Professional Documents
Culture Documents
İÇİNDEKİLER TIKLAYIN:
facebook:
Kpss Kaynak Arşivi
Kpss Doküman Arşivi
1 BÖLÜM 1
...............................................SÖZCÜK ANLAMI VE SÖZ YORUMU
33 BÖLÜM 2
................................................. ........CÜAALE ANLAMI VE YORUMU
65 BÖLÜM 3
........................................................... ,.................................PARAGRAF
BÖLÜM
135 BÖLÜM 4 SÖZCÜK ANLAMI
..............................................................................................DİL BİLGİSİ
VE
147 BÖLÜM 5 SÖZ YORUMU
...................................................................ANLATIM BOZUKLUKLARI
12
179 BÖLÜM 6
I I I I V l i l İt i Iİ II
...... SES BİLGİSİ - YAZIM KURALLARI - NOKTALAMA İŞARETLERİ 690002 "000126 11
1. Oturmuş, roman yazarken, bazen kahramanların 3. Günümüzde, özellikle büyük şehirlerde gençler
ipleri ellerine geçirdiğini (kendi başlarına buyruk arasında kötü alışkanlıkların arttığı görülüyor. Yet
I kililer, kötü alışkanlıklara sahip gençlerle ilgili çe
hareket ettiğini) görürüm. Roman anlayışım ya şitli birimler oluşturarak onları rehabilite etmeye
şamı kopya etmek (olduğu gibi yansıtmak) üze çalışıyorlar. Ancak, bu durumdaki çok az gencin
li yararlanabildiği bu birimleri kurmaktan başka bir
rine kurulduğundan hemen onlara müdahale şey yapılmaması, sivrisinekle uğraşıp bataklığı
ederim. Romanı önceden tasarladığım gibi (plan- göz ardı etmek anlamına geliyor.
III
larıma uygun olarak) yoluna koyarım. Böylece Bu parçada “sivrisinekle uğraşıp bataklığı göz
sınırları belli (içerik yönüyle tanıdık) bir roman ya- ardı etmek” sözüyle anlatılmak istenen aşağı-
IV dakilerden hangisidir?
zarım. Ama bu, romanımın öznellik (kişisellik) içer
A) Yeteri kadar çalışmamak
mediği anlamına gelmez. B) Yalnızca gençlerin sorunlarıyla ilgilenmek
C) Sorunu kökünden çözecek çalışmalar yap
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi mamak
si, ayraç içinde verilen açıklamasıyla uyuş D) Sorunları görmezden gelerek daha da büyü
mamaktadır? melerine yol açmak
E) Sorunları alışılmış yöntemlerle çözmeye ça
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
lışmak
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yakın anlamlı 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili I. O; bir çocukta, bir yaşlıda, her şeyde toplumsal 4. Gerçek dost, yüreğimi açıp yanında yüksek ses
iki sözcük bir aradadır? sözde, zaman anlamı yoktur? lığa açılan bir kapı buluyor. Çevresinde gördüğü le düşünebildiğim kimsedir.
hemen her aksaklık, onda toplumsal yaralarımı
A) Tutup ellerinden birer birer çocukların A) Çocuk sorulara hızlı hızlı cevap veriyordu. zı örten perdeleri çekip atma isteği uyandırıyor. Bu cümlede geçen “yanında yüksek sesle dü
Götürdüler bir sonsuz ülkeye B) Dersten sonra babam beni okuldan alacak. şünebilmek” sözüyle anlatılmak istenen aşa-
Bu cümlede altı çizili sözle anlatılmak iste ğıdakilerden hangisidir?
B) Yeni bir öyküye başlamaktır C) Buralar sonbaharda bir başka güzel olur.
nen aşağıdakilerden hangisidir?
Doğuşu güneşin ufuklarda hiç usanmadan D) Annem, ders çalışırken bana çay yapmış. A) Düşünceleri, çekinmeden açıkça dile getire
E) Esnaf, tatilciler gelince bayram yaptı. A) Toplumu geliştirecek çalışmalar yapmak bilmek
C) Hemen atın kendinizi şu mavi, engin denize
B) Toplumsal sorunları çözmek B) Kızmak, bağırıp çağırmak
Dost olun yunuslarla çabucak
C) Toplumsal sorunları açığa çıkarmak C) Farklı görüşlere açık olmak
D) Bir dağ vardır yüreğimde benim D) Toplumun isteklerini dikkate almak D) Karşısındakine saygılı davranmak
Bir yanı fırtına bir yanı günlük güneşlik 9. “-mi” eki, aşağıdaki cümlelerin hangisine öte E) Topluma yol göstermek E) İletişim kurmaya çalışmak
kilerden farklı bir anlam katmaktadır?
E) Yağmurda ıslanmış ağaçların sevinci içimde
Bekliyorum şimdi ağarmasını ufkun A) Biraz önce benim telefonum mu çaldı?
B) Bu formülü ezberledin mi birçok soruyu çö-
zersin.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz
C) Beni tanıdın mı, diyerek elimi sıktı. l. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz
yapılan işi, durum yönüyle tamamlamaktadır?
D) Arkadaşım cüzdanını buldu mu, bilmiyorum. cük gerçek anlamıyla kullanılmamıştır?
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “zor” söz-
E) Bu odada üçünüz mü kalmak istersiniz? A) Ilık bir bahar sabahı onunla sahilde buluştuk.
, cüğü yüklemin anlamını etkileyen bir görev A) Derste herkes farklı bir konuvu anlatacak.
de kullanılmıştır? B) Denizin bevaz köpüklü dalgaları sahile vuru
B) Onunla aramızdaki bağ oldukça güçlüydü.
yordu.
C) Dünkü fırtına, ağaçları köklerinden sökmüş.
A) Bu sınavda zor soruları sona bıraktım. C) Turistler, tatil köyünden cok memnun ayrıldı.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin D) Öğretmenimiz çok nazik bir insandı.
B) Zor görevlerin adamı olduğunu bu işte de gerçekleştirilme şekli belirtilmemiştir? D) Her tarafı kaplayan rengârenk çiçekler bizi
E) Başındaki ağrı biraz olsun azalmıştı.
gösterdi. büyülemişti.
C) Arabaların gürültüsünden çok zor anladım A) Yemek kısık ateşte yavaş yavaş pişiyordu. E) Ağaçlı yolda ilerlerken çocukluk günlerimi ha
TEST - 2 TEST - 3
7. Bu şairimizin şiirlerini okurken kendinizi kıyışız Şiir, bilinen sözcüklerle bilinmedik sözler kurmak Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili 4. Başına buyruk yaşamayı tercih eden sanatçımız
bir denizde yüzüyormuş gibi hissedersiniz. Ora tır. Bunu, bilinen sözlerle hiç duyulmadık imgeler sözcükler anlamca birbirine en yakındır? taviz vermeyen (ödünsüz) kişiliği ile tanınırdı. Bu
da bütün varlıklarla karşılaşır, üstelik onları hayal meydana getirmek diye açıklayabiliriz. Amacım, I
bile edemediğiniz şekillerde görürsünüz. şiirin tanımını genişletmek değildir. Şiir zaten ola A) Bu konuyu hiç anlayamadım, bu yüzden so yüzden denemenin sınırsız bir tür olması (tanımı-
nı, daha güzel anlatma çabasıdır. ruları da çözemiyorum. II
B) Tam beş sene yurt dışında kalmış, baba oca nın yapılamaması) ona çok uygundu. Denemele
Bu parçada “kıyışız bir denizde yüzüyormuş gi
ğından uzak yaşamış. rine kalbiyle beynini dengeli biçimde (eşit ölçüde)
bi hissetmek” sözüyle, sözü edilen şairin şiir Bu parçada “bilinen sözcüklerle bilinmedik söz
C) Kullanma kılavuzunu iyice okudum, yazılan III
lerinin hangi özelliği vurgulanmak istenmiş ler kurmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağı-
ları titizlikle uyguladım. yansıtmaya çalışırdı. Duygu ve düşüncelerini süz
tir? dakilerden hangisidir?
D) Tiyatroda oynadığım rolü çok benimsemiş, geçten geçirmeden (bir denetime tabi tutmadan)
hep doktor olmak istemişimdir. IV
A) Kapsamının çok geniş olduğu A) Okuru bilgilendirmeye çalışmak E) Bütün bir hafta hasta yatmış, evden hiç çıka söylerdi. Bu, ona çok düşman kazandırsa da bir
B) Okuru yönlendirdiği B) Herkesin işlediği konuları işlememek mamıştı. çok kişi tarafından el üstünde tutulmasını (değer
C) Başkalarından etkilenilerek oluşturulduğu C) Alışılmışın dışındaki konulan işlemek V
D) Geniş bir okur kitlesince beğenildiği D) Günlük dildeki sözcükleri, özgün anlamlar yük verilmesini) sağlamıştır.
E) Duygusal bir hava taşıdığı leyerek kullanmak
E) Kimsenin kullanmadığı sözcükleri unutulmak Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ayraç için Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi
tan kurtarmak de verilen deyimin anlamı yoktur? si, ayraç içinde verilen açıklamasıyla uyuş
mamaktadır?
A) Tarlanın tapusunu almak için uğraşırken
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
önümüze bir sürü güçlük çıkardılar, (işi
yokuşa sürmek)
B) Bunu ona söylemek için uygun bir zamanı
bekliyorum, (fırsat kollamak)
C) Sonunda iki tarafı da memnun edecek bir
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, altı çizili söz
çözüm bulduk, (tatlıya bağlamak)
cük mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
8. Bir sanatçı için, gazetelerde yazmak tehlikeli so 10. Yaşar Kemal’e edebiyat dünyasının kapılarını D) Biz kazadan neredeyse hiç yara almadan kur
nuçlar da doğurabilir. Çünkü gazeteler, çalışan açan, onu edebiyatımızın, kendisine imrenilen tulduk. (ucuz atlatmak)
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Sözcük Anlamı ve Sör Yorumu
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde karşıt kav 10. Benim, bir eleştirmeni değerlendirirken değiş Ünlü bir gezginle yapılan röportajların yer aldığı 3. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı
ramlar bir arada kullanılmıştır? mez bir ölçütüm vardır: O eleştirmen, hakkında bir kitap okudum geçenlerde. Bu gezginin daha bir söyleyiş yoktur?
birçok değerlendirme yapılmış sanatçıları ve ya önce başka türlerde yazılmış yapıtlarını da oku
A) Biliyorsun, ben hangi şehirdeysem pıtları ele alırken, kendisinden önce söylenenle muştum. O yapıtlarda gördüğüm albenili anla A) Armut dalının dibine düşer.
Yalnızlığın başkenti orası ri tekrarlıyorsa bir daha onun yüzüne bile bak tım bu yapıtta da kendini hissettiriyor. Yapıtla il B) Arpa eken buğday biçmez.
mam. Ancak, geçmiş yapıtlar ve sanatçılar hak gili görüşlerim sorulunca “renkli bir hayat bilgisi C) Bugünün işini yarına bırakma.
B) Eski geceler, sevdiklerimle dolu odalar
kında söylenenlere bolca soru işareti koyuyorsa kitabı” sözü çıkıvermişti ağzımdan. D) Her ağaçtan kaşık olmaz.
Yalnız bırakmayın beni hatıralar
o eleştirmenle ilgilenebilirim. E) Serçeden korkan darı ekmez.
C) Bir sessiz bir sakin yağıyor ki kar
Bu parçada “renkli bir hayat bilgisi kitabı” sö
Bırakarak arkasında coşkun fırtınalar
Bu parçada “soru işareti koymak” sözüyle an züyle, sözü edilen yapıtla ilgili olarak anlatıl
D) Dolaştım yaz sıcağında Anadolu’yu mak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
Her yanda ter döken insanlar
E) Bahar bir resim değildir benim şiirimde A) Derinlemesine incelemek A) Yaşamın ilgi çekici bir biçimde yansıtıldığı
Her mısrasında bin bir çiçek açar B) Şüpheyle yaklaşmak B) Yaşananların olduğu gibi ele alındığı
C) Olumsuz eleştiriler yapmak C) Sıradan olayların eleştirel bir bakış açısıyla
verildiği 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim,
D) Belli bir değer biçememek
D) Sosyal yaşamın çelişkilerine yer verildiği açıklamasıyla birlikte verilmiştir?
E) Beğenmediğini açıkça söylemek
E) Yazarın başından geçen olayların abartılma
dan dile getirildiği A) Olayı bir de arkadaşlarım anlatınca aklım ka
rıştı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili B) Otobüs bozulunca yolcular kendi başının ça
söz zaman ifade etmektedir? resine bakmak zorunda kalmıştı.
C) Uzun süren tartışma canını sıkmış, gereksiz
A) Akşam televizyonda güzel bir film vardı. konuşmalara tepki göstermişti.
B) Bu civarda kiralık bir ev arıyormuş.
D) Küçük çocuk, kırdığı bardağı kaşla göz ara
sında çok kısa sürede çöpe attı.
D) Belgeleriniz, başvuru sırasında hazır olmalı.
E) Bütün gün karda gezip oyunlar oynadık. E) Ev sahibi, misafirleri için tadına doyum olma
11. Aşağıdakilerin hangisinde, “dünya” sözcüğü yacak yemekler yapmıştı.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Sözcük Anlamı ve Söz Yorumu
8 9
.*r
TEST - 4 TEST - 5
6. Yazın hayatıyla yeni tanışmış olanlar için adrese 8. Bakıyorum zaman bizden hızlı gidiyor. Bizler içi Babasıyla ilk defa köye gitmenin — içi içine 4. Sözde bütün günümüzü bahar temizliği ile
mizdeki gençliği koruyoruz. Belki de koruduğu sığmıyordu. Araba, anayoldan ayrılıp da uçu geçirecektik.
teslim eleştiriler içeriyor bu kitap.
muzu sanıyoruz. İşte sanatın gücü buradadır. rumlarla dolu dağ yoluna girince ilk defa böyle
Sonsuz gençlik demektir sanat. Zamana meydan bir manzara görmenin — dışarıyı seyrediyordu. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye
Bu cümlede altı çizili sözün cümleye kattığı
okumanın en güzel yoludur. kattığı anlam, aşağıdakilerden hangisinde
anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla vardır?
Bu parçada “zamana meydan okuma” sözüyle aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun
A) Yetkin sanatçı, edebiyat tarihimizde kendine olur? A) Oysa ben ona bu konuda hiç söz vermemiş
anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisinde
özgü bir yer edinmiştir. tim.
vardır?
B) Başarılı yazarların üslubunu taklit edecekler, A) sevinciyle - güzelliğiyle B) Bari biriniz bana yardım edin de şu işi bugün
hep olacaktır. A) Bu yolda karşılaştığı hiçbir zorluk onu yıldır B) merakıyla - içtenliğiyle bitireyim.
mamış, pes ettirememişti. C) mutluluğuyla - garipliğiyle C) Meğer bizim eski okul yıkılıp yerine daha
C) O, kalemini gösterişli ifadelerden kaçırmaya
D) umuduyla - neşesiyle büyük bir okul yapılacakmış.
çalışır. B) Yapıtlarda düşüncenin ön planda olmasına
E) heyecanıyla - şaşkınlığıyla D) Güya bundan sonra bütün ütü işlerini sen
D) Ünlü eleştirmenin, yerini bulan değerlendir karşı çıkmış ve bundan hiç vazgeçmemişti.
yapacaktın.
melerinde objektiflik hâkimdir. C) Yazılarında evrensel konuları işlemiş, böylece E) Bir bakıma, yaşadığımız olumsuzlukların
de ölümsüzlüğü yakalamıştı. yararı da yok değil.
E) Roman değerlendirmeleriyle genç yazarlara
yol gösteriyor. D) Hayatı boyunca haksızlıklara boyun eğmemiş,
ilkelerinden sapmamıştı. 2. “göre” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde
E) Betimlemelerinde gerçekçiliğin acımasızlığına cümleye ötekilerden farklı bir anlam katmış
karşı koymuş, duyguyu göz ardı etmemişti. tır?
rahat. I
sonra kimin haklı kimin haksız olduğu konusun
E) Şimdiki işimde öncekilere göre daha iyi bir
konumda çalışıyorum. da benim hakemlik etmemi istediler. İkisini de
7. Yazar, bu romanıyla toplumun bir problemini dile 9. Bu hikâye kitabı, son yıllarda yazılmış en değerli
II
getirip adeta yetkililere çözüm yolu gösteriyor. yapıt. Eleştirmenlerin övgülerle dolu eleştirilerini
kırmak istemediğimden onlara ne diyeceğim
Romanın ilk satırlarından itibaren yazarın dilinin bir kenara bırakacak olursak, ata yurdundan
konusunda ikileme düştüm. Sonuçta kimi se-
altında bir şev olduâu. romanı belli bir amaçla geçmişe ait esintiler taşıyan hikâyelerle dolu bir
III
yazdığı anlaşılıyor. eser. Hikâyelerin her biri bizi kökümüze doğru
çersem seçeyim, öteki arkadaşımı kaybedecek
uzun bir yolculuğa çıkaracak nitelikte. I. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kul tim. Ben de bir açıkgözlülük yaptım ve herkese
Bu parçada altı çizili sözle, söz konusu ya lanılmamıştır?
IV
zarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıda- Bu parçada “bizi kökümüze doğru uzun bir yol
kilerden hangisidir? culuğa çıkarmak” sözüyle, hikâyelerle ilgili ola
A) Orada çok şey konuştuk ama senin adını hiç V
rak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi
ağzına almadı.
A) Romanında her düşünceye açık olduğu sidir?
B) Sen olmadan yemek boğazımızdan geçmedi. Bu parçadaki numaralanmış sözlerle ilgili aşa
B) Kimseyi incitmeyecek sözler kullandığı ğıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Okura, yazarın dünyasını anlattığı C) Arabayı evin önüne bıraktıktan sonra tekerle
C) Okuyucuya vermek istediği bir mesajının ol
duğu B) Birçok yer hakkında okura bilgi verdiği ğin arkasına taş koydu.
A) I. söz: önemsiz
D) Romanlarında toplumun sıkıntılarını yansıttığı C) İnsanları kendi iç dünyalarına yönlendirdiği D) Hal hatır sormak için amcamın çalıştığı dükkâ
B) II. söz: karar vermemi
E) Romanının yoğun bir anlatımının olduğu D) Duygusal bir anlatımla okuru etkilediği na girdim.
C) III. söz: kararsız kaldım
E) Okurun, eski dönemleri hatırlamasını sağladığı E) Hiçbir belge gösteremeyince, söyledikleri ha D) IV. söz: uyanıklık
vada kaldı. E) V. söz: tarafsız davranmanın
, 1-A 2-E . 3-C 4-D 5-E 6-D 7-C 8-C 9-E
10 11
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 5 TEST - 6
Hayat, kimi zaman sıkıntılar içinde geçer. Eğer 9. Sıradan (hiçbir ayırıcı özelliği olmayan) şiirlerin 1. Yazarın bu son yapıtı, ağzınıza bir parmak bal 3. Türk şiirinde eskiden beri kuşaklar arası bir ko
bu sıkıntılar yüzünden karamsarlığa kapılırsanız, I çalıyor, sizi diğer yapıtlarını okumaya çağırıyor. pukluktan söz edilir. Aslında bu durum, kuşakları
hayatın yükü altında ezilirsiniz. Başarılı insanlara yazıldığı bir dönemde ortaya çıkan bu sanatçının Bir kere balın tadını alan okur, yeni tatlar arama birbirine bağlayan özellikleri bulup bunları, şiirinin
bir bakın. Herkes gibi onlar da sıkıntılarla karşı şiirleri edebiyatımızın canına can katmıştır (yaşa- ya özeniyor. malzemesi olarak kullanacak şairlerin azlığından
II
laşmışlar fakat hayata küsmeyip o sıkıntıları aşa kaynaklanmaktadır. Sanatçı, şiirimizdeki bu boş
ma gücünü artırmıştır). Kimselere benzemeyen
rak kendilerini geliştirmişleridir. Yani hayatın, ön III Bu parçada altı çizili bölümde, sözü edilen luğu doldurmaya gayret etmiş, kuşaklar arasında
lerine koyduğu ekşi limonlardan limonata yapa (özgün) üslubuyla hemen ilgi uyandırmış, çok yapıtın hangi özelliği anlatılmak istenmiştir? köprü olabilmiş bir şairimizdir.
bilmeyi bilmişlerdir. geniş bir okur kitlesi edinmiştir. Bütün şiirlerine
iç dünyasını (ruhsal yaşamını) olduğu gibi yansıt- A) Okura, sürekli aynı yapıtı okuma isteği ver Bu parçada “kuşaklar arasında köprü olabil
Bu parçada “limonu limonata yapabilmek” sö IV mesi mek” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakiler-
züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden mış, bunu yaparken ahenkli (anlamca ilgili) söz- B) Olayların ilginç yönlerini anlatarak okuru he den hangisidir?
V
hangisidir? yecanlandırması
cükleri bir araya getirmeye dikkat etmiştir. A) Nesiller arasında bağlantıyı sağlamak
C) Anlatımının, yazarın diğer yapıtlarına göre
A) Sıkıntıları önemsememek B) Yapıtlarıyla kendinden sonraki sanatçılara yol
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi daha eğlenceli olması
B) Olumsuzluklardan yılmamak göstermek
C) Hayatın hep olumlu yönlerini görmek si, ayraç içinde verilen açıklamasıyla uyuş D) Etkileyici üslubunun, okura kısa süren edebi C) Şiirimizin gelişmesinde etkin bir rol oynamak
D) Olumsuzlukları fırsat haline getirmek mamaktadır? bir zevk vermesi D) Bütün insanlığa seslenebilecek yapıtlar orta
E) Çok çalışarak sıkıntıları aşmak E) Okundukça anlaşılabilecek, sanatlı ve yoğun ya koymak
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Farklı şiir akımlarından etkilenmek
bir anlatımının olması
7. Aşağıdaki seçeneklerde geçen altı çizili söz 10 . Bu dönemin parlak sanatçıları ortak bir sanat
lerden hangisi “ikileme” değildir? anlayışı etrafında birleşemedi.
A) Karşıdaki tarla irili ufaklı ot yığınlarıyla dolu. Bu cümledeki “parlak” sözcüğü, aşağıdaki-
B) Ayağı halıya takılınca yüz üstü düştü. lerin hangisiyle eş anlamlıdır?
C) Takır tukur sesler gelince arabayı kenara çekti.
D) Bize belli etmiyor ama içten ice üzülüyor. A) Çalışkan B) Başarılı C) Titiz
E) Az cok demeden verilen ücreti kabul etti. 2. Yaşamının sanatla, edebiyatla biçimlenen öz 4. Ahmet Haşim’in; açık, sade, nükteli olan düzya
D) Özverili E) Özgün gün çizgisinde, birçok türde eser vermesine zıları, şiirlerinin aksine okurun zihin evreninin
rağmen övkü vazarlıoı hep önde kosuvor bu sa sınırlarını daha ileriye götürür. Düzyazılarının bu
natçımızın. özelliği okurun, daha önce fikir yürütmediği ko
nular üzerinde düşünmesini sağlar.
Bu cümleye altı çizili sözün kattığı anlam aşa-
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz ğıdakilerin hangisinde vardır? Bu parçada “okurun zihin evreninin sınırlarını
sözcük gerçek anlamıyla kullanılmıştır? cük soyut anlamlıdır? daha ileriye götürmek” sözüyle anlatılmak is
A) Kendine özgü üslubu, onun bütün öykülerin tenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ben onun kadar ince ruhlu başka bir insan A) Sanatçı, plaketi aldıktan sonra kısa bir konuş de göze çarpıyor.
tanımadım. ma yaptı. A) Okurun anlayabileceği bir dili yakalamak
B) Öyküyü önemseyen ve bu dalda daha çok
B) İki arkadaş arasındaki gerginlik, öğretmenin B) Onun son yapıtı, üslup yönüyle ötekilerden B) Okurun düşünce dünyasını genişletmek
eser veren sanatçı, yazın dünyasında bu yö
araya girmesiyle son buldu. daha iyi.
nüyle tanınıyor. C) Okuru gerçeklerden uzaklaştırmaya çalışmak
C) Onun olaylarla ilgili keskin değerlendirmeleri C) Sanatçı, bütün romanlarında düşlerinden söz
C) Çizgisinden ödün vermediği öykülerinde D) Okuru sanatsal yönden geliştirmek
hepimizin ilgisini çekiyordu ediyor
kendi yaşamını anlatmış. E) Okurun karşısına yeni bir söyleyişle çıkmak
D) Küçük kedi, çatıda dolaşırken apartman D) Kitabın her sayfası içtenlikle dolu olduğu için
boşluğuna düşmüş. bizi etkiliyor t D) Edebiyatın birçok türünde sayısız, yetkin
E) Dar günler için bir kenara koyduğu parayı E) Aradığınız kitabı daha önce şu raflarda gör- J eserler ortaya koymuştur bu sanatçımız.
oğluna verdi. müştüm. E) Bu sanatçının yapıtları, okur tarafından beğe
nilip her zaman el üstünde tutulmuştur.
1 -E 2-A 3-C 4-D 5-E 7-B 8-D 9-E 10-B 11-C
12 13
TEST - 6
TEST - 7
5. İlk eserlerinde ağır bir dil kullanan yazar, sonra 8. Benim şiirlerim, fotoğrafı henüz yerleştirilmemiş
Herkesin aynı dili — fakat — bir duruma 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bir deyim
ki dönemlerinde, gelişmeye ayak uydurmanın resim altı yazılarına benzer. Onların üstüne okur düşmek istemeyen toplumlar, edebiyata önem yanlış kullanılmıştır?
gerekliliğini vurgularken, yaşayan dili yakalama larım, gönüllerinin çektiöi resimleri yapıştırsın is vererek nitelikli bir ortak dilin oluşmasını
nın önemine dikkati çeker. terim. sağlayabilir. A) Kendini vererek yaptığın işlerde hep başarılı
olduğunu biliyorsun.
Bu cümlede “yaşayan dili yakalamak” sözüyle Bu parçada altı çizili sözle, sözü edilen şiirle Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşünce B) Sabahtan beri bu iş için evle muhtarlık ara
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? rin hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir? nin akışına göre aşağıdakilerden hangisi ge sında mekik dokuyorum.
tirilmelidir? C) Babam bugün bizi tarlada nefes aldırmadan
A) Özgün bir söyleyişe ulaşmak A) Herkesçe farklı algılanıp yorumlanabilmesi
çalıştırdı.
B) Okurları anlatımla etkilemek B) Şairin düşüncelerine yer vermesi A) bildiği - kavrayamadığı D) Hesabını bilen biri olmadığı için bu soruyu
C) Çağın önemli olaylarını konu edinmek C) Gerçekleri bir fotoğraf gibi yansıtması B) öğrendiği - kullanmadığı
yanlış çözmüş.
D) Duygusal öğelere ağırlık vermesi C) konuştuğu - anlaşamadığı
D) Yapıt oluştururken konuşma dilini kullanmak E) Senden haber çıkmayınca biz o görevi baş
E) Zamana yenik düşmemesi D) söylediği - öğretemediği
E) Yaşanmış olaylardan yola çıkmak kasına verdik.
E) kullandığı - konuşmadığı
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açık 6. “Dokunmak” sözcüğünün aşağıdaki açıkla
lamasıyla birlikte verilmiştir? malarından hangisi, birlikte verilen örnek
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açık cümleye uygun değildir?
Ruhunda yazarlık tohumu barındıran bu gençle-
lamasıyla birlikte verilmiştir? I
A) Dün gece çok geç yattığı için uykusunu ala
rin, örnek aldıkları ustalar kadar çokça çalışınca A) Sağlığını bozmak: Aşırı tuzlu yemekler ona
A) Bu şarkının sözleri gençlerin dilinden düşmü mamış. II III dokunur.
yor. B) Babam kardeşimin yaramazlıklarına bu sefer aeleceöin başarılı edebiyatçılarından olacağına
IV B) İnsanın içine işlemek, duygulandırmak: Ço
B) Haberi duyunca başımdan kaynar sular dö göz yummuştu.
eminim. cuğun bu hali hepimize çok dokunmuştu.
küldü. C) Haksızlığa uğradığı işin peşini bırakmayaca
V C) Nesnelere el sürmek, temas etmek: Çocuklar
C) Anlatılanlara çok sinirlenmişti, adeta burnun ğını söyledi.
sofrada abur cubur yiyor, yemeklere hiç do
dan soluyordu. D) Yokuşu koşarak çıktığından nefesi kesilmiş, Bu cümlede numaralanmış sözcüklerden han kunmuyorlardı.
D) Ufacık çocuk, herkesi bıktırmıştı çünkü ele soluk almakta zorlanır duruma gelmişti. gisi gerçek anlamının dışında (mecaz anla
avuca sığmıyordu. D) İlgili olmak, değinmek: Edebiyatın sorunları
E) Öğretmenin kendisine yaptığı uyarılara kulak mıyla) kullanılmıştır?
na dokunan bir yazı yayımladı.
E) Güneşli havalarda gözüm gönlüm açılıyor. asmamanın cezasını çekiyordu şimdi.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Hafifçe değmek: Rüzgâr estikçe pencereye
1-D 2-B 3-A 4-B S-D 6-C 7-C 8-A 9-C 10-D
dokunan dalların sesinden uyuyamadım.
14 15
TEST - 7 TEST - 8
7. Yazarlar, yapıtlarıyla ilgili olumsuz değerlendirmeler 9. Sanatta gerçekçilik, olayları filtrelemeden okura 1. Gerçek yazar, dokunduğu her sevi kendi ruhu 3. Aramızda belki kalemini çok iyi kullanan gençler
I sunmak değildir. nun ışığı ile aydınlatır, yani onları hiç kimsenin var; ama yayınevlerinin ilgisizliği yüzünden o ni
(tarafsız eleştiriler) bile içerse bu eleştirmenin
başka türlü anlatamayacağı biçimde yapıtına telikli yapıtlar geniş okur kitleleriyle buluşamıyor.
düşüncelerine deöer verirdi (düşüncelerini önem Bu parçada altı çizili sözcükle anlatılmak is
li yansıtır. Yazarlar, kendi olanaklarıyla seslerini duyurmaya
tenen aşağıdakilerin hangisinde vardır?
serdi). Çünkü bu eleştirmen, kim olursa olsun her çalışıyorlar.
A) Kimi yazarlar, ele aldıkları bir olayı yeterince Bu cümlede altı çizili sözle, gerçek yazarla il
Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen
laşırdı. Ele aldığı yapıtı kılı kırk yararak (titizlikle) incelemeden anlatmaya kalkışıyor. gili olarak anlatılmak istenen aşağidakiler-
IV aşağıdakilerden hangisidir?
B) Her yazarın, yaşama kendine göre bir bakış den hangisidir?
inceler, okura ufuk açıcı (düşünce dünyasını ge- açısı vardır.
V C) Yaşam içinden seçtiğim bir konuyu anlatırken A) İyi bir edebiyat eğitimi almış olmak
A) Yapıtlarıyla okuru belli bir düşünceye yönlen
nişleten) değerlendirmeler sunardı. onu gereksiz unsurlardan arındırırım dirdiği B) Edebiyat alanında yenilik ortaya koymak
D) Kahramanları gerçek yaşamdan seçmek, ya
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi B) Gerçek yaşamı olduğu gibi yapıtlarına yansıt C) Karşılaşılan güçlükleri aşma konusunda istek
pıtın inandırıcılığını artırır.
si, ayraç içinde verilen açıklamasıyla uyuş tığı li olmak
E) Ben, okurun kendinden kahramanlar buldu
mamaktadır? ğu yapıtları daha çok beğendiğini düşünüyo C) Yapıtlarında, yaşamının gizli yönlerini açığa çı D) Üstün bir yazma yeteneğine sahip olmak
rum. kardığı E) Edebiyat ürünlerini toplumun yararına kullan
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Yapıtlarıyla okuyucuya yol gösterdiği mak
E) Yapıtlarında anlattıklarına kişiliğinin damgası
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili nı vurduğu
söz sebep bildirmemektedir?
2. Şiirin kendine özoü kokusu sinmemiş türküler: sa 4. Bir yazar şöyle diyor: “Nerede bir edebiyatın
8. Kimi genç yazarlar, yapıtlarında güncel konulara
za, ezgiye tutunuyor, onunla ayakta kalıyor. On başladığını görsek; orada sokağın yazı masası
yer vererek okurun ilgisini çekmeye çalışıyorlar.
11. I. Adam, başından büyük işlere girişince ailece dan ayrıldı mı yalpalayıp düşüyor, bir daha kalka ile birleştiğini görürüz.” Malharbe sokağı dinle
Bu, meyvelerini de veriyor fakat güncelin ilginç
çok sıkıntılı günler geçirdiler. mıyor. Benim bu kitapta yüzlercesini birbiri ardına di. Dickens sokağı edebiyatla barıştırdı. Bir ro
liğine karşın tehlikesi de var: Güncel konuları iş
II. Başı dara düşünce insanın kendisine yardım sıraladığım türküler; varlığını saza, ezgiye borçlu manında geçen “sokağın anahtarı” sözü de bu
leyen yapıtın bayatlaması çok çabuk geçekleşe-
edecek dostları olmalı. değil. Hatta bazıları yalnız söz olarak okunduğun yazarın sanat anlayışını anlatmaya yeter.
bilir.
III. Müşterileri başından savmak için türlü yollar da daha şiirsel bir tat veriyor.
denedi. Bu parçada “sokağın, yazı masasıyla birleşme
Bu parçada “bayatlama” sözüyle, yapıtla ilgili
IV. O, ancak başı sıkışınca benim yanıma gelirdi. Bu parçada altı çizili sözle, sözü edilen türkü si” sözü ile anlatılmak istenen aşağıdakiler-
olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden
V. Yaptığı iyilikleri başıma kakıp duruyor. lerle ilgili olarak anlatılmak aşağıdakilerden den hangisidir?
hangisidir?
hangisidir?
Yukarıdaki cümlelerde geçen deyimlerden A) Günlük yaşamı yazınsal ürünlere aktarmak
A) Anlatımının yetersiz kalması
hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) Müzikten yeterince yararlanamaması B) Okurun ilgisini çekecek konuları işlemek
B) Kısa sürede unutulması
B) Biçimle içeriğin uyumsuz olması C) Edebiyatı insanlara sevdirmeye çalışmak
C) Sıradan bir konuyu işlemesi A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. C) Şiirsellikten yoksun olması D) Güncel konularla kalıcılığı yakalamak
D) Okurun ilgisini çekememesi
D) II. ve IV. E) IV. ve V. D) Özgünlüğü yakalayamaması E) Yazarları aynı düşüncede birleştirmek
E) Yazarın, istediklerini anlatamaması
E) Okuyanın yüreğinde iz bırakamaması
1-C 2-E 3-A 4-D 5-C 6-C 7-A 8-B 9-C 10-B 11-D
16 17
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST- 8 TEST - 9
5. Bu yapıttaki bazı alıntılar, bir yama gibi duruyor. 7. Ünlü bir eleştirmen şöyle der: “Bugüne kadar 1. Romanlarını oluştururken kalbinin sesini dinle- 3. Otelimiz, müşterilerin rahatı için elinden geleni
Bu yüzden olsa gerek, eleştirmenler, kitabın akı birçok yapıt değerlendirdim. Üzülerek söyleme- r I yapıyor.
cı bir anlatımdan yoksun olduğunu belirtiyor. liyim ki en güzel konuların bile sanatçıların aciz meyi (duygularıyla hareket etmeyi) tercih eden
söyleyişiyle gölgelendiğini çgk gördüm.” sanatçımız, anlatımda denenmemiş? yakalamak Bu cümlede altı çizili sözcükteki söyleyiş
Bu parçada altı çizili sözün cümleye kattığı II özelliği, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır? Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen (özgünlüğe ulaşmak) için çabaladı hep. Tekdüze
aşağıdakilerden hangisidir? III A) Yapmam gerekenleri defterime yazmadığım
A) Öykü yazmayı zevk haline getirmiş ender sa (sıra dışı) geçen bir çocukluğun ardından genç için çoğu zaman unutuyorum.
natçılarımızdan biridir. A) Eleştirmenlerin, değerlendirmelerinde, yapı lik döneminde edebiyatla ilgilendi. Önceleri şiir B) Yol kenarındaki çöplerin bir arabadan atıldığı
tın konusunu anlatımından daha önemli gör yazdı, bir ustanın tavsiyesiyle istemeyerek de olsa belli.
B) Sözcükleri uygun şekilde dizmek, şiir için ye
düğü IV C) Sergiye gelenler, ressamı göremeyince hayal
terli değildir.
B) Yalın anlatımın, bir yapıtta anlatılmak istenen (gönülsüzce) şiiri bırakıp düzyazıya yöneldi. Fakat kırıklığına uğradı.
C) Romandaki betimlemelerin içerikle uyumsuz içindeki sanat tohumunun asıl filiz vermesi (ger-
düşünceyi öne çıkardığı D) Böyle parlak beyinlerin katıldığı yarışmayı
luğu hemen fark ediliyor. V geleneksel hale getirmek istiyoruz.
D) Bir çocuk dergisinde çalışmak, özveride bu C) Sıradan konuların etkileyici bir anlatımla da
çek sanat yeteneğinin ortaya çıkması) düz yazı E) Sokak lambalarının çoğu yanmadığı için ge
lunmayı gerektirir. ha da güzelleştiği
sayesinde oldu. celeri buralar karanlık oluyor.
E) İşlenen konu sıradan olunca, yapıt okuru sıkı D) Bazı yapıtlarda anlatımın, içeriğin güzelliğini
yor. yansıtmada yetersiz kaldığı Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi
E) Birçok yapıtın, içerik bakımından yeni olma si, ayraç içinde verilen açıklamasıyla uyuş
dığı için kısa sürede unutulduğu mamaktadır?
4. I. Şairin canlı anlatımı okurlarca çok beğeniliyor.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
II. Kitaptaki çelişkili bilgiler hemen belli oluyor.
III. Buradaki evlerin özgün bir mimarisi vardı.
IV. Bu kalın kitabı iki günde okuyup bitirdim.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “bulmak” 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili 1. Yapıtlarını hazırlarken öyle bir amaç gütmemesi 4. Yoğun bir anlatımı olan bu yazar, yapıtlarıyla
sözcüğü "istenilen şeye kavuşmak” anlamında sözcük, cümleye kattığı anlam yönüyle öteki ne rağmen, onun yapıtları okuyucuları için bir genç okuyucuların düşüncelerini yeşertmeyi ba
kullanılmıştır? lerden farklıdır? yaşam kılavuzu olma niteliğindedir. şarabiliyor.
A) Deneme türünü Batı edebiyatında Montaigne A) Onunla zaman zaman buluşur, eski günler Bu cümlede “yaşam kılavuzu” sözüyle, söz Bu cümlede “düşünceleri yeşertmek” sözüyle,
bulmuştur. den konuşurduk. konusu yapıtlarla ilgili olarak anlatılmak iste söz konusu yazarla ilgili olarak anlatılmak is
B) Aradığım gerçek dostluğu ben onda buldum. B) Eskiden elektrikler hep kesilirdi, arada bir nen aşağıdakilerden hangisidir? tenen aşağıdakilerden hangisidir?
C) Arkadaşının savunduğu fikirleri çok mantıklı geldiğinde de voltaj düşük olurdu.
buluyorum. C) Bazı bazı dalar gider, yanımızda olduğunu A) Okurlara çarpıcı gelen konuları işlediği
D) O kitabı masanın en alt çekmecesinde bul unuturdu. A) Toplumun belli bir kesimine seslenebildiği
B) Yaşamda olup bitenleri değiştirmeden yansıttığı
dum. D) Arkadaşım, ikide bir bana hayallerinden söz C) Yaşamla ilgili konularda yol gösterdiği B) Okurlarının beklentisine göre konular seçtiği
E) Bu fabrikada çalıştığımız süre, altı ayı bul ederdi. D) Yazarının yaşamından kesitler sunduğu C) Sanatın amacının insanları eğitmek olduğunu
muştu. E) O, ara sıra bizim dükkâna uğrardı fakat şim E) Okurlarının yaşama dört elle sarılmalarını sa düşündüğü
dilerde ondan haber alamıyoruz. ğladığı D) Okurlarının düşünce dünyalarının gelişmesi
ne katkıda bulunduğu
E) Yapıtlarında son sözü okurlarına bıraktığı
7. Ödevlerini günü gününe yapmayı küçüklüğün
den beri alışkanlık haline getiren arkadaşım, Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açık
planlı çalışmasının meyvelerini almaya başladı. lamasıyla birlikte verilmiştir?
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, altı çizili söz
Bu cümlede altı çizili sözcüklerin yerine sıra cük mecaz anlamıyla kullanılmıştır? A) O kadar uğraşmasına rağmen kardeşinin 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili
sıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gönlünü edemedi. sözcük mecaz anlamıyla kullanılmamıştır?
uygun olur? A) Yolun açık olsun göçmen kuşlar gibi B) Yılların esnafı sonunda dara düşmüş, para sı
B) Kederlerim eriyor senin gülüşün karşısında kıntısı içinde kalmıştı. A) Bir işçi, yanık bir türkü söylüyordu.
A) zamanla - kural - düzenli C) Arar denizde kısmetlerini yüzlerce tekne B) Çocuğun şiijk bir kişiliği vardı.
C) Yeni bir işe yatırım yapmak için fırsat kolluyo
B) aksatmadan - düzen - doğru D) Duruyor yerinde gölgesinde uyuduğum ceviz ruz. C) Bozuk saatini bir tamirciye verdi.
C) sürekli - tutku - programlı E) Parlıyor gökyüzünde arkadaşım yıldızlar D) Anlaşılmaz tavırlarıyla çok arkadaşının kalbini D) Konuşmacının donuk bir anlatımı vardı.
D) vaktinde - ilke - sistemli
kırmıştı. E) Böyle çürük iddialarla onu suçlayamazsınız.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Sözcük Anlamı ve Söz Yorumu
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sıkıntıya, 11. Denemelerinde içinden gelen duyguları içtenlik 6. Öteden beri gazetede yazdığım köşe yazılarımı
Bu öykülerde içiniz ezilir, öykülerden birini oku
darlığa dayanma çabası içinde olmak” anlamın le dile getiren sanatçı, yaşananlara da yer vere kitaplaştırmak istiyordum. Okurların ağız tadını
duktan sonra İkincisine geçemezsiniz. Adeta ya
da bir deyim kullanılmıştır? rek deneme ile öykü arasındaki sınırı belirsizleş bozmamak ve onlara pilav yerken dişi kırılan bir
zarla satır aralarında kaybolur, yaşanan acıyı bi
tiriyor. insanın çaresizliğini yaşatmamak için, içindeki
re bir hissedersiniz.
A) Yaramaz çocuklara evde ondan başka kimse küçük taşları iyice ayıklamadan yazılarımı ya
diş geçiremiyordu. Bu parçada “sınırın belirsizleşmesi” sözüyle yımlamak istemedim.
Bu parçada “yazarla satır aralarında kaybolmak”
B) İki takımın antrenörleri, gazeteler aracılığıyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi
sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
birbirlerine diş göstermekten geri kalmıyor dir? Bu parçada yazarın “yazıların içindeki küçük
hangisidir?
du. taşları iyice ayıklamak” sözüyle anlatmak iste
C) Birbirine diş bileyen arkadaşları barıştırmak A) Çok geniş konulara yer verildiği diği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Zihnin dağılmasıyla kitabın etkisinden uzak
yine bize düşüyor. B) Ele alınan konuların üstü kapalı anlatıldığı
laşmak
D) Biraz daha dişinizi sıkarsanız bu parasızlığın C) Yazarın, tek bir türde yazmayı doğru bulmadığı A) Yazılarını titiz bir elemeden geçirdiği
B) Olaylarda neden-sonuç ilgisi kuramamak
yâkında sona ereceğini göreceksiniz. D) Türler arasındaki farkların ortadan kalktığı B) Okurların sıkılmayacağı bir üslupla yazdığı
C) Öyküleri okurken anlatılanları kavrayamamak
E) Bu işte başarılı olmak isteyen kişinin dişini tır E) Yaşadıklarını içtenlikle anlatan sanatçının an C) Kendisine yapılan eleştirilere olumlu baktığı
D) Yazarla birlikte olayı yaşıyormuş gibi olmak
nağına takıp çalışması gerekiyor. laşılmadığı
E) Yazarla, yaşanan olaylar arasındaki bütünlü D) Kendi okur kitlesinin niteliğini bildiği
1-C 2-C 3-D 4-B 5-B 6-B 7-D 8-D 9-D 10-B 11-D ğü sağlayamamak E) Sözcüklere yeni anlamlar yüklediği
20 21
TEST - 10 TEST - 11
7. Yazılarımda edebiyattan ödün vermediğim için, 10. Romanlarında anlattığı olayların hayal ürünü ol Ünlü sanatçı, yaşamının son döneminde edebi 4. Edebiyat dünyasına şiirle adım attım. Bir süre şi
dil konusunda kendimi özgür bırakıyorum. Ya duğunu söylüyor genç yazar. Ancak romanlarını yatımıza yeni okurlar kazandırmak için, kitapla ir yazdıktan sonra roman da yazmaya başladım.
bancı sözcükleri çokça kullanıyorum. Ancak okuduğunuzda, ben bu olayı bir yerlerden hatır pek ilgisi olmayanların kalbinde okumaya karşı İki türü de çok sevdim, fakat farklı türlere kafa
bunları yaparken yazımın örgüsünün kopuk bir lıyorum, demekten kendinizi alamıyorsunuz. Ay küçük de olsa bir ışık yakmayı amaçlamıştı. Ay yormak çok yorucuydu. Şiire önem verdiğimde
yapıda olmamasına da özen gösteriyorum. rıca donanımlı okurların zihinlerinin ufuk çizgisi romanım zayıflıyor, romana önem verdiğimde
rıca bu genç yazarın ilginç bir özelliği daha var:
ni daha ötelere taşıyacak yapıtlar yazmaya hız şiirim zayıflıyordu. Bu yüzden hem romanı hem
Nedense, kendi hayatından renk vermiyor ro
Bu parçada altı çizili sözle, yazıyla ilgili ola vermişti. şiiri aynı seviyede götürmek istememe karşın
manlarında.
rak anlatılmak istenen aşağıdakilerden han kefeleri hiçbir zaman denkleştiremedim.
gisidir? Bu parçadaki altı çizili sözlerin anlamı aşağı-
Bu parçada “kendi hayatından renk vermemek” dakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? Bu parçada “kefeleri denkleştirememek” sözüyle
sözüyle, genç yazarla ilgili olarak anlatılmak is
A) Gereksiz sözcüklere yer verilmemesi anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) ilgi uyandırmak - düşün evrenini geliştirecek
B) Duru bir dil kullanılması
B) değer vermek - düş gücünü geliştirecek A) Her iki türde de başarılı olmayı istemek
C) Özgün bir konuyu ele alması
A) Yaşamını tekdüzelikten kurtaramadığı C) ümit aşılamak - dünyasına yabancı gelmeyecek B) Türler arasında ayrım yapmamak
D) Biçimin içerikten önde tutulması
B) Yapıtlarında, yaşamından izlere yer vermediği D) yol göstermek - anlayışına ters düşmeyecek C) İki türde de başarısız olmak
E) Sözcüklerin dil ve anlamca uyumlu olması E) benimsetmek - beklentilerini karşılayacak
C) Yaşamı boyunca ilkelerinden ödün vermediği D) İki türden birini diğerinden üstün görmek
D) Kişisel çıkarlarını sanatın üstünde tuttuğu E) İki türde aynı anda başarıyı yakalayamamak
E) Yaşantısını romanlarına konu olacak nitelikte
görmediği
I. Şoför birdenbire fren yapınca kafamı koltuğa
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “el” sözcü 5. Nasıl bir meyve yağmurda, karda, güneşte —
çarptım.
ğü deyim içinde kullanılmamıştır? dolu bir süreçte — insan da —- türlü sıkıntılar
III. Arkadaşlarımla sık sık burada buluşuruz. içinde tamamlar.
A) Elden ayaktan düşen anne ve babasına çok
IV. Yağmur aniden başlayınca sığınacak yer bu
iyi bakıyordu.
B) Eski arabasını bir an önce elden çıkarıp bir ev
almak istiyordu.
I lamadık.
V. İlkokuldayken bazen okula minibüsle gider
dim.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere düşünce
nin akışına göre aşağıdakilerden hangisi ge
tirilmelidir?
Bu cümlede geçen altı çizili sözle, söz konu 6. Aşağıdaki cümlelerin hangsinde “yer” sözcü
su şiirin vurgulanmak istenen özelliği aşağı- ğü deyim içinde kullanılmamıştır?
dakilerden hangisidir? Aşağıdaki atasözlerinden hangisi, birlikte ve
9. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca bir rilen tutum ya da davranışla anlamca uyuş
A) Yeni gelen müdür, eskisinin yerini dolduracak
likte verilen tutum ya da davranışla uyuşmaz? maz?
A) Yoğun bir anlatımla oluşturulması gibi görünüyor.
B) Doğallıktan uzak, kullanımdan düşmüş söz B) Bir zamanlar o güzelim ahşap evlerle dolu bu
A) İşleyen demir pas tutmaz. - özverili olma A) Yel gelen deliği kapamalı. - Tehlikeye karşı
cüklerle yazılması önlem almak mahallenin şimdi yerinde yeller esiyor.
B) Ne verirsen elinle, o gider seninle. - iyilikte bu
lunma C) Sıradan konuları yalın bir dille anlatması B) Göğe direk denize kapak olmaz. - Gerçekleş C) Çay almak için masadan kalkınca yerime
^ C) At binenin, kılıç kuşananın. - işin hakkını verme D) Toplumca en çok kullanılan, bilinen sözcük meyecek hayallerden uzak durmak başkası oturmuş.
y* D) Hamama giren terler. - sıkıntılara katlanma lerle yazılması C) Damlaya damlaya göl olur. - Tasarruflu olmak D) Bu kitap yayımlanınca edebiyat dünyasında
,3 E) Su akarken testiyi doldurmalı. - fırsatları değer- D) Araba ile tavşan avlanmaz. - Ölçülü olmak yer yerinden oynayacak.
E) Yeni konulan, eski biçimlerle anlatması
lendirme E) Alçak yerde tepecik kendini dağ sanır. - Bil E) Babaannesinin geleceğini öğrenince çocuk,
giçlik taslamak yerinde duramaz oldu.
23
TEST - 11 TEST - 12
7. Romanlarında kahramanlan anlatırken birçok 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, karşısında ve 1. Usta şair, şiirini ince bir ironiyle ve trajik bir 3. Mozart, büyük konserlerde herkesin istediği şe
dolgu malzemesine yer veriyor. Bunlar romanın rilen deyime uygun değildir? duyguyla yazıyor. Dilin belini kırmak gibi bir kilde ortaya koysaydı sanatını, çok para kazana
sayfa sayısını artırıyor ama kahramanların kişilik amacı var onun. Sözcükleri zorlayıp dilin sınır bilirdi. Gerek onun gerek başka sanatçıların ye
leri arada yok oluyor. A) İşler bozulunca şirket, içinden çıkılmayacak larını genişletmeye çalışıyor. Böylece sözcük terince para kazanamamalarının nedeni, kendi
bir duruma düştü: Çıkmaza girmek. lere dilediği anlamları yükleyip özgün bir üslupla çizgilerinde ısrar etmeleriydi. Bu ısrar, yaşadık
Bu parçada “dolgu malzemesi” sözüyle, ro çıkıyor okurun karşısına. ları dönemde onları sıkıntıya düşürdüyse de
B) Hiçbir işte şöyle uzunca bir süre kalıp çalışa
sonraki dönemlerde bütün dünyanın tanıdığı
manlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşa- madı: Dikiş tutturamamak.
isimler haline getirdi.
ğıdakilerden hangisidir? C) Onun bu konuda ne düşündüğünü anlamaya Bu parçada altı çizili sözle, söz konusu şair
çalışıyordu: Nabzını yoklamak. le ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakil-
Bu parçada “kendi çizgilerinde ısrar etmek” sö
A) Kahraman sayısının fazla olduğu erden hangisidir?
D) Adam sabahtan beri konuştu da konuştu: züyle, söz konusu sanatçılarla ilgili olarak
B) Gereksiz öğelere yer verildiği anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi
Söz ağzından dirhemle çıkmak.
C) Kahramanların ayrıntılı biçimde tanıtıldığı A) Şiirlerinde anlatımdan çok anlama önem ver dir?
D) Çok değişik konuların bir arada anlatıldığı E) Kadıncağız iki oğluna da istediklerini yaptıramı-
mek
E) Anlatılan olay sayısının fazla olduğu yordu: Diş geçirememek. A) Yapıtlarını oluştururken toplumun beklentile
B) Sözcükler arasındaki anlam ve ses ilişkisine
rini dikkate almamak
özen göstermek
B) Sanat anlayışlarından ödün vermemek
C) Kapalı bir anlatımla, her okurun şiirden farklı
C) Evrensel nitelikte yapıtlar ortaya koymaya
Öğrencilerin başarısı derse yoğunlaştıklarında bir anlam çıkarmasını sağlamak
çalışmak
artıyor. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kalmak” söz D) Sözcüklere yeni anlamlar yükleyip onları iste
D) Maddi beklentileri değil geniş kitlelerce tanın
cüğü “Üniversite hayatım boyunca teyzemlerde diği biçimde kullanmak
mayı amaçlamak
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün, cümleye kaldım.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır? E) Düşüncelerini yalın bir dille okura aktararak E) Diğer sanatçıların yapıtlarını yetkin bulma
kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
geniş kitlelere ulaşmayı hedeflemek mak
A) Yemeği yakınca mutfak duman içinde kaldı.
A) sevme B) Şirketin ilk çalışanlarından bir ben kaldım.
B) zevk alma C) Benzin almayı unuttuğumuzdan yarı yolda
C) kendini verme
kaldık.
D) ayrıntıları yakalama D) Başı dönünce duvara yaslandı, öylece kaldı.
E) ilgi duyma E) Kiraladığımız bu dairede tam sekiz yıl kaldık.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Sözcük Anlamı ve Söz Yorumu
24 25
Tl
TEST - 12
TEST - 13
5. Geçenlerde, bir sinema filminin galasında, kravat 7. Sanatçı yapıtlarını oluştururken gerçekçi ve sa 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili 4. Şiir yazmanın olmazsa olmaz kuralları yoktur.
lı, temiz giyimli bir kişinin, etrafındakileri rahatsız mimi bir anlatımı yeğliyor. Bu yüzden, yaşadığı sözcük sebep bildirmektedir?
ettiğine ve bozuk bir Türkçeyle onlara hakaret et çevreyi çok iyi gözlemliyor. Yani kendi kabuğu
Altı çizili bölümün bu cümleye kattığı anlam,
tiğine şahit oldum. O zaman bir kez daha; karak na çekilmeden hayata dokunan yapıtlarını orta A) Onun yapıtlarında yasamdan izler bulmak aşağıdakilerin hangisinde vardır?
terin, dilinin altında gizli olduğunu anladım. ya koyuyor. mümkündür.
B) Yarınki maçtan bir galibiyet çıkarmasını bil A) Hayatımızda mutlaka gerekli olan ihtiyaçları
Bu parçada “karakterin, dilinin altında gizli olma Bu parçada “kendi kabuğuna çekilmeden ha meliyiz. mızı bazen geri plana attığımız olur.
sı” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden yata dokunmak” sözüyle anlatılmak istenen C) Yine aceleciliğinden soruyu yanlış işaretlemiş. B) Kardeşim, olur olmaz işlerle meşgul olunca
hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir? D) İlkokul öğretmenimin yanından geliyorum, babam kızdı.
dedi. C) Onlara giderken yağmur yağacağını tahmin
A) İnsanları görünüşleriyle değerlendirmenin yan A) Gördüklerini değiştirmeden ve içten bir söy E) Bize söylediklerinden bir şey anlayamadığı edemedim.
lış olduğu leyişle yapıtlarına aktarmak mızı ona söyledik. D) Geri dönemeyeceğiniz kararlar almamaya
B) Dildeki bozulmanın, onu kullanan kişilerden B) Yapıtlarında, toplum yaşamındaki yanlışları dikkat etmelisin.
kaynaklandığı korkusuzca dile getirmek E) Bu konuda bize söylediklerinden hiç şüphe
C) Yaşadığı çevrenin, kişinin dil özelliklerini belirle duymadım.
