‫ﻫﻮ‬

‫‪۱۲۱‬‬

‫ﺣﺪﻳﻘﺔ اﻟﺤﻘﻴﻘﻪ و ﺷﺮﻳﻌﺔ اﻟﻄﺮﻳﻘﻪ‬

‫اﺑﻮاﻟﻤﺠﺪ ﻣﺠﺪود ﺑﻦ آدم ﺳﻨﺎﺋﻲ ﻏﺰﻧﻮي‬

‫ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ‪ :‬دﻛﱰ ﻋﻠﻴﻤﺤﻤﺪ ﺻﺎﺑﺮي‪ ،‬رﻗﻴﻪ ﺗﻴﻤﻮرﻳﺎن و ﺑﻬﺰاد ﺳﻌﻴﺪي‬

 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫ﻣﻘﺪّﻣﮥ رﻓﺎء ‪١۶...................................................................................................................................‬‬

‫اﻟﺒﺎب اﻻوّل‪٢٣...................................................................................................................................‬‬
‫در ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺑﺎریﺗﻌﺎﱃ ‪٢٣......................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ ‪٢۴..............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ وﺣﺪت و ﺷﺮح ﻋﻈﻤﺖ ‪٢۵...........................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺗﻨﺰﯾﻪ ﻗِﺪم ‪٢۶............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺻﻔﺎ و اﺧﻼص ‪٢٧..............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺷﺄن ﻣﻦ ﮐﺎن ﻓﯽ ﻫﺬه اﻋﻤﯽ ﻓﻬﻮ ﻓﯽاﻵﺧﺮة اﻋﻤﯽ‪٢٨....................................................................‬‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺔ اﻟﻌﻤﯿﺎن و اﺣﻮال اﻟﻔﯿﻞ ‪٢٨.........................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ان اﻻﺳﺘﻮاء ﻣﻌﻘﻮل واﻟﮑﯿﻔﯿﺔ ﻣﺠﻬﻮل ‪٢٨......................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب ﺗﻤﻨّﯽ اﻟﺴﻮء ‪٢٩.......................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر درﺟﺎت ‪٢٩.......................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﻔﻆ واﻟﻤﺮاﻗﺒﺔ ‪٣٠......................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻗﻮم ﯾﺆﺗﻮن اﻟﺰﮐﻮة ‪٣١............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ و ﺳﺒﺐ رزق اﻟﺮازق ‪٣١........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﻬﺪاﯾﺔ ‪٣٢..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﻤُﺠﺎﻫﺪة ‪٣٣...............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺗﻘﺪﯾﺲ ‪٣۴........................................................................................................................‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ‪٣۵.............................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻟﻘﻮم ﯾﻨﻈﺮون ﺑﻌﲔ اﻻﺣﻮال ‪٣۵....................................................................................................‬‬
‫»ﻣُﻨﺎﻇِﺮَة اﻟﻮَﻟَﺪِ ﻣَﻊَ اﻟﻮاﻟِﺪ« ‪٣۵...............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ زﯾﻨﺔاﻻﻃﻔﺎل ‪٣۶...........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺻُﻨﻊ و ﻗﺪرت ‪٣٧................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻗﺪره ‪٣٨............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻﻣﺜﺎل واﻟﻤﻮاﻋﻆ‪ ،‬اﻟﻔﻘﺮ ﺳﻮاد اﻟﻮﺟﻪ ‪٣٨..............................................................................................‬‬
‫واﻟﺪﱡﻧﯿﺎ داراﻟﺰوال و ﺗﻐ ّﯿﺮاﻻﺣﻮال و اﻻﻧﺘﻘﺎل ‪٣٨..........................................................................................‬‬
‫در ﺑﯽﻧﯿﺎزی از ﻏﲑ ﺧﺪایﺗﻌﺎﱃ و دﺳﺖ در وی زدن ‪٣٩...............................................................................‬‬
‫از ﺳﺮ ﺣﻘﯿﻘﺖ ‪٣٩.............................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﻀﺮّع و ﻋﺠﺰ ‪٣٩.......................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪۴١.....................................................................................................................................‬‬

‫‪۲‬‬
‫اﻧﺪر ذﮐﺮ و ﯾﺎد ﮐﺮدن ‪۴١.....................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪۴١.....................................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ ‪۴٢.......................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮ دارِاﻟﺒﻘﺎء ‪۴٢..........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر وﺟﻮد و ﻋﺪم ‪۴٣........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺷُﮑﺮ ﮔﻮﯾﺪ ‪۴۴...........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺷﮑﺮ و ﺷﮑﺎﯾﺖ ‪۴۴.....................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻃّﻼﻋﻪ ﻋﻠﯽ ﺿﻤﺎﺋﺮاﻟﻌﺒﺎد ‪۴۶............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر رزق ﮔﻮﯾﺪ ‪۴٨............................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ ‪۴٨.......................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮغ ﺑﺎ ﮔﱪ ‪۴٩......................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﺑﯿﺪاری ‪۴٩..........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺣﺐ و ﻣﺤﺒﺖ ‪۴٩.......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﺠﺮﯾﺪ ﮔﻮﯾﺪ ‪۵١.........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺳﻠﻮک ﻃﺮﯾﻖ اﻵﺧﺮة ‪۵١.................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻻﺑﻦ اﻟﻐﺎﻓﻞ واﻻب اﻟﻌﺎﻗﻞ ‪۵٣....................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪۵٣.....................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺘﻮﮐّﻞ ‪۵۴...................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻮﮐﻞ اﻟﻌﺠﻮز ‪۵۴..........................................................................................................................‬‬
‫اﯾﻀﺎً ﻓﯽاﻟﺘﻮﮐّﻞ ‪۵۵............................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻟﺮؤﯾﺎء و ﺗﻌﺒﲑه و ﻫﻮ ﺛﻤﺎﻧﻮن رؤﯾﺎ ﻋﺠﯿﺒﺔ‪۵۶..................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻷﺛﻮاب و اﻷواﻧﯽ ‪۵٧.............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟﺼﻨّﺎﻋﲔ‪۵٧.........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ ‪۵٨............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ رؤﯾﺎء اﻟﺴّﺒﺎع ‪۵٨..........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟ ّﻨﯿّﺮﯾﻦ واﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺨﻤﺴﺔ اﻟﺴﯿّﺎرة ‪۵٨..........................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻨﺎﻗﺾ اﻟﺪارﯾﻦ ‪۵٩.......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر اﯾﺜﺎر ‪۶٠...................................................................................................................................‬‬
‫ﻗﺼﮥ ﻗﯿﺲﺑﻦ ﻋﺎﺻﻢ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪۶١.....................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻻﺗﺤﺎد ‪۶٢................................................................................................................................‬‬
‫در اﺗّﺼﺎل ﺑﺪو ﮔﻮﯾﺪ ‪۶٢......................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻦ اَﻣَﻦَ ﺑﻄﺎﻋﺘﻪ ﻓﻘﺪ ﺧَﺴَﺮ ﺧُﺴﺮاﻧﺎً ﻣﺒﯿﻨﺎ ‪۶٣................................................................................................‬‬
‫ﻣﻦ زَﻫَﺪ ﻓﯽاﻟﺪّﻧﯿﺎ وَﺟَﺪ ﻣُﻠﮑﺎ ﻻﯾﺒﻠﯽ ‪۶٣...................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﺰﻫﺪ و اﻟﺰّاﻫﺪ ‪۶٣..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺣُﺐّ اﻟﺪﱡﻧﯿﺎ و ﺻﻔﺔ اﻫﻠﻪ ‪۶۴.............................................................................................................‬‬
‫ﻗﺎل اَﻟﻨﺒّﯽ ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋَﻠَﯿﻪ وَ ﺳﻠَﻢ‪ :‬ﻓﺮغاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ﻋَﻦاﻟﺨﻠﻖِ واﻟﺨُﻠﻖ ‪۶۵................................................................‬‬
‫واﻻﺟﻞِ وَاﻟﺮزقِ اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻧَﺤﻦُ ﻗَﺴَﻤﻨﺎ‪۶۵...............................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺷﺮاﺋﻂ ﺻﻠﻮة اﻟﺨﻤﺲ واﻟﻤﻨﺎﺟﺎت واﻟﺘﻀﺮّع ‪۶۵.............................................................................‬‬

‫‪۳‬‬
‫واﻟﺨﺸﻮع واﻟﻮﻗﺎر واﻟﺪﻋﺎء ‪۶۵...............................................................................................................‬‬
‫اﻟﻤﺜﻞ ﻓﯽاﻟﺨﺸﻮع و ﺣﻀﻮرِاﻟﻘﻠﺐ ﻓﯽاﻟﺼّﻠﻮة‪۶٧.........................................................................................‬‬
‫ﻗﺼﺔ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪۶٧...........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺼّﻠﻮة واﻟﺮﻏﺒﺔ‪۶٨.........................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺗﻘﺼﲑاﻟﺼﻠﻮة ‪۶٩................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﻤﺪ واﻟﺜﻨﺎء ‪٧٠..........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻﻓﺘﻘﺎر واﻟﺘﺤﯿّﺮِ ﻓﯽ ﺻﻔﺎﺗﻪ ‪٧١..........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺄدﯾﺐ ﺻﺒﺒﺎن اﻟﻤﮑﺘﺐ و ﺻﻔﺔ اﻟﺠﻨّﺔ واﻟﻨّﺎر ‪٧٢......................................................................................‬‬
‫در ﻣﻨﺎﺟﺎت ﮔﻮﯾﺪ ‪٧٢.........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﮐﺮﻣﻪ و ﻓﻀﻠﻪ ‪٧٣..........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻻﻧﺎﺑﻪ ‪٧۴..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻﺧﻼص واﻟﻤﺨﻠﺼﻮن ﻋﻠﯽ ﺧﻄﺮ ﻋﻈﯿﻢ‪٧۵..........................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻗﻀﺎﺋﻪ و ﻗﺪره و اﻣﺮه و ﺻﻨﻌﻪ‪٧۵.......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٧۶.....................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺸّﻮق ‪٧٧..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻧﻔﯽ ﺻﻔﺎت اﻟﻤﺬﻣﻮﻣِﺔ ﻋﻦاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ‪٧٨..............................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﺬی ﻫﻮ ﯾُﻄﻌﻤﻨﯽ و ﯾَﺴﻘﲔ ‪٧٨.................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻣﻌﻨﯽ اوﻟﺌﮏ ﮐﺎﻻﻧﻌﺎم ﺑﻞ ﻫﻢ اﺿﻞ ‪٧٩.....................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺮﺿﺎء واﻟﺘﱠﺴﻠﯿﻢ ‪٨٠......................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺤﺬر ﻋﻦاﻟﻘﺪر‪٨٠.......................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺮﺿﺎ واﻟﺘﺴﻠﯿﻢ ﺑﺤﮑﻤﻪ و ﻗﻀﺎﺋﻪ ‪٨٠...................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﮑﺮاﻣﺔ ‪٨٢.................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﻌﺒﻮدﯾّﺔ ‪٨٢.................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻗﺼّﺔ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﻟﺨﻠﯿﻞ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪٨۴..........................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻﻣﺘﺤﺎن ‪٨۴...............................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜﺎﻧﯽ ‪٨۶..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﮑﻼم ذﮐﺮ ﮐﻼم اﻟﻤﻠﮏ اﻟﻌﻠّﺎم ﯾﺴﻬﻞ اﻟﻤﺮام ‪٨۶..................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺟﻼل ﻗﺮآن ‪٨۶...........................................................................................................................‬‬
‫در ﺳﺮﱢ ﻗﺮآن‪٨٧.................................................................................................................................‬‬
‫در اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن ‪٨٩............................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﻫﺪاﯾﺖ ﻗﺮآن ‪٩٠..........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻋﺰّةاﻟﻘﺮآن اﻧّﻬﺎ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺎﻻﻋﺸﺎر واﻻﺧﻤﺎس ‪٩٠......................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺣﺠّﺖ ﻗﺮآن ‪٩١..........................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺗﻼوة ﻗﺮآن ‪٩١............................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺳﻤﺎع ﻗﺮآن ‪٩٢...........................................................................................................................‬‬
‫در وﺟﺪ و ﺣﺎل ‪٩٣............................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺧﻠﻘﺔ آدم و ﻋﯿﺴﯽﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎاﻟﺴﻼم ‪٩٣...............................................................................‬‬
‫در ﻓﱰت و ﺟﻬﺎﻟﺖ ﮔﻮﯾﺪ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﭘﯿﻐﻤﱪان ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم ﮐﻨﺪ ‪٩۴...................................................................‬‬

‫‪۴‬‬
‫ذﮐﺮاﻻﻧﺒﯿﺎء ﺧﲑ ﻣﻦ ﺣﺪﯾﺚ اﻟﺠﻬﻼء ‪٩۴...................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ ‪٩۶.................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻧﻌﺖ ﭘﯿﺎﻣﱪ ﻣﺎ ﻣﺤﻤّﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم و ﻓﻀﯿﻠﺖ وی ﺑﺮ ﺟﻤﯿﻊ ﭘﯿﻐﻤﱪان ‪٩۶.........................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﺪاﯾﺖ ﮐﻤﺎل ﻧﺒﻮّت ‪٩٧.................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﮐﺮاﻣﺖ ﻧﺒﻮّت ‪٩٨........................................................................................................................‬‬
‫در ذﮐﺮ آﻧﮑﻪ ﭘﯿﻐﻤﱪ ﻣﺎ رﺣﻤﺔً ﻟﻠﻌﺎﻟﻤﲔ اﺳﺖ ‪٩٨..........................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻌﺮاﺟﺶ ‪٩٩.......................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺗﻔﻀﯿﻞ ﭘﯿﻐﻤﱪ ﻣﺎ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ اﻧﺒﯿﺎء ‪١٠٠ ...................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﺗﺒﺎﻋﻪ ﺻﻠﻮات اﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ ‪١٠١ ..........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﮔﺸﺎدن دل وی ‪١٠٢ ...................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﺗﻔﻀﯿﻠﺶ ‪١٠٣ ...........................................................................................................................‬‬
‫در ﺗﻔﺴﲑ وﻣﺎ ارﺳﻠﻨﺎک اﻟّﺎ رﺣﻤﺔﻟﻠﻌﺎﻟﻤﲔ ‪١٠۴ ..........................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر درود دادن ﺑﺮ او و آل او ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪوﺳﻠّﻢ ‪١٠۵ ................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﺮﺟﯿﺢ او ﺑﺮ ﭘﯿﻐﻤﱪان ﻋﻠﯿﻪ و ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم ‪١٠۶ ...................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺎت ﭘﯿﻐﺎﻣﱪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪١٠٩ ......................................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﺑﻌﺚ و ارﺳﺎل وی ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪١١٢ ...............................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﻫﻔﺖ اﺧﱰ ‪١١٢ ......................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ آﻓﺮﯾﻨﺶ و ﻣﺮﺗﺒﻪ و ﺣﺴﻦ ﺧﻠﻖ وی ﺻﻠﻮاةاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ ‪١١۴ ...........................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﻋﻠﯽ ﺟﱪﺋﯿﻞ و ﺳﺎﺋﺮ اﻻﻧﺒﯿﺎء ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم ‪١١۵ ..............................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﺑﻮﺑﮑﺮ ﺻﺪﯾﻖ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪١١۶ ................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺨﺼﯿﺺ اﺑﯽﺑﮑﺮ ﻋﻠﯽ ﮐﺎﻓّﺔ اﻟﻨﺎس ‪١١٧ ............................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻗﺮﺑﺘﻪ و ﺣﻖ ﺻﺤﺒﺘﻪ ﻣﻊ رﺳﻮلاﻟﻠﱣﻪ ‪١١٨ ...............................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻤﺮ اﻟﻔﺎروق رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪١٢٠ ..................................................................................‬‬
‫در ﻋﺪل وی رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‪١٢٢ ............................................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﺜﻤﺎن رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‪١٢٣ ..........................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪١٢۵ ...............................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﺟﻨﮓ ﺟَﻤﻞ ‪١٣١ ....................................................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﺣﺮب ﺻﻔّﲔ و ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻋﻤّﺎر ﯾﺎﺳﺮ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪١٣٢ .....................................................................‬‬
‫ﻗﺼﮥ ﻗﺘﻞ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪١٣٣ .............................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻋﺪاﺋﻪ و ﺣﺴّﺎده ‪١٣۴ ............................................................................................................‬‬
‫در ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ و اﻣﺎم ﺣﺴﲔ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ ‪١٣۵ .............................................................................‬‬
‫در ﻓﻀﯿﻠﺖ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﻦﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪١٣۵ ...............................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻟﺤﺴﻦ ﯾﺬﻫﺐ اﻟﺤﺰن ‪١٣۵ ............................................................................................................‬‬
‫ﺳﺒﺐ ﻗﺘﻞ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﻦﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ‪١٣۶ .................................................................................‬‬
‫در ﻣﻨﺎﻗﺐ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﲔﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎاﻟﺴّﻼم ‪١٣٨ .............................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﻗﺘﻞ ﺣﺴﲔﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﺑﻪ اﺷﺎرۀ ﯾﺰﯾﺪ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻠﻌﻨﺔ ‪١٣٩ ................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﮐﺮﺑﻼ و ﻧﺴﯿﻢ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻌﻈّﻢ ‪١۴٠ ...............................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﺷﺘﯿﺎق اﱃ اﻟﻤﺸﻬﺪ اﻟﻤﻌﻈّﻢ ‪١۴٠ ...........................................................................................‬‬

‫‪۵‬‬
‫اﻟﻤﺮاة اﻟﺼﺎﻟﺤﺔ ﺧﲑٌ ﻣﻦ اﻟﻔـ رﺟﻞ ﺳﻮء ‪١۴٠ .............................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺔ اﺻﺮار اﻻﻋﺪاء واﻟﺒﺎﻏﲔ ﻟﻌﻨﻬﻢاﻟﻠﱣﻪ‪١۴١ .............................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪١۴١ ................................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ ‪١۴٣ ..................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﻨﺎﻗﺒﻬﻤﺎ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎ ‪١۴۴ ........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻫﻞ اﻟﺘﻌﺼﺐ و ﻧﺼﯿﺤﺔ اﻟﻔﺮﯾﻘﲔ و ﻓﻘﻬﻤﺎاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ‪١۴۵ ..................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﺰّﻫﺪ واﻟﺤﮑﻤﺔ واﻟﻤﻮﻋﻈﺔ واﻟﻨﺼﯿﺤﺔ ‪١۴٨ ....................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺮاﺋﺤﺔ اﻟﮑﺮﯾﻬﺔ ﻋﻠﯽ ﻏﯿﺒﺔ اخ اﻟﻤﺴﻠﻢ ‪١۴٩ ...........................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﺠﺎﻫﺪة ‪١۴٩ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻﺟﺘﻬﺎد و ﻃﻠﺐاﻟﺘﻘﻮی ‪١۵٠ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﺘّﻘﻮی‪ ،‬ﺳﺆال ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﻋﻦّاﻟﻠﱣﻪ ﻋﺰّ وﺟﻞ ﻗﺎل ای ‪١۵٠ ........................................................‬‬
‫ﺷﯽء ﺧﻠﻘﺖ اﻓﻀﻞ ﻣﻦاﻻﺷﯿﺎء ‪١۵٠ .......................................................................................................‬‬
‫اﻟﺠﻬﻞ داءٌ ﺑﻼ دواءٍ واﻟﺤﻤﻖُ ﺣﻔﺮةٌ ﺑﻼ ﻋُﻤﻖٍ ‪١۵١ ......................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اَﺻﺤﺎبِ اﻟﻐَﻔﻠﺔِ واﻟﺠُﻬّﺎل ‪١۵١ ...............................................................................................‬‬
‫اﻟﺘّﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻧﻈﺮاﻟﺴّﻮء واﺣﻮال اﻟﺪّﻧﯿﺎ ‪١۵٢ ................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻋﻠﻤﺎ ‪١۵٢ .......................................................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻋﻠﻢ و ﻋﺎﻟﻢ و ﻃﻠﺐ ﻋﻠﻢ‪١۵٢ .....................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ ‪١۵۴ ...............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻟﻌﻘﻞ واﺣﻮاﻟﻪ واﻓﻌﺎﻟﻪ و ﻏﺎﯾﺔ ﻋﻨﺎﯾﺘﻪ و ﺳﺒﺐ وﺟﻮده ‪١۵۴ ...............................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻋﻘﻞ و ﻋﺎﻗﻞ و ﻣﻌﻘﻮل ‪١۵۴ ................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اَنّ اﻟﻌﻘﻞ ﺳﻠﻄﺎن اﻟﺨﻠﻖ و ﺣﺠّﺔ اﻟﺤﻖ ‪١۵۵ .........................................................................................‬‬
‫در ﺷﺮف ﻧﻔﺲ و ﻋﻘﻞ ‪١۵٩ ................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در داد و ﺳﺘﺪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ‪١۶٠ ......................................................................................................‬‬
‫در ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ و ﭘﯿﻮﺳﱳ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮔﻮﯾﺪ ‪١۶١ ..................................................................................‬‬
‫در روح ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪١۶١ ................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﮐﻤﺎل ﻋﻘﻞ ‪١۶٢ ........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻋﺰّت ﻋﻘﻞ ‪١۶٢ ........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺟﻤﺎل ﻋﻘﻞ ‪١۶٢ .......................................................................................................................‬‬
‫در آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺟﻬﺎن ‪١۶٣ ......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺮاﺗﺐ ﻋﻘﻞ ‪١۶٣ .......................................................................................................................‬‬
‫در ذﮐﺮ ﻗﻮای ﺣﺎﺳّﻪ و ﺣﺎﻓﻈﻪ ‪١۶۴ ........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺟﻤﻊ ﺑﲔ ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع ‪١۶۴ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺨﺎﻣﺲ ‪١۶۶ ............................................................................................................................‬‬
‫ن ﻓﻀﻠﻪ ارﺟﺢ ‪١۶۶ .............................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻓﻀﯿﻠﺔ اﻟﻌﻠﻢ‪ ،‬ذﮐﺮ اﻟﻌﻠﻢ ارﺑﺢ ﻻ ّ‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ وﺿﻊ اﻟﺸﯽ ﺑﻐﲑ ﻣﻮﺿﻌﻪ ‪١۶۶ ................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺠﺎﻫﻞ و ﯾﻈﻦ اﻟﻌﺎﻟﻢ ‪١۶٧ .............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻌﺎﻟﻢ واﻟﻤﺘﻌﻠّﻢ ‪١۶٨ ............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘّﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﺤﺒّﺔ واﻟﺸّﮑﺮ ‪١۶٨ ............................................................................................................‬‬

‫‪۶‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺷﺒﻠﯽ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ در اﺧﻼص و رﯾﺎ ‪١٧٠ ........................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽاﻟﻌﺠﺰ واﻟﺴﮑﻮت ‪١٧١ ..........................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ذﮐﺮاﻟﻌﺸﻖ و ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ و ﺻﻔﺔاﻟﻌﺸﻖ واﻟﻌﺎﺷﻖ واﻟﻤﻌﺸﻮق ‪١٧١ ..............................................................‬‬
‫ذﮐﺮُاﻟﻌﺸﻖ ﯾُﺮﯾﺢ اﻟﻘﻠﻮب و ﯾُﺰﯾﻞ اﻟﮑﺮوب ‪١٧١ ..........................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﮐﻤﺎل ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﯽ ‪١٧٢ ..................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﺑﻘﺼّﺔ آدم ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم و ﺳﺒﺐ ﻋﺸﻘﻪ ‪١٧٣ ......................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻌﺸﻖ ‪١٧۴ .........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﺷﺮاق اﻟﻌﺸﻖ ‪١٧۵ ......................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ اﺣﱰاق اﻟﻌﺸﻖ واﻇﻬﺎره ‪١٧۵ ..................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﻣﻌﻨﯽ و ﺑﺮﻫﺎن ﻋﺸﻖ ‪١٧۶ ..............................................................................................................‬‬
‫در ﻋﺸﻖ ﻣﺠﺎزی ‪١٧٧ .......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﻌﻨﯽ دل و ﺟﺎن و درﺟﺎت آن ‪١٧٨ ................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮاﻟﻘﻠﺐ اﻧﻔﻊ ﻻن ﺷﺄﻧﻪ راﻓﻊ ‪١٧٨ .......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺟﺎن و دل و ﺗﻦ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٧٩ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﭘﺮورش دل ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٠ ........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﺐ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٠ ................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺴّﺎدس ‪١٨٣ ............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮ ﻧﻔﺲ اﻟﮑﻠّﯽ واﺣﻮاﻟﻪ ‪١٨٣ .........................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﻧﻔﺲ اﻟﮑﻠﯽ ﻧﺬﯾﺮ ﻧﺎﺻﺢ و اﻫﻤﺎﻟﻪ ﻏﺮور ﻓﺎﺿﺢ ‪١٨٣ ..............................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ رود و ﺟﻮاﺑﻬﺎ ﮐﻪ او ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٣ .....................................................................‬‬
‫ﺟﻮاﺑﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨۴ .......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻣﺮﯾﺪ ‪١٨۶ .......................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻋﺬر اﻧﺒﺴﺎط ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨۶ ...............................................................................................................‬‬
‫در ﭼﺸﻢ ﻧﮕﺎه داﺷﱳ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٧ ...........................................................................................................‬‬
‫ﻗﺎلَ اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬اﻟﻨّﻈﺮ ﺳﻬﻢ ﻣﻦِ ﺳﻬﺎمِ اﻟﺸﯿﻄﺎن ‪١٨٧ ............................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪١٨٧ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺧﻮب روی ﺑﺪﺧﻮی ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٨ .............................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺷﺮح ﺧﻮب و زﺷﺖ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٨ ......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﺎﻫﺪان ﮔﻮﯾﺪ ‪١٨٩ ............................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺬﻣﺖ ﺷﻬﻮت راﻧﺪن ‪١٨٩ ..............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺧﻮب روﯾﺎن و ﺷﺎﻫﺪان ﮔﻮﯾﺪ ‪١٩٠ .........................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪١٩١ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﻧﯿﺎ و وﺻﻒ ﺗﺮک او ‪١٩١ ..................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻃﻠﺐ دﻧﯿﺎ‪١٩٢ ..........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻪ و ﻟﻘﻤﻪ ﻣﻐﺮور ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪١٩٢ ............................................................................‬‬
‫در ﻃﻠﺐ دﻧﯿﺎ و ﻏﺮور او ﮔﻮﯾﺪ ‪١٩٣ .......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻣﺎل دوﺳﺖ ‪١٩۴ ..............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺷﺮاب ﮔﻮﯾﺪ ‪١٩۴ .............................................................................................................‬‬

‫‪۷‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺔ و ﻣﺜﻞ ‪١٩۴ ...........................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪١٩۵ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ اﮐﻞ اﻟﺮّﺑﺎ‪ ،‬اَﮐﻞ اﻟﺮّﺑﺎ ﮐﻤَﻦ ﯾﺄﮐﻞ ﻧﺎراﻟﻠﻈﯽ ‪١٩۵ ............................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪١٩۶ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻧﻘﺺ دﻧﯿﺎ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٩٧ ..................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﺮک دﻧﯿﺎ و رﯾﺎﺿﺖ ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﺪ ‪١٩٨ ...............................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﻧﺴﺐ آدﻣﯽ ‪١٩٨ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻣﻦ ﻋﺮف ﻧﻔﺴﻪ ﻓﻘﺪ ﻋﺮف رﺑﻪ ‪١٩٨ .......................................................................................................‬‬
‫در ﺣﺮص و ﺷﻬﻮت و ﺧﺸﻢ ﮔﻮﯾﺪ‪١٩٩ ...................................................................................................‬‬
‫در ﻣﻌﻨﯽ آﻧﮑﻪ ﻋﺎﻗﻼن ﺑﯽﻏﻢ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ‪١٩٩ ................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﻧﻔﺲ و ﻫﻮاﻧﺎﮐﺮدن ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٠٠ ...............................................................................................‬‬
‫در رﻧﺞ و زﯾﺎن ﺟﺎن از ﺗﻦ ‪٢٠٠ ............................................................................................................‬‬
‫در ﻣﻌﻨﯽ آن ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ ﺧﺎﮐﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎک ﺑﺎز ﺷﻮد ‪٢٠١ .....................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻧﻔﺲ ﺑﻬﯿﻤﯽ و اﻧﻮاع ﺷﻬﻮات ‪٢٠١ .........................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺣﺸﺮ و ﻧﺸﺮ ‪٢٠٢ ........................................................................................................................‬‬
‫اﻟﻨﺎس ﮐﻤﺎ ﯾﻌﯿﺸﻮن ﯾﻤﻮﺗﻮن و ﮐﻤﺎ ﯾﻤﻮﺗﻮن ﯾﺤﺸﺮون ‪٢٠٢ .............................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻟﺘّﻤﺜّﻞ ‪٢٠٢ ...............................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻇﻬﺎر ﺣﺎل آن ﺳﺮای ‪٢٠٣ .............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﯾﻮماﻟﻘﯿﺎﻣﺔ ﻓﻼ اﻧﺴﺎب ﺑﯿﻨﻬﻢ ﯾﻮﻣﺌﺬ وﻻﯾﺘﺴﺎﺋﻠﻮن ‪٢٠٣ ..............................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮ اﻧﺴﺎب اﻟﺒﺸﺮ ﻣﻦ ارﮐﺎن اﻟﺒﺸﺮ‪٢٠٣ ...............................................................................................‬‬
‫در اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٠٣ ...........................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ‪٢٠۴ .................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر آﻧﮑﻪ آدﻣﯽ ﭘﺲ از اﺷﯿﺎء و ﺟﻬﺎت ﭘﯿﺪا آﻣﺪ ‪٢٠۵ ..................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﻇﻠﻮﻣﯽ و ﺟﻬﻮﱃ اﻧﺴﺎن ‪٢٠۵ ...................................................................................................‬‬
‫ﮐﻤﺎ ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬وﺣﻤﻠﻬﺎ اﻻﻧﺴﺎن اﻧّﻪ ﮐﺎن ﻇﻠﻮﻣﺎ ﺟﻬﻮﻻ ‪٢٠۵ .....................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻟﺪﻧﯿﺎ واﻫﺎﻧﺘﻪ و ﺗﺮﮐﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮح ﻓﺮح ‪٢٠۵ ......................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻣﺜﻞ ‪٢٠۶ .........................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻟﺬّة اﻟﺪﻧﯿﺎ ﻣﻊ ﺷﺪّة اﻟﻌﻘﺒﯽ ‪٢٠۶ ........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺑﺪدﱃ و ﺑﺪدل ‪٢٠۶ ...........................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﻏﲑت ‪٢٠٧ .......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ‪٢٠٧ .................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻧﮑﻮﻫﺶ ﺷﮑﻢ ﺧﻮاری و ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮردن ‪٢٠٧ ......................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻗﺼّﺔ روحاﻟﻠﱣﻪ و ﺗﺠﺮﯾﺪه ‪٢٠٨ .................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ روحاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم و ﺗﺮک دﻧﯿﺎ و ﻣﮑﺎﻟﻤﮥ او ﺑﺎ اﺑﻠﯿﺲ ‪٢٠٩ ...............................................................‬‬
‫ﺐ اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻣﻨﻊ ﺷﺮب اﻟﺨﻤﺮ ‪٢١٠ ..............................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذمِ ﺣ ّ‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ اﻓﻌﺎل زﺷﺖ ﮐﻪ از ﺧﻮﯾﻬﺎی ﺑﻬﯿﻤﯽ اﺳﺖ ‪٢١١ ...........................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻟﻤﺜﺎﻟﺐ ﻟﻠﺘﻮﻗّﯽ ﻻ ﻟﻠﻘﺒﻮل واﻟﺘﻠﻘﯽ ‪٢١١ .............................................................................................‬‬
‫در ذ ّم ﻣﻘﺎﺑﺢ و اﻓﻌﺎل ﻧﮑﻮﻫﯿﺪه و ﻣﻨﻊ آن ‪٢١٢ ...........................................................................................‬‬

‫‪۸‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺷﺄن اﺻﺤﺎب اﻟﻐﻔﻠﺔ و ﻧﻈﺮ اﻟﺴّﻮء ‪٢١٢ ......................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ رﺑﯿﻊ و ﺗﺸﺒﯿﻬﺎت ﮔﻮﯾﺪ ‪٢١٣ ..................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻟﺮﺑﯿﻊ ﯾﺤﯿﯽ اﻟﻘﻠﻮب اﻟﻤﯿﺘﺔ و ﯾﺸﺮح اﻟﺼﺪور اﻟﻀﯿﻘﺔ ‪٢١٣ .......................................................................‬‬
‫در ﺗﺴﻮﯾﺖ ﭘﺎرﺳﯽ و ﺗﺎزی ‪٢١۴ ............................................................................................................‬‬
‫در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ادب ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﻧﯿﺴﺖ ‪٢١۵ ......................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺧﻮردن ﺷﺮاب و ﺧﻮاصّ آن ﮔﻮﯾﺪ ‪٢١۵ ............................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻧﻘﺺ دﻧﯿﺎ ‪٢١۶ ................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﻞ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب اﻟﻤﻐﺮورﯾﻦ ‪٢١٧ ......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢١٨ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢١٨ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢١٩ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢١٩ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢٢٠ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢٢٠ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢٢٠ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺴّﺎﺑﻊ ‪٢٢٢ ..............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﻐﺮور و اﻟﻐﻔﻠﺔ واﻟﻨﺴﯿﺎن و ﺣﺐّاﻻﻣﺎﻧﯽ واﻟﺘّﻬﻮر ﻓﯽ اﻣﻮر اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻧﺴﯿﺎناﻟﻤﻮت واﻟﺒﻌﺚ واﻟﻨﺸﺮ ‪٢٢٢ ........‬‬
‫در ﺑﯿﻬﻮده ﺧﻨﺪﯾﺪن ‪٢٢٢ .....................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻃﻮل اﻟﻌﻤﺮ واﻟﺤﺴﺮة ﻣﻊ ذﻟﮏ ‪٢٢٢ ...................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﻧﻔﺲ ﺟﻬﺎن ﻓﺎﻧﯽ و ﻗﺼّﮥ ﻟﻘﻤﺎن ﺣﮑﯿﻢ ‪٢٢٣ .................................................................................‬‬
‫در ﻣﺮگ ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٢۴ ..........................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮد ﯾﺦ ﻓﺮوش ‪٢٢۵ ...............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ داراﻟﻐﺮور ‪٢٢۵ ...................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻟﻤﻮت ‪٢٢۵ ........................................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در اﺣﻮال ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن ﺟﻬﺎن ﺑﯽوﻓﺎ‪٢٢۵ ...........................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﻣﺮگ ﭘﯿﺎﻣﱪان ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴّﻼم ‪٢٢۶ ..............................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺖ ﻣﺮگ ﺷﺎﻫﺎن ﻓﺮس و ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﺸﺎن‪٢٢٧ .........................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻮت ﺑﻨﯽآدم از ﺧﺎﺻّﻪ و ﻋﺎﻣﻪ ‪٢٢٧ ..........................................................................................‬‬
‫در ﺑﻘﺎ و ﻓﻨﺎی ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٢٨ ...................................................................................................‬‬
‫در ﻧﮑﻮﻫﺶ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ‪٢٢٩ ................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻃﻠﺐ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻮﺳﯽ ‪٢٣٠ ........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر زﻫﺪ رﯾﺎﯾﯽ ‪٢٣١ ........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﻧﯿﺎ و ﺑﺮﺣﺬر ﺑﻮدن از آن ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪٢٣١ ......................................................................................‬‬
‫در ﻧﮑﻮﻫﺶ ﺣﺮص ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٣٢ .............................................................................................................‬‬
‫در ﺷﻬﻮت و آز ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٣٢ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻻﻓﻼک واﻟﱪوج واﻟﺴّﻤﺎء واﻻرض ‪٢٣٣ ..............................................................................‬‬
‫و ﻣﺎ ﺑﯿﻨﻬﻤﺎ ﻣﻦاﻟﻌﺠﺎﯾﺐ ‪٢٣٣ ...............................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻻﻓﻼک و ﻣﺎ ﻓﯿﻬﺎ ﻣﻦاﻟﻌﺠﺎﯾﺐ اﺣﺴﻦ ﻣﻦ اﺑﺪاع اﻟﻤﺨﺪّرات اﻟﮑﻮاﻋﺐ ‪٢٣٣ ...............................................‬‬

‫‪۹‬‬
‫در دوازده ﺑﺮج ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٣٣ ..................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب اﻟﻔﻐﻠﺔ ‪٢٣۵ ...........................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ارﮐﺎﻧﯽ و ﮔﺮدوﻧﯽ ﺑﺎ آن ﺟﻬﺎن‪٢٣۶ ...........................................................................................‬‬
‫اﻟﺪﻧﯿﺎ ﻗﻨﻄﺮةٌ ﻓﺎﻋﱪوﻫﺎ وﻻ ﺗﻌﻤﺮوﻫﺎ ‪٢٣۶ ..................................................................................................‬‬
‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﻣﺬﻣّﺖ دوﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎ‪٢٣۶ .........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﻌﺎدة ﺑﺎﻟﻤﺠﺎﻫﺪة ‪٢٣٧ ...........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺴﻠّﯽ ﻗﻠﻮب اﻻﺧﻮة واﻻﺧﻮات ‪٢٣٧ .................................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ ذﮐﺮاﻟﺤﮑﻤﺔ اﺣﮑﻢ ﻓﺎﻧّﻬﺎ ﺑﲔ اﻟﮑﺎﺋﻨﺎت ﺣﮑﻢ ‪٢٣٨ ................................................................‬‬
‫ﻣﺜﻞ اﻻﺣﺒﺎب واﻻﻋﺪاء ﮐﻤﺜﻞ اﻟﺪواء واﻟﺪاء ‪٢٣٨ ......................................................................................‬‬
‫در دوﺳﺘﯽ و دﺷﻤﻨﯽ ‪٢٣٨ ..................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻣﺤﺒّﺖ و دوﺳﺘﯽ ﺧﺎﻟﺺ ‪٢٣٩ ...............................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ رﯾﺎ اﻟﺤّﺐ ‪٢۴٠ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮ رﻓﻘﺎء اﻟﺴّﻮء ‪٢۴٠ ...................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﻤﺨﺎﻟﻄﺔ ﻣﻊاﻻوﺑﺎش ‪٢۴٢ ......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺑﯽوﻓﺎﯾﯽ ‪٢۴٣ ..................................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ اﺑﻠﻬﺎن ﮔﻮﯾﺪ ‪٢۴۴ ................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻟﻌﺸﻖ ‪٢۴۵ ......................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﻧﺴﺎن و ﻋﻤﻠﻪ ‪٢۴۵ ............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻻﻧﺴﺎن ‪٢۴۶ ...............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺷﮑﺮ ﻫﺪاﯾﺔاﻻﺳﻼم ‪٢۴٧ ......................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺻﻼﺑﺔ ﻃﺮﯾﻖاﻻﺳﻼم ‪٢۴٧ ....................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﻋﺘﻘﺎداﻟﺴﻮء واﻟﺨﻮف ﻣﻦ ﻗﻠّﺔ اﻟﺮزق ‪٢۴٩ ..................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻇﺎﻟﻢ و ﻣﻈﻠﻮم ‪٢۵٠ ............................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻧﻘﻄﺎع ﻧﺴﺐ‪٢۵١ ......................................................................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺔاﻟﻤﻐﺮورﯾﻦ ﻓﯽ داراﻟﺪّﻧﯿﺎ ‪٢۵١ .........................................................................................................‬‬
‫ﺐ اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻏﺮورﻫﺎ ‪٢۵٢ ....................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺣ ّ‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻨّﻔﺲ واﺣﻮاﻟﻪ ‪٢۵٢ ...............................................................................................................‬‬
‫ﺸﯿﻄﺎن ﻓﯽ ﻋﺮوق اﺑﻦآدم ‪٢۵٣ ............................................................................‬‬
‫ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ان اﻟ ّ‬
‫ﯾﺠﺮی ﻣﺠﺮی اﻟﺪّم ‪٢۵٣ .....................................................................................................................‬‬
‫در ﮐﺎﻫﻠﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٢۵٣ ........................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺜﻞ اﻧﺪر ﺣﺎل ادﺑﺎر ‪٢۵۴ ...................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﺮﮐﺔ و ﺗﺮک اﻻوﻃﺎن ﻓﯽ ﻃﻠﺐاﻵﺧِﺮَة‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠَﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪٢۵۴ ........................................................... :‬‬
‫اﻃﻠﺒﻮا اﻟﻌﻠﻢ وﻟﻮ ﺑﺎﺻّﲔ‪ ،‬وَ ﻗﺎلَ ﻋﻠَﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﺳﺎﻓِﺮُوا ‪٢۵۴ ...............................................................................‬‬
‫ﺗﻐﻨﻤﻮا‪ ،‬وﻻﺗﻔﺨﺮوا ﺑﺎﻟﻮﻃﻦ ‪٢۵۴ ...........................................................................................................‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪت در ﺣﺮﮐﺖ و ﺳﲑ و رﻧﺞ ﺑﺮدن ‪٢۵۵ .............................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻻدب و ﺷﺮفاﻟﻨّﻔﺲ ‪٢۵۶ .............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر دور ﻗﻤﺮ و ﮔﺮدش روزﮔﺎر ‪٢۵٧ ......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢۵٨ ..................................................................................................................................‬‬

‫‪۱۰‬‬
‫اﻧﺪر ﻧﮕﺎه داﺷﱳ راز و ﻣﺸﻮرت ﮐﺮدن ‪٢۵٩ ..............................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢۵٩ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺣﻔﻆ اﺳﺮاراﻟﻤﻠﻮک‪٢۶٠ ......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢۶١ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﻮﻋﻈﺖ و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮔﻮﯾﺪ ‪٢۶١ ......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮔﻮﯾﺪ ‪٢۶٢ ..............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﺼﻮّف و زﻫﺪ ‪٢۶٣ ....................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻟﺘﺼﻮّف اﻟﺰم ﻋﻠﯽ اﻟﺤﻘﯿﻘﺔ ﻻن ﻓﯿﻪ ﻧﺠﺎة اﻟﺨﻠﯿﻔﺔ ‪٢۶٣ ..........................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ اﻫﻞ ﺗﺼﻮّف ‪٢۶٣ ................................................................................................................‬‬
‫در ﻃﻠﺐ ﮐﺮدن از در دﻟﻬﺎ ‪٢۶۴ ............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذ ّماﻟﻄﻤﻊ واﻟﺤﺮص ‪٢۶۴ ................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﺣﺎل ﺻﻮﻓﯽ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺻﻮﻓﯿﺎن ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ ‪٢۶۵ .................................................................................‬‬
‫ﻋﻼﻣﺔ اﺻﺤﺎب اﻟﺘﺼﻮّف ان ﻻﯾﺴﺄل وﻻ ﯾﻨﻬﺮ وﻻ ﯾﺪّﺧﺮ ‪٢۶۵ ........................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﺼﻮّف ‪٢۶۶ .........................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽﺗﻌﻠﯿﻢ اﻻباﻟﻐﺎﻓﻞ ﻻﺑﻦ اﻟﺠﺎﻫﻞ ﻓﯽاﻟﺘﺼﻮّف ‪٢۶۶ ........................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺘﻔﮑّﺮ واﻟﻤﺮاﻗﺒﺔ ﻓﯽ اﺣﻮال اﻟﺘﺼﻮّف ‪٢۶٧ ...........................................................................................‬‬
‫در دﻧﯿﺎ ﻧﺎﺑﻮدن ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻮدن ‪٢۶٨ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺻﻮرت ﻋﺎﻟﻢ ‪٢۶٨ .............................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜﺎﻣﻦ ‪٢۶٩ ..............................................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮاﻟﺴﻄﺎن ﯾﺴﺘﻨﺰلاﻻﻣﺎن ‪٢۶٩ .............................................................................................................‬‬
‫ﯾﻤﺪح اﻟﺴﻠﻄﺎن اﻻﻋﻈﻢ ﻣﺎﻟﮏ رﻗﺎب اﻻﻣﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻼﻃﲔ اﻟﻌﺎﻟﻢ ‪٢۶٩ ............................................................‬‬
‫ﯾﻤﲔاﻟﺪّوﻟﺔ و اﻣﲔاﻟﻤﻠّﺔ ﮐﻬﻒاﻻﺳﻼم واﻟﻤﺴﻠﻤﲔ اﺑﺎ اﻟﺤﺎرث ‪٢۶٩ ..................................................................‬‬
‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎهﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﻧﻮّراﻟﻠﱣﻪ ﻣﻀﺠﻌﻪ ‪٢۶٩ .................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﺪاﯾﺖ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه ‪٢٧٣ ......................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺧﺼﺎﻟﻪ و ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ ‪٢٧٩ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ ﺳﻬﻤﻪ و اﻗﺒﺎﻟﻪ ‪٢٨٢ ...............................................................................................................‬‬
‫در ﺑﯿﺪاری از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﮔﻮﯾﺪ‪٢٩٠ ...................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻨﺒﯿﻪ اﻟﻤﻠﮏ و ﮐﻠﻤﺔ اﻟﺤﻖ ﺑﻐﲑ اﻟﻤﺪاﻫﻨﺔ ‪٢٩٠ ......................................................................................‬‬
‫ﺧﻮاب ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪﺑﻦ ﻋﻤﺮﺑﻦاﻟﺨﻄّﺎب ‪٢٩٠ ...................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ زن دادﺧﻮاه ﺑﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ‪٢٩١ ............................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽ ﻋﻔﻮاﻟﻤﻠﮏ و ﻋﺪﻟﻪ ‪٢٩٢ .......................................................................................................‬‬
‫در وﺻﻒ ﺑﺪان ﮔﻮﯾﺪ ‪٢٩٣ .................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﺪل ﺳﻠﻄﺎن ‪٢٩٣ ..............................................................................................................‬‬
‫در ﺧﻮن ﻧﺎﺣﻖ رﯾﺨﱳ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺄﻣﻮن ‪٢٩۴ ..............................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﻋﺼﻤﺔ ﻗﺘﻞ اﻟﻤﻈﻠﻮم ‪٢٩۵ ......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺣﻠﻢ و ﺑﺮدﺑﺎری ﻧﻮﺷﲑوان ‪٢٩۵ ..............................................................................................‬‬
‫در ﻋﺪل ﭘﺎدﺷﺎه و ﺻﻔﺖ آن ‪٢٩۶ ..........................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﺪل و ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺟﻮد ﭘﺎدﺷﺎه ‪٢٩٧ ........................................................................................‬‬

‫‪۱۱‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٢٩٩ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﻌﺎﻧﯽ اﻟﻘﺎﺿﯽ اﻟﺠﺎﻫﻞ اﻟﻈﺎﻟﻢ ‪٣٠٠ ..................................................................................................‬‬
‫در ﮐﻔﺎﯾﺖ و رای ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ‪٣٠٠ ..........................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ اﻧﺪر ﺣﻠﻢ و ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺗﺤﻤّﻞ ﭘﺎدﺷﺎه از رﻋﯿﺖ ‪٣٠١ .........................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﻔﻮ ﭘﺎدﺷﺎه ‪٣٠٢ ...............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﺪاری ﻣﻠﻮک و ﺳﻼﻃﲔ ‪٣٠٣ ................................................................................................‬‬
‫و ﺣﻔﻆ و ﺑﺨﺸﺶ اﯾﺸﺎن ‪٣٠٣ .............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺣﻔﻆ اﺳﺮاراﻟﻤﻠﮏ و ﮐﻔﺎﯾﺘﻪ و ﮐﺘﻤﺎﻧﻪ ‪٣٠۴ .........................................................................................‬‬
‫در ﭘﻨﺪ و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٠۴ .....................................................................................................‬‬
‫در ﺣﻠﻢ ﭘﺎدﺷﺎه و اﺣﺘﻤﺎل از زﯾﺮدﺳﺘﺎن ‪٣٠۵ .............................................................................................‬‬
‫در ﻋﺪاﻟﺖ و ﺳﺘﻢ ﻧﺎﮐﺮدن‪٣٠۵ .............................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ اﻧﺪر ﮐﺎر ﻧﺎداﻧﯽ و ﺑﯽﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎدﺷﺎه ‪٣٠٨ ....................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻘﻠﯿﺪاﻟﻤﻠﮏ ‪٣٠٨ ........................................................................................................................‬‬
‫در ﺑﯿﻨﻮاﯾﯽ و ﻓﻘﺮ دﺑﲑان ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٠٩ .......................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر رادی و ﺣﺴﻦ ﺳﲑت ﭘﺎدﺷﺎه ‪٣٠٩ ...................................................................................................‬‬
‫در راﺳﺘﯽ ﻣﯿﺎن ﺟﻮر و ﻋﺪل ‪٣١٠ ..........................................................................................................‬‬
‫در ﺗﻌﻬّﺪ ﻋﻠﻤﺎی دﯾﻨﺪار ‪٣١٠ ................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در آﻧﮑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه را دل در ﻫﻮا ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺴﱳ ‪٣١١ ................................................................................‬‬
‫در ﻋﺪل ﻧﻤﻮدن و ﻇﻠﻢ ﮐﺮدن ‪٣١٢ .........................................................................................................‬‬
‫در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ‪٣١٣ .....................................................................................................................‬‬
‫در ﺣﮑﻢ راﻧﺪن ﭘﺎدﺷﺎه ‪٣١۴ ................................................................................................................‬‬
‫ﻣﺪح ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻮاﮐﺐ و ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ ‪٣١۴ ...............................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻌﻠﻤﺎء و اﻣﺮاء اﻟﺪوﻟﺔ اﻟﻘﺎﻫﺮة و ﺻﻔﺔ ‪٣١۶ ....................................................................................‬‬
‫ﻏﻠﻤﺎﻧﻪ و ﺟﻨﺪه ﮐﺜّﺮﻫﻢاﻟﻠﱣﻪ ‪٣١۶ .............................................................................................................‬‬
‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑﺟﻼلاﻟﺪوﻟﺔ اﺑﻮاﻟﻔﺘﺢ دوﻟﺘﺸﺎهﺑﻦ ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه ‪٣١٧ ...........................................................................‬‬
‫اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد اﻧﺎراﻟﻠﱣﻪ ﺑﺮاﻫﯿﻨﻬﻢ ‪٣١٧ ..........................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ وﺻﻒاﻟﺤﺎل و ﺗﻤﺎم ﻣﺪاﯾﺢ اﻟﺴﻠﻄﺎن واﻟﻮزراء واﻟﻘﻀﺎة ‪٣٢٠ .....................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺮح وزراء و ﺻﺪور و ﻗﻀﺎة ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٢٠ ............................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺪح ﺻﺪراﻻﻣﺎم ﺗﺎجاﻟﻮزراء ‪٣٢١ ...................................................................................................‬‬
‫اﺑﯽﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٢١ ...............................................................................................‬‬
‫در ﻣﺪح ﻧﻈﺎماﻟﻤﻠﮏ اﺑﻮﻧﺼﺮ ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪاﻟﻤﺴﺘﻮﻓﯽ ‪٣٢٣ ...................................................................‬‬
‫ﻣﺪح ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻮاﮐﺐ و ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ ‪٣٢۵ ..............................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺪح اﺻﺤﺎب دﯾﻮان و ارﺑﺎب ﻗﻠﻢ و ﻣﺸﺎﯾﺦ ﮐﺜّﺮﻫﻢاﻟﻠﱣﻪ ‪٣٢٨ ....................................................................‬‬
‫در ﻣﺪح اﻗﻀﯽاﻟﻘﻀﺎة ﺟﻤﺎلاﻟﺪ ّﯾﻦ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ ‪٣٢٩ .....................................................................................‬‬
‫ﻣﺤﻤﻮدﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪِاﻻﺛﲑی ‪٣٢٩ ..............................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺪح اﻗﻀﯽاﻟﻘﻀﺎة ﻧﺠﻢاﻟ ّﺪﯾﻦ اﺑﻮاﻟﻤﻌﺎﱃﺑﻦ ‪٣٣١ ...................................................................................‬‬
‫ﯾﻮﺳﻒﺑﻦ اﺣﻤﺪ اﻟﺤﺪّادی ‪٣٣١ ............................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺪح ﺷﯿﺦاﻻﻣﺎم ﺟﻤﺎلاﻟ ّﺪﯾﻦ اﺑﻮﻧﺼﺮ ‪٣٣٣ ...........................................................................................‬‬

‫‪۱۲‬‬
‫اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ﺳﻠﯿﻤﺎن اﻟﺼﻐﺎﻧﯽ ‪٣٣٣ ................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺪح ﺻﺪراﻟ ّﺪﯾﻦ ﺷﻤﺲاﻻﺋﻤﻪ اﺑﻮﻃﺎﻫﺮ ﻋﻤﺮ ‪٣٣٧ ...................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ دﯾﮕﺮ در ﻣﺪاﯾﺢ ﺳﻠﻄﺎن اﻋﺰّاﻟﻠﱣﻪ ﻧﺼﺮه ‪٣٣٩ ........................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﺘﺎﺳﻊ ‪٣۴٠ ..............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ واﻻﻣﺜﺎل و ﻣﺜﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮاءاﻟﻤﺪّﻋﲔ وﻣﺬّﻣﺔاﻻﻃﺒﺎء واﻟﻤﻨﺠّﻤﲔ ‪٣۴٠ .................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺑﯿﺎن ﺳﺒﯿﻞاﻟﺴﻌﺎدة واﻟﻄﺮﯾﻖ اﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ ‪٣۴٠ ...................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺷﮑﺎﯾﺔ اﻫﻞ اﻟﺰﻣﺎن‪٣۴١ .................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﻤﻌﺬرة واﻟﺘﻘﺼﲑ ‪٣۴٢ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﻘﯿﻘﺔ واﻟﻄﺮﯾﻘﺔ ‪٣۴٣ ...................................................................................................................‬‬
‫در داﻧﺴﱳ آﻧﮑﻪ آﺧﺮت ﺑﻪ از دﻧﯿﺎﺳﺖ‪٣۴۴ ...............................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣۴۴ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺜﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮاء اﻟﻤﺪّﻋﲔ ‪٣۴۵ ............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺜﺎﻟﺐ اﻟﻤﻨﺤﻮﻟﲔ ‪٣۴۵ ..................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮاﻟﻌﻮام و اﻫﻞ اﻟﺴﻮق واﻟﺠﻬﺎل ‪٣۴۶ ..............................................................................................‬‬
‫در ذ ّم ﻋﻮام و ﺑﺎزارﯾﺎن و ﺟﻬﺎل ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۴٧ ..............................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ ﻣﺴﺎوی اﻟﻌﻮان ﻟﻠﺨﻮاص ﻧﻔﻊ ﻋﺎم ‪٣۴٧ ..............................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣﺔاﻻﻋﺪاء و ﻧﺼﯿﺤﺔاﻻوﻟﯿﺎء ‪٣۴٨ ..................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺧﻮﯾﺸﺎن ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۴٩ ....................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽﻣﺬﻣﺔ اﻻرﻗﺎب ﮐﻪ‪ :‬اﻻﻗﺎرب ﻋﻘﺎرب‪ ،‬واﻻخ ﻓﺦ‪ ،‬واﻟﻌﻢّ ﻏﻢّ‪٣۴٩ ............................................................... ،‬‬
‫واﻟﺨﺎل وﺑﺎل‪ ،‬واﻟﺨﱳ ﻣﺤﻦ ‪٣۴٩ ..........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺑﺮادران ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۴٩ ............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﻮاﻫﺮان ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۴٩ ..........................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻫﺰل ‪٣۵٠ ...........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻓﺮزﻧﺪ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵٠ ..............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﺧﱰ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵٠ ...............................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﺬ ّﻣﺔ اﻟﺨﱳ ‪٣۵١ .........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻋﻢّ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵١ .................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﺎل ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵١ ................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺧﻮﯾﺶ ﻟﺸﮑﺮی ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵٢ ...........................................................................................................‬‬
‫ذﮐﺮ اﻧﻮاعاﻟﺸﻬﻮات ﻋﻠﯽ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﺗﺤﺮﯾﺾ و ﻋﻠﯽ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﺗﻤﺮﯾﺾ ‪٣۵٣ ..............................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﻬﻮات و در ﺣﻖ ﻏﻼم ﺑﺎره ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵٣ ...................................................................................‬‬
‫در ﻣﻌﻨﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵۴ ..............................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻣﺜﻞ ‪٣۵۴ .........................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﻄﺎﯾﺒﺔ ﺑﻄﺮﯾﻖ اﻟﻬﺰل ‪٣۵۵ ....................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺻﻮﻓﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵۵ ...................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽاﻟﺘّﻤﺜّﻞ اﻟﺼﻮﻓﯽ ‪٣۵۶ ............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻗﺮاﺑﺖ ﻓﻘﯿﻪ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۵٧ ................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﺿﺮباﻟﻤﺜﻞ ‪٣۵٩ ................................................................................................................‬‬

‫‪۱۳‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣۵٩ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻣﺮاﺋﯽ و ﻗﺮّاء و ﺳﺎﻟﻮس ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶٠ .........................................................................................‬‬
‫در ﺣﻖ ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶٠ ................................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﺟﺎهﺟﻮﯾﺎن و زر ﻃﻠﺒﺎن و دروﯾﺸﺎن ﺻﻮرت ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶١ .....................................................................‬‬
‫در ﺣﻖ ﮐﺴﯽ ﮔﻮﯾﺪ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻏﺰﻧﲔ ‪٣۶٢ ...............................................................................................‬‬
‫در ﻣﺜﺎﻟﺐ ﻋﻠﻮی زرﻣﺪی ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶٣ .......................................................................................................‬‬
‫در ﻫﺠﻮ ﺷﻌﺮاء ﺑﺪ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶۴ ..............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻫﺠﻮ ﺣﮑﯿﻢ ﻃﺎﻟﻌﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶۵ .......................................................................................................‬‬
‫دﯾﮕﺮی را ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶۶ ........................................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺨﻠﻮق ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶۶ .....................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻟﻘﻨﺎﻋﺔ و ﺗﺮک اﻟﺤﺎﺟﺔ ‪٣۶٧ ....................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣۶٨ ..................................................................................................................................‬‬
‫در ﻣﺬﻣّﺖ ﻃﺒﯿﺒﺎن ﺟﺎﻫﻞ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣۶٨ .......................................................................................................‬‬
‫در ﻣﻨﺎﻗﺐ اﻃﺒﺎء ﻋﺎﻟِﻢ ﮔﻮﯾﺪ‪٣۶٩ ...........................................................................................................‬‬
‫ﻗﺎلاﻟﻨّﺒﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ وﺳﻠّﻢ ﻓﯽ ﺷﺄﻧﻬﻢ ‪٣۶٩ ...........................................................................................‬‬
‫اﻟﻌﻠﻢ ﻋﻠﻤﺎن ﻋﻠﻢاﻻﺑﺪان و ﻋﻠﻢاﻻدﯾﺎن ‪٣۶٩ .............................................................................................‬‬
‫ﺗﻔﺼﯿﻞ اﻟﻌﻠﻞ و ﻫﯽ ﺧﻤﺴﻮن ﻧﻮﻋﺎ‪٣۶٩ ...................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﻔﺼﯿﻞ اﻟﻌﻠﻞ و ﺑﯿﺎناﻻﻣﺮاض ‪٣۶٩ ...................................................................................................‬‬
‫در ﻃﺒﯿﺒﺎن ﻧﺎدان ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٧١ .................................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻨﺠّﻢ ﺣﺎذق و ﻣﻨﺎﻓﻖ و ﺗﻤﺜﯿﻞ اﺻﺤﺎب دﻋﻮی ﺑﻪ ﻏﲑ ﻣﻌﻨﯽ ‪٣٧٢ ........................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻻﻓﻼک ‪٣٧٣ .....................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﺴّﻌﺪ واﻟﻨّﺤﺲ ﻣﻦاﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺴﺒﻌﺔ‪٣٧٣ ......................................................................................‬‬
‫در ﺑﯿﺎن ﻃﺒﺎﯾﻊ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ‪٣٧٣ ...............................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ‪٣٧٣ ...........................................................................................................‬‬
‫در ﺷﺮف و وﺑﺎل و ﺻﻌﻮد و ﻫﺒﻮط ﮐﻮاﮐﺐ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٧۴ ................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺗﺴﻮﯾﺔ اﻟﺒﯿﻮت ‪٣٧۴ ......................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﺣﻮال اﻟﻤﻨﺠّﻢ اﻟﺠﺎﻫﻞ ﻋﻨﺪاﻟﻤﻠﮏ اﻟﻌﺎﻟﻢ ‪٣٧۵ ...........................................................................‬‬
‫ﺻﻔﺔ ﻣﻘﺎدﯾﺮ اﺑﺮوج واﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺴﯿّﺎرة ‪٣٧۵ .............................................................................................‬‬
‫در ﺣﻖ ﻣﺮدم و آدﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٧۶ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻟﺒﺎب اﻟﻌﺎﺷﺮ ‪٣٧٧ ..............................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﺼﻨﯿﻒ اﻟﮑﺘﺎب و ﺑﯿﺎن ﮐﺘﺎﺑﺔ ﻫﺬا اﻟﮑﺘﺎب رﻋﺎﯾﺔ ﻟﺬوی اﻻﻟﺒﺎب ‪٣٧٧ .................................................‬‬
‫در ﻋﺬر ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٧٧ ...........................................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺧﻂ و ﻗﻠﻢ و ﮐﺎﻏﺬ و ﺧﺎﻃﺮ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٧٧ .............................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺣﺴﺐ ﺣﺎﻟﻪ و ﺑﯿﺎن اﺣﻮاﻟﻪ و ﺳﺒﺐ اﺣﱰازه ﻣﻦ اﻫﻞ اﻟﺪّﻧﯿﺎ ‪٣٧٨ .................................................................‬‬
‫واﻧﺰواﺋﻪ و ﺗﺠﺮﯾﺪه ﻣﻦاﻟﺨﻼﺋﻖ و ﺳﺒﺐ ﺗﺼﻨﯿﻒ ﻫﺬااﻟﮑﺘﺎب ‪٣٧٨ ....................................................................‬‬
‫ﻓﯽ اﻓﺘﺨﺎر ﻧﻔﺴﻪ ﻋﻠﯽ اﻫﻞ ﻋﺼﺮه ‪٣٧٨ ...................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ﺑﯿﺎن ﺣﺎﻟﻪ و ﺣﺴﺐ اﺣﻮاﻟﻪ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ ‪٣٨١ .....................................................................................‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺿﻌﻒ و ﭘﲑی‪٣٨۴ .............................................................................................................‬‬

‫‪۱۴‬‬
‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺣﺎل‪٣٨۵ .................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﺟﺘﻬﺎد ‪٣٨۶ ....................................................................................................................‬‬
‫در رﻫﺎﯾﯽ ﺟﺴﱳ ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ از ﺗﻦ ‪٣٨٧ ..................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺗﻔﻀﯿﻞ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٨٨ ....................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﻣﺪح ﺧﻮاﺟﮥ ﻋﻤﯿﺪ اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﺗﯿﺸﻪ ‪٣٨٨ ....................................................................................‬‬
‫و وﺻﻒ ﺣﺎل ﺧﺎﻧﻪای ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ از ﺟﻬﺖ ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﯾﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد ‪٣٨٨ ............................................................‬‬
‫و اﺳﺒﺎب ﻣﻬﯿّﺎ ﮔﺮداﻧﯿﺪه ‪٣٨٨ ...............................................................................................................‬‬
‫ﯾﻤﺪح اﻟﺸﯿﺦ اﻻﻣﺎم ﺟﻤﺎلاﻟ ّﺪﯾﻦ ﻓﺨﺮاﻻﺳﻼم ﺗﺎج ‪٣٨٩ ................................................................................‬‬
‫اﻟﺨﻄﺒﺎء اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪاﻟﻤﻠﻘّﺐ ﺑﺎﻟﺤﺬور ‪٣٨٩ ..........................................................................................‬‬
‫در ﻗﻨﺎﻋﺖ و اﻧﺰوای ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩٠ ..................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽاﻟﻘﻨﺎﻋﺔ ‪٣٩٠ ...............................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣٩١ ..................................................................................................................................‬‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ‪٣٩٢ ...................................................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣٩٢ ..................................................................................................................................‬‬
‫در ﺻﻔﺖ ﺧﻠﻮت و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩٣ ....................................................................................................‬‬
‫در وﺻﻒ ﺑﯽﻃﻤﻌﯽ و ﺧﻮﯾﺸﱳداری ﺧﻮد ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩۴ ..................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ ‪٣٩۴ ...........................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺿﻌﻒ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩۵ ............................................................................................................‬‬
‫اﻧﺪر ﺑﺪ دﱃ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩۵ ............................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣٩۶ ..................................................................................................................................‬‬
‫ﻓﯽ ذماﻟﺠﻬﺎل واﻟﻨﺎﺻﺤﲔ ﻟﻬﻢ ‪٣٩۶ .......................................................................................................‬‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‪٣٩٧ ..................................................................................................................................‬‬
‫در ﺷﺮع و ﺷﻌﺮ ﮔﻮﯾﺪ ‪٣٩٨ ..................................................................................................................‬‬
‫ﮐﺘﺎب ﮐﺘﺒﻪ اﱃ ﺑﻐﺪاد ﻣﻊ ﻧﺴﺨﺔ ﺗﺼﻨﯿﻔﻪ اﻧﻔﺬه ﻋﻨﺪ ‪٣٩٨ ...............................................................................‬‬
‫اﻻﻣﺎم اﻻﺟﻞ اﻻوﺣﺪ ﺑﺮﻫﺎناﻟ ّﺪﯾﻦ اﺑﯽاﻟﺤﺴﻦ ﻋﻠﯽﺑﻦ ‪٣٩٨ ...........................................................................‬‬
‫ﻧﺎﺻﺮ اﻟﻐﺰﻧﻮی ﯾﻌﺮف ﺑﻪ ﺑﺮﯾﺎنﮔﺮ ‪٣٩٨ .....................................................................................................‬‬

