You are on page 1of 604

APARAT

BEZPIECZEŃSTWA
W POLSCE
Kadra kierownicza
INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ
KOMISJA ŚCIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU

APARAT
BEZPIECZEŃSTWA
W POLSCE
Kadra kierownicza
I
tom

1944–1956
U B
Redakcja naukowa
Krzysztof Szwagrzyk

WARSZAWA 2005
Autorzy opracowań:
Krystian Bedyński (więzienia, obozy), Wacław Dubiański (woj. katowickie i opolskie),
Adam Dziurok (woj. katowickie i opolskie, więzienia, obozy), Wojciech Frazik (woj. krakowskie,
więzienia, obozy), Igor Hałagida (woj. koszalińskie i szczecińskie), Dariusz Iwaneczko
(woj. rzeszowskie, więzienia), Paweł Kalisz (woj. olsztyńskie, więzienia, obozy), Bogusław Kopka
(woj. kieleckie), Maciej Korkuć (woj. krakowskie, więzienia, obozy), Waldemar Kowalski
(więzienia, obozy), Piotr Łapiński (woj. białostockie, więzienia, obozy), Grzegorz Majchrzak
(woj. kieleckie), Zbigniew Nawrocki (rozdz. 1, woj. rzeszowskie), Piotr Niwiński (woj. gdańskie),
Alicja Paczoska (woj. bydgoskie, więzienia, obozy), Sławomir Poleszak (woj. lubelskie),
Tomasz Rochatka (woj. poznańskie, szczecińskie i zielonogórskie), Konrad Rokicki
(woj. warszawskie i m.st. Warszawa), Krzysztof Szwagrzyk (wstęp, rozdz. 1, MBP, KdsBP,
woj. opolskie, wrocławskie i zielonogórskie, więzienia, obozy), Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
(woj. kieleckie), Joanna Żelazko (woj. łódzkie, więzienia, obozy), Jacek Żurek (woj. kieleckie)

Współpraca:
Tomasz Balbus, Sylwia Krzyżanowska, Dorota Ponikowska, Wojciech Trębacz

Okładka
Krzysztof Findziński, Wojciech Czaplicki

Redakcja
Anna Mirecka

Redakcja techniczna
Andrzej Broniak

Korekta
Łukasz Żakowski

Indeks
Tomasz Ceranka

Skład i łamanie
Katarzyna Szubka

Druk i oprawa
Instytut Technologii Eksploatacji
ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

© Copyright by Instytut Pamięci Narodowej


Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

ISBN 83–89078–94–5
SPIS TREŚCI
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Nota redakcyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1. Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Struktura aparatu bezpieczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Kadry aparatu bezpieczeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
2. Obsada kierowniczych stanowisk w aparacie bezpieczeństwa
publicznego w latach 1944–1956 (zestawienie tabelaryczne). . . . . . . . . . . . . . 77
Centrala
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Województwo białostockie
WUBP/WUdsBP w Białymstoku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie białostockim . . . . . . . . . . 110
Województwo pomorskie/bydgoskie
WUBP/WUdsBP w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie pomorskim/bydgoskim . . . 130
Województwo gdańskie
WUBP/WUdsBP w Gdańsku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie gdańskim . . . . . . . . . . . . . 157
Województwo śląskie/katowickie/stalinogrodzkie
WUBP/WUdsBP w Katowicach/Stalinogrodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie śląskim/katowickim/
stalinogrodzkim. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Województwo kieleckie
WUBP/WUdsBP w Kielcach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie kieleckim . . . . . . . . . . . . . 208
Województwo koszalińskie
WUBP/WUdsBP w Koszalinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie koszalińskim . . . . . . . . . . 228
Województwo krakowskie
WUBP/WUdsBP w Krakowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie krakowskim . . . . . . . . . . . 252
Województwo lubelskie
WUBP/WUdsBP w Lublinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie lubelskim . . . . . . . . . . . . . 278

5
Województwo łódzkie
WUBP/WUdsBP w Łodzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie łódzkim . . . . . . . . . . . . . . 301
Województwo olsztyńskie
WUBP/WUdsBP w Olsztynie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie olsztyńskim . . . . . . . . . . . 322
Województwo opolskie
WUBP/WUdsBP w Opolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie opolskim. . . . . . . . . . . . . . 343
Województwo poznańskie
WUBP/WUdsBP w Poznaniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie poznańskim . . . . . . . . . . . 364
Województwo rzeszowskie
WUBP/WUdsBP w Rzeszowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 381
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie rzeszowskim. . . . . . . . . . . 392
Województwo szczecińskie
WUBP/WUdsBP w Szczecinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 405
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie szczecińskim . . . . . . . . . . 417
Województwo warszawskie
WUBP/WUdsBP w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 426
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie warszawskim . . . . . . . . . . 438
UBP dla m.st. Warszawy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456
Województwo wrocławskie
WUBP/WUdsBP we Wrocławiu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie wrocławskim . . . . . . . . . . 481
Województwo zielonogórskie
WUBP/WUdsBP w Zielonej Górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 497
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie zielonogórskim . . . . . . . . 505
Więzienia w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515
Obozy w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543
Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 549

6
WSTĘP
Działalność Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i jego terenowych ogniw
od kilkunastu lat jest przedmiotem szczególnego zainteresowania osób zajmujących
się historią najnowszą Polski. Poszukują oni odpowiedzi na pytania o początki apa-
ratu bezpieczeństwa, stopień jego zależności od sowieckich służb specjalnych, kadry,
metody oraz skutki działań. Jednym ze źródeł tego zainteresowania jest specyfika in-
stytucji, która, jak żadna inna w minionym półwieczu, odcisnęła swe piętno na życiu
milionów obywateli. Nie bez znaczenia jest także aura tajemnicy, otaczająca sposób
funkcjonowania resortu. Przez lata wyobraźnię pobudzała także domniemana za-
wartość ukrytych przed społeczeństwem archiwaliów. Ich niedawne udostępnienie
pozwala na badanie nieznanych wcześniej źródeł. Jednakże liczba dokumentów
wytworzonych przez MBP i powstały po jego rozwiązaniu Komitet ds. Bezpieczeń-
stwa Publicznego, przy uwzględnieniu możliwości badawczych stosunkowo nielicznej
grupy zainteresowanych tą problematyką osób, pozwala przypuszczać, że pełne na-
ukowe ich opracowanie będzie procesem skomplikowanym i długotrwałym.
Kilkadziesiąt lat reglamentowano, fałszowano i utajniano informacje o wszech-
władnej instytucji, bez której istnienia trudno sobie wyobrazić sprawowanie władzy
przez komunistów w Polsce. Z czasem okazało się, że działalność aparatu bez-
pieczeństwa: stosowany przez niego terror i towarzyszące mu bezprawie stały się
symbolem pierwszej dekady powojennych rządów. Aż do połowy lat pięćdziesiątych
powszechna wiedza o MBP i podległym mu UB ograniczała się do obiegowych opi-
nii o jego funkcjonowaniu, powstałych zazwyczaj na podstawie ustnych świadectw
represjonowanych obywateli. W przeciwieństwie do Polaków zamieszkałych w kraju
dość szeroką wiedzę o bezpiece posiadały pozostające na emigracji polskie władze
polityczne i wojskowe1. W wyniku działalności wywiadowczej podziemia antykomu-

1
IPiMS, A. XII 24/131, Raport płk. dypl. F. Arciszewskiego do płk. dypl. Stanisława Gano, zastępcy szefa
Sztabu Generalnego WP dla spraw ogólnych, dot[yczący] służby bezpieczeństwa, Londyn 25 VII 1946 r. (kse-
rokopia raportu udostępniona przez Piotra Niwińskiego); ibidem, Komunikat informacyjny sztabu Oddzia-
łu Informacji Dowództwa 2. Korpusu WP z 4 III 1946 r., k. 5; ibidem, Komunikat informacyjny nr 117 sztabu
Oddziału Informacji 2. Korpusu z 12 IX 1946 r., k. 60–72. Zob. także: Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” w do-
kumentach, t. 1–3, Wrocław 1997 (t. 1: Opracowania problemowe i sprawozdania informacyjne ZG WiN z IV
kwartału 1945 r. i I kwartału 1946 r., s. 317–329; Sprawozdanie informacyjne Zarządu Głównego WiN z kwietnia
1946 r., s. 423–430; Sprawozdanie za maj 1946 r., s. 505–509; Sprawozdanie za czerwiec 1946 r., s. 596–602; t. 2:
Memoriał do Organizacji Narodów Zjednoczonych, s. 54, 69–71, 78–82, 90–97; Sprawozdanie za lipiec 1946 r.,
s. 137–149; Sprawozdanie za sierpień 1946 r., s. 260–279; Sprawozdanie za wrzesień 1946 r., s. 322–341; Sprawoz-
danie za październik, listopad, grudzień 1946 r., s. 371–384; Sprawozdanie za styczeń 1947 r., s. 432–450; t. 3: Spra-
wozdanie za luty 1947 r., s. 49–68; Sprawozdanie za marzec 1947 r., s. 108–118; Sprawozdanie za kwiecień 1947 r.,

7
nistycznego, głównie WiN i siatek informacyjnych podporządkowanych polskim
ośrodkom emigracyjnym na Zachodzie, nawet w okresie największego nasilenia ter-
roru i rozbudowy struktur aparatu represji uzyskiwano dane o trudnej do przecenie-
nia wartości. Zawdzięczano je w dużej mierze operatywności osób realizujących za-
dania wywiadowcze, a także umiejętnemu zatrudnianiu w UB członków podziemia2.
Równie cennym źródłem wiedzy były relacje osób, którym udało się nielegalnie wy-
dostać z Polski. Głównie dzięki nim sztab Wydziału Informacji 2. Korpusu WP mógł
w 1946 r. sporządzić trafną ocenę polskiej policji politycznej: „W miarę »uwalniania«
terenów polskich, obszary te były obsadzone przez placówki NKWD i NKGB. Rów-
nocześnie delegowano na ten teren Radkiewicza, który miał w oparciu o tę sowiecką
sieć »kontrrazwiedki« tworzyć polskie jej odpowiedniki (Radkiewicz był i jest w całej
tej robocie figurantem, poprzez którego pracują generałowie NKGB). W późniejszej
fazie placówki sowieckie zaczęły przybierać polskie szyldy, dokooptowując »pew-
nych« dla tej pracy Polaków lub zlały się z placówkami Radkiewicza, a całość przyjęła
nazwę Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, nie wychodząc w gruncie rzeczy
dotychczas z ogólnej sieci sowieckiej bezpieczeństwa i wywiadu. Jest to w pierwszym
rzędzie policja polityczna, rekrutowana w 1945 r. ochotniczo spośród członków PPR,
a obecnie z ludzi przydzielanych ze szkół wojskowych spec[jalnych] lub wprost z od-
działów wojskowych Żymierskiego”3.
Rzeczywistym przełomem w ujawnianiu informacji o MBP i UB stała się dopiero
ucieczka z kraju 5 grudnia 1953 r. ppłk. Józefa Światły, którego zeznania nagłośniono
wkrótce poprzez emitowane zza granicy audycje radiowe, a później także broszury4
zrzucane nad Polską w tzw. akcji balonowej. Relacje Światły wstrząsnęły społeczeń-
stwem i samym aparatem. Mimo prób zdyskredytowania nadchodzących z Zachodu
wiadomości o polskiej bezpiece i samego ich autora, po raz pierwszy przełamana
została, szczelna jak się dotąd wydawało, bariera milczenia.
Przez ponad trzy następne dziesięciolecia publikacje o bezpiece miały charakter
niemal wyłącznie hagiograficzny, a prawo pisania o niej zagwarantowano stosunkowo

s. 173–180; Sprawozdanie za maj 1947 r., s. 391–488; Sprawozdanie za czerwiec 1947 r., s. 281–293; Sprawoz-
danie za wrzesień 1947 r., s. 321–331). Tej problematyce poświęcony był również artykuł Tomasza Balbusa,
Wrocławski Urząd Bezpieczeństwa w 1945 roku. Raport wywiadu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, „Wro-
cławskie Studia z Historii Najnowszej”, t. 29, Wrocław 2001, s. 133–144 oraz tekst Bogusława Kopki i Grze-
gorza Majchrzaka, Raport O służbie bezpieczeństwa publicznego z 1946 roku, „Pamięć i Sprawiedliwość”
2003, nr 1, s. 251–261.
2
T. Balbus, Ludzie podziemia w Urzędzie Bezpieczeństwa, „Biuletyn IPN” 2002, nr 4, s. 58–65.
3
IPiMS, A. XII 24/124, Raport sztabu Wydziału Informacji 2. Korpusu WP z początku 1946 r. (brak daty
dziennej), k. 4–5. Michał Rola-Żymierski, właśc. Michał Łyżwiński, (1890–1989), generał/marszałek WP;
żołnierz Legionów Polskich (1914–1917); do 1926 r. oficer WP; w 1927 r. za malwersacje i nadużycia w woj-
sku skazany na 5 lat więzienia, zdegradowany i usunięty z armii; w okresie pobytu we Francji pozostawał
w kontakcie z wywiadem sowieckim; od 1943 r. związany z ruchem komunistycznym; dowódca GL (1944 r.),
kierownik resortu obrony narodowej PKWN, minister obrony narodowej (1944–1949); w latach 1953–1956
więziony.
4
W edycji książkowej relacje Światły ukazały się w połowie lat osiemdziesiątych w Londynie; zob. Z. Bła-
żyński, Mówi Józef Światło. Za kulisami bezpieki i partii 1940–1955, Londyn 1985. W Polsce pierwsze oficjalne
wydanie tej książki przygotowało wydawnictwo Rytm (Warszawa 1990). Wcześniej, w latach 1981–1990, uka-
zało się kilka jej wydań podziemnych (zob. Katalog druków zwartych wydanych w Polsce poza cenzurą w latach
1976–1990 w zbiorach Ośrodka KARTA, „Karta” 1999, nr 29, s. 147–148).

8
nielicznej grupie historyków partyjnych i resortowych. Przełom lat sześćdziesiątych
i siedemdziesiątych to okres wzmożonej aktywności twórczej Władysława Góry5,
Ryszarda Halaby6, Marii Turlejskiej7 i Tadeusza Walichnowskiego8, których książki
przez wiele lat wyznaczały kanon dozwolonego przez władze spojrzenia na początki
„władzy ludowej” w Polsce.
W dość szeroki nurt publikacji dotyczących tego zagadnienia wpisują się także
prace: Jana Czapli9, Józefa Fedoruka10, Zenona Jakubowskiego11, Norberta Mich-
ty12, Mariana Orzechowskiego13, Longina T. Szmidta14, Romana Szpali15 i Waldemara
Wolskiego16 oraz opracowania zbiorowe17.
Wśród prac poświęconych „utrwaleniu władzy ludowej” znalazły się także wspo-
mnienia byłych funkcjonariuszy UB, m.in.: szefa PUBP w Kościerzynie Jana Bab-
czenki18, szefa PUBP w Iławie i Nidzicy Aleksandra Omiljanowicza19, wsławionego
walką z oddziałem „Ognia” szefa PUBP w Chrzanowie, Limanowej i Nowym Sączu
Stanisława Wałacha20 czy naczelnika więzień w Świdnicy (1945–1946) i Koronowie
(1946–1947) Romana Pietrasa21. Działalnością literacką zajął się także zastępca sze-
fa UBP dla miasta stołecznego Warszawy Ryszard Nazarewicz22. Jeszcze w ostatnim
roku istnienia systemu komunistycznego w Polsce legionowski Ośrodek Szkolenia
SB wydał zbiór wspomnień funkcjonariuszy23.
W schyłkowym okresie PRL historycy po raz pierwszy podjęli próby przygoto-
wania prac o charakterze monograficznym poświęconym MBP i UB, by wymienić

5
W. Góra, Z zagadnień organizacji służby bezpieczeństwa w pierwszych latach Polski Ludowej 1944–1945,
„WPH” 1967, nr 1, s. 115–145.
6
W. Góra, R. Halaba, O utworzenie i utrwalenie władzy ludowej 1944–1948, Warszawa 1966; W walce o utrwa-
lenie władzy ludowej 1944–1947, red. W. Góra, R. Halaba, Warszawa 1967.
7
Z walk przeciwko zbrojnemu podziemiu 1944–1947, red. M. Turlejska, Warszawa 1966.
8
T. Walichnowski, U źródeł walk z reakcyjnym podziemiem, Warszawa 1975.
9
J. Czapla, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego w latach 1944–1945, „WPH” 1965, nr 3, s. 32–62.
10
J. Fedoruk, Współdziałanie jednostek WP z organami Bezpieczeństwa Publicznego i MO w latach 1945–1946,
„WPH” 1984, nr 3, s. 116–127.
11
Z. Jakubowski, Powstanie i rozwój MO i SB oraz ich udział w walce o utrwalenie władzy ludowej w latach
1944–1948, „WPH” 1979, nr 3, s. 61–93.
12
N. Michta, Walka o utrwalenie władzy ludowej w Krakowskiem 1946–1947, „WPH” 1972, nr 3, s. 129–147.
13
M. Orzechowski, By inni mogli żyć spokojnie, Wrocław 1967.
14
L.T. Szmidt, Koncepcja organów bezpieczeństwa w działalności PPR, „WPH” 1983, nr 2–3, s. 354–362.
15
R. Szpala, Z dziejów MO i SB w pierwszych latach władzy ludowej w pow. Bielsk Podlaski, „WPH” 1977, nr 4,
s. 181–207.
16
W. Wolski, Organy bezpieczeństwa publicznego 1944–1955. Powstanie i rozwój bezpieczeństwa publicznego,
„WPH” 1982, nr 100, s. 94–114.
17
Kronika dziejów Ziemi Opolskiej w świetle działalności Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa w okresie
najnowszej historii, Opole 1975; W pierwszym szeregu. 30 lat organów bezpieczeństwa i porządku w woj. katowic-
kim, Katowice 1974.
18
J. Babczenko, R. Bolduan, Front bez okopów, Gdańsk 1969.
19
A. Omiljanowicz, Zanikające echa, Warszawa 1978.
20
S. Wałach, Był w Polsce czas, Warszawa 1974.
21
R. Pietras, Wspomnienia byłego naczelnika – więźnia politycznego okresu stalinowskiego, „Przegląd Więzien-
nictwa Polskiego” 1997, nr 16–17. Ryszard Pietras został aresztowany 20 X 1948 r. i skazany na 5 lat więzienia
za przynależność do AK.
22
R. Nazarewicz, Drogi do wyzwolenia, Warszawa 1979.
23
Kujbyszew–Lublin–Łódź, cz. 1: Wspomnienia absolwentów Centrum Wyszkolenia, cz. 2: Wspomnienia kadry
dydaktyczno-wychowawczej Centrum Wyszkolenia, Legionowo 1989.

9
Mariana Jaworskiego24, Zenona Jakubowskiego25, Tadeusza Walichnowskiego26,
Mieczysława Sodela27 czy Wacława Fijałkowskiego28.
Omawiając publikacje dotyczące komunistycznego aparatu represji, nie sposób
pominąć resortowych czasopism: „Granica”, „Na straży” (tygodnik KBW), „Na stra-
ży demokracji” (organ KG MO) i „Ormowiec” (dwutygodnik ORMO), które przez
lata były obowiązkową lekturą jego funkcjonariuszy. Wspomnieć należy także o do-
robku pracowników i studentów szkół oficerskich MSW, Biura Historycznego MSW
oraz Katedry/Instytutu Historii i Archiwistyki Akademii Spraw Wewnętrznych29.
Choć owoce pracy wspomnianego grona historyków nie weszły do naukowego obie-
gu, mogą być do dziś, mimo swoich mankamentów, wynikających głównie z ideolo-
gicznych przesłanek, istotnym źródłem poznawczym.
Zasadnicze zmiany w peerelowskim schemacie widzenia powojennej historii Pol-
ski dokonały się na skutek wydarzeń sierpniowych 1980 r., a zwłaszcza możliwości
publikowania zakazanych wcześniej książek, co kontynuowano nielegalnie w okresie
stanu wojennego i po jego zakończeniu. W mnogości tytułów nie zabrakło i tych
dotyczących aparatu bezpieczeństwa w Polsce. Poza kolejnymi wydaniami relacji
Światły ukazała się duża liczba wydawnictw wypełniających lukę edukacyjną społe-
czeństwa o początkach „władzy ludowej” i podporządkowanych jej organach30.
Przełom systemowy w Polsce końca lat osiemdziesiątych stworzył po raz pierwszy
od półwiecza szansę na podjęcie gruntownych i rzetelnych badań nad polską bez-
pieką. Dość długo panowało złudne przekonanie o mającym niebawem nastąpić
szerokim dostępie do nieznanych wcześniej źródeł, głównie tajnych dokumentów
UB/SB. Nadzieje historyków i badaczy zajmujących się tą problematyką mogły się
jednak spełnić dopiero kilkanaście lat później, z chwilą powstania Instytutu Pamięci
Narodowej.
Braki i ograniczania w dostępie do materiałów archiwalnych wyznaczały ramy
prowadzonych w latach dziewięćdziesiątych badań i w znacznej mierze determino-
wały ich kierunek. Stąd prawdopodobnie w historiografii polskiej tego okresu daje

24
M. Jaworski, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965, Warszawa 1984.
25
Z. Jakubowski, Milicja Obywatelska w latach 1944–1956, Warszawa 1988.
26
Ochrona bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego w Polsce 1944–1988, red. T. Walichnowski, Warsza-
wa 1989.
27
M. Sodel, W walce o ład i bezpieczeństwo na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948, Wrocław–Warszawa–Kra-
ków 1979.
28
W. Fijałkowski, Milicja Obywatelska i Służba Bezpieczeństwa w województwie wrocławskim w latach 1945–
–1987, Wrocław 1989.
29
Kształtowanie się i rozwój struktur organizacyjnych SB i MO w latach 1944–1978 (raport materiałowy), Warsza-
wa 1986 (opracowanie MSW do użytku wewnętrznego). Więcej o wydawnictwach resortowych zob.: B. Kopka,
G. Majchrzak, Stan badań nad historią aparatu represji w PRL (1944–1989), Warszawa 2002.
30
Były to m.in.: K. Kersten, Narodziny systemu władzy. Polska 1944–1948, Warszawa 1985, 1987, 1988; J. Ko-
walski, Metody i praktyki bezpieki w pierwszym dziesięcioleciu PRL, Warszawa 1985; M. Łatyński, Nie paść na
kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych, Warszawa 1987; J. Marcickiewicz, Wojna domowa w Polsce 1944–
–1953, t. 1, Poznań, b.d.w.; W. Minkiewicz, Mokotów, Wronki, Rawicz. Wspomnienia 1939–1954, Warszawa 1988;
D. Suchorowska, Wielka edukacja. Wspomnienia więźniów politycznych PRL w latach 1945–1956, t. 1–2, Kraków
1985; System represji w Polsce 1947–1955, Warszawa 1987; P. Woźniak, Zapluty karzeł reakcji. Wspomnienia AK-
-owca z więzień PRL, Warszawa 1984, Katowice 1987; S. Wyszyński, Zapiski więzienne, Kraków 1983, Warsza-
wa, b.d.w.; Zbrodnie. Okres stalinowski, Gdańsk, b.d.w.; T. Żenczykowski, Dramatyczny rok 1945, Warszawa
1981, 1983, 1985, 1986, Gdańsk 1988. Zob. Katalog druków zwartych...

10
się zauważyć nadreprezentację (skądinąd zrozumiałą) edycji materiałów źródłowych
kosztem opracowań monograficznych. Do najważniejszych należą publikacje An-
drzeja Paczkowskiego, autora i współautora m.in. edycji źródeł dotyczących aparatu
bezpieczeństwa w latach 1944–195431, Antoniego Dudka32, Dariusza Jarosza33, Alek-
sandra Kochańskiego34, Andrzeja K. Kunerta i Rafała E. Stolarskiego35. Dokumenty
źródłowe (w tym protokoły odpraw i normatywy resortu, raporty o nastrojach w re-
sorcie, wykazy i notki biograficzne funkcjonariuszy) ogłaszali także drukiem Tomasz
Balbus i Zbigniew Nawrocki36, Bogusław Kopka i Grzegorz Majchrzak37, Janusz
Paśnik38 i Krzysztof Szwagrzyk39.
Ze względu na problematykę niniejszej książki specjalnego znaczenia nabiera
praca Ludzie bezpieki w walce z narodem i Kościołem40 przygotowana do druku
przez Mirosława Piotrowskiego. Opublikowana przez Klub Inteligencji Katolickiej
w Lublinie, była w istocie (w zasadniczej części) efektem pracy zespołu osób z Biura
„C” (Ewidencji i Archiwum) MSW, które przed 1978 r. opracowały przeznaczony
do użytku wewnętrznego informator o osobach i strukturze organizacyjnej organów
bezpieczeństwa w minionym czterdziestoleciu. Podobny charakter miały wcześ-
niejsze publikacje lubelskiego wydawnictwa Retro, któremu udało się w połowie
lat dziewięćdziesiątych podbić rynek wydawniczy reprintami nieznanych wcześniej
opracowań MSW41.
Trudności w dotarciu do polskich archiwów w pewnej mierze zrekompensowane
zostały cennymi edycjami źródeł sowieckich: NKWD o Polsce i Polakach42, Teczka

31
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956. Taktyka, strategia, metody, oprac. A. Paczkowski,
cz. 1: Lata 1945–1947, cz. 2: Lata 1948–1949, Warszawa 1994–1996; Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach
1950–1952. Taktyka, strategia, metody, oprac. A. Dudek, A. Paczkowski, Warszawa 2000; Aparat bezpieczeń-
stwa w Polsce w latach 1953–1954. Taktyka, strategia, metody, oprac. G. Majchrzak, A. Paczkowski, Warszawa
2004.
32
Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949–1970, oprac. A. Dudek, A. Ko-
chański, K. Persak, Warszawa 2000 („Dokumenty do dziejów PRL”, z. 13).
33
D. Jarosz, Nieznany dokument na temat nastrojów w aparacie bezpieczeństwa publicznego w Polsce w końcu
1954 r., „Biuletyn GKBZpNP-IPN” 1993, t. 36.
34
Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1944–1945, oprac. A. Kochański, Warszawa 1992 („Doku-
menty do dziejów PRL”, z. 2); Protokół obrad KC PPR w maju 1945 roku, oprac. A. Kochański, Warszawa 1992
(„Dokumenty do dziejów PRL”, z. 1); A. Kochański, Sprawozdanie z działalności Komitetu do Spraw Bezpie-
czeństwa Publicznego (maj 1955 – kwiecień 1956) „Teki archiwalne” 1998, t. 3.
35
„Bijące serce partii”. „Dzienniki Personalne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego”, t. 1: 1945–1947, red.
A.K. Kunert, R.E. Stolarski, Warszawa 2001.
36
T. Balbus, Z. Nawrocki, Ludzie Różańskiego. Pion śledczy rzeszowskiego UB w 1948 roku, „Studia Rze-
szowskie” 2002, t. 9, s. 141–190; Rozpracowanie i likwidacja rzeszowskiego wydziału WiN w dokumentach UB
(1945–1949), wybór i oprac. T. Balbus, Z. Nawrocki, Warszawa 2001.
37
B. Kopka, G. Majchrzak, Raport O służbie...
38
J. Paśnik, Dwa dokumenty z historii organów bezpieczeństwa publicznego PRL, „Dokumenty i Materiały Ar-
chiwum Polski Podziemnej 1939–1956” (Warszawa) 1995, nr 3, s. 149–158.
39
K. Szwagrzyk, Golgota wrocławska 1945–1956, Wrocław 1996.
40
Ludzie bezpieki w walce z narodem i Kościołem. Służba Bezpieczeństwa w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
w latach 1944–1978 – Centrala, oprac. M. Piotrowski, Lublin 2000.
41
Informator o nielegalnych antypaństwowych organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej
w latach 1944–1956, Lublin 1993; Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944–1986, Lublin
1994.
42
NKWD o Polsce i Polakach. Rekonesans archiwalny, red. W. Materski, A. Paczkowski, Warszawa 1996.

11
specjalna J. W. Stalina43, NKWD i polskie podziemie 1944–194544, Polska–ZSRS.
Struktury podległości45, Polska w dokumentach z archiwów rosyjskich 1949–195346.
Wspomnienia, relacje i wywiady osób odpowiedzialnych politycznie za funkcjono-
wanie urzędu oraz samych funkcjonariuszy resortu publikowali między innymi Maciej
Korkuć47, Piotr Lipiński48, Jerzy Sławomir Mac49, Roman Peska50, Henryk Piecuch51,
Jacek Snopkiewicz i Stanisław Marat52, Teresa Torańska53 i Zdzisław Uniszewski54.
Z powstałych po 1989 r. opracowań, studiów i monografii, podejmujących zagad-
nienia środowiskowe i biograficzne Urzędu, szczególnie ważne są publikacje Andrze-
ja Paczkowskiego55, Tadeusza Żenczykowskiego56, Zbigniewa Nawrockiego57, Hen-
ryka Dominiczaka58, Anny Bilińskiej-Gut59 i Piotra Majera60. Inne tego typu prace,

43
Teczka specjalna J. W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944–1946, oprac. T. Cariewskaja, A. Chmielarz,
A. Paczkowski i in., Warszawa 1998.
44
NKWD i polskie podziemie 1944–1945. Z „teczek specjalnych” Józefa W. Stalina, red. A. Fitowa, Kraków 1998.
45
Polska–ZSRS. Struktury podległości. Dokumenty WKP(b) 1944–1949, oprac. G.A. Bordiugow, A. Kochański
i in., Warszawa 1995.
46
Polska w dokumentach z archiwów rosyjskich 1949–1953, wybór i oprac. A. Kochański, G.P. Muraszko i in.,
Warszawa 2000.
47
M. Korkuć, Wspomnienia czekisty. Służba śledcza Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (IX 1944–
–VIII 1945), „Arcana” 1998, nr 5, s. 139–158.
48
P. Lipiński, Humer i inni, Warszawa 1997.
49
J.S. Mac, Przesłuchanie supergliny. Gorzki smak władzy. Wspomnienia, Warszawa 1990.
50
O śmierci myślałem jak o zbawieniu. Mówią katowani i ich kaci 1945–1956, oprac. R. Peska, Pabianice 1997.
51
H. Piecuch, Imperium służb specjalnych. Od Gomułki do Kani, Warszawa 1997; idem, Akcje specjalne. Od
Bieruta do Ochaba, Warszawa 1996; idem, Spotkania z Fejginem. Zza kulis bezpieki, Warszawa 1990; Siedem
rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą, I zastępcą ministra spraw wewnętrznych, szefem wywiadu
i kontrwywiadu, rozmawiał H. Piecuch, Warszawa 1978.
52
S. Marat, J. Snopkiewicz, Ludzie bezpieki. Dokumentacja czasu bezprawia, Warszawa 1990.
53
T. Torańska, Oni, Warszawa 1990.
54
Z. Uniszewski, Józef Różański, „Karta” 2000, nr 31, s. 111–115; Samokrytyka Józefa Różańskiego, oprac.
Z. Uniszewski, ibidem, s. 116–126.
55
A. Paczkowski, Aparat bezpieczeństwa w latach odwilży. Casus polski, „Zeszyty Historyczne” 1995, z. 114,
s. 3–33; idem, Aparat bezpieczeństwa w Polsce (1944–1990), „Mówią wieki” 1992, nr 5; idem, Aparat bezpieczeń-
stwa w Polsce. Lata 1954–1956, „Puls” 1992, nr 1; idem, Aparat bezpieczeństwa wobec podziemia niepodległo-
ściowego w latach 1944–1948 [w:] Wojna domowa czy nowa okupacja? Polska po roku 1944, red. A. Ajnenkiel,
Wrocław 1998; idem, Dzieci Feliksa Edmundowicza. Związek Radziecki a polski aparat bezpieczeństwa w latach
1944–1956, „Rzeczpospolita” 1993, nr 23; idem, Krótki kurs historii Departamentu X, „Krytyka” 1993, nr 41/42;
idem, Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski. Szkice do portretu PRL, Kraków 1999; idem, Polacy
pod obcą i własną przemocą [w:] Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, red. S. Courtois
i in., Warszawa 1999; idem, Polski aparat bezpieczeństwa jako kanał wpływów radzieckich [w:] Elity władzy w Pol-
sce a struktura społeczna w latach 1944–1956, red. P. Wójcik, Warszawa 1992; idem, System nomenklatury kadr
w Polsce (1950–1970), Warszawa 2000; idem, Żydzi w UB – próba weryfikacji stereotypu [w:] Komunizm. Ideolo-
gia, system, ludzie, red. T. Szarota, Warszawa 2001.
56
T. Żenczykowski, Polska lubelska 1944, Warszawa 1990.
57
Z. Nawrocki, Zamiast wolności. UB na Rzeszowszczyźnie 1944–1949, Rzeszów 1998; idem, Powstanie i roz-
budowa aparatu bezpieczeństwa publicznego w województwie rzeszowskim (sierpień 1944–luty 1945), „Studia
Rzeszowskie” 1995, t. 2, s. 45–58.
58
H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944–1990 w świetle doku-
mentów MSW, Warszawa 2000; idem, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990. Rozwój i działalność w świetle
dokumentów MSW, Warszawa 1997.
59
A. Bilińska-Gut, Struktura i organizacja Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w latach 1944–1954, „Ze-
szyty Historyczne WiN-u” 2001, nr 15, s. 89–119.
60
P. Majer, Milicja Obywatelska 1944–1957. Geneza, organizacja, działalność, miejsce w aparacie władzy, Olsz-
tyn 2004.

12
ograniczone w naszym przypadku cezurą 1956 r., publikowali m.in.: Tomasz Balbus61,
Waldemar Brenda62, Piotr Matusak63, Tadeusz Mołdawa64, Leszek Piłat65, Krzysztof
Szwagrzyk66, Andrzej Werblan67, Zygmunt Woźniczka68 i Leszek Żebrowski69. Wzbo-
gacają je także publikacje opisujące funkcjonowanie więziennictwa w okresie stali-
nowskim. Wymienić tu należy przede wszystkim pracę Krystiana Bedyńskiego70.
Jedną z pierwszych prób omówienia historiografii i stanu badań nad dziejami apa-
ratu bezpieczeństwa w Polsce podjął w 1984 r. Piotr Majer71. W 1998 r. Andrzej Rzep-
liński opublikował bibliografię prac naukowych i publicystycznych za lata 1989–1996
dotyczących działalności aparatu bezpieczeństwa72. Kilka lat po nim najpełniejszy jak
dotąd przegląd bibliografii z zakresu omawianej tematyki opracowali Bogusław Kopka
i Grzegorz Majchrzak. W 2002 r. w formie working paper przygotowali przegląd publi-
kacji dotyczących całego komunistycznego aparatu represji, wskazując tam również na
– często hagiograficzne – prace resortowe MSW powstałe do przełomu 1989/199073.
Rok później Andrzej Paczkowski dokonał naukowej analizy aktualnego stanu badań
nad aparatem bezpieczeństwa PPR/PZPR, ich możliwości i perspektyw74.
W ostatnich latach wzmożoną aktywność w dokumentowaniu działalności i struk-
tur aparatu bezpieczeństwa w Polsce wykazują historycy IPN, by wymienić choćby
ich najnowsze publikacje: Instrukcje pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa75, Rok
pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyź-
nie76, Aparat bezpieczeństwa a wojskowy wymiar sprawiedliwości77, Biuletyny dzienne

61
T. Balbus, Ludzie podziemia...; idem, Wrocławski Urząd Bezpieczeństwa...
62
W. Brenda, Aparat represji w województwie olsztyńskim w latach 1945–1947 i jego rola w zwalczaniu polskiej
konspiracji antykomunistycznej, „Znad Pisy” 2004, nr 12.
63
P. Matusak, Aparat służby bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1945, „Zeszyty Naukowe. Nauki Humani-
styczne. WSRP Siedlce” 1996, nr 45, s. 135–144.
64
T. Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991. Władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II
1991, Warszawa 1991.
65
L. Piłat, Struktura organizacyjna i działalność Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie 1944–1945,
„Studia Rzeszowskie” 1999, t. 6, s. 77–92.
66
K. Szwagrzyk, Kwestia przynależności narodowościowej i służbowej kierownictwa MBP i wrocławskiego WUBP
w latach 1945–1954, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2000, nr 14, s. 283–296.
67
A. Werblan, Kulisy procesu Romkowskiego i innych, „Polityka” 1989, nr 25, s. 80–99.
68
Z. Woźniczka, Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa w Katowicach (1945–1956), „Kronika Katowic” 1999, nr 8.
69
L. Żebrowski, Ubole, „Ład” 1995, nr 5.
70
K. Bedyński, Napiętnowani naczelnicy, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1993, nr 4–5, s. 17–28; idem,
Niektóre oblicza więziennictwa w okresie stalinowskim, „Forum Penitencjarne”, styczeń 1999; idem, Przedwojen-
ni funkcjonariusze straży więziennej naczelnikami więzień w latach 1944–1949, „Przegląd Więziennictwa Polskie-
go” 1999, nr 24–25, s. 83–101; W. Kowalski, Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003.
71
P. Majer, Historiografia i stan badań nad dziejami aparatu bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz wojsk
wewnętrznych, Warszawa 1984.
72
A. Rzepliński, Państwo bezprawia – Polska Ludowa 1944–1956. Bibliografia prac naukowych i publicystycz-
nych za lata 1989–1996, „Studia Iuridica” 1998, t. 35.
73
B. Kopka, G. Majchrzak, Stan badań...
74
A. Paczkowski, Archiwa aparatu bezpieczeństwa PRL jako źródło: co już zrobiono, co można zbadać, „Pamięć
i Sprawiedliwość” 2003, nr 1, s. 9–21.
75
Instrukcje pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa 1945–1989, oprac. T. Ruzikowski, Warszawa 2004.
76
Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyźnie (lipiec 1944–czer-
wiec 1945), red. L. Pietrzak, S. Poleszak i in., Warszawa 2004.
77
J. Borowiec, Aparat bezpieczeństwa a wojskowy wymiar sprawiedliwości. Rzeszowszczyzna 1944–1954, Warsza-
wa 2004.

13
Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego78, Urząd Bezpieczeństwa w Przemyślu 1944–
–195679. Znaczna część nr. 5 „Pamięci i Sprawiedliwości”80 oraz Pamiętnik Zdzisława
Brońskiego „Uskoka”81 zostały poświęcone dyskusji o aparacie bezpieczeństwa i jego
walce z polskim podziemiem niepodległościowym. Zagadnieniu temu poświęcony
jest nowy periodyk IPN „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944-1989” ukazujący się
od 2004 r. Na jego łamach Wojciech Frazik, Bogusław Kopka i Grzegorz Majchrzak
podsumowali też najnowszy stan badań82.
Po 1989 r. na rynku księgarskim dużą popularność zyskała, bardzo cenna z po-
znawczego punktu widzenia, literatura wspomnieniowa, tworzona przez byłych więź-
niów – ofiary terroru komunistycznego83.

Nota redakcyjna
Prezentowana praca stanowi końcowy wynik pierwszej części programu ba-
dawczego „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa 1944–1989”, re-
alizowanego w latach 2002–2004 przez pracowników oddziałowych biur edukacji
publicznej i delegatur IPN w Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Kielcach, Krako-
wie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie i Wrocławiu oraz
centralnego BEP IPN w Warszawie. Efektem badań kilkunastoosobowego zespołu
jest opracowanie danych o blisko 10 tys. najwyższych stanowisk w komunistycznym
aparacie bezpieczeństwa w latach 1944–1956 oraz identyfikacja ponad 3 tys. piastu-
jących je osób.
Na niniejszy tom składają się zestawienia obsady kierowniczych stanowisk w Mi-
nisterstwie Bezpieczeństwa Publicznego (centrali), Komitecie ds. Bezpieczeństwa

78
Biuletyny dzienne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1949–1950, wybór i oprac. Ł. Kamiński, Warsza-
wa 2004.
79
D. Iwaneczko, Urząd Bezpieczeństwa w Przemyślu 1944–1956, Rzeszów 2004.
80
Zob. m.in.: J. Kurtyka, Światy przeciwstawne: komunistyczna bezpieka wobec podziemia niepodległościowego
i Aparat bezpieczeństwa publicznego w walce z polskim podziemiem niepodległościowym (dyskusja), „Pamięć
i Sprawiedliwość” 2004, nr 1, s. 11–21, 23–59.
81
Z. Broński „Uskok”, Pamiętnik (1941–maj 1949), wstęp, red. naukowa i oprac. dokumentów S. Poleszak,
Warszawa 2004.
82
W. Frazik, B. Kopka, G. Majchrzak, Dzieje aparatu represji w Polsce Ludowej (1944–1989). Stan badań,
„Aparat represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2004, nr 1.
83
Zob. m.in.: R. Czaplińska, Z archiwum pamięci. 3653 więzienne dni, Wrocław 2003; S. Dziurzyński, Ofiary
terroru stalinowskiego mówią, Radom 1996; J. Fijałkowski, Wspomnienia (fragmenty), „Zeszyty Historyczne
WiN-u” 2000, nr 14; J. Gerung, Czy to tylko trzy lata?, Warszawa 1994; C. Hajduk, Z podciętymi skrzydłami,
Płock 1994; J. Horodniczy, Młodsi od swoich wyroków, Warszawa 1997; T. Jędrzejkiewicz, Cela śmierci, Warsza-
wa 2000; J. Kiełboń, Z. Leszczyńska, Kobiety Lubelszczyzny represjonowane w latach 1944–1956, Lublin 2002;
S. Krupa, X Pawilon. Wspomnienia AK-owca ze śledztwa na Rakowieckiej, Warszawa 1989; Księga świadectw.
Skazani na karę śmierci w czasach stalinowskich i ich losy, red. K. Madej, J. Żaryn, J. Żurek, Warszawa 2004;
W. Minkiewicz, Mokotów...; T.K. Mróz, Stalin umarł w polskim „gułagu”. Wiersze więzienne z lat 1950–1956,
Wrocław 1998; D. Suchorowska, Wielka edukacja. Wspomnienia więźniów politycznych PRL (1945–1956),
Warszawa 1990; W złowieszczych murach Wronek i Rawicza lat 1945–1956. Wspomnienia więźniów politycznych,
Poznań 1995; Więźniowie polityczni 1944–1956, red. B. Otwinowska, Warszawa 1997; Wolność przyszła później.
Kombatanckie biografie więźniów politycznych PRL, red. E. Tuźnik, t. 1–2, Wrocław 1997–1999; J. Woźniak, By-
łem medykiem więziennym. Wspomnienia i refleksje, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 1992, nr 1; J. Zator-Przytoc-
ki, Pamiętniki, Wrocław–Gdańsk 1999; Zawołać po imieniu. Księga kobiet – więźniów politycznych 1944–1958,
oprac. B. Otwinowska, t. 1–2, Nadarzyn 1999–2003.

14
Publicznego, siedemnastu wojewódzkich oraz ponad trzystu powiatowych i miej-
skich urzędach/delegaturach bezpieczeństwa publicznego oraz w kilkudziesięciu
więzieniach i obozach w Polsce w latach 1944–1956.
W publikacji uwzględniono ruchy kadrowe w aparacie bezpieczeństwa od sierp-
nia 1944 r. do 28 listopada 1956 r. (data likwidacji KdsBP, będącego bezpośrednią
kontynuacją rozwiązanego w 1954 r. MBP). Późniejsze zmiany organizacyjne w re-
sorcie zostaną zaprezentowane w przygotowywanym do druku drugim tomie Apara-
tu bezpieczeństwa w Polsce, obejmującym lata 1956–1975.
W badaniach wykorzystano przede wszystkim materiały archiwalne IPN-
-KŚZpNP, uzupełnione o dokumenty Centralnego Archiwum Wojskowego, Mini-
sterstwa Sprawiedliwości, Centralnego Zarządu Zakładów Karnych oraz okręgowych
inspektoratów służby więziennej84. Obsadę UB opracowano głównie na podstawie
kilkunastu tysięcy akt osobowych byłych funkcjonariuszy, zbiorów rozkazów oraz
zarządzeń personalnych MBP i wojewódzkich UBP, poszczególnych departamentów
i wydziałów MBP/KdsBP dzienników personalnych, ksiąg etatowych, dokumentów
dotyczących organizacji i struktur aparatu BP, alfabetycznych spisów do dzienników
personalnych85, a w niewielkim zakresie także opracowań wykonanych w latach sie-
demdziesiątych i osiemdziesiątych przez pracowników SB86.
W założeniach badawczych za kierownicze stanowiska w aparacie bezpieczeństwa
uznano: w MBP – ministra, jego zastępców i pomocników, kierowników wydziałów
i ich zastępców, dyrektorów departamentów i ich zastępców; w wojewódzkich UBP
– kierowników/szefów urzędów i ich zastępców, naczelników wydziałów i ich zastęp-
ców; w powiatowych UBP – kierowników/szefów urzędów i ich zastępców; w więzie-
niach i obozach – naczelników i komendantów.
Podejmując decyzję o opracowaniu obsady aparatu bezpieczeństwa, uzgodnio-
no konieczność realizacji tego przedsięwzięcia, mającego charakter ogólnopolski
i prowadzonego jednocześnie w kilkunastu ośrodkach IPN, według jednego, uni-
wersalnego schematu. Dla nadania pracy uporządkowanego i czytelnego charakteru

84
Wykorzystano materiały archiwalne OISW w Krakowie, Olsztynie i Wrocławiu.
85
Wykorzystano m.in.: AIPN, 0990/79, 0990/80–81, 0990/82, 0990/84, 0990/85, 0990/86, Dzienniki personalne
MON [za lata 1944–1949]; AIPN, 0990/87, 0990/83, Alfabetyczny spis do dzienników personalnych za rok
1946 i 1947; AIPN, 0990/88–89, Dzienniki personalne – awanse za lata 1945–1947; Księgi etatowe i wyciągi
z rozkazów personalnych poszczególnych województw; AIPN, 0297/02–16, Organizacja – struktury aparatu BP
oraz przejawy wrogiej działalności reakcyjnego podziemia i przeciwdziałanie organów w latach 1945–1960 (dla
poszczególnych województw); AIPN, 0990/1, t. 1–2, 0990/2, t. 1–2, 4, 0990/3, 0990/5–7, 0990/8–9, 0990/10–12,
0990/13–17, 0990/18–22, 0990/23–26, 0990/28–33, 0990/34–39, 0990/40–44, 0990/45–49, Rozkazy personalne
MBP [za lata 1944–1956]; AIPN, 0990/51–94, Rozkazy personalne MBP z lat 1945–1954 (do wszystkich jed-
nostek wojewódzkich, powiatowych podległych byłemu MBP, przesłane do wiadomości i wykonania); AIPN,
0990/76, 0990/78, Zarządzenia personalne Biura Ochrony Rządu za lata: 1949–51, 1955–1959; AIPN, 0990/71–
–72, Wyciągi z rozkazów personalnych Departamentu Łączności za lata 1952–1956; AIPN, 0990/74, Wyciągi
z rozkazów personalnych Szefostwa Zaopatrzenia za lata 1945–1947; AIPN, 0990/75, 0990/73, Wyciągi z rozka-
zów personalnych Kwatermistrzostwa za lata:1948–1952, 1954–1956; AIPN, 0990/50, Zarządzenia personalne
Centralnej Szkoły MBP.
86
Zob. Służba Bezpieczeństwa w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1944–1978. Centrala, t. 1–2, Biuro
„C” MSW, Warszawa 1978 – informator opracowany przez funkcjonariuszy Biura „C” o obsadzie personal-
nej MBP/MSW (przedruk w opracowaniu Mirosława Piotrowskiego pt. Ludzie bezpieki...); W. Fijałkowski,
Milicja Obywatelska...; W pierwszym szeregu...; Z dziejów kontrwywiadu w Polsce Ludowej (wybór dokumentów
1944–1984), oprac. Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW, Warszawa 1987.

15
przygotowano ją w układzie odpowiadającym strukturze aparatu bezpieczeństwa
(departamenty, wydziały, biura, inspektoraty) w ujęciu tabelarycznym. Tabele zawie-
rają: strukturę, nazwisko i imię funkcjonariusza (i ewentualne dane o ich zmianie),
imię ojca, stopień/stopnie służbowe w okresie przebywania na danym stanowisku
i czas pełnienia funkcji. Wszystkie dodatkowe informacje, istotne do dokonania bliż-
szej identyfikacji osoby, umieszczono w przypisach. Zawarto w nich m.in.: wiadomo-
ści o ukończeniu kursu NKWD w Kujbyszewie, o dacie, miejscu lub okolicznościach
śmierci, o wyjeździe za granicę. Niewypełnione rubryki oznaczają, że na podstawie
istniejącego materiału archiwalnego nie ma obecnie możliwości dokonania wia-
rygodnego zapisu. Wytyczając kierunek przyszłych badań, miejsca takie wskazują
jednocześnie na potrzebę ich kontynuowania.
Część tabelaryczną (Rozdział 2) Aparatu bezpieczeństwa... otwiera wykaz kadry
kierowniczej Resortu/Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Komitetu ds.
Bezpieczeństwa Publicznego. Po centrali zaprezentowano obsadę stanowisk kierow-
niczych kilkunastu wojewódzkich UBP i podległych im powiatowych oraz miejskich
urzędów/delegatur oraz wykaz więzień i obozów w całej Polsce z nazwiskami naczel-
ników i komendantów.
Jednym z wielu problemów w pracy nad książką było ustalenie właściwych danych
osobowych funkcjonariuszy. Dokonywane przez nich zmiany nazwisk i imion oraz
częste przypadki zniekształcania form nazwisk żydowskich i rosyjskich, przy uwzględ-
nieniu niskiego poziomu wykształcenia pracowników kadr MBP, były przyczyną po-
jawienia się w dokumentacji ministerstwa niekiedy nawet kilku wersji tego samego
nazwiska. Klasyczny jest przykład znanej postaci MBP Julii Brystigerowej87, którą np.
Henryk Piecuch w Akcjach specjalnych88 nazywa Bristigier, a dla odmiany w teczce
Rozkazy personalne MBP za rok 194689 wymieniona jest jako Julia Brystygier i ta
wersja pojawia się także w jej aktach osobowych, w których pisano również: Brystiger,
Brystigier i Brystyger90. Z kolei w wydanym w połowie lat osiemdziesiątych Słowniku
biograficznym działaczy polskiego ruchu robotniczego, w jej biogramie są aż cztery
wersje nazwiska: Brystiger, Brystygier, Bristyger i Brüstiger91. W prezentowanej pracy
przyjęto ostatecznie nazwisko Brystiger, używane przez samą zainteresowaną92.
Szczególne problemy badawcze nastręczało dokładne, niewywołujące wątpliwo-
ści, odtworzenie okresów sprawowania przez poszczególne osoby funkcji kierow-
niczych. Podczas pracy wielokrotnie odnajdywano bowiem dokumenty, w których
zapisy odnoszące się do konkretnego pracownika budziły poważne zastrzeżenia.
Uwaga ta nie dotyczy wyłącznie lat 1944–1945, gdy w specyficznych, wojennych
jeszcze warunkach tworzono zręby aparatu. W zależności od rodzaju analizowanych
archiwaliów napotykano na dwie, a nawet trzy znacznie różniące się od siebie daty
dzienne, miesięczne, a nawet roczne. Tak duże niekiedy rozbieżności nie zawsze

87
Julia Brystiger (1902–1975), działaczka komunistyczna, członek KPZU i MOPR, funkcjonariusz MBP/
KdsBP; dyrektor Departamentu V (1950–1954) i III MBP (1954) oraz III KdsBP (1954–1956).
88
H. Piecuch, Akcje specjalne..., wg indeksu.
89
AIPN, 0990/5, Rozkazy personalne MBP za rok 1946, k. 433.
90
AIPN, 0154/49, Akta osobowe Julii Brystiger, k. 1, 3, 4, 8, 16, 23.
91
Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1, Warszawa 1978, s. 327–328.
92
AIPN, 0154/49, Akta osobowe Julii Brystiger, k. 8.

16
można wytłumaczyć panującym w dokumentacji aparatu bezpieczeństwa bałaganem
i niskim poziomem wykształcenia jego funkcjonariuszy. Jedną z przyczyn mógł być
np. fakt wykonywania tajnych zleceń lub delegowanie do pracy w innych jednostkach
resortu.
Źródłem niejasnych lub wyraźnie błędnych zapisów były niekiedy względy poli-
tyczne. Zbiegły 5 grudnia 1953 r. na Zachód ppłk Józef Światło93 jeszcze przez dzie-
sięć miesięcy pozostawał w ewidencji funkcjonariuszy MBP. Dopiero rozkaz perso-
nalny nr 1093 z 5 października 1954 r. normował urzędowo sprawę jego ucieczki.
„W związku ze zdradą organów BP” minister Stanisław Radkiewicz94 nakazał zdjąć
go z „wszelkiego zaopatrzenia w MBP z dniem 30 września 1954 r. oraz skreślić
z ewidencji składu osobowego”95.
Dodatkowym powodem komplikacji przy ustalaniu czasu pełnienia służby
były znaczne niekiedy różnice pomiędzy dokumentacją kierownictwa resortu/
ministerstwa w Warszawie a aktami osobowymi pracowników aparatu bezpieczeń-
stwa. Wyznaczenie np. rozkazem 1 X 1948 r. na stanowisko szefa WUBP we Wro-
cławiu nie określało w rzeczywistości dnia, w którym nowo mianowany objął posadę.
Sprawy osobiste (wykorzystanie należnego urlopu, zorganizowanie przeprowadzki
do innego miasta, itp.) dzień ten przesuwały czasami nawet o kilka tygodni. Aparat
bezpieczeństwa... tylko sporadycznie zawiera także dane o okresach, w których z po-
wodów zawodowych (np. szkolenia) i osobistych (np. urlopy, zwolnienia lekarskie,
pobyty w szpitalu) funkcjonariusze, mimo że nominalnie pełnili określone funkcje
kierownicze, w rzeczywistości byli wyłączeni z pracy w aparacie.
Bazę do określenia czasu pełnienia funkcji stanowiły zapisy w aktach osobowych,
rozkazach personalnych MBP/KdsBP i księgach etatów. Przy braku możliwości
precyzyjnego ustalenia dnia, miesiąca i roku autorzy byli zmuszeni do publikowania
w niektórych przypadkach dwóch różnych dat lub ograniczenia się do zapisów cząst-
kowych np.:
• 1945 (rok sprawowania funkcji, brak danych dla dokładniejszego określenia
czasu jej pełnienia;
• –1945 (funkcje pełnione w i przed rokiem 1945);
• 1945– (funkcje pełnione w i po roku 1945);
• X 1948 lub 13 X 1948 (pojedyncze daty oznaczają występowanie funkcjona-
riusza w dokumentach z reguły o charakterze sprawozdawczym i brak możliwości
precyzyjnego określenia dat ramowych; przytoczenie dwóch dat wskazuje na roz-
bieżności w archiwaliach);

93
Józef Światło, właśc. Izaak Fleischfarb (1915–1975), funkcjonariusz MBP; zastępca kierownika WUBP
w Warszawie (1945 r.), zastępca kierownika Grupy Operacyjnej MBP na Okręg Warmińsko-Mazurski (1945 r.),
zastępca szefa WUBP w Krakowie (1946–1948), wicedyrektor Departamentu X (Biura Specjalnego) MBP
(1950–1954); 5 XII 1953 r. zbiegł do sektora amerykańskiego w Berlinie; autor nadawanych przez RWE audycji
radiowych; mieszkał w USA.
94
Stanisław Radkiewicz (1903–1987), płk/gen. dyw., działacz komunistyczny, minister bezpieczeństwa publicz-
nego; członek KZMP i KPP; w okresie przedwojennym szkolił się w szkole Kominternu w Moskwie; więziony
za działalność komunistyczną; oficer polityczny 1. DP im. Tadeusza Kościuszki (1943 r.), sekretarz CBKP, ZG
ZPP (1944 r.), kierownik Resortu/Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (1944–1954); po rozwiązaniu
MBP przeniesiony na stanowisko dyrektora PGR.
95
AIPN, 0990/38, Rozkazy personalne MBP za rok 1954, k. 255.

17
• –15 IX 1951 (funkcje pełnione do 15 IX 1951 r., brak daty początkowej);
• 15 IX 1951– (funkcje pełnione od 15 IX 1951 r., brak daty końcowej);
• –4 VII 1946– (zachowane dokumenty pozwalają na odnotowanie jedynie daty
dziennej, jednocześnie informują o sprawowaniu wymienionej funkcji zarówno
przed, jak i po cytowanej dacie).
Innym utrudnieniem była konieczność zachowania właściwej terminologii
w odniesieniu do poszczególnych wydziałów i departamentów, których nazwy wie-
lokrotnie zmieniano. Dla przykładu: 25 III 1946 r. Wydział Personalny MBP prze-
mianowano na Zarząd Personalny, 6 IV 1946 na Biuro Personalne, 12 VII 1949 r.
na Departament Kadr, a 10 XII 1955 r. na Departament Kadr i Szkolenia (KdsBP),
który często niesłusznie utożsamiany był z niezależnym Wydziałem/Inspektoratem
Szkolenia.
Autorzy opracowania, oddając je w ręce czytelnika, mają nadzieję, że książka,
mimo swych niedoskonałości, stanie się nie tylko źródłem wiedzy dla historyków
zajmujących się badaniem historii najnowszej Polski po 1944 r., ale też przedmiotem
dyskusji nad wciąż mało znanym a istotnym elementem życia politycznego w Polsce
w okresie stalinizmu. Będzie też ważnym uzupełnieniem wydanego w 2000 r., a ogra-
niczonego do centrali, informatora Ludzie bezpieki...

Krzysztof Szwagrzyk

18
1

APARAT BEZPIECZEŃSTWA W LATACH 1944–1956


Sięgając po władzę w Polsce komuniści mieli świadomość, że jej zdobycie, a przede
wszystkim utrzymanie, nie będzie możliwe bez aparatu przemocy mogącego skutecz-
nie realizować postawione przed nim zadania. Tworzony od lipca 1944 r. Resort/
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego został wyposażony w szerokie uprawnie-
nia, dające mu w zasadzie nieograniczoną władzę. Do jego dyspozycji oddano także
ogromne środki finansowe, znacznie przewyższające możliwości budżetowe zrujno-
wanego wojną państwa. Do 1955 r. fundusze przewidziane na MBP/KdsBP stanowiły
z reguły drugi (po MON1) pod względem wielkości składnik wydatków państwa2.
Kwoty przeznaczone na utrzymanie obu instytucji pochłaniały ok. 30 proc. budżetu
państwa3. Już w 1946 r. na działalność MBP przewidziano 19 590 tys. zł. Było to
o 100 tys. więcej niż budżet Ministerstwa Oświaty, znacznie więcej niż budżety Mini-
sterstwa Pracy (1113 tys.) i Ministerstwa Zdrowia (1244 tys.) i aż ośmiokrotnie więcej
niż kwota przewidziana na odbudowę wyniszczonego wojną kraju4. Dwa lata potem
MBP otrzymało sumę aż dziesięciokrotnie większą niż Ministerstwo Odbudowy5.
W 1947 r. dla MBP zagwarantowano 17 010 tys. zł, co przewyższało łączne budżety
Ministerstwa Ziem Odzyskanych (5308 tys.), Ministerstwa Komunikacji (5320 tys.),
Ministerstwa Przemysłu i Handlu (2572 tys.) i Ministerstwa Administracji Publicznej
(1511 tys.). W tym kontekście nadużywana przez dziesięciolecia minionego syste-
mu propagandowa teza o wybitnym zaangażowaniu „władzy ludowej” w odbudowę
kraju jest kolejnym stworzonym przez komunistów mitem PRL. Bez odpowiedzi
prawdopodobnie pozostanie pytanie: jakie mogłoby być tempo odbudowy i poziom
życia w kraju, gdyby kwoty przewidziane na utrzymanie aparatu bezpieczeństwa były
wykorzystane zgodnie z rzeczywistymi potrzebami społeczeństwa i nie służyły party-
kularnym interesom PPR/PZPR?
Resort Bezpieczeństwa Publicznego został utworzony na mocy dekretu KRN
z 21 lipca 1944 r. powołującego PKWN. Jak wynika z zachowanych akt resortu
– jego pierwsze rozkazy pisano często jeszcze na odwrocie formularzy przejętych
po okupancie hitlerowskim z nadrukiem: Generalgouvernement, Distrikt Lublin,

1
Wyjątkiem były lata 1948–1949, gdy drugi pod względem wielkości budżet miało Ministerstwo Oświaty.
2
Zob. Ustawy budżetowe z lat 1946–1955; Dz.U. 1946, nr 7, poz. 59; Dz.U. 1947, nr 19, poz. 73; Dz.U. 1948,
nr 1, poz. 1; Dz.U. 1949, nr 22, poz. 151; Dz.U. 1950, nr 16, poz. 138; Dz.U. 1951, nr 18, poz. 145; Dz.U. 1952,
nr 17, poz. 101; Dz.U. 1953, nr 26, poz. 101; Dz.U. 1954, nr 34, poz. 142; Dz.U. 1955, nr 15, poz. 82.
3
H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990..., s. 27.
4
Dz.U. 1946, nr 50, poz. 284.
5
Dz.U. 1948, nr 1, poz. 1.

19
Abteilung Arbeit (Generalna Gubernia, Dystrykt Lublin, Oddział Pracy)6. Pięć mie-
sięcy później – 1 stycznia 1945 r., z chwilą utworzenia Rządu Tymczasowego, Resort
BP przemianowano na Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, wszechwładne,
okryte równie ponurą sławą, kierowane, jak Resort BP, przez cały okres swego ist-
nienia przez płk./gen. Stanisława Radkiewicza. Przez kilkadziesiąt lat, mimo podej-
mowanych prób, nie uregulowano całościowo prawnych aspektów działalności insty-
tucji. W omawianym okresie na uwagę zasługuje Dekret z 20 lipca 1954 r. o służbie
w organach bezpieczeństwa publicznego7.
Najważniejsze decyzje dla powstającego organu, nie mającego odpowiednika w in-
stytucjach II RP, zapadły w pierwszym roku jego istnienia, od lipca 1944 r. do września
1945 r. Mimo dokonywanych wielokrotnych modyfikacji ukształtowana wówczas
struktura w zasadzie przetrwała do 1954 r., tzn. do czasu podziału MBP na Minister-
stwo Spraw Wewnętrznych i Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego8.
Do zmian organizacyjnych w połowie lat pięćdziesiątych Ministerstwu Bezpie-
czeństwa Publicznego podlegało wiele formacji: urzędy bezpieczeństwa publiczne-
go, Milicja Obywatelska, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Wojska Ochrony
Pogranicza, Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej, Straż Przemysłowa, Służba
Więzienna. W 1953 r. siły MBP liczyły łącznie ponad 321 tys. osób, z tego: UB – 33,2 tys.,
MO – 47,5 tys., KBW – 41 tys., WOP – 32,3 tys., Straż Przemysłowa – 32,2 tys., ORMO
– 125 tys., straż więzienna – 10 tys.9
Najważniejszym jednak organem MBP był, stanowiący jego rdzeń i przedmiot
niniejszego opracowania, aparat bezpieczeństwa, zwany w skrócie UB lub bezpieką.
W listopadzie 1944 r. liczył ok. 2,5 funkcjonariuszy10, w końcu 1945 r. ok. 24 tys.11,
w 1953 już ponad 33 tys.12 Znawcy problemu szacują, że „Na 1 funkcjonariusza przy-
padało ok. 1300 obywateli. W resortowych kartotekach »elementu podejrzanego«
znajdowało się 5,2 mln nazwisk, tzn. ok. 1/3 dorosłych Polaków. W 1955 r. liczba
agentów, tajnych informatorów i rezydentów KdsBP wynosiła 72 956 osób, z czego
864 agentów, 67 648 informatorów i 4444 rezydentów”13.
W jednym z pierwszych rozkazów organizacyjnych z listopada 1944 r. minister
Resortu BP zatwierdził etaty stanowisk w wojewódzkich, miejskich, powiatowych
i gminnych UB oraz terenowych oddziałach cenzury. W rozkazie ustalono obowią-
zujące odtąd liczbowe obsady stanowisk:
„Z dniem 10 XI 1944 r. zatwierdzam etaty:
1. Wojewódzkich Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego na 308 osób.
2. Miejskiego (miast wojewódzkich) Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego na
148 osób.

6
AIPN, 0990/1, t. 1, Rozkazy personalne MBP za rok 1944, k. 4–5.
7
Dz.U. 1954, nr 34, poz. 142. O prawnych aspektach istnienia MBP pisała Anna Bilińska-Gut, Struktura i or-
ganizacja...
8
Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956..., cz. 2, s. 5.
9
H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990..., s. 27.
10
Ibidem, s. 21.
11
Ludzie bezpieki..., s. 15.
12
Ibidem, s. 17.
13
AIPN, GZI, t. 9, Pisma KdsBP za okres 12 IX 1955–31 XII 1956 r., k. 12.

20
3. Powiatowego UBP i miast powiatowych wydzielonych na 51 osób.
4. Gminnego UBP przy posterunku Milicji Obywatelskiej na 3 osoby.
5. Wojewódzkiego Oddziału Cenzury Wojennej z zasięgiem 500 000 listów mie-
sięcznie na 69 osób.
6. Powiatowego Oddziału Cenzury Wojennej z zasięgiem 100 000 listów mie-
sięcznie na 19 osób”14.
Po kilku latach kształtowania się aparatu bezpieczeństwa powstała struktura
o ściśle pionowej zależności składająca się z MBP (centrali), wojewódzkich urzędów
bezpieczeństwa publicznego, powiatowych urzędów bezpieczeństwa publicznego,
a na niektórych terenach w latach 1944–1945 również gminnych urzędów bezpie-
czeństwa publicznego, referatów ochrony (RO)15 i referatów wojskowych (RW)16.
Z chwilą powstania KdsBP powstały delegatury do spraw BP.
Podstawową jednostką organizacyjną w MBP były departamenty, w których skład
wchodziły wydziały, podzielone z kolei na sekcje; w WUBP odpowiednikami departamen-
tów były składające się z kilku sekcji wydziały; w PUBP występowały referaty (sekcje).
W szczytowym, przypadającym na rok 1953, okresie rozwoju liczebnego i organi-
zacyjnego MBP na terenie całego kraju, oprócz rozbudowanej centrali w Warszawie,
funkcjonowało: siedemnaście wojewódzkich UBP, dwa miejskie UBP na prawach
wojewódzkich (w Warszawie i Łodzi), czternaście miejskich UBP, dziesięć UBP na
miasto i powiat (Toruń, Będzin, Bielsko, Bytom, Częstochowa, Gliwice, Radom, Tar-
nów, Jelenia Góra, Wałbrzych), 265 powiatowych UBP, jeden UBP na Nową Hutę
i placówki UBP na m.st. Warszawę: UBP Wawer i UBP Włochy17.
Dwunastoletni okres istnienia MBP i powstałego na jego bazie KdsBP obfitował
w decyzje, zarządzenia i rozkazy, na których podstawie w latach 1944–1956 resort pod-
legał rozbudowie i częstym zmianom organizacyjnym. W literaturze przedmiotu struk-
tura aparatu bezpieczeństwa jest zazwyczaj opisywana w początkowym (lata 1944–1945)
i końcowym (rok 1953) etapie jego istnienia. Analiza resortowego rozkazodawstwa po-
zwala wyróżnić w latach 1944–1956 kilka okresów funkcjonowania MBP/KdsBP, w któ-
rych dokonały się znaczne zmiany organizacyjne, strukturalne i kompetencyjne18.
W okresie 1944–1956, wraz ze zwiększeniem liczby etatów, ewoluowała także
struktura aparatu, dostosowując się do jego aktualnych potrzeb. Po latach jedynie
nieliczni specjaliści są w stanie wymienić poszczególne wydziały/departamenty resor-
tu, podać ich prawidłową nazwę i określić zakres przewidzianych dla nich kompeten-
cji. Dla przykładu: tylko jeden z kilkunastu istniejących w MBP działów – Szefostwo
Zaopatrzenia – w 1951 r. składał się aż z czternastu wydziałów: Uzbrojenia, Mun-
durowego, Nadzoru i Odbioru Technicznego, Centralnego Magazynu Mundurowo-
-Taborowego, Transportowego, Centralnego Garażu, Budowlanego, Kwaterunkowo-

14
AIPN, 0990/1, t. 1, Rozkaz nr 29 z 14 XI 1944 r., k. 61.
15
Placówki UB tworzone w ważniejszych zakładach przemysłowych.
16
Placówki UB tworzone w zakładach przemysłowych produkujących na potrzeby wojska.
17
AIPN Rz, 051/194, Wykaz Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego wg województw Polskiej Rzeczypospoli-
tej Ludowej, k. 310–329.
18
Zmiany organizacyjne aparatu bezpieczeństwa opracowano na podstawie monografii: A. Bilińska-Gut,
Struktura i organizacja..., s. 89–120, H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944-1990..., s. 21–33 i Ludzie
bezpieki..., s. 49–57, 170–171.

21
-Eksploatacyjnego, Ogólnoorganizacyjnego, Planowania, Administracyjno-Gospo-
darczego, Administracji Nieruchomościami, Inspekcji i Żywnościowego.
Stale powiększający się resort w krótkim czasie stał się państwem w państwie,
z własną siecią punktów usługowych, szpitali, przedszkoli i sanatoriów. Na począt-
ku lat pięćdziesiątych MBP posiadało m.in.: dwa szpitale i poliklinikę w Warszawie
i kilkanaście podobnych ośrodków leczniczych w miastach wojewódzkich, dwanaście
sanatoriów19, siedem domów wczasowych20, a nawet pięć przedszkoli w samej tylko
stolicy. Rozrost aparatu niósł ze sobą również wzrost liczby etatów pomocniczych.
Rozkazy personalne MBP zawierają wiele informacji o stanowiskach, świadczących
o przeroście zatrudnienia w resorcie. W wykazie stanowisk resortowych przewidzia-
no etaty np.: pedalarza Centralnej Drukarni MBP w Łodzi21, pielęgniarki oseskowej
oddziału ginekologiczno-położniczego Centralnego Szpitala MBP22, inspektora ds.
trykotarstwa i tkactwa Wydziału Pracy Departamentu Więziennictwa23 czy magazy-
niera działu leków suchych, specyfików, trucizn i narkotyków Centralnej Składnicy
Sanitarnej Szefostwa Służby Zdrowia24.
W ciągu pierwszych dwunastu lat swego istnienia aparat bezpieczeństwa w Polsce
zmieniał nie tylko swą liczebność i strukturę. Znacznym zmianom uległy także me-
tody pracy, w której coraz powszechniej zaczęto wykorzystywać środki techniczne.
Począwszy od 1953 r. funkcjonariusze MBP byli stałymi klientami międzynarodo-
wych Targów Lipskich25, na których kupowano nowoczesny sprzęt niezbędny w pracy
operacyjnej i środki łączności. Poprzez pośredników zakupów dokonywano także
na terenie wrogiej NRF26. Stale podwyższano przy tym kwalifikacje pracowników.
Dokumenty MBP i KdsBP z okresu 1953–1956 świadczą o częstych wyjazdach funk-
cjonariuszy z Polski na szkolenia do NRD27, ZSRR28 i Czechosłowacji29.
Realizację zasadniczych działań aparatu bezpieczeństwa przewidziano dla dwóch
jego głównych pionów: operacyjnego i śledczego. Czynności usługowe wobec nich
spełniały służby pomocnicze (np. łączności, kwatermistrzostwa, uzbrojenia).
Urząd Bezpieczeństwa posługiwał się metodami działań typowymi dla służb spe-
cjalnych państw totalitarnych. Funkcjonariusze operacyjni i śledczy na skalę masową
stosowali m.in.: rozmowy prewencyjne, zatrzymania i aresztowania, pobicia, brutalne
śledztwa, inwigilację osób, korespondencji, lokali, ale także porwania i uprowadze-
nia, mordy polityczne, egzekucje w więzieniach i aresztach. O przypadkach zabójstw,

19
Sanatoria w Busku, Cieplicach, Głuchołazach, Kańsku, Korczakowie, Krynicy, Kudowie, Otwocku, Szklar-
skiej Porębie (Jurata, Rzemieślnik i Witoldówka) oraz Żegiestowie.
20
Domy wczasowe w Bierutowicach („Marysieńka”), Jastrzębiej Górze, Karpaczu (Zameczek „Raj”), Między-
wodziu, Sopocie, Zakopanym i Zatrzebiu.
21
AIPN, 0990/12, Rozkazy personalne MBP za rok 1945, k. 175.
22
AIPN, 0990/22, t. 4, Rozkazy personalne MBP za rok 1946, k. 200.
23
AIPN, 0990/15, t.1, Rozkazy personalne MBP za rok 1946, k. 43.
24
AIPN, 0990/28, Rozkazy personalne MBP za rok 1948, k. 248.
25
AIPN, 0990/37, Rozkazy personalne MBP za rok 1953, k. 349; AIPN, 0990/40, Rozkazy personalne MBP za
rok 1954, k. 413; AIPN, 0990/43, Rozkazy personalne KdsBP za rok 1955, k. 250, 361.
26
AIPN, 0990/44, Rozkazy personalne KdsBP za rok 1956, k. 51.
27
Szkolenia w Stasi prowadzono głównie w zakresie techniki operacyjnej (AIPN, 0990/44, Rozkazy personalne
KdsBP za rok 1956, k. 166).
28
AIPN, 0990/45, Rozkazy personalne KdsBP za rok 1956, k. 337, 408.
29
AIPN, 0990/44, Rozkazy personalne KdsBP za rok 1956, k. 196.

22
otruć, rozstrzeliwań bez sądu zeznawał w 1954 r. oficer sowiecki mjr Bronisław
Szymański30. Wśród skrytobójczo zamordowanych wymienił m.in. członka KG NZW
Tadeusza Łabędzkiego31, kapelana 27. Wołyńskiej DP AK ks. Jana Dąbrowskiego32
i naczelnika więzienia w Rawiczu Zygmunta Grabowskiego33.
W zakresie obowiązków pracowników operacyjnych przewidziano: zakładanie
i prowadzenie różnego rodzaju spraw (np. agenturalnego rozpracowania, spraw-
dzenia, poszukiwania), werbowanie i prowadzenie osobowych źródeł informacji,
organizowanie zasadzek, inwigilacji, aresztowań, wstępne przesłuchania.
Budzący powszechną grozę oficerowie śledczy UB z kolei, po przejęciu spraw od funk-
cjonariuszy z pionu operacyjnego, prowadzili przesłuchania, opracowywali akty oskarże-
nia, werbowali agenturę celną, doraźnie brali udział także w aresztowaniach. Głównym
celem ich pracy było poszerzenie informacji zebranych przez pion operacyjny, przydat-
nych do dalszych działań operacyjnych oraz do przyszłych czynności procesowych.
Badane od kilkunastu lat w szerokim zakresie skutki prowadzonych przez UB
działań operacyjno-śledczych odsłaniają kolejne obszary aktywności wszechobec-
nego aparatu. Obiektami działalności operacyjnej funkcjonariuszy aparatu bezpie-
czeństwa byli autentyczni lub wyimaginowani przeciwnicy władzy komunistycznej
instalowanej od 1944 r. w Polsce, zarówno ci instytucjonalni, jak i personalni, zwią-
zani rodzinnie lub środowiskowo ze strukturami Polskiego Państwa Podziemnego,
tradycją lub instytucjami II RP czy Kościołem34. „Wrogiem ludu” (de facto wrogiem
partii) była ponadto każda osoba, niezależnie od wieku, płci, pochodzenia czy naro-
dowości, nieuznająca władzy PPR/PZPR, niegodząca się z narzuconym systemem,
niezadowolona z poczynania władz lub je krytykująca, niepotrafiąca sprostać stawia-
nym przez partię zadaniom (np. dostawy obowiązkowe) itp.
Z czasem system bezprawia i terroru dotknął również, w znacznie mniejszej jed-
nak skali, ludzi go tworzących i bezgranicznie mu oddanych. Za kratami znaleźli się
m.in. Władysław Gomułka35, Michał Rola-Żymierski36 (do 1949 r. minister obrony

30
Bronisław Szymański (ur. 1922), funkcjonariusz MBP; żołnierz 1. DP im. Tadeusza Kościuszki (1943–1944),
absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie (1944), członek grupy MBP gen. Romana Romkowskiego (1944–1945),
oficer śledczy w Departamencie Śledczym MBP (1945–1954); w 1954 r. odwołany do ZSRR; 15/16 XII 1954 r.
został przesłuchany przez KGB w Gatczynie pod Petersburgiem na okoliczność jego służby w MBP w Polsce.
31
Tadeusz Łabędzki (1917–1946), członek Stronnictwa Narodowego, Młodzieży Wszechpolskiej, redaktor
konspiracyjnego pisma „Wszechpolak”, żołnierz NZW (1945–1946); aresztowany w Łodzi 7 IV 1946 r., zamor-
dowany 9 VI 1946 r. przez funkcjonariuszy MBP.
32
Jan Dąbrowski „Rafał” (1910–1945), ksiądz rzymskokatolicki, kapelan 27. Wołyńskiej DP AK; aresztowany
w Lublinie w sierpniu 1944 r., zamordowany przez funkcjonariuszy MBP w maju (25?) 1945 r.
33
Zygmunt Grabowski (1887–1945), funkcjonariusz więziennictwa; zastępca naczelnika więzienia w Rawiczu
(1936–1939); po wojnie zgłosił się do pracy w więzieniu w Rawiczu, naczelnik w okresie 29 III–10 IV 1945 r.;
10 IV 1945 r. zamordowany przez funkcjonariuszy MBP. Zob. M. Grabska-Taczanowska, Major Bronisław
Szymański zeznaje w Gatczynie w 1954 r., „Pamięć i Sprawiedliwość. Biuletyn GKBZpNPIPN” 1995, t. 38,
s. 262–282. K. Bedyński, Przedwojenni funkcjonariusze...
34
A. Paczkowski, Aparat bezpieczeństwa w latach odwilży...
35
Władysław Gomułka „Wiesław” (1905–1982), działacz komunistyczny, polityk; w okresie przedwojennym
kilkakrotnie więziony za działalność komunistyczną; sekretarz (1943–1945), następnie sekretarz generalny
KC PPR, członek BP KC PPR/PZPR (1944–1948), I wicepremier i minister Ministerstwa Ziem Odzyskanych
(1944–1949); w 1948 r. oskarżony o „odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne”, więziony w latach 1951–1954;
1956–1970 I sekretarz KC PZPR.
36
Zob. przypis 16.

23
narodowej), Marian Spychalski37, Grzegorz Korczyński38, Wacław Komar39 i wielu
innych. W okresie przyspieszonej stalinizacji kraju strach przed uwięzieniem i repre-
sjami dotykał wszystkich bez wyjątku grup społecznych i zawodowych.
Następstwa wydarzeń 1953 r. w ZSRR stworzyły warunki do przeprowadzenia
– początkowo niewielkich i powolnych – zmian politycznych w Polsce, które nie mo-
gły ominąć wszechwładnego – jak się wydawało – aparatu bezpieczeństwa. Kierujący
od 1944 r. RBP/MBP gen. Radkiewicz po raz pierwszy wypowiedział słowa krytyki
pod adresem podległych sobie służb 4 III 1954 r. na naradzie aktywu partyjnego
MBP40. Na fali odwilży coraz częściej otwarcie krytykowano sposób funkcjonowania
ministerstwa. Ogromną rolę odegrały wówczas, nadawane począwszy od 28 września
1954 r., zeznania zbiegłego na Zachód Józefa Światły, kompromitujące MBP i jego
funkcjonariuszy.
W grudniu 1954 r. w oficjalnym organie partii „Nowe Drogi” zamieszczono tekst
krytykujący „wypadki poważnego naruszania praworządności przez poszczególne
ogniwa służby bezpieczeństwa”41. Po raz pierwszy zapowiadano w nim możliwość
otrzymania zadośćuczynienia za doznane krzywdy.
Zanim doszło do realizacji formułowanych u schyłku 1954 r. deklaracji, pod-
jęto działania likwidujące MBP. 9 grudnia 1954 r. na jego miejsce powołano dwa
odrębne resorty: Komitet ds. Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwo Spraw
Wewnętrznych. Zasadnicze obowiązki zlikwidowanego ministerstwa przejął KdsBP.
Wspomniany Dekret z 20 lipca 1954 r. zadania stojące przez funkcjonariuszami
nowego urzędu formułował słowami, których treść nie pozostawiała złudzeń, co
do wyznaczonej Komitetowi roli: „Działając na podstawie prawa ludowego organy
bezpieczeństwa publicznego prowadzą nieugiętą walkę z agentami imperializmu,
szpiegami, dywersantami, sabotażystami i innymi elementami godzącymi w ustrój
demokracji ludowej oraz z wszelką działalnością wymierzoną przeciw budownictwu
socjalistycznemu w Polsce”42.

37
Marian Spychalski (1906–1980), działacz komunistyczny, marszałek WP; organizator GL, członek KRN, szef
sztabu WP, zastępca naczelnego dowódcy WP ds. polityczno-wychowawczych, I wiceminister ON (1944–1949);
po usunięciu z wojska w 1949 r. minister budownictwa, architekt we Wrocławiu; więziony w latach 1950–1956;
po zwolnieniu m.in. minister obrony narodowej (1956–1968), przewodniczący Rady Państwa (1968–1970).
38
Grzegorz Korczyński, właśc. Stefan Jan Kilanowicz (1915–1971), gen. bryg.; uczestnik wojny domowej
w Hiszpanii (1936–1938), jeden z organizatorów GL i AL, pomocnik ministra BP ds. operacyjnych (1946–1948);
aresztowany w 1951 r. w związku ze sprawą Władysława Gomułki; po zwolnieniu z więzienia szef Zarządu II
Sztabu Generalnego WP (1957–1965); wiceminister ON (1965–1971), ambasador w Algierii (1971).
39
Wacław Komar, właśc. Mendel Kossoj (1909–1992), gen. bryg.; uczestnik wojny domowej w Hiszpanii (1936–
–1938), szef oddziału II Sztabu Generalnego WP (1945–1947), dyrektor Wydziału II Samodzielnego MBP
(1947), dyrektor Departamentu VII MBP (1947–1950), wiceminister ON i kwatermistrz WP (1951–1953);
więziony w latach 1953–1956; po zwolnieniu dowódca Wojsk Wewnętrznych (1956–1960); dyrektor generalny
MSW (1960–1967).
40
D. Jarosz, Nieznany dokument...
41
Umacniamy ludową praworządność (artykuł wstępny), „Nowe Drogi” 1954, nr 12, s. 7: „Partia i rząd ostatnio
stwierdziły wypadki poważnego naruszania praworządności przez poszczególne ogniwa służby bezpieczeństwa,
wypadki postępowania sprzecznego z ustawami władzy ludowej, z polityką partii, z humanistyczną ideą socja-
lizmu, której służy nasze państwo ludowe. Wypadki te są obecnie badane. Obywatele, którzy padli ofiarą tego
rodzaju naruszeń praworządności, zostali zwolnieni z więzienia i otrzymują pełne zadośćuczynienie za wyrzą-
dzoną im krzywdę; zostanie uczynione wszystko, aby ułatwić im powrót do normalnego życia i pracy...”.
42
Dz.U. 1954, nr 34, poz. 142.

24
Istniejący zaledwie dwa lata KdsBP rozwiązano 28 listopada 1956 r. Jego kompe-
tencje przejęło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Na bazie kadr i struktur Urzędu
Bezpieczeństwa powstała zamaskowana przed społeczeństwem w komendach woje-
wódzkich Milicji Obywatelskiej Służba Bezpieczeństwa (w powiatach Referaty SB)43,
spełniająca przez następne ponad trzydzieści lat rolę tajnej policji politycznej w Polsce.
W latach 1944–1956, w wyniku zastosowanego terroru, rozbito (przy współpracy
sowieckiej) zbrojne i polityczne podziemie niepodległościowe, zdławiono legalną
opozycję polityczną, wyniszczono elity II RP, uderzono w Kościół katolicki i pol-
ską wieś. Opierając się na niezwykle represyjnym ustawodawstwie, skazano na karę
śmierci i w większości stracono ok. 5 tys. osób44. Na wzór sowiecki stworzono Gułag
liczący w 1954 r. 179 obiektów więziennych, w tym 51 więzień centralnych, 85 wię-
zień karno-śledczych, 2 zakłady dla młodocianych, 2 kolonie rolne i 39 Ośrodków
Pracy Więźniów45, przez który przeszło ponad milion osób. Tylko w 1951 r. więziono
110 tys. osób, w tym 14 tys. więźniów tzw. antypaństwowych. W 1953 r. liczby te
wynosiły odpowiednio 162 tys. i 9 tys.46 Nawet w opinii osób pełniących kierownicze
stanowiska w służbie więziennej: „Polska była jednym wielkim więzieniem”47.
Równie tragiczny bilans dwunastu powojennych lat sprawowania przez komuni-
stów władzy w Polsce nie byłby możliwy bez istnienia rozbudowanego, podporządko-
wanego PPR/PZPR, powiązanego ze służbami specjalnymi ZSRR aparatu bezpie-
czeństwa, działającego na krawędzi nawet ówczesnego prawa, a także poza nią.

Krzysztof Szwagrzyk

Struktura aparatu bezpieczeństwa


Ponad dwunastoletni okres funkcjonowania Resortu/Ministerstwa Bezpieczeń-
stwa Publicznego i powstałego na jego bazie Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicz-
nego obfitował w zarządzenia, decyzje i rozkazy, na podstawie których w latach
1944–1956 aparat bezpieczeństwa podlegał rozbudowie i reorganizacji. Analiza re-
sortowych aktów normatywnych i dostępnej literatury nie pozwala, przynajmniej do
czasu powołania KdsBP, na wyodrębnienie jakichkolwiek cezur, które dzieliłyby ten
przedział czasu, na pewne naturalne, naznaczone gruntowną reorganizacją całego
aparatu, okresy. Zmiany dokonywały się najczęściej w sposób doraźny, niesystemo-
wy. Bezpieka bowiem, przez cały okres działalności doskonaliła i dostosowywała swe
struktury do potrzeb wynikających z polityki realizowanej przez suwerena jej poczy-
nań, partię komunistyczną.
Już w kilka dni po przybyciu do Lublina, 1 sierpnia 1944 r., Stanisław Radkiewicz
rozpoczął organizowanie struktur RBP. Utworzono wówczas trzy pierwsze jednostki:

43
Ludzie bezpieki... s. 19.
44
O karach śmierci w latach 1944–1956 z Krzysztofem Szwagrzykiem i Janem Żarynem rozmawia Barbara Polak,
„Biuletyn IPN” 2002, nr 11, s. 4–29.
45
H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990..., s. 71.
46
K. Bedyński, Niektóre oblicza..., s. 12.
47
Ibidem.

25
Wydział Operacyjny (Kontrwywiad), na którego czele stanął Roman Romkowski,
Wydział Personalny z kierownikiem Mikołajem Orechwą i Sekretariat kierownika
Resortu z Julianem Konarem. Ówczesny Kontrwywiad realizować miał całość za-
gadnień operacyjnych wynikających z kompetencji przydzielonych RBP: zwalczanie
szpiegostwa (głównie pozostałości niemieckiej agentury, likwidacja resztek niemiec-
kiej administracji okupacyjnej, ujawnianie zdrajców narodu polskiego oraz rozpra-
cowywanie i zwalczanie, określanych mianem „reakcji”, cywilnych i wojskowych
struktur Polskiego Państwa Podziemnego48. Sukcesywnie powoływano dalsze jed-
nostki organizacyjne Resortu: 22 sierpnia 1944 r. został utworzony Wydział Ochrony
PKWN (rządu) – kierownik Leon Andrzejewski. W grudniu tegoż roku w skład wy-
działu weszło jeszcze 837 żołnierzy z Brygady Wojsk Wewnętrznych49. Następnymi
jednostkami były: powołana 30 sierpnia 1944 r. Komendantura (ochrona gmachów
i obiektów podległych RBP) – kierownik Stefan Sobczak; 1 września 1944 r. Wydział
Cenzury (perlustracja korespondencji) – kierownik Michał Rossner i 26 września
1944 r. Biuro Prawne – kierownik Zygmunt Braude. W połowie września 1944 r.
w skład resortu weszła Sekcja Więzienna – kierownik Adam Wróblewski, która
w listopadzie tego roku została przemianowana na Wydział Więziennictwa i Obo-
zów, kierowany przez Teodora Dudę, 20 grudnia powstał Wydział Finansów – kie-
rownik Edward Kalecki, zaś 28 tegoż miesiąca pełniącym obowiązki kierownika
organizowanego już od sierpnia 1944 r. Wydziału Wywiadu mianowano Stefana
Antosiewicza50.
Przekształcenie PKWN w Rząd Tymczasowy, a w ślad za tym RBP w Minister-
stwo Bezpieczeństwa Publicznego zapoczątkowało w pierwszej połowie 1945 r. reor-
ganizacyjne zmiany w strukturze resortu. Według jego kierownictwa, nowa struktura
miała być zbudowana tak, by aparat „mógł wniknąć przy pomocy swojej agentury
do wszystkich warstw społecznych i potencjalnie wrogich środowisk i by mógł
z powodzeniem walczyć z antypaństwowymi elementami”51. Już 1 stycznia dotych-
czasowy Kontrwywiad został przemianowany w Departament I MBP. Tworzyło go
na szczeblu centrali osiem wydziałów: Wydział I – do walki z niemieckim szpiego-
stwem i pozostałościami podziemia hitlerowskiego w Polsce; Wydział II – do walki
z reakcyjnym podziemiem; Wydział III – do walki z bandytyzmem politycznym; Wy-
dział IV – ochrona gospodarki narodowej; Wydział V – ochrona legalnych organi-
zacji politycznych i społecznych przed infiltracją podziemia; Wydział VI – transport,
łączność; Wydział VII – obserwacja zewnętrzna; Wydział VIII – śledczy52.
Zadania poszczególnych komórek organizacyjnych Kontrwywiadu w terenie,
już jednak ze znaczącymi zmianami kompetencyjnymi, precyzuje pismo kierow-

48
Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 15–16; Z. Jakubowski, Organy bezpieczeństwa i porządku publicznego
(historia i dzień dzisiejszy), Warszawa 1984, s. 25–26.
49
Rozkaz nr 6 kierownika RBP z dnia 21 XII 1944 r. [w:] Z. Nawrocki, Zamiast wolności..., s. 28.
50
Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 16–17.
51
Pismo kierownika Wydziału Personalnego MBP do kierownika WUBP w Lublinie z dnia 16 lutego 1945 r.,
Wyjaśnienie do Wojewódzkiego Etatu [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 26.
52
Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 23–24; H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990...,
s. 21–22. Autorzy obu opracowań podają mylnie zakresy kompetencyjne wydziałów IV, V i VI Departa-
mentu I.

26
nika Wydziału Personalnego MBP do kierownika WUBP w Lublinie z 16 lutego
1945 r. Według niego Sekcja 1 Wydziału I WUBP (odpowiednik Wydziału I De-
partamentu I MBP): „organizuje pracę w kierunku wykrycia niemieckiej agentury,
volksdeutschów i innych niemieckich sługusów. Werbuje, wychowuje i utrzymuje
łączność z agenturą w celu rozpracowania wrogiego elementu”; Sekcja 2: „orga-
nizuje prace przeciwko wszystkim antypaństwowym elementom znajdującym się
w różnych nielegalnych partiach i organizacjach, jak: sanacja, endecja, antypaństwo-
we elementy chłopskie i mniejszości narodowe. Werbuje, wychowuje i utrzymuje
łączność z agenturą w celu rozpracowania tego elementu”; Sekcja 3: „organizuje
pracę przeciwko wszystkim antypaństwowym elementom, które przenikają do partii
rządzących, zaśmiecają je, oraz przeciwko wrogiej agenturze wśród duchowieństwa,
inteligencji i młodzieży. Werbuje agenturę, wychowuje ją i utrzymuje z nią łącz-
ność w celu rozpracowania tego elementu”; Sekcja 4: „prowadzi pracę przeciwko
wszystkim antypaństwowym elementom działającym w przemyśle i usiłującym or-
ganizować sabotaże, dywersję, szpiegostwo i szkodnictwo w przemyśle państwowym
oraz przeciwko prywatnym przemysłowcom, którzy świadomie nie dopuszczają do
wykonywania państwowych zadań gospodarczych. Werbuje agenturę, wychowuje ją
i utrzymuje z nią łączność w celu rozpracowania tego elementu”; Sekcja 5: „pro-
wadzi pracę przeciwko działalności antypaństwowej osób i organizacji stawiających
sobie za zadanie zwalczanie reformy rolnej, zarówno jak i innych posunięć rządu
w dziedzinie rolnej. Prowadzi pracę przeciwko różnym wrogim agenturom, ukry-
wającym się we wsiach i folwarkach. Werbuje agenturę i wychowuje ją, jak również
utrzymuje z nią łączność w celu rozpracowania tego elementu”; Sekcja 6: „Prowadzi
pracę przeciwko antypaństwowej działalności osób i organizacji, stawiających sobie
za zadanie dezorganizowanie transportu kolejowego, samochodowego, drogowego,
rzecznego, morskiego i powietrznego oraz łączności: poczta, telefony, telegraf, radio
– drogą organizacji sabotażu, szkodnictwa i dywersji, jak również przeciwko osobom
pracującym w transporcie i łączności, a zajmującym się szpiegostwem na rzecz ob-
cego mocarstwa. Werbuje agenturę, wychowuje ją i utrzymuje z nią łączność w celu
rozpracowania tego elementu”; Sekcja 7: „przeprowadza dla wszystkich operacyj-
nych sekcji i wydziałów […] wywiad lub zewnętrzną obserwację obiektów”; Sekcja 8:
„na podstawie materiałów otrzymanych od kierownictwa [Departamentu I – Z.N.]
i na jego zlecenie przeprowadza aresztowania i prowadzi śledztwo. Werbuje w razie
potrzeby agenturę spośród znajdujących się w śledztwie”53.
Po konferencji poczdamskiej sankcjonującej granice nowej Polski i po zorga-
nizowaniu sieci terenowych urzędów bezpieczeństwa publicznego w całym kraju,
jesienią 1945 r. nastąpiły dalsze zmiany w strukturze organizacyjnej kontrwywiadu.
Z dotychczasowego Departamentu I wyłączono niektóre piony odpowiedzialne
za rozpracowywanie i zwalczanie przeciwników władzy komunistycznej, a „nowy”
kontrwywiad, zachowując numerację Departamentu I, podzielony został na pięć
wydziałów: Wydział I: do walki z niemieckim szpiegostwem, składał się początkowo
z dwóch sekcji: Sekcja 1 – szpiegostwo niemieckie, Sekcja 2 – volksdeutsche. W lutym

53
Z dziejów kontrwywiadu..., s. 28–29.

27
1946 r. utworzono Sekcję 3 do zwalczania podziemia niemieckiego54, po czym w lip-
cu tego roku połączono sekcje 1 i 2 w Sekcję 1, a Sekcja 3 otrzymała numer 255;
Wydział II – do walki z wywiadem angielskim; Wydział III – do walki z wywiadem
amerykańskim i francuskim, Sekcja 1 – wywiad amerykański, Sekcja 2 – wywiad fran-
cuski; Wydział IV – do walki z wywiadem innych państw; Wydział V – „operacyjnej
obsługi i ochrony Misji Zagranicznej na terytorium Polski”, Sekcja 1 – agenturalno-
-operacyjna, Sekcja 2 – obserwacji zewnętrznej, Sekcja 3 – techniki operacyjnej56.
Czasowo podporządkowany personalnie dyrektorowi Departamentu I miał pozostać
także dotychczasowy Wydział II byłego Departamentu I (do walki z reakcyjnym pod-
ziemiem, nazywany – dla odróżnienia od komórek stricte kontrwywiadowczych – Wy-
działem „A”)57.
W terenie praca kontrwywiadu zorganizowana miała być w czterech sekcjach: wy-
wiad niemiecki, angielski, amerykański i francuski, pozostałe wywiady, choć bardzo
prawdopodobnym jest, że w niektórych województwach istniały jedynie trzy sekcje.
Przykładowo, w WUBP w Rzeszowie Sekcja 1, oprócz walki z wywiadem niemieckim,
zajmowała się także: volksdeutschami, niemieckimi konfidentami i współpracowni-
kami byłych niemieckich władz okupacyjnych, rozpracowaniem stanów osobowych
władz i służb hitlerowskich: gestapo, SS, SD oraz Kripo, kontrolowała ruch osobowy
Polaków-repatriantów (m.in. powracających do kraju jeńców wojennych, więźniów
obozów koncentracyjnych i powracających z przymusowych robót), zbierała także
materiały pomocne różnym instytucjom tropiącym hitlerowskich zbrodniarzy; Sek-
cja 2 – pracowała „na kierunku” angielskim, ale zajmowała się także nielegalnymi
wyjazdami obywateli polskich za granicę, kontaktami Polaków z cudzoziemcami,
powracającymi do kraju żołnierzami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, tzw.
andersowcami, oficerami wywiadu AK i przedwojennej „dwójki” oraz rozpracowy-
waniem obiektów „podatnych na działalność szpiegowską”: SP, PSL i PUR; wreszcie
Sekcja 3, która, oprócz pracy „na kierunku” romańskim i amerykańskim, zajmowała
się także zwalczaniem działalności wywiadowczej pozostałych państw, przeciwdzia-
łaniem przemytowi, a także, biorąc pod uwagę specyfikę województwa, rozpracowa-
niem i przeciwdziałaniem działalności OUN-UPA58.
Kolejna reorganizacja pionu kontrwywiadu nastąpiła w początkach roku 1948.
Departament I MBP rozbudowany został wówczas do liczby ośmiu wydziałów: Wy-
dział I – „zagadnienia: organizacje poniemieckiej okupacji, Gestapo, agenci Gesta-
po, volksdeutsche, kryminalna policja, podziemie niemieckie, siatka wywiadowcza
niemiecka, ekstradycja, itp.; placówki dyplomatyczne i inne placówki oficjalne,

54
AIPN, MBP, 870, Gabinet Ministra, Organizacja Departamentu I MBP 1946 r., Rozkaz organizacyjny
o utworzeniu 3 Sekcji w Wydziale I Departamentu I MBP dyrektora I Departamentu MBP, płk. Romkowskie-
go, 8 II 1946 r., k. 2–4.
55
Ibidem, Rozkaz organizacyjny [bez numeru] ministra BP z lipca 1946 r. [brak daty dziennej], k. 5–6.
56
Rozkaz nr 51 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 6 września 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 34–35.
57
Ibidem, s. 35.
58
Rozkaz nr 76 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 27 listopada 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 40; AIPN Rz, 04/49, Sprawozdania z pracy Wydziału I WUBP w Rzeszowie za lata 1945–1949; L. Pawliko-
wicz, Kontrwywiad Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w latach 1948–1954, według relacji płka Stefana
Antosiewicza, „Rzeszowskie Zeszyty Naukowe. Prawo-Ekonomia”, t. 17, Rzeszów 1995, s. 131–144.

28
jak – charytatywne, kulturalne, handlowe, sportowe itp. Austrii”; Wydział II – „za-
gadnienia siatek wywiadowczych oraz placówek dyplomatycznych i innych placówek”
oficjalnych Anglii i jej dominiów (Kanada, Indie, Australia, itd.)”; Wydział III – „za-
gadnienia krajów romańskich (Belgia, Francja, Szwajcaria, Luksemburg, Hiszpania,
Portugalia, Włochy), siatka wywiadowcza tych krajów oraz placówki dyploma-
tyczne i inne oficjalne”; Wydział IV – „zagadnienia siatek wywiadowczych oraz
placówek dyplomatycznych i innych krajów skandynawskich (Szwecja, Norwegia,
Finlandia, Dania, Holandia [sic!]), krajów bałkańskich (Jugosławia, Bułgaria, Ru-
munia, Węgry [sic!], Czechosłowacja [sic!], Albania, Grecja), Bliskiego i Dalekie-
go Wschodu (Egipt, Turcja, Palestyna i kraje arabskie, Chiny, Japonia, Malaje)”;
Wydział V – „zagadnienia siatek wywiadowczych oraz placówek dyplomatycznych
i innych oficjalnych – Stanów Zjednoczonych i krajów Ameryki Południowej i Cen-
tralnej (za wyjątkiem Kanady)”; Wydział VI – „zagadnienia siatek wywiadowczych
polskich ośrodków emigracyjnych (andersowska, międzymorze, Oddział VI, dwójka
przedwojenna) oraz wywiadu organizacji podziemnych w okresie okupacji i obecnie,
zagadnienia rozpracowania repatriacji i filtracji repatriantów”; Wydział VII – „za-
gadnienia rejestracji cudzoziemców”; Wydział Ogólny – „sprawy ogólne, kancela-
ryjne, organizacyjne, personalne, ewidencyjne, sprawozdawczość”59. W rok później
przedstawiona wyżej struktura kontrwywiadu wzbogaciła się o Wydział „O”, mający
za zadanie prowadzenie obserwacji zewnętrznej placówek dyplomatycznych państw
kapitalistycznych i ich pracowników60.
Brak zachowanych aktów normatywnych nie pozwala na precyzyjne odtworzenie
zmian zachodzących w strukturze organizacyjnej pionu kontrwywiadu do końca
funkcjonowania MBP i w okresie działalności KdsBP. Z całą pewnością można
przyjąć, iż jeszcze przed likwidacją MBP Departament I uległ rozbudowie. Świadczy
o tym m.in. przesunięcie w czerwcu 1954 r. do kontrwywiadu (jako Wydział X) do-
tychczasowego Wydziału II Departamentu III, zajmującego się „nacjonalizmami”:
ukraińskim, litewskim, białoruskim oraz tzw. białą emigracją61. W ramach KdsBP
dokonano jedynie powierzchownej reorganizacji struktur służby bezpieczeństwa.
W jej wyniku nastąpiła także częściowa zmiana numeracji pionów operacyjnych
i śledczego. Działalnością kontrwywiadowczą, której kierunki pozostały, można za-
łożyć, bez większych zmian, miał odtąd zajmować się Departament II62.
Na początku kwietnia 1945 r. utworzono w MBP nową jednostkę, Departa-
ment II63. Jej organizację rozpoczęto jednak wcześniej, o czym świadczy pismo kie-
rownika Wydziału Personalnego MBP, mjr. Orechwy, z lutego 1945 r. do kierownika
WUBP w Lublinie. Czytamy w nim m.in.: „Wydział II […] [WUBP] Sekcja 1 orga-
59
Pismo dyrektora Departamentu I MBP, płk. Gajewskiego do naczelników wydziałów I Wojewódzkich Urzędów
Bezpieczeństwa Publicznego z dnia 12 lutego 1948 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 45–46.
60
Rozkaz nr 22 wiceministra bezpieczeństwa publicznego, gen. M. Mietkowskiego z dnia 11 maja 1949 r. [w:]
ibidem, s. 47.
61
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 045/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k.76–77.
62
Zarządzenie 05/54 Przewodniczącego KdsBP z dnia 29 XII 1954 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 59–60;
AIPN, KdsBP, 608, 543, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 017/org. przewodniczącego
KdsBP, 11 III 1955 r., k. 37–38.
63
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 69.

29
nizuje kartotekę szpiegów, dywersantów, volksdeutschów, AK-owców, NSZ-owców
i innych antypaństwowych elementów. Na żądanie wydaje operacyjnym sekcjom in-
formacje o elementach antypaństwowych, znajdujących się w ewidencji. Organizuje
przechowywanie (archiwum) spraw zakończonych przez sekcje operacyjne. Orga-
nizuje przechowywanie i ewidencję depozytów aresztowanych i rzeczy skonfisko-
wanych. Grupa szyfrowa rozszyfrowuje i zaszyfrowuje telegramy. Grupa łączności
radiowej utrzymuje łączność radiową ze swoimi abonentami”. Z pisma dowiadujemy
się także, iż jednostka ta miała nadzorować i koordynować pracę Laboratorium
Daktyloskopijnego, Cenzury Wojennej (perlustracja korespondencji) i Centralnego
Biura Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk64. Jednostkę stopniowo rozbudowywa-
no i reorganizowano. W lipcu 1945 r. Departamentowi podporządkowano Wydział
Kontroli Pomiarów (Miernictwa), do którego zadań należało m.in.: wykonywanie
zdjęć fotograficznych i topograficznych, zaopatrywanie jednostek MBP w mapy,
wydawanie zezwoleń dla uprawnionych instytucji na wykonywanie prac mierniczych,
udzielanie zgody na wykonywanie fotografii obiektów specjalnych. W listopadzie
tego roku CBKPPiW, podległe dotąd Departamentowi II, wyłączono z MBP i pod-
porządkowano Prezydium Rady Ministrów65. Najprawdopodobniej w tym samym
roku wyłączono jeszcze z Departamentu II zagadnienia związane z cenzurą (przede
wszystkim perlustracja korespondencji), a w styczniu 1946 r. dotychczasowy Wydział
Cenzury przekształcono w Główny Urząd Cenzury, który miał prowadzić działal-
ność „w celu wykrycia szkodników, wrogów państwa i narodu polskiego, korzysta-
jących w swej zbrodniczej działalności z łączności pocztowo- i telekomunikacyjnej
i radiowej”. Prawdopodobnie nowa jednostka nosiła nazwę zastępczą: na szczeblu
centrali – Samodzielny Wydział VIII, w terenie – Wydział VIII66. W grudniu 1946 r.
powołano na jej miejsce Biuro „B”67, o tych samych kompetencjach, które rok póź-
niej rozwiązano, a jego komórki wraz z zadaniami przejął na powrót Departa-
ment II68. W pierwszej połowie 1948 r. jego struktura przedstawiała się następująco:
Wydział I – kartoteka, ewidencja operacyjna; Wydział II – fotografika i ekspertyzy;
Wydział III – radiołączność; Wydział IV (specjalny) – szyfrowy; Wydział V – poczta
specjalna; Wydział VI – zaopatrzenia technicznego; Wydział VII – kontroli (kore-
spondencji?); Wydział VIII – techniki specjalnej; Wydział IX – łączności; Wydział
Ogólny (w jego składzie sekcja archiwum) i Stacja Specjalna. Ponadto w strukturze
tej funkcjonowały: Wydział Kontroli Pomiarów (Miernictwa) w latach 1945–1946;
Wydział Łączności w roku 1946; Sekretariat Główny w latach 1947–1948; Wydział
Zaopatrzenia Technicznego w latach 1945–1948; Wydział Specjalny w roku 1945
i Wydział Druków w roku 194569.

64
Pismo kierownika Wydziału Personalnego MBP do kierownika WUBP w Lublinie z dnia 16 lutego 1945 r.,
Wyjaśnienie do Wojewódzkiego Etatu [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 24–31.
65
Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 14; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 82.
66
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 26.
67
Rozkaz nr 113 ministra BP z 2 XII 1946 r. (ibidem).
68
AIPN, MBP, 2585, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjny nr 082/org. mi-
nistra BP, 2 XII 1947 r., k. 122–123.
69
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 69–83; AIPN, MBP, 2586, Departament Kadr, Rozkazy organizacyjne
1948 r., Rozkaz organizacyjny nr 026/org. ministra BP, 31 III 1948 r., k. 48–49.

30
W czerwcu 1950 r. Departament II zreorganizowano. Wyłączono z niego przede
wszystkim zagadnienia zabezpieczenia łączności jednostkom MBP oraz łączności
specjalnej władz państwowych i partyjnych, tworząc nowy Departament Łączno-
ści (w KdsBP pod niezmienioną nazwą) oraz kwestie związane z gromadzeniem,
przechowywaniem, zabezpieczeniem i udostępnianiem materiałów archiwalnych,
tworząc samodzielne Centralne Archiwum MBP (w KdsBP zmieniło nazwę na
Archiwum KdsBP). W Departamencie II pozostały: Wydział I – kartoteka i ewi-
dencja operacyjna; Wydział II – fotografii śledczej i dokumentacji operacyjnej; Wy-
dział III – pocztowy; Wydział IV – szyfrowy; Wydział V – technika operacyjna: PT
(Podsłuch Telefoniczny) i PP (Podgląd Pokojowy); Wydział VI – ekspertyzy i regi-
stratury; Wydział VII – sekcja opracowań, informacji i kontroli terenu, technika i la-
boratorium. W końcu tego roku Departament II przejął jeszcze od Departamentu V
zagadnienia związane z operacyjnym zabezpieczeniem instytucji radiowych i Przed-
siębiorstwa „Ruch”. W 1952 r. wyłączono z pionu II Wydział IV – szyfrów, tworząc
Biuro „C”70.
W ramach KdsBP na bazie dotychczasowego Departamentu II utworzono po-
czątkowo departamenty IX i X, a w grudniu 1955 r. jeszcze Biuro „W”71. Departa-
ment IX – Techniki Operacyjnej (Instytut Techniki Operacyjnej), w składzie którego
znalazły się: wydziały I–VI, Wydział „K”, Sekretariat Ogólny i Centralne Labora-
torium Ekspertyz, przejął z Departamentu II zagadnienia techniki operacyjnej,
a także zadania utworzonego jako samodzielna jednostka w listopadzie 1954 r. In-
stytutu Techniki Operacyjnej MBP72. Jednostka zajmowała się także daktyloskopią
osób aresztowanych. Departament X – Ewidencji Operacyjnej, w składzie którego
znalazły się: wydziały I–II, Dział Statystyczno-Sprawozdawczy, Dział Kartotek,
Sekcja Wojskowa i Sekretariat Ogólny, przejął od dotychczasowego Departamen-
tu II kartotekę centralną osób i spraw będących w zainteresowaniu MBP, ewidencję
operacyjną i opiniowanie osób wyjeżdżających za granicę. Koordynowała także
zainteresowania operacyjne KdsBP, MO i Zwiadu WOP73. Biuro „W” (perlustracja
korespondencji), składające się z trzech wydziałów i Sekcji Informacyjno-Sprawoz-
dawczej, istniało początkowo na zasadach autonomicznych przy Departamencie IX.
Do zadań tej jednostki należały m.in.: kontrola przesyłek krajowych i zagranicznych
na zamówienie jednostek operacyjnych; realizacja zamówień dotyczących przestęp-
ców politycznych, dywersantów, terrorystów, bandytów w celu ujawnienia miejsca
ich zamieszkania/pobytu, w tym zabezpieczenie całości korespondencji, paczek, tele-
gramów, przekazów pocztowych; wykonywanie ekspertyz pism; wyrywkowa kontrola

70
AIPN, MBP, 170, Rozkazy organizacyjne 1952 r., Rozkaz organizacyjny nr 0131/org. ministra BP, 11 IX
1952 r., k. 206–207.
71
Zarządzenie 05/54 Przewodniczącego KdsBP z dnia 29 XII 1954 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 59–60;
AIPN, KdsBP, 608, 543, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 054/org. przewodniczącego
KdsBP, 18 III 1955 r., k. 143; ibidem, Rozkaz organizacyjny nr 019/org. przewodniczącego KdsBP, 11 III 1955 r.,
k. 41–42; AIPN, KdsBP, 42, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 0159/org. przewodniczą-
cego KdsBP, 7 XII 1955 r., k. 230–235.
72
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 369–373; AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne
1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 0105/org. ministra BP, 17 XI 1954 r., k. 228–229.
73
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 377–378.

31
przesyłek w celu ujawnienia agentów obcych wywiadów oraz osób uprawiających
wrogą działalność; przechwytywanie korespondencji z wrogą propagandą (ulotki,
anonimy) i ustalanie ich autorów, wykorzystywanie środków chemicznych do wykry-
wania tajnopisów; współpraca z siecią agenturalną74. W grudniu 1955 r. Biuro „W”
zostało ostatecznie wyłączone ze struktury Departamentu IX i odtąd funkcjonowało
jako samodzielna jednostka75.
Wspomniane już wcześniej zmiany w strukturze MBP, przeprowadzone we wrześ-
niu 1945 r., polegające na częściowym demontażu funkcjonującego do tej pory
Departamentu I, doprowadziły do utworzenia czterech nowych jednostek: depar-
tamentów IV (Ekonomicznego) i V (Społeczno-Politycznego) oraz Samodzielnego
Wydziału Obserwacji Zewnętrznej (Wydział III MBP) i Samodzielnego Wydziału
Śledczego76.
W skład Departamentu IV, powstałego na bazie dotychczasowego Wydziału IV
Departamentu I, weszło osiem wydziałów: Wydział I – przemysłu ciężkiego, podzie-
lony na sześć sekcji: Sekcja 1 – instytucji państwowego planowania i ekonomiki, Sek-
cja 2 – górniczo-hutnicza, Sekcja 3 – chemiczna i paliw płynnych, Sekcja 4 – metalowa,
Sekcja 5 – energetyczna i Sekcja 6 – zbrojeniowa; Wydział II – przemysłu lekkiego, pięć
sekcji: Sekcja 1 – włókiennicza, Sekcja 2 – pozostałe gałęzie przemysłu lekkiego oprócz
spożywczego, Sekcja 3 – przemysłu prywatnego, Sekcja 4 – rzemiosła i spółdzielczości
pracy i Sekcja 5 – przemysłu komunalnego; Wydział III – handlu, aprowizacji i spół-
dzielczości, cztery sekcje: Sekcja 1 – świadczeń i aprowizacji, Sekcja 2 – handlu pań-
stwowego i prywatnego, Sekcja 3 – handlu spółdzielczego oraz Sekcja 4 – przemysłu
spożywczego; Wydział IV – handlu zagranicznego i finansów, cztery sekcje: Sekcja 1 –
skarbowa, Sekcja 2 – banków i ubezpieczeń, Sekcja 3 – handlu zagranicznego i Sek-
cja 4 – żeglugi i portów; Wydział V – rolnictwa i lasów, dwie sekcje: Sekcja 1 – rolna
i przemysłu rolnego, Sekcja 2 – leśna i przemysłu leśnego; Wydział VI – auto- i awio-
transportu oraz łączności, cztery sekcje: Sekcja 1 – autotransportu i dróg kołowych,
Sekcja 2 – dróg wodnych, Sekcja 3 – awiotransportu i Sekcja 4 – poczty, telefonów,
telegrafów i radia; Wydział VII – odbudowy, trzy sekcje: Sekcja 1 – odbudowy War-
szawy, Sekcja 2 – odbudowy ośrodków prowincjonalnych, przemysłu i portów oraz
Sekcja 3 – pomiarów, planowania i projektowania; Wydział VIII – kolejowy, pięć
sekcji: Sekcja 1 – obsługi Ministerstwa Komunikacji, Sekcja 2 – obsługi DOKP War-
szawa–Łódź–Lublin, Sekcja 3 – obsługi DOKP Kraków–Katowice, Sekcja 4 – obsługi
DOKP Wrocław–Poznań–Szczecin i Sekcja 5 – obsługi DOKP Gdańsk–Olsztyn. Od
grudnia 1946 r. wydziałowi temu podlegała także, utworzona przy Służbie Ochrony
Kolei, służba kontroli i referaty kontroli przy okręgowych komendach SOK77.
W wojewódzkich UBP nie istniał odpowiednik Wydziału VIII – kolejowego.
Jego zadania spełniały w owym czasie w terenie ekspozytury kolejowe umiejsco-

74
AIPN, KdsBP, Wydział Organizacyjno-Etatowy, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 067/org. przewodniczącego KdsBP, 21 IV 1955 r., k. 172; AIPN, KdsBP, 538, Biuro „W”.
75
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 312; AIPN, KdsBP, 42, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 0159/org. przewodniczącego KdsBP, 7 XII 1955 r., k. 230–235.
76
Rozkaz nr 51 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 6 września 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 34–39.
77
Ibidem, s. 35–37.

32
wione w miastach – ważniejszych węzłach kolejowych i podlegające bezpośrednio
naczelnikom wydziałów IV właściwych terytorialnie WUBP. W znaczącej większości
w WUBP nie były zorganizowane także odpowiadające Wydziałowi VII (odbudo-
wy) Departamentu IV MBP sekcje 7 (istniały jedynie w gdańskim i warszawskim
WUBP). Praca wydziałów IV w terenie zorganizowana miała być więc w sześciu bądź
siedmiu sekcjach. Ich numeracja odpowiadała numeracji wydziałów departamentu
w centrali, jednak warunki lokalne wymusiły na kierownictwie MBP połączenie
pewnych komórek: sekcji 1 (przemysłu ciężkiego) i 2 (przemysłu lekkiego) w jedną
sekcję przemysłową (tak było w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kielcach, Ko-
szalinie, Krakowie, Lublinie, Olsztynie i Rzeszowie), a sekcji 3 (handel, aprowizacja
i spółdzielczość) i 4 (handel zagraniczny i finanse) w sekcję handlowo-finansową
(Białystok, Bydgoszcz, Kielce, Koszalin, Lublin, Olsztyn i Rzeszów). W praktyce
więc większość wydziałów IV WUBP miała tylko cztery sekcje i podległe komórki
kolejowe78.
W sierpniu–wrześniu 1949 r. nastąpiła, przede wszystkim w terenie, etatowa
rozbudowa pionu ekonomicznego MBP. Działające do tej pory w zakładach prze-
mysłowych tzw. referaty ochrony przekształcono w ekspozytury UB o niezmienionej
nazwie. Miały być umiejscowione we wszystkich ważnych dla gospodarki narodowej
obiektach i prowadzić w nich pracę operacyjną przeciwko aktom sabotażu i dywersji.
Do podstawowych zadań RO należały m.in.: wykrywanie i likwidacja tzw. wrogiej
działalności w obiektach przemysłowych; ewidencjonowanie wrogich środowisk
i osób w zakładach i tworzenie w nich sieci agenturalnej; rozpracowywanie agentu-
ralne wrogich środowisk i osób; typowanie i usuwanie z zakładów osób stanowiących
zagrożenia; rozpoznawanie form sabotażu; badanie nastrojów załóg pracowniczych,
rozmowy profilaktyczne z pracownikami – inspiratorami nastrojów strajkowych,
wyjaśnianie przyczyn awarii i analiza zebranych materiałów w każdej z takich spraw;
zabezpieczenie tajemnicy państwowej w ochranianych obiektach i nadzór nad Strażą
Przemysłową i Strażą Pożarną w zakładach pracy79.
Na podstawie analizy dokumentacji administracyjnej pionu ekonomicznego MBP
można przyjąć, że pod koniec 1949 r. Departament IV miał dziesięć wydziałów: Wy-
dział Ogólny; Wydział I – przemysł ciężki, górnictwo, energetyka; Wydział II – prze-
mysł lekki i spożywczy; Wydział III – handel i spółdzielczość; Wydział IV – skar-
bowość i finanse; Wydział V – rolnictwo i leśnictwo; Wydział VI – budownictwo;
Wydział VII – handel zagraniczny i żegluga morska; Wydział VIII – komunikacja
i transport; Wydział X – obiekty specjalne, nadzorował najprawdopodobniej pracę
referatów ochrony i referatów wojskowych, które miały prowadzić pracę operacyjną
w zakładach produkcyjnych ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa80.
Kolejna zmiana w strukturze Departamentu IV, tym razem „odchudzająca”
nastąpiła w grudniu 1950 r. Wyłączono wówczas z niego komórki organizacyjne
78
Rozkaz nr 76 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 27 listopada 1945 r. [w:] ibidem, s. 40–41; AIPN Rz,
04/73, Sprawozdania z pracy Wydziału IV WUBP w Rzeszowie za lata 1945–1950; AIPN, MBP, 2582, Departa-
ment Kadr, Rozkazy organizacyjne [1945 r.], Rozkaz nr 71 ministra BP, 12 XI 1945 r., k. 7–8.
79
Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956..., cz. 2, s. 22–26.
80
AIPN, MBP, 1451–1452, Departament IV, Sprawozdania Departamentu IV MBP za lata 1949–1950; Służba
Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 103–116.

33
zabezpieczające operacyjnie komunikację oraz transport (PKS, PKP, LOT i żegluga)
i na ich bazie utworzono Departament VIII81. W styczniu 1953 r. na bazie komórek
organizacyjnych pionu IV powstał kolejny zupełnie nowy Departament IX, który
przejął z Departamentu IV zagadnienia przemysłu ciężkiego prowadzone dotych-
czas przez Wydział I tegoż pionu (sekcje 1 wydziałów IV WUBP) i obiekty specjalne,
ochraniane przez RO i RW82. Historia tej jednostki okazała się jednakże krótka. Już
bowiem w czerwcu 1954 r. została zlikwidowana, a jej wydziały włączono na powrót
do Departamentu IV83. W tym samym miesiącu dokonano jeszcze jednej reorgani-
zacji tegoż departamentu. Wyłączono z niego mianowicie Wydział V zajmujący się
ochroną operacyjną szeroko rozumianej gospodarki rolnej. Stał się on bazą do utwo-
rzenia Inspektoratu Wiejskiego MBP na prawach departamentu, z wydziałami I–III
i Ogólnym (ewidencja, statystyka i sprawozdawczość) na szczeblu centrali84. Tuż
przed rozwiązaniem MBP w jego skład wchodziły: Sekretariat, Inspektorat, Wydział
Ogólny i wydziały I–VI85.
Po utworzeniu KdsBP pion ekonomiczny utrzymał swoją dotychczasową numera-
cję jako Departament IV. Składał się z siedmiu wydziałów, a jego zadania zostały po-
nownie rozszerzone o zagadnienia rolne (włączono do niego dotychczasowy Inspek-
torat Wiejski MBP jako Wydział VI) i obiekty łączności przejęte z dotychczasowego
Departamentu II (Wydział VII)86. Wydziały od I do V zajmowały się zagadnieniami
przemysłu ciężkiego i lekkiego, budownictwem, handlem i instytucjami skarbowo-
-finansowymi. Do podstawowych zadań Departamentu IV w ramach KdsBP należało
wg jego przewodniczącego rozpoznawanie, przeciwdziałanie i likwidacja „dywer-
syjnej, szkodniczej, szpiegowskiej i innej antypaństwowej działalności agentury
wywiadów imperialistycznych, wrogiego podziemia i innych wrogich elementów na
obiektach przemysłowych, rolnych, handlu, łączności, a przede wszystkim na obiek-
tach mających poważne znaczenie dla gospodarki narodowej”. Z tego też względu
priorytetem pracy funkcjonariuszy wspomnianego Departamentu powinna stać się
operacyjna ochrona ważnych zakładów przemysłu obronnego, górniczego, hutni-
czego, maszynowego, motoryzacyjnego, stoczniowego, energetycznego, zakładów
budowy taboru kolejowego, większych zakładów produkcyjnych przemysłu lekkiego,
obiektów łączności, wielkich budów, baz paliwowych, magazynów rezerw państwo-
wych, wreszcie instytutów naukowo-badawczych i biur konstrukcyjnych pracujących
na rzecz obronności i ważnych gałęzi gospodarki narodowej.
W wyniku wspomnianej już wcześniej wrześniowej reorganizacji Departamen-
tu I MBP z 1945 r. doszło także do utworzenia Departamentu V (Społeczno-Po-
litycznego). Jednostka ta powstała na bazie dotychczasowego Wydziału V Kontr-

81
Rozkaz nr 0132/org. ministra BP z 27 XII 1950 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 19, 24).
82
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 01/org. mini-
stra BP, 8 I 1953 r., k. 1; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 157–160.
83
Rozkaz nr 046/org. ministra BP z 12 VI 1954 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 24).
84
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 047/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k. 80–81.
85
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 103–116.
86
AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkaz nr 07/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r.,
k. 10.

34
wywiadu i miała być odpowiedzialna za operacyjną ochronę partii i organizacji
„demokratycznych” przed wpływami „reakcji”, nadzór nad wszelkimi organizacjami
i stowarzyszeniami społecznymi (w tym młodzieżowymi), przeciwdziałanie wpły-
wom związków religijnych, w tym głównie Kościoła rzymskokatolickiego na życie
społeczne, sprawować miała operacyjną kontrolę nad aparatem administracyjnym,
szkolnictwem i instytucjami kultury. W skład departamentu weszło początkowo
pięć wydziałów: Wydział I – operacyjnej obsługi oraz ochrony partii i ugrupowań
politycznych przed atakami reakcji, sześć sekcji: Sekcja 1 – ochrony PPS, PPR, TUR
i ZWM; Sekcja 2 – ochrony Stronnictwa Ludowego, Wici i PSL; Sekcja 3 – ochrony
Stronnictwa Demokratycznego, Stronnictwa Pracy i ich młodzieżowych organiza-
cji; Sekcja 4 – operacyjnej obsługi nielegalnych partii i ugrupowań politycznych;
Sekcja 5 – związków zawodowych i organizacji społeczno-politycznych; Sekcja
6 – politycznych organizacji mniejszości narodowych; Wydział II – obsługi instytu-
cji oświatowych, kulturalnych i wolnych zawodów, trzy sekcje: Sekcja 1 – instytucji
oświatowych; Sekcja 2 – instytucji kultury i sztuki; Sekcja 3 – wolnych zawodów;
Wydział III – administracji państwowej, trzy sekcje: Sekcja 1 – obsługi Ministerstwa
Administracji Publicznej i PUR; Sekcja 2 – obsługi rad narodowych; Sekcja 3 – ob-
sługi Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Opieki Społecznej i Ministerstwa
Zdrowia; Wydział IV – młodzieżowy, trzy sekcje: Sekcja 1 – wyższych uczelni; Sek-
cja 2 – szkół średnich; Sekcja 3 – sportowych i innych organizacji; i Wydział V – ob-
sługi duchowieństwa, trzy sekcje: Sekcja 1 – obsługi Kościoła rzymskokatolickiego;
Sekcja 2 – obsługi Kościoła grekokatolickiego, prawosławnego, ewangelickiego
i innych, Sekcja 3 – obsługi organizacji religijnych87.
W ślad za reorganizacją w centrali resortu, w wydanym ponad dwa miesiące póź-
niej rozkazie Radkiewicz polecił dokonać także odpowiednich zmian w strukturze
terenowej dotychczasowych wydziałów I WUBP. Oprócz nowych wydziałów I i IV
miał tam zostać utworzony Wydział V, swą strukturą odpowiadający podziałowi or-
ganizacyjnemu jednostki nadrzędnej, czyli liczący pięć sekcji. Sekcja 1 Wydziału V
WUBP miała zajmować się ochroną operacyjną partii i organizacji „demokratycz-
nych” oraz związków zawodowych przed infiltracją „reakcji”, a także operacyjną
obsługą PSL i SP oraz nielegalnych partii i organizacji politycznych; Sekcja 2 miała
nadzorować instytucje oświatowe, w tym uczelnie, szkoły (także nauczycieli), kultu-
ralne i tzw. wolne zawody, czyli głównie środowiska inteligencji, m.in. lekarzy, adwo-
katów itp.; Sekcja 3 ochraniała urzędy, rady narodowe i szeroko pojętą administrację
państwową; Sekcja 4 – organizacje młodzieżowe, natomiast Sekcja 5 – Kościoły, du-
chowieństwo, związki wyznaniowe i organizacje religijne88.
Dalsze zmiany organizacyjne w strukturze Departamentu V MBP nastąpiły
w końcu 1949 r. Składał się on wówczas z Wydziału Ogólnego i siedmiu wydziałów
operacyjnych: Wydział I zajmował się ochroną ruchu robotniczego przed dywersją
ze strony byłej PPS i PPS WRN; Wydział II ochroną ruchu ludowego; Wydział III

87
Rozkaz nr 51 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 6 września 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 37–38.
88
Rozkaz nr 76 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 27 listopada 1945 r. [w:] ibidem, s. 41–42; AIPN Rz,
04/82-83, Sprawozdania z pracy Wydziału V WUBP w Rzeszowie za lata 1945–1946.

35
ochroną organizacji masowych, m.in. związków zawodowych; Wydział IV ochroną
organizacji młodzieżowych; Wydział V operacyjną ochroną Kościołów, ducho-
wieństwa, związków wyznaniowych i organizacji religijnych; Wydział VI ochroną
administracji państwowej i quasi-samorządowej, instytucji oświatowych i kultu-
ralnych, a Wydział VII ochroną ruchu robotniczego przed dywersją ze strony tzw.
nacjonalistycznych, trockistowskich i innych prowokatorskich elementów89. Pion V
MBP zajmował się w tym czasie także komórkami przedwojennej Policji Państwowej
i „dwójki”, które rozpracowywały działalność KPP i innych grup komunistycznych,
a od połowy 1950 r. operacyjną ochroną Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”.
W końcu tego roku część urzędów dotychczas ochranianych operacyjnie przez De-
partament V przejął Departament II. Były to m.in.: Centralny Urząd Radiofonii,
Państwowe Przedsiębiorstwo Radiofonizacji Kraju, Polskie Radio i Państwowe
Przedsiębiorstwo Kolportażu „Ruch”. Jednakże w dalszym ciągu Departament V
sprawował nadzór nad jednostkami programowymi i wydawniczymi Polskiego Ra-
dia: Dyrekcją Planowania, Koordynacji i Wykonania Programu, Dyrekcją Progra-
mów Politycznych i Społeczno-Oświatowych, Dyrekcją Programów Artystycznych,
Dyrekcją Programów dla Zagranicy i Biurem Wydawnictw.
W styczniu 1953 r. po raz kolejny zreorganizowano strukturę Departamentu V
MBP. Wyłączono z niego mianowicie zagadnienia związane z Kościołami, związkami
wyznaniowymi, organizacjami religijnymi i duchowieństwem i na bazie dotychczaso-
wego Wydziału V i części Wydziału III utworzono Departament XI. Nowa jednostka
składała się z Sekretariatu Ogólnego i czterech wydziałów: Wydział I – kler świecki,
Wydział II – zakony, Wydział III – katolickie zgromadzenia masowe i Wydział IV – Ko-
ścioły niekatolickie i sekty90. W ramach KdsBP departament ten zmienił jedynie nume-
rację na Departament VI, zachowując liczbę wydziałów i główne kierunki działania91.
Struktura Departamentu V MBP przetrwała bez większych zmian do czerwca 1954 r.,
kiedy to połączono go z Departamentem III w Departament III92.
W wyniku reorganizacji kontrwywiadu w styczniu 1945 r. w ramach ówczesnego
Departamentu I MBP powstały dwa wydziały, których zadaniem było rozpraco-
wywanie i zwalczanie struktur Polskiego Państwa Podziemnego i rodzącego się
antykomunistycznego podziemia zbrojnego. Były to, jak już wcześniej wspomniano:
Wydział II – do walki z reakcyjnym podziemiem i Wydział III – do walki z bandy-
tyzmem politycznym. W kwietniu 1945 r. Radkiewicz powołał do życia jednostkę
mającą „prowadzić i organizować walkę z bandami terrorystycznymi, pojedynczymi
bandytami o politycznymi zabarwieniu, nieprzyjacielskimi spadochroniarzami, de-
zerterami i uchylającymi się od służby wojskowej oraz ścigać osoby współpracujące
z bandami i dezerterami”. Nazwano ją Wydziałem do Walki z Bandytyzmem. Nowa

89
AIPN, MBP, 168, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1949 r., Rozkaz organizacyjny nr 0116/org. mi-
nistra BP, 24 XII 1949 r., k. 155–156.
90
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 02/org. mini-
stra BP, 9 I 1953 r., k. 3.
91
AIPN, KdsBP, 608, 543, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 018/org. przewodniczącego
KdsBP, 11 III 1955 r., k. 39–40.
92
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 045/org. mini-
stra BP, 12 III 1954 r., k. 76–77.

36
jednostka, zorganizowana przy Departamencie I MBP, miała tam zachować pewną
samodzielność, w terenie zaś miała działać jako oddział (nazywany Wydziałem) przy
WUBP i sekcja przy PUBP. Na szczeblu centrali wydział miał składać się z dwóch
sekcji: Sekcja 1 – do walki z bandytyzmem i terrorystami i Sekcja 2 – do walki z de-
zerterami i uchylającymi się od służby wojskowej93.
W styczniu 1946 r., „w celu wzmocnienia walki z reakcyjnym podziemiem i ban-
dytyzmem”, Wydział do Walki z Bandytyzmem połączono z byłym Wydziałem II
Departamentu I (od września 1945 r. Wydziałem „A” podporządkowanym operacyj-
nie dyrektorowi Kontrwywiadu) w Departament VII MBP. Początkowo na szczeblu
centrali znalazły się w nim trzy wydziały: Wydział I – do walki z bandytyzmem (na
bazie obu sekcji byłego Wydziału do Walki z Bandytyzmem); Wydział II – do walki
z podziemnymi organizacjami sanacyjnymi i pokrewnymi i Wydział III – do walki
z podziemnymi organizacji endeckimi i pokrewnymi94. Numeracja nowo powstałej
jednostki była tymczasowa. Ponad dwa miesiące później, 25 marca 1946 r., Radkie-
wicz rozkazał zmienić ją na Departament III MBP95.
Prawdopodobnie nowy Departament III rozpoczynał swą działalność mając te
same trzy wydziały co wcześniej Departament VII. Brak zachowanych aktów nor-
matywnych nie pozwala jednoznacznie odtworzyć jego początkowej struktury, ale
dowodem potwierdzającym tę tezę jest struktura terenowa pionu III. Otóż do maja
1948 r. wydziały III WUBP opierały się w pracy operacyjnej na trzech sekcjach: Sek-
cji I – do walki z bandytyzmem (w zakresie zadań miała także prowadzenie spraw
o nielegalne posiadanie broni oraz, w województwach Polski Południowo-Wschod-
niej, rozpracowywanie cywilnych i wojskowych siatek OUN-UPA); Sekcja II – do
walki z podziemiem sanacyjnym, czyli przede wszystkim z organizacjami poakow-
skimi i strukturami Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” i Sekcja III – do walki
z podziemiem endeckim (NSZ, NZW-NOW) i pokrewnym. Tak więc przynajmniej
struktura terenowa Departamentu III pozostała niezmieniona w stosunku do tej
z czasów Departamentu VII MBP96.
Pierwszej reorganizacji doczekał się Departament III w maju 1948 r. Zmiany po-
legały głównie na oddzieleniu od tzw. bandytyzmu i osobnym potraktowaniu kwestii
ukraińskiej oraz połączeniu na szczeblu centrali w jednym wydziale zagadnień walki
z podziemiem sanacyjnym i endeckim. W wyniku tych przeobrażeń Sekcja 1 Wy-
działu I Departamentu III zajmowała się odtąd jedynie kwestią ukraińską; Sekcja 2
tegoż wydziału – walką z bandytyzmem, uznanym teraz za działalność polityczną
osłabiającą władzę ludową; Sekcja 1 Wydziału II – walką z endecją; Sekcja 2 tegoż
Wydziału – walką z sanacją, Sekcja 3 – terenowa, nadzorowała i koordynowała pracę
jednostek terenowych.
Kolejną reorganizację pionu III przeprowadzono 1 czerwca 1950 r. W jej wyni-
ku został rozbudowany na szczeblu centrali do czterech wydziałów i Sekretariatu.
93
Rozkaz nr 16 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 28 kwietnia 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 32–33; Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 24; H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990...,
s. 21–22.
94
Rozkaz nr 6 ministra BP z 15 I 1946 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 23).
95
Rozkaz nr 22/org. ministra BP z 25 III 1946 r. (ibidem, s. 24).
96
AIPN Rz, 04/56-58, Sprawozdania z pracy Wydziału III WUBP w Rzeszowie za lata 1945–1949.

37
Struktura, z późniejszymi korektami, przedstawiała się w sposób następujący: Se-
kretariat, dwa referaty: statystyczno-ewidencyjny i sprawozdawczy; Wydział I – dwie
sekcje: Sekcja 1 – północno-wschodnia i Sekcja 2 – południowo-zachodnia; Wy-
dział II – cztery sekcje: Sekcja 1 – „białogwardziści”, Sekcja 2 – podziemie ukraiń-
skie, Sekcja 3 – podziemie białoruskie, litewskie, łotewskie i Sekcja 4 – ogólna;
Wydział III – „sanacja”, trzy sekcje: Sekcja 1 – podziemie zbrojne byłych formacji
wojskowych, Sekcja 2 – podziemie zbrojne polityczne, Sekcja 3 – terenowa; Wy-
dział IV – „endecja”, trzy sekcje: Sekcja 1 – podziemie zbrojne byłych formacji
wojskowych, Sekcja 2 – podziemie zbrojne polityczne i Sekcja 3 – terenowa. Sekcja
ogólna Wydziału II została zlikwidowana już w listopadzie 1950 r., natomiast sekcja
terenowa Wydziału IV została utworzona w sierpniu 1951 r.97 Można przypuszczać,
że Wydział I w tak rozbudowanej strukturze powstał na bazie dotychczasowej Sek-
cji 2 Wydziału I, a problem zwalczania bandytyzmu został rozdzielony pomiędzy
dwie sekcje terytorialne. Analogicznie, Wydział II utworzono z dotychczasowej Sek-
cji 1 Wydziału I, przy czym jego zadania zostały rozszerzone o kwestie dawnej białej
emigracji rosyjskiej i zagadnienia związane z antypaństwową działalnością mniejszo-
ści: białoruskiej, litewskiej i łotewskiej (kwestie dotyczące mniejszości niemieckiej
pozostały w gestii Departamentu I – kontrwywiadu); Wydział III powstał z dotych-
czasowej Sekcji 2 Wydziału II, zaś Wydział IV, z byłej Sekcji 1 tegoż wydziału.
W 1951 r. przeprowadzono następną reorganizację Departamentu III. Najpierw
w marcu tego roku rozwiązano Sekretariat, tworząc na jego miejsce Wydział Ogólny
składający się z Sekcji sprawozdawczo-statystycznej i Referatu Ewidencji i Hali Ma-
szyn(?)98. Potem w listopadzie dokonano bardziej gruntownej restrukturyzacji. W jej
wyniku w skład Departamentu wchodziły: Wydział Ogólny składający się z: Kancelarii,
sekcji: sprawozdawczo-statystycznej, szkoleniowej, studiów, referatu ewidencji i hali
maszyn; Wydział I – do walki z bandytyzmem, trzy sekcje: Sekcja 1 – rozpracowy-
wanie i zwalczanie band specjalnie groźnych, dezerterzy z WP, Sekcja 2 – terenowa,
Sekcja 3 – rozpracowywanie organizacji młodzieżowych, ulotki, anonimy; Wy-
dział II – nacjonalizm, trzy sekcje: Sekcja 1 – biała emigracja rosyjska, nacjonalizm
białoruski i litewski, Sekcja 2 – Ukraińcy, Sekcja 3 – najprawdopodobniej terenowa;
Wydział III – podziemie sanacyjne, cztery sekcje: Sekcja 1 – AK, Zrzeszenie WiN,
Sekcja 2 – Oddział II KG AK i jego struktury terenowe, komórki wywiadu WiN, Sek-
cja 3 – terenowa i Sekcja 4 – zagraniczna, rozpracowująca najprawdopodobniej posa-
nacyjną emigrację polityczną, w tym m.in. Delegaturę Zagraniczną WiN; Wydział III
„A” – trzy sekcje i Wydział IV – podziemie endeckie, cztery sekcje: Sekcja 1 – SN i jego
struktury wojskowe, Sekcja 2 – ONR, Sekcja 3 – terenowa i Sekcja 4 – zagraniczna,
analogicznie jak w przypadku Sekcji 4 Wydziału III99. Należy przy tym przypuszczać,
iż nowo utworzona Sekcja 3 Wydziału I powstała głównie z myślą o rozpracowywaniu
i zwalczaniu licznych w tym czasie niepodległościowych organizacji młodzieżowych.

97
AIPN, MBP, 2589, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1951 r., Rozkaz organizacyjny nr 0124/org.
ministra BP, 22 VIII 1951 r., k. 321.
98
Ibidem, Rozkaz organizacyjny nr 019/org. ministra BP, 14 III 1951 r., k. 48.
99
AIPN, MBP, 2589, Departament Kadr, Rozkazy organizacyjne 1951 r., Rozkaz organizacyjny nr 0154/org.
ministra BP, 2 X 1951 r., k. 395; ibidem, Rozdzielnik do Rozkazu organizacyjnego nr 0154/org., k. 396.

38
Pewne trudności sprawia wyjaśnienie umiejscowienia w strukturze Departamen-
tu III Wydziału III „A”, chyba że przyjmiemy, iż jest to jednostka, której korzenie,
a więc i nazwa, sięgają jesieni 1945 r., kiedy to w wyniku reorganizacji ówczesnego
Departamentu I oprócz departamentów IV i V powstały także: Samodzielny Wy-
dział Śledczy, zwany inaczej Wydziałem IV, i właśnie Wydział III, inaczej Wydział III
„A”, inaczej Samodzielny Wydział Obserwacji Zewnętrznej100. Przy takim założeniu
wydział ten miałby się zajmować obserwacją zewnętrzną obiektów i osób pozostają-
cych w ich zainteresowaniu na potrzeby pozostałych komórek organizacyjnych w De-
partamencie III. W marcu 1953 r. jednostka ta została jednak wyłączona ze struktury
pionu III MBP, prawdopodobnie jako samodzielny Wydział „A” Obserwacji101.
W czerwcu 1954 r. nastąpiła ostatnia przed rozwiązaniem reorganizacja MBP.
Połączono wtedy dotychczasowe departamenty III i V w Departament III102. Rozpo-
czął on „nową” działalność 1 lipca tego roku, mając siedem wydziałów i mniejszych
komórek samodzielnych. Struktura była wówczas następująca: Wydział I – PSL, BCh
i inne wrogie elementy na wsi, trzy sekcje: Sekcja 1 – aktyw centralny, Sekcja 2 – ak-
tyw terenowy, Sekcja 3 – brak materiałów archiwalnych pozwalających odtworzyć
jej zadania, być może nadzorowała pracę odpowiednich komórek terenowych; Wy-
dział II – PPS-WRN, prawica socjaldemokratyczna, trzy sekcje: Sekcja 1 – aktyw
centralny, Sekcja 2 – aktyw terenowy, Sekcja 3 – aktyw reformistycznych związków
zawodowych, syndykaliści i inne; Wydział III – sanacja, AK, WiN i pokrewne, praw-
dopodobnie cztery sekcje103, z tego Sekcja 1 – rozpracowywanie aktywu centralnego,
Sekcja 2 – aktywu terenowego, nie znamy natomiast kompetencji dwóch pozosta-
łych, być może Sekcja 3 to komórka terenowa; Wydział IV – endecja, NSZ, NZW
i pokrewne, Sekcja 1 – aktyw centralny, Sekcja 2 – terenowy; dwie pozostałe sekcje
podobnie jak w przypadku poprzedniej jednostki104; Wydział V – rewizjonizm, dwie
sekcje: Sekcja 1 – aktyw centralny, Sekcja 2 – osoby związane z ośrodkami zagra-
nicznymi; Wydział VI – młodzież, cztery sekcje: Sekcja 1 – młodzież akademicka,
Sekcja 2 – wrogie ośrodki wśród młodzieży, Sekcja 3 – sport, turystyka, prasa mło-
dzieżowa, Sekcja 4 – młodzież szkół średnich i nauczyciele; Wydział VII – obiekty,
pięć sekcji: Sekcja 1 – obiekty naukowe, Sekcja 2 – obiekty kulturalne, Sekcja 3 – ad-
ministracja państwowa, Sekcja 4 – prasa, radio, film, Sekcja 5 – organizacje masowe.
Strukturę Departamentu III uzupełniały ponadto: Sekretariat; Samodzielna Sek-
cja 1 – kolportaż, ulotki; Samodzielna Sekcja 2 – studia i analizy; Referat sprawoz-
dawczy; Referat ewidencji i archiwum; hala maszyn i biblioteka105. Można przyjąć, iż

100
Rozkaz nr 51 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 6 września 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 34–39; Rozkaz nr 76 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 27 listopada 1945 r. [w:] ibidem, s. 40–42.
101
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 027/org. mini-
stra BP, 11 III 1953 r., k. 42–51.
102
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 045/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k.76–77.
103
Służba Bezpieczeństwa..., t. 2, s. 357 (tam przebieg służby Karola Pawłowicza, od 15 VI 1954 do 31 III 1955 r.
kierownika Sekcji 4 Wydziału III Departamentu III MBP).
104
Ibidem, s. 485 (tam przebieg służby Zygmunta Bieleckiego, od 15 czerwca 1954 do 31 marca 1955 r. starszego
referenta Sekcji 4 Wydziału IV Departamentu III MBP).
105
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 045/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k. 76–77.

39
wydziały I i II „nowego” Departamentu III zostały utworzone na bazie odpowiednio
wydziałów: I i II byłego Departamentu V, wydziały III i IV przejęły zadania swych
odpowiedników ze „starego” Departamentu III, natomiast wydziały V–VII przejęły
po pewnej modyfikacji zadania (oprócz kościoła) pozostałych wydziałów Departa-
mentu V. Z byłego Departamentu III nowa jednostka nie przejęła zainteresowań
związanych z tzw. nacjonalizmami (przeszły do Departamentu I – Kontrwywiadu)
i zagadnienia bandytyzmu (15 lipca 1954 r. powołano do życia oddzielną jednostkę
o nazwie Samodzielny Wydział do Walki z Bandytyzmem)106.
W ramach KdsBP reorganizację Departamentu III przeprowadzono w sposób
formalny dopiero 1 kwietnia 1955 r., kiedy to połączono departament byłego MBP
z Samodzielnym Wydziałem do Walki z Bandytyzmem w Departament III107. Składał
się z siedmiu wydziałów, Sekretariatu, Samodzielnej Sekcji „A” oraz Sekcji Sprawoz-
dawczo-Ewidencyjnej108. Nie zachowały się akty normatywne pozwalające odtworzyć
kompetencje poszczególnych komórek organizacyjnych, toteż w znacznej mierze
skazani jesteśmy na niezbyt konkretne hipotezy. Na podstawie sprawozdań jedno-
stek terenowych z dużym przybliżeniem można przyjąć, że w kręgu zainteresowań
Wydziału I leżały kwestie związane z pozostałościami podziemia sanacyjnego i en-
deckiego, dawna opozycja pepeesowska, trockiści, syndykaliści i syjoniści; Wydział II
– zagadnienia tzw. kułactwa i mikołajczykowskiego PSL; Wydział III – antypaństwo-
wa działalność mniejszości narodowych; Wydział IV – nielegalne organizacje mło-
dzieżowe, „wroga” działalność w szkolnictwie, operacyjna ochrona ekip sportowych
biorących udział w zawodach zagranicznych; Wydział V – tzw. bandytyzm polityczny,
przestępstwa kryminalne o podłożu politycznym; Wydział VI – praca kontrwywia-
dowcza w instytucjach naukowych, kulturalnych, wydawniczych, w prasie i radiu,
w służbie zdrowia i opiece społecznej w organizacjach i stowarzyszeniach społecz-
nych, ochrona delegacji naukowych i artystycznych wyjeżdżających do państw kapi-
talistycznych; Wydział VII – wroga propaganda, ulotki, nielegalne wydawnictwa109.
Wrześniowa reorganizacja z 1945 r. spowodowała wydzielenie z dotychczasowe-
go pionu kontrwywiadu Wydziału VIII (w terenie Sekcji VIII WUBP) i utworzenie
Samodzielnego Wydziału Śledczego MBP, zwanego także Wydziałem IV „A”110. Na
szczeblu centrali w ramach nowego wydziału zorganizowano dwie sekcje: Sekcja 1
– odpowiedzialna za tzw. realizacje, czyli zatrzymania i aresztowania, i Sekcja 2 – śled-
cza. W marcu następnego roku nazwę pionu śledczego zmieniono na Wydział Śledczy
MBP111, zaś w czerwcu 1947 r. podniesiono rangę pionu do szczebla Departamentu
Śledczego MBP112. Nie zachowała się większość aktów normatywnych pozwalających

106
Ibidem, Rozkaz organizacyjny nr 053/org. ministra BP, 6 VII 1954 r., k. 93–94.
107
AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkaz nr 06/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r.,
k. 9.
108
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 339–343.
109
AIPN Rz, 04/61–62, 68, Sprawozdanie z pracy Wydziału III WUdsBP w Rzeszowie za lata 1955–1956.
110
Rozkaz nr 51 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 6 września 1945 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu...,
s. 34–39; Rozkaz nr 76 ministra bezpieczeństwa publicznego z dnia 27 listopada 1945 r. [w:] ibidem, s. 40–42.
111
Rozkaz nr 22 ministra BP z 25 III 1946 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 25).
112
AIPN, MBP, 2585, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjny nr 040/org. mi-
nistra BP, 29 VI 1947 r., k. 51.

40
zobrazować szczegółowo strukturę tej jednostki. Możemy ją odtworzyć głównie na
podstawie obsady stanowisk kierowniczych w centrali departamentu, przyjętych za
opracowaniem MSW113, oraz części rozkazów MBP dotyczących etatów jednostki.
Tak więc przed likwidacją MBP w końcu 1954 r. Departament Śledczy liczył siedem
wydziałów: w Wydziale I stanowisko naczelnika tej komórki obsadzono 1 wrześ-
nia 1951 r. (do 9 grudnia 1954 r.); nic nie wiemy o wcześniejszym okresie funkcjo-
nowania tegoż wydziału; być może istniał bez obsady funkcji kierowniczej albo też
nie odnaleziono akt osobowych osób pełniących te funkcje; brak też informacji na
temat kompetencji tej komórki; Wydział II – do spraw specjalnej wagi, trzy sekcje:
Sekcja 1 – polityczna, Sekcja 2 – ekonomiczna, Sekcja 3 – kontrwywiadowcza114; nie-
które stanowiska kierownicze były obsadzone od 1 lipca 1947 r., a więc od początku
istnienia Departamentu Śledczego, byli to m.in.: zastępcy naczelnika (jak wynika
z cytowanego opracowania, naczelnik został powołany 1 kwietnia 1949 r.), kierow-
nicy Sekcji 1 i 3 (kierownik Sekcji 2 został powołany 1 lutego 1948 r.); Wydział III,
działający od początku, czyli od 1 lipca 1947 r., cztery sekcje, ale obsada ich funkcji
kierowniczych każe sądzić, że powstawały w różnym czasie: Sekcja 1 – 1 sierpnia
1951 r., Sekcja 2, być może z inną numeracją, jako Sekcja 1, istniała od początku,
tj. od 1 lipca 1947 r., Sekcja 3 – 1 stycznia 1953 r. i Sekcja 4 – 1 września 1951 r.;
brak informacji na temat zadań tego Wydziału; Wydział IV – utworzony, jak każe
sądzić obsada stanowisk kierowniczych, najprawdopodobniej 1 września 1951 r., trzy
sekcje: Sekcja 1, z obsadą kierowniczą od 1 sierpnia 1952 r., Sekcja 2 – od 1 stycz-
nia 1953 r. i Sekcja 3 – od 1 września 1951 r.; brak informacji na temat zadań; dwie
następne komórki organizacyjne, wydziały V i VI, utworzono podczas gruntownej
reorganizacji MBP w czerwcu 1954 r., oba miały po dwie sekcje i oba powstały w wy-
niku przejęcia z rozwiązanego Departamentu X komórek: śledczej, prowadzącej
dochodzenia w stosunku do oskarżanych o wrogą działalność działaczy partyjnych,
i ochrony (obiektów rządowych i partyjnych?). Należałoby zatem przyjąć, że nowo
powstałe Wydziały Departamentu Śledczego przejęły te właśnie zadania.
W ramach KdsBP pion śledczy przyjął nazwę Departament VII. Składał się
z czterech wydziałów, Samodzielnej Sekcji „A” i Sekretariatu Ogólnego na prawach
wydziału. W wydziałach I i II działały na prawach sekcji grupy śledcze, natomiast
wydziały III i IV pozostawały bez sekcji. Być może dwa ostatnie wydziały i Sekcja „A”
pełniły funkcje pomocnicze wobec jednostek śledczych i miały za zadanie obserwa-
cję, realizacje (zatrzymania i aresztowania), pracę operacyjną z agenturą celną oraz
ochronę obiektów rządowych115.
Jeszcze w sierpniu 1944 r. w ramach RBP zaczęto organizować jednostkę wywiadu,
której zadaniem, jak należy sądzić, była początkowo realizacja celów operacyjnych
resortu na ziemiach polskich znajdujących się pod okupacją niemiecką116. W sposób

113
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 181–185.
114
AIPN, MBP, 168, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1949 r., Rozkaz organizacyjny ministra BP,
15 I 1949 r., k. 9.
115
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 359–361; AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organiza-
cyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 09/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 12.
116
Ochrona bezpieczeństwa państwa..., s. 16.

41
formalny, jako Wydział Wywiadu MBP, jednostka powstała dopiero 2 stycznia 1945 r.,
kiedy p.o. kierownikiem wydziału został, mianowany 28 grudnia 1944 r., Stefan An-
tosiewicz. W skład wydziału miała wchodzić jedna sekcja117. Trzy miesiące później
nazwę jednostki wywiadu zmieniono na Wydział II – Samodzielny MBP i pod tą
nazwą działał do lipca 1947 r. Jego struktura organizacyjna według obsady stanowisk
kierowniczych przedstawiała się w tym okresie następująco: Oddział I (1 lipca 1946
– 16 lipca 1947); Oddział II (21 marca 1946 – 16 lipca 1947); Oddział III (1 listopada
1946 – lipiec 1947); Oddział IV (16 lutego 1946 – 16 lipca 1947); Oddział Specjalny
(1 kwietnia 1946 – lipiec 1947) i Sekretariat (16 czerwca 1946 – 16 lipca 1947).
W ramach Wydziału istniały dwie sekcje: Sekcja „A” (od 17 lipca 1945 r.) i Sekcja
Gospodarcza (od 14 sierpnia 1945 r.), które następnie weszły w skład Oddziału
Specjalnego118. W lipcu 1947 r. po raz kolejny zmieniono nazwę jednostki wywiadu
na Departament VII119 (numerację tę utrzymano do czasu rozwiązania MBP) i do-
konano jego reorganizacji. Sądząc po obsadzie stanowisk kierowniczych, w latach
1947–1954 w ramach tegoż departamentu, w różnych okresach, istniało dwanaście
wydziałów i sześć samodzielnych sekcji. W lipcu 1947 r. zorganizowano wydzia-
ły I, II, III i V oraz najprawdopodobniej rozpoczęto tworzenie Wydziału IV (jego
zadania realizowała w tym czasie sekcja, wydział zaś formalnie utworzono z dniem
mianowania naczelnika, tj. 15 stycznia 1950 r.). W ramach Wydziału I i w różnym
czasie do grudnia 1954 r. zadania realizowało pięć sekcji, w Wydziale II – sześć,
w Wydziale III – cztery, w Wydziale IV – siedem, w Wydziale V – sześć. W 1949 r.
powołano dwa następne wydziały: VI (sześć sekcji) i VII.
Struktura wywiadu przedstawiała się w tym czasie prawdopodobnie następują-
co: Wydział I – organizacyjno-szkoleniowy; Wydział II i III – wywiadowcze; Wy-
dział IV – Biuro Studiów; Wydział V – kontrwywiad; Wydział VI – gospodarczy;
Wydział VII – paszportowo-wizowy, Samodzielna Sekcja Finansowo-Budżetowa;
Samodzielna Sekcja Personalna i Samodzielna Sekcja Techniczna120. W 1951 r. w wy-
wiadzie znalazły się ponadto jako samodzielne komórki: Samodzielna Sekcja In-
formacji, Samodzielna Sekcja Szyfrów i Samodzielna Sekcja Specjalna121. W latach
1953–1954 utworzono kolejne wydziały: VIII–X i Ogólny. W roku następnym część
kompetencji wydziałów X i Ogólnego przejął z kolei Wydział XI Departamen-
tu VII. W tym ostatnim znalazły się także Sekcje: Finansowa i Gospodarcza122. Po
kolejnej reorganizacji zadania poszczególnych wydziałów przedstawiały się nastę-
pująco: Wydział I – wywiad polityczny, Europa; Wydział II – wywiad polityczny,
kraje pozaeuropejskie; Wydział III – wywiad w środowiskach polskiej emigracji
w Europie; Wydział IV – wywiad w środowiskach polskiej emigracji w krajach po-
zaeuropejskich; Wydział V – wywiad techniczny; Wydział VI – kontrwywiad; Wy-

117
Ibidem; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 137.
118
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 139–140.
119
AIPN, MBP, 2585, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjny nr 049/org. mi-
nistra BP, 17 VII 1947 r., k. 62–63.
120
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 141–149; AIPN, MBP, 168, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1949 r.,
Rozkaz organizacyjny nr 038/org. wiceministra BP, 25 IV 1949 r., k. 44.
121
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 152.
122
Ibidem, s. 150–152.

42
dział VII – Biuro Opracowań Materiałowych; Wydział VIII – techniki operacyjnej;
Wydział IX – kadrowo-(personalno-)szkoleniowy; Wydział X – finansowo-gospodar-
czy; Wydział XI – ogólno-administracyjny i Samodzielna Sekcja Szyfrów123.
W ramach KdsBP wprowadzono w większości nową numerację departamentów.
Dotychczasowy Departament VII MBP (wywiad) zmienił więc tym razem nazwę na
Departament I KdsBP. Strukturę organizacyjną Komitetu, w tym i nowego Departa-
mentu I, wprowadzano począwszy od 1 stycznia 1955 r., choć formalnie utworzenie
jednostki wywiadu Komitetu nastąpiło dopiero w marcu tego roku124. Liczyła, tak jak
poprzednio, jedenaście wydziałów numerowanych (I–XI), wydaje się więc, że ich za-
dania również nie uległy zasadniczym zmianom, choć ograniczono tym razem liczbę
sekcji w poszczególnych wydziałach. Całość struktury uzupełniały: Wydział Ogólny,
Sekretariat Ogólny na prawach wydziału, Sekcja Foto, Sekcja Ewidencji i Samodziel-
na Sekcja „A” (szyfrów)125.
Pozostałe jednostki operacyjne MBP na prawach departamentu tworzono w la-
tach późniejszych. W grudniu 1950 r. powstał Departament VIII (komunikacyjny)126.
Jak wspomniano wyłączone zostały wówczas z Departamentu IV (ekonomicznego)
zagadnienia ochrony operacyjnej komunikacji i transportu (PKS, PKP, LOT, żeglu-
ga) i na bazie wydziałów VII i VIII tegoż pionu utworzono nową jednostkę mającą
cztery wydziały: Wydział I (kolejowy), w składzie czterech sekcji (powstawały w róż-
nych okresach); Wydział II (komunikacja i transport drogowy), w składzie czterech
sekcji; Wydział III (żegluga), trzy sekcje i Wydział Ogólny, składający się z Sekcji In-
formacyjno-Sprawozdawczej i Samodzielnej Sekcji Informacji i Analiz127. W KdsBP
dotychczasowy Departament VIII zmienił numerację na Departament V – do walki
z wrogą działalnością w transporcie128. Jego zadania pozostały bez zmian.
Departament IX MBP do walki z wrogą działalnością w przedsiębiorstwach
kluczowych dla gospodarki narodowej powstał także z wydzielenia komórek orga-
nizacyjnych Departamentu IV. W styczniu 1953 r. mianowicie wyłączono z pionu
ekonomicznego zagadnienia związane z ochroną operacyjną przemysłu ciężkiego,
prowadzone dotychczas przez Wydział I (sekcje 1 wydziałów IV WUBP) i specjal-
nego, ochranianego przez RO i RW129. Nowa jednostka liczyła od początku pięć
wydziałów: Wydział I (cztery sekcje); Wydział II (trzy sekcje); Wydział III (cztery
sekcje); Wydział IV (dwie sekcje); Wydział V (zorganizowano Sekcję 1 i 2). Ponadto

123
Ibidem.
124
Zarządzenie 05/54 Przewodniczącego KdsBP z dnia 29 XII 1954 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 59–60;
AIPN, KdsBP, 608, 543, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 031/org. przewodniczącego
KdsBP, 12 III 1955 r., k. 76–77.
125
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 323–330.
126
Rozkaz nr 0132/org. ministra BP, 27 XII 1950 r. (ibidem, s. 19, 24).
127
Ibidem, s. 153–155; AIPN Rz, 04/94–98, Sprawozdania z pracy Wydziału VIII WUBP w Rzeszowie za lata
1950–1954.
128
Zarządzenie 05/54 Przewodniczącego KdsBP z dnia 29 XII 1954 r. [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 59–60;
AIPN, KdsBP, 608 543 (46/200), Wydział Organizacyjno-Etatowy, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz
organizacyjny nr 08/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 16; ibidem, Rozdzielnik do Rozkazu Orga-
nizacyjnego nr 08/org., k. 17.
129
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 01/org. mini-
stra BP, 8 I 1953 r., k. 1.

43
w Departamencie IX istniały na prawach wydziału: Sekretariat Ogólny, Sekcja In-
formacyjno-Sprawozdawcza i Laboratorium130. Historia departamentu była krótka
– już w czerwcu 1954 r. został zlikwidowany, a jego wydziały włączono na powrót do
Departamentu IV131.
W grudniu 1951 r. powstał Departament X132. Jego początki sięgają jednak
poprzedniego roku, kiedy to w marcu 1950 r. powstało Biuro Specjalne, mające
za zadanie zwalczanie „prowokacji w ruchu robotniczym”. Miała to być przede
wszystkim jednostka ochraniająca operacyjnie partię komunistyczną przed wrogą
działalnością obcych wywiadów oraz najrozmaitszej maści „prowokatorów” czy „od-
szczepieńców”133. Biuro miało pięć wydziałów: Wydział I (trzy sekcje); Wydział II
(trzy sekcje); Wydział III (trzy sekcje); Wydział IV (dwie sekcje) i Wydział V (trzy
sekcje)134. W Departamencie X znalazły się początkowo cztery wydziały i dwie sek-
cje, które w lipcu 1953 r. weszły w skład nowo utworzonego Wydziału Ogólnego.
Także w lipcu 1953 r. utworzono Wydział V departamentu. Wydział I zajmował się
prawdopodobnie zagadnieniem tzw. odchylenia prawicowego w partii i miał dwie
sekcje; Wydział II – walka z penetracją obcych wywiadów w partii (dwie sekcje); Wy-
dział III – zagadnienia prowokacji w ruchu komunistycznym przed wojną i w okresie
okupacji ze szczególnym uwzględnieniem działalności KPP, PPR i GL (cztery sek-
cje); Wydział IV – śledczy (trzy sekcje); Wydział V – ochrona obiektów rządowych
i partyjnych? (trzy sekcje) i Wydział Ogólny (trzy sekcje)135. Podczas reorganizacji
MBP w czerwcu 1954 r. Departament X rozwiązano. Powodem bezpośrednim była
oczywiście ucieczka zastępcy dyrektora departamentu Józefa Światły na Zachód
w grudniu 1953 r., choć jako jeden z powodów rozwiązania podano „znaczne zmniej-
szenie zakresu zadań i spraw należących do kompetencji jednostki”. Wydziały: Śled-
czy i Ochrony przekazano, jak wspomniano wcześniej, do Departamentu Śledczego,
natomiast z pozostałego składu kadrowego rozwiązanej jednostki utworzono wąską,
dziewięcioosobową Samodzielną Grupę przy Ministrze BP136. Ta z kolei uległa likwi-
dacji wraz z rozwiązaniem MBP 9 grudnia 1954 r.137
Całość struktury MBP i KdsBP uzupełniał Gabinet Ministra utworzony w lipcu
1945 r. na bazie sekretariatu kierownika RBP. We wrześniu włączono do niego Biuro
Prawne, a najprawdopodobniej podlegała mu też Komendantura. W marcu 1955 r.
jednostkę przemianowano na Gabinet Przewodniczącego KdsBP. Do jego zadań
należało m.in. opracowywanie i opiniowanie projektów aktów prawnych ministra
i ministerstwa, kontrola wykonywania uchwał rządu, zarządzeń i poleceń ministra

130
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 157–160.
131
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 046/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k. 78–79; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 103–116, 157–160.
132
AIPN, MBP, 2589, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1951 r., Rozkaz organizacyjny nr 0168/org.
ministra BP, 30 XI 1951 r., k. 434.
133
Rozkaz nr 018/org. ministra BP, 2 III 1950 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 19, 25).
134
Ibidem, s. 161–163.
135
Ibidem, s. 165–168.
136
AIPN, MBP, 172, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 044/org. mini-
stra BP, 12 VI 1954 r., k. 72–74.
137
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 169.

44
(przewodniczącego), obsługa prasowa i radiowa ministerstwa (Komitetu)138. Od
września 1951 r. zadania kontrolno-inspekcyjne (m.in. kontrola organizacji i dyscy-
pliny pracy, przestrzegania tajemnicy państwowej i służbowej, kontrola jakości pracy
operacyjnej i śledczej) z upoważnienia ministra przejął Inspektorat Ministra BP (od
marca 1955 r. Inspektorat Przewodniczącego KdsBP)139. Za kontrolę finansowo-go-
spodarczą jednostek podległych ministrowi BP od maja 1949 r. do listopada 1954 r.
odpowiadało natomiast Biuro Kontroli140.
Powstały 1 sierpnia 1944 r. Wydział Personalny RBP kilkakrotnie zmieniał na-
zwę: w marcu 1946 r. na Zarząd Personalny, miesiąc później na Biuro Personalne
i w sierpniu 1949 r. na Departament Kadr, liczący sześć, a następnie osiem wydzia-
łów: I – kadry operacyjne ministerstwa, II – kadry operacyjne jednostek tereno-
wych, III – kadry MO, formacji wojskowych i służb więziennych, IV – kadry jedno-
stek logistycznych i Służby Zdrowia MBP, V – awansów i odznaczeń, VI – ewidencji
i statystyki, Wydział Organizacyjno-Etatowy oraz Sekretariat Ogólny, który w 1952 r.
uzyskał rangę wydziału. Jednostka generalnie zajmowała się sprawami kadrowymi:
naborem funkcjonariuszy, załatwianiem formalności związanych z ich przyjmowa-
niem, przenoszeniem, awansowaniem i zwolnieniem, prowadziła także ich ewidencję
i przechowywała akta osobowe czynnych funkcjonariuszy141.
W lipcu 1947 r. na bazie dotychczasowego Wydziału Szkoleniowego Biura Per-
sonalnego powstał Departament Szkolenia odpowiedzialny za opracowywanie pro-
gramów i szkolenie zawodowe pracowników. W lipcu 1953 r. wyodrębniono z niego
dwie samodzielne jednostki: Wydział do spraw Kultury i Oświaty, mający za zadanie
organizację życia kulturalno-oświatowego pracowników organów, i Wydział Kultury
Fizycznej, sprawujący ogólny nadzór nad resortowymi klubami sportowymi i organi-
zujący imprezy sportowe dla funkcjonariuszy142.
W początkowym okresie działalności resortu sprawami dyscyplinarnymi, a także
wykroczeniami i przestępstwami popełnianymi przez funkcjonariuszy zajmował się,
jak się wydaje, Wydział Personalny. W kwietniu 1945 r. utworzony został w tym celu
Samodzielny Wydział do spraw Funkcjonariuszy – wewnątrzresortowa jednostka po-
licyjno-śledcza, do której zadań należało ponadto: wykrywanie tzw. obcych czy wro-
gich elementów, które przedostały się do resortu, oraz wykrywanie braku czujności
wobec przeciwników władzy ludowej i naruszeń przestrzegania tajemnicy państwo-
wej i służbowej. W sierpniu 1949 r. rangę wydziału podniesiono do poziomu Biura

138
Ibidem, s. 23, 29, 303, 310; AIPN, KdsBP, 608 543 (46/200), Wydział Organizacyjno-Etatowy, Rozkazy orga-
nizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 04/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 8.
139
Rozkaz organizacyjny nr 0129/org. z 17 IX 1951 r. (Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 26); AIPN, KdsBP,
608 543 (46/200), Wydział Organizacyjno-Etatowy, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 05/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 10.
140
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 28, 253; AIPN, MBP, 74, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne
1954 r., Rozkaz organizacyjny nr 075/org. ministra BP, 31 VIII 1954 r., k. 122–123.
141
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 18–19, 23, 41–51; AIPN, MBP, 168, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne
1949 r., Rozkaz organizacyjny nr 071/org. ministra BP, 12 VII 1949 r., k. 89–92.
142
AIPN, MBP, 2585, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjno-etatowy nr 046
ministra BP, 12 VII 1947 r., k. 59; AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz
organizacyjny nr 0102/org. ministra BP, 14 VII 1953 r., k. 147–148; ibidem, Rozkaz organizacyjny nr 0106/org.
ministra BP, 28 VII 1953 r., k. 160–161; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 27–28, 227–231, 255–257.

45
do spraw Funkcjonariuszy, z trzema, a od 1953 r. czterema wydziałami o funkcjach
operacyjnych, śledczych i kontrolnych. Po utworzeniu KdsBP Biuro włączono, wraz
z Departamentem Kadr i Departamentem Szkolenia, w strukturę Departamentu
Kadr i Szkolenia składającego się z sześciu wydziałów i Sekretariatu Ogólnego143.
Jak wcześniej nadmieniano, całością zagadnień związanych z więziennictwem
zajmowała się począwszy od września 1944 r. Sekcja Więzienna, przemianowana
w listopadzie tegoż roku na Wydział Więziennictwa i Obozów. Zapewne już w począt-
kach 1945 r. po raz kolejny zmieniono nazwę pionu na Wydział Więzień i Obozów, by
w marcu następnego roku utworzyć na jego bazie Departament Więzień i Obozów,
a w sierpniu 1946 r. Departament Więziennictwa (inaczej Departament VI). Jego
szczegółowa struktura jest niezmiernie rozbudowana, a zarazem trudna do odtworze-
nia. Na podstawie m.in. obsady stanowisk kierowniczych w MBP za opracowaniem
Służba Bezpieczeństwa... można przyjąć, że w różnych okresach w pionie więziennic-
twa istniały następujące wydziały: III (od sierpnia 1953 r.), IV (czerwiec 1947 – maj
1950), V Operacyjny (sierpień 1945 – grudzień 1946), Administracyjno-Inspekcyjny
(od sierpnia 1945 r.), Ewidencji i Statystyki (od czerwca 1951 r.), Gospodarczo-Fi-
nansowy (od marca 1945 r.), Kontroli (marzec 1951 – lipiec 1953), Lekarski (czerwiec
1945 – styczeń 1950), Ochrony (od sierpnia 1953 r.), Ogólny (od października 1948 r.),
Pracy Więźniów (kwiecień 1946 – luty 1951), Ośrodków Pracy Więźniów (sierpień
1950 – grudzień 1952), Kadr (od listopada 1944 r.), Polityczno-Wychowawczy (od lute-
go 1945 r.), Specjalny, odpowiadający, jak się wydaje, m.in. za agenturę celną (listopad
1950 – sierpień 1953), Szkoleniowy (od października 1953 r.), Techniczno-Budowlany
(maj 1945 – kwiecień 1949), Remontów Samochodów (październik 1950 – maj 1952)
oraz Planowania i Statystyki (od lutego 1951 r.). Ponadto istniały dwie samodzielne
sekcje: administracyjno-gospodarcza (styczeń 1951 – wrzesień 1953) i zatrudnienia (od
stycznia 1953 r.). Po likwidacji MBP, w grudniu 1954 r. więziennictwo zostało podpo-
rządkowane ministrowi spraw wewnętrznych144.
Już w sierpniu 1944 r. w ramach RBP utworzono Wydział Ochrony Rządu (po-
czątkowo pod nazwą Wydział Ochrony PKWN) w celu operacyjnej i przede wszystkim
fizycznej ochrony członków kierownictwa partyjnego i państwowego. Wydział liczył
cztery oddziały (I–IV). W styczniu 1949 r. uzyskał rangę Departamentu Ochrony
Rządu i składał się z: Sekretariatu, Wydziału Ogólnego, Wydziału I ochrony prezy-
denta (a po likwidacji tego urzędu – ochrony prezesa Rady Ministrów), Wydziału II
ochrony członków Biura Politycznego PZPR, Wydziału III ochrony marszałka, wice-
marszałków, wicepremiera i ministrów rządu, Wydziału IV ochrony trasy rządowej,
Wydziału V operacyjno-wyjazdowego, Wydziału VI agenturalno-operacyjnego, Wy-

143
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 26, 187–191, 311, 383–385; AIPN, MBP, 168, Gabinet Ministra, Rozkazy
organizacyjne 1949 r., Rozkaz organizacyjny nr 082/org. ministra BP, 20 VIII 1949 r., k. 105–106; AIPN, KdsBP,
42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 012/org. przewodni-
czącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 15.
144
AIPN, MBP, 2583, Departament Kadr, Rozkazy organizacyjne 1946 r., Rozkaz organizacyjny nr 19 ministra
BP, 10 VIII 1946 r., k. 25; AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organi-
zacyjny nr 0107/org. ministra BP, 28 VII 1953 r., k. 162–163; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 24, 125–136;
Pismo kierownika Wydziału Personalnego MBP do kierownika WUBP w Lublinie z dnia 16 lutego 1945 r., Wyjaś-
nienie do Wojewódzkiego Etatu [w:] Z dziejów kontrwywiadu..., s. 24–31.

46
działu VII (w okresie wrzesień 1953 – grudzień 1954), Wydziału VIII transportowego,
Wydziału Komendantur, Wydziału Gospodarczego (kwiecień 1951 – kwiecień 1952),
Samodzielnej Sekcji ds. Funkcjonariuszy i Samodzielnej Sekcji Personalnej. W KdsBP
Departament Ochrony Rządu przyjął numerację Departamentu VIII145.
W styczniu 1952 r., najprawdopodobniej ze struktur Departamentu Łączności,
wyłoniono jeszcze jedną samodzielną jednostkę MBP pod nazwą Służba B.O. Miała
ona zapewnić nasłuch i zagłuszanie obcych i wrogich stacji nadawczych, a także prze-
ciwdziałanie wrogiej propagandzie radiowej146.
Obsługę logistyczną aparatu bezpieczeństwa publicznego zapewniały wydziały:
finansowy i gospodarczo-administracyjny. Utworzony jeszcze w grudniu 1944 r. Wy-
dział Finansowy miał za zadanie opracowywanie budżetu resortu/ministerstwa i pod-
ległych mu jednostek organizacyjnych oraz ich zabezpieczenie finansowe. W marcu
1947 r. przemianowano go na Biuro Finansowo-Budżetowe, a w listopadzie 1951 r.
na Departament Finansowy (w ramach KdsBP zachował tę nazwę)147. Wydział Go-
spodarczo-Administracyjny utworzono 2 stycznia 1945 r. Do którego zadań należało
„rozporządzanie, organizowanie zaopatrzenia i zaopatrywanie wszystkimi material-
nymi zasobami ministerstwa i jednostek wojskowych wchodzących w skład resortu”.
Jednostka często zmieniała nazwę: już w kwietniu 1945 r. na Departament III (za-
opatrzenia), w marcu 1946 r. – Zarząd Gospodarczy, a w kwietniu 1946 r. przekształ-
cono ją w Szefostwo Zaopatrzenia. W maju 1953 r. została zreorganizowana i na jej
bazie powstały aż cztery nowe: Departament Zaopatrzenia (wydziały: Mundurowo-
-Taborowy, Odbioru i Magazynowania Wyposażenia, Transportowy, Uzbrojenia, Za-
opatrzenia Materiałowego i Żywnościowy), Departament Organizacji i Planowania
– planowanie zaopatrzenia MBP i jednostek mu podległych (wydziały: Gospodarki
Materiałowej, Organizacji, Planów Zbiorczych, Przedsiębiorstw), Departament
Kwaterunkowo-Budowlany – planowanie, projektowanie i nadzór nad budownic-
twem dla potrzeb resortu (wydziały: Administracyjno-Kwaterunkowy, Budownictwa
i Remontów, Budowy Gmachów Centralnych, Finansowy, Inwestycji Bezpośrednich,
Organizacji i Planowania) i Kwatermistrzostwo Centralnych Jednostek MBP – za-
opatrzenie centrali ministerstwa (wydziały: Administracji Domów Mieszkalnych, Fi-
nansowy, Kwaterunkowy, Mundurowo-Żywnościowy, Remontów i Konserwacji oraz
Ogólny). Wszystkie cztery jednostki podporządkowano Generalnemu Dyrektorowi
ds. Zaopatrzenia MBP, któremu ponadto podlegała jeszcze jedna samodzielna jed-
nostka – Wydział Kadr przy Generalnym Dyrektorze ds. Zaopatrzenia, zajmująca się
sprawami osobowymi ww. jednostek148. W ramach KdsBP w marcu 1955 r. jednostki

145
AIPN, KdsBP, Wydział Organizacyjno-Etatowy, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 055/org. przewodniczącego KdsBP, 18 III 1955 r., k. 144; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s.20, 26, 203–213, 311,
363–367.
146
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 26, 223.
147
AIPN, MBP, 2585, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjno-etatowy nr 020 ministra BP,
5 III 1947 r., k. 14; AIPN, MBP, 169, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1951 r., Rozkaz organiza-
cyjny nr 0156/org. ministra BP, 7 XI 1951 r., k. 207; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 27–28, 247–251, 312,
391–392.
148
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 062/org. mini-
stra BP, 13 V 1953 r., k. 89–90.

47
te oraz dotychczasowe Biuro Socjalne MBP połączono w Departament Administra-
cyjno-Gospodarczy149. W marcu 1945 r. utworzono w MBP Szefostwo Służby Zdro-
wia administrujące lecznictwem w resorcie, od maja 1953 r. pod nazwą Departament
Służby Zdrowia. W grudniu 1954 r. jednostki służby zdrowia dotychczasowego MBP
podporządkowano MSW150.
Pozostałe jednostki funkcjonujące w różnych okresach w ramach MBP/KdsBP:
Biuro Paszportów Zagranicznych nadzorujące sprawy związane z wyjazdami zagra-
nicznymi (od czerwca 1950 r.)151; Biuro do spraw Dowodów Osobistych nadzorujące
prace przygotowawcze do wprowadzenia dowodów osobistych dla obywateli pol-
skich (od października 1947 do końca 1949 r.; pewne struktury do połowy czerwca
1950 r.)152; Wydział Mobilizacyjny (MOB) nadzorujący sprawy mobilizacyjne (powo-
łany w lutym 1949 r. i przekształcony w maju 1951 r. w Biuro Wojskowe, a w ramach
KdsBP w Samodzielny Wydział „C”)153; Departament Ogólno-Administracyjny (od
stycznia 1953 r.) regulujący m.in. prawo pobytu cudzoziemców w Polsce, obywatel-
stwa, ekstradycje i deportacje, wydający zezwolenia na posiadanie radiostacji, broni
i materiałów wybuchowych, zwiedzanie i filmowanie obiektów chronionych, wykony-
wanie pomiarów topograficznych; jednostka ta przejęła z Gabinetu Ministra Wydział
Prawny z dotychczasowymi kompetencjami, czyli przede wszystkim opracowywanie
i opiniowanie projektów aktów prawnych ministra i powstających w ministerstwie154;
Biuro Socjalne zajmujące się sprawami socjalnymi pracowników i funkcjonariuszy
resortu (od września 1950 r.)155. Strukturę KdsBP uzupełniały: Biuro „A” (Szyfrów)
powstałe po przemianowaniu byłego Biura „C” MBP156, Wydział „B”, a od paździer-
nika, bądź grudnia 1955 r. Biuro „B” (Obserwacji), utworzone na bazie dotychczaso-
wego Wydziału „A” MBP157, i Komendantura Ochrony KdsBP158.

Zbigniew Nawrocki

149
AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 057/org. przewodniczącego KdsBP, 18 III 1955 r., k. 95–96; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20–21, 28–29,
259–293, 312, 407–415.
150
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 29, 295–299.
151
Ibidem, s. 21, 27, 233–234.
152
AIPN, MBP, 2585, Rozkazy organizacyjne 1947 r., Rozkaz organizacyjny nr 077/org. ministra BP, 10 XI
1947 r., k. 114–115; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 20, 27, 235.
153
AIPN, MBP, 71, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1951 r., Rozkaz organizacyjny nr 045/org. mi-
nistra BP, 14 V 1951 r., k. 78; AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organizacyjne 1955 r.,
Rozkaz organizacyjny nr 070/org. przewodniczącego KdsBP, 28 IV 1955 r., k. 112; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1,
s. 27, 239–242, 312, 405.
154
AIPN, MBP, 171, Gabinet Ministra, Rozkazy organizacyjne 1953 r., Rozkaz organizacyjny nr 011/org. mini-
stra BP, 28 I 1953 r., k. 15; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 21, 27, 243–244.
155
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 21, 29, 301, 312.
156
AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 010/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 13; Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 312, 399–400.
157
AIPN, KdsBP, 42, Gabinet Przewodniczącego, Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny
nr 011/org. przewodniczącego KdsBP, 10 III 1955 r., k. 14; AIPN, KdsBP, Wydział Organizacyjno-Etatowy,
Rozkazy organizacyjne 1955 r., Rozkaz organizacyjny nr 0137/org. przewodniczącego KdsBP, 8 X 1955 r.,
k. 348–353; ibidem, Rozkaz organizacyjny nr 0167/org. przewodniczącego KdsBP, 15 XII 1955 r., k. 430; Służba
Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 311, 379–382.
158
Służba Bezpieczeństwa..., t. 1, s. 312, 415.

48
Kadry aparatu bezpieczeństwa
„Byłbym Wam bardzo wdzięczny, jeślibym mógł pod Waszym Dowódz-
twem wziąć udział w bezpośredniej walce z agentami Sosnkowskich
i Raczkiewiczów...”159

W badaniach nad aparatem bezpieczeństwa w Polsce istotne są wątki związane


z jego kadrami. Bez ich poznania nie jest możliwe sformułowanie całościowej oceny
MBP i jego roli w instalowaniu nowego systemu politycznego w Polsce oraz uzyska-
nie odpowiedzi na pytania fundamentalne dla zrozumienia istoty tej instytucji, m.in.
o stopień zależności jej struktur i pracowników od sowieckich służb specjalnych,
o liczbę i rolę doradców sowieckich czy o rzeczywisty wpływ PPR/PZPR na działania
aparatu bezpieczeństwa. Postulaty badawcze dotyczą także pytań o samych funk-
cjonariuszy160: o motywy wstąpienia do służby, pochodzenie, wykształcenie, wiek,
narodowość, przebieg kariery.
Do czasu odtajnienia i przejęcia w 2002 r. przez Instytut Pamięci Narodowej pod-
stawowych zbiorów archiwalnych komunistycznych służb specjalnych badania obsady,
struktur i działalności Urzędu Bezpieczeństwa były prowadzone w dość wąskim zakre-
sie. Ograniczenia w dotarciu do zbiorów archiwalnych spowodowały, że poza Mieczy-
sławem Moczarem161 i Józefem Różańskim162 żaden z wysokich funkcjonariuszy MBP
nie doczekał się dotychczas163 wnikliwych prac biograficznych. Udostępnienie akt oso-
bowych funkcjonariuszy reżimu spowodowało długo oczekiwany przełom w badaniach
zmierzających do ukazania społeczeństwu rzeczywistej roli, jaką ludzie UB odegrali
w zdławieniu polskich dążeń niepodległościowych po 1944 r. O ile bowiem ich praca i jej
skutki nie są już białymi plamami najnowszej historii Polski, o tyle same kadry stanowią
nadal ogromny i w znacznej mierze nieznany obszar badawczy.
Zgoła odmiennie od polskich doświadczeń przedstawia się biografistyka aparatu
bezpieczeństwa naszych sąsiadów, w równym stopniu – jak można domniemywać
– zainteresowanych rozliczeniem z komunistyczną przeszłością. W 1998 r. jako pierwsi
słownik funkcjonariuszy Stasi wydali Niemcy164. Rok później podobne wydawnictwa

159
AIPN, 0193/6975, Akta osobowe Adama Korneckiego (Dawida Kornhendlera), Prośba o przyjęcie do pracy
w UB z 1945 r., k. 2.
160
W przemówieniu na odprawie krajowej aktywu partyjnego 18 XI 1949 r. Stanisław Radkiewicz stwierdził:
„Żaden pracownik naszego systemu […] nie może szukać sobie równych w czujności, gdyż nie ma i nie może być
nikogo bardziej czujnego, bardziej zmobilizowanego do walki z wrogiem klasowym – szpiegiem, dywersantem,
bandytą i każdym innym przestępcą” (AIPN, GZI WP, 835/162, t. 8, Korespondencja różna Wydziału Inspek-
cji GZI MON za rok 1953, k. 62). W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że była to kontynuacja odprawy
z 28–29 X 1949 r. Nawiązanie we wstępie przez ministra Radkiewicza do uchwał II Plenum PZPR, przekazanych
przez Jakuba Bermana, pozwala przypuszczać, że była to jednak odrębna odprawa aktywu MBP. W książce
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956, cz. 2, s. 215, publikowany jest stenogram wystąpień wysokich
rangą funkcjonariuszy MBP z odprawy aktywu 21 XI 1949 r. Oba dokumenty pochodzą prawdopodobnie z tej
samej narady, odbytej 18–21(?) XI 1949 r., zwołanej natychmiast po zakończeniu obrad III Plenum partii.
161
K. Lesiakowski, Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998.
162
B. Fijałkowska, Borejsza i Różański. Przyczynek do dziejów stalinizmu w Polsce, Olsztyn 1995.
163
W 1989 r. próbę charakterystyki środowiska podjął T. Zdybała; zob. idem, Funkcjonariusze i żołnierze resortu
bezpieczeństwa publicznego w latach 1944–1952, „Zeszyty Naukowe ASW” 1989, nr 56, s. 147–164.
164
Wer war wer im Ministerium für Staatssicherheit. Kurzbiographien des MfS-Leitungspersonals 1950 bis 1989,
oprac. J. Gieseke, Berlin 1998.

49
ukazały się w Rosji165 i na Litwie166. W 2003 r. równie udaną próbę podjęto w Cze-
chach167. Kontynuacją rosyjskich wydawnictw z końca lat dziewięćdziesiątych jest
encyklopedia tajnych służb Rosji opublikowana w 2003 r. w Moskwie168.
Tymczasem w Polsce książka poświęcona kadrom aparatu bezpieczeństwa ukaza-
ła się wprawdzie w 2000 r.169, lecz w swej zasadniczej części powstała przed rokiem
1978 i była efektem pracy funkcjonariuszy SB, których celem było stworzenie infor-
matora personalnego przeznaczonego wyłączenie do użytku wewnętrznego i będą-
cego w rzeczywistości księgą chwały kierowniczych kadr aparatu bezpieczeństwa,
zasłużonych „w walce o utrwalenie władzy ludowej”. Informator opracowany został
przez zespół pracowników Biura „C” Ewidencji i Archiwum MSW, pracujących pod
kierunkiem ppłk. Jan Zabawskiego, byłego szefa WUBP we Wrocławiu. Po uwzględ-
nieniu zastrzeżeń dotyczących przede wszystkim kwestii wykształcenia i narodowości
pracowników MBP/KdsBP, informator MSW stanowi obecnie podstawę badań m.in.
nad narodowością i przynależnością służbową kierowniczych struktur MBP.
Dla potrzeb niniejszego opracowania przebadano głównie akta osobowe funk-
cjonariuszy MBP szczebla centralnego, wojewódzkiego i powiatowego170. Pewną

165
H.W. Pietrowa, K.W. Skorkin, Kto rukowodił NKWD 1939–1941, Moskwa 1999.
166
L. Truska, A. Anusauskas, I. Petraviciute, Sovietinis Saugumas Liteuvoje 1940–1953 Metais. MVD-MGB.
Organizacine, struktuta, personalas ir veikla, Vilnius 1999.
167
P. Benda, Přehled svazků a spisů vnitřního zpravodajství centrály Státní bezpečnosti v roce 1989, Praha 2003.
168
Encykłopedija siekrietnych służb Rosii, red. I.A. Kołpakin, Moskwa 2003.
169
Ludzie bezpieki...
170
Przebadano akta osobowe ze zbiorów AIPN m.in.: Stefana Antosiewicza (sygn. 0218/2075), Józefa Arskie-
go (0193/7717), Jefima Artymowicza (0329/4), Aleksandra Banulewicza (0193/7179), Mieczysława Baumaca
(0193/9014), Wiktora Biełycha (0329/6), Adama Bienia (0193/8919), Leona Borejszy (0194/1409), Teresy Brau-
de (0193/281), Zygmunta Braude (0193/6984), Mieczysława Broniatowskiego (0194/1763), Idziego Bryniar-
skiego (0194/2849), Julii Brystigerowej (0154/49), Juliusza Burgina (0154/48), Tigrana Chaczaturiana (0329/
10), Józefa Chanachowicza (0193/6981), Henryka Chmielewskiego (0194/1764), Władysława Ciastonia (0604/
1618), Nikity Czełmadinowa (0193/212), Włodzimierza Czubaka (0194/1221), Walentego Czyslera (0329/16),
Tadeusza Diałtowieckiego (0193/73399), Władysława Dominika (0154/51), Eugeniusza Dowkana (0154/50),
Michała Drzewieckiego (0604/195), Alfonsa Duczki (0193/6982), Teodora Dudy (0194/927), Hipolita Duljasza
(0194/1346), Józefa Dziemidoka (0327/35), Anatola Fejgina (0194/716), Jerzego Grigorija Fesenki (0329/19),
Zbigniewa Fijałka (0193/8623), Leona Fojera (0193/8652), Jana Freya-Bieleckiego (00220/23), Adama Ga-
jewskiego (0329/23), Bolesława Galczewskiego (0604/143), Leona Gangela (0193/6913), Feliksa Goldsztajna
(0194/2404), Jana Góreckiego (0604/811), Witolda Górnego (0194/1873), Heleny Grudy (0193/6983), Faustyna
Grzybowskiego (0329/27, t. 1 i 2), Michała Hakmana (0194/1722), Adama Humera (0193/6972), Michała Ja-
chimowicza (0194/1071), Józefa Jurkowskiego (0154/54), Edwarda Kaleckiego (698/1411), Marii Kamińskiej
(698/1434), Witolda Kaszkura (0194/1194), Stanisława Klaro (0193/6967), Jana Klimaszewskiego (0193/6966),
Stefana Kłosiewicza (0194/3154), Wacława Komara (0218/2076), Juliana Konara (0194/921), Bernarda Ko-
niecznego (0194/2390), Stanisława Kończewicza (0194/3476), Grzegorza Korczyńskiego (0193/599), Eliasza
Kotona (0193/8705), Józefa Krakowskiego (0193/6974), Józefa Kratko (0193/6976), Mikołaja Krupskiego
(00805/58), Jana Lecha (0218/652), Wiktora Leszkowicza (0193/6995–6996), Edwarda Leśniewskiego (0194/
2421), Amelii Leśniewskiej (706/45), Wacława Lewikowskiego (0193/6992), Grzegorza Łanina (0193/6994),
Michała Łanina (01024/1081), Dagoberta Jerzego Łańcuta (0193/3061), Anny Madalińskiej (0194/1205),
Ryszarda Matejewskiego (0604/19), Edwarda Matusiaka (0194/2104), Kazimierza Michalaka (0154/52), Mie-
czysława Mietkowskiego (0193/7004), Teodora Mikusia (0604/141), Stefana Młynarczyka (0154/53), Józefa
Mrozka (0193/7001), Jana Niedbały (710/184), Aleksandra Nikolenki (0193/754), Artura Nowaka (0604/2),
Zygmunta Okręta (0194/1077), Jana Olkowskiego (00244/163), Mikołaja Orechwy (0193/6999), Aleksandra
Paczkowskiego (0194/2877), Henryka Palki (0218/83), Jefima Parfieniuka (0193/7016), Zbigniewa Paszkow-
skiego (0194/1496), Tadeusza Paszty (0706/935), Henryka Piaseckiego (0193/7015), Daniela Piękniewskiego
(0193/8619), Henryka Piętka (0604/238), Stanisława Pizły (0193/3795), Ludwika Przysuskiego (0193/7397),
Jana Ptasińskiego (0194/787), Antoniego Pundy (0194/1425), Stanisława Radkiewicza (0218/1417), Czesława

50
przeszkodą w pracy były braki występujące w materiałach archiwalnych. Historykowi
zajmującemu się problematyką kadr MBP pozostaje dziś jedynie snucie bardziej
lub mniej trafnych hipotez, dlaczego znajdujące się w zbiorach IPN akta osobowe
ministra BP Stanisława Radkiewicza zaczynają się w… 1958 r.171, zaś akta innych
wysokich funkcjonariuszy aparatu: Stefana Antosiewicza172, Anatola Fejgina173, Wa-
cława Lewikowskiego174, Mieczysława Mietkowskiego175, Romana Romkowskiego176
czy Henryka Wachowicza177 liczą zazwyczaj kilka stron, a pierwsze zapisy w nich do-
konano często dopiero po 1956 r.
W obecnych warunkach nie ma możliwości skorzystania ze zbioru archiwalnego,
zawierającego dane o pracy w Polsce doradców sowieckich, stanowi bowiem wła-
sność rosyjskich służb specjalnych. Sytuacja ta w sposób zasadniczy ogranicza możli-
wości badawcze historyków, którzy odpowiedzi na wiele pytań dotyczących aparatu
bezpieczeństwa w Polsce muszą poszukiwać w archiwach moskiewskich.
Mówiąc o początkach aparatu bezpieczeństwa w Polsce, zwykło się go wiązać
z okresem tzw. Polski Lubelskiej. Z reguły pomija się przy tym fakty z lat 1939–1944,
mające bezpośredni związek z jego tworzeniem i rzutujące na jego późniejsze oblicze.
We wrześniu 1940 r. na przedmieściach Smoleńska zorganizowano tzw. Aleksandrow-
ską Szkołę NKWD, w której umieszczono około dwustu osób narodowości polskiej,
ukraińskiej i białoruskiej – mieszkańców terenów II Rzeczpospolitej zagarniętych
przez Armię Czerwoną w 1939 r. Po przeszkoleniu, w marcu 1941 r. część z nich zosta-
ła wysłana do wykonania zleconych przez NKWD zadań w rejonie swego zamieszka-
nia. Innych z kolei skierowano na dalszą naukę do specjalnej szkoły w m. Gorki, gdzie
kształcono już przyszłe kadry kierownicze aparatu. Obie szkoły ukończyli ludzie zaj-
mujący po wojnie wysokie stanowiska w MBP: Józef Czaplicki, Stanisław Kończewicz,
Mieczysław Moczar, Władysław Sobczyński, Konrad Świetlik178. Sam Sobczyński na-
ukę tę określił w swoich aktach osobowych jako „kurs wywiadowczo-dywersyjny”179.

Radziukiewicza (0193/7006), Czesława Ringera (0193/7005), Antoniego Rodniewskiego (0329/76), Kuźmy


Romaniuka (0218/1153), Romana Romkowskiego (0194/717), Józefa Różańskiego (0193/7094), Leona
Rubinszteina (0193/7007), Ludwika Sielickiego (0193/969), Stefana Sobczaka (0194/2561), Władysława Sob-
czyńskiego (0305/388), Jana Stefańczaka (0194/1624), Feliksa Suczka (0329/83), Tadeusza Szczęśniaka (0194/
1749), Stanisława Szota (0305/390), Zdzisława Szymczaka (0193/7010), Józefa Światły (0193/7549), Konrada
Świetlika (0327/36), Michała Taboryskiego (0193/7033), Jana Tataja (0193/7013), Józefa Tymińskiego (0193/
8807), Henryka Wachowicza (0193/1132), Kamila Warmana (0193/7022), Hanny Wierbłowskiej (0193/7019),
Karola Więckowskiego (0327/34), Juliana Wojtusika (0194/3067), Edmunda Wziątka (0604/262, 0193/1180),
Jana Zabawskiego (0218/1839), Włodzimierza Zacharewicza (0193/7255), Włodzimierza Zwierchanowskiego
(0194/2548), Henryka Żmijewskiego (0218/68).
171
AIPN, 0218/1417, Akta osobowe Stanisława Radkiewicza, k. 4. Odnotowano tam: „akta osob[owe] S[tani-
sława] Radkiewicza nie figurują na liście akt przekazanych do Wydziału IV MSW w 1958 r.” Zapis ten pozwala
przypuszczać, że akta te zostały w sposób nieprawny usunięte ze zbiorów po byłym MBP lub też być może
znajdują się w zbiorach po KC PZPR.
172
AIPN, 0218/2075, Akta osobowe Stefana Antosiewicza.
173
AIPN, 0194/716, Akta osobowe Anatola Fejgina.
174
AIPN, 0193/6992, Akta osobowe Wacława Lewikowskiego.
175
AIPN, 0193/7004, Akta osobowe Mieczysława Mietkowskiego.
176
AIPN, 0194/717, Akta osobowe Romana Romkowskiego.
177
AIPN, 0193/1132, Akta osobowe Henryka Wachowicza.
178
T. Żenczykowski, Polska lubelska 1944, s. 71.
179
AIPN, 0305/388, Akta osobowe Władysława Sobczyńskiego, k. 6.

51
Poza grupami wyszkolonymi pod Smoleńskiem i w Gorkim, w aparacie bezpie-
czeństwa znalazła się nieznana jeszcze w większości liczba pracowników i współpra-
cowników NKWD/NKGB. Do swojej współpracy z sowieckimi służbami specjalnymi
począwszy od 1939 r. przyznawali się m.in.: Juliusz Burgin180 – dyrektor Gabinetu
Ministra BP w latach 1948–1949, oraz Tadeusz Paszta181 – wicedyrektor Departamen-
tu V MBP (1946 r.) i szef WUBP w Warszawie (1946–1948). Inną drogę przeszedł
jeden z najbardziej znanych funkcjonariuszy bezpieki – Józef Różański (Gold-
berg). We własnoręcznie napisanym życiorysie przyznał: „W 1939 r. pracowałem
w NKWD, pow. kostopolskiego, a potem rejonu [kostopolskiego], jako pracownik
»gosudarstwiennoj biezopasnosti«. Przeniesiony do Lwowa, do Politycznego Wy-
działu NKWD, pracowałem przy obozach jeńców polskich z 1939 r. na Ukrainie”182.
We lwowskich organach NKWD w latach 1939–1941 służył także Bernard Borys
Schildhaus, występujący od 1945 r. pod nazwiskiem Bolesław Krzywiński, m.in. szef
PUBP w Jarosławiu (1944) i Przemyślu (1945), zastępca szefa WUBP w Olsztynie
(1946–1949), Łodzi (1950–1951), Lublinie (1952–1954) i szef WUBP/WUdsBP
w Lublinie (1953–1955) oraz w Białymstoku (1955–1956)183. Funkcjonariuszem
NKWD był również Michał Kołacz, naczelnik Wydziału I WUBP w Rzeszowie
(1945–1948), szef PUBP w Przemyślu (1948–1951), Nisku (1951–1952) i Legni-
cy (1953–1956): „We Lwowie, kiedy Armia Czerwona wyzwoliła miasto Lwów,
pracowałem od 1939 r. w NKWD, do napaści Niemiec na Związek Radziecki”184.
Współpracownikiem sowieckiego wywiadu był ppłk Ludwik Schönborn, szef UBP
dla miasta stołecznego Warszawy (1952–1955)185.
Etapem przygotowań przyszłych kadr aparatu bezpieczeństwa były szkolenia dy-
wersyjne w ramach powstałego z inicjatywy Radkiewicza Samodzielnego Batalionu
Szturmowego, przekształconego następnie w Polski Samodzielny Batalion Specjal-
ny, oraz szkolenia i kursy w jednostkach Polskiego Sztabu Partyzanckiego lub innych
sztabach partyzanckich (np. białoruskim)186.
W każdym przypadku instruktaż i nadzór prowadzili pracownicy NKWD/
NKGB187. Zwieńczeniem ich kilkuletniej pracy nad wyłonieniem i wykształceniem
kadr polskiego aparatu bezpieczeństwa był specjalny kurs NKWD w Kujbyszewie,
rozpoczęty wiosną 1944 r. Około 200 jego absolwentów stanowiło rdzeń przyszłe-
go resortu, wokół którego w dalszym etapie tworzono poszczególne struktury188.
Obecne zaawansowanie badań nie pozwala jeszcze na pełną identyfikację wszyst-
kich wyszkolonych w Kujbyszewie funkcjonariuszy resortu. Wśród kilkudziesięciu
znanych, zatrudnionych od jesieni 1944 r. zarówno w centralnym, jak i terenowych

180
AIPN, 0154/48, Akta osobowe Juliusza Burgina, k. 4–5.
181
AIPN, 706/935, Akta osobowe Tadeusza Paszty, k. 8.
182
AIPN, 0193/7094, Akta osobowe Józefa Różańskiego, k. 5.
183
AIPN, 0154/63, Akta osobowe Bolesława Krzywińskiego.
184
AIPN Wr, 059/3943, Akta osobowe Michała Kołacza, k. 24.
185
M. Krzysztofiński, Ludwik Andrzej Szenborn, „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2005, nr 1
(w druku).
186
Aparat bezpieczeństwa w latach 1944–1956, cz. 1, s. 11.
187
Teczka specjalna J.W. Stalina... i in., s. 347.
188
Zob. M. Korkuć, „Kujbyszewiacy” – awangarda UB, „Arcana” 2002, nr 46–47, s. 91–92.

52
urzędach UB w całej Polsce znaleźli się189: Leon Andrzejewski (Wolf Ajzen) – wy-
kładowca, Wiktor Babul, Marian Beck (Bek), Stefan Bobrecki, Ludwik Bojanow-
ski, Henryk Butkiewicz, Michał Cendrowski, Zbigniew Chomina, Bronisław Cze-
chowicz, Włodzimierz Czubak, Aleksander Daniel, Henryk Doksztulski, Henryk
Dubaniewicz, Teodor Duda, Władysław Dziadosz, Jan Dziobak, Kazimierz Feret,
Leon Fijałkowski, Stanisław Francek, Lesław (Wiesław?) Gawalewicz, Wiktor Głu-
ski, Władysław Gojszyk, Kazimierz Górecki, Adam Górka, Stanisław Grębowiec,
Mieczysław Griesgraber, Faustyn Grzybowski, Piotr Grzymajło, Mikołaj Hasiuk,
Nesaniol Horn, Roman Jagiełło (Rytter), Mieczysław Janucik, Antoni Kalinowski,
Piotr Kiergiet, Zenon Kiwerski, Stanisław Klaro, Michał Kołacz, Longin Kołarz,
Eliasz Koton, Józef Krakowski, Ludwik Krakowski, Stanisław Kroch, Antoni Kul-
banowski, Pinkus (Paweł) Kutner, Mikołaj Lachowski, Wiktor Leszkowicz, Antoni
Lubiniecki, Józef Łaniewski, Jan Łężny, Władysław Łężny, Józef Łobatiuk, Wiktor
Łoj, Mikołaj Łojko, Stefan Maćko, Bolesław Marczak (Martiuk), Henryk Marko-
wicz, Mirosław Markowski, Mikołaj Maszara, Tymoteusz Matkowski, Eugeniusz
Misicki, Andrzej Mokrzycki, Henryk Mor (Zamorski), Edmund Nowicki, Edward
Nowicki, Tadeusz Ochocki, Stanisław Ostaniewicz, Leon Ozgowicz, Henryk Palka,
Antoni Pańkowski, Józef Paszkiewicz, Jan Pawliszewski, Tadeusz Piątkowski, Jó-
zef Pieczeń, Kazimierz Pietras, Wincenty Podłubny, Józef Raca, Stefan Radecki,
Jan Ragiel, Zygmunt Rogowski, Michał Rogozin, Marceli Srokowski, Stanisław
Stańczuk, Roman Szachtej, Jan Szewczyk, Bernard Borys Schildhaus (Bolesław
Krzywiński), Władysław Szysz, Kazimierz Świderski, Jan Święcicki, Michał Wę-
grzynowski, Edmund Wieprzewski, Jerzy Wiśniewski, Wiktor Wojeński, Julian
Wojtusik, Borys (Bronisław) Wróblewski, Józef Zapałowski, Antoni Zaremba, An-
toni Zarembiuk, Stanisław Zasztoft, Włodzimierz Zwierchanowski.
Druga połowa 1944 r. – czas tworzenia pierwszych ogniw bezpieczeństwa w Polsce
– była początkowym etapem współpracy aparatu z sowieckimi służbami specjalnymi.
Wówczas zdarzały się przypadki przekazywania UB sieci agentury będącej przedtem
na usługach sowieckich. Okres ścisłej współpracy znany jest m.in. z życiorysów pra-
cowników UB: „Po przeniesieniu do Woj[ewódzkiego] UBP – pisał Józef Światło
– pracuję w operacyjnej grupie ppłk. Lichaczowa, biorąc czynny udział w likwidacji
»Białowieży«, a następnie w operacyjnej grupie płk. Michajłowa aż do ostatniego
dnia”190.
Do 1989 r. historycy resortowi starannie unikali prezentowania bliższych danych
na temat początkowego okresu istnienia organów bezpieczeństwa, szczególnie ich
powiązań z NKWD191. Wyniki badań prowadzonych już po zmianie systemu politycz-
nego w Polsce nie pozostawiają wątpliwości, że organa te stanowiły integralną część
sowieckich służb specjalnych192.

189
W wykazie absolwentów kursu NKWD w Kujbyszewie wykorzystano wyniki ustaleń dokonanych przez Zbi-
gniewa Nawrockiego; zob. idem, Zamiast wolności..., s. 24–25.
190
Życiorys Józefa Światły z 31 V 1945 r. (AIPN, 0193/7549, Akta osobowe Józefa Światły, k. 6).
191
J. Paśnik, Dwa dokumenty..., s. 149–158.
192
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956, cz. 2, s. 5; A. Paczkowski, Aparat bezpieczeństwa w latach
odwilży..., s. 5.

53
Za twórcę polskiej bezpieki dość powszechnie uważa się gen. Iwana Sierowa193.
Specjalna rola przypadała sowieckim doradcom194 przy ministrze Bezpieczeństwa
Publicznego, zwanych sowietnikami. W latach 1944–1956 byli to kolejno: wspomnia-
ny gen. Sierow195 (do kwietnia 1945 r.), gen. Nikołaj Seliwanowski196 (do kwietnia
1946 r.), płk Siemionow i Siergiej Dawydow (do 1950 r.), płk Michaił Bierzoboro-
dow (1950–1953), Nikołaj Kowalczuk197 (1953 r.), gen. Serafin Lalin (do początków
1954 r.), gen. Gieorgij Jewdochimienko (od 1954 r.)198. Niezależnie od funkcji spra-
wowanej przy ministrze BP, główny doradca był też każdorazowo zwierzchnikiem
doradców przy terenowych UBP oraz doradców umieszczonych w poszczególnych
departamentach MBP. Biorąc pod uwagę fakt, że doradcy funkcjonowali w MBP
i we wszystkich WUBP oraz PUBP, należy przyjąć za Andrzejem Paczkowskim liczbę
kilkuset ludzi umieszczonych w newralgicznych punktach aparatu199. Tylko w 1953 r.
płk Bierzoborodow kierował zespołem liczącym 47 wyższych oficerów sowieckich200.
Niezależnie od licznych doradców, szeroko korzystano także z doświadczeń i pra-
cy delegowanych oficerów NKWD/NKGB, sowieckiego uzbrojenia, umundurowa-
nia i sprzętu łączności201. Oficerowie sowieckich służb specjalnych kierowali prawie
wszystkimi wydziałami/departamentami MBP: administracją, biurem wojskowym,
kadrami, kontrwywiadem, finansami, łącznością, szkoleniem, uzbrojeniem, ochroną
rządu i zaopatrzeniem. Symbolicznym wręcz przykładem ich roli w instalowaniu wła-
dzy komunistycznej w Polsce jest sprawowanie do 19 lipca 1945 r. osobistej ochrony
Bolesława Bieruta, Władysława Gomułki i Edwarda Osóbki-Morawskiego przez
żołnierzy 6. Zarządu Wojsk NKGB, podlegających bezpośrednio Nikołajowi Seliwa-
nowskiemu202.
Wasalną zależność od wschodniego sąsiada obrazuje zdarzenie związane ze służ-
bą delegowanego do Polski oficera „Smiersza” Wiktora Biełycha. 27 lutego 1954 r.
inny oficer sowiecki Mikołaj Orechwa pisał w swoim raporcie do gen. Stanisława
Radkiewicza: „Melduję Ob. Ministrowi, że w miesiącu styczniu 1954 r. Głównemu
Zarządowi Informacji MON zostały wypożyczone przez nas, celem zreferowania
przebywającemu wówczas w Głównym Zarządzie Informacji przedstawicielowi
MWD, akta osobowe ppłk. Białycha203 Wiktora – wicedyrektora Departamentu IX
MBP, które nam nie zostały zwrócone. Ów przedstawiciel MWD oświadczył, że
akta osobowe na ppłk. Białycha zostały założone bezpodstawnie, gdyż takowe na

193
Z. Błażyński, Mówi Józef Światło..., s. 59.
194
Decyzję o mianowaniu doradców przy MBP podjął Państwowy Komitet Obrony ZSRR 20 II 1945 r., zob.
Teczka specjalna J.W. Stalina..., s. 196.
195
K.A. Zalesskij, Impierija Stalina. Biograficzieskij encikłopediczeskij słowar, Moskwa, 2000, s. 410–411.
196
Encykłopedija siekrietnych służb Rosii, s. 703–704.
197
Ibidem, s. 572–573.
198
Biogram Gieorgija Jewdochimienko w: W.M. Lurie, W.J. Koczik, GRU, dieła i liudi, Sankt Petersburg–Mo-
skwa 2003, s. 708–709; zob. N. Pietrow, Biogramy doradców, „Karta” 1995, nr 15, s. 52; A. Paczkowski, Aparat
bezpieczeństwa w latach odwilży..., s. 7.
199
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956, cz. 1, s. 5.
200
Ibidem.
201
Teczka specjalna J.W. Stalina..., s. 63; J. Paśnik, Dwa dokumenty..., s. 156–158.
202
Teczka specjalna J.W. Stalina..., s. 347.
203
Powinno być: Biełycha.

54
niego posiada Zarząd Kadr MWD, natomiast tutaj, jako na oficera KW [kontrwy-
wiadu – K.S.] przebywającego w delegacji służbowej, można sporządzić informację
uwzględniającą jego krótkie dane personalne oraz materiały charakteryzujące z pra-
cy na zajmowanych stanowiskach. Jednocześnie prosił o wycofanie akt osobowych
ppłk. Białycha i przesłanie takowych do Zarządu Kadr MWD. W związku z powyż-
szym melduję, że w razie jeśli Ob. Minister, względnie KC PPR będzie potrzebował
akta osobowe ppłk. Białycha, takowych nie będę mógł przedłożyć. Proszę Ob. Mini-
stra o decyzję w tej sprawie”204.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce, podobnie jak w innych krajach bloku wschod-
niego, oprócz podporządkowania sowieckim służbom specjalnym, charakteryzowała
całkowita dominacja nad nim partii komunistycznej. Wytyczne polityczne205, cele
i metody działalności operacyjnej, dobór kadr resortu, stopień upartyjnienia funk-
cjonariuszy, a w końcu skutki prowadzonych działań, dają podstawę do postawienia
tezy, że UBP był w istocie służbą partii komunistycznej (PPR/PZPR). Podstawą roz-
kazodawstwa dla funkcjonariuszy były wytyczne Biura Politycznego KC PPR/PZPR
(otrzymującej instrukcje również z Moskwy), przekładane w centrali MBP na język
resortowych rozkazów i instrukcji przekazywanych następnie w dół, do wydziałów/
departamentów, jednostek terenowych (WUBP i PUBP). Kierownictwo resortu
utrzymywało ścisłe kontakty z członkami Biura Politycznego, lokalni szefowie
WUBP z I sekretarzami komitetów wojewódzkich, powiatowi z ich odpowiednikami
w komitetach powiatowych. Osobą bezpośrednio nadzorującą wpływy partii w apa-
racie i czuwającą nad realizacją postawionych przez nią zadań był Stanisław Radkie-
wicz, od 1944 r. członek Biura Politycznego partii206. W tym zakresie polska służba
bezpieczeństwa może być porównywana z tajnymi służbami innych dyktatur europej-
skich połowy XX wieku (ZSRR, Niemiec, Włoch), których głównym zadaniem było
identyfikowanie, rozpracowywanie i eliminacja (różnymi metodami) rzeczywistych
i wyimaginowanych wrogów rządzącej partii.
W 1949 r. nadzór PZPR nad aparatem bezpieczeństwa przybrał nowy kształt.
24 lutego powołano niejawną Komisję Bezpieczeństwa, która jako Komisja Biura
Politycznego ds. Bezpieczeństwa Publicznego miała sprawować nadzór partii nad
organami bezpieczeństwa. Na jej czele stanął Bolesław Bierut, a współpracowali
z nim: Jakub Berman207, Hilary Minc208, Stanisław Radkiewicz oraz wiceministrowie

204
AIPN, 0329/6, t. 2, Akta osobowe Wiktora Biełycha, k. 28.
205
Zob. m.in.: Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1944–1945, oprac. A. Kochański, Warszawa
1992; Protokół obrad KC PPR w maju 1945 roku, oprac. idem, Warszawa 1992; Protokoły posiedzeń Sekretariatu
KC PPR 1945–1946, oprac. idem, Warszawa 2001; Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1947–1948,
oprac. idem, Warszawa 2002; Centrum władzy. Protokoły...
206
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956, cz. 1, s. 18.
207
Jakub Berman (1901–1984), działacz komunistyczny; przed wojną więziony za działalność komunistyczną,
członek KPP, ZPP, CBKP (1943–1944), BP KC PPR/PZPR (1945–1956), podsekretarz stanu w Prezydium
Rady Ministrów (1947–1954), wicepremier (1954–1956).
208
Hilary Minc (1905–1974), działacz komunistyczny, płk WP (1943 r.); członek Związku Młodzieży Komunistycznej,
KPRP, KPP, FPK, WKP(b), PPR i PZPR; w latach 1928–1929 przebywał w ZSRR; współorganizator ZPP oraz 1. DP
im. Tadeusza Kościuszki, kierownik Biura Ekonomicznego PKWN i kierownik resortu przemysłu PKWN, członek
KC i BP PPR (1944–1948), też KC PZPR (1948–1959); minister przemysłu (1944–1947), przewodniczący Komitetu
Ekonomicznego Rady Ministrów (1945–1950), wiceprezes Rady Ministrów i przewodniczący PKPG (1949–1954).

55
MBP209. Do 1947 r. nadzór partii nad bezpieczeństwem sprawowali osobiście Go-
mułka, Berman, a od 1952 r. Bierut210.
W systemie komunistycznego państwa totalitarnego to PPR/PZPR wyznaczała
kolejne strategiczne cele polityczne i wyznaczała ludzi zdolnych je realizować. Decy-
zje o obsadzie wyższych stanowisk w UB (od szczebla szefów w UBP i ich zastępców
wzwyż) wymagały każdorazowo akceptacji odpowiednich czynników partyjnych211. Ro-
man Romkowski w liście do ministra spraw wewnętrznych pisał o okolicznościach swe-
go zwolnienia z resortu: „W związku z ucieczką J[ózefa] Światło za granicę zostałem
zwolniony z pracy w aparacie bezpieczeństwa. O zwolnieniu mnie została mi zakomu-
nikowana decyzja kierownictwa partyjnego. Natomiast w b[yłym] MBP nie powzięto
żadnej decyzji i żadnego dokumentu lub dowodu motywującego zwolnienie mnie – nie
przedstawiono mi. Jak mi wiadomo, dokumentu takiego w ogóle nie ma”212.
Dla wielu funkcjonariuszy ich praca w resorcie stanowiła jedynie kolejny etap pracy
partyjnej. Tak rozumował m.in. naczelnik więzienia w Białymstoku Jefim Parfieniuk, pi-
sząc: „Po wyzwoleniu kraju spod okupacji niemieckiej powołano mnie na partyjną robotę.
[…] W roku 1945 zostałem przeniesiony na inny odcinek pracy tj. do Organów UBP”213.
O awansie lub jego braku decydowały w aparacie bezpieczeństwa nie względy
merytoryczne, lecz dyspozycyjność wobec czynników partyjnych i umiejętność uło-
żenia sobie stosunków z lokalnym komitetem PPR/PZPR. Potwierdzeniem tej tezy
mogą być losy szefa WUBP w Gdańsku Józefa Mrożka. Kontrolujący jesienią 1946 r.
pracę tamtejszego urzędu wicedyrektor Departamentu V MBP Romuald Gadomski
w raporcie do ministra BP zauważył: „W czasie mego pobytu służbowego w Gdańsku
odbyłem rozmowę z I sekretarzem WK PPR […]. Mówił mi on, że Szef UB ob[y-
watel] Mrozek uchyla się od wszelkiej współpracy z partią, mimo że jest członkiem
egzekutywy WK PPR. Uniemożliwia to Wojewódzkiemu Komitetowi Partii porozu-
mienie się z UB w sprawach ważnych. […] W związku z tym ob. Dworakowski prosi
ob. Ministra o przyjazd na inspekcję do Gdańska, m.in. celem ponownego, skutecz-
nego pośredniczenia i ustalenia współpracy, lub zamienia [zamienienia – K.S.] obec-
nego szefa UB lepszym”214.
Konsekwencje partyjne i służbowe nie ominęły dwóch innych szefów WUBP:
w Olsztynie i w Warszawie. Henryka Palkę z Olsztyna, absolwenta specjalnego kur-
su NKWD w Kujbyszewie, uchwałą CKKP PZPR z 9 lipca 1949 r. ukarano naganą
partyjną i przewieziono do Poznania. Postawiono mu zarzuty, że: „1. Dopuścił do
zaistnienia w wielu powiatach niezdrowych stosunków pomiędzy PUBP a Komi-
tetami Powiatowymi. 2. Nie przejawiał aktywnego zainteresowania działalnością
organizacji partyjnej w WUBP”215. W przypadku Tadeusza Paszty – szefa WUBP
209
H. Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990..., s. 24–25.
210
T. Torańska, Oni, s. 70; Z. Błażyński, Mówi Józef Światło..., s. 74.
211
Centrum władzy w Polsce 1948–1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003, s. 128.
212
AIPN, 1094/717, Akta osobowe Romana Romkowskiego, k. 5.
213
AIPN, 0193/7016, Akta osobowe Jefima Parfieniuka, k. 17.
214
AIPN, 0193/7001, Akta osobowe Józefa Mrożka, Raport wicedyrektora Departamentu V MBP Romualda
Gadomskiego do ministra BP Stanisława Radkiewicza z 14 XI 1946 r., k. 17. W dolnej części pisma ręczny dopi-
sek: „Ob. Ministrze. Dzwonił wczoraj Mazur w tej samej sprawie. Mówił, że jeszcze nie stawia sprawy cięcia, ale
uważa, że Mrożkowi dać jeszcze jedną lekcję i jeśli to nie pomoże stanie sprawa cięcia [podpis nieczytelny]”.
215
AIPN, 0218/83, Akta osobowe Henryka Palki, k. 23.

56
w Warszawie – CKKP 20 marca 1948 r. doszła do wniosku, że „tow[arzysz] Paszta
oderwał się od Partii i klasy robotniczej, z której się wywodzi. […] CKKP chce jed-
nak wierzyć, że tow. Paszta nie jest całkowicie stracony dla klasy robotniczej i Partii
i dlatego daje mu możność otrząśnięcia się od wpływów wrogiego otoczenia drugiej
swej żony i ostatecznego zerwania z obcym środowiskiem. CKKP postanawia: […]
Zaproponować Sekretariatowi KC spowodowanie zdjęcia tow. Paszty ze stanowiska
szefa Woj[ewódzkiego] Urzędu Bezpieczeństwa w Warszawie i usunięcie go z apa-
ratu bezpieczeństwa w ogóle. […] skierowanie go na pracę według specjalności na
fabrykę”216. 22 marca 1948 r. Pasztę zwolniono z UB.
Wśród wielu dokumentów potwierdzających pełne podporządkowanie funk-
cjonariuszy aparatu bezpieczeństwa PPR/PZPR jest samokrytyka szefa WUBP
w Kielcach (1944 r.) i Bydgoszczy (1945 r.), później dyrektora Departamentu Wię-
ziennictwa (1951–1954) Hipolita Duljasza z 19 grudnia 1945 r. skierowana do KC
PPR: „Wyjaśnienie – czy ja za ostatni rok wypełniłem należycie postawione przede
mną zadania przez partię i czy godnie reprezentowałem ją w swojej pracy. […] Przez
mój niedbały stosunek do majątku państwowego zostaje zmarnowany (częściowo)
wykopany partyzancki spirytus. Nawiązuję stosunek z kobietą z wrogiego nam obozu
(AK) i utrzymuję z nią stosunki, kompromitując siebie (żona z dzieckiem znajduje
się wówczas na Uralu) i jednocześnie partię, która wyznaczyła mnie na to stanowi-
sko. Przez to osłabienie czujności w budowie aparatu (do aparatu dostaje się grupa
wywiadu akowskiego) i osłabienie czujności aparatu w walce z reakcją. […] W tym
czasie zostaję wezwany do Ministerstwa i tu, przypuszczając, że zrozumiałem całą
niesłuszność mego postępowania i ogrom szkód, które wyrządziłem partii – daje mi
się możność rehabilitacji i wysyła na woj[ewództwo] pomorskie. […] Z powrotem
odżywają stare momenty demoralizacji i braku czujności. […] Rozprzężenie, naduży-
wanie władzy, brak dyscypliny, szastanie majątkiem poniemieckim, szabrownictwo
i nie tylko, nie zwalczam rozpalonym żelazem, a sam te rzeczy dopuszczam (meblo-
wanie swojego i rodziny mieszkania), przez co pozwalam na szerzenie się dalszej
demoralizacji. Nie dochodzi do wnętrza mojego, że te rzeczy wywołują wstręt w spo-
łeczeństwie do Bezpieczeństwa, które masy pracujące winny otaczać szacunkiem i za-
ufaniem. […] Odnoszę się do swych pracowników wg swego widzimisię, nie dbam,
by mnie ogół pracowników szanował i poważał, przez co dzielę swoich pracowników
na zadowolonych i niezadowolonych ze mnie, przez co osłabiam aparat w walce z re-
akcją, z niedostatkami we własnym aparacie, tym samym nie walczę o podniesienie
autorytetu partii, którą reprezentuję. Zdaję sobie sprawę, że przestępstwem wobec

216
AIPN, 706/935, t. 1, Akta osobowe Tadeusza Paszty, k. 48–49. „Uchwała Centralnej Komisji Kontroli Partyj-
nej przy KC PPR z dnia 20 III 1948 r. w sprawie tow[arzysza] Paszty Tadeusza […]. Opierając się na zebranym
materiale, zeznaniach świadków i wyjaśnieniach oskarżonego CKKP stwierdziła: że płk Paszta stary członek
Partii i Szef Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, całkowicie zatracił czujność
partyjną i przez to obiektywnie dał się wykorzystać wrogowi klasowemu. Przejawem tej karygodnej ślepoty
politycznej jest fakt, że dom tow. Paszty, a zwłaszcza jego gospodarstwo rolne na Z[iemiach] O[dzyskanych]
były w ciągu niemal trzech lat swego rodzaju azylem dla ludzi związanych z podziemiem reakcyjnym. Tow.
Paszta związawszy się z kobietą wywodzącą się z podziemia reakcyjnego, b[yłą] sanitariuszką bandy »Łopaszki«
[„Łupaszki” – K.S.] nie potrafił odizolować jej od jej byłego środowiska. Kierując się oportunizmem życiowym
wziął z nią ślub w kościele, ochrzcił dziecko i tolerował jej bardzo podejrzane kontakty z ludźmi z band pod-
ziemnych” (ibidem).

57
partii było moje uchylanie się od pracy w Bezpieczeństwie. Po tym wszystkim, co
dokonałem złego w swej pracy i piętnuję swoją krnąbrność i brak posłuszeństwa wo-
bec mych zwierzchników, których partia – a nie kto inny – postawiła dla kierowania
pracami Bezpieczeństwa”217.
Konsekwentnie realizowana przez lata polityka kadrowa w aparacie bezpieczeń-
stwa przyniosła spodziewane efekty. Już w 1950 r. stopień upartyjnienia kadry kie-
rowniczej wyniósł 96 procent. Podobnymi sukcesami w tym czasie nie mógł się wyka-
zać żaden inny resort218. Niezależnie od odpowiedniego doboru kadr, władze resortu
dokładały wszelkich starań, aby były one należycie uświadomione politycznie. Temu
celowi służyły stałe narady, konferencje, kursy i szkolenia ideologiczne. W krótkim
czasie komórki partyjne istniały już nie tylko przy kierownictwach terenowych urzę-
dów, lecz nawet przy poszczególnych wydziałach.
Z czasem struktury nadrzędne nie tylko kontrolowały, lecz także ingerowały w pry-
watne życie swoich funkcjonariuszy i ich rodzin219. Krytykowały i piętnowały jakiekol-
wiek kontakty z obcym środowiskiem (Kościołem, przedwojennymi elitami politycz-
nymi, członkami AK, NSZ itp.). Ostracyzmowi środowiska podlegali funkcjonariusze
wyższego szczebla, wśród których takie sytuacje ujawniono. Szczególne wzburzenie
kierownictwa resortu wywołał przypadek byłego oficera sowieckiego, absolwenta spe-
cjalnego kursu NKWD w Kujbyszewie Włodzimierza Zwierchanowskiego. W uzasad-
nieniu wszczętego postępowania wyjaśniającego zapisano: „Mimo twardego kręgosłu-
pa ulega jednak żonie, której nie umiał się przeciwstawić i wziął [z nią] ślub kościelny,
a następnie chrzcił dzieci, mimo że osobiście jest niewierzącym”220.
Jedną z najbardziej drażliwych i wciąż niewyjaśnionych kwestii związanych
z funkcjonowaniem UB i MBP jest przynależność narodowościowa jej kierowniczych
struktur. Panuje pogląd, że najważniejsze stanowiska w MBP, a także w terenowych
jednostkach UB, zajmowali oficerowie sowieccy oraz osoby innych niż polska naro-
dowości. Polacy zaś – według tej samej teorii – byli przede wszystkim komunistami,
co determinowało ich stosunek do własnej narodowości. W raporcie WiN z 1946 r.221
kadrę wyższego szczebla ministerstwa podzielono na trzy podstawowe grupy:
1) Rosjan lub całkowicie zrusyfikowanych Polaków z Rosji (tzw. popów – „pełnią-
cych obowiązki Polaka”),
2) Żydów,
3) Polaków w pełni komunizmowi oddanych, przeważnie przeszkolonych w Rosji,
nie tylko myślących, ale czujących po „sowiecku”.

217
AIPN, 0194/1346, Akta osobowe Hipolita Duljasza, k. 8–10.
218
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1950–1952..., s. 9.
219
„Jak zostało stwierdzone – wśród żon: zastępcy szefa UBP na m. Łódź mjr. [Jana] Gorlińskiego, z[astęp]cy
szefa WUBP – Łódź ppłk. [Władysława] Śliwy oraz szefa WUBP Łódź mjr. [Czesława] Boreckiego zaistniały plot-
karskie i intryganckie wzajemne stosunki na tle drobiazgowych zakupów w Konsumie, wzajemnego wypożyczania
przedmiotów domowego użytku oraz pieniędzy itd. Nieukładność ta we współżyciu, częściowo powodowana
była ich niskim poziomem politycznym. Ich mężowie, odpowiedzialni pracownicy organów BP, zajmując wysokie
stanowiska kierownicze, zamiast zareagować i przeciąć tę atmosferę plotkarstwa i spowodować ułożenie między
nimi właściwych stosunków – ulegli ich wpływom i tym samym upewnili je w swych przekonaniach” (AIPN,
0990/26, Rozkazy personalne MBP za rok 1952, Rozkaz personalny nr 888, 28 X 1952 r., k. 243).
220
AIPN, 0194/2548, Akta osobowe Włodzimierza Zwierchanowskiego, k. 16.
221
B. Kopka, G. Majchrzak, Raport O służbie..., s. 251–262.

58
Po przebadaniu akt osobowych oraz innych dokumentów dotyczących 450 osób
zajmujących kierownicze stanowiska w MBP oraz 249 z KdsBP uzyskano wyniki
zaskakująco zbieżne z treścią raportu. Raport przedstawia jednak nie tyle ilościowy
udział poszczególnych nacji we władzach aparatu, ile ich rzeczywisty wpływ na jego
funkcjonowanie.

Tabela 1. Narodowość i przynależność służbowa kierowniczej kadry RBP/MBP w la-


tach 1944–1954

Narodowość i przynależność służbowa Liczba osób Udział proc.


polska 221 49,1
żydowska 167 37,1
oficerowie sowieccy 46 10,2
ukraińska 5 1,1
białoruska 4 0,9
rosyjska 1 0,2
inne222 4 0,9
brak danych 2 0,5
Razem 450 100
Źródło: obliczenia autora na podstawie analizy akt osobowych funkcjonariuszy oraz danych o narodowości
zamieszczonych w Ludziach bezpieki...

Tabela 2. Narodowość i przynależność służbowa kierowniczej kadry KdsBP w latach


1954–1956

Narodowość i przynależność służbowa Liczba osób Udział proc.


polska 142 57,0
żydowska 86 34,5
oficerowie sowieccy 12 4,8
białoruska 3 1,3
ukraińska 2 0,8
rosyjska 2 0,8
inne223 1 0,4
brak danych 1 0,4
Razem 249 100
Źródło: obliczenia autora na podstawie analizy akt osobowych funkcjonariuszy oraz danych o narodowości
zamieszczonych w Ludziach bezpieki...

Dwie najliczniejsze grupy narodowościowe w kierownictwie MBP/KdsBP i apa-


racie bezpieczeństwa w Polsce to polska i żydowska. Pierwszą z nich tworzyli przede

222
Osoby z dwóch rodzin polsko-żydowskich, jednej polsko-białoruskiej i jednej polsko-rosyjskiej.
223
Osoba z rodziny polsko-białoruskiej.

59
wszystkim przedwojenni działacze komunistyczni, członkowie KPZB, KPZU, KPP,
KZM i MOPR, m.in.: Wacław Dominik, Maria Kamińska, Stanisław Radkiewicz,
Jan Szewczyk, Jan Tataj oraz aktywiści partyjni, członkowie GL-AL z okresu oku-
pacji, m.in.: Stanisław Filipiak, Władysław Imiołek-Śliwa, Grzegorz Korczyński,
Grzegorz Łanin.
Egzemplifikacją losów i postaw tych ludzi wobec Polski i ZSRR jest życiorys
wspomnianego już ppłk. Jana Zabawskiego, pochodzącego z rodziny polsko-białoru-
skiej. Urodził się 6 czerwca 1910 r. w miejscowości Jeremicze, pow. Nowogródek; syn
Mikołaja i Anny. Edukację zakończył na siódmej klasie gimnazjum w Nowogródku.
Od 1924 r. związany z KZM, działał w Nowogródku i okolicznych wsiach. W 1927 r.
aresztowany za działalność komunistyczną; od 1927 r. członek KPP, aktywista w ko-
mitecie rejonowym i podokręgowym w Nowogródku. W 1928 r. przez KC partii
delegowany do Moskwy na Komunistyczny Uniwersytet Naukowy Marksizmu-Leni-
nizmu im. Juliana Marchlewskiego, który ukończył 8 marca 1932 r. pod nazwiskiem
Jan Paryn. Przez kilka miesięcy pracował w redakcji gazety partyjnej w Mińsku. Po
powrocie do kraju pracował pod ps. „Franek” i „Czesław” w sekretariacie młodzieżo-
wym i jako sekretarz do spraw narodowościowych KPP w Wilnie. 23 sierpnia 1932 r.
aresztowany pod fałszywym nazwiskiem Mieczysław Wierzbicki. 29 maja 1933 r. wy-
rokiem Sądu Okręgowego w Wilnie skazany na 7 lat więzienia, które spędził w Wil-
nie (do 1 sierpnia 1933 r.), Grodnie (do września 1935 r.), Wronkach (do 10 lutego
1936 r.) i Grudziądzu (do 1937 r.). Zwolniony 29 sierpnia 1937 r. na podstawie
amnestii z 1936 r. W więzieniu utracił obywatelstwo polskie. Po skontaktowaniu się
z przedstawicielami KC KPP skierowany do sanatorium w Miedzeszynie. Po wielo-
krotnych zatrzymaniach na terenie Nowogródczyzny i Wileńszczyzny przeprowadził
się do Warszawy, gdzie kontynuował działalność komunistyczną. 30 stycznia 1939 r.
ponownie aresztowany i przewieziony do Stołpców, nad granicę polsko-sowiecką.
3 lutego 1939 r. zmuszony przez żołnierzy KOP do przejścia na stronę sowiecką,
gdzie został aresztowany i skazany na pięć lat obozu za... nielegalne przekroczenie
granicy i szpiegostwo. W rzeczywistości w łagrach sowieckich przesiedział siedem lat.
30 listopada 1945 r. zwolniony z łagru na skutek interwencji KC PPR, do kraju po-
wrócił 13 kwietnia 1946 r. Od 29 maja 1946 r. zatrudniony w MBP: zastępca naczel-
nika Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP (1946–1947), zastępca szefa (1948 r.) i szef
WUBP we Wrocławiu (1948–1951), następnie dyrektor Departamentu V (1955 r.)
i X (1955–1956) KdsBP; zmarł w Warszawie 9 lutego 1988 r.224
Nie mniej burzliwe były losy innego funkcjonariusza MBP Henryka Chmielew-
skiego, skazanego w 1942 r. na karę śmierci przez podziemny sąd AK w Wilnie.
Urodził się 12 kwietnia 1907 r. w miejscowości Siemień, województwo lubelskie; syn
Jana i Heleny z domu Skoczyńskiej. W latach 1927–1930 pracownik kancelaryjny
w Katolickim Związku Młodzieży w Wilnie, następnie do 1939 r. kierownik biura
i zastępca sekretarza w Instytucie Akcji Katolickiej w Wilnie. W 1937 r. ukończył
ze stopniem magistra Wydział Prawa na USB w Wilnie. W 1940 r., po obaleniu
Republiki Litewskiej, był jednym z inicjatorów powstania polskojęzycznej „Gaze-

224
AIPN, 0218/1839, Akta osobowe Jana Zabawskiego.

60
ty Ludowej”, przekształconej następnie w „Prawdę Wileńską” – organ Komitetu
Miejskiego LKP(b) – której ostatni numer ukazał się 23 czerwca 1941 r. W grudniu
1942 r. podziemny sąd AK w Wilnie skazał Chmielewskiego i grupę jego współpra-
cowników na karę śmierci. Wyrok ogłoszono w podziemnym organie wileńskiej AK
„Niepodległość” i przedrukowano w warszawskiej „Samoobronie” w marcu 1943 r.
W tym samym roku podjął współpracę z ZPP, od którego w marcu lub kwietniu
1944 r. otrzymał zadanie rozpracowania Szkoły Podchorążych AK. Po ustaleniu, że
szkoła znajduje się przy 6. Brygadzie AK w okolicach Bieniakoń-Ejszyszek, w pierw-
szych dniach czerwca dołączył do brygady i przez cztery tygodnie realizował zlecone
mu zadania wywiadowcze. Został zdekonspirowany i tylko szybkie nadejście Armii
Czerwonej, do której wstąpił, uratowało go od sądu polowego. W 1946 r. inspektor
PAP w Warszawie i naczelnik Wydziału V Departamentu V, 1946–1949 wicedyrektor
Departamentu V MBP. Od 1 listopada 1949 r. p.o. dyrektor Departamentu Nadzoru
Sądowego w Ministerstwie Sprawiedliwości. Z jego inicjatywy, mimo sprzeciwu kie-
rownictwa Sądu Najwyższego, powstała tzw. Sekcja Tajna Sądu Najwyższego, orze-
kająca kary śmierci w sfingowanych procesach o rzekomą współpracę z okupantem.
W 1955 r. przeszedł do pracy w MSW225.
Mimo upływu lat nadal wiele kontrowersji wzbudza w Polsce problem zatrudnio-
nych w UB Żydów i osób pochodzenia żydowskiego. Zagadnienie to dostrzegano już
od pierwszych chwil instalowania nowego systemu politycznego w Polsce. W stycz-
niu 1945 r. komendant Okręgu AK Białystok w swoim raporcie do Londynu pisał:
„NKWD przy pomocy pozostałych Żydów urządza krwawe orgie”226. Rok później
kierownictwo WiN informowało: „Na każdym kroku daje się odczuć ich [Żydów
– K.S.] serdeczny stosunek do Sowietów i odwrotnie oraz popieranie ich tak przez
Sowietów i PPR, jak i przez władze administracyjne i Bezpieczeństwa”227; „Najważ-
niejsze i materialnie najwięcej popłatne placówki państwowe są obsadzone Żydami.
W administracji państwowej, w szkolnictwie średnim i wyższym, w sądownictwie
i w wojsku tkwią Żydzi na nadrzędnych stanowiskach”228; „Po wkroczeniu Armii
Czerwonej do Polski – Żydzi komuniści, oddając się w zupełności jako znawcy sto-
sunków i terenu na usługi NKWD, byli […] czynnikiem, który najwięcej przyczynił
się do masowych aresztowań, rozstrzeliwań, deportacji, zwłaszcza członków polskie-
go ruchu niepodległościowego”229.
O obecności Żydów i osób pochodzenia żydowskiego w MBP pisał także Nikołaj
Seliwanowski, doradca NKWD przy MBP, w swoim raporcie do Berii z 20 paździer-
nika 1945 r. „W Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego pracuje 18,7% Żydów,
50% stanowisk kierowniczych zajmują Żydzi. W I Departamencie tego Ministerstwa
pracuje 27% Żydów. Zajmują oni wszystkie stanowiska kierownicze. W Wydziale
Personalnym – 23% Żydów, na stanowiskach kierowniczych – 7 osób. W Wydziale

225
AIPN, 0194/1764, Akta osobowe Henryka Chmielewskiego; AMS, Akta osobowe Henryka Chmielewskiego.
226
Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, t. 5, Wrocław 1991, s. 251.
227
Sprawozdanie informacyjne Zarządu Głównego WiN z kwietnia 1946 r. [w:] Zrzeszenie „Wolność i Niezawi-
słość” w dokumentach, t. 1, s. 454.
228
Sprawozdanie Zarządu Głównego WiN za czerwiec 1946 r., [w:] ibidem, s. 622.
229
Memoriał WiN do Organizacji Narodów Zjednoczonych [w:] ibidem, t. 2, s. 85.

61
ds. Funkcjonariuszy (inspekcja specjalna) – 33,3[%] Żydów, wszyscy zajmują odpo-
wiedzialne stanowiska. W Wydziale Sanitarnym MBP – 49,1[%] Żydów, w Wydziale
Finansowym – 29,9[%] Żydów”230. Do dziś funkcjonuje pogląd sformułowany na
łamach „Naszego Losu”: „po roku 1944 rozpoczęły się w Polsce krwawe rządy ży-
dokomuny, wdrażane przy pomocy sowieckich czołgów i bagnetów”231; Żydzi byli
„pomocnikami rewolucji”232, ukrywającymi się pod „dobrymi, słowiańskimi nazwi-
skami”233; w UB „kluczowe stanowiska zawsze okupowali […] Żydzi”234.
Przeciwnicy takich i podobnych poglądów negują z kolei wysoki procent osób
narodowości żydowskiej, zarówno w całym MBP, jak i w jego kierowniczych struktu-
rach. Prof. Krystyna Kersten szacuje, że w listopadzie 1945 r. w UB pracowało tylko
1,7 proc. osób narodowości żydowskiej. Na stanowiskach kierowniczych zaś odsetek
ten wzrastał do 13 proc.235 Podobnymi danymi szacunkowymi posłużył się także
Andrzej K. Kunert, określając udział osób narodowości żydowskiej w sądownictwie,
bezpiece i informacji na nie więcej jak 10 proc.236 Jeszcze inny pogląd zaprezentował
podczas prelekcji zatytułowanej „Żydzi w UB” prof. Andrzej Paczkowski w kwiet-
niu 1995 r. w Żydowskim Instytucie Historycznym. Jego zdaniem w latach 1944–1956
w centrali resortu bezpieczeństwa publicznego na 447 osób pełniących funkcje kie-
rownicze (od naczelnika wydziału wzwyż) było 131 Żydów (ponad 29 proc.)237.
Jak pisał Abel Kainer: „Symbolem roli Żydów w pierwszym dziesięcioleciu PRL
jest […] żydowski bezpieczniak. […] W newralgicznym punkcie systemu, w policji
politycznej, potrzebni byli najbardziej zaufani ludzie, najchętniej przedwojenni
komuniści, wśród których było wielu Żydów. Ponieważ starych było mało, dobrym
był każdy lojalny. A więc ktoś możliwie osamotniony, bez zaplecza rodzinnego
i sąsiedzkiego”238.
Do wymienionych przez Kainera przedwojennych komunistów pochodzenia
żydowskiego należała znaczna część elity późniejszej bezpieki: Leon Andrzejewski,
Zygmunt Braude, Mieczysław Broniatowski, Julia Brystiger, Józef Czaplicki, Anatol
Fejgin, Marek Fink, Leon Gangel, Marian Jurkowski, Edward Kalecki, Julian Konar,
Józef Kratko, Mieczysław Mietkowski, Zygmunt Okręt, Henryk Piasecki, Ludwik
Przysuski, Roman Romkowski, Józef Różański, Leon Rubinsztein, Józef Światło,
Michał Taboryski. Warto zauważyć, że droga niektórych z nich do przyszłych karier
w bezpiece wiodła, podobnie jak wspomnianego wcześniej Romualda Gadomskiego,

230
Teczka specjalna J.W. Stalina..., s. 419–420.
231
J. Pelc, Bez kamuflażu. Żydzi w nomenklaturze PRL, „Nasz Los” 1995, nr 9, s. 5–7.
232
L. Żebrowski, Żydzi w UB, „Nasz Los” 1995, nr 7–8, s. 4–7.
233
Ibidem.
234
H. Pająk, S. Żochowski, Rządy zbirów 1940–1990, Lublin 1996, s. 140–141.
235
K. Kersten, Polacy, Żydzi, komunizm, Warszawa 1992, s. 81.
236
„Panuje opinia, że bezpieka, informacja wojskowa, prokuratura, sądownictwo były pełne Żydów. To jest
opinia całkowicie fałszywa” (wywiad z A.K. Kunertem, „Gazeta Wyborcza”, 24–25 IV 1992). W tekście brak
wyjaśnienia, czy skala 10 proc. dotyczy wszystkich osób tej narodowości pracujących w sądownictwie, bezpiece
i informacji, czy tylko tych, którzy pełnili funkcje kierownicze.
237
Dane z referatu za: L. Żebrowski, Żydzi w UB. O udziale Żydów w UB pisali także: A. Bilińska-Gut, Struk-
tura i organizacja..., s. 89–120; K. Kersten, Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948, Poznań 1990, s. 196;
Z. Nawrocki, Zamiast wolności...; A. Paczkowski, Żydzi w UB – próba weryfikacji stereotypu [w:] Komunizm. Ide-
ologia, system, ludzie; K. Szwagrzyk, Kwestia przynależności..., s. 283–295; L. Żebrowski, Ubole, s. 4.
238
A. Kainer, Żydzi a komunizm, „Krytyka” 1990, nr 15, s. 9.

62
poprzez armię gen. Władysława Andersa. Julian Konar – późniejszy wicedyrektor
Departamentu I MBP, dezerter z odtwarzanego w ZSRR Wojska Polskiego, swój
stosunek do służby w Wojsku Polskim określił lakonicznie: „Z armią Andersa uda-
łem się do Buzułuku, następnie Saratowa, skąd jako podchorążowie zostaliśmy ode-
słani do kompanii i w tym czasie zażądaliśmy wraz z innymi towarzyszami zwolnienia
i przekazania do Armii Czerwonej”239.
Większość Żydów i osób pochodzenia żydowskiego piastujących kierownicze
stanowiska w bezpiece wojnę spędziła w ZSRR, skąd wrócili do kraju razem LWP
lub jako repatrianci w latach 1945–1946. Znacznym uproszczeniem byłoby jednak
traktować przedstawicieli narodowości żydowskiej pracujących w bezpiece jako śro-
dowisko zwarte, jednolite i utrzymujące swą narodową odrębność. Ludzie ci czuli się
przede wszystkim komunistami. Wielu – o czym świadczą przygotowane przez nich
życiorysy – czuło się także Polakami, starającymi się nie pamiętać o swych żydowskich
korzeniach. O tym, że są Żydami, niektórzy dowiedzieli się dopiero w 1968 r.240
Nie analizując przyczyn, dla których tak wielu Żydów i osób pochodzenia żydow-
skiego znalazło się w UB – nie sposób jednak negować wyników danych statystycz-
nych. W okresie największego terroru i bezprawia w Polsce, w latach 1944–1954,
na 450 osób pełniących najwyższe funkcje w MBP (od naczelnika wydziału wzwyż)
aż 167 było pochodzenia żydowskiego (por. tabelka 1). Biorąc pod uwagę, że po
wojnie Żydzi i osoby pochodzenia żydowskiego stanowili niespełna 1 proc. ludności
kraju, to ich 37-procentowy udział w kierownictwie MBP stanowi trudną do ukrycia
nadreprezentację osób jednej narodowości. Niższy, lecz nadal znaczny, był odsetek
pełniących najwyższe funkcje kierownicze w jednostkach terenowych. Ze 161 szefów
i zastępców szefów WUBP/WUdsBP, aż 22 (13,7 proc.) było pochodzenia żydow-
skiego.

Tabela 3. Narodowość i przynależność służbowa szefów i zastępców szefów WUBP/


WUdsBP w latach 1944–1956

Narodowość i przynależność służbowa Liczba osób Udział proc.


polska 107 66,4
żydowska 22 13,7
oficerowie sowieccy 6 3,7
białoruska 4 2,5
ukraińska 3 1,9
brak danych 19 11,8
Razem 161 100
Źródło: obliczenia autora na podstawie analizy akt osobowych funkcjonariuszy oraz danych o narodowości
zamieszczonych w Ludziach bezpieki...

239
AIPN, 0194/921, Akta osobowe Juliana Konara, k. 11. W armii gen. Andersa w ZSRR znaleźli się też inni
późniejsi wyżsi oficerowie MBP: Józef Krakowski i Józef Kratko.
240
AIPN, MSW, Biuro Paszportów i Dowodów Osobistych 1970, 0397/397, z. 1, t. 18, z. 2, t. 8, z. 3, t. 9, z. 4, t. 12,
z. 5, t. 15, z. 6, t. 16, Notki biograficzne niektórych emigrantów do Izraela; ibidem, t. 20, Wykaz osób pochodze-
nia żydowskiego w podziale na grupy odnośnie sposobu wykorzystania w środkach masowego przekazu.

63
Najwięcej Żydów znalazło się w strukturach WUBP w województwach: szcze-
cińskim (18,7 proc.), wrocławskim (18,7 proc.), katowickim (14,6 proc.), łódz-
kim (14,2 proc.), warszawskim (13,6 proc.)241, gdańskim (12,0 proc.) i lubelskim
(10,1 proc.). W pozostałych województwach odsetek ten wynosił średnio około
7 proc., osiągając najniższy poziom w zielonogórskim (3,5 proc.).
W ostatniej dekadzie szczególnie wiele mówiono i pisano w Polsce o Salomo-
nie Morelu, naczelniku obozów w Świętochłowicach-Zgodzie (1945 r.) i Jaworznie
(1949–1951), komendancie więzień m.in. w Opolu (1945–1946), Katowicach (1946–
–1948) i Iławie (1951–1953). Z czasem postać ta stała się wręcz symbolem udziału Ży-
dów w polskiej bezpiece i sztandarowym przykładem bezradności polskiego wymiaru
sprawiedliwości wobec zbrodniarzy komunistycznych. Poza Morelem więzieniami
i obozami w Polsce kierowali inni funkcjonariusze pochodzenia żydowskiego: Mieczy-
sław (Moszek) Flaum – naczelnik obozu w Milęcinie koło Włocławka (1945–1946),
Beniamin Glatter – naczelnik więzienia w Goleniowie (1949 r.), Franciszek (Efraim)
Klitenik – naczelnik więzień we Wrocławiu (1946–1947), Dzierżoniowie (1947–1951)
i Łodzi (1951–1958), Sewer Rozen – naczelnik więzień w Wieluniu (1947 r.) i Barcze-
wie (1947–1951), Oskar Rozenberg – naczelnik więzienia w Potulicach (1951–1953),
Kazimierz Szymanowicz – naczelnik więzienia w Rawiczu (1945–1947) i Saul Wajn-
traub – naczelnik więzień w Kłodzku (1948–1951) i Warszawie (1951–1954).
Należy wspomnieć także o niewielkiej liczebnie grupie osób narodowości białoru-
skiej i ukraińskiej. Do najbardziej znanych przedstawicieli pierwszej z nich – według
wielu – należał Mieczysław Moczar. Jednakże kwestia ta, podobnie jak wiele innych
wątków jego biografii, nie jest do końca wyjaśniona. Białorusinem był za to z pew-
nością Mikołaj Orechwa. Do MBP trafił jednak jako oficer sowiecki i za takiego też
uważał się przez cały dwunastoletni okres swojej służby w Polsce.
Pomijając sowiecki korpus oficerski, Białorusinami lub osobami pochodzącymi
z rodzin polsko-białoruskich byli m.in.: Daniel Kubajewski – szef WUBP w Opolu
(1950–1951), Białymstoku (1951–1953) i Wrocławiu (1953–1954), Jan Onacik – szef
WUBP w Opolu (1951–1954) i we Wrocławiu (1954–1955), Czesław Radziukiewicz
(Lalko) – p.o. dyrektor Departamentu VIII MBP (1950–1951), i Jan Zabawski
– szef WUBP we Wrocławiu (1948–1951), dyrektor Departamentu VIII MBP
(1951–1955) – by wymienić najbardziej znanych, oraz mniej znani: Wiktor Głuski
– szef PUBP w Sandomierzu (1945–1947), Busku (1947–) i Ostrowcu Świętokrzy-
skim (1948–1950)242, Mikołaj Łojko – szef PUBP w Łęczycy (1945 r.), Opocznie
(1945–1946), Wieluniu (1946–1947), Biskupcu (1948–1950) i Nidzicy (1950 r.)243,
Jefim Parfieniuk – naczelnik więzienia w Białymstoku (1945–1946), domagający
się jesienią 1945 r. repatriacji do ZSRR244, i Adolf Tarasiuk – naczelnik więzień
w Lubaniu (1950–1953) i Częstochowie (1953–). W porównaniu z innymi regionami
największy odsetek Białorusinów był zatrudniony w wojewódzkim i terenowym UB
w województwie białostockim.

241
Łącznie WUBP i UBP dla m.st. Warszawy.
242
AIPN Kr, 0165/451, Akta osobowe Wiktora Głuskiego.
243
AIPN, 0194/1311, Akta osobowe Mikołaja Łojko.
244
AIPN, 0193/7016, Akta osobowe Jefima Parfieniuka, k. 10.

64
Pochodzenia ukraińskiego byli m.in.: Teodor Duda – m.in. kierownik Departa-
mentu Więziennictwa (1944–1945), szef WUBP w Lublinie (1944 r.), Rzeszowie
(1947–1948), Krakowie (1948–1950) i Łodzi (1950–1951), Marek Gil – szef PUBP
w Trzebnicy (1945–1946), Sycowie (1946 r.) i Kamiennej Górze (1946–1947), Stefan
Sobczak (Sobczuk) – kierownik Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP (1945–1946)
i wicedyrektor Departamentu I (1947–1949) oraz Antoni Zarembiuk – naczelnik
Wydziału do Walki z Bandytyzmem WUBP w Lublinie (1945 r.), Wydziału ds. Funk-
cjonariuszy WUBP w Lublinie (1946 r.) i Warszawie (1947–1948) oraz Wydziału II
Biura ds. Funkcjonariuszy MBP (1949–1954).
Informacje o narodowości pracowników bezpieki należy uzupełnić o tzw. Francuzów
(reemigrantów z Francji) oraz komunistów innych narodowości. W WUBP we Wro-
cławiu np. pracowały osoby narodowości greckiej, m.in.: Georgis Chariditis245, Wagelis
Karadimas246, Sotiris Kazaros247, Olga Korodima248, Nikos Taksidis249. Jak wynika z za-
chowanej dokumentacji, nie zajęli oni jednak nigdy żadnych eksponowanych stanowisk.
Przegląd najważniejszych stanowisk resortu obsadzonych przez oficerów so-
wieckich należy rozpocząć od kierownika/dyrektora pionu personalnego. W latach
1944–1955 był nim obywatel ZSRR, Białorusin z pochodzenia, Mikołaj Orechwa,
urodzony 24 listopada 1902 r. w Borunach, pow. Oszmiana. W rubryce obywatelstwo
wpisał: „Obywatel ZSRR”, co dodatkowo własnoręcznie podkreślił. Od 1915 r. prze-
bywał w Nowgorodzie, gdzie w 1919 r. wstąpił do Komsomołu. W tym samym roku
został żołnierzem Armii Czerwonej. Walczył m.in. – jak sam napisał – „na froncie
przeciw biało-Polakom”, latem 1920 r. pod Warszawą. Od 1920 r. członek WKP(b).
Do 1923 r. pracował jako sekretarz komitetu gubernialnego w Nowogrodzie, 1923–
–1924 sekretarz KC Komsomołu Białorusi. Jako delegat Białorusi w 1924 r. uczest-
niczył w II Zjeździe Komsomołu i Kongresie Komunistycznego Międzynarodowego
Związku Młodzieży. W 1924 r. wytypowany i skierowany do pracy komunistycznej
w Polsce, gdzie przebywał trzykrotnie w latach 1924–1930, 1934–1935 i 1936–1937
pod fałszywymi nazwiskami Malinowski i Kłyszko. W 1926 r. aresztowany w Wilnie
i skazany na 5 lat więzienia, które spędził na Łukiszkach w Wilnie, w Białymstoku, na
Mokotowie w Warszawie i we Wronkach. Od 1926 r. członek KC KPZB. W 1935 r.
delegat Zachodniej Białorusi na VII Kongres Kominternu. W latach 1936–1939 pro-
wadził intensywną działalność komunistyczną w Pradze czeskiej, dokąd przedostał
się z Polski; w marcu–lipcu 1939 r. więziony, dzięki współpracy niemiecko-sowieckiej
i dwustronnym porozumieniom w grudniu 1939 r. wyjechał do ZSRR. Do czerwca
1941 r. redaktor w radiu w Mińsku, następnie pracownik personalny w Zarządzie
Elektromontażu w mieście Gorki. W życiorysie z 1946 r. okres podjęcia pracy w re-
sorcie bezpieczeństwa opisał następująco: „W roku 1944 (maj) zostałem wezwany
do Moskwy i przez odnośne instancje skierowany ponownie do pracy w Polsce, gdzie

245
AIPN, 0990/42, Rozkazy personalne MBP/KdsBP za rok 1955, k. 4.
246
Ibidem.
247
AIPN Wr, 059/2959, Akta osobowe Sotirisa Kazarosa.
248
AIPN Wr, 053/48, Kopie charakterystyk zwolnionych funkcjonariuszy WUdsBP we Wrocławiu wystawionych
przez Wydział Kadr do wiadomości KZ PZPR za okres 20 X 1954–28 II 1956 r., k. 35.
249
AIPN Wr, 059/3201, Akta osobowe Nikosa Taksidisa.

65
wraz z szeregiem innych ludzi, zostałem przydzielony do Resortu Bezpieczeństwa
Publicznego, od pierwszej chwili jego powstania”250.
Oprócz Orechwy szczyty władzy w MBP osiągnęli m.in.: płk Zbigniew Fijałek
– dyrektor generalny ds. zaopatrzenia MBP (1954 r.), płk Adam Gajewski – dyrektor
Departamentu I (1946–1948), płk Faustyn Grzybowski – dyrektor Departamentu
Ochrony Rządu (1949–1955), płk Jan Kisielow – dyrektor Departamentu Finanso-
wego (1945–1956), Ludwik Sielicki – dyrektor Departamentu I (1946 r.) i Departa-
mentu Ochrony Rządu (1946–1948), płk Feliks Suczek – dyrektor Departamentu
Łączności (1950–1954), płk Jan Śnigir – dyrektor Departamentu II (1945–1947),
mjr Włodzimierz Zacharewicz – dyrektor Wydziału Ochrony Rządu (1944–1945).
Badania nie objęły licznej grupy oficerów zajmujących inne ważne stanowiska, np.:
płk. Jana Gwoździewa – dowódcy Samodzielnej Brygady Łączności Międzymiastowej
Rządowej251, płk. Wincentego Kuczyńskiego – naczelnika Katedry Marksizmu-Lenini-
zmu CW MBP252, ppłk. Aleksego Łozowoja – instruktora Departamentu Ochrony Rzą-
du253 czy mjr. Bronisława Szymańskiego – inspektora w Departamencie Śledczym254.
Jeszcze wyższy niż w UB odsetek oficerów sowieckich występował w WP i KBW.
W każdej z wymienionych formacji ich znaczenie i rola były jednak zależne nie tyle od
liczby, ile od umiejscowienia w strukturach aparatu i zakresu posiadanej kompetencji.
Nie brakowało wśród nich osób narodowości polskiej. Z reguły były to dzieci lub wnuki
Polaków wychowane w obcym środowisku, często nieznające nawet języka przodków.
Zindoktrynowani w systemie bolszewickim nie rozumieli spraw kraju, w którym
przyszło im pracować. Każdy z nich, być może wbrew wewnętrznemu odczuciu, pisał
raporty o powrót do ZSRR, traktując pracę w MBP jako czasową delegację. Mimo
otrzymywanych w Polsce awansów, stanowisk i lepszych niż w kraju warunków życia,
do końca 1956 r. do Związku Radzieckiego wyjechali m.in.: Jefim Artymowicz, Adam
Gajewski, Romuald Jurcewicz, Józef Kamiński, Longin Kołarz, Mikołaj Lachowski,
Apolinary Minecki, Bronisław Pietrakowski, Ludwik Sielicki, Feliks Suczek, Bronisław
Trochimowicz. Odmiennie postąpiło jedynie trzech wyższych oficerów: Zbigniew Fija-
łek, Faustyn Grzybowski i Włodzimierz Zwierchanowski, którzy dzięki podjętym stara-
niom uzyskali zgodę władz sowieckich na zmianę obywatelstwa i pozostanie w Polsce.
Z wymienionych szczególną karierę zrobił Faustyn Grzybowski zmarły w Białym-
stoku w 1999 r. Urodził się 16 sierpnia 1913 r. w Mikołajewce, k. Dniepropietrow-
ska, syn Filipa i Wincentyny. W 1929 r. ukończył sowiecką szkołę podstawową. Od
1933 r. członek i aktywista partyjny w organizacji młodzieżowej i WKP(b). Pracował
na stanowiskach rachmistrza w kołchozie i sekretarza gminnego we wsi Cariwodar,
koło Chersonia. 30 października 1935 r. powołany do służby w Armii Czerwonej, do
1938 r. służył kolejno jako elew szkoły podoficerskiej 64. Kolejowego Pułku NKWD,
a następnie podoficer tej szkoły i podoficer w mieście Czadzuj w Republice Turk-
meńskiej. 13 lutego 1938 r. zdemobilizowany w stopniu podporucznika. W okresie

250
AIPN, 0193/6999, Akta osobowe Mikołaja Orechwy, k. 4.
251
AIPN, 0990/22, Rozkazy personalne MBP za rok 1949, k. 313.
252
AIPN, 0990/18, Rozkazy personalne MBP za rok 1948, k. 400.
253
Ibidem.
254
AIPN, 0990/38, Rozkazy personalne MBP za rok 1954, k. 530.

66
1938–1941 przewodniczący kołchozu im. Stalina w powiecie chersońskim. 13 sierp-
nia 1941 r. ponownie zmobilizowany do Armii Czerwonej, służył do 1943 r.: dowódca
kompanii w 9., następnie w 51. Armii oraz dowódca kompanii w Przymorskiej Armii
m. Sewastopola i kompanii niszczycieli czołgów Południowoukraińskiego Okręgu
Wojskowego. Od 7 czerwca 1943 r. w LWP, początkowo dowódca kompanii rusznic
przeciwpancernych w stopniu porucznika. Uczestnik bitwy pod Lenino. W kwietniu
1944 r. skierowany na kurs specjalny do szkoły NKWD w Kujbyszewie; po jego ukoń-
czeniu rozpoczął służbę w Resorcie/Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego: szef
WUBP w Białymstoku (1944–1945), Lublinie (1945 r.) i Wrocławiu (1945–1948)
oraz naczelnik Departamentu Ochrony Rządu MBP/Departamentu VIII KdsBP
(1949–1956). Służbę ukończył w stopniu pułkownika255.
W kierownictwie resortu znalazło się kilku oficerów, którzy okres okupacji spę-
dzili w oflagu II C w Woldenbergu (Józef Dziemidok, Józef Klimaszewski, Bernard
Konieczny), a także były żołnierz II Korpusu Romuald Gadomski, którego pod
zarzutem prowadzenia propagandy komunistycznej wydalono z wojska, osadzając
w irackim areszcie256. Jako znawca spraw żydowsko-arabskich wkrótce oddał nieoce-
nione usługi komunistom, tworząc przedstawicielstwo ZPP na Bliskim Wschodzie
i prowadząc dla nich szeroką kampanię wywiadowczą.
Z powodu trudnych powojennych warunków bytowych do pracy w UB zgłaszało
się także wielu ludzi przypadkowych, karierowiczów, ludzi zdeprawowanych, którym
instytucja ta, w zamian za okazywaną lojalność, dawała możliwości niespotykanego
gdzie indziej awansu społecznego i kariery. Problem ten uwidocznił się szczególnie
w pierwszych powojennych latach, gdy nie istniały jeszcze skuteczne instrumenty eli-
minacji z resortu osób o wątpliwej reputacji. Z czasem, głównie dzięki pracy Wydziału
ds. Funkcjonariuszy, sytuacja uległa zmianie. Zjawiskiem powszechnym stały się pro-
cesy przeciwko funkcjonariuszom aparatu. Zarzut popełnienia nadużyć lub współpracy
z okupantem w okresie wojny postawiono m.in. szefowi PUBP w Tarnowskich Górach
Karolowi Michence i szefowi PUBP w Gostyniu Włodzimierzowi Naumiukowi. Obu
skazano na kary śmierci. Za popełnienie wielu przestępstw WSR w Warszawie skazał
w 1953 r. na więzienie byłego szefa Departamentu III MBP Jana Tataja257.
W jednym z raportów oceniających poziom przestępczości wśród funkcjonariuszy
na terenie województwa warszawskiego kontrolujący napisał: „Przestępstwa dokony-
wane przez funkcjonariuszy UB na terenie woj[ewództwa] warszawskiego wcale nie
maleją, a odwrotnie w ostatnich miesiącach wzmogły się, na co wskazuje kilkanaście
faktów zabójstw i postrzeleń, łapówki, wrogi niepewny element oraz inne nadużycia.
Przyczyną takiego wysokiego stanu przestępczości moim zdaniem jest zaśmiecenie
aparatu Woj[ewódzkiego] Urzędu elementem niepożądanym i zły dobór kadr, za co
winę ponosi przede wszystkim wydział Personalny, który dotychczas nie oczyścił się
z elementów przypadkowych. […] Znane są przypadki, że na kierownicze stanowiska
Wydział Personalny typuje nieodpowiednich ludzi, którzy potem zostają aresztowani
i kierowani do sądu […] np. szef UB Działdowo [Wacław] Gieleniewski oddany pod

255
AIPN, 0329/27, Akta osobowe Faustyna Grzybowskiego.
256
AIPN, 01737/12, Akta osobowe Romualda Gadomskiego.
257
AIPN, 0193/7013, Akta osobowe Jana Tataja, k. 19–20.

67
sąd za dokonanie gwałtu i zdradę tajemnicy służbowej, b[yły] szef UB w Mińsku Ma-
zowieckim oddany pod sąd za zwalnianie aresztowanych, nielegalne posiadanie broni
i inne nadużycia, b[yły] szef UB w Makowie [Tadeusz] Jasiński, aresztowany i sprawa
oddana do sądu za postrzelenie osoby cywilnej […], [Henryk] Kuckowski b[yły] szef
UB we Włochach (obecnie Naczelnik Wydziału I), na którego znowu wpłynęły ma-
teriały kompromitujące do Wydziału ds. Funkcjonariuszy, [Józef] Dzikowski, b[yły]
szef UB w Płońsku za dokonanie nadużyć ukarany dyscyplinarnie i zdjęty ze stanowi-
ska, b[yły] szef UB w Sokołowie Podlaskim [Roman] Czubak dyscyplinarnie zdjęty,
[Władysław] Jagiełło i Tobiasz [imię nieznane] zdjęci dyscyplinarnie, Trams Ignacy
szef UB w Przasnyszu niepewny politycznie, bije podwładnych, żona i brat podejrza-
ni o współpracę z Niemcami, Kuła Kazimierz, szef UB w Garwolinie karany dyscy-
plinarnie i zdjęty ze stanowiska decyzją ob[ywatela] Ministra”258.
W pierwszych powojennych latach plagą UB stały się dezercje. Dopuszczali się
zarówno funkcjonariusze terenowego aparatu, jak i przedstawiciele kadry dowódczej.
Najgłośniejszą była ucieczka Józefa Światły, ale już przed nim decyzje o dezercji (czę-
sto także o przedostaniu się na Zachód) podejmowali inni. W sierpniu 1945 r. wraz
z częścią podległej sobie załogi zdezerterował nieznany z imienia Jabłoński – szef
PUBP w Koźlu. Decyzję taką podjęli też m.in.: 18 lutego 1945 r. Piotr Sokołowski
– szef PUBP w Wąbrzeźnie, w bliżej nieznanym czasie 1946 r. Edward Forst – zastępca
szefa WUBP w Gdańsku, 30 sierpnia 1946 r. Antonina Bajewicz – zastępca naczelnika
Sekcji Finansowej WUBP w Krakowie, 22 listopada 1946 r. kpt. Mieczysław Gold-
chard – dyrektor Drukarni MBP w Łodzi i we wrześniu 1948 r. kpt. Jan Bernsztajn
– naczelnik Wydziału Ogólnego Departamentu Więziennictwa, który wykorzystując
legalny wyjazd do Czechosłowacji, nielegalnie przedostał się na Zachód.
Charakter i warunki pracy, wykonywanej w stałym obciążeniu psychicznym, skłania-
ły niektórych funkcjonariuszy do podejmowania dramatycznych decyzji. 28 listopada
1945 r., po krytyce na odprawie w WUBP w Lublinie, popełnił samobójstwo ppor. Ste-
fan Pietruszyński – szef PUBP w Tomaszowie Lubelskim. Na podobne rozwiązanie ży-
ciowych problemów zdecydowali się: 18 września 1946 r. Kazimierz Baran – szef PUBP
w Ostrowi Mazowieckiej, 1 lipca 1949 r. Władysław Dziadosz – p.o. szef PUBP w Sano-
ku, 27 marca 1950 r. Michał Hać – zastępca naczelnika Wydziału ds. Funkcjonariuszy
WUBP we Wrocławiu, 1 lipca 1950 r. Eustachy Sawka – szef PUBP w Koźlu.
W wielotysięcznym aparacie bezpieczeństwa pracowali również ludzie, których
poglądy polityczne nie zostały w porę rozpoznane przez komórki personalne i wy-
działy ds. funkcjonariuszy. Tylko w okresie trzech letnich miesięcy 1945 r. z 333 aresz-
towanych w całym kraju pracowników bezpieczeństwa 265 zatrzymano pod zarzu-
tem współpracy z podziemiem. W tym samym czasie 176 innych zdezerterowało
do podziemia259. Za współpracę z podziemiem skazywano nie tylko pracowników
średniego i niższego szczebla UB260. Wiosną 1946 r. na karę śmierci skazano szefa

258
AIPN, 706/935, t. 1, Akta osobowe Tadeusza Paszty, Raport z kontroli przeprowadzonej w Wydziale ds.
Funkcjonariuszy WUBP w Warszawie 1–6 X 1947 r., k. 35–41.
259
Fragment raportu Nikołaja Seliwanowskiego do Berii o stanie organów bezpieczeństwa publicznego w Pol-
sce z 11 X 1945 r. w: Teczka specjalna J.W. Stalina..., s. 413.
260
Zob. T. Balbus, Ludzie podziemia..., s. 58–65.

68
PUBP w Kluczborku Henryka Bogdańskiego, aresztowanego za współpracę z KWP.
Najwyższy wymiar kary orzeczono także wobec byłego kierownika Wydziału do
Walki z Bandytyzmem WUBP w Gdańsku Ryszarda Baranowskiego. Aresztowany
w 1946 r. za stworzenie grupy podziemnej we Wrocławiu, przesłuchującemu go ofi-
cerowi śledczemu oświadczył: „uświadomiłem sobie, że w Polsce jest źle, gdyż rządzą
nami Sowieci i Żydzi, którym na nas nie zależy. Z drugiej strony wiem, że nasz rząd
jest tymczasowy, zmiana jego musi nastąpić i dlatego podjąłem tę walkę”. 30 września
1946 r. został stracony w Więzieniu Nr I przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu261.
Za kontakty lub współpracę z podziemiem na kary więzienia lub śmierci skazywa-
no również naczelników więzień i obozów oraz ich zastępców. W grupie tej znaleźli
się m.in.: Irena Odrzywołek (więzienie w Krakowie, 1946 r.), Bolesław Romaniak
(więzienie w Gdańsku, 1946 r.), Zbigniew Smoleński (obóz w Zimnych Wodach,
1946 r.), Zygmunt Góralski (więzienie w Wągrowcu, 1953 r.). 13 lipca 1946 r. na
karę śmierci skazano Alojzego Bruskiego – komendanta obozu w Zimnych Wodach.
17 września tr. wyrok wykonano w więzieniu we Wronkach262.
W pojedynczych przypadkach naczelnicy więzień sami stawali się ofiarami terro-
ru UB. 10 kwietnia 1945 r. w lesie pod Legionowem grupa specjalna złożona z funk-
cjonariuszy MBP zamordowała naczelnika więzienia w Rawiczu Zygmunta Grabow-
skiego. Bezpośrednim powodem zabójstwa miała być jego przedwojenna przeszłość
w więziennictwie, zwłaszcza udział w szykanowaniu więzionych komunistów263.
Pewne wyobrażenie o stosunkach panujących wewnątrz UB oraz stosowanych
tam metodach wymuszania zeznań oczekiwanych przez zwierzchników dają doku-
menty dotyczące łódzkiego WUBP. „Płk J. Różański przyjechał do Łodzi, do Wy-
działu Śledczego w grudniu 1951 r. i zrobił odprawę z pracownikami Wydziału Śled-
czego. W czasie odprawy oficerowie śledczy Szasiński i Jasiaczek referowali sprawy,
jakie mieli w tym czasie w prowadzeniu i oświadczyli: Jasiaczek – że on nie będzie
na polecenie Dudy przyjmował i prowadził sprawy przeciwko biednym chłopom,
którzy nie popełnili przestępstwa, a Duda i Krzywiński każą im podpisywać hektary
i robić z nich kułaków. To samo oświadczył Stasiński. Wówczas Różański powiedział,

261
K. Szwagrzyk, Straceni na Dolnym Śląsku 1945–1956, Wrocław–Rzeszów 2002, s. 66.
262
K. Bedyński, Niektóre oblicza..., s. 13.
263
Ibidem; M. Grabska-Taczanowska, Major Bronisław Szymański..., s. 268–269. „Przypominam sobie jedynie, że
gdy wyszedłem z gabinetu [Józefa] Różańskiego, to w korytarzu spotkał mnie [Jan] Szewczyk, który polecił mi
niezwłocznie przygotować znajdujący się w dyspozycji wydziału śledczego samochód, ponieważ trzeba będzie
pojechać nim w jedno miejsce. Moją uwagę, że wezwano mnie do ministra, Szewczyk skwitował, że mogę tam
nie iść, ponieważ sprawa ta została już uzgodniona i muszę pilnie z nim jechać. W tym czasie podeszli do mnie
[Czesław] Dominiak i [Borys (Bronisław)] Wróblewski, po czym wszyscy razem skierowaliśmy się na podwórze
do samochodu. Już w samochodzie, kiedy wyjechaliśmy z podwórza, zapytałem, dokąd jechać. Szewczyk wska-
zując drogę powiedział mi, że tylko co na przyjęciu u ministra był u [Romana] Romkowskiego, dokładnie nie
wspomnę, były naczelnik politycznego więzienia o specjalnym reżimie, w którym wcześniej trzymano skazanych
komunistów, w szczególności zdaje się ministra Radkiewicza i kogoś z kierownictwa KC. Szewczyk przy tym do-
dał, że człowiek ten to wielki wróg, a będąc naczelnikiem więzienia w byłej burżuazyjnej Polsce, znęcał się nad
więźniami politycznymi. Przed nami, kontynuował Szewczyk, postawiono zadanie dogonić za wszelką cenę tego
człowieka, zatrzymać i rozstrzelać […]. Za Legionowem, w odległości 1–1,5 km od miasta Szewczyk rozkazał
mi zatrzymać samochód i wszyscy oni razem z zatrzymanym poszli od szosy w kierunku lasu. Gdzie mianowicie
i jak był rozstrzelany zatrzymany, dokładnie trudno mi powiedzieć, ponieważ odchodząc od samochodu, oni
wkrótce schowali się za piaszczystymi wydmami i krzewami. Wrócili z powrotem za około pół godziny, ale już
bez zatrzymanego. Któryś z nich trzymał w ręku teczkę i jakieś dokumenty rozstrzelanego” (ibidem).

69
że jeśli oni wyjdą z aresztu, to »Wy będziecie za nich siedzieć«. I faktycznie tak się
stało. Podejrzani wyszli z aresztu, a na miejsce ich płk Różański i kierownik Urzędu
spowodowali aresztowanie ww. funkcjonariuszy i skazani zostali obaj na 1,5 roku
więzienia”264.
Przebieg operacji łódzkiego UB przeciwko ujawnionym w 1945 r. członkom In-
spektoratu Łódzkiego AK może stanowić podręcznikowy przykład represjonowania
niewinnych ludzi za ich akowską przeszłość. W wyniku zastosowanych metod śled-
czych uzyskano informacje o rzekomej współpracy pracowników miejscowego UB
z AK. W atmosferze rozpętanej paranoicznej podejrzliwości aresztowano ponad
200 funkcjonariuszy UB i MO, których dramat odnotowano w aktach osobowych
szefa WUBP w Łodzi Teodora Dudy265. „W 1950 r. Wojewódzki Urząd Bezpieczeń-
stwa Publicznego w Łodzi dokonał szeregu aresztowań b[yłych] członków wydziału
AK, tzw. Inspektoratu Łódzkiego AK. W pierwszej fazie aresztowani zostali ludzie
pełniący kierownicze stanowiska w poszczególnych szczeblach wywiadu AK […]. Był
to okres kiedy kierownictwo byłego MBP kładło szczególny nacisk na rozszyfrowanie
komórek wywiadu AK. W trakcie śledztwa niezbicie ustalono, że aresztowani działa-
li do miesiąca lipca 1945 r. i z tym to okresem zaprzestali działalności. […] Mimo to
kierownictwo Wojewódzkiego Urzędu w osobach Dudy i Krzywińskiego266 w uzgod-
nieniu z kierownictwem b[yłego] MBP postanowiło pójść na szerokie areszty ludzi
w jakikolwiek bądź sposób powiązanych z wymienionymi powyżej 5 zatrzymanymi.
[…] Z tą chwilą (wrzesień 1950 r.) zmontowano grupę operacyjną krypt. »Miotła«
z dobranych przez T[eodora] Dudę pracowników Wydziału do spraw funkcjonariu-
szy i innych Wydziałów operacyjnych […], której jednym z zadań było »uzyskanie
wszelkich tzw. wyjść na funkcjonariuszy aparatu BP, MO i WP« […].
Metody śledztwa były w odniesieniu do wszystkich aresztowanych, łącznie z ko-
bietami, brutalne i nieludzkie. Dążono aby poprzez załamanie psychiczne i fizyczne
podejrzany zeznał o faktach obciążających jego i innych badanych w areszcie lub
jeszcze na wolności, z którymi go coś łączyło. […] Ludzi, co do których padł chociaż
cień podejrzenia w śledztwie, aresztowano i poddawano ich torturom. Wielu pra-
cowników Wojewódzkiego Urzędu wówczas przesłuchiwano niemal bez przerwy,
całymi tygodniami, na stojąco, bez snu, przy ograniczonych do minimum posiłkach,
przy otwartym oknie, w zimnych nieopalanych celach. […] Cyfra wyjść operacyjnych
i aresztów coraz bardziej rosła. W dniu 8 grudnia 1950 r. Kierownik grupy śledczej
Szwech267 pisał w raporcie do Dudy: »W toku dotychczasowego rozpracowania do

264
AIPN, 0194/927, t. 2, Akta osobowe Teodora Dudy, k. 15–16.
265
AIPN, 0194/927, Akta osobowe Teodora Dudy. Teodor Duda, ur. 25 XI 1914 r. w Cześnikach, pow. Toma-
szów Lubelski, syn Filipa; przed wojną członek KZMP i KPP; w okresie wojny współpracownik NKWD; w la-
tach 1944–1953 na kierowniczych stanowiskach w aparacie bezpieczeństwa, m.in. kierownik WUBP w Lublinie,
dyrektor Departamentu Więzień i Obozów MBP, szef WUBP w Rzeszowie i Krakowie; 1950–1951 szef WUBP
w Łodzi, następnie zastępca komendanta głównego MO i zastępca szefa Zarządu II WOP.
266
Bolesław Krzywiński (właśc. Bernard Borys Schildhaus), ur. 24 X 1913 r. w Przemyślu, syn Mojżesza; przed
wojną członek KZM i KPZU; w okresie wojny w ZSRR, absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w latach
1944–1956 na kierowniczych stanowiskach w aparacie bezpieczeństwa w województwach rzeszowskim, olsztyń-
skim, łódzkim, lubelskim i białostockim; 1950–1951 zastępca szefa WUBP w Łodzi (AIPN Wr, 0154/63, Akta
osobowe Bolesława Krzywińskiego).
267
Brak bliższych danych.

70
chwili obecnej ujawniono: – wyjść na pracowników aparatu BP i MO – 218 z tego:
pracowników UB – 115, pracowników MO – 103.
Do dnia dzisiejszego zatrzymano 104 osoby, w tym: 57 spoza aparatu UB i MO« […].
Kiedy w końcu u niektórych pracowników z grupy operacyjno-śledczej zaczęły
powstawać wątpliwości, co do słuszności niektórych aresztów i metod śledztwa
– Kierownictwo w osobach Dudy, Krzywińskiego, Bordowicza268, Kaukusa269 i Dyrek-
tora ówczesnego Biura do Spraw Funkcjonariuszy płk. Siedleckiego270, spowodowało
zebranie grupy partyjnej. Na zebraniu tym uświadamiali oni, że wroga należy trakto-
wać surowo, a ci, którzy się załamują, idą wrogowi na rękę przez zatracenie czujności
rewolucyjnej. Duda osobiście robił wszystko, aby własnym – wyzutym ze wszystkich
instynktów ludzkich – przykładem zachęcić innych do brutalnego obchodzenia się
z zatrzymanymi. […]
W wyniku wyjść śledczych miał być aresztowany członek WiN nazwiskiem Ka-
linowski z zawodu piekarz, pomyłkowo aresztowano jego brata. Po wyjaśnieniu
pomyłki Duda polecił po kilku dniach Szwechowi zawerbowanie Kalinowskiego
przed jego zwolnieniem z aresztu. Kilkudniowy werbunek nie przyniósł rezultatu,
gdyż pomyłkowo zatrzymany Kalinowski nie wyraził zgody na współpracę, a żądał
prokuratora i przedstawienia mu zarzutów. Wówczas Duda zalecił przywiezienie
Kalinowskiego do swego gabinetu. Duda zarzucał Kalinowskiemu, że do Polski
z armii Andersa wrócił celowo, aby szkodzić, czego dowodem jest jego uporczywa
odmowa współpracy. Kiedy w końcu pod naciskiem i oszczerczymi zarzutami Dudy
– Kalinowski skłonił się do współpracy z UB, Duda deklaracji nie przyjął – uważając
widocznie, że nie złamał dostatecznie mocno zatrzymanego. Oświadczył natomiast
Kalinowskiemu, że przy Wojewódzkim Urzędzie w Łodzi istnieje pluton egzekucyj-
ny, którego zadaniem jest rozstrzeliwać wszystkich wrogów PRL, a między innymi
tych, co siedzą w więzieniu przy ul. Kraszewskiego. W plutonie tym brak jest jed-
nego egzekutora – zaproponował Kalinowskiemu tę funkcję, w celu udowodnienia
swej lojalności wobec Rządu PRL. Po usilnych błaganiach ze strony Kalinowskiego,
Duda skończył swa ohydną komedię odebraniem zobowiązania o współpracy z UB
od Kalinowskiego”271.
Ostatnim wątkiem badań nad kadrami aparatu bezpieczeństwa jest analiza socjolo-
giczna pod względem wieku, wykształcenia i pochodzenia społecznego funkcjonariuszy.
Jej wyniki dostarczają wielu nowych informacji o ludziach resortu. Niskie wykształcenie
i brak przygotowania zawodowego były podstawowymi, nierozwiązanymi przez lata,
mankamentami kadrowymi272. Jak zauważyli sami pracownicy resortu: „W większości
byli to ludzie młodzi, pochodzenia robotniczo-chłopskiego, którzy mimo ofiarności i od-
dania sprawie Polski Ludowej nie posiadali sprecyzowanego poglądu na zadania stojące
przed aparatem bezpieczeństwa. […] Brak wykształcenia ogólnego, które u większości

268
Brak bliższych danych.
269
Brak bliższych danych.
270
Jerzy Siedlecki, ur. 29 VII 1907 r.; przed wojną członek KPZU; w latach 1946–1954 kierował pracami
Wydziału/Biura ds. Funkcjonariuszy MBP, początkowo (styczeń–czerwiec 1946 r.) jako p.o., następnie dyrek-
tor; zmarł 10 III 1996 r. w Warszawie (Ludzie bezpieki..., s. 382).
271
AIPN, 0194/927, t. 2, Akta osobowe Teodora Dudy, k. 17–21.
272
W. Fijałkowski, Milicja Obywatelska..., s. 20.

71
zaangażowanych pracowników ograniczało się do wykształcenia podstawowego (wielu
miało tylko kilka klas szkoły podstawowej), nadrabiali gorliwością”273.
Wyniki tej analizy pozwalają dostrzec prawidłowość polegającą na odrębności
zjawisk zachodzących w MBP i w terenowych UB, w których np. poziom wykształ-
cenia kadr był nieporównywalnie niższy niż w centrali. „Ilość aktywu (ogólna)
kierowniczego – mówił na naradzie 26 maja 1950 r. Stanisław Radkiewicz – wynosi
2059 ludzi. W wieku do 22 lat mamy 2 osoby, do 25 [lat] 283. […] Można powie-
dzieć, że w zasadzie, jeśli chodzi o wiek – aparat kierowniczy naszego ministerstwa
w WUBP jest na ogół zadawalający. Rzecz jasna, że nie jest normalną rzeczą, że
mamy 283 osoby, które nie mają pełne 25 lat. […] Robotników mamy 76%, chło-
pów 16%, inteligencji pracującej 10%, drobnomieszczaństwa 4%, innych 3%. Stan
społeczny kadr naszego aparatu w zasadzie przedstawia się zadowalająco. Ze szkołą
powszechną mamy 38% (800 osób); 43 ludzi na kierowniczych stanowiskach naszego
aparatu w całym kierownictwie ma zaledwie 7 kl[as] wykształcenia. Pod względem
wykształcenia ogólnego kadra nasza przedstawia się opłakanie”274.
Co ciekawe, niski poziom wykształcenia ganił człowiek, który sam ukończył zale-
dwie kilka klas szkoły powszechnej. Podobne lub niewiele wyższe wykształcenie (je-
dynie w zakresie edukacji elementarnej) posiadało wielu prominentnych członków
kierownictwa MBP: Wacław Dominik, Michał Jachimowicz, Józef Jurkowski, Grze-
gorz Korczyński, Stefan Młynarczyk, Michał Moczar, Mikołaj Orechwa, Tadeusz
Paszta, Antoni Punda, Roman Romkowski, Władysław Sobczyński, Feliks Suczek,
Władysław Imiołek-Śliwa, Józef Światło, Jan Tataj, Józef Tymiński.
Wśród funkcjonariuszy powiatowych i wojewódzkich UB można odnaleźć jedynie po-
jedyncze osoby z wyższym wykształceniem. Inna jest sytuacja wśród kierowniczych kadr
samego MBP, gdzie – o czym świadczy polityka kadrowa – zdawano sobie sprawę z wagi
wykształcenia, bez którego trudno byłoby prowadzić instytucję zatrudniającą na początku
lat pięćdziesiątych ponad 30 tys. ludzi. W tym czasie kadrę kierowniczą MBP stanowiło
już ponad dwudziestu absolwentów wyższych uczelni. Najwyższym wykształceniem legi-
tymowała się, ciesząca się szczególnie złą sławą, Julia Brystigerowa, wieloletnia dyrektor
Departamentu V. Nawet wśród znawców problemu nie ma powszechnej świadomości, że
była ona przedwojennym doktorem filozofii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
W gronie magistrów i inżynierów było dwóch absolwentów uczelni zagranicznych: Da-
gobert Łańcut ukończył w 1939 r. wydział architektury na Politechnice w Paryżu, a Leon
Gangel (doktor medycyny) w 1925 r. Uniwersytet Karola w Pradze. Leon Fojer kształcił
się kilka lat w Grenoble we Francji i w Modenie we Włoszech. Ukończonymi studiami
prawniczymi mógł pochwalić się cały zespół radców prawnych Wydziału/Biura Prawnego
Gabinetu Ministra BP: Julian Tewel, Felicja Fiszman, Jerzy Rundstein i inni. Szesnaście
osób w centrali MBP legitymowało się wykształceniem niepełnym wyższym.
Kariera znanego z wydarzeń z lat osiemdziesiątych Władysława Ciastonia – byłe-
go szefa PUBP w Bolesławcu w województwie wrocławskim może świadczyć o wadze
przykładanej w kierownictwie MBP do zatrudniania osób z wyższym wykształceniem.
Po ukończeniu w 1951 r. studiów na Wydziale Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego

273
AIPN, MBP, 0297/16, t. 14, Organizacja, struktury aparatu BP 1945–1960, województwo wrocławskie, k. 9.
274
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1950–1952, s. 24–25.

72
w ciągu kilku miesięcy awansował i został przeniesiony do pracy w MBP w Warsza-
wie. Z biegiem lat w resorcie przybywało osób wykształconych, co spowodowało, że
u schyłku swego istnienia MBP dysponowało już dość liczną wysoko kwalifikowaną
kadrą, potrafiącą sprostać nowym wymaganiom. Już w 1953 r. w samym tylko Szefo-
stwie Zaopatrzenia zatrudnionych było 20 inżynierów275.
Radkiewicz miał – jak się wydaje – świadomość niewielkiej przydatności do służ-
by na wyższych stanowiskach ludzi młodych, bez niezbędnego w tego typu pracy do-
świadczenia życiowego. I w rzeczywistości najliczniejszą grupę w kadrze kierowniczej
MBP stanowiły osoby między 35. a 50. rokiem życia, urodzone między 1905 a 1915 r.
Do wyjątku należeli urodzeni u schyłku XIX w.276 Na początku lat pięćdziesiątych ta
sytuacja zaczęła ulegać wyraźnej zmianie i do głosu zaczęli dochodzić ludzie młodzi,
urodzeni już w II RP277.
O ile w ministerstwie coraz szerzej korzystano z wiedzy osób wykształconych
i nowoczesnych środków operacyjnych, o tyle w terenie nadal dominowały tradycyj-
ne metody pracy, wykorzystujące fizyczny terror. Praca prymitywnych, wulgarnych,
stosujących drastyczne metody śledztwa szeregowych funkcjonariuszy byłaby bez-
użyteczna bez nadzoru kierowniczego osób potrafiących analizować wielowątkowe
rozpracowania i działania operacyjne. Bez starannie wyselekcjonowanego i przygo-
towanego przez sowieckie służby specjalne kierownictwa aparatu bezpieczeństwa,
korzystającego w szerokim zakresie z wiedzy i pomocy sowieckich doradców, nie
byłoby możliwe rozbicie w krótkim czasie wszystkich struktur polskiego podziemia,
PSL, spacyfikowanie wsi i Kościoła oraz prowadzenie przez lata skutecznej gry
z polskimi ośrodkami emigracyjnymi na Zachodzie i doświadczonymi oficerami oraz
politykami (np. operacja „Cezary”).
Od początku istnienia UB był kojarzony z działalnością skierowaną przeciwko
legalnym jeszcze wówczas strukturom Polskiego Państwa Podziemnego, a następnie
antykomunistycznemu podziemiu. Agenturalny charakter Urzędu i rozmiar represji
zmuszał do działań obronnych i odwetowych. W przeciwieństwie do żołnierzy LWP,
funkcjonariusze UB, ujęci przez pozostające w konspiracji oddziały zbrojne, byli
likwidowani na miejscu. Szczególnie w latach 1944–1947 pracownicy resortu byli
celem, spektakularnych niekiedy, akcji zbrojnych. Jedną z nich był zamach na szefa
PUBP w Hrubieszowie Feliksa Jacentego Grodka. Jak zapisano w rozkazie nr 43
ministra Radkiewicza z 7 sierpnia 1945 r.: „[30 III 1945 r.] Do kierownika Urzędu
ob. Grodka zgłosił się 10-letni chłopak z »podarunkiem« – doniczką kwiatów i koszy-
kiem z szynką, kiełbasą, wódką i innymi rzeczami. Warta chłopaka przepuściła bez
przepustki, a kierownik »podarunek« przyjął. Przy rozpakowywaniu nastąpił wybuch,
w wyniku którego został zabity kierownik PUBP w Hrubieszowie ob. Grodek”278.

275
AIPN, 0990/30, Rozkazy personalne MBP za rok 1952, k. 101–105.
276
Leon Gangel (ur. 1889 r.), Edward Kalecki (ur. 1895 r.), Maria Kamińska (ur. 1897 r.), Zygmunt Okręt (ur.
1897 r.), Hanna Wierbłowska (ur. 1893 r.).
277
Stanowiska kierownicze objęli wówczas m.in.: Daniel Piękniewski (ur. 1921 r.), Stanisław Kończewicz, Stefan
Młynarczyk, Kazimierz Michalak, Jan Górecki i Bolesław Galczewski (wszyscy urodzeni 1922 r.), Ryszard Ma-
tejewski (ur. 1923 r.), Stanisław Filipak i Władysław Ciastoń (urodzeni 1924 r.) i Idzi Bryniarski (ur. 1927 r.).
278
AIPN Wr, 053/932, Rozkazy byłego MBP z lat 1945–1947 (do wszystkich jednostek wojewódzkich, powiato-
wych itp., podległych byłemu MBP, przesłane do wiadomości i wykonania), k. 9.

73
Likwidacji MBP i KdsBP towarzyszyły aktywne działania władz, mających na
celu zapewnienie zwalnianym funkcjonariuszom zatrudnienia w nowych instytucjach
i rekompensaty za utracone pobory. Ten niemający precedensu fakt uwidoczniony
został m.in. w uchwale Rady Ministrów z 13 listopada 1956 r. „w sprawie zatrudnie-
nia funkcjonariuszów zwolnionych ze służby w organach bezpieczeństwa publiczne-
go i ich materialnego zaopatrzenia”. W paragrafie 1. ustawodawca stwierdzał: „Do
funkcjonariuszów zwolnionych ze służby w organach bezpieczeństwa publicznego po
dniu 31 października 1956 r. stosuje się postanowienia uchwały nr 782 Prezydium
Rządu z dnia 1 października 1955 r. w sprawie zatrudnienia oficerów zawodowych
zwolnionych ze służby wojskowej i ich materialnego zaopatrzenia (Monitor Pol-
ski, nr 88, poz. 1072) oraz postanowienia uchwały nr 581 Prezydium Rządu z dnia
22 września 1956 r. o uzupełnieniu uchwały nr 782 z dnia 1 października 1955 r.
(Monitor Polski, nr 82, poz. 967)”279.
W rozumieniu tej uchwały oficerów WP zrównano w prawach i przywilejach
z funkcjonariuszami organów bezpieczeństwa. Obowiązek zapewnienia miejsc pra-
cy nałożono na wojewódzkie i powiatowe rady narodowe, które winny zaoferować
zatrudnienie „odpowiadające kwalifikacjom, wykształceniu i zdrowiu funkcjona-
riusza”. Byłym pracownikom resortu zagwarantowano sześciomiesięczny dodatek
wyrównawczy w sytuacji, gdyby nowa praca była gorzej opłacana (przeniesionym
do MO dodatek przedłużono do dwunastu miesięcy) i prawo do rocznego leczenia
w zakładach Służby Zdrowia MSW280.
Starania władzy o zabezpieczenie bytu materialnego zwalnianej kadry aparatu
bezpieczeństwa nie oznaczały wyłączenia jej spod stale ulepszanego systemu poli-
tycznego nadzoru. Podobnie jak ogół obywateli, byli funkcjonariusze, także wysokie-
go szczebla, stawali się obiektami działań operacyjnych, jednakże skala inwigilacji
i represji była nieporównywalna z podobnymi działaniami wobec innych grup, śro-
dowisk społecznych i zawodowych. Klasyczną, choć nie jedyną ilustracją tego zjawi-
ska były m.in. zabiegi KS MO w Warszawie z lat 1967–1970 skierowane przeciwko
osobom, które – zdaniem kierownictwa partii i resortu – „zajęły stanowisko proizra-
elskie”. Po kilkunastu latach od rozwiązania MBP wyżsi oficerowie resortu: Anatol
Akerman, Wacław Dominik, Teodor Duda, Hipolit Duljasz, Leon Fojer, Juliusz
Litoczewski, Dagobert Łańcut, Bronisław Nechamkis, Leon Rubinsztein i Henryk
Zamorski (Mor) oraz ich rodziny stali się „obiektami podejrzanymi” i gromadzono
na nich materiały obciążające281. Niektórzy z chwilą emigracji z kraju przeobrażali
się we wrogów systemu, któremu przez lata gorliwie służyli, otrzymując w zamian
wysokie stanowiska. W 1968 r. słuchacze Wolnej Europy w Polsce mogli poznać głos
ppłk. Adama Korneckiego (Dawida Kornhendlera) – byłego zastępcy szefa WUBP
we Wrocławiu i Szczecinie, opowiadającego o zbrodniach aparatu bezpieczeństwa
w Polsce, pomijającego przy tym swój w nich udział282.
279
AIPN, Zespół GZI, Uchwała nr 707/56 Rady Ministrów z 13 XI 1956 r., k. 550–552.
280
AIPN, Zespół GZI, Zasady zatrudniania funkcjonariuszów zwolnionych ze służby w organach bezpieczeń-
stwa publicznego i ich materialnego zaopatrzenia, k. 353–361.
281
Zob. AIPN, WUSW, 0722/1, Materiały dotyczące osób, który zajęły stanowisko proizraelskie w latach
1967–1970, t. 1, k. 107–113, t. 2, k. 30–36, t. 6, k. 67–69, t. 8, k. 68–72, t. 10, k. 9–13, t. 11, k. 172, t. 12, k. 243.
282
J. Nowak-Jeziorański, Polska z oddali. Wojna w eterze. Wspomnienia, t. 2: 1956–1976, Londyn, 1988, s. 231.

74
Analiza kadr kierowniczych MBP-UB nie może na obecnym etapie badań uwzględ-
niać wszystkich elementów ogromnej machiny, jaką było MBP i podległy mu aparat
bezpieczeństwa. Podjęcie studiów nad obsadą UB w Polsce z latach 1944–1956 pozwa-
la jednak na przybliżenie wiedzy o tej instytucji i jej pracownikach.
Bohaterowie książki często do końca lat osiemdziesiątych piastowali wysokie
funkcje w komunistycznym aparacie bezpieczeństwa. Niektórzy – jak mieszkający
w Niemczech Marceli Reich-Ranicki – są nadal znanymi osobistościami świata kul-
tury. Do dziś żyje w Polsce kilkudziesięciu dyrektorów, zastępców dyrektorów de-
partamentów MBP/KdsBP, szefów i zastępców szefów wojewódzkich i powiatowych
UBP. Zmiana systemu politycznego spowodowała, że ich losy i przebieg służby stały
się przedmiotem badań naukowych, rzadziej obiektem postępowania prokurator-
skiego.
Krzysztof Szwagrzyk

75
76
2

OBSADA KIEROWNICZYCH STANOWISK W APARACIE BEZPIECZEŃSTWA


PUBLICZNEGO W LATACH 1944–1956
(ZESTAWIENIE TABELARYCZNE)

CENTRALA
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Gabinet Ministra
Minister
Radkiewicz Stanisław1 Franciszek gen. dyw. 22 VII 1944–9 XII 1954
Wiceministrowie
Mietkowski Mieczysław Zachariasz mjr/gen. bryg. 16 X 1944–9 XII 1954
(Bobrowicki Mojżesz)2
Wachowicz Henryk brak stopnia 4 IV–31 VII 1946
Świetlik Konrad3 Maciej płk 1 VIII 1948–30 XI 1954
Lewikowski Wacław4 Stanisław 27 X 1949–21 X 1952
Ptasiński Jan Wincenty ppłk 5 XII 1952–9 XII 1954
Pomocnicy ministra
Romkowski Roman Stanisław płk/gen. bryg. 15 I 1946–9 I 1949
(Grinszpan Menasze)5
Korczyński Grzegorz Szczepan płk/gen. bryg. 15 III 1946–5 IX 1948
(Kilanowicz Stefan Jan)6
Moczar (Diemko) Mikołaj gen. bryg. 25 V–5 IX 1948
Mieczysław7 (Tichon)

1
Zmarł 18 XII 1987 r. w Warszawie; wg Tadeusza Mołdawy Radkiewicz zmarł 13 XII 1987 r. (idem, Ludzie
władzy 1944–1991, Warszawa 1991, s. 415).
2
Do 1 I 1945 r. zastępca kierownika RBP; zmarł 27 IV 1990 r. w Warszawie.
3
Absolwent kursu NKWD w m. Gorki w 1941 r.; zmarł 4 IX 1998 r. w Warszawie.
4
Zmarł 23 VIII 1994 r. w Warszawie.
5
Niektóre źródła wymieniają też formę Grinspan-Kikiel Natan; zmarł 12 VII 1968 r. w Warszawie.
6
Pomocnik ministra ds. operacyjnych; miał nadzór nad pracą Departamentu I, Wydziału I Samodzielnego,
Zarządu Informacji, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Głównego Urzędu Cenzury; zmarł 22 X
1971 r. w Algierze.
7
Pomocnik ministra ds. operacyjnych; absolwent kursu NKWD w m. Gorki w 1941 r.; zmarł 1 XI 1986 r.
w Warszawie.

77
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Personalny/Zarząd Personalny/Biuro Personalne/Departament Kadr

Kierownicy
Orechwa Mikołaj8 Szymon kpt./płk 1 VIII 1944–9 XII 1954
Zastępcy
Szot Stanisław Mateusz kpt./mjr 12 IX–28 X 1944
Andrzejewski Leon Stefan ppłk 12 X 1944–19 VI 1946
(Ajzen Lajb Wolf)9 (Bencjon)
Jurcewicz Romuald10 Wacław mjr 12 IV 1945–1 X 1946
Klimaszewski Jan11 Władysław por./mjr 1 VIII 1946–16 III 1950
Banulewicz Aleksander12 Alfons ppłk 17 III 1950–9 XII 1954

Kontrwywiad/Departament I

Dyrektorzy
Romkowski Roman Stanisław kpt./ mjr/płk 1 VIII 1944–14 I 1946
(Grinszpan Menasze)
Sielicki Ludwik13 Jan płk 21 II–24 IX 1946
Jastrzębski (Ritter) Artur14 Jan (Johann) ppłk p.o. 1 VII–30 IX 1946
Gajewski Adam15 Ignacy płk 1 XII 1946–15 VI 1948
Jastrzębski (Ritter) Artur Jan (Johann) ppłk 1 IV–24 IX 1948
Antosiewicz Stefan 16
Wacław ppłk/płk 1 IX 1948–9 XII 1954
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Szczepanik Kazimierz por./kpt. 30 VIII–31 XII 1944
Czaplicki Józef Henryk mjr 27 VII 1945–14 I 1946
(Kurc Izydor) (Hereks)
Jastrzębski (Ritter) Artur Jan (Johann) mjr/ppłk 1 X 1946–19 II 1947
Sobczak (Sobczuk) Stefan Grzegorz ppłk 15 II 1947–28 II 1949
Czaplicki Józef Henryk ppłk/płk 20 XII 1947–1 III 1950
(Kurc Izydor)17 (Hereks)
Konar Julian Józef ppłk 1 II 1950–1 I 1952
(Kohn Julian Jakub)

8
Oficer sowiecki; w 1956 r. wyjechał do ZSRR.
9
Wykładowca na kursie NKWD w Kujbyszewie; zmarł 18 I 1978 r. w Warszawie.
10
Oficer sowiecki; w 1946 r. wyjechał do ZSRR.
11
16 III 1950 r. przekazany do dyspozycji KC PZPR; zmarł 30 XI 1989 r. w Warszawie.
12
Zmarł 23 XII 1995 r. w Warszawie.
13
Oficer sowiecki; w lipcu 1948 r. wyjechał do ZSRR.
14
1 III 1950 r. przekazany do dyspozycji KC PZPR; od 1960 r. generał WP; zmarł 7 V 1981 r. w Warszawie.
15
Oficer NKWD/NKGB; w 1948 r. wyjechał do ZSRR.
16
Zmarł 15 V 1998 r. w Warszawie.
17
Absolwent kursu NKWD w m. Gorki w 1941 r.; zmarł 26 VI 1985 r. w Warszawie.

78
Leśniewski Edward Walenty ppłk 1 I 1952–9 XII 1954
Konar Julian Józef ppłk/płk 20 X 1953–31 XII 1954
(Kohn Julian Jakub)

Departament II

Dyrektorzy
Śnigir Jan 18
Jan płk p.o. 1 IV 1945–31 III 1947
Rubinsztein Leon (Leiba)19 Mojżesz płk p.o. 1 IV 1947–9 XII 1949
10 XII 1949–13 I 1951
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał ppłk p.o. 11 I 1951–28 II 1955
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Duczko Alfons20 Józef kpt./ppłk 10 XI 1946–14 II 1955
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał ppłk 15 XII 1947–20 I 1949

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Departament VII (do Walki z Bandytyzmem)/


Departament III

Kierownicy/dyrektorzy
Sielicki Ludwik Jan ppłk/płk 14 IV 1945–14 I 1946
Czaplicki Józef Henryk ppłk 15 I 1946–19 XII 1947
(Kurc Izydor) (Hereks)
Tataj Jan21 Filip ppłk 15 XII 1947–10 XI 1949
Czaplicki Józef Henryk płk 1 III 1950–1 IV 1953
(Kurc Izydor) (Hereks)
Andrzejewski Leon Stefan płk p.o. 1 IV 1953–14 VI 1954
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Brystiger Julia22 Henryk płk 1 VIII–9 XII 1954
(Herman)
Zastępcy
Szot Stanisław Mateusz mjr/ppłk 5 IV–13 VII 1945
Kwiatkowski Jan kpt. 16 IX 1945–14 I 1946
Sielicki Ludwik Jan płk 15 I–4 II 1946
Dominik Władysław23 Jan ppłk 1 IV 1946–20 I 1949
Andrzejewski Leon Stefan ppłk/płk 20 IV 1949–14 VI 1954
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Wolański Stanisław24 Michał mjr/ppłk 1 IX 1950–14 I 1953
Krupski Mikołaj Antoni mjr 15 I 1953–1 VI 1954

18
Oficer sowiecki; 30 IV 1947 r. wyjechał do ZSRR.
19
Zmarł 23 X 1993 r. w Warszawie.
20
Zmarł 21 VI 1955 r. w Warszawie.
21
W 1953 r. skazany na 15 lat więzienia; zmarł 26 IX 1996 r. w Warszawie.
22
Z domu Prajs (Preiss); zmarła 9 X 1975 r. w Warszawie.
23
Zmarł 18 XI 1969 r. w Warszawie.
24
Od 10 X 1953 r. komendant główny MO.

79
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Samodzielny Wydział do Walki z Bandytyzmem

Kierownicy
Jastrzębski Stanisław 15 VII–9 XII 1954
Zastępcy
Mikołajski Stefan 15 VII–9 XII 1954

Departament IV

Dyrektorzy
Wolski Aleksander (Dyszko Adam ppłk/płk 1 X 1945–19 VI 1947
Aleksander Salomon)25 (Abraham)
Kratko Józef26 Antoni płk 20 VI 1947–14 I 1953
(Azriel)
Galczewski Bolesław Bolesław ppłk 15 I 1953–14 II 1954
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Szymczak Zdzisław Bronisław por./mjr p.o. 22 X 1945–19 V 1948
Lech Jan27 Ignacy mjr 15 V 1949–14 II 1951
Konieczny (Bernstein) Markus mjr/ppłk 15 V 1949–9 XII 1954
Bernard28
Biełych Wiktor29 Piotr ppłk 1 III 1951–19 I 1953
Galczewski Bolesław Bolesław mjr/ppłk 15 X 1951–14 I 1953
Andrzejewski Leon Stefan płk 15 VI–9 XII 1954
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Górecki Jan Władysław ppłk 15 VI–31 XII 1954

Departament V

Dyrektorzy
Brystiger Julia Henryk kpt./płk p.o. 1 X 1945–14 I 1950
(Herman) płk 15 I 1950–31 VII 1954
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Paszta Tadeusz30 Józef mjr/ppłk 1 III–14 V 1946
Chmielewski Henryk31 Jan kpt./mjr 1 VII 1946–25 X 1949
Gadomski Romuald Stanisław mjr 11 IX 1946–30 VI 1947
Więckowski Karol32 Karol ppłk 1 I 1950–14 I 1953

25
Zmarł 30 V 1988 r. w Warszawie.
26
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
27
Zmarł 1 IV 1990 r. w Warszawie.
28
Zmarł 7 III 1989 r. w Warszawie.
29
Oficer NKWD i „Smiersza”; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.
30
Od 1940 r. współpracownik NKGB.
31
Od 1949 r. dyrektor Departamentu Nadzoru Sądowego w Ministerstwie Sprawiedliwości.
32
Zmarł 3 IX 1991 r. w Warszawie.

80
Filipiak Stanisław Antoni mjr 25 I 1953–15 II 1954
Tymiński (Kuchta) Józef Jan mjr 1 I–30 IX 1954

Departament VI/Wydział Więzień i Obozów/Departament Więziennictwa

Kierownicy/dyrektorzy
Kwiatkowski Stanisław kpt. p.o. 1–30 X 1944
Duda Teodor 33
Filip mjr/ppłk 1 XI 1944–27 IX 1945
Łańcut Dagobert Jerzy34 Maksymilian mjr/ppłk 28 IX 1945–7 XI 1946
Pizło Stanisław Antoni Jan ppłk/płk p.o. 7 XI 1946–1 VI 1947
płk 1 VI 1947–21 III 1951
Duljasz Hipolit Antoni komisarz 19 III 1951–9 XII 1954
I stopnia
Zastępcy kierowników/wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Kwiatkowski Stanisław 1 XI 1944–4 X 1945
Łańcut Dagobert Jerzy Maksymilian mjr 3 IX–27 IX 1945
Pizło Stanisław Antoni Jan mjr/ppłk 29 X 1945–6 XI 1946
Bartczak Jan Józef komisarz 1 I 1947–9 XII 1954
II stopnia
Duljasz Hipolit Antoni ppłk 7 I 1950–18 III 1951
Rybicki Marian Stanisław ppłk 1 IX 1951–23 VIII 1953
Troszczyński Józef35 Franciszek komisarz 15 I–9 XII 1954
III stopnia

Wydział II Samodzielny/Departament VII

Kierownicy/dyrektorzy
Konar Julian Józef ppłk p.o. 4 IV–20 VI 1945
(Kohn Julian Jakub)
Burgin Juliusz36 Michał ppłk 21 VI 1945–19 VI 1947
(Mojżesz)
Komar Wacław Dymitr gen. bryg. 20 VI 1947–31 V 1950
(Kossoj Mendel)37
Sienkiewicz (Lewin) Witold38 Feliks ppłk 1 VI 1950–1 XII 1954
Zastępcy kierowników/wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Konar Julian Józef ppłk 21 VI 1945–14 VII 1946
(Kohn Julian Jakub)
Wargin-Słomiński Józef Jan mjr 31 VII 1946–28 II 1947

33
Rozkaz z 6 X 1944 r.; zmarł 15 VI 1986 r. w Warszawie.
34
7 XI 1946 r. aresztowany; wyrokiem WSR w Warszawie z 30 VI 1947 r. skazany na 8 lat więzienia za naduży-
cia i malwersacje.
35
Od 9 XII 1954 r. do 1 IV 1955 r. dyrektor Departamentu Więziennictwa MSW.
36
Od 1939 r. współpracownik NKWD/NKGB; od 15 VII 1947 r. do 15 VII 1948 r. w dyspozycji KC PPR; zmarł
9 II 1973 r. w Warszawie.
37
Zmarł w 1992 r.
38
Zmarł 13 I 1990 r. w Warszawie.

81
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Gadomski Romuald Stanisław mjr 1 VII 1947–15 IX 1949
Kamiński Jan Leon 1 XI 1948–15 III 1952
Okręt Zygmunt Ignacy płk 1 V 1949–24 II 1951
(Nachemiasz) (Izrael)
Fink Marek Julian ppłk 21 V 1952–9 XII 1954
(Finkienberg Mark)39 (Jura)
Czaplicki Józef Henryk płk 1 IV 1953–9 XII 1954
(Kurc Izydor) (Hereks)

Departament VIII

Dyrektorzy
Radziukiewicz (Lalko) Kazimierz mjr p.o. 16 X 1950–31 X 1951
Czesław
Zabawski Jan40 Mikołaj ppłk 1 I 1951–9 XII 1952
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Radziukiewicz (Lalko) Kazimierz mjr 16 X 1950–9 XII 1954
Czesław

Departament IX

Dyrektorzy
Wolański Stanisław Michał ppłk 15 I–9 X 1953
Zastępcy dyrektora/wicedyrektorzy
Biełych Wiktor Piotr ppłk 20 I 1953–31 VIII 1954
Górecki Jan Władysław ppłk 12 X 1953–14 VI 1954

Departament X (Biuro Specjalne)

Dyrektorzy
Fejgin Anatol 41
Mojżesz mjr/ppłk/płk 1 III 1950–31 XII 1953
Zastępcy
Światło Józef Gabriel ppłk 1 III 1950–30 IX 1954
(Fleischfarb Izaak)42
Piasecki Henryk Marek ppłk 1 III 1950–30 XI 1953
(Pesses Izrael Chaim)43 (Mordka)
Michalak Kazimierz Stanisław ppłk 15 XII 1953–31 VII 1954

39
W latach siedemdziesiątych zmienił nazwisko na Witold Jóźwicki.
40
Zmarł 9 II 1988 r. w Warszawie.
41
Zmarł 28 VII 2002 r. w Warszawie.
42
5 XII 1953 r. zbiegł za granicę.
43
Zmarł 17 IV 2003 r. w Warszawie.

82
Samodzielna Grupa przy Ministrze BP

Kierownicy
Sieradzki Kazimierz 15 VI–9 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Departament XI

Dyrektorzy
Więckowski Karol Karol ppłk/płk 15 I 1953–31 XII 1954
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektora
Dziemidok Józef Michał ppłk 20 III 1953–9 XII 1954

Inspektorat Wiejski

Kierownicy
Paszkowski Zbigniew Zygmunt płk 1 VIII–9 XII 1954
Zastępcy
Kubajewski Daniel Antoni ppłk 8 X–9 XII 1954

Wydział III – Samodzielny Wydział „A”

Kierownicy
Szewczyk Jan 44
Józef kpt./ppłk p.o. 16 IX 1945–14 II 1952
Zastępcy
Wojciechowski Józef p.o. 1 VII–31 VIII 1946
1 IX 1946–9 XII 1954
Zwierchanowski Ignacy mjr p.o. 10 IV 1947–31 I 1949
Włodzimierz45
Sadura Wacław Piotr mjr 1 VIII 1950–14 II 1954

Wydział IV Samodzielny

Kierownicy
Różański (Goldberg) Józef46 Adam płk 16 IX 1945–30 VI 1947
(Abram)
Zastępcy
Starzycki (Pachołek) Jan Franciszek kpt./mjr 16 XII 1945–30 VI 1947
Humer (Umer) Adam 47
Wincenty mjr/ppłk 1 VII 1947–1 IV 1949

44
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł 23 I 1968 r. w Warszawie.
45
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; uzyskał zgodę władz na zmianę obywatelstwa
i pozostanie w Polsce; zmarł w 1976 r. w Warszawie.
46
W latach 1939–1941 funkcjonariusz NKWD; zmarł 21 VIII 1981 r. w Warszawie.
47
Do 1 IV 1949 r. naczelnik Wydziału II Departamentu Śledczego; zmarł 9 IX 2001 r. w Warszawie.

83
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Departament Śledczy

Dyrektorzy
Różański (Goldberg) Józef Adam płk 1 VII 1947–5 III 1954
(Abram)
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektora
Humer (Umer) Adam Wincenty mjr/ppłk 1 VII 1947–9 XII 1954
Leszkowicz Wiktor 48
Kazimierz ppłk 15 XI 1951–8 IV 1954
Matejewski Ryszard Stanisław ppłk 1 VII–31 XII 1954
Michalak Kazimierz Stanisław ppłk 1 VIII–9 XII 1954

Wydział ds. Funkcjonariuszy

Kierownicy
Sobczak (Sobczuk) Stefan Grzegorz ppłk 19 IV 1945–10 VI 1946
Siedlecki Jerzy 49
Gotfryd płk 1 VIII 1949–1 IX 1954
Zastępcy
Braude Teresa (Cwi Estera) Adam kpt. 19 IV 1945–10 VII 1946
Siedlecki Jerzy Gotfryd mjr 1 I–10 VI 1946
Zabawski Jan Mikołaj kpt./ppłk 1 VI 1946–31 I 1948
Michalak Kazimierz Stanisław ppłk 15 II 1948–31 VII 1949
Tracz Edward Jakub mjr/ppłk 15 II 1948–31 VII 1949

Wydział Cenzury/Główny Urząd Cenzury

Kierownicy
Rossner Michał mjr 1 IX–6 XII 1944
Wierbłowska Hanna50 Maurycy kpt./mjr 9 IX 1944–14 I 1946
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał kpt./mjr 15 I–29 XII 1946
Zastępcy
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał por./kpt. 2 X 1944–14 I 1946
Fojer (Feuer) Leon Chaim mjr 21 I–30 XI 1946

Biuro/Wydział „B”

Kierownicy
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał mjr/ppłk 1 XII 1946–14 XII 1947
Zastępcy
Fojer (Feuer) Leon Chaim mjr 1 XII 1946–14 XII 1947

48
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
49
Zmarł 10 III 1996 r. w Warszawie.
50
Z domu Fagot.

84
Biuro „C” – Szyfry
Kierownicy
Boński Antoni Aleksander mjr p.o. 1 X 1952–9 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Ministra BP
Starsi inspektorzy
Wierbłowska Hanna Maurycy mjr 15 I 1946–1 IX 1949
Zabawski Jan Mikołaj ppłk 1 IX–31 X 1951
Jurkowski (Jungman) Józef51 Daniel ppłk 1 IX–30 XI 1951
(Dawid)
Punda Antoni52 Szymon płk 1 XII 1951–1 IX 1953
Paszkowski Zbigniew Zygmunt płk 1 I 1953–31 VII 1954
Zastępcy
Pluta Józef Michał ppłk 20 VII 1951–30 IV 1954
Szemiot Stanisław Antoni płk 12 VII 1953–9 XII 1954
Wojeński Wiktor53 Adam mjr 12 VII 1953–9 XII 1954
Nowak Adam Walenty mjr 26 XI 1953–9 XII 1954
Krupski Mikołaj Antoni mjr 1 VI–14 VIII 1954
Futerał Edward (Eliasz)54 Mieczysław mjr 15 VI–14 VIII 1954
(Mojżesz)

Wydział/Departament Ochrony Rządu


Kierownicy/dyrektorzy
Andrzejewski Leon Stefan por. 22 VIII–11 X 1944
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Zacharewicz Włodzimierz55 Wiktor kpt./mjr 9 XI 1944–17 VIII 1945
Zasztoft Stanisław Józef por. p.o. 1–19 VII 1945
Dolecki Stanisław 20 VII 1945–30 IX 1946
Sielicki Ludwik Jan płk 25 IX 1946–1 VI 1948
Rubinsztein Leon (Leiba) Mojżesz płk p.o. 27 I–9 XII 1949
Grzybowski Faustyn56 Filip płk 10 XII 1949–1 I 1955
Zastępcy kierowników/wicedyrektorzy/zastępcy dyrektorów
Krakowski Józef57 Ignacy kpt. 6 XI 1944–19 I 1945
Ringer Czesław (Chaskiel) Bernard por./kpt. 3 I–30 XI 1945

51
W 1969 r. wyjechał do Danii.
52
Zmarł 13 X 1962 r. w Warszawie.
53
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł 25 I 1990 r. w Wydninach, powiat Giżycko.
54
Zmarł 27 VII 1995 r. w Warszawie.
55
Oficer sowiecki; w grudniu 1947 r. wyjechał do ZSRR.
56
Oficer sowiecki; w latach 1935–1938 funkcjonariusz NKWD; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; uzy-
skał zgodę władz na zmianę obywatelstwa i pozostanie w Polsce; zmarł 9 IV 1999 r. w Białymstoku.
57
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1968 r. wyjechał do Izraela.

85
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zasztoft Stanisław58 Józef por./kpt./mjr 19 VII 1945–1 IV 1947
Bartosiewicz Władysław 1 XI 1945–30 IX 1946
Szczepanik Kazimierz Jan mjr 1 VI 1947–14 VII 1948
Janic Marian 1 IV 1948–20 I 1949
Korski (Gransztof) Julian59 Julian mjr 1 IV 1948–13 III 1949
Dominik Władysław Jan ppłk 21 I–9 XII 1949
Grzybowski Faustyn Filip ppłk 21 I–9 XII 1949
Klaro Stanisław60 Marcin mjr/ppłk 1 II 1950–20 IX 1954
Lachowski Mikołaj61 Roman mjr 1 VII 1953–31 V 1954

Departament Łączności
Dyrektorzy
Suczek Feliks62 Antoni płk 1 V 1950–9 XII 1954
Wicedyrektorzy/zastępcy dyrektora
Rodniewski Antoni63 Michał ppłk 1 I 1952–20 III 1953
Surutkowicz Aleksander64 Aleksander płk 20 II 1953–9 XII 1954

Służba B.O.
Kierownicy
Jegliński Anatol 1 II 1952–9 XII 1954
Zastępcy
Czysler Walenty65 Sergiusz ppłk 1 I 1952–14 VI 1954
Trzciński Władysław 1 VI 1953–9 XII 1954

Departament/Instytut Techniki Operacyjnej


Dyrektorzy
Czysler Walenty Sergiusz ppłk 15 VI–9 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Departament Szkolenia
Dyrektorzy
Kamińska Maria 66
Bolesław mjr 16 VII 1947–28 II 1949
Kratko Józef Antoni płk 15 I 1953–9 XII 1954
(Azriel)

58
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; 9 X 1947 r. zwolniony i skierowany do ZSRR.
59
Zmarł 17 X 1975 r. w Lęborku.
60
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł 30 VIII 1965 r. w Warszawie.
61
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.
62
Oficer sowiecki; 16 IX 1956 r. wyjechał do ZSRR.
63
Oficer sowiecki; w 1953 r. wyjechał do ZSRR.
64
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.
65
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.
66
Przeniesiona do pracy w KC PZPR.

86
Zastępcy
Kamiński Józef67 Ignacy płk 15 II–31 V 1948
Szymczak Zdzisław Bronisław mjr 15 II 1949–31 I 1953
Gruda Helena (Gitla)68 Mordka por./kpt. 1 VIII 1951–14 XII 1953
Piasecki Henryk Marek ppłk 1 XII 1953–9 XII 1954
(Pesses Izrael Chaim) (Mordka)

Wydział Paszportów Zagranicznych

Kierownicy
Sobczyński (Spychaj) Wincenty ppłk 15 VI 1950–20 I 1952
Władysław69
Leśniewska Amelia70 Piotr kpt. p.o. 1 I–31 XII 1952
kpt./mjr 1 I 1953–9 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Centralne Archiwum MBP

Dyrektorzy
Piasecka Jadwiga Henryk kpt. p.o. 1 X 1950–24 II 1951
(Chaim)
Okręt Zygmunt Ignacy płk 25 II 1951–9 XII 1954
(Nachemiasz) (Izrael)
Zastępcy – brak danych

Wydział Mobilizacyjny/Biuro Wojskowe

Kierownicy
Wojciusz Wincenty 71
Mikołaj mjr 1 V 1949–30 IV 1951
Garbowski Roman Grzegorz ppłk/płk 1 V 1951–9 XII 1954
(Garber Rachmiel) (Gerszon)
Zastępcy
Wojciusz Wincenty Mikołaj mjr/ppłk 1 V 1951–9 XII 1954

Departament Ogólnoadministracyjny

Dyrektorzy
Dowkan Eugeniusz 72
Adolf ppłk 20 I 1953–30 IV 1954
Zastępcy – brak danych

67
Oficer sowiecki; w 1948 r. wyjechał do ZSRR.
68
Z domu Rapaport; w 1953 r. przeniesiona do dyspozycji KC PZPR; zmarła 4 V 1989 r. w Warszawie.
69
Absolwent tzw. Aleksandrowskiej Szkoły NKWD w Smoleńsku w 1941 r., w latach sześćdziesiątych attaché
wojskowy ambasady PRL w Bułgarii; zmarł 2 X 1986 r. w Warszawie.
70
Zmarła 31 V 1988 r. w Warszawie.
71
Oficer sowiecki; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.
72
30 IV 1954 r. zdegradowany i zwolniony ze służby.

87
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Finansowy/Biuro Finansowo-Budżetowe/Departament Finansowy

Kierownicy/dyrektorzy
Kalecki Edward Józef por./ppłk 20 XII 1944–31 V 1945
(Tenenbaum Szymon Ela)73 (Moszek)
Kisielow Jan74 Jan płk 1 VI 1945–9 XII 1954
Zastępcy
Kalecki Edward Józef por./ppłk 1 VI 1945–31 I 1953
(Tenenbaum Szymon Ela) (Moszek)
Szczęśniak Tadeusz75 Antoni ppłk 15 V 1953–9 XII 1954

Biuro Kontroli

Kierownicy – brak danych


Zastępcy
Getzel Joachim Abraham ppłk p.o. 15 IX 1949–14 XII 1952
Artymowicz Jefim76 Kazimierz ppłk 15 XII 1952–9 XII 1954

Wydział ds. Kultury i Oświaty

Kierownicy
Jezierska Maria p.o. 1 VIII 1953–9 XII 1954
Zastępcy
Jezierska Maria 1 VIII 1953–9 XII 1954

Wydział Kultury Fizycznej

Kierownicy
Neuding Julian Henryk mjr 1 VIII 1953–7 V 1954
Zastępcy
Kraft Henryk Salomon kpt. 1 VIII 1953–1 IV 1955
Piękniewski Daniel (Dawid) Wojciech mjr 7 VI–9 XII 1955

Wydział Gospodarczy/Departament III (Zaopatrzenia)/Szefostwo Zaopatrzenia/


Departament Zaopatrzenia

Kierownicy/dyrektorzy
Trochimowicz Marcin kpt./mjr p.o. 5 I–26 VII 1945
(Trachimowicz?) Bronisław77

73
Zmarł 1 III 1979 r. w Warszawie.
74
Oficer sowiecki; w 1956 r. wyjechał do ZSRR.
75
Zmarł 7 III 1989 r. w Warszawie.
76
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.
77
Oficer sowiecki; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.

88
Nikolenko Aleksander78 Fiedor płk 12 V 1945–25 IV 1947
Minecki Apolinary79 Zenon płk 25 IV 1947–24 VII 1951
Lech Jan Ignacy ppłk p.o. 1 VI 1953–9 XII 1954
Zastępcy
Duda Teodor Filip ppłk 15 X 1945–19 II 1947
Ringer Czesław (Chaskiel) Bernard kpt./płk 1 XII 1945–15 IX 1953
Czełmadinow Nikita80 Józef płk 21 II–8 VII 1947
Karczmarek Stanisław 1 VIII 1947–20 XII 1949
Lech Jan Ignacy mjr/ppłk 20 I 1953–9 XII 1954

Departament Organizacji i Planowania

Dyrektorzy
Czubak Włodzimierz 81
Teodor ppłk p.o. 15 VI–14 IX 1953
Hakman Michał Paweł płk 15 IX 1953–9 XII 1954
(Abram)
Zastępcy
Czubak Włodzimierz Teodor mjr p.o. 15 VI 1953–9 XII 1954

Departament Kwaterunkowo-Budowlany

Dyrektorzy
Pizło Stanisław Antoni Jan płk 1 IX 1953–9 XII 1954
Zastępcy
Kłosiewicz Stefan Andrzej ppor./kpt. 15 VI 1953–9 XII 1954

Kwatermistrzostwo Centralnych Jednostek MBP

Kierownicy
Sawicki Henryk 1 VIII 1953–9 XII 1954
Zastępcy
Karaśkiewicz Jan 1 VI 1953–14 VIII 1954
Minko Bolesław Józef ppłk 1 VI 1953–9 XII 1954

Wydział Kadr przy Generalnym Dyrektorze ds. Zaopatrzenia MBP

Kierownicy
Sobczyński Marian Józef 15 V 1953–9 XII 1954
Zastępcy
Nalazek Franciszek 1 XII 1953–30 XI 1954

78
Oficer sowiecki.
79
Oficer sowiecki; 24 VII 1951 r. przeniesiony na stanowisko wiceprzewodniczącego Głównego Komitetu
Kultury Fizycznej; w 1951 r. wyjechał do ZSRR.
80
Oficer sowiecki; w 1947 r. wyjechał do ZSRR.
81
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł 3 III 1990 r. w Warszawie.

89
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Szefostwo/Departament Służby Zdrowia

Kierownicy/dyrektorzy
Warman Kamil Jakub mjr/ppłk 22 III 1945–30 VI 1947
Gangel Leon (Lew) Jakub płk 1 VIII 1947–9 II 1954
Stach Leon Maks ppłk p.o. 10 II–24 XII 1954
(Storch Werner Leon Dorn) (Maksymilian)
Przysuski Ludwik (Salomon) Herman płk 25 III–9 XII 1954
(Hersz)
Zastępcy
Gangel Leon (Lew) Jakub mjr/ppłk 22 IX 1945–1 X 1946
Bielicki Zygmunt Zygmunt płk 6 IX 1946–15 XII 1947
Stach Leon Maks ppłk 1 VIII 1951–9 XII 1954
(Storch Werner Leon Dorn) (Maksymilian)
Górny Witold82 Józef mjr 15 X–6 XII 1954

Biuro Socjalne

Kierownicy
Pizło Stanisław Antoni Jan płk 22 III 1951–31 VIII 1953
Szewczyk Jan Józef ppłk p.o. 1–9 XII 1954
Zastępcy
Matysiak Mieczysław Józef mjr 26 II 1951–24 IV 1952
Szewczyk Jan Józef ppłk 15 II 1952–31 I 1954
Radoszewski Tadeusz Wacław mjr 12 IV–9 XII 1954

Komendantura MBP

Kierownicy
Sobczak (Sobczuk) Stefan Grzegorz mjr/ppłk 30 VIII 1944–4 I 1945
Smolin Piotr83 18 V–10 VII 1945
Pietrakowski Bronisław 84
Michał mjr/ppłk 23 VIII 1945–31 X 1953
Strzelecki Stanisław Tomasz kpt. p.o. 1 XII 1953–3 II 1954
Pietrakowski Bronisław Michał mjr/ppłk 4 II–9 XII 1954
Zastępcy
Trochimowicz Marcin kpt. p.o. 22 XI 1944–4 I 1945
(Trachimowicz?) Bronisław
Strzelecki Stanisław Tomasz chor./kpt. 23 VI 1945–9 XII 1954

82
Zmarł 27 X 1997 r. w Warszawie.
83
Oficer sowiecki.
84
Oficer sowiecki; od 1 XI 1953 r. do 3 II 1954 r. słuchacz Wyższej Szkoły Piechoty w Rembertowie; w 1955 r.
wyjechał do ZSRR.

90
Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Przewodniczący KdsBP
Dworakowski Władysław 85
Józef 10 XII 1954–29 III 1956
Pszczółkowski Edmund86 Józef 30 III–13 XI 1956
Zastępcy
Alster Antoni87 10 XII 1954–27 XII 1956
Sienkiewicz (Lewin) Witold Feliks 10 XII 1954–28 XI 1956
Ptasiński Jan Wincenty ppłk 12 XII 1954–12 XII 1956
Sekretarze
Paszkowski Zbigniew Zygmunt płk 1 IV 1955–27 XI 1956
Gabinet przewodniczącego
Drzewiecki Michał Antoni płk 1 I 1955–30 VI 1956
(Holzer Maurycy Aron)88 (Aron)
Nowakowski Jerzy Aleksander mjr 15 VII–27 XI 1956

Inspektorat przewodniczącego

Inspektorzy
Tracz Edward Jakub ppłk 15 III 1955–16 XI 1956
Zastępcy
Wojeński Wiktor Adam mjr 15 III 1955–27 XI 1956
Niemirowski Emil Hipolit ppłk 25 VI 1955–31 I 1956

Departament I

Dyrektorzy
Czaplicki Józef Henryk płk p.o. 1 II 1955–1 II 1956
(Kurc Izydor) (Hereks) 1 II–28 XII 1956
Wicedyrektorzy
Czaplicki Józef Henryk płk 1 I 1955–31 I 1956
(Kurc Izydor) (Hereks)
Fink Marek Julian ppłk/płk 1 I 1955–21 XI 1956
(Finkienberg Mark) (Jura)
Makowski Czesław 15 III 1955–14 IX 1956
Andrzejewski Leon Stefan płk 1 IV–16 XI 1956
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Dybała Zbigniew Henryk Szczepan mjr 1 V–27 XI 1956

85
Zmarł 17 XI 1976 r. w Warszawie.
86
Zmarł 3 I 1997 r. w Warszawie.
87
W 1969 r. rodzina wyjechała do Izraela.
88
W 1973 r. wyjechał do Szwecji.

91
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Departament II

Dyrektorzy
Leśniewski Edward Walenty ppłk p.o. 1 I–14 III 1955
ppłk/płk 15 III 1955–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Leśniewski Edward Walenty ppłk p.o. 1 I–14 III 1955
Konar Julian Józef płk 1 I 1955–27 XI 1956
(Kohn Julian Jakub)
Goleniewski Michał Michał ppłk 15 III–14 XII 1955
Nowak Artur Józef mjr/ppłk 10 XII 1955–27 XI 1956
(Lerner Abraham)89 (Rubin)
Żmijewski Henryk90 Antoni ppłk 1 I–27 XI 1956

Departament III

Dyrektorzy
Brystiger Julia Henryk płk 1 I 1955–16 XI 1956
(Herman)
Wicedyrektorzy
Filipiak Stanisław Antoni mjr/ppłk 10 V–31 XII 1955
Jachimowicz Michał91 Henryk ppłk 10 XII 1955–28 XI 1956
(Hersz)
Wendrowski Henryk92 Hugon kpt. 10 XII 1955–28 XI 1956

Departament IV

Dyrektorzy
Górecki Jan Władysław ppłk 1 I 1955–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Andrzejewski Leon Stefan płk 1 I 1955–31 III 1956
(Ajzen Lajb Wolf) (Bencjon)
Konieczny (Bernstein) Markus płk 1 I 1955–31 V 1956
Bernard93
Ciastoń Władysław Ignacy mjr 1 III–28 XI 1956
Kończewicz Stanisław Franciszek mjr 1 VIII–27 XII 1956

89
W 1968 r. wyjechał do Izraela.
90
Zmarł 20 IV 2000 r. w Brwinowie.
91
W 1987 r. wyjechał do Izraela.
92
Zmarł 19 III 1997 r. w Warszawie.
93
Zmarł 7 III 1989 r. w Warszawie.

92
Departament V
Dyrektorzy
Zabawski Jan Mikołaj płk 1 I–31 V 1955
Jurkowski (Jungman) Józef Daniel płk 1 VI 1955–12 VI 1956
(Dawid)
Kubajewski Daniel Antoni mjr p.o. 1 VI–14 IX 1956
15 IX–16 XI 1956
Wicedyrektorzy
Kubajewski Daniel Antoni mjr 1 IV 1955–31 V 1956
Stefańczak Jan94 Jan mjr 1 IX–31 XII 1956

Departament VI
Dyrektorzy
Więckowski Karol Karol płk 1 I–31 V 1955
Dziemidok Józef Michał ppłk 1 VI 1955–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Dziemidok Józef Michał ppłk 1 I–31 V 1955
Morawski Stanisław Jan mjr 1 V 1955–28 XI 1956

Departament VII

Dyrektorzy
Kratko Józef Antoni płk p.o. 1 I 1955–31 V 1956
(Azriel)
Matejewski Ryszard Stanisław płk p.o. 1 VI–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Kratko Józef Antoni płk 1 I 1955–31 V 1956
(Azriel)
Matejewski Ryszard Stanisław ppłk p.o. 1 I 1955–31 V 1956
Bryniarski Idzi Tadeusz mjr 1 VIII–28 XI 1956

Departament VIII
Dyrektorzy
Grzybowski Faustyn Filip płk 1 I 1955–7 IX 1956
Wicedyrektorzy
Paczkowski Aleksander Konstanty ppłk 1 II 1955–28 XI 1956
Klaro Stanisław Marcin ppłk 1 IX–27 XI 1956

Departament IX
Dyrektorzy
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał ppłk p.o. 1 III 1955–31 V 1956
Więckowski Karol Karol płk 1 VI 1955–27 XI 1956

94
Zmarł 11 III 1990 r. w Warszawie.

93
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wicedyrektorzy
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał ppłk 1 III 1955–31 III 1956
Konieczny (Bernstein) Markus płk 1 VI–28 XI 1956
Bernard

Departament X

Dyrektorzy
Zabawski Jan Mikołaj płk 1 VI 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy
Motyl Elżbieta95 Michał kpt. 1 I 1955–28 XI 1956
(Mojżesz)

Wydział/Biuro „B”

Dyrektorzy
Wojciechowski Józef 1 I 1955–31 III 1956
Drzewiecki Michał Antoni płk 1 VII–28 XI 1956
(Holzer Maurycy Aron) (Aron)
Wicedyrektorzy
Wojciechowski Józef 1 I 1955–27 XI 1956
Sadura Wacław Piotr mjr 1 V 1955–27 XI 1956

Departament Kadr i Szkolenia

Dyrektorzy
Orechwa Mikołaj96 Szymon płk 1 I–21 IX 1955
Matusiak Edward Franciszek mjr 22 IX 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy
Młynarczyk Stefan97 Michał ppłk 1 I 1955–16 XI 1956
Piasecki Henryk Marek ppłk 1 I 1955–27 XI 1956
(Pesses Izrael Chaim)98 (Mordka)
Matusiak Edward Franciszek kpt./mjr 1 V–21 IX 1955

Archiwum

Dyrektorzy
Okręt Zygmunt (Nachemiasz) Ignacy płk 25 II 1951–28 XI 1956
(Izrael)
Wicedyrektorzy – brak danych

95
Z domu Kowieńska; zmarła 21 X 1987 r. w Warszawie.
96
Od 22 IX 1955 r. do 10 I 1956 r. na urlopie zdrowotnym.
97
Zmarł 21 III 2002 r. w Warszawie.
98
Zmarł 17 IV 2003 r. w Warszawie.

94
Instytut Techniki Operacyjnej

Dyrektorzy
Czysler Walenty Sergiusz ppłk 1 I–10 VIII 1955
Wicedyrektorzy
Mekler Anna99 Izaak mjr 1 VI 1955–28 XI 1956

Departament Finansowy

Dyrektorzy
Kisielow Jan Jan płk 20 XII 1954–16 X 1956
Wicedyrektorzy
Szczęśniak Tadeusz100 Antoni ppłk 20 XII 1954–28 XI 1956

Departament Łączności

Dyrektorzy
Suczek Feliks Antoni płk 1 I–31 VIII 1955
Bogusławski Aleksander Stefan kpt. p.o. 1 VIII–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Fesenko Jerzy (Grigorij) 101
Timofiej płk 15 VI 1955–27 XI 1956
Bogusławski Aleksander Stefan kpt. 5 IV–31 VII 1956

Biuro „A”

Dyrektorzy
Boński Antoni Aleksander mjr 1 I 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy
Skwierczyński Sławomir Wiktor mjr 15 VII–27 XI 1956

Biuro „W”

Dyrektorzy
Palka Henryk 102
Marian ppłk 1 IX–28 XI 1956
Wicedyrektorzy
Taboryski Michał (Mojżesz) Rafał ppłk 1 IV–14 IX 1956
Wosiński Tadeusz 15 X–27 XI 1956

Samodzielny Wydział „C”

Dyrektorzy
Jałkowski Aleksander Aleksander kpt. 1 VIII 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy – brak danych

99
Żona Leona Rubinszteina.
100
Zmarł 7 III 1989 r. w Warszawie.
101
Oficer sowiecki; w 1956 r. wyjechał do ZSRR.
102
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

95
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Departament Administracyjno-Gospodarczy/Kwatermistrzostwo

Dyrektorzy
Lech Jan Ignacy ppłk p.o. 17 XII 1954–31 V 1955
1 VI 1955–28 XI 1956
Sawicki Henryk 1 IV 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy
Czubak Włodzimierz Teodor mjr p.o. 17–31 XII 1954
ppłk 1 I 1955–28 XI 1956
Sampolski (Byk) Stefan Władysław mjr 1 IV 1955–28 XI 1956

Komendantura KdsBP

Dyrektorzy
Małecki Wincenty 1 II 1955–27 XI 1956
Wicedyrektorzy – brak danych

Opracowanie: Krzysztof Szwagrzyk

96
WOJEWÓDZTWO BIAŁOSTOCKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Białymstoku

Kierownicy/szefowie
Grzybowski Faustyn 1
Filip por./kpt./mjr 13 VIII 1944–16 I 1945
Piątkowski Tadeusz2 Piotr por./kpt./mjr p.o. 12 I 1945–20 VII 1946
Pluta Józef Michał kpt./mjr/ppłk 20 VII 1946–24 VII 1947
Szysz Władysław3 Filip kpt./mjr 24 VII 1947–14 II 1949
Mikuś Teodor4 Władysław mjr 14 II 1949–10 V 1951
Kubajewski Daniel Antoni mjr 1 VI 1951–20 I 1953
Mrożek Stanisław Jan mjr 20 I 1953–1 X 1955
Krzywiński Bolesław Maks, ppłk 1 X 1955–16 I 1957
(Schildhaus Bernard Borys)5 Maksym
(Mojżesz)
Zastępcy
Piątkowski Tadeusz 6
Piotr ppor./por. 15 VIII 1944–12 I 1945
Kozłowski Jan por. 31 X–3 XII 1944
Koton Eliasz 7
Zygmunt ppor./por./kpt./ 12 I 1945–20 II 1947
mjr
Pluta Józef Michał kpt./mjr 1 II–20 VII 1946
Kociołkowski Tadeusz Zygmunt por./kpt. 2 XI 1946–1 XII 1947
Parfieniuk Jefim Jefim por./kpt. p.o. 1 XII 1946–15 V 1947
Szysz Władysław Filip kpt. 15 V–24 VII 1947
Grzymajło Piotr8 Jan kpt. 1 II–1 X 1948
Srokowski Marceli 9
Józef mjr 15 III 1949–5 VIII 1951
Domowski Adam (Aba)10 Szymon mjr 1 VII 1951–9 XI 1953
(Szloma)
Kwiatkowski Roman11 Konstanty por./kpt. 1 VII 1951–15 II 1955

1
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; pozostał w Polsce; zmarł 9 IV 1999 r. w Bia-
łymstoku.
2
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
3
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zginął 26 XII 1949 r. w wypadku samochodowym.
4
W 1971 r. awansowany do stopnia gen. bryg.; zmarł 8 VI 1986 r. w Warszawie.
5
W latach 1939–1941 funkcjonariusz NKWD we Lwowie; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 1945 r.
pod nazwiskiem Krzywiński.
6
Kierownik kontrwywiadu, następnie zastępca kierownika WUBP.
7
Kierownik kontrwywiadu, od 22 VIII 1945 r. zastępca szefa WUBP; absolwent kursu NKWD w Kujby-
szewie.
8
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1951 r. powrócił do ZSRR.
9
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
10
W 1969 r. wyjechał do Szwecji.
11
Zastępca szefa ds. administracyjno-gospodarczych.

97
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Domowski Adam (Aba) Szymon mjr/ppłk 9 II 1954–1 XI 1955
(Szloma)
Molski Jan Walenty mjr 1 IX 1955–1 IX 1956
Koperek Józef N.N., kpt./mjr 10 XII 1955–1 X 1956
Seweryna
Żydzik Stanisław Józef mjr 15 IX 1956–15 I 1957

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Przestrzelski Stanisław Jan por. 10 VIII–8 XII 1944
Kozłowski Jan por. 5 XI 1944–5 VII 1945
Sawicki Teodor Sergiusz por. p.o. 5 VII 1945–15 IV 1947
Adamowicz Jan Ignacy ppor./por./kpt. 15 IV 1947–1 X 1948
Górski Marian Stanisław ppor./por./kpt. 10 VI 1950–15 II 1953
Płonka Witold Wiktor por./kpt. 15 II 1953–31 XII 1954
Sawicki Teodor Sergiusz mjr 15 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Woronowicz Halina Mieczysław st. sierż. 20 III–27 VI 1945
Tomczak Stefan Walenty chor. 24 X 1945–10 V 1946
Adamowicz Jan Ignacy st. sierż./chor./ 10 V 1946–15 IV 1947
ppor.
Sereda Aleksy Józef ppor./por. 15 VIII 1947–30 III 1950
Lis Tadeusz Władysław ppor. 15 X–3 XI 1950
Chamerliński Hilary Tytus por./kpt. 1 IV 1951–1 IV 1955
Bzdela Józef Józef kpt. 15 VIII 1956–1 I 1957

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Piątkowski Tadeusz Piotr ppor./por. 15 VIII 1944–12 I 1945
Koton Eliasz Zygmunt ppor./por./kpt. 12 I–22 VIII 1945
Wawrzeniuk Jan Jan por. p.o. 5 IX 1946–15 V 1947
Górecki Kazimierz 12
Piotr kpt. 10 IV 1947–1 II 1948
Faber (Farber) Samuel13 Chaim por. 1 II–1 X 1948
Bednarski Stanisław Piotr kpt. 1 X 1948–15 XII 1951
Pikała Tadeusz Franciszek kpt. p.o. 15 XII 1951–1 IV 1955

Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.


12

1 X 1948 r. zawieszony w czynnościach, 30 XI 1948 r. zwolniony dyscyplinarnie; 22 IV 1949 r. skazany przez


13

WSR w Białymstoku na 5 lat więzienia.

98
Zastępcy
Wojeński Wiktor14 Adam por. 15 VI–9 VIII 1945
Czyżnikowski Andrzej Stanisław por. p.o. 16 II 1946–15 V 1947
Faber (Farber) Samuel Chaim ppor./por. 15 VIII 1947–1 II 1948
Bobowik Jan Jan chor./ppor./por. 1 II 1948–1 VII 1952
Pikała Tadeusz Franciszek kpt. 15 XII 1951–1 IV 1955
Apanowicz Konstanty Jerzy por. 1 VIII 1952–9 XI 1953
Nowik Sergiusz Andrzej por. 1 IV 1954–1 IV 1955
Wydział II
Naczelnicy
Duczko Alfons Józef kpt. 20 III 1945–10 XI 1946
Ochrymiuk Andrzej Paweł por. 1 X 1946–10 I 1948
Czarnecki (Czarniecki) Jan Jan kpt. 1 II–23 III 1948
Ochrymiuk Andrzej Paweł por. 1 IV 1948–1 XI 1950
Jeziorski Stanisław Piotr por./kpt. 1 XI 1950–1 IV 1955
Apanowicz Konstanty Jerzy kpt. 1 VIII 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Ochrymiuk Andrzej Paweł por. 10 I–1 IV 1948
Kuczyński Aleksander Włodzimierz por. 1 IV 1948–1 VI 1952
Chorzempa Michał Józef por. 4 VII 1952–1 IV 1955
Nowik Sergiusz Andrzej por./kpt. 1 IV 1955–1 I 1957
Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem
Naczelnicy
Ostaniewicz Stanisław15 Ignacy ppor. 22 V–28 VII 1945
Onacik Jan16 Bazyli (Wasyl) ppor. p.o. 12 VI 1945–1 II 1946
Koperek Józef N.N., kpt. 15 VII 1954–1 IV 1955
Seweryna
Zastępcy
Pańkowski Antoni17 Piotr ppor. 28 VII–24 VIII 1945
Karpowicz Dymitr18 Łukasz sierż. p.o. 24 VIII 1945–15 I 1946
Wydział III
Naczelnicy
Kociołkowski Tadeusz Zygmunt chor./ppor. p.o. 15 II 1946–
por. –2 XI 1946

14
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
15
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
16
W latach 1943–1944 członek sowieckiej dywersyjno-rozpoznawczej grupy desantowej NKGB na Białostoc-
czyźnie; zmarł 3 X 1988 r. w Białymstoku.
17
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
18
W latach 1943–1944 współpracownik żandarmerii i gestapo; 17 III 1948 r. zawieszony w czynnościach, 1 IX
1948 r. zwolniony dyscyplinarnie; prowadzone przeciwko niemu śledztwo 24 XI 1948 r. zostało umorzone;
1 XII 1948 r. uniewinniony.

99
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wawryniuk Borys Andrzej por. 8 X 1946–1 IX 1947
Łaniewski Józef19 Władysław por./kpt. p.o. 15 IX 1947–1 III 1949
kpt. 1 III 1949–20 II 1951
Szataniak Wacław Stanisław kpt. 1 XII 1950–1 II 1952
Więckowski Henryk Józef kpt./mjr 10 VII 1951–1 IX 1953
Koperek Józef N.N., por./kpt. 1 XII 1953–15 VII 1954
Seweryna
Sobczyk Leon Karol kpt. 15 VII 1954–1 IV 1955
Koperek Józef N.N., kpt. 1 IV–10 XII 1955
Seweryna
Lewkowicz Czesław Michał kpt. 1 I–28 XI 1956
Zastępcy
Wawryniuk Borys Andrzej ppor. p.o. 5 IV–20 VI 1946
ppor./por. 20 VI–8 X 1946
Czyżnikowski Andrzej 20
Stanisław por. 15 V–15 VIII 1947
Pańkowski Antoni Piotr ppor./por. 15 VIII 1947–1 II 1948
Łaniewski Józef Władysław por./kpt. 15 IX 1947–1 III 1949
Chrząstek Adam Stanisław por./kpt. 1 II 1948–18 IV 1950
Janowski Konstanty Filip ppor./por. p.o. 1 VIII 1950–16 IV 1951
Koperek Józef N.N., chor./ppor./por. 10 VII 1951–1 XII 1953
Seweryna
Wolny Mieczysław Franciszek por. 1 XI 1951–1 IX 1952
Kalinowski Tadeusz Michał por. 1 XI 1953–1 XI 1954
Piaseczny Stanisław Michał kpt. 15 VII 1954–1 IV 1955
Sowul Mieczysław Michał por. 15 XI 1954–1 IV 1955
Lewkowicz Czesław Michał kpt. 1 V 1955–1 I 1956
Czaplejewicz Feliks Aleksander kpt. 1 VIII 1955–1 I 1957
Jarocki Aleksy Jan kpt. 1 IV 1956–1 I 1957

Wydział IV

Naczelnicy
Grzymajło Piotr Jan por./kpt. 1 I 1946–1 II 1948
Stańczuk Stanisław21 Stanisław kpt. 1 II 1948–1 II 1950
Siniawski Stanisław Antoni kpt./mjr 1 II 1950–20 V 1953
Czaplejewicz Feliks Aleksander kpt. 15 VII 1953–1 IX 1954
Szkudelski Józef Antoni kpt. 1 IX 1954–1 IV 1955

19
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; skazany 22 XI 1952 r. przez WSR w Białymstoku na 2 lata więzienia.
20
We wrześniu 1947 r. zbiegł na Zachód.
21
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

100
Czaplejewicz Feliks Aleksander kpt. 1 IV–1 VIII 1955
Białokozowicz Bazyli Tymoteusz kpt. 15 X 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Wawrzeniuk Jan Jan ppor. 14 V–5 IX 1946
Krzyścień Aleksander Władysław chor./ppor. 15 X 1946–15 VI 1948
Siniawski Stanisław Antoni kpt. 1 VII 1948–1 II 1950
Niedbała Jan Marceli por. 1 VII 1950–1 I 1951
Milewski Mirosław 22
Bolesław ppor./por. 1 VI 1951–1 III 1953
Sawicki Aleksander Jan ppor./por. 15 IV 1953–15 XI 1954
Szkudelski Józef Antoni kpt. 1 IV 1955–1 XI 1956
Gołdowski Zygmunt Aleksander kpt. 1 XI 1956–1 I 1957

Wydział V

Naczelnicy
Onacik Jan Bazyli (Wasyl) ppor./por./kpt. p.o. 1 II 1946–1 VI 1947
Tomczak Stefan Walenty por./kpt. 15 VIII 1947–1 IV 1949
Rogowska Sonia 23
Mojżesz por./kpt. 1 VI 1950–1 IV 1952
Sobczyk Leon Karol kpt. 1 IV 1952–15 VII 1954
Zastępcy
Tomczak Stefan Walenty chor. 10 V 1946–1 IV 1947
Różawska Sonia Mojżesz ppor. 15 IV 1947–1 II 1948
Kutyłowski Marian Ignacy ppor. p.o. 1 I 1948–1 IV 1949
Rogowska Sonia Mojżesz ppor./por. 1 IV 1949–1 VI 1950
Kamiński Roman Włodzimierz por. 1 XI 1950–16 IV 1951
Zajda Wiesław Józef kpt. 1 XI 1951–1 I 1953
Piaseczny Stanisław Michał kpt. 1 I 1953–15 VII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Szarało Włodzimierz Benedykt ppor. 18 IV–1 XII 1946
Parfieniuk Jefim Jefim por./kpt. 1 XII 1946–15 VIII 1947
Szarało Włodzimierz Benedykt por./kpt. 1 X 1947–1 I 1949
Strycharski Bronisław Józef por. 1 I 1949–1 IV 1951
Ozgowicz Leon24 Józef kpt. 1 IV 1951–31 XII 1954
Zastępcy
Karpowicz Konstanty25 Mikołaj st. sierż./chor. p.o. 20 VIII 1945–23 III 1946
Łuszcz Michał Jerzy ppor./por. 15 III 1948–31 VII 1951

22
W 1979 r. awansowany do stopnia gen. dyw.; 1980–1981 minister spraw wewnętrznych.
23
Do ślubu (16 III 1948 r.) jako Różawska.
24
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
25
Zginął 1 IV 1946 r. w wyniku nieostrożnego obchodzenia się z bronią.

101
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział VIII

Naczelnicy
Kuczyński Aleksander Włodzimierz chor. p.o. 13 IX 1946–
Niedbała Jan Marceli kpt. –24 XI 1952
Grygoruk Bazyli Wsiewołod por. 1 II–1 XI 1953
Szkudelski Józef Antoni por./kpt. 1 XI 1953–1 IX 1954
Zastępcy
Kuczyński Aleksander Włodzimierz chor. 13 IX 1946–
Andrzejewski Jan Jan por. 1 IX 1952–1 VIII 1954

Wydział IX

Naczelnicy
Jeziorski Stanisław Piotr kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Cieślik Mieczysław Józef kpt. 1 II–31 XII 1956

Wydział X

Naczelnicy
Rogowska Sonia Mojżesz kpt. 1 IV 1952–15 X 1954
1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Bzdela Józef Józef por. 1 VII 1952–15 VI 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Sobczyk Leon Karol kpt. 1 IV 1955–1 III 1956
Grygoruk Bazyli Wsiewołod kpt. 1 IV 1956–
Zastępcy
Nejfert Wacław Andrzej por./kpt. 1 III 1953–30 VI 1956
Cichocki Edmund Mieczysław chor./ppor. p.o. 15 II 1954–1 IV 1955
Dudek Daniel Wawrzyniec por. 1 XI 1956–

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Czaplejewicz Feliks Aleksander kpt. 1 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy – brak danych

102
Wydział „A”

Naczelnicy
Czarnecki (Czarniecki) Jan Jan por. p.o. 1 I 1946–1 I 1947
por./kpt. 1 I 1947–1 II 1948
Antoniuk Piotr Filip ppor./por. p.o. 1 I 1948–1 VIII 1950
Ptasznik Henryk Adolf por./kpt. 1 VI 1950–1 III 1953
Wolny Mieczysław Franciszek por. p.o. 1 IV–15 VII 1953
por./kpt. 15 VII 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Ptasznik Henryk Adolf chor./ppor./por. 12 XI 1946–1 VI 1950
Wasiluk Jan Dymitr ppor./por. 1 VI 1950–15 V 1951
Rożek Wacław Franciszek ppor./por. 15 V 1951–1 IX 1952
Wolny Mieczysław Franciszek por. 1 IX 1952–15 VII 1953
Skrzypczak Antoni Jan por. 1 XI 1953–1 IV 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Wołodko Janusz Daniel por./kpt. p.o. 1 I–1 VIII 1946
Józefowicz Anatol Prochor ppor. 1 VIII 1946–15 V 1947
Bezpokojew Konstanty Michał ppor./por. 15 V 1947–1 VIII 1950
Mielniczuk Bolesław Ludwik por. p.o. 1 VIII 1950–1 V 1951
1 V 1951–1 I 1952
Pactwa Stanisław Jan por./kpt. p.o. 6 II 1952–1 IV 1953
kpt. 1 IV 1953–15 VII 1954
Stachowiak Jan Jan kpt. 1 IX 1954–20 I 1957
Zastępcy
Józefowicz Anatol Prochor ppor. p.o 1 I–1 VIII 1946
Bezpokojew Konstanty Michał ppor. p.o. 10 VIII–13 XII 1946
13 XII 1946–15 V 1947
Kroszel Jerzy Józef ppor./por. 1 VIII 1947–31 XII 1949
Kazimierski Bonifacy Feliks ppor./por. 1 III 1950–25 IV 1951
Mielniczuk Bolesław Ludwik por. 1 VIII 1950–1 V 1951
Cieślik Mieczysław Józef ppor./por. 1 IX 1951–1 XI 1953
Pactwa Stanisław Jan por./kpt. 6 II 1952–1 IV 1953
Tomczyk Jerzy Antoni por. 15 I–22 III 1954
Siemionowicz Wacław Jan por./kpt. 1 VI 1954–1 IX 1955
Buczek Józef Franciszek por. 1 VI 1956–1 I 1957

103
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Murawski Konstanty Andrzej ppor./por. p.o. 1 V–15 XII 1946
Reszczyński Jan Konstanty ppor. p.o. 14 XII 1946–15 V 1947
Wawrzeniuk Jan Jan por./kpt. 15 V 1947–1 I 1949
Jakubowski Stanisław Władysław ppor. 15 XII 1948–1 III 1949
Rejdych Jan Jan por./kpt. 1 XI 1950–1 IX 1951
Letmanowski Edward Karol kpt. p.o. 1 IX 1951–15 I 1952
Molski Jan Walenty kpt. p.o. 1 I–1 XII 1952
1 XII 1952–15 V 1954
Zastępcy
Reszczyński Jan Konstanty ppor. 14 XII 1946–15 V 1947
Rejdych Jan Jan ppor./por. 1 XI 1948–1 XI 1950
Marczuk Michał Józef ppor./por. 1 XI 1950–15 IV 1951
Letmanowski Edward Karol kpt. 1 IX 1951–15 I 1952
Molski Jan Walenty kpt. 1 I–1 XII 1952

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Kubiak Anna Jankiel 1 X–17 XI 1944
Lewi Sabina Szloma st. sierż. 20 III–15 XI 1945
Zastępcy
Bartnicki Józef 1 II 1945–

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Kuczyński Aleksander Włodzimierz ppor./por. p.o. 12 XI 1946–10 I 1948
Wolny Mieczysław Franciszek kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kuczyński Aleksander Włodzimierz ppor./por. 2 XI 1946–10 I 1948
Skrzypczak Antoni Jan por./kpt. 1 IV 1955–1 I 1957

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

104
Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Romanowicz Władysław Piotr chor./ppor. p.o. 1 X 1950–15 XI 1952
Bakalarz Wojciech Jan ppor./por. 1 XI 1952–
Zastępcy
Romanowicz Władysław Piotr chor./ppor. 1 X 1950–15 XI 1952
Dubieniecki Grzegorz Ignacy por. 1 IV 1955–1 I 1957

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Miądowicz Franciszek Franciszek por. p.o. 1 X 1949–1 III 1951
por./kpt. 1 III–6 XII 1951
Zastępcy
Gawryluk Teodor Konstanty ppor. 1 VII 1948–15 VIII 1949
Miądowicz Franciszek Franciszek por. 1 X 1949–1 III 1951
Kisler Efroim Julian ppor./por. p.o. 1 VI 1950–1 VIII 1951
(Abram) por. 1 VIII 1951–15 III 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Pora Maksymilian Antoni kpt. 5 V 1949–1 IX 1950
Firsowicz Szymon Zenon ppor./por. 15 IX 1952–31 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Łoj Wiktor 26
Jakub (Jakow) chor. 17 VIII 1944–15 I 1945
Wesołowska Czesława –16 XII 1945
Ochrymiuk Andrzej Paweł chor./ppor. 14 II–1 X 1946
Gołdys-Ismach Perla Judel st. sierż./chor. 1 X 1946–1 I 1948

26
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1954 r. powrócił do ZSRR.

105
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sidorczuk Aleksy Joachim por. 1 IX 1947–1 VI 1948
p.o. 1 VI–1 X 1948
Kłosowska Maria Wincenty ppor. p.o. 1 XI 1948–31 XII 1949
Gołdys-Ismach Perla Judel ppor./por. 15 XII 1949–1 XI 1950
Grygoruk Bazyli Wsiewołod por. p.o. 15 I–1 XI 1951
1 XI 1951–1 II 1953
Cieślik Mieczysław Józef por./kpt. 1 XI 1953–1 IV 1955
Chamerliński Hilary Tytus kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Sidorczuk Aleksy Joachim por. 1 VI–1 X 1948
Kłosowska Maria Wincenty ppor. 1 XI 1948–31 XII 1949
Grygoruk Bazyli Wsiewołod por. 15 I–1 XI 1951
Rubicka Helena Samuel chor./ppor. 1 X 1951–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Kamiński Józef Stefan 23 IX–18 X 1944
Szysz Władysław Filip chor. 28 XII 1944–15 I 1945
Brzozowski Władysław Piotr sierż./st. sierż. 27 II–22 V 1945
Knaś (Kniaź) Wiktor Stefan ppor. 17 I 1946–1 I 1948
Tarasiewicz Włodzimierz Konstanty sierż./st. sierż./ 1 XII 1947–15 III 1948
(Władysław) chor./ppor./por. 1 I 1949–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Szeremeta Szymon Antoni chor./ppor./por./ p.o. 1 I 1946–1 IV 1947
kpt./mjr 1 IV 1947–28 XI 1956
Zastępcy
Kozioł Aleksy Jan chor. 20 VI 1946–1 XI 1948
Sienkiewicz Aleksander Konstanty sierż./chor. 1 VII 1950–15 II 1951
chor./ppor./por. 1 II 1952–31 XII 1954
Skowroński Włodzimierz Gabriel chor. 1 II 1955–

106
Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/
Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Szpakowski Antoni Jan szer. 14 IX–18 XI 1944
Baumac Eliasz Dawid st. sierż. 22 I–22 II 1945
Ostaniewicz Stanisław Ignacy chor. p.o. 20 III–22 V 1945
Brzozowski Władysław Piotr st. sierż./chor. 22 V 1945–5 VII 1946
Pik Jan Jan chor./ppor. 1 V–15 VIII 1947
Parfieniuk Jefim 27
Jefim kpt. 15 VIII 1947–31 III 1949
Kwiatkowski Roman Konstanty ppor./por. 1 X 1949–1 VII 1951
Górny Artur Mose kpt. 20 VII 1951–
Flaks Bolesław Salomon kpt. 15 III 1952–15 X 1954
Jaroszewicz Piotr Bazyli ppor. p.o. 7 XII 1954–1 IV 1955
ppor./por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Baumac Eliasz Dawid st. sierż./chor. 3 X 1945–15 V 1946
Pik Jan Jan chor. p.o. 15 V 1946–1 V 1947
ppor. 15 VIII 1947–1 V 1949
Rozmysłowicz Romuald Kazimierz 1 IX 1949–1 VII 1950
Czupryk Marian Leon ppor./por. 15 IX–31 XII 1954
Żakiewicz Stanisław Józef por. 1 IV 1955–1 I 1957

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Cecerko Piotr Łazarz chor./ppor./por. 1 VI 1946–15 III 1952
Niedbała Jan Marceli por./kpt. 1 I 1951–
Cecerko Piotr Łazarz por. 15 VII 1952–31 III 1954
Lewsza Wiktor Tomasz st. sierż./chor./ 1 IV 1954–1 I 1957
ppor.

1 V 1949 r. zawieszony w czynnościach; 1 VIII 1949 r. zwolniony dyscyplinarnie, 23 XI 1951 r. skazany przez
27

WSR w Białymstoku na 3 lata więzienia.

107
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Rogowski Zorach Mejer chor. 1 VII–1 XI 1953

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Karczewski Tadeusz Jan ppor. 15 II 1948–15 II 1951
Sienkiewicz Aleksander Konstanty chor. 15 II 1951–1 II 1952
Szarało Jan 28
Benedykt por. p.o. 1 VI 1952–30 IV 1953
Bołtromiuk Bazyli Grzegorz ppor./por. 1 XI 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Soroka Mikołaj Józef 15 XII 1947–1 VII 1948
Bołtromiuk Bazyli Grzegorz ppor. 1 II 1952–1 XI 1953
Szarało Jan Benedykt por. 1 VI 1952–30 IV 1953
Fiedoruk Jan Grzegorz ppor. 1 XI 1953–31 XII 1954

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kwiatkowski Roman Konstanty ppor./por. 1 X 1949–1 VII 1951
Górny Artur Mose kpt. 20 VII 1951–
Żakiewicz Stanisław Józef chor./ppor./por. 1 XII 1951–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Łukasiak Roman Marian chor./ppor. 1 I 1949–1 X 1953
Czupryk Marian Leon chor./por. 1 X 1953–15 IX 1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Uzbrojenia/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Grycewicz Józef Michał chor./ppor. 1 I 1949–15 XI 1952
Łojowski Stefan Jan ppor./por. 1 VII 1953–31 XII 1954
Zastępcy – brak danych

28
Skazany 7 IX 1953 r. przez WSR w Białymstoku na 2,5 roku więzienia.

108
Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Milukowski Aleksander Aleksander ppor./por. 1 VI 1948–1 I 1949
(Milukow Aleksy)29 (Aleksy)
Radziszewski Stanisław Józef st. sierż. 1 VII–4 XI 1952
st. sierż./ppor. 1 X 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Kapłan Szejna Icchak plut./sierż./chor./ 1 I 1949–15 IV 1953
ppor.

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Turek Mojżesz Abram mjr 1 IX 1945–10 IX 1948
Stawowiak Stanisław Leon 5 IX 1948–15 VII 1949
Wodziński Piotr Jan mjr 15 VII 1949–31 XII 1950
Smolski Tamerlan Tamerlan kpt. 1 I 1954–
Zastępcy
Dobrowolski Edward Jan por./kpt. 15 III 1953–

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Menkes-Maciejewski Dawid 21 X 1945–13 VI 1946
Stanisław
Normark Wiesław30 Włodzimierz 1 XII 1948–30 IV 1950
Narkiewicz Wacław Ignacy ppłk 1 IX 1951–15 III 1954
Zastępcy
Zabłocki Władysław Adam ppor. 1 III 1949–15 II 1953
Narkiewicz Wacław Ignacy ppłk 15 IV 1950–1 IX 1951
Smolski Tamerlan Tamerlan kpt. 15 VIII 1952–1 I 1954
Bereznowski Józef Michał 15 II 1953–

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

29
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.
30
Zwolniony dyscyplinarnie; skazany 10 IX 1951 r. przez WSR w Białymstoku na rok więzienia.

109
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBPStopień
w województwie białostockim
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Augustowie
Kierownicy/szefowie
Janucik Mieczysław31 Adolf kpr. 13 IX 1944–20 III 1945
Kuczyński Aleksander Włodzimierz chor. 20 III 1945–13 IX 1946
Szyszkowski Stanisław Jan chor. 20 IX 1946–1 III 1947
Pora Maksymilian Antoni kpt. p.o. 19 II–1 IX 1947
Szostak Jan Józef chor./ppor./por. p.o. 1 IX 1947–1 XI 1948
Zajda Wiesław Józef por./kpt. p.o. 1 X 1948–1 XII 1949
kpt. 1 XII 1949–1 VIII 1950
Czaplejewicz Feliks Aleksander ppor./por. 1 VIII 1950–1 I 1952
Guszcza Paweł Michał por. 1 V–10 IX 1952
Pańkowski Antoni Piotr kpt. 15 IX 1952–1 IV 1955
Bielski Włodzimierz Niczypor por. 1 V 1955–1 I 1957
Zastępcy
Łaniewski Józef32 Władysław plut./chor. 13 IX 1944–20 III 1945
Caban Ryszard Jan ppor. p.o. 1 I 1946–1 VI 1948
Pora Maksymilian Antoni kpt. 19 II–1 IX 1947
Szostak Jan Józef chor./ppor./por. 1 IX 1947–1 XI 1948
Bortnowski Bronisław Feliks ppor./por. 1 VI 1948–1 XI 1949
Zajda Wiesław Józef por./kpt. 1 X 1948–1 XII 1949
Czaplejewicz Feliks Aleksander chor./ppor. 1 II–1 VIII 1950
Borowik Władysław Damian ppor. 1 IX 1950–1 VII 1952
Konik Józef Franciszek chor./ppor. 1 VII 1952–1 IX 1953
Bielski Włodzimierz Niczypor por. 15 X 1954–1 V 1955

PUBP/PUdsBP w Białymstoku
Kierownicy/szefowie
Łojko Mikołaj33 Bazyli st. sierż./chor. 15 VIII 1944–15 I 1945
Stańczuk Stanisław Stanisław chor. p.o. 22 I 1945–
chor./ppor./ 12 VI 1945–1 II 1948
por./kpt.
Pańkowski Antoni Piotr por./kpt. 1 II 1948–6 XII 1951
Sobczyk Leon Karol kpt. 1 I–1 IV 1952
Guszcza Paweł Michał kpt. 1 X 1953–15 XI 1954
Sawicki Aleksander Jan por. 15 XI 1954–1 I 1957

31
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
32
Kierownik kontrwywiadu.
33
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

110
Zastępcy
Stańczuk Stanisław 34
Stanisław chor. 16 VIII 1944–22 I 1945
Szuster Mojżesz35 Mordechaj chor. 20 III 1945–1 I 1946
Kalinowski Antoni 36
Władysław ppor. 1 I–6 IV 1946
Dąbrowski Konstanty37 Aleksy chor./ppor. p.o. 1 VI–11 XI 1946
Szostak Jan Józef chor. p.o. 9 XI 1946–1 IX 1947
Pora Maksymilian Antoni kpt. 1 IX 1947–2 V 1949
Kamiński Roman Włodzimierz por. 15 V–1 XI 1949
Skrzypczak Antoni Jan ppor./por. 1 XI 1949–1 XI 1953
Gawryluk Włodzimierz Grzegorz chor. 1 IX 1952–15 VI 1954
Ciosek Anatol Aleksander por. 1 IV 1955–

MUBP/MUdsBP w Białymstoku

Kierownicy/szefowie
Grzymajło Piotr Jan chor./ppor. 14 IX 1944–1 I 1946
Zastępcy
Rogowski Zygmunt38 Antoni plut./chor. 13 IX 1944–15 I 1945
Karpowicz Konstanty Mikołaj p.o. 26 X–20 XI 1944
Czarnecki (Czarniecki) Jan Jan st. sierż./chor./ 5 VII–27 VIII 1945
ppor.

PUBP/PUdsBP w Bielsku Podlaskim

Kierownicy/szefowie
Pietras Kazimierz39 Franciszek szer./ppor. 15 VIII 1944–12 VI 1945
Jakson Czesław Piotr chor. p.o. 1–28 VII 1945
Ochrymiuk Andrzej Paweł st. sierż. p.o. 28 VII–20 X 1945
Stasiuk Włodzimierz Mikołaj chor. p.o. 20 X–1 XII 1945
Mossakowski Zygmunt Bronisław chor./ppor./por. 1 XII 1945–15 V 1947
Szczawiński Adolf Kazimierz por./kpt. 15 V 1947–1 XI 1949
Bortnowski Bronisław40 Feliks por. 1 XI 1949–1 V 1950
Kalinowski Antoni Władysław kpt. 1 I–24 VII 1951
Piaseczny Stanisław Michał kpt. 10 VII 1951–1 I 1953
Jarocki Aleksy Jan por. 1 I 1953–15 XI 1954

34
Kierownik kontrwywiadu.
35
W 1946 r. wyjechał z kraju.
36
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; 19 X 1952 r. zginął w wypadku samochodowym we Wrocławiu.
37
Zginął 29 XII 1946 r. w wypadku samochodowym.
38
Kierownik kontrwywiadu; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
39
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zginął 4 VII 1945 r. w wypadku motocyklowym.
40
1 V 1950 r. zdjęty dyscyplinarnie z zajmowanego stanowiska.

111
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rajski Ryszard Stefan por. 15 XI 1954–1 IX 1955
Cywoniuk Mikołaj Jan kpt. 1 III 1956–1 I 1957
Zastępcy
Wieprzewski Edmund41 Aleksander plut. 15 VIII–18 XI 1944
Kuczyński Aleksander42 Włodzimierz st. sierż. 30 XII 1944–15 I 1945
Czyżnikowski Andrzej Stanisław st. sierż. p.o. –10 VIII 1945
Czarnecki (Czarniecki) Jan Jan ppor. 27 XI–1 XII 1945
Karpowicz Dymitr Łukasz chor. 15 I–4 VII 1946
Pańkowski Antoni Piotr ppor. 4 VII 1946–15 VIII 1947
Burdziej Igor Jan por. 1 I–1 X 1948
Przybysz Marian Jan ppor./por. 1 X 1948–15 I 1950
Kalinowski Antoni Władysław por./kpt. 15 II 1950–1 I 1951
Jarocki Aleksy Jan ppor./por. 1 IX 1951–1 I 1953
Tarasewicz Paweł Julian por. 1 VII 1952
Słowik Leon Józef ppor. 1 I 1953–30 I 1954
Pawełczyk Zdzisław Michał ppor./por. 1 IV 1955–1 IX 1956
Marczyński (Moczygęba) Ignacy por. 15 IX 1956–1 I 1957
Eugeniusz

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Dąbrowie Białostockiej43

Kierownicy/szefowie
Rajski Ryszard Stefan por. 1 II 1956–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Ełku

Kierownicy/szefowie
Sikorski Henryk chor. VI–VIII 1945
Jakson Czesław Piotr chor. p.o. 22 VIII–25 IX 1945
Szczawiński Adolf Kazimierz ppor./por. p.o. 25 IX 1945–15 V 1947
Mossakowski Zygmunt Bronisław por. 15 V 1947–1 II 1950
Barycki Albin Grzegorz kpt. 1 II–1 VII 1950
Tarasewicz Paweł Julian chor./ppor./por. 1 IX 1950–1 VII 1952
Hendel Józef Franciszek por. p.o. 1 VII 1952–1 II 1954
por./kpt. 1 II 1954–15 X 1955
Żyła Edward Jan ppor./por. 15 X 1955–1 I 1957

41
Kierownik kontrwywiadu; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
42
Kierownik kontrwywiadu.
43
Powiat powstał w 1955 r.

112
Zastępcy
Stymach (imię nieznane) st. sierż. –VIII 1945
Sikorski Henryk chor. VIII 1945–
Szostak Jan Józef chor. p.o. 9 XI 1946–
Burdziej Igor Jan ppor./por. 1 III 1947–1 I 1948
Kalinowski Antoni Władysław por. 1 II 1948–15 II 1950
Tarasewicz Paweł Julian chor. 1 V–1 IX 1950
Jarocki Aleksy Jan ppor. 1 IX 1950–1 IX 1951
Hendel Józef Franciszek ppor./por. 1 III 1952–1 II 1954
Bobrowski Stanisław Andrzej chor./ppor. 15 II 1953–1 IX 1955
Piecek Józef Julian ppor. 1 X 1955–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Gołdapi

Kierownicy/szefowie
Pypłacz Marian44 Szymon chor. VI–VIII 1945
Ligocki Kazimierz Józef st. sierż. p.o. VIII–X 1945
Grycuk Mikołaj Bazyli ppor. p.o. 20 X 1945–6 IV 1946
Kalinowski Antoni Władysław ppor./por. p.o. 6 IV 1946–1 III 1947
Szyszkowski Stanisław Jan chor./ppor./por. 1 III 1947–1 XI 1949
Szczawiński Adolf Kazimierz kpt. 1 XI 1949–1 IV 1950
Grygoruk Bazyli Wsiewołod ppor./por. 15 III 1950–15 I 1951
Kalinowski Tadeusz Michał ppor. 1 I 1951–1 IV 1952
Słowik Leon Józef ppor. 1 IV 1952–1 I 1953
Pyrko Czesław Wacław por. 1 I 1953–1 II 1954
Abramowski Wacław Mateusz por. 1 II 1954–1 IV 1955
Markowski Tadeusz Walenty kpt. 1 IV 1955–1 I 1957
Zastępcy
Ligocki Kazimierz Józef st. sierż. VII–VIII 1945
Grycuk Mikołaj Bazyli ppor. 6 IV–11 VI 1946

PUBP/PUdsBP w Grajewie45

Kierownicy/szefowie
Dubaniewicz Henryk 46
Bolesław chor. p.o. 20 III–15 V 1945
Wojtulewski Janusz47 Alfons st. sierż. p.o. 1 VI–23 VII 1945
Górecki Kazimierz Piotr ppor./por./kpt. 1 VII 1945–10 IV 1947

44
Zaginął 20 VIII 1945 r.
45
W 1948 r. siedzibę powiatu przeniesiono ze Szczuczyna do Grajewa i zmieniono jego nazwę na grajewski.
46
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 29 I 1945 r. szef GO powiatu szczuczyńskiego; zwolniony dys-
cyplinarnie 27 VII 1945 r.
47
26 VI 1945 r. zabity przez podziemie.

113
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Szataniak Wacław Stanisław ppor./por. p.o. 10 IV–15 VIII 1947
Czyżewski Piotr N.N., Anna ppor./por. p.o. 15 VIII 1947–1 XI 1949
Kamiński Roman Włodzimierz por. 1 XI 1949–1 XI 1950
Lewkowicz Czesław Michał ppor./kpt. 1 XI 1950–1 IV 1955
Pańkowski Antoni Piotr kpt. 1 IV 1955–1 I 1957
Zastępcy
Mossakowski Zygmunt48 Bronisław st. sierż. I–III 1945
Szataniak Wacław Stanisław ppor. p.o. 1 I–1 IX 1946
ppor./por. 1 IX 1946–15 VIII 1947
Czyżewski Piotr N.N., Anna ppor./por. 15 VIII 1947–1 XI 1949
Jarota Józef Ignacy chor. p.o. 1 XI 1947–1 X 1948
Gołdowski Zygmunt Aleksander chor. p.o. 1 X 1948–1 III 1949
chor./ppor. 1 III 1949–1 II 1950
Kwasiborski Stanisław Józef ppor./por. 1 II 1950–15 IX 1951
Nowak Feliks Ludwik chor./ppor./por. 20 IX 1951–17 IX 1954
Abramowski Wacław Mateusz por./kpt. 1 IV 1955–1 I 1957

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Hajnówce49

Kierownicy/szefowie
Sagański Henryk Antoni por./kpt. 1 V 1954–1 I 1957
Zastępcy
Janus Stanisław Franciszek st. sierż./chor. 1 V–15 XII 1954

PUBP/PUdsBP w Kolnie50

Kierownicy/szefowie
Szataniak Wacław Stanisław por./kpt. 1 VI 1948–1 II 1950
Michalski Bolesław Franciszek ppor./por. 1 II 1950–1 VIII 1951
Hrynczyszyn Stefan Jan por./kpt. 1 VIII 1951–1 XI 1954
Jarocki Aleksy Jan por./kpt. 15 XI 1954–1 V 1956
Janus Stanisław Franciszek ppor. 1 V 1956–1 I 1957
Zastępcy
Wolny Mieczysław Franciszek ppor. 1 VI 1948–7 II 1949
Pastuszko Edward Andrzej ppor. 15 IV 1949–1 VIII 1950
Korczyński Wiktor Marian chor./ppor. 1 VIII 1950–15 IX 1951
Kalinowski Tadeusz Michał ppor./por. 1 IV 1952–1 XI 1953

48
Kierownik kontrwywiadu; od 29 I 1945 r. zastępca szefa GO powiatu szczuczyńskiego.
49
Powiat powstał w 1953 r.
50
Powiat powstał w 1948 r.

114
Częsz (Czesz) Józef Stanisław ppor. 15 XI 1953–1 IV 1955
Janus Stanisław Franciszek chor./ppor. 1 XI 1955–1 V 1956
Borowik Paweł Stefan ppor. 1 VI 1956–1 I 1957

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Łapach51

Kierownicy/szefowie
Kwiatkowski Konstanty Konstanty por./kpt. 1 XI 1954–15 IX 1956
Cytryniak Stanisław Michał por. 15 IX 1956–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Łomży

Kierownicy/szefowie
Karpowicz Konstanty Mikołaj st. sierż./chor. 20 XI 1944–9 VIII 1945
Szarało Włodzimierz Benedykt st. sierż./chor./ 9 VIII 1945–18 IV 1946
ppor.
Siniawski Stanisław Antoni kpt. 18 IV 1946–15 III 1947
Tomczak Stefan Walenty por. 1 IV–15 VIII 1947
Rewucki Zygmunt 52
Bronisław ppor. p.o. 15 VIII–8 XI 1947
Borowski Władysław Julian ppor. p.o. 15 III 1948–1 VI 1949
ppor./por. 1 VI 1949–1 VIII 1950
Zajda Wiesław Józef kpt. 1 VIII 1950–16 IV 1951
Wasiluk Jan Dymitr por. 15 V–1 VIII 1951
Sobczyk Leon Karol kpt. 16 VII 1951–1 I 1952
Czaplejewicz Feliks Aleksander por./kpt. 1 I 1952–15 VII 1953
Czerniawski Jan Ludwik ppor./por. 1 VI 1953–1 X 1955
Krasowski Władysław Ambroży por. 1 X 1955–1 I 1957
(Włodzimierz)
Zastępcy
Wieprzewski Edmund 53
Aleksander plut. 18 XI 1944–30 IV 1945
Barycki Albin Grzegorz chor./ppor./por. 26 IX 1945–1 IX 1946
Rewucki Zygmunt Bronisław ppor. p.o. 19 VIII 1946–15 VIII 1947
15 VIII–8 XI 1947
Malczewski Piotr Jan chor./ppor. 1 II 1948–31 XII 1949
Borowski Władysław Julian ppor. 15 III 1948–1 VI 1949
Sybilski Jan Marian ppor. 1 II–1 IX 1950
Mudel Stefan Jan chor./ppor. 1 IX 1950–1 VI 1951
Dudek Daniel Wawrzyniec ppor. 1 VI 1951–1 III 1953

51
Powiat powstał w 1954 r.
52
8 XI 1947 r. zabity przez funkcjonariusza UBP.
53
Kierownik kontrwywiadu, od marca 1945 r. zastępca kierownika PUBP.

115
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rożek Wacław Franciszek por. 1 IX 1952–1 XII 1955
Mierzejewski Mirosław Andrzej ppor. 1 XII 1955–

PUBP/PUdsBP w Mońkach54

Kierownicy/szefowie
Karpowicz Jan Antoni ppor./por. 15 XI 1954–1 I 1957
Zastępcy
Kobrzyniecki Czesław Stanisław chor./ppor. 15 X 1954–1 VI 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Olecku

Kierownicy/szefowie
Bednarski Stanisław Piotr chor. p.o. 20 X 1945–15 III 1946
Wendrowski Henryk Hugon ppor. p.o. 1 IV–2 VIII 1946
Chrost Antoni Józef kpt. p.o. 1 VIII–10 X 1946
Dąbrowski Konstanty Aleksy ppor. p.o. 11 XI–29 XII 1946
Kalinowski Antoni Władysław por. 1 III 1947–1 II 1948
Skrzypczak Antoni Jan chor. p.o. 1 I–1 III 1948
Radzicki Paweł Michał ppor. 1 III 1948–1 VII 1949
Sagański Edward Antoni por. 1 VII 1949–1 II 1950
Gołdowski Zygmunt Aleksander ppor./por. 1 II 1950–1 VI 1952
Bolek Mieczysław Stanisław por. 1 X 1953–1 IX 1955
Kozioł Sergiusz Julian kpt. 1 IX 1955–1 I 1957
Zastępcy
Dąbrowski Konstanty Aleksy ppor. 11 XI–29 XII 1946
Skrzypczak Antoni Jan chor./ppor. 1 I 1948–1 XI 1949
Mudel Stefan Jan chor. 1 III–1 IX 1950
Kalinowski Tadeusz Michał ppor. 1 IX 1950–1 I 1951
Karpowicz Jan Antoni chor. 1 III 1952–
Abramowski Wacław Mateusz por. 1 IX 1952–1 II 1954
Czaban Konstanty Michał st. sierż./chor. 1 III 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Sejnach55

Kierownicy/szefowie
Stanisławiuk Paweł Metody por. 1 II 1956–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

54
Powiat powstał w 1953 r.
55
Powiat powstał w 1955 r.

116
PUBP/PUdsBP w Siemiatyczach56
Kierownicy/szefowie
Tarasewicz Paweł 57
Julian por. 1 VII 1952–25 XI 1953
Milczarek Mieczysław Józef por. 1 IV 1954–1 I 1957
Zastępcy
Markiewicz Michał Bazyli chor. 1 IX 1952–1 II 1954
Słyszko Władysław Tomasz st. sierż./chor./ 1 III 1954–1 I 1957
(Włodzimierz) (Timofiej) ppor.

PUBP/PUdsBP w Sokółce
Kierownicy/szefowie
Paszkiewicz Józef58 Antoni chor. 15 VIII–18 XI 1944
Górecki Kazimierz Piotr st. sierż./chor./ 18 XI 1944–1 VII 1945
ppor.
Pik Jan Jan chor. p.o. 15 VII 1945–15 III 1946
Bednarski Stanisław Piotr chor./ppor. p.o. 15 III 1946–1 IV 1948
ppor./por./kpt. 1 IV–1 X 1948
Kozłowski Aleksander Julian ppor./por. p.o. 1 X 1948–1 II 1950
por. 1 II–1 VII 1950
Guszcza Paweł Michał por. 1 VII 1950–1 V 1952
Białokozowicz Bazyli Tymoteusz por./kpt. 1 V 1952–15 X 1955
Hendel Józef Franciszek kpt. 15 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Stańczuk Stanisław Stanisław kpr. 15 VIII 1944–12 VI 1945
Bergiel Edward59 Wawrzyniec p.o. 25 I–12 II 1945
Grycuk Mikołaj Bazyli ppor. 11 VI 1946–1 VII 1947
Nowakowski Gustaw Władysław chor. p.o. 15 VII 1947–1 I 1948
Sawczuk Włodzimierz Roman chor. 1 I–1 X 1948
Jarota Józef Ignacy chor. p.o. 1 X 1948–15 VI 1949
Kozłowski Aleksander Julian ppor./por. 1 X 1948–1 II 1950
Guszcza Paweł Michał por. 1 X 1949–1 VII 1950
Borowik Władysław Damian por. 1 VII 1952–1 X 1953
Sagański Henryk Antoni por. 1 IX 1953–1 V 1954
Gościk Jan Józef ppor./por. 1 IV 1955–15 IX 1956
Szymczuk Konstanty Gabriel por. 15 IX 1956–1 I 1957

56
Powiat powstał w 1952 r.
57
25 XI 1953 r. zawieszony w czynnościach; 15 VI 1954 r. zwolniony.
58
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
59
P.o. kierownik kontrwywiadu; od maja 1944 r. współpracownik gestapo; aresztowany 12 II 1945 r., wyrokiem
Sądu Okręgowego w Białymstoku uniewinniony z braku dowodów, zwolniony 26 IX 1947 r.; ponownie aresz-
towany 26 VII 1948 r., skazany 11 III 1949 r. przez WSR w Białymstoku na karę śmierci; wyrok wykonano 9 VI
1949 r.

117
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Suwałkach

Kierownicy/szefowie
Kalinowski Antoni 60
Władysław szer. 13 IX 1944–6 II 1945
Kuczyński Aleksander Włodzimierz chor. 6 II–20 III 1945
Truszkowski Józef Kazimierz 20 III–26 V 1945
Mossakowski Zygmunt Bronisław st. sierż./chor. p.o. 26 V–1 XII 1945
Stasiuk Włodzimierz61 Mikołaj chor./ppor. p.o. 1 XII 1945–20 II 1946
Szysz Władysław Filip por./kpt. 8 II 1946–15 V 1947
Szarało Jan Benedykt por. p.o. 15 VIII 1947–1 II 1950
Sagański Edward Antoni por. 1 II–15 XI 1950
Gładki Czesław Aleksander chor. 11 VII 1951–1 II 1952
Nowik Sergiusz Andrzej ppor./por. 1 II 1952–15 X 1953
Marek Zbigniew Antoni por./kpt. 15 X 1953–1 I 1957
Zastępcy
Pańkowski Antoni62 Piotr kpr. 13 IX 1944–20 III 1945
Mossakowski Zygmunt Bronisław st. sierż. III–V 1945
Kwiatkowski Jan63 Jan sierż./chor. VI 1945–II 1946
Tarasiewicz Henryk Jan plut./chor. p.o. 11 XI 1946–1 IX 1947
chor./ppor. 1 IX 1947–1 II 1950
Szarało Jan Benedykt por. 15 VIII 1947–1 II 1950
Kwiatkowski Konstanty Konstanty ppor./por. 1 II 1950–1 XI 1954
Stanisławiuk Paweł Metody por. 1 IV 1955–1 II 1956
Chilimoniuk Konstanty Józef ppor. 1 IV 1956–1 I 1957

PUBP/PUdsBP w Wysokiem Mazowieckiem

Kierownicy/szefowie
Zasztoft Stanisław 64
Józef por. 15 VIII 1944–1 VII 1945
Kudaj Eugeniusz65 Stanisław p.o. 15 VI–1 XI 1945
Czarnecki (Czarniecki) Jan Jan ppor. p.o. 1 XII 1945–1 I 1946
Chrost Antoni Józef kpt. p.o. 1 II–1 VIII 1946
Barycki Albin Grzegorz por. p.o. 1 IX 1946–1 IV 1947
por./kpt. 1 IV 1947–1 II 1950

60
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
61
20 II 1946 r. zabity przez funkcjonariusza UBP.
62
Kierownik kontrwywiadu.
63
Skazany 8 XI 1946 r. przez WSR w Białymstoku na 8 lat więzienia.
64
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1947 r. zwolniony i skierowany do ZSRR.
65
Aresztowany 1 XI 1945 r., skazany 24 V 1947 r. przez WSR w Białymstoku na 5 lat więzienia.

118
Szataniak Wacław Stanisław kpt. 1 II–18 IV 1950
Żukowski Michał Michał chor./ppor. p.o. 1 X 1950–9 VIII 1951
Szkudelski Józef Antoni ppor./por. 10 VII 1951–24 XI 1952
Cytryniak Stanisław Michał ppor. p.o. 1 II–1 X 1953
ppor./por. 1 X 1953–17 IX 1954
Hrynczyszyn Stefan Jan kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956
Nowak Feliks Ludwik por. 1 IX 1956–1 I 1957
Zastępcy
Kiergiet Piotr66 Szymon sierż./chor./ppor. 15 VIII 1944–15 I 1945
Łaniewski Józef Władysław chor./ppor./por. p.o. 30 VI 1945–19 II 1947
Guszcza Paweł Michał chor./por. 15 VIII 1947–1 X 1949
Wareluk Aleksander Bolesław ppor. 1 X 1949–1 X 1950
Kubiak Antoni Kacper ppor. 1 IX 1950–1 VI 1951
Żukowski Michał Michał chor./ppor. 1 X 1950–9 VIII 1951
Cytryniak Stanisław Michał chor./ppor. 1 II 1952–1 X 1953
Dudek Daniel Wawrzyniec ppor. 1 III 1953–
Żyła Edward Jan chor./ppor. 1 III 1954–15 X 1955
Stachowicz Stefan Sylwester por. 1 I 1956–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Zambrowie67

Kierownicy/szefowie
Kalinowski Tadeusz Michał por. 1 XI 1954–1 I 1957
Zastępcy – brak danych

Opracowanie: Piotr Łapiński

66
Kierownik kontrwywiadu; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
67
Powiat powstał w 1954 r.

119
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
POMORSKIE/BYDGOSKIE
Stopień 1
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Bydgoszczy

Kierownicy/szefowie
Duljasz Hipolit Antoni kpt. p.o. 5 II–7 XII 1945
Jurkowski (Jungman) Daniel mjr 23 XII 1945–14 III 1948
Józef2 (Dawid)
Mróz Zdzisław Jan mjr 14 III–14 V 1948
Nowak Adam Wolf kpt. 15 V–4 VIII 1948
Krupski Mikołaj Antoni mjr 5 VIII 1948–12 II 1950
Leluch Jan Stanisław mjr 13 II 1950–9 II 1953
Górecki Kazimierz 3
Piotr ppłk 1 III 1953–31 VII 1955
Szenborn (Schönborn) Jerzy ppłk 8 VIII 1955–15 IX 1956
Ludwik4
Onacik Jan5 Bazyli ppłk 15 IX–31 XII 1956
Zastępcy
Paluszkiewicz Stefan Mateusz por./kpt. 15 I 1946–28 II 1947
Zalewski Franciszek Władysław por. 20 III–10 XII 1947
Nowak Adam Wolf kpt./mjr 15 V 1948–30 IV 1952
Maszara Mikołaj Piotr mjr 1 V 1952–30 VI 1955
Cygański Alojzy Franciszek kpt. 15 V 1955–31 III 1956
Mądrzejowski Bronisław Julian kpt. 1 IV–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Czapski Wacław Wojciech 1 III 1945–20 II 1946
Krupiak Stanisław Franciszek III–7 V 1946
Grzymski Feliks Józef por. 20 IV 1947–2 VIII 1948
Górski Marian Stanisław ppor. 1 VI 1948–31 V 1949
Wilk Stefan Franciszek por. 1 VII 1949–10 VI 1950
Wika Alojzy Andrzej por. p.o. 15 VII 1952–31 III 1955
por./kpt. 1 IV 1955–XII 1956
Podłubny Wincenty6 Julian mjr 15 V 1955–III 1957

1
W latach 1945–1950 województwo pomorskie, od 1950 r. – bydgoskie.
2
Rozkaz z 7 XII 1945 r.; w 1969 r. wyjechał do Danii.
3
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
4
Zmarł 1 VII 1990 r. w Rzeszowie.
5
Zmarł 3 X 1988 r. w Białymstoku.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

120
Zastępcy
Bilska Leokadia Józef por. 31 VIII 1945–
(Wolfgang Lea)7 (Izaak)
Woźnicki Władysław Ignacy brak stopnia p.o. 15 VIII–X 1946
Wilk Stefan Franciszek por. 15 XI 1946–1 II 1948
Górski Marian Stanisław ppor. 1 VI 1949–10 VI 1950
Olejnik Stanisław N.N., Zofia ppor. 1 X 1950–19 IV 1951
Wika Alojzy Andrzej ppor. 15 VI 1951–VI 1952
Maciejewski Władysław Stanisław ppor. 1 I 1953–15 V 1955

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Jakubowicz Mieczysław Julian ppor. 23 I–14 II 1946
(Maksymilian)
Koryciński Tadeusz Kazimierz por./kpt. p.o. –15 II 1946
15 II 1946–1 III 1948
Mądrzejowski Bronisław Julian kpt. 1 III 1948–25 II 1950
Strzelec Bolesław Szczepan por./kpt. 1 XII 1950–31 VIII 1954
Kotarski Kazimierz Henryk kpt. 1 IX 1954–I 1955
Zastępcy
Grzymski Feliks Józef ppor. 1 III–X 1945
Mickiewicz Artur Bronisław kpt. 1 I 1948–II 1949
Detmer Jan N.N., por. 1 VI 1950–XII 1951
Leokadia
Cygański Alojzy Franciszek ppor. 1–30 VIII 1952
Kotarski Kazimierz Stanisław kpt. 1 X 1952–31 VIII 1954
Bąk Stanisław Stanisław por. 1 X 1954–IV 1955

Wydział II

Naczelnicy
Dorlich Jan Michał ppor. 23 III 1946–30 VI 1947
Gołąbek Irena Wojciech chor. 1 VII 1947–
Szuster Ryszard Stanisław por. 10 I 1948–30 XI 1950
Ratusiński Adolf Stanisław kpt. 1 XII 1950–31 III 1955
Kotarski Kazimierz Henryk kpt. 1 IV 1955–31 X 1956
Michałowski Jan Andrzej kpt. 1–15 XI 1956
Bąk Stanisław Stanisław kpt. 15 XI 1956–I 1957
Zastępcy
Brzezicki Eugeniusz por. –1947–
Gołąbek Irena Wojciech ppor. 1 VII 1947–20 VIII 1948

7
Nie zgłosiła się do pracy.

121
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Danieluk Grzegorz kpt. –1948–
Ratusiński Adolf Stanisław kpt. 8 II 1950–VI 1952
Ciesielski Władysław Konstanty por. 1 VII 1954–31 III 1955
Bąk Stanisław Stanisław por. 1 IV 1955–I 1957

Wydział do Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Pawłowski Piotr Jan chor. 1 II 1944–22 VI 1945
Szwagierczak Ryszard Stanisław por. 9 XI 1945–31 I 1946
Jakubowicz Mieczysław Julian ppor. p.o. 23 I–19 V 1946
(Maksymilian)
Pietraszkiewicz Aleksander8 Teodor mjr 19 IV 1946–31 VII 1947
Mądrzejowski Bronisław Julian kpt. 1 VII 1947–1 III 1948
Fijałkowski Marek Aleksander por./kpt. 1 III 1948–15 X 1950
(Finkelsztejn Aron)9
Gruniecki Stanisław Szczepan por. 15 X 1950–28 II 1951
Łaniewski Józef Władysław kpt. 20 II–30 VI 1951
Karbowski Bolesław Władysław por. 1 XI 1951–30 IV 1952
Szwagierczak Ryszard Stanisław kpt. 1 VII 1952–9 XI 1953
Kusz Jan Jan mjr 15 VII 1954–30 III 1955
Zastępcy
Pawłowski Piotr Jan chor. 27 VI 1945–VI 1947
Fijałkowski Marek Aleksander por./kpt. 1 VII 1947–28 II 1948
(Finkelsztejn Aron)
Wiśniewski Stanisław Stanisław por. 5 II 1950–31 V 1951
Szwagierczak Ryszard Stanisław por. 15 VII 1951–30 VI 1952
Majewski Jan Michał kpt. I 1952–30 XI 1954
Piórkowski Kazimierz Antoni por. 15 VII 1954–31 III 1955
Kiełbasiński Edward Edward kpt. 1 IV 1955–I 1957

Wydział IV

Naczelnicy
Dorlich Jan Michał ppor. 22 I–3 X 1945
Birnbach Stefan Józef ppor. 15 IX 1946–V 1949

8
Oficer sowiecki; po zakończeniu służby w sierpniu 1947 r. powrócił do ZSRR.
9
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

122
Mickiewicz Artur Bronisław kpt. 1 X 1950–1 VII 1951
Detmer Jan N.N., kpt. 1 I 1952–1 III 1953
Leokadia
Michałowski Jan Andrzej kpt. 1 IX 1954–1 XI 1956
Górecki Jerzy Walerian kpt./mjr 1 IX 1955–XI 1956
Zastępcy
Birnbach Stefan Józef por. 1 V 1948–30 IX 1949
Piasecki Albin Izydor por./ kpt. 1 VIII 1949–IV 1951
Mickiewicz Artur Bronisław kpt. 1 X 1950–VI 1951
Babczenko Henryk Hipolit kpt. 7 VII 1951–
Szarszewski Wacław Józef por. 1 X 1951–1 III 1953
Górecki Jerzy Walerian por. 1 III 1953–XI 1954
Filipiak Tadeusz Michał por. 1 IX 1954–30 III 1955
Górecki Jerzy Walerian por. 1 IV–IX 1955

Wydział V

Naczelnicy
Dorlich Jan Michał ppor. 23 I 1946–
Sandowski Filip Stanisław por. 1 IV–30 VII 1946
Stankiewicz Włodzimierz Tadeusz por. 1 VIII 1946–20 IV 1947
Wołos Tadeusz Ludwik kpt. 21 IV–30 VI 1947
Kurzawczyk Stanisław Stanisław por. 1 VII 1947–15 VIII 1950
Anczura Józef Antoni kpt. 15 IX 1950–6 XII 1951
Kusz Jan Jan kpt. p.o. 1 III 1952–14 VII 1954
Zastępcy
Sandowski Filip Stanisław por. p.o. 1 X 1945–30 VII 1946
Wołos Tadeusz Ludwik kpt. 28 IV 1946–30 VII 1947
Czarnobrodzki Leon Jerzy por. p.o. 1 VII 1947–XII 1948
(Gilderman Jud Lejb) 1 I 1949–31 I 1950
Kusz Jan Jan kpt. 1 II 1950–31 VIII 1953
Gibski Jan Tomasz ppor. 1 II 1952–15 I 1953
Piórkowski Kazimierz Antoni ppor. 1 VI 1953–15 VII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Halewski (Heller) Bolesław Józef kpt. 27 XI 1945–31 VIII 1946
Bardadyn Aleksander Józef ppor. p.o. 1 IX 1946–30 VI 1947
Halewski (Heller) Bolesław Józef kpt. 24 VII 1947–21 IV 1948
Pietrewicz Bolesław Nikodem ppor. p.o. 22 IV–31 V 1948
Boguwola Jan N.N. kpt. 1 VI 1948–15 II 1951
Jakubowski Ignacy Wincenty mjr 1 VI 1951–15 VII 1954
Zając Wacław Józef mjr 15 VII–7 XII 1954

123
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Różycki Mieczysław Franciszek por. 27 VI 1945–1 II 1946
Bardadyn Aleksander Józef ppor. 1 IX 1946–30 VI 1947
Drewczyński Władysław Franciszek ppor. p.o. 1 III 1947–1948
Żychaluk Jan Adam kpt. 1 V 1952–7 XII 1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Sakiewa Tadeusz Ignacy chor. p.o. 1 III–15 IX 1946
Szuster Ryszard Stanisław por. p.o. 5 IX 1946–XII 1947
Piasecki Albin Izydor kpt. 1 I 1951–30 VII 1954
Wegiera Stanisław Andrzej por. p.o. –15 II 1952
Zastępcy
Sakiewa Tadeusz Ignacy chor. 1 III–15 IX 1946
Szuster Ryszard Stanisław por. IX–XII 1946
Wegiera Stanisław Andrzej por. –15 II 1952
Byler Stanisław Andrzej por. 15 II 1953–31 VII 1954

Wydział IX

Naczelnicy
Michałowski Jan Andrzej kpt. 1 III 1953–XI 1954
Ślifierz Kazimierz Franciszek kpt. 1 IX 1955–XI 1956
Zastępcy
Szarszewski Wacław Józef por. 1 III 1953–30 IV 1954
Piasecki Albin Izydor 1 VIII 1954–31 III 1955
Ciesielski Władysław Konstanty kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział X

Naczelnicy
Stankiewicz Włodzimierz Tadeusz por. 2 X 1946–IV 1947
Kaszarek Jerzy Franciszek por. 1 II 1953–30 VI 1954
Ratusiński Adolf Stanisław mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Piotrowski Edmund Wawrzyniec por. 1 VI 1952–30 VII 1953
Lechowski Stanisław Stanisław kpt. 1 XI 1953–1 VII 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Gibski Jan Tomasz kpt. 15 III 1954–30 III 1955

124
Zastępcy
Gibski Jan Tomasz por. 15 I 1953–15 III 1954

Wydział Miejski

Naczelnicy
Ślifierz Kazimierz Franciszek por. p.o. 1949
Zastępcy
Michałowski Jan Andrzej ppor. 1 VII 1949–31 I 1950

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Górecki Jerzy Walerian kpt. 1 IX 1954–IV 1955
Zastępcy
Majewski Jan Michał kpt. 1 X 1954–IV 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Żurawicz Zygmunt Walenty chor. p.o. 15 V–15 VIII 1946
Kossakowski Władysław Adam chor. p.o. 1 IX 1946–6 VIII 1947
Ragiel Jan10 Stefan mjr/kpt. 30 VII 1947–1 III 1954
Woźniak Leon Władysław ppor./por. 1 III 1954–30 III 1955
Zastępcy
Kossakowski Władysław Adam chor. 1 II 1946–31 VII 1947
Murawski Stanisław Józef por. 1 VI 1950–31 VII 1952
Sadowski Henryk Teodor por. 1 IX 1952–31 III 1955
Huryń Ryszard Aleksander ppor. 1 IV 1955–I 1957

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Jakubowicz Mieczysław Julian ppor. 15 II–20 V 1946
(Maksymilian)
Ziemnicki Jan Jan por./kpt. 1 X 1947–4 VI 1949
Studziński Józef Maciej por./kpt. 1 VI 1949–1 VII 1951
Kazimierski Bonifacy Feliks por. p.o. 25 VI 1951–15 VIII 1952
Gryz Tadeusz Antoni por. p.o. 1 IV 1953–1 IV 1954
Zajdler Władysław Jan kpt. 1 VIII 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kłoda Wilhelm Jan chor. 15 II–30 IX 1946
Zdrojewski Walerian Walerian chor. 1 XI 1947–10 VI 1951
Mazur Stefan Stefan ppor. 19 VI 1951–1953

10
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w latach dziewięćdziesiątych w Białymstoku.

125
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kazimierski Bonifacy Feliks por. 25 VI 1951–15 VII 1952
Gryz Tadeusz Antoni por. 1 IV 1953–31 III 1954
Gruchała Zenon Stanisław kpt. 1 VII 1954–30 III 1955
por. 1 IV–30 XI 1955
Domański Stanisław Konstanty por. 1 XII 1955–31 XII 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Szemiot Stanisław Antoni por. 1 VII 1947–30 IV 1948
Sowiński Bolesław Herman kpt. 1 V 1948–25 X 1949
Pożoga Władysław Stanisław por./kpt. p.o. 1 IX 1951–1 XI 1953
1 XI 1953–31 III 1955
Zastępcy
Gołębiowski Tadeusz Mikołaj chor. –5 I 1947
Pyskło Roman Kazimierz chor. 1 I 1947–15 IV 1949
Letmanowski Edward Karol ppor./por. 21 VI 1949–30 VIII 1951
Pożoga Władysław Stanisław ppor. 1 X 1951–30 X 1953

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Szuster Ryszard Stanisław por. 1 I 1947–10 I 1948
Zastępcy
Woźniak Leon Władysław por. 1 IV–1 XI 1955
Antoszewski Józef Józef por. 1 XI 1955–30 XII 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Nowaczyk Jan Jan chor. 1 XII 1950–X 1953
Zastępcy – brak danych

126
Biuro Studiów
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy– brak danych

Wydział Łączności
Naczelnicy
Rutkiewicz Edward Władysław kpt. 1 II 1952–30 XI 1956
Zastępcy – brak danych

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Gabryelski Józef Adam ppor. p.o. 1 I–10 XI 1948
Białek Kazimierz Adam por. p.o. 25 XI 1948–15 X 1953
Kruglak Aleksander Stefan por. 1 VII 1954–31 VII 1955
Zastępcy
Gabryelski Józef Adam ppor. 1 I–10 XI 1948
Białek Kazimierz Adam por. 29 XI 1948–15 X 1953
Niewiadomski Zygmunt Kazimierz ppor. –30 V 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Jagodziński Aleksy11 Marian plut. –2 V 1945
Bednarek Mieczysław Józef brak stopnia 1 V 1945–16 XII 1946
Hajdusiewicz Helena Paweł brak stopnia 1 VI 1947–30 VI 1948
Zagrabski Franciszek Julian chor. –II 1949
Skupień Konstanty Wincenty kpt. 15 VIII 1951–15 XII 1954
Pożoga Władysław Stanisław kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Hajdusiewicz Helena Paweł brak stopnia 1 VII 1948–1 III 1949
Skupień Konstanty Wincenty kpt. 1 IX 1949–15 VIII 1951
Frączek Michał Ignacy por. 1 X 1952–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Zagrabski Jan Franciszek 1 III–V 1945
Zastępcy – brak danych

11
Aresztowany za przynależność do AK.

127
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Komendantura

Naczelnicy
Pająk Józef Szczepan chor. 1 V 1948–IV 1949
Gientkowski Stefan IV 1949–
Szostak Michał Antoni chor./ppor. 1 IV 1950–15 VI 1952
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Izyderczak Longin Andrzej por. 1 I 1946–15 V 1948
Ziółkowski Jan Wincenty ppor. p.o. 15 V 1948–
–15 IX 1952
Symba Henryk Józef kpt. 16 IX 1952–31 I 1954
Kulikowski Antoni Antoni por. 7 XII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Ziółkowski Jan Wincenty chor. 1 VII 1946–15 V 1949
Kubiński Kazimierz Michał chor. 1 XI 1949–1 XI 1950
Kulikowski Antoni Antoni ppor. 1 VIII 1953–28 XII 1954

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/
Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Puzio Antoni Michał chor. 1 V 1945–6 V 1947
Pawłowski Piotr Jan chor. 1 V 1947–31 VII 1949
Nowak Klemens Józef ppor. 1 III 1950–IV 1954
Rybkowski Bogumił Jan mjr 7 XI 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Nowak Klemens Józef por. 1 VII 1947–III 1950
Przybyła Marian Józef ppor. 1 III–30 XI 1950
Szewczyk Otokar Wiktor chor. 1 I 1951–26 III 1952
Huryń Ryszard Aleksander ppor. 1 V 1952–1 III 1953

128
Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa
Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kubiak Edmund Walenty ppor. 1 VII 1949–V 1950
Kozłowski Jan Jan ppor. –1950–
Piasecki Albin Izydor por. 1 I 1951–31 VII 1954
Zastępcy
Kozłowski Jan Jan ppor. 1 XII 1949–1 III 1950
Wypij Jerzy Jan por. 1 V 1951–10 III 1952

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Sikora Marian Paweł ppor. 1 X 1947–30 XI 1950
Zastępcy
Markowicz Chaim Aron por. 1 III 1952–31 X 1954

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Dorlich Jan Michał por. p.o. 1 I–15 IX 1949
Huryń Ryszard Aleksander ppor. p.o. 1 III–30 XII 1953
1 I 1954–I 1957
Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Lassa Alojzy Franciszek chor. 1 VI 1950–
Zastępcy – brak danych

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Mardal Jan Paweł kpt. 1 V 1950–
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

129
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Nowaczyk Jan Jan ppor. 1 X 1953–31 XII 1954
Zastępcy
Gierak Michał Maciej por. 15 VII 1951–31 VIII 1952
Flis Kazimierz Walenty ppor. 1 VI 1953–7 XII 1954

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Gałęzowski Kazimierz Stefan ppor./kpt. 8 VIII 1945–8 III 1949
Biskup Edmund Kazimierz kpt. p.o. 1 IV 1949–II 1950
mjr 15 II 1950–10 VII 1951
Zastępcy
Biskup Edmund Kazimierz kpt. p.o. 1 I 1947–IV 1949
1 IV 1949–II 1950

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Hoffman Zygmunt Maurycy ppłk 1 V 1950–31 X 1952
Zastępcy
Hoffman Zygmunt Maurycy ppłk 1 IV 1947–1 V 1950
Kelner Benjamin Szyja mjr 1 VI 1950–7 XII 1954
(Bronisław) (Szymon)

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie pomorskim/bydgoskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Aleksandrowie Kujawskim12

Kierownicy/szefowie
Różycki Mieczysław Franciszek por. 22 I–III 1945
Kilanowski Władysław p.o. 15 III–23 X 1945

12
W 1948 r. zmieniono nazwę powiatu z nieszawski na aleksandrowski.

130
Wipijewski Józef Antoni p.o. 9 XI 1945–16 I 1946
Wieszaczewski Wacław Ignacy por. 24 V–31 VII 1946
Szwagierczak Ryszard Stanisław por. 1 VIII–15 X 1946
Braciszewicz Paweł Leon chor. 15 X 1946–15 IV 1948
Zieliński Józef Stanisław por. 1 XII 1951–28 II 1953
Gorzechowski Tadeusz Leopold ppor./por. 1 XI 1953–31 I 1956
Zastępcy
Brzyski Bronisław Andrzej sierż. I–10 X 1945
Mickiewicz Artur Bronisław ppor. 1 II–X 1947
Szwed Edward Jan ppor. p.o. 15 II–10 VII 1949
Strzelec Bolesław Szczepan ppor. 15 VII 1949–II 1950
Zapiec Kazimierz Bolesław ppor. 1 III–15 VII 1950
Zieliński Józef Stanisław por. 15 VII 1950–30 XI 1951
Strelczuk Jerzy Mikołaj ppor. 1 IX 1950–1 IX 1951
Gorzechowski Tadeusz Leopold ppor. 15 X 1951–30 X 1953
Piwowarski Józef Władysław por. 1 V 1954–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Brodnicy

Kierownicy/szefowie
Stasiak Leon Franciszek ppor. 23 I–VIII 1945
Antoszewski Zenon Kazimierz chor. 15 VII 1945–20 III 1946
Kwefel Henryk Władysław 20 III 1946–30 IV 1947
Sadokierski Stanisław Piotr por. 20 IV 1947–31 I 1949
Gidzgier Mieczysław Adam kpt. 1 VI 1949–24 IX 1951
Krupienicz Filip Andrzej por. 1 X 1951–20 IX 1953
Lewandowski Aleksander Jan por. 1 VII 1954–30 X 1955
Grabek Andrzej Józef por. 1 XI 1955–25 IX 1956
Rosiński Zygmunt Jan por. –1 X 1956–
Zastępcy
Kołubiec Jakub Salomon por. 15 II–30 VII 1946
Koszałka Czesław Jakub ppor. 1 VIII 1946–1 III 1948
Brzuszczak Leon Stanisław chor. 1 XI 1948–
Hrynczyszyn Stefan Jan chor./ppor. 15 II 1949–1 II 1950
Krupienicz Filip Andrzej ppor. 1 III 1950–30 IX 1951
Rozborski Bronisław Józef ppor. 15 XI 1952–
Lewandowski Aleksander Jan por. 15 XI 1953–30 VI 1954

PUBP/PUdsBP w Bydgoszczy

Kierownicy/szefowie
Rudziński Jan p.o. 20 III–1 VI 1945
Gucman Władysław Robert p.o. 1 VI–22 VII 1945

131
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wołos Tadeusz Ludwik por. 8 VIII 1945–28 IV 1946
Grzymski Feliks Józef ppor. V 1946–IV 1947
Korsak Piotr Michał chor. 20 IV–30 XI 1947
Łabuz Stanisław Szczepan chor. –1948
Szwagierczak Ryszard Stanisław kpt. 1 I 1949–15 VII 1951
Żbikowski Kazimierz Michał por. 1 VI 1952–31 XII 1956
Rosiński Zygmunt Jan por. 1 X–30 XII 1956
Zastępcy
Czarnobrodzki Leon Jerzy ppor. III–XI 1946
(Gilderman Jud Lejb)
Fitali Henryk Józef por. p.o. 1 XI 1946–30 XI 1947
Szwagierczak Ryszard Stanisław kpt. 1 XII 1947–31 XII 1948
Anczura Józef Antoni por. 1 I–14 IV 1948
Grupka Lucjan Stefan ppor. 1 II 1950–15 II 1951
Żbikowski Kazimierz Michał por. 15 II 1951–31 V 1952
Portala Henryk Feliks chor. 15 XI 1952–15 XI 1953
Majewski Jan Michał kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Chełmnie

Kierownicy/szefowie
Kańczugowski Władysław Tadeusz por. 23 I–19 X 1945
Jezierski Karol Jacenty por. 1 XI 1945–XI 1946
Roszkowski Tadeusz Józef ppor. 1 X 1946–30 IV 1947
Łabuz Stanisław Szczepan por. p.o. 1 V 1947–15 III 1948
Białokozowicz Jan Wincenty por. p.o. 1 III 1950–30 VIII 1951
Kuliński Zygmunt Stanisław ppor. 1 IX 1951–31 VII 1952
Sykut Stefan Jakub chor./ppor. 1 IX 1952–31 VIII 1954
Wysoczyński Mieczysław Stanisław por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Maciąg Ziemowit Jan I 1945–15 II 1946
Brzuszczak Leon Stanisław p.o. 1 I–15 IV 1948
Białokozowicz Jan Wincenty por. 15 IV 1948–28 II 1950
Drąg Władysław Andrzej ppor. 15 V–IX 1949
Kuliński Zygmunt Antoni ppor. 1 IX 1950–30 VIII 1951
Sykut Stefan Jakub chor. 1 IX 1951–31 VIII 1952
Żbikowski Eugeniusz Zygmunt ppor. 1 X 1952–15 IX 1953
Wysoczyński Mieczysław Stanisław ppor. 5 XI 1953–30 III 1955

132
PUBP/PUdsBP w Chojnicach

Kierownicy/szefowie
Janek Jan Antoni ppor. V–23 VII 1945
Roszkowski Tadeusz Józef ppor. VII 1945–VII 1946
Sadecki Bronisław Teofil chor. 1 VII–30 X 1946
Czynsz Zbigniew Franciszek –10 X 1946
Błachewicz Zdzisław13 Władysław ppor. 10 X 1946–10 XII 1947
Kłos Franciszek Antoni chor. p.o. III 1948–30 VI 1949
1 VII 1949–31 III 1950
Rożko Władysław Mikołaj ppor. 1 IV 1950–14 X 1952
Ratajczyk Stanisław Stanisław por. 15 X 1952–31 III 1955
Jaworski Stanisław Józef ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Lebiedziński Mikołaj Eliasz 1 II–1 VII 1945
Rożko Władysław Mikołaj ppor. 1 IX 1945–IV 1946
Braciszewicz Paweł Leon 1 V–15 X 1946
Zwierzchowski Tadeusz Antoni ppor. 15 XII 1947–III 1948
Kłos Franciszek Antoni ppor. 1 IX 1948–30 VI 1949
Kuczyński Franciszek Konstanty ppor. 1 VII 1949–1 II 1952
Ratajczyk Stanisław Stanisław por. 1 IX–14 X 1952
Chwiałkowski Jan Jan ppor. 15 XI 1952–15 II 1953
Dobielski Piotr Józef ppor./por. 1 IV 1953–14 III 1956
Malinowski Andrzej Szczepan por. 1 VII–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Człuchowie14 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Grudziądzu

Kierownicy/szefowie
Wieszaczewski Wacław Ignacy por. I–15 V 1945
Kubajewski Daniel Antoni chor./por. 5 VII 1945–31 XII 1948
Milewski Wincenty Jan kpt. p.o. 15 IV 1948–II 1949
1 III 1949–1 XII 1950
Sadokierski Stanisław Piotr por. 15 IX–20 XII 1950
Michałowski Jan Andrzej ppor. 1 II 1951–28 II 1953
Stelmaszczyk Stanisław N.N. por. 15 III 1953–31 III 1955
Ratajczyk Stanisław Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

13
Zmarł 10 XII 1947 r.
14
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. kosza-
lińskim.

133
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Rożko Władysław Mikołaj ppor. 15 X 1946–14 IV 1948
Milewski Wincenty Jan por. 15 IV 1948–1 III 1949
Sadokierski Stanisław Piotr por. 1 II–14 IX 1950
Jaworski Stanisław Józef ppor. 15 XII 1951–30 IX 1952
Januszak Stanisław Franciszek por. 1 X 1952–22 II 1954

PUBP/PUdsBP w Inowrocławiu

Kierownicy/szefowie
Popławski Teodor Adam ppor. lato 1945
Piesiakowski Stanisław Józef p.o. 23 X 1945–1 IV 1946
Nowakowski Czesław Antoni chor. p.o. 10 II 1946–15 III 1948
Ligiejko Bolesław Franciszek ppor. 1 V 1948–24 XII 1949
Biliński Jan Józef kpt. 1 II–XII 1950
Kiełbasiński Edward Edward ppor. 15 IX 1950–30 IX 1951
Remsak Józef Andrzej por. 1 X 1951–25 IV 1954
Nawotka Stanisław Jan kpt. 1 IV 1955–1 X 1956
Remsak Józef Andrzej por. 1 X–30 XII 1956
Zastępcy
Popławski Teodor Adam ppor. –12 XI 1945
Mickiewicz Artur Bronisław ppor. 1 X–XII 1947
Koszałka Czesław Jakub ppor. 1 III 1948–20 V 1949
Ligiejko Bolesław Franciszek ppor. p.o. 1 V 1948–24 II 1949
Kiełbasiński Edward Edward ppor. 1 II–IX 1950
Grochowski Zygmunt Alfons ppor. IX 1950–30 IV 1952
Grabek Andrzej Józef ppor./por. 1 V 1952–31 X 1955
Lewandowski Aleksander Jan por./kpt. 1 XI 1955–30 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Lipnie

Kierownicy/szefowie
Ruciński Franciszek Andrzej ppor. 30 VI–10 X 1945
Meizner Antoni Antoni ppor. 28 IX 1945–15 I 1948
Kusz Jan Jan por. p.o. 16 I–31 XII 1948
1 III 1949–31 I 1950
Michałowski Jan Andrzej ppor. 1 II 1950–31 I 1951
Paszkiewicz Jan Stefan ppor./por. II 1951–15 X 1952
Rożko Władysław Mikołaj kpt. 1 VII 1952–17 IX 1954
Kuryłak Józef Andrzej por. 1 IV 1954–30 XII 1956

134
Zastępcy
Musiał Władysław Andrzej 8 III–25 VI 1945
Jankiewicz Adam Jan brak stopnia 15 VIII–23 XI 1945
Czernielewski Czesław15 Józef kpr. p.o. 13 IX 1945–24 I 1947
Zwierzchowski Tadeusz Antoni ppor. 1 VI–XII 1947
Kusz Jan Jan por. 15 I–II 1948
Połowniak Czesław Jan ppor. p.o. 1 II 1948–1 III 1949
Paszkiewicz Jan Stefan ppor./por. I 1950–I 1951
Żbikowski Eugeniusz Zygmunt ppor. 15 X 1951–1 X 1952
Piwowarski Józef Władysław por. 1 X 1952–30 IV 1954
Lubecki Józef Jan ppor. 1 IV 1955–1 II 1956

PUBP/PUdsBP w Mogilnie16

Kierownicy/szefowie
Ładziak Władysław Władysław –1945–
Gierak Michał Maciej 15 X 1945–X 1947
Kruszyna Władysław N.N., ppor. p.o. 1 XI 1947–15 VIII 1951
Michalina
Gidzgier Mieczysław Adam kpt. 1 X 1951–15 III 1953
Tomaszewski Jan Franciszek chor./por. 1 VI 1953–III 1957
Zastępcy
Borowiak Jan Wojciech VII 1945–7 III 1946
Szyller Kazimierz Ignacy 1 X 1947–
Kruszyna Władysław N.N., ppor. 1 XI 1947–15 VIII 1951
Michalina
Grzyl Alojzy Leon chor. 15 II 1950–1 X 1951
Śnieżawski Bolesław Antoni por. 1 X 1952–13 II 1954
Mieszczyński Władysław Szczepan chor./ppor. 1954–

PUBP/PUdsBP w Nowym Mieście Lubawskim17 – zob. województwo olsztyńskie

PUBP/PUdsBP w Rypinie

Kierownicy/szefowie
Kusz Jan Jan chor. p.o. 1 X 1945–14 I 1948
Kańczugowski Władysław Tadeusz por. 15 I 1948–15 V 1949
Kiełbus Tomasz Józef por. 1 I 1950–15 I 1953
Trzebuniak Stanisław Andrzej por. 1 VI 1953–31 III 1955
Goździewski Stanisław Stanisław por. 1 IX–31 XII 1956

15
Aresztowany 6 IX 1946 r.
16
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie bydgoskim.
17
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie pomorskim, następnie olsztyńskim.

135
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Kwefel Henryk Władysław 1 VII 1945–IV 1946
Sadecki Bronisław Teofil 15 IV–X 1946
Guzik Tadeusz Jan ppor. XII 1946–15 III 1948
Kiełbus Tomasz Józef ppor./por. 15 II 1948–31 XII 1949
Michalak Roman Jan ppor./por. 1 II 1950–1951
Błaszczyk Jerzy Jan por. 1 II 1952–1 X 1953

PUBP/PUdsBP w Sępólnie Krajeńskim

Kierownicy/szefowie
Kłoda Franciszek Jan chor. 8 III–20 VII 1945
Woźnicki Władysław Ignacy ppor. p.o. 15 VII 1945–15 III 1946
Sawa Jan Stanisław ppor. p.o. 1 IV 1946–31 XII 1948
Wieszaczewski Wacław Ignacy por. 1 I 1949–1 II 1950
Trzebuniak Stanisław Andrzej por. 15 IX 1950–31 V 1953
Zastępcy
Kiełbus Tomasz Józef chor. 1 V 1946–30 XI 1947
Wieszaczewski Wacław Ignacy por. 1 I 1949–31 I 1950
Trzebuniak Stanisław Andrzej por. 1 II–14 IX 1950
Nowak Feliks Ludwik chor. 1 IX 1950–20 IX 1951
Kwiatkowski Władysław Jan ppor. 1 XII 1952–IV 1955

PUBP/PUdsBP w Szubinie

Kierownicy/szefowie
Kołubiec Jakub Salomon p.o. 1945
Ślifierczyk Wacław 20 IV–20 X 1945
Kańczugowski Władysław Tadeusz por. 20 X 1945–16 IV 1947
Biliński Jan Leon por. 1 V 1947–1 II 1950
Hrynczyszyn Stefan Jan chor. 1 II 1950–30 VII 1951
Remsak Józef Andrzej por. p.o. 1 V–VII 1951
1 VII–31 VIII 1951
Michalak Roman Jan por. 1 XI 1951–15 I 1953
Molenda Edmund Andrzej chor./ppor. p.o. I–IX 1953
1 X 1953–20 IX 1955
Lange Czesław Wiktor ppor. 1 IV 1955–30 XII 1956
Zastępcy
Janek Jan Antoni 22 VII–28 X 1945
Maciejewski Stanisław18 Franciszek chor. 1–15 I 1946

18
15 I 1946 r. unieważnienie rozkazu o nominacji.

136
Zapiec Kazimierz Bolesław ppor./por. 15 VII 1950–31 V 1952
Molenda Edmund Andrzej chor. 15 XI 1952–1 X 1953
Lange Czesław Wiktor ppor. 1 X 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Świeciu

Kierownicy/szefowie
Rączka Mieczysław Piotr 8 III–5 VIII 1945
Gidzgier Mieczysław Adam por. p.o. 2 XI 1945–VII 1948
Sawa Jan Stanisław ppor. p.o. XII 1945–31 III 1946
Szwed Edward Jan ppor. p.o. VI/VII 1947–VI 1948
Piotrowski Edmund Wawrzyniec ppor. 1 V–VI 1948
Meizner Antoni Antoni ppor. p.o. 1 VII 1948–1 VIII 1950
Szwed Edward Jan ppor. 15 II–10 VII 1949
Dojerski Henryk Franciszek por. 15 VII 1950–15 II 1954
Przychodzeń Mieczysław Franciszek chor. I–III 1954
Kozłowski Stefan 19
Stefan por. 1 IV 1954–IX 1955
Molenda Edmund Andrzej ppor. IX 1955–30 XII 1956
Zastępcy
Sawa Jan Stanisław ppor. 17 IV 1945–1 IV 1946
Kiełbus Tomasz Józef chor. 1 X 1945–I 1946
Pozorski Edward Marceli chor. 1 IX 1946–31 V 1947
Meizner Antoni Antoni ppor. 1 VII 1948–1 VIII 1950
Szwed Edward20 Jan ppor. p.o. 1 VIII 1948–15 II 1949
15 II–10 VII 1949
Śnieżawski Bolesław Antoni por. 1 III 1950–1 X 1952
Przychodzeń Mieczysław Franciszek chor./ppor. 1 X 1952–30 IX 1956
Kwiatkowski Władysław Jan por. IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Toruniu

Kierownicy/szefowie
Duda Edward Wojciech por. 20 II–20 XI 1945
Zalewski Franciszek Władysław por. 3 X 1945–III 1947
Bengom Mieczysław Józef por. 20 I 1946–1950
Wołos Tadeusz Ludwik kpt. 1 VIII 1947–5 II 1949
Mickiewicz Artur Bronisław kpt. 5 II 1949–30 IX 1950
Kłos Franciszek Antoni por. 1 X 1950–30 IV 1952
Cygański Alojzy Franciszek por. 1 IX 1952–II 1954
Grochowski Zygmunt Alfons kpt. 1 VIII 1954–31 XII 1956

19
Do czerwca 1953 r. pod nazwiskiem Kozioł.
20
Aresztowany 10 VII 1949 r.

137
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Czarnobrodzki Leon Jerzy 1 X 1945–31 I 1946
(Gilderman Jud Lejb)
Popowski Marek Jan p.o. 1 II–15 XII 1947
Janicki Jan Tomasz ppor. 1 I 1948–5 II 1949
Kortus Czesław Leonard ppor. II 1949–X 1951
Wysoczyński Mieczysław Stanisław ppor. 1 XI 1951–1 XI 1953
Grochowski Zygmunt Alfons por. 1 V 1952–VII 1954
Krupienicz Filip Andrzej por. 20 X 1953–1 IV 1955
Błaszak Janusz Adam ppor. 1 VIII 1955–30 XII 1956

MUBP/MUdsBP w Toruniu

Kierownicy/szefowie
Duda Edward Wojciech por. 20 II–20 XI 1945
Zalewski Franciszek Władysław por. 3 X 1945–III 1947
Zastępcy
Dorlich Jan Michał ppor. 3 X 1945–I 1946

PUBP/PUdsBP w Tucholi

Kierownicy/szefowie
Białokozowicz Jan Wincenty por. I 1945–VI 1946
Szwagierczak Ryszard Stanisław por. VI 1946–VII 1947
Ruciński Franciszek Andrzej ppor. p.o. VII–XI 1946
Milewski Wincenty Jan chor. p.o. XI 1946–15 IV 1948
Kołubiec Jakub Salomon ppor. III–IV 1947
Marmol Stanisław Józef chor. VII–30 XI 1947
Hrynczyszyn Stefan Jan chor. III–15 IV 1948
Rożko Władysław Mikołaj por./kpt. 15 IV 1948–31 III 1950
Woźnicki Józef Emil por. 1 XI 1950–30 IX 1953
Koprowski Jerzy Józef por. p.o. X 1953–1 II 1954
1 II 1954–1 IV 1956
Zastępcy
Koszałka Czesław Jakub 1 V 1945–30 VII 1946
Kołubiec Jakub Salomon 1 VIII 1946–30 IV 1947
Marmol Stanisław Józef chor. 1 V–30 XI 1947
Hrynczyszyn Stefan Jan chor. III 1948–
Rożko Władysław Mikołaj kpt. 15 IV 1948–30 XI 1949
Ratajczyk Stanisław Stanisław ppor. 1 II 1950–VIII 1952

138
Koprowski Jerzy Józef por. 1 IX 1953–31 I 1954
Szymański Jan Stanisław chor. 1 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Wąbrzeźnie

Kierownicy/szefowie
Sokołowski Piotr21 Michał 22 I–18 II 1945
Pawłowski Mieczysław Kazimierz kpr. –III 1945
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. 10 III–15 X 1946
Filipski Franciszek Józef chor. 16 X 1946–30 VIII 1948
Anczura Józef Antoni por. p.o. 1 XII 1948–1 I 1950
1 I–14 IX 1950
Śnieżawski Leonard Antoni por. IX 1950–IX 1952
Jaworski Stanisław Józef por. 1 X 1952–30 III 1955
Szymański Jan Stanisław ppor. IV 1955–1 III 1956
Kafliński Tadeusz Walenty ppor. 1 III–30 XII 1956
Zastępcy
Chodan Michał Jan 8 IX 1945–20 III 1946
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. p.o. 7 I–10 III 1946
Anczura Józef Antoni por. 15 IV–1 XII 1948
Śnieżawski Leonard Antoni ppor. 7 VII 1949–29 IX 1952
Maciejewski Edward Wacław ppor. 15 IX 1950–20 XI 1951
Szulc Franciszek Wojciech chor. 1 X 1952–31 I 1953
Błaszczyk Jerzy Jan por. 1 X 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP we Włocławku

Kierownicy/szefowie
Kubajewski Daniel Antoni por. II–V 1945
Paluszkiewicz Stefan Mateusz por. V 1945–I 1946
Markowski Stefan Stanisław I–VII 1946
Roszkowski Tadeusz Józef ppor. 1 VIII–30 IX 1946
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. p.o. 15 X 1946–16 V 1947
Wójcik Stanisław Franciszek ppor. p.o. III–X 1947
23 X 1947–I 1948
Andrusiewicz Tadeusz Maksymilian por. VI–X 1947
Meizner Antoni Antoni ppor. p.o. I–15 VI 1948
Gidzgier Mieczysław Adam por. 16 VI 1948–24 V 1949

21
Zdezerterował 18 II 1945 r.

139
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Koszałka Czesław Jakub ppor. 25 V 1949–15 V 1952
Korsak Piotr Michał por. 15 V 1952–31 X 1954
Michnik Władysław Teodor por. XI 1954–I 1957
Zastępcy
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. p.o. 7 I–IV 1946
Czapski Wacław Wojciech 13 III–VI 1946
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. 15 X 1946–III 1947
Wójcik Stanisław Franciszek por. 1 II 1947–1 VII 1948
Meizner Antoni Antoni ppor. 15 I–1 VII 1948
Szarszewski Wacław Józef por. 1 I–1 X 1951
Kopania Stanisław Jan ppor. 1 II 1952–31 X 1954
Stelmaszczyk Stanisław N.N. por. 1 IX 1952–13 III 1953
Szymański Leon Ignacy chor./ppor. X 1954–28 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Wyrzysku

Kierownicy/szefowie
Przezorski Eugeniusz Kazimierz sierż. 10 VII–23 X 1945
Skowroński Jan 22
Antoni ppor. 24 VII 1945–
Jakubowski Zygmunt Stanisław brak stopnia 13 X 1945–30 X 1946
Korsak Piotr Michał por. p.o. 6 V 1949–30 XI 1951
1 XII 1951–15 V 1952
Kortus Czesław Leonard ppor. 1 VII 1952–IV 1955
Mieszczyński Władysław Szczepan ppor. 1 IV 1955–31 I 1957
Zastępcy
Piestrak Kazimierz Stanisław 1 I–14 IX 1945
Błachewicz Zdzisław Władysław ppor. 1 VI 1946–10 XII 1947
Korsak Piotr Michał por. 20 XII 1947–30 XI 1951
Żbikowski Kazimierz Michał por. 1 II 1950–14 II 1951
Kortus Czesław Leonard ppor. 1 XI 1951–30 VI 1952
Strączkowski Franciszek Ludwik ppor. 1 IX 1953–31 X 1954
Roszak Roman Stanisław chor. 1 XI 1954–

PUBP/PUdsBP w Złotowie23 – zob. województwo koszalińskie

22
Skazany 31 V 1948 r. przez WSR w Białymstoku na karę śmierci za przynależność do NSZ; wyrok wyko-
nano 29 VII 1948 r.
23
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszaliń-
skim.

140
PUBP/PUdsBP w Żninie24

Kierownicy/szefowie
Libuda Jan –15 VI 1945
Baszczyński Bernard Stanisław ppor. p.o. 1 VI 1946–31 VII 1947
Łukasiewicz Kazimierz Karol por./ kpt. X 1947–20 VIII 1953
Kozłowski Stefan Stefan por. p.o. VIII 1953–II 1954
Śnieżawski Bolesław Antoni kpt. 15 II 1954–XII 1956
Zastępcy
Niciejewski Stanisław Antoni II–26 VI 1945
Lubawy Piotr Józef VIII–XI 1945
Modelewski Kazimierz Józef 20 IV 1947–
Łukasiewicz Kazimierz Karol kpt. 1 VII 1947–31 XII 1948
Kozioł (Kozłowski) Stefan25 Stefan ppor./por. 1 VI 1950–28 II 1954
Lubecki Józef Jan chor. 1 XI 1954–31 III 1955

Opracowanie: Alicja Paczoska

24
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie bydgoskim.
25
W czerwcu 1953 r. zmienił nazwisko na Kozłowski.

141
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
GDAŃSKIE
Stopień
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Gdańsku

Kierownicy/szefowie
Korczyński Grzegorz Szczepan płk 4 IV–7 VI 1945
(Kilanowicz Stefan Jan)1
Krakowski Józef2 Ignacy mjr/płk p.o. 8 VI–4 IX 1945
Korczyński Grzegorz Szczepan płk 5 IX 1945–21 III 1946
(Kilanowicz Stefan Jan) (–15 III 1946?)
Mrozek Józef Andrzej ppłk 22 III 1946–28 II 1947
Jastrzębski (Ritter) Artur 3
Jan (Johann) ppłk 1 III 1947–14 III 1948
Jurkowski (Jungman) Józef4 Daniel ppłk 15 III 1948–15 VIII 1950
(Dawid)
Radoszewski Tadeusz Wacław mjr p.o. 1 VIII 1950–29 VI 1951
Cieślak Marian Władysław ppłk 20 V 1951–31 VIII 1953
Matejewski Ryszard Stanisław ppłk 1 IX 1953–30 VI 1954
Żmijewski Henryk5 Antoni ppłk 16 VIII 1954–24 V 1955
Małkiewicz Kazimierz Karol mjr 25 V 1955–14 IX 1956
Koton Eliasz6 Zygmunt płk 15 IX–16 XI 1956
Dąbrowski Leon Jan mjr p.o. 16 XI 1956–
Zastępcy
Łanino Michał Bazyli kpt. 11 IV 1945
Forst Edward7 17 X 1945–1 III 1946
(20 X 1945–28 II 1946?)
Wątorek Władysław Józef por./kpt. 5 IV 1946–9 III 1947
Korski (Gransztof) Julian8 Julian mjr 15 VI 1946–1 III 1947
Gałecki Julian Karol kpt. 24 XII 1946–4 III 1947
Trochimowicz Marcin mjr 5 III 1947–4 IX 1948
(Trachimowicz?) Bronisław9
Korski (Gransztof) Julian Julian mjr 4 IV 1947–1 II 1948
Radoszewski Tadeusz Wacław por. 2 VIII 1948–30 IV 1952

1
Odkomenderowany do dyspozycji Rządowej Komisji Walki z Bandytyzmem; zmarł 22 X 1971 r. w Algierze.
2
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1968 r. wyjechał do Izraela.
3
Zmarł 7 V 1981 r. w Warszawie.
4
W 1969 r. wyjechał do Danii.
5
Zmarł 20 IV 2000 r. w Brwinowie.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
7
W 1946 r. zbiegł do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech.
8
Zmarł 17 X 1975 r. w Lęborku.
9
Oficer sowiecki; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.

142
Nowak Adam10 Wolf mjr p.o. 1 V 1952–15 XI 1953
(Walenty)
Dąbrowski Leon Jan kpt. 15 VIII 1953–15 XI 1956
Mroszczak Hieronim11 Franciszek kpt. 15 IX 1953–1 II 1955
Gutowski Antoni Antoni mjr/ppłk 1 IV–14 X 1956
Kotarz E. (imię nieznane) płk –17 IX 1956–
Kwolik Kazimierz12 Karol mjr 15 X–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Wajntraub Saul (Stanisław) Srul chor. –7 VII 1945
Buda Andrzej Kacper kpt. p.o. 11 IV 1945–1 X 1947
1 X 1947–15 VI 1952
Melcer Aleksy Mikołaj por./kpt. 1 XI 1952–1 IX 1954
Wilk S. (imię nieznane) kpt. II 1953–
Hać Micha Filip por. 15 III 1953–
Zakrocki Wincenty Władysław kpt./mjr 1 V 1955–31 I 1957
Zastępcy
Franko Anna Stanisław chor. 2–23 IV 1945
Górwicz (Gorewicz?) Halina Nikodem por. 1 V 1945–24 V 1946
Buda Andrzej Kacper ppor. 23 VI 1945–
Żmijewski Erazm Józef por. 1 VIII 1946–31 X 1947
Sidor-Łobaszewska Maria Antoni kpt. 1 II 1949–31 I 1951
Melcer Aleksy Mikołaj por. 1 III 1951–31 X 1952
Hać Michał Filip kpt. 15 III 1953–30 IV 1955
Jerzy Władysław Franciszek kpt. 16 VII 1955–1 IV 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Kowalski Józef Tadeusz por./kpt. p.o. 11 IV–1 VI 1945
1 VI–1 XII 1945
Wołkow Jan13 Aron 1 XII 1945–1 I 1946
Suchecki Mieczysław Dionizy kpt. 1 IX 1946–31 V 1947
Dybała Zbigniew Henryk Szczepan por./kpt. 1 II 1948–15 V 1950
Supruniuk Stanisław Adam kpt. 22 IX 1949–
Goleniewski Michał Franciszek(?) kpt./mjr 1 VI 1950–1 VI 1953
Bobowik Jan Jan por. 15 VII 1953–30 VII 1954
(–17 IX 1954?)

10
27 X 1953 r. zmienił imiona rodziców z Wolfa i Toszy na Walentego i Tamarę.
11
Zastępca ds. administracyjnych.
12
Zmarł 7 III 1985 r. w Poznaniu.
13
Zmarł 24 I 1999 r. w Warszawie.

143
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Forst Edward por. 11 IV–2 VI 1945
Szymański Stefan Wacław mjr 10 VIII 1946–30 IV 1947
Radzikowski Zdzisław Wacław ppor./kpt. 22 IV 1947–31 V 1948
Dybała Zbigniew Henryk Szczepan por. 1 X 1947–31 I 1948
Jachowicz Jerzy Franciszek ppor./por. 1 VII 1948–31 V 1950
(–1 VIII 1950?)
Szkupińska Zofia Henryk chor. 1 VII 1949–
Nowak Artur Józef ppor./por. 15 VIII 1950–14 VI 1951
(Lerner Abraham) (Rubin)
Lesiński Daniel Adam por./kpt. 1 VII 1951–31 III 1955
(Abram) (1 VIII 1951–1 IV 1955?)
Górecki Roman Michał por. 15 III–1 IX 1953
Nowacki Czesław Mieczysław por. 15 II 1954–31 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Żmijewski Erazm Józef ppor. 11 IV 1945–
Jodłowski Zygmunt Stanisław ppor. 1 VII 1946–10 I 1948
Michalak Seweryn (Sewek) Piotr mjr 10 I 1948–1 XI 1951
(Gold Izrael) (Lejb)
Białek Roman Adam 1–30 V 1952
Kiec Feliks Stanisław kpt. 1 V 1952–30 IV 1953
Socha Marcin Wojciech kpt. 1 V 1953–31 III 1955
Lesiński Daniel Adam mjr/ppłk 1 IV 1955–15 IX 1956
(Abram)
Mazurek Janusz Stanisław mjr 15 IX 1956–
Zastępcy
Jodłowski Zygmunt Stanisław ppor./por. 10 IV 1945–1 VII 1946
Franko Anna Stanisław ppor. 5 VII 1946–10 I 1948
Huppert Józef Rudolf por. 10 I–31 V 1948
(Finkel Herman) (Mojżesz) (–3 VII 1948?)
Gołąbek-Michalak Irena Wojciech chor./ppor./por. 20 VIII 1948–23 VII 1952
Seklecki Jan Józef por. 15 III 1954–31 III 1955
Ślusarz Jan Edward por. 1 IV–20 V 1955
Nowacki Czesław Mieczysław por. 1 IV–30 XI 1955
Boboli Ryszard Teodor por. 1 IX 1955–31 XII 1956
Rydlewski Zbigniew (Jerzy?) Stanisław por. 1 XII 1955–1 I 1957

144
Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Baranowski Ryszard 14
Mikołaj ppor. p.o. 15 V 1945–
Kiełbowicz Marian brak stopnia p.o. 23 V 1945–
Maj Zbigniew p.o. 10 XII 1945–1 IV 1946
Zastępcy
Kijewski Jan brak stopnia 25 V 1945–
Sendek Stanisław brak stopnia –26 VII 1945
Kuryło Józef 1–15 X 1945
Michalak Seweryn (Sewek) Piotr mjr 15 X 1945–
(Gold Izrael) (Lejb)

Wydział III

Naczelnicy
Popowski Karol Stefan kpt. 11 IV 1945–
Pietras Stanisław Adam 9 VIII–4 XII 1945
Wołkow Jan Aron kpt. 1 I 1946–31 VII 1947
(–2 VIII 1947?)
Majewski Stanisław Wiktor por./kpt. p.o. 1 IX 1947–1 V 1948
kpt. 1 V 1948–31 I 1949
Michalak Seweryn (Sewek) Piotr mjr –10 I 1948
(Gold Izrael) (Lejb)
Białek Roman Adam kpt./mjr 1 X 1950–31 VIII 1954
Woliński Makary Piotr kpt. 15 VII 1954–28 VI 1955
(–1 VIII 1955?)
Zastępcy
Tomaszewski Karol ppor. 11 IV–22 V 1945
Smereka Adam brak stopnia 15–22 V 1945
Radliński Bolesław Dawid brak stopnia 22 V 1945–
Majewski Stanisław Wiktor por. p.o. 1 V–1 IX 1947
1 IX 1947–30 IV 1948
Iżycki Jan Teofil por. 1 II 1948–15 III 1950
Maciaszek Hieronim Józef por. 1 V–1 X 1950
Krakowiak Tadeusz Szczepan kpt. 1 VIII 1951–15 IX 1954
Sawicki Wiesław Jan kpt. 1 IV 1955–31 III 1956
(15 VII 1954–?)
Cybulski Jan Paweł kpt. 1 II–1 IX 1956

14
Po dezercji z UB jesienią 1945 r. założył organizację antykomunistyczną; aresztowany, skazany na karę
śmierci i stracony 30 IX 1946 r. we Wrocławiu.

145
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział IV

Naczelnicy
Lachowicz Gustaw VIII–11 XII 1945
Depak Jan Józef p.o. 1 X 1945–23 III 1946
Gołembiewski Stefan Ludwik p.o. 5 XII 1945–1 I 1946
1 I 1946–30 IV 1947
Kalbarczyk Stefan Józef kpt. 1 V–1 X 1947
(Maciej?)
Łobaszewski Jan Jan ppor. p.o. 15 XII 1947–20 XI 1949
Birnbach Stefan Józef kpt. 1 X 1949–15 X 1950
Paul Michał Stefan kpt. 1 XII 1951–28 II 1953
(–1 III 1953?)
Kujawa Jan Walenty por./kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
(1 IX 1954–?)
Zastępcy
Dybała Zbigniew Henryk Szczepan por. 1 V–31 XII 1947
Śliwa Czesław Stanisław ppor. 5 II 1949–
Bindryn Henryk Bronisław por./kpt. 15 VII 1951–30 VIII 1952
Lesiński Daniel Adam kpt. 1 III–30 XI 1953
(Abram)
Sobotka Tadeusz Aleksander chor. 1 VII 1953–15 II 1954
Bindryn Henryk Bronisław kpt. 15 VI 1954–1 IX 1955
Stawowski Stanisław Andrzej kpt. 1 I 1956–

Wydział V

Naczelnicy
Dobrzyński Romuald Wilhelm ppor. 3 VII–5 XII 1946
Basak Zdzisław Karol por./kpt. 1 XII 1947–30 IV 1949
Supruniuk Stanisław Adam kpt. 1 V 1949–15 IV 1950
Kowalik Franciszek Józef por. 15–31 X 1951
(–6 XII 1951?)
Niedziela Tadeusz Józef ppor. 1 XI 1951–
Woliński Makary Piotr por./kpt. p.o. 1 II–1 VIII 1952
1 VIII 1952–15 VII 1954
Poselt Tadeusz Bolesław kpt. 1 IV–31 V 1955
Skoczek Antoni Józef ppor. 17 VI–7 VII 1955
Piszczek Kazimierz Szymon kpt. p.o. 1 VIII 1955–1 X 1956
Zastępcy
Dobrzyński Romuald Wilhelm ppor. 17 VII 1945–31 V 1947
(1 IV 1946–?)

146
Basak Zdzisław Karol por./kpt. 3 IV 1947–30 IV 1949
Piątkowski Wacław Edmund ppor./kpt. 1 X 1947–1 V 1950
Machnicki Antoni Tomasz ppor. 1 V 1950–31 VII 1951
Piątkowski Wacław Edmund ppor./kpt. 1 VII–1 XI 1951
Woliński Makary Piotr ppor./por. p.o. 1 XI 1951–1 II 1952
1 II–1 IX 1952
Adamaszek Godzisław Roman ppor./por. 1 III 1952–24 IV 1953
Sawicki Wiesław Jan kpt. 15 IV–15 VII 1954
Kołtuński Antoni Władysław por. 1 IV 1955–15 X 1956
Piszczek Kazimierz Szymon kpt. 1 VIII–1 XII 1955
Artwich Piotr Piotr por. 15 X–31 XII 1956

Wydział V „A”

Naczelnicy
Kwolik Kazimierz Karol mjr 1 IV 1955–15 X 1956
Woliński Makary Piotr por./kpt. 1 X 1956–
Więckowski Henryk Józef mjr –28 XI 1956
Zastępcy
Jaworski Władysław Bolesław por. 1 IV–30 VIII 1955
Łuczyk Antoni Władysław por. 1 VIII 1955–

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Kiełbowicz Marian brak stopnia p.o. 14–23 V 1945
Jerzy Władysław Franciszek por./kpt. p.o. 2 VI 1945–1 IX 1947
1 IX 1947–1 VII 1952
Hoc Jan Stefan kpt. 1 I 1954–
Zastępcy
Wajntraub Saul (Stanisław) Srul kpt. 5 X 1945–9 I 1948
Jodłowski Zygmunt Stanisław por./kpt. 10 I 1948–1 VIII 1949
Hoc Jan Stefan ppor./kpt. 1 VI 1950–1 I 1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Zaklicki (imię nieznane) 24 I–1 III 1946
Lerman (Lehrman) Michał Mojsiej chor./ppor. p.o. 1 III–10 IX 1946
Huppert Józef Rudolf por. 1 IX 1946–3 VII 1947
(Finkel Herman) (Mojżesz)
Wegiera Stanisław Andrzej por. p.o. –15 II 1952
Poselt Tadeusz Bolesław por./kpt. 15 II 1952–31 III 1955
Nader (Najder?) Jan Jan kpt. 1 X 1953–

147
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Kuryło Józef –1 III 1946
Lerman (Lehrman) Michał Mojsiej chor./ppor. 1 III–19 IX 1946
Huppert Józef Rudolf por. 1 IX 1946–3 VII 1947
(Finkel Herman) (Mojżesz)
Bazel Marian Jan chor./por. 1 XI 1951–1 XI 1952
Wegiera Stanisław Andrzej por. –15 II 1952
Sawicki Wiesław Jan por. 1 XII 1952–15 IV 1954
Łuczyk Antoni Władysław ppor. 1 I 1953–
Jaworski Władysław Bolesław ppor. 15 V 1954–31 III 1955

Wydział Żeglugi Morskiej/VIII „A”

Naczelnicy
Fijałkowski Leon 15
Jan kpt. 1 XII 1950–30 XI 1952
Sokołowski Ewaryst Józef por. p.o. 1 XII 1952–1 X 1953
Nader (Najder?) Jan Jan kpt. –30 IV 1955
Zastępcy
Sokołowski Ewaryst Józef ppor. X 1950–30 XI 1952
Łuczyk Antoni Władysław ppor. 1 I–9 XI 1953

Wydział IX

Naczelnicy
Paul Michał Stefan kpt. 1 III 1953–15 I 1954
Roztropiński Zenon Serafin kpt. 1 IV 1955–31 VII 1956
Zastępcy
Ratajczak Zygmunt Władysław kpt. 1 IV 1954–15 II 1955
Buda Andrzej Kacper kpt. 1 IV 1954–15 VI 1955

Wydział X

Naczelnicy
Roztropiński Zenon Serafin kpt. 1 XI 1953–31 VIII 1954
Socha Marcin Wojciech kpt. 1 IV–30 VI 1955
Zastępcy
Roztropiński Zenon Serafin por. 1 IX 1952–31 X 1953
Lipiński Antoni Franciszek ppor. 1 X 1953–15 VII 1954

15
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

148
Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Mazuś Józef Józef por. 1 III 1953–31 VII 1954
Hejmanowski Józef Stanisław por. p.o. 1 VIII 1954–31 III 1955
Zastępcy
Pietras Edward Władysław ppor. 1 III 1953–15 VI 1954
Hejmanowski Józef Stanisław por. 1 VIII 1954–31 III 1955
Maczkowski Jan Józef kpt. 1 VIII 1954–31 III 1955

Wydział Miejski

Naczelnicy
Zawistowski Feliks 1 VIII–30 XI 1945
Roztropiński Zenon Serafin kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Huppert Józef Rudolf por. 1 VI 1948–31 VIII 1949
(Finkel Herman) (Mojżesz) (–16 III 1949?)
Śliwa Czesław Stanisław ppor. 1 V–31 XII 1949

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Roztropiński Zenon Serafin kpt. 15 VII 1954–30 IV 1955
Zastępcy
Śliwa Czesław Stanisław ppor. 1 V 1949–
Krakowiak Tadeusz Szczepan por./kpt. 15 VII 1954–31 III 1955
(1 IX 1954–?)

Wydział „A”

Naczelnicy
Lesik Bronisław Franciszek ppor. p.o. 1 I 1946–30 XI 1947
Żmijewski Erazm Józef por. p.o. 1 XI 1947–31 I 1948
Górny Artur Mozes por./kpt. p.o. 12 X 1948–20 VII 1951
(Mojżesz?) (1 I 1949–?)
Kowalik Stanisław Władysław por./kpt. 1 XII 1951–31 III 1955
Zastępcy
Radzikowski Zdzisław Wacław por. 1 VI–15 XI 1948
Górny Artur Mozes por. 12 X 1948–
(Mojżesz?)
Major Zbigniew Franciszek ppor. 1 V 1950–31 VII 1952
Sękowski Zdzisław Stanisław por. 1 IX 1952–31 III 1955

149
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Kowalski Józef Tadeusz 15 IV 1945–
Forst Edward 18 IV–17 X 1945
Bik Józef16 Antoni por. 17 X 1945–3 IX 1946
Strąk Tadeusz Antoni por. p.o. 1 IX 1946–14 II 1948
Kwasek Edmund17 Stanisław kpt. 15 II 1948–1 VI 1949
(5 III 1948–31 V 1949?)
Zimnicki Jan Jan kpt. 4 VI 1949–1 VI 1950
Kac Markus Fiszel por./kpt. 2 IV 1951–31 VIII 1953
(–15 IX 1953?)
Królikowski Józef Stanisław ppor./kpt. 1 IX 1953–30 VI 1955
Kaczmarczyk Henryk Leon kpt. p.o. 30 III 1955–31 I 1957
Zastępcy
Bik Józef Antoni ppor. –17 X 1945
Strąk Tadeusz Antoni por. 1 IX 1946–14 II 1948
Skarżyński Stefan Henryk ppor./por. 1 VI 1947–10 IV 1949
(Mendel)
Kac Markus Fiszel por. 10 IV 1949–1 IV 1951
Królikowski Józef Stanisław por. 15 VI 1951–31 VIII 1953
Szulc Stanisław Stanisław ppor. 1 I 1954–4 V 1955
Kaczmarczyk Henryk Leon kpt. 1–30 VIII 1955

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Zakrojczyk Leon chor. 13 VI–1 XII 1945
Tomaszewski Kazimierz18 Antoni chor./por. p.o. 1 XII 1945–11 VI 1947
Kwiatkowska-Stolarska Franciszek p.o. 1 I 1948–31 VIII 1949
Zofia Anna
Łapiński Piotr Józef por./kpt. p.o. 1 IX 1949–15 IV 1951
Podłubny Wincenty19 Julian kpt./mjr 15 IV 1951–1 IV 1955
Zastępcy
Kwiatkowska-Stolarska Franciszek 1 I 1948–31 VIII 1949
Zofia Anna
Łapiński Piotr Józef ppor./kpt. 1 IX 1948–13 XII 1949

16
4 III 1950 r. zmienił nazwisko na Bukar.
17
Zmarł 24 VI 2002 r. w Warszawie.
18
Zwolniony za zatajenie danych personalnych.
19
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

150
Wydział Cenzury

Naczelnicy
Palenker Leon ppor. 14 V 1945–
Polkowski Jerzy 8–30 VIII 1945
Olszyna Aniela p.o. 31 VIII 1945–
Zastępcy
Kuryło Józef –1 III 1946

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Huppert Józef Rudolf por. p.o. 1 I–1 IX 1947
(Finkel Herman) (Mojżesz) 1 IX 1947–10 I 1948
(11 X 1947–?)
Kowalik Stanisław Władysław kpt. 1 IV 1955–31 V 1956
Bobowik Jan Jan kpt. 1 IX 1956–31 I 1957
Zastępcy
Huppert Józef Rudolf por. 1 I–31 VIII 1947
(Finkel Herman) (Mojżesz) (3 VII–11 X 1947?)
Kłos (Kulczycka) Stanisława Emanuel ppor. p.o. 1 I 1947–10 I 1948
Artwich Piotr Piotr kpt. I 1950–
Sękowski Zdzisław Stanisław por. 1 IV 1955–29 II 1956
Fatyga Mieczysław Jan kpt. 1 IX 1956–
Andrzejewski Janusz Józef kpt. 1 IX 1956–

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy
Oleszuk (Oleszczuk?) Leon kpt. p.o. 1 IV–31 XII 1956
Włodzimierz
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Żmijewski Erazm Józef por./kpt. 1 II 1948–1 VI 1950
Birnbach Stefan Józef kpt. 15 X 1950–25 XI 1951
Michalak Seweryn (Sewek) Piotr mjr 17 XI 1951–20 IV 1953
(Gold Izrael) (Lejb)
Białek Roman Adam mjr 1 IX 1954–
Seklecki Jan Józef por. 1 IV 1955–5 I 1957
Zastępcy – brak danych

151
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Biuro Studiów
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności
Naczelnicy
Pytlakowski Marian Adam chor./ppor./por. 1 XII 1951–13 VIII 1955
Zastępcy
Pytlakowski Marian Adam chor. 1 VI–30 XI 1951
Ledziński Kazimierz Ignacy ppor./por. 1 II 1953–14 IX 1955

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Bojman Dawid Mendel kpt. p.o. 1 XI 1947–1 V 1950
1 V 1950–1 III 1954
Kowalik Kazimierz Władysław por. p.o. –10 I 1951
Jerzy Władysław Franciszek kpt. 15 XII 1955–17 IX 1956
Zastępcy
Bojman Dawid Mendel por./kpt. 1 XI 1947–30 IV 1950
Korzeniowski Mieczysław Jan ppor. 15 IV 1949–27 III 1950
Kowalik Kazimierz Władysław por. –10 I 1951
Kifner Zofia Henryk ppor. 1 VIII 1951–1 V 1952

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Neuman Marian Franciszek chor./por. 1 II 1950–15 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Wojtas Jan ppor. –28 V 1945
Krakowiak Wanda Zygmunt p.o. 26 XI 1945–1 IX 1947
1 IX 1947–1 VI 1948
Radzikowski Zdzisław Wacław por. p.o. 15 XI 1948–15 V 1950
Sidor-Łobaszewska Maria Antoni kpt. 1 VII 1951–31 VII 1952
Buda Andrzej Kacper kpt. 1 VIII 1953–31 III 1955
Orłowski (Frajermauer) Henryk kpt. 7–31 XII 1954
Szymon20 (Gerszon)

20
Do 1953 r. występował pod nazwiskiem Frajermauer.

152
Uszyński Marian Tomasz por. p.o. 31 XII 1954–1 IV 1955
por./kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Radzikowski Zdzisław Wacław por. p.o. 15 XI 1948–15 V 1950
Szkupińska-Kifner Zofia Henryk chor. /ppor. 1 VII 1949–31 VII 1951
Ratajczak Zygmunt Władysław por./kpt. 1 XII 1951–15 III 1954
Mroszczak Hieronim Franciszek kpt. 15 IX 1953–
Michalak Irena 21
Wojciech por. 15 III 1954–1 IV 1955
Mazurek Jan Walenty por. 1 IV 1955–30 IV 1956
Gumienny Michał Antoni por. 1 V 1956–

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Woźniak Zbigniew brak stopnia 25 VII 1945–
Kamizelski Henryk brak stopnia 1 IX 1945–1 II 1946
Piszczek Kazimierz Szymon brak stopnia 1 II 1946–1 VII 1947
Jeliński Franciszek Michał st. sierż. 1 VIII 1947–30 IV 1949
Korczewski Franciszek Jan st. sierż. 1 V–13 VIII 1949
Gałązka Stanisław –30 IV 1951
Woźniak Władysław Wincenty chor./ppor. 15 VII 1952–15 VIII 1955
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Paczek Wacław 17–19 IV 1945
Czeczotka Adolf st.sierż. 19 IV–10 V 1945
Stefanowicz Bolesław st.sierż. 10 V 1945–1 IV 1946
Oziemski Kazimierz Stanisław 1 IV–1 XI 1946
Niewiadomski Stefan Walenty kpt. 1 XI 1946–14 VII 1947
Pietras Stanisław Adam por. 1 II 1948–1 I 1949
Ilis Roman Franciszek ppor. 1 I 1949–31 V 1952
Pasek Franciszek Piotr por. 1 VIII 1954–30 VII 1955
Zastępcy
Augustyniak Piotr 17 IV 1945

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Popowski Karol Stefan kpt. 1 I 1946–29 II 1952
Mroszczak Hieronim Franciszek kpt. 1 III 1952–14 IX 1953

21
Z domu Gołąbek; żona Seweryna Michalaka; wcześniej Gołąbek-Michalak.

153
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Lubański Henryk Stanisław chor./por. 29 III 1953–28 XI 1956
(1 XI 1953–?)
Maciejewski Edward Franciszek chor. p.o. 1–30 VII 1955
Zastępcy
Ścigała Stanisław Wojciech ppor. 1 IV 1946–31 X 1948
Sidor-Łobaszewska Maria Antoni kpt. 1 II–30 VI 1951
Lubański Henryk Stanisław chor./por. 1 VIII–31 X 1953
Maciejewski Edward Franciszek chor. 1 II 1955–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Pietras Stanisław Adam 15 XII 1945–
Michalak Seweryn (Sewek) Piotr mjr 18 II 1946–18 I 1948
(Gold Izrael) (Lejb) (15 XII 1945–?)
Handkammer Stanisław Franciszek kpt. 1 I 1949–31 XII 1952
Orłowski (Frajermauer) Henryk por./kpt. 1 X 1953–7 XII 1954
Szymon (Gerszon)
Zastępcy
Radliński Bolesław Dawid chor. 22 V 1945–31 I 1947
Korzeniowski Edward Jan ppor./por. 1 I 1950–15 VIII 1952
(–15 III 1952?)
Frąckowiak Roman Marcin ppor. –1950–
Orłowski (Frajermauer) Henryk ppor./por. 15 III 1952–30 IX 1953
Szymon (Gerszon)
Uszyński Marian Tomasz por. 10 XII 1953–31 XII 1954
Mazurek Jan Walenty por. 1 IV 1955–30 IV 1956
Gumienny Michał Antoni por. 1 V 1956–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wegiera Stanisław Andrzej chor. p.o. 1 XII 1950–

154
Zastępcy
Wegiera Stanisław Andrzej chor. 1 XII 1950–
Bazel Marian Jan ppor. 1 VI 1951–

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Zamorski Dominik 22
Elertyn –31 XII 1946
Handkammer Stanisław Franciszek kpt. 1 VI 1947–9 I 1948
Kamiński Marian Henryk st.sierż. 1 VII 1948–30 III 1952
(–1 V 1954?)
Zastępcy
Kamiński Marian 23
Henryk 1 VI 1946–30 IX 1947
Riedel Eugeniusz24 Edward 1 II 1948–31 I 1949

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Korzeniowski Edward Jan 1 X 1948–1 I 1950
Sobiecki Leon Aleksander kpt. 1 VIII 1951–
Szuba Stanisław Marcin st. sierż. 1 IV 1953–
Zastępcy
Wieszaczewski Wacław sierż. 23 II 1949–
Dałek Franciszek Józef kpr. 1 VII 1949–
Skrzypczak Czesław Michał st. sierż./chor. –30 IV 1952

Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wiśniewski Ludwik Józef chor. 1 VIII 1949–
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Handkammer Stanisław Franciszek kpt. 1 VIII 1948–1 I 1949

22
Pracownik kontraktowy.
23
Pracownik kontraktowy.
24
Zwolniony dyscyplinarnie.

155
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Kordowski Lucjan Julian 1 IX–1 I 1949

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Mazurek Jan Walenty 1 IV 1949–
Zastępcy – brak danych

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Berezowski Stefan Jakub kpt./mjr 11 VIII 1945–30 VII 1953
Skowron Edward Stanisław mjr 1 IV–7 XII 1954
Zastępcy
Skowron Edward Stanisław mjr 15 I 1952–31 III 1954

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Komornicki Ryszard 1 X 1945–
Paszyński Stanisław Aba kpt. 1 I 1947–1 IV 1950
Bordziłowski Eugeniusz Bronisław kpt. 1 X 1952–7 XII 1954
Zastępcy
Gołąbowski Sylwester Adam por. 1 VIII 1948–15 III 1950
Kieszkowski Kazimierz25 Tadeusz kpt. 15 III 1950–1 VI 1952
Wieremiejczyk Mikołaj 26
–30 V 1951
Rosenbaum (Różycki) Szulim kpt. 1 III–31 X 1952
Feliks27
Barański Eugeniusz28 Edmund kpt. 1 VI 1952–15 II 1954
(Edward?)
Babczenko Jan29 Hipolit por. 1 III–30 VIII 1953
Frajer Zbigniew 30
Juliusz kpt. –7 XII 1954
Melcer Aleksy31 Mikołaj kpt. –7 XII 1954

25
Zastępca ds. leczniczych.
26
Zastępca ds. administracyjnych.
27
Zastępca ds. administracyjnych; w 1968 r. wyjechał do Izraela.
28
Zastępca ds. leczniczych.
29
Zastępca ds. administracyjnych.
30
Zastępca ds. leczniczych.
31
Zastępca ds. administracyjnych.

156
Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie gdańskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Białogardzie32 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Bytowie33 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Elblągu

Kierownicy/szefowie
Korski (Gransztof) Julian Julian kpt. 24–29 V 1945
Reksa Bolesław Piotr por. p.o. 27 VII 1945–1 X 1947
1 X 1947–1 II 1948
Supruniuk Stanisław Adam kpt. 1 II 1948–30 IV 1949
Podłubny Wincenty34 Julian kpt. 1 V 1949–14 I 1950
Paul Michał Stefan por. p.o. 1 VI–1 VIII 1951
1 VIII–1 XII 1951
Sawicki Wiesław Jan por. 15 I–1 IX 1952
Kuriata Józef Roman kpt. 1 IX 1952–1 IV 1956
Zastępcy
Biały Zygmunt Jan ppor. 1 VI 1946–
Szachterski Michał Dawid chor./ppor. 15 VI 1949–1 VI 1950
(Daniel)
Paul Michał Stefan por. 1 IV 1950–1 XII 1951
Fol Edmund Józef chor. –15 IX 1951
Artwich Piotr Piotr ppor. 1 X 1951–1 IV 1953
Kobylecki Zbigniew Józef por. 1 V 1953–1 X 1954
Wojtczak Kazimierz Józef por. 1 IV–1 IX 1955
Brzeski Stefan Stanisław ppor. 1 XII 1955–

32
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
33
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
34
14 I 1950 r. skierowany na kurs aktywu kierowniczego MBP.

157
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Gdańsku35

Kierownicy/szefowie
Liguziński Tadeusz 36
15 IV–20 X 1945
Łanino Michał Bazyli kpt. 28 VIII 1945–
Andrzejewski Jerzy Antoni por. p.o. 1 IV 1946–1 II 1948
Białkowski Kazimierz Stanisław 22 IV–20 V 1946
Rusik Michał Walenty –1 X 1947
Fijałkowski Leon Jan kpt. 1 II 1948–30 IV 1949
Ozimiński Stanisław Adolf ppor. 1 VI–25 XI 1949
Łobaszewski Jan Jan ppor./kpt. 20 XI 1949–24 XI 1952
Seklecki Jan Józef por. 15 XII 1952–1 I 1954
Sobotka Tadeusz Aleksander chor./ppor. 15 II 1954–17 VII 1955
Zastępcy
Kazmierski Witold Bernard 1 VI–1 XII 1946
Kocemba Henryk Józef chor. p.o. 1 IV–1 XI 1947
Ozimiński Stanisław Adolf chor./ppor. 1 II 1948–1 VI 1949
Wroński Józef Wojciech ppor./por. 15 VI–31 XII 1949
Busma Mieczysław Stanisław chor. 1 II–1 XII 1950
Piątkowski Wacław Edmund kpt. 1 XI 1951–1 VI 1954
Kulpa Antoni Franciszek chor./ppor. 1 VI–15 XII 1954

PUBP w Gdańsku Oliwie

Kierownicy/szefowie
Lesik Bronisław Franciszek ppor. IV–5 VI 1945
Nawrot Eugeniusz por. 5 VI 1945–
Zastępcy
Jerzy Władysław Franciszek por. p.o. 15–22 V 1945

MUBP/MUdsBP w Gdyni

Kierownicy/szefowie
Korski (Gransztof) Julian Julian kpt. 14 III–24 V 1945
Borowski (Borkowski?) Jan 15 IV–11 V 1945
(–23 III 1946?)
Kondracki Zygmunt por. p.o. 11 V–1 XII 1945
Dorowski Jan 5 X 1945–

35
PUBP/PUdsBP z siedzibą w Sopocie, od 1 IV 1955 r. Delegatura z siedzibą w Pruszczu Gdańskim.
36
W październiku 1945 r. aresztowany jako współpracownik siatki wywiadu WiN na Pomorzu; faktycznie od-
sunięty od pracy w końcu sierpnia 1945 r., 23 III 1946 r. formalnie zwolniony ze stanowiska.

158
Kowalski Józef Tadeusz por./kpt. 1 XII 1945–15 II 1947
Supruniuk Stanisław Adam kpt. p.o. 15 II–1 X 1947
1 X 1947–31 I 1948
Górecki Jan Władysław por./kpt. 1 II 1948–30 IV 1949
Fijałkowski Leon Jan kpt. 1 V 1949–18 IV 1950
Zalewski Ryszard Wincenty por./kpt. 17 IV 1950–15 IX 1953
Chmielecki Jerzy Józef por./kpt. 15 IX 1953–1 VII 1954
Kwolik Kazimierz Karol mjr 5 VIII 1954–1 IV 1955
Białek Roman Adam mjr 1 IV–19 XI 1955
Fol Edmund Józef por. –1 V 1956
Zastępcy
Kondracki Zygmunt por. 11 V 1945–
Kukliński Henryk –21 VIII 1945
Ryś Stanisław VI–6 VII 1946
Supruniuk Stanisław Adam kpt. 15 II–1 X 1947
Śliwa Czesław Stanisław chor./ppor. 1 II 1948–1 V 1949
Sobiecki Leon Aleksander por./kpt. 1 VI 1949–1 V 1950
Sawicki Wiesław Jan ppor. 1 V 1950–1 V 1951
Fol Edmund Józef ppor./por. 1 IX 1952–30 VII 1955
Artwich Piotr Piotr ppor. 1 IV 1953–17 IX 1954
Lewandowski Tadeusz Adam por. 1 V 1956–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Kartuzach

Kierownicy/szefowie
Uliasz Jan 15 III–29 VIII 1945
Kowalik Franciszek Józef ppor./por. p.o. 1 IX 1945–1 VI 1948
(1 IV 1946–?)
Krawczyk Mikołaj Bazyli por. 1 VI 1948–15 I 1949
Pawłowski Henryk Stefan ppor. p.o. 1 III 1949–15 I 1951
Seklecki Jan Józef ppor./por. 15 I 1951–III 1954
(–15 XII 1952?)
Andrzejewski Janusz Józef por./kpt. 15 XII 1952–1 IV 1955
Nowak Jan Michał por. 1 IV 1955–1 III 1956
Zastępcy
Tomaszkiewicz Bronisław Franciszek st.sierż./chor. p.o. 1 II 1948–31 III 1949
31 III 1949–1 VII 1951
Pawłowski Henryk Stefan ppor. 13 XII 1949–15 I 1951
Pokało Aleksander Piotr ppor. 1 VII–15 X 1951
Romik Lucjan Stanisław ppor. 1 IX 1952–1 I 1954
Nowak Jan Michał ppor. 15 VII 1954–1 IV 1955

159
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Kościerzynie

Kierownicy/szefowie
Baranowski Ryszard Mikołaj ppor. 30 IV–11 V 1945
Krężel Stanisław 11 V–5 VI 1945
Zawistowski Feliks por. 5 VI–4 IX 1945
Białkowski Kazimierz Stanisław p.o. 12 XI–15 XII 1945
(–1 IV 1946–?)
Kowalczyk Czesław por. 18–28 I 1946
Szymczak Adam 28 VI 1946–
Babczenko Jan Archip chor. 30 VI 1946–
Paul Michał Stefan ppor. p.o. 15 VII–17 XII 1946
Fijałkowski Leon Jan por. 1 I 1947–1 II 1948
Starosta Franciszek Józef ppor. p.o. 1 II–1 VI 1948
Kowalik Franciszek Józef ppor./por. 1 VI 1948–15 X 1951
Pokało Aleksander Piotr ppor./por. 15 X 1951–31 III 1955
Lipiński Antoni Franciszek ppor./por. 1 IV–30 VII 1955
Zastępcy
Białkowski Kazimierz Stanisław 11 V 1945–
Starosta Franciszek Józef ppor. p.o. 15 XI 1947–1 II 1948
1 II–1 VI 1948
Golczyk Zygmunt Józef chor. p.o. 1 VI–1 XII 1948
1 XII 1948–15 XI 1949
Lehman Władysław37 Jan ppor. 31 VII 1950–10 IX 1952
Wartak Henryk Jan sierż./por. 15 IX 1952–15 I 1954
Lehman Władysław Jan por. 7 XII 1953–
Lipiński Antoni Franciszek ppor. 15 VII 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Kwidzynie

Kierownicy/szefowie
Elas Edward 7 VII–1 VIII 1945
Korzeniak Tadeusz 1 VIII–24 IX 1945
Górecki Jan Władysław ppor. 24 IX–8 XI 1945
p.o. 9 XI 1945–31 I 1948
Reksa Bolesław Piotr por. 1 II–10 XI 1948
Bielawski Antoni Władysław por. p.o. 10 XI 1948–1 VIII 1950
1 VIII 1950–31 I 1951

37
Od 1954 r. występował pod nazwiskiem Leman.

160
Pieńkowski Zygmunt Franciszek chor. 15 I–10 IV 1952
Borowicz Jerzy Józef ppor. 1 VI 1952–30 VI 1953
Turowski Józef N.N., ppor. 1 VIII 1953–1 IX 1956
Petronela
Anastaziak Mieczysław Franciszek por. 1 IX 1956–
Zastępcy
Barański Czesław Józef ppor. p.o. 1 I–1 IV 1948
Pawłowski Henryk Stefan chor. p.o. 1 IV 1948–1 III 1949
Bielawski Antoni Władysław por. p.o. 10 XI 1948–31 III 1949
31 III 1949–1 VIII 1950
Busma Mieczysław Stanisław chor./ppor. 1 XII 1950–1 VII 1952
Faltynowski (Foltynowski?) Jan chor. 1 XII 1952–1 V 1954
Stanisław
Turowski Józef N.N., ppor. 1–30 VIII 1953
Petronela
Dziuk Adam Jan st. sierż./chor. 15 VII 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Lęborku

Kierownicy/szefowie
Korski (Gransztof) Julian Julian kpt. p.o. 19 V 1945–15 VII 1946
Stępień Zygmunt Jan kpt. p.o. 15 VIII 1946–1 V 1948
1 V 1948–1 IX 1949
Golczyk Zygmunt Józef ppor. 1 II 1950–15 XI 1951
Owsiejczyk Włodzimierz Włodzimierz kpt. 1 XI 1951–1 V 1954
Pawłowski Edmund Piotr por. 19 VI 1954–1 IX 1955
(15 VII 1954–?)
Solecki Tadeusz Wacław por. 1 IX 1955–
Zastępcy
Stępień Zygmunt Jan kpt. 15 VIII 1946–1 V 1948
Kowalik Wiesław Bronisław p.o. 1 VI–1 XII 1947
1 XII 1947–1 II 1948
Pawłowski Henryk Stefan chor. p.o. 1 II–1 IV 1948
Salamon (Salomon?) Józef Stefan p.o. 1 IV–1 XII 1948
Cegielski Stanisław Józef chor. 1 VI–15 XI 1949
Golczyk Zygmunt Józef chor. 15 XI 1949–1 II 1950
Lewandowski Tadeusz Adam ppor. 30 VIII–15 IX 1951
Pietras Edward Władysław ppor. 1 IX 1952–1 III 1953
Gołdyń Wacław Karol chor./ppor. 15 X 1953–30 IV 1955

161
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Malborku

Kierownicy/szefowie
Polakowski Edward 7 VII 1945–
Lesiński Daniel Adam 1945–17 IV 1946
(Abram)
Ratajczak Zygmunt Władysław ppor. 26 VI 1946–
Dybała Zbigniew Henryk Szczepan por. p.o. 1 X 1946–1 V 1947
Szymański Stefan Wacław mjr 1 V 1947–1 II 1948
Kowalik Wiesław Bronisław ppor. p.o. 1 II 1948–1 VI 1951
Sawicki Wiesław Jan ppor. p.o. 1 V 1951–15 I 1952
Ptaszyński Adam Andrzej chor./ppor. 15 I–10 IX 1952
Kwasiborski Stanisław Józef por. 1 IX 1952–1 IX 1953
Sobecki Roman Stefan por. 15 IX 1953–1 IV 1955
Cielicki Stefan N.N., Ewa ppor. 1 IV–31 VIII 1955
Kierzek Marian Walenty ppor. 1 IX 1955–
Zastępcy
Ratajczak Zygmunt Władysław ppor. 17 IV–15 IX 1946
Salamon (Salomon?) Józef Stefan p.o. 31 X 1947–1 IV 1948
Kowalik Wiesław Bronisław ppor. 1 II 1948–13 XII 1949
Barański Czesław Józef ppor. p.o. 1 IV 1948–15 IV 1949
Sawicki Wiesław Jan ppor. 1 V 1951–15 I 1952
Krawczyk Ryszard Walenty sierż./chor. 15 V–30 VII 1951
Borowicz Jerzy Józef chor. 1 XII 1951–1 VI 1952
Kobylecki Zbigniew Józef por. 1 IX 1952–1 V 1953
Cielicki Stefan N.N., Ewa chor./ppor. 1 V 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Miastku38 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Nowym Dworze Gdańskim

Kierownicy/szefowie
Wojnicz Bolesław Michał ppor. 1 X 1954–31 V 1956
Kowalczyk Tadeusz Florian ppor. 1 IV 1956–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Pucku

Kierownicy/szefowie
Kobylecki Zbigniew Józef por. 1 IV 1955–1 VII 1956
Zastępcy – brak danych

38
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.

162
PUBP/PUdsBP w Sławnie39 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Słupsku40 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Starogardzie Gdańskim

Kierownicy/szefowie
Kurek Stanisław por. 1 IV–5 XII 1945
Zalewski Ryszard Wincenty chor. 5 XII 1945–10 V 1946
Garczyński Przemysław Karol ppor. p.o. 10 V–7 XI 1946
Aszychmin Borys Beniamin por./kpt. 20 VII 1946–
Podłubny Wincenty Julian por./kpt. p.o. 1 IX 1946–30 IX 1947
1 X 1947–1 V 1949
Ciechanowski Tadeusz Józef por. p.o. 10–30 XI 1949
Chmielecki Jerzy Józef por. 25 XI 1949–30 XI 1952
Skalny Stefan Wincenty ppor./por. 1 XII 1952–30 VI 1955
Zastępcy
Kazmierski Witold Bernard 1 IV–1 VI 1946
Ciechanowski Tadeusz Józef chor./ppor. p.o. 1 VI 1947–31 III 1949
31 III 1949–17 IV 1950
Lebiedziński Zygmunt 23 XI 1947–
Seklecki Jan Józef chor. 15 IV 1950–15 I 1951
Borkowski Edmund Bolesław chor. –15 X 1951
Skalny Stefan Wincenty ppor. 15 XII 1951–1 XII 1952
Kidon Jerzy Jan (Antoni?) chor./ppor. 1 I 1953–1 V 1954
Faltynowski (Foltynowski?) Jan chor./ppor. 1 V 1954–30 IX 1955
Stanisław

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Sztumie

Kierownicy/szefowie
Ratajczak Zygmunt Władysław 12–17 VIII 1945
Złotogórski Wacław Józef ppor. p.o. 17 VII 1945–1 VII 1946
Pilipczuk Aleksy41 Michał por. 1 VII 1946–15 IV 1949
Głuchowski Andrzej42 Andrzej ppor. p.o. 1 V 1949–26 V 1950
Szachterski Michał Dawid por. 1 I 1951–1 VI 1954
(Daniel)
Leman (Lehman) Władysław Jan ppor./por. 1 VI 1954–30 VIII 1955

39
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
40
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
41
Zwolniony dyscyplinarnie.
42
Zginął podczas akcji.

163
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Ratajczak Zygmunt Władysław brak stopnia 13 VIII 1945–17 IV 1946
Możdzeński Lucjan Franciszek ppor. p.o. 1 IX 1947–31 III 1949
31 III 1949–15 IV 1950
Głuchowski Andrzej Andrzej ppor. 1 V 1949–26 V 1950
Szachterski Michał Dawid ppor. 1 VI 1950–1 I 1951
(Daniel)
Pieńkowski Zygmunt Franciszek chor. –15 I 1952

PUBP/PUdsBP w Tczewie

Kierownicy/szefowie
Serafin Czesław ppor. III–15 VIII 1945
Andrzejewski Jerzy Antoni chor./ppor. 15 VIII 1945–1 IV 1946
Białkowski Kazimierz Stanisław 1 IV–1 VII 1946
(–25 VI 1946?)
Krawczyk Mikołaj Bazyli por. p.o. 1 VII 1946–1 VI 1948
Zalewski Ryszard Wincenty ppor./por. p.o. 1 VI 1948–1 VI 1949
por. 1 VI 1949–17 IV 1950
Ciechanowski Tadeusz Józef ppor. p.o. 17 IV–1 IX 1950
Kieler (Kieller?) Marian Adam por. p.o. 1 IX 1950–1 VI 1954
Andrzejewski Jan Norbert kpt. 15 V 1954–15 XI 1956
Smółka Władysław Józef kpt. 1 XI 1956–
Zastępcy
Andrzejewski Jerzy Antoni chor./ppor. 13 VI–15 VIII 1945
Brzeziński Stefan 43
p.o. 18 X 1945–4 III 1946
Krawczyk Mikołaj Bazyli ppor. 1 IV–1 V 1946
Ozimiński Stanisław Adolf 30 VI 1946–
Zalewski Ryszard Wincenty ppor./por. 15 VII 1947–1 VI 1949
Starosta Franciszek Józef ppor. 1 VI 1948–1 I 1950
Bindryn Henryk Bronisław ppor. p.o. 15 III–15 VII 1950
1 VIII 1950–30 VI 1954
Ciechanowski Tadeusz Józef ppor. 17 IV–1 IX 1950
Kieler (Kieller?) Marian Adam por. p.o. 1 IX 1950–1 VI 1954
Turowski Józef N.N., chor./ppor. 1 XII 1951–1 VIII 1953
Petronela
Kierzek Marian Walenty chor. 1 X 1953–10 IX 1954
Andrzejewski Jan Norbert kpt. 15 V 1954–
Dziuk Adam Jan ppor. 1 IV 1955–1 III 1956

43
Zwolniony dyscyplinarnie.

164
PUBP/PUdsBP/Delegatura w Wejherowie

Kierownicy/szefowie
Smereka Adam brak stopnia p.o. 27 IV–14 V 1945
Ronowski Franciszek brak stopnia p.o. 14 V–2 VI 1945
Żmijewski Erazm Józef ppor. 2 VI–15 X 1945
Garczyński Przemysław Karol ppor. p.o. 15 X 1945–10 V 1946
Zalewski Ryszard Wincenty chor./ppor. p.o. 10 V 1946–15 VII 1947
Foksowicz Marian Eligiusz kpt. p.o. 1 IX 1947–14 III 1948
Ratajczak Zygmunt Władysław ppor./por. p.o. 15 III 1948–1 IX 1950
Kuriata Józef Roman por. 1 IX 1950–15 IX 1951
Sobecki Roman Stefan ppor./por. 1 III 1952–15 IX 1953
Ptaszyński Adam Andrzej por. 15 IX 1953–30 VIII 1955
Pietras Michał Stanisław ppor. 1 I 1956–
Zastępcy
Kondracki Zygmunt brak stopnia 2 VI 1945–
Stępień Zygmunt Jan por. p.o. 1 VI–15 VIII 1946
Fijałkowski Leon Jan por. 1 IX 1946–1 I 1947
Foksowicz Marian Eligiusz kpt. 1 IX 1947–14 III 1948
Kuśnierz (Kuśmierz?) Józef chor./ppor. p.o. 15 II 1948–31 III 1949
Mieczysław 31 III 1949–1 IX 1950
Ratajczak Zygmunt Władysław por. 15 III 1948–1 IX 1950
Sobecki Roman Stefan ppor. 1 IX 1950–1 III 1952
Lewandowski Tadeusz Adam ppor. 1 IX 1952–1 III 1953
Solecki Tadeusz Wacław chor./ppor. 1 III 1953–1 IX 1954

Opracowanie: Piotr Niwiński

165
WOJEWÓDZTWOImię
Nazwisko i imię
ŚLĄSKIE/KATOWICKIE/STALINOGRODZKIE
ojca
Stopień 1
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Katowicach/Stalinogrodzie

Kierownicy/szefowie
Jurkowski (Jungman) Józef 2
Daniel kpt./mjr 23 I–7 XII 1945
(Dawid)
Wargin-Słomiński Józef Jan kpt./mjr p.o. 7 XII 1945–19 VII 1946
Kratko Józef3 Antoni ppłk/płk 20 VII 1946–7 VI 1947
(Azriel)
Antosiewicz Stefan4 Wacław płk 2 VI 1947–1 IX 1948
Fink Marek Julian mjr p.o. 1948–II 1949
(Finkienberg Mark)5 (Jura)
Dowkan Eugeniusz6 Adolf ppłk 5 II 1949–28 II 1951
Punda Antoni 7
Szymon płk 1 III–1 XII 1951
Jurkowski (Jungman) Józef Daniel płk 1 XII 1951–1 IV 1955
(Dawid)
Szlachcic Franciszek Jan płk/gen. bryg. 20 V 1955–1 I 1957
Zastępcy
Duljasz Hipolit8 Antoni kpt. 21 I–6 II 1945
Połowniak Henryk9 Jan mjr 2 IV 1945–1 III 1946
Pluta Józef Michał por./kpt. 15 X 1945–1 II 1946
Fink Marek Julian por./ppłk 20 I 1946–21 V 1952
(Finkienberg Mark)10 (Jura)
Kowalski Józef11 Piotr kpt./mjr 1 II 1946–11 VII 1949
Kłosowicz Mieczysław12 Mikołaj kpt. 20 VII 1948–1 I 1949
Piękniewski Daniel Wojciech kpt./mjr 1 XI 1951–20 V 1954
Serkowski Ludwik13 Roman ppłk 12 XI 1952–1 VII 1954

1
W latach 1945–1950 województwo śląskie, w latach 1950–1953 katowickie, następnie stalinogrodzkie (do
10 XII 1956 r.).
2
Kierownik GO na Górnym Śląsku; w 1969 r. wyjechał do Danii.
3
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
4
Zmarł 15 V 1998 r. w Warszawie.
5
W dokumentach podpisywał się jako mjr Marek; w latach siedemdziesiątych zmienił nazwisko na Witold
Jóźwicki.
6
30 IV 1954 r. zdegradowany i zwolniony ze służby.
7
Zmarł 13 X 1962 r. w Warszawie.
8
Zastępca kierownika GO na Górnym Śląsku.
9
Pełnomocnik WUBP Katowice do dyspozycji szefa Urzędu dla obsady grup operacyjnych UB na Śląsku
Opolskim.
10
Odpowiedzialny za sprawy operacyjne.
11
Odpowiedzialny za sprawy gospodarcze i kadrowe.
12
Zwolniony na własną prośbę.
13
Zmarł 12 IX 1990 r. w Warszawie.

166
Stefańczak Jan Jan mjr 12 XI 1952–31 VIII 1956
Morawski Eugeniusz Ludwik kpt./mjr 25 V 1955–1 I 1957
Piwoński Stanisław Franciszek mjr/ppłk 1 VI 1955–28 XI 1956
Gajek Jan Mieczysław mjr/ppłk 15 XII 1955–1 III 1961

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Miedzigórska Danuta p.o. 15 V–9 VIII 1945
Dobrowolski Wacław Jan kpt. 9 VIII 1945–31 XII 1946
Kost Adolf Ambroży p.o. 1 XII 1946–
Weis Jerzy Franciszek por. 1 XII 1946–31 V 1950
Maj Kazimierz ppor. p.o. –31 XII 1947
Sawicki Teodor Sergiusz mjr 1952–15 IV 1955
Mizera Tadeusz Franciszek kpt./mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Woźniak Aleksander 1946
Kost Adolf Ambroży 1 XII 1946–1 III 1947
Ulewicz Kazimierz Stanisław ppor. 1 III 1947–1 I 1948
Woźnica Alicja Jakub por./kpt. 1 VI 1948–1 VIII 1951
Fugas Mieczysław Stefan ppor./kpt. 15 IX 1951–1956
Mika Alojzy Augustyn por. 15 XII 1951–1952
Forycki Stefan Franciszek kpt. 1 IV 1955–30 IV 1956
Kowalik Ferdynand Piotr kpt. 1 V–27 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Doksztulski Benedykt por. –26 VII 1945
Zasztoft Stanisław Józef por. 22–26 VII 1945
Kucharski Tadeusz Józef p.o. 27 VII–28 IX 1945
Huszcza Tadeusz 1946
Szymczyk Bolesław Henryk p.o. I 1946
Jachno Mieczysław14 Antoni p.o. 28 VIII 1946
Cuber Marian Adam por./kpt. 15 V 1947–1 VI 1949
Wolniczek Stanisław por. 1 I 1948–
Dyszy Wacław15 Stanisław por./kpt. 1 VI 1949–31 I 1951
Flak Stanisław Stanisław sierż. 1950
Jachowicz Jerzy Franciszek por. 1951
Baniak Stanisław Wincenty por./kpt. 1 XII 1951–31 VIII 1952
Kasztański Zenon Eliasz kpt./mjr 1 IX 1952–18 IX 1955

14
28 VIII 1946 r. aresztowany; sprawę przekazano do prokuratury wojskowej.
15
Zwolniony dyscyplinarnie; sprawa skierowana do sądu.

167
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Mąka Paweł (Pinek) Ignacy kpt. 15 II–24 X 1945
(Izrael)
Szer Eliasz Salomon ppor. p.o. I–31 XII 1946
ppor./por. 31 XII 1946– 1 III 1948
Szymczyk Bolesław Henryk p.o. –15 XI 1946
Zyl Jerzy Wolf chor. 1947
Wolniczek Stanisław por. –31 XII 1947
Zilberfaden (Zylberfaden?) Wolf chor./ppor. p.o. 1947–1948
Beniamin
Torbus Jan Marceli por./kpt. 15 V 1949–1 III 1950
Jachowicz Jerzy Franciszek por. 1 VIII 1950–30 XI 1951
Dziekan Marian Bronisław por. 1 XI 1951–1 XI 1952
Baniak Stanisław Wincenty kpt. 1 XII 1951–31 VIII 1952
Paulukiewicz Tadeusz Józef kpt. 20 I 1953–31 III 1954
Figiel Antoni Szczepan por. 1 IV 1954–31 III 1955–
Baszkiewicz Józef Bronisław kpt. 15 VII 1954–1 IV 1955
(Kazimierz)

Wydział II

Naczelnicy
Fortretlich (Vortrefflich?) 28 VI 1945––10 III 1946
Salomon
Bendek Antoni16 Stanisław chor./kpt. p.o. 11 III 1946–1 XI 1947
1 XI 1947–6 XII 1951
Złotkowski Stefan kpt. 1 II 1950–
Bendek Antoni Stanisław kpt. 1 I–1 II 1953
Białas Henryk Józef por./kpt. p.o. 1 II 1953–31 III 1955
Baszkiewicz Józef Bronisław kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
(Kazimierz)
Zastępcy
Łobacz Mieczysław 1946
Pechalski Franciszek Franciszek 1947
Szymańska Irena Stanisław ppor. 15 V 1947–9 I 1948
Skulski Mieczysław Józef por. 10 I 1948–15 IV 1949
Jasińska Helena Abram por./kpt. 10 V 1949–15 VIII 1953
Białas Henryk Józef por. 15 XI 1952–31 I 1953
Kozak Marian Bolesław por. 10 XI 1953–1 IV 1955
Adamiec Bonawentura Paweł por. 1 IV 1955–

16
Wg teczki akt osobowych zatwierdzony na stanowisku naczelnika 10 I 1948 r.

168
Baszkiewicz Józef Bronisław kpt. 1 IV 1955–
(Kazimierz)
Łukasik Czesław Władysław por. 1 IV 1955–
Nosol Zdzisław Kazimierz kpt. 1 X 1955–

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Łyko Stefan por. 15 IV–1 XII 1945
Modrzejewski Bronisław Julian por. 25 III 1946–15 III 1947
Kubiak Zdzisław Władysław kpt. 1 III 1947–22 II 1952
Gajek Jan Mieczysław por./mjr 1 V 1952–15 XII 1955
Czubak Tadeusz kpt. –31 VII 1955
Kruszyński Włodzimierz Filomen por. 1 VI–27 XII 1956
Zastępcy
Grotte Józef Antoni 1946
(Roman Feliks)17 (Abram)
Winiawski (Wajntraub) Leon Filip ppor. 1 II–1 VI 1946
Filipczyk Ryszard Stanisław chor./ppor. 26 XI 1946–7 IX 1947
Last Edward Izaak kpt. –4 XI 1947
Dyszy Wacław Stanisław por. p.o. 1 VI–1 X 1948
Cios Stanisław Ludwik por. 1 VIII 1950–15 X 1951
Gajek Jan Mieczysław ppor. 15 X 1951–1 V 1952
Zwoliński Ignacy Chaskiel kpt. 1 V 1952–21 XI 1953
(Zynger Icek)
Baszkiewicz Józef Bronisław kpt. 15 I–15 VII 1954
(Kazimierz)
Jeziorski Edward18 Józef mjr 15 VII 1954–7 II 1955
Zygmunt Eugeniusz Karol por. 15 VII 1954–31 XII 1955
Kruszyński Włodzimierz Filomen ppor./por. 1 IV 1955–1 VI 1956
Figiel Antoni Szczepan kpt. 1 I 1956–
Danielewski Walenty Walenty kpt. 15 VIII–27 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Gorczak Franciszek kpt. 1946
Lech Jan Ignacy p.o. 1 II 1946–1 V 1947

17
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
18
Zmarł 7 II 1955 r.

169
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kłosowicz Mieczysław Mikołaj kpt. 1 V 1947–20 VI 1948
Rak Józef Józef ppor. 1 VII 1948–
Lasak Roman Marcin ppor./mjr 15 V 1949–16 IV 1951
Opitek Stanisław Franciszek por./kpt. 1 VIII 1951–15 IV 1953
Syposz Henryk Stanisław kpt./mjr 1 II 1953–1 IX 1954
Świerczyński Aleksander Leon por. 1 IX 1954–
Sikora Henryk Jan kpt. 1 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Lech Jan Ignacy 11 XII 1945–
Kłosowicz Mieczysław Mikołaj p.o. 1946–1 V 1947
Szer Eliasz19 Salomon por. 1 III–30 VI 1948
Rumelt Abraham Izaak chor./ppor. 15 VII 1948–31 VII 1950
Budzyn Józef Teofil por./kpt. 1 VIII 1950–15 VII 1951
Opitek Stanisław Franciszek ppor./kpt. 1 VIII 1950–1 VIII 1951
Bryniarski Idzi Tadeusz ppor. 15 VII 1951–31 III 1955
Syposz Henryk Stanisław kpt. 20 X 1951–1 II 1953
Sikora Henryk Jan ppor. –31 I 1953
Świerczyński Aleksander Leon chor./por. 15 VIII 1953–31 VIII 1955
Rosowski Zygmunt Jan por. 1 IX 1954–1956
Budzyn Józef Teofil mjr 1 I–1 IV 1955
Kozera Roman Adam ppor./por. 1 XII 1955–31 XII 1956

Wydział IV „A”

Naczelnicy
Kasperski Aleksander Maksymilian por. 1 II 1946–
Michalik Stanisława Piotr por. p.o. 1 III 1947–15 I 1948
Szachtej Roman20 Władysław kpt. 1 VIII 1951–31 VII 1952
Zastępcy
Czerwiński Tadeusz N.N., Anna 1 I 1946–
Michalik Stanisława Piotr 1 II 1946–
Mikuła Jerzy Stanisław por. 1 IX 1951–1952

Wydział V

Naczelnicy
Kucharski Tadeusz Józef kpt. p.o. 28 IX 1945–1947
Kania Jan Franciszek chor./kpt. p.o. 15 VIII 1947–15 IX 1948

19
Zwolniony dyscyplinarnie.
20
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

170
Suszek Jerzy21 Saul por. p.o. 15 IX 1948–15 III 1949
Winiawski (Wajntraub) Leon Filip kpt. 15 III 1949–1 VIII 1950
Jeziorski Edward Józef kpt. 1 VIII 1950–15 I 1952
Szczepara Edward22 Michał ppor./por. p.o. 1 IV 1953–
–1 XI 1954
Radoszycki E. (imię nieznane) kpt. 1955
Opitek Stanisław Franciszek mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kazmierski (Kazimierski) 10 XI 1945–10 VIII 1946
Wacław
Kania Jan Franciszek chor./kpt. p.o. 15 XII 1947–15 IX 1948
Suszek Jerzy Saul por. 1 VI–15 IX 1948
Jeziorski Edward Józef por./kpt. 1 I 1949–1 VIII 1950
Wziątek Edmund Wacław por./kpt. 1 VIII 1950–1 XI 1951
Stankiewicz Czesław Karol ppor./por. 1 VI 1951–1 V 1953
Proszowski Stanisław Jan por. 15 VIII 1951–20 I 1952
Pikuła Lucjan Jan ppor. 1 IV 1952–31 I 1953
Szczepara Edward Michał ppor./por. 1 IV 1953–1 XI 1954
Zygmunt Eugeniusz Karol ppor. 15 VIII 1953–15 VII 1954
Szymik L. (imię nieznane) por. 1955
Pobrotyn Tadeusz Władysław por. 1 IV 1955–15 III 1956
Gocek Tadeusz Józef kpt. 1 II 1956–
Girek Dionizy Franciszek por. 1 VI–27 XII 1956

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Studencki Henryk Henryk ppor./por. 1 V 1946–1 VIII 1949
(Studniberg Chaim)23 (Hersz)
Skowyra Tadeusz Paweł kpt. 15 III 1950–15 IX 1952
Szarało Włodzimierz Benedykt kpt./mjr 15 IX 1952–1953
Zastępcy
Studencki Henryk Henryk 13 II 1945–30 IV 1946
(Studniberg Chaim) (Hersz)
Limanowski Alfred Władysław st. sierż. 1946
(Lerman Aron)24 (Srul)
Grodecki Tadeusz Edward chor. 1947
Kost Adolf Ambroży kpt. 1 III 1947–1 V 1950
Michalski Józef Franciszek por./kpt. 1 VI 1950–31 VIII 1954

21
Aresztowany i sądzony przez WSR Katowice.
22
Mianowany p.o. naczelnikiem, następnie zatwierdzony na stanowisku naczelnika.
23
Wydalony dyscyplinarnie.
24
Prawdopodobnie p.o. naczelnik.

171
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Ziarkowski Mieczysław Michał por. 10 I–1 VI 1952
Morel Salomon Chaim kpt. 15 VI 1953–31 V 1955
Mika Alojzy Augustyn por. 1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Myszor Mieczysława Franciszek p.o. 1 IX 1946–1 I 1947
Szymczyk Bolesław Henryk kpt. 1952–9 XI 1953
Paulukiewicz Tadeusz Józef kpt. 1 IV 1954–31 III 1955
Zastępcy
Bednarowicz Franciszek Franciszek 1946
Balsam Ignacy –1 III 1946
Boksenbaum Edmund (Eliasz) Maks ppor. p.o. 1 III–15 IX 1946
Osłoński Henryk Feliks chor./por. 1 X 1952–15 I 1954
Pobrotyn Tadeusz Władysław ppor./por. 1 II 1954–31 III 1955
Paulukiewicz Tadeusz Józef kpt. 1 IV 1954–

Wydział IX

Naczelnicy
Białas Henryk Józef kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Bobon Jerzy Franciszek ppor. 1 II 1953–
Budzyn Józef Teofil kpt. –15 VII 1953
Rosowski Zygmunt Jan ppor./por. 15 VII 1953–31 VIII 1954
Kozak Marian Bolesław kpt. 1 IV–31 XII 1955
Soczawa Stanisław Lucjan kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956

Wydział IX „G” (Górniczy)

Naczelnicy
Sikora Henryk Jan ppor./kpt. 1 II 1953–1 IX 1954
Budzyn Józef Teofil kpt./mjr 15 VII 1953–1954
Zastępcy
Bobon Jerzy Franciszek kpt. –1 IV 1955

Wydział IX „H” (Hutniczy)

Naczelnicy
Opitek Stanisław Franciszek kpt. 15 IV 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Brzytwa Stanisław Stanisław ppor./por. 1 IV 1953–1 IV 1955

172
Wydział Górniczo-Hutniczy

Naczelnicy
Wziątek Edmund Wacław kpt. 1 XI 1951–1952
Budzyn Józef Teofil mjr 1 IV 1955–
Zastępcy
Budzyn Józef Teofil por. 15 VII 1951–
Wziątek Edmund Wacław kpt. 1952
Wierczyński (Wiercigroch) Jan kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Alojzy25
Budzyn Józef Teofil mjr 1 IV 1955–
Rudolf Józef Józef kpt. 1 X 1955–1 IX 1956

Wydział X

Naczelnicy
Jeziorski Edward Józef mjr 15 I 1952–15 VII 1954
Trzęsimiech Wanda Józef por. 1 IV 1955–31 VIII 1956
Szopa Feliks Szczepan kpt. 1 IX–28 XI 1956
Zastępcy
Szopa Feliks Szczepan por./kpt. 15 I 1952–15 XI 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Pikuła Lucjan Jan por./kpt. 1 II 1953–31 III 1955
Zastępcy
Januszewski Ryszard Stanisław ppor. 1 II 1953–1 IV 1955

Wydział Miejski

Naczelnicy
Dyszy Wacław Stanisław por. 1 X 1948
Cyran Edward26 Franciszek por. 1 IV 1949–
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Syposz Henryk Stanisław mjr 1 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy – brak danych

25
Zmiana nazwiska w 1951 r.
26
Zmarł 10 X 1989 r.

173
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)
Naczelnicy
Kasperski Aleksander Maksymilian por. –1 IV 1946
Michalik Stanisława Piotr por. 1947
Cebo Kazimierz Feliks kpt./mjr 15 I 1948–1 I 1951
Bukar (Bik) Józef27 Antoni kpt./mjr 1 I 1951–15 IX 1953
Kac Markus Fiszel kpt./mjr 15 IX 1953–1 I 1957
Zastępcy
Czerwiński Tadeusz N.N., Anna –31 III 1946
Michalik Stanisława Piotr ppor. 1946–1 III 1947
Bukar (Bik) Józef Antoni por./kpt. 1 III 1947–31 XII 1950
Marzec Jerzy Mikołaj ppor. 15 VI–13 XII 1951
Janoszek Karol Karol kpt. 26 IX 1953–31 XII 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”


Naczelnicy
Sowiński Bolesław Herman por./kpt. p.o. 1946–1 II 1947
1 II 1947–1 V 1948
Buchacz Mieczysław Antoni 1 IV 1946–30 III 1947
Zakrocki Wincenty Władysław ppor./por. p.o. 20 IV 1948–1 VIII 1950
Pest Dawid Judek (Jutka) kpt. 1 X 1952–1 VI 1954
Szopa Feliks Szczepan kpt. 1954
Zastępcy
Buchacz Mieczysław Antoni 1 IV 1946–30 III 1947
Wiśniewski Mieczysław Michał chor. p.o. 1 III 1947–
Nalberski Stanisław Józef chor./ppor. 1 I 1948–15 VII 1949
Letmanowski Edward Karol ppor. 21 VI 1949–
Pest Dawid Judek por./kpt. p.o. 1 XI 1949–1 XI 1950
(Jutka) 1 XI 1950–1 X 1952
Forycki Stefan Franciszek kpt. 1 VI 1952–31 III 1955

Wydział „A”
Naczelnicy
Duda Michał Jakub ppor./por. p.o. 6 II 1946–1 X 1947
1 X 1947–22 X 1948
Cuber Marian28 Adam kpt. 1 VI 1949–30 XI 1952
Zelek Antoni Franciszek por./kpt. 15 XII 1952–31 III 1955

27
4 III 1950 r. zmienił nazwisko na Bukar.
28
Zwolniony dyscyplinarnie.

174
Zastępcy
Chojecki Aleksander29 Franciszek chor./ppor. 1 III 1947–30 XII 1948
Zelek Antoni Franciszek plut./por. p.o. 30 XII 1948–1 IX 1950
1 IX 1950–14 XII 1952
Odrzywołek August Wawrzyniec ppor. 1 V 1949–1 VIII 1950
Siuda Zygmunt Józef por./kpt. 15 VIII 1953–28 II 1955

Oddział/Wydział Cenzury Wojskowej

Naczelnicy
Skulski Mieczysław Józef chor. 1 VI 1945–
Zastępcy
Skulski Mieczysław Józef chor. 5 II–31 V 1945

Wydział Cenzury Zagranicznej

Naczelnicy
Skulski Mieczysław Józef chor. –1 V 1946

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Myszor Mieczysława Franciszek p.o. 1 I 1947–
Skulski Mieczysław Józef por. 1 I 1947–10 I 1948
Zelek Antoni Franciszek kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Grodecki Tadeusz30 Edward chor. 1 VIII 1946–1 III 1947
Jasińska Helena Abram ppor. p.o. 1947
Figiel Antoni Szczepan por./kpt. 1 IV–31 XII 1955
Plaszczyk Kazimierz Bolesław chor./kpt. 1 I–31 XII 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „Naczelnicy”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy
Bendek Antoni Stanisław mjr 1 III 1956–
Zastępcy
Kozak Marian Bolesław kpt. 1 I–31 XII 1956

29
Zwolniony w związku z aresztowaniem.
30
Zwolniony w związku z aresztowaniem.

175
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Inspektorat Kontroli
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności
Naczelnicy
Lipski Stefan kpt. p.o. 1 VII 1952–
Zieliński Lucjan Aleksander ppor./kpt. 15 XI 1952–28 XI 1956
Zastępcy
Zieliński Lucjan Aleksander ppor. 1 VI 1951–15 XI 1952
Lipski Stefan kpt. 1 VII 1952–
Olszewski Kazimierz Jan chor./por. 15 XI 1952–1955

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego


Naczelnicy
Ulewicz Kazimierz Stanisław kpt. 15 III 1949–1 IX 1952
Miądowicz (Miadowicz, Franciszek kpt. 1 IX 1952–1 V 1953
Miodowicz) Franciszek
Zastępcy
Mizera Tadeusz Franciszek por. 1 IX 1951–1 IV 1953
Kason (Kosson) Tadeusz Władysław por. 1 IV–1 XI 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa


Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP /Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny


Naczelnicy
Babecka Anna Antoni 1946
Ulewicz Kazimierz Stanisław ppor./por. 1 I 1948–15 III 1949
Opałko Leonarda Szymon por. 1 VI 1948–10 X 1951
Worobiec Jerzy Józef por. 1 XII 1951–28 II 1953
Brzoza Jerzy Zbigniew 1 XII 1951–1 III 1953
Mizera Tadeusz Franciszek por./kpt. 1 IV 1953–15 X 1954
Trzęsimiech Wanda Józef por. 15 X 1954–31 III 1955
Grela Zdzisław Bolesław por. 1 IV 1955–1 IX 1956
Trzęsimiech Wanda Józef por. 1 IX–28 XI 1956

176
Zastępcy
Opałko Leonarda Szymon ppor./por. 1 VI 1948–1 XI 1949
Brzoza Jerzy Zbigniew por. 1 II–1 XII 1951
Worobiec Jerzy Józef ppor./por. 1 II–1 XII 1951
Trzęsimiech Wanda Józef chor./ppor. 15 II 1953–15 X 1954
Badura Alojzy Stanisław ppor. 1 IX–30 XI 1956

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Sampolski Stefan Władysław chor./por. p.o. 6 II 1946–1 I 1949
1 I 1949–1 V 1950
Rojewski Ryszard Wincenty por./kpt. 1 X 1950–15 IV 1956
Caba Henryk Józef ppor. 15 IV 1956–
Zastępcy
Gwóźdź Władysław Franciszek ppor. 1 VI 1946–1 VII 1947
Rojewski Ryszard Wincenty chor./ppor. p.o. 1 X 1948–1 I 1949
1 I 1949–1 X 1950
Stonawski (Stanowski?) Leon Rudolf por. 1 XI 1953–31 XII 1954
Rojewski Ryszard Wincenty kpt. 7 XII 1954–28 XI 1956
Caba Henryk Józef ppor. 1 II 1955–15 IV 1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Przemysłowo-Ekonomiczny

Naczelnicy
Pazio Aleksander Edmund p.o. 28 IX 1945–1 II 1946

31
Zwolniony na własną prośbę.

177
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy
Naczelnicy
Wolski Witold 31
Józef 1 X 1945–5 VI 1946
Koziarski Wacław Ignacy 1 VI–11 IX 1946
Magdziarz Adam Piotr por./kpt. p.o. 1 X 1946–1 IX 1947
1 IX 1947–31 XII 1948
Nowak Klemens Józef mjr/ppłk 7 XII 1954–31 V 1956
Rojewski Ryszard Wincenty kpt. 15 IV–28 XI 1956
Grela Zdzisław Bolesław por. 1 IX 1956–
Zastępcy
Koziarski Wacław Ignacy 17 VII 1945–6 VI 1946
Magdziarz Adam Piotr por. 1 IV 1946–31 VIII 1947
Odrzywołek August Wawrzyniec chor./ppor. 1 IV 1947–1 II 1949
Małach Zygmunt Rafał ppor. –1 X 1950
Witek Edward Franciszek kpt. 31 XII 1954
Badura Alojzy Stanisław kpt. –31 I 1957
Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa
Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego
Naczelnicy
Szymczyk Bolesław Henryk por. 1 XII 1950–
Senyszyn Władysław Teodor por. 1954
Zastępcy
Stankiewicz Czesław Karol por. 1 V 1953–
Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego
Naczelnicy
Wisenberg (Wieselberg?) p.o. 1946
Jakub
Kos Henryk Mateusz st. sierż. 1 X 1954–
Zastępcy – brak danych
Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy
Jaros Edward Józef chor. 1954

178
Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Piekarczyk Władysław Franciszek ppor. –15 II 1952
Kwinta Marian Władysław por. 15 II 1952–1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Magner Mieczysław32 Antoni chor. –1 VI 1953
Zastępcy – brak danych

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Iwański Jerzy Mojżesz mjr 23 II 1945–1 VI 1948
Stachowiak Stanisław 1 IX 1948–
Stach Leon Maks mjr/ppłk 1 V 1949–1 VIII 1951
(Storch Werner Leon Dorn) (Maksymilian)
Łagan Jan Franciszek mjr/ppłk 1 V 1952–1954
Zastępcy
Kaczyński Ryszard (Henryk?) Wolf 1946
Stach Leon Maks mjr 1947–1 V 1949
(Storch Werner Leon Dorn) (Maksymilian)
Łukaszewicz Julian Paweł kpt. 1 II 1951–

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

32
Wydalony dyscyplinarnie.

179
Powiatowe i miejskie UBP/UBdsBP w województwie śląskim/katowickim/stalinogrodzkim
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Będzinie33

Kierownicy/szefowie
Kowalski Józef34 Piotr por./kpt. 1 II 1945–1 II 1946
Gajda Stefan Antoni ppor. p.o. 17 IV 1946–1 VIII 1947
1 VIII 1947–1 II 1948
Lasak Roman Marcin ppor./mjr p.o. 15 I 1948–1 I 1949
1 I–15 V 1949
Sawka Eustachy Jan por. 1 VII 1950–1 VI 1951
Syposz Henryk Stanisław por./kpt. 1 VI–20 X 1951
Panek Michał Stanisław por./kpt. 20 X 1951–15 VI 1953
Kulka Stanisław35 Piotr kpt. 15 VI 1953–1954
Syjota Władysław Ludwik kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Fink Marek Julian por. 1 II 1945–19 I 1946
(Finkienberg Mark) (Jura)
Jasiński Bronisław Antoni 1946
Rak Józef Józef p.o. 1 II 1946–1 II 1947
Budzyn Józef Teofil chor. p.o. 1947
Lasak Roman Marcin chor./ppor. p.o. 1 III 1947–15 I 1948
15 I 1948–1 I 1949
Najderski Zygmunt Konstanty chor. p.o. 1948
Witkowicz Zenon Michał chor./ppor. 1 III 1949–1 VIII 1950
Janoska Kazimierz Józef ppor./por. 1 I–15 XI 1951
Krauze Zdzisław Ludwik kpt. 15 XI 1951–1 VI 1953
Jarosiński Henryk Franciszek chor./ppor. 1 VII 1952–1 VI 1953
Rudolf Józef Józef por./kpt. 1 VIII 1953–1 IV 1955
Girek Dionizy Franciszek por. 1 IX 1953–31 III 1955
Szopa Feliks Szczepan kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956
Wojdas Eugeniusz Jan por. 1 IX–27 XII 1956

MUBP w Bielsku

Kierownicy/szefowie
Świderski Kazimierz 36
Bronisław ppor. 21 I 1945–1 II 1946

33
W 1945 r. istniały MUBP i PUBP, I 1946–1 XI 1947 UBP MiP, 1 XI 1947–1952 PUBP, 1952–1955 UBP MiP,
1955–1956 PUdsBP.
34
Od 12 I 1945 r. kierownik GO powiatu będzińskiego.
35
We wrześniu 1954 r. skierowany na dwuletni kurs aktywu kierowniczego MBP.
36
Początkowo jako kierownik GO powiatu bielskiego.

180
Zastępcy
Badylak Zdzisław Edward ppor. 10 X 1945–1 IV 1946

PUBP/PUdsBP w Bielsku/Bielsku-Białej37

Kierownicy/szefowie
Jóźwiak Władysław Dymitr ppor. 18 I 1945–
Łukasiewicz Kazimierz Karol por. p.o. 20 VII 1945–
Biegański Stanisław ppor./por. p.o. 1 II–1 VIII 1946
Torbus Jan Marceli ppor./kpt. p.o. 6 VI 1946–1 I 1948
1 I 1948–15 V 1949
Wypchał Stefan Wojciech ppor./por. 15 V 1949–1 VI 1950
Czapla Czesław Kazimierz ppor. 1 VI 1950–1 XII 1951
Nanuś (Nanus?) Marian Józef por./kpt. 1 XII 1951–1 XII 1953
Kubica Tadeusz Władysław ppor./kpt. 1 I 1954–31 III 1955
Kręgiel Stanisław Józef por./kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Sławek (imię nieznane) 1945
Łyczko Serafin Feliks p.o. 1–26 V 1946
Pająk Antoni Wojciech ppor. p.o. 1 XI 1947–31 V 1949
Wachełko Tadeusz Stanisław chor. p.o. 1949–1 II 1950
Stanisławek Szymon Józef ppor./por. 1 II 1950–1 XII 1951
Szymona Stanisław por. 1951
Kaczmarczyk Jan Józef ppor./por. 1 XII 1951–1 XII 1953
Korepta Witold Adam ppor. 15 XII 1952–30 IX 1954
Marek Edward 38
chor. p.o. 1954
Kowalski Czesław Józef chor./ppor. 1955–1956
Białas Jerzy Józef ppor. 1955–15 II 1956
Szamota Władysław Edward por. 15 II–27 XII 1956

MUBP/MUdsBP w Bytomiu39

Kierownicy/szefowie
Markowski Mirosław40 Adam 1945
Rewers Bolesław Stanisław por. 14 XII 1945–27 IV 1946
Pycia Józef Jan 4 II 1946–1 II 1947
Kasperski Aleksander Maksymilian por./kpt. 1 IV 1946–1 VII 1948

37
Na mocy rozkazu personalnego z 7 XI 1945 r. pracowników PUBP w Bielsku przeniesiono z datą 15 X
1945 r. do MUBP w Bielsku; I 1946–1 XI 1947 istniał UBP MiP, 1 XI 1947–1952 PUBP, 1952–1955 UBP MiP;
w 1950 r. połączono miasta Biała Krakowska i Bielsko.
38
Zwolniony dyscyplinarnie.
39
W 1945 r. istniał MUBP, I 1946–1 XI 1947 UBP MiP, 1 XI 1947–1952 PUBP, 1952–1955 UBP MiP,
1955 PUdsBP, 1955–1956 MUdsBP.
40
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

181
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Chmielnicki Naum Beniamin por. 1 VII 1948–1 IX 1949
Michalik Bolesław Kazimierz por. 1 IX 1949–1 XII 1950
Bereda Lucjan Tomasz ppor. 1 XII 1950–
Bartosz Roman Józef ppor. 1951–1952
Kozak Marian Bolesław por. 1 XI 1952–10 XI 1953
Zając Edward Adam ppor./kpt. 10 XI 1953–31 VIII 1955
Kowalik Apolinary 41
Franciszek por./kpt. 1 XII 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Prokopski Stefan Michał p.o. 15 IX 1945–1 II 1946
Czerwiński Tadeusz N.N., Anna chor. 1 IV–15 VII 1946
Basiak Eustachiusz Edward chor. p.o. 1 V 1947–1 X 1948
(Eustachy?)
Kulka Stanisław Piotr ppor./por. 1 XII 1950–20 X 1951
Kozak Marian Bolesław ppor./por. 15 XI 1951–1 XI 1952
Gorniak Teofil Andrzej ppor./por. 1 II 1953–15 VIII 1954
Polczyk Zygmunt Wilhelm chor./por. 1 IX 1953–31 I 1956
Kowalik Apolinary Franciszek por. 15 VIII 1954–1 XII 1955
Białas Jerzy Józef por. 15 II 1956–
Łuczak Zdzisław Walenty por. 15 II 1956–

MUBP/MUdsBP w Chorzowie

Kierownicy/szefowie
Markowski Mirosław Adam 1945
Pieszko Kazimierz 42
Kazimierz por. p.o. 21 I 1945–20 I 1946
Masternak Józef43 N.N., ppor. p.o. II–V 1945
Agnieszka p.o. 1 X 1945–
Kanarek Beniamin Ozjasz chor. 1 I–15 VII 1946
Rak Józef Józef chor./ppor. p.o. 1 II 1947–I 1948
Cyran Edward Franciszek por./kpt. 15 XII 1947–1 VI 1949
Nalberski Stanisław Józef ppor. 1949
Tracz Czesław Ignacy ppor. 1949–1 X 1950
Martyniak Feliks Feliks ppor./kpt. 1 X 1950–1 IV 1955
Cierpiał Ryszard Jan kpt. 15 IV–XII 1956

41
Nieoficjalnie obowiązki szefa urzędu pełnił od sierpnia 1955 r.
42
Najpierw jako kierownik GO w Chorzowie; od lutego do maja 1945 r. przebywał w szpitalu; zawieszony od
1 X 1945 r.
43
P.o. szef w czasie nieobecności szefa związanej z leczeniem szpitalnym, a następnie zawieszeniem dyscypli-
narnym.

182
Zastępcy
Masternak Józef N.N., ppor. 15 III–20 X 1945
Agnieszka
Odrzywołek August Wawrzyniec chor. 1 I 1946–1 IV 1947
Nalberski Stanisław Józef chor. 1947
Rak Józef Józef chor./ppor. 1 II 1947–I 1948
Pałys Kazimierz Wawrzyniec p.o. 1 III–15 IX 1947
Ptak Józef Wawrzyniec chor. p.o. 1948
Tracz Czesław Ignacy chor. 1 III–15 VII 1949
Nalberski Stanisław Józef ppor. 15 VII 1949–28 II 1950
Martyniak Feliks Feliks chor./ppor. 1 III–1 X 1950
Nanuś (Nanus?) Marian Józef ppor. 1 X 1950–1 VI 1951
Brzytwa Stanisław Stanisław ppor. 1 VI 1951–1 IV 1953
Krakowiak Edward Jan chor./ppor. 1 VII 1952–1 IV 1955
Kozak Jan Stanisław chor./ppor. 1 VII 1953–1955
Cierpiał Ryszard Jan por./kpt. 1 IV 1955–15 IV 1956
Grudziński Stanisław Jan ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Samborski Feliks Zygmunt por. 1 X 1955–27 XII 1956
Piskorz Władysław Ludwik por. 1 V–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Cieszynie

Kierownicy/szefowie
Pazio Aleksander44 Edmund 21 I 1945–
Siniawski Stanisław kpt. 1945–1946
Świderski Kazimierz Bronisław ppor. 1 II–30 VII 1946
Winiawski (Wajntraub) Leon Filip por./kpt. 1 VI 1946–15 III 1949
Kędziora Henryk Leon ppor. p.o. 1 III 1949–
Królikowski Władysław Czesław ppor./por. 1 IX 1950–1 VIII 1952
Kubica Tadeusz Władysław ppor. 1 XI 1952–1 I 1954
Kręgiel Stanisław Józef chor./por. 15 IV 1954–1 IV 1955
Gustab Ryszard Franciszek por./kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Wojarski Stanisław45 N.N., 4 VII–12 XI 1945
Bronisława
Kozioł Henryk46 Antoni st. sierż. –10 I 1946
Zawadzki Czesław47 Ignacy ppor. p.o. 10 I–8 VII 1946
Mrożek Stanisław Jan ppor. 15 VII 1946–1 VII 1948
Kędziora Henryk Leon st. sierż./ppor. 1 X 1948–1 III 1949

44
Kierownik GO powiatu cieszyńskiego.
45
Zwolniony; w późniejszych dokumentach UB czasem mylnie podawany jako Nowarski.
46
10 I 1946 r. zastrzelony w czasie akcji przeciwko podziemiu.
47
Zastrzelony w czasie akcji przeciwko podziemiu.

183
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Królikowski Władysław Czesław ppor. –1 IX 1950
Syjota Władysław Ludwik ppor. 1 X 1950–1 VI 1951
Kubica Tadeusz Władysław ppor. –1 XI 1952
Biernacki Mieczysław Mikołaj chor./ppor. 15 XII 1952–15 XI 1954
Gajek Mieczysław Wawrzyniec por. 15 XI 1954–1 I 1956
Krzyworzeka Wiesław Józef por. 1 X 1956–

PUBP/PUdsBP w Czeladzi48

Kierownicy/szefowie
Bereda Lucjan Tomasz 1945–
Zastępcy
Kowal Józef Franciszek chor. 9 II–10 IX 1945

MUBP w Częstochowie49

Kierownicy/szefowie
Dziadosz Władysław 50
Ludwik por./kpt. 12 I–10 IV 1945
Podłubny Wincenty51 Julian por. V–13 XI 1945
Korol Stanisław 52
Michał por. XI 1945–29 VI 1946
Borecki (Byk) Czesław Bronisław mjr/płk 3 IX 1946–1 XI 1947
Mozal Stanisław Władysław por. p.o. 1 X 1947–1 I 1948
Zastępcy
Musiał Stanisław I–III 1945
Andree (Andre) Edward Adolf 30 III 1945–
Zborowski Kazimierz –20 VII 1945
Brol Jan Antoni 8 VIII 1945–6 IX 1946
Jakóbczak Jan Stanisław por. XII 1945–IX 1946
Gawron Józef Tomasz 6 VIII–25 XI 1946
Mozal Stanisław Władysław por. –1 X 1947

PUBP/PUdsBP w Częstochowie53

Kierownicy/szefowie
Podłubny Wincenty54 Julian por. I 1945–
Dąbrowski (imię nieznane) por./kpt. 1948–1949

48
W 1946 r. włączony do UBP MiP w Będzinie.
49
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie kieleckim, następnie katowickim.
50
Kierownik GO; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
51
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
52
Zginął 29 VI 1946 r.
53
W XII 1945 r. nastąpiło połączenie PUBP i MUBP w Częstochowie pod nazwą MUBP; po przyłączeniu Czę-
stochowy do województwa katowickiego 1950–1952 istniał PUBP, 1952–1955 UBP MiP, 1955–1956 PUdsBP.
54
Kierownik GO.

184
Piwoński Stanisław Franciszek por./kpt. 1950–1951
Klikiewicz Antoni Antoni kpt. 1 IX 1952–
Krauze Zdzisław Ludwik kpt. 1 VI 1953–1955
Korepta Witold Adam por./kpt. 15 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Jakóbczak Jan Stanisław por. II–IV (V?) 1945
Gajda Jan Jan por. –1 II 1949
Piwoński Stanisław Franciszek por./kpt. 1950–1 IX 1952
Dziwirek Kazimierz Ludwik ppor. 15 XI 1951–30 IX 1954
Ostachowski Stanisław Jan chor./ppor. 1 VII 1952–15 III 1953
Kręgiel Stanisław Józef chor. 15 V 1953–15 IV 1954
Ostachowski Stanisław Jan ppor./por. 1 VI 1954–31 III 1955
Korepta Witold Adam ppor./por. 30 IX 1954–15 IV 1956
Nowak Antoni Ignacy por. 1 IV 1955–
Józefowski Mieczysław Jan por. 15 IV–31 XII 1956

MUBP w Dąbrowie Górniczej55

Kierownicy/szefowie
Rusinek Bronisław Michał p.o. 1 II–10 V 1945
Rak Józef Józef p.o. 1 II–8 VIII 1945
Łyczko Serafin Feliks p.o. 5 VIII 1945–1 II 1946
Przybylski Jan Henryk p.o. 10 I–15 VII 1946
Zastępcy
Bereda Lucjan Tomasz p.o. 3 VIII 1945–1 II 1946
Siudak Euzebiusz Jan chor. p.o. 5 II–22 XII 1946

PUBP/PUdsBP w Gliwicach56

Kierownicy/szefowie
Ogórek Bolesław Paweł ppor. p.o. 12 II–6 X 1945
Kubica Kazimierz57 Szymon kpt. p.o. 1945–25 I 1946
Michalik Bolesław Kazimierz chor. p.o. 1 I–15 VII 1946
Panek Stanisław 26 I 1946–
Kanarek Beniamin Ozjasz chor./ppor. p.o. 15 VII 1946–1 I 1948
Jasiński Bronisław Antoni por. p.o. 1949
Michalski Józef Franciszek por. 15 VII 1949–1 VI 1950
Szlęk Kazimierz Józef kpt. 1 VI 1950–1 IX 1952
Piwoński Stanisław Franciszek kpt. 1 IX 1952–1 XI 1953
Loska Kazimierz Karol ppor./kpt. 1 XI 1953–27 XII 1956

55
Istniał w latach 1945–1946; w 1946 r. wcielony do UBP MiP w Będzinie.
56
W 1945 r. istniał MUBP w Gliwicach, I 1946–1 XI 1947 UBP MiP, 1 XI 1947–1952 ponownie PUBP, 1952–1955
UBP MiP, od 1955 do 1956 PUdsBP.
57
Przeniesiony na szefa PUBP w Wałbrzychu.

185
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Ślęzak Władysław Piotr ppor. p.o. 6 XI 1945–10 I 1946
Jasiński Bronisław Antoni por. 26 II 1946–15 VII 1949
Syjota Władysław Ludwik chor./ppor. 15 II–1 X 1950
Kaczmarczyk Jan Józef chor. 1 X 1950–1 XII 1951
Szczepara Edward Michał chor./ppor. 1 XII 1951–1 IV 1953
Wrona Henryk Stefan ppor. 15 I 1953–15 VII 1954
Zborowski Marian Stanisław ppor./por. 1 XI 1953–1955
Puss Alfred Stanisław chor./por. 15 VII 1954–27 XII 1956
Bartosz Roman Józef kpt. 1 IV 1955–1 I 1956
Pokrzywiec Jan Miron por. 1 IX 1955–1 VII 1956
Nikiel Zygmunt Jan kpt. 1 VIII 1956–

PUBP/PUdsBP w Głubczycach58 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Grodkowie59 – zob. województwo opolskie

MUBP w Katowicach/MUdsBP w Stalinogrodzie60

Kierownicy/szefowie
Dąb (Domb) Józef p.o. –20 IV 1945
Syposz Henryk Stanisław mjr 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Grotte Józef Antoni por. 1946
(Roman Feliks) (Abram)
Danel Franciszek Wilhelm por. 1 IV 1955–
Dankowski Bolesław Ludwik kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956
Witkowski Henryk Stefan por. 15 X 1955–31 XII 1956

PUBP w Katowicach
(z siedzibą w Świętochłowicach)

Kierownicy/szefowie
Dąb (Domb) Józef61 21 I 1945–
Będlewski Józef Adam p.o. 15 III–31 XII 1945
Kowalski (imię nieznane) kpt. 1946
Pazio Aleksander Edmund por. 1 II–11 VI 1946
Szczepanik Jan Jan p.o. 1 V 1946–1 III 1947

58
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
59
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
60
W latach 1945–1946 MUBP, 1955–1956 MUdsBP.
61
Kierownik GO powiatu katowickiego.

186
Żmijewski Henryk62 Antoni ppor./por. 1 II 1947–15 VII 1948
Michalik Bolesław Kazimierz por. 1 III–1 IX 1949
Bereda Lucjan 63
Tomasz ppor. 1 IX 1949–31 I 1951
Klikiewicz Antoni Antoni por./kpt. 1951–1 IX 1952
Gustab Ryszard Franciszek ppor. 1953
Zastępcy
Smyczek Leon Franciszek 7 VIII 1945–1 I 1946
Grosse Beno Fischel 1 II–27 VIII 1946
(Dymant Benek)64
Michalik Bolesław Kazimierz chor./por. p.o. 1 II–1 VIII 1947
1 VIII 1947–1 III 1949
Gach Józef N.N., chor. 1 III–1 IX 1949
Apolonia
Gęborski Czesław Aleksander ppor. –1 IX 1950
Tracz Czesław Ignacy ppor./por. 1 X 1950–1 VI 1951
Nanuś (Nanus?) Marian Józef ppor. 1 VI–1 XII 1951
Jura Tadeusz Franciszek ppor. 1 XII 1951–1953

PUBP/PUdsBP w Kluczborku65 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Kłobucku66
Kierownicy/szefowie
Szota Julian Franciszek ppor. 1 XI 1952–15 VI 1953
Mazurek Ryszard Teofil chor./por. p.o. 15 VI 1953–1955
Gorniak Teofil Andrzej por. 1 X 1955–
Zastępcy
Szota Julian Franciszek ppor. 1 IX–1 XI 1952
Mazurek Ryszard Teofil chor. 15 XI 1952–
Suchoń Bernard Jan ppor. 15 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Koźlu67 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Lublińcu
Kierownicy/szefowie
Rajecki Wacław68 21 I 1945–
Siepietowski Władysław Jan por. 1 III 1945–1 II 1946

62
Zmarł 20 IV 2000 r. w Sosnowcu.
63
Zwolniony dyscyplinarnie, sprawa skierowana do sądu.
64
Zdezerterował.
65
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
66
Powiat powstał w 1952 r.
67
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
68
Kierownik GO powiatu lublinieckiego.

187
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Prokopski Stefan69 Michał p.o. 1 II–30 XII 1946
Bebłot Marian Władysław chor./por. p.o. 15 VII 1946–10 XI 1947
10 XI 1947–1 IX 1949
Chmielnicki Naum Beniamin por. 1 IX 1949–1 IX 1950
Gustab Ryszard Franciszek chor./ppor. p.o. 1 II–15 IX 1951
Rąp (Rap?) Mieczysław Stanisław ppor./por. 15 XII 1951–15 VI 1953
Szota Julian Franciszek ppor./por. 15 VI 1953–1 IV 1955
Dowgiało Feliks Józef por. 1 IV 1955–1 VII 1956
Pokrzywiec Jan Miron por./kpt. 1 VII–31 XII 1956
Zastępcy
Gwóźdź Czesław Dominik ppor. 15 VI–24 IX 1945
(Wilhelm)
Bielaszka Czesław p.o. –15 III 1946
Szymański Stanisław Piotr p.o. 1947
Gwóźdź Czesław Dominik ppor. –24 V 1946–X 1947
(Wilhelm)
Domagalik Edward Władysław plut. p.o. 1948
Gustab Ryszard Franciszek chor./ppor. 1 II–15 IX 1951
Czechowski Bolesław Władysław ppor. 15 XI 1951–1 XI 1952
Dowgiało Feliks Józef ppor./por. 15 XII 1952–1 IV 1955

MUBP w Mysłowicach70
Kierownicy/szefowie
Rewers Bolesław Stanisław por. 7 VII–14 XII 1945
Mały Kazimierz Józef ppor. 1 XI 1952–31 V 1954
Danel Franciszek Wilhelm por. 1 VI 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Mały Kazimierz Józef ppor. 1 IX–1 XI 1952
Suchoń Bernard Jan ppor. 1 IX 1952–15 XI 1954
Biernacki Mieczysław Mikołaj ppor. 15 XI 1954–31 III 1955

PUdsBP w Myszkowie71
Kierownicy/szefowie
Maj Mieczysław ppor. 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Niemodlinie72 – zob. województwo opolskie

69
Zawieszony 11 X 1946 r.
70
MUBP istniał 1945–1946 i 1952–1955.
71
Powiat powstał w 1955 r.
72
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.

188
MUBP w Nowym Bytomiu73

Kierownicy/szefowie
Olszewski Jan Piotr ppor./por. 1 XI 1952–1 IV 1955
Zastępcy
Olszewski Jan Piotr chor./ppor. 1 VIII–1 XI 1952
Cierpiał Ryszard Jan por. 15 V 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Nysie74 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Oleśnie75 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Opolu76 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Prudniku77 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Pszczynie

Kierownicy/szefowie
Wilk Jan 78
Wojciech ppor. 21 I 1945–15 IV 1946
Siepietowski Władysław Jan por. p.o. 1 II 1946–15 III 1947
Syposz Henryk Stanisław chor./por. 10 XI 1947–1 VI 1951
Syjota Władysław Ludwik ppor./por. 1 VI 1951–10 IX 1952
Sobkowiak Józef Ignacy por./kpt. 1 IX 1952–15 XI 1954
Panek Michał Stanisław kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Radoszewski Tadeusz Wacław bez stopnia 1 IV–15 VII 1946
Budzyn Józef Teofil chor./ppor. p.o. 1 III 1947–1 I 1948
Szumilas Bruno p.o. 1948
Kułak Seweryn Jan chor./ppor. 1 I 1950–30 XI 1951
Stanisławek Szymon Józef por. 1 XII 1951–1 I 1953
Otrębski Zbigniew Stanisław st. sierż./ppor. 15 XI 1952–28 II 1955
Pokrzywiec Jan Miron ppor. 1 VII 1953–1954

PUBP/PUdsBP w Raciborzu79 – zob. województwo opolskie

73
MUBP istniał 1952–1955.
74
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
75
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
76
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
77
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
78
Najpierw jako kierownik GO powiatu pszczyńskiego; zawieszony dyscyplinarnie 7 II 1946 r.
79
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.

189
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP w Rudzie Śląskiej80

Kierownicy/szefowie
Dankowski Bolesław Ludwik mjr 1952
Kowalski Stefan Bronisław ppor. p.o. 1 X 1952–
ppor./por. p.o. 1 X 1954–
Zastępcy
Mały Kazimierz Józef chor./ppor. 1 VII–1 IX 1952
Kowalski Stefan Bronisław ppor. 1 IX 1952–
Nowakowski Bolesław Franciszek chor./ppor. 15 IX 1952–1953
Kowalski Stefan Bronisław ppor. (?) 1 X 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Rybniku

Kierownicy/szefowie
Adamczyk Paweł81 Dominik ppor. 21 I–15 III 1945
Łobacz Władysław 82
III–31 VII 1945
Wróbel Marian Władysław p.o. 1 VIII 1945–1 VIII 1946
(Wajnberg Eliasz)83 (Abram)
Szlęk Kazimierz Józef ppor./por. p.o. 1 VIII 1946–1 XI 1947
1 XI 1947–1 VI 1950
Panek Michał Stanisław ppor./por. 1 VI 1950–20 X 1951
Kulka Stanisław Piotr por./kpt. 20 X 1951–1 VI 1953
Bartosz Roman Józef kpt. 1 IX 1953–1 IV 1955
Janoska Kazimierz Józef kpt. 1 V 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Kowal Józef Franciszek chor. 9 II–10 IX 1945
Sikora Marian Paweł ppor. 13 VIII 1945–17 IV 1946
Świergała Bogusław84 Piotr ppor. p.o. 16 II 1946–8 II 1947
Panek Michał Stanisław chor./ppor. p.o. 1 VII 1946–10 XI 1947
10 XI 1947–1 VI 1950
Gajek Jan Mieczysław ppor. 15 VIII 1950–15 X 1951
Osłoński Henryk Feliks st. sierż./chor. 1 II–1 X 1952
Marek Edward chor. 1953

80
Utworzony w 1952 r., istniał do 1 IV 1955 r. – został rozwiązany; pracownicy przeszli do służby w MUdsBP
w Chorzowie.
81
Kierownik GO; Rybnik został wyzwolony 26 III 1945 r., więc stanowisko piastował nominalnie.
82
Kierownik GO powiatu rybnickiego.
83
Aresztowany.
84
Zwolniony.

190
Bieniek Władysław Józef ppor. 15 I 1953–31 III 1955
Danel Franciszek Wilhelm ppor./por. 1 III 1953–1 VI 1954
Gorniak Teofil Andrzej por. 15 VIII 1954–1 X 1955
Danel Franciszek Wilhelm por. 1956

MUBP w Siemianowicach85

Kierownicy/szefowie
Mikulski Bolesław Piotr por./kpt. 10 IV–18 X 1945
Demczuk Mikołaj Maksymilian por./kpt. 1 V 1945–1 I 1946
Potempa (Potępa?) Józef Józef ppor. 15 X 1952–28 II 1955
Grudziński Stanisław86 Jan ppor. III 1955
Zastępcy
Potempa (Potępa?) Józef Józef chor./ppor. 1 VII–15 X 1952
Góra Bolesław Wawrzyniec ppor. 1953–31 III 1955

MUBP/MUdsBP w Sosnowcu

Kierownicy/szefowie
Demczuk Mikołaj87 Maksymilian kpt. 12 I–1 V 1945
Knieja Józef ppor. 1945
Będlewski Józef Adam p.o. 1 I–15 VII 1946
Pycia Stanisław Wincenty ppor. p.o. 15 VII 1946–18 IV 1947
Witkowski Julian Mieczysław chor./ppor. p.o. 1 XI 1947–1 X 1948
Szymczyk Bolesław Henryk ppor./por. 1 X 1948–1 XII 1950
Bartosik Józef Józef chor./por. p.o. 1 II 1951–1 V 1952
1 V 1952–9 XI 1953
Syjota Władysław Ludwik kpt. 1 XI 1953–1 IV 1955
Kowalski Edward Wojciech por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Kula Józef Michał p.o. 15 IX 1945–1 XI 1946
Stankiewicz Czesław Karol chor. p.o. 1 II 1947–
Ciurlik Zygmunt88 Wawrzyniec st. sierż./chor. p.o. 1 VII 1948–
–15 VI 1949
Samiec Zygmunt89 Stanisław ppor. 15 VI 1949–31 I 1951
Bartosik Józef Józef chor. 1 II 1951–

85
Istniał 1945–1946 i 1952–1955; 1946–1952 wcielony do PUBP w Katowicach.
86
Według rozkazów personalnych do 1 IV 1955 r. zastępca szefa MUBP w Świętochłowicach, a od 1 IV 1955 r.
zastępca szefa MUdsBP w Chorzowie. Jako szef MUBP w Siemianowicach pojawia się w dokumencie datowa-
nym 31 III 1955 r.
87
Kierownik GO w Sosnowcu; szef od 1 II 1945 r.
88
Zwolniony dyscyplinarnie.
89
Zwolniony dyscyplinarnie, sprawa skierowana do sądu.

191
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Mały Kazimierz Józef chor. 15 XI 1951–1953
Gajek Mieczysław Wawrzyniec chor./por. 1 VII 1952–15 XI 1954
Kowalski Edward Wojciech ppor./por. 15 XI 1952–1955
Stankiewicz Czesław Karol por./kpt. –25 III 1954
Szopa Feliks Szczepan kpt. 15 XI 1954–1 IV 1955
Szczepara Edward Michał por. 1 IV–1 IX 1955
Pobrotyn Tadeusz Władysław por. 15 III–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Strzelcach Opolskich90 – zob. województwo opolskie

MUBP w Szopienicach91

Kierownicy/szefowie
Dubiel Tadeusz Franciszek chor./por. p.o. 15 VII 1952–1 XI 1954
Szczepara Edward Michał por. 1 XI 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Olczyk Władysław92 Piotr 20 IV–10 IX 1945
Kaczorowski Tadeusz Władysław 1 VIII–15 XII 1945
Najderski Zygmunt Konstanty ppor. 1 VII 1952–1954
Dubiel Tadeusz Franciszek chor. 15 VII 1952–

MUBP w Świętochłowicach93

Kierownicy/szefowie
Wiecheć Bolesław Grzegorz ppor. II 1945–18 I 1946
Paulukiewicz Tadeusz Józef kpt. 1 XI 1952–20 I 1953
Gustab Ryszard Franciszek ppor./por. 20 I 1953–1 IV 1955
Gocek Tadeusz Józef 1955
Zastępcy
Jura Tadeusz Franciszek ppor. –1 V 1953
Grudziński Stanisław Jan ppor. 1 IX 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Tarnowskich Górach

Kierownicy/szefowie
Wójcik Stanisław94 21 I–13 VIII 1945
Michenko Karol 95
Stanisław ppor. 12 VI–11 X 1945

90
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
91
Istniał 1945–1946 i 1952–1955; 1946–1952 wcielony do PUBP w Katowicach.
92
Zwolniony.
93
Istniał 1945–1946, a następnie 1952–1955.
94
Najpierw jako kierownik GO powiatu tarnogórskiego.
95
Aresztowany i skazany na karę śmierci za nadużycia.

192
Napora Kazimierz96 Piotr p.o. 1 IX 1945–15 VII 1946
Zawadzki Stanisław Jan –27 XII 1946
Ciesielski Józef Stanisław por./kpt. p.o. 1 I–1 III 1949
1 III–1 X 1949
Cyran Edward Franciszek por./kpt. 15 X 1949–1 X 1950
Pendziński (Pędziński?) Józef por./kpt. 1 X 1950–1954
Bonifacy
Kazielski Tadeusz Andrzej ppor./por. 1 XI 1954–1 IV 1955
Szota Julian Franciszek por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Syposz Henryk Stanisław p.o. 2 VIII 1945–15 IV 1946
Wojtkowski Henryk Jan chor. p.o. 15 IV–15 VII 1946
Ciesielski Józef Stanisław por. 15 VII 1946–1 III 1949
Michalik Bolesław Kazimierz chor. p.o. 15 VII 1946–1 II 1947
Grzyb Aleksander Marceli chor. 15 XI 1947–1 X 1948
Pendziński (Pędziński?) Józef ppor. 1 III 1949–1 X 1950
Bonifacy
Rąp (Rap?) Mieczysław Stanisław ppor. 1 VI–15 XII 1951
Jedrusik Czesław Marcin chor. 15 XII 1952–1 III 1953
Kuryło Mieczysław Piotr ppor./por. 15 IV 1953–1955
Pobrotyn Tadeusz Władysław ppor. 1 VI 1953–1 II 1954
Pokrzywiec Jan Miron por. 1954
Miszta Eugeniusz Piotr ppor. –31 III 1955

PUdsBP w Tychach97

Kierownicy/szefowie
Wikliński Zygmunt 96
Roman kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Jasiński Jan Jan ppor./por. 1955–1956
Piskorz Władysław Ludwik por. 1 VIII 1955–1 V 1956

PUdsBP w Wodzisławiu Śląskim99

Kierownicy/szefowie
Sobkowiak Józef Ignacy kpt. 15 XI 1954–27 XII 1956
Zastępcy – brak danych

96
Od końca lat czterdziestych prokurator wojskowy.
97
Powiat powstał w 1954 r.
98
Jako kierownik urzędu występuje w dokumentach już od 31 XII 1954 r.
99
Powiat powstał w 1954 r.; Urząd istniał od 1954 r.

193
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP/MUdsBP w Zabrzu

Kierownicy/szefowie
Adamczyk Paweł Dominik ppor./por. p.o. 20 III 1945–1 II 1946
Demczuk Mikołaj100 Maksymilian por./kpt. p.o. 1 I 1946–1 II 1948
Rak Józef Józef ppor. I–1 VII 1948
Siemionka Władysław 1951
Rak Józef Józef kpt. –1 IX 1951
Paulukiewicz Tadeusz Józef por./kpt. 1 IX 1951–1 XI 1952
Dziekan Marian Bronisław por./kpt. 1 XI 1952–1 IV 1955
Martyniak Feliks Feliks kpt. 1 IV 1955–
Michalik Bolesław Kazimierz kpt. 1 XII 1955–31 XII 1956
Dziekan Marian Bronisław kpt. 1 IX–27 XII 1956
Zastępcy
Smyczek Leon Franciszek p.o. 1 I 1946–1 II 1947
Jachimowicz Michał Henryk ppor. –31 I 1946
(Hersz)
Szumański Stanisław Piotr p.o. 1 III–1 XI 1947
Romkiewicz Bronisław Leon p.o. 1 XI 1947–
Najderski Zygmunt Konstanty chor. 1 VII 1948–1 III 1949
Herod Józef Franciszek chor. 1 III–1 IX 1949
Paulukiewicz Tadeusz Józef chor./por. 1 II 1950–1 IX 1951
Lorenc (Lorens?) Stanisław Piotr chor./por. 1 VII 1952–28 II 1955
Gustab Ryszard Franciszek ppor. 1 IX 1952–20 I 1953
Michalik Bolesław Kazimierz por./kpt. 1 III 1953–1 XII 1955
Olszewski Jan Piotr por. 1 IV 1955–27 XII 1956
Kilka Alojzy N.N., Elżbieta chor. 1 XII 1955–31 XII 1956

MUBP w Zawierciu101

Kierownicy/szefowie – brak danych


Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Zawierciu

Kierownicy/szefowie
Siniawski Stanisław102 por. 12 I–18 III 1945
Jachimowicz Michał Henryk por. IV–VI 1945
(Hersz)

100
Aresztowany 18 I 1948 r. pod zarzutem współpracy z WiN i wkrótce zwolniony; zmarł w 1996 r. w Zabrzu.
101
Istniał tylko w 1945 r.
102
Najpierw jako kierownik GO powiatu zawierciańskiego.

194
Świerkot Jacek Jan ppor. p.o. 1 VII–12 XI 1945
Dubiński Kazimierz Michał p.o. 1945–1946
Proszowski Stanisław Jan por. p.o. 17 IV 1946–1 II 1947
Ziemliński Jan Adam ppor./kpt. p.o. 20 III 1947–1 III 1949
1 III 1949–1 II 1950
Grzyb Aleksander Marceli ppor. 1 II–1 IX 1950
Wikliński Zygmunt Roman ppor./kpt. 1 VI 1951–1 IV 1955
Brzytwa Stanisław Stanisław por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Napora Kazimierz Piotr 1 III–1 VIII 1945
Dubiński Kazimierz Michał 1 VIII 1945–23 II 1946
Ginter Stanisław Jan chor. 1 II 1946–1 II 1947
Tomalak Czesław Wincenty p.o. 1 II–1 V 1947
Ziemliński Jan Adam ppor./kpt. 20 III 1947–1 III 1949
Martela Zygmunt Szczepan chor. 1 IV–1 XI 1947
Pycia Stanisław Wincenty ppor. 16 IV 1948–1 IV 1949
Wikliński Zygmunt Roman chor./ppor. 15 V 1949–1 VI 1951
Kwećko Jan Michał por. 1 VI 1951–31 III 1955
Kubat Stanisław Stefan chor. 1955

Opracowanie: Wacław Dubiański, Adam Dziurok

195
WOJEWÓDZTWO KIELECKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Kielcach1

Kierownicy/szefowie
Duljasz Hipolit Antoni kpt. 22 VIII 1944–20 I 1945
(–15 I 1945?)
Wójcik Wacław 1945
Kornecki Adam Michał mjr 12 I–1 X 1945
(Kornhendler Dawid)2 (Moszek)
Szczepanik Kazimierz Paweł kpt./mjr p.o. 1 X 1945–12 VIII 1946
Sobczyński (Spychaj) Wincenty mjr 22 I–9 VII 1946
Władysław3
Tataj Jan4 Filip kpt./mjr 15 VII 1946–I 1947
Kołarz Longin 5
Stanisław kpt./ ppłk 5 III–31 VII 1947
Pluta Józef Michał mjr/ppłk 24 VII 1947–5 II 1950
Borecki (Byk) Czesław6 Bronisław mjr p.o. 5 II 1950–30 XI 1951
Andrzejewski Jerzy Antoni kpt./mjr 12 XI 1952–10 IX 1954
Nowak Stanisław Józef ppor. 1 XI 1953–
Piasecki Marian Izydor kpt. 15 VII 1954–
Wałach Stanisław Szczepan ppłk p.o. 1 XI 1954–1 XII 1955
1 XII 1955–22 XI 1956
Lasak Roman Marcin mjr p.o. 22 XI–31 XII 1956
Zastępcy
Wróblewski Borys (Bronisław)7 Jan por. 12 I 1945–
Sobczyński (Spychaj) Wincenty kpt./mjr 15 I–27 VI 1945
Władysław8
Szczepanik Kazimierz Paweł kpt./mjr p.o. 9 VIII–1 X 1945
1 X 1945–12 VIII 1946
Mucha Jan Józef kpt./mjr 1 VI 1946–4 IV 1949
Borecki (Byk) Czesław Bronisław mjr 1 III 1948–4 II 1950

1
Początkowo (do stycznia 1945 r.) siedziba WUBP w Kielcach mieściła się w Sandomierzu.
2
P.o. kierownika GO województwa kieleckiego; zdjęty dyscyplinarnie; w 1968 r. wyjechał do NRF; kilkakrot-
nie wystąpił w RWE; zmarł 3 VII 1986 r. we Frankfurcie nad Menem.
3
Absolwent tzw. Szkoły Aleksandrowskiej NKWD w Smoleńsku w 1941 r.; w latach sześćdziesiątych attaché
wojskowy ambasady PRL w Bułgarii; zmarł 2 X 1986 r. w Warszawie.
4
Zmarł 26 IX 1996 r. w Warszawie.
5
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; rozkaz personalny o mianowaniu z 13 II 1947 r.;
w 1952 r. wyjechał do ZSRR.
6
16 IV 1951 r. skierowany na półroczny kurs przeszkolenia politycznego aktywu kierowniczego MBP.
7
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
8
Zastępca kierownika GO.

196
Mądrzejowski Bronisław9 Julian kpt. 25 II 1950–30 V 1955
Andrzejewski Jerzy Antoni kpt./mjr 11 XII 1950–10 XI 1952
Wałach Stanisław Szczepan ppłk 1954–1955
(30 IV 1954–?)
Lasak Roman Marcin mjr 1 VI 1955–31 XII 1956
Szwagierczak Ryszard Stanisław mjr 1 X 1955–30 IX 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Domowski Adam (Aba)10 Szymon szer. 22 IX 1944–9 VIII 1945
(Szloma)
Kasprzyk Tadeusz11 chor. p.o. –25 II 1946
Kwaśniewski Mieczysław Berek kpt. p.o. 25 II–1 XI 1946
Maj Kazimierz Kazimierz ppor. p.o. 30 X 1946–31 XII 1947
Jesion Zenon Walenty por./kpt. 1 XI 1947–15 III 1949
Dębski Marian 12
Walenty por./kpt. 10 III 1949–19 I 1951
Czech Andrzej Józef kpt. 20 IX 1950–15 II 1953
Nowak Henryk Andrzej kpt. 15 II 1953–31 III 1955
Mruklik Teofil Jan kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Kwaśniewski Mieczysław Berek kpt. 2 XI 1945–25 II 1946
Maj Kazimierz Kazimierz ppor. 1 III 1947–
Wróblewska Eugenia Józef p.o. –23 IV 1947
Mansz Hieronim Ignacy ppor./por. 1 II–1 XI 1949
Chamerliński Hilary Tytus ppor./por. 1 II 1950–31 III 1951
Nowak Henryk Andrzej ppor. 1 VII 1952–14 II 1953
Oleszczuk Włodzimierz Leon por. 1 III–15 V 1953
Lipiński Henryk Jan chor./ppor. 1 XII 1953–1 IV 1955
Nowak Henryk Andrzej kpt. 1 IV 1955–

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Mucha Jan Józef kpt. 10 VIII 1945–1 VI 1946
Srokowski Marceli13 Józef kpt. 1 I 1946–
Wolniczek Stanisław 14
Wincenty por. p.o. 1 VII 1947–1 I 1948
kpt. 1 I 1948–1 I 1949

9
1 X–30 XI 1954 r. urlop zdrowotny.
10
W 1969 r. wyjechał do Szwecji.
11
Zwolniony ze służby „na własną prośbę”.
12
20 IX 1950 r. przeniesiony do dyspozycji dyrektora Departamentu Kadr.
13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
14
Zwolniony dyscyplinarnie.

197
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Mozal Stanisław Władysław kpt. 15 III 1949–15 IX 1951
Kosiarz Bogusław15 Jan por./kpt. 1 XI 1953–17 IX 1954
Zastępcy
Srokowski Marceli Józef kpt. 10 VIII 1945–15 IV 1946
(–1 I 1946?)
Wolniczek Stanisław Wincenty por. p.o. 1 VI 1946–30 VI 1947
Starzemski Stefan16 Władysław kpt. 1 IX 1950–15 IV 1952
Kosiarz Bogusław Jan por. 1 V 1951–31 X 1953
Nabiałek Ireneusz Wojciech por. 1 VI 1954–1 IV 1955

Wydział II

Naczelnicy
Duksztulski Benedykt 17
Ignacy por. 12 I 1945–
Błażejewski Kazimierz18 Bronisław p.o. 5 III 1945–1 VIII 1946
Hamera Jan Jan p.o. 1 VIII 1946–13 II 1947
Markiewicz Andrzej Jan chor. p.o. 13 VIII 1946–10 I 1948
10 I 1948–1 VIII 1950
Kiec Feliks Stanisław kpt. 15 IV 1951–1 V 1952
Szymoniak Edmund Franciszek ppor./por. p.o. 1 V 1952–15 VII 1953
Ragiel Jan19 Stefan mjr 1 VI 1954–30 III 1955
Sitek Antoni Józef kpt. 1 IV–1 VII 1955
Piechnik Czesław Władysław mjr 1 IX 1955–
Zastępcy
Markiewicz Andrzej Jan chor. 13 VIII 1946–10 I 1948
Kiec Feliks Stanisław kpt. 10 I 1948–14 IV 1951
Chustecki Jan Jan ppor./por. 15 IV 1952–31 III 1955
Szymoniak Edmund Franciszek ppor. 1 V 1952–15 VII 1953
Nabiałek Ireneusz Wojciech por. 1 IV 1955–

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Szymański Stefan Wacław mjr 1 V 1945–6 II 1946
Duda Władysław Józef kpt. 15 VII 1954–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

15
25 IX 1954 r. skierowany na dwuletni kurs oficerów BP.
16
16 IV 1951 r. odwołany i skierowany na półroczny kurs.
17
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
18
Zwolniony jako nienadający się do służby.
19
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

198
Wydział III

Naczelnicy
Pochodyła Franciszek Władysław p.o. 1 VI 1945–29 XI 1946
Mucha Jan 20
Józef kpt. 1 III–31 V 1946
Kiec Feliks Stanisław p.o. 13 VIII 1946–
Marczak (Martiuk) Bolesław21 Jan kpt. 1 XII 1947–14 XII 1949
Bykowski Tomasz22 Feliks kpt. 1 IV 1950–28 VI 1951
(–1 VII 1951?)
Jaskólski Józef23 Jan por./kpt. 15 X 1951–17 IX 1954
Piasecki Marian Izydor kpt. 15 VII 1954–1956
Zastępcy
Szymański Stefan Wacław mjr –10 VIII 1946
Kiec Feliks Stanisław 13 VIII 1946–10 I 1948
Mazur Józef Jan ppor./por. p.o. 1 XI 1947–1 III 1949
Siudeja Marian24 Walenty ppor. p.o. 1 III 1949–
–1 VII 1951
Duda Władysław Józef ppor./por./kpt. 15 X 1951–1955
Bielawski Jan Franciszek por./kpt. 15 VII 1954–1 IX 1956
Ziółek Wacław Roman kpt. 1 IX 1955–

Wydział IV

Naczelnicy
Głowacki Romuald 25
Stanisław ppor. p.o. 1 IX 1946–30 X 1947
(1 I 1946–?)
ppor./kpt. 1 XI 1947–17 IV 1950
Głuski Wiktor 26
Konstanty kpt. 1 XII 1950–1 XI 1953
Ciosek Tadeusz27 Józef por./kpt. 1 XI 1953–17 IX 1954
Sawicki Marian Franciszek kpt. 1 IX 1954–1 IX 1955
(1 VIII 1952–?)
Rupniewski Antoni Jan kpt. p.o. 1 XI 1955–
Jaskólski Józef Jan mjr –1 IX 1956
Staciewiński Jerzy Jan kpt. –31 XII 1956

20
Przyjęty na podstawie rozkazu z 19 IV 1946 r.
21
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
22
Zwolniony dyscyplinarnie.
23
25 IX 1954 r. skierowany na dwuletni kurs oficerów BP.
24
Zwolniony dyscyplinarnie.
25
18 IV 1950 r. odwołany z zajmowanego stanowiska i skierowany na półroczny kurs przeszkolenia polityczne-
go aktywu kierowniczego MBP.
26
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w 1992 r. w Gdańsku.
27
25 IX 1954 r. skierowany na dwuletni kurs oficerów BP.

199
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Piasecki Albin Izydor por. p.o. 1 I 1948–1 VIII 1949
Kołacz Marian Jan por. 6 VIII 1949–30 VI 1952
Ciosek Tadeusz Józef por. 15 VI 1952–31 X 1953
Sawicki Marian Franciszek kpt. 1 VIII 1952–1 II 1953
Sitek Antoni Józef kpt. 12 VIII 1953–31 VIII 1954
Rupniewski Antoni Jan kpt. 1 IX 1954–
Zaremba Mieczysław Bolesław kpt. 1 IV 1955–15 IX 1956

Wydział IV „A”

Naczelnicy
Kwasek Edmund28 Stanisław ppor./kpt. p.o. 21 II 1946–19 I 1948
(1 I 1946–)
Zastępcy – brak danych

Wydział V

Naczelnicy
Góralski Tadeusz Jan ppor. p.o. 1 I–30 V 1947
Filipiak Stanisław Antoni por./kpt. p.o. 15 V 1947–18 X 1948
Muszyński Wiktor29 Jerzy kpt. p.o. –1 XI 1948–6 XII 1951
Piasecki Marian Izydor kpt. p.o. –15 VII 1954
Zastępcy
Mareczko Stefan Franciszek chor. 1 I–23 VIII 1946
Terkowski Jan 1 IV 1946–
Filipiak Stanisław Antoni por./kpt. 15 V 1947–
Góralski Tadeusz Jan ppor. –30 V 1947
Machnicki Antoni Tomasz ppor. 1 VI 1948–1 V 1950
Muszyński Wiktor Jerzy por. 1 XI 1948–
Piątkowski Wacław Edmund por./kpt. 1 V 1950–30 VI 1951
Górski Jan30 Tadeusz kpt. 1 II–24 XI 1952
Wnuk Jan Jan por. 1 XII 1952–1 III 1953
Staciewiński Jerzy Jan kpt. 1 III 1953–
Piasecki Marian Izydor kpt. 15 VIII 1953–15 VII 1954
Bielawski Jan Franciszek por. 1 XII 1953–15 VII 1954
Lewandowski Jerzy Józef por. 17 XII 1953–

28
Zmarł 24 VI 2002 r. w Warszawie.
29
6 XII 1951 r. odwołany z zajmowanego stanowiska i skierowany na półroczny kurs aktywu kierowniczego
MBP.
30
24 XI 1952 r. skierowany na kurs aktywu kierowniczego MBP.

200
Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa
Naczelnicy
Zborowski Kazimierz31 Dawid p.o. 20 VII 1945–18 IV 1946
Opiłko (Opiłka?) Stefan Wincenty p.o. 24 IV 1946–15 VIII 1947
Basa Marcin Mikołaj chor. p.o. 1 X 1947–1 VI 1948
(–1 I 1949?)
Szarało Włodzimierz Benedykt kpt. 1 I 1949–20 XI 1951
Mazur Józef Jan por. 1 VI 1950–
p.o. 20 XI 1951–
Jakubowski Ignacy Wincenty 1 IX 1954–
Zastępcy
Basa Marcin Mikołaj ppor. 1 VI–31 XII 1948
Mazur Józef Jan por./kpt. 20 XI 1951–31 I 1954

Wydział VIII
Naczelnicy
Konarski Stefan32 Jan kpt. 1 I 1952–10 I 1953
Mruklik Teofil Jan kpt. 1 VIII 1953–1 VIII 1954
Zastępcy
Artemjew (Artiemow) Michał kpt. 5 IV 1946–
Władysław33
Mruklik Teofil Jan por./kpt. 1 I 1952–1 VIII 1953

Wydział IX
Naczelnicy
Sawicki Marian Franciszek kpt. 1 II 1953–1 IX 1954
(15 IX 1953–?)
Gawron Józef Tomasz kpt. 1 IV 1955–30 XI 1956
Zastępcy
Sawicki Marian Franciszek kpt. 1 II–15 IX 1953
Rupniewski Antoni Jan por./kpt. 1 IX 1953–
Chustecki Jan Jan por. 1 IV 1955–1 IX 1956

Wydział X
Naczelnicy
Zawadzki Feliks 34
Jan mjr 1 II 1952–8 XI 1953
Staciewiński Jerzy Jan kpt. 1 XII 1953–31 III 1955
Ragiel Jan Stefan mjr 1 IV 1955–28 XI 1956

31
Zdjęty ze stanowiska w związku z wszczętym dochodzeniem.
32
Zwolniony dyscyplinarnie.
33
Oficer sowiecki; w 1947 r. wyjechał do ZSRR.
34
Odwołany z zajmowanego stanowiska i skierowany na kurs aktywu kierowniczego MBP.

201
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Lewandowski Jerzy Józef por. 1 I 1953–30 XI 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Wnuk Jan Jan por. 1 III 1953–
Muszyński Wiktor Jerzy mjr 15 III 1953–1 IV 1955
Staciewiński Jerzy Jan kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956
Grabiwoda Tadeusz Stanisław kpt. 1 XI 1956–
Zastępcy
Wnuk Jan Jan por./kpt. 1 III 1953–1 IV 1955
Grabiwoda Tadeusz Stanisław kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956
Bielawski Jan Franciszek por. 1 IX 1956–

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Sitek Antoni Józef kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Zaremba Mieczysław Bolesław kpt. 1 X 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Kowalik Stanisław Władysław ppor./por. 1 VI 1948–1 XII 1951
Mączak (Monczak, Maczak) Jan kpt./mjr 1 XII 1951–1 IV 1955
Eugeniusz
Zastępcy
Mazur Józef Jan por. p.o. 1 III 1949–1 VI 1950
Murawski Stanisław35 Józef por. 1 VIII 1952–8 XI 1953
Wielgus Zygmunt Józef ppor./por. 1 II 1954–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Srokowski Marceli Józef kpt. 12 I 1945–
Kwasek Edmund Stanisław kpt. p.o. –20 I 1948

35
9 XI 1953 r. odwołany z zajmowanego stanowiska i skierowany na kurs aktywu kierowniczego MBP.

202
Sawicki Marian Franciszek por. p.o. 1 III 1949–1 I 1950
por./kpt. 1 I 1950–1 VIII 1952
Korzeniowski (Kocur) Józef 36
Adolf kpt. 1 VII 1953–1 IX 1954
Staciewiński Jerzy Jan kpt. 1 IV 1955–
Mielniczuk Bolesław Ludwik kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Sawicki Marian Franciszek ppor. p.o. 1 I 1948–
por. 1 III 1949–1 I 1950
Korzeniowski (Kocur) Józef Adolf ppor./kpt. 15 VI 1951–1 VII 1953
Szota Zenon Szczepan por. 1 VIII 1953–31 III 1955–

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Struski Antoni Ignacy chor./ppor. p.o. 1 X 1946–1 X 1947
Lindorf Józef Antoni por./kpt. p.o. 15 III 1949–30 IV 1954
kpt. 30 IV–30 VI 1954
Grabiwoda Tadeusz Stanisław kpt. 1 VIII 1954–31 III 1955
Zastępcy
Lechowski Stanisław Stefan ppor./por. p.o. 1 I 1948–15 III 1949
Lindorf Józef Antoni por. 15 III 1949–30 VI 1954
Grabiwoda Tadeusz Stanisław por./kpt. 1 III 1953–1 VIII 1954

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Szymsiak Zbigniew Józef 1 II–5 IV 1945
Papińska Jadwiga p.o. 8 III–15 XI 1945
Szczepański Franciszek –IV 1945–
Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Góralski Tadeusz 37
Jan ppor. 1 VI 1947–14 I 1948
Mączak (Monczak, Maczak) Jan mjr 1 IV 1955–
Eugeniusz
Zastępcy
Artemjew (Artiemow) Michał kpt. –15 VII 1947
Władysław
Wielgus Zygmunt Józef por. 1 IV 1955–

36
W 1953 r. zmienił nazwisko na Korzeniowski.
37
15 I 1948 r. przeniesiony na stanowisko naczelnika Wydziału VII Departamentu II MBP.

203
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności
Naczelnicy
Czech Andrzej Józef kpt./mjr 1 III 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Stępień Eugeniusz Piotr ppor./por./kpt. 1 II 1952–1 IV 1955

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego


Naczelnicy
Kowalik Kazimierz Władysław ppor./por. p.o. 1 VI 1948–10 I 1951
Rejment Władysław Andrzej por./kpt. p.o. 1 XII 1950–30 IX 1953
Zastępcy
Kowalik Kazimierz Władysław ppor. 1 VI 1948–10 I 1951
Rejment Władysław Andrzej por./kpt. p.o. 1 XII 1950–30 IX 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa
Naczelnicy
Dymczyk Mieczysław Andrzej ppor. 1 II 1951–31 VII 1954
Struzik Edmund Teofil ppor. –VI 1954–
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny


Naczelnicy
Odrobina Władysław38 Karol 22 IX 1944–19 X 1945

38
19 X 1945 r. – data rozkazu.

204
Mareczko Stefan Franciszek ppor./kpt. 15 V 1947–1 IV 1955
Mazur Stanisław Jan por. 1 IV–8 VII 1955
Zastępcy
Piasecki Marian Izydor kpt. 1 III 1951–9 VIII 1952
Mowny Edward 39
Józef chor./ppor. 1 IV 1954–31 III 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Bykowski Leon40 –1 II 1946
Zbróg Stanisław 29 III 1945–1 II 1946
Niekurzak Stefan Józef 1 II 1946–20 VIII 1947
Nowak Józef Bartłomiej sierż. 20 VIII 1947–1 XI 1953
Figura Bronisław Jan st. sierż. –VI 1954–
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Siemieniuch Ignacy 20 VI 1945 –15 I 1946
Pietras Stanisław –9 VIII 1945
Kocot Józef Wincenty ppor. p.o. 1 X 1945–30 IV 1947
Ilis Roman Franciszek chor. 1 VI 1947–6 I 1949
Stankowski Stanisław Michał por. –1 VIII 1952–
Zastępcy
Kochański Jan 1 VIII 1945–

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Dalach Felicja p.o. 3 V 1945–
Krzywicka Stanisława Franciszek chor. p.o. 1 V 1947–1 III 1949
Langenfeld Władysław Adolf 1 III–31 V 1949
(–30 VI 1949?)
Siankowski Józef Jan chor./ppor. 1 IV 1950–15 III 1954
Laskowski Jacek Stanisław ppor. p.o. 15 III 1954–
ppor./por. 1 XI 1954–
Zastępcy
Dalach Felicja –9 XI 1945
Kostowicz Jadwiga –1946–
Krzywicka Stanisława Franciszek chor. 1 V 1947–14 IV 1950

39
Przeszedł do pracy w KW PZPR w Kielcach.
40
Rozkaz z 7 III 1945 r.; zwolniony z powodu choroby.

205
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Laskowski Jacek Stanisław ppor. 1 IX 1953–
Król Jerzy Władysław st.sierż./chor. 15 III 1954–1 III 1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/
Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Pietras Stanisław 15 IX 1944–
Sołtyk Jan –VII 1946–
Pochodyła Franciszek 41
Władysław –29 XI 1946
Bejm Kazimierz Walerian ppor. 18 V 1947–
Moskalewicz Zygmunt Jan ppor. 1 VI 1947–30 IX 1950
Siemion Michał (Mowsza) Mendel kpt. 1 X 1950–1 III 1951
Pląder Edward42 Wawrzyniec ppor./por. 1 V 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Marecki Antoni43 Klemens chor. 1 II 1945–20 III 1946
Bejm Kazimierz Walerian 1 V 1946–18 V 1947
Będziak Władysław Franciszek p.o. 1 III–31 XII 1948
–1 V 1949
Pląder Edward Wawrzyniec chor./ppor. 1 XI 1950–
Sowiński Zdzisław Wacław chor./por. 1 XI 1950–
Cendrowicz Hieronim Józef chor. 1 VI 1953–
Pląder Edward Wawrzyniec por. 1 IV 1955–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Zalejski Jan Władysław ppor. 1 I 1949–30 XI 1952
Kanarski Stefan Jan por. 1 I 1951–
Pytlewski Janusz Władysław ppor. 1 XII 1952–

41
29 XI 1946 r. aresztowany.
42
1 X 1954 r. skierowany do dyspozycji szefa WUBP Kielce po zakończeniu kursu MON.
43
20 I 1946 r. delegowany do Centralnej Szkoły MBP.

206
Zastępcy
Baran Władysław Eliasz chor. 1 VII 1950–
Janas Jan Antoni ppor. 1 I 1954–

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Pierzchała Piotr Wincenty chor. 1 VII 1948–21 VII 1953
Zastępcy
Skowierzak Marian Stanisław chor. p.o. –1 IX 1947
1 IX 1947–1 X 1950

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Siankowski Józef Jan p.o. 1 I 1949–
Zastępcy
Siankowski Józef Jan p.o. –1 I 1949
Kaczor Aleksander Jan chor. 1 XI 1950–15 VII 1954–
Michałek Stanisław Jan por. 1 VII 1952–

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Stępniewski Stanisław Stanisław plut./por. XI 1950–9 VIII 1952
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Moskalewicz Zygmunt Jan ppor. –31 XII 1948
Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Michałek Stanisław Jan por. 1 XII 1950–30 VI 1952
Rzadkowska Anna Jan sierż. p.o. 1 VII 1952–1 XI 1953

207
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Sowiński Zdzisław44 Wacław chor. –30 IX 1949

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Kozłowski Czesław Stanisław mjr 1 V 1948–17 II 1950–
Stachowiak Stanisław Leon –15 VII 1949
Zastępcy – brak danych

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Balicki Janusz Stanisław 1 IX 1946–
Sedek Stanisław Wojciech por./kpt. 1 X 1947–28 II 1949
Rotter Jan Jan kpt./mjr 1 V 1949–1 V 1954
Szalecki Mieczysław Wincenty mjr/ppłk 1 V 1954–
Zastępcy
Balicki Janusz Stanisław 1 X 1947–
Szalecki Mieczysław45 Wincenty mjr 1 VII 1952–1 V 1954
Zapora-Kowalski Władysław46 Wojciech por. 1 VII 1952–

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielna Sekcja Socjalna

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie kieleckim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Będzinie47 – zob. województwo śląskie/katowickie/stalinogrodzkie

PUdsBP/Delegatura w Białobrzegach48

Kierownicy/szefowie
Świder Marian Józef por. 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

44
1 X 1949 r. odkomenderowany na Kurs Oficerskiej Szkoły Kwatermistrzostwa MON.
45
Zastępca ds. leczniczych.
46
Zastępca ds. administracyjnych.
47
Powiat do 24 II 1945 r. w województwie kieleckim, następnie śląskim/katowickim/stalinogrodzkim.
48
Powiat utworzono 1 I 1956 r.

208
PUBP/PUdsBP w Busku Zdroju49

Kierownicy/szefowie
Marzec Stanisław Kazimierz 1 XI 1944–31 XII 1945
Baran Bronisław 50
12 I–14 III 1945
Mozal Stanisław Władysław por. p.o. 20 X 1945–
2 XI 1945–31 VIII 1946
Brol Jan Antoni p.o. 6 IX 1946–30 IX 1947
Głuski Wiktor Konstanty por. 1 X 1947–
Tomala Andrzej Stanisław ppor. p.o. 1 IX 1948–2 I 1949
Machula Henryk Wawrzyniec por. 1 V 1949–1 II 1950
Ciosek Tadeusz Józef por. 1 II 1950–15 VI 1952
Grześków Franciszek Michał kpt. 1 IX 1952–30 IV 1955
Prokop Tadeusz Leon por. 1 IV 1955–
kpt. 1 III 1956
Zastępcy
Socha Bolesław 22 IX 1944–
Brol Jan Antoni 6 IX 1946–30 IX 1947
Sękiewicz Stanisław Józef ppor. 1 X 1947–30 V 1948
Machula Henryk Wawrzyniec ppor./por. 1 VI 1948–1 V 1949
Tomala Andrzej Stanisław ppor. 1 IX 1948–2 I 1949
Kowalik Władysław 51
Tomasz chor. 1 VI 1949–31 VIII 1950
Wojdała Tadeusz52 Antoni ppor./por. 1 VII 1952–23 V 1954
Prokop Tadeusz Leon por. 1 VII 1954–1 IV 1955
Rokicki Henryk Piotr ppor. 1 VIII 1955–

PUdsBP/Delegatura w Chmielniku53

Kierownicy/szefowie
Chmiel Zygmunt Stefan por. 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Częstochowie54 – zob. województwo śląskie/katowickie/stalinogrodzkie

PUBP w Iłży – zob. PUBP w Starachowicach

49
23 II 1948 r. zmieniono nazwę powiatu ze stopnickiego na buski.
50
Kierownik GO powiatu stopnickiego; aresztowany.
51
Zwolniony w związku z aresztowaniem i skierowaniem jego sprawy na drogę sądową.
52
Zginął 23 V 1954 r.
53
Powiat utworzono 1 I 1956 r.
54
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie kieleckim, następnie katowickim.

209
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Jędrzejowie

Kierownicy/szefowie
Grześków Franciszek55 Michał ppor. (?) 12 I–1 V 1945
Kiraga Marian Jan ppor. (?) p.o. 20 V 1945–31 VII 1946
Pronobis Józef Franciszek chor. 1 I–31 VIII 1946
Filipiak Stanisław Antoni por. 1 IX 1946–14 V 1947
Michałek Władysław Jan ppor. p.o. 15 V 1947–15 VI 1948
Wojtal Stefan Józef ppor./por. p.o. 15 VI 1948–30 V 1949
por. 1 VI–30 X 1949
Jaskólski Józef Jan chor./ppor. 1 II–15 IV 1950
Remsak Józef Andrzej ppor./por. p.o. 1 V 1950–10 VII 1951
Kołacz Marian Jan por. 1 VII 1952–15 I 1954
Teter Włodzimierz Stanisław por. 15 I 1954–1 IV 1955
Kusa Józef Ignacy chor./ppor./por. p.o. 1 IV–1 XII 1955
1 XII 1955–26 III 1956
Zastępcy
Piekarczyk Roman56 –1 VIII 1945
Filipiak Stanisław Antoni por. 15 IV 1947–
Michałek Władysław Jan ppor. 15 V 1947–15 VI 1948
Wojtal Stefan Józef ppor./por. 1 X 1947–30 V 1949
Jaskólski Józef Jan chor. 1 IX 1948–31 I 1950
Jarczyński Bogusław Klemens ppor./por. 1 II 1950–31 V 1952
(–1 VI 1952?)
Remsak Józef Andrzej ppor. 1 V 1950–10 VII 1951
Banach Roman Jan chor. 1 II 1952–1 X 1953
Kusa Józef Ignacy chor./ppor. 15 IV 1954–1 XII 1955
Dybilas Jan Tomasz ppor. 1 II 1956–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Kazimierzy Wielkiej57

Kierownicy/szefowie
Antonkiewicz Jan Maciej ppor. 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

55
Kierownik GO.
56
Zastępca kierownika GO.
57
Powiat utworzono 1 I 1956 r.

210
MUBP/MUdsBP w Kielcach

Kierownicy/szefowie
Borecki (Byk) Czesław Bronisław 25 I–27 VIII 1945
(–22 VIII 1945?)
Mazur Józef Jan p.o. 1 VI 1945–1 I 1946
Zastępcy
Mazur Józef Jan 26 V 1945–

PUBP/PUdsBP w Kielcach

Kierownicy/szefowie
Wójcik Wacław58 12 I 1945–
Brociek Józef 1 II–24 IV 1945–
Ratusiński Adolf 2 XI–1 XII 1945
Gajewski Tadeusz Jan por. p.o. 1 II 1946–15 VI 1947
Dąbrowski Władysław Antoni ppor./por. p.o. 1 IX–31 XII 1947
Kiraga Marian Jan por. p.o. 1 III 1948–28 II 1950
Machula Henryk59 Wawrzyniec por. 1 IV 1950–16 IV 1951
Krawczyk Stanisław Józef por./kpt. 1 IX 1952–1 IV 1955
Prokop Tadeusz 60
Leon por. –1 VII 1954
Sosnowski Jan61 Wawrzyniec ppor. –15 XII 1954
Nowak Stanisław Antoni kpt. 1 IV 1955–1 IV 1956
Zastępcy
Grynbaum (Grinbaum) Majer chor. 1 I–7 VIII 1946
Albert62
Piasecki Albin Izydor chor. p.o. 1 X 1946–31 XII 1947
Dąbrowski Władysław Antoni ppor./por. 1 IX–31 XII 1947
Rybak Henryk Stanisław chor. p.o. 15 I–31 VIII 1948
(–1 IX 1948?)
Kiraga Marian Jan por. 1 III 1948–28 II 1950
Sękiewicz Stanisław Józef ppor./kpt. 1 IX 1948–30 VIII 1954
Górka Jan63 Michał kpt. 1 II–10 IX 1952
Sosnowski Jan Wawrzyniec ppor. 1 XII 1954–
Rajca Stanisław Stanisław ppor. 1 IV 1955–1 IV 1956

58
Kierownik GO.
59
16 IV 1951 r. odwołany i skierowany na półroczny kurs.
60
Od 25 V 1954 r. zawieszony w wykonywaniu czynności służbowych.
61
15 XII 1954 r. wysłany na kurs rolny przy szkole partyjnej.
62
Zaginął.
63
Skierowany na roczny kurs przeszkolenia oficerów.

211
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Końskich64

Kierownicy/szefowie
Pajączkowski Bronisław 65
12 I 1945–
Czechowicz Bronisław66 15 I 1945–
Pluta Józef Michał kpt. 16 IV–23 VIII 1945
(–13 VIII 1945?)
Piętek (Piętka) Henryk Antoni por. 20 IX 1945–30 III 1947
(1 VIII 1945–?)
Wrocławski Antoni Józef por./kpt. 1 IV 1947–1 III 1951
Teter Włodzimierz Stanisław ppor./por. 1 IV 1951–15 I 1954
Nabiałczyk Stefan Ignacy por. 1 I 1954–
Pakuła Tadeusz Jan por. 1 VIII 1955–
Zastępcy
Piętek (Piętka) Henryk Antoni por. 1 III–19 IX 1945
(–1 VIII 1945?)
Jedynak Bonifacy Józef por. 1 II 1946–31 VIII 1948
Szumlak Józef Stanisław por. 1 IX 1948–1 II 1951
Olczyk Marian 67
Jan chor. 1 III–15 IX 1951
Fortuna Stefan68 Władysław ppor. 1 II–1 VI 1952
Suliga Stanisław Franciszek ppor. 15 IX 1952–31 III 1953
Nabiałczyk Stefan Ignacy por. 1 X 1953–14 I 1954
Grabczak Franciszek Stanisław por. 1 XII 1954–1 II 1956
Olczyk Marian Jan kpt. 1 IX 1956–

PUBP/PUdsBP w Kozienicach

Kierownicy/szefowie
Marszałek Franciszek69 12 I 1945–
Osiński Stefan 70
por. 8 II–27 III 1945
Pawelec Jan 27 III 1945–
Filipiak Stanisław Antoni ppor./por. 31 III 1945–31 VIII 1946
Machnicki Antoni Tomasz chor. p.o. 15 VIII 1946–30 IX 1947
Brol Jan Antoni ppor. p.o. 1 X 1947–31 VIII 1948

64
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie łódzkim, następnie kieleckim.
65
Kierownik GO.
66
Kierownik GO w Koninie.
67
15 IX 1951 r. skierowany do Centrum Wyszkolenia MBP.
68
1 VI 1952 r. zdjęty na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy.
69
Kierownik GO.
70
Zdezerterował i utworzył grupę podziemną podporządkowaną kpt. Władysławowi Melendzie ps. „Grab”
(Delegatura Sił Zbrojnych).

212
Brandenburg Edward Antoni ppor./por. p.o. 1 IX 1948–20 X 1949
Kanarski Stefan Jan por. 20 X 1949–31 XII 1950
Sitek Antoni 71
Józef por./kpt. 1 V 1951–24 XI 1952
Prokop Tadeusz Leon por./ppor. 1 IV 1953–25 V 1954
Bednarski Stanisław Jan chor./ppor./por. 1 XI 1954–26 III 1956
Zastępcy
Arendarski Leopold Tomasz 3 IV 1945–15 V 1946
Jaskólski Józef Jan chor. p.o. 1 IX 1946–1 IX 1947
1 IX 1947–31 VIII 1948
Brol Jan Antoni ppor. 1 X 1947–31 VIII 1948
Brandenburg Edward Antoni ppor./por. 1 IX 1948–20 X 1949
Rybak Henryk Stanisław chor. p.o. 1 IX 1948–15 X 1949
Ziółek Wacław Roman ppor./por. 1 II 1950–1 VIII 1951
Nabiałczyk Stefan72 Ignacy chor./ppor. 1 II–10 IX 1952
Bednarski Stanisław Jan chor./ppor. 10 IX 1952–31 X 1954
Talarski Jan Wincenty ppor. 1 IV 1955–

PUdsBP/Delegatura w Lipsku73

Kierownicy/szefowie
Radłowski Stefan Antoni ppor. 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Miechowie74 – zob. województwo krakowskie

PUBP/PUdsBP w Olkuszu75 – zob. województwo krakowskie

PUBP/PUdsBP w Opatowie – zob. PUBP w Ostrowcu Świętokrzyskim76

PUBP/PUdsBP w Opocznie77

Kierownicy/szefowie
Daniel Aleksander 78
Stanisław 12 I 1945–
Kuczyński Aleksander79 15 I 1945–
Szumlak Józef Stanisław por. 31 III–24 VIII 1945

71
Odwołany i skierowany na kurs aktywu kierowniczego MBP.
72
Przeniesiony na roczny kurs przeszkolenia oficerów BP.
73
Powiat utworzono w 1 I 1956 r.
74
Powiat do 26 II 1945 r. w województwie kieleckim, następnie krakowskim.
75
Powiat do 26 II 1945 r. w województwie kieleckim, następnie krakowskim.
76
Ze względu na duże wpływy komunistów w lokalnej społeczności w Ostrowcu Świętokrzyskim (przemysł
ciężki) PUBP w powiecie opatowskim zorganizowano w tym ośrodku miejskim.
77
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie łódzkim, następnie kieleckim.
78
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; kierownik GO w Opocznie.
79
Kierownik GO.

213
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Łojko Mikołaj80 Bazyli por. 23 VIII 1945–31 I 1946
Wrocławski Antoni Józef por. 1 II 1946–1 IV 1947
Kleczyk Tadeusz Antoni ppor./kpt. 1 IV 1947–1 XI 1949
Cieśla Antoni Walenty por./kpt. 1 I 1950–31 III 1952
Pastuszko Edward Antoni por./kpt. 1 IV 1952–1 IV 1955
Zastępcy
Wrocławski Antoni Józef chor./ppor. 28 IV 1945–1 II 1946
Kleczyk Tadeusz Antoni ppor. 14 VI 1946–1 IV 1947
Sujecki Józef Jan chor. p.o. 1 IV–31 X 1947
1 XI 1947–1 V 1948
Franaszek Jan ppor. 1 V 1949–10 II 1950
Trela Czesław Andrzej ppor. 1 IX 1952–31 X 1953
Staszowski Roman Florian st. sierż./chor. 15 I 1954–1 IV 1955
Wroniewski Mieczysław Jan chor./ppor. 1 IV 1955–1 IV 1956

PUBP/PUdsBP w Ostrowcu Świętokrzyskim

Kierownicy/szefowie
Pronobis Józef Franciszek chor. (?) 9 II–20 X 1945
Machnicki Antoni Tomasz p.o. 20 II 1945–
Góralski Tadeusz Jan p.o. 2 XI 1945–1 XI 1946
Kiraga Marian Jan chor./por. p.o. 1 VIII 1946–28 II 1948
Tomala Andrzej Stanisław ppor. p.o. 1 III–31 VIII 1948
Głuski Wiktor81 Konstanty por./kpt. 1 IX 1948–17 IV 1950
Pastuszko Edward Antoni ppor./por. 15 IX 1950–31 III 1952
Cieśla Antoni82 Walenty kpt. 1 IV 1952–1 III 1953
Górka Jan Michał kpt. 1 X 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Mozal Stanisław Władysław por. (?) 30 I–1 VII 1945
Siepietowski Władysław –24 IV 1945
Góralski Tadeusz Jan 6 VIII–24 IX 1945
Kiraga Marian Jan chor./por. 1 VIII 1946–28 II 1948
Tomala Andrzej Stanisław chor. 1 X 1947–31 VIII 1948
Michalski Feliks83 Franciszek ppor. 1 VI 1948–1949
Duda Józef 84
Józef ppor. 1 IV–15 IX 1951

80
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
81
18 IV 1950 r. skierowany na półroczny kurs przeszkolenia politycznego aktywu kierowniczego.
82
Zwolniony dyscyplinarnie.
83
31 VIII 1950 r. zwolniony z organów BP i przeniesiony do rezerwy MBP.
84
15 IX 1951 r. skierowany do Centrum Wyszkolenia MBP.

214
Szumlak Józef Stanisław por./kpt. 1 IX 1952–30 XI 1954
Lewandowski Jerzy Józef por. 1 XII 1954–1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP w Pińczowie

Kierownicy/szefowie
Kowalczuk Grzegorz85 Józef 12 I 1945–
Koza Jan 11 II–3 V 1945
Czajka Stefan86 kpt. p.o. 1 VI–10 X 1945
Pronobis Józef Franciszek chor. (?) 20 X 1945–1 I 1946
Nowak Stanisław Antoni chor. p.o. 1 VI 1946–30 IX 1947
Grześków Franciszek Michał por./kpt. p.o. 1 XI 1947–1 VI 1948
1 VI 1948–15 III 1949
Łapa Andrzej87 Andrzej chor./ppor. 15 VII–30 X 1949
Bogusz Tadeusz Jan por./kpt. 15 VIII 1950–1 VII 1952
Krawczyk Stanisław Józef por. 1 VII–31 VIII 1952
Olczyk Marian Jan por. 1 IX 1952–30 III 1953
Antonkiewicz Jan Maciej ppor./por. 15 X 1953–1 II 1956
Jeziorowski Stanisław Stanisław por. 1 II 1956–
Zastępcy
Borycki Marian88 Piotr 1 II–21 II 1945
Nowak Stanisław Antoni chor. 1 VI 1946–30 IX 1947
Dąbrowski Władysław Antoni por. 1 V–30 VIII 1947
Grześków Franciszek Michał por. 1 XI 1947–1 VI 1948
Piwoński Stanisław Franciszek ppor. 1 VI 1948–31 I 1949
Gajda Jan Jan por. 1 II–1 VIII 1949
Antonkiewicz Jan Maciej ppor. 1 IX 1952–15 X 1953
Jeziorowski Stanisław Stanisław ppor./por. 1 X 1953–1 II 1956

PUdsBP/Delegatura w Pionkach

Kierownicy/szefowie
Duda Józef Józef kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy – brak danych

PUdsBP/Delegatura w Przysusze89

Kierownicy/szefowie
Grabczak Franciszek Stanisław por. 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

85
Kierownik GO.
86
10 X 1945 r. zginął w wyniku nieostrożnego obchodzenia się z bronią.
87
20 VIII 1950 r. przeniesiony do dyspozycji Departamentu Kadr MBP.
88
Aresztowany.
89
Powiat utworzono 1 I 1956 r.

215
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP/MUd/BP w Radomiu

Kierownicy/szefowie
Konopko Henryk90 Bolesław ppor. 12 I 1945–
Borecki (Byk) Czesław Bronisław mjr 22 VIII 1945–31 VIII 1946
Pronobis Józef Franciszek chor. p.o. 1 IX 1946–
Zastępcy
Głowacki Romuald Stanisław ppor./por. 20 V 1945–
Mareczko Stefan Franciszek ppor. 23 VIII 1946–15 V 1947
Franczak (Frańczak) Tadeusz Piotr por. 1 V 1947–1949
Mruklik Teofil Jan por. –31 V 1951
Świder Marian 91
Józef por./kpt. 15 VI 1951–1 VII 1952
Szczerba Marian Stanisław por. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP/Delegatura nr 3/UBP MiP w Radomiu

Kierownicy/szefowie
Bulba Aleksander 92
12 I 1945–7 III 1946
Chruściński Stanisław 25 I–24 IV 1945
Głowacki Romuald Stanisław ppor./por. 20 V 1945–31 VIII 1946
Pronobis Józef Franciszek ppor. p.o. –31 XII 1947
Mozal Stanisław Władysław kpt. 1 I 1948–15 III 1949
Grześków Franciszek Michał por./kpt. 15 III 1949–1 IX 1952
Strzelczyński Eugeniusz Franciszek por./kpt. 1 IX 1952–1 IV 1955
Nowak Stanisław Józef por. 1 IV 1954–1 IX 1955
Krawczyk Stanisław Józef por./kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956
Bogusz Tadeusz Jan mjr 1 IX 1955–
Ciosek Tadeusz Józef kpt. 1 IX 1956–
Zastępcy
Mareczko Stefan Franciszek chor. 23 VIII 1946–15 V 1947
Franczak (Frańczak) Tadeusz Piotr chor. 1 V–31 XII 1947
Brandenburg Edward Antoni ppor. 1 I–31 VIII 1948
Mruklik Teofil Jan ppor./por. 1 IX 1948–31 V 1951
Świder Marian Józef por. 15 VI 1951–1 II 1956
Duda Józef Józef por. 1 IX 1952–1 IV 1953

90
Kierownik GO; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
91
Od 1 VII 1952 r. zastępca szefa UBP MiP Radom.
92
Kierownik GO.

216
Rokicki Henryk93 Piotr chor./ppor. 15 X 1953–15 XII 1954
Szczerba Marian Stanisław por. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP w Sandomierzu

Kierownicy/szefowie
Parlicki Roman94 22 IX–15 XII 1944
Bryła Józef 95
Paweł p.o. 20 XI 1944–1 III 1945
Głuski Wiktor Konstanty por. 1 V 1945–30 IX 1947
Woźniak Adam Józef chor. p.o. 1 X 1947–15 VII 1949
Łapa Andrzej Andrzej chor./ppor. 15 VII–30 X 1949
Wojtal Stefan Józef por. 1 XI 1949–8 XI 1950
Krawczyk Stanisław Józef por. 1 III 1951–30 VI 1952
Rupniewski Antoni Jan chor./ppor./por. 1 VII 1952–31 X 1953
Trela Czesław Andrzej ppor./por. 1 XI 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Słotwiński Alojzy sierż. 22 IX 1944–21 II 1945
Czajka Stefan 3 III–26 V 1945
Łapa Andrzej Andrzej chor. 1 X 1947–14 VII 1949
Woźniak Adam Józef chor. 1 X 1947–15 VII 1949
Krawczyk Stanisław Józef ppor./por. 1 II 1950–1 III 1951
Rupniewski Antoni Jan chor./ppor. 1 III 1951–1 VII 1952
Gościk Jan Józef ppor. 1 VIII 1952–1 IX 1953
Szewczyk Zdzisław Karol ppor. 1 X 1953–31 X 1954
Karasiński Edward Jan chor./ppor. 1 IV 1955–1 IV 1956

MUBP/MUdsBP/Delegatura nr 4 w Skarżysku-Kamiennej

Kierownicy/szefowie
Siewierski Eugeniusz 10 IV–14 XI 1945
Grześków Franciszek Michał ppor. (?) 1 V–20 X 1945
Niedziela Tadeusz96 Józef kpt. 1 IV–30 XI 1955
Zastępcy
Debniak (Dębniak) Czesław Walenty por. 1 IX 1955
Sosnowski Jan Wawrzyniec por. 1 IX 1955–

MUBP w Sosnowcu97 – zob. województwo śląskie/katowickie/stalinogrodzkie

93
15 XII 1954 r. skierowany na kurs rolny przy szkole partyjnej.
94
15 XII 1944 r. aresztowany za współpracę z AK.
95
Usunięty ze stanowiska w związku z aresztowaniem.
96
Wydalony ze służby w organach BP w związku ze skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego.
97
Sosnowiec do 24 II 1945 r. w województwie kieleckim, następnie śląskim/katowickim/stalinogrodzkim.

217
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Starachowicach98

Kierownicy/szefowie
Chomina Zbigniew 99
Adam chor. 12 I–9 VII 1945
Wójcik Zygmunt 27 III–24 IV 1945
Ryś Jan 28 V 1945–
Wolniczek Stanisław Wincenty por. p.o. 10 VII 1945–31 V 1946
Bykowski Tomasz Feliks por. p.o. 8 II 1946–1 X 1947
1 X 1947–30 III 1950
Jaskólski Józef Jan chor. 15 IV 1950–15 X 1951
Machula Henryk Wawrzyniec por./kpt. 1 XI 1951–1 IX 1952
Pawelec Kazimierz Jan ppor./kpt. 1 IX 1952–26 III 1956
Zastępcy
Andre (Andree) Edward Adolf ppor. 1 VII 1946–30 IX 1947
Walczyk Jan Franciszek p.o. 1 XII 1946–1 XI 1947
Franczak (Frańczak) Tadeusz Piotr chor./por. 1 I 1948–1 III 1953
Cieśla Antoni Walenty kpt. 1 III 1953–1 IV 1955
Dudkiewicz Stefan Stanisław kpt. 1 IV 1955–

PUdsBP/Delegatura w Staszowie100

Kierownicy/szefowie
Szewczyk Zdzisław Karol ppor./por. 1 XI 1954–1 IV 1955–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Szydłowcu101

Kierownicy/szefowie
Fijał (Fijoł) Lucjan Jan ppor./ por. 1 XI 1954–30 XI 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP we Włoszczowej

Kierownicy/szefowie
Bykowski Tomasz 102
Feliks chor. 12 I 1945–8 II 1946
Sułkowski Józef 28 II 1945–
Woźniak Adam Józef chor. p.o. 21 X 1946–30 X 1947

98
Do 19 VIII 1949 r. powiat iłżecki z siedzibą władz w Starachowicach Wierzbniku, następnie powiat staracho-
wicki z siedzibą w Starachowicach.
99
Kierownik GO; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; 31 III 1964 r. popełnił samobójstwo w budynku KW
MO w Olsztynie.
100
Powiat utworzono 11 VIII 1954 r.
101
Powiat utworzono w 1954 r.
102
Kierownik GO, od 20 I 1945 r. kierownik PUBP.

218
Walczyk Jan Franciszek p.o. 1 XII 1946–
Andre (Andree) Edward Adolf ppor./por. 1 X 1947–15 VIII 1950
Walczyk Jan Franciszek sierż. p.o. –1 XI 1947
Kosiarz Bogusław Jan ppor. 15 VIII 1950–30 IV 1951
Jarczyński Bogusław Klemens por. 20 VI–1 XII 1952
Prokop Tadeusz Leon ppor./por. 1 XII 1952–1 IV 1953
Walczyk Mieczysław Władysław por./kpt. 1 IV 1953–29 II 1956
Łata Władysław Łukasz por./kpt. 1 III 1956–
Zastępcy
Walczyk Jan Franciszek p.o. 1 XII 1946–1 XI 1947
Andre (Andree) Edward Adolf ppor. –1 X 1947
Piwoński Stanisław Franciszek ppor. p.o. 1 X 1947–31 V 1948
Sękiewicz Stanisław Józef ppor. 1 VI–31 VIII 1948
(–1 IX 1948?)
Kanarski Stefan Jan por. 15 V–20 X 1949
Pawelec Kazimierz103 Jan ppor. 1 VI 1950–15 IX 1951
(15 VI 1950–?)
Prokop Tadeusz Leon ppor. 1 II–1 XII 1952
Fijał (Fijoł) Lucjan Jan ppor. 1 X 1953–31 X 1954
Sosnowski Jan Wawrzyniec ppor. 15 VII 1955–
Debniak (Dębniak) Czesław Walenty por. 1 IX 1955–

PUBP/PUdsBP w Zawierciu104 – zob. województwo śląskie/katowickie/stalinogrodzkie

PUdsBP/Delegatura w Zwoleniu105

Kierownicy/szefowie
Sękiewicz Stanisław Józef kpt. 1 XI 1954–1 IV 1955–
Zastępcy – brak danych

Opracowanie: Bogusław Kopka, Grzegorz Majchrzak,


Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki, Jacek Żurek

103
15 IX 1951 r. skierowany do Centrum Wyszkolenia MBP.
104
Powiat do 24 II 1945 r. w województwie kieleckim, następnie śląskim/katowickim/stalinogrodzkim.
105
Powiat utworzono w 1954 r.

219
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
KOSZALIŃSKIE
Stopień 1
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Koszalinie
Kierownicy/szefowie
Siwanowicz Leonard2 Adolf ppłk 1 VI 1950–10 IX 1951
Małkiewicz Kazimierz Karol kpt. p.o. 10 IX 1951–6 I 1953
Imiołek-Śliwa Władysław3 Wincenty ppłk p.o. 1 VI 1953–20 V 1955
Cieślak Marian Władysław ppłk 20 V 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Małkiewicz Kazimierz Karol kpt. 4 XII 1950–5 I 1953
Imiołek-Śliwa Władysław Wincenty ppłk 1 XII 1952–31 V 1953
Jeżak Andrzej Wojciech kpt. p.o. 1 IX 1953–1 I 1955
1 I–15 XII 1955
Imiołek-Śliwa Władysław4 Wincenty ppłk 1 I–20 V 1955

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia


Naczelnicy
Uścinowski Mieczysław Mieczysław chor. p.o. 15 VI 1950–15 XII 1951
Tokarz Stanisław Antoni por./kpt. 1 III 1952–1 IV 1955
Jasiecki Bolesław Józef kpt. 1 V 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Piaskowska Władysława N.N., por. p.o. 15 VI 1950–15 IX 1951
Franciszka
Uścinowski Mieczysław Mieczysław por. 15 XII 1951–1 IV 1955
Tokarz Stanisław Antoni kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I
Naczelnicy
Wesołowski Kazimierz Józef kpt. p.o. 20 X 1950–1 II 1952
1 II 1952–1 VII 1955
Pindor Tadeusz Jan por. 1 IX 1955–31 VIII 1956
Pudło Aleksander Edward kpt. 1 IX–31 XII 1956
Zastępcy
Wesołowski Kazimierz Józef por. 20 X 1950–18 II 1952
Pindor Tadeusz Jan ppor./por. 1 IV 1953–1 IX 1955
Galant Bronisław Józef kpt. 1 II–28 XI 1956

1
Województwo koszalińskie zostało utworzone 28 VI 1950 r.
2
1 VI–20 VII 1950 r. szef delegatury MBP w Koszalinie.
3
Funkcję pełnił prawdopodobnie od stycznia 1953 r. Występował też jako Śliwa-Imiołek, w 1948 r. powrócił
do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r. w Warszawie.
4
Formalnie zastępca, w rzeczywistości p.o. szef.

220
Wydział II

Naczelnicy
Markiewicz Andrzej Jan por. 1 VIII 1950–29 XI 1952
Minnicki Jerzy Wincenty ppor./por. 15 VIII 1953–1 IV 1955
Ryba Józef Franciszek kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Minnicki Jerzy Wincenty ppor. 1 V 1952–15 VIII 1953
Nowak Franciszek Franciszek ppor. 1 VIII 1953–1 I 1954
Wyrębkiewicz Władysław Maciej por. 1 IV 1954–1 IV 1955

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Dąbrowski Tadeusz p.o. 14 IX 1945–
Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Burdziej Igor5 Jan kpt./mjr 1 XII 1951–28 XI 1956
Zastępcy
Burdziej Igor Jan por. 1 VIII 1950–1 XII 1951
Wilim Leonard Władysław ppor. 15 VII 1954–1 IV 1955
Zapłacki Zenon Antoni por. 1 IV–27 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Roszkowski Eugeniusz Ludwik kpt. 15 I 1951–15 IV 1953
Zawadzki Jan Wawrzyniec por. p.o. 1 I–1 IX 1954
Sokołowski Ewaryst Józef por. 1 IX 1954–1 IV 1955
Zawadzki Jan Wawrzyniec por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Białoboki Włodzimierz 6
Bazyli ppor./por. 1 VIII 1950–15 IX 1951
por. 1 IX 1952–
Zawadzki Jan Wawrzyniec ppor. 1 I–1 IX 1954
Sokołowski Ewaryst Józef por./kpt. 1 IV 1955–1 IX 1956

5
Od 1 VIII 1950 r. do 1 XII 1951 r. kierował wydziałem, pełniąc formalnie funkcję zastępcy; od 28 XI 1956 r.
do 1 XI 1961 r. kierował Wydziałem III KW MO w Koszalinie.
6
Faktycznie od 1 VIII 1950 r. do 15 I 1951 r. kierował wydziałem.

221
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wydział V
Naczelnicy
Szajak Gustaw Izaak ppor./por. 1 VIII–15 XI 1950
Kunicki Kazimierz Bolesław kpt. 15 XI 1950–24 XI 1952
Żurek Władysław7 Walenty ppor. p.o. 1 III 1953–1 VII 1954
Zastępcy
Srokowski Krzysztof Franciszek por. –20 IV 1952
Żurek Władysław Walenty chor./ppor. 1 V 1952–28 III 1953
Wilim Leonard8 Władysław ppor. 1 XI 1953–15 VII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa


Naczelnicy
Przybylski Władysław Stanisław ppor. p.o. 15 VIII 1950–15 X 1951
Kruk Stanisław kpt. 15 X 1951–1 VIII 1955
Zastępcy
Przybylski Władysław Stanisław ppor. 15 VIII 1950–15 X 1951
(–15 X 1954?)

Wydział VIII
Naczelnicy
Piszczek Kazimierz Szymon por. 29 III 1952–4 III 1953
Zastępcy – brak danych

Wydział Żeglugi Morskiej/Wydział VIII „A”


Naczelnicy
Bloch Franciszek9 Józef mjr 1 I–1 VIII 1951
Sokołowski Ewaryst Józef por. p.o. –1 X 1953
1 X 1953–1 IX 1954
Zastępcy
Piszczek Kazimierz Szymon por. 1 III–9 XI 1952
Osys Zygmunt Jan por. 1 X 1952–1 II 1953
Marcinkowski Zdzisław Antoni por. 1 II 1953–1 X 1954

Wydział IX
Naczelnicy
Wyrębkiewicz Władysław Maciej por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy – brak danych

7
Faktycznie kierował wydziałem od listopada 1952 r.
8
Faktycznie pełnił tę funkcję od października 1952 r.
9
Używał imienia Bogdan, które w rzeczywistości było pseudonimem z GL; 1 VIII 1951 r. zginął w przypadko-
wej strzelaninie między funkcjonariuszami UB.

222
Wydział X

Naczelnicy
Długosz Władysław10 Wincenty por. 1 II 1952–15 VI 1954
Zastępcy
Długosz Władysław Wincenty por. 1 II 1952–15 VI 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Śron Marian Jan por./kpt. 1 V 1953–1 IV 1955

Inspektorat Miejski

Naczelnicy
Zawadzki Jan Wawrzyniec brak danych
Zastępcy
Truchan Marian Szymon ppor. 1 I 1954–15 VII 1955

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Zawadzki Jan Wawrzyniec por. 1 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Białoboki Włodzimierz Bazyli por. 1 IX 1954–1 IV 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Ogonowski Walenty Konstanty chor./por. p.o. 15 VIII 1950–15 IX 1954
por. 15 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Przewoźniak Marian Jan ppor. 1 XII 1951–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Sitka Alfons Antoni kpt. 1 VIII 1950–31 I 1952
Szymański Bronisław Antoni por./kpt. 1 IX 1952–28 XI 1956
Zastępcy
Szymański Bronisław Antoni por. 15 XII 1951–1 IX 1952
(–31 XII 1952?)
Jaroszewski Jerzy ppor. 1 VI 1952–
Gruchała Zenon Stanisław ppor. 1 IV 1953–1 VII 1954
Cieślik Władysław Franciszek por. 1 IX 1954–27 XII 1956

10
W rzeczywistości zastępca, kierował wydziałem nie mając nominacji.

223
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Różański Kazimierz Bronisław kpt. 1 IX–31 XII 1950
Wrocławski Zdzisław Józef kpt. 1 I 1951–24 XI 1952
Ryba Józef Franciszek por./kpt. 1 IX 1953–31 III 1955
(1 I 1953–?)
Zastępcy
Ryba Józef Franciszek por. 1 I–1 IX 1953
Ściernicki Bolesław11 Michał kpt. 1 IX 1953–1 IV 1955

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Uścinowski Mieczysław Mieczysław por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Białoboki Włodzimierz Bazyli por. 1 IV 1955–1 I 1957

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy
Martelus Wiesław Ignacy chor./ppor. 1 IX 1952– IV 1956
Kolenda Mieczysław IV 1956–
Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy
Zubel Jan 1 I–1 IV 1956
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

11
Przez jakiś czasu używał przybranego nazwiska Ścierko.

224
Wydział Łączności

Naczelnicy
Konieczny Zenon Tomasz por./kpt. p.o. 7 IX 1950–1 IV 1955
kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Truchan Marian Szymon chor. 1 I 1954–15 VII 1955

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Wyrębkiewicz Władysław Maciej ppor. 26 VII 1951–1 I 1954

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Stachyra Józef Stanisław ppor. 15 VIII 1950–
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Wypych Józef Stanisław chor./ppor. 1 VIII 1953–1 IV 1956
Gritzman Paweł Herman por. 1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Borowski Władysław Julian por. p.o. 1 VIII 1950–1 VI 1953
1 VI 1953–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Szulc Antoni 1 IV–15 IX 1954
Korczak Stanisław 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Kobylański Zygmunt Paweł chor. 1 IX 1950–1 VII 1951
Jewdosiuk Jan Antoni chor. 1 VIII 1951–15 VII 1952
Szostak Michał Antoni ppor. 1 VIII 1952–1 VI 1953
Najda Stanisław Bazyli chor. 1 VI 1953–31 V 1954
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Hołub Jerzy Kazimierz chor. p.o. 1 V 1951–1 II 1952

225
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Dajek Franciszka Izrael bez stopnia 1 II 1952–1 XII 1954
Cichosz Antoni Antoni ppor. p.o. 7 XII 1954–1 IV 1955
ppor./por. 1 IV 1955–28 II 1957
Zastępcy
Cichosz Antoni Antoni ppor. 1 XI 1952–7 XII 1954
Hołub Jerzy Kazimierz ppor. 1 IV 1955–1 I 1957

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy
Gromadziński Bogdan sierż. p.o. 1 IX 1953–1 I 1954
Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy
Maciejewski Witold chor. 1 VIII 1953–1 I 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Korzeniowski Edward Jan por. p.o. 15 III 1952–1 II 1953
Gładysiak Bernard Franciszek por. 1 X 1953–28 XI 1956
Zastępcy
Frajermauer Szymon12 Gerszon ppor. 1 VI 1950–15 III 1952
(Henryk)
Korzeniowski Edward Jan por. 15 III 1952–1 II 1953
Gładysiak Bernard Franciszek ppor. 1 II–30 IX 1953
Gajos Jan Józef por. 1 X 1953–31 XII 1954

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Drożdż Stanisław Walenty chor. 1 VI 1950–31 I 1952
Lipowski Władysław Tadeusz ppor. 15 VII 1953–1 IV 1955
Zastępcy
Lipowski Władysław Tadeusz ppor. 1 X 1950–15 VII 1953

12
W 1953 r. zmienił nazwisko na Orłowski.

226
Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Brandwajman Boruch Bernard bez stopnia 1 XII 1950–29 II 1952
Adamski Franciszek Wojciech chor./ppor. 1 III 1952–1 IV 1955
Zastępcy
Obałek Zygmunt bez stopnia 1 XI 1954–

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Sochaczewski Paweł Jacek ppor. 1 VI 1950–1 IV 1955
Zastępcy
Truskawski (Trzuskowski) Józef 1 VI 1950–1 XI 1952
Henryk

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Walendzik Jerzy Jan kpr. 1 VI 1950–1 III 1952
Januszewski Henryk Bronisław st. sierż. 1 III 1952–25 V 1953
Graczkowski Feliks Józef ppor. 1 VI 1953–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Leszczyński Józef Mikołaj chor. 1 VI 1950–1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Gajos Jan Józef chor. 1 VI 1950–30 IX 1953

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Lisikiewicz Tadeusz Kazimierz kpt. 1 XII 1950–1 I 1955
Zastępcy – brak danych

227
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia
Dyrektorzy
Studzieniecki Zdzisław Józef mjr p.o. 1 VIII 1950–15 III 1954
Świątkowski Zbigniew por. 15 III–7 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny


Naczelnicy
Wołyński Edmund st. sierż. 1 I 1953–
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP


Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie koszalińskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Białogardzie13
Kierownicy/szefowie
Witczak Witold Józef bez stopnia p.o. 17 V–10 VI 1945
Krakowski Ludwik14 Jakub por. p.o. 10 VI 1945–1 V 1946
Dominiak Bronisław Antoni por. p.o. 1 V 1946–1 X 1947
1 X 1947–1 IX 1948
Wiśniewski Jan Antoni ppor. 1 IX 1948–31 XII 1949
Kapuściński Kazimierz N.N., chor./ppor. 1 I 1950–1 VIII 1951
Michalina
Chądzyński Władysław Stefan por. p.o. 1 VIII 1951–20 III 1952
Zawadzki Jan Wawrzyniec ppor./por. 1 VI 1952–1 I 1954
Nowak Franciszek Franciszek por. p.o. 1 I 1954–1 IV 1955
1 IV–1 IX 1955
Wygonowski Marian Józef ppor. 15 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Witczak Witold Józef bez stopnia 10 VI–29 VII 1945
Zając Zygmunt Stanisław VI 1945–

13
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
14
Zdezerterował 18 IV 1946 r.

228
Jakowiec Jan Piotr chor. 1 I–1 IV 1950
Nowicki Henryk Piotr ppor. 1 IV–1 VIII 1950
Chądzyński Władysław Stefan por. 1 VIII 1951–20 III 1952
Zawadzki Jan Wawrzyniec ppor. 20 III–12 IX 1952
Aniszkiewicz Jan Hilary chor./ppor. 15 IX 1952–1 XI 1954

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Bytowie15

Kierownicy/szefowie
Moliński Bronisław Szczepan p.o. 18 IV–1 VIII 1945
Redo Leonard Walenty ppor. 1 VIII–9 IX 1945
Połatyński Antoni chor. 9 XI 1945–26 I 1946
Stawicki Wincenty Jan chor. 27 I–30 IV 1946
Krawczyk Mikołaj Bazyli p.o. 1 V–1 VII 1946
Woronowski Henryk 2 VII–1 XII 1946
Szymonik Wacław Aleksy chor. p.o. 1 XII 1946–31 VII 1947
Hołodowski Józef Wacław chor. p.o. 1 VIII 1947–31 I 1948
chor./ppor. 31 I 1948–31 XII 1949
Tabor Kazimierz Paweł por. 1 I–1 IV 1950
Sikora Ludwik Antoni ppor. 1 IV–22 VIII 1950
Matusz Zygmunt Józef chor./ppor. p.o. 25 IX 1950–30 XI 1954
Klimkiewicz Jan Julian ppor. p.o. 1 XII 1954–1 IV 1955
1 IV 1955–XII 1956
Zastępcy
Szymonik Wacław Aleksy st. sierż./chor. 1 XII 1946–31 VII 1947
Hołodowski Józef Wacław chor./ppor. 1 VIII 1947–31 XII 1949
Matusz Zygmunt Józef chor. 25 IX 1950–
Leporowski Stanisław Leon chor./ppor. 15 XI 1952–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Człuchowie16

Kierownicy/szefowie
Witosławski Henryk p.o. 18 IV–29 V 1945
Dudek Wiktor 18 VI–19 XI 1945
Strzałka Kazimierz Mateusz ppor. p.o. 10 XII 1946–31 XII 1947
Brylski Zygmunt Józef ppor. p.o. 1 I 1948–31 XII 1949
Długosz Władysław Wincenty chor./ppor. p.o. 1 I–1 VIII 1950
1 VIII 1950–1 V 1951
Kaliszka Bronisław Antoni por. 1 X 1952–31 III 1955
Kurach Antoni Franciszek ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956

15
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
16
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.

229
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Kilanowski Władysław17 Władysław bez stopnia p.o. 23 X 1945–V 1946
Brylski Zygmunt Józef ppor. 1 I 1948–31 XII 1949
Rymkiewicz Piotr Antoni chor. 1 II–28 VI 1950
Kaliszka Bronisław Antoni ppor. 1 V 1951–1 X 1952
Wygonowski Marian Józef st. sierż./chor. 1 VI 1952–1 VIII 1953

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Drawsku18
Kierownicy/szefowie
Dąbrowski Jan Józef bez stopnia 17 V 1945–
Owczarek Bolesław Gabriel p.o. 30 I–31 V 1946
(–30 VII 1946?)
Andrysiak Kazimierz Klemens ppor. p.o. 11 VI 1946–15 IV 1947
Piękniewski Daniel Wojciech ppor./por. 10 IV–31 XII 1947
Wesołowski Kazimierz Józef ppor./por. p.o. 10 XII 1947–14 VI 1949
Kossakowski Roman Tomasz chor./por. p.o. 15 VI 1949–31 VII 1950
por. 1 VIII 1950–1 IX 1951
Ćmielowski Jan 2 IX 1951–1 II 1952
Kuczyński Franciszek Konstanty por. 1 II 1952–31 XII 1953
Kuberski Zygmunt Józef por. XII 1953–27 XII 1956
Zastępcy
Mydlarz Marek 23 VII 1945–
Dąbrowski Jan Józef III 1946–
Wesołowski Kazimierz Józef por. 1 I–14 VI 1949
Kossakowski Roman Tomasz chor. 1 VII 1949–31 III 1950
Żurek Władysław Walenty st. sierż./chor. 1 IV–28 VI 1950
Tylimoniuk Adam Bartłomiej ppor. 15 II 1951–
Witczak Witold Józef por. 1 IX 1952–15 II 1954
Molenda Ignacy Franciszek ppor. 15 IX 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Kołobrzegu19
Kierownicy/szefowie
Bednarek Edward Władysław p.o. 17 V 1945–2 II 1946
Godik Jerzy20 por.(?) 16 II–11 V 1946
Wiśniewski Jan Antoni chor./por. p.o. 1 III–31 VIII 1948
Stelmaszczuk Piotr Zachar ppor./kpt. 1 X 1948–1 VI 1952
(–1 VI 1950?)

17
Aresztowany w maju 1946 r.
18
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
19
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
20
Prawdopodobnie funkcję tę pełnił już wcześniej.

230
Starosta Bolesław Adam por. 15 II–1 V 1952
Tylimoniuk Adam Bartłomiej por. p.o. 1 X 1952–1 XII 1953
Latocha Wacław Kazimierz st. sierż. p.o. 1 XII 1953–15 XII 1954
ppor. 15 VIII 1955–1 VIII 1956
Starosta Bolesław Adam por./kpt. 1 VIII–31 XII 1956
Zastępcy
Kołodziejski Władysław Józef 17 V 1945–
Wiśniewski Jan Antoni chor./ppor. 1 III–31 VIII 1948
Kuźmicz Mikołaj Paweł ppor. 1 I 1950–1 V 1951
Tylimoniuk Adam Bartłomiej ppor. 15 II 1951–1 VI 1952
Kozłowski Mieczysław Karol chor. 1 VI 1952–20 IX 1954
Bierski Henryk Wincenty ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Koszalinie21

Kierownicy/szefowie
Kwiatkowski (imię nieznane) 1945
Pysiewicz Tadeusz Michał 4 XII 1945–15 II 1947
Józefiak Władysław p.o. –30 I 1946
Sawicki Stanisław Borys por. p.o. 26 VIII 1946–1 XI 1947
Roszkowski Eugeniusz Ludwik por. p.o. 1 XI 1947–31 I 1948
por./kpt. 31 I 1948–15 I 1951
Górecki Paweł Chaim ppor. 1 VI 1951–15 II 1952
(Zylberg Izrael)
Starosta Bolesław Adam por. 15 II 1952–1 XII 1954
Bednarek Henryk Franciszek por. p.o. 1 XII 1954–1 IV 1955
1 IV–1 IX 1955
Kielar Piotr Jan 1 XI 1955–13 XI 1956
Zastępcy
Babiński Stanisław Stanisław chor. 10 XII 1947–31 XII 1948
Polewka Mieczysław Andrzej ppor. 1 VI–31 VIII 1949
Górecki Paweł Chaim st. sierż./chor./ 15 XII 1949–1 VI 1951
(Zylberg Izrael) ppor.
Bączkowski Zdzisław Władysław chor. 1 VI 1952–1 II 1953
Kułak Leszek Józef chor./ppor. 1 X 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Miastku22

Kierownicy/szefowie
Leski Roman Roman ppor. p.o. 1 VIII 1945–1 VI 1947
Zaremba (Zaręba?) Bolesław ppor. p.o. 1 VI 1947–31 I 1948
Mieczysław ppor./por. 31 I–1 VIII 1948

21
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
22
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.

231
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wojcieszak Kazimierz Tomasz st. sierż./ppor. p.o. 1 VIII 1948–1 V 1951
Malinowski Zdzisław Roman chor. 1 V 1951–1 VIII 1953
Dymkowski Stanisław Wacław chor./ppor. 1 VIII 1953–30 IV 1955
Kifner Bronisław Bronisław por. 1 IV 1955–27 XII 1956
Zastępcy
Wojcieszak Kazimierz Tomasz st. sierż./chor. 1 VIII 1948–28 VI 1950
Irzykowski Feliks N.N., ppor. 1 IX 1950–1 XII 1951
Władysława
Dymkowski Stanisław Wacław chor. 15 IX 1952–1 VIII 1953
Kifner Bronisław Bronisław por. 1 XI 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Sławnie23

Kierownicy/szefowie
Klecha Adam Stanisław 17 V 1945–
Górski Kazimierz Walenty(?) 22 X 1945–22 II 1946
Pilipczuk Aleksander24 Michał por. p.o. 18 II–1 VII 1946
Złotogórski Wacław Józef ppor./por. p.o. 1 VII 1946–30 IX 1947
por./kpt. 1 X 1947–1 VIII 1948
Bloch Franciszek Józef kpt./mjr 1 VIII 1948–1 I 1951
Kuźmicz Mikołaj Paweł ppor./por. p.o. 1 V 1951–1 VI 1952
1 VI–1 IX 1952
Hryniewiecki Janusz Jan por. 1 IX 1952–10 VII 1954
Wilim Leonard Władysław ppor. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Bazan Michał Jan chor./ppor. p.o. 1 I–1 VIII 1950
ppor. 1 VIII 1950–1 VIII 1951
Kuźmicz Mikołaj Paweł ppor. 1 V 1951–1 VI 1952
Makuś Wiktor Jan sierż./chor. 1 VII 1952–1 XI 1953
Kuśmierkiewicz Kazimierz Aleksy ppor. 15 V 1954–

PUBP/PUdsBP w Słupsku25

Kierownicy/szefowie
Krakowski Ludwik Jakub por. p.o. 25 IV–10 VI 1945
Lasota Józef p.o. VII–IX 1945
Wysocki Adam Antoni bez stopnia 14 IX–27 XI 1945

23
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
24
Występuje też jako Aleksy Filipczuk.
25
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.

232
Makowski Jerzy ppor. XI 1945–26 VIII 1946
Chumek Tadeusz Aleksy ppor./por. p.o. 5 VIII 1946–15 IV 1947
Andrysiak Kazimierz Klemens ppor./por. p.o. 15 IV–30 IX 1947
por. 1 X 1947–1 IX 1948
Różański Kazimierz Bronisław por./kpt. 1 X 1948–31 VIII 1950
Chumek Tadeusz Aleksy por. 1 IX 1951–30 VI 1952
Kuźmicz Mikołaj Paweł por. 1 IX 1952–9 XI 1953
Żurek Władysław Walenty por./kpt. 1 VII 1954–27 XII 1955
Zastępcy
Zając Zygmunt Stanisław IV–VI 1945
Wysocki Adam Antoni VI–18 XI 1945
Biały Zygmunt Jan ppor. p.o. 1 I–1 IX 1946
Stawicki Wincenty Jan chor. p.o. 1 VIII 1947–31 XII 1949
Chwiałkowski Leon Roch ppor. p.o. 1 I–31 VII 1950
1 VIII 1950–
Zawadzki Jan Wawrzyniec chor. 1 IX 1951–20 III 1952
Nowacki Henryk Piotr por. 1 IX 1952–1 II 1954
Zimnowłocki Józef Michał por. p.o. 1 IX 1954–1 IV 1955
Dorynek Władysław Jan por. 1 IV 1955–1 IV 1956
Zimnowłocki Józef Michał por./kpt. 1 IV 1956–3 I 1957

PUBP/PUdsBP w Szczecinku26

Kierownicy/szefowie
Rutkowski Wacław Jakub 18 IV 1945–1 V 1946
Witosławski Henryk 29 V 1945–1946
Stefański Mieczysław Wacław ppor. 20 II–30 VI 1946
Brylski Zygmunt Józef chor./ppor. p.o. 11 IX 1946–1 I 1948
(12 IV 1946–31 XII 1947?)
Strzałka Kazimierz Mateusz ppor. 1 I–30 VIII 1948
Zaremba (Zaręba?) Bolesław por./kpt. 1 VIII 1948–1 VIII 1950
Mieczysław (–28 VI 1950?)
Achramowicz Stanisław Wincenty kpt. p.o. 15 VIII 1950–1 V 1951
Wilczek Ryszard Maciej ppor. 1 IX 1951–1 XI 1953
Makuś Wiktor Jan chor./por. 1 XI 1953–I 1957
Zastępcy
Boba Aleksander Józef st. sierż. III–18 IV 1945
Ettinger Filip Izaak chor. 1 II–10 XII 1946
Boba Aleksander Józef chor. p.o. 1 XII 1946–1 X 1947
1 X 1947–1 VII 1948

26
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.

233
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sikora Ludwik Antoni ppor. 15 VI–15 VII 1949
Szymczak Jan Adam chor./ppor. p.o. 15 VII–1 XII 1949
Kaliszka Bronisław Antoni ppor. p.o. 1 I–1 VIII 1950
1 VIII 1950–1 V 1951
Wilczek Ryszard Maciej ppor. 1 V–1 IX 1951
Dorynek Władysław Jan por. p.o. 1 IX 1951–1 IV 1955
por./kpt. 1 IV 1955–1 IV 1956
Kupski Zenon Antoni por. 1 IV–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Świdwinie27

Kierownicy/szefowie
Aniszkiewicz Jan Hilary ppor. p.o. 1 XI 1954–1 IV 1955
Molenda Ignacy Franciszek ppor. 1 IV 1955–XII 1956
Zastępcy
Aniszkiewicz Jan Hilary ppor. 1 XI 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Wałczu28

Kierownicy/szefowie
Szczepański Józef Jan p.o. 18 IV–17 V 1945
Kamiński Edward p.o. 17 V–15 IX 1945
Romiszewski Mieczysław Jan p.o. 15 IX 1945–31 VII 1946
Nowicki Henryk Piotr chor. 1 VIII 1946–1 IV 1947
Stelmaszczuk Piotr Zachar chor./ppor. p.o. 1 IV–1 X 1947
ppor. 1 X 1947–1 IX 1948
Chumek Tadeusz Aleksy por. p.o. 1 IX 1948–1 IX 1951
Godlewski Bronisław29 Witold ppor. 1 IX 1951–15 VII 1952
Ćmielowski Jan IV–28 VII 1952
Klimkiewicz Jan Julian chor. p.o. 15 VII 1952–1 XII 1954
Wątroba Henryk Jan por. 1 XII 1954–1 IX 1956
Koziar Eugeniusz Trofim kpt. 1 IX 1956–3 I 1957
Zastępcy
Szczepański Józef Jan 18 IV–16 V 1945
Kamiński Edward p.o. 17 V 1945–
Stelmaszczuk Piotr Zachar chor. p.o. 1 VI 1946–31 III 1947
1 IV–9 X 1947
Romiszewski Mieczysław Jan p.o. –31 VII 1946

27
Powiat utworzony 11 VIII 1954 r.
28
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
29
1 II 1952 r. zawieszony w czynnościach.

234
Nowicki Henryk Piotr chor. p.o. 1 VIII 1946–1 IV 1947
Chumek Tadeusz Aleksy por. p.o. 1 V 1948–1 VIII 1950
1 VIII 1950–1 IX 1951
Klimkiewicz Jan Julian ppor. 15 VII 1952–1 XII 1954
Bobrowicz Stanisław Stefan ppor. 1 XII 1952–15 IV 1954
Kurach Antoni Franciszek ppor. 1 XII 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Złotowie30

Kierownicy/szefowie
Cielma Mieczysław ppor. p.o. 18 IV–16 V 1945
Obuchowicz Czesław Michał p.o. 17 V–20 XII 1945
Popławski Teodor Adam p.o. –10 II 1946
Chrapkowski Stefan Jan chor. p.o. 23 III 1946–31 VII 1947
Kuchiwczak Michał31 Jan por. p.o. 1 VIII 1947–1 V 1948
1 V 1948–1 V 1949
Jakowiec Jan Piotr p.o. 1 V–30 VI 1949
Godlewski Bronisław Witold ppor. p.o. 1 VII 1949–28 VI 1950
(Witalis) 1 VIII 1950–1 IX 1951
Wątroba Henryk Jan kpt. p.o. 1 IX 1951–1 VI 1952
1 VI 1952–1 XII 1954
Starosta Bolesław Adam por. 1 XII 1954–1 VIII 1956
(1 IV 1955–?)
Piekarski Stanisław Władysław 1 VIII 1956–
Zastępcy
Lebiedziński Mikołaj Eliasz VII 1945–I 1946
Dawidowicz Antoni Józef p.o. 18 III–30 IV 1947
Kuchiwczak Michał Jan por. 1 VIII 1947–1 V 1949
Godlewski Bronisław Witold ppor. 1 VII–31 XII 1949
(Witalis)
Chądzyński Władysław Stefan ppor. p.o. 1 I–1 VIII 1950
1 VIII 1950–1 VIII 1951
Wątroba Henryk Jan kpt. 1 IX 1951–1 VI 1952
Kułak Leszek Józef st. sierż./chor. 1 VI–10 IX 1952
Proć Mikoła Jakub chor. 1 I 1953–
(–1 IV 1955–?)

Opracowanie: Igor Hałagida

30
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
31
Zwolniony dyscyplinarnie, skazany na 9 miesięcy więzienia przez WSR w Szczecinie.

235
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
KRAKOWSKIE
Stopień
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Krakowie

Kierownicy/szefowie
Imiołek-Śliwa Władysław 1
Wincenty kpt./mjr p.o. 13 I–4 IV 1945
Bielecki (Frey) Jan2 Wacław mjr/ppłk 4 IV 1945–10 X 1946
Olkowski Jan Mikołaj kpt./mjr 25 VIII 1946–12 X 1948
Duda Teodor3 Filip płk 16 X 1948–22 II 1950
Łanin Grzegorz Bazyli ppłk 23 II 1950–30 XI 1953
Stypczyński Lutosław Czesław mjr 1 XII 1953–31 XII 1955
Filipiak Stanisław4 Antoni ppłk 1 I–27 XI 1956
Koperek (Koperek-Marecki) N.N., mjr p.o. 28 XI–31 XII 1956
Józef5 Seweryna
Zastępcy
Gorliński Jan (Monderer- Dawid ppor./por. 15 V 1945–5 I 1946
-Lamensdorf Cezary)
Suchecki Mieczysław Dionizy por. p.o. 15 I–27 V 1946
Franaś Władysław Tomasz por. p.o. 27 V 1946–31 V 1947
Olkowski Jan Mikołaj kpt. 27 V–24 VIII 1946
Koton Eliasz6 Zygmunt mjr 1 X 1946
Światło Józef Gabriel mjr 25 X 1946–30 IX 1948
(Fleischfarb Izaak)7
Strzałka Stanisław8 Mateusz por. 1 II 1948–
Schönborn Ludwik9 Jerzy kpt. 15 III 1949–28 II 1950
Szlachcic Franciszek Jan mjr 1 V 1949–31 V 1950
Kaszkur Witold Józef por./kpt./mjr 4 XII 1950–31 VII 1955
Stypczyński Lutosław Czesław mjr 12 XI 1952–30 XI 1953
Łobaszewski Jan Jan kpt. 1 VII 1954–30 VI 1956
Gliński Zygmunt Józef kpt. 1 IX 1955–31 XII 1956
Koperek (Koperek-Marecki) N.N., mjr 1 X–31 XII 1956
Józef Seweryna

1
Występował też jako Śliwa-Imiołek, w 1948 r. powrócił do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r.
w Warszawie.
2
Od 25 VIII 1946 r. urlopowany; w 1956 r. Jan Frey-Bielecki.
3
Zmarł 15 VI 1986 r. w Warszawie.
4
Urzędował do 30 XI 1956 r.
5
Rozkaz z 1 XII 1956 r.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; rozkaz o nominacji anulowany.
7
5 XII 1953 r. zbiegł za granicę.
8
16 VI 1948 r. anulowano rozkaz o nominacji.
9
Major tytularny; od 7 XI 1949 r. w dyspozycji Romana Romkowskiego (delegacja) zmarł 1 VII 1990 r. w Rze-
szowie.

236
Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Buda Andrzej Kacper bez stopnia/ppor. 13 I–7 VI 1945
Brandszaft Maria Szymon bez stopnia/chor. p.o. 5 V 1945–20 V 1946
Skowronek Józef Józef bez stopnia/ p.o. 20 V–17 IX 1946
ppor.
Pękała Wilhelm Rudolf ppor./kpt. 9 IX 1946–13 IV 1951
Trepa Eugeniusz10 Stanisław por. p.o. 14 IV–31 XII 1951
Ćwik Jan Antoni kpt. p.o. 1 I 1952–31 I 1953
Pająk Eugeniusz Jan por./kpt. p.o. 1 VII 1953–1 III 1954
kpt. 1 III 1954–31 III 1955
Szumski Antoni Bazyli mjr 1 V 1955–31 I 1957
Zastępcy
Korbas Mieczysław11 Feliks 5 II–12 VI 1945
Stawarczyk Stefan Jan 7 VI–25 VIII 1945
Farb Adam Dawid por. 20 V 1946–31 V 1948
Legomska Bronisława Chaim ppor./por. 10 V 1948–31 XII 1949
Ćwik Jan Antoni por./kpt. 1 X 1950–31 XII 1951
Pęchalski Aleksander Franciszek kpt. 1 X 1951–31 VII 1954
Pająk Eugeniusz Jan por./kpt. 1 VI 1952–28 II 1954
Książek Roman Stanisław por./kpt. 15 VI 1953–31 III 1955
Pająk Eugeniusz Jan kpt. 1 IV 1955–31 I 1956
Książek Roman Stanisław kpt. 1 IV–31 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Zamorski (Mor) Henryk12 Karol por. p.o. 14 VII–1 XI 1945
Tuczyński Bolesław 13
Antoni st. sierż./ppor. p.o. 1 II 1946–31 V 1947
Szymczuch Edward Piotr ppor./por. p.o. 1 IV 1947–9 I 1948
Grotte Józef Antoni kpt. p.o. VII 1947–VIII 1948
(Roman Feliks)14 (Abram)
Kociołkowski Tadeusz Zygmunt kpt. 1 IX 1948–6 XII 1951
Pękała Eugeniusz Rudolf por./kpt. 1 V 1952–31 III 1955

10
Zwolniony z UB na własną prośbę.
11
Zwolniony na własną prośbę.
12
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; faktycznie naczelnik od 10 V 1945 r.
13
Zwolniony z resortu.
14
Niezatwierdzony rozkazem i jako p.o. naczelnik i zastępca; formalnie na etacie p.o. zastępcy naczelnika
Wydziału IV.

237
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Grabowski Józef Antoni bez stopnia/ 1 I–31 V 1946
(Gleich Tadeusz) (Leon) ppor.
Winiarski Ignacy Franciszek ppor. p.o. 9 XI 1946–11 X 1947
Grotte Józef Antoni kpt. VII 1947–VIII 1948
(Roman Feliks) (Abram)
Pękała Eugeniusz Rudolf ppor./por. 1 V 1950–30 IV 1952
Gliński Zygmunt Józef kpt. 1 V 1952–1 V 1953
Sztuka Jerzy Jan kpt. 1 V 1953–31 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Wołoszyn Edward Jan ppor./por. p.o. 8 V–20 X 1945
Pękała Eugeniusz Rudolf chor. p.o. 1946–1947
Szymczuch Edward15 Piotr por. 10 I 1948–14 IV 1949
Skulski Mieczysław Józef por./kpt. p.o. 15 IV 1949–30 XI 1951
Farb Adam Dawid kpt. 1 XII 1951–14 V 1953
Franaś Władysław Tomasz mjr 15 V 1953–31 III 1955
Pękała Eugeniusz Rudolf kpt. 1 IV–1 VII 1955
Sztuka Jerzy16 Jan kpt. 1 II–31 XII 1956
Zastępcy
Brandszaft Maria17 Szymon chor. 9 VII 1946–30 XI 1947
Wiernek Stefan 18
Stefan por. 10 I 1948–
Szymańska Irena Stanisław por. 10 I 1948–30 IV 1950
Skulski Mieczysław Józef por. 15 IV 1949–30 XI 1951
Haberko Józef Adam kpt. 1 VIII 1952–31 III 1955
Sztuka Jerzy Jan kpt. 1 IV 1955–31 I 1956
Kałuża Kazimierz Władysław por. 1 IX 1955–31 XII 1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Podworski Leon19 Franciszek kpt. 5 V 1945–17 III 1946
Helbin Kazimierz Jan kpt. p.o. 1 XII 1954–31 III 1955

15
1 V 1949 r. zwolniony z UB.
16
Zaliczono mu staż pracy na tym stanowisku od 1 IX 1955 r.; pozostał na nim do 20 VII 1973 r.
17
Po wyjściu za mąż, od kwietnia 1947 r. nosiła nazwisko Najar; od połowy 1947 r. p.o. naczelnik Wydziału II
(bez zatwierdzenia).
18
Rozkaz anulowany 1 III 1948 r., do tego czasu pełnił funkcję.
19
Zwolniony za nadużycia.

238
Zastępcy
Wojstarowicz Sylwester Maksymilian bez stopnia 2 V 1945–
(Silberg Adolf)20

Wydział III

Naczelnicy
Paszkiewicz Roman 21
Chaim ppor./por. p.o. 1 I–4 VIII 1946
Martiuk (Marczak) Bolesław22 Jan por./kpt. 1 IX 1946–30 XI 1947
Kociołkowski Tadeusz Zygmunt kpt. 1 XII 1947–31 VIII 1948
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr 1 IX 1948–30 IV 1952
Stanisław23
Sokołowski Stefan24 Jan kpt. 1 V 1952–28 II 1954
Farb Adam25 Dawid mjr. p.o. 15 VII 1954–31 III 1955
1 IV 1955–30 IX 1956
Gibski Jan26 Tomasz kpt. 1 XI 1956–31 V 1968
Zastępcy
Grabowski Józef Antoni ppor. 1 VI–30 VII 1946
(Gleich Tadeusz)27 (Leon)
Wojstarowicz Sylwester Maksymilian ppor. –15 VI 1946
(Silberg Adolf)28
Partykowski Stefan Stanisław ppor./por. 3 III 1947–30 IX 1950
Niklas Leon29 Stanisław por. 1 X 1950–15 II 1952
Chachaj Tadeusz30 Franciszek por. 5 VII–6 X 1951
Chrząstek Adam Stanisław kpt./mjr 1 XI 1952–31 XII 1956
Waluszkiewicz Karol Walenty kpt. 15 VII 1954–31 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Martiuk (Marczak) Bolesław31 Jan ppor./por. 1 I–1 IX 1946
Kozik (Goldstein) Zygmunt32 Łazarz chor. p.o. VI–4 VII 1946

20
Odwołanie zob. Wydział III.
21
4 VIII 1946 r. zdezerterował ze służby.
22
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w październiku–listopadzie 1947 r. na kursie aktywu WUBP w CW
MBP.
23
Tak w rozkazie, faktycznie naczelnik do listopada 1951 r.
24
Tak w rozkazie, faktycznie naczelnik od grudnia 1951 r.
25
Zwolniony ze służby 31 III 1957 r.
26
Faktycznie sprawował funkcję już w październiku 1956 r.
27
Zmarł 16 VIII 1946 r. z ran odniesionych w potyczce 30 VII 1946 r.
28
Objęcie funkcji zob. Wydział do Walki z Bandytyzmem; zdezerterował 3 VII 1946 r. z funkcji sekretarza
Wydziału IV (przed zatwierdzeniem zmiany obsady przez MBP).
29
Wg rozkazu od 1 VII 1951 r. zastępca naczelnika Wydziału III WUBP w Lublinie – rozkaz anulowany 18 XI
1951 r.
30
6 X 1951 r. zginął w walce z podziemiem.
31
Faktycznie przestał pełnić funkcję w czerwcu 1946 r.
32
Niezatwierdzony rozkazem, formalnie kierownik Ekspozytury Kolejowej; aresztowany.

239
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Ligięza Henryk33 Walery ppor.(?) p.o. 1 IX–3 XII 1946
Piechnik Czesław Władysław ppor./por. p.o. 1 VI–31 XII 1947
Więcławek Franciszek34 Kazimierz kpt. 1 XII 1947–1 III 1949
Skotniczy Franciszek35 Stanisław por. 1 XII 1950–30 VI 1951
Kowalczyk Czesław Aleksander kpt. 15 IX 1951–(XII 1953)–
Popiołek Zygmunt36 Jan kpt./mjr 1 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Martiuk (Marczak) Bolesław Jan ppor. 12 XI 1945–1 I 1946
Grotte Józef Antoni por./kpt. p.o. 4 XII 1946–1 X 1948
(Roman Feliks)37 (Abram)
Cichosz Mieczysław38 Walenty ppor./por. 1 V 1948–1 VIII 1951
Spisak Józef Józef ppor./por. 1 IX 1951–31 X 1953
Śliwiński Bolesław Jakub kpt. 1 X 1951–14 V 1952
Witkowicz Zenon39 Michał ppor. 1 XI 1952–28 II 1953
Ćwik Antoni Jan por. 15 V–31 VIII 1954
Mrowiec Tadeusz40 Józef kpt. 15 VII 1954–(30 V 1956)–
Ćwik Antoni Jan por./kpt. 1 IV 1955–31 III 1956
Głąb Stefan Józef kpt. 1 X 1955–31 XII 1956

Wydział V

Naczelnicy
Strzałka Stanisław Mateusz ppor. 1 II–3 VIII 1946
Kozłowski (Senator) Mieczysław ppor./por./kpt./ 7 I 1947–31 VII 1953
Marian41 (Wolf) mjr
Farb Adam42 Dawid mjr 1 VIII 1953–15 VII 1954
Spisak Józef Józef por./kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Paszkiewicz Roman Chaim ppor. 15 XI–31 XII 1945
Wiernek Stefan Stefan chor./por. 1 I 1946–31 VII 1947
Putrament Maria Władysław ppor./por. 1 IX 1947–31 X 1949
Dudek Bolesław Wincenty por. 1 XI 1949–18 IV 1950

33
Niezatwierdzony rozkazem, faktycznie pełnił tę funkcję; 20 XII 1946 r. awansowany na porucznika.
34
Zwolniony z UB.
35
Błędnie Skotniczny; zwolniony dyscyplinarnie z UB.
36
Zwolniony z pracy w organach BP.
37
Występował też jako p.o. naczelnik Wydziału IV; faktycznie od lipca 1947 r. do sierpnia 1948 r. p.o. naczelnik
i zastępca naczelnika Wydziału I (bez zatwierdzenia rozkazem MBP); zwolniony dyscyplinarnie z UB.
38
Faktycznie pełnił funkcję co najmniej od września 1947 r.
39
Faktycznie pełnił funkcję od maja 1952 r.
40
Zaliczono mu pracę na tym stanowisku od 15 V 1954 r.
41
Zwolniony z pracy w organach BP.
42
Zaliczono mu pracę od 15 V 1953 r.

240
Karkoszka Józef Paweł por. 15 VII 1950–31 V 1951
Bigaj Antoni Jan por. 1 IX 1952–14 III 1953
Głąb Stefan Józef por. 15 III 1953–31 I 1954
Waluszkiewicz Karol Walenty por./kpt. 15 III 1953–15 VII 1954
Macuda Czesław Jan por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Smólski Tadeusz 43
Włodzimierz bez stopnia/ 21 VI 1945–31 VIII 1946
chor./ppor.
Kozłowski (Senator) Mieczysław ppor. p.o. (IX 1946 ?)–7 I 1947
Marian44 (Wolf)
Hamerschmidt (Halicki) Adolf chor./por. p.o. 1 I 1947–1 IV 1951
Jakub45
Konkol Antoni46 Paweł kpt. 1 IX 1952–8 I 1955
Zastępcy
Białecki Antoni47 Jan bez stopnia 1 V 1945–1 I 1946
Krawiec Benedykt 48
N.N., Zofia bez stopnia/chor. p.o. 1 XII 1945–1 II 1947
Hamerschmidt (Halicki) Adolf chor./por. 1 I 1947–1 IV 1951
Jakub
Frankowicz Karol Marcin por./insp. 1 IV 1951–30 IX 1954
Krupa Marian 49
Henryk st. insp. 1 X 1954–8 I 1955

Wydział VIII

Naczelnicy
Küchler Nesanel Iljasz ppor. 1 III–5 XII 1946
Poselt Tadeusz50 Bolesław por. p.o. –14 II 1952
Spisak Józef Józef por. 1 XI 1953–31 III 1955
Zastępcy
Górski Henryk Ferdynand 1 III–5 XII 1946
Poselt Tadeusz Bolesław por. –14 II 1952
Letmanowski Edward 51
Karol kpt. –31 X 1953
Wegiera Stanisław Andrzej por. 15 II 1952–15 V 1954
Macuda Czesław Jan ppor./por. 15 V 1954–31 III 1955

43
Zwolniony dyscyplinarnie.
44
W więziennictwie używał imion Andrzej Marian; formalnie od 27 VIII 1946 r. w dyspozycji MBP.
45
6 IX 1948 r. zmienił nazwisko na Halicki; zwolniony z resortu.
46
Przeniesiony z wydziałem do MSW (8 I 1955 r. – data na wykazie przekazanych).
47
Faktycznie pełnił funkcję 18 IV–15 XI 1945 r.
48
Zwolniony na własną prośbę.
49
Przeniesiony z Wydziałem do MSW; data na wykazie przekazanych.
50
Mianowanie na p.o. naczelnika i zastępcę zob. Wydział Komunikacji.
51
Mianowanie zob. Wydział Komunikacji.

241
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział IX

Naczelnicy
Popiołek Zygmunt Jan kpt. 1 IV 1953–31 VIII 1954
Franaś Władysław Tomasz mjr 1 IV 1955–31 I 1956
Pająk Eugeniusz52 Jan kpt. 1 II–31 XII 1956
Zastępcy
Witkowicz Zenon53 Michał ppor. 1 III 1953–4 VII 1954
Paczyński Henryk Józef por. 1 VIII 1955–28 II 1956
Bednarczyk Marian Stanisław kpt. 1 III 1956–31 XII 1956

Wydział X

Naczelnicy
Zarzycki Kazimierz Wincenty kpt. 20 VII 1953–30 XI 1954
Haberko Józef Adam kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Wojnar Antoni Daniel por. 1 I 1952–19 VII 1953

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Gliński Zygmunt Józef kpt. 1 V 1953–30 VI 1954
Florek Stanisław Franciszek kpt. 15 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Florek Stanisław Franciszek por./kpt. 15 I 1953–15 IX 1954
Fiałkowski (Fijałkowski) Józef por./kpt. p.o. 1 VIII 1955–30 IV 1956
Zenon54
Faryna Zbigniew Kasper por. 1 VI–(4 X 1956)–
Mocha Czesław Henryk kpt. 1 IX–31 XII 1956

Wydział Miejski55

Naczelnicy
Piechnik Czesław Władysław kpt. –27 IX 1948–(przed 1 I 1949)
Zastępcy – brak danych

52
Zwolniony z pracy w organach BP.
53
Grudzień 1953 r. – lipiec 1954 r. występował także (podpisywał dokumenty) jako naczelnik Wydziału IV.
54
Zwolniony ze struktur BP.
55
Istniał w latach 1948–1949.

242
Inspektorat Wiejski

Naczelnicy – funkcja nieobsadzona


Zastępcy
Ćwik Antoni Jan por. 1 IX 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Sokołowski Stefan 56
Jan por./kpt. p.o. 1 XII 1946–1 V 1951
kpt. 1 V 1951–30 IV 1952
Helbin Kazimierz Jan por./kpt. 1 II 1953–30 XI 1954
Zarzycki Kazimierz57 Wincenty kpt. p.o. 1 XII 1954–31 III 1955
Zastępcy
Sokołowski Stefan Jan por./kpt. 1 I 1946–30 IV 1951
Helbin Kazimierz Jan chor./por. 1 V 1950–31 I 1953
Miśkiewicz Adam Antoni por. 1 V 1953–31 III 1955
Zarzycki Kazimierz58 Wincenty kpt. XI 1954

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Kosowski Władysław Franciszek bez stopnia/ 1 VI–1 XI 1945
ppor.
Wołodko Janusz Daniel kpt. 1 VIII 1946–30 IX 1947
Karpiński Jan Izaak por./kpt. 1 X 1947–31 III 1949
(Alberg Emanuel)
Gałuszka Franciszek Wojciech ppor./por. 1 V 1949–1 VII 1951
Zdrojewski Walerian Walerian por./kpt. 10 VI 1951–31 III 1955
Capiga Henryk Jan por. p.o. 1 IV–31 VIII 1955
Dawidiuk Stanisław59 Grzegorz kpt. 1 IX 1955–28 XI/31 XII 1956
Zastępcy
Szachtej Roman60 Władysław ppor. I–III 1945
Gałuszka Franciszek Wojciech ppor./por. p.o. 1 VI 1946–31 I 1948
por. 1 II 1948–30 IV 1949
Biernat Bolesław Wawrzyniec ppor. 20 XII 1946–21 VII 1947
Pęcikiewicz Romuald Franciszek por. 1 V 1949–31 VIII 1950
Kulikowski Bolesław Józef ppor./por. 15 VI 1951–31 I 1952
Cekiera Antoni Edward por. 1 V–24 XI 1952

56
Faktycznie od grudnia 1951 r. naczelnik Wydziału III.
57
Zwolniony z pracy w organach BP.
58
W tym czasie formalnie jeszcze naczelnik Wydziału X.
59
Do 1967 r. kierownik Samodzielnej Sekcji Śledczej i Wydziału Śledczego SB KW MO w Krakowie.
60
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

243
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Dawidiuk Stanisław Grzegorz por. 15 III–9 XI 1953
Lechowski Stanisław Stefan kpt. 1 VII 1954–31 III 1955
Capiga Henryk Jan por. 1 IV–31 VIII 1955
Mederer Florian Antoni kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

Sekcja/Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Franaś Władysław Tomasz ppor./por. 1 VI 1945–27 V 1946
Żydzik Stanisław Józef ppor./por. p.o. 1 VIII 1946–
–30 VI 1947
Franaś Władysław Tomasz por./kpt. 1 VI 1947–30 XI 1951
Kamer Kelman (Karol)61 Bajnyś kpt. 1 III 1954–30 IV 1955
(Bejnysz)
Zastępcy
Gawroński Czesław Jan sierż. 15 V 1945–1 I 1946
Żydzik Stanisław Józef chor./ppor. 15 XII 1945–31 VII 1946
Boksa Stanisław Jan ppor./por./kpt. p.o. 1 VIII 1946–31 I 1948
1 II 1948–30 IX 1951
Papiernik Stanisław Teofil por./kpt. 15 XI 1951–31 III 1955

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Küchler Nesanel62 Iljasz chor./ppor. 23 I 1945–
23 VI 1945––1 III 1946
Zastępcy
Górski Henryk Ferdynand –1 III 1946

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Küchler Nesanel Iljasz por. 5 XII 1946–31 VII 1947
Wiernek Stefan Stefan por. 1 VIII 1947–9 I 1948
Helbin Kazimierz Jan kpt. 1 IV 1955–30 IX 1956
Klita Edward Stanisław kpt. 1 X–30 XI 1956
Zastępcy
Górski Henryk Ferdynand ppor. 5 XII 1946–31 VII 1947
Smoleń Apolinary Piotr 1 VIII 1947–9 I 1948

17 I 1955 r. jako były naczelnik; 30 IV 1955 r. zwolniony ze struktur BP.


61

Jako inspektor II Sekcji Centralnego Wydziału Cenzury Wojennej delegowany 23 I 1945 r. do organizacji
62

Wojewódzkiego Wydziału w Krakowie; powrócił 23 VI 1945 r. jako kierownik wydziału.

244
Miśkiewicz Adam63 Antoni por. 1 IV 1955–
Książek Roman Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 III 1956
Klita Edward Stanisław kpt. 1 VII–30 IX 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „A”

Naczelnicy
Solarz Jan 64
Grzegorz ppor. 1 XI 1952–31 XII 1956
Zastępcy – funkcja nieobsadzona

Wydział „W”

Naczelnicy
Franaś Władysław 65
Tomasz mjr 1 II–31 XII 1956
Zastępcy
Glanowska Zofia Franciszek ppor. 1 II–31 XII 1956

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Pawłowski Piotr Jan ppor./por. 1 VIII 1949–31 I 1953
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kierownika/Kierownictwa

Inspektorzy i starsi inspektorzy


Szlachcic Franciszek Jan mjr 1 II 1948–30 IV 1949
Piechnik Czesław66 Władysław ppor. 1 IV 1948–18 IV 1950
Sobociński Stanisław67 Michał bez stopnia 1 X 1948–15 IV 1949
Siemek Józef68 Józef mjr 1 XI 1949–14 V 1951
Śwital Józef 69
Jan por./kpt. 1 III 1951–1 X 1953
Piechnik Czesław70 Władysław ppor. –(VII)–6 XII 1951
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr/ppłk 1 V–24 XI 1952
Stanisław
Łobaszewski Jan Jan kpt. –(VIII 1953)–30 VI 1954
Siemek Józef 71
Józef mjr 1 III–30 IV 1954
Sokołowski Stefan Jan mjr 1 III 1954–31 VII 1955

63
Rozkaz nr 287 o mianowaniu anulowany rozkazem nr 461; rozkazem nr 465 z 19 IV 1955 r. z dniem 1 IV
1955 r. przekazany do dyspozycji dyrektora Departamentu Kadr.
64
Wcześniej kierownik Samodzielnego Referatu Szyfru Wydziału II; 1 IV 1955–28 II 1979 r. kierownik Samo-
dzielnej Sekcji „A”.
65
Zwolniony z pracy w organach BP.
66
W kwietniu 1950 r. skierowany na kurs do MBP.
67
Zwolniony na własną prośbę.
68
Po zwolnieniu w dyspozycji KW PZPR.
69
Od 1 VI 1952 r. sekretarz POP.
70
W grudniu 1951 r. skierowany na kurs do MBP.
71
Po zwolnieniu w dyspozycji KW PZPR.

245
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kruczek Józef Tomasz por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Lechowski Stanisław Stefan kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Helbin Kazimierz Jan kpt. 1 X–27 XI 1956
Górski Jan Tadeusz mjr 5 X 1956–

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Filipowski Stanisław Karol por./kpt. p.o. 1 XI 1950–1 X 1952
kpt./mjr 1 X 1952–28 XI 1956
Zastępcy
Rosikoń Tadeusz72 Mikołaj ppor./por. 1 V 1952–31 XII 1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Farb Adam Dawid por./kpt. p.o. 1 XI 1947–31 V 1948
kpt. 1 VI 1948–30 XI 1951
Putrament Maria Władysław kpt. 1 XII 1951–31 VIII 1953
Zastępcy
Fiałkowski (Fijałkowski) Józef por. 1 XI 1951–14 IX 1953
Zenon
Markowicz Kazimierz Franciszek por. 1 VIII 1953–

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Pasierbiński Aleksander 73
Wojciech ppor./por./kpt. 1 XI 1949–8 I 1955
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Maszek Stanisława Maksymilian bez stopnia/chor. p.o. 4 IV 1945–1 IX 1946
Kapelan Adam Wincenty p.o. 5 V 1945–10 VIII 1946
Radzikowski Zdzisław Wacław ppor. 10 X 1946–22 IV 1947

72
1 I 1957 r. przekazany do dyspozycji KW MO.
73
Staż pracy na stanowisku naczelnika zaliczony od 1 IV 1949 r.; przekazany z sekcją do MSW (8 I 1955 r.
– data zatwierdzenia wykazu przekazanych).

246
Jabłońska Irena Józef (Julian) 1 V–1 XII 1947
Jarosz Irena Stanisław chor./ppor. 1 I–31 V 1948
ppor. p.o. 1 VI–31 VII 1948
Wiernek Stefan74 Stefan por. 1 VIII 1948–1 XII 1950
Franaś Władysław Tomasz kpt./mjr 1 XII 1951–14 V 1953
Brandys Maria 75
Stanisław por. 15 VIII 1953–31 III 1955
Zastępcy
Jarosz Irena Stanisław ppor. 1 VI 1948–31 VIII 1949
Putrament Maria Władysław por./kpt. 1 XI 1949–30 XI 1951
Pękała Alfreda Bolesław chor. 1 VI 1953–1 XII 1954

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Grzesiak Maurycy76 st. sierż. –1 XI 1949
Barański Zygmunt 77
Bronisław st. sierż./chor. 1 I 1950–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Gębala Stanisław Jakub por./kpt. 19 III 1945–1 VII 1947
Sikora Władysław 78
Dominik ppor./por. 1 VIII 1947–15 III 1948
1 VI 1948–15 IX 1951
Boksa Stanisław Jan kpt. 1 X 1951–31 III 1955
Bodzenta Józef 79
Franciszek kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Sroka Franciszek Stanisław 25 VII–31 XII 1945
Sumlet Stanisław80 Jan ppor. 1 VI 1954–31 XII 1956

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Hauser Henryk p.o. 6–25 VII 1945
Bejnar-Bejnarowicz Zofia Zenon bez stopnia p.o. 25 VII 1945–30 XI 1947
1 XII 1947–28 II 1949
Nowakowski Jan81 Tomasz kpt. 1 III 1949–31 VII 1950

74
Przeniesiony w stan spoczynku.
75
Z domu Stachowska.
76
Zwolniony dyscyplinarnie.
77
Faktycznie objął funkcję 1 XI 1949 r.; zwolniony ze służby 15 IV 1955 r.
78
Od 15 III–29 IV 1948 r. słuchacz kursu dla komendantów Gmachu.
79
Przekazany do dyspozycji komendanta KW MO.
80
Faktycznie pełnił funkcję od 1 IX 1953 r.
81
Zwolniony z UB.

247
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Engelberg Salomea82 Hersz ppor./por. 1 I 1951–15 II 1954
Jarocki Jerzy Władysław por. p.o. 7 XII 1954–31 III 1955
por./kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Bajewicz Antonina Henryk bez stopnia 3 IX 1945–30 VIII 1946
(Rubinstein Maria)83
Engelberg Salomea Hersz ppor. p.o. 1 XII 1946–30 XI 1947
1 XII 1947–31 XII 1950
Jarocki Jerzy Władysław chor./por. 15 VIII 1952–6 XII 1954
Opial Jan84 Józef st. sierż./chor. 1 II 1955–31 XII 1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Kierownicy
Tabiś Jan Tomasz ppor. 1 VIII 1953–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy
Dziadur Jan85 Władysław por. 1954/1955
Zastępcy
Markowicz Kazimierz Franciszek por. 1 VIII 1953–30 IV 1955

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Piekarski Teodor (Tadeusz) 13 I 1945–
Szymczuch Edward Piotr ppor. 22 V–31 X 1945
Bombczyński Edmund86 Wojciech p.o. 1 X 1945–15 VIII 1946
Klimowski Wincenty Józef ppor. p.o. 15 VIII 1946–31 XII 1948
ppor./kpt. 1 I 1949–31 VII 1950
Goldschneider Fedor por./kpt. 1 VI 1951–1 IX 1954
(Goldsznajder) Hugo87 (Teodor)
Sampolski Stefan88 Władysław kpt./mjr 1 IX 1954–31 III 1955
Brandys Maria89 Stanisław kpt. p.o. 1 VI 1955–31 I 1956
1 II–28 XI 1956

82
Zwolniona z UB.
83
30 VIII 1946 r. zdezerterowała.
84
Przekazany do dyspozycji komendanta KW MO.
85
Wcześniej etat nieobsadzony; niezatwierdzony; formalnie zastępca naczelnika Służby Żywnościowej.
86
Zwolniony na własną prośbę.
87
Od 1953 r. jako Goldsznajder.
88
Zmarł 16 III 1975 r. w Warszawie.
89
Zwolniona z resortu 15 III 1957 r.

248
Zastępcy
Szatyn Bronisław 15 VI–27 VII 1945
Klimowski Wincenty Józef ppor. 7 IX 1945–31 XII 1948
Goldschneider Fedor ppor. p.o. 1–31 I 1948
(Goldsznajder) Hugo (Teodor) 1 II 1948–31 V 1951
Urbanik Marian90 Jan por. 1 VI–30 XI 1951
Pawłowski Piotr Jan por. 1 II 1953–1 VII 1954
Paneczko Józef Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Brandys Maria Stanisław kpt. 1 VI 1955–31 I 1956

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu

Naczelnicy
Kowalczyk Czesław Aleksander por./kpt. 1 I–14 IX 1951
Poselt Tadeusz 91
Bolesław por. p.o. 15 IX 1951–
Zastępcy
Poselt Tadeusz Bolesław por. 15 IX 1951–
Letmanowski Edward92 Karol kpt. 15 I 1952–

Sekcja/Służba Transportowa/Służba Samochodowa Wydziału Zaopatrzenia/


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Lipiński Mieczysław 93
Jan p.o. 3 IX 1945–5 VIII 1946
Plinta Władysław Alfred 1 IX 1946–1 I 1947
(Andrzej)
Urbanik Marian94 Jan chor./por. 1 I 1947–31 V 1951
Głażewski Władysław Ludwik por./kpt. 1 II 1952–30 IV 1956
Galicki Antoni95 Jan sierż. 1 V 1956–31 XII 1956
Zastępcy
Głażewski Władysław Ludwik por. 15 VIII 1951–31 I 1952
Macura Tadeusz –1 X 1953
Marszałek Tadeusz96 Jan por. 1 X 1953–31 XII 1954
Jaskowiec (Jaśkowiec?) Wojciech chor. –(1 VIII)–30 IX 1955(?)
Leon97

90
Zwolniony dyscyplinarnie.
91
Dalsza służba jako p.o. naczelnika i zastępcy zob. Wydział VIII.
92
Dalsza służba zob. Wydział VIII.
93
Zwolniony za nadużycia.
94
Po jego odwołaniu vacat.
95
Faktycznie pełnił funkcję od 1 IV 1956 r.
96
Przekazany do dyspozycji KW MO.
97
Od 1 X 1955 r. do 31 XII 1956 r. st. technik; przekazany do dyspozycji KW MO.

249
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Jaworski Władysław Tomasz por. –1 X 1947
Łowczy Henryk Samuel 1 IV 1948–31 VII 1949
Krupa Józef98 Jan st. sierż./por. 1 XII 1949–1 IV 1955
Zastępcy
Krupa Józef99 Jan st. sierż. –1 V–30 XI 1949
Reisner Michał Szymon 1 XII 1949–
Latacz Janusz100 Markus chor. –31 XII 1954

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Michalczyk Zdzisław 101
Szczepan chor./ppor. 31 I 1950–25 V 1953
Dusza Jan Józef ppor./por. 1 II 1954–31 III 1955
Paneczko Józef102 Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Brandys Maria 103
Stanisław por. 1 VI 1955–31 I 1956
Zastępcy
Klimontowicz Romuald104 Bolesław chor. –31 XII 1954

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Grün (Gryn) Maksymilian 105
Eliasz chor./ppor./por. 1 I 1949–31 XII 1954
(Edward)
Zastępcy
Freidenfeld Regina Chaim sierż./chor. 1 I 1949–31 VIII 1950
Grzech Bolesław 106
Paweł 1 XI 1954–22 II 1955

98
1 IV 1955 r. delegowany na stanowisko dyrektora PPH „Konsumy” w ramach MHW; 31 XII 1956 r. odwoła-
ny z delegacji i zwolniony z pracy w organach BP.
99
1 V 1949 r. zatwierdzony na zajmowanym wcześniej stanowisku.
100
Naczelnik Wydziału Handlu Wojewódzkiego Oddziału Konsumów w Krakowie; 1 I 1955 r. Konsumy prze-
kazane do MHW.
101
Zwolniony dyscyplinarnie z UB.
102
Jednocześnie zastępca naczelnika Wydziału Administracyjno-Gospodarczego; przekazany do dyspozycji
KW MO.
103
Jednocześnie zastępca i p.o. naczelnik Wydziału Administracyjno-Gospodarczego.
104
Przekazany do dyspozycji KW MO.
105
W 1953 r. zmienił nazwisko na Gryn; przekazany do dyspozycji KW MO.
106
Zwolniony z resortu.

250
Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kopczyk Józef Kazimierz chor./por. 1 I 1947–31 III 1953
Bogacki Jan 107
Stanisław ppor./por. 1 VI 1953–31 XII 1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Janiga Witold Józef por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Wydziału Zaopatrzenia/ Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Dusza Jan Józef chor./ppor. 1 VI 1948–31 I 1954
Paneczko Józef Stanisław kpt. 15 III 1954–31 III 1955
Zastępcy
Dziadur Jan Władysław chor./ppor./por. 1 I 1949–31 III 1955

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Pierożyński Oktawian108 Oktawian 1 I 1946–10 VIII 1947
Szałkowicz Jerzy 109
Eugeniusz mjr 1 VII 1947–31 VIII 1949
Stawowiak Stanisław 110
Leon kpt. 15 VII 1949–31 III 1955
Zastępcy
Mikulski Roman Izaak ppor./kpt. –(1 IX 1948)–14 VIII 1950
Poraj-Nowicki Jerzy Józef kpt. 1 IV 1952–31 V 1953

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Reiss Maurycy Leon bez stopnia 8 II 1946–1 I 1948
Ferster Władysława Józef kpt. 19 I 1948–15 IV 1950
Reiss Maurycy Leon kpt. p.o. III 1950–17 I 1953
Ferek Maria111 Roman por. –(1 VIII 1954)–8 I (31 III?) 1955

107
Przekazany do dyspozycji KW MO.
108
Wcześniej naczelny lekarz WUBP.
109
Zwolniony z UB 31 VIII 1949 r.
110
Następnie naczelnik Wydziału Służby Zdrowia MSW w Krakowie.
111
Przeniesiona ze szpitalem do MSW (8 I 1955 r. – data na wykazie przekazanych pracowników).

251
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Reiss Maurycy 112
Leon bez stopnia/ 1 I 1948–31 III 1953
kpt.
Nawrot Marian113 Antoni ppor./por. 15 I 1948–31 VII 1954
Pęchalski Aleksander114 Franciszek kpt. 1 VIII 1954–8 I (31 III?) 1955

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Kierownicy
Freidenfeld Regina Chaim chor. 1 I 1951–20 IV 1953
Rejdych Bolesław Karol por. 15 VII–30 X 1953
Letmanowski Edward Karol kpt. 1 XI 1953–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie krakowskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Białej Krakowskiej

Kierownicy/szefowie
Jóźwiak Władysław 115
Dymitr bez stopnia/ppor. p.o. 18 I 1945–29 VIII 1946
Rudolf Józef Józef ppor. p.o. 1 VIII 1946–1 I 1949
Stawarczyk Stefan Jan ppor./kpt. p.o. 1 IV 1949–1 III 1951
kpt. 1 III–1 VI 1951
Zastępcy
Piechnik Czesław Władysław p.o. 1 II–11 V 1946
Dąbrowski Albin Ignacy chor. p.o. 1 VIII 1946–15 III 1948
Stawarczyk Stefan Jan ppor./kpt. 1 IV 1949–1 III 1951
Kowalski Franciszek Wojciech ppor. 1 VII 1949–15 III 1950
Boruciński Tadeusz116 Józef ppor. 15 III 1950–(1 V 1951)–

112
Zastępca dyrektora ds. leczniczych.
113
Zastępca dyrektora ds. administracyjnych.
114
Zastępca dyrektora ds. administracyjnych; przekazany do MSW (8 I 1955 r. – data na wykazie przekazanych
pracowników).
115
Kierownik GO w Bielsku, 18 I 1945 r. mianowany p.o. kierownikiem w Białej.
116
Potem wraz z PUBP w Oświęcimiu.

252
PUBP/PUdsBP/Delegatura WUdsBP w Bochni

Kierownicy/szefowie
Jarzyna Stefan117 Stanisław por. 22 I–23 VI 1945
Dziobak Jan 118
Jan ppor. 25 VIII 1945–14 I 1946
Janiga Witold119 Józef ppor. p.o. 15 I–X 1946
Sagan Mieczysław Józef chor./ppor. p.o. 1 XI 1946–1 XI 1948
Kasperek Franciszek Piotr por. 15 III 1950–16 IV 1951
Rak Zygmunt Józef ppor./por. 1 V 1951–15 III 1953
Tracz Stanisław Stanisław ppor./por. 15 III 1953–30 VI 1954
Feluś Antoni120 Augustyn ppor./por. 1 VII 1954–1 IV 1955
Tomaszek Stanisław121 Stanisław ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Tuczyński Bolesław122 Antoni bez stopnia –1 II 1946
Karkoszka Józef Paweł p.o. 1 II–1 VIII 1946
Gawroński Czesław Jan sierż. p.o. 1 IV 1947–1 II 1948
1 II–1 IV 1948
Mrowiec Tadeusz Józef por. 1 X 1948–15 VI 1950
Ćwik Antoni Jan ppor./chor. 1 III–1 VII 1952
Kifner Bronisław Bronisław chor./ppor. 1 VII 1952–1 VIII 1954

PUBP/PUdsBP/Delegatura WUdsBP w Brzesku

Kierownicy/szefowie
Goleb Edward Franciszek por. 18 I–15 VI 1945
Jarzyna Stefan123 Stanisław por. 23 VI–10 IX 1945
Korga Michał Roman por. p.o. 22 VI 1945–1 II 1946
Puła Józef Józef p.o. 1 II–1 VIII 1946
Brancewicz Stanisław Jan p.o. –1 II 1947
Helbin Jan Jan ppor./por. 1 II 1947–1 XI 1949
Głowacki Mieczysław Karol ppor./por. 1 XI 1949–16 IV 1951
Koperek (Koperek-Marecki) N.N., chor. 1 VI–10 VII 1951
Józef Seweryna

117
Pomimo rozkazu o przeniesieniu do PUBP w Brzesku nie objął tam funkcji szefa i nadal kierował PUBP
w Bochni.
118
Rozkazy z: 22 IX 1945 r. i 20 II 1946 r.
119
Niezatwierdzony; formalnie na etacie st. oficera śledczego PUBP.
120
Błędnie Felus; rozkaz z 16 IV 1955 r.
121
Zwolniony z organów BP.
122
Prawdopodobnie błąd w rozkazie; wg akt personalnych sekretarz PUBP 25 VI–31 XII 1945, 1–31 I 1946
słuchacz kursu w Krakowie.
123
Pomimo rozkazów personalnych nie objął funkcji w Brzesku; zginął 10 IX 1945 r. jako szef PUBP w Boch-
ni.

253
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Borkowicz Edward Marcin ppor./kpt. 15 IX 1952–1 IX 1956
Musiał Stanisław Piotr por./mjr. 1 X 1956–16 IV 1972
Zastępcy
Lach Władysław Jan chor. p.o. –1 II 1948
chor./ppor. 1 II 1948–1 V 1950
Chrabąszcz Ignacy Stanisław por. 15 II 1950–15 IX 1952
Łukawski Stefan Adam por. 1 XII 1951–15 VI 1954
Strama Mieczysław Władysław ppor./por. 15 VI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Chrzanowie

Kierownicy/szefowie
Zawiślak Ludwik124 Józef ppor. 27 I–1 V 1945
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr 20 IV 1945–1 II 1946
Stanisław125
Czarny Tadeusz Aleksander st. sierż. p.o. 1 II–1 X 1946
Siemek Józef Józef por./kpt. 18 XI 1946–1 XI 1949
Solarczyk Stefan Jan ppor. 1 XI 1949–31 I 1950
Popiołek Zygmunt Jan ppor./kpt. 15 VI 1950–1 IV 1953
Knapczyk Jan Franciszek por./kpt. 15 IV 1953–20 V 1955
Ćwik Antoni126 Jan por./kpt. p.o. 1 VII 1955–31 III 1956
1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Białecki Antoni127 Jan bez stopnia 25 I–17 IV 1945
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr 15 III–20 IV 1945
Stanisław (–1 V 1945?)
Doleżuchowicz Adam128 Stanisław st. sierż. 1 I–25 V 1946
Helbin Jan Jan ppor. 1 VI 1946–1 II 1947
Rubacha Roman Wincenty chor. 15 X 1948–1 I 1949
Kasperek Franciszek Piotr ppor./por. 1 VII 1949–15 III 1950
Krzewicki Tadeusz Sebastian chor./ppor. 15 III 1950–1 X 1951
Knapczyk Jan Franciszek ppor./por. 1 IX 1951–15 IV 1953
Kulig Stanisław Ludwik ppor./por 1 X 1952–17 IX 1954
Lipowy Stanisław Jan por. 1 I 1954–31 III 1955
Kupiec Michał129 Stanisław por. 1 IV 1955–31 XII 1956

124
Zginął 1 V 1945 r.
125
Rozkazem z 30 VI 1945 r. mianowany 20 IV 1945 r.
126
P.o. kierownik i zarazem zastępca naczelnika Wydziału IV WUdsBP.
127
Formalnie na etacie wywiadowcy.
128
Rozkazem MBP z 25 V 1946 r. anulowany (ze względów formalnych) rozkaz szefa WUBP mianujący Dole-
żuchowicza zastępcą szefa z dniem 1 I 1946 r.; do tego czasu faktycznie pełnił tę funkcję.
129
1 IV 1955 r. mianowany formalnie, faktycznie pełnił funkcję wcześniej.

254
PUBP/PUdsBP/Delegatura WUdsBP w Dąbrowie Tarnowskiej

Kierownicy/szefowie
Andrusiewicz Tadeusz Maksymilian por. 18 I–1 IX 1945
Puła Józef Józef sierż. 1 IX 1945–1 II 1946
Kiełbasa Ignacy Michał plut./ppor./por. 1 II 1946–4 III 1947
Kowal Henryk Jan chor. p.o. 3 III–1 XI 1947
Kowalczyk Czesław Aleksander ppor./por. p.o. 1 III 1948–15 XI 1949
Karkoszka Józef Paweł por. 15 XI 1949–15 VII 1950
Łyszczek Władysław Wincenty ppor./por. 15 VII 1950–1 II 1951
Bigaj Antoni Jan ppor./por. 1 V–15 IX 1951
Głąb Stefan Józef ppor./por. 1 III 1952–15 III 1953
Bigaj Antoni Jan por. 15 III–1 IX 1953
Czopek Tadeusz Józef ppor./por. 1 IV 1954–31 XII 1956
Zastępcy130
Pacanowski Wojciech –IV 1945–
Kiełbasa Ignacy Michał kpr./plut. 19 VI 1945–1 II 1946
Łachut Jan131 Sebastian ppor./por. 21 VI–9 VIII 1945
Dudek Bolesław Wincenty chor. –1 V 1947
Kowalczyk Czesław Aleksander ppor./por. 1 III 1948–15 XI 1949
Głąb Stefan Józef ppor. 1 II 1950–1 III 1952
Czopek Tadeusz Józef chor./ppor. 1 III 1952–1 IV 1954
Kasprzyk Stefan Tomasz ppor. 1 IV 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Dębicy132 – zob. województwo rzeszowskie

UBP Obiekt nr 13/UdsBP Dwory/UBP Obiekt nr 13/Delegatura nr 22 w Dworach

Kierownicy
Bigaj Antoni Jan por. 1 IX 1953–31 III 1955
Odrzywołek Ferdynand Jan kpt. 1 VI–31 XII 1956
Zastępcy
Odrzywołek Ferdynand Jan por. 1 VI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Gorlicach133 – zob. województwo rzeszowskie

PUBP/PUdsBP w Jaśle134 – zob. województwo rzeszowskie

130
1955–1956 brak zastępcy, od kwietnia 1956 r. etat zniesiono.
131
Błąd w rozkazach: rozkaz powołujący dotyczył zastępcy kierownika WUBP w Krakowie, faktycznie Łachut
był zastępcą kierownika PUBP w Dąbrowie Tarnowskiej i z tej funkcji został odwołany.
132
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie krakowskim, następnie rzeszowskim.
133
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie krakowskim, następnie rzeszowskim.
134
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie krakowskim, następnie rzeszowskim.

255
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Delegatura nr 12 w Jaworznie135

Kierownicy/szefowie
Kasprzyk Józef Jan por. 1 II–30 IX 1956–
Górski Jan136 Tadeusz mjr po 5 X–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

MUBP w Krakowie137

Kierownicy/szefowie
Podworski Leon 138
Franciszek kpt. 18 I–5 V 1945
Szachtej Roman Władysław ppor. 13 III–6 VI 1945
Grabowski Józef Antoni p.o. 7 VI–31 XII 1945
(Gleich Tadeusz) (Leon)
Zastępcy
Niedzielski Kazimierz139 Józef 18 I–1 III 1945
Bubak Mieczysław Józef chor. 21 VI–31 XII 1945

PUBP/PUdsBP w Krakowie

Kierownicy/szefowie
Zamorski (Mor) Henryk 140
Karol ppor. 18 I–14 VII 1945
Oczkoś Stanisław141 Wincenty p.o. 25 V–1 IX 1945 (?)
Nowak Feliks142 Marcin p.o. 1 IX 1945–27 VII 1946
Oczkoś Stanisław Wincenty por. 1 VIII 1946–1 IV 1947
Kubka Władysław143 Andrzej ppor. 1 IV–20 V 1947
Pasierbiński Aleksander Wojciech ppor. p.o. 1 VI 1947–1 II 1948
1 II 1948–31 III 1949
Solarczyk Stefan 144
Jan chor./ppor. 1 VII–1 XI 1949
Ciołek Stanisław Wawrzyniec ppor. 1 II 1950–1 V 1951
Kroch Stanisław Zygmunt kpt. 1 V 1951–1 I 1954
Ciołek Stanisław Wawrzyniec kpt. 1 I 1954–31 III 1955
Żyła Władysław Tomasz kpt. 1 VIII 1955–31 XII 1956

135
Delegatura nr 12 wydzielona 1 I 1956 r. z PUdsBP w Chrzanowie.
136
Do 13 VII 1963 r. zastępca komendanta miejskiego MO ds. BP w Jaworznie.
137
MUBP istniał do końca 1945 r.
138
Kierownik GO.
139
Zastępca kierownika GO.
140
Kierownik GO; faktycznie kierownik do 9 V 1945 r.
141
Rozkaz odwołujący z 9 XI 1945 r. nie mówił o terminie odwołania.
142
Rozkaz powołujący z 18 XII 1945 r.
143
Rozkaz o powołaniu anulowany 22 V 1947 r.; w 1962 r. zmienił nazwisko na Kubicki.
144
Faktycznie pełnił funkcję dłużej.

256
Zastępcy
Lipski Stanisław Franciszek 1 VI–11 XI 1947
Pasierbiński Aleksander Wojciech ppor. 1 IX 1947–1 II 1948
Wiórkowski Stanisław Wincenty chor./ppor. 15 VII 1949–1 VI 1951
Żyła Władysław Tomasz ppor./por. 1 VII 1952–31 VII 1955
Papiernik Stanisław Teofil kpt. 1 VIII 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura WUdsBP w Limanowej

Kierownicy/szefowie
Bubak Mieczysław145 Józef bez stopnia/chor. 18 I–21 VI 1945
Trokało Stanisław 146
Grzegorz kpr./ppor. p.o. 17 IV–IX 1945
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr. 1 II 1946–1 IV 1947
Stanisław
Oczkoś Stanisław Wincenty por. 1 IV 1947–1 VII 1949
Popiołek Zygmunt Jan ppor. 1 VIII 1949–15 VI 1950
Mrowiec Tadeusz Józef por. 15 VI 1950–15 V 1954
Bądek Jan Leopold st. sierż./ppor./ 15 V 1954–1 IX 1956
por.
Bieniek Franciszek147 Stanisław por. 1 IX–31 XII 1956
Zastępcy148
Trokało Stanisław149 Grzegorz kpr. p.o. 18 I–17 IV 1945
Świątek Adam Jan chor. p.o. 1 II–15 XII 1947
Horwacik August Ignacy ppor./por. 1 I 1951–1 I 1954
Kruczek Józef 150
Józef ppor. p.o. IX 1953–VI 1954
Bieniek Franciszek151 Stanisław ppor./por. 1 V 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Miechowie

Kierownicy/szefowie
Radzikowski Zdzisław 152
Wacław bez stopnia 18 I–8 V 1945
Martiuk (Marczak) Bolesław Jan ppor. 16 VI–10 IX 1945
Strzałka Stanisław Mateusz ppor. 1 X 1945–1 II 1946
Kordyl Władysław Józef sierż. p.o. 1 II–1 X 1946
Andrusiewicz Tadeusz Maksymilian por. 1 X 1946–16 V 1947
Kubka Władysław Andrzej ppor. 20 V 1947–1 IV 1948

145
Kierownik GO.
146
Niezatwierdzony; formalnie na etacie wywiadowcy.
147
Faktycznie objął stanowisko (p.o.) 1 VI 1956 r. (tak w rozkazie).
148
Etat zniesiono 1 IV 1955 r.
149
Niezatwierdzony; formalnie na etacie wywiadowcy.
150
Niezatwierdzony; formalnie na etacie st. referenta powiatowego.
151
Od 1 IV 1955 r. w dyspozycji kierownika WUdsBP.
152
Kierownik GO.

257
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sowa Bronisław Franciszek chor. p.o. 1 IV–15 XI 1948
Rubacha Roman Wincenty chor./ppor./por. p.o. 1 I 1949–1 IX 1950
por. 1 IX–15 XI 1950
Kowalczyk Czesław Aleksander por. 15 XI–31 XII 1950
Łyszczek Władysław Wincenty ppor./kpt. 1 II 1951–1 X 1952
Odrzywołek Jan Jan ppor./por. 1 X 1952–15 V 1954
Bociek Mieczysław153 Jan por./kpt. 15 V 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Maśląg (Maszląg) Jan154 Józef por. p.o. II 1945–I 1946
Dyśko (Dysko) Józef155 Bolesław bez stopnia/st. 1 IV 1945–11 IV 1947
sierż.
Skotniczy Franciszek Stanisław chor. p.o. 1 I 1947–1 II 1948
Gajda Mieczysław Michał chor. p.o. 1 II–1 XII 1948
Sowa Bronisław Franciszek chor. 1 IV–15 XI 1948
Rubacha Roman Wincenty chor./por. 1 I 1949–1 IX 1950
Waligóra Władysław Józef chor./por. 1 II 1950–1 VI 1954
Banaś Marian Piotr chor./ppor. 1 VI 1954–31 III 1955
Musiał Stanisław Piotr por. 1 IV 1955–30 IX 1956

PUBP/PUdsBP w Mielcu156 – zob. województwo rzeszowskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Myślenicach

Kierownicy/szefowie
Szlachta Franciszek157 Wojciech ppor. 22 I–19 IV 1945
Gregorczyk Tadeusz Antoni chor. (20 IV) 28 V–15 VI 1945
Goleb Edward Franciszek por. 15 VI 1945–1 V 1947
Chłopicki Józef Jan chor./ppor. p.o. 1 V 1947–1 II 1948
ppor./por. 1 II 1948–1 V 1950
Dąbrowski Albin Ignacy por. 1 V 1950–1 V 1951
Ciołek (Ciołek-Ciszewski) Wawrzyniec ppor./por. 1 V 1951–1 VII 1952
Stanisław158
Ćwik Antoni Jan chor./por. p.o. 1 VII 1952–1 X 1953
por. 1 X 1953–15 V 1954
Odrzywołek Jan Jan por./kpt. 15 V 1954–31 VII 1957

153
Potem szef SB w Miechowie.
154
Niezatwierdzony; zwolniony z UB, zginął 8 X 1946 r.
155
Faktycznie pełnił funkcję od 26 II 1945 r. do 12 XII 1946 r., kiedy został ukarany aresztem i przeniesiony do
PUBP w Nowym Targu; używał obu form nazwiska.
156
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie krakowskim, następnie rzeszowskim.
157
19 IV 1945 r. aresztowany przez NKWD.
158
W maju–czerwcu 1952 r. zapewne tylko formalnie.

258
Zastępcy159
Mańkut Stefan 160
Jan I–IV 1945
Czyż Władysław IV 1945
Podstawski Adam N.N., –koniec 1945
Bronisława
Biela Stanisław Rafał chor. p.o. 1 X 1946–18 X 1947
Świątek Adam Jan chor. p.o. 15 XII 1947–1 VII 1949
Piskorz Władysław Ludwik ppor. 1 III 1952–
Ćwik Antoni Jan chor./por. 1 VII 1952–1 X 1953
Tomaszek Stanisław Stanisław chor./ppor. 1 VII 1952–31 III 1955
Strama Mieczysław Władysław por. 1 IV 1955–31 I 1956
UBP/MUdsBP/Delegatura nr 23161 w Nowej Hucie
Kierownicy/szefowie
Kroch Stanisław Zygmunt kpt. 1 I–30 IV 1951
Siemek Józef Józef mjr 15 V 1951–1 III 1954
Witkowicz Zenon162 Michał ppor./por./kpt. 5 VII 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Klita Edward Stanisław ppor./por./kpt. 15 X 1951–30 VI 1956
Mocha Czesław Henryk por. 1 X 1952–17 IX 1954
Cader Tadeusz163 Franciszek ppor./por. 1 VII–31 XII 1956
PUBP/PUdsBP w Nowym Sączu
Kierownicy/szefowie
Karkut Stanisław164 Antoni ppor. 19 I–10 VII 1945
Trybus Tadeusz165 Władysław st. sierż. p.o. 28 V 1945–17 I 1946
Kubka Władysław Andrzej ppor. 1 II 1946–1 IV 1947
Wałach (Zdzich-Wałach) Szczepan mjr 1 IV 1947–1 IX 1948
Stanisław
Kroch Stanisław Zygmunt kpt. p.o. 1 IX 1948–1 II 1950
Kowalski Franciszek Wojciech ppor. 15 III–10 IX 1950
Gliński Zygmunt Józef kpt. 1 IX 1950–1 V 1952
Bociek Mieczysław Jan ppor./por. p.o. 1 IX 1952–15 V 1954
Topór Stanisław166 Jan por. 1 XI 1954–30 IX 1955
Walczyk Piotr167 Michał por. 1 X 1955–31 XII 1956

159
Etat zniesiono w I kwartale 1956 r.
160
Niezatwierdzony; formalnie na etacie wywiadowcy; aresztowany 27 VII 1945 r. za nadużycie władzy, następ-
nie zwolniony z UB.
161
Delegatura nr 23 w Nowej Hucie powołana (z MUdsBP Nowa Huta) zgodnie z Rozkazem organizacyjnym
nr 012/org. z 2 II 1956 r.; etaty obsadzono 1 II 1956 r.
162
Zwolniony z organów BP.
163
Zwolniony z organów BP.
164
Kierownik GO.
165
Błędnie Trybuś; faktycznie do 1 XII 1945 r., potem na kursie szkoły specjalnej w WUBP.
166
Błędnie Topor; od 1 X 1955 r. w dyspozycji kierownika WUdsBP.
167
Później szef SB w Nowym Sączu.

259
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Janczyk Wojciech168 Walenty kpr. 8 II–8 XII 1945
Trybus Tadeusz Władysław st. sierż. p.o. 9 IV–28 V 1945
Targosz Zdzisław Wilhelm X 1945–
Popiołek Zygmunt Jan sierż./ppor. 1 IX 1946–1 VIII 1949
Kroch Stanisław Zygmunt kpt. 1 IX 1948–1 II 1950
Bigaj Antoni Jan chor./ppor. 1 II 1950–1 V 1951
Kałuża Kazimierz Władysław chor./ppor. 1 V 1951–9 XI 1953
Bociek Mieczysław Jan ppor./por. 1 IX 1952–15 V 1954
Topór Stanisław Jan ppor./por. 1 II–1 XI 1954
Solarski Edward169 Stefan por. 1 XI 1954–10 VII 1955
Kuciel Władysław170 Wincenty kpt. 1 X 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Nowym Targu

Kierownicy/szefowie
Strzałka Stanisław171 Mateusz ppor. 1 II–23 III 1945
Kuraś Józef Józef por. 23 III–11 IV 1945
Strzałka Stanisław Mateusz ppor. 11 IV–1 X 1945
Klose Józef Józef chor. p.o. 15 X 1945–1 II 1946
Trokało Stanisław Grzegorz ppor./por. p.o. 1 II–15 V 1946
Mańkowski Sergiusz Karol ppor. 16 V–22 VII 1946
Ringer Stanisław 172
Julian ppor. p.o. –3 VIII 1946
Podstawski Adam N.N., st. sierż./ppor./ p.o. 27 VIII 1946–11 XI 1947
Bronisława por.
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor./por. 11 XI 1947–19 II 1949
Skotniczy Franciszek Stanisław ppor. p.o. 1 III 1949–18 IV 1950
Bartoszewski Mikołaj Aleksander chor./ppor. 1 VI 1951–31 III 1952
Kowal Marian Franciszek ppor./por./kpt. 31 III 1952–1 IX 1956
Kulig Stanisław173 Ludwik por. 1 IX–31 XII 1956
Zastępcy
Naumowicz Mieczysław II–III 1945
Roman
Strzałka Stanisław Mateusz ppor. 23 III–11 IV 1945

168
Niezatwierdzony; formalnie referent i starszy referent; zwolniony „ze względu na niegodne zachowanie się”.
169
Zginął 10 VII 1955 r.
170
Faktycznie od początku sierpnia 1955 r.
171
Kierownik GO.
172
Z akt personalnych nie wynika, by sprawował faktycznie tę funkcję; aresztowany na przełomie lutego i marca
1946 r. pod zarzutem przyjęcia łapówki, 3 VIII 1946 r. zwolniony z aresztu i z tą datą z organów BP.
173
Zwolniony z organów BP.

260
Gadowski (Gadomski) Jan Stanisław p.o. 13–17/18 IV 1945
Podstawski Adam N.N., st. sierż./ppor./ 27 VIII 1946–11 XI 1947
Bronisława por.
Gnyp Aleksander Jan chor. 1 X 1946–1 V 1947
Dyśko (Dysko) Józef174 Bolesław st. sierż./chor. p.o. 11 IV 1947–1 I 1948
1 I–1 II 1948
Skotniczy Franciszek Stanisław chor./ppor. 1 II 1948–18 IV 1950
Bartoszewski Mikołaj Aleksander chor. 1 IX 1950–1 VI 1951
Odrzywołek Jan Jan ppor. 1 VI–15 IX 1951
Oleksy Stanisław Mateusz por. 15 IX 1951–31 XII 1953
Kraczka Władysław N.N., Teresa ppor. 1 I 1954–31 III 1955
Tusznicki Józef Jerzy por./kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Olkuszu

Kierownicy/szefowie
Głuski Wiktor por. 19 I–III 1945–
Kocjan Stefan 175
Jan ppor. 22 II 1945–3 I 1946
Andrusiewicz Tadeusz Maksymilian por. 1 I–1 X 1946
Kordyl Władysław Józef sierż./ppor. p.o. 1 X 1946–1 II 1947
Szlachcic Franciszek Jan kpt./mjr 1 II 1947–1 II 1948
Dąbrowski Albin Ignacy chor./por. p.o. 15 III 1948–1 V 1950
Chłopicki Józef Jan por./kpt. 1 V 1950–1 II 1952
Kasperek Franciszek Piotr por./kpt. 1 XI 1951–31 III 1955
Banaś Marian Piotr ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Edward Popczyk176 Łukasz –21 V 1945
Góras Leon Ignacy p.o. 8 I 1946–10 IV 1947
Gajda Mieczysław Michał chor. p.o. 10 IV 1947–1 II 1948
Dyśko (Dysko) Józef Bolesław chor. 1 II 1948–1 I 1949
Dąbrowski Albin Ignacy chor./por. 15 III 1948–1 V 1950
Gnyp Aleksander Jan ppor./por. 1 V–15 IX 1951
Krzewicki Tadeusz Sebastian ppor./por. 1 X 1951–30 VI 1956
Kłusak Tomasz por. 1 V 1952–
Ciołek Stanisław Wawrzyniec por. 1 VII–10 IX 1952
Bielawski Krzysztof Franciszek por. 1 X 1952–31 III 1955
Morawski Stanisław Mieczysław ppor. 1 VII–31 XII 1956

174
Faktycznie od 12 XII 1946 r.
175
Niezatwierdzony.
176
Zginął 21 V 1945 r.

261
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Oświęcimiu177

Kierownicy/szefowie
Pęcikiewicz Romuald 178
Franciszek por. 1 VIII 1951–31 V 1952
Kruczek Józef Tomasz chor./por. 1 IX 1952–31 III 1955
Kasperek Franciszek 179
Piotr kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Boruciński Tadeusz180 Józef por. –15 V 1953
Bardyn (Bardyń?) Jan Teodor por. 15 V 1953–31 III 1955
Odrzywołek Ferdynand Jan por./kpt. 1 IV 1955–30 V 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura WUdsBP w Proszowicach181

Kierownicy/szefowie
Lont Marian182 Józef por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy – brak 183

Powiatowa Delegatura ds. BP w Suchej Beskidzkiej184

Kierownicy/szefowie
Strama Mieczysław Władysław por. 1 II–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Tarnowie185

Kierownicy/szefowie
Kroch Stanisław186 Zygmunt por. 18 I–15 VI 1945
Wojtasow Ludwik Wojciech szer./ppor. p.o. 18 VI 1945–22 I 1946
Korga Michał Roman por. p.o. 1 II–15 VII 1946
Strzałka Stanisław Mateusz por./kpt. 3 VIII 1946–15 IX 1950
Stawarczyk Stefan Jan kpt. 1 VI 1951–1 III 1953
Lipka Alfred Józef por./kpt. 1 III 1953–15 IV 1957

177
Powiat powstał 30 XII 1950 r.
178
30 VI 1952 r. zwolniony z resortu na własną prośbę.
179
Zwolniony z organów BP.
180
Mianowany jako zastępca szefa w Białej.
181
Powiat powstał 11 VIII 1954 r.
182
Faktycznie od listopada 1954 r. organizował PUBP; równocześnie formalnie do 31 III 1955 r. starszy referent
Sekcji I Wydziału I WUBP.
183
Urząd długo bardzo słabo obsadzony, brak zastępcy.
184
Powiat powstał 12 XI 1955 r.; Powiatowa Delegatura ds. BP powołana zgodnie z Rozkazem organizacyjnym
nr 07/org. z 12 I 1956 r.; etaty obsadzono 1 II 1956 r.
185
Od 1 V 1952 r. do 1956 r. w miejsce PUBP istniał UBP MiP Tarnów; w rozkazie z 1 IV 1955 r. jako
PUdsBP.
186
Kierownik GO.

262
Zastępcy
Paduch Jan187 por. 18 I 1945–
Czarny Tadeusz Aleksander –1 II 1946
Świątek Julian188 Jan bez stopnia 1 II–28 III 1946
Doleżuchowicz Adam Stanisław st. sierż./ppor. p.o. 1 VII 1946–13 X 1947
Świątek Adam 189
Jan chor. 15 X–15 XII 1947
Dyśko (Dysko) Józef Bolesław chor. 1 I–1 V 1949
Kłusak Józef Karol ppor./por./kpt. 1 III 1952–30 V 1956
Kurnik Władysław Antoni ppor. 1 IX 1952–1 IX 1953
Musiał Stanisław Piotr ppor./por. 1 I 1954–31 III 1955
Koziołek Franciszek 190
Andrzej por. 1 VI–31 XII 1956

Delegatura WUdsBP nr 13 w Tarnowie191

Kierownicy/szefowie
Kociołek (imię nieznane) kpt. –(IV 1956)
Kłusak Józef192 Karol kpt. 1 IV–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Wadowicach

Kierownicy/szefowie
Kubka Władysław193 Andrzej bez stopnia 18 I–1 XI 1945
Kosowski Władysław Franciszek ppor. p.o. 1 XI 1945–11 V 1946
Piechnik Czesław Władysław chor./ppor. p.o. 11 V 1946–1 VI 1947
Śmiechowski Stefan Wincenty ppor. 1 VI–11 XI 1947
Karkoszka Józef Paweł ppor./por. 11 XI 1947–15 XI 1949
Kowalczyk Czesław Aleksander por. 15 XI 1949–15 XI 1950
Rubacha Roman Wincenty por./kpt. 15 XI 1950–15 III 1952
Bielawski Krzysztof Franciszek ppor./por. p.o. 1 VII–1 X 1952
Łyszczek Władysław Wincenty kpt. 1 X 1952–20 XI 1953
Wilk Antoni Jan ppor./por. 15 III 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Kosowski Władysław Franciszek ppor. X–1 XI 1945
Targosz Zdzisław Wilhelm p.o. 1 V–13 XII 1946
Mrowiec Tadeusz Józef ppor. p.o. 8 IV 1947–1 II 1948
ppor./por. 1 II–1 X 1948

187
Zastępca kierownika GO; zginął 5 IV 1945 r.
188
Niezatwierdzony; zlikwidowany przez podziemie.
189
Po jego odwołaniu w 1948 r. vacat.
190
Zwolniony z organów BP.
191
Rozkazem z 12 I 1956 r. z RW PUdsBP w Tarnowie 1 I 1956 r. utworzono Delegaturę nr 13 WUdsBP w Tar-
nowie.
192
Faktycznie od 2 V 1956 r.; w rozkazie przewodniczącego KdsBP od 1 VI 1956 r.; zwolniony z organów BP.
193
Formalnie na stanowisku do 1 II 1946 r.

263
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kwaśny Marian Wincenty ppor./por. 1 II 1950–1 VI 1951
Bielawski Krzysztof Franciszek ppor./por. 1 III–1 X 1952
Wilk Antoni Jan ppor. 15 VII 1952–15 III 1954
Gadziała Alojzy194 Marcin ppor./por. 1 VII 1954–1 IX 1955
15 XI 1955–31 XII 1956

MUBP/MUdsBP/Delegatura WUdsBP w Zakopanem

Kierownicy/szefowie
Dziobak Jan 195
Jan ppor. 16 VI–25 VIII 1945
Ringer Stanisław196 Julian bez stopnia p.o. 25 VIII 1945–(XII 1945/II
1946?)
Nowak Karol197 Jan bez stopnia p.o. –VI–VIII(X?) 1946
Sagan Mieczysław198 Józef chor./ppor. p.o. 20 VII–1 XI 1946
Janiga Witold 199
Józef ppor. p.o. XI 1946–I 1947
Doleżuchowicz Adam200 Stanisław ppor. p.o. 30 I–6 V 1947
Dudek Bolesław Wincenty chor./por. 1 V 1947–1 XI 1949
Moskal Julian Szczepan ppor. 1 II 1950–30 IX 1951
Wikieł Ireneusz Józef por. 1 VIII 1952–9 XI 1953
Tusznicki Józef Jerzy por. 15 III 1954–31 III 1955
Łukawski Stefan Adam por./kpt. 1 IV 1955–30 VI 1956
Krzewicki Tadeusz 201
Sebastian por. 1 VII–31 XII 1956
Zastępcy
Kononowicz Józef202 Wacław kpr. I 1945–
Makowski Marian203 Szczepan chor. –27 VI–6 IX 1947–
Jaromin Władysław204 Jan chor./por. 1 II 1950–31 I 1952
Satora Władysław Józef chor./ppor. 1 VII 1952–15 VI 1954
Kotowski Władysław ppor. –2 I 1953–
Łukawski Stefan Adam por./kpt. 15 VI 1954–31 III 1955

194
1 IX 1955 r. odwołany ze stanowiska i zaliczony w stan słuchaczy Wyższej Szkoły Podwyższania Kwalifikacji
Aktywu Kierowniczego; zwolniony ze szkoły 15 XI 1955 r. wrócił na stanowisko.
195
Rozkazy z 16 VI i 22 IX 1945 r.
196
Rozkaz mianujący z 22 IX 1945 r.
197
Niezatwierdzony; formalnie na etacie referenta Wydziału IV WUBP w Krakowie.
198
Niezatwierdzony; formalnie na etacie st. referenta Sekcji I Wydziału V WUBP w Krakowie.
199
Niezatwierdzony; formalnie na etacie st. oficera śledczego PUBP w Bochni.
200
Niezatwierdzony; formalnie na etacie zastępcy szefa PUBP w Tarnowie.
201
Zwolniony z organów BP.
202
W aktach personalnych brak śladu, by sprawował tę funkcję; wnioskowany na kierownika kontrwywiadu,
zatwierdzony jako oficer śledczy PUBP w Nowym Targu, aresztowany 24 VII 1945 r. za łapownictwo.
203
W aktach personalnych brak śladu, by sprawował tę funkcję; zatwierdzony jako referent.
204
Zwolniony dyscyplinarnie.

264
PUBP/PUdsBP w Żywcu

Kierownicy/szefowie
Brancewicz Stanisław Jan por. 5 IV–2 VI 1945
Tudor Piotr Jan bez stopnia/ 15 VI 1945–
ppor.
Trokało Stanisław Grzegorz ppor. 1 IX 1945–1 II 1946
Trybus Tadeusz205 Władysław por. 1 II–12 VIII 1946
Strzałka Stanisław 206
Mateusz por. VII 1946
Biel Adolf por. –VIII 1946–
Kowal Henryk Jan chor./ppor. p.o. 1 X 1946–1 II 1947
Karkoszka Józef Paweł chor. 1 II–11 XI 1947
Lipski Stanisław Franciszek ppor. p.o. 11 XI 1947–1 XI 1949
Ziajka Stefan Stanisław chor./ppor. 1 XI 1949–1 II 1951
Tracz Stanisław Stanisław ppor. 1 II 1951–15 III 1953
Rak Zygmunt Józef por./kpt. 15 III 1953–30 IV 1955
Lipowy Stanisław 207
Jan por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Sobel Józef IX 1945–
Wiśniowski Władysław –6 IX 1947–
Lipski Stanisław Franciszek ppor. 11 XI 1947–1 XI 1949
Ziajka Stefan Stanisław chor./ppor. 1 VII–1 XI 1949
Tracz Stanisław Stanisław chor./ppor. 15 III 1950–1 II 1951
Kowal Marian Franciszek ppor. 1 III 1951–31 III 1952
Małota Eugeniusz Franciszek chor./ppor. 1 VII 1952–20 VIII 1953
Wąsik Henryk208 Jan ppor./por. 1 I 1954–30 IV 1955
Feluś Antoni209 Augustyn por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Opracowanie: Wojciech Frazik, Maciej Korkuć

205
Aresztowany.
206
Formalnie wówczas zastępca naczelnika Wydziału V WUBP.
207
Rozkaz mianujący z 19 V 1955 r.; od 1 I 1957 r. szef SB w Żywcu.
208
Błędnie Wasik.
209
Zwolniony z organów BP.

265
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
LUBELSKIE
Stopień
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Lublinie

Kierownicy/szefowie
Palka Henryk Marian ppor. 1–30 VIII 1944
Duda Teodor Filip mjr 31 VIII–28 X 1944
Szot Stanisław Mateusz mjr 29 X 1944–15 I 1945
Grzybowski Faustyn Filip mjr/ppłk 16 I–30 XI 1945
Marszałek Franciszek Jan ppor./por. p.o. 1 XII 1945–14 IV 1946
Piątkowski Franciszek Michał mjr/ppłk 15 IV 1946–14 III 1947
Tataj Jan Filip ppłk 15 III–14 XII 1947
Zalewski Franciszek Władysław mjr 10 XII 1947–24 IX 1948
Jastrzębski (Ritter) Artur Jan (Johann) ppłk 25 IX 1948–10 I 1950
Gorliński Jan (Monderer- Dawid mjr p.o. 10 I–14 II 1950
Lamensdorf Cezary)
Krupski Mikołaj Antoni mjr/ppłk 15 II 1950–14 I 1953
Krzywiński Bolesław Maks, Maksym mjr/ppłk 15 I 1953–30 IX 1955
(Schildhaus Bernard Borys)1 (Mojżesz)
Mickiewicz Artur Bronisław mjr 1 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Antosiewicz Stefan Wacław por. 8 XI–31 XII 1944
Wróblewski Borys Jan kpt./mjr p.o. 10 III–8 VIII 1945
(Bronisław)2 22 VIII 1945–31 VIII 1946
Gorliński Jan (Monderer- Dawid kpt./mjr 1 III 1947–30 VI 1951
Lamensdorf Cezary)
Mickiewicz Artur Bronisław kpt. 1 VII 1951–30 V 1952
Krzywiński Bolesław Maks, Maksym ppłk 1 VII 1952–31 XII 1954
(Schildhaus Bernard Borys) (Mojżesz)
Kwiatkowski Tadeusz Stanisław mjr/płk 1 IV 1953–27 XI 1956
Narkiewicz Hipolit Józef por. 1 VI 1953–31 I 1955
Andrzejewski Jerzy Antoni ppłk 11 X 1954–31 III 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Krzykała Stanisław 3
Antoni bez stopnia 8 VIII–5 XI 1944
Kudliński Antoni Julian ppor. p.o. 5 XI 1944–31 VIII 1946

1
1939–1941 funkcjonariusz NKWD we Lwowie; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 1945 r. pod
nazwiskiem Krzywiński.
2
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
3
Zmarł w 1976 r. w Lublinie.

266
Placha Antoni Wojciech ppor./por. 1 IX 1946–31 V 1947
Wróblewska Eugenia Józef ppor./por. p.o. 10 VI 1947–28 II 1949
1 III 1949–20 IX 1950
Kasprowicz Franciszek Stanisław kpt. p.o. 15 III–31 V 1952
1 VI 1952–30 XI 1953
Miroń Jan Franciszek kpt. p.o. 15 X 1954–31 III 1955
Kiec Feliks Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Raj Edward Andrzej kpt. –1 VIII 1955
Nieścior Kazimierz Andrzej kpt. 1 VIII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Siemion Maksymilian Mikołaj ppor. 1 X–1 XI 1944
Wójcik Jan Andrzej por. 11 XII 1944–25 VII 1945
Wach Michał Stanisław 20 II–15 VI 1945
Miedzigórska Danuta Wojciech 9 VIII–3 X 1945
Gorwicz Halina Nikodem 18 XII 1945
Placha Antoni Wojciech ppor. 18 XII 1945–31 VIII 1946
Żyhaluk (Zychaluk) Jan Adam ppor. 1 IX 1946–30 IX 1948
Wróblewska Eugenia Józef ppor. 1 VI 1947–28 II 1949
Ordyniec Jan Artem por./kpt. 1 XI 1949–1 VIII 1951
Chac Antoni Ignacy por. 1 II–1 XI 1951
Miroń Jan Franciszek por./kpt. 15 XI 1951–31 VII 1954
kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Palka Henryk Marian kpt. 31 VIII 1944–9 III 1945
Wróblewski Borys Jan kpt. 10 III–9 VIII 1945
(Bronisław)
Marszałek Franciszek Jan ppor./por. p.o. 13 IX 1945–14 IV 1946
Pawliszewski Jan4 Jakub chor./kpt. p.o. 21 X 1946–31 XII 1947
Gloza Stanisław Józef kpt. 1 X 1949–18 IV 1950
Gallant Bronisław Stanisław kpt. p.o. 1 VI 1952–31 III 1953
1 IV 1953–30 IX 1954
Mozgawa Marian Jan kpt. 30 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Pietraszkiewicz Aleksander Teodor mjr 1 V–2 XI 1945
Pawliszewski Jan Jakub chor./kpt. 16 I 1946–31 XII 1947
Mikita Stefan Stanisław ppor./por. 1 I 1948–30 V 1950
Jaworski Bolesław Stefan por./kpt. 1 VI 1950–31 V 1952
Gallant Bronisław Stanisław kpt. 1 VI 1952–31 III 1953

4
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

267
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział II

Naczelnicy
Deresiewicz Henryk 5
Roman por./kpt. 13 II–27 IV 1945
Gruntow Włodzimierz Nikifor por. 20 V–24 VI 1945
Pupko Bronisław Władysław kpt. 25 VI 1945–1 VII 1946
Złotkowski Stefan (Srul) Chaim ppor. p.o. 4 I 1946–9 I 1948
por. 10 I 1948–31 I 1950
Socha Marcin Wojciech kpt. 1 II 1950–30 IV 1953
Kiec Feliks Stanisław kpt. 1 V 1953–15 XI 1954
Józefowicz Anatol Prochor mjr 15 XI 1954–31 III 1955
Mozgawa Marian Jan kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Walczyk Stanisław Jan kpt. 28 XI–31 XII 1956
Zastępcy
Placha Antoni Wojciech por. p.o. 1 VI 1947–4 VIII 1948
Socha Marcin Wojciech kpt. 10 I 1948–31 I 1950
Knap Krystyna Jakub ppor. p.o. 1 VIII 1950–30 VI 1952
Altman Adam Moszek por./kpt. 1 VII 1952–31 III 1955
(Kłos Jan) Mendel
(Mieczysław)
Rubin Michał Arnold kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział Do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Zarembiuk Antoni 6
Aleksander por. 13 II–28 IV 1945
Deresiewicz Henryk Roman por./kpt. 28 IV–24 V 1945
Pietraszkiewicz Aleksander Teodor mjr 2 IX 1945–1 IV 1946
Świta Bronisław Jan por./kpt. p.o. 1 XII 1954–31 III 1955
Zastępcy
Zając Wacław Józef kpt. 1 V 1945–16 III 1946
Świta Bronisław Jan kpt. 1 XII 1954–31 III 1955
Wydział III
Naczelnicy
Lachowski Mikołaj Roman kpt./mjr 1 VII 1946–31 I 1949
Majewski Stanisław Wiktor kpt. 1 II–30 IV 1949
Kaliszczuk Włodzimierz 7
Jan kpt. 1 V 1949–31 VIII 1950

5
Zginął w Lesie Stockim w bitwie ze zgrupowaniem mjr. Mariana Bernaciaka „Orlika”.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w marcu 1978 r. w Warszawie.
7
Zmarł w 1988 r. w Lublinie.

268
Chmielewski Józef Bolesław por. 1 IX 1950–15 II 1951
Wołkow Jan Aron mjr/ppłk 5 II 1951–28 II 1952
Zabawa Zdzisław Konstanty kpt./płk 1 III 1952–14 I 1954
Dudek Bolesław Wincenty mjr 30 IX 1954–1 VIII 1955
Świta Bronisław Jan por./kpt. 1 XI 1955–31 VIII 1956
Dudek Bolesław Wincenty mjr 1 IX–28 XI 1956
Zastępcy
Zając Wacław Józef kpt. 16 III 1946–15 V 1947
Chmielewski Józef Bolesław ppor./por. 15 II 1948–31 VIII 1949
Chachaj Tadeusz Franciszek por. 1 IX 1950–30 VI 1951
Niklas Lech por. 1 VII 1951–
Świta Bronisław Jan por./kpt. 1 IX 1951–1952
Pawłowicz Karol Władysław chor./por. 15 II–23 XI 1952
Stępień Mieczysław Władysław por. 1 III–1 X 1953
Kolendarski Kazimierz Jan por./kpt. –1954
Rubin Michał Arnold por. 15 VIII 1954–31 III 1955
Ogrodniczek (Ogrodniczak?) Jakub chor./por. 1 IV 1955–31 I 1956
Zygmunt
Świta Bronisław Jan por./kpt. 1 IV–31 X 1955
Sobański Stanisław Józef kpt. 1 X 1955–1956
Haponiuk Jan Prokop por./kpt. 1 IX–31 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Wojciusz Wincenty Mikołaj kpt./mjr 16 I 1946–15 I 1948
Cendrowski Michał 8
Piotr kpt. 1 IV 1948–31 VII 1950
Dziura Leon Jan por./kpt. 1 VIII 1950–24 XI 1952
Rycerz Bolesław Andrzej kpt./mjr 1 III 1953–30 XI 1954
Osetek Józef Walenty kpt. p.o. 15 X 1954–31 III 1955
1 IV–1 VII 1955
Kolendarski Kazimierz Jan kpt. p.o. VII–31 XII 1956
Zastępcy
Gloza Stanisław Józef por. 23 I–1 VII 1946
Cendrowski Michał Piotr ppor./por. p.o. 20 IX 1946–15 VI 1949
Dyrdak Aleksander Dawid ppor./por. p.o. 15 VI 1949–31 V 1950
por. 1 VI–30 XI 1950
Smołuch Wacław Marian Wacław ppor./kpt. 1 X 1952–30 IX 1954
Osetek Józef Walenty kpt. 15 X 1954–31 III 1955
Kolendarski Kazimierz Jan kpt. 15 XI 1954–

8
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w 1955 r. w Poznaniu.

269
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Tarajko Jan Jan chor./kpt. 1 IV 1955–30 VIII 1956
Lipiec Stanisław Władysław por. 1 IX 1955–31 XII 1956

Wydział V

Naczelnicy
Kaliszczuk Włodzimierz Jan por. IV 1946–I 1947
Leluch Jan Stanisław chor./kpt. 17 V 1947–12 II 1950
Oleksa Mikołaj9 Marek kpt. 1 VI–30 XI 1950
Dudek Bolesław Wincenty kpt./mjr 1 XII 1950–30 IX 1954
Sobański Stanisław Józef kpt. p.o. 1 IV–31 V 1955
Kowalski Feliks Feliks ppor./por. 1 VI 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Środek Wiktor Jan chor. 16 I–28 V 1946
Soroka Józef Eliasz chor. p.o. 27 VI 1946–25 XI 1947
Błachnio Zdzisław Stanisław ppor./por. p.o. 30 X 1947–31 V 1951
Gallant Bronisław Stanisław kpt. 1 IX 1951–31 V 1952
Kolendarski Kazimierz Jan kpt. 1 XII 1953–15 XI 1954
Sobański Stanisław Józef kpt. 1 IV–30 IX 1955
Dworakowski Władysław Antoni por. 1 X 1955–30 IX 1956
Markowski Marian Antoni kpt. 15 X–31 XII 1956

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Lilian Leon Izaak chor. 3 III–29 VIII 1945
Dawidiuk Michał Teodor kpt. 29 VIII 1945–28 II 1950
Wójcik Jan Andrzej kpt. 1 III 1950–30 VI 1954
Rycerz Bolesław Andrzej kpt./mjr 1–31 XII 1954
Zastępcy
Lilian Leon Izaak chor. 8 X 1945–23 III 1946
Donner Maks Abraham chor. 1946
Przytyk Andrzej Leon por. 15 II 1949–30 XI 1950

Wydział VIII

Naczelnicy
Socha Marcin Wojciech por. p.o. 15 III 1946–26 IV 1947
Sobański Stanisław Józef kpt. 1 IV 1954–31 III 1955
Zastępcy
Sobański Stanisław Józef kpt. 15 X 1952–31 III 1954
Dworakowski Władysław Antoni por. 1 XII 1953–31 III 1955

9
Zmarł 15 XI 1989 r. w Lublinie.

270
Wydział IX

Naczelnicy
Gliński Walenty Franciszek por. 1 III 1953–17 IX 1954
Altman Adam Moszek kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
(Kłos Jan) Mendel
(Mieczysław)
Zastępcy
Jachimiuk Wiktor Paweł kpt. 1 V 1955–31 XII 1956

Wydział X

Naczelnicy
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. 1952
Włodzimierz10
Walczyk Stanisław Jan por./kpt. 1 II 1953–31 III 1955
Józefowicz Anatol Prochor mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr ppor./por. p.o. 1 I–30 VI 1952
Włodzimierz 1 VII 1952–1 VIII 1953

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Toma Wacław Wiktor kpt. 1 XI 1953–31 X 1955
Kita Wojciech Andrzej kpt. 1 XI 1955–27 XI 1956
Zastępcy
Toma Wacław Wiktor ppor./por. 1 II–31 X 1953
Kita Wojciech Andrzej kpt. 1 IV–31 X 1955
Biernat Florian Bartłomiej por. 1 XI 1955–31 XII 1956

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Kiec Feliks Stanisław kpt. 15 XI 1954–31 III 1955
Zastępcy
Kita Wojciech Andrzej kpt. 15 X 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Ragiel Jan Stefan kpt. 16 III 1946–30 VII 1947

10
Od 7 IV 1952 r. Tychoniuk.

271
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Błaszczak Eugeniusz Piotr ppor./por. p.o. VII 1947–15 I 1950
15 I–30 XI 1950
Oleksa Mikołaj Marek kpt./mjr 1 XII 1950–31 III 1955
Szawdzin Jerzy Aleksander kpt. 1 II 1954–31 III 1955
Zastępcy
Błaszczak Eugeniusz Piotr por. 25 VII 1947–14 I 1950
Szawdzin Jerzy Aleksander ppor./por. p.o. 1 VI 1948–31 XII 1949
1 I 1950–31 I 1954
Jaworski Bolesław Stefan kpt. 1 X 1954–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Karpiński Jan Izaak chor./por. 1 I 1946–30 IX 1947
(Alberg Emanuel)
Wołodko Janusz Daniel kpt. 1 X 1947–30 VI 1948
Józefowicz Anatol Prochor kpt. 1 VII 1948–1 VII 1951
Dobrzyński Stanisław Stanisław por./kpt. 1 XI 1951–1953
Gabski Lech Franciszek kpt. p.o. 1 X 1954–31 III 1955
1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Wtykło Stanisław11 Józef ppor. 1 I–5 III 1946
Huszcza Jan Piotr por. 6 III 1946–25 VI 1948
Rudnicki Leon Jan ppor./kpt. 21 VI 1948–1 VII 1951
Prośniak Kazimierz Stanisław por./kpt. 25 VI 1951–9 VIII 1953
Gabski Lech Franciszek kpt. 1 X 1953–30 IX 1954
Styła Tadeusz Franciszek kpt. 1 X 1954–31 VIII 1955
Mazur Stefan Władysław kpt. 1 IX 1955–31 XII 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Zarembiuk Antoni Aleksander kpt. 16 VI–14 XII 1946
Murawski Konstanty Andrzej por./kpt. 15 XII 1946–1 VI 1948
Lindorf Józef Antoni por. p.o. 31 III 1948–15 III 1949
Kałkus Wacław Andrzej por. 15 III–1 X 1949
Jakubowski Stanisław por. 1950
Mierczyński Roman mjr/płk 15 VIII 1950–30 VI 1951
Pyskło Roman Kazimierz por. p.o. IV–1 VII 1951

11
Zmarł w sierpniu 1953 r. w Lublinie.

272
Zastępcy
Szumski Antoni Bazyli ppor. p.o. 1 IX 1946–
Przytyk Andrzej Leon ppor. 1 IX 1946–14 II 1949
Lindorf Józef Antoni por. 31 III 1948–15 III 1949
Kałkus Wacław Andrzej por. 15 II–15 III 1949
Mikołajczyk Ignacy Karol por./kpt. p.o. 25 III–30 IX 1949
1 X 1949–14 VIII 1950
Pyskło Roman Kazimierz por. 15 VIII 1950–1 VII 1951
Bartkiewicz Kazimierz Szczepan por. 15 I 1951–31 III 1952
Osetek Józef Walenty por./kpt. 1 VII 1951–15 X 1954
Filipiuk Franciszek12 Feliks mjr 1 VII–31 XII 1956

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Rozenblum Aleksander Wiktor chor. 8 XI 1944–2 II 1945
(Adam)
Witwicki Bronisław por. 7 I 1945–
Wach Michał Stanisław 15 VI 1945–1 II 1946
Zastępcy
Kudliński Antoni Julian ppor. 15 X–5 XI 1944
Rozenblum Aleksander Wiktor chor. 7 II 1945–
(Adam)

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Szawdzin Jerzy Aleksander kpt. 1 IV 1955–27 XI 1956
Zastępcy
Jaworski Bolesław Stefan kpt. 1 IV 1955–8 XI 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Kasprzak Mieczysław Antoni chor. –15 XI 1951
Zastępcy – brak danych

12
Zmarł w marcu 1983 r. w Lublinie.

273
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Wasiewicz Edward Wincenty ppor./kpt. p.o. 1 IX 1950–14 II 1953
15 II 1953–30 XI 1956
Zastępcy
Czyżowski Jan Mikołaj kpt. V–31 XII 1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Gabara Alina Zygmunt ppor./por. p.o. 1 VI 1948–28 II 1949
1 III 1949–31 I 1951
Florek Henryk Józef por. p.o. 23 VIII 1952–14 II 1953
15 II–30 IX 1953
Nieścior Kazimierz Andrzej por./kpt. 1 VII 1954–31 III 1955
Zastępcy
Pazio Aleksander Edward por. p.o. 1 XII 1947–V 1948
Gabara Alina Zygmunt ppor./por. 1 VI 1948–28 II 1949
Pazio Aleksander Edward por. p.o. III–9 VIII 1949
Niewiadomski Zygmunt Kazimierz ppor. 1 V 1951–31 I 1952
Florek Henryk Józef por. 23 VIII 1952–14 II 1953
Filipiuk Franciszek Feliks mjr 1 VII–31 XII 1956

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Zelkowicz Jakub Pinkus chor. 21 XII 1945–12 III 1947
(Jankiel Dawid)
Chmielewski Józef Bolesław por. 15 IV 1947–15 II 1948
Donner Maks Abraham chor. p.o. 15 IV–1 VII 1949
Placha Antoni Wojciech kpt. 1 V 1950–1 VIII 1951
Józefowicz Anatol Prochor mjr 1 VIII 1951–31 V 1953
1 V 1954–31 X 1955

274
Chrzanowski Jan Antoni por. p.o. 1 IV 1955–31 XII 1956
Panich (Paruch?) Tadeusz Józef por. 1 IX–28 XI 1956
Zastępcy
Donner Maks Abraham chor. 1 VI 1948–1 VII 1949
Karaś Antoni Andrzej ppor./por. 1 III 1949–15 IV 1950
Pasztelan Julian Henryk kpt. 1 IX 1952–9 I 1955
Piskorska Janina Bolesław st.sierż./ppor. 1 VI 1954–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Szpakowski Jan 18 XI 1944–
Przybycień Władysław Jan 10 XII 1945–31 I 1946
Wołkow Paweł Maksym chor. 22 III 1946–16 IV 1947
Zastępcy
Ludwikowski Karol por. 15 XII 1955

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Repelewski Stanisław Stanisław ppor./por. 31 VIII 1944–28 II 1945
16 III 1946–31 III 1949
Skurzak Henryk Władysław por. 1 IX 1949–28 II 1952
Narkiewicz Hipolit Józef ppor. 1 III 1952–31 III 1953
Skurzak Henryk Władysław kpt. 1 II–31 XII 1954
Bogusz Jan Józef ppor./por. p.o. 7 XII 1954–31 III 1955
1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Skurzak Henryk Władysław chor./por. 4 I 1946–31 VIII 1949
Kurak Tadeusz 1947
Narkiewicz Hipolit Józef ppor. 1 II 1951–1 III 1952
Bogusz Jan Józef st. sierż./ppor. 15 VII 1953–28 XI 1956
Markowska Lucyna Stanisław ppor. 1 II 1955–1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

275
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Szpakowski Jan –18 XI 1944
Pikuła Mieczysław p.o. –7 II 1945
Stesłowicz Jan Aleksander chor./por. 1 II–13 XII 1945
(Katz Lemil)13 (Abraham)
Ziemichód Wacław Tomasz 16 I–1 VI 1946
Murak Władysław Ignacy chor. p.o. 13 XI 1946–10 III 1947
Bejm Kazimierz Walerian ppor. p.o. 18 V 1947–30 IX 1948
Tarkowski Tadeusz kpt. 28 IV 1948–
Romaniuk Kuźma Leon mjr 1 I 1949–
Socewicz Konstanty Aleksander kpt. 15 II 1949–14 III 1952
Szary Leon Aron ppor./por./kpt. 1 IX 1950–31 XII 1954
Szewczyk Otokar Wiktor kpt. 7 XII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Ziemichód Wacław Tomasz 2 XI 1945–15 I 1946
Swatek Stanisław Józef por./kpt. 16 I–18 V 1946
Murak Władysław Ignacy chor. p.o. 13 XI 1946–10 III 1947
29 V 1947–31 V 1949
Szary Leon Aron ppor./por. 1 IV 1949–31 VIII 1950
Gołdysiak Bernard chor. 1 V 1951–
Kukla Kazimierz Franciszek chor. 1 VII 1953–31 I 1954
Paszkiewicz Wacław kpt. 1 IV 1955–31 X 1956
Paszkowski Wacław Jan por. 1955–28 XI 1956

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wieczorek Czesław ppor. 1 VI 1948–1 VI 1950
Kozłowski Jan Jan chor./kpt. 1 III 1950–31 V 1956
Dyrdak Aleksander Dawid por. 1 XII 1950–9 XI 1953
Czyżewski Czesław chor. 1 IX 1952–
Zastępcy
Kozłowski Jan Jan chor./ppor. 1949–28 II 1950
Czyżewski Czesław chor. –31 VIII 1952
Michniewicz Kazimierz Michał chor. 1 XI 1954–31 I 1955

13
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

276
Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Korkosz Stanisław Antoni bez stopnia p.o. 15 II–1 IX 1948
Koniuch Michał Jan bez stopnia 1 VII 1948–31 VIII 1951
Zastępcy
Środek Wiktor Jan ppor. 28 V 1946–1 VIII 1948
Bartoszewski Tadeusz Wincenty bez stopnia 1 VI 1950–31 VIII 1951
Kasprzak Mieczysław Antoni chor. 15 XI 1951–

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Jurago Stanisław por. p.o. 1 V 1951–
Szewczyk Otokar Wiktor por./kpt. 1 IV 1952–6 XII 1954
Zastępcy
Jurago Stanisław por. 1 I 1948–1 V 1951
Flaks Bolesław Salomon ppor./por. 1 I–1 IX 1949

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/


Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wawrzonek Antoni Wawrzyniec ppor./por. 1 X 1950–31 XII 1954
por./kpt. 15 V 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Cecerski Piotr Antoni 1 I 1949–30 X 1951

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Łukasik Feliks Jan por./kpt. p.o. 1 I 1949–31 I 1950
1 II 1950–31 XII 1956
Wawrzyniak Mieczysław chor. 1 II 1951–
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Bejm Kazimierz Walerian ppor. 18 V 1947–30 IX 1948
Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wiecheć Mieczysław Antoni chor./por. 1 I 1949–1 IX 1954
Borowski Franciszek Antoni por. 1 IX 1954–31 III 1955

277
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Jaglewicz Władysław Józef bez stopnia 15 I 1949–1 VII 1950
Jabłoński Jan Stanisław por. 1 III 1951–1954

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Wodziński Piotr Jan mjr 1 VII 1947–15 VII 1949
Stołecki Romuald Jan mjr 1 IX 1952–28 XI 1956
Zastępcy
Nadel Bernard Szymon mjr 1 V 1950–30 VI 1952

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie lubelskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUdsBP/Delegatura w Bełżycach14

Szefowie
Kuś Edward Adam ppor. p.o. 15 II–30 IX 1956
30 IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Białej Podlaskiej

Kierownicy/szefowie
Rybicki Bronisław15 Jan sierż. 22 IX–8 XI 1944
Wójcik Jan Andrzej kpr. XI 1944–I 1945
Saczewa Serafin Dymitr por. 9 I–19 IV 1945
Olko Feliks Józef chor./por. p.o. 28 IV–25 VI 1945
Cygler Czesław Teodor ppor. p.o. VII–IX 1945

14
Powiat powstał w 1955 r.
15
Aresztowany przez NKWD, wywieziony w głąb ZSRR, powrócił we wrześniu 1947 r.

278
Filipiuk Franciszek Feliks ppor./kpt. 1 X 1945–28 II 1950
Rycerz Bolesław Andrzej kpt. 1 III 1950–28 II 1953
Młynarczyk Roman Jan kpt. 1 III 1953–14 VI 1954
Pasztelan Julian Henryk kpt. 15 VI 1954–31 III 1955
Muszyński Aleksander Henryk ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Cygler Czesław Teodor ppor. 16 II–30 X 1945
Stroceń Józef16 Mikołaj chor. p.o. 18 III–IX 1946
Sujka Tadeusz Adam chor./por. p.o. 10 IV–31 X 1947
1 XI 1947–30 X 1949
Kolano Andrzej Michał por. 1 XI 1949–31 III 1954
Muszyński Aleksander Henryk ppor. 1 IV 1954–31 III 1955
Wojtasiuk Władysław Stanisław ppor./por. 1 III–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Biłgoraju

Kierownicy/szefowie
Krut Mikołaj Antoni chor. 1 X 1944–30 IX 1945
Skibiński Ignacy Kazimierz ppor. p.o. 1 X 1945–15 IV 1946
Leluch Jan Stanisław chor./ppor. 23 IV 1946–4 I 1947
Gallant Bronisław Stanisław por./kpt. 4 I 1947–31 X 1948
Tylimoniuk Adam Bartłomiej ppor./por. X 1948–31 XII 1950
Sobański Stanisław Józef por./kpt. 1 III–14 X 1952
Lewczuk Konstanty Adam ppor. p.o. 15 X 1952–31 V 1954
Palka Tadeusz Antoni kpt. 1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Słowik Edward Kazimierz chor. 15 IX 1944–25 VI 1945
Kolano Andrzej Michał chor./ppor. p.o. 12 VII–10 VIII 1945
10 VIII 1945–20 X 1946
Gallant Bronisław Stanisław kpr./pchor./kpt. 17 X 1945–1 I 1947
Buczek Jan Józef p.o. 4 I–19 XII 1947
Tylimoniuk Adam Bartłomiej por. XI 1948–31 XII 1949
Markowski Józef Franciszek ppor./por. 1 III 1950–29 III 1955
Lewczuk Konstanty Adam ppor./por. 1 I–15 IX 1951
Sawecki Henryk Franciszek chor./ppor. 15 XI 1954–31 XII 1956

PUdsBP/Delegatura w Bychawie17

Szefowie
Wołoszyn Marian Paweł ppor. 1 II–31 XII 1956

16
P.o. bez zatwierdzenia.
17
Powiat powstał w 1955 r.

279
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Chełmie

Kierownicy/szefowie
Pilipczuk Aleksy Michał chor./por. 1 IX 1944–II 1945
Gnoiński Aleksander18 Nikodem por. 13 II–25 IV 1945
Olko Feliks Józef ppor./por. 25 VI 1945–4 IV 1946
Rycerz Bolesław Andrzej por./kpt. p.o. IV 1946–31 V 1949
1 VI 1949–28 II 1950
Wierzbicki Jan Stanisław ppor./kpt. 1 III 1950–31 I 1954
Sierpień Marian Jan por. 30 IX 1954–31 III 1955
Woliński Władysław Paweł kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Jaszczuk Jan Antoni st. sierż. IX 1944–17 III 1945
Rycerz Bolesław Andrzej por. 13 IX 1945–1949
Lipowiec Józef Stanisław chor./ppor. p.o. 1 VII 1949–31 III 1952
Góra Paweł Marcin ppor./por. 1 V–9 IX 1952
Stypuła Tadeusz Antoni chor./ppor. 1 XI 1952–15 XI 1954
Wołoszyn Marian Paweł chor. 1 IV–XII 1955
Pawluk Józef Jan por. 1 III–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Hrubieszowie

Kierownicy/szefowie
Januszewski Edward 19
Karol bez stopnia 14 IX–27 X 1944
Podłubny Wincenty Julian por. p.o. X–14 XI 1944
Grodek Feliks Jacenty20 Stanisław sierż. 15 XI 1944–30 III 1945
Oleksa Mikołaj Marek ppor./por. 1 IV–31 XII 1945
Atłasiuk Włodzimierz21 Maksym chor. p.o. 10 I–28 V 1946
Makuch Józef Michał chor./ppor. p.o. 1 VI 1946–31 XII 1947
Stroceń Józef Mikołaj ppor./por. p.o. 1–31 I 1948
1 II 1948–31 XII 1949
Dziura Leon Jan ppor./por. 1 III–31 VII 1950
Chojęta Feliks Józef ppor./por./kpt. 1 IX 1950–15 X 1954
Pokrywko Zenon Jan por. p.o. 15 X 1954–31 III 1955
1 IV–31 VIII 1955
Góra Paweł Marcin por. 1 IX 1955–31 XII 1956

18
Zastrzelony przez strażnika aresztu PUBP w Chełmie.
19
Zabity przez polskie podziemie niepodległościowe.
20
Zginął w zamachu bombowym.
21
Zmarł w lutym 1947 r.

280
Zastępcy
Podłubny Wincenty Julian por. XI 1944–12 I 1945
Krawczenko Józef 22
Michał 1 VI–1 IX 1945
Błażejczyk Jan Józef por. 1 XI 1945–1 VIII 1946
Buczek Jan Józef p.o. 20 XII 1947–15 II 1949
Stroceń Józef Mikołaj chor./por. 1 I 1948–31 XII 1949
Milanowicz Stanisław Piotr chor. 15 II–10 IX 1949
Dziura Leon Jan ppor. 1 XII 1949–28 II 1950
Wiechnik Jan Jan ppor. 1 III 1950–15 IX 1952
Czechowski Lucjan Bartłomiej ppor. 15 IX 1952–31 I 1953
Wójtowicz Marian Stanisław ppor. 1 II–15 IX 1953
Pokrywko Zenon Jan ppor./por. 1 III–30 IX 1954
Szeremeta Wacław Bazyli chor./ppor. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUdsBP/Delegatura w Janowie Lubelskim

Szefowie
Graczyk Leonard Jan ppor. 1 II–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Krasnymstawie

Kierownicy/szefowie
Kaliszczuk (Kaliszczak?) Jan Paweł sierż. 30 VIII–26 IX 1944
Król Gustaw Władysław st. sierż. 1 X–XII 1944
Oleksa Mikołaj Marek ppor./por. XII 1944–30 III 1945
Kowalski Antoni Piotr ppor. 5 VI 1945–15 IV 1947
Moniuk Aleksander23 Bazyli por. 15 IV–21 VI 1947
Słowik Edward Kazimierz por. p.o. 1 I 1948–1 IV 1949
Dworakowski Aleksander Józef ppor. 1 V 1949–1 VIII 1951
Młynarczyk Roman Jan por./kpt. 1 VIII 1951–28 II 1953
Struś Ludwik Jan ppor./por. 15 III 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Król Gustaw Władysław st. sierż. VIII–1 X 1944
Pilipczuk Józef24 Piotr por. X 1944–II 1945
Huszcza Jan Piotr ppor. II 1945
Kowalski Antoni Piotr kpr. II–4 VI 1945
Dawidiuk Stanisław Grzegorz 13 IV–28 VII 1946
Antoniak Władysław Jan chor. 1946–IV 1947
Dworakowski Aleksander Józef ppor. p.o. 15 VIII 1947–1 VII 1948
Słowik Edward Kazimierz por. 1 I 1948–1 IV 1949

22
Zabity przez ukraińskie podziemie nacjonalistyczne.
23
Zmarł w 1990 r. w Kraśniku.
24
Zmarł w lutym 1988 r. w Lublinie.

281
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sobański Stanisław Józef por. –30 IX 1949
Wawrzonek Antoni Wawrzyniec ppor. 15 II–19 XI 1950
Czechowski Lucjan Bartłomiej chor./ppor. 1 V–14 IX 1952
Struś Ludwik Jan ppor. 15 IX 1952–28 II 1953
Klewek Stanisław Ignacy st. sierż./ppor. 1 III 1953–31 III 1955
Baran Eugeniusz Andrzej por. 1 IV 1955–V 1956

PUBP/PUdsBP w Kraśniku

Kierownicy/szefowie
Czarnecki Jan Stanisław 7 IX–27 XI 1944
Rycerz Bolesław Andrzej ppor./por. 29 XI 1944–30 VIII 1945
Grzelak Zdzisław Franciszek chor./ppor. p.o. 30 VIII 1945–12 VI 1946
Ostaszewski Arseni Onufry chor./por. p.o. 4 IX 1946–1 IX 1947
Faryna Bazyli Mikołaj chor. p.o. 1 XII 1947–VII 1948
Kaliszczuk Włodzimierz Jan por./kpt. 1 VII 1948–30 IV 1949
Kość Jan Michał por. XI 1950–30 VIII 1954
Chojęta Feliks Józef kpt. 15 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Piec Władysław25 Aleksander 15 V–11 VII 1945
Pilipczuk Józef Piotr ppor./por. 15 VII 1945–4 IX 1946
Kolano Andrzej Michał ppor./por. 21 X 1946–29 IV 1947
Ostaszewski Arseni Onufry ppor./por. 1 IX 1947–1 VII 1948
1 I–14 II 1949(?)
Ochal Walerian Aleksander ppor. p.o. 15 II 1949–31 VIII 1950
Kość Jan Michał ppor./por. 1 IX 1950–31 VII 1952
Tarajko Jan Jan por./kpt. 1 VII 1952–31 V 1954
Graczyk Leonard Jan chor./ppor. 1 IV 1955–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Lubartowie

Kierownicy/szefowie
Demczuk Mikołaj Maksym por. 5 VIII 1944–12 I 1945
Żebrun Aleksander Wasyl chor./por. 7 II–31 VII 1945
Moniuk Aleksander Bazyli ppor./por. 22 IX 1945–31 III 1947
Łykus Lucjan26 Jacenty ppor./kpt. 10 IV 1947–28 II 1950
Janek Stefan N.N., Paulina ppor./por. 1 III 1950–31 I 1952
Palka Tadeusz Antoni ppor./por. 1 II 1952–31 V 1954
Dubaj Wacław Stanisław ppor./por. 1 X 1954–31 XII 1956

25
Zmarł w listopadzie 1953 r.
26
Zmarł w 2002 r. w Warszawie.

282
Zastępcy
Jabłoński Jan Stanisław ppor./por. 16 VIII 1944–14 VI 1945
Moniuk Aleksander Bazyli chor. 17 VI–21 IX 1945
Leptuch Jan Jan chor. 1 VIII 1945–I 1946
Godlewski Edmund Władysław chor. 11 I–10 VII 1946
Tylimoniuk Adam Bartłomiej ppor. 1 VIII 1947–31 XII 1949
Mazurek Bronisław Kazimierz ppor./por. 1 III 1950–31 III 1954
Dubaj Wacław Stanisław ppor./por. 1 X 1954–31 III 1955
Drewniak Edward Wojciech chor./por. 1 VIII 1955–31 XII 1956

MUBP/MUdsBP w Lublinie

Kierownicy/szefowie
Konopko Henryk27 Bolesław plut./ppor. 14 IX 1944–12 I 1945
Wróblewski Borys (Bronisław) Jan por. 16 I–9 III 1945
Palka Henryk Marian por./kpt. 10 III–15 VI 1945
Wojciusz Wincenty Mikołaj kpt. 15 VI–XII 1945
Zastępcy
Woźniak Edward Franciszek chor./ppor. 4–17 IX 1944
Szuligowski Stanisław Józef ppor. XI–31 XII 1945

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Lublinie

Kierownicy/szefowie
Zając Wacław Józef st. sierż. 26 IX 1944–IV 1945
Joszczuk Mikołaj Bazyli chor./ppor./por. 24 V 1945–25 XI 1947
Soliński Michał Stanisław Roman p.o. –6 VII 1946
Andrusiewicz Tadeusz Maksymilian ppor. 1 XI 1947–15 VI 1948
Popowski Marek Jan ppor. p.o. 1 VII 1948–15 IV 1949
Pilipczuk Józef Piotr ppor./por. 1 V 1949–31 V 1950
Górka Adam 28
Marian por./kpt. 1 IX 1950–31 III 1953
Woliński Władysław Paweł por./kpt. 1 IV 1953–31 III 1955
Pasztelan Julian Henryk kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Fink Marek Julian chor. 1 X 1944–11 I 1945
(Finkienberg Mark)29 (Jura)
Michalik Stanisław Paweł plut./ppor. 1 V 1945–7 VIII 1947
Sobański Stanisław Józef chor. 1 IX 1948–V 1949
Lewczuk Konstanty Adam ppor. 15 II–31 XII 1950
Karczmarzyk Tadeusz Michał ppor. 15 I 1951–14 IX 1952

27
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
28
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
29
W latach siedemdziesiątych zmienił nazwisko na Witold Jóźwicki.

283
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Opaliński Jan Marcin ppor./kpt. 15 IX 1952–31 III 1953
Król Michał Franciszek ppor. 1 X 1953–31 X 1954
Makolus (Makolas) Eugeniusz Stanisław por. 1 IV 1955–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Łukowie

Kierownicy/szefowie
Jabłoński Kazimierz Jan sierż. 22 IX–12 XI 1944
Woźniczka Władysław Jan 11 XI 1944–20 II 1945
Pietruszyński Stefan Hipolit ppor. 20 II–20 VIII 1945
Wojtas Hipolit30 Andrzej chor. p.o. 20 VIII 1945–24 I 1946
Zawadzki Feliks Franciszek chor./ppor. 25 II–20 VI 1946
Niemczuk Jan Antoni ppor. p.o. 10 VII 1946–20 IV 1947
Godlewski Edmund Władysław ppor./por. 20 IV 1947–31 XII 1949
Stroceń Józef Mikołaj por. 1 I 1950–12 VI 1951
Karczmarczyk Tadeusz 1951
Czubiński Stefan Ludwik ppor./por. 1 VI 1952–14 II 1953
Mozgawa Marian Jan kpt. 15 II 1953–X 1954
Wójtowicz Marian Stanisław por. 30 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Kiciński Michał –XI 1944
Saczewa Serafin Dymitr por. 20 IV–1 V 1945
Płudowski Franciszek Aleksander ppor./por. V 1945–25 IV 1946
Sykut Stefan Jakub sierż./chor. 1 III 1950–31 VIII 1951
Czubiński Stefan Ludwik ppor. 1 IX 1951–30 IV 1952
Śmiechowski Ignacy Antoni chor./ppor. 1 V 1952–14 VII 1953
Bekulard Marian Lucjan ppor. 1 IX 1953–31 III 1955
Gucik Czesław Stanisław por. 1 XII 1955–31 XII 1956

PUdsBP/Delegatura w Opolu Lubelskim31

Szefowie
Stypuła Tadeusz Antoni ppor. 15 XI 1954–1 IV 1955
Mazurek Bronisław Kazimierz por./kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUdsBP/Delegatura w Parczewie

Szefowie
Klewek Stanisław Ignacy ppor. 1 IV 1955–31 XII 1956

30
Zabity przez polskie podziemie niepodległościowe.
31
Powiat powstał w 1954 r.

284
PUBP/PUdsBP w Puławach

Kierownicy/szefowie
Zaremba Józef Mikołaj szer. 6 X 1944–11 I 1945
Leptuch Jan Jan chor./por. p.o. 16 I–29 VII 1945
Żebrun Aleksander Wasyl por. 1 VIII–11 XII 1945
Dawidowicz Antoni Józef ppor./por. 16 XII 1945–31 XII 1946
Kaliszczuk Włodzimierz Jan por. 4 I–31 X 1947
Krut Mikołaj Antoni kpt. 1 XI 1947–14 IV 1948
Oleksa Mikołaj Marek kpt. 1 VI 1948–30 IV 1950
Całka Zygmunt Michał por./kpt. 1 V 1950–XI 1952
Adamus Antoni Józef por. 15 II 1953–30 VIII 1954
Haponiuk Jan Prokop por. 31 VIII 1954–31 VIII 1956
Tarajko Jan Jan chor./kpt. 1 IX–31 XII 1956
Zastępcy
Leptuch Jan Jan chor. 16 I–31 VII 1945
Pilipczuk Józef Piotr ppor./por. 1 IV–14 VII 1945
Siedlarczyk Władysław Wincenty st. sierż./chor. 5 VII 1945–9 IV 1946
Krakowski Bronisław Antoni chor. 8 IV 1946–2 V 1947
Woźniak Adam Józef ppor./por. 15 VII 1949–XII 1952
Góra Paweł Marcin por. 1 X 1953–31 VIII 1955
Węgliński (Morozow) Wiktor Włodzimierz por./kpt. 1 III–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Radzyniu Podlaskim

Kierownicy/szefowie
Filipiuk Franciszek Feliks plut./ppor. 22 IX 1944–I 1945
Marszałek Franciszek Jan bez stopnia 12 I–31 VIII 1945
Krut Mikołaj Antoni ppor./kpt. 1 IX 1945–31 X 1947
Gloza Stanisław Józef por./kpt. 1 XI 1947–30 IX 1949
Sobański Stanisław Józef por. 1 X 1949–31 I 1952
Chłopicki Józef Jan kpt. 1 II 1952–30 IX 1954
Mazurek Czesław Józef por. 1 X 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Marszałek Franciszek Jan ppor. IX 1944–I 1945
Godlewski Edmund Władysław chor. 7 V 1945–10 I 1946
Milanowicz Stanisław Piotr chor. 1 XII 1947–14 II 1949
Buczek Jan Józef chor./ppor. p.o. 15 II 1949–31 I 1950
1 II 1950–31 VIII 1951
Piotrowski Stanisław Antoni ppor. 15 X 1951–31 I 1953
Poliszuk Wiktor Józef sierż. 1 II 1953–VI 1954
Słomka Henryk Franciszek ppor./por. 15 XII 1955–31 XII 1956

285
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
PUBP/PUdsBP w Siedlcach32 – zob. województwo warszawskie

PUdsBP/Delegatura w Świdniku
Szefowie
Gorodnik Włodzimierz Stefan por. 1 IV 1955–31 XII 1956
PUBP/PUdsBP w Tomaszowie Lubelskim
Kierownicy/szefowie
Żebrun Aleksander Wasyl chor. 31 VIII–27 XII 1944
Głowacki Mikołaj33 Stefan p.o. 12 XI–22 XII 1944
Maćko Stefa34 Stefan ppor. 27 XII 1944–22 III 1945
Wojtas Hipolit Andrzej chor. 25 III–20 VIII 1945
Pietruszyński Stefan35 Hipolit ppor. 20 VIII–28 XI 1945
Cygler Czesław36 Teodor ppor./por. 28 XI 1945–21 IV 1947
Płudowski Franciszek Aleksander ppor./por. p.o. 26 IV–20 VI 1946
Kolano Andrzej Michał por. 30 IV 1947–31 X 1949
Antoniak Władysław Jan chor./ppor. 1 XI 1949–30 XI 1950
Mozgawa Marian Jan por./kpt. 1 XII 1950–14 II 1953
Kita Wojciech Andrzej por./kpt. 15 II 1953–31 X 1954
Komińczyk Bolesław Kazimierz ppor. 1 XI 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Głowacki Mikołaj Stefan VIII–22 XII 1944
Wojtas Hipolit Andrzej chor. 1–24 III 1945
Leluch Jan Stanisław chor. 25 II–22 IV 1946
Płudowski Franciszek Aleksander ppor./por. 26 IV–30 VI 1946
Ochal Walerian Aleksander ppor. 1 I 1948–14 II 1949
Deryło Henryk Szczepan chor. 15 II–14 XI 1950
Woliński Władysław Paweł ppor./por. 1 XI 1951–30 XI 1952
Sekuła Jan Jan st. sierż. 1 II–30 IX 1953
Komińczyk Bolesław Kazimierz ppor. 1 X 1953–31 X 1954
Słomka Henryk Franciszek ppor. 1 IV–30 XI 1955
Sedłak Marian Jan por./kpt. 1 XII 1955–31 XII 1956
PUBP/PUdsBP we Włodawie
Kierownicy/szefowie
Kaliszczuk Włodzimierz Jan ppor./por. 14 IX 1944–15 XI 1945

32
Powiat do 1948 r. w województwie lubelskim, następnie warszawskim.
33
Wyjechał do ZSRR.
34
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zabity przez ukraińskie podziemie nacjonalistyczne.
35
28 XI 1945 r. popełnił samobójstwo w WUBP w Lublinie po krytyce pracy na odprawie.
36
21 IV 1947 r. zginął w wypadku drogowym.

286
Tylimoniuk Adam Bartłomiej chor. p.o. XI–31 XII 1945
Oleksa Mikołaj Marek por./kpt. 1 I 1946–31 V 1948
Krut Mikołaj Antoni kpt./mjr p.o. 1 VI 1948–29 IX 1950
Mackiewicz Jan Mateusz ppor. 1 X 1950–16 VI 1951
Odrobina Tadeusz Józef por. 20 VI 1951–1 III 1952
Adamus Antoni Józef ppor./por. 1 III 1952–14 II 1953
Czubiński Stefan Ludwik por. 15 II–30 XII 1953
Smołuch Wacław Marian Wacław kpt. 30 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Pajączkowski Bronisław Marceli ppor. IX 1944–12 I 1945
Tylimoniuk Adam Bartłomiej chor./ppor. 12 I 1946–31 VII 1947
Krut Mikołaj Antoni kpt./mjr 1 VI 1948–29 IX 1950
Wtorek Piotr Michał ppor./por. 1 V 1950–30 VI 1951
Adamus Antoni Józef st. sierż./chor. 15 VII 1951–28 II 1952
Król Michał Franciszek chor./ppor. 1 III 1952–30 IX 1953
Wlizło Czesław Wojciech ppor. 15 X 1953–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Zamościu

Kierownicy/szefowie
Kowalski Józef Piotr ppor. 5 IX 1944–16 I 1945
Lachowski Mikołaj Roman plut./por. 9 VI 1945–V 1946
Gloza Stanisław Józef por. 1 VII 1946–1 XI 1947
Całka Zygmunt Michał chor./por. p.o. 10 I 1947–28 II 1950
Łykus Lucjan Jacenty kpt. 1 III 1950–1 III 1951
Łoszak Edward Franciszek por. 1 II–30 XI 1951
Nowak Józef Franciszek por./kpt. 15 VII 1952–31 VIII 1955
Górka Adam Marian 1 IX 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Kowalski Józef37 Paweł st. sierż./chor. 25 XI–2 XII 1944
Lachowski Mikołaj Roman plut./por. 18 XII 1944–9 VI 1945
Piec Władysław Aleksander bez stopnia 11 VII–1 XII 1945
Kolano Andrzej Michał chor./ppor. 23 X 1945–11 XI 1946
Całka Zygmunt Michał chor./por. p.o. 10 I–31 X 1947
por. 1 XI 1947–30 IV 1950
Łukawski Stefan Adam chor./ppor. 1 V–20 IX 1950
Kita Wojciech Andrzej ppor./por. 1 X 1950–31 I 1953
Słomka Henryk Franciszek chor./por. 1 II 1953–31 III 1955
Goncerz Alfred Michał ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Opracowanie: Sławomir Poleszak

37
Zabity przez polskie podziemie niepodległościowe.

287
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
ŁÓDZKIE
Stopień
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Łodzi
Kierownicy/szefowie
Moczar (Diemko) Mikołaj płk 20 I 1945–19 V 1948
Mieczysław1 (Tichon)
Czaplicki Józef Henryk mjr p.o. 8 VI–26 VII 1945
(Kurc Izydor)2 (Hereks)
Mróz Zdzisław Jan mjr 20 V 1948–28 II 1950
Duda Teodor3 Filip płk 1 III 1950–30 XI 1951
Borecki (Byk) Czesław4 Bronisław mjr/ppłk 1 XII 1951–14 IV 1954
Żydzik Stanisław 5
Józef mjr 5 VIII–25 IX 1954
Mikuś Teodor6 Władysław ppłk 28 IX 1954–8 I 1957
Zastępcy
Krakowski Józef7 Ignacy kpt./mjr 20 I–7 VI 1945
Paszkowski Zbigniew Zygmunt kpt. 1 VII 1945–19 I 1946
Pluta Józef Michał por. 24 VIII–14 X 1945
Mróz Zdzisław Jan kpt./mjr 8 I 1946–13 III 1948
Krupski Mikołaj Antoni mjr 1 II–4 VIII 1948
Szmidt Leszek Julian kpt. 28 VII 1948–14 III 1950
Mikuś Teodor Władysław kpt. 1 VIII 1948–13 II 1949
Krzywiński Bolesław Maks, mjr 15 III 1950–30 VI 1951
(Schildhaus Bernard Borys)8 Maksym
(Mojżesz)
Gorliński Jan (Monderer- Dawid mjr 1 VII–30 XI 1951
-Lamensdorf Cezary)
Imiołek-Śliwa Władysław9 Wincenty ppłk 1 XI 1951–30 XI 1952
Żelazko Witold Zygmunt mjr 10 VI 1953–15 II 1954

1
8 VI–26 VII 1945 r. delegowany do dyspozycji rządowej Komisji do Walki z Bandytyzmem; w 1941 r. odbył
kurs agentów bliskiego rozpoznania w ośrodku szkoleniowym NKWD w Smoleńsku oraz ukończył międzyna-
rodową szkołę dywersji i wywiadu w mieście Gorki; zmarł 1 XI 1986 r. w Warszawie.
2
P.o. szef w czasie oddelegowania Mieczysława Moczara; absolwent kursu NKWD w mieście Gorki w 1941 r.;
zmarł 26 VI 1985 r. w Warszawie.
3
Zmarł 15 VI 1986 r. w Warszawie.
4
Po jego odejściu prawdopodobnie nie mianowano szefa WUBP – rozkazy podpisywał zastępca szefa kpt.
Kazimierz Piecychna.
5
Jednocześnie zastępca szefa i szef UBP na miasto Łódź.
6
W 1971 r. awansowany do stopnia gen. bryg.; zmarł 8 VI 1986 r. w Warszawie.
7
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1968 r. wyjechał do Izraela.
8
1939–1941 funkcjonariusz NKWD we Lwowie; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 1945 r. pod
nazwiskiem Krzywiński.
9
Występował też jako Śliwa-Imiołek, w 1948 r. powrócił do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r.
w Warszawie.

288
Piecychna Kazimierz Józef kpt. 1 III 1954–15 II 1955
Stanisławski Mieczysław Stanisław kpt./mjr 1 VIII 1954–14 X 1956
Mrożek Stanisław Jan mjr 1 X 1955–16 I 1957
Baumac Mieczysław Adam mjr 15 X 1956–2 I 1957
(Mojżesz)10 (Abram)

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Miedzigórska Danuta Karol ppor. p.o. 22 I–11 V 1945
Sobczyński Marian Józef ppor. p.o. 14 II 1945–31 I 1946
ppor./kpt. 1 II 1946–14 I 1948
Dębski Marian Walenty por. 10 I–21 X 1948
Szejnfeld Edward (Dawid) Michał kpt. p.o. 7 II 1949–14 X 1950
(Mojżesz)
Pawłowski Henryk por. VII 1951
Mrozowski Józef Antoni por. p.o. IV–25 XI 1952
Górski Marian Stanisław kpt./mjr 15 II 1953–30 IX 1954
Wasiak Zbigniew Stanisław kpt. 15 XI 1954–30 VI 1956
Zastępcy
Braun Jerzy (Peltel) Dawid por. 1 IV 1945–14 III 1947
Szejnfeld Edward (Dawid) Michał kpt. 7 II 1949–14 X 1950
(Mojżesz)
Wiliński Jerzy Stanisław por. 15 VI 1950–15 XI 1951
Mrozowski Józef Antoni por. 5 XI 1951–25 XI 1952
Sawicki (Szatan) Zbigniew11 August por. 1 V 1952–31 I 1956
Rychlik Zygmunt12 Bolesław por. 1 III 1956–

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Czaplicki Józef Henryk kpt. 20 I–7 VI 1945
(Kurc Izydor) (Hereks)
Kiergiet Piotr13 Szymon por. p.o. 10 VI–3 VII 1945
Krupski Mikołaj Antoni kpt. 29 IX 1945–15 II 1946
Paszkiewicz Józef14 Antoni por./kpt. p.o. 1 V 1946–31 I 1948
kpt. 1 II–24 X 1948
Gajewski Stefan Adolf kpt. 15 XI 1948–18 IV 1950
Bednarski Stanisław Piotr kpt. 15 XII 1951–15 V 1953
Chruśliński Leon Florian por./kpt. 1 X 1953–30 III 1955

10
W 1968 r. wyjechał do Izraela.
11
26 V 1955 r. zmienił nazwisko na Sawicki.
12
Nie krócej niż do 1 X 1956 r.
13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
14
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

289
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Kiergiet Piotr Szymon por. 25 IV–9 VI 1945
Krupski Mikołaj Antoni por. 10 VI–IX 1945
Paszkiewicz Józef Antoni ppłk 13 IX 1945–31 I 1948
Dyszkiewicz Edward –17 I 1946
Dzikowski Józef Michał por. 11 IV 1947–15 XI 1948
Keller Karol Stanisław ppor./por. 2 XI 1948–17 VIII 1950
Krakowiak Władysław Władysław ppor. 15 VIII 1953–30 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Czaplicka Felicja 18 III–27 VII 1945
Szmidt Leszek Julian por. p.o. 13 IX 1945–13 VI 1946
Maus Szymon Eliasz p.o. 1 IX–30 XI 1946
por./kpt. 1 XII 1946–28 II 1950
Stokowska-Wajsblech Irena Andrzej por. 1 VIII–14 XI 1954
Wosińska Helena Kazimierz por. 1 XI 1954–31 III 1955
Chruśliński Leon15 Florian kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Czaplicka Felicja 8 II 1945–
Maus Szymon Eliasz p.o. 1945
1945–1946
Malicki Stanisław Ludwik por./kpt. 1 XII 1946–29 II 1948
Wosiński Tadeusz Kazimierz chor. p.o. 10 I–30 IX 1948
Międzyrzecki Dawid16 Leon por. 1 X 1948–1949
Stokowska-Wajsblech Irena Andrzej ppor./por. 1 IX 1950–30 XI 1951
Serafin Bohdan Czesław ppor. p.o. 1 V 1952–
Wosińska Helena Kazimierz chor. 20 VII 1953–31 X 1954
Międzyrzecki Dawid17 Leon por./kpt. –14 IX 1953
Nowak Józef Stefan por. 15 X 1954–30 III 1955
Krakowiak Władysław Władysław por. 1 IV 1955–31 III 1956
Prażuch Tadeusz Paweł kpt. 1 IV–30 VI 1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Stelak Jerzy Stanisław mjr 1 VI–20 VIII 1945

15
Nie krócej niż do 30 VI 1956 r.
16
Nie krócej niż do 6 V 1949 r.
17
Nie później niż od lipca 1953 r.

290
Zastępcy
Rozenblum Aleksander chor. 23 V–9 VI 1945

Wydział III
Naczelnicy
Siemion Michał (Mowsza) Mendel por./kpt. 1 II 1945–1946
Krupski Mikołaj18 Antoni kpt. 1946–28 II 1947
Chojnacki Tadeusz Antoni por. p.o. 1 III–31 VII 1947
por./kpt. 1 VIII 1947–1 XII 1949
Więckowski Henryk Józef kpt. 15 VI 1950–9 VII 1951
Glonek Jan Mikołaj chor./ppor. p.o. –30 XI 1951
Kruczek Bronisław Marcin kpt./mjr 1 XI 1952–31 VII 1954
Pielużek Eugeniusz Antoni por./kpt. 1 VIII 1954–31 III 1955
Wesołowski Józef Józef kpt. 1 IV 1955–31 VIII 1956
Cinkowski Tomasz Michał kpt. 1 IX–28 XI 1956
Zastępcy
Malicki Stanisław Ludwik kpt. 1 XII 1945–24 III 1946
Sabaciński Jan Teofil chor. 17 I–14 VII 1946
Chojnacki Tadeusz Antoni ppor./por. 15 VIII 1946–31 VII 1947
Cieśla Antoni Walenty por. 1 VI–31 X 1948
Pachowski Zdzisław Ludwik por. 1 VIII 1951–15 VII 1952
Glonek Jan Mikołaj chor./ppor. 1 X–30 XI 1951
Zwierzchowski Antoni19 Andrzej por. 1 VII 1952–31 VII 1953
Krynicki Jan Franciszek por. 1 VIII 1954–31 III 1955
Gulbas Jan Jan kpt. 1 IV 1955–30 VI 1956
Lubiński Henryk Abram kpt. 27 IV 1955–31 VII 1956
Rybiński Tadeusz Antoni kpt. 1 IX–31 X 1956

Wydział IV
Naczelnicy
Malinowski Roman Karol 9 I–9 VII 1946
Dobrzan Józef Gabriel ppor. p.o. 10 VII 1946–14 III 1947
Rybiński Mieczysław Herman por./kpt. 15 III 1947–14 IX 1950
Szumański Teodor Benedykt kpt. p.o. 1 IX 1950–14 VIII 1951
Babczenko Henryk Archip kpt. p.o. 1 IX 1951–28 II 1953
(Hipolit)
Kacprzak Eugeniusz Bolesław por. p.o. 1 III–9 XI 1953
Cinkowski Tomasz Michał por. 31 XII 1953–31 VII 1954
Walczak Kazimierz Ludwik por. 1 VIII 1954–1955
Kacprzak Eugeniusz Bolesław por. 1 VIII 1955–28 XI 1956

18
Nie później niż od czerwca 1946 r.
19
Zwolniony dyscyplinarnie.

291
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Dobrzan Józef Gabriel ppor. 5 II 1946–25 III 1947
Mikuś Teodor Władysław chor. 1 X 1947–31 VII 1948
Witczak Tadeusz Adam ppor. 1 IX–31 XII 1950
Szumański Teodor Benedykt kpt. 1 IX 1950–14 VIII 1951
Babczenko Henryk Archip kpt. 1 IX 1951–28 II 1953
(Hipolit)
Kacprzak Eugeniusz Bolesław por. 1 III–9 XI 1953
Miksztal Roman Wincenty por. 1 IV–31 VII 1953
Mackiewicz Jan Mateusz por. 31 XII 1953–31 VII 1954
Biniek Lucjan Jan kpt. 1 VIII 1954–30 VI 1956
Kubisiewicz Eugeniusz Wawrzyniec kpt. 1 VIII 1954–30 III 1955
Mackiewicz Jan Mateusz por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział V

Naczelnicy
Nazarewicz (Raps) Ryszard Wiktor kpt. p.o. 8 I–31 V 1946
Szmidt Leszek Julian por. p.o. 25 V 1946–28 II 1947
Krupski Mikołaj Antoni kpt./mjr 1 III 1947–31 I 1948
Muszyński Wiktor Jerzy mjr p.o. 1 III–30 X 1948
Jachimowicz Michał Henryk por./kpt. 25 X 1948–28 II 1950
(Hersz)
Dwojak Feliks Jan kpt. p.o. 1 III 1950–9 VII 1951
Niedziela Tadeusz Józef por. 1 IX 1952–30 IX 1953
Pielużek Eugeniusz Antoni por./kpt. 1 X 1953–31 VII 1954
Cinkowski Tomasz Michał kpt. 1 IV–31 VII 1955
Dyrdak Aleksander (Szloma) Dawid kpt. 1 VIII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Dębski Marian Walenty ppor. 22 V 1946–16 II 1947
Braun Jerzy (Peltel) Dawid por. 15 III 1947–31 III 1948
Rogowski Zygmunt Antoni por./kpt. p.o. 1 III 1948–14 V 1950
15 V 1950–30 VI 1952
Dwojak Feliks Jan kpt. 1 III 1950–9 VII 1951
Stachlewski Marian Józef ppor. 15 V–19 X 1950
Pielużek Eugeniusz Antoni por. 15 II–24 XI 1952
Kieras Mieczysław Józef ppor./por. 1 IV 1953–31 VII 1954
Miller Zenon Edmund ppor. 15 I–31 VII 1954
Kubisiewicz Eugeniusz Wawrzyniec kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

292
Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Więckowski Henryk Józef por. 25 III 1945–28 II 1947
Strycharski Bronisław Józef ppor./por. 1 III 1947–31 XII 1948
Basa Marcin20 Mikołaj por./kpt. p.o. 1 I 1949–31 III 1950
kpt. 1 IV 1950–1955
Zastępcy
Makowski Zygmunt 1 IX 1945–
Strycharski Bronisław Józef ppor./por. 15 IV 1946–31 XII 1948
Basa Marcin Mikołaj ppor./por. 1 I 1949–31 III 1950
Znojek Bronisław Józef kpt. 1 II–31 VII 1950
Kwaśnik Julian Józef kpt. 1 XI 1954–

Wydział VIII

Naczelnicy
Lempart Tomasz Franciszek ppor. 1 III–XII 1946
(Fischer Dawid) (Leon)
Rogowski Zygmunt21 Antoni kpt. 1 VII 1952–9 XI 1953
Cinkowski Tomasz Michał kpt. 1 VIII 1954–30 III 1955
Zastępcy
Rozmaryn Helena (Rachela) Michał ppor. 1 III–25 VIII 1946
Międzyrzecki Dawid Leon por. 1 VIII–31 XII 1946
Zalewski Ryszard Julian por. IV 1953–30 III 1955

Wydział Włókienniczy

Naczelnicy
Szumański Teodor Benedykt kpt. 15 VIII–30 XI 1951
Roszkowski Eugeniusz Ludwik kpt. 1 VIII 1954–31 III 1955
Bilski Henryk Adam kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Wasiak Zbigniew Stanisław ppor. 1 X–30 XI 1951
Krynicki Jan Franciszek por. 15 VII 1953–31 VII 1954
Lis Stanisław Michał por. 1 VIII 1954–30 III 1955
Kieras Mieczysław Józef ppor./por. 1 VIII 1954–31 VIII 1956
Pikała Tadeusz Franciszek kpt./mjr 1 V 1955–30 X 1956
Gradecki Aleksander Zygmunt por. 3 IX 1956–
Wesołowski Józef Józef kpt. 1 XI 1956–31 I 1957

20
Naczelnik nie krócej niż do grudnia 1955 r.
21
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

293
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział IX

Naczelnicy
Miller Edward Emil por. 1 IV 1955–30 VI 1956
Zastępcy
Lis Stanisław Michał por. 1 IV 1955–31 X 1956

Wydział X

Naczelnicy
Szejnfeld Edward (Dawid) Michał mjr 1 IV 1952–18 III 1954
(Mojżesz)
Wosińska Helena22 Kazimierz por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Owsiejczyk Aleksander Włodzimierz por. 1 II 1952–14 VIII 1953
Tosza Jan Józef ppor. 15 VIII 1953–15 X 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Rybiński Tadeusz Antoni kpt. 1 XI 1953–17 IX 1954
Muszyński Wiktor Jerzy mjr 1 VI 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Staniszewski Zygfryd Hipolit ppor. 1 III 1953–31 VIII 1954
Orszulak Henryk Jan por. 1 VIII 1954–31 XII 1955
Godzikowski Mirosław Kazimierz chor. 1 XII 1955–30 VI 1956

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Kłosiński Stanisław Władysław kpt. 1 VII–15 XII 1948

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Kruczek Bronisław Marcin kpt./mjr 9 XI 1954–14 IV 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Radecki Stefan Michał kpt. p.o. 9 I 1946–31 I 1948
1 II 1948–30 XI 1951

22
Od 22 XI 1956 r. pod nazwiskiem Pryma.

294
Szumlewicz Jan Michał kpt. 15 V 1954–31 III 1955
Miller Zenon Edmund por. 1 VIII 1954–30 III 1955
Zastępcy
Strycharski Bronisław Józef ppor. 10 II–14 IV 1946
Rosiński Mieczysław Józef 20 V–8 VIII 1946
Babczenko Henryk Archip chor. 1 IX–9 XII 1946
(Hipolit)
Znojek Bronisław Józef por. p.o. 1 IV–VII 1947
Słodkiewicz Cyprian Czesław por. 1 IX 1948–14 V 1950
Łachut Bronisław Adam ppor. 15 V 1950–30 XI 1951
Miller Zenon Edmund por. 1 VIII 1954–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Wojciechowski Leonard Ludwik ppor. 1 I–20 III 1946
(Szmulowicz Jakub)
Cebo Kazimierz Feliks ppor./kpt. p.o. 21 III 1946–14 I 1948
Bocheński Edmund Antoni kpt. 1 I 1948–31 I 1950
Świderski Wacław Stanisław por. –14 VI 1951
Gałuszka Franciszek Wojciech por./kpt. 1 VII 1951–15 VII 1952
Szymczak Jan Marcin kpt. p.o. 1 III 1953–14 IV 1954
15 IV 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Chojnacki Tadeusz Antoni chor./ppor. 22 II–14 VIII 1946
Bocheński Edmund Antoni por./kpt. 1 X 1946–31 XII 1947
Strąk Tadeusz Antoni por. 1 IV 1948–13 VI 1949
Ircha Henryk Józef kpt. 1 I 1950–30 IV 1952
Bereś Henryk Jan por. 20 V 1952–31 VIII 1953
Szymczak Jan Marcin por. 1 III 1953–14 IV 1954
Chyżewski Jerzy Jan kpt. 15 I 1954–31 III 1955
Słowianek Tadeusz Paweł kpt. 1 IV 1955–VI 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Wojciechowski Leonard Ludwik ppor. p.o. 15 VII–31 XII 1945
(Szmulowicz Jakub)
Górski Edward23 Wojciech kpt. p.o. 1 I 1946–30 XI 1947
por./kpt. 1 XII 1947–6 IV 1948
Brudzyński Jan Józef por./kpt. 1 IV 1948–10 XI 1950
Rożnowski Kazimierz Jan por./kpt. 1 IX 1953–30 IV 1955

23
Zwolniony dyscyplinarnie.

295
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Niedźwiecki Henryk 1 V–3 X 1945
Wojciechowski Leonard Ludwik ppor. 15 VI–14 VII 1945
(Szmulowicz Jakub)
Brudzyński Jan Józef ppor. p.o. 1 VI 1946–31 VII 1947
1 VIII 1947–31 III 1948
Kopiński Zenon Józef ppor. –31 XII 1949
Rożnowski Kazimierz Jan por. 1 VII 1952–31 VIII 1953

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Lemański Aleksander Edward kpt. 6 II–27 VIII 1945
(Lajchman Izrael)24
Lempart Tomasz Franciszek ppor. 28 VIII 1945–28 II 1946
(Fischer Dawid)25 (Leon)
Zastępcy
Rozenblum Aleksander chor. 21 I 1945–
Rozmaryn Helena (Rachela) Michał ppor. 21 VII 1945–28 II 1946

Wydział „B”

Naczelnicy
Rozenblum Aleksander por. 1 I 1947–15 I 1948
Rozmaryn Helena (Rachela) Michał kpt. 1 IV 1955–31 III 1956
Rozenblum Aleksander por. 1 IV–30 VI 1956
Zastępcy
Międzyrzecki Dawid Leon por. 1 I 1947–10 I 1948
Miller Zenon Edmund por. 1 IV–31 VIII 1955
Ciszek Bolesław Bolesław por. 1 XII 1955–30 VI 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy
Kapitułka Kazimierz chor. 1 III 1953–1 IV 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy
Bedyk Zygmunt ppor. 1 I–31 III 1956
Zastępcy – brak danych

24
24 X 1944 r. zmienił nazwisko na Lemański.
25
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

296
Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Bedyk Zygmunt por. 15 VI 1954–
Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Starczewski Kazimierz Antoni por. 1 XI 1954–30 VI 1956
Zastępcy
Starczewski Kazimierz Antoni chor./por. 1 VI 1951–31 X 1954
Rogala Antoni Stanisław por. 1 IV 1955–XI 1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty ppor. 1 XI 1947–
Wincenty
Bućkowska Maria Jakub kpt. 15 VI 1950–1 IV 1951
Zastępcy
Klimek Jan Jan por. 1 VI 1948–30 VI 1950
Miksztal Roman Wincenty por. 1 IV 1951–1 IV 1953
Zawiślak Henryk Józef kpt. 15 IV–30 XI 1951

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Stankiewicz Eugeniusz26 ppor. 1 II 1951–1953
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Bućkowska Maria Jakub por./kpt. –1 VI 1948–14 VI 1950
Szejnfeld Edward (Dawid) Michał kpt. 15 X 1950–30 XI 1951
(Mojżesz)
Gębicka-Nowak Maria Władysław ppor./por. 1 I 1952–31 XII 1956
Zastępcy
Pryczek Henryk Michał ppor. 1 VI 1949–31 XII 1950

26
Funkcje pełnił przynajmniej do lipca 1953 r.

297
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Małecki Lucjan plut. VI 1951
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Baran Stanisław Andrzej ppor. p.o. –31 VII 1947
1 VIII 1947–
Szyszka Mieczysław Antoni ppor. 5 V 1953–
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Rajzbaum Aba27 Mojżesz ppor. 1 III 1945–15 I 1947
Mroszczak Hieronim Franciszek kpt./por. p.o. 1 X 1947–28 II 1952
Mirecki Stanisław Feliks por. 11 XI 1952–14 III 1954
Sianoszek Bolesław Piotr st. sierż./por. 15 III 1954–30 VI 1956
Zastępcy
Mroszczak Hieronim Franciszek por. 1 X 1946–30 IX 1947
Mirecki Stanisław Feliks ppor. 1 XI 1950–10 XI 1952
Olszak Wiesław Władysław chor./ppor. 1 VIII 1954–28 II 1957
Stankowski Alojzy Piotr por. 1 III 1955–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy
Erder Dorota ppor. 1 VIII 1953–
Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy
Międzyrzecki Dawid Leon kpt. 15 IX 1953–I 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Siemion Michał (Mowsza) Mendel por./kpt. 15–31 I 1945
Korczewski Benedykt ppor. –31 VII 1946

27
Przekazany do dyspozycji Naczelnej Prokuratury Wojskowej.

298
Czereśnia Józef ppor. p.o. 1 VIII 1946–
Malicki Stanisław28 Ludwik kpt./por. 1 I 1949–31 XII 1950
Słodki Jan Błażej chor. 1 XI 1951–30 IX 1953
Urbaniak Edward Tadeusz por. 1 X 1953–
Sikora Marian Paweł kpt. 1953–31 I 1954
Patkowski Adam Ignacy mjr p.o. 7 XII 1954–31 V 1955
1 VI 1955–30 VI 1956
Zastępcy
Malicki Stanisław Ludwik kpt. 25 III–30 XI 1946
Czereśnia Józef ppor. –31 VII 1946
Kwiatkowski Roman Konstanty chor. 1 III 1948–
Radliński Władysław Anatol bez stopnia 1 II 1949–31 III 1954
Zaks Ludwik Józef ppor. 1 III–30 IX 1950
Patkowski Adam Ignacy mjr 1 VIII–6 XII 1954
Frączkiewicz Jan Jan ppor. 1 IV 1955–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Chojnacki Tadeusz Antoni kpt. p.o. 1 XII 1949–
Witczak Tadeusz Adam por. 1 I–30 XI 1951
Jurczak Edward Jan por. 1 XII 1951–
Zastępcy
Zalewski Ryszard Julian ppor./por. I 1951–30 IV 1953

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Janiak Czesław29 Władysław 1 X 1947–27 VI 1949
Rackier Ignacy Owsiej st. sierż. 1 VI 1950–1 IV 1955
Zastępcy
Praszkier Leon Chemia 1 X 1947–31 VIII 1948
Rackier Ignacy Owsiej st. sierż. 1 VII 1948–31 V 1950

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Arski Józef Paweł mjr 1 II 1954–16 II 1955
(Flaksman Mordechaj) (Newach)
Zastępcy – brak danych

28
Zwolniony dyscyplinarnie; 8 I 1952 r. skazany przez WSR w Łodzi na karę śmierci za współpracę z wywia-
dem Inspektoratu Łódzkiego AK; wyrok wykonano 18 IV 1952 r.
29
Zwolniony dyscyplinarnie.

299
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Szelest Edward (Dawid) Piotr chor./ppor. 1 III 1950–31 VII 1952
Goliński Władysław Franciszek chor. 1 X 1953–
Zastępcy
Szelest Edward (Dawid) Piotr chor. –28 II 1950
Błaszczyk Ryszard Ignacy –31 V 1950
Goliński Władysław Franciszek chor. p.o. XI 1951–IV 1952
IV 1952–30 IX 1953

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Hajewski Kazimierz Marian ppor./por. 1 XII 1952–1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Siemion Michał (Mowsza) Mendel kpt. –21 VIII 1948
Malicki Stanisław Ludwik kpt./por. 22 VIII–31 XII 1948
Zastępcy
Kwiatkowski Roman Konstanty chor. –31 XII 1948

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Zaks Ludwik Józef ppor. 1 II 1949–28 II 1950
Zarzecki Antoni30 Fabian ppor. –15 VIII 1952
Kulpiński Henryk Ignacy chor. 15 III 1953–1954
Zastępcy
Zarzecki Antoni Fabian 1951

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Kiełczyński Bronisław31 Wacław kpt./mjr 1 VIII 1945–16 I 1954
Poznański Marian 32
Salomon mjr 1 VIII 1954–1955

30
Zwolniony na własną prośbę.
31
Zmarł 16 I 1954 r.
32
Nie krócej niż do grudnia 1955 r.

300
Zastępcy
Malinowski Antoni Florian bez stopnia 21 IX 1945–30 XI 1951

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Rotman (Rothmann) Herman mjr 23 VI 1946–
Stanisław33
Poznański Marian Salomon kpt./mjr 1 IV 1950–31 VII 1954
Zastępcy
Poznański Marian Salomon kpt. –1 VI 1946
Oknowski Julian Owsiej kpt. 21 VI–1 X 1946
Słucki Leon Eber mjr VIII 1948–
Poznański Marian Salomon kpt. 1 IV 1949–31 III 1950
Słucki Leon Eber mjr 1 VI 1950–31 V 1951
Bednarski Stanisław Piotr kpt. 15 V 1953–
Zaremba Romuald Wiktor ppor. 1 III 1954–

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie łódzkim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP w Aleksandrowie Łódzkim34

Kierownicy/szefowie
Wesołowski Leon 31 III 1945–
Zastępcy – brak danych

Delegatura UdsBP w Bełchatowie35

Kierownicy/szefowie
Klepacki Czesław Wawrzyniec por. 1 I–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Brzezinach

Kierownicy/szefowie
Rogozin Michał36 Edward chor. 20 I–20 IV 1945
Rzepkowski Romuald Jan Jan plut. 26 IV–19 X 1945
Keller Karol37 Stanisław 20 X 1945–8 I 1946

33
Nie krócej niż do 1 I 1949 r.
34
Istniał do grudnia 1950 r.
35
Powiat powstał w 1955 r.
36
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
37
Mianowany 1 IX 1945 r., faktycznie obowiązki objął 20 X 1945 r.

301
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Karbowiak Władysław Wawrzyniec chor. 9 I–31 XII 1946
Babczenko Henryk38 Archip chor. 10 XII 1946–28 II 1949
(Hipolit)
Kłosiński Stanisław Władysław kpt. p.o. 1 III 1949–30 IV 1950
Rybiński Tadeusz Antoni ppor. 1 XII 1950–15 VIII 1952
Błoch Henryk Franciszek ppor. p.o. 15 VIII 1952–14 XII 1953
Śniady Stefan Władysław ppor. 15 XII 1953–31 VIII 1956
Śmiałek Marian Jan por. 1 IX 1956–
Zastępcy
Rzepkowski Romuald Jan Jan plut. 15 II–25 IV 1945
Żaba Władysław 39
19 VII 1945–6 I 1946
Wilczek Kazimierz40 Józef 8 I 1946–7 IV 1947
Rybiński Tadeusz Antoni ppor. 1 IV 1947–30 XI 1950
Kłosiński Stanisław Władysław kpt. 1 III 1949–30 IV 1950
Oleszczuk Piotr Bazyli chor. 1 VI 1951–30 IX 1952
Błoch Henryk Franciszek ppor. 15 VIII 1952–14 XII 1953
Sobczyński Marian Franciszek chor. 1 VII 1953–31 III 1954
Tarasiuk Henryk Antoni ppor./por. 15 IV 1954–31 VIII 1955
Budziarek Roman Antoni chor. 1 XI 1955–

PUBP/PUdsBP w Końskich41 – zob. województwo kieleckie

PUBP/PUdsBP w Kutnie

Kierownicy/szefowie
Achramowicz Stanisław Wincenty chor./ppor. 23 I 1945–21 VIII 1946
Mitrus Eugeniusz Ludwik ppor./por. p.o. 1 X 1946–30 IX 1947
1 X 1947–30 VI 1950
Andrzejewski Janusz Józef ppor./por. 15 VI 1950–20 II 1952
Brener Feliks Wincenty por. 1 III 1952–31 III 1955
Busma Mieczysław Stanisław por. 1 VI 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Brudzyński Jan Józef 30 V 1945–
Mitrus Eugeniusz Ludwik ppor. p.o. 18 IX 1945–30 IX 1947
Radzimierski Stefan Józef chor. 20 II–31 X 1947
Andrzejewski Janusz Józef chor./ppor. 1 I–14 VI 1950

38
Rozkaz o mianowaniu z 16 I 1947 r.
39
Zmarł 6 I 1946 r.
40
Od grudnia 1948 r. porucznik.
41
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie łódzkim, następnie kieleckim.

302
Żabicki Franciszek42 Józef chor. 1 XI 1950–1 I 1952
Barczyński Józef Paweł ppor. 1 IX 1952–31 III 1955
Stępniak Zygmunt Franciszek ppor. 1 IX 1955–

PUBP/PUdsBP w Łasku (z siedzibą w Pabianicach)

Kierownicy/szefowie
Szysz Władysław43 Filip ppor. 24 I–31 V 1945
Baśko Wacław Antoni kpt. p.o. 12 VI 1945–31 I 1948
1 II 1948–31 VII 1949
Więckowski Henryk Józef kpt. 1 VIII 1949–14 VI 1950
Zwierzchowski Antoni Andrzej por. 15 VI 1950–30 IX 1951
Bilski Henryk44 Adam ppor./kpt. 1 II–24 XI 1952
kpt. 15 IX 1953–31 III 1955
Krynicki Jan Franciszek por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Raczkowski Lucjan Józef 27 I–19 X 1945
Szczerkowski Alojzy Stanisław ppor. p.o. 1 II 1946–31 VII 1947
1 VIII 1947–31 X 1948
Wawroński Daniel Walenty chor. p.o. 1 XI 1947–
Cieśla Antoni Walenty por. 1 XI 1948–1 I 1950
Bilski Henryk Adam ppor. 1 II 1950–31 I 1952
Jakubik Marian Tymoteusz ppor./por. 1 IX 1952–14 IX 1953
Rabiega Tadeusz Józef por. 1 IX 1952–14 I 1954
Miałko Henryk Franciszek por./kpt. 1 III–17 IX 1954
Głowacki Józef Wawrzyniec ppor. 1 IV 1955–31 I 1956
Skotowski Wacław Antoni ppor. 1 II–30 XI 1956

PUBP/PUdsBP w Łęczycy

Kierownicy/szefowie
Łojko Mikołaj Bazyli por. 1 IV–19 VI 1945
Wilczewski Jan Grzegorz por. 20 VI 1945–31 X 1947
Radzimierski Stefan Józef chor. 1 XI 1947–14 II 1950
Miałko Henryk Franciszek por. 15 II–14 X 1950
Babczenko Henryk Archip kpt. 15 X 1950–31 VIII 1951
(Hipolit)
Nowak Józef Stefan por. p.o. 1 II 1952–30 IX 1953
1 X 1953–14 X 1954
Tosza Jan Józef ppor./por. 15 X 1954–31 VIII 1955
Nowak Mieczysław Franciszek por. 1 IX 1955–31 XII 1956

42
Zwolniony dyscyplinarnie.
43
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zginął 26 XII 1949 r. w wypadku samochodowym.
44
Czasowo odwołany na kurs MBP.

303
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Gąsior Józef Konstanty ppor. 15 VII 1946–31 X 1947
Keller Karol Stanisław ppor. 1 XI 1947–15 III 1948
Andrzejewski Janusz Józef ppor. 1 VIII–31 XII 1949
Biniek Stanisław Jan chor./ppor. 1 I–14 X 1950
Grzyb Stanisław Antoni chor./ppor. 1 IV 1951–1 III 1952
Nowak Józef Stefan por. 1 II 1952–30 IX 1953
Mackiewicz Jan Mateusz por. 15 VIII 1952–31 I 1953
Pisarski Sławosz Bolesław st. sierż./ppor. 15 XI 1953–30 IV 1956
Szymczak Henryk ppor. –1 VI 1956–

PUBP/PUdsBP w Łowiczu
Kierownicy/szefowie
Żakiewicz Stanisław p.o. 4 II–3 VIII 1945
Kendzia Bogdan Franciszek chor. 3 VIII 1945–14 VII 1946
Sabaciński Jan Teofil chor. 15 VII 1946–31 III 1947
Czerwiński Stefan45 Leopold ppor./por. 1 IV 1947–15 IV 1950
Szkudelski Józef Antoni chor. 1 V 1950–10 VII 1951
Kulaziński Zdzisław46 Stanisław por. 1 I–31 VII 1952
Kosiacki Stanisław Andrzej ppor. p.o. 1 VIII 1952–31 III 1955
Miksztal Roman Wincenty por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Franaszek Jan Stanisław ppor. 7 VI 1945–30 IV 1949
Miksztal Roman Wincenty chor. 1 IX 1950–31 III 1951
Kusiak Zenon Andrzej chor./ppor. 1 IV–30 XI 1951
Kosiacki Stanisław Andrzej ppor. 1 XII 1951–31 III 1955
Bednarczyk Mieczysław Bronisław ppor. 1 IX 1952–14 X 1954
Miksztal Roman Wincenty por. 15 X 1954–31 III 1955
Kossakowski Jan Stefan chor./ppor. 1 IV–31 VIII 1956

MUBP/UBP/UdsBP na miasto Łódź47


Kierownicy/szefowie
Stelak Jerzy Stanisław kpt./mjr 25 II–31 V 1945
Szysz Władysław Filip ppor. 1 VI 1945–25 II 1946
Duda Teodor Filip płk 1 XII 1951–30 V 1953
Żydzik Stanisław48 Józef mjr 21 XI 1953–26 VIII 1954

45
Zwolniony na własną prośbę.
46
Zwolniony dyscyplinarnie.
47
MUBP w Łodzi istniał od lutego 1945 r. do lutego 1946 r.; działalność wznowił w grudniu 1951 r. jako UBP
na miasto Łódź.
48
5 VIII–25 IX 1954 r. także szef WUBP w Łodzi.

304
Zastępcy
Nazarewicz (Raps) Ryszard Wiktor mjr 10 II–19 VI 1945
Mróz Zdzisław Jan ppor. 20 VI 1945–7 I 1946
Gorliński Jan (Monderer- Dawid mjr 1 XII 1951–10 XI 1952
-Lamensdorf Cezary)
Żydzik Stanisław Józef mjr 12 XI 1952–25 IX 1954
Stanisławski Mieczysław Stanisław kpt. 15 VIII 1953–31 VII 1954

PUBP/PUdsBP w Łodzi

Kierownicy/szefowie
Madaliński Józef p.o. 11 II–8 IV 1945
Wieczorek Stanisław Józef por. p.o. 1 IV 1945–6 VIII 1946
Rybiński Mieczysław Herman por. p.o. 7 VIII 1946–14 III 1947
Szmidt Leszek Julian por./kpt. 1 III 1947–27 IV 1948
Jaszczak Jan Marcin por. p.o. 28 IV–31 V 1948
Pachowski Zdzisław Ludwik por. p.o. 1 VI 1948–31 V 1949
1–30 VI 1949
Baśko Wacław49 Antoni kpt. 1 VIII 1949–15 III 1951
Szumigaj Marian Józef ppor. 1 I 1952–15 VIII 1954
Nowak Mirosław Stefan por. 1 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Rybiński Mieczysław Herman por. 1 IV 1945–6 VIII 1946
Jaszczak Jan Marcin por. 1 IX 1946–30 IX 1950
Pachowski Zdzisław Ludwik por. 1 VI 1948–30 V 1949
Staniszewski Zygfryd Hipolit ppor. 1 IX 1952–28 II 1953
Błoch Henryk Franciszek por. 15 IV 1954–31 III 1956

PUBP/PUdsBP w Opocznie50 – zob. województwo kieleckie

MUBP w Ozorkowie51

Kierownicy/szefowie
Chmielewski Adam Adam 20 I–19 VI 1945
Rogowski Zygmunt Antoni chor. 20 VI–23 X 1945
Czerwiński Stefan Leopold ppor. p.o. 24 X 1945–10 VI 1946
Zastępcy
Jagodziński Józef Wawrzyniec 20 I–1 XI 1945

49
Zwolniony dyscyplinarnie.
50
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie łódzkim, następnie kieleckim.
51
Istniał do 1 I 1946 r.

305
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Delegatura UdsBP w Pajęcznie52

Kierownicy/szefowie
Tomaszewski Henryk Kazimierz por. 1 II–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Piotrkowie Trybunalskim

Kierownicy/szefowie
Pankowski Antoni ppor. II–III 1945
Cieślak Marian Władysław ppor. 1 III 1945–14 I 1946
Łojko Mikołaj Bazyli por. 1 II–30 IV 1946
Piętek Henryk Antoni kpt. 1 IV 1947–31 X 1951
Chruśliński Leon Florian chor./por. 1 XI 1951–24 XI 1952
Cinkowski Tomasz Michał ppor. p.o. 1 I–14 VIII 1953
15 VIII–30 XII 1953
Tomaszkiewicz Bronisław Franciszek por. 1 I 1954–31 III 1955
Obarek Zdzisław Antoni por. 1 IV 1955–
Skiba Władysław Bolesław ppor. 30 VI 1955–
Zastępcy
Daniel Aleksander Stanisław 10 V 1945–31 VIII 1946
Kiełbasa Stanisław Błażej 1 IX 1946–1 VIII 1947
Stępień Tadeusz Roman chor. 1 XII 1947–15 III 1948
Piaseczny Stanisław Michał ppor./por. 1 VI 1948–30 VI 1949
Szumigaj Marian Józef chor. 1 II 1950–31 XII 1951
Lewkowicz Leon Piotr chor. 1 II 1952–31 VII 1954
Cinkowski Tomasz Michał ppor. 1 I–14 VIII 1953
Błoch Henryk Franciszek ppor. 15 XII 1953–14 IV 1954
Urbaniak Leon Józef por. 1 VIII 1954–1955

Delegatura UdsBP w Poddębicach53

Kierownicy/szefowie
Grzyb Stanisław Antoni por. 1 VI–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Radomsku

Kierownicy/szefowie
Paszkiewicz Józef Antoni ppłk 23 I–26 VI 1945
Guz Jan Józef 1 IV–22 IX 1945

52
Powiat powstał w 1955 r.
53
Powiat powstał w 1955 r.

306
Gielec Wacław Franciszek p.o. 1 IX 1945–9 II 1946
Krystera Teodor Józef ppor. p.o. 1 VIII 1946–31 I 1948
Zwierzchowski Antoni Andrzej por. 1 II 1948–14 VI 1950
Brener Feliks Wincenty ppor. 15 VI 1950–29 II 1952
Pawlak Jerzy Jan ppor. p.o. 1 II 1952–14 III 1953
Jakubik Marian Tymoteusz por./kpt. 15 IX 1953–1955
Zastępcy
Sadło Jan Bronisław54 31 III–24 XI 1945
Owsiejczyk Włodzimierz Włodzimierz p.o. 1 VIII 1946–20 II 1947
Smolarek Franciszek Andrzej p.o. 1 VI 1947–15 VI 1948
Brener Feliks Wincenty ppor. 15 V 1949–14 VI 1950
Marciniak Wacław Józef ppor. 15 VI 1950–15 VIII 1952
Pawlak Jerzy Jan ppor. p.o. 1 II 1952–14 III 1953
Tomczak Zdzisław Władysław ppor. 1 IX 1952–15 V 1953
Busma Mieczysław Stanisław por. 1 VI 1953–31 V 1955
Błoch Henryk Franciszek por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Tomaszewski Henryk Kazimierz por. 1 VI 1955–6 II 1956
Bielecki Marian Bolesław chor./ppor. 4 II–30 X 1956

PUBP/PUdsBP w Rawie Mazowieckiej

Kierownicy/szefowie
Gołdys Michał Antoni ppor. 23 I–1 V 1945
Jukiel Józef Jan kpr. 15 V 1945–1 III 1946
Zwierzchowski Antoni Andrzej por. p.o. 15 III 1946–31 XII 1947
1–31 I 1948
Jedynak Bonifacy Józef por. 1 IX 1948–18 IV 1950
Peda Ryszard Jan por. 1 IV 1951–31 VIII 1952
Kusiak Zenon Andrzej ppor. p.o. 1 IX 1952–30 VI 1953
Stankowski Zdzisław Adam ppor. 1 VII 1953–14 X 1954
Tokaj Jan55 Jan por. 15 X 1954–1955
Zastępcy
Kosiacki Stanisław Andrzej ppor. 30 V 1945–30 XI 1951
Kusiak Zenon Andrzej ppor. 1 XII 1951–30 VI 1953
Kasprzak Kazimierz Tadeusz ppor. 15 XII 1953–31 I 1956
Hanczak Henryk Antoni ppor. 1 II 1956–

MUBP w Rudzie Pabianickiej

Kierownicy/szefowie
Owczarek Bolesław 15 II 1945–
Zastępcy – brak danych

54
Zwolniony dyscyplinarnie.
55
Przynajmniej do października 1955 r.

307
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Sieradzu

Kierownicy/szefowie
Wilczewski Jan Grzegorz por. 1 II–19 VI 1945
Pikała Tadeusz Franciszek ppor. 20 VI 1945–4 VIII 1946
Kłosiński Stanisław Władysław kpt. p.o. 15 VIII 1946–30 VI 1948
Romalewski Karol Ludwik ppor. 1 VII 1948–28 II 1949
Babczenko Henryk Archip por./kpt. 1 III 1949–14 X 1950
(Hipolit)
Król Jan56 Stefan ppor. 15 X 1950–31 VII 1954
Peda Ryszard Jan kpt. 1 VIII 1954–XI 1956
Zastępcy
Pikała Tadeusz Franciszek ppor. 21 II–19 VI 1945
Karbowiak Władysław57 Wawrzyniec 19 VII–31 VIII 1945
Gielec Wacław Franciszek 1 III–14 IX 1946
Kłosiński Stanisław Władysław kpt. 15 VIII 1946–31 XII 1947
Wawroński Daniel58 Walenty ppor. p.o. 1 VI–31 VII 1948
1 VIII 1948–1949
Szkudelski Józef Antoni chor. 1 I–30 IV 1950
Peciak Wincenty Józef st. sierż./ppor. 1 V 1950–29 IX 1951
Busma Mieczysław Stanisław ppor. 1 VII 1952–31 V 1953
Robak Feliks Józef chor./ppor. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP w Skierniewicach

Kierownicy/szefowie
Kraska Józef ppor. 6 II–4 V 1945
Głąbski Jan 5 V–5 IX 1945
Szarało Jan Benedykt ppor. 1 IX 1945–21 XI 1946
Krysiak Marian Antoni ppor. p.o. 1 XI 1946–6 II 1947
Dębski Marian Walenty ppor. 17 II 1947–9 I 1948
Miałko Henryk Franciszek ppor./por. 1 II 1948–14 II 1950
Radzimierski Stefan Józef por. 15 II 1950–14 X 1954
Teodorczyk Stanisław Franciszek por. 15 X 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Sztampke Ryszard II 1945–
Brener Feliks Wincenty ppor. 25 II–30 VI 1945

56
Z chwilą odwołania zdegradowany do stopnia chorążego.
57
Od 1946 r. chorąży.
58
Nie krócej niż do 6 V 1949 r.

308
Kraska Józef ppor. 5 V–11 VII 1945
Adrian Franciszek Walenty por. 18 IX 1945–31 XII 1946
Kowalczyk Adam Michał 1 IV–22 VI 1947
Brener Feliks Wincenty ppor. 15 IV 1948–14 V 1949
Peda Ryszard Jan ppor. 1 I 1950–31 III 1951
Robak Feliks Józef ppor. 1 IX 1952–31 III 1955
Gładysz Józef59 Franciszek por. 1 IV 1955–1956

MUBP/MUdsBP w Tomaszowie Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Przestrzelski Stanisław por. 30 I–31 VII 1945
Radzimierski Stefan Józef por. p.o. 1 IX 1945–8 I 1946
Zalewski Zdzisław60 Wacław ppor. 1 VIII 1952–14 I 1954
Rabiega Tadeusz Józef por. 15 I 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Kiełbasiński Ignacy 1 IX 1945–10 I 1946

PUBP/PUdsBP w Wieluniu

Kierownicy/szefowie
Kołyga Ignacy Marcin 1 IV–20 X 1945
Dębski Marian Walenty ppor. 21 X 1945–21 V 1946
Łojko Mikołaj Bazyli por. 1 V 1946–31 III 1947
Więckowski Henryk Józef por./kpt. 1 IV 1947–31 VII 1949
Piaseczny Stanisław Michał por. 1 VII 1949–10 VII 1951
Kulaziński Zdzisław Stanisław ppor. p.o. VII–X 1951
Kacprzak Eugeniusz Bolesław ppor. p.o. 1 V 1952–28 II 1953
Mazgajski Aleksander Władysław por. 15 IV 1954–15 II 1955
Stankowski Zdzisław Adam por. 1 V 1955–27 III 1956
Zastępcy
Gąsior Józef Konstanty ppor. 10 VI–14 VII 1946
Owsiejczyk Aleksander 61
Włodzimierz chor./ppor. p.o. 1 I 1948–
–28 II 1949
Szkudelski Józef Antoni chor. 1 VI–31 XII 1949
Szymański Witold62 Józef ppor. 1 II 1950–31 V 1951
Mackiewicz Jan Mateusz ppor. 27 VI 1951–14 VIII 1952
Kacprzak Eugeniusz Bolesław ppor. 1 V 1952–28 II 1953
Mazgajski Aleksander Władysław chor. 1 IX 1952–14 IV 1954

59
Nie krócej niż do 27 VI 1956 r.
60
Zdjęty ze stanowiska dyscyplinarnie.
61
P.o. zastępca przynajmniej do listopada 1948 r.
62
Zwolniony dyscyplinarnie.

309
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stankowski Zdzisław Adam por. 15 X 1954–30 IV 1955
Kanoniak Władysław N.N., Anna por. 1 VI 1955–29 II 1956

Delegatura UdsBP w Wieruszowie63

Kierownicy/szefowie
Zarzycki Józef64 Stefan chor./ppor. 1 X 1954–28 II 1956
Kanoniak Władysław N.N., Anna por. 1 III–30 XI 1956
Zastępcy – brak danych

MUBP w Zduńskiej Woli65

Kierownicy/szefowie
Szarało Jan Benedykt ppor. 31 I–31 VIII 1945
Karbowiak Władysław Wawrzyniec 1 IX 1945–8 I 1946
Zastępcy
Klemczak Kazimierz Konstanty 26 III–29 IX 1945
Wilczek Kazimierz 66
Józef 15 X 1945–7 I 1946

MUBP/Placówka/Delegatura UdsBP w Zgierzu67

Kierownicy/szefowie
Goliński Czesław 30 I 1945–
Sobczak Kazimierz Kazimierz 1 IV–18 XII 1945
Śmiałek Marian Jan por. 19 VII 1952–17 IX 1954
Radzimierski Stefan Józef por. 15 X 1954–31 III 1955
Hanczak Henryk Antoni chor. 1 IV 1955–31 I 1956
Głowacki Józef Wawrzyniec ppor. 1 II 1956–
Zastępcy
Chwałkowski Antoni 1 II 1945–10 I 1946

Opracowanie: Joanna Żelazko

63
Powiat powstał w 1954 r.
64
20 I 1956 r. zawieszony w czynnościach; 1 III 1956 r. odwołany ze stanowiska.
65
Istniał do grudnia 1950 r.
66
Od grudnia 1948 r. porucznik.
67
MUBP istniał do listopada 1945 r., następnie został zreorganizowany i działała tam jedynie placówka podle-
gająca PUBP w Łodzi; w 1955 r. na jej bazie zorganizowano Delegaturę UdsBP w Zgierzu.

310
WOJEWÓDZTWO OLSZTYŃSKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Olsztynie

Kierownicy/szefowie
Natan Michał 1
Szymon ppor. 13 IV–15 VI 1945
Palka Henryk2 Marian kpt./ppłk p.o. 15 VI 1945–11 VII 1949
Punda Antoni3 Szymon płk 11 VII 1949–31 V 1950
Szlachcic Franciszek Jan mjr p.o. 1 VI 1950–1 III 1953
Romaniuk Kuźma4 Leon ppłk 15 V 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Palka Henryk Marian kpt. 9 VI 1945–31 VII 1949
Światło Józef Gabriel kpt./mjr 28 XII 1945–25 X 1946
(Fleischfarb Izaak)5
Krzywiński Bolesław Maks, kpt./ppłk 25 X 1946–25 V 1949
(Schildhaus Bernard Borys)6 Maksym
(Mojżesz)
Woszkowski Zygmunt Jan kpt./mjr 25 V 1949–30 IX 1950
Kowalski Józef Piotr mjr 11 VII 1949–15 II 1955
Maszara Mikołaj7 Piotr kpt./mjr 4 XII 1950–30 IV 1952
Turlej Stefan Piotr kpt./mjr 1 VI–10 X 1955
Majkowski Aleksander8 Wilhelm mjr 10 X 1955–31 XII 1956
(Wolf)

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Domowski Adam (Aba) 9
Szymon por. 9 VIII 1945–10 III 1946
(Szloma)
Jesion Zenon Walenty por. p.o. 16 II 1946–12 XI 1947
Sawicki Teodor Sergiusz por./kpt. 25 X 1947–25 IV 1951
Kołba Jan Stefan por./kpt. 25 IV–1 XI 1951
Chac Antoni10 Ignacy por. p.o. 1 XI 1951–1 IV 1955

1
P.o. kierownik UBP na Okręg Warmińsko-Mazurski.
2
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 1940 r. członek WKP(b).
3
Zmarł 13 X 1962 r. w Warszawie.
4
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
5
5 XII 1953 r. zbiegł za granicę.
6
1939–1941 funkcjonariusz NKWD we Lwowie; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; od 1945 r. pod
nazwiskiem Krzywiński.
7
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
8
W 1969 r. wyjechał do USA.
9
W 1969 r. wyjechał do Szwecji.
10
Występuje też jako Chać lub Sak.

311
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kiełbik Henryk11 Feliks por. 1 IV 1955–31 XII 1956
Kotłowski Tadeusz Aleksander por.(?) 1 IX 1955–
Zastępcy
Zalasa Bolesław12 Ludwik 15 II–20 IX 1946
Hadrian Władysław Wojciech chor. p.o. 1 X 1946–1 VII 1947
Kołba Jan Stefan ppor./por. 15 X 1950–25 IV 1951
Chac Antoni Ignacy por./kpt. p.o. 1 XI 1951–1956
Kotłowski Tadeusz Aleksander por. 1 XII 1954–31 VIII 1955

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Konopka Henryk por. 10 VI 1945–
Krzywiński Bolesław Maks, kpt. 28 IX 1945–1 XI 1946
(Schildhaus Bernard Borys) Maksym
(Mojżesz)
Piekarczyk Roman Michał kpt. 1 VIII 1946–31 III 1950
Kleczyk Tadeusz Antoni kpt. 15 V 1950–1 I 1951
Maciejewski Antoni Piotr por. 1 I 1951–15 VII 1952
Bobowik Jan Jan ppor. p.o. 1 VII 1952–
–15 VII 1953
Lurie Marian (Samuel)13 Julian (Eliasz) por./kpt. 1 X 1953–31 III 1955
Zastępcy
Krzywiński Bolesław Maks, kpt. 1 XI 1946–
(Schildhaus Bernard Borys) Maksym
(Mojżesz)
Maciejewski Antoni Piotr ppor. 15 V 1950–1 I 1951
Bobowik Jan Jan por. 1 VII 1952–15 VII 1953
Lurie Marian (Samuel) Julian (Eliasz) por. 1 VII 1952–1 X 1953
Suska Stanisław Leon ppor. 15 VII 1953–
Szparak Mieczysław Jan por. 1 IX 1953–31 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Podkowiński Rajmund Franciszek 15 V 1946–15 III 1949
Zaklicki Lucjan Stanisław kpt. 1 I–1 IX 1950
Kowal Stefan Antoni por. 1 I 1951–15 I 1953
Borkowski Zdzisław Tomasz por. 15 I 1953–

11
Występuje również jako Kiełbek.
12
Zwolniony dyscyplinarnie.
13
Od 8 IX 1953 r. występował jako Marian Lurie.

312
Nosek Stanisław Marcin por. 1 II 1954–30 IV 1955
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. 1 X 1954–
Włodzimierz14
Lurie Marian (Samuel) Julian (Eliasz) kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Szparak Mieczysław Jan kpt. 1 V 1956–
Zastępcy
Szymańska Irena Stanisław 10 I 1948–
Zaklicki Lucjan Stanisław por. 1 VII 1948–31 XII 1949
Kowal Stefan Antoni por. 1 I 1950–1 I 1951
Nosek Stanisław Marcin kpt. 1 VII 1953–1 II 1954
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. 1 X 1954–1 III 1955
Włodzimierz
Szparak Mieczysław Jan kpt. 1 IV 1955–1 V 1956
Nyga Erwin Feliks kpt. 1 XI 1955–

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty p.o. 27 XI 1945–
Zastępcy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty 27 XI 1945–

Wydział III

Naczelnicy
Wiśniewski Józef Adam mjr 20 III 1946–1 IX 1947
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty p.o. –1 IV 1946
Maszara Mikołaj Piotr kpt. 1 IX 1947–29 XI 1950
Kleczyk Tadeusz Antoni kpt. 1 I 1951–22 II 1952
Kubiak Zdzisław Władysław mjr 22 II 1952–1 IV 1953
Pelc Jan Wojciech por./kpt. 15 IV 1953–1 IX 1954
Wiśniewski Izydor Adam kpt. p.o. 15 VII 1954–1 IV 1955
Piliszek Marian Andrzej por. p.o. 1 IV–1 XI 1955
Targielski Mieczysław Siemion mjr 1 VI 1955–
Zastępcy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty –1 IV 1946
Sałata Jan Stanisław ppor. 1 IX 1946–
por. –9 VI 1949
Karaszewski Władysław ppor. 1 VI 1948–1 VIII 1950
Zaremba Antoni15 Jan por. –5 VII 1950
Rubicka Helena Samuel chor. 1 IX 1950–1 X 1951

14
Od 7 IV 1952 r. Tychoniuk.
15
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

313
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sakowski Henryk por. 1 II 1952–1 IV 1955
Pelc Jan Wojciech por. 1 IX 1952–15 IV 1953
Piliszek Marian Andrzej por. 15 VII 1954–31 XII 1956
Andrzejewski Jan Jan por. 1 IX 1954–

Wydział IV

Naczelnicy
Podkowiński Rajmund Franciszek p.o. 15 XII 1945–15 V 1946
Raczyński Stefan Marian ppor. p.o. 15 III 1947–31 VIII 1950
Stanisławski Mieczysław16 Stanisław por./kpt. 1 IX 1951–12 VIII 1953
Szczepaniak Kazimierz Jan kpt. 1 V 1953–1 IX 1954
Pelc Jan Wojciech kpt. 1 IX 1954–1 IV 1955
Szczepaniak Kazimierz Jan kpt. 1 IV 1955–(1956)
Zastępcy
Grajek Zbigniew Kazimierz ppor. p.o. 20 II 1947–20 II 1948
Raczyński Stefan Marian ppor. p.o. 1 VI 1948–
Obtułowicz Stefan Józef por. 1 VIII 1949–15 II 1953
Małek Bolesław Jan por. 15 II 1953–
Kierczak Jan Dawid kpt. 15 IX 1955–31 XII 1956

Wydział V

Naczelnicy
Trzciński Henryk Józef chor./kpt. p.o. 1 IX 1947–
Małocha Stanisław Konstanty ppor. p.o. 1 II 1948–1 VIII 1950
Wawrowski Stanisław Franciszek ppor. 1 I 1952–
Madej Stanisław Wojciech kpt. 1 II 1952–1 II 1953
Wiśniewski Izydor Adam kpt. 1 X 1953–15 VII 1954
Sułczyński Mieczysław Szczepan por. XII 1953
Zastępcy
Małocha Stanisław Konstanty ppor. 1 II 1948–1 VIII 1950
Wiśniewski Izydor Adam por. 1 XI 1950–1 X 1953
Trzciński Henryk Józef kpt. –1 VII 1951
Wawrowski Stanisław Franciszek ppor. –1 II 1952
Piliszek Marian Andrzej por. 1 X 1953–15 VII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Czekierda Jan p.o. 7 VI 1946–
Flaum Mieczysław Salomon p.o. 1 VIII 1946–

16
24 XI 1952 r. skierowany na kurs.

314
Szczawiński Adolf17 Kazimierz kpt. p.o. 1 IV 1950–1 III 1952
Gotta Józef Michał por. 1 IX 1952–1 IV 1953
Mikołajczak Tomasz Ignacy por. 15 XI 1953
Zastępcy
Gotta Józef Michał por. 15 XI 1951–1 IX 1952
Kabat Wacław Feliks por. 15 IV 1953–

Wydział VIII
Naczelnicy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty p.o. –1 IV 1946
Orzechowski Ignacy Chaim por. 1 IV 1946–1 I 1947
Bleja Czesław Stanisław kpt. –1 III 1953
Kowalski Feliks Feliks por. 1 III 1953–1 VI 1955
Najder Jan Jan kpt. 1 VI 1955–
Zastępcy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty –1 IV 1946
Kowalski Feliks Feliks ppor. 1 II 1952–1 III 1953
Suska Stanisław Leon ppor. 15 VII 1953–
Niedzielski Marian Marian ppor. 15 VII–1 XI 1954
Andrzejewski Jan Jan por. 1 X 1954–1 IV 1955–

Wydział IX
Naczelnicy
Rejdych Jan Jan kpt./mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. 1 IV–1 IX 1955
Włodzimierz
Górski Henryk Józef por. 1 XI 1955–1 I 1956–

Wydział X
Naczelnicy
Kaszarek Jerzy Franciszek por. p.o. 1 III 1952–1 II 1953
Żuk Anatol18 Sergiusz kpt. p.o. 1 IV–18 VII 1953
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. p.o. 1 VIII 1953–
Włodzimierz
Nosek Stanisław Marcin kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Żuk Anatol Sergiusz por./kpt. 1 II 1952–1 IV 1953
Kaszarek Jerzy Franciszek por. 1 III 1952–1 II 1953
Tychoniuk (Tichoniuk) Piotr por. 1 VIII 1953–1 IX 1955
Włodzimierz

17
Zwolniony dyscyplinarnie.
18
Zwolniony dyscyplinarnie.

315
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Madej Stanisław Wojciech kpt. 1 II–1 X 1953
Augustyniak Stefan Franciszek kpt. 1 II–15 X 1954
Sałkowski Mieczysław Władysław kpt. 1 IV 1955–28 II 1956
Zastępcy
Hejmanowski Józef19 Stanisław por. 12 VIII 1953–1 VIII 1954–
Sałkowski Mieczysław Władysław kpt. 15 VII 1954–1 IV 1955
Kierczak Jan Dawid kpt. 15 X 1954–15 IX 1955
Borecki Stefan Bazyli kpt. 15 IX 1955–

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Szczepaniak Kazimierz Jan kpr. 1 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział „A”

Naczelnicy
Kołodziej Stanisław p.o. 5 X 1945
Turkiewicz Mikołaj Mikołaj ppor. p.o. 15 XII 1945–1 IX 1947
p.o. 1 I 1948–15 XI 1949
Doraczyński Roman Walerian por./kpt. 15 XI 1949–(1956)
Zastępcy
Turkiewicz Mikołaj Mikołaj ppor. 1 I 1948–15 XI 1949
Najder Jan Jan ppor. 1 VII 1949–1 I 1952
Cybulski Mieczysław Lucjan por. 1 I 1952–31 I 1954

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty p.o. 28 XI 1945–
Butkiewicz Henryk20 Zygmunt kpt. p.o. –28 II 1947
Trybus Antoni Paweł kpt. 1 III 1947–1 VIII 1950
Huszcza Jan Piotr kpt. p.o. 15 VIII 1950–1 XII 1951

19
Początkowo p.o.
20
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

316
Nawrocki Celestyn Walenty por./kpt. p.o. 1 XII 1951–1 XII 1952
kpt. 1 XII 1952–1 III 1955
Bereś Henryk Jan kpt. p.o. 1 IV 1955–30 VI 1956
1 VII–15 XII 1956
Zastępcy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty 28 XI 1945–
Dublaszewski Eugeniusz Jan ppor. p.o. 1 VI 1946–20 V 1947
Huszcza Jan Piotr kpt. 15 VIII 1950–
Nawrocki Celestyn Walenty por./kpt. 15 VIII 1950–1 XII 1952
Hyła Marian Marian por. 20 V 1952
Pietrzykowski Andrzej por. 15 VI 1952–31 VIII 1953
(Pietrykowski?) Stefan
Bereś Henryk Jan kpt. 27 VIII 1953–30 VI 1956
Kozubski Czesław Stanisław kpt. 1 IV 1955–
Jańczyk Władysław Jakub kpt. 1 IX 1955–1 I 1957

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Wiśniewski Mieczysław Michał kpt. p.o. 1 I 1948–15 II 1950
15 II 1950–1 IX 1951
Rejdych Jan Jan kpt. 1 IX 1951–1 IV 1955
Zastępcy
Kałkus Wacław Andrzej ppor. p.o. 10 II 1946–1 IX 1947
1 IX 1947–
Wiśniewski Mieczysław Michał kpt. 1 I 1948–15 II 1950

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Orzechowski Ignacy21 Chaim por. 1 I–1 XII 1947
Wiśniewski Izydor Adam kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Bereś Henryk Jan por. 1 IX 1953–31 III 1955

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Kierownicy
Czaus Edward Józef chor. 8 VI 1953–
Zastępcy – brak danych

21
Zwolniony na własną prośbę.

317
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy
Mikunda Feliks Ignacy 1 II 1950–14 VIII 1953
Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Szułczyński Mieczysław Szczepan por. 1 IX 1954–2 XI 1956
Zastępcy
Szułczyński Mieczysław Szczepan por. 15 VII 1953–1 IX 1954
Truchan Marian Szymon ppor. 15 VII 1955–

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty ppor./por. p.o. 1 XI 1947–11 IX 1949
Augustyniak Stefan Franciszek kpt. 1 I 1951–1 VIII 1953
Zastępcy
Skrzypczyk Jan Jan chor. 14 VIII 1948–1 I 1949
Pagacz Stefan Józef por. 1 VII 1949–1 IX 1950
Szlachcic Stefan Tomasz por. 1 I 1951–15 XII 1952
Jarzębowski Henryk Adam por. 15 XII 1952–1 VIII 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Kierownicy
Targielski Mieczysław Siemion kpt. 1 III–1 X 1950
Łojko Mikołaj 22
Bazyli por. 1 X 1950–1 V 1953
Mikołajewski Tadeusz Franciszek ppor. p.o. 1 VIII 1953–
Zastępcy
Mikołajewski Tadeusz Franciszek ppor. 1 VIII 1953–

22
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

318
Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Kalinowska Janina Jan p.o. 25 III–15 VIII 1946
Maliszewski Ryszard Bronisław por. 15 VIII 1946–30 IX 1948
Kraszewski Władysław Michał ppor. p.o. 1 VI 1948–
Zaremba Antoni Jan por. p.o. 30 VI 1951–30 IV 1952
Placha Antoni Wojciech kpt. 1 VIII 1951–1 VII 1952
Gołdys-Ismach Perla Judel kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kraszewski Władysław Michał ppor. 1 VI 1948–
Rubicka Helena Samuel st. sierż./chor. 1 IX 1950–1 X 1951
Zaremba Antoni Jan por. 30 VI 1951–30 IV 1952
Bąkowski Henryk Ignacy chor./ppor. 1 II 1952–18 III 1955
Jarzębowski Henryk Adam por. 20 XII 1952–

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Aministracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Budzyński Stefan Józef por. 4 VII 1945–VII 1949
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Meldner Jadwiga Benedykt ppor./por. p.o. 11 X 1947–
1 I–31 III 1949
Symba Henryk Józef kpt. 1 IV 1949–1 VII 1951
Walichnowski Feliks Jan por./kpt. 1 XI 1952–7 XII 1954
Jewdosiuk Włodzimierz Antoni por. p.o. 7 XII 1954–1 IV 1955
–28 XI 1956
Zastępcy
Nowak Jan 23
Aleksander chor./ppor. 15 VIII 1947–23 IV 1949
Walichnowski Feliks Jan por. 1 VI 1951–1 XI 1952
Jewdosiuk Włodzimierz Antoni ppor. p.o. 1 XI 1952–1 IV 1955
Jarząbek Jan Władysław chor. 1 II 1955–

23
Zwolniony dyscyplinarnie 10 V 1949 r.

319
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Stronias Hipolit Antoni p.o. 30 IV 1947
Moroz Roman24 Szymon por. –15 IX 1949
Walichnowski Feliks Jan kpt. p.o. 7 XII 1954–1 IV 1955
1 IV–31 VII 1955
Bakowski Henryk Ignacy por. 1 VIII 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Smolik Włodzimierz Wacław chor. 15 V 1947–
Książek Marian Jan ppor. 1 IV 1955–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Banasik Władysław Józef ppor. 22 VII 1949–30 IV 1951
Bleja Czesław Stanisław por. 1 I 1951–
Senyszyn Władysław Teodor chor. –15 IV 1954
Bzdziuch Józef Józef chor. 15 IV 1954–
Zastępcy
Senyszyn Władysław Teodor chor. 1 V 1952–
Kalokat Wacław por. 15 IV 1953–
Bzdziuch Józef Józef chor. –15 IV 1954

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wrzoński Józef Leon chor. p.o. 15 IX 1947–1 III 1948
ppor. 1 VII 1948–1 VIII 1950
Skrzypczak Jan Jan chor./por. 1 V 1952–1955
Zastępcy
Wrzoński Józef Leon chor. 15 IX 1947–1 III 1948

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Stawieraj Barbara Edmund p.o. 1 VI 1948–1 VI 1949
Leszczyński Mieczysław Franciszek st. sierż./chor. p.o. 1 IV 1952–
Zastępcy
Leszczyński Mieczysław Franciszek st. sierż./chor. 1 VI 1952–

24
1 VIII 1949 r. zawieszony w wykonywaniu czynności służbowych.

320
Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Moroz Roman Szymon por. 1 I 1949–
Uszyński Marian Tomasz por. 1 XI 1950–
Skrzypczyk Jan Jan chor. 1 XI 1951–1 V 1952
Makal Mikołaj Szymon por. p.o. 1 V–1 XII 1952
Kosztowny Jan Walenty ppor. p.o. 1 XII 1952–
Kowalik Kazimierz Władysław por. 1 II 1954–(1956)
Zastępcy
Skrzypczyk Jan Jan chor. 1 I 1949–1 XI 1951
Flaks Bolesław Salomon kpt. –1 IX 1950
Uszyński Marian Tomasz por. –25 X 1951
Makal Mikołaj Szymon por. 1952
Kosztowny Jan Walenty ppor. 1 XII 1952–
Kowalik Kazimierz Władysław por. 1 III 1953–1 II 1954
Pieryszcz Leonid Aleksy ppor. 1 X 1954–
Grzegorczyk Cyprian Kazimierz chor. 1955

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Korol Józef Hilary chor./ppor. p.o. 25 VIII 1946–1 IX 1948
1 IX 1948–1 I 1949
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Moroz Roman Szymon por. –1 I 1949
Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Tarnowski Walenty 25
Aleksander sierż. p.o. 1 IV 1952–20 III 1953
Targielski Mieczysław Siemion mjr 20 III–25 IV 1953
Staniewski Antoni Józef chor. 1 XI 1953–
Zastępcy
Tarnowski Walenty Aleksander sierż. 1 VI 1952–1 XI 1953
Staniewski Antoni Józef chor. 1 VI 1952–1 XI 1953
Kondraszuk Jan Ludwik chor. 1954

25
15 XII 1952 r. oddelegowany na kurs.

321
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Alter Julian Hilary por. 1 I 1947–1 XI 1948
Kubczak Stanisław Ignacy mjr 15 VIII 1952–(1954)
Zastępcy
Woszczyński Roman26 Julian mjr p.o. 15 II–30 V 1950
Muraszko Konstanty Andrzej 1 XII 1953–(1954)

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Bronwald Amelia 27
Adolf ppłk/płk (1948)–20 XII 1950
Kołodziejczyk Tadeusz Tadeusz mjr 20 XII 1950–
Zastępcy
Bronwald Amelia Adolf mjr/ppłk 1948
Kołodziejczyk Tadeusz Tadeusz mjr 1 IV 1949–20 XII 1950
Formella Stefan Leon kpt. 1 VIII 1951–1954

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Świderski Wacław Stanisław por. 27 V–23 IX 1953
Kędzierski Andrzej ppor. 23 IX 1953–
Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie olsztyńskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUdsBP w Barczewie28

Kierownicy/szefowie
Dzwonkowski Stanisław Antoni por. 1 VI 1955–
Zastępcy
Kostrzewa Szczepan Franciszek ppor. 1 VI 1955–
Wilk Roman Wojciech chor. –31 I 1956
Foks Jerzy Jan ppor. 1 V 1956–

26
Pracownik kontraktowy.
27
Oficer sowiecki; w 1951 r. wyjechała do ZSRR.
28
PUdsBP powstał w 1955 r.

322
PUBP/PUdsBP w Bartoszycach

Kierownicy/szefowie
Nykiel (Nyckiel) Teofil Jan chor. p.o. 18 VIII 1945–1 XI 1946
Kowalski Leon Walenty chor. p.o. 1 IX 1946–1 I 1948
Bloch Tadeusz Józef p.o. 27 VI 1947–
Traczyk Władysław Władysław chor./ppor./ por. p.o. 1 I 1948–1 II 1950
Mańko Jan Jan chor. p.o. 15 V 1950–
Brakowski Zdzisław Tomasz chor./por. 19 VI 1951–15 I 1953
Konieczny Władysław Stanisław por. p.o. 15 I 1953–15 VIII 1954
Podgórski Tadeusz Stefan por. 1 IX 1954–1 I 1957
Zastępcy
Traczyk Władysław Władysław chor./ppor./por. 1 I 1948–1 II 1950
Rybak Henryk Stanisław chor. 2 XII 1949–15 VIII 1950
Mańko Jan Jan chor. 15 V 1950–1 VI 1951
Skierś Edward Walerian sierż. 1 IV 1951–21 VII 1952
Konieczny Władysław Stanisław por. 15 I 1953–15 VIII 1954

PUBP/PUdsBP w Biskupcu29

Kierownicy/szefowie
Małocha Stefan Konstanty V 1945
p.o. 31 VIII–1 XII 1945
Siwy Stanisław30 Paweł por. p.o. 25 VIII 1946–1 V 1948
Adamczyk Mieczysław Franciszek st. sierż./podchor. p.o. 27 VI 1947–
Fuks Celestyn Adam chor. p.o. 1 V–31 XII 1948
Łojko Mikołaj Bazyli por. 31 XII 1948–1 IV 1950
Połowniak Czesław Jan por. 15 V 1950–23 I 1951
Wiśniewski Jerzy31 Franciszek ppor./por. 1 VI 1951–1 III 1953
Fiebig Stanisław32 Franciszek chor./ppor. 1 VI 1953–7 VI 1954
Włodarczyk Franciszek Walenty ppor. 1 VIII 1954–
Zastępcy
Fuks Celestyn Adam chor. 1 V–31 XII 1948
Szczepaniak Kazimierz Jan p.o. 1 VII 1948–1 V 1950
Wiśniewski Jerzy Franciszek chor. 1 III 1950–1 VI 1951
Rokoszewski Radzisław33 Wawrzyniec chor. 1 VI 1951–15 IX 1952
Lisiecki Witold Szczepan ppor. 15 IX 1952–1 IV 1953

29
Powiat reszelski z siedzibą władz w Biskupcu.
30
Aresztowany 12 V 1948 r.
31
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
32
Przeniesiony dyscyplinarnie do Braniewa.
33
W dyspozycji WUBP do 10 XI 1953 r.

323
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Skora Stanisław Jan chor. 1 IV 1953–1 II 1954
Krzywiński Henryk Adam ppor. 15 VII 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Braniewie

Kierownicy/szefowie
Patela Marian Józef chor. p.o. 18 VIII 1945–25 VIII
1946
Pietrzyk Jan Jan por. p.o. 25 VIII 1946–15 VIII
1950
Kapuściński Henryk Szczepan p.o. 27 VI 1947–
Rybak Henryk Stanisław chor. p.o. 1 I–8 II 1951
Michoń Józef Jan ppor./por. 1 I 1951–1 VI 1954
Fiebig Stanisław Franciszek ppor. 1 VI 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Sosnowski Jacek Albin VII 1945–
Madej Stanisław Wojciech ppor./por. 1 I 1948–15 IV 1949
Pietrzyk Jan Jan por. 25 VIII 1946–15 VIII 1950
Magalski Władysław Franciszek chor. 15 VIII 1950–
Rybak Henryk Stanisław chor. p.o. 16 VIII 1950–8 II 1951
Bryks Roman Feliks sierż./por. 20 III 1951–25 IX 1952
Nieścieruk Stefan Bazyli chor. 1 X 1952–15 III 1953
Kobreńczuk Józef Marian chor. 15 III 1953–1 IV 1955
Fiebig Stanisław Franciszek ppor. 1 VI 1954–1 IV 1955
Kostrzewa Szczepan Franciszek chor./ppor. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP w Działdowie34

Kierownicy/szefowie
Tobiasz Czesław Jan 10 IV 1945–23 IV 1946
Łuczak Antoni Jakub por. p.o. 23 IV–26 XI 1946
Gielniewski Wacław Władysław ppor. p.o. 26 XI 1946–1 II 1947
Mazurowski Tadeusz Stanisław por. p.o. 1 II 1947–
Madziar Stefan Stefan kpt. p.o. 1 VII 1948–15 IV 1949
Krupiński Henryk Paweł por. 15 IV 1949–1 X 1950
Burzyński Kazimierz Stanisław kpt. 1 X 1950–1 XII 1951
Szymański Kazimierz Feliks por. 1 III 1952–31 I 1954
Bobrowski Zygmunt Tomasz por. 1 II 1954–1 IX 1955
Grusiewicz Mieczysław Antoni por. 1 IX 1955–

34
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie warszawskim, następnie olsztyńskim.

324
Zastępcy
Bittner Adam35 st. sierż. –1 XII 1945
Sochocki Stanisław 36
Zygmunt chor. p.o. 3 VI 1946–1 XI 1947
Madziar Stefan Stefan 1 II–1 VII 1948
Młynarczyk Stefan Władysław plut. 1 IX 1950–15 III 1952
Wieczorek Marian Józef chor. 1 III–15 X 1952
Lisiecki Witold Szczepan ppor. 1 IV 1953–

PUBP/PUdsBP w Elblągu37 – zob. województwo gdańskie

PUBP/PUdsBP w Ełku38 – zob. województwo białostockie

PUBP/PUdsBP w Giżycku39

Kierownicy/szefowie
Terlecki Bolesław40 Józef ppor. p.o. 31 VIII 1945–17 V 1946
Kowalski Leonard 41
Stanisław 10 I–1 III 1946
Szelągowski Zygmunt 42
Stefan ppor. p.o. 9 III–13 X 1946
Sieraga Stanisław Stanisław ppor. 1 IV 1947–15 I 1950
Hes (Hess) Rajmud Jan p.o. 27 VI 1947–
Drąg Władysław Andrzej ppor. 15 I 1950–1 VI 1952
Matczuk Teodor Emil chor. p.o. 17 V 1950–1 IV 1951
Kostrzewa Jerzy Franciszek chor./por. 1 VI 1952–
Piliszek Marian Andrzej ppor./por. 1 X 1952–1 X 1953
Skołożyński Tadeusz Jan ppor. 1 X 1953–(1956)
Zastępcy
Matczuk Teodor Emil chor. p.o. 15 V 1950–1 VI 1951
Szymański Kazimierz Feliks ppor. 1 VI 1951–1 III 1952
Skołożyński Tadeusz Jan chor. 1 III 1952–1 X 1953
Micek Czesław Karol chor. 1 XII 1953–(1956)

PUBP/PUdsBP w Gołdapi43 – zob. województwo białostockie

35
Oficer sowiecki.
36
Zmarł 31 VIII 1947 r.; skreślony z ewidencji 1 XI 1947 r.
37
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie gdańskim.
38
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie białostockim.
39
W literaturze bardzo często pojawia się informacja, że siedzibą powiatu były Łuczany; tymczasem Łuczany
to spolszczenie niemieckiej nazwy Giżycka (Lötzen).
40
Aresztowany.
41
Aresztowany.
42
13 X 1946 r. zginął w czasie akcji.
43
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie białostockim.

325
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Górowie Iławeckim

Kierownicy/szefowie
Sosnowski Jacek Albin chor. p.o. 1 IV 1947–15 VIII 1950
Hermanowski Ignacy Hersz p.o. 27 VI 1947–
Bińczyk Franciszek chor. p.o. 1 II 1950–20 III 1951
Pietrzyk Jan Jan por. 15 VIII 1950–1 VIII 1952
Rokoszewski Radzisław Wawrzyniec chor. p.o. 20 III–31 V 1951
Cholewa Mieczysław Tomasz por. 1 VIII 1952–15 XII 1953
Kostrzewa Szczepan Franciszek chor./ppor. 1 II 1954–1 VI 1955
Skora Stanisław Jan chor. 1 IV 1955–(1956)
Zastępcy
Sosnowski Jacek Albin chor. 1 IV 1947–15 VIII 1950
Bińczyk Franciszek chor. 28 I–25 IX 1950
Rokoszewski Radzisław Wawrzyniec chor. 1 IV 1951–

PUBP/PUdsBP w Iławie44

Kierownicy/szefowie
Maksymiuk Bazyli Konstanty szer. 24 V–10 VIII 1945
Borecki Stefan Bazyli p.o. 18 VIII 1945–1 VIII 1946
Kraska Józef Józef p.o. 1 IX 1945–2 XII 1946
Traczyk Władysław Władysław chor./ppor. p.o. 20 VII 1946–1 I 1948
Gola Józef Franciszek st. strzel./ppor. p.o. 27 VI 1947–30 VI 1951
Omiljanowicz Aleksander Piotr chor./ppor. p.o. 1 I 1948–15 IV 1949
Burzyński Kazimierz Stanisław kpt. 15 IV 1949–25 IX 1950
Krupiński Henryk Paweł por. 1 X 1950–15 XII 1952
Szlachcic Stefan Tomasz por./kpt. 15 XII 1952–1 IX 1955
Beśka Edward N.N., por. 1 IX 1955–
Wiktoria
Zastępcy
Jurga Józef IV 1945–
Omiljanowicz Aleksander Piotr chor./ppor. p.o. 1 I 1948–15 IV 1949
Rabczewski Bazyli Bazyli sierż./chor. 1 II 1950–8 VIII 1951
Korajczyk Józef Sylwester chor. 8 VIII 1951–1 VI 1952
Marczuk Marian Szczepan ppor./por. 1 IX 1952–1 II 1954
Racławski Mieczysław Adam ppor./por. 1 II 1954–

44
W czerwcu 1945 r. siedzibę PUBP przeniesiono do Susza, siedziby władz powiatu; od października 1945 r.
ponownie w Iławie.

326
PUBP/PUdsBP w Kętrzynie

Kierownicy/szefowie
Lis Ferdynand Franciszek chor. p.o. VII 1945
Królikowski Zygmunt Antoni chor./por. p.o. 30 IX 1945–6 XII 1949
Kamiński Jan Paweł plut./chor. p.o. 27 VI 1947–
Kleczyk Tadeusz Antoni kpt. 6 XII 1949–15 V 1950
Targielski Mieczysław Siemion kpt./mjr 1 IX 1950–20 III 1953
Wierzbowski Zygmunt Antoni ppor. 1 VI 1952–1 I 1953
Grusiewicz Mieczysław Stefan ppor./por. 20 III 1953–1 IX 1955
Dzwonkowski Stanisław Antoni por. 1 IX 1955–1 I 1957
Zastępcy
Komosa Józef Józef chor./por. VII 1945–
Królikowski Zygmunt Antoni chor./por. 30 IX–6 XII 1949
Połowniak Czesław Jan por. 6 XII 1949–15 V 1950
Piliszek Marian Andrzej chor. 15 V 1950–30 V 1952
Wierzbowski Zygmunt Antoni ppor./por. 30 V–24 XII 1952
Magalski Władysław Franciszek ppor. 15 IV 1953–15 VII 1954
Konieczny Władysław Stanisław por./kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Kwidzynie45 – zob. województwo gdańskie

PUBP/PUdsBP w Lidzbarku Warmińskim

Kierownicy/szefowie
Kraska Józef Józef ppor. p.o. 1945
Wróblewski Henryk Władysław st. sierż./chor. p.o. 1 V 1945–27 V 1947
Lis Ferdynand Franciszek chor./ppor. p.o. 4 VI 1945–1 X 1946
Majewski Marian Roman chor./ppor. p.o. 31 VIII 1945–15 XI 1947
Roszek (Rosek) Stanisław46 Jan plut. p.o. 27 VI 1947–1 IV 1948
Bleja Czesław Stanisław por./kpt. p.o. 1 IV 1948–1 I 1951
Szczepaniak Kazimierz Jan por. 1 II 1951–1 VI 1952
Beśka Edward N.N., por. 1 VI 1952–
Wiktoria
Wieczorek Marian Józef chor. 15 I 1954–(1956)
Zastępcy
Tarant Władysław47 Stefan sierż. 1945–10 I 1946
Lis Ferdynand Franciszek chor./ppor. p.o. 4 VI 1945–1 X 1946
Nawrocki Celestyn Walenty chor./ppor. 1 XI 1947–15 III 1948

45
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie gdańskim.
46
30 V 1948 r. przekazany do dyspozycji WUBP.
47
Zginął 8 I 1946 r.

327
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Bleja Czesław Stanisław chor./por. 1 IV 1948–1 I 1951
Szczepaniak Kazimierz Jan ppor. 1 V 1950–1 II 1951
Skołożyński Tadeusz Jan chor. 1 IV 1951–1 III 1952
Fiebig Stanisław Franciszek chor./ppor. 1 III 1952–1 IV 1953
Rabczyński Henryk Jan st. sierż. 1 X 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Malborku48 – zob. województwo gdańskie

PUBP/PUdsBP w Morągu

Kierownicy/szefowie
Ulborski Marian por. 20 V 1945–
Dobroniak Stanisław 49
Stefan chor. p.o. 1 XII 1945–27 IX 1946
Białkowski Franciszek Maksymilian ppor./por. 15 XI 1946–1 VII 1947
Wilczewski Jan Grzegorz por./kpt. 10 XII 1947–1 IV 1950
Sałkowski Mieczysław 50
Stanisław por. 1 IV 1952–
Wierzbowski Zygmunt Antoni por. 1 I 1953–
Marczuk Marian Szczepan por. 1 IV 1955–
Zastępcy
Strześniewski Zenon ppor. 20 V 1945–
Młynarczyk Roman Jan ppor. 1 IX 1947–
Płatek Aleksander Marcin ppor. 1 III 1950–1 II 1952
Wieczorek Marian Józef chor. 15 X 1952–15 I 1954
Krzywiński Henryk Adam ppor. 15 V–15 VII 1954
Magalski Władysław Franciszek ppor. 15 VII 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Mrągowie

Kierownicy/szefowie
Krowicki Kazimierz Franciszek chor./ppor. p.o. 31 VIII 1945–15 V 1947
Kędzierski Stanisław Feliks chor./ppor. p.o. 5 V 1946–1 I 1948
Kowalski Piotr Wincenty p.o. 27 VI 1947–
Kosiński Józef Jan por. p.o. 1 I 1948–15 IX 1949
Stanisławski Mieczysław Stanisław por. 1 II 1950–15 IX 1951
Konieczny Władysław Stanisław por. 1 IX 1951–15 I 1953
Nawrocki Jerzy Walenty por. 15 I–15 XII 1953
Cholewa Mieczysław Tomasz ppor. 15 XII 1953–1 I 1957

48
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie gdańskim.
49
Aresztowany.
50
Odwołany na kurs 24 XI 1952 r.

328
Zastępcy
Debras Jan VII 1945
Kowalski Piotr Wincenty 27 VI 1947–14 II 1948
Kosiński Józef Jan por 1 I 1948–15 IX 1949
Stanisławski Mieczysław Stanisław ppor. p.o. 1 V 1949–1 II 1950
Konieczny Władysław Stanisław ppor./por. 15 V 1950–1 IX 1951
Magalski Władysław Franciszek ppor. 1 I 1951–15 IV 1953
Włodarski Remigiusz 51
Feliks st. sierż. 1 X 1953–(1954)
Krzywiński Henryk Adam ppor./por. 1 IV 1955–(1956)

PUBP/PUdsBP w Nidzicy

Kierownicy/szefowie
Konkol Antoni Paweł ppor. p.o. 31 VIII 1945–30 X 1946
Petolec Adam Teodor por. p.o. 15 IV 1946–1 IX 1947
1 IX 1947–15 VI 1948
Szymański Kazimierz Feliks chor. p.o. 27 VI–4 X 1947
Omiljanowicz Aleksander 52
Piotr ppor. p.o. 15 IV–9 VI 1949
Kowalski Leon Walenty chor./por. p.o. 1 VI–9 VII 1949
9 VII 1949–1 IV 1950
Łojko Mikołaj Bazyli por. 1 IV–1 X 1950
Sośnicki Lucjan Piotr ppor. 1 X 1950–1 VI 1952
Gawron Tadeusz Ignacy ppor./por. 1 VI 1952–15 XI 1954
Jankowski Stanisław Andrzej por. 1 IV 1955–(1956)
Zastępcy
Tomaka Wincenty VI 1945
Omiljanowicz Aleksander Piotr ppor. 15 IV–9 VI 1949
Kowalski Leon53 Walenty chor./por. 1 VI 1949–1 IV 1950
Sośnicki Lucjan Piotr ppor. 1 II–1 X 1950
Gawron Tadeusz Ignacy chor. 1 XI 1950–1 VI 1952
Wojnicz Bolesław Michał st. sierż. 1 VI 1952–1 XII 1953
Czyżewski Michał Tadeusz st. sierż. 1 XII 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Nowym Mieście Lubawskim54

Kierownicy/szefowie
Brzuszczak Leon Stanisław p.o. 1945
Rogoziński Władysław 22 I–23 VII 1945
Stasiak Leon Franciszek ppor. 22 VIII 1945–5 V 1946

51
15 XII 1954 r. oddelegowany na kurs rolny.
52
Zwolniony dyscyplinarnie.
53
Zwolniony dyscyplinarnie.
54
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie pomorskim, następnie olsztyńskim.

329
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rożko Władysław Mikołaj ppor. V–15 X 1946
Jezierski Karol Jacenty por. XI 1946–IX 1947
Kiełbus Tomasz Józef 1 XII 1947–15 II 1948
Strzelec Bolesław Szczepan ppor. p.o. – 15 VII 1949
Brzuszczak Leon 55
Stanisław ppor. 15 VII 1949–10 IX 1950
Kostrzewa Jerzy Franciszek chor./por. 13 X 1950–1 VI 1952
Biernacki Władysław Władysław chor. 20 XII 1950–1 I 1951
Drąg Władysław Andrzej chor./por. 1 VI 1952–15 VIII 1954
Skorupski Stanisław Jakub ppor. 15 VIII 1954–
Zastępcy
Drąg Władysław Andrzej 1945
Janek Jan Antoni 20 X 1945–28 II 1946
Rogoziński Władysław IX 1946
Kiełbus Tomasz Józef 1 XII 1947–14 II 1948
Strzelec Bolesław Szczepan ppor. 14 XI 1948–15 VII 1949
Kostrzewa Jerzy Franciszek chor. 1 II–13 X 1950
Biernacki Władysław Władysław chor. 20 XII 1950–
Skorupski Stanisław Jakub ppor. 13 IX 1952–15 VIII 1954

PUBP/PUdsBP w Olecku56 – zob. województwo białostockie

MUBP w Olsztynie

Kierownicy/szefowie
Piekarczyk Roman Michał p.o. 18 IX–16 XI 1945
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Olsztynie

Kierownicy/szefowie
Piekarczyk Roman Michał 16 XI 1945–1 VIII 1946
Korecki Jan Antoni chor. p.o. VIII 1946–20 IX 1947
Imiołek Edward Piotr chor./ppor. p.o. 1 X 1947–1 XI 1948
Bachurski Szczepan Józef chor./por. p.o. 15 I 1949–1 III 1950
Jasiński Bronisław por. p.o. 25 II 1950–1 XII 1951
Nawrocki Jerzy Walenty ppor./por. 1 II 1952–15 I 1953
Dzwonkowski Stanisław Antoni ppor./por. 15 I 1953–1 IX 1955
Szlachcic Stefan Tomasz por./kpt. 1 IX 1955–(1956)

55
Zmarł 10 IX 1950 r.
56
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie białostockim.

330
Zastępcy
Pańkowski Antoni57 Antoni 10 IX 1945–1 VIII 1946
Imiołek Edward Piotr chor./ppor. 5 X 1947–1 XI 1948
Nawrocki Jerzy Walenty chor. 1 II 1950–1 II 1952
Jasiński Bronisław por. 1 III 1950–1 XII 1951
Dzwonkowski Stanisław Antoni chor. 1 III 1952–15 I 1953
Nieścieruk Stefan Bazyli chor. 5 III 1953–17 III 1954
Wilk Roman Wojciech st. sierż. 1 V 1954–(1956)

PUBP/PUdsBP w Ostródzie

Kierownicy/szefowie
Sztampke Rafał ppor. p.o. 31 VIII 1945–1 I 1946
Siwy Stanisław Paweł por. p.o. 1 I–25 VIII 1946
Sałkowski Mieczysław Władysław ppor. p.o. 15 VIII 1946–15 V 1947
Górecki Jerzy Walerian chor. p.o. 1 V–1 IX 1947
1 IX 1947–1 V 1949
Szczepaniak Kazimierz Jan p.o. 27 VI 1947–1 VII 1948
Młynarczyk Roman Jan ppor. 1 V 1949–1 IV 1950
Sosnowski Jacek58 Albin por. 15 VIII 1950–13 XII 1951
Wiśniewski Jerzy Franciszek ppor./por. 1 III 1953–1 IX 1955
Korajczyk Józef Sylwester ppor./por. 1 IX 1955–1 I 1957
Zastępcy
Młynarczyk Roman Jan por. 1 V 1949–1 IV 1950
Barkowski Zdzisław Tomasz chor./por. 15 IV 1950–1 VI 1951
Buczek Jan Józef por. 4 IX 1951–20 III 1953
Włodarczyk Franciszek Walenty chor. 15 XI 1953–1 VIII 1954
Leskiewicz Zbigniew Wincenty ppor. 9 XI 1954–(1956)

PUBP/PUdsBP w Pasłęku

Kierownicy/szefowie
Popiołek Stanisław59 Jan chor./por. p.o. 18 VIII 1945–27 IX 1946
Michalski Kazimierz Jan p.o. 30 VII 1946–17 V 1947
Łaszczych Czesław Szczepan ppor. p.o. 7 VI 1947–31 XII 1948
Nasiadko Józef Walenty p.o. 27 VI 1947–
Sowa Bronisław Franciszek chor./por. p.o. 31 XII 1948–15 VIII 1950
Nykiel (Nyckiel) Teofil Jan por./kpt. 15 VIII 1950–1 III 1954
Korajczyk Józef Sylwester ppor. 1 III 1954–1 IX 1955
Bobrowski Zygmunt Tomasz por. 1 IX 1955–(1956)

57
Zwolniony za zaniedbywanie obowiązków służbowych; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
58
13 XII 1951 r. odwołany na kurs.
59
Zwolniony dyscyplinarnie i aresztowany.

331
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Sowa Bronisław Franciszek chor./por. 31 XII 1948–15 VIII 1950
Nykiel (Nyckiel) Teofil Jan por. 16 VI–15 VIII 1950
Michoń Józef Jan chor. 1 X 1950–1 I 1951
Żmudziński Jerzy 60
Józef ppor./por. 20 III 1951–1 II 1953
Młynarczyk Stefan Władysław ppor. –15 III 1952
Rynkiewicz Witold Antoni chor. 1 VII 1953–15 III 1954
Grzebek Franciszek Władysław ppor. 15 IV 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Piszu61

Kierownicy/szefowie
Goliński Władysław V 1945
Hyła Marian Marian ppor. p.o. 30 XII 1945–15 II 1946
Niedźwiedź Sławomir Stefan plut./sierż. p.o. 27 VI 1947–
Tarkowski Henryk62 Teofil chor./ppor. p.o. 1 X 1947–24 II 1948
Pancer Izydor Jan chor./por. p.o. 21 II 1948–1 VII 1952
Kowalski Leon Walenty chor./por. p.o. 1 V 1949–
Szczepaniak Kazimierz Jan por. 1 IX 1952–1 V 1953
Wyporski Karol Jan ppor./por. 15 IX 1953–15 IV 1954
Gawron Tadeusz Ignacy por. 15 XI 1954–1 IV 1955
Rabczyński Henryk Jan st. sierż. 1 IV 1955–1 I 1956
Kalicki Eugeniusz Michał chor. p.o. 1 I–1 XI 1956
Młynarczyk Roman Jan kpt. 1 XI 1956–
Zastępcy
Pędzibok Jan V 1945
Hyła Marian Marian ppor. 30 IX 1945–15 II 1946
Pancer Izydor Jan chor./por. 21 II 1948–1 VII 1952
Kowalski Leon Walenty chor./por. 1 VI 1949–15 I 1950
Kowalski Piotr Wincenty sierż./chor. 15 I 1950–24 IX 1951
Magalski Władysław Franciszek ppor. 24 IX 1951–
Milukowski Aleksander Aleksander kpt. –10 IX 1953
(Milukow Aleksy)63 (Aleksy)
Wyporski Karol Jan ppor. 8 VIII 1951–15 IX 1953
Bryks Roman Julian ppor. 1 X 1953–1 IV 1955
Kalicki Eugeniusz Michał chor. 1 I–1 XI 1956

60
Zwolniony dyscyplinarnie.
61
Do września 1945 r. z siedzibą w Białej Piskiej.
62
24 II 1948 r. zabity przez UPA.
63
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.

332
PUBP/PUdsBP w Reszlu64 – zob. PUBP w Biskupcu

PUBP/PUdsBP w Szczytnie

Kierownicy/szefowie
Sałata Jan Stanisław ppor. p.o. V 1945–1 IX 1946
Górecki Jerzy Walerian p.o. VI 1945
Rzepka Władysław 65
Michał ppor. p.o. 13 VIII–21 XI 1945
Zakiewicz Stanisław p.o. –24 II 1946
Jarosz Stefan Józef p.o. 17 V 1946–
Dadej Władysław Kazimierz chor. p.o. 27 VI 1947–
Kędzierski Stanisław Feliks chor./ppor. 1 I 1948–1 IV 1950
Młynarczyk Roman Jan por. 1 IV 1950–1 VIII 1951
Płatek Aleksander Marcin ppor. 1 III 1952–
Rokoszewski Radzisław Wawrzyniec por. 10 XI 1953–
Drąg Władysław Andrzej por. 7 VIII 1954
Zastępcy
Górecki Jerzy Walerian p.o. VI 1945
Rzepka Władysław Michał ppor. 13 VIII–21 XI 1945
Zakiewicz Stanisław p.o. 1945–24 II 1946
Beśka Edward N.N., sierż. 1 II 1950–1 VI 1952
Wiktoria
Manelski Jan N.N., ppor. 1 X 1952–31 I 1956
Leokadia
Banat Józef Konstanty por. 1 II 1956–

PUBP/PUdsBP w Sztumie66 – zob. województwo gdańskie

PUBP/PUdsBP w Węgorzewie

Kierownicy/szefowie
Małocha Stefan Konstanty p.o. 1 XII 1945–1 VII 1946
Dudek Jan Jan p.o. 17 II–25 IX 1946
Krowicki Kazimierz Franciszek ppor./por. p.o. 15 V–12 XI 1947
12 XI 1947–8 IV 1949
Popławski Jerzy Bronisław sierż./ppor. p.o. 27 VI 1947–
Madej Stanisław Wojciech por./kpt. 1 V 1949–1 II 1952
Korajczyk Józef Sylwester chor./ppor. 1 VI 1952–1 III 1954

64
Powiat reszelski z siedzibą w Biskupcu.
65
21 X 1945 r. zastrzelony w Szczytnie.
66
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie olsztyńskim, następnie gdańskim.

333
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Nykiel (Nyckiel) Teofil Jan kpt. 1 III 1954–1 IX 1955
Włodarski Remigiusz Feliks ppor. 1 IX 1955–
Zastępcy
Małocha Stefan Konstanty 1 XII 1945–1 VII 1946
Klimczuk Jan67 Bronisław chor. 1 III 1950–15 II 1954
Należyty Tadeusz 2 X 1952–
Skora Stanisław Jan chor. 1 II 1954–1 IV 1955

Opracowanie: Paweł Kalisz

67
W 1953 r. oddelegowany na kurs.

334
WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE1
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Opolu2

Kierownicy/szefowie
Radoszewski Tadeusz Wacław por. p.o. 1 II–30 IX 1947
1 X 1947–1 IX 1948
Kubajewski Daniel Antoni mjr p.o. 5 V 1950–15 V 1951
Onacik Jan3 Bazyli (Wasyl) mjr 1 VI 1951–3 X 1954
Żydzik Stanisław Józef mjr 1 X 1954–14 IX 1956
Kaszkur Witold Józef mjr 15 IX–12 XII 1956
Zastępcy
Radoszewski Tadeusz Wacław por. 1 II–30 IX 1947
Jedynak Bonifacy Józef kpt. 4 XII 1950–14 II 1954
Trzciński Henryk Józef kpt./mjr 1 V 1954–27 XI 1956
Kaliszczuk Włodzimierz 4
Jan mjr 1 XII 1955–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Sereda Aleksy Józef por./kpt. 1 VI 1950–1 X 1951
Książek Roman Stanisław por. 1 XII 1951–15 V 1953
Kostka Stanisław Stanisław por. p.o. 15 V–30 XI 1953
1 XII 1953–31 III 1955
Olejnik Stanisław Antoni kpt. 1 V 1955–1956
Zastępcy
Książek Roman Stanisław ppor. 1 X 1950–
Kostka Stanisław Stanisław ppor. –15 XI 1953
Stolarski Tadeusz Jan kpt. 15 XI 1953–15 III 1955
Kostka Stanisław Stanisław por. 1 IV 1955–1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Dzikowski Józef Michał kpt. 1 VIII 1950–1 IX 1952
Piechnik Czesław Władysław kpt./mjr 1 IX 1952–31 III 1955
Pudo Stefan Tomasz por. 1955

1
Województwo opolskie zostało utworzone 28 VI 1950 r.
2
Na podstawie rozkazu personalnego ministra BP nr 58 z 2 IV 1945 r. kierownikiem GO WUBP w Katowi-
cach dla zorganizowania UBP na Śląsku Opolskim wyznaczono mjr. Henryka Połowniaka.
3
Zmarł 3 X 1988 r. w Białymstoku.
4
Zmarł w 1988 r. w Lublinie.

335
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Miś Kazimierz Józef por. 15 IV 1953–31 VIII 1955
Pudo Stefan Tomasz por. 1955

Wydział II

Naczelnicy
Kuryło Józef Franciszek kpt. 1 VIII 1950–20 VII 1953
Bendek Antoni Stanisław kpt./mjr 10 XI 1953–31 III 1955
Piechnik Czesław Władysław mjr 1 IV–31 VIII 1955
Miś Kazimierz Józef kpt. 1 IX 1955–1956
Zastępcy
Świderski Mieczysław Stanisław kpt. 1 X 1952–1954
Olejniczak Tomasz Tomasz kpt. 1 IV 1955–1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Kaliszczuk Włodzimierz Jan kpt. 1 IX 1950–10 XI 1953
Suszczyński Aleksander Franciszek kpt. 1953–1954
Herod Józef Franciszek kpt. p.o. 15 VII 1954–31 III 1955
1 IV 1955–31 III 1956
Roch Mieczysław Franciszek kpt. 1 VIII–28 XI 1956
Zastępcy
Suszczyński Aleksander Franciszek por. –31 V 1952
Kuczawski Jan Franciszek ppor. p.o. 15 VIII 1954–
Ciupek Józef Antoni por. 12 III–31 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Kędziora Henryk Leon por. 1 VIII 1950–15 XI 1953
Stańczuk Stanisław5 Stanisław kpt./mjr 15 XI 1953–31 VIII 1954
Śmiałek Mieczysław Józef por. 1 IX 1954–30 IV 1955
Adamczyk Józef Antoni mjr 1 VII 1955–28 XI 1956

5
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

336
Zastępcy
Musiałek Bogusław Ludwik ppor. 1 XII 1951–31 III 1953
Roch Mieczysław Franciszek ppor. 20 IV 1953–1954
Pelc Jan Wojciech kpt. 1 IV 1955–31 I 1956

Wydział V

Naczelnicy
Herod Józef Franciszek ppor. 15 I 1951–
ppor./kpt. 1 XI 1951–15 VII 1954
Zastępcy
Rybczyński Jerzy Bronisław por. 1 VIII 1950–15 II 1952
Pindelski Bronisław Eugeniusz ppor. p.o. 1 III–31 VIII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Chmielewski Edward Stanisław kpt. 1 IV 1951–
Zastępcy
Babicka Ewa Bronisław ppor. –30 VI 1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Grzyb Aleksander Marceli por. p.o. 1 XII 1952–1 VI 1954
Zastępcy
Grzyb Aleksander Marceli por. –1 XII 1952
Skrzypiec Stefan Stefan kpt. –30 IV 1955

Wydział IX

Naczelnicy
Bortnowski Bronisław Feliks kpt. 15 II–10 IX 1953
Śmiałek Mieczysław Józef por. 10 IX 1953–31 VIII 1954
Bendek Antoni Stanisław mjr 1 IV 1955–1 III 1956
Wieczorek Jan Franciszek por. p.o. 1 III–28 XI 1956
Zastępcy
Wieczorek Jan Franciszek por. 1 X 1955–28 II 1956
Pycia Stanisław Wincenty kpt. 1 IV 1956–

Wydział X

Naczelnicy
Pycia Stanisław Wincenty por. p.o. 1 II 1952–15 III 1953
Łapa Andrzej Andrzej kpt. 15 III 1953–15 IX 1954
Świderski Mieczysław Stanisław kpt. 1 IV 1955–1956

337
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Pycia Stanisław Wincenty por. 1 II 1952–15 III 1953

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Pomierny Jan Jan kpt. 10 XI 1953–31 III 1955
Zastępcy
Pomierny Jan Jan por. 15 II–10 XI 1953
Pindelski Bronisław Eugeniusz por. 1 IX 1954–31 III 1955

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Stańczuk Stanisław Stanisław mjr 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział „A”

Naczelnicy
Odrzywołek Augustyn Wawrzyniec kpt. 1 VIII 1950–31 III 1955
Zastępcy
Krzywański Józef Franciszek por./kpt. 1 VI 1951–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Guzik Bronisław Antoni kpt. 1 VIII 1950–1 V 1952
Glazman Michał Chaskiel por./kpt. 1 V 1952–31 VII 1956
Miatkowski Feliks Stefan mjr 15 VIII 1956–
Zastępcy
Miatkowski Feliks Stefan kpt. 1 VII 1952–1956
Mikołajczuk Aleksander Józef kpt. –XII 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Zakrocki Wincenty Władysław kpt. 1 VIII 1950–30 IV 1955
Zastępcy
Gawlas Franciszek Marcin por. 1 III–20 IX 1954

338
Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Kędziora Henryk Leon kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Krzywański Józef Franciszek kpt. 1 IV 1955–1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Masłowski Henryk Stefan kpt. 1 IV 1955–31 I 1957
Zastępcy
Wojtasik Wacław Adam ppor. 1 IX 1952–28 II 1955
Czapliński Wiesław por. 1 VIII 1956–

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Świderski Kazimierz6 Bronisław kpt. 15 X 1950–15 VII 1953
Zastępcy
Lach Władysław Jan por. 1 VIII 1952–1953

6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

339
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Brecher Rafał Wiktor ppor. 1951–1954
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Kraszewski Władysław Michał ppor. 1 VIII 1950–1 XI 1953
Kędziora Henryk Leon por. 15 XI 1953–XII 1954
Lachowski Jerzy Józef por. p.o. –30 XI 1955
1 XII 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Babicka Ewa Bronisław ppor. 1 IV 1951–15 XI 1953
Kraszewski Władysław Michał kpt. XI 1953–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Detko Leszek Jan sierż./chor. 1951–1955
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Olczyk Antoni Jan ppor. 1953–1956
Paluch Franciszek Jakub chor. –15 VIII 1953
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Gawron Franciszek Franciszek ppor. 1 I 1952–1 II 1954
Rutkowski Zdzisław Józef ppor. p.o. 7 XII 1954–31 III 1956
1 IV–28 XI 1956
Zastępcy
Gawron Franciszek Franciszek chor. 1 I–31 XII 1951
Rutkowski Zdzisław Józef chor. 1 X–7 XII 1954
Kostrzewski Jerzy Jan chor. 1 II 1955–1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

340
Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Furkałowski Franciszek Paweł kpt. p.o. 7 XII 1954–31 III 1955
Kędziora Henryk Leon kpt. –1955
Furkałowski Franciszek Paweł kpt. 1955–31 I 1957
Zastępcy
Święcicki Stanisław Jan 1 VI 1950–
Kobus Franciszek Jan mjr 1 XII 1950–31 XII 1954
Wójcik Wojciech Grzegorz chor. 1 IV 1955–1956

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Waśko Stanisław Paweł chor. 1 VI 1950–1954
Zastępcy
Grzyb Aleksander Marceli ppor. 1 I 1951–

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Skowierzak Marian Stanisław chor. p.o. 1 X–31 XII 1950
1 I 1951–
Zastępcy
Skowierzak Marian Stanisław chor. 1 X–31 XII 1950
Skiba Tadeusz Jakub st. sierż. 1 III 1954–

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Boczar Tadeusz Jan ppor. –1 VIII 1952
Zastępcy
Kost Adolf Ambroży mjr 1 V 1950–
Boczar Tadeusz Jan ppor. –1 VIII 1952

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Mikita Stefan Stanisław por. 1 VI 1950–1953
Zastępcy – brak danych

341
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Krasowski Stanisław Jan mjr 1 VI 1950–15 X 1954
Furkałowski Franciszek Paweł kpt. XI–7 XII 1954
Zastępcy
Krasowski Stanisław Jan mjr 1952

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Stańczuk Stanisław Stanisław kpt. 15 VI 1950–15 XI 1953
Mikusek Seweryn Teofil st. sierż. 1 IV 1954–
Zastępcy – brak danych

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Rosenman Michał Ozjasz mjr/ppłk 1 VII 1950–31 VII 1954
Kuszmir Sergiusz Stefan mjr 1 III 1954–
Zastępcy
Kuszmir Sergiusz Stefan mjr 1 III–31 VIII 1954

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Bronwald Amelia7 Adolf ppłk 20 XII 1950–
Hałacińska Felicja Józef 1 III 1952–
Faska Lotar Augustyn kpt. 1954
Zastępcy
Jadowski Wacław Józef ppor. 1 XI 1950–1954

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

7
Oficer sowiecki; w 1951 r. wyjechała do ZSRR.

342
Powiatowe UBP/UdsBP w województwie opolskim
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Brzegu8

Kierownicy/szefowie
Jurek Czesław ppor. 1945
Sawka Eustachy Jan ppor. 30 IV–7 XII 1945
Kowalski Jan Ireneusz por. 7 XII 1945–
Wieprzewski Edmund 9
Aleksander por. p.o. 12 III 1946–17 IV 1947
Konikowski Janusz Kazimierz por. p.o. 1947–30 VI 1948
Salmonowicz Józef Adolf por. 1 VII 1948–VI 1950
Gworek Władysław Karol por. 1 VI 1950–II 1951
Świderski Mieczysław Stanisław kpt. II 1951–1 X 1952
Łykus Lucjan 10
Jacenty kpt. 1 XI 1953–1 IV 1955
Majdak Stefan Ludwik por. 1 IV–VIII 1955
Gawor Henryk Piotr por. 1 XII 1955–XII 1956
Zastępcy
Jurek Czesław ppor. 1945
Kantor Józef Franciszek 9 VII 1945–
Wołowski Marian Andrzej p.o. 1 II–15 VII 1946
Janikowski Edward Michał ppor. 20 I–30 X 1947
Konikowski Janusz Kazimierz por. 1947–30 VI 1948
Salmonowicz Józef Adolf chor./ppor. p.o. –30 IV 1948
30 IV 1948–13 I 1950
Sikora Zbigniew Józef ppor. p.o. 1 VII 1948–31 III 1949
Wieprzowski Edward 1949
Gworek Władysław Karol ppor. 1 I 1950–
Łykus Leon Jacenty kpt. 1 V 1952–30 X 1953
Rogala Feliks Antoni chor. 1953–30 V 1954
Strzyżewski Kazimierz Ignacy ppor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Głubczycach11

Kierownicy/szefowie
Grynczuk W. (imię nieznane) ppor. 1945
Knieja Józef 9 V 1945–
Wojtkowski Henryk Jan 1 III–1 XI 1947

8
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie opolskim.
9
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
10
Zmarł w 2000 r. w Warszawie.
11
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.

343
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Michalski Józef Franciszek chor./ppor. p.o. 1 II 1948–1 VI 1949
Wachełko Tadeusz Stanisław chor. 1 II 1950–31 VIII 1951
Majdak Stefan Ludwik por. 15 II 1952–15 IV 1953
Malinowski Jerzy Ludwik por. 15 IV 1953–1 IV 1955
Kowalczyk Władysław Wojciech ppor. 1 IV 1955–
Łaciak Jan Jan por. 9 XI 1956–
Zastępcy
Sikora Marian Paweł 13 VIII–1 X 1945
Wojtkowski Henryk Jan p.o. 15 VII 1946–1 III 1947
Czopiński Lucjan Franciszek 1 III 1947–
Odrobina Józef Józef chor. p.o. 1 V–1 XI 1947
Michalski Józef Franciszek chor./ppor. 1 II 1948–1 VI 1949
Jasiński Bronisław Antoni por. 15 VII–1 XI 1949
Olszewski Lucjan Franciszek ppor. 15 II 1950–
Majdak Stefan Ludwik por. –15 II 1952
Podpora Władysław Marcin ppor. 15 III 1953–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Grodkowie12

Kierownicy/szefowie
Kobyliński (imię nieznane) ppor. 15 VII 1945–
Grotkiewicz Eugeniusz 1946–1947
Dubiński Kazimierz Michał ppor. 1 I 1947–15 IX 1948
Grzyb Aleksander Marceli por. p.o. 1 X 1948–1950
Oleniak Franciszek Ignacy ppor. p.o. 1 II 1950–15 I 1951
Będlewski Józef13 Adam por. 15 I 1951–1 VI 1953
Góralczyk Zenon Jan chor. 1953
Cebulski Józef Tomasz st. sierż. 1953–30 IV 1955
Góralczyk Zenon Jan por. 1 XI 1955–1956
Zastępcy
Dymitr Michał14 1945
Masternak Józef N.N., ppor.(?) –15 I 1946
Agnieszka
Dubiński Kazimierz Michał ppor. 23 II 1946–1 I 1947
Kasprzyk Marian Augustyn sierż. 1 II 1947–15 IX 1948
Grzyb Aleksander Marceli por. 1 X 1948–1950
Oleniak Franciszek Ignacy ppor. 1 II 1950–15 I 1951
Góralczyk Zenon Jan ppor. 1951–

12
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
13
Zmarł przed 1964 r. w Niemodlinie.
14
W 1957 r. wyjechał do Izraela.

344
PUBP/PUdsBP w Kluczborku15

Kierownicy/szefowie
Bogdański Henryk16 por. 30 III 1945–II 1946
Prokopski (imię nieznane) por. 1946–1947
Burzyński Kazimierz Stanisław por./kpt. 1 II 1947–1 IV 1949
Grotte Józef Antoni kpt. 1948
(Roman Feliks)17 (Abram)
Pycia Stanisław Wincenty por. p.o. 1 IV 1949–1 II 1952
Szpakowski Kazimierz Józef por./mjr 15 II 1952–1962
Zastępcy
Kwinta Jan Jan p.o. 10 I 1946–1 II 1947
Nowacki Władysław Marian chor. p.o. 1 IV 1947–1 I 1948
Ścibor Jerzy Teodor chor. p.o. 1948
Płatek Aleksander Marcin chor./ppor. 1 III 1949–
Pycia Stanisław Wincenty por. 1949–1 VI 1951
Baran Jan Paweł chor. 1 III 1953–1955

PUBP/PUdsBP w Koźlu18

Kierownicy/szefowie
Jabłoński (imię nieznane) 19
por. –VIII 1945
Sidorowicz Piotr VIII–XII 1945
Wojciechowski Jan Grzegorz por. p.o. 1 V–1 IX 1946
Siudak Euzebiusz Jan chor. 15 VII 1946–1 II 1947
Dawid Stanisław Antoni ppor. –15 XII 1946
Sawka Eustachy 20
Jan chor./por. II 1947–1 VII 1950
Rogacz Jan Jan chor. 1948–1949
Ciszek Zbigniew Stefan ppor. 1950–1952
Ziajka Stefan Stanisław por. 1952–28 II 1953
Pycia Stanisław Wincenty kpt. 15 IV 1953–1 IV 1956
Bigaj (imię nieznane) por. I–III 1956
Ślusarski Józef Ludwik por. III–VII 1956
Sołtysik Czesław por. VII 1956–
Zastępcy
Dawid Stanisław Antoni 5 II–15 XII 1946
Sawka Eustachy Jan chor./por. 1 II 1947–

15
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
16
Wiosną 1946 r. aresztowany, skazany na karę śmierci za współpracę z KWP i stracony.
17
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
18
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
19
1 VIII 1945 r. razem z sześcioma innymi funkcjonariuszami zdezerterował ze służby.
20
1 VII 1950 r. popełnił samobójstwo.

345
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rogacz Jan Jan sierż./chor. 15 IV 1947–30 VI 1948
Ciszek Zbigniew Stefan chor. 15 III 1950–1 IV 1951
Kubiczek Marian Franciszek chor. 1 IX 1951–
Marczewski Mieczysław Bronisław ppor. 15 IV 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Krapkowicach21
Kierownicy/szefowie – brak danych
Zastępcy
Walczak Stefan Jan ppor. 1 IV 1956–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Namysłowie22
Kierownicy/szefowie
Żyłka Józef p.o. –11 VII 1945
Kolanko Józef por. 11 VII–6 XI 1945
Gawlik Edward 7 XI 1945–
Zajadacz Teofil p.o. –II 1946
Szumlak Jan Stanisław kpt. p.o. 1 VI 1946–18 II 1947
Kolasa Jan23 Stanisław chor. p.o. 1 III 1947–22 VII 1949
Brandel Leon Zygmunt por. 1 II 1950–30 IV 1952
Świderski Kazimierz Bronisław kpt. 1 V–14 X 1950
Szpakowski Kazimierz Józef ppor. 1 XII 1950–15 II 1952
Pomierny Jan Jan ppor. p.o. 15 III 1952–15 II 1953
Kowalczyk Władysław Wojciech chor. 15 VIII 1953–1 IV 1955
Gworek Władysław Karol kpt. 1 IV 1955–
Rogala Feliks Antoni 1955
Zastępcy
Gawlik Edward 1945
Brandel Leon Zygmunt por. 1 II 1948–31 I 1950
Szpakowski Kazimierz Józef chor. –1 XII 1950
Oleniak Roman Ignacy por. 1 V 1951–30 V 1952
Pomierny Jan Jan ppor. 15 III 1952–15 II 1953
Slogarski Józef 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Niemodlinie24
Kierownicy/szefowie
Filipek Jan Wojciech por. p.o. 11 V 1945–6 IV 1946
Dziekan Marian Bolesław por. p.o. 6 IV 1946–

21
Powiat powstał w 1950 r.
22
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie opolskim.
23
Zmarł 22 VII 1949 r.
24
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.

346
Będlewski Józef Adam por. –3 VII 1947
–15 I 1951
Miś Kazimierz Józef por. 1 VI 1951–15 IV 1953
Gawlas Franciszek Marcin por. 1953–1 III 1954
Rogala Feliks Antoni chor./ppor. 1 VI 1954–V 1957
Zastępcy
Chmielnicki Naum Beniamin ppor. 13 IX 1945–6 IV 1946
Martynus Marian 25
Michał ppor. 6 IV 1946–1949
Będlewski Józef Adam por. 1949–15 I 1951
Miś Kazimierz Józef por. 1951

PUBP/PUdsBP w Nysie26

Kierownicy/szefowie
Sztoblewski (Sztobelski?) 24 IV 1945–
Adam
Dziekan Marian Bolesław ppor./por. p.o. 22 XI 1945–6 IV 1946
Filipek Jan Wojciech por. 6 IV–15 VII 1946
Radoszewski Tadeusz Wacław chor. p.o. 15 VII–15 XII 1946
Chmielnicki Naum Beniamin ppor./por. 1 II 1947–30 VI 1948
Mrożek Stanisław Jan por. 1 VII 1948–18 IV 1950
Musiał Wacław Szczepan por. p.o. 1949–1950
Śmiałek Mieczysław Józef ppor./por. 1 VI 1951–24 XI 1952
Majdak Stefan Ludwik por./kpt. 15 IV 1953–1 IV 1955
Legucki Jerzy Stanisław por. 1 IV 1955–1956
Płatek Aleksander Marcin kpt. 1 X 1955–
Zastępcy
Tracz (imię nieznane) 1945
Gieroba Feliks Stanisław 22 VIII 1945–
Martynus Marian Michał ppor. 10 I–6 IV 1946
Chmielnicki Naum Beniamin ppor. 6 VI 1946–
Radoszewski Tadeusz Wacław chor./ppor. 15 VII–15 XII 1946
Bednarowicz Franciszek Franciszek chor. –15 III 1948
Swica Józef Jan chor. 1948–
Musiał Wacław Szczepan por. 1949–1950
Śmiałek Mieczysław Józef ppor. 15 VIII 1950–1 VI 1951
Pomierny Jan Jan ppor. 1 VI 1951–15 III 1952
Kucypera Władysław Stanisław ppor. 1 VII 1952–11 XI 1955
Głośnicki Zygmunt Tadeusz ppor./por. 1 XII 1955–1956

25
Zmarł przed 1964 r.
26
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim; w latach czterdziestych w dokumen-
tach występuje UBP MiP Nysa.

347
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Oleśnie27

Kierownicy/szefowie
Szymanek (imię nieznane) por. 1945
Ciesielski Józef Stanisław por./kpt. 14 VII 1945–15 VII 1946
Szymczyk Bolesław Henryk chor./ppor. 15 XI 1946–1 X 1948
Kuszerski Emil Stefan ppor. p.o. 1 X 1948–
Gach Józef N.N., chor. p.o. 1 IX 1949–31 VIII 1952
Apolonia
Oleniak Roman Ignacy por. 1953
Legucki Jerzy Stanisław por. 15 II 1953–1 IV 1955
Łykus Lucjan Jacenty mjr 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Michalski Józef Franciszek ppor. p.o. 18 VII 1946–1 II 1948
Kyzioł Władysław Paweł p.o. 1948
Kuszerski Emil Stefan ppor. 1 X 1948–
Gach Józef N.N., chor. 1 IX 1949–31 VIII 1952
Apolonia
Olszewski Lucjan Franciszek ppor. 1952
Oleniak Roman Ignacy por. 1 VI 1952–
Marczewski Władysław Bronisław ppor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Opolu28

Kierownicy/szefowie
Jaworski Tadeusz Piotr por. 10 IV 1945–19 IV 1946
Bebłot Marian Władysław por. p.o. 1 V–15 VII 1946
Rewers Bolesław 29
Stanisław por. –30 IV 1946
Napora Kazimierz30 Piotr por. 15 VII 1946–13 XI 1947
Pycia Józef Jan por. p.o. 1947
Radoszewski Tadeusz Wacław chor. p.o. 1 II–XII 1947
Bereda Lucjan Tomasz ppor. 1 I 1948–1 XII 1949
Herod Józef Franciszek por. p.o. 1 XII 1949–15 I 1950
15 I 1950–15 I 1951
Nosol Zdzisław Kazimierz por. 15 I–15 IX 1951
Dobrzyński Henryk Hipolit kpt. 7 X 1952–1 X 1954

27
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
28
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim; w latach czterdziestych w dokumen-
tach występuje UBP MiP Opole.
29
Aresztowany.
30
W późniejszym okresie prokurator wojskowy.

348
Suszczyński Aleksander Franciszek kpt. p.o. –1 XII 1954
1 XII 1954–3 IX 1955
Orzeszyna Jan Roch por./mjr 1 IX 1955–1962
Zastępcy
Gursz Henryk Brunon por. p.o. 5 II 1946–5 III 1947
Radoszewski Tadeusz Wacław 1 II–XII 1947
Bereda Lucjan Tomasz ppor. 1 II 1947–1 IX 1949
Herod Józef Franciszek por. 1 IX 1949–15 I 1950
Cybulski Józef Tomasz chor. 1 II 1950–1953
Dudek Wiktor Wiktor ppor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Prudniku31
Kierownicy/szefowie
Rus Ber por. 11 V 1945–
Filipek Jan Wojciech por. p.o. 1945–15 II 1947
Mrożek Stanisław Jan chor./por. 10 XII 1945–15 VII 1946
Łyczko Serafin Feliks 1946
Musiał Wacław Szczepan ppor. 15 X 1947–1 XII 1949
Nosol Zdzisław Kazimierz por. 15 II 1950–15 I 1951
Oleniak Franciszek Franciszek por. 1951–31 VIII 1954
Lisowski Stanisław Józef kpt./mjr 1954–1955
Szymczyk Henryk Henryk por. p.o. 1 IX–1 XII 1955
1 XII 1955–1956
Zastępcy
Łyczko Serafin Feliks p.o. 1 V 1946–
Nosol Zdzisław Kazimierz chor. p.o. 1 III–10 XI 1947
10 XI 1947–1 VI 1949
Nowacki Władysław Marian chor. p.o. 1 IV 1947–
Pałka Władysław Franciszek chor. 15 III 1950–
Kubica Tadeusz Władysław por. 1 IX 1951–1952
Czerkawski Józef Franciszek ppor. 15 IX 1952–
Ciszek Zbigniew Stefan chor./por. –31 VII 1955
Szymczyk Henryk Henryk por. 1 IX–1 XII 1955
Martyna Stanisław ppor. 1956

PUBP/PUdsBP w Raciborzu32
Kierownicy/szefowie
Antman Marian (Martin) Gustaw 12 IV–21 XI 1945
Jasiński Czesław Herman chor. p.o. 1 XI 1945–1 VI 1946
(Huppert Herbert)

31
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.
32
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim.

349
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Żmijewski Henryk Antoni por. p.o. 15 VII 1946–1 II 1947
Rudziński Władysław Marian p.o. 1947
Siudak Euzebiusz Jan ppor./por. 4 II 1947–5 X 1949
Śmiałek Mieczysław Józef st. sierż.(?) 1950
Ziemliński Jan Adam kpt. 1 II 1950–5 XII 1951
Bortnowski Bronisław Feliks kpt. 20 VI 1952–1955
Gawlas Franciszek Marcin kpt. 1 IX 1956–
Zastępcy
Cieślik Józef Stanisław ppor. 1 I–22 VIII 1946
Rudziński Władysław Marian p.o. 15 IX 1946–1 II 1947
Gibała Emil Józef p.o. 1947
Śmiałek Mieczysław Józef st. sierż. p.o. 1948
Nosol Zdzisław Kazimierz por. –15 II 1950
Serwiński Stefan Roman chor. 1951–30 IV 1955
Palka Ludwik Ludwik chor. 1 IX 1955–
Bortnowski Bronisław Feliks kpt. 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Strzelcach Opolskich33

Kierownicy/szefowie
Baran Stanisław Józef kpt. III 1945–10 X 1946
Suszek Jerzy Saul ppor./por. p.o. –1 XII 1947
1 XII 1947–1 VI 1948
Świderski Mieczysław Stanisław ppor. 1 VII 1948–
Gawlas Franciszek Marcin ppor. 1 IX 1951–
Gworek Władysław Karol por. 1951–31 X 1953
Kostrzewa Jerzy Franciszek kpt./mjr 1 XI 1953–1964
Zastępcy
Strzempek Józef 1945
Suszek Jerzy Saul ppor. p.o. 1 VIII 1946–1947
Świderski Mieczysław Stanisław chor./ppor. 1 IX 1946–1 VII 1948
Rogacz Jan34 Jan chor. 1 VII 1948–15 III 1950
Majdak Stefan Ludwik ppor. 15 V 1950–
Gawlas Franciszek Marcin ppor. 1951–15 IV 1953
Pałasz Wacław Józef ppor. 1954–1955
Barabasz Marian chor. 1955–1956

Opracowanie: Wacław Dubiański, Adam Dziurok, Krzysztof Szwagrzyk

33
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie śląskim, następnie opolskim; w latach 1945–1947 używano nazwy
miasta: Strzelce Wielkie lub Wielkie Strzelce.
34
Wg innych źródeł funkcję zastępcy od 1 I 1948 r. do 31 XII 1950 r. pełnił Władysław Podpora.

350
WOJEWÓDZTWO POZNAŃSKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Poznaniu

Kierownicy/szefowie
Szot Stanisław1 Mateusz ppłk 21 I–4 IV 1945
Antosiewicz Stefan2 Wacław ppłk p.o. 4 IV 1945–2 VI 1947
Kornecki Adam Michał mjr p.o. 3 VI–14 XI 1947
(Kornhendler Dawid)3 (Moszek)
Siwanowicz Leonard Adolf ppłk 15 XI 1947–15 X 1948
Mrozek Józef4 Andrzej płk 16 X 1948–31 I 1950
Palka Henryk5 Marian ppłk p.o. 1 II 1950–4 IV 1952
Górecki Jan6 Władysław mjr/ppłk p.o. 5 IV 1952–14 VI 1952
15 VI 1952–11 X 1953
Niemirowski Emil Hipolit kpt./mjr p.o. 23 XII 1953–14 VI 1954
15 VI 1954–24 VI 1955
Dwojak Feliks Jan mjr 25 VI 1955–27 XI 1956
Głowacki Mieczysław Karol mjr p.o. 28 XI–31 XII 1956
Zastępcy
Götz Edmund Natan por. 1 VI–23 IX 1945
Beck Marian7 Edward kpt. 20 XII 1945–15 XI 1946
Kornecki Adam Michał mjr p.o. 3 VI–15 XI 1947
(Kornhendler Dawid) (Moszek) mjr/ppłk 15 XI 1947–22 III 1948
Mackiewicz Czesław Franciszek mjr 1 I–18 X 1948
Zalewski Franciszek8 Władysław mjr 12 X 1948–18 II 1949
Romaniuk Kuźma9 Leon mjr/ppłk 1 II 1949–14 V 1953
Palka Henryk Marian ppłk 11 VIII 1949–4 IV 1952
Górecki Jan Władysław mjr/ppłk 20 III 1950–14 VI 1952
Piętek Henryk Antoni kpt. p.o. 1 XI 1951–20 V 1954
Głowacki Mieczysław Karol kpt./mjr 25 IV 1953–26 XI 1956
Domowski Adam (Abe)10 Szymon ppłk 1 XI 1955–22 XI 1956
(Szloma)

1
W latach 1945–1948 I sekretarz KW PPR w Lublinie; w latach 60. attaché wojskowy przy ambasadzie PRL
w Rumunii i w ChRL.
2
Zmarł 15 V 1998 r. w Warszawie.
3
W 1968 r. wyjechał do NRF; kilkakrotnie wystąpił w RWE; zmarł 3 VII 1986 r. we Frankfurcie nad Menem.
4
Od 1 II 1950 r. w dyspozycji KC PZPR.
5
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
6
Został mianowany wicedyrektorem Departamentu IX MBP.
7
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
8
Zwolniony i wydalony z organów BP w związku z przekazaniem sprawy do Sądu Wojskowego.
9
Jednocześnie od 1 I 1949 r. p.o. kwatermistrza; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
10
W 1969 r. wyjechał do Szwecji.

351
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Grądman Anatol11 Ignacy ppor./kpt. 1 VI 1945–30 IX 1949
Żychaluk Jan Adam por. p.o. 1 X 1949–9 XII 1951
Murawski Aleksy12 Andrzej por./kpt. 10 XII 1951–14 XI 1953
Borowski Franciszek Jan kpt. 15 XI 1953–1 V 1956
Forycki Stefan Franciszek kpt. 1 V–28 XI 1956
Zastępcy
Szkatuła Feliks Ludwik p.o. 1 VII 1945–20 II 1946
Wolanin Stefan Lucjan ppor. 16 II 1946–1 X 1948
Żychaluk Jan Adam por./kpt. 1 X 1948–1 V 1951
Płonka Witold Wiktor por. 1 V–14 VI 1951
Czerniak Franciszek Ignacy ppor. 15 VI 1951–28 II 1953
Regulski Marian Jan Piotr ppor./por. 1 III 1953–31 III 1955
Biernat Zygmunt Walenty kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Kiergiet Piotr13 Szymon p.o. 4 VII 1945–1 VIII 1946
Pawłowski Henryk Bronisław p.o. 1 VIII 1946–1 V 1947
Wein Adam (Abraham) Józef ppor./por. 1 IV–25 X 1948
Paszkiewicz Józef kpt. 25 X 1948–
Goleniewski Michał Franciszek por./kpt. 15 XII 1948–31 V 1950
Srebro Adam14 Borys kpt. 15 I 1951–15 XII 1953
Matelski Tadeusz Stanisław kpt. 15 XII 1953–31 III 1955
Zastępcy
Wójciak Juliusz Wojciech VII–10 IX 1945
Wein Adam (Abraham) Józef ppor. p.o. 1 XII 1946–31 III 1947
1 IV 1947–31 III 1948
Srebro Adam Borys por. 15 XII 1948–31 XII 1950
Matelski Tadeusz Stanisław ppor. 1 I–24 XI 1951
Balcerzak Marian Antoni por./kpt. 1 VII 1953–31 III 1955

11
Zwolniony dyscyplinarnie i oddany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.
12
Przekazany do dyspozycji Dyrektora Departamentu Kadr MBP.
13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zwolniony na własną prośbę.
14
W 1969 r. wyjechał do Izraela.

352
Wydział II

Naczelnicy
Zatorski Zygmunt –10 IX 1945
Odrobina Władysław15 kpt. p.o. 12 XI 1945–10 IV 1946
Grabowski Tadeusz Edmund chor. p.o. 10 IV 1946–15 IV 1947
Sindel Wolf Kalman ppor./kpt. 10 I 1948–10 II 1951
Miaskiewicz Wacław por. 1 III 1951–
Złotkowski Stefan16 Chaim kpt. 5 VII 1951–15 III 1952
Nowicki Władysław Bronisław por. p.o. 16 III 1952–28 II 1953
1 III 1953–17 IX 1954
Ryba Daniel (Dawid) Marian kpt. p.o. 15 XI 1954–31 III 1955
(Mojżesz)
Matelski Tadeusz Stanisław mjr 1 IV–30 XI 1955
Machnicki Stefan Adam mjr 1 III–28 XI 1956
Zastępcy
Grabowski Tadeusz Edmund chor. 18 II 1946–10 IV 1947
Sindel Wolf Kalman ppor. p.o. 15 IV–31 VII 1947
1 VIII 1947–10 I 1948
Szczepanik Franciszek Józef kpt. 10 I 1948–31 VII 1950
Złotkowski Stefan Chaim kpt. 1951–1952
Nowicki Władysław Bronisław ppor./por. 1 III 1952–28 II 1953
Ryba Daniel (Dawid) Marian kpt. 15 IV 1953–14 XI 1954
(Mojżesz)
Balcerzak Marian Antoni kpt. 1 IV 1955–27 XII 1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Ostaniewicz Stanisław 17
Ignacy por. p.o. 7 IX 1945–15 I 1946
Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Czerwiński Bolesław Stanisław p.o. 20 VI 1945–16 VIII 1946
(Natan)
Mackiewicz Czesław Franciszek kpt. p.o. –1 I 1947
1 I 1947–1 I 1948
Cozas Stanisław18 Kazimierz ppor./por. p.o. 31 I–30 VI 1949

15
Zwolniony na własną prośbę.
16
Zwolniony dyscyplinarnie zgodnie z wnioskiem Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.
17
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
18
Zwolniony jako nienadający się do służby w organach BP i skierowany do Departamentu Personalnego MON.

353
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Gruniecki Stanisław Szczepan ppor./por. 15 VII 1949–14 X 1950
Majkowski Aleksander19 Wilhelm kpt./mjr 15 X 1950–14 I 1956
(Wolf)
Borowski Franciszek Jan kpt. 1 V–28 XI 1956
Zastępcy
Ostaniewicz Stanisław Ignacy por. –1 I 1948
Cozas Stanisław Kazimierz ppor. p.o. 31 I–1 V 1948
ppor./por. 1 V 1948–30 VI 1949
Mikołajski Stefan Stanisław chor./kpt. 1 VII 1949–19 I 1952
Modelewski Kazimierz Józef kpt. 1 X 1952–14 VIII 1954
Marciniak Czesław Wojciech kpt. 15 VIII 1954–31 III 1955
Wiernicki Wacław Józef por. 1 IX 1955–27 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Cieślak Stanisław Michał 16 XI 1945–31 I 1947
Perelmuter Abraham20 Aron por./kpt. 1 II 1947–15 IV 1949
Marczak Stefan Franciszek kpt. 15 IV 1949–28 II 1951
Górecki Jerzy21 Walerian kpt. 1 III–31 X 1951
Adamczyk Józef Antoni kpt. 1 XI 1951–28 II 1953
Pluta Mieczysław22 Michał por. 1 III 1953–14 I 1954
Hoffman Leon Stanisław por. 1 IV–31 VIII 1954
Konowalski Mieczysław Franciszek kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Modelewski Kazimierz Józef kpt./mjr 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Sindel Wolf Kalman ppor. p.o. 28 II 1946–15 IV 1947
Kaczmarek Marian23 N.N., ppor. 1 IV 1949–15 I 1951
Apolonia
Borowski Franciszek Jan ppor. 1 II–14 V 1951
Pluta Mieczysław Michał por. 1 V 1952–14 IV 1953
Hoffman Leon Stanisław por. 15 IV 1953–31 III 1954
Podlasiak Lucjan Franciszek por. 1 II–31 VII 1954
Wichniarek Edmund Wawrzyn por. 1 VIII 1954–31 III 1955
Czaplejewicz Józef Józef kpt. 1 IV–31 X 1955
Dworzyński Czesław Jan ppor./por. 1 XI 1955–30 XI 1956
Cieślak Michał Stefan por./kpt. 1 XI 1955–31 I 1957

19
W 1969 r. wyjechał do USA.
20
Zdjęty z zajmowanego stanowiska w związku z prowadzonym dochodzeniem.
21
Zdjęty i oddany do dyspozycji Departamentu Kadr MBP w związku z prowadzonym dochodzeniem.
22
30 VIII 1953 r. decyzją ministra BP zawieszony w wykonywaniu czynności służbowych.
23
Zwolniony ze służby w organach BP i przeniesiony do rezerwy MON.

354
Wydział V
Naczelnicy
Dziemidok Józef Michał kpt. p.o. 1 XII 1946–9 XII 1947
Jankowski Stanisław Marian por./kpt. 10 XII 1947–18 X 1948
Filipiak Stanisław Antoni kpt. 18 X 1948–9 III 1950
Goroński Zenon Stanisław por. 10 III–30 VI 1950
Kunicki Kazimierz Bolesław kpt. 1 VII–14 XI 1950
Korga Michał24 Roman kpt./mjr p.o. 15 XI 1950–30 XI 1951
Wesołek Czesław Bolesław por. 1 XI 1951–19 I 1952
Proszowski Stanisław Jan por. p.o. 20 I 1952–31 I 1953
Korga Michał Roman mjr –23 IX 1954
Bertrandt Józef Kazimierz kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Dziemidok Józef Michał ppor. p.o. 1 XII 1945–30 XI 1946
Jachimowicz Michał Henryk por. 1 XII 1946–29 X 1948
(Hersz)
Goroński Zenon Stanisław ppor./por. p.o. 1 II–31 V 1949
por. 1 VI 1949–30 VI 1950
Korga Michał Roman kpt. 15 XI 1950–31 I 1951
Srokowski Krzysztof25 Franciszek ppor./por. 1 IV 1951–1 II 1952
Wawrow Jan Michał por. 1 I–24 XI 1952
Proszowski Stanisław Jan por. 20 I 1952–31 I 1953
Górecki Paweł Joachim por. 1 II–9 IX 1953
(Silberg Izrael) (Chaim)
Marciniak Czesław Wojciech por./kpt. 10 IX 1953–14 VIII 1954
Czempiński Mieczysław Stefan por./kpt. 1 IV 1955–1956

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa


Naczelnicy
Koller Leon –14 IV 1946
Kmiecik Jan26 Wincenty ppor. p.o. 15 IV 1946–1 II 1948
Kruk Stanisław Paweł por./kpt. 1 II 1948–14 X 1951
Szarało Włodzimierz Benedykt kpt. 20 XI 1951–14 IX 1952
Skowyra Tadeusz Paweł kpt. 15 IX 1952–7 XII 1954
Zastępcy
Przybylski Władysław Stanisław ppor. 1 IV–14 VIII 1950
Krejza Leon27 Jan por. 15 VIII 1950–

24
1 II 1951 r. skierowany na półroczny kurs aktywu kierowniczego MBP.
25
Zawieszony w czynnościach służbowych i zwolniony 30 IV 1952 r. na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP.
26
Oddany do dyspozycji szefa WUBP w związku z wszczęciem dochodzenia przez Wydział ds. Funkcjonariuszy
MBP.
27
Zwolniony dyscyplinarnie.

355
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Czerniak Tadeusz Ignacy ppor. 15 VI 1951–
Lewandowski Marian Michał por. 15 VIII 1953–7 XII 1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Szczepanik Franciszek Józef ppor./kpt. 1 III 1946–
Huppert Józef Rudolf chor. p.o. –1 IX 1946
Machnicki Stefan Adam por./kpt. 1 I 1951–30 XI 1952
Bertrandt Józef Kazimierz por./kpt. 1 XII 1952–31 III 1955
Zastępcy
Huppert Józef Rudolf chor. 1 III–1 IX 1946
Kuzupa Zenon Ignacy kpt. 1 II–30 XI 1952
Malak Wacław Jakub por. 1 XII 1952–31 X 1954
Wlekliński Jan Ludwik kpt. 1 XI 1954–31 III 1955

Wydział IX

Naczelnicy
Adamczyk Józef Antoni kpt. 1 III 1953–30 IV 1954
Konowalski Mieczysław Franciszek por./kpt. 1 V–31 VIII 1954
Ryba Daniel (Dawid) Marian kpt./mjr 1 IV 1955–31 I 1957
(Mojżesz)
Zastępcy
Regulski Marian Jan Piotr por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział X

Naczelnicy
Walczyk Stanisław Jan por. 1 II 1952–31 I 1953
Ryba Daniel (Dawid) Marian kpt. 1953–31 III 1955
(Mojżesz)
Płonka Witold Wiktor kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Wichniarek Edmund Wawrzyn por. 1 II 1952–31 VII 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Proszowski Stanisław Jan kpt. 1 II 1953–1 VIII 1955
Wikieł Ireneusz Józef kpt. 1 IX 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kaczmarek Stanisław Stanisław por. 15 III 1953–31 VII 1955
Konieczny Stanisław Ignacy ppor./por. 1 VIII 1955–27 XII 1956
Czempiński Mieczysław Stefan por. –31 XII 1956

356
Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Goleniewski Michał Franciszek por. 1 VI–14 XII 1948
Hoffman Leon Stanisław kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Czaplejewicz Józef Józef kpt. 1 X 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Bis Ludwik28 Jan ppor. p.o. 1 I 1946–10 III 1947
Sadura Wacław29 Piotr ppor./kpt. 1 VIII 1947–31 VII 1950
Rodzko Jan Emilian por./kpt. p.o. 15 VII 1950–14 IV 1952
Pietraszewski Józef Antoni (Jan?) por. p.o. 15 IV–31 VIII 1952
Rodzko Jan Emilian kpt. 1 IX 1952–15 X 1953
Wiórkowski Stanisław Wincenty por. p.o. 1 X 1954–31 III 1955
1 IV 1955–31 I 1957
Zastępcy
Sadura Wacław Piotr ppor. p.o. 1 IX 1946–1 IV 1947
1 IV–1 VIII 1947
Mikołajczyk Józef Stanisław chor./ppor. 1 I 1950–14 IV 1951
Pietraszewski Józef Antoni (Jan?) por. 1 IX 1951–14 IV 1952
Kaczmarek Stanisław Stanisław ppor. 15 IV 1952–14 III 1953
Jerszyński Mieczysław Piotr por./kpt. 15 III 1953–17 IX 1954
Wiórkowski Stanisław Wincenty por. 1 X 1954–28 II 1955
Kowalewski Henryk Roch ppor. 1 X 1954–28 XI 1956

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Srokowski Marceli30 Józef kpt./mjr 15 IV 1946–15 III 1949
Wołkowicz Henryk Bejzym por./kpt. p.o. 15 III 1949–15 V 1950
Cebo Kazimierz Feliks kpt./mjr 1 I 1951–9 XI 1953
Hyła Marian Marian por./ kpt. 1 I 1954–30 IX 1955
Jeleń Bogdan Kazimierz kpt. p.o. 1 X 1955–28 II 1956
1 III–31 XII 1956

28
Zwolniony na własną prośbę i skierowany do Departamentu Personalnego MON.
29
Mianowany zastępcą naczelnika Wydziału „A” MBP.
30
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

357
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Ostaniewicz Stanisław Ignacy 15–31 I 1946
Wołkowicz Henryk31 Bejzym ppor./por./kpt. 1 II 1946–15 V 1950
Kurkiewicz Franciszek Franciszek chor./ppor. 1 VII 1950–30 VI 1952
Hyła Marian Marian por. 20 V 1952–14 I 1954
Jeleń Bogdan Kazimierz por./kpt. 15 I 1954–28 II 1956
Pempera Franciszek Marian kpt. 1 III 1956–31 I 1957

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Romaniuk Kuźma Leon kpt./mjr 1 III 1947–31 I 1948
Guzik Bronisław Antoni kpt. 20 IV–31 XII 1948
Szumski Antoni Bazyli por./kpt. 1 I 1949–30 IV 1955
Zastępcy
Czop Jan32 Michał por. 1 XI 1945–10 III 1947
Łapiński Piotr Józef ppor. 15 III–31 VIII 1948
Molski Jan Walenty por./kpt. 1 I 1949–31 XII 1951

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Szczepanik Franciszek Józef ppor. 1945
Zastępcy
Szczepanik Franciszek Józef ppor. –1 III 1946

Wydział „B”

Naczelnicy
Szczepanik Franciszek Józef kpt. 1 I 1947–9 I 1948
Wiórkowski Stanisław Wincenty kpt. 1 IV 1955–31 I 1957
Zastępcy
Zimnicki Szymon Henryk chor. 1 I 1947–10 I 1948
(Izydor Izrael) (Chaim)
Kowalewski Henryk Roch ppor./por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

31
Zwolniony dyscyplinarnie i przeniesiony do rezerwy MON.
32
Zmarł 15 IV 1970 r. we Wrocławiu.

358
Wydział „W”

Naczelnicy
Gancarczyk Adam Jan kpt. 1 X 1956–31 I 1957
Zastępcy
Jerszyński Mieczysław Piotr por./kpt. p.o. 4 I 1954–31 XII 1955
kpt. 1 I–27 XII 1956

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Łokcik Wincenty Aleksander ppor. p.o. XI 1951–30 IV 1952
por./kpt. 1 XI 1953–1956
Zastępcy
Łokcik Wincenty Aleksander ppor. 1 V 1952–31 X 1953
Jabłoński Zbigniew Walenty por. 1 X 1954–31 XII 1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Orzeł Abek Jakir ppor. p.o. 1 IX 1948–1 III 1949
ppor./kpt. 1 III 1949–30 IX 1951
Stańczyk Hieronim Antoni por. 1 X 1951–1 XI 1953
Zastępcy
Orzeł Abek Jakir ppor. 1 IX 1948–31 VIII 1949
Stańczyk Hieronim Antoni chor./por. 1 XI 1950–30 IX 1951
Niciejewski Stanisław Antoni por. 1 X 1951–25 VII 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Białek Stefania –31 VIII 1945
Bojko Józef Paweł por. 16 VII 1945–14 II 1946

359
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Beller Zygfryd33 Piotr ppor. 15 II 1946–7 I 1949
Terzyk Franciszek Ignacy ppor. 1 VI 1949–1 XI 1950
Ciachurski Kazimierz Jakub ppor. p.o. 1 XI 1950–1 IV 1954
ppor./por. 1 V–30 XI 1954
Jeziorkowski Zenon Franciszek chor./ppor. p.o. 1 IV 1955–30 VI 1956
ppor. 1 VII–28 XI 1956
Zastępcy
Terzyk Franciszek Ignacy chor./ppor. 1 I–31 V 1949
Haciuk Maria Walenty chor./ppor. 1 VI 1949–15 XI 1951
Ciachurski Kazimierz Jakub chor./por. 1 XI 1950–30 IV 1954
Kędziora Alojzy Franciszek bez stopnia 1 VII 1952–20 IX 1953
Rodzko Maria Wawrzyniec por. p.o. 1 X 1953–1 II 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Młynarek Jan Ludwik chor. 1947–1953
Kosiuk Aleksander Józef sierż. 1954
Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Kaniewski Julian por. 1945
(Ajzenman Izrael)
Ozór Kazimierz Piotr chor. 18 XII 1945–15 VI 1946
Marciniak Lucjan Stanisław 1947
Ostaniewicz Stanisław Ignacy por. 1 I 1948–
Czajka Kazimierz Józef ppor. 1949
Dudziewicz Mieczysław Władysław por. 23 XI 1955–4 V 1956
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Bojko Józef Paweł por. p.o. 15 II 1946–1 V 1947
1 V 1947–31 III 1949
Cieślak Edmund Józef ppor./kpt. 1 IV 1949–1954
Brodziak Józef Adam chor. p.o. 7 XII 1954–31 III 1955
chor./por. 1 IV 1955–28 XI 1956

33
Zwolniony ze służby w organach BP i przekazany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.

360
Zastępcy
Srebro Felicja34 Mieczysław ppor. 1 V 1949–1 IV 1954
(Moszek)
Żuchowski Franciszek Jan por. 1954
Brodziak Józef Adam chor. 7 XII 1954–1 IV 1955
Stankowski Alojzy Piotr por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Czerwiński Bolesław Stanisław p.o. 16 VIII 1946–
(Natan)
Jamróz Zygmunt35 Franciszek kpt. 8 VII 1947–17 IX 1948
Rościszewski Władysław Leon 1949–1950
Romaniuk Kuźma Leon mjr/ppłk p.o. 1 I 1949–1951
Szary Leon por. 1 IX 1950–1951
Tarkowski Tadeusz Jan kpt. 1951–
Ciachurski Kazimierz Jakub por. p.o. 1 XII 1954–31 III 1955
1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Jurago Stanisław Paweł ppor. 1 IX 1947–30 IV 1951
Gładysiak Bernard Franciszek chor./ppor. 1 V 1951–28 I 1953
Mikołajczak Jan Franciszek ppor. 1 IV 1955–28 II 1957

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wieczorek Czesław Józef chor./ppor. p.o. 1 VI 1948–31 V 1950
Czyżewski Czesław Jan chor./ppor. 1 IX 1952–1955
Zastępcy
Czyżewski Czesław Jan st. sierż./chor. 1949–31 VIII 1952
Wojtera Tadeusz Stanisław ppor. 1 IX 1952–15 IV 1953
Szyller Jan Henryk chor. 1954–1956

34
W 1969 r. wyjechała do Izraela.
35
30 VI 1948 r. zawieszony w wykonywaniu obowiązków służbowych; zwolniony dyscyplinarnie i przekazany do
dyspozycji Departamentu Personalnego MON.

361
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Krzymień Kryspin Szymon 1 V 1949–1 II 1952
Mrozikiewicz Jan Antoni plut./sierż. 1 II 1952–14 XII 1953
Krzymień Kryspin Szymon 15 XII 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Mossakowski Leon Witold 25 III–1 X 1947
Krzymień Kryspin Szymon 1 VI 1948–1 V 1949

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Socewicz Konstanty Aleksander kpt. 15 II–31 XII 1948
Jurago Stanisław Paweł por./kpt. 1 V 1951–1956
Zastępcy
Szary Leon por. 31 VIII 1950–

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wawrzonek Antoni ppor. 1 X 1950–
Liszka Paweł Stanisław ppor./por. 1 VI 1953–
Zastępcy
Pawłowski Mieczysław Walenty st. sierż. 1950
Liszka Paweł Stanisław ppor./por. –31 V 1953

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Łukasik Feliks por. 1 I 1949–
Wawrzyniak Mieczysław Stefan chor./por. 1 II 1951–1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Dworczak Wiktor Franciszek 1 XI 1948–
Zastępcy – brak danych

362
Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wiecheć Mieczysław chor. 1 IV 1949–
Rosół Stanisław Stefan chor. 1 X 1953–1955
Zastępcy
Markiewicz Tadeusz Edmund 1949–1950
Czabański Franciszek Andrzej chor. 1950

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Krauze Eugeniusz Konstanty p.o. 1 IX 1945–1 VIII 1947
Chylewski Marian Tomasz mjr 1 IX 1947–31 V 1949
Olejnik Edward 36
Michał mjr 1 VI 1949–30 XI 1951
Ziółkiewicz Tadeusz Jan mjr 1 XII 1951–10 IX 1954
(–7 XII 1954?)
Zastępcy
Potyrała Andrzej 37
Wojciech kpt. 1 II 1946–31 VIII 1948
Ziółkiewicz Tadeusz Jan kpt./mjr 1 XII 1950–30 XI 1951

Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Krzymień Henryk Szymon bez stopnia 1 IV–31 XII 1946
Zastępcy – brak danych

Szpital Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Chylewski Marian Tomasz 31 VIII–1 IX 1947
Krzymień Henryk Szymon 1 X 1947–31 III 1948
Perkowski Witold Marceli 1948–
Fiszel Józef Bernard kpt. 1 VI 1949–30 XI 1950
Mączyński Bogusław38 Józef ppor./kpt. 1 XII 1950–31 X 1953
Trześniewski Edward Władysław 1 XI 1953–
Zastępcy
Krzymień Henryk Szymon 1 I–30 IX 1947
Woroszylski Mikołaj Jakub kpt. 1 X 1947–1948
Olejnik Edward Michał mjr 1 I–31 V 1949
Reiss Maurycy Leon 1 I 1949–

36
Zdjęty z zajmowanego stanowiska i przekazany do dyspozycji dowódcy WOP.
37
Zwolniony na własną prośbę i oddany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.
38
Zwolniony ze służby w organach BP.

363
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Nawrot Marian Antoni ppor. 1 I 1949–
Dobryszycki Roman 39
Władysław por./kpt. 15 VIII 1950–1955
Czabański Franciszek40 Andrzej chor./ppor. 1 XII 1950–31 X 1952
Machnicki Stefan41 Adam kpt. 1 XII 1952–1955

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie poznańskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Babimoście42 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Chodzieży

Kierownicy/szefowie
Wójcik (Oycyk) Karol Jan ppor. p.o. 15 II 1945–31 III 1947
31 III–11 VIII 1947
Długi Zygmunt Antoni chor. p.o. 1 VII–31 VII 1947
Choma Marian43 Stefan ppor. 12 VIII 1947–31 III 1949
Zielazek Czesław Jan por. 1 IV 1949–30 VI 1952
Tyranowski Andrzej Antoni ppor./por. 1 VII 1952–31 III 1955
Liberski Sylwester Franciszek ppor. 1 IV 1955–15 I 1960
Zastępcy
Czapkiewicz Zdzisław p.o. 14 VII 1945–VII 1946
Czarny Zdzisław 1946
Długi Zygmunt Antoni chor. 1 X 1947–15 VII 1949
Jakubczak Władysław Adam sierż./ppor. 15 II 1950–30 XI 1954
Liberski Sylwester Franciszek ppor. 1 XII 1954–31 III 1955

39
Zastępca ds. leczniczych.
40
Zastępca ds. administracyjnych, wydalony dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.
41
Zastępca ds. administracyjnych.
42
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
43
Przeniesiony dyscyplinarnie na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP na stanowisko szefa PUBP
w Międzychodzie.

364
PUBP/PUdsBP w Czarkowie

Kierownicy/szefowie
Marianowski Tadeusz Feliks ppor. 18 III 1945–15 XII 1946
Ryba Daniel (Dawid) Marian ppor./kpt. 16 XII 1946–14 II 1950
(Mojżesz)
Ruta Czesław Jan ppor. p.o. 1–31 VII 1947
Konowalski Mieczysław Franciszek ppor./por. 15 II 1950–31 V 1952
Dmitroca Jan Wasyl ppor./por. 1 VI 1952–30 XI 1954
Gospodarek Michał Stanisław ppor. 1 XII 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Ruta Czesław Jan ppor. p.o. 20 VI–31 X 1947
31 X 1947–30 IV 1948
Stawowski Stanisław Andrzej chor. 15 VII 1949–31 VII 1950
Molecki Czesław Stanisław st. sierż./chor. 1 XII 1953–31 VIII 1954

PUBP/PUdsBP w Gnieźnie

Kierownicy/szefowie
Kondracki Zygmunt 21 I–1 V 1945
Strok-Zrębski ppor. p.o. 25 III–2 V 1945
(Strach-Zrębski) Franciszek 2 V 1945–31 I 1946
Marczak Stefan Franciszek ppor./por. p.o. 1 II 1946–20 VIII 1947
Małek Kazimierz Jan p.o. 1–31 VII 1947
Fijał Jan Michał kpt. 21 VIII 1947–31 I 1948
Machnicki Stefan Adam ppor./por. p.o. 1 II 1948–31 XII 1950
Kosmala Jan Józef ppor./por. 1 II 1951–28 II 1953
Chybziak Michał Wawrzyniec kpt./mjr 1 III 1953–31 XII 1955
Radziejowski Zenon Ignacy kpt. 15 III 1956–31 I 1957
Zastępcy
Tyranowski Franciszek chor. 1945–31 III 1947
Marczak Stefan Franciszek ppor./por. 1 V–20 VIII 1947
Małek Kazimierz Jan chor. p.o. 15 X 1947–31 V 1948
Machnicki Stefan Adam ppor. 1 II 1948–14 VIII 1949
Strzelczyński Eugeniusz Franciszek chor./ppor. 1 VI 1948–14 VII 1949
Łabęda Franciszek Wojciech por. 15 VIII 1949–31 I 1952
Nowak Henryk Franciszek chor./por. 1 IX 1952–14 III 1956
Janik Wojciech Michał ppor. 15 III–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Gorzowie Wielkopolskim44 – zob. województwo zielonogórskie

44
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogórskim.

365
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Gostyniu

Kierownicy/szefowie
Śnieżek Stanisław por. 21 I 1945–14 VI 1946
Libuda Ignacy Aleksander ppor./por. 15 VI 1946–15 XI 1947
Płonka Witold Wiktor p.o. 1–31 VII 1947
Naumiuk Włodzimierz 45
Konstanty ppor. p.o. 15 XI 1947–31 V 1948
Maksymiuk Teodor Włodzimierz por. 1 VI 1948–14 VI 1949
Weinert Wacław Stanisław chor./por. 15 VI 1949–30 VI 1953
Wolski Roman Bronisław chor. 1 VII 1953–31 VIII 1954
Antkowiak Stanisław Michał por. 1 XI 1954–31 VIII 1955
Sadowski Józef Stanisław ppor. 1 IX 1955–31 VIII 1961
Zastępcy
Mendyka Władysław Franciszek por. –VI 1945
Busse Henryk 1946
Serafin Czesław46 Antoni chor. 8 IV–13 XII 1947
Weinert Wacław Stanisław chor. VII 1949–14 II 1950
Ratajczak Henryk Michał kpr./chor. 15 II 1950–1 III 1951
Adamczak Antoni Antoni ppor. 1 XII 1951–31 VIII 1952
Gramza Florian Piotr ppor. 1 IX 1952–14 IV 1954
Antkowiak Stanisław Michał ppor./por. 15 IV–31 X 1954
Wojtkowiak Stanisław Józef chor. 1 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Gubinie47 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Jarocinie

Kierownicy/szefowie
Orłowski Władysław Jan por. 21 I–1 XI 1945
Palok Tadeusz p.o. 2–14 XI 1945
Kruk Stanisław Paweł ppor. p.o. 15 XI 1945–1 III 1947
Genstwa Andrzej Andrzej p.o. 1–31 VII 1947
Tyranowski Andrzej Antoni chor. p.o. 1 IV–31 VIII 1948
1 IX 1948–14 III 1949
Szymkowiak Ludwik Franciszek ppor./por. p.o. 15 III 1949–14 IV 1950

45
W 1949 r. aresztowany i skazany przez WSR w Białymstoku na karę śmierci za współpracę z okupantem
i służbę w oddziałach żandarmerii niemieckiej na terenie Białostocczyzny.
46
Zwolniony jako nienadający się do pracy w organach BP i przekazany do dyspozycji Departamentu Perso-
nalnego MON.
47
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

366
Wójcik (Oycyk) Karol Jan kpt. 15 IV 1950–31 I 1952
Krut Mikołaj Antoni kpt./mjr 1 II 1952–31 X 1954
Łabęda Franciszek Wojciech kpt. 1 XI 1954–1956
Zastępcy
Grala Romuald Jan p.o. 1 IX 1945–31 I 1946
Ostek Jan Michał 1 II 1946–1 VII 1947
Tyranowski Andrzej Antoni chor. 1 IV 1947–31 VIII 1948
Szymkowiak Ludwik Franciszek chor./por. p.o. 1 IX 1948–15 III 1949
Olczak Jan Andrzej chor./ppor. 16 III 1949–14 XII 1950
Parzyński Ignacy Marcin chor./por. 1 V 1951–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Kaliszu

Kierownicy/szefowie
Fijał Jan Michał kpt. 21 I 1945–20 VIII 1947
Grzywacz Czesław Józef p.o. 1–31 VII 1947
Marczak Stefan Franciszek por. p.o. 21 VIII 1947–31 I 1948
Guziołek Henryk Roch chor. p.o. 1 II 1948–14 II 1949
Modelewski Kazimierz Józef ppor./kpt. 15 II 1949–31 VIII 1952
Borowski Franciszek Jan por./kpt. 1 IX 1952–14 X 1953
Nowaczyk Antoni Walenty por./kpt. 15 X 1953–31 VII 1955
Korczyński Wiktor Marian kpt. 1 VIII 1955–1 V 1958
Zastępcy
Kwieciński Jan Stanisław chor. 14 IV 1945–14 II 1946
Cozas Stanisław Kazimierz chor. p.o. 1 I–12 IV 1947
Grzywacz Czesław Józef p.o. 1 VII–1 XI 1947
Marczak Stefan Franciszek por. 20 VIII 1947–31 I 1948
Guziołek Henryk Roch chor. 1 II 1948–15 II 1949
Nowicki Władysław Bronisław chor./ppor. 1 VI 1949–14 IV 1950
Bertrandt Józef Kazimierz ppor. 15 IV–14 IX 1950
Chojnacki Władysław Antoni ppor./por. 15 IX 1950–14 IV 1953
Pietraszewski Józef Antoni (Jan?) por. 1 IX 1952–15 II 1954
Dembniak Franciszek Wincenty chor./ppor. 1 VI 1953–31 III 1956
Borowski Władysław Marcin por. 15 IX 1954–31 III 1956
Kaczmarek Józef Walenty por. 1 IV–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Kępnie

Kierownicy/szefowie
Hetman Kazimierz Michał p.o. 21 I–24 X 1945
Ładniak Paweł Andrzej ppor. p.o. 2 XI 1945–30 IX 1947
1 X–1 XI 1947
Nowaczyk Antoni Walenty p.o. 1–31 VII 1947

367
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wańczyk Marian Stanisław chor. p.o. 1 XI 1947–30 XI 1948
Ruta Czesław Jan ppor./por. p.o. 1 XII 1948–14 II 1950
Pluta Mieczysław Michał por. 15 II 1950–30 IV 1952
Bystrzanowski Jakub Jan ppor./kpt. 1 VII 1952–30 IX 1962
Zastępcy
Mendyka Władysław Franciszek por. p.o. VI 1945–1 II 1946
Wańczyk Marian Stanisław chor. 1 XI 1947–30 XI 1948
Ruta Czesław Jan ppor./por. 30 XI 1948–14 II 1950
Bętkowski Bolesław48 Jan chor./ppor. 15 II 1950–28 II 1953
Olejniczak Marian Jan chor./ppor. 15 V 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Kole

Kierownicy/szefowie
Grechuta Edward ppor. 21 I–VI 1945
Kniaź Ludwik Marian VI–15 X 1945
Adamczewski Jan Władysław p.o. 15 X 1945–1 I 1946
Łukasiewicz Kazimierz Karol por./kpt. p.o. 1 II 1946–10 VIII 1947
Komisarek Stanisław Andrzej p.o. 1–31 VII 1947
Wójcik (Oycyk) Karol Jan ppor./kpt. 11 VIII 1947–14 IV 1950
Szymkowiak Ludwik Franciszek por. 15 VI–31 VII 1950
Stawowski Stanisław Andrzej chor./por. 1 VIII 1950–15 IX 1951
Łabęda Franciszek Wojciech por./kpt. 1 II 1952–31 X 1954
Krut Mikołaj Antoni mjr 1 XI 1954–15 VII 1956
Nowicki Władysław Bronisław kpt. 16 VII–31 VIII 1956
Kosmala Jan Józef kpt. 1 IX 1956–1 II 1957
Zastępcy
Pawlak Jan Franciszek chor. 1 X 1947–15 X 1948
Starosta Bolesław Adam sierż./ppor. 15 VII 1949–31 III 1951
Nowak Zygmunt Michał chor. 1 IX 1952–14 VI 1954
Misiura Jan Józef ppor. 15 VI 1954–31 III 1955
Walentynowicz Mieczysław Władysław ppor. 1 VIII 1955–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Koninie

Kierownicy/szefowie
Zwolański Stanisław49 Andrzej p.o. 21 I 1945–26 III 1946
Kwieciński Jan Stanisław ppor. p.o. 1 VIII 1946–31 XII 1948
1 I–1 XII 1949

48
Zdjęty dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.
49
Zwolniony jako nienadający się do pracy w organach BP.

368
Kozioł Stefan50 Stefan p.o. 1–31 VII 1947
Chybziak Michał Wawrzyniec kpt. 15 II 1950–28 II 1953
Kosmala Jan Józef por./kpt. 1 III 1953–31 VIII 1955
Habowski Józef Andrzej ppor./por. 1 IX 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Kwieciński Jan Stanisław chor./ppor. 15 II–14 X 1947
Strzelczyński Eugeniusz Franciszek chor. 15 X 1947–1 VI 1948
Małek Kazimierz Jan chor. p.o. 1 VI 1948–14 II 1949
Radziejowski Zenon Ignacy plut./ppor. 15 IV 1950–15 IX 1951
Misiura Jan Józef chor./ppor. 1 XII 1951–30 IX 1953
Małek Kazimierz Jan por. 1 VI 1953–
Marciniak Mieczysław Ludwik chor./ppor. 1 X 1953–30 VI 1954
Kiełducki Józef Józef ppor. 15 XI 1954–31 III 1955
Małek Kazimierz Jan por./kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Kościanie

Kierownicy/szefowie
Kruk Józef51 14 III–11 VII 1945
Andrysiuk Antoni 11 VII 1945–II 1946
Zwolański Stanisław Andrzej 27 III–IV 1946
Gredczyszyn Aleksander Aleksander chor./por. p.o. 1 VIII 1946–1 II 1948
Hirsch Florian Jan p.o. 1–31 VII 1947
Bartoszewski Mikołaj Aleksander chor. p.o. 1 II 1948–1 XI 1949
Chudzik Stefan52 Jan st. sierż./ppor. p.o. 15 II 1950–15 V 1951
Starosta Bolesław Adam por. 1 VIII 1951–14 II 1952
Górecki Paweł Joachim ppor./por. 15 VII 1952–31 I 1953
(Silberg Izrael) (Chaim)
Marczak Stefan Franciszek kpt./mjr 1 II 1953–28 XI 1956
Dmitroca Jan Wasyl kpt. 27 XII 1956–
Zastępcy
Małecki Jan 13 III–1 V 1945
Kruszyński Edward Jan 1 V 1945–1 II 1947
Marcinkowski Czesław Kasper chor. p.o. 1 II–31 VIII 1947
1 IX 1947–31 I 1948
Bartoszewski Mikołaj Aleksander chor. 1 II 1948–1 XI 1949
Franciszczak Bogdan53 Stanisław chor. 1 VIII 1948–30 VII 1949
Chudzik Stefan Jan st. sierż./ppor. 15 II 1950–15 V 1951

50
W czerwcu 1953 r. zmienił nazwisko na Kozłowski.
51
Zwolniony jako nienadający się do pracy w organach BP.
52
Zwolniony dyscyplinarnie z pracy w związku z aresztowaniem i przekazaniem sprawy do sądu.
53
Zwolniony jako nienadający się do pracy w organach BP i oddany do dyspozycji Departamentu Personalne-
go MON.

369
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Klarzyński Józef Stanisław chor. 15 V 1950–31 III 1951
Starosta Bolesław Adam ppor./por. 1 IV–31 VII 1951
Błaszczyk Edward Antoni por. 1 VIII–15 IX 1951
Kieruzel Leon Józef st. sierż. 15 IV–10 VIII 1952
Klimczyk Władysław Antoni sierż./ppor. 10 IX 1952–31 III 1955
Wesołowski Mieczysław Walenty ppor./por. 1 IV 1955–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Krośnie Odrzańskim54 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Krotoszynie

Kierownicy/szefowie
Beck Marian Edward kpt. 21 I–20 XII 1945
Grzegorzewski Czesław Michał 20 XII 1945–8 III 1946
Kiwerski Zenon55 Józef por. p.o. 8 III–1 IX 1946
Woźniak Bolesław 56
Franciszek por. p.o. 1 IX 1946–15 VII 1949
Młodzieniak Józef Jakub p.o. 1–31 VII 1947
Walczyk Stanisław Jan chor./ppor./por. p.o. 15 VII 1949–31 I 1952
Wójcik (Oycyk) Karol Jan kpt./mjr 1 II 1952–1956
Zastępcy
Grzegorzewski Czesław57 Michał 15 II 1945–10 VI 1946
Synowiec Ignacy 58
Ignacy ppor. 15 III–25 V 1946
Jędrzejewski Piotr 26 V–31 VIII 1946
Woźniak Bolesław Franciszek por. 1 IX 1946–14 VII 1949
Walczyk Stanisław Jan chor./ppor. 15 VII 1949–15 II 1950
Nowaczyk Antoni Walenty ppor. 15 II 1950–31 I 1951
Stachowiak Kazimierz N.N., Elżbieta st. sierż./ppor. 1 VI 1951–31 XII 1952
Panków Jan Jan chor./ppor. 15 V 1953–30 XI 1955
Gradowski Bogdan Romuald ppor. 1 XII 1955–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Lesznie

Kierownicy/szefowie
Augustyniak Stefan ppor. 3 XI 1945–IV 1946
Szulc Ignacy Józef chor./ppor. 1 I 1947–31 I 1948

54
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogórskim.
55
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
56
Zwolniony ze służby w organach BP na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP i oddany do dyspozycji
Departamentu Personalnego MON.
57
Zwolniony na własną prośbę.
58
Zginął 25 V 1946 r. w czasie pełnienia obowiązków służbowych.

370
Niciejewski Stanisław Antoni por. p.o. 1–31 VII 1947
Skrzypczak Edmund Jan por. p.o. 1 II–31 V 1948
Kudyński Edward59 Edmund por. 1 VI 1948–15 VIII 1949
Ryba Daniel (Dawid) Marian kpt. 15 II 1950–14 IV 1953
(Mojżesz)
Chojnacki Władysław Antoni por./kpt. 15 IV 1953–1 V 1958
Zastępcy
Grzejda Adam 14 VII 1945–
Szulc Ignacy Józef chor. 15 II–31 XII 1946
Długi Zygfryd Antoni p.o. 1 I–1 V 1947
Niciejewski Stanisław Antoni chor./por. p.o. 1 V 1947–31 VII 1950
Skrzypczak Edmund Jan por. 1 II–1 VI 1948
Bystrzanowski Jakub Jan chor./ppor. 1 IX 1950–30 VI 1952
Kurkiewicz Franciszek Franciszek ppor./por. 1 X 1952–1 IX 1956

PUBP/PUdsBP w Międzychodzie

Kierownicy/szefowie
Zagórski Stanisław Cyreneusz p.o. 14 III–15 X 1945
Jerzyna Kazimierz p.o. 16 X 1945–30 IX 1946
Skowroński Jan Apoloniusz ppor. p.o. 7 XI 1946–1 IV 1949
Dominiczak Kazimierz Kazimierz p.o. 1–31 VII 1947
Choma Marian Stefan ppor./por. 1 IV 1949–31 V 1951
Jańczak Roman Władysław ppor. 1 VIII 1951–31 I 1952
Radziejowski Edmund Ignacy ppor./por. 1 IX 1952–28 II 1954
Wiśniewski Edmund Michał ppor./por. 1 III 1954–28 II 1956
Grabski Józef Jan por. 1 III 1956–30 IX 1962
Zastępcy
Olczak Jan Andrzej 14 VII–9 VIII 1945
Skowroński Jan Apoloniusz ppor. 7 XI 1946–1 IV 1949
Jańczak Roman Władysław chor./ppor. 1 X 1950–31 VII 1951
Kut Bonifacy Franciszek chor. 1 XII 1951–30 VI 1953
Samulczyk Stefan Stanisław ppor. 1 X 1954–1956

PUBP/PUdsBP w Międzyrzeczu60 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Mogilnie61 – zob. województwo pomorskie/bydgoskie

59
Zwolniony ze służby w organach BP i oddany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.
60
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
61
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie bydgoskim.

371
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Nowym Tomyślu

Kierownicy/szefowie
Charlak Alfons Mateusz p.o. 14 III 1945–31 V 1946
Czempiński Mieczysław Stefan ppor. p.o. 1 VI–9 X 1946
Chrost Antoni Józef kpt. 10 X 1946–31 I 1948
Terzyk Franciszek Ignacy chor. p.o. 1–31 VII 1947
Gorgolewski Kazimierz Leon ppor. 1 II–31 V 1948
Skrzypczak Edmund62 Jan por. 1 VI 1948–14 VII 1949
Strzelczyński Eugeniusz63 Franciszek ppor./por. 15 VII 1949–6 XII 1951
Podlasiak Lucjan Franciszek por. 1 VIII 1952–31 I 1954
Czubiński Stefan Ludwik por. 1 II 1954–31 III 1955
Nowak Leon Antoni kpt. 1 IV 1955–14 III 1956
Fijałkowski Antoni Józef por. 16 III 1956–
Zastępcy
Charlak Alfons Mateusz III 1945–31 V 1946
Czempiński Mieczysław Stefan ppor. 1 VI–9 X 1946
Terzyk Franciszek Ignacy chor. p.o. 1 VII 1947–30 IV 1948
1 V 1948–1 I 1949
Kosmala Jan Józef chor./ppor. 15 VII 1949–31 I 1951
Wicher Stanisław Tomasz st. sierż./ppor. 1 VI 1951–28 II 1955
Roczek Czesław Feliks ppor./por. 15 III 1955–27 XII 1956
Fijałkowski Antoni Józef ppor./por. 1 IV 1955–14 III 1956

PUBP/PUdsBP w Obornikach Wielkopolskich

Kierownicy/szefowie
Gredczyszyn Aleksander Aleksander ppor. p.o. 11 VIII 1945–31 VII 1946
Gorgolewski Kazimierz Leon chor. p.o. 1 VIII 1946–31 VII 1947
1 VIII 1947–31 I 1948
Najtkowski Kajetan Franciszek p.o. 1–31 VII 1947
Chrost Antoni Józef kpt. 1 II 1948–15 X 1951
Nowaczyk Antoni Walenty por. 1 XII 1951–24 XI 1952
Wiśniewski Edmund Michał ppor. 15 XII 1952–28 II 1954
Radziejowski Zenon Ignacy ppor./por. 1 III 1954–14 III 1956
Nowak Leon Antoni kpt. 15 III 1956–15 IX 1959
Zastępcy
Weinert Wacław Stanisław chor. 1 II–9 VIII 1946
Kudyński Edward Edmund ppor. 10 VIII 1946–16 V 1947

62
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP.
63
Skierowany na półroczny kurs aktywu kierowniczego MBP.

372
Błaszak Czesław Jan chor./ppor. 15 VII 1949–31 VII 1950
Niciejewski Stanisław Antoni por. 1 VIII–1 X 1950
Nowaczyk Antoni Walenty ppor. 1 II–30 XI 1951
Prętki Marian Antoni chor. 1 VI–10 IX 1952
Habowski Józef Andrzej chor./ppor. 10 IX 1952–9 XI 1953
Fijałkowski Antoni Józef ppor. 15 IV 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Ostrowie Wielkopolskim

Kierownicy/szefowie
Cyran Edward 64
Franciszek por. 21 I 1945–1 III 1947
Kruk Stanisław Paweł ppor. p.o. 1 III–31 VII 1947
1 VIII 1947–1 II 1948
Wegner Zygmunt Bernard chor. p.o. 1–31 VII 1947
Konowalski Mieczysław Franciszek chor. p.o. 1 II–30 VI 1948
chor./ppor. 30 VI 1948–14 II 1950
Banaszak Mieczysław Marcin ppor. 15 II 1950–15 XI 1951
Iskra Ignacy Andrzej kpt. 1 IX 1952–31 III 1955
Hoffman Leon Stanisław kpt. 1 IV 1955–31 III 1956
Woźnica Jan Andrzej por. 1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Naumiuk Włodzimierz Konstanty ppor. 1945–14 XI 1947
Wegner Zygmunt Bernard chor. p.o. 15 XI 1947–14 VII 1949
Konowalski Mieczysław Franciszek chor. 1 II–30 VI 1948
Szyller Kazimierz Ignacy ppor. 15 VII 1949–31 VII 1951
Kuzupa Zenon Ignacy kpt. 1 XII 1952–31 III 1955
Korczyński Wiktor Marian por. –9 XI 1953
Woźnica Jan Andrzej chor./por. 15 XI 1953–31 III 1956
Maniszewski Czesław Kazimierz ppor. 1 IV–17 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Ostrzeszowie

Kierownicy/szefowie
Konieczka Henryk Stanisław ppor. 1 XI 1954–30 IX 1956
Raciniewski Benedykt ppor. 1 X 1956–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Pile65

Kierownicy/szefowie
Szymański Henryk Jan p.o. 17 VI 1945–2 II 1946
Dylewski Czesław p.o. 18 IV–31 VII 1946

64
Zmarł 10 X 1989 r.
65
PUBP w Pile do 29 V 1946 r. podlegał WUBP w Szczecinie.

373
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Chybziak Michał Wawrzyniec ppor. p.o. 1 VIII 1946–31 V 1947
31 V 1947–31 I 1948
Błaszak Czesław Jan p.o. 1–31 VII 1947
Marcinkowski Czesław Kasper chor. p.o. 1 II–15 VI 1948
Woźniak Florian Stefan chor./ppor. p.o. 1 IX 1948–14 VII 1949
15 VII 1949–14 X 1950
Dmitroca Jan Wasyl chor./ppor. 15 X 1950–31 V 1952
Konowalski Mieczysław Franciszek por. 1 VI 1952–30 IV 1954
Antczak Stanisław Stanisław por./ kpt. 1 V 1954–27 XII 1956
Zastępcy
Mydlarz Marek 5 V–VII 1945
Kucharski Mieczysław Roman VII–18 XII 1945
Marcinkowski Czesław Kasper chor. –1 II 1948
Woźniak Florian Stefan chor./ppor. 1 II 1948–14 VII 1949
Kozioł Stefan Stefan chor./ppor. 15 VII 1949–31 V 1950
Nowowiejski Bronisław66 Marcin chor./ppor. 1 VI 1950–15 IV 1952
Antczak Stanisław Stanisław por. 1 IX 1953–30 IV 1954
Misiura Jan Józef ppor. 1 X 1953–
Zdankiewicz Stanisław Michał ppor./por. 15 IV 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Pleszewie

Kierownicy/szefowie
Błaszak Czesław Jan kpt. 1 II 1950–1956
Zastępcy – brak danych

MUBP/MUdsBP w Poznaniu

Kierownicy/szefowie
Kozłowski Ludwik p.o. 16 VI 1945–
Augustyniak Stefan ppor. –2 XI 1945
Stefański Mieczysław ppor. p.o. 3 XI 1945–20 II 1946
Zastępcy
Czapkiewicz Zdzisław –14 XII 1945
Stefański Mieczysław ppor. 3 XI 1945–20 II 1946

PUBP/PUdsBP w Poznaniu

Kierownicy/szefowie
Krejza Leon Jan p.o. 31 I–31 XII 1945
Woźniak Bolesław Franciszek por. p.o. 1 I–31 VIII 1946

66
Zwolniony na własną prośbę.

374
Kiwerski Zenon Józef por. p.o. 1 IX 1946–31 VIII 1947
31 VIII 1947–14 VI 1949
Bieliński Jan Władysław p.o. 1–31 VII 1947
Jeżak Andrzej Wojciech chor./ppor. p.o. 15 VI 1949–14 VI 1950
Iskra Ignacy Andrzej por./kpt. 15 VI 1950–31 I 1952
Owczarzak Kazimierz Franciszek por./kpt. 1 II 1952–31 III 1955
Adamczak Antoni Antoni por. 1 IV 1955–XII 1957
Zastępcy
Machnicki Stefan Adam ppor. 1 IV 1947–1 II 1948
Jeżak Andrzej Wojciech chor./ppor. 15 VI 1949–15 VI 1950
Błaszczyk Edward Antoni chor./por. II 1950–31 VII 1951
Gramza Florian Piotr ppor. 1 VIII 1951–31 VIII 1952
Adamczak Antoni Antoni ppor./por. 1 IX 1952–31 III 1955
Jaśko Mieczysław Władysław por. 1 IV 1955–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Rawiczu

Kierownicy/szefowie
Götz Edmund Natan por. p.o. 21 I–31 V 1945
Kamiński Zbigniew Aleksander kpr. 1 VI 1945–28 II 1946
Wlekliński Jan Ludwik p.o. 1 III 1946–20 VIII 1947
Łabęda Franciszek Wojciech p.o. 1–31 VII 1947
Samolczyk Tomasz Tomasz ppor. p.o. 21 VIII–16 XII 1947
Długi Zygfryd67 Antoni chor. p.o. 1 II–30 VI 1948
chor./por. 30 VI 1948–14 IV 1950
Nowicki Władysław Bronisław ppor. 15 IV 1950–28 II 1952
Urban Antoni Roman ppor./kpt. 1 IX 1952–30 IX 1962
Zastępcy
Kamiński Zbigniew Aleksander kpr. I 1945–31 V 1946
Wlekliński Jan Ludwik 1 VI 1945–28 II 1946
Kistowski Franciszek 1 III 1946–
Łabęda Franciszek Wojciech chor. p.o. 1 VII–31 X 1947
31 X 1947–31 VIII 1948
Długi Zygfryd Antoni 1 II–30 VI 1948
Bertrandt Józef Kazimierz st. sierż./ppor. 1 IX 1948–14 IV 1950
Czubiński Stefan Ludwik chor./ppor. 15 IV 1950–31 VIII 1951
Krawiec Stanisław Władysław chor./por. 1 XII 1951–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Skwierzynie68 – zob. województwo zielonogórskie

67
Oddany do dyspozycji Departamentu Kadr MBP.
68
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.

375
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Słubicach69 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Słupcy

Kierownicy/szefowie
Olejniczak Marian Jan ppor./por. 1 II–27 XII 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Strzelcach Krajeńskich70 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Sulechowie71 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Sulęcinie72 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Szamotułach

Kierownicy/szefowie
Masłowski Ignacy Władysław por. 2 II–17 III 1945
Bredow Jan 18 III–30 VI 1945
Jaskólski Mieczysław Jan por. p.o. 1 VII 1945–15 II 1946
Jachimowicz Michał Henryk ppor./por. 16 II–1 XII 1946
(Hersz)
Rozpędowski Józef Józef ppor. p.o. 1 III–20 VIII 1947
Łyjak Franciszek Jan chor. p.o. 1–31 VII 1947
Wilk Jan73 Wojciech ppor./por. p.o. 21 VIII 1947–14 I 1950
Borowski Franciszek Jan chor./ppor. 15 I 1950–31 I 1951
Hoffmann Leon Stanisław ppor./por. 1 II 1951–14 IV 1953
Nowak Leon Antoni por./kpt. 1 VI 1953–31 III 1955
Skowroński Władysław Władysław chor. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Łyjak Franciszek Jan chor. p.o. 1 VI 1947–31 III 1949
Wilk Jan Wojciech ppor./por. 20 VIII 1947–14 I 1950
Podlasiak Lucjan Franciszek ppor./por. 15 IX 1950–31 VII 1952
Teodorczyk Franciszek Stanisław ppor. 1 VIII 1952–31 V 1954
Skowroński Władysław Władysław chor. 1 XI 1954–31 III 1955

69
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
70
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
71
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. w zielono-
górskim.
72
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
73
Zwolniony dyscyplinarnie i przeniesiony do rezerw MON.

376
PUBP/PUdsBP w Śremie

Kierownicy/szefowie
Omiński (Teich) Marceli74 Izaak por. 21 I 1945–31 V 1947
Maksymowicz Stanisław 1 IX–1 X 1947
Czaplejewicz Józef Józef ppor. p.o. 1 X 1947–30 VI 1948
ppor./por. 30 VI 1948–14 III 1951
Kaczmarek Alojzy Jan ppor./por. 15 III 1951–31 VIII 1952
Błaszczyk Edward Antoni por./kpt. 1 IX 1952–15 X 1956
Boruta Stanisław Jan ppor. 1 X 1956–30 IX 1962
Zastępcy
Grzesik Stanisław Stefan 26 I 1945–31 V 1946
Gruniecki Stanisław Szczepan chor. p.o. 1 II 1947–30 IV 1948
30 IV–1 VI 1948
Czaplejewicz Józef Józef ppor./por. 1 X 1947–14 II 1950
Kaczmarek Alojzy Jan chor./ppor. 15 II 1950–14 III 1951
Nowak Stefan chor. 15 III–30 XI 1951
Wojcieszak Bronisław Antoni chor./ppor. 1 XII 1951–28 II 1953
Witaszyk Bronisław Zygmunt chor. 1 III 1953–14 VI 1954
Wesołowski Mieczysław Walenty chor./ppor. 15 VI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Środzie Wielkopolskiej

Kierownicy/szefowie
Gęca Ryszard 21 I–15 XII 1945
Choma Marian Stefan ppor. p.o. 16 XII 1945–30 IV 1947
30 IV–10 VIII 1947
Nadra Antoni Tomasz p.o. 1–31 VII 1947
Wojtera Tadeusz Stanisław chor./ppor. p.o. 11 VIII 1947–14 VI 1950
Owczarzak Kazimierz Franciszek ppor. 15 VI 1950–31 I 1952
Jańczak Roman 75
Władysław ppor. 1 II–31 XII 1952
Stachowiak Kazimierz N.N., Elżbieta ppor./por. 1 I 1953–31 III 1956
Dembniak Franciszek Wincenty por. 1 IV–27 XII 1956
Zastępcy
Kudyński Edward Edmund 27 IX 1945–31 VII 1946
Choma Marian Stefan ppor. 1 VIII 1946–10 VIII 1947
Wojtera Tadeusz Stanisław chor./ppor. 11 VIII 1947–14 VI 1950
Majewski Konstanty Stefan chor. 1 V 1948–1 II 1950

74
Zwolniony za podanie fałszywych danych w aktach personalnych i oddany do dyspozycji Departamentu
Personalnego MON.
75
Zwolniony dyscyplinarnie ze służby w organach BP na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.

377
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Krystkowiak Józef Józef chor./ppor. 15 II 1950–30 VI 1952
Szymkowiak Stanisław Kazimierz ppor. 15 X 1952–31 I 1955

PUBP/PUdsBP w Świebodzinie76 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Trzciance77

Kierownicy/szefowie
Zdankiewicz Stanisław Michał por. 1 IV 1955–30 IX 1961
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Turku

Kierownicy/szefowie
Stachowiak Stanisław 21 I 1945–31 I 1946
Krejza Leon Jan ppor. 1 II 1946–30 IV 1947
Szypulski Stanisław Stanisław p.o. 1–31 VII 1947
Modelewski Kazimierz Józef chor./ppor. p.o. 1 IX 1947–14 II 1949
Małek Kazimierz Jan chor./por. p.o. 15 II 1949–31 V 1953
Kieruzel Leon Józef ppor. 1 X 1953–30 XI 1954
Dmitroca Jan Wasyl por. 1 XII 1954–31 VIII 1956
Wojcieszak Bronisław Antoni por. 1 IX 1956–1 IX 1962
Zastępcy
Modelewski Kazimierz Józef chor./ppor. p.o. 20 IV 1947–31 XII 1948
1 I–14 II 1949
Małek Kazimierz Jan chor./por. 15 II 1949–14 II 1950
Antczak Henryk Jan sierż./chor. 15 II 1950–14 IV 1952
Bartkowiak Marian78 Józef chor. 15 IV 1952–28 II 1953
Wojcieszak Bronisław Antoni ppor. 1 III 1953–17 IX 1954
Jakubczak Władysław Adam por. 1 XII 1954–31 III 1955
Kiełducki Józef Józef ppor./por. 1 IV 1955–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Wągrowcu

Kierownicy/szefowie
Żerko Zygmunt Zygmunt ppor. p.o. 10 III 1945–20 VIII 1946
Kruszyna Władysław N.N., chor. p.o. 21 VIII 1946–31 X 1947
Michalina

76
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
77
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim; do kwietnia 1955 r. podlegał
PUBP w Pile.
78
Zdjęty dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.

378
Rajkowski Stanisław Bolesław chor. p.o. 1–31 VII 1947
Gierak Michał Maciej chor./por. 1 XI 1947–30 XI 1950
Czaplejewicz Józef Józef por. 15 III 1951–31 I 1952
Szypulski Mieczysław Ignacy ppor./por. 1 IX 1952–1 IX 1955
Stachowiak Kazimierz N.N., Elżbieta por. 1 IV 1956–1959
Zastępcy
Lica Józef 1 III 1945–31 V 1946
Musiatowicz Ryszard Józef p.o. 1 VI 1946–1 V 1947
Rajkowski Stanisław Bolesław chor. p.o. 20 V 1947–14 VII 1949
Kruszyna Władysław N.N., chor. 1 VIII–31 X 1947
Michalina
Burzyński Ludwik Stanisław ppor. 15 IX 1950–30 VI 1951
Szypulski Mieczysław Ignacy chor. 1 VII 1951–31 VIII 1952
Gospodarek Mieczysław Stanisław chor. 1 IX 1952–30 XI 1954
Żelezny Józef Antoni por. 1 XII 1954–27 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Wolsztynie

Kierownicy/szefowie
Adamczewski Jan Władysław ppor. p.o. 18 III–15 X 1945
Zeler Władysław Piotr kpr. p.o. 15 XI 1945–18 III 1946
Wilk Jan Wojciech ppor. p.o. 15 IV 1946–20 VIII 1947
Suterski Stefan Stanisław p.o. 1–31 VII 1947
Rozpędowski Józef Józef ppor. p.o. 21 VIII 1947–14 III 1949
Tyranowski Andrzej Antoni ppor. 15 III 1949–30 VI 1952
Zielazek Czesław Jan por. 1 VII 1952–31 V 1954
Teodorczyk Franciszek Stanisław ppor./por. 1 VI 1954–1 XI 1958
Zastępcy
Rozpędowski Józef Józef ppor. 21 VIII 1947–14 III 1949
Kowalski Franciszek Marcin chor./ppor. 1 XII 1951–31 III 1955

PUBP/PUdsBP we Wrześni

Kierownicy/szefowie
Machnicki Stefan Adam ppor. 21 I–26 VII 1945
Sikorski Eugeniusz Piotr p.o. 27 VII 1945–17 III 1946
Zeler Władysław Piotr chor. p.o. 18 III 1946–30 VI 1948
1 VII–30 XI 1948
Wolniakowski Stefan Walenty p.o. 1–31 VII 1947
Iskra Ignacy Andrzej por. 1 XII 1948–14 VI 1950
Błaszak Czesław Jan ppor./por. 1 VIII 1950–14 XI 1953
Boruta Stanisław Jan chor./ppor. 15 XI 1953–30 IX 1954
Wesołek Mieczysław Franciszek por./kpt. 1 XII 1954–31 VII 1958

379
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Zeler Władysław Piotr chor. 18 III 1946–30 VI 1948
Zielazek Czesław Jan ppor. p.o. 1 XI 1947–30 IV 1948
ppor./por. 1 V 1948–31 III 1949
Łyjak Franciszek Jan chor. 1 IV 1949–1 XII 1951
Liberski Sylwester Franciszek sierż./ppor. 1 IX 1952–30 XI 1954
Kieruzel Leon Józef ppor. 1 XII 1954–30 IV 1955

PUBP/PUdsBP we Wschowie79 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Zielonej Górze80 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Żninie81 – zob. województwo pomorskie/bydgoskie

Opracowanie: Tomasz Rochatka

79
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
80
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
81
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie bydgoskim.

380
WOJEWÓDZTWO RZESZOWSKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Rzeszowie

Kierownicy/szefowie
Imiołek-Śliwa Władysław 1
Wincenty kpt. p.o. 7 IX 1944–12 I 1945
Kołarz Longin2 Stanisław kpt. p.o. 14 I–28 VI 1945
Sobczyński (Spychaj) Wincenty mjr 28 VI 1945–4 I 1946
Władysław3
Wiśniewski Tomasz4 Franciszek kpt. p.o. 5 I–14 XI 1946
Duda Teodor5 Filip płk 20 II 1947–15 X 1948
Siwanowicz Leonard Adolf ppłk 23 X 1948–31 III 1950
Cieślak Marian Władysław mjr 1 IV 1950–19 V 1951
Górecki Kazimierz Piotr ppłk p.o. 20 V 1951–28 II 1953
Szlachcic Franciszek Jan ppłk 1 III 1953–14 II 1954
Zwierchanowski Ignacy ppłk p.o. 6 III 1954–9 XII 1955
Włodzimierz6 10 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Kołarz Longin Stanisław kpt. p.o. 7 IX 1944–15 I 1945
Święcicki Jan7 p.o. 7 IX 1944–
Łężny Władysław 8
Franciszek ppor. p.o. 24 II–16 VI 1945
Wiśniewski Tomasz Franciszek kpt. p.o. 31 VII 1945–4 II 1946
Gałecki Henryk (Monderer- Dawid kpt. 5 II–23 XII 1946
-Lamensdorf Natan)9
Cieślak Marian Władysław mjr 1 XII 1946–30 III 1950
Gajda Stefan Antoni kpt. 5 VIII 1948–8 VI 1949
Górecki Kazimierz Piotr mjr 25 II 1950–19 V 1951
Kucharski Tadeusz Józef kpt. p.o. 1 VIII 1951–25 II 1952
Mickiewicz Artur10 Bronisław mjr 1 VI 1952–30 IX 1955
Zwierchanowski Ignacy ppłk p.o. 6 III 1954–14 VIII 1955
Włodzimierz

1
Występował też jako Śliwa-Imiołek, w 1948 r. powrócił do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r.
w Warszawie.
2
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1952 r. wyjechał do ZSRR.
3
Absolwent tzw. Aleksandrowskiej Szkoły NKWD w Smoleńsku w 1941 r.; obowiązki objął 4 VII 1945 r.;
w latach sześćdziesiątych attaché wojskowy ambasady PRL w Bułgarii, zmarł 2 X 1986 r. w Warszawie.
4
Zmarł w 1980 r. w Rzeszowie
5
Zmarł 15 VI 1986 r. w Warszawie.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w 1976 r. w Warszawie.
7
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
8
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
9
Wg niektórych danych także p.o. szef; zmarł 8 XII 1993 r. w Warszawie.
10
Wg rozkazu zastępca od 1 V 1952 r.

381
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Maszara Mikołaj Piotr ppłk 15 VIII 1955–27 XI 1956
Kulikowski Bolesław Józef mjr 1 XI 1955–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Buda Andrzej 1 I 1945–
Rejment Władysław Andrzej p.o. 19 III 1945–
Pondo Henryk Tomasz por. p.o. 1 XI 1945–
–1 III 1947
Czech Andrzej Józef ppor. p.o. 1 III 1947–10 II 1948
10 II 1948–
Kępa Stanisław Kazimierz por. 1 I–20 IX 1950
Wróblewska Eugenia Józef kpt. –15 IV 1953
Gajecki Stanisław Józef por. p.o. 15 IV 1953–
Zastępcy
Czech Andrzej Józef ppor. 1 V 1947–10 II 1948
Szczupiel Franciszek N.N., Agata por. 1 III 1948–1951
Twardochleb Władysław Jan por. 1 VIII 1951–15 X 1952
Gajecki Stanisław Józef por. 15 X 1952–
–15 IV 1953

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Łężny Władysław Franciszek ppor. 6 VI 1945–
Kołacz Michał 11
Michał kpt. 26 XI 1945–1 VI 1948
Bek Grzegorz Piotr (Borys) por. 1 VI 1948–
Kuźmicz Łukasz Stanisław por. 1 V 1950–1 IV 1955
Warszawa Wacław Wincenty por. 1 VIII 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Zaremba Antoni12 Jan ppor. 23 II 1946–
Kuźmicz Łukasz Stanisław por. p.o. –1 V 1950
Szymborski Ryszard Stefan ppor. p.o. 1 V 1950–
Marciniak Zygmunt Józef por. 1 VII 1953–

11
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
12
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

382
Wydział II

Naczelnicy
Zapałowski Józef13 Kazimierz por. 6 VI 1945–1 X 1946
Banczak Marian Józef chor. p.o. 1 I 1946–1948
Kuryło Józef Franciszek ppor. 10 I 1948–
Kuźmicz Łukasz Stanisław kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Banczak Marian Józef chor. 10 I 1948–
por. –31 VIII 1952
Dronka Stanisław Tomasz ppor. 1 VII 1953–1 IV 1955

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Wiśniewski Tadeusz Anisim kpt. 12 VI 1945–24 VI 1946
(Biełozierow Aleksiej)14
Witek Władysław Kazimierz por. 1 X 1954–
Zastępcy
Radzik Józef 6 VI 1945–
Dzyndra Stanisław 15
Grzegorz 10 VII 1945–III 1947

Wydział III

Naczelnicy
Wiśniewski Tadeusz Anisim kpt. –24 VI 1946
(Biełozierow Aleksiej)
Bielak Mieczysław Antoni kpt. p.o. 1 III 1947–X 1951
Owsiejczyk Włodzimierz Włodzimierz kpt. 1 V 1950–14 IX 1951
Filipczak Ryszard Stanisław kpt. p.o. 15 IX 1951–1 VI 1953
1 VI 1953–
Kalemba Mieczysław Jakub por. 1 VIII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Sawka Kazimierz Bazyli 1945
Sobiłło Janusz Wojciech ppor. p.o. 1 I 1948–1951
Filipczak Ryszard Stanisław kpt. 15 IX 1951–15 VIII 1954
Kolasa Edward Władysław por. 15 VIII 1954–
Witek Władysław Kazimierz por. 15 II 1956–
Wilk Ludwik N.N., Amelia kpt. 1 III 1956–

13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
14
W 1946 r. wyjechał do ZSRR.
15
Zmarł w 1957 r. w Zielonej Górze.

383
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział III „A”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział IV

Naczelnicy
Cieślak Stanisław Michał ppor. 1 I 1948–
Gwóźdź Czesław Dominik por. 1 V 1950–1 III 1953
Burghardt Edward Bronisław por. –1 I 1951
Pierzgała Bogdan Kazimierz ppor. p.o. 1 IV 1953–
Włodarski Franciszek Franciszek por. p.o. 1 VII 1953–
Marciniak Zygmunt Józef kpt. p.o. 1 IX 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Kordyka Kazimierz Franciszek ppor. p.o. 1 I–1 VIII 1947
1 VIII 1947–
Burghardt Edward Bronisław por. 1 II 1948–
Włodarski Franciszek Franciszek por. 1 XI 1951–
Pierzgała Bogdan Kazimierz ppor. 1 IV 1953–
Włodarski Franciszek Franciszek por. –1 VII 1953
Marciniak Zygmunt Józef kpt. 1 IX 1954–
Grzebyk Stanisław Franciszek por. –1 VII 1956

Wydział V

Naczelnicy
Jarosz Kazimierz 1945–1946
Grodzieński Stanisław Jan por. 23 II 1946–1 VIII 1947
Szenborn (Schönborn) Jerzy por. p.o. 3 VII 1947–1 V 1948
Ludwik16 por./kpt. 1 V–1 IX 1948
Krawczyk Franciszek Wojciech ppor. p.o. 1 VIII 1948–1 VI 1949
Bartuzzi Aleksander Paweł por. 1 IX 1948–I 1949
Krawczyk Franciszek Wojciech kpt. p.o. –10 VIII 1951
Kalemba Mieczysław Jakub por. 1 VII 1953–1 VIII 1954
Zastępcy
Szenborn (Schönborn) Jerzy por. p.o. –3 VII 1947
Ludwik 3 VII 1947–1 V 1948
Krawczyk Franciszek Wojciech ppor. 1 VIII 1948–1 VI 1949

16
Zmarł 1 VII 1990 r. w Rzeszowie.

384
Sieradzki Kazimierz Czesław por. p.o. 1 VI–31 XII 1949
Wesołek Czesław Bolesław por. 1 V 1950–
Krawczyk Franciszek Wojciech kpt. –10 VIII 1951
Kalemba Mieczysław Jakub por. 1 IX 1952–1 VII 1953
Grzebyk Stanisław Franciszek ppor. 15 XI 1953–
Grzeszczak Sylwester Andrzej ppor. 1 VI–15 IX 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Ozgowicz Leon 17
Józef por. 1945
Krawczyk Wincenty Kacper kpt. 15 VIII 1953–
Zastępcy
Kołarz Longin Stanisław por./kpt. 16 VIII 1944–15 I 1945

Wydział VIII

Naczelnicy
Kuryło Józef Franciszek ppor. p.o. –1 I 1947
Burghardt Edward Bronisław por. p.o. –1 X 1953
1 X 1953–1 XII 1954
Zastępcy
Kuryło Józef Franciszek ppor. –1 I 1947
Burghardt Edward Bronisław por. –1 X 1953
Kawalec Stanisław Władysław ppor. 15 II 1954–

Wydział IX

Naczelnicy
Gwóźdź Czesław Dominik por. 1 III 1953–
Barkowski Zdzisław Tomasz kpt. 1 IX 1955–
Zastępcy
Marciniak Zygmunt Józef kpt. –1 IX 1954
Misicki Eugeniusz Ignacy kpt. 1 I 1956–

Wydział X

Naczelnicy
Huss Jan Kazimierz st. sierż. 15 V 1952–30 IX 1953
Pietrucha Mieczysław Stanisław kpt. 30 IX 1953–15 VIII 1954
Dronka Stanisław Tomasz por. 1 IV 1955
Zastępcy
Pietrucha Marian Władysław por. 1 VII 1952–1 X 1953

17
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

385
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Łyszczek Władysław Wincenty kpt. 1 III 1954–
Zastępcy
Pietrucha Marian Władysław por. 1 V 1953–

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Włodarski Franciszek Franciszek kpt. –1 IV 1955
Zastępcy
Grzeszczak Sylwester Andrzej por. 15 IX 1954–

Wydział „A”

Naczelnicy
Leśko Stanisław Tomasz por. p.o. –15 VI 1946
Błaszczak Eugeniusz Piotr p.o. 15 VI 1946–VII 1947
Doraczyński Roman Walerian por. p.o. 1 X 1947–1 V 1948
1 V 1948–
Turkiewicz Mikołaj Mikołaj kpt. –1 IV 1955
Zastępcy
Rączy Michał Jan chor. 20 VI 1946–8 XI 1947
Lubiniecki Antoni 18
Michał por. 1 I 1954–

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Griesgraber Mieczysław 19
Józef p.o. 10 I –20 XII 1946
Zawadzki Feliks Franciszek 20 XII 1946–
Jankun Zygmunt Zygmunt kpt. p.o. 1 VII 1949–1 X 1950
1 X 1950–1952
Witek Kazimierz Józef ppor. –1 IX 1951
Kulikowski Bolesław Józef kpt. –1 IV 1955–
Czajka Jan Piotr kpt. 1–28 XI 1956

18
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w 1995 r. w Rzeszowie.
19
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

386
Zastępcy
Gołojuch Stanisław Ludwik 1 III–20 XII 1946
Słomka Lucjan Kasper ppor. 20 XII 1946–
Jankun Zygmunt Zygmunt kpt. 1 VIII 1948–1 X 1950
Świderski Wacław Stanisław ppor. 1 VII 1949–2 V 1950
Witek Kazimierz Józef ppor. 15 VI 1950–
Beres (Bereś?) Henryk Jan por. –1 IX 1951
Stachowiak Jan Jan por. 15 IV 1953–
Czajka Jan Piotr por. 15 IX 1954–1 I 1956
Budziak Wilhelm Józef ppor. 1 IX 1956–

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Gawalewicz Lesław 20
Stanisław por. 15 I 1947–
Szumski Antoni Bazyli por. 1 III 1947–1 I 1949
Pożoga Władysław Stanisław por. p.o. 1 IX 1951–
Kamer Karol (Kelman) Bajnysz por. p.o. 1 IX 1951–1 VI 1952
1 VI 1952–
Wiśniewski Mieczysław Michał kpt. 1 III 1954–
Zastępcy
Słabicki Michał Piotr por. 10 X 1946–25 X 1948
Pożoga Władysław Stanisław por. 1 I 1951–
Wawrzeniuk Jan Jan kpt. 1 IV 1951–
Kamer Karol (Kelman) Bajnysz por. 1 IX 1951–1 VI 1952

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Grabowski Władysław 17 IX 1944–

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Kuryło Józef Franciszek ppor. 1 I 1947–10 I 1948
Turkiewicz Mikołaj Mikołaj kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy – brak danych

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

20
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

387
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Mielcarek Lech Stefan por. p.o. 1 I 1951–1 VI 1952
1 VI 1952–
Bielecki Stanisław Kazimierz por. –28 XI 1956
Zastępcy
Mielcarek Lech Stefan por. –1 VI 1952
Bielecki Stanisław Kazimierz ppor. 1 VII 1953–

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Wojtusik Julian21 Władysław kpt. p.o. –1 XI 1950
1 XI 1950–1951
Zastępcy
Kępa Stanisław Kazimierz por. 12 II 1949–1 I 1950
Lubiniecki Antoni Michał por. 1 XI 1951–1 I 1954

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy
Twardochleb Władysław Jan por. 15 X 1952–
Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Puzio Antoni Michał 13 IX 1944–12 I 1945
Pondo Henryk Tomasz por. p.o. 18 VI 1945–

21
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

388
Dzwonka Maria Eugeniusz sierż. 1 XII 1947–1 VI 1948
Zaremba Antoni Jan por. p.o. 1 VI 1948–
Radzikowski Zdzisław Wacław por. p.o. 1 VIII 1950–1 VIII 1952
1 VIII 1952–
Kluska Stanisław Henryk kpt. 1956–
Wróblewska Eugenia Józef mjr 1 X–28 XI 1956
Zastępcy
Dzwonka Maria Eugeniusz sierż. –1 VI 1948
Zaremba Antoni Jan por. 1 VI 1948–
Radzikowski Zdzisław Wacław por. 1 VIII 1950–1 VIII 1952
Godzic Stanisława Józef st. sierż. –1 VI 1953–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny WUBP Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Rączy Michał Jan chor. –20 VI 1946
Tarnowski Roch Józef chor. 1 III 1950–
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Skórzak Henryk Władysław por. 1 XI 1952–
Gawron Franciszek Franciszek por. 1 II 1954–
Zastępcy
Dubaj Stefan Andrzej ppor./por. 1 VIII 1948–1952
Kmicikiewicz Włodzimierz Konstanty ppor. 1 I 1949–
Łuszcz Władysław Józef kpt. 1 VI 1956–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Zadunajski Eugeniusz 10 X 1944–
Piekarski Teodor 7 XII 1944–

389
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rybkowski Bogumił Jan kpt. 1 I 1949–1 XI 1954
Pięta Franciszek Michał kpt. 7 XII 1954–28 XI 1956
Głos Zbigniew Józef ppor. –1 V 1956
Zastępcy
Sawka Kazimierz Bazyli –27 II 1947
Bick Karol Oskar 10 IV–1 XII 1947
Kobus Franciszek Jan por. 1 IV 1949–1 XII 1952
Pięta Franciszek Michał chor. –15 VII 1954
Głos Zbigniew Józef ppor. –1 V 1956

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Waśko Stanisław Paweł chor. 1 I 1949–1950
Burghardt Edward Bronisław por. 1 I 1951–
Wojtanowicz Zbigniew Józef ppor. 1 XII 1953–
Zastępcy – brak danych

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Jaworski Władysław Tomasz por. 1 X 1947–11 III 1948
Darski Stanisław Michał 1 V 1948–
(Wojciech?)
Sośnicki Janusz Seweryn ppor. –1 VII 1948
Hocaniuk Jan Piotr 1 VI 1952–
Zastępcy
Sośnicki Janusz Seweryn ppor. 1 VII 1948–
Grzywa Julian Ludwik 15 VII 1954–

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Gromek Józefa Antoni chor. 1 I 1949–
Rubinkiewicz Tadeusz Stanisław p.o. 1 X 1949–
Kobus Franciszek Jan por. 1 XII 1952–
Rubinkiewicz Tadeusz Stanisław ppor. p.o. –1 X 1953
1 X 1953–
Symba Henryk Józef kpt. –31 XII 1954
Zastępcy – brak danych

390
Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Gromek Józefa Antoni por. 1–28 II 1953
Lenczyk Józef Stanisław ppor. 15 VI 1953–
Zastępcy
Lenczyk Józef Stanisław ppor. –15 VI 1953

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Pięta Franciszek Michał kpr. 1 VI 1950–
chor. –1 VI 1951
Zastępcy
Ptaszyński Czesław Stanisław chor. 1 VI 1951–

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Rybkowski Bogumił Jan kpt. 1 IX 1946–1 I 1949
Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Bałchan Tadeusz Władysław chor. 1 I 1949–
Zastępcy
Wieszaczewski Wacław22 Ignacy kpt. 15 V 1952–

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Tkaczow Józef Roman kpt. 5 III 1946–1950
Zastępcy
Habich Stanisław Witold ppłk 13 VII 1948–
Balicki Władysław Jan kpt. 1 XII 1953–

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

22
Zmarł 3 IX 1986 r.

391
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBPStopień
w województwie rzeszowskim
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Brzozowie

Kierownicy/szefowie
Wojtusik Julian Władysław ppor. 7 IX 1944–6 I 1945
(–29 I 1945?)
Kiwerski Zenon23 Józef chor. 6 I–6 III 1945
(29 I 1945–?)
Wilk Franciszek24 Wawrzyniec bez stopnia p.o. 7 III–5 VI 1945
Ochocki Tadeusz25 Jan ppor. 6 VI 1945–I 1946
Czech Bronisław 26
Józef p.o. I–18 IV 1946
Turek Ludwik Stanisław ppor. p.o. 19 IV 1946–14 IV 1947
Kordyka Kazimierz27 Franciszek por. 16 VI 1947–31 V 1949
Golema Michał Andrzej kpt. 1 VI 1949–14 IV 1952
Kulij Piotr28 Jan ppor. 15 VI 1952–IV 1954
Tworek Jan Józef por. p.o. V–30 IX 1954
Tęcza Stanisław Wojciech kpt. 1 X 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Moralewicz Jan Bronisław p.o. 1 X 1944–5 I 1945
Goleb Edward Franciszek 6 I–6 VI 1945
Wilk Franciszek Wawrzyniec 7 VI–5 VII 1945
(–7 IX 1945?)
Cebula Antoni Mikołaj 1 VII–31 XII 1945
Wędzicki Henryk Stefan por. 1 XI 1947–15 I 1949
Piątek Władysław Stanisław ppor. 15 I 1950–28 II 1951
Kulij Piotr Jan chor. 1 XII 1951–31 V 1952
Tworek Jan Józef por. 15 I 1953–14 X 1954
Frądczak Eugeniusz Józef chor. 1 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Dębicy

Kierownicy/szefowie
Kiwerski Zenon Józef chor. 7 IX 1944–28 I 1945
(–5 I 1945?)
Wojtusik Julian29 Władysław por. 29 I 1945–1 VII 1946

23
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
24
P.o. kierownik bez rozkazu.
25
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
26
Zginął 18 IV 1945 r. w zasadzce przygotowanej przez WiN.
27
Mianowany szefem z dniem 1 VIII 1947 r.
28
Powołany 1 VI 1952 r.; odwołany formalnie rozkazem MBP 14 IX 1954 r.; w 1964 r. zmienił nazwisko na Kulej.
29
W rzeczywistości kierował urzędem od 6 I 1945 r. do kwietnia 1946 r.

392
Chudzik Aleksander Władysław chor. p.o. 1 V 1946–31 III 1947
Owsiejczyk Włodzimierz Włodzimierz kpt. 1 IV 1947–30 IV 1950
Mietko Wacław Mikołaj por. 1 VI 1950–15 IV 1951
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym por. 1 VI 1951–31 I 1953
Turek Tadeusz Jan por. 1 II 1953–31 III 1955
Misicki Eugeniusz Ignacy kpt. 1 IV–31 XII 1955
Gościmiński Mieczysław Antoni kpt. 1 I–31 XII 1956
Zastępcy
Filipek Jan 6 I 1945–
Tudor Piotr Jan 29 I–15 VI 1945
Kowalczyk Adam Michał chor. p.o. 1 XI 1947–24 I 1948
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym ppor. 1 V 1950–31 V 1951
Turek Tadeusz Jan por. 1 IX 1952–31 I 1953
Pakuła Bolesław Adam kpt. 10 II 1953–31 III 1956

PUBP/PUdsBP w Gorlicach

Kierownicy/szefowie
Lubiniecki Antoni30 Michał chor. p.o. 13 I 1945–I 1946
Babko Jan31 Michał p.o. I–IX 1946
Mastej Tadeusz 32
Józef p.o. X 1946–I 1947
Kruszyna Józef Filip por. p.o. II 1947–31 III 1949
Kruczek Bronisław Marcin kpt. p.o. 1 IV 1949–31 VIII 1950
31 VIII 1950–31 VII 1952
Wnęk Henryk33 Wojciech chor. p.o. XII 1951–V 1952
Rajchel Zbigniew Michał por. 15 IV 1952–28 II 1953
Barański Włodzimierz Franciszek kpt. 1 III 1953–1 IX 1955
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym kpt. 1 VIII–30 XI 1955
Szymański Czesław N.N., Agata por./kpt. p.o. 1 I–31 III 1956
1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Babko Jan Michał 20 IV 1945–IX 1946
Setlak Ludwik 34
Józef sierż. p.o. 14 XI 1946–30 VI 1947
Kusy (Kuszyński) Marcin Ludwik ppor. 1 VII 1947–31 III 1950
Kruczek Bronisław Marcin kpt. 1 IV 1949–31 VIII 1950
Kluska Stanisław Henryk por. –28 II 1951
Pietrucha Stanisław35 Józef ppor. p.o. XII 1951–III 1952

30
Formalnie odwołany 30 VI 1946 r.
31
P.o. szef bez rozkazu.
32
P.o. szef bez rozkazu.
33
P.o. szef bez rozkazu, jako starszy referent przy kierownictwie urzędu.
34
27 IV 1947 r. skierowany na kurs.
35
P.o. zastępca szefa bez rozkazu, jako starszy referent przy kierownictwie urzędu.

393
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sołtys Franciszek N.N., Maria por. 1 VII 1952–30 IX 1954
Pietrucha Stanisław Józef ppor. 1 IX 1954–31 V 1955
Szymański Czesław N.N., Agata por. 1 VI 1955–31 I 1956
Czarny Jan Stanisław ppor. 1 II–31 VIII 1956
Kwiatkowski Józef Maksym por. 21 VIII–15 IX 1956

PUBP/PUdsBP w Jarosławiu

Kierownicy/szefowie
Mielnicki Adam Ludwik plut. p.o. 10 VIII–IX 1944
Stelczyk Roman36 VIII–IX 1944
Ochocki Tadeusz Jan kpr. 14 IX–10 X 1944
Schildhaus Bernard Borys Maks, ppor. X–XI 1944
(Krzywiński Bolesław)37 Maksym
(Mojżesz)
Łężny Jan38 Franciszek ppor. 6 VI 1945–10 III 1946
Turek Ludwik39 Stanisław plut. p.o. XII 1945–I 1946
Hudyma Stefan Jan p.o. I–V 1946
Kuźmicz Łukasz Stanisław por. 11 V 1946–29 II 1948
Stopka Józef40 Jan kpt. 1 III 1948–31 XII 1949
Słonina Stanisław 41
Marian kpt. 1 I–19 X 1950
Klepacki Czesław Wawrzyniec por. 1 III 1951–19 XI 1953
Piątek Władysław Stanisław kpt. 1 XII 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Ochocki Tadeusz Jan chor. 11 XI 1944–5 VI 1945
Moskwa Ludwik N.N., Zofia kpr. p.o. –25 IV 1945
Drwięga Bronisław Michał 25 VII 1945–
Hudyma Stefan Jan p.o. 14 X 1945–10 VII 1946
Klepacki Czesław Wawrzyniec chor. 20 VI 1947–19 VI 1949
Podstawski Adam N.N., por. 1 X–14 XI 1948
Bronisława
Bardyn Jan Teodor por. 15 I 1950–30 XI 1951
Niedbalec Paweł Franciszek por. 1 X 1952
Zygmunt Stanisław Józef por. 1 IV 1955–31 XII 1956

36
Prawdopodobnie bez rozkazu.
37
Prawdopodobnie bez rozkazu; w latach 1939–1941 funkcjonariusz NKWD we Lwowie; absolwent kursu
NKWD w Kujbyszewie; od 1945 r. występował pod nazwiskiem Krzywiński.
38
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; kierował PUBP do grudnia 1945 r.
39
P.o. kierownik bez rozkazu.
40
Aresztowany 7 X 1949 r.
41
W 1961 r. zmienił nazwisko na Słowiński.

394
PUBP/PUdsBP w Jaśle

Kierownicy/szefowie
Kucharski Józef Jan chor. 18 I–24 IX 1945
Mastej Tadeusz 42
Józef p.o. 1 XI 1945–31 XII 1946
Żyłka Stanisław43 Franciszek chor. VIII 1946–3 I 1947
Bek Grzegorz 44
Piotr (Borys) por. p.o. XII 1946–II 1947
Pawiak Władysław Walenty ppor. p.o. 15 II–30 VI 1947
Bek Grzegorz Piotr (Borys) por. p.o. 1 VII 1947–31 V 1948
Cebula Antoni 45
Mikołaj por. 1 VI 1948–15 IV 1951
Chmiel Józef Franciszek ppor. p.o. VI–VII 1951
Owsiejczyk Włodzimierz Włodzimierz kpt. 1 VIII–31 X 1951
Mietko Wacław46 Mikołaj por. 1 XI 1951–28 II 1954
Kulij Piotr Jan por. 15 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Folta Tadeusz Michał bez stopnia p.o. 1 III–24 IX 1945
Nawracaj Aleksander Karol chor. 24 IX 1945–19 VII 1947
Pawiak Władysław Walenty ppor. p.o. 15 II–30 VI 1947
Bek Grzegorz Piotr (Borys) por. 1 VII 1947–31 V 1948
Klepacki Czesław Wawrzyniec por. p.o. 1 VII 1947–28 II 1949
28 II 1949–14 I 1950
Chmiel Józef Franciszek ppor. 15 II 1950–31 VII 1951
Sołtys Franciszek N.N., Maria por. 1 VIII 1951–30 VI 1952
Kwiatkowski Józef Maksym por. p.o. 1 X 1952–14 IX 1956
Szybka Józef Grzegorz ppor. 15 IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Kolbuszowej

Kierownicy/szefowie
Mor (Zamorski) Henryk47 Karol 7 IX 1944–13 I 1945
Paduch Jan 48
Andrzej por. 1 X 1944–15 I 1945
Wiśniewski Tadeusz Anisim kpt. 16 I–12 VI 1945
(Biełozierow Aleksiej)
Sołtys Franciszek N.N., Maria ppor. p.o. 22 V 1945–30 IV 1947
Babko Jan Michał ppor. p.o. 1 I 1948–31 III 1949

42
Na stanowisku do sierpnia 1946 r.
43
Formalnie szef PUBP w Nisku.
44
P.o. szef bez rozkazu.
45
Stanowisko objął na przełomie sierpnia i września 1948 r.
46
28 II 1954 r. zawieszony w czynnościach; zwolniony dyscyplinarnie 15 IX 1954 r.
47
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
48
Zmarł 5 IV 1945 r. wskutek ran odniesionych w wypadku z bronią.

395
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Warzocha Stanisław Wojciech por. 1 IV–14 X 1949
Grycuk Mikołaj Bazyli por. 15 X 1949–14 IX 1951
Niedbalec Paweł49 Franciszek ppor. p.o. IX 1951–V 1952
Golema Michał Andrzej kpt. 15 V 1952–31 III 1955
Kuliś Czesław Feliks por. 15 V 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Babko Jan Michał ppor. p.o. 1 I 1948–31 III 1949
Niedbalec Paweł Franciszek ppor. p.o. V–30 IX 1952
Zawiślak Kazimierz Józef por. 1 IX 1953–14 XI 1954

PUBP/PUdsBP w Krośnie

Kierownicy/szefowie
Fijałkowski Leon50 Jan ppor. p.o. 25 IX 1944–I 1946
(–15 VIII 1946?)
Supruniuk Stanisław Adam kpt. 30 I 1946–9 I 1947
Remion Józef Szymon por. p.o. 10 I 1947–14 I 1949
Pacanowski Wojciech51 Jan por. 15 I–1 IX 1949
Setlak Ludwik 52
Józef ppor. p.o. IX 1949–14 VII 1950
Płonka Wiesław53 Stanisław kpt. 1 XI 1950–9 IX 1952
Kruczek Bronisław Marcin kpt. p.o. IX–XI 1952
Kusiak Zdzisław 54
Teofil kpt. p.o. XI 1952–31 III 1953
1 IV 1953–31 III 1955
Radosz Bogusław Jan ppor. p.o. 1–31 III 1953
Włodarski Franciszek Franciszek kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Kucharski Józef Jan chor. 1 X 1944–13 I 1945
Orlicz Stefan55 Józef por. 1 III–24 IX 1945
Remion Józef Szymon por. 1 IX 1947–14 I 1949
Setlak Ludwik Józef ppor. 1 I 1949–14 VII 1950
Dudek Jan Stanisław por. 1 XII 1950–14 V 1951
Kusiak Zdzisław Teofil por. 1 XI 1952–31 III 1953
Radosz Bogusław Jan ppor. 1 III 1953–31 I 1956
Hoc Józef Michał ppor. 1 II–31 XII 1956

49
P.o. szef bez rozkazu.
50
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie
51
1 IX 1949 r. zawieszony w czynnościach; 15 XI 1949 r. zwolniony dyscyplinarnie.
52
P.o. szef bez rozkazu, jako zastępca szefa.
53
Aresztowany 9 IX 1952 r., odwołany 30 IX tr.
54
P.o. szef bez rozkazu, jako zastępca szefa.
55
Zwolniony 28 XI 1945 r.

396
PUBP/PUdsBP w Lesku

Kierownicy/szefowie
Święcicki Jan 24 XI 1944–8 VII 1945
Wilk Franciszek Wawrzyniec por. 5 VII 1945–14 II 1947
(–7 IX 1945?)
Sieczkowski Wiktor56 N.N., Maria chor. II–XI 1947
Grycuk Mikołaj57 Bazyli por. XI–XII 1947
Setlak Ludwik Józef ppor. p.o. 1 I 1948–31 XII 1949
Remion Ludwik Szymon por. 15 I 1949–28 II 1951
Kluska Stanisław Henryk por. 1 III–5 XII 1951
Kosiba E. (imię nieznane) 58
I–IV 1952
Barański Włodzimierz59 Franciszek por. 1 IV 1952–28 II 1953
Kolczyński Bernard Tomasz por. 1 III 1953–31 I 1956
Frądczak Eugeniusz Józef ppor. 1 II–31 XII 1956
Zastępcy
Drwięga Bronisław Michał chor. 8 VIII 1945–
Kozicki Marian60 Józef 16 IX–1 XII 1945
Grycuk Mikołaj Bazyli por. 1 XI 1947–14 X 1949
Setlak Ludwik Józef ppor. 1 I 1948–31 XII 1949
Kaczmarczyk Stanisław 61
Jan ppor. 15 II 1950–31 III 1951
Jasicki Edward Jan ppor. 1 IX 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Leżajsku62

Kierownicy/szefowie
Radosz Bogusław Jan 1 II–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Lubaczowie

Kierownicy/szefowie
Hasiuk Mikołaj63 Andrzej ppor. p.o. 22 XI–31 XII 1944
Dzieniowski Mieczysław 64
Józef p.o. 10 II–1 V 1945
Moralewicz Jan65 Bronisław IV–25 V 1945

56
Kierował PUBP bez rozkazu, jako starszy oficer śledczy.
57
Kierował PUBP jako zastępca szefa.
58
Kierował PUBP bez rozkazu.
59
Obowiązki objął w maju 1952 r.
60
Ranny, od 25 X 1945 r. przestał pełnić obowiązki.
61
Aresztowany 12 III 1951 r.
62
Powiat powstał w 1955 r.
63
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; 31 XII 1944 r. zginął w zasadzce zorganizowanej przez UPA.
64
23 IV 1945 r. zdezerterował ze służby i zaginął.
65
Kierował PUBP bez rozkazu.

397
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Foryt Władysław66 Franciszek ppor. VIII 1945–28 IV 1946
Załuski Wasyl (Wacław)67 Maksym ppor. V–VIII 1946
Flis Stanisław68 VIII–X 1946
Penar Józef69 Dominik ppor. XI 1946–IX 1947
Pawiak Władysław Walenty ppor. p.o. 1–31 VII 1947
Muller Stanisław70 Franciszek p.o. IX 1947
Warchoł Józef Antoni ppor. 1 XI 1947–14 XI 1948
Podstawski Adam N.N., kpt. p.o. 15 XI 1948–14 VII 1950
Bronisława
Wilk Józef71 Jan ppor. VII 1950–I 1951
Czapla Bronisław72 Tomasz ppor. VII 1950–I 1951
Piątek Władysław Stanisław por. 1 III 1951–30 XI 1953
Wnęk Henryk Wojciech por. 1 XII 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Czajkowski Jan 73
Stanisław ppor. 25 XI 1944–30 VII 1945
Argasiński Edmund74 Kazimierz VIII 1945
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym ppor. 16 IX 1945–30 IX 1946
Pawiak Władysław Walenty ppor. 1–31 VII 1947
Penar Józef Dominik ppor. p.o. 1 XI 1947–8 I 1948
Warchoł Józef Antoni ppor. p.o. 1 XI 1947–14 XI 1948
14 XI 1948–31 I 1951
Podstawski Adam N.N., kpt. 15 XI 1948–14 VII 1950
Bronisława
Powrozek Tadeusz Andrzej chor. 15 I–14 VI 1950
Weselak Paweł Antoni por. 1 VIII 1951–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Łańcucie

Kierownicy/szefowie
Goleb Edward Franciszek por. p.o. 21 IX–4 XI 1944
Łężny Jan Franciszek chor. 7 IX 1944–22 V 1945
Filip Bolesław Franciszek ppor. p.o. 12 VI–20 IX 1945
Pusz Michał Marek 1 X 1945–IV 1946

66
Kierował PUBP bez rozkazu.
67
Kierował PUBP jako zastępca szefa.
68
Brak rozkazu o nominacji.
69
Kierował PUBP bez rozkazu.
70
P.o. szef bez rozkazu; od 1953 r. pod nazwiskiem Miller.
71
Brak rozkazu o nominacji.
72
Oddelegowany z PUBP w Przeworsku; brak rozkazu o nominacji; zmarł 23 XII 1996 r.
73
Prawdopodobnie jednocześnie kierownik PUBP.
74
Kierował PUBP bez rozkazu.

398
Wojtusik Julian75 Władysław ppor. IV–VI 1946
Leśko Stanisław Tomasz por. 15 VI–30 XI 1946
Konkol Antoni76 Paweł chor. p.o. 1 XII 1946–30 VI 1947
Bartuzzi Aleksander Paweł por. 1 VII 1947–31 VIII 1948
Gwóźdź Czesław Dominik por. p.o. VIII 1948–30 IV 1950
Janicki Józef Jan ppor. p.o. 15 VI 1950–30 III 1952
Szapski Stefan Franciszek kpt. 1 VII 1952–16 IX 1954
Elceser Stanisław Michał kpt. 15 XI 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Bróż Franciszek Jan IX–17 X 1945
Kowalczyk Adam Michał chor. 25 VI–31 X 1947
Gwóźdź Czesław Dominik por. 1 VI 1948–31 XII 1949
Janicki Józef Jan ppor. p.o. 15 VI 1950–30 III 1952
Sobusiak Adam Tadeusz ppor. 1 VI 1951–14 I 1953
Sobieski Franciszek Stefan st. sierż. 1 II 1953–31 I 1954
Grybel Stanisław Ignacy ppor. 1 II 1954–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Mielcu

Kierownicy/szefowie
Gorliński Jan (Monderer- Dawid ppor. p.o. 25 IX 1944–14 V 1945
-Lamensdorf Cezary)
Partykowski Stefan77 Stanisław p.o. IV–14 VI 1945
Pacanowski Wojciech78 Jan por. p.o. 1 IV 1946–14 I 1949
Bartuzzi Aleksander Paweł kpt. 15 I 1949–14 III 1952
Rubacha Roman Wincenty kpt. 15 III 1952–30 XII 1954
Kusiak Zdzisław Teofil kpt. 1 IV–30 XI 1955
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym kpt. p.o. 1 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Partykowski Stefan Stanisław 28 II–14 VI 1945
Czarnecki Czesław Józef kpr. 17 VII 1945–19 III 1946
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym ppor. p.o. 1 I 1948–II 1949
II–31 V 1949
Marciniak Zygmunt Józef ppor. 15 I–30 IX 1950
Kolczyński Bernard79 Tomasz ppor. 1 X 1950–31 V 1952
Markut Henryk Andrzej por. 15 XI 1952–31 III 1955
Klęba Stanisław Ludwik por. 1 IV 1955–31 XII 1956

75
Kierował PUBP bez rozkazu.
76
P.o. szef od listopada 1946 r.
77
P.o. kierownik bez rozkazu.
78
P.o. kierownik od czerwca 1945 r.
79
Zastępca od sierpnia 1950 r.

399
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Nisku

Kierownicy/szefowie
Supruniuk Stanisław 80
Adam por. 21 IX 1944–29 I 1946
Żyłka Stanisław81 Franciszek chor. 7 IX 1945–3 I 1947
Młynarski Ryszard82 Józef chor. –VII 1947
Żugaj Jan 83
Jakub por. 13 VIII 1947–30 IX 1948
Pietrucha Mieczysław Stanisław por. p.o. 1 X 1948–31 V 1949
31 V 1949–19 VIII 1950
Włodarski Franciszek Franciszek por. 15 VIII 1950–31 X 1951
Kołacz Michał Michał kpt. 15 XI 1951–24 XI 1952
Zagrodnik Edward Tomasz ppor. p.o. XI 1952–31 I 1953
Załuski Wasyl (Wacław) Maksym por. 1 II–8 XI 1953
Misicki Eugeniusz Ignacy kpt. 25 XI 1953–31 III 1955
Turek Tadeusz Jan kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Lubiniecki Antoni Michał chor. 7 IX 1944–12 I 1945
Żyłka Stanisław Franciszek 28 V–6 IX 1945
Wiśniewski Stanisław Stanisław ppor. 1 XI 1947–31 III 1949
Pietrucha Mieczysław Stanisław por. p.o. 1 X 1948–31 V 1949
Janicki Józef Jan ppor. 1 IV 1949–14 VI 1950
Zagrodnik Edward Tomasz ppor. 15 II 1952–14 III 1954
Zygmunt Stanisław Józef por. 15 III 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Przemyślu

Kierownicy/szefowie
Zaremba Antoni84 Jan por. p.o. 7 IX 1944–V 1945
Zapałowski Józef85 Kazimierz ppor. II–11 VI 1945
Schildhaus Bernard Borys Maks, 12 VI–6 IX 1945
(Krzywiński Bolesław) Maksym
(Mojżesz)
Żugaj Jan Jakub ppor. p.o. 7 IX 1945–12 VIII 1947
Czapla Bronisław Tomasz ppor. p.o. VIII 1947

80
Rozkazem WUBP z 7 IX 1945 r. skierowany do PUBP w Przeworsku, pozostał w Nisku.
81
Kierował PUBP bez zatwierdzenia przez MBP; funkcję sprawował od stycznia do sierpnia 1946 r., następnie
szef PUBP w Jaśle.
82
Kierował PUBP bez zatwierdzenia przez MBP.
83
Obowiązki objął we wrześniu 1947 r.
84
Od lutego 1945 r. kierował PUBP w Tarnobrzegu bez zatwierdzenia przez MBP.
85
Brak rozkazu o nominacji.

400
Dziadosz Władysław Ludwik kpt. p.o. 13 VIII 1947–31 V 1948
Kołacz Michał Michał kpt. 1 VI 1948–14 XI 1951
Golczyk Zygmunt Józef por. 15 XI 1951–31 X 1954
Remion Józef Szymon mjr 1 XI 1954–24 XII 1956
Zastępcy
Cyran Edward Franciszek ppor. p.o. 25 IX–XI 1944
Żyłka Stanisław Franciszek 20 II–IX 1945
Kuźmicz Łukasz Stanisław 11 IX 1945–10 V 1946
Janicki Józef Jan chor. 1 XI 1946–31 III 1949
Dziadosz Władysław Ludwik kpt. 13 VIII 1947–31 V 1948
Wiśniewski Stanisław Stanisław por. 1 IV 1949–4 II 1950
Wieszaczewski Wacław Ignacy por. 1 II 1950–IV 1952
Papierz Kazimierz Antoni ppor. 1 V 1953–14 III 1954
Klader Władysław86 Aleksander por. 15 III 1954–30 I 1955
Cyburt Józef Jan por. 1 IV 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Przeworsku

Kierownicy/szefowie
Łężny Władysław Franciszek st. sierż. 7 IX–28 XII 1944
Raca Szabsia Eilezer Leon 87
Chaim plut. XII 1944–13 I 1945
Łężny Władysław Franciszek st. sierż. 24 I–24 II 1945
Ozgowicz Leon Józef chor. 24 II–12 IV 1945
Paprocki Józef Leon88 Bronisław IV–3 VI 1945
Łężny Władysław89 Franciszek ppor. VI–IX 1945
Czyżewski Piotr Piotr por. p.o. 8 X 1945–15 II 1947
Grochowski Władysław90 Jan chor. II–IV 1947
Czapla Bronisław Tomasz ppor. p.o. 10 IV–30 IX 1947
30 IX 1947–1 III 1951
Powrozek Tadeusz Andrzej por. 15 I–31 VII 1951
Wahełko Tadeusz Antoni ppor. 1 IX 1951–14 IX 1952
Czapiga Jan Tomasz ppor. 15 IX 1952–31 X 1953
Pasierb Mieczysław Wojciech por. 1 XI 1953–31 XII 1956
Zastępcy
Czapla Bronisław Tomasz ppor. 10 IV–30 IX 1947
Grochowski Władysław91 Jan chor. IV 1947–2 XI 1948

86
Zmarł 23 I 1998 r.
87
Brak rozkazu o nominacji.
88
3 VI 1945 r. zastrzelony przed wejściem do kina w Przeworsku.
89
Brak rozkazu o nominacji.
90
Kierował PUBP bez rozkazu.
91
Aresztowany 3 XI 1948 r.

401
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Powrozek Tadeusz Andrzej ppor. 15 VI 1950–14 I 1951
Maj Józef Franciszek ppor. 15 IX 1952–14 XI 1953
Papierz Kazimierz Antoni por. 15 III 1954–31 I 1956

Delegatura WUdsBP w Radymnie

Kierownicy/szefowie
Niedbalec Paweł Franciszek por. 1 XI 1954–31 XII 1956

Delegatura WUdsBP w Ropczycach

Kierownicy/szefowie
Jakiełła Jan Andrzej por. 1 II–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Rzeszowie

Kierownicy/szefowie
Wilk Franciszek 92
Wawrzyniec ppor. 21 IX 1944–6 VI 1945
Kiwerski Zenon Józef por. 6 III–10 IX 1945
Warzocha Stanisław Wojciech 22 IX 1945–25 IV 1946
Słonina Stanisław Marian kpt. p.o. 21 III 1946–30 IX 1947
30 IX 1947–30 XI 1949
Klepacki Czesław Wawrzyniec por. 15 I 1950–28 II 1951
Remion Józef Szymon kpt. 1 III 1951–31 X 1954
Burghardt Edward Bronisław kpt. 1 XII 1954–31 VIII 1956
Mossoń Władysław Jan kpt. 1 IX–31 XII 1956
Zastępcy
Jarzyna Stefan Stanisław 24 X 1944–12 I 1945
Konkol Antoni Paweł II–VI/VII 1945
Sobiłło Janusz Wojciech bez stopnia p.o. 1 V–30 IX 1946
Sołtys Franciszek N.N., Maria por. 1 X 1947–31 VII 1951
Pawełek Stanisław Jan ppor. 1 I 1953–30 XI 1955
Kwiatek Stanisław Stanisław por. 1 XII 1955–31 III 1956
Pakuła Bolesław Adam kpt. 1 IV–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Sanoku

Kierownicy/szefowie
Ozgowicz Leon Józef ppor./por. p.o. 25 IX 1944–II 1945
Sieradzki Tadeusz93 Czesław 24 II–15 VI 1945

92
Od marca 1945 r. p.o. kierownik PUBP w Brzozowie bez rozkazu.
93
15 VI 1945 r. zastrzelony przed budynkiem PUBP.

402
Hudyma Stefan94 Jan bez stopnia VI–VII 1945
Grajek Zbigniew95 Kazimierz bez stopnia VII–VIII 1945
Zaremba Antoni Jan ppor. p.o. VIII–IX 1945
IX–19 XII 1945
Cebula Antoni 96
Mikołaj por. 1 I 1946–31 V 1948
Dziadosz Władysław97 Ludwik kpt. p.o. 1 VI 1948–1 VII 1949
Ryznar Józef N.N., Maria ppor. p.o. VII 1949–14 VII 1950
Setlak Ludwik Józef por. p.o. 15 VII 1950–31 III 1955
Paulukiewicz Tadeusz Józef mjr 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Dziadosz Władysław Ludwik kpt. 1 VI 1948–1 VII 1949
Ryznar Józef N.N., Maria ppor. 15 XI 1949–30 XI 1951
Setlak Ludwik Józef por. p.o. 15 VII 1950–31 VII 1953
Wnęk Henryk Wojciech ppor. 1 VII 1952–30 XI 1953
Witek Władysław Kazimierz por. 20 XI 1953–30 IX 1954
Sołtys Franciszek N.N., Maria kpt. 1 X 1954–31 XII 1956

Placówka WUdsBP w Stalowej Woli98

Kierownicy/szefowie – brak danych


Zastępcy – brak danych

Delegatura WUdsBP w Strzyżowie99

Kierownicy/szefowie
Zawiślak Kazimierz Józef 15 XI 1954–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Tarnobrzegu

Kierownicy/szefowie
Tudor Piotr Jan p.o. 21 IX–4 XI 1944
Goleb Edward Franciszek por. 5 XI 1944–5 I 1945
Zapałowski Józef100 Kazimierz ppor. 6 I–5 VI 1945
Zaremba Antoni 101
Jan ppor. II–V 1945
Moskwa Ludwik N.N., Zofia kpr. p.o. 28 VI–27 VII 1945
Górski Henryk102 VIII–IX 1945

94
Kierował PUBP bez rozkazu.
95
Kierował PUBP bez rozkazu.
96
Kierował PUBP do sierpnia 1948 r.
97
1 VII 1949 r. popełnił samobójstwo.
98
Powiat powstał w 1953 r.
99
Powiat powstał w 1954 r.
100
Od lutego 1945 r. kierował PUBP w Przemyślu bez rozkazu.
101
Kierował PUBP bez zatwierdzenia przez MBP; formalnie p.o. kierownik PUBP w Przemyślu.
102
Brak rozkazu o nominacji.

403
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Czarnecki Czesław103 Józef kpr. IX 1945
Sobiłło Janusz104 Wojciech bez stopnia X 1945–III 1946
Warzocha Stanisław105 Wojciech por. 26 IV 1946–31 III 1949
Przywara Władysław106 Jan chor. 1 VI 1949–IX 1950
Marciniak Zygmunt Józef por. 1 X 1950–31 X 1951
Misicki Eugeniusz Ignacy por. p.o. XI 1951–24 XI 1953
Szpunar Jan107 Stanisław por. 1 II–8 X 1954
Sobieski Franciszek Stefan por. p.o. 9 X 1954–31 III 1955
Golema Michał Andrzej mjr 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Czarnecki Czesław Józef kpr. IX 1945
Baronowski Zdzisław 108
Piotr 11 IX 1945–6 III 1946
Gugała Franciszek Jan ppor. p.o. 24 IV–2 VIII 1946
Babko Jan Michał 1 XI–31 XII 1947
Pelc Józef Władysław por. 1 IV 1949–28 II 1950
Kolczyński Bernard Tomasz ppor. 1 III–30 IX 1950
Misicki Eugeniusz Ignacy ppor. 1 XII 1950–28 II 1952
Szpunar Jan Stanisław ppor. 1 III 1952–31 I 1954
Sobieski Franciszek Stefan por. 1 II 1954–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Ustrzykach Dolnych

Kierownicy/szefowie
Kolczyński Bernard Tomasz por. 1 VI 1952–28 II 1953
Szymański Czesław N.N., Agata por. 1 III 1953–31 V 1955
Pietrucha Stanisław109 Józef por. 1 VI 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Szymański Czesław N.N., Agata ppor. 1 X 1952–28 II 1953
Tworek Jan Józef por. 15 X 1954–31 III 1955

Opracowanie: Dariusz Iwaneczko, Zbigniew Nawrocki

103
Brak rozkazu o nominacji, formalnie zastępca kierownika.
104
Brak rozkazu o nominacji.
105
Kierował urzędem od marca 1946 r.
106
Kierował PUBP bez rozkazu.
107
8 X 1954 r. zawieszony w czynnościach.
108
Zawieszony w czynnościach w grudniu 1945 r.(?)
109
Obowiązki objął 15 VI 1955 r.

404
WOJEWÓDZTWO SZCZECIŃSKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Szczecinie

Kierownicy/szefowie
Kilanowicz Jerzy Szczepan kpt. 10 IV–24 VII 1945
Kołarz Longin1 Stanisław kpt./ppłk 25 VII 1945–4 III 1947
Mrozek Józef Andrzej ppłk 5 III 1947–15 X 1948
Olkowski Jan2 Mikołaj mjr/ppłk 23 X 1948–31 I 1950
Piękniewski Daniel Wojciech kpt. p.o. 1–5 II 1950
Koton Eliasz3
Zygmunt ppłk/płk 6 II 1950–14 IX 1956
Małkiewicz Kazimierz Karol ppłk 15 IX–XII 1956
Zastępcy
Sołtyniak Jan 10 IV 1945–1946
Gorliński Jan (Monderer- Dawid ppor./kpt. 5 I 1946–1 III 1947
-Lamensdorf Cezary)
Koton Eliasz Zygmunt mjr 20 II 1947–31 I 1948
Gajda Stefan Antoni kpt. 1 II–20 VII 1948
Kornecki Adam Michał ppłk 20 VII 1948–15 III 1949
(Kornhendler Dawid)4 (Moszek)
Szysz Władysław5 Filip mjr 7 III–26 XII 1949
Piękniewski Daniel Wojciech kpt. p.o. 28 XII 1949–30 XI 1950
30 XI 1950–31 X 1951
Starzycki (Pachołek) Jan Franciszek ppłk 4 XII 1950–25 V 1951
Zwierchanowski Ignacy mjr/ppłk 1 XI 1951–5 III 1954
Włodzimierz6
Głowacki Romuald Stanisław mjr 1 III 1954–27 XI 1956
Galczewski Bolesław Bolesław ppłk 12 V–9 XII 1955
Górecki Kazimierz Piotr ppłk 1 X–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Kozłowski Jan Michał kpt. 3 VIII 1945–17 V 1946
Budkowski Józef Marek chor./por. p.o. 17 V 1946–20 XII 1947

1
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w 1952 r. wyjechał do ZSRR.
2
1 II 1950 r. przekazany do dyspozycji KC PZPR.
3
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
4
Przekazany do dyspozycji KC PZPR; w 1968 r. wyjechał do NRF; kilkakrotnie wystąpił w RWE; zmarł 3 VII
1986 r. we Frankfurcie nad Menem.
5
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zginął 26 XII 1949 r. w wypadku samochodowym.
6
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; zmarł w 1976 r. w Warszawie.

405
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stankiewicz Włodzimierz7 Tadeusz kpt. 10 II 1948–31 I 1950
Czech Andrzej Józef kpt. 1 II–19 IX 1950
Bigaj Stanisław Jan por./kpt. p.o. 20 IX 1950–30 IV 1951
30 IV 1951–31 VII 1955
Kruglak Aleksander Stefan por. 1 VIII 1955–
Bigaj Stanisław Jan kpt. 1956
Zastępcy
Opałko Leonarda Szymon ppor. 8 V 1946–1947
Woźnicki Władysław Ignacy chor. p.o. –4 XI 1946
Zając Wacław Józef kpt. 15 VI–30 XI 1947
Adamkiewicz Zygmunt Stanisław por. 1 IX 1948–15 IX 1949
Bigaj Stanisław Jan por. 15 VI–19 IX 1950
Szypulski Edmund Ignacy por./kpt. 1 II 1951–31 III 1955
Rdzanek Tadeusz Antoni kpt. 1 IV 1955–
Zakrzewski Zdzisław Bolesław kpt. 1 X 1955–1 XII 1956

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Rogula Antoni p.o. –30 V 1945
Konopko Henryk 20 VII 1945–
Kwolik Kazimierz 8
Karol por./kpt. p.o. 1 VIII 1946–31 XII 1947
Piątkowski Franciszek Michał mjr 1 I–31 XII 1948
Zwierchanowski Ignacy mjr 1 I 1949–14 IV 1951
Włodzimierz
Czajer Antoni Józef por./kpt. 15 VI 1951–28 II 1954
Jaworski Zdzisław Stanisław por./kpt. 1 III 1954–31 III 1955
Zastępcy
Roszkowski Eugeniusz Ludwik chor. 18 IV 1945–
Kwolik Kazimierz Karol chor./por. 26 XI 1945–31 VII 1946
Szarkowski Jan Leon por. p.o. 1 VIII 1946–25 III 1947
Glanc Józef Wawrzyniec chor. 1 V 1947–1 II 1948
Szadkowski Tadeusz Walenty ppor./por. 1 III 1948–31 XII 1949
Czajer Antoni Józef ppor./por. 1 IV 1950–14 VI 1951
Jaworski Zdzisław Stanisław ppor./por. 15 VI 1951–12 VIII 1953
Grudziński Marian Kacper por./kpt. 1 X 1953–1 VI 1955
Sawicki Stanisław Borys kpt. 20 VIII 1954–31 III 1955

7
Zwolniony i przeniesiony do rezerw MON.
8
Zmarł 7 III 1985 r. w Poznaniu.

406
Wydział II

Naczelnicy
Duksztulski Benedykt Ignacy por. p.o. 1 VI 1946–9 I 1948
Ettinger Filip Izaak por./kpt. 10 I 1948–31 XII 1951
Friedman Jerzy9 Zygmunt por. p.o. 1 VII 1952–15 XII 1953
Domagała Tadeusz Adam kpt. 1 XI 1954–31 III 1955
Jaworski Zdzisław Stanisław kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Duksztulski Benedykt 10
Ignacy por./kpt. 1 IX 1947–31 VII 1950
Friedman Jerzy Zygmunt ppor. 1 I 1952–14 VIII 1953
Domagała Tadeusz Adam kpt. 15 VIII 1953–31 X 1954
Sawicki Stanisław Borys kpt. 1 IV 1955–1956
Kapron Stefan Jan kpt. 1 VII 1955–1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Dąbrowski Tadeusz Andrzej 14 IX–30 XI 1945
Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Wietecki Adam Franciszek por./kpt. p.o. 5 XII 1946–31 VII 1949
31 VII 1949–31 VIII 1950
Chłoń Andrzej Franciszek por./kpt. 1 I 1951–14 VII 1954
Bojenko Zdzisław Kazimierz kpt. p.o. 15 VII 1954–31 III 1955
Wesołek Czesław Bolesław kpt. 1 IV–30 VI 1955
Orlicki Józef Stanisław kpt. 1 IX 1955–31 VIII 1956
Chłoń Andrzej Franciszek kpt. 1 IX–27 XI 1956
Piotrowski Jan Marceli mjr 28 XI 1956–16 VII 1960
Zastępcy
Wietecki Adam Franciszek por. 5 XII 1946–1 VIII 1949
Zając Wacław Józef kpt. –15 V 1947
Chłoń Andrzej Franciszek chor./por. 1 VII 1949–31 XII 1950
Szycko Feliks11 Mikołaj por. 15 V–15 XII 1951
Bojenko Zdzisław Kazimierz por./kpt. 1 V 1952–14 VII 1954
Wielgoszewski Zygmunt Piotr kpt. 15 VII 1954–31 III 1955
Łabędzki Bolesław Stefan kpt. 1 IV 1955–31 VIII 1956

9
Zwolniony dyscyplinarnie ze służby.
10
Zwolniony i przekazany do rezerwy MON.
11
Skierowany na półroczny kurs aktywu kierowniczego MBP.

407
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział IV

Naczelnicy
Duksztulski Benedykt Ignacy ppor. p.o. 26 XI 1945–31 V 1946
Romiszewski Mieczysław Jan por. p.o. 31 VII 1946–5 VI 1947
Gabrysiak Jerzy Franciszek kpt. p.o. 1 I 1948–30 IV 1949
30 IV 1949–30 XI 1950
Świnoga Władysław Franciszek kpt. 1 XII 1950–31 VII 1953
Łabędzki Bolesław Stefan por. p.o. 1 VIII 1953–30 IV 1954
por./kpt. 30 IV–31 VIII 1954
Świnoga Władysław Franciszek mjr 1 IX 1954–1955
Piotrowski Jan Marceli kpt./mjr 1 IX 1955–27 XI 1956
Zastępcy
Gabrysiak Jerzy Franciszek ppor./kpt. p.o. 1 VII–31 XII 1947
1 I 1948–30 IV 1949
Łabędzki Bolesław Stefan ppor./por. 1 IX 1951–31 VII 1953
Roszak Wincenty Wincenty por./kpt. 1 IX 1954–30 XI 1955
Brawman Leon Zygmunt por. 1 I 1956–

Wydział V

Naczelnicy
Pieczeń Józef12 Henryk kpt. –1 VII 1947
Świnoga Władysław Franciszek ppor. p.o. 1 XII 1947–15 IV 1948
ppor./por. 15 IV 1948–14 VI 1949
Kunicki Kazimierz Bolesław kpt. 15 VI 1949–30 VI 1950
Goroński Zenon Stanisław por./kpt. 1 VII 1950–9 VII 1951
Stankiewicz Czesław Karol ppor. 10 VII 1951–
Wesołek Czesław Bolesław kpt. 1952–31 I 1953
Rubin Michał Arnold por. 1 IV 1953–1 VII 1954
Wypij Jerzy Jan kpt. 15 I–30 IX 1955
Gliński Walenty Franciszek kpt. 1 X 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kunicki Kazimierz Bolesław ppor. 22 XI 1947–1 III 1948
Rubin Michał Arnold ppor./por. 1 XI 1951–28 II 1953
Wielgoszewski Zygmunt Piotr por./kpt. 1 VII 1953–14 VII 1954
Wiśniewski Zenon Edward por. 1 IV 1955–1 VI 1956
Tabor Kazimierz Paweł kpt. 1955–1956
Wypij Jerzy Jan kpt. 1 X 1955–1956

12
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy MBP.

408
Wydział Więzień i Obozów/ Więziennictwa

Naczelnicy
Czekierda Jan Michał ppor. p.o. 28 I–6 VI 1946
Kwieciński Mieczysław13 Józef [Jakub] chor. p.o. 7 VI 1946–25 IX 1947
Aszychmin Borys Beniamin kpt. 1 III–1 VIII 1948
Siwko Wacław Jan chor./ppor. p.o. 1 X 1948–1 II 1949
Zając Wacław Józef mjr 1 IV 1950–31 X 1953
Stański Franciszek por. 1 XI 1953–
Zastępcy
Kabała Czesław Józef ppor./por. 1 II 1948–30 IX 1950
Słoński Franciszek Jan por./kpt. 1 XI 1953–1954

Wydział VIII

Naczelnicy
Ettinger Filip Izaak ppor./por. p.o. 10 IV 1946–
Arleth Ludwik Ludwik por. p.o. 1952–31 III 1953
31 III 1953–15 I 1955
Zastępcy
Arleth Ludwik Ludwik por. 1 I 1951–31 III 1953
Wypij Jerzy Jan por./kpt. 1952–14 I 1955

Wydział Żeglugi Morskiej/Wydział VIII „A”

Naczelnicy
Gabrysiak Jerzy Franciszek kpt. 1 I 1951–30 IX 1953
Osys Zygmunt Jan kpt. p.o. 1 X 1953–31 III 1955
31 III 1955–1956
Zastępcy
Osys Zygmunt Jan kpt. 1 X 1953–1954
Tabor Kazimierz Paweł kpt. 20 VIII 1954–31 VIII 1955

Wydział IX

Naczelnicy
Świnoga Władysław Franciszek kpt./mjr 1 VIII 1953–31 VIII 1954
Beński Stanisław Michał por. p.o. 1 VI–30 XI 1955
30 XI 1955–1956
Zastępcy
Szypulski Edmund Ignacy kpt. 1 IV 1955–1956

13
Zdjęty z zajmowanego stanowiska i aresztowany.

409
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział X

Naczelnicy
Domagała Tadeusz Adam kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Goldner Leon (Lejzor)14 Jankiel ppor./por. 1 I 1952–20 IX 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Wesołek Czesław Bolesław kpt. 1 II 1953–31 III 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział Miejski

Naczelnicy
Strzałka Kazimierz 15
Mateusz ppor./kpt. 1 VIII 1948–15 IX 1950
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Łabędzki Bolesław Stefan kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Braciszewski Henryk Józef por. 1 IX 1954–

Wydział „A”

Naczelnicy
Witkowski Bolesław Jan chor./ppor. p.o. 1947–30 IV 1948
30 IV 1948–15 IV 1949
Czajer Antoni Józef chor. –1 VI 1949
Wolnik Stefan Czesław ppor. p.o. 1 VI 1949–31 III 1950
ppor./por. 31 III 1950–31 I 1952
Owczarek Wacław Stanisław por./kpt. 1 VIII 1952–31 VIII 1955
Zastępcy
Owczarek Wacław Stanisław ppor./por. 1 IX 1950–1953
Grzybowski Alfons Władysław por. 1 IX 1953–31 III 1955

14
Przekazany do dyspozycji dyrektora Departamentu Więziennictwa MBP na własną prośbę.
15
Przeniesiony do rezerwy MON.

410
Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Mielnicki Zdzisław Wacław p.o. –30 VI 1946
Zimerman Alfred Chaim kpt. 1 VII 1946–1 III 1948
Sitka Alfons Antoni por. p.o. 1 III 1948–30 IV 1949
por./kpt. 30 IV 1949–31 VII 1950
Merza Aleksander Aleksander ppor./kpt. 1 VIII 1950–31 III 1955
Wojciechowski Bernard Piotr por./kpt. p.o. 1 IV–30 IX 1955
30 IX 1955–1956
Zastępcy
Sitka Alfons Antoni por./kpt. p.o. 1 VIII 1946–30 IX 1947
30 IX 1947–30 IV 1949
Merza Aleksander Aleksander ppor. p.o. 1 V 1949–31 III 1950
31 III–31 VII 1950
Glazman Michał Chaskiel por. 1 VIII 1950–30 IV 1952
Chyżewski Jerzy Jan por./kpt. 20 V 1952–15 I 1954
Wojciechowski Bernard Piotr ppor./por. 1 II 1954–31 III 1955
Gorczyński Bolesław Jan por. 1 IV 1955–1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Guzik Bronisław Antoni ppor./kpt. p.o. 1 XI 1946–31 I 1947
31 I 1947–20 IV 1948
Maćkowiak Bronisław Jan por./kpt. p.o. 1 V 1948–21 I 1953
Rdzanek Tadeusz Antoni por./kpt. 1 XI 1953–31 III 1955
Zastępcy
Maćkowiak Bronisław Jan ppor./kpt. 1 VII 1947–1949
Gryta Henryk Marcin kpt. 1 I 1951–30 VI 1952
Rdzanek Tadeusz Antoni por. 15 II–31 X 1953

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Ettinger Filip Izaak por. p.o. –10 I 1948
Owczarek Wacław Stanisław kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Grzybowski Alfons Władysław por./kpt. 1 IV 1955–7 IX 1961

411
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Banasz Artur Adam por./kpt. 1 XI 1950–31 VII 1954
Czajkowski Tadeusz Teofil kpt. p.o. 1 IV–31 VIII 1955
31 VIII 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Czajkowski Tadeusz Teofil por./kpt. 15 III 1952–31 III 1955
Płotczyk Szczepan Kazimierz chor. 1 VII 1955–1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Witko Bolesław Aleksy ppor. 15 VI 1948–30 XI 1950
Fitali Henryk Józef por. p.o. 1 XII 1950–
por./kpt. –31 VII 1953
Zastępcy
Wyrębkiewicz Władysław Maciej ppor. 1 VI 1948–25 VII 1951
Fitali Henryk Józef por. 1951–
Zakrzewski Zdzisław Bolesław por. 15 I–31 VII 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

412
Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Sław Marian p.o. 2 VII 1945–31 III 1946
Kolanowska Zofia Ignacy p.o. 1 IV 1946–14 I 1948
Zimerman Marcela Józef chor. 15 I–15 XI 1948
Zimerman Alfred Chaim kpt./mjr 1 IX 1948–31 III 1955
Kamola Feliks Michał por./kpt. 1 IV–30 IX 1955
Pawlaczyk Stanisław Bolesław por. 1 X 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Kamola Feliks Michał ppor./kpt. 1 II 1951–1 VI 1953
p.o. 1 VI 1953–31 III 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy
Cielma Mieczysław p.o. 10 IV 1945–1946
Sypniewski Stanisław Jakub ppor. 1946–24 II 1949
Mikołajczak Feliks Ludwik chor. 25 II 1949–31 V 1950
Kula Piotr Jan ppor. 1 VI 1950–I 1954
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Walczak Eugenia16 Henryk ppor. p.o. 1 VII 1946–30 IV 1948
1 V 1948–28 II 1949
Gajecki Joachim Jan chor. 1 III 1949–15 XI 1950
Szpirt Józef Wolf chor./kpt. p.o. 1 XI 1950–6 XII 1954
6 XII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Walczak Eugenia Henryk ppor. 1 VII 1946–25 III 1949
Szpirt Józef Wolf chor. 1 III–31 X 1950
Szereszewski Jakub Izjasz ppor./por. 1 XI 1953–1955

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

16
Zwolniona i przekazana do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.

413
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy/
Zaopatrzenia

Naczelnicy
Pachniewski Edward 10 IV–5 V 1945
Pieńkawa Zygmunt Józef –18 VII 1946
Arski Józef Paweł chor. p.o. 15 VII 1946–31 III 1948
(Flaksman Mordechaj) (Newach) 1 IV 1948–31 I 1954
Sikora Marian Paweł kpt. 1 II 1954–16 V 1955
Mazur Jan Maciej por. p.o. 1 I–31 III 1955
31 III 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Boba Aleksander Józef chor. 10 IV 1945–
Różański Stanisław Moryc chor. –24 VIII 1945
Bielański (Ajzner) Karol17 Adolf por. p.o. 10 VII 1946–30 IX 1947
Arski Józef Paweł chor. 1 X 1947–31 III 1948
(Flaksman Mordechaj) (Newach)
Sulczyński Jan Marian kpt. 1 I 1949–31 V 1950
Mazur Jan Maciej ppor./por. 1 IV 1953–31 XII 1954
Bochner Szymon (Abram) Mojżesz por. –31 III 1955

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Suwalski Wincenty18 Jakub por. –28 II 1950
Kiryczenko Konstanty Marek chor./ppor. 1 III 1950–30 IX 1951
Arleth Ludwik Ludwik ppor. p.o. 1 I 1951–31 III 1953
Zastępcy
Lipa Ozjasz Lejb VII 1949–
Kiryczenko Konstanty Marek ppor. 15 II 1950–30 IX 1951
Arleth Ludwik Ludwik ppor./por. 1 I 1951–31 III 1953
Frąckiewicz Jan Antoni chor. 22 X 1953–

17
Zwolniony i przekazany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.
18
Zwolniony i przeniesiony do rezerw MON.

414
Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Dattner Jakub Herman 1 VII 1946–31 III 1947
Kasica Antoni Kazimierz mjr 1 IV–30 XII 1947
Słucki Izydor Szymon p.o. 1 VII 1948–30 IV 1950
Goldin Michał (Chaim) Józef st. sierż. 1 V 1950–1956
Zastępcy
Słucki Izydor Szymon 1 X 1947–30 VI 1948
Goldin Michał (Chaim) Józef 1 VII 1948–30 IV 1950
Baron Bolesław Grzegorz chor. 1 IX 1951–30 VI 1953

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Bochner Szymon (Abram) Mojżesz ppor./por. 1 III 1949–1951
Zastępcy
Frąckiewicz Jan Antoni chor. –1 IV 1953
Bochner Szymon (Abram) Mojżesz por. –31 III 1955

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Szojmer Józef Izrael chor. 1 II 1950–
Zastępcy
Szojmer Józef Izrael chor. 1 II 1950–
Graczkowski Feliks Józef ppor. –1 IV 1953

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Mazur Jan Maciej chor./ppor. 1 III 1949–31 III 1953
Jaworski Florian Jan chor. 15 XI 1953–
Zastępcy
Mazur Jan Maciej chor./ppor. 1 III 1949–31 III 1953

Wydział/Służba Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Kiryczenko Konstanty Marek chor. 1 IX 1948–1 III 1949

415
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Różański Stanisław Moryc chor./por. 1949–1952
Zastępcy
Gajos Jan Józef sierż. –31 V 1950

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Ciemiengo Władysław Stanisław –11 VI 1947
Rubiłowicz Mieczysław Michał mjr 12 VI 1947–31 I 1951
(Morduch) (Mowsza)
Pumpiański Rafał (Rafael)19 Henryk kpt. 1 III 1951–14 VII 1953
Kołodziej Jan Jan mjr 15 VII 1953–
Zastępcy
Nowiński Henryk Maksymilian 15 III 1948–15 II 1950
Pumpiański Rafał (Rafael) Henryk por./kpt. 1 IX 1950–28 II 1951
Żuchowski Józef Walenty por. 1 V–1 XII 1953

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Licht Edward Dawid kpt. 1 VI 1948–1949
Zastępcy
Metzger Bernard 2 IV 1947–
Grylewicz Jan20 Jan 1 XII 1948–1 XII 1949
Gofman Pejsach21 Chaim chor. p.o. 1 XII 1949–31 V 1952
chor./ppor. 31 V 1952–31 I 1954
Toczkowski Edmund22 Ryszard kpt. 1 V 1953–14 I 1954
Szymczak Zbigniew 23
Stanisław por. 15 I 1954–
Pawlik Andrzej24 Antoni ppor. 1 II 1954–

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

19
Oddany do dyspozycji dyrektora Departamentu Służby Zdrowia MBP.
20
Zastępca ds. gospodarczych.
21
P.o. zastępca ds. gospodarczych.
22
Zastępca ds. leczniczych.
23
Zastępca ds. leczniczych.
24
Zastępca ds. administracyjno-gospodarczych.

416
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie szczecińskim
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Białogardzie25 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Bytowie26 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Chojnie

Kierownicy/szefowie
Zlasko Józef Adolf por. 1 IV 1955–
Zastępcy
Furmański Kazimierz Antoni por. 1954–1955

PUBP/PUdsBP w Choszcznie
Kierownicy/szefowie
Dobrowolski Jerzy 20 IV 1945–
Żuk Anatol Sergiusz ppor. p.o. 1 II–4 IX 1946
Chrapkowski Stefan27 Jan chor. p.o. 1 VIII 1947–28 II 1949
chor./por. 28 II 1949–30 IX 1950
Węglarski Stefan Stanisław chor./ppor. 1 X 1950–1951
Andrzejewski Stanisław Kazimierz por. 1 IX 1952–30 VI 1956
Chrost Bolesław Antoni ppor. 1 VII 1956–
Zastępcy
Laskowski Jerzy 20 IV 1945–14 III 1946
Chrapkowski Stefan Jan por. p.o. 31 I 1948–30 IV 1949
Wojcieszak Jan Tomasz chor./ppor. p.o. 1 V 1949–31 III 1951
Fagas Czesław Adam chor. 1 XI 1951–31 VIII 1952
Gołąb Jan Teofil ppor. 1 IX 1952–31 I 1954
Chrost Bolesław Antoni st. sierż./chor. 15 IV 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Człuchowie28 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Dębnie29
Kierownicy/szefowie
Dominiak Bronisław Antoni ppor. p.o. 30 I–28 II 1946
Bloch Bogdan Józef kpt. p.o. 1 III 1946–30 IX 1947
30 IX 1947–31 VII 1948

25
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
26
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
27
Zmarł 30 VIII 1967 r. w Szczecinie.
28
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
29
W 1945 r. siedziba PUBP w Królewcu/Kostrzynie nad Odrą.

417
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Złotogórski Wacław Józef kpt. 1 VIII 1948–30 VI 1949
Babiński Stanisław Stanisław ppor./por. 1 VII 1949–31 I 1951
Koziar Eugeniusz Trofim chor./kpt. 1 II 1951–17 IX 1954
Zdanko Józef Adolf kpt. 1955–1956
Zastępcy
Kozakiewicz Zygmunt 1945–1946
Dominiak Bronisław Antoni bez stopnia/ p.o. –30 I 1946
ppor.
Mikołajczyk Stefan30 Józef ppor. 10 X 1947–30 XI 1950
Kosela Stanisław Feliks ppor. 1 XII 1950–1951
Furmański Kazimierz Antoni chor./por. 1 IX 1952–1954

PUBP/PUdsBP w Drawsku31 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Głębokim

Kierownicy/szefowie
Kalinowski Józef Teofil chor./ppor. p.o. 1 XI 1947–31 I 1948
Zastępcy
Michałowski Lucjan Wiktor chor. p.o. 10 IV 1947–31 III 1948
chor./ppor. 1 IV 1948–
PUBP/PUdsBP w Goleniowie
Kierownicy/szefowie
Kosela Stanisław Feliks por./kpt. 1 IV 1955–1956
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Gorzowie Wielkopolskim32 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Gryficach

Kierownicy/szefowie
Lewandowski Jakub Władysław p.o. –2 IX 1946
Bolesław
Żuk Anatol Sergiusz ppor. p.o. 5 IX 1946–30 IV 1947
Szadkowski Tadeusz Walenty chor. p.o. 1 V–31 XII 1947
chor./ppor. 1 I–28 II 1948
Małkiewicz Kazimierz Karol ppor./por. p.o. 1 III 1948–28 II 1949
por./kpt. 28 II 1949–18 IV 1950
Muszyński Tadeusz Karol ppor. 19 IV 1950–6 V 1951

30
Zwolniony dyscyplinarnie i przeniesiony do rezerwy MON.
31
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
32
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

418
Domagała Tadeusz Adam ppor. 10 V 1951–14 IX 1952
Wiechnik Jan Jan ppor./por. 15 IX 1952–14 I 1953
Borzyszkowski Ludwik Feliks chor./por. 15 II 1953–31 VIII 1956
Zastępcy
Małkiewicz Kazimierz Karol ppor./por. 1 III 1948–28 II 1949
Ślusarek Witold Leonard chor./ppor. 1 I 1950–6 V 1951
Włodarczyk Bolesław Stanisław ppor./por. –31 X 1951
Antkiewicz Bazyli Andrzej chor./ppor. 1 XI 1951–14 IX 1952
Olczyk Józef Władysław por. 15 IX 1952–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Gryfinie

Kierownicy/szefowie
Żurek Władysław Jan ppor. p.o. 1 II 1946–31 VII 1947
Szymonik Wacław Aleksy chor. p.o. 1 VIII–9 XII 1947
Godlewski Bronisław Witalis chor./ppor. p.o. 10 XII 1947–30 VI 1949
Czajer Antoni Józef chor./ppor. p.o. 1 VII 1949–31 III 1950
Jakowiec Jan Piotr chor./ppor. p.o. 1 IV 1950–31 I 1951
Babiński Stanisław Stanisław por./kpt. 1 II 1951–14 I 1953
Husakowski Wacław Józef ppor./por. 15 I 1953–30 IX 1954
Kulpa Józef Michał por. 1 XI 1954–30 VI 1956
Andrzejewski Stanisław Kazimierz kpt. 1 VII 1956–
Zastępcy
Szymonik Wacław Aleksy chor. 1 VIII–9 XII 1947
Godlewski Bronisław Witalis ppor. 10 XII 1947–30 VI 1949
Czajer Antoni Józef ppor. 1 VII–31 XII 1949
Andrzejewski Stanisław Kazimierz st. sierż./ppor. 1 I 1950–31 III 1952
Jakowiec Jan Piotr chor./ppor. 1 IV 1950–31 I 1951
Galiszkiewicz Ryszard Kazimierz st. sierż./chor. 1 IV–31 XII 1952
Meżyński Zdzisław Władysław ppor. 1 I–31 XII 1953
Zieliński Jan Władysław chor./ppor. 1 II–31 X 1954
Maciejak Bolesław Stanisław chor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Kamieniu Pomorskim

Kierownicy/szefowie
Józefiak Jan Władysław Konstanty ppor. p.o. 8 VIII 1945–29 I 1946
29 I 1946–1 V 1947
Mikołajczyk Marian Stanisław 1 V–15 VI 1947
Wasowski Ryszard Antoni plut. 16 VI–1 VIII 1947
Dawidowicz Antoni Józef p.o. 1 X–30 XI 1947
Zając Wacław Józef kpt. p.o. 1 XII 1947–30 IV 1948
1 V 1948–31 III 1950
Tabor Kazimierz Paweł ppor./kpt. 1 IV 1950–31 I 1952

419
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Nowak Józef Franciszek por. 1 II–14 VII 1952
Krukowski Zygmunt Feliks por. 1 IX 1952–31 X 1953
Kowalczyk Mieczysław Ignacy ppor./por. 1 XI 1953–31 X 1954
Banach Edward Józef chor. p.o. 1 XI 1954–31 III 1955
Żukowski Michał Michał por. 1 IV–31 VIII 1955
Kowalczyk Ryszard Aleksander por. 1 IX 1955–1956
Zastępcy
Dawidowicz Antoni Józef p.o. 1 V–30 IX 1947
30 IX–30 XI 1947
Zając Wacław Józef kpt. 1 XII 1947–30 IV 1948
Kwieciński Józef Łukasz chor./por. 1 VII 1949–31 I 1953
Maroszek Ludwik Józef ppor. 1 IX 1953–31 V 1954
Banach Edward Józef chor. 1 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Kołobrzegu33 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Koszalinie34 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Łobzie

Kierownicy/szefowie
Motyczyński Kazimierz Bolesław p.o. 1 II–1 VII 1946
Woźnicki Władysław Ignacy chor./ppor. p.o. 5 XI 1946–30 IX 1947
1 X 1947–14 III 1948
Woskowski Jan Stanisław chor./por. p.o. 15 III 1948–28 II 1949
1 III–31 VIII 1949
Sokołowski Jan Ignacy por. p.o. 1 X 1949–31 I 1951
Jarecki Wiktor Stanisław por. 1 II 1951–14 IX 1952
Wiśniewski Stanisław Aleksander kpt. 15 IX 1952–31 III 1953
Machula Roman Franciszek ppor./por. 1 IV 1953–31 III 1955
Dankowski Jerzy Bolesław kpt. 1 IV 1955–31 VIII 1956
Orlicki Józef Stanisław kpt. 1 IX 1956–
Zastępcy
Witosławski Henryk 5 VII 1945–
Woźnicki Władysław Ignacy chor./ppor. 5 XI 1946–14 III 1948
Woskowski Jan Stanisław chor./por. 15 III 1948–28 II 1949
Sokołowski Jan Ignacy por. 1 X 1949–31 I 1951

33
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
34
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.

420
Kaszyński Tadeusz Józef sierż./chor. 1 I–30 IX 1950
Jabłoński Mieczysław Stanisław ppor. 1 X 1950–
Kosela Stanisław Feliks por. 1 X 1952–31 III 1955
Kapuściński Walenty Walenty chor./ppor. 1 IV–30 XI 1955
Sypniewski Stanisław Wincenty ppor. 1 IV 1956–

PUBP/PUdsBP w Miastku35 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Myśliborzu

Kierownicy/szefowie
Manes Henryk Aron p.o. 17 V 1945–31 I 1946
Gliński Zygmunt Józef ppor./por. p.o. 25 III 1946–26 III 1948
Wiśniewski Stanisław Aleksander chor./por. p.o. 1 IV 1948–1 X 1950
Szycko Feliks Mikołaj por. 1 X 1950–14 V 1951
Kaczorowski Antoni Józef ppor. 15 V–31 VIII 1951
Dankowski Jerzy Bolesław por./kpt. 1 III 1952–31 III 1955
Antkiewicz Bazyli Andrzej por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Ettinger Filip Izaak chor. 1 II–10 IV 1946
Gliński Zygmunt Józef ppor./por. 25 III 1946–26 III 1948
Wiśniewski Stanisław Aleksander chor./por. 1 IV 1948–28 II 1950
Paruszewski Leonard Władysław chor./ppor. 1 III 1950–30 IV 1951
Kapuściński Walenty Walenty chor. 1 IX 1952–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Nowogardzie

Kierownicy/szefowie
Roszkowski Eugeniusz Ludwik chor./por. p.o. 17 V 1945–31 X 1947
Sawicki Stanisław Borys por. p.o. 1 XI 1947–31 I 1948
Korski (Gransztof) Julian36 Julian mjr 1–28 II 1948
Różański Kazimierz Bronisław ppor./por. p.o. 1 III–30 IX 1948
Sokołowski Jan Ignacy ppor./por. p.o. 1 X 1948–30 IX 1949
Ciesielski Józef37 Stanisław kpt. p.o. 1 X 1949–9 IX 1950
Adamski Stanisław Antoni por./kpt. 1950–1951
Gładki Czesław38 Aleksander chor. –9 VII 1951
Żukowski Michał Michał ppor./por. p.o. 1952–31 III 1955
Mostowski Wiktor Józef por. 1 IV 1955–30 VI 1956
Kulpa Józef Michał por. 1 VII 1956–

35
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
36
Zmarł 17 X 1975 r. w Lęborku.
37
Przekazany do dyspozycji Departamentu Kadr MBP.
38
Przekazany do dyspozycji dyrektora Departamentu Kadr MBP.

421
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Brysz Adam (Abram) Benoch 17 V 1945–1 IV 1946
Dyląg Franciszek Karol chor. p.o. 10 XII 1947–1 III 1948
Różański Kazimierz Bronisław ppor./por. 1 III–30 IX 1948
Sokołowski Jan Ignacy chor./ppor. 1 III 1948–30 IX 1949
Ciesielski Józef Stanisław kpt. 1 X 1949–1 IV 1950
Bagiński Czesław Stanisław chor./ppor. 1 IV 1950–30 VI 1951
Antczak Wiktor Michał chor. 1 XI 1951–1952
Żukowski Michał Michał ppor./por. 1952–31 III 1955
Flis Bolesław Piotr ppor. 1 XI 1952–30 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Pile39 – zob. województwo poznańskie

PUBP/PUdsBP w Pyrzycach40

Kierownicy/szefowie
Kulesiewicz Stanisław 17 V 1945–
Krukowski Zygmunt Feliks 1947
Żurek Władysław41 Jan ppor. p.o. 1 VIII 1947–28 II 1948
Kasperski Kazimierz42 Jan chor./ppor. p.o. 1 III 1948–1 IV 1949
Kaczorowski Antoni Józef chor. 15 V 1949–30 XI 1950
chor./ppor. 30 XI 1950–14 V 1951
Grabowski Władysław Ignacy ppor. p.o. 15 V 1951–31 VIII 1952
Nowiński Roman Kazimierz ppor./por. 1 IX 1952–1956
Zastępcy
Mandel Abram 17 V 1945–
Żurek Władysław Jan ppor. 1 VIII 1947–28 II 1948
Kasperski Kazimierz Jan chor./ppor. 1 III 1948–1 IV 1949
Kaczorowski Antoni Józef chor. 15 V–31 XII 1949
Nowiński Roman Kazimierz sierż. 1 I 1950–28 II 1951
Grabowski Władysław Ignacy ppor. 15 V 1951–30 VIII 1952
Kulpa Józef Michał chor./por. 1 VII 1952–31 X 1954
Głód Mieczysław Wilhelm por. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Sławnie43 – zob. województwo koszalińskie

39
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim.
40
Wcześniej siedziba PUBP w Lipianach.
41
Zwolniony na własną prośbę i oddany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON.
42
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Wydziału ds. Funkcjonariuszy WUBP.
43
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.

422
PUBP/PUdsBP w Słupsku44 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Stargardzie Szczecińskim

Kierownicy/szefowie
Woźniak Kazimierz p.o. 20 IV–29 V 1945
Domagała Zygmunt ppor. 29 V 1945–31 I 1946
Aszychmin Borys Beniamin por./kpt. 1 II 1946–28 II 1948
Kunicki Kazimierz Bolesław por./kpt. 1 III 1948–15 VI 1949
Świnoga Władysław Franciszek por. 16 VI–1 VII 1949
Złotogórski Wacław Józef kpt. 1 VII 1949–1 IX 1950
Barczyński (Baran) Jan Andrzej ppor./por. 1 X 1950––14 II 1954
Antkiewicz Bazyli Andrzej ppor./por. 15 II 1954–31 III 1955
Machula Roman Franciszek por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Włodarski Zygmunt 20 IV–11 V 1945
Domagała Zygmunt p.o. 12 V–31 XII 1945
Mikołajczyk Stefan Józef ppor. 20 XI 1946–9 X 1947
Rutkowski Aleksander Aleksander 10 X 1947–
Grabowski Władysław Ignacy chor./ppor. 1 XII 1949–1951
Krukowski Zygmunt Feliks ppor. 1 XI 1951–1952
Żychowicz Mieczysław Marian ppor./por. 1952
Nowak Witold Wojciech ppor./por. 15 XII 1952–31 III 1955
Jaskuła Bolesław Piotr por. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Strzelcach Krajeńskich45 – zob. województwo zielonogórskie

MUBP/MUdsBP w Szczecinie

Kierownicy/szefowie
Kilanowicz Jerzy Szczepan kpt./mjr 24 VII–31 XI 1945
Dąbrowski Tadeusz46 Andrzej p.o. 1 XII 1945–21 IV 1946
Zaręba Mieczysław Bolesław chor. 1947–31 VII 1948
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Szczecinie

Kierownicy/szefowie
Horn Nesaniol p.o. 25 IV 1945–
Stefański Mieczysław Wacław ppor. –31 I 1946

44
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie gdańskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszalińskim.
45
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
46
Aresztowany.

423
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Szymański Henryk Jan p.o. 1 II–13 VIII 1946
Kalinowski Józef47 Teofil ppor. p.o. 31 I–15 XI 1948
Świnoga Władysław Franciszek por. 1 VII 1949–30 XI 1950
Nowiński Roman Kazimierz chor./ppor. 1 III 1951–
Wtorek Piotr Michał por. 1 VII 1952–9 XI 1953
Szmit Antoni Stanisław kpt. 15 VII 1954–1956
Zastępcy
Kilanowicz Jerzy Szczepan kpt. 10 IV–24 VII 1945
Kalinowski Józef Teofil ppor. 31 I–15 XI 1948
Michałowski Lucjan 48
Wiktor chor. p.o. –15 XI 1948
Babiński Stanisław Stanisław chor./ppor. 1 I–30 VI 1949
Kaliszka Bronisław Antoni por. 1 I 1950–31 VII 1951
Wtorek Piotr Michał por. –30 VI 1952
Meżyński Zdzisław Władysław chor./ppor. 1 VII–31 XII 1952
Galiszkiewicz Ryszard Kazimierz chor./ppor. 1 I 1953–31 VIII 1954
Zieliński Jan Władysław ppor. 1 XI 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Szczecinku49 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Świebodzinie50 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Świnoujściu

Kierownicy/szefowie
Kalinowski Józef Teofil chor. p.o. 1 VIII 1946–31 X 1947
Szarkowski Jan Leon por. p.o. 1 XI 1947–30 IV 1948
por./kpt. 30 IV 1948–31 III 1950
Nowak Józef Franciszek ppor./por. 1 IV 1950–31 I 1952
Tabor Kazimierz Paweł kpt. 1 II 1952–19 VIII 1954
Moch Mieczysław Ludwik por. 20 VIII 1954–1956
Zastępcy
Iwanicki Feliks Mieczysław p.o. 1 II–1 VIII 1946
Małkiewicz Kazimierz Karol por. 10 IV 1947–1 III 1948
Szarkowski Jan Leon por. 1 XI 1947–1 V 1948
Polewka Mieczysław Andrzej ppor. 1 I–1 VI 1949
Szymczak Jan Adam chor. p.o. 1 VI–14 VII 1949

47
Zwolniony w związku z prowadzonym dochodzeniem.
48
Zwolniony w związku z prowadzonym dochodzeniem.
49
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
50
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

424
Sikora Ludwik Antoni ppor. 15 VII 1949–31 III 1950
Rudnicki Roman Stanisław st. sierż./chor. p.o. 1 IV–10 IX 1950
Grudziński Marian Kacper ppor. 15 I–31 VIII 1951
Husakowski Wacław Józef chor./ppor. 1 XI 1951–14 I 1953
Brzeszczak Bogdan Franciszek chor. 1 IV 1954–1955

PUBP/PUdsBP w Wałczu51 – zob. województwo koszalińskie

PUBP/PUdsBP w Wolinie

Kierownicy/szefowie – brak danych


Zastępcy
Brzeszczak Bogdan Franciszek ppor. 1955–1956
PUBP/PUdsBP w Złotowie52 – zob. województwo koszalińskie

Opracowanie: Tomasz Rochatka, Igor Hałagida

51
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie szczecińskim, następnie koszalińskim.
52
Powiat do 29 V 1946 r. w województwie pomorskim, następnie szczecińskim i od 28 VI 1950 r. koszaliń-
skim.

425
Nazwisko i imię
WOJEWÓDZTWO
Imię ojca
WARSZAWSKIE
Stopień
Czas pełnienia funkcji
służbowy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Warszawie

Kierownicy/szefowie
Kwiatkowski Sergiusz 1–24 XI 1944
Broniatowski Mieczysław 1
Paweł mjr –6 II 1945
Bielecki (Frey) Jan Wacław mjr p.o. 6 II–5 IV 1945
Dominik Władysław2 Jan mjr p.o. 6 IV 1945–15 I 1946
Olkowski Jan Mikołaj mjr 1 III–25 (27) V 1946
Paszta Tadeusz3 Józef ppłk/płk 15 V 1946–22 III 1948
Łanin Grzegorz Bazyli ppłk 12 IV 1948–22 II 1950
Trochimowicz Marcin ppłk 17 II 1950–15 X 1954
(Trachimowicz?) Bronisław4
Nowakowski Jerzy mjr p.o. 1 X 1954–30 XI 1955
1 XII 1955–15 VII 1956
Wołkow Jan5 Aron ppłk 15 VII 1956–15 III 1957
Zastępcy
Czaplicki Józef Henryk kpt. –15 I 1945
(Kurc Izydor)6 (Hereks)
Światło Józef Gabriel por./kpt. 17 I–16 IX 1945
(Fleischfarb Izaak)7
Kwiatkowski Jan 17 II–16 IX 1945
Krakowski Józef 8
Ignacy ppłk 15 IX 1945–4 IX 1948
Trochimowicz Marcin ppłk 5 IX 1948–16 II 1950
(Trachimowicz?) Bronisław
Sawicki Henryk mjr 1 III 1949–15 X 1951
Marzecki Jan Stanisław kpt. 21 X 1950–19 V 1952
Grynblat Borys (Boruch) Jerychim mjr 25 VII 1952–31 I 1953
Piecychna Kazimierz kpt. 1 I 1953–1 III 1954
Chudy Józef Józef kpt. 15 VI 1954–14 X 1955
Nowakowski Jerzy mjr 1 VIII 1954–30 XI 1955

1
Nie później niż od listopada 1944 r.; zmarł 22 VI 1989 r. w Warszawie.
2
Zmarł w 1969 r. w Warszawie.
3
Od 1940 r. współpracownik NKGB.
4
Oficer sowiecki; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.
5
Zmarł 24 I 1999 r. w Warszawie.
6
Absolwent kursu NKWD w m. Gorki w 1941 r.; zmarł 26 VI 1985 r. w Warszawie.
7
5 XII 1953 r. zbiegł za granicę.
8
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie w 1944 r.; w 1968 r. wyjechał do Izraela.

426
Wołkow Jan Aron ppłk 15 VIII 1955–14 VII 1956
Imiołek-Śliwa Władysław9 Wincenty ppłk 1 IX–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Gontarski Jerzy por. 6 X 1944–16 VII 1945
Skowrońska Emilia 20 X–17 XII 1944
Kaczor Czesław Franciszek kpt. 5 VII 1945–14 I 1948
Szostak Jan Jan por. p.o. 15 I–6 XII 1948
Bartosik Stanisław Jan ppor. 6 XII 1948–
Kowal Józef Franciszek kpt. p.o. 15 X 1950–15 I 1952
15 I 1952–
Ostaś Józef Franciszek kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Szostak Jan Jan por. 8 VI 1945–6 XII 1948
Kowal Józef Franciszek kpt. 15 X 1950–15 I 1952
Mrozowski Józef Antoni ppor. 1 XI 1950–5 XI 1951
Adasiak Wacław Wacław kpt. 1 XII 1952–
Knyziak Zygmunt Stanisław kpt. 1 IV 1955–
Bober Jan Aleksander kpt. –31 VII 1955

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Jałkowski Aleksander 2 II–16 XII 1945
Witkowski Stefan p.o. 25 IV 1945–
Konopka Henryk Bolesław kpt. 1 XII 1945–10 VII 1947
Kuckowski Henryk Jan kpt. 1 III 1948–11 III 1949
Kasztański Zenon Eliasz por. p.o. 1 VI 1949–
Hajdukiewicz Jan Józef por./kpt. p.o. 15 III 1951–
Kasztański Zenon Eliasz por. 1 VIII–6 XII 1951
Goleniewski Michał Bolesław mjr –31 V 1953
Zastępcy
Kuckowski Henryk Jan kpt. p.o. 30 VI–24 VII 1945
Chmiel Walenty Jan 24 VII 1945–15 I 1946
Kuckowski Henryk Jan kpt. 25 IV 1947–1 III 1948
Kasztański Zenon Eliasz chor. p.o. 1 VI 1948–31 V 1949
por. 31 V 1949–1 VIII 1951
Kozera Jerzy Bolesław chor. 1 VI–1 IX 1949

9
Występował też jako Śliwa-Imiołek, w 1948 r. powrócił do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r.
w Warszawie.

427
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. 15 VIII 1950–14 III 1952
Hajdukiewicz Jan Józef por. 15 III 1951–1 IV 1955
Kuczbajski Józef Ludwik ppor. 1 IV 1953–
Czyż Tadeusz Adam por. 1 IX 1954–31 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Marzysz Stanisława Wojciech chor./por. p.o. 20 IV 1945–1 XI 1947
por. 1 XI 1947–1 II 1950
Wosiński Tadeusz Kazimierz por. p.o. 1 II–1 XII 1950
Szuster Ryszard Stanisław por. 1 XII 1950–15 V 1951
Rozenwaks Józef Mojżesz por. p.o. 15 VII 1951–31 X 1953
Lasocki Edmund Kazimierz chor. p.o. 25 X 1951–(10 IX 1952?)
Kozłowski Stanisław Aleksander kpt. 15 IV 1954–31 III 1955
Osłowski Józef Józef kpt. 1 V 1955–31 I 1956
Jasiński Kazimierz Stefan kpt. 1 III 1956–
Zastępcy
Marzysz Stanisława Wojciech chor./ppor. 20 IV 1945–1 XI 1947
Kwiatkowski Franciszek Michał por. 1 VI 1945–1 III 1948
Oliwa Rozalia Henryk kpt. 10 I–16 X 1948
Wosiński Tadeusz Kazimierz chor. 1 X 1948–31 I 1950
Rozenwaks Józef Mojżesz ppor./por. 1 IX 1950–1 XI 1953
Krzyżanowski Władysław Antoni kpt. 1 II–20 XI 1953
Urbański Tadeusz Józef kpt. 15 XII 1953–31 III 1955
Chabros Marian Józef por. 1 II 1955–
Czyż Tadeusz Adam por. 1 IV 1955–

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Pomorski Romuald Jan por. 1 VII–31 XII 1945
Zastępcy
Zelwiański Ryszard por. 10 II–23 VII 1945

Wydział III

Naczelnicy
Pomorski Romuald Jan por. 1 I 1946–
Witkowski Stefan p.o. –15 IV 1946
Chmiel Walenty Jan por. p.o. –11 VI 1946
Maszara Mikołaj Piotr kpt. –31 VIII 1947

428
Wiśniewski Józef Adam mjr 1 IX 1947–28 VII 1948
Kwiatkowski Tadeusz Stanisław por. p.o. 1 VIII 1948–18 IV 1950
Żelazko Jan Zygmunt kpt. 1 VIII 1950–31 I 1951
Głowacki Eugeniusz Bolesław kpt. 1 II 1951–
Korga Michał Roman mjr p.o. 24 IX 1954–31 III 1955
1 IV 1955–
Zastępcy
Witkowski Stefan 10 III–25 IV 1945
Klitenik Leon Dawid 1 VII–27 X 1945
Pomorski Romuald Jan kpt. 1 I 1946–12 XII 1947
Koc Stefan Piotr kpt. 1 I 1948–31 III 1949
Żelazko Jan Zygmunt kpt. 1 IV 1949–31 VII 1950
Zabawa Zdzisław Konstanty kpt. 1 IX 1950–31 V 1951
Szwagierczak Ryszard Stanisław kpt. 1 VI 1951–
Zabawa Zdzisław Konstanty kpt. 1 I–15 II 1952
Tabaczyński Ryszard Edward chor. 15 II–1 XII 1952
Górnicki Zdzisław Mikołaj kpt. 1 II 1954–30 IV 1955
Noga Jerzy Franciszek kpt. 15 VIII 1954–31 III 1955
Piotrowski Jerzy Stefan ppor. 1 IV 1955–
Gliński Dionizy Feliks ppor. 1 IV 1956–

Wydział IV

Naczelnicy
Stefańczak Jan Jan por./kpt. p.o. 31 V–1 XI 1946
kpt. 1 XI 1946–14 IV 1948
Radziukiewicz (Lalko) Kazimierz kpt. 15 IV–30 IX 1948
Czesław
Grzymajło Piotr10 Jan kpt. 1 X 1948–31 XII 1950
Szuster Ryszard Stanisław por. 15 V 1951–24 XI 1952
Kozarzewski Włodzimierz Walerian kpt. 15 VIII 1953–16 IX 1954
Milewski Mirosław Bolesław kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Kołaczyński Jan por. –15 XII 1955
Zastępcy
Stefańczak Jan Jan por./kpt. 31 V–29 XI 1946
Kupryniec Stefan Jan por. 1 IV 1946–16 II 1948
Cytron Samuel11 Filip (Fiszel) ppor./por. p.o. 1 X 1948–1 IX 1950
por. 1 IX 1950–1 VI 1951
Kozarzewski Włodzimierz Walerian kpt. 1 XII 1951–15 VIII 1953

10
Oficer sowiecki; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; w styczniu 1952 r. wyjechał do ZSRR.
11
W 1969 r. wyjechał do Izraela.

429
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Oleksiak Albin Feliks por. 1 VII 1953–31 VIII 1954
Szczec Edmund Wacław kpt. 1 XII 1954–31 III 1955
Karpiuk Ryszard Jan ppor. 1 IV 1955–
Wyszyński Jerzy Marian por. 1 IV 1955–
Kosakowski Wacław Józef kpt. 1 IV–31 V 1955
Ćwik Aleksander Władysław kpt. 1 VI 1955–

Wydział V

Naczelnicy
Konopka Tadeusz Leon kpt. 1 IV–29 XI 1946
Halicki Ignacy Józef kpt. 1 X 1946–15 VI 1947
Bartold Zygmunt Felicjan kpt. 20 XII 1947–
Kania Jan kpt. p.o. 15 IX 1948–1 VII 1949
Dobrzyński Edmund Jan kpt. 15 V 1950–
Chudy Józef Józef por. p.o. 1 II 1951–14 III 1953
Zalewski Władysław Ernest por. 15 III 1953–(16 IX 1954?)
Kowalczyk Wacław Piotr por. 1 IV–1 IX 1955
Bazel Marian Jan kpt. p.o. 1 IX 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Bartosik Stanisław Jan chor. p.o. 1 V 1947–1 VI 1948
1 VI–6 XII 1948
Kania Jan kpt. –1 VII 1949
Chudy Józef Józef kpt. 1 IX 1950–15 III 1953
Zajda Kazimierz Bernard por. 1 II 1951–15 I 1953
Wojtala Marian Franciszek ppor. 15 V 1953–20 I 1954
Bazel Marian Jan kpt. 1 IX 1955–28 XI 1956
Jagodziński Ryszard Jan por. 1 X 1955–

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Osiewicz Franciszek Jan kpt. –1 VII 1947
Rozalski Stanisław Szczepan por. 10 III 1948–1 IV 1949
Koc Stefan Piotr mjr 1 IV 1949–31 VIII 1953
Chojnowski Edward Maksymilian por. 1 IX 1953–
Zastępcy
Naziębło Zygmunt Władysław por. 11 VIII 1945–31 VIII 1950
Chojnowski Edward Maksymilian ppor. 1 IX 1950–1 IX 1953
Skrzynecki Władysław Władysław por. 1 X 1953–

430
Wydział VIII

Naczelnicy
Szechter Ajzyk Abram por./kpt. 1 III–20 X 1946
Oliwa Rozalia Henryk por. p.o. 20 X 1946–
Grzymajło Piotr Jan mjr 21 XII 1951–
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. 15 III–4 VIII 1952
Zastępcy
Oliwa Rozalia Henryk por. p.o. 20 X 1946–
Liwski Zygmunt Zygmunt por. 15 XII 1951–1 X 1953
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. –15 III 1952
Kowalczyk Wacław Piotr por. 15 XI 1953–31 III 1955

Wydział IX

Naczelnicy
Milewski Mirosław Bolesław kpt. 1 III 1953–31 VIII 1954
Zastępcy
Nowak Zbigniew Szczepan kpt. –10 VIII 1953
Iwanow Leonard Maciej por. 1 IV 1955–

Wydział X

Naczelnicy
Szajak Gustaw Izaak (Icek?) por./kpt. 15 I 1952–30 IX 1954
Kozłowski Stanisław Aleksander mjr 1 IV 1955–
Zastępcy
Pielasa Józef Jan por. 1 II 1952–30 XI 1953
Czyż Tadeusz Adam por. 1 XII 1953–31 VIII 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Chudy Józef Józef kpt. 15 III 1953–14 VI 1954
Mrozowicz Mieczysław Stefan por. 1 IV 1955–28 II 1956
Pilawski Tadeusz por. 1 III–28 XI 1956
Zastępcy
Nowak Zbigniew Szczepan kpt. 10 VIII 1953–
Mrozowicz Mieczysław Stefan por. 15 XI 1953–31 III 1955
Koziński Henryk Wawrzyniec kpt. 1 IV 1955–
Białobrzeski Mieczysław ppor. 1 I–15 XII 1956

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

431
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Milewski Mirosław Bolesław kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Oleksiak Albin Feliks por. 1 IX 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Rozalski Stanisław Szczepan ppor. p.o. 12 II–1 V 1946
por. 1 V 1946–10 III 1948
Sawicki Władysław Hieronim kpt. p.o. 1 IV–14 X 1948
Marzecki Jan Stanisław por. 15 X 1948–21 X 1950
Nalazek Józef Józef ppor. 1 XI 1950–16 IV 1951
Naziębło Zygmunt Władysław kpt. 15 VII 1951–30 IX 1954
Szajak Gustaw Izaak kpt. 1 X 1954–30 IV 1955
(Icek?)
Zastępcy
Bitter Adam Michał ppor. p.o. 1 I 1947–1 II 1948
Marzecki Jan Stanisław por. 1 II–14 X 1948
Sawicki Władysław Hieronim por./kpt. 1 IV–14 X 1948
Naziębło Zygmunt Władysław kpt. 1 XI 1950–15 VII 1951
Wróblewski Ryszard Władysław por. 15 XI 1951–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Łobanowski Jerzy mjr –10 XI 1949
Roykiewicz Ryszard Wacław por./mjr 1 IX 1950–9 VIII 1953
Prośniak Kazimierz Józef kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Halicki Ignacy Józef kpt. 12 II–1 X 1946
Roykiewicz Ryszard Wacław por. 1 XI 1946–31 V 1948
Jakubowski Stanisław Władysław chor. 1 VI–10 XII 1948
Guzik Bronisław Antoni kpt. 1 I 1949–1 VIII 1950
Chudy Kazimierz Józef por./kpt. 1 X 1950–15 IV 1951
Ostaś Józef Franciszek por. 15 VI 1951–1 IX 1953
Radziszewski Wiesław Kazimierz kpt. 15 XI 1953–31 III 1955
Ircha Henryk Józef por. 1 IV 1955–

432
Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Romaniuk Kuźma12 Leon kpt. p.o. 8 V–28 VII 1945
28 VII 1945–1 III 1947
Zarembiuk Antoni13 Aleksander mjr 20 I 1947–1 V 1948
Szemiot Stanisław por. 1 V 1948–15 II 1949
Jakubowski Stanisław Władysław por. 1 III 1949–31 III 1951
Wawrzeniuk Jan Jan kpt. 1 IV 1951–20 IX 1953
Knyziak Zygmunt Stanisław kpt. 1 X 1953–31 III 1955
Zastępcy
Feret Kazimierz14 Aleksander por. 1 V 1945–1 I 1952
Minc Adam Henryk por. 1 VI 1952–28 II 1953
Knyziak Zygmunt Stanisław por. 1 III–30 IX 1953
Kosakowski Wacław Józef kpt. 1 XI 1953–31 III 1955

Wydział Cenzury

Naczelnicy
Szechter Ajzyk Abram por. 15 V 1945–1 III 1946
Zastępcy
Szechter Ajzyk Abram por. –15 V 1945

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Oliwa Rozalia Henryk por. p.o. –1 XI 1947
1 XI 1947–10 I 1948
Zastępcy
Książkiewicz Alicja Bolesław p.o. 1 I 1947–10 I 1948
Oliwa Rozalia Henryk por. –1 XI 1947
Czeredys Jan Jan por. 1 IV 1955–

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Glińska Krystyna Stanisław ppor. 1 III 1956–

12
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
14
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

433
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Ploch Mieczysław Piotr chor. 15 IX 1950–15 VIII 1952
Mućko Edward Stanisław ppor. p.o. 15 VIII 1952–23 II 1953
Urbański Ryszard Feliks ppor. p.o. 1 IV 1953–1 XII 1954
Mućko Edward Stanisław ppor. 1 XII 1954–31 I 1957
Zastępcy
Mućko Edward Stanisław ppor. 1 XI 1951–23 II 1953
Romanowicz Władysław Piotr ppor. 15 I 1953–1 XII 1954
Urbański Ryszard Feliks ppor. 1 IV 1953–1 IV 1955

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Fronczak Jerzy Bernard por. 1 XI 1947–15 XII 1948
Marzysz Stanisława Wojciech kpt. 1 II 1950–31 VIII 1953
Zastępcy
Kustra Roman kpt. 15 XII 1948–1 V 1950
Naszkowska Zofia Michał chor. 15 VIII 1950–15 VIII 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Skowrońska Emilia 17 XII 1944–8 II 1945
Michaelson-Sadowska Felicja Mojżesz 15 V 1945–
Kirsz Regina Abram ppor. p.o. 12 II 1946–30 XI 1950
1 XII 1950–
Naszkowska Zofia Michał por. 1 IV 1955–28 XI 1956

434
Zastępcy
Michaelson-Sadowska Felicja Mojżesz –15 V 1945
Sorokowski Bohdan Stanisław por./kpt. 1 VI 1948–31 V 1950
Kirsz Regina Abram chor. 1 VI 1948–30 XI 1950
Krzyżanowski Władysław Antoni kpt. 1 VI 1950–31 I 1953
Feret Kazimierz Aleksander kpt. 1 I 1952–
Czajka Eugenia Aleksander ppor. 1 IV 1953–1 IV 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy
Kiersnowski Aleksander Jan 1 I 1946–31 XII 1947
Pietrucha Franciszek Wincenty kpt. p.o. 15 I 1948–21 XII 1949
Perła Rafał (Rafael) Mojżesz por. 1 III 1950–15 II 1953
Wołczak Stefan Konrad kpt. 1 XII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Kluczyński Feliks Wincenty chor. 1 I 1947–1 IV 1948
Wajs Jadwiga Chaim 15 IV 1948–31 III 1950
Pietrucha Franciszek Wincenty kpt. –21 XII 1949
Wołczak Stefan Konrad por. 1 XI 1952–1 XII 1954
Osiewicz Alicja Roman chor. 1 II 1955–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Ler Roman Stanisław ppor. 1 IV 1946–14 III 1947
Giblak Jan Michał kpt. 15 III–14 X 1947
Leniarski Zdzisław Piotr p.o. 15 X 1947–31 VIII 1949

435
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Branicki Witold Jan mjr 1 VI–14 XII 1951
Golnowski (Goldlust) Józef Herman kpt. 15 XII 1951–1 II 1953
Grynblat Borys (Boruch) Jerychim mjr 1 II–31 V 1953
Golnowski (Goldlust) Józef Herman kpt. 15 VI 1953–7 XII 1954
Zastępcy
Ler Roman Stanisław ppor. –31 III 1946
Smulczyński Stanisław Franciszek p.o. 1 IV 1946–1 III 1947
Słobodski Józef (Izaak) Abram por. 1 III–30 VI 1947
Leniarski Zdzisław Piotr 15 X 1947–31 VIII 1949
Czereśnia Józef Henryk por. 1 IV 1948–15 V 1949
(Mejlich Josek)15 (Chemia)
Sorokowski Bohdan Stanisław kpt. 1 VI 1950–1 VI 1951
Golnowski (Goldlust) Józef Herman 1 VI–14 XII 1951
Strzelczyk Stefan Jan por. 1 I–1 XII 1954
Ruder Mieczysław Stanisław por. 1 IV 1954–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Hauc Marcin Marcin –11 IV 1949
Witkowski Aleksander Władysław ppor. 1 IV 1949–15 I 1954
Tomaszewski Edward por. 15 I 1954–
Zastępcy – brak danych

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Krasiczyński Bolesław Kazimierz por. 1 IX 1947–29 II 1948
Bilanda Franciszek Marcin por. 1 IX 1948–
Zastępcy
Baron Bolesław Grzegorz chor. 1 VII 1953–

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kurpis Kazimierz Tomasz 1 VII 1949–31 III 1951
Perelmuter Abram Aron kpt. 1 XII 1951–31 I 1953
Ruder Mieczysław Stanisław por. –31 III 1955
Zastępcy – brak danych

15
W 1969 r. wyjechał do Izraela.

436
Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Golnowski (Goldlust) Józef Herman por. 1 I 1949–1 VI 1951
Repalski Czesław Franciszek chor. 1 VI 1951–
Zastępcy
Repalski Czesław Franciszek chor. –1 VI 1951

Służba/Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Strzelczyk Stefan Jan chor./por. p.o. 1 I 1949–31 III 1953
por. 1 VI 1953–1 I 1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Branicki Witold Jan mjr 1 VII 1949–1 VI 1951
Knyziak Zygmunt Stanisław por. –1 VIII 1952
Wojciechowski Józef Franciszek chor. 1 IV 1953–31 I 1954
Elmam Władysław Józef ppor. 1 II 1954–
Zastępcy – brak danych

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Turski Jerzy Jan kpt. –14 VIII 1947
Gamrada Ludwik Szymon mjr 15 VIII 1947–
Wrzesiński Tadeusz Stanisław por. 15 VIII 1949–1 IV 1952
Stankiewicz Mieczysław Władysław por. 1 VI 1952–1 V 1954
Zastępcy
Bebczuk Piotr Naum 1 XI 1946–
Stankiewicz Mieczysław Władysław por. 1 VII 1951–31 V 1952
Bobikiewicz Jan Antoni –15 II 1953

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

437
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie warszawskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP/MUdsBP w Błoniu16

Kierownicy/szefowie
Mitko Aleksander Józef 10 II–21 VIII 1945
Wojciechowski Franciszek p.o. 22 VIII 1945–1 II 1946
Zastępcy
Chudy Kazimierz Józef 25 I 1945–

PUBP/PUdsBP w Błoniu17

Kierownicy/szefowie
Jałkowski Aleksander Aleksander –1 II 1945
Korol Stanisław 11 II–15 IV 1945
Kwiatkowski Tadeusz p.o. 6 VI 1945–31 I 1947
Sawicki Władysław Hieronim 1 IV–20 X 1947
Kłuciński Antoni Andrzej p.o. 1 XII 1947–1 VII 1948
Dobrzyński Edmund Jan 1 VII 1948–15 V 1950
Miączyński Ireneusz Czesław 1 VI 1950–28 II 1951
Zastępcy
Kłociński Jerzy Paweł 12 III–4 VI 1945
Chudy Kazimierz Józef –26 VIII 1945
Antoniak Mieczysław Bronisław p.o. 14 IX–30 XI 1945
Serwiński Eugeniusz Bronisław 1 I–27 V 1946
Kłuciński Antoni Andrzej 15 IX 1946–1 IV 1947
Mierzanowski Michał Jan 1 V 1947–31 III 1948
Kłuciński Antoni Andrzej 1 XII 1947–1 VII 1948
Miączyński Ireneusz Czesław 1 VII 1949–31 V 1950
Szelągowski Mirosław Kazimierz 15 VI 1950–30 VI 1952

16
MUBP istniał w latach 1945–1946.
17
Powiat błoński istniał do 1948 r.; PUBP w Błoniu z siedzibą w Pruszkowie, następnie w Grodzisku Mazo-
wieckim.

438
PUBP/PUdsBP w Ciechanowie

Kierownicy/szefowie
Petluch Aleksander18 –15 IV 1945
Bielawski Antoni Władysław p.o. 6 IV 1945–28 II 1947
Zabawa Zdzisław 20 II 1947–1 VI 1948
Mazurowski Tadeusz 19
Stanisław por. –12 VI 1948
Baranowski Władysław Józef p.o. 1 VIII 1948–31 III 1949
Woźnicki Tadeusz p.o. 1 IV 1949–30 IV 1951
Koneczny Mieczysław I–31 V 1951
Dukaczewski Zdzisław Władysław 1 VI 1951–30 IV 1954
Kłuciński Antoni Andrzej 1 IX 1955–
Zastępcy
Stępień Czesław Kacper p.o. 15 IX 1945–31 I 1946
1 II–31 VIII 1946
Kordas Tadeusz Karol 9 IX 1946–1 XII 1947
Strzelec Stanisław 1 XII 1947–1 IV 1949
Baranowski Władysław Józef 1 VIII 1948–1 IV 1949
Ozimek Stefan p.o. 1 IV–1 X 1949
Woźnicki Tadeusz 1 IV 1949–
Koneczny Henryk Józef 1 VIII 1950–I 1951
Cichocki Lucjan 1 VIII 1951–30 IV 1955
Świerczyński Grzegorz 15 V 1955–

PUBP/PudsBP w Działdowie20 – zob. województwo olsztyńskie

PUBP/PUdsBP w Garwolinie

Kierownicy/szefowie
Sienkiewicz Władysław 12 XI 1944–
Święcicki Roman 13 XII 1944–25 III 1945
Pomorski Romuald Jan p.o. 26 III–30 VI 1945
Słobodski Józef (Izaak) Abram 1 VII–24 X 1945
Zabawa Zdzisław 22 I 1946–19 II 1947
Kuła Kazimierz Józef chor. p.o. 20 II–1 IX 1947
Wasilewski Teodor21 Józef 25 VI 1947–
Tekliński Mieczysław Aleksander p.o. 15 X 1947–1 IX 1949
Zaperty Stanisław Józef 1 XI 1949–15 IX 1951

18
Jednocześnie kierownik PUBP w Przasnyszu.
19
Zginął 12 VI 1948 r.
20
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie warszawskim, następnie olsztyńskim.
21
Na mocy rozkazu z 25 VI 1947 r. objął obowiązki szefa urzędu na okres czterech tygodni.

439
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sowa Bronisław Franciszek p.o. 1 XII 1950–
Zalewski Władysław Ernest por. 1 XII 1951–14 III 1953
Jóźwiak Władysław Józef 1 VI–14 XII 1953
Zaperty Stanisław Józef 15 XII 1953–31 III 1955–
Zastępcy
Odziemczyk Henryk Jan 10 XI 1944–30 VI 1945
Święcicki Roman 26 III–9 IV 1945
Bojko Bogdan Dymitr 26 III–19 XI 1946
Kuła Kazimierz Józef chor. 20 XI 1946–
Wasilewski Teodor Józef chor. p.o. 15 IV–31 VIII 1947
chor./ppor. 1 IX 1947–14 VI 1950
Tekliński Mieczysław Aleksander 15 VI 1948–1 VIII 1949
Wierzbicki Jerzy Bolesław 1 IX 1950–30 VI 1952
Sowa Bronisław Franciszek 1 XII 1950–
Jóźwiak Władysław Józef 1 X 1952–31 V 1953
Sysiak Stanisław Edward 1 V 1953–31 I 1956
Chromiec Jan 1 II–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Gostyninie

Kierownicy/szefowie
Baran Kazimierz Mateusz p.o. 26 I–19 XII 1945
Osiecki Feliks Józef p.o. 15 XII 1945–26 V 1946
Serwiński Eugeniusz Bronisław p.o. 27 V–9 VI 1946
Kuła Kazimierz Józef chor. p.o. 10 VI–20 XI 1946
Dobrzyński Eugeniusz Jan 25 X 1946–30 VI 1948
Kłuciński Antoni Andrzej p.o. 1 VII 1948–1 IX 1950
Sowa Bronisław Franciszek p.o. 15 XI 1950–14 VII 1951
Filipski Tadeusz Julian 20 X 1951–31 I 1954
Wyporski Karol Jan 15 IV 1954–31 III 1955
Zastępcy
Pustoła Stanisław Józef 20 VI–31 XII 1945
Dankowski Władysław Bronisław 25 VII 1945–
Wojtowicz Wacław Jan p.o. 20 III 1946–18 II 1947
Wędrychowicz Zdzisław Wawrzyniec p.o. 15 IV 1947–14 III 1948
15 III 1948–
Kłuciński Antoni Andrzej 1 VII 1948–
Kozłowski Stefan p.o. 1 VI 1949–25 VII 1950
Lao Ryszard Eugeniusz ppor. 1 IX 1950–30 VI 1952
Sowa Bronisław Franciszek 15 XI 1950–14 VII 1951

440
Piotrowski Jan Roch chor. 1 VI 1952–14 IX 1953
Łapczyński Marian 1 XII 1953–
Wyporski Karol Jan 1 IV 1955–31 VII 1956

MUBP w Grodzisku Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Birkowski Zygmunt Stanisław p.o. 15 II–5 VI 1945
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Grodzisku Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Kwiatkowski Tadeusz p.o. 6 VI 1945–31 I 1947
Sawicki Władysław Hieronim 1 IV–20 X 1947
Kłuciński Antoni Andrzej p.o. 1 XII 1947–1 VII 1948
Dobrzyński Edmund Jan 1 VII 1948–15 V 1950
Miączyński Ireneusz Czesław por. 1 VI 1950–28 II 1951
Brzeziński Zdzisław 1 III 1951–31 VIII 1953
Kozłowski Stanisław Aleksander kpt. 1 IX 1953–15 IV 1954
Cieślak Tadeusz Zdzisław 1 IV 1955–30 VI 1956
Stypuła Tadeusz Antoni 1 VII–31 XII 1956
Zastępcy
Serwiński Eugeniusz Bronisław 3 I–27 V 1946
Kłuciński Antoni Andrzej 15 IX 1946–1 IV 1947
Mierzanowski Michał Jan 1 V 1947–31 III 1948
Kłuciński Antoni Andrzej 1 XII 1947–1 VII 1948
Miączyński Ireneusz Czesław por. 1 VII 1949–31 V 1950
Szelągowski Mirosław Kazimierz chor. 15 VI 1950–30 VI 1952
Wierzbicki Jerzy Bolesław 1 VII 1952–30 V 1955
Stypuła Tadeusz Antoni 1 VI 1955–1 VII 1956
Grzybowski Tadeusz Franciszek 1 IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Grójcu

Kierownicy/szefowie
Inowolski Władysław22 p.o. 27 I–9 VI 1945
Kamieniecki Wiktor –9 IV 1945
Zaperty Stanisław Józef 13 VI 1945–16 II 1946
Jagiełło Władysław Władysław p.o. 1 II–25 XI 1946
Kruszczyński Witold Witold p.o. 1 I–4 V 1947
Bielawski Antoni Władysław 1 III 1947–30 IV 1952

22
Zginął 9 VI 1945 r.

441
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Guriew Konstanty Konstanty p.o. 15 IX–11 X 1947
Reksa Bolesław Piotr 10 XI 1948–31 X 1949
Smulczyński Stanisław Franciszek p.o. 1 XI 1949–8 I 1951
Rypiński Jan Władysław por. 1 V 1952–
Szeliga Józef Władysław 1 II 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Matuszewski Zygmunt –9 IV 1945
Kowalski Leonard Stanisław 23 V–15 IX 1945
Zajchowski Eugeniusz Jan p.o. 14 IX–29 X 1945
Strzelec Stanisław 1 XII 1945–24 IX 1946
Kruszczyński Witold Witold p.o. 1 X–31 XII 1946
1 I–4 V 1947
Bielawski Antoni Władysław p.o. 1 III 1947–
Oleksiak Albin Feliks 1 XII 1947–31 X 1949
Smulczyński Stanisław Franciszek 1 XI 1949–8 I 1951
Daniel Stanisław Jan 1 IX 1950–14 III 1951
Pankowski Kazimierz 10 VI 1951–10 II 1952
Morawski Albin 1 X 1952–31 VIII 1953
Krysiak Jan Antoni 1 III 1954–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Łomży23 – zob. województwo białostockie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Łosicach

Kierownicy/szefowie
Boguszewski Czesław Tomasz 1 II 1956–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Makowie Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Szemakowicz Adolf Adolf 10 I–12 VII 1945
Zabawa Zdzisław 1 VII 1945–22 I 1946
Kozarzewski Włodzimierz Walerian p.o. 1 VI 1946–30 IX 1947
1 X 1947–14 VIII 1949
Piecychna Kazimierz p.o. 15 VIII 1949–10 V 1950
Wasilewski Teodor Józef ppor. p.o. 15 VI 1950–31 VII 1951
por. 1 VIII 1951–14 XII 1953
Kozdrój Mieczysław N.N., 1 X 1954–1 VII 1956
Leokadia

23
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie warszawskim, następnie białostockim.

442
Zastępcy
Jasiński Tadeusz Melchior 4 VII 1945–22 IX 1946
Szymborski Bronisław Franciszek I 1947–31 VIII 1948
Rypiński Jan Władysław 1 IX 1948–1 II 1950
Piecychna Kazimierz 15 VIII 1949–14 V 1950
Wiechetek Konstanty 15 V 1950–14 VI 1951
Wasilewski Teodor Józef ppor. 15 VI 1950–31 VII 1951
Zagórski Jan Piotr 15 VII–14 IX 1951
Sochocki Ryszard 1 X 1952–31 XII 1953

PUBP/PUdsBP w Mińsku Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Pokorski Mieczysław Feliks 15 IX–25 XI 1944
Koc Stefan Piotr p.o. 1 XII 1944–14 IV 1945
Korol Stanisław p.o. 15 IV–26 XI 1945
Sawicki Władysław Hieronim 1 XI 1945–31 III 1947
Deptuła Zbigniew 24
Ignacy kpt. 15 IV 1947–21 VII 1948
Kozłowski Stanisław Aleksander 31 III 1949–31 VIII 1950
Kłuciński Antoni Andrzej 1 IX 1950–14 VIII 1952
Górnicki Zdzisław Mikołaj 15 VIII–30 IX 1952
Kot Marian Andrzej 1 XI 1952–31 III 1956
Marciniak Tadeusz VIII 1954–
Borowski Kazimierz Henryk 15 VIII–31 XII 1956
Zastępcy
Stajkowski Eugeniusz Jan 15 IX 1944–14 I 1945
Zgódka Bolesław25 Stanisław 15 III–23 IX 1945
Wojciechowski Roman 26
2 I 1946
Kozłowski Stanisław Aleksander 1 IX 1946–31 III 1949
Dudyk Piotr Stefan 15 V 1949–30 XI 1950
Andrzejewski Mieczysław 1 VI 1951–14 I 1952
Fajda Jan Bartłomiej ppor. 15 V–31 VII 1952
Janaszkiewicz Edward Antoni 1 X 1952–31 XII 1953
Bieńkowski Kazimierz Mateusz 1 IX 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Mławie

Kierownicy/szefowie
Dankowski Władysław Bronisław 15 I–26 VI 1945
Górecki Kamil p.o. 1 VII–31 XII 1945

24
Zmarł 21 VII 1948 r.
25
23 IX 1945 r. zabity przez żołnierzy Armii Czerwonej.
26
Na podstawie rozkazu z 31 XII 1945 r. miał objąć obowiązki 2 I 1946 r. i tego dnia zdezerterował.

443
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Święcicki Roman 1 I–15 VIII 1946
Majewski Czesław Józef p.o. 23 VII 1946–
1 I 1948–31 VIII 1950
Kozłowski Stanisław Aleksander –31 VIII 1953
Morawski Albin 1 IX 1953–
Salach Władysław Józef 1 IV 1955–31 VIII 1956
Zastępcy
Gągała Franciszek Szczepan –9 IV 1945
Kupryniec Stefan Jan 27 VI 1945–31 III 1946
Piskorowski Kazimierz27 Józef p.o. 15 IX 1945–12 III 1946
Wiórkowski Stanisław 21 III 1946–10 II 1947
Szymborski Bronisław Feliks p.o. 1 IX 1946–
Jasiński Tadeusz 28
Melchior 22 IX 1946
Miączyński Ireneusz Czesław ppor. p.o. 22 X 1946–14 X 1947
ppor./por. 15 X 1947–30 VI 1949
Majewski Czesław Józef p.o. –1 I 1948
Robakowski Franciszek Czesław 1 II 1950–31 VIII 1954
Salach Władysław Józef 1 IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Nowym Dworze Mazowieckim

Kierownicy/szefowie
Mitko Aleksander Józef kpt. –IX 1950–
Letkiewicz Wacław Szczepan Jan 1 IX 1952–14 IV 1953
Andrzejewski Mieczysław 15 IV 1953–
Dobrzyński Henryk p.o. 1 VIII 1955–
Zastępcy
Sowa Bronisław Franciszek –IX 1950–
Wroński Wacław 15 VIII 1952–15 XII 1953

PUBP/PUdsBP w Ostrołęce

Kierownicy/szefowie
Gągała Franciszek Szczepan 9 IV 1945–
Koc Stefan Piotr 5 VII 1945–31 I 1947
(15 IV 1945–?)
Kwiatkowski Tadeusz p.o. 1 II–31 XII 1947
1 I–9 III 1948

27
Przestał pełnić obowiązki 3 II 1946 r.
28
22 IX 1946 r. aresztowany za dokonanie zabójstwa.

444
Pęski Jan Piotr kpt. p.o. 1 VIII 1948–31 XII 1950
1 I 1951–30 IV 1952
Zaremba Mieczysław Bolesław kpt. 1 V–14 X 1952
Zieliński Michał 15 X 1952–
Zastępcy
Lubaszewski Władysław –4 IX 1945
Żelazko Jan Zygmunt 14 IX 1945–25 IX 1946
Kwiatkowski Tadeusz 1 II 1947–1 I 1948
Padzik Aleksander Karol p.o. 10 IV–15 X 1947
15 X 1947–1 I 1948
Głowacki Eugeniusz Bolesław 1 III–31 XII 1948
Peski Jan Piotr 1 VIII 1948–31 XII 1950
Rycki Władysław p.o. 15 IV 1949–30 VI 1950
1 VII 1950–25 VI 1951
Liwski Mieczysław Zygmunt 1 X 1952–14 XII 1953
Jędrzejewski Jan 1 IX 1954–

PUBP/PUdsBP w Ostrowi Mazowieckiej

Kierownicy/szefowie
Petluch Aleksander 3 XI 1944–15 I 1945
Stefańczak Jan Jan 1 I–31 XII 1945
Meter Zygmunt Gustaw p.o. 1 VII–30 IX 1945
Baran Kazimierz29 Mateusz 20 XII 1945–18 IX 1946
Sumiga Jan –1 IV 1946
Żelazko Jan Zygmunt p.o. 26 IX 1946–31 V 1948
Piecychna Kazimierz p.o. 1 IX 1948–14 VIII 1949
Kozarzewski Włodzimierz Walerian 15 VIII 1949–30 XI 1951
Dobrzyński Ryszard Józef 1–31 VII 1952
Zaperty Stanisław Józef 1 VIII 1952–14 III 1953
Paczkowski Stanisław Edward p.o. 15 III 1953–28 II 1954
Krzyżanowski Franciszek 1 IV 1955–
Zastępcy
Bartaszewicz Stanisław –15 VIII 1945
Brzostek Paweł Jan 15 IX 1945–24 IX 1946
Strzelec Stanisław 24 IX 1946–1 XII 1947
Piecychna Kazimierz p.o. –30 VI 1948
1 VII–31 VIII 1948
Skiba Aleksander 1 IX 1948–15 IX 1949
Piecychna Kazimierz I–14 VIII 1949

29
18 IX 1946 r. popełnił samobójstwo.

445
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Kozdrój Mieczysław N.N., 1 VII 1950–15 IX 1951
Leokadia
Koperski Józef Franciszek 1 XI 1951–15 IV 1952
Paczkowski Stanisław Edward 1 V 1952–28 II 1954
Krzyżanowski Franciszek 15 IV 1953–31 III 1955
Milik Cezary 15 VI 1955–

MUBP/MUdsBP w Otwocku

Kierownicy/szefowie
Osiecki Feliks Józef 1 V–14 XII 1945
Zastępcy
Kupryniec Stefan Jan –26 VI 1945
Maik Stanisław 25 VI–30 IX 1945
Wieczorkowski Adam Józef –10 VII 1945

PUBP/PUdsBP w Otwocku

Kierownicy/szefowie
Dobrzyński Ryszard Józef 1 VIII 1952–15 X 1955
Kleszcz Mieczysław Józef 1 II–31 XII 1956
Zastępcy
Fajda Jan Bartłomiej 1 VIII–9 IX 1952
Koprowski Eugeniusz Piotr 1 XI 1952–31 X 1955

PUBP/PUdsBP w Piasecznie

Kierownicy/szefowie
Zaperty Stanisław Józef 28 I 1945–16 II 1946
Zieliński Stanisław 13 VI 1945–
Kisiel Konstanty Andrzej 15 IX 1952–30 XII 1953
Goliszewski Tadeusz Jan 15 I 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Jagiełło Władysław Władysław 20 VII 1945–1 II 1946
Strzelec Stanisław –1 VIII 1945
Karpiński Józef 26 V–31 XII 1952
Dobrzyński Henryk Hipolit 1 VIII–6 X 1952
Kleszcz Mieczysław Józef 1 VII 1953–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Płocku

Kierownicy/szefowie
Konopka Tadeusz Leon kpt. 10 II 1945–1 IV 1946
Łuczak Antoni Jakub p.o. 4 I–23 IV 1946

446
Gołembiewski Stefan Władysław p.o. 1 IV 1946–1 XI 1947
1 XI 1947–31 VIII 1948
Serwiński Eugeniusz Bronisław 1 IX 1948–15 VIII 1950
Zaremba Mieczysław Bolesław kpt. –1 V 1952
Pęski Jan Piotr kpt. 1 V 1952–1 IX 1955
Zastępcy
Morawski Kazimierz –15 VII 1945
Łuczak Antoni Jakub 4 I–23 IV 1946
Niczyporuk Sergiusz Piotr p.o. 14 IV 1946–15 VIII 1947
(–30 VI 1948?)
Murawski Konstanty Andrzej kpt. 1 VI–31 X 1949
Piłkowski Edward 15 V 1950–14 I 1951
Boguszewski Czesław Tomasz 15 I–30 XI 1951
Szczęsny Stefan 1 XII 1951–10 IX 1952
(–1 X 1953?)
Sowa Bronisław Franciszek –V 1952–

PUBP/PUdsBP w Płońsku

Kierownicy/szefowie
Dzikowski Józef Michał 29 I 1945–10 IV 1947
Smulczyński Stanisław Franciszek p.o. 1 III 1947–31 X 1949
Górnicki Zdzisław Mikołaj 1 XI 1949–14 VIII 1952
Kłuciński Antoni Andrzej 15 VIII 1952–14 XII 1953
Szelągowski Mirosław Kazimierz chor./ppor. 15 XII 1953–I 1955
Zastępcy
Piszakowski Stanisław –13 IX 1945
Isio Stefan Franciszek 1 X 1945–8 XI 1946
Godlewski Mieczysław Władysław p.o. 1 III–21 X 1947
Smulczyński Stanisław Franciszek 1 III 1947–31 X 1949
Antoniak Mieczysław Bronisław 22 X 1947–30 VI 1948
Andrzejewski Mieczysław 15 V 1949–1 IX 1950
Piłkowski Edward 15 I–31 V 1951
Sowa Bronisław Franciszek 15 VII 1951–30 VII 1953
Śliwiński Władysław 30 IV–28 XI 1952
Piwoński Zygmunt Bronisław 1 IX 1954–30 XII 1956

MUBP w Pruszkowie

Kierownicy/szefowie
Birkowski Zygmunt Stanisław p.o. 6 VI–20 IX 1945
Zastępcy
Bojko Bogdan Dymitr 2 IX 1944–25 III 1946

447
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Pruszkowie

Kierownicy/szefowie
Kwiatkowski Tadeusz p.o. 6 VI 1945–31 I 1947
Madziar Stefan Stanisław 1 VIII–24 XI 1952
Brzeziński Władysław 1 IX 1953–1 VII 1955
Kot Marian Andrzej 1 IV–31 XII 1956
Zastępcy
Kłociński Jerzy Paweł 12 III–4 VI 1945
Goliszewski Tadeusz Jan 15 X 1952–31 XII 1953
Kuczbajski Józef Ludwik 15 II 1954–1 VIII 1955
(–1 IV 1955?)
Orkwiszewski Andrzej Marian 15 IX–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Przasnyszu

Kierownicy/szefowie
Petluch Aleksander –15 II 1945
Stajkowski Eugeniusz30 Jan –14 VI 1945
Szczubełek Jan Franciszek p.o. 6 VI–23 VII 1945
Kuckowski Henryk Jan kpt. 24 VII 1945–1 III 1946
(30 VI 1945–?)
Trams Ignacy p.o. 1 III 1946–30 VI 1948
Antoniak Mieczysław Bronisław p.o. 1 VII–31 XII 1948
Głowacki Eugeniusz Bolesław p.o. 1 I 1949–31 VIII 1950
Dobrzyński Henryk Hipolit p.o. 1 IX 1950–14 VI 1951
Pawłowski Kazimierz Jakub 15 VI 1951–31 III 1955
Manecki Antoni Ignacy 1 IV–30 IX 1955
Michalski Jan Józef 1 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Madziar Stefan Stanisław 1 III 1945–31 I 1948
Gawarkiewicz Kazimierz p.o. 1 II–1 IX 1948
Antoniak Mieczysław Bronisław 1 VII–31 XII 1948
Szymborski Bronisław Franciszek 1 IX–15 X 1948
Głowacki Eugeniusz Bolesław 1 I–15 V 1949
Dobrzyński Henryk Hipolit 15 V 1949–14 VI 1951
Jaworek Ryszard –X 1950–
Manecki Antoni Ignacy 1 XI 1953–1 IV 1955

30
Sprawował funkcję bez zatwierdzenia.

448
PUBP/PUdsBP w Pułtusku

Kierownicy/szefowie
Deptuła Zbigniew Ignacy p.o. 1 VI–19 XI 1946
Marzecki Jan Stanisław p.o. 20 XI 1946–20 IV 1947
Krupiński Henryk Paweł 10 IV 1947–14 IV 1949
Madziar Stefan Stanisław 15 IV 1949–31 XII 1951
Filipski Tadeusz Julian –XII 1950–
Oleksiak Albin Feliks 15 I–14 IX 1952
Cywiński Roman 15 IX 1952–VII 1954
Zastępcy
Deptuła Zbigniew Ignacy 11 V 1945–1 IV 1946
Skora Antoni –IX 1945–
Oleksiak Albin Feliks p.o. 20 III 1946–1 III 1947
Szymański Piotr Józef p.o. 8 IV–30 XI 1947
Świtulski Tadeusz p.o. 1 XII 1947–15 III 1948
Filipski Tadeusz Julian 1 VI 1949–19 X 1951
Kozdrój Mieczysław N.N., 15 VIII 1952–VIII 1954
Leokadia
Michalski Jan Józef 1 XI 1954–30 IX 1955
Chromiec Jan 1 X 1955–31 I 1956

PUBP/PUdsBP w Radzyminie

Kierownicy/szefowie
Maj Stanisław Ignacy 14 XI 1944–15 IV 1945
Szymanik Jan 31
Franciszek 11 V–8 IX 1945
Mitko Aleksander Józef 22 VIII 1945–14 X 1947
Guriew Konstanty Konstanty p.o. 25 XI 1947–30 X 1949
Oleksiak Albin Feliks 1 XI 1949–14 I 1952
Andrzejewski Mieczysław 15 I 1952–14 IV 1953
Letkiewicz Wacław Szczepan Jan 15 IV 1953–14 VIII 1954
Zambrzycki Henryk Jan 15 VIII 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Osiecki Feliks Józef 24 XI 1944–30 IV 1945
Dobrzyński Edmund Jan p.o. 15 VIII 1945–16 II 1946
16 II–24 X 1946
Łuczak Antoni Jakub 26 XI 1946–1 V 1948
Guriew Konstanty Konstanty 25 XI 1947–30 X 1949

31
Rozkaz z 22 IX 1945 r.

449
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Pankowski Kazimierz 1 VI 1949–9 VI 1951
Wiechetek Konstanty 15 VI 1951–28 II 1952
Zagórski Jan Piotr 15 VIII 1952–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Rembertowie

Kierownicy/szefowie
Jałkowski Aleksander Aleksander –15 I 1945
Gawroński Ireneusz Antoni –20 II 1945
Jagniaszczak Bolesław Bolesław p.o. 16 II–25 III 1945
Stefański Mieczysław32 Wacław p.o. 26 III–21 VI 1945
Stajkowski Eugeniusz33 Jan 15 VI 1945–20 III 1946
Zastępcy
Kustra Zygmunt –20 III 1945
Jagniaszczak Bolesław Bolesław 26 III–7 V 1945
Urbański Tadeusz Józef chor. p.o. 15 IV 1947–

PUBP/PUdsBP w Rykach34

Kierownicy/szefowie
Sysiak Stanisław Edward 1 II–31 XII 1956
Zastępcy – brak danych

MUBP/MUdsBP w Siedlcach

Kierownicy/szefowie
Suchecki Mieczysław Dionizy p.o. 25 IX 1944–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Siedlcach35

Kierownicy/szefowie
Grodzki Zygmunt Teofil ppor. p.o. 14 IX–25 X 1944
Suchecki Mieczysław Dionizy por. 25 X 1944–6 II 1945
Kościuk (Jaskowski) Józef Jan kpr. 15 III–1 VI 1945
Słowik Edward Kazimierz chor./por. 21 VI 1945–10 III 1946
Wtykło Stanisław Józef por. p.o. 11 III 1946–30 VII 1947
Płudowski Franciszek Aleksander por. p.o. 1 VII 1947–
Kaliszczuk Włodzimierz Jan por. 1 XI 1947–1 VII 1948
Faryna Bazyli Mikołaj chor. p.o. 1 VII 1948–31 VIII 1950

32
Rozkaz z 6 VII 1945 r.
33
Rozkaz z 16 VII 1945 r.
34
Powiat powstał w 1955 r.
35
Powiat do 1948 r. w województwie lubelskim, następnie warszawskim.

450
Głowacki Eugeniusz Bolesław por. 1 IX 1950–31 I 1951
Makowski Stanisław36 p.o. 1 II 1951–13 X 1952
Tymorek Stefan Antoni 1 II–14 III 1953
Zaperty Stanisław Józef 15 III–14 XII 1953
Kłuciński Antoni Andrzej 15 XII 1953–31 VIII 1955
Rypiński Jan Władysław 1 IX 1955–
Zastępcy
Beck Marian 1 X–30 XI 1944
Stelmaszczuk Piotr 21 II 1946–
Wichuła Antoni Kacper chor. 1 VIII 1946–1 XI 1947
Płudowski Franciszek Aleksander por. p.o. –15 X 1947
Iwaszczuk Stefan Piotr p.o. 1 I 1948–30 III 1949
31 III–31 X 1949
Faryna Bazyli Mikołaj 1 VII 1948–31 VIII 1950
Szczęsny Stefan 1 II 1950–30 XI 1951
Makowski Stanisław 1 II 1951–
Boguszewski Czesław Tomasz ppor./por. 1 XII 1951–1 II 1956
Wodzicki Leon Ignacy 1 X 1952–

PUBP/PUdsBP w Sierpcu

Kierownicy/szefowie
Meter Zygmunt Gustaw 1 V–30 VI 1945
Żółtogórski Emil Stanisław 1 VII 1945–29 I 1946
Zaperty Stanisław Józef p.o. 16 II 1946–30 X 1949
Murawski Konstanty Andrzej kpt. 1 XI 1949–31 VIII 1950
Andrzejewski Mieczysław 1 IX 1950–31 V 1951
Olborski Marian Paweł 15 VII 1951–31 III 1952
Piotrowski Jan Roch 15 IX 1953–30 XI 1954
Lipczyński Antoni Franciszek 1 IX 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Kałła (Ujazdowski) Jan37 Michał 20 IX–19 XI 1945
Rypiński Jan Władysław p.o. 17 VI 1946–1 IX 1948
Wierzbicki Jerzy Bolesław 15 VI 1949–31 VIII 1950
Pawłowski Kazimierz Jakub 1 IX 1950–14 I 1951
Pawłowski Jan 15 I–20 X 1951
Kuśmierkiewicz Kazimierz Aleksy chor. 1 VII 1952–15 IV 1954
Lipczyński Antoni Franciszek 1 IX 1954–31 X 1955

36
Zmarł 13 X 1952 r.
37
Zginął 19 XI 1945 r.

451
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
PUBP/PUdsBP w Sochaczewie
Kierownicy/szefowie
Piętek Władysław –4 V 1945
Mazurowski Tadeusz Stanisław p.o. 22 VIII 1945–31 I 1947
Serwiński Eugeniusz Bronisław p.o. 1 II 1947–31 III 1948
1 IV–31 VIII 1948
Gołębiewski Stefan 1 IX–1 XI 1948
Urbański Tadeusz Józef chor. p.o. 31 III 1949–14 VII 1951
Iwaszczuk Stefan Piotr 15 VII 1951–31 III 1955
Wągrodzki Eugeniusz Stanisław p.o. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Mazurowski Tadeusz Stanisław 4 VII 1945–
Żurek Władysław –16 VIII 1945
Birkowski Zygmunt Stanisław 15 X 1945–4 VII 1946
Serwiński Eugeniusz Bronisław p.o. 20 IX 1946–31 I 1947
1 II 1947–1 VI 1948
Mazurowski Tadeusz Stanisław –31 I 1947
Urbański Tadeusz Józef por. 31 III 1949–14 VII 1951
Frankowski Edward Adam 15 VI 1949–30 VI 1952
Dutkiewicz Tadeusz 1 IX 1952–20 VI 1953
Wągrodzki Eugeniusz Stanisław 1 IX 1953–31 XII 1956
Rozum Marian Paweł 15 VI–31 XII 1955
PUBP/PUdsBP w Sokołowie Podlaskim
Kierownicy/szefowie
Gnoiński Aleksander Nikodem 12 IX 1944–5 I 1945
Pomorski Romuald Jan p.o. 6 I–25 III 1945
Sawicki Władysław Hieronim p.o. 26 III–31 X 1945
Krupiński Henryk Paweł p.o. 16 I–30 VI 1946
Czubak Roman Józef p.o. 1 VII–30 XI 1946
Chudy Kazimierz Józef 26 XI 1946–14 X 1947
Mitko Aleksander Józef 15 X 1947–31 I 1948
Guriew Konstanty Konstanty p.o. 25 X 1947–31 VII 1952
Górnicki Zdzisław Mikołaj p.o. 1 XII 1947–31 I 1948
1 II 1948–31 X 1949
Iwaszczuk Stefan Piotr p.o. 1 XI 1949–30 VI 1950
1 VII 1950–14 VII 1951
Urbański Tadeusz Józef chor. p.o. 15 VII 1951–
Kacperski Zygmunt Adam 1 X 1952–31 III 1955
Gmurzyński Rafał Stanisław 1 XI 1955–31 XII 1956

452
Zastępcy
Skoczek Jan 1945
Krupiński Henryk Paweł p.o. 15 VIII–7 X 1945
8 X 1945–17 X 1946
Czubak Roman Józef p.o. 7 X 1945–IV 1946
IV–1 XII 1946
Nowak Zbigniew Szczepan p.o. 1 I–16 II 1947
Guriew Konstanty Konstanty 25 X 1947–31 VII 1952
Stępień Czesław Kacper 12 XI 1947–30 VI 1949
Szeliga Józef Władysław p.o. 1 VI 1949–30 VI 1950
1 VII 1950–31 I 1954
Iwaszczuk Stefan Piotr 1 XI 1949–30 VI 1950
Urbański Tadeusz Józef 15 VII 1951–1 VII 1952
Gmurzyński Rafał Stanisław 1 XI 1954–31 X 1955
Kamiński Antoni Józef 1 XI 1955–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Węgrowie

Kierownicy/szefowie
Bielawski Antoni Władysław p.o. 12 XI 1944–5 IV 1945
Kłociński Jerzy Paweł p.o. 5 VI 1945–31 VII 1946
(–1 IX 1946?)
Stępień Czesław Kacper p.o. 1 IX 1946–11 XI 1947
Guriew Konstanty Konstanty 1 VI–12 IX 1947
Skiba Aleksander p.o. 1 XI 1947–31 VIII 1948
Wędrychowicz Zdzisław Wawrzyniec p.o. 1 IX 1948–31 I 1950
Rypiński Jan Władysław por. 1 II 1950–30 IV 1952
Daniel Stanisław Jan 1 V 1952–31 XII 1956
Zastępcy
Zalewski Adolf Grzegorz 28 V 1945–19 III 1946
Maik Stanisław 30 IX 1945–19 II 1946
Kordas Tadeusz Karol p.o. 31 I–9 IX 1946
Skoczek Jan Jan p.o. 15 IX 1946–1 X 1947
Prachtel Kazimierz Marcin p.o. 1 XI 1947–14 III 1948
Wędrychowicz Zdzisław Wawrzyniec 15 III–1 IX 1948
Caban Józef Józef p.o. 1 IX 1948–30 III 1949
31 III 1949–15 IX 1951
Wędrychowicz Zdzisław Wawrzyniec –1 II 1950
Wodzicki Leon38 Ignacy 1 X 1952–19 VII 1953
Salach Władysław Józef 1 XII 1953–31 III 1955

38
Zmarł 19 VII 1953 r. wskutek postrzelenia.

453
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

MUBP/MUdsBP we Włochach39

Kierownicy/szefowie
Pilarski Franciszek p.o. 24 VIII 1945–1 I 1946
Zastępcy
Godlewski Mieczysław Władysław 10 VII 1945–1 I 1946

PUBP/PUdsBP/Delegatura we Włochach

Kierownicy/szefowie
Kuckowski Henryk Jan kpt. 1 III 1946–25 IV 1947
Antoniak Mieczysław Bronisław chor. p.o. 1 I–14 V 1947
Marzecki Jan Stanisław p.o. 21 IV–31 VIII 1947
1 IX 1947–31 I 1948
Mitko Aleksander Józef 1 II 1948–5 XII 1951
Madziar Stefan Stanisław 1 I–31 VII 1952
Szymański Władysław –1 IV 1955–
Zastępcy
Godlewski Mieczysław Władysław 10 VII 1945–1 I 1946
Antoniak Mieczysław Bronisław chor. p.o. 1 I 1947–
Urbański Tadeusz Józef chor. p.o. 5 IV–31 VIII 1947
1 IX 1947–30 III 1949
Marzecki Jan Stanisław 21 IV–31 VIII 1947
Guriew Konstanty Konstanty 1 XI 1949–31 VII 1952
Achramowicz Stanisław –15 VIII 1950
Sowa Bronisław Franciszek 15 VIII–14 XI 1950
Pawłowski Kazimierz Jakub 15 I–14 VI 1951
Dobrzyński Henryk Hipolit 15 VI 1951–31 VII 1952

PUBP/PUdsBP w Wołominie

Kierownicy/szefowie
Maj Stanisław Ignacy 14 XI 1944–15 IV 1945
Szymanik Jan Franciszek 11 V–8 IX 1945
Mitko Aleksander Józef 22 VIII 1945–15 X 1947
Guriew Konstanty Konstanty p.o. 25 XI 1947–30 X 1949
Oleksiak Albin Feliks 1 XI 1949–14 I 1952
Andrzejewski Mieczysław 15 I 1952–14 IV 1953
Letkiewicz Wacław Szczepan Jan 15 IV 1953–14 VIII 1954
Zambrzycki Henryk Jan 15 VIII 1954–31 XII 1956

39
MUBP we Włochach rozwiązano 19 XII 1945 r.

454
Zastępcy
Osiecki Feliks Józef 24 XI 1944–30 IV 1945
Dobrzyński Edmund Jan p.o. 15 VIII 1945–15 II 1946
16 II–24 X 1946
Łuczak Antoni Jakub 26 XI 1946–1 V 1948
Guriew Konstanty Konstanty 25 XI 1947–30 X 1949
Pankowski Kazimierz 1 VI 1949–9 VI 1951
Wiechetek Konstanty 15 VI 1951–28 II 1952
Zagórski Jan Piotr 15 VIII 1952–31 XII 1956

PUBP/PUdsBP w Wyszkowie

Kierownicy/szefowie
Romaniuk Kuźma Leon chor. 3–30 XI 1944
(–31 XII 1944?)
Sternik Stanisław 30 XI 1944–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Żurominie40

Kierownicy/szefowie – brak danych


Zastępcy – brak danych

MUBP/MUdsBP/Delegatura w Żyrardowie41

Kierownicy/szefowie
Zaremba Leonard 42
Bolesław 1 V–8 XI 1945
Mierzanowski Michał Jan 15 XII 1945–1 V 1946
Szelągowski Mirosław Kazimierz chor. 1 VII–10 IX 1952
Tyll Jan 15 IX 1952–19 III 1953
Seweryn Tadeusz 1 V 1953–1 IX 1955
Zalewski Stanisław Franciszek 15 X 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Zaremba Leonard Bolesław 1 II–30 IV 1945
Zalewski Stanisław Franciszek 1 VI 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Żyrardowie

Kierownicy/szefowie
Skowronek Czesław Józef p.o. 16 II–3 VII 1945
Zastępcy
Kuziemski Karol 16 VI 1945–1 I 1946

40
Powiat powstał w 1955 r.
41
MUBP istniał do grudnia 1945 r.
42
Zginął 8 XI 1945 r.

455
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

UBP dla m.st. Warszawy

Kierownicy/szefowie
Chmiel Walenty Jan kpt. –15 I 1946
Paszkowski Zbigniew Zygmunt mjr/ppłk 23 I 1946–30 IX 1952
Szenborn (Schönborn) Jerzy ppłk 1 X 1952–30 VI 1955
Ludwik43
Krupski Mikołaj Antoni ppłk 1 VII 1955–14 I 1957
Zastępcy
Gutowski Antoni 28 VI–24 VII 1945
Siwanowicz Leonard Adolf kpt. 25 VII 1945–
Gałecki Henryk (Monderer- Dawid kpt. 5 III 1947–10 I 1952
-Lamensdorf Natan)
Nazarewicz (Raps) Ryszard Wiktor mjr p.o. 20 XII 1951–1 VII 1954
1 VII 1954–27 XI 1956
Marzecki Jan Stanisław kpt. 20 V 1952–15 VIII 1954
Blajer Adolf mjr 15 VIII 1955–30 V 1956
Sokołowski Stefan mjr 15 VIII–27 XI 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Wolanin Stefan Lucjan kpt. 1 VI 1949–31 XII 1954
Bober Jan Aleksander kpt. 1 VIII 1955–
Zastępcy
Szostak Jan Jan kpt. 8 VI 1948–
Bartosik Stanisław Jan ppor. –6 XII 1948
Kowal Józef Franciszek kpt. 15 X 1950–15 I 1952
Mrozowski Józef Antoni ppor. 1 XI 1950–5 XI 1951
Adasiak Wacław Wacław kpt. 1 XII 1952–

Kontrwywiad/Wydział I

Naczelnicy
Bień (Bajn) Adam Michał chor./por. p.o. 1 VI 1946–1 IV 1949
(Noach)
Piątkowski Bolesław Wojciech mjr –30 IV 1951
Solecki Marek Mieczysław por. p.o. 1 V 1951–1 VII 1952
(Zalcman Majer)44 (Mojżesz) kpt. 1 VII 1952–15 XII 1953

43
Zmarł 1 VII 1990 r. w Rzeszowie.
44
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

456
Srebro Adam45 Borys kpt. 15 XII 1953–
Sawicki Władysław Hieronim mjr p.o. 1 X 1954–31 V 1955
Zastępcy
Kuckowski Henryk Jan kpt. p.o. 30 VI 1945–
Chmiel Walenty Jan 24 VII 1945–
Damiński Henryk 20 III 1946–
Kuckowski Henryk Jan kpt. 25 IV 1947–1 III 1948
Kasztański Zenon Eliasz chor. p.o. 1 VI 1948–
Bień (Bajn) Adam Michał chor. 22 IV 1949–19 II 1950
(Noach)
Kasztański Zenon Eliasz por. 1 VI 1949–1 VIII 1951
Kozera Jerzy Bolesław chor. 1 VI 1949–
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. 15 VIII 1950–
Hajdukiewicz Jan Józef por. 15 III 1951–
Solecki Marek Mieczysław por. 1 V 1951–1 VII 1952
(Zalcman Majer) (Mojżesz)
Kozarzewski Włodzimierz Walerian kpt. –15 III 1952
Chabros Marian Józef por. 1 XI 1953–1 IV 1955

Wydział II

Naczelnicy
Jasińska Helena Adam kpt. 1 XI 1953–
Chabros Marian Józef kpt. p.o. –15 XII 1955
15 XII 1955–
Turlej Stefan Piotr mjr 28 XI 1956–
Zastępcy
Jałkowski Aleksander 16 XII 1945–
Szechter Ajzyk Abram kpt. 20 X 1946–
Oliwa Rozalia Henryk por./kpt. 10 I–16 X 1948
Kwiatkowski Franciszek Michał por. –1 III 1948
Wosiński Tadeusz Kazimierz chor. 1 X 1948–
Wiśniewski Tadeusz Kazimierz por. –1 II 1950
Rozenwaks Józef Mojżesz por. 1 IX 1950–15 VII 1951
Lasocki Edmund Kazimierz chor. p.o. 25 X 1951–
Czeredys Jan Jan por. 1 IX 1952–15 VII 1954
Jasińska Helena Adam kpt. 15 I–31 X 1953
Iwanow Leonard Maciej por. 1 VI 1954–31 III 1955
Chabros Marian Józef por. 1 IV–15 XII 1955
Brand Henryk (Chaim) Bernard kpt. 1 VIII 1955–
(Berl)

45
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

457
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Zelwiański Ryszard por. 10 II–23 VII 1945

Wydział III

Naczelnicy
Fotek Jan Adam kpt. p.o. 22 II 1946–20 X 1947
Pachowski Zdzisław Ludwik kpt. 15 VII 1952–31 X 1953
Gapis Bolesław Stanisław kpt. 1 XI 1953–31 V 1954
Anczura Józef Antoni kpt. p.o. 1 X 1954–31 III 1955
1 IV 1955–
Zastępcy
Witkowski Stefan 10 III–25 IV 1945
Klitenik Leon Dawid 1 VII–27 X 1945
Pomorski Romuald Jan kpt. 1 I 1946–12 XII 1947
Gapis Bolesław Stanisław kpt. 1 I–1 VI 1948
Wójcicki Kazimierz kpt. p.o. 1 VI 1948–1 X 1950
Koc Stefan Piotr kpt. –1 IV 1949
Żelazko Jan Zygmunt kpt. –1 VIII 1950
Zabawa Zdzisław Konstanty kpt. 1 IX 1950–15 II 1952
Wójcicki Kazimierz kpt. 1 X 1950–20 VIII 1952
Szwagierczak Ryszard Stanisław kpt. 1 VI 1951–
Tabaczyński Ryszard Edward chor. 15 II 1952–
Anczura Józef Antoni kpt. 1 X 1954–1 IV 1955
Piotrowski Jerzy Stefan ppor. 1 IV 1955–
Miros Witold Józef por. 1 IV 1956–

Wydział IV

Naczelnicy
Wietrzny Józef Sebastian por. p.o. 1 V 1946–1 IX 1947
Bajkowski Leszek por. 1 IX 1947–15 VII 1950
Wysocki (Altajn) Roman 46
Herman mjr 25 II 1953–31 VIII 1954
Milewski Wincenty Jan mjr 1 IX 1954–31 X 1956
Zastępcy
Stefańczak Jan Jan p.o. 1 I–1 XI 1946
Kupryniec Stefan Jan p.o. 1 IV 1946–

46
W 1969 r. wyjechał do Izraela.

458
Cymerman Bogusław 1 V 1946–15 III 1947
Warszawski Michał Julian ppor. 1 IX 1947–19 II 1948
Kupryniec Stefan Jan kpt. –16 II 1948
Zieliński Ireneusz Konstanty ppor. p.o. 1 V 1948–15 IX 1950
Cytron Samuel Filip (Fiszel) ppor./por. 1 X 1948–1 VI 1951
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. 1 XII 1951–
Rybiński Mieczysław Herman kpt. –15 I 1953
Karpiuk Ryszard Jan ppor. 1 IX 1954–1 VII 1955
Wyszyński Jerzy Marian por. 1 IV–1 IX 1955
Górski Wacław por. 1 VIII 1955–

Wydział IV „B”

Naczelnicy
Brzozowski Stanisław Wawrzyniec kpt. 15 X 1952–7 I 1954
Wysocki (Altajn) Roman Herman mjr p.o. 1 IX 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Wysocki (Altajn) Roman Herman mjr p.o. –1 IV 1955

Wydział V

Naczelnicy
Brzozowski Stanisław Wawrzyniec chor. p.o. 22 III 1946–
Nazarewicz (Raps) Ryszard Wiktor mjr p.o. 1 VI 1946–1 II 1948
1 II 1948–20 XII 1951
Sadkowski Wacław Walenty ppor./por. 1 XI 1951–1 III 1953
Sawicki Władysław Hieronim mjr 1 III 1953–30 IX 1954
Zastępcy
Brzozowski Stanisław Wawrzyniec chor. p.o. 22 III 1946–20 II 1947
Makowski Jerzy Wincenty ppor. 20 II 1947–14 IV 1948
Jasiński Jan Jan p.o. 1 V 1948–1 V 1949
Bartosik Stanisław Jan chor. p.o. –1 VI 1948
1 VI 1948–
Szenauk Aleksander Adam por. 1 V 1949–1 III 1950
Chudy Kazimierz Józef ppor. –1 IX 1950
Serwiński Eugeniusz Bronisław kpt. p.o. 1 II 1951–
Żurański Jerzy Józef por. 28 III 1952–28 II 1955
Gliński Dionizy Feliks chor. 15 VIII 1953–1 IX 1955

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Naziębło Zygmunt Władysław por. 1945–1 XI 1950

459
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wydział VIII

Naczelnicy
Pindor Karol Teodor por. 1 II 1953–
Zastępcy
Stefańczak Jan Jan kpt. 15 IV 1948–
Liwski Zygmunt Zygmunt por. 15 XII 1951–15 IX 1954
Pindor Karol Teodor por. –1 II 1953

Wydział IX

Naczelnicy
Milewski Wincenty Jan kpt./mjr p.o. 1 IV 1953–1 VI 1954
1 VI–31 VIII 1954
Jasińska Helena Adam kpt. 1 IV 1955–
Iwanow Leonard Maciej por. p.o. 1 III–15 XII 1956
Zastępcy
Smoczyk Józef por. 1 III 1953–
Milewski Wincenty Jan kpt./mjr 1 IV 1953–1 IV 1955
Karpiuk Ryszard Jan ppor. 15 VI–31 VIII 1954
Iwanow Leonard Maciej por. 1 IV 1955–28 II 1956

Wydział X

Naczelnicy
Koziarski Walter Władysław kpt. 1 II 1952–
Sikora Marceli Jan kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Brand Henryk (Chaim) Bernard por. 1 II 1952–
(Berl)
Pielasa Józef Jan por. 1 II 1952–

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Żurański Jerzy Józef por. p.o. 1 III 1953–1 III 1955
1 IV–30 XI 1955
Zastępcy
Żurański Jerzy Józef por. 1 III 1953–1 IV 1955
Maczkowski Jan Józef por. 1 XI 1953–31 VII 1954

Wydział Miejski

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

460
Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Żurawiński Zygmunt Józef ppor. p.o. 1 XI 1954–1 IV 1955
Zastępcy – brak danych

Wydział „A”

Naczelnicy
Kossakowski Władysław Adam –5 IV 1948
Makowski Jerzy Wincenty ppor. p.o. 15 IV 1948–15 IV 1951
Gapis Bolesław Stanisław kpt. 1 VIII–31 X 1953
Zastępcy
Bieliński Władysław 20 III 1946–
Bitter Adam Michał p.o. 1 I 1947–1 II 1948
Kunda Władysław ppor. 3 II–31 XII 1947
Marzecki Jan Stanisław ppor. 1 II–15 X 1948
Sawicki Władysław Hieronim kpt. 1 IV–15 X 1948
Makowski Jerzy Wincenty ppor. 15 IV 1948–15 IV 1951
Gapis Bolesław Stanisław kpt./mjr 1 VI 1948–1 VIII 1953
Naziębło Zygmunt Władysław por. 1 XI 1950–15 VII 1951
Wróblewski Ryszard Władysław chor. 15 XI 1951–
Grabowski Janusz Stefan por. 1 VIII 1953–31 V 1954
Czeredys Jan Jan por. 1 VII 1954–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Roykiewicz Ryszard Wacław kpt. 1 VI 1948–1 IX 1950
Zieliński Jan Franciszek mjr 15 VIII 1950–1 IX 1955
Ircha Henryk Józef kpt. 1 I 1956–31 I 1957
Zastępcy
Szymański Henryk chor. 10 II–5 VI 1946
Halicki Ignacy Józef 12 II–1 X 1946
Roykiewicz Ryszard Wacław por. 1 XI 1946–1 VI 1948
Rudnicki Leon ppor. p.o. 1 V 1947–21 VI 1948
21 VI 1948–
Jakubowski Stanisław Władysław chor. 1 VI–10 XII 1948
Guzik Bronisław Antoni kpt. –1 VIII 1950
Chudy Kazimierz Józef por. 1 X 1950–15 IV 1951
Ostaś Józef Franciszek por. 15 VI 1951–
Pajkert Władysław Włodzimierz kpt. 1 VIII 1951–

461
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Ircha Henryk Józef kpt. p.o. 1 V 1952–31 III 1955
1 IV 1955–31 XII 1956
Dyndo Roman Stanisław kpt. 1 III 1956–

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Sikora Marceli Jan kpt. p.o. 1 II 1951–31 III 1955
Zastępcy
Feret Kazimierz Aleksander por. 1 VI 1948–1 I 1952
Sikora Marceli Jan kpt. 1 II 1951–
Szymański Władysław ppor. 1 II 1951–15 XII 1952
Koziński Henryk Wawrzyniec kpt. –31 III 1955

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Szechter Ajzyk Abram por. –15 V 1945

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Sadkowski Wacław Walenty kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy
Oliwa Rozalia Henryk por. –1 XI 1947
Książkiewicz Alicja Bolesław p.o. –10 I 1948
Czeredys Jan Jan por. 1 IV–15 XI 1955
Wróblewski Ryszard Władysław por. 1 IV 1955–
Madziar Stefan Stanisław mjr 15 XI 1955–

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Glińska Krystyna Stanisław ppor. 1 III 1956–

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

462
Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Mućko Edward Stanisław ppor. 1 XI 1951–15 VIII 1952

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Kielman Seweryn (Symcha) Noel por. –1 VIII 1950
Butkiewicz Henryk47 Zygmunt kpt. p.o. –1 IX 1951
Pachowski Zdzisław Ludwik kpt. 1 XI 1953–
Zastępcy
Naszkowska Zofia Michał 15 VIII 1950–
Butkiewicz Henryk Zygmunt kpt. 1 XII 1950–1 IX 1951
Pajkert Władysław Włodzimierz kpt. –1 IX 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Michaelson-Sadowska Felicja Mojżesz chor. 22 II 1946–15 V 1948
Osowski Bronisław Leon por. 1 I 1950–30 VI 1952
Placha Antoni Wojciech kpt. 1 VII 1952–15 V 1955
Laskowski Tadeusz Kajetan ppor. p.o. 1 IV–30 VI 1955
1 VII 1955–
Zastępcy
Michaelson-Sadowska Felicja Mojżesz –15 V 1945
Kirsz Regina Abram chor. 1 VI 1948–
Szkupińska Zofia Henryk chor. 1 VI 1948–15 VII 1949
Smolarek (Wolanin) Regina48 sierż. 15 I 1950–1 XI 1951
Krzyżanowski Władysław Antoni kpt. 1 VI 1950–1 II 1953
Feret Kazimierz Aleksander kpt. 1 I 1952–
Dzwonkowska Janina por. 1 IX 1952–1 II 1955

47
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
48
W 1950 r. zmieniła nazwisko na Wolanin.

463
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Komendantura

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Janicki Marian kpt. 15 I 1955–

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Kluczyński Feliks Wincenty chor. 1 I 1947–1 IV 1948
Wajs Jadwiga Chaim 15 IV 1948–1 I 1949
Minc Adam Henryk por. 1 VI 1952
Wołczak Stefan Konrad por. 1 XI 1952
Osiewicz Alicja Roman chor. 1 II 1955–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy
Wołkowski Rudolf Wawrzyniec mjr 1 XII 1954–1 IV 1955
Zastępcy
Kopacki Jan Antoni por. 1 VIII 1953–1 XI 1954
Fryłow Józef por. 1 XI 1954–1 IV 1955
Wołkowski Rudolf Wawrzyniec mjr 1 XII 1954–1 IV 1955

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Ler Roman Stanisław ppor. –15 III 1947
Giblak Jan Michał kpt. 15 III 1947–
Kowalski Stanisław Feliks mjr 1 X 1950–7 XII 1954
p.o. 7 XII 1954–
Zastępcy
Ler Roman Stanisław –1 IV 1946
Swatek Stanisław –18 V 1946
Smulczyński Stanisław Franciszek p.o. 1 IV 1946–1 III 1947

464
Słobodski Józef (Izaak) Abram por. 1 III–30 VI 1947
Czereśnia Józef Henryk por. 1 IV 1948–
(Mejlich Josek) (Chemia)

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Pindor Karol Teodor por. 1I 1951–

Służba/Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Sitarek Henryk Jakub p.o. 1 X 1947–1 VII 1948
Zastępcy
Sitarek Henryk Jakub 1 X 1947–1 VII 1948

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Repalski Czesław Franciszek chor. –1 VI 1951

Wydział Kwaterunkowo-Budowlany Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział/Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy – brak danych

465
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Bebczuk Piotr Naum 1 XI 1946–
Stankiewicz Mieczysław Władysław por. 1 VII 1951–1 VI 1952

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Dyrektorzy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Opracowanie: Konrad Rokicki

466
WOJEWÓDZTWO WROCŁAWSKIE
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP we WROCŁAWIU

Kierownicy/szefowie
Imiołek-Śliwa Władysław 1
Wincenty mjr 14 IV–5 XII 1945
Grzybowski Faustyn2 Filip ppłk/płk 6 XII 1945–15 IV 1948
Zabawski Jan3 Mikołaj ppłk 15 IV 1948–1 III 1951
Dowkan Eugeniusz4 Adolf ppłk p.o. 1 III 1951–20 I 1953
Kubajewski Daniel Antoni mjr 20 I 1953–25 IX 1954
Onacik Jan5 Bazyl (Wasyl) ppłk 25 IX 1954–18 V 1955
Jedynak Bonifacy Józef mjr p.o. 18 V–1 XII 1955
mjr/ppłk 1 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Zacharewicz Włodzimierz6 Wiktor mjr 26 VI–26 XII 1945
Trochimowicz Marcin mjr 27 VII 1945–1 III 1947
(Trachimowicz?) Bronisław7
Wątorek Władysław Józef por. I–5 IV 1946
Stesłowicz Jan Aleksander por. p.o. 23 XI 1946–
(Katz Lemil)8 (Abraham)
Korski (Gransztof) Julian9 Julian mjr 1 III–3 IV 1947
Paluszkiewicz Stefan 10
Mateusz por./kpt. 1 III 1947–15 II 1950
Nowak Adam Wolf kpt. 24 VI 1947–22 III 1948
Zabawski Jan Mikołaj mjr/ppłk 1 II–14 IV 1948
Kornecki Adam Michał ppłk 19 III–VII 1948
(Kornhendler Dawid)11 (Moszek)
Sobczyński Marian12 Józef kpt. VII 1948–24 IX 1951
Koton Eliasz 13
Zygmunt mjr/ppłk 20 VII 1948–5 II 1950

1
Występował też jako Śliwa-Imiołek; w 1948 r. powrócił do właściwego nazwiska Śliwa; zmarł 18 XII 1976 r.
w Warszawie.
2
Oficer sowiecki; 1935–1938 funkcjonariusz NKWD; absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; uzyskał zgodę
władz na zmianę obywatelstwa i pozostanie w Polsce; zmarł 9 IV 1999 r. w Białymstoku.
3
Zmarł 9 II 1988 r. w Warszawie.
4
30 IV 1954 r. zdegradowany i zwolniony ze służby.
5
Zmarł 3 X 1988 r. w Białymstoku.
6
Oficer sowiecki; w grudniu 1947 r. wyjechał do ZSRR.
7
Oficer sowiecki; w 1954 r. wyjechał do ZSRR.
8
P.o. zastępca szefa WUBP ds. gospodarczych; w 1968 r. wyjechał do Izraela.
9
Zmarł 17 X 1975 r. w Lęborku.
10
Stanowisko objął 15 III 1947 r.; od 1 I 1949 r. też p.o. szef Wydziału Kwatermistrzostwa.
11
W 1968 r. wyjechał do NRF; kilkakrotnie wystąpił w RWE; zmarł 3 VII 1986 r. we Frankfurcie nad Menem.
12
Zmarł 31 I 1991 r. w Łodzi.
13
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

467
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Olko Feliks14 Józef mjr 7 II 1950–3 V 1951
Grad Karol15 Henryk mjr 1 VI 1951–27 III 1952
(Hersz)
Radoszewski Tadeusz Wacław mjr 1 V 1952–29 IV 1954
Wziątek Edmund Wacław kpt./mjr 15 VIII 1953–31 XII 1956
Czajer Antoni Antoni kpt. 1 III 1954–1 VI 1955
Jedynak Bonifacy Józef ppłk 10 V–9 VIII 1955
Jara Edward Marcin mjr 12 XI 1955–31 XII 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia

Naczelnicy
Opałko Leonarda Szymon ppor. p.o. 18 VI 1945–1 IV 1946
Onuszko Mikołaj Piotr ppor. p.o. 1 IV 1946–19 IV 1947
Jarmuł Bronisław Jacenty por. p.o. 19 IV 1947–15 III 1949
Jesion Zenon Walenty kpt. 15 III 1949–8 X 1950
Pietraczuk Władysław Michał kpt. 9 X 1950–21 IV 1951
Mazurek Zbigniew por. p.o. 22 IV 1951–
Olejnik Stanisław Antoni kpt. 1953–30 IV 1955
Kępa Stanisław Kazimierz kpt. 1 V 1955–
Solarz Artur Lejb kpt. –30 IX 1955
Zastępcy
Jurcewicz Konstanty mjr 1945
Łaskawski Jan 2 IX 1945–1 II 1946
Onuszko Mikołaj Piotr ppor. 16 II–26 III 1946
Jarmuł Bronisław Jacenty por. 17 XII 1946–18 IV 1947
Pietraczuk Władysław Michał kpt. 15 VIII 1947–9 X 1950
Jesion Zenon Walenty kpt. 9 X 1950–
Stróżak Stanisław Jan kpt. 1 XII 1950–31 I 1953
Mielcarek Władysław ppor. 1 IX 1953–1954
Kukuła Teodor Franciszek por. p.o. 1 IV 1955–1956
Sawicki (Szatan) Zbigniew August por. 1956–

Kontrwywiad /Wydział I

Naczelnicy
Wątorek Władysław Józef por. p.o. 23 V 1945–
Konopko Henryk 1 XII 1945–
Gajewski Stefan Adolf kpt. p.o. 15 VIII 1946–30 XI 1947
30 XI 1947–14 XI 1948

14
Zmarł w 1981 r.
15
30 IV 1954 r. zdegradowany do szeregowca i wydalony ze służby, w 1969 r. wyjechał do Austrii.

468
Dzikowski Józef Michał por./kpt. 15 XI 1948–1 VIII 1950
Wysocki (Altajn) Roman16 Herman mjr p.o. 1 XII 1950–31 X 1951
Starzemski Stefan Władysław kpt./mjr 1 XI 1951–31 III 1955
Gruber Eugeniusz Aleksander por. p.o. 1952
Zastępcy
Gajewski Stefan Adolf kpt. p.o. 23 III–15 VIII 1946
Nowak Artur Józef (Rubin) chor. 1 IX 1948–31 VIII 1949
(Lerner Abraham)
Gruber Eugeniusz Aleksander por./kpt. 1 XI 1949–15 II 1952
Polak Zenon Bazyli kpt. 1 III–1 X 1952
Starzemski Stefan Władysław kpt. 1 XI 1952–1 IV 1954
Jaromin Władysław Sebastian ppor./por. 1 IV 1954–31 III 1955

Wydział II

Naczelnicy
Górni Jakub Jan ppor./kpt. p.o. 20 VI 1945–15 I 1946
Sorokowski Bogdan Stanisław ppor. 1946–1947
Taube-Knebel Antonina17 Leon kpt. p.o. 10 I 1948–15 VI 1949
Szczerba Stanisław18 Bernard chor. p.o. 1 VII 1949–1 V 1950
Kamerling Leon Mieczysław kpt. 1 V 1950–31 III 1955
(Leizer Wolf)19 (Mozes)
Starzemski Stefan Władysław mjr p.o. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Wołoszyn Edward Jan por. 1 II–15 VI 1946
Koziarski Walter Władysław sierż. p.o. 1 VI 1946–1 IV 1947
Sorokowski Bogdan Stanisław por. 1 IV 1947–10 I 1948
Szpacenko Daniel Adam kpt. p.o. 1 VI 1948–1 II 1949
Taube-Knebel Antonina Leon kpt. 1 II–15 VI 1949
Kamerling Leon Mieczysław ppor. 1 X 1949–1 V 1950
(Leizer Wolf) (Mozes)
Leśniak Józef Antoni por. 10 XI 1952–30 IX 1954
Mazurkiewicz Edward Stefan ppor. 1 X 1954–31 III 1955
Starzemski Stefan Władysław mjr 1 IV 1955–1 IX 1956
Maj Edward Jan kpt. 1 IX–31 XII 1956

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy
Burghart Piotr –30 VII 1945
Trzaska Jan Grzegorz kpt. p.o. 23 X 1945–24 II 1946

16
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
17
Zmarła 27 VIII 1994 r. w Warszawie.
18
Zmarł 13 X 1990 r. w Warszawie.
19
W 1968 r. wyjechał do Izraela.

469
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Sorokowski Bogdan Stanisław ppor. –1 II 1946

Wydział III

Naczelnicy
Żółtogórski (Goldberg) Emil Stanisław por. p.o. 23 VIII–13 XII 1945
Stesłowicz Jan Aleksander por. 13 XII 1945–1946
(Katz Lemil) (Abraham)
Grela Jan 1946
Starzycki (Pachołek) Jan Franciszek kpt. 1946
Last Edward Izaak por. 9 XI 1946–18 VIII 1947
Majkowski Aleksander20 Wilhelm por. p.o. 18 VIII 1947–31 III 1948
(Wolf) 31 III 1948–14 X 1950
Fijałkowski Marek Aleksander kpt. 15 X 1950–1 X 1951
(Finkelsztejn Aron)21
Szataniak Wacław Stanisław kpt. 1 X 1951–21 II 1952
Kleczyk Tadeusz Antoni kpt./mjr 22 II 1952–10 VII 1954
Solarski Feliks Jan mjr 15 VII 1954–20 V 1955
Jagiełło Stanisław Józef por. 1 IX 1955–1 I 1956
Skierś Edward Walerian por. 15 III–31 XII 1956
Zastępcy
Żółtogórski (Goldberg) Emil Stanisław por. p.o. –1 II 1946
Maciąg Piotr Walenty ppor. 1 II–31 VIII 1946
Chłoń Andrzej22 Franciszek por. p.o. 1 IX 1946–
Kurczyna Jan Franciszek chor. p.o. 15 V 1949
Ozimiński Stanisław Adolf por. 1 XII 1951–31 X 1953
Lubiński Henryk Abram kpt. 15 VII 1954–
Wekselberg Józef Abraham kpt. 28 II–31 VIII 1955
Sobczak Apolinary Marcin por. 1 IX 1955–30 IX 1956
Mazurkiewicz Edward Stefan por. 1–31 XII 1956

Wydział IV

Naczelnicy
Celemer Zygmunt 1945–14 I 1946
Górni Jakub Jan por. 15 I–23 XI 1946
Grad Karol Henryk por./kpt. p.o. 15 II–26 XII 1947
(Hersz) kpt./mjr 26 XII 1947–14 VI 1950

20
W 1969 r. wyjechał do USA.
21
W 1968 r. wyjechał do Izraela.
22
Jednocześnie adiutant szefa WUBP.

470
Adamczyk Józef Antoni por. 15 VII 1950–30 VI 1952
Salmonowicz Józef Adolf por. 1 VII 1952–22 VI 1953
Ozimiński Stanisław Adolf kpt. 1 XI 1953–31 VIII 1954
Kleczyk Tadeusz Antoni mjr 10 IX 1954–16 IV 1955
Poździach Adam Michał kpt. p.o. 1 IV–31 VII 1956
1 VIII–31 XII 1956
Zastępcy
Konikowski Janusz Kazimierz por. p.o. 15 V 1946–15 II 1947
Grad Karol Henryk por. 15 II–1 XI 1947
(Hersz)
Adamczyk Józef Franciszek chor. 1 XII 1947–1 II 1950
Fuks Rafał Józef ppor. p.o. 1 II–1 VII 1950
Salmonowicz Józef Adolf ppor./por. 3 X 1950–1 VII 1952
Poździach Adam Michał kpt. 1 VII 1952–31 III 1954
Banyś Henryk Władysław kpt. 9 X 1954–28 I 1955
Żukowski Konstanty Aleksander kpt. 28 I–15 IV 1955
Dyrcz Tadeusz Franciszek por. 1 IV 1955–
Piorun (Grażyński) Jan23 Jan kpt. 1 VIII 1955–1956
Ozimiński Stanisław Adolf kpt. 1956

Wydział V

Naczelnicy
Bartold Zygmunt Felicjan por./kpt. p.o. 1 II 1946–4 XI 1947
Kucharski Tadeusz Józef kpt. 15 XII 1947–
Olko Feliks Józef kpt. p.o. 1 I 1949–6 II 1950
Dwojak Feliks Jan por./kpt. p.o. 16 V 1950–1 VII 1951
Dziemski Witold24 Cyprian kpt. 15 VII–11 IX 1951
Gildiner Jefim (Józef) Lejb kpt. p.o. 13 XI 1951–31 I 1952
Mogilski Henryk Zygmunt por. p.o. 1 II–21 VIII 1952
Sikora Zbigniew Józef kpt. 1 XII 1954–31 III 1955
Niedbała Jan Marceli kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Dwojak Feliks Jan ppor./kpt. 1 II 1946–1 VII 1950
Dziemski Witold Cyprian kpt. 1 VII–1 IX 1950
Ostaszewski Mieczysław Roman por. 1 IX 1950–19 IV 1951
Gildiner Jefim (Józef) Lejb kpt. –1 II 1952
Mogilski Henryk Zygmunt por. 20 III–22 VIII 1952
Turlej Stefan Piotr kpt. 17 XI–29 XII 1952
Żukowski Konstanty Aleksander por./kpt. 29 XII 1952–29 X 1954

23
W 1955 r. zmienił nazwisko na Grażyński.
24
Zginął 11 IX 1951 r. we Wrocławiu.

471
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Gregorczyk Mieczysław Karol kpt. 30 X 1953–19 VII 1954
Woźnica Stanisław Andrzej kpt. 30 III 1955–1 VIII 1956
Miśta Mieczysław Marcin por. 1 VIII–XII 1956

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa


Naczelnicy
Wachowiak Leon Stanisław por. 1 II–9 VIII 1946
Limanowski Alfred Władysław por. p.o. 1 VII 1946–1 IV 1948
(Lerman Aron) (Srul)
Matkowski Tymoteusz Włodzimierz kpt. 1 XI 1948–19 VI 1949
(Tomaszuk Wiktor)25
Kraft Henryk Salomon ppor./por./kpt. 1 XII 1950–1952
Szpacenko Daniel Adam mjr 15 VIII 1953–31 VII 1955
Zastępcy
Szumacher Michał Joel por. 15 VI 1945–10 VIII 1946
Matkowski Tymoteusz Włodzimierz kpt. 29 X 1947–X 1948
(Tomaszuk Wiktor)
Szpacenko Daniel Adam kpt. 1 II–31 XII 1949
Kraft Henryk Salomon ppor./por./kpt. 1 XII 1950–1 VIII 1952
Kabat Wacław Feliks por. –15 IV 1953

Wydział VIII
Naczelnicy
Wolisz Ignacy Ludwik por. p.o. 25 III 1946–1947
Niedbała Jan Marceli kpt. 12 VIII 1953–31 III 1955
Zastępcy
Wolisz Ignacy Ludwik por. 25 III 1946–
Tekeli Jan Ignacy chor. 1 VI 1951–30 IX 1953

Wydział IX
Naczelnicy
Ogonowski Stefan26 Antoni mjr 1 VI 1951–31 III 1953
Zastępcy
Garbacz Stanisław Szczepan por. p.o. 1 VI 1951–
Banyś Henryk Władysław por./kpt. 10 VII 1953–9 X 1954
Minnicki Jerzy Wincenty por. 1 IV 1955–31 XII 1956

Wydział IX „K”27
Naczelnicy – brak danych

25
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
26
Zmarł 19 IX 1990 r. we Wrocławiu.
27
Kopalnie Kowarskie, następnie od 1951 r. Zakłady Przemysłowe R-1 w Kowarach (kopalnie uranu).

472
Zastępcy
Garbacz Stanisław Szczepan kpt. p.o. –VI 1952
Jara Edward Marcin kpt. 29 VI 1952–1 III 1954
Polak Michał Józef por. 1 III 1954–31 III 1955

Wydział X

Naczelnicy
Gildiner Jefim (Józef) Lejb kpt. 1 II 1952–15 VII 1954
Mazurkiewicz Edward Stefan por. 1 IV 1955–31 V 1956
Kołacz Michał28 Michał mjr 1 VI–28 XI 1956
Zastępcy
Gildiner Jefim (Józef) Lejb kpt. 1 II–15 XII 1952
Mazurkiewicz Edward Stefan ppor. 15 XII 1952–30 IX 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)

Naczelnicy
Turlej Stefan Piotr kpt. 15 VIII 1953–15 II 1954
Irek Michał Stanisław kpt. 25 II–30 XI 1954
Sikora Zbigniew Józef kpt. 1 XII 1954–28 XI 1956
Zastępcy
Żukowski Konstanty Aleksander kpt. 1 IV–31 X 1955
Kniaziuk Józef kpt. 1 IX–28 XI 1956

Wydział Miejski

Naczelnicy
Konikowski Janusz Kazimierz por. p.o. 1 VII 1948–1949
Zastępcy
Nowak Artur Józef (Rubin) chor./por. 1 VI–31 VII 1948
(Lerner Abraham)
Konikowski Janusz Kazimierz por. 1 VIII 1948–

Inspektorat Wiejski

Naczelnicy
Ozimiński Stanisław Adolf kpt. 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Poździach Adam Michał kpt. 1 IX 1954–31 III 1955

Wydział „A”

Naczelnicy
Last Edward Izaak por. 5 II–9 XI 1946
Halicki Stanisław Michał por. p.o. 1 IV 1947–

28
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

473
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Koziarski Walter Władysław chor./por. 1 IV–2 XI 1947
Pejka Franciszek Józef kpt. 1 XII 1947–15 IV 1950
Krawczyk Lech Lucjan ppor./por. 1 III 1951–31 III 1955
Zastępcy
Halicki Stanisław Michał chor. p.o. 28 IV–28 XI 1947
Ciempka Stefan Stanisław ppor. –1 VI 1948
Strnadel Kazimierz Jan ppor. 1 VI 1948–30 X 1950
Krawczyk Lech Lucjan kpt. 1 XI 1950–1 III 1951
Konieczny Władysław Jan kpt. 1 III 1951–15 VII 1953
Pietraszewski Józef Jan (Antoni?) kpt. 15 II 1954–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)

Naczelnicy
Mirski Jan29 –17 II 1946
Suchecki Mieczysław Dionizy por. 27 V 1946–
Marczewski Antoni Aron ppor. p.o. 1 X 1946–24 II 1947
Starzycki (Pachołek) Jan Franciszek mjr 24 II 1947–1948
Różycki (Rosenbaum) Feliks30 Szulim kpt. p.o. IV 1950–III 1952
Helbin Adolf Władysław por. p.o. 1 II 1952–5 III 1954
Korzeniowski (Kocur) Józef31 Adolf kpt. 18 II 1955–30 VI 1956
Niewiarowski Zdzisław Leon kpt. 1 X–31 XII 1956
Zastępcy
Turek Józef Jan chor. p.o. IV 1947–24 I 1948
Huszcza Jan Piotr kpt. 25 VI 1948–1 V 1949
Różycki (Rosenbaum) Feliks Szulim kpt. 1 V 1949–7 III 1952
Dobrzyński Stanisław Stanisław por. 15 VI 1951–1 II 1952
Helbin Adolf Władysław por. 1 II 1952–5 III 1953
Sikora Józef Stanisław kpt. 1 VIII 1953–31 III 1954
Górecki Jerzy Franciszek kpt. 24 IX 1954–13 IX 1955
Niewiarowski Zdzisław Leon kpt. 1 X 1955–30 IX 1956
Nowicki Józef Cyprian por. 1 X–31 XII 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Romkowicz Bronisław Leon (Hersz) kpt. 30 VI 1946–V 1947
(Bernkopf Maks)
Żydzik Stanisław Józef por./kpt. 1 VII 1947–16 IV 1951

29
17 II 1946 r. zdezerterował.
30
P.o. naczelnik bez nominacji i zatwierdzenia MBP; w 1968 r. wyjechał do Izraela.
31
W 1953 r. zmienił nazwisko na Korzeniowski.

474
Mazurek Zbigniew por. p.o. 1952
Bartoszyn Zdzisław Józef ppor. 1954
Zastępcy
Sorokowski Bogdan Stanisław 31 VIII 1945–
Czop Jan32 Michał kpt. 10 III 1947–30 VI 1949
Hać Micha33 Michał por. 1 VII 1949–27 III 1950
Gryta Henryk Marcin kpt. 1 VII 1952–1953

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Taube-Knebel Antonina Leon por. 1947
Wolisz Ignacy Ludwik por. p.o. 1947
Krawczyk Lech Lucjan kpt. 1 IV–1 VII 1955
Pietraszewski Józef Jan (Antoni?) kpt. 1 VI 1956–
Zastępcy
Maciąg Piotr Walenty ppor. 1 I–1 X 1947
Wolisz Ignacy Ludwik por. 1 X 1947–
Pietraszewski Józef Jan (Antoni?) kpt. 1 IV–31 X 1955
Gerberg Jerzy Zudyk kpt. 1 X 1955–1956
Niewiarowski Zdzisław Leon kpt. 1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy
Trzybiński Adam Józef ppor. 15 II–28 XI 1956
Zastępcy
Balicki Józef Józef kpt. 1 IV 1956–

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

32
Zmarł 15 IV 1970 r. we Wrocławiu.
33
27 III 1950 r. popełnił samobójstwo.

475
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział Łączności

Naczelnicy
Kraft Henryk Salomon ppor. 1950
Zdrojowy Florian Tomasz mjr 1 IV 1952–28 XI 1956
Zastępcy
Zdrojowy Florian Tomasz ppor. 1 IX 1950–1 IV 1952
Czyżowski Jan Mikołaj por. 10 VIII 1954–
Niemczyński Mieczysław Jan chor. 15 IV 1956–

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Krzyżanowski Władysław Antoni ppor./por. 1 I 1946–1 VI 1947
Elbaum Izaak Dawid kpt. 1948–1949
Ostaszewski Mieczysław Roman kpt. 1 IV 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Selen-Kagan Leon Mendel ppor. 15 VIII 1951–31 VII 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Krzyżanowski Władysław Antoni ppor./por. 1 I 1946–1 VI 1947
Horoszewski Leon Henryk chor. 1 VI 1947–
Sakaluk Paweł Jan chor. p.o. 1 IV–31 XII 1948
Ostaszewski Mieczysław Roman kpt. 20 IV 1951–31 XII 1956
Zastępcy
Horoszewski Leon Henryk chor./ppor. –1 VI 1948
Sorokowski Bogdan Stanisław por. 1 VI 1948–
Czop Jan Michał kpt. 1 VII 1949–31 III 1952
Stępień Marian Władysław kpt. 15 II 1953–31 III 1955

476
Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy
Mielnik Nil 28 VIII–17 XII 1945
Jędruszko Wacław Michał 17 XII 1945–20 VII 1946
Kukuła Teodor Franciszek 20 VII 1946–
Antończyk Andrzej Piotr –1 VI 1948
Zastępcy
Małek Wacław –17 XII 1945

Komendantura

Naczelnicy
Kościełowski Adam 21 VI 1945–
Ignasiak Edward Antoni por. 1 I 1950–1954
Zastępcy – brak danych

Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/ Finansowy

Naczelnicy
Lipińska Jadwiga Wacław por. 1 IV 1947–1 IV 1949
Ligoń (Lemberger) Stanisław Jan (Jonas) chor. 1 V 1949–28 II 1954
Bogucki Kazimierz Roman ppor. p.o. 7 XII 1954–30 IV 1955
1 V 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Rudnicki Edward Andrzej chor. 1 II 1946–31 V 1952
(Głac Stanisław) (Jakub)
Bogucki Kazimierz Roman st. sierż./chor. p.o. 1 VII 1953–7 XII 1954
Mebel Henryk Stanisław chor. 1 IV 1955–

Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Kraft Henryk Salomon kpt. 1952–1954

Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/Administracyjno-Gospodarczy

Naczelnicy
Stesłowicz Jan Aleksander mjr 15 XII 1946–1 XII 1947
(Katz Lemil) (Abraham)
Szwajkowski Stanisław Michał mjr 1 XII 1947–15 V 1948

477
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Paluszkiewicz Stefan Mateusz por. p.o. 1 I 1949–15 II 1950
Sakaluk Paweł34 Jan por. 1 III–24 IV 1950
Flaks Bolesław (Beniamin) 35
Salomon kpt. 1 IX 1950–15 III 1952
Socewicz Konstanty Aleksander kpt. 15 III 1952–9 IX 1953
Milukowski Aleksander Aleksander kpt./mjr 9 IX 1953–24 XII 1954
(Milukow Aleksy)36 (Aleksy)
Szelest Edward Piotr por. p.o. 7 XII 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Grad Karol Henryk ppor./por. 18 III 1946–15 II 1947
(Hersz)
Sakaluk Paweł Jan chor./por. 1 II 1948–1 III 1950
Lemberger Stanisław Jonas chor. p.o. 1 VI 1948–30 IV 1949
Mandel Arnold Mojżesz por. 1 VIII 1950–31 III 1953
Suwaj Jan Antoni kpt. 1 VII–31 XII 1953
Miklas Zygmunt Stanisław por. 1 I 1954–31 I 1955
Ciesielski Lech Franciszek ppor. 1 IV 1955–

Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa


Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Białecki Teodor Leon por. 1 VII 1948–31 X 1949
Sawicki Władysław Hieronim kpt. 1 I 1950–
Suwaj Jan Antoni por. 1 IV 1950–30 VI 1953
Bochenek Henryk Jan ppor. 1 X 1953–
Zastępcy
Suwaj Jan Antoni por. –1 IV 1950
Bochenek Henryk Jan ppor. –30 IX 1953

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kraft Henryk Salomon ppor. VIII–30 XI 1950
Michalak Eryk Szczepan por. 1 XII 1950–31 XII 1953
Jakubowicz Dawid Szmul ppor. 1 I 1954–1955
Zastępcy
Michalak Eryk Szczepan por. –26 X 1950
Plesner Aleksander Emanuel ppor. 15 VIII 1952–

34
24 IV 1950 r. popełnił samobójstwo w gmachu WUBP we Wrocławiu.
35
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
36
Oficer sowiecki; w 1955 r. wyjechał do ZSRR.

478
Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału
Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Grzęda Witold Józef ppor. 1 IV 1950–15 V 1954
Frąckowiak Roman Marcin kpt. 15 V 1954–
Zastępcy – brak danych

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Mandel Arnold Mojżesz chor. 1 IV 1949–1 VIII 1950
Krupa Ignacy Antoni por. 1 VIII–1 IX 1951
Szelest Edward Piotr ppor./por. 1 VIII 1952–7 XII 1954
Zastępcy
Pogoda Jan Jan chor. –31 I 1950
Asatanowicz Adam Lejzor 1952

Wydział Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wilf Iser Abram kpt. 1949
Glinkowski Stanisław chor. 1949
Mordasow Jan Jerofiej kpt. 1 XI 1950–1 IX 1951
Kempka Stanisław Jan chor./por. 1 XII 1951–1954
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Kosman Maurycy Salomon por. 1 V 1949–1 XII 1950
Halpern Naftali Kielman ppor. 1 XII 1950–1 VIII 1952
Inspektor Grzegorz Abram chor./ppor. 1 VIII 1952–31 X 1953
Szmeler Izydor Emil 1954–31 I 1955
(Efroim)
Zastępcy
Łazarczyk Jan Jan chor. 1950
Inspektor Grzegorz Abram chor. 1951–31 VII 1952

479
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Połoński Roman –9 IX 1945
Witkowski Stanisław Ignacy mjr 1 X 1945–25 VI 1947
(Eimerl Samuel) (Izrael)
Zagórski Aleksander Marceli ppłk 1 VII 1947–31 V 1953
Zastępcy
Lauriston Kazimierz 24 VIII–19 IX 1945
Kasztelański Maksymilian Chaim 1948
Nowiński Henryk 15 III 1948–
Schindler Izaak Abraham por. 1 VII 1951–
Stryjan Ignacy Abraham por. –15 V 1954
Brodzikowski Emil Tomasz por. 15 V 1954–

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Grünspan Bernard Abraham kpt. p.o. 1947
1947–15 IV 1950
Roth Jerzy Aleksander mjr 15 IV 1950–1 VI 1951
Turzański Jan Salo 1 VI 1951–27 VI 1952
Górny Witold Józef mjr 1 IX 1952–
Zastępcy
Grünspan Bernard Abraham kpt. 1947
Piesiakowski Stanisław Józef 1948
Szajna Leon Aleksander 1950
Bobrowski Witold 1 XII 1950–

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

480
Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie wrocławskim
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/ PUdsBP w Bolesławcu

Kierownicy/szefowie
Florek Zenon Wojciech chor. p.o. 23 X 1945–30 III 1947
Banachowicz Karol Józef chor. 1 IV–X 1947
Ciastoń Władysław37 Ignacy chor. p.o. 1 XI 1947–9 VIII 1948
9 VIII 1948–1 VIII 1949
Zazulak Józef Grzegorz ppor. p.o. 1 X 1948–
Brandenburg Edward Antoni por. 1949–1 III 1951
Kol Henryk Ignacy ppor. 1 IV 1951–30 VI 1952
Grzyb Stanisław Józef por. 1 VII 1952–30 VI 1954
Pasek Stanisław Stanisław por. 15 XI 1954–1956
Zastępcy
Korycki Jan 1945
Ciastoń Władysław Ignacy chor. 1 XI 1947–9 VIII 1948
Zazulak Józef Grzegorz ppor. 1 XII 1947–20 X 1949
Maj Kazimierz Ignacy ppor. 1 I 1950–30 IX 1951
Cymerman Jakub Zyndel ppor. 15 IX 1952–31 I 1955

PUBP/PUdsBP w Brzegu38 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Bystrzycy

Kierownicy/szefowie
Turek Jan por. VI–3 VIII 1945
Nowak Adam Wolf por. 3 VIII 1945–31 I 1946
Rybicki Ryszard Paweł ppor. 1 II 1946–14 III 1947
Świderski Kazimierz39 Bronisław por. p.o. 1 IV–26 XI 1947
26 XI 1947–I 1948
Wojciechowski Józef Jan por. 1 II 1948–
Solarski Feliks Jan kpt. 1 II 1950–1 VIII 1951
Jasiński Edward Antoni por. 1 X 1951–15 VII 1954
Głowacz Józef Roman por. 1 XI 1954–1 IV 1955
Płaziak Franciszek Jakub ppor. 1 IV 1955–
Zastępcy
Turek Jan 3 VIII 1945–
Bakuła Kazimierz p.o. –15 II 1946

37
Jednocześnie p.o. szef PUBP we Wrocławiu.
38
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie opolskim.
39
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

481
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Rybicki Ryszard Paweł ppor. 1946
Kaziród Mieczysław Michał chor. p.o. 1 V 1947–15 VIII 1948
Wojciechowski Józef Jan 1948–1949
Zezyk Bolesław Stefan st. sierż. 1 II–31 XII 1949
Solarski Feliks Jan por. 1 II 1950–31 VII 1951
Kozłowski Zbigniew Józef chor. 1 VIII–31 XII 1951
Okwiet Teodor Władysław ppor. 1 I–23 VIII 1952
Kostecki Władysław Władysław por. 23 VIII 1952–1 IV 1955
Zbrojkiewicz Władysław Antoni ppor. 1 IV 1955–2 I 1957

PUBP/PUdsBP w Dzierżoniowie40
Kierownicy/szefowie
Biały Tadeusz ppor. p.o. 1945
Górny Artur Mozes por. 15 I 1946–11 X 1947
Niebudek Gustaw ppor. p.o. 1947
Wajsman Michał (Mojżesz) 1948
Sawicki Władysław Hieronim kpt. 15 X 1948–1951
Murawski Konstanty Andrzej kpt. 1 II–15 IV 1951
Kulberg Adam41 Salomon por. p.o. 1 X 1951–1 II 1954
Dyrcz Tadeusz Franciszek ppor. 15 II 1954–1 IV 1955
Nowalski Czesław Paweł por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Koper Kazimierz sierż. 1945
Last Edward Izaak ppor. 12 X 1945–1 II 1946
Górny Artur Mozes chor./por. 1946
Bylica Władysław p.o. 1 II–20 III 1946
Sobczyk Leon Karol por. 5 VIII 1946–15 III 1950
Kulberg Adam Salomon por. p.o. –30 IX 1951
1 X 1951–15 XII 1952
Winkowski Zbigniew Piotr chor. 15 XII 1952–1 IV 1955
Zajączkowski Zygmunt Leon ppor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Głogowie42 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Górze Śląskiej


Kierownicy/szefowie
Mitas Józef ppor. p.o. 25 VIII 1945–15 VIII 1946
Przybylski Jan Henryk ppor. 1946–1 IV 1947

40
Do 29 V 1946 r. używano nazwy Rychbach (z niem. Reichenbach).
41
W 1968 r. wyjechał do Izraela.
42
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.

482
Turlej Stefan Piotr ppor. p.o. 19 IV–19 XI 1947
Grzyb Stanisław Józef ppor. p.o. 1 VI 1949–30 VI 1952
Wojciechowski Józef Jan kpt. 1 VII 1952–1954
Lorek Stanisław Franciszek por. 1 IV 1955–
Zastępcy
Miszczak Edward Józef 1 II–30 V 1946
Grzyb Stanisław Józef ppor. 1 VI 1949–30 VI 1952
Lorek Stanisław Franciszek por. 1952–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Gubinie43 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Jaworze

Kierownicy/szefowie
Kurczyna Jan Franciszek por. 1945–1 II 1946
Fajgenbaum Leon Lejb por. 1 II 1946–30 III 1947
Kusiński Wacław Aleksander chor. p.o. 1 IV 1947–28 IX 1948
Kaliszuk Mikołaj Trofim chor./ppor. p.o. 1 XII 1948–1 VIII 1950
Sudelski Józef N.N., Jadwiga ppor./por. 1 IX 1951–30 V 1956
Wagneris Jan Jan kpt. 1 VI 1956–
Zastępcy
Fajgenbaum Leon Lejb chor. 16 VI 1945–1 II 1946
Kowalski Jan Ireneusz por. 7 XII 1945–22 XII 1947
Klepacki Czesław Wawrzyniec p.o. 1 I–25 VI 1947
Myszkowski Bogusław Stanisław ppor. 1 XII 1947–30 V 1948
Kaliszuk Mikołaj Trofim chor./ppor. 1 XII 1948–1 VIII 1950
Sudelski Józef N.N., Jadwiga ppor. 1 I 1950–31 VIII 1951
Kubicki Tadeusz Jan chor. 15 IX 1952–31 III 1955

PUBP/PUdsBP/UBP MiP w Jeleniej Górze

Kierownicy/szefowie
Stępień Marian Władysław por. 1945
Nowak Adam Wolf por. p.o. 1 II 1946–23 VI 1947
Pestrak Tadeusz ppor. 1947
Baumgarten Edward Oskar ppor. p.o. II 1947–29 II 1948
(Markus) (Oziasz)
Kucharski Tadeusz Józef kpt. 1948–1 VIII 1951
Solarski Feliks Jan kpt. 1 VIII 1951–14 VII 1954
Gregorczyk Mieczysław Karol kpt. 15 VII 1954–

43
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

483
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Zastępcy
Szmulak Jan ppor. 1945
Wadowiec Julian 15 VII 1945–1 II 1946
Baumgarten Edward Oskar ppor. p.o. 1 VI 1946–I 1947
(Markus) (Oziasz)
Janikowski Edward Michał ppor. 17 I 1947–
Sikora Zbigniew Józef ppor. p.o. 30 VI 1947–1948
Bernacki Sergiusz Stefan chor. p.o. 1 I 1949–
Leśniak Józef Antoni por. 1 VII–15 XI 1952
Smołka Władysław Józef por. 15 IX 1952–31 I 1953
Ścibor Tadeusz Józef por. 1 II 1953–1 X 1954
Gerberg Jerzy Zudyk por. 1 X 1954–1 X 1955
Rusak Jan Jan por. 1 XI 1955–
Przybylski Adam Jakub ppor. 15 II 1956–

PUBP/PUdsBP w Kamiennej Górze

Kierownicy/szefowie
Bylica Władysław 1945
Hałas Jakub Wojciech p.o. 1 II–10 V 1946
Skupień Konstanty Wincenty kpt. 10 V–30 X 1946
Gil Marek44 Andrzej por. 1 XI 1946–26 XII 1947
Soroka Józef Eliasz ppor. p.o. –31 VIII 1948
31 VIII 1948–
Miksiewicz Zygmunt Stanisław por. 23 XII 1948–15 XII 1949
Maługa Stanisław Marian ppor. 1 VI 1949–1 VII 1952
Sikora Zbigniew Józef kpt. 1 VII–23 XI 1952
Węglarski Stefan Stanisław por. 1 I 1953–31 I 1955
Winkowski Zbigniew Piotr chor. 1 IV 1955–
Zastępcy
Klepacki Czesław Wawrzyniec 1 II–31 XII 1946
Goderecki Michał Józef ppor. 1 IV–1 X 1947
Soroka Józef Eliasz ppor. –31 VIII 1948
Misikiewicz Zygmunt Stanisław por. 1 IX–15 XII 1949
Miklas Marian Józef ppor. 1 II 1950–14 IX 1951
Węglarski Stefan Stanisław por. 1 X–31 XII 1952
Buczyński Kazimierz Bolesław sierż./ppor. 15 II 1953–31 III 1955
Gierczak Stanisław Wincenty por. 1 IV 1955–1956

44
Zmarł 1 XI 1949 r.

484
PUBP/PUdsBP w Kłodzku

Kierownicy/szefowie
Soliński Michał Stanisław ppor. 1945–31 I 1946
Skupień Konstanty Wincenty kpt. p.o. 1 II–9 V 1946
Olko Feliks Józef por. 1 VI 1946–1947
Świderski Kazimierz Bronisław por. 16 II 1948–1 V 1950
Brandel Leon Zygmunt kpt. 1 V 1950–30 IX 1953
Miklas Marian Józef por./kpt. 1 X 1953–14 XII 1955
Malik Józef Jakub kpt. 15 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Grudziński Janusz Stefan 1945–25 V 1946
Myszkowski Bogusław Stanisław ppor. p.o. 14 I–1 V 1947
Krzyżanowski Władysław Antoni por. 3 VII 1947–29 VII 1948
Ostaszewski Mieczysław Roman chor./ppor. 1 VIII 1948–26 VIII 1950
Sobczak Apolinary Marcin ppor. 1 II 1951–1 VII 1952
Lipiec Stanisław Marcin chor. 1 VII–31 VIII 1952
Miklas Marian Józef por. 1 IX 1952–30 IX 1953
Wegneris Jan Jan ppor. 1 X 1953–1 VI 1956
Sudelski Józef N.N., Jadwiga por. 1 VI–22 IX 1956
Trojanowski Henryk Józef por. –22 IX 1956

Delegatura UBP Nr 10 w Kowarach

Kierownicy
Polak Michał Józef kpt. 1 IV 1955–
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Kożuchowie45 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Krośnie Odrzańskim46 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Legnicy

Kierownicy/szefowie
Chruścicki Władysław por. 1945
Wojciechowski Józef Jan ppor. 1946–31 I 1948
Trzaska Jan Grzegorz kpt. 1 II–20 VIII 1948
Koziarski Walter Władysław por. 1 IX 1948–12 II 1949

45
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.
46
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

485
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Jara Edward Marcin kpt. p.o. 12 II 1949–1 IX 1950
1 IX 1950–10 IX 1952
Kurnik Władysław Jan ppor. –30 VI 1952
Tomaszkiewicz Bronisław Franciszek por. 1 VII 1952–15 IX 1953
Kołacz Michał Michał mjr 15 IX 1953–1 VI 1956
Adamczyk Mieczysław Józef por. 1956
Marcinek Tadeusz Patrycjusz kpt. 1956
Zastępcy
Kisiel Kazimierz por. 5 IX 1945–1 II 1946
Ziółkowski Tadeusz Józef ppor. 30 III 1947–
Skowroński Jan Apoloniusz por. –31 I 1949
Jara Edward Marcin kpt. 12 II 1949–10 IX 1950
Gerberg Jerzy Zudyk por. 1 IX 1952–1 X 1954
Adamczyk Mieczysław Józef ppor. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP w Lubaniu

Kierownicy/szefowie
Staroń Kazimierz ppor. 1945
Bałaga Władysław ppor. 1945
Burghardt Antoni Jan kpt. p.o. 25 II 1946–31 VIII 1948
31 VIII 1948–22 I 1949
Koziołek Roman Józef ppor. p.o. 22 I 1949–1 XI 1950
Gliński Walenty Franciszek chor. 1 XII 1950–28 VIII 1951
Janas Roman47 Józef por. 1 IV–1 XI 1952
Smołka Władysław Józef por. 1 II 1953–1954
Zawiślan Mieczysław Kazimierz por. p.o. 1954
Zastępcy
Solarski Feliks Jan ppor./por. 10 VI 1945–31 I 1946
Burghardt Antoni Jan por./kpt. 25 II 1946–22 I 1948
Lipko Mieczysław Jan chor. –31 XII 1948
Koziołek Roman Józef ppor. 1949–1 XI 1950
Janas Roman Józef ppor. 1951–1 IV 1952
Weryszko Józef Lucjan chor./ppor. VIII 1952–1953
Matujewicz Grzegorz Bazyli ppor. –15 VIII 1953
Zawiślan Mieczysław Kazimierz chor./por. 15 VIII 1953–1954
Korzon Piotr Wiktor ppor. 1 IV 1956–

47
Zmarł 1 XI 1952 r.

486
PUBP/PUdsBP/Delegatura w Lubinie

Kierownicy/szefowie
Samczuk Stefan por. 1945
Iskra Edward por. 1945–1946
Soliński Michał Stanisław ppor. p.o. 1 II–6 VII 1946
Michta Antoni Jan chor. p.o. 1 XII 1946–30 III 1947
Florek Zenon Wojciech chor./ppor. 1 IV 1947–8 XI 1949
Kurnik Władysław Jan chor. p.o. 1949
Ścibor Tadeusz Józef chor. 1 XII 1950–
Lichosik Edward Stanisław por. 1 IV 1952–1953
Smołka Władysław Józef por. 1953
Sroczyński Władysław Wiktor por. 1 XI 1953–
Zastępcy
Czerwiński Andrzej ppor. 1945
Ścibor Tadeusz Józef chor. 15 III–30 XI 1950
Lichosik Edward Stanisław ppor. 1 XII 1950–30 IX 1953

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Lwówku Śląskim

Kierownicy/szefowie
Rybicki Ryszard Paweł ppor. p.o. 16 VI 1945–31 I 1946
Sobczyk Leon Karol por. p.o. 1 II–4 VIII 1946
Świderski Kazimierz Bronisław por. p.o. 1 IX 1946–30 III 1947
Irek Tadeusz Stanisław por. 1 IV 1947–1 VI 1948
Myszkowski Bogusław Stanisław ppor. p.o. 1 VI 1948–26 XII 1949
Sobczyk Leon Karol kpt. p.o. 15 III 1950–
Murawski Konstanty Andrzej kpt. 15 X 1950–31 I 1951
Stawarczyk Marian Jan ppor./por. 1 II 1951–27 VI 1952
Korbiel Władysław Józef por. 15 VIII 1952–10 IV 1953
Makuch Stanisław Antoni por. 1 X 1953–1 IX 1955
Sordyl Aleksander Józef ppor. 1 IX 1955–
Zastępcy
Brynkiewicz Tadeusz p.o. 4 VI 1945–8 II 1946
Myszkowski Bogusław Stanisław ppor. 1 VI–1 IX 1948
Makuch Stanisław Antoni chor. 1 IX 1948–30 XII 1949
Tondowski Zenon Salomon chor. 1 I 1950–1 II 1951
Sobczyk Leon Karol kpt. 15 III 1950–
Broda Czesław Piotr ppor. 8 VIII 1951–30 VI 1952
Weryszko Józef Lucjan chor./ppor. 1 IX 1952–31 III 1955

487
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Międzyrzeczu48 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Miliczu

Kierownicy/szefowie
Dyduch Karol –1 IX 1945
Grodecki Eugeniusz Edward ppor. p.o. 1 IX 1945–
Bigaj Jan Eustachy ppor. p.o. –1 II 1946
1946–15 VI 1948
Wieprzewski Edmund49 Aleksander ppor. p.o. 10 II–1 IV 1949
Nowalski Czesław Paweł ppor. 1 VII 1952
Stokłosa Stanisław Michał chor. p.o. 1 X 1952–31 I 1954
Witas Marian Roman ppor. 1 XI 1954–
Płaziak Franciszek Jakub ppor. p.o. 1954–1955
Michałowski Czesław Franciszek por. 1 IX 1955–
Zastępcy
Gruntowski (Gruntow) Nikifor por. –1 XII 1947
Włodzimierz50
Pokało Aleksander Piotr chor. 1 VI 1948–1949
Tomaszkiewicz Bronisław Franciszek chor. –30 VI 1952
Nowalski Czesław Paweł chor. 1 VII–15 X 1952
Płaziak Franciszek Jakub ppor. 15 X 1952–1 IV 1953
Stokłosa Stanisław Michał chor. –31 I 1954

PUBP/PUdsBP w Namysłowie51 – zob. województwo opolskie

PUBP/PUdsBP w Nowej Rudzie52

Kierownicy
Kol Henryk Ignacy kpt. 1 I 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Dutkiewicz Henryk Jan ppor. 1956

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Oleśnicy

Kierownicy/szefowie
Baran Jan ppor. 1945
Rubik Jan 1945–1946

48
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogórskim.
49
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
50
W listopadzie 1948 r. wyjechał do ZSRR.
51
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie opolskim.
52
Powiat noworudzki powstał na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z 11 VIII 1954 r.

488
Jabłoński Stanisław Michał –1 X 1946
Pietrykowski Ignacy Stefan ppor. 1 X 1946–1 XI 1947
Turlej Stefan Piotr por. p.o. 20 XI 1947–1 IV 1949
Korbiel Władysław Józef plut./ppor. p.o. 4 VIII 1949–15 VIII 1952
Okwiet Teodor Władysław por. 1 IX 1952–1 IV 1955
Jurek Gabriel Emil ppor. 1 IV 1955–
Łykus Lucjan53 Jacenty kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Królik Józef st. sierż. 27 IV 1945–16 II 1946
Sikorski Bronisław Jan por. 1 II 1946–
Turlej Stefan Piotr por. 20 XI 1947–1 IV 1948
Stawarczyk Marian Jan chor. p.o. 2–3 V 1948
4 V 1948–23 II 1949
Korbiel Władysław Józef plut./ppor. 4 VIII 1949–15 VIII 1952
Molenda Ignacy Franciszek ppor. 1 X 1952–
Jurek Gabriel Emil ppor. 1 XI 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Oławie

Kierownicy/szefowie
Iskra Edward ppor. p.o. 28 IV–V 1945
Irek Tadeusz Stanisław ppor. 1 II 1946–
Szuligowski Stanisław Józef ppor. p.o. 1947—20 VII 1948
Chmielecki Jerzy Józef ppor. 1 VII 1948–25 XI 1949
Ozimiński Stanisław Adolf por. –1 XII 1951
Gregorczyk Tadeusz Franciszek por. 15 X 1952–31 VIII 1954
Witek Stefan Antoni ppor. 1 XI 1954–31 XII 1956
Zastępcy
Irek Tadeusz Stanisław ppor. p.o. 1 V 1945–30 III 1947
Szuligowski Stanisław Józef ppor. 1 V 1947–
Sroczyński Władysław Wiktor st. sierż. p.o. 15 VII 1950–1 II 1952
1 II 1952–
Gregorczyk Tadeusz Franciszek por. 1 VIII–14 X 1952
Szydłowski Stanisław Antoni st. sierż. 15 VII 1954–

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Strzelinie

Kierownicy/szefowie
Kisiel Kazimierz por. –5 IX 1945
Mirosław Ignacy Józef por. 1 II 1946–
Grendecki Eugeniusz Bronisław ppor. 1946

53
Zmarł w 2002 r. w Warszawie.

489
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Sztuka Jerzy chor. p.o. 1947
Koziołek Roman Józef chor. 1 III 1947–31 XII 1948
Leśniak Józef Antoni por. p.o. 1 VII 1949–31 VIII 1950
1 IX 1950–30 VI 1952
Kol Henryk Ignacy ppor. 1 VII 1952–1954
Oleniak Franciszek Ignacy kpt. p.o. 1 IX 1954–1 IV 1955
1 IV 1955–31 VIII 1956
Zastępcy
Sobczyk Leon Karol por. 1945–31 I 1946
Leśniak Józef Antoni por. 1 VII 1949–30 VI 1951
Świetlak Jan54 Józef ppor. 15 VIII 1951–1 VII 1952
Witek Stefan Antoni chor. 15 IX 1952–30 X 1954
Oleniak Franciszek Ignacy kpt. 1954
Zbrojkiewicz Władysław Antoni ppor. 1 XI 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Sulechowie55 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Sycowie

Kierownicy/szefowie
Mirosław Paweł p.o. 1945
Gil Marek Andrzej por. 15 I–30 X 1946
Skupień Konstanty Wincenty kpt. p.o. 1 X 1946–1 IV 1949
Mogilski Henryk Zygmunt por. 20 XII 1950–1 II 1952
Makuch Stanisław Antoni ppor. 1 X 1952–1953
Murzyn Tadeusz Józef por. p.o. 1 XI 1953–1954
1956
Zastępcy
Banachowicz Karol Józef 1945
Mirosław Paweł 1 II–7 III 1946
Michta Antoni Jan chor. 1 IV 1947–3 XI 1949
Makuch Stanisław Antoni ppor. –1 X 1952
Murzyn Tadeusz Józef por. 1954–1956

PUBP/PUdsBP w Szprotawie56 – zob. województwo zielonogórskie

54
Jednocześnie kierownik RO Wydz. IV WUBP we Wrocławiu.
55
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. w zielono-
górskim.
56
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.

490
PUBP/PUdsBP/Delegatura w Środzie Śląskiej

Kierownicy/szefowie
Kusiński Wacław Aleksander chor. p.o. 4 IX 1945–30 III 1947
Piegza Władysław57 Szczepan por. 1 IV 1947–
Sikorski Bronisław Jan por. 1948–1949
Wojciechowski Józef Jan kpt. –30 VI 1952
Kurnik Władysław Jan por. 1 VII 1952–1 II 1954
Jasiński Edward Antoni por. 15 VII 1954–31 III 1955
Zagrodnik Edward Tomasz ppor. 1 IV 1955–29 II 1956
Szymański Józef Józef ppor. 1 IV 1956–
Zastępcy
Łupiński Wacław ppor. 1945
Krzyżanowski Władysław Antoni por. 1 VIII 1948–1 VI 1950
Okwiet Teodor Władysław ppor. –31 XII 1950
Lorek Stanisław Franciszek st. sierż. 1 I 1951–
Kozłowski Stefan Roman ppor. –30 IX 1953
Zagrodnik Edward Tomasz ppor. 15 III 1954–1 IV 1955

PUBP/PUdsBP w Świdnicy

Kierownicy/szefowie
Mroczkowski Leon chor. 1945
Burghardt Antoni Jan ppor. p.o. II 1946
Trzaska Jan Grzegorz kpt. p.o. 25 II 1946–1 I 1948
Soroka Józef Eliasz p.o. I 1948
Solarski Feliks Jan ppor. 1 II 1948–1 II 1950
Salmonowicz Józef Adolf ppor. 14 I–2 X 1950
Malik Józef Jakub por./kpt. 15 IX 1950–8 XI 1953
Kulberg Adam Salomon kpt. 1 II 1954–
Zastępcy
Burghardt Antoni Jan plut. p.o. 3 VII 1945–
Mroczkowski Leon p.o. –20 I 1946
Jurkowski Mieczysław Rochamiel chor. 15 VI 1946–
(Moniek)
Mogilski Henryk Zygmunt chor./ppor. 1 XII 1947–30 XI 1950
Jędrzejewski Adolf Paweł ppor. 15 VIII 1951–31 I 1953
Szyjka Ludwik Andrzej chor. 1 II 1953–1956

57
Zmarł 6 VII 1992 r. w Świdniku.

491
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP/Delegatura w Trzebnicy

Kierownicy/szefowie
Gil Marek Andrzej ppor. p.o. 4 IX 1945–15 I 1946
Partyka Stefan Kacper ppor. p.o. 1 II–1 XII 1946
Banachowicz Karol Józef por. p.o. 1 XII 1946–30 III 1947
Nurek Stanisław Tomasz por. p.o. 1 IV 1947–1 X 1948
Kraft Henryk Salomon ppor. p.o. 1 X–31 XII 1948
Słonina Stanisław Marian kpt. 1 V 1952–30 IX 1954
Leśniak Józef Antoni por. 1 X 1954–31 III 1955
Gregorczyk Tadeusz Franciszek por./kpt. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Partyka Stefan Kacper ppor. 23 X–7 XII 1945
Kowalski Jan Ireneusz por. 7 XII 1945–22 XII 1947
Dębowski Bogdan p.o. 1947
Nurek Stanisław Tomasz por. 22 XII 1947–1 X 1948
Janicki Władysław Jan ppor. p.o. –1 IX 1948
1 X 1948–1 XII 1950
Lipiec Stanisław Władysław chor. 1 XII 1950–30 VII 1952
Zawiślan Mieczysław Kazimierz chor. 1 IX 1952–15 VIII 1953
Gregorczyk Tadeusz Franciszek por. 1 X 1954–31 III 1955

MUBP w Wałbrzychu 58

Kierownicy/szefowie
Tatara Franciszek ppor. 1945
Kubica Kazimierz Szymon ppor./kpt. 25 I 1946–25 IV 1947
Wosz Józef Piotr chor. p.o. VI–VII 1947
Zastępcy
Abramowicz Leon 1945
Banachowicz Karol Józef ppor. p.o. –30 XI 1946

PUBP/PUdsBP w Wałbrzychu

Kierownicy/szefowie
Tatara Franciszek ppor. 1945
Grodecki Eugeniusz Edward por. 1 IV 1947–
Kasperski Aleksander Maksymilian kpt./mjr 1949–15 X 1950
Werfel Władysław Wacław ppor./por. 1 XII 1950–1 V 1952
Orzeł Czesław 1952

58
MUBP w Wałbrzychu istniał prawdopodobnie do 1948 r.; na jego miejscu powstał UBP MiP Wałbrzych.

492
Stawarczyk Marian Jan por. 1952
Jara Edward Marcin kpt. 1 III 1954–11 XI 1955
Kowalczyk Ryszard 1955
Miklas Marian Józef kpt. 15 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Abramowicz Leon 1945
Banachowicz Karol Józef ppor. p.o. 10 VIII 1945–30 XI 1946
Werfel Władysław Wacław ppor. 1948–1949
por. –1 XII 1950
Osys Zygmunt Jan ppor. 1 IV 1951–
Ścibor Tadeusz Józef por. 15 IX 1952–1 II 1953
Brząkała Cyryl Wincenty ppor. 1 X 1953–1 IV 1954
Miklas Marian Józef kpt. 1955
Bagiński Marian Józef por. 1 X 1955–
Jagiełło Stanisław Józef por. 1 II 1956–

PUBP/PUdsBP w Wołowie

Kierownicy/szefowie
Kaźmierkiewicz Edward ppor. 1 II 1946–
Goderecki Michał Józef p.o. 1 VII 1946–30 III 1947
Wieprzewski Edmund Aleksander por. p.o. 1 IV 1947–10 II 1949
Gregorczyk Mieczysław Karol sierż. p.o. 1 XI 1950
Murzyn Tadeusz Józef ppor. 1 XII 1950–1952
Nowalski Czesław Paweł por. 15 X 1952–1 IV 1955
Okwiet Teodor Władysław por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Stryjniak Stefan por. –15 I 1946
Baumgarten Edward Oskar ppor. p.o. II 1947–29 II 1948
(Markus) (Oziasz)
Jarząbek Stanisław Michał chor. p.o. 15 V 1949–
Gregorczyk Mieczysław Karol sierż. 1 XI 1950
Murzyn Tadeusz Józef ppor. –1 XI 1953
Małota Eugeniusz Franciszek por. 1 XI 1953–31 III 1955

MUBP we Wrocławiu 59

Kierownicy/szefowie
Grodecki Eugeniusz Edward ppor. 1945–1946
Sarzyński Henryk 60
–10 XI 1945
Zastępcy – brak danych

59
MUBP we Wrocławiu istniał prawdopodobnie tylko w latach 1945–1947.
60
10 XI 1945 r. zdezerterował.

493
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP we Wrocławiu

Kierownicy/szefowie
Grodecki Eugeniusz Edward 5 II 1946–30 III 1947
Mogilski Henryk Zygmunt ppor. 1947
Jurkowski Mieczysław Rachamiel chor. 15 IV–4 XI 1947
(Moniek)
Ciastoń Władysław61 Ignacy chor. p.o. 1 XI 1947–9 VIII 1948
Akawiec Andrzej Jakub chor. p.o. 15 II–1 IX 1950
Kalinowski Antoni 62
Władysław kpt. 6 VIII 1951–19 X 1952
Brandel Leon Zygmunt kpt. 1 X 1953–31 III 1955
Głowacz Józef Roman por. 1 IV 1955–
Zastępcy
Janikowski Edward Michał ppor. 1 XI 1947–
Halicki Stanisław Michał chor. 29 XI 1947–15 X 1949
Akawiec Andrzej Jakub chor. 15 II–1 IX 1950
Tarasiewicz Henryk Jan ppor. 15 IX 1950–
Maj Kazimierz Ignacy ppor. 1 X 1951–31 II 1952
Bujak Czesław Bolesław ppor./por. 15 X 1952–31 III 1955
Głowacz Józef Roman por. 1955
Bochnak Piotr Jan por. 1 IV 1955–

PUBP/PUdsBP we Wschowie63 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Ząbkowicach Śląskich

Kierownicy/szefowie
Szyjko Ryszard ppor. 1945
Żmuda Józef ppor. 1 IX 1945–1946
Lech Franciszek Ignacy chor./ppor. p.o. 1 II 1946–21 IV 1947
Koziarski Walter Władysław ppor. 1 X 1947–1 IX 1948
Sikora Zbigniew Józef ppor. p.o. 1 IV 1949–30 VI 1952
Maluga Stanisław Marian por./kpt. 1 VII 1952–10 III 1953
Sordyl Aleksander Józef por. p.o. 1953
Stokłosa Stanisław Michał chor. 1 II 1954–1 IX 1955
Makuch Stanisław Antoni por. 1 IX 1955–1956

61
Jednocześnie p.o. szef i zastępca szefa PUBP w Bolesławcu.
62
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie; 19 X 1952 r. zginął w wypadku samochodowym we Wrocławiu.
63
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.

494
Zastępcy
Lech Franciszek Ignacy sierż./chor. 1945–1946
Stein Herman 1946
Będkowski Zygmunt Stanisław 1 II–1 VII 1946
Kudła Antoni64 Antoni chor. p.o. 1 VI 1947–15 IX 1948
chor./ppor. 1 IX 1948–1 X 1949
Sikora Zbigniew Józef ppor. 1 IV 1949–19 VI 1952
Kysiak Roman Władysław ppor. –15 VIII 1952
Sordyl Aleksander Józef chor. 10 X 1952–1 IX 1953
Duszel Bolesław Antoni por. 1 IX 1953–31 III 1955
Kostecki Władysław Władysław por. 1 IV–31 V 1955
Rogut Ksawery Władysław chor. 1 X 1955–
Makuch Stanisław Antoni por. 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Zgorzelcu
Kierownicy/szefowie
Wojciechowski Józef Jan ppor. 1945
Tkaczyk Ryszard Władysław ppor. 1 II–30 X 1946
Błachnio Zygmunt Stanisław ppor. p.o. 1946–1947
Lech Franciszek Ignacy ppor./por. p.o. 5 II–20 VIII 1947
Akawiec Andrzej Jakub chor. p.o. 1 XI 1948–15 II 1950
Czekaj Tadeusz Jan chor./ppor. p.o. 1 IX 1950–1 XII 1951
Jagiełło Stanisław Józef ppor. p.o. 15 IX 1952–31 XII 1953
1 I 1954–1 IX 1955
Stokłosa Stanisław Michał chor. 1 IX 1955–
Zastępcy
Błachnio Zdzisław Stanisław ppor. 1 II 1946–1947
Akawiec Andrzej Jakub chor. 1 XI 1948–15 II 1950
Kysiak Roman Władysław chor. 1 I 1950–
Czekaj Tadeusz Jan chor. 1 IX 1950–1 XII 1951
Jagiełło Stanisław Józef ppor. 1 I–15 IX 1952
Wąsik Henryk Jan por. 1 IX 1952–20 VIII 1953
Witas Marian Roman ppor. 15 X 1953–1 XI 1954

PUBP/PUdsBP w Zielonej Górze65 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Złotoryi
Kierownicy/szefowie
Gramza Władysław Wojciech ppor. p.o. 1 II–14 VII 1946
Chmielecki Jerzy Józef ppor. p.o. 21 XII 1946–30 XII 1947

64
Zmarł w 1996 r. w Białej Podlaskiej.
65
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogórskim.

495
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wolnicki Józef Franciszek ppor. 1 I 1948–1950
Kopczyk Stanisław Paweł ppor. 1 X 1950–31 I 1952
Marcinek Tadeusz Patrycjusz por. 1 VII 1952–1953
Brząkała Cyryl Wincenty por. 1 IV 1955–
Zastępcy
Kolanko Józef p.o. 1 X 1945–
Siokało Bogdan Jarosław chor. 1 II 1946–1 IX 1950
Ogrodniczak Zygmunt Jakub ppor. –31 I 1952
Zbęk J. (imię nieznane) ppor. 1952
Matujewicz Grzegorz Bazyli ppor. 15 VIII 1953–
Bromboszcz Stefan Paweł ppor. 1 IV–30 XI 1956

PUBP/PUdsBP w Żaganiu66 – zob. województwo zielonogórskie

PUBP/PUdsBP w Żarach67 – zob. województwo zielonogórskie

Opracowanie: Krzysztof Szwagrzyk

66
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.
67
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.

496
WOJEWÓDZTWO ZIELONOGÓRSKIE1
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

WUBP/WUdsBP w Zielonej Górze


Kierownicy/szefowie
Punda Antoni2 Szymon płk 1 VI–10 XII 1950
Mrożek Stanisław Jan por./mjr p.o. 11 XII 1950–5 I 1953
Małkiewicz Kazimierz Karol mjr 6 I 1953–14 II 1954
Borecki (Byk) Czesław Bronisław ppłk 15 IV 1954–9 XI 1955
Galczewski Bolesław Bolesław ppłk/płk 10 XII 1955–31 XII 1956
Zastępcy
Moskalewicz Zygmunt3 Jan kpt. 1 X 1950–30 IX 1951
Jeżak Andrzej Wojciech ppor./kpt. 5 XII 1950–31 VIII 1953
Mrożek Stanisław Jan por./mjr 11 XII 1950–30 XII 1952
Trzciński Henryk Józef kpt. 25 VIII 1953–1 IV 1954
Wojtusik Julian4 Władysław mjr 12 IV 1954–27 XII 1956

Wydział Personalny/Kadr/Kadr i Szkolenia


Naczelnicy
Knychała Antoni Feliks por./kpt. 15 VI 1950–30 XI 1952
Dzierzgowski Stanisław Walenty por./kpt. p.o. 1 XII 1952–31 X 1954
kpt. 1 XI 1954–31 III 1955
Rożnowski Kazimierz Bronisław kpt. 1 V 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Dzierzgowski Stanisław Walenty por./kpt. p.o. 1 I–1 XII 1952
Olech Bogumił Władysław por./kpt. 1 I 1953–31 III 1955
Dzierzgowski Stanisław Walenty kpt. 1 IV 1955–1956

Kontrwywiad/Wydział I
Naczelnicy
Torbus Jan5 Marceli por./kpt. 1 VIII 1950–6 XII 1951
Ziółkowski Tadeusz Józef kpt. 1 IX 1952–
Czerwiński Kazimierz Franciszek kpt. 1 IV 1954–31 VIII 1955
Zastępcy
Ziółkowski Tadeusz Józef por./kpt. 1 II 1951–31 VIII 1952
Czerwiński Kazimierz Franciszek por. 1 IX 1952–31 III 1954
Szczepaniak Bogusław Michał ppor. 1 VIII 1954–31 III 1955

1
Województwo zielonogórskie zostało utworzone 28 VI 1950 r.
2
Zmarł 13 X 1962 r. w Warszawie.
3
Zastępca ds. gospodarczych.
4
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.
5
Skierowany na półroczny kurs aktywu kierowniczego MBP.

497
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział II

Naczelnicy
Szczepanik Franciszek Józef kpt. 1 VIII 1950–15 V 1951
Zimnicki Szymon Henryk kpt. p.o. 15 VI 1951–31 III 1955
(Izydor Izrael) (Chaim)
Czerwiński Kazimierz Franciszek kpt. 1 IV 1955–30 VI 1956
Szczepaniak Bogusław Michał por. p.o. 1 VII–30 IX 1956

Potyra Jerzy Józef por. 1 X 1956–


Zastępcy
Zimnicki Szymon Henryk por. 15 VI 1951–28 II 1952
(Izydor Izrael) (Chaim)
Piastowicz Stanisław Andrzej ppor./por. 1 III 1952–31 III 1955
Szczepaniak Bogusław Michał ppor./por. 1 IV 1955–30 VI 1956
Kula Stanisław Ludwik por. 1 VII 1956–

Wydział do Walki z Bandytyzmem/Samodzielna Sekcja Walki z Bandytyzmem

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział III

Naczelnicy
Różański Kazimierz Bronisław kpt./mjr 1 X 1952–31 VII 1954
Dzyndra Stanisław6 Henryk kpt. 1 VIII 1954–31 III 1955
Kruczek Bronisław Marcin mjr 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Dzyndra Stanisław Henryk por./kpt. 1 VII 1950–31 VII 1954
Orlik Henryk Ludwik por. p.o. 1 VIII 1954–31 III 1955
1 IV–30 XI 1955
Stankiewicz Stefan Mateusz por. 1 XII 1955–1956

Wydział IV

Naczelnicy
Cendrowski Michał Piotr kpt. 1 VIII 1950–15 XII 1951
Kowalski Franciszek Wojciech por. –14 IV 1953
Potyra Jerzy Józef ppor. p.o. 1 VI 1953–
Wojciechowski Henryk Jan kpt. 1 IX 1954–28 XI 1956

6
Zmarł w 1957 r. w Zielonej Górze.

498
Zastępcy
Wojciechowski Henryk Jan ppor./por. 1 XI 1950–31 XII 1951
Rossowski Tadeusz Bronisław ppor./por. 1 I 1952–31 I 1953
Potyra Jerzy Józef ppor. 1 II 1953–1954
Podlasiak Lucjan Franciszek por. 1 VIII 1954–30 VI 1955
Wtorek Piotr Michał kpt. 1 VIII 1955–1956

Wydział V

Naczelnicy
Małocha Stanisław 7
Konstanty ppor./por. 1 VIII 1950–15 V 1951
Trzciński Henryk Józef kpt. 1 VII 1951–24 XI 1952
Zeler Władysław Piotr kpt. 1 X 1953–31 VII 1954
Zastępcy
Mistygacz Antoni Maciej ppor./por. 1 III 1951–14 IX 1952
Zeler Władysław Piotr por. 15 IX 1952–30 IX 1953
Orlik Henryk Ludwik por. 1 X 1953–14 VII 1954

Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa

Naczelnicy
Znojek Bronisław Józef kpt. p.o. 1 VIII 1950–30 IV 1954
Zastępcy
Znojek Bronisław Józef kpt. 1 VIII 1950–1 VIII 1953

Wydział VIII

Naczelnicy
Wlekliński Jan Ludwik kpt. 1 I 1951–31 X 1954
Zastępcy
Stankiewicz Stefan Mateusz por. p.o. –1 III 1952
1 III 1952–1 XII 1953

Wydział IX

Naczelnicy
Wojciechowski Henryk Jan kpt. 1 VI 1953–31 VIII 1954
Różański Kazimierz Bronisław mjr 1 IV–31 X 1955
Czerwiński Kazimierz Franciszek kpt. 1 VII–28 XI 1956
Zastępcy
Olech Bogumił Władysław kpt. 1 IV 1955–1956

7
Zwolniony na wniosek dyrektora Biura ds. Funkcjonariuszy MBP i przeniesiony do rezerwy MON.

499
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wydział X
Naczelnicy
Kowalski Franciszek Wojciech kpt. 15 IV 1953–31 VII 1954
Zimnicki Szymon Henryk kpt. 1 IV 1955–1956
(Izydor Izrael) (Chaim)
Zastępcy
Kosiński Alfons Jan ppor./por. 1 II 1952–15 VII 1954

Wydział XI/Wydział VI (od 1955 r.)


Naczelnicy
Kowalski Franciszek Wojciech kpt. 1 VIII 1954–1956
Zastępcy
Lipiński Wacław Kazimierz ppor. 1 V 1953–31 III 1955

Wydział Miejski
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych

Inspektorat Wiejski
Naczelnicy
Różański Kazimierz Bronisław mjr 1 IX 1954–31 III 1955
Zastępcy
Lubieniecki Mieczysław Franciszek por. 1 X 1954–

Wydział „A”
Naczelnicy
Antoniuk Piotr Filip por./kpt. 1 VIII 1950–31 III 1953
Ptasznik Henryk Adolf kpt. 1–30 IV 1953
Ozór Kazimierz Piotr por. 1 V 1953–
Zastępcy
Ozór Kazimierz Piotr por. 1 X 1951–30 IV 1953
Antoniuk Piotr Filip kpt. 1 V 1953–31 III 1955

Wydział Śledczy/Wydział VII (od 1955 r.)


Naczelnicy
Trybus Antoni8 Paweł kpt./mjr 1 VIII 1950–29 II 1952
Gałuszka Franciszek9 Wojciech kpt. 1 III–14 VII 1952
1 XI 1953–31 I 1955
Biestek Zygmunt Marian kpt. 1 III 1956–

8
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.
9
Zdjęty dyscyplinarnie w lipcu 1952 r. i przeniesiony na stanowisko zastępcy naczelnika wydziału.

500
Zastępcy
Cenckiewicz Mieczysław Franciszek por. 15 IV 1952–20 VII 1953
Gałuszka Franciszek Wojciech kpt. 15 VII 1952–31 X 1953
Biestek Zygmunt Marian por./kpt. 1 XI 1953–29 II 1956
Styła Tadeusz Franciszek kpt. 1956

Wydział/Biuro ds. Funkcjonariuszy/Wydział „F”

Naczelnicy
Mikołajczyk Ignacy Karol kpt. 1 VIII 1951–30 XI 1953
Jasiecki Bolesław Józef por./kpt. p.o. 1 I 1954–30 IV 1955
Zastępcy
Mikołajczyk Ignacy Karol kpt. 15 VIII 1950–31 VII 1951
Niewiara Hieronim Jan ppor. 1 IX–31 XII 1953
Jasiecki Bolesław Józef por. 1 I 1954–30 IV 1955

Wydział Cenzury

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro/Wydział „B”

Naczelnicy
Cybulski Mieczysław Lucjan kpt. p.o. 1 IV–30 VI 1955
1 VII 1955–
Kniaź Ludwik Marian kpt. 15 IV 1956–
Zastępcy
Dworak Jan Jakub por./kpt. 1 IV 1955–1956

Sekcja „C”/Samodzielna Sekcja „C”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Wydział „W”

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Inspektorat Kontroli

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Biuro Studiów

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

501
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wydział Łączności

Naczelnicy
Patuła Tadeusz Franciszek ppor./kpt. 1 X 1950–31 III 1956
Łyczakowski Adolf Józef ppor. 1 VII 1956–
Zastępcy
Łyczakowski Adolf Józef ppor. 1 VIII 1955–30 VI 1956

Wydział/Inspektorat Szkolenia/Inspektorat Szkolenia Zawodowego

Naczelnicy
Butkiewicz Henryk 10
Zygmunt kpt. p.o. 1 IX 1951–31 VIII 1953
Zastępcy
Butkiewicz Henryk Zygmunt kpt. 1 IX 1951–31 VIII 1953
Cendrowski Michał Piotr kpt. 1 II 1952–20 IX 1953

Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa/Samodzielna Sekcja Mobilizacyjna/Wojskowa

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Sekretariat kierownictwa WUBP/WUdsBP/Wydział Ogólny/


Ogólno-Administracyjny

Naczelnicy
Topolski Marian Marcin ppor./kpt. p.o. 1 VIII 1950–31 X 1955
31 X 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Miklewski Henryk Zygmunt ppor./por. 1 VI 1952–31 III 1955

Areszt wewnętrzny Wydziału Ogólnego/Ogólno-Administracyjnego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy
Miklewski Henryk Zygmunt ppor./por. 1 VI 1952–31 III 1955

Komendantura

Naczelnicy
Zbytniewski Franciszek Jan ppor./kpt. 1 VII 1950–1956
Zastępcy – brak danych

10
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

502
Sekcja Finansowa/Wydział Finansowo-Budżetowy/Finansowy
Naczelnicy
Kubiński Kazimierz Michał chor./por. 1 XI 1950–15 VII 1953
Kowalczuk Tadeusz Walenty chor./por. 1 I 1954–1956
Zastępcy
Ostek Jan Michał por. 1 V–31 VII 1951
Kowalczuk Tadeusz Walenty chor. 1 XI 1952–31 XII 1953
Nawrocki Władysław Stanisław chor./ppor. 1 II 1955–
Samodzielna Sekcja ds. Kultury i Oświaty
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych
Samodzielna Sekcja ds. Kultury Fizycznej
Naczelnicy – brak danych
Zastępcy – brak danych
Wydział Gospodarczy/Zaopatrzenia/Kwatermistrzostwa/
Administracyjno-Gospodarczy
Naczelnicy
Wieczorek Czesław Józef por. 1 XI 1951–14 VII 1952
Błaszczyk Ryszard Ignacy por./kpt. 1 VIII 1953–
Smagała Zenon Jan ppor./por. p.o. 7 XII 1954–31 III 1955
por. 1 IV 1955–28 XI 1956
Zastępcy
Wieczorek Czesław Józef por. 1 VI 1950–31 X 1951
Błaszczyk Ryszard Ignacy ppor./por. 15 III 1952–31 VII 1953
Gołębiowski Kazimierz Walenty por. 1 IV 1955–
Wydział Komunikacji/Komunikacji i Transportu/Służba Transportowa
Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego
Naczelnicy
Kubiak Edmund Walenty ppor./por. 1 VI 1950–30 IX 1952
Czeszak Stanisław11 Józef chor. 1 VI 1953–14 IV 1954
Zastępcy
Stankiewicz Stefan Mateusz por. p.o. 1 I 1951–1 III 1952

Wydział Konsumów Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego


Naczelnicy
Wrzoński Józef Leon chor. 1 VIII 1950–31 XII 1954
Lisowski Józef Jan por. 1955–
Zastępcy – brak danych

11
Zwolniony dyscyplinarnie.

503
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Służba Kwaterunkowo-Budowlana Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Frąckowiak Roman Marcin ppor./kpt. 1 VI 1950–14 V 1954
Zastępcy
Frąckowiak Roman Marcin ppor. –31 V 1950
Smagała Zenon Jan ppor. –7 XII 1954

Służba Mundurowa/Taborowo-Mundurowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Błaszczyk Ryszard Ignacy chor./ppor. 1 VI 1950–14 III 1952
Szatkowski Ryszard Stanisław chor. 1 IV 1952–
Zastępcy
Błaszczyk Ryszard Ignacy por. 1 I 1955–

Służba Uzbrojenia Kwatermistrzostwa/Wydziału Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Wawrzyniak Mieczysław Stefan sierż./chor. 1 VI 1950–31 I 1951
Wojtal Stefan Józef por. 1 II 1951–
Zastępcy – brak danych

Wydział Zaopatrzenia Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Służba Żywnościowa Kwatermistrzostwa/Wydziału


Administracyjno-Gospodarczego

Naczelnicy
Smoła Halina Franciszek chor. 1 VI 1950–1951
Zastępcy
Smoła Halina Franciszek chor. 1 VI 1950–
Jaglewicz Władysław Józef chor. 1951–27 VI 1952

Wydział Służby Zdrowia

Naczelnicy
Poraj-Nowicki Jerzy Józef por./kpt. p.o. 1 VIII 1950–31 III 1952

Czarnecki Józef Leon mjr 1 XI 1952–

504
Zastępcy
Czarnecki Józef Leon mjr 1 IV–31 X 1952
Poraj-Nowicki Jerzy Józef kpt. 1952

Szpital/Poliklinika Wydziału Służby Zdrowia

Dyrektorzy
Bronwald Amelia 12
Adolf ppłk 20 XII 1950–16 IX 1951
Prauziński Stanisław Władysław por. 15 VIII 1952–31 V 1953
Zastępcy
Prauziński Stanisław Władysław por. 1 IV–14 VIII 1952
Andrzejewska Olga Michał mjr 15 VIII 1952–14 II 1954

Sekcja Socjalna/Referat Socjalny/Samodzielny Referat Socjalny

Naczelnicy – brak danych


Zastępcy – brak danych

Powiatowe i miejskie UBP/UdsBP w województwie zielonogórskim


Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Babimoście13

Kierownicy/szefowie
Leśniewicz Kazimierz Kazimierz 27 X–10 XII 1945
Ruta Czesław14 Jan por. 15 IV 1951–15 V 1952
Zastępcy – brak danych

PUBP/PUdsBP w Głogowie15

Kierownicy/szefowie
Szczepaniak Kazimierz Marcin ppor. 1945–31 I 1946
Żmuda Józef Wawrzyniec p.o. 1 II–30 VI 1946
Nurek Stanisław Tomasz chor. p.o. 1 VII 1946–18 I 1949
Myszkowski Bogusław Stanisław por. p.o. 27 XII 1949–20 XII 1950
Paduch Zygmunt Władysław por. 1 III–31 VIII 1951
Gabryszak Tadeusz Marek ppor. 1 XII 1951–9 IX 1952
Sala Antoni Antoni ppor. 10 IX 1952–14 VI 1953

12
Oficer sowiecki; w 1951 r. wyjechała do ZSRR.
13
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
14
Zdjęty dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.
15
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.

505
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Gabryszak Tadeusz Marek por. 1 IX 1953–31 III 1955
Setlak Ludwik Józef kpt. 1 IV 1955–15 IV 1957
Zastępcy
Karbowiak Henryk st. sierż. 1945
Nurek Stanisław Tomasz chor. 1 VII 1946–18 I 1949
Paduch Zygmunt Władysław chor./por. 1 IX 1948–28 II 1951
Myszkowski Bogusław Stanisław por. 27 XII 1949–20 XII 1950
Sala Antoni Antoni chor./ppor. 12 IV–15 IX 1951
Kwiecień Marian Franciszek chor./ppor. 1 IV 1952–31 VIII 1954
Sala Antoni Antoni ppor. 10 IX 1952–14 VI 1953
Pysznik Leopold Antoni ppor. 1 IX 1954–31 III 1955
Pasek Bolesław Józef por. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Gorzowie Wielkopolskim16

Kierownicy/szefowie
Zagórski Stanisław Cyreneusz ppor. p.o. 15 X 1945–1 III 1947
Cyran Edward 17
Franciszek por. 1 III 1947–14 II 1948
Kaszkur Witold Józef chor./por. p.o. 15 II 1948–30 XI 1950
Piorun Jan Jan por. p.o. 1 XII 1950–30 XI 1951
Lubieniecki Mieczysław Franciszek por. 1 XII 1951–28 II 1953
Paduch Zygmunt Władysław por./kpt. 1 II 1953–31 XII 1954
Zeler Władysław Piotr kpt. 1 IV–30 XI 1955
Orlik Henryk Ludwik por. p.o. 1 XII 1955–1956
Zastępcy
Koracki Kazimierz 1946
Ignatowski Eugeniusz 1947
Wielebiński Zygmunt Piotr chor. p.o. 1 IV–31 VIII 1947
31 VIII 1947–31 I 1948
Kaszkur Witold Józef chor./por. 15 II 1948–30 XI 1950
Weinert Wacław Stanisław chor. 1 VIII 1948–14 VI 1949
Rajkowski Stanisław Bolesław chor./ppor. 15 VII 1949–14 IV 1951
Piorun Jan Jan por. 1 XII 1950–14 IV 1951
Skotnicki Antoni Jan chor. 15 IV–1 XII 1951
Niechciałkowski Henryk Wacław ppor. 1 IX 1952–31 XII 1953
Konarski Czesław18 Jan chor. 1 IX 1952–31 I 1955

16
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
17
Zmarł 10 X 1989 r.
18
Z dniem 15 XII 1954 r. zawieszony w czynnościach i następnie zwolniony ze służby za bezczynność.

506
Lipiński Wacław Kazimierz por. 1 IV 1955–31 VII 1956
Solarek Józef Stanisław por. 1 IX 1956–

PUBP/PUdsBP w Gubinie19

Kierownicy/szefowie
Adamczewski Jan Władysław p.o. 1 I–15 IX 1946
Wegner Zygmunt Bolesław 1946–1947
Pudło Aleksander Edward 1947
Mikulski Bolesław Piotr kpt. p.o. 1947
Patuła Tadeusz Franciszek chor./ppor. p.o. 1 XI 1947–14 II 1949
Ruta Czesław Jan por. 15 II 1950–14 IV 1951
Rajkowski Stanisław Bolesław por. 1 V 1952–31 III 1954
Bendor Ryszard Władysław chor./por. p.o. 1 IV 1954–31 III 1956
Topolski Czesław Stefan por. 1 IV 1956–
Zastępcy
Perliński Marian 1 VIII 1945–
Zalewski Longin 1946
Patuła Tadeusz Franciszek chor./ppor. 1 XI 1947–14 II 1949
Studziński Czesław20 Czesław chor./ppor. p.o. 1 XII 1947–28 II 1950
Skotnicki Antoni Jan sierż./chor. 1 III 1950–14 IV 1951
Rajkowski Stanisław Bolesław ppor./por. 15 IV 1951–30 IV 1952
Bendor Ryszard Władysław chor./por. 1 IV 1954–1955

PUBP/PUdsBP w Kożuchowie21

Kierownicy/szefowie
Woźniak Edward por. –20 I 1946
Łężny Jerzy Franciszek por. 1946–31 I 1949
Koziarski Walter Władysław por. 15 II 1949–31 VIII 1950
Walczak Andrzej Marcin ppor. 1 IX 1950–31 VII 1951
Borkowski Ignacy Feliks ppor./por. 1 VIII 1951–1952
Zastępcy
Matlak Stanisław 1945
Suduł Michał 22
N.N., Jadwiga plut./chor. 15 III 1950–31 I 1951
Szczepaniak Józef Franciszek chor. 1 VI 1951–1952

19
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
20
Zwolniony dyscyplinarnie i przeniesiony do rezerwy MON.
21
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.
22
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy z przekazaniem sprawy do Prokuratury
Wojskowej.

507
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Krośnie Odrzańskim23

Kierownicy/szefowie
Leśniewicz Kazimierz Kazimierz ppor. p.o. 15 VIII–26 X 1945
Grzesik Józef Stefan p.o. 1 XII 1945–1947
Wiernicki Wacław Józef chor./ppor. p.o. 1–31 VII 1947
Ostek Jan Michał chor. p.o. –1 IX 1947
chor./por. 1 IX 1947–30 IV 1951
Paduch Zygmunt Władysław por. 1 VIII 1951–31 I 1953
Rossowski Tadeusz24 Bronisław por. 1 II 1953–30 IX 1954
Tylutki Józef Leon kpt. 15 X 1954–31 X 1955
Wawrzyniak Leon Szczepan ppor. 1 XI 1955–1956
Zastępcy
Wiernicki Wacław Józef chor./ppor. 15 VI 1947–15 II 1950
Pietkiewicz Stanisław25 Jan chor./ppor. 1 III 1950–15 IX 1951
Kojło Włodzimierz Bazyli ppor./por. 1 VI 1952–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Lubsku

Kierownicy/szefowie
Kałużny Franciszek Kazimierz ppor./por. 1 X 1954–28 II 1956
Spryszyński Stanisław Konstanty por. 1 IV 1956–
Zastępcy
Kałużny Franciszek Kazimierz por. 1 III 1956–

PUBP/PUdsBP w Międzyrzeczu26

Kierownicy/szefowie
Grzesik Józef Stefan –28 II 1946
Naumiuk Włodzimierz Konstanty p.o. 1 III 1946–14 XI 1947
Bubacz Marian Piotr p.o. 1–31 VII 1947
Krejza Leon Jan ppor. p.o. 1 II–31 V 1948
31 V–27 VIII 1948
Tylutki Józef Leon ppor. 1948–28 II 1952
Szymkowiak Ludwik27 Franciszek por. 1 IX–2 X 1952
Białkowski Wincenty Maksymilian ppor./por. 1 IV 1953–1956

23
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
24
Zwolniony dyscyplinarnie.
25
Zwolniony dyscyplinarnie w związku z aresztowaniem i przekazaniem sprawy do sądu.
26
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
27
Zmarł 2 X 1952 r.

508
Zastępcy
Walczyk Stanisław Jan chor. p.o. 1 I 1946–1 XII 1947
chor./ppor. 1 XII 1947–14 VII 1949
Krejza Leon Jan por. 1 II–30 V 1948
Walczak Andrzej Marcin chor. p.o. 15 VII 1949–14 VII 1950
chor./ppor. 14 VII–31 VIII 1950
Liszka Marian Wilhelm chor. 1 XII 1951–31 X 1953
Koszański Stefan Józef chor./ppor. 1 XI 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Nowej Soli28

Kierownicy/szefowie
Borkowski Ignacy Feliks ppor. 1952–30 XI 1953
Kurczyna Jan Franciszek ppor./kpt. 1 XII 1953–1956
Zastępcy
Szczepaniak Józef Franciszek ppor. –1 X 1953
Podolecki Leonard Wincenty ppor. 1 X 1953–14 II 1954
Dobrowolski (Dobrotowski) Wacław ppor. 1 IX 1954–31 VIII 1955
Czesław
Ptasznik Henryk Adolf kpt. 1 VIII 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Rzepinie

Kierownicy/szefowie – brak danych


Zastępcy
Stawczyński Adolf Stefan ppor. 1 IV 1955–1956

PUBP/PUdsBP w Skwierzynie29

Kierownicy/szefowie
Borek Tadeusz p.o. 9 VIII–XI 1945
Iskra Ignacy Andrzej chor. p.o. 17 I 1946–31 VII 1947
Stefaniak Antoni Franciszek p.o. 1–31 VII 1947
Iskra Ignacy Andrzej ppor. 1 VIII 1947–11 I 1949
Zeler Władysław Piotr ppor./por. 1 VIII 1950–14 IX 1952
Radon Stanisław Franciszek por. 15 IX 1952–15 XI 1953
Montrymowicz Marian Kazimierz chor./ppor. p.o. 1 I 1954–1956
Zastępcy
Kojło Włodzimierz Bazyli chor./ppor. 25 II 1950–31 V 1952
Montrymowicz Marian Kazimierz chor./ppor. 1 I 1954–1956

28
Powiat powstał w 1950 r.
29
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.

509
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Słubicach30

Kierownicy/szefowie
Koperski Leon p.o. 26 X 1945–13 III 1946
Wańczyk Marian Stanisław st. sierż./chor. p.o. 7 III 1946–1 XI 1947
Ładniak Paweł Andrzej por. 1 XI 1947–28 II 1952
Tylutki Józef Leon por. 1 III–30 IV 1952
Czarny Edmund Franciszek ppor. p.o. 1 V 1952–14 VI 1953
Sala Antoni Antoni ppor. p.o. 15 VI 1953–1956
Zastępcy
Strachanowski Feliks Wincenty 1946
Wańczyk Marian Stanisław st. sierż./chor. 1 IV–1 XI 1947
Radon Stanisław Franciszek ppor. p.o. 1947–15 IX 1951
Świderski Stefan Feliks chor./por. 1 XII 1951–31 III 1955
Czarny Edmund Franciszek ppor. 1 V 1952–14 VI 1953
Sala Antoni Antoni ppor. 15 VI 1953–1956

PUBP/PUdsBP w Strzelcach Krajeńskich31

Kierownicy/szefowie
Durys Stanisław p.o. 17 V–25 VI 1945
Czajkowski Kazimierz 32
Władysław p.o. 25 VI 1945–18 IV 1946
Baran Stanisław33 Józef –15 XII 1946
Samolczyk Tomasz Tomasz p.o. 16 XII 1946–20 VIII 1947
Bertrandt Józef Kazimierz p.o. 1–31 VII 1947
Wlekliński Jan Ludwik 21 VIII 1947–31 V 1948
Gruniecki Stanisław Szczepan ppor. p.o. 1 VI 1948–14 VII 1949
Piasecki Józef Józef chor./ppor. p.o. 15 VII 1949–14 VII 1950
Tylutki Józef Leon por./kpt. 1 V 1952–14 X 1954
Pasek Bolesław Józef por. 15 X 1954–31 III 1955
Tyranowski Andrzej Antoni por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Bertrandt Józef Kazimierz st. sierż. p.o. 1 II–31 VIII 1947
31 VIII 1947–31 VIII 1948
Gruniecki Stanisław Szczepan ppor. 1 VI 1948–14 VII 1949
Piasecki Józef Józef chor./ppor. 15 VII 1949–16 IV 1951

30
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
31
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
32
Zdezerterował.
33
Zawieszony i zwolniony w związku z popełnionymi nadużyciami.

510
Sternal Jan34 Andrzej chor./ppor. 1 VIII 1950–30 VI 1952
Pasek Bolesław Józef ppor./por. 1 IX 1952–14 X 1954
Frohlke Roman Wojciech ppor. 1 XI 1954–31 XII 1955
Kulawik Stanisław Jan por. 1 I 1956–

PUBP/PUdsBP w Sulechowie35

Kierownicy/szefowie
Najderek Kazimierz Andrzej por. 1 IX 1952–31 VIII 1954
Rusin Jan Stanisław por. 15 IX 1954–X 1956
Zastępcy
Frohlke Roman Wojciech st. sierż./chor. 1 V–10 IX 1952
Olejniczak Tadeusz Józef chor. 1 XII 1952–31 III 1953
Jóźwik Antoni Roch ppor. 1 IX 1953–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Sulęcinie36

Kierownicy/szefowie
Witczak Józef Wojciech p.o. 1–31 VII 1947
Weinert Wacław Stanisław chor. p.o. 1 IX 1947–1 II 1948
Borkowski Ignacy Feliks chor. p.o. 1 II–30 VI 1948
chor./ppor. 30 VI 1948–31 VII 1951
Walczak Andrzej Marcin ppor./por. 1 VIII 1951–1956
Zastępcy
Kruszyński Edward Jan –15 VIII 1946
Weinert Wacław Stanisław chor. p.o. 16 VIII 1946–31 VIII 1947
31 VIII 1947–1 VIII 1948
Borkowski Ignacy Feliks chor. 1 II–30 VI 1948
Krzyżanowski Władysław 1 VIII 1948–31 V 1950
Łabęda Franciszek Wojciech chor./por. 1 IX 1948–1949
Gramza Florian Piotr sierż./chor. 15 II 1950–31 VII 1951

PUBP/PUdsBP w Szprotawie37

Kierownicy/szefowie
Grendecki Eugeniusz Bronisław ppor. 1945–31 V 1946
Goderecki Michał Józef 1 VI–14 VII 1946
Gramza Władysław Wojciech ppor. 15 VII 1946–1 IV 1947
Kociecki (imię nieznane) ppor. 1947
Ziółkowski Tadeusz Józef ppor. p.o. 1947–15 III 1950

34
Zwolniony dyscyplinarnie.
35
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. w zielono-
górskim.
36
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie poznańskim, następnie zielonogórskim.
37
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.

511
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Fajgenbaum Leon Lejb por. 16 III 1950–30 XI 1951
Cichacki Antoni N.N., ppor. 1 XII 1951–30 XI 1953
Katarzyna
Wojtyniak Tadeusz Aleksander chor. p.o. 15 XII 1953–31 VIII 1956
Pietrasiak Władysław Franciszek por. 1 X 1956–
Zastępcy
Rzepecki Józef 1945
Ziółkowski Tadeusz Józef ppor. 1 IV 1947–15 III 1950
Werfel Władysław Wacław 1 V 1948–30 IX 1949
Kurczyna Jan Franciszek ppor. 1 X 1949–31 I 1951
Kwiecień Marian Franciszek chor. 1 III 1951–31 III 1952
Wojtyniak Tadeusz Aleksander chor. 15 XII 1953–
Stawczyński Adolf Stefan ppor. 1 XII 1954–31 III 1955

PUBP/PUdsBP w Świebodzinie38

Kierownicy/szefowie
Rezulak Józef39 Stanisław p.o. 1 VII–20 XI 1946
Pluta Mieczysław Michał chor. p.o. 1 IV–31 VII 1947
chor./por. 31 VII 1947–14 II 1950
Patuła Tadeusz Franciszek ppor. 15 II–30 IX 1950
Danielak Stefan Stanisław chor. p.o. 1 X 1950–31 VII 1951
chor./ppor. 31 VII 1951–31 III 1952
Żak Adam 40
Władysław chor./ppor. p.o. 1 IV 1952–15 II 1953
Topolski Czesław Stefan ppor./por. 1 IV 1953–31 III 1956
Harbat Czesław Wincenty ppor. 1 IV 1956–
Zastępcy
Pluta Mieczysław Michał chor. p.o. 1 XII 1946–31 III 1947
31 III–1 VIII 1947
Majtczak Stanisław Józef st. sierż. p.o. 1 XII 1947–30 IV 1948
st. sierż./chor. 30 IV 1948–15 III 1949
Gabryszak Tadeusz Marek chor./ppor. 1 VIII 1950–30 XI 1951
Żak Adam Władysław chor./ppor. 1–15 IV 1952
Głowacz Henryk Andrzej sierż./ppor. 16 IV 1952–31 III 1955

38
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie szczecińskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
39
Zmarł 20 XI 1946 r.
40
Zwolniony dyscyplinarnie na wniosek Biura ds. Funkcjonariuszy MBP.

512
PUBP/PUdsBP we Wschowie41

Kierownicy/szefowie
Gniatkowski Zenon p.o. 1 VII 1945–1946
Chruściński Stanisław Antoni kpt. 30 XII 1946–16 V 1947
Kudyński Edward Edmund ppor. p.o. 16 V 1947–1 VI 1948
Franciszczak Bogdan Stanisław p.o. 1–31 VII 1947
Topolski Czesław Stefan chor./por. p.o. 1 XI 1950–31 III 1953
Rusin Jan Stanisław ppor. 1 IV 1953–14 IX 1954
Majewski Florian Józef ppor./por. 1 IV 1955–31 VIII 1956
Zastępcy
Kudyński Edward Edmund ppor. 16 V 1947–30 IV 1948
Franciszczak Bogdan Stanisław chor. p.o. 1 XI 1947–30 IV 1948
30 IV–31 VII 1948
Krawczyk Ryszard Walenty ppor. 1 VIII–30 XI 1951

PUBP/PUdsBP w Zielonej Górze42

Kierownicy/szefowie
Szkatuła Feliks Ludwik p.o. 15 III 1946–1947
Goleniewski Michał Franciszek chor. p.o. 1 V 1947–31 V 1948
Wlekliński Jan Ludwik ppor./por. 1 VI 1948–31 XII 1950
Różański Kazimierz Bronisław kpt. p.o. 1 I 1951–30 IX 1952
Boruta Stanisław Jan chor./ppor. p.o. 15 X 1952–14 XI 1953
Błaszak Czesław Jan ppor./kpt. 15 XI 1953–31 III 1955
Bonisławski Bogusław Józef ppor./por. 1 IV 1955–1956
Zastępcy
Goleniewski Michał Franciszek chor. p.o. 1 X 1946–30 IV 1947
30 IV 1947–31 V 1948
Nadra Andrzej 43
Tomasz ppor. p.o. 1 V–31 VIII 1947
Turlej Stefan Piotr p.o. 1–30 IX 1947
Lisowski Józef Jan ppor. 1 X 1947–31 XII 1950
Różański Kazimierz Bronisław kpt. 1 I 1951–30 IX 1952
Boruta Stanisław Jan chor. 15 X 1952–14 XI 1953
Bonisławski Bogusław Józef ppor. 1 IX 1954–31 III 1955

41
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
42
Powiat do 7 VII 1945 r. w województwie wrocławskim, następnie poznańskim i od 28 VI 1950 r. zielonogór-
skim.
43
Zwolniony dyscyplinarnie w związku z przekazaniem sprawy do Prokuratury Wojskowej.

513
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

PUBP/PUdsBP w Żaganiu44

Kierownicy/szefowie
Wolnicki Józef Franciszek ppor. 1 II 1946–31 XII 1947
Gil Marek45 Andrzej por. 1 I 1948–1 XI 1949
Lubieniecki Mieczysław Franciszek chor. p.o. –1 VII 1951
chor./ppor. 1 VII–30 XI 1951
Piorun Jan Jan por. p.o. 1–31 XII 1951
por./kpt. 31 XII 1951–9 XI 1953
Niechciałkowski Henryk Wacław ppor. 1 I 1954–1956
Zastępcy
Topolski Adam Jan 1 I–15 VI 1946
Wojciechowski Henryk Jan chor./ppor. 1 I–31 X 1950
Lubieniecki Mieczysław Franciszek chor. p.o. 1 XI 1950–31 VII 1951
chor./ppor. 31 VII–30 XI 1951
Piorun Jan Jan por. 1–31 XII 1951
Białkowski Wincenty Maksymilian chor./ppor. 1 XII 1951–31 III 1953
Zaprzalski Roman Michał ppor. 1 II 1954–1955
Perski Kazimierz Karol ppor. 1 X 1956–

PUBP/PUdsBP w Żarach46

Kierownicy/szefowie
Piegza Władysław 47
Szczepan ppor. 1945–30 III 1947
Fajgenbaum Leon Lejb por. 1 IV 1947–14 III 1950
Ziółkowski Tadeusz Józef por. 15 III 1950–31 I 1951
Kurczyna Jan Franciszek ppor. 1 II 1951–30 XI 1953
Leśny Stefan Antoni chor. p.o. 15 XII 1953–1956
Zastępcy
Serafinowicz Tadeusz 1945
Rusin Jan Stanisław chor. 1 X 1950–1951
Białkowski Wincenty Maksymilian chor. 15–30 XI 1950
Kałużny Franciszek Kazimierz ppor. 1 IX 1953–30 IX 1954
Leśny Stefan Antoni chor. 15 XII 1953–30 IX 1954
Łuczak Franciszek Wojciech ppor. 1 X 1954–1955

Opracowanie: Tomasz Rochatka, Krzysztof Szwagrzyk

44
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.
45
Zmarł 1 XI 1949 r.
46
Powiat do 28 VI 1950 r. w województwie wrocławskim, następnie zielonogórskim.
47
Zmarł 6 VII 1992 r. w Świdniku.

514
WIĘZIENIA W POLSCE
Naczelnicy
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Barczewo
(woj. olsztyńskie)

Jarzyna Otton1 Jan 1946


Szarapow Michał Michał 3 VI–1 XII 1946
Bednarski Bogdan Bogusław kpt. –1 XII 1947
Rozen Sewer Alfred (Alter) por. 1 XII 1947–15 VIII 1951
Świeszek Mieczysław Michał por. 15 VIII 1951–1 IX 1952
Szulimowski Michał Franciszek kpt. –15 VII 1954
Szczubiał Edward Błażej por. 15 VII 1954–

Będzin
(woj. katowickie)

Standera Franciszek 1945

Biała Podlaska
(woj. lubelskie)

Grzymała Jan Jan chor. 22 III 1945–


Lesiuk Józef Andrzej ppor. –1 VI 1947
Mazurek Jan Jan por. 16 V–1 VII 1947
Raczyński Włodzimierz Józef por. 1952

Białystok

Staszkowski Jan Mikołaj kpt. 2 VIII 1944–V 1945


Parfieniuk Jefim Jefim por. 26 V 1945–22 XI 1946
Szarało Włodzimierz Benedykt ppor. 23 XI 1946–10 X 1947
Kołodko Teodor Benedykt por. 11 X 1947–1 XI 1949
Szyszkowski Stanisław Jan por. 1 XI 1949–XII 1952
Kościński Józef Józef p.o. 1953
Ozgowicz Leon2 Józef komisarz 1954–1955
III stopnia
Należyty Tadeusz Antoni ppor. 1955
Kościński Józef Józef 1956–IX 1962

1
Zmarł 8 VIII 1969 r. w Katowicach.
2
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie.

515
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Bielsko/Bielsko-Biała
(woj. katowickie)

Zasiadczuk Jan Michał chor. 25 III 1945–


Orzechowski Adam –29 IV 1947–
Halikowski Lucjan Józef por. –30 IV 1950
Bojanowo
(pow. Rawicz, woj. poznańskie)

Dudek Antoni Szczepan kpt. 1 IX 1953–


Brzeg
(woj. wrocławskie/opolskie)

Turczynski Kazimierz ppor. 1945


Brabański Konrad Edmund chor. 16 III–15 VI 1946
Dalanek Leon Jan 1946
Chudecki Witold Kazimierz por. 13 IV 1947–31 XII 1949
Suproń Bazyli Michał chor. 1950–1952
Bytom
(woj. katowickie)

Stolarz Alojzy Jan por. 7 IX 1946–14 XII 1947


Zagórski Stanisław Cyreneusz ppor. 15 XII 1947–28 II 1950
Bebłot Marian Władysław ppor. 1 III 1950–30 IX 1953
Chełm
(woj. lubelskie)

Mastalerz Konstanty 7 IX–6 XII 1944


Bednarek Franciszek Maciej kpt. 1 XII 1944–30 VII 1945
Rycerz Bolesław komisarz 1 VIII 1955–1 XI 1956
Chojnice
(woj. bydgoskie)

Kwiatkowski Edward Stanisław sierż. 23 V 1945–IV 1946


Chorzów
(woj. katowickie)

Maruszczyk Paweł Augustyn 9 II–7 V 1945


Brabański Konrad Edmund chor. 9 II–25 X 1945
Cieszyn
(woj. katowickie)

Skorupa Franciszek Józef 1 V–15 XII 1945


Skowyra Tadeusz3 Paweł chor./por. 25 X 1945–29 II 1948

3
Faktycznie stanowisko objął w połowie grudnia 1945 r.

516
Dziedzic Antoni Antoni chor. 1 IV 1948–30 IV 1950
Tobiasz Czesław Jan por. 1 X 1950–

Częstochowa
(woj. kieleckie/katowickie)

Lompe Franciszek 1945


Auguściak Antoni 19 I–2 VII 1945
Sapka Józef N.N. 17 VII–7 IX 1945
Niewiadomski Czesław Jan por. 15 XI 1947–31 I 1949
Kramarz Władysław Ludwik por. –31 XII 1951
Tarasiuk Adolf Maksim ppor. 1 IV 1953–

Działdowo
(woj. warszawskie/olsztyńskie)

Gotta Józef Michał por. –15 XI 1951

Dzierżoniów
(woj. wrocławskie)

Noworyta Bronisław Jan kpr. 26 VII 1945–8 VIII 1946


Klitenik Franciszek (Efraim) 4
Daniel por. 18 I 1947–30 III 1951
(Dawid)
Maciejewski Władysław Antoni ppor. 10 I 1951–28 III 1953
Stachurski Jan Kazimierz ppor. 15 III 1953–1954

Elbląg
(woj. gdańskie)

Bigoszewski Leon Nikodem 1 VI 1945–21 XI 1947


Mordasow Jan Jerofiej por. 1 I–30 V 1948
Korzeniowski Mieczysław Jan ppor. 1 VI 1948–15 IV 1949
Barański Czesław Józef ppor./por. 15 IV 1949–14 XI 1953
Margulies Wiktor Feliks kpt. 1953–

Ełk
(woj. białostockie)

Kołodko Teodor Benedykt por. 20 IX 1946–10 X 1947


Merta Konstanty Szczepan ppor. 22 X 1947–30 XI 1949
Chrzanowski Józef 5 Jan ppor. 1 XII 1949–?
Wiączek Jan 1955
Makuch W. (imię nieznane) 1956

4
W 1969 r. wyjechał do Izraela.
5
Był naczelnikiem co najmniej do końca 1952 r.

517
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Fordon
(woj. bydgoskie)

Kozicz Michał Bazyli 21 XI 1945–20 IV 1946


Zagórski Stanisław Cyreneusz ppor. 21 VIII–20 XI 1947
Krawczyk Wincenty Kacper kpt. –4 XI 1947
Ratusiński Adolf Stanisław por. 20 XI 1947–
Kantor Marian Aleksander kpt. 1948–30 V 1949
Dudek Antoni Szczepan ppor./kpt. 8 VI 1949–20 VI 1952
Gralak Edward Stefan ppor. 1 IX 1953–1956

Gdańsk

Romaniak Bolesław6 Teodor por. IV–11 V 1945


Wojtalik Aleksander Tomasz 12 V–15 IX 1945
Sośnicki Wacław 15 IX–24 X 1945
Pietruszewski Roman Franciszek 24 X 1945–26 II 1946
Wójcik Jan Andrzej ppor. 26 II 1946–31 VIII 1949
Kiliński Feliks Franciszek por. 1 IX 1949–15 IX 1950
Groszewski Jerzy Felicjan por./kpt. 15 IX 1950–1 IV 1953
Matwiejczuk Czesław Stanisław ppor. 1 IV 1953–1 IX 1954
Wika Kazimierz Andrzej 1 IX 1954–1 VIII 1955
Hoc Jan Stefan st. komisarz 1 VIII 1955–31 VIII 1969

Gliwice
(woj. katowickie)

Młyńczak Eugeniusz Franciszek por. 1949–1 V 1950


Dziedzic Antoni Antoni chor. 1 V 1950–

Gniezno
(woj. poznańskie)

M. (nazwisko nieznane) 1947–1948


Aleksander7
Grzymała Jan Jan chor. –15 III 1949

Goleniów
(woj. szczecińskie)

Niewiadomski Czesław Jan por. 1 VIII–14 XI 1947


Szymanowicz Kazimierz Szymon ppor. 22 XI 1947
(Joel)

6
W 1946 r. członek oddziału WiN „Wampira”; 7 V 1946 r. skazany na karę śmierci, stracony tego samego dnia
w Kielcach.
7
27 VII 1948 r. skazany na 4 lata więzienia.

518
Glatter Beniamin Markus ppor. 1949
Sianoszek Władysław Franciszek por. –1 II 1952
Mońko Ryszard Roman kpt. 1 II 1952–1953

Grodzisk Mazowiecki
(woj. warszawskie)

Dąbrowski Marian 1 III 1945–

Grodzisk Wielkopolski
(pow. Wolsztyn, woj. poznańskie)

Gaszka Leonard8 –15 V 1945


Zapiec Franciszek Franciszek 1 VI 1945–10 IX 1946
Prędki Stefan Stanisław 19 IX 1946–30 VI 1949

Grójec
(woj. warszawskie)

Matusiewicz Jan p.o. 1 II 1945

Grudziądz I, ul. Wybickiego


(woj. bydgoskie)

Groszewski Jerzy Felicjan ppor. 27 XI 1946–30 V 1949


Wieczorek Edward Józef chor. –31 XII 1947
Kantor Marian9 Aleksander kpt. 1 VI 1949–15 V 1950
Niedziółka Stefan10 1 IV 1950–11 I 1954

Grudziądz II, ul. Sikorskiego


Mikołajczyk Józef Józef ppor. –30 IV 1950

Iława
(woj. olsztyńskie)

Groszewski Jerzy Felicjan ppor./por. 1 VI 1949–15 IX 1950


Jędrzejewski Zdzisław Stefan por. 15 IX 1950–9 XI 1951
Morel Salomon11 Chaim kpt. 20 XI 1951–14 IV 1953
Michalak Józef Józef por./st. insp. –13 X 1954–
Chochoł Benedykt Stanisław por. 1956

Inowrocław
(woj. bydgoskie)

Leśniewski Józef Józef ppor. –30 V 1950


Obiała Helena Franciszek chor. –30 X 1952–
Matusiak Z. (imię nieznane) insp. –11 X 1954–

8
Aresztowany 15 V 1945 r.
9
25 V 1950 r. popełnił samobójstwo
10
Zmarł w 1954 r.
11
Na początku lat dziewięćdziesiątych wyjechał do Izraela.

519
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Jawor
(woj. wrocławskie)

Górecki Jan Józef kpt. 1945–1946


Halikowski Lucjan Józef kpt. 1946
Paździocha Zygmunt Henryk ppor. 15 IX 1947–31 X 1950
Durmała Józef Antoni p.o. 1–28 VII 1948
Wróblewski Józef Stanisław por. 1 XII 1950–13 V 1953
Krzemiński (imię nieznane) 1953

Jaworzno
(woj. krakowskie)

Morel Salomon Chaim kpt. II–19 XI 1951


Jędrzejewski Zdzisław Stefan por./kpt. 20 XI 1951–30 IX 1954

Jelenia Góra
(woj. wrocławskie)

Ramus Eugeniusz Franciszek p.o. 24 X 1945–1 XI 1947


chor. 1 XI 1947–31 X 1950
Taras Jan Julian ppor. 1951
Niewiadomski Czesław Jan kpt. 1 VI 1952–14 XI 1953
Barański Czesław Józef por./kpt. 15 XI 1953–31 XII 1955

Kalisz
(woj. poznańskie)

Bida Paweł Jan 1 II–30 IV 1946


Maciejewski Stefan Jan chor. –28 II 1950

Katowice

Staszkowski Jan Mikołaj kpt. 1945–


Morel Salomon Chaim ppor./kpt. 10 IX 1946–30 I 1948
Karpiński Edmund Władysław por. 1949

Kępno
(woj. poznańskie)

Majchrzak Władysław Adam 15 IV–15 VI 1945

Kielce

Klimczak Sylwester Stanisław chor. –31 X 1948


Górka Jan Michał ppor. 1 XI 1948–
Sawczak Michał Michał kpt. 1 XI 1952–

520
Kluczbork
(woj. katowickie/opolskie)

Krut Aleksy12 Jan chor. (II?) 1946–31 I 1947


Geliciński Tadeusz13 Jan chor. –31 VIII 1949
Bebłot Marian Władysław ppor. 1 IX 1949–28 II 1950
Zieliński Józef Stanisław ppor. 1952

Kłodzko
(woj. wrocławskie)

Słodowski Julian Paweł 16 IX–15 XII 1945


Adamski Stanisław Antoni chor./por. 10 VII 1946–31 I 1948
Wajntraub Saul Srul kpt. 1 III 1948–15 I 1951
Chałabiś Jan Jan por. 23 IV 1951–1953

Koło
(woj. poznańskie)

W. (nazwisko nieznane) –20 VI 1945


Tadeusz14
Janowski Maksymilian15 Wincenty 1 VIII–10 IX 1945

Konin
(woj. poznańskie)

Leśniewski Władysław Jan 8 III–12 IV 1945


Kozakiewicz Józef Ildefons 26 V 1946–1 X 1948

Koronowo
(pow. Bydgoszcz)

Belczyk Andrzej Józef por. 15 II 1945–30 X 1946


Pietras Roman16 Adam chor. 1 XI 1946–31 I 1947
Listwoń Jan Wawrzyniec ppor. 4 III–18 X 1947
Krut Aleksy Jan por. 1 XII 1947–31 VII 1949
Kozak Daniel Józef ppor. 1 VIII 1949–
kpt. 1952–1953

Koszalin

Bławat Czesław Mateusz ppor./por. 1 I 1948–31 VIII 1949


Żygadło Mieczysław Bronisław chor. 1 IX 1949–15 IV 1952
Pietruszewski Jan Piotr chor. 1 IV 1952–

12
Zarządzenie personalne z 24 II 1946 r.
13
28 IX 1949 r. skazany na 4 lata więzienia.
14
Aresztowany 20 VI 1945 r.
15
Aresztowany 10 IX 1945 r.
16
20 X 1948 r. aresztowany za przynależność do AK; 28 V 1949 r. skazany na 5 lat więzienia; zmarł w 1991 r.

521
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Matwiejczuk Czesław Stanisław por. 1 IX 1954–
Kruk Stanisław kpt. 1 VIII 1955–

Koźle
(woj. katowickie/opolskie)

Palka Józef Jan ppor. –1 III 1950


Berke Władysław Paweł chor. 1951–1953

Kraków, ul. Montelupich

Mikuśkiewicz Józef 1945


Urbanek Tadeusz Szymon p.o. IV–11 VI 1946
Charpiega Zdzisław p.o. –24 V 1946–
Kozłowski Marian p.o. 11 VI–27 VIII 1946
Urbanek Tadeusz Szymon p.o. 27 VIII–11 IX 1946
Zborowski Kazimierz ppor. –1 IX–XI 1946
Oczkowski Eugeniusz Władysław por. 4 XI 1946–5 V 1947
Kubacki Bolesław Piotr ppor./por. 21 V 1947–31 VII 1948
Pestka Władysław Walenty ppor./kpt. 1 VIII 1948–16 IX 1952
Kubka Władysław17 Andrzej st. insp. 15 XI 1952–25 I 1966

Kraków (św. Michała), ul. Senacka

Obretenny Michał18 Jan 8 VII 1945–18 VIII 1946


Bednarski Bogdan Bogusław kpt. –26 VIII 1946
Kubacki Bolesław Piotr chor./ppor 30 IX 1946–20 V 1947
Oczkowski Eugeniusz Władysław por. 6 V–3 IX 1947
Szymilewicz Piotr Adam chor. 15 XI 1947–31 XII 1949
Skowronek Józef Józef –1 V 1948

Krasnystaw
(woj. lubelskie)

Grzązek Zygmunt 24 VI–2/3 VIII 1944


Wasilewski (imię nieznane) 19
3/4 VIII–IX 1944
Mardal Jan Paweł ppor. 4 IX 1944–18 I 1945

Kutno
(woj. łódzkie)

Zapiec Franciszek Franciszek 5 II–30 IV 1945

17
W 1962 r. zmienił nazwisko na Kubicki.
18
Aresztowany 18 VIII 1946 r.
19
W tym okresie więzienie było w zarządzie NKWD.

522
Legnica
(woj. wrocławskie)

Stanisławski Zdzisław20 Ludomir 15 VII–30 XI 1945

Leszno
(woj. poznańskie)

Kurowski Michał Walenty 1 II 1945–14 XI 1946

Lubań
(woj. wrocławskie)

Bojko Florian (Trofim)21 Jan ppor. 21 X 1946–15 VII 1949


Wróblewski Józef Stanisław ppor. 1 IX 1949–1 XII 1950
Tarasiuk Adolf Maksim st. sierż./ppor. 1 XII 1950–1 IV 1953
Barański Czesław Józef kpt. 1 I–30 V 1956

Lublin (Zamek)22

Nesterowicz (imię nieznane) 24 VII–IX 1944


Gabara Bronisław 23
Józef kpt. 18 IX–24 X 1944
Stolarz Alojzy Jan ppor. 24 X 1944–13 VII 1945
Sawczak Michał Michał 1945
Leszek Antoni Jan ppor. 18 VI 1946–30 XI 1947
Kiliński Feliks Franciszek ppor. 1 XI 1947–31 VIII 1949
Wójcik Jan Andrzej kpt. 1 IX 1949–28 II 1950
Kapron Stanisław Jan por. 1951–1952
Niewiadomski Czesław Jan kpt. 15 XI 1953–

Lublin, ul. Świętoduska24

Stolarz Alojzy Jan VIII–IX 1944

Lubliniec
(woj. katowickie)

Krawczyk Robert Antoni chor. –28 II 1949


Aronowicz Józef N.N., Halina ppor. –15 III 1950

Łęczyca
(woj. łódzkie)

Stachurski Jan Kazimierz sierż./ppor. 1 X 1948–30 IX 1952

20
10 II 1946 r. wydalony ze służby za związki z AK.
21
W 1950 r. wyjechał do ZSRR.
22
W sierpniu 1944 r. w zarządzie NKWD.
23
Aresztowany w październiku 1944 r.; zmarł 8 VIII 1956 r. w Łodzi.
24
Od września 1944 r. w zarządzie NKWD.

523
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Łódź Nr I, ul. Szterlinga

Brudak Adam Józef por./kpt. 6 X 1945–1 IX 1952


Klitenik Franciszek (Efraim) Daniel por. 15 VIII 1953–29 XI 1955
(Dawid)

Łódź Nr II, ul. Kopernika

Maciejewski Stefan Jan chor. –1 III 1949


Jarszewicz Andrzej Aleksander kpt. 15 V 1949–31 VIII 1952
Klitenik Franciszek (Efraim) Daniel por. 1 IV 1951–14 VIII 1953
(Dawid)
Mierzejewski Julian Andrzej por. 1 IX 1952–
Klitenik Franciszek (Efraim) Daniel por. 30 XI 1955–22 VIII 1958
(Dawid)

Łódź Nr III, ul. Kraszewskiego

Bartel Lucjan IX 1947


Krawczyk Wincenty Kacper kpt. 4 XI 1947–1 IV 1951
Kwiatkowski Antoni Konstanty ppor. –31 XII 1953

Łódź, ul. Gdańska

Roman Jan Hilary 28 I–15 II 1945

Malbork
(woj. gdańskie)

Budka Jan Franciszek ppor. 12 VI 1945–1 V 1949


Wisiński Feliks Wincenty 1 V 1949–

Mława
(woj. warszawskie)

Budka Jan Franciszek ppor. 1 III–12 VI 1945

Mysłowice
(woj. katowickie)

Kupczyk (imię nieznane) por. 1945


Grabowy (imię nieznane) kpt. 1946

Nowa Sól
(woj. zielonogórskie)

Ładniak Paweł Andrzej por. 1 III 1952–

524
Nowogard
(woj. szczecińskie)

Wojtecki Franciszek Jan 27 XI 1945–30 VI 1946


Gol Jan Józef por. 19 IV 1946–
Adamski Stanisław Antoni por. 1 IX 1949–15 VIII 1951
Kuśmierowski Stanisław Jan ppor. 15 VIII 1951–

Nowy Sącz
(woj. krakowskie)

Grzyb Henryk Sebastian por. 14 III 1947–1 X 1949


Kubka Władysław Andrzej por. 1 IV 1951–

Nowy Targ
(woj. krakowskie)

Racławski Jan25 Andrzej –12 VII 1946

Nowy Wiśnicz
(pow. Bochnia, woj. krakowskie)

Zugaj Jan26 Aleksander 1 II–30 VII 1945


Leszek Antoni Jan por. –1 XI 1948–1 VI 1949
Brancewicz Stanisław Jan por. 1 VI 1949–
Olejniczak Edward Andrzej podinsp. –1 IX–7 XII 1954–

Nysa
(woj. opolskie)

Janiak Teodor Jan chor. 1951–1953

Olsztyn

Szargow Eugeniusz Witold ppor. 18 VIII 1946–

Opole

Morel Salomon Chaim chor./ppor. 17 XII 1945–9 IX 1946


Chałabiś Jan Jan ppor. 1 VI 1949–
Ostaszewski Dymitr Antoni chor. 1949–31 VIII 1950
Skiba Mieczysław Jakub ppor./por. 1 X 1950–1953
Włodarczyk Henryk 1955

Ostrołęka
(woj. warszawskie)

Mierzejewski Eugeniusz27 Józef 1 II–15 IX 1945


Zieliński Józef Stanisław chor. –31 V 1950

25
Zastrzelony 12 VII 1946 r.
26
30 X 1945 r. zwolniony za związki z AK.
27
15 IX 1945 r. zwolniony za związki z AK.

525
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Ostrów Wielkopolski
(woj. poznańskie)

Wojtecki Franciszek Jan 18 IV–26 XI 1945


Kurowski Michał Walenty 15 XI 1946–31 V 1949
Pieczkowski Paweł Jan chor. –1 IV 1952

Ostrzeszów
(woj. poznańskie)

Zadworny Jan Piotr 20 V 1945–18 IX 1946

Pińczów
(woj. kieleckie)

Chaimiec Filip (Stanisław) Trofim 15 I–30 IX 1945

Piotrków Trybunalski
(woj. łódzkie)

Krawczyk Józef Wincenty 24 I–18 II 1945


Mroziński Mieczysław Wawrzyniec 2 VII 1945–26 VIII 1946
Wróblewski Bolesław Wojciech por. 24 VI 1947–31 X 1948
Teleucki Antoni Józef chor. 31 X 1948–

Pleszew
(woj. poznańskie)

Pruss Stanisław Franciszek 24 I 1945–

Płock
(woj. warszawskie)

Sapka Józef N.N. 15 II–16 VII 1945


Wiciński Ryszard28 –19 VIII 1945
Kozicz Michał Bazyli 10 VIII–20 XI 1945
Grabicki Alojzy Bolesław por. 21 XI 1945–15 IV 1947
Szymański Stanisław Piotr por. 8 IV 1947–1 IV 1948
Wyrzykowski Marian Wojciech chor. p.o. 1 IV 1948–1952
Kurcwiel Marian Wilhelm por. 1 IV 1952–

Potulice
(pow. Szubin, woj. bydgoskie)

Rozenberg Oskar Michał por. 1951–1 II 1953


Jabłonowski Stanisław ppor. –24 XII 1953–

28
Aresztowany 19 VIII 1945 r.

526
Poznań

Wojtecki Franciszek Jan 27 II–17 IV 1945


Maciejewski Julian Jan kpt. 19 IV–7 IX 1945
Jakubowski Ignacy Wincenty kpt. 1 VII 1948–
Kranich Fryderyk August ppor. p.o. 1 III 1949–15 II 1950
Marciniak Czesław Wojciech ppor. 1 X 1950–

Prudnik
(woj. katowickie/opolskie)

Jędrzejewski Zdzisław Stefan sierż. p.o. 1 I 1946–8 X 1947


Pucek Julian Franciszek ppor. 1951–1952
Kostrzewa Feliks Jan por. 1953

Przemyśl
(woj. rzeszowskie)

Wojtas Ferdynand p.o. 11 IX 1944–


Dalanek Leon29 Jan 10 XII 1945–9 I 1946
Bartuzzi Aleksander Paweł por. 4 VI 1946–30 VI 1947
Konkol Antoni Paweł chor. 1 VII 1947–14 IX 1949

Pszczyna
(woj. katowickie)

Sztrajen (imię nieznane) chor. 1946

Pułtusk
(woj. warszawskie)

Dwornik Jan30 Roman 10 VII 1945–27 XI 1946


Grądziel Florian Józef chor. –31 V 1949

Racibórz
(woj. katowickie/opolskie)

Rokicki Ludwik Adam por. 1947


Morel Salomon Chaim kpt. 31 I–31 XII 1948
Zagórski Stanisław Cyreneusz por. 1 III 1950–1 III 1954
Kiliński Feliks Franciszek kpt. 1 IV 1954–

Radom
(woj. kieleckie)

Bida Paweł Jan 22 I–31 VIII 1945


Malec Antoni Izydor 29 VIII–10 IX 1945

29
Zwolniony w związku z aresztowaniem.
30
Zwolniony w związku z aresztowaniem.

527
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Hazelmajer Teofil Adam chor. 24 IX 1945
chor./por. IX 1945–1 I 1947
Niewiadomski Czesław Jan por. 1 II 1949–30 V 1952
Noga Franciszek Jan por. –1 IV 1949
Ciaskowski Bronisław Stanisław por. 1952

Rawicz
(woj. poznańskie)

Grabowski Zygmunt31 Wojciech 21 III–10 IV 1945


Furmańczyk Wacław Jan 27 IV–15 XI 1945
Szymanowicz Kazimierz Szymon ppor. 22 XI 1945–21 X 1947
(Joel)
Mardal Jan Paweł kpt. 1 XI 1947–
Rokicki Ludwik Adam por. 1947–1948
Konkol Antoni Paweł por. 15 III 1950–15 VIII 1951
Adamski Stanisław Antoni kpt. 15 VIII 1951–30 VI 1954
Wójcik Jan Andrzej kpt./komisarz 1 VII 1954–
III stopnia
Skowyra Tadeusz Paweł kpt. 1 VIII 1955–31 VII 1957

Rogoźno
(pow. Oborniki, woj. poznańskie)

Tomczak Jan Jan 24 I–1 VI 1945

Rybnik
(woj. katowickie)

Marczyk Jan 1946

Rzeszów (Zamek)

Mikuśkiewicz Józef sierż./ppor. 7 VIII 1944–21 I 1945


Bartoszek Adam ppor. –27 VII 1945
Stolarz Alojzy Jan ppor. 27 VII 1945–IX 1946
Kiliński Feliks Franciszek ppor. 1946–30 X 1947
Świerczewski Jan Józef kpt. 1951–31 VIII 1952

Sanok
(woj. rzeszowskie)

Grygo Henryk Józef 25 VIII 1944–30 IX 1948


Hazelmajer Teofil Adam por. 1 X 1948–31 III 1949

31
10 IV 1945 r. zamordowany przez funkcjonariuszy MBP pod Legionowem.

528
Siedlce
(woj. lubelskie/warszawskie)

Grodzicki Ignacy Stanisław 20 I 1945–5 IV 1946


Niedziółka Stefan p.o. 8 IV–XII 1945
Kantor Marian Aleksander kpt. 1947–1948
Mazurek Jan Jan por. 1 VII 1947–30 X 1950

Sieradz
(woj. łódzkie)

Roman Jan Hilary 15 II–25 V 1945


Mardal Jan Paweł kpt. –30 X 1947
Kurcwiel Marian Wilhelm por. 1949–30 III 1952
Szczubiał Edward Błażej por. 1 IV 1952–
Król Kazimierz N.N., Stefania por. 1 IV–15 IX 1953
Kwiatkowski Antoni Konstanty ppor. 1 I 1954–

Słupsk
(woj. gdańskie/szczecińskie/koszalińskie)

Cieślik Władysław IV–VI 1945


Domański Zygmunt Stanisław chor. –30 IV 1950
Krzyżaniak Stanisław 1953

Sosnowiec, ul. Ostrogórska


(woj. katowickie)

Kołodko Teodor Benedykt por. 1 XII 1949–30 VI 1951


Skorupa Władysław Jan ppor. 1 VII 1952–

Sosnowiec-Radocha

Wróblewski (imię nieznane) 1946


Krut Aleksy Jan por. –30 XI 1947
Chmielewski Edward Stanisław por. 1951
Mikołajczak Tomasz Ignacy por. 1952–15 XI 1953
Zieliński Eugeniusz Rudolf kpt. 1 I–30 IV 1955

Starogard Gdański
(woj. gdańskie)

Świetlik Antoni 26 IV 1945

Strzelce Opolskie32
(woj. opolskie)

Wojtecki Franciszek Jan 1 VII 1946–30 I 1948


Skowyra Tadeusz Paweł por./kpt. 1 III 1948–14 III 1950

32
W latach pięćdziesiątych w Strzelcach Opolskich istniało Więzienie Nr I i Więzienie Nr II.

529
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Wolniarczyk Czesław Wacław chor. –13 IV 1949
Aronowicz Józef N.N., Halina ppor. 15 III–1 IX 1950
Ostaszewski Dymitr Antoni chor. 1 IX 1950–31 VII 1951
Nowak Edward Franciszek por. 1 X 1951–1953
Birecki Władysław Józef ppor. 1953–1954

Strzelin
(woj. wrocławskie)

Pająk Henryk Walenty chor. 15 IX 1947–1949


Kadula Mieczysław p.o. 1949–1950
Cerach Mikołaj Bazyli por. –1 IX 1952

Suwałki
(woj. białostockie)

Nowak (imię nieznane) –7 VI 1945


Skwierczyński Franciszek 14 VI 1945–
Szymilewicz Piotr33 Adam chor. –3 XII 1946
Grzymała Jan Jan chor. 4 XII 1946–27 II 1948
Chrzanowski Józef Jan ppor. 28 II 1948–30 XI 1949
Sakowski Kazimierz Bazyli ppor. 1 XII 1949–1955
(Kuźma?)
Darabasz Władysław 1956

Szamotuły
(woj. poznańskie)

Brambor Franciszek 25 I 1945–30 III 1946


Kwiecień Stanisław Andrzej 29 I 1947–
Nowakowski Czesław Józef chor. 1 II 1952–31 XII 1955

Szczecin

Szymilewicz Piotr Adam chor. 4 XII 1946–14 XI 1947


Kaleta Antoni Jakub kpt. 1949–1950
Domański Zygmunt Stanisław chor. 1 V 1950–

Szczytno
(woj. olsztyńskie)

Bańka Wacław Józef chor. –15 V 1953

33
Przynajmniej od maja 1946 r.

530
Sztum
(woj. gdańskie)

Butwiłowicz Mieczysław Wincenty 7 VII–30 IX 1945


Pietruszewski Roman Franciszek 11 III 1946–
Belczyk Andrzej Józef kpt. 1 XI 1946–1 VII 1950
Nowicki Henryk por. 1949
Kowalski Piotr Jerzy por. 1 VI 1950–17 I 1953
Groszewski Jerzy Felicjan kpt. 1 IV 1953–VIII 1954

Śrem
(woj. poznańskie)

Andrzejewski Michał Józef 24 I 1945–30 I 1947


Zasiadczuk Jan Michał chor. –29 VIII 1947

Środa Wielkopolska
(woj. poznańskie)

Derliński Jerzy Stanisław chor. –1 VI 1948


Skowronek Józef Józef ppor. –1 V 1949
Świdnica
(woj. wrocławskie)
Pietras Roman Adam chor. 4 VI 1945–31 X 1946
Szafrański Stanisław por. 1947–1949
Skorupa Władysław Jan ppor. 1 II 1951–30 VI 1952
Kołodko Teodor Benedykt por. 1 VII 1951–1955

Świecie
(woj. bydgoskie)

Niedziółka Stefan 29 I 1946–31 III 1950

Targowa Górka
(pow. Września, woj. poznańskie)

Fraszczyk Józef Walenty 5 III 1945–31 VII 1947


Oczkowski Eugeniusz Władysław por. 4 IX 1947–15 V 1949

Tarnobrzeg
(woj. rzeszowskie)

Warchoł Walenty 1944

Tarnów
(woj. krakowskie)

Grzyb Henryk Sebastian chor./por. 10 VII 1945–13 III 1947


Wiśniewski Stanisław Józef chor. 23 VI 1947–13 I 1950
Szymilewicz Piotr Adam por. 1 I 1950–1952

531
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy
Szewiernowski Jan Marcin ppor./podinsp. –II–VIII 1954–
Zieliński Eugeniusz Rudolf kpt. 1 V 1955–1966
Toruń
(woj. bydgoskie)

Wiśniewski Władysław Jan ppor. 1 IX 1952–


Trzemeszno
(pow. Gniezno, woj. poznańskie)

R. (nazwisko nieznane) 1952


Brunon34
Wadowice
(woj. krakowskie)

Chaimiec Filip (Stanisław) Trofim p.o. 30 X 1945–10 IX 1946


Wiśniewski Stanisław Józef chor. 9 IX 1946–30 IV 1947
Brancewicz Stanisław Jan ppor./por. –X 1948–31 V 1949
Frankowicz Karol Marcin por. –31 III 1951
Wałbrzych
(woj. wrocławskie)

Hubicki Alojzy 20 VII–29 XI 1945


Szarapow Michał Michał 3 VI–25 XI 1946
Kurant Stanisław Mikołaj chor./ppor. 1 I 1949–30 XI 1951
Margulies Wiktor Feliks kpt. 1952–1953
Omelaniuk Henryk Michał ppor. 1 IV 1954–31 XII 1955
Barański Czesław Józef kpt. 1 VI 1956–
Warszawa I (Mokotów), ul. Rakowiecka
Chmielewski Władysław Andrzej p.o. 22–26 I 1945
Gabara Franciszek35 Wojciech –26 V 1946
Chudecki Witold Kazimierz por. 9 VII 1946–V 1947
Grabicki Alojzy Bolesław kpt./mjr 17 IV 1947–1 III 1954
Goleniewski Michał Michał mjr –1 VI 1953
Kurzyński Tadeusz Wojciech por. 1 III 1954–
Jędrzejewski Zdzisław Stefan kpt. 18 X 1956–31 VII 1958
Warszawa II („Gęsiówka”), ul. Anielewicza
Wieczorek Edward Józef chor. 1 I–30 VI 1948
Dobrzelewski Tadeusz Włodzimierz chor. p.o. 1 VIII 1948–
Jędrzejewski Zdzisław Stefan kpt. 1 III–17 X 1956

34
18 XI 1952 r. skazany na 2,5 roku więzienia.
35
Zmarł 26 V 1946 r.

532
Warszawa III („Toledo”, Praga), ul. 11 Listopada

Zdunek Czesław Stanisław 27 VIII 1946–30 VII 1947


Stolarz Alojzy Jan por. 15 XII 1947–1 XII 1949
Kamiński Marceli Aleksander por. 1950–1 VI 1951
Wajntraub Saul Srul kpt. 1 VI 1951–1 XII 1954

Wejherowo
(woj. gdańskie)

Baran Marceli Stanisław –10 XII 1946


Odyniecki Jerzy Otton 4 I 1947–15 V 1949
Kowalski Piotr Jerzy por. 1 VI 1949–30 VI 1950
Wisiński Feliks Wincenty –1 II 1956

Wieluń
(woj. łódzkie)

Babczyński Roman 21 I–15 IV 1945


Rozen Sewer Alfred (Alter) por. –30 XI 1947
Leszek Antoni Jan ppor. 1 XII 1947–31 V 1949
Brancewicz Stanisław Jan por. 1 VI 1949–1 VIII 1953
Zabłocki Stanisław Władysław ppor. –15 IX 1949
Olejniczak Edward Andrzej podinsp. 1 IX–7 XII 1954

Wolsztyn
(woj. poznańskie)

Kotlarski Ludwik Andrzej 11 II 1945–15 VIII 1946

Wrocław I, ul. Kleczkowska

Bida Paweł Jan por. 1 IX–16 XI 1945


Markowicz Henryk36 Izydor ppor. 16 XI 1945–28 VI 1946
Klitenik Franciszek (Efraim) Daniel por. VI 1946–18 I 1947
(Dawid)
Hazelmajer Teofil Adam por. 1 I 1947–28 II 1948
Adamski Stanisław Antoni por. 1 III 1948–1 IX 1949
Drozdowski Wiktor por. 1949
Gol Jan37 Józef kpt. 1 IX 1949–5 X 1951
Jarszewicz Andrzej Aleksander kpt. 1 IX 1952–31 VII 1955

Wrocław II, ul. Sądowa

Sawczak Michał Michał por./kpt. 20 II 1947–30 IX 1952


Zieliński Eugeniusz Rudolf por. 1 XI 1952–

36
Absolwent kursu NKWD w Kujbyszewie w 1944 r.
37
5 X 1951 r. zginął wskutek wybuchu granatu.

533
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Wronki
(pow. Szamotuły, woj. poznańskie)

Adamczewski Stefan 25 I–7 IX 1945


Gol Jan Józef ppor. 7 IX 1945–15 VI 1946
Bartczak Jan38 Józef por. 15 VI–29 XII 1946
Boguwola Jan N.N. ppor./por. 30 XII 1946–30 V 1948
Grzegorzewski Tadeusz Franciszek ppor. 1 VI 1948–1949
Jakubowski Ignacy Wincenty kpt. 1949–1 VI 1951
Troszczyński Józef Franciszek kpt. 1 VI 1951–14 I 1954
Dróżbik Władysław Franciszek por. 1 III 1954–1956

Zabrze
(woj. katowickie)

Stachurski Jan Kazimierz ppor. 1 X 1952–14 III 1953

Zakopane
(woj. krakowskie)

Solański Mikołaj Aleksander 15 II–27 V 1945

Zamość
(woj. lubelskie)

Dulla Antoni Stefan 15 XI 1944–1 V 1945


Michalak Józef Józef por. –1 IX 1953

Zielona Góra

Jakubowski Ignacy Wincenty kpt. –30 VI 1948


Rosiński Stefan Stanisław por. 1951

Złotów
(woj. koszalińskie)

Kołtuński Stefan 1953

Opracowanie39: Krystian Bedyński, Adam Dziurok, Wojciech Frazik, Dariusz Iwaneczko, Paweł Kalisz,
Maciej Korkuć, Waldemar Kowalski, Piotr Łapiński, Alicja Paczoska, Krzysztof Szwagrzyk, Joanna Żelazko

38
Zmarł 5 VI 1992 r. w Warszawie.
39
Poza dokumentami źródłowymi wykorzystano także: K. Bedyński, Napiętnowani naczelnicy [w:] „Przegląd
Więziennictwa Polskiego” 1993, nr 4–5, s. 17–28; idem, Przedwojenni funkcjonariusze straży więziennej naczel-
nikami więzień w latach 1944–1949 [w:] „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1999, nr 24–25, s. 83–101; W.
Kowalski, Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003; R. Pietras, Wspomnienia byłego na-
czelnika – więźnia politycznego okresu stalinowskiego [w:] „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1997, nr 16–17,
s. 94–109.

534
OBOZY W POLSCE1
Komendanci
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Będzin
(woj. katowickie)

Jaworski Stefan 1945

Brzeszcze
(pow. Oświęcim, woj. krakowskie)

Rabe Bolesław Ludwik por./insp. –VII 1951–VIII 1954–

Jarosław
(woj. rzeszowskie)

Duś Leon 1945

Jaroszów
(pow. Świdnica, woj. wrocławskie)

Jarota Józef Ignacy ppor. 1 I–15 XI 1951


Walęga Walenty Franciszek ppor./por. 15 XI 1951–1955

Jaworzno
(woj. krakowskie)

Szablewski Stefan 1945


Karaś Eryk p.o. 1945
Kwiatkowski Stanisław Antoni por./mjr 5 IX 1945–1 II 1949
Staniszewski Włodzimierz por. –X 1945
Hazelmajer Teofil Adam por. p.o. 1 III 1948–31 VIII 1949
Morel Salomon Chaim kpt. 1 VIII 1949–19 XI 1951
Jędrzejewski Zdzisław Stefan por. 20 XI 1951–30 IX 1954
Ilkiewicz Mikołaj 2
Grzegorz kpt. 1 X 1954–31 XII 1955

Jaworzno-Chrusty
(woj. krakowskie)

Kantor Jan kpt. 1946


Mleczko Henryk 1951

1
Wykaz nie obejmuje obozów dla jeńców wojennych i Niemców.
2
Wg innych danych do 1 I 1956 r.

535
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Jelcz
(pow. Wrocław)

Kujszczyk Józef Ignacy kpt. 7 IV–10 X 1952


Kwiatkowski Edward Stanisław por. 10 X 1952–30 IV 1955

Katowice-Załęże

Zieliński Henryk Wawrzyniec ppor. 1952

Knurów
(pow. Gliwice, woj. katowickie)

Walęga Walenty Franciszek ppor. 1 IV–15 XI 1951

Krzesimów
(pow. Lublin)

Trzcianka Aleksander –III 1945


Krawczyk Tadeusz III–V 1945
Stolarz Alojzy Jan ppor. p.o. VI–VII 1945
Rozwadowski Michał VIII 1945–

Leszno-Gronowo
(woj. poznańskie)

Stoiński Stanisław ppor. V/VI 1945–


Staniszewski J. (imię nieznane) ppor. –XII 1945
Zawadzki Władysław Paweł 22 XII 1946–31 XII 1947
Zając Czesław Stanisław ppor. –18 I 1947
Marciniak Czesław Wojciech ppor. 1949–30 IX 1950

Libiąż
(pow. Chrzanów, woj. krakowskie)

Domin Kazimierz Stanisław chor./insp. 10 XII 1953–28 II 1956

Łambinowice
(pow. Niemodlin, woj. opolskie)

Gęborski Czesław sierż. 1945


Nawój Alojzy –XI 1945
Drzemalski Stanisław –III 1946
Szebesta Alojzy III–X 1946

Łęgnowo
(pow. Bydgoszcz)

Orłowski Wacław por. –VI 1945


Sobolewski Antoni ppor. VII–IX/X 1945
Podejma Antoni p.o. XI 1945

536
Milęcin
(pow. Włocławek, woj. bydgoskie)

Głowacki S. (imię nieznane) 1945


Nowak Stanisław 1945
Flaum Mieczysław (Moszek) Salomon ppor./por. 1945–1946
Janiak Teodor 19 VII 1946–22 II 1947
Kuliś Stefan Andrzej por. II 1947–
Jaśkiewicz A. (imię nieznane) 1947

Milowice
(pow. Sosnowiec, woj. katowickie)

Kędzierski Zbigniew Stanisław ppor. 1952

Mysłowice
(woj. katowickie)

Skowyra Tadeusz3 Paweł sierż. 2 II–25 X 1945


Brabański Konrad Edmund chor. 26 X 1945–28 II 1946
Oczkowski Eugeniusz Władysław por. 16 III–3 XI 1946
Piątkowski Franciszek Ludwik kpt. 30 IX 1954–31 XII 1955
Szaran Kazimierz Feliks ppor.

Potulice
(pow. Szubin, woj. bydgoskie)

Wasilewski Eugeniusz ppor./por. 16 II–VII 1945


Wyczechowski Tadeusz por. VIII–X 1945
Chudecki Witold 4
Kazimierz por. p.o. 25 X 1945–18 VI 1946
Nowak Stanisław 13–16 XI 1945
Kwiatek-Kwieciński Marian por. 18 VI 1946–7 I 1947
Gąska Józef Jan kpt. 7 I 1947–1 III 1948
Zdrazil Wilhelm Grzegorz mjr 1 III 1948–1 III 1949
Mardal Jan Paweł kpt. p.o. 1 III–XII 1949
Rozenberg Oskar Michał chor. 9 XII 1949–19 V 1950

Rokitnica
(pow. Bytom, woj. katowickie)

Kujszczyk Józef Ignacy kpt. 1950


Kurant Stanisław Mikołaj ppor. 1 XII 1951–

3
Data odwołania przesunięta o 2 miesiące; w rzeczywistości stanowisko naczelnika zajmował do połowy
grudnia 1945 r.
4
Przerwa w okresie 13–17 XI 1945 r.

537
Stopień
Nazwisko i imię Imię ojca Czas pełnienia funkcji
służbowy

Siersza
(pow. Chrzanów, woj. krakowskie)

Sobecki Marian Józef ppor./podinsp. –II–VIII 1954–

Sikawa
(pow. Łódź)

Chudzyński Henryk –VI 1945


Sadowski Franciszek ppor. –VI/VII 1945
Bednarek Franciszek Maciej kpt. 1 X 1945–31 VIII 1946
Kotlarski Ludwik Andrzej chor. 16 VIII 1946–11 X 1947
Steczek Jan Leon ppor. 1947–1 II 1950

Strzelce Opolskie
(woj. opolskie)

Birecki Władysław Józef ppor. 1953–1954

Świętochłowice-Zgoda
(woj. katowickie)

Krut Aleksy Jan III–V 1945


Morel Salomon 5
Chaim sierż. 15 VI–16 XII 1945

Warszawa

Trzcianka Aleksander por. p.o. 1945


Stoiński Stanisław por. 1945–VIII 1947
Nowak Stanisław ppor./por. 1947–1949
Rokicki Ludwik Adam kpt. 1952–15 XII 1953
Streich Kazimierz Franciszek ppor. 15 XII 1953–

Wesoła
(pow. Mysłowice, woj. katowickie)

Będkowski Edward Jan por. 1 VII 1952–

Wilków
(pow. Złotoryja, woj. wrocławskie)

Wodnicki (Wodniak) Jan chor. 1951


Stanisław
Kuliś Stefan Andrzej kpt. 1952
Cieślak Józef mjr 1953–1954

5
Wg innego rozkazu personalnego objął stanowisko 15 III 1945 r.; obóz zlikwidowano 20 XI 1945 r.

538
Wojcieszów
(pow. Złotoryja, woj. wrocławskie)

Zoła Władysław Andrzej kpt. 1951–1952


Taras Jan Julian por. 1 VI 1952–1953
Nowakowski Czesław Józef chor./ppor. 1 I 1956–

Zaręba Górna
(pow. Lubań, woj. wrocławskie)

Rusek Kazimierz Józef ppor. 1952–1953

Zimne Wody
(pow. Bydgoszcz)

Bruski Alojzy6 1946

Opracowanie7: Krystian Bedyński, Adam Dziurok, Wojciech Frazik, Paweł Kalisz, Maciej Korkuć,
Waldemar Kowalski, Piotr Łapiński, Alicja Paczoska, Krzysztof Szwagrzyk, Joanna Żelazko.

6
13 VII 1946 r. skazany na karę śmierci za współpracę z podziemiem; stracony 17 IX 1946 r. we Wronkach.
7
Poza dokumentami źródłowymi wykorzystano także B. Kopka, Obozy pracy w Polsce 1944–1950. Przewodnik
encyklopedyczny, Warszawa 2002.

539
WYKAZ SKRÓTÓW
AIPN – Archiwum IPN w Warszawie
AIPN Kr – Archiwum IPN Oddział w Krakowie
AIPN Rz – Archiwum IPN Oddział w Rzeszowie
AIPN Wr – Archiwum IPN Oddział we Wrocławiu
AK – Armia Krajowa
AL – Armia Ludowa
AMS – Archiwum Ministerstwa Sprawiedliwości
ASW – Akademia Spraw Wewnętrznych
BCh – Bataliony Chłopskie
BP – Bezpieczeństwo Publiczne; Biuro Polityczne
CBKP – Centralne Biuro Komunistów Polskich
CBKPPiW – Centralne Biuro Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
ChRL – Chińska Republika Ludowa
CKKP – Centralna Komisja Kontroli Partyjnej
CW MBP – Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
DOKP – Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych
DP – dywizja piechoty
Dz.U. – Dziennik Ustaw
FPK – Francuska Partia Komunistyczna
GKBZpNP – Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
GL – Gwardia Ludowa
GO – grupa operacyjna
GRU – Gławnoje Razwiedywatielnoje Uprawlenije (Główny Zarząd Wywiadowczy)
GZI – Główny Zarząd Informacji
IPiMS – Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie
IPN – Instytut Pamięci Narodowej
KBW – Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego
KC – Komitet Centralny
KdsBP – Komitet do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
KG – Komenda Główna
KGB – Komitiet Gosudarstwiennoj Biezopasnosti (Komitet Bezpieczeństwa
Państwowego)
KOP – Korpus Ochrony Pogranicza
KP – Komitet Powiatowy
KPP – Komunistyczna Partia Polski
KPRP – Komunistyczna Partia Robotnicza Polski
KPZB – Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi
KPZU – Komunistyczna Partia Zachodniej Ukrainy
KRN – Krajowa Rada Narodowa

540
KS – Komenda Stołeczna
KŚZpNP – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
KW – Komitet Wojewódzki; Komenda Wojewódzka
KWP – Konspiracyjne Wojsko Polskie
KZ – Komitet Zakładowy
KZM – Komunistyczny Związek Młodzieży
KZMP – Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej
LKP(b) – Litewska Komunistyczna Partia (bolszewików)
LO – Liceum Ogólnokształcące
LOT – Polskie Linie Lotnicze „Lot”
LWP – Ludowe Wojsko Polskie
MBP – Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
MHW – Ministerstwo Handlu Wewnętrznego
MO – Milicja Obywatelska
MON – Ministerstwo Obrony Narodowej
MOPR – Międzynarodowa Organizacja Pomocy Rewolucjonistom
MSW – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
MUBP – Miejski Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
MUdsBP – Miejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
MWD – Ministierstwo Wnutriennich Dieł (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)
NKGB – Narodnyj Komissariat Gosudarstwiennoj Biezopasnosti (Ludowy Komisariat
Bezpieczeństwa Państwowego)
NKWD – Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (Ludowy Komisariat Spraw
Wewnętrznych)
N.N. – nazwisko nieznane
NOW – Narodowa Organizacja Wojskowa
NSZ – Narodowe Siły Zbrojne
NZW – Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
OISW – Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej
ON – Obrona Narodowa
ONR – Obóz Narodowo-Radykalny
OOP – Oddziałowa Organizacja Partyjna
ORMO – Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej
OUN – Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów
PAP – Polska Agencja Prasowa
PGR – Państwowe Gospodarstwo Rolne
PKP – Polskie Koleje Państwowe
PKPG – Państwowy Komitet Planowania Gospodarczego
PKS – Państwowa Komunikacja Samochodowa
PKWN – Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
PPH – Państwowe Przedsiębiorstwo Handlowe
PPR – Polska Partia Robotnicza
PPS – Polska Partia Socjalistyczna
PRL – Polska Rzeczpospolita Ludowa
PSL – Polskie Stronnictwo Ludowe
PSZ – Polskie Siły Zbrojne
PUBP – Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
PUdsBP – Powiatowy Urząd do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
PUR – Państwowy Urząd Repatriacyjny

541
PZPR – Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
RBP – Resort Bezpieczeństwa Publicznego
RO – Referat Ochrony
RP – Rzeczpospolita Polska
RW – Referat Wojskowy
RWE – Radio Wolna Europa
SB – Służba Bezpieczeństwa
SD` – Sicherheitsdienst (służba bezpieczeństwa)
SN – Stronnictwo Narodowe
SOK – Służba Ochrony Kolei
SP – Stronnictwo Pracy
SS – Schutzstaffeln (sztafety ochronne)
TUR – Towarzystwo Uniwersytetów Robotniczych
UB – Urząd Bezpieczeństwa
UBP – Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
UBP MiP – Urząd Bezpieczeństwa Publicznego na miasto i powiat
UdsBP – Urząd do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
UPA – Ukraińska Powstańcza Armia
USA – United States of America (Stany Zjednoczone Ameryki Pn.)
USB – Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie
WiN – Wolność i Niezawisłość
WK – Wojewódzki Komitet
WKP(b) – Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)
WOP – Wojska Ochrony Pogranicza
WP – Wojsko Polskie
„WPH” – Wojskowy Przegląd Historyczny
WRN – Wolność, Równość, Niepodległość
WSR – Wojskowy Sąd Rejonowy
WUBP – Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
WUdsBP – Wojewódzki Urząd do spraw Bezpieczeństwa Publicznego
WUSW – Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych
ZG – Zarząd Główny
ZPP – Związek Patriotów Polskich
ZSRR – Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
ZWM – Związek Walki Młodych

542
BIBLIOGRAFIA
I. Źródła archiwalne

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie:


Akta osobowe funkcjonariuszy MBP/KdsBP
Akta osobowe funkcjonariuszy UB
Dzienniki personalne MON za lata 1944–1949
Księgi etatowe i wyciągi z rozkazów personalnych poszczególnych województw
Normatywy dotyczące obsady personalnej w województwach
Rozkazy personalne KdsBP za lata 1954–1956
Rozkazy personalne MBP za lata 1944–1954
Służba Bezpieczeństwa w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1944–1978. Centrala,
Biuro „C” MSW, t. 1–2, Warszawa 1978
Zarządzenia personalne i wyciągi z rozkazów personalnych poszczególnych wydziałów i de-
partamentów MBP/KdsBP
Zespół MSW – Notki biograficzne niektórych emigrantów do Izraela, 1970 r.; Wykaz osób
pochodzenia żydowskiego w podziale na grupy odnośnie sposobu wykorzystania w środ-
kach masowego przekazu, 1970 r.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, oddziały w Białymstoku, Gdańsku, Katowi-


cach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie i Wrocławiu:
Akta osobowe funkcjonariuszy UB
Normatywy dotyczące obsady personalnej w poszczególnych województwach

Archiwum Ministerstwa Sprawiedliwości:


Akta osobowe Henryka Chmielewskiego

Archiwa Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej w Krakowie, Olsztynie i Wro-


cławiu:
Akta osobowe funkcjonariuszy

Centralne Archiwum Wojskowe:


Akta osobowe oficerów

Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych:


Akta osobowe byłych funkcjonariuszy MBP/KdsBP

II. Źródła drukowane

Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956. Taktyka, strategia, metody, oprac. A. Pacz-
kowski, cz. 1: Lata 1945–1947, Warszawa 1994 („Dokumenty do dziejów PRL”, z. 5).

543
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1956. Taktyka, strategia, metody, oprac.
A. Paczkowski, cz. 2: Lata 1948–1949, Warszawa 1996 („Dokumenty do dziejów PRL”,
z. 9).
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1950–1952. Taktyka, strategia, metody, oprac. A. Du-
dek, A. Paczkowski, Warszawa 2000.
Aparat bezpieczeństwa w Polsce w latach 1953–1954. Taktyka, strategia, metody, wstęp A. Pacz-
kowski, wybór i oprac. G. Majchrzak, A. Paczkowski, Warszawa 2004.
Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, Wrocław 1991.
„Bijące serce partii”. „Dzienniki personalne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego”, t. 1:
1945–1947, red. A.K. Kunert, R.E. Solarski, Warszawa 2001.
Biuletyny dzienne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1949–1950, wybór i oprac. Ł. Ka-
miński, Warszawa 2004.
Biuletyny informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1946, red. W. Chudzik,
I. Marczak, M. Olkuśnik, Warszawa 1996.
Biuletyny informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1947, red. B. Gronek, I. Mar-
czak, Warszawa 1993.
Biuletyny informacyjne Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1948, red. B. Gronek, I. Mar-
czak, M. Olkuśnik, Warszawa 1995.
Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949–1970, oprac.
A. Dudek, A. Kochański, K. Persak, Warszawa 2000 („Dokumenty do dziejów PRL”,
z. 13).
Dzienniki Ustaw z lat 1946–1956.
Informator o nielegalnych antypaństwowych organizacjach i bandach zbrojnych działających
w Polsce Ludowej w latach 1944–1956, Lublin 1993.
Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944–1986, Lublin 1994.
Jarosz D., Nieznany dokument na temat nastrojów w aparacie bezpieczeństwa publicznego
w Polsce w końcu 1954 r., „Biuletyn GKBZpNP-IPN” 1993, t. 36.
Kochański A., Sprawozdanie z działalności Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego
(maj 1955 – kwiecień 1956), „Teki Archiwalne” 1998, nr 3.
Kopka B., Majchrzak G., Raport O służbie bezpieczeństwa publicznego z 1946 roku, „Pamięć
i Sprawiedliwość” 2003, nr 1.
Kształtowanie się i rozwój struktur organizacyjnych SB i MO w latach 1944–1978 (raport mate-
riałowy), oprac. MSW do użytku wewnętrznego, Warszawa 1986.
Ludzie bezpieki w walce z narodem i Kościołem. Służba Bezpieczeństwa w Polskiej Rzeczypo-
spolitej Ludowej w latach 1944–1978 – Centrala, oprac. M. Piotrowski, Lublin 2000.
NKWD i polskie podziemie 1944–1945. Z „teczek specjalnych” Józefa W. Stalina, red. A. Fito-
wa, Kraków 1998.
NKWD o Polsce i Polakach. Rekonesans archiwalny, red. W. Materski, A. Paczkowski, War-
szawa 1996.
Polska w dokumentach z archiwów rosyjskich 1949–1953, wybór i oprac. A. Kochański, G.P.
Muraszko i in., Warszawa 2000.
Polska–ZSRS. Struktury podległości. Dokumenty WKP(b) 1944–1949, oprac. G.A. Bordiugow,
A. Kochański i in., Warszawa 1995.
Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1944–1945, oprac. A. Kochański, Warszawa
1992 („Dokumenty do dziejów PRL”, z. 2).
Protokół obrad KC PPR w maju 1945 roku, oprac. A. Kochański, Warszawa 1992 („Dokumen-
ty do dziejów PRL”, z. 1).
Teczka specjalna J.W. Stalina. Raporty NKWD z Polski 1944–1946, oprac. T. Cariewskaja,
A. Chmielarz, A. Paczkowski i in., Warszawa 1998.

544
Z dziejów kontrwywiadu w Polsce Ludowej (wybór dokumentów 1944–1984), oprac. Departa-
ment Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW, Warszawa 1987.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” w dokumentach, t. 1–3, Wrocław 1997.

III. Wspomnienia i relacje

Błażyński Z., Mówi Józef Światło. Za kulisami bezpieki i partii 1940–1955, Londyn 1985, War-
szawa 1990.
Broński Z. „Uskok”, Pamiętnik (1941 – maj 1949), wstęp, red. naukowa i oprac. dokumentów
S. Poleszak, Warszawa 2004.
Czaplińska R., Z archiwum pamięci. 3653 więzienne dni, Wrocław 2003.
Dziurzyński S., Ofiary terroru stalinowskiego mówią, Radom 1996.
Fijałkowski J., Wspomnienia (fragmenty), „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2000, nr 14.
Gerung J., Czy to tylko trzy lata?, Warszawa 1994.
Hajduk C., Z podciętymi skrzydłami, Płock 1994.
Horodniczy J., Młodsi od swoich wyroków, Warszawa 1997.
Jędrzejewicz T., Cela śmierci, Warszawa 2000.
Krupa S., X Pawilon. Wspomnienia AK-owca ze śledztwa na Rakowieckiej, Warszawa 1989.
Księga świadectw. Skazani na karę śmierci w czasach stalinowskich i ich losy, red. K. Madej,
J. Żaryn, J. Żurek, Warszawa 2004.
Mac J.S., Przesłuchanie supergliny. Gorzki smak władzy. Wspomnienia, Warszawa 1990.
Minkiewicz W., Mokotów, Wronki, Rawicz. Wspomnienia 1939–1954, Warszawa 1988.
Mróz T.K., Stalin umarł w polskim „gułagu”. Wiersze więzienne z lat 1950–1956, Wrocław
1998.
Nowak-Jeziorański J., Polska z oddali. Wojna w eterze. Wspomnienia, t. 2: 1956–1976, Londyn
1988.
O śmierci myślałem jak o zbawieniu. Mówią katowani i ich kaci 1945–1956, oprac. R. Peska,
Pabianice 1997.
Piecuch H., Spotkania z Fejginem. Zza kulis bezpieki, Warszawa 1990.
Pietras R., Wspomnienia byłego naczelnika – więźnia politycznego okresu stalinowskiego,
„Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1997, nr 16–17.
Siedem rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą, I zastępcą ministra spraw wewnętrz-
nych, szefem wywiadu i kontrwywiadu, rozmawiał H. Piecuch, Warszawa 1978.
Suchorowska D., Wielka edukacja. Wspomnienia więźniów politycznych PRL (1945–1956),
Warszawa 1990.
W złowieszczych murach Wronek i Rawicza lat 1945–1956. Wspomnienia więźniów politycz-
nych, Poznań 1995.
Wolność przyszła później. Kombatanckie biografie więźniów politycznych PRL, red. E. Tuźnik,
t. 1–2, Wrocław 1997–1999.
Woźniak P., Zapluty karzeł reakcji. Wspomnienia AK-owca z więzień PRL, Warszawa 1984.
Wyszyński S., Zapiski więzienne, Warszawa 1995.
Zator-Przytocki J., Pamiętniki, Wrocław–Gdańsk 1999.
Zawołać po imieniu. Księga kobiet – więźniów politycznych 1944–1958, oprac. B. Otwinowska,
t. 1–2, Nadarzyn 1999–2003.

IV. Opracowania

Babczenko J., Bolduan R., Front bez okopów, Gdańsk 1969.


Balbus T., Ludzie podziemia w Urzędzie Bezpieczeństwa, „Biuletyn IPN” 2002, nr 4.

545
Balbus T., Wrocławski Urząd Bezpieczeństwa w 1945 roku. Raport wywiadu Polskich Sił Zbroj-
nych na Zachodzie, „Wrocławskie Studia z Historii Najnowszej”, t. 29, Wrocław 2001.
Balbus T., Nawrocki Z., Ludzie Różańskiego. Pion śledczy rzeszowskiego UB w 1948 roku,
„Studia Rzeszowskie” 2002, t. 9.
Bedyński K., Napiętnowani naczelnicy, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1993, nr 4–5.
Bedyński K., Niektóre oblicza więziennictwa w okresie stalinowskim, „Forum Penitencjarne”,
styczeń 1999.
Bedyński K., Przedwojenni funkcjonariusze straży więziennej naczelnikami więzień w latach
1944–1949, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 1999, nr 24–25.
Benda P., Přehled svazků a spisů vnitřního zpravodajství centrály Státní bezpečnosti v roce 1989,
Praha 2003 („Sešity”, t. 7).
Bilińska-Gut A., Struktura i organizacja Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w latach
1944–1954, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2001, nr 15.
Brenda W., Aparat represji w województwie olsztyńskim w latach 1945–1947 i jego rola w zwal-
czaniu polskiej konspiracji antykomunistycznej, „Znad Pisy” 2004, nr 12.
Centrum władzy w Polsce 1948–1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003.
Czapla J., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego w latach 1944–1945, „WPH” 1965, nr 3.
Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, red. S. Courtois i in., Warszawa
1999.
Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL 1944–1990. Rozwój i działalność w świetle doku-
mentów MSW, Warszawa 1997.
Dominiczak H., Organy bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944–1990
w świetle dokumentów MSW, Warszawa 2000.
Elity władzy w Polsce a struktura społeczna w latach 1944–1956, red. P. Wójcik, Warszawa
1992.
Encykłopedija siekrietnych służb Rosii, red. I.A. Kołpakin, Moskwa 2003.
Fijałkowska B., Borejsza i Różański. Przyczynek do dziejów stalinizmu w Polsce, Olsztyn 1995.
Fijałkowski W., Milicja Obywatelska i Służba Bezpieczeństwa w województwie wrocławskim
w latach 1945–1987, Wrocław 1989.
Frazik W., Kopka B., Majchrzak G., Dzieje aparatu represji w Polsce Ludowej (1944–1989).
Stan badań, „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2004, nr 1.
Góra W., Halaba R., O utworzenie i utrwalenie władzy ludowej 1944–1948, Warszawa 1966.
Grabska-Taczanowska M., Major Bronisław Szymański zeznaje w Gatczynie w 1954 r., „Pamięć
i Sprawiedliwość. Biuletyn GKBZpNP-IPN” 1995, t. 38.
Iwaneczko D., Urząd Bezpieczeństwa w Przemyślu 1944–1956, Rzeszów 2004.
Jakubowski Z., Milicja Obywatelska w latach 1944–1956, Warszawa 1988.
Jaworski M., Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965, Warszawa 1984.
Kainer A., Żydzi a komunizm, „Krytyka” 1990, nr 15.
Katalog druków zwartych wydanych w Polsce poza cenzurą w latach 1976–1990 w zbiorach
Ośrodka KARTA, „Karta” 1999, nr 29.
Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1944–1948, Poznań 1990.
Kersten K., Polacy, Żydzi, komunizm, Warszawa 1992.
Kiełboń J., Leszczyńska Z., Kobiety Lubelszczyzny represjonowane w latach 1944–1956, Lublin
2002.
Komunizm. Ideologia, system, ludzie, red. T. Szarota, Warszawa 2001.
Kopka B., Majchrzak G., Stan badań nad historią aparatu represji w PRL (1944–1989), War-
szawa 2002.
Kopka B., Obozy pracy w Polsce 1944–1950. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 2002.
Korkuć M., „Kujbyszewiacy” – awangarda UB, „Arcana” 2002, nr 46–47.

546
Korkuć M., Wspomnienia czekisty. Służba śledcza Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Pu-
blicznego (IX 1944–VIII 1945), „Arcana” 1998, nr 5.
Kowalski J., Metody i praktyki bezpieki w pierwszym dziesięcioleciu PRL, Warszawa 1985.
Kowalski W., Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Gdańsk 2003.
Kronika dziejów Ziemi Opolskiej w świetle działalności Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpie-
czeństwa w okresie najnowszej historii, Opole 1975.
Krzysztofiński M., Ludwik Andrzej Szenborn, „Aparat represji w Polsce Ludowej 1944–1989”
2005, nr 1.
Lesiakowski K., Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998.
Lipiński P., Humer i inni, Warszawa 1997.
Lurie W.M., Koczik W.J., GRU, dieła i liudi, Sankt Petersburg–Moskwa 2003.
Łatyński M., Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych, Warszawa 1987.
Majer P., Milicja Obywatelska 1944–1957. Geneza, organizacja, działalność, miejsce w aparacie
władzy, Olsztyn 2004.
Marat S., Snopkiewicz J., Ludzie bezpieki. Dokumentacja czasu bezprawia, Warszawa 1990.
Marcickiewicz J., Wojna domowa w Polsce 1944-1953, Poznań, b.d.w.
Matusak P., Aparat służby bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1945, „Zeszyty Naukowe.
Nauki Humanistyczne. WSRP w Siedlcach” 1996, nr 45.
Mołdawa T., Ludzie władzy 1944–1991. Władze państwowe i polityczne Polski według stanu na
dzień 28 II 1991, Warszawa 1991.
Nawrocki Z., Powstanie i rozbudowa aparatu bezpieczeństwa publicznego w województwie rze-
szowskim (sierpień 1944 – luty 1945), „Studia Rzeszowskie” 1995 , t. 2.
Nawrocki Z., Zamiast wolności. UB na Rzeszowszczyźnie 1944–1949, Rzeszów 1998.
Nazarewicz R., Drogi do wyzwolenia, Warszawa 1979.
O karach śmierci w latach 1944–1956 z Krzysztofem Szwagrzykiem i Janem Żarynem rozmawia
Barbara Polak, „Biuletyn IPN” 2002, nr 11.
Ochrona bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego w Polsce 1944–1988, red. T. Walich-
nowski, Warszawa 1989.
Omiljanowicz A., Zanikające echa, Warszawa 1978.
Orzechowski M., By inni mogli żyć spokojnie, Wrocław 1967.
Paczkowski A., Aparat bezpieczeństwa w latach odwilży. Casus polski, „Zeszyty Historyczne”
(Paryż) 1995, z. 114.
Paczkowski A., Aparat bezpieczeństwa w Polsce (1944–1990), „Mówią wieki” 1992, nr 5.
Paczkowski A., Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Lata 1954–1956, „Puls” 1992, nr 1.
Paczkowski A., Archiwa aparatu bezpieczeństwa PRL jako źródło: co już zrobiono, co można
zbadać, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 1.
Paczkowski A., System nomenklatury kadr w Polsce (1950–1970), Warszawa 2000.
Pająk H., Żochowski S., Rządy zbirów 1940–1990, Lublin 1996.
Pelc J., Bez kamuflażu. Żydzi w nomenklaturze PRL, „Nasz Los” 1995, nr 9.
Piecuch H., Akcje specjalne. Od Bieruta do Ochaba, Warszawa 1996.
Piecuch H., Imperium służb specjalnych. Od Gomułki do Kani, Warszawa 1997.
Pietrow N., Biogramy doradców, „Karta” 1995, nr 15.
Pietrowa H.W., Skorkin K.W., Kto rukowodił NKWD 1939–1941, Moskwa 1999.
Piłat L., Struktura organizacyjna i działalność Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie
1944–1945, „Studia Rzeszowskie” 1999, t. 6.
Rozpracowanie i likwidacja rzeszowskiego wydziału WiN w dokumentach UB (1945–1949),
wybór i oprac. T. Balbus, Z. Nawrocki, Warszawa 2001.
Rzepliński A., Państwo bezprawia – Polska Ludowa 1944–1956. Bibliografia prac naukowych
i publicystycznych za lata 1989–1996, „Studia Iuridica” 1998, t. 35.

547
Sodel M., W walce o ład i bezpieczeństwo na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948, Wrocław–
Warszawa–Kraków 1979.
Szwagrzyk K., Golgota wrocławska 1945–1956, Wrocław 1996.
Szwagrzyk K., Kwestia przynależności narodowościowej i służbowej kierownictwa MBP i wro-
cławskiego WUBP w latach 1945–1954, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2000, nr 14.
Szwagrzyk K., Straceni na Dolnym Śląsku 1945–1956, Wrocław–Rzeszów 2002.
Torańska T., Oni, Warszawa 1990.
Truska L., Anusauskas A., Petraviciute I., Sovietinis Saugumas Liteuvoje 1940–1953 Metais.
MVD-MGB. Organizacine, struktuta, personalas ir veikla, Vilnius 1999.
Uniszewski Z., Józef Różański, „Karta” 2000, nr 31.
W pierwszym szeregu. 30 lat organów bezpieczeństwa i porządku w woj. katowickim, Katowice
1974.
W walce o utrwalenie władzy ludowej 1944–1947, red. W. Góra, R. Halaba, Warszawa 1967.
W walce ze zbrojnym podziemiem, Warszawa 1972.
Wałach S., Był w Polsce czas, Warszawa 1974.
Walichnowski T., U źródeł walk z reakcyjnym podziemiem, Warszawa 1975.
Wer war wer im Ministerium für Staatssicherheit. Kurzbiographien des MfS-Leitungspersonals
1950 bis 1989, oprac. J. Gieseke, Berlin 1998.
Werblan A., Kulisy procesu Romkowskiego i innych, „Polityka” 1989, nr 25.
Więźniowie polityczni 1944–1956, red. B. Otwinowska, Warszawa 1997.
Wojna domowa czy nowa okupacja? Polska po roku 1944, red. A. Ajnenkiel, Wrocław 1998.
Wywiad z A.K. Kunertem, „Gazeta Wyborcza”, 24–25 IV 1992.
Z walk przeciwko zbrojnemu podziemiu 1944–1947, red. M. Turlejska, Warszawa 1966.
Zdybała T., Funkcjonariusze i żołnierze resortu bezpieczeństwa publicznego w latach 1944–1952,
„Zeszyty Naukowe ASW” 1989, nr 56.
Żebrowski L., Ubole, „Ład” 1995, nr 5.
Żebrowski L., Żydzi w UB, „Nasz Los” 1995, nr 7–8.
Żenczykowski T., Polska lubelska 1944, Warszawa 1990.

548
INDEKS OSÓB*
Abramowicz Leon 492, 493 Andre (Andree) Edward 184, 218, 219
Abramowski Wacław 113, 114, 116 Andree Edward zob. Andre Edward
Achramowicz Stanisław 454 Andrusiewicz Tadeusz 139, 255, 257, 261,
Achramowicz Stanisław, s. Wincentego 233, 283
302 Andrysiak Kazimierz 230, 233
Adamaszek Godzisław 147 Andrysiuk Antoni 369
Adamczak Antoni 366, 375 Andrzejewska Olga 505
Adamczewski Jan 368, 379, 507 Andrzejewski Jan, s. Jana 102, 314, 315
Adamczewski Stefan 534 Andrzejewski Jan, s. Norberta 164
Adamczyk Józef, s. Antoniego 336, 354, 356, Andrzejewski Janusz 151, 159, 302, 304
471 Andrzejewski Jerzy 158, 164, 196, 197, 266
Adamczyk Józef, s. Franciszka 471 Andrzejewski Leon (Ajzen Lajb Wolf) 26,
Adamczyk Mieczysław, s. Franciszka 323 53, 62, 78–80, 85, 91, 92
Adamczyk Mieczysław, s. Józefa 486 Andrzejewski Michał 531
Adamczyk Paweł 190, 194 Andrzejewski Mieczysław 443, 444, 447, 449,
Adamiec Bonawentura 168 451, 454
Adamkiewicz Zygmunt 406 Andrzejewski Stanisław 417, 419
Adamowicz Jan 98 Aniszkiewicz Jan 229, 234
Adamski Franciszek 227 Antczak Henryk 378
Adamski Stanisław 421, 521, 525, 528, 533 Antczak Stanisław 374
Adamus Antoni 285, 287 Antczak Wiktor 422
Adasiak Wacław 427, 456 Antkiewicz Bazyli 419, 421, 423
Adrian Franciszek 309 Antkowiak Stanisław 366
Ajnenkiel Andrzej 12 Antman Marian (Martin) 349
Ajzen Lajb Wolf zob. Andrzejewski Leon Antoniak Mieczysław 438, 447, 448, 454
Ajzenman Izrael zob. Kaniewski Julian Antoniak Władysław 281, 286
Ajzner Karol zob. Bielański Karol Antoniuk Piotr 103, 500
Akawiec Andrzej 494, 495 Antonkiewicz Jan 210, 215
Akerman Anatol 74 Antończyk Andrzej 477
Alberg Emanuel zob. Karpiński Jan Antosiewicz Stefan 26, 50, 51, 78, 166, 266,
Alster Antoni 91 351
Altajn Roman zob. Wysocki Roman Antoszewski Józef 126
Alter Julian 322 Antoszewski Zenon 131
Altman Adam (Kłos Jan) 268, 271 Anusauskas A. 50
Anastaziak Mieczysław 161 Apanowicz Konstanty 99
Anczura Józef 123, 132, 139, 458 Arciszewski F. 7
Anders Władysław 63, 71 Arendarski Leopold 213

* Nazwiska autorów opracowań wyróżniono kursywą.

549
Argasiński Edmund 398 Bałchan Tadeusz 391
Arleth Ludwik 409, 414 Banach Edward 420
Aronowicz Józef 523, 530 Banach Roman 210
Arski Józef (Flaksman Mordechaj) 50, 299, Banachowicz Karol 481, 490, 492, 493
414 Banasik Władysław 320
Artemjew (Artiemow) Władysław 201, 203 Banasz Artur 412
Artiemow Władysław zob. Artemjew Wła- Banaszak Mieczysław 373
dysław Banaś Marian 258, 261
Artwich Piotr 147, 151, 157, 159 Banat Józef 333
Artymowicz Jefim 50, 66, 88 Banczak Marian 383
Asatanowicz Adam 479 Baniak Stanisław 167, 168
Aszychmin Borys 163, 409, 423 Banulewicz Aleksander 50, 78
Atłasiuk Włodzimierz 280 Banyś Henryk 471, 472
Augustyniak Piotr 153 Bańka Wacław 530
Augustyniak Stefan 370, 374 Barabasz Marian 350
Augustyniak Stefan, s. Franciszka 316, 318 Baran Bronisław 209
Auguściak Antoni 517 Baran Eugeniusz 282
Baran Jan zob. Barczyński Jan
Babczenko Henryk, s. Archipa (Hipolita) 123, Baran Jan 488
291, 292, 295, 302, 303 Baran Jan, s. Pawła 345
Babczenko Henryk, s. Hipolita zob. Bab- Baran Kazimierz 68, 440, 445
czenko Henryk, s. Archipa (Hipolita) Baran Marceli 533
Babczenko Jan, s. Archipa 9, 156, 160 Baran Stanisław, s. Andrzeja 298
Babczenko Jan, s. Hipolita zob. Babczenko Baran Stanisław, s. Józefa 350, 510
Jan, s. Archipa Baran Władysław 207
Babczyński Roman 533 Baranowski Ryszard 69, 145, 160
Babecka Anna 176 Baranowski Władysław 439
Babicka Ewa 337, 340 Barański Czesław 161, 162, 517, 520, 523, 532
Babiński Stanisław 231, 418, 419, 424 Barański Eugeniusz 156
Babko Jan 393, 395, 396, 404 Barański Włodzimierz 393, 397
Babul Wiktor 53 Barański Zygmunt 247
Bachurski Szczepan 330 Barczyński (Baran) Jan 423
Badura Alojzy 177, 178 Barczyński Józef 303
Badylak Zdzisław 181 Bardadyn Aleksander 123, 124
Bagiński Czesław 422 Bardyn (Bardyń) Jan 262, 394
Bagiński Marian 493 Bardyń Jan zob. Bardyn Jan
Bajewicz Antonina (Rubinstein Maria) 68, 248 Barkowski Zdzisław 331, 385
Bajkowski Leszek 458 Baron Bolesław 415, 436
Bajn Adam zob. Bień Adam Baronowski Zdzisław 404
Bakalarz Wojciech 105 Bartaszewicz Stanisław 445
Bakowski Henryk 320 Bartczak Jan 81, 534
Bakuła Kazimierz 481 Bartel Lucjan 524
Balbus Tomasz 8, 11, 13, 68 Bartkiewicz Kazimierz 273
Balcerzak Marian 352, 353 Bartkowiak Marian 378
Balicki Janusz 208 Bartnicki Józef 104
Balicki Józef 475 Bartold Zygmunt 430, 471
Balicki Władysław 391 Bartosiewicz Władysław 86
Balsam Ignacy 172 Bartosik Józef 191
Bałaga Władysław 486 Bartosik Stanisław 427, 430, 456, 459

550
Bartosz Roman 182, 186, 190 Bekulard Marian 284
Bartoszek Adam 528 Belczyk Andrzej 521, 531
Bartoszewski Władysław (Jan Kowalski) 10 Beller Zygfryd 360
Bartoszewski Mikołaj 260, 261, 369 Benda P. 50
Bartoszewski Tadeusz 277 Bendek Antoni 168, 175, 336, 337
Bartoszyn Zdzisław 475 Bendor Ryszard 507
Bartuzzi Aleksander 384, 399, 527 Bengom Mieczysław 137
Barycki Albin 112, 115, 118 Beński Stanisław 409
Basa Marcin 201, 293 Bereda Lucjan 182, 184, 185, 187, 348, 349
Basak Zdzisław 146, 147 Beres Henryk zob. Bereś Henryk
Basiak Eustachiusz (Eustachy?) 182 Bereś (Beres) Henryk 295, 317, 387
Baszczyński Bernard 141 Bereznowski Józef 109
Baszkiewicz Józef 168, 169 Berezowski Stefan 156
Baśko Wacław 303, 305 Bergiel Edward 117
Baumac Eliasz 107 Beria Ławrientij 68
Baumac Mieczysław (Mojżesz) 50, 289 Berke Władysław 522
Baumgarten Edward (Markus) 483, 484, 493 Berman Jakub 49, 55, 56
Bazan Michał 232 Bernaciak Marian „Orlik” 268
Bazel Marian 148, 155, 430 Bernacki Sergiusz 484
Bączkowski Zdzisław 231 Bernkopf Maks zob. Romkowicz Bronisław
Bądek Jan 257 Bernstein Bernard zob. Konieczny Bernard
Bąk Stanisław 121, 122 Bernsztajn Jan 68
Bąkowski Henryk 319 Bertrandt Józef 355, 356, 367, 375, 510
Bebczuk Piotr 437, 466 Beśka Edward 326, 327, 333
Bebłot Marian 188, 348, 516, 521 Bezpokojew Konstanty 103
Beck Marian zob. Beck (Bek) Marian, s. Ed- Będkowski Edward 538
warda Będkowski Zygmunt 495
Beck Marian 451 Będlewski Józef 186, 191, 344, 347
Beck (Bek) Marian, s. Edwarda 53, 351, 370 Będziak Władysław 206
Bednarczyk Marian 242 Bętkowski Bolesław 368
Bednarczyk Mieczysław 304 Białas Henryk 168, 172
Bednarek Edward 230 Białas Jerzy 181, 182
Bednarek Franciszek 516, 538 Białecki Antoni 241, 254
Bednarek Henryk 231 Białecki Teodor 478
Bednarek Mieczysław 127 Białek Kazimierz 127
Bednarowicz Franciszek 172, 347 Białek Roman 144, 145, 151, 159
Bednarski Bogdan 515, 522 Białek Stefania 359
Bednarski Stanisław, s. Jana 213 Białkowski Franciszek 328
Bednarski Stanisław, s. Piotra 98, 116, 117, Białkowski Kazimierz 158, 160, 164
289, 301 Białkowski Wincenty 508, 514
Bedyk Zygmunt 296, 297 Białoboki Włodzimierz 221, 223, 224
Bedyński Krystian 13, 23, 25, 69, 534 Białobrzeski Mieczysław 431
Bejm Kazimierz 206, 276, 277 Białokozowicz Bazyli 101, 117
Bejnar-Bejnarowicz Zofia 247 Białokozowicz Jan 132, 138
Bejnarowicz Zofia zob. Bejnar-Bejnarowicz Biały Tadeusz 482
Zofia Biały Zygmunt 157, 233
Bek Grzegorz 382, 395 Bick Karol 390
Bek Marian zob. Beck (Bek) Marian, s. Ed- Bida Paweł 520, 527, 533
warda Biegański Stanisław 181

551
Biel Adolf 265 Bis Ludwik 357
Biela Stanisław 259 Biskup Edmund 130
Bielak Mieczysław 383 Bitter Adam, s. Michała 432, 461
Bielański (Ajzner) Karol 414 Bittner Adam 325
Bielaszka Czesław 188 Blajer Adolf 456
Bielawski Antoni 160, 161, 439, 441, 442, 453 Bleja Czesław 315, 320, 327, 328
Bielawski Jan 199, 200, 202 Bloch Bogdan zob. Bloch Franciszek
Bielawski Krzysztof 261, 263, 264 Bloch Franciszek 222, 232, 417
Bielecki (Frey) Jan 50, 236, 426 Bloch Tadeusz 323
Bielecki Marian 307 Błachewicz Zdzisław 133, 140
Bielecki Stanisław 388 Błachnio Zdzisław 270, 495
Bielicki Zygmunt 39, 90 Błachnio Zygmunt 495
Bieliński Jan 375 Błaszak Czesław 373, 374, 379, 513
Bieliński Władysław 461 Błaszak Janusz 138
Bielski Włodzimierz 110 Błaszczak Eugeniusz 272, 386
Biełozierow Aleksiej zob. Wiśniewski Tadeusz Błaszczyk Edward 370, 375, 377
Biełych Wiktor 50, 54, 55, 80, 82 Błaszczyk Jerzy 136, 139
Bieniek Franciszek 257 Błaszczyk Ryszard 300, 503, 504
Bieniek Władysław 191 Bławat Czesław 521
Bień (Bajn) Adam 50, 456, 457 Błażejczyk Jan 281
Bieńkowski Kazimierz 443 Błażejewski Kazimierz 198
Biernacki Mieczysław 184, 188 Błażyński Zbigniew 8, 54, 56
Biernacki Władysław 330 Błoch Henryk 302, 305–307
Biernat Bolesław 243 Boba Aleksander 233, 414
Biernat Florian 271 Bober Jan 427, 456
Biernat Zygmunt 352 Bobikiewicz Jan 437
Bierski Henryk 231 Boboli Ryszard 144
Bierut Bolesław 54–56 Bobon Jerzy 172
Bierzoborodow Michaił 54 Bobowik Jan 99, 143, 151, 312
Biestek Zygmunt 500, 501 Bobrecki Stefan 53
Bigaj (imię nieznane) 345 Bobrowicki Mojżesz zob. Mietkowski Mie-
Bigaj Antoni 241, 255, 260 czysław
Bigaj Jan 488 Bobrowicz Stanisław 235
Bigaj Stanisław 406 Bobrowski Stanisław 113
Bigoszewski Leon 517 Bobrowski Witold 480
Bik (Bukar) Józef 150, 174 Bobrowski Zygmunt 324, 331
Bilanda Franciszek 436 Bochenek Henryk 478
Bilińska-Gut Anna 12, 20, 21, 62 Bocheński Edmund 295
Biliński Jan, s. Józefa 134 Bochnak Piotr 494
Biliński Jan, s. Leona 136 Bochner Szymon (Abram) 414, 415
Bilska Leokadia (Wolfgang Lea) 121 Bociek Mieczysław 258–260
Bilski Henryk 293, 303 Boczar Tadeusz 341
Bindryn Henryk 146, 164 Bodzenta Józef 247
Biniek Lucjan 292 Bogacki Jan 251
Biniek Stanisław 304 Bogdański Henryk 69, 345
Bińczyk Franciszek 326 Bogucki Kazimierz 477
Birecki Władysław 530, 538 Bogusławski Aleksander 95
Birkowski Zygmunt 441, 447, 452 Bogusz Jan 275
Birnbach Stefan 122, 123, 146, 151 Bogusz Tadeusz 215, 216

552
Boguszewski Czesław 442, 447, 451 Braciszewski Henryk 410
Boguwola Jan 123, 534 Brakowski Zdzisław 323
Bojanowski Ludwik 53 Brambor Franciszek 530
Bojenko Zdzisław 407 Brancewicz Stanisław 253, 265, 525, 532, 533
Bojko Bogdan 440, 447 Brand Henryk (Chaim) 457, 460
Bojko Florian (Trofim) 523 Brandel Leon 346, 485, 494
Bojko Józef 359, 360 Brandenburg Edward 213, 216, 481
Bojman Dawid 152 Brandszaft (Najar) Maria 237, 238
Boksa Stanisław 244, 247 Brandwajman Boruch 227
Boksenbaum Edmund (Eliasz) 172 Brandys Maria z d. Stachowska 247–250
Bolduan Rajmund 9 Branicki Witold 436, 437
Bolek Mieczysław 116 Braude Teresa (Cwi Estera) 50, 84
Bołtromiuk Bazyli 108 Braude Zygmunt 26, 50, 62
Bombczyński Edmund 248 Braun Jerzy (Peltel) 289, 292
Bonisławski Bogusław 513 Brawman Leon 408
Boński Antoni 85, 95 Brecher Rafał 340
Bordiugow Giennadij 12 Bredow Jan 376
Bordowicz 71 Brenda Waldemar 13
Bordziłowski Eugeniusz 156 Brener Feliks 302, 307–309
Borecki (Byk) Czesław 58, 184, 196, 211, 216, Brociek Józef 211
288, 497 Broda Czesław 487
Borecki Czesław zob. Borecki (Byk) Czesław Brodziak Józef 360, 361
Borecki Stefan 316, 326 Brodzikowski Emil 480
Borejsza Leon 50 Brol Jan 184, 209, 212, 213
Borek Tadeusz 509 Bromboszcz Stefan 496
Borkowicz Edward 254 Broniatowski Mieczysław 50, 62, 426
Borkowski Edmund 163 Bronwald Amelia 322, 342, 505
Borkowski Ignacy 507, 509, 511 Broński Zdzisław „Uskok” 14
Borkowski Jan zob. Borowski Jan Bróż Franciszek 399
Borkowski Zdzisław 312 Brudak Adam 524
Borowiak Jan 135 Brudzyński Jan 295, 296, 302
Borowicz Jerzy 161, 162 Bruski Alojzy 69, 539
Borowiec Janusz 13 Bryks Roman, s. Feliksa 324
Borowik Paweł 115 Bryks Roman, s. Juliana 332
Borowik Władysław 110, 117 Brylski Zygmunt 229, 230, 233
Borowski Franciszek, s. Antoniego 277 Bryła Józef 217
Borowski Franciszek, s. Jana 352, 354, 367, Bryniarski Idzi 50, 73, 93, 170
376 Brynkiewicz Tadeusz 487
Borowski (Borkowski?) Jan 158 Brystiger Julia z d. Prajs (Preiss) 16, 50, 62,
Borowski Kazimierz 443 72, 79, 80, 92
Borowski Władysław, s. Juliana 115, 225 Brysz Adam (Abram) 422
Borowski Władysław, s. Marcina 367 Brząkała Cyryl 493, 496
Bortnowski Bronisław 110, 111, 337, 350 Brzeski Stefan 157
Boruciński Tadeusz 252, 262 Brzeszczak Bogdan 425
Boruta Stanisław 377, 379, 513 Brzezicki Eugeniusz 121
Borycki Marian 215 Brzeziński Stefan 164
Borzyszkowski Ludwik 419 Brzeziński Władysław 448
Brabański Konrad 516, 537 Brzeziński Zdzisław 441
Braciszewicz Paweł 131, 133 Brzostek Paweł 445

553
Brzoza Jerzy Zbigniew 176, 177 Całka Zygmunt 285, 287
Brzozowski Stanisław 459 Capiga Henryk 243, 244
Brzozowski Władysław 106, 107 Cariewskaja Tatiana 12
Brzuszczak Leon 131, 132, 329, 330 Cebo Kazimierz 174, 295, 357
Brzyski Bronisław 131 Cebula Antoni 392, 395, 403
Brzytwa Stanisław 172, 183, 195 Cebulski Józef 344
Bubacz Marian 508 Cecerko Piotr 107
Bubak Mieczysław 256, 257 Cecerski Piotr 277
Buchacz Mieczysław 174 Cegielski Stanisław 161
Buczek Jan 279, 281, 285, 331 Cekiera Antoni 243
Buczek Józef 103 Celemer Zygmunt 470
Buczyński Kazimierz 484 Cenckiewicz Mieczysław 501
Bućkowska Maria 297 Cendrowicz Hieronim 206
Buda Andrzej 382 Cendrowski Michał 53, 269, 498, 502
Buda Andrzej, s. Kacpra 143, 148, 152, 237 Cerach Mikołaj 530
Budka Jan 524 Chabros Marian 428, 457
Budkowski Józef 405 Chac (Chać, Sak) Antoni 267, 311, 312
Budziak Wilhelm 387 Chachaj Tadeusz 239, 269
Budziarek Roman 302 Chaczaturian Tirgan 50
Budzyn Józef 170, 172, 173, 180, 189 Chać Antoni zob. Chac Antoni
Budzyński Stefan 319 Chaimiec Filip (Stanisław) 526, 532
Bujak Czesław 494 Chałabiś Jan 521, 525
Bukar Józef zob. Bik Józef Chamerliński Hilary 98, 106, 197
Bulba Aleksander 216 Chanachowicz Józef 50
Burdziej Igor 112, 113, 221 Chariditis Georgis 65
Burghard Edward 384, 385, 390, 402 Charlak Alfons 372
Burghardt Antoni 486, 491 Charpiega Zdzisław 522
Burghart Piotr 469 Chądzyński Władysław 228, 229, 235
Burgin Juliusz 50, 52, 81 Chilimoniuk Konstanty 118
Burzyński Kazimierz 324, 326, 345 Chłoń Andrzej 407, 470
Burzyński Ludwik 379 Chłopicki Józef 258, 261, 285
Busma Mieczysław 158, 161, 302, 307, 308 Chmiel Józef 395
Busse Henryk 366 Chmiel Walenty 427, 428, 456, 457
Butkiewicz Henryk 53, 316, 463, 502 Chmiel Zygmunt 209
Butwiłowicz Mieczysław 531 Chmielarz Andrzej 12
Byk Czesław zob. Borecki (Byk) Czesław Chmielecki Jerzy 159, 163, 489, 495
Byk Stefan zob. Sampolski (Byk) Stefan Chmielewski Adam 305
Bykowski Leon 205 Chmielewski Edward 337, 529
Bykowski Tomasz 199, 218 Chmielewski Henryk 50, 60, 61, 80
Byler Stanisław 124 Chmielewski Józef 269, 274
Bylica Władysław 482, 484 Chmielewski Władysław 532
Bystrzanowski Jakub 368, 371 Chmielnicki Naum 182, 188, 347
Bzdela Józef 98, 102 Chochoł Benedykt 519
Bzdziuch Józef 320 Chodan Michał 139
Chojecki Aleksander 175
Caba Henryk 177 Chojęta Feliks 280, 282
Caban Józef 453 Chojnacki Tadeusz 291, 295, 299
Caban Ryszard 110 Chojnacki Władysław 367, 371
Cader Tadeusz 259 Chojnowski Edward 430

554
Cholewa Mieczysław 326, 328 Cieślak Edmund 360
Choma Marian 364, 371, 377 Cieślak Józef 538
Chomina Zbigniew 53, 218 Cieślak Marian 142, 220, 306, 381
Chorzempa Michał 99 Cieślak Michał 354
Chrabąszcz Ignacy 254 Cieślak Stanisław 354, 384
Chrapkowski Stefan 235, 417 Cieślak Tadeusz 441
Chromiec Jan 440, 449 Cieślik Józef 350
Chrost Antoni 116, 118, 372 Cieślik Mieczysław 102, 103, 106
Chrost Bolesław 417 Cieślik Władysław 529
Chruścicki Władysław 485 Cieślik Władysław, s. Franciszka 223
Chruściński Stanisław 216 Cinkowski Tomasz 291–293, 306
Chruściński Stanisław, s. Antoniego 513 Ciołek (Ciołek-Ciszewski) Stanisław 256, 258,
Chruśliński Leon 289, 290, 306 261
Chrzanowski Jan 275 Ciołek-Ciszewski Stanisław zob. Ciołek Sta-
Chrzanowski Józef 517, 530 nisław
Chrząstek Adam 100, 239 Cios Stanisław 169
Chudecki Witold 516, 532, 537 Ciosek Anatol 111
Chudy Józef 426, 430, 431 Ciosek Tadeusz 199, 200, 209, 216
Chudy Kazimierz 432, 438, 452, 459, 461 Ciszek Bolesław 296
Chudzik Aleksander 393 Ciszek Zbigniew 345, 346, 349
Chudzik Stefan 369 Ciupek Józef 336
Chudzyński Henryk 538 Ciurlik Zygmunt 191
Chumek Tadeusz 233–235 Courtois Stéphane 12
Chustecki Jan 198, 201 Cozas Stanisław 353, 354, 367
Chwałkowski Antoni 310 Cuber Marian 167, 174
Chwiałkowski Jan 133 Cwi Estera zob. Braude Teresa
Chwiałkowski Leon 233 Cybulski Jan 145
Chybziak Michał 365, 369, 374 Cybulski Józef 349
Chylewski Marian 363 Cybulski Mieczysław 316, 501
Chyżewski Jerzy 295, 411 Cyburt Józef 401
Ciachurski Kazimierz 360, 361 Cygański Alojzy 120, 121, 137
Ciaskowski Bronisław 528 Cygler Czesław 278, 279, 286
Ciastoń Władysław 50, 72, 73, 92, 481, 494 Cymerman Bogusław 459
Cichacki Antoni 512 Cymerman Jakub 481
Cichocki Edmund 102 Cyran Edward 173, 182, 193, 373, 401, 506
Cichocki Lucjan 439 Cytron Samuel 429, 459
Cichosz Antoni 226 Cytryniak Stanisław 115, 119
Cichosz Mieczysław 240 Cywiński Roman 449
Ciechanowski Tadeusz 163, 164 Cywoniuk Mikołaj 112
Cielicki Stefan 162 Czaban Konstanty 116
Cielma Mieczysław 235 Czabański Franciszek 363, 364
Cielma Mieczysław 413 Czajer Antoni, s. Antoniego 468
Ciemiengo Władysław 416 Czajer Antoni, s. Józefa 406, 410, 419
Ciempka Stefan 474 Czajka Eugenia 435
Cierpiał Ryszard 182, 183, 189 Czajka Jan 386, 387
Ciesielski Józef 193, 348, 421, 422 Czajka Kazimierz 360
Ciesielski Lech 478 Czajka Stefan 215, 217
Ciesielski Władysław 122, 124 Czajkowski Jan 398
Cieśla Antoni 214, 218, 291, 303 Czajkowski Kazimierz 510

555
Czajkowski Tadeusz 412 Czerwiński Bolesław 353, 361
Czapiga Jan 401 Czerwiński Kazimierz 497–499
Czapkiewicz Zdzisław 364, 374 Czerwiński Stefan 304, 305
Czapla Bronisław 398, 400, 401 Czerwiński Tadeusz 170, 174, 182
Czapla Czesław 181 „Czesław” zob. Zabawski Jan
Czapla Jan 9 Czesz Józef zob. Częsz Józef
Czaplejewicz Feliks 100–102, 110, 115 Czeszak Stanisław 503
Czaplejewicz Józef 354, 357, 377, 379 Częsz (Czesz) Józef 115
Czaplicka Felicja 290 Czop Jan 358, 475, 476
Czaplicki Józef (Kurc Izydor) 51, 62, 78, 79, Czopek Tadeusz 255
82, 91, 288, 289, 426 Czopiński Lucjan 344
Czaplińska Ruta 14 Czubak Roman 68, 452, 453
Czapliński Wiesław 339 Czubak Tadeusz 169
Czapski Wacław 120, 140 Czubak Włodzimierz 50, 53, 89, 96
Czarnecki Czesław 399, 404 Czubiński Stefan 284, 287, 372, 375
Czarnecki (Czarniecki) Jan, s. Jana 99, 103, Czupryk Marian 107, 108
111, 112, 118 Czynsz Zbigniew 133
Czarnecki Jan, s. Stanisława 282 Czysler Walenty 50, 86, 95
Czarnecki Józef 504, 505 Czyż Tadeusz 428, 431
Czarniecki Jan zob. Czarnecki (Czarniecki) Jan Czyż Władysław 259
Czarnobrodzki Leon (Gilderman Jud Lejb) Czyżewski Czesław 276
123, 132, 138 Czyżewski Czesław, s. Jana 361
Czarny Edmund 510 Czyżewski Michał 329
Czarny Jan 394 Czyżewski Piotr, s. N.N. 114
Czarny Tadeusz 254, 263 Czyżewski Piotr, s. Piotra 401
Czarny Zdzisław 364 Czyżnikowski Andrzej 99, 100, 112
Czaus Edward 317 Czyżowski Jan 274, 476
Czech Andrzej 197, 204, 382, 406
Czech Bronisław 392 Ćmielowski Jan 230, 234
Czechowicz Bronisław 53 Ćwik Aleksander 430
Czechowicz Bronisław 212 Ćwik Antoni 240, 243, 253, 254, 258, 259
Czechowski Bolesław 188 Ćwik Jan 237
Czechowski Lucjan 281, 282
Czeczotka Adolf 153 Dadej Władysław 333
Czekaj Tadeusz 495 Dajek Franciszka 226
Czekierda Jan 314 Dalach Felicja 205
Czekierda Jan, s. Michała 409 Dalanek Leon 516, 527
Czełmadinow Nikita 50, 89 Dałek Franciszek 155
Czempiński Mieczysław 355, 356, 372 Damiński Henryk 457
Czeredys Jan 433, 457, 461, 462 Danel Franciszek 186, 188, 191
Czereśnia Józef 299 Daniel Aleksander 53, 213, 306
Czereśnia Józef (Mejlich Josek), s. Henryka Daniel Stanisław 442, 453
(Chemiego) 436, 465 Danielak Stefan 512
Czerkawski Józef 349 Danielewski Walenty 169
Czerniak Franciszek 352 Danieluk Grzegorz 122
Czerniak Tadeusz 356 Dankowski Bolesław 186, 190
Czerniawski Jan 115 Dankowski Jerzy 420, 421
Czernielewski Czesław 135 Dankowski Władysław 440, 443
Czerwiński Andrzej 487 Darabasz Władysław 530

556
Darski Stanisław 390 Dobrzyński Edmund 430, 438, 441, 449, 455
Dattner Jakub 415 Dobrzyński Eugeniusz 440
Dawid Stanisław 345 Dobrzyński Henryk 444
Dawidiuk Michał 270 Dobrzyński Henryk, s. Hipolita 348, 446,
Dawidiuk Stanisław 243, 244, 281 448, 454
Dawidowicz Antoni 235, 285, 419, 420 Dobrzyński Romuald 146
Dawydow Siergiej 54 Dobrzyński Ryszard 445, 446
Dąb (Domb) Józef 186 Dobrzyński Stanisław 272, 474
Dąbrowski (imię nieznane) 184 Dojerski Henryk 137
Dąbrowski Albin 252, 258, 261 Doksztulski Benedykt 167
Dąbrowski Jan 23 Doksztulski Henryk 53
Dąbrowski Jan, s. Józefa 230 Dolecki Stanisław 85
Dąbrowski Konstanty 111, 116 Doleżuchowicz Adam 254, 263, 264
Dąbrowski Leon 142, 143 Domagalik Edward 188
Dąbrowski Marian 519 Domagała Tadeusz 407, 410, 419
Dąbrowski Tadeusz 221 Domagała Zygmunt 423
Dąbrowski Tadeusz, s. Andrzeja 407, 423 Domański Stanisław 126
Dąbrowski Władysław 211, 215 Domański Zygmunt 529, 530
Debniak (Dębniak) Czesław 217, 219 Domb Józef zob. Dąb Józef
Debras Jan 329 Domin Kazimierz 536
Dembniak Franciszek 367, 377 Dominiak Bronisław 228, 417, 418
Demczuk Mikołaj 191, 194, 282 Dominiak Czesław 69
Depak Jan 146 Dominiczak Henryk 12, 19–21, 25, 26, 37, 56
Deptuła Zbigniew 443, 449 Dominiczak Kazimierz 371
Deresiewicz Henryk 268 Dominik Wacław 60, 72, 74
Derliński Jerzy 531 Dominik Władysław 50, 79, 86, 426
Deryło Henryk 286 Domowski Adam (Aba) 97, 98, 197, 311, 351
Detko Leszek 340 Donner Maks 270, 274, 275
Detmer Jan 121, 123 Doraczyński Roman 316, 386
Dębniak Czesław zob. Debniak Czesław Dorlich Jan 121–123, 129, 138
Dębowski Bogdan 492 Dorowski Jan 158
Dębski Marian 197, 289, 292, 308, 309 Dorynek Władysław 233, 234
Diałtowiecki Tadeusz 50 Dowgiało Feliks 188
Diemko Mieczysław zob. Moczar Mieczysław Dowkan Eugeniusz 50, 87, 166, 467
Długi Zygfryd 371, 375 Drąg Władysław 132, 325, 330, 333
Długi Zygmunt 364 Drewczyński Władysław 124
Długosz Władysław 223, 229 Drewniak Edward 283
Dmitroca Jan 365, 369, 374, 378 Dronka Stanisław 383, 385
Dobielski Piotr 133 Drozdowski Wiktor 533
Dobroniak Stanisław 328 Drożdż Stanisław 226
Dobrotowski Czesław zob. Dobrowolski Cze- Dróżbik Władysław 534
sław Drwięga Bronisław 394, 397
Dobrowolski (Dobrotowski) Czesław 509 Drzemalski Stanisław 536
Dobrowolski Edward 109 Drzewiecki Michał (Holzer Maurycy Aron)
Dobrowolski Jerzy 417 50, 91, 94
Dobrowolski Wacław 167 Dubaj Stefan 389
Dobryszycki Roman 364 Dubaj Wacław 282, 283
Dobrzan Józef 291, 292 Dubaniewicz Henryk 53, 113
Dobrzelewski Tadeusz 532 Dubiel Tadeusz 192

557
Dubieniecki Grzegorz 105 Dymkowski Stanisław 232
Dubiński Kazimierz 195, 344 Dyndo Roman 462
Dublaszewski Eugeniusz 317 Dyrcz Tadeusz 471, 482
Duczko Alfons 50, 79, 99 Dyrdak Aleksander (Szloma) 269, 276, 292
Duda Edward 137, 138 Dysko Józef zob. Dyśko Józef
Duda Józef 214–216 Dyszkiewicz Edward 290
Duda Michał 174 Dyszko Aleksander Salomon zob. Wolski
Duda Teodor 26, 50, 53, 65, 69–71, 74, 81, 89, Aleksander
236, 266, 288, 304, 381 Dyszy Wacław 167, 169, 173
Duda Władysław 198, 199 Dyśko (Dysko) Józef 258, 261, 263
Dudek Antoni 11 Dziadosz Władysław 53, 68, 184, 401, 403
Dudek Antoni, s. Szczepana 516, 518 Dziadur Jan 248, 251
Dudek Bolesław 240, 255, 264, 269, 270 Dziedzic Antoni 517, 518
Dudek Daniel 102, 115, 119 Dziekan Marian, s. Bolesława 346, 347
Dudek Jan, s. Jana 333 Dziekan Marian, s. Bronisława 168, 194
Dudek Jan, s. Stanisława 396 Dziemidok Józef 50, 67, 83, 93, 355
Dudek Wiktor 229 Dziemski Witold 471
Dudek Wiktor, s. Wiktora 349 Dzieniowski Mieczysław 397
Dudkiewicz Stefan 218 Dzierzgowski Stanisław 497
Dudyk Piotr 443 Dzikowski Józef 68, 290, 335, 447, 469
Dudziewicz Mieczysław 360 Dziobak Jan 53, 253, 264
Dukaczewski Zdzisław 439 Dziuk Adam 161, 164
Duksztulski Benedykt 198, 407, 408 Dziura Leon 269, 280, 281
Duljasz Hipolit 50, 57, 58, 74, 81, 120, 166, 196 Dziurzyński Stanisław 14
Dulla Antoni 534 Dziwirek Kazimierz 185
Durmała Józef 520 Dzwonka Maria 389
Durys Stanisław 510 Dzwonkowska Janina 463
Dusza Jan 250, 251 Dzwonkowski Stanisław 322, 327, 330, 331
Duszel Bolesław 495 Dzyndra Stanisław, s. Grzegorza 383
Duś Leon 535 Dzyndra Stanisław, s. Henryka 498
Dutkiewicz Henryk 488
Dutkiewicz Tadeusz 452 Eimerl Samuel zob. Witkowski Stanisław
Dwojak Feliks 292, 351, 471 Elas Edward 160
Dworak Jan 501 Elbaum Izaak 476
Dworakowski 56 Elceser Stanisław 399
Dworakowski Aleksander 281 Elmam Władysław 437
Dworakowski Władysław, s. Antoniego 270 Engelberg Salomea 248
Dworakowski Władysław, s. Józefa 91 Erder Dorota 298
Dworczak Wiktor 362 Ettinger Filip 233, 407, 409, 411, 421
Dwornik Jan 527
Dworzyński Czesław 354 Faber (Farber) Samuel 98, 99
Dybała Zbigniew Henryk 91, 143, 144, 146, 162 Fagas Czesław 417
Dybilas Jan 210 Fagot Hanna zob. Wierbłowska Hanna
Dyduch Karol 488 Fajda Jan 443, 446
Dyląg Franciszek 422 Fajgenbaum Leon 483, 512, 514
Dylewski Czesław 373 Faltynowski (Foltynowski?) Stanisław 161, 163
Dymant Benek zob. Grosse Beno Farb Adam 237–240, 246
Dymczyk Mieczysław 204 Farber Samuel zob. Faber Samuel
Dymitr Michał 344 Faryna Bazyli 282, 450, 451

558
Faryna Zbigniew 242 Fiszel Józef 363
Faska Lotar 342 Fiszman Felicja 72
Fatyga Mieczysław 151 Fitali Henryk 132, 412
Fedoruk Józef 9 Fitowa Alina 12
Fejgin Anatol 50, 51, 62, 82 Flak Stanisław 167
Felus Antoni zob. Feluś Antoni Flaks Bolesław (Beniamin) 107, 277, 321, 478
Feluś (Felus) Antoni 253, 265 Flaks Bolesław zob. Flaks Bolesław (Benia-
Ferek Maria 251 min)
Feret Kazimierz 53, 433, 435, 462, 463 Flaksman Mordechaj zob. Arski Józef
Ferster Władysława 251 Flaum Mieczysław (Moszek) 64, 314, 537
Fesenko Jerzy (Grigorij) 50, 95 Fleischfarb Izaak zob. Światło Józef
Feuer Leon zob. Fojer Leon Flis Bolesław 422
Fiałkowski (Fijałkowski) Zenon 242, 246 Flis Kazimierz 130
Fiebig Stanisław 323, 324, 328 Flis Stanisław 398
Fiedoruk Jan 108 Florek Henryk 274
Figiel Antoni 168, 169, 175 Florek Stanisław 242
Figura Bronisław 205 Florek Zenon 481, 487
Fijał Jan 365, 367 Fojer (Feuer) Leon 50, 72, 74, 84
Fijał (Fijoł) Lucjan 218, 219 Foks Jerzy 322
Fijałek Zbigniew 50, 66 Foksowicz Marian 165
Fijałkowska Barbara 49 Fol Edmund 157, 159
Fijałkowski Antoni 372, 373 Folta Tadeusz 395
Fijałkowski Jerzy 14 Foltynowski Stanisław zob. Faltynowski Sta-
Fijałkowski Leon 53, 148, 158–160, 165, 396 nisław
Fijałkowski Marek (Finkelsztejn Aron) 122, Formella Stefan 322
470 Forst Edward 68, 142, 144, 150
Fijałkowski Wacław 10, 15, 71 Fortretlich (Vortrefflich) Salomon 168
Fijałkowski Zenon zob. Fiałkowski Zenon Fortuna Stefan 212
Fijoł Lucjan zob. Fijał Lucjan Forycki Stefan 167, 174, 352
Filip Bolesław 398 Foryt Władysław 398
Filipczak Ryszard 383 Fotek Jan 458
Filipczuk Aleksy zob. Pilipczuk Aleksy Frajer Zbigniew 156
Filipczyk Ryszard 169 Frajermauer Szymon zob. Orłowski Szymon
Filipek Jan 393 Franaszek Jan 214
Filipek Jan, s. Wojciecha 346, 347, 349 Franaszek Jan, s. Stanisława 304
Filipiak Stanisław 60, 73, 81, 92, 200, 210, Franaś Władysław 236, 238, 242, 244, 245,
212, 236, 355 247
Filipiak Tadeusz 123 Francek Stanisław 53
Filipiuk Franciszek 273, 274, 279, 285 Franciszczak Bogdan 369, 513
Filipowski Stanisław 246 Franczak (Frańczak) Tadeusz 216, 218
Filipski Franciszek 139 „Franek” zob. Zabawski Jan
Filipski Tadeusz 440, 449 Franko Anna 143, 144
Fink Marek (Finkienberg Mark, Jóźwicki Frankowicz Karol 241, 532
Witold) 62, 82, 91, 166, 180, 283 Frankowski Edward 452
Finkel Herman zob. Huppert Józef Frańczak Tadeusz zob. Franczak Tadeusz
Finkelsztejn Aron zob. Fijałkowski Marek Fraszczyk Józef 531
Finkienberg Mark zob. Fink Marek Frazik Wojciech 14
Firsowicz Szymon 105 Frąckiewicz Jan 414, 415
Fischer Dawid zob. Lempart Tomasz Frąckowiak Roman 154, 479, 504

559
Frączek Michał 127 Gałecki Julian 142
Frączkiewicz Jan 299 Gałęzowski Kazimierz 130
Frądczak Eugeniusz 392, 397 Gałuszka Franciszek 243, 295, 500, 501
Freidenfeld Regina 250, 252 Gamrada Ludwik 437
Frey Jan zob. Bielecki Jan Gancarczyk Adam 359
Frey-Bielecki Jan zob. Bielecki Jan Gangel Leon (Lew) 50, 62, 72, 73, 90
Friedman Jerzy 407 Gano Stanisław 7
Frohlke Roman 511 Gapis Bolesław 458, 461
Fronczak Jerzy 434 Garbacz Stanisław 472, 473
Fryłow Józef 464 Garber Rachmiel zob. Garbowski Roman
Fugas Mieczysław 167 Garbowski Roman (Garber Rachmiel) 87
Fuks Celestyn 323 Garczyński Przemysław 163, 165
Fuks Rafał 471 Gaszka Leonard 519
Furkałowski Franciszek 341, 342 Gawalewicz Lesław (Wiesław?) 53, 387
Furmańczyk Wacław 528 Gawarkiewicz Kazimierz 448
Furmański Kazimierz 417, 418 Gawlas Franciszek 338, 347, 350
Futerał Edward (Eliasz) 85 Gawlik Edward 346
Gawor Henryk 343
Gabara Alina 274 Gawron Franciszek 340, 389
Gabara Bronisław 523 Gawron Józef 184, 201
Gabara Franciszek 532 Gawron Tadeusz 329, 332
Gabryelski Józef 127 Gawroński Czesław 244, 253
Gabrysiak Jerzy 408, 409 Gawroński Ireneusz 450
Gabryszak Tadeusz 505, 506, 512 Gawryluk Teodor 105
Gabski Lech 272 Gawryluk Włodzimierz 111
Gach Józef 187, 348 Gągała Franciszek 444
Gadomski Jan zob. Gadowski Jan Gąsior Józef 304, 309
Gadomski Romuald 56, 62, 67, 80, 82 Gąska Józef 537
Gadowski (Gadomski) Jan 261 Geliciński Tadeusz 521
Gadziała Alojzy 264 Genstwa Andrzej 366
Gajda Jan 185, 215 Gerberg Jerzy 475, 484, 486
Gajda Mieczysław 258, 261 Gerung J. 14
Gajda Stefan 180, 381, 405 Getzel Joachim 88
Gajecki Joachim 413 Gębala Stanisław 247
Gajecki Stanisław 382 Gębicka-Nowak Maria 297
Gajek Jan 167, 169, 190 Gęborski Czesław 536
Gajek Mieczysław 184, 192 Gęborski Czesław, s. Aleksandra 187
Gajewski Adam 50, 66, 78 Gęca Ryszard 377
Gajewski Stefan 289, 468, 469 Gibała Emil 350
Gajewski Tadeusz 211 Giblak Jan 435, 464
Gajos Jan 226, 227, 416 Gibski Jan 123–125, 239
Galant Bronisław 220 Gidzgier Mieczysław 131, 135, 137, 139
Galczewski Bolesław 50, 73, 80, 405, 497 Gielec Wacław 307, 308
Galicki Antoni 249 Gielniewski Wacław 67, 324
Galiszkiewicz Ryszard 419, 424 Gientkowski Stefan 128
Gallant Bronisław 267, 270, 279 Gierak Michał 130, 135, 379
Gałązka Stanisław 153 Gierczak Stanisław 484
Gałecki Henryk (Monderer-Lamensdorf Na- Gieroba Feliks 347
tan) 381, 456 Gieseke Jens 49

560
Gil Marek 65, 484, 490, 492, 514 Godzic Stanisława 389
Gilderman Jud Lejb zob. Czarnobrodzki Leon Godzikowski Mirosław 294
Gildiner Jefim (Józef) 471, 473 Gofman Pejsach 416
Ginter Stanisław 195 Gojszyk Władysław 53
Girek Dionizy 171, 180 Gol Jan 525, 533, 534
Glanc Józef 406 Gola Józef 326
Glanowska Zofia 245 Golczyk Zygmunt 160, 161, 401
Glatter Beniamin 64, 519 Gold Izrael zob. Michalak Seweryn (Sewek)
Glazman Michał 338, 411 Goldberg Emil zob. Żółtogórski (Goldberg)
Gleich Tadeusz zob. Grabowski Józef Emil
Glinkowski Stanisław 479 Goldberg Józef zob. Różański Józef
Glińska Krystyna 433, 462 Goldchard Mieczysław 68
Gliński Dionizy 429, 459 Goldin Michał (Chaim) 415
Gliński Walenty 271, 408, 486 Goldlust Józef zob. Golnowski Józef
Gliński Zygmunt 236, 238, 242, 259, 421 Goldner Leon (Lejzor) 410
Glonek Jan 291 Goldschneider (Goldsznajder) Hugo 248, 249
Gloza Stanisław 267, 269, 285, 287 Goldstein Zygmunt zob. Kozik Zygmunt
Głac Stanisław zob. Rudnicki Edward Goldsznajder Hugo zob. Goldschneider Hugo
Gładki Czesław 118, 421 Goldsztajn Feliks 50
Gładysiak Bernard 226, 361 Goleb Edward 253, 258, 392, 398, 403
Gładysz Józef 309 Golema Michał 392, 396, 404
Głażewski Władysław 249 Goleniewski Michał, s. Bolesława 427
Głąb Stefan 240, 241, 255 Goleniewski Michał, s. Franciszka 143, 352,
Głąbski Jan 308 357, 513
Głos Zbigniew 390 Goleniewski Michał, s. Michała 92, 532
Głośnicki Zygmunt 347 Goliński Czesław 310
Głowacki Eugeniusz 429, 445, 448, 451 Goliński Władysław 332
Głowacki Józef 303, 310 Goliński Władysław, s. Franciszka 300
Głowacki Mieczysław 253, 351 Goliszewski Tadeusz 446, 448
Głowacki Mikołaj 286 Golnowski (Goldlust) Józef 436, 437
Głowacki Romuald 199, 216, 405 Gołąb Jan 417
Głowacki S. (imię nieznane) 537 Gołąbek Irena zob. Gołąbek-Michalak Irena
Głowacz Henryk 512 Gołąbek-Michalak Irena 121, 144, 153
Głowacz Józef 481, 494 Gołąbowski Sylwester 156
Głód Mieczysław 422 Gołdowski Zygmunt 101, 114, 116
Głuchowski Andrzej 163, 164 Gołdyń Wacław 161
Głuski Wiktor 261 Gołdys Michał 307
Głuski Wiktor, s. Konstantego 53, 64, 199, Gołdys-Ismach Perla 105, 106, 319
209, 214, 217 Gołdysiak Bernard 276
Gmurzyński Rafał 452, 453 Gołembiewski Stefan, s. Ludwika 146
Gniatkowski Zenon 513 Gołembiewski Stefan, s. Władysława 447
Gnoiński Aleksander 280, 452 Gołębiewski Stefan 452
Gnyp Aleksander 261 Gołębiowski Kazimierz 503
Gocek Tadeusz 171, 192 Gołębiowski Tadeusz 126
Goderecki Michał 484, 493, 511 Gołojuch Stanisław 387
Godik Jerzy 230 Gomułka Władysław 23, 24, 54, 56
Godlewski Bronisław 234, 235, 419 Goncerz Alfred 287
Godlewski Edmund 283–285 Gontarski Jerzy 427
Godlewski Mieczysław 447, 454 Gorczak Franciszek 169

561
Gorczyński Bolesław 411 Górski Wacław 459
Gorewicz Halina zob. Górwicz Halina Górwicz (Gorewicz?, Gorwicz) Halina 143, 267
Gorgolewski Kazimierz 372 „Grab” zob. Melenda Władysław
Gorliński Jan (Monderer-Lamensdorf Ceza- Grabczak Franciszek 212, 215
ry) 58, 236, 266, 288, 305, 399 Grabek Andrzej 131, 134
Gorniak Teofil 182, 187, 191 Grabicki Alojzy 526, 532
Gorodnik Włodzimierz 286 Grabiwoda Tadeusz 202, 203
Goroński Zenon 355, 408 Grabowski Janusz 461
Gorwicz Halina zob. Górwicz Halina Grabowski Józef (Gleich Tadeusz) 238, 239,
Gorzechowski Tadeusz 131 256
Gospodarek Michał 365 Grabowski Tadeusz 353
Gospodarek Mieczysław 379 Grabowski Władysław 387
Gościk Jan 117, 217 Grabowski Władysław, s. Ignacego 422, 423
Gościmiński Mieczysław 393 Grabowski Zygmunt 23, 69, 528
Gotta Józef 315, 517 Grabowy (imię nieznane) 524
Götz Edmund 351, 375 Grabska-Taczanowska Maria 23, 69
Goździewski Stanisław 135 Grabski Józef 371
Góra Bolesław 191 Graczkowski Feliks 227, 415
Góra Paweł 280, 285 Graczyk Leonard 281, 282
Góra Władysław 9 Grad Karol 468, 470, 471, 478
Góralczyk Zenon 344 Gradecki Aleksander 293
Góralski Tadeusz 200, 203, 214 Gradowski Bogdan 370
Góralski Zygmunt 69 Grajek Zbigniew 314, 403
Góras Leon 261 Grala Romuald 367
Górecki Jan, s. Józefa 520 Gralak Edward 518
Górecki Jan, s. Władysława 50, 73, 80, 82, Gramza Florian 366, 375, 511
92, 159, 160, 351 Gramza Władysław 495, 511
Górecki Jerzy, s. Franciszka 474 Gransztof Julian zob. Korski Julian
Górecki Jerzy, s. Waleriana 123, 125, 331, Grażyński Jan zob. Piorun (Grażyński) Jan
333, 354 Grądman Anatol 352
Górecki Kamil 443 Grądziel Florian 527
Górecki Kazimierz 53, 98, 113, 117, 120, Grechuta Edward 368
381, 405 Gredczyszyn Aleksander 369, 372
Górecki Paweł (Silberg Izrael, Zylberg Izra- Gregorczyk Mieczysław 472, 483, 493
el) 231, 355, 369 Gregorczyk Tadeusz, s. Antoniego 258
Górecki Roman 144 Gregorczyk Tadeusz, s. Franciszka 489, 492
Górka Adam 53, 283, 287 Grela Jan 470
Górka Jan 211, 214, 520 Grela Zdzisław 176, 178
Górni Jakub 469, 470 Grendecki Eugeniusz 489, 511
Górnicki Zdzisław 429, 443, 447, 452 Grębowiec Stanisław 53
Górny Artur 107, 108, 149, 482 Griesgraber Mieczysław 53, 386
Górny Witold 50, 90, 480 Grinbaum Albert zob. Grynbaum Albert
Górski Edward 295 Grinspan-Kikiel Natan zob. Romkowski Ro-
Górski Henryk 403 man
Górski Henryk, s. Ferdynanda 241, 244 Grinszpan Menasze zob. Romkowski Roman
Górski Henryk, s. Józefa 315 Gritzman Paweł 225
Górski Jan 200, 246, 256 Grochowski Władysław 401
Górski Kazimierz 232 Grochowski Zygmunt 134, 137, 138
Górski Marian 98, 120, 121, 289 Grodecki Eugeniusz 488, 492–494

562
Grodecki Tadeusz 171, 175 Grzesik Józef 508
Grodek Feliks Jacenty 73, 280 Grzesik Stanisław 377
Grodzicki Ignacy 529 Grzeszczak Sylwester 385, 386
Grodzieński Stanisław 384 Grześków Franciszek 209, 210, 215–217
Grodzki Zygmunt 450 Grzęda Witold 479
Gromadziński Bogdan 226 Grzyb Aleksander 193, 195, 337, 341, 344
Gromek Józefa 390, 391 Grzyb Henryk 525, 531
Grosse Beno (Dymant Benek) 187 Grzyb Stanisław, s. Antoniego 304, 306
Groszewski Jerzy 518, 519, 531 Grzyb Stanisław, s. Józefa 481, 483
Grotkiewicz Eugeniusz 344 Grzybowski Alfons 410, 411
Grotte Józef (Roman Feliks) 169, 186, 237, Grzybowski Faustyn 50, 53, 66, 67, 85, 86, 93,
238, 240, 345 97, 266, 467
Gruber Eugeniusz 469 Grzybowski Tadeusz 441
Gruchała Zenon 126, 223 Grzyl Alojzy 135
Gruda Helena (Gitla) z d. Rapaport 50, 87 Grzymajło Piotr 53, 97, 100, 111, 429, 431
Grudziński Janusz 485 Grzymała Jan 515, 518, 530
Grudziński Marian 406, 425 Grzymski Feliks 120, 121, 132
Grudziński Stanisław 183, 191, 192 Grzywa Julian 390
Grün (Gryn) Maksymilian 250 Grzywacz Czesław 367
Gruniecki Stanisław 122, 354, 377, 510 Gucik Czesław 284
Grünspan Bernard 480 Gucman Władysław 131
Gruntow Włodzimierz zob. Gruntowski Wło- Gugała Franciszek 404
dzimierz Gulbas Jan 291
Gruntowski (Gruntow) Włodzimierz 268, 488 Gumienny Michał 153, 154
Grupka Lucjan 132 Guriew Konstanty 442, 449, 452–455
Grusiewicz Mieczysław, s. Antoniego 324 Gursz Henryk 349
Grusiewicz Mieczysław, s. Stefana 327 Gustab Ryszard 183, 187, 188, 192, 194
Grybel Stanisław 399 Guszcza Paweł 110, 117, 119
Grycewicz Józef 108 Gutowski Antoni 456
Grycuk Mikołaj 113, 117, 396, 397 Gutowski Antoni, s. Antoniego 143
Grygo Henryk 528 Guz Jan 306
Grygoruk Bazyli 102, 106, 113 Guzik Bronisław 338, 358, 411, 432, 461
Grylewicz Jan 416 Guzik Tadeusz 136
Gryn Maksymilian zob. Grün Maksymilian Guziołek Henryk 367
Grynbaum (Grinbaum) Albert 211 Gworek Władysław 343, 346, 350
Grynblat Borys (Boruch) 426, 436 Gwoździew Jan 66
Grynczuk W. (imię nieznane) 343 Gwóźdź Czesław 188, 384, 385, 399
Gryta Henryk 411, 475 Gwóźdź Władysław 177
Gryz Tadeusz 125, 126
Grzązek Zygmunt 522 Haberko Józef 238, 242
Grzebek Franciszek 332 Habich Stanisław 391
Grzebyk Stanisław 384, 385 Habowski Józef 369, 373
Grzech Bolesław 250 Haciuk Maria 360
Grzegorczyk Cyprian 321 Hać Michał, s. Filipa 143
Grzegorzewski Czesław 370 Hać Michał, s. Michała 68, 475
Grzegorzewski Tadeusz 534 Hadrian Władysław 312
Grzejda Adam 371 Hajduk Czesław 14
Grzelak Zdzisław 282 Hajdukiewicz Jan 427, 428, 457
Grzesiak Maurycy 247 Hajdusiewicz Helena 127

563
Hajewski Kazimierz 300 Humer (Umer) Adam 50, 83, 84
Hakman Michał 50, 89 Huppert Herbert zob. Jasiński Czesław
Halaba Ryszard 9 Huppert Józef (Finkel Herman) 144, 147–149,
Halewski (Heller) Bolesław 123 151, 356
Halicki Ignacy 430, 432, 461 Huryń Ryszard 125, 128, 129
Halicki Jakub zob. Hamerschmidt Jakub Husakowski Wacław 419, 425
Halicki Stanisław 473, 474, 494 Huss Jan 385
Halikowski Lucjan 516, 520 Huszcza Jan 272, 281, 316, 317, 474
Halpern Naftali 479 Huszcza Tadeusz 167
Hałacińska Felicja 342 Hyła Marian 317, 332, 357, 358
Hałas Jakub 484
Hamera Jan 198 Ignasiak Edward 477
Hamerschmidt (Halicki) Jakub 241 Ignatowski Eugeniusz 506
Hanczak Henryk 307, 310 Ilis Roman 153, 205
Handkammer Stanisław 154, 155 Ilkiewicz Mikołaj 535
Haponiuk Jan 269, 285 Imiołek Edward 330, 331
Harbat Czesław 512 Imiołek-Śliwa Władysław 58, 60, 72, 220,
Hasiuk Mikołaj 53, 397 236, 288, 381, 427, 467
Hauc Marcin 436 Inowolski Władysław 441
Hauser Henryk 247 Inspektor Grzegorz 479
Hazelmajer Teofil 528, 533, 535 Ircha Henryk 295, 432, 461, 462
Hejmanowski Józef 149, 316 Irek Michał 473
Helbin Adolf 474 Irek Tadeusz 487, 489
Helbin Jan 253, 254 Irzykowski Feliks 232
Helbin Kazimierz 238, 243, 244, 246 Isio Stefan 447
Heller Bolesław zob. Halewski Bolesław Iskra Edward 487, 489
Hendel Józef 112, 113, 117 Iskra Ignacy 373, 375, 379, 509
Hermanowski Ignacy 326 Iwaneczko Dariusz 14
Herod Józef 194, 336, 337, 348, 349 Iwanicki Feliks 424
Hes (Hess) Rajmud 325 Iwanow Leonard 431, 457, 460
Hess Rajmud zob. Hes Rajmund Iwański Jerzy 179
Hetman Kazimierz 367 Iwaszczuk Stefan 451–453
Hirsch Florian 369 Izyderczak Longin 128
Hoc Jan 147, 518 Izydor Izrael zob. Zimnicki Szymon
Hoc Józef 396 Iżycki Jan 145
Hocaniuk Jan 390
Hoffman Leon 354, 357, 373, 376 Jabłonowski Stanisław 526
Hoffman Zygmunt 130 Jabłońska Irena 247
Holzer Maurycy Aron zob. Drzewiecki Michał Jabłoński (imię nieznane) 68, 345
Hołodowski Józef 229 Jabłoński Jan 278, 283
Hołub Jerzy 225, 226 Jabłoński Kazimierz 284
Horn Nesaniol 53, 423 Jabłoński Mieczysław 421
Horodniczy Janusz 14 Jabłoński Stanisław 489
Horoszewski Leon 476 Jabłoński Zbigniew 359
Horwacik August 257 Jachimiuk Wiktor 271
Hrynczyszyn Stefan 114, 119, 131, 136, 138 Jachimowicz Michał 50, 72, 92, 194, 292, 355,
Hryniewiecki Janusz 232 376
Hubicki Alojzy 532 Jachno Mieczysław 167
Hudyma Stefan 394, 403 Jachowicz Jerzy 144, 167, 168

564
Jadowski Wacław 342 Janoska Kazimierz 180, 190
Jagiełło (Rytter) Roman 53 Janoszek Karol 174
Jagiełło Stanisław 470, 493, 495 Janowski Konstanty 100
Jagiełło Władysław 68, 441, 446 Janowski Maksymilian 521
Jaglewicz Władysław 278, 504 Janucik Mieczysław 53, 110
Jagniaszczak Bolesław 450 Janus Stanisław 114, 115
Jagodziński Aleksy 127 Januszak Stanisław 134
Jagodziński Józef 305 Januszewski Edward 280
Jagodziński Ryszard 430 Januszewski Henryk 227
Jakiełła Jan 402 Januszewski Ryszard 173
Jakowiec Jan 229, 235, 419 Jańczak Roman 371, 377
Jakóbczak Jan 184, 185 Jańczyk Władysław 317
Jakson Czesław 111, 112 Jara Edward 468, 473, 486, 493
Jakubczak Władysław 364, 378 Jarczyński Bogusław 210, 219
Jakubik Marian 303, 307 Jarecki Wiktor 420
Jakubowicz Dawid 478 Jarmuł Bronisław 468
Jakubowicz Mieczysław 121, 122, 125 Jarocki Aleksy 100, 111–114
Jakubowski Ignacy 123, 201, 527, 534 Jarocki Jerzy 248
Jakubowski Stanisław 272 Jaromin Władysław, s. Jana 264
Jakubowski Stanisław, s. Władysława 104, 432, Jaromin Władysław, s. Sebastiana 469
433, 461 Jaros Edward 178
Jakubowski Zenon 9, 10, 26 Jarosiński Henryk 180
Jakubowski Zygmunt 140 Jarosz Dariusz 11, 24
Jałkowski Aleksander 427, 457 Jarosz Irena 247
Jałkowski Aleksander, s. Aleksandra 95, 438, Jarosz Kazimierz 384
450 Jarosz Stefan 333
Jamróz Zygmunt 361 Jaroszewicz Piotr 107
Janas Jan 207 Jaroszewski Jerzy 223
Janas Roman 486 Jarota Józef 114, 117, 535
Janaszkiewicz Edward 443 Jarszewicz Andrzej 524, 533
Janczyk Wojciech 260 Jarząbek Jan 319
Janek Jan 133, 136, 330 Jarząbek Stanisław 493
Janek Stefan 282 Jarzębowski Henryk 318, 319
Janiak Czesław 299 Jarzyna Otton 515
Janiak Teodor 537 Jarzyna Stefan 253, 402
Janiak Teodor, s. Jana 525 Jasiaczek 69
Janic Marian 86 Jasicki Edward 397
Janicki Jan 138 Jasiecki Bolesław 220, 501
Janicki Józef 399–401 Jasińska Helena, c. Abrama zob. Jasińska
Janicki Marian 464 Helena, c. Adama
Janicki Władysław 492 Jasińska Helena, c. Adama 168, 175, 457, 460
Janiga Witold 251, 253, 264 Jasiński Bronisław 330, 331
Janik Wojciech 365 Jasiński Bronisław, s. Antoniego 180, 185, 186,
Janikowski Edward 343, 484, 494 344
Jankiel Dawid zob. Zelkowicz Jakub Jasiński Czesław (Huppert Herbert) 349
Jankiewicz Adam 135 Jasiński Edward 481, 491
Jankowski Stanisław, s. Andrzeja 329 Jasiński Jan 193, 459
Jankowski Stanisław, s. Mariana 355 Jasiński Kazimierz 428
Jankun Zygmunt 386, 387 Jasiński Tadeusz 68, 443, 444

565
Jaskowiec (Jaśkowiec?) Leon 249 Józefiak Jan Władysław 419
Jaskowski Józef zob. Kościuk Józef Józefiak Władysław 231
Jaskólski Józef 199, 210, 213, 218 Józefowicz Anatol 103, 268, 271, 272, 274
Jaskólski Mieczysław 376 Józefowski Mieczysław 185
Jaskuła Bolesław 423 Jóźwiak Władysław, s. Dymitra 181, 252
Jastrzębski (Ritter) Artur 78, 142, 266 Jóźwiak Władysław, s. Józefa 440
Jastrzębski Stanisław 80 Jóźwicki Witold zob. Fink Marek
Jaszczak Jan 305 Jóźwik Antoni 511
Jaszczuk Jan 280 Jukiel Józef 307
Jaśkiewicz A. (imię nieznane) 537 Jungman Józef zob. Jurkowski Józef
Jaśko Mieczysław 375 Jura Tadeusz 187, 192
Jaśkowiec Leon zob. Jaskowiec Leon Jurago Stanisław 277
Jaworek Ryszard 448 Jurago Stanisław, s. Pawła 361, 362
Jaworski Bolesław 267, 272, 273 Jurcewicz Konstanty 468
Jaworski Florian 415 Jurcewicz Romuald 66, 78
Jaworski Marian 10 Jurczak Edward 299
Jaworski Stanisław 133, 134, 139 Jurek Czesław 343
Jaworski Stefan 535 Jurek Gabriel 489
Jaworski Tadeusz 348 Jurga Józef 326
Jaworski Władysław, s. Bolesława 147, 148 Jurkowski (Jungman) Józef 50, 72, 85, 93,
Jaworski Władysław, s. Tomasza 250, 390 120, 142, 166
Jaworski Zdzisław 406, 407 Jurkowski Marian 62
Jedrusik Czesław 193 Jurkowski Mieczysław (Moniek) 491, 494
Jedynak Bonifacy 212, 307, 335, 467, 468
Jegliński Anatol 86 Kabała Czesław 409
Jeleń Bogdan 357, 358 Kabat Wacław 315, 472
Jeliński Franciszek 153 Kac Markus 150, 174
Jerszyński Mieczysław 357, 359 Kacperski Zygmunt 452
Jerzy Władysław 143, 147, 152, 158 Kacprzak Eugeniusz 291, 292, 309
Jerzyna Kazimierz 371 Kaczmarczyk Henryk 150
Jesion Zenon 197, 311, 468 Kaczmarczyk Jan 181, 186
Jewdochimienko Gieorgij 54 Kaczmarczyk Stanisław 397
Jewdosiuk Jan 225 Kaczmarek Alojzy 377
Jewdosiuk Włodzimierz 319 Kaczmarek Józef 367
Jezierska Maria 88 Kaczmarek Marian 354
Jezierski Karol 132, 330 Kaczmarek Stanisław 356, 357
Jeziorkowski Zenon 360 Kaczor Aleksander 207
Jeziorowski Stanisław 215 Kaczor Czesław 427
Jeziorski Edward 169, 171, 173 Kaczorowski Antoni 421, 422
Jeziorski Stanisław 99, 102 Kaczorowski Tadeusz 192
Jeżak Andrzej 220, 375, 497 Kaczyński Ryszard (Henryk?) 179
Jędruszko Wacław 477 Kadula Mieczysław 530
Jędrzejewski Adolf 491 Kafliński Tadeusz 139
Jędrzejewski Jan 445 Kainer Abel 62
Jędrzejewski Piotr 370 Kalbarczyk Stefan 146
Jędrzejewski Zdzisław 519, 520, 527, 532, 535 Kalecki Edward (Tenenbaum Szymon Ela)
Jędrzejkiewicz Tadeusz 14 26, 50, 62, 73, 88
Jodłowski Zygmunt 144, 147 Kalemba Mieczysław 383–385
Joszczuk Mikołaj 283 Kaleta Antoni 530

566
Kalicki Eugeniusz 332 Kapron Stanisław 523
Kalinowska Janina 319 Kapron Stefan 407
Kalinowski 71 Kapuściński Henryk 324
Kalinowski Antoni 53, 111–113, 116, 118, 494 Kapuściński Kazimierz 228
Kalinowski Józef 418, 424 Kapuściński Walenty 421
Kalinowski Tadeusz 100, 113, 114, 116, 119 Karadimas Wagelis 65
Kaliszczak Jan zob. Kaliszczuk Jan Karasiński Edward 217
Kaliszczuk (Kaliszczak?) Jan 281 Karaszewski Władysław 313
Kaliszczuk Włodzimierz 268, 270, 282, 285, Karaś Antoni 275
286, 335, 336, 450 Karaś Eryk 535
Kaliszka Bronisław 229, 230, 234, 424 Karaśkiewicz Jan 89
Kaliszuk Mikołaj 483 Karbowiak Henryk 506
Kalokat Wacław 320 Karbowiak Władysław 302, 308, 310
Kałkus Wacław 272, 273, 317 Karbowski Bolesław 122
Kałła (Ujazdowski) Jan 451 Karczewski Tadeusz 108
Kałuża Kazimierz 238, 260 Karczmarczyk Tadeusz 284
Kałużny Franciszek 508, 514 Karczmarek Stanisław 89
Kamer Karol (Kelman) zob. Kamer Kelman Karczmarzyk Tadeusz 283
(Karol) Karkoszka Józef 241, 253, 255, 263, 265
Kamer Kelman (Karol) 244, 387 Karkut Stanisław 259
Kamerling Leon (Leizer Wolf) 469 Karpiński Edmund 520
Kamieniecki Wiktor 441 Karpiński Jan (Alberg Emanuel) 243, 272
Kamińska Maria 50, 60, 73, 86 Karpiński Józef 446
Kamiński Antoni 453 Karpiuk Ryszard 430, 459, 460
Kamiński Edward 234 Karpowicz Dymitr 99, 112
Kamiński Jan, s. Leona 82 Karpowicz Jan 116
Kamiński Jan, s. Pawła 327 Karpowicz Konstanty 101, 111, 115
Kamiński Józef, s. Ignacego 66, 87 Kasica Antoni 415
Kamiński Józef, s. Stefana 106 Kason (Kosson) Tadeusz 176
Kamiński Łukasz 14 Kasperek Franciszek 253, 254, 261, 262
Kamiński Marceli 533 Kasperski Aleksander 170, 174, 181, 492
Kamiński Marian 155 Kasperski Kazimierz 422
Kamiński Roman 101, 111, 114 Kasprowicz Franciszek 267
Kamiński Zbigniew 375 Kasprzak Kazimierz 307
Kamizelski Henryk 153 Kasprzak Mieczysław 273, 277
Kamola Feliks 413 Kasprzyk Józef 256
Kanarek Beniamin 182, 185 Kasprzyk Marian 344
Kanarski Stefan 213, 219 Kasprzyk Stefan 255
Kania Jan 430 Kasprzyk Tadeusz 197
Kania Jan, s. Franciszka 170, 171 Kaszarek Jerzy 124, 315
Kaniewski Julian (Ajzenman Izrael) 360 Kaszkur Witold 50, 236, 335, 506
Kanoniak Władysław 310 Kasztański Zenon 167, 427, 457
Kantor Jan 535 Kasztelański Maksymilian 480
Kantor Józef 343 Kaszyński Tadeusz 421
Kantor Marian 518, 519 Katz Lemil zob. Stesłowicz Jan
Kańczugowski Władysław 132, 135, 136 Kaukus 71
Kapelan Adam 246 Kawalec Stanisław 385
Kapitułka Kazimierz 296 Kazaros Sotiris 65
Kapłan Szejna 109 Kazielski Tadeusz 193

567
Kazimierski Bonifacy 103, 125, 126 Kilanowski Władysław, s. Władysława 230
Kazimierski Wacław zob. Kazmierski Wacław Kiliński Feliks 518, 523, 527, 528
Kaziród Mieczysław 482 Kilka Alojzy 194
Kazmierski (Kazimierski) Wacław 171 Kiraga Marian 210, 211, 214
Kazmierski Witold 158, 163 Kirsz Regina 434, 435, 463
Kaźmierkiewicz Edward 493 Kiryczenko Konstanty 414, 415
Keller Karol 290, 301, 304 Kisiel Kazimierz 486, 489
Kelner Beniamin (Bronisław) 130 Kisiel Konstanty 446
Kempka Stanisław 479 Kisielow Jan 66, 88, 95
Kendzia Bogdan 304 Kisler Efroim 105
Kersten Krystyna 10, 62 Kistowski Franciszek 375
Kędzierski Andrzej 322 Kita Wojciech 271, 286, 287
Kędzierski Stanisław 328, 333 Kiwerski Zenon 53, 370, 375, 392, 402
Kędzierski Zbigniew 537 Klader Władysław 401
Kędziora Alojzy 360 Klaro Stanisław 50, 53, 86, 93
Kędziora Henryk 183, 336, 339–341 Klarzyński Józef 370
Kępa Stanisław 382, 388, 468 Klecha Adam 232
Kiciński Michał 284 Kleczyk Tadeusz 214, 312, 313, 327, 470, 471
Kidon Jerzy 163 Klemczak Kazimierz 310
Kiec Feliks 144, 198, 199, 267, 268, 271 Klepacki Czesław 301, 394, 395, 402, 483,
Kielar Piotr 231 484
Kieler (Kieller?) Marian 164 Kleszcz Mieczysław 446
Kieller Marian zob. Kieler Marian Klewek Stanisław 282, 284
Kielman Seweryn (Symcha) 463 Klęba Stanisław 399
Kiełbasa Ignacy 255 Klikiewicz Antoni 185, 187
Kiełbasa Stanisław 306 Klimaszewski Jan 50, 78
Kiełbasiński Edward 122, 134 Klimaszewski Józef 67
Kiełbasiński Ignacy 309 Klimczak Sylwester 520
Kiełbek Henryk zob. Kiełbik Henryk Klimczuk Jan 334
Kiełbik (Kiełbek) Henryk 312 Klimczyk Władysław 370
Kiełboń Janina 14 Klimek Jan 297
Kiełbowicz Marian 145, 147 Klimkiewicz Jan 229, 234, 235
Kiełbus Tomasz 135–137, 330 Klimontowicz Romuald 250
Kiełczyński Bronisław 300 Klimowski Wincenty 248, 249
Kiełducki Józef 369, 378 Klita Edward 244, 245, 259
Kieras Mieczysław 292, 293 Klitenik Franciszek (Efraim) 64, 517, 524, 533
Kierczak Jan 314, 316 Klitenik Leon 429, 458
Kiergiet Piotr 53, 119, 289, 290, 352 Klose Józef 260
Kiersnowski Aleksander 435 Kluczyński Feliks 435, 464
Kieruzel Leon 370, 378, 380 Kluska Stanisław 389, 393, 397
Kierzek Marian 162, 164 Kłociński Jerzy 438, 448, 453
Kieszkowski Kazimierz 156 Kłoda Franciszek 136
Kifner Bronisław 232, 253 Kłoda Wilhelm 125
Kifner Zofia zob. Szkupińska-Kifner Zofia Kłos Franciszek 133, 137
Kijewski Jan 145 Kłos Jan zob. Altman Adam
Kilanowicz Jerzy 405, 423, 424 Kłos (Kulczycka) Stanisława 151
Kilanowicz Stefan Jan zob. Korczyński Grze- Kłosiewicz Stefan 50, 89
gorz Kłosiński Stanisław 294, 302, 308
Kilanowski Władysław 130 Kłosowicz Mieczysław 166, 170

568
Kłosowska Maria 106 Kołba Jan 311, 312
Kłuciński Antoni 438–441, 443, 447, 451 Kołodko Teodor 515, 517, 529, 531
Kłusak Józef 263 Kołodziej Jan 416
Kłusak Tomasz 261 Kołodziej Stanisław 316
Kłyszko Mikołaj zob. Orechwa Mikołaj Kołodziejczyk Tadeusz 322
Kmicikiewicz Włodzimierz 389 Kołodziejski Władysław 231
Kmiecik Jan 355 Kołpakin I.A. 50
Knap Krystyna 268 Kołtuński Antoni 147
Knapczyk Jan 254 Kołtuński Stefan 534
Knaś (Kniaź) Wiktor 106 Kołubiec Jakub 131, 136, 138
Kniaziuk Józef 473 Kołyga Ignacy 309
Kniaź Ludwik 368, 501 Komar Wacław (Kossoj Mendel) 24, 50, 81
Kniaź Wiktor zob. Knaś Wiktor Komińczyk Bolesław 286
Knieja Józef 191, 343 Komisarek Stanisław 368
Knychała Antoni 497 Komornicki Ryszard 156
Knyziak Zygmunt 427, 433, 437 Komosa Józef 327
Kobreńczuk Józef 324 Konar Julian (Kohn Julian Jakub) 26, 50, 62,
Kobrzyniecki Czesław 116 63, 78, 79, 81, 92
Kobus Franciszek 341, 390 Konarski Czesław 506
Kobylański Zygmunt 225 Konarski Stefan 201, 206
Kobylecki Zbigniew 157, 162 Kondracki Zygmunt 158, 159, 165
Kobyliński (imię nieznane) 344 Kondracki Zygmunt 365
Koc Stefan 429, 430, 443, 444, 458 Kondraszuk Jan 321
Kocemba Henryk 158 Koneczny Henryk 439
Kochański Aleksander 11, 12, 55 Koneczny Mieczysław 439
Kochański Jan 205 Konieczka Henryk 373
Kociecki (imię nieznane) 511 Konieczny (Bernstein) Bernard 50, 67, 80,
Kociołek (imię nieznane) 263 92, 94
Kociołkowski Tadeusz 97, 99, 237, 239 Konieczny Stanisław 356
Kocjan Stefan 261 Konieczny Władysław, s. Jana 474
Kocot Józef 205 Konieczny Władysław, s. Stanisława 323, 327–
Kocur Józef zob. Korzeniowski Józef –329
Koczik W.J. 54 Konieczny Zenon 225
Kohn Julian Jakub zob. Konar Julian Konik Józef 110
Kojło Włodzimierz 508, 509 Konikowski Janusz 343, 471, 473
Kol Henryk 481, 488, 490 Koniuch Michał 277
Kolanko Józef 346, 496 Konkol Antoni 241, 329, 399, 402, 527, 528
Kolano Andrzej 279, 282, 286, 287 Kononowicz Józef 264
Kolanowska Zofia 413 Konopka Henryk 312
Kolasa Edward 383 Konopka Henryk, s. Bolesława 427
Kolasa Jan 346 Konopka Tadeusz 430, 446
Kolczyński Bernard 397, 399, 404 Konopko Henryk 406
Kolenda Mieczysław 224 Konopko Henryk 468
Kolendarski Kazimierz 269, 270 Konopko Henryk, s. Bolesława 216, 283
Koller Leon 355 Konowalski Mieczysław 354, 356, 365, 373,
Kołacz Marian 200, 210 374
Kołacz Michał 52, 53, 382, 400, 401, 473, 486 Kończewicz Stanisław 50, 51, 73, 92
Kołaczyński Jan 429 Kopacki Jan 464
Kołarz Longin 53, 66, 196, 381, 385, 405 Kopania Stanisław 140

569
Kopczyk Józef 251 Korzon Piotr 486
Kopczyk Stanisław 496 Kos Henryk 178
Koper Kazimierz 482 Kosakowski Wacław 430, 433
Koperek Józef 98–100, 236, 253 Kosela Stanisław 418, 421
Koperek-Marecki Józef zob. Koperek Józef Kosiacki Stanisław 304, 307
Koperski Józef 446 Kosiarz Bogusław 198, 219
Koperski Leon 510 Kosiba E. (imię nieznane) 397
Kopiński Zenon 296 Kosiński Alfons 500
Kopka Bogusław 8, 10, 11, 13, 14, 58, 539 Kosiński Józef 328, 329
Koprowski Eugeniusz 446 Kosiuk Aleksander 360
Koprowski Jerzy 138, 139 Kosmala Jan 365, 368, 369, 372
Koracki Kazimierz 506 Kosman Maurycy 479
Korajczyk Józef 326, 331, 333 Kosowski Władysław 243, 263
Korbas Mieczysław 237 Kossakowski Jan 304
Korbiel Władysław 487, 489 Kossakowski Roman 230
Korczak Stanisław 225 Kossakowski Władysław 125, 461
Korczewski Benedykt 298 Kossoj Mendel zob. Komar Wacław
Korczewski Franciszek 153 Kosson Tadeusz zob. Kason Tadeusz
Korczyński Grzegorz (Kilanowicz Stefan Jan) Kost Adolf 167, 171, 341
24, 50, 60, 72, 77, 142 Kostecki Władysław 482, 495
Korczyński Wiktor 114, 367, 373 Kostka Stanisław 335
Kordas Tadeusz 439, 453 Kostowicz Jadwiga 205
Kordowski Lucjan 156 Kostrzewa Feliks 527
Kordyka Kazimierz 384, 392 Kostrzewa Jerzy 325, 330, 350
Kordyl Władysław 257, 261 Kostrzewa Szczepan 322, 324, 326
Korecki Jan 330 Kostrzewski Jerzy 340
Korepta Witold 181, 185 Koszałka Czesław 131, 134, 138, 140
Korga Michał 253, 262, 355, 429 Koszański Stefan 509
Korkosz Stanisław 277 Kosztowny Jan 321
Korkuć Maciej 12, 52 Kościełowski Adam 477
Kornecki Adam (Kornhendler Dawid) 49, 74, Kościński Józef 515
196, 351, 405, 467 Kościuk (Jaskowski) Józef 450
Kornhendler Dawid zob. Kornecki Adam Kość Jan 282
Korodima Olga 65 Kot Marian 443, 448
Korol Józef 321 Kotarski Kazimierz, s. Henryka 121
Korol Stanisław 438, 443 Kotarski Kazimierz, s. Stanisława 121
Korol Stanisław, s. Michała 184 Kotarz E. (imię nieznane) 143
Koronkiewicz Włodzimierz Wincenty 297, 313, Kotlarski Ludwik 533, 538
315–318 Kotłowski Tadeusz 312
Korsak Piotr 132, 140 Koton Eliasz 50, 53, 97, 98, 142, 236, 405, 467
Korski (Gransztof) Julian 86, 142, 157, 158, Kotowski Władysław 264
161, 421, 467 Kowal Henryk 255, 265
Kortus Czesław 138, 140 Kowal Józef 184, 190, 427, 456
Koryciński Tadeusz 121 Kowal Marian 260, 265
Korycki Jan 481 Kowal Stefan 312, 313
Korzeniak Tadeusz 160 Kowalczuk Grzegorz 215
Korzeniowski Edward 154, 155, 226 Kowalczuk Nikołaj 54
Korzeniowski (Kocur) Józef 203, 474 Kowalczuk Tadeusz 503
Korzeniowski Mieczysław 152, 517 Kowalczyk Adam 309, 393, 399

570
Kowalczyk Czesław 160 Koziarski Wacław 178
Kowalczyk Czesław, s. Aleksandra 240, 249, Koziarski Walter 460, 469, 474, 485, 494, 507
255, 258, 263 Kozicki Marian 397
Kowalczyk Mieczysław 420 Kozicz Michał 518, 526
Kowalczyk Ryszard 493 Kozik (Goldstein) Zygmunt 239
Kowalczyk Ryszard, s. Aleksandra 420 Koziński Henryk 431, 462
Kowalczyk Tadeusz 162 Kozioł Aleksy 106
Kowalczyk Wacław 430, 431 Kozioł Henryk 183
Kowalczyk Władysław 344, 346 Kozioł Sergiusz 116
Kowalewski Henryk 357, 358 Kozioł Stefan zob. Kozioł (Kozłowski) Stefan
Kowalik Apolinary 182 Kozioł (Kozłowski) Stefan 137, 141, 369, 374
Kowalik Ferdynand 167 Koziołek Franciszek 263
Kowalik Franciszek 146, 159, 160 Koziołek Roman 486, 490
Kowalik Kazimierz 152, 204, 321 Kozłowski Aleksander 117
Kowalik Stanisław 149, 151, 202 Kozłowski Andrzej Marian zob. Kozłowski
Kowalik Wiesław 161, 162 (Senator) Marian
Kowalik Władysław 209 Kozłowski Czesław 208
Kowalski (imię nieznane) 186 Kozłowski Jan 97, 98
Kowalski Antoni 281 Kozłowski Jan, s. Jana 129, 276
Kowalski Czesław 181 Kozłowski Jan, s. Michała 405
Kowalski Edward 191, 192 Kozłowski Ludwik 374
Kowalski Feliks 270, 315 Kozłowski Marian 522
Kowalski Franciszek, s. Marcina 379 Kozłowski (Senator) Marian 240, 241
Kowalski Franciszek, s. Wojciecha 252, 259, Kozłowski Mieczysław 231
498, 500 Kozłowski Stanisław 428, 431, 441, 443, 444
Kowalski Jan zob. Bartoszewski Władysław Kozłowski Stefan zob. Kozioł (Kozłowski)
Kowalski Jan 343, 483, 492 Stefan
Kowalski Józef, s. Pawła 287 Kozłowski Stefan 440
Kowalski Józef, s. Piotra 166, 180, 287, 311 Kozłowski Stefan, s. Romana 491
Kowalski Józef, s. Tadeusza 143, 150, 159 Kozłowski Zbigniew 482
Kowalski Leon 323, 329, 332 Kozubski Czesław 317
Kowalski Leonard 325, 442 Kraczka Władysław 261
Kowalski Piotr, s. Jerzego 531, 533 Kraft Henryk 88, 472, 476–478, 492
Kowalski Piotr, s. Wincentego 328, 329, 332 Krakowiak Edward 183
Kowalski Stanisław 464 Krakowiak Tadeusz 145, 149
Kowalski Stefan 190 Krakowiak Wanda 152
Kowalski Waldemar 13, 534 Krakowiak Władysław 290
Kowieńska Elżbieta zob. Motyl Elżbieta Krakowski Bronisław 285
Koza Jan 215 Krakowski Józef 50, 53, 63, 85, 142, 288, 426
Kozak Daniel 521 Krakowski Ludwik 53
Kozak Jan 183 Krakowski Ludwik, s. Jakuba 228, 232
Kozak Marian 168, 172, 175, 182 Kramarz Władysław 517
Kozakiewicz Józef 521 Kranich Fryderyk 527
Kozakiewicz Zygmunt 418 Krasiczyński Bolesław 436
Kozarzewski Włodzimierz 429, 442, 445, 457 Kraska Józef 308, 309
Kozdrój Mieczysław 442, 446, 449 Kraska Józef, s. Józefa 326, 327
Kozera Jerzy 427, 457 Krasowski Stanisław 342
Kozera Roman 170 Krasowski Władysław (Włodzimierz) 115
Koziar Eugeniusz 234, 418 Kraszewski Władysław, 319, 340

571
Kratko Józef 50, 62, 63, 80, 86, 93, 166 Kruszyna Władysław 135, 378, 379
Krauze Eugeniusz 363 Kruszyński Edward 369, 511
Krauze Zdzisław 180, 185 Kruszyński Włodzimierz 169
Krawczenko Józef 281 Krut Aleksy 521, 529, 538
Krawczyk Franciszek 384, 385 Krut Mikołaj 279, 285, 287, 367, 368
Krawczyk Józef 526 Krynicki Jan 291, 293, 303
Krawczyk Lech 474, 475 Krysiak Jan 442
Krawczyk Mikołaj 159, 164, 229 Krysiak Marian 308
Krawczyk Robert 523 Krystera Teodor 307
Krawczyk Ryszard 162, 513 Krystkowiak Józef 378
Krawczyk Stanisław 211, 215–217 Krzemiński (imię nieznane) 520
Krawczyk Tadeusz 536 Krzewicki Tadeusz 254, 261, 264
Krawczyk Wincenty 385, 518, 524 Krzykała Stanisław 266
Krawiec Benedykt 241 Krzymień Henryk 363
Krawiec Stanisław 375 Krzymień Kryspin 362
Krejza Leon 355, 374, 378, 508, 509 Krzysztofiński Mariusz 52
Kręgiel Stanisław 181, 183, 185 Krzyścień Aleksander 101
Krężel Stanisław 160 Krzywański Józef 338, 339
Kroch Stanisław 53, 256, 259, 260, 262 Krzywicka Stanisława 205
Kroszel Jerzy 103 Krzywiński Bolesław (Schildhaus Bernard Bo-
Krowicki Kazimierz 328, 333 rys) 52, 53, 69–71, 97, 266, 288, 311, 312,
Król Gustaw 281 394, 400
Król Jan 308 Krzywiński Henryk 324, 328, 329
Król Jerzy 206 Krzyworzeka Wiesław 184
Król Kazimierz 529 Krzyżaniak Stanisław 529
Król Michał 284, 287 Krzyżanowski Franciszek 445, 446
Królik Józef 489 Krzyżanowski Władysław 511
Królikowski Józef 150 Krzyżanowski Władysław, s. Antoniego 428,
Królikowski Władysław 183, 184 435, 463, 476, 485, 491
Królikowski Zygmunt 327 Książek Marian 320
Kruczek Bronisław 291, 294, 393, 396, 498 Książek Roman 237, 245, 335
Kruczek Józef, s. Józefa 257 Książkiewicz Alicja 433, 462
Kruczek Józef, s. Tomasza 246, 262 Kubacki Bolesław 522
Kruglak Aleksander 127, 406 Kubajewski Daniel 64, 83, 93, 97, 133, 139,
Kruk Józef 369 335, 467
Kruk Stanisław 222, 522 Kubat Stanisław 195
Kruk Stanisław, s. Pawła 355, 366, 373 Kubczak Stanisław 322
Krukowski Zygmunt 420, 422, 423 Kuberski Zygmunt 230
Krupa Ignacy 479 Kubiak Anna 104
Krupa Józef 250 Kubiak Antoni 119
Krupa Marian 241 Kubiak Edmund 129, 503
Krupa Stanisław 14 Kubiak Zdzisław 169, 313
Krupiak Stanisław 120 Kubica Kazimierz 185, 492
Krupienicz Filip 131, 138 Kubica Tadeusz 181, 183, 184, 349
Krupiński Henryk 324, 326, 449, 452, 453 Kubicki Tadeusz 483
Krupski Mikołaj 50, 79, 85, 120, 266, 288–292, Kubicki Władysław zob. Kubka Władysław
456 Kubiczek Marian 346
Kruszczyński Witold 441, 442 Kubiński Kazimierz 128, 503
Kruszyna Józef 393 Kubisiewicz Eugeniusz 292

572
Kubka (Kubicki) Władysław 256, 257, 259, Kuła Kazimierz 68, 439, 440
263, 522, 525 Kułak Leszek 231, 235
Kucharski Józef 395, 396 Kułak Seweryn 189
Kucharski Mieczysław 374 Kunda Władysław 461
Kucharski Tadeusz 167, 170, 381, 471, 483 Kunert Andrzej Krzysztof 11, 62
Kuchiwczak Michał 235 Kunicki Kazimierz 222, 355, 408, 423
Küchler Nesanel 241, 244 Kupczyk (imię nieznane) 524
Kuchta Józef zob. Tymiński (Kuchta) Józef Kupiec Michał 254
Kuciel Władysław 260 Kupryniec Stefan 429, 444, 446, 458, 459
Kuckowski Henryk 68, 427, 448, 454, 457 Kupski Zenon 234
Kucypera Władysław 347 Kurach Antoni 229, 235
Kuczawski Jan 336 Kurak Tadeusz 275
Kuczbajski Józef 428, 448 Kurant Stanisław 532, 537
Kuczyński Aleksander 213 Kuraś Józef „Ogień” 9, 260
Kuczyński Aleksander, s. Włodzimierza 99, Kurc Izydor zob. Czaplicki Józef
102, 104, 110, 112, 118 Kurcwiel Marian 526, 529
Kuczyński Franciszek 133, 230 Kurczyna Jan 470, 483, 509, 512, 514
Kuczyński Wincenty 66 Kurek Stanisław 163
Kudaj Eugeniusz 118 Kuriata Józef 157, 165
Kudliński Antoni 266, 273 Kurkiewicz Franciszek 358, 371
Kudła Antoni 495 Kurnik Władysław, s. Antoniego 263
Kudyński Edward 371, 372, 377, 513 Kurnik Władysław, s. Jana 486, 487, 491
Kujawa Jan 146 Kurowski Michał 523, 526
Kujszczyk Józef 536, 537 Kurpis Kazimierz 436
Kukla Kazimierz 276 Kurtyka Janusz 14
Kukliński Henryk 159 Kuryłak Józef 134
Kukuła Teodor 468, 477 Kuryło Józef 145, 148, 151
Kula Józef 191 Kuryło Józef, s. Franciszka 336, 383, 385, 387
Kula Piotr 413 Kuryło Mieczysław 193
Kula Stanisław 498 Kurzawczyk Stanisław 123
Kulawik Stanisław 511 Kurzyński Tadeusz 532
Kulaziński Zdzisław 304, 309 Kusa Józef 210
Kulbanowski Antoni 53 Kusiak Zdzisław 396, 399
Kulberg Adam 482, 491 Kusiak Zenon 304, 307
Kulczycka Stanisława zob. Kłos Stanisława Kusiński Wacław 483, 491
Kulej Piotr zob. Kulij Piotr Kustra Roman 434
Kulesiewicz Stanisław 422 Kustra Zygmunt 450
Kulig Stanisław 254, 260 Kusy (Kuszyński) Marcin 393
Kulij (Kulej) Piotr 392, 395 Kusz Jan 122, 123, 134, 135
Kulikowski Antoni 128 Kuszerski Emil 348
Kulikowski Bolesław 243, 382, 386 Kuszmir Sergiusz 342
Kuliński Zygmunt, s. Antoniego 132 Kuszyński Marcin zob. Kusy Marcin
Kuliński Zygmunt, s. Stanisława 132 Kuś Edward 278
Kuliś Czesław 396 Kuśmierkiewicz Kazimierz 232, 451
Kuliś Stefan 537, 538 Kuśmierowski Stanisław 525
Kulka Stanisław 180, 182, 190 Kuśmierz Mieczysław zob. Kuśnierz Mieczy-
Kulpa Antoni 158 sław
Kulpa Józef 419, 421, 422 Kuśnierz (Kuśmierz?) Mieczysław 165
Kulpiński Henryk 300 Kut Bonifacy 371

573
Kutner Pinkus (Paweł) 53 Lalin Serafin 54
Kutyłowski Marian 101 Lalko Czesław zob. Radziukiewicz Czesław
Kuziemski Karol 455 Lange Czesław 136, 137
Kuzupa Zenon 356, 373 Langenfeld Władysław 205
Kuźmicz Łukasz 382, 383, 394, 401 Lao Ryszard 440
Kuźmicz Mikołaj 231–233 Lasak Roman 170, 180, 196, 197
Kwasek Edmund 150, 200, 202 Laskowski Jacek 205, 206
Kwasiborski Stanisław 114, 162 Laskowski Jerzy 417
Kwaśniewski Mieczysław 197 Laskowski Tadeusz 463
Kwaśnik Julian 293 Lasocki Edmund 428, 457
Kwaśny Marian 264 Lasota Józef 232
Kwećko Jan 195 Lassa Alojzy 129
Kwefel Henryk 131, 136 Last Edward 169, 470, 473, 482
Kwiatek Stanisław 402 Latacz Janusz 250
Kwiatek-Kwieciński Marian 537 Latocha Wacław 231
Kwiatkowska-Stolarska Zofia Anna 150 Lauriston Kazimierz 480
Kwiatkowski (imię nieznane) 231 Lebiedziński Mikołaj 133, 235
Kwiatkowski Antoni 524, 529 Lebiedziński Zygmunt 163
Kwiatkowski Edward 516, 536 Lech Franciszek 494, 495
Kwiatkowski Franciszek 428, 457 Lech Jan 50, 80, 89, 96, 169, 170
Kwiatkowski Jan 79, 426 Lechowski Stanisław, s. Stanisława 124
Kwiatkowski Jan, s. Jana 118 Lechowski Stanisław, s. Stefana 203, 244, 246
Kwiatkowski Józef 394, 395 Ledziński Kazimierz 152
Kwiatkowski Konstanty 115, 118 Legomska Bronisława 237
Kwiatkowski Roman 97, 107, 108, 299, 300 Legucki Jerzy 347, 348
Kwiatkowski Sergiusz 426 Lehman (Leman) Władysław 160, 163
Kwiatkowski Stanisław 81 Lehrman Michał zob. Lerman Michał
Kwiatkowski Stanisław, s. Antoniego 535 Leizer Wolf zob. Kamerling Leon
Kwiatkowski Tadeusz 438, 441, 444, 445, Leluch Jan 120, 270, 279, 286
448 Leman Władysław zob. Lehman Władysław
Kwiatkowski Tadeusz, s. Stanisława 266 Lemański Aleksander (Lajchman Izrael) 296
Kwiatkowski Tadeusz, s. Stanisława 429 Lemberger Stanisław zob. Ligoń Stanisław
Kwiatkowski Władysław 136, 137 Lempart Tomasz (Fischer Dawid) 293, 296
Kwiecień Marian 506, 512 Lenczyk Józef 391
Kwiecień Stanisław 530 Leniarski Zdzisław 435, 436
Kwieciński Jan 367–369 Leporowski Stanisław 229
Kwieciński Józef 420 Leptuch Jan 283, 285
Kwieciński Mieczysław 409 Ler Roman 435, 436, 464
Kwinta Jan 345 Lerman Aron zob. Limanowski Alfred
Kwinta Marian 179 Lerman (Lehrman) Michał 147, 148
Kwolik Kazimierz 143, 147, 159, 406 Lerner Abraham zob. Nowak Artur
Kysiak Roman 495 Lesiakowski Krzysztof 49
Kyzioł Władysław 348 Lesik Bronisław 149, 158
Lesiński Daniel 144, 146, 162
Lach Władysław 254, 339 Lesiuk Józef 515
Lachowicz Gustaw 146 Leski Roman 231
Lachowski Jerzy 340 Leskiewicz Zbigniew 331
Lachowski Mikołaj 53, 66, 86, 268, 287 Leszczyńska Zofia 14
Lajchman Izrael zob. Lemański Aleksander Leszczyński Józef 227

574
Leszczyński Mieczysław 320 Lipiński Piotr 12
Leszek Antoni 523, 525, 533 Lipiński Wacław 500, 507
Leszkowicz Wiktor 50, 53, 84 Lipka Alfred 262
Leśko Stanisław 386, 399 Lipko Mieczysław 486
Leśniak Józef 469, 484, 490, 492 Lipowiec Józef 280
Leśniewicz Kazimierz 505, 508 Lipowski Władysław 226
Leśniewska Amelia 50, 87 Lipowy Stanisław 254, 265
Leśniewski Edward 50, 79, 92 Lipski Stanisław 257, 265
Leśniewski Józef 519 Lipski Stefan 176
Leśniewski Władysław 521 Lis Ferdynand 327
Leśny Stefan 514 Lis Stanisław 293, 294
Letkiewicz Wacław Szczepan 444, 449, 454 Lis Tadeusz 98
Letmanowski Edward 104, 126, 174, 241, 249, Lisiecki Witold 323, 325
252 Lisikiewicz Tadeusz 227
Lewandowski Aleksander 131, 134 Lisowski Józef 503, 513
Lewandowski Jakub Bolesław 418 Lisowski Stanisław 349
Lewandowski Jerzy 200, 202, 215 Listwoń Jan 521
Lewandowski Marian 356 Liszka Marian 509
Lewandowski Tadeusz 159, 161, 165 Liszka Paweł 362
Lewczuk Konstanty 279, 283 Litoczewski Juliusz 74
Lewi Sabina 104 Liwski Mieczysław 445
Lewikowski Wacław 50, 51, 77 Liwski Zygmunt 431, 460
Lewin Witold zob. Sienkiewicz Witold Lompe Franciszek 517
Lewkowicz Czesław 100, 114 Lont Marian 262
Lewkowicz Leon 306 Lorek Stanisław 483, 491
Lewsza Wiktor 107 Lorenc (Lorens?) Stanisław 194
Liberski Sylwester 364, 380 Lorens Stanisław zob. Lorenc Stanisław
Libuda Ignacy 366 Loska Kazimierz 185
Libuda Jan 141 Lubański Henryk 154
Lica Józef 379 Lubaszewski Władysław 445
Lichaczow 53 Lubawy Piotr 141
Lichosik Edward 487 Lubecki Józef 135, 141
Licht Edward 416 Lubieniecki Mieczysław 500, 506, 514
Ligiejko Bolesław 134 Lubiniecki Antoni 53, 386, 388, 393, 400
Ligięza Henryk 240 Lubiński Henryk 291, 470
Ligocki Kazimierz 113 Ludwikowski Karol 275
Ligoń (Lemberger) Stanisław 477, 478 Lurie Marian (Samuel) 312, 313
Liguziński Tadeusz 158 Lurie W.M. 54
Lilian Leon 270
Limanowski Alfred (Lerman Aron) 171, 472 Łabęda Franciszek 365, 367, 368, 375, 511
Lindorf Józef 203, 272, 273 Łabędzki Bolesław 407, 408, 410
Lipa Ozjasz 414 Łabędzki Tadeusz 23
Lipczyński Antoni 451 Łabuz Stanisław 132
Lipiec Stanisław, s. Marcina 485 Łachut Bronisław 295
Lipiec Stanisław, s. Władysława 270, 492 Łachut Jan 255
Lipińska Jadwiga 477 Łaciak Jan 344
Lipiński Antoni 148, 160 Ładniak Paweł 367, 510, 524
Lipiński Henryk 197 Ładziak Władysław 135
Lipiński Mieczysław 249 Łagan Jan 179

575
Łaniewski Józef 53, 100, 110, 119, 122 M. (nazwisko nieznane) Aleksander 518
Łanin Grzegorz 50, 60, 236, 426 Mac Jerzy Sławomir 12
Łanino Michał 50, 142, 158 Machnicki Antoni 147, 200, 212, 214
Łańcut Dagobert Jerzy 50, 72, 74, 81 Machnicki Stefan 353, 356, 364, 365, 375, 379
Łapa Andrzej 215, 217, 337 Machula Henryk 209, 211, 218
Łapczyński Marian 441 Machula Roman 420, 423
Łapiński Piotr 150, 358 Maciaszek Hieronim 145
Łaskawski Jan 468 Maciąg Piotr 470, 475
Łaszczych Czesław 331 Maciąg Ziemowit 132
Łata Władysław 219 Maciejak Bolesław 419
Łatyński Marek 10 Maciejewski Antoni 312
Łazarczyk Jan 479 Maciejewski Edward, s. Franciszka 154
Łężny Jan 53, 394, 398 Maciejewski Edward, s. Wacława 139
Łężny Jerzy 507 Maciejewski Julian 527
Łężny Władysław 53, 381, 382, 401 Maciejewski Stanisław 136
Łobacz Mieczysław 168 Maciejewski Stefan 520, 524
Łobacz Władysław 190 Maciejewski Witold 226
Łobanowski Jerzy 432 Maciejewski Władysław, s. Antoniego 517
Łobaszewski Jan 146, 158, 236, 245 Maciejewski Władysław, s. Stanisława 121
Łobatiuk Józef 53 Mackiewicz Czesław 351, 353
Łoj Wiktor 53, 105 Mackiewicz Jan 287, 292, 304, 309
Łojko Mikołaj 53, 64, 110, 214, 303, 306, 309, Macuda Czesław 241
318, 323, 329 Macura Tadeusz 249
Łojowski Stefan 108 Maczak Eugeniusz zob. Mączak Eugeniusz
Łokcik Wincenty 359 Maczkowski Jan 149, 460
Łoszak Edward 287 Maćko Stefan 53, 286
Łowczy Henryk 250 Maćkowiak Bronisław 411
Łozowoj Aleksy 66 Madalińska Anna 50
Łuczak Antoni 324, 446, 447, 449, 455 Madaliński Józef 305
Łuczak Franciszek 514 Madej Krzysztof 14
Łuczak Zdzisław 182 Madej Stanisław 314, 316, 324, 333
Łuczyk Antoni 147, 148 Madziar Stefan, s. Stanisława 448, 449, 454,
Łukasiak Roman 108 462
Łukasiewicz Kazimierz 141, 181, 368 Madziar Stefan, s. Stefana 324, 325
Łukasik Czesław 169 Magalski Władysław 324, 327–329, 332
Łukasik Feliks 362 Magdziarz Adam 178
Łukasik Feliks, s. Jana 277 Magner Mieczysław 179
Łukaszewicz Julian 179 Maik Stanisław 446, 453
Łukawski Stefan 254, 264, 287 Maj Edward 469
Łupiński Wacław 491 Maj Józef 402
Łuszcz Michał 101 Maj Kazimierz 167
Łuszcz Władysław 389 Maj Kazimierz, s. Ignacego 481, 494
Łyczakowski Adolf 502 Maj Kazimierz, s. Kazimierza 197
Łyczko Serafin 181, 185, 349 Maj Mieczysław 188
Łyjak Franciszek 376, 380 Maj Stanisław 449, 454
Łyko Stefan 169 Maj Zbigniew 145
Łykus Leon 343 Majchrzak Grzegorz 8, 10, 11, 13, 14, 58
Łykus Lucjan 282, 287, 343, 348, 489 Majchrzak Władysław 520
Łyszczek Władysław 255, 258, 263, 386 Majdak Stefan 343, 344, 347, 350

576
Majer Piotr 12, 13 Małocha Stefan 323, 333, 334
Majewski Czesław 444 Małota Eugeniusz 265, 493
Majewski Florian 513 Maługa Stanisław 484
Majewski Jan 122, 125, 132 Mały Kazimierz 188, 190, 192
Majewski Konstanty 377 Mandel Abram 422
Majewski Marian 327 Mandel Arnold 478, 479
Majewski Stanisław 145, 268 Manecki Antoni 448
Majkowski Aleksander 311, 354, 470 Manelski Jan 333
Major Zbigniew 149 Manes Henryk 421
Majtczak Stanisław 512 Maniszewski Czesław 373
Makal Mikołaj 321 Mansz Hieronim 197
Makolas Eugeniusz zob. Makolus Eugeniusz Mańko Jan 323
Makolus (Makolas) Eugeniusz 284 Mańkowski Sergiusz 260
Makowski Czesław 91 Mańkut Stefan 259
Makowski Jerzy 233 Marat Stanisław 12
Makowski Jerzy, s. Wincentego 459, 461 Marcickiewicz Jerzy 10
Makowski Marian 264 Marcinek Tadeusz 486, 496
Makowski Stanisław 451 Marciniak Czesław 354, 355, 527, 536
Makowski Zygmunt 293 Marciniak Lucjan 360
Maksymiuk Bazyli 326 Marciniak Mieczysław 369
Maksymiuk Teodor 366 Marciniak Tadeusz 443
Maksymowicz Stanisław 377 Marciniak Wacław 307
Makuch Józef 280 Marciniak Zygmunt 382, 384, 385, 399, 404
Makuch Stanisław 487, 490, 494, 495 Marcinkowski Czesław 369, 374
Makuch W. (imię nieznane) 517 Marcinkowski Zdzisław 222
Makuś Wiktor 232, 233 Marczak (Martiuk) Bolesław 53, 199, 239, 240,
Malak Wacław 356 257
Malczewski Piotr 115 Marczak Stefan 354, 365, 367, 369
Malec Antoni 527 Marczewski Antoni 474
Malicki Stanisław 290, 291, 299, 300 Marczewski Mieczysław 346
Malik Józef 485, 491 Marczewski Władysław 348
Malinowski Andrzej 133 Marczuk Marian 326, 328
Malinowski Antoni 301 Marczuk Michał 104
Malinowski Jerzy 344 Marczyk Jan 528
Malinowski Mikołaj zob. Orechwa Mikołaj Marczyński (Moczygęba) Eugeniusz 112
Malinowski Roman 291 Mardal Jan 129, 522, 528, 529, 537
Malinowski Zdzisław 232 Marecki Antoni 206
Maliszewski Ryszard 319 Mareczko Stefan 200, 205, 216
Maluga Stanisław 494 Marek Edward 181, 190
Małach Zygmunt 178 Marek Zbigniew 118
Małecki Jan 369 Margulies Wiktor 517, 532
Małecki Lucjan 298 Marianowski Tadeusz 365
Małecki Wincenty 96 Markiewicz Andrzej 198, 221
Małek Bolesław 314 Markiewicz Michał 117
Małek Kazimierz 365, 369, 378 Markiewicz Tadeusz 363
Małek Wacław 477 Markowicz Chaim 129
Małkiewicz Kazimierz 142, 220, 405, 418, 419, Markowicz Henryk 53, 533
424, 497 Markowicz Kazimierz 246, 248
Małocha Stanisław 314, 499 Markowska Lucyna 275

577
Markowski Józef 279 Mazur 56
Markowski Marian 270 Mazur Jan 414, 415
Markowski Mirosław 53, 181, 182 Mazur Józef 199, 201, 202, 211
Markowski Stefan 139 Mazur Stanisław 205
Markowski Tadeusz 113 Mazur Stefan, s. Stefana 125
Markut Henryk 399 Mazur Stefan, s. Władysława 272
Marmol Stanisław 138 Mazurek Bronisław 283, 284
Maroszek Ludwik 420 Mazurek Czesław 285
Marszałek Franciszek 212 Mazurek Jan, s. Jana 515, 529
Marszałek Franciszek, s. Jana 266, 267, 285 Mazurek Jan, s. Walentego 153, 154, 156
Marszałek Tadeusz 249 Mazurek Janusz 144
Martela Zygmunt 195 Mazurek Ryszard 187
Martelus Wiesław 224 Mazurek Zbigniew 468, 475
Martiuk Bolesław zob. Marczak Bolesław Mazurkiewicz Edward 469, 470, 473
Martyna Stanisław 349 Mazurowski Tadeusz 324, 439, 452
Martyniak Feliks 182, 183, 194 Mazuś Józef 149
Martynus Marian 347 Mączak (Maczak, Monczak) Eugeniusz 202,
Maruszczyk Paweł 516 203
Marzec Jerzy 174 Mączyński Bogusław 363
Marzec Stanisław 209 Mądrzejowski Bronisław 120–122, 197
Marzecki Jan 426, 432, 449, 454, 456, 461 Mąka Paweł (Pinek) 168
Marzysz Stanisława 428, 434 Mebel Henryk 477
Masłowski Henryk 339 Mederer Florian 244
Masłowski Ignacy 376 Meizner Antoni 134, 137, 139, 140
Mastalerz Konstanty 516 Mejlich Josek zob. Czereśnia Józef
Mastej Tadeusz 393, 395 Mekler Anna 95
Masternak Józef 182, 183, 344 Melcer Aleksy 143, 156
Maszara Mikołaj 53, 120, 311, 313, 382, 428 Meldner Jadwiga 319
Maszek Stanisława 246 Melenda Władysław „Grab” 212
Maszląg Jan zob. Maśląg Jan Mendyka Władysław 366, 368
Maśląg (Maszląg) Jan 258 Menkes-Maciejewski Stanisław 109
Matczuk Teodor 325 Merta Konstanty 517
Matejewski Ryszard 50, 73, 84, 93, 142 Merza Aleksander 411
Matelski Tadeusz 352, 353 Meter Zygmunt 445, 451
Materski Wojciech 11 Metzger Bernard 416
Matkowski Tymoteusz (Tomaszuk Wiktor) 53, Meżyński Zdzisław 419, 424
472 Miadowicz Franciszek zob. Miądowicz Fran-
Matlak Stanisław 507 ciszek
Matujewicz Grzegorz 486, 496 Miałko Henryk 303, 308
Matusak Piotr 13 Miaskiewicz Wacław 353
Matusiak Edward 50, 94 Miatkowski Feliks 338
Matusiak Z. (imię nieznane) 519 Miączyński Ireneusz 438, 441, 444
Matusiewicz Jan 519 Miądowicz (Miadowicz, Miodowicz) Franci-
Matusz Zygmunt 229 szek 105, 176
Matuszewski Zygmunt 442 Micek Czesław 325
Matwiejczuk Czesław 518, 522 Michaelson-Sadowska Felicja 434, 435, 463
Matysiak Mieczysław 90 Michajłow 53
Maus Szymon 290 Michalak Eryk 478
Mazgajski Aleksander 309 Michalak Irena zob. Gołąbek-Michalak Irena

578
Michalak Józef 519, 534 Mikołajczak Feliks 413
Michalak Kazimierz 50, 73, 82, 84 Mikołajczak Jan 361
Michalak Roman 136 Mikołajczak Tomasz 315, 529
Michalak Seweryn (Sewek) (Gold Izrael) Mikołajczuk Aleksander 338
144, 145, 151, 153, 154 Mikołajczyk Ignacy 273, 501
Michalczyk Zdzisław 250 Mikołajczyk Józef, s. Józefa 519
Michalik Bolesław 182, 185, 187, 193, 194 Mikołajczyk Józef, s. Stanisława 357
Michalik Stanisław 283 Mikołajczyk Marian 419
Michalik Stanisława 170, 174 Mikołajczyk Stefan 418, 423
Michalski Bolesław 114 Mikołajewski Tadeusz 318
Michalski Feliks 214 Mikołajski Stefan 80
Michalski Jan 448, 449 Mikołajski Stefan, s. Stanisława 354
Michalski Józef 171, 185, 344, 348 Miksiewicz Zygmunt 484
Michalski Kazimierz 331 Miksztal Roman 292, 297, 304
Michałek Stanisław 207 Mikulski Bolesław 191, 507
Michałek Władysław 210 Mikulski Roman 251
Michałowski Czesław 488 Mikuła Jerzy 170
Michałowski Jan 121, 123–125, 133, 134 Mikunda Feliks 318
Michałowski Lucjan 418, 424 Mikusek Seweryn 342
Michenko Karol 67, 192 Mikuś Teodor 50, 97, 288, 292
Michniewicz Kazimierz 276 Mikuśkiewicz Józef 522, 528
Michnik Władysław 140 Milanowicz Stanisław 281, 285
Michoń Józef 324, 332 Milczarek Mieczysław 117
Michta Antoni 487, 490 Milewski Mirosław 101, 429, 431, 432
Michta Norbert 9 Milewski Wincenty 133, 134, 138, 458, 460
Mickiewicz Artur 121, 123, 131, 134, 137, 266, Milik Cezary 446
381 Miller Edward 294
Miedzigórska Danuta 167, 267, 289 Miller Stanisław zob. Muller Stanisław
Mielcarek Lech 388 Miller Zenon 292, 295, 296
Mielcarek Władysław 468 Milukow Aleksy zob. Milukowski Aleksan-
Mielnicki Adam 394 der
Mielnicki Zdzisław 411 Milukowski Aleksander (Milukow Aleksy) 109,
Mielniczuk Bolesław 103, 203 332, 478
Mielnik Nil 477 Minc Adam 433, 464
Mierczyński Roman 272 Minc Hilary 55
Mierzanowski Michał 438, 441, 455 Minecki Apolinary 66, 89
Mierzejewski Eugeniusz 525 Minkiewicz Władysław 10, 14
Mierzejewski Julian 524 Minko Bolesław 89
Mierzejewski Mirosław 116 Minnicki Jerzy 221, 472
Mieszczyński Władysław 135, 140 Miodowicz Franciszek zob. Miądowicz Fran-
Mietko Wacław 393, 395 ciszek
Mietkowski Mieczysław (Bobrowicki Moj- Mirecki Stanisław 298
żesz) 50, 51, 62, 77 Miroń Jan 267
Międzyrzecki Dawid 290, 293, 296, 298 Miros Witold 458
Mika Alojzy 167, 172 Mirosław Ignacy 489
Mikita Stefan 267, 341 Mirosław Paweł 490
Miklas Marian 484, 485, 493 Mirski Jan 474
Miklas Zygmunt 478 Misicki Eugeniusz 53, 385, 393, 400, 404
Miklewski Henryk 502 Misikiewicz Zygmunt 484

579
Misiura Jan 368, 369, 374 Morawski Stanisław, s. Jana 93
Mistygacz Antoni 499 Morawski Stanisław, s. Mieczysława 261
Miszczak Edward 483 Mordasow Jan 479, 517
Miszta Eugeniusz 193 Morel Salomon 64, 172, 519, 520, 525, 527,
Miś Kazimierz 336, 347 535, 538
Miśkiewicz Adam 243, 245 Moroz Roman 320, 321
Miśta Mieczysław 472 Morozow Wiktor zob. Węgliński Wiktor
Mitas Józef 482 Moskal Julian 264
Mitko Aleksander 438, 444, 449, 452, 454 Moskalewicz Zygmunt 206, 207, 497
Mitrus Eugeniusz 302 Moskwa Ludwik 394, 403
Mizera Tadeusz 167, 176 Mossakowski Leon 362
Mleczko Henryk 535 Mossakowski Zygmunt 111, 112, 114, 118
Młodzieniak Józef 370 Mossoń Władysław 402
Młynarczyk Roman 279, 281, 328, 331–333 Mostowski Wiktor 421
Młynarczyk Stefan, s. Michała 50, 72, 73, 94 Motyczyński Kazimierz 420
Młynarczyk Stefan, s. Władysława 325, 332 Motyl Elżbieta z d. Kowieńska 94
Młynarek Jan 360 Mowny Edward 205
Młynarski Ryszard 400 Mozal Stanisław 184, 198, 209, 214, 216
Młyńczak Eugeniusz 518 Mozgawa Marian 267, 268, 284, 286
Moch Mieczysław 424 Możdzeński Lucjan 164
Mocha Czesław 242, 259 Mroczkowski Leon 491
Moczar (Diemko) Mieczysław 49, 51, 64, 72, Mroszczak Hieronim 143, 153, 298
77, 288 Mrowiec Tadeusz 240, 253, 257, 263
Moczygęba Eugeniusz zob. Marczyński Eu- Mrozek Józef 50, 56, 142, 351, 405
geniusz Mrozikiewicz Jan 362
Modelewski Kazimierz 141, 354, 367, 378 Mroziński Mieczysław 526
Modrzejewski Bronisław 169 Mrozowicz Mieczysław 431
Mogilski Henryk 471, 490, 491, 494 Mrozowski Józef 289, 427, 456
Mokrzycki Andrzej 53 Mrożek Stanisław 97, 183, 289, 347, 349,
Molecki Czesław 365 497
Molenda Edmund 136, 137 Mróz Tadeusz Kazimierz 14
Molenda Ignacy 230, 234, 489 Mróz Zdzisław 120, 288, 305
Moliński Bronisław 229 Mruklik Teofil 197, 201, 216
Molski Jan 98, 104, 358 Mucha Jan 196, 197, 199
Mołdawa Tadeusz 13, 77 Mućko Edward 434, 463
Monczak Eugeniusz zob. Mączak Eugeniusz Mudel Stefan 115, 116
Monderer-Lamensdorf Cezary zob. Gorliński Muller (Miller) Stanisław 398
Jan Murak Władysław 276
Monderer-Lamensdorf Natan zob. Gałecki Muraszko G.P. 12
Henryk Muraszko Konstanty 322
Moniuk Aleksander 281–283 Murawski Aleksy 352
Montrymowicz Marian 509 Murawski Konstanty 104, 272, 447, 451, 482,
Mońko Ryszard 519 487
Mor (Zamorski) Henryk zob. Zamorski (Mor) Murawski Stanisław 125, 202
Henryk Murzyn Tadeusz 490, 493
Moralewicz Jan 392, 397 Musiał Stanisław 184
Morawski Albin 442, 444 Musiał Stanisław, s. Piotra 254, 258, 263
Morawski Eugeniusz 167 Musiał Wacław 347, 349
Morawski Kazimierz 447 Musiał Władysław 135

580
Musiałek Bogusław 337 Naziębło Zygmunt 430, 432, 459, 461
Musiatowicz Ryszard 379 Nechamkis Bronisław 74
Muszyński Aleksander 279 Nejfert Wacław 102
Muszyński Tadeusz 418 Nesterowicz (imię nieznane) 523
Muszyński Wiktor 200, 202, 292, 294 Neuding Julian 88
Mydlarz Marek 230, 374 Neuman Marian 152
Myszkowski Bogusław 483, 485, 487, 505, 506 Niciejewski Stanisław 141, 359, 371, 373
Myszor Mieczysława 172, 175 Niczyporuk Sergiusz 447
Niebudek Gustaw 482
Nabiałczyk Stefan 212, 213 Niechciałkowski Henryk 506, 514
Nabiałek Ireneusz 198 Niedbalec Paweł 394, 396, 402
Nadel Bernard 278 Niedbała Jan 50, 101, 102, 107, 471, 472
Nader (Najder?) Jan 147, 148, 315, 316 Niedziela Tadeusz 146, 217, 292
Nadra Andrzej 513 Niedzielski Kazimierz 256
Nadra Antoni 377 Niedzielski Marian 315
Najar Maria zob. Brandszaft Maria Niedziółka Stefan 519, 529, 531
Najda Stanisław 225 Niedźwiecki Henryk 296
Najder Jan zob. Nader Jan Niedźwiedź Sławomir 332
Najderek Kazimierz 511 Niekurzak Stefan 205
Najderski Zygmunt 180, 192, 194 Niemczuk Jan 284
Najtkowski Kajetan 372 Niemczyński Mieczysław 476
Nalazek Franciszek 89 Niemirowski Emil 91, 351
Nalazek Józef 432 Nieścieruk Stefan 324, 331
Nalberski Stanisław 174, 182, 183 Nieścior Kazimierz 267, 274
Należyty Tadeusz 334 Niewiadomski Czesław 517, 518, 520, 523, 528
Należyty Tadeusz, s. Antoniego 515 Niewiadomski Stefan 153
Nanus Marian zob. Nanuś Marian Niewiadomski Zygmunt 127, 274
Nanuś (Nanus?) Marian 181, 183, 187 Niewiara Hieronim 501
Napora Kazimierz 193, 195, 348 Niewiarowski Zdzisław 474, 475
Narkiewicz Hipolit 266, 275 Nikiel Zygmunt 186
Narkiewicz Wacław 109 Niklas Lech 269
Nasiadko Józef 331 Niklas Leon 239
Naszkowska Zofia 434, 463 Nikolenko Aleksander 50, 89
Natan Michał 311 Niwiński Piotr 7
Naumiuk Włodzimierz 67, 366, 373, 508 Noga Franciszek 528
Naumowicz Mieczysław Roman 260 Noga Jerzy 429
Nawotka Stanisław 134 Normark Wiesław 109
Nawój Alojzy 536 Nosek Stanisław 313, 315
Nawracaj Aleksander 395 Nosol Zdzisław 169, 348–350
Nawrocki Celestyn 317, 327 Nowacki Czesław 144
Nawrocki Jerzy 328, 330, 331 Nowacki Henryk 233
Nawrocki Władysław 503 Nowacki Władysław 345, 349
Nawrocki Zbigniew 11, 12, 26, 53, 62 Nowaczyk Antoni 367, 370, 372, 373
Nawrot Eugeniusz 158 Nowaczyk Jan 126, 130
Nawrot Marian 252, 364 Nowak (imię nieznane) 530
Nazarewicz (Raps) Ryszard 9, 292, 305, 456, Nowak Adam 85, 120, 143, 467, 481, 483
459 Nowak Antoni 185
Nazarewicz Ryszard zob. Nazarewicz (Raps) Nowak Artur (Lerner Abraham) 50, 92, 144,
Ryszard 469, 473

581
Nowak Edward 530 Nyga Erwin 313
Nowak Feliks, s. Ludwika 114, 119, 136 Nykiel (Nyckiel) Teofil 323, 331, 332, 334
Nowak Feliks, s. Marcina 256
Nowak Franciszek 221, 228 Obałek Zygmunt 227
Nowak Henryk, s. Andrzeja 197 Obarek Zdzisław 306
Nowak Henryk, s. Franciszka 365 Obiała Helena 519
Nowak Jan, s. Aleksandra 319 Obretenny Michał 522
Nowak Jan, s. Michała 159 Obtułowicz Stefan 314
Nowak Józef, s. Bartłomieja 205 Obuchowicz Czesław 235
Nowak Józef, s. Franciszka 287, 420, 424 Ochal Walerian 282, 286
Nowak Józef, s. Stefana 290, 303, 304 Ochocki Tadeusz 53, 392, 394
Nowak Karol 264 Ochrymiuk Andrzej 99, 105, 111
Nowak Klemens 128, 178 Oczkoś Stanisław 256, 257
Nowak Leon 372, 376 Oczkowski Eugeniusz 522, 531, 537
Nowak Maria zob. Gębicka-Nowak Maria Odrobina Józef 344
Nowak Mieczysław 303 Odrobina Tadeusz 287
Nowak Mirosław 305 Odrobina Władysław 353
Nowak Stanisław 537, 538 Odrobina Władysław, s. Karola 204
Nowak Stanisław, s. Antoniego 211, 215 Odrzywołek August 175, 178, 183, 338
Nowak Stanisław, s. Józefa 196, 216 Odrzywołek Augustyn zob. Odrzywołek Au-
Nowak Stefan 377 gust
Nowak Witold 423 Odrzywołek Ferdynand 255, 262
Nowak Zbigniew 431, 453 Odrzywołek Irena 69
Nowak Zygmunt 368 Odrzywołek Jan 258, 261
Nowak-Jeziorański Jan 74 Odyniecki Jerzy 533
Nowakowski Bolesław 190 Odziemczyk Henryk 440
Nowakowski Czesław, s. Antoniego 134 „Ogień” zob. Kuraś Józef
Nowakowski Czesław, s. Józefa 530, 539 Ogonowski Stefan 472
Nowakowski Gustaw 117 Ogonowski Walenty 223
Nowakowski Jan 247 Ogórek Bolesław 185
Nowakowski Jerzy 426 Ogrodniczak Zygmunt, s. Jakuba 496
Nowakowski Jerzy, s. Aleksandra 91 Ogrodniczek (Ogrodniczak?) Zygmunt, s. Ja-
Nowalski Czesław 482, 488, 493 kuba 269
Nowarski Stanisław zob. Wojarski Stanisław Oknowski Julian 301
Nowicki Edmund 53 Okręt Zygmunt (Nachemiasz) 50, 62, 73, 82,
Nowicki Edward 53 87, 94
Nowicki Henryk 531 Okwiet Teodor 482, 489, 491, 493
Nowicki Henryk, s. Piotra 229, 234, 235 Olborski Marian 451
Nowicki Jerzy zob. Poraj-Nowicki Jerzy Olczak Jan 367, 371
Nowicki Józef 474 Olczyk Antoni 340
Nowicki Władysław 353, 367, 368, 375 Olczyk Józef 419
Nowik Sergiusz 99, 118 Olczyk Marian 212, 215
Nowiński Henryk 480 Olczyk Władysław 192
Nowiński Henryk, s. Maksymiliana 416 Olech Bogumił 497, 499
Nowiński Roman 422, 424 Olejniczak Edward 525, 533
Noworyta Bronisław 517 Olejniczak Marian 368, 376
Nowowiejski Bronisław 374 Olejniczak Tadeusz 511
Nurek Stanisław 492, 505, 506 Olejniczak Tomasz 336
Nyckiel Teofil zob. Nykiel Teofil Olejnik Edward 363

582
Olejnik Stanisław, s. N.N. 121 Osiecki Feliks 440, 446, 449, 455
Olejnik Stanisław, s. Antoniego 335, 468 Osiewicz Alicja 435, 464
Oleksa Mikołaj 270, 272, 280, 281, 285, 287 Osiewicz Franciszek 430
Oleksiak Albin 430, 432, 442, 449, 454 Osiński Stefan 212
Oleksy Stanisław 261 Osłoński Henryk 172, 190
Oleniak Franciszek, s. Franciszka 349 Osłowski Józef 428
Oleniak Franciszek, s. Ignacego 344, 490 Osowski Bronisław 463
Oleniak Roman 346, 348 Osóbka-Morawski Edward 54
Oleszczuk Piotr 302 Ostachowski Stanisław 185
Oleszczuk Włodzimierz 197 Ostaniewicz Stanisław 53, 99, 107, 353, 354,
Oleszuk (Oleszczuk?) Włodzimierz 151 358, 360
Oliwa Rozalia 428, 431, 433, 457, 462 Ostaszewski Arseni 282
Olko Feliks 278, 280, 468, 471, 485 Ostaszewski Dymitr 525, 530
Olkowski Jan 50, 236, 405, 426 Ostaszewski Mieczysław 471, 476, 485
Olszak Wiesław 298 Ostaś Józef 427, 432, 461
Olszewski Jan 189, 194 Ostek Jan 367, 503, 508
Olszewski Kazimierz 176 Osys Zygmunt 222, 409, 493
Olszewski Lucjan 344, 348 Otrębski Zbigniew 189
Olszyna Aniela 151 Otwinowska Barbara 14
Omelaniuk Henryk 532 Owczarek Bolesław 307
Omiljanowicz Aleksander 9, 326, 329 Owczarek Bolesław, s. Gabriela 230
Omiński (Teich) Marceli 377 Owczarek Wacław 410, 411
Onacik Jan 64, 99, 101, 120, 335, 467 Owczarzak Kazimierz 375, 377
Onuszko Mikołaj 468 Owsiejczyk Aleksander 294, 309
Opaliński Jan 284 Owsiejczyk Włodzimierz 161, 307, 383, 393,
Opałko Leonarda 176, 177, 406, 468 395
Opial Jan 248 Oycyk Karol zob. Wójcik Karol
Opiłka Stefan zob. Opiłko Stefan Ozgowicz Leon 53, 101, 385, 401, 402, 515
Opiłko (Opiłka?) Stefan 201 Oziemski Kazimierz 153
Opitek Stanisław 170–172 Ozimek Stefan 439
Ordyniec Jan 267 Ozimiński Stanisław 158, 164, 470, 471, 473,
Orechwa (Kłyszko, Malinowski) Mikołaj 26, 489
29, 50, 54, 64–66, 72, 78, 94 Ozór Kazimierz 360, 500
Orkwiszewski Andrzej 448
Orlicki Józef 407, 420 Pacanowski Wojciech 255
Orlicz Stefan 396 Pacanowski Wojciech, s. Jana 396, 399
Orlik Henryk 498, 499, 506 Pachniewski Edward 414
„Orlik” zob. Bernaciak Marian Pachołek Jan zob. Starzycki Jan
Orłowski (Frajermauer) Szymon 152, 154, 226 Pachowski Zdzisław 291, 305, 458, 463
Orłowski Wacław 536 Pactwa Stanisław 103
Orłowski Władysław 366 Paczek Wacław 153
Orszulak Henryk 294 Paczkowski Aleksander 50, 93
Orzechowski Adam 516 Paczkowski Andrzej 11–13, 23, 53, 54, 56, 62
Orzechowski Ignacy 315, 317 Paczkowski Stanisław 445, 446
Orzechowski Marian 9 Paczyński Henryk 242
Orzeł Abek 359 Paduch Jan 263
Orzeł Czesław 492 Paduch Jan, s. Andrzeja 395
Orzeszyna Jan 349 Paduch Zygmunt 505, 506, 508
Osetek Józef 269, 273 Padzik Aleksander 445

583
Pagacz Stefan 318 Pasierb Mieczysław 401
Pajączkowski Bronisław 212 Pasierbiński Aleksander 246, 256, 257
Pajączkowski Bronisław, s. Marcelego 287 Pastuszko Edward, s. Andrzeja 114
Pająk Antoni 181 Pastuszko Edward, s. Antoniego 214
Pająk Eugeniusz 237, 242 Paszkiewicz Jan 134, 135
Pająk Henryk 62 Paszkiewicz Józef 352
Pająk Henryk, s. Walentego 530 Paszkiewicz Józef, s. Antoniego 53, 117, 289,
Pająk Józef 128 290, 306
Pajkert Władysław 461, 463 Paszkiewicz Roman 239, 240
Pakuła Bolesław 393, 402 Paszkiewicz Wacław 276
Pakuła Tadeusz 212 Paszkowski Wacław 276
Palenker Leon 151 Paszkowski Zbigniew 50, 83, 85, 91, 288, 456
Palka Henryk 50, 53, 56, 95, 266, 267, 283, Paszta Tadeusz 50, 52, 56, 57, 68, 72, 80, 426
311, 351 Pasztelan Julian 275, 279, 283
Palka Józef 522 Paszyński Stanisław 156
Palka Ludwik 350 Paśnik Janusz 11, 53, 54
Palka Tadeusz 279, 282 Patela Marian 324
Palok Tadeusz 366 Patkowski Adam 299
Paluch Franciszek 340 Patuła Tadeusz 502, 507, 512
Paluszkiewicz Stefan 120, 139, 467, 478 Paul Michał 146, 148, 157, 160
Pałasz Wacław 350 Paulukiewicz Tadeusz 168, 172, 192, 194, 403
Pałka Władysław 349 Pawelec Jan 212
Pałys Kazimierz 183 Pawelec Kazimierz 218, 219
Pancer Izydor 332 Pawełczyk Zdzisław 112
Paneczko Józef 249–251 Pawełek Stanisław 402
Panek Michał 180, 189, 190 Pawiak Władysław 395, 398
Panek Stanisław 185 Pawlaczyk Stanisław 413
Panich (Paruch?) Tadeusz 275 Pawlak Jan 368
Pankowski Antoni 306 Pawlak Jerzy 307
Pankowski Kazimierz 442, 450, 455 Pawlik Andrzej 416
Panków Jan 370 Pawlikowicz Leszek 28
Pańkowski Antoni, s. Antoniego 331 Pawliszewski Jan 53, 267
Pańkowski Antoni, s. Piotra 53, 99, 100, 110, Pawluk Józef 280
112, 114, 118 Pawłowicz Karol 39
Papiernik Stanisław 244, 257 Pawłowicz Karol, s. Władysława 269
Papierz Kazimierz 401, 402 Pawłowski Edmund 161
Papińska Jadwiga 203 Pawłowski Henryk 289
Paprocki Józef Leon 401 Pawłowski Henryk, s. Bronisława 352
Parfieniuk Jefim 50, 56, 64, 97, 101, 107, 515 Pawłowski Henryk, s. Stefana 159, 161
Parlicki Roman 217 Pawłowski Jan 451
Partyka Stefan 492 Pawłowski Kazimierz 448, 451, 454
Partykowski Stefan 239, 399 Pawłowski Mieczysław, s. Kazimierza 139
Paruch Tadeusz zob. Panich Tadeusz Pawłowski Mieczysław, s. Walentego 362
Paruszewski Leonard 421 Pawłowski Piotr 122, 128, 245, 249
Paryn Jan zob. Zabawski Jan Pazio Aleksander, s. Edmunda 177, 183, 186
Parzyński Ignacy 367 Pazio Aleksander, s. Edwarda 274
Pasek Bolesław 506, 510, 511 Paździocha Zygmunt 520
Pasek Franciszek 153 Pechalski Franciszek 168
Pasek Stanisław 481 Peciak Wincenty 308

584
Peda Ryszard 307–309 Piecuch Henryk 12, 16
Pejka Franciszek 474 Piecychna Kazimierz 426, 442, 443, 445
Pelc J. 62 Piecychna Kazimierz, s. Józefa 288, 289
Pelc Jan 313, 314, 337 Pieczeń Józef 53
Pelc Józef 404 Pieczeń Józef, s. Henryka 408
Pempera Franciszek 358 Pieczkowski Paweł 526
Penar Józef 398 Piegza Władysław 491, 514
Pendziński (Pędziński?) Bonifacy 193 Piekarczyk Roman 210
Perelmuter Abram (Abraham) 354, 436 Piekarczyk Roman, s. Michała 312, 330
Perkowski Witold 363 Piekarczyk Władysław 179
Perliński Marian 507 Piekarski Stanisław 235
Perła Rafał (Rafael) 435 Piekarski Teodor 389
Persak Krzysztof 11 Piekarski Teodor (Tadeusz) 248
Perski Kazimierz 514 Pielasa Józef 431, 460
Peska Roman 12 Pielużek Eugeniusz 291, 292
Pesses Izrael Chaim zob. Piasecki Henryk Pieńkawa Zygmunt 414
Pest Dawid 174 Pieńkowski Zygmunt 161, 164
Pestka Władysław 522 Pierożyński Oktawian 251
Pestrak Tadeusz 483 Pieryszcz Leonid 321
Petluch Aleksander 439, 445, 448 Pierzchała Piotr 207
Petolec Adam 329 Pierzgała Bogdan 384
Petraviciute I. 50 Piesiakowski Stanisław 134, 480
Pęchalski Aleksander 237, 252 Piestrak Kazimierz 140
Pęcikiewicz Romuald 243, 262 Pieszko Kazimierz 182
Pędzibok Jan 332 Pietkiewicz Stanisław 508
Pędziński Bonifacy zob. Pendziński Bonifacy Pietraczuk Władysław 468
Pękała Alfreda 247 Pietrakowski Bronisław 66, 90
Pękała Eugeniusz 237, 238 Pietras Edward 149, 161
Pękała Wilhelm 237 Pietras Kazimierz 53, 111
Pęski Jan 445, 447 Pietras Michał 165
Piasecka Jadwiga 87 Pietras Roman 9, 521, 531, 534
Piasecki Albin 123, 124, 129, 200, 211 Pietras Stanisław 205, 206
Piasecki Henryk (Pesses Izrael Chaim) 50, Pietras Stanisław, s. Adama 145, 153, 154
62, 82, 87, 94 Pietrasiak Władysław 512
Piasecki Józef 510 Pietraszewski Józef 357, 367, 474, 475
Piasecki Marian 196, 199, 200, 205 Pietraszkiewicz Aleksander 122, 267, 268
Piaseczny Stanisław 100, 101, 111, 306, 309 Pietrewicz Bolesław 123
Piaskowska Władysława 220 Pietrow N. 54
Piastowicz Stanisław 498 Pietrowa H.W. 50
Piątek Władysław 392, 394, 398 Pietrucha Franciszek 435
Piątkowski Bolesław 456 Pietrucha Marian 385, 386
Piątkowski Franciszek, s. Ludwika 537 Pietrucha Mieczysław 385, 400
Piątkowski Franciszek, s. Michała 266, 406 Pietrucha Stanisław 393, 394, 404
Piątkowski Tadeusz 53, 97, 98 Pietruszewski Jan 521
Piątkowski Wacław 147, 158, 200 Pietruszewski Roman 518, 531
Piec Władysław 282, 287 Pietruszyński Stefan 68, 284, 286
Piecek Józef 113 Pietrykowski Ignacy 489
Piechnik Czesław 198, 240, 242, 245, 252, 263, Pietrykowski Stefan zob. Pietrzykowski Ste-
335, 336 fan

585
Pietrzak Leszek 13 Pluta Józef 85, 97, 166, 196, 212, 288
Pietrzyk Jan 324, 326 Pluta Mieczysław 354, 368, 512
Pietrzykowski (Pietrykowski) Stefan 317 Płatek Aleksander 328, 333, 345, 347
Piękniewski Daniel (Dawid) 50, 73, 88, 166, Płaziak Franciszek 481, 488
230, 405 Płonka Wiesław 396
Pięta Franciszek 390, 391 Płonka Witold 98, 352, 356, 366
Piętek (Piętka) Henryk 50, 212, 306, 351 Płotczyk Szczepan 412
Piętek Władysław 452 Płudowski Franciszek 284, 286, 450, 451
Piętka Henryk zob. Piętek Henryk Pobrotyn Tadeusz 171, 172, 192, 193
Pik Jan 107, 117 Pochodyła Franciszek 199, 206
Pikała Tadeusz 98, 99, 293, 308 Podejma Antoni 536
Pikuła Lucjan 171, 173 Podgórski Tadeusz 323
Pikuła Mieczysław 276 Podkowiński Rajmund 312, 314
Pilarski Franciszek 454 Podlasiak Lucjan 354, 372, 376, 499
Pilawski Tadeusz 431 Podłubny Wincenty 53, 120, 150, 157, 163,
Pilipczuk Aleksander zob. Pilipczuk Aleksy 184, 280, 281
Pilipczuk (Filipczuk) Aleksy 163, 232, 280 Podolecki Leonard 509
Pilipczuk Józef 281–283, 285 Podpora Władysław 344, 350
Piliszek Marian 313, 314, 325, 327 Podstawski Adam 259–261, 394, 398
Piłat Leszek 13 Podworski Leon 238, 256
Piłkowski Edward 447 Pogoda Jan 479
Pindelski Bronisław 337, 338 Pokało Aleksander 159, 160, 488
Pindor Karol 460, 465 Pokorski Mieczysław 443
Pindor Tadeusz 220 Pokrywko Zenon 280, 281
Piorun Jan zob. Piorun (Grażyński) Jan Pokrzywiec Jan 186, 188, 189, 193
Piorun (Grażyński) Jan 471, 506, 514 Polak Michał 473, 485
Piotrowski Edmund 124, 137 Polak Zenon 469
Piotrowski Jan, s. Marcelego 407, 408 Polakowski Edward 162
Piotrowski Jan, s. Rocha 441, 451 Polczyk Zygmunt 182
Piotrowski Jerzy 429, 458 Poleszak Sławomir 13, 14
Piotrowski Mirosław 11, 15 Polewka Mieczysław 231, 424
Piotrowski Stanisław 285 Poliszuk Wiktor 285
Piórkowski Kazimierz 122, 123 Polkowski Jerzy 151
Pisarski Sławosz 304 Połatyński Antoni 229
Piskorowski Kazimierz 444 Połoński Roman 480
Piskorska Janina 275 Połowniak Czesław 135, 323, 327
Piskorz Władysław 183, 193, 259 Połowniak Henryk 166, 335
Piszakowski Stanisław 447 Pomierny Jan 338, 346, 347
Piszczek Kazimierz 146, 147, 153, 222 Pomorski Romuald 428, 429, 439, 452, 458
Piwoński Stanisław 167, 185, 215, 219 Pondo Henryk 382, 388
Piwoński Zygmunt 447 Popczyk Edward 261
Piwowarski Józef 131, 135 Popiołek Stanisław 331
Pizło Stanisław Antoni 50, 81, 89, 90 Popiołek Zygmunt 240, 242, 254, 257, 260
Placha Antoni 267, 268, 274, 319, 463 Popławski Jerzy 333
Plaszczyk Kazimierz 175 Popławski Teodor 134, 235
Pląder Edward 206 Popowski Karol 145, 153
Plesner Aleksander 478 Popowski Marek 138, 283
Plinta Władysław 249 Pora Maksymilian 105, 110, 111
Ploch Mieczysław 434 Poraj-Nowicki Jerzy 251, 504, 505

586
Portala Henryk 132 Ptaszyński Czesław 391
Poselt Tadeusz 146, 147, 241, 249 Pucek Julian 527
Potempa (Potępa?) Józef 191 Pudło Aleksander 220, 507
Potępa Józef zob. Potempa Józef Pudo Stefan 335, 336
Potyra Jerzy 498, 499 Puła Józef 253, 255
Potyrała Andrzej 363 Pumpiański Rafał (Rafael) 416
Powrozek Tadeusz 398, 401, 402 Punda Antoni 50, 72, 85, 166, 311, 497
Poznański Marian 300, 301 Pupko Bronisław 268
Pozorski Edward 137 Puss Alfred 186
Poździach Adam 471, 473 Pustoła Stanisław 440
Pożoga Władysław 126, 127, 387 Pusz Michał 398
Prachtel Kazimierz 453 Putrament Maria 240, 246, 247
Prajs Julia zob. Brystiger Julia Puzio Antoni 128, 388
Praszkier Leon 299 Pycia Józef 181, 348,
Prauziński Stanisław 505 Pycia Stanisław 191, 195, 337, 338, 345
Prażuch Tadeusz 290 Pypłacz Marian 113
Preiss Julia zob. Brystiger Julia Pyrko Czesław 113
Prędki Stefan 519 Pysiewicz Tadeusz 231
Prętki Marian 373 Pyskło Roman 126, 272, 273
Proć Mikoła 235 Pysznik Leopold 506
Prokop Tadeusz 209, 211, 213, 219 Pytlakowski Marian 152
Prokopski (imię nieznane) 345 Pytlewski Janusz 206
Prokopski Stefan 182, 188
Pronobis Józef 210, 214–216 R. (nazwisko nieznane) Brunon 532
Proszowski Stanisław 171, 195, 355, 356 Rabczewski Bazyli 326
Prośniak Kazimierz, s. Józefa 432 Rabczyński Henryk 328, 332
Prośniak Kazimierz, s. Stanisława 272 Rabe Bolesław 535
Pruss Stanisław 526 Rabiega Tadeusz 303, 309
Pryczek Henryk 297 Raca Józef 53
Pryma Helena zob. Wosińska Helena Raca Szabsia Eilezer Leon 401
Przestrzelski Stanisław 309 Raciniewski Benedykt 373
Przestrzelski Stanisław, s. Jana 98 Rackier Ignacy 299
Przewoźniak Marian 223 Racławski Jan 525
Przezorski Eugeniusz 140 Racławski Mieczysław 326
Przybycień Władysław 275 Raczkowski Lucjan 303
Przybylski Adam 484 Raczyński Stefan 314
Przybylski Jan 185, 482 Raczyński Włodzimierz 515
Przybylski Władysław 222, 355 Radecki Stefan 53, 294
Przybyła Marian 128 Radkiewicz Stanisław 8, 17, 20, 24, 25, 35,
Przybysz Marian 112 36, 49–51, 54–56, 60, 69, 72, 73, 77
Przychodzeń Mieczysław 137 Radliński Bolesław 145, 154
Przysuski Ludwik (Salomon) 50, 62, 90 Radliński Władysław 299
Przytyk Andrzej 270, 273 Radłowski Stefan 213
Przywara Władysław 404 Radon Stanisław 509, 510
Pszczółkowski Edmund 91 Radosz Bogusław 396, 397
Ptak Józef 183 Radoszewski Tadeusz 90, 142, 189, 335, 347–
Ptasiński Jan 50, 77, 91 –349, 468
Ptasznik Henryk 103, 500, 509 Radoszycki E. (imię nieznane) 171
Ptaszyński Adam 162, 165 Radzicki Paweł 116

587
Radziejowski Edmund 371 Rewers Bolesław 181, 188, 348
Radziejowski Zenon 365, 369, 372 Rewucki Zygmunt 115
Radzik Józef 383 Rezulak Józef 512
Radzikowski Zdzisław 144, 149, 152, 153, Riedel Eugeniusz 155
246, 257, 389 Ringer Czesław (Chaskiel) 51, 85, 89
Radzimierski Stefan 302, 303, 308–310 Ringer Stanisław 260, 264
Radziszewski Stanisław 109 Ritter Artur zob. Jastrzębski Artur
Radziszewski Wiesław 432 Robak Feliks 308, 309
Radziukiewicz (Lalko) Czesław 51, 64, 82, 429 Robakowski Franciszek 444
Ragiel Jan 53, 125, 198, 201, 271 Roch Mieczysław 336, 337
Raj Edward 267 Roczek Czesław 372
Rajca Stanisław 211 Rodniewski Antoni 51, 86
Rajchel Zbigniew 393 Rodzko Jan 357
Rajecki Wacław 187 Rodzko Maria 360
Rajkowski Stanisław 379, 506, 507 Rogacz Jan 345, 346, 350
Rajski Ryszard 112 Rogala Antoni 297
Rajzbaum Aba 298 Rogala Feliks 343, 346, 347
Rak Józef 170, 180, 182, 183, 185, 194 Rogowska (Różawska) Sonia 101, 102
Rak Zygmunt 253, 265 Rogowski Zorach 108
Ramus Eugeniusz 520 Rogowski Zygmunt 53, 111, 292, 293, 305
Rap Mieczysław zob. Rąp Mieczysław Rogozin Michał 53, 301
Rapaport Helena (Gitla) zob. Gruda Helena Rogoziński Władysław 329, 330
(Gitla) Rogula Antoni 406
Raps Ryszard zob. Nazarewicz (Raps) Ryszard Rogut Ksawery 495
Ratajczak Henryk 366 Rojewski Ryszard 177, 178
Ratajczak Zygmunt 148, 153, 162–165 Rokicki Henryk 209, 217
Ratajczyk Stanisław 133, 138 Rokicki Ludwik 527, 528, 538
Ratusiński Adolf 211 Rokoszewski Radzisław 323, 326, 333
Ratusiński Adolf, s. Stanisława 121, 122, 124, Rola-Żymierski Michał zob. Żymierski Mi-
518 chał „Rola”
Rączka Mieczysław 137 Romalewski Karol 308
Rączy Michał 386, 389 Roman Feliks zob. Grotte Józef
Rąp (Rap?) Mieczysław 188, 193 Roman Jan 524, 529
Rdzanek Tadeusz 406, 411 Romaniak Bolesław 69, 518
Redo Leonard 229 Romaniuk Kuźma 51, 276, 311, 351, 358,
Regulski Marian Jan 352, 356 361, 433, 455
Reich-Ranicki Marceli 75 Romanowicz Władysław 105, 434
Reisner Michał 250 Romik Lucjan 159
Reiss Maurycy 251, 252, 363 Romiszewski Mieczysław 234, 408
Rejdych Bolesław 252 Romkiewicz Bronisław 194
Rejdych Jan 104, 315, 317 Romkowicz Bronisław (Bernkopf Maks) 474
Rejment Władysław 204, 382 Romkowski Roman (Grinspan-Kikiel Natan,
Reksa Bolesław 157, 160, 442 Grinszpan Menasze) 23, 26, 28, 51, 56,
Remion Józef 396, 401, 402 62, 69, 72, 77, 78, 236
Remion Ludwik 397 Ronowski Franciszek 165
Remsak Józef 134, 136, 210 Rosek Stanisław zob. Roszek Stanisław
Repalski Czesław 437, 465 Rosenbaum (Różycki) Feliks 156, 474
Repelewski Stanisław 275 Rosenman Michał 342
Reszczyński Jan 104 Rosikoń Tadeusz 246

588
Rosiński Mieczysław 295 Rubinkiewicz Tadeusz 390
Rosiński Stefan 534 Rubinstein Maria zob. Bajewicz Antonina
Rosiński Zygmunt 131, 132 Rubinsztein Leon (Leiba) 51, 62, 74, 79, 85, 95
Rosowski Zygmunt 170, 172 Ruciński Franciszek 134, 138
Rosół Stanisław 363 Ruder Mieczysław 436
Rossner Michał 26, 84 Rudnicki Edward (Głac Stanisław) 477
Rossowski Tadeusz 499, 508 Rudnicki Leon 461
Roszak Roman 140 Rudnicki Leon, s. Jana 272
Roszak Wincenty 408 Rudnicki Roman 425
Roszek (Rosek) Stanisław 327 Rudolf Józef 173, 180, 252
Roszkowski Eugeniusz 221, 231, 293, 406, 421 Rudziński Jan 131
Roszkowski Tadeusz 132, 133, 139 Rudziński Władysław 350
Rościszewski Władysław 361 Rumelt Abraham 170
Roth Jerzy 480 Rundstein Jerzy 72
Rothmann Stanisław zob. Rotman Stanisław Rupniewski Antoni 199–201, 217
Rotman (Rothmann) Stanisław 301 Rus Ber 349
Rotter Jan 208 Rusak Jan 484
Roykiewicz Ryszard 432, 461 Rusek Kazimierz 539
Rozalski Stanisław 430, 432 Rusik Michał 158
Rozborski Bronisław 131 Rusin Jan 511, 513, 514
Rozen Sewer 64, 515, 533 Rusinek Bronisław 185
Rozenberg Oskar 64, 526, 537 Ruta Czesław 365, 368, 505, 507
Rozenblum Aleksander 291, 296 Rutkiewicz Edward 127
Rozenblum Aleksander (Adam), s. Wiktora Rutkowski Aleksander 423
273 Rutkowski Wacław 233
Rozenwaks Józef 428, 457 Rutkowski Zdzisław 340
Rozmaryn Helena (Rachela) 293, 296 Ruzikowski Tadeusz 13
Rozmysłowicz Romuald 107 Ryba Daniel (Dawid) 353, 356, 365, 371
Rozpędowski Józef 376, 379 Ryba Józef 221, 224
Roztropiński Zenon 148, 149 Rybak Henryk 211, 213, 323, 324
Rozum Marian 452 Rybczyński Jerzy 337
Rozwadowski Michał 536 Rybicki Bronisław 278
Rożek Wacław 103, 116 Rybicki Marian 81
Rożko Władysław 133, 134, 138, 330 Rybicki Ryszard 481, 482, 487
Rożnowski Kazimierz, s. Bronisława 497 Rybiński Mieczysław 291, 305, 459
Rożnowski Kazimierz, s. Jana 295, 296 Rybiński Tadeusz 291, 294, 302
Różański (Goldberg) Józef 49, 51, 52, 62, 69, Rybkowski Bogumił 128, 390, 391
70, 83, 84 Rycerz Bolesław 516
Różański Kazimierz 224, 233, 421, 422, 498– Rycerz Bolesław, s. Andrzeja 269, 270, 279,
–500, 513 280, 282
Różański Stanisław 414, 416 Rychlik Zygmunt 289
Różawska Sonia zob. Rogowska Sonia Rycki Władysław 445
Różycki Feliks zob. Rosenbaum Feliks Rydlewski Zbigniew (Jerzy?) 144
Różycki Mieczysław 124, 130 Rymkiewicz Piotr 230
Rubacha Roman 254, 258, 263, 399 Rynkiewicz Witold 332
Rubicka Helena 106, 313, 319 Rypiński Jan 442, 443, 451, 453
Rubik Jan 488 Ryś Jan 218
Rubiłowicz Mieczysław (Morduch) 416 Ryś Stanisław 159
Rubin Michał 268, 269, 408 Rytter Roman zob. Jagiełło Roman

589
Ryznar Józef 403 Sawczuk Włodzimierz 117
Rzadkowska Anna 207 Sawecki Henryk 279
Rzepecki Józef 512 Sawicki Aleksander 101, 110
Rzepka Władysław 333 Sawicki Henryk 89, 96, 426
Rzepkowski Romuald Jan 301, 302 Sawicki Marian 199–201, 203
Rzepliński Andrzej 13 Sawicki Stanisław 231, 406, 407, 421
Sawicki Teodor 98, 167, 311
Sabaciński Jan 291, 304 Sawicki Wiesław 145, 147, 148, 157, 159, 162
Saczewa Serafin 278, 284 Sawicki Władysław 432, 438, 441, 443, 452,
Sadecki Bronisław 133, 136 457, 459, 461, 478, 482
Sadkowski Wacław 459, 462 Sawicki Zbigniew zob. Sawicki (Szatan) Zbi-
Sadło Jan Bronisław 307 gniew
Sadokierski Stanisław 131, 133, 134 Sawicki (Szatan) Zbigniew 289, 468
Sadowska Felicja zob. Michaelson-Sadowska Sawka Eustachy 68, 180, 343, 345
Felicja Sawka Kazimierz 383, 390
Sadowski Franciszek 538 Schildhaus Bernard Borys zob. Krzywiński
Sadowski Henryk 125 Bolesław
Sadowski Józef 366 Schindler Izaak 480
Sadura Wacław 83, 94, 357 Schönborn Ludwik zob. Szenborn Ludwik
Sagan Mieczysław 253, 264 Sedek Stanisław 208
Sagański Edward 116, 118 Sedłak Marian 286
Sagański Henryk 114, 117 Seklecki Jan 144, 151, 158, 159, 163
Sak Antoni zob. Chac Antoni Sekuła Jan 286
Sakaluk Paweł 476, 478 Selen-Kagan Leon 476
Sakiewa Tadeusz 124 Seliwanowski Nikołaj 54, 61, 68
Sakowski Henryk 314 Senator Marian zob. Kozłowski (Senator)
Sakowski Kazimierz (Kuźma?) 530 Marian
Sala Antoni 505, 506, 510 Sendek Stanisław 145
Salach Władysław 444, 453 Senyszyn Władysław 178, 320
Salamon (Salomon?) Józef 161, 162 Serafin Bohdan 290
Salmonowicz Józef 343, 491 Serafin Czesław 164
Salomon Józef zob. Salamon Józef Serafin Czesław, s. Antoniego 366
Sałata Jan 313, 333 Serafinowicz Tadeusz 514
Sałkowski Mieczysław, s. Stanisława 328 Sereda Aleksy 98, 335
Sałkowski Mieczysław, s. Władysława 316, 331 Serkowski Ludwik 166
Samborski Feliks 183 Serwiński Eugeniusz 428, 431, 438, 440, 441,
Samczuk Stefan 487 447, 452, 457, 459
Samiec Zygmunt 191 Serwiński Stefan 350
Samolczyk Tomasz 375, 510 Setlak Ludwik 393, 396, 397, 403, 506
Sampolski (Byk) Stefan 96, 177, 248 Seweryn Tadeusz 455
Sampolski Stefan zob. Sampolski (Byk) Ste- Sękiewicz Stanisław 209, 211, 219
fan Sękowski Zdzisław 149, 151
Samulczyk Stefan 371 Siankowski Józef 205, 207
Sandowski Filip 123 Sianoszek Bolesław 298
Sapka Józef 517, 526 Sianoszek Władysław 519
Sarzyński Henryk 493 Sidor-Łobaszewska Maria 143, 152, 154
Satora Władysław 264 Sidorczuk Aleksy 106
Sawa Jan 136, 137 Sidorowicz Piotr 345
Sawczak Michał 520, 523, 533 Sieczkowski Wiktor 397

590
Siedlarczyk Władysław 285 Skiba Aleksander 445, 453
Siedlecki Jerzy 71, 84 Skiba Mieczysław 525
Sielicki Ludwik 51, 66, 78, 79, 85 Skiba Tadeusz 341
Siemek Józef 245, 254, 259 Skiba Władysław 306
Siemieniuch Ignacy 205 Skibiński Ignacy 279
Siemion Maksymilian 267 Skierś Edward 323, 470
Siemion Michał (Mowsza) 206, 291, 298, 300 Skoczek Antoni 146
Siemionka Władysław 194 Skoczek Jan 453
Siemionow 54 Skoczek Jan, s. Jana 453
Siemionowicz Wacław 103 Skołożyński Tadeusz 325, 328
Sienkiewicz Aleksander 106, 108 Skora Antoni 449
Sienkiewicz Władysław 439 Skora Stanisław 324, 326, 334
Sienkiewicz (Lewin) Witold 81, 91 Skorkin K.W. 50
Siepietowski Władysław 214 Skorupa Franciszek 516
Siepietowski Władysław, s. Jana 187, 189 Skorupa Władysław 529, 531
Sieradzki Kazimierz 83 Skorupski Stanisław 330
Sieradzki Kazimierz, s. Czesława 385 Skotnicki Antoni 506, 507
Sieradzki Tadeusz 402 Skotniczy Franciszek 240, 258, 260, 261
Sieraga Stanisław 325 Skotowski Wacław 303
Sierow Iwan 54 Skowierzak Marian 207, 341
Sierpień Marian 280 Skowron Edward 156
Siewierski Eugeniusz 217 Skowronek Czesław 455
Sikora Henryk 170, 172 Skowronek Józef 237, 522, 531
Sikora Józef 474 Skowrońska Emilia 427, 434
Sikora Ludwik 229, 234, 425 Skowroński Jan, s. Antoniego 140
Sikora Marceli 460, 462 Skowroński Jan, s. Apoloniusza 371, 486
Sikora Marian 129, 190, 299, 344, 414 Skowroński Władysław 376
Sikora Władysław 247 Skowroński Włodzimierz 106
Sikora Zbigniew 343, 471, 473, 484, 494, 495 Skowyra Tadeusz 171, 355, 516, 528, 529, 537
Sikorski Bronisław 489, 491 Skórzak Henryk 389
Sikorski Eugeniusz 379 Skrzynecki Władysław 430
Sikorski Henryk 112, 113 Skrzypczak Antoni 103, 104, 111, 116
Silberg Adolf zob. Wojstarowicz Sylwester Skrzypczak Czesław 155
Silberg Izrael zob. Górecki Paweł Skrzypczak Edmund 371, 372
Sindel Wolf 353, 354 Skrzypczyk Jan 318, 320, 321
Siniawski Stanisław 183, 194 Skrzypiec Stefan 337
Siniawski Stanisław, s. Antoniego 100, 101, 115 Skulski Mieczysław 168, 175, 238
Siokało Bogdan 496 Skupień Konstanty 127, 484, 485, 490
Sitarek Henryk 465 Skurzak Henryk 275
Sitek Antoni 198, 200, 202, 213 Skwierczyński Franciszek 530
Sitka Alfons 223, 411 Skwierczyński Sławomir 95
Siuda Zygmunt 175 Slogarski Józef 346
Siudak Euzebiusz 185, 345, 350 Słabicki Michał 387
Siudeja Marian 199 Sław Marian 413
Siwanowicz Leonard 220, 351, 381, 456 Sławek (imię nieznane) 181
Siwko Wacław 409 Słobodski Józef (Izaak) 436, 439, 465
Siwy Stanisław 323, 331 Słodki Jan 299
Skalny Stefan 163 Słodkiewicz Cyprian 295
Skarżyński Stefan 150 Słodowski Julian 521

591
Słomka Henryk 285–287 Sobieski Franciszek 399, 404
Słomka Lucjan 387 Sobiłło Janusz 383, 402, 404
Słonina (Słowiński) Stanisław 394, 402, 492 Sobkowiak Józef 189, 193
Słoński Franciszek 409 Sobociński Stanisław 245
Słotwiński Alojzy 217 Sobolewski Antoni 536
Słowianek Tadeusz 295 Sobotka Tadeusz 146, 158
Słowik Edward 279, 281, 450 Sobusiak Adam 399
Słowik Leon 112, 113 Socewicz Konstanty 276, 362, 478
Słowiński Stanisław zob. Słonina Stanisław Socha Bolesław 209
Słucki Izydor 415 Socha Marcin 144, 148, 268, 270
Słucki Leon 301 Sochaczewski Paweł 227
Słyszko Władysław (Włodzimierz) 117 Sochocki Ryszard 443
Smagała Zenon 503, 504 Sochocki Stanisław 325
Smereka Adam 145, 165 Soczawa Stanisław 172
Smoczyk Józef 460 Sodel Mieczysław 10
Smolarek Franciszek 307 Sokołowski Ewaryst 148, 221, 222
Smolarek (Wolanin) Regina 463 Sokołowski Jan 420–422
Smoleń Apolinary 244 Sokołowski Piotr 68, 139
Smoleński Zbigniew 69 Sokołowski Stefan 456
Smolik Włodzimierz 320 Sokołowski Stefan, s. Jana 239, 243, 245
Smolin Piotr 90 Solański Mikołaj 534
Smolski Tamerlan 109 Solarczyk Stefan 254, 256
Smoła Halina 504 Solarek Józef 507
Smołka Władysław 484, 486, 487 Solarski Edward 260
Smołuch Wacław Marian 269, 287 Solarski Feliks 470, 481–483, 486, 491
Smólski Tadeusz 241 Solarz Artur 468
Smółka Władysław 164 Solarz Jan 245
Smulczyński Stanisław 436, 442, 447, 464 Solecki Marek (Zalcman Majer) 456, 457
Smyczek Leon 187, 194 Solecki Tadeusz 161, 165
Snopkiewicz Jacek 12 Soliński Michał 485, 487
Sobański Stanisław 269, 270, 279, 282, 283, Soliński Michał Stanisław 283
285 Sołtyk Jan 206
Sobczak Apolinary 470, 485 Sołtyniak Jan 405
Sobczak Kazimierz 310 Sołtys Franciszek 394, 395, 402, 403
Sobczak (Sobczuk) Stefan 26, 51, 65, 78, 84, Sołtysik Czesław 345
90 Sordyl Aleksander 487, 494, 495
Sobczuk Stefan zob. Sobczak Stefan Soroka Józef 270, 484, 491
Sobczyk Leon 100–102, 110, 115, 482, 487, Soroka Mikołaj 108
490 Sorokowski Bogdan 469, 470, 475, 476
Sobczyński Marian, s. Franciszka 302 Sorokowski Bohdan 435, 436
Sobczyński Marian, s. Józefa 89, 289, 467 Sosnowski Jacek 324, 326, 331
Sobczyński Władysław zob. Sobczyński (Spy- Sosnowski Jan 211, 217, 219
chaj) Władysław Sośnicki Janusz 390
Sobczyński (Spychaj) Władysław 51, 72, 87, Sośnicki Lucjan 329
196, 381 Sośnicki Wacław 518
Sobecki Marian 538 Sowa Bronisław 258, 331, 332, 440, 444, 447,
Sobecki Roman 162, 165 454
Sobel Józef 265 Sowiński Bolesław 126, 174
Sobiecki Leon 155, 159 Sowiński Zdzisław 206, 208

592
Sowul Mieczysław 100 Starczewski Kazimierz 297
Spisak Józef 240, 241 Staroń Kazimierz 486
Spryszyński Stanisław 508 Starosta Bolesław 231, 235, 368–370
Spychaj Władysław zob. Sobczyński (Spychaj) Starosta Franciszek 160, 164
Władysław Starzemski Stefan 198, 469
Spychalski Marian 24 Starzycki (Pachołek) Jan 83, 405, 470, 474
Srebro Adam 352, 457 Stasiak Leon 131, 329
Srebro Felicja 361 Stasiński 69
Sroczyński Władysław 487, 489 Stasiuk Włodzimierz 111, 118
Sroka Franciszek 247 Staszkowski Jan 515, 520
Srokowski Krzysztof 222, 355 Staszowski Roman 214
Srokowski Marceli 53, 97, 197, 198, 202, 357 Stawarczyk Marian 487, 489, 493
Stach Leon (Storch Werner Leon Dorn) 90, Stawarczyk Stefan 237, 252, 262
179 Stawczyński Adolf 509, 512
Stachlewski Marian 292 Stawicki Wincenty 229, 233
Stachowiak Jan 103, 387 Stawieraj Barbara 320
Stachowiak Kazimierz 370, 377, 379 Stawowiak Stanisław 109, 251
Stachowiak Stanisław 179 Stawowski Stanisław 146, 365, 368
Stachowiak Stanisław 378 Steczek Jan 538
Stachowiak Stanisław, s. Leona 208 Stefaniak Antoni 509
Stachowicz Stefan 119 Stefanowicz Bolesław 153
Stachowska Maria zob. Brandys Maria Stefańczak Jan 51, 93, 167, 429, 445, 458, 460
Stachurski Jan 517, 523, 534 Stefański Mieczysław 233, 374, 423, 450
Stachyra Józef 225 Stein Herman 495
Staciewiński Jerzy 199, 200–203 Stelak Jerzy 290, 304
Stajkowski Eugeniusz 443, 448, 450 Stelczyk Roman 394
Standera Franciszek 515 Stelmaszczuk Piotr 451
Staniewski Antoni 321 Stelmaszczuk Piotr, s. Zachara 230, 234
Stanisławek Szymon 181, 189 Stelmaszczyk Stanisław 133, 140
Stanisławiuk Paweł 116, 118 Sternal Jan 511
Stanisławski Mieczysław 289, 305, 314, 328, Sternik Stanisław 455
329 Stesłowicz Jan (Katz Lemil) 276, 467, 470, 477
Stanisławski Zdzisław 523 Stępień Czesław 439, 453
Staniszewski J. (imię nieznane) 536 Stępień Eugeniusz 204
Staniszewski Włodzimierz 535 Stępień Marian 476, 483
Staniszewski Zygfryd 294, 305 Stępień Mieczysław 269
Stankiewicz Czesław 171, 178, 191, 192, 408 Stępień Tadeusz 306
Stankiewicz Eugeniusz 297 Stępień Zygmunt 161, 165
Stankiewicz Mieczysław 437, 466 Stępniak Zygmunt 303
Stankiewicz Stefan 498, 499, 503 Stępniewski Stanisław 207
Stankiewicz Włodzimierz 123, 124, 406 Stoiński Stanisław 536, 538
Stankowski Alojzy 298, 361 Stokłosa Stanisław 488, 494, 495
Stankowski Stanisław 205 Stokowska-Wajsblech Irena 290
Stankowski Zdzisław 307, 309, 310 Stolarski Rafał E. 11
Stanowski Leon zob. Stonawski Leon Stolarski Tadeusz 335
Stańczuk Stanisław 53, 100, 110, 111, 117, Stolarz Alojzy 516, 523, 528, 533, 536
336, 338, 342 Stołecki Romuald 278
Stańczyk Hieronim 359 Stonawski (Stanowski?) Leon 177
Stański Franciszek 409 Stopka Józef 394

593
Storch Werner Leon Dorn zob. Stach Leon Suliga Stanisław 212
Strach-Zrębski Franciszek zob. Strok-Zręb- Sułczyński Mieczysław 314
ski Franciszek Sułkowski Józef 218
Strachanowski Feliks 510 Sumiga Jan 445
Strama Mieczysław 254, 259, 262 Sumlet Stanisław 247
Strączkowski Franciszek 140 Suproń Bazyli 516
Strąk Tadeusz 150, 295 Supruniuk Stanisław 143, 146, 157, 159, 396,
Streich Kazimierz 538 400
Strelczuk Jerzy 131 Surutkowicz Aleksander 86
Strnadel Kazimierz 474 Suska Stanisław 312, 315
Stroceń Józef 279–281, 284 Suszczyński Aleksander 336, 349
Strok-Zrębski (Strach-Zrębski) Franciszek 365 Suszek Jerzy 171, 350
Stronias Hipolit 320 Suterski Stefan 379
Stróżak Stanisław 468 Suwaj Jan 478
Struski Antoni 203 Suwalski Wincenty 414
Struś Ludwik 281, 282 Swatek Stanisław 464
Struzik Edmund 204 Swatek Stanisław, s. Józefa 276
Strycharski Bronisław 101, 293, 295 Swica Józef 347
Stryjan Ignacy 480 Sybilski Jan 115
Stryjniak Stefan 493 Syjota Władysław 180, 184, 186, 189, 191
Strzałka Kazimierz 229, 233, 410 Sykut Stefan 132, 284
Strzałka Stanisław 236, 240, 257, 260, 262, Symba Henryk 128, 319, 390
265 Synowiec Ignacy 370
Strzelczyk Stefan 436, 437 Sypniewski Stanisław, s. Jakuba 413
Strzelczyński Eugeniusz 216, 365, 369, 372 Sypniewski Stanisław, s. Wincentego 421
Strzelec Bolesław 121, 131, 330 Syposz Henryk 170, 173, 180, 186, 189, 193
Strzelec Stanisław 439, 442, 445, 446 Sysiak Stanisław 440, 450
Strzelecki Stanisław 90 Szablewski Stefan 535
Strzempek Józef 350 Szachtej Roman 53, 170, 243, 256
Strześniewski Zenon 328 Szachterski Michał 157, 163, 164
Strzyżewski Kazimierz 343 Szadkowski Tadeusz 406, 418
Studencki Henryk (Studniberg Chaim) 171 Szafrański Stanisław 531
Studniberg Chaim zob. Studencki Henryk Szajak Gustaw 222, 431, 432
Studzieniecki Zdzisław 228 Szajna Leon 480
Studziński Czesław 507 Szalecki Mieczysław 208
Studziński Józef 125 Szałkowicz Jerzy 251
Styła Tadeusz 272, 501 Szamota Władysław 181
Stymach (imię nieznane) 113 Szapski Stefan 399
Stypczyński Lutosław 236 Szarało Jan 108, 118, 308, 310
Stypuła Tadeusz 280, 284, 441 Szarało Włodzimierz 101, 115, 171, 201, 355,
Suchecki Mieczysław 143, 236, 450, 474 515
Suchoń Bernard 187, 188 Szaran Kazimierz 537
Suchorowska Danuta 10, 14 Szarapow Michał 515, 532
Suczek Feliks 51, 66, 72, 86, 95 Szargow Eugeniusz 525
Sudelski Józef 483, 485 Szarkowski Jan 406, 424
Suduł Michał 507 Szarota Tomasz 12
Sujecki Józef 214 Szarszewski Wacław 123, 124, 140
Sujka Tadeusz 279 Szary Leon 276, 361, 362
Sulczyński Jan 414 Szasiński 69

594
Szatan Zbigniew zob. Sawicki (Szatan) Zbi- Szewczyk Zdzisław 217, 218
gniew Szewiernowski Jan 532
Szataniak Wacław 100, 114, 119, 470 Szkatuła Feliks 352, 513
Szatkowski Ryszard 504 Szkudelski Józef 100–102, 119, 304, 308, 309
Szatyn Bronisław 249 Szkupińska Zofia zob. Szkupińska-Kifner Zofia
Szawdzin Jerzy 272, 273 Szkupińska-Kifner Zofia 144, 152, 153, 463
Szczawiński Adolf 111–113, 315 Szlachcic Franciszek 166, 236, 245, 261, 311,
Szczec Edmund 430 381
Szczepaniak Bogusław 497, 498 Szlachcic Stefan 318, 326, 330
Szczepaniak Józef 507, 509 Szlachta Franciszek 258
Szczepaniak Kazimierz, s. Jana 86, 314, 316, Szlęk Kazimierz 185, 190
323, 327, 328, 331, 332 Szmeler Izydor 479
Szczepaniak Kazimierz, s. Marcina 505 Szmidt Leszek 288, 290, 292, 305
Szczepanik Franciszek 353, 356, 358, 498 Szmidt Longin T. 9
Szczepanik Jan 186 Szmit Antoni 424
Szczepanik Kazimierz 78 Szmulak Jan 484
Szczepanik Kazimierz, s. Jana 86 Szmulowicz Jakub zob. Wojciechowski Le-
Szczepanik Kazimierz, s. Pawła 196 onard
Szczepański Franciszek 203 Szojmer Józef 415
Szczepański Józef 234 Szopa Feliks 173, 174, 180, 192
Szczepara Edward 171, 186, 192 Szostak Jan, s. Jana 427, 456
Szczerba Marian 216, 217 Szostak Jan, s. Józefa 110, 111, 113
Szczerba Stanisław 469 Szostak Michał 128, 225
Szczerkowski Alojzy 303 Szot Stanisław 51, 78, 79, 266, 351
Szczęsny Stefan 447, 451 Szota Julian 187, 188, 193
Szczęśniak Tadeusz 51, 88, 95 Szota Zenon 203
Szczubełek Jan 448 Szpacenko Daniel 469, 472
Szczubiał Edward 515, 529 Szpakowski Antoni 107
Szczupiel Franciszek 382 Szpakowski Jan 275, 276
Szebesta Alojzy 536 Szpakowski Kazimierz 345, 346
Szechter Ajzyk 431, 433, 457, 462 Szpala Roman 9
Szejnfeld Edward (Dawid) 289, 294, 297 Szparak Mieczysław 312, 313
Szelągowski Mirosław 438, 441, 447, 455 Szpirt Józef 413
Szelągowski Zygmunt 325 Szpunar Jan 404
Szelest Edward (Dawid) 300, 478, 479 Sztampke Rafał 331
Szelest Edward zob. Szelest Edward (Dawid) Sztampke Ryszard 308
Szeliga Józef 442, 453 Sztobelski Adam zob. Sztoblewski Adam
Szemakowicz Adolf 442 Sztoblewski (Sztobelski?) Adam 347
Szemiot Stanisław 433 Sztrajen (imię nieznane) 527
Szemiot Stanisław, s. Antoniego 85, 126 Sztuka Jerzy 490
Szenauk Aleksander 459 Sztuka Jerzy, s. Jana 238
Szenborn (Schönborn) Ludwik 52, 120, 236, Szuba Stanisław 155
384, 456 Szulc Antoni 225
Szer Eliasz 168, 170 Szulc Franciszek 139
Szeremeta Szymon 106 Szulc Ignacy 370, 371
Szeremeta Wacław 281 Szulc Stanisław 150
Szereszewski Jakub 413 Szuligowski Stanisław 283, 489
Szewczyk Jan 53, 60, 69, 83, 90 Szulimowski Michał 515
Szewczyk Otokar 128, 276, 277 Szułczyński Mieczysław 318

595
Szumacher Michał 472 Szymczak Zdzisław 51, 80, 87
Szumański Stanisław 194 Szymczuch Edward 237, 238, 248
Szumański Teodor 291–293 Szymczuk Konstanty 117
Szumigaj Marian 305, 306 Szymczyk Bolesław 167, 168, 172, 178, 191, 348
Szumilas Bruno 189 Szymczyk Henryk 349
Szumlak Jan 346 Szymik L. (imię nieznane) 171
Szumlak Józef 212, 213, 215 Szymilewicz Piotr 522, 530, 531
Szumlewicz Jan 295 Szymkowiak Ludwik 366–368, 508
Szumski Antoni 237, 273, 358, 387 Szymkowiak Stanisław 378
Szuster Mojżesz 111 Szymona Stanisław 181
Szuster Ryszard 121, 124, 126, 428, 429 Szymoniak Edmund 198
Szwagierczak Ryszard 122, 131, 132, 138, Szymonik Wacław 229, 419
197, 429, 458 Szymsiak Zbigniew 203
Szwagrzyk Krzysztof 11, 13, 62, 69 Szypulski Edmund 406, 409
Szwajkowski Stanisław 477 Szypulski Mieczysław 379
Szwech 70, 71 Szypulski Stanisław 378
Szwed Edward 131, 137 Szysz Władysław 53, 97, 106, 118, 303, 304, 405
Szybka Józef 395 Szyszka Mieczysław 298
Szycko Feliks 407, 421 Szyszkowski Stanisław 110, 113, 515
Szydłowski Stanisław 489
Szyjka Ludwik 491 Ścibor Jerzy 345
Szyjko Ryszard 494 Ścibor Tadeusz 484, 487, 493
Szyller Jan 361 Ścierko Bolesław zob. Ściernicki Bolesław
Szyller Kazimierz 135, 373 Ściernicki (Ścierko) Bolesław 224
Szymanek (imię nieznane) 348 Ścigała Stanisław 154
Szymanik Jan 449, 454 Ślęzak Władysław 186
Szymanowicz Kazimierz 64, 518, 528 Ślifierczyk Wacław 136
Szymańska Irena 168, 238, 313 Ślifierz Kazimierz 124, 125
Szymański Bronisław 23, 66, 223 Śliwa Czesław 146, 149, 159
Szymański Czesław 393, 394, 404 Śliwa Władysław zob. Imiołek-Śliwa Włady-
Szymański Henryk 461 sław
Szymański Henryk, s. Jana 373, 424 Śliwa-Imiołek Władysław zob. Imiołek-Śliwa
Szymański Jan 139 Władysław
Szymański Józef 491 Śliwiński Bolesław 240
Szymański Kazimierz 324, 325, 329 Śliwiński Władysław 447
Szymański Leon 140 Ślusarek Witold 419
Szymański Piotr 449 Ślusarski Józef 345
Szymański Stanisław 188, 526 Ślusarz Jan 144
Szymański Stefan 144, 162, 198, 199 Śmiałek Marian 302, 310
Szymański Witold 309 Śmiałek Mieczysław 336, 337, 347, 350
Szymański Władysław 454, 462 Śmiechowski Ignacy 284
Szymborski Bronisław, s. Feliksa 444 Śmiechowski Stefan 139, 140, 260, 263
Szymborski Bronisław, s. Franciszka 443, 448 Śniady Stefan 302
Szymborski Ryszard 382 Śnieżawski Bolesław 135, 137, 141
Szymczak Adam 160 Śnieżawski Leonard 139
Szymczak Henryk 304 Śnieżek Stanisław 366
Szymczak Jan, s. Adama 234, 424 Śnigir Jan 66, 79
Szymczak Jan, s. Marcina 295 Środek Wiktor 270, 277
Szymczak Zbigniew 416 Śron Marian 223

596
Światło Józef (Fleischfarb Izaak) 8, 10, 17, 24, Tarnowski Walenty 321
44, 51, 53, 56, 62, 68, 72, 82, 236, 311, 426 Tataj Jan 51, 60, 67, 72, 79, 196, 266
Świątek Adam 257, 259, 263 Tatara Franciszek 492
Świątek Julian 263 Taube Antonina zob. Taube-Knebel Antonina
Świątkowski Zbigniew 228 Taube-Knebel Antonina 469, 475
Świder Marian 208, 216 Teich Marceli zob. Omiński Marceli
Świderski Kazimierz 53, 180, 183, 339, 346, Tekeli Jan 472
481, 485, 487 Tekliński Mieczysław 439, 440
Świderski Mieczysław 336, 337, 343, 350 Teleucki Antoni 526
Świderski Stefan 510 Tenenbaum Szymon Ela zob. Kalecki Edward
Świderski Wacław 295, 322, 387 Teodorczyk Franciszek 376, 379
Świerczewski Jan 528 Teodorczyk Stanisław 308
Świerczyński Aleksander 170 Terkowski Jan 200
Świerczyński Grzegorz 439 Terlecki Bolesław 325
Świergała Bogusław 190 Terzyk Franciszek 360, 372
Świerkot Jacek 195 Teter Włodzimierz 210, 212
Świeszek Mieczysław 515 Tewel Julian 72
Świetlak Jan 490 Tęcza Stanisław 392
Świetlik Antoni 529 Tichoniuk Włodzimierz zob. Tychoniuk (Ti-
Świetlik Konrad 51, 77 choniuk) Włodzimierz
Święcicki Jan 53, 381, 397 Tkaczow Józef 391
Święcicki Roman 439, 440, 444 Tkaczyk Ryszard 495
Święcicki Stanisław 341 Tobiasz (imię nieznane) 68
Świnoga Władysław 408, 409, 423, 424 Tobiasz Czesław 324, 517
Świta Bronisław 268, 269 Toczkowski Edmund 416
Śwital Józef 245 Tokaj Jan 307
Świtulski Tadeusz 449 Tokarz Stanisław 220
Toma Wacław 271
Tabaczyński Ryszard 429, 458 Tomaka Wincenty 329
Tabiś Jan 248 Tomala Andrzej 209, 214
Tabor Kazimierz 229, 408, 409, 419, 424 Tomalak Czesław 195
Taboryski Michał (Mojżesz) 51, 62, 79, 84, Tomaszek Stanisław 253, 259
93–95 Tomaszewski Edward 436
Taksidis Nikos 65 Tomaszewski Henryk 306, 307
Talarski Jan 213 Tomaszewski Jan 135
Tarajko Jan 270, 282, 285 Tomaszewski Karol 145
Tarant Władysław 327 Tomaszewski Kazimierz 150
Taras Jan 520, 539 Tomaszkiewicz Bronisław 159, 306, 486, 488
Tarasewicz Paweł 112, 113, 117 Tomaszuk Wiktor zob. Matkowski Tymoteusz
Tarasiewicz Henryk 118, 494 Tomczak Jan 528
Tarasiewicz Włodzimierz (Władysław) 106 Tomczak Stefan 98, 101, 115
Tarasiuk Adolf 64, 517, 523 Tomczak Zdzisław 307
Tarasiuk Henryk 302 Tomczyk Jerzy 103
Targielski Mieczysław 313, 318, 321, 327 Tondowski Zenon 487
Targosz Zdzisław 260, 263 Topolski Adam 514
Tarkowski Henryk 332 Topolski Czesław 507, 512, 513
Tarkowski Tadeusz 276 Topolski Marian 502
Tarkowski Tadeusz, s. Jana 361 Topor Stanisław zob. Topór Stanisław
Tarnowski Roch 389 Topór (Topor) Stanisław 259, 260

597
Torańska Teresa 12, 56 Tusznicki Józef 261, 264
Torbus Jan 168, 181, 497 Tuźnik Eugeniusz 14
Tosza Jan 294, 303 Twardochleb Władysław 382, 388
Trachimowicz Bronisław zob. Trochimowicz Tworek Jan 392, 404
Bronisław Tychoniuk (Tichoniuk) Włodzimierz 271, 313,
Tracz (imię nieznane) 347 315
Tracz Czesław 182, 183, 187 Tychoniuk Włodzimierz zob. Tychoniuk (Ti-
Tracz Edward 84, 91 choniuk) Włodzimierz
Tracz Stanisław 253, 265 Tylimoniuk Adam 230, 231, 279, 283, 287
Traczyk Władysław 323, 326 Tyll Jan 455
Trams Ignacy 68, 448 Tylutki Józef 508, 510
Trela Czesław 214, 217 Tymiński (Kuchta) Józef 51, 72, 81
Trepa Eugeniusz 237 Tymiński Józef zob. Tymiński (Kuchta) Józef
Trochimowicz (Trachimowicz?) Bronisław 66, Tymorek Stefan 451
88, 90, 142, 426, 467 Tyranowski Andrzej 364, 366, 367, 379, 510
Trojanowski Henryk 485 Tyranowski Franciszek 365
Trokało Stanisław 257, 260, 265
Troszczyński Józef 81, 534 Ujazdowski Jan zob. Kałła Jan
Truchan Marian 223, 225, 318 Ulborski Marian 328
Truska L. 50 Ulewicz Kazimierz 167, 176
Truskawski (Trzuskowski) Henryk 227 Uliasz Jan 159
Truszkowski Józef 118 Umer Adam zob. Humer Adam
Trybus Antoni 316, 500 Uniszewski Zdzisław 12
Trybus (Trybuś) Tadeusz 259, 260, 265 Urban Antoni 375
Trybuś Tadeusz zob. Trybus Tadeusz Urbanek Tadeusz 522
Trzaska Jan 469, 485, 491 Urbaniak Edward 299
Trzcianka Aleksander 536, 538 Urbaniak Leon 306
Trzciński Henryk 314, 335, 497, 499 Urbanik Marian 249
Trzciński Władysław 86 Urbański Ryszard 434
Trzebuniak Stanisław 135, 136 Urbański Tadeusz 428, 450, 452–454
Trześniewski Edward 363 „Uskok” zob. Broński Zdzisław
Trzęsimiech Wanda 173, 176, 177 Uszyński Marian 153, 154, 321
Trzuskowski Henryk zob. Truskawski Hen- Uścinowski Mieczysław 220, 224
ryk
Trzybiński Adam 475 Vortrefflich Salomon zob. Fortretlich Salo-
Tuczyński Bolesław 237, 253 mon
Tudor Piotr 265, 393, 403
Turczynski Kazimierz 516 W. (nazwisko nieznane) Tadeusz 521
Turek Jan 481 Wach Michał 267, 273
Turek Józef 474 Wachełko Tadeusz 181, 344
Turek Ludwik 392, 394 Wachowiak Leon 472
Turek Mojżesz 109 Wachowicz Henryk 51, 77
Turek Tadeusz 393, 400 Wadowiec Julian 484
Turkiewicz Mikołaj 316, 386, 387 Wagneris Jan 483
Turlej Stefan 311, 457, 471, 473, 483, 489, 513 Wahełko Tadeusz 401
Turlejska Maria 9 Wajnberg Eliasz zob. Wróbel Marian
Turowski Józef 161, 164 Wajntraub Leon zob. Winiawski Leon
Turski Jerzy 437 Wajntraub Saul zob. Wajntraub Saul (Sta-
Turzański Jan 480 nisław)

598
Wajntraub Saul (Stanisław) 64, 143, 147, 521, Wawrzyniak Leon 508
533 Wawrzyniak Mieczysław 277
Wajs Jadwiga 435, 464 Wawrzyniak Mieczysław, s. Stefana 362, 504
Wajsman Michał (Mojżesz) 482 Wągrodzki Eugeniusz 452
Walczak Andrzej 507, 509, 511 Wąsik (Wasik) Henryk 265, 495
Walczak Eugenia 413 Wątorek Władysław 142, 467, 468
Walczak Kazimierz 291 Wątroba Henryk 234, 235
Walczak Stefan 346 Wegiera Stanisław 124, 147, 148, 154, 155, 241
Walczyk Jan 218, 219 Wegner Zygmunt, s. Bernarda 373
Walczyk Mieczysław 219 Wegner Zygmunt, s. Bolesława 507
Walczyk Piotr 259 Wegneris Jan 485
Walczyk Stanisław 268, 271, 356, 370, 509 Wein Adam (Abraham) 352
Walendzik Jerzy 227 Weinert Wacław 366, 372, 506, 511
Walentynowicz Mieczysław 368 Weis Jerzy 167
Walęga Walenty 535, 536 Wekselberg Józef 470
Walichnowski Feliks 319, 320 Wendrowski Henryk 92, 116
Walichnowski Tadeusz 9, 10 Werblan Andrzej 13
Waligóra Władysław 258 Werfel Władysław 492, 493, 512
Waluszkiewicz Karol 239, 241 Weryszko Józef 486, 487
Wałach (Zdzich-Wałach) Stanisław 9, 196, 197, Weselak Paweł 398
239, 245, 254, 257, 259 Wesołek Czesław 355, 385, 407, 408, 410
Wałach Stanisław zob. Wałach (Zdzich-Wa- Wesołek Mieczysław 379
łach) Stanisław Wesołowska Czesława 105
Wańczyk Marian 368, 510 Wesołowski Józef 291, 293
Warchoł Józef 398 Wesołowski Kazimierz 220, 230
Warchoł Walenty 531 Wesołowski Leon 301
Wareluk Aleksander 119 Wesołowski Mieczysław 370, 377
Wargin-Słomiński Józef 81, 166 Wędrychowicz Zdzisław 440, 453
Warman Kamil 51, 90 Wędzicki Henryk 392
Warszawa Wacław 382 Węglarski Stefan 417, 484
Warszawski Michał 459 Węgliński (Morozow) Wiktor 285
Wartak Henryk 160 Węgrzynowski Michał 53
Warzocha Stanisław 396, 402, 404 Wiączek Jan 517
Wasiak Zbigniew 289, 293 Wicher Stanisław 372
Wasiewicz Edward 274 Wichniarek Edmund 354, 356
Wasik Henryk zob. Wąsik Henryk Wichuła Antoni 451
Wasilewski (imię nieznane) 522 Wiciński Ryszard 526
Wasilewski Eugeniusz 537 Wiecheć Bolesław 192
Wasilewski Teodor 439, 440, 442, 443 Wiecheć Mieczysław 363
Wasiluk Jan 103, 115 Wiecheć Mieczysław, s. Antoniego 277
Wasowski Ryszard 419 Wiechetek Konstanty 443, 450, 455
Waśko Stanisław 341, 390 Wiechnik Jan 281, 419
Wawroński Daniel 303, 308 Wieczorek Czesław 276
Wawrow Jan 355 Wieczorek Czesław, s. Józefa 361, 503
Wawrowski Stanisław 314 Wieczorek Edward 519, 532
Wawryniuk Borys 100 Wieczorek Jan 337
Wawrzeniuk Jan 98, 101, 104, 387, 433 Wieczorek Marian 325, 327, 328
Wawrzonek Antoni 362 Wieczorek Stanisław 305
Wawrzonek Antoni, s. Wawrzyńca 277, 282 Wieczorkowski Adam 446

599
Wielebiński Zygmunt 506 Wiórkowski Stanisław, s. Wincentego 257,
Wielgoszewski Zygmunt 407, 408 357, 358
Wielgus Zygmunt 202, 203 Wipijewski Józef 131
Wieprzewski Edmund 53, 112, 115, 343, 488, Wisenberg (Wieselberg?) Jakub 178
493 Wisiński Feliks 524, 533
Wieprzowski Edward 343 Wiśniewski Edmund 371, 372
Wierbłowska Hanna z d. Fagot 51, 73, 84, Wiśniewski Izydor 313, 314, 317
85 Wiśniewski Jan 228, 230, 231
Wiercigroch Alojzy zob. Wierczyński Alojzy Wiśniewski Jerzy 53, 323, 331
Wierczyński (Wiercigroch) Alojzy 173 Wiśniewski Józef 313, 429
Wieremiejczyk Mikołaj 156 Wiśniewski Ludwik 155
Wiernek Stefan 238, 240, 244, 247 Wiśniewski Mieczysław 174, 317, 387
Wiernicki Wacław 354, 508 Wiśniewski Stanisław, s. Aleksandra 420, 421
Wierzbicki Jan 280 Wiśniewski Stanisław, s. Józefa 531, 532
Wierzbicki Jerzy 440, 441, 451 Wiśniewski Stanisław, s. Stanisława 122, 400,
Wierzbicki Mieczysław zob. Zabawski Jan 401
Wierzbowski Zygmunt 327, 328 Wiśniewski Tadeusz, s. Kazimierza 457
Wieselberg Jakub zob. Wisenberg Jakub Wiśniewski Tadeusz (Biełozierow Aleksiej),
Wieszaczewski Wacław 155 s. Anisima 383, 395
Wieszaczewski Wacław, s. Ignacego 131, 133, Wiśniewski Tomasz 381
136, 391, 401 Wiśniewski Władysław 532
Wietecki Adam 407 Wiśniewski Zenon 408
Wietrzny Józef 458 Wiśniowski Władysław 265
Więckowski Henryk 100, 147, 291, 293, 303, Witas Marian 488, 495
309 Witaszyk Bronisław 377
Więckowski Karol 51, 80, 83, 93 Witczak Józef 511
Więcławek Franciszek 240 Witczak Tadeusz 292, 299
Wika Alojzy 120, 121 Witczak Witold 228, 230
Wika Kazimierz 518 Witek Edward 178
Wikieł Ireneusz 264, 356 Witek Kazimierz 386, 387
Wikliński Zygmunt 193, 195 Witek Stefan 489, 490
Wilczek Kazimierz 302, 310 Witek Władysław 383, 403
Wilczek Ryszard 233, 234 Witko Bolesław 412
Wilczewski Jan 303, 308, 328 Witkowicz Zenon 180, 240, 242, 259
Wilf Iser 479 Witkowski Aleksander 436
Wilim Leonard 221, 222, 232 Witkowski Bolesław 410
Wiliński Jerzy 289 Witkowski Henryk 186
Wilk Antoni 263, 264 Witkowski Julian 191
Wilk Franciszek 392, 397, 402 Witkowski Stanisław (Eimerl Samuel) 480
Wilk Jan 189, 376, 379 Witkowski Stefan 427–429, 458
Wilk Józef 398 Witosławski Henryk 229, 233
Wilk Ludwik 383 Witosławski Henryk 420
Wilk Roman 322, 331 Witwicki Bronisław 273
Wilk S. (imię nieznane) 143 Wlekliński Jan 356, 375, 499, 510, 513
Wilk Stefan 120, 121 Wlizło Czesław 287
Winiarski Ignacy 238 Włodarczyk Bolesław 419
Winiawski (Wajntraub) Leon 169, 171, 183 Włodarczyk Franciszek 323, 331
Winkowski Zbigniew 482, 484 Włodarczyk Henryk 525
Wiórkowski Stanisław 444 Włodarski Franciszek 384, 386, 396, 400

600
Włodarski Remigiusz 329, 334 Wolanin Regina zob. Smolarek Regina
Włodarski Zygmunt 423 Wolanin Stefan 352, 456
Wnęk Henryk 393, 398, 403 Wolański Stanisław 79, 82
Wnuk Jan 200, 202 Wolfgang Lea zob. Bilska Leokadia
Wodniak Stanisław zob. Wodnicki Stanisław Woliński Makary 145–147
Wodnicki (Wodniak) Stanisław 538 Woliński Władysław 280, 283, 286
Wodzicki Leon 451, 453 Wolisz Ignacy 472, 475
Wodziński Piotr 109, 278 Wolniakowski Stefan 379
Wojarski (Nowarski) Stanisław 183 Wolniarczyk Czesław 530
Wojciechowski Bernard 411 Wolnicki Józef 496, 514
Wojciechowski Franciszek 438 Wolniczek Stanisław 167, 168
Wojciechowski Henryk 498, 499, 514 Wolniczek Stanisław, s. Wincentego 197, 198,
Wojciechowski Jan 345 218
Wojciechowski Józef 83, 94 Wolnik Stefan 410
Wojciechowski Józef, s. Franciszka 437 Wolny Mieczysław 100, 103, 104, 114
Wojciechowski Józef, s. Jana 481–483, 485, Wolski Aleksander (Dyszko Aleksander Sa-
491, 495 lomon) 80
Wojciechowski Leonard (Szmulowicz Jakub) Wolski Roman 366
295, 296 Wolski Waldemar 9
Wojciechowski Roman 443 Wolski Witold 178
Wojcieszak Bronisław 377, 378 Wołczak Stefan 435, 464
Wojcieszak Jan 417 Wołkow Jan 143, 145, 269, 426, 427
Wojcieszak Kazimierz 232 Wołkow Paweł 275
Wojciusz Wincenty 87, 269, 283 Wołkowicz Henryk 357, 358
Wojdała Tadeusz 209 Wołkowski Rudolf 464
Wojdas Eugeniusz 180 Wołodko Janusz 103, 243, 272
Wojeński Wiktor 53, 85, 91, 99 Wołos Tadeusz 123, 132, 137
Wojnar Antoni 242 Wołoszyn Edward 238, 469
Wojnicz Bolesław 162, 329 Wołoszyn Marian 279, 280
Wojstarowicz Sylwester (Silberg Adolf) 239 Wołowski Marian 343
Wojtal Stefan 210, 217, 504 Wołyński Edmund 228
Wojtala Marian 430 Worobiec Jerzy 176, 177
Wojtalik Aleksander 518 Woronowicz Halina 98
Wojtanowicz Zbigniew 390 Woronowski Henryk 229
Wojtas Ferdynand 527 Woroszylski Mikołaj 363
Wojtas Hipolit 284, 286 Wosińska (Pryma) Helena 290, 294
Wojtas Jan 152 Wosiński Tadeusz 95
Wojtasik Wacław 339 Wosiński Tadeusz, s. Kazimierza 290, 428,
Wojtasiuk Władysław 279 457
Wojtasow Ludwik 62 Woskowski Jan 420
Wojtczak Kazimierz 157 Wosz Józef 492
Wojtecki Franciszek 525–527, 529 Woszczyński Roman 322
Wojtera Tadeusz 361, 377 Woszkowski Zygmunt 311
Wojtkowiak Stanisław 366 Woźniak Adam 217, 218, 285
Wojtkowski Henryk 193, 343, 344 Woźniak Aleksander 167
Wojtowicz Wacław 440 Woźniak Bolesław 370, 374
Wojtulewski Janusz 113 Woźniak Edward 507
Wojtusik Julian 51, 53, 388, 392, 399, 497 Woźniak Edward, s. Franciszka 283
Wojtyniak Tadeusz 512 Woźniak Florian 374

601
Woźniak Jerzy 14 Wyporski Karol 332, 440, 441
Woźniak Kazimierz 423 Wypych Józef 225
Woźniak Leon 125, 126 Wyrębkiewicz Władysław 221, 222, 225, 412
Woźniak Piotr 10 Wyrzykowski Marian 526
Woźniak Władysław 153 Wysocki Adam 232, 233
Woźniak Zbigniew 153 Wysocki (Altajn) Roman 458, 459, 469
Woźnica Alicja 167 Wysoczyński Mieczysław 132, 138
Woźnica Jan 373 Wyszyński Jerzy 430, 459
Woźnica Stanisław 472 Wyszyński Stefan 10
Woźnicki Józef 138 Wziątek Edmund 51, 171, 173, 468
Woźnicki Tadeusz 439
Woźnicki Władysław 121, 136, 406, 420 Zabawa Zdzisław 439, 442
Woźniczka Władysław 284 Zabawa Zdzisław, s. Konstantego 269, 429, 458
Woźniczka Zygmunt 13 Zabawski Jan (Paryn Jan, Wierzbicki Mie-
Wójciak Juliusz 352 czysław) „Czesław”, „Franek” 50, 51, 60,
Wójcicki Kazimierz 458 64, 82, 84, 85, 93, 94, 467
Wójcik Jan 267, 270, 278, 518, 523, 528 Zabłocki Stanisław 533
Wójcik (Oycyk) Karol 364, 367, 368, 370 Zabłocki Władysław 109
Wójcik Przemysław 12 Zacharewicz Włodzimierz 51, 66, 85, 467
Wójcik Stanisław 192 Zadunajski Eugeniusz 389
Wójcik Stanisław, s. Franciszka 139, 140 Zadworny Jan 526
Wójcik Wacław 196, 211 Zagórski Aleksander 480
Wójcik Wojciech 341 Zagórski Jan, s. Piotra 443, 450, 455
Wójcik Zygmunt 218 Zagórski Stanisław 371, 506, 516, 518, 527
Wójtowicz Marian 281, 284 Zagrabski Franciszek 127
Wrocławski Antoni 212, 214 Zagrabski Jan 127
Wrocławski Zdzisław 224 Zagrodnik Edward 400, 491
Wrona Henryk 186 Zajadacz Teofil 346
Wroniewski Mieczysław 214 Zając Czesław 536
Wroński Józef 158 Zając Edward 182
Wroński Wacław 444 Zając Wacław 123, 268, 269, 283, 406, 407,
Wróbel Marian (Wajnberg Eliasz) 190 409, 419, 420
Wróblewska Eugenia 197, 267, 382, 389 Zając Zygmunt 228, 233
Wróblewski (imię nieznane) 529 Zajączkowski Zygmunt 482
Wróblewski Adam 26 Zajchowski Eugeniusz 442
Wróblewski Bolesław 526 Zajda Kazimierz 430
Wróblewski Borys (Bronisław) 53, 69, 196, Zajda Wiesław 101, 110, 115
266, 267, 283 Zajdler Władysław 125
Wróblewski Henryk 327 Zakiewicz Stanisław 333
Wróblewski Józef 520, 523 Zaklicki (imię nieznane) 147
Wróblewski Ryszard 432, 461, 462 Zaklicki Lucjan 312, 313
Wrzesiński Tadeusz 437 Zakrocki Wincenty 143, 174, 338
Wrzoński Józef 320, 503 Zakrojczyk Leon 150
Wtorek Piotr 287, 424, 499 Zakrzewski Zdzisław 406, 412
Wtykło Stanisław 272, 450 Zaks Ludwik 299, 300
Wyczechowski Tadeusz 537 Zalasa Bolesław 312
Wygonowski Marian 228, 230 Zalcman Majer zob. Solecki Marek
Wypchał Stefan 181 Zalejski Jan 206
Wypij Jerzy 129, 408, 409 Zalesskij K.A. 54

602
Zalewski Adolf 453 Zazulak Józef 481
Zalewski Franciszek 120, 137, 138, 266, 351 Zbęk J. (imię nieznane) 496
Zalewski Longin 507 Zborowski Kazimierz 184
Zalewski Ryszard, s. Juliana 293, 299 Zborowski Kazimierz 522
Zalewski Ryszard, s. Wincentego 159, 163–165 Zborowski Kazimierz, s. Dawida 201
Zalewski Stanisław 455 Zborowski Marian 186
Zalewski Władysław 430, 440 Zbrojkiewicz Władysław 482, 490
Zalewski Zdzisław 309 Zbróg Stanisław 205
Załuski Wasyl (Wacław) 393, 398–400 Zbytniewski Franciszek 502
Zambrzycki Henryk 449, 454 Zdankiewicz Stanisław 374, 378
Zamorski Dominik 155 Zdanko Józef 418
Zamorski (Mor) Henryk 53, 74, 237, 256, 395 Zdrazil Wilhelm 537
Zapałowski Józef 53, 383, 400, 403 Zdrojewski Walerian 125, 243
Zaperty Stanisław 439–441, 445, 446, 451 Zdrojowy Florian 476
Zapiec Franciszek 519, 522 Zdunek Czesław 533
Zapiec Kazimierz 131, 137 Zdybała T. 49
Zapłacki Zenon 221 Zdzich-Wałach Stanisław zob. Wałach (Zdzich-
Zapora-Kowalski Władysław 208 -Wałach) Stanisław
Zaprzalski Roman 514 Zelek Antoni 174, 175
Zaremba Antoni 53, 313, 319, 382, 389, 400, Zeler Władysław 379, 380, 499, 506, 509
403 Zelkowicz Jakub (Jankiel Dawid) 274
Zaremba Józef 285 Zelwiański Ryszard 428, 458
Zaremba Leonard 455 Zezyk Bolesław 482
Zaremba Mieczysław zob. Zaremba (Zarę- Zgódka Bolesław 443
ba) Mieczysław Ziajka Stefan 265, 345
Zaremba (Zaręba) Mieczysław 200, 202, 231, Ziarkowski Mieczysław 172
233, 423, 445, 447 Zielazek Czesław 364, 379, 380
Zaremba Romuald 301 Zieliński Eugeniusz 529, 532, 533
Zarembiuk Antoni 53, 65, 268, 272, 433 Zieliński Henryk 536
Zaręba Mieczysław zob. Zaremba (Zaręba) Zieliński Ireneusz 459
Mieczysław Zieliński Jan, s. Franciszka 461
Zarzecki Antoni 300 Zieliński Jan, s. Władysława 419, 424
Zarzycki Józef 310 Zieliński Józef 131, 521, 525
Zarzycki Kazimierz 242, 243 Zieliński Lucjan 176
Zasiadczuk Jan 516, 531 Zieliński Michał 445
Zasztoft Stanisław 53, 85, 86, 118, 167 Zieliński Stanisław 446
Zator-Przytocki Józef 14 Ziemichód Wacław 276
Zatorski Zygmunt 353 Ziemliński Jan 195, 350
Zawadzki Czesław 183 Ziemnicki Jan 125
Zawadzki Feliks, s. Franciszka 284, 386 Zilberfaden (Zylberfaden?) Beniamin 168
Zawadzki Feliks, s. Jana 201 Zimerman Alfred 411, 413
Zawadzki Jan 221, 223, 228, 229, 233 Zimerman Marcela 413
Zawadzki Stanisław 193 Zimnicki Jan 150
Zawadzki Władysław 536 Zimnicki Szymon (Izydor Izrael) 358, 498, 500
Zawistowski Feliks 149, 160 Zimnowłocki Józef 233
Zawiślak Henryk 297 Ziółek Wacław 199, 213
Zawiślak Kazimierz 396, 403 Ziółkiewicz Tadeusz 363
Zawiślak Ludwik 254 Ziółkowski Jan 128
Zawiślan Mieczysław 486, 492 Ziółkowski Tadeusz 486, 497, 511, 512, 514

603
Zlasko Józef 417 Żenczykowski Tadeusz 10, 12, 51
Złotkowski Stefan 168 Żerko Zygmunt 378
Złotkowski Stefan (Srul), s. Chaima 268, 353 Żmijewski Erazm 143, 144, 149, 151, 165
Złotogórski Wacław 163, 232, 418, 423 Żmijewski Henryk 51, 92, 142, 187, 350
Znojek Bronisław 293, 295, 499 Żmuda Józef 494
Zoła Władysław 539 Żmuda Józef, s. Wawrzyńca 505
Zubel Jan 224 Żmudziński Jerzy 332
Zugaj Jan 525 Żochowski Stanisław 62
Zwierchanowski Włodzimierz 51, 53, 58, 66, Żółtogórski (Goldberg) Emil 451, 470
83, 381, 405, 406 Żółtogórski Emil zob. Żółtogórski (Gold-
Zwierzchowski Antoni 291, 303, 307 berg) Emil
Zwierzchowski Tadeusz 133, 135 Żuchowski Franciszek 361
Zwolański Stanisław 368, 369 Żuchowski Józef 416
Zwoliński Ignacy (Zynger Icek) 169 Żugaj Jan 400
Zychaluk Jan zob. Żychaluk Jan Żuk Anatol 315, 417, 418
Zygmunt Eugeniusz 169, 171 Żukowski Konstanty 471, 473
Zygmunt Stanisław 394, 400 Żukowski Michał 119, 420–422
Zyl Jerzy 168 Żurański Jerzy 459, 460
Zylberfaden Beniamin zob. Zilberfaden Be- Żurawicz Zygmunt 125
niamin Żurawiński Zygmunt 461
Zylberg Izrael zob. Górecki Paweł Żurek Jacek 14
Zynger Icek zob. Zwoliński Ignacy Żurek Władysław 452
Żurek Władysław, s. Jana 419, 422
Żaba Władysław 302 Żurek Władysław, s. Walentego 222, 230, 233
Żabicki Franciszek 303 Żychaluk (Zychaluk, Żyhaluk) Jan 124, 267,
Żak Adam 512 352
Żakiewicz Stanisław 304 Żychowicz Mieczysław 423
Żakiewicz Stanisław 107, 108 Żydzik Stanisław 98, 244, 288, 304, 305, 335,
Żaryn Jan 14 474
Żbikowski Eugeniusz 132, 135 Żygadło Mieczysław 521
Żbikowski Kazimierz 132, 140 Żyhaluk (Zychaluk) Jan zob. Żychaluk Jan
Żebrowski Leszek 13, 62 Żyła Edward 112, 119
Żebrun Aleksander 282, 285, 286 Żyła Władysław 256, 257
Żelazko Jan 429, 445, 458 Żyłka Józef 346
Żelazko Witold 288 Żyłka Stanisław 395, 400, 401
Żelezny Józef 379 Żymierski Michał „Rola” 8, 23

604

You might also like