C) Toplumdan kopmadan gerçek yaşamı yapıt 2. “Bilmek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin han
diği larında yansıtmak gisinde “kabul etmek” anlamını taşımaktadır?
D) İnsanların kişiliklerinin konuşmaları sayesinde D) Özel yaşamında gizli kalmış yönleri yapıtla
açığa çıktığı rında ortaya koymak 5. I. Bu çiçekler buraya apayrı bir hava katmıştı.
A) Bu konuda ben seni bilirim, kimseye hesap
E) Dili güzel kullanmanın insana saygınlık kazan II. Bu roman diğerlerine göre bambaşka özellik
E) Yapıtlarında, kendi dünyasında yaşayan, sı vermem.
dırdığı ler taşıyor.
radan insanların hayatlarına yer vermek B) Öğrenciler yarışmada sorulan soruların hep
III. Çocuklarımız büsbütün kitaplardan uzaklaş-
sini bildi.
mamalı.
C) Buradaki herkes birbirini kardeş bilirse barış
IV. Yazıcı, kağıttakileri tekdüze bir sesle çabuk
içinde yaşarız.
çabuk okuyordu.
D) Gitar çalmayı bildiğini bize söylememişti.
V. Bu konuyu uzun uzadıya seninle görüşelim.
E) Onun hasta olduğunu bilmek beni çok üzü
yordu.
Sıralanan cümlelerin hangilerindeki altı çizili
Divan edebiyatı, görevini eksiksiz bir şekilde ta Aşağıdakilerin hangisinde, “boş” sözcüğü sözler anlamca birbirine en yakındır?
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Sözcük Anlamı ve Söz Yorumu
26 97
TEST - 13 TEST - 14
7. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi, birlikte ve 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, “yoklamak” 1 . Bu genç şairde, daha ilk şiirlerini okuduğumda 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açık
rilen tutum ya da davranışla anlamca uyuş sözcüğü “aramak, bulmaya çalışmak” anla bir ısık görmüştüm. Zaman beni haklı çıkardı ve lamasıyla birlikte verilmiştir?
maz? mında kullanılmıştır? bugün onun adı, en iyi şairler arasında yer alıyor.
A) Cebindeki paralar bitince sıkıntıya düştü.
A) Arı bal alacak çiçeği bilir. - Sonuç alınacak iş A) Düşüncelerini ne zaman yokladımsa onda vic Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen,
B) Borçlarını ödemek için elde avuçta ne varsa
leri seçmek dana dair bir iz bulamadım. aşağıdakilerden hangisidir? hepsini sattı.
B) Kimse ayranım ekşi demez. - Kendisiyle ilgili B) Ara sıra yukarı çıkıp uyudular mı diye çocuk
C) Tuttuğu takım maçı kaybedince dünya başı
şeylere toz kondurmamak ları yokluyordu. A) Beğenilmesini istemek
na yıkılmıştı sanki.
C) Başa gelen çekilir. - Tahammül etmek C) Yüzüğü bulmak amacıyla odaların köşe bu B) Üslubunu farklı bulmak
cağını yoklamaya başladı. C) Nitelikli olduğunu fark etmek D) İhtiyar adam bu söze çok öfkelenmiş, adeta
D) Çivi çiviyi söker. - İyiliğe iyilikle karşılık ver
D) İlaç aldığım halde ağrılarım beni yine sıklıkla D) Başkalarından üstün görmek küplere binmişti.
mek
E) Mum dibine ışık vermez. - Yakınlarına fayda yokluyor. E) Toplumu aydınlatacağını hissetmek E) Arkadaşını lafa tutmuş, sözleriyle kafasını ka
sağlayamamak E) Eşyaları taşıyıp taşıyamayacağımı birkaç kü rıştırmıştı.
çük eşya taşıyarak yokladım.
29
TEST - 14 TEST - 15
9. Köyde doğup yetişmiş yazarlar kente geldi 1. Bu eleştirmenimiz, makale olarak kaleme aldığı 3. Duygusallığı şiirsel söyleyiş sanan sanatçılar, bu
7. Deneme; saplantıların, okuru yazar gibi düşün
klerinde hep, kent kalabalığında türlü sorunlar bu yazısında şiirimizin şu son dönemini tarafsız tür yapıtlardan hoşlanan okurlar da bulunca ya
meye çalışan anlayışların en büyük düşmanıdır.
yaşayan kent insanını anlatmaya kalkışıyorlar. bir gözle anlatmaya çalışmış. Ama makaleyi nıldıklarını anlamıyorlar. Halbuki, sanatsal bir
O, özgürlükler ülkesidir başka bir deyişle. Düşün baştan sona okuduğumuzda, tarafsızlık iddi
Kent hayatını bilmedikleri için de bunu başara söyleyişe ulaşmak için kalbin nağmelerini akıl
cenin en rahat nefes alıp verdiği yazı türüdür. asındaki yazarın, kalbin kaleme hükmettiği bir
mıyorlar. Usta bir yazar onlara şöyle diyor:’’Bil mızrabıyla çalmak gerekir.
mediğiniz konularda kalem oynatmayın. Kent yazı ortaya koyduğunu görüyoruz.
Bu parçada “düşüncenin en rahat nefes alıp ver
lerde yetişmiş yazarlar gibi başarılı olamazsınız; Bu parçada “kalbin nağmelerini akıl mızrabıyla
diği yazı türü” sözüyle, denemeyle ilgili olarak ama unutmayın, sizin ambarınızda olanlar da Bu parçada “kalbin kaleme hükmettiği bir yazı
çalmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdaki-
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ortaya koymak” sözüyle, sözü edilen eleştir
onların ambarında yok.” lerden hangisidir?
menle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağı-
A) Her türlü düşüncenin rahatça dile getirilebildiği Bu parçada “sizin ambarınızda olanlar onların dakilerden hangisidir?
A) Yapıtlarda duygusal anlatıma yer vermemek
B) Okurda heyecan uyandıracak bir anlatımının ambarında yok” sözüyle, köyde yetişmiş ya
A) Yazısında duygularına ağırlık verdiği B) İmgelere, duygulardan daha çok önem ver
olduğu zarlarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağı- mek
dakilerden hangisidir? B) Söz sanatlarıyla dolu bir yazı yazdığı
C) Ele alınan konuya farklı bir bakış açısı getirdiği
C) Konuyu ayrıntılı olarak işlemediği C) Duygulan düşünce gücüyle şekillendirerek
D) Yazarın kişisel düşüncesini içerdiği dile getirmek
E) Yaşanabilir kanısı uyandıran olayları anlattığı A) Duygu ve düşüncelerini yapıtlarına daha yalın D) Düşüncelerini yansız bir tutumla ortaya koy
bir anlatımla aktarabilecekleri duğu D) Özgün bir sanatsal söyleyişe ulaşmak
B) Kent insanını anlatacak kadar yazınsal yetene E) Yazısında yalın bir dil kullandığı E) Gerçekleri, düş gücüyle süsleyerek anlatmak
ğe sahip olmadıkları
C) Kent yazarlarının yabancı olduğu; ama kendi
lerinin iyi bildiği konularda yazabilecekleri
D) Söz dağarcıklarının yeterince zengin olmadığı
E) Usta yazarların değerlendirmelerini dikkate al
maları gerektiği
I I
Şu gençlere birileri yol yöntem öğretmeli artık. 4. Sanat yapıtı, gelecek zamanlara ancak sanat gü
8. Kimi genç şairlerimiz, hiç çalışmadan başarılı
olacaklarını düşünüyorlar. Ne kendilerinden ön cüyle kalır. Eleştirmenler bir yapıtı değerlendirir
nından önce yayımlayıp eleştirmenlerin insafına
cekilerin ne de yaşıtlarının şiirlerini okuyorlar. Şi ken damlayı derya gösterseler de, okur hemen
bırakmamaları gerektiğini söylemeli. Mevsimi
irimizin de genel olarak edebiyatımızın da geç bunun farkına varır ve bir daha dönüp bakmaz
gelmeden meyveye durmanın, ağaca zarar ver
yapıta.
mişini bilmiyorlar. Bu yüzden bir şiir yazınca ye diğini öğretmeli genç sanatçılara.
ni bir yol bulduklarını düşünüyorlar. Bu durum
da, yazdıklarının, başkalarının şiirleri yanında 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açık Bu parçada “mevsimi gelmeden meyveye dur Bu parçada “damlayı derya göstermek” sözüy
yabancı durmamasına şaşmamak gerek. lamasıyla birlikte verilmiştir? mak” sözüyle, genç sanatçılarla ilgili olarak le, eleştirmenlerle ilgili olarak anlatılmak is
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi tenen aşağıdakilerden hangisidir?
dir?
Bu parçada “yazdıklarının başkalarının şiirleri A) Toplantıda ağırlığını koyarak arkadaşının mü
yanında yabancı durmaması” sözüyle, genç dür olarak seçilmesini sağladı. A) Dönemin koşullarına göre yapıtları değerlen
şairlerle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağı- A) İçerik yönüyle niteliksiz yapıt ortaya koyduk dirmedikleri
B) O, çevresindekilere hep tepeden baktığı için ları
dakilerden hangisidir? kimse tarafından sevilmezdi. B) Sanatsal gelişmeleri yakından takip edeme
B) Yapıtlarını oluştururken, eleştirmenlerin de
C) Derste, ilgilendiği bir konu olduğunda, anlatı dikleri
A) Şiirlerinde hep aynı konuları işledikler! ğerlendirmelerini dikkate almadıkları
lanlara kulak kesilirdi. C) Yapıtlarda, içerikle anlatımın uyumunu sağla C) Eleştirilerini, sadece yapıt üzerine temellendir
B) Şiirlerinin özgün nitelikler taşımadığı
D) Kardeşimin bir dediği iki olmaz, her istediği yamadıkları dikleri
C) Usta sanatçıları inceleyerek taklit ettikleri
w D) Şiirleri üzerinde yeterince çalışmadıkları hemen yapılırdı. D) Sanatsal olgunluğa ulaşmadan yapıt ortaya D) Yapıtların niteliklerini olduğundan abartılı gös
E) E) Dedem öyle bir konuşurdu ki adeta ağzından
Şiirin nasıl yazılacağı üzerinde düşünmedik- koymaya çalıştıkları terdikleri -
Ç leri bal damlardı. E) Yapıt ortaya koyarken başkalarının deneyim E) Bir yapıtı tam anlamıyla değerlendirecek ye
lerinden yararlanmadıkları terlilikte olmadıkları
% ___ 4-D 5-E 6-P 8-B . 9-C . 10-Pİ
9y 1-C 2-C 3-C
31
TEST - 15
A) Paça ıslanmadan balık tutulmaz. - zahmete Bu cümlede altı çizili sözle, söz konusu ya
katlanma zarla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıda-
B) İstediğini söyleyen, istemediğini işitir. - ölçülü kilerden hangisidir?
konuşma
C) Yalnız taş duvar olmaz. - işbirliği yapma A) Kendi yaşamını bütün yönüyle yapıtlarına
D) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer. - yansıttığı
tedbirli davranma B) Yapıtlarında, özel yaşamıyla toplumsal ya
E) Acele işe şeytan karışır. - her işten anlama şam arasında değişik ilgiler kurduğu
C) Yaşadıklarını yapıtlarına hiç yansıtmadığı
D) Yapıtlarında, düşlediği yaşamı ayrıntılı bir bi
çimde dile getirdiği
E) Toplumsal yaşamı olduğu gibi yapıtlarına ak
tardığı
6. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı
bir söyleyiş yoktur?
'• • •
A) Baca eğri de olsa duman doğru çıkar.
B) Altın yere düşmekle pul olmaz.
C) Dostla ye, iç, alışveriş etme.
D) Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.
BOLUM 2
E) Kurt dumanlı havayı sever.
Bu cümlede "yeniliğin yenik düştüğü edebiyat" Bu parçada “kalem ve kağıdın kendisine göz kırp
sözüyle, edebiyatla ilgili olarak anlatılmak is tığı insanlar” sözüyle anlatılmak istenen aşağı-
tenen, aşağıdakilerden hangisidir? dakilerden hangisidir?
32
I jl
•*£-
TEST - 1
1. (I) Hiç unutmam, bir eylül sabahıydı ve dışarıda 4. Kendi içinize ne kadar çok yolculuk yaparsanız,
hafif yağmurlu bir hava vardı. (II) Biraz dolaş başkalarına o derecede yaklaşırsınız.
mak için sahile inmiştim. (III İskeleden vapurlar
kalkıyordu birbiri ardınca. (IV) Hiç kavuşamaya Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümley
caktı ayrılanlar belki de bir daha veya kavuşan le aynı doğrultudadır?
lar ayrılmayacaktı. (V) Ağlayanlar ve gülenler bir
aradaydı iskelede, her zaman olduğu gibi. A) Toplumsal dayanışmanın temelinde insanla
rın karşılıklı güveni vardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi B) Kişisel problemlerini çözememiş kimselerin
sinde olasılık söz konusudur? başkalarına yardımcı olabilecekleri söylene
mez.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) İnsan, bireysel dünyasında derinleştiği ölçü
de toplumsallaşabilir.
D) Toplumsal yaşamda yer edinmeyi düşünen
kişi, insanlara nasıl yaklaşacağını bilmelidir.
E) İnsan, toplumsal yaşamda içten davranabil
diği ölçüde toplum tarafından sevilir.
2. Hayat, bir anda yazın içinde kışı; kışın içinde ya
zı yaşatabilir.
E) Onunla sık sık kütüphanede karşılaşıyoruz. E) V. cümlede koşula bağlılık söz konusudur.
35
TEST - 1 TEST - 2
6. Aşağıdakilerin hangisinde yargı gerekçesiyle 9. (I) Sait Faik hikâyeleriyle düşünür, hikâyeleriyle 1. (I) İlgaz Dağı’nın eteğine yaklaştığımızda akşam 3. Bir şiirin ne kadar okuru varsa, o kadar da anla
birlikte verilmiştir? felsefe yapar, resim yapardı. (II) O, hikâye için olmak üzereydi. (II) Bir şelalenin billur sularıyla mı var demektir.
de düş söyler, dert söyler, umut söylerdi. (III) O, dönen değirmenin manzarası harikaydı. (III) Su
Türk hikâyeciliğinin daralmış sınırlarını aşmış, oluklarından buzlar sarkmaktaydı. (IV) Etraf Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam
A) İnsanlar doğayı korursa, yeni neslin yaşamı
idealize edilmiş masallardan onu kurtarmıştı. gökyüzüne yükselen kaleler gibi dağlarla çevril ca en yakındır?
daha da kolaylaşacaktır.
(IV)O, bir insan olarak sevdiği küçük insanların, mişti. (V) Karşımızda, batmakta olan güneşin kı
B) İnsanlar, doğayı koruduklarından yeni neslin
balıkçıların, motor işletenlerin günlük yaşamın zıllığını yansıtan, muhteşem bir dağ manzarası
yaşamı daha kolay olmuştur. dan kesitler yansıtırdı. (V) Hikâyeden konuyu A) Bir şiirin değerini belirlemede, okur sayısı
duruyordu.
C) İnsanlar, doğayı korumalı ve yeni nesillerin kaldıran yazarın anlaşılamamaktan dolayı yeni önemli bir ölçüttür.
yaşamını kolaylaştırmalıdır. nesillerce ilgi görmeme ihtimali ürkütmüyor de B) Şiir, her okuyuşta okura daha fazla haz ver
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili
D) İnsanlar, doğayı korumazsa yeni nesillerin ğil insanı. olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? melidir.
yaşamı zorlaşır. C) Şiirde anlam arayan okur, şiirin nasıl bir tür
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
E) İnsanlar, doğanın korunmasını ve yeni nesil A) I. cümlede bulunulan yer ve zamanla ilgili olduğunu bilmiyor demektir.
sinde kaygı dile getirilmiştir?
lerin daha güzel yaşamasını sağlamalıdır. bilgi verilmiştir.
D) Bir şiir, her kesimden insana seslenebiliyorsa
B) II. cümlede beğeni dile getirilmiştir.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. amacına ulaşmış sayılır.
C) III. cümlede gözleme yer verilmiştir.
E) Bir şiirden çıkarılacak anlamlar, okur sayısıy
D) IV. cümlede benzetme yapılmıştır.
E) V. cümlede varsayım ortaya konmuştur. la doğru orantılıdır.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir öneri cüm
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yükleme
lesidir?
sorulan “Ne kadar?” sorusunun yanıtı vardır?
E) Medeni cesarete sahip olan kişiler düşünce fından parça parça yayımlanan öyküleri, ilk kez rundadır, hiçbir zaman vurdumduymaz bir dil iş
E) Başından geçenleri bize tek tek anlattı.
lerini çekinmeden söyler. bir araya getirildi. (II) “Gün Eksilmesin Pence çisi olamaz. (II) Çalıştığı alan, hitap ettiği okur
remden” adıyla çıkan kitaptaki öyküler, Taran- kitlesi üstün bir başarı ister ondan. (III) Deneme
cı’nın sadece iyi bir şair değil, aynı zamanda iyi ci, okuyucuya zaman zaman ilginç bilgiler sun
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “arasöz” bir öykücü olduğunu da gösteriyor. (III) Bu öy sa bile, asıl amacı okuyucuyu düşündürmektir.
vardır? külerdeki en büyük ustalık, son derece doğal
8. (I) Sanatçı ilk kişisel sergisini geçtiğimiz günlerde (IV) Konu seçiminde olduğu gibi anlatımda da
olan giriş bölümleridir. (IV) Selam verir gibi gi özgürdür denemeci. (V) Anlaşılır olmak kadar,
açtı. (II) Tablolarında insanoğluna yüzyıllardır ya
A) Öğle yemeği için, burada bir lokanta arıyo rer öyküye Cahit Sıtkı, öylesine doğal ve yalın.
rarlı olan atlarla ilgili duygularını yansıtıyor. (III) Bu özgünlük de denemecinin ilk hedeflerindendir.
ruz. (V) Tıpkı şiirleri gibi, okurları şaşırtan özellikleri
tablolardaki atların yanında hiç insan figürü kul (VI) Yani, okurun denemeciden beklentileri öte
B) Belediye, onlarca dönümlük alana botanik var öykülerinin.
lanmamış. (IV) Atların gözlerindeki hüzün, insanı ki türlerde yazanlara göre çok fazladır.
bahçesi yapmayı ddüşünüyor.
oldukça etkiliyor. (V) Sanatçı bu resimlerinde ön
C) Elinden düşürmediği cep telefonuyla ya bin Bu parçada numaralanmış cümlelerin han
cekilere aöre oidukça canlı renkler kullanmış. Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
lerine mesaj çekiyor ya da oyun oynuyor. gisinde, söyleyenin kişisel düşüncesine yer
gisi bir önceki yargının gerekçesidir?
verilmemiştir?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi D) Buradaki insanlar, emin ol, sana her konuda
sinde karşılaştırma yapılmıştır? yardım ederler. A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Yarın Topkapı Sarayı’nı, Ayasofya’yı ve Sultan
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Ahmet’i gezeceğiz.
1-D 2-E 3-D 4-C 5-A 6-B 7-A 8-E 9-E 10-D 11-D
36 37
TEST - 2 TEST - 3
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geleceğe 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir işin kar 1. Eğer Dostoyevski olmasaydı, sonraki sanatçılar 3. (I) Roman yazarı, bize benzeyen insanların hayat
yönelik bir eylemden söz edilmektedir? şılıklı yapıldığı anlatılmaktadır? ile insan psikolojisi üzerine kurulmuş romanlar larını önyargılardan arındırarak sunar. (II) Roman
eksik kalırdı, diye düşünüyorum. da kendimize yakın hissettiğimiz şey aslında bil
A) Küçük çocuk, annesiyle markette dolaşırken A) Maç bileti almak için hemen gişeye yanaştık. diğimiz hayatın ortak noktalarıdır. (III) Bu açıdan
kaybolmuş. B) Birçok ünlü kişi bizim okuldan yetişmiş. Bu sözler aşağıdakilerden hangisini destek bakıldığında roman okumak, ortaklaşa yaşadığı
B) Aşırı yağmur yağınca bu dere hep taşar. lemek için söylenmiştir? mız hayat hakkında bilgi edinme erdemidir.
C) Onunla sürekli olarak mektuplaşırım.
(IV) Bu yüzden de roman öteki yazınsal türlere
C) Onun doğum gününü önümüzdeki ay kutla D) Nedense yumurtalar tavaya yapıştı.
göre çok daha katılımcı bir türdür. (V) Günlük ha
yacağız. A) Aynı sanat anlayışındaki sanatçılar birbirin
E) Giydiği her şey ona çok yakışır. yatta karşılaşılabilen olayların romanda yer alma
D) Burada küçük bir kırtasiye dükkânı açtı. den yararlanmalıdır. sı, romanın geniş kitlelere ulaşmasını sağlamıştır.
E) Kasabamızda her yıl geleneksel olarak yağlı B) Hiçbir dönemde sanatçılar, gerçek anlamda
güreş yarışları düzenlenir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işi kimin engellerle karşılaşmamıştır.
sinde karşılaştırma yapılmıştır?
yaptığı belli değildir? C) Her sanat yapıtı, önceki yapıtların gövdesin
den uzanan birer dal gibidir.
A) Okuldaki tartışma için çok iyi hazırlanmıştık. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Sanat yapıtı, evrensel bir kaynaktan beslen
B) Uçak biletlerimiz bir hafta önceden alındı.
mişse yüzyılların ardına ulaşabilir.
C) Erkenden yola çıkıp okul servisini beklerdi.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, söyleye E) Sanatçı, yanlışlarını görmeye başlamışsa sa
nin, eylemin yapılışına tanık olmadığı anlaşıl D) Yarın sabah bütün faturaları yatırmalısınız. 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi üslupla ilgili
natında ilerliyor demektir.
maktadır? E) Akşam bizim evde akrabalarla toplandık. bir yargıdır?
A) Akşam olunca pazarcılar sebze ve meyvele A) Yazarların bir olaya, bir konuya yaklaşımı bir
rin fiyatını düşürdü. birinden farklıdır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemi baş
B) Çocukken ben de sıcak yaz günlerinde su B) Şairin kendinden öncekilerin şiirlerinden etki
kasına yaptırma anlamı vardır?
satmıştım. lenmesi doğaldır.
C) Her gün evden çıkmadan beni arar. A) Ödeverinizi yarın getirmeniz gerektiğini size C) Şairin yaşadıkları, şiiri için vazgeçilmez bir
D) Memlekete gittiğinde ilkokul öğretmenine de hatırlatırım. malzemedir.
uğramış. B) Kek için gerekli malzemeleri oğluna tek tek D) Bu yapıtında toplumun değişik katmanların
E) Bu şehre yerleşmeyi daha o zamanlar kafası yazdırdı. dan insanların sorunlarını yansıtmış.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
D) Bekçi aradığımız evi tarif etti, hemen bulduk. D) İki çocuk sınıfın ortasında itişiyordu. E) Zeytin ağacı, efsanelere konu olduğu gibi, bu A) I. ve II. ' B) I. ve III. C) II. ve III.
E) Beraber bir şeyler yiyelim, sonra kalkarsınız. E) Topladığımız cevizleri aramızda paylaştık. bölgelerde yaşamın da ayrılmaz bir parçası
1-E Z -A , 3-E 4-A ' , 5-C . 6-D 7-C 8:C 9-B 10*B 1 . 11-C olmuştur. D) III. ve IV. E) IV. ve V.
38 39
•’¡Ür
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 3 TEST - 4
6. Her okuma, bir bakıma kendimizi arayıp bulma 8. I. Tanınmış sanat yapıtlarının en önemli yanı, 1. (I) Çocuk kitabının yazım ve basım işi bir uz 3. Bu şair, kolay anlaşılmak için düzeyini düşürme
ya da metni özelleştirme çabası olduğundan çok sayıda yazar veya eleştirmen tarafından manlık konusudur. (II) Bu nedenle çocuklar için yi yeğleyen bir tavırdan daima uzak durmuştur;
değerlendirilmiş olmasıdır. eser veren yazarlara büyük görevler düşmekte bu nedenle — .
dir. (III) Bu eserler, çocukların ilgisini çekebile
II. Eleştirmenlerin görevi, yetkin sanat yapıtla
Bu cümle düşüncenin akışına göre aşağıda- cek ve onların sorularına cevap verebilecek ni Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına gö
rını bulup onları okurlara ulaştırmaktır. telikte olmalıdır. (IV) Bu arada çocuklara kitap
kilerden hangisiyle tamamlanamaz? re aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
III. Eleştirmenlerce fark edilmemiş; fakat ciddi sevgisi kazandırmak için kapağıyla, kağıdıyla
okur kitlesi yakalamış birçok başarılı yapıt çocukların hoşuna gidecek kalitede ürünler or A) şiirleri toplumun belli bir kesimine hitap et
A) farklı okurların elinde farklı anlamlara bürüne
vardır. taya konulmalıdır. (V) Bu yayınevi buna önem miştir
bilir edebi metinler
veriyor olmalı ki yayın katalogları, çocukların ho
IV. Eleştirmenler okurlarla yazarlar arasında ile B) onun şiirini anlamak büyük bir çaba gerektirir
B) okur, onda kendi duygu ve düşüncelerini bul şuna gidecek kitaplarla dolu.
tişimi hızlandırma görevi görür. C) şiirlerini kaleme alırken kendi belirlediği sevi
mak ister
yeyi korumuştur
C) söz konusu metinler, okurların kendini gördü Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangileri sinde, bir amaç-sonuç söz konusudur? D) şiirleri kendini kolay kolay ele vermez
ğü birer ayna olur
anlamca birbiriyle çelişir? E) şiirlerinde yalın ve anlaşılır bir dil kullanmayı
D) okuma sırasında okur kendini sık sık kahra
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. tercih etmiştir
manın yerine koyabilir
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.
E) ortaya konan eserlerin herkeste aynı duygu
yu uyandırması gerekir D) II. ve IV. E) III. ve IV.
Her yazar, günlük dilin ötesinde; ama okurun 4. Anılar içtenlikle yazılmışsa, gerçekleri gizlemi
7. Bir işe karar vermeden önce; iyice tartar, gerekli (I) “Kara Tren” adlı kitaptaki öykülerin hepsinde anlayabileceği bir dil evreni oluşturmak zorun yorsa bir değer kazanır.
incelemeleri yapar ve deneyimli kişilerin düşün benzer bir anlatıcı çıkıyor karşımıza: Orta yaş sınır dadır.
larını geride bırakmış, neleri yitirdiğini bilen, bu Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyi destek
celerini alırdı.
nedenle biraz öfkeli, biraz kırgın; ama hayatı Bu cümlede asıl anlatılmak istenen aşağıda- leyici niteliktedir?
çok iyi gözlemleyen bir tip. (II) Dostlarını birer kilerden hangisidir?
Bu cümlede tanıtılan kişi için aşağıdakiler-
birer kaybetmenin üzüntülerini zihninde bir A) Her insanın, kendine göre anlatılacak güzel
den hangisi söylenebilir?
suçluluğa, bir öfkeye dönüştürmüş bir anlatıcı A) Yazarlar, yapıtlarında kahramanlarını yöresel bir anısı vardır.
bu. (III) On yedi hikâye barındıran bu kitap, "Si dil özellikleriyle konuşturmalıdır. B) Anılar; geçmişten beslenen özel duygulardır,
A) Aklı olanın kendi aklını; daha akıllı olanın, yah Beyaz" ve "Mızıkalı Yürüyüş" adlı kitaplarla bunlar hatırlanmadıkça bir bir ölür.
B) Yazarlarımız, özgün üsluplar sayesinde, an
başkalarının aklını kullandığına inanır. tamamlanan üçlemenin ilk kitabı. (IV) Onların
lattıkları olaylara yaşanmışlık izlenimi kazan C) Nice olaylara tanıklık etmiş olan bu yazarın
ortak bir başlık altında toplanmasının nedeni
B) İnsanlara hükmetmenin kolay, ama onları dırmalıdır. anılarının ilgi görmesini, gerçekleri olduğu gi
anı niteliklerinden ileri geliyor. (V) Ancak bu
yönetmenin zor olduğunu bilir. C) Yazarlar, halkın kullandığı dilin dışında bir dil bi ve sıcacık anlatmasına bağlayabiliriz.
anıların hikâyeden hikâyeye ardışık bir sıra iz
lemesine bakılırsa yazarın yeteri kadar özenli le ona seslenmeyi bilmelidir. D) Herkesin acı tatlı çok anısı olmuştur; fakat
C) Kararlaştırıp başladığı bir işten, yanlış yapsa
olmadığı anlaşılıyor ve yazar, hikâyelerin sıra D) Yazar, ilk yapıtından itibaren gelişim ve deği anılarını kaleme alacak, onları ölümsüzleşti
bile dönmez. recek çok az kişi vardır.
danlığını kapatamıyor. şim içinde olmalıdır.
D) Bazen öfkesine ve inadına yenildiği olur. E) Hiçbir yazarın, okunmamak için yapıt ortaya E) Anılarda insanlara ışık tutacak bir yön vardır,
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi koyduğu söylenemez. işte anılar bu bakımdan değerlidir.
E) İnsanları ikna etmenin en etkili yollarından
sinde olumsuz bir eleştiride bulunulmuştur?
birinin, onları dinlemek olduğunu düşünür.
40
[
ı
TEST - 4 TEST - 5
8. Aşağıdakilerden hangisi biçimce olumlu, an 1. (I) “Ölmez Ağacının Peşinde”, sanatçının şu sıra 3. (I) Okur önüne çok genç yaşta çıkmış bir yaza
5. (I) Sanatçı, döneminin yazın dünyasında ken
lar piyasaya çıkan son kitabı. (II) Sanatçı, zeyti rın, olgunlaşınca tüm ürünlerini kitaplaştırmasın
dine özgü bir çizgiyle çıkar karşımıza. (II) Baş lamca olumsuz bir cümledir?
nin belgeseli niteliğinde olan bu kitabında fotoğ dan yana değilim. (II) İlk günlerden sonra nice
langıçta olaylara yaklaşımı, dönemindekiler ka
A) Bu havada balıkçılar denize asla açılmaz. raflarla zeytinin geçmişine bir yolculuk yapıyor. sular akmıştır köprülerin altından. (III) Düşünen
dar sağlıklı değildir. (III) Değişken değerleri sa
(III) Yöresel olarak zeytinin çeşitlerini, kullanış her varlık gibi o da geliştirmiştir kendini. (IV) Bel
vunur, dünya görüşünü dönemlerin etkisiyle B) Ona kurul karşısında nasıl davranması gerek
farklılıklarını veriyor. (IV) Bunu yaparken de her ki de önceden savunduğu düşüncelerin tam
değiştirir, hatta savunduğu düşünceleri bazen tiğini anlattım.
kesin anlayabileceği bir dil kullanıyor. (V) Şimdi karşıtlarını savunur hale gelmiştir. (V) Sanat
kendisi yerer. (IV) Onun bu tutarsız tutumunu
C) Gece yarısı ilaç almak için tam bir saat nöbet bu bilgiler cep kitabı boyutunda, ucuz bir kitap
açıklamak, anlamlandırmak gerçekten güçtür. merdiveninin ilk basamağında ürettiği eserleri
çi eczane aramış. olarak karşımıza çıkıyor.
(V) Düşünce dünyasının bu çelişkili yapısı tüm ile şimdikiler arasında dağlar kadar fark vardır.
D) İşim acele olduğu için onun gelmesini bekle (VI) Bu yüzden sanatçı, belli bir seviyeye ulaşın
çıplaklığıyla belirir öykülerinde.
medim. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi ca bütün eserlerini bastırmayı düşünmemelidir.
E) Bütün gün çalıştığı halde ne odaların ne de lerinde söz konusu kitabın içeriğiyle ilgili bil
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
mutfağın boyasını bitirmiş. gi verilmektedir? Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
sinde, sözü edilen sanatçıyla ilgili olumsuz bir
gisi I. cümlenin gerekçesi değildir?
eleştiri yapılmamıştır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.
42
TEST - 5 TEST - 6
5. (I) Yüzlerce şiiri olan bu tanınmış şairin eserleri 7. (I) Her insan, yaşamında zaman zaman gülünç 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden 3. (I) Sanatçı, bugüne kadar daha çok, şair kimli
ni yeniden gözden geçiriyorum. (II) Birçoğu duruma düşebilir. (II) Ancak bunun, kendisini dı farklı bir düşünce dile getirilmiştir? ğiyle öne çıkıyordu. (II) Bu kez bambaşka bir
canlı, duygulu ve insanı derinden etkileyen mıs şarıda nasıl gösterdiğini bilemeyebilir. (111) İşte anlayışla yazılmış düzyazı metinleriyle çıkıyor
ralarla örülmüş. (III) Birtakım eksikliklerine rağ komedi dediğimiz tür, insanların, gülünç yanları okur karşısına. (III) Yedi bölümden oluşan kitap
A) Bir yapıtın yarınlara kalabilmesi için özgün bir
men herkes tarafından beğenilen “Yolcular” şi nı görmesini ve bunlara gülerek düşünmesini yaşam, gelenekler, anılar üzerine farklı deneme
anlatıma sahip olması gerekir.
sağlar. (IV) Bu yolla insana yanlışlarını gösterir, lerden oluşuyor. (IV) Yazar, bu denemelerde,
irine takılıyor aklım. (IV) Birçok kişi tarafından
B) Yapıtın gelecek kuşaklarca da okunmasını hem mizahi hem hüzünlü bir yaklaşımla, günlük
sevilmesi onun anlatım kusurlarını kapatmıyor onu utandırmaksızın eğitir. (V) Bu öğretilerinden
sağlayan, onun herkesten farklı olan üslubu olaylarla ilgili izlenimlerini aktarıyor. (V) Dene
tabii ki. (V) Bana sorarsanız eksikliklerine rağ dolayı komedi, insanlar arasında diğer oyunlar
dur. melerinde, her şeyi içtenlikle sevmenin felsefe
men çok tutulan bu şiirin başarısının sırrı, sahip dan daha çok sevilmiştir.
C) Zamana karşı koymak isteyen bir yapıt, oriji sini ortaya koyuyor.
olduğu duygu yoğunluğunda saklı.
nal bir söyleyiş üzerine temellenir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
Bu parçada numaralanmış cümlelerin han D) Bir sanat yapıtına çağları aştıran, onun başka
lerinde komedinin işlevinden söz edilmiştir? sinde sözü edilen yapıtın hem içeriği hem de
gisinde yargı-gerekçe söz konusudur? hiçbir yapıtta bulunmayan dil özellikleridir. üslubuyla ilgili bilgi verilmiştir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V. E) Bir yapıtın ölümsüzlüğe ulaşabilmesi için
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. kendi toprağının rengine boyanması şarttır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) III. ve IV. E) IV. veV.
6. Edebiyat, hayata dair pek çok soru sormayacak g. Hiçbir ressam, gördüğünü olduğu gibi yansıt
ve bu sorulara durmadan yanıt aramayacaksa mak için tuvalin başına geçmez. 2. Sanatçı, gördüklerini ve duyduklarını iç dünya 4. (I) Bir şehrin caddesine, sokağına, havasına, su
hiçbir şeydir. sında şekillendirerek bize aktarıyorsa gerçek yuna yabancı olabilirsiniz; ama kahvehanelerine
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatıl sanatçıdır. asla! (II) Bir kez ilişiverin bir tahta sandalyeye
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
44 45
TEST - 6
TEST - 7
5. Yahya Kemal, günümüzde hiç kuşkusuz şair 7. (I) Bu ünlü sanatçı için çok sayıda değerlendir
1. Sanatçı, herkes gibi düşünmemeyi bilmelidir. 4. (I) Sanatçının “Sancılı Yıllar” başlığı altında topla
yanıyla yaşıyor. (I) Onun şiiri gerçek anlamıyla me yazısı kaleme alındığını söylemek müm Çünkü herkes gibi düşünen sanatçı sıradan biri mış olduğu öykülerden oluşan kitabı, kısa bir sü
çığır açan bir şiirdir. (II) Ben kendi payıma bu kündür. (II) Bunlardan bir kısmı olumlu, bir kısmı demektir. Bu da sanatçılıkla bağdaşmaz. Dü re önce piyasaya çıktı. (II) Çocuk ve gençlik ede
büyük şairimizden çok şey öğrendim. (III) Onu, da olumsuz görüşler içeriyor kuşkusuz. (III) Sa şünmek, Eflatun’un dediği gibi, ruhun kendi biyatı alanındaki yapıtlarıyla ve şiirleriyle adını
düşünce dünyasıyla da kendi alanında pirami natçı, kendine özgü dili ve karakteri sayesinde kendisiyle konuşmasıdır. Yürekte duyulmayan, duyuran sanatçı, şöhreti daha ilk kitabında yaka
din üst taşı olarak görüyorum. (IV) Keşke biraz okurun ilgisini çekip okurla sıcak bir ilişki kura beyinle yorumlanmayan teknik beceriyle oriji
lamıştı. (III) Bu ilk kitabından sonra da şiirleri ve
daha Anadolu içlerine gidebilse, Boğaz’ın mavi biliyor. (IV) Bu durumdan eleştirmenler övgüyle nalliğe ulaşılamaz.
öyküleri çeşitli dergilerde yer buldu. (IV) Katıldığı
liğinden, mehtabından gözlerini alıp da bozkıra, söz ediyor. (V) Onun romanlarının bu kadar çok
çeşitli yarışmalarda pek çok ödül aldı ve bu ödül
yaylalara bakabilseydi. (V) Karacaoğlan’ı, Yu- tutulmasının altında yatan gerçeği de yazarın bu Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgu
lanmaktadır? leri hak etmiş yapıtlarıyla dikkatleri üstüne çekti.
nus’u ve halktan birilerini fark edebilseydi. özelliğinde aramak gerekir bence.
(V) Eserlerinde yaşamın sadece güzel ve tatlı
A) Evrensellik B) Kalıcılık C) Etkileyicilik yanlarını değil, acı ve acımasız olan yanlarını da
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi Bu parçaya göre sanatçının okurlarca çok
şiirsel bir söyleyişle dile getirdi.
sinden başlanarak. gerçekleşmemiş beklen sevilmesinin gerekçesi, numaralanmış cüm
D) Özgünlük E) Öznellik
tilere yer verilmiştir? lelerin hangisinde verilmiştir?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
sinde, sözü edilen sanatçının üslubuna iliş
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C)lll. D) IV. E) V. kin bilgi verilmektedir?
6. (I) Tarihi ve doğal güzellikleriyle ünlü bu şirin 8. Bir şairi şair yapan, çok şiir yazması değil; baş Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
kasabamız, binlerce turisti ağırlıyor. (II) Ziyaret kalarının izinden gitmemesidir. sinde karşıt durumlar bir arada verilmiştir?
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
46
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
6. (I) Almanya’da “Bu, Türk edebiyatıdır.” diyebile 8. Yazarlar, kitapları ve okurlarıyla yaşar; bunun 1. (I) “Ateş Gecesi” Reşat Nuri’nin, okurken önce te 3. (I) Sahilin ve teknelerin çok ilerisinde bir martı,
ceğimiz bir edebiyat söz konusu değil henüz. içindir ki — . bessüm, sonra merak ettiren bir romanı. (II) Son tek başına uçmaya çalışıyordu. (II) Yirmi metre
(II) Zaten böyle bir yargıya ulaşabilmek için eli larına doğru ise, derin bir hüzünle “İşte hayat kadar yükseldiğinde ayaklarını indiriyor, gagası
mizde birtakım yazınsal ürünlerin olması gerekir. Bu cümle, düşüncenin akışına göre aşağıda- böyle.” dedirten bir yapıt. (III) Roman ilk kez nı kaldırıyor, kanatlarını geriyordu. (III) Kanatlarını
(III) Türklerin Almanya’da bulunduğu kırk yıllık kilerden hangisiyle sürdürülemez? 1950’li yıllarda yayımlandı, daha sonra başka kavis şeklinde tutabilse daha yavaş ve süzülerek
süreç içerisinde ortaya koydukları yazılar, metin baskıları da yapıldı. (IV) Belki mutlu sonla bitme uçabilecekti. (IV) Bütün dikkatini toplayarak kanat
A) her yazar, eserini okunması için kaleme al
ler, kitaplar aradım uzun zaman. (IV) Ne yazık ki diğinden, ne “Çalıkuşu” kadar okunabildi, ne de larını zorladı. (V) Önce düşecek gibi oldu, sonra
mıştır
derli toplu bir kaynak bulamadım. (V) Oysa Al l onun kadar ünlü olabildi. (V) Yine de, “Ateş Ge- da istediği gibi uçmaya başladı.
B) kitapları okunmayan yazarlar, unutulmaya
manya’da Türkçe yazan şair ve yazarların kendi l cesi”, okuruna derin bir toplumsal yaraya doku-
ürünlerini değerlendirebilecekleri bir dergilerinin mahkûmdur | nuyor hissi veren seçkin bir eser. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
olması çok güzel olur. C) bir yazarın kitapları ne kadar okunuyorsa o sinde koşul anlamı vardır?
yazar, o kadar nefes alıyor demektir [ Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi-
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi D) her eser, yazarının yaşamını ortaya koyar | sinde karşılaştırma yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
sinde bir öneri dile getirilmiştir?
E) eser var oldukça yazarı da var olacaktır
j A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. I
î
I
î
7. Romantizmden söz edilirken omuz silkmek bir 9. (I) Birçok ulus, romantik edebiyat dönemlerinde 2. I. Birbiriyle her açıdan uyumlu sözcüklerden 4. Bazı ağaçlar vardır, onlar ancak kendi toprakla
alışkanlık haline geldi; oysa yaşamda güzel olan ulusal edebiyatlarının esasını oluşturan destan oluşan şiirlerin, az sayıda okur tarafından oku rında meyve verir, başka bir toprağa dikerseniz,
ne varsa romantizmden kaynaklanmıştır. motiflerinden yararlanarak ölmez yapıtlar mey nacağı sanılmasın. ne kadar iyi baksanız da meyve vermez.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
48
TEST - 8 TEST- 9
5. (I) Halit Ziya’nın romanlarında birbirine benzeyen 7. Şiirde, geçmişe, az ya da çok, borçlu olmayan Bir sanatçının eseri, önceki eserinin seviyesini Yaşamda kötülerin ve kötülüklerin sesi fazlaca
birçok karakter vardır. (II) Bu, romanlarındaki kah hiçbir yenilik yoktur. aşamazsa; sanatçının kendi sonunu hazırladı yükseliyor, iyilikler kendini gösteremiyor toz du
ramanların, topluma örnek olsun diye seçilmiş ol ğından söz edilebilir. man arasından; böylece — .
A ş a ğ ıd a k il e r d e n h a n g i s i b u c ü m le y e a n la m
masından kaynaklanır. (III) O; kişileri, karakterleri
c a e n _ y â & Q d ir ? Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamam
bulmadan önce tezini oluşturur. (IV) Bu teze uy
en,yakındır? lanırsa, ötekilerden farklı bir düşünce dile ge
gun olayı ve uygun şahsı düşünce dünyasında
A) Şiirin kalıcı olmasını sağlayan en büyük et tirilmiş olur?
kurar. (V) Konusu tamamen aşk olan romanların
ken, topluma yeni bir düşünce sunuyor ol A) Sanatçı, eser verdikçe daha güzel eserler
da bile kahramanların hepsi olayların içindedir.
masıdır. yazmanın yollarını keşfeder. A) güzeli arayıp bulma olanağımız hemen he
(VI) Sosyal yaşamı yansıtma amacı güden roman
B) Okuyucusuna yeni kapılar aralayan şairler, B) Acemilik dönemini aşan bir sanatçı, belli bir men hiç kalmıyor
larında karakter sayısı diğerlerine göre fazladır.
geçmişin şiir mirasından en az yararlananlar çizginin altına düşmeden eserler verebilir. B) yaşam, tek renkten oluşmuş bir tablo haline
dır. geliyor
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi C) Bir sanatçının olgunluk dönemine ait eserleri,
C) Eski şiir tekniklerini bilmeyen bir şairin yeni ilk eserleri ile aynı düzeyde değildir.
si, kendinden önceki yargının gerekçesi duru C) var olanı kabullenip bir kenara siniyor, top
düşünceler ortaya koyması düşünülemez.
mundadır? D) Bir sanatçı, okunmak istiyorsa, işlediği konu lumsal yaşama katkıda bulunamıyoruz
D) Şiirde ortaya konan her yenilikte mutlaka ları tekrar etmekten kaçınmalıdır. D) toplumsal yaşamda kötülüklere karşı koyma
geçmiş şiir birikiminin payı vardır.
E) Kalıcılığı isteyen sanatçı, her eserinde bir ön yı ve dayanışmayı amaçlayan insanlar bir
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Usta şair olmanın yolu kendinden önceki şa cekinden daha başarılı bir çalışma ortaya araya geliyor
irlere öykünmekten geçer. koymalıdır. E) yeni yetişen kuşaklar, iyi örnekler göremediği
için, bulunduğu ortama ayak uyduruyor
50 51
TEST - 9 TEST - 10
5. Sanki bütün öyküler tükendi, anlatacak hiçbir 7. I. Bir sanatçının oluşturduğu eser, aslında 1. Okuyacağım hiçbir roman hakkında değerlen 3. (I) Bana göre kitap kadar, gazete okumak da
şeyimiz kalmadı artık. Hep aynı şeyleri dinlemek onun özgeçmişidir. dirme yazısı okumam. önemlidir. (II) Kimileri, kitabın gazeteye göre
ten, okumaktan, izlemekten başka çaremiz yok. II. Sanatçı, eserinde gözlemlerini ve duygula kalıcı ve genel olduğunu vurgular. (III) Halbuki
Eskiden yazılmış, çizilmiş ve görüntülenmiş alın rını yansıtır. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlenin neden- gazete okuru, gündelik konulara hâkim olduk
tılardan başka hiçbir şey kalmadı bize. Sanat ve III. Bir eserde anlatılanların gerçekçi nitelikler sonuç yönünden açıklaması olamaz? ça olayların arkasındaki asıl konuyu öğrenmek
edebiyatımız bir alıntılar bütününe dönüştü. Gök taşıması, eserin etki gücünü artırır. isteyecektir. (IV) Bu da onu kitap, dergi okuma
kubbe altında söylenmemiş söz kalmadı. IV. Bir sanatçının yaşamı, onun eserlerinin kay A) Roman hakkındaki kararımı önce kendim ya sevk edecektir. (V) Uzun lafın kısası gazete
nağıdır. vermek isterim. okumanın kitap okumaya göre önemsiz, gerek
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin ek siz olduğunu söylemek pek de doğru değildir.
B) Değerlendirme yazılarını, kendi beğenilerim
sikliğinden söz edilmektedir? Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi
den üstün tutmam.
leri birbirine anlamca en yakındır? Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
A) Açıklık B) Özgünlük C) Kalıcılık C) Romanların, bu tür yazılara ihtiyacının olma
gileri anlamca birbirine en yakındır?
dığını bilirim.
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) Evrensellik E) Gerçekçilik D) Romana değerlendiricinin gözüyle yaklaş A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.
D) II. ve IV. E) III. ve IV. manın yanlış olduğuna inanırım.
E) Nitelikli bir roman hakkında değerlendirme D) III. ve IV. E) IV. ve V.
yazısı yazmak zor bir uğraştır.
6. Sanatçı, sanatın bir güzellik işi olduğunu ve ger 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatıma
(I) Bir eseri okurken yazarın etkisinde kalmak ka 4. (I) Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı yetkilileri ülke
çeklerden yola çıkması gerektiğini bilmelidir. beğeni katılmamıştır?
dar kötü bir şey yoktur. (II) Yazının daha ilk cüm mizde, arıcılık için gerekli bitki örtüsünün var ol
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
52
TEST - 10 TEST - 11
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden 7. (I) Elinizdeki kitabın gözden geçirilerek genişle 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde beğeni söz 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somutlama-
farklı bir düşünce dile getirilmiştir? tilmiş bu baskısı iki kısımdan oluşuyor. (II) Birinci konusu değildir? ya yer verilmiştir?
kısımda insan ilişkilerinin temelini oluşturan ileti
şim süreçleri, toplumumuza yönelik gözlemlerle A) Sanatsız bir toplum yeni doğmuş, daha dile
A) Bu sanatçı, özellikle oyun yazarlığı konusun
A) Her isteği anında yerine getirilen çocuklar, ile- ayrıntılı olarak sunuluyor. (III) İkinci kısımda, top-
da usta bir kalemdir. gelmemiş bir çocuk sayılır.
riki dönemlerde değişik sorunlar yaşayabilir. lumumuzda yer etmiş bazı iletişim anlayışları, ile
tişim ilişkilerinin temelinde yatan kültürel varsa B) Şair, okuru yapıtından koparmamak için etki B) Bu yazarımızın şairlik yönü ressamlık yönün
B) Çocukların isteklerinin dengeli bir şekilde kar
yımlar çerçevesinde inceleniyor. (IV) Bu kitap, leyici bir dil kullanıyor. den daha iyi gözüküyor.
şılanması, gelecekte çocuğun yaşayabileceği
önceki baskılarından daha çok ilgi görmüş ve C) Yazar, son romanıyla okurlarına kelimenin
sıkıntıları azaltır. C) Şiirlerde eskisi kadar güzel kış betimlemeleri
toplumun değişik kesimlerinden olumlu eleştiri tam anlamıyla bir edebiyat ziyafeti sunuyor. görülmüyor artık.
C) Bütün isteklerine düşünülmeden karşı çıkılan ler almıştır. (V) Bunda, önceki baskılarında ele
D) Yazar, çocukluk anılarını lirik bir dille anlattığı
çocukların, büyüdüklerinde genellikle prob alınan bireysel ilişkilerin ötesinde, toplumsal ve D) Yazar iyi eğitimli bir aile ortamında başlamış
bu yapıtında bize eski İstanbul’dan kesitler
lemli insanlar olduğu tespit edilmiştir. kültürel sorunlara yer verilmesinin etkili olduğu tı şiirler yazmaya.
sunuyor.
nu düşünüyorum.
D) Küçük yaşlarda sorumluluk yüklenerek güven E) Yapıtlarını içten bir anlatımla oluşturan bu sa E) İyi bir yazar olmak için yeteneğin yanında ça
duygusu geliştirilen çocuklar, ileride yaşama Bu parçada yazar, sözü edilen kitabın yeni natçının, okurlarıyla iletişim kurmakta hiç zor lışmaya da ihtiyaç vardır.
karşı daha istekli oluyor. baskısının öncekilerden daha çok beğenil lanmadığı görülüyor.
mesini sağlayan özelliğini numaralanmış
E) Çocuğun istekleri, kişiliğini zedelemeyecek
cümlelerin hangisinde belirtmiştir?
şekilde yerine getirilirse, çocuğu zora sokabi
lecek durumların önüne geçilmiş olur.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
!. Dünyada hiçbir eleştirmenin, kendisini katma 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde hem içe
dan bir yapıtı değerlendirdiği görülmemiştir. rik hem de üslupla ilgili bir yargı söz konusu
6. Sanat, ne toplumun ürünüdür ne de toplumdan 8. Yahya Kemal: “Şiir, duyuşun deyiş oluşudur.”
dur?
bağımsız olarak düşünülebilir. der. Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümley
le çelişir? A) Romanda köy yaşamının sadeliği, insanı din
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam Ozanın, bu sözüyle anlatmak istediği, aşağı-
lendirmesi, hayata bağlaması anlatılıyor.
ca en yakındır? dakilerin hangisinde vardır?
A) Eleştirmen, eleştirilerinde kişisel düşünceleri B) Kitapta yazar, sözcükleri bilinçli bir tercihle,
ne yer verir. titiz bir işçilikle kullanıyor.
A) Şiirde önemli olan mesaj vermek değil, oku
A) Sanat eseri, var olduğu toplumu her yönüyle
ru duygulandırmaktır. B) Bir yapıtın değerlendirilmesinde eleştirmen C) Genç yazarın bu romanı, anlatılanların sıra
yansıtmalıdır.
B) Şiirin etkileyiciliği, sözcüklerin ses ve anlam ler tarafsız kalamaz. dışı olması bakımından uzun süre konuşula
B) Sanat, içinde bulunduğu toplumdan ayrı dü cağa benziyor.
bakımından uyum içinde olmasına bağlıdır. C) Yetkin eleştirmenler, değerlendirmelerinde
şünülemez.
C) Duygusal yönü ağır basan şairler, kalıcılığı duygularına yer vermezler. D) Savaşta esir düşen bir grup askerin yaşadık
C) Sanat, toplum tarafından ortaya konmadığı ları, sanatçının son yapıtında okuru peşinden
yakalayabilir.
gibi toplumdan kopuk da değildir. D) Bir eleştiri, eleştirmenin duygu ve düşüncele
sürükleyen bir anlatımla yansıtılıyor.
D) Şiir, şairin hissettiklerini sözcüklerle ifade et riyle şekillenir.
D) Sanat, sanatçının olaylara kişisel görüşüyle
mesidir. E) Cümleler üzerinde oynamayı çok seven ya
yaklaşmamasını gerektirir. E) Çoğu eleştirmen, eleştirilerine az ya da çok
E) Şair, okurun duymak istediklerini de göz zar, bu denemelerde de aynı yeteneğini usta
E) Sanat, toplumsal değerlerden etkilendiği gibi kendisinden bir şeyler katar. lıkla sergiliyor.
önünde bulundurmalıdır.
o değerleri de oluşturur.
5^D 6-C 7-E 8-İfj
55
TEST - 11 TEST - 12
5. (I) Kaçkar Dağları, Türkiye’nin kuzeyinde, Doğu 7. Her sanatçı, yapıtlarında dolaylı yollardan aslın Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesinlik an 4. I. Eleştirmenler, okuyup inceledikleri yapıtın ya
Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası da kendini anlatır. lamı voktur? zarıyla değil, yapıtın kendisiyle ilgili değerlen
dır. (II) Doğusundaki birçok zirvesi 3000 m üze
dirme yaparlar.
rindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cüm A) Buraya gelmekten son anda vazgeçmiş.
düşer. (Ill) En yüksek noktası olan Kaçkar Kav- II. Eleştirmen, inceleyeceği yapıt ve yazarı hak-
leyle çelişir? B) Bu yılki turnuvalara okul olarak katılacağız.
run Dağı, 3932 m yüksekliktedir. (IV) Kaçkar kındaki bütün değerlendirmeleri okumalıdır.
C) Derslerine planlı çalıştığından başarılı oldu.
Dağları; dağcılık, kaya tırmanışı, trekking, raf A) Sanatçılar, yapıtlarında kendilerini gizleyerek III. Eleştirmen, yazarın kişiliğini bir yana bırakıp
D) Gemi yanaşır yanaşmaz iskeleye atladık.
ting ve kayak gibi sporlar için bir merkez haline eleştirilerini yapıt üzerine temellendirir.
anlatırlar. E) Beklediğimiz konuklar sanırım gelmeyecek.
dönüşmüştür. (V) Bölgenin kendine özgü doğa
B) Sanatçı, kendi yaşamına yapıtında üstü IV. Bir sanat yapıtının nesnel bir şekilde eleştiri-
sı ve kültürel yapısı, çok sayıda yerli ve yabancı
örtülü olarak yer verir. lebilmesinin olanağı yoktur.
turisti çekmektedir.
C) Hiçbir sanatçı, yapıtından kendi yaşamını bü V. Bir yapıtın, yazarından bağımsız olarak de
Kaçkar Dağları’nın ele alındığı bu parçada ğerlendirilmesi düşünülemez.
tünüyle soyutlayamaz.
numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi yanlıştır? D) Yapıtında kendinden şöyle ya da böyle söz
etmeyen sanatçı yoktur. (I) Uzun bir zamandır farklı konularla ilgili öykü Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi
A) I. cümlede coğrafi konumuyla ilgili bilgi veril ler kaleme alıyorum. (II) Şiir yazmayı da çok se leri birbirine anlamca en yakındır?