‫‪۱۵‬‬
 ‫ﻣﻘﺪّﻣﮥ رﻓﺎء‬

‫اﻟﺤﻤﺪﻟﻠﱣﻪ اﻟﺨﺒﲑ ﺑﺨﻔﯿﺎت اﻟﻀﻤﺎﺋﺮ‪ ،‬اﻟﺒﺼﲑ ﺑﺨﺒﯿﺎت اﻟﺴﺮاﺋﺮ‪ ،‬اﻟﻤﺘﻨﺰه ﻋﻦاﻻﻣﺜﺎل واﻟﻨﻈﺎﺋﺮ‪ ،‬اﻟﻤﺘﻌﺎﱃ ﻋﻦ ان‬
‫ﺗﺪرﮐﻪاﻻﺑﺼﺎر واﻟﺒﺼﺎﺋﺮ‪ ،‬واﻟﺼﻠﻮة ﻋﻠﯽ ﻧﺒﯿﻪاﻟﺪاﻋﯽ ﻻﻣﺘﻪ اﱃ اﻟﻨﻌﻢ واﻟﺬﺧﺎﺋﺮ‪ ،‬و رﺳﻮﻟﻪ اﻟﺸﻔﯿﻊ ﻻﻫﻞ اﻟﺼﻐﺎﺋﺮ و‬
‫اﻟﮑﺒﺎﺋﺮ‪ ،‬ﺛﻢ اناﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ارﺷﺪاﻟﻌﺎﻟﻤﲔ ﺑﻠﻄﺎﺋﻒ آﯾﺎﺗﻪ و اﺳﺘﺄﺛﺮ ﻋﻠﻢاﻟﻐﯿﺐ ﺑﻌﻠﻮ ذاﺗﻪ‪ ،‬ﺣﯿﺚ ﻗﺎل ﻓﯽ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﺘﺎﺑﻪ‪ ،‬و‬
‫ﻣﻨﺰل ﺧﻄﺎﺑﻪ‪ :‬وﻋﻨﺪه ﻣﻔﺎﺗﺢاﻟﻐﯿﺐ ﻻﯾﻌﻠﻤﻬﺎ اﻻ ﻫﻮ و ﯾﻌﻠﻢ ﻣﺎ ﻓﯽاﻟﱪ واﻟﺒﺤﺮ‪.‬‬
‫آن دﻟﯿﻞ ﻫﺮ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬و آن دﺳﺖﮔﲑ ﻫﺮ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و آن راﺣﺖ ﻫﺮ ﺟﺮاﺣﺘﯽ و آن درﻣﺎن ﻫﺮ دردی‪ ،‬آن ﻏﻔﺎری ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮ اوﻟﯿﺎی ﺧﻮد راﯾﺖ ﻧﺼﺮت آﺷﮑﺎرا ﮐﺮد‪ ،‬و آن ﻗﻬﺎری ﮐﻪ ﺑﺮ اﻋﺪاء ﺧﻮد آﯾﺖ ﻧﻘﻤﺖ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ ،‬و آن ﻣﻔﻀﻠﯽ ﮐﻪ‬
‫دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد را ﺧﻠﻌﺖ ﺳﻌﺎدت و ﺳﯿﺎدت ﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪ‪ ،‬آن ﻋﺎدﱃ ﮐﻪ ﺑﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺎران ﺧﻮاری و ﻧﮕﻮﺳﺎری ﺑﺎراﻧﯿﺪ‪ ،‬و‬
‫وﺣﯽ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺑﺪان ﻣﺮد ﺑﺎﺧﱪ و ﺑﺪان ﺳﺮ ﺳﺮور ﺳﺮﮐﺎﯾﻨﺎت‪ ،‬و ﻣﻘﺪم ﻣﻮﺟﻮدات‪ ،‬ﺳﻼﻟﮥ ﻃﻬﺎرت‪ ،‬وﮐﯿﻤﯿﺎء ﺳﻌﺎدت‬
‫ﮐﺎن ﻓﺘﻮت‪ ،‬و ﺟﺎن ﻧﺒﻮت‪ ،‬ﺳﺮ دﻓﱰ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﮔﺎن‪ ،‬و ﺷﻔﺎﻋﺖﺧﻮاه رﻣﯿﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺟﺮﯾﺪۀ رﺳﯿﺪﮔﺎن ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم آن‬
‫ﻣﺮدی ﮐﻪ ﻧﻈﺮش ﺑﺮ ﺧﱪ ﻣﻘﺪم ﺑﻮد‪ ،‬و رؤﯾﺖ ﺑﺮ رواﯾﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ازﮔﻠﺸﻦ ارادت ﺳﻮی آن ﻣﺮﮐﺰ ﺳﯿﺎدت و ﻫﺮ‬
‫وﺣﯿﯽ ﮐﻪ از ﺑﺎرﮔﺎه ازل ﺳﻮی ﮐﺎرﮔﺎه اﻣﻞ ﺻﺎدر ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬آن ﺻﺪر ﺑﺎ ﻗﺪر‪ ،‬ﺑﻞ ﮐﻪ آن )ﺑﺪر ﻫﺮ( ﺻﺪر‪ ،‬آن ﻣﺮدی ﮐﻪ‬
‫ﻃﺎووس ﻣﻼﺋﮑﻪ و اخ اﻧﺒﯿﺎ وﺣﯽ ﺑﺪو آوردی ﭘﯿﺶ از وی ﻣﯿﺨﻮاﻧﺪی‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺮای اﻋﺠﺎز و اﻋﺰازﮐﻼم ﻧﺎﻣﺨﻠﻮق ﻓﺮﻣﺎن‬
‫آﻣﺪ‪ :‬وﻻ ﺗﻌﺠﻞ ﺑﺎﻟﻘﺮآن ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ان ﯾﻘﻀﯽ اﻟﯿﮏ وﺣﯿﻪ‪ .‬وﺣﯽ آﻣﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻬﱰ ﮐﺮاﻣﺖ دﯾﺪه ﮐﻪ ای ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻦ ﮐﻪ‬
‫ﺧﺪاﯾﻢ‪ ،‬و ﻣﻌﺒﻮد ﺑﺴﺰاﯾﻢ‪ ،‬و ﻋﺰﯾﺰ ﺑﯽﻫﻤﺘﺎﯾﻢ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ ﻏﯿﺐ در ﻫﺮﮐﻨﺠﯽ ﺻﺪ ﻫﺰارﮔﻨﺠﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﺮ ﻧﺎﮔﻨﺠﯽ ﺑﺪو‬
‫ﻧﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺠﺎب دﯾﺪۀ ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن زﯾﺎدت ﺑﺎد‬
‫داﻧﻨﺪۀ ﻏﯿﺐ ﻣﺎﺋﯿﻢ و ﻣﱪا از ﻋﯿﺐ ﻣﺎﺋﯿﻢ‪ ،‬آﻧﺮا ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﯿﻢ‪ ،‬و ﺳﯿﻨﮥ وی ﻣﻔﺘﺎح ﺧﺰاﻧﮥ ﻏﯿﺐ ﮔﺮداﻧﯿﻢ‪ ،‬و‬
‫اﻧﻮار ﺑﯽﺷﻤﺎر ﺑﺮ وی ﻧﺜﺎرﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬و ﻣﺪد ﻟﻄﺎﺋﻒ ﺑﯽﻋﺪد ﺑﺮ او اﯾﺜﺎرﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬و ﺗﻘﻮی ﺷﻌﺎر وی ﮔﺮداﻧﯿﻢ‪ ،‬و ﻫﺪی دﺛﺎروی‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﮐﻼم ﻧﺎﻣﺨﻠﻮق و ﻣﺼﺤﻒ ﻣﺠﯿﺪ از اﯾﻦ ﺧﱪ داد‪ :‬ﻫﺪی ﻟﻠﻤﺘﻘﲔ اﻟﺬﯾﻦ ﯾﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﻟﻐﯿﺐ دﺳﺖ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﮔﻨﺞ ﻏﯿﺐ‬
‫رﺳﺪ‪ ،‬در ﺑﺤﺮ اَﻻء و ﻧﻌﻤﺎء ﻣﺎ ﻏﺮﯾﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و در ﺳﺮاﭘﺮدۀ ﻗﺪم ﻗﺪم ﺑﺮ ﺑﺴﺎط ﻓﻀﻞ ﻧﻬﻨﺪ‪ .‬ازﮐﺎس ﻣﻮدت ﺷﺮاب اﻟﻔﺖ‬
‫ﭼﺸﯿﺪه‪ ،‬و راﯾﺖ اﯾﺸﺎن ﺳﺮ ﺑﺮ ﺛﺮﯾﺎ ﮐﺸﯿﺪه‪ ،‬و ﻗﻠﻢ روح اﯾﻦ رﻗﻢ ﺑﺮ ﻟﻮح روزﮔﺎر اﯾﺸﺎن زده ان اﻻﺑﺮار ﻟﻔﯽ ﻧﻌﯿﻢ‪ .‬در آن‬
‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪن ﺑﺮ ﻣﻦ اﻋﱰاض ﻧﻪ‪ .‬آﻧﺮا ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮدارم‪ ،‬و آﻧﺮا ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﻓﺮوﮔﺬارم‪ ،‬و ﻧﻬﺎد ﯾﮑﯽ ﻋﯿﺒﮥ ﻋﯿﺐ ﮔﺮداﻧﻢ‪ ،‬و‬
‫ﺳﺮﻣﮥ ﺑﯽﺧﱪی در دﯾﺪۀ وی ﮐﺸﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﻋﺴﻞ ﮐﺴﻞ از ﺷﺮابﺧﺎﻧﮥ اﺑﻠﯿﺲ ﻧﻮش ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و در ﻟﺤﺎف ﺧﻼف ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﲔ ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻬﺎده و اﻋﺠﺎب ﺣﺠﺎب روزﮔﺎر وی ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻌﻤﺖ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺗﺎ ﺷﮑﺮ ﻣﻨﻌﻢ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬زواﻟﺶ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺬر‬
‫از ﻣﻨﺘﻘﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﯿﮕﺎﻧﻪوار ﻣﯽآﯾﺪ و دﯾﻮاﻧﻪوار ﻣﯽرود‪ ،‬دﺳﺖ اﻧﺼﺎف داغ ذل‪ ،‬ﺑﺮ روزﮔﺎر آن روزﮐﻮران ﻧﻬﺎده‪ ،‬و ان‬
‫اﻟﻔﺠﺎر ﻟﻔﯽ ﺟﺤﯿﻢ‪ .‬و در اﯾﻦ ﺧﻮاری ﮐﺮدن ﺑﺮ ﻣﻦ اﻋﱰاض ﻧﻪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﺘﺢ ﺑﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﻣﺮ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﺷﺮﯾﻌﺖ را و ﺳﺎﻟﮑﺎن‬
‫ﻃﺮﯾﻘﺖ را ﺑﺎﺷﺪ ﻫﯿﭻ ﺷﺊ از اﺷﯿﺎء ﻋﺎﻟﻤﲔ ﺳﺪ آن ﻧﮕﺮدد‪ .‬ﺑﺎز ﺳﺪی ﮐﻪ در راه ﺿﺪ اﯾﺸﺎن ﻧﻬﺎده ﺷﺪ ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ ﺛﻘﻠﲔ‬
‫آﻧﺮا ﺑﺮﻧﺪارد‪ ،‬اﺻﻮل ﺑﻪ ﻓﺮوغ ﻧﮕﺮدد‪ ،‬ﭼﻮن ﻓﺘﺢ ﺑﺎب اﺻﻠﯽ ﻧﻪ وﺻﻠﯽ‪ ،‬از ﻋﺎﻟﻢ ﻏﯿﺐ ﻧﻪ از ﻋﺎﻟﻢ رﯾﺐ‪ ،‬از ﻧﺰد‬
‫ﻋﺎﻟﻢاﻟﻐﯿﺐ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﮑﯽ ﯾﺎ ﻋﺎﺷﻘﯽ رﺳﺪ‪ ،‬از ﻏﯿﺐ در ﻓﺮع ﺑﺎﯾﺪﮐﻪ راﺳﺖ رود ﺗﺎ ﺧﻮد را از اﯾﻦ درﯾﺎی ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن اﯾﻦ‬
‫ﻧﻔﺲ ﻃﺮار ﺧﻮدﭘﺮﺳﺖ و ﻫﻮاء ﻏﺪار ﻣﻦ ﮔﻮی ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‪ .‬ﮐﻪ آن ﻓﺮﻋﻮن ﺑﯽﻋﻮن ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻋﺪت وﺣﺪت اﻧﺎ رﺑﮑﻢ اﻻﻋﻠﯽ‬
‫ﻣﺮدود ﺷﺪ‪ ،‬آن ﻧﻤﺮود ﻣﻄﺮود ﺑﺎ آن ﺧﺪم و ﺣﺸﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻧﺎ اﺣﯿﯽ و اﻣﯿﺖ ﻣﻄﺮود ﺷﺪ‪ .‬آن ﻋﺰازﯾﻞ ﻟﻌﲔ ﺑﺎ آن ﻋﺒﺎدت‬

‫‪۱۶‬‬
‫و ﺧﺪﻣﺖ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻧﺎ ﺧﲑ ﻣﺮﺟﻮم ﺷﺪ‪ .‬و آن ﻗﺎرون وارون ﺑﺎ آن ﺣﯿﻠﺖ و ﺣﯿﻠﺖ ﮔﻔﺖ اﻧﻤﺎ اوﺗﯿﺘﻪ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﻢ ﻋﻨﺪی‬
‫ﻣﻐﺮور ﺷﺪ‪ .‬ﺧﻨﮏ آﻧﮑﻪ ﺧﻮد را از ﭼﻨﲔ درﯾﺎ ﺑﲑون ﺑﺮد‪ ،‬و از آﻫﻨﮓ اﯾﻦ ﻧﻬﻨﮓ ﺑﮕﺮﯾﺰد‪ ،‬و در ﺣﺒﻞ ﻣﺘﲔ دﯾﻦ آوﯾﺰد‪،‬‬
‫واﻋﺘﺼﻤﻮا ﺑﺤﺒﻞاﻟﻠﱣﻪ ﺟﻤﯿﻌﺎ و اﯾﻦ ﮐﺎﻣﻪ ورد ﺧﻮد ﺳﺎزد »و ﺣﺴﺒﻨﺎاﻟﻠﱣﻪ و ﻧﻌﻢاﻟﻮﮐﯿﻞ«‪ .‬و ازﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻣﺠﻨﻮن‬
‫ﻧﺴﺎزد ﮐﻪ ﻓﺬﻟﮏ ﺣﺮﻣﺎن ﺑﺮ ﺟﺮﯾﺪۀ ﺟﺮﯾﻤﮥ وی زﻧﻨﺪ و از آن رﻗﻢ اﯾﻦ آﯾﺪ ﻓﺨﺴﻨﻔﻨﺎ ﺑﻪ و ﺑﺪاره اﻻرض‪ .‬اﻫﻞ دﻧﯿﺎ از در‬
‫ﻫﻮا در ﻫﺎوﯾﻪ رﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ از اﯾﺸﺎن در ﻫﻮای ﻧﻔﺲ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬از ﺑﯽﺑﺎﮐﯽ ﭼﺎﻻﮐﯽ و ﭘﺎﮐﯽ ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﺟﺎﻣﻪ و ﺟﺎم و ﻏﻼم و ﺣﻄﺎم و ﻣﺮﮐﺐ و ﺳﺘﺎم ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﺮﺑﯽ ﻃﻌﻤﻪ و ﺑﺰرﮔﯽ ﻟﻘﻤﻪ ﻟﺬت ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫آﺗﺶ دوزخ ﺑﺴﻮﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻄﺐ ﺟﻬﻨﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اوﻟﺌﮏ ﮐﺎﻻﻧﻌﺎم ﺑﻞ ﻫﻢ اﺿﻞ‪) ،‬ﺳﻮاء ﻋﻠﯿﻬﻢ ءاﻧﺬرﺗﻬﻢ ام ﻟﻢ ﺗﻨﺬرﻫﻢ ﻻ‬
‫ﯾﺆﻣﻨﻮن( ﻻﺟﺮم در ﻋﺎﻟﻢ ﻗﯿﺎﻣﺖ ورد اﯾﺸﺎن اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎﻟﯿﺘﻨﯽ ﮐﻨﺖ ﺗﺮاﺑﺎ‪ .‬و ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ از ﻣﻌﺎﺻﯽ روی ﺑﮕﺮداﻧﯿﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫و دﻧﯿﺎ را رد ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻠﻖ اﻧﺲ ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮای ﺧﺪای‪ ،‬ﺑﺮای آن ﺗﺎ اﯾﺸﺎن را زاﻫﺪ و ﻋﺎﺑﺪ ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺪﯾﺸﺎن‬
‫ﺗﱪک ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن را از ﺻﺪق آن ﺣﺪﯾﺚ ﻫﯿﭻ ﺧﱪ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻔﺎق آﺷﻨﺎ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺳﺎﻟﻮﺳﯽ و ﻧﺎﻣﻮﺳﯽ و اﻓﺴﻮﺳﯽ‬
‫را ﮐﻪ از ﺑﺮای ﺟﺎه دﻧﯿﺎ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﺧﱪ آﻣﺪ‪ ،‬ﻓﻤﺜﻠﻪ ﮐﻤﺜﻞ اﻟﮑﻠﺐ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻓﺮوغ دروغ اﯾﺸﺎن ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ ﻣﻐﺮور ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‬
‫ﻫﻮای ﻧﻔﺲ ﺑﺮﻓﺘﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﺮ درس ﺷﺮع‪ ،‬ﻣﻦ ﺳﻦ ﺳﻨﺔ ﺳﯿﺌﺔ ﻓﻠﻪ وزرﻫﺎ‪ ،‬در ﻋﺎﻟﻢ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﻄﯿﻌﺎن را ﺟﺰا و ﺛﻮاب‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و آن ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﺎن در ﻇﻠﻤﺎت ﺑﻌﻀﻬﺎ ﻓﻮق ﺑﻌﺾ ﺑﻤﺎﻧﺪه ﻧﻪ در دﻧﯿﺎ ﮔﺎﻣﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﻧﻪ در ﻋﻘﺒﯽ ﮔﺎﻣﯽ ﺑﺮداﺷﺘﻪ‪،‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﻔﻠﺴﺎن در ﻋﻘﺐ آن ﻣﺨﻠﺼﺎن ﻣﯽآﯾﻨﺪ و ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬اﻧﻈﺮوﻧﺎ ﻧﻘﺘﺒﺲ ﻣﻦ ﻧﻮرﮐﻢ ﺟﻮاب ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻗﯿﻞ ارﺟﻌﻮا‬
‫وراﺋﮑﻢ ﻓﺎﻟﺘﻤﺴﻮا ﻧﻮرا اﯾﻦ ﻗﻮم ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﺎناﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺑﺎ ﺳﯿﺪ ﻃﺮﯾﻘﺖ و ﻣﻔﺘﯽ ﺷﺮﯾﻌﺖ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬اﻓﺮأﯾﺖ ﻣﻦ اﺗﺨﺬ‬
‫اﻟﻬﻪ ﻫﻮﯾﻪ واﺿﻠﻪ اﻟﻠﻪ‪ ،‬ﺑﺎز ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﻮی اﺧﻼص ﺑﻪ ﻣﺸﺎم ﺟﺎن اﯾﺸﺎن رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﻗﺪم ﺑﺮ ﻫﻮای ﻧﻘﺪ‬
‫ﻧﻨﻬﺎدﻧﺪ و ﻧﻔﺲ را ﻗﻬﺮﮐﺮدﻧﺪ ﻃﻤﻊ آن را‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻔﺲ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻫﻮای اﺑﺪ رﺳﺪ‪ ،‬و ﻓﺮدوس ﻣﺄوی و ﻣﻄﻠﺐ اﯾﺸﺎن ﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ اﺷﺎرت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﻊ آن ﺟﻤﻊ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد‪ .‬وﻟﮑﻢ ﻓﯿﻬﺎ ﻣﺎ ﺗﺸﺘﻬﯽ اﻧﻔﺴﮑﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﮔﺮوه از ﻫﻮای ﻧﻔﺲ‬
‫درﮔﺬﺷﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﻣﲑاث اﺑﻠﻬﯽ ﺑﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﺪر ﻧﺒﻮت ﺧﱪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ ،‬اﮐﺜﺮ اﻫﻞ اﻟﺠﻨﺔ اﻟﺒﻠﻪ ﺑﺎز ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ ﮐﻪ از ﺳﺮ‬
‫ﻃﯿﻨﺖ ﺑﺮآوردﻧﺪ‪ ،‬و ﻗﺪم از ﻫﻮای ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮ ﻫﻮای ﻣﺆﺑﺪ ﻧﻬﺎدﻧﺪ‪ ،‬و دﻧﯿﺎ را ﺑﺎ آﻧﮑﻪ ﺟﻠﻮۀ ﺣﻀﺮت ﺑﻮد ﭘﺸﺖ ﭘﺎی زدﻧﺪ‪،‬‬
‫و )ﻋﻘﺒﯽ را ﺑﺎ آﻧﮑﻪ ﺧﻠﻌﺖ ﺑﻘﺎ داﺷﺖ ﭘﺸﺖ دﺳﺖ زدﻧﺪ( از ﺻﻮرت دﻋﻮی در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﻌﻨﯽ آوﯾﺨﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻃﺎﯾﻔﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﮑﺎن ﻃﺮﯾﻘﺖ و ﻃﺎﻟﺒﺎن ﺣﻘﯿﻘﺖاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ در اﻧﻮار اﺳﻤﺎءاﻟﻠﱣﻪ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺎه ﻫﺴﺖ ﺟﻤﺎل اﺣﺪﯾﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬وﮔﺎه ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻤﺎل ﺻﻤﺪﯾﺖ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬در ﻫﺴﺖ و ﻧﯿﺴﺖ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮ ﺑﻤﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻃﺎﺋﻔﻪ اﻧﺒﯿﺎاﻧﺪ‪ ،‬ﺻﻠﻮاتاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻬﻢ اﺟﻤﻌﲔ‪ ،‬اول‬
‫ﻗﺪم آدم ﻋﻠﻢ آن اﺳﺎﻣﯽ ﺑﻮد )و واﺳﻄﮥ ﮐﺎر ﺧﻠﯿﻞ آن اﺳﺎﻣﯽ ﺑﻮد(‪) .‬و ﺑﻐﺎﯾﺖ دم ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﻣﻌﺮﻓﺖ آن‬
‫اﺳﺎﻣﯽ ﺑﻮد(‪ ،‬ﮐﻪ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ در ﺣﻖ آدم‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ ،‬و ﻋﻠّﻢ آدم اﻻﺳﻤﺎء ﮐﻠﻬﺎ‪ ،‬و در ﺣﻖ ﺧﻠﯿﻞ ﮔﻔﺖ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻠﻢ اﻧﯽ‬
‫وﺟﻬﺖ وﺟﻬﯽ ﻟﻠﺬی ﻓﻄﺮاﻟﺴﻤﻮات واﻻرض و در ﺣﻖ ﺳﯿﺪ ﮐﺎﯾﻨﺎت »ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪوآﻟﻪ« ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻗﺮأ ﺑﺎﺳﻢ رﺑﮏ‬
‫اﻟﺬی ﺧﻠﻖ اﯾﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻔﺎﺗﯿﺢ ﻏﯿﺐاﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از اﯾﻦ ﻃﺎﯾﻔﮥ اوﻟﻮا اﻟﻌﻠﻢاﻧﺪﮐﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﲑاث ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﻓﺮﺻﯿﺖ اﯾﻦ‬
‫ﺧﻄﺎب ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬اﻟﻌﻠﻤﺎء ورﺛﺔاﻻﻧﺒﯿﺎء‪ ،‬و ﺑﻌﺪ از اﯾﺸﺎن ﺣﮑﻤﺎ و ﺷﻌﺮاءاﻧﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن درﺟﮥ ذواﻻرﺣﺎﻣﯽ ﺑﺎ اﻧﺒﯿﺎء‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﮑﻢ اﯾﻦ آﯾﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬و ﻣﻦ ﯾُﻮت اﻟﺤﮑﻤﺔ ﻓﻘﺪ اوﺗﯽ ﺧﲑا ﮐﺜﲑا‪ ،‬و اﯾﻦ ﺧﻄﺎب‪ :‬ان ﻣﻦ اﻟﺸﻌﺮ ﻟﺤﮑﻤﺔ‬
‫واﻟﺸﻌﺮاء اﻣﺮاء اﻟﮑﻼم روزی ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻋﻠﯽ اﻟﺮﻓﺎام در ﻋﺠﺎﯾﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﮕﺮﺳﺘﻢ‪ ،‬ﮐﯽ ﭼﻮن ﺟﺒﺎر ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ذواﻟﺠﻼل ﺗﻌﺎﱃ و ﺗﻘﺪس ﺧﻮاﻫﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﭘﲑ ﻣﻨﺎﻓﻖ را ﺟﻮاﻧﯽ ﻣﻮاﻓﻖ ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬و از اﯾﻦ روزﮔﺎر ﻣﻘﯿﺪ اﺣﻤﻖ‬
‫ﺷﺒﺎﻧﯽ ﺣﺎذق ﺑﲑون آرد‪ ،‬ﺑﻨﺪهای را ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﯽﺗﺮﺑﯿﺖ و ﺗﻨﻘﯿﺖ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺧﻼﯾﻖ‪ ،‬ﺣﻘﺎﯾﻖﺑﲔ و دﻗﺎﯾﻖدان ﮔﺮدد‪.‬‬
‫و اﯾﻦ ﻧﻪ ﺑﮑﺴﺐ و ﺻﻨﻊ ﺧﻠﻖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﻞ و ﻋﻄﺎء ﺣﻖ ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﺑﯽﮔﻮﺷﻤﺎل ﻣﻌﻠﻤﯽ و ﻣﺆدﺑﯽ ﻋﺎﻟﻤﯽ و‬
‫ادﯾﺒﯽ ﮔﺮدد‪ ،‬و ﺑﯽﻗﻔﺎء روزﮔﺎر ﻃﺒﯿﺒﯽ و ﺣﺒﯿﺒﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﯽﻣﺸﻘﺖ ﻣﺠﺎﻫﺪت ﻣﺸﺎﻫﺪت ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬و ﺑﯽزﺣﻤﺖ ﺧﯿﺎﱃ‬
‫رﺣﻤﺖ ﺟﻤﺎﱃ ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯽﺗﺮﺑﯿﺖ ﺑﺘﺰﮐﯿﺖ رﺳﺪ‪ ،‬ادﺑﻨﯽ رﺑﯽ اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻞ ﺑﯽﺧﺎرﻧﺪ و ﻣﻞ ﺑﯽﺧﻤﺎرﻧﺪ ﻋﻘﻞ‬

‫‪۱۷‬‬
‫را از ﻋﻘﻠﯿﮥ ﻓﻨﺎ ﻣﯽرﻫﺎﻧﻨﺪ و ﻗﺒﺎی ﺑﻘﺎ ﻫﻤﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﺻﺪق ﻣﯽﺑﺨﺸﻨﺪ و ﺗﺎج ﺧﻠﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﺸﻖ ﻣﯽﻧﻬﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﮑﻞ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺪو ﺣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﺻﺪﻫﺰار د ّر ﻧﺎﺳﻔﺘﻪ وﮔﻞ ﻧﺎﺷﮑﻔﺘﻪ ازﮔﻠﺴﺘﺎن ﻏﯿﺐ ﺑﻪ ﺑﻮﺳﺘﺎن دوﺳﺘﺎن ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬و در ﻫﺮ‬
‫ﺣﺮﮐﺘﯽ از وی ﺑﺮﮐﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و در ﻫﺮ ﺣﮑﻤﯽ ﺣﮑﻤﺘﯽ‪ ،‬و در ﻫﺮ ﻋﻤﻠﯽ ﻋﻠﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬و در ﻫﺮ اﺷﺎرﺗﯽ ﺑﺸﺎرﺗﯽ از‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬ﮐﯽ اﻫﻞ ﻋﺼﺮ از آن ﺑﯽﺧﱪ ﺑﻮده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬و از آن اﺛﺮ ﺑﯽﺑﺼﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﯿﺪ ﮐﺎﯾﻨﺎت درﯾﻮزۀ اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﺪﯾﻦ‬
‫ﻋﺒﺎرت آﻣﻮﺧﺖ ﮐﻪ‪ :‬ارﻧﺎ اﻻﺷﯿﺎءﮐﻤﺎﻫﯽ‪ ،‬و ﭼﻨﲔ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺳﺒﺎب ﺟﺒﻠﺖ وی ﺑﻮد آن ﻋﺰﯾﺰی ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﺑﺎﻃﻨﺶ‬
‫ﮔﻨﺞ ﺧﺎﻧﮥ راز ﮔﺮدد‪ ،‬و ﻇﺎﻫﺮش زرادﺧﺎﻧﮥ ﻧﯿﺎز‪ ،‬ﻧﻪ اﯾﻦ ﺧﺎرﺳﺘﺎن را ﻣﻘ ّﺮ ﻗﺮار داﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ آن ﻧﮕﺎرﺳﺘﺎن را ﻣﻔ ّﺮ ﻓﺮار‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻗﺮارش ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﻪ ﻓﺮارش ﺑﺎ دوﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﺰﯾﺰی ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﺟﺎن در ﺟﻨﺎن دارد‪ ،‬و ﻓﺮدوس اﻋﻠﯽ و‬
‫ﺟﻨﺔ ﻣﺎوی ﺟﻮﯾﺎن وی ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﺟﻬﺎن از ﻫﻤﻪ ﺑﺪو ﺟﻬﺎن و ازو ﺟﻮان‪ .‬اﯾﻦ روزﮔﺎر ﯾﺘﯿﻢ ﮔﺸﺖ از ﭼﻨﲔ ﻋﺎﻟﻤﯽ و‬
‫ﺣﮑﯿﻤﯽ و آن ﺧﻮاﺟﮥ روزﮔﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﮑﯿﻢاﻟﻌﺼﺮ‪ ،‬ﻣﻠﮏاﻟﮑﻼم‪ ،‬ﻣﺤﻘﻖ اﻻﻧﺎم‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن اﻟﺒﯿﺎن‪ ،‬ﺣﺠﺔ اﻻﯾﻤﺎن‪،‬‬
‫ﺷﻤﺲاﻟﻌﺎرﻓﲔ‪ ،‬ﺑﺪراﻟﻤﺤﻘﻘﲔ‪ ،‬ﺻﺪراﻟﻄﺮﯾﻘﺔ‪ ،‬ﻗﻮاماﻟﺤﻘﯿﻘﺔ‪ ،‬ﺳﺪﯾﺪاﻟﻨﻄﻖ‪ ،‬رﻓﯿﻊ اﻟﻬﻤﺔ‪ ،‬ﻋﺰﯾﺰاﻟﻮﺟﻮد‪ ،‬ﻋﺪﯾﻢاﻟﻤﺜﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺤﱰزاﻟﺪﻧﯿﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺒﻞاﻟﺪﯾﻦ‪ ،‬ﻧﻈﺎماﻟﻨﻈﻢ‪ ،‬ﻣﺆﺛﺮاﻟﻨﺜﺮ‪ ،‬ﻣﺎدح ﺳﯿﺪاﻻﻧﺒﯿﺎء‪ ،‬ﺧﺎﺗﻢاﻟﺸﻌﺮا‪ ،‬ذواﻟﻠﺴﺎﻧﲔ‪ ،‬اﺑﻮاﻟﻤﺠﺪ‬
‫ﻣﺠﺪودﺑﻦ آدم ﺳﻨﺎﺋﯽ اﻟﻐﺰﻧﻮی رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻤﯿﺎن در ﺳﺎﺣﺖ ﺑﺎ راﺣﺖ او روزﮔﺎر در ﺧﻮﺷﺪﱃ‬
‫ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و در ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻘﺪ ﻫﻤﯽ ﺧﺮاﻣﯿﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷﻌﺮ‪:‬‬
‫واﺣﺪ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫اﻟﻌﺎﻟﻢ‬ ‫ﯾﺠﻤﻊ‬ ‫ان‬ ‫ﺑﻤﺴﺘﻨﮑﺮ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻟﯿﺲ‬
‫اﮔﺮ وی را در اﺟﻞ ﺗﺎﺧﲑ ﻧﺒﻮد وی را در اﻣﻞ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺎ ﻗﯿﺎماﻟﺴﺎﻋﺔ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻤﺎن و ﻋﺎﻗﻼن و ﻋﺎﺷﻘﺎن‬
‫و ﺻﻮﻓﯿﺎن و ﻣﺸﺘﺎﻗﺎن ﻗﻮت ﺟﺎن از آن ﺧﻮان ﺟﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﻪ ﻣﺘﮑﻠﻤﺎن و ﺣﮑﯿﻤﺎن و ﺷﺎﻋﺮان ﺳﺮّ ﻣﻌﺎﻧﯽ از دﯾﻮان او‬
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﮐﻠﻤﺘﯽ را ﺑﯽﺧﻠﻌﺘﯽ ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺣﺮﻓﯽ از وی ﻃﺮﻓﯽ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬و ﻫﺮ ﻧﻔﺴﯽ از وی ﻧﻘﺸﯽ دﯾﺪ‪ ،‬و ﻫﺮ ﻧﻘﯽ‬
‫ﻣﻌﻨﯿﯽ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﻧﻔﺲ را ﺑﯽروح ﻧﮕﺬاﺷﺖ و ﻫﯿﭻ روح را ﺑﯽﻓﺘﻮح‪ .‬در ﻫﺮ ﺷﺎﻣﯽ ﺻﺒﻮﺣﯽ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻠﮏ ﻣﻠﮏ ﺳﯿﻤﺎ‪ ،‬ﺳﻤﺎﻗﺪر‪ ،‬ﺳﻨﺎ رﻓﻌﺖ‪ ،‬ﭘﺮیروی‪ ،‬ﻧﺒﯽ ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻋﯿﺴﯽ دم‪ ،‬ﻣﻮﺳﯽ ﺷﻮق‪ ،‬آدﻣﯽ ﺻﻔﻮت‪ ،‬ﻧﻮﺣﯽ‬
‫دﻋﻮت‪ ،‬اﺑﺮاﻫﯿﻤﯽ ﺧﻠﻌﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻘﻮﺑﯽ ﮐﻤﺎل‪ ،‬ﯾﻮﺳﻔﯽ ﺟﻤﺎل‪ ،‬ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ دوﻟﺖ‪ ،‬داودی ﻧﻐﻤﺖ‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﻮی ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺑﺮﻫﺎن‬
‫ﺣﻖ‪ ،‬ﺷﻬﺎب ﺳﻤﺎء داراﻟﺨﻼﻓﺔ‪ ،‬ﻧﺼﺎباﻟﻌﺪل واﻟﺮأﻓﺔ‪ ،‬ﯾﻤﲔاﻟﺪوﻟﺔ و اﻣﲔاﻟﻤﻠﺔ‪ ،‬ﺷﻬﻨﺸﺎه ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎﻫﺪ ﺧﻠﺪاﻟﻠﱣﻪ ﻣﻠﮑﻪ‪ .‬ﺑﺮ‬
‫ﮐﻤﺎل ﻓﻬﻢ وی و از ﺻﻔﺎی ﺻﻔﻮت وی وﻗﻮف داﺷﺖ و ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﺳﺮ ﺑﺎﻃﻦ ﭘﺎک وی ﻣﯽدﯾﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ دﯾﺪۀ‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﭼﺎﻻﮐﯽ وی ﺑﯿﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﺎل داد‪ :‬ﺗﺎ وی را از ﮐﺎرﮔﺎه ﻣﺠﺎﻫﺪت ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺎه ﻣﺸﺎﻫﺪت آرﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ از ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﭘﯿﺸﮕﺎه ﺣﺸﻤﺖ رﺳﺪ‪ .‬و از ﻣﯿﺪان ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺑﻪ اﯾﻮان ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ ﺧﺮاﻣﺪ‪ ،‬و ﻧﺎﻣﺶ از دﯾﻮان ﻋﻮام ﺑﻪ ﺟﺮﯾﺪۀ ﺧﻮاص ﺛﺒﺖ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﻮت ﻣﻠﮑﯿﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻠﮑﯽ ﮔﺮدد‪ .‬آن ﺧﻮدﺷﻨﺎس ﭘﺎس ﺳﭙﺎس اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﺟﻬﺎن‬
‫دﯾﺪه ﺑﺪاﺷﺖ‪ ،‬و ﻣُﻨﺖِ ﻣﻨﺖ اﯾﻦ رﺗﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺟﺎن ﺑﺮداﺷﺖ‪ ،‬آن ﺟﺎم ﻟﻄﻒ ﻧﻮش ﮐﺮد‪ ،‬و زﻣﲔ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻮس ﮐﺮد و‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﯾﻦ ﺧﺎدم ﺧﺮس ﺣﺮص ﺑﺮ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﭼﲑ ﻧﮑﺮدﺳﺖ‪ ،‬و در ﺧﺮﺳﻨﺪی ﭘﯿﺶ ﻧﮑﺮدﺳﺖ‪ ،‬ﻃﻌﻢ ﻃﻤﻊ ﻧﭽﺸﯿﺪﺳﺖ‪،‬‬
‫و آواز آرزو درﮔﻮش ﻫﻮش ﻧﮕﺬاﺷﺘﺴﺖ‪:‬‬
‫دﯾﻮاﻧﻪ ﻧﯿﻢ اﮔﺮﭼﻪ ﮔﻢ ﺷﺪ ﻫﻮﺷﻢ‬ ‫دروﯾﺶ ﻧﯿﻢ اﮔﺮﭼﻪ ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻮﺷﻢ‬
‫ﻧﻔﺮوﺷﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫آزادی‬ ‫ﮔﺮ ﺑﯽﺑﺮﮔﯽ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﺎﻟﺪ ﮔﻮﺷﻢ‬
‫ﻣﺴﺮور ﻏﺮض و ﻣﻐﺮور ﻋﻮض ﻧﺒﻮدهام‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﺸﻖ دﻣﺴﺎزی دارم و ﺑﺎ ﺻﺪق دل رازی‪ ،‬اﯾﻨﮏ ﻣﺪت ﭼﻬﻞ ﺳﺎل‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺗﻮﺷﮥ ﻣﻦ ﺑﻮدﺳﺖ‪ ،‬و ﻓﻘﺮ ﭘﯿﺸﮥ ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻨﮕﺮ اﻧﺪر ﻣﺎ و اﯾﺸﺎن ﮔﺮت ﻧﺎﯾﺪ ﺑﺎوری‬ ‫ﺣﺮصوﺷﻬﻮتﺧﻮاﺟﮕﺎنراﺷﺎهوﻣﺎراﺑﻨﺪهاﻧﺪ‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﺮاﻣﺘﯽ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﺑﯽﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬و ﻣﻮﻫﺒﺘﯽ ﺑﯽﻏﺎﯾﺖ اﻣﺎ ﺧﺎدم اﯾﻦ ﺗﺠﻤّﻞ را ﺗﺤﻤّﻞ ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬و ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس اﯾﻦ ﺗﻔﻀّﻞ را ﺗﻤﺤّﻞ ﻧﺪاﻧﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫‪۱۸‬‬
 ‫ﺗﺠﺪ‬ ‫ﺑﻤﺎ‬ ‫اﻻ‬ ‫ﯾﺪ‬ ‫ﺗﺠﻮد‬ ‫وﻻ‬ ‫ﻣﺎ ﮐﻠﻒ اﻟﻠﻪ ﻧﻔﺴﺎ ﻓﻮق ﻃﺎﻗﺘﻬﺎ‬
‫ﻣﺠﺪ ﮐﻮ ﺗﺎ ﮔﻮﯾﺪش ﮐﺰ راه ﺑﺮد‬ ‫ﺗﺎ ﺳﻨﺎﺋﯽ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﺎﯾﺪ ﺑﺮ درت‬
‫ﮐﺰ ﺣﮑﯿﻤﺎن او زﯾﺎد اﻧﺪر ﻧﱪد‬ ‫ﻧﺎم او ﻣﯽدان و ﻧﻘﺸﺶ را ﻣﺒﲔ‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﺒﮏ روح ﮔﺮاﻧﺠﺎن ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ زﯾﺎرﺗﯽ ﮐﻨﻢ ﮔﻔﺖ دﻟﻢ‬
‫ﻣﻬﺮۀ ﻣﻬﺮﺷﺎد در ﮔﺮدن ﮔﺮدون ﺷﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮ آﺳﺘﺎﻧﮥ اﯾﻦ درﮔﺎه ﺳﺮاﻓﺮﯾﺪون زﯾﺒﺪ‪ ،‬ﻫﺮ دوﻧﯽ و زﺑﻮﺗﯽ را اﯾﻦ ﺗﻤﻨﯽ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺷﲑوﯾﻪ ﺷﲑ ﻋﻠﻢ ﺗﺴﺖ و ﭘﺮوﯾﺰ ﭘﺮوﯾﺰن روزﮔﺎرت‪ ،‬و ﺟﻤﺸﯿﺪ ﺷﯿﺪای ﻟﻘﺎی ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻧﮕﺎرت‪ ،‬و ﻧﯿﺰ ان ﮐﻪ آن‬
‫ﻋﺰﯾﺰ ﺑﯽﻫﻤﺘﺎ در ﻗﺮآن ﻧﺎﻣﺨﻠﻮق ﮔﻔﺖ‪ :‬و اوﺣﯽ رﺑﮏ اﱃ اﻟﻨﺤﻞ ﺑﺎ ﺟﻤﺎل وﮐﻤﺎل اﯾﻦ ﺧﻄﺎب ﻫﯿﭻ ﺻﺎدق‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ‬
‫دﯾﺪار زﻧﺒﻮر ﻧﺸﺪ از وی ﺑﻪ ﻋﺴﻞ ﻣﺼﻔﯽ ﺑﺴﻨﺪه ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻫﻤﮥ ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﮐﺮم از ﻧﻈﺎرۀ ﮐﺮم ﭘﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ‬
‫اﺑﺮﯾﺸﻢ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﻫﻤﮥ ﺑﺰرﮔﺎن ﮔﻞ ﺑﻬﺎر ﻃﻠﺒﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﺧﺎر را ﺧﻮار ﺑﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ :‬و ﻫﻤﮥ ﺣﮑﯿﻤﺎن از آن ﺳﺮهی ﮐﯽ‬
‫ﺻﺮۀ ﺻﻨﻊ اﺣﺪﯾﺖ اﺳﺖ ﻣﺸﮏ ﺟﺴﺘﻨﺪ و آﻫﻮی را ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻐﺰال‬ ‫دم‬ ‫ﺑﻌﺾ‬ ‫اﻟﻤﺴﮏ‬ ‫ﻓﺎن‬ ‫و ان ﺗﻔﻖ اﻻﻧﺎم و اﻧﺖ ﻣﻨﻬﻢ‬
‫اﮔﺮ ﺑﯿﻨﺪ رای ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﺎنﮔﲑ ﺟﻮان ﺑﺨﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻗﻨﺎﻋﺖ را ﺑﺮ ﺑﻨﺪه ﺗﻘﺮﯾﺮ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ ،‬و از ﺟﺎﻣﮥ ﺧﺎﻧﮥ ﻓﻀﻞ‬
‫ﺧﻠﻌﺖ ﻋﻔﻮ ﺑﺎرزاﻧﯽ دارد‪ ،‬ﺗﺎ در زاوﯾﮥ وﺣﺪت روزﮔﺎرﮔﺬارم‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺷﺮﮐﺖ درﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ درﺳﺖ ﮐﻨﻢ‪ ،‬رﺣﻢاﻟﻠﱣﻪ اﺑﺎذر‬
‫ﯾﻌﯿﺶ وﺣﺪه و ﯾﻤﻮت وﺣﺪه ﮐﯽ ﻋﻠﻤﺎء ﺳﻨّﺖ و ﺟﻤﺎﻋﺖ و اﻫﻞ ﺷﺮﯾﻌﺖ ﻣﺘﻔﻖاﻧﺪﮐﻪ اﻟﻀﺪان ﻻﯾﺠﺘﻤﻌﺎن‪ ،‬ﮐﯽ ذﯾﻞ‬
‫ﻟﯿﻞ ﺑﺎ ﻧﻬﺎر ﺑﻬﺎر ﻧﺘﻮان دﯾﺪ و ﮐﻔﺮ ﻧﺪﯾﻢ اﯾﻤﺎن ﻧﺸﺎﯾﺪ‪ ،‬و ﻇﻠﻤﺖ ﻗﺮﯾﻦ ﻧﻮر ﻧﺰﯾﺒﺪ‪ ،‬در ﺑﺎرﮔﺎه ﺷﺎه ﺑﺮدۀ ﻧﻮﭘﺮده ﺟﻠﻮه‬
‫ﻧﺪاﻧﺪﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺴﺎط ﻧﻮر ﺟﻤﺎل ﺣﻮر را ﺷﺎﯾﺪ ﻧﻪ ﻧﮕﺎر روز را‪ ،‬ﺣﻮر ﺑﺮ ﺷﺎدروان ﻧﻮﺷﺮوان رﻗﺺ ﻧﺪاﻧﺪﮐﺮد‪ ،‬ﻫﺰاردﺳﺘﺎن ﺑﺎ‬
‫ﻫﺰاردﺳﺘﺎن رﺳﯿﻠﯽ داود را ﻧﺸﺎﯾﺪ‪ ،‬دل ﺷﺪه ﺑﺎ دﻟﺪار ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽزده ﺑﺎ ﻫﺸﯿﺎر ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫آورده را در ﻣﻘﺎﺑﻠﮥ آﻣﺪه ﮐﯽ ﺗﻮان داﺷﺖ‪ ،‬ﮐﺮاﻣﺖ ﭘﯿﺶ ﻣﻌﺠﺰه ﮐﯽ ﺗﻮان ﻋﺮض ﮐﺮد‪ ،‬ﮐﻪ ﭼﻮن ﯾﺪ ﺑﯿﻀﺎء ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬
‫ﻣﻈﻬﺮ ﺷﺪ‪ ،‬زَﻫﺮۀ زُﻫﺮه ﺑﺮﯾﻦ ﮔﻠﺸﻦ روﺷﻦ آب ﺷﻮد‪ ،‬و ﭼﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻋﺎﻟﻢ آرای ﻇﻞاﻟﻠﱣﻪ ﺳﺮ از ﻣﻄﻠﻊ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮآرد‪،‬‬
‫ﭼﺮاغ دروﯾﺸﺎن ﻧﻮر ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬و ﻋﯿﺴﯽ روحاﻟﻠﱣﻪ در ﺳﻮاد ﺷﺐ ﻫﻮﯾﺪا ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺎن آدم ﮔﻢ ﺷﺪۀ ﺧﻮد را در ﻧﻮر ﺻﺒﺢ‬
‫ﮐﺎذب ﻧﻄﻠﺒﺪ‪ .‬ﺟﻤﺎﱃ ﮐﻪ از ﺿﯿﺎء او ﺷﺐ ﯾﻠﺪا ﺳﻮزن را در ﻣﯿﺎن ﺧﺎک ﺑﺘﻮان ﯾﺎﻓﺖ اﻧﮕﺸﺖ ﻣﺮده ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬ﻋﺎﺟﺰان‬
‫دﯾﺪه را ﺑﻪ ﺣﻮل و ﺣﯿﻠﺖ ﺻﻔﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺪﮐﺮد‪ .‬ﺷﻌﺮ‪:‬‬
‫روی ﺗﻮ ﺷﯿﺪﺳﺖ و ﺟﺎن را ﭼﺸﻢ درد‬ ‫ﺻﺪر ﺗﻮ ﭼﺮﺧﺴﺖ و ﺗﻦ را ﺑﺎل ﺳﺴﺖ‬
‫ﻫﺮ دﻣﺖ ﮔﻮﯾﺪ زﻫﯽ آزاد ﻣﺮد‬ ‫ﺟﺎن ﻣﻦ آزاد ﮐﻦ ﺗﺎ ﻋﻘﻞ ﻣﻦ‬
‫ﺗﺎزه از ﺟﺎن ﺑﯿﺦ و ﺷﺎخ و ﺑﺮگ و ورد‬ ‫ﺗﺎزه ﮔﺮداﻧﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﺟﺴﱳ ﮐﻪ ﺑﺎد‬
‫ﺷﮑﺮاﻧﮥ اﯾﻦ ﺗﺮﺑﯿﺖ را ﻓﺨﺮی ﻧﺎﻣﻪای آورد‪ ،‬و آﻏﺎزﮐﺮد ﺳﻨﺎﺋﯽ آﺑﺎدی ﮐﻪ از روزﮔﺎر آدم ﺗﺎ روزﮔﺎر اوﮐﺴﯽ ﮐﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﺑﺮﯾﻦ ﻧﺴﻖ ﻧﻨﻬﺎده و ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺎﯾﮥ ﺟﻬﺎﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﭘﲑاﻧﮥ ﻋﺎﻟﻤﯽ‪ ،‬و آﻧﺮا ﺣﺪﯾﻘﺔ اﻟﺤﻘﯿﻘﺔ و ﺷﺮﯾﻌﺔ اﻟﻄﺮﯾﻘﺔ ﻧﺎم‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﯽﺑﺼﺮ زﯾﺮ ﺗﯿﺸﮥ ﻏﻮل ﺑﯿﺸﻪ‪ ،‬ﮐﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﮥ ﻋﻘﻞ و ﭘﲑاﯾﮥ ﺑﺼﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و از داﯾﮥ ﻋﻠﻢ ﺳﲑ ﺷﲑ‬
‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯿﻮۀ آرزو ﻃﻠﺒﯿﺪن ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎروارﮔﺮد ﺑﻬﺸﺖ دل او ﺑﺮآﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬و آن ﻣﻮﺳﻮﺳﯽ ﮐﻪ در ﺳﯿﺼﺪ و ﺷﺼﺖ رگ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺳﯿﺼﺪ و ﺷﺼﺖ راه دارد‪ ،‬ﮐﻪ ا ّ‬
‫ن اﻟﺸﯿﻄﺎن ﯾﺠﺮی ﻓﯽ ﻋﺮوق اﺣﺪﮐﻢ ﻣﺠﺮی اﻟﺪم‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﮑﻢ وﺳﻮﺳﻪ در ﻣﯿﺎن‬
‫درون دل اﯾﺸﺎن ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه‪ ،‬و آن ﻋﺰﯾﺰ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬وﻻﺗﻘﺮﺑﺎ ﻫﺬه اﻟﺸﺠﺮة‪ ،‬ای ﺑﯿﺤﮑﻤﺘﺎن در ﺣﮑﻤﺖ ﻟﻘﻤﺎن ﻣﯿﺎوﯾﺰﯾﺪ‪،‬‬
‫و ای ﮔﺮﻓﺘﮕﺎن از ﻣﺨﺮاق ﻟﻌﻨﺖ ﺑﺮﭙﻫﯿﺰﯾﺪ‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﺑﺎ ﻫﻮای ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮﻧﯿﺎﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﻞ ﻣﻤﻨﻮع ﻣﺘﺒﻮع درآﻣﺪﻧﺪ و اول‬
‫اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻫﻮا ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﯽﻓﺮﻣﺎن ﺟﺰوی ﭼﻨﺪﮐﻪ ﻫﺮﮐﻠﻤﮥ از وی ﮐﻞ ﻋﺎﻟﻢ وﮐﻞ روزﮔﺎر ﺑﻮد ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و از ﺳﯿﺎﺳﺖ اﯾﻦ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﻏﺎﻓﻞ‪ ،‬واﻟﺴﺎرق واﻟﺴﺎرﻗﺔ ﻓﺎﻗﻄﻌﻮا اﯾﺪﯾﻬﻤﺎ‪ ،‬ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ از ارﺑﺎب دل را رﻧﺠﻮر و ﻣﻬﺠﻮر ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬و ﺧﻮد در‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺧﻮف ﺑﻤﺎﻧﺪﻧﺪﮐﻪ اﻟﺨﺎﺋﻦ ﺧﺎﺋﻒ‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪﮐﻪ از روی ﺣﺴﺪ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب را ﻣﺘﻔﺮق ﮐﻨﻨﺪﮐﻪ ﯾﺮﯾﺪون ﻟﯿﻄﻔﺌﻮا‬

‫‪۱۹‬‬
‫ﻧﻮراﻟﻠﻪ ﺑﺎﻓﻮاﻫﻬﻢ واﻟﻠّﻪ ﻣﺘﻢ ﻧﻮره‪ .‬روح آن ﻋﺰﯾﺰ در ﺟﻮش آﻣﺪ‪ ،‬و ﻧﻔﺴﺶ در ﺧﺮوش‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻧﻘﺺ رﺿﺎ دادﻧﺪﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﻨﺒّﯽ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫اﻟﺘﻤﺎم‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﻟﻘﺎدرﯾﻦ‬ ‫ﮐﻨﻘﺺ‬ ‫و ﻟﻢ ار ﻓﯽ ﻋﯿﻮب اﻟﻨﺎس ﺷﯿﺌﺎً‬
‫و ﭼﻮن روزﮔﺎر ﭼﯿﺰی از ﭘﯿﺶ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎز ﻧﺘﻮان آورد‪ ،‬و از ﭘﯽ آن رﻓﱳ ﺑﯽﺧﺮدی ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻗﺮب‬
‫ده ﻫﺰار ﺑﯿﺖ ﻣﺴﻮده ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺰد ﺧﻮاﺟﮥ اﻣﺎم ﺑﺮﻫﺎناﻟﺪﯾﻦ »ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﺑﯽاﻟﻔﻀﻞ اداماﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﻮه«‪ ،‬و آﻧﭻ‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ او ﺑﻤﺎﻧﺪ »ﺑﯿﺘﯽ ﭼﻨﺪ ﻧﺴﺨﺖ داد«‪ ،‬و آن ﻋﺰﯾﺰ ﻗﻔﺺ ﺑﺸﮑﺴﺖ‪ ،‬و از اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻨﮓ ﺑﺮﭘﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﺑﺮ روﺿﮥ‬
‫رﺿﻮان ﺧﺮاﻣﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻮّراﻟﻠﱣﻪ ﻣﻀﺠﻌﻪ‪ .‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬ﻣﻦ ﻋﺎش ﻣﺎت و ﻣﻦ ﻣﺎت ﻓﺎت وﮐﻞ ﻣﺎ ﻫﻮ آت آت‪ .‬و ﭼﻮن از‬
‫دﯾﻮان اﻋﻼی ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ ﻣﻌﻈﻤﯽ‪ ،‬ﺧﻠﺪاﻟﻠﻪ ﻣﻠﮑﻪ و ﺿﺎﻋﻒ اﻗﺘﺪاره ﻣﺜﺎل ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﻣﻦ ﺧﺎدم را اﯾﻦ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﺑﯿﺖ‬
‫ﻧﺴﺨﺖ دادم‪ ،‬از ﺑﻬﺮ ﺑﺎرﮔﺎه اﻋﻠﯽ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ اﻋﺰاﻟﻠﻪ اﻧﺼﺎره و ﺑﻤﻮﻗﻊ اﺣﻤﺎد اﻓﺘﺎد‪ ،‬و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪۀ ﻣﺠﻠﺲ اﻋﻠﯽ آﻣﺪ‪ .‬و‬
‫ﭼﻮن وی ﺟﺎی ﺧﺎﱃ ﮐﺮد‪ ،‬اﯾﻦ زﻧﺪاﻧﯿﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻨﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ رﻓﱳ او ﺗﻌﺰﯾﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﯾﺎ اﺳﻔﯽ ﻋﻠﯽ اﻟﻔﺮاق‪.‬‬
‫و آن ﺑﺴﺘﺎﻧﯿﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻘﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ آﻣﺪن او ﺗﻬﻨﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺮﺣﺒﺎ ﺑﺎﻟﻮﺻﺎل‪ ،‬ﭼﻪ ﺗﻌﺰﯾﺖ رﻓﱳ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻬﻨﯿﺖ رﺳﯿﺪن‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﺮ ﻋﺰﯾﺰی ﮐﻪ از ﺧﻮد ﺑﻪ دوﺳﺖ ﻫﺠﺮت ﮐﻨﺪ و ﺳﺪ دﯾﺪۀ ﺧﻮد را از راه‪ ،‬ﺑﺮدارد‪ ،‬و از ﺑﺎدﯾﮥ‬
‫ﻧﻔﺲ ﺑﮕﺮﯾﺰد‪ ،‬و روح را در ﭘﺮواز آرد‪ ،‬و درِ وﺻﻞ ﮐﻮﺑﺪ‪ ،‬و رﺿﺎی دوﺳﺖ ﺟﻮﯾﺪ‪ ،‬ﻋﻠﺖ ﺳﻮدا دﻓﻊ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و از ﻧﺸﺎﻧﮥ‬
‫ﻫﻮا روی ﺑﮕﺮداﻧﺪ‪ ،‬و ﻫﺠﺮﺗﺶ از ﺧﻮد ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﻧﺒﻮت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻣﻨﺰﻟﺶ از اﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان ﺑﻪ ﺟﻮار رﺑﻮﺑﯿﺖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﯽ‬
‫ﻣﻘﻌﺪ ﺻﺪق ﻋﻨﺪ ﻣﻠﯿﮏ ﻣﻘﺘﺪر ﺗﺎ ﺳﯿﺪﮐﺎﯾﻨﺎت و ﻣﻬﱰ ﻣﻮﺟﻮدات ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻠﻢ از ﺻﺪق اﯾﻦ ﻫﺠﺮت ﺧﱪ داد‪ :‬ﻣﻦ ﻫﺎﺟﺮ‬
‫اﱃ اﻣﺮاة او اﱃ ﺷﯽءٍ ﻓﻬﺠﺮﺗﻪ اﱃ ﻣﺎ ﻫﺎﺟﺮ اﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ آن ﺳﺎﻟﮏ ﺗﺎ ورای ﺧﻮد دﻟﺮﺑﺎﺋﯽ و ﺟﺎن ﻓﺰاﺋﯽ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﻫﺠﺮت‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮏ در ﻗﺼﯿﺪهای ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪» :‬ﺷﻌﺮ«‬
‫ﺑﯽزوال ﻣﻠﮏﺻﻮرت ﻣﻠﮏﻣﻌﻨﯽدر ﮐﻨﺎر‬ ‫ﻫﯿﭽﮑﺲراﻧﺎﻣﺪهاﺳﺖازدوﺳﺘﺎندرراهﻋﺸﻖ‬
‫و ﭼﻮن ورای ﺧﻮد دﻟﺮﺑﺎﯾﯽ و ﺟﺎن ﻓﺰاﯾﯽ را دﯾﺪ از ﺧﻮد ﺑﻪ دوﺳﺖ ﻫﺠﺮت ﮐﺮد‪ ،‬و ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫واﻟﺬﯾﻦ ﺟﺎﻫﺪوا ﻓﯿﻨﺎﻟﻨﻬﺪﯾﻨﻬﻢ ﺳﺒﻠﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻌﺎذاﻟﻠﱣﻪ‪ ،‬ﻣﻌﺎذاﻟﻠﱣﻪ ﻏﻠﻂ ﮐﺮدم‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻮت و ﻓﻮت‪ ،‬ﻣﺮدی ﮐﻪ در راه دوﺳﺖ ﺟﺎن‬
‫را ﻫﺪف ﺗﲑ ﺑﻼ ﮐﻨﺪ ﺑﺨﻮد ﻣﺮده و ﺑﺪو زﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮔﺎه ﺗﯿﻎ ﻣﺤﻨﺖ از ﺑﲑون ﮔﻠﺸﻦ ﭘﺎرهﭘﺎره ﮐﻨﺪ ﭼﻮن ﺣﻤﺰه؛ وﮔﺎه‬
‫آﺗﺶ ﻣﺤﺒﺖ از درون دﻟﺶ ﺷﺎخ ﺷﺎه ﺑﺎﻻ آﯾﺪ ﭼﻮن ﺳﻠﻤﺎن‪ .‬آﻧﮑﻪ زﺧﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﻮرد ﻗﺘﻞ ﺷﻬﯿﺪا و اﻧﮑﻪ زﺧﻢ ﺑﺎﻃﻦ‬
‫ﺧﻮرد اﺷﺎرت ﮐﻨﺪ ﻣﺎت ﺷﻬﯿﺪا ﺻﺪ ﻓﺘﺤﺶ روی دﻫﺪ‪ ،‬ﻣﺎﯾﮥ ﺣﯿﺎت در ﮐﻨﺎر ﻣﺮگ ﻏﻠﺘﺪ‪ .‬ﺗﺎ آب در ﺧﺎک ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و‬
‫ﮔﻮﻫﺮ در ﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺳﯿﺪﮐﺎﯾﻨﺎت ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ وآﻟﻪ ﻋﻠﯽ را ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم اﯾﻦ ﮐﯿﻤﯿﺎﮔﺮی ﺗﻌﻠﯿﻢ ﮐﺮد‪ :‬ﮐﻪ ﯾﺎ ﻋﻠﯽ! اﺣﺮص‬
‫ﻋﻠﯽاﻟﻤﻮت ﺗﻮﻫﺐ ﻟﮏ اﻟﺤﯿﻮة‪ ،‬ﻋﺰﯾﺰان در اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﻧﻔﺲ را ﻓﺪای روح ﮐﻨﻨﺪ و از وﺟﻮد دل ﺳﺮد ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺧﻮد‬
‫اﯾﻦ ﻣﻨﺎدی ﮐﻨﻨﺪﮐﻪ ﻓﺘﻤﻨﻮا اﻟﻤﻮت ان ﮐﻨﺘﻢ ﺻﺎدﻗﲔ‪.‬‬
‫و از ﺟﺎن ﻫﻢ‬ ‫دﻟﻢ از دل ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﺑﺎ دوﺳﺖ ﮔﺮم ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬روﺣﺸﺎن ﺑﺎ ﻧﻔﺲ در ﺟﺪال آﯾﺪ‪ ،‬و ﺟﺴﻤﺸﺎن ﺑﺎ ﺟﺴﻢ در ﺣﺴﺪ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﯿﺎن اﯾﻦ را ﻣﺤﺐ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺣﺎل روی ﻧﻤﺎﯾﺪ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﺖ ﺑﮑﻨﺪ ﻧﺸﺎن ﯾﺤﺒﻬﻢ و ﯾﺤﺒﻮﻧﻪ اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪ‬
‫اﻟﺼﻠﻮاة واﻟﺴﻼم اﻟﻤﻮت ﺟﺴﺮ ﯾﻮﺻﻞ اﻟﺤﺒﯿﺐ اﱃ اﻟﺤﺒﯿﺐ‪ ،‬ﻫﺮﮐﻪ ﺟﺎن دارد ﺳﺮ ﺳﺮ ﻧﺪارد‪ ،‬و اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺮد ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺮگ‬
‫ﮔﺮدد‪ ،‬ﺗﺎ ﺳﯿﺪ وﻟﺪ آدم در اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﮔﻮﯾﺪ اﻟﺮﻓﯿﻖ اﻻﻋﻠﯽ و ﻧﯿﺰﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﯾﺎﻟﯿﺘﻨﯽ ﻏﻮدرت ﻣﻊ اﺻﺤﺎﺑﯽ و آن ﺧﻮب روی‬
‫ﻣﺼﺮی ﮔﻮﯾﺪ ﺗﻮﻓﻨﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎ‪ ،‬و آن ﺳﺮ ﻣﺮدان و ﻣﺮد ﻣﯿﺪان ﮐﺮار ﻏﲑ ﻓﺮارﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻻﯾﺒﺎﱃ اﺑﻮک وﻗﻊ ﻋﻠﯽاﻟﻤﻮت ام وﻗﻊ‬
‫اﻟﻤﻮت ﻋﻠﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻮی اﯾﻦ ﻋﻄﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﺎم اﯾﻦ ﺣﮑﯿﻢ روزﮔﺎر آﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺪﯾﺸﺎن اﻗﺘﺪا ﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﻫﺘﺪاء ﯾﺎﺑﺪﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﺼﺮاع‪ :‬ای‬
‫ﻣﺮگ اﮔﺮ ﻧﻪ ﻣﺮدهای درﯾﺎﺑﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮن اﯾﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﻮد را از راه ﺑﺮداﺷﺘﻨﺪ و ﻣﺎﻧﺪن ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﻮد آﻻﯾﺶ ﺧﻮد داﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﻫﺠﺮت ﺑﻪ دوﺳﺖ‬

‫‪۲۰‬‬
‫آﺳﺎﯾﺶ ﺧﻮد دﯾﺪﻧﺪ‪ :‬ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻀﺮت آﻣﺪ وﻻ ﺗﻘﻮﻟﻮا ﻟﻤﻦ ﯾﻘﺘﻞ ﻓﯽ ﺳﺒﯿﻞاﻟﻠﻪ اﻣﻮات ﺑﻞ اﺣﯿﺎء‪ .‬ﻣﺤﺒﺖ ﻣﺎ ﺟﻮد ﺑﻪ‬
‫وﺟﻮد ﺧﻮد ﮐﻨﺪ و ﺳﻮد در ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮد داﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﺑﯽﺑﺼﺮ درو ﻣﻨﮕﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﺨﺘﺼﺮ اﯾﺸﺎن را ﻣﺮده‬
‫ﻣﺨﻮاﻧﯿﺪﮐﻪ ﻧﻬﺎد اﯾﺸﺎن از ﺣﻀﺮت ﻋﻨﺪﯾﺖ ﺧﻠﻌﺖ ﺑﻘﺎ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻫﺮﭼﻨﺪ آن ﻋﺰﯾﺰ در ﺻﻮرت آب وﮔﻞ ﻣﺮده‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺟﺎن و دل زﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و ﺣﯿﻮة ﻋﺎﻟﻢ ارواح ﺑﺪو ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﭼﻮن آﺑﯽ ﺑﺮای ﭘﺮورش ﻧﻔﺲ اﺳﺖ ﻣﺎﯾﮥ‬
‫ﺣﯿﻮة ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻗﺮآن ﻋﻈﯿﻢ ﺧﱪ ﻣﯽدﻫﺪ‪ :‬وﺟﻌﻠﻨﺎ ﻣﻦاﻟﻤﺎء ﮐﻞ ﺷﯽء ﺣﯽ و ﺣﮑﻤﺖ وی ﮐﻪ ﺑﺮای ﭘﺮورش روﺣﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺎﯾﮥ ﺣﯿﻮة ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ ازﯾﻦ ﺧﱪﮐﺮدﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻘﺪﮐﺮﻣﻨﺎ ﺑﻨﯽ آدم‪ ،‬ﮐﺮاﻣﺖ اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪﮐﻪ ﭼﻮن ﻣﻘﺼﻮد از وﺟﻮد‬
‫اﻓﻼک اﯾﻦ ﺟﻮﻫﺮ ﺧﺎک اﺳﺖ‪ ،‬از ﺻﻨﻊ ﺑﺪﯾﻊ او ﺑﻌﯿﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﺎﮐﯽ را رﻓﻌﺖ اﻓﻼﮐﯽ دﻫﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ‬
‫ﮐﺮاﻣﺖ و درﺟﺖ ﺟﺰ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻤﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﺳﯿﺪ ﻃﺮﯾﻘﺖ ازﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﱪﮐﺮدﺳﺖ اﻟﻤﺮء ﺑﺎﺻﻐﺮﯾﻪ ﺑﻠﺴﺎﻧﻪ و‬
‫ﺟﻨﺎﻧﻪ‪ ،‬و اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم اﺷﺎرت ﮐﺮده اﺳﺖ‪ :‬ﻣﺎاﻻﻧﺴﺎن ﻟﻮﻻ اﻟﻠﺴﺎن اﻻﺻﻮرة ﻣﻤﺜﻠﺔ و ﺑﻬﯿﻤﺔ ﻣﻬﻤﻠﺔ‪:‬‬
‫ﻣﻠﮑﺎ ﺑﻪ ﺣﻖ و ﺣﺮﻣﺖ اﻫﻞ ﺣﺮﻣﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎغ ﺣﮑﻤﺖ را ﻫﺮ روز ﺷﮑﻔﺘﻪﺗﺮ داری‪ ،‬و از دﯾﺪۀ اﻏﯿﺎر ﻧﻬﻔﺘﻪﺗﺮ‪ ،‬و ﻫﺮ‬
‫ﺳﺎﻋﺘﯽ و ﻟﺤﻈﻪای ﺻﺪﻫﺰار ﻗﻨﺪﯾﻞ ﻧﻮر و ﺳﺮور از ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺎک ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ و ﺧﺎک آن ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺮﺳﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻣﺮاد اﯾﻦ ﺿﻌﯿﻒ ﺑﯿﭽﺎره ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻋﻠﯽاﻟﺮﻓﺎ از ﺟﻤﻊ ﮐﺮدن دﯾﺒﺎﭼﮥ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬و ﺗﺸﺒﯿﺖ و ﺗﻄﻮﯾﻞ اﯾﻦ اﺻﻞ‪ ،‬و‬
‫ﺗﺬﻧﯿﺐ و ﺗﺮﺗﯿﺐ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ آن ﺑﻮد‪) ،‬ﮐﻪ ﭼﻮن اﺛﻤﺎر اﺷﺠﺎر اﻟﺤﺪﯾﻘﺔ ﻓﯽاﻟﺤﻘﯿﻘﺔ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﯿﺎت ﺧﻮاﺟﮥ ﺣﮑﯿﻢ‬
‫ﺷﯿﺦاﻟﻄﺮﯾﻘﻪ ﻣﺘﻔﺮق ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬و ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﺮﮐﺲ ﺑﯽﺗﺮﺑﯿﺖ ﺑﯿﺘﯽ ﭼﻨﺪ اﻓﺘﺎده‪ ،‬و ﭼﻨﺪان د ّر ﯾﺘﯿﻢ در دﺳﺖ ﻣﺸﺘﯽ ﻟﺌﯿﻢ‬
‫اﺳﲑ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬و در ﻏﺎر ﺧﻮاری ﭼﻮن اﺻﺤﺎب رﻗﯿﻢ ﻧﮋﻧﺪ و ﺳﻘﯿﻢ ﻣﺎﻧﺪه‪ ،‬و ﭼﻨﺪان ﺣﻮر ﻋﲔ ﻧﺎزﻧﲔ در ﮐﻠﺒﮥ اﻧﺪوه‬
‫ﻏﺮﯾﺐ و ﺣﲑان و ذﻟﯿﻞ ﺷﺪه و ﺑﻪ دﺳﺖ اﯾﻦ و آن در ﻫﺮ ﻣﮑﺎن ﺳﺮﮔﺮدان ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬و ﭼﻮن ﯾﻮﺳﻒ ﺧﻮب از ﺟﻮارﮐﻨﺎر‬
‫ﯾﻌﻘﻮب دور اﻓﺘﺎده‪ ،‬و ﺑﻪ ﮐﺎر و ﺑﺎر ﻧﯿﺎز و ﻧﺎز زﻟﯿﺨﺎ و ﻣﻠﮏ ﻣﺼﺮ ﻧﺮﺳﯿﺪه‪ ،‬ﺗﺎ روز روﯾﺎن ﺷﺒﻪ ﻣﻮﯾﺎن‪ ،‬آراﺳﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮان‬
‫ﭘﲑاﺳﺘﻪ ﺑﺎﻃﻨﺎن‪ ،‬ﺑﺎ زﻟﻔﻬﺎی زرهﻧﻤﺎی ﻣﺸﮏﺳﺎی‪ ،‬و رﺧﻬﺎی دﻟﺮﺑﺎی ﺟﺎنﻓﺰای‪ ،‬ﮐﻪ در ﻫﺮ ﺻﺒﺎﺣﯽ از وﻓﺎق ﭘﺪر آب‬
‫ﺧﻮﻧﯽ از اﯾﺸﺎن ﻣﯽﭼﮑﯿﺪ‪ ،‬و در ﻫﺮ رواﺣﯽ از ﻓﺮاق ﭘﺪر ﺧﺎک ﯾﺘﯿﻤﯽ از اﯾﺸﺎن ﺑﺮﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ از ﻫﺠﺮت ﭘﺪر در‬
‫ﺣﺠﺮ ﺟﻤﺎﻋﺘﯽ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ آن ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن را ﺑﺮ آن ﯾﮕﺎﻧﮕﺎن ﻧﻪ وﻻﯾﺖ ﺷﺮﻋﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺼﺒﯿﺖ ﺣﻘﯿﻘﯽ‪ ،‬ﻧﻪ ﺣﻖ‬
‫ﺧﻄﺎب ﺑﺮ اﯾﺸﺎن ﻣﺘﻮﺟﻪ‪ ،‬دلﺧﻮاﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺐ ﺣﺴﺐ ﺑﺎ روحاﻟﻘﺪوس درﺳﺖ دارﻧﺪ در ﭘﯿﮕﺎر ﺷﯿﻄﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺟﻮاﻫﺮی ﮐﻪ ﺗﺎج ﭘﺎدﺷﺎه را ﺷﺎﯾﺴﺖ‪ ،‬ﮔﺮدنﺑﻨﺪ ﻣﺸﺘﯽ داده ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻗﺼﻮر ﺟﺎه و ﻋﺰ ﺑﻮدﻧﺪی در ﮐﺸﻮر ﭼﺎه‬
‫ذل ﺑﻤﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎزﻧﯿﻨﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻘﺎ ﺑﻪ آﺗﺶ ﺣﺴﺪ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺠﯿﺐزادﮔﺎن اﺻﻞ و وﺻﻞ ﺑﻪ ﺛﻤﻦ ﺑﺨﺲ ﻓﺮوﺧﺘﻪ‪،‬‬
‫ﯾﺰﯾﺪزادﮔﺎن را )ﺑﺎ( ﺑﺎﯾﺰﯾﺪزادﮔﺎن در ﻣﻦ ﯾﺰﯾﺪﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬و از ﻧﻬﺎد ﻫﺮﯾﮏ اﯾﻦ آواز ﺑﺮﻣﯽآﻣﺪﮐﻪ ﺷﺎﻋﺮﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻌﺒﯿﺪ‬ ‫ﻧﻌﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻟﺬل‬ ‫ﺻﻔﺔ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ﺣﺒﮏ‬ ‫ﻗﻌﻨﯽ‬ ‫او‬
‫ﺗﺰﯾﺪ‬ ‫ﻓﻤﺎذا‬ ‫ﻣﻮﻗﻮف‬ ‫ﻋﺒﺪک‬ ‫اﻟﻤﺸﱰی‬ ‫و‬ ‫اﻟﺒﺎﺋﻊ‬ ‫ﺣﻀﺮ‬ ‫ﻗﺪ‬
‫ﻋﺼﺎی ﻣﻮﺳﯽ در دﺳﺖ ﻓﺮﻋﻮن ﺑﯽﻋﻮن ﻧﺸﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺣﺴﲔ ﻋﻠﯽ را ﺑﺮ ﻋﺘﺒﻪ ﻋﺘﺒﻪ ﻧﺸﺎﯾﺪﮐﺮد‪ .‬ﻣﻮﻟﻮدی ﮐﻪ در ﺑﻬﺸﺖ‬
‫ﻣﺮد ﻣﻌﻨﻮی ﺑﻮده اﺳﺖ در ﮐﻨﺸﺖ ﺑﺎ ﻣﺪﻋﯽ ﭼﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺮوﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺑﺴﺘﺎن اﻧﺲ ﭘﺮورﻧﺪ در زﻧﺪان ﺣﺰن ﻧﮕﺬراﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮐﻨﻮن ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﯽ اﻟﺮﻓﺎام‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ اﺋﺘﻼف ارواح ﮐﻪ ﺻﺪر ﻧﺒﻮت و ﺑﺪر رﺳﺎﻟﺖ ﺧﱪ ﻣﯽدﻫﺪ‪ :‬اﻻرواح‬
‫ﺟﻨﻮد ﻣﺠﻨﺪة ﻓﻤﺎ ﺗﻌﺎرف ﻣﻨﻬﺎ اﺋﺘﻠﻒ ﻣﺎ ﺗﻨﺎﮐﺮ ﻣﻨﻬﺎ اﺧﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﺧﻮد واﺟﺐ دﯾﺪم‪ ،‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺣﺴﺒﺖ در ﺗﻌﻬﺪ و ﺗﻨﻘﺪ‬
‫اﯾﺸﺎن ﺳﻌﯽ ﮐﺮدن‪ ،‬ﺧﺎﺻﻪ ﭼﻮن ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﯾﺸﺎن در ﺑﻨﯿﺖ اﻧﺴﺎن از ﺟﻮاﻫﺮ ﻟﻄﯿﻒ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ از‬
‫اﺟﺴﺎم ﮐﺜﯿﻒ‪ .‬و اﻋﺮاض اﻏﺮاض اﯾﺸﺎن ﮐﻤﺎل ﺣﮑﻤﺖ و ﺷﺮف اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﻘﺼﺎن و ﺗﻠﻒ‪ ،‬و ﻋﺎﻗﻼن ﺟﻬﺎن داﻧﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﻓﺮزاﻧﻪﺗﺮ ﻓﺮزﻧﺪی اﯾﺸﺎن را ﺷﻌﺮ و ﺣﮑﻤﺖ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ آن ﺳﻠﻒ اﯾﻦ ﺧﻠﻒ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻋﯿﺴﯽوار از راه ﮐﺮم ﺑﻪ ﺗﺮک‬
‫آن ﻃﺮف ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬و ﺣﻮاوار ﭘﯽ ﻫﻮا ﻧﺴﺐ ﺣﺴﺐ ﺑﯽﺷﺮﮐﺖ ﻣﺎدران ﺑﻪ در ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و آن ﺣﮑﯿﻢ ﻋﺼﺮ در آن ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬

‫‪۲۱‬‬
 ‫اﻣﺮوز ﭼﻮ دی ﺑﻪ ﺷﺎم ﺗﻮﺷﺶ دادﻧﺪ‬ ‫آن دﺧﱰ دوﺷﯿﺰه ﮐﻪ دوﺷﺶ دادﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻓﺮزﻧﺪان آب و ﮔﻞ ﻣﺸﺮوع آﻣﺪ ﻫﺮ آﯾﻨﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺟﺎن و دل ﻣﻄﺒﻮع آﯾﺪ‪ ،‬ﺧﺎﺻﻪ ﭼﻮن ﻣﺜﺎل‬
‫»ﺻﺎﺣﺐ« دﯾﻮان رﺳﺎﻟﺖ ﺑﺮﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺻﺎدر ﮔﺸﺖ‪ :‬اﮐﺮﻣﻮا اوﻻدﮐﻢ واﺣﺴﻨﻮا اَداﺑﻬﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺣﺎل ﺑﺮﯾﻦ ﺟﻤﻠﺖ‬
‫اﺳﺖ آن درﻫﺎی ﻣﺘﻔﺮق را در ﯾﮏ رﺷﺘﻪ ﺟﻤﻊ ﮐﺮدم‪ ،‬و آن ﮔﻠﻬﺎی ﻣﺘﻨﻮع را ﺑﺮ ﯾﮏ ﺟﻨﺲ دﺳﺘﻪ ﺑﺴﺘﻢ‪ ،‬و آن رﯾﺎﺣﲔ‬
‫ﻧﻮ آﯾﲔ را ﭼﻮن ﭘﺮوﯾﻦ ﺑﺮ ﯾﮏ ﺑﺴﱰ و ﺑﺎﻟﲔ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدم‪ ،‬و آن ﻋﻘﯿﻖ ﻣﺬاب را از ﺣﺠﺎب ارﺑﺎب ﺻﻮرت در ﺣﻤﺎﯾﺖ‬
‫و ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺧﻄﺎب و اﻟﻘﺎب اﺻﺤﺎب ﺻﻨﻌﺖ آوردم‪ ،‬و ﻫﺮﯾﮏ را از آن ﺷﻬﺎب اﺣﺒﺎب در ﻧﻘﺎب رﻗﺎب ﻋﺒﺎﺳﯿﺎن ﺑﺮدم‪،‬‬
‫و ﭼﻮن ﻣﻠﮑﯽ ﺑﺮ ﻓﻠﮑﯽ ﻣﺴﺘﻘﺮ دادم‪ ،‬ورﻗﺎ ﻋﻦ ورق و ﻃﺒﻘﺎ ﻋﻦ ﻃﺒﻖ‪ .‬و از ﺑﺮای ﺳﺮور ﭼﻮن ﻧﻮر در ﻇﻠﻤﺘﺸﺎن‬
‫ﻣﻮﻗﻮف ﮐﺮدم‪ ،‬و ﺑﻬﺮۀ ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﻌﺎرف اﻋﯿﺎن دﯾﻦ و ﻣﺸﺎﻫﲑ ارﮐﺎن زﻣﲔ اﯾﻦ ﺣﻀﺮت ﻣﻮﺻﻮف و ﻣﺼﺮوف‬
‫ﮔﺮداﻧﯿﺪم‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب را ﺑﺮاﯾﻦ اﻃﻨﺎب ﺗﻤﺎم ﮐﺮدم‪ ،‬و ﺑﺮ اﯾﻦ اﺑﻮاب ﻧﻬﺎدم‪ ،‬و ﻓﺼﻮل و اﺻﻮل ﻫﺮ ﺑﺎب را ﺑﻪ اﺳﻤﯽ‬
‫ﻣﺴﻤﯽ ﮐﺮدم‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﺒﺸﱳ و ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﯿﺴﺮ ﮔﺮدد‪ ،‬و زودﺗﺮ ﺑﻪ ﻋﺮض ﭘﻮﻧﺪد‪ ،‬وﺑﺎﻟﻠﱣﻪ اﻟﺘﻮﻓﯿﻖ‪) .‬اﯾﻦ دﯾﺒﺎﺟﻪ ﻣﺠﺪودﺑﻦ‬
‫آدماﻟﺴﻨﺎﺋﯽ اﻟﻐﺰﻧﻮی ﺗﻐﻤﺪهاﻟﻠﱣﻪ ﺑﺮﺣﻤﺘﻪ و رﺿﻮاﻧﻪ اﻣﻼ ﮐﺮد‪ ،‬و ﺣﺎل آن ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺗﺐ ﺑﻮد و اﻣﲑ ﺳﯿﺪ ﻓﻀﻞﺑﻦ‬
‫ﻃﺎﻫﺮاﻟﺤﺴﯿﻨﯽ ﺑﻨﻮﺷﺖ از ﺑﺎﻣﺪاد روز ﯾﮏﺷﻨﺒﻪ ﯾﺎزدﻫﻢ ﻣﺎه ﺷﻌﺒﺎن ﺳﺎل ﭘﺎﻧﺼﺪ و ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ از ﻫﺠﺮت ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪوآﻟﻪ ﭼﻮن ﻧﻤﺎز ﺷﺎم ﺑﮕﺰارد آﺧﺮﺗﺮﯾﻦ ﺳﺨﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﮕﻔﺖ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﺮم ﺗﻮ ﺣﮑﻢ ﻣﻦ ﺑﺲ و ﺧﺎﱃ‬
‫ﮐﺮد ﺑﻪ ﮐﻮی ﺑﻨﻮآﺑﺎد در ﺧﺎﻧﮥ ﻋﺎﯾﺸﮥ ﻧﯿﮑﻮ رﺣﻤﻪاﻟﻠﱣﻪ و اﺛﺎﺑﻪاﻟﺠﻨﺔ و اﯾﺎﻧﺎ ﺑﻔﻀﻠﻪ و ﻣﻨﻪ اﻧﻪ ﺳﻤﯿﻊ ﻣﺠﯿﺐ‪.‬‬

‫‪۲۲‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻻوّل‬
‫در ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺑﺎری ﺗﻌﺎﱃ‬

‫ﺑﺨﺸﺎی‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﺧﺮدﺑﺨﺶ‬ ‫وی‬ ‫آرای‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﭘﺮور‬ ‫درون‬ ‫ای‬

‫ﺣﺎﻓﻆ و ﻧﺎﺻﺮ ﻣﮑﲔ و ﻣﮑﺎن‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫رازق‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬
‫ﻫﻤﻪ در اﻣﺮ ﺗﻮ زﻣﺎن و زﻣﲔ‬ ‫ﻫﻤﻪ از ﺻﻨﻊ ﺗﻮ ﻣﮑﺎن و ﻣﮑﲔ‬
‫ﺑﯽﭼﻮن‬ ‫ﻗﺪرﺗﺖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آﺗﺶ و آب و ﺑﺎد و ﺧﺎک ﺳﮑﻮن‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﺎ روح ﭘﯿﮏ ﻣﺴﺮَع ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﺮش ﺗﺎ ﻓﺮش ﺟﺰو ﻣُﺒﺪَع ﺗﺴﺖ‬
‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫از‬ ‫در دﻫﺎن ﻫﺮ زﺑﺎن ﮐﻪ ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬
‫و ﮐﺮﻣﺖ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫رﻫﱪ‬ ‫ﻣﺤﱰﻣﺖ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ﻧﺎﻣﻬﺎی‬
‫ﮐﺎن ﻫﺰار و ﯾﮑﺴﺖ و ﺻﺪ ﮐﻢ ﯾﮏ‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ اﻓﺰون ز ﻋﺮش و ﻓﺮش و ﻣﻠﮏ‬
‫ﻟﯿﮏ ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن از آن ﻣﺤﺠﻮب‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ زان ﺑﻪ ﺣﺎﺟﺘﯽ ﻣﻨﺴﻮب‬
‫ﮔﺮدان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ﯾﺎرب از ﻓﻀﻞ و رﺣﻤﺖ اﯾﻦ دل و ﺟﺎن‬
‫ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺮﯾﮏ‬ ‫ﻻ‬ ‫وﺣﺪه‬ ‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ ﻫﺮ دو در رﻫﺖ ﭘﻮﯾﺎن‬
‫واﺣﺪ و ﮐﺎﻣﺮان ﻧﻪ ﭼﻮن ﻣﺎ اوﺳﺖ‬ ‫ﺻﺎﻧﻊ و ﻣﮑﺮم و ﺗﻮاﻧﺎ اوﺳﺖ‬
‫ﻏﺎﻓﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫رازق‬ ‫ﺣﯽ و ﻗﯿّﻮم و ﻋﺎﻟﻢ و ﻗﺎدر‬
‫اﯾﻨﺴﺖ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺮﯾﮏ‬ ‫ﻻ‬ ‫وﺣﺪه‬ ‫ﻓﺎﻋﻞ ﺟﻨﺒﺶ اﺳﺖ و ﺗﺴﮑﲔ اﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫اﺳﺎﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎﺋﺐ‬ ‫ﻗﺪرﺗﺶ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﺠﺰ‬
‫ﺗﻬﯽ‬ ‫و ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺟَﯿﺐ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﻻ و ﻫﻮ زان ﺳﺮای روز ﺑﻬﯽ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪای ﺷﻨﺎس‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ از وﻫﻢ و ﻋﻘﻞ و ﺣﺲّ و ﻗﯿﺎس‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﻓﺮش زﯾﺮ ﻧﻌﻠﺶ ﻋﺮش‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ ﻋﺎرﻓﯽ اﺳﺖ در ﻫﻤﻪ ﻓﺮش‬
‫آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪه‬ ‫روان‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮزه‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻦ ﮐﺮدن‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ز‬ ‫آﻧﮑﻪ داﻧﺪ‬
‫ﻣُﻨﺸﯽء اﻟﻨﻔﺲ و ﻣُﺒﺪع اﻻﺳﺒﺎب‬ ‫اﻻﻟﺒﺎب‬ ‫ﻣُﻠﻬﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻌﻘﻞ‬ ‫واﻫﺐ‬
‫ﺧﻠﻖ را ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺒﺪء اﺳﺖ و ﻣﻌﺎد‬ ‫ﻫﻤﻪ از ﺻُﻨﻊ اوﺳﺖ ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد‬
‫ﺧﲑ و ﺷﺮ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺑﺪو‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻔﺲ و ﻣُﺒﺪع ﺧﺮد اوﺳﺖ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر آﻓﺮﯾﻦ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ اوﺳﺖ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ ﮐﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻧﺎﭼﯿﺰ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن از ﮐﻤﺎﻟﺶ آﮔﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ دل را ﺑﻪ ﮐُﻨﻪ او ره ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﲑه‬ ‫او‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫او‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دل‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺘﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ورا‬ ‫داده‬ ‫راه‬ ‫ﺻﻔﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪ‬ ‫اوّل‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﻨﮓ ﻣﯿﺪان ز ﮐُﻨﻪ وﺻﻔﺶ ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺳﺴﺖ ﺟﻮﻻن ز ﻋﺰّ ذاﺗﺶ وﻫﻢ‬
‫او‬ ‫ﻣَﻔﺮش‬ ‫رﺷﮓ ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫آﻣﻮزﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻣﮑﺘﺒﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آﻣﻮزﯾﺴﺖ‬ ‫ره‬ ‫ﻣﻮﮐﺒﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻔﺲ‬

‫‪۲۳‬‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻧﻮﯾﺲ‬ ‫ﻣﺰوّر‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﻋﻘﻞ اﻧﺪرﯾﻦ ﺳﭙﻨﺞ ﺳﺮای‬
‫ﺟﺰ ﺧﺪای اﯾﭻ ﮐﺲ ﺧﺪای ﺷﻨﺎس‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ از راه ﻋﻘﻞ و وﻫﻢ و ﺣﻮاس‬
‫ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وﺻﻔﺶ‬ ‫ﻋﺰّ‬
‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﺧﻮد ﮐﺴﯽ ﻧﻬﺪ ﺗﻤﮑﲔ‬
‫ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﯽ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫آی از‬ ‫ﮐﻢ ز ﮔﻨﺠﺸﮑﯽ‬
‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﭘﺮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮔﻔﺘﯽ او را ﺷﺮﯾﮏ ﻫﺶ ﻣﯽدار‬ ‫ﻫﺮچ را ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺘﯽ از ﺑُﻦ و ﺑﺎر‬
‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫در‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﺲّ رﮐﯿﮏ و ﻧﻔﺲ ﺧﺒﯿﺚ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺘﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐُﻨﻪ‬ ‫ﺻﻔﺘﺶ‬ ‫ﻋﺰّت‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﭼﻨﺪ ازﯾﻦ ﭼﺮخ و ﻃﺒﻊ رﻧﮓ آﻣﯿﺰ‬ ‫ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ ﻋﻘﻞ ﺗﺮّﻫﺎت اﻧﮕﯿﺰ‬
‫ﺑﺴﺘﻮد‬ ‫ورا‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﭼﻮ راه ﻧﻤﻮد‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪهﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪهﻫﺎ‬ ‫ﮐﺎول‬
‫ﻧﻔﺲ ﮐﻞ ﯾﮏ ﭘﯿﺎده ﺑﺮ درِ او‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ز دﻓﱰ او‬
‫ﻋﻘﻞ را ﮐﺮد ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﻋﻘﺎل‬ ‫ﻋﺸﻖ را داد ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﮐﻤﺎل‬
‫در ره ﮐُﻨﻪ او ﭼﻮ ﻣﺎ ﺣﲑان‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫او‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮﺳﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ و ﺟﺎن ﺟﺎﻧﺴﺖ او‬
‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﻋﻘﻞ و ﻧﻔﺲ و ﺣﻮاس‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫راه‬ ‫ﻧﻤﻮدی‬ ‫ورا‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ‬
‫ذات او ﻫﻢ ﺑﺪو ﺗﻮان داﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮدش ﮐﺲ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﻋﺠﺰ در راه او ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺣﻘﺶ ﺑﺘﻮﺧﺖ ﻧﯿﮏ ﺑﺘﺎﺧﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﮐِﺸﻨﺎﺳﺪش ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﺣﻮاس‬ ‫ﺑﺸﻨﺎس‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮐﺮﻣﺶ‬
‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻗﺒّﻪ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮز‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫دﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫او‬ ‫درِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫رﻫﱪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺧﲑه ﭼﻮن دﯾﮕﺮان ﻣﮑﻦ ﺗﻮ ﺧﺮی‬ ‫ﻧﱪی‬ ‫ره‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺻُﻨﻊ او ﺳﻮی او دﻟﯿﻞ و ﮔﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻓﻀﻞ او در ﻃﺮﯾﻖ رﻫﱪ ﻣﺎﺳﺖ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ای ﺷﺪه از ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮد ﻋﺎﺟﺰ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻋﺎرف‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ در ﻋﻠﻢ ﺧﻮد زﺑﻮن ﺑﺎﺷﯽ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺶ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮﻫّﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺶ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻻﻓﺶ‬ ‫ﻣﯽزﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﻓﻬﻤﻬﺎ‬ ‫اوﺻﺎﻓﺶ‬ ‫ز‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎﺻﺮ‬ ‫وﻫﻤﻬﺎ‬
‫ﺗﻌﻄﯿﻞ‬ ‫ﺧﺎﻣﺸﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺸﺒﯿﻪ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﻫﺴﺖ در وﺻﻒ او ﺑﻪ وﻗﺖ دﻟﯿﻞ‬
‫ﻏﲑت‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺣﲑت‬ ‫رﻫﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﻟﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎی‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن را ﻣﺮاد و ﻣﺎﻟﮏ اوﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻬﺎ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬

‫‪۲۴‬‬
‫ذات او ﺑﺮﺗﺮ از ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﭼﻮن‬ ‫ﻓﻌﻞ او ﺧﺎرج از درون و ﺑﺮون‬
‫ﻋﻘﻞ را ﺟﺎن و دل در آن ره ﭼﺎک‬ ‫ادراک‬ ‫ره‬ ‫ﻧﱪده‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ذات‬
‫او‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫او‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﯽﮐُﺤﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮐﯽ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻗﺪم ﺣﺪﯾﺚ ﺣﺪث‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ وﻫﻢ را ﺑﻪ ﺟُﺴﺘﻨﺶ ﺣﺚ‬
‫ﺣﲑان‬ ‫ﺻﻔﺎﺗﻬﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬

‫ﻓﺼﻞ وﺣﺪت و ﺷﺮح ﻋﻈﻤﺖ‬

‫ﻣﺨﺬول‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺻﻤﺪﺳﺖ‬ ‫اﺣﺪﺳﺖ و ﺷﻤﺎر از او ﻣﻌﺰول‬
‫و آن ﺻﻤﺪ ﻧﯽ ﮐﻪ ﺣﺲ ﺷﻨﺎﺳﺪ و وﻫﻢ‬ ‫آن اﺣﺪ ﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ داﻧﺪ و ﻓﻬﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮاوان‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫در دوﯾﯽ ﺟﺰ ﺑﺪو ﺳﻘﻂ ﻧﺒﻮَد‬
‫ﭼﻪ ﯾﮑﯽ دان ﭼﻪ دو ﮐﻪ ﻫﺮدو ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺮا در درون ﺷﻤﺎر و ﺷﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﻪ و ﭼﻨﺪ و ﭼﺮا و ﭼﻮن را ﻫﲔ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﭼﺮاﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ذات او ﺑﺮ ز ﭼﻨﺪی و ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫اﻓﺰوﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺰرﮔﯿﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﺰ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﻣﻦ ﮔﻔﱳ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻞ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﭼﻨﺪ و ﭼﻮن و ﭼﺮا ﭼﻪ و ﮐﯽ و ﮐﻮ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﻣﺒﺪع‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﻋﻄﺎش‬ ‫ﻧﺰول‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻤﺶ‬ ‫آﻣﺪن‬ ‫ﯾﺪ او ﻗﺪرﺗﺴﺖ و وﺟﻪ ﺑﻘﺎش‬
‫ﻗﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻧﻔﺎذ‬ ‫اﺻﺒﻌﯿﻨﺶ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﻗﺪﻣﯿﻨﺶ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎ او و او ﻫﻤﯽ ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫اوﯾﻨﺪ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻫﺴﺘﻬﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دور‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺮﯾﺮ‬ ‫ازل‬ ‫وﺟﻮدش‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ازﻟﺶ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪزاد‬ ‫ﻏﻼﻣﺴﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﮐﯽ‬ ‫ازل‬ ‫در‬
‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ازل ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫از‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از اﺑﺪ دور دار وﻫﻢ و ﮔﻤﺎن‬
‫ﮐﻪ ﻣﮑﺎن ﺧﻮد ﻣﮑﺎن ﻧﺪارد ﻫﻢ‬ ‫ﮐﯽ ﻣﮑﺎن ﺑﺎﺷﺪش ز ﺑﯿﺶ و ز ﮐﻢ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫آﺷﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫زﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻠﻖ را زﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎن ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﮑﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﻣﮑﺎن ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻧﻮزﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دی‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫رو‬ ‫اﻟﺴﻤﺎء‬ ‫ﻧﻄﻮی‬ ‫ﯾﻮم‬ ‫دﺧﺎن‬ ‫ﺳﱰ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻮردد‬ ‫در‬
‫ﻫﺎ و ﻫﻮ را ﻣﯿﺎن دو ﻧﯿﻢ زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن ﭼﻮن دم از ﻗﺪﯾﻢ زﻧﻨﺪ‬
‫ذاﺗﺶ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اوﻗﺎﺗﺶ‬ ‫ﺛﺒﺎت‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫اﻟﻌﺮﺷﯽ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﺳﺘﻮی‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ای ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﺻﻮرت و ﻧﻘﺸﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻻﯾﺰاﱃ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺧﻮ ِر‬ ‫در‬ ‫ﺻﻮرت از ﻣُﺤﺪﺛﺎت ﺧﺎﱃ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﺳﺘﻮی ﺑﻮد و ﻋﺮش و ﻓﺮش ﻧﺒﻮد‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻧﻘﺎش ﺑﻮد و ﻧﻘﺶ ﻧﺒﻮد‬
‫ﻣﺪان‬ ‫ﺟﻬﺎت‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫او‬ ‫ذات‬ ‫ﻣﯽﺧﻮان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﻮی‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻻﻣﮑﺎن‬ ‫ﮔﻔﱳ‬ ‫ﻗﺮآﻧﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎﺳﺘﻮی‬

‫‪۲۵‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫از‬ ‫ﻋﺮش ﭼﻮن ﺣﻠﻘﻪ از ﺑﺮون در اﺳﺖ‬
‫ﻧﻘﺶ و آواز و ﺷﮑﻞ ازو دور اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﻄﻮر‬ ‫ﺻﺤﯿﻔﮥ ﮐﻼم‬ ‫در‬
‫ﻣﺪار‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﺧﺒﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﻟﻠﻪ‬ ‫ﯾﻨﺰل‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻔﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻒ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫رﻗﻢ‬
‫ﺳﺮ ﺑﺠﻨﺒﺎن ﮐﻪ ﺟﺎی ﺗﺤﺴﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﻻﻣﮑﺎن ﮔﻮی ﮐﺎﺻﻞ دﯾﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻻﻣﮑﺎن ﮔﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺴﺘﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫دﺷﻤﻨﯽ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺗﻨﺰﯾﻪ ﻗِﺪم‬

‫او‬ ‫ﮐﺮﯾﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪﯾﻤﯽ‬ ‫ﺑﯽﻗﺎﻟﺐ‬ ‫دﻫﺮ‬
‫ﺑﯽﻃﻮﻟﺶ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﯽﻗﻮﻟﺶ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫و‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫اﯾﻦ و آن ﻫﺮدو اﺑﻠﻪ و ﺑﯽﺑﺮ‬ ‫اﯾﻦ و آن ﻫﺮدو ﻧﺎﻗﺺ و اﺑﱰ‬
‫اوﺳﺖ ﮐﺰ ﻫﺴﺘﻬﺎ ﺑﺠﺰ او ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫و‬ ‫زﮐﻬﻨﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎدت‬
‫ﺑﻪ ﺑﺪاﯾﺖ ﻧﻪ ذات او ﻣﻮﺻﻮف‬ ‫ﻣﻌﺮوف‬ ‫او‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎﯾﺖ‬
‫ﺳﻮی ﺗﻮﺣﯿﺪ و ﺻﺪق ﺑﻪ ﻧﮕﺮد‬ ‫ﻧﺨﺮد‬ ‫وﻣﺨﺮﻗﻪ‬ ‫ﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫و‬ ‫زرق‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫رﻧﮓﺑﲔ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞﺑﲔ‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫ﺣﻖ در اوﻫﺎم آب و ﮔﻞ ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬
‫ﻫﺮ دوان ﻟﯿﮏ ﺑﺮ ﺑﺴﺎط ﺑﺴﯿﻂ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻂ و وﻫﻢ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫او‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﺪام‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ذات‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮﺗﻮال‬ ‫ﺟﺎی و ﺟﺎن ﻫﺮ دو ﭘﯿﺸﮑﺎر ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﭘﺲ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﺧﺪای را ﺑﻪ ﺧﺪای‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون آﻣﺪی ز ﺟﺎن و ز ﺟﺎی‬
‫ﻧﭽﺸﺪ‬ ‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻃﻌﻢ‬ ‫ﻧﮑﺸﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺗﻮﺣﲑ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫ﻣﺤﺪود‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻣﻌﺒﻮد‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ در ﻫﺮ ﻣﮑﺎن ﺧﺪا ﻣﻌﺒﻮد‬
‫ﮐﻔﺮ و ﺗﺸﺒﯿﻪ ﻫﺮ دو ﻫﻤﺮاﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﻤﺮاﻫﺴﺖ‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺴﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺧﯿﺰ و زﯾﻦ ﻧﻔﺲ ﺷﻮم دﺳﺖ ﺑﺪار‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﻧﻪ ز زرد و ﺳﭙﯿﺪ و ﺳﺮخ و ﺳﯿﺎه‬ ‫آﻟﻪ‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﻧﮕﺎﺷﺖ‬ ‫دروﻧﺖ‬ ‫از‬
‫از ﭼﻪ از ﺑﺎد و آب و آﺗﺶ و ﺧﺎک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﻧﮕﺎﺷﺘﮥ‬ ‫ﺑﺮوﻧﺖ‬ ‫وز‬
‫ﺑﺲ ﮐﻪ ﻫﻮﯾﺘﺶ ﭘﺮ از ﮐﻦ و ﻫﻮﺳﺖ‬ ‫ﻓﻌﻞ و ذاﺗﺶ ﺑﺮون ز آﻟﺖ و ﺳﻮﺳﺖ‬
‫ﻫﺮ دو ﺑﺤﺮ اﺳﺖ ﺑﯽﻫﻮا ﻫﺮ دو‬ ‫ﮐﻦ دو ﺣﺮﻓﺴﺖ ﺑﯽﻧﻮا ﻫﺮ دو‬
‫ﺑﺮﺗﺮ از اَﯾْﻦ و ﮐَﯿﻒ وز ﻫﻞ و ﻟﻢ‬ ‫ذات او ﺳﻮی ﻋﺎرف و ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دادۀ‬
‫رﻧﮓ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﲑﻧﮓ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫زد‬ ‫ﺑﯽرﻧﮓ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫رﻧﮓ زرد و ﺳﯿﺎه و ﺳﺮخ و ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮕﺬارد‬
‫آﻧﭽﻪ اﺳﺒﺎب ﺗﺴﺖ ﭘﯿﺶ از ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﮐﺮد از ﭘﯽ ﺗﻮ ﺑﯿﺶ از ﺗﻮ‬
‫ﮐﺮد ﻓﻀﻠﺶ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺧﻮد ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫ﺗﮑﻠﯿﻒ‬ ‫در‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ز‬ ‫آﻓﺮﯾﺪت‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻟﺨﻠﻖ‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑُﺪم‬ ‫ﮔﻨﺠﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪۲۶‬‬
‫دﯾﺪه را ﯾﮏ دﻫﺎن ﭘﺮ از ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫ﮐﺮده از ﮐﺎف و ﻧﻮن ﺑﻪ د ّر ﺛﻤﲔ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﭼﺎر ﺧﺼﻢ ﺑﺮ ﯾﮏ ﺟﺎی‬ ‫زﯾﺮ ﮔﺮدون ﺑﻪ اﻣﺮ و ﺻﻨﻊ ﺧﺪای‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ‬ ‫ﻗﺪرﺗﺶ‬ ‫ﺟﻤﻊ اﯾﺸﺎن دﻟﯿﻞ ﻗﺪرت اوﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ اﺿﺪاد و ﻟﯿﮏ ز اﻣﺮ آﻟﻪ‬
‫ﻋﺪم‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻧﲑﻧﮓ‬ ‫زده‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﮔﺰارﺷﮕﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﲑﻧﮓ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭼﺎر ﮔﻮﻫﺮ ﺑﻪ ﺳﻌﯽ ﻫﻔﺖ اﺧﱰ‬
‫ﺑﯽرﻧﮓ‬ ‫ﮔﺰاردن‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﲑﻧﮓ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫زد‬ ‫ﺑﯽﺧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﺰ از او و ﺑﺪو و ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻮد او‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﮔﻮﯾﯽ ﺟﻬﺎن ز زﺷﺖ و ﻧﮑﻮ‬
‫ﻫﻢ ﻫﯿﻮﻻﻧﯽ اﺻﻞ و ﻫﻢ ﭘﯿﮑﺮ‬ ‫ﺻﻮَر‬ ‫و‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ارﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫اﻟﻮان‬ ‫و‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﻫﯿﻮﻻﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎدۀ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺼﺮ‬
‫دان‬ ‫آﻟﻬﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫دان‬ ‫ﺗﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺻﻔﺎ و اﺧﻼص‬

‫ﺳﻮی او ﮐﯽ ﺑﻮد ﺳﻔﺮت از ﭘﺎی‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﺒﻮد اﻧﺪر ﺟﺎی‬
‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫زدودن‬ ‫دل‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﺳﻮی ﺣﻖ ﺷﺎﻫﺮاه ﻧﻔﺲ و ﻧَﻔَﺲ‬
‫ﻧﺸﻮد روﺷﻦ از ﺧﻼف و ﺷﻘﺎق‬ ‫آﯾﻨﮥ دل ز زﻧﮓ ﮐﻔﺮ و ﻧﻔﺎق‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﻣﺤﺾ ﺻﻔﺎء دﯾﻦ ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﺻﯿﻘﻞ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭘﯿﺶ آن ﮐﺶ ﺑﻪ دل ﺷﮑﯽ ﻧﺒﻮد‬
‫ﺗﻮی‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﯽﺧﱪﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫از‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﮔﺮی‬
‫ﮐﺎن ﭘﺬﯾﺮای ﺻﻮرت از ﻧﻮر اﺳﺖ‬ ‫آﯾﻨﮥ ﺻﻮرت از ﺻﻔﺖ دور اﺳﺖ‬
‫ﻋﯿﺐ در آﯾﻨﻪ اﺳﺖ و در دﯾﺪهﺳﺖ‬ ‫ﻧﱪﯾﺪهﺳﺖ‬ ‫زآﻓﺘﺎب‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﻣﺜﻞ او ﭼﻮ ﺑﻮم و ﺧﻮرﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫از ﭘﯽ ﺿﻌﻒ ﺧﻮد ﻧﻪ از ﭘﯽ اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻧﲑوﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮم‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آﻓﺖ از ﺿﻌﻒ ﭼﺸﻢ ﺧﻔﺎﺷﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ در ﺟﻬﺎن ﻓﺎﺷﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﻧﻪای ﺧﻂ و ﺳﻄﺢ و ﻧﻘﻄﻪﺷﻨﺎس‬ ‫ﺗﻮ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺟﺰ از ﺧﯿﺎل و ﺣﻮاس‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻣﺎﻧﺪه در ﺣﺪﯾﺚ ﺑﻄﯽ‬ ‫ﺗﻮ در اﯾﻦ راه ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻏﻠﻄﯽ‬
‫ﺣﻠﻮل‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺠﻠﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ آﻧﮑﺲ درﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﻓﻀﻮل‬
‫روﺷﻦدار‬ ‫و‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮت‬
‫ﻣﯿﻎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫آﺑﮕﯿﻨﺖ‬ ‫درﯾﻎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫روﯾﯽ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫از‬ ‫ﯾﻮﺳﻔﯽ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﻨﺠﺮت‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮان دﯾﺪ از آن ﮐﻪ در ﮔِﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺻﻮرت ﺧﻮد در آﯾﻨﮥ دل ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﮐﻪ ز ﮔِﻞ دور ﭼﻮن ﺷﺪی رﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﮕﺴﻞ‬
‫ﮔِﻞ ﺗﻮ ﮔﺎﺧﻨﺴﺖ و دل ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮔِﻞ ﻣُﻈﻠﻤﺴﺖ و دل روﺷﻦ‬

‫‪۲۷‬‬
‫ﻣﻬﯿﺎﺗﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺠﻠﯽ‬ ‫زو‬ ‫ﻣﺼﻔﺎﺗﺮ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫روی‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺧﺎص‬ ‫ﺗﺠﻠّﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻮ زاﻣﺖ ﻓﺰوﻧﺶ ﺑﻮد اﺧﻼص‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺷﺄن ﻣﻦ ﮐﺎن ﻓﯽ ﻫﺬه اﻋﻤﯽ ﻓﻬﻮ ﻓﯽاﻵﺧﺮة اﻋﻤﯽ‬

‫ﺟﻤﺎﻋﺔ اﻟﻌﻤﯿﺎن و اﺣﻮال اﻟﻔﯿﻞ‬
‫واﻧﺪر آن ﺷﻬﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﻫﻤﻪ ﮐﻮر‬ ‫ﺑﻮد ﺷﻬﺮی ﺑﺰرگ در ﺣﺪ ﻏﻮر‬
‫ﻟﺸﮑﺮ آورد و ﺧﯿﻤﻪ زد ﺑﺮ دﺷﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ در آن ﻣﮑﺎن ﺑﮕﺬﺷﺖ‬
‫از ﭘﯽ ﺟﺎه و ﺣﺸﻤﺖ و ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ﭘﯿﻠﯽ‬ ‫داﺷﺖ‬
‫ﺗﻬﻮﯾﻞ‬ ‫زاﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫آرزو‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬
‫ﻋﻮران‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫آن ﮐﻮران‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮐﻮر‬
‫ﺗﻌﺠﯿﻞ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎزﯾﺎن‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺷﮑﻞ و ﻫﯿﺂت ﭘﯿﻞ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﯽﺑﺼﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﯽﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬
‫ﺟﺰوی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اوﻓﺘﺎد‬ ‫اﻃﻼع‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ را ﺑﻪ ﻟﻤﺲ ﺑﺮ ﻋﻀﻮی‬
‫دل و ﺟﺎن در ﭘﯽ ﺧﯿﺎﱃ ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻣﺤﺎﱃ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺑﺮﺷﺎن‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺪﮐﯿﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮔﻤﺮﻫﺎن‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫زﯾﺸﺎن‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آرزو‬
‫ﺑﺸﻨﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ازو‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫دﯾﮕﺮی‬ ‫آﻧﮑﻪ دﺳﺘﺶ ﺑﺴﻮی ﮔﻮش رﺳﯿﺪ‬
‫ﭘﻬﻦ و ﺻﻌﺐ و ﻓﺮاخ ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﺳﻬﻤﻨﺎک‬ ‫ﺷﮑﻠﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ دﺳﺘﺶ رﺳﯿﺪی زی ﺧﺮﻃﻮم‬
‫ﺗﺒﻬﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻬﻤﻨﺎﮐﺴﺖ‬ ‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﻧﺎودان ﻣﯿﺎﻧﻪ ﺗﻬﯿﺴﺖ‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺳﻄﱪ ﭘﺮ ﺑﻮﺳﺶ‬ ‫واﻧﮑﻪ را ﺑُﺪ ز ﭘﯿﻞ ﻣﻠﻤﻮﺳﺶ‬
‫راﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﻋﻤﻮد ﻣﺨﺮوط اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺷﮑﻠﺶ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﻀﺒﻮط اﺳﺖ‬
‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫ﻓﺘﺎده‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫اﺟﺰا‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰوی‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ز ﮐﻠﯽ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺟﻮال‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻏﺘﻔﺮه‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫ﺧﯿﺎﻟﻬﺎی‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬
‫ﻋﻘﻼ را در اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ره ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫از‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ان اﻻﺳﺘﻮاء ﻣﻌﻘﻮل واﻟﮑﯿﻔﯿﺔ ﻣﺠﻬﻮل‬

‫ﺣﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﱪده‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫آن ﯾﮑﯽ رﺟﻞ ﮔﻔﺘﻪ آن ﯾﮏ ﯾﺪ‬
‫ﺣﻠﻮل‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫و‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫وآن دﮔﺮ اﺻﺒﻌﲔ و ﻧﻘﻞ و ﻧﺰول‬
‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫وان دﮔﺮ اﺳﺘﻮاء ﻋﺮش و ﺳﺮﯾﺮ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدن از ﺧﯿﺎل ﺟﺮس‬ ‫ﯾﮑﯽ از ﺟﻬﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﻗﻌﺪ و ﺟﻠﺲ‬
‫ﮐﺲ ﻧﮕﻔﺘﻪ ورا ﮐﻪ ﻣﻄﻠﺒﮏ اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪﻣﲔ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫وﺟﻪ‬

‫‪۲۸‬‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎل ﮐﻮران‬ ‫زﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻗﺎل و ﻗﯿﻞ آﻣﺪ‬
‫ﺧﻮن‬ ‫ﺟﮕﺮﻫﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫را‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺟﻞ ذﮐﺮه ﻣﻨﺰه از ﭼﻪ و ﭼﻮن‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻃﯽ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻤﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ را زﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﭘﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫وای آﻧﮑﻮ ﺑﻪ ﺟﻬﻞ ﮔﺸﺖ ﻣُﺼﺮّ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻋﺠﺰ ﺧﻮد ﺷﺪﻧﺪ ﻣﻘﺮّ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﺧﯿﺎﻻت‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺎوﯾﺰ‬ ‫او‬ ‫در‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ‬
‫ﺳﻠﻤﻨﺎ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫اﺧﺒﺎر‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫آﻣﻨﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺺ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب ﺗﻤﻨّﯽ اﻟﺴﻮء‬

‫ﭼﻮن ورا ﺳﺨﺖ ﺟﻠﻒ و ﺟﺎﻫﻞ دﯾﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫راد‬
‫ﻧﺸﻨﯿﺪی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫زﻏﻔﺮان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺻﺪ ره و ﺑﯿﺸﱰ ﻧﻪ ﺧﻮد ﯾﮑﺒﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺎﺳﺖ ﺧﻮردهام ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﯿﭽﺎره‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫راد‬ ‫ورا ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺟﻨﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺑﺼﻞ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭘﺮﻣﺎﺳﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫دﯾﮕﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫داﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫وآﻧﮑﻪ او دﺳﺖ و ﭘﺎی را داﻧﺪ‬
‫دﻋﻮی‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﺟﺰاﻧﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻣﺠﺮّد‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﻮدی ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺮﻫﺎن‬
‫ﻣﺨﺎی‬ ‫ژاژ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻣﺸﯽ‬ ‫ورﻧﻪ او از ﮐﺠﺎ و ﺗﻮ ز ﮐﺠﺎ‬
‫دﯾﻦ ﻧﻪ ﺑﺮ ﭘﺎی ﻫﺮﮐﺴﯽ ﺑﺎﻓﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽﻻﻓﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎ‬

‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر درﺟﺎت‬

‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺤﺎلْ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻃﺮت‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫آﺷﯿﺎﻧﻪ‬ ‫دوزخ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬
‫ﻣﮕﺮد‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﮕﺮد‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎرﮔﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫از‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ﺑﺰن ﭼﻪ داﻧﻢ ﺑﻮک‬ ‫ﻏﻮک‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﮑﺮاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫وﯾﻦ ﺳﺮای ﻓﻨﺎ ﻧﻪ ﺟﺎی ﺗﻮ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎن ﺳﺮای ﺑﻘﺎ ﺑﺮای ﺗﻮ اﺳﺖ‬
‫ﯾﻮم ﺑﮕﺬار و ﺟﺎن ﮐﻦ از ﭘﯽ ﻏَﺪ‬ ‫ﻣُﻌﺪ‬ ‫ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫آن‬
‫راﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫زادﮔﺎن‬ ‫ﻧﺎﺧﻠﻒ‬ ‫در ﺟﻬﺎن زﺷﺖ و ﻧﯿﮑﻮ و ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺎﯾﻪ ﭼﻮن ﺷﻮی ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬
‫ﮐﻮ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺧﻮاﺟﮥ ﻋﻠﻢ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫اول‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬
‫ﺧﺮد و ﺟﺎن و ﺻﻮرت و ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫اوّﻟﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫آدم‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﮥ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪان ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﺮدﺑﺎن ﭘﺎﯾﻪ ﺑﻪ ز ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ‬ ‫ازل‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺣﮑﻤﺖ ﺟﺎن ﻗﻮی ﮐﻨﺪ دل را‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺷﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬

‫‪۲۹‬‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ﺑﺰن زﯾﺎن ﻧﮑﻨﯽ‬ ‫ﻧﮑﻨﯽ‬ ‫آن‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫راه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫آرد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﮐﺎﻓﺮﯾﺶ‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﭘﺎﯾﺶ از ﺟﺎی رﻓﺖ و ﮐﺎر از دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺎ ﺟﻬﻞ و ﮐﺎﻫﻠﯽ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫ﺣﯿﺰ‬ ‫را‬ ‫رﺳﺘﻤﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰ‬
‫ﺑﺮﯾﺪﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻘﺘﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎرت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻃﺎﻣﻊ‬ ‫ﺣﻠﻞ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺧﻠﻘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺳﻪ ﺳﻪ ﻣﻨﺰل ﯾﮑﯽ ﮐﻨﺪ ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫دو دو ﻋﺎﻟﻢ ﯾﮑﯽ ﮐﻨﺪ ﺻﺎدق‬
‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺴﺖ‬ ‫ﻣﻬﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻠﮏ و ﻣﻠﮏ از ﮐﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ آری‬
‫ﺳﺎﺳﺎﻧﺲ‬ ‫ﺳﺮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﮑﺎری‬ ‫روز‬
‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻗﺒﻀﮥ‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫دﺳﺘﮥ ﮔﺮز‬ ‫ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﻣﻠﻮک ﺑﯽﻧﻢ ﻣﯿﻎ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺴﯿﺲ ﻧﺎﮐﺲ دون‬ ‫ﻃﻌﻤﮥ ﮔﺮدون‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮐﺎﺳﻪ را ﺑﺮ ﻣﻠﯿﺲ و ﻋﺸﻮه ﻣﺨﺮ‬ ‫ﻣﺪر‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫و‬ ‫ﻣﺪوز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﯿﺴﮥ‬
‫ﺳﺘﻮه‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎﺋﺒﺎت‬ ‫از‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ داری ﺑﻪ ﺣﻠﻢ ﺑﺎش ﭼﻮ ﮐﻮه‬
‫ﻫﺮدو ﺑﺎﻫﻢ ﭼﻮ ﺷﻬﺪ زﻧﺒﻮر اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮر‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺑﯽﺣﻠﻢ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﯽﺷﻬﺪ‬ ‫ﻣﻮم‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺣﺮار‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺑﯽﻣﻮم‬ ‫ﺷﻬﺪ‬
‫ﻣﻌﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫و‬ ‫ﻣﺒﺪأ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺬر زﯾﻦ ﺳﺮای ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد‬
‫ﺳﺮاب‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﮑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﯽآب‬ ‫ﺗﻮدۀ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬

‫ﻓﯽاﻟﺤﻔﻆ واﻟﻤﺮاﻗﺒﺔ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮدهدار‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮﺗﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را ﻋﻮن ﺣﻖ ﺣﺼﺎر ﺷﻮد‬
‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫رﺿﺎی‬ ‫اژدﻫﺎﺋﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﺳﻮﺳﻤﺎری‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫زﯾﺐ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫او‬ ‫ﻧﻌﻞ‬
‫او ﮔﻬﺮ ﮔﺮدد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺷﮑﺮ ﮔﺮدد‬ ‫او‬ ‫در ﮐﺎم‬ ‫زﻫﺮ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﺎرک‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫زاﻧﮑﻪ درﻣﺎﻧﺪ ﻫﺮﮐﻪ زﯾﻦ درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ درﻣﺎﻧﺪه را ﺑﺪﯾﻦ درﺧﻮاﻧﺪ‬
‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺻﺮاط‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫و ﮐﻮﮐﻨﺎر‬ ‫ﮐﻮک‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫زان‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯽ‬ ‫ﻣﯽﺧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬
‫دﯾﺪه ﺗﺎب ﺧﺮاس و ﺗﻒ ﺗﻨﻮر‬ ‫ﺑﻮده ﭘﯿﺶ ﺟﺮاد و ﻣﺮغ و ﺳﺘﻮر‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫داﺷﺘﺶ‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﺳﯿﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬
‫او ﺗﺮا ﺑﺲ ﺗﻮ ﮐﺮدهای زو ﺑﺲ‬ ‫از ﭘﯽِ ﺣﻔﻆ ﻣﺎل و ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ‬
‫ﮔﺮ ﺑﺒﻨﺪی ﺗﻮ ﭘﻨﺪ ﻣﻦ در ﮔﻮش‬ ‫ﻣﻦ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺗﺮا ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﺑﻪ ﻫﻮش‬
‫آری‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫دﺷﺖ‬ ‫آﻫﻮی‬ ‫ﺳﮓ و زﻧﺠﲑ ﭼﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ آری‬
‫از ﺑﺮای ﻣﻌﺎش و ﮐﺴﺐ ﺧﻼص‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺪﯾﻦ اﻋﺘﻘﺎد و اﯾﻦ اﺧﻼص‬
‫ﺑﯿﺶ ﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﻤﯿﻊ و ﺑﺼﲑ‬ ‫زﻧﺠﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬

‫‪۳۰‬‬
‫داد‬ ‫ﻏﺎرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻫﻨﯽ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻗﻮم ﯾﺆﺗﻮن اﻟﺰﮐﻮة‬

‫زر‬ ‫ﺑﺪرۀ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﭼﻨﺪﯾﻦ‬ ‫داد‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫راد‬
‫ﺗﺮ زﺑﺎن ﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﯿﺐ و ﻋﺬل ﭘﺪر‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﺑﺬل‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺴﺮش‬
‫ﻫﻮ‬ ‫ﺧﺰاﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮر‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺼﯿﺒﮥ‬ ‫ﺑﺎﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﻖ دادم او دﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺎز‬ ‫ﺑﯽاﻧﺒﺎز‬ ‫و‬ ‫وﺻﯽ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺴﻢ‬
‫او ﻧﻪ ﺑﺲ دﯾﻦ ﻣﺎ و دﻧﯿﯽ ﻣﺎ‬ ‫اوﺳﺖ ﭼﻮن ﮐﺎرﺳﺎز و ﻣﻮﱃ ﻣﺎ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻇﻠﻢ از آﻧﻬﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫او ﺑﻪ ﺟﺰ ﮐﺎرﺳﺎز ﺟﺎﻧﻬﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن در ﺑﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ده ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫زا‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬

‫ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ و ﺳﺒﺐ رزق اﻟﺮازق‬

‫ﭼﻮن ﺗﻮ را ﮐﺮد در رﺣﻢ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺑﯽﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺧﻮﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﻧُﻪ‬ ‫داد‬ ‫روزﯾﺖ‬
‫آورد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻧُﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎدرت‬ ‫ﺷﮑﻢ‬ ‫در‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫ﺑﻬﱰت‬ ‫در‬ ‫دو‬ ‫آن درِ رزق ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼُﺴﺖ ﺑﺒﺴﺖ‬
‫روز و ﺷﺐ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ در ﭼﺸﻤﻪ روان‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن اِﻟﻒ داد ﺑﺎ ﭘﺴﺘﺎن‬
‫ﮐُﻞ ﻫَﻨﯿﺌﺎً ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﺮام‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﲔ ﻫﺮ دو را ﻫﻤﯽ آﺷﺎم‬
‫اﺣﻮال‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دﮔﺮﮔﻮن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﻮدت ﻓﻄﺎم ﺑﻌﺪ دو ﺳﺎل‬
‫زﯾﻦ ﺑﮕﲑ و از آن ﺑﺮو ﻫﺮ ﺟﺎی‬ ‫داد رزق ﺗﻮ از دو دﺳﺖ و دو ﭘﺎی‬
‫ﺑﺮﺟﺎﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫دو‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫ﮔﺮ دو ر ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺮد رواﺳﺖ‬
‫روزی‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺘﺎن زان ﺑﱪ ﺑﻪ ﭘﲑوزی‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻬﺎر‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺪﻫﺖ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪ دو دﺳﺖ و ﭘﺎی از ﮐﺎر‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺠﺴﺘﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻟﺤﺪ‬ ‫در‬
‫ﺣﻮر و ﻏﻠﻤﺎن ﺗﺮا ﺑﻪ ﭘﯿﺶ آﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺸﺖ‬
‫ﯾﺎد‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎوری‬ ‫ﻣﯽروی‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ در ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺷﺎد‬
‫ﻣﺮ ﺗﺮا او ﺑﻪ ﺧُﻠﺪ راﻫﱪ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎنﺗﺮ ز ﻣﺎدر و ﭘﺪر اﺳﺖ‬
‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻧُﻤﯿﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻋﻄﺎی‬ ‫وز‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪای‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮد‬ ‫ای‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫داد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪت‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺟﻬﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺧﻠﻌﺘﯽ ﮐﺎن‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫درم‬ ‫و‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮار‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰت‬ ‫او‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫آردت‬ ‫ﻓﺨﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬
‫آﻧﭽﻪ او دادت اﺳﺘﻮار آن دار‬ ‫آﻧﭽﻪ داری ﺗﻮ دل ﺑﺪو ﻣﺴﭙﺎر‬

‫‪۳۱‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺪو دادی او دﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﯿﻔﺮوزد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫زر‬ ‫زر ﺑﻪ آﺗﺶ دﻫﯽ ﺧﺒﺚ ﺳﻮزد‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫رخ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﺪ ﮐﻪ او ﺳﻮﺧﺖ ﻧﯿﮏ داد ﺑﻪ ﺗﻮ‬
‫ﮐﺮﯾﻢﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ازو‬ ‫آﺗﺶآرای‬ ‫ﻣﻘﯿﻢﺗﺮﺳﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻧﻔﻊ‬
‫ﺧﺎزن او ﺑﻪ ﺗﺮا ﮐﻪ ﺗﻮ ﺧﻮد را‬ ‫ﺗﻮ ﻧﺪاﻧﯽ ﻧﻪ ﻧﯿﮏ و ﻧﻪ ﺑﺪ را‬
‫ﻣﺎر ﯾﺎر اﺳﺖ ﭼﻮن رﻣﯽ ز ﺑﺮش‬ ‫ﯾﺎر ﻣﺎر اﺳﺖ ﭼﻮن زﻧﯽ ﺗﻮ درش‬
‫ﺟﺎن و ﺟﺎﻣﻪ ﺑﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ ﻻ‬ ‫اﻟّﺎ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮِ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ای‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫راه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زاد‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺣﻖ ﺟﺰ ﺑﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻧﮕﺮاﯾﺪ‬
‫روی را در ﺑﻘﺎ ﺑﻪ ره ﻧﻨﻬﯽ‬ ‫ﻧﻨﻬﯽ‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮی ﻫﺴﺖ راه دق ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮی ﻧﯿﺴﺖ ﺳﻮی ﺣﻖ ﭘﻮﯾﯽ‬
‫اﺣﯿﺎ‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﻣﻮات‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﯽ ﻧﺨﻮاﻧﯽ ﺗﻮ از ﮐﺘﺎب ﺧﺪا‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﺣﺴﻦاﻟﺨﺎﻟﻘﯿﻨﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮت‬

‫ﻓﯽاﻟﻬﺪاﯾﺔ‬
‫او‬ ‫ﻫﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺘﺪی‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫او‬ ‫اﯾﺎدی‬ ‫ﻫﺪﯾﮥ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬
‫ﻣﻨّﺖ ﺣﻖ ﺷﻤﺮ ﻧﻪ ﻣﻨّﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫در ره ﺷﺮع و ﻓﺮض و ﺳﻨّﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻫﻢ ﺟﻬﺎنﺑﺎن و ﻫﻢ ﺟﻬﺎنﺑﲔ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫و‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻧﻮرﺑﺨﺶ‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ روان و ﺟﺎن او را‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺗﻦ ﮔﺮان‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮﻟﺴﺖ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن آﻧﺠﺎ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﭘﺎره اﺳﺖ ﻟﻌﻞ ﮐﺎن آﻧﺠﺎ‬
‫ﻫﺮزهﮔﻮﯾﯽ ﻏﻢ و زﯾﺎن ﺗﻮ ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬
‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫زﺟﻤﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎدﻣﯽ‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫ﻫﺎدی‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻣﻨّﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﭙﯿﺪﺑﲔﻣﺎن‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻨﻤﺎن ﮐﺮد‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﭘﺲِ ﮐﻔﺮ‬ ‫از‬
‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ﻧﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎده‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺶ‬
‫ﭘﲑ‬ ‫را‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﻓﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮﺑﻪای‬ ‫ﮐﺮده از ﺑﻬﺮ رﻫﱪی ﺷﺶ ﻣﲑ‬
‫دارد‬ ‫و‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺮ آﻧﺮا ﮐﻪ رخ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻧﺎرد‬
‫ﭼﺮخ از آن ﭘﺲ ﺗﺮا ﻏﻼم ﺑﻮد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫رﻫﱪت‬
‫اﻟﺤﻖ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺴﺖ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫روی‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻧﺎﺟﺴﺘﻪ ﺳﮓ ﺷﮑﺎر ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﺳﮓ ﺑﻪ از ﻧﺎﮐﺴﯽ ﮐﻪ روی ﺑﺘﺎﻓﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻪ ز ﺗﺎزی ﺑﻪ ﮐﺎرﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﮓ ﮐﻬﺪاﻧﯽ از ﭼﻪ ﻓﺮﺑﻪ ﺷﺪ‬
‫در ره ﻋﺸﻖ ﭘﯿﺶ رو ﺳﻮی ﺣﻖ‬ ‫ﺧﻮد ز رﺧﺴﺎر ﺻﺒﺢ و ﭘﺸﺖ ﺷﻔﻖ‬
‫ﺷﺐ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺮدهﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮدهدر‬ ‫ﺑﻮد ﮐﻪ‬ ‫روز ﮐﻪْ‬
‫ﺧﻮد ﻧﯿﺎﻣﺪ ﮐﻪ ﻟﻄﻒ اوش آورد‬ ‫آورد‬ ‫و ﮔﻮش‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺟﻮد ﮐﻨﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮐﺎﺑﺮ‬ ‫ﻫﻢ از او دان ﮐﻪ ﺟﺎن ﺳﺠﻮد ﮐﻨﺪ‬
‫ﻫﺪﯾﮥ ﺣﻖ ﺷﻤﺮ ﻧﻪ ﮐﺮدۀ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﺮ ﻫﺪاﯾﺖ ﮐﻪ داری ای دروﯾﺶ‬
‫ﺑﺎ ﺳﺨﺎوت ﭼﻮ ﻫﻤﻨﻔﺲ ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫آل ﺑﺮﻣﮏ ز ﺟﻮد ﮐﺲ ﮔﺸﺘﻨﺪ‬

‫‪۳۲‬‬
‫ورﭼﻪ ﮔﺮدون ﻓﻨﺎی اﯾﺸﺎن ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎم اﯾﺸﺎن ﭼﻮن روح ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﻣﮕﺲ ﺷﻮخ ﭼﺸﻢ و دﯾﺪه ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﺪ‬ ‫روزﮔﺎر ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﻮم‬
‫ﺑﻪ ﺳﺨﺎ دل درﻧﺪ و ﺟﺎن ﺟﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﭼﻮن ﺷﮑﺮ ﻫﻤﻪ ﻧﻮﺷﻨﺪ‬

‫ﻓﯽاﻟﻤُﺠﺎﻫﺪة‬
‫ﮐﻤﺮ ﺟﻬﺪ ﺑﻨﺪ و در ره اﯾﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ از ﺑﻮد ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺸﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻬﺎدی‬ ‫دل‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﯾﺴﺘﺎدی‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫و ﮔﻞ ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺎی ادﺑﺎر ﺑﺮ ﺧﻮر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﺗﺎج‬
‫ده‬ ‫ﮔﺎزر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫اوﻻ‬ ‫ﮔﺮت ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺳﺴﺖ ﮔﺮدد زه‬
‫ﺑﻨﭙﺴﻨﺪد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﭘﻮﺳﺘﲔ در ﺑﺴﯽ اﺳﺖ اﻧﺪر راه‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ ﺑﺎز ﮐﻦ ﮐﻪ ﺗﺎ در ﺷﺎه‬
‫ﺳﺘﻢ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫درﯾﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻨﺶ‬ ‫آدم‬ ‫زد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫ﻫﺎﺑﯿﻞ‬ ‫داد‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﻗﺎﺑﯿﻞ ﺗﺸﻨﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﻔﺎ‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮدوس‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﻔﮑﻨﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫ادرﯾﺲ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺧﻮر‬ ‫ﺑﯽﻏﻢ‬ ‫درﯾﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻨﻬﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﻠﯿﻞ از ﺳﺘﺎره و ﻣﻪ و ﺧﻮر‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺷﺐ او ﻫﻤﭽﻮ روز روﺷﻦ ﺷﺪ‬
‫داد‬ ‫ﮔﺎزر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﻧﮕﺮ ﮐﻪ از ﺳﺮِ داد‬
‫ﺷﺦ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻠﺰم‬ ‫آب‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻦ و اﻧﺲ و ﻃﯿﻮر و ﻣﻮر و ﻣﻠﺦ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﻄﯿﻊ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫رای‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫رﻓﯿﻊ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫روی‬
‫ﺧﺎک ﺑﺮ دوش ﺑﺎد ﭼﺮخ ﻧﻬﺎد‬ ‫ز آﺗﺶ دل ﭼﻮ ﺳﻮﺧﺖ آب ﻧﻬﺎد‬
‫رخ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻦ ﻧﻬﺎد ﺑﺎ ﻏﻢ و درد‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﮐﻠﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﻧﺠﻮری‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﻣﺰدوری‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫درِ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﮔﺸﺎدﻧﺪ‬ ‫ﺷﻌﯿﺐ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮی‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ده‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﯿﻨﺎ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫دﺳﺖ او ﻫﻤﭽﻮ ﭼﺸﻢ ﺑﯿﻨﺎ ﺷﺪ‬
‫رﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﭘﺬ‬ ‫و‬ ‫زد‬ ‫روح ﭼﻮن دم ز ﺑﺤﺮ روﺣﺎﻧﯽ‬
‫دل‬ ‫ﮔﺎزر‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﯿﺪ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اوﻟﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬
‫داد‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺧﺮدﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫داد‬ ‫آﻟﻬﯽ‬ ‫ﻓﺮ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دل‬
‫ﺟﻠﯽ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻔﯽ‬ ‫ﺛﻨﺎء‬ ‫از‬ ‫ازﱃ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯽاو‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﭼﺸﻢ اﮐﻤﻪ ازو ﭼﻮ ﭘﺎﯾﮥ ﻋﺮش‬ ‫ﺗﻦ اﺑﺮص از او ﭼﻮ ﺳﺎﯾﮥ ﻓﺮش‬
‫از ﯾﮑﯽ ﺧُﻢ ﺑﺮآورد ده رﻧﮓ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﭼﻮن او ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻮﯾﺪ ﻧﻨﮓ‬
‫ﮔﻮﯾﺎ‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﭘﺸﮏ ﺑﺎ او ﭼﻮ ﻣﺸﮏ ﺷﺪ ﺑﻮﯾﺎ‬
‫دل ﮔﻞ را ز دﺳﺖ ﺟﺎن درﮐﺮد‬ ‫ﮔﻞ دل را زﻟﻄﻒ ﺟﺎن ﺳﺮ ﮐﺮد‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﻧﺸﯿﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن دﮐﺎن را ﺑﻪ ﻣﻬﺮ ﮐﺮد ﻗﻀﺎ‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﺎزار ﭘﺮ ﻋﻮان و ﻋﺴﺲ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺮ از ﻫﻮا و ﻫﻮس‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺷﺤﻨﻪای‬

‫‪۳۳‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺴﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪ از آﺳﻤﺎن دل ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ دادی ﺑﻪ ﮔﺎزران زﻣﲔ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺖ در ره دﯾﻦ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺐ‬ ‫و‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫از‬
‫ﺳﺨﻦ او ﺣﯿﺎت ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻮش‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﮔﺸﺖ از ﺑﺮای او ﺧﺎﻣﻮش‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺮا در دل از ﺳﺨﻦ ﻓﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ای‬ ‫دﯾﺪی‬
‫ﭘﺮﯾﺶ‬ ‫ﻟﻐﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮده‬ ‫ﮔﻔﱳ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﻟﻬﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮده‬ ‫ﺧﻤﻮﺷﯽ‬ ‫در‬
‫ﺷﺐ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫روز‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ از ﺟﺪ و ﺟﻬﺪ و ﻋﺸﻖ و ﻃﻠﺐ‬
‫ﺗﺴﻮﯾﺖ داده ﺑﻪ ز ﻫﺮﭼﻪ ﮔﺰاف‬ ‫روز و ﺷﺐ را ﺑﻪ ﻣﺴﻄﺮ اﻧﺼﺎف‬
‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﺎن‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮﺑﻮی‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫از‬
‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻤﺎر‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺎز ﮐﻦ‬ ‫ﺗﻮ در اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻣﺪار ﺷﮑﯽ‬
‫ﻓﺎَن‬ ‫َﻋﻠَﯿﻬﺎ‬ ‫ﻣَﻦ‬ ‫ﮐُﻞﱡ‬ ‫آﯾﮥ‬ ‫در رﻫﺶ ﺧﻮاﻧﺪه ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺑﺮ ﺟﺎن‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫زدن‬ ‫ره‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آن ﺳﻔﯿﻬﺎن ﮐﻪ دزد و ﻃﺮّارﻧﺪ‬
‫ﻣﻠﮏ او ﻗﻬﺮ و ﻋﺰﺗﺴﺖ و ﺧﻔﯽ‬ ‫ﺻُﻨﻊ او ﻋﺪل و ﺣﮑﻤﺘﺴﺖ و ﺟﻠﯽ‬
‫ﻟﻌﺒﺖ ﭼﺸﻢ و دل ز ﮐﻨﻬﺶ ﮐﻮر‬ ‫ﭘﯿﮑﺮ آب و ﮔﻞ ز ﻗﻬﺮش ﻋﻮر‬
‫ﻣﻮﺳﯽوار‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫اَرَﻧﯽ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮔﻔﺖ در ﮔﻮش او ﮐﻪ ﺗﺒﺖ اِﻟﯿﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون آﻣﺪ از ﺗﺠﻠﯽ ﭘﯿﮏ‬
‫ﻧﺎم ﭘﺎﮐﺶ ﻫﺰار و ﯾﮏ ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ذات‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ در ﮔﻮﺷﺖ آﻣﺪ آن او ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫وﺻﻒ او زﯾﺮ ﻋﻠﻢ ﻧﯿﮑﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺟﺴﻢ و ﺑُﻌﺪ و ﺷﺶ ﺟﻬﺘﺶ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ و ﺧﻂ و ﺳﻄﺢ ﺑﺎ ﺻﻔﺘﺶ‬
‫زﻣﺎن‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ورای‬ ‫از‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻣُﺒﺪع‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫درون‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫درو‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺗﻮ ﮔﺬار‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻧﻮز‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫و‬ ‫ﺿﻤﺎﺋﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻄّﻠﻊ‬

‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺗﻘﺪﯾﺲ‬

‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﻧﻔﻮذ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﮐُﻦ‬ ‫ﮐﺎف و ﻧﻮن ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻧﺒﺸﺘﮥ ﻣﺎ‬
‫ﻧﻪ ز ﻃﺒﻊ اﺳﺖ ﺧﺸﻢ و ﺧﺸﻨﻮدﯾﺶ‬ ‫ﻧﻪ ز ﻋﺠﺰ اﺳﺖ دﯾﺮی و زودﯾﺶ‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﺻﻔﺘﺶ را ﻧﻪ آن ﺷﻨﺎس و ﻧﻪ‬ ‫ﻋﻠﺘﺶ را ﻧﻪ ﮐﻔﺮ دان و ﻧﻪ دﯾﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﭘﺎﮐﱰ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زاﻧﻬﺎ‬ ‫ﭘﺎک‬
‫ﻫﺮﮐﺠﺎ وﻫﻢ و ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ او ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫وﻫﻢ و ﺧﺎﻃﺮ دﻟﯿﻞ ﻧﯿﮑﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮرﺳﯿﺪۀ‬ ‫وﻋﻘﻞ‬ ‫آدم‬ ‫وﻫﻢ و ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻮ آﻓﺮﯾﺪۀ اوﺳﺖ‬
‫زﺷﺖ و ﻧﯿﮑﻮ درون و ﺑﲑوﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎرﻏﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ذات‬
‫اﻋﻤﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫اﺛﺒﺎت‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫زاﻧﮏ اﺛﺒﺎت ﻫﺴﺖ او ﺑﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺎرد‬ ‫در‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﺎدری‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻋﻤﯽ‬ ‫داﻧﺪ‬
‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮ او ﺑﻮی او ﺗﻮ‬ ‫در ﭼﻨﲔ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﮐﻪ روﯾﺶ دو‬

‫‪۳۴‬‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﺸﺒّﻬﯽ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ ﻧﮕﻮﯾﯽ ز دﯾﻦ ﺗﻬﯽ ﺑﺎﺷﯽ‬
‫ﺣﻠﻮل‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫اﺗﺤﺎد‬ ‫ره‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﭼﻮن رخ در آﯾﻨﮥ ﻣﺼﻘﻮل‬
‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮ ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون از ﮐﺠﺎ و ﮐﯽ ﺑﻮَد او‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﮏ‬ ‫آﻧﮏ‬ ‫ﭘﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺶ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬
‫ﮔﻮی‬ ‫ﮐﻮﮐﻮ‬ ‫ﮔﺮدﻧﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﺑﺎز ﻣﺮدان ﭼﻮ ﻓﺎﺧﺘﻪ در ﮐﻮی‬
‫ﺗﻮ اﮔﺮ ﺣﺎﺿﺮی ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﻫﻮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺴﺖ‬ ‫ﻓﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻧﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺧﻮاه اوﻣﯿﺪ ﮔﲑ و ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﯿﻢ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫درد‬ ‫ﺑﺪاﻧﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺴﺖ او ﺑﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﮐﺮد و ﮐﻨﺪ‬
‫ﺣﻠﻤﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﺧﻠﻖ را داده از ﺣﮑﯿﻤﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫از ﭘﯽ ﺟﺮّ ﻧﻔﻊ و دﻓﻊ ﺿﺮر‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫آﻟﺘﯽ‬ ‫داده‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫وآﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ آن ﭼﻨﺎن ﻫﻤﯽ ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫در ﺟﻬﺎن آﻧﭽﻪ رﻓﺖ و آﻧﭻ آﯾﺪ‬
‫راﻧﺪۀ او ﺑﻪ دﯾﺪه ﮐﻦ ﺗﻮ ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ ﻫﯿﭻ در ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻓﻀﻮل‬

‫داﺳﺘﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن‬
‫ﭼﺮا‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﮋﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﺸﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺷﱰی‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬
‫ﻫﺶدار‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯽ‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫اﺷﱰ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻮ زﻣﻦ راه راﺳﺖ رﻓﱳ ﺧﻮاه‬ ‫در ﮐﮋیام ﻣﮑﻦ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﺎه‬
‫اﻣﺪ‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﮋی‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻘﺸﻢ‬
‫ﮔﻮش ﺧﺮ در ﺧﻮر اﺳﺖ ﺑﺎ ﺳﺮِ ﺧﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺟﻔﺘﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﺑﺮو‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﮔﺮﭼﺖ آﻣﺪ ﺧﺸﻢ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺟﺰ ﻧﮑﻮ ﻣﮑﻨﯿﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ او ﮐﺮده ﻋﯿﺐ او ﻣﮑﻨﯿﺪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﺑﺮو‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪﺑﲔ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫دﺳﺖ ﻋﻘﻞ از ﺳﺨﺖ ﺑﻨﲑو ﺷﺪ‬
‫ﺳﺨﺖ ﻧﯿﮏ اﺳﺖ از او ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺑﺪ‬ ‫زﺷﺖ و ﻧﯿﮑﻮ ﺑﻪ ﻧﺰد اﻫﻞ ﺧﺮد‬
‫ﺷﺐ و ﺷﺒﮕﲑ رو ﻣﺮ او را ﺧﻮان‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪاﯾﯽ ﺳﺰا ﻣﺮ او را دان‬
‫ﮔﺮﭼﻪ زﺷﺖ آن ﻫﻤﻪ ﻧﮑﻮ ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫زو‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﮑﻮﺗﺮ ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫روح را راﺣﺖ اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺟﺴﻢ را ﻗﺴﻢ راﺣﺖ آﻣﺪ و رﻧﺞ‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺧﺮد ﺑﺮاﺑﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻣﺎری ﺷﮑﻨﺞ ﺑﺮ ﺳﺮ اوﺳﺖ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻟﻘﻮم ﯾﻨﻈﺮون ﺑﻌﲔ اﻻﺣﻮال‬

‫ﻇﺮَة اﻟﻮَ َﻟﺪِ ﻣَﻊَ اﻟﻮاﻟِﺪ«‬
‫»ﻣُﻨﺎ ِ‬
‫ﮐﺎی ﺣﺪﯾﺚ ﺗﻮ ﺑﺴﺘﻪ را ﭼﻮ ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫از‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﭘﺴﺮی‬
‫ﻣﻦ ﻧﺒﯿﻨﻢ از آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﻓﺰون‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ اﺣﻮال ﯾﮑﯽ دو ﺑﯿﻨﺪ ﭼﻮن‬

‫‪۳۵‬‬
‫ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﻣﻪ ﮐﻪ دوﺳﺖ ﭼﺎرﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﻤﺎرﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫اﺣﻮل‬
‫ﮐﺎﺣﻮل ار ﻃﺎق ﺑﻨﮕﺮد ﺟﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺧﻄﺎ ﮔﻔﺖ آﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺴﺖ‬
‫ﺑﲔ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫اﺣﻮل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎرع‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ‬
‫ﮐﺮدار‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﯾﺎ ﭼﻮ اﺑﻠﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﱰ ﭘﯿﮑﺎر‬

‫‪‬‬
‫ﻋﻔﻮ را از ﮔﻨﻪ ﻋﻠﻒ او داد‬ ‫روح را از ﺧﺮد ﺷﺮف او داد‬
‫را‬ ‫اِﺟﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﻌﺴﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺘﺶ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺎﺑﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ ﮔِﻞ ﺑﻪ ﮔﻞ ﺧﻮرﻧﺪه ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﻣﺠﯿﺐ‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﯽ دﻫﺪ ﮔﻠﺶ اﮔﺮﭼﻪ دل ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮔﻞ ﻋﻤﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﮔِﻞ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻮدۀ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻮدۀ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﻮدۀ‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻗﺪح زﻫﺮ ﺻﺮف و زان ﻧَﻤﺮد‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺲ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻮرد‬
‫ﮐﻪ ز ﺑﺤﺮان ﭼﻮ ﺧﯿﺰران ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫او را ﻏﺬای ﺟﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫آﻧﭽﻪ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﯿﺶ از آن ﻫﻤﻪ داد‬ ‫ﻫﻤﻪ را از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﮑﻤﺖ و داد‬
‫ﮔﻮ ﺑﺮان ﮔﻮﺷﺖ ﭘﺸﻪران ﺑﺎ اوﺳﺖ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪرّد‬ ‫ﭘﺸﻪ ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﻞ‬
‫ﮐﯿﮏ را ﮔﻮش ﻣﺎل ﭼﻮن ﺑﺮﺟﺴﺖ‬ ‫ﺷﭙﺶ ار ﻫﺴﺖ ﻧﺎﺧﻨﺖ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‬
‫ﺳﻨﮓ و ﺗﺮﯾﺎک ﻫﺴﺖ ﻫﻢ در ﮐﻮه‬ ‫ﮐﻮه اﮔﺮ ﭘﺮ ز ﻣﺎر ﺷﺪ ﻣﺸﮑﻮه‬
‫ﮐﻔﺶ و ﻧﻌﻞ از ﺑﺮای آن داری‬ ‫ور ز ﮔﺰدم ﺑﻪ دل ﻧﺸﺎن داری‬
‫اﺳﺖ‬ ‫درﻣﺎن‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫درد در ﻋﺎﻟﻢ از ﻓﺮاوان اﺳﺖ‬
‫اﺛﲑ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫و‬ ‫زﻣﻬﺮﯾﺮ‬ ‫ﮐﺮۀ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫آوﯾﺨﺖ‬ ‫درﻫﻢ‬
‫را‬ ‫دل‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺳﺮدی‬ ‫را‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﻌﺘﺪل‬
‫ﺳﻮی ﺗﻦ ﺑﺎد و آب ﮐﺮده روان‬ ‫ﺟﮕﺮ و دل ز اﮐﺤﻞ و ﺷﺮﯾﺎن‬
‫ﺟﺎن دﻫﺪ اﯾﻦ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ آن ﺑﻪ ﺳﮑﻮن‬ ‫ﺗﺎ ﺟﺴﺪ را ﺑﻪ واﺳﻄﮥ دم و ﺧﻮن‬
‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺗﺤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫زﺑﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮑﻮﺗﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺑﮕﺴﱰد ﺳﺎﯾﻪ را ﺑﺮ ﺻُﻨﻊ‬ ‫ﮐﺮد ﺑﺨﺶ اﯾﻦ دو ﻣﺎﯾﻪ را در ﺻُﻨﻊ‬
‫ﻣﻠﮏ از راه ﻟﻄﻒ ﺟﺎن دارد‬ ‫دارد‬ ‫روان‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬
‫ﺗﻦ ز ذیاﻟﻤﻠﮏ و ﺟﺎن ز ذیاﻟﻤﻠﮑﻮت‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫و‬ ‫درون‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻟﻄﻒ دان ﻫﺮﭼﻪ ﻗﻬﺮ او ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻮش دان ﻫﺮﭼﻪ زﻫﺮ او ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻫﻢ ﺣﺠﺎﻣﺖ ﻧﮑﻮ و ﻫﻢ ﺧﺮﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎدران‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻓﯽ زﯾﻨﺔاﻻﻃﻔﺎل‬
‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫اوّﻟﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧُﺮدی‬ ‫ﮔﺎهِ‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻫﻤﻮاره‬ ‫ﻧﻬﺪش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﻬﻮاره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﻨﺪد‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺑﯿﻨﺪازد‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دورش‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺑﻨﻮازد‬ ‫و ﮔﺎه‬ ‫ﺻﻌﺐ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺑﺎرش‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﻮازد‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫رﺧﺴﺎرش‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﺪ‬ ‫ﮔﺎه‬

‫‪۳۶‬‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آه‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﻢﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪش‬
‫راﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ داﯾﻪ ﺑﻪ داﻧﺪ‬
‫ﻣﯽﮔﺬارد ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺎر ﺑﻪ ﺷﺮط‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﭘﲑوزی‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮﻣﺎن‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫روزی‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ داﻧﮕﯽ ورا ﮐﻨﺪ ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﮔﺎه ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻬﺪ ز ﮔﻮﻫﺮ ﺗﺎج‬
‫ور ﻧﻪ ﺑﺨﺮوش و ﭘﯿﺶ ﻗﺎﺿﯽ ﺷﻮ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺧﺪای راﺿﯽ ﺷﻮ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫اﯾﻨﭽﻨﲔ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﮑﺲ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎش‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﲑ ﻣﺤﺾ اﺳﺖ و ﺷﺮ ﻋﺎرﯾﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ از ﺑﻼ و ﻋﺎﻓﯿﺘﯽ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮑﻮﮐﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺟﻠﻒ و ﺑﯽﺧﺮد ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ورﻧﻪ ﻣﺤﺾ ﻋﻄﺎﺳﺖ ﻫﺮﭼﻪ ازوﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮی ﺗﻮ ﻧﺎم زﺷﺖ و ﻧﺎم ﻧﮑﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺧﺪا را ﺑﺪ از ﮐﺠﺎ ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫ازو‬ ‫ﺑﺪ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﺪ ﺑﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻮن‬ ‫آﻧﮑﻪ آرد ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﮐُﻦ ﻓﯿﮑﻮن‬
‫ﻟﻘﺐ ﺧﲑ و ﺷﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﺧﲑ و ﺷﺮ ﻧﯿﺴﺖ در ﺟﻬﺎنِ ﺳﺨﻦ‬
‫اﻃﻼق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫آﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﺰد‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬
‫زﻫﺮ آن را ﻏﺬای و اﯾﻦ را ﻣﺮگ‬ ‫ﻣﺮگ اﯾﻦ را ﻫﻼک و آﻧﺮا ﺑﺮگ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﭘﺸﺘﺶ ﭘُﺮ از ﮔﻬﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫را‬ ‫روی‬ ‫زاﯾﻨﻪ‬
‫ﻧﮕﺎه‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﮑﺮدی‬ ‫ﺑﻮدﯾﯽ ﮐﺲ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫روی‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﯾﻨﻪ ﮔﺮ‬
‫ﭘﺸﺖ او ﺧﻮاه ﺳﯿﺎه و ﺧﻮاه ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روی‬ ‫زاﯾﻨﻪ‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا از درون دل ﺑﻨﮕﺎﺷﺖ‬

‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺻُﻨﻊ و ﻗﺪرت‬

‫اوﺳﺖ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫درون‬ ‫ﻧﻘﺶدان‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﮔﻠﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﻗﺪم‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ذات‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﻘﺪّﻣﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺻُﻨﻊ‬
‫ﺗﺎ ﺗﺮا ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫در ﺷﺐ و روز ﺟﻠﻮهﮔﺮ ﺑﻮدی‬ ‫ﭘﺎی ﻃﺎووس اﮔﺮ ﭼﻮ ﭘﺮ ﺑﻮدی‬
‫ﻗﺪم‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻧﻘﺶﺑﻨﺪ‬ ‫آدم‬ ‫در‬ ‫ﻧﮕﺎﺷﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﻮرت‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺻﺎﻧﻊ دﺳﺖ و آﻧﭻ در دﺳﺖ او‬ ‫ﻣﺒﺪع ﻫﺴﺖ و آﻧﭻ ﻧﺎﻫﺴﺖ او‬
‫ﺑﺪﻟﺶ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ذات‬ ‫ﺷﻮق‪،‬‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫ﺑﯽﺧﻠﻠﺶ‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬
‫ﭘﻨﺪاری‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺪاری‬ ‫راه‬ ‫داده‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﻟﻌﻞ از ﺑﺮون ﺣﻘّﻪ ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺳﮓ و ﺳﻨﮕﺴﺖ ﮔﻠﺨﻨﯽ و رﻫﯽ‬
‫ﺷﺎه‬ ‫دارد‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دارد‬ ‫ﻫﺰﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫ﭘﺮﺧﻮﻧﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫واروﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫زار‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫دوﻻب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ﺳﯿﻤﲔ‬ ‫ﮐﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ دوﻻﺑﯽ از زﺑﺮﺟﺪ ﻧﺎب‬

‫‪۳۷‬‬
 ‫ﻓﯽ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﻗﺪره‬
‫ز ﺑﺮش ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻣﻠﮏ‬ ‫آﺗﺶ و ﺑﺎد و آب و ﺧﺎک و ﻓﻠﮏ‬
‫ﻫﻤﻪ از اﻣﺮ دان و اﻣﺮ از ﺣﻖ‬ ‫ﺧﺮد و ﺟﺎن و ﺻﻮرت ﻣﻄﻠﻖ‬
‫ﻧﻌﻤﺖ و ﺷﮑﺮ و ﺷﮑﺮﮔﻮی ﻧﮕﺎر‬ ‫ﭘﺮﮔﺎر‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺑﲑﻧﮓ‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫در ﻫﻮا ﺷﻤﻊ و ﺷﻤﻌﺪان ﮔﺮدان‬ ‫ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻓﻌﻞ و ﻗﻮّت ﻗﺮﯾﻦ ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد‬ ‫ﮐﺮده در ﺷﻪ ره ﻣﻌﺎش و ﻣﻌﺎد‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮّﺗﯽ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻗﺪرﺗﺶ ﮐﺮده‬
‫را‬ ‫زاﯾﺶ‬ ‫ﻗﻮّﺗﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬

‫ﻓﯽاﻻﻣﺜﺎل واﻟﻤﻮاﻋﻆ‪ ،‬اﻟﻔﻘﺮ ﺳﻮاد اﻟﻮﺟﻪ‬

‫واﻟﺪﱡﻧﯿﺎ داراﻟﺰوال و ﺗﻐﯿّﺮاﻻﺣﻮال و اﻻﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮕﺰﯾﺮد‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻃﺮباﻧﮕﯿﺰ ﺳﺮخ روی ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺳﯿﻪ روی ﺧﻮﺷﺪﱃ ﺑﻬﻢ اﺳﺖ‬
‫روﯾﺴﺖ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﺟﻮﯾﺴﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﺗﺒﺶ‬
‫ﺧﻮش دﱃ ﯾﺎﻓﺖ در ﺳﯿﻪ روﯾﯽ‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫در‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫زﻧﮕﯽ‬
‫ﺧﻮش دﱃ او ز ﻣﺸﮏﺑﻮﯾﯽ اوﺳﺖ‬ ‫ﻃﺮب او ﻧﻪ از ﻧﮑﻮﯾﯽ اوﺳﺖ‬
‫ﮐﺸﻒ ﺣﺎل ﻫﻼل و ﮐﻔﺶ ﺑﻼل‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫ﺿﯿﺎء‬ ‫از‬ ‫روﺷﻦﺗﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دو‬ ‫روﯾﯽ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫راز دل ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﻓﺎش‬
‫ﭘﺮدهدر روز و ﭘﺮدهدار ﺷﺐ اﺳﺖ‬ ‫زآﻧﮑﻪ آﻧﺮا ﮐﻪ آرزو ﻃﻠﺐ اﺳﺖ‬
‫آرزو زﻫﺮدان و ﻣﻌﺪه ﭼﻮ ﻣﺎر‬ ‫ﻫﺮزه دﺳﺖ ﺑﺪار‬ ‫ﻫﻮﺳﻬﺎی‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﺑﭙﺰد‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮕﺰد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫آرزوت‬ ‫اﻓﻌﯽ‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ راه در ﺑﺪی ﻧﯿﮑﯿﺴﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺷﺐ روز در ﺷﮑﻢ دارد‬ ‫دل ز رﻧﮓ ﺳﯿﻪ ﭼﻪ ﻏﻢ دارد‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺣﻖ ﻫﺮآﻧﭻ ﺑﺎﻃﲔ اﺳﺖ‬
‫داﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽدم‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫درﯾﻦ ﮐﻬﻦ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﮕﺮازﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎ ﮐﻠﻤﻪﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﻫﻤﻪﺳﺖ‬ ‫راز‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎی‬ ‫ﺑﯽﺧﻮدی‬
‫ﺑﺎری‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺬر از ﺟﺎن و ﻋﻘﻞ ﯾﮑﺒﺎری‬
‫وی ﮐﻪ از ﭼﺎر و ﻧﻪ ﺑﻨﮕﺬﺷﺘﯽ‬ ‫ﻧﻨﻮﺷﺘﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬
‫ﻋﻮری‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روز‬ ‫ﮐﻮری‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽﻧﺒﯿﻨﯽ‬
‫ﻟﯿﮑﻦ از راه ﺣﻖ ﺑﻪ ﻧﮑﺘﻪ و رﻣﺰ‬ ‫ﻣﯽ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﺳﺨﻦ ﺗﺮا ﻧﻪ ﺑﻪ ﻏﻤﺰ‬
‫ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻧﯿﻤﻪ ﺣﻖ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ز ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻨﮕﺬری ﺣﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻻﺷﯿﺊ‬ ‫زر‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫ﻻﺧﲑ‬ ‫زور‬ ‫ﺣﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫راه‬ ‫زاد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬

‫‪۳۸‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻻ ﺷﯿﺊ ﻋﻘﻞ ﻣﯽ ﺧﻮاران‬ ‫زرداران‬ ‫زور‬ ‫ﻻﺧﲑ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬

‫در ﺑﯽﻧﯿﺎزی از ﻏﲑ ﺧﺪایﺗﻌﺎﱃ و دﺳﺖ در وی زدن‬

‫از ﺳﺮ ﺣﻘﯿﻘﺖ‬
‫را‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫از ﺗﻮ ﮐﺎرﺳﺎزی را‬ ‫و‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬
‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯿﺶ را ﭼﻪ ﺷﮏ ﭼﻪ ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزﯾﺶ را ﭼﻪ ﮐﻔﺮ و ﭼﻪ دﯾﻦ‬
‫ﭘﺎس داری ﺳﭙﺎس ﮔﻮی از ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬
‫از ﭘﯽ ﺣﮑﻢ و ﺣﮑﻤﺖ ﺑﺴﺰای‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪان ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺧﺪای‬
‫ورﻧﻪ زی او ﺑﻪ رﻧﮓ ﯾﮑﺮﻧﮕﺴﺖ‬ ‫ﻧﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬
‫ﺑﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ در ﺧﺪای رﺳﺪ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﺑﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎی رﺳﺪ‬
‫ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫داﻋﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫او‬ ‫او ﺗﻮ را راﻋﯽ و ﺗﻮ ﮔﺮگ ﭘﺴﻨﺪ‬
‫ورﻧﻪ زی او ﯾﮑﯿﺴﺖ ﯾﻮﺳﻒ و ﮔﺮگ‬ ‫ﮔﺮگ و ﯾﻮﺳﻒ ﺑﺘﺴﺖ ﺧﺮد و ﺑﺰرگ‬
‫ﻗﻬﺮ او را ﭼﻪ ﻣﻮﺳﯽ و ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻟﻄﻒ او را ﭼﻪ ﻣﺎﻧﻌﯽ و ﭼﻪ ﻋﻮن‬
‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪۀ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪۀ‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﭼﻪ ﺑﺰرﮔﯽ ز ﻧﻔﺲ و ﭼﺮخ او را‬ ‫ﭼﻪ ﻋﺰﯾﺰی ز ﻋﻘﻞ و ﺑﺮخ او را‬
‫آﺳﯿﺎﯾﺎﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫آﺳﯿﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﭼﺮخ و آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﭼﺮخ ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬
‫ﻧﻘﺶﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎنﮔﲑ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺣﮑﻢ‬
‫ﺗﻨّﲔ‬ ‫دم‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﯽﺳﮑﻮن‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬
‫ﮔﺬرد‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫اژدﻫﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮر‬
‫ﺑﻼ‬ ‫آﺳﯿﺎی‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻣﺸﯿﻤﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯽﺧﱪوار‬
‫او‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫ﻫﻤﻨﺸﲔ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻮر‬ ‫او‬ ‫دم‬ ‫در‬ ‫داﻧﻪوار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎﺳﮥ‬ ‫ﻧﺰد ﺗﺴﺖ آﻧﮑﻪ از ﭘﯽ ﺷﻮ و آی‬
‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻓﻀﻠﺶ ﺑﻪ راه او ﻧﺮﺳﯽ‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎی رﺳﺪ‬

‫اﻧﺪر ﺗﻀﺮّع و ﻋﺠﺰ‬

‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫زﻧﺒﻮر‬ ‫ﻋﻮر‬ ‫از ﺗﻮ زاری ﻧﮑﻮﺳﺖ زور ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮآری‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زاری ﮔﺮد‬ ‫و ﮔِﺮد‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫زور‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ زورﺳﺖ زور و زاری ﺻﺪق‬ ‫زاﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﺧﺪای از ﺳﺮ ﺣﺪق‬
‫دﯾﺪه را ﮐﻮر و ﮔﻮش ﮐﺮ داری‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ دﻋﻮی زور و زر داری‬
‫ﻧﺎم ﺗﻮ ﻧﻨﮓ ﺟﻮی و ﺻﻠﺢ ﺗﻮ ﺟﻨﮓ‬ ‫روی و زر ﺳﺮخ و ﺟﺎﻣﻪ رﻧﮕﺎرﻧﮓ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ زاری ﺷﻮی درﯾﻦ در ﻓﺮد‬ ‫ﺑﺮ درِ ﺣﻖ ﺑﻪ ﮔﺮدِ زاری ﮔﺮد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮوﺧﱳ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮﺧﱳ‬ ‫وام‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫آزاد ﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻗﺪرﺗﺶ را ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﺠﺰ ﻣﺒﲔ‬

‫‪۳۹‬‬
‫ﻣﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪوزد‬ ‫داﯾﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ور‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻗﺎﯾﻤﯽ ﺑﭙﻮش و ﺑﺨﻮر‬
‫ﺑﻮد ﺗﻮ ﭼﻮن ﺑﻬﺎﻧﻪ ﯾﺎوه ﻣﮕﻮی‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ای ﻋﺰﯾﺰ ﻫﺴﺖ از وی‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ دل دوزخ اﺳﺖ و ﺑﯽ ﺗﻮ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﯽ ﺗﻮ ﮔِﻞ ﻣﺴﺠﺪﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮ ﮐﻨﺸﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮورده‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺮّۀ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﯽ ﺗﻮ ﺧﻮد ﮐﺎرﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﮐﺮدهاﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ از آن آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﻬﺮ و ﮐﲔ از آن آﻣﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﻪ ﮔﺮﺳﻨﻪﺳﺖ و ﻧﻪ ﺳﲑ‬ ‫ﭼﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻧﺼﯿﺒﻪ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﻨﺪهای‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ رﻓﺘﯽ اﻣﯿﺪ و ﺑﯿﻢ ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫از ﺗﻮ ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ دوﻟﺖ راﻧﺪ‬
‫ﺷﻮم و ﺑﺪروز و ﭘﺮ ﮔﻨﻪ ﮔﺮدد‬ ‫ﺷﻪ ﮔﺮدد‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮد ﮐﺎخ‬ ‫ﺑﻮم‬
‫ﻫﻤﺎی‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﺑﻮد ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺮِ‬ ‫ﭼﻮن ﻗﻨﺎﻋﺖ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ وﯾﺮان ﺟﺎی‬
‫ﻧﺎﻓﮥ ﻣﺸﮏ را ﭼﻪ ﺗﺮّ و ﭼﻪ ﺧﺸﮏ‬ ‫ز آب و آﺗﺶ زﯾﺎن ﭘﺬﯾﺮد ﻣُﺸﮏ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﺸﺖ و ﭼﻪ ﺻﻮﻣﻌﻪ ﺑﺮِ او‬ ‫ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭼﻪ ﮔﱪ ﺑﺮ درِ او‬
‫ﻣﻄﻠﻮب‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫ﮔﱪ و ﺗﺮﺳﺎ و ﻧﯿﮑﻮ و ﻣﻌﯿﻮب‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﮐﻨﻮن ﭼﻪ ﺟﻮﯾﯽ ﺟﺎی‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ذات‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻪ ﻓﺮو ﺷﺪ ﭼﻮ ﺗﺎﻓﺖ ﻧﻮر ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎ ﮔﺮ‬
‫ﺳﺘﻬﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫و‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻧﮑﻮﮐﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬
‫رﻓﺘﻪﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺗﺎﺑﻮده‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﻣﻨﺰﱃ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪﺳﺖ‬
‫ﻃﺮﻗﻮا ﮔﻮی ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺸﺮ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﯾﺴﻌﯽ ﺑﺨﻮان ﮐﻪ اﻧﺪر ﻧﺸﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اوّه‬ ‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮔﻔﺖ ﺧﻪ از آن ﻣﻪ ﺷﺪ‬
‫داد‬ ‫ﯾﻘﯿﻨﺶ‬ ‫ﻗﺮﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫رﺗﺒﺖ‬ ‫داد‬ ‫دﯾﻨﺶ‬ ‫وﻓﺎی‬ ‫اوّه‬ ‫واو‬
‫ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﻣﺠﺮّد‬ ‫آه‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ واو از ﻣﯿﺎن اوّه رﻓﺖ‬
‫ازو‬ ‫ﮐﺎری‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻣﻠﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﯾﺎدﮔﺎری‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﺳﺖ‬ ‫آه‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺑﮑﺶ ﺑﻪ ﺗﯿﻎ ﻧﯿﺎز‬ ‫آواز‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻧﮕﺎر‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﯽ وﮔﺮﻧﻪ او را ﭼﻪ‬ ‫ﻣِﻪ‬ ‫و‬ ‫از ﮐِﻪ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻮد وﻗﺖ ﺧﻮر ﺑﺮون آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺮوس‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫روز‬
‫ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﻢ‬ ‫درش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﭼﻪ وﺟﻮدت ﺑﻪ ﻧﺰد او ﭼﻪ ﻋﺪم‬
‫زن‬ ‫ﻣﻘﺮﻋﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪش‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﺗﺎﺧﺖ ﭼﺸﻤﮥ روﺷﻦ‬
‫ورﻧﻪ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺤﺾ ﺟﺎن و دﻟﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻃﻤﻄﺮاق آب و ﮔِﻠﺴﺖ‬
‫ﺑﺲ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻃﺮﻗﻮ ﮔﻮی‬ ‫ﺧﺲ‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫ﻃﺮﻗﻮی‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎﻓﱳ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫آن‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻋﻄﺴﻪ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻨﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺻﺮﺻﺮ‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫آه‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﭘﺲ دراﯾﻦ ﮐﻮﭼﻪ ﻧﯿﺴﺖ راه ﺷﻤﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺧﺰان ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻣﻐﺮورﯾﺪ‬ ‫دورﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺗﺮﺳﺖ از ﺧﻮد ﺑﻮد اﻣﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﮔﻪ ﻧﯿﮏ ﺑﺎﺷﯽ و ﮔﻪ ﺑﺪ‬

‫‪۴۰‬‬
‫رو ﺗﻮ ﯾﮑﺴﺎن ﺷﻤﺎر ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﺷﺪ روی ﻋﻘﻞ و ﺷﺮم ﺳﭙﯿﺪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻧﻈﺮی‬ ‫ز ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺟﻮﻗﯽ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫رﻫﮕﺬری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫روزی‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺳﺮاﻓﺮازی‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻣﺴﺎرﻋﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﻤﻮدی‬ ‫ﻣﺼﺎرﻋﺘﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ از ﺳﺮ ﺑﺮون ﺑﻪ رﺳﻢ ﻋﺮب‬ ‫ادب‬ ‫و‬ ‫ﺧﻂّ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪه‬
‫ﺑﺪرﯾﺪ‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺣﺸﻤﺘﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻤﺮ ﺳﻮی ﮐﻮدﮐﺎن ﻧﮕﺮﯾﺪ‬
‫ﻧﺮﻓﺖ‬ ‫زﺑﲑ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﻔﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زو ﮔﺮﯾﺨﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﺎ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺨﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋﻤّﺮ ز ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻓﻦ‬
‫ﻣُﺠﺮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﯿﺪادﮔﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣُﮑﺮم‬ ‫ای‬ ‫ﭘﯿﺸﺖ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﺮﯾﺰم ز‬
‫ﭼﻪ ﻗﺒﻮل و ﭼﻪ رد ﭼﻪ ﻧﯿﮏ و ﭼﻪ ﺑﺪ‬ ‫ﻧﺰد آﻧﮑﺲ ﮐﻪ دﯾﺪ ﺟﻮﻫﺮ ﺧﻮد‬
‫ﺧﻠﻖ را دل ز ﻋﺪل ﺷﺎد ﺑﻮد‬ ‫ﻣﲑ ﭼﻮن ﺟﻔﺖ دﯾﻦ و داد ﺑﻮد‬
‫ﻣﻠﮏ ﺧﻮد داد ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺑﺎد‬ ‫ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫او‬ ‫رای‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺘﯽ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ور‬ ‫رﺳﺘﯽ‬ ‫دردﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺘﯽ ز ﻋﺪل ﺗﻮﺷﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﯾﺎدش‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﺑﺎدش‬ ‫ﺣﲑت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬

‫اﻧﺪر ذﮐﺮ و ﯾﺎدﮐﺮدن‬

‫ﭘﲑزﻧﺎن‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺷﻤﺎری‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫و ﮐﻢ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ذﮐﺮ‬
‫ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﯽﯾﺎد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﻮر ﺑﺎ ﺣﮑﻢ او ﻫﻤﻪ دادﺳﺖ‬
‫دل ﮐﻪ ﺑﯽﯾﺎد اوﺳﺖ ﺳﻨﺪان اوﺳﺖ‬ ‫آﻧﮏ ﮔﺮﯾﺎن ازوﺳﺖ ﺧﻨﺪان اوﺳﺖ‬
‫ﺑﯿﻔﺸﺮدی‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬ ‫او ﺑﺮدی‬ ‫اﯾﻤﻦ ﭼﻮ ﻧﺎم‬ ‫ﺷﺪی‬
‫ﺗﺎ دﻫﺎﻧﺖ ﮐﻨﺪ ﭼﻮ ﮔﻞ ﭘﺮ زر‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﯾﺎدش ﭼﻮ ﮔﻞ زﺑﺎن ﮐﻦ ﺗﺮ‬
‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫دل ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺨﺮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن ﮐﺮد‬ ‫ﺳﲑ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮد ﻋﺰم و رای ﺗﻮ ﺻﺎﯾﺐ‬ ‫ﯾﮏ زﻣﺎن از درش ﻣﺸﻮ ﻏﺎﯾﺐ‬
‫ﯾﺎد ﮐﺮدن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﭘﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪاﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﮐﺎر‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻧﮑﻮﻧﺎﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﻄﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺛﻮری‬
‫ﮔﻔﺖ ﭘﲑا ﺑﮕﻮ ﮐﻪ ﻇﺎﻟﻢ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺆاﱃ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺷﺮﺑﺖ وی ﻫﻢ از ﮐﺘﺎب ﺑﺪاد‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫وی‬ ‫ﭘﲑِ‬
‫ﺷﺒﺎﻧﺮوزی‬ ‫در‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪروزی‬ ‫ﮐﺴﯿﺴﺖ‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮﺷﺶ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬

‫‪۴۱‬‬
‫ﻇﺎﻟﻤﯽ ﻫﺮزه ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﺗﻮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫ﮐﺮدﯾﺶ‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﺣﮑﺎﻣﺶ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺮدی‬ ‫ور ﺑﻮی ﺣﺎﺿﺮ و ﺑﺮی ﻧﺎﻣﺶ‬
‫ﺑﺸﻮی ﻏﺎﯾﺐ از زﻣﲔ و زﻣﺎن‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن ﯾﺎد ﮐﻦ ﮐﻪ از دل و ﺟﺎن‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ‬
‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫راه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﯾﺎد دار اﯾﻦ ﺳﺨﻦ از آن ﺑﯿﺪار‬
‫ﻏﻮﺛﺎه‬ ‫وا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﺗَﺮاه‬ ‫ﻓﯽاﻟﺼّﻠﻮةِ‬ ‫اﻟ ّﺮبَ‬ ‫ﻓَﺎﻋﺒُﺪِ‬
‫رأیاﻟﻌﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﺶ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻮﻧﲔ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎﻧﺶ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﭼﺸﻤﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫در‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ذﮐﺮ ﺟﺰ در ره ﻣﺠﺎﻫﺪه ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫اول‬ ‫رﻫﱪت‬
‫زار‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ ﮐُﺸﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺤﺎر‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﻏﻮّاص‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﻮ اﮔﺮ ﺣﺎﺿﺮی ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﻫﻮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻏﺎﯾﺒﺴﺖ‬ ‫ﻓﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﮔﺮ ﺗﺮا ﺣﺼﻪ ﻏﯿﺐ اﺳﺖ ﺑﻨﺎل‬ ‫ﺣﺎﺿﺮان را ز ﻫﯿﺒﺖ اﺳﺖ ﻣﻨﺎل‬
‫ﺣﺎﻟﺖ و ذوق ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻓﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬
‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻟﺤﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫اﺣﺪ‬ ‫ﺧﺸﻨﻮدی‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫در دو ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻬﺸﺖ زﺷﺖ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﻟﺤﺪش‬
‫ﺣﺎﺿﺮ دل ﺑﻮی ﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻦ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ آﻧﮕﻪ ﺷﻮی ﮐﻪ در ﻣﺄﻣﻦ‬
‫روﯾﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮑﺎﭘﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻄّﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﺸﻖ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮن ازاﯾﻦ ﺧﻄﻪ ﯾﮏ دو ﺧﻄﻮط رﻓﺖ‬
‫ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ آﺗﺶ و دود‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺷﺪ ﻟﺤﻈﻪای ز ﺧﻮد ﺧﺸﻨﻮد‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺟﺰ ﮐﺴﯽ ﮐﺲ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﺪﯾﻦ اﺻﻞ و ﻣﻨﺼﺐ ارزاﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎن ﮐﺮدن‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﻋﺸﻖ و آﻫﻨﮓ آن ﺟﻬﺎن ﮐﺮدن‬
‫اﯾﻨﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮدﮔﯽ ﺟﻬﻞ و زﻧﺪﮔﯽ دﯾﻨﺴﺖ‬
‫از ﻏﻢ ﺟﺎن و دل ﻧﻪ آﮔﺎﻫﻨﺪ‬ ‫راﻫﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺘﯽ ز ﻋﺎﻟﻢ ﺗﮏ و ﭘﻮی‬

‫ﻓﯽ ذﮐﺮ دارِاﻟﺒﻘﺎء‬

‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺑﯽاﺟﻞ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫راز‬ ‫ﮐﻠﯿﺪﺧﺎﻧﮥ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬
‫ﯾﺰدان‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪت‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻣُﻬﺮۀ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫دان‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺣﻘﮥ‬
‫ﺑﺴﺮﭙد‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫آورد‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪای‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺖ‬
‫ﺗﻮ ﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ اﻧﺪر آﻧﺠﺎ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ز دور زﻣﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﯽ زﯾﺴﺖ‬
‫اﺟﻞ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﮕﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﮕﲑد‬ ‫ﻋﺰّوﺟﻞ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺳﺤﯽ‬

‫‪۴۲‬‬
‫ﺻﺒﺢ دﯾﻨﺖ ز ﺷﺮق ﺟﺎن ﻧﺪﻣﺪ‬ ‫ﻧﺮﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫دَم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮاﭘﺮده‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫ﻧﺎﺧﻮرده‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮد‬
‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻫﲊﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﺎدﺗﯽ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫وآﻧﭽﻪ ﮐﮋّ‬ ‫ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﺪ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﭘﺲ از آﻧﺠﺎ رواﻧﻪ ﮔﺮدد ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮن رﺳﯿﺪی ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﻣﺮغوار از ﻗﻔﺺ ﺑﻪ ﺑﺎغ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫راغ‬ ‫آﺷﻨﺎی‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رﺧﺶ‬
‫زاﯾﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺨﻨﻬﺎی اوﺳﺖ ﭼﻮن ﻓﺘﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺮد ﺧﺮد در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻓﺎﻧﺘَﺒﻬﻮا‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫رخ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪاﻧﺪ آدﻣﯽ ز ﺣﺮص و ﻏﻠﻮ‬
‫درﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب درﻧﺪ‬
‫رﺳﻢ و ﻋﺎدت ﺑﻮد ﻧﻪ دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن ﻫﻮاﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗُﺮّﻫﺎت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﮐﺰﯾﻦ‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﮐﻢ ﺷﺪن از ﺑﺮای ﮐﻢ زدﻧﺴﺖ‬ ‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ درِ ﻋﺪم زدﻧﺴﺖ‬
‫را‬ ‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺒﲔ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫زد‬ ‫آﻧﮑﻪ ﮐﻢ‬
‫ﮔﻮ ﺑﺒﲔ ﻋﺎد را و ﻗﺎرون را‬ ‫را‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫ﺧﺴﺘﮥ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﭘﺎی در رﮐﯿﺐ ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﻗﻠﻢ ﮐﺮده‬ ‫ﻧﺪم‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﻗﺎروﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﻟﻌﻨﺖ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻣﻘﺮوﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﻧﯿﮑﻮان را ﻓﺪی ﺷﻮی ﭼﻮ ﺳﭙﻨﺪ‬ ‫ﭼﻪ زﯾﺎن ﺑﺎﺷﺪ ار ز ﺑﯿﻢ ﮔﺰﻧﺪ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺗﻮ ﭼﻮن ﺳﭙﻨﺪ ﺑﺴﻮز‬ ‫ﻣﻔﺮوز‬ ‫رخ‬ ‫راه‬ ‫ﻣﺮدانِ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺣﻖ ﺳﺮِ ﺳَﺮی داری‬ ‫ﺧﺮد و دﯾﻦ ﭼﻪ ﺳﺮﺳﺮی داری‬
‫ﺷﲑ ﺻﻨﺪوق ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮد ﺷﮑﻨﺪ‬ ‫ﻧﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬
‫وی دوﺗﺎ از ﻧﺪم رﮐﻮع آﻧﺴﺖ‬ ‫ای ز ﺧﻮد ﺳﲑ ﮔﺸﺘﻪ ﺟﻮع آﻧﺴﺖ‬
‫ﮔﺮدی‬ ‫ﺳَﺮی‬ ‫و‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮐﺰ ﺗﻦ و ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺮی ﮔﺮدی‬
‫ﺑﺴﻮز‬ ‫ﺳﭙﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻧﻤﻮدی‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫روی‬ ‫ﻣﻨﻤﺎی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫وان ﺳﭙﻨﺪ ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ ﻫﺴﺘﯽ ﺗﻮ‬ ‫آن ﺟﻤﺎل ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ ﻣﺴﺘﯽ ﺗﻮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺳﺘﲔ‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫آﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻟﺐ‬
‫در ره ﺻﺪق ﺟﺎن و ﺗﻦ در ﺑﺎز‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را در اﯾﻦ ﻃﻠﺐ ﺑﮕﺪاز‬

‫اﻧﺪر وﺟﻮد و ﻋﺪم‬

‫ﺷﻮی‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫وز‬ ‫ﺟﻬﺪ ﮐﻦ ﺗﺎ زﻧﯿﺴﺖ ﻫﺴﺖ ﺷﻮی‬
‫ﮔﻮی و ﭼﻮﮔﺎن دﻫﺮ در دﺳﺘﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ آﻧﺮا ﮐﻪ دﯾﻦ ﮐﻨﺪ ﻫﺴﺘﺶ‬
‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ازاﯾﻦ ﺟﺮﻋﻪ ﮔﺸﺖ ﺟﺎن ﺗﻮ ﻣﺴﺖ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ در ﮔﻮش و ﺑﻨﺪ ﺑﺮﭘﺎﯾﺴﺖ‬ ‫آﻧﺠﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آزاد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬

‫‪۴۳‬‬
‫ﻟﯿﮑﻦ آن ﺣﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺣﻠﻘﮥ ﺗﺨﺖ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ آن ﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺐ ﺑﺨﺖ‬
‫ﺷﻤﺮ‬ ‫دواج‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﭘﻼﺳﺖ‬ ‫ور‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﮐﻮ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻫﻢ ﻣُﮑﺮﻣﺴﺖ و ﻫﻢ ﻣُﻔﻀﻞ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻨﺴﺖ و ﻫﻢ ﻣُﺠﻤﻞ‬
‫را‬ ‫ﺑﻬﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮک‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﻧﻮاﯾﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺗﻤﮑﯿﻨﺶ‬ ‫و‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎد ازو ﺑﺎش و زﯾﺮک از دﯾﻨﺶ‬
‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﮐﻮش‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﮐﻮش‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮک‬
‫در ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﻫﺎ ﺑﺴﻨﺪه ﺑﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﮑﺒﺨﺖ آن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺪۀ اوﺳﺖ‬
‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫در ﮐﻤﺮ ﮐﻨﯽ‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ‬ ‫ﭼﻮن از اﯾﻦ ﺷﺎﺧﻬﺎ ﺷﺪی ﺑﯽﺑﺮگ‬
‫ﺧﱪ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻣﻨﮑﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻧﺸﻮی‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺗﻮ ﮔﺮد ﮐﺎخ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫دﺳﺖ ﺗﻮ ﭼﻮن ﺑﻪ ﺷﺎخ ﻣﺮگ رﺳﯿﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﭘﺎی آن دﻣﺎغ ﻣﺨﻤﻮرﺳﺖ‬ ‫دورﺳﺖ‬ ‫ﻫﺪی‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﭘﺎی‬

‫اﻧﺪر ﺷُﮑﺮﮔﻮﯾﺪ‬
‫او ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻧﮑﻮﺗﺮ ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺟﺒّﺎر‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫اوﺳﺖ ﺑﯽﺷﮑﻞ و ﺟﺴﻢ و ﻫﻔﺖ و ﭼﻬﺎر‬
‫آدﻣﯽ راﺳﺖ ﻣﺎه و ﺳﺎل ﻋﺪﯾﻞ‬ ‫ﺷﮑﻞ و ﺟﺴﻢ و ﻃﺒﺎﯾﻊ و ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ﺷﮑﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺳﺮِ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﻮﺿﻊ ﮐﻔﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ در رﻧﺞ‬
‫ﺷﺎﮐﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﻧﮕﺎه‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﺑﺮ ﻗﻀﺎی او ﺻﺎﺑﺮ‬
‫را‬ ‫واﻟﺸﻬﺎدة‬ ‫ﻋﺎﻟﻢاﻟﻐﯿﺐ‬ ‫را‬ ‫زﯾﺎدت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺷﮑﺮﮔﻮی‬
‫ﺳُﻔﺖ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫او ﮐﻪ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫رُﻓﺖ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫او ﮐﻪ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺷﮑّﺮ‬
‫او ﺑﮕﻮﯾﺪ ﻫﻢ او ﺟﻮاب دﻫﺪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺛﻮاب‬ ‫او‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﺪ‬ ‫او‬
‫ﺑﻪ از آن ﯾﺎ ﻫﻤﺎن دﻫﺪ ﺑﺎزت‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺴﺘﺪ ز ﻧﻌﻤﺖ و ﻧﺎزت‬
‫ﻫﺮ زﺑﺎن ﺻﺪ ﻫﺰار ﺟﺎن ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻣﻮﯾﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮔﲑم‬
‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻓﺰون ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭘﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺶ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﯾﺎرب‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺮﻧّﻢﮐﻨﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻦ و ﺟﺎن از ﭘﯽ ﻗﻀﺎ در ﺳﮑﺮ‬
‫از زن و ﻣﺮد و از ﺟﻮان و ز ﭘﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﻋﻮر ﺟﺴﻤﺎن ﭼﻮ ﻣﻮر و ﭼﻮ ﻣﮕﺴﻨﺪ‬ ‫ﻫﻮﺳﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢِ‬ ‫ﮐﻮرْﭼﺸﻤﺎن‬

‫اﻧﺪر ﺷﮑﺮ و ﺷﮑﺎﯾﺖ‬

‫ﮐﻔّﺎر‬ ‫ﻏﲑﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺷﺎﮐﯽ‬ ‫دﯾﻨﺪار‬ ‫رﺣﻤﺘﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺷﺎﮐﺮ‬
‫آﻧﭽﻪ در ﭼﺸﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺪر ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﮔﲑد اﯾﺰد ﺧﺸﻢ‬
‫ﺛﻨﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﺒﻬﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﱪ‬ ‫ﺗﻬﻤﺖ‬ ‫ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻔﺶ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﻧﻮﯾﺴﺖ‬
‫ﺷﮑﺮ و ﺳُﮑﺮش ﻣﻘﺎم ﻣﻔﺨﺮ و ﻋﺎر‬ ‫ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮش ﻧﺸﺎن ﻣﻨﱪ و دار‬

‫‪۴۴‬‬
‫را‬ ‫رواﻧﻬﺎ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻟﻄﻒ او راﺣﺖ اﺳﺖ ﺟﺎﻧﻬﺎ را‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‬ ‫دوال‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫دال‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮروی‬ ‫ﻟﻄﻔﺶ‬ ‫ﻻم‬
‫ﺑﮕﺪازد‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫ﺗﺎزد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻗﻬﺮش‬ ‫ﻗﺎف‬
‫ﺻﺎﻟﺢ و ﻃﺎﻟﺢ از ﻓﺰع ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ از ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻒ او ﺗﺮﺳﺎن‬
‫ﮐﻔﺶ ﺻﻮﻓﯽ ﺑﻪ ﮐﺸﻒ ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫آﻣﯿﺰد‬ ‫ﻣﻔﺮّح‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﮐﺸﻒ ﺳﺮ در ﮐﺸﺪ ﮐﺸﻒ ﮐﺮدار‬ ‫اﻧﺪر ﮐﺎر‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﻬﺮش‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻧﻮازﻧﺪه‬ ‫ﺑﯿﻨﻮا‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﮔﺪازﻧﺪه‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦﭘﺮور روان ﺗﻮ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ رواﻧﺖ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﭘﺎﯾﻨﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﺟﺎﻧﺖ ز ﻟﻄﻒ او زﻧﺪه اﺳﺖ‬
‫زﻧﺪه‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫از‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫آرد‬
‫ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺑﯿﺸﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﮥ‬ ‫ﮐﺸﻒ ﻗﻬﺮش ﭼﻮ اﻣﺪ اﻧﺪر ﭼﻨﮓ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻠﺦﭼﲔ‬ ‫را‬ ‫ﮐِﺮم‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺑﺎز ﭼﻮن اﺳﺐ ﻟﻄﻒ را زﯾﻦ ﮐﺮد‬
‫زرﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﺦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﯿﻤﲔ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺧﻮد از او ﻧﺰد ﻋﻘﻞ و رای رزﯾﻦ‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫در ﻋﻄﺎ ﭼﻮن ﺑﻼی ﻣُﺒﻠﯽ دﯾﺪ‬
‫ﺑﻠﻌﺎم‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ز‬ ‫آرد‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﮕﺴﱰاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬
‫ﺳﮓ اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ ﺑﺮ درِ ﻏﺎر‬ ‫ﻟﻄﻒ او ﭼﻮن درآﻣﺪ اﻧﺪر ﮐﺎر‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫درﺧﻮر‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ورا‬ ‫اوﻟﯿﺎی‬
‫ﺧﲑ‬ ‫اﻧﺎ‬ ‫ﻗﻬﺮ ﮐﺮد‬ ‫ﻋﺰازﯾﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺤﺮه از ﻟﻄﻒ ﮔﻔﺖ ان ﻻﺿﲑ‬
‫ﺑﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺪای اﯾﭻ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﺑﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻔﺶ ﺑﻪ ﻫﺮﮐﻪ ﻫﺴﺖ رﺳﺎن‬ ‫ﭼﻪ ﺳﻮی ﻧﺎﮐﺴﺎن ﭼﻪ ﺳﻮی ﮐﺴﺎن‬
‫ﺳﺮاﻧﺪازان‬ ‫درش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫ﺑﺎزان‬ ‫ﮐُﻠﻪ‬ ‫رﻫﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺴﺮوان‬
‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮاﻋﻨﻪ‬ ‫ﺑﺮﻣﯿﺪه‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﭼﻮ ﺧﺎک ﺑﺮ درِ او‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﮕﻮن‬ ‫ﻋَﻠَﻢ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑَﺮده‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﺗﺮک‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫دوﺗﺎ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫زان‬ ‫ﭼﺎﮐﺮش‬ ‫ﺑﻨﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫ﻓﺮش‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮﺳﻨﯽ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﯽ ﮐﺮده‬ ‫او‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﮐﻔﻦﮐﺸﺎن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﮔﺮ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺮدهای ﮐﻪ ﺑﺮآی‬
‫ﻣُﺮَد در ﺣﺎل ور ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﲑ‬ ‫ور ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ زﻧﺪهای ﮐﻪ ﺑﻤﲑ‬
‫اﻣﻬﺎﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﻮده‬ ‫ﺗﺮﺳﺎن‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫اﻓﻀﺎﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺑﺲ‬ ‫ﻗﻬﺮش‬ ‫ﻟﮕﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﺎن‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫زﻫﺮش‬ ‫ﻃﻌﺎم‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬
‫ﺿﻌﻔﺎ را ز ﻟﻄﻒ داده دو ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫ﮔﺮدن‬
‫اﺳﺘﻐﻔﺎر‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﻋﻔﻮش‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﺧﻮرده‬ ‫ﻋﺠﺐ‬ ‫رﺣﻤﺘﯽ‬ ‫ﺳﺒﻘﺖ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﺳﺒﻖ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻨﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻔﻮ‬
‫ز ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺻﺤﺎﯾﻔﺶ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺑﺪاده‬ ‫را‬ ‫ذﻧﺐ‬ ‫ﺗﺎﺋﺐ‬
‫ﭘﺮدهدار اﺳﺖ و ﭘﺮدهْ در ﻧﻪ ﭼﻮ ﻣﺎ‬ ‫روح ﺑﺨﺶ اﺳﺖ روح وَر ﻧﻪ ﭼﻮ ﻣﺎ‬

‫‪۴۵‬‬
‫ﺻﱪ و ﺷﮑﺮی ز ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺑﺲ ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن را ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺧﻮد ﮐﺲ ﮐﺮد‬
‫درِ ﺣﺲ ﺑﺴﺖ و راه ﺟﺎن ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻓﻀﻞ او ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻢ داﻧﺶ و داد‬
‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺗﺮا ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﮑﺒﺎ‬ ‫ﻧﮑﺒﺖِ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮﻫﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫رَﺳﺘﻪ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺴﺘﻨﺶ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫او‬ ‫ﻏﯿﺐ‬
‫ﻧﯿﻮﺷﯿﺪه‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻓﻀﻞ ﺣﻖ را ﻫﻤﯽ زﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺟﻬﻮل‬ ‫ﻇﻠﻮم‬ ‫زادۀ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﻗﺪﻣﺶ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ ﮐﺮﻣﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻋﻘﻞ ﻫﺸﯿﺎر را ﭼﻮ ﻣﺮدم ﻣﺴﺖ‬ ‫ﭘﺸﺖ ﭘﺎﯾﯽ ﻫﻤﯽ زﻧﺪ ﺑﻪ دو دﺳﺖ‬
‫آﻧﮑﻪ ﺑﺮ وی ﺑﺒﺴﺖ رﺧﻨﮥ ﺑﺨﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻋﺮوس را ﺑﺮ ﺗﺨﺖ‬
‫ﻏﯿﺐ دان او و ﻏﯿﺐ دار ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫زﺷﺘﮑﺎر‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮب ﮐﺎر‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟَﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟِﻢِ‬ ‫اﯾﻦ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﻧﮕﺮ ﺗﻮ از ﭘﺲِ رﯾﺐ‬
‫ﮐﯽ ﺷﺪی ﺗﺎﺟﺪار ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎک‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺒﻮدی ز وی ﻋﻨﺎﯾﺖ ﭘﺎک‬
‫آه‬ ‫ﭘﺬﯾﺮۀ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫دﺷﺖ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬
‫ﺳﺮﭙ ﮔﲑد‬ ‫او‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫راه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺎرف‬ ‫آهِ‬
‫ﻋﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﺰول‬ ‫را‬ ‫ﮐﺮﻣﺶ‬ ‫ﻋﻔﻮ او را ﻗﺒﻮل ﺑﻬﺮ ﺧﻄﺎﺳﺖ‬
‫ﺑﻨﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺻﻔﺮاﺋﯿﺎن‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در دﺳﺖ ﻧﻘﺶ او ﺑﯿﻨﺪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ز‬ ‫وﻓﺎدارﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻔﺎ ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮ‬
‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫دارد‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭘُﺮﻧﯿﺎزان‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎز‬
‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻞ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫او ﺗﺮا ﺣﺎﻓﻆ و ﺗﻮ ﺧﻮد ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎنﺗﺮ‬ ‫ﺧﻮی ﻣﺎ او ﻧﮑﻮ ﮐﻨﺪ در ﻣﺎ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎدران‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﮐﻮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬
‫ورﻧﻪ ﺑﺮ ﺧﺎک ﮐﯽ ﺑُﺪ اﯾﻦ ﺑﺎزار‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آورﯾﺪت‬ ‫او‬ ‫ﻓﻀﻞ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎی ﮔﲑد‬ ‫ز‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺷﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎﺷﺪ او را ﻫﺴﺖ‬
‫او‬ ‫را‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫او‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﮑﺴﺎن‬ ‫ﮔﲑﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻋﺎﻟﻢاﻟﻐﯿﺐ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﭘﺎﮐﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫ﻓﯽاﻃّﻼﻋﻪ ﻋﻠﯽ ﺿﻤﺎﺋﺮاﻟﻌﺒﺎد‬

‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫ﻣﻬﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫رﻋﺎﯾﺖ‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫او‬ ‫داﻧﺶ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺿ ّﺪ‬ ‫و‬ ‫دادن‬ ‫ﺷﺮب ﯾﮏ ﯾﮏ ز ﺧﻠﻖ داﻧﺴﺘﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﺰّه‬ ‫او‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻓﺎﻃﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻓﻄﺮت‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ او ﺧﺎﻟﻖ دل و ﮔِﻞ ﺗﺴﺖ‬ ‫او ز ﺗﻮ داﻧﺪ آﻧﭽﻪ در دل ﺗﺴﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫در ﮔِﻠﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ داﻧﯽ ﮐﻪ او ﻫﻤﯽ داﻧﺪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رای‬ ‫ﺑﮕﺮداﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫آﺋﲔ‬ ‫از‬ ‫روی‬
‫ﻧﺎر در دل ﻧﻪ ﻧﻮر ﺧﻮاﻫﯽ داﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺣﻠﻤﺶ ﻏﺮور ﺧﻮاﻫﯽ داﺷﺖ‬

‫‪۴۶‬‬
‫ﻃﻤﻊ ﺣﻠﻢ از او ﻣﺪار ای ﻣﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺶ ﻧﮕﻪ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺮد‬
‫آﻣﻮز‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫او‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﻨﺪه ﮐﯽ زَﻫﺮه داﺷﺘﯽ ﺑﻪ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﺣﻠﻤﺶ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫راز‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺿﻤﲑ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻄّﻠﻊ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﲔ ﺧﻠﻖ ﺑﯿﺶ از آز‬
‫ﻣﯽراﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫در‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻔﺖ‬ ‫زﯾﺮﮐﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺟﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﱪ از او ﻧﺸﮑﯿﻔﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮ اﻧﺪﯾﺶ و ﮐﺎر ﮔﺸﺖ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﺪام‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺿﻤﺎﯾﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻄّﻠﻊ‬
‫ﻗﻮت ﺟﺎﻧﺖ ز ﺧﻮان ﺑﯽﻧﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زﺑﺎنداﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫رازدار‬ ‫و‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫راز‬ ‫ﺷﺎدی آرﺳﺖ و ﻏﻤﮕﺴﺎر ﺧﺪای‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫آرزوش‬ ‫آراﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫دادﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮐﻤﺎﺑﯿﺶ‬ ‫او‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﺎ ﯾﻮم ﺟﻔﺖ ﮐﺮدی ﻏﺪ‬ ‫ﻣُﻌﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﻌﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎی‬
‫ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ در ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاب‬ ‫اﻻﻟﺒﺎب‬ ‫اوﻟﻮا‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫او‬
‫ارﺣﺎم‬ ‫در‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ‬ ‫ﻗﻮام‬ ‫و‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻣﻮر و ﺳﻨﮓ و ﺷﺐ و زﻣﺎﻧﻪ ﺳﯿﺎه‬ ‫ﮔﺮدد از ﺣﺲ ﭘﺎی ﻣﻮر آﮔﺎه‬
‫در ﺷﺐ داج ﻋﻠﻤﺶ آﻧﺮا دﯾﺪ‬ ‫ﺳﻨﮓ در ﻗﻌﺮ ﺑﺤﺮ اﮔﺮ ﺟﻨﺒﯿﺪ‬
‫ﺟﺮﻣﯽ‬ ‫ذرهای‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫آن‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﻮد ﮐﺮﻣﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫دلِ‬ ‫در‬
‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ‬ ‫راز‬ ‫و‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺢ‬ ‫ﺻﻮت‬
‫روزی‬ ‫را‬ ‫ﺳﻨﮓ ﮐﺮم‬ ‫در‬ ‫داده‬ ‫آﻣﻮزی‬ ‫ره‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﻨﻤﻮده‬
‫ﻫﺴﺖ را ﻧﯿﺴﺖ ﻫﻢ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺴﺖ داﻧﺪ ﮐﺮد‬
‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﯾﺰداﻧﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﻻ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰی‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ‬
‫ﺗﻮ ﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﻏﯿﺐ ﻧﺘﻮان داﺷﺖ‬ ‫ﻏﯿﺐ ﺧﻮد زاﻧﮑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻮ ﻧﮕﺎﺷﺖ‬

‫‪‬‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ ﮔﺮدی ﺑﻪ ﮔﺮد ﻫﺰل و ﻣﺤﺎل‬ ‫او ﺗﺮا ﺑﻬﱰ از ﺗﻮ داﻧﺪ ﺣﺎل‬
‫ﻃﺎﻟﺐ او ﭘﺲ ﺗﻮ ﻟﻨﮓ ﺑﺎش و ﻣﭙﻮی‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ او ﭘﺲ ﺗﻮ ﮔﻨﮓ ﺑﺎش و ﻣﮕﻮی‬
‫ﺗﻮ ﻣﺠﻮ ﻣﺮ ورا ﮐﻪ او ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﮕﻮ دردِ دل ﮐﻪ او ﮔﻮﯾﺪ‬
‫آن ﮔﻨﺎه از دو ﺣﺎل ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮون‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﮔﻨﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯽ اﯾﻨﺖ ﺷﻮخ دﯾﺪه و ﺧﺲ‬ ‫ور ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺪاﻧﺪ و ﭘﺲ‬
‫ﺣﻖ ﺑﺪاﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻖ از ﮐﺴﯽ ﮐﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻢ ﮐﺴﯿﺖ ﻣﺤﺮم ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ ز ﺗﻮ ﻋﻠﻤﺶ آن ﻫﻤﯽ داﻧﺪ‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﲑم‬ ‫او‬ ‫ﻋﻔﻮ‬
‫دﯾﺪارت‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﮐﺮدارت‬ ‫ﺷﻨﯿﻊ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺠﺎﻟﺖ‬ ‫ﻗﻠﺰم‬ ‫در‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﻣﯿﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬

‫‪۴۷‬‬
 ‫اﻧﺪر رزق ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮرﻧﺪه‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮردﻧﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر را ﭼﻮ ﺧﻮاﻧﺶ ﭘﯿﺶ ﻧﻬﺎد‬
‫ﻧﯿﮏﺑﺨﺘﯽ و ﻧﯿﮏ روزی از اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ را روح و روز و روزی از اوﺳﺖ‬
‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫اﻧﺒﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫آورد‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫روزی‬
‫ﻫﻤﻪ را روزی و ﺣﯿﺎت ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ و ﻣﺆﻣﻦ و ﺷﻘﯽ و ﺳﻌﯿﺪ‬
‫ﺟﯿﻢ ﺟﻮدش ﺑﺪاده روزی ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﻮزﺷﺎن‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺣﺎء‬
‫ﺟﺰ ﺷﺮه ﻧﯿﺴﺖ ﻧﺎن ﺧﻮرش ﻣﺎ را‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻨﺎن ﻧﯿﺴﺖ ﭘﺮورش ﻣﺎ را‬
‫ﻧﺎن ﺧﻮرش داد ﻧﺎن ﻫﻤﻮ ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﺠﻬﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺗﻮﺟﯿﻪ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫دﻓﯿﻨﮥ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎن و ﺟﺎن ﺗﻮ در ﺧﺰﯾﻨﮥ اوﺳﺖ‬
‫اﺳﺐ ﮐﺴﺐ ﺗﻮ زﯾﺮ زﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روزی‬
‫ورﻧﻪ او را ﺑﺮِ ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻮ در ﺧﻮاب‬ ‫ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺑﺮد ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻋﻠﻨﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢِ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢِ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رازق‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺗﻮ در زﻣﺎن ﺑﺪﻫﻢ‬ ‫ﺑﺪﻫﻢ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫وﺟﻮه‬ ‫ﺑﺪادم‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫روزی‬ ‫روز‬ ‫آورد‬ ‫ره‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎر روزی ﭼﻮ روز دان ﺑﺪرﺳﺖ‬
‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﮔﺮده‬ ‫دﯾﮓ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫روزی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﺳﲑ ﻣﺎﻧﺪه ﮐﺮد رﻫﺎ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬
‫ﮔﺮو ﻧﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻮ ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ زاﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻟﻄﻒ ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬
‫ﺗﺎ ﻟﺐ ﮔﻮر ﮔﺮده ﺑﺮ ﮔﺮده اﺳﺖ‬ ‫ﻏﻢ ﺟﺎن ﺧﻮر ﮐﻪ آنِ ﻧﺎن ﺧﻮرده اﺳﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ از ﻧﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺟﺎن ﺑﺮ ﺟﺎی‬ ‫ﺟﺎن ﺑﯽﻧﺎن ﺑﻪ ﮐﺲ ﻧﺪاد ﺧﺪای‬
‫ﭼﻮن ﮔﺮو رﻓﺖ ﻗﻮت ﺟﺎن ﻣﯽﺧﻮر‬ ‫اﯾﻦ ﮔﺮو ﺳﺨﺖدار و ﻧﺎن ﻣﯽﺧﻮر‬
‫ﻧﻮ‬ ‫روزی‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫روز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺮ زﻧﺎن راﺳﺖ ﮐﻬﻨﻪ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ ز ﻣﲑ و وﮐﯿﻞ ﺧﺸﻢ ﻣﮕﲑ‬ ‫ﻗﺪﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫روزی‬
‫ﺑﻪ ﯾﻘﲔ دان ﮐﻪ روزﯾﺖ ﺑﺮﺳﯿﺪ‬ ‫آن زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﺎن ز ﺗﻦ ﺑﺮﻣﯿﺪ‬
‫ﻧﻪ ز دﻧﺪان و ﺣﻠﻖ و ﻧﺎی ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫روزﯾﺖ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ آﻧﺮا ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺣﮑﻤﺖ و ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺮﻧﺞ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ‬
‫ﮐﺪ رﻫﺎ ﮐﻦ ﺗﺮا ﺧﺪای ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ ﻫﻤﻪ ﻏﻢ و ﻫﻮس اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﺮاس و ﺟﻮال‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬
‫اﺣﻮاﻟﺖ‬ ‫ﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﺷﻮرﯾﺪه‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺳﺎﻟﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﺪاد‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫اﺑﺮ‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ‬
‫ﮐﺸﺘﮏ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﺸﮏ دﯾﺪ و ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫زاﻟﮑﯽ ﮐﺮد ﺳﺮ ﺑﺮون ز ﻧﻬﻔﺖ‬
‫رزق ﺑﺮ ﺗﺴﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎی ﻫﻢ آنِ ﻧﻮ و ﻫﻢ آنِ ﮐُﻬﻦ‬
‫ﺧﻨﺪۀ ﮐِﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﯾﮥ‬ ‫ﻋﻠﺖ رزق ﺗﻮ ﺑﻪ ﺧﻮب و ﺑﻪ زﺷﺖ‬

‫‪۴۸‬‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫زاﻧﮏ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫از‬
‫ﻗﻄﺮهای زو و ﺻﺪ ﻫﺰار اﺧﻀﺮ‬ ‫اﺧﱰ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫و‬ ‫زو‬ ‫ﺷﻌﻠﻪای‬
‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫رازﻗﯽ‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ‬
‫زﻧﯽ ﮐﻤﱰ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮد ﻧﺒﻮد ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﻏﻢِ ﺧﻮر‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮغ ﺑﺎ ﮔﱪ‬

‫در ﮔﱪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺎﻓﺖ‬ ‫روزی‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺑﯽﻧﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻨﺸﻨﯿﺪهای‬ ‫آن‬
‫داﻧﯽ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻫﲊﭘﯿﺸﻪای‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫ﮔﱪ‬
‫ﺑﺮﮔﲑﻧﺪ‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﺎن‬ ‫ﺑﻨﭙﺬﯾﺮﻧﺪ‬ ‫ﻣﮑﺮﻣﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ار‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﱪ‬
‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ او ﻣﮑﺮﻣﺴﺖ و ﺑﺎ اﺣﺴﺎن‬
‫ﭘﺮ‬ ‫دﺳﺘﺶ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫داد‬ ‫دﺳﺖ در ﺑﺎﺧﺖ در رﻫﺶ ﺟﻌﻔﺮ‬
‫دل در او ﺑﻨﺪ رﺳﺘﯽ از ﻏﻢ و ﺑﻨﺪ‬ ‫داد ﺑﻪ ﻓﻌﻞ و ﻓﻀﻮل ﺧﻠﻖ ﻣﺒﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪای ار ز ﺧﻠﻖ ﻫﯿﭻ آﯾﺪ‬ ‫ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻣﮕﲑ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮاﻧﯽ ﺟﺰ او ﺑﻪ ﯾﺎر ﻣﮕﲑ‬
‫ﻣﺴﺎز‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫او‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﺴﺎز‬ ‫ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺗﮑﯿﻪﮔﻪ رﺣﻤﺖ ﺧﺪای ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﮐﲔ ﻫﻤﻪ ﺗﮑﯿﻪ ﺟﺎﯾﻬﺎ ﻫﻮس اﺳﺖ‬
‫اِﻟﻒ آﻻی او و ﺟﺎن ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اَب‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎبدان‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻫﺮدو را در ﺟﻬﺎن ﻋﺸﻖ و ﻃﻠﺐ‬
‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﭼﻮن‬
‫روز ﮐﻮری ﭼﻮ ﻣﺮغ ﻋﯿﺴﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮ ﻗﺪم ﮐﻦ ﭼﻮ ﮐﻠﮏ و ﻣﯽ ﺟﻮﯾﺶ‬ ‫اول از ﺑﻬﺮ ﻋﺸﻖ دل ﺟﻮﯾﺶ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺟﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ رﺳﯽ ﺑﭽﺴﺖ درﺳﺖ‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﺑﯿﺪاری‬
‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ از زﺑﺎن دل ﮔﺴﻠﯽ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮﭙﺳﯿﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺷﺐ ﺗﲑه ﺑﻪ ﺑﻮد ﯾﺎ روز‬ ‫ﮐﻪ ﺑﮕﻮی ای اﻣﲑ ﺟﺎن اﻓﺮوز‬
‫ﻣﺎﯾﻞ‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ادﺑﺎر‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺳﺎﯾﻞ‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ ﮔﻔﺖ‬
‫روز‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫راز‬ ‫ﺗﺒﺶ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن را در اﯾﻦ ره ﺟﺎﻧﺴﻮز‬
‫ﻣﻨﺰل‬ ‫در‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺗﺒﺶ‬ ‫ره‬ ‫دارد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﯽ ﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﻋﻘﻞ ﺗﻮ ﺑﺎز‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ ﮔﻮﯾﺪ راز‬

‫اﻧﺪر ﺣﺐ و ﻣﺤﺒﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ در آﺳﺘﲔ و ﺟﺎن ﺑﺮ دﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺳﻮی ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺳﺮﻣﺴﺖ‬

‫‪۴۹‬‬
‫ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫رﮐﺎﺑﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺳﻮﯾﺶ ﺑﺮاقِ دل راﻧﻨﺪ‬
‫ﺷﻤﺎر ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺟﺎن و دل در رﻫﺶ ﻧﺜﺎر ﮐﻨﻨﺪ‬
‫دل و دﯾﻦ را ﻓﺪا ﮐﻨﻨﺪ و ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن را ﺑﻪ ﻧﺰد او ﭼﻪ ﺧﻄﺮ‬
‫دﻗﯿﻖﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫رﻗﯿﻖﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫ﻣﻘﻠﻮﺑﺶ‬ ‫داد‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻐﻠﻮﺑﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫دور‬ ‫زآﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﺑﺮ‬
‫آب در ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺎﻓﻌﺴﺖ و ﻣُﻀﺮ‬ ‫ﮐﺎﺑﺮ ﭼﻮن ﮔﱪ ﻣﻈﻠﻤﺴﺖ و ﮐﺪر‬
‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎرش‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫زو‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﺣﺠﺎب ﻋﺰّت اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺲ ﻣﻮﺣّﺪ ﻣﺤﺐ ﺣﻀﺮت اوﺳﺖ‬
‫ﻣﺤﻨﺖﺑﲔ‬ ‫ﻣﺤﺐ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ﻣﺤﺪّث‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬
‫زان ﻫﻤﻪ ﻣﺤﻨﺖ اﺳﺖ ﺗﺼﺤﯿﻔﺶ‬ ‫ﺗﺄﻟﯿﻔﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ‬ ‫در‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻃﻠﻌﺖ‬ ‫وﺻﺎل‬ ‫ﻧﺠﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ای ﻣﺤﺐ ﺟﻤﺎل ﺣﻀﺮت ﻏﯿﺐ‬
‫ﻣﻨﺎﺟﺎﺗﺶ‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﻧﭽﺸﯽ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺗﺶ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫ﻧﮑﺸﯽ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻫﯿﭻاﻧﺪ ﻫﯿﭻ اوﺳﺖ ﮐﻪ اوﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮﺣﯿﺪ او ﻧﻪ ﮐﻬﻨﻪ ﻧﻪ ﻧﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ دو و ﺳﻪ و ﭼﻬﺎر ﭼﻮن ﭘﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﯾﮑﯽ داﻧﯽ و ﯾﮑﯽ ﮔﻮﯾﯽ‬
‫ای ﺣﺪث ﺑﺎ ﻗِﺪم ﭼﻪ ﮐﺎر ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن رﻫﯽ ﮐﺮد ﻓﺨﺮ و ﻋﺎر ﺗﺮا‬
‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫اﻟﻔـ‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻒﻟا‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ درﯾﺎ رﺳﯽ ز ﺟﻮی ﻣﮕﻮی‬ ‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ﻫﻤﯽ زن اﻧﺪر ﺟﻮی‬
‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫داﻣﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺎﻟﺖ‬ ‫ﯾﺎزﯾﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮ ﮔﻨﺪم‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺷﻮ ﺑﻪ درﯾﺎی داد و دﯾﻦ ﯾﮏ دم‬
‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮدی دﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﺮد ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮﺑﮥ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻌﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻗَﺪم‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﻮﺗﺎﻫﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﺻﺮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﺘﺖ‬ ‫ﺻﺪ ﻫﺰارت ﺣﺠﺎب در راﻫﺴﺖ‬
‫ﺧﻮاه‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺨﻮاه‬ ‫زو‬ ‫آرزو‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﺸﻢ ﺷﻮخ ﺗﻮ دﯾﺪﻧﯽ ﻫﻤﻪ دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺪاﯾﺖ ﺑﻪ دوﺳﺘﯽ ﺑﮕﺰﯾﺪ‬
‫رﺧﺖ و ﺗﺨﺖ ﺗﻮ ﺑﺨﺖ ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬
‫ﭼﻪ ﺣﺪﯾﺚ اﺳﺖ از ﻣﻨﯽ و ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫دوﯾﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫رﻧﮕﲑد‬
‫دﻋﻮی دوﺳﺘﯽ و ﭘﺲ ﺗﻮ و او‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫اﺗﺤﺎد‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﯽ ﺗﻮان ﮐﺮد ﻇﺮف ﭘُﺮ را ﭘُﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪه ﮐﯽ ﮔﺮدد آﻧﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺣُﺮ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺟﺰ ﻫﻤﻪ ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﮐﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺷﻮ ﺑﺮ درش ﮐﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻧﻮش ﻧﯿﺸﺶ ﺷﻤﺎر و ﺧﲑی ﺧﺎر‬ ‫ﭼﻮن رﺳﯿﺪی ﺑﻪ ﺑﻮس ﻏﻤﺰۀ ﯾﺎر‬
‫ﺑُﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑُﺮای‬ ‫ﻧﺎﺧﻦ‬ ‫ﻻﺳﺖ‬ ‫ﺣُﺮ‬ ‫دل‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫زﻧﮓ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫دم‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﺴﱳ‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻣﺸﻮ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ دادت ﺧﺪای در ﺟﺎن ﮔﲑ‬ ‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﺧﻮب و زﺷﺖ ﯾﮑﺴﺎن ﮔﲑ‬

‫‪۵۰‬‬
‫رﺣﻤﺖ و ﻟﻌﻨﻪ ﻫﺮ دو ﯾﮑﺴﺎن دﯾﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﻋﺰازﯾﻞ ﭼﻮن ز رﺣﻤﻦ دﯾﺪ‬
‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎدﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺻﻮرت آﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺮ درِ ﻣﲑ‬

‫اﻧﺪر ﺗﺠﺮﯾﺪﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫آراﯾﺶ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮوﻧﺶ‬ ‫وز‬ ‫آﺳﺎﯾﺶ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫از‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫آراﯾﺶ‬ ‫ﺗﺮک‬ ‫آن ﺳﺘﺎﯾﺶ ﮐﻪ از ﻧﻤﺎﯾﺶ اوﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺷﻪ ﮔﺪای‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ذﮐﺮ او روز و ﺷﺐ ﻏﺬا ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺟﺎن و دل ﻓﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫داده ﺑﺮ ﺑﺎد آب و آﺗﺶ و ﺧﺎک‬ ‫ﭼﺎﻻک‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﺮد‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬
‫ﭼﻪ ﺑﺮش ﺟﺎﻫﻼن ﭼﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺼﺮ‬ ‫ﻋﺼﺮ‬ ‫ﻣﻌﺎﻟﻢ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﮕﺮ ﺧﻮد ﮐﺒﺎب دان ﻧﻪ ﺛﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫آذر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ای‬
‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫دونﻫﻤﺖ‬ ‫ﺳﮓ‬
‫ﺳﮓ ﺑﻮد ﺳﮓ ﺑﻪ ﻟﻘﻤﻪای ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻫﻤﻢ‬ ‫ﻋﺎﱃ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫اﺳﺘﺨﻮان را ﺗﻮ ﺑﺎ ﺳﮕﺎن ﺑﮕﺬار‬ ‫ﻗﺼﻪ ﮐﻢﮔﻮی و ﻋﺎﺟﺰی ﭘﯿﺶ آر‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا ﭼﻮن ﺳﮕﯽ ﺗﻮ دون ﻫﻤﺖ‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪای‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺪهﺳﺖ ﻧﻌﻤﺖ او‬ ‫او‬ ‫ﻫﻤّﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺳﮓ ز ﺑﻬﺮ ﻧﺎن در ﺗﮓ‬ ‫وآﻧﮑﻪ دون ﻫﻤﺘﺴﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﺳﮓ‬
‫ﮐﺸﻒ را ﮐﻔﺶﺳﺎز و ﺑﺮ ﺳﺮ زن‬ ‫ﮐﺸﻒ اﮔﺮ ﺑﻨﺪ ﮔﺮددت ﺑﺮ ﺗﻦ‬
‫ﻻ ﭼﻮ داراﺳﺖ ﮔِﺮد او ﺑﺮﮔﺮد‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ روح ﺧﻮاﻫﯽ از ﺗﻦ ﻓﺮد‬
‫ﺑﺮدار‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﺳﻮت‬ ‫ﺗﺎت‬ ‫ﮐﯽ ز ﻻﻫﻮت ﺧﻮد ﺑﯿﺎﺑﯽ ﺑﺎر‬
‫ﭼﺸﻢ ﻏﻔﻠﺖ از آن ﺟﻬﺎن ﺧﲑه اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ و ﺑﻮد ﺗﻮ ﺧﺮد ﺗﲑه اﺳﺖ‬
‫ﺟﻤﻌﺔاﻟﺼﻠﺒﻮت‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻋﯿﺴﯿﺖ را ﺳﻮی ﻻﻫﻮت‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫دل‬ ‫ﺗﺎت‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻦ ﻫﺮﭼﻪ راه و رای ﺑﻮد‬
‫ﺧﺮاﺑﺎﺗﺴﺖ‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺮا ﺑﻮد ﺑﺎ ﺗﻮ در ذاﺗﺴﺖ‬
‫ﻣﻌﻤﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺘﮑﺪه‬ ‫ور ز ذات ﺗﻮ ﺑﻮد ﺗﻮ دورﺳﺖ‬
‫آﺑﺎت‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫آﻓﺎت‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺧﺮاﺑﺎت‬ ‫ای‬
‫آورد‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺗﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ آورد‬
‫ﺑﻪ در اﻧﺪازد ﺧﻮاﺟﻪ ﮔﺮﺑﻪ ز ﮐﺶ‬ ‫ﺑﯽﺗﻮ ﺧﻮش ﺑﺎ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﺑﺲ ﻧﺎﺧﻮش‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻨﯿﻨﻬﺎ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﺻﻔﺎء‬ ‫در‬ ‫در ﻗﺪم ﮐﻔﺮﻫﺎ و دﯾﻨﻬﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﻓﯽ ﺳﻠﻮک ﻃﺮﯾﻖ اﻵﺧﺮة‬

‫ﻋﻠﻢ رﻓﱳ ﺑﻪ راه ﺣﻖ دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫اﯾﻨﻬﻤﻪ ﻋﻠﻢ ﺟﺴﻢ ﻣﺨﺘﺼﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ق‬
‫اد ّ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫آن ﮐﺶ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬

‫‪۵۱‬‬
‫دارد‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﲔ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺳﻮی آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ دارد‬
‫اﯾﻦ ﻧﺸﺎن از ﮐﻠﯿﻢ ﭘﺮس و ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ راه را ﻧﺸﺎن و دﻟﯿﻞ‬
‫ﻣﺒﻬﻢ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﺻﺮﯾﺢ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ور ز ﻣﻦ ﭘﺮﺳﯽ ای ﺑﺮادر ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﯾﺪن‬ ‫ﺑﺪﯾﺪن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ زاد ﭼﻨﲔ ره ای ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﻋﻘﺒﮥ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺣﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﻮیِ‬ ‫روی‬
‫دوﺗﺎ ﮐﺮدن‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺟﺎه و ﺣﺮﻣﺖ ز دل رﻫﺎ ﮐﺮدن‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روان‬ ‫دادن‬ ‫ﺗﻘﻮﯾﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﻮس‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺗﻨﻘﯿﺖ‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺷﺎن‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺴﱳ‬ ‫ﮐﻮﺷﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫از‬ ‫رﻓﱳ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺘﺶ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫زی‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫وز‬ ‫رﻓﱳ از ﻓﻌﻞ ﺣﻖ ﺳﻮی ﺻﻔﺘﺶ‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫آﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﯿﺪن‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫راز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮕﻪ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎزش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬
‫دل ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺴﺎﺧﺖ‬ ‫در ﺗﻦ ﺗﻮ ﭼﻮ ﻧﻔﺲ ﺗﻮ ﺑﮕﺪاﺧﺖ‬
‫دﻣﺎر‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫دل‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ ﮐﻪ ﮔﺮدی‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺑﮕﺪازد‬ ‫اﻣﺘﺤﺎﻧﺶ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪازد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎن‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺧﺠﻞ‬ ‫ﮐﺮدهﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬ ‫درون ﺗﻮ ﻧﻘﺶ دل ﮔﺮدد‬ ‫در‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اﻧﺎاﻟﺤﻖ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺣﻠّﺎج‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺲ زﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ راز ﻣﻄﻠﻖ ﮔﻔﺖ‬
‫راز ﺟﻼد ﮔﺸﺖ و او را ﮐُﺸﺖ‬ ‫راز ﺧﻮد ﭼﻮن ز روی داد ﺑﻪ ﭘﺸﺖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﺐﻧﻤﺎی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫رازش‬ ‫روز‬
‫اوﺑﺎش‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﯽاﺟﺎزت‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫او‬ ‫راز‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺼﯿﺐ‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دار‬ ‫ﻧﺼﯿﺐ‬ ‫او‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﺳﺒﺤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده ﮔﻔﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺧﻮن دل ﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﻧﻬﺎن ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﺟﺎن ﺟﺎﻧﺶ ﭼﻮ ﺷﺪ ﺗﻬﯽ ز آواز‬
‫ﮔﻔﺖ دع ﻧﻔﺴﮏ ای ﭘﺴﺮ و ﺗﻌﺎل‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻔﺖ آﻧﮑﺴﯽ ﮐﻪ از ﺳﺮ ﺣﺎل‬
‫ره ﺗﻮﯾﯽ ﺳﺮ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی درآر‬ ‫از ﺗﻮ ﺗﺎ دوﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ ره ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺧﻂ ذیاﻟﻤﻠﮏ و ﺧﻄّﮥ ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﻻﻫﻮت‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻦ و ﺗﻮ رﻓﺘﻪ و ﺧﺪا ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻮد ﻣﺎ ز ﻣﺎ ﺟﺪا ﻣﺎﻧﺪه‬
‫روح ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻦ اﯾﻨﮑﻢ ﺗﻮ درآی‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دل‬
‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫زآﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫روح‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﯽﻧﺎزد‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻫﻤﱪی‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫روح‬
‫ﺗﺎ ﮐﯽ آﺧﺮ ز ﻋﺸﻖ رز ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫رز‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫ای‬
‫ﺗﺎت ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺧﻮرده ﻣﺮدک دوغ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ ﻻف ﻣﺴﺘﯿﯽ ﺑﻪ دروغ‬
‫راز‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﺧﻮاره‬ ‫دوغ‬ ‫آواز‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﻣﯽﺧﻮری‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪان ﻧﻮش ﮐﻦ ﭼﻮ اﯾﻤﺎن ﺗﻮ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ ﺟﺴﺘﺠﻮی ﭼﻮن ﺟﺎن ﺗﻮ‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﻃﻌﻢ‬ ‫ﻧﺨﻮردﯾﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﻧﻮش در ﺳﺮای ﺧﺮاب‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﻮزﻣﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫‪۵۲‬‬
‫ﺳﺮ ﻫﻢ آﻧﺠﺎ ﺑﻨﻪ ﮐﻪ ﺧﻮردی ﻣﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻣﺪار‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮردی ﮐﻠﻮخ ﺑﺮ ﻟﺐ ﻣﺎل‬ ‫ﺗﺎ ﻧﺨﻮردی ﻣﺪارش ﻫﯿﭻ ﺣﻼل‬
‫ﻣَﺮد‬ ‫اﯾﻨﺖ ﻣﺮدی‬ ‫اﺣﺴﻨﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮردی دو دُرد ﺑﺎ ﺻﺪ دَرد‬
‫ﺑﺎز ﭘﺲ ﭼﻮن ﺟﻬﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮی ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ‬
‫ﻣﺮدار‬ ‫دل‬ ‫ﻣﯽﺧﻮارﮔﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽاﻓﺴﺎر‬ ‫ﺧﺮان‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ‬
‫ﺑﱪد‬ ‫آﻧﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫رز‬ ‫ﻣﯽ ﻫﻤﯽ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎﻧﺸﺎن ﺑﺨﻮرد‬
‫ﻧﺎﻣﺮدان‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺪدﱃ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺻﺎدﻗﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫درش ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻤﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺎﻧﯽ‬
‫ﺧﻮد ﮐﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ زادهاﻧﺪ ﭼﻮ ﻣﻮر‬ ‫ﮐﺰ ازل ﭘﯿﺶ ﻋﺸﻖ و ﻫﻤﺖ و زور‬
‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻮی‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻬﺪ ﮐﻦ‬
‫واﻧﮑﻪ را ﭘﺎی ﻧﯿﺴﺖ ﺑﯿﭽﺎر اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ را ﺟﺎی ﻧﯿﺴﺖ ﻏﻤﺨﻮار اﺳﺖ‬
‫ار ﺑﻮی ور ﻧﻪ ﺑﺮ درِ او ﺑﺎش‬ ‫در ﮔﺬر زﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ اوﺑﺎش‬
‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﺴﻨﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﻨﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﮑﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻏﻼم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﻣﺪام‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯿﺶ‬ ‫ﮐﻤﺮِ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻻﺑﻦ اﻟﻐﺎﻓﻞ واﻻب اﻟﻌﺎﻗﻞ‬

‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻮﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﭗ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻠﯿﺪان‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻫﻢ ﺳﺮ از ﺷﺮع و ﻫﻢ ﺳﺮ از ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﭘﲑاﯾﻪ‬ ‫ﺳﺎز‬
‫ﭼﻮن ﻣﺴﺎﻓﺮ درآی و زود ﮔﺬر‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﺮﮐﺶ و ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻦ ﻗﺒﺎ و ﮐﻼه‬ ‫اﻻاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺟﻮاب‬ ‫و‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫را‬ ‫ﻟﻤﻦاﻟﻤﻠﮏ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻫﻤﻮ دﻫﺪ ﺑﻪ ﺻﻮاب‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮون آی از ﺣﺪﯾﺚ ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺷﺒﻠﯽ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﻨﺎﺟﺎت‬ ‫در‬
‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪﻫﺪم‬ ‫دوری‬ ‫ﻧﺒﻮَدم‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺪﻫﻢ ﻣﺮ ورا ﺑﻪ ﺻﺪق ﺟﻮاب‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻤﻦاﻟﻤﻠﮏ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﻣﯽآراﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫دی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﺮاﺳﺖ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫اﻟﯿﻮم‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ آﻧﺮا ﮐﻪ ﺑﻮد دی و ﭘﺮﯾﺮ‬ ‫ﯾﻮم و ﻏﺪ ﻣﻠﮑﺖ ای ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ ﭼﲑ‬
‫ﺳﺮ ﺑﺮد ﭘﺲ ﺑﻪ ﺳﺮ دﻫﺪ ﺟﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮاﻓﺮازان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫را‬ ‫ﺣﺮﺑﺎ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺣﺮﺑﮥ‬ ‫ﻧﻮش دان ﺑﻬﺮ ﺳﻮد و ﺳﻮدا را‬
‫ﭼﺸﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺣﻖ ﭼﻮ زان ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺧﺸﻢ‬
‫ﮐﺲ ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ راه‬ ‫زاﻧﮑﻪ از ﺣﺮف ﻻ ﻫﻤﯽ ﺑﻪ آﻟﻪ‬

‫‪۵۳‬‬
‫ﺑﺮوی روز و ﺷﺐ ﯾﻤﲔ و ﺷﻤﺎل‬ ‫راه ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﻮدی ﻫﺰاران ﺳﺎل‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫دراز‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ آﺧﺮ ﭼﻮ ﭼﺸﻢ ﺑﺎز ﮐﻨﯽ‬
‫ﮔﺮد ﺧﻮد ﮔﺸﺘﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺎو ﺧﺮاس‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ ﺑﯿﻨﯽ از ﻧﻬﺎد و ﻗﯿﺎس‬
‫ﯾﺎﺑﯽ اﻧﺪر دو دم ﺑﺪﯾﻦ در ﺑﺎر‬ ‫ﺑﯽﺧﻮد از ﻫﯿﭻ آﯾﯽ اﻧﺪر ﮐﺎر‬
‫وان ﻣﺴﺎﻓﺖ ﺧﺪای داﻧﺪ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﻣﺴﺎﻓﺖ دو دﺳﺖ ﻋﻘﻞ ﺗﻬﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻀﺮ ﻧﺒﯽ درﯾﻦ ﻇﻠﻤﺎت‬ ‫آﻓﺎت‬ ‫ره‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ای‬
‫آب ﺣﯿﻮاﻧﺖ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫آر‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﻫﺮ دو ﻧﺒﻮد ﺗﺮا ﻫﻢ اﯾﻦ و ﻫﻢ آن‬ ‫ﺑﺎ دل و ﺟﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪت ﯾﺰدان‬
‫ﻣﺮده اﻧﮕﺎرش و ﺑﻪ ﺟﺎ ﺑﮕﺬار‬ ‫ﻧﻔﺲ را ﺳﺎل و ﻣﺎه ﮐﻮﻓﺘﻪ دار‬
‫ﺑﺮﺳﯿﺪی ﺑﻪ ﺧﻠﺪ و ﻧﺎز و ﻧﻌﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮ ﺗﻮ ﻓﺎرغ ﺷﺪی ز ﻧﻔﺲ ﻟﺌﯿﻢ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ ﻧﻨﮓ ﻣﺎﻟﮏ و رﺿﻮان‬ ‫ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ را ﺑﻪ ﺟﺎی ﺑﻤﺎن‬
‫ﺳﺎﯾﻪ را دوزخ و ﺑﻬﺸﺖ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ را ﻣﺴﺠﺪ و ﮐﻨﺸﺖ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﻓﺮ و دﯾﻦ ﻫﺮ دو ﭘﺮدۀ در اوﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ رﻫﱪ اوﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫اوﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ دوﺳﺖ ﭘﯿﺶ دﯾﺪۀ دوﺳﺖ‬

‫ﻓﯽاﻟﺘﻮﮐّﻞ‬
‫راه‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫روﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮﮐﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ رزق از اوﺳﺖ ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮوﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻮﮐّﻞ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﺖ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮه‬ ‫آﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﮐﻮی ﺗﻮﮐّﻞ آور رﺧﺖ‬
‫دﯾﻮ ﮔﺮو‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺗﻮﮐّﻞ‬ ‫در‬
‫ﻻفزﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ازو ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ره‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫آﻣﻮز‬ ‫اﻧﺪر‬

‫ﻓﯽ ﺗﻮﮐﻞ اﻟﻌﺠﻮز‬

‫آﻧﮑﻪ ﺧﻮاﻧﯽ ورا ﻫﻤﯽ ﺑﻪ اﺻﻢ‬ ‫ﺣﺮم‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﮐﺮد‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﻋﻠﯿﻪ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻗﱪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﺮد ﻋﺰم ﺣﺠﺎز و ﺑﯿﺖ ﺣﺮام‬
‫ﺑﯽاﻣﻮال‬ ‫و‬ ‫ﮐﺜﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻗﻠﯿﻞ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮ ﺟﺎی ﯾﮏ ﮔُﺮه ز ﻋﯿﺎل‬
‫ﻧﻔﻘﺖ ﻫﯿﭻ ﻧﯽ و ره ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫زن ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ در ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫ﺑﻮد و ﻧﺎﺑﻮد او ﯾﮑﯽ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫ﻣﺮ ورا ﻓﺮد و ﻣﻤﺘﺤﻦ ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫رزّاق‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﻫﱪ‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮﮐّﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫رازی‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺒﺎزی‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﭘﺲِ‬ ‫در‬
‫زن‬ ‫درِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﭼﻮن ورا ﻓﺮد و ﻣﻤﺘﺤﻦ دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺣﺎل وی ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﭙﺳﯿﺪﻧﺪ‬
‫ﺳﻮزی‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫آﻣﻮزی‬ ‫ﻧﺼﺤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﻧﻔﻘﺎت‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺷﻮﻫﺮت ﭼﻮن ﺑﺮﻓﺖ زی ﻋﺮﻓﺎت‬

‫‪۵۴‬‬
‫آﻧﭻ رزق ﻣﻨﺴﺖ ﻣﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎی‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﮕﺬاﺷﺖ راﺿﯿﻢ ز ﺧﺪای‬
‫ﮐﻪ دﻟﺖ ﻗﺎﻧﻊ اﺳﺖ و ﺧﺮﺳﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رزق‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دﺳﺘﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﺮد‬ ‫رزق‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﭼﻨﺪاﻧﮏ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯽﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫رزق‬ ‫روح‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫دِﻫﻢ‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫رﻃﺐ‬ ‫ﺑﯿﺪﺑُﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫زﻧﺒﯿﻞ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻔﺮﺳﺘﺪت‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﯾﯿﺪ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫راﯾﺘﺎن‬ ‫ﮐﺎی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ زﻣﲔ ﮐﺜﲑ و ﻗﻠﯿﻞ‬ ‫زﻧﺒﯿﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮد ﺧﻮاﺳﺘﺴﺖ ﺣﮑﻢ او راﺳﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن و زﻣﲔ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ وراﺳﺖ‬
‫ﮐﺎﻫﺪ‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‬
‫ﻣﺮد ﻧﺎﻣﯽ و ﻟﯿﮏ ﮐﻢ ز زﻧﯽ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫َﻧﻔَﺲ‬ ‫ﺗﻮﮐّﻞ‬ ‫از‬
‫زﻧﺎن‬ ‫ز‬ ‫رﻫﺮوی‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﻮز‬ ‫رو‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪای راﻫﺮو ﺗﻮ ﭼﻮن ﻣﺮدان‬
‫وای آن ﻣﺮد ﮐﻮ ﮐﻤﺴﺖ از زن‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ ﭘﯿﺸﻪ ﮐﺮدی ای ﺗﻦ زن‬
‫ﮐﲔ ﭼﻮ ﺑﺎز اﺳﺖ و آن ﭼﻮ ﺑﻮﺗﯿﻤﺎر‬ ‫دل ﻧﮕﻬﺪار و ﻧﻔﺲ دﺳﺖ ﺑﺪار‬
‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﺳﻮﺧﺖ او و او ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫دور‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻬﺮۀ اﯾﻦ و آن ز ﺑﻬﺮ ﺷﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮشِﺳﺮ دو اﺳﺖ وﮔﻮشِ ﻋﺸﻖ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﮔﻮش درد از ﯾﮑﯽ ﺧﱪ ﺷﻨﻮد‬ ‫ﺑﯽﺷﻤﺎر ار ﭼﻪ ﮔﻮش ﺳﺮ ﺷﻨﻮد‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ از ﭘﯽ ﺧﺮوش و ﻏﺮﯾﻮ‬ ‫ﺑﺮ دو ﺳﻮی ﺳﺮ آن دو ﮔﻮش ﭼﻮ ﻧﯿﻮ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻨﻨﻬﺪ ﺳﺮت ﻣﯿﺎن دو ﮔﻮش‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ رو ز دﯾﻮ ﭼﺸﻢ ﺑﭙﻮش‬

‫اﯾﻀﺎً ﻓﯽاﻟﺘﻮﮐّﻞ‬
‫ﺷﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﺎر ﻫﺰار‬ ‫رﺑﻊ ﻣﺴﮑﻮن ﭼﻮ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﻤﺎر‬
‫ﺑﺪﻟﺶ ﮐﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﺎر ﺣﺮوف‬ ‫ﺗﻮ اﮔﺮ واﻗﻔﯽ ﺑﻪ ﺻﺮف و ﺻﺮوف‬
‫ﺧﻮد ﺑﻮد ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﺎر آدم ﺳﻮز‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺐ ﭼﻮ ﺿﻢ ﮐﻨﯽ ﺑﺎ روز‬
‫ﺑﯽرﯾﺎ و ﻧﻔﺎق و ﮐﯿﻒ و ﻣِﺮا‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﻬﺎدﺗﲔ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﻗﺎف‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ آﻟﺖ ﺑﻪ ﮐﺎف و ﻧﻮن آرد‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬
‫وردت اﯾﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ ﻻﻫﻮ اﻟّﺎ ﻫﻮ‬ ‫زو ﮔﻮ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ورای‬ ‫از‬
‫ﻋﺪد ﺣﺮف ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﺎر آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﻠﻤﮥ‬
‫ﻧﯿﻤﯽ از ﭼﺮخ دﯾﻦ دوازده ﺑُﺮج‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ از ﺑﺤﺮ ﺟﺎن دوازده دُرج‬
‫ﺑﺮﺟﻬﺎ ﭘﺮ ز ﻣﺎه و ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫دُرّ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دُرﺟﻬﺎ‬
‫ﻧﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫درﯾﺎی‬ ‫درﱢ‬
‫ﺳﮑﻮت‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺟﱪوت‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫درﯾﺎی‬ ‫درﱢ‬

‫‪۵۵‬‬
 ‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻟﺮؤﯾﺎء و ﺗﻌﺒﲑه و ﻫﻮ ﺛﻤﺎﻧﻮن رؤﯾﺎ ﻋﺠﯿﺒﺔ‬
‫ﻫﻤﻪ در ﮐﺸﺘﯽاﻧﺪ و در ﺧﻮاﺑﻨﺪ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎنِ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫آﻧﭽﻪ ﭘﯿﺶ آﯾﺪ از ﺛﻮاب و ﻋﻘﺎب‬ ‫ﺗﺎ رواﻧﺸﺎن ﭼﻪ ﺑﯿﻨﺪ اﻧﺪر ﺧﻮاب‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫آب‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫آﺗﺶِ‬
‫ﺳﺒﺐ ﺟﻨﮓ و ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺎﺷﺪ و رﻧﺞ‬ ‫ﺷﻄﺮﻧﺞ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎزی‬
‫ﮔﺮ ﺑﻮد ﭘﺎک و ﻋﺬب و ﺻﺎف و زﻻل‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫روزﯾﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫آب‬
‫دان‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫آﺑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ور ﺑُﻮَد ﺗﲑه ﻋﯿﺶ ﻧﺎﺧﻮش دان‬
‫روزﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮزﮔﺮ‬ ‫ﺧﺎک در ﺧﻮاب ﻣﺎﯾﮥ روزﯾﺴﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻫﺮدو ﮔﻨﺠﻮر‬ ‫ﺑﺎد اﮔﺮ ﮔﺮم ﯾﺎ ﮐﻪ ﺳﺮد ﺑُﻮَد‬
‫اﻧﺪه دﺷﻤﻨﺴﺖ و ﺷﺎدی دوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎد اﮔﺮ ﻫﺴﺖ ﻣﻌﺘﺪل در ﭘﻮﺳﺖ‬
‫اﺳﺒﺎب‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﭼﯿﺰ دادن ﺑﻪ ﻣﺮده اﻧﺪر ﺧﻮاب‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آزادی‬ ‫ﻣﺬﻟّﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺷﺎدﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬
‫ﻣﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺴﱳِ‬ ‫ﺧﺎﻣﺸﯽ‬ ‫اﻫﻮال‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫ﺧﻨﺪه‬
‫ﻋﻠﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺳﲑی ازان‬ ‫ﻋﻄﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫زﯾﺎدت‬ ‫آب‬ ‫ﻣﯿﻞ‬
‫ﺷﺪ ﻓﻀﯿﺤﺖ ﺑﺴﺎن ﻣﺴﺖ ﺧﺮاب‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﺮﺧﺎش‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮق‬ ‫ﻃﺒﻞ در ﺧﻮاب راز ﮔﺮدد ﻓﺎش‬
‫ﺑﻮد‬ ‫روح‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺼﻮح‬ ‫ﺗﻮﺑﮥ‬ ‫ﻏﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫اﻧﺪر ﮔﺎه‬ ‫زﻣﺎن ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻨﺪر‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﯿﻮه در ﺧﻮاب روزﯾﺴﺖ از ﺷﺎه‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪه‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ادراک‬ ‫وﻗﺖ‬
‫ﻓﺮد‬ ‫رادی‬ ‫و‬ ‫ﺳﺨﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫دﺳﺖ ﺧﻮد ﭼﻮن دراز ﺑﯿﻨﺪ ﻣﺮد‬
‫ﮐﺸﺪ از ﺑﺨﻞ ﮔﺮد ﺧﻮﯾﺶ ﺳﭙﺎه‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫او‬ ‫دﺳﺘﻬﺎی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫آنِ ﭼﭗ دﺧﱰ و آنِ راﺳﺖ ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫دﻧﺪان‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﮑﻢ ﻣﺎل و ﻧﻌﻤﺖ ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫دﺧﱰاﻧﻨﺪ‬
‫ﺳﺎق و زاﻧﻮ ﻋﻨﺎ و رﻧﺞ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺟﮕﺮ و دل ﺑﻪ ﺧﻮاب ﮔﻨﺞ ﺑُﻮَد‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﭼﻮن ﺳﱰ در ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻪ ﺗﻦ‬ ‫زن‬ ‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻣﻐﺮ‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ زﺷﺖ و ﺧﻮش ﺷﻘﯽ و ﺳﻌﯿﺪ‬ ‫ﺗﻮﻟﯿﺪ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫رﻗﺺ ﮐﺮدن وﻗﺎﺣﺖ و ﺷﯿﺪﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮﻣﯿﺪﯾﺴﺖ‬ ‫ز ﮐﺎر‬ ‫ﺷﺴﱳ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎدﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻐﺴﯿﻞ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻄﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺌﺰر‬
‫زن ﮐﻨﺪ ﺑﯽﺷﮏ او ﺷﺘﺎب اﻧﺪر‬ ‫وآﻧﮑﻪ ﺑﺮﺑﻂ زﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاب اﻧﺪر‬
‫آزردن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدﻧﺴﺖ‬ ‫ﻏﻠﺒﻪ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﺼﺎرﻋﺖ‬ ‫دﮔﺮ ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫رﺳﺘﻪ ﮔﺮدد ز رﻧﺞ و درد و ﻋﺬاب‬ ‫وآﻧﮑﻪ دارو ﺧﻮرد ﻫﻤﯽ در ﺧﻮاب‬
‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ راﺣﺖ آن دﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﺗﺎب‬ ‫ﻃﯿﺐ ﺑﺎﺷﺪ دو ﮔﻮﻧﻪ اﻧﺪر ﺧﻮاب‬
‫ﻣﺤﻨﺖ آن ﻧﻮع را ﮐﻪ ﺑﺮﮐﺎﻟﻨﺪ‬ ‫راﺣﺖ آن ﻧﻮع را ﮐﻪ در ﻣﺎﻟﻨﺪ‬

‫‪۵۶‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫راﺣﺘﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫دﺧﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﺑﺪ ﺑﻮد ﺑﺪ ز ﻣﻦ ﻧﮑﻮ ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﺮد ﺑﯿﻤﺎر و ﻃﯿﺐ و ﺟﺎﻣﮥ ﻧﻮ‬
‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻏﺮﻗﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫رﻗﺺ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺧﻮاب در ﮐﺸﺘﯽ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺠﺴﺘﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫رﻗﺺ‬ ‫وآﻧﮑﻪ در ﺣﺒﺲ و ﺑﻨﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑُﻮَد‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ﺣﺴﺎب‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﯿﻨﺪ ز ﺗﻦ روان ﺷﺪه ﺧﻮن‬
‫ور ﺟﺮاﺣﺖ ﺑﻮد ﺟﺰ اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﺮاﺣﺖ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﮔﺮدد ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮﻧﺨﻮاری‬ ‫ﮐﺎری‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺻﻌﺐ‬ ‫اﻧﺪﻫﯽ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫زو‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫وآن زﻧﯽ ﮐﺶ ز ﻓﺮج ﺧﻮن آﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮرد زود از او ﻃﻤﻊ ﺑﺮدار‬ ‫ﮔﻮﺷﱳ ﺑﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ور ﺑﯿﻤﺎر‬
‫آﻧﮑﻪ ﺗﺎزﯾﺴﺖ ﺑﺪ ﺑُﻮَد در ﺧﻮاب‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ و ﺑﯿﺨﻮدی و ﺷﺮب ﺷﺮاب‬
‫دان‬ ‫روزی‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﻓﺮازی‬ ‫وآﻧﮑﻪ او ﭘﺎرﺳﯽ اﺳﺖ روزی دان‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫روی‬ ‫ﺷﲑ در ﺧﻮاب ﮔﻨﺞ و ﻣﺎل ﺑﻮد‬

‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻷﺛﻮاب و اﻷواﻧﯽ‬

‫اﺳﺖ‬ ‫اﻧﺒﻮه‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ ﻧﻮ ز دوﻟﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ ﮐﻬﻨﻪ رﻧﺞ و اﻧﺪوه اﺳﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮﻧﲔ‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﻨﮕﻔﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎﻣﻪای‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦ‬
‫اﺻﻞ ﺷﺎدی و راﺣﺖ و ﺗﺰﯾﲔ‬ ‫رﻧﮕﲔ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺑﺨﺖ از او ﺑﻪ آزادﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎدﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫ور ﺑﻮد زرد درد و ﻣﺤﻨﺖ و آه‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫رﻧﺞ ﺑﺮ دل ﻓﺰوﻧﱰ از ﮐﻮﻫﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪوﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎﻣﻪﻫﺎی‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﺻﺮه‬ ‫و‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ردا‬ ‫و‬ ‫ﻃﯿﻠﺴﺎن‬
‫ﻟﯿﮏ زان ﻣﺮد را ﻫﻤﻪ ﺧﻄﺮﺳﺖ‬ ‫ﺳﻔﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫آﺳﯿﺎ‬
‫دار‬ ‫ﻫُﺶ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫زن‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫دام ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﺑﺴﱳ ﮐﺎر‬
‫ﭼﻮن ﮔﺸﺎﯾﺶ ﮐﻪ آﯾﺪت ز ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪت‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﯽ‬

‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟﺼﻨّﺎﻋﲔ‬

‫ﮐﺎر‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻗﺼّﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﻃﺒّﺎخ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺧﺎﺻﻪ آﻧﺮا ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺧﻮار و ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﯿﻤﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬
‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫درزی آﻧﮑﺲ ﮐﻪ رﻧﺠﻬﺎ و ﺑﻼ‬
‫راز‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﻮارﯾﺚ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮّاز‬ ‫و‬ ‫ﻧﻌﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻔﺎف‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﻋﻄﺎر‬ ‫و‬ ‫زرﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰاز‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﺎدی‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫رادی‬ ‫و‬ ‫ﻣُﻄﺮب‬ ‫و‬ ‫ﺧﻤّﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺣﺎل‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﻟﯿﻞاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫و ﮐﺤّﺎل‬ ‫راﺋﺾ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻄﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪۵۷‬‬
‫ﻣﺮﺻﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺻﯿّﺎد‬ ‫دﯾﺪن‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺗﲑآراﺳﺖ‬ ‫ﺗﲑﮔﺮ ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻋﻨﺎﺳﺖ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺷﻤﺸﲑﮔﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ آﻧﺮا دﻟﯿﻞ دان ﺑﺮ ﻣﺎل‬ ‫ﺣﻤﺎل‬ ‫و‬ ‫و ﮔِﻠﮕﺮ‬ ‫ﺳﻘّﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟﺒﻬﺎﺋﻢ‬

‫ﻣُﻨﺒﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻫﻞ‬ ‫وﱃ‬ ‫ﺧﺎدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺮ‬
‫ﻣﺮد را اﺳﺐ و زن ﺑﻮد در ﺧﻮرد‬ ‫اﺳﺐ زن ﺑﺎﺷﺪ ای ﺑﻪ داﻧﺶ ﻓﺮد‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪش‬ ‫ﺑﭽﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زن‬ ‫آﻧﺮا ﮐﻪ‬ ‫اﺳﱰ‬
‫ﺳﻔﺮی ﺳﻬﻤﻨﺎک ﭘﺮ ﻏﻢ و ﺗﺎب‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺷﱰ‬
‫ﮔﺴﺘﺎخ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﺳﺎلِ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺎو‬
‫ﺳﺎل‬ ‫ﻓﺮاﺧﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زان‬ ‫اﻗﺘﻀﺎ‬ ‫ﮔﻮ ﺳﭙﻨﺪت ﺑﻮد ﻏﻨﯿﻤﺖ و ﻣﺎل‬
‫ﭘﺮ ﺧﺮوش و ﺑﻪ ﮐﺎر در ﺳﺮ ﺷﺮ‬ ‫ﯽ و ﺑﺪ ﮔﻮﻫﺮ‬
‫ﺑﺰ ﮐﺴﯽ ﮐﻮ دﻧ ّ‬

‫ﻓﯽ رؤﯾﺎء اﻟﺴّﺒﺎع‬

‫ﮐﻪ ﺑُﻮَد ﮐﺎرش از ﻣﺠﺎﻣﻠﻪ دور‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﻠّﻂ‬ ‫ﺧﺼﻤﯽ‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮﺳﻨﺎک‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﺎﻫﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬
‫ﻣﺰﯾﺪ‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﺒﮏ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺒﯿﻞ ﻣﻔﯿﺪ‬
‫ﭘﲑ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫ﺗﻌﺒﲑ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫از‬ ‫آﻫﻮ‬
‫ﻣﮑّﺎر‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪﮐﺮدار‬ ‫ﭘﻠﻨﮓ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻧﮕﺎرﻧﺪ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺑﱪ‬
‫ﻣﺰد‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺮس ﺧﺼﻤﯿﺴﺖ ﭘﺮ ﺧﯿﺎﻧﺖ و دزد‬
‫ﺑﺪﺧﻮاه‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﯾﻮز و ﮐﻔﺘﺎر و ﮔﺮگ ﺑﺎ روﺑﺎه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪﮔﺮ‬ ‫روﺑﺎه‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ور‬
‫ﺑﱰﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ور ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯿﻨﻪورﺳﺖ‬ ‫ﻋﺪوی‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻣﺎر‬
‫آﻓﺎت‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺰدم و ﻏﻨﺪه و دﮔﺮ ﺣﺸﺮات‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺳﮓ ﺑﻪ ﺧﻮاب اﻧﺪرون ﻋﻮان ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻓﯽ رؤﯾﺎ اﻟﻨّﯿّﺮﯾﻦ واﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺨﻤﺴﺔ اﻟﺴﯿّﺎرة‬

‫ﺑﺎب‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﻪ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫دﯾﺪن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ‬ ‫دﮔﺮی ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫راﯾﺰن‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺤﻨﺘﺴﺖ و رﻧﺞ و ﻋﺬاب‬ ‫ﺟﺮم ﻣﺮﯾﺦ ﯾﺎ زﺣﻞ در ﺧﻮاب‬
‫آﻣﺪ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎزن‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دﺑﲑ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪۀ‬ ‫ﺗﲑ‬
‫آراﻣﺶ‬ ‫و‬ ‫و ﮐﺎم‬ ‫ﻋﯿﺶ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫آراﻣﺶ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫زﻫﺮه‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﺗﻌﺒﲑﺷﺎن‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫دان‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﮐﻮﮐﺒﺎن‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬

‫‪۵۸‬‬
‫راز اﯾﻦ ﻋﻠﻢ ﺑﺮ ﭘﺴﺮ ﺗﻘﺮﯾﺮ ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﯾﻌﻘﻮب ﮐﲔ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮادران‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﻮﮐﺒﺎن‬ ‫ﻣﻬﺮ و ﻣﺎﻫﺶ ﭘﺪر ﺑُﺪ و ﻣﺎدر‬
‫ﮐﺮدهای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮔﺬر‬ ‫در‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻦ از ﻓﺎل و زﺟﺮ وز ﺗﻌﺒﲑ‬
‫ﺑﯿﺪاران‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﻣﯽﮔﺬارﯾﻢ‬ ‫ﮐﺲ ﭼﻮ ﻣﺎ دﯾﺪ ﺧﲑه ﻏﻤﺨﻮاران‬
‫ﻏﺎﻓﻞ و ﻣﺮده ﻫﺮ دو ﯾﮑﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬

‫ﻓﯽ ﺗﻨﺎﻗﺾ اﻟﺪارﯾﻦ‬

‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺘﯽ ﻧﻪ آﻧﺖ ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠّﺖ روز و ﺷﺐ ﺧﻮر اﺳﺖ و زﻣﲔ‬
‫دوﯾﯽ از ﻋﻘﻞ دان ﻧﻪ از ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ای دو ﺑﺮ زﻋﻢ ﺗﻮ ﻣﺮاد و ﻣﺮﯾﺪ‬
‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﺷﺪ ﯾﮑﯽ ﻣﺠﻮی دوﯾﯽ‬ ‫در ﭼﻨﲔ ﺣﻀﺮت ار ز ﻣﻦ ﺷﻨﻮی‬
‫زال زر ﻫﻤﭽﻮ زال ﺑﯽ زورﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ در اﮔﺮﭼﻪ ﭘﺮ ﺷﻮرﺳﺖ‬
‫در ﯾﮑﯿﺌﯽ ﯾﮑﯿﺴﺖ رﺳﺘﻢ و ﺣﯿﺰ‬ ‫در دوﯾﯽ دان ﻣﺸﻘﺖ و ﺗﻤﯿﯿﺰ‬
‫ﮔﻞ‬ ‫ﺗﺎرکِ‬ ‫و‬ ‫روان‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫در ﻣﺼﺎف ﺻﻔﺎ و ﺳﺎﺣﺖ دل‬
‫ﻧﺸﻮی‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺑﻨﻨﻬﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺸﻮی‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻧﻔﮑﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻓﻌﻞ ﺗﻮ ﺳﺎل و ﻣﻪ ﮔﻨﺎه ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﻓﺎرغ از ﮐﻼه و ﮐﻤﺮ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺾ‬ ‫ﺗﺮﺗﯿﺐ‬ ‫ﻧﻔﯽ‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖﺳﺖ‬ ‫رﺧﺶ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫ﺗﺮک‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ورا‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺮدنِ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻼکِ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮدنِ‬
‫ﻧﺎﺧﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺻُﺪرۀ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮔﺮد و ز ﻧﯿﺴﺖ ﮔﺸﱳ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ره ﺑﻪ ﻫﯿﭻ روی ﻣﺎﯾﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮑﱳ ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﺑﺮﭘﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮم رو ﮔﺮﭼﻪ ﻓﯽاﻟﻤﺜﻞ ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﺖ ﺑﺪان ﺟﻬﺎن ﺷﺪ ﻧﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﯽ ز ﻧﻔﺲ و ز ﻋﻘﻞ‬
‫ﺳﺮ ﺑﺰن ﭼﻮن ﭼﺮاغ و ﺷﻤﻊ و ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺮی ﮐﺰ ﺗﻮ رﺳﺖ ﻫﻢ در دم‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪﻧﯽ‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﺳﺮ ﮐﻪ دﯾﺪﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻃﻠﺒﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻠﻪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ادﺑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﯽﺳﺮی‬
‫دُرج ﭘﺮ دُر ز ﺑﯽﺳﺮﯾﺴﺖ اﻧﺎر‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫آرد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﯽﺳﺮی‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻠﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺳﺮّ‬
‫ﻧﮕﺬاری‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺟﺴﺮ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫داری‬ ‫ﻏﺶ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺑﺰﯾﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﻞ ﻓﻀﻮﱃ ﺷﻮد ﭼﻮ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻼه‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮔﻮﯾﺎ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺟﺎه‬
‫ﻧﻤﯿﺪاﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﺑّﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺎج‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﺮاج‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮑﻮﺗﺮ‬ ‫آن‬
‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﯿﺐ ﮐﻞ ﮐﻠﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﺟﻤﺎل ﭼﻪ را داد‬ ‫ﭼﻮن ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮐﻤﺎل ره را داد‬
‫اﻟﻠّﻬﯽ‬ ‫ﺳﺮّت‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﭼﺎﻫﯽ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۵۹‬‬
‫ﻗﻠﺐ او ﺧﻮد ﻫﻼک ﺟﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﮐﻼﻫﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ورﻧﻪ داری ﭼﻮ ﺷﻤﻊ دل ﭘﺮ ﻧﺎر‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫و ﮐﻼه‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬
‫ﭘﯿﺶ ﺣﻖ ﺑﺎﺷﮕﻮﻧﻪ ﭘﺎل ﭼﻮ ﭼﺎه‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﯾﻮﺳﻔﯿﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺟﺎه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﺑﯿﮋن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﻊ آن ﮐﻼه از آﺗﺶ دار‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫آﺗﺸﲔ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ در ﻋﺸﻖ ﺷﻤﻊ ره ﺑﺎﺷﺪ‬
‫دل ز وﺣﺪت ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﺮد از اﺳﻢ‬ ‫ای ز ﺻﻮرت ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺟﺎن از ﺟﺴﻢ‬
‫ﭼﺸﺶ از ﺗﺮک اﯾﻦ و آن ﺧﯿﺰد‬ ‫ﮐﻮﺷﺶ از ﺗﻦ ﮐﺸﺶ ز ﺟﺎن ﺧﯿﺰد‬
‫واﻧﮑﻪ ﺻﺎﻓﯽ ﺑﺮون ازﯾﻦ ﺛﻔﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﺑﺎ ﻗﺪم ﺣﺪث ﻃﻔﻞ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﭘﺎﯾﺴﺖ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺧﯿﻤﮥ‬ ‫زاﯾﺴﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دان‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫دان‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎنﺳﺮاﯾﯽ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫اﻧﺪر اﯾﺜﺎر‬
‫اﯾﺜﺎر‬ ‫ﻇﺮﯾﻔﱰ‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫داری‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻣُﻘﻞ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺟﻮدﻫﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺟﺎن و دل ﺑﺬل ﮐﻦ ﮐﺰ آب و ز ﮔِﻞ‬
‫اﺗﯽ‬ ‫ﻫﻞ‬ ‫ﺳﻮرة‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻒ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎ‬ ‫آلِ‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ در ﭘﯿﺶ ﺣﻖ ﭼﻨﲔ ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﯽﻣﻘﺪار‬ ‫ﺟﻮﯾﻦ‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫زان‬
‫را‬ ‫ﺑﯿﭽﻮن‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫دون‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫از‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫از ﮐﻒ‬ ‫ﺻﺪﻗﻪ‬ ‫درﻣﯽ‬
‫از دل رﯾﺶ ﺻﺪﻗﻪ زان ﺑﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ دروﯾﺶ را دﱃ رﯾﺶ اﺳﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺗﺎرﯾﮏ و ﺗﲑه ﻫﻤﭽﻮ ﮔِﻠﺶ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﮕﺮ ﺗﻮ آن ﻧﮕﺮ ﮐﻪ دﻟﺶ‬
‫ﯾﺰﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎی‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻔﻮت ازﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻞ دروﯾﺶ‬
‫ﺑﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﻫﻤﺮاه‬ ‫آﻟﻪ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﻋﯿﻨﺎک‬ ‫ﻋﻨﻬﻢ‬ ‫ﺗﻌﺪ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻟﻮﻻک‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬
‫در ره او دﱃ ﺑﻪ دﺳﺖ آور‬ ‫از ﺗﻦ و ﺟﺎن ﻋﻘﻞ و دل ﺑﮕﺬر‬
‫آن رﺣﻢ اﯾﻦ ﻣﺸﯿﻤﻪ آن ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫و ﻋﲔ درﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺻﻮرت و وﺻﻒ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ذات‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ﺳﺪّ‬ ‫ﺻﻔﺘﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬
‫دان ﮐﻪ آن ﮐﻔﺮ ﻋﺎﻟِﻢ ﺻﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ آن ﻧﻘﺶ ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓﺘﺴﺖ‬
‫وان دو ﻫﻤﭽﻮ زﺟﺎﺟﻪ و ﻣﺸﮑﺎت‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻮ ﻣﺼﺒﺎح روﺷﻦ اﻧﺪر ذات‬
‫ﺑﺎ دو روﺣﯽ و ﻟﻌﺒﺖ ﯾﮑﺮﻧﮓ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﮕﺸﺘﯽ در آن ﮔﺬرﮔﻪ ﺗﻨﮓ‬
‫ﺳﺮای‬ ‫دو‬ ‫ورا‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻧﺴﻞ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زان‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان ﻧﺒﯿﻨﺪ رﻧﺞ‬
‫وان ﺳﺮای از ﺑﺮای ﻧﻌﻤﺖ و ﻧﺎز‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺮای از ﺑﺮای رﻧﺞ و ﻧﯿﺎز‬
‫ﻃﻨﺎب‬ ‫ﮔﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺧﯿﻤﮥ‬ ‫آدﻣﯽ ﭼﻮن ﻧﻬﺎد ﺳﺮ در ﺧﻮاب‬
‫وارث آﯾﯽ ﻫﻤﯽ ﺑﻪ اﺻﻞ و ﺑﻪ ﻓﺮع‬ ‫از ﺗﻮ ﭘﺮﺳﻢ ﮐﻪ ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻤﺖ و ﺷﺮع‬

‫‪۶۰‬‬
‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﮔﺮ ﻧﻪای ﻣﺮده ﯾﺎ ﻧﻪای در ﺧﻮاب‬ ‫ﯾﮏ ﺟﻮاﺑﻢ ﺑﺪه ز روی ﺻﻮاب‬
‫از ﺗﻮ او ﻣﺮ ﺗﺮا ﻋﻮض ﻧﻪ ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﺑﺮ ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﻧﻔﺲ اﺳﺖ‬

‫ﻗﺼﮥ ﻗﯿﺲﺑﻦ ﻋﺎﺻﻢ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ﻧﺰول‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ذااﻟﺬی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫آن زﻣﺎن ﮐﺰ ﺧﺪای ﻧﺰد رﺳﻮل‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﻬﱰ ﮐﺸﯿﺪ و ﺳﺮ ﻧﮑﺸﯿﺪ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻧﻘﺪر ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ در وﺳﻊ ﺑﻮدﺷﺎن در ﺣﺎل‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ و زر ﺳﺘﻮر و ﺑﻨﺪه و ﻣﺎل‬
‫ﮐﻪ ﻧﮑﺮدی ﻃﻠﺐ ز دﻧﯿﺎ ﺳﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ ﺣﺎﱃ‬ ‫ﻋﺎﺻﻢ‬ ‫ﻗﯿﺲ‬
‫ﻧﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﻫﯿﭽﻴﮏ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫زاﻧﭽﻪ‬ ‫رﻓﺖ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻋﯿﺎل ﺑﮕﻔﺖ‬
‫ﺧﯿﺰ و ﻣﺎ را در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺴﻮز‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﭽﻨﲔ آﯾﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ اﻣﺮوز‬
‫اﯾﺜﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آﻧﭽﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﺑﯿﺎر‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ زن ﭼﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ در ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﯾﺎﺑﯽ ﺳﺒﮏ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻦ آر‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺠﻮی‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬
‫ﮐﺎری‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﺑﺠُﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﺑﻨﻮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺸﮏ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫دﻗﻞ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ در ﺧﺎﻧﻪ ﺻﺎﻋﯽ از ﺧﺮﻣﺎ‬
‫ﮔﻔﺖ زﯾﻦ ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎرا ﻣﺎل‬ ‫ﭘﯿﺶ ﻗﯿﺲ آورﯾﺪ زن در ﺣﺎل‬
‫آورد‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در ﮐﺮد‬ ‫آﺳﺘﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮﻣﺎ‬ ‫ﻗﯿﺲ‬
‫ﻧﺰ ﺳﺮِ ﻫﺰل ﺑﻠﮑﻪ از ﺳﺮِ ﺟﺪ‬ ‫ﭼﻮن درون رﻓﺖ ﻗﯿﺲ در ﻣﺴﺠﺪ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ آوردهای ﺳﺒﮏ ﭘﯿﺶ آر‬ ‫ﺑﺪﮐﺎر‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻘﯽ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﺘﺎع ﯾﺎ زر و ﺳﯿﻢ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫آﻣﺪش‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫زان ﺳﺨﻦ ﻗﯿﺲ ﮔﺸﺖ ﺧﻮار و ﺧﺠﻞ‬
‫ﺑﺮ ﻧﻬﺎده ز ﺷﺮم دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫رﻓﺖ و در ﮔﻮﺷﻪای ﺑﻪ ﻏﻢ ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﺳﯿّﺪ زﻣﺎن و زﻣﲔ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺳِﺪره‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ﻣﺪار‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آورده‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫اﻟﻤﻄﻮّﻋﲔ‬ ‫ﯾﻠﻤﺰون‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ را ز ﺣﺎل ﮐﺮد آﮔﺎه‬
‫ﻧﻈّﺎرﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎی ﻗﺮار و ﺟﺎی ﺳﮑﻮت‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫در‬ ‫اوﻓﺘﺎده‬ ‫زﻟﺰﻟﻪ‬
‫ﻣﯽﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺗﻌﺎﱃ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻗﯿﺲ‬ ‫ز‬ ‫زود ﮐﻦ‬ ‫اﯾﻨﻘﺪر‬ ‫ﮐﺎی ﺳﺮاﻓﺮاز‪ ،‬وی ﮔﺰﯾﺪه رﺳﻮل‬
‫دﮔﺮان‬ ‫و ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ز ّر‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻦ اﯾﻦ دﻗﻞ ﺑﻌﯿﺎن‬
‫زاﻧﮑﻪ دﺳﺘﺶ رﺳﯿﺪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺨﯿﻞ‬ ‫ﻗﻠﯿﻞ‬ ‫ﻣﺘﺎع‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻢ‬ ‫زو‬
‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﺟﻬﺪاﻟﻤﻘﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪه‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬
‫ﺑﺪ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫زان‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ ﮐﺎر‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫زان‬ ‫را‬ ‫ﻗﯿﺲ‬

‫‪۶۱‬‬
‫ﻗﯿﺲ را ﮐﺎر ﮔﺸﺖ از آن ﺑﻪ ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫رﺳﻮا‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮآﻧﺴﺎن ﮐﻪ ﺑﻮد ﺑﯿﺶ آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫از ﻫﻤﻪ ﻓﻌﻞ ﺧﻮد ﺧﺠﻞ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺪای آﻧﮑﻪ ﺗﻮ دو دل ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺎری‬ ‫اﯾﻨﻘﺪر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﮐﺎری‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬

‫ﻓﯽ اﻻﺗﺤﺎد‬
‫ﻫﯿﭻ ﺣﺒﺲ اﺑﺪ ﭼﻮ ﺑﻮدِّ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﯾﮏ زﯾﺎن ﭼﻮ ﺳﻮد ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﻟﺰور‬ ‫ﺑﻄﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ذواﻟﻤﲍ‬ ‫ﻇﻬﺮاﻟﻨﻮر‬
‫ﻋﯿﺐ را ﺑﺎ ﺳﺮای ﻏﯿﺐ ﭼﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﻏﯿﺐ ﺧﻮاﻫﯽ ﺧﻮدی زره ﺑﺮدار‬
‫زاﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺸﻮری‬ ‫زردروﯾﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﻏﯿﺐﮔﻮ ﮔﺮد‬
‫ﻧﺘﻮان ﮐﺮد ﺧﺎﺻﻪ ﺑﺎ ﺷﮏ و رﯾﺐ‬ ‫ﺗﻮ ﭘﺮ از ﻋﯿﺐ و ﻗﺼﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﯿﺐ‬
‫ﺧﻮدﯾﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺨﺮدﯾﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺨﯿﺰد‬
‫ﻋﻘﻞ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﻋﺘﺎب آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ورﻧﻪ ﺑﺮﺳﺎز از اﯾﻦ دو ﭼﺸﻢ دورود‬ ‫ﮔﻔﺖ رو ﻧﻔﺲ را ﺑﮑﻦ ﺑﺪرود‬
‫ﺑﯿﺶ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺑﺪی ﻣﺴﮕﺎل‬ ‫روز و ﺷﺐ در ﻓﺮاق ﻋﻘﻞ ﺑﻨﺎل‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﻋﯿﺶ ﺑﺮ ﺗﻮ ﮔﺸﺖ آﺳﺎن‬ ‫رﻫﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﯾﺎﺑﯽ از دل ﻗﻮت‬

‫در اﺗّﺼﺎل ﺑﺪو ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫دﯾﻦ ﮔﺰﯾﺪﮔﯽ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫رﺳﯿﺪﮔﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﯾﯽ‬
‫ﻧﻪای‬ ‫رﺳﯿﺪه‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫درﻧﺪه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﮔﺰﻧﺪه‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﺎی ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻬﯽ رﺳﯿﺪه ﺷﻮی‬ ‫ﺑﻨﺪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﻧﻬﯽ ﮔﺰﯾﺪه ﺷﻮی‬
‫دﯾﻮ و دد ﮐﯽ ﺑﻮد درﻧﺪه ﭼﻪ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮد ﮔﺰﻧﺪه‬ ‫آدﻣﯽ ﮐﯽ‬
‫دد و دﯾﻮی و ز آدﻣﯽ دوری‬ ‫ﻣﻐﺮوری‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬
‫دﻟﺘﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﮐﯿﻨﻪﺟﻮی ﻫﻤﭽﻮ ﭘﻠﻨﮓ‬
‫ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫درو‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫ﻫﯿﭽﮑﺴﯽ‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫و ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﻗﺮﯾﺸﯽ‬ ‫رای‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آﯾﺘﯽ‬
‫ﺳﻠﺐ و اﯾﺠﺎب وﻻﯾﺠﻮز و ﯾﺠﻮز‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ و ﻋﺸﻖ و در ﺣﺪﯾﺚ ﻫﻨﻮز‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻠﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮآورده‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎن‬
‫ﻗﺪﺳﺶ‬ ‫ﺣﺠﺮۀ‬ ‫رهﻧﺸﯿﻨﺎنِ‬ ‫اﻧﺴﺶ‬ ‫ﺣﺠﻠﮥ‬ ‫ﺧﺎﮐﭙﺎﺷﺎنِ‬
‫ﻏﺮﻗﻪ از ﭘﺎی ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ در اﺷﮏ‬ ‫رﺷﮏ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺑﺪراﯾﺘﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫زﻧﺪاﻧﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ارزاﻧﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺮزن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫از ﮔﺮدن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﺑﻨﻬﯽ‬ ‫از ﮐُﻠﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻨﻬﯽ‬ ‫ار ﮔﻨﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫دﯾﻦ‬

‫‪۶۲‬‬
‫دﯾﺪه ﭼﻮن ﭘﺎک ﺷﺪ ﭼﻨﲔ ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎکدﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫ﺗﺎﺟﺪاراﻧﺶ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺳﺎراﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﺎﮐﺴﺎرﻧﺪ‬
‫ﻋﯿﺴﯽوار‬ ‫دار‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫از ﺳﺮ اﯾﻦ دﻟﻖ ﻫﻔﺖ رﻧﮓ ﺑﺮآر‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﻋﯿﺴﯽ ﺑﺮ آب راه ﮐﻨﯽ‬
‫وآﻧﮕﻪ آن دم ﺣﺪﯾﺚ آدم ﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ ﮐﻢ ﮐﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻫﻤﮥ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ذرّهای‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﭙﺴﯿﭻ‬ ‫راه را‬ ‫ﺑﯽﻧﻔﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺴﺎزد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬

‫ﻣﻦ َاﻣَﻦَ ﺑﻄﺎﻋﺘﻪ ﻓﻘﺪ ﺧَﺴَﺮ ﺧُﺴﺮاﻧﺎً ﻣﺒﯿﻨﺎ‬

‫ﮐﺎی ﺗﻮ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ و رای و داﻧﺶ ﺟﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫روﺑﻬﯽ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫روﺑﻬﯽ‬
‫ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﭼﺎﺑﮑﯽ ﮐﻦ دو ﺻﺪ درم ﺑﺴﺘﺎن‬
‫ﻟﯿﮏ ﮐﺎری ﻋﻈﯿﻢ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﺟﺮت ﻓﺰون ز دردﺳﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آﻧﮕﻬﻢ‬ ‫درﻣﺖ‬ ‫زﯾﻦ زﯾﺎن ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ ﻓﺮﺳﻮد‬
‫ﻋﲔ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﻗﻀﺎﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬
‫ﺑﻠﻌﺎم‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰازﯾﻞ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬

‫ﻣﻦ َزﻫَﺪ ﻓﯽاﻟﺪّﻧﯿﺎ وَﺟَﺪ ﻣُﻠﮑﺎ ﻻﯾﺒﻠﯽ‬

‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺼﺮه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﲑی‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰم‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﻧﻔﺲِ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰم‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد ﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮری‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﺪ ﻣﺮا ﮐﻪ ﻫﺎن ای ﭘﲑ‬
‫ﻣﻨﺶ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﺮگ و در ﮔﺬرم‬ ‫ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﺮ ﻣﺮا ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺧﻮرم‬
‫ﮐﻪ ﭼﻪ ﭘﻮﺷﻢ ﺑﮕﻮﯾﻤﺶ ﮐﻪ ﮐﻔﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻔﺲِ‬ ‫آﻧﮕﺎه‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫آروزﻫﺎی‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﻣﺮ ﻣﺮا ﺳﺆال ﮐﻨﺪ‬
‫ﻣﻨﺶ ﮔﻮﯾﻢ ﺧﻤﻮش ﺗﺎ ﻟﺐ ﮔﻮر‬ ‫ﮐﻪ ﮐﺠﺎ رﻓﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ای دل ﮐﻮر‬
‫ﻋﺴﺲ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫زدن‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﻣﮕﺮ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﻔﺲ ﻧَﻔَﺲ‬
‫ﺧﻮار و در ﭘﯿﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﺑﺦ ﺑﺦ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ را دارد‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﺰﻫﺪ و اﻟﺰّاﻫﺪ‬

‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﮐﻮه رﻓﺖ و ﺻﻮﻣﻌﻪ ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﺑﺘﺎﺧﺖ‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫زاﻫﺪی‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫داﻧﺎﯾﯽ‬ ‫اﺗّﻔﺎق‬ ‫از‬ ‫روزی‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎی‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺴﺘﯽ ﻣﻘﺎم و ﻣﺴﮑﻦ و ﺟﺎی‬ ‫ﮔﻔﺖ وﯾﺤﮏ ﭼﺮا ﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﻻی‬
‫در ﻃﻠﺐ ﮐﺮدﻧﺶ ﺷﺪﻧﺪ ﻫﻼک‬ ‫ﮔﻔﺖ زاﻫﺪ ﮐﻪ اﻫﻞ دﻧﯿﺎ ﭘﺎک‬
‫آواز‬ ‫دﯾﺎر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪه‬ ‫در‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫در‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎزِ‬

‫‪۶۳‬‬
‫در ﺟﻬﺎن ﺻﯿﺪ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫را‬ ‫ﻣﻮﱃ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﻮی‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫زﻣﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﺮدﻧﻢ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫در‬ ‫وای آن ﮐﻮ ز ﻣﻦ ﺣﺬر ﻧﮑﻨﺪ‬
‫اﻓﺮاط‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﻓﺴﻄﺎط‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬

‫ﻓﯽ ﺣُﺐّ اﻟﺪﱡﻧﯿﺎ و ﺻﻔﺔ اﻫﻠﻪ‬

‫ﺑﺎز ﺑﺴﯿﺎر اﻧﺪر آن ﺑﺮ و ﺑﻮم‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺷﻬﺮی ﺑﺰرگ در ﺣﺪ روم‬
‫دﻣﯿﺎﻃﺴﺖ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎﺣﻠﺶ‬ ‫ﻓﺴﻄﺎﻃﺴﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮه‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﺷﮑﺮد‬ ‫ورا‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﺮﭙد‬ ‫ﺧﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫اﻧﺪرو‬
‫ﺑﯿﻮﺑﺎرد‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫واﻧﺪران‬
‫ﻋﻠﻤﺎ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮغ ﺧﻮار و زﺑﻮن‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺴﻄﺎط‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﺪِ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﺪم اﯾﻦ ﺑﺎﻻ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ داﻧﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﻨﺠﺎ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ روز و ﺷﺐ اﻧﺪرﯾﻦ ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ زاﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫ﻣﭙﯿﺴﯿﭻ‬ ‫زاﻫﺪان‬ ‫راه‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﮔﻔﺖ داﻧﺎ ﮐﻪ ﭘﺲ ﻧﮑﺮدی ﻫﯿﭻ‬
‫وﯾﻢ ﻓﺮوﺧﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫و زی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫در‬ ‫دوﺧﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫زاﻫﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺸﱳ‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﭼﺎرۀ‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﮔﺸﱳ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫وی‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﻢ‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫اﻓﻌﺎلِ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ زاﻫﺪ آن ﺳﺘﻮده ﺣﮑﯿﻢ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪام‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎﺧﺘﻪام‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زاﻫﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻦﮐﻨﻢ روز و ﺷﺐ ورا ﺗﺮﺗﯿﺐ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﯿﻤﺎر ﻧﻔﺲ و ﻣﻦ ﭼﻮ ﻃﺒﯿﺐ‬
‫ﻣﻌﻠﻮﻟﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﻟﻢ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﺪاوای‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ‬ ‫دﯾﺪﮔﺎﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫اﮐﺤﻞ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﯾﻢ‬ ‫ﻓﺼﺪ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﮔﻪ‬
‫آرد‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﺗﺴﮑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻓﺼﺪ‬ ‫ﺑﺎرد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺼﻌﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﭙﺎﻻﯾﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﻞ‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﻢ‬ ‫ﻣُﺴﻬﻠﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﻏﻞ و ﻏﺸﺶ ﺑﺮون ﺷﻮد ز ﺟﺴﺪ‬ ‫ﺐ دﻧﯿﺎ و ﺣﻘﺪ و ﺑﻐﺾ و ﺣﺴﺪ‬
‫ﺣ ّ‬
‫ﻟﺬّات‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺎه ﻧﻬﯿﺶ ﮐﻨﻢ ﻣﻦ از ﺷﻬﻮات‬
‫ﻓﺮاز ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫درِ‬ ‫از ﺧﻮرش ﺧﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ وی ﭼﻮ ﮔﻮرﺧﺎﻧﻪ ﮐﻨﻢ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫دوداﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﻗﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻗُﻮﺗﺶ‬
‫ﻣﻦ ﮐﻨﻢ ﯾﮏ دو رﮐﻌﺘﯽ ﺑﺸﺘﺎب‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ ﻧﻔﺲ ﭼﻮن ﺷﻮد در ﺧﻮاب‬
‫آوﯾﺰد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﻮ ز ﺧﻮاب ﺑﺮﺧﯿﺰد‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﻧﻔﺲ ﮔﺸﺖ ﺑﯿﺪارم‬ ‫ﯾﮏ دو رﮐﻌﺖ ﺑﯽ او ﭼﻮ ﺑﮕﺬارم‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ ز وﺟﺪ آن ﺑﺪرﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮدِ داﻧﺎ ﭼﻮ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﯿﺪ‬
‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫ای‬ ‫ﻋﻤﺮک‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﺎرک‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫ای‬ ‫درّک‬ ‫ﻟﻠّﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﮐﻢ ز ﻣﻠﮑﺖ ﺟﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺟﺰ ﺗﺮا ﻣﺴﻠّﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫آﻻﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮدات‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫آراﯾﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﻫﺮﭼﺖ‬

‫‪۶۴‬‬
 ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫أه‬ ‫و‬ ‫آه‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫آن ﮐﺰ‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻮی اﺑﺮو و ﻣﻮی رخ ﭼﺎﻻک‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زن‬
‫ارﮐﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﻨﺪِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎداﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦﺟﺎ‬ ‫دل‬
‫در ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﺤﺮّی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻌﺒﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺧﺮد‬
‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫ﺳﻤﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ﺑﻮاﻟﻬﻮﺳﯽ‬ ‫ﻣﮕﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺴﻮی‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫زﯾﺮۀ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﺤﺮّی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫در ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ را ﺑﺴﺘﻪای ﺑﻪ ﺑﻨﺪِ ﺟﺴﺪ‬ ‫در ﺳﻪ زﻧﺪان ﻏﻞ و ﺣﻘﺪ و ﺣﺴﺪ‬
‫زﻧﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ارﮐﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬
‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻣُﻨﻬﯽ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫راز‬ ‫ﺧﺰاﻧﮥ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دل‬
‫ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺸﺎنِ‬ ‫ﺑﯽﻧﺸﺎﻧﺎن‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﺎن‬
‫آﻧﮕﻪ از آب ﻋﺸﻖ ﺳﺮ ﺑﺮ زن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ دوﺳﺖ آﺗﺶ اﻧﺪر زن‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‬ ‫زﻧﻬﺎرﺧﻮار‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎرﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺪﺑﯿﻨﺎن‬ ‫دُﻟﻢ‬ ‫دُﻟﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﯿﻨﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﮔﻠﱭ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﻧﯿﮏ ﻣﻌﻠﻮم ﮐﻦ ﮐﻪ در ﻣﺤﺸﺮ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫زﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮآﻧﭽﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬

‫ﻗﺎل اَﻟﻨﺒّﯽ ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋَﻠَﯿﻪ وَ ﺳﻠَﻢ‪ :‬ﻓﺮغاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ﻋَﻦاﻟﺨﻠﻖِ واﻟﺨُﻠﻖ‬

‫واﻻﺟﻞِ وَاﻟﺮزقِ اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻧَﺤﻦُ ﻗَﺴَﻤﻨﺎ‬
‫ﺑﺎزار‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫دﮐﺎﻧﺪار‬ ‫ﮐﺪﺧﺪای‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫آورد‬ ‫ﺷﺒﺎﻧﮕﺎه‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ در ﺧﻮﯾﺸﺶ‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﺑﺮی‬ ‫زﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻐﯿّﺮ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وان‬ ‫داد‬ ‫دادﻧﯽ‬ ‫ﭼﯿﺰی آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﮐﺲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داد‬
‫رﺑّﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﻼم‬ ‫از‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﻧﻤﯿﺪاﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬
‫ﺗﺤﻮﯾﻼ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻠﺘﺶ‬ ‫ﺗﺠﺪ‬ ‫ﻟﻦ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻼ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻨّﺘﺶ‬ ‫ﺗﺠﺪ‬ ‫ﻟﻦ‬
‫ﺗﺤﻮﯾﻞ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﺶ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺒﺪﯾﻞ‬ ‫ﻗﺎﻃﻌﺶ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﻧﺒﻮی در آن ﺟﻬﺎن ﻣﻌﺬور‬ ‫ﺧﯿﺰ و ﺗﺮ داﻣﻨﯽ ز ﺧﻮد ﮐﻦ دور‬
‫ﮔﺮ ﮐﻨﻮن ﻧﻔﺲ را ﺑﻪ ﺗﲑ زﻧﯽ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫زﺣﲑ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﺗﺶ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺷﺮاﺋﻂ ﺻﻠﻮة اﻟﺨﻤﺲ واﻟﻤﻨﺎﺟﺎت واﻟﺘﻀﺮّع‬

‫واﻟﺨﺸﻮع واﻟﻮﻗﺎر واﻟﺪﻋﺎء‬
‫ﻗﺎلاﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬اﻟﺬﯾﻦ ﯾﺆﻣﻨﻮن ﺑﺎﻟﻐﯿﺐ و ﯾﻘﯿﻤﻮن اﻟﺼﻠﻮة‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﻋﻨﺪ ﻧﺰﻋﻪ‪ :‬و ﻣﺎ ﻣﻠﮑﺖ‬
‫اﯾﻤﺎﻧﮑﻢ‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﺻﻠﯽ اﻟﻠّﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ ﺣﺒﺐ اﱃ ﻣﻦ دﻧﯿﺎﮐﻢ ﺛﻼث‪ :‬اﻟﻄﺒﯿﺐ واﻟﻨﺴﺎء و ﻗﺮّة ﻋﯿﻨﯽ ﻓﯽاﻟﺼﻠﻮة‪ ،‬و‬
‫ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬ﻣﻦ ﺗﺮک اﻟﺼﻠﻮة ﻣﺘﻌﻤﺪاً ﻓﻘﺪﮐﻔﺮ و ﺑﲔاﻻﺳﻼم واﻟﮑﻔﺮ ﺗﺮکاﻟﺼﻠﻮة‪ ،‬و ﻗﺎل‪ :‬اﻟﻤﺼﻠﯽ ﯾﻨﺎﺟﯽ رﺑﻪ‪ ،‬و‬

‫‪۶۵‬‬
‫ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﻟﻮ ﻋﻠﻢ اﻟﻤﺼﻠﯽ ﻣﻦ ﯾﻨﺎﺟﯽ ﻣﺎ اﻟﺘﻔﺖ و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﮐﻦ ﻓﯽ ﺻﻠﻮﺗﮏ ﺧﺎﺷﻌﺎ و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪:‬‬
‫اﻟﺼﻠﻮة ﻧﻮراﻟﻤﺆﻣﻦ‪ ،‬ﻣﻦ اﻗﺎم اﻟﺼﻠﻮة اﻋﻄﯽ اﻟﺠﻨّﺔ ﺑﺎﻟﺼﻠﻮة‪.‬‬
‫ﻧﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺣﺪث‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﻗﻔﻞ آن دان ﮐﻪ ﻋﯿﺒﻨﺎﮐﯽ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎده ﮐﯽ در ﮐﺸﯽ ز ﺟﺎم ﻣﻠﮏ‬ ‫ﭘﺎی ﮐﯽ ﺑﺮ ﻧﻬﯽ ﺑﻪ ﺑﺎم ﻓﻠﮏ‬
‫ﺷﮑﻢ از ﻧﺎن ﭘﺮﺳﺖ و ﭘﺸﺖ از آب‬ ‫ﺗﺎت ﭼﻮن ﺧﺮ در اﯾﻦ ﺳﺮای ﺧﺮاب‬
‫ﺑﺎده ﺟﺰ از ﺧﻢ ﻫﻮس ﻧﭽﺸﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭼﻬﺎر و ﭘﻨﺞ و ﺷﺸﯽ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﻃﻮع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎزت‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ارﮐﺎﻧﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﺒﲑ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﯾﺰداﻧﺖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫دوم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻏﺰﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ازﻟﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻓﻮﻃﻪﺑﺎﻓﺎن‬
‫ﮐﻮن در آب و در آﺳﻤﺎن ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫روی‬
‫ورﻧﻪ ﮔﺮدی ﻣﯿﺎن ﺧﺎک ﻫﻼک‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ و ﺧﺮﻗﻪ ﻫﺮدو ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺎک‬
‫ﭼﻪ ﻧﻤﺎزت ﺑﻮد ﭼﻪ ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎک‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ ﻧﺒﻮد ﻃﻌﺎم و ﮐﺴﻮت ﭘﺎک‬
‫ﺷﺮم دار و ﺑﱰس ﺗﻮ ز ﺧﺪای‬ ‫ﻣﭙﺎی‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫رﻋﻮﻧﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫دﻫﺪش‬ ‫ﺳﻮی ﺧﻮد ﻫﺮﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎر ﺧﺪای‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫آه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮوﺑﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﮓ ﺑﻪ دُم ﺟﺎی ﺧﻮد ﺑﺮوﺑﺪ و ﺑﺎز‬
‫دار ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺟﺎی و ﺟﺎﻣﻪ و ﺟﺎن‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫اَﺣﺪﺳﺖ‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫اُﺣﺪ‬ ‫ﺻﻤﺪﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺰه‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫درﺑﺎز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺣﻤﺰهوار‬ ‫اُﺣﺪ‬ ‫در‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ دﯾﻦ از آن ﻃﻬﺎرت ﮐﻦ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺣﻖ ﺑﺴﻮز و ﻏﺎرت ﮐﻦ‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮﻧﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزت‬ ‫ﺑﺮﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎزت‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮری‬ ‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻗﻠﯿﮥ‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮری‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎز‬
‫راز‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﮔِﺮَد‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺟﺴﺘﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫دادﻧﯽ‬ ‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮوﻧﺖ‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫درون‬ ‫در‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫آﻣﺪی‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫آﻣﺪی‬ ‫ﻟﺌﯿﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دان‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺸﺪه‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻫﻔﺪه رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز از دل و ﺟﺎن‬
‫زآﻧﮑﻪ ﻫﻔﺪه ﺑﻪ ﻫﺸﺪه ﻧﺰدﯾﮑﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﻣﮕﻮ ﮐﲔ ﺣﺴﺎب ﺑﺎرﯾﮑﺴﺖ‬
‫دارد‬ ‫او‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺸﺪه‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫رﮐﻌﻪ‬ ‫ﻫﻔﺪه‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪای از ﮔﺬاردت ﺑﻪ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺣﺴﺪ و ﺧﺸﻢ و ﺑﺨﻞ و ﺷﻬﻮت و آز‬
‫ﻧﺮﻫﯽ‬ ‫او‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﻋﻤﻠﻬﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﺣﺴﺪ را ز دل ﺑﺮون ﻧﻨﻬﯽ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﻨﯿﻤﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫درﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ار‬ ‫واﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﺮﺗﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟُﻨُﺐ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫درﮔﲑد‬ ‫ﻏﺴﻞ‬ ‫ز‬ ‫اوّل‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮدهای‬ ‫ﻏﺴﻞ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺮا ﻏﻞ و ﻏﺶ درون ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪۶۶‬‬
‫ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ربّ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ذﻣﯿﻢ‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻏﺴﻞ‬
‫ﻫﻤﻪ در ﺟﻨﺐ ﺣﻖ ﺟﻨﺎﺑﺖ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭘﺎﮐﺴﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺑﺖ ﺗﺴﺖ‬
‫ﺻﺤﺖ داء ﻣﻌﻀﻞ از داروﺳﺖ‬ ‫اﺻﻞ و ﻓﺮع ﻧﻤﺎز ﻏﺴﻞ و وﺿﻮﺳﺖ‬
‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫اﻟّﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫راه‬ ‫ﻧﺮوﺑﯽ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﺟﺎروب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰد‬ ‫دل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮑﺮدهای‬ ‫ﻃﻬﺎرت‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﻮاز‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻔﺎرت‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮐﺸﱳ‬ ‫زاری و ﺑﯽﺧﻮدی ﻃﻬﺎرت ﺗﺴﺖ‬
‫اِﻟﻪ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫زود‬ ‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫روی‬ ‫ﭼﻮن ﺑﮑﺸﺘﯽ ﺗﻮ ﻧﻔﺲ را در راه‬
‫ورﻧﻪ ﯾﺎﺑﯽ ﺳﺒﮏ ﻃﻼق ﺳﻪ ﺑﺎر‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آی‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫دور‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫ﺗﺮی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎن ﻧﻤﺎزی ﮐﻪ در ﺣﻀﻮر ﺑُﻮَد‬
‫روح ﺧﻮد در ﻧﻤﺎز ﺑﲔ ﭼﻮ ﻣَﻠَﮏ‬ ‫ﺗﻦ ﭼﻮ در ﺧﺎک رﻓﺖ و ﺟﺎن ﺑﻪ ﻓﻠﮏ‬

‫اﻟﻤﺜﻞ ﻓﯽاﻟﺨﺸﻮع و ﺣﻀﻮرِاﻟﻘﻠﺐ ﻓﯽاﻟﺼّﻠﻮة‬

‫ﻗﺼﺔ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬
‫ﯾﺎﻓﺖ زﺧﻤﯽ ﻗﻮی در آن ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫اُﺣﺪ‬ ‫در‬
‫راﯾﺶ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﻗﺘﻀﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬
‫درﻣﺎن‬ ‫ﻣﺮورا‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫از‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺟﺮاﯾﺤﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زود‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﻮﻗﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﺎز‬ ‫ﺑﺎدمِ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫اﻧﺪاﻣﺶ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﱪﯾﺪ‬ ‫ﺣﺠّﺎﻣﺶ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫و او ﺷﺪه ﺑﯽﺧﱪ ز ﻧﺎﻟﻪ و درد‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ازو‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫آن ﻣﺮ او را ﺧﺪای ﺧﻮاﻧﺪه وﱃ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﭼﻮن‬
‫وز ﭼﻪ ﺟﺎی ﻧﻤﺎز ﭘُﺮ ﺧﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﻤﱰ ﺷﺪ آن اَﻟﻢ ﭼﻮﻧﺴﺖ‬
‫آن ﺑﺮ اوﻻد ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺷﺪه زَﯾْﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ او ﺟﻤﺎل ﻋﺼﺮ ﺣﺴﲔ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫رﻓﺘﯽ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن در ﻧﻤﺎز رﻓﺘﯽ ﺗﻮ‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫از‬ ‫داه‬ ‫ﻧﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﺮد ﭘﯿﮑﺎن ﺑﺮون ز ﺗﻮ ﺣﺠﺎم‬
‫ﺧﱪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫اَﻟﻢ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻻﮐﱪ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻮﺻﻮف‬ ‫ﮐﺴﺎن‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻋﺒﺎدت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای ﺷﺪه در ﻧﻤﺎز ﺑﺲ ﻣﻌﺮوف‬
‫ورﻧﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺧﲑه رﯾﺶ ﻣﻼن‬ ‫اﯾﻦﭼﻨﲔ ﮐﻦ ﻧﻤﺎز و ﺷﺮح ﺑﺪان‬
‫آﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﺎم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎ ﺻﺪق در ﻧﻤﺎز آﯾﯽ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ور ﺗﻮ ﺑﯽﺻﺪق ﺻﺪ ﺳﻼم ﮐﻨﯽ‬
‫ارزد‬ ‫ﻗﯿﺎم‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺳﺠﺪۀ‬ ‫ﯾﮏ ﺳﻼﻣﺖ دو ﺻَﺪ ﺳﻼم ارزد‬
‫ﺑﺮﭘﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺎدﺗﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎزی‬ ‫ﮐﺎن‬

‫‪۶۷‬‬
‫ﺟﻨﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫آﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫روﺣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺧﺸﮏ ﺟﻨﺒﺎن ﺑﻮد ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺪای‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﮔﺪازد‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﻮﺟﻬﻠﯽ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺠﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎاﻫﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺧﺸﮏ ﺑﮕﺬار و ﮔﺮدِ درﯾﺎ ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮت‬
‫ﻫﻢ ﺗﻮ داﻧﯽ ﮐﻪ در ﻧﻤﺎﻧﯽ از آب‬ ‫ﮔﺮت ﻧﺒﻮَد ز ﺑﺤﺮ دُرّ ﺧﻮﺷﺎب‬
‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔﺮت‬ ‫ﭼﻨﮓ در راه ﺣﻖ زن ای ﺳﺮﻫﻨﮓ‬
‫آﺗﺶوار‬ ‫ﻧﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺰ آب و ﺧﺎک دارد ﻋﺎر‬
‫اﻓﺴﺮ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮐﻠﻪ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎﺷﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻣَﻠَﮏ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﺎج‬
‫ﮐﲔ ﻫﻤﻪ ﻫﯿﭻ ﻧﯿﺴﺖ زی ﺗﻮ و ﺑﺲ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﺣﻖ از ﻫﻮا و ﻫﻮس‬
‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺪﻣﺖ‬

‫ﻓﯽاﻟﺼّﻠﻮة واﻟﺮﻏﺒﺔ‬
‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎرﮔﯽ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫اﺟﺎﺑﺖِ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻗﺒﻮﻟﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻧﺎﺑﺖِ‬ ‫ﯾﺎر ﮐﻦ‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻪ ﮔﻪ آﯾﯽ ز ﺑﻬﺮ ﻓﺮض ﻧﻤﺎز‬
‫ﺑﮕﺰاری‬ ‫ﺑﻐﻔﻠﻪ‬ ‫رﮐﻌﺖ‬ ‫دو‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫زاری‬ ‫و‬ ‫ﺗﻀﺮّع‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽدﻋﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪای ار دﻫﻨﺪت اﯾﭻ ﺟﻮاز‬ ‫ﻇﻦ ﭼﻨﺎن آﯾﺪت ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﻧﻤﺎز‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﺗﻮ‬
‫روَد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آن‬ ‫روَد‬ ‫درد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪای‬
‫ﻟﺒﯿﮏ‬ ‫وزو‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﯾﺎرب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫آﻻﯾﺪ‬ ‫ﺣﺮﻓﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻋﻮان ﺻﻮتْ ﺳﺮای‬ ‫ﮐﺮده در ره دﻋﺎی ﻣﺎ ﺑﺮﺟﺎی‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻣﻘﺼﺪ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫درد‬ ‫راه از اﯾﻦ و از آن ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺴﺖ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺎن‬ ‫ﮐﱪﯾﺎ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺎ رﻋﻮﻧﺖ ﺷﻮی ﺑﻪ ﻧﺰد ﺧﺪای‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﻪ در ﺧﺮام ﺷﻮد‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫دوﺳﺘﺪار‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﻣﻨّﺖ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫را‬ ‫ﺑﺨﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دوﺳﺖ داﻧﯽ ﻧﻪ ﺑﻨﺪه ﻣﺮ ﺧﻮد را‬
‫ﻣﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﻧﯿﺎری‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻃﺎﻋﺖ ای ﭘﺴﺮ آن ﺑﻪ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﯽﻫُﺪﯾﺴﺖ ﺑﯿﻬﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻫُﺪی آدﻣﯽ ﮐﻢ از دده اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را دﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﻨﺪه ﻣﺨﻮان‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ زﯾﻦ ﻃﺎﻋﺖ ﺗﻮ ای ﻧﺎدان‬
‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫از‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻋﻮن‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫وز‬ ‫ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫وی‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮده از روی ﮐﺎر ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮِ ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﻋﺠﺰ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫راﯾﺎﻧﻢ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪاﯾﺎﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪۶۸‬‬
‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺟﺒﻠﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻫﻤﻪ را اﯾﻦ ﻏﺮور و ﻧﺨﻮت ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫راز‬ ‫آن‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﯿﺎرد ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺗﻘﺼﲑاﻟﺼﻠﻮة‬
‫ﺑﺴﺘﻮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻣﺎﻣﯽ‬ ‫اﻻُﺑﯽ‬ ‫ﺑﻮﺷﻌﯿﺐ‬
‫در زﻣﺎن ﺑﻬﺮی‬ ‫از زﻫﺪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺻﺎﺋﻢاﻟﺪّﻫﺮی‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﺋﻢاﻟﯿﻞ‬
‫اﻧﺒﻮه‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫ﺟَﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮِ ﮐﻮه‬ ‫ﺻﻮﻣﻌﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮده‬
‫ﮔﻔﺖ ﺷﯿﺨﺎ زﻧﺖ ﺑﻮد در ﺧﻮرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫رﻏﺒﺖ‬ ‫اﺗّﻔﺎق‬ ‫از‬ ‫زﻧﯽ‬
‫ﺷﻮم‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺎﺿﯽ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﯾﺎدِ‬ ‫ﻧﮑﻨﻢ‬ ‫راﺿﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻢ‬ ‫زﯾﻢ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﭙﺴﻨﺪم‬ ‫رواﺳﺖ‬ ‫ﺑﺦ‬ ‫ﺑﺦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﺣﺴﺎن‬ ‫آﯾﺖِ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻏﺎﯾﺖِ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻔﺎف و ﮐﻔﺎف و ﺧﻠﻖ ﺣﺴﺎن‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ از ﺣﺴﻦ و زﯾﺐ ﺑﻬﺮه ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﻮدش اﯾﻦ زن ﻋﻔﯿﻔﻪ ﺟﻮﻫﺮه ﻧﺎم‬
‫ﻗﺎﻧﻊ از ﺣﮑﻢ ﭼﺮخ ﮔﺮدا ﮔﺮد‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺑﮕﺬاﺷﺖ و ﻋﺰم ﺻﻮﻣﻌﻪ ﮐﺮد‬
‫ﺑﺮﭼﯿﺪ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮه‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪه‬ ‫ﭘﺎرهای‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎ‬
‫ﮐﺎی ﺷﺪه ﻣﺮ ﻣﺮا ﮔﺮاﻣﯽ ﺟﻔﺖ‬ ‫زاﻫﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﻮﺷﻌﯿﺐ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻮد ﺧﺎک ﺗﲑه ﻣﻮﺿﻊ ﮐﻔﺶ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ از ﺗﻮ ﺑﺸﻨﯿﺪم‬ ‫ﺑﺮﭼﯿﺪم‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﺶ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦِ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎ‬ ‫ﺗﺮاب‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺟﺒﻬﺖ‬
‫او‬ ‫ﻣﻌﺎﺗﺐ‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد ﻫﺮ ﺷﺐ دو ﻗﺮص راﺗﺐِ او‬
‫دﯾﻨﺪار‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻓﻄﺎر‬ ‫ﺟﻮﯾﻦ ﮔﻪ‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﮔﺸﺖ رﻧﺠﻮر و ﺑﻮد وی ﻣﻌﺬور‬ ‫ﯾﮑﺮوز‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻗﯿﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮﺷﻌﯿﺐ‬
‫ﻓﺮض و ﺳﻨﺖ ﻧﻤﺎز ﻗﺎﻋﺪ ﮐﺮد‬ ‫آن ﺷﺐ از ﺿﻌﻒ ﺣﺎل آن ﺳﺮه ﻣﺮد‬
‫ﻗﻄﺮهای ﺳﺮﮐﻪ داد و ﺑﯿﺶ ﻧﺪاد‬ ‫زن ﯾﮑﯽ ﻗﺮص ﭘﯿﺶ ﺷﯿﺦ ﻧﻬﺎد‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦﺳﺖ ﮐﻢ ﭼﺮا ﺷﺪ زن‬ ‫ﺷﯿﺦ ﮔﻔﺖ ای زن اﯾﻦ وﻇﯿﻔﮥ ﻣﻦ‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫را‬ ‫ﻗﺎﻋﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫زﯾﺮا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﻮردﺳﺘﯽ‬ ‫وﻇﯿﻔﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﻤﻪای‬ ‫ﮐﺮدﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ار‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫از ﻣﻦ ای ﺷﯿﺦ ﮐﺮدﻣﺖ آﮔﺎه‬ ‫ﺑﯿﺶ ﯾﮏ ﻧﯿﻤﻪ از وﻇﯿﻔﻪ ﻣﺨﻮاه‬
‫ﺗﻘﺴﯿﻤﯽ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺘﺎده‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ را ﻣﺰد ﭼﺸﻢ ﭼﻮن داری‬ ‫ﺑﮕﺬاری‬ ‫ﻋﺒﺎده‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﮕﺬار و ﻣﺰد ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺨﻮاه‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺴﱰ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ای ﺗﻮ در راه ﺻﺪق ﮐﻢ ز زﻧﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎن ﮐﻨﺪﻧﯽ ﻣﮕﺮ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا زﯾﻦ ﻧﻤﺎز ﻧﺰ‬
‫ﮐﺲ ﻧﺪارد وﺟﻮد آن ﺑﻪ ﻓﺘﻮح‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ ﮐﺎن ز دل ﻧﺪارد روح‬

‫‪۶۹‬‬
‫ﺑﯽﻣﻐﺰ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﺳﺮ ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زآﻧﮑﻪ در اﺻﻞ ﺧﻮد ﻧﯿﺎﯾﺪ ﻧﻐﺰ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﻣﺤﻞ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫در‬ ‫دانﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻠﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎزی ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺸﻮع‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ﺧﺸﻮع‬ ‫از‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺑﻨﺪ روزه ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﻤﺎز‬
‫ﻗﻔﺲ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫واﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫زان در اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﯾﺐ و ﻫﻮس‬
‫آﻣﺪ‬ ‫از ﮐﻼه‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﺳﺮت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﻣﻮزهات‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻏﺎر ﻣﻐﺮب ﺳﺰای ﺳﺠﺪۀ اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﻋُﺪّه‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﮐﻪ ﻧﻤﺎزت ﺗﺒﻪ ﺷﺪ از ﻧﻢِ آز‬ ‫آز‬ ‫ﺑﯽدمِ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫رو‬
‫ﮐﻔﺶ ﭘﺎی ﺗﻮ دﺳﺖ ﻣﻮزۀ ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺪ ز ﻧﻨﮓ ﻧﻤﺎز و روزۀ ﺗﻮ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﺎزی‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺒﻠﺘﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دﻣﺴﺎزی‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻮع‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬
‫ﮐﻮه را ﺑﺎﻧﮓ ﺧﺮ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﻟﺤﻦ ﺧﻮش دار ﭼﻮن ﺑﻪ ﮐﻮه آﯾﯽ‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﻋﻮان ﺻﻮت ﺳﺮای‬ ‫ﺑﺮﭘﺎی‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮدهای‬
‫ﭼﻮن ﺻﺪا ﻫﻢ ﺑﻪ دﻣﺖ آﯾﺪ ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫آن ز ﮐﻮه‬ ‫ﻻﺟﺮم ﺣﺮف‬

‫ﻓﯽاﻟﺤﻤﺪ واﻟﺜﻨﺎء‬
‫از ﺛﻨﺎﯾﺖ ﭼﻮ ﻣُﺸﮏ ﺑﻮﯾﺎ ﺷﺪ‬ ‫در دﻫﺎن ﻫﺮ زﺑﺎن ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺷﺪ‬
‫ﻫﺴﺖ در اﻣﺮ و در ﻣﺸﯿّﺖ ﺗﻮ‬ ‫دل و ﺟﺎن را ﺑﻪ ﺑُﻌﺪ و ﻗﺮﺑﺖ ﺗﻮ‬
‫اﺑﺪی‬ ‫ﻋﺰّت‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻫﻠﮏ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ردی‬ ‫ﻧﺤﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﻣﺪی‬ ‫دوﻟﺖ‬
‫ﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺖ ﺑﻪ روز و ﺷﺐ ﭘﻮﯾﺎن‬
‫ﭘﯿﺶ ﻋﺎﻗﻞ ﺑﻪ آﺷﮑﺎر و ﻧﻬﺎن‬ ‫دوﻟﺖ و ﻣﻠﮏ و ﻋﺰّ ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن‬
‫ﮐﺎن ﻫﻤﻪ ﻫﯿﭻ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﯽ ﺗﻮ و ﺑﺲ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﯽ ﻫﻮا و ﻫﻮس‬
‫ﻋﺎﺟﺰﺗﺮ‬ ‫ﻗﺎدرﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﮔُﺮﺑﺰﺗﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫در‬
‫ﺗﻨﺴﺖ‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮐﺎﺑﲔ‬ ‫دﯾﻦ ﻃﻠﺐ ﮐﻦ ﮔﺮت ﻏﻢ ﺑﺪﻧﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺴﺎدش ﺻﻼح را ﺟﺎﻫﺴﺖ‬ ‫راﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﻤﯿّﺰ‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫ﭘﯿﮏ‬
‫زَﻫﺮه ﮐﺲرا ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ ﯾﺎ آن ﭼﻮن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در اﻣﺮ ﺗﻮ ﺑﻪ ﮐﻦ ﻓﯿﮑﻮن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ ﻧﺎﺻﺮ از ﺻﻼح و ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺑﻨﺪه را در ره ﻣﻌﺎش و ﻣﻌﺎد‬
‫ﻟﯿﮏ دوری ﻫﻨﻮز و دﯾﺮ ﺷﻮی‬ ‫روزی آﺧﺮ ز ﺧﻠﻖ ﺳﲑ ﺷﻮی‬
‫ﮐﻪ ﻧﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ راه راﺳﺖ ﺟﻮاز‬ ‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺮد اﯾﻤﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﮐﺎر اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺎﻧﺒﺎزی‬ ‫ﺳﺮاﻧﺪازی‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺪی‬ ‫ﺳﺠﻮد‬ ‫در‬ ‫روم‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮاﻧﺪاز وﺻﻒ ﺟﻮد ﺷﺪی‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﻣﻘﺼﻮر‬ ‫ﻫﻤّﺖ ﺳﮓ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬
‫ﺑﯿﺖ را ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺖ ﺷﮑﺴﱳ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺷﺮﻋﺶ ز ﺷﻌﺮ ﺟﺴﱳ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ او ﮐﻨﻮن ﻫﻢ از ﺧﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع از اﺷﻌﺎر ﺳﺨﺖ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺳﺖ‬

‫‪۷۰‬‬
‫ﺑﺮﮐﺴﯽ ﮐﻮ ازﯾﻦ و آن دورﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﻈﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻣﺒﺎح‪،‬‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﺎﻧﭽﻪ راﺣﺖ ﺟﺮاﺣﺖ او داﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫اﺑﺎﺣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺣَﻈﺮ‬ ‫ﻓﺮق‬
‫ﺣﻠﻖ‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫دل و ﻫﻤّﺖ ﻣﺪه ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻠﻖ‬
‫ﮐﻪ ﺧﺮد ﻧﺎم ﺗﻮ ز ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺪوت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ‬

‫ﻓﯽاﻻﻓﺘﻘﺎر واﻟﺘﺤﯿّﺮِ ﻓﯽ ﺻﻔﺎﺗﻪ‬

‫دل‬ ‫از‬ ‫راز‬ ‫ﻃﻠﻮع‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﻐﻤﺖ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬
‫آﻧﭽﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺑﺎز آﯾﺪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫دل‬ ‫درِ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺳﺘﻘﺒﺎل‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻟﺒّﯿﮏ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ره‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﯾﺎرﺑﺶ‬
‫ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ آب روی ﭼﻮن ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬ ‫ﺑﻮدت‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫زآﺗﺸﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻤﺎن رﺳﯽ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻘﻞ ﺟﺎن ﺳﺎز ﻫﺮﭼﻪ زو ﺷﺪ ﻧﻘﻞ‬
‫ذوق ﺑﺎ ﻃﻮق ﺷﻮق او ﺷﺎدان‬ ‫ﻋﻘﻞ در ﮐُﻨﻪ وﺻﻒ او ﻧﺎدان‬
‫ﻣﻠﮏ او در ﺧﻮرِ آﻟﻬﯽ اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﻣﻠﮏ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ اوﺳﺖ‬
‫ﯾﮏ ﺳﻼم از ﺗﻮ زو ﻫﺰار ﻋﻠﯿﮏ‬ ‫ﯾﺎرﺑﯽ از ﺗﻮ زو دو ﺻﺪ ﻟﺒﯿﮏ‬
‫او‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﯿﻠﺘﺎﺷﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪﺑﺎﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﮕﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺶ‬ ‫و‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫از‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫آر‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﲑاﯾﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫را‬ ‫درﮔﻬﺶ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫او‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دراز‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫درﭘﺬﯾﺮد‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺮ ﺗﻦ ﭼﻮ زﻟﻒ ﯾﺎر ﺳﯿﺎه‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻼل‬ ‫ﺑﻮدش‬ ‫دوﺳﺖ‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﺮ روی ﺣﻮر ﻣﺸﮑﲔ ﺧﺎل‬ ‫دﻻل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫در دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺪل ﮐﻨﻨﺪۀ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫از ﭘﯽ ﺗﺎزﮔﯽ ز دﺷﻤﻦ و دوﺳﺖ‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮوردن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫رﯾﺸﺎن‬ ‫دل‬ ‫دردِ‬ ‫ﻧﮕﻬﺪار‬ ‫وی‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺻﻒآرای‬ ‫ای‬
‫واﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﭼﻮن ﮐﻤﺎن زﻫﺶ ﮔﺮدان‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﭼﻮن ﺑﻬﯽ ﺑﻬﺶ ﮔﺮدان‬
‫ﺑﺴﺎز‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎز‬ ‫ای‬ ‫ﮐﺎرم‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪهام‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﺟﱪوت‬ ‫ﻋﺰّت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺣّﺪ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺧﻄّﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻔﺮّد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫ﻏﺎﯾﺖِ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺪاﯾﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫آﯾﺖِ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻋﺎﻓﯿﺖ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫از‬ ‫راز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫آﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ره‬ ‫ز‬ ‫راﻫﯽ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺗﻮ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﻪ ﻣﺮد اﯾﻦ راﻫﯽ‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫و‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ رو ﺑﻪ ﮔِﺮد ﺑﺎزی ﮔﺮد‬
‫ﺑﺎ ﺧﺪای ای ﭘﺴﺮ ﭼﻪ ﮐﺎر ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد ﮐﱪ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫رد‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﻧﻌﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮﯾﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻫﻤﯽ ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﯽداﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺴﺒﺖِ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﻣﻐﺮور‬ ‫زﯾﻨﺘﺶ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻋﺮﺿﻪ ﺣﻮر و ﻗﺼﻮر‬

‫‪۷۱‬‬
 ‫ﻓﯽ ﺗﺄدﯾﺐ ﺻﺒﺒﺎن اﻟﻤﮑﺘﺐ و ﺻﻔﺔ اﻟﺠﻨّﺔ واﻟﻨّﺎر‬
‫ﻧﺘﻮان ﺑﻮدن ای ﮐﻢ از ﯾﮏ ﯾﮏ‬ ‫از ﭘﯽ راه ﺣﻖ ﮐﻢ از ﮐﻮدک‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺒﮏ زوی ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﺗﻘﺼﲑ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﻣﻮﺧﱳ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﮕﺪازش‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﻨﻮازش‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫ﺗﻠﻄّﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺗﺎ ﺷﻮد راﺿﯽ و ﻣﮑﻨﺶ ﺟﻔﺎ‬ ‫زﻣﺎن ﮐﺎﮐﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در ﮐﻨﺎرش‬
‫ﺗﺎ ﺷﻮد ﺳﺮخ ﭼﻬﺮهاش ﭼﻮ ﻟﮑﺎ‬ ‫در ﻧﻤﺎزش ﻧﻪ آن زﻣﺎن ﮐﺎﻧﺠﺎ‬
‫ﮔﻮﺷﻬﺎﯾﺶ ﺑﮕﲑ و ﺳﺨﺖ ﺑﻤﺎل‬ ‫دوال‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺨﻮاه‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ور‬
‫ﺗﻤﻬﯿﺪش‬ ‫ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻬﺪﯾﺪش‬ ‫ﻧﻤﺎی‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻓﺸﺮده ﮔﻠﻮش‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﺷﺎن‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑﻨﺪ و ﺣﺒﺴﺶ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﻣﻮش‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫ﺷﻨﻮد‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫آﺧﺮت‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺑﻪ دو رﮐﻌﺖ ﺑﻬﺸﺖ را درﯾﺎب‬ ‫ﺑﺸﺘﺎب‬ ‫ﻫﺎن‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﺪ ﮐﺎﮐﺎی‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮزخِ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫آن‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دوزخِ‬ ‫ﻣﻮﺷﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮد اﯾﻦ ﺟﻬﻞ و اﯾﻦ ﺳﺘﻢ ﻣﭙﺴﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺘّﺎب‬ ‫رو‬
‫ﭼﻮن ﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺮو ﺑﺨﻮان و ﺑﺪان‬ ‫ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫از‬ ‫ﻟﻮﺣﯽ‬
‫ﺟﺪا ﮔﺮدی‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻟﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﱰ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺪان‬ ‫ﺟﻬﺎﻟﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬

‫در ﻣﻨﺎﺟﺎت ﮔﻮﯾﺪ‬

‫آرزوﻣﻨﺪان‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫آرزو‬ ‫ﺗﻨﻮﻣﻨﺪان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫روان‬ ‫ای‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎنﺗﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻨﯽ ﻓﻌﻞ ﻣﻦ ﻧﮑﻮ در ﻣﻦ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮐﺮاﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫رﺣﻤﺘﺖ‬
‫ده‬ ‫ﻗﺮﯾﻨﯽ‬ ‫ﺧﻮدش‬ ‫رﺿﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ده‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪﻫﯽ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫آﺗﺶ ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺎﮐﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫دﻟﻢ از ﯾﺎد ﻗﺪس دﯾﻦ ﺧﻮش ﮐﻦ‬
‫ﺷﺨﺸﯿﺪن‬ ‫و‬ ‫اﻓﺘﺎدﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺸﻮدﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﮔﲑ‬ ‫دﺳﺘﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻠﺨﺸﯿﺪهام‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﲑ‬ ‫ﻣﺴﺘﻢ‬ ‫ﻫﻮﺷﯿﺎر‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﻐﺮورم‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﺮدهﭘﻮﺷﯿﺖ‬ ‫ﻣﺴﺘﻮرم‬ ‫ﯾﻘﲔ ﮐﻪ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪۀ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺖ‬ ‫راﻧﺪۀ‬
‫ﺳﻮدﯾﺖ‬ ‫ﻻﺑﻪام‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰم ﻣﻦ ز ﺧﺸﻢ و ﺧﻮﺷﻨﻮدﯾﺖ‬
‫ﺷﻮی‬ ‫ﺟﻨﺎﺑﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫اﻧﺎﺑﺖ‬ ‫دل ﮔﻤﺮاه ﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫دری‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻤﺮاه‬ ‫دل‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ز‬ ‫ﺑﱰﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎزی‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻨﺎزد‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭼﻪ ﺣﺪﯾﺜﺴﺖ ای ﺗﻮ ای ﻫﻤﻪ ﺗﻮ‬ ‫ای ﺑﻪ رﺣﻤﺖ ﺷﺒﺎن اﯾﻦ رﻣﻪ ﺗﻮ‬
‫ﮔﺮگ و ﯾﻮﺳﻒ ﻧﮕﺎرﺧﺎﻧﻪت را‬ ‫را‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻪت‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ای‬

‫‪۷۲‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﮑﺎﻫﺪ ﻏﻢ دل از ﮔِﻞ ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺒﺨﺸﺎی ﺑﺮ ﮔِﻞ و دل ﻣﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زُﻓﺘﻨﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻮازم‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﺑﺎ ﺟﺰ از ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﻔﺴﯽ‬
‫ﭼﻮن ﯾﻘﲔ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻨﻢ ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﻢ زﺣﻤﺖ ﺗﻮﯾﯽ و دوﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻒ و دود ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺗ ّ‬
‫ای زﯾﺎن ﺗﻮ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺳﻮد ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻧﻌﻤﺎی‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ او را ﺑﺨﲑه ﺑﺲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺪاﻧﻢ ﮐﻪ آن ﭼﻪ ﮐﺲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽرﻋﺎﯾﺖ‬ ‫زﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬
‫دارد‬ ‫روزﮐﯽ‬ ‫ﺑﯽﺗﺴﺖ‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﻮزﮐﯽ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﮑﺮدم‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫وآﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺨﻮردم‬ ‫ﻣﺨﻮر‬ ‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫ﺑﺎﻧﮕﻢ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﺑﯽﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻢ درﺳﺖ ﺷﺶ داﻧﮕﻢ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻤﲑم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زﺣﲑم‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻏﻢِ‬ ‫از‬
‫ﻣﻦ ﮐﯿﻢ از ﺗﻮ ای درﯾﻎ ﺑﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻪ ﻓﺮﺳﺘﯽ ﺣﺪﯾﺚ و ﺗﯿﻎ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﭼﺒﻮد ﺧﻮب و زﺷﺖ ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎک‬ ‫ﺑﺎ ﻗﺒﻮل ﺗﻮ ای ز ﻋﻠّﺖ ﭘﺎک‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﻮاش‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﺎک را ﺧﻮد ﻣﺤﻞ آن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺧﺎک را ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﺮش ﺳﺮﺑﻔﺮاﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫را‬ ‫ذلّ ﺧﺎک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺰّ‬
‫دوری‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﮐﻼم‬ ‫ﻧﺪادی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺴﺘﻮدی‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫آن‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻪ ﻣﺎ و ﻣﻪ ﺑﻮد و ﻫﺴﺘﯽ ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﺸﺎﯾﺪ ز ﻋﻘﻞ و ﻣﺴﺘﯽ ﻣﺎ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﭘﺎک ﻣُﺸﺘﯽ ﺧﺎک‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮدیﻣﺎن ﮐﻦ از ﺑﺪﯾﻬﺎ ﭘﺎک‬
‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﺑﯿﺶ ﺣﮑﻤﺖ ﺧﻮد ار ﺧﺮد ﺑﺎﺷﻢ‬
‫ﺑﺪ ﺷﻮد ﻧﯿﮏ ﻣﺎ ﭼﻮ ﻧﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﭘﺬرﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬
‫وز ﺗﻮ ﺧﻮد ﺑﺪ ﻧﯿﺎﯾﺪ اﯾﻨﺖ ﻋﺠﺐ‬ ‫ﯾﺎرب‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻢ‬ ‫ﺑﺪو‬
‫ﺳﺰاوارﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫آن ﮐﺴﯽ ﺑﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﮐﺎرﺳﺖ‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎن را ﺧﻮد از ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﱪ‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﺟﻬﻞ ﻣﺎ ﻋﺬرﺧﻮاه ﻋﻠﻢ ﺗﻮ ﺑﺲ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪای‬ ‫ﺷﲑی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮدهاﯾﻢ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻮﻋﻮدت‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫اﻧﺠﺎز‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺮ درِ ﻓﻀﻞ و ﺣﻀﺮت ﺟﻮدت‬
‫وآﻧﭽﻪ از ﻓﻌﻞ ﻣﺎﺳﺖ ﺗﻘﺼﲑ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮﻓﲑﺳﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬

‫ﻓﯽ ﮐﺮﻣﻪ و ﻓﻀﻠﻪ‬

‫ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﻧﺎﻣﻤﺎس و ﻧﺎﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻗﺪّوس‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﯾﻢ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ای‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﲑﯾﻢ و از ﺗﻮ ﺳﲑ ﻧﻪاﯾﻢ‬ ‫از ﺗﻮ ﭼﲑﯾﻢ و ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼﲑ ﻧﻪاﯾﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻧُﻮﯾﺪﮔﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺳﻮی ﻣﺎ ﮔﺮﭼﻪ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﺑﯿﺶ از اﯾﻦﻣﺎن ده‬ ‫ده‬ ‫ﯾﻘﲔﻣﺎن‬ ‫دادهای‬ ‫دﯾﻦﻣﺎن‬

‫‪۷۳‬‬
‫ﺳﻤﺎواﺗﯿﻢ‬ ‫وادی‬ ‫ﺗﺸﻨﮥ‬ ‫ﺷﻬﻤﺎﺗﯿﻢ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﻄﻊ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫آﻧﭽﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ آن ﺑﻬﺴﺖ آن ده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺴﯽ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣﯿﺪواران‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫وی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﺎران‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ای‬
‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫رﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫آﺷﮑﺎرا‬ ‫ﻧﻬﺎندان‬ ‫ای‬
‫ﺟﺎن و روزی ﻫﻤﻪ ز ﻧﻌﻤﺖ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻣﯿﺪ ﻣﻦ ﺑﻪ رﺣﻤﺖ ﺗﺴﺖ‬
‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺮﺑﺘﯽﺑﺨﺶ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺸﻨﻪﻣﺎن‬ ‫ﺟﮕﺮ‬
‫ﺟﺰ ﺗﻮ ﺳﻮی ﺗﻮام وﮐﯿﻞ دری‬ ‫ﻫﲊی‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺸﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫زﺷﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻗﻀﺎی ﺗﻮ ﺑﻨﻮﺷﺖ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻧﺎﮔﺰﯾﺮم‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ از ﻫﺮﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺮﯾﺰ‬
‫در ﺗﺮﻧّﻢ ﻧﻮای اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ز ﮔﻠﱭ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬
‫ﭘﺮواز‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﺎز‬
‫درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻠﮑﻬﺎ راﻧﺪ ﻫﺮﮐﻪ ﺳﻮی ﺗﻮ راﻧﺪ‬
‫ﻣﻦ ﺟﺰ ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ رﻫﺎﻧﺪ ﻣﺮا ز‬ ‫ﮐﻪ رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﺨﻦ ﺟﺰ ﺗﻮ‬
‫زﯾﻦ ﻫﻤﻪ وارﻫﺎﻧﻢ ای ﻫﻤﻪ ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺨﺮی ﺑﻮی رﻧﮓ و دﻣﺪﻣﻪ ﺗﻮ‬
‫ﻧﺨﺮی ﺳﺴﺘﯽ و ﺧﺮی و ﺗﺮی‬ ‫ﻋﺠﺰ و ﺑﯿﭽﺎرﮔﯽ و ﺿﻌﻒ ﺧﺮی‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زﺑﺎنداﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬ ‫آﺳﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﻧﺞ‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﮐُﺶ ﺗﻮ از ﺑﺮای ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ آﯾﺖ و ﻧﺸﺎن زﻟﻞ‬ ‫اَﻣَﻞ‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮﺗﺎﻓﱳ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻣﻬﺮ ﺣﻀﺮﺗﺖ ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫روﯾﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫اﺳﺮار‬ ‫ﻣﻬﯿﻤﻦ‬ ‫ای‬ ‫رﻫﺎن‬ ‫وا‬ ‫اﺷﺮار‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺳﲑت‬

‫ﻓﯽ اﻻﻧﺎﺑﻪ‬
‫وی ﺧﺮد را ﺑﻪ ﺻﺪق راهﻧﻤﺎی‬ ‫آرای‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ای‬
‫آﺷﺎﻣﺎن‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﻣﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫در‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﻫﺴﺘﯽ ﺑﻬﺸﺖ را ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﺑﺮ درت ﺧﻮب و زﺷﺖ را ﭼﮑﻨﻢ‬
‫ﻗﺪﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﺗﺰوﯾﺮ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻃﺒّﺎخ‬ ‫ﺟﻤﺮۀ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮن دل ﭼﻮن ﺟﮕﺮ ﮐﻨﺪ ﺳﻮراخ‬
‫ﺧﺎک ﺑﯽﮐﺎﻟﺒﺪ ﭼﻮ ﺧﺸﺖ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫دوزخ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن‬ ‫ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻨﺪه‬
‫ﺑﯽ ﺗﻮ راﺿﯽ ﺑﻪ ﺣﻮرﻋﲔ ﻋﺎﻣﺎن‬ ‫آراﻣﺎن‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫در‬
‫ﻣﲑوم ﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﺎی ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ دوزخ ﻓﺮﺳﺘﯽ از درِ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫دل ﺧﻮد از ﻏﻔﻠﺘﺶ ﻏﻼف آرد‬ ‫آرد‬ ‫ﺧﻼف‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﯾﺎر ﻣﺎر اﺳﺖ و ﻣﺎر ﯾﺎر از ﺗﻮ‬ ‫را ﮔﺎه و ﮐﺎر و ﺑﺎر از ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺷﻮم‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫ﻻﺗﻘﻨﻄﻮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﻻﺗﺄﻣﻦ از ﺗﻮ ﺳﲑ ﺷﻮم‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎرم‬ ‫ﺗﻠﺦﺗﺮ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫رواﻧﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﯽ‬

‫‪۷۴‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬
‫ﻫﺮاﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫اﻣﻦ و ﻣﮑﺮ ﺗﻮ ﻫﺮ دو ﯾﮑﺴﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﮑﺮِ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬
‫ﻧﺒﻮد از ﻣﮑﺮ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﮔﻨﺎه‬ ‫اﯾﻤﻦ آﻧﮑﺲ ﺑُﻮَد ﮐﻪ وی آﮔﺎه‬

‫ﻓﯽاﻻﺧﻼص واﻟﻤﺨﻠﺼﻮن ﻋﻠﯽ ﺧﻄﺮ ﻋﻈﯿﻢ‬

‫ﺧﻮاب را زﯾﺮ ﭘﺎی ﺧﯿﻞ ﺧﯿﺎل‬ ‫ﭼﻮن ز درﮔﺎهِ ﺗﺴﺖ ﮔﻮ ﻣﯽﻣﺎل‬
‫در ﺗﻮ ﺧﻨﺪد ﭼﻮ ﮔﺮدﻧﺶ ﺑﺰﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﻊ آﻧﮑﻪ را ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻣﻨﯽ‬
‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺟﺎه و ﻋﻘﻞ و زر ﭼﮑﻨﻢ‬
‫رو ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮان و ﺷﲑﯾﻦ ﺑﲔ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺮا دل ده و دﻟﲑی ﺑﲔ‬
‫ﮐﺶ‬ ‫ﮔﲑم‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺗﺮﮐﺶ‬ ‫ﭘُﺮ ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آنِ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﯽ‬ ‫وان‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ره ﭼﻮ ﮔﻢ ﮐﺮدهام رﻫﻢ ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫درم‬ ‫درﻣﺎﻧﺪهام‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﺮد ﺧﻮد دﯾﺪه ﻣﺮد دﯾﻦ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﻮدﺑﲔ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﯾﮏ زﻣﺎن دور ﺷﻮ ز ﺧﻮد ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﻨﺪه را از درت ﻣﮕﺮدان دور‬ ‫ﻏﻔﻮر‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ای‬
‫آﺑﻢ‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﺸﻨﮥ‬ ‫ﺧﻮاﺑﻢ‬ ‫ﺑﺒُﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬
‫درد ﺧﻮد رﻫﻨﻤﺎی ﻣﻘﺼﺪ ﺗﺴﺖ‬ ‫دل از اﯾﻦ و از آن ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺴﺖ‬
‫ﺑﯽاﻓﺴﺎر‬ ‫ﺳﺒﺰه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫در ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺿﺎﯾﻊ‬
‫ﺧﺮ در آن ره ﻃﻠﺐ ﮐﻪ ﮔﻢ ﮐﺮدی‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدی‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﭘﺲ ﺗﺮا ﭼﻮن ﺑﻪ ﯾﺰد و ری دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫دزدﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﻋﺮاق‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺧﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﮐﻞ ﺗﺮا ﭼﻪ ﺑﺤﺮ و ﭼﻪ ﭘُﻞ‬ ‫ﻧﮕﺮدی ﮐﻞ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘُﻞ‬
‫ﺑﺎر ﺳﺎز و ز ﻫﯿﭻ ﭘﻞ ﻣﻨﺪﯾﺶ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ره ز داد و داﻧﺶ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﯽﺧﱪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻗﺼﺪ ﮐﺸﺘﯽ ﻣﮑﻦ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺧﻄﺮﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻂ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻮ ﺧﯿﺰ و ﻧﻮ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫درﯾﺎش‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻨﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﻂ‬ ‫ﺑﭽﮥ‬
‫ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﺑﻂ ﺑﺎش و دﻧﯿﯽ آب روان‬
‫ﮐﺸﺘﯽﺑﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﺮﺑﻄﯽ‬ ‫ﻋﻤﺎن‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﲔ‬ ‫ﺑﻂ‬ ‫ﺑﭽﮥ‬
‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻢ ﮐﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﺮﺑﻄﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎرب‬
‫ﻧﮕﺬاری‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻗُﻠﺰﻣﯽ‬ ‫داری‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ار‬ ‫ﻗﺪم‬
‫ﭘﻞﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﺑﲑوﻧﯽ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫ﺑﻘﻞﺳﺖ‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺪﻣﯽ‬

‫ﻓﯽ ﻗﻀﺎﺋﻪ و ﻗﺪره و اﻣﺮه و ﺻﻨﻌﻪ‬

‫اﻣﺮ دﯾﻦ را و ﻋﻘﻞ دﻧﯿﯽ را‬ ‫را‬ ‫ﺗﻤﻨّﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫از‬ ‫داده‬

‫‪۷۵‬‬
‫وآﻧﭽﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﻧﺒﯽ ﻫﻢ از اﻣﺮﺳﺖ‬ ‫اﻣﺮﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ز ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آﻧﭽﻪ زاﯾﺪ‬
‫او‬ ‫زی‬ ‫ﮐﻠّﻪ‬ ‫اﻻﻣﺮ‬ ‫ﯾﺮﺟﻊ‬ ‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ ﺧﻮب و زﺷﺖ و ﮐﻬﻨﻪ و ﻧﻮ‬
‫ﺑﺮ ﮐﺎرﻧﺪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫وﻓﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺟﺒّﺎرﻧﺪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﻇﻬﻮرﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﻗﺎﻫﺮ‬ ‫ﻗﺪرﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﻬﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮس‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺣﻠﻤﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﻣﻮﻗﻮف‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫آﻧﮑﻪ ﻣﺤﮑﻮم و آﻧﮑﻪ از ﺣﮑﻤﺎﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻋﺎﻣﯽ و آﻧﮑﻪ از ﻋﻠﻤﺎﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣِﻨﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣُﻨّﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺣﻀﺮت اوﺳﺖ‬
‫اﻧﺴﺎﺑﺶ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﺶ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻋﻤﺎن‬ ‫و ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﺴﺐ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﻮاﻟﻬﻮﺳﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻫﻮس ﭘﯿﺸﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﮔﻮﻫﺮی‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮر‬
‫ﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﮔﺮده و دو ﺗﺎ ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣُﻬﺮه‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻟﻌﻞ و ﮔﻮﻫﺮ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫داری‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ ﮐﺴﯽ‬
‫اﯾﻦ ﮔﻬﺮ را ﺑﱪ ﺗﻮ ژاژ ﻣﺨﺎی‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ اﯾﻦ ﮔﻮﻫﺮ ﻧﺪاد ﺧﺪای‬
‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﺷﻨﺎس‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﮔﺮﻧﺨﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺧﻨﺪد ﺧﺮ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻒ ﭘﺎی ﺑﺮ ﺻﺪف راﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﺷﻨﺎس‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻋﺰّوﺟﻞ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺻُﻨﻊ‬ ‫دﺳﺖِ‬ ‫ﻧﯿﮏ داﻧﯽ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎی ازل‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﮐﺸﺪ‬ ‫ﮐﺰو‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺒﺸﺖ اﺑﺠﺪی ز دﻓﱰ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﻓﻌﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮّﺗﯽ‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫زاﯾﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎﻣﻼن‬ ‫ﮐﺸﺘﻨﺪ‬ ‫زآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﺸﯿﻤﻪ‬ ‫راه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﺼﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫آرد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﺮﮔﺎر‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫ﮐﺮده ﯾﮏ اﻣﺮ ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﯿﺪار‬
‫ﻃﻔﻞ در ﻣﮑﺘﺐ آن ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﻧﺒﺸﺖ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺻﻮَر‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرتﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺷﺪ ﺧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﺷﺪ دﻓﱰ‬
‫ﺑﺸﻨﺎس‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫را ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﺸﻖ را ﮔﻔﺖ ﺟﺰ زﻣﻦ ﻣﻬﺮاس‬
‫ﺟﺎن ﺳﭙﺎری ﺣﻤﯿّﺖ ﻋﺸﻖ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫رﻋﯿّﺖ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﯾﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﮐﻒ ﮐﻦ ﺗﻮ آب ﺣﯿﻮان را‬ ‫را‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻃﻌﻨﻪ‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫از‬
‫ﺑﺎزد‬ ‫در‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫روح‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪای‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫زو‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎﮐﺒﺎز‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫روح ﻗﺪﺳﯽ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﺎز ﺷﻮد‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫روش‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ﺑﺪاﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ‬
‫ﺗﺼﲑاﻻﻣﻮر‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪهای‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ زی اوﺳﺖ ﺑﺎزﮔﺸﺖ دﻫﻮر‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪ ﮐﺮدۀ‬ ‫ﻣﺠﺒﻮر‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ آدﻣﯽ ز ﺧﲑ و ز ﺷﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ از اﻣﺮ اوﺳﺖ زﯾﺮ و زﺑﺮ‬

‫‪۷۶‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮدﺳﺖ و ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬
‫ﻫﺮﭼﻪ او ﮐﺮد ﺧﲑت آن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺮدهدان‬ ‫آﻧﮑﺲ ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﺑﺪرﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺎم ﻧﯿﮑﻮ و زﺷﺖ از ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺮا ﭼﯿﺴﺖ ﭘﺎﯾﮕﺎه و ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻋﺰّوﺟﻞ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻋﺎﻟِﻢ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ اول ﺧﻮد او ﺳﺮﺷﺖ ﮔﻠﺖ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﭼﻪ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺮا ﺑﺠﺰ ﺑﺪ و ﺷﮏ‬ ‫ﮐﯽ ﺷﻮد ﻋﻘﻞ ﺗﻮ ﺑﺪو ﻣُﺪرک‬
‫ﻫﺮﭼﻪ از ﺗﺴﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ آﻫﻮﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ز اﯾﺰد ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ‬

‫ﻓﯽ اﻟﺸّﻮق‬
‫ﺷﻮق در ﮔﺮدﻧﺶ ﭼﻮ ﻃﻮق ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫ﺑﺮاق‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫از‬
‫ﭘﺲ ﺧﻼﺻﯽ ﻃﻠﺐ ﮐﻨﺪ ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫زﻧﺪاﻧﺶ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬
‫ﮐﻪ ازو ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن و ﺗﻦ ﺳﻮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮاﻓﺮوزﻧﺪ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫آﺗﺸﯿﺶ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮﺗﮥ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺧﻮد ﯾﺎر ﻋﺸﻖ ﺧﻮدﺑﲔ اﺳﺖ‬
‫دروازهﺳﺖ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮﺑﻪای‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را ﮐﻮی ﻋﺸﻖ او ﺗﺎزهﺳﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫دور‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﯽﯾﺎر‬ ‫ﺷﻮق‬
‫ﺑﻨﻮازد‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﻮﻗﺖ‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫اﻧﺪازد‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ذوﻗﺖ‬ ‫ﺷﻮق‬
‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫دلِ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون رﻓﺖ ﺟﺎن ز دروازه‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ودﯾﻌﺖ‬ ‫دل‬ ‫رﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻨﺪِ‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫آوازه‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽاﻧﺪازه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫از‬ ‫اﻓﺘﺪ‬
‫ﺑﺮ زن ار ﺑﮕﺬرد ﭼﻮ ﻣﺮد رود‬ ‫ﮐﺮد ﮐﺰ ﺑﺎد ﺷﻮق و درد رود‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫راه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪاش‬ ‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﭘﺸﻢ رﻧﮕﲔ ﺷﻮد ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺶ ﮐﻮه‬ ‫ﺑﺸﮑﻮه‬ ‫ﭘﺎﯾﺘﺎﺑﻪای‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫را‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺑﻬﺮِ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫آﺗﺶ‬
‫رﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ازو‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻨﺐ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫ﺧﺎک و ﺧﻮرﺷﯿﺪ و اﺧﱰان ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ اﻧﺪر آن ﺟﻬﺎن ﻧﺒﻮد‬
‫در دﻟﺶ ﺟﺴﺖ و ﺟﻮی او ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺸﻖ ﮐﻮی‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﻨﺸﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دﮔﺮش‬ ‫زﻣﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫دﮔﺮش‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ دﻣﺶ ﻧﻘﺶ ﮐﻔﺮ دﯾﻦ ﮔﺮدد‬
‫روی‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﺶ‬ ‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﺷﻮﯾﺪ از ﭘﯽ ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫دﯾﻮ‬ ‫اﺳﺒﺶ‬ ‫ﻧﻌﻞ‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﮐﺎﻟﯿﻮ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﻧﻌﺮۀ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬
‫آه‬ ‫آﺗﺶِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫درد‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ‬ ‫راه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮز ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﻏﯿﻮر‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺻﺒﻮر‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫آﻫﺶ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺣﻨﻮط‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﺶ‬ ‫ﺑﻨﺪازد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﺳﺒﺶ‬ ‫ﻧﻌﻞ‬
‫ﺑﺎد ﻓﺮﯾﺎد ﮐﻦ ﮐﻪ ﯾﮏ دم ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫او روان ﮔﺸﺘﻪ ﺳﻮی ﻋﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪۷۷‬‬
‫ﺳَﻠّﻢ ﮔﻮی‬ ‫ربّ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫اوی‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﯾﺴﺘﺎده‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫اِﻧﺼﺎف‬ ‫ﺗﺮازوی‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫اِﺷﺮاف‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫آوﯾﺰد‬ ‫اﻧﺪر‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻘﺮﻋﺶ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫او‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫آب‬
‫ﺑُﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ازو‬ ‫را‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﮐﺎﯾﭻ‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﺑﺎز ﺧﻮد رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺗﺼﲑاﻻﻣﻮر‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪهای‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﻫﻤﻪ ﻫﻤﻪ دور‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻘﻮل‬ ‫ﯾﺒﺪّل‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫او‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫زو ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﻗﻮّت و ﺣﻮﻟﺴﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﺤ ّﯿﺮی‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﻐﯿّﺮی‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﻣﺮ‬
‫ﻏﻀﺐ آن را ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻘﺪورﺳﺖ‬ ‫ﺑﻐﺾ و ﺣﻘﺪ از ﺻﻔﺎت او دورﺳﺖ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﮑﻢ او راﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮاﺳﺖ‬

‫ﻓﯽ ﻧﻔﯽ ﺻﻔﺎت اﻟﻤﺬﻣﻮﻣِﺔ ﻋﻦاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‬

‫زاﻧﮑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻏﻀﺐ ﺧﺪا ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻏﻀﺐ روا‬ ‫ﺣﻖ ﺣﻖّ‬ ‫در‬
‫وﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﺮدو از ﺧﺪا دورﻧﺪ‬ ‫ﻏﻀﺐ و ﺣﻘﺪ ﻫﺮ دو ﻣﺠﺒﻮرﻧﺪ‬
‫اَﺣﺪ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻏﻀﺐ و ﺧﺸﻢ و ﮐﲔ و ﺣﻘﺪ و ﺣﺴﺪ‬
‫ﺳﺘّﺎر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮدت ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ ﻣﺮ ﺗﺮا ﺑﻪ رﺣﻤﺖ ﭘﻨﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺗﻠﻄّﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﺨﻮاﻧﺪت ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﮔُﺮﯾﻎ‬ ‫راه‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫درﯾﻎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻫﺴﺘﯽ‬
‫ﺧﻠﻒ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫آدم‬ ‫دُرّ ﺗﻮﺣﯿﺪ را ﺗﻮﯾﯽ ﭼﻮ ﺻﺪف‬
‫ﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻔﻠﺴﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫ﺿﺎﯾﻊ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﯽ‬
‫ﺳﺮ ز ﻫﻔﺖ و ﭼﻬﺎر ﺑﮕﺬاری‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاری‬ ‫را‬ ‫د ّر‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫زﯾﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮور اﺑﺪ رﺳﯽ ﭘﺲ از آن‬
‫ﺷﻮی‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ازل‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬
‫ﻫﺮ دو ﭘﺎﯾﺖ ﺑﺮآﯾﺪ از ﺑُﻦ ﮔِﻞ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫دﺳﺖ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﺬی ﻫﻮ ﯾُﻄﻌﻤﻨﯽ و ﯾَﺴﻘﲔ‬

‫ﻗﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎش‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺑﺎز را ﭼﻮن ز ﺑﯿﺸﻪ ﺻﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﻫﺮ دو ﭼﺸﻤﺶ ﺳﺒﮏ ﻓﺮو دوزﻧﺪ‬
‫ﻓﺮاز ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺧﻮ ز اﻏﯿﺎر و ﻋﺎده ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬
‫ﻣﺎﺿﯽ‬ ‫ﻃﻌﻤﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫راﺿﯽ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫را‬ ‫ﻃﻌﻤﻪ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﭘﯿﺎده ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫دارش‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻧﮕﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎزدار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎزدار‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﺑﯽاو‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻧﺮود‬ ‫زو ﺳﺘﺎﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻃﻌﺎم و ﺷﺮاب‬
‫در رﺿﺎ ﺑﻨﮕﺮد درو ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎﯾﺪش‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻌﺪ‬

‫‪۷۸‬‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﮔﺮ ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﻋﺎده‬ ‫و‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫را‬ ‫ﺻﯿﺪﮔﻪ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫دﺳﺖِ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰم‬
‫ﻫﺮﮐﻪ دﯾﺪش ز ﭘﯿﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن رﯾﺎﺿﺖ ﻧﯿﺎﻓﺖ وﺣﺸﯽ ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﻧﺴﻮزی ﺗﺮا ﭼﻪ ﺑﯿﺪ و ﭼﻪ ﻋﻮد‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﯽرﯾﺎﺿﺖ‬
‫اﺳﺒﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫ﻣﺴﺒّﺐ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮخ آﻧﮑﻮ ﻫﻤﻪ ﻃﻌﺎم و ﺷﺮاب‬
‫ﻣﯽﺳﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫راه‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ارت‬ ‫رﯾﺎﺿﺖﮐﺶ‬ ‫رو‬
‫ﺧﺎﻣﺶدار‬ ‫زﺑﺎﻧﺖ‬ ‫ره‬ ‫واﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻫُﺶدار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻣﻌﻨﯽ اوﻟﺌﮏ ﮐﺎﻻﻧﻌﺎم ﺑﻞ ﻫﻢ اﺿﻞ‬

‫ﻟﮕﺎم‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﮐﺸﺪ‬ ‫راﺋﻀﺶ‬ ‫ﮐﺮهّای را ﮐﻪ ﺷﺪ ﺳﻪ ﺳﺎل ﺗﻤﺎم‬
‫ﺑﯿﺎﻫﻨﺠﺪ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮﺳﻨﯽ‬ ‫ﺑﻔﺮﻫﻨﺠﺪ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫در‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﻧﺎم او اﺳﺐ ﺧﻮش ﻟﮕﺎم ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫رام‬ ‫ﻟﮕﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺮّه‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫زﯾﻮرش‬ ‫و‬ ‫زر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫ﺑﺎرﮔﲑ‬
‫ﺧﺮی ﮐﻤﱰ‬ ‫از‬ ‫آن ﮐﺮّه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫رﯾﺎﺿﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫از‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎرِ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺪ در ﻋﻨﺎ و رﻧﺞ و ﺑﻼ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎ‬ ‫و ﮔﻪ‬ ‫ﺟﻬﻮد‬ ‫ﺑﺎرِ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻓﺎﺿﺖ‬ ‫ورا‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﮐﺶ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﯾﮑﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺠﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﺳﺖ و ﺗﺮﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﻠﻒ دوزخ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه در ﻧﺺ ﻫﻢ وﻗﻮداﻟﻨﺎس‬ ‫ﻣﺮ ورا ﻫﺴﺖ ﺟﺎی ﺧﻮف و ﻫﺮاس‬
‫اﯾﻤﺎنده‬ ‫و‬ ‫اﯾﻤﺎنﺷﻨﺎس‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﻣﺎنﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﺳﻘﻒ از ﻧﻘﺶ او ﻧﮕﺎر ﺷﻮد‬ ‫ﻋﮑﺲ ﺧﻮر زاب ﺑﺮ ﺟﺪار ﺷﻮد‬
‫دﯾﻮار‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آب‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫دوم‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻋﮑﺲِ‬ ‫از‬ ‫آﻧﻬﻢ‬
‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻣﻬﺠﻮری‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺮوﺑﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺟﺎن‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫از ﮐُﻦ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫در‬ ‫اوﯾﻨﺪ‬ ‫آنِ‬
‫اﻃﯿﻌﻮاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺧﺪﻣﺖِ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺟﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺑﻨﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫روﯾﻨﺪه‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﮐﻪ ز دﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﺑﯿﻨﺪ از ﺧﺮ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮی آن ﮐﻔﺮ زﺷﺖ و دﯾﻦ ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﺎر دﯾﻦ ﺑﯽ ﺗﻮ ﻧﯽ و ﺑﯽاو ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﯽاوت ﻗﺼﺪ و ﻧﲑو ﻧﻪ‬
‫ﺑﺎزارﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دﯾﻦِ‬ ‫ﮐﺎر دﯾﻦ ﺧﻮد ﻧﻪ ﺳﺮﺳﺮی ﮐﺎرﯾﺴﺖ‬
‫ﺗﺎج ﻧﺎﻣﺮد را ﭼﻪ در ﺧﻮردﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ ﺣﻖ ﺗﺎج و اﻓﺴﺮ ﻣﺮدﺳﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﺑﯽدﯾﻦ ﺑﺪان ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺴﯽ‬ ‫دﯾﻦ ﻧﮕﻬﺪار ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻠﮏ رﺳﯽ‬
‫ﻧﻨﻮی‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫راه دﯾﻦ رو ﮐﻪ راهِ دﯾﻦ ﭼﻮ روی‬
‫از ﮔِﻞ ﺗﲑه رو ﺑﺮآر دو ﭘﺎی‬ ‫ای ﺧﻮﺷﺎ راه دﯾﻦ و اﻣﺮ ﺧﺪای‬
‫ﺑﯽ ﺗﻮ و ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺎر ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺟﱪ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﻧﯿﮑﺒﺨﺖ آن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ آﮔﺎه اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫از ﮐﺎر ﮐﺮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫‪۷۹‬‬
‫ره رو و رﻫﱪی ﮐﻦ و ﻣﻨﺪﯾﺶ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ره ز داد و داﻧﺶ ﺧﻮﯾﺶ‬

‫ﻓﯽ اﻟﺮﺿﺎء واﻟﺘﱠﺴﻠﯿﻢ‬

‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫اﺛﻨﺎء‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺣﻖ را ز ﺑﻬﺮ ﺟﺎن ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﮐﺎﻧﭽﻪ او ﮐﺮد ﺧﲑت آن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧُﺮدهدان‬ ‫آﻧﮑﺲ ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﺑﺪ ﻧﻪ از ﻓﺼﺪ ﻟﯿﮏ ﺟﻠّﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ ﻧﺰ ﻣﯿﻞ و ﺑﺪ ﻧﻪ ز اﺳﺒﺎﺑﺴﺖ‬
‫ﮐﺎر اﯾﺰد ﻧﯿﮑﻮ ﺑُﻮَد ﺑﻪ درﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎم ﻧﯿﮑﻮ و زﺷﺖ از ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬
‫ﻣﻌﯿﻮب‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ آن ﻫﻤﻪ ﺧﻮب‬
‫ﺗﻮ‬ ‫زورق‬ ‫ﺑﺎدﺑﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮐﯽ ﺑﺴﺎزد ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﻣﻄﻠﻖ ﺗﻮ‬
‫اﺻﻼ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ازو‬ ‫ﭼﯿﺰی‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﲑ و ﺷﺮ ﻧﯿﺴﺖ در ﺟﻬﺎن اﺻﻼ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ازوﺳﺖ‬ ‫ﻣﲑاﺛﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻣﺮگ اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺪ ﻧﮑﻮﺳﺖ ﺗﺮا‬
‫اﻧﺪر آن ﻣﺮ ﺧﺪای را رازﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ در ﺧﻠﻖ ﺳﻮزی و ﺳﺎزﯾﺴﺖ‬
‫وی ﺑﺴﺎ درد ﮐﺎن ﺗﺮا داروﺳﺖ‬ ‫آﻫﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﲑ ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬

‫ﻓﯽ اﻟﺤﺬر ﻋﻦاﻟﻘﺪر‬

‫آن ﻧﻪ زﯾﺸﺎن ﮐﻪ آن ﻫﻢ از ﻗﺪر اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن را ﮐﻪ از ﻗﺪر ﺣﺬر اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻫﻤﯽ ز ﻧﺎم و ز ﻧﻨﮓ‬ ‫ﻗﺪر و ﺗﻘﺪﯾﺮ او ﻧﻬﺎد ﭼﻮ ﭼﻨﮓ‬
‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﻟﺪ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫زان ﭼﻮ ﺑﺮﺑﻂ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﯿﺎل ﻫﻤﯽ‬
‫داﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺣﻖ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ دﯾﻮانِ ﺣﮑﻢ او ﺟﺰ ﻣﺮد‬
‫دﻧﺪان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻧﺰﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺧﻮاران ﺣﮑﻢ ﭼﻮ ﺳﻨﺪان‬
‫ﮔﻤﺮاﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﻪای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آﻫﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻀﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎﯾﺶ دل ﺗﻮ ﻧﺎﺷﺎد اﺳﺖ‬ ‫آه ﺗﻮ ﺑﺎ ﻗﻀﺎی او ﺑﺎد اﺳﺖ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎ ﻣﺮ ﺗﺮا ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ رﺿﺎ‬
‫ﺧﻮردن‬ ‫او‬ ‫ﻗﻔﺎی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫راه ﮐﺮدﻧﯽ ﮐﺮدن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻮ‬
‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﻟﻌﻨﺘﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﺰازﯾﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫ﮐﺮدﻧﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺎدام ﺑﯽ دو ﭘﻮﺳﺖ ﺧﻮری‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ ﮐﺰ دو دﺳﺖ دوﺳﺖ ﺧﻮری‬
‫ﺑﺎرﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﺑُﺨﺘﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺟﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﯽﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﭼﺮاﻏﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ ور ﻫﺰار ﺷﺎﯾﺪ از او‬ ‫ﻫﺮ ﺑﻼﯾﯽ ﮐﻪ دل ﻧﻤﺎﯾﺪ از او‬
‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻢ‬

‫ﻓﯽ اﻟﺮﺿﺎ واﻟﺘﺴﻠﯿﻢ ﺑﺤﮑﻤﻪ و ﻗﻀﺎﺋﻪ‬

‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎزﯾﺎﻧﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬ ‫اﺑﻠﻘﯽ را ﮐﻪ رخ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ اوﺳﺖ‬
‫دارد‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪﮔﺎن‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫او‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫از‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬

‫‪۸۰‬‬
‫ﺑﺎد ﺑﺮ داده ﺳﻘﻒ ﮔﻠﺸﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ای ﺑﺮ آﺗﺶ ﻧﻬﺎده ﺧﺮﻣﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ور ﺗﺮا زﺧﻢ ﺣﻖ زﻧﺪ ﺧﻪ ﮐﻦ‬ ‫اه ﮐﻦ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﮔﺮ‬
‫آن ﻧﻪ راﺣﺖ ﮐﻪ آن ﺟﺮاﺣﺖ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽرﺿﺎی ﺣﻖ آﻧﭽﻪ راﺣﺖ ﺗﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﺗﻠﺦ و ﺷﲑﯾﻦ ﭼﻮ ﻫﺮ دو زو ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺧﻨﮏ و ﺧﻮش ﭼﻮ در ﺑﻬﺎر ﺷﻤﺎل‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﻟﺸﺎن‬
‫ﺧﻮرﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺮده‬ ‫اﺷﱰان‬ ‫ﻟﮕﺪ‬ ‫درﻧﺪ‬ ‫ﻓﺴﺮده‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﮔﺮدنِ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ ﭼﻮن ز ﻋﺸﻖ ﮔﺮم ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﻧﺰدﺷﺎن‬ ‫آﻣﺎده‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ رﻓﱳ ﺑﻪ رﻏﺒﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﻊاﻧﺪ ﺳﻮزِ ﺟﺎن دارﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮِ ﻋﺸﻖ آن ﺟﻬﺎن دارﻧﺪ‬
‫ﻓﺰاﯾﻨﺪه‬ ‫اﻧﻔﺎﺳﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﭘﯿﺸﺸﺎن‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻮ ﮔﻮرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دل‬ ‫آرزو‬ ‫ز‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪهﺷﺎن‬ ‫ﮐﻤﱰﯾﻦ‬
‫ﺟﺎﻧﺸﺎن ﺗﻦ ﺧﻮرد ﭼﻮ ﺷﻤﻊ ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زاﻧﮑﺸﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻮ دل ﭘﺮ آب و آﺗﺶ دار‬ ‫دل ز ﺗﻠﺨﯿﺶ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﯽ ﺧﻮشدار‬
‫ﻣﺮده‬ ‫در ﮐﻔﻦ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫در ﮐﻨﻒ‬ ‫ﺟﺎن ﺑﻪ ﻋﻬﺪ و وﻓﺎش ﺑﺴﺮﭙده‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻤﺮوار‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮ ﮐﻠﮏ‬ ‫اﻣﺮش‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﻘﺪ ﺧﻮارزم ﮐﻢ ﺑﺮد ﺑﻪ ﻋﺮاق‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫وﻓﺎت‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﺑﺪل‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫از ﺑﺮای دو داﻧﮓ ﺳﯿﻢ دﻏﻞ‬
‫ﺳﻮﻫﺎن‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺣﺮص ﮐﻢ‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬ ‫ﮐﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑُﺨﺘﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻧﻪ ﭼﯿﺰش ﭼﻮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻔﺮوش‬ ‫در رﺿﺎی ﺧﺪای ﺧﻮﯾﺶ ﺑﮑﻮش‬
‫ﺳﻤﻌﻨﺎ و ﻫﻢ اﻃﻌﻨﺎ ﮔﻮی‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎش در ﺣﮑﻢ ﺻﻮﻟﺠﺎﻧﺶ ﮔﻮی‬
‫ﻣﮕﺬار‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﮕﺰار‬ ‫ﻧﻤﺎز ﮐﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ‬
‫ﻣﺪه‬ ‫ﻧﮕﺎهدار‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺒﺨﺶ‬ ‫ﭼﻮﻧﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺑﯽﺗﺼﺪﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ﻣﺠﺎز ﮐﺰ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻧﻮﺷﯿﺪه‬ ‫دُرد‬ ‫دردی‬ ‫و‬ ‫ﺻﻔﻮ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻣﻨﻘﺒﺘﺶ‬ ‫ﮐﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺘﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﭘﺮِ‬
‫ﺗﻮ ازو رﺧﺼﺘﺶ ﭼﻪ ﺑﺎز دﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﮐﺰو‬ ‫ﻫﺪﯾﻪدان‬ ‫رﺧﺼﺘﺶ‬
‫ﺑﺎری‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﮐﺌﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻮﯾﯽ ﺗﻮ ز ﺗﺴﺖ ﺑﺮ ﮐﺎری‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﮐﻦ ﺑﺪو ﺗﻮ ﭼﻪای‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪای‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫او‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫اوی‬ ‫در‬ ‫ازو ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﮔﺮ ﮔﺮﯾﺰی‬ ‫آنِ اوﯾﯽ ﺗﻮ ﮐﻢ ﺳﺘﯿﺰ ﺑﺮ اوی‬
‫ﺑﺎر‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫درون‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎن و ﺗﻦ را ﺑﻪ ﮐﺮدﮔﺎر ﺳﭙﺎر‬
‫ﭼﻮن ﮐﻠﯿﺪان ﺑﻤﺎﻧﺪ در ﭘﺲِ در‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ ﺳﺪ ﭘﺎﺳﺒﺎن ﺧﺎﻧﻪ و ﺳﺮ‬
‫داری‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ازو‬ ‫درﯾﻐﺶ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺟﺎن و اﺳﺒﺎب ازو ﻋﻄﺎ داری‬
‫ﺑﺮ ره ﺳﯿﻞ و رود ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺴﺎز‬ ‫ﺟﺎن و اﺳﺒﺎب در رﻫﺶ در ﺑﺎز‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮَی ﭼﻮن ﮐﻠﯿﺪش اﻧﺪر ﺟﯿﺐ‬ ‫وﻗﻒ ﮐﻦ ﺟﺴﻢ و ﻣﺎل را ﺑﺮ ﻏﯿﺐ‬
‫ﻗﺪر‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫رﻣﯿﺖ‬ ‫از‬ ‫دان‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺎرﻣﯿﺖَ‬ ‫را‬ ‫ﺟﱪ‬

‫‪۸۱‬‬
 ‫ﻓﯽ اﻟﮑﺮاﻣﺔ‬
‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﺎن‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮﺑﻮی‬ ‫دروﻧﺶ‬ ‫از‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺑﺮﺑﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫دﻟﺶ‬
‫ﭘﺮوازی‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫رازی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺷﺪ زﺑﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﺣﻖ اﻧﺎاﻟﺤﻖ ﮔﻮی‬ ‫دل و ﺟﺎﻧﺶ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺣﻖ ﺟﻮی‬
‫ﺟﺰ ﺧﺮاﺑﯽ در او ﻋﻤﺎرت ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫راه دﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ و ﻋﺒﺎرت ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻄﺮﯾﻘﯽ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﮔﺸﺘﯽ ﺧﻤﻮش ﻣﻨﻄﯿﻘﯽ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻇﻠﯿﻞ‬ ‫او‬ ‫ﻇﻞِ‬
‫ّ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﯾﮏ ﻧﻔﺲ ﺑﺮ زﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﯿﻤﺶ‬ ‫ﺑﯿﻤﺶ‬ ‫از‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫دارد‬ ‫زَﻫﺮه‬
‫ﻓﺮﻋﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﻋﻮﻧﺶ‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﮐﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﺧﻔﺘﮥ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮﺳﺌﯽ‬
‫آرد‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫وﱃ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻐﺪ‬ ‫ﻋﺮش ﭼﻮن ﻓﺮش زﯾﺮ ﭘﺎی آرد‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻣﺨﻠﺺ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ اﯾﻦ و آن ﺳﺮای ﺷﻮد‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﻣﺪاﻟﻈﻞ‬ ‫ﮐﯿﻒ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻟﻄﻒ ﺣﻖ ﺳﺎﯾﻪش اﻓﮑﻨﺪ ﺑﺮ دل‬
‫اﻟﺸﻤﺲ‬ ‫ﺟﻌﻠﻨﺎ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪش‬ ‫روی‬ ‫ﭼﻮن ز ﻇﻞ ﺟﺎن او ﺑﯿﺎﺑﺪ ﻟﻤﺲ‬
‫ﺑﻮی و رﻧﮕﺶ ﺑﻪ ﺑﺎد و آب دﻫﻨﺪ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻓﻠﮏ و ﻃﺒﻊ و رﻧﮓ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺣِﺲ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪش‬ ‫ﺑﯿﺶ‬
‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ از ﭘﯽ دو رﻧﮕﯽ ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫درﻧﮕﯽ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫راه‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫درﯾﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺠﺎزی‬ ‫رﻧﮕﻬﺎ‬ ‫ﻟﻘﺐ‬
‫ﺷﻨﻮی‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﺷﺮﯾﮏ‬ ‫ﻻ‬ ‫وﺣﺪه‬ ‫ﺗﺎ از آن ﻧﻌﺮهﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﻮی‬
‫رﻧﮓرزی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﭙﺰی‬ ‫رﻧﮕﻬﺎ‬ ‫ﺳﻮدای‬ ‫ﺑﯿﺶ‬
‫آری‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮداری‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﻨﻮ ﻧﻪ از ﺳﺮِ ﺟﻬﻞ‬
‫ﺧﻢ وﺣﺪت ﮐﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﯾﮏ رﻧﮓ‬ ‫ﻧﲑﻧﮓ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫رﻧﮕﻬﺎی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫رﺷﺘﻪ ﺑﺎرﯾﮏ ﺷﺪ ﭼﻮ ﯾﮏ ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﯾﮏ رﻧﮓ ﺷﺪ ﻫﻤﻪ او ﺷﺪ‬

‫ﻓﯽاﻟﻌﺒﻮدﯾّﺔ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﭘﺮﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﭼﻪ ﺑُﻮَد‬
‫ﺧﻨﺪه‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دار‬ ‫او‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫درش ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻤﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫درش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺎﻧﯽ‬
‫ﺧﻮد ﮐﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ زادهاﻧﺪ ﭼﻮ ﻣﻮر‬ ‫ﺷﻬﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﲔ‬ ‫ﻣﺎدرِ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺑﺴﭙﺎر‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ اﻋﻀﺎت را ﺑﻪ ﺑﻨﺪ درآر‬
‫ﺟﺪا‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻋﻀﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دار‬ ‫او‬ ‫ﺑﻨﺪ‬

‫‪۸۲‬‬
‫ور ﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺨﻮان ﺗﻮ ﻗﻠﺐ ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ره‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬
‫ﻫﻤﻪ را ﻫﯿﭻﮐﺲ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻧﺪاد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫دﺳﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪه‬
‫ﻧﺒﻮد ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮغ و وﺣﺶ و ﺳﺘﻮر‬ ‫ﻋﱪت ﮐﻮر‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻘﯿﻢ‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫آن ﮐﺰ‬ ‫ﺳﻮی‬
‫ﻋﺠﺰ و ﺿﻌﻒ اﺳﺖ و اﺳﺘﻬﺎﻧﺖ و ذل‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻣُﺒﺪع‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬
‫ﭘﺮوردن‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫دور دور اﺳﺖ در ﺑﻼ ﺧﻮردن‬
‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫در‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫راه‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﯽﺗﻮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﮐﻤﱰش‬ ‫ﻫﺴﺖ در دﯾﻦ ﻫﺰار و ﯾﮏ درﮔﺎه‬
‫ﺑﻔﮑﻦ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺗﲑِ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻮ زﻧﺒﻮر ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺗﻦ‬
‫دوا‬ ‫ﺟﺮﯾﺤﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺗﲑِ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺧﻮد ز ﺧﻢ او ﻧﱪﺳﺖ‬ ‫ﺷﮑﻨﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫زﺧﻢ‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﺑﯽدﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ از درﯾﺎ‬ ‫رﻋﻨﺎ‬ ‫ﻓﻀﻮﱃ‬ ‫ای‬ ‫ﻧﺮﻫﯽ‬
‫دل ز ﭼﻮن و ﭼﺮا ﺟﺪا دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫دﻟﻬﺎی‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺻﯿﺪاﻧﺪ ﻣﺎﻧﺪه در داﻣﺶ‬ ‫اﺣﮑﺎﻣﺶ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫آﺳﯿﺐ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫ﯾﺼﯿﺒﻨﺎ‬ ‫ﻟﻦ‬ ‫ﻗﻞ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺒﺸﺘﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﻮد و زﯾﺎن‬
‫ﺷﺐ ﻧﺒﺸﺖ آﻧﭽﻪ روز ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﯾﺰداﻧﯽ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫دلِ ﺗﻮ ﺗﻨﮓ ﺷﺪ ﭼﻮ ﺣﻠﻘﮥ ﻣﯿﻢ‬ ‫از ﭘﯽ ﺟﯿﻢ ﺟﻬﻞ و ﻋﻘﻞ ﺳﻘﯿﻢ‬
‫ﺣﮑﻢ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫اوّﻟﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎﮐﯽ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻨﺴﺖ‬ ‫ﻣﺨﱪ‬
‫درﯾﺎ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺑﻪ آب ده ﮐﻪ ز ﻣﺎ‬
‫رو ﺗﻮ اﻟﻠﱣﻪ ﮔﻮی و آه ﻣﮕﻮی‬ ‫ﭼﻮن ز ﺑﺎﻻ ﺑﻼ ﻧﻬﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ روی‬
‫ﻫﺎن و ﻫﺎن زود ﺑﺴﺘﻪ ﮐﻦ ره آه‬ ‫ﺣﮑﻢ ﺣﻖ ﭼﻮن ﺳﻮی ﺗﻮ ﮐﺮد ﻧﮕﺎه‬
‫واﮔﺮدان‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫آه‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫آه‬ ‫ﻧﺪاردت‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮن ﻣﮕﺮدان ﺑﻪ ﺑﯿﻬﺪه ﺟﮕﺮت‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎ ﺳﻮد ﮐﯽ ﮐﻨﺪ ﺣﺬرت‬
‫ﻏﻨﭽﮥ ﮔﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬ ‫دﺳﺖ و ﻟﺐ زﯾﺮ ﺣﮑﻢ ﻣﺒﺪع ﮐﻞ‬
‫را‬ ‫ﻫﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫را‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺳﻮزﯾﺎن‬
‫ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫اﻏﯿﺎر‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺣﻖ ﺑﻮد ﺗﻮ آن ﻣﭙﺬﯾﺮ‬
‫ﮐﻤﺮ از آب و ﺗﺎج از آﺗﺶ دار‬ ‫روی ﭼﻮن ﺷﻤﻊ ﭘﯿﺶ او ﺧﻮش دار‬
‫ﺟﺎن ﻫﻤﯽ ده ﭼﻨﻮ و ﺧﻮش ﻣﯽﺧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﻣﻬﺮِ‬ ‫ﭘﯿﺶِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎن را در آن ﺳﺮای ﺷﻤﺎر‬ ‫ﺟﺎن ﺑﻪ رﻏﺒﺖ ﺳﭙﺎر ﮐﺰ اﻧﮑﺎر‬
‫ﺑﺎرِ ﺣﮑﻤﺶ ﺑﻪ ﻧﻮرِ دﯾﺪه ﮐﺸﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه ﮐﺸﺪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دَم‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﺎی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻤﻮش‬ ‫ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮﻧﭙﯿﭽﯿﺪه ز ﺣﮑﻢ و اﻣﺮ ﺧﺪای‬
‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫داغ‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﺎ ﻧﮕﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺪای‬
‫ﮐﻦ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻋﺸﻘﺶ‬ ‫د ّر‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻫﺪف‬
‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻘﻠﻮب‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﻘﻠﻮب‬ ‫ﺷﺮع‬

‫‪۸۳‬‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎ‬ ‫ﻏﻤﺰهﻫﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻏﻤﺰ‬ ‫ﺳَﺨُﻦ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻗﺼّﺔ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﻟﺨﻠﯿﻞ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬

‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ ﺗﺎ ﺧﻠﯿﻞ ﭼﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﺎی ﺑﺮادر ﺗﻮ دور ﺷﻮ ز ﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﺮد ﺑﲑون ﺳﺮ از درﯾﭽﮥ ﺟﺎن‬
‫ﻋﺴﺮ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫در‬ ‫ﯾﺴّﺮ ﮐﻨﺎن‬ ‫ب‬
‫ر ّ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺮد ﮔﺮدان ﭼﻮ ﮔﻮی ﮔﺮدِ ﻫﻮا‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻣﻨﺠﻨﯿﻖ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﺗﻮام‬ ‫ﻧﯿﮑﺨﻮاه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭘﺲ ﻣﻦ دﻟﯿﻞ راهِ ﺗﻮام‬
‫وﮐﯿﻞ‬ ‫ﺣﻔﻆ‬ ‫و‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫در ﭼﻨﺎن ﺣﺎل ﺑﺎ ﻧﻬﯿﺐ ﺧﻠﯿﻞ‬
‫ﺑﺒﻨﺪ‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮدن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دﻟﺒﻨﺪ‬ ‫ای‬ ‫ﭘﺎﯾﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮ او ﺑﯽ ﺗﻮ ﯾﮏ ﻧﻔﺲ ﺑﺰﻧﻢ‬ ‫دور ﮐﻦ ﯾﮏ زﻣﺎن ز ﺧﻮﯾﺸﺘﻨﻢ‬
‫ﻋﻠﻢ او ﺟﱪﺋﯿﻞ ﻣﻦ ﻧﻪ ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺼﻤﺖِ او دﻟﯿﻞ ﻣﻦ ﻧﻪ ﺑﺲ اﺳﺖ‬
‫ﭼﺸﻢ ﺑﺮ دوز و ﭘﺲ ﺗﻮ ﻧﺎﻇﺮ ﺷﻮ‬ ‫ﺑﯽ ﺗﻮ ﺑﺮ درﮔﻬﺶ ﺗﻮ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮ‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﮑﺴﻮ اﻧﺪر ﺣﻆّ ﺧﻮد ز ﻣﯿﺎن‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪارد‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﺸﻖ از ﭼﻨﺎرت آﺗﺶ ﺟﺴﺖ‬
‫آﺗﺶ از ﻓﻌﻞ ﺧﻮﯾﺶ دﺳﺖ ﺑﺪاﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﻠﯿﻞ آنِ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫آﺗﺸﺶ ﭼﻮن ﻋﻠﻒ ﻧﯿﺎﻓﺖ ﻧﺴﻮﺧﺖ‬ ‫اﻓﺮوﺧﺖ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫آﺗﺶ ﺳﯽ و ﻫﺸﺖ روزه ﺑﻤﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻨﺎن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺣﮑﻢ ﺳﺮﭙد‬
‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺪای‬ ‫ﺻﺪای‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮ دﻣﯿﺪ از ﻣﯿﺎن آﺗﺶ و دود‬
‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﺖ‬ ‫ﺳﻨﺒﻞ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ﺳﻮﺳﻦِ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﻋﺒﻬﺮِ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫آری آری ﭼﻮ دوﺳﺖ آن ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻓﯽاﻻﻣﺘﺤﺎن‬
‫ﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫زﻣﺎن ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫آن‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ دﺷﻤﻨﯽ ﯾﺎ دوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﻮﺗﮥ اوﺳﺖ‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﺳﯿﻢ ﺧﺎم ﺳﺨﺘﻪ ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﺑﻮﺗﻪ ز ّر ﭘﺨﺘﻪ ﺷﻮی‬
‫اﻓﻼک‬ ‫از‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧُﺒﺚ‬ ‫ﺧَﺒﺚ‬
‫ﭼﻮن ﺧﺪای ﺗﻮ رﻫﻨﻤﺎی ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻓﻠﮏاﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫آزﻣﺎﯾﺶ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﻪ ﭼﺮخ و ﭼﺎر ارﮐﺎﻧﺴﺖ‬
‫آزﻣﻮن ﭘﺮدهﺳﺎز و ﺟﻠﻮهﮔﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ را ﮐﻪ آن ﺑﻪ ﭘﺮده درﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫و‬ ‫و ﮐﻮره‬ ‫ﺑﻮﺗﻪ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﺑﻪ زﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﺰد دﺷﻤﻦ و دوﺳﺖ‬
‫ﮐَﻪ و داﻧﻪ ﺑﺪو ﺳﺮه ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‬ ‫آزﻣﺎﯾﺶ ﺟﺪا ﮐﻨﺪ ﭘﺲ و ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮاه‬ ‫آزﻣﺎﯾﺶ‬ ‫در ﺧﯿﺎل ار ﻓﺰون و ﮐﺎﺳﺖ ﺑﻮد‬
‫ﺟﻠﻮهﮔﺮ ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ و ﺧﲑ و ﺷﺮﺳﺖ‬ ‫ﺳﻘﺮ ﮔﺬرﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫آدﻣﯽ‬

‫‪۸۴‬‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫آﻟﻮده ﮔﺸﺖ‬ ‫زاﻧﭽﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﺑﻮﺗﮥ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ور ﺑﻮد ﺑﺎک از اﯾﻦ ﺳﻔﺮش ﭼﻪ ﺑﺎک‬ ‫ﺷﺪ ﻫﻼک ار دﻟﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭘﺎک‬
‫ﺳﺘﻮر‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ورﻧﻪ ﮔﺮدی‬ ‫ﭘﺎک رو زﯾﻦ ﺳﺮای ﭘﺮ ﺷﺮ و ﺷﻮر‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫رﻫﺶ‬ ‫زادِ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ او ﭘﺎک رﻓﺖ زﯾﻦ ﻣﻨﺰل‬
‫ﻓﺮﺳﻮده‬ ‫راه‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪﮔﺮﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻪ ﮐﻼم آی و درﮔﺬر ز ﮐﻠﯿﻢ‬ ‫درﺷﮑﻦ ﺑﺎم و ﺑﻮم ﻗﻠﺐ ﺳﻠﯿﻢ‬

‫‪۸۵‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜﺎﻧﯽ‬
‫ﻓﯽ اﻟﮑﻼم ذﮐﺮﮐﻼم اﻟﻤﻠﮏ اﻟﻌﻠّﺎم ﯾﺴﻬﻞ اﻟﻤﺮام‬

‫ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ﻗﻞ ﻟﺌﻦ اﺟﺘﻤﻌﺖاﻻﻧﺲ واﻟﺠﻦ ﻋﻠﯽ ان ﯾﺄﺗﻮا ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﻫﺬااﻟﻘﺮآن ﻻﯾﺄﺗﻮن ﺑﻪ ﻣﺜﻠﻪ وﻟﻮﮐﺎن ﺑﻌﻀﻬﻢ‬
‫ﻟﺒﻌﺾ ﻇﻬﲑاً‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﺰّ ﻣﻦ ﻗﺎﺋﻞ‪ .‬وﻻﺣﺒﺔ ﻓﯽ ﻇﻠﻤﺎتاﻻرض وﻻ رﻃﺐ وﻻ ﯾﺎﺑﺲ اﻟّﺎ ﻓﯽ ﮐﺘﺎب ﻣﺒﲔ‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ‬
‫ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬اﻟﻘﺮآن ﻏﻨﯽ ﻻﻓﻘﺮ ﺑﻌﺪه و ﻻﻏﻨﯽ دوﻧﻪ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬اﻟﻘﺮآن ﻫﻮاﻟﺪواء ﻣﻦ ﮐﻞ دواء اﻟّﺎ اﻟﻤﻮت‪ .‬و‬
‫ﻗﺎل اﯾﻀﺎ‪ :‬اﻫﻞ اﻟﻘﺮآن ﻫﻢ اﻫﻞاﻟﻠﱣﻪ و ﺧﺎﺻﺘﻪ‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎ ﺻﻠﻮاتاﻟﻠﱣﻪ وﺳﻼﻣﻪ ﻋﻠﯿﻪ اﺻﺪق اﻟﺤﺪﯾﺚ ﮐﺘﺎباﻟﻠﱣﻪ‪ ،‬و‬
‫ﻗﺎل اﺣﻤﺪﺑﻦ ﺣﻨﺒﻞ‪ :‬اﻟﻘﺮآن ﮐﻼماﻟﻠﱣﻪ ﻏﲑ ﻣﺨﻠﻮق و ﻣﻦ ﻗﺎل ﻣﺨﻠﻮق ﻓﻬﻮﮐﺎﻓﺮﺑﺎﻟﻠﱣﻪ اﻟﻌﻈﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺻﺪﻣﺖ ﺻﻮت ﻧﯽ و زﺣﻤﺖ ﺣﺮف‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ را ز ﺑﺲ ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﻇﺮف‬
‫ﺣﺮوف ﮐﯽ ﮔﻨﺠﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﺳﻨﺠﺪ‬ ‫ﺣﺪوث ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺻﻔﺘﺶ‬
‫ﺳﻮرﺗﻬﺎش‬ ‫ﺳِﺮّ‬ ‫ز‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫وﻫﻢ ﺣﲑان ز ﺷﮑﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎش‬
‫او‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫دﻟﭙﺬﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫دﻟﱪ‬ ‫ﻣﻐﺰ و ﻧﻐﺰ اﺳﺖ ﺣﺮف و ﺳﻮرت او‬
‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫دادۀ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫زادۀ‬ ‫زان ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻘﯿﻢ ﻗﻮّت و ﻗﻮت‬
‫دﻟﻬﺎ‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺸﮑﻠﻬﺎ‬ ‫ﺣﻞّ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮّ‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫دوا‬ ‫را‬ ‫درد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺷﻔﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺠﺮوح‬ ‫دل‬
‫ﮔﺮ ﻧﺌﯽ ﻃﻮﻃﯽ و ﺣﻤﺎر و اِﺷَﮏ‬ ‫ﺑﯽﺷﮏ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﮐﻼم‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﺎن ﯾﺎﻗﻮت و ﮔﻨﺞ ﻣﻌﻨﯽ دان‬ ‫اﺻﻞ اﯾﻤﺎن و رﮐﻦ ﺗﻘﻮی دان‬
‫ﻋﻠﻤﺎ‬ ‫ﻋﺎدت‬ ‫ﻣﻌﯿﺎر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺶ‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫ﺳﻠﻮت‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﺰﻫﺖ‬
‫ﺷﻘﯽ‬ ‫اﻧﺪﻫﺎن‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫راﯾﺘﺶ‬ ‫ﺗﻘﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﻔﺎی‬ ‫او‬ ‫آﯾﺖ‬
‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺼﺤﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﻧﻔﺲ از ﻧﻬﺎد او ﺣﺎﺟﺰ‬
‫ﻧﻔﺲ ﮐﻞ را ﻧﺸﺎﻧﺪه در ﻋﺪّت‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ را ﻓﮑﻨﺪه در ﺷﺪّت‬

‫ذﮐﺮ ﺟﻼل ﻗﺮآن‬

‫دﻻل‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﻟﯿﻠﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻠﯿﻠﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻻﯾﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻻﯾﺢ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬ ‫واﺛﻖ‬ ‫و‬ ‫واﺿﺢ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﭼﺮخ دﯾﻦ را ﻫﺪاﯾﺘﺶ ﺑُﺮﺟﺴﺖ‬ ‫دُر ﺟﺎن را ﺣﺮوف او دُرﺟﺴﺖ‬
‫او‬ ‫رواﻧﺴﺖ‬ ‫اﻻﻋﻠﯽ‬ ‫ﺟﻨﺔ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﻧﺲ‬ ‫روﺿﮥ‬
‫ﻋﺼﯿﺎن‬ ‫ره‬ ‫و‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻗﺮاﺋﺖِ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ای‬
‫ﺷﻮﻗﯽ ﻧﻪ‬ ‫وﻗﻮف‬ ‫در ﺟﻨﺎن از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ذوﻗﯽ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫از‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻗﺮآن ﺑﻪ ﺣﺠّﺖ و ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺟﻼﻟﺖ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫از‬
‫ﻏﺎﻓﻞ از ﻣﻌﻨﯿﺶ ﮐﻪ از ﭘﯽ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮ زﺑﺎن ﻃﺮف ﺣﺮف و ذوﻗﯽ ﻧﻪ‬
‫ﻋﺎم‬ ‫ﻋﻘﯿﺪۀ‬ ‫ﺣﺎرسِ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫وز‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﻣﻨﻬﺞ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫درون‬ ‫از‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻼوﺗﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺣﻼوﺗﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬

‫‪۸۶‬‬
‫ﭼﺸﻢ ﺟﺴﻢ اﯾﻦ و ﭼﺸﻢ ﺟﺎن آﻧﺮا‬ ‫دﯾﺪه روح و ﺣﺮوف ﻗﺮآن را‬
‫ﻧﻌﻤﺖ آن ﺑﺨﻮرده روح ز ﻫﻮش‬ ‫زﺣﻤﺖ اﯾﻦ ﺑﱪده ﭼﺸﻢ ز ﮔﻮش‬
‫ﯾﺎران‬ ‫ﻃﺮّۀ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زو‬ ‫ﻧﻘﻂ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻔﻀّﻞ‬ ‫زآﺳﻤﺎن‬
‫ﻋﻘﺪ دُر ﺑﺴﺘﻪ در دﻫﺎن ﺻﺪف‬ ‫ز اﺑﺮ ﺑﺮّش ﺟﺪا ﺷﺪه ﺑﻪ ﻟﻄﻒ‬
‫ﺟﻼل‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎی‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﭘﺮدهدار‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮده‬
‫دارد‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫داﻧﺪ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ وی ﺑﺼﺮ دارد‬
‫ﻋﺮق او ﺳُﺴﺖ و ﺗﺎزﮔﯿﺶ ﺧَﻠَﻖ‬ ‫ازرق‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫دور‬ ‫از‬ ‫ﻧﺸﺪ‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻘﺶ و ﺣﺮف و ﻗﺮاﺋﺘﺶ ﺑﻪ ﯾﻘﲔ‬
‫ﮔﻮز‬ ‫از‬ ‫ﭼﺸﯿﺪهای‬ ‫اول‬ ‫ﻗﺸﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻨﻮز از ﮐﻔﺎﯾﺖ ﺷﺐ و روز‬
‫ﺣﺮف او را ﺣﺠﺎب او دﯾﺪی‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫او‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﻘﺶ او ﭘﯿﺶ او ﺑﺮ اﺳﺘﺎدﺳﺖ‬ ‫ﻧﮕﺸﺎدﺳﺖ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺪرﯾﺪی‬ ‫رﻗﯿﻖ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫آن‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫آن‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﯿﺎﺳﻮدی‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫رواﻧﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻨﻤﻮدی‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫روی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﻠﺦ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دوﻣﲔ‬ ‫اوﻟﲔ ﭘﻮﺳﺖ زﻓﺖ و ﺗﻠﺦ ﺑُﻮَد‬
‫ﺧﻨﮏ‬ ‫آﺑﺪار‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﭼﺎرﻣﲔ‬ ‫ﺗُﻨُﮏ‬ ‫زرد‬ ‫ﺣﺮﯾﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﯿﻤﲔ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﭘﻨﺠﻤﯿﻨﺖ‬
‫آﯾﯽ‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺑﺎوّل‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﯿﺎراﯾﯽ‬ ‫روان‬ ‫ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫زوﯾﺴﺖ‬ ‫دوا‬ ‫را‬ ‫ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زوﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﻔﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺠﺮوح‬ ‫دل‬
‫ﺟﺎن ﺷﻨﺎﺳﺪ ﮐﻪ ﻃﻌﻢ روﻏﻦ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻦ ﭼﺸﺪ ﻃﻌﻢ ﺛﻔﻠﺶ از ﭘﯽ زﯾﺴﺖ‬
‫ﻣﻐﺰ‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫داﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺣﺲ ﭼﻪ ﺑﯿﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﮐﻪ ﺻﻮرت ﻧﻐﺰ‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫ﺳﲑﺗﺶ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺳﻮرﺗﺶ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﺧﻮانِ ﻗﺮآن ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻗﺮآن ﺧﻮان‬ ‫ﮐﻢ ز ﻣﻬﻤﺎن ﺳﺮای ﻋَﺪْن ﻣﺪان‬
‫ﮐﻪ ز ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﯽ ﺗﻮ در ﭘﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮف را زان ﻧﻘﺎب ﺧﻮد ﮐﺮدﺳﺖ‬
‫ﮐﺎﻫﻞ ﺻﻮرت ز ﺻﻮرت ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻤﺎن دﯾﺪهای ز ﺳﻮرت آن‬
‫ﺗﻦ دﮔﺮ دان ﮐﻪ روح ﺧﻮد دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت از ﻋﲔ روح ﺑﯿﺨﱪﺳﺖ‬
‫ﭼﻪ ﺣﺪﯾﺚ ﺣﺪث ﮐﻨﯽ ﺑﺎ آن‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺷﻤﺎری‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻃﺮّاران‬ ‫و‬ ‫ﺧﻔﺘﮕﺎن‬ ‫او‬ ‫ذات‬ ‫ﺑﯿﺪاران‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﯽﺧﱪ ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻘﺶ ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮف ﺑﺎ او اﮔﺮﭼﻪ ﻫﻢ ﺧﻮاﺑﻪ اﺳﺖ‬

‫در ﺳﺮﱢ ﻗﺮآن‬

‫زو ﺷﻨﻮ زاﻧﮑﻪ ﺧﻮد ﻫﻤﻮ داﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻗﺮان‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬
‫داﻧﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺑﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺣﺮف ﭘﯿﻤﺎی را ز ﻗﺮآن ﺧﻮان‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻨﺸﻨﺎﺧﺖ ﺟﺰ ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﺟﺎن‬
‫داﻧﯽ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫‪۸۷‬‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫وی‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻣﺮگ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﺒﺎن و ﺧﻠﻖ رﻣﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻏﻔﻠﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫در‬
‫رﯾﮓ ﮔﺮم اﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ آب روان‬ ‫ﻫﻮان‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺎدﯾﮥ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﻋﺎﺻﯽ ﺗﺸﻨﻪ در ﻋﺮﺻﺎت‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻗﺮآن ﭼﻮ آب ﺳﺮد ﻓﺮات‬
‫آب ﻣﯽﺧﻮر ﺑﻪ ﻇﺮف در ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﺣﺮف و ﻗﺮآن ﺗﻮ ﻇﺮف و آب ﺷﻤﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻤﻮز اﺳﺖ و ﻣﻬﺮ در ﺳﺮﻃﺎن‬ ‫اوﻃﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪت‬ ‫زان‬ ‫ﮐﺎن ﮐﲔ‬
‫ﮐﺂب ﺳﺮد اﺳﺖ و ﮐﻮزه ﭘﲑوزه‬ ‫ﺑﯽروزه‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪت‬ ‫زان‬
‫اﻧﺪُﻫﻨﺎک‬ ‫ﺻﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درد ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ذوق‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﯽ ﺷﺮح و ﺑﺴﻂ او داﻧﺪ‬
‫ﭘﲑﻫﻨﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻘﺶ ﺳﺨﻦ ﻧﻪ از ﺳﺨﻨﺴﺖ‬
‫ﺑﻮ ﺑﻪ ﮐﻨﻌﺎن رﺳﯿﺪه زی ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫ﺑﻮد در ﻣﺼﺮ ﻣﺎﻧﺪه ﯾﻮﺳﻒ ﺧﻮب‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻟﺒﺎس‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﺴﺖ ﮐﺰ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺣﺮف‬
‫ﺟﺎن ﻗﺮآن ﺑﻪ ﺟﺎن ﺗﻮان ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫ﺣﺮف را ﺑﺮ زﺑﺎن ﺗﻮان راﻧﺪن‬
‫ﺣُﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﻣﺎﯾﻞ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺻﺪف آﻣﺪ ﺣﺮوف و ﻗﺮآن دُر‬
‫ﮐﻮه از او ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻬﻦ ﻣﻨﻔﻮش اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺮف او ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮب و ﻣﻨﻘﻮﺷﺴﺖ‬
‫ﻧﺰ ﺑﺮون ﺳﻮ ﭼﻮ زﯾﺮ ﻣﻮﺳﯿﻘﺎر‬ ‫ﻣﻮﺳﯽوار‬ ‫ﺳﻤﺎع‬ ‫درون ﮐﻦ‬ ‫از‬
‫دل ﮐﻪ ﺑﺸﻨﻮد ﺧﺮﻗﻪ ﺿﺮب ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن ﭼﻮ آن ﺧﻮاﻧﺪ ﻟﻘﻤﻪ ﭼﺮب ﮐﻨﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺳﻪ ﭼﻮﺑﮏ ز ﮐﺎﺳﻬﺎی ﻧﺒﺎت‬ ‫ﻟﻔﻆ و آواز و ﺣﺮف در آﯾﺎت‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﭘﺮدهدار‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﺖ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ار ﭼﻪ ﻧﻪ ﺧﻮب و ﻧﻐﺰ ﺑُﻮَد‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ از ﺧﺒﺚ ﺗﻮ ﺳﺮود آﯾﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰی ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺐ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﺗﺮﺑﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺮف ﺧﻮان ﺑﻪ دل ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﺼﺮ ﺑﯿﺪ ﺑﲔ ﺑﻪ دل ﻃﻮﺑﯽ‬
‫ﻗﺮﺑﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺣﺮﻣﺖِ‬ ‫ﺑﻬﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﻦ‬
‫در ﮐﺎرش‬ ‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫اﺳﺮارش‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺮﮐﺒﯽ ﮐﻪ ﭘُﺮ ﮐﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ درﯾﻦ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺻﯿﺪ اﺳﺖ‬
‫رازی‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺰاوار‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻏﻤّﺎزی‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﺣﻔﺎظ‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻣﻮﻗﻒ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﺮﺳﯿﺪی‬ ‫واﻗﻒ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺴﺮﱢ‬ ‫ﻧﮕﺸﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﻮدﮐﯽ ﮐﻦ ﻧﻪ ﻣﺮد اﯾﻦ ﮐﺎری‬ ‫داری‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻣﺤﺾ‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫اﻧﮕﺸﱰی‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫دﯾﻮ ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ دوزخ آز‬
‫ﺷﺐ وﻫﻢ و ﺧﯿﺎل و ﺣﺲ ﺑﺮﻣﺪ‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ ﺑﻮ ﮐﻪ ﺻﺒﺢ دﯾﻦ ﺑﺪﻣﺪ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪﮔﺎن‬ ‫روی‬ ‫ﺑﯽﻋﯿﺐ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮدارﻧﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫آرﻧﺪ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎی‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫اﺟﺰای‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬

‫‪۸۸‬‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫از‬ ‫رﻣﯿﺪ‬ ‫ﻋﺠﺐ ﮔﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺰﯾﻤﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫رﻣﺪ‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫دﻣﺪ‬ ‫دﯾﻮ ﮐﱪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﻣﺎﻏﯽ‬ ‫در‬
‫ﻫﻮش‬ ‫ﻧﺎزد‬ ‫ﺳﻮره‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺑﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫اﺳﺘﻤﺎع‬ ‫ز‬
‫ﺟﺰ دل و ﺟﺎﻧﺖ از زﺑﺎن ﺧﻤﻮش‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺳﻮی‬
‫درﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺳﻮره‬ ‫ز‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﮔﺮ ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ﻫﻮش‬

‫در اﻋﺠﺎز ﻗﺮآن‬

‫آورده‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣَﻠﮏ‬ ‫وز‬ ‫ای ز درﯾﺎ ﺑﻪ ﮐﻒ ﮐﻒ آورده‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدِ ﺻﺪف ﻫﻤﯽ ﮔﺮدی‬ ‫ﻣﻐﺰ و در زان ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﺎوردی‬
‫دُرﱢ ﺻﺎﻓﯽ ز ﻗﻌﺮ ﺑﺤﺮ در آر‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﺻﺪﻓﻬﺎی‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﮔِﻠﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫ﺑﯽﮔﻬﺮ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫ﺑﯽﺻﺪف‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫از‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دُرّ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﺑﻌﺮ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫درﱢ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﺑﻪ دﯾﺪه ﻓﻬﺮ از ﻗﻌﺮ‬
‫ﻻﻻﺳﺖ‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬ ‫ﺳﺰاوار‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫وآﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﺷﻂ و ﺷﻄﺮ اﯾﻦ درﯾﺎﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ازو راﺣﺖ دل و ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﻄﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﻄﺮ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻋﺰّت‬ ‫و‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﺳﺎﺣﻠﺶ ﭘُﺮ ز ﻋﻮد و ﭘُﺮ ﻋﻨﱪ‬ ‫ﻗﻌﺮ او ﭘﺮ ز د ّر و ﭘُﺮ ﮔﻮﻫﺮ‬
‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫اوّل‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﻨﺸﻌﺐ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮِ‬ ‫از‬ ‫زوﺳﺖ‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﭘﻨﺠﺮۀ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﮑﻨﻮن‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﭘﺎک‬
‫ﮐﯽ ﺑﺮون آﯾﺪ از ﺣﺮوف ﻗﺮآن‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮون ﻧﺎﯾﺪ از ﺣﺪث اﻧﺴﺎن‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ وﻋﻘﻞ ﺗﻮ ﭼﻪ زﺷﺖ و ﭼﻪ ﺧﻮب‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﯽ ز ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﻣﺤﺠﻮب‬
‫آب در ﺧﻮاب ﺗﺸﻨﻪ را ﺳﲑی‬ ‫دﯾﺮی‬ ‫و‬ ‫دوری‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﭘﭽﭙﭽﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺰ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫ﭼﻬﺮه را از ﻧﻘﺎب ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﮐﻠﮏ و اَﻧﻘﺎﺳﯽ‬
‫رﻧﮓ و ﺑﻮی ﺳﺨﻦ ﭼﻮ ﺟﺎن ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫اﻟﻘﺮآن‬ ‫ﻓﺴّﺮوا‬ ‫درﯾﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﮔﻨﺞ دﻟﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺟﺎن‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎی‬ ‫درو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮِ‬ ‫و‬ ‫دُر‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫اﺑﺠﺪِ‬ ‫ﮐﻨﺪت‬ ‫ﭼﻮن ﻗﺪم در ﻧﻬﯽ در آن اﻗﻠﯿﻢ‬
‫اب و ﺟﺪ دان ﺗﻮ ﺷﻤﺲ و ﭘﺮوﯾﻦ را‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻧﯽ او اﺑﺠﺪِ دﯾﻦ را‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﲔ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫اﺑﺠﺪِ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺻﺎدﻗﺎن‬ ‫ﺳﲑتِ‬
‫ﻧﻈﻢ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﺎرﯾﮏ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫روز‬ ‫روی‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﺗﻮ زرﱢ ﻧﺎب ز ﺳﯿﻢ‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫دُرّ‬ ‫دُرج‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫روﺣﺎﻧﯽ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫رﺑّﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫روی ﺧﻮب ﺧﻮد از ﻧﻘﺎب ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺗﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﭼﻮ ﻣﻬﺮ و ﭼﻮ ﻣﺎه‬
‫ﺑﻪ در آﯾﺪ ﻟﻄﯿﻒ روح و ﺳﺒﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﺮوﺳﯽ ﮐﻪ از ﻧﻘﺎب ﺗُﻨُﮏ‬

‫‪۸۹‬‬
 ‫ذﮐﺮ ﻫﺪاﯾﺖ ﻗﺮآن‬
‫رﺳﻦ اﺳﺖ او و ﻏﺎﻓﻼن ﭼﺎﻫﯽ‬ ‫رﻫﱪ اﺳﺖ او و ﻋﺎﺷﻘﺎن راﻫﯽ‬
‫ﻧﻮر ﻗﺮآن ﺑﻪ ﺳﻮی او رﺳﻦ اﺳﺖ‬ ‫در ﺑُﻦ ﭼﺎه ﺟﺎﻧﺖ را وﻃﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﮕﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮک‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﯿﺰ و ﺧﻮد را رﺳﻦ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آور‬
‫آب و ﺑﺎدت دﻫﺪ ﺑﻪ آﺗﺶ و ﺧﺎک‬ ‫ورﻧﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﭼﺎه ﻫﻼک‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺸﺮی‬ ‫ﺧﺮدت‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ ﭼﺎﻫﯽ از ﺷﯿﻄﺎن‬
‫ﭼﻨﮓ در وی زن و ﺑﺮآی ز ﭼﺎه‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﯾﻮﺳﻔﯿﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺟﺎه‬
‫داﻧﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫آﻧﮕﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﯽ ارزاﻧﯽ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪان آب ﺟﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ آرﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫رادﻣﺮدان‬
‫ﺑﺎزی‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ رﺳﻦ را ز ﺑﻬﺮ آن ﺳﺎزی‬
‫ﻗﺮان‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺲ ﻧﺪاﻧﺪ دو ﺣﺮف از ﻗﺮآن‬
‫ﭘﺎی ﺑﻨﺪ دﻟﺖ ﺗﻦ و ﺟﺎن اﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ ﻋﻘﻠﺖ ﭼﻮ ﭼﺮخ ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬
‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﻧﺸﯿﻨﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﺮا ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺟﺎه‬
‫ﺧﻮاﻧﺪﺳﺖ‬ ‫ﺳﻔﻪ‬ ‫ﺳﻮرۀ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دل‬ ‫درﻣﺎﻧﺪﺳﺖ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬
‫ﯾﻮﺳﻒ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺮ آر از ﭼﺎه‬ ‫رﺳﻦ از درد ﺳﺎز و دﻟﻮ از آه‬

‫ﻓﯽ ﻋﺰّةاﻟﻘﺮآن اﻧّﻬﺎ ﻟﯿﺴﺖ ﺑﺎﻻﻋﺸﺎر واﻻﺧﻤﺎس‬

‫ﻧﺎﻣﺶ اﻋﺸﺎر ﮐﺮدهای و اﺧﻤﺎس‬ ‫ﺑﻬﺮ ﯾﮏ ﻣﺸﺖ ﮐﻮدک از وﺳﻮاس‬
‫راﺳﺦ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫در‬ ‫ﻧﺸﺪه‬ ‫ﻧﺎﺳﺦ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻣﻨﺴﻮخ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﮐﻢ‬ ‫ﻣﻌﻮّل‬ ‫ﻣﺤﮑﻤﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ‬
‫آﻧﺮا‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫را‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﻬﺮ ﯾﮏ ﻣﻦ ﺟﻮ و دو ﮐﺎﺳﻪ ﺳﺒﻮس‬ ‫ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫ﻣﻮزۀ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺟﺪل‬ ‫ﺳﻼح‬ ‫ازو‬ ‫ﺳﺎزی‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫و ﮔﺎه‬ ‫ﺳﺮودش ﮐﻨﯽ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺒﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎرش ﮐﻨﯽ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﮔﻪ زﻧﯽ در ﻫﻤﺶ ﺑﻪ ﺑﯽادﺑﯽ‬
‫ﮔﻪ دروﻧﺶ ﺑﺮون ﮐﻨﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺎل‬ ‫ﮔﻪ ز ﭘﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮی ﺑﻪ ﺧﯿﺎل‬
‫ﮔﻪ ﮐﻨﯽ ﺣﮑﻢ را ﺑﺮﯾﻦ ﺗﺤﻮﯾﻞ‬ ‫ﮔﻪ ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﯿﺎس ﺧﻮد ﺗﺄوﯾﻞ‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺧﻮدش ﮐﻨﯽ ﺗﻘﺮﯾﺮ‬ ‫ﮔﻪ ﺑﻪ رای ﺧﻮدش ﮐﻨﯽ ﺗﻔﺴﲑ‬
‫ﭘﺎره‬ ‫ﺳﯽ‬ ‫ﺻﻨﺪوﻗﻬﺎی‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﯿﻐﺎره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﻣﯽ‬
‫را‬ ‫ﮐﺎﻫﻞ‬ ‫ﮐﺮﺑﺎسﺑﺎف‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﭘﻠﯿﺬ‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ای‬ ‫ﭘﺎکدار‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺬ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﮕﺎه‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺷﮑﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺎﺷﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎم‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺣﯿﻠﻪ ﺑﻬﺮ ﯾﮏ دو درم‬
‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﺮو ﮐﻪ ﺷﺮﻣﺖ ﺑﺎد‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺑﺮ دادهای ﺑﻪ ﺧﲑه ﺑﻪ ﺑﺎد‬

‫‪۹۰‬‬
‫ﺣﻠﻖ ﭘﺮ ﺑﺎﻧﮓ ﻫﻤﭽﻮ ﻧﺎی و ﺟﺮس‬ ‫در ﯾﮑﯽ ﻣﺴﺠﺪی ﺧﺰی ﺑﻪ ﻫﻮس‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻗﺮﯾﻨﺖ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫زﯾﻦ ﻫﻮس ﺷﺮم ﺷﺮع و دﯾﻨﺖ ﺑﺎد‬
‫ﺷﺮم ﺑﺎدا ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮد ﻧﻨﮕﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﺧﻮد و ﻓﻀﻞ و ﻓﺮﻫﻨﮕﺖ‬

‫ذﮐﺮ ﺣﺠّﺖ ﻗﺮآن‬

‫ﻗﺮآن‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﻠﮥ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺼﺪّق‬ ‫ﻣﺎﺣﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫آﺷﮑﺎرا‬ ‫ﻣﯽداﻧﯽ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫داد ﯾﮏ ﺣﺮف ﻣﻦ ﺑﻪ ﺻﺪق ﻧﺪاد‬ ‫ﺷﺐ و روزم ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺎد‬
‫زو ﻧﺪﯾﺪم ﺑﻪ ﺻﺪق در ﻣﺤﺮاب‬ ‫اﻋﺮاب‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺳﺮود‬ ‫در‬ ‫ﺣﻨﺠﺮه‬
‫زﻣﺰﻣﻪای‬ ‫ﻧﺼﯿﺐ‬ ‫ﮔﻮﺷﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺰ از ﮔﻔﺖ و ﮔﻮی دﻣﺪﻣﻪای‬
‫آواز‬ ‫ﺧﺮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﺸﺎده‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﮔﻪ ﺑﺨﻮاﻧﺪی ﻣﺮا ﺑﻪ راه ﻣﺠﺎز‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺴﯽ ﻻف زد ﺑﻪ دﻋﻮی ﻣﺎ‬
‫روی ﻣﺎ از ﻧﻘﺎب ﻣﺎ ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺳﻮی ﻣﯿﺪان ﺧﺎص اﺳﺐ ﺑﺘﺎﺧﺖ‬
‫ازو‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮐﻮی ﻣﺎ ز زﺷﺖ و ﻧﮑﻮ‬
‫ﺳﻮی رای و ﻫﻮای ﺧﻮﯾﺸﻢ ﺑﺮد‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن را ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﻣﻦ ﻧﺴﺮﭙد‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺨﺴﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮود‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺷﮑﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮوﻓﻢ‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮔﻪ ﺷﮑﺴﺘﯽ ﭼﻮﭼﻮب را ﺳﮑﻨﻪ‬
‫زﺧﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮوﻓﻢ‬ ‫ﻣﺘﻔﺮّق‬ ‫ﻧﻐﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻗﻮّال ﮐﺮده‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ اﻧﺼﺎف ﺗﻮ ﺑﻪ ﯾﻮماﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮﻧﲔ‬ ‫ﻣُﺪﺑﺮی‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺪﺑّﺮ‬ ‫ای‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزار و ﮔﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻓﯽ و ﮔﻪ ﺑﻪ آوازی‬ ‫اﻋﺠﺎزی‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺟﻠﻮه‬

‫ذﮐﺮ ﺗﻼوة ﻗﺮآن‬

‫ﭼﻮن زﺑﺎن ﺑﺮدی و ﻧﱪدی ﺟﺎن‬ ‫ﮐﯽ ﭼﺸﯽ ﻃﻌﻢ و ﻟﺬّت ﻗﺮآن‬
‫آی‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫از درِ ﺗﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﺟﺎن آی‬
‫آﻧﭽﻪ ﺑﻮد آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ واﻧﭻ آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آﻧﭽﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺷﺪ ﺑﻪ ﮐﻦ ﻓﯿﮑﻮن‬ ‫ﺗﺮ و ﺧﺸﮏ ﺟﻬﺎن درون و ﺑﺮون‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ازو‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺣﮑﻤﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﺸﺖ ازو ﻣﺤﮑﻮم‬
‫ﮔﺸﺘﻪ ﭘﯿﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﺪق ﻗﺼّﻪ ﺳﺮای‬ ‫ﺣﺪای‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺸﻨﻮاﻧﺪ‬
‫اﻧﺪام‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﮔﲑدش‬ ‫ﺳﻤﺎع ﮐﻼم‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻧﯽ ﺗﻮ ﺳﻮرۀ اﺧﻼص‬ ‫اﺧﻼص‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۹۱‬‬
‫ﻃﱪی‬ ‫ﺑﻨﻔﺸﮥ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﻏﺎﺗﻔﺮی‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﺼﺐ و رﻓﻌﺶ ﭼﻮ ﻋﺮش و ﭼﻮن ﮐﺮﺳﯽ‬
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﺟﺮّ و ﺟﺰم وی از ﻃﺮﯾﻖ ﻗﺪم‬
‫ﻧﻘﻄﻪﻫﺎ ﺧﺎل ﻣُﺸﮏ ﺑﺮ رخ ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫و‬ ‫روح‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫ﺣﺮﻓﻬﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻧﯽ ﺗﻮ ﺳﺮﱢ ﺳﻮرت او‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ درﻧﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت او‬
‫ﺑﺎ و ﺗﺎ را ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی آرد‬ ‫آرد‬ ‫رای‬ ‫درون‬ ‫را‬ ‫اﻟﻔـ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺻﻮرت ﺧﻮب را ﺑﻪ ﻫﺸﺪۀ ﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻓﺮوﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺟﺎن و ﺧﺮد‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﻧﯿﺎرد رﻧﮓ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﮐﻮی ﻋﺸﻖ و ﺣﺪّت ﻫﻨﮓ‬
‫ﭘﺲ از آن ﻫﻤﭽﻮ ز ّر ﮐﺎﻧﺶ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻣﺘﺤﺎﻧﺶ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﺑﻮﺗﮥ‬
‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻏِﺶّ‬ ‫درو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﺑﻮﺗﻪای‬ ‫دﮔﺮﺑﺎره‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﻧﺮﻣﺶ ﮐﻨﺪ ﻓﺮو ﺳﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫و‬ ‫اﻓﺴﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا ﻣﻠﮏ ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺳﺨﻨﯽ‬
‫ﺧﻮش‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ﺣﺪث‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد اﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮش آﻣﺪ و دﻟﮑﺶ‬

‫ذﮐﺮ ﺳﻤﺎع ﻗﺮآن‬

‫ﻗﺮآﻧﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻬﺠﻮر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟُﻨُﺐ‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﻻﯾﻤﺴّﻪ ﭼﻮ ﺑﺮ دو دﺳﺘﺶ ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﺲِ زاﻧﻮی ﺣﲑﺗﺶ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻗﻤﺮی دو ﻣﻐﺰه دارد ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻣُﻘﺮی زاﻫﺪی از ﭘﯽ ﯾﮏ داﻧﮓ‬
‫ﻗﺎری‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎری‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﻗﻮل‬
‫ﻏﻨﻮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫اﺷﺘﯿﺎق‬ ‫ز‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﻣﺮد ﻋﺎرف ﺳﺨﻦ ز ﺣﻖ ﺷﻨﻮد‬
‫آواز‬ ‫در‬ ‫ورﻗﻪ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﻦ‬ ‫راز‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻤﺎﻟﺖ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ از ﺣﺎل‬ ‫در دل ﻧﻔﺲ ﻧِﻪ ﻧﻪ ﺑﺮ رخِ ﺧﺎل‬
‫ﻋﺸﻖ را ﻣﻄﺮب از درون ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮّال‬ ‫ﻃﺒﻊِ‬
‫دروازهﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن‬ ‫آوازهﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫و‬ ‫آواز‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﻠﺒﻠﯽ ﺑﻨﺪه ﻧﯿﺴﺘﯽ ﺑﻪ دو داﻧﮓ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫در‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﭼﺸﻢ را رﻧﮓ و ﮔﻮش را آواز‬ ‫ﻋﺪّﺗﯽ دان در اﯾﻦ ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫ﮐﻪ ﻧﯿﺎﺑﯽ ز ﻧﻘﺶ ﻧﺮﮔﺲ ﺑﻮی‬ ‫دل ز ﻣﻌﻨﯽ ﻃﻠﺐ ز ﺣﺮف ﻣﺠﻮی‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺷﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻤﺎع‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﯽﮔﻮﺷﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﺸﯿﺪﻧﯽ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻟﺬّﺗﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﺪﻧﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﺖ‬
‫ﯾﺎد‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫زﻧﺎ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻣﮕﺮدان‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻃﺒﻊ‬
‫ﺗﻮ ﻣﺮ او را از آب دور ﻣﺪار‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎر ﮐﻮ‬
‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺶ ﺳﭙﺎر و ﺧﻮش ﺑﻨﺸﲔ‬ ‫ﯾﺎ ﺑﻪ آﺗﺶ ﻓﺮو ﺑﺮ از ﺳﺮِ ﮐﲔ‬
‫ﺑﺎر ﺣﮑﻤﺶ ﮐﺸﯿﺪن از ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ در ﻋﺸﻖ ﻧﯿﮏ و ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫زار‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺻﻮرت دﻫﺪ ﺑﻪ آﺑﺶ ده‬

‫‪۹۲‬‬
‫ﭘﺎی او ﮔﲑ و ﺳﻮی دوزخ ﮐﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﻧﺎﻟﻪ آﯾﺪ از دل ﺧﻮش‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺑﻨﺪ و ﺣﯿﻠﺖ و رﯾﻮاس‬ ‫ﻣﯽ ﻧﺪاری ﺧﱪ ﺗﻮ ای ﻧﺴﻨﺎس‬
‫ﺗﺎ زﺗﻮ ﻋﻘﻞ و ﻫﻮش ﺗﻮ ﺑﺮﻣﺪ‬ ‫زان ﻫﻤﯽ دﯾﻮِ ﻧﻔﺲ در ﺗﻮ دﻣَﺪ‬
‫ﻧﺤﻮ و ﺗﺼﺮﯾﻒ و اﺳﺘﻌﺎرت ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫راه دﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ و ﻋﺒﺎرت ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻨﺜﻮرﺳﺖ‬ ‫د ّر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺿﻤﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺻﻔﺎت از ﮐﻼم ﺣﻖ دورﺳﺖ‬
‫ﻏﻤﺰ را ﻣﻐﺰ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺮﻣﺖ ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ در اﯾﻦ ﺑﺎدﯾﻪ ﭘﺮ از ﺑﯿﺪاد‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﺷﺮوع و اﺣﮑﺎﻣﺶ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪﺳﺖ ﺳﻮی ﻣﺎ ﻧﺎﻣﺶ‬

‫در وﺟﺪ و ﺣﺎل‬

‫ﺗﺮﯾﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮی‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﻧﻌﺮۀ‬ ‫در ﻃﺮﯾﻘﯽ ﮐﻪ ﺷﺮط ﺟﺎن ﺳﺮﭙﯾﺴﺖ‬
‫ﺣﺮف و ﻇﺮﻓﺶ ﻫﻤﻪ وداع ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﻤﺎع ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻣﺮدِ‬
‫ﮔﲑد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺣﻆﱢ‬ ‫ازو‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن دان ﮐﻪ ﻣﺮدِ ﻋﺎﺷﻖ و دق‬ ‫ﺷﻔﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮود‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻓﺮﻋﻮن و ﺑﺎﻧﮓ ﻏﺮق ﺑُﻮَد‬ ‫ﺣﺎل ﮐﺎن از ﻣﺮاد و زرق ﺑُﻮَد‬
‫ﻧﮑﺮد‬ ‫دود‬ ‫آﺷﺘﯿﺶ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ او ﺣﺎل ﻏﺮق ﺳﻮد ﻧﮑﺮد‬
‫ﮐﻮن‬ ‫دادی‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﯿﻮﯾﺰ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﻠﻌﻮن‬ ‫ﻣﺨﻨّﺚ‬ ‫ای‬ ‫اﻻﻣﺎن‬
‫دان ﮐﺰ اﻧﺪﯾﺸﮥ دو داﻧﮓ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﻣﺠﻠﺴﯽ ﺳﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎرﯾﺴﺖ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻋﺸﻖاﻟﻔﻨﺞ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫آه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ور‬
‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﮐﺎﻣﺶ‬ ‫ﻣُﻬﺮۀ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫اژدﻫﺎ‬
‫ﭼﮏ ﭼﮏ اﻧﺪر ﭼﺮاغ ﭼﯿﺴﺖ ﺗﺮی‬ ‫ﮐﺦ ﮐﺦ اﻧﺪر ﻓﻘﺮ ﭼﯿﺴﺖ ﺧﺮی‬
‫آوﯾﺰد‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫ﺻﻔﻮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫آب و روﻏﻦ ﭼﻮ درﻫﻢ آﻣﯿﺰد‬
‫درﮔﲑد‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫ﺗﻒ ﭼﻮ روﻏﻦ ز ﭘﯿﺶ ﺑﺮﮔﲑد‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬ ‫راه‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﺖ‬ ‫رﻋﻨﺎﯾﯽ‬ ‫آه‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫آه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫راه‬ ‫روﺷﻨﺴﺖ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺧﻠﻘﺔ آدم و ﻋﯿﺴﯽﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎاﻟﺴﻼم‬

‫ﻫﺴﺖ از آن دم ﮐﻪ زادۀ ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫آدم‬ ‫ﭘﺪر‬
‫ﺟﺎن ﮐﻪ ﺟﺎن ﺷﺪ ز ﺑﻮی آن دم ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻦ ﮐﻪ ﺗﻦ ﺷﺪ ز رﻧﮓ آدم ﺷﺪ‬
‫ﻫﺮﮐﺮا ﻧﯿﺴﺖ ﻧﻘﺶ ﻋﺎﻟﻢ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫دﻣﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫دل ﺧﱪ ﯾﺎﻓﺖ ﺳﻮی ﺟﺎن ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫آدم آن دم ﮐﻪ از ﻗﺪر درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﺴﺘﻢ ز ﺟﺎم و ﺟﺎﻣﻪ ﺗﻬﯽ‬ ‫ﮐﻪ از اﯾﻦ دم ﺧﱪ ﭼﮕﻮﻧﻪ دﻫﯽ‬
‫ارزاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﮔﺮاﻧﻤﺎﯾﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫زاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬
‫ﺑﺮِ او ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﻫﯿﭻ ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯽ او را ﺑﺎش‬

‫‪۹۳‬‬
‫ﻻﻫﻮﺗﯽ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺰﯾﺪه‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﺳﻮﺗﯽ‬ ‫دام‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮﯾﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻻﻫﻮت‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺧﻄّﮥ‬ ‫ﺧﻄﻬﺎی‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ﺳﻮد ﮐﺮد ار ز ﻟﺸﮑﺮش ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺑﻨﺪ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن آوﯾﺨﺖ‬
‫ﺳﭙﻨﺞ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ورا‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎﯾﮥ ﻏﻢ و رﻧﺞ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻋﻘﻞ و آن ﺟﻬﺎن اﯾﻤﺎن‬ ‫رﻫﱪت ﺑﺎد ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت و ﺟﺎن‬
‫ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻃﻮع ﭼﺎﮐﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ رﻫﱪ اوﺳﺖ‬
‫ﻧﻪ ﮐﺲ او را ﻧﻪ او ﮐﺴﯽ را ﺟﺴﺖ‬ ‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺸﺴﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺟﺰ ﯾﮑﯽ و آن ﯾﮏ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﮐﺎن ﯾﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﯿﭻ از آن ﯾﮏ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﯾﮑﯽ ﻣﺨﻮان در ده‬
‫ﻧﺎم داری و ﺑﺲ ﭼﻮ ﻧﻘﺶ زﯾﺎد‬ ‫اﻋﺪاد‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﯾﮑﯿﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دﻟّﺎﻟﻪ‬ ‫و ﮔﻮی‬ ‫ﺷﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫ﺣﺎﻟﻪ‬ ‫را‬ ‫وﺻﺎل‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮاﻧﺒﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣُﻨﺒﯽ‬ ‫دﻟّﺎﻟﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫دو ﻫﺰﯾﻤﺖ ﺑﻮﻗﺖ ﺧﻮد ﺳﻪ ﻇﻔﺮ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ز روی ﻋﻘﻞ و ﻧﻈﺮ‬
‫ﭼﻮن در اﯾﻦ رود ﺑﺮ ﭘﻞ و ﻏﺎری‬ ‫ﺑﻠﻐﺎری‬ ‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮل‬ ‫ای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬

‫در ﻓﱰت و ﺟﻬﺎﻟﺖ ﮔﻮﯾﺪ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﭘﯿﻐﻤﱪان ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم ﮐﻨﺪ‬

‫ذﮐﺮاﻻﻧﺒﯿﺎء ﺧﲑ ﻣﻦ ﺣﺪﯾﺚ اﻟﺠﻬﻼء‬
‫ﺑﻨﻤﻮدﻧﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫راه‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راﺳﺘﺎنِ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﺑﺮآﺷﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻣﮕﺎن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﻏﺮب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺮک‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داد ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺑﻮﺳﻬﺎ‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎ ﺑﺴﺖ ﻇﻠﻤﺖ از ﺷﺐ ﺷﺮک‬
‫آﻓﺘﺎبﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫وآن‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻠﯿﭙﺎ ﭼﻮ ﺷﺎخ ﮔﻞ در دﺳﺖ‬
‫وآن ﺟﺪا ﻣﺎﻧﺪه از ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫اﯾﻦ ﺻﻨﻢ ﮐﺮده ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻣﻌﺒﻮد‬
‫ﺑﺪی از دﯾﻮ و ﻧﯿﮑﯽ از ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﯽﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻤﺮده‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﭘﯿﻤﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑﺎدْ‬ ‫ﮐﻮﺑﺎن‬ ‫آبْ‬ ‫آﺷﺎﻣﺎن‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺎﺷﺎنِ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫وان ﭼﻮ ﻧﮑﺒﺎ ز ﺳﺮ ﻋﻤﺎﻣﻪرﺑﺎی‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻮ ﺑﺎده ز ﻣﻐﺰ ﻋﻘﻞ زدای‬
‫ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﺪه‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﻤﻦوار‬ ‫وآن‬ ‫اﯾﻦ وﺛﻦ را ﺧﺪای ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪه‬
‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ در اﻣﯿﺪ وان در ﺑﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﺳﺤﺮ آن دﮔﺮ ﺗﻨﺠﯿﻢ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺼﲑﺗﺎن‬ ‫اﻋﻤﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺳﲑﺗﺎن‬ ‫ﻧﺎﺧﻮبْ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﺸﯿﻤﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رﯾﻤﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻋﺎم‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫دﯾﻦ ﺣﻖ روی ﺧﻮد ﻧﻬﺎن ﮐﺮده‬
‫ﺑﺮآورده‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫رﻧﺪﻗﻪ‬ ‫ﺑﺮآورده‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺮک‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪﻋﺖ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﺗﺨﯿﯿﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وآن‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮزهای‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫دﯾﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻤﻮده‬ ‫ﻫﺪی‬ ‫ﻫﺬﯾﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﮔﻮش ﺳﺮﺷﺎن ﻫﻮس ﺷﻨﻮده ز رﯾﻮ‬
‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻓﻀﻮﱃ‬ ‫و‬ ‫ﻏﯿﺒﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻔﻪ‬ ‫داﻧﺸﻤﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﺷﺪه‬

‫‪۹۴‬‬
‫ﺗﺮاﻫﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﺧﺎص در ﺑﻨﺪ ﻟﺬّت و ﺷﻬﻮات‬
‫درای‬ ‫ﯾﺎﻓﻪْ‬ ‫و‬ ‫ژاژﺧﺎی‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﻨﺪرس ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋِﺰّ‬
‫روی ﭘﻮﺷﯿﺪه ﭼﻮن اﻟﻔـ در ﺑﺴﻢ‬ ‫ﻃﻠﺴﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫راﺳﺘﯿﻬﺎ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﺎﺻﮕﺎن ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻘﺘﺪای‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫زردﺷﺖ‬ ‫ﮐﯿﺶِ‬
‫وﯾﺮان‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﯾﺮان‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮران‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﻫﺮب‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ز‬ ‫اﺑﺮﻫﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻓﯿﻞ‬ ‫ﯾﺜﺮب‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺣﺒﺸﻪ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻏﺼﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺘﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ز ﻧﺎﮐﺲ و ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫ﻟﻌﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺘﺒﻪ‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ره و ﭼﻪ و ﻫﻤﻪ ﮐﻮر‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ ﭘﺮ ﺳﺒﺎع و دﯾﻮ و ﺳﺘﻮر‬
‫راﻫﱪ ﮔﺸﺘﻪ ﮐﻮر و ﻫﻤﺮه ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﻏﻮل و ﭘﯿﺶ ﻧﻬﻨﮓ‬
‫ذﺑﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺣﻤﻖ‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫ﺧﻮاﺑﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺧﻔﺘﮥ‬
‫ﺑﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪ راه دﯾﻦ ﺷﺪه ﺗﻨﮓ‬ ‫ﭘُﺮ ﺿﻼﻟﺖ ﺟﻬﺎن و ﭘُﺮ ﻧﲑﻧﮓ‬
‫ﺳﮓ و ﺧﺮ در ﺟﻬﺎن ﮔﻤﺮاﻫﺎن‬ ‫ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬
‫ﺳﻠﮏ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺸﯿﺪی‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫د ّر‬ ‫ای ﺳﻨﺎﯾﯽ ﭼﻮ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﮐﻠﮏ‬
‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪِ‬ ‫ﻧﻌﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫اوّل‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺮﻓﯽ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺗﻮﺣﯿﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻃﺮﻓﯽ‬
‫و ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﲔ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪان‬ ‫ز‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎزﭘﺴﲔ‬ ‫رﺳﻮلِ‬ ‫ﻧﻌﺖ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬

‫‪۹۵‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜّﺎﻟﺚ‬
‫اﻧﺪر ﻧﻌﺖ ﭘﯿﺎﻣﱪ ﻣﺎ ﻣﺤﻤّﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم و ﻓﻀﯿﻠﺖ وی ﺑﺮ ﺟﻤﯿﻊ ﭘﯿﻐﻤﱪان‬

‫ﺧﲑاﻟﮑﻼم ﺑﻌﺪ ﮐﻼم اﻟﻤﻠﮏ اﻟﻌﻠّﺎم ﻓﻀﯿﻠﺔ ﻣﺤﻤّﺪاﻟﻨّﺒﯽ اﻟﻤﺨﺘﺎر ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ ،‬ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬انّاﻟﻠﱣﻪ و ﻣﻼﺋﮑﺘﻪ‬
‫ﯾﺼﻠّﻮن ﻋﻠﯽ اﻟﻨّﺒﯽ ﯾﺎ اﯾﻬﺎاﻟﺬﯾﻦ آﻣﻨﻮا ﺻﻠﻮاة ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻤﻮا ﺗﺴﻠﯿﻤﺎ‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎ‪ :‬اﻧﺎ ارﺳﻠﻨﺎک ﺷﺎﻫﺪا و ﻣﺒﺸﺮا و ﻧﺬﯾﺮا‬
‫و داﻋﯿﺎ اﱃاﻟﻠﱣﻪ ﺑﺎذﻧﻪ و ﺳﺮاﺟﺎ و ﻣﻨﲑا‪ ،‬و ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬و ﻣﺎ ارﺳﻠﻨﺎک اﻟّﺎ رﺣﻤﺔ ﻟﻠﻌﺎﻟﻤﲔ‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪:‬‬
‫ﯽ ﺑﻌﺪی و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﮐﻨﺖ ﻧﺒﯿّﺎ‬
‫اﻧّﺎ اوّل اﻻﻧﺒﯿﺎء ﺧﻠﻘﺎ و آﺧﺮﻫﻢ ﺑﻌﺜﺎ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬اﻧﺎ ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﯿﺎء و ﻻﻧﺒ ّ‬
‫و ادم ﺑﲔاﻟﻤﺎء واﻟﻄﲔ‪ ،‬و ﻗﺎل ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻋﻦاﻟﻠﱣﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ و ﺗﻌﺎﱃ اﻧّﻪ ﻗﺎل ﻋﺰّوﺟﻞ ﺧﻄﺎﺑﺎً ﻟﻪ‪:‬‬
‫ﻟﻮﻻک ﻟﻤﺎ ﺧﻠﻘﺖ اﻻﻓﻼک‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم اﻧﺎ ﺳﯿّﺪ وﻟﺪ آدم وﻻﻓﺨﺮ‪ ،‬و آدم و ﻣﻦ دوﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﻟﻮاﺋﯽ ﯾﻮماﻟﻘﯿﻤﺔ‬
‫وﻻﻓﺨﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬
‫ﺟﺎن ﺟﺎﻧﻬﺎ ﻣﺤﻤّﺪ آﻣﺪ و ﺑﺲ‬ ‫ﻫﺮﮐﺲ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ازﱃ‬ ‫ﺳﻌﺎدتِ‬ ‫آﻓﺘﺎبِ‬ ‫ﺟﻠﯽ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﯿﺜﺎق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻨﻮی‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬
‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪِ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫ازل‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮش‬ ‫آن‬
‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫زﻧﺪهاﻧﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫اﻋﻈﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮع‬
‫ﭘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ ﮐﺸﺎن‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ذواﻟﻨﻮن‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زﻧﺪه ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ او ﺳﺠﺪه ﮐﺮده ﻋﺎﻟﻢ دون‬
‫ازو‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ازو‬ ‫آدم‬ ‫ﭘﺎکِ‬ ‫ﺟﺎنِ‬ ‫زﺑﺪۀ‬
‫ﺑﮕﺰﯾﺪه‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زاﻧﺶ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻫﺮﭼﻪﺷﺎن ﻧﻘﺪ ﺑﻮد ﺑﺮ ﺳﺮِ اوی‬ ‫اوی‬ ‫زر‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫او‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﺷﺐ ﻧﯿﺴﺖ ﺻﺒﺢ ﻫﺴﺘﯽ زاد‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﺸﺎن‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﻣﺰدور‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺪرﺳﺸﺎن‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫او‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﱃ‬ ‫او‬ ‫او ﺳﺮی ﺑﻮد و ﻋﻘﻞ ﮔﺮدن او‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ‬ ‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫دل ﮐﻨﺪ‬
‫ادرﯾﺲ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫او‬ ‫ﺻﺤﻦ‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺲ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻮﺷﮑﺶ‬
‫روحاﻟﻘﺪس‬ ‫روح‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻧﺲ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درش‬ ‫آﺳﺘﺎنِ‬
‫ﻗﺪوﺳﯽ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﻃﺎوﺳﯽ‬ ‫ﭘﺮﱢ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺰل‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫اﺑﺠﺪ‬ ‫ﺟﺎن او ﺧﻮاﻧﺪه ﭘﯿﺶ از آﻣﺪ رق‬
‫راﻧﺪه‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫وﻗﺎ‬ ‫ﺳﻮرۀ‬ ‫او‬ ‫ﺳِﺮّ‬
‫ﻣﺮﺗﺒﺘﺶ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻣﻨﻘﺒﺘﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺑﻮده‬ ‫ﮔﻮی‬
‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺟﺰو‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﮐﻞﱢ‬ ‫ﺑﻮدۀ‬ ‫ﺑﭙﯿﻤﻮده‬ ‫ازل‬ ‫را‬ ‫ﻗﺪﻣﺶ‬

‫‪۹۶‬‬
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اِﺷﺮاف‬ ‫داده‬
‫ﻧﯿﺎﺳﻮدﺳﺖ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺪﻣﺶ‬ ‫ﻧﻔﺮﺳﻮدﺳﺖ‬ ‫ازل‬ ‫در‬ ‫ﻗﺪﻣﺶ‬
‫آﺑﺎد‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫داد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻟﺐ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫آﻣﺪ از رب ﺳﻮی زﻣﲔ ﻋﺮب‬
‫او‬ ‫درِ‬ ‫رﺣﻤﺖِ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺎن‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻋﺮب ﻫﻢ ﻋﺠﻢ ﻣﺴﺨّﺮ او‬
‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﯿﺪرش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻗﺎﺗﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﺘﯿﻘﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺎﺑﻠﯽ‬
‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫ﭘِﺮّ‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫او‬ ‫داﯾﮥ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﻓﯿﺾ‬
‫ﺳﯿﺴﻨﱪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻮش‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮﻧﺮﮔﺲ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫زادنِ‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ز‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬
‫او‬ ‫در ﮔِﻞ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺻﻨﻊ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﻻﺗﻌﺠﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ او را ﺑﻪ وﻗﺖ وﺣﯽ و وﺟﻞ‬
‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮاﻫﺎی‬ ‫ﺑﻮده ﭼﻮن ﻧﻘﺶ ﺻﻮرت ﺧﻮﯾﺸﺶ‬
‫ﺷﺮق و ﻏﺮب ازل درون دﻟﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﮐﺮده ز ﻟﻄﻒ و ﻧﻮر ﮔُﻠﺸﻦ‬

‫اﻧﺪر ﺑﺪاﯾﺖ ﮐﻤﺎل ﻧﺒﻮّت‬

‫داﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫داﻣﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫آدم و آﻧﮑﻪ ﺷﻤّﺖ ﺟﺎن داﺷﺖ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﭼﺮاﻏﯽ‬ ‫او‬ ‫زاده‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫از‬ ‫آدم‬
‫او‬ ‫در ﮔِﻞ‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫آب‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﻏﯿﺐ‬
‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺎه‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺟﺎن او ﺑﻮده در ﻃﺮﯾﻘﺖ ﺣﻖ‬
‫اﺑﺪ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ازل‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪه از ﭼﺸﻢ دل ﺑﻪ ﻧﻮر اﺣﺪ‬
‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدی‬ ‫ﺳﲑتِ‬ ‫ﺳﻮرتِ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫او‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﻧﮕﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻏﯿﺐدان ﺑُﺪ او‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺧﺎﻟﻖ زﻣﲔ و زﻣﺎن‬ ‫ﻏﯿﺐدان در ﻣﺸﯿﻤﮥ ﮐﻦ و ﮐﺎن‬
‫اﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻌﻠﻤﻮن‬ ‫ﻟﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﻪ زﺑﺎﻧﺶ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻧﺸﺮ ﺣﮑﻢ‬
‫ازﻟﺶ‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫رﻣﺰﻫﺎی‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺑﻨﻤﻮد ﺣﻖ ﺑﻪ ﺟﺎن و دﻟﺶ‬
‫زﺷﺖ و ﻧﯿﮑﻮ و ﻻﺣﻖ و ﻣﺴﺒﻮق‬ ‫ﻋﯿّﻮق‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻗﺘﺪاش‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻪ‬
‫راﻫﱪ ﺳﻮی ﻣﻠﮏ اﻋﻈﻢ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫روان‬ ‫راﺣﺖِ‬ ‫ﺳﺎﺣﺘﺶ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﻨﺖِ‬ ‫ﻃﯿﻨﺘﺶ‬
‫روان‬ ‫آرﻣﯿﺪه‬ ‫ﮐﺴﺮی‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﻮن زﺑﺎن را ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﮐﺮد روان‬
‫از ﺳﻌﺎدت ﺑﻪ ﻏﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺟﺪا‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫رﺷﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﻘﺎوت‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻋﻨﻮان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫ﻋﯿﻨﺶ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ﯾﻌﻮق‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﮔﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺮع او ﭼﻮن ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺮ ﻋﯿّﻮق‬
‫ﮐﺴﺮی‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫اﯾﻮان‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﺴﺮی‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﮥ‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﻫﺒﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻻت‬ ‫اوﻓﺘﺎده‬ ‫ﺳﺮﻧﮕﻮن‬ ‫ازل‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫ﮐﻮﺑﺎن‬ ‫ﭘﺎی‬

‫‪۹۷‬‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ذلّ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﺸﻮق‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دادش‬ ‫داده‬
‫ﻣﻠﮏ ﺟﺎن را ﻋﻤﺎرت از دﯾﻨﺶ‬ ‫از ﮐﯿﻨﺶ‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﮔﻮﺷﻬﺎ ﮐﺮده ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻮش ﺻﺪف‬ ‫ﺟﺰع و ﻟﻌﻠﺶ ز ﺑﻬﺮ ﻋﺰّ و ﺷﺮف‬
‫زﻟﻒ و روﯾﺶ ﺷﻔﯿﻊ ﻫﺮ ﮔﻨﻬﺴﺖ‬ ‫روز ﺗﺎ روﺷﻨﺴﺖ و ﺷﺐ ﺳﯿﻬﺴﺖ‬
‫او‬ ‫ﻣَﺮﮐﺐ‬ ‫زادﮔﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫او‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫از‬ ‫دادن‬ ‫زﻗّﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫وز ﭘﯽ ﺻﻮرت و دل و ﺟﺎﻧﺶ‬
‫ﺟﻨﺒﺎﻧﺶ‬ ‫ﮔﺎﻫﻮاره‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫دﺑﺴﺘﺎﻧﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻟﯿﮏ ﻋﺮض ﺑﻬﺸﺖ را ﻏﺮض او‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ اﯾﻦ ﺳﺮای را ﻋﺮض او‬
‫ﻣﻌﻮّذﺗﲔ‬ ‫ﺳﻮرۀ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬ ‫دﯾﻮ را ﺑﻮده روز ﺑﺪر و ﺣﻨﲔ‬

‫اﻧﺪر ﮐﺮاﻣﺖ ﻧﺒﻮّت‬

‫دﯾﻮ در ﻋﻬﺪ او ﻣﻠﮏ ﺷﺪ ﻫﻢ‬ ‫آدم‬ ‫ﺷﺪ ﮔﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻻ در اﺑﺮوی او ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺳﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺧُﺸﻨﺪی و ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‬
‫ﺟﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﻧﺠﺴﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪه‬ ‫د ّر‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺪه‬ ‫ﻧﻮ‬
‫ﮐﻮﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫درﯾﻮزه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﺷﻬﺎد‬ ‫ﮐﻔﺮ‬
‫وی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻧﯿﻢﮐﺎران‬ ‫ﺧﺎکْ ﭘﺎﺷﺎن ﻓﻠﮏْ ﻧﮕﺎر از وی‬
‫ﺳﺨﺎ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫دﻧﺪاﻧﮥ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻟﺐ و دﻧﺪان او ﺑﻪ ﻣﻨﻊ و ﻋﻄﺎ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫روی‬ ‫ﻟﺐ او ﮐﺮده در ﻣﺴﺎﻟﮏ رﯾﺐ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ره‬ ‫او‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫را‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫دﺣﯿﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﯿﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺷﺮﻓﺶ‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣَﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮاﻣﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫ﺧﺮّم‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آدم‬ ‫وی‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﺟﱪوت‬ ‫ﻋﺰّت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺣّﺪ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺧﻄّﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻔﺮّد‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫دور‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﻋﻤﺮش‬ ‫ﻃﻮل‬ ‫ﻃﯿﺐ ذﮐﺮش ﻏﺬای روح ﻣَﻠﮏ‬
‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫دام‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪر‬
‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﺑﺪۀ‬ ‫و‬ ‫زاده‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺗﺤﻔﻪای‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫ﻧﯿﮑﺒﺨﺖ‬ ‫ﭘﺴﺮِ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﻠﮏﺑﺨﺶ‬ ‫ﭘﺪرِ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﺠﺎﺑﺖ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫آدم‬
‫دوﺳﺖ را دﯾﺪه از درﯾﭽﮥ دل‬ ‫ﺟﺎن او ﺑﺮ ﭘﺮﯾﺪه ز آب و ز ﮔﻞ‬
‫ﺷﺮق و ﻏﺮب ازل درون دﻟﺶ‬ ‫دور ﮐﻦ در زﻣﺎن ﻓﺰون ز ﮔُﻠﺶ‬
‫او ﭼﻮ دُر ﺑﻮد و اﻧﺒﯿﺎ ﭼﻮ ﺻﺪف‬ ‫ﺧﻠﻖ از او ﺑﺮﮔﻔﺘﻪ ﻋﺰّ و ﺷﺮف‬

‫در ذﮐﺮ آﻧﮑﻪ ﭘﯿﻐﻤﱪ ﻣﺎ رﺣﻤﺔً ﻟﻠﻌﺎﻟﻤﲔ اﺳﺖ‬

‫ﻗِﺪم‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫رﺣﻤﺘﺶ‬ ‫زﺣﻤﺖ آب و ﮔِﻞ در اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ‬

‫‪۹۸‬‬
‫او‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫روز‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫او‬ ‫از ﮔﻞ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺷﺒﻬﺎی‬ ‫ﻗﺪر‬
‫روی‬ ‫ﺻﻔﺤﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮﻋﻬﺎ‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬
‫او‬ ‫ﻣﮑﺎرم‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺤﺎرم‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫رازِ‬
‫اﺻﻞ و ﻓﺮﻋﺶ ﭘُﺮ از ﻓﻨﻮن ﮐﻤﺎل‬ ‫ﻋﺮش ﻋﺸﻘﺶ ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﺟﻼل‬
‫او‬ ‫اﻟﻌﻤﻞ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻔﮑﺮ‬ ‫اول‬ ‫ﻏﺮض ﮐُﻦ ز ﺣﮑﻢ در ازل او‬
‫دﻋﻮت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮده اول ﺑﻪ ﺧﻠﻘﺖ و ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺎدرش اﻣﺮ و داﯾﻪ روحاﻟﻘﺪس‬ ‫اﻧﺲ‬ ‫ﺣﻈﲑۀ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﺳﺨﺮه ﮐﺮدی ﺑﻪ ﻗ ّﺪ ﺳﺮو ﺳﻬﯽ‬ ‫ﻗﺪ او ﻫﺮﮐﻪ از ﻣﻬﯽ و ﺑﻬﯽ‬
‫ﺑﻮی او ﻣُﺸﮏ را ﺧﺠﻞ ﮐﺮدی‬ ‫ﻟﻮن او ﻣﺎه را ﭼﻮ ﮔﻞ ﮐﺮدی‬
‫درش‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺣﻠﻖ ﺧﻠﻖ از ﺑﺮای ﻃﻮق ﻓﺮش‬
‫او ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﻐﻠﻮب‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫او ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﺑﺎرِ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻓﺮش‬
‫زاده‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﻤﺴﮥ‬ ‫آزاده‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﻣﻨﺘﺼﺐ‬
‫ﻣﺎه‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق ﭼﻨﻮ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻪ راه‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﮔﻮﻫﺮ دو ﮔﯿﺴﻮی او‬ ‫ﺷﺮع و دﯾﻦ ﭼﺎر ﻃﺒﻊ و ﺷﺶ ﺳﻮی او‬
‫زاغ‬ ‫ﭘﺮِ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫وآنِ‬ ‫ﻫﻔﺪه ﺗﺎﻣﻮی ﭼﻮن ﺳﺘﺎره ﺑﻪ ﺑﺎغ‬
‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﮐﯿﺴﻪﻫﺎی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دوﺧﺘﻪ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﮔﯿﺴﻮی‬ ‫اﻧﺪران‬
‫ادﺑﺶ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺮاز‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺶ‬ ‫ازل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺰاد‬ ‫ﮐﺮده‬

‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻌﺮاﺟﺶ‬

‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﺎﻃﻐﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎزاغ‬ ‫ﺳِﺮّ‬ ‫دو ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺶ ﻫﻤﺘﺶ ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬
‫دﺳﺖ او رﮐﻦ ﻋﻠﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آدم‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﻣﻨﻬﺎج‬ ‫ازل‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻌﺮاج‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺎرﮔﲑش‬
‫اﻗﺼﯽ‬ ‫ﻣﻘﺼﺪِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زاﻧﺠﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﺳﺮي‬ ‫اﻟﺬی‬ ‫ﺳﺒﺤﺎﻧﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫رﻓﺘﻪ و دﯾﺪه و آﻣﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺎم‬ ‫در ﺷﺐ از ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮام ﺑﻪ ﮐﺎم‬
‫آﯾﺔاﻟﮑﱪی‬ ‫و‬ ‫آﯾﺔاﻟﺼﻐﺮی‬ ‫ﻣﻮﱃ‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺑﻨﻤﻮده‬
‫ﻟﯿﻠﺔاﻟﻘﺮﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺮب‬ ‫ﻗﺒّﮥ‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﻗﺎب ﻗﻮﺳﲔ ﻟﻄﻒ ﮐﺮده ﺑﻪ ﮐﻒ‬ ‫ﺷﺪه از ﺻﺨﺮه ﺗﺎ ﺳﻮی رﻓﺮف‬
‫ﻫﻢ در آن ﺷﺐ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻧﻤﺎز‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ و ﻫﻢ ﺷﻨﯿﺪه و آﻣﺪه ﺑﺎز‬
‫ﺷَﺮﻓﺶ‬ ‫ذروۀ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ذرهای‬ ‫ﺷﺮﻓﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬
‫ﺗﺎج‬ ‫ﻟﻌﻤﺮک‬ ‫از‬ ‫ذاﺗﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻌﺮاج‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎده‬
‫ﮐﺮاﺳﺖ‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻟﻌﻤﺮک‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫دلِ‬ ‫ﻓﱰﺿﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫زر‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﺶ‬ ‫ز‬ ‫آدم‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺷﺪه از ﻓﺮّ او ﺑﻪ ﻓﻀﻞ و ﻧﻈﺮ‬
‫آدم‬ ‫از‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫از‬ ‫آدم‬ ‫زاده از ﯾﮑﺪﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﺑﻪ دم‬
‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪِ‬ ‫آدم‬ ‫از‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫اوّل‬ ‫از‬ ‫آدم‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻏﺮض‬

‫‪۹۹‬‬
‫ﺳﻮﮔﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﭘﺎی او ﺳﺠﺪه ﺟﺎی روحاﻟﻘﺪس‬ ‫روحاﻟﻘﺪس‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫او‬ ‫درِ‬
‫ﻧﻨﻤﻮدی‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫او‬ ‫ﻋِﺰّ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫را‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫را‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻣﺮّﯾﺦ‬ ‫ﻫﯿﺒﺘﺶ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﺗﻮﺑﯿﺦ‬ ‫ﻏﻤﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﭼﻮن ﮐﻤﺎن ﺧﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﲑ او را‬ ‫ﺑﻮده ﺑﺮﺟﯿﺲ ﭼﻮن دﺑﲑ او را‬
‫ﮔﯿﺴﻮش‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫اﺑﺮوش‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺟﻤﺸﯿﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﮐﺎﻣﺶ‬ ‫زﺣﻞ‬ ‫رﺧﺴﺎرۀ‬ ‫رﻧﮓ‬
‫ادراﮐﺶ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﻓﱰاﮐﺶ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫اﻫﻞِ‬ ‫ﺷﺮفِ‬
‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮحِ‬ ‫ﺑﻮده در ﻣﮑﺘﺐ ﺣﮑﯿﻢ و ﻋﻠﯿﻢ‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫اﺑﺮواﻧﺶ‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﮐﺮده در ﺧﺰاﻧﮥ راز‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺳﺠﯽ‬ ‫اذا‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫واﻟﻀّﺤﯽ‬ ‫ز‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﻧﻌﺖ‬
‫او‬ ‫ﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫او‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﺑﻮده‬
‫زﻣﲔ‬ ‫و ﮔﺎو‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫دﯾﻮ ﮐُﺶ ﺑﻮده در وﻻﯾﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﺳﻼم در ﺑﺪاﯾﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺟﺎن و دل را ﺑﻪ ﻣﻬﺮ اﯾﻤﻨﻪ ﺷﺎد‬ ‫ﮐﺮده در ﮐﻮی ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺑﺮ ﺑﺎد‬
‫را‬ ‫ﺑُﺤﲑا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫راﻫﱪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﯿﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺬاﺷﺖ‬ ‫دوﻟﺘﺶ‬
‫ﺣُﺮّی‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫دُرّی‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫اﯾﻤﻨﻪ‬
‫او‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻓﻄﺎم‬ ‫ﺣﻠﯿﻤﻪ‬ ‫وز‬
‫اﻣﲔ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻤﻨﻪ‬ ‫ﺑﺮدۀ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﺴﱳ‬ ‫ﻧﮕﺬاﺷﺘﯿﺶ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﺎﺷﺪه‬ ‫ﺑﺰرﮔﯿﺶ‬ ‫وز‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ورا‬ ‫ﻋَﻤّﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫اﺣﻤﺪ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫دوﻟﺘﯽ‬ ‫ﻗﻠﺰم دﯾﻦ ﻧﺸﺪ ﺑﻪ ﺟﺰر و ﺑﻪ ﻣﺪ‬
‫ﺧﺎک آن ﺟﺎی ﺑﺎ ﺧﻮد آورده‬ ‫ﺳﻔﺮ ﮐﺮده‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺴﺘﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زآب ﮔﺮدش‬ ‫ﺧﻮرده ﺑﺎ آب و ﭘﺎک ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﺗﻮﺣﯿﺪش‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻔﺮِ‬ ‫ﺗﺠﺮﯾﺪش‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﻏﺮﺑﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺸﺘﻪ‬ ‫ﺻﺪقاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻓﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﺖ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬

‫ذﮐﺮ ﺗﻔﻀﯿﻞ ﭘﯿﻐﻤﱪ ﻣﺎ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﺑﺮ ﺳﺎﯾﺮ اﻧﺒﯿﺎء‬

‫ﯾﮏ ﺗﻨﺴﺖ و ﻫﻤﻪﺳﺖ اﯾﻨﺖ ﻋﺠﺐ‬ ‫از ﻫﻤﻪ اﻧﺒﯿﺎ ﭼﻮ ﺑﺨﺸﺶ رب‬
‫ﻣﻨﺼﺐ‬ ‫ﺷﺮﯾﻔﱰ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻋِﺮق‬ ‫ﻣﻮﮐﺐ‬ ‫ﻧﻔﯿﺲﺗﺮ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻮرتِ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺳﯿﺴﻨﱪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻮش‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺮﮔﺲﺗﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ازو‬ ‫ﺷﮑﻦﺗﺮ‬ ‫ﻗﻔﺺ‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻧﻬﺎل ﮐﻦﺗﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬ ‫ﺳﯿﻞ‬
‫ﮔﻮی‬ ‫ﺑﻌﺪی‬ ‫ﻻﻧﺒﯽّ‬ ‫ﻋﺰّﺗﺶ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫اﻻﻋﻠﯽ‬ ‫اﻟﺮﻓﯿﻖ‬ ‫ﻫﻤﺘﺶ‬

‫‪۱۰۰‬‬
‫ﺧﺎک را آﺑﺮوی داده ﭼﻮ آب‬ ‫ﺷﯿﺦ را ﺳﺎز و ﺳﻮز داده ﭼﻮ ﺷﺎب‬
‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او ورا ﺑﻨﺪه ﺑﻮده از ﺳﺮِ ﺟﺪ‬
‫ﮐﺲ ﻧﺒﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﭼﻮن او‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رو‬
‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺳﻨّﺘﯽ‬ ‫آورده‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آوازه‬ ‫ﻓﮕﻨﺪه‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫در‬
‫او‬ ‫ﺑﺼﲑت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ادراک‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ادﯾﺎن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫اﻫﺪ ﻗﻮﻣﯽ ز ﺧﻮی ﺧﻮش ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫رﺷﺪ‬

‫ﻓﯽ اﺗﺒﺎﻋﻪ ﺻﻠﻮات اﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ‬

‫واﺳﻄﻪ در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ و ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺮد و ﺟﺎم او ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﺳﺮای‬
‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﻣﻌﺠﺰ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ورا‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻫﺮ دو ﯾﮏ رﻧﮓ از درون و ﺑﺮون‬ ‫او ﭼﻮ ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯽ ورا ﻫﺎرون‬
‫او‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫زدﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫درآﻣﺪه‬ ‫در‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺻﺪر او آب ﮐﻌﺒﻪ ﺑﺮده ز ﺟﻮد‬ ‫ﺳﺠﻮد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫وﱃ‬ ‫ﻋﻠﯿﺶ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻣﺪﯾﻨﮥ‬ ‫او‬
‫ﮐﯽ دل ﺗﲑه را ﭼﻮ ﻣﺎه ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﺣﺮف‬
‫زدی‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫از‬ ‫دم‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آن ﺑﻨﺎن ﮐﻮ ﻣﯿﺎن ﭼﻮ ﻣﺎه زدی‬
‫ﺧﺎم‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺎر ﮔﲑ‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺿﺮب‬
‫ﮐﯽ ﮐﺸﯿﺪی ز ﺧﺎﻣﻪ ﺣﻠﻘﮥ ﻣﯿﻢ‬ ‫آن ﺑﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺮد ﻣﻪ ﺑﻪ دو ﻧﯿﻢ‬
‫ﮐﯽ ﺷﺪی در زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺴﺘﮥ ﺣﺮف‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻫﺮ ﺣﺮف را دﻟﺶ ﺑُﺪ ﻇﺮف‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎهروی‬ ‫را‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﻮی ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻋﻨﺒﯽ‬ ‫ﻣﺸﺒّﮏ‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﮐﯽ‬
‫دور‬ ‫از ﺟﻠﯿﺪی‬ ‫و‬ ‫زﺟﺎﺟﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﯽ ﺷﺪ ادراﮐﺶ از ﺑﻠﻨﺪی ﻧﻮر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن از ﺗﻦ و ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر‬ ‫او ﻫﻤﻪ اﺳﺖ از ﺟﻼل ﺑﺎ ﻣﺎ ﯾﺎر‬
‫ﻗﺪم‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺗﺎﺧﺖ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﺎن ﺧﻮد زﯾﺮ ﭘﺎی اﺳﺒﺶ رﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺗﻔﺶ‬ ‫از‬ ‫آﺗﺶ ﮐﺴﺮی‬
‫آرد‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زردﺷﺖ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫آرد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﺎﺧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻼﺟﻞ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬
‫ﺷﺪی‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﯿﻞ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻧﯿﻞ ﺷﺪی‬
‫او‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬ ‫ﺳﻔﺎل‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﻔﻞ ﻧﯿﻞ آب داد ﺗﺎ ﺳﺮِ او‬
‫داد‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫داد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ از آﻧﮕﺎه ﺑﺎز ﮔﻮﻫﺮ ﺟﻮی‬ ‫ﭼﺮخ ﺗﺎ ﺷﺪ ﺟﺪا ز ﮔﻮﻫﺮ او‬
‫ﺧﺎک ﺑﯿﺰی ﺷﺪهﺳﺖ ﮔﻮﻫﺮ ﭼﲔ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫از‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫روح‬ ‫ﻧﻄﻖ او ﻫﺮﭼﻪ در ﻋﻘﻮل ﻧﻬﺎد‬
‫ﯾﮏ ﻧﻈﺮ زو و ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﺗﻘﻮی‬ ‫ﯾﮏ ﺳﺨﻦ زو و ﻋﺎﻟﻤﯽ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺗﯿﺴﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﺮﻫﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﮑﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬

‫‪۱۰۱‬‬
‫دارد‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫او‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫وﺻﻒ او روح در زﺑﺎن دارد‬
‫ﻗﺪری ﺷﺪ ﺑﻪ ﺳﻌﯽ او ﺟﱪی‬ ‫ﮔﱪی‬ ‫ﻫﺪاﯾﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺤﻮ ﮔﺸﺖ‬
‫ﻣﻬﺪی‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫روح‬ ‫ﻋﻬﺪی‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺧُﻠﻖ او را ﺧﺪای ﺧﻮاﻧﺪه ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﭘﺮ ﮔﻬﺮ ﺷﺪ دﻫﺎن ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ‬ ‫ازل‬ ‫ﺻﺪف ﮔﺸﺎی‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫زاﻧﮑﻪ زو ﯾﺎﻓﺖ ﺧﻠﻖ راه ﺑﻪ ﺣﻖ‬ ‫دﯾﻦ ﺑﺪو ﯾﺎﻓﺖ زﯾﻨﺖ و روﻧﻖ‬
‫آﻧﮑﻪ دی ﻧﺎر ﺑُﺪ ﺷﺪی دﯾﻦدار‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫اﺣﻤﺪِ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫رﻫﺮوان‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ دی ﭼﻮ دﯾﻨﺎرﻧﺪ‬
‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺷﻤﻌﺪان‬ ‫ﺳﻤﻌﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫او ﮐﺎن‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﺑﻨﮕﺸﺎد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻮﺣﻪﮔﺮ ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬ ‫زُﻫﺮه‬ ‫ﻧﺮﮔﺴﺶ ﭼﻮن ز آب ﺗﺮ ﮔﺸﺘﯽ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﭼﻮ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﮐﺮدی‬ ‫ﭼﻮن ز ﺟﻬﺎل رخ ﻧﻬﺎن ﮐﺮدی‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﺗﻨﮓ دل ز اﻫﻞ ﻣﺠﺎز‬
‫ﺧﻮاﻧﺪی‬ ‫را‬ ‫ﺑﻼل‬ ‫ارﺣﻨﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪی‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اﺷﻐﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺎک ﺑﺮ ﻓﺮق آن ﮐﻦ و اﯾﻦ ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎی ﺑﻼل اﺳﺐ دوﻟﺘﻢ زﯾﻦ ﮐﻦ‬
‫ﺑﺪم‬ ‫ﻣﻬﺮه‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﺎ‬ ‫ﻫﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﺷﺪم ﺳﲑ از آدم و ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺗﺎز‬ ‫اﺷﻬﺐ‬ ‫ﺟﻨﯿﺒﺖ‬ ‫ادﻫﻢ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫راز‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫آدم‬
‫ﻣﺸﮏ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﺗﺮﺑﺖ‬ ‫ﺗﺮﺑﺘﺶ‬ ‫ﮐﺮده ﺑﯽﮔﺮم و ﺳﺮد و ﺑﯽﺗﺮ و ﺧﺸﮏ‬
‫اﺷﺒﻊ‬ ‫و ﮔﻪ‬ ‫اﺟﻮع‬ ‫ﮔﺎه ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻣﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺰدی‬ ‫ﯾﮏ ﺷﮑﻢ ﻧﺎن ﺟﻮ ﻧﺨﻮردی ﺳﲑ‬
‫ﻧُﻤﯿﺪ‬ ‫ﻧﮑﺮده‬ ‫را‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻟﻄﻔﺶ‬ ‫ﻧﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪاده‬ ‫را‬ ‫ادرﯾﺲ‬ ‫ﻣﻬﺮش‬
‫از ﭘﯽ ﺷﮏ و رﺷﮏ و ﺷﺒﻬﺖ و رﯾﺐ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﭘﺮوردﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﻓﺮود‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮدن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺘﻪ زو ﺑﺮ ﻋﻄﺎ ﭼﻮ ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
‫ﭼﺸﻢ ﺟﺴﻤﺶ ز روح روح آﮔﺎه‬ ‫ذوق و ﺷﻮﻗﺶ ز ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﮐﻮﺗﺎه‬
‫ﻧﺸﺮح‬ ‫اﻟﻢ‬ ‫ﻧﻌﺘﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ و وﻓﺎ و ﺑﺴﻂ و ﻓﺮح‬

‫اﻧﺪر ﮔﺸﺎدن دل وی‬

‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﭘﺎک دﯾﺪ ﭘﺎک ﺑﺸﺴﺖ‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫روح‬ ‫ﮔﺸﺎد‬ ‫او‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬
‫وی‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫درز ﺑﺮداﺷﺖ در زﻣﺎن از وی‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدﻧﺶ‬ ‫درز‬ ‫ﺳﯿﻨﻪای را ﮐﻪ ﺣﻖ ﺣﮑﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﯾﺎد‬ ‫رﻓﻮﮔﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫رﻓﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫آن ﺟﺮاﺣﺖ ﺑﻪ اﻣﺮ اﯾﺰد ﭼُﺴﺖ‬ ‫درﺳﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫از‬
‫ﭼﻮن ز اﺷﮑﺎل ﻫﻨﺪ ﺗﺨﺘﮥ ﺧﺎک‬ ‫دل او ﺑﻮدی از ﺧﯿﺎﻧﺖ ﭘﺎک‬
‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫رﻗﻢ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫رﻗﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﺻﻔﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﺘﺸﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫اﻓﺰوﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دوﻧﯿﺶ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬

‫‪۱۰۲‬‬
‫رﻗﻤﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺸﯽ‬ ‫ﺻﻔﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭘﯿﺸﻨﺪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﭼﻪ ﻏﻤﺴﺖ‬
‫ﺟﻮان‬ ‫دوﻟﺘﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺣﮑﻢ او ﻫﻤﭽﻮ ﺣﮑﻤﺘﺴﺖ روان‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫اﻣّﺘﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫رﻓﯿﻊ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮐﯿﻤﯿﺎی‬ ‫ﺧﺮدش‬ ‫ﺑﺨﺖ او ﺧﻮﻧﺒﻬﺎی ﭘﲑ و ﺟﻮان‬
‫ﻃﺎﻫﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ورا‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﭘﺎﮐﯿﺰه‬ ‫ﺑﻮد‬
‫اﺳﺘﺤﺴﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع او در ﺑﺼﲑت و اﺣﺴﺎن‬
‫دﻟﺶ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﻠﺶ‬ ‫ز‬ ‫اﺻﻔﯿﺎ‬ ‫درد‬ ‫ﻣﻠﺖ‬
‫او ﯾﮑﯽ ﺷﺮع ﺗﻮ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫ﺟﺎن ﯾﮑﯽ ﻓﺮع او ﺑﻪ ﻫﻔﺖ ﻧﺪﯾﻢ‬
‫ﺑﯿﻤﺶ از ﺑﻮم و ﺑﺎم ﮐﻠﺐاﻟﺮوم‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫و‬ ‫اﻧﮕﯿﺨﺖ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺷﻮری‬
‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺑﺮآورده‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﭘﯿﮑﺎن ﺳﻮی ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮑﺎن‬
‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫داده‬ ‫ﻟﻘﺒﺶ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺗﲑش‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻧﺴﺨﺖ‬ ‫اﻧﺪر آﻣﺪ ﺑﻪ ﺧﻮی ﺧﻮش ﻋﺎﻃﺮ‬
‫ﺳِﺪره و ﻋﺮش و ﻟﻮح و ﻃﻮﺑﯽ را‬ ‫را‬ ‫ﻣﺄوی‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺻﻮاﻣﻊ‬ ‫ﺟﻮاﻣﻊ‬ ‫در‬ ‫ﻻﻫﻮت‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪم‬
‫دﯾﺪم‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪم‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮدوس‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﮑﻨﻮن ﻏﯿﺐ ﺣﻀﺮت ﺑﻮد‬
‫ﻋُﻠﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫داﻧﺪ آﻧﮑﻮ دﻟﺶ ز رﯾﺐ ﺗﻬﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﺰ ازو در ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ و ﺧﺪای‬ ‫واﺳﻄﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﭘﯿﺶ ﭘﺮده ﺳﺮای‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫وﺿﯿﻊ‬ ‫و ﮔﺮ‬ ‫ﺷﺮﯾﻔﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫ذﮐﺮ ﺗﻔﻀﯿﻠﺶ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺆﺛّﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫دﺑﺴﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﻔﺺ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رﺣﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻘﺘﺪای‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫وز ﻋﻘﯿﻠﻪ ﺑﺮﺳﺖ ﻋﻘﻞ از وی‬ ‫ﻗﺪم ﺻﺪق ﯾﺎﻓﺖ ﻧﻘﻞ از وی‬
‫ﻃﻔﻠﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺳﻔﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫را‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫ﺑﺮﭙورد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫داﯾﮕﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ او ﻓﺎش ﮔﺸﺘﻪ ﻧﻘﻞ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ او ﮔﻮش ﮔﺸﺘﻪ ﻋﻘﻞ ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫داﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻮش‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫روزﺑﻬﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫زو‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ در ﭘﯿﺶ اوﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ رﻫﯽ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪاﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫زﯾﺮﮐﯽ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﻟﻠّﻬﯽ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻞّ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮔﻤﺮاﻫﯽ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﮐﺮده‬
‫اﻧﺎب‬ ‫و‬ ‫راﮐﻌﺎً‬ ‫ﺧﺮّ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫در‬ ‫داودوار‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﭘﺎی آﯾﯽ او ﺑﻪ دﯾﺪه رود‬ ‫ﭘﯿﺶ او ﻋﻘﻞ ﻗﺪ ﺧﻤﯿﺪه رود‬
‫ﺣﲑاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫در ﮐﺎر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎی‬ ‫ره‬
‫زﻧﺪان ﮐﻦ‬ ‫و‬ ‫دﻫﺴﺖ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺗﻮ در ﻣﺮاﺗﺐ دل و ﺗﻦ‬

‫‪۱۰۳‬‬
‫ﻣﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪۀ‬ ‫ره‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﺸﯿﺪﻧﯽ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻧﯿﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮآن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ دو ﺑﲑون ز ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺧﯿﺰد‬
‫ﻧﻔﺴﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رای‬ ‫او روح ﻋﻘﻞ روﺣﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﺮع‬
‫او ﮔﺮدن‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮای ﺑﻬﺮ ﭼﺸﻢ زﺧﻢ ﺑﺰن‬
‫ﻓﺮﺳﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺳﻢّ‬ ‫در ﮔﺮد‬ ‫رای‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺷﺮع روی ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻤﻮد‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮی‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮﺳﺮی‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫وﺳﻮاس‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮐﻼم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺎ ﺷﺮع ﮐﺎر رای و ﻗﯿﺎس‬
‫اﻓﺮوزد‬ ‫ﺷﻌﻠﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رای‬ ‫رای ﺷﺮع آﻧﮑﻪ ﻧﻔﺲ را ﺳﻮزد‬

‫در ﺗﻔﺴﲑ وﻣﺎ ارﺳﻠﻨﺎک اﻟّﺎ رﺣﻤﺔﻟﻠﻌﺎﻟﻤﲔ‬

‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫اﻟﻌﺎﻟﻤﲔ‬ ‫رﺣﻤﺔ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﯿﻤﺎری از ﻫﻮا و ﻫﻮس‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﺎش‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫را‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﺑﺴﺖ‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺷﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﻮﺷﺎن‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ای‬ ‫ﻧﺪاﻧﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﺮد‬ ‫او‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫داد‬ ‫دل‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﺰدوران‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫واﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻮرۀ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺧﺼﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ادب‬
‫او زﺑﺎن ﺗﻮ ﺑﺲ‪ ،‬ﺗﻮ ﯾﺎﻓﻪ ﻣﮕﻮی‬ ‫او دﻟﯿﻞ ﺗﻮ ﺑﺲ‪ ،‬ﺗﻮ راه ﻣﺠﻮی‬
‫زان ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﻘﺎم ﺑﺮ درِ ﺗﺴﺖ‬ ‫وﻫﻢ و ﺣﺲ و ﺧﯿﺎل رﻫﱪ ﺗﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﭘﯿﻤﱪ ﻧﻪای ز اﻣّﺖ ﺑﺎش‬ ‫ﻣﺮد ﻫﻤّﺖ ﻧﻪ ﻣﺮد ﻧﻬﻤﺖ ﺑﺎش‬
‫ﮐﻨﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫رﻫﺎﻧﺪت‬ ‫او‬ ‫ادب‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫او‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﮔﺮدی‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی‬ ‫زود‬ ‫ﺧﺮزی‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫او ﮔﲑ‬ ‫ﭘﯽ‬
‫ﻣﻌﺎﺗﺒﺘﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻌﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺪا ﮐﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﺪوی‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ‬ ‫ﻧﺮود‬ ‫ﺳﻮی ﺣﻖ ﺑﯽ رﮐﺎب ﻣﺼﻄﻔﻮی‬
‫ﺑﺎ وی اﻧﮕﺸﺖ در ﻧﻤﮏ ﻧﺰﻧﯽ‬ ‫ﻧﺰﻧﯽ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دان‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫او ﮐﺮد ﮐﺮدۀ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ او ﮔﻔﺖ راز ﻣﻄﻠﻖ دان‬
‫ﻟﻔﻆ او ﺟﺰم دان ﺗﻮ ﭼﻮن ﻓﺮﻗﺎن‬ ‫ﻗﻮل او ﺧﺘﻢ دان ﺗﻮ ﭼﻮن ﻗﺮآن‬
‫ﻫﯿﭻ ﺗﯿﻤﺎر دار ﭼﻮن او ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دل ﭘﺮ درد را ﮐﻪ ﻧﲑو ﻧﯿﺴﺖ‬
‫وﯾﺴﺖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺧﻔّﺎش‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺷﺮع و دﯾﻦ ﺳﺎﻗﯽ ﺷﺮاب وﯾﺴﺖ‬
‫آن ﮐﺮﯾﻢﺗﺮﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻮ از ﻧﻔﺲ ﺗﻮ رﺣﯿﻢﺗﺮﺳﺖ‬
‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﱰ‬ ‫ﻫﻮﺳﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫از ﮐﺮم‬
‫ﻫﺴﺖ او ﭘﺎک ﭘﺎک را ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬
‫ﺑﺮزخ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫رﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭘﺎک ﺷﻮ ﭘﺎک رﺳﺘﯽ از دوزخ‬
‫اوﻟﯿﱰ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫دارد‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫آﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬

‫‪۱۰۴‬‬
‫از ﺣﺮام و ﺳﻔﺎح دﺳﺖ ﺑﺪار‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﮔﺮدی او را ﯾﺎر‬
‫ﺷﺮمدار از ﺣﺮام و دﺳﺖ ﺑﺸﻮی‬ ‫در ﺣﺮﯾﻢ وی ای ﺳﻼﻣﺖ ﺟﻮی‬
‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﻮﻻی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﺧﺪای ﺟﻬﺎن ﺑﺮ اﻫﻞ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺳﯿﻨﻪ ﮔﻢ ﮐﻦ ﭼﻮ ﭘﺎک ﺳﯿﻨﻪ ﻧﻪای‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﺟﺰ در ﻏﻢ ﻗﻨﯿﻨﻪ ﻧﻪای‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫آن‬ ‫دل‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﯿﻨﻪای‬
‫ﺧﺎﻧﮥ دﯾﻮ و ﭼﻨﮓ و ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ و دل ﮐﻪ ﺟﺎی ﻏﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫دل‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫ای ﻓﺮو ﻣﺎﻧﺪه زار و وار و ﺧﺠﻞ‬
‫ﺣﻤﯿﻢ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺷﻬﻮﺗﺖ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻏﻀﺒﺖ ﮔﻪ ﻓﺮو ﺑﺮد ﺑﻪ ﺟﺤﯿﻢ‬
‫ﮔﻪ ﮔﺰد ﻣﺎر ﺣﻘﺪ و ﮔﺰدم آز‬ ‫ﮔﻪ ﮐﺸﺪ ﺷﲑ ﮐﱪ و ﺧﻮک ﻧﯿﺎز‬
‫ﻣﯽﭘﺰی در ﺑﻬﺸﺖ دﯾﮓ ﻫﻮس‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮاز ﮐﺮده‬ ‫دوزخ‬ ‫در‬
‫ﮔﻪ ﮐﺸﺪ ﻏﻞ و ﻏﺶ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺳﻌﲑ‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻏﻀﺐ‬ ‫ﺷﺮار‬ ‫ﮔﻪ‬
‫وز درون ﻋﻘﻞ و ﺟﺎﻧﺖ ﺑﺎ ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫از ﺑﺮون ﺳﻮﺗﻨﺖ ز ﻏﻔﻠﺖ ﺷﺎد‬
‫دوزخ‬ ‫در‬ ‫آوﯾﺨﺘﺴﺖ‬ ‫رداء‬ ‫ﺑﺮزخ‬ ‫ﮐﺮاﻧﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫ﭼﻮن ز دوزخ ﺳﺒﮏ ﺑﺮون ﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫دوزخ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫رﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آوﯾﺰ‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪی‬ ‫ردای‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰ‬ ‫ﻫﲔ‬ ‫ردﯾﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬
‫اوّل‬ ‫آﺧﺮش‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫اوّﻟﺶ‬ ‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﮐﺎﺳﻤﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﻣﺠﻨﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎش‬ ‫در‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫زان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﮐﺎوّل و آﺧﺮش ﺑﻮد ﭼﻮ ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻗﻄﺮۀ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﻣﺘﺎﻧﺶ‬
‫داﻧﺶ‬ ‫اﯾﺰدی‬ ‫راز‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺶ‬ ‫ﺑﺨﺮدی‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫داﯾﮥ‬
‫ﮐﺎر و ﺑﺎرش دو ﺑﻮد ﻓﻘﺮ و ﺟﻬﺎد‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫درﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﯿﻢ ﻣﺮد ﻓﺮش و اﯾﻮاﻧﺶ‬
‫ﻣﻦ ﻏﻼم ﺳﻘﺮ ﭼﻮ ﻣﺎﻟﮑﻢ اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺑﻢ ﺧﻮش ار ﻓﺬﻟﮑﻢ اوﺳﺖ‬
‫او‬ ‫دادﺳﺖ‬ ‫داد‬ ‫ﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ و دادﺳﺖ او‬
‫ﻧﮕﺬارم‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫داﻣﻨﺶ‬ ‫دارم‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮔﺮدم‬ ‫اﻓﺴﺮی‬ ‫ﺷﺮﻋﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮدم‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫و‬ ‫او ﮔﲑم‬ ‫ﭘﯽ‬

‫اﻧﺪر درود دادن ﺑﺮ او و آل او ﺻﻠّﯽاﻟ ﱣﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪوﺳﻠّﻢ‬

‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺸﺮ ای دل از ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫ﺣﻮر دﻧﺪان ﮐﻨﺎن ﺧﻮد آﯾﺪ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﺎم او ﺑﺮدی از ﺟﻬﺎن ﻣﻨﺪﯾﺶ‬
‫ﺑﺮﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻻﺣﻮل‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﻣﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫از‬ ‫دوزخ‬
‫دان‬ ‫او‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫دان‬ ‫او‬ ‫دراﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﻪ در آن ﮐﺎرﮔﺎه ﻣﺰدور اﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ از آن ﻧﺎﻣﺪار ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ از آن روی در اﻣﯿﺪ ﻟﻘﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن از آن در ﻣﯿﺎن ﻋﺰّ و ﺑﻘﺎﺳﺖ‬
‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﭘﺎرﮔﲔ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻪ آن روی را ﻧﺨﻮاﻫﺪ دﯾﺪ‬

‫‪۱۰۵‬‬
‫آنِ او ﺑﺎش و ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺎک او ﺑﺎش و ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﮐﻦ‬
‫ﮔﺮ ﻓﺮﺷﺘﻪﺳﺖ ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﺎک ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ درِ او‬
‫در ﮐﺎم‬ ‫زﺑﺎن ﮐﺸﺪ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﮐﻠﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﭼﻮن ﺑﺮد ﺷﺨﺺ او را ﻧﺎم‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮش‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﺑﯽﺑﻬﺎش‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﺮآوﯾﺰد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﺮدهاش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫در‬ ‫زﯾﻦ‬
‫اﺑﺪ‬ ‫ﺣﺼﻦ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن را ﺑﻪ دوﻟﺖ اﺣﻤﺪ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫زد‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮐﻤﺮﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫ﺟﻮﻫﺮش ﭼﻮن زﮐﺎن ﮐﻦ ﺑﮕﺴﺴﺖ‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫زﻣﯿﻨﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺑﺮﻓﺮاز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ز‬
‫ﭘُﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ در آﻣﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﺤﻤﺪ ﺣُﺮ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟِﺴﺮ ﻧﺎر و ﺑﺮ ﺳﺮِ ﭘﻞ‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ ﺟﺰ وی ﺑﮕﻮ ﺷﻔﯿﻊ رﺳﻞ‬
‫ﺑﺮآر‬ ‫از ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫ﮐﺎی‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ در ﮔﻮش ﺟﺎﻧﺶ ﺣﺎﺟﺐِ ﺑﺎر‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫و ﮐﺮدن‬ ‫ﯾﺎﻗﻮت ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬
‫ﻓﺮﺷﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﻋﺮﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زدﻧﺪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬
‫ﻋﺮش ﭼﻮن ﻓﺮش زﯾﺮ ﭘﺎی آور‬ ‫ﻓﺮش را در ﺟﻬﺎن ﺟﺎن ﮔﺴﱰ‬

‫اﻧﺪر ﺗﺮﺟﯿﺢ او ﺑﺮ ﭘﯿﻐﻤﱪان ﻋﻠﯿﻪ و ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم‬

‫از وﺳﺎده ﺑﻪ ﺳﻮی ﺳﺎده ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﻇﻠﻤﻨﺎ‬ ‫رﺑّﻨﺎ‬ ‫درت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از ﭘﯽ ﺧﺠﻠﺖ آدم از دل و ﺟﺎن‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮی‬ ‫در‬ ‫روح‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﻋﺼﻤﺘﺖ‬ ‫ﺣﺼﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻮح‬
‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﮐﺘﻒ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺎﺷﯿﻪ‬ ‫ﻣﯿﮑﺎﺋﯿﻞ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬
‫ﺗﻮ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫اَرَﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آذرِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬
‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﺰب‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎ ﺛﻨﺎی ﺗﻮ ﻋﻘﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﯾﻤﲔ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺴﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﻃﺒﻖ روح ﻗﺪس و روح اﻣﲔ‬
‫ﺑﺮ دﻫﺎن ﻣﺎﻧﺪه ﻧﺎی ﺧﻮاﺟﮥ ﺻﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺳﺪره ﺟﱪﯾﻞ از ﺑﺮای ﺗﻮ ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫رﻓﻌﺖ ادرﯾﺲ از ﺛﻨﺎی ﺗﻮ ﯾﺎﻓﺖ‬
‫آب ﺣﯿﻮان ز ﺧﺎﮐﭙﺎی ﺗﻮ ﺑﺮد‬ ‫ﺧﻀﺮ آﺗﺶ ﺑﻪ ﺑﺎد ﺳﯿﻨﻪ ﺳﺮﭙد‬
‫ﭼﻮن ﮔﺸﺎدی ﺗﻮ ﻗﻔﻞ در ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬
‫رﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﺷﺮف ﻗﺎب از آن ﻧﻘﺎب ﻓﺰود‬
‫دﯾﺪه ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻬﺎد و ﭘﯿﺶ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دل‬ ‫روﺣﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻼل‬ ‫و‬ ‫ﺻﻬﯿﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯽﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻫﺸﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣّﺖِ‬ ‫ﻋﺎﺻﯿﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻤﺖ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﮐﺮده‬ ‫در‬ ‫ﻫﻔﺖ‬
‫ﮐﺎﻣﺸﺐ آﯾﲔ ﻋﺮض ﻟﺸﮑﺮ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫درِ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫روﺣﺎﻧﯿﺎن‬ ‫روی‬
‫آﻣﺪ از ﺑﻄﻦ ﺣﻮت و ﺑﺤﺮ ﺑﺮون‬ ‫ذواﻟﻨﻮن‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﺑﻮﯾﮥ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وﺻﺎل‬ ‫ﻣﻘﺼﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫‪۱۰۶‬‬
‫ﺣﺎل ﭘﺮﺳﺎن ز ﯾﻮﺷﻊ و ﺧﻀﺮﻧﺪ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ و ﻟﻮط و ﻫﻮد ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ‬
‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﮐﻬﻒ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺖ‬ ‫ﻗﺎری‬ ‫داود‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺳﺮای‬ ‫وﮐﯿﻞ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻟﻘﻤﺎن ﺑﻪ درﮔﻬﺖ ﺑﺮﭘﺎی‬
‫زن‬ ‫ﻣﻘﺮﻋﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫اﻓﮑﻦ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫آزرﺳﺖ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬
‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻃﺒﻘﻬﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﺴﺎر‬ ‫و‬ ‫ﯾﻤﲔ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﯾﺴﺘﺎده‬
‫آﻓﺎق‬ ‫در‬ ‫ﺷﻬﺮه‬ ‫ﺳﻤﺎﻋﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﺸﻢ روﺷﻦ ﺑﺮوی ﺗﺴﺖ اﺳﺤﺎق‬
‫ﺑﺼﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﺰﺑﲔ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺪون‬ ‫از‬ ‫ﺿﺮﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻨﺪ‬ ‫ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎده‬ ‫ﺑﺮه‬ ‫ﯾﺎﻣﲔ‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫اﺳﺘﺎده‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬
‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫درون‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﻌﯿﺐ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬
‫دادﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫دادﻧﺪ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﻟﻘﺐ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮﺧﻬﺎ‬
‫ﺟﻤﻌﻪ و ﺑﯿﺾ و ﻗﺪر و ﻋﯿﺪ و ﺑﺮات‬ ‫ﺛﻨﺎت‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫از‬
‫ﻣﮑﻪ و ﯾﺜﺮب و ﺣﺮی و ﺣﺮم‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﻗﺪﻫﺎ‬ ‫آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫وز‬
‫ﻧﺜﺎر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻃﺒﻖ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﺗﺨﺘﻪ از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻋﻘﻞ از ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ارواح ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻧﻘﻞ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫اﻣﺘﺖ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ از روزه ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻬﺮ ﯾﻘﲔ‬
‫ﻫﻮس از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻫﻮش و ﯾﻘﲔ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ ﺧﺎک ﮔﺸﺘﻪ در ﮐﻮﯾﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﮐﻞ آب راﻧﺪه در ﺟﻮﯾﺖ‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮّه‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آورده‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺠﻢ ﮔﺴﻞ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪه‬
‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻃﺒﻖ‬ ‫ﻃﺒﻖ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ز‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬
‫زده‬ ‫آب‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫زده‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺒﻪ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫درِ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺮﯾﺦ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫و‬ ‫زﺣﻞ‬
‫آراﯾﺎن‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫درﮔﻬﺖ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺎن‬ ‫راﻣﺶ‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬
‫ﺑﺎ ﻗﻤﺮ ﺑﺮ درت ﺷﺪه دروﯾﺶ‬ ‫دوراﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺑﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺗﲑ‬
‫دُرج‬ ‫و‬ ‫ﺧﺰاﻧﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺮج‬ ‫دوازده‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﺎره‬ ‫ﻫﻔﺖ‬
‫ﻣﻌﺎد‬ ‫ﻋﯿﺪ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ﯾﻐﻨﯽ‬ ‫ﻟﯿﺲ‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﺗﻌﺒﺪ‬ ‫ﻟﻢ‬
‫ﺟﺪد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻻﯾﻨﺒﻐﯽ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻨﺎی‬ ‫ﻫﺐﱃ‬ ‫رب‬
‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺼﯿﺒﻨﺎ‬ ‫ﻟﻦ‬ ‫ﻗﻞ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻋﺎﻗﱭ‬ ‫ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫اﻣﻞ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫ﻻﺗﺨﺎﻓﻮا‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫روی‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫اﺗﻖاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﻣﻌﺮفاﻻﺳﺮار‬ ‫اذ‬ ‫واذﮐﺮوا‬ ‫اﻻﻧﺬار‬ ‫ﻣﺴﺮف‬ ‫ﮐﯿﻒ‬ ‫اﻧﻈﺮوا‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﻇﻠﻤﻨﺎ‬ ‫رﺑﻨﺎ‬ ‫ﭘﺎﺳﺨﺶ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫اﻫﺒﻄﻮا‬
‫ﻣﻌﺘﱪان‬ ‫اﻟﻤَﺂب‬ ‫ﺣُﺴﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮان‬ ‫ﺷﺮّاﻟﺪواب‬ ‫ن‬
‫ا ّ‬
‫ﺷﻔﺎ‬ ‫اﺑﺘﺪای‬ ‫ﺗﻤﻠِﮏ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﯾﻮم‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫اﻟﺴﻤﺎء‬ ‫ﻧﻄﻮی‬ ‫ﯾﻮم‬
‫ﻇﻔﺮ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫اﻟﺨﲑ‬ ‫واﻓﻌﻠﻮا‬ ‫رﻫﱪ‬ ‫ورا‬ ‫رﺑﮑﻢ‬ ‫واﻋﺒﺪوا‬
‫ﺷﻘﺎ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺷﻔﺎی‬ ‫وﺳﻘﺎﻫﻢ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫وﺟﺰاﻫﻢ‬

‫‪۱۰۷‬‬
‫ﺟﻨﺎن‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻻﺗﻤﯿﻠﻮا‬ ‫ﺟَﻨﺎن‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه‬ ‫اﺳﺘﻌﯿﻨﻮا‬
‫ﻓﻄﺮت‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫اﻟﻠﯿﻞ‬ ‫ﺗﻮﻟﺞ‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫ﯽ‬
‫اﻟﺤ ّ‬ ‫ﺗﺨﺮِج‬
‫ﻣﺎﺗﺮﮐﻮا‬ ‫ﻣﯿﻢ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺮﻫﻢ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﻗﻞ‬ ‫ﻗﺎﻓﯿﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺎﱃ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﻣﯿﻢ‬ ‫واﻧﺪران‬ ‫اﻧﺪر آن ﻗﺎف ﻗﯿﻞ و ﻗﺎﱃ ﻧﻪ‬
‫ﺳﺘﺪ‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫واﻋﺒﺪوﻧﯽ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫ذات‬ ‫ﻗﻮام‬ ‫واذﮐﺮوﻧﯽ‬
‫ﯾﺤﺒّﻮﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮاﭘﺮدۀ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮﮔﻪ‬ ‫ﯾﺤﺒّﻬﻢ‬ ‫ﺻﺪره‬ ‫زده‬
‫ﺣﺮج‬ ‫ﺟﺰاء‬ ‫اﺣﺴﻨﻮا‬ ‫اﻟﻔـ‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫ﻟﻮاء‬ ‫ﻻﺗﻘﻨﻄﻮا‬ ‫ﻻم‬
‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﻓﯿﺾ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬ ‫آن‬ ‫دﯾﺪم‬
‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﺧﻀﺮ و ﻣﻮﺳﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﮕﺎﻫﺶ در‬
‫ﻣﻬﺮه‬ ‫ز ﮐﻒ‬ ‫ﺑﺴﺘﺪه‬ ‫را‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫زَﻫﺮه‬ ‫را‬ ‫زُﻫﺮه‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫دوﻟﺘﺶ‬
‫اﻣﲔ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺘﻒ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺎﺷﯿﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪرش‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫اَدﻧﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻠﺒﺶ‬ ‫ﻗﻮﺳﲔ‬ ‫ﻗﺎب‬ ‫اﺳﺘﻐﻨﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪر‬
‫ﺗﮑﻠﯿﻔﺶ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ﻓﺎﻧﺬر‬ ‫ﻗﻢ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺶ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﻟﻌﻤﺮک‬ ‫از‬
‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﺶ‬ ‫زه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﺎدﻗﲔ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ﯾﻤﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﺎﺑﺮﯾﻦ‬
‫دﺳﺘﺎرش‬ ‫ﻃﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻔﻘﲔ‬ ‫اﯾﺜﺎرش‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﺘﲔ‬
‫در ﺑُﻦ ﺟﯿﺐ و ﭼﺎک داﻣﺎﻧﺶ‬ ‫ﻓﺮاواﻧﺶ‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﻔﺮﯾﻦ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬
‫ﯾﻮماﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻗﺘﺪار‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن زاده ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﺎﮐﺶ‬ ‫ﻓﱰاﮐﺶ‬ ‫ز‬ ‫درآوﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻋﻘﻞ ﺧﻮاﻧﺪ ﻫﺮآﻧﭽﻪ ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ داﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﺎن ﭼﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬
‫دوﻟﺖ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫واﺳﻄﮥ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ای ﻧﻘﺶ ﺧﺎﺗﻤﺖ ﺻﻮرت‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﯽ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫روی‬ ‫ﻣﻨﻬﺞ‬ ‫ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬
‫ﺑﺨﻮان‬ ‫اﻟﺮّﺳﻮل‬ ‫اَﻣﻦ‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﻔﺖ از ﺑﻬﺮ ﻗﻮت و ﻗﻮّت ﺟﺎن‬
‫ﺣﺮام‬ ‫و‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻻﺗﻌﻮﻟﻮا‬ ‫اﻧﺎم‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺗﻨﺎﻟﻮا‬ ‫ﻟﻦ‬
‫اﯾﻦ ﺑﺮون از ﺧﯿﺎل و ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻃﻤﻄﺮاق ﺑﻬﺮ ﭼﺮاﺳﺖ‬
‫ﮐﲔ ﮔُﻞ دل ﮐﻪ ﺑﺮدﻣﯿﺪ از ﮔِﻞ‬ ‫دل‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫رﻃﺒﻬﺎء‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ازل‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫آزت‬ ‫ﻓﺮ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﻧﺸﯿﺐ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫ﮐﺎی‬
‫ﺗﻮ ﺳﺮی ﺗﺨﻢ و ﻧﺴﻞ آدم را‬ ‫ﺗﻮ دری ﮐﺎخ و ﺑﺎم ﻋﺎﻟﻢ را‬
‫ﺻﺒﺢ اﯾﻤﺎن ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺸﺮق دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آواز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺧﻤﻮش‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫وی‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻮای ﺳﭙﻬﺮ ﭘﺮ ﺗﮓ و ﺗﺎز‬
‫زﯾﺮ ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﺑﺘﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﯽ ﺗﻮان زد ز روی زﺣﻤﺖ و ﺑﯿﻢ‬
‫ﮐﯽ ز ﺑﻬﺮ ﺗﻮ آﺷﮑﺎر و ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﺧﺴﺎر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺧﺲ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬
‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮی ﮔﺸﺘﻪ از ﻗﺪوم ﺗﻮ دﯾﻦ‬
‫دﯾﻦ ﺑﺮون ﮐﻔﺮ در ﺷﺪه ﺑﻪ درون‬ ‫دﯾﻦ و ﮐﻔﺮ از ﺗﻮ ﻣﻮﺳﯽ و ﻗﺎرون‬

‫‪۱۰۸‬‬
‫روﯾﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻞ‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫ﻣﻐﺰ ﭘﺮ ﺟﺎن ﻫﻤﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﻮﯾﺖ‬
‫ﭼﻪ ﻋﺠﺐ زاﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ ﮔﻮش از ﺳﺮ‬ ‫از ﺗﻮ و آنِ ﺗﺴﺖ ﮔﻮش ﺑﺸﺮ‬
‫دارد‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در ﮐﻪ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﻣﺮﮐﺰ و اﺧﻀﺮ و ﻫﻮا و اﺛﲑ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻣﺘﻔﻖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ز‬
‫ادﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺷﻬﺐ‬ ‫رانِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داغ‬ ‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺑﺮ‬
‫آن ﺳﺮا وﯾﻦ ﺳﺮا ﺳﺮای ﺗﻮ اﺳﺖ‬ ‫ادﻫﻢ و اﺷﻬﺐ از ﺑﺮای ﺗﻮ اﺳﺖ‬
‫زﯾﻦ ﻟَﮑُﻢ دﯾﻨﮑﻢ وﱃ دﯾﻦ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﺑﻨﺪ‬ ‫اﻟﻤُﺸﺮﮐﲔ ﮐﻤﺮ‬ ‫اﻗﺘﻠﻮا‬ ‫ز‬
‫ﺑﺮﮐﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﺦ ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺑﺸﮑﻦ‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎن‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدن‬
‫ﻋﺪو‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻬﱰی‬ ‫ﺗﯿﻎ را ﻟﻌﻞ ﮐﻦ ﺑﻪ ﺧﻮن ﻋﺪو‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﻓﺘﺢاﻟﺒﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﻗﺤﻂ دﯾﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﮔﺸﺎی ﻧﻘﺎب‬
‫ﮔﻞ‬ ‫ﻣﻐﯿﻼن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻞ‬ ‫آﺑﻬﺎ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮام‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫در‬
‫ﭼﺮخ دوز از ﺳﻨﺎن ﻧﺎوک ﻻف‬ ‫ﮐﻮه ﺳُﻨﺐ از ﺧﺪﻧﮓ ﻗﺎف ﺷﮑﺎف‬
‫ﭘﺎﮐﺶ ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺘﺨﺎﻧﻪ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻫﻼﮐﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎدار‬ ‫ﺷﺮک‬
‫ﺗﺎ ﻧﻬﺪ ﺑﺮ ﻋﺰﯾﺰ ﮐﺘﻒ ﭘﺎی ﺗﻮ ﭘﺎی‬ ‫ﻣﺮ ﻋﻠﯽ را ﺗﻮ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻓﺮﻣﺎی‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎن‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ از ﺑﺖ ﺑﺠﻤﻠﻪ ﭘﺎک ﮐﻨﺪ‬
‫دو ﺟﻬﺎن را ﭼﻮ ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﺣﻮر‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺘﺤﻠﯽ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻣﺮدۀ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﭼﻮن ﮔﻔﺘﯽ از ره ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﺟﺎن و ﻓﺮﻣﺎن روﻧﺪ ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﻫﻢ‬ ‫آدم‬ ‫دم‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫داد‬ ‫ﺗﱪا‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﺘﺶ‬ ‫زاد‬ ‫ﻣﺎدر ﮐﻦ‬ ‫ﻋﺮوﺳﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫روح‬ ‫ﺳﻔﺎرت‬ ‫ﺑﯽزﺣﻤﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻓﺘﻮح‬ ‫ﻫﺰارﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫زان‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫اﻧﺖ‬ ‫ﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﺪو ﮐﻪ‬ ‫ﺻﺪق ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫اﺣﺴﻨﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺛﻨﺎش‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﺮد و ﺟﺎن و ﺻﻮرت و ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘﲑاﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫زو‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺎت ﭘﯿﻐﺎﻣﱪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‬

‫ﺗﺨﺘﺶ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫رﺧﺘﺶ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮده‬
‫ﮐﺮدش از ﺻﻮرت ﻃﻠﺐ ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫ﻫﻢ ﻣﻌﺎﱃ و ﻫﻢ ﻣﻌﺎﻧﯽ داﺷﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ از ﻋﻘﻞ آن ﺟﻬﺎﻧﯽ داﺷﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫در‬ ‫آورده‬ ‫دﻧﯿﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺑﺎدﯾﻪ‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺑﺴﺎﻟﺖ‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟﻼﻟﺖ‬ ‫ﺟﺒﻠﺖ‬ ‫در‬
‫اﻣﺎم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﮐﺮاﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ‬ ‫در‬
‫ﺑﯽﺑﺮﮔﯽ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺠﺮی‬ ‫ﺑﯽﺷﺮﮐﯽ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻤﻨﯽ‬
‫ﻋﺎﻗﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎﺷﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ازﻟﺶ‬ ‫روی او ﺧﻮب و رای او ﺛﺎﻗﺐ‬
‫ﻣﺎﺣﯽ‬ ‫اﻋﻈﻤﺶ‬ ‫ﻣﺤﯿﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﺻﺤﻦ او ﺷﺮع و ﻋﻘﻞ او ﺻﺎﺣﯽ‬

‫‪۱۰۹‬‬
‫ﻧﻪ ﭘﺮش ﺑﻮده در روش ﻧﻪ ﻗﺪم‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺻﻮﺗﺶ‬ ‫ﺻﯿﺖ‬
‫ﺑﻮی ﺧﻮش ﺑﺎل و ﭘﺮ ﮐﺠﺎ دارد‬ ‫وﺻﻒ اﯾﻦ ﺣﺎل ﻣﺼﻄﻔﯽ دارد‬
‫ﻋﲔ و ﺷﲔ ﻋﺸﻮه داد ﻋﺎﺷﻖ را‬ ‫ﺻﺎد و دال آب داد ﺻﺎدