambao parian pulang pai
Guuluang lapiak sapulah rimah
Kami bajalan hanyo lai…..
Wassalamu’alaikum, warahmatullahi wabarakatuh ….
Waalaikum salam, warahmatullahi…. (Bersama-sama)

Bagian II

SOMBAH MAURAK SELO


Dari : tek chyl.blogspot.com
MANYO DATUAK,
KADATUAK SOMBAH SABARIH
MANITAH LAH
SUNGGUAH PUN DATUAK SURANG NAN TAHIMBAU,
DALAM SARIAT JO HAKIKAT, WALAU PUN ZAHIR
DENGAN BATIN SAMO DALAM AMPUN.
AMPUN JO MAAF DIPABANYAK SUKO JO RILA
DILABIAHKAN, DEK KATO BANYAK NAN SALAH DEK
RUNDIANG BANYAK NAN SASEK, NAMUN DEK KITO
BASIPAT GAWA ALLAH JUO NAN BASIPAT KADIM,
TAGA DEK GAWA KALAM AMBO TADI, DEK KATO
AMBO NAN SAPATAH DEK SOMBAH AMBO NAN
SABARIH, JIKOK BAKATO AMBO DINAN LAI, LAI
TARACAK DI PUSAKO.
MANABANG LAI TANTANG PANGKANYO, MANJULUAK
LAI TATANG BUAHNYO, KOK BAKATO AMBO DINAN
BANA, SUKO LAHATI NINIAK MAMAK KASADONYO,
JIKOK BAKATO AMBO DINAN TIDAK, MALU
TATUMBUAK KABADAN DIRI AMBO, ARANG
TACORENG PADO KANIANG, BAKIPE PALUAH DIDADO,
BAKAJA DARAH KAMUKO BURUAK BARITO DALAM
NAGARI.
SUNGGUAH PUN BA-A LAH NAN BAK KIAN, AMPUN
LAH AMBO, DEK PANGULU BANYAK NAN SATI, URANG
GADANG BANYAK BATUAH, PAGA MARUSUAK AMBO
LALU NAN DITUJU ITU JUO, TAKALO PANGULU BADIRI
DINAGARI, MANDIRIKAN ADAT JO PUSAKO, MA
ADOKAN CUPAK DENGAN GANTANG, MA,ADOKAN
BARIS JO BALABE, CUPAK DATANG MAISI LIMBAGO
DATANG MAAGIAH SUNGGUAHPUN SAGONOK ITU
DISILANG NAN BAPANGKA KARAJO NAN BAPOKOK,
TANTANG DIADAT SAWAJAH IKO KINI.
DICARI HARI NAN ELOK KUTIKO NAN BAYIAK, KOK
JAUAH DILAYANGKAN SUREK DOKEK MAKANAN
PANGGIAH, DEK MUJU SIPOKOK SIPANGKALAN, JAUAH
DISURUAH ALAH DATANG DOKEK DIPANGGIA ALAH
TIBO, DEK MUJU SIALEK SIJAMU NAN HADIR, KOK TIBO
ALA BASINGKOK KAN PINTU DUDUAK ALAH
BAKAMBANGKAN LAPIEK, NAN LITAK LAH DAPEK
NASI NAN AWUIH LAH BULIEH AYIA, INDAK UPEK NAN
KATIBO, ANTA KOK PUJI NAN KABULIAH.
PIHAK DIADAT SAWAJAH IKO KINI, RASO LAH
SALAMAT SAMPORONO, IBARAT BAJALAN LA SAMPAI
KABATE, BALAYIA LASAMPAI KAPULAU, SIANG ALAH
BAPARANTIAN MALAM ALAH BAPAMALAMAN, TANDO
ALAH SALAMAT SAMPORONO, ASOK KUMAYAN ALAH
BAKOBUN DO’A TUANGKU LAH BATANGKAN.
PIHAK DEK KAMI SIOLEK SIJAMU NAN HADIR, DEK
LAMO DUDUAK TARASO PONEK LAMO TOGAK NGILU
LAH LUTUIK, SOMBAH TASERAK KANAN RAMI SALAM
KAPADO NAN BASAMO, AWA DIKANA TANTANG IKO
AHIA DISABUIK NIEK JO NASAR, NAN TANIEK NAN
TANASAR, DEK KAMI SAGALO SIOLEK NAN HADIR,
DUDUAK NAK MAURAK SELO TOGAK NAK MAMBUANG
LANGKAH, NAK TURUN DITANGGO RUMAH IKO NAK
PULANG KATOMPEK NAN BIASO, NAK IZIN DARI
SIPOKOK SIPANGKALAN.
SAGITU SOMBAH BAKEH DATUAK.
LA SAMPAI DEK DATUAK
DIBILANG ALAH
SAPANJANG BUAH PANITAHAN DATUAK TADI NAN
TASERAK KATANGAH-TANGAH TATABUA KAMUKO
NAN RAPEK, LA DIOTOK LA DISUSUN DARI AWAL
SAMPAI AKHIR INDAK DIULANG KILIN DITIKAM JOJAK,
DIULANG KILIN BONANG KOK PUTUIH DIULANG TIKAN
JOJAK KOK LOPE, MANAN KAJADI BUAH KABANARAN
DEK DATUAK IYO MALAH.
PIHAK DIADAT SAWAJAH IKO KINI, RASO ALA
SALAMAT SAMPORONO IBARAT BAJALAN LA SAMPAI
KABATE, BALAYIA LA SAMPAI KAPULAU, SIANG ALA
BAPARANTIAN MALAM ALA BAPAMALAN, TANDO
ALAH SALAMAT SAMPORONO, ASOK KUMAYAN LA
BAKOBUN DO’A TUANGKU LA BATANGKAN. SOMBAH
TASERAK KANAN RAMI SALAM KAPADO NAN BASAMO,
AWA DIKANA TANTANG IKO AKHIA DISABUIK NIEK JO
NAZAR, NAN TANIEK NAN TANAZAR DEK DATUAK,
DUDUAK NAK MAURAK SELO TOGAK NAK BUANG
LANGKAH, NAK TURUN DITANGGO RUMAH IKO NAK
PULANG KATOMPEK NAN BIASO, NAK ISIN DEK KAMI
SIPOKOK SIPANGKALAN, KAN BAITU BANA BUNYI
BUAH PANYAMBAHAN DT TADI.
SABALUN ISIN KAMI BARI, PIHAK DIADAT SAWAJAH
IKO KINI, TAGAK KOK KURANG SAPO DUDUAK KOK
KURANG SIRIEH, WALAU BARIAK DINAN TONANG
ATAU BACONDONG DI NAN RONAH, MINUM KOK
KURANG SOJUAK MAKAN KOK KURANG KONYANG,
ATAU TIAP-TIAP SASUATU NAN INDAK TALOTAK PADO
TAMPEKNYO, NAK DIAGIAH MAAF SIPOKOK
SIPANGKALAN GADANG-GADANG.
LA SAMPAI DEK DATUAK ( SIALEK )
DIBILANG ALAH ( SIPOKOK )
SAPANJANG BUAH KABANARAN DATUAK TADI NAN
TASERAK KATANGAH-TANGAH TATABUA KAMUKO
NAN RAPEK, MANAN KAJADI BUAH KABANARAN DEK
DATUAK IYO MALAH.
SABALUN ISIN DATUAK BARI PIHAK DIADAT SAWAJAH
IKO KINI, TAGAK KOK KURANG SAPO DUDUAK KOK
KURANG SIRIEH, WALAU BARIAK DINAN TONANG
ATAU BACONDONG DINAN RONAH, MINUM KOK
KURANG SOJUAK MAKAN KOK KURANG KONYANG,
ATAU TIAP-TIAP SASUATU NAN INDAK TALOTAK PADO
TAMPEKNYO, NAK DIAGIE MAAF SIPOKOK
SIPANGKALAN, KAN BAITU BUNI BUAH
PANYAMBAHAN DATUAK TADI.
PIHAK DIADAT SAWAJAH IKO KINI, TAGAK LAI BASAPO
KOK DUDUAK LAI BASIRIEH, MINUM LATIBO DINAN
SOJUAK MAKAN LA TIBO DINAN KONYANG, BAA
SABALIAK PADO ITU PIHAK DI KAMI ALEK NAN
DATANG, SAKALI MALANGKAH KAN KAKI DUO KALI
MALEMBAI KAN TANGAN MA,ADOKAN MUKO KAMARI,
IYO LAH MA ANTAKAN MAAF JO KARELAAN NYO
TUAK.
SAGITU SOMBAH BAKEH DATUAK.

Bagian III
Pasambahan Maurak Selo
Dari : inyiakdanau blogspot.com

Sesudah selesai makan dan minum serta menyantap parabuang


(kue-kue) yang dihidangkan, biasanya disambung dengan rokok
sebatang dan ngobrol kekiri-kekanan, maka sampailah waktunya
untuk pulang. Si alek yang biasanya diwakili oleh orang yang
sama dengan yang menyampaikan pasambahan diawal alek tadi
akan diminta oleh anggota alek yang lain untuk meminta diri ke si
pangka. Psambahan inipun biasanya ditujukan kepada orang
yang sama dari si pangka.
St.Mangkuto : " Angku sutan Alamsyah, ambo manyambah."
( disampaikan dengan menyusun jari seperti menyembah ke arah
St.Alamsyah, dan St.Alamsyah berdiriuntuk kemudian menjawab).
St.Alamsyah : " Manitahlah, Sutan Mangkuto".
St.Mangkuto : " Sungguahpun Sutan surang nan ambo sambah,
alah sarapek
papeknyolah Niniak mamak, sarato jo silang nan bapangka karajo
nan bapokok, nan Sutan baipa bisan, jo urang sumando tampek
ambo maantakan sambah. Indak taatok tabilang gala jo sambah
ambo muliakan. Indak doh ambo rasonyo malampau malinteh,
alah bulek kato dipihak sabalah kamari di ambo tabik
pasambahan. Apo nan jadi buah pasambahan dek kami iolah
karano diwakatu nan bak kini, kok nan diama alah pacah, nan
dimukasuik alah sampai, saiyo pulo dek ado pulo karajo duo-tigo
nan mananti, baitu pulo dek niniak jo mamak kok lamo tagak
taraso paniang, kok lamo duduak taraso panek, iolah nak maurak
selo maayun langkah nak pulang karumah masiang-masiang.
Mamintak kami, nak dilapeh jo hati nan suci, jo muko nan janiah.
Sakian sambah bakeh Sutan."
(Cara minta diri yang sangat indah penyampaiannya. Dengan
petatah petitih disampaikan kerja yang ini sudah selesai, dan
masih ada kerja yang lain, maka pertemuan ini minta diakhiri).
St.Alamsyah : " Alah sampai tu, Sutan Mangkuto?"
St.Mangkuto : " Alah, Sutan".
St.Alamsyah : " Ma, Sutan Mangkuto, sungguahpun Sutan surang
nan ambo sambah,
alah sarapek papeknyolah niniak jo mamak, sarato jo tuangku nan
dua tigo kadudukan, tampek ambo maantakan sambah. Indak
taatok tabilang gala jo sambah ambo muliakan. Indak doh ambo
malampau malinteh, dek ambo tabik pasambahan. Ma,
St.Mangkuto. Apo nan jadi pasambahan dek Sutan tadi iolah dek
karano hari alah barembang patang, kok balayia alah sampai
kapulau, kok bajalan alah sampai kabateh, nan diama alah pacah,
nan dimukasuik alah sampai, baitu pulo dek ado karajo duo jo
tigo, niniak jo mamak sarato alek nak mintak dilapeh jo hati nan
suci, jo muko nan janiah, kan iyo sarupo itu, Sutan?"
(Versi jawaban dari St.Alamsyah ini tidak persis sama dengan
apa yang diucapkan oleh St.Mangkuto, tetapi intinya adalah
serupa. Sehingga kalau diikuti secara baik, akan terlihat bahwa
kedua orang ini mengeluarkan segala kemampuannya untuk
membuat pembicaraan sambah manyambah ini tidak menjadi
kaku dan monoton).
St.Mangkuto : " Sabana-bananyo tuh Sutan"
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto. Nan jadi buah panitahan dek
sutan tadi tu iolah alah
talingka dipusako, alah pasa nan batampuah. Namun sungguahpun
baitu bak pituah urang tuo-tuo, kato surang babuleki, kato basamo
bapaiyokan, dek karano kami ado baduo batigo disiko, kok ambo
elo jo mupakaik, mananti Sutan sakutiko, laikoh didalam adaik?"
St.Mangkuto :" Ma St.Alamsyah, iyo di Sutan, bapakaikan bana
pituah utrang tuo, kok
baitu bialah ambo nanti, asa pintak lai ka balaku, kandak lai ka
buliah".
(St.Alamsyah membawa pembicaraannya itu kedalam kelompok si
pangka. Biasanya salah seorang si pangka akan mengatakan
minta maaflah dulu kalau ada pelayanan si pangka yang kurang.
Pembicaraan ini tidak dilakukan dalam bentuk sambah
manyambah).
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto. Dihari nan tadi minta wakatu
ambo sasaat sakutiko
untuk mampaiyo mampatidokan nan jadi buah panitahan Sutan.
Saiyo puloh kakasan lai kababari nyo. Namun ado pulo nan takana
dek silang nan bapangka karajo nan bapokok, iyolah tantangan
duduak jo makan. Kok jujua panjuik, luhak lambang, nan tuo ta
katangahkan, nan mudo ta katapikan, iyolah mintak maaf kami
silang nan bapangka karajo nan bapokok. Baitu juo tantangan
makan jo minum, kok kurang asam garamnyo iyolah sabana minta
direlakan jo dimaafkan. Sakian sambah bakeh Sutan."
(Pelayanan yang kurang tentu tidak mengenakkan bagi alek yang
datang. Untuk itu si pangka mintak maaf kalau ada orang tua
yang didudukkan ditengah-tengah dan yang muda didudukkan
dipinggir. Maksudnya adalah seharusnya yang tua duduk
dipinggir ruangan supaya bisa bersandar ke dinding dan yang
muda masih kuat untuk duduk ditengah tanpa harus bersandar.
Bagitu juga sambal/gulai yang dimakan biasanya adalah masakan
dapur rumah itu, kalau kurang enak tentu yang harus minta maaf
atas kekurangan ini adalah si pangka).
St.Mangkuto : " Alah sampai tu, Sutan?"
St.Alamsyah : " Alah., Sutan"
St.Mangkuto : " Dihari nan tadi Sutan minta wakatu sasaat
sakutiko untuk mampaiyo
mampatidokan parmintaan dari kami nan sabalah kamari ko. Saiyo
pulo alah dapek kato nan sapakaik, kakasan lai kababari.
Disampiang itu baparmintaan pulo dari silang nan bapangka
karajo nan bapokok, tantangan duduak, kok lai nan indak
ditampaiknyo, nan diateh ta kabawahkan, nan ditangah ta
katapikan, baitu juo tantangan makan, kok lai nan kurang asam
garamnyo, nan malimbak dek panuah, nan badakuak dek kurang,
mintak dibari maaf. Kan iyo sarupo itu Sutan?"
St.Alamsyah : " Sabana-bana nyo tu, Sutan."
St.Mangkuto : " Ma St.Alamsyah. Sapanjang panitahan Sutan tadi
iyolah ambo jawab.
Tapi kok nan parmintaan Sutan ko, kok ambo bao jo mupakaik, jo
niniak mamak nan sabalah kamari lai koh dalam adaik Sutan?"
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto. Iyolah bapakaikan bana dek
Sutan adaik nan
diadaikkan, Pailah Sutan jo parundiangan, ambo tagak jo
panantian."
(St.Mangkuto membawa pula pembicaraannya tadi dalam
kelompok si alek. Sesudah dapat kata putus bahwa semuanya
sudah sesuai dan sudah pada tempatnya maka disampaikanlah
oleh St.Mangkuto ke St.Alamsyah.)
St.Mangkuto : " Ma St.Alamsyah. Dihari nan tadi mintak wakatu
ambo sasaat sakutiko,
iyolah alah dapek kato nan sapakaik rundiang nan saukua. Kok
tantangan duduak iyolah alah ditampeknyo. Nan tuo alah katapi,
nan mudo alah katangah.Bak kecek urang gaek, alah di rasuak
manjariau, alah dilae lakek atok. Baitu juo kok juadah nan
katangah iyolah alah saasam sagaramnyo. Nasi nan sasuok iyo
alah kaubek litak, aia saraguak iyo alah paubek hauih. Nan piriang
tadinyo tasusun rapi, kini alah centang parenang. Sadonyo alah
sarasi. Alah koh sanang hati Sutan? Subaliak daripado itu iyo
parmintaan kami tadi juolah nak kami ulang."
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto. Iyo di Sutan, alah baelo kato jo
mupakaik, babao jo
rundiangan. Alah dapek pulo kato nan saiyo, kok nasi sasuok iyo
alah kaubek litak, kok aia saraguak alah paubek hauih. Baitu pulo
kok duduak iyo alah ditampeknyo. Kan baitu, Sutan?"
St.Mangkuto : " Saiyo-iyo, Sutan"
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto, tantangan nan katangah dek
Sutan tadi iyolah dalam
adaik nan bapakai, alah barih nan bapahek. Sungguahpun baitu,
bak kecek urang tuo-tuo, padi indak sakali masak, buruang indak
sakali inggok, ado pulo nan takana dikami silang nan bapangka
karajo nan bapokok, iyolah tantangan marapulai, nan baantakan.
Kok ketek iyolah banamo, kok gadang iyolah bagala, siapo koh
namo marapulai dan siapokoh gala baliau. Sakian sambah bakeh
Sutan?"
(Untuk mengatakan bahwa si pangka kelupaan, si pangka
menyampaikan melalui petatah-petitih yang memberikan kesan
bahwa lupa itu adalah hal yang alamiah. Padi disawah tidak
serentak masaknya, burung yang berombongan terbangnya tidak
serentak hinggap, selalu ada yang tertinggal. Bagitu juga ingatan
si pangka).
St.Mangkuto : " Alah sampai, Sutan?"
St.Alamsyah : " Alah, Sutan."
St.Mangkuto : " Ma St.Alamsyah. Sambah manyambah kapado
Allah sajo kito
pulangkan. Baitu juo panitahan Angku tadi, kok dirantang namuah
panjang, kok dipunta namuah singkek. Daulu kato basitinah
kudian kato basicapek,capek sajo ambo manjawab kaharibaan
Angku. Ado pulo nan taraso-raso dihati nan takalang-kalang
dimato dek silang nan bapangka karajo nan bapokok, iolah
tantangan marapulai. Kok ketek banamo gadang bagala. Sia koh
namo ketek jo gala marapulai. Kan baitu, Sutan?"
St.Alamsyah : " Sabananyo tu, Sutan"
St.Mangkuto : " Ma st.Alamsyah. Tantangan itu nan Sutan
tanyokan, iyolah dek karano
marapulaiko, baniniak jo bamamak, ambo tanyokan kabaliau tu
sabanta, mananti Sutan sakutiko, lai dalam adaik tu Sutan?"
St.Alamsyah : " Basugirolah lah Sutan."
(St.Mangkuto menanyakan gelar dari marapulai, ke salah seorang
keluarga yang terdekat dari marapulai. Biasanya gelar itu sudah
disediakan dan tinggal menyampaikan secara resmi di acara ini).
St.Mangkuto : " Ma St.Alamsyah. Dihari nan tadi minta wakatu
ambo sasaat sakutiko
untuk mananyokan gala marapulai. Alah dapek pambarinyo,
iyolah marapulai ko banamo ……………….(disebutkanlah nama
marapulai), kini bagala Sutan ………………. (disebutkan pula
gelar yang diberikan oleh mamak marapulai).Disubaliak daripado
itu baparmintaan pula niniak jo mamak marapulai, minta gala
baliau ko disorakkan ditapian nan langang, dilabuah nan rami.
Baitu juo, kok iyo nan marapulaiko umua baru sataun jaguang,
darah baru satampuak pinang, kok kabukik samo dibao mandaki,
kalurah samo dibao manurun, Sakian sambah, Sutan."
(St.Mangkuto mewakili keluarga marapulai, menitipkan
marapulai kekeluarga anak daro, supaya dibawa sama-sama
sehilir semudik dalam kehidupan kekeluargaan ini.)
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto. Iyolah dek pambari , tantangan
namo marapulai yaitu
…………………….(nama marapulai) nan kini bagala Sutan
………………(gala marapulai). Kok baitu, iyolah kok sorak lah
kalampauan, bisiak lah samo kadangaran, bialah nak kami
imbaukan dilabuah nan gorong di tapian nan rami. Saiyo pulo nan
marapulaiko, iolah nak kami bao saayun salangkah, kok
tatilantang samo minum aia, kok tatungkuik samo makan tanah,
Kok utang sapambayaran, piutang satarimo. Baitu bana dikami tu,
Sutan, Alah koh sanang hati Sutan?"
(St.Alamsyah mewakili keluarga anak daro menyampaikan pula
bahwa marapulai ini akan diperlakukan lebih dari yang
diharapkan oleh keluarga marapulai. Bukan hanya dibawa
kebukit dan kelembah saja, sampai-sampai hutang pun sama-
sama dibayar).
St.Mangkuto : " Ma St.Alamsyah. Kok itu nan Sutan sabuik iyolah
sabana sajuak dalam
hati, lah sanang kiro-kiro mandangakannyo. Nan kok baitu,
namonyo lah sampai kito kaujuang mah, Sutan. Baliak pulolah
kapangka, parmintaan kami tadi nak dilapeh jo hati nan suci jo
muko nan janiah tadi juolah panuahi. Sakian, Sutan."
St.Alamsyah : " Ma St.Mangkuto, bak kecek urang gaek, ditarah
indak tatarah, ditabeh
juo jadinyo. Ditagah indak tatagah, dilapeh juo jadinyo. Baapo lai
Sutan, kok iyo baitu pintak Sutan, kami lapeh malah jo hati nan
suci, jo muko nan janiah. Baparantian malah kito."
St.Mangkuto : " Dek pintak alah balaku kandak alah buliah,
Alhamdulillah panyudahi,
Sutan. Samo-samo mambaruikkan tangan kamuko sajo awak
Sutan.
Pasambahan selesai dan dilanjutkan dengan makan basamo
sebelum pulang..

Bagian IV

Pasambahan Mintak Pulang


Dari : www.mail-archive.com/rantau

--------------------
( sasudah dibao jo mupakat kpd silang nan bapangka)
--------------------
Maano Pakieh Sutan,
dikumbalikan parsambahan kapado sutan.
Tapi iyo bak undang bak kato cako,
adat dahulu nan baistinah kamudian kato basicapek,
capek sajo parsambahan dikumbalikan kapado sutan.
Kok diateh hari nan cako, alah ambo bao kato sutan jo
mupakat,
dijapuikkan bana nan sado itu, kapado silang nan bapangka
karajo nan bapokok, niniak mamak pangatuo simabua, sarato
nan punyo rumah sado nan mangandalikan pakarjaan.
Dapeklah kato nan saiyo paham nan saukua, jatuahlah kato
kabulatan,
ka ilia lah sarangkuah dayuang, kamudiak lah sarantak galah.
Sapanjang buah parmintaan sialek nan satampuah lalu sabondong
suruik, nak minta dilapeh pulang ka tampaik masiang-masiang.
Dicalaik kapado hari, hari nan lah patang bajawek dengan
malam,
hari kalam bulan kok kabua. Ambun jo rinai kok manjadi hujan.
Kok sio-sio kami malapeh.
Jauah nan tidak bahampiran, kito nangko jarang batamu.
disikolah bamalam samalam nangko.
Itulah nan jadi pintak kami.
Sambah kumbali kapado sutan

~AB~
~~~~~
Damrus Lukman wrote:

> Pakieh Sutan, Bekasi (Muaro Paneh, Solok)


>
> Manolah Sutan Bandaro,
> Lahie-nyo sambah ka Sutan surang, batin ka bakeh sagalo nan
hadir.
> Niniek-mamak panatuo rang Simabua, nan gadang basa batuah.
> Diamba gadang dianjuang tinggi, nan baurek sabana tunggang,
bapucuak sabana
> bulek.
> Alim ulama jo tuangku, cadiak pandai pagaran kokoh,
dubalang jo ampanglimo.
> Langkok jo manti pagawai adaik, nan mudo arih budiman,
bundo kanduang samo
> di dalam.
> Manyurek di ateh pintu, mangarang di tapak tangan, malompek
nak basitumpu.
> Mancancang nak balandasan, di Sutan tibonyo sambah.
>
> Sutan Bandaro ja-nyo Ambo,
>
> Alah datang pulo sambah dari Sutan, ka bakeh alek nan
satampuah lalu
> sabondoang suruik.
> Aa nan manjadi buah pasambahan Sutan, indak ka diulang bak
manyikek.
> Indak ka dibaliek bak mamanggang, sakadar manjapuik ujuang
pasambahan Sutan.
> Satatangan pintak jo pinto dek si alek, nak maurak selo
baliak ka tampek
> masiang-masiang.
> Satitiek ruponyo lah Sutan lawik-kan, sakapa lah Sutan
gunuang-kan.
> Tasabuik niaik di hati Sutan, nak mambao kato jo mufakaik,
mancari ujuik nan
> sabuah.
> Lah dalam adaik bana tumah, Sutan.
> Lah di barih lakek paek, di rasuak manjariau.
> Jalan pasa nan Sutan tampuah, basifaik mananti kami tantang
itu.
> Sakitu sambah bakeh Sutan.

Bagian V

PASAMBAHAN BAKARILAAN
(Alek Jo Pangka )
ALEK :
Pak Datuak nan ambo imbau !
Kini baitu Pak Datuak !, nan kato ambo kamambaco undiangan, tumbuah nan
baknangko kito baundiang dalam alek, lapiak putiah lah takambang, agi lah
tagendeang, tirai lah tagantuang, siriah carano lah talatak dihadan kito, tumbuah
handak e kan tabaoan rukun jo saraik e, a bana lah rukun jo saraik e tu, bataratik jo
manjilih, balelo jo kurenah, sambah dipakai, tangan diinjiang, sambah manyambah
rang namokan, mangko undiangan dibaco, sabuliah buliah pintak ambo,tantang
taratik jo manjilih samo kito baoan, lelo jo kurenah samo kito pakai, nan ambo pintak
bana tantang sambah jo injiang tangan, baa ruponyo dek ambo lakek sapatah pituah
tuo, pamenan kami rang mudo matah, kambie sabatang ditapi lereang, babuah
satandan limo, dipanjek anak rang taratak, pihak tantang pado sambah didalam adaik
dipamulie, tangan nan indak ambo injek, sahinggo undiangan sajo ambo baco,
disinan siriah ambo siriahkan, sakian bana
PANGKA :
Lah sampai Palo Mudo !
Kini baitu Palo Mudo, didalam barih nan balabek, didalam cupak nan bagantang,
sapanjang pasa nan biaso, kato palo mudo dijawab capek, undiangan dipulangan
lakeh, kan baitu ? disabuik juo mangaji batarikaik, putuih ilimu banasakah, adih
diagiah badalie, kato diagiah bamisa, dimisakan urang turun kasawah, rancak sawah
dek pamatang, rato sawah dek basikek, luruih batanam dek bapandang, a banal ah
aratinyo, supayo manyawuak tantang nan janiah, mamnjujuik tantang nan salasai,
bajalan nan baiyo ambo dahulu, mananti Palo mudo sabanta, sakian bana
ALEK :
Lah sampai Pak Datuak !
Kini baitu Pak Datuak, ateh bana lilahinyo, kato ambo dijawab capek, undiangan
dipulangan lakeh, kan baitu ? baa ruponyo dek ambo, dijawablah kato Pak Datuak
agak sapatah, apolah kato kajawab e. didalam luhak tanah data dalam kampuang
bungo satangkai, disinan tabuah puluik-puluik, iyo bagudang saliguri, lapiak banamo
siilalang banamo lapiak kasifirang jadi kabasaran dinagari, supayo handak
manyawuak dinan janiah, manjujuik dinan salasai, capek indak dapek dek baguluik,
lambek indak dapek dihinggoi, bajalan baiyo bakato bamolah Pak Datuak dahulu,
nan ambo sifaik mananti, kan baitu ? dek ambo Pak Datuak, asa undiangan ambo lai
bapulangan, insyaallah ambo nanti, sakian bana
PANGKA mampaiyokan undiangan kabakeh Urang sumando, lihat :Mampaiyoakn
bakarilaan
PANGKA :
Palo Mudo !
Baa nan kato mandatangan undiangan Palo Mudo kabakeh ambo, baa nan undiangan
nantun ibaraik gayuang alun basambuik, kato nan baru bajawab, undiangan alun
bapulangan, a nyo nan lai janji nan batiboan kabakeh Palo Mudo, dek Palo Mudo lah
mananti dek ambo alah pulo bapaiyoan, dapek sapakaik kami nan disiko, kok bulek
lah buliah digolekan, pikak lah buliah dilayangkan, lah saiyo kaji tantang nantun,
tantang gayuang kamanyambuik, kato nan kamanjawab, undiangan nan
kamamulangan kabakeh Palo Mudo, iyo diambo pulo tarabik e komah, kabaa pulo tu,
sakian bana
ALEK :
Lah sampai Pak Datuak?
Baa nan kato Pak Datuak Tadi, dek karano mandatangan undiangan ambo kabakeh
Pak Datuak, baa nan undiangan nantun, ibaraik gayuang alun basambuik, Kato nan
baru bajawab, undiangan alun bapulangan, a nyo nan lai, janji nan batiboan kabakeh
ambo, lah dapek sapakaik Pak datuak disinan, tantang gayuang kamanyambuik, kato
nan kamanjawab, undiangan nan kamamulangan kabakeh ambo, di Pak Datuak bana
tarabik e, kan baitu ?, ba jokok diambo, asa tumbuah lai kaboneh, asa bijo lai
katumbuah, manitiak ambo tampuang, mailie ambo palik, dinan lain lai ambo nanti,
kok kunun di Pak Datuak bana , insyaallah, sakian bana
PANGKA :
Lah sampai Palo Mudo ?
Ambo sabuik bana kato nan tadi dibaliak kato nan kini, kok indak disabuik kato nan
tadi dimalah kato kadapek e, Baa nan kato Palo Mudo kamambaco undiangan,
tumbuah nan baknangko kito baundiang dalam alek, lapiak putiah lah takambang, agi
lah tadendeang, tirai lah tagantuang, siriah carano lah talatak dihadan kito, tumbuah
handak e kan tabaoan rukun jo saraik e, a bana lah rukun jo saraik e tu, bataratik jo
manjilih, balelo jo kurenah, sambah dipakai, tangan diinjiang, sambah manyambah
rang namokan, mangko undiangan dibaco, sabuliah buliah pintak Palo Mudo, tantang
taratik jo manjilih samo kito baoan, lelo jo kurenah samo kito pakai, nan Palo Mudo
pintak bana tantang sambah jo injiang tangan, baa ruponyo dek ambo lakek sapatah
pituah tuo, pamenan kami rang mudo matah, kambie sabatang ditapi lereang, babuah
satandan limo, dipanjek anak rang taratak, pihak tantang pado sambah didalam adaik
dipamulie, tangan nan indak ambo injek, sahinggo undiangan sajo Palo Mudo baco,
disinan siriah Palo Mudo siriahkan,
Baa jokok diambo, kalau lah kito pabacoan, sipaik alah bapakai, sakian bana
ALEK :
Baa Pak Datuak, iyo ambo baco
PANGKA :
INSYAALLAH

Bagian VI
PASILAKAN KATURUN
Sialek:
( NB. : Baca batang alua terlebih dahulu! )
Minum jo makan lah samparono, pintak lah bari mambari, kandak lah samo mampalakuan, aratinyo nan diamukasuaik
lah sampai nan diama lah pacah. Baa dek dimukasuik lah sampai nan diama lah pacah, buhua lah bana kadiurak, kabek
lah mintak ka diungkai, duduak nak maurak selo, tagak nank maayun langkah, pulang katampek masiang-masiang, nak
mintak dilapeh disilang nan bapangka jo muluik nan janiah hati nan suci.
Sipangka:
Kok mintak mungkin kababari, kandak lai raso kapalakan, tapi samantangpun baitu tantangan juadah nan katangah, kok
kurang saasam sagaramno, panuah kok malimbak, kurang kok badakuak, nak dimintakkan rila jo mauh pado baliau nan
duduak sahamparan.
Sialek;
Satantangan di jamba nan batap dikumbuak nan baatua, rasono lah saasam sagaramno, panuah indak malimbak, kurang
indak badakuak, lah ditangah tulang pungguang.
Sialek minta maaf pula ke sipangka
Sialek:
Dikami nan satampuah lalu sabondong suruik, iyo juo manuruik undang dialang nan bajawek, tabang nan batimbalan.
Daun dihirun alah cabiak, bukik runtuah lurah lah kariang, cangkia basusun alah perai, tika takambang alah basah, nak
dimintakkan pulo rila jo mauh kapado sipangkalan.
Sipangka:
Iyo juo kato undang urang panda pai manyasah kaluak urang koto kaciak Nampak nan dari kabun sarai, tika takambang
alah basah daun dihirun alah cabiak cangkia basusun alah perai bukik runtuah lurah lah kariang, disinan makasuik mako
kasampai.

Diposting oleh Forkobamin Padang di 6/01/2014 07:22:00 AM

Reaksi:
Kirimkan Ini lewat EmailBlogThis!Berbagi ke TwitterBerbagi ke FacebookBagikan ke Pinterest
1 komentar:
1.

Unknown26 April 2017 10.04

Apo ko smo smbah mnayambak ko tiok nagari ???...


Balas
Link ke posting ini
Buat sebuah Link

Posting Lebih BaruPosting LamaBeranda


Langganan: Posting Ko

You might also like