E) Sanat yapıtlarında, sanatçının hayatından
miştir. viyorum; ama şiir öyküye göre daha çok özveri
izler aramak boş bir çabadır.
B) II. cümlede zirve yükseklikleriyle ilgili bilgi ve istiyor. (III) Bu yüzden yazdıklarımı öykü biçimin A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
rilmiştir. de düzenlemeyi uygun gördüm. (IV) İlk öyküle
C) III. cümlede kesinlik söz konusudur. rimi yayımlamaya başladığım sıralarda “kısa öy D) III. ve V. E) IV. ve V.
D) IV. cümlede hangi sporlara elverişli olduğu di kü” tartışmaları patlak verdi edebiyat dünyamız
le getirilmiştir. da. (V) Ben de bu akımın dışına çıkamayıp kısa
E) V. cümlede tanıtımının yeterince yapılmadı öyküler yazmaya devam ettim.
ğından yakınılmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin han
gisinde karşılaştırma yapılmıştır?
8. Hangi alanda olursa olsun, bir sanatçının üslu A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
bu ile kişiliği arasında sıkı bir ilişki vardır.
5. Romancıların, öykücülerin yapıtlarındaki kahra
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
56 57
.ÄS
TEST - 12
TEST - 13
6. Şiirimizin kuramlarını, estetik aşamalarını özüm- 8. Yazılarımı yayımlamak için yazdığıma göre, yaz
1. Nitelikli yapıtlar ancak sanat yaşamının olgun 3. (I) “Hüzün Dökümü” çağdaş Türk şiirinden çok
semeyen şairin, iyi bir şair olma olasılığı çok za dıklarımın birilerine yarar sağlamasını isterim;
döneminde verilebilir; çünkü — . özel bir kesit sunuyor okura. (II) Çoğunluğu ülke
yıftır. yani — .
dışında kaleme alınmış yüz üç şiir var bu yapıtta.
Bu cümle, düşüncenin akışına göre aşağıdaki- (III) Türk şiirini ülke içinde ve dışında temsil eden
A ş a ğ ı d a k i l e r d e n h a n g i s i b u c ü m le y e a n la m c a Bu cümle, düşüncenin akışına göre aşağıda-
lerden hangisiyle en uygun biçimde tamamla yaşlı ve genç şairlerin, yalnızlık ve aşk konulu şi
e n y a k ın d ır ? kilerden hangisiyle sürdürülemez?
nabilir? irlerini içeriyor bu kitap. (IV) Bu şiirlerde insanlı
ğın ortak duyguları, yoğun bir anlatımla çıkıyor
A) Şairlikte başarılı olmak için şiirin sanatsal ge A) topluma karşı sorumluluğum olduğuna inanı A) genç sanatçılar daha özensizdir okurun karşısına. (V) Şiirlerdeki yoğun anlatımın
lişimini ve yapısal özelliklerini bilmek gerekir. yorum
B) genç sanatçılar, her zaman tecrübeli sanatçı sözcüklerin duygusal çağrışımlarından yararlanı
B) Şairlerimiz, Batılılaşmayla birlikte kültür geç B) yaşama ve gerçeklere sırtımı dönerek yazı ya ları örnek alır larak sağlandığı da gözden kaçmıyor.
mişimizden koptuğundan, nitelikli yapıtlar ve zamam
C) sanatta yetkinlik ve coşku kadar deneyim de
rememektedir. C) içimde ne hissettiysem, kimseye aldırmadan Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
gereklidir
C) Şiir yazmak duygusal bir kişiliğin yanında çok yazarım sinde sözü edilen yapıtın, hem içerik hem de
D) hiçbir sanatçı, genç olarak anılmayı istemez
çalışmayı da gerektirir. D) yazarlık benim için kişisel bir eğlence değildir üslubuyla ilgili bilgi verilmektedir?
E) sanatçıların hepsi, ölümsüz yapıt ortaya koy
D) Gerçek bir şair olabilmek için, sanat kaygısın E) okurları hiçe sayan bir tutum içinde olamam mayı hedefler
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
dan ödün vermemek gerekir.
!. Bir zamanlar, önemli olan anlattıklarımdır, onları 4. (I) Şiir diliyle gündelik dilin birbirinden çok farklı
9. (I) Nedense edebiyat üzerine konuşmalar ve ya
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cümle Anlamı ve Yorumu
zemli dünyalarına döndüğünü söylüyor. yorlar. (V) Halbuki, edebiyat bir bilim değildir, A) yazılarımda titiz ve özenli değildim ğından, anlatılmak istenenlerin anlaşılması oku
edebiyatın sanatsal bir tadı vardır; ancak genç ru biraz uğraştıracaktır.
B) söyleyişimin okurlar tarafından önemsenme
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi yazarların yazılarında bu tadı göremiyoruz. diğini düşünürdüm
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
sinde öznel bir değerlendirme söz konusu
C) kullandığım sözcükleri seçerken dikkatli dav lerinde neden-sonuç ilişkisi vardır?
dur? Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
ranmazdım
sinde olumsuz bir eleştiri söz konusu değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) yazılarımda içeriğe değil, anlatıma önem ve A) I. veli. B) II. ve III. C) II. ve V.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. rirdim
D) lif. ve IV. E) IV. ve V.
E) yeni sözcükler peşinde koşmaz, içerikte yeni
likler arardım
2-B 3-C 4-B 5-E 6-A 7-C____________ 8-C____________ 9-B
58 59
* Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 13 TEST - 14
5. Genç ozan, ustasına: “Ben de sizin gibi hem us 7. (I) Eski aşk romanlarının duygusal atmosferini (l) Montaigne, bütün yapıtlarında insan aklının 3. (I) Son yıllarda ne yazık ki edebi değeri yüksek
ta hem de kendi sesini bulmuş bir şair olmak is çok iyi bilen yazar, bu romanında, Handan’ın aş yetersizliğini anlatmaya çalıştı. (II) Yaşamı bo eleştirilere pek rastlayamıyoruz. (II) Bunun nede
tiyorum, ne yapmalıyım?” diye sorduğunda, us kını, eski romanlardaki kadar hüzünlü ve tutkulu yunca benimsediği ilke ise insanın her şeyi bile ni nedir, inanın ben de bilmiyorum. (III) Eleştir
tası ona: “Bin şiir ezberle ve ezberledikten sonra canlandırırken çok daha estetik bir dil kullanmış. meyeceği gerçeğidir. (III) Yapıtlarında değişik ko menler de edebi değeri yüksek yapıt olmadığın
binini de unut.” der. (II) Romanını çok başarılı bir anlatım tekniği ile nulara değinmesinde, bir konudan diğerine geç dan eleştiri yazılmıyor, diyorlar. (IV) Bu görüşe
kurgulamış. (III) Roman, orta yaşı hayli geçmiş mesinde bu ilkenin payı vardır. (IV) Düşündükle katılıp katılmamak size kalmış bir şey. (V) Ama
Usta ozan, bu sözüyle aşağıdakilerden hangi Handan’ın Selim’i araması ile başlıyor. (IV) Han- rini, yerli yerinde kullandığı benzetmelerle ve ay eleştirmenleri suçlamak isterseniz bu çok kolay.
sini anlatmak istemiştir? dan’ın isteği, Selim’e, romanlarındaki yaşamlarla rıntılara giren kısa cümlelerle aktarmıştır okurla (VI) Elinize kalemi alır vurursunuz yerden yere
aynı şaşırtıcılığa sahip olan yaşamını anlatmak ra. (V) Sağduyu ve hoşgörü üzerine kurulan ya onları.
A) Şiirde ustalığın, okunduğunda ezberlenebi- ve yazdırmaktır. (V) Bu çerçevede gelişen ro
pıtları, başlı başına bir yaşam sanatı sayılır.
len, akılda kalan ürünler vermekle elde edile manda Handan’ın, geçmiş dönemlerine sıkça
ceğini Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
dönüşler yapılıyor. (VI) Bu anlatım tekniği, oku
Bu parçada numaralanmış cümlelerden han sinde neden-sonuç ilişkisi söz konusudur?
B) Okura şiir tadı veren dizelerin, yoğun çabalar yucuda Handan’ın hayatı hakkında bir gerçeklik
gisi sanatçının anlatımıyla ilgili bir yargıdır?
sonucunda oluşturulabileceğini duygusu uyandırıyor.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Kalıcı şiirlerin, başarılı şairleri taklit etmek yo
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
luyla yazılabileceğini Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
D) Başarılı şiirlerin, herkeste ortak olan duygula lerinde karşılaştırma yapılmıştır?
rı anlatmak amacıyla yazılanlar olduğunu
E) Şiirde yetkinliğe, okunan şiirlerin birikimin A) I. ve II. B) I. ve IV. C) III. ve IV.
den yararlanıp özgün bir yol bularak ulaşıla
bileceğini D) III. ve V. E) IV. ve VI.
i. Malzemesi ister sözcük ister nota ister renkler 4. (I) Bir yazar olarak kendimi alışılmıştan farklı bir
olsun; sanat, gerçekleri yeniden kurgulayarak şekilde tanımlıyorum. (II) Sanırım çevremle
yaşama bakışımızı değiştirir. önümdeki kâğıt arasında bir tür köprü görevi
61
UF'
TEST - 14 TEST - 15
7. Hangi kahramanı ya da konuyu anlatırsam anla 1. Aşağıdaki yargılardan hangisi, kişisel düşün 3. (I) Erzurum’a kar yağdı mı her yer aylarca kar al
5. Yapıtı oluştururken eleştirmenleri ya da okurları
tayım, bunların yaşamımda bir karşılığı olsun is ce içermemektedir? tında kalırdı. (II) Lisenin bahçesindeki karlar ni
memnun etmeyi düşünmek, yapıtın yankısının
terim. san ayına doğru erimeye başladığı zaman “Ba
kısa süreli olmasına yol açar.
A) Bu kitaptaki öyküler, köy hayatını canlı betim har geldi!" derdik. (III) Bazen günlerce okuldan
lemelerle, yöresel bir dil kullanarak anlatıyor. çıkmadığımız olurdu. (IV) Durum böyle olunca
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam
okumak dışında yapacak pek bir şeyimiz olmaz
ca en yakındır? ca en yakındır? B) Günlüklerinde, üzüntülerini ve sevinçlerini iç
dı. (V) Lise yıllarında okul kitaplığının düzenlen
ten ve sevimli bir anlatımla okurlara sunuyor.
mesine yardım ettiğimden kitaplıktaki dergiler
A) Eleştirmenlerin ya da okurların beğenisi, bir A) Her okur, benim yapıtlarımda, sokakta her
C) Yazar, son romanında, 1930’lu yıllardaki Ana den, kitaplardan dilediğim gibi yararlanırdım.
yapıtın niteliğini ortaya koymada bir ölçüt de gün rastladığı kişileri bulabilir.
dolu köylüsünün sorunlarını konu ediniyor.
ğildir. B) Yaşamdan aldığım konulara kendimden de Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
D) Hiçbir yabancı sözcüğün yer almadığı son şi
B) Geleceğe kalmak isteyen sanatçı, geçmişin bir şeyler katarak oluştururum yapıtlarımı. sinde neden-sonuç ilişkisi söz konusudur?
irleri, onun bir dil ustası olduğunu ispatlıyor.
sanat birikimini de iyi bilmelidir. C) Yapıtlarımda dile getirdiklerim, yaşamımdan
E) Sanatçının, anılarını kaleme aldığı bu yapıtın A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Kimi yazarlar, okurun isteklerini yerine getir ya da çevremden mutlaka izler taşır.
da, duygusallıktan kurtulamadığı görülüyor.
mek için yapıtlarında değişiklikler yapar.
D) Sıradan insanları ve sıradan olayları anlatma
D) Kalıcı yapıtlar, ancak yazarların başkalarının yı tercih ederim hep.
beklentilerini dikkate almadan oluşturdukları
E) Yapıtlarımda anlattıklarım, herkesin başından
yapıtlardır.
geçebilecek olaylardır.
E) Okurlar ve eleştirmenler, yazarların anlaşılır
bir söyleyişle yapıtlar vermesini ister.
I I. Roman, sıradan yaşamların bile içinde bir 4. Ancak dilin girdisini çıktısını bilmeyen yazarlar,
renk barındığını gösteren yazın türüdür. insanları etkilemek için duygusal konuları koltuk
8. (I) 2004 yılında “En İyi Kitap” ödülünü kazanan değneği gibi kullanır.
6. (I) Yıllardır günlük bir gazetede yazılar yazarım. II. Roman, yazarın iç dünyasını okuyucusuyla
“Aşk Ölmez”, yazarın ilk romanı. (II) Almanya’da paylaşabileceği en iyi yazın türüdür.
(II) Bunlarda genellikle belli konularda yoğunla
doğup büyüyen yazar, kitabını Almanca kaleme Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlam
şırım. (III) Hepsinde araştırmacı kimliğimin izleri III. Gündelik bir olayın çarpıcı bir roman konusu ca en yakındır?
almış; Almanya’da yayımlanmasının hemen ar
ni görebilirsiniz. (IV) Bu yazılarımın çoğu, tekrar haline gelmesinde, yazarın düş gücünün pa
dından ise kitap Türkçeye çevrilmiş. (III) Yazar, ki
tekrar gözden geçirilen ve son halini alması yı büyüktür.
tabında Almanya’da yaşayan ikinci kuşak Türk A) Ancak uzun ve yorucu çalışmalar sonucu bir
uzun süren yazılardır. (V) Bu durum yetkin bir IV. Basit görünen olayların içindeki zenginlikler
gençlerinin yaşamına değiniyor. (IV) Gençlerin yazar, dilin inceliklerini öğrenebilir.
yapıt ortaya koyma çabamdan kaynaklanmak bir romana konu olduğunda ortaya çıkar.
yaşamına, Berlin Duvarı’nın yıkılmasıyla oluşan B) Yazar, hangi konuyu işlerse işlesin, etkileyici
tadır. (VI) Ne var ki bazı yazılarım yayımlandıktan
koşullar çerçevesinden baktığını, kitabının önsö V. Bir romanın benimsenmesi, okuyucunun an olmak için anlatıma önem vermelidir.
sonra onlar için, keşke böyle yazsaydım, dedi
zünde belirtiyor. (V) Berlin’in çok renkli yaşamını latılanlarda kendini bulmasıyla mümkündür.
ğim de olmuştur. C) Okurların duygusal konular içeren yapıtları
çarpıcı bir biçimde gözler önüne seriyor.
sevmesi, yazarları bu konuları işlemeye yö
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi neltmiştir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
Bu parçada numaralanmış cümlelerden han leri, anlamca birbirine en yakındır?
gisi kendinden önceki cümlenin gerekçesi D) Dili kullanma becerisi gelişmemiş yazarlar,
gisi kanıtlanabilirlik açısından ötekilerden
dir? kalıcı yapıtlar veremez.
farklıdır? A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
E) Kimi yazarların hep lirik konuları işlemesi, an
A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) III. ve IV. E) IV. ve V. latım yönünden zayıflıklarını gizlemek içindir.
2-A m i
62 63
TEST - 15
5. Aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı bir 7. (I) Birçok adaya sahip Ayvalık’ın eşsiz güzellik
“gerekçe” içermektedir? lerle bezeli sualtı zenginlikleri, dalış meraklıları
nı bekliyor. (II) Kırmızı mercandan amfora tarla
A) Eserlerinizde anlattığınız olaylara baktığımız larına kadar keşfedilmeyi bekleyen gizemlerle
da her şeyi küçümsediğinizi söyleyebilir mi dolu Ayvalık sularında dalış sezonu baharla bir
yiz? likte başlıyor. (III) Ayvalık’ta İlyosta’dan Meli-
- Hayır, tam aksine eserlerimde değindiğim na’ya, Taş Adası’ndan Deli Memet ve Kerbe-
konuların hepsi önemlidir. la’ya altmış dalış bölgesi mevcut. (IV) Bu dalış
bölgelerinde gece ve gündüz dalışları düzenle
B) Yapıtınızda başınızdan geçen olaylara yer ve
niyor. (V) Hava koşulları kötü olduğu zamanlar
rir misiniz?
da bile dalış yapılacak bölgelerin bulunabilmesi
- Yazdıklarımın etkileyici olmasını istediğim balıkadamlar için büyük avantaj.
den onlara kendimden bir şeyler katmam ge
rektiğine inanıyorum.
Ayvalık’ın ele alındığı bu parçada numaralan
C) Son yapıtınızı ne zaman yayımlamayı düşü mış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden
nüyorsunuz? hangisi yanlıştır?
- Çalıştığım yayınevi, kitabın iki ay içinde ya
yımlanacağı belirtti. A) I. cümlede bir önyargı dile getirilmiştir.
B) II. cümlede sualtı zenginlikleriyle ilgili bilgi
D) Eleştirilerinize hedef olarak kimi seçtiniz? verilmiştir.
- Yanlış davranışları yaşam tarzı olarak be C) III. cümlede dalış bölgelerinin sayısı ortaya
nimseyenleri, bunu inatla sürdürenleri seç konmuştur.
tim. D) IV. cümlede dalışların düzenlenme zamanlan
PARAGRAF
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Cömle Anlamı ve Yorumu
64
TEST - 1
(I) Edebiyata konu olan şeyler, bir bakıma edebi 3. Çoğu doksan yaşında olan kararmış evler ara
yatın hammaddesidir. (II) Sanatçı, yapıtında bu sında yüz ellilik eski tüfeklere de rastlamak
hammaddeyi kendine göre zenginleştirir. (III) Sa mümkün. Dar bir sokağın iki yanı boyunca, soh
natçı, bu türler içinde, kendine özgü bir üslupla bet eden kafadarlar gibi dizilmiş evler, insanda
konularını işler. (IV) Ele aldığı konuyu işlerken şi fısıltıları duyma arzusu uyandırıyor. Yoldan ge
ir, öykü, roman, tiyatro gibi türlerden yararlanır. çen tıkırtılı bir at arabasıyla ya da annesinin çağ
(V) İşte, bu üslubun yanı sıra edebi yapıta konu rısına karşılık veren cılız bir çocuğun sesiyle
olabilecek her türlü olay, düşünce ve hayal, ede uyanıyoruz şimdiki zamana. Yorulmadan, yarı
biyatın içeriğini oluşturur. baygın, saatlerce gezilebilir bu evler âlemi.
Bu parçada anlam bütünlüğünü sağlamak için Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
numaralanmış cümlelerden hangileri yer de kilerden hangisi söylenemez?
ğiştirmelidir?
A) Anlatıma duygular katılmıştır.
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. B) İnsana özgü nitelikler doğaya aktarılmıştır.
C) Benzetme sanatından yararlanılmıştır.
D) III. ve IV. E) IV. ve V. D) Örneklere ağırlık verilmiştir.
E) Farklı duyulara seslenilmiştir.
2. I. Oysa okullarımızda hâlâ okuma ve yazma 4. Ben bu incelemeyi, öykücülüğümüzle ilgili bir
dan daha çok, ezbere önem verilmektedir. kuşbakışı görüntü verebilmek için yaptım. Ya
yımlanan öykülerin genel görüntüsünü topluca
II. Bir öğrenci de okuması gereken kitapları tek
yansıtmaktı hedefim. Bir yıl boyunca tüm yurtta
rar tekrar okuyarak, onları özetleyerek ve biz
yayımlanan öykülerle ilgili bir çalışmanın, bazı
zat yazı yazarak düşünmeyi öğrenir.
eksiklikler taşıması doğaldır. Bir de benim bu ko
III. Bir piyanist, başkalarının çaldıklarını dinleye nunun uzmanı olmadığım düşünülürse... Ama
rek değil, enstrümanıyla tekrar tekrar egzer genel olarak bakıldığında bu çalışmanın ciddi bir
67
TEST - 1 TEST - 2
5. O, denemeleriyle edebiyat tutkunlarının gönlün 7. Biraz daha yol alınca Dicle’nin üzerinde tarihi bir Çok eskiden tanıdığım bir dostumun, gazete ya 3. Şiir, benim için her zaman derin bir şaşırmadır.
de taht kurdu. Deneme türünün sayılı ve saygın köprü karşımıza çıktı. Tarihin ağır yükünü taşıdı zılarını topladığı kitabının hemen ilk sayfasında, Şiirde dile gelen birçok şeyi, düzyazıyla anlata
ustalarından biri olan sanatçının kitaplarında sa ğından mıdır, köprü tarihten fırlamış yaralı bir as şu içten ifadeler yer alıyor: “Bir gün için karala mam; ama bir ilhamla ortaya çıkan şiir, her za
hip olduğu derin kültürün izlerini gözlemlemek ker figürü gibi duruyordu adeta. Daha sonra nıp gazetelere verilmiş bu yazıların bir değeri ol man beni şaşırtmış: “Bunu ben mi söyledim!”
mümkün. Her ne kadar o; şiir, günlük, roman, si edindiğimiz bilgilerden anlıyoruz ki köprü, ke madığını biliyorum. Bunları bir kitapta toplamak diye kendime sordurtmuştur. Bu yüzden şiir, kal
nema, eleştiri yazıları yazdı, resimle ilgilendi ve mer açıklığı itibarıyla Ortaçağ'da yapılan köprü aklımın ucundan bile geçmemişti. Ama eş dost bimin derinliklerini, benim bile farkında olmadı
yayıncılık yaptıysa da asıl, usta işi denemeleriy lerinin en büyüğüymüş. Ortadaki büyük kemeri beğenmiş, ille de hepsini bir arada görmek iste ğım bir anda, ortaya koyma işidir. Diyebilirim ki
le tanındı ve sevildi. Şiirlerinde olduğu gibi de taşıyan iki orta ayağın arasındaki açıklık 40 met mişler. Ben de bu dilekleri yerine getirmeye ka şiir, kalbimin dile gelip kendini benimle paylaş
nemelerinde de güldürü unsurlarına yer verdi. reymiş. Şu anda yıkılmamış olan doğudaki ke rar verdim. İşte elinizdeki yapıt, böylece ortaya masıdır.
mer, bizim de gördüğümüz hayret verici büyük çıkmış oldu.”
Bu parçada sözü edilen sanatçı ile ilgili olarak lükteki kesme taşlardan örülmüş. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine kar
aşağıdakilerden hangisine deâinilmemiştir? Bu parçada söz konusu yazarın, gazete yazı şılık söylenmiş olabilir?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- larını kitap haline getirmesinin nedeni aşağı-
A) Değişik türlerde yapıt ortaya koyduğuna kilerden hangisi söylenemez? dakilerden hangisidir? A) Şiir yazmaya başlamadan önce ne gibi hazır
B) Deneme türünü diğer türlerden üstün tuttu lıklar yaparsınız?
ğuna A) Açıklayıcı anlatımdan yararlanıldığı A) Yazılarını unutulmaktan kurtarma isteği B) Şiiri nasıl tanımlarsınız?
C) Bilgi ve birikimini yapıtlarına aktardığına B) Betimleyici öğelere başvurulduğu B) Yazılarının değersiz olduğu iddialarına cevap C) Sizce şiir nasıl yazılmalıdır?
D) Yapıtlarının zevkle okunduğuna C) Karşılaştırmadan yararlanıldığı verme düşüncesi D) Şiir yazmadaki amacınız nedir?
E) Yapıtlarında mizahi öğeleri kullandığına D) Karşıt anlamlı sözcüklerin kullanıldığı C) Yakın çevresinde bulunan kişilerin ısrarJı is E) Anlatmak istediklerinizi şiirde nasıl dile getirir
E) Anlatıcının duygularını yansıttığı tekleri siniz?
D) Yazarın çok eski bir dostunun aynı şekilde bir
çalışma yapması
E) Yazarın, umduğu geliri gazeteden elde ede
memesi
6. Ben yaşamım boyunca dönüp arkasına bakmış 8. Kayseri, beş bin yılı aşkın geçmişiyle, Orta Ana 4. Klasik biçimiyle mektubun hayatımızdan çıkması
bir insan değildim. Fotoğraf filan da toplamaz dolu'nun en eski ve köklü yerleşim merkezlerin kolay oldu. Ama mektup bir başka şeyi daha alıp
dım. Sonra birer birer çevremdeki herkes gitme den biridir. Kurulduğu tarihten bu yana onlarca götürdü: Pulları. Birçoğumuz için, mektubun ye
ye başladı. Arkada bıraktıkları fotoğraflar, resim medeniyete beşiklik etmiş, farklı birçok kültüre rine ulaşmasını sağlayan hizmetin ücretini öde
ler, mektuplar bana kaldı hep. Onlara bakarken, merkez olmuş önemli bir şehirdir. 10 . yüzyılda (I) Onun eleştirmenliği sıra dışı bir eleştirmenlik me şekli olmaktan öteye geçemeyen pul, ne çok
ne güzel insanlar olduklarını, nasıl bir sevgi orta Türklerin hakimiyetine giren Kayseri; Beylikler ti. (II) İzlenimci, öznel ve günden güne değişebi anlamlar taşırdı oysa. Koleksiyoncular için mil
mı içinde yaşadıklarını, nasıl dolu dolu insanlar döneminde de Selçuklular ve Osmanlı zama len bir eleştirmenlik... (III) Bir gün takdir ettiği bir yarlarca lira hatta bazen parayla ölçülemez de
olduklarını düşünürken bu işi yazıya dökmek, nında da öneminden hiçbir şey kaybetmeden ğeri vardı onun. Daha önemlisi o, bir tarih kitabı
geleceğe taşımak tutkusuna kapıldım. Annemin sürekli gelişerek, büyüyerek günümüze kadar lirdi. (IV) Eleştirisini eninde sonunda beğendim, kadar tarafsız bilgi verirdi basıldığı dönemle ilgi
öldüğü gecenin sabahı başladım yazmaya. gelmiştir. beğenmedim çizgisine taşır ve kanısını çekin li. Bundan dolayı keşke pulu yaşatabilseydik, bu
meden dillendirirdi. (V) Beğeni, kişisel yargılar yeni çağda, diyorum kendi kendime.
Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden Bu parçada Kayseri ile ilgili olarak aşağıdaki- dan kurtulamayan bir ölçüdür. (VI) Bu ölçü aynı
söz etmektedir? lerden hangisine deâinilmemiştir? zamanda eleştirmenlerin tek aracıdır. (VII) Eleş Bu parçada pulla ilgili olarak aşağıdakilerden
tirmen, bir yapıtı değerlendirirken beğenilerin hangisi çıkarılamaz?
A) Anılarını kaleme alma nedeninden A) Tarihi çok eskiye dayanan bir şehir oiduğuna den yararlanmak zorundadır.
B) Sevgi dolu bir ortamda yetiştiğinden B) Birçok kültüre ev sahipliği yaptığına A) Ortaya çıkış amacının dışında da kullanılmış
C) Güzel bir çocukluk geçirdiğinden C) Zamanla tarihi dokusunun zarar gördüğüne Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikin tır.
D) Annesinin ölümünden etkilendiğinden D) Tarihte önemli bir konuma sahip olduğuna ci paragrafın hangi cümleyle başlaması uygun B) Günümüzde, eski işlevini kaybetmiştir.
E) Yalnız içinde bulunduğu günü düşündüğün E) Farklı medeniyetlerin yönetimi altına girdiğine olur? C) Pek çök'kişinin zengin olmasını sağlamıştır.
den D) Gerçek değerinden fazla kıymet kazanabilir.
1-D 2-C 3 - D ______________ 4-E 5-B 6-A 7-D 8-C A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. E) Çağıyla ilgili bilgiler sunmaktadır.
68 69
TEST - 2 TEST - 3
Bir cami avlusundayız. Kalabalık gittikçe artıyor. 7. (I) Cumhuriyet kuşağının, Batı’yı algılayışıyla il 1. Küçük salonun kalın perdeli, geniş penceresin 3. (I) İstanbul pek çok araştırmaya ve edebiyat ya
Kurşun rengi bir hava... Soğuk bıçak gibi, insanın gili yanılgılarından Nurullah Ataç da kurtulama den dışarısı muhteşem, parlak bir suluboya tab pıtına esin kaynağı olan bir kent. (II) Geçmişte
yüzünü kesiyor. Bir dostu son yolculuğuna uğur- dı. (II) O da diğerleri gibi Batı edebiyatını benim losu gibi görünüyordu. Saf mavi bir gökyüzü... yaşamış seyyahların izlenimlerinden yakın dö
luyoruz. Gözyaşları, siyah gözlüklerin arkasına seyerek kendi geleneğine adeta sırt çevirdi. Çiçekli ağaçlar... Uyur gibi sessiz duran deniz... nem kültür hayatına kadar geniş bir anlatı yelpa
saklanmaya çalışılıyor. Başsağlığı dileklerini ka (III) Öyle ki Ataç, geleneği değerlendirip iyi ve Karşı sahilde fark edilmeyen sisler içinde dağlar, zesi, başlı başına bir kütüphane oluşturacak ka
bul ediyoruz. Bütün dostları gelmiş gibi görünü kötü yanlarını görmek yerine onu reddetmeyi korular, beyaz yalılar.. Bütün bunların üzerinde dar zengin. (III) İstanbul bu kadar ilgi çekici ve
yor onu uğurlamaya. Kalabalıkta kimler yok ki... seçti. (IV) İmparatorluğun şiir geleneğinden kur martı sürüleri uçuyordu. Pencerenin önündeki şaşırtıcı olduğu sürece de onun hakkında yazı
tulup onu yok sayarak modern bir Cumhuriyet şişman koltuğa gayet zayıf, ihtiyar bir kadın otur lanlar olacaktır. (IV) Sürekli değişim gösteren İs
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden şiiri yaratmanın mümkün olduğunu savundu. muştu. Karşısında esmer, küçük bir kız siyah ka
tanbul’un kimlik kaybıyla karşı karşıya kaldığı,
(V) O zaman geleneksel şiir alttan alta gücünü paklı bir kitap okuyor, çiçek kokuları getiren tatlı
hangisi yoktur? şimdilerde hüzünle söyleniyor. (V) "Kentleri ya
bir nisan rüzgârı pencereden içeri giriyordu.
koruyordu. (VI) Ancak savunulan bu düşünce şanır kılan kimi özellikler korunmalı.” sözlerini
A) Betimlemeye yer verme nin doğru olmadığı sonraları ortaya çıktı. daha sık duyar olduk. (VI) Plansız kentleşme ve
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
B) Sıfatlardan yararlanma çarpık yapılaşma kuşatmış durumda çevremizi.
kilerden hangisi söylenemez?
C) Bitmemiş cümleler kullanma Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
gisi, anlatımın akışını bozmaktadır? Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense, ikin
D) Benzetmeden yararlanma A) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır.
B) Anlatıma beğeni duygusu katılmıştır. ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi
E) Karşıtlıklara yer verme
A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI. siyle başlar?
C) Tamamlanmamış cümleler kullanılmıştır.
D) Düşünce örneklerle açıklanmıştır.
E) Öyküleme tekniğinden yararlanılmıştır. * A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
6........... Bu iyi, bu kötü demek değildir eleştiri, kesin- a \ 8. Bir şiir, okuyucusunun düşünce mekanizmasını
likle. “Akıcı, sözcükler iyi kullanılmış.” gibi yü- Ey harekete geçirmelidir. Fakat bazı şiirler kolay an
zeysel sözler söylemek, “Bunlar toplumsal, bun laşılır. “Şair acaba ne demek istiyor?” sorusunu
2. Moda ürünü şiirlerin çok okunmasının nedeni, 4. Yetiştiğim dönemlerde kitap, pek şartmış gibi
lar değil.” gibi kısır bir içerik çözümlemesi yap sordurtmayan şiirlerdir bunlar. Anlam, hazır bir
birçok okurun zevkini bir arada barındırmasıdır. görünmüyordu bana. Ahmet Muhip Dıranas,
mak, yazınsal bir metin için haksızlık olacaktır. biçimde sunulmuştur okura. Okurun bu şiirler Böyle şiirleri, bilgi dağarcığı olmadan da, derin yetmişinden sonra toplamıştı şiirlerini. Yahya
Bir eleştirmenin amacı öncelikle yazarı ve metni deki anlamı kavrayabilmek için herhangi bir do bir çalışma yapmadan da anlayabilirsiniz. Her Kemal yaşarken şiirlerini bir kitaba almayı
anlamak, metnin biçim ve içerik yapısını betim- nanıma, zihinsel bir çaba göstermesine gerek zaman iddia edildiği gibi popüler şiirin yüzeysel
leyebilmektir. Buna yönelik çözümlemeyi olabil önemsememişti. Bu nedenlerle olsa gerek, yazı
yoktur. — . bir şiir olduğu, hatta bunların şiir sayılamayaca
diğince nesnel yapmak, yazınsal eleştirinin bi larıma gereksinim duyanın onu arayıp bulacağı
ğı yargısını biraz zalimce bulurum. Çünkü her
limsel bir uğraşa dönüşmesini sağlayacaktır. nı düşünüyordum. Fakat çeşitli gazete ve dergi
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö kesin şiire ihtiyacı vardır. Yaşı, öğrenim durumu,
şiir bilgisi ne olursa olsun her insanın da bu ihti lerde yazmıştım. Ben bile aradığımda kendi ya
re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
Bu parçanın başına getirilebilecek en uygun yacını karşılayacak şiirler olmalıdır. zımı bulamıyordum, başkası nasıl bulacaktı? Bu
uygundur?
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
70 71
TEST - 3 TEST - 4
5. Safahat’taki şiirler, adeta belli bir noktadan bakı 7. Saik Faik, ölümünden 49 yıl sonra yeniden Be- 1 .— . Makalesini ya da fıkrasını geçiştirebilir, diye 3. Basılır basılmaz kapışılan kitaplar, bende daima
larak oluşturulmuş manzum bir romandır. So yoğlu’na geldi. Bir kültür merkezinde “Bir Usta, Bir ceklerinin üzerinde uzun uzun düşünemezmiş. şüphe uyandırmıştır. Bunlar, uyandırdıkları ilgiyi,
kaktan eve, saraydan meyhaneye, köy ve şehri Dünya-Sait Faik Abasıyanık Arşiv Sergisi”; hikâye- Bütün bunlar boş sözlerdir. Kendi ellerinden gel bir esere ölümsüzlük sağlayan biçim ve öz üs
cinin olta takımını, keten şapkasını, kurşun kalem meyeni bir kusur diye göstermeye kalkanların uy tünlüklerine değil; o anda gündemdeki çeşitli
adeta gözünüzün önünde canlandırır. Fakiri,
le defter sayfalarına yazdığı metinleri, fotoğrafları durdukları sözlerdir bunlar. Bizde olsun, yabancı toplum olaylarına, toplum sorunlarına, sanat dı
zengini, pehlivanı, korkağı ile her tabakadan in
nı, mektuplarını ve daha pek çok şeyi önceleri yü ülkelerde olsun, işini ustalıkla yapan, yazıları ol şı oyunlara borçludur. Fakat bunlar gündemden
sanı canlı bir film sahnesi gibi yansıtır. Betimle
rüyüp geçtiği bu cadde üzerinde dostlarının ve dukça kaliteli ve her gün yazan birçok köşe yaza düştüğünde, sıcaklıklarını kaybedince, ilgi gö
meler yapar, hikâye ve fıkralar anlatır, konuşma
okurlarının ziyaretine açtı. Dikkatimi ilk çeken, ser rı vardır. ren bu eserler de unutulup gider. Edebiyat dün
lara başvurur. Böylece hayatı da aşarak, şiiri ha gi salonunun duvarlarını süsleyen, çoğu ilk kez yası bu tür kalıntılarla doludur.
yatın kendisi yapar. gün ışığına çıkmış, ziyaretçilerle konuşan fotoğraf Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre
lardı. Fotoğraflarda Sait Faik’in yalnız, kendi halin aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy Bu parça aşağıdaki soruların hangisine kar
Bu parçadan Safahat’la ilgili olarak aşağıda- de, garip bir adam olduğunu görürsünüz. gundur? şılık söylenmiş olabilir?
kilerden hangisi çıkarılamaz?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda-
A) Makale ve fıkra gibi türler edebiyatımızda ye A) Çok okunan eserler okuyucuya neler verebi
A) İnsanlara yol göstermek amacıyla yazılmıştır. kilerden hangisi söylenemez?
ni olduğu için okur pek ilgilenmezmiş lir?
B) Karakterler, canlı bir şekilde verilmiştir.
B) Gazeteciler, gündemi yakalamak adına bazen B) Bir eserin başarısında okuyucunun beğenisi
C) Her kesimden insan tipine yer verilmiştir. A) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir.
popülizm yapabilirmiş önemli midir?
D) Halkın yaşam tarzı, bütün canlılığıyla gözler B) Kişileştirmeye başvurulmuştur.
önüne serilmiştir. C) Kişisel yargılara yer verilmiştir. C) Bazı yazarlar, artık kitap oluşturacak kadar ya- C) Yayımlandıktan sonra bir anda popüler olan
E) Anlatımda gözlemlere yer verilmiştir. zamıyormuş eserlerle ilgili düşünceleriniz nelerdir?
D) Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
E) Açıklayıcı bir anlatım izlenmiştir. D) Bazı yazarlarımız birtakım uydurma haberler D) Eserin özgün olması ona ne gibi ayrıcalıklar
den yola çıkarak okuru yönlendiriyormuş kazandırır?
E) Her gün yazmak zorunda olan yazarlar, sözüm E) Sanatçı, eserini kaleme alırken neleri göz
ona, özenerek yazamazmış önünde bulundurmalıdır?
kilerden hangisidir? dan denir. (III) Nüktedanlar ince zekâ ve kabili lip betimlediği kişileri tüm incelikleriyle yansıt-
A) birçok kitap içerik ve üslup yoksulu olduğu yetleriyle başka insanların birkaç sayfada anlat masındadır. İstanbul folklorüne ait bilgisi çok
için okutturmaz kendini tıklarını bir mısra ya da küçük bir cümle ile an
A) Şiirde, düşünce ancak uzun şiirlerde algıla geniş, dış gözlemi çok güçlüdür. İstanbul’u an
B) kitap okumuyorsak bunun asıl nedenini ken nabilir. latırlar. (IV) Nükteli sözler, insanlık tarihi kadar latır ve onu yansıtır eserlerine.
dimizden bilmeliyiz eskidir, dense yanlış olmaz. (V) Bu yönüyle bili
B) Düşünce, düzyazının temel taşıdır.
C) bütün olumsuzlukları yok edip kitap okumak nen, yüzyıllar boyu unutulmamış, gönülden gö- Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak
C) Şair, düşüncelerini şiirle değil, düzyazıyla ifa
bizim elimizdedir nülc nakledilmiş nüktelerin sahipleri, daha çok, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
de etmelidir.
sanatçılardır.
D) yarım bırakılan kitapların çoğu, ilgimizi çek D) Şiirde düşünce, varlığını açıkça hissettirme
meyen kitaplardır A) Sürekli yazan bir gazeteci olduğu
den etkisini gösterir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden han B) Yapıtlarını özgün bir üslupla kaleme aldığı
E) gazete ve dergi okumak, kitap okumaktan E) Doğru anlaşılmak isteyen şair, düşüncesini gisi düşüncenin akışını bozmaktadır? C) Halkın yaşayışını bilen biri olduğu
daha eğlencelidir şiirinde tam belli etmemelidir. D) Betimlediği kişileri ayrıntılı olarak anlattığı
1-D 2-B 3-C _____ 4-D 5-A 6-A 7 - D ______________ 8-D
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) İstanbul’un kültürel yapısını iyi bildiği
72 73
ıı
TEST - 4 TEST - 5
5. Bu yazarımızın romanlarında, anlatıcı çok önem 7. Bu usta öykücümüzün, yaşananları değiştirip 1. (I) Röportaj; yalın ve sözlük tanımıyla, konusu 3. Dil, bireylerin ortak anlaşma aracı olmasının ya
li. Her şey anlatıcı ekseninde gelişiyor. — . Aksi dönüştürerek öyküleştirmesi, genç öykücülerin bir soruşturma, araştırma olan gazete yazısıdır. nında sosyal bir olgudur da. Çünkü her dilde
ne onların daha da belirginleşmesini sağlıyor bu yalnızca dikkatini çekmekle kalmıyor; onlara bir (II) Ancak bir edebiyat türü olarak röportajı de yapı ve işleyişteki şekillenme, kavramları ifade
tutum. Yazar, bu kişilerin kimilerini bir ara sıra ışık, bir esin kaynağı oluyor aynı zamanda. ğerlendirdiğimiz zaman, onun yalnızca bir gaze zenginliği milyonlarca insanın asırlarca devam
danlaştırıyor gibi bir izlenim bıraksa da aslında Onun öykülerindeki inandırıcılığı, içtenliği bura te veya dergi yazısı olmadığı gerçeği açıkça or eden ortaklaşa katkılarıyla oluşur. Diller ayrıca,
her birini ruhsal ve fiziksel derinlikleriyle anlat da arıyor genç öykücüler. İyi öyküye giden yo taya çıkar. (III) Röportaj, hem canlı hem belgeli edebiyatçıların bir oya gibi özenle işleyip geliş
mayı başarıyor. Dolayısıyla kişileri geri plana it lun bu yöntem olduğunu düşünüyorlar. Böylece tirmesiyle zenginleşir. Bunun yanında her dil,
hem de öğretici özellikleriyle düzyazı içinde ayrı
me, onlara değer vermeme söz konusu değil ro onlar da — . sosyal yapının geçirdiği değişimlere paralel ola
bir yere sahiptir. (IV) Röportajın bizde geçmişi
manda. rak yol almayı sürdürmektedir.
öyle pek eski değildir. (V) Onun ilk ve basit ör
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö
neklerini gazeteciliğimizin başlangıç yıllarında Bu parçada dille ilgili olarak aşağıdakilerden
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
görebiliyoruz. (VI) Bu türün bizdeki ilk ve en hangisine deâinilmemiştir?
akışına göre aşağıdakilerden hangisinin geti uygundur?
önemli temsilcisi Ruşen Eşref Ünaydın’dır.
rilmesi en uygundur?
A) gözlemlerini olduğu gibi yansıtmayı bir görev A) Ulusların kültürel birikimlerini kuşaktan kuşa
A) Ama bu, roman kişilerini önemsizleştirme an sayıyorlar Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikin ğa aktardığına
lamına gelmiyor elbette ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi B) Oluşmasında her bireyin katkısının olduğuna
B) gerçekleri kendilerince yeniden kurma yolu
siyle başlar? C) İnsanlar arasında iletişimi sağladığına
B) Yazar olayları anlatırken kendini olabildiğince na gidiyorlar
gizliyor C) öykünün temelde bir dilsel ürün olduğunu D) Toplumla birlikte bir değişim süreci geçirdiğine
C) Ancak yazar, diğer roman kişilerini oldukça sı düşünüyorlar A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
E) Sanatçılarca, ince bir duyarlıkla işlendiğine
radanlaştırıyor D) öykünün temellerine hayal öğelerini yerleştiri
D) Yazarın diğer romanlarında da aynı durum yorlar
geçerlidir E) öykülerinin eleştirilmesinden çekinip öykü
E) Sanki anlatıcı olmasa ortada roman diye bir yazmıyorlar
şey kalmayacak
6. Deyimlerin her biri bir hikâyenin, bir sözcükler 8. Yazarımız, iyice tanımadığı, gerçek yüzünü bil 2. Hayır, hiç de güç değildir. Şimdi bana aruzla bir 4. Niye günce yazar kişi? Bir avuntu mu, kalıcılık
yumağının şifresidir. Şifre anlaşılınca aklımız mediği bir duygu ve düşünceyi anlatmamıştır şiir yaz deseniz şuracıkta oturur yazarım. Eski özlemi mi? Belki; ama bunları neden yayımlar?
daki anlam düğümü birden çözülüverir. Genel asla. Öykülerinde gördüğümüz insanlar da içli den heceyle de yazardım. Ama sonraları aruz Kendini çok önemli saymaktan mı? Yoksa bir in
likle birkaç sözcükten oluşan bu sözlerin asla dışlı olduğu ortamın insanlarıdır. Yeryüzüne bir daki ahengi görünce heceyi bırakıp aruza yö san yaşamında herkesin paylaştığı ortak bir şey
değişmeyecek, birbirlerinden ayrılmayacak şe öykücü gözüyle bakmaz. Bildiği gibi yaşar; son ler olduğu inancından mı? Gide’ler, Camus’ler,
neldim. Bana göre heceyle şiir yazmak daha
kilde kaynaşmaları ve şifrelerini sakladıkları an ra da yaşamın yükü ağırlığını duyurunca, kendi Kafka’lar, Ataç’lar daha kimler günce tutmuş,
zordur. Aruz ise bir şarkıyı mırıldanıyormuş gibi
lamla bütünleşmeleri asırlara yayılan bir süreç. ni kalem kâğıdın önünde bulur. Denilebilir ki o, sağlıklarında bunları yayımlamıştır. Aslında bu
kolay ve zevklidir.
Dolayısıyla deyimler, bir milletin tarih ve kültür yaşamla dolmadan, onun basıncını hissetme sorulara şöyle bir soruyla cevap verilebilir: Niye
E) Her deyimin kendine özgü bir öyküsünün ol E) Aruzla yazılan şiirlerin anlaşılması heceyle D) Yazarın geleceğe mesaj verme kaygısının so
duğu yazılanlara göre daha mı güçtür? nucunda yazıldığı
E) Öteki edebi türlerin bütün özelliklerini taşıdığı
1-E 2-0 3-C 4-B 5-A 6-D ________ 7-B
75
74
TEST - 5 TEST - 6
5. İnsanlar kulaklarından çok, gözleriyle öğrenme 7. Çayın ve kahvenin hayatımızda vazgeçilmez bir 1. (I) Bu yapıt, bugüne kadar çıkmış antolojilerden 3. (I) Usta şairlerimizin, yeni şairlerin şiirlerini de
ye yatkındır. Gözle görülen bir şey, işitilen veya yeri vardır şüphesiz. Ancak kış günlerinde bir oldukça farklı özellikler sergiliyor. (II) Hiçbir ay ğerlendirirken ölçütleri ne olmalıdır? (II) Şiir dün
okunandan daha derin izler bırakır; çünkü göz, fincan sıcacık salebin insana verdiği haz, hiçbir rım gözetmeden en uçtan en merkeze bütün şa yamızın içeriğine yeni bir soluk getirip getirme
bilginin biricik kapısıdır. İnsanoğlunun çocukluk şeyle kıyaslanamaz. Düşünün, dışarıda diz bo irleri kucaklıyor. (III) Ayrıca okurlarını gerçek şiir dikleri mi yoksa özgün söyleyişleriyle yetkinliğe
devresinde gördüğünü düşünmeden taklit et yu kar, kavurucu, bıçak gibi bir soğuk... Kendini le buluşturma iddiasını da taşıyor. (IV) Okur, her ulaşıp ulaşmadıkları mı? (III) Asıl sorun bu de
mesi, etrafındakilere benzemeye çalışması bu zi bir pastaneye atıyorsunuz. Camlar adamakıllı zaman özgün eserleri sevmiş ve onlara sahip ğerlendirmelerde nesnel ölçütler kullanılmasıdır.
duruma örnek gösterilebilir.
buğulanmış. Şapkanızı, paltonuzu çıkarıp san çıkmıştır. (V) Bu iddiasını gerçekleştirmek için (IV) Hiç kimse bir şaire neden şu şekilde yazmı
dalyeye kuruluyorsunuz. Üstünde buğusu tü de övülesi bir çalışma yapmış yazar. (VI) Bunu yorsun, diyemez. (V) Onu şiir dünyasından silip
Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıda-
ten, tarçını genzinizi yakan salebinizi yudumlu- yaparken belli bir kesimin ve ideolojinin sözcü atamaz. (VI) Çünkü her şair kendine özgü şiir
kilerden hangisidir?
yorsunuz. Ne büyük mutluluk! lüğünü yapmamaya da özen göstermiş. anlayışı ile şiirlerini ortaya koyar.
A) Öğrenmede önemli olan, iyi bir bakış açısı
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- Bu parçada numaralanmış cümlelerden han Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikin
yakalayabilmektir.
kilerden hangisi söylenemez? gisi anlatımın akışını bozmaktadır? ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi
B) Taklit edilerek öğrenilen davranışlar, insanın
siyle başlar?
çevresiyle uyum içinde olmasını sağlar.
A) Öznel bir anlatım kullanılmıştır. A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
C) İnsanlar daha çok, duyduklarına değil, gör
B) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
düklerine inanırlar.
C) Betimleyici öğelerden yararlanılmıştır.
D) Görerek öğrenme, işitme ve okumaya göre
D) Benzetmeye başvurulmuştur.
daha etkilidir.
E) Tartışmacı bir yol izlenmiştir.
E) İnsanlar, gördüklerinin doğruluğunu araştır
ma gereği hissetmezler.
2. Bilgisayar destekli eğitimin okullarımızda yay 4. Türkiye Cumhuriyetinin tarihi, öncesi ve sonrasıy
6. Bütün okurları bir tek yazarı sevmeye çağır 8. Türkiye’de ulaşımı etkileyen en önemli doğal gınlaşmasıyla, eğitimin kalitesini yükseltme ve la biraz da demiryollarının tarihidir. Tren etrafında
mak, öbür yazarları gölgeye itmek, yok say etken yer şekilleridir. Akdeniz ve Karadeniz böl sorunlarını çözme konusunda bir adım atılmış dönüp dolaşan ninniler, maniler, türküler, bilmece
mak... Tek pencereli küçük bir odaya kapamak gelerinde dağların kıyıya paralel olması ve orta oldu. Ancak gözden kaçırılan bazı temel unsur ler, yıllardır tren geçmeyen bir istasyon gibi ilgi
okurları... Bir tek güzellik göstermek onlara, lama yükseltisinin fazla olması yol açılmasını lar, sorunların doğru tespit edilemeyişi, geliştiri bekliyor. Bildiğim için söylüyorum; halk, o kelime
başka güzellikleri tattırmamak... Hepsine her ci olması gereken planlamaların vazgeçilmez nin bütün çağrışımlarıyla, kara treni bile başlı ba
güçleştirmektedir. Kar, sis ve yağış, buzlanma
gün tek çiçeği koklatmak, tek ezgiyi dinletmek, çerçeveler haline dönüştürülmesi, bu atılımları şına bir folklorik soluklanma alanı haline getirmiş
gibi olaylar engelleyici unsurlardır. Ayrıca ülke
tek yemişi yedirmek... Kim dayanabilir buna? gölgeliyor. “Gerçek sorun” yerine “gölge so tir. Türk halkının büyük bir kısmının; demiryollarıy-
mizde gelişmiş otoyol ağının kurulması için bü
Bu yoksulluğa, bu tutsaklığa, bu durgunluğa runlarla uğraşmamız hep aynı yerde dönmemi la tarihsel, duygusal, kültürel... öyle güçlü bağları
yük sermayeler gerekmektedir. Bunun yanında ze ve çözülemeyen sorunları her defasında ye
kim katlanabilir? Hem de her şeyin değişip çe vardır ki, o bağa kıyasla kaynağı iyi yapılmış otuz
şitlendiği bir dünyada, bu, okura sanat adına turizm ve sanayi faaliyetlerinin çok olduğu iller niden konuşmamıza, hatta her seferinde yeni bir altılık raylar bile pamuk ipliği kalır. — .
ne verir? de ulaşım ağı daha canlıdır. sistemin peşinden koşmamıza neden oluyor.
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre
Bu parçada asıl anlatılmak istenen, aşağıda- Bu parçada ülkemizdeki ulaşımla ilgili olarak Bu parçada, yazar aşağıdakilerin hangisin aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
A) Bir sanatçının farklı eserlerinden farklı tatlar A) İklim koşullarından etkilendiğine A) Eğitim alanındaki girişimlerin öze yönelik ve A) Ülkemizde hiçbir kurum, demiryolları kadar
alınabileceği kalıcı olmamasından sanata ve edebiyata önem vermemiştir
B) Büyük yatırımların yapılması gerektiğine
B) Bir sanatçıya bağlanıp kalmanın, okura bir şey B) Bilgisayar destekli eğitimin okullarımızda B) Kısacası demiryollarının sorunu saymakla bi
C) Coğrafi yapının bazı olumsuz etkileri olduğu
kazandırmayacağı yaygınlaşmasının, asıl sorunları gölgeleme tecek gibi değildir
na
C) Sanat eserinin, konusu ve anlatımı yönüyie sinden C) Trenle ilgili bir kitap hazırlanacaksa, bütün
D) Bazı şehirlerde ciJıa hareketli olduğuna
çağının gerisinde kalmaması gerektiği C) Eğitim alanında atılacak bir yanlış adımın dü bunların iyi bilinmesi gerekir
E) Yanlış yapılan yatırımlardan olumsuz etkilen
D) Bir konuyu farklı sanatçıların, çok değişik şe zeltilmesinin zorluğundan D) İnsanların demiryolları ulaşımına önem ver
diğine
killerde işleyebileceği D) Eğitim alanındaki çabaların, teknik alanla sı mesinin altında bu gerçekler yatmaktadır
E) Sanatçının, yeniliklerden haber verdiği ölçüde nırlı kalmasından E) Kara trenin yeniden tercih edilir duruma gel
okura fayda sağlayacağı E) Eğitimle ilgili sorunların üstünün örtülmeye mesi için, yetkililere büyük sorumluluklar düş
çalışılmasından mektedir
1-C 2-D 3-A 4-A 5-D 6-B 7-E 8-E
76 77
•■¿S'-' -II
TEST - 6
TEST - 7
5. Bu öyle oyuncak kitap filan değil, hatta fazlasıy 7. Ruhları inceltir sanat. Düşünce boyutu geniştir 1. “Yeryüzünde söylenmemiş söz yoktur.” diyen 3. Ömer Seyfettin, iyi kurulmuş öyküleriyle bize
la ciddi bir kitap. Kâğıdına, kapağına, cildine sanatçının ve derinliği olan noktalar uç verir yazar, kendi söz evrenini daraltmıştır. Çünkü bir okuma zevkini tattıran ilk sanatçı olmuştur. Güç
özenilmiş. İçinde Jacques Prevert’ten Alfret de onun sanatında. Mesela musiki... Musikiyle iç içe çalışma sonucunda elde edeceğiniz şey, hedef lü bir gözlemden çok, düşünceden yola çıkar öy
Vigny’ye, Mehmet Akif’ten Nazım Hikmet’e ka olanlar yakından bilirler onun insan ruhundaki lediğinizin ötesine geçemez. Yazar, yeni şeyler külerinde. Yapıtlarında “güzel yazma” kaygısın
dar bildiğimiz, bilip de unuttuğumuz şairlerden taşları yerinden nasıl oynattığını. Ve insanın, duy söylemenin bir ödülü olduğunu bilmeli ki söz dan çok “konuyu işleyip değerlendirme” amacı
şiirler; romanlardan ve gezi yazılarından alıntılar, gu ve düşünce dünyasındaki kalıplarda meyda vadilerinin keşfedilmemiş alanlarında dolaşabil nı güder. Temiz ve sade bir dille anlatır anlata
hikâyeler; Behçet Necatigil’in “Son Tren” oyunu na getirdiği insancıl değişimleri... Çünkü; sanat sin. İyi bir sanat eseri için gereken ciddi bir ça caklarını. Öykülerin bir bölümü yitip giden büyük
gibi oyunlar bulunur. Kısaca, alabildiğine sahici yapıtındaki duygu ve coşku, insanın içine elek lışma ve özveri bedelini ödesin. Ama günümüzü bir imparatorluğun eski günlerini ele almakta ve
bir kitaptır desem, yarı yazar, yarı derleyicinin in tron akımı gibi bir akım gönderir. Bu akım, insanı düşündüğümüzde bu bedelin çok ucuza kapa o günlere romantik bir özlemle bakmaktadır. Bu
celiğine kabalık yapmış olurum. Siz yine oyun ayrımına vardırmadan değiştirir. Her gün göre tılmak istendiğini görüyoruz. nun yanında Batı hayranlığına karşı milli değerle
cak kitap niyetine okuyun; çocukluğunuzda, göre körleştiğimiz çevremize karşı bizi uyandırır, ri ön plana çıkaran öyküleri de vardır. Mizah ve
beklemediğiniz halde bir akşam babanızın getir sarsar, bıktığımız bir şeyi sanki ilk defa görüyor- Böyle düşünen birinden aşağıdakilerden hayal ağırlıklı öğeler de büyük yer tutar öyküle
diği oyuncak treni uyurken başucunuzda tutmak muşuz gibi oluruz. hangisini söylemesi beklenmez? rinde. Onunla birlikte edebiyatımıza “gündelik
nasıl keyifliyse, öyle keyif alırsınız bu kitaptan. hayatın sorunları” girmiştir.
Bu parçada, sanatın hangi yönünden söz A) İyi eserler verebilmek için yüksek hedefler
Bu parçada sözü edilen kitapla ilgili olarak edilmemiştir? belirlemek gerekir. Bu parçada Ömer Seyfettin’le ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Sanatçı, kendine bir hedef belirlerse üretken aşağıdakilerden hangisine deâinilmemiştir?
A) Bıkılan şeylere karşı insanı yenilediğinden olabilir.
A) Değişik türde yazılardan oluştuğu B) İnsanın zamanla sıradanlaşan çevresine, C) Başarı; özverili ve titiz çalışmalar sonucu elde A) Yapıtlarında tarihi konuları da işlediğine
B) Yerli ve yabancı sanatçıların ürünlerine yer farklı bir gözle bakmasını sağladığından edilir. B) Estetik kaygıdan çok içeriği ön plana aldığına
verdiği C) Yerleşmiş kanıları değiştirdiğinden D) Kalıcı ve yeni eserler oluşturabilmek ancak C) Öykülerinde güldürüye de yer verdiğine
C) Titiz bir çalışmanın ürünü olduğu D) Sese dayalı olanların etkisinin daha belirgin öncekilerin yolundan yürümekle olur. D) Yalın bir anlatımının olduğuna
D) Anlattıklarıyla, okuyucuları geçmişe götürdü olduğundan E) Günümüz sanatçıları, çalışmadan başarılı ol E) Çağdaş öykücülüğümüzün ilk temsilcisi ol
ğü E) İnsanı farkına varmadan zaman içinde değiş manın peşindedir. duğuna
E) Okuyucuyu sıkmayan bir anlatımının olduğu tirdiğinden
2. Gazetelere kitap eleştirisi yazmak gerçekten teh 4. “Uzun Çarşı’nın Uluları” Antep’i anlatan kitapların
8. likelidir. İnsan kendine yarayacak, karakterine en iyisi. Kitap yirmi iki hikâyeden oluşuyor. Bildi
6. Bazı eleştirmenlere göre romancı, ele aldığı kişi (I) Kısa öyküler, şüphesiz sanatsal metinlerdir. (II) Kı
uygun kitapları okumak yerine, gazeteye her haf ğiniz anlamda hikâyeden çok, bir çarşının, dola
leri veya olayı eksiksiz anlatmak zorundadır. Öy sa öykünün sanatsal başarısı, yazılmamış olanların,
ta yollanan başka kitapları okumak, onlar üzerin yısıyla bir şehrin içinden seçilmiş insanların por
kücü ise yaşamdan kesitler alarak bir insan ve okuyucuya metinde bulunan simgesel altyapılarla
de düşünmek zorunda kalır. Bu ise, duyarlı sa tresi bunlar. Bu portreler, öylesine bir kalem usta
olayla ilgili düşüncelerini belirtir. Eleştirmenler aktarılmasındadır. (III) Bu altyapıların içinde okuyu
natçı karakterini yavaş yavaş köreltir, — . lığı ile çiziliyor ki adeta bir çarşının ve şehrin
bunu şöyle açıklamaktadırlar: Romancı bir eve cu tarafından çözülmesi gereken, onun zihninde bir
hikâyesi oluveriyor. Yüzyılımızın başında bir Ana
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
78 79
S P Ş ^ P Î T '''
TEST - 7 TEST- 8
5. Şiir, süslü sözler söyleme sanatı değildir. Yozlaş 7. (I) Yazın türleri içinde -hatta sanat dalları içinde bi 1. Zaman zaman romanın öldüğünden söz eden 3. “Günümüzde fantastik anlatımın en önemli kale
manın olduğu, insana ait bütün güzel değerlerin le- şiir her dönemde ayrı bir konuma sahip ol ler oluyor. Hatta roman adıyla birtakım kitaplar mi kim?” diye bir soru yöneltilse, kuşku duyma
saldırıya uğradığı bir dönemde şair, toplumun muştur. (II) Bu durum şiirin evrenselliğini ve etki- yazıp satış rekorları kıranlar bile romanı ciddiye dan hepimizin aklına “Gizemli Sandık”ın yazarı
duyarlı yanına seslenmek durumundadır. Bu ne tepki düzleminde gerçekliğini ortaya çıkarmakta almadıklarını söyleyebiliyorlar. Halbuki iyi yazıl gelir. İlk öykülerinden sonuncusuna kadar hayal
denle — . dır. (III) Bu yüzden söyleyiş kolaylığı olsa bile şii mış bir roman sayesinde sanatın ölçüleri tekrar
lerinden vazgeçmemiş, düşselliğin dışına hiç çık
rin oluşum süreci zor ve yorucudur. (IV) Şiirde hatırlanır ve roman öldü, söylemleri rafa kalkar.
mamıştır. Sanatçının, konusunu çevresinden aldı
Çünkü insanı her yönüyle anlatma çabasında
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö söylenen ile söyleyiş arasındaki ilişkinin önemi ğı öyküleri de düşlerle, imgelerle yüklüdür. İnsan
olan hiçbir sanat türü tümüyle yok olmaz ki ro
re aşağıdakiierden hangisi getirilemez? yadsınamaz. (V) Bir şairimiz: “Şeklin nasıl olaca ve doğa ilişkilerini her zaman bu fantastikliğin et
man da yok olsun.
ğını belirleyecek olan içeriktir.” demiştir. (VI) Tabii rafında kurguladığından öykülerinin anlaşılması
A) şairin yaşama dair söyleyeceği bir şeyler mutla bu, metodoloji bakımından böyledir, yoksa şekil Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- ciddi bir çaba gerektirmektedir.
ka olmalıdır le içerik bir birliktir. lerden hangisidir?
B) şiir, yaşamda karşılığını bulmalıdır Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikin A) Roman türünün toplum tarafından benimsen aşağıdakiierden hangisi söylenemez?
C) insanı ve yaşamı dışlayan bir şiir düşünülemez
ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi diği
D) şiirin hayata bir katkı sağlayabileceğini düşünü siyle başlar?
B) Romanların toplumun sorunlarına çözüm getir A) Fantastik anlatımın en önde gelen ismi olduğu
yorum
mesi gerektiği B) Bütün öykülerinde hayal unsurlarını kullandığı
E) şiirde önemli olan, duyguların nasıl anlatıldığıdır A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
C) İnsanı konu aldıkça romanın kalıcı olacağı C) Öykülerinin kolayca anlaşılamadığı
D) Çok satılan romanların da kalitesiz olabileceği D) Bazı konularını, gerçek hayattan aldığı
E) Öykü türüne farklı bir bakışının olduğu
E) Roman türünün eskiye göre gelişme gösterdiği
6. Şiir, sözcükleri alt alta sıralamak değildir. Edgar 8. Şair de herkes gibi âşık olan, kızan, üzülen, ağ 2. Edebiyatımızın usta kalemleri hakkında biyog 4. Tarih ve yazın tarihi arasında birtakım yöntem
Allan Poe’nun şu sözü bu durumu güzel bir şe layan, isyan eden ve yaşamın bizzat içinde, bi rafi ve ansiklopedilerden elde edilebilecek bil farklılıkları olmakla birlikte aslında ikisi de bir bü
kilde ifade eder: “Şiir, zarif bir düşünceyle kay rey olarak yer alan kişidir. Öyleyse şiirini yazar giler pek sınırlıdır. Hiçbirinde, akşam buluştuk tündür. Yazınsal yapıtlar tarihi aydınlatır. Sözgeli
naşmış müziktir.” Gerçekten şiirle düzyazının ken de yaşadıklarından etkilenir. Bazen de ken ları meclislerde neler yaptıkları, sinirlendiklerin şi Oğuz Kağan Destam’nı incelerken o dönemin
farkını belirleyen de budur. — . Şiir bu açıdan di düş dünyasında yarattığı yaşamları döker ya de hangi lafı ettikleri, en çok hangi şarkıyı söyle tarihi ile ilgili önemli bilgiler elde ederiz. Yazın
düzyazıdan ayrılır ve içinde seyreden o ezgi ile zıya. Ama bunlar yaşamın kıyısından ulaşır deni dikleri bulunmaz. Böyle bilgileri ancak anı türün ürünü olan destanlar, siyasetnameler genel tari
de şiirselliğini ortaya koyar. Çünkü müziksiz dü ze. Bu yüzden anlamın önemli olmadığını, şiir
deki yapıtlarda bulabiliriz. Şair Halil Soyuer'in he ışık tutar. Buna karşılık genel tarih de yazın ta
şünce, yalnızca düzyazıdır. deki çağrışımsal ilişkinin yeterli olduğunu savu
"Şair Dostlarım" adıyla yayımlanan anıları da bi rihine yardımcı olur. Bir dönemin tarihini bilme
nan görüşe katılmak mümkün değildir.
ze bu fırsatı veriyor. Kitapta Necip Fazıl, Yahya den o dönemde oluşturulmuş yazınsal yapıtı an
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
80 81
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 8 te s t - 9
5.— . Aksi olanaksızdır çünkü. Yazar bazen konu 7. Pek tartışılır bir noktada olduğunu zannetmiyo (I) Hesiodos’un şiirleri, insan ilişkilerini düzenle 3. (I) Dil, toplumsal bir iletişim ve anlaşma aracıdır.
sunu geçmişten seçmiş olabilir. Ama eserde as- rum, çünkü eleştiri yok. Dolayısıyla tartışılmıyor me, yaşamı güzelleştirip yönlendirme bakımın (II) Bu yönden dilin en önemli niteliği, anlaşılabi
lolan, geçmişin fotoğrafını yansıtmak mıdır? Açın bile. Eleştiri çok nankör bir iş. Bir kere fazla ça dan ilginç düşünceler içerir. (II) Düşünceye yas lir olmasıdır. (III) Dil, başıboş büyüyüp gelişen
“Makedonya 1900”ü, göreceksiniz. Necati Cu- lışmanız ve fazla emek vermeniz gerekiyor. Kar landıkları, kimi gerçekleri insanlara öğretme bir canlı değildir. (IV) Bu da dilin doğal ve yalın
malı bize sadece 1900’lerin Makedonya’sını an şılığını alamıyorsunuz bunun hiçbir zaman. Ki amacıyla yazıldıkları için de dünya edebiyatında
latmıyor. Amacı kesinlikle Makedonya tarihini an tap olarak yayımladığınız zaman satılmıyor. Kim olmasını gerektirir. (V) Çünkü dil düşünceyi, in
“didaktik şiir”in ilk örnekleri sayılır. (III) Hesiodos,
latmak değil. Tam tersine, günümüz insanını, se, yazdığınız kitabı "Bu adam bu kadar çalış sanların anlayabildiği ölçüde aktarır. (VI) Düşün
Dünya edebiyatında iki önemli yapıtıyla bilinir.
memleketimizin şu son on yılını tarihi boyutu için mış, bir eleştiri yazmış, bu adam ne diyor?" diye celer de anlaşılabildiği ölçüde paylaşılıp gelişti
(IV) Bunlardan biri, Homeros’un üslubuna yak
de kavramaya, yakalamaya çalışıyor bu eserde. objektif olarak anlamaya çalışmıyor. Dolayısıyla, rilebilir.
genel olarak eleştiriye pek rağbet yok. laşmaya çalıştığı “İşler ve Günler” adlı yapıtıdır.
(V) Burada köylü yaşamını ve insanların günlük
Bu parçanın başına, düşüncenin akışına gö Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine işlerini anlatmıştır. (VI) Önemi de konusu ve bu
re, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
karşılık olarak söylenmiş olabilir? konuya bakış açısından kaynaklanmaktadır. si düşüncenin akışını bozmaktadır?
uygundur?
A) Eleştiri kitaplarının satılmamasının nedeni, Bu parça iki paragrafa bölünmek istense, A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
A) Tarihi romanlarda amaç, okuyucuyu bilgilen
okurların yönlendirilmek istememesi midir? ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin han
dirmektir
B) Edebiyat alanındaki tartışmaları nasıl karşılı gisiyle başlar?
B) Sanatçı, eserine görünenin dışında başka
anlamlar da yükleyebilmektedir yorsunuz?
C) Başarılı olan eserler, yalnız günümüzde ge C) Eleştiri sizce edebiyatımızın gelişmesini A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
çen olayları anlatanlardır olumlu etkiliyor mu?
D) Romancı, eser verirken insanlara bir şeyler D) Bizde eleştirinin bugün böylesine tartışılır ol
masını neye bağlıyorsunuz?
anlatma amacındadır
E) Gerçek yazar, hep çağını ve çağının sorunla E) Edebiyatımızda güçlü bir eleştirinin eksikliği
rını anlatır hissediliyor mu sizce?
82 83
i r
TEST- 9 TEST - 10
5. Roman; tarihsel bir geçiş süreci içinde insanı ya- 7. — , Örneğin “bunlar, şunlar” gibi sözcükler, kişi Eleştirmen yazarı kutlamaz, ona, alkışlar ve övgü 3. Yıllar önce bir film seyretmiştim. O filmin erkek
kalama sanatıdır, görüşüne katılıyorum. Bütün ler için değil, eşyalar için kullanılır. Bundan do ler sunmaz; yapıtını inceler, anlayıp anlatmaya kahramanı yazdığı mektupları bir şişeye koyup
büyük romanlara bakıldığında bunun böyle ol layı, sözcükler kullanılırken çok dikkatli olunma çalışır. Bizde eleştiri yok, diyoruz. Neden yok? Bil denize atıyordu. Sonra o mektuplardan biri tesa
duğu görülür. Çünkü geçiş süreci dediğimiz za lıdır. Bu sözcükleri insan için kullandığınızda, siz meyecek ne var bunu? Gerçek anlamda roman düfen bir genç kızın eline geçiyor, kız adamı ara
man dilimleri, atılım ve değişim için insanlığın ka istemeseniz bile sözünü ettiğiniz kişileri adam cımız, şairimiz, öykücümüz var mı ki eleştiri olsun. yıp buluyor. Ne var ki yazarlarımız, o film kahra
buk değiştirdiği, kendini yenilediği dönemlerdir. yerine koymama, eşya gibi görme yanlışlığına Neyi anlayacak, neyi incelemeye, hangi görüşü manları kadar şanslı değil. Halbuki bir dağa karşı
Aslında yaşamın içinde böyle anlar hep vardır. düşersiniz. Çünkü dil, kendi mantığı içinde insa kavramaya özenecek eleştirmen? Yazarlarımız konuşan insanın bile sesi yankılanır. Yazar, o in
Önemli olan, onları görüp değerlendirebilmektir. nı öteki varlıklardan ayırır. İnsana önem verir ve yapıtlarını düşünerek, ölçerek belli bir amaç, bir sanın şansına bile sahip değil bizde.
Bu yapılırsa — . onu ayrıcalıklı bir yere oturtur. güzellik amacı güderek yazmıyorlar ki, eleştiri o
düşünceyi, o amacı çözümlemeye uğraşsın. Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre yakınmaktadır?
re aşağıdakiierden hangisinin getirilmesi en aşağıdakiierden hangisinin getirilmesi en uy Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
uygundur? gundur? lerden hangisidir? A) Okurların, sanat yapıtlarına karşı duyarsız ol
masından
A) tarihi serüvenler içindeki insanın hayatı ve A) Bir dilde önemli olan, sözcüklere yüklenen A) Yazarlarımız yeterli donanıma sahip değillerdir. B) Yetkin sanat yapıtlarının ortaya konulmama-
davranışları gözlemlenebilecektir anlamdır.
B) Yazınımızda yeterli sayıda eleştirmen yoktur. sından
B) sanatçının geleceğe daha sağlıklı ve emin B) Bir dili doğru konuşabilmek uzun ve yorucu
C) Yazarlarımızla eleştirmenlerimiz arasındaki an C) Sanatçıların, yapıtlarına sahip çıkmamasın
adımlarla yürümesi sağlanacaktır çalışmalar gerektirir.
laşmazlıklar yazınımızı geriye götürmektedir. dan
C) geçmişte yaşananlardan insanların ders al C) Konuşurken her sözcüğü her yerde kullana
ması sağlanacaktır D) Yazınımızda gerçek eleştiri olmayışının nedeni, D) Okurların, sanat yapıtlarını yanlış yorumlama
mayız.
D) insanın kendini diğer insanlarla karşılaştırma eleştirilecek nitelikte yapıtların olmayışıdır. - sından
D) Duygu ve düşüncelerimizi aktarırken dikkatli E) Toplumun, sanatçıyı kendilerinden birisi ola
sı daha da kolaylaşacaktır E) Yazınımızda yeni yapıtlar eleştirilirken daha
olmalıyız. rak görmemesinden
E) insan psikolojisini anlamada tarihçilere önem dikkatli olunmalıdır.
li bir görev düşecektir E) Dillerin birbirlerinden farklı yönleri vardır.
6. Adatepebaşı 150 haneli bir köy, yaklaşık 600 nü 8. Hemen bütün aydınlar Tanzimat’tan önce bizde
fusu var. Burası, şirin bir yörük köyü. Sonradan tiyatro olmadığı düşüncesindedir. Karagöz, or Birçok gerçek sanatçı gibi bu ünlü şairimiz de 4. Eski ustalar eski konuları yazıyor yine. Yeni diye
taoyunu, meddah gibi temsil türleri de Batılı ti geç anlaşılmıştır. Tamamı yetmiş altı sayfa tutan ortaya sürülen hikâyecilerin yazdıklarında insan
köy olmuş. Eskiden Adatepe köyünün bir mahal
yatro kalıplarına uymadığı için “hayal” diye kü şiirleri de ölümünden tam yirmi beş yıl sonra ya yüreğinin sesi yok. İnsanlar kartondan yapılma
lesiymiş. Köy meydanındaki kahvede mola veri
çümsenir. Halbuki tiyatrosu olmayan bir kültür yımlanmıştır. Onun şiirlerini okuduğunuzda ken sanki. Dil, televizyon haberlerinin dili. Şiirsellik
yoruz. Kahvedeki insanlarla oturup sohbet edi
yoktur. Gerçekliği yansıtma biçimleri ve kurgula dinizi birden rüyalarla, efsanelerle örülmüş bir ten, canlılıktan yoksun. Hikâyeye yakından ba
yoruz. Hepsinin nasıl da tüm dünyayı yakından kıyorsunuz, röportaj sırıtıp duruyor orada! Ya
rı farklı olsa da her kültür kendine göre bir tiyat dünyada bulursunuz. Hint kültüründen Anado
izlediğini görünce hayret ediyoruz. Oysa hayret zarların özgün oldukları sanılıyor reklamlar sa
roya sahiptir. Bizde de milli diyebileceğimiz tem lu’ya kadar uzanan inanılmaz zenginlikte bir kül
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
84 85
.&
TEST - 10 TEST - 11
5. Yazarken olabildiğince basit ve doğrudan bir 7. Sanat, insandaki duyarlılığı artıran bir unsurdur. 1. Şehre hâkim kalesiyle Alpler’in etekleri arasında 3. Öykü kitaplarının son yıllarda gözle görülür bir
anlatımla yazıyorum; ama sığ kalmamaya özen İnsanın sezgilerinin ortaya çıktığı, duygularının sıkışmış şirin bir kasaba burası. Küçük bir düz artış göstermesi oldukça sevindirici bir durum.
göstererek. Basit ve doğrudan yazarak okurları derinleştiği, duyarlılığının sergilendiği bir alandır lükte bazen yeşil, bazen sarı-gri; fakat hep kö Yeni yapıtlar, genç kalemleri de okurla buluşturu
ma, kafalarını çalıştırmaları için açık bir kapı bı sanat. Sanat ortadan kalktığı vakit insanlar sığla püklü ve şırıl şırıl akan ırmağın kıyısında evler yor. Öykü, kurallarının dışına çıkmadan yepyeni
rakıyorum. Çoğu zaman karakterime isim bile şır, kendi içlerine yolculuk yapamazlar. İnsanların yükseliyor. Güneşin ışıkları, gün batışının kızıllık metinler halinde karşımıza çıkıyor. Bu öyküler dil
vermiyorum. Hazırlık döneminde hiç not tut başkalarını anlamaya, paylaşmaya yönelik bir ça ları ya da akşam loşluğuyla renk değiştiren küf açısından incelendiğinde tam not alıyor usta ya
mam. Sadece günlük hayattan gelen uyanlara yeşili kubbeler, opera ve oyunların dekorlarını zarlardan. Bir bakıyorsunuz üç öykünün konusu
baları da kalmaz. Sanatın olmadığı yerde insanın
sonuna kadar açık tutarım kendimi. Anlayacağı da aynı; ama anlatımları birbirinden tamamen
iç derinlikleri olmadığı gibi empati de yapılmaz. andırıyor.
nız bir kitaba ruhumu veriyorum, sözcüklerin farklı. Zaten bir yapıtı diğerlerinden ayıran, — .
Böyle bir ortam sığ, duygusuz, anlayışsız bir du
ötesinde bir şey bu.
rumu doğurur. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağı-
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin
dakilerden hangisi söylenemez? akışına göre aşağıdakilerden hangisinin geti
Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez? Bu parçaya göre, sanatın işlevi aşağıdakiler- rilmesi en uvoundur?
den hangisidir? A) İşitsel öğeden yararlanılmıştır.
A) Yazılarında karmaşık ve dolaylı bir yol izleme B) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır. A) ilginç olayları olduğu gibi anlatabilmesidir
diği A) Toplumdaki üretkenliği artırmak C) Benzetmeye yer verilmiştir. B) konusu değil, konuyu anlatış biçimidir
B) Okuyucularını düşünmeye yönlendirdiği B) İnsana yaşama sevinci vermek D) Betimlemeye başvurulmuştur. C) yazarının, yaşamını okurla paylaşmasıdır
C) Çevresindekileri iyi bir biçimde gözlemlediği C) Yaşamı daha anlamlı bir hale getirmek E) Tanık göstermeye başvurulmuştur. D) yazarının yetkinliği değil, anlattıklarının ger
D) Yapıtlarını, kişiliğini katarak oluşturduğu D) Geleceğe daha ümitle bakılmasını sağlamak çekçiliğidir
E) Yapıtlarını, günlük konuşma dilindeki sözcük E) Kişiyi ruhsal açıdan derinleştirmek E) anlattıklarının yaşanabilir olmasıdır
lerle kaleme aldığı
sonra başlar. Ölüm, bir son değil, büyük sanat dergi, sadece toplama yazılardan oluşur. (V) Bu göre, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz
çılar için bir başlangıç. Sonsuzluktaki yaşamları yüzden dergiyi çıkaranların elinde çok yazı ol en uygundur?
edilmektedir?
nın ilk adımı... duğunu ve bu özlü yazıları bunlardan seçtikleri
ni sanırdım. (VI) Ama öyle olmadığını, “A Dergi A) kullandığı bir sözcüğü, başka şiirinde bir
A) Bilinçli bir okur kitlesinin oluşmasının bir sü
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden daha kullanmaz
sinin son anlarda bir araya getirilen yazılardan reç istediğinden
hangisi ağır basmaktadır? oluştuğunu sonradan öğrendim. B) alışılmış sözcüklerle bile okuyucuya yepyeni
B) Eleştirmenlerin, yazarları önyargılı değerlen
anlamlar, imgeler sunabilen kişidir
dirmemeleri gerektiğinden
A) Benzetme Bu parçada numaralanmış cümlelerden han C) hiç kimsenin daha önce dile getirmediği
gisi düşüncenin akışını bozmaktadır? G) Yazarlarımızın eleştirmenleri dikkate almama
B) Tanık gösterme konuları içeren şiirler yazar
larının olumsuz sonuçlarından
_ C) Örneklendirme D) şiirlerinde tek bir duyguya değil, insanın
A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI. D) Sanatçıların nitelikli yapıtlar vermesini sağla
İÜ D) Öyküleme çeşitli duygularına seslenir
yacak bir ortamın bulunmadığından
*F? E) Betimleme E) sözcükleri var olan anlamlarının dışında kul
E) Yetkin eleştirmenlerin olmayışının, hem okur
lanma çabası içinde olmaz
ları hem de yazarları olumsuz etkilediğinden
87
•’mu
W
te s t - 1 1 TEST - 12
5. Dili iyi kullanma, elbette doğuştan gelen bir ye 7. Ödülün herhangi bir gücü yoktur, sanat yapıtının 1. Klasikler arasına, yaşarken katılmış Yakup Kad- 3. Bizde çevirinin Tanzimat’la başladığını biliyoruz.
tenek değildir. O, sonradan disiplinli bir çalış gücü vardır. Dolayısıyla sanat yapıtını ve sanatçıyı ri’nin yapıtlarından seçme parçalar olurdu ede Ama o zamanki çevirilerde; deyişi, düşüncesi, bi
mayla elde edilen güzel bir niteliktir. Bu beceri ödül hiçbir şeye karşı korumaz, koruyamaz. Ödül, biyat kitaplarımızda. “Hep O Şarkfya bu parça çimiyle yabancı bir şiir tadı bulma olanağı yoktur.
için her şeyden önce çok okumak gerekir. Bilgi sanattan daha mükemmel, daha önemli olamaz. lardan birinde vurulmuştum. Okul çıkışı gidip Ki Sanki o yabancı şairler, bizim Tanzimat şairlerinin
ve görgüsünü artırabilecek bir yaşam alanı seç Tersini düşünmek bence, arabayı atın önüne koş- tap Sarayı’ndan almıştım onu. Roman, o za biçimine girmiştir. Gerçek şiir çevirisi ise Cumhuri
mek, güzel konuşan insanları bilinçli bir şekilde mak olur. Sanat, ödüller sayesinde varolmamıştır, manlar modern edebiyatın temsilcisi sayılan yet kuşağında oldu. O dönemde şiir çevirirken, şi
dinlemek ve öğrendiklerini özümseme yeteneği tam tersine ödüller sanatın ve sanatçının sayesin Varlık Yayınları’nca basılmıştı. İçeriğin güzelliği ir yazmanın tadını duyuyorduk. Bence her şair şiir
ne sahip olmak da bu niteliğin gereklerindendir. de vardır ve varlığını sürdürmektedir. dışına da yansımıştı, raflardan hemen kendini çevirmelidir. Böylece hem kendi geleneğinden
Her şeyden önemlisi bu konuda istekli olmak ve gösteriyordu. Geçmiş zamanlardan söz etmesi kurtulma, hem de anadili üzerinde düşünme ola
uğraş vermek gerekir. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine kar ne karşın yenilikçi bir tutumla kaleme alınmıştı. nağı bulur.
şılık söylenmiş olamaz? Bu yönüyle beni çok etkilemiş, bende geçmişi
Bu parçada, dili iyi kullanmayla ilgili olarak yazma sevdası uyandırmıştı. Bu parçada, çeviri ile ilgili olarak aşağıdaki-
aşağıdakilerden hangisine deginilmemiştir? A) Sizce ödülün sanatçı üzerinde itici bir gücü var lerden hangisi çıkarılamaz?
Bu parçada Yakup Kadri’nin “Hep O Şarkı”
mıdır?
A) Düzenli bir çabayla elde edildiğine adlı romanıyla ilgili olarak aşağıdakiierin A) Kolay bir uğraş olarak görülmemesi gerektiği
B) Ödül, sanatçıyı eleştirilere karşı koruyabilir mi? hangisine deginilmemiştir?
B) Çok okuyarak geliştirilebileceğine B) İlk örneklerinde bazı eksikliklerin olduğu
C) Zengin bir söz dağarcığına sahip olmayı ge C) Ödülün, sanatın ortaya çıkışında etkisi var mı
C) Asıl şiir çevirisinin Cumhuriyet döneminde yapıl
rektirdiğine dır? A) Konusunu geçmişten aldığına maya başlandığı
D) Dili doğru kullananları iyi dinlemekle ilişkili D) Sizin için sanat mı yoksa ödül mü önemlidir? B) Özgün bir söyleyişle yazıldığına
D) Şiir çevirisi yapan şairlere birtakım olanaklar
olduğuna C) Modern edebiyatın ilk örneği olduğuna
E) Ödül verilirken; sanatçı adlarının, yapıtların önü sunduğu
E) Kültürel gelişmeyi sağlayacak bir ortamda D) Bazı bölümlerinin okul kitaplarında yer aldığına
ne geçtiği doğru mudur? E) İlk örneklerinin Tanzimat döneminde görüldüğü
yaşamaya bağlı olduğuna E) Dış tasarımının ve konusunun güzel olduğuna
6. Uzun yaşamak, bir ömrü kare kare işlemek; ileri Bu romanımda gerçekte yaşamış insanların ha
yaşlara rağmen sanatı, şiiri, müziği sürdürmek yatlarından esinlendim. Ama, romanın kahra
ne denli doyumsuz bir lezzet, onurlu bir uğraşsa; manlarıyla bu iki tarihi kişiliğin sanıldığı gibi bü
yaşarken unutulmak, çoktan öldü sanılmak da o yük bir benzerliği yok. Hem bu iki kişiyi ve onla
denli üzücü olmalı. Her şeyi kendi yaşadığımız rı tanıyanları tanımıyorum hem de onların özel Türk edebiyatına birçok güzel roman kazandır
günlerin bereketsizliği içinde tartıyoruz artık. 4. Ben bu yola ustası olmayan bir şair olarak çık
hayatıyla ilgili bir araştırmayı özellikle yapma mış olan yazar, bize bu son yapıtında kendi ço
Günlük sevdalardan, anlık ilgilerden, bir “tuş”luk tım. Ölçülü, uyaklı yazdığım ilk şiirlerimi 1936’da
dım. Onlarla ilgili bildiklerim, yalnızca, bir gaze cukluğunun renkli dünyasını sunuyor. Bir hatıra
hazır bilgilerden yüreğimizde, hafızamızda yer bir kitapta topladım. İki yıl sonra, ne yazık ki ar
tecinin yaptığı söyleşiyle sınırlıydı. Daha fazla kitabı bu. Ama sadece anıların kuru kuruya anla
kalmıyor o usta sanatçılara. — tık aramızda olmayan iki arkadaşımla Türk şiirin
araştırma yapmamamın nedeni, — . tıldığı bir hatırat değil. Hassas bir çocuğun, eski
zamanların bir taşra şehrinde geçen duygusal de köklü bir değişiklik başlattık. Geleneksel öl
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre çüleri ve uyakları, alışılmış söz sanatlarını bir ya
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö yaşamını ustaca bir dille anlatıyor yazar. Bu yapı
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy na bıraktık. Aynı dönemde ben ironiden yararla
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
re, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en tın, yaşanmışlığından olsa gerek, diğer yapıtla
88 89
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
TEST - 12 https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi TEST - 13
5. Ben sinemanın edebiyata olumlu katkıları oldu 7. Günümüz şairlerini yerecek değilim ben; onların
1. Bazı sanatçılar, yapıtlarına kendi yaşadıklarını ka 3. Bazıları, Cahit Sıtkı’nın yazdığı bir iki şiirden yola
ğu kanısındayım. İyi bir filmden sonra bir şeyler çokluğuyla da gurur duyuyorum. İçlerinde iyileri,
rıştırmakla sanat alanındaki ünlerini yitirecekleri çıkarak onu birtakım ideolojilerle ilgili göstermek
üretme isteği doğuyor insanda. Hayal dünyamı hatta dünküleri aratmayacak kadar iyileri var. Ya
ni düşünür. Böyle düşünenler de yapıtlarında istemişlerdir. Ne şiirlerinde ne de mektuplarında
zı zorlayan edebiyat yapıtlarının yanı sıra görsel rının büyük şairi diye anacağım mutlu insan bel
hep başkalarından söz etme yolunu seçer. Oysa bunu gösteren bir ize rastlayabildim. Bir propa
olarak kaliteli filmlere de ihtiyacımız var, diye dü ki de içlerinden biridir. Ama bir eksiklik görüyo
Montaigne, Andre Gide gibi zamanı aşmış sanat gandacı, şiiri amaç değil araç gören bir fikir ada
şünüyorum. Bu yüzden sanatçılar olarak zaman rum hepsinde. Şiirlerinde lirizm hiç yok. Kaba bir
bulduğumuzda mutlaka sinemaya gidip sanat çılar, ölümsüzlüğe hep kendilerinden söz etmek mı, şiir estetiği üzerinde bu kadar durmaz. Mek
gerçekçilikle destanlar düzüyorlar, yurdun köşe
sal anlamda yetkin filmleri izlemeliyiz. Böylece le ulaşmışlardır. Demek ki — . tupları da gösteriyor ki Tarancı’nın hayatta tek
sini bucağını anlatıyorlar, kimi dertlerimizi deşi
hayal dünyamıza yeni bir boyut eklenecektir. amacı güzel şiirler söylemek olmuştur. Zaten bu
yor, kimi yoksulların çektiklerini anlatıyorlar. Bu
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö nun tersi olsaydı Cahit Sıtkı’nın şiirleri, şiir değe
durumdan oldukça rahatsızım.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en ri kazanamaz; şiir tadında okunmazdı. Şiir bütün
kilerden hangisidir? uygundur? ideolojilerin üstünde bir türdür. Gerçek şiire, — .
Bu parçada eleştirmen, aşağıdakilerin hangi
A) Sinema, görselliğe dayandığı için kişinin sinden yakınmaktadır?
A) büyük sanatçı olmanın yolu, yazarların, yapıt Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
hayal dünyasını sınırlandırır. larında gerçek yaşamdan söz etmelerinden aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
B) Sinemanın, edebiyatın yerini alacağından A) Şair sayısının her geçen gün artmasından geçer
korkulmamalıdır. B) Yeni şairlerin, duygusal şiirler yazmayışından
B) kalıcı olmak isteyen sanatçı, yapıtlarına kendi A) yeni dünyalar kurma çabasında olanlar ulaşa
C) Başarılı bir yazar olabilmenin tek yolu, sanat C) Son dönem şairlerinin, geçmişi yok saymala
yaşamını yansıtmaktan çekinmemelidir bilir
yönü güçlü filmler seyretmektir. rından
D) Yazın hayatının gelişmesinde sinemanın katkı B) yeni konular bulup onları farklı işleyenler ula
D) Günümüz şairlerinin, halktan kopuk olmasın C) kendini yenileyebilen sanatçılar çağlar ötesi
ları vardır. şabilir
dan ne seslenebilir
E) Özenle hazırlanmış, nitelikli filmler her zaman C) sürekli bir arayış içinde olanlar ulaşabilir
E) Şiirde ulusallığın dışına çıkılmayışından D) bir sanatçının başarısı, yapıtlarında yepyeni
seyircinin dikkatini çeker. D) üstün bir yazma gücü olan sanatçılar ulaşır
konuları işlemesine bağlıdır
E) şiiri ancak sanat amacıyla yazanlar ulaşabilir
E) bir sanatçı kendinden önceki sanatçıları ör
nek almalıdır
6. Orhan Veli, çağdaş şiirimize yeni bir söyleyiş ta 8. Öykülerimi yazmadan üzerinde günlerce, hafta
dı, yeni bir duyarlık getiren, şiirimize katkıda bu larca düşündüğüm olur. Yazarken, her cümleyi
lunan birkaç şair arasındadır. Daha çok; zekâya, kağıda geçirirken içimden bir şeylerin koptuğu
söz oyununa dayanan ilk şiirlerinden sonra yaz nu duyarım. Aklına her geleni yan yana sıralayıp
dıklarında, konuşulan Türkçenin şiirselliğini ya olayları birbirine bağlayıvermek ve böylece öy
Taşkent’te serin bir öğle sonu, genç kızların ku 4. (I) Şiir, edebiyat önce evlerin içinden, sokaklardan
kalayabilmiştir. Şiirlerinin beslendiği özgürlük ve küler yazmak kolay bir iştir aslında. Halbuki bir
cak kucak sunduğu çiçekler arasında ve çiçek kahve ve konak köşelerinden sonra da okulları
insan sevgisi, giderek yoğunlaşan toplumsal öyküyü oluştururken bir cümleyi birkaç kez de
demetleri gibi renk renk milli Özbek kıyafetleri mızdan çekilip gitti. (II) Sözün doğal ortamları ku
eleştiriye dönüşmüştür. Bunlar onu, çağdaş şiiri ğiştirdiğim olur benim. Ayrıca, öykülerimin ko
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
içinde uçağa bindik. Uçsuz bucaksız çöl... Kıvrım rudu. (III) Edebiyat eksikliğindendir ki bugün so
90 91
TEST - 13 TEST - 14
5. Alman edebiyatının en özgün kalemi Goethe’nin Sanat, var olanı biçimlendirme işidir. Biçimlen 1. Reşat Nuri, edebiyatın her şeyden önce bir dil 3. Melih Cevdet, yazın yaşamına şiirle başladı. Ar
hayatı, kendinin değil, etkilenmelerinin tarihidir. dirmek ise özgürlükle olur. Gerçek sanatçı, yapı sanatı olduğunu bilen bir yazardı. Okul çocukla kadaşları Orhan Veli ve Oktay Rifat’la birlikte
Hatta yetmiş yaşında, Hafız’ın etkisi altında kala tını şu veya bu yasanın baskısı altında ortaya rından, üniversite gençlerinden, yurdun en uzak Türk şiirinde Garip hareketini başlattı. Bu hare
rak bir divan yazmaktan çekinmemiştir. Nietz- koymaz. Onun kalemindeki veya fırçasındaki köşelerindeki yurttaşlara kadar yayılmış büyük ket, Türk şiirinin soluğunun gelişmesinde, doku
che, psikolojiyi yalnız Dostoyevski’den öğrendi tek baskı, sanatın baskısıdır. Sanatçı, duygu ve ününü bu bilgisine borçludur. Başka yazarların sunun değişmesinde önemli bir adım oldu. Şiir
ğini söylemekle özgünlüğünden bir şey yitirme- düşüncelerine özgürce biçim vermedikçe raha ne dediklerini anlamayanlar, onda kendilerini lerinde 1946’dan sonra toplumsal konulara ve
miştir. Klasikler eskilerin etkisi altında kaldıkları ta kavuşamaz. Ona, şöyle veya böyle yazacak
buluyorlardı. Söyleyişindeki rahatlık, içtenlik, so sorunlara yer vermeye çalıştı. Bu yönelimi de
nı itiraf değil, iddia ediyordu. Farklı yönleriyle ta sın denildiği gün ne sanattan ne de sanatçıdan
kaktaki konuşmaları andıran sadelik büyük bir ona toplumcu ozanlarımızdan biri olma niteliği
nınan Baudelaire, şairlerin en özgünü Poe’yu eser kalır. Kısaca sanat, sanatçının yapıtını dile-
okur kitlesini onun kitaplarına çekiyordu. Bu du ni kazandırdı. Denemelerinde ise belli kavramla
korka korka değil, kana kana içmiştir. diğince ve sanat kaygısıyla ortaya koymasıdır.
rum bütün toplumu edebiyata ısındırıyordu. rı irdelemeye ve aklı, yerleşik düşüncelerin bas
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- kısından kurtarmaya gayret etti.
aşağıdakilerden hangisidir? kilerden hangisidir? Bu parçada Reşat Nuri ile ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisine deâinilmemistir? Bu parçada Melih Cevdet ile ilgili olarak aşa-
A) Sanatçıyı yönlendirmek eleştirmenlerin göre ğıdakiierden hangisine deâinilmemiştir?
A) Yazarların etki altında kalması onların özgün
lüğünden bir şey kaybettirmez. vi olmalıdır. A) Adının, her düzeyden insan tarafından bilindi
ğine A) Garip hareketinin kurucularından olduğuna
B) Klasik eserler yüzyıllardır insanların beğenisi B) Sanatçı sadece içinden geldiği gibi ve estetik
B) Yapıtlarında sokağın diline yaklaştığına B) Edebiyatımızda daha çok, şiirleriyle tanındı
ni kazanmıştır. düşüncesiyle yapıtlarını oluşturmalıdır. ğına
C) Geniş kitleleri edebiyata yaklaştırdığına
C) İyi sanatçı olmanın temelinde usta yazarları C) Sanatçı, dış dünyadan aldıklarını düş gücüy C) Denemelerinde, aklı, kalıplaşmış fikirlerin et
D) Yapıtlarında, her kesimden insana seslenebi-
taklit etmek yatar. le biçimlendirmelidir. kisinden kurtarmaya çalıştığına
len konuları işlediğine
D) Türk şiirinin yenileşmesine katkıda bulundu
D) Klasik sanatçılardan etkilenmeyen şair he D) Sanatçı, yapıtını oluştururken özgün olmalı E) Yapıtlarında, içten ve anlaşılır bir dil kullandı ğuna
men hemen yoktur. dır. ğına E) Toplumcu çizgide şiirler kaleme aldığına
E) Sanatta özgünlük başkalarından farklı olmayı E) Sanatçı, yapıtlarında kendi duygu ve düşün
gerektirir. celerini anlatmalıdır.
6. “Uzun Hikâye”deki kahramanlar, yazarımızın di 8. Örnek insan, başkalarına karşı iyi kötü bütün 2. Wilhelm Von: “İmparatorluklar gelir geçer, ama (I) Atalarımızın deneyimleri, derin gözlemleri on
ğer hikâyelerindeki şahıslardan biraz farklı. Ön davranışlarında vicdanını ölçü kabul ederek, her güzel bir dize sonsuza dek kalır.” derken şiirin o ları önemli sonuçlara ulaştırmıştır. (II) Böylece ya
ceki yapıtlarında şahıslar “toplumu temsil eden şeyi onunla tartan kişidir. O, kötülük gördüğü ki gizemli gücünü anlatır. Şiir, insanın insan olması şam gerçeklerini, derin düşünceleri, güzel öğüt
bireyler” durumundaydı; ancak bu şahısların şiler hakkında dahi doğruluktan ayrılmayıp onla kadar eskiye dayanan duygu ve düşüncelerinin leri dile getiren özlü sözler doğmuştur. (III) Halkın
hikâyede açık seçik birer tip, kanlı canlı insanlar ra elinden geldiğince iyilik yapmasıyla bilinir. Ay paylaşım aracıdır. Geçmişten bu yana tüm kül ortak malı olan atasözleri sözlü edebiyat ürünle
olarak belirdiklerini söylemek biraz zordu. Ancak rıca en büyük özelliklerinden biri de, insanların türlerde kutsal bir yeri olan şiir, herkeste ayrı bir rinde sıkça kullanılır. (IV) Bir gerçeği dile getirmek
bu yapıttaki kahramanlar böyle değil. Her şahıs, uygunsuz davranışlarını görmezlikten gelip ku izlenim uyandırır. Balzac şiiri bir acı; Goethe üs için söylenen bu sözler zamanla, yayılmış ve be
okuyucuya hem fiziksel hem de ruhsal bütün surlarını yüzlerine vurmamasıdır. tüne resim yapılmış bir pencere camı, yani kur nimsenmiştir. (V) Tarihin sel yatağında dilden dile
özellikleriyle çok yakın; sanki kahramanların ne tuluş, özgürlüğe kavuşma; Voltaire ruhun müziği geçerken değişmiş, arınmış ve akıcılık kazanmış
fes alıp vermelerini bile duyabiliyorsunuz. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi ör olarak algılar. tır. (VI) En olgun, güzel ve özlü biçimine kavuşun
nek bir insanın özelliği olamaz? ca da ağızdan ağıza dolaşarak kuşaktan kuşağa
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin han geçip günümüze ulaşmıştır.
hangisi ağır basmaktadır? A) Kötülüğe iyilikle karşılık verir. gisinde verilenlerden yararlanılmıştır?
B) Çevresindekilerin hatalarını çekinmeden söy Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
ler. A) Karşılaştırma, tanımlama, betimleme gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) Betimleme B) Öyküleme C) Benzetme C) Başkalarının yanlışlarını görmezlikten gelir. B) Tanık gösterme, tanımlama, betimleme
D) Hiçbir zaman doğruluktan ayrılmaz. C) Örneklendirme, tanımlama, tartışma A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
D) Örneklendirme E) Karşılaştırma E) Davranışlarını vicdan ölçülerine göre ayarlar. D) Tanık gösterme, tanımlama, örneklendirme
E) Benzetme, karşılaştırma, öyküleme
2-E 3-E 4-D 5-A 6-E 7-B 8-B
92 93
TEST - 14 TEST - 15
5. Bir şiir metni, o kadar içtendir ki şairin söylemek 7. Edebi metinler içinde yer almamış dil, sadece 1. Aslında zaman bakımından yeni diye bir şey 3. Yazar bir arkadaşım, bana düşüncesini açtığı
istediklerinden daha fazlasını söyler. Yani okura bir malzeme yığınıdır. Taş, kireç gibi malzemele- yoktur. Yeni dediğimiz her şey bir zaman sonra gün: “Öyleyse ben vazgeçtim.” dedim. Birbiri
asıl seslenen şiirdir. Bu yüzden — . Hani çok ri bir yere yığmamız neyi ifade eder? Süleyma- eskimeye mahkûmdur. Bakın, edebiyatımızda mizden habersiz, aşağı yukarı aynı dergiyi çıkar
söylenen bir söz vardır: “Şiiri, şairlerden kurtar niye Camii’ni verir mi? Ancak bir Sinan çıkıp da Yeni Şiir adı verilen akım, yani Orhan Veli ve ar mayı düşünmüşüz. 1970 sonrasındaki şiirimizin
mak gerek.” diye. Evet bu söz doğru. Şairin im bu malzemeleri bir sistem içerisinde bir araya kadaşlarının getirdiği tarz, üzerinden kırk yıl bütün yönleriyle ele alınması, çağdaş Türk şiirinin
zasını çekelim, şiir kalsın ortada. Sonuçta şair getirdiğinde o şaheser meydana gelir. Dil de geçti, çoktan eskidi bile. Onun üstüne yenilik id 1930’lardan bu yana gerçekleştirdiği birikimin,
orada bir araçtır, bir nesnedir sadece. İyi şiirler böyledir. Bir sanatkâr tarafından edebi metin ha diasıyla ikinci, üçüncü kuşaklar geldi. Biraz da çeşitli açılardan bakılarak yeniden değerlendiril
kendi sesleriyle ayakta kalır. line getirilirse değer kazanır. ha geriye gidelim. Edebiyat-ı Cedide’nin kurulu mesi, bu birikimden nasıl yararlanılacağının ko
şunun üstünden yüz yıl geçmek üzere; o Edebi nuşulması için geç bile kalındı. Önemli olan, bu
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce, yat-« Cedide ki yenilik edebiyatı demekti. Halbu işi yapacak şiir dergisiyle edebiyatın şu ya da bu
akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirile aşağıdakilerden hangisidir? ki şiirimizde en büyük yenilikler ondan önceki grubun denetimi altına girmemesini sağlamaktır.
bilir? Tanzimat döneminde yapılmıştır. Dergiyle, hırçınlaşmadan, hoşgörüyle sanatçıları
A) Sanat yapıtlarında işlenen konu anlatımın mızın tartışmasına ortam hazırlamak gerekir.
A) yaşamdan kopuk bir şairin okuru etkilemesi önüne geçmemelidir. Bu parçadan çıkarılabilecek yargı aşağıdaki-
düşünülemez lerden hangisidir? Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi şi
B) Sanatçılar dile önem vermeli, onun gelişme
sine katkıda bulunmalıdır. ir dergisinin işlevlerinden değildir?
B) her şair, şiirini gün ışığına çıkarmadan önce
A) Her şiir, başlangıçta yeni olduğu için sevilir.
tekrar tekrar incelemelidir C) Sanat yapıtına değer kazandıran, anlatım de
B) Şiirin değerlendirilmesinde eski ya da yeni A) Şiir birikiminden faydalanmanın yollarını keş
C) kalıcı olan, şairin adı değil, şiirin kendisidir ğil, içeriktir.
olması ölçü değildir. fetmek
D) şiir dilini gelişigüzel kullanmaktan kaçınmak D) Sanatçılar, yapıt ortaya koyarak dile değer B) Şiir tarihimizin bir dönemini ayrıntılarıyla ince
C) Aslında yeni şiir yoktur, yalnızca yeni sanatçı
gerekir kazandırırlar. leme olanağı sunmak
lar vardır.
E) kendini şiirlerinde gizleyen şairler güç anlaşılır E) Her dönemde, dili iyi kullanan sanatçılar ol C) Edebiyatın, belli bir kesimin egemenliği altına
D) Şiirlerin yetkin eleştirmenlerce değerlendiril
muştur. girmesini engellemek
mesi şiirin geleceği adına zorunluluktur.
D) Okurları edebi tartışmaların içine çekebilmek
E) Edebiyatta özellikle de şiirde mükemmele E) Sanatçıların, görüşlerini ortaya koyabilmesini
ulaşmak olası değildir. sağlamak
6. Yaklaşık on yıl önce öykü yazmayı bırakmıştı. De 8. Her şeyden önce çevirinin, zorlu bir uğraş oldu
neme yazmayı daha çok sevdiğini söylüyordu. Fa ğunun bilincinde olmalı. Çevirmen biraz bukale
kat yüzlerce öyküsü olan bu yazar denemelerinde, mun gibi olmalı; çevirdiği yazarın üslubuna, dü
çok çalışmasına rağmen öykülerindeki başarıyı ya şünüş biçimine bürünmeli. Bunun yanında çe
kalayamadı. Geçen hafta karşılaştığımızda tekrar virdiği yapıtı kendi dilinde yeniden yazabilmeli. Şiir, Necati Cumalı’nın ilk göz ağrısıdır. Daha sonra 4. Ben yapıtlarımı belirli bir okur kitlesi için yazmı
öykü yazmayı düşündüğünü söyleyince ne kadar Bunu roman ya da öykü çevirirken başarmak oyunlar, romanlar, öyküler, denemeler de yazar; sa yorum. Yazdıklarım üzerinde onlar ne düşünür
nırsınız ki şiiri dışlamış, unutmuştur. Oysa durum bilemem. Yazarken karşımdakinin onu nasıl kar
sevindim bilemezsiniz. Çünkü — . zaten yeterince zor. Şiirde ise dilin kendine öz
hiç de sandığınız gibi değildir. Birdenbire şiir şılayacağını, ne istediğini dikkate alamam. Bun
gü yapısını, söz oyunlarını, çağrışımlarını yaka
rüzgârı esiverir, üst üste dizeler dökülür beyaz kâğı lar aklımdan bile geçmez. Yazmakta olduğum
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre lamak da başka bir zorluk oluşturuyor. Bir de
da. Böyle günlerde dayanamaz, bir dosta okumak metin neyi gerektiriyorsa onu yazarım. Yazarken
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy şairin dili, kültürü ve doğasından harmanlanan isteği duyar onları; açar telefonu müjdeyi verir. Müj yalnız yüreğimin sesini dinlerim ve doğal olmaya
gundur? imgelemi içinde yapıtı ele almalıdır. de verilenlerden biri de ben olduğum için, o günle çalışırım.
ri unutmam zor. Ne var ki son yıllarda yeni dizeleri
A) öykü, denemeye göre daha kolay yazılan bir Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine nin ilk dinleyicisi olamadığım için çok üzgünüm. Bu parçada yazarın kendisiyle ilgili olarak asıl
türdür karşılık söylenmiş olabilir? anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
B) denemelerini, öykülerine göre daha severek Bu parçaya göre Necati Cumalı ile ilgili olarak
yazıyor A) Bir çevirmenden beklenenler nelerdir? aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Okur kitlesini niteliksiz bulup küçümsediği
C) deneme yazılarını daha çok gençler okuyor B) Çeviri işine neden geç başladınız? B) Yapıtlarını içinden geldiği gibi oluşturduğu
D) o güzel öykülerini tekrar okuma fırsatını yakala C) Çevirmen de bir sanatçı sayılabilir mi? A) Farklı yazınsal türlerde yapıtlar vermiştir. C) Yapıtlarında kendine özgü ve sürükleyici bir
B) Kimi zaman şiirlerini bir ön çalışma yapmadan dil kullandığı
yacağız D) Çevirisi en zor yapılan yazın türü hangisidir?
oluşturur. D) Sanatı, düşüncelerini anlatmak için bir araç
E) öykü dışındaki alanlarda da başarılı yapıtlara E) Ülkemizde yazın çevirisi neden çok gelişme
C) Şiirlerini yakınlarına okumaktan zevk duyar. olarak görmediği
imza atacağına inanıyorum miştir?
D) Şiire diğer türlerden daha fazla vakit ayırır. E) Yapıtlarıyla ilgili eleştirilerden olumlu sonuçlar
E) Yazın sanatına şiirle adım atmıştır. çıkarmadığı
T d £d âü " îb 5-C 6-D 7-D ÎA j
94 95
TEST - 15 TEST - 16
5. Bence, bir sanat eserini ya da sanatçıyı değerlen 7. Bir araştırma için otuz kırk yıl öncesinin edebiyat 1. Klasik edebiyatta anlatılanlar, çoğu kez tarihten 3. (I) Bu sanatçılar, bazı sanatçılar gibi kolaya kaç
dirirken — bakmak gerekir. Örneğin Dickens bu dergilerini tararken bir şey dikkatimi çekti, şaşır hatta mitolojiden alınır. Özellikle Yunan ve Latin madılar akıntıya kürek çektiler. (II) Yeni şeyler
lunduğu yüzyılda dünyayı neşelendirmiş, gülmeyi dım. Kırk yıldır tartıştığımız sorunlar hemen hiç de edebiyatlarında işlenen temalar tekrar tekrar iş
denediler. (III) Geleneksel müziğin yapısını boz
unutmuş binlerce insanın kalbinde neşe çiçeğini ğişmemiş. Bu yıl tartışılan sanat sorunlarıyla o yıl lenmiştir bu dönemde. Çünkü klasik sanatçıya
madan yeni armoniler ürettiler. (IV) El emeği,
yeniden canlandırmıştır. Chereby Kardeşler’in larda tartışılanlar arasında büyük bir benzerlik var. göre gelmiş geçmiş en mükemmel sanat, eski
göz nuru ve kalp ağrısı ile oluşmuş bu ürünlerin
hikâyesini okudukları zaman, zenginler derin de O yıllarda da “içerik - biçim” sorunu gündemdey ye ait olandır. Bundan dolayı eski Yunan’da gö
rülen insan da; fiziğiyle, çevresiyle değil ruhsal en önemli özelliği alçak bir ses tonuyla söylen
rin düşünmüş ve toplumun yararına olan işler için miş; yalnız bir farkla: O zaman “içerik - biçim" de-
miyorlarmış da “muhteva - şekil” diyorlarmış. Tıp özellikleriyle anlatılmıştır. Yani hırslılığı, cimriliği, miş olması. (V) Gençlerin yaptığı çalışmalar,
bağışta bulunmuşlardır. Oliver Tvvist yayımlandığı
kı bugün olduğu gibi “sanat ve toplum” konulu kindarlığı yönüyle ele alınmıştır. müziğimizin geleceği için gerçekten önemli.
zaman, sokaklarda dilenci çocuklara daha çok
sorunlar başı çekiyormuş tartışmalarda. (VI) Sesimizi yükseltmiyorsak söyleyecek sözü
sadaka verilmeye başlanmış; devlet, düşkün evle
Aşağıdakilerden hangisi bu paragrafın başlı müzün olmamasından değil, diyorlar.
rini düzeltmiş ve özel okulları denetlemiştir. Bu
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- ğı olmaya en uygundur?
eserler hakkında, bunları bilmeden ya da göz ar
lerden hangisidir? Bu parçada numaralanmış cümlelerden han
dı ederek yapacağımız tespitler gerçekçi olmaz. A) Klasik Edebiyatın Gelişimi gisi anlatımın akışını bozmaktadır?
A) Yıllardır aynı edebiyat sorunlarının tartışıldığı B) Eski Edebiyatın Üstünlüğü
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı C) Dünya Edebiyatlarında İnsan
B) Sanatta içerikle biçimin bir bütün olarak ele A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? D) Tarihin Sanattaki Yeri
alınması gerektiği
E) Klasik Edebiyatın Konusu
A) kitleler üzerinde yapmış olduğu etkiye C) Sadeleşme akımının etkisinin günümüzde de
B) kötü giden bir şeyleri düzeltip düzeltmediğine devam ettiği
C) topluma ya da insanlara ne kazandırdığına D) Yazar ve şairlerin, yapıtlarında belli konuların
D) yaşamı ya da insanları ne ölçüde değiştirdiğine dışına çıkamadığı
E) anlatımıyla ne gibi yenilikler ortaya koyduğuna E) Toplumun uzun bir süredir ilerleme göstere
mediği
bir süreç; tıpkı bir babanın kızı evlendiğinde his Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin
Bu parçada İstanbul’la ilgili olarak özellikle aşa- Bu parçanın genelinde aşağıdakilerin hangi
settiklerini hissediyorum. Biraz buruk, biraz akışına göre aşağıdakilerden hangisinin geti
ğıdakilerden hangisi üzerinde durulmuştur? sinden söz edilmektedir?
umutlu... Garip bir korku kaplıyor içimi; ya bek rilmesi en uygundur?
lenenlere cevap veremezsem? A) Çarpık kentleşmenin artmasıyla doğal doku A) Fantastik edebiyat ürünlerinin daha eski za
A) Fakat onları herkes istediği zaman yakalaya
sunun bozulduğu manlarda ortaya çıktığından
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin han maz
B) Bunu anlamak için balıkçı olmaya gerek yok B) Nüfus artışıyla birlikte yeni yerleşim alanları B) Bilimkurgu türünün niçin gerilediğinden
gisinde verilenlerden yararlanılmıştır?
C) Yılın her mevsimi onları Boğaziçi’nde görebi nın açıldığı C) Bilimsel çalışmaların, insanların birçok haya
lirsiniz C) Sanat eserlerinde değişik yönleriyle sıkça lini gerçekleştirdiğinden
A) Açıklama - benzetme
B) Öyküleme - betimleme D) Onları yakalamak için yüzlerce kişi deniz kena yer aldığı D) Fantastik edebiyat akımının güçlenme nede
C) Tartışma - örneklendirme rına gelir D) Kaybolan güzelliklerine kavuşmak için çaba ninden
D) Öyküleme - örneklendirme E) Avlanma yasaklarına uyulmadığından bunla harcamak gerektiği E) Fantastik akımın, bilimkurguya göre, bilim
E) Açıklama - tanık gösterme rın çoğu yok olmuştur den daha çok yararlandığından
E) Eski durumuna olan özlemin kitapların etki
2-D 3-D 4-B 5-E 6-A _____________7-AJ_____________ 8-Aj
siyle daha da arttığı
96 97
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 16 TEST - 17
Duyguları kâğıda boca etmek yerine, bazı duy 7. Bir şair olarak ben, çocuklarına hep aynı renk ve Ülkemin insanlarını tanımaktan ne kadar uza 3. Roman da öykü de tiyatro da çocukluğumdan
gulara metin içinde gerekli işaretler göndermek biçimde elbise giydirmek isteyen baba olmak ğım. Her gün bir yenisiyle Anadolu coğrafyası beri bana yapay göründü. Daha doğrusu başka
ten ya da metnin sonunda okuru farklı duygular istemem. Küçük kardeşlerinin hangi renk ve bi nın ayrı bir köşesinden rengi, duruşu, şivesi ve larının bu türlerdeki yapıtlarını doğal saydım da,
la baş başa bırakmaktan yanayım. Dolayısıyla çim elbise içinde daha güzel, daha sevimli ola bakışları farklı binleriyle karşılaştıkça onların çok yalnızca kendim için yapay olmadığına inana
yazacağım öyküde — . bileceklerini, onların davranışlarından ve sözle uzağında olduğumu anlıyorum. Aynı toprağa madım. Bu nedenle, o türleri denemeye hiç baş
rinden anlayarak onlara istedikleri renk ve bi bastığınız, aynı güneşte yanıp aynı rüzgârla se vurmadım. Şiir benim için tek anlatım kalıbıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin rinlediğiniz insanların yabancısı olmak ne kadar Konuşmak, anlaşmak neyse, benim için şiir de
çimde elbiseler giydiren, anlayışlı bir ağabey
akışına göre aşağıdakilerden hangisinin geti üzücü. Bizim gibi “okumuş insanların” kaderi odur. Bu nedenle konularım sınırlı, anlatımım
olarak görürüm kendimi.
rilmesi en uygundur? galiba bu. Hayatı ve insanları, insan ilişkilerini daldan dala atlayıcı görünse bile ben, şiirlerimle
yaşayarak değil, kitaplardan öğreniyoruz. konuşma ihtiyacımı karşıladım.
A) okuyucunun kendince doldurması için bazı Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine
boşluklar bırakırım karşılık söylenmiş olabilir? Bu parçada yazar, kendisiyle ilgili yakındığı Böyle düşünen bir yazar, aşağıdakilerden han
B) anlam karışıklığına giderek, anlaşılması zor durumu aşağıdakilerden hangisine bağla gisini söylerse kendi tutum ve düşüncesiyle
kavramlar kullanırım A) Şiir sizce duygu yoğunluğu mudur? maktadır? çelişmiş olur?
C) okuyucu ile aramda köprü olacak sözcükler B) Şairin, yazardan farkı nedir?
kullanırım C) Şiire başlarken hazırlık yapar mısınız? A) Toplumun, kendisini anlamakta yetersiz ol A) Şiir, duyguların doğal olarak anlatıldığı bir tür
masına dür.
D) okuyucunun duygularına saygı gösterdiğimi D) Şiir yazmanızın özel bir sebebi var mı?
belli ederim B) Yeterli ve kaliteli bir eğitim alamamasına B) Bütün yazınsal türlerde kendimi ifade edebile
E) Şiirlerinizde niçin hep farklı biçimler kullanı
ceğimi düşünüyorum.
E) farklı duygu ve çağrışımlara yol açabilecek bir yorsunuz? C) Toplumun çatışma içinde yaşamaya alışık ol
dil kullanmam masına C) Şiir dışındaki türlere yakınlık duyanlar olabilir.
D) Toplumu kendi deneyimleriyle değil, başkala D) Yazın hayatımda şiiri, diğer yazınsal türlerden
rının yazdıklarından tanımasına üstün tuttum.
E) İnsan ilişkilerini anlatan kitapların sayısının az E) Hayatımda hissettiğim en güzel duyguları şiir
olmasına le anlattım.
6.— . Sanıyor musunuz ki o fotoğrafına baktığınız, 8. Bugün bazı yazarlar için önemli olan, bir konunun
yazılarını okuduğunuz yurtdışı gezileri, hafta sonu ele alınış, işleniş yolu değil, konunun kendisidir.
Belgrad Ormanı’na gitmek gibi rahattır. Hiç de de Belli bir hayat görüşü ile ayarlı “iyi konu, kötü ko
ğil. Yaşananlar, bütün iyi ve kötü anlarıyla yazıya nu” formülü, günümüzde bir eseri değerlendirme
imzasını koyanların hafızasında kalır. “Uçağımız on de tek ölçüt olmakta ne yazık ki! Nicedir, köy ko
beş saat rötarla kalktı.” cümlesi, okuyan için üç sa nularının birtakım insanları tedirgin etmesi boşuna
niyedir, yaşayan içinse bir hafta kadar. Yazan bilir ki değil. Bugün “sıradan insan”ın yaşantısını ele alan
birçok havayolu şirketinin ülkelerarası doğrudan eserleri bir kalemde kötüleyenler gibi “aşk roma-
uçuşları genelde olmadığından, gideceği yere va Yılın her mevsimi, günün her vakti, insanı büyü 4. (I) Bazı öykülerimin oluşması belli bir sürece
nı”nı prensip olarak çağımız edebiyatına sokmak
rabilmek için daha bir sürü uçağa binmesi gerek istemeyenlerin durumunu da bu “konuculukla leyen bir görüntüsü var Ağrı Dağı’nın. Gün orta bağlıdır. (II) Bazı öykülerim de kısa sürede yazıl
mektedir. açıklayabiliriz, sanıyorum. sında İğdır’dan görünüşü genellikle puslu olur. mıştır. (III) Hemen hemen her konuda birçok öykü
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
98 99
TEST - 17 TEST - 18
5. Cemal Süreya, günlüklerinden birinde: “Bizim 7. Cumhuriyet döneminin verimli ve önemli şairle Sonuna nokta koyabileceğim mükemmel bir şi 3. O, modern şiir dilinin yolunu açanların başında
edebiyatımız, dergiler edebiyatıdır.” diyor. Sanı rinden olan Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın şiirleri; şe ir yazmak için çok uğraştım. Nedendir bile gelir. Şiirimize Batılı anlayışla ilk çekidüzen veren
rım bu yargı günümüz için geçerliliğini çoktan yi kil, içerik ve tür bakımından devamlı değişim mem; ama yazdıktan sonra hep virgül koydum. odur. Şiirlerinde gündelik yaşantının dışına çıkar,
tirdi. Bu daha çok, Cemal Süreya’nın kendi der göstermiştir. O, kendine özgü anlatımıyla başka Bazen, işte diyorum; özlediğim, beklediğim şi tarihimizin kahramanlıklarına, duygunun sonsuz
gicilik günlerinden kalma izlenimlerini yansıtıyor. ir, su kadar berrak ve doğal, sonuna da nokta
şairlerin etkisinde kalmadığı gibi kendini tekrar luğuna uzanır. Divan şiirimizle yeni şiir arasında
Bugün sanat ve edebiyat dergisi olma düşünce konulması gerekiyor. Ama ne yazık ki her
lamaktan da kaçınmış, her yeni eserinde bir ön ki köprüyü tek başına kurar. Tanzimat’tan beri yı
siyle çıkan kimi yayınlar, iflah olmaz bir magazin seferinde — .
cekine benzemeyen atılımlar yapmıştır. Bazen kılmaya hatta unutturulmaya çalışılan Divan şiiri
tutkusunun peşinde görünüyor. Kimileri de illa ki
ölçülü, uyaklı yazmış, bazen şekli hiçe saymış; Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö ni yeniden gün yüzüne çıkarır. Aruz ölçüsüne son
siyasal, ideolojik, bilimsel bir hava vermeye çalı
bazen hemen anlaşılan şiirler yazmış, bazen so re aşağıdakiierden hangisinin getirilmesi en ve en güzel şeklini verir.
şıyor kendine.
yut bir ufka yelken açmıştır. Şiirlerinin çoğunda uygundur?
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö felsefi bir duyarlık görülür. Kendine has dili, ben Bu parçada sözü edilen şairle ilgili olarak
re aşağıdakiierden hangisinin getirilmesi en zetmeleri, hayalleri ve geniş ufuklu şiir dünyasıy A) yazarken var olduğunu düşündüğüm güzel aşağıdakiierden hangisi söylenemez?
uygundur? la edebiyatımızın köşetaşlarından biridir. likleri, okurken bir daha yaşıyorum
B) şiirde tamamlanmamış bazı noktaların oldu A) Divan şiirini tekrar canlandırdığı
A) Sonuç olarak, günümüzde çoğu edebiyat ve Bu parçadan Fazıl Hüsnü Dağlarca ile ilgili ğunu görüyorum B) Şiirlerinde tarihi konuları işlediği
sanat dergisinin amacından saptığı görülüyor olarak aşağıdakiierden hangisi çıkarılamaz? C) bundan daha güzelini yazamam duygusuna C) Edebiyatı gençlere sevdirdiği
B) Bu yüzden birçok dergi tiraj kaygısı taşımak kapılıyorum D) Modern şiire öncülük yaptığı
tadır A) Şiirlerinde Cumhuriyet dönemini konu edindiği D) okuyucunun beklentilerini göz ardı etmediği E) Eski şiirle yeni şiiri kaynaştırdığı
C) Artık dergiler abone sistemine geçtiğinden bu B) Şiirlerinde felsefi bir anlayışı benimsediği mi düşünüyorum
durum yayıncıları pek kaygılandırmıyor E) şiirlerimin herkes tarafından beğenileceğini
C) Şiirlerinde sürekli bir değişme olduğu
D) Oysa eskiden bu tür dergilerde, sanat kaygı D) Özgün bir söyleyişinin bulunduğu çok iyi biliyorum
sından uzak yazılara yer verilirdi
E) Başka şairlerden etkilenmediği
E) Yine de bu dergilerin yeni kalemlere kapıları
nı kapatması kabul edilemez
Yazdığı yapıtlarla ödül alan sanatçıların bazıları 4. “Hüznün Kıyısı” romanımı yazarken fark ettim ki
kısa bir süre sonra yapıt vermeyi bırakmışlardır. kahramanların belirli olaylardaki yaşlarını doğru
Aldıkları ödül onları olumsuz yönde etkilemiştir. kestirebilmek için bir doğum tarihleri çizelgesi ge
Bu ödül almayı sanatın son noktası sanarak sa rekiyor; oturdum, onu düzenledim. Şimdi sözge
nat dünyasına yenilik getirecek yapıtlar üretme lişi Haluk Bey’in kaç doğumlu olduğunu, hangi
6. Beş yıldır çok iyi bir klasik müzik dinleyicisiyim. 8. Sanatın varlık nedeni hiçbir zaman bütünüyle ay amacından uzaklaşmışlardır. Yeteneğini jüri üye tarihte Hayrunnisa ile evlendiğini, Yüzbaşı De-
Resmime de bunun çok büyük katkısı olduğunu nı kalmaz. Günümüzde sanatın görevi başlangıç lerine kanıtlayıp ödül almak amacıyla yapıtlarını mir’in romanın en önemli bölümünde kaç yaşında
görüyorum. Grafik tasarımlarına da tutkunluğum taki görevinden birçok bakımdan ayrılır. Bununla oluşturmuşlardır sanki. Ödülü aldıktan sonra da bulunduğunu, Leyla’nın doğum tarihini, Suat’la
sürüyor son dönemde. Moda dergilerindeki fi birlikte toplumsal durumlar değişse bile sanatın hemen ortadan kaybolmuşlardır. Bir atımlık ba aralarındaki yaş farkını bir bakışta bulabiliyorum.
gürlerle de ilgileniyorum. Birbirinden farklı bütün hiç değişmeyen, toplumu yansıtma görevi vardır. rutu olan bu gibi yazarlara ödül vermek yanlıştır. Böylece — .
bu alanların bende oluşturduğu ruh durumu, re İşte yirminci yüzyıl insanını tarih öncesi mağara Çünkü — .
simlerime olumlu biçimde yansıyor. resimleri karşısında ya da çok eski ezgileri dinler Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö
ken heyecanlandıran, sanatın bu niteliğidir. Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö re aşağıdakiierden hangisinin getirilmesi en
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine re aşağıdakiierden hangisi getirilemez? uygundur?
karşılık söylenmiş olabilir?
Bu parçaya göre, eski yapıtların bugün bile ilgi
A) bu durum bir bakıma o değerli ödülü sokağa A) kahramanların yaşlarının olaylarla ters düşme
görmesini sağlayan özelliği aşağıdakiierden
A) Son dönemde resimleriniz nelerden besleni atmak demektir si yanlışından kurtuluyorum
hangisidir?
yor? B) yeni bir romana başlamak için heyecan hisse
B) sanatı bir yaşam biçimine dönüştürmeyenle-
B) Ne zamandır resimle uğraşıyorsunuz? rin gerçek başarıyı yakalaması zordur diyorum
A) Kendisini sürekli yenilemesi
C) Müziğin resme katkısına inanıyor musunuz? B) Çağına ve çağından sonraya seslenebilmesi C) sanat alanında süreklilik çok önemlidir C) roman dilinin özelliklerini okurlarıma göstermiş
D) Resimde klasik bir anlayışa mı sahipsiniz? C) Geçmişteki önemli olaylara ışık tutması oluyorum
D) böyle bir tutum sanata ömrünü adayan sa
E) Niçin resimlerinizde soyut öğelere yer veri D) Her zaman toplumu anlatması natçılara haksızlık etmek anlamına gelir D) roman kahramanlarına ve romanda geçen
yorsunuz? E) Toplumsal sorunlara çözüm üretmesi olaylara hiçbir şekilde müdahale etmiyorum
E) bu sanatçıların sanata olan ilgisi ancak ödül
aracılığıyla artırılabilir E) üslup olarak farklı olmayı amaçlıyorum
1-D 2-E______________ 3-B______________ 4-B______________ 5-A______________ 6-A_________ 7-ft 8-P j
100 101
TEST - 18 TEST - 19
5. Bunun artık olanaksız olduğunu düşünüyorum. 7. (I) Gariptir ki ülkemizde Doğu edebiyatı kaynaklı Edebiyat alanında doğuştan gelen yeteneklerin 3. Yazınsal üretim, sözcüklerle gerçekleştirilen bir
Çünkü her şeyin son derece sıradanlaştığı, top bazı eserler, Batı dillerinden tercüme edilmiştir. gelişmesi için bazı şartlar vardır. Kültüre gereken olgudur. Yazarlığın bilincine varmış hiçbir sanat
lumun, yapıtların sanatsal yetkinliğine önem ver (II) Şinasi’nin, Recaizade Mahmut Ekrem’in ve önemi vermek, zamanın sanatsal gelişmelerini çı, sözcüklerin var olan durumlarıyla yetinmez.
mediği bir ortamda yaşıyoruz. Yazarın ya kendi bazı Tanzimat yazarlarının, La Fontaine’den yap takip etmek ve durmadan okumak bunlardan en Her sözcüğü ses ve anlam yükü açısından bir
ni geriye çekmesi ya da şimdilerde moda olan tıkları tercümeler buna örnek verilebilir. (III) Hal önemlileridir. Okuma kesildiği anda edebi yete
tartıdan geçirir. Seslerini, anlam ve çağrışım
bu sıradanlaşmaya prim vermesi gerekiyor. An buki yapılan bu tercümeler bizim eski eserleri nekler de küllenmeye başlar çünkü. Gençlik coş
güçlerini zenginleştirmeyi dener. Sözcükleri tör
mizde zaten vardır. (IV) Osmanlı edebiyatında ço kusuyla ümit verici yapıtlar ortaya koyup zaman
cak böylelikle her kesimden insana ulaşabiliyor püler, inceltir ya da geliştirir. Kendi sesini bul
la bu heyecanını yitirdiği ve okumayı bıraktığı için
sunuz. Modayı dikkate almıyorsanız kendi köşe cuklar için yazılmış zengin bir edebi malzeme bu mak, kendi anlatısını oluşturmak isteyen her sa
yeteneklerini kaybetmiş, gençlik yıllarıyla kıyasla
nizde kalmayı göze almışsınız demektir. Yani bu lunmaktadır. (V) Sözgelimi XV. yüzyılın şairi Şey- natçı bu özelliklere uymak zorundadır.
namayacak kadar kötü yazanlarla doludur kütüp
rada ciddi bir ikilem var. hi’nin hayvanlarla ilgili Harname adlı mesnevisi hane rafları. Yazınsal gelişmeleri izleyemediği için
oldukça meşhurdur; ama henüz çocuklar için çağının dışına itilmişler de az değildir. Bu parçaya göre, özgün bir anlatıma sahip
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşı uyarlanmamıştır bile. (VI) Bu konuyla ilgili çalış olmak isteyen sanatçı, aşağıdakilerden han
lık söylenmiş olabilir? maların bundan sonra yapılmasını ümit ediyoruz. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- gisini yapmalıdır?
kilerden hangisidir?
A) Okurun sanat düzeyi yükseltilebilir mi? Bu parça iki paragrafa bölünmek istense, A) Yazdığı türe göre sözcükleri seçmelidir.
B) Yazar okura ulaşmada nasıl bir yol izlemelidir? ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden
A) Yalnızca doğuştan yetenekli olanların sanatçı B) Sözcüklerin duygusal anlamlarını öne çıkar
C) Sanat düzeyi düşürülmeden farklı kitlelere ulaşı hangisiyle başlar? olabileceği malıdır.
labilir mi?
B) Gençlik yıllarının sanatçılar için çok önemli C) Sözcüklere gerçek anlamları yanında yan an
D) Sizce okurun seviyesine inmek gerekli midir? A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI. olduğu lamlar da yüklemelidir.
E) Sanatçı, başkalarından etkilenmeden yapıt orta
C) Kendini geliştirme konusunda çaba göster D) Sözcükleri hem anlam hem de ahenk açısın
ya koyabilir mi?
meyen sanatçıların yetenekli olsalar dahi ba
dan farklı biçimde kullanmalıdır.
şarılı olamayacağı
E) Dili, akıcı bir şekilde kullanmalıdır.
D) Yaşam gerçeklerini işlemeyen yetenekli sa
natçıların bile zamanla unutulacağı
E) Nitelikli yapıtlar ortaya koymak için yetkin sa
natçıları örnek almak gerektiği I
6. Akan ve akmakta olan yaşamı, güzellik süzge 8. Düşünce derinliği, bilgi zenginliği, anlama gücü
cinden geçirip dışa vurma işidir roman. Hem bi ne kadar büyük olursa olsun Montaigne’e ne bil
reysel hem toplumsal boyutları olan bir yazı türü. gin denebilir ne de filozof. Kendisinin de böyle
Bir imbikleme... Pembe, beyaz yapraklardan bir beklentisi yok zaten. Onun istediği; eğitmek,
gülsuyu ve gülyağı çıkarmak gibi, yeşil zeytin öğretmek, sorunları çözmek değil; olsa olsa in
4. İnsanoğlu; dünyada ihtiyaçlarını karşılarken oya
den o sapsarı yağı çıkarmak gibi... Onun için sanları uyarmaktır. Ona göre kimse kimseyi de Güz, edebiyatımızda biraz da hüznün karşılığı
lanmak, ruhunu da doyurmak, güzeli yakala
derler ki yargılama tutanakları roman değildir. ğil, herkes kendi kendisini adam eder, etmelidir. dır. Kimi şairler aşkları, ayrılıkları, hastalıkları ve
mak, yeni güzellikler ortaya koymak ister. Bunun
Çoğu insan: “Yaşamım roman!” der. Halbuki de Adam olmaksa kendini bilmekle başlar ve kendi yaşlılıkları bulurlar güzde. Her mevsimin bir ren
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
102 103
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi
TEST - 19 https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi TEST - 20
5. Yaz bitip de sonbahar yüzünü gösterince Ana 7. (I) Birkaç gündür eski edebiyat dergilerini karıştı 1 .— . Bu gerekliliği bana ortaokuldaki Türkçe öğ 3. Yazarımız, ülkenin değişik yörelerinde yaptığı
dolu evlerinde bir kış telaşıdır başlar. Binlerce yıl rıyorum. (II) Öyle ilginç şeylerle karşılaşıyorum retmenimiz öğretmişti. Hiç unutmam, yaz tatili söyleşilerini çeşitli gazetelerde yayımlayarak ta
bitip okulun başladığı ilk günler, bizden okulun nınmaya başlamıştır. Edebiyatın birçok alanında
öncesinden sürüp gelen bu alışkanlık bir pana ki oralarda, niye daha önce ben bu işi yapma
başlamasıyla ilgili neler hissettiğimizi yazmamı
yırı andırır. Yufkalar pişirilip tavana kadar dizilir. dım diye hayıflanıyorum. (III) Edebiyat dergileri verdiği yapıtlarında doğa sevgisi, çarpıcı güzel
zı istemişti. Okulun açılmasını, tatilin bitmesini
Tarhanalar bembeyaz çarşaflar üzerinde güne nin, kültür ve sanat hayatımızın gelişmesinde likleriyle yer alır. Bu sevgi olağanüstü parıltılı
istemeyen biri olarak ne hissettiysem; duygula
şe serilir. Bahçede kurulan dev gibi kazanlarda özel bir yeri vardır. (IV) Bazı yazılar, öylesine il sözcüklerle, hem ayrıntılı hem de karşıtlıklar içe
rım kalemimin ucuna nasıl geldiyse öylece yaz
salçalar kaynamaya başlar. Eylülün sonuna dım. Sonuçlar şaşırtıcıydı: Okulun açılmasını ren destansı bir lirizmle anlatılır. Bazen bütünüy
ginç, öylesine dolgun ki hâlâ güncelliğini koru
doğru bütün kış hazırlıkları tamamlanır. sözde çok isteyen arkadaşlarım kötü not almış le denizin içine gömülen ormanlarla, bazen de
yor. (V) Dahası, dergilerin mizanpajı çok güzel.
tı, ben en iyi notu almıştım. Böylece anladım ki bir ağaç kabuğunun bir sayfalık ayrıntılı bir be
(VI) Kâğıt kalitesinden de hiç ödün verilmemiş.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- süslü püslü yazmaktansa içten gelen duygulan, timlemesiyle karşılaşılır. Yaşanmış bir bütünün
kilerden hangisi söylenemez? başkalarının ne düşüneceğine aldırış etmeden bin bir parçası kitaplarında bir araya gelir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden han yazmak önemliydi.
A) Öyküleyici bir anlatıma başvurulmuştur. gisi düşüncenin akışını bozmaktadır? Bu parçada tanıtılan yazarla ilgili olarak aşa-
Bu parçanın başına, düşüncenin akışına gö ğıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
B) Yaşamın belli bir dönemi anlatılmıştır.
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
C) Betimleyici öğelere yer verilmiştir.
uygundur?
D) Benzetmeden yararlanılmıştır. A) Yapıtlarının çoğunda doğayı konu edinmiştir.
E) Tanımlamalara yer verilmiştir. A) Yazarken doğal olmak gerektiğine inanırım B) Yaşananlar, ayrıntılı şekilde yaptlarında yer
B) Anlaşılır bir dil kullanmaya her zaman dikkat almaktadır.
ederim C) Söyleşiyi öteki türlerden üstün tutmaktadır.
C) Anılarımı sözcük seçimine dikkat ederek ya
D) Farklı yazın türlerinde yapıtlar ortaya koy
zarım
maktadır.
D) Bir yazıya başlamadan önce taslak hazırlarım
E) Anlatımda yoğunluğun gerekli olduğunu bili E) Yapıtlarında coşkulu anlatımlara yer vermek
6. Yapıtı bir izlenime göre yargılayamayız. Onu bir 8. Evin, “başını sokacak bir yer”den öte anlamları rim tedir.
takım koşullardan, kendisini oluşturan öğeler vardır. Bu anlamları, orada yaşayanlar kendi elle
den arındırıp da tek başına değerlendirenleyiz. ri, dilleri, gözlerinin nuru ve ruhlarının ışıklarıyla ör
O, satırlardan, bölümlerden kısacası kendi nes müşlerdir. Buradan yansıyanlar, çocuk için başka,
nesinden başka bir şeydir. Onu biçimi ve özüy erkek için başka, kadın için bambaşkadır. Bir ço
le bir bütün olarak değerlendirmemiz, yani onu cuk, dışarıda, eğlencenin en koyu ve en renkli ye
koşulları içinde ele almamız gerekir. Yapıtı bir rinde “Evimize gidelim.” diye tutturur. Eve, yani
bütün olarak ele almadan, birtakım ayrıntılardan korunağa, mutluluk ülkesine... Kadınlar için büyü
ve bunların bizim üzerimizdeki izlenimlerinden lü bir dünya olmalıdır ev. Kendine ait bir oda veya
yola çıkarak sağlıklı bir yargıya varmamız, bütü bir köşedir kadını eve bağlayan. Evin, erkekler
nü doğru kavramamız mümkün değildir. için ilk anlamı “tüttürülen bir ocak”tır çoğu zaman. 2. Şiirin hayatta bir karşılığı olsun. Şiir bir işe yara 4. Her şeyden önce bu yazılanların hepsine şiir de
Sonra en rahat, en belirgin hükümranlık alanı, en sın, okuyucuyu sarsın istiyorum. Şiir yazan onca mek doğru olmaz bence. Hiçbir dönemde bu
Böyle düşünen bir kişinin aşağıdakilerden yumuşak sığınak ve bir yeryüzü cenneti. Ev yıkıldı kalabalığa rağmen, yaşayan şairler arasında üç kadar çok şair yetişmemiştir çünkü. Bizde, önü
hangisini söylemesi beklenemez? mı çocuğun, kadının, erkeğin hayal ülkesi de yıkıl beş insanın okunuyor olması, okurun içtenliğe
104 105
"• V , ‘ ^
TEST - 20 TEST - 21
2. — Bir insanın hareketlerine, yürüyüşüne, ko 4. Bu kitapta yer alan yazılardan çoğunun, yazıldık
nuşma tarzına, alışkanlıklarına bakarak iç dünya ları günlerde bir güncelliği vardı. İzlediğim bir
sına girmeye çalıştığımız gibi, bir romanın iç ör sergi, yeni yayımlanan bir kitap ya da ölümler
güsünü, dışından, biçiminden anlamaya çalışı dolayısıyla yazılmış yazılardı onlar. Bugün, ilk ya-
rız. İç dünyaya ancak bu dış dünyadan girilir. yımlanışından yaklaşık yirmi yıl sonra, bu anlam
da bir güncellik söz konusu değil. Bu nedenle
6. (I) Nazım, dizmek anlamına gelen bir sözcüktür. 8. (I) Nurullah Ataç masal oldu artık. (II) Bugün kaç Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre onları güncelleştirmem zorlama olur.
(II) Belli bir ahenk sağlanarak söylenmiş, ölçülü, kişi okuyor kitaplarını. (III) Onun hazineler değe aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy
uyaklı her söz nazımdır. (III) Bir nazmın şiir sayı- rindeki yazılarını, kaç kişi, kaç genç, kaç edebi gundur? Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine
labilmesi için düşünce ve hayallerin yüksek bir yatçı benimsiyor? (IV) Zaman zaman düşünüyo karşılık söylenmiş olabilir?
anlatım güzelliği içinde sunulması gerekir. rum, edebiyatın bu toplumda bir yeri kaldı mı di A) Bir eserin iç yapısını bize gösterecek olan, o
(IV) Aynı zamanda nazmın coşkuyla verilmesi ye? (V) Yoksa bizler, sevgi dolu bir dünyanın ku eserin dış yapısıdır. A) Hangi türde yazılmış kitaplar güncelliğini yitir
ve anlamca da güzel olması gerekir. (V) Ancak rulmasında, edebiyatın büyük katkısı olduğuna B) Dış görünüş bizi her zaman iç görünüşe gö mez?
bu şartları sağlayan nazım, şiir olabilir. inanmayan çağdışı kalmış kişiler miyiz? (VI) Bu türmez. B) Güncel konuları yazılarınızda nasıl yansıtıyor
şekilde edebiyatı yaşamımızdan dışladıkça, için sunuz?
C) Bir kişinin görünüşüne bakarak huyunu ve
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi de bulunduğumuz çağ da bizi dışlayacaktır. C) Yazılarınızın bugün eskisi gibi zevkle okunma-
düşüncelerini öğrenebiliriz.
sinden önce “Ancak her nazım, şiir değildir.” sö D) Herhangi bir şeyin iç dünyasının öğrenilmesi masının sebebi nedir?
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense,
zü getirilirse parçanın anlam bütünlüğü sağ için dış görünüşte önemli belirtilerin olması D) Sizce bir sanatçı gündelik olaylara eserlerin
ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden
lanmış olur? gerekir. de yer vermeli midir?
hangisiyle başlar?
E) Dış görünüşle iç görünüş aslında ayrılmaz bir E) Kitabınızı jyeni okuyucular için güncelleştirme
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. bütündür. yi düşünür müsünüz?
A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
107
106
TEST - 21 TEST - 22
5. “Tarih ve Edebiyat Mecmuası” sahibi, meşhur ki Sanattan yarar ummaya kalkınca bu yararın kimin 1. Tağrık Buğra, hikâyeci, romancı ve oyun yazarı 3. Bu yazar, pek çok dergi ve gazetede yazdı. Kah
tap kurdu Ali Emiri Efendi, elde edemediği kitapla için olacağını da ister istemez düşünmek zorunda olarak edebiyatımızın yetiştirdiği en büyük ya ramanların ruhsal çözümlemelerine ağırlık vere
rı sahibinden yalvar yakar ödünç alır, el yazısıyla kalıyoruz. Bununla beraber, böyle bir anlayışın zarlardan biridir. Eserleri televizyon dizisi haline rek yeni bir dil geliştirdi. Edebiyatımızda, bu yeni
kopya ettikten sonra geri verirmiş. Onun, bu yolla varlığı, sanatın bir tek kişi ya da grup için olama getirilmiş, oyunları sahnelenmiş, kendisi devlet dille kendine özgü bir yer edindi. Günümüzde en
yüzlerce elyazması kitaba sahip olduğu söylenir. yacağını anlamamızı sağlıyor. En sıradan adam sanatçılığına layık görülmüştür. Yapıtlarında bu çok okunan ve sevilen yazarlarımızdan biri oldu.
Kitap uğruna görmediği eziyet, çekmediği sıkıntı bile kabul ediyor ki bir sanat eserinden beklenen toprağa ve toprağın değerlerine yürekten bağlı Toplumun dertlerini dert edindi ve bunları fırsat
kalmamış. Bu kitap hayranı, on dört bin kitabını yarar, bir tek kişiye yönelik olmamalıdır. olduğu görülür. Sanat anlayışının, dilinin, üslu buldukça okurlarına aktarmayı başardı. Dostluk
Millet Kütüphanesine bağışlamış, sonra da oraya
bunun ve dünya görüşünün farklılığı sayesinde kurduğu yazarlarla ilgili öykü tadında yazdığı
müdür olarak atanmış.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- başarıyı yakalamıştır. “am”larıyla da adından söz ettirdi.
lerden hangisidir?
Bu parçanın bütününde, Ali Emiri Efendi ile
ilgili olarak aşağıdakiierin hangisinden söz Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak
edilmiştir? A) Sadece belli kesimler sanattan fayda ümar. aşağıdakilerden hangisine deâinilmemiştir? aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
B) Zamanımızda, sanatta fayda anlayışı değiş
A) Yaşamında kitaba ne kadar değer verdiğinden miştir. A) Farklı türde yapıtlar verdiğine A) Kendine özgü bir üslubunun olduğu
B) Yapıtlarında milli unsurlara yer verdiğine B) Yapıtlarında toplumsallığı öne çıkardığı
B) İyi bir konuma gelebilmek için çok çaba harca C) Sanat eseri, toplumun birçok kesimine fayda
dığından C) Kendi tarzını yakalamış bir yazar olduğuna C) Öykülerinde insan ilişkilerinden söz ettiği
lı olmalıdır.
D) Bazı oyunlarının sahnelendiğine D) Karakterlerini psikolojik yönleriyle aktardığı
C) Kimseden yardım almadan bütün zorlukları D) Sanat eserinden beklenen, yazarın düşünce E) Yapıtlarının dizilere dönüştürülmesini isteme E) Geniş bir okur kitlesi tarafından benimsendiği
aştığından lerini yansıtmasıdır. diğine
D) Kütüphanesinde çok sayıda el yazması eser E) Yazar, sanatta faydanın kim için olduğunu dü
bulunduğundan
şünmek zorundadır.
E) Eserlerin el yazısıyla çoğaltılması gerektiğini sa
vunduğundan
Böyle söyleyen biri, kendisiyle ilgili olarak Bu parçada genç öykücülerle ilgili olarak an ması, kişiliği, yaşamı ve sanat anlayışıyla eserle Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisine deâinmemistir? latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? rinin bir bütün oluşturmasından kaynaklanıyor. aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy
gundur?
A) Ünlü olmayla ilgili görüşlerinin zamanla de A) Başarılı olabilmek için bol bol yazmaları ge Bu parçaya göre bir sanatçının yıllar sonra
ğiştiğine rektiği anılması neye bağlıdır? A) Batı edebiyatı, her yönden bizim edebiyatı
B) Amacının iyi bir okur kitlesine ulaşmak oldu B) Kalıcı olmak için çok çalışmaları gerektiği mızdan üstündür
ğuna A) Eserlerinde kalıcı konuları işlemesine B) bizim edebiyatımızda edebiyat tarihçiliği tam
C) Gelenekten yararlanırlarsa kalıcı yapıtlar ve
C) İyi yazmayı, tanınmaya tercih ettiğine B) Eserleri, sanat görüşü ve kişiliği arasındaki olarak gelişmemiştir
rebilecekleri
uyuma
D) Kısa sürde ünlenen sanatçıları, sanatçı sayma D) Kötü öyküler yazmalarına üzülmemeleri ge C) sanatçılarımızın çoğu, kendi yaşamlarını ya
C) Özgün bir üsluba sahip olmasına
dığına rektiği pıtlarına yansıtmamıştır
D) Hayata ve insanlara iyimser bir gözie bakma
E) Şöhretin, sanatçının gayesi olmaması gerekti E) Kendi başlarına gelişim göstermelerini bekle sına D) edebi ürünlerimiz tam ve doğru bir biçimde
ğine inandığına mek gerektiği yazıya aktarılmamıştır
E) Toplumun her kesimine seslenen yapıt ver
mesine E) bizde, okurlar böyle bir merak içinde değildir
Ç l-V , ^ 2-A > ^ 3-B , _4-E ~ s -* • . 6- p - - . 7-e . v s:d
108 109
TEST - 23
Ali Paşa Çarşısfnı geçip Kaleiçi’ne girince soldan 7. Verilecek bunca isim varken, sokak adjarının nu- '] Duyduğum bir öykü çekirdeğinin içine, bir öykü 3. —- O kadar yapmacıksız, özentisiz, sadedir. Ya
ikinci sokaktaki beyaz ahşap evi birkaç metre geç maralandırılması, bence doğru değildir. (I) Bir ite1 t kurdu gibi girer; çekirdeğin özünü, çağdaş bir yo pıtlarda şişirmeler, gereksiz ayrıntılar yoktur. An
tikten sonra küçük bir kapı göze çarpar. Kapı ara kere, sayıların akılda tutulması ayrı bir çaba ister. Jf | ¡5 rumla açmaya çalışırım. Bu, bende bir tür kuluçka latılmak istenen, abartıya kaçmadan içten bir dil
lığından bakınca buranın sadece bir evin bahçe (II) Ayrıca numaralı bir şey, benim için canlılığını dönemidir. Bazen gözden kaçmış küçük bir ayrın le söylenir. Hiç unutmam, lisede bir matematik
kapısı olmadığı anlaşılır. Göründüğü kadarıyla yitirmiş demektir. (III) Tozlu raflarda, tozlu dosya- f$l | tıdan, bazen gerçeklikten hareket ederek ya da hocamız vardı. Konuşurken sözü gereksiz yere
geçmişten günümüze uzanan bir tarih vardır ora
larda saklanmak üzere kaldırmaya hazır imajı ve- |Ş; | birbirinden farklı görünen olayları birleştirerek orta uzatanları/ abartanları “Edebiyat yapma!”; diye
da. Gizli bir el size ö kapıyı ardına kadar açar. Ta
rir. (IV) Bundan dolayı sokaklar adını aldıkları ya çıkarırım öyküyü. Kimi zaman beni çok etkile azarlardı. İşte bugün, o hocamızın anladığı an
rihten bugüne taşınan eserlerin koruyucusu bir ki
kavramları, hep gündemde tutar. (V) Şairlerin, f yen yaşlı bir insanın yüzünden yola çıkarım; o yüz lamda bir edebiyat yok.
şi sizi karşılar ve burayı size tanıtır.
yazarların ölümlerinden sonra, bir sokağa adları- i * deki coğrafyayı okuyup çözmeye, o yüzün gerisin
nın verilmesini istemelerinin nedeni budur. deki gençliği görmeye çalışırım. Belleğimdeki biri Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- kimi, anılarımı, çağrışımları harekete geçirerek ko aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy
lerin hangisi söylenemez? nuya yoğun şekilde odaklanırım. Çünkü öykü yaz gundur?
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisi- £»
mak, iyi bir uyum ve konsantrasyon işidir.
ne “Halbuki sokaklar, insan ilişkilerinin hep de- ^
A) Öykülemeye başvurma A) Günümüz edebiyatında “Sanat toplum için
vam ettiği yerlerdir.” cümlesinin getirilmesi en Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine kar
B) Gözlem gücünden yararlanma dir.” anlayışı hükümdür
uygundur? şılık olarak söylenmiş olabilir?
C) Niteleyici sözcüklere yer verme
B) Günümüz edebiyatı, kendine özgü bir dil ge
D) Betimleyici bir anlatımı benimseme
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) İnsan gerçeği, öykülerinizde önemli bir yer tu liştirmeyi başarmıştır.
E) Tanık göstererek düşünceyi inandırıcı kılma
tar mı? ■ ■ C) Çağımızda edebiyat, doğal bir anlatımı be
B) Öykü yazmak bir yazar için ne anlam taşır? nimsemiştir -
C) Bir öykünün oluşum ve yazıya geçiş sürecr na
D) Edebiyat bir araç değil, amaçtır.
sıldır sizde?
D) Öykü yazmak çok fazla zamanınızı alıyor mu? E) Edebiyat, her kesime seslenebilecek bir nite
E) Öykülerinizin beğenilmesinde seçtiğiniz konu lik taşımalıdır.
ların etkisi var mı?
6. — Okulda çarpım cetveli, matematiğin kuralları 8. Çoğu zaman sanatçıların yaşadıklarını, hissettik
her çocuğa öğretilir. Sıra problemlere gelince ne lerini anlattıklarını sanırız. Oysa — . Etkileyici bir
olur? Kimi öğrenci, bildiklerini kullanarak prob yapıtın, kanınızı coşturan bir güzelliğin durgun
lemleri kolayca çözer; kimi ise zorlanır, elindeki bir kişilikten çıkmış olabileceğini hiç düşündü
anahtarı kullanamaz. Çevremizdeki insanların ki nüz mü? Baudelaire’in acılarını anlattığı “Elem
mi iyi şofördür, kimi kötü. Trafik kurallarını çok iyi Çiçekleri” yapma çiçeklerdir. Moliere de en gü Bir zamanlar edebiyat dünyamıza renk katan bir 4. On yıl önce bize Bergama’yı gezdirmişlerdi. O
bilen nice insan, doğru dürüst araba kullanamaz. lünç komedilerini en az güldüğü günlerde yaz eleştirmen yaşadı: Nurullah Ataç. Ataç, çeşitli günden hâlâ kulağımda kalan sözleri sıralar
Yasaları iyi bilen nice insan, iyi avukatlık yapamaz. mıştır. sam, şu satırlar çıkıyor karşıma: Virankapı’daki
gazetelerde ve dergilerde yayımladığı yazıların
da biz genç yazarlara çatmadan edemezdi. Bu Roma tiyatrosu 30.000 kişiliktir. Tellidere’deki ti
Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin yatro 50.000 seyirci içindir. Dünyanın en dik ti
gün o sataşmaları bile hasretle arıyorum desem
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirile yatrosu sayılan Bergama tiyatrosu İ5.000 kişi
inanır mısınız? Çünkü bir yazar, bir sanatçı için
ılı
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
TEST -2 3 https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi test - 24
5. Bir kunduracıya ayakkabının, bir marangoza 7. Yaşamda da yazıda da onu en çok rahatsız* Sinema ve edebiyatın uzun soluklu beraberliğine 3. 1980’li yıllar, romandan ve romancıdan en çok
mobilyanın nasıl yapılacağını öğretmek aklımıza eden şey abartı, süs ve gereksiz ayrıntıydı. Bu göz attığımızda, bu yazarımızın yapıtlarından söz edilen yıllar oldu yazınımızda. Medyada öne
gelmez. Ama okuyan veya seyreden kişi sanat nedenle, betimlemelerini tek bir duyuya dayan uyarlanan filmlere tanık oluruz. Yazarın yapıtları çıkan romancılar, ortaya konulan yapıtların nite
tan iyi anladığını bir kere kafasına koydu mu, dırdı. Böylece, bakışa ayrıcalıklı bir yer verdikten liksel yanlarını gölgeledi. Kendisine bu yolla okur
da bu açıdan incelendiğinde görsel anlatımıyla
onun her sanatçıyı kendi istediği yolda yürütme- sonra, onu da renklerden ve parıltılardan çok, bulan romancılar kuşağı oluşturuldu. Gittikçe ar
okurların dikkatini çekmeyi başardığı görülüyor.
; ye kalkışmasını kimse önleyemez. “Sen başarılı genel çizgilere yöneltti. Orıun için, yazıda; ölçü tan ve yapıtları birbirinin aynı olan romancılar kü
Sinemacıların eline değerli hazineler veriyor as
olmak için başka tür eserler vermelisin.”, “Yarına yü gözden kaçırmamak, gereksiz ayrıntılar üze mesi yazınımızda boy verdi. Daha açık söylemek
kalmak niyetindeysen ağırbaşlı yazılar yazmalı lında. Yapıtlarının beyazperdedeki yansıması da
rinde oyalanmadan derin bir anlatıma ulaşmak, gerekirse; niteliksiz romana en çok prim verilen
sın.” diye durmadan öğüt verirler sanatçıya. Ona bir betimleme söz konusu olunca, hangi açıdan en az yapıtlarının kendisi kadar ses getiriyor. Ya
bir dönem oldu 80’li yıllar. “İyi yazar, iyi okur; iyi
işini nasıl yapması gerektiğini öğretirler. Söz din- ve kime göre bir betimleme olduğunu belirleyip zarın, yaşamıyla ilgili bizden sakladığı sırların bir
okur, iyi yazar yetiştirir.” gibi söylemler havada
letemeyince de: “Yazık, çok büyük yeteneği var gördüklerine bir şey katmadan yazmak en bölümünün bu yapıtlarda açığa çıktığı görülüyor. kaldı bu dönemlerde.
dı; ama burnunun dikine gitti, gücünü çıkmaz önemli koşullardı. Ona göre, her ayrıntının bir iş
yollarda harcadı.” diye acırlar üstelik. levi bulunmalıydı. Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak Bu parçaya göre, 1980’li yıllardaki yazınımızla
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine
Bu parçada yazar, aşağıdakilerin hangisinden Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili ola ulaşılamaz?
yakınmaktadır? rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Uzun bir süre sinemayla uğraştığı
B) Yapıtlarının okurun ilgisini çektiği A) Romanlarla roman okuyucuları birbirinden
A) Sanatçıların, düşüncelerini okura zorla kabul A) Gözleme dayalı bir anlatımının olduğu
uzaklaşmıştır.
ettirmeye çalışmasından B) Yapıtlarında toplumsal olaylara verdiği C) Yapıtlarının sinemaya uyarlanmış hallerinin de
başarılı olduğu B) Romanlar, nitelikleriyle değil, yazarlarıyla gün
B) Sanatçıya ve sanata yeterince değer verilme C) Yapıtlarında gereksiz ayrıntıya yer vermediği
deme gelmiştir.
mesinden D) Gördüklerini olduğu gibi aktardığı D) Yapıtlarının sinemaya uyarlanabilecek bir özel
E) Yoğun bir söyleyiş özelliğinin olduğu C) Birbirinin tekrarı olan romanlar kaleme alın
C) Sanattan anlamayan kişilerin sanatçıyı yön lik taşıdığı
mıştır.
lendirmeye kalkmasından E) Özel yaşamının gizli kalmış yönlerinin yapıtla
D) Romancılar, yapıtlarına medya yoluyla okur
D) Sanatçıların, okurların beklentilerini dikkate rında ortaya çıktığı bulmuşlardır.
almamasından
E) Diğer dönemlere göre roman ve romancılar
E) Eleştirmenlerin, sanatçıların hep olumsuz
hakkında daha çok konuşulmuştur.
yönlerini görmelerinden
i 8. Bu şiirin adına ister toplumcu, ister bireyci, ister
öz, ister anlatımcı şiir diyelim. Okur, onda kendin
den bir şeyler bulmadıkça onu özümsemez.
Onun toprağında üretilmemiş şiir, hangi yetileri ta
şırsa taşısın okurun yüreğini titretemez, onu etki
leyemez. Oysa bizim şiirimiz yıllarca Batı şiirinin
yörüngesinden çıkamamıştır. O şiirden aktarma
lar bizdenliğe dönüştürülememiştir, daha doğru Güneş, meşe yapraklarının arasından süzülüp 4. (I) Çağımız insanının düşüncelerini, duyguları
su ulusal bir tat katılamamıştır onlara. Okur da hanımelleri kokusuyla pencereye dayandı. Güz nı, sanat görüşlerini anlayamamak gerçekten
bundan dolayı kopmuştur şiirimizden. geldi, bahçeler sarardı. Yol kenarlarında yeşil ça üzücü bir şeydir. (II) Bu çağda da bir güzellik do
6. (I) Diller, yazarların, düşünürlerin, sanatçıların lılar kızardı. Avlu önünü süsleyen çiçekler dökül
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
112 113
TEST - 24 TEST- 25
Roman; yazın ailesinin ağırbaşlı, ne yaptığını bi 7. Orhan Kemal, edebiyatımız için çeşitli bakımlar-, Lise yıllarında niçin her delikanlı ve genç kız şair 3. Ben, Divan şiirini çok beğeniyorum, Türkiye’de Di
len çocuğudur. Tüm aile bireylerini sever sevme dan çok değerli bir yazardır. Yeni bir roman an- dir? Niçin milyonlarca genç, ömürlerinin belirli bir van şiirinin tam olarak anlaşılamadığını düşünüyo
sine; ama burnu büyüktür, kibirlidir. Bir işe karı layışına, yeni bir hikâye anlayışına; geçilirken • vaktinde şiirin değirmenine kalburla su taşıyıp rum. Fakat bugün şiirimizde bir kımıldanma var. Bu
şırsa son sözü söylemeyi tercih eder. Roman, . öncülüğü o yapmıştır. Türk halkına yukarıdan dururlar ve neden bu yılların şiiri, kahrı çekileme kımıldanma, özellikle Divan edebiyatı etkisinden
: değil, içlerinden biri gibi bakmıştır. Halkı anlatır yecek kadar değersiz ve sıradandır? Şiiri bu ka kaynaklanıyor. Bugünkü şairler Divan edebiyatını
öyküyü gizlice sever; çünkü kendi çocukluğunu
dar kolaya alışımız ve “Ben yazdım, oldu.” dü aynen taklit ediyorlar, dernek istemiyorum. Fakat
görür öyküde. Şiire de öyküye de akıl vermeye ken insanlara sevgisini, güvenini hiç yitirmeyişi,
şüncesine kapılışımız şiire hakaret değil midir? O bugün şekil endişesi duyuyorsak, dilin mükemmel
kalkar, hırslıdır. Tartışmaları o açar, gündemi o onlara karşı sıcak, dost bir tavır içinde kalabil
yıllarda gençlerin siyasetle uğraşmasına, müzik leşmesi diye bir kaygımız varsa bu endişe, Divan
değiştirir. Akıllıdır ne de olsa. Şiir kadar duygula mesi, dünya görüşünün sağlamlığını, toplumsal
setini kurcalamasına bile tahammül edemeyiz de şiirini tanıdıktan sonra başlamıştır pek çök şâirde.
rına yenilmez. Oysa şiir, ailenin duygulu, zaman ilişkilerle insan kişiliği arasındaki karşılıklı etkile şiir yazmaya kalkışmasını hoş karşılarız.
zaman da hırçın çocuğudur. Meraklıdır, romanın ri çok iyi anlamış olduğunu gösterir. Bu bakım Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce, aşa-
da öykünün de işine burnunu sokar. dan adı, her zaman iki büyük ustanın, Gorki ile Bu parçada yazar, aşağıdakilerin hangisinden ğıdakilerden hangisidir?
Dostoyevski’nin, yanında anılacaktır. yakınmaktadır?
Bu parçadan romanla ilgili olarak, aşağıdaki- A) Divan şiirinin, bugünkü şiirimize çok uzak olduğu
lerden hangisi çıkarılamaz? Bu parçadan Orhan Kemal’le ilgili olarak A) Toplumun niteliksiz şiirleri beğenmesinden
B) Genç şairlerin, Divan şiiriyle yakından ilgilendiği
aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? B) Gençlerin şiire çok zaman ayırmamasından
C) Bazı şairlerin, Divan şiirini aynen taklit ettiği
A) Duygusallığa şiir kadar yer vermediği C) Gençlerin her girişimine karşı tahammülsüz
B) Yazın dünyasının ciddi bir türü olduğu olunmasından D) Kimi şairlerde biçim endişesinin ön planda oldu-
A) Türk edebiyatında önemli bir yerinin olduğu
C) Yazın dünyasının gündemini belirlediği D) Şiir yazma işinin hafife alınmasından . ğu
B) Sağlam bir dünya görüşüne sahip olduğu
D) Öyküye ait bazı özellikleri bünyesinde barın C) Yapıtlarında, konuyu gerçek yaşamdan aldığı E) Yetenekli şairlerin yapıtlarının dikkate alınma E) Divan şiirinin, günümüz şairlerini biçim yönünden
masından etkilediği
dırdığı D) Roman ve hikâyeye yenilik getirdiği
E) Okurlar tarafından en çok okunan tür olduğu E) Bazı sanatçıların etkisi altında kaldığı
Şiirin insan ruhunda bir etki bırakması gerektiği 4. Yazmaya başlarken elbette bir eğilim duydum
yadsınamaz. Şiirin kolay söylemlerin peşinde koş içimde. Söylenecek, yazılacak sözlerim olduğu
Bazen okuduğunuz kitabın ismi çeker sizi, ba Para için iş yapmadığını iddia eden bu sanatçı,
maması gerektiğini de biliyoruz. Yalnız, çok basit na inandım hep. İnanmasam, içimde yazmak di
zen de arka kapaktaki kısa yorumlar, önsöz hat şüphesiz sanatının âşığıydı. Onun nazarında fi
söyleyişlerle derin etkiler bırakan şiirler de az değil leğini duymasam, başka bir yol tutardım, başka
ta kapak tasarımı. İlk böyle başlar kitapla aranız lan yazın türü, filan şekilde yazılır, başka türlüsü
dir. Orhan Veli’nin “İstanbul’u dinliyorum gözlerim türlü yaşardım herhalde. Fakat artık seçmişim
daki elektrik. Sonra kapak açılır, önsöz bölü sanata saygısızlık olurdu. Bunu yıllarca, belki
kapalı” dizesiyle başlayan şiiri bunun en güzel ör bir kere yazarlığı; yaşamımı ona göre kurmu
müyle kaynaşılır ve siz sürüklenirsiniz sözcükle asırlarca bütün usta sanatçılar böyle yapmışlar
neğidir. Tek tek üzerinde durulduğunda insanı duy şum, yazmaya alışmışım. Yazarlığım geçimime
rin ardı sıra. Kimi zaman da yazarını ararsınız dı. Kalemi ellerine, kutsal bir iş yapar gibi almış
gusallığa iten bir dizesi bulunmayan, İstanbul’da de yardımcı oluyor. Az da olsa okuyanlar oluyor
cümlelerde. Yazarın yaşamından bir kırıntı var ve yazmışlardı.— .
yaşamın içinden küçük görüntülerin verildiği bu şi yazdıklarımı. Benden yazı isteyen dergiler, gaze
mıdır diye düşünürsünüz kitapta. ir, insanı kolayca kendine çeker ve sarar. teler oluyor. Ama, yazdıklarımı okuyan olmasa
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö
re aşağıdakilerden hangisi getirilemez? da, benden hiçbir dergi, hiçbir gazete yazı iste
Bu parçaya göre kitapla ilgili olarak aşağıda- Bu parçada anlatılmak istenen düşünceyle aşa- mese de, yazı bana bir şey kazandırmasa da
kilerden hangisi söylenemez? ğıdakilerden hangisi aynı doğrultudadır? gene bırakabileceğimi sanmıyorum yazmayı.
A) Sanatın yapısını, kurallarını değiştirmeyi asla
A) Biçimsel özelliklerinin okur üzerinde etkili ol düşünmemişlerdi
A) Şair, yalın şiirden uzaklaştıkça şiirden de uzak Bu parçaya göre yazarın, yazmasındaki asıl
duğu B) Bir iş yaparken onun sınırlarını hiçbir zaman laşmış olur. neden aşağıdakilerden hangisidir?
aşmamışlardı.
B) Yazarının yaşamından izler arandığı B) Kalıplaşmış kullanımlar, şiirimize zarar Vermek
C) Yazın türlerinin yapısal özelliklerini bütünüyle tedir. A) Yazmanın kendisini mutlu etmesi
C) İçeriğinin yazarının yaşamıyla sınırlı kaldığı
korumuşlardı B) Yazmayı bir yaşam tarzı olarak algılaması
D) Okunmaya başlandıktan sonra içeriğinin C) Geniş kitlelere ulaşmak, bir şiir için başarı sayı
D) Böylece onlar, yazın dünyasına yeni türler ka CfYazdıklarının belli bir kesim tarafından okun
okuru alıp sürüklediği lamaz.
zandırmışlardı ması
E) Okuru etkileyen özelliklerinin değişiklik gös D) Basit bir söyleyişle oluşturulması, bir şiirin etkili D) Yazdıklarının geçimini sağlamada kendisine
E) Yapıtlarını, sanatın yar olan kalıplarına uygun , olmadığı anlamına gelmez.
terdiği yardımcı olması
bir biçimde oluşturmuşlardı
E) Okurları derinden etkileyen şiirler, yoğun duygu E) Bazı yayın organlarının kendisinden yazı ta
M*__________ M __________ 3-» <~n 6-C ların aktarıldığı şiirlerdir. lep etmesi
■
,
114 115
TEST-2 5 TEST - 26
5. Bazı oyuncuların canlandırdıkları karakterlerin baş Şiir yarışmalarında ödül verirken bir jüri üyesi 1. — İlk bakışta öznelmiş gibi görünen bu bakış 3. Roman yazabilmek için kendi kendini kandırma
kalarınca seslendirilmesinin nedeni, ses kaliteleri olarak kararlarımda yanılıyor olabilirim. Bunu açısı, aslında somut, toplumsal koşullar içerisin yeteneği güçlü olmalı insanın. Önce kendini ikna
nin ve Türkçelerinin yetersiz olmasıdır. Bu oyuncu zaman gösterecek. Ama emin olduğum bir şey J | r de biçimlenmiş bir görme yeteneğidir. Bunu ya edebilmelisin yaptığın işin ne kadar anlamlı, ne
ların dili iyi kullanamadığı öngörüsüyle seslendir var, katılanların tüm şiirlerini okuyor ve özenle f pabilmek için büyük bir sezgi gerekir. Onda bu kadar önemli olduğuna. Kendini yetenekli, yaptı
inceliyorum. Sezgilerim, şiir bilgim, şiirden yana f*
menin Türkçemize katkı sağladığı düşünülebilir. çok güçlüydü ve bu sayede çevresinde olup bi ğın işi de olmazsa olmaz kabul edeceksin ki ya-
değişmez ölçülerim beni yönlendiriyor, kararımı
Fakat son dönemlerde dizi sayısının artması dub tenlere diğer insanlardan daha farklı bakabiliyor, zabilesin. Çünkü yazmak sıkıcı bîr iştir. İnsanı
belirlerken. Duruşum bu olunca ödül raporlarına
laj yönetmenliğinde de enflasyona neden oldu. sezgileriyle farklı sonuçlara gidebiliyordu. Bu bağlar, zorlar, bunaltır, sıkar. Uzun lafın kısası, sa
oyumu kime, neden verdiğimi yazıyor ve onları 5.
Meslek ile hiç ilgisi olmayan insanlar ortaya çıktı. öyle yayımlıyorum. Çünkü verdiğiniz ödülü ken- 1■ kendine özgü tutumu ona, öykücülüğümüzde bır ve emek ister. Tüm bunların üstesinden gele
Birçok dizide niteliksiz kişilerin seslendirme yap dinize vermiş oluyorsunuz aynı zamanda. çok farklı bir konum kazandırdı. bilmek için kendini kandırabilmelisin.
ması sonucu Türkçe kötü kullanılır duruma geldi.
Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak ^ Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre Bu sözleri söyleyen bir kişinin aşağıdakiler-
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla aşağıdakilerden hangisine deginilmemiştir? j aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uy den hangisini söylemesi beklenemez?
maz? gundur?
A) Yarışmaya katılan yapıtların hepsini okudu- > A) Romancılar, yaptığı işin değerinin farkında ol
A) Dublajı yapılan sanatçıların dile hâkim olmadığı ğuna A) Bu sanatçının en belirgin yanlarından biri malıdır
B) Seslendirmenin dil açısından zararlı olduğu B) Kararlarını verirken titiz davrandığına fy $ dünyaya değişik bir gözle bakmayı kişiliğinin B) Roman yazmak, çaba isteyen bir uğraştır.
C) Seslendirmede nitelikli sesin önemli olduğu C) Değerlendirmelerinde şairden çok, yapıta . / 1 bir parçası haline getirmiş olmasıdır.
C) Romancılar, yazmanın zorluklarını aşabilecek
D) Son zamanlarda işin ehli olmayan kişilerin bağlı kaldığına :5 B) Sanatçı, bundan önceki yapıtlarında olduğu lerine inanmalıdır.
seslendirmeler yaptığı D) Değerlendirmelerinde belirli ölçütler kullandı- gibi son yapıtında da kendi yaşamından ke
D) Kendini yapıtından soyutlayarak roman ya
E) Dizi sayısındaki artışın seslendirmeyi olumsuz ğına Î | S ! ;' sitler sunuyor.
E) Değerlendirmelerinin gerekçelerini de açıkla- ' zanlar başarıya ulaşır.
etkilediği C) Yapıtlarında insanın iç ve dış evrenini, onun
dığına E) Romancının, yapıtını kaleme alırken yapıt
kadar iyi anlatan bir romancı yoktur.
üzerinde yoğunlaşması gerekir.
D) Yazınımızda bireyci sanat anlayışının önde
gelen temsilcilerinden biridir o.
E) Bu sanatçı, yapıtlarını oluştururken, olayları
ve kahramanları çevresinden seçer.
6. Edebiyatımız döndü dolaştı, son yıllarda gene 8. (I) Dede Korkut Kitabı’nı sözden yazıya, mitolo
aynı noktaya geldi: Açıklık, kapalılık. Gerçi, bir jiden edebiyata geçiş döneminin bir ürünü ola
yazının açık ya da kapalı olması her şeyden ön rak değerlendirmek istedim. (II) Uygun ifadeleri
ce okuyucunun o konuda hazırlıklı olup olma bularak eserin ilk bakışta fark edilmeyen derin
liklerine inmeyi amaçladım. (III) Mitolojik yapısı 4. Yazmak, çoktan unuttuğunuzu sandığınız birçok
masına bağlı. Şiirle hiç alışverişi olmayan bir
2. Romanda ve hikâyede uzunluk ve kısalık önem şeyi, içinizde birikmiş acıları başkalarıyla bölüş
kimseye Halk şiiri bile kapalıdır. Hele Divan şiiri nın, çağından nasıl etkilendiğini ortaya çıkar
li bir faktördür. (I) Bundan sonra, ortaya koyaca mektir. (I) İnsan olmanın dramını derin bir kavra
nin sözcüklerini, söz oyunlarını, kurallarını bil maya çalıştım. (IV) Dede Korkut gibi eserler,
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
117
TEST - 26 TEST - 27
5. Uluorta yapılan hiçbir tartışmaya birden gir 7. Bu şairimiz, henüz yirmi beş yaşında; ancak yet-, Bir adam okyanus sahilinde yürüyüş yaparken Uyuşuk ruhlar ve hata yapmaktan korkanlar ha
mem. Önce tarafları güzelce dinlerim. Kimin kin bir üsluba sahip. Ayrıca şiirlerine baktığınızda^ denize telaşla bir şeyler atan birine rastlar. Biraz yatları boyunca ilerleyemez, hep yerlerinde sa
haklı olduğuna ilişkin düşüncem kıvamını buldu onun bir ressam, bir senarist, bir müzisyen, bir ta- * daha yaklaşınca bu kişinin sahile vurmuş deniz- yarlar. Hayatta hiç kimse hatasız bir çalışma so
ğunda tartışmaya katılırım. Öyle hemen düşün rihçi ve aynı zamanda bir hikâyeci olduğu izleni- ' - yıldızlarını denize attığını fark eder ve: “Niçin bu nunda başarıya ulaşmış değildir. Bir insan ne
cemi açıklamam. Tarafların her birinin haklı ol mine varacaksınız. Eminim ki onun, edebiyat der-^,, denizyıldızlarını denize atıyorsunuz?” diye sorar. kadar tedbirli, çalışkan, akıllı olursa olsun, bir
duğu bir yön mutlaka vardır; bunları vurgularım. gilerinde pek çok örneğim sergilediği usta işi şiir-\|> Topladıklarını hızla denize atmaya devam eden denbire umulmadık sebeplerle hata yapabilir.
Böylece bana karşı önyargılı bir tutum geliştiril lerine rastlamayanlar bile son yapıtı “Güneşe Yol-?|4v kişi: “Yaşamaları için.” yanıtını verince adam şaş Bazı insanlar hata yapmayı bir yetersizlik olarak
me tehlikesini engellemiş olurum. Sonra bilimin culuk”u okuduktan sonra büyülenecek; d i ğ e r i * kınlıkla: “İyi ama burada binlerce denizyıldızı var. kabul eder; bu yüzden hamle yapmaktan kaçı
ışığından yararlanarak kolaydan zora, mantık eserlerine de ulaşmaya çalışacak. J Hepsini atmanıza imkân yok. Sizin bunları denize nır ve hiçbir zaman başarıya ulaşamazlar.
basamaklarıyla düşüncelerimi aktarırım. atmanız neyi fark ettirecek ki?” der. Yerden bir de
Bu parçada tanıtılan sanatçıyla ilgili olarak : nizyıldızı daha alıp denize atan kişi: “Bak, onun Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdaki-
Bu parçada kendinden böyle söz eden biri aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? için çok şey fark etti.” karşılığını verir. lerden hangisidir?
için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yapıtlarının, sanatın farklı alanlarından özellik Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- A) Dünyada hatasız hiçbir insanın olmadığı
A) Planlı bir biçimde davranmayı seçtiği ler taşıdığına kilerden hangisidir? B) Hata yapmaktan korkan bir insanın başarılı
B) Tutumlarında yansız davranmaya çalıştığı B) Farklı türlerde yapıtlar ortaya koyduğuna olamayacağı
C) Tartışmalarda bilimsel bir üslup kullandığı C) Anlatımda belli bir düzeyi yakalamayı başardı A) İnsan, yaşamına aynı anda birçok sevgiyi
C) Hiçbir başarının zorluk çekmeden kazanıl
D) Tartışmada haklının yanında yer aldığı ğına sığdırabilir.
mayacağı
E) Tartışmada tarafları dinledikten sonra, düşün D) Son yapıtının, okuyucuları etkileyeceğine B) Bazı insanlar sorunlar karşısında bocalamaz.
D) İnsanların, hatalarını kabul etmekte zorlandı
celerini açıkladığı E) Bazı çalışmalarının dergilerde daha önce ya C) İnsan, düşüncelerinin olumsuzluğa kayması
yımlanmış olduğuna nı engelleyebilmelidir. ğı
D) Sorunlara onları çözebilmek ümidiyle yaklaş E) Bir işte başarılı olmak için hata oranının dü
mak gerekir. şük olması gerektiği
E) Olaylar, sonucun küçüklüğüne bakılmadan
iyimser bir yaklaşımla değerlendirilmelidir.
Mutluluk, kişinin kendini gerçekleştirmesinin bir Başka ülkelerde şiir kitapları on binlerce, yüz
binlerce basılırken, Türkiye’de bu sayının yüz 4. Aralarında portreleri, günlük ve gezi notlarını da
sonucudur. Bu duygu, kişinin bir görevi olduğu
lerde, binlerde gezmesi gerçekten acı bir du saydığımız “anı” denilen yazı türüne meraklı bir
nun ve bu anlayışı sayesinde amacına ulaşabi Her yapıt, sanatçısının duygularını, düşünceleri
rum. Şiiri, okura sevdirmemiz gerekiyor: Bunun toplum olmadığımız kesin. Batı’da bir dönem
leceğinin göstergesidir. Mutlu insan; enerji dolu, ni, yaşadıklarını, özetle kendisini anlatması için
için de piyasadaki şiir dergilerine hep birlikte sa den sonra çoğalan ve ilgi gören anı kitaplarına
bağışlayıcı ve sevme yeteneği çok yüksek in bir araçtır. Sanatçının duyguları, düşünceleri,
hip çıkmalıyız. Öte yandan, medyada, ağırlıklı bizde 1980’lerden sonra rastlayabiliyoruz. Aslın
sandır. Çünkü mutluluk, insanı duygusal ve ruh kendisiyle ilgili bilgiler yapıtında gizlidir. Yapıt, sa
olarak görsel medyada, şiirle ilgili birtakım prog da bu tarihten önce “am”ya benzer yazılar bazı
sal açıdan besler. Mutluluğun yolunu bulanlar, natçı hakkında edinebileceğimiz her türlü bilgi
ramlar yapılabilir Böylelikle şiir her kesime sev- metinlerde var. Bu yazılarda da kaleme alan ki
her gün bilgilerini artırmanın ve bir şeyler kazan için iyi bir adrestir bu yönüyle. Yapıta bu gözle
dirilebilir. Bütün bunların gerçekleşmesi için ya şinin duygularından çok gözlemledikleri yer alı
manın tadını çıkarırlar. bakmak, sadece yapıtı değil, arkasındaki insanı
yınevlerinin ve entelektüellerin şiir adına yapıla yor. Anı türüne ait bu eksikliğin nedeni, itiraflar
tam anlamıyla tanıyıp anlamak anlamına gelir. dan kaçma psikolojisi olarak yorumlanabilir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çı cak her türlü girişimi desteklemeleri gerekiyor.
119
TEST- 27 TEST- 28
Eylülün ayak seslerini duyduğumuz serin bir İs 7. (I) Sonbaharın, serinliğini üzerimize saldığı gün-; 1. şiir, değiştirir insanı. Hoşunuza giden şiirlerle 3. (I) Eskiden konakların, köşklerin bahçelerinde
tanbul sabahı... Poyraz usul usu! esmekte. Yak lerde, üzüm yetişen bölgelerde bağbozumu baş- : ilk karşılaştığınız anı bir düşünün. Onları bir da görülen bir ağaç vardır ki, ona “gülhatmi” denir.
laşık yetmiş metrelik büyükçe bir feribotla Yeni- lar. (II) Bu, Anadolu’da aynı zamanda pekmez ha, bir daha okumak, ezberlemek, yakınlarınıza (II) Bu çiçeğin asıl özelliği erguvan, mimoza,
kaynatma zamanının geldiğini gösterir. (III) Ana-, dinletmek istersiniz. Yeni duygularla donanırsı leylak gibi hercai olmayışıdır. (III) Yani bir görü
kapı’dan Yalova’ya hareket ediyoruz. Aşağı yu
dolu’nun vazgeçilmez yiyeceklerinden biri olan; nız. Bu yönüyle şiir, yaşamımıza bir yenilik ka
karı bir saat sürecek yolculuğumuza başlıyoruz nüp hemen kaybolmayışı, sevenlerini terk et
pekmezin yapımı için tatlı bir telaş başlar. (IV) Bu
böylece. Üç bin yıllık şehir yavaş yavaş kaybo tar. Bir şiiri meyip çok vefalı oluşudur. (IV) Sonbahar yağ
koşturmaca Anadolu’nun her yerinde yaşanır.:
luyor gözlerden. Marmara’nın mavi sularında murları olmazsa varlığını yaz sonuna kadar sür
(V) Pekmez yapımının asırlardır sürdüğü yerler-"
ilerliyoruz etrafı seyrederek. Her tarafta kıpır kı Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö dürür. (V) Fazla yetişmediği halde İstanbullula
den biri de üzümüyle tanınmış Halkapınar’dır.
pır parıltılar, bizi yolcu etmeye gelmiş martılar... (VI) Daha çok, köyü andıran bu küçük Anadolu re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en rın çok alıştığı çiçeklerden biridir lavanta.
kasabasının etrafı, upuzun üzüm bağlarıyla çevri uygundur? (VI) Görüldüğü zaman, yazın biteceğini, kışın
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- lidir. (VII) Burada üretilen üzümlerin büyük bir bö geleceğini haber verir çiçeklerin dilinden anla
kilerden hangisi söylenemez? lümü pekmez yapımında kullanılmaktadır. A) okumadan önceki biz ile, okuduktan sonraki yanlara.
biz bir değilizdir artık
A) Tanımlamalara yer verilmiştir. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense, ikin B) yazmanın çok kolay olmadığı ortaya çıkar Bu parça, iki paragrafa bölünmek istense ikin
B) Bitirilmemiş cümleler vardır. ci paragraf numaralanmış cümlelerden hangi C) herkesin aynı şekilde anlaması beklenemez ci paragraf numaralanmış cümlelerden hangi
C) Kişileştirmeye yer verilmiştir. siyle başlar? D) dinlemenin, okumaktan daha zevkli olduğu siyle başlar?
D) Varlıklar ayırt edici özellikleriyle anlatılmıştır. nu görürsünüz
E) Yinelemelere yer verilmiştir. A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
E) anlamak, onu tekrar tekrar okumakla müm A) II. B) III. C)IV. D) V. E) VI.
kün olur
2. Herkes, kendi mesleğinin, başka mesleklerle 4. Baba mesleğine bulaşmak pek de kolay değil.
Yazmaya, yayımlamaya ve yayın dünyasının için Ünlü bir dilci, gençliğin yaşadığı önemli sorunlar uğraşanların bilemeyeceği teknikler gerektirdi Bakın benim halam da yazar; ama o bile roman
de yaşamaya oldukça erken yaşlarda başladım. dan birinin kendini rahatlıkla ifade edememek ol ğini bilir. Bu yüzden başkalarının yaptığı işi an yazmaya ancak altmış yaşına merdiven dayadı
Kitap ve dergi mutfağında yaşamak, yazdıklarıma duğunu söylüyor. Bunun sebeplerini ise şöyle sı cak bir noktaya kadar eleştirebileceğini içten içe ğında cesaret edebildi. Ben de “Papatya Bahçe
daha sağlıklı bakmamı sağladı. Yayınevinde çalış ralıyor: Eğitim ve öğretimde gençlerin rahatlıkla sezer. Oysa malzemesi dil olan ve görevleri ak sini yazmaya başladığımda otuz beş yaşınday
mam, yazdıklarımı kolay yayımlayabilme fırsatını konuşabileceği bir ortam hazırlanmıyor. Türkçe tarmaktan ibaret olan sanatçılar için durum ol
dım. Kitabı tamamlamam da altı yedi yılımı aldı.
dukça farklıdır. İnsanlar konuşarak anlaşır, dil
verdi bana. Edebiyat dünyasına hizmet etmek öğretmenleri gereği gibi yetiştirilemiyor. Ders ki Gerçi yazma hevesim hep oldu. Ama önceleri yi
herkesin ortak malıdır, dolayısıyla herkesin — .
başka; şiir, öykü, roman yazmak başka şeyler. Fa tapları gençleri konuşmaya yöneltmiyor. Kitap ne yazar olan dayıma özenmenin etkisiyle olsa
kat ikisini de aynı anda yapabilmek hem gurur okuma alışkanlığı verilemiyor, şiir ezberletilemiyor. gerek, daha çok gazeteciliğe merakım vardı.
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
121
TEST -2 8
TEST- 29
5. Kuşkusuz, bir hikâye kitabında aranan ilk özellik, 7. Şiirden aruz ve hece veznini attık; kafiyeyi de ge-i
Yüzlerce eser yazdım. Her eserime kalbimin ve 3. Günün yorgunluğunu atmak için herkes uyur
yazarın, metinlerinde üslup ortaklığına varmış ol reksiz gördük. Zannettik ki vezinsiz ve kafiyesiz«
beynimin bir parçasını koyuyordum. Ortaya ger ken ben kitap okurdum. Bundan da büyük bir
masıdır. Kitaptaki tüm hikâyelerin aynı kalemin şiirler yazılabilir. İçi boş bir metni, ölçüler bize şi
çeğe çok yakın şeyler çıkıyordu. Güzel yazan mutluluk duyardım. Onların uykularına inat ben,
ürünü olduğu izlenimi kolayca uyanmalıdır okur ir zannettirebiliyordu; fakat vezinsiz, kafiyesiz bir
her sanatçı gibiydim. Fakat yazdığım şeyler bana yeni bir dünyanın kapısını açacak anahta
da. Yazarın ortaya koyacağı her hikâye, bütünün metne, nasıl şiir diyeceğimizi hiç düşünmedik.-
benden evvel yüzlerce defa tekrar edilen lafların rı bulmanın peşindeydim. Dostlarım beni bu
bir parçası olmalıdır. Yıllar sonra yazdığı hikâye Ürilü bir ozanın dediği gibi: “Edebi yapıt iddiası
değiştirilmiş şekliydi. Halbuki ben — . davranışımdan dolayı hep eleştirirdi. Ancak ben
lerinde bile önceden ortaya konmuş çalışmala taşıyan bir ürün, şiire ait özellikleri taşımalı ki şiir :
olabilsin.” Bu nedenle bir eseri şiir yapan unsura çabalarımın karşılığını fazlasıyla elde ettim. Şim
rın renginden ve kokusundan tamamen ayrı bir
di ise beni eleştirenler, aramızdaki bilgi farkını
görünüm ortaya çıkmamalıdır. ların başında ahengin geldiğini; onu da veznin Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına gö
görmemek için benimle göz göze gelmemeye
sağladığını asla unutmamamız gerekiyordu. re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
özen gösteriyorlar.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- uygundur?
lerden hangisidir? Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden
Bu parçada kendisinden böyle soz eden biri
söz etmektedir? A) bütün insanlığa seslenen eserler vermeyi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bütün yazarlar ortak bir anlayışa göre eser düşlüyordum
yazmalıdır. A) Ölçülü ve uyaklı şiir yazacak yetkin şairimizin
B) eserlerimde tamamen gerçekleri anlatmak A) Kitap okumaktan çok hoşlandığı
olmadığından
B) Bir hikâye kitabında benzer olaylardan farklı niyetindeydim
şekillerde bahsedilmelidir. B) Son zamanlarda yazılan şiirlerin niteliksiz ol B) Kitap okumaya başladıktan sonra çevresin
duğundan j C) her yapıtımda yeni biçimler denemeyi amaç dekileri küçümseyici bir tavır takındığı
C) Yazarın bir hikâyesi ile diğer hikâyeleri arasın lamıştım
da söyleyiş birliği olmalıdır. C) Okurun şiir hakkındaki bilgi birikiminin yeter- C) Bilgi bakımından dostlarıyla arasında fark bu
siz olduğundan D) kulaklara kimsenin duymadığı şeyleri fısılda lunduğu
D) Hikâye yazarının yeni ürünleri daha gelişmiş
D) Ölçüsüz ve uyaksız şiir yazlamayacağından mak istiyordum D) Kitap okuma konusunda sergilediği tutum yü
ve zenginleştirilmiş olmalıdır.
E) geçmişteki sanatçılardan daha başarılı olmak zünden dostlarınca tenkit edildiği
E) Bir sanatçı, yapıtlarının tümünde aynı konu E) Günümüz şiirinin okuru duygulandırmaktan
uzak olduğundan için çok uğraştım E) Kitap okumada gösterdiği gayretin karşılığını
lardan söz etmelidir.
aldığı
Beyoğlu’nun kör bir testereyi andıran silueti, Şiş- 4. Yazma işi telaşa gelmez. Bu durum, şiir için ge
6. Usta öykücünün ilk öykülerindeki başarılı kurguyu 8. Behçet Necatigil, bizim kuşak içinde edebiyatımı li’den Kasımpaşa’ya kadar gönülleri rahatsız çerli değildir. Akla gelen bir imaj ya da sonunda
sonrakilerde aramayın, bulamazsınız. Çünkü son za kendine özgü bir şiir anlayışı getirmiş ve ken eder. Asıl İstanbul dantelası Eyüp’le Sarayburnu şiire dönüşebilecek bir ses, şiirde hemen kulla
öykülerinde tarz değiştirerek klasik öyküye yönel dini kabul ettirmiş olan bir sanatçıdır. En önemsiz arasında dizilen kubbelerle minarelerin sanatkâr nılmazsa çabucak eskir. Zaten, anlık duygulan
miştir. Uzun betimlemeler ve gereksiz ayrıntılarla konulardan şiir çıkarmasını bilir. Alışılagelmiş parmaklarında örülür. Bu nefis dantelanın en ba maların sonucu olan şiir, kendini yazdırmak için
dolu öyküler yazmıştır. Bunun yanında öykülerin söyleyişlerden ve benzetmelerden uzak, yepyeni , şarılı tarafı, bence Ayasofya’dan Sarayburnu’na zorlar durur şairi. Fakat bir öyküde, bir romanda
bir söyleyiş içinde günlük yaşantımızı, yalnızlıkla
SORU BANKASI - Paragraf
de kullandığı dil yalın ve akıcıdır. Öykülerinde ya kadar inen kısımdır. Eyüp’ten Ayasofya’ya gele
123
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
-2 9 https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi TEST - 30
İçinden ırmak geçen çoğu kent gibi alımlı ve gu İlyada’yı, Don Kişot’u veya Leyla ile Mecnun gi 1. (I) Sabahattin Eyüboğlu’nun ilk eserleri ince Yahya Kemal’in sözle, yazıyla bize anlatmak iste
rurlu Kiev. Bin beş yüz yıllık geçmişinin farkında bi yapıtları okuyanlar çok azdır. Bununla birlikte/- lendiğinde, romantizmin etkisinde kaldığı gö diği şiir gerçeği şudur: Şiir nasıl tanımlanırsa ta
olduğundan belki. Belki de gün boyu kendini herkes, özellikle aydınlarımız, bu kitapları aşağı | rülür. (II) Çok geçmeden toplumsal konulara nımlansın, rahat söylenen, nesre çevrilemeyen,
seyredip güzelliğine hayran kaldığından... Dinye- yukarı bildiklerini sanır. Söz açılınca da Truva * yönelmiş, öyküleri böylece bir içerik kazanma başka türlü ifade edilemeyen bir sözdür. Şairin
per’in sol yakasındaki gökdelenlerin arasından Savaşı’nın destansılığından, Don . Kişot-Şansol ya başlamıştır. (III) Özellikle ilk yapıtı, romantiz dili, sözcükleri, cümleleri halkın dilinden ayrılma
beraberliğinden ve Leyla-Mecnun aşkının ölümdi yacak; ama söyleyiş kendinin olacak, sokağın di
bakıldığında tam karşıda, güneşte parıldayan al mi ve toplumsallığı kaynaştırdığından önemli
li hiç zorlanmadan şiirin dili olacak. Sözcükler,
tın kubbeleri, mavi beyaz kuleleri, güzelim taş ya süzlüğünden dem vurur. Zaten bu tür eserlerin * dir. (IV) Sanatçının, hem gazeteci hem deneme
söyleyiş ustalığıyla yeni anlamlar kazanacak.
pıları ve yeşil tepelerin ardından hayal meyal se ortak kaderi, -— değil midir? yazarı hem çevirmen kimliği vardır. (V) “Değir
çilen eski saraylarıyla kendini gösteriyor Kiev. men” adlı bu yapıtına bakarak etkisi altında
Bu parçadan, aşağıdaki yargılardan hangisi
Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin '* kaldığı diğer akımlar da görülebilir. (VI) Böyle çıkarılamaz?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- akışına göre aşağıdakilerden hangisi getiril- ce onun edebi yönelimleri gün ışığına çıkar.
kilerden hangisi söylenemez? melidir? A) Şiirin kendine özgü bir yapısı vardır.
■ • ı Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi B) Şair, halkın söyleyiş özelliklerini kendisine mal
A) Niteleyici sözcükler kullanılmıştır. A) okunmadan bilinmek si, düşüncenin akışını bozmaktadır? ederek kullanır.
B) Kişileştirme yapılmıştır. B) ölümsüz olmak C) Şair, sözcüklere anlam zenginliği kazandırır.
C) Anlatıma duygular katılmıştır. C) çok fazla okunmak A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
D) Şiirin anlaşılmasında, yapılan tanımların öne
D) Gözlem gücünden yararlanılmıştır. D) herkesçe beğenilmek mi büyüktür.
E) Farklı duyulara ait ayrıntılara yer verilmiştir. E) destanlaşmış olmak J
E) Şiirde zorlama anlatımlara, düzyazıya çevril
me kolaylığına yer yoktur.
■i
2. Ahmet Haşim, öteden beri çok sevdiğim bir şair 4. Şiir, yalnız duygulanarak, parlak imgeler bularak
dir; ancak onun biyografisini yazmak gibi bir dü değil, dil ve sözcükler konusundaki ustalıkla ya
Eleştirel düşünüşün bütün boyutlarıyla oluşma 8. Ben edebiyatı hayatta en özgür olduğum alan şüncem yoktu. Bununla beraber Peyami Safa zılabilir. Şiirden beklediğimiz işte budur. Bundan
dığı toplumlarda “gerçek edebiyatçılarda “ede olarak görüyorum. İstediğimi, istediğim gibi yazı üzerinde çalışırken elimin altında onun hakkında sonrası ise yapıtın niteliğini belirleyecek olan sa
biyat cambazları” birbirine karıştırılır. Sahte ede yorum. Yazdıklarımı birileri okur mu, beğenir mi da hatırı sayılır bir malzeme birikmişti. Yayınevi nat gücüdür. Şair, ister aşktan, ister bir savaştan,
biyatçılar da diyebileceğimiz edebiyat cambaz diye hiç düşünmedim. Yalnız kendim için yazıyo sahibi bir dostum, Ahmet Haşim’i benden isteyin ister mahallesinin yoksulluğundan, ister haksız
ları, bir gerçekten ya da bir doğrudan yola çık rum, sonra yazdıklarımın okunduğunu duyunca ce kısa bir biyografi yazmak için kollan sıvadım. lıktan söz etsin, kendi bileceği iştir. Yeter ki şair
maz. Bunların insandan, halktan ve doğadan çok mutlu oluyorum. Aslında kitaplarımın bu ka Bir süre sonra konu beni sardı ve sonunda bu ge her şeyden önce şiir yazdığını bir saniye bile ha
kopuk olduklarını da söyleyebiliriz. Bu yüzden dar ilgi görmesi beni de şaşırtıyor. Bu kadarını niş kapsamlı monografi çalışması ortaya çıktı. tırdan çıkarmasın.
onlar, — . hiç beklemiyordum açıkçası. Örneğin Sait Faik
125
TEST - 31
7. Öyküler; şiirler yazmaya lise yıllarında başlamış Öteden beri leblebisiyle biliniyor Çorum, Son yıl 3. —-. Şehrin şu veya bu taraflarında nostaljik köşe
Birçok şair kendini eleştirenlere hep kötü gözle
tım. Pek çok dergide şiirlerim yayımlanırdı; ama larda da hızla gelişen ekonomisiyle... Oysa onu ler oluşturulması ya da eski eşyaların müzayede
bakıyor. Böyle olunca da eleştiri, gerçek anlam
çevremdekiler genellikle öykülerimi beğenirdi! ayrıcalıklı kılan en önemli özelliği; kölelere de salonlarında haraç mezat satılması da belki unu
da bir ateşten gömlek haline geliyor ve bu göm
Üniversite yıllarımda, İngiliz Filolojisi’nde okur- hak tanıyan yasaları, imza yetkisine sahip krali tulmaya yüz tutmuş güzelliklerine sahip çıkma ar
leği giymeye kimse cesaret edemiyor. Eleştirilen
çeleri ve din adamlarına verdiği değerlerle insan zusuyla açıklanabilir. Çünkü eski İstanbul, yalnız
sanatçılar tarafından düşman ilan edilmek, kar : ken, birbirine bağlı, iç içe öykülerden oluşan bir
lığın en parlak dönemlerinden birine imza atan ; kitaplarda ve belki birkaç müzelik eşyada yaşana
şılığı hiç alınamayacak bir üretimde bulunmak... de roman yazdım. Daha basılmadan Yaşar Na-
bi’den övgüler almıştım bu roman için. Telif ücre Hitit uygarlığının beşiği olmasıdır. Doğal güzellik bilecek. Bu yüzden son günlerde İstanbul’un eski
Bunlar, niçin bizde eleştirmen yetişmiyor, soru
leri de cabası! Anadolu, medeniyetlerin beşiği, güzelliklerini anlatan kitaplar sıkça yayımlanıyor.
sunun en güzel yanıtı olsa gerek. Böyle olunca ti konusunda anlaşabilmiş olsaydık, bu roman
uygarlıkların kilometre taşı olur da Çorum bun
da eleştirmen fakiri olan bir şiir ortamında şiir Varlık Yayınları tarafından yayımlanacaktı. Bu ger
dan nasibini almaz mı? Alır elbet... Çorum ve Bu parçanın başına, düşüncenin akışına göre
denemeleri yazan herkes şair oluyor ve şiirimiz çekleşseydi sanırım birkaç roman daha gelirdi
arkasından ve romancı olarak gelişirdim. Çeviriye çevresi, tüm Anadolu’da olduğu gibi Eski Tunç aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
yerinde sayıyor.
Çağı’nda yerleşim yeri olarak yoğun bir ilgi gör
geçmemde ise başka bir edebiyat dergisinin ya
yın yönetmeni etkili oldu. Yaptığım serbest çeviri müş. Asurlardan Hititlere, Friglerden Perslere,
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- A) Çocukluğunu İstanbul’da geçiren insanlar
Romalılar ve OsmanlIlara kadar kimler gelip geç
kilerden hangisidir? ler beğeniliyor, özellikle üslubum övülüyordu. Ar şehrin bugünkü haline şaşırıyorlar
memiş ki Çorum’dan...
dından diğer çeviri kitapları gelmeye başladı. B) Son zamanlarda eski İstanbul’u anlatan kitap
A) Okurların, eleştiri yapıtlarına önem vermeme Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda- ların sayısının hızla artması boşuna değildir
sinden dolayı, eleştirmenlerin sayısının gün Bu parçada tanıtılan sanatçıyla ilgili olarak
kilerden hangisi söylenemez? C) Yazarlar, geçmişle bugün arasında kıyaslama
aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
geçtikçe azaldığı lar yaparak geçmişe olan özlemlerini anlatı
B) Şiirin, eski dönemlerdeki gibi nitelikli okür kit A) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. yorlar
A) Genç yaşta yazınsal yapıtlar oluşturmaya
lesi bulamadığı B) Bitirilmemiş cümlelere yer verilmiştir. D) İstanbul, ne kadar değişse de güzelliğinden
başladığına
C) Sağlıklı bir eleştiri ortamı olmadığından şiiri C) Bazı sözcükler gerçek anlamının dışında kul bir şey kaybetmeyen bir şehir
B) Farklı türlerde yapıtlar kaleme aldığına
mizin gelişme gösteremediği lanılmıştır
C) Romanının yayımlanmamasının, yazın haya E) İstanbul, çağa ayak uydurmak için, bir neslin
D) Yorum içeren yargılara yer verilmiştir.
D) Şiir yeteneği olan kişilerin, kendilerini eleştiri tını değiştirdiğine bile takip etmekte zorluk duyacağı kadar hızla
E) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
lerle geliştirebilecekleri D) Çeviriyi öteki yazın türlerinden üstün gördü değişiyor
E) Gerçek şairlerin yetişmesinin uzun zaman ve ğüne
emek istediği E) Öykülerinin, şiirlerinden daha çok beğenildi-
ğine
Edebiyatı bir bütün olarak görüyorum. Belki, bun 4. Tanıdığım bu büyük usta, son derece alçakgö
Genç şairlere, onların günümüzde yazdığı şiirlere 8. (I) Son çeyrek yüzyılın, kültür yaşamımızdaki en
lar içinde romancılık benim önde gelen uğraşım- nüllüydü. Şiirlerinde ve konuşmalarında abart
hayranlıkla bakıyorum. Türk şiirinin bin beş yüz önemli sapmalarından biri, kişilerin, yapıtların dır; ama öteki alanlar, özellikle de öykücülük, ede
yıllık deneyiminin üzerine şiir yazıyorlar. İlk şiiri önüne geçirilmesi oldu. (II) Geçmişteki kadar iz maya yer vermezdi. Düzyazılarında, eski kitap
bi yaşamımın ayrılmaz bir parçasıdır. Ben gerek
yayımlanan bir şaire bakıyorsunuz, sesinde Fu- bırakan yapıtlar göze çarpmıyor günümüzde. lardan aldığı unutulmuş tarihi olayları, bir kurt
felsefi, gerek psikolojik, gerekse toplumsal olarak
zuli’nin, Nedim’in nefesi var. Bu, olağanüstü bir (III) Yüceltirken de, yererken de kişileri hedef çuğun koza örmesi gibi üşenmeden yavaş ya
anlatmam gerektiğine inandığım bir fikri, bir konu
şey. Bir gün dünyaya seslenecek çapta bir Türk vaş işler ve bir kelebek güzelliğiyle yeniden süs
alan bu tutum, sağlıklı değerlendirmelerin de yu, beni rahatsız eder hale gelinceye kaçlar kafam
127
TEST - 31 TEST - 32
5. Her yazınsal yapıt, sınırsız bir eleştiri konusudur. 7. Özgün bir yapıtı değerlendirecek bir tartı aracif 1. Ünlü bir konuşmacıya sormuşlar: “Acaba beş 3. Bir yazının anlaşılmasının sayısız yolu vardır. Oku
Dolayısıyla yalnız kendi zamanında değil sonra ya da yöntemi günümüzde bile geliştirilemedi. dakikalık bir konuşma için ne kadar önceden run kavrayış ve çoğaltma yeteneğine göre; ayrı
ki zamanlarda da teraziye konulur ve kurcalanır. Sanat yapıtı, tek ve biricik olduğu sürece g e liş ti hazırlanmaya başlarsınız?" Konuşmacı hiç dü tonda, ayrı lezzette ve derinlikte ortaya çıkar yazı
Eğer kendisini bir ölçü aleti yerine koyan ve rilemeyecek de. Bir şeyi bir başka şeye göre de-" şünmeden: "İki ay!" demiş. Ya on dakikalık ko nın anlamı. Bu yüzden bir metnin asıl değeri,
tabiat kanunlarını formüle eden bir fizikçi ğerlendirebilirsiniz; ama türünün tek örneği | nuşma için? Cevap “Bir ay!” olmuş. Konuşma okur tarafından kavrandığında bütünlenmiş olur.
edasıyla hüküm veren eleştirmenler haklı çıkmış olan, gerçek bir sanat ürününü değerlendirmek^ süresi arttıkça hazırlanma süresi azalmış. En Şu cümleler başanlı bir yazarımıza ait: “Dizilmiş,
olsalardı, sonraki zamanlarda bu kararlar için ölçüt olarak neyi kullanabilirsiniz ki? Ancak| son soru şu olmuş: "İki saatlik bir konuşma basılmış, sayfaları bağlanmış, formaları dikilmiş
değiştirilmezdi. kopyası üretilebilecek olan bir ürünü yalnız ken- 3 için?” Konuşmacı gülümseyerek cevap vermiş: bir kitap elimize geldiğinde okunmaya hazırdır,
dişiyle karşılaştırarak değerlendirebilirsiniz. "Şimdi başlayabilirim." doğru. Ama bu hiçbir şey değil daha. O kitapta
B u p a r ç a d a a s ıl a n la t ı l m a k is t e n e n d ü ş ü n c e yazarın ve baskıyı gerçekleştirenlerin emeğine
a ş a ğ ıd a k ile r d e n h a n g is id ir ? Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşa- Bu sözleri söyleyen kişinin anlatmak istediği okurun yapıcı, yeniden üretici emeği eklenmedik
ğıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir? çe, okur için o kitap var olmuş sayılmaz.”
A) Yazınsal yapıtlar her devirde farklı yaklaşım
larla değerlendirilebilir. A) Gerçek sanat yapıtlarının birbirine benzeme A) Konuşma süresinin kısa olması onun etki gü Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdaki-
diği cünü azaltır. lerden hangisidir?
B) Eleştirmen, bir eseri değerlendirirken kişisel
B) Özgün bir sanat ürününün sadece kendi için B) Güzel konuşma, yeteneğin yanında çok ça
duygularından mutlaka sıyrılmalıdır.
de değerlendirilebileceği % lışmayı da gerektirir. A) Her okurun bir yapıttan mutlaka anlayacağı
C) Bir eseri değerlendirirken, yazıldığı dönem
C) Uzun süreji konuşmaların dinleyiciye bir fay şeyler vardır.
de göz önünde tutulmalıdır. C) Sanat yapıtlarını bütün yönleriyle doğru bir
şekilde değerlendirmenin mümkün olmadığı dası yoktur. B) Yapıtlar, okurların sosyal ve kültürel düzeyine
D) Eleştirmenler, değerlendirmelerinde olumsuz
D) Konuşma süresinin uzunluğu, işlenecek ko göre hazırlanmalıdır.
yargılara varmaktan kaçınmalıdır. D) Türünün tek örneği olan yapıtların da mutla
ka değerlendirilmesi gerektiği nuya bağlıdır. C) Sanat yapıtı, gerçek değerini okur tarafından
E) Bir yazın yapıtını okurlar da özgürce değer
E) Kısa ve özlü konuşmak, uzun konuşmaya anlaşıldığında bulur.
lendirebilir. E) Bir yapıtı değerlendirirken nesnel ölçütlerin
kullanılması gerektiği göre daha çok hazırlanmayı gerektirir. D) Sanat yapıtı, okurun düşünmesini sağlamak
ve okuru yönlendirmek için vardır.
E) Okurlar istek ve beğenileriyle sanatçılara yön
vermelidir.
Dünkü sanat yaşamımızın popüler tiplerinden 8. Güzel yazmak için az yazdıklarını söyleyenlere
biri de her zaman omzunda mendili, elinde bas gülerim. Bunlar sonra da kalkar, Flaubert'i anar
lar. Flaubert güzel yazmak için değil, çok yaşa 2. Eskiden yazarlar birbirlerini desteklerdi. Şimdi o
tonuyla öyküler, sıradan olaylar, kıssalar anlatan
madığı için az yazmıştır. Üslubu olan, güzel ya dayanışma kalmadı. Cemal Süreya: "Bugün
meddahtı. Bugün yaşasa "şovmen" olarak nite
lendirilecek meddahın yapamayacağı taklit, çı zan kimse, komşusuna iki satırlık bir kâğıt ya edebiyatımızda gözlemlenen ilginç durumlar
karamayacağı ses, canlandırmayacağı olay zarken de güzel yazar, sayfalar dolusu bir ro dan biri de yazarlarımız arasında sevgi bağının 4. (I) Bir kişinin kendi hayatını anlattığı esere otobi
söz konusu değildi. Yaptığı iş eğlence gibi gö man yazarken de. Ama, biz güzel yazmak için giderek azalıyor olmasıdır." der ve bu konuya yografi denir. (II) Otobiyografi yazmaya biyogra
az yazıyoruz, demek işlerine geliyor. Böylece in dikkat çeker. Bir şairin, başka bir şairi ya da şiiri
KPSS TÜRKÇE SÖRU BANKASI - Paragraf
128 129
TEST - 32 TEST - 33
5. Genç yazarların ilk ürünlerine bakılarak hemen 7. Birçok insan size, sanat yapıtlarının büyük toplu-* Onun roman tekniğinde, Fransız romancılarının Her meslek öğretiminin kendine has özellikleri
kesin yargılara varılmamalı. Olabilir, adı üzerin luklar için oluşturulduğunu söyleyecek. Hatta bir etkisi vardır. Kendisinden çok önce romanımız vardır. Örneğin; spor eğitimi alan bir öğrenci için
de: "İlk". İyi de olabilir, kötü de. Aslolan, bu sa çok örnek de verecek, Büyük sanat yapıtlarınım da uygulanmaya başlanan bölümleme ve bö bedenini kullanabilme yetisi, müzik eğitirrii alan
natçıların yazın hayatına kazandırılmasıdır. Bu küçük bir azınlık tarafından değil, aksine büyük? lümlere numara ya da ad konulması gibi özellik bir öğrenci için iyi bir kulağa sahip olma, resim
yüzden — . Heyecanlarını kaybettirmeden da kitlelerce anlaşılıp sevildiklerini savunacak. Ana ler, onda da görülür. Bu çerçeve içinde yaşamı eğitimi alan bir öğrenci için göz duyarlığı önemli
ha iyi eser vermeleri yolunda desteklenmeliler. cak bütün bunlar boş sözlerden öteye gitmeyen olduğu gibi vermek, olayları birbirine kariştırma- dir. Ayni şekilde edebiyat eğitimi âlân bir öğrenci
cek. Çünkü bu görüşü savunan kimseler hep şu yıp heyecanlı sahneler oluşturmamak, bu roman den beklenen de okuma ve yazma yetisidir. Söz
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı nu unutuyorlar: Sanatçılar sadece kendileri için anlayışının özelliklerinin başında gelir Kısacası gelimi yüz kilo olan bir spor öğrencisi yâ da no
r-
şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? yapıt ortaya koyarlar Bugün milyonlarca okuyu J- onun romanları, Türk toplumunun yaşamına ge taları birbirine karıştıran bir müzik öğrencisi düşü
cu bulan kitapların yazarları, geniş kitlelere sesle-; nel bir bakış özelliği taşır. nebilir misiniz? Ama yaşamında eline hiç kitap al
A) genç yazarlar okurları yönlendirmekten ka nen sanatçılar,— . mamış bir edebiyat öğrencisi pekâlâ olabiliyor.
çınmalıdır Bu parçaya göre, sözü edilen yazarın roman
B) genç yazarlar tecrübeli yazarlarla tanıştırılma- Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre cılığı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi Böyle düşünen birinin aşağıdakilerden hangi
lıdır aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? söylenemez? sini söylemesi beklenemez?
C) genç yazarları eleştirirken ölçülü davranılma-
A) toplumsal sorunları anlattıkları için ilgi gör-* A) Kendinden önceki roman anlayışından yarar
lıdır A) Meslek eğitiminde önemli olan, o mesleğe ilgi
müştür  l landığı duymaktır
D) yetenekli olanlara daha baştan sahip çıkılma mı B) Romanlarında toplumsal yaşama yer verdiği
lıdır B) bu başarıyı yakalayabilmek için çok çalışmıştır B) Müzik alanında başarılı olmanın bazı şartları
C) yaşadıkları çağlarda pek az sayıda okur bula C) Roman tekniğinde Fransız romancılarının et vardır.
E) genç yazarlara edebiyat dergilerinde yazma
bilmiştir a kisinin görüldüğü C) Edebiyat öğrencisi aynı zamanda nitelikli bir
fırsatı verilmelidir
D) okuyanların birçoğu tarafından hiçbir zaman
¿«Z D) Entrika ve heyecanın romanlarındaki temel okuryazar olmalıdır.
unsurlardan olduğu D) Meslek eğitimi alacak her kişinin belli nitelikle
anlaşılmamıştır.
■i E) Yaşamı, romanlarında olduğu gibi anlatmaya re sahip olması gerekir.
E) eserlerini büyük kitleler okusun diye yazma
çalıştığı E) Kitapla hiç ilgisi olmayanların bile edebiyat
mıştır
eğitimi aldıkları görülebilmektedir.
6. Yakup Kadri’yi çağının tanığı bir yazar diye nite
lendirmek, onu tanımlamada yeterli değildir. O,
çağına tanıklığının yanı sıra Türk toplumunun
geçmişini, Batılılaşma hareketinin oluşum serü 8. — . Herkes gereksinimlerinin türüne, olanakları
venini de anlatır romanlarında. Romanlarını bel nın genişliğine göre bunu gerçekleştirmeye ça Şiirini, nükte, şaşırtmaca ve tekerleme çevresin 4. Her Türk genci gibi ben de lise yıllarımda şiirle
li bir tez çerçevesinde kurgulamakla birlikte, üs lışır. Bazen sözcük, aranmadan bulunur ve ken de dolaştırmak, şairanelikten uzaklaştırarak, so başladım yazmaya. Şimdi okuduğumda gül
lubundan asla ödün vermez. Romanlarının ana diliğinden cümle içindeki yerini alır. Bir çırpıda kağın diliyle sınırlandırmak Garip şiirinin gürültü mekten kırıldığım şiirler bunlar Ama her şeye
teması, toplumsal değişim ve bu değişimin orta aydınlatıverir düşünceyi. Sanatçı da halktan lü çıkışını hazırlamış, büyük bir ilgi görmesini de rağmen bırakmadım yazmayı. Belki şiir yetene
ya çıkardığı sorunlardır. Yazar, yaşadığı yıllarda adam da aynı zevkle ürperir bu olay karşısında. sağlamıştı. Bilhassa Orhan Veli, şiire yeni bir ğim olmadığından olacak, şiir gibi yazmayı de
ki değişimi ve sonuçlarını gerçekçi bir yaklaşım Çünkü sözcük, düşüncenin kapsadığı ya da de okur kitlesi kazandırıyordu. Fakat okurun sığ bir nedim. Ağırlıklı olarak deneme yazıyorum ve ge
la romanlarına ayrıntılarıyla yansıtır. ğindiği her şeye ortaktır. şiir anlayışına kaymasını önleyemiyordu. Bu du nellikle şiirli bir dil kullandığım ifade ediliyor. Yi
rum karşısına, İkinci Yeniciler ise edebi sanatlara ne de zaman zaman sıkıntımı dağıtmak, rahatla
Bu parçada Yakup Kadri’yle ilgili olarak aşa- Bu parçanın başına, düşüncenin akışına gö özgürlük tanıyarak, aklın disiplininden uzaklaşa mak için bir iki dize karalıyorum. Yazı türleri için
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
130 131
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 33 TEST - 34
Bir bakırcı çırağının zamanla kalfa, daha sonra 7. O, kendisini tanıdığımız öğrencilik yıllarından yaşa 1. Ödül, yazara mümkün olduğunca göç gelmeli. 3. —-. Oysa toplum sorunlarıyla ilgilenmeyen ede
da usta olması mümkün. Ama güzel sanatlarda mının sonuna dek öğrencileri ve genç meslektaş Yazar kendini bulduktan, aldığı ödülle başı dön biyat bence eksik, güdük bir şey olur. Bugün
durum hiç de böyle değildir. Bir heykeltıraşın ya larıyla çalışmaktan, deneyim ve bilgilerini onlara meyecek olgunluğa eriştikten sonra gelmeli. Batı’da yazar, toplumun aynı zamanda en ileri
nında çalışan kişi, eğer o yeteneğe sahip değil aktarmaktan mutluluk duyan bir bilim adamıydı. Özellikle genç yazarlar için çok riskli bir durum düşünürü sayılıyor. Elini eteğini toplumdan çe
se günün birinde kendi başına bir heykel mey Bu mutluluk, genç meslektaşlarının başarılarından bu. Ödül aldıktan sonra bir anda ilgi odağı olu kip, fildişi kulesinde kozasını ören sanatçı tipi,
dana getiremez. Şiir için de durum aynıdır. Şiir, da kaynaklanırdı. Tüm öğrencilerinin düşünce ev yorlar. Haberlere çıkıyor, röportajlarda boy gös pencereden gözlediği komşu kızı için sararıp
hikâye ve roman tekniklerinin en ince ayrıntıları reninde kökten değişikliklerin gerçekleşmesini teriyor, gündemden düşmüyorlar. Bu çok uzun solan âşık tipi kadar modası geçmiş bir varlıktır.
na kadar girebilen ve hatta onlar hakkında cilt sağlardı. Öğrenciler bir yandan edebiyata yoğun sürmüyor tabii. Gündemden düşünce de tekrar Sadece söz cambazlıkları, üslup ustalıkları, bi
lerce kitap yazan kişiler; yani eleştirmenler, ede laşmaya, bir yandan da dil sorunları üstüne dü gündeme oturmak için sanat dışı yollara başvu raz da psikoloji ile hiçbir iş görülemez.
biyat tarihçileri, araştırmacılar eğer o dallarda şünmeye başlardı. Bu konulara ilgisi yoğun olan ruyorlar. Bu yüzden— .
gereken yetenekten yoksun iseler; kendi şiirleri öğrencilere öğretim üyeliğinin erdemlerini anlatır, Bu parçanın başına, düşüncenin akışına gö
ni, hikâyelerini veya romanlarını yazamazlar. gönüllerinde yer etmesine gayret eder, bilimsel ça Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin re aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en
lışmanın egemen olduğu yaşam biçiminin güzel akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirile uygundur?
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıda- liklerini yinelerdi. Değerli bilim adamı, yetkin eser bilir?
kilerden hangisidir? leriyle de dilbiliminin ülkemizde tanınmasına ve A) Kendini halktan soyutlamış sanatçıların başa
yaygınlaşmasına katkıda bulunmuştur. A) ödül verilecek yazarın belli bir olgunlukta rılı olabilmesi zordur
A) Özel yetenek gerektirmeyen işlerde herkesin olup olmadığı dikkate alınmalıdır B) Sanatçılar, toplumu ilgilendiren her konuyla
kolayca ilerleyebileceği Bu parçada sözü edilen bilim adamıyla ilgili B) ödüllü edebiyat yarışmalarının sayısı azaltıl ilgilenmelidir
B) Sanat çalışmalarının temelinde yeteneğin bu olarak aşağıdakilerden hangisine deoinilme- malıdır C) Toplumun nabzını tutmayan sanatçılar gele
lunduğu miştir?
C) ödül kazanmış bir yazarın yapıtı yetkin bir ya ceğe kalamaz
C) Edebiyat alanında çalışma yapanların dene pıttan daha çok satılmaktadır D) Her sanatçı, bir düşünür gibi sosyal olayların
yim sahibi olması gerektiği A) Kendi alanında başarılı yapıtlar verdiğine
D) ödüllerin maddi değerinden çok, manevi de içinde olup toplumu yönlendirmelidir
D) Sanatta başarının yolunun sürekli çalışmak B) Tecrübelerini başkalarına aktarmayı sevdiğine ğeri önemlidir E) Bugünün sanatçısı yazma gücünü sadece
tan geçtiği C) Fikirleriyle çevresindekileri etkilediğine
E) ödüllü edebiyat yarışmalarında, tanınmamış kendi yaşamından alıyor
E) Sanat teorilerini iyi bilmenin sanat eseri yaz D) Mesleğini öğrencilerine sevdirmeye çalıştığına yazarların yapıtlarına öncelik tanınmalıdır
mada ilk koşul olduğu E) Yapıtlarını bilimsel bir anlatımla oluşturduğuna
2. Kısa bir öykümü bana ezbere okuyacak kadar il 4. Kitaplara ilgimizin başladığı dönemlerde, okuya
6. Ağaçlar, rüzgârın sert vuruşlarını uğuldayarak du 8. Günümüz şairlerini yerecek değilim ben, onların ginç okurlarım bile var benim. Bu beni aslında cağımız kitaplar daha çok rastlantılar sonucu eli
yurur. Rüzgârın soluğunu, kışın nefesini hisseder çok olmasına seviniyorum. İçlerinde, dünküleri çok sevindiren bir durum. Geçenlerde bir çalış mize geçer. Bir dostumuzda görür merak ederiz.
siniz her an. İnsanların, yazları şenlendirdiği, bin aratmayacak kadar iyileri var. Ötekilere gelince Kitapçı vitrininde görür, kapağı ilgimizi çektiği için
ma göndermişlerdi. Bir okurum “Eylül Yağmur
bir çeşit kuşun nağmelerinin saltanat kurduğu onlar da sağ olsun; belki de — . Ama nasıl söy ları” adlı kitabımdan kendine göre küçük bir an alırız. Tavan arasındaki bir kutuda ya da kaldırım
yaylalar sessizliğe bürünmüştür bile. Böyle za leyeyim, yine de onlarda bir eksiklik duyuyo toloji yapmış, onu bana yolladı. 10-15 sayfalık sergisinde karşımıza çıkar. Zamanla ilgi alanları
manlarda insan her şeyin ancak insanla şen ve rum: Aşk şiiri yazmıyorlar. bir şey. Yapıttan beğendiği parçaları seçip pay mız belirginleşmeye başlar ve okuyacağımız ki
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Paragraf
132 133:
5. Sanat dalları içinde, sanatçıya karşı en vefasız 7. Anadilimizde yapıtlar veren yazarlarımızı unutmak,-
olanı tiyatrodur. Perde açılır, oynarsın; sonra da : edebiyatımızı çoraklaştırmaktan başka bir anlama
perde kapanır, işte bu kadar. Ölümsüzlük sade gelmez. Geçmişi bilmeden yazmak, ölü doğmuş
ce bir ay sürer ve o süreden sonra tek bir umut yapıtların çoğalmasına neden olur. Yanlış anlaşıl-
vardır: Seyircinin belleğine güvenmek. “Onu masın, edebiyatımızın büyük ustalarıyla aynı tür
sahnede gördüm, devleşmişti.” ya da “Kimse den ürünler vermekten söz etmiyorum. Yeni olana
; bu rolü onun kadar güzel oynayamazdı.” cüm ulaşmanın bir anlamda bu ustaların yapıtlarını yad
leleri ise seyircinin ömrü kadardır. Çünkü seyir sımaktan geçtiğinin de farkındayım. Ama bilmedi
ci, taş çatlasın, oğluna ya da kızına aktarır dü ğimiz, öğrenmediğimiz bir tarzı, anlayışı nasıl yad
şüncelerini. Daha ötesi yoktur bunun. sıyabiliriz ki? Üsluplarını, tarzlarını, anlayışlarını be
nimsemesek de ortak yazınsal kültürümüzü oluş
Bu parçada yazar tiyatroyla ilgili olarak aşa- turan bu ustaları bilmeden, anlamadan, eleştirme
ğıdakilerin hangisinden yakınmaktadır? den edebiyatta denenmemiş olana, biricik olana,
yeni olana ulaşmak imkânsızdır.
A) Tiyatroyla uğraşanların yeterli eğitim alma
malarından Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-
B) Seyircilerin oyunculara yeterince ilgi göster lerden hangisidir?
memesinden
A) Yazın alanında özgünlüğü yakalamanın yolu,
C) Tiyatronun kalıcılığının seyirciyle sınırlı olma
yazın birikimini bilmek ve değerlendirmekten
sından
geçer.
D) Tiyatrocuların maddi beklentilerinin karşıla- B) Geçmiş sanatçıları taklit etmeyenler, yeni anla
namamasından yışla yapıtlar veremez.
E) Tiyatronun yorucu bir sanat dalı olmasından C) Eskiyi tamamen inkâr eden sanatçılar da aynen
eskiler gibi unutulurlar.
D) Kalıcılığı yakalamak isteyen sanatçı, anadilinin
başyapıtlarını iyice incelemelidir.
E) Sanatçılar yepyeni anlayışlarla yapıtlar verme
dikçe, yapıtlarının asırlarca okunacağını umma-
BOLUM 4
malıdır.
DİL BİLGİSİ
6. Deniz, edebiyatımızda birçok şairin şiirinde yer
almıştır. Ancak her şiirde farklı bir biçimde çıkar
karşımıza. Tevfik Fikret’in “Balıkçılar” şiirinde de
niz, yoksulluğun ve yaşam mücadelesinin sem
bolüdür. Ali Ekrem Bolayır “Kayıkçı” adlı şiirinde, 8. (I) Fıkra, gazetelerde yer alan, güncel olayları
ekmeğinin peşindeki insanın memnuniyetidir de konu edinen bir yazı türüdür. (II) Siyasi, sosyal,
niz. Mehmet Emin Yurdakul’un “Balıkçısındaki sanatsal ve ekonomik konularla ilgili olabilir fık
deniz, Fikret’inkiyle benzerlik gösterse de biri de ralar. (III) Bu konuların ilginç yönleri anlatıldığın
nizle isyana ulaşırken, diğeri onunla teselli bulur. dan, fıkralar çok okunur. (IV) Fıkra yazarlığı, ül
kemize özgü ve değişik bir meslek alanıdır,
Bu parçada özellikle vurgulanmak istenen aşa- (V) Yoksa, yabancı ülkelerde bir gazeteye her
ğıdakilerden hangisidir? gün yazı veren yazar bulamazsınız. (VI) Ama ül
kemizdeki herhangi bir gazetede bile her gün
A) Her şairin denizle ilgili şiirlerinin bulunduğu yazan hem de birden çok yazar görebilirsiniz.
B) Şiirde konunun değil, söyleyişin önemli olduğu
C) Denizin edebiyatımızda sayılı edebiyatçılar ta Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikin
rafından ele alındığı ci paragraf numaralanmış cümlelerden hangi
D) Şairlerin dünya görüşlerinin şiirlerine yansıdığı siyle başlar?
E) Şairlerin varlıklara bakış ve onu algılayışlarının
farklı olduğu A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden
cük ötekilerden farklı bir görevde kullanılmış farklı türde bir adıl kullanılmıştır?
tır?
A) Herkes kısa sürede meydanda toplanmıştı.
A) Programa katılanlar sanatçıyı saygıyla andı. B) Öğrencilerin birkaçına yeni bir görev verildi.
B) Otobüse yetişmek için artık çok aec. C) Bazıları bu konuda farklı düşünebilir.
C) Elindeki dergileri ve gazeteleri inceledi. D) Bu başarılar bizim övünç kaynağımızdır.
D) Çocuklar öğleden sonra denizde yüzdü. E) Hafta sonu hepimiz öğretmenimizi ziyaret et
E) Bilgi yarışmasında iki okul kıyasıya yarıştı. meyi düşünüyoruz.
A) Gurbet her dem çekiyor insanı kendine A) Haftaya ben de kendime yeni bir telefon ala
B) Artık yapayalnızım, kimse anlamaz dilimden cağım.
C) Susmam ürkütmesin, içimde çağlayanlar var B) Oturdukları ev kendilerinin değilmiş.
D) Ey çocukluk günlerim, neredesiniz C) Herkesi kendisi gibi sandığından çoğu za
E) Sular bizden akıllıdır, daha evvel görürler ak man hayal kırıklığına uğrardı.
şamı D) Futbol turnuvasını biz kendimiz düzenledik.
137
TEST - 1 TEST - 2
Aşağıdaki cümlelerde geçen pekiştirilmiş söz Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “geç” söz
9i Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi söz 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili
cüklerden hangisi sözcük türü yönüyle öteki cüğü ötekilerden farklı türde kullanılmıştır?
cük türü yönüyle ötekilerden farklıdır? sözcük, tür bakımından ötekilerden farklıdır?
lerden farklıdır?
A) Geç saatlere kadar televizyon seyretti.
A) Uzun bir yolculuktan sonra Ankara’ya ulaştık. A) Aydınlık günlerin hayali insana başka bir mut- ‘
A) Evin bütün odaları tertemiz boyanmış. B) Yorgunluktan geç kalkmıştı bu sabah.
B) Sahildeki eski balıkçı barınağı dün yanmış. luluk verir.
B) Hırsızlar, polisler tarafından kıskıvrak yaka G) Öğrencilerin bazıları derse geç geldi.
C) Bugün bana geç kalacağını söyledi.
B) Size sanatın çok gerekli olmadığını söyleyen landı. D) Otobüsü kaçırınca işe geç gitti. .
D) Seçkin okurlara sahip bir edebiyat dergisiydi
lere kulak asmayın. C) Şu koskoca salonda kendimize oturacak bir E) Geç anladım gençliğimin değerini.
bu dergi. .
C) Ben hiçbir romanı, herhangi bir şiirden üstün yer bulamadık.
E) Bazı akşamlar derin düşüncelere dalardı.
tutmadım. IS lf D) Kalabalıklar arasında bile kendini yapayalnız
D) Artık hatırlamıyorum bileo üzüntülüyılları. hissederdi.
E) Haberi aldığında dosdoğru annesinin yanına
E) Benim asıl amacım, yurtdışında iyi biröğre- ,-¿7
gitmiş.
nim görmekti. 8|§
139
TEST - 2 TEST - 3
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gibi” edatı 10. Oysa sesini isitmisti bütün yıldızlar 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde arasına söz 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi
kendinden önceki sözcükle birleşerek sıfat I cük ya da sözcük grubu girmiş bir ad tamla çekimli bir eylemdir?
görevinde kullanılmıştır? Samanyolu şenindi çünkü ması vardır?
II
A) Karadeniz’de başı dumanlı dağlar var.
Denizler ve dağlar seni söylerdi
A) Tarlada köylüler karınca gibi çalışıyorlar. III A) Köprünün üstünde yüzlerce insan başkanın B) Sorular kolay olduğu için çok sevinçliydi.
B) Otobüsü gördüğü gibi koşmaya başladı. Bir çoban değneği bir derviş nefesi geçmesini bekliyordu. C) Arabamız düz yolda yavaş yavaş ilerliyordu.
C) Haberi duyduğunda sevinçten çocuk gibi ağ IV B) Bahçedeki meyve ağaçlarının yaprakları er D) Bu yıl kış aylarında hava oldukça ilikti.
lamıştı. Uyandırırdı çiğdemleri E) Kardeşiniz ne kadar da yaramaz!
kenden dökülmüştü.
D) Çeşmenin buz gibi suyundan kana kana içtik. V
C) Saatlerce denizin yüreğimizi okşayan sesini
E) Yaşı küçük olmasına rağmen bir yetişkin gibi dinledik.
davranıyor. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcük
lerden hangileri aynı görevdedir? D) Hafta sonunda insana huzur veren bir bahar
havası vardı.
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III. E) Koridordan gelen sesin sahibini bulmak için 5. Aşağıdakilerin hangisinde eylemin kipinde
kapıya doğru ilerledim. “sonradan farkına varma” anlamı vardır?
D) II. ve IV. E) IV. ve V.
A) Aceleyle çıkınca çantamı evde unutmuşum.
'M I
B) Aldığı ödülü en yakın arkadaşına vermiş.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç, sı
C) Uykusuzluktan çocuğun gözleri şişmiş.
fatları birbirine bağlamıştır?
D) Hırsız açık balkon kapısından içeri girmiş.
E) Sınava sadece Ahmet geç kalmış.
A) Adam telefonda yüksek sesle ve çok hızlı ko
nuştuğu için rahatsız olduk. 11. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz, öte
kilerden farklı bir ad tamlamasıdır? 2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanla
B) Bugün her zamankinden daha fazla yorgun
tamlananı yer değiştirmiş bir isim tamlaması
ve üzgün görünüyorsun.
A) Dün arkadaşlarımla doâum günümü kutladık. kullanılmıştır?
C) İstediğiniz bilgisayar malzemeleri ya bugün
ya da yarın elinizde olur. BVDers kitabını yine evde unutmuşum. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin çe
C) O, her zaman annesinin sözünü dinler. A) Başka çeşmelerden doldurmuşsun tasını
D) Arkadaşına fiyatı düşük ama güzel bir hediye kimi, kişi yönüyle ötekilerden farklıdır?
D) Sahnede güzel bir çocuk oyunu vardı. B) Sabahı hiç olmayacak sanki bu şehrin
almış.
E) Aldığı kitapta cevap anahtarı yoktu. C) Kış günleri trenle geçtin mi uzak köylerden
E) Yapraklar bahçede bir oraya bir buraya sav A) Niçin bizi saatlerdir burada bekletiyorsunuz.
D) Yitmiş ormanların acısını dinledim derinden
rulup duruyordu. B) Bu kitap fuarını mutlaka gezin.
E) Sürdürür ömrü boyunca, başladığı yolculuğu
C) Ankara’ya gidince onu da ziyaret etsin.
D) Yazın çiçeklere bolca su verin.
E) Yerlere çöp atıp çevreyi kirletmeyin.
140 141
TEST- 3
TEST - 4
Haber kipleri zaman anlamı taşırken dilek kiple 11. Eylemsiler, eylemlerden şahıs ve kip eki alma
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağ-fiil kul 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-ce -ca” eki
ri zaman anlamı bildirmemektedir. ması yönüyle ayrılan, eylemlere belli ekler geti
lanılmamıştır? cümleye karşılaştırma anlamı katmıştır?
rilerek isim, sıfat ya da zarf görevinde kullanılan
A ş a ğ ıd a k il e r i n h a n g i s i n d e e y l e m , z a m a n a n sözcüklerdir.
A) Rüzgâr, kurumuş yaprakları sağa sola savu A) Rehberimiz sorularımızı kolayca cevapladı.
l a m ı t a ş ım a m a k t a d ı r ?
ruyor. B) Davetinize ailece katılmaya karar verdik.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen altı
B) Tarlada çalışırken hava birden karardı. C) Bu konuda biraz sorumsuzca davrandığımızı
A) Dün akşamki olaydan çok etkilenmişti. çizili sözcük eylemsi değildir?
C) Babam evden çıkalı çok olmadı. kabul etmek gerekiyor.
B) Günün birinde eminim beni anlar.
D) Yağmur, bütün şiddetiyle durmaksızın yağı D) Voleybol takımımız taraftarlarca coşkulu şe
C) Bilgi yarışmasına bizim sınıf da katılacak. A) Ağlayan çocuğu annesi güçlükle susturdu.
yordu. kilde destekleniyor.
D) Her sabah okula giderken bu yoldan geçiyor. B) Öğleden sonra onunla konuşmaya karar ver
E) Yokuşun ortasında biraz durup dinlendikten E) Aynı sınıfta olmamıza rağmen bilgice o biz
E) Ödevlerinizi yarın mutlaka getiriniz. dik.
sonra yola devam ettik. den üstündü.
G) Siren seslerini duyunca hepimiz telaşlandık.
D) Kırdığı camın parasını ondan istediler.
E) Mektubun arkasına adresinizi yazmalısınız.
9. Birleşik çekimli (zamanlı) eylem, iki tane kip eki Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-den” hal
alan eylemdir. eki cümlede sebep-sonuç ilişkisi kurmuştur?
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ortaç (sılat-
fiil) yoktur? Seni tozlu aynalarda tanıdım
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik za A) Karşıdakiî kırtasiyeden dilekçenizin fotokopi
manlı (çekimli) eylem kullanılmıştır? Saçların, alnına düşmüştü tel tel sini çektirip gelin.
A) Yağmur yağarken dışarıda biraz dolaşmak is
I II B) Yazdan kalma bir günde pikniğe gidiyoruz.
tedi.
A) Ahmet, zor da olsa bu işi başarmış. Gözlerin güz geldiğinden habersizdi C) Bilet sırasına sabah erkenden geçmediğimiz
B) Görünmez kaza denen şey bu olsa gerek.
B) Güneş batmak üzereyken eve vardı. için maça gidemedik.
C) Bineceğimiz otobüs daha ortalıkta görünmü Kederliydin sonbahar akşamlan gibi
C) Dün sabah sahilde bir süre dolaştım. D) Tarladaki işlere dört bir koldan sarıldı işçiler.
yordu. IV V
D) Bu yöredeki insanlar, birbiriyle yardımlaşırdı. E) Eve geç geleceğimizi haber vermediğimiz
D) Sınavda, bildiğim soruları daha kısa sürede
E) İstenen araçlar kısa zamanda yerlerine ulaş den bizimkiler iyice meraklanmışlar.
çözdüm. Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin han
tırıldı.
E) Vapurdan inen yolcular aceleyle otobüslere gisinde iyelik eki (bir varlığın kime, neye ait ol
koşuyorlar. duğunu belirten ek) yoktur?
143
TEST- 4 TEST - 5
8. A ş a ğ ıd a k i c ü m l e l e r d e g e ç e n a lt ı ç iz i l i s ö z c ü k 11. A ş a ğ ıd a k i d i z e l e r i n h a n g i s i n d e a lt ı ç iz i l i s öz-; 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamla 4. Cümle içinde iki virgül ya da iki kısa çizgi arasın
le r d e n h a n g is i b a s it y a p ılıd ır? c ü k b ile ş ik y a p ılı b ir e y le m d e ğ ild ir ? ması nesne görevinde kullanılmıştır? da yazılan, cümlenin herhangi bir öğesinin açık
layıcısı durumunda olan sözlere ara söz denir.
A) Rüzgârda yıkılan duvarı tamir ettiler. A) Bel bağladığın tepelerden A) Koştuğu halde son vapura ancak binebilmiş.
B) Tatilde dinlenmek için burayı tercih etmiş. Gün doömavabilir bir daha B) Anlatılanlar bana eski bir hikâyeyi hatırlattı. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylı tüm
C) Bu yöredeki kuş türlerinin sayısı iyice azajdı. C) Yaşlı adam, torunlarına zaman zaman genç leci açıklayan bir ara söz vardır?
B) Süt beyaz bir martıyım açıklarda
D) Gezide gördüğü ilginç yerleri not almış. lik anılarını anlatıyordu.
Gemilerle beraber yol alıyorum
E) Dun gece geç saate kadar seni aradık. D) Annem boş zamanlarında el sanatlarıyla ilgi A) Burada, evlerin bahçeleri, pencere önleri hep
C) Ona her gün güzel, her hava hoştu leniyor çiçeklerle doludur.
Sevgisiz hayatın manası boştu E) Karşıdaki bina, yakında hastane olarak hiz B) Ben anneme, en çok sevdiğim insana, hiçbir
D) Derin sularında bu ayna her an met verecekmiş. zaman yalan söylemedim.
Sizden bir parıltı aksettirecek C) Otobüsler, minibüsler, özel araçlar yolu kapat
tığı için toplantıya geç kaldık.
E) Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini D) Eski yazlık sinemalara, ailece seyredilebilen,
Yaşlı adam güçlükle yerinden doğruldu.
Nice zamandır görmediğim duygu dolu filmler gelirdi.
I || III . -
E) Kızkulesi’nin karşısında sohbet ederdik bazı
akşamlan
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerin yapısı
aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak veril i 2. Kıyıdaki kahvede çaylarımızı yudumlarken güne
miştir? şin batışını seyretmek en büyük eğlencemizdi. •
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamla- i l i
-1 II m m a s ı ö z n e g ö r e v in d e d ir ? Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisin
. 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi
A) Basit türemiş basit de sırasıyla verilmiştir?
geçişli (nesne alabilen) bir eylemdir?
B) Türemiş basit basit A) Eski binalar, birer birer yıkılıp yerine sağlam
C) Basit basit türemiş r binalar yapılacak. A) Dolaylı tümleç - zarf tümleci - nesne - yüklem
A) Okuldaki şiir yarışmasına o da katılacakmış.
basit türemiş || j B) Belediye otobüsleri, artık bu durakta durma- B) Zarf tümleci - yüklem
D) Türemiş B) Eski arkadaşlarını görebilmek için geçen gün
E) Türemiş türemiş basit \~ yacakmış. C) Nesne - özne - yüklem
Ankara’ya gitti.
C) Parkta kurumuş olan ağaçları en kısa zaman D) Özne - yüklem
C) Bu şirketin sahibini yakından tanıyorum.
da keseceğiz. E) Dolaylı tümleç - özne - yüklem
D) Sınavlara hep son günde hazırlanıyormuş.
D) Okul kitaplarımı yıllar önce bu kütüphaneye E) Yaz tatilinde amcasının yanında çalışacaktı.
bağışladım.
E) Bulduğumuz parayı ve saati, parkın bekçisi
ne teslim edelim mi?
10. Ey, şimdi süzgün, rüzgârlarda dalgalı
I II
Barışın güvercini, savaşın kartalı 3. “Bu yazar daha çok, dili ustalıkla kullanmasıyla 6. Cümlede anlamca en çok önemsenen öge, vur
tanınır.” cümlesinde olduğu gibi yüklemde belir gulanan öğedir ve yüklemi sonda olan cümle
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Dil Bilgisi
144 145
7. Aşağıdakilerden hangisi kurallı bir ad cümle 10. Yargı bildiren yüklemin dışında yan cümleciği/
sidir? de bulunan cümlelere birleşik cümle denir. Yan»
cümlecik genellikle eylemsilerle kurulur.
A) Zilin çalmasıyla çocuklar dışarı fırladı.
; B) Ağaçların üstü bembeyaz karlarla örtülüydü. Aşağıdaki dizelerden hangisi yapısı bakımın
G) Çamlarla çevrili bahçede sohbet ediyorduk. dan birleşik cümledir?
D) Yatmadan önce mutlaka biraz kitap okurdu.
E) Yıllardır görmediğim arkadaşımla bir toplantı A) Hava güzel diyerek açsam pencereyi
da karşılaştım. B) Yemişler sarkar, komşu bahçenin dallarından
C) Ne hoş kokardı güzelim çiçekler
D) Herkes bu güzel çiçeklere aldanır M
E) Hiç görmedim ben o hayal ülkesini
8. Birden fazla yargının (cümlenin) birbirine virgül
(,) ya da noktalı virgül (;) ile bağlanmasıyla olu
şan cümlelere sıralı cümle denir.
11. I. Birer birer atladık bahçe duvarından.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi sıralı bir cüm II. Otobüs bu durakta durmadan geçti.
le j&ğMir? III. Sınıfta sadece birkaç öğrenci vardı bugün. ..
IV. Daha önceleri de böyle bir olay yaşandı bu
A) Şiddetli fırtına kiremitleri sağa sola uçuruyor, ralarda.
bir türlü dinmek bilmiyordu. V. Eskiden çök verimliymiş buradaki tarlalar.
B) Her yer beyaz bir örtüyle kaplı, evlerin çatıla
• • • •
BOLUM 5
rından buzlar sarkıyor. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangi
C) Kaloriferler iyi yanmadığı için bugün odamız leri devrik, olumlu bir eylem cümlesidir?
pek ısınmıyor.
D) Konuklara önce pasta ikram edildi, sonra çay
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve İli.
verildi.
E) Çocuklar sokakta oynuyor, yaşlıca bir kadın
D) III. ve V. E) IV. ve V.
pencereden onları izliyor. ANLATIM BOZUKLUKLARI
12. (I) Baharın müjdecisidir onlar. (II) Havaya düşen
9. Birden fazla yargının birbirine bağlaçla bağlan ilk cemreyle beraber, güneşin sıcacık gülümse
dığı cümlelere bağlı cümle denir. mesi içimizi ısıtın (III) Suya düşen cemre, yaşa
mın kendini yenilemesinin ispatı gibidir. (IV) Top
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlı cümle rağa düşen cemreyse benzersiz bir renk cüm
vardır? büşüdür ve bize mutluluk kaynağıdır. (V) İnsan
lar; yüzyıllardır baharı bir şenlik havası içinde
A) Yaprak kokusu, mis gibi çiçek kokularına ka beklemişlerdir.
rışıyordu.
B) Akşama doğru bastıran yağmur, gece yarısı Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili
dindi. olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
C) Dışarıda yağmur yağıyordu ancak hava yine
de soğuk değildi. A) I. devrik isim cümlesidir.
D) Köye girdiğimizde bizi güler yüzlü insanlar B) II. kurallı fiil cümlesidir.
karşıladı. C) III. bileşik cümledir.
E) Yemeğimizi yedikten sonra yürüyüş yapmak D) IV. bağlı cümledir.
için sahile gittik. E) V. sıralı cümledir.
1. Aşağıdakilerden hangisinde bîr anlatım bo 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bo
zukluğu vardır? zukluğu vardır?
2. Yazar, bu yapıtı ekonomik zorlukların üstünden 5. Yaralıları enkaz altından çıkarmak için, herkes
I II oldukça zor, yorucu, güç şartlarda sabaha ka
gelebilen bir sevdanın büyüklüğünü anlatmak dar hiç durmadan aralıksız çalıştı.
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi III
için yazdığını belirtmişti.
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi IV V Bu cümlede gereksiz kullanılmış sözcükler aşa-
ğıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?
Bu cümledeki anlatım bozukluğu numaralan
mış sözcüklerin hangisinden kaynaklanmak
I A) yorucu - herkes B) zor - güç
tadır?
C) güç - aralıksız D) hiç - aralıksız
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) herkes - hiç
Bozuklukları
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? 6. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozuk
149
TEST - 1 TEST- 2
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım ^ Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 4. Öğretmenimiz, yarın erkenden yola çıkacağımı
bozukluğu vardır? M bozukluğu vardır? = .. i . ■ zı, bu yüzden sabahleyin yedide okul bahçesin
bozukluğu vardır?
'M de hazır bulunmamızı istedi.
A) Maddi olanaklarımız imkân verdiği sürece,
A) Ünlü yazar, neden şiire ilgi gösterilmediğinin A) Bizim saygılı, zeki ve çalışkan öğrencilerimi^
yoksullara düzenli olarak gıda yardımı yapa Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki-
gerekçelerini son yazışında dile getirdi. zin sayısı hiç de az değildi.
cağız.
B) Okumak için vakit bulamadığını söyleyen ki lerden hangisiyle giderilebilir?
B) Bütün pikniklerde öğrenciler arasında görev ;
B) Çevremizdeki insanlarla iletişim içinde ol
şilerin sözlerinin doğruluğuna 'inanmıyorum.
dağılımı yapılırdı. J? mak, toplumsal yaşamın bir gereğidir. A) “erkenden” sözcüğü “erken” yapılarak
C) Sanatçılarımızı ölümlerinden sonra değil, ya
C) Serin bir ilkbahar sabahı tüm hazırlıklarımızı - C) Seneye okulumuza almayı planladığımız bil B) “çıkacağımızı” yerine “çıkmamız gerektiğini”
şarken de anmalı, onlar için sanat geceleri
tamamlayıp yola koyulmuştuk. gisayarların fiyatları iyice düşmüş. getirilerek
düzenlemeliyiz. r
D) Bugün pikniğe gidecektik, yağmur bastırınca D) Akşamları bir saat kitap okuyarak, bugüne C) “bu yüzden” sözü cümleden atılarak
D) Bana şiirin gizemli kapılarını açan bu ünlü şa
iptal etmek zorunda kaldık. 5 kadar beş yüz civarında kitap bitirmiş. D) “yedide” sözcüğünden önce “saat” getirilerek
irle, bir arkadaşımın aracılığıyla tanıştım.
E) İkindiye doğru bastıran yağmur, akşama ka E) Toplu taşıma araçlarında, kendisinden bü E) “çıkacağımızı” sözcüğünden sonra “söyledi”
E) Sanatla ilgili çeşitli yazılarımı içeren bu yapıtı
dar aralıklarla yağmaya devam etti. yüklere her zaman yer verirdi. getirilerek
mın ikinci baskısını başka bir yayınevi yapa
cak.
11. Divan şiirindeki anlam ve ahenk güzelliğinin far- ' Kardeşim sahnede şiir okuyor, biz de onu dik
8. Sezai Bey, yurtdışına yaptığı uzun süreli iş ge kına varan hiç kimse, bir daha bu şiirden vazge-' katle dinliyorduk. 5. Zannediyorum, bu akşamki maçta okul takımı
zintilerinden çok sıkılmış. çemezler. mız kesinlikle galip gelen taraf olacak.
Aşağıdakilerin hangisinde bu cümledekine
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki- Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni benzer bir anlatım bozukluğu yapılmıştır? Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
lerin hangisinden kaynaklanmaktadır? aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aklı başında bir öğrenci, böyle kavgalara ka- f'Çl/
A) Gereksiz sözcük kullanılmasından A) İlgi ekinin (-ki) gereksiz kullanılması rışmaması gerekir. • A) Gereksiz sözcük kullanılması
B) Sözdizimi yanlışlığından B) Tamlama yanlışlığı B) İlgi ekinin (-ki) gereksiz kullanılması
B) Okul çıkışında hemen yanıma uğrar, onunla
C) Eylemsi yanlışlığından C) Gereksiz zarf tümleci kullanılması C) Dolaylı tümleç eksikliği
pastaneye giderdik.
D) Yanlış anlamda sözcük kullanılmasından D) Sözdizimi yanlışlığı D) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanıl
E) Özne-yüklem uyumsuzluğu C) Bizi asıl üzen şey, onun bile bile yalan söyle
E) Ekeylem eksikliğinden ması
diğidir.
E) Bir sözcüğün yanlış anlamda kullanılması
Bozuldukları
D) Ben onun o da benim mektubumu özenle
Bozuklukları
saklıyordu.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım E) Son yazdığı esere ayrı bir önem veriyor, el üs
bozukluğu vardır? | tünde tutuyordu.
bozukluğu vardır?
150 151
TEST - 2 TEST - 3
7. Dağın zirvesine doğru çıkıldıkça bitki örtüsünün 1 0 . İlk ürünlerini veren sanatçıya gösterilen yoğup> 1. Öğretmenimiz bize her zaman, daha yapacak 4. Ünlü yazar, yazın yaşamı boyunca tam kırka ya
değiştiğini açık bir biçimde görebilirsiniz. ilgi, onun kendine özgüvenini artırdı. çok hedefimizin olduğunu söyler ve bizi ümitlen- kın yapıt ortaya koymuştur.
dirirdi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki-j Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
lerin hangisiyle giderilir? Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
153
TEST- 4
7. Sanatçı, yaşadığı anılarını anlattığı bu kitabında, 10. Salondaki herkes yüksek sesle konuşuyor; bp
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bir dönemin gizli kalmış yönlerine de ışık tutuyor. türlü susmak bilmiyordu.
sözcük kullanımından kaynaklanan bir anla bozukluğu vardır?
tım bozukluğu vardır?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni;
A) Yetkililer, Abant'ı, bir turizm merkezi haline
aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayatımda, kitaplarda benzerlerini okudu getirmeyi planladıklarını söylediler.
ğum birçok önemli olay yaşadım. B) Birçok doğal güzelliğe sahip olan Bolu’nun,
A) Tamlayan eki eksikliği A) İlgi ekinin gereksiz kullanılması
B) Çocukluğumda okuduğum kitapların etkisin dünyaca tanınması için çeşitli çalışmalar ya
B) Bir sözcüğün anlamca yanlış kullanımı B) Zarf tümlecinin gereksiz kullanılması
den hâlâ kurtulamadım. pılıyor
C) Yanlış bağlaç kullanımı C) Özne-yüklem uyuşmazlığı
D) Durum ekinin yanlış kullanımı D) Sözdizimi yanlışlığı C) Abanftaki otellerde özellikle kış aylarında yer
C) Ünlü sanatçı, bugüne kadar yaklaşık beş bin
E) Ekeylem eksikliği bulmak mümkün değildir
E) Gereksiz sözcük kullanımı kitap okumuş.
D) Çam orrrıanlarıyla çevrili pistleri ve temiz ha
D) Okulun kitaplığından cumaları aldığım kitap
vasıyla Kartalkaya, İstanbul'a en yakın kayak
ları hafta sonu okurdum.
merkezidir.
E) Gençlik yıllarımda yazdığım fakat yayımlama
E) Abant Gölü’nün buz tutmasıyla oluşan man
olanağı bulamadığım öykülerimi yayımlama zara, insanlar tarafından büyük ilgi çekmek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne ek ya karar verdim. tedir.
bozukluğu vardır? sikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozuklu
ğu vardır?
A) Çiftçiler bu yıl yağmurun çok yağması yüzün
den bol miktarda ürün aldı. A) Annesine ev işlerinde yardım eder, bir an bilé
B) Manisa ve civarında üzüm bağları kilometre yalnız bırakmazdı. 1 Küçükken yaramaz ve hareketli oluşu nedeniyle 5. Hüseyin Rahmi Gürpınar, verdiği bilgileri halkın
I II III I II
lerce uzayıp gider. B) Ben de sizden ayrılmak istemiyorum; ama kendisine “Çalıkuşu” lâkabı takılan Feride, tey anlayacağı bir dille anlatmaya özen gösteren,
C) Eylülün son haftasında bu yörede bağbozu yük olmak bana ağır geliyor. III
mu başlar. C) Kütüphanede çok gürültü olduğundan kitap zesinin yanında yetişen, anııeşiniJkaybMaîİS ök-
güldürü öğeleri taşıvan komik olaylara yapıtla-
IV V IV
D) Üzümler yol boyunca, çulların üzerine serile okumaya fırsat bulamamıştım. süz bir kızdır.
rında yer veren, usta bir yazardır.
rek kurutulmaya bırakılın D) Sizin gibi kendisini iyilik yapmaya adamış baş V
E) Üzümün, bölge ekonomisinde çok önemli bir ka bir insan daha görmedim.
Bu cümledeki altı çizili sözlerden hangisi çıka Bu cümlede numaralanmış sözlerden hangisi
yeri vardır E) Merdivenlerden yukarı çıkıp içeri girince ge
rılırsa cümlenin anlamında daralma olmaz? çıkarılırsa cümlenin anlamında daralma olmaz?
nişçe bir salonda bulduk kendimizi.
Bozuklukları
Bozuklukları
E) V.
155
TEST-4 TEST - 5
7. A ş a ğ ıd a k i c ü m le l e r i n h a n g i s i n d e b ir a n la t ı m 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatın^ Masmavi, denizine bakmakla yetindiğimiz bir pla- 4. Bu §nr kitabı
bozukluğu vardır? I II
b o z u k lu ğ u v a r d ır ? 1 11 . iv
jın arka tarafında dizilmiş restoranlar yeşillikler şairin, gençlik şiirlerini de yayımlama cesareti
A) Yolculuğun sonuna doğru, otobüsteki yolcu-Cj III IV V
A) Bu seminerde, yeni eğitim teknikleri ile ilgili
içinde van vana sıralanıyor. bulacağını sanıyorum.
bilgiler edinebileceğiz. lara içecek ikram edildi.
V
B) Okuldaki kırgın tavırlarıyla arkadaşlarını kendin B) Kasabalıların deniz kıyışındaki tarlalarında!
den uzaklaştırdı. yazlıkların sayısı hızla artıyor. Bu cümlede numaralanmış sözlerden hangisi
Bu cümlede numaralanmış sözlerden hangi
C) Hafta sonu yapılacak sınavda başarılı olan öğren C) Sabahtan akşama kadar aralık vermeden'; si gereksizdir? gereksizdir?
ciler burs kazanacak. çalışan işçiler, bütün işleri bitirirdi.
D) Öğretmenimiz, durumu zayıf öğrencilerin, A) I. B) II. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) I D) IV. E) V.
D) Yeni ders kitapları, öğrencilerin derse ilgisini c jl
artıracak nitelikte hazırlanıyor. dersten sonra sınıfta kalmasını istedi.
E) Okulumuzdan mezun olan iş adamları, okulu E) Yağmur akşamüstü bastırınca yollarda birçok ' ■
muza zaman zaman yardımda bulunuyor. insan perişan oldu.
Bozuklukları
o E) Kar yağışı, birçok köy yolunun kapanmasına Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz
2 yapılarak
D
2 E) “yapıtlarda” sözcüğü “yapıtlarında” yapılarak neden oldu. çıkarılırsa cümlenin anlamında bir değişiklik
:D olmaz?
8
CQ
6. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden
hangisinin çıkarılması anlamda daralmaya
158 159
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST - 6 TEST - 7
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? söz çıkarılırsa cümlenin anlamında bir deği bozukluğu vardır?
şiklik olmaz?
A) Babası iş bulabilmek için yıllar önce zor şart- ’ A) Yeni yapılan yol sayesinde kasaba ve köyler
A) Son maçtan sonra, sağ dizimde kısa süreli ve
larda İstanbul’a gelmiş. ’ A) Anılarını kaleme alan usta yazar, bir dönemin den kente ulaşım süresi kısaldı.
geçici ağrılar oluştu.
edebiyat dünyasını gözler önüne seriyor.
B) İnsanlara sevgi ve saygıyla yaklaşırsanız on B) Bir zamanlar köylülerin avlanmak için geldiği 'i B) Mahallenin eski, derme çatma evlerinin yeri
bu tepelerde şimdi siteler yükseliyor. B) Dergimiz, gelecek vaat eden genç sanatcıla- ne apartmanlar yapılacak, v 3
lardan hep kabul görürsünüz.
rı tanıtacak bir platform işlevini de görüyor. C) Çiftliğimizdeki hayvanlar; bulaşıcı, salgın
C) Dün akşam başlayan kar yağışı sabaha ka C) Nehrin taşıdığı topraklarla oluşan bu ovadan
bir yılda üç kez ürün alınabiliyor. C) Bu yazılarda yazarın kendisine yönelik öze hastalıklara karşı aşılanıyor.
dar devam etmiş.
D) Şirket, yükselen talepleri karşılamak için, fab leştirilerini okumak okurlara ilgi çekici geliyor. D) Göçmen kuşların uğrak yeri olan göl kurumak
D) Öğretmenimiz gittiğimiz ya da belgeseller
rikada işçilere fazla mesai yaptırıyor. D) Hemen hemen her şair, şiir üzerine düşünce üzere.
den tanıdığımız bir yeri anlatmamızı istedi.
E) Pazarcılar, tezgâhlarını kurmak için erkenden lerini de kaleme almıştır. E) Hafta sonumuzu daha iyi değerlendirmek
E) Bu eski şehrin insanlarının çok daha olgun ve
yola çıkarlar. E) Öyküleriyle tanınan sanatçı, şimdi değişik bir için buraya geldik.
kültürlü olduğunu düşünüyorum.
anlayışla yazdığı romanıyla okurların karşısı
na çıktı.
Bozuldukları
yazılmasına her zaman karşı çıkardı.
E) Okuduğum romanı çok beğendiğim için ar
kadaşlarıma da tavsiye ettim.
161
TEST - 7 TEST - 8
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
A) Onun yurtdışındaki başarıları hepimizi gurur A) Yıllardır bu sokakta kurulan pazar için, yeni A) Öğretmenimizin tavsiye ettiği kitapları alıp A) Günlerdir hasta yatan kardeşim, dün bizimle
landırdı. bir yer aranıyor. okumaya çalışıyorum. yemek yedi.
: B) Dünyada olup bitenleri farklı bir bakış açısıy B) Şehirdeki trafiği rahatlatmak için yeni yolların B) Sanatçının macera dolu ve zengin yaşamının B) Okulumuzun ilk defa düzenleyeceği etkinlik
la değerlendirmeliyiz. yapılması planlanıyor. izlerini yapıtlarında görebiliyoruz. ler için öğretmenlerimiz göçe gündüz çalışı
■ G) Yazarın son kitabı, okurlarca çok beğenildi. C) Bugün sokaklarda yaşayan çocukların koru yor ,
C) Şenden aldığım kitapları eksiksiz ve tam ola
D) Bu kitapta, Anadolu’da kurulan uygarlıklar ve maya ve eğitilmeye ihtiyacı var. rak teslim ediyorum. C) Balık tüketimi, insanlarda sağlıklı beşjenme
medeniyetler anlatılıyor. D) Şehrin dışında, yeşillikler içinde modern bir bilincinin genişlemesiyle daha da çoğaldı.
D) Resme ilgisi olan kardeşime güzel bir boya
E) Bu kütüphanede sadece el yazması yapıtlar hastane yapmayı kararlaştırdılar. takımı hediye ettim. D) Trafik problemini çözmek için yetkililer yeni
' - bulunuyor. » E) Hava yağmurlu olduğu için, arkadaşlarıyla projeler hazırlıyor.
E) Bu şiirden okurlar farklr anlamlar çıkarıyor.
buluşmaya gidemedi. E) Şehrimizdeki yeşil alanların sayısı yıldan yıla
artıyor.
Bozuldukları
Bozuklukları
bozukluğu vardır?
A) Hiçbiri konuyu anlamamış, yeni baştan anla A) Kalabalık, meydanı yavaş yavaş doldurmaya Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdaki-
tılmasını istemişti. başladı. lerden hangisiyle giderilebilir?
A) Dünya fındık üretiminin yarısından çoğu ülke
B) Sorulara şöyle bir baktı, onları kolayca çöze B) 19 Mayıs törenlerini, ilçemizdeki bütün okul mizde yapılmaktadır.
bileceğini söyledi. lar bu spor salonunda kutlayacak. A) “önemlidir” yerine “önemli değildir” sözü getiri
B) Fındık, her mevsim yağış alan bölgelerde ye
C) Bazı öğrencilerin yeni uygulamadan mem C) Serginin açılışına, yurt dışından birçok sanat lerek
tişen bir üründür.
nun olmadığını dile getirdi. sever katılmıştı. B) “örnek aldığı” yerine “örnek almış olduğu” sözü
. Ç) Birçok ürünün hammaddesi olduğu için fındı
D) Ders notlarını gözden geçirdi, sonra sınava D) Konuşmasını şiirlerden alıntılarla süslemesi, getirilerek
ğa büyük rağbet vardır.
girdi. dinleyicinin dikkatini çekiyordu. C) “çevre” yerine “ortam” sözcüğü getirilerek
D) Üretilen fındığın büyük bir bölümü yurtdışına
E) Öğrenciler bahçede oynuyordu, biz de pen E) Ele aldığı konuyu, kendi yaşamından kesit D) “edebiyatçılar- sözcüğündeki çoğul eki atılarak değişik ülkelere ihraç ediliyor.
cereden onları seyrediyorduk. lerle zenginleştiriyordu. E) “sanatçının” sözünden sonra “ne” sözcüğü ge E) Orta Karadeniz, fındık üretiminde önemli bir
1 MT tirilerek
1-C________2-C 3-B 4-C m ş-b - m . 8- m 9-A 10-c. merkezdir.
162 163
TEST - 8 TEST 9
7. Babam, çiçeklerle ilgilenmeyi çok seviyor; gözü 10. Paha biçilmez değeri olan bu ansiklopedi, Aşağıdakilerin hangisinde, cümlenin uygun 4. I. İki hafta sonra düzenlenecek yarışmaya
gibi bakıyordu. yirminin üzerinde yazarların özverili çalışmasıyla bir yerine “onu” sözcüğü getirilerek anlatım bizim okul da katılacaktı.
hazırlandı. bozukluğu giderilebilir? II. Her insanın olayları algılayışı ve bakışı fark
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni, lıdır
aşağıdakilerden hangisidir? Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki- A) Yaralı, acılar içinde kıvranıyor; fakat kimse il III. Onun benimle geleceğini sanıyordum; ama
lerin hangisiyle giderilebilir? gilenmiyordu, gelmedi.
A) Dolaylı tümleç eksikliği B) Öğretmen kitabı çantasından çıkardı, masa IV. Çevresindeki yoksul insanları düşünür, her
B) Nesne eksikliği A) “olan” sözcüğü cümleden çıkarılarak nın üzerine koydu. fırsatta yardım ederdi.
C) Gereksiz sözcük kullanılması B) “değeri” sözcüğü yerine “kıymeti” getirilerek
C) Yoksulları korur, her zaman yardım ederdi.
D) Özne-yüklem uyuşmazlığı C) “özverili” sözcüğü cümleden çıkarılarak
D) Düşüncelerini babasına anlattı ve fikrini aldı. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi
E) Bir sözcüğün yanlış anlamda kullanılması D) “üzerinde” sözcüğü yerine “üstünde” getiril
lerinde anlatım bozukluğu, dolaylı tümleç
erek E) Yardım isteyen dilenciye para vererek sevin
eksikliğinden kaynaklanmaktadır?
E) “yazarların” sözcüğündeki çoğul eki atılarak dirdi.
164 165
TEST - 10
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çoğul eki 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? (-ler, -lar) gereksiz kullanılmıştır? bozukluğu vardır?
A) Penceremin önündeki ağaca her sabah kuş A) Geçen hafta yayımlanan bu kitap, bilim ve A) Kitaplar, neredeyse evin bir odasını dolduru- A) Ne yapacağını bilmeyen kişiye, kimse yardım
lar konar. sanat tarihimize ışık tutuyor. , yordu. edemez.
B) Yol yapım çalışmaları sırasında buradaki B) Yazarın, öykü ve romanlarının birçok çevirisi B) Yolcuların memnun olması için muavin, elin Bj Yalnızca bugünü düşünerek yaşayan insan
ağaçları da kestiler. - nin olduğunu biliyoruz. den geleni yapıyordu. lar, mutluluğu yakalayamaz.
G) Yeni muhtarlık binasının açılışına çok sayıda C) Bu sanatçı, birçok kültürlü ve fikir adamının C) Radyodan dinlediği türküler, onu başka bir C) Başarısız kişileri küçümsemek yerine onların
vatandaş katıldı. yetişmesinde rol oynamıştır. diyara götürmüştü. yaşadıklarından ders almalıyız.
; D) Şehirdeki yeşil alanların genişletilmesi için D) Toplantıya katılan yerli ve yabancı konuklara, D) Onun hangi şiirlerini okursanız okuyun, yaşa- D) Ulaşmak istediği hedefini belirlemiş insan,
çalışıyoruz. kentin turistik yerleri gezdirildi. ; ma sevinci duyarsınız. yolun yarısına gelmiş demektir.
E) Mektuplar, bu bölümde gideceği mahallelere E) Bilim adamları ve eğitimciler, öğrencilerin ko E) Beklenen misafirler bu akşam gelemeyecek- E) İnsanın, bir işi bitirdikten sonra, başka hedef
göre ayrılırlar. nuyla ilgili sorularını cevapladılar. mİŞ. ler belirlemesi gerekir.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdaki- III. Gözlemlerini en iyi şekilde eserine yansıtmak A) Öğrenciler, en çok tarihi ve macera romanların A) Şehirdeki tarihi yerleri gezmeyi çok istiyordu.
isteyen sanatçı, kullandığı dilin özelliklerini dan hoşlanıyor: ^ !
lerin hangisinden kaynaklanmaktadır? B) Dersten çıkınca ben eve, arkadaşım işe gi
çok iyi bilmelidir. B) Üniversite sınavı, bu yıl da haziranda yapılacak. | derdi.
A) İkinci cümlenin öznesinin belirtilmemesinden IV. Eleştiri yazılarında okura bilgi vermekten çok, C) Okul, önümüzdeki yıl ilk mezunlarını verecek. M C) Yolculuk boyunca otobüs üç kez mola verdi.
B) Bir sözcüğün anlam bakımından yanlış kulla eser hakkındaki inandığı düşüncelerini dile D) O, bizim sınıfın en başarılı öğrencisiydi. D) Halk müziğine düşkündü, her gün türkü din
nılmasından getirmiştir. E) Çocukları, yarın akşam tiyatroya götüreceğim. lerdi.
C) Dolaylı tümleç eksikliğinden E) Akşamleyin parkta buluşup biraz dolaşacak
D) Tamlayan eksikliğinden Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangile lardı.
E) Gereksiz sözcük kullanılmasından rinde anlatım bozukluğu vardır?
Bozuklukları
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
Bu tür olaylar insanı ne kadar coşturuyor, heye
D) II. ve IV. E) III. ve IV. can veriyor.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 6. Aşağıdakilerin hangisinde, bir anlatım bo
bozukluğu vardır? Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümle- zukluğu vardır?
167
TEST -1 0 TEST - 11
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir ahlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, nesne ek 1. Beni ve kardeşimi hem sigara hem de içki içme 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? sikliğinden kaynaklanan bir ahlatım bozuklu mesi konusunda uyarmıştı babam. bozukluğu vardır?
ğu vadır?
A) Birey-toplum çatışmasının konu edindiği bu Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki A) Durum değerlendirmesi yapılmadan gelece
kitap her kesimden okura hitap ediyor. değişikliklerin hangisiyle giderilebilir? ğe yönelik planlama ve hedefler tespit edile
A) O, daha çok macera romanlarını okuyor ve il
B) Bazı dilcilerimiz, kaybolmaya yüz tutan söz iği duyuyor mez. ■ ■■
A) “babam” sözcüğü cümlenin başına ,getirile
cükleri dilimize kazandırmaya çalışıyor. B) Sanatçının bize şiirden söz etmesi şöyle dur B) Hedefler belirlenmeden başlanan çalışmalar
rek
C) Şiir gecesinde buluşan şiirseverler, birbirin sun, küçümseyen bir hali de vardı. dan istenen sonuç alınamaz.
B) “kardeşimi” sözcüğünden sonra “asla” getir
den güzel şiirlerle coştular. C) Adam, istedikleri yapılmadığı için yüksek C) Güçlükler karşısında yılmamak, kişinin karar
ilerek
D) Son yıllarda bitkisel ilaçların kullanımıyla ilgili sesle bağırarak dışarı çıktı. C) “hem sigara hem içki” yerine “sigara ve içki” lı olduğunu gösterir.
kitapların satışında büyük bir artış var. D) Yazar, köy romanlarını azımsayan bir tavır ta getirilerek D) Plansız çalışanlar asla başarıya ulaşamaz,
E) Son zamanlarda, romandan başka kitap oku kınmış. D) “içmemesi” sözcüğü yerine “içmememiz” demek istemiyorum.
mayan bir okur kitlesi oluştu. E) Kültürlü insan, sadece çok kitap okuyan de getirilerek E) Başarılı olmak için, özeleştiri yapmak, başka
mek anlamına gelmez. E) “uyarmıştı” sözcüğü “uyardı” yapılarak larının önerilerini kulak ardı etmemek, çok
önemlidir.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdaki 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
2. Gerçek sanatçı, eserleriyle toplumları aydınla
değişikliklerden hangisiyle giderilebilir? bozukluğu vardır?
tan ve yön veren insandır. 5. Durkheim’e göre sosyal olaylar bir eşya gibi ele
alınması gerekir.
A) “çıkmamak gerekir” yerine “çıkılmamalıdır” A) Duyduğu veya okuduğu şeyleri önce değer Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
getirilerek lendiren, sonra inanan insanlardandı. aşağıdakilerden hangisidir? Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni
B) “belirli saatlerde” yerine “öğle saatlerinde”
getirilerek
B) Bu sevimli çocuk, etraftaki insanların ilgi oda
ğı olmuştu. A) Tamlayan eki eksikliğinden
İ aşağıdakilerden hangisidir?
Bozuklukları
Bozuklukları
bozukluğu vardır?
6. Bazen arkadaşlarına sebepli sebepsiz kızar,
onların okur üzerindeki etkisi belirler. bozukluğu yoktur?
uzun süre konuşmazdı.
B) Herhangi bir şairin, sanat görüşünü sadece bir A) İlk şiirlerini aruzla yazan bu şairimiz, sonrala
şiirinden hareketle ortaya koymak yanlış olur. A) Dün mutlaka beni çarşıda görmüş olmalı. rı hece ölçüsüne yönelmiştir.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki-
C) Bu roman o dönemin eleştirmenlerine göre, B) Amacım seni anlamak ve yardımcı olmaktır. B) Sanatın, toplumun yararına sunulmasını ister
yazın tarihimizin en önemli yapıtı olarak nite lerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
C) Herkes tatile gidiyor, İstanbul’da kalmak iste di her zaman.
lendirildi.
miyor. C) Ünlü şairimiz şiirlerini heceyle çok az, aruzla
D) Kimi sanatçılar, yerel motifleri işleyen eserlerin A) Özne-yüklem uyumsuzluğundan
D) Yapraklar sonbahar rüzgârlarıyla bir oraya hiç yazmazdı.
daha çok okunduğunu söylüyor. B) İlgeç tümleci eksikliğinden
bir buraya savruluyorlar. D) Şiirin bir duygu sanatı olduğunu hemen her
E) Öykülerinde gerçeklere sıkıca bağlı olan bu ya- C) Nesne eksikliğinden
zarın, üslubu yönüyle başarılı olduğunu söyle E) Çocuğun sözleri herkesi kızdırıyor; fakat o, yazısında dile getiriyordu.
kimseye aldırmıyordu. D) Gereksiz sözcük kullanımından
yemem. E) Şiirlerinde yalın bir anlatımı yeğlediği gözden
kaçmıyor. E) Çatı uyuşmazlığından
2-A 6-C 7-A 9-C > ' <10-B r 11 -A JÜİ
168 169
TEST -11 TEST - 12
7. Gençlerin, gelecekte ülkenin kendilerinden bek 10. Aşağıdakilerin hangisinde bir anlatım bozuk Aşağıdaki cümlelerin hangisinde i bir anlam f-ler öykü yazan sanatçı, eserine yaşadıklarını
lediği görevleri düşünerek, sorumluluk duygusu luğu vardır? belirsizliği vardır? , v . aktarmayabilir.
taşımalıdırlar.
A) Dün onlara karşı nefret, bugün ise anlam ve A) Kitaplarını çantaya özenle yerleştirdi. Bu cümledeki anlatım, bozukluğu, aşağıdaki-
Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki- remediğim bir sevgi duyuyorum/ B) Teyzemlerin akşama geleceğini duyunca çok lerin hangisinden kaynaklanmaktadır?
lerden hangisiyle giderilebilir? sevindim. ,
B) İnsanların çıkara dayalı ilişkilere bel bağladık
larını gördükçe üzülüyorum. A) Özne-yüklem uyuşmazlığından
C) Çocukların yaramazlıkları çoğu zaman hoş
Â) “görevleri” sözcüğü tekil yapılarak B) Sözcüğün yanlış yerde, kullanılmasından
C) Her inşanın bir gün susmayı, düşünmeyi de görülür
B) “ülkenin” sözcüğü cümleden çıkarılarak C) Tamlayan eki eksikliğinden
neyeceğini şimdiden görüyorum. D) Kardeşiniz rahatsızlandı, denince oldukça
C) “Gençlerin” sözcüğündeki tamlayan eki atıla
üzülmüştü. D) Çatı uyuşmazlığından
rak D) Onların bir gün benden hesap soracaklarını
adım gibi biliyorum. E) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanıl-
D) “düşünerek” sözcüğünden sonra “onlar” E) Birkaç gün sonra arkadaşı bile ona inanma
, masından
sözcüğü getirilerek E) Gece vakti, deniz kenarında, yalnız yürüyor yacaktı.
E) “görevleri” sözcüğü ile “sorumluluk duygu ve seni düşünüyorum.
su” sözünün yerleri değiştirilerek
Arkadaşlarımın tatil yaptığı yere birkaç gün 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım önce gittim ve gördüm. bozukluğu vardır?
8. “Trafik cezalarına çeşitli oranlarda zam yapılarak bozukluğu vardır?
caydırıcılığının artırılması düşünülüyor” Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki- A) Kar yağışının hafta sonu yurt genelinde etkili
A) Kent mimarisinin en güzel örnekleri bu al lerden hangisiyle giderilebilir? olacağı söylendi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni bümde toplanmış. B) Bilinçsiz aylanma, doğada telafisi olmayan
aşağıdakilerden hangisidir? B) Üçte birlik çoğunluğa ulaşılamadığı için ge A) “gördüm” sözcüğünden önce “orayı” getirile- zararlara yol açıyor
nel kurul toplantısı ertelendi. ■- rek C) Semt pazarlarında daha ucuz alışveriş yap
A) Gereksiz sözcük kullanımı C) Bu yarışmada dereceye giren yapıtların ya B) “birkaç gün” sözü atılarak mak mümkündür.
B) Çatı uyuşmazlığı zarları ödüllendirilecek. C) “gördüm” yerine “gördük” getirilerek D) Temeli atılan kapalı spor salonu gelecek yıl
C) Nesne eksikliği
D) Üretim hatasından kaynaklanan arızalar ga D) “yere” sözcüğü yerine “kasabaya” getirilerek hizmete girecek.
D) Tamlayan eksikliği
ranti kapsamındadır. E) Kurtarma ekibi iki gün içinde kaybolan dağcı
E) Özne-yüklem uyuşmazlığı E) “birkaç gün önce” sözü “Arkadaşlarımın”
E) Uluslararası Tıp Kongresi’nin yedincisİ, bu sözcüğünden önce getirilerek ları bulmayı başardı.
günlerde ülkemizde yapılıyor.
Bozuklukları
Bozuklukları
171
TEST - 12 TEST - 13
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? bozukluğu vardır? sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım
bozukluğu vardır?
A) Kimsenin onun bu zor işi başaracağından A) Yazılarında, değerlendirdiği sanatçıların sanat A) Kardeşime göre uygun bir okul forması al
şüphesi yoktu. anlayışlarına yer verirdi. mak için mağazaya gittik. A) Hem konu hem içerik yönüyle çağdaşların
B) Ay yıldızlı bayrağımızı göndere çektirmeyi B) Zaten az olan harçlığımla aldığım kitapları kü dan oldukça farklı yapıtlar ortaya koydu.
B) Annesini kaybeden ceylan yavrusu donmak
hep hayal etmişti.- tan son anda kurtarıldı. tüphanemde özenle saklarım. B) Sanatçı duyarlığı, olaylara ve durumlara fark
C) Zorlu rakiplerle mücadele edecek olması onu C) Bu köyün halkı yaz gelince yaylaya, kış gelin lı bir bakış açısıyla yaklaşmayı gerektirir.
C) Sınıfların düzenli olduğu ve eğitim yapılabile
korkutmuyordu. ce köydeki evlerine taşınırdı. C) Bu konu hakkında neler düşündüğünü geçen
ceği görüldü.
D) Ona her fırsatta güven duyduğumuzu ve des D) Saksıda yetiştirdiği çiçekler iyice büyüyünce haftaki yazısından öğrenmiştim.
D) Kar yağışının artması kentte trafiği olumsuz
teklediğimizi söylemiştik. onları bahçeye dikti. D) Yurdun çeşitli bölgelerinde öğretmenlik yap
etkiliyordu.
E) Sınıf arkadaşlarımdan biri güç de olsa bu ya E) Bu tarihj binanın girişinde bulunan tabelada mış, tecrübe sahibi bir yazardı.
E) İşten artakalan zamanlarda sahilde kısa bir
rışı kazanabildi.
yürüyüşe çıkardı. ki yazılar iyice silinmişti. E) Ülke ve ulus sevgisi onun dizelerinin ana te
masıydı.
Bozuklukları
Bozuklukları
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. mak basarak okuru bilgilendiriyor. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır?
172 173
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
TEŞT - 13 https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
7. (I) Bir sanatçının bütün yapıtlarının toplu olarak 10. Orhan Veli Kanık, şiirlerinde yapmacıksız, içten . Birbirinden güzel ve etkileyici sözlerin bulundu- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
yayımlanması gerekir. (II) Böylece okurlar, sa I ı : ıı
bozukluğu vardır?
söyleyişle yaşamdaki sıradan insanları günlük ğu bu kitabın pek cok kişinin faydalanabileceği
natçının yapıtlarını bir arada bulma olasılığına
II III IV lll !
sahip olurlar. (III) Ayrıca sanatçıyı değerlendir Aj Çocuğun dudakları susuzluktan çatlamıştı.
olaylar içinde başarıyla anlatır.
mek isteyen eleştirmenler de sanatçının bütün yararlı bir kaynak olduğunu düşünüyorum.
... .,V
IV V B) Patlamanın ardından gökyüzünü kısa sürede
yapıtlarını ellerinin altında bulundurma kolaylığı
dumanlar kapsamıştı.
na erişirler. (IV) Bu düşüncelerle ünlü sanatçının
Bu cümlede numaralanmış sözcüklerden han C) Dün gece seyrettiğimiz film beni çok duygu
bütün yapıtları geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Bu cümlede numaralanmış sözlerden hangisi
gilerinin atılması, cümlenin anlamında daral landırdı.
(V) Onun şiir çizgisini öğrenmek isteyen okurlar gereksizdir?
ma ya da bozulmaya yol açmaz? D) Küçük çocuklar denizin serin suyuna dalıyor
için bu kitap dikkate değer bir çalışma oldu.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. du.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi A) I. veli. B) I. ve III. C) II. ve IV.
E) Kaldığımız oteli bulunduğumuz tepeden ra
sinde bir anlatım bozukluğu vardır? hatlıkla görebiliyorduk.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 11. Dünya yazınında eleştirmenlere göre birçok şa Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? heser sayılacak nitelikte yapıt vardır. bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gider A) Doktor, göz hastalıklarının çoğunu aşırı tuz A) Bu eski ahşap evde dar gelirli bir aile oturu
A) Derslerle ilgili kaygılarım seninle konuştuktan
mek için aşağıdaki değişikliklerden hangisi tüketmeye borçlu olduğumuzu söylüyor.
sonra çözüme kavuştu. yordu. . .. - .■■
yapılmalıdır?
B) Yıİlar önce dağın yamacına dikilen fidanlar, B) Yola bu gece çıkacağımızı kimse bilmiyordu. B) Bu gezi sayesinde görmediği yerleri görme fır
şimdi küçük bir çam ormanı oluşturmuş. A) “eleştirmenlere göre” yerine “eleştirmenler C) Sanatçı, şiirlerinin yanında kısa öyküleriyle satı bulmuştu.
C) Çevresindeki insanlara her zaman sevgiyle ce" getirilmeli de kendinden söz ettirmeyi başarıyor. C) Yeni taşındığı mahalleden işine ulaşmada
yaklaşan biriydi. B) “nitelikte” sözcüğü atılmalı D) Dün, kardeşimle, çocukluğumuzun geçtiği güçlük çekiyormuş.
C) “birçok” sözcüğü “yapıt” sözcüğünden önce
D) Yağmur aniden başlayınca herkes sığınacak eski mahalleye gittik. D) Şehrin tanınmış ünlü iş adamları yemekte bu
kullanılmalı
yer aramaya başladı. E) Köylüler, kurumuş dalları toplayarak bir kena luştu.
D) “yapıt” sözcüğüne “-ler” eki eklenmeli
E) Gözlerim güneşten rahatsız olduğu için dok E) “sayılacak” yerine “sayılabilecek” sözcüğü ra yığdılar. E) Yoğun kar yağışı ara sokakları iyice kapamıştı.
getirilmeli
Bozuklukları
Bozuklukları
9. Hâlâ etken olan bu yanardağını seyretmek için
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Anlatım
175
TEST - 14 TEST - 1 5
7. Ödevimi yaparken daldığım uykudan kulakları 10. Bilim adamları yeni keşfet 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anla
tırmalayan kapının ziliyle uyandım. I II
bozukluğu vardır? tım bozukluğu vardır?
yaklaşık otuz yıl civarında
IV
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdaki- A) Asya kıtasının çeşitli bölgelerinde yaşayan A) Buradaki işlerini bitirdikten sonra belediye bi
yorlar.
lerin hangisinden kaynaklanmaktadır? Türk boyları arasında zengin bir destan gele nasına geçecek.
Bu cümlede altı çizili sözlerden hangisinin çı neği vardır. B) İşine saygı duymayan bir insanın çevresinde
A) Çatı uyuşmazlığından karılması cümlenin anlatımında daralmaya ya kilere bir yararı olamaz.
B) Yazar, okumayı söker sökmez, masal kitapla
B) Gereksiz sözcük kullanımından da bozulmaya yol açmaz? C) Hem Ahmet’in hem senin anlattıkların düşün
rı ve çocuk öyküleri okumaya başladığını
C) Sözdizimi yanlışlığından söylüyor. celerimi değiştirdi
D) Anlam belirsizliğinden A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) En büyük kaynak olarak gördüğüm gerçek D) Bugünkü gazetede bana çok ilginç gelen bir
E) Bir sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasın
yaşam, öykülerimin en belirleyici yanını oluş yazı okudum.
dan turur. E) Okulun onarım görmesi gereken yerlerini
D) İstanbul’dan ayrılmadan önce Topkapı Sara- müdür beyle tespit etmeye çalıştık.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bîr anlatım yf nı birkaç kez, Dolmabahçe Sarayı’nı ise hiç
bozukluğu vardır? ziyaret etmemiştim.
E) Burada sözcüklere sığdıramayacağımız bir
A) Bu konudaki görüşlerini bizimle paylaştı.
8. (I) Bu şair, şiire öğrencilik yıllarında başlayanlar doğa güzelliğiyle karşılaşıyoruz.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
B) Önerdiği tavsiyeler geri çevrilince sinirlenmiş.
dandır. (II) Şiirlerine konu olarak daha çok Ana bozukluğu vardır?
C) Yapıtlarını geleneksel çizgide oluşturmuş.
dolu halk motiflerini seçmiştir. (III) Bu yüzden
D) Uzun yıllar orada devlet görevlisi olarak kaldı.
dizelerinin çoğunu halk şiirine yakınlaşan bir A) Göl kenarında çocukluk arkadaşlarımla yap
E) Düşüncelerimi sonuna kadar dinlerdi.
çizgide oluşturmuştur. (IV) Şairliğin yanı sıra tığım gezileri hâlâ unutamadım.
kültürel araştırmalar yaparak yazınımıza katkıda
2. Kapalı Çarşı’nın günün her saatinde hareketli B) Polisiye romanlar, ilk yazıldığı dönemde de
bulunmuştur. (V) Birçok sözlü ürünü yazıya ge günümüzde de ilgi görüyor.
ve kalabalık olduğu için özellikle yabancı turist
çirerek kaybolmaktan kurtarmıştır.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “eski” söz ler burayı hayranlıkla geziyor. C) Sözlük çalışmaları yapılırken bilimsel yönte
Bozuldukları
E) Günümüzde, geçerliliğini yitirmiş eski düşün D) Özne-yüklem uyumsuzluğu
celeri savunuyordu. E) Tamlayan ekinin gereksiz kullanılması
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz
6. (I) Edebiyat nedir, sorusuna yüzyıllar boyunca
sözcük kullanımından kaynaklanan bir anla
değişik yanıtlar verilmiştir. (II) Ancak şimdiye
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Anlatım
176 177
TEST - 15
7. Sayılamayacak kadar çok başarılara imza atan 10. Babam arabasına gözü gibi bakar, hemen he- '
okul takımımıza vali plaketleri törenle verdi. men her gün yıkardı. ^
NOKTALAMA İŞARETLERİ
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım
bozukluğu vardır? bozukluğu vardır?
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Anlatım
A) Babamın doğum günümde bana aldığı saati A) Ağaçların bu yıl yapraklarını erkenden dök
kardeşim de ben de çok beğendim. mesi hiçbirimizin dikkatlerinden kaçmadı.
B) Annem, ilkokul yıllarımda çok çalışkan ve dü B) Satışa sunulacak konutlar için kura çekilişi iki
zenli bir öğrenci olduğumu söyledi. gün sonra yapılacak.
C) Elimdeki işleri yarına kadar bitiremezsem sö C) Bu yörede arazi engebeli olduğu için evler
zümü yerine getirememiş olacağım. birbirine yakın yapılamamış.
D) Dünkü seminere katılanların sayısı geçmiş D) Doğa resimleri yapmayı, klasik Türk müziği
yıllara göre oldukça azdı. dinlemeyi çok seviyordu.
E) Annem, odamı dağıttığımı görünce bana çok E) Yağmurdan sonra o sıcak havalar biraz olsun
kızdı. serinlemişti.
178
TEST- 1
1. Hissediyorum yavaş yavaş 4. Eski sokaklar, cumbalı evler, çiçek çiçek bah
Baharın benden geçtiğini çeler ( ) Cunda Adası’nı bir kez gören böyle
Genceciktim bir zamanlar özetler ( ) Ama yıllardır Ayvalık-Cunda hattında
Hatırlarım bugün gibi gidip gelenlerden tek sözcük duyarsınız ( )
“Taşkahve.”
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere aşa-
A) Ünlü türemesi
ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa
B) Ünlü daralması
retleri sırasıyla getirilmelidir?
C) Ünsüz türemesi
D) Ünsüz yumuşaması A) (...) (;) (.) B) (.) (:) (!) C) (,) (.) (;)
E) Ünsüz benzeşmesi
D) (...) (;) (:) E) (...) (.) (:)
Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla sona eripte kapıdan girdiğim vakit, yüreğimin
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
III
aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri büsbütün başka bir sıkıntı ile bunaldığını
getirilmelidir? IV
üzülerek fark ederdim.
A) (:)(!)(•) 0 B) (...) (.) (?) (.) V
D) Boğaz’ın iki yakasında da öbek öbek ergu D) Öyle ki yemek vaktinin gelip geçtiğinin farkı
vanlar vardı. na bile varmamıştı.
E) Ben papatyayı, gelinciği severdim; kardeşim E) Düşüncelerimi ifade etmekten hiçbir zaman
zambağı, menekşeyi severdi. çekinmiyeceğim.
181
TEST - 1
Sözcüklerin gönlünü yapıp dostluğunu kazandı 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım 1. Bir bahar sabahı, güneşin ilk ışıklarıyla uyanıyo- 4. “Sonunda süreksiz sert ünsüzlerden (p, ç, t, k)
nız mı artık dil dünyasının kapıları yavaş yavaş yanlışı vardır? •I
biri bulunan sözcükler, ünlü ile başlayan bir ek
açılır size ( ) Yeni anlatım biçimleriyle () yeni an rurn; sokaklarda, caddelerde çıt yok; İçimdeki
aldığında sondaki sert ünsüz yumuşar.”
lam katmanlarıyla tanışırsınız ( ) böylece sizin A) Şoför, topunu almak için arabanın önüne at coşkuyu^ yaşama sevincini paylaşmak istiyo
için başlar artık, sözcüklerin bilinmeyen dünya layan çocuğa bağırdı. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili
sında yolculuk () rum, sessiz evlerinde - uyuyakalmış insanlarla. sözcük, bu kurala örnek olamaz?
B) Bu okul hayırsever vatandaşlarca yaptırılmış.
Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere, aşa- C) Çocuk tıraş olmak için berbere gitti.
Şunu haykırmak istiyorum onlara; “Haydi kalkın, A) Bu hafta sonu okuduğum öykü kitabından
ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa D) Arkadaşımın iyi bir eğitimi, sağlam bir karek- IV çok etkilendim.
retleri sırasıyla getirilmelidir? teri var. çıkın sokaklara!”
V B) Bugün akşama kadar yapacağım işlerin bir
E) Sokağımızın başındaki apartmanı griye boya listesini çıkardım.
A) (?)(,)(■) ( - ) B) (?) (,) (...) (...) dılar.
Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaret C) Arkadaşım bu tatil köyüne yıllar önce de gel
C) (.) (;) (...) (•) D) (,)(,)(.) (!) lerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? diğini söyledi.
D) Bu işe girmekten başka seçeneğim bulun
E) (.) (,) (;) (0 A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. muyordu.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım E) Pazar günleri kahvaltıdan sonra gazete oku
yanlışı vardır? , mayı seviyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım A) Yeni müdür, görevini sabah eski müdürden 2. Yazar, bir çırpıda okunan anılarında, pek çok
devir aldı. I II
yanlışı vardır?
B) Bu firmanın birçok ülkede tanındığı herkesçe olaya tanık olduğu 1950’li Yılları canlı bir biçim
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BAN KASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
li! IV
A) İnsanların çoğu, sıtres atmak için bağ bah bilinir. •- -
de resmetmiş.
çeyle uğraşıyor. C) Hititler, yaklaşık 400 yıl boyunca bu bölgede V
B) Bugünlerde gençler, daha çok müzikle ilgile yaşamıştır.
niyor. D) Verçenik’in buz gibi sularından içmek için on Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangi
İ
C) Dünkü şiir gecesine birçok şiirsever katıldı. beş dakika mola verdik. sinde bir yazım yanlışı vardır?
D) Bir grup genç sanatçının düzenlediği sergi E) Şehrimizde seneye bir üniversite açılması
5. İnsanlar bir yapıtı şu beklentilerle yeniden okur
mayısa kadar açıkmış. planlanıyor. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Gençlere yönelik kültür programlarının sayısı lar genellikle: İlk okumadaki etkileyiciliği bir kez
gün geçtikçe artıyor.
daha duymak, yeni değerler keşfetmek ve ara
lı
12. “Perisi Kaçmış Yazılar”da Selim İleri ( ) gölge 3. Bir sonbahar gecesinde geldiğimiz bu şirin, dan yıllar geçmesine karşın kitabın değerinden
sinde huzur bulduğu birçok sanatçıya yer veri I
küçük Anadolu kasabasında derin bir sessizlik brr şey kaybetmediğini görmek... Ama her za
yor () Ziya Osman Saba, Behçet Necatigil, Sa ili
Seni tozlu aynalarda tanıdım
lah Birsel, Reşat Nuri () Hepsi onun eskimeyen
Saçların alnına düşmüştü tel tel karşılıyor bizi!^ Sararmış yaprakların sağa sola man gerçekleşmez bu beklentiler. Çünkü yaşla,
dostlarıdır ()
Gözlerinin altında mor halkalar
Bilmiyordum niçin kederliydin uçuşurken çıkardığı hüzünlü sesler bölüyor ses olgunlaşmayla birlikte beğeni ölçütleri de deği
Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere aşağıda-
kilerin hangisinde verilen noktalama işaretle sizliği. Sokaklarda kimsecikler yok, ışıkları sönük şir; zamanında bize çok çarpıcı gelen yapıtlar,
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? IV v
ri sırasıyla getirilebilir? IV III
evler uykuya hazırlanıyor. belli bir süre sonra etkisini tümüyle yitirebilir.
A) Ses düşmesi ^' V -
A) (,) (.) (,) (...) B) (,) (:) (,) (•)
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Ulama C) (,) (:)(...) (.) D) (;) (;) (,) (!) Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaret Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaret
D) Ünsüz yumuşaması lerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? lerinden hangisi vanlış kullanılmıştır?
E) Ünlü daralması E) (:) (•) (:) (...)
A) I. B) II C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
TEST- 2 TEST - 3
6. “Üslubunuz öykü yazmaya çok uygun, neden 8. Sanatçı, denemelerini yazarken pek çok türün 1. v Boğaziçi kıyıları, her iklimin bitkileri () her ülke 4. İnsan bir öyküde ancak başka kılıklara () başka
öykü yazmıyorsunuz ( ) ”. diye soran bir okuru 1 nin mimarisiyle doludur () Camiler, göz alıcı be görüntülere girerek () ne olduğunu, ne olacağı
ma ( ) “Denemeden başka bir türde kalem oy özelliklerinden faydalanın özellikle de öyküden. yazlıkta ( ) gök, batmak üzere olan güneşin et nı kestirmeye çalışarak kendini en iyi biçimde
natacağımı sanmıyorum. Başka bir disiplin o. kisiyle pembeleşiyor () anlatabiliri)
Denemelerinde, öykülemelere başvurur; hatta
İnsan en iyi neyi yapabiliyorsa onu sürdürmeli.” ııı
diye yanıt vermiştim yıllar önce ( ) Ama bugün Bu parçada ayraçlarla gösterilen yerlere aşa- Bu cümlede ayraçlarla belirtilen yerlere aşa-
öyküler, masallar anlatır size. Yazdığı denemeler
yazdığım öyküler ()- öykü yazmanın hiç de zor ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa
olmadığını gösteriyor bana. bazen düpedüz bir öykü olur. Ama denemeleri- retleri sırasıyla getirilmelidir? retleri sırasıyla getirilmelidir?
IV
Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere aşağı nin o tatlı anlatımı, yazdıklarını öyküden ayırır. A) (,) (;) (...) B) (;) (...) (.) € )(,)(;)(.)
A) (,) (.) (;) (.) B) (,) (.) (,) (...)
daki noktalama işaretlerinden hangileri sıra v
sıyla getirilmelidir? C) (,) (;) (,) (...) D) (,)(;)(,) (.) D) (;)■(;)(!)■ E) (,)(,)(?)
Bu parçada numaralanmış noktalama işaretle
rinden hangisi yanlış kullanılmıştır? E) (,) (:) (;) (-..)
A) (?) (:) (;) (,) B) (!) (;) (.) (.)
C) (.) (;) (:) (•) D) (?) (.) (:) (;) B) II. C) III. D) IV. E) V.
A)l.
E) (?)(,) ( ) (.)
5. Ankara Kalesi’ne nihayet çıkma fırsatı bulduk (I)
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım Gözümün önünde şaşırtıcı değişiklikleriyle An
yanlışı vardır? kara Ovası (II) Arkadaşımla birer birer sayıyoruz
dağları, tepeleri (III) Keskin bir ışık altında seyre
A) Bu konuyla ilgili olarak her yerden bilgi edine
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
diyoruz etrafı (IV) Sert bir rüzgâr, bulunduğumuz
bilirsiniz. kalenin tek hâkimi sanki (V)
B) Açık sözlü insanlardan zarar gelmeyeceğine
inanıyorum. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisine
C) Onunla oturup adamakıllı konuşmayı düşü ötekilerden farklı bir noktalama işareti kon
nüyorum. malıdır?
184 185
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST- 3 TEST - 4
7. Çocuğum küçük olduğu için onu bu sene okula 10. Aşağıdakilerden hangisinin sonuna soru işa- 1. “Sert ünsüzlerle biten sözcüklerden sonra gelen 3. “Dünya Kenti İstanbul” adlı sergi, özel olarak ha:-
; reti (?) konmalıdır? ekler sert ünsüzle başlar.” zırlanan bir mekânda sanatseverlerin beğenisi-
l
Bu cümledeki altı çizili sözcükte aşağıdaki- A) Ne kadar çalışkan bir çocuksun sen
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili ne sunulmuştur. MÖ 7. yüzyıla ait eserlerin
lerden hangisinin örneği yoktur? B) Bu kitap kimin, bilmiyorum
sözcük bu kuralı örneklendirmemektedir?
C) Kimden öğrendin buraya geleceğimi
sergilendiği bu sergide İstanbul Boğazı’nın olu-
A) Ünlü düşmesi •:■■■ . ■■■*=;. D) Kim bilir belki yağmur yağar .. - |„
A) Buradaki mağazalar özellikle yetişkinlere ses
B) Ünsüz yumuşaması E) Yaylaya çıkacağız bahar geldi mi
lenen ürünler satıyor. şumu kısa bir belgesel filmle ortaya könuyor.
C) Ünlü türemesi
D) Ünsüz benzeşmesi B) Sanatçı özgün anlatımıyla okurların beğenisini Bu bölümde gösterilen diğer belgesel film de
E) Ünlü daralması kazanıyor. IV ■ '
C) Onun anlattıklarından hiçbirimiz bir şey anla Türkiye’de bilinen en eski yerleşim yerlerinden biri
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım
mamıştık.
yanlışı vardır? olan Yarımburgaz Madarası anlatılıyor.
D) Dayım yıllarca bu tarihi kentte çalıştıktan son V
A) Onunla yarın öğleyin yemekte görüşeceğiz. ra ülkeye döndü.
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisin
Güçlü taklitçiler ( ) taklitlerine kendi damgaları B) Evdeki şofben yine arızalanmıştı. de bir yazım yanlışı vardır?
E) Girdiği sınavlarda başarısız olunca sınıfta kal
nı vurur ( ) Moliere de Shakespeare de taklit C) Boğazlardaki transit geçişler durduruldu. mıştı.
ederdi ( ) bir farkla, onların oyunları, taklit ettik D) Bu portre, sanatçının ilk çalışmasıydı. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
leri yapıtlara hiç benzemezdi ( ) E) Antrenör, maçı tarafdar sayesinde kazandık,
dedi.
Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere aşağıda
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama işaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
ki noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla
getirilmelidir?
186 107
TEST- 4 TEST- 5
Günümüzde Salzburg (1) şık mağazaları (II) şa 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım 1. Karac’oğlan der ki, ismim överler 4. ^Gineş dağlar afdınıâan^tiseliyor yavaşça
şırtıcı dekorları ve iyi korunmuş yapılarıyla turist yanlışı vardır? Zehir oldu yediğimiz şekerler ^Uyanıyor insanla^di^irtdykülarından
lerin göz bebeğidir. Kente ilk kez gelenler ana , .Güzel sever diye isnat ederler
caddeleri kesen dar sokaklarda dolaşmaya (III) A) Akşamüzeri güneşin batışını izlemek için sa ^Benim Hak’tan özge sevdiğim mi var Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından han
başladıklarında zamanın nasıl geçtiğini anlaya hile indim. gisi yoktur?
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından han
mazlar. Çiçeklerin (IV) kemanjarın (V) bisikletle B) İlkbaharda kırlar rengârenk bir örtüyle kapla-
gisi yoktur?
rin ve mücevherlerin arasında dolaşmak, bir nır. f-A) Ünsüz yumuşarftâsı
masalın içinde yaşıyormuş izlenimi uyandırır in C) 27 Eylül 2010’da yapılan sınavın sonuçları B) Ünsüz düşmesi
öt/V)JÜnlü-düşmesi
sanda. C) Ünlü daralması
bugün açıklanacak. ı;B) ÛnşMZ.benzeşmesi
D) Onu birdenbire karşımda görünce çok şaşır C)JJ.nsüz,türemesi ?D) Ünsüz benzetmesi
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisine E) Ünlü düşmesi
mıştım. iO>Ünsüz?yumuşaması
noktalama işareti konmasına gerek voktur?
E) Ünlü sanatçı, ölümünün 40’ncı yıl dönümün - E) Ünlü daralması
- Geçmişten günümüze bir mirastır türküler (I) 5. Güneşli, sımsıcak bir temmuz sabahına uyanı
jSözlü kültürden beslenen tarihimizin nesilden yor Yalova () Ilık bir rüzgâr, masmavi deniz, ne
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili •nesile aktarılmasının bir ürünü hepsi (II) Kiminde şeli yüzler () Her şey ne kadar güzel ()
6. 1960*11 yıllarda bugünkü gibi imza günleri dü- sözün yazımı yanlıştır? ağıt yakan: bir anne, kiminde hasret çeken«bir
I II ■âşık (III) .Çoğu, yaşananlardan yola çıkılarak
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
oluşturulmuş (IV) İşte bu yüzden yüzyıllardır Bu parçada ayraçla ^belirtilen yerlere aşağı
zenlenmiyordu. Yeni çıkan kitaplar Babıali Cad- A) Babam işten hâlâ dönmemişti, oysa ki geç
III hâlâ dillerde dolaşıyor türkülerimiz (V) daki noktalama işaretlerinden hangileri sıra
kalmayacağını söylemişti. sıyla getirilmelidir?
desi’nde vitrinleri süsler, biz de sevdiğimiz sa- B) Kitapta 1930’lu yıllardaki belli başlı olaylar
•v Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisi
anlatılıyor.
natçıların yapıtlarını bu vitrinlerden sevir ederdik. ne ötekilerden farklı bir noktalama işareti ge A) (!)(.)(!) B) (...)(!) (!) C) (:) (...) (.)
V C) Kardeşimle bahçedeki ağaçları baştan başa tirilmelidir?
suladık. D) (.)(...) (!) E) (.)(...) (...)
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangi
sinde bir yazım yanlışı vardır? D) Yaşlı kadın çantasını zar zor taşıyordu. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Sınavdaki bazı soruları çözmek hiç de kolay
A)l. B) II. C)l D) IV. E) V. değildi.
I. I. Kullanmadığımız kap kacakları eskiciye ver 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yan
dik. lışı vardır?
II. Annem yine akşam yemeğinde karnı yarık
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna so A) Erguvanlar açınca Boğaz pespembe bir ren
yapmış.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım ru işareti getirilemez? ge büründü.
yanlışı vardır? III. Otobüs saat 23’te, 5’nci perondan kalkacak.
B) Fotoğraf makinesinin pillerini şarz etmem için
A) Bizimle gelmek istemiyor musun sen IV. Bugün kahvaltı yapıp da evden çıkmıştı.
bana vermişti.
A) Onü sön günlerde hiçbirimiz görmemiştik. B) Sınavlarına neden zamanında çalışmıyorsun
B) Bu şiir, 15 Temmuz 1981’de yayımlanmış. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangile C) Okulumuz bu yılki matematik olimpiyatların
C) Seninle birlikte gelen arkadaşın hangi semtte rinde yazım yanlışı vardır?
C) Bu olayın perde arkası artık herkesçe biliniyor. da şampiyon oldu.
oturuyor
D) Dün, onunla İTÜ’deki konferansta karşılaştık. D) Stresli kent yaşamından kurtulmanın bir yolu
D) Elbette tüm sınavları kazanırsın çalıştın mı
E) En sonun da anladım ki sizinle bu konuyu ko A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. da kısa doğa yürüyüşleridir.
E) Ödevlerinizi ne zaman teslim edeceksiniz
nuşmak imkânsız. E) Piknik yerine varır varmaz çocuklar kendileri
5-C 6-E 7-E 8-E «TÂ" IP-İP D) II. ve IV. E) III. ve IV. için salıncak yaptılar.
1-E 3-D
188 189
TEST - 6
7. Bir? uygarlığın çökmesi (I) ortadan kalkması 11. Dışarıda ılık bir rüzgâr ( ) Her tarafta rengârenk 1. Gündüz bir fısıltı gibi nehrin üzerine inen balıkçıl 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sö
için (II) o toprak üzerinde yaşayan (III) insanla çiçekler açmış ( ) Yemyeşil yapraklarıyla baharı zün yazımı yanlıştır?
müjdeleyen ağaçlar () lar, batağanlar, ağaçların üzerindeki yuvalarına
rın yok olmaları (IV) silinip gitmeleri (V) geride I
hiçbir şey bırakmamaları gerekir. çekildiklerinde, bahçelerde ateşler yakılır; bu tatil A) Öğrencilerin her birine çeşitli görevler verildi.
Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere sırasıy N III B) Bir ara ders çalışmak için kütüphaneye gitme
Bu cümlede numaralanmış yerlerden hangi la aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangi köyüne gelen konuklar, bir anda yüzlerini kırmızı yi düşündüm.
sine, herhangi bir noktalama işareti getirme leri getirilmelidir? C) Ülkemizde iş bulmak git gide zorlaşıyordu.
ye gerek yoktur? ya boyayan alevin çevresinde toplanırlar. Gece D) Bugün bizde çalışalım, yarın size de geliriz.
A) (...)(,) (.) B) (;)(;) (...) C) (:) (.1.) (...) ' IV
E) Onu ilk kez bu kadar üzgün görüyorduk.
E) V. siyah pelerinini nehre örterken ateş çevresindeki
A) I. B) II. C) III. D) IV.
D) (!)(.)(!) E) (...)(.) (...)
sıcak sohbetlere doyum olur mu hiç...
- v
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
tiyorsanız sizlere Kaz Dağları’na gitmenizi öne- C) UEFA’nın futbol kurallarıyla ilgili yeni bir bro
şürü yayımlandı.
9. Gitti dağların ardına güneş akşamla bir D) Kaçırdığınız programlara TRT’nin internet si
Alçalırken gördüm, ağlıyordu sanki Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisi tesinden ulaşabilirsiniz.
ne noktalama işareti getirilemez? E) Doktora eğitimini tamamlamak için bu ay so
Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından han nunda ABD’ne gidecekmiş.
gisi voktur? A) I. B) I C) III. D) IV. E) V.
:. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yazım ve nokta
lama açısından doğrudur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz yumuşaması A) Sanatçı, şiir kitabının girişinde kendisine yö
D) Ünlü türemesi neltilen, “Şiir nasıl yazılır, şairin ilham kayna
E) Ünsüz düşmesi ğı nedir?” sorularına içtenlikle yanıt veriyor.
13. Üsküp’te doğan yetkin sanatçı, Vefa lisesini bi- 5. Bir eylüldü başlayan içimde
I II B) Sanatçı, şiir kitabının, girişinde kendisine yö I
tirdi. 15 Temmuz 1933’te birkaç arkadaşıyla bir neltilen; “Şiir nasıl yazılır, şairin ilham kayna Ağaçlar dökmüştü yapraklarını
. ... III . . ğı nedir?” sorularına içtenlikle yanıt veriyor. II
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım vavınevi kurdu. Daha sonra Yedi Me l adıyla Çimenler sararmıştı
IV . . V C) Sanatçı, şiir kitabının girişinde kendisine yö III
yanlışı vardır?
tanınan şairler topluluğuna katıldı. neltilen, “Şiir nasıl yazılır; şairin ilham kayna Rengi solmuştu tüm çiçeklerin
ğı nedir?" sorularına içtenlikle yanıt veriyor.
A) Olanları düşündükçe uykum kaçıyor.
D) Sanatçı, şiir kitabının girişinde kendisine yö Gökyüzünü kara bulutlar sarmıştı
B) Kendisini anlayacak bir dost arıyordu. V
C) Hiçbir konuda net bir fikiri yoktu. Bu parçada numaralanmış bölümlerden hangi neltilen, “Şiir nasıl yazılır, şairin ilham kaynağı
D) Odası her zamanki gibi darmadağınıktı, sinin yazımı yanlıştır? nedir?” sorularına içdenlikle yanıt veriyor.
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerin han
E) Peş peşe sorulan sorular beni heyecanlan E) Sanatçı, şiir kitabının girişinde kendisine yö gisinde ünlü düşmesi vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V. neltilen; “Şiir nasıl yazılır, şairin ilham kayna
dırmıştı.
ğı nedir.” sorularına içtenlikte yanıt yeriyor A) I. B) |l. C) III. D) IV. E) V.
lOl
190
TEST - 6 TEST - 7
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna üç 9. Aşağıdakilerin hangisinde noktalama işaret 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yan 4. Aşağıdakilerin hangisinde “de, da” bağlacı
leriyle ilgili bir bilgi yanlışı vardır? lışı vardır? nın yazımında yanlışlık yapılmıştır?
nokta (...) getirilmelidir?
A) Sulardan buhar yükseliyor güneş nehre vur A) Aktarma sözlerde tırnak işaretinden veya ko A) Önceki gün bize dayımlar geldi. A) Sen de bizimle köyde kalabilirsin.
dukça nuşma çizgisinden önce iki nokta (:) kullanılır. B) Bu ağacın ömrü kayısı ağacınınkiyle aynıdır. B) Dün çıkan büyük yangında ağaçların yanı
B) Burada deniz özellikle de sabahları oldukça B) Ara sözlerin başında ve sonunda kısa çizgi C) Sanki bana bir şeyler söylemek istiyor. sıra birçok evde kül oldu.
dalgalıdır (-) kullanılır. D) Şendeki kitapları bir günlüğüne alabilir mi C) İtfaiyenin köye ulaşması da çok gecikti.
C) Martılar sevinç çığlıklarıyla kutladı benim C) Açıklaması yapılacak veya örnek verilecek yim? D) Yangını söndürmek için kadınlar da su taşı
adadan ayrılışımı sözün ya da cümlenin sonuna noktalı virgül E) Hata öndaki senin gibi birisinden özür dile yordu.
D) Lapa lapa yağan kardan saatler sonra mas (;) konur. miş. ■ ' .■ E) Köylüler de çocuklarını kaybetmiş gibi ağlı
mavi bir gökyüzü D) Eksiltili (bitirilmemiş) cümlelerin sonuna üç yorlardı.
E) Sabah güneşinin yüzümüze vuruşu bize tatlı nokta (...) konur.
bir sevinç yaşattı E) Kısaltmalara getirilen eklerden önce kesme
işareti (’) kullanılır. ' Duvarları boyamaya karar vereli daha bir saat
bile geçmeden, boya satın alabileceği en yakın 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yazım ve nokta
dükkâna gitti () Katalogda yer alan sayısız renk, lama bakımından doğrudur?
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım
onu şaşkına çevirmişken dükkân sahibi ( ) “Si
yanlısı vardır?
zin renk önerileriniz doğrultusunda yeni karışım
lardan, yeni renkler elde edebiliriz.” demişti ( ) A) Babası, söz dinlemeyen oğluna: Bir gün sen
A) Kitapta anlatılanlar Kurtuluş Savaşı yıllarında de baba olursan beni anlarsın, dedi.
Acaba gerçekten öyle miydi ()
geçiyor 10. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazım yanlışı
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
B) Babası, söz dinlemeyen oğluna “Bir gün sen
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
192 193
TEST - 7 TEST-8
7. Ünlü yazar () ziyaretine gelen gençlere () “Şiir, ha 10. Bülbül ne yatarsın bahar vakti 1. Dün geldiğimiz bu şirin ilçede, sabah hiçbir plan 3. Son hecesinde dar ünlü bulunan bazı sözcükler,
. . . ... , ■ , .I,
yatınızda ne kadar yer tutuyor (•)” diye sordu () ■ I ünlüyle başlayan bir ek aldığında sözcüklerin
Yıkıldı gönlümün sarayı tahtı yapmadan yollara düşüyoruz. İlçenin dört yanı
Gençler cevap vermeden onlara öğüt vermeye de son hecesindeki dar ünlü düşer.
II III
vam etti. na dağılmış kümbetler ilk uğrak yerimiz. Kimi
Sılada sevdiğim aklıma düştü Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili
II III
IV
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki bir yol, bir tarla kenarında, kimi bir evin sözcük bu kuralı örneklendirmemektedir?
Niye ağzın kapalı ey bülbül
noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla bahçesinde kurulmuş yüzyıllardır ilçeyi bekliyor.
getirilmelidir? IV
A) Günümüzde bilinçsiz avlanmadan ötürü ba
Bu yapılar Selçuklu Üslubunun en gözde eser- zı kuş türlerinin nesli tükendi ne yazık ki.
A) (;) (.) (!) (•) B) (:) (;) (?) (.) Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden
hangisinde ses düşmesi yfiktUE? lerini oluşturuyor. B) Uzun süre bilgisayar başında kaldığı için
C) (,) (,) (?) (.) D) (,)(;)(.) (0 bovnu tutulmuştu.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
1. Mardin bazı özellikleriyle adeta bir açık hava mü 4. Müzikseverler tarafından heyecanla beklenen
zesi görünümündedir () İşlemeler () kuş gagası
12. Bir yapıttan aldığımız metinden yararlanarak o nı andıran kapı tokmakları, bir evin altından ge festivale bu yıl da klasik müzik dünyasının
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumu I II
yapıtın konusu hakkında yorum yapabilir miyiz () çen, sokağın devamı kemerli tüneller, yapılardaki
şaması vardır?
Elbette aldığımız metnin içeriğiyle doğrudan ilgili taşlara işlenmiş çeşitli kabartmalar ( ) Bunların en nitelikli yıldızları, ödüllü genç solistlerle
bu sorunun yanıtı, ünlü bir yazarın () “Okurlar () yanında 1385 yılında yaptırılmış Zinciriye Medre IH
A) Kimi de gün ortası yanıma sokuluyor
bir yazıdan bir kitap okumuşçasına zevk alabilir sesinin kubbesi, Şehidiye Camisi’nin minaresi ve yerli ve yabancı pek çok orkestra katılacak.
En çok güz ayları ve yağmur yağınca IV
ler ( ) ” sözünde saklıdır. Ulu Cami’nin ovayla iç içe görünümü eşsiz bir pa
B) Bende hiç tükenmez bir hayat vardı norama oluşturur () sarı, turuncu ve bunların ton Ayrıca konserlerle parelel olarak sanatçılarla
Kırlara yayılan ilkbahar gibi Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere sırasıyla ları bu panoramaya genelde hâkim olan renktir. V
aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri söyleşiler de yapılacak.
C) Şimdi şiir bence senin yüzündür
Şimdi benim tahtım senin dizindir getirilmelidir? Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere,
aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama Bu parçada numaralanmış bölümlerin han
D) Benim gönlüm doğuşundan deliydi işaretleri sırasıyla getirilmelidir? gisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) (?) (...) {:) (,) B) (?) (,) (,) (•)
Başka dünyaların şaşkın seliydi
C) (!) (.) (:) (,) D):(0 ÖÇ) (■) A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Git bahar, git bahar, uzaklarda gül A) (:)(,)(...)(;) B) (;)(,)(;)(.) C) (,)(,)(...)(?)
Denize renginden bırak hediye E) (I) (■)(:) (;)
□) (;)(,)(,)(;) E) (:)(;)(.)(,)
7-C • 8-8 M ■ 11-C
194 195
TEST- 8 TEST - 9
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti 8. Şehzadebaşı, İstanbul’un orta yeri sayılırmış bir 1. Edebiyatın üç temel konusu vardır () İnsan, do 4. Denizin en deli ( ) insanın en konuksever oldu
I ğa ve yaşam () Bu üç kavram, diğer bilim dalla
O yanlış kullanılmıştır? ğu Karadeniz’deyiz ( ) Birbirine âşık iki sevgili
zamanlar. Tiyatrolar, sinemalar, muhallebiciler, rının da konusudur() bu bilim dallarının insana karşılıyor bizi ( ) Yeşil ve mavi ( ) Tarihi kalıntıla
A) Arkadaşım katıldığı yarışmada 3’üncü olmuş. ( ) doğaya, yaşama bakış açıları ise farklıdır. rı, kaplıca ve içmeleriyle bu muhteşem coğraf
pastacılar... Ülkemizin en eski ve köklü tiyatro
B) Bu konuda İsmet Bey’den bilgi alabilirsiniz. II yaya daha önce neden gelmediğimi soruyorum
salonlarının yer aldığı, orijinal dokusunu koru- Bu parçada ayraçla belirtilen yerlere sırasıy kendi kendime ()
C) Matematik sınavı Ekim’in ikinci haftasında
. III . _: ;_.r la, aşağıdakilerin hangisinde verilen noktala
yapılacakmış.
yan nadide yerlerden biriymiş. Ama şimdi öyle ma İşaretleri getirilmelidir? Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşa-
D) Sanatçı Kiralık Konak’ta kuşak çatışmasını
ele almış. ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa
mi? Metropolün baş döndürücü değişiminden A) (;) (...) (,) (,) B) (,) (...) (:) (,) retleri sırasıyla getirilmelidir?
E) Her gün Güneş’te milyonlarca patlama mey
dana geliyor. nasibini almış, kaybetmiş o eski çekiciliğini... C) (:)(.)(;) (,) D) (:) (...) (;) (,)
V A) (,)(.)(.)(.) (?) B) (,) (:)(.) (,) (.)
E) (■) (...) (;) C)
Bu parçada numaralanmış noktalama işaretle C) (,)(...)(■) (...) (,) D) (,)(...)(:)(.) (?)
rinden hangisi yanlış kullanılmıştır?
E) (.) (.)' (O (■) (•)
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU EtAN KASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
B) Küçük çocuğun saçları darmadağınık görü romanlar büyük bir çoğunluğun ilgisini çekiyor.
tap yazma arzusunun fersah fersah gerisindedir.
nüyordu. (IV) Belli bir süre içinde olsa çok satılanlar lis
(III) Yazar veya şairlerin pek çoğu yazınsal orta
C) Bu köprü 16. yüzyılda kep/anların ulaşımını tesinin ilk sıralarında yer alıyor. (V) Ne var ki ben
ma kestirmeden ulaşmak ister. (IV) Herkesin
kolaylaştırmak için yapılmış. bu tür romanların ayrı bir yazın türü gibi algılan
gönlünde kısa yoldan bir şair olma arzusu yat
D) Kitapta İstanbul’un unutulmakla yüzyüze masına anlam veremiyorum.
maktadır. (V) Hatta diye bilirim ki iki binli yıllara
kalan mekânları tanıtılmış. dek bu durum hiç değişmedi.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
E) Onunla bir sonbahar akşamında tanışmıştık.
sinde bir yazım yanlışı vardır?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
Ceyhun Atuf Kansu’nun iki cilt halinde basılan sinde bir yazım yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
“Tüm Şiirleri”ni okuyorum. Kansu, üretken bir A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Birden bir ceviz ağacından bir ceviz suya düşüp ozandı, çok şiir yazdı, yayımladı. Yurdumuzu da
I
yüzmeye başlıyor (I) yelken gibi bükülmüş bir
gezdi, gördü. Bir doktor, bir ozan, yurtsever bir
yaprak geçiyor yanından (II) Bir yalıçapkını ka II III
nat çırpıp havalanıyor (III) bir su yılanı görünüp t. Sevdiğim çehreler benden uzakta 6. Omzunda toprak testin, bir elinde orağın
aydın olarak insanımızın türlü hallerini anlattı. Ki
kayboluyor. Nehrin içinde garip şekiller oluştu Gönlüm hapsolunmuş gibi tuzakta Üç saatlik bir yolun ucundadır durağın
ran (IV) ağaçlardan birinin üzerinde kendini gü mi şiirleri, koskoca kitapların, verebileceğini orta-
neşe vermiş bir kaplumbağa (V) beni görünce IV V Bu dizelerde altı çizili sözcüklerde görülen Bu dizelerde altı çizili sözcüklerde görülen
kendini sulara atıyor. Doğanın müziğine karışı ya koyan yoğun ve derinlikli şiirlerdir. ses olayları aşağıdakilerin hangisinde sıra ses olayları aşağıdakilerin hangisinde sıra
yor yüreğim. sıyla verilmiştir? sıyla yerilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V. C) Ünlü düşmesi - ünsüz düşmesi C) Ünlü türemesi - ünsüz benzeşmesi
A) I. B) II. C) I D) IV. E) V. D) Ünlü düşmesi - ünsüz benzeşmesi D) Ünlü düşmesi - ünsüz yumuşaması
5-C 7-D T Iî E) Ünsüz benzeşmesi - ünlü türemesi E) Ünlü düşmesi - ünlü türemesi
1-E 3 -C .. ; v - .‘i
197
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi 1
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
TEST-9 TEST -10
Arada bir geçmişe baktığımda kendime hep şu 10. Yeşil ve mavinin her tonunu görebildiğiniz kıyı 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım 4. Victor Hugo’ya göre tüm ayrılıklar; aykırılıklar;
soruyu sorarım () Neden o kadar çok hata yap lar () Binlerce yıl uygarlıkların odağında bozul yanlışı vardır? l
tım () Herkes benim kadar çok hata yapmış mı madan yaşayabilmiş üç saklı kent () Ordu, Gi
düşmanlıklar, ilkel duygular yok olacak; Avru-
dır ( ) bilmiyorum hiç ( ) Ama yaşamında hata resun, Trabzon () Her biri ayrı bir tat ( ) ayrı bir A) Bu nehrin üzerine elektrik santralleri yapılmış. H
yapmayan bir insan olduğunu da sanmıyorum. dokuda () B) Sabahları traş olmadan işe gitmezdi. : pa’nın büyük, küçük milletleri bir kardeşlik ülkü-
G) Ekonomik kriz birçok sektörü etkiledi.
Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşa- ; Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşa- D) Çalışmalarınızı belli bir plan dahilinde yürüt- . sünde birleşecektin Ancak gelişmeler ozanı bü
ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa melisiniz.
retleri sırasıyla getirilmelidir? retleri sırasıyla getirilmelidir? E) Öğrenciler ödevi bitirmek için grup çalışması yük bir hayal kırıklığına uğratır! Fransa-Almanya
yapmıştı.
A) (;) (,) (?) (■) B) (:) (?) (,) (•) A) (.) (.) (!)(,) (.) B) (...) (.) (.)(,) (...) savaşı patlak vermiştir, ülkesini bu hayal kırıklığı
C) (.) (?)(?) (...) D) (:) (•) (?) (!) C) (.) (:) (•) (,) (...) D) (...) (:) (.) (,) (.) içinde terk eder.
E) (;) (■) (,) (?) E) (!) (:) (•) (,) (...) Bu parçada numaralanmış noktalama işaretle
rinden hangisi yanlış kullanılmıştır?
Ziya Osman Saba’yı hatırlarım bazen () açar oku A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
rum şiirlerini. “Tadını, değerini, önemini bilin bu ya
şadığınız günlerin ( ) bir gün nasıl olsa o mutlu
Unuttum, nasıldı annemin gülüşü 11. Her şey şiirdir, çağrısı aşkın dakikalar, saatler elinizden uçup gidecek.” der.
Unuttum, nasıldı ağlarken annem Bahar toprağından yükselen tütsü “Kim bilir, kaç günü kaldı ömrümüzün () ” sorusu
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
Yaşam sallasın kollarında beni Umut ve acı başlayan ve biten
Küçücük oğluyum onun ben Yağmurun ve akıp giden hayatın türküsü
Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşa-
ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
retleri sırasıyla getirilmelidir?
198
TEST - 10 TEST - 11
6. İstanbul’dan uzakta Yaz (I) balık teknelerinin ağlarını suya bıraktığı 1. (i) Namık Kemal, edebiyatımızda vatan şairi ola
. , . .. (olmama
, rağmen tiyatro 4. Sanatçı ( ) hiç anlatmamıştır konularını nereler
günleri müjdeler. Bu (II) Amasra’daki,balık festi rak tanınmıştır. (II) Yapıtlarında çoğunlukla top den aldığını () Ama yapıtlarına baktığımızda hep
gündemini yakından takip ediyorum. Tiyatro valinin başlaması anlamına gelir (III) gerçekten lumsal konuları işlemiştir. (III) Edebiyatımızda ilk şu konulardan söz ettiğini görürüz () Sevgi, ay
' il de Amasra’ya, yeşilin maviyle buluştuğu belde edebi ve tarihi romanı kaleme almıştır. (İV) Sa rılık ve hüzün ()
ne yazık ki durağan bir dönem yaşıyor. Özellik- ye, bu mevsimde yalnız balık yemek için bile gi natçımız roman ve eleştiri gibi yazınsal türlerin
III dilebilir. Pişirilen istavritlerin, mezgitlerin (IV) te dışında birçok oyun da kaleme almıştır. (V) Bun Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere sıra
le özel tiyatroların iyi durumda olduğunu düşün kirlerin kokusu sizi kendinizden geçirebilir. Hele lardan en önemlisi sahnelenen ilk tiyatro yapıtı sıyla aşağıdakilerin hangisinde verilen nok
çupra (V) palamut ve hamsi bolluğuna denk ge olan “Vatan Yahut Silistre” adlı oyundur. talama işaretleri getirilmelidir?
müyorum. Ancak bir sponsor bulduğunda per- lirseniz, renkli bir festival sizi bekliyor demektir.
ıv Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi
Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisi A) (:)(?) (:) (...) B) (;) (.)(:) (!)
delerini aça biliyor bu özel tiyatrolar. sinde bir yazım yanlışı vardır?
V ne ötekilerden farklı bir noktalama işareti geti C) (;)(...)(;) (•) D) (,)(.) (:)(.)
rilmelidir? A) I. B) II. C) İli. D) IV. E) V. E) (,) (?)(.) (!)
Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
sinde bir yazım yanlışı vardır?
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
A) Yeni okulumda pek çok yeni arkadaş edindim
madıkça hiç bir şeye ulaşamaz.” diyor. kendime.
I • B) Albert Einstein; “İnsan aklın sınırlarını zorla Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere aşa
B) Alt kata taşınan komşumuz müzik öğretmeniy
madıkça hiçbir şeye ulaşamaz.” diyor; ğıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sı
miş.
rasıyla getirilmelidir?
C) Albert Einstein: “İnsan akılın sınırlarını zorla C) Bir gün sen de beni anlayacaksın; ama vakit
madıkça hiç birşeye ulaşamaz.” diyor. A) (?) (•) (:) (.) B) (,) (?) (;) (.) çok geç olacak.
D) Albert Einstein; “insan aklın sınırlarını zorla
D) Bu durumda hepiniz yarışı kaybetmiş oluyor
madıkça hiç bir şeye ulaşamaz.” diyor. C) (?)(?)(,) (...) D) (,) (.) (.) (.)
sunuz.
E) Albert Einstein, “İnsan, aklın sınırlarını zorla E) (,) (.) (:) (...) E) Köy çeşmesinden ip ince bir su akıyordu.
madıkça hiçbir şeye ulaşamaz.” diyor.
7. MÖ 2000*11 yıllarda Asurlular, Güneydoğu Ana-
I II
dolu'da ticaret kolonileri kurarak hem ticareti ge
200
TEST -1 1 TEST - 12
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, kesme işa
7. . Dingin bir akşamüstü ( ) Bir çay bahçesinde 4. Aşağıdakilerin hangisinde virgülün (,) göre
oturmuş çay içiyoruz ( ) Güneş dağların ardına yanlışı vardır? retinin O kullanılması yazım yanlışlığına yol viyle kullanımı birbirine uymamaktadır?
açmıştır?
çekilmiş () etrafta hoş bir serinlik ( )
, A) Senin söylediklerini hiç mi hiç anlamıyoruz ____ Göre^...... Kullanım
Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere, aşa- biz, neden acaba? A) Bu hafta sonu Topkapı Sarayı’na gezi düzen A) Eş görevli sözcük- Köyde bahçeli, iki katlı
ledik.
ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa B)Ö olaydan sonra kendimdeki hataları düşün lerin arasında evler vardı.
retleri sırasıyla getirilmelidir? meye başladım. B) Bu yaz, Kemal Tahir’in “Yorgun Savaşçı” adlı
romanını okudum. B) Cümlede özellikle Bu ev, ona ailesinden
C) Neden arkadaşların gibi dışarıya çıkıp oyna belirtilmek istenen kalan tek hatıraymış,
A) B) (:)(.)(,) (!) mıyorsun? C) Şair ilk şiir kitabını 1975’te bir yakınının mat
sözcükten sonra
baasında bastırmış.
C) (...) (.) (,) (...) D) (.) (:) (...) (!) D) Bu evde bu kadar geniş bir ailenin yaşaması
D) Bu medrese 14. yüzyıl’dan günümüze kadar C) Arasözlerin başında Annesini, en sevdiği
uygun değil.
ayakta kalabilmiş. ve sonunda kişiyi, çok özlemişti.
E) (...) (!) (•) ( - ) E) Bu raflardaki kitapların birçoğunu daha lise
E) Satranç turnuvasında Vinci olan öğrenciye D) Alıntı sözlerin Arkadaşım pikniğe ge-
deyken okumuştum.
ödül verildi. sonunda lemeyeceğim, dedi.
E) Sıralı cümleyi Geziyi Ahmet, İsmail,
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım oluşturan cümleleri Kaya ve İpek birlikte
11. Ders çalışmayı, kitap okumayı bir kenara bırak
ayırmada düzenlediler.
yanlışı vardır? tık ( ) iki haftalık, bütçemize uygun bir tatile çık
tık ( ) Daha önce hiç gitmediğimiz birçok yer
A) Kitabın, benim hayatımda vazgeçilmez bir gezdik kış şartlarına aldırmadan () Efes Harabe 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizilisözün
yeri vardır. leri, Pamukkale, Bergama ( ) Kısaca, çok güzel yazımı yanlıştır?
B) Böyle bir yerde yaşayıpta şair olmamak elde vakit geçirdik.
KPSS TÜRKÇE SORU BANKASI - Ses Bilgisi - Yazım Kuralları - Noktalama İşaretleri
Kuralları - Noktalama İşaretleri
tartışılmıştır. Ama bence gerçek sanatçının en 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım
önemli özelliği şudur ( ) Topluma öncülük yap yanlışı vardır?
mak () Kitaplarını inceleyince görürsünüz onla 6. Adını suyunun renginden alan ve tuzlu nehir
I
rın geleceği nasıl önceden görüp topluma yan
A) Toplantı hâlâ niye başlamadı ki, diyerek sa i, Valery () () İyi bir manzara resmi yapmak için anlamına gelen Halys adıyla anılan Kızılırmak’ın
sıttıklarını ()
londan çıktı. manzaraya bakmak yetmez () iyi yapılmış man II
B) Denizcilikle ilgili her şeyi bu müzede bulabilir zara resimlerine de bakmak gerekir. () der. rejimi düzensizdir. Temmuz ve şubat arasında su
Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere aşağı III
daki noktalama işaretlerinden hangileri sıra siniz.
düzeyi düşüktür. Nisanda ise en yüksek su
C) Seyrettiğiniz filim de ünlü yönetmenin ilk ya Bu parçada ayraçlarla belirtilen yerlere aşa-
sıyla getirilmelidir? IV
pıtlarından biri. ğıdakilerin hangisinde verilen noktalama işa
düzeyine ulaşır. Nehirin görünümü büyüleyicidir.
retleri sırasıyla getirilmelidir?
A) (?) (.) (!) (?) B) (;) (.) (...) (.) D) Gazetedeki haberleri okur iken, birden telefon
çaldı.
C) (,)'(:) (■)(•) D) (?)(:)(!) (...) A) (O D (.)(") B) (;)(“) (;)(”) Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi
E) kardeşleriyle el ele verip şirketi zarardan kur
sinin yazımı yanlıştır?
E) (,) (:) (...) (...) tardılar. C) (:)(-)(,) (-) D) (;) (,) (!) (,)
202
:*İr
TEST - 12
7. Aşağıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcük 10. Bir dudak ünsüzü olan “b” sesi kendinden önce
lerin hangisinde ünsüzvumusamâsfrvoktür? gelen “n” sesini yine bir dudak ünsüzü olan
“m”ye dönüştürün
A) Seriinie bir yağmur başlıyor iplilc iplik
Bir güzellik doğuyor yüreğime şiirden Aşağıdaki cümlelerin hangisinde >geçen altı
B) Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım çizili sözcük bu kuralı örneklendirmez?
Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen
A) Çocuklar cambazın yaptığı gösterileri hay
C) Durgun sular gibi azalacağım
Bir gün, birdenbire çıkıp gelmesen ranlıkla izledi.
B) Yaylaya dolambaçlı bir yoldan çıkıyoruz.
D) Ellerim usulca ellerine değince
Kaybolup gideceksin uzak diyarlara C) Tembellerin bu sınavda başarılı olması müm
kün değildir. J
E) Benden önce gidersen ötelere
D) Üzerinde pembe bir gömlek vardı.
Bil ki kavuşmamız yakındır seninle
E) Bu tepeden Boğaz bambaşka görünüyor.
1-D 2-B 3-E 4-E 5-C > 6 -E 7-B 8-A 9-E 10-E 11-E 12:A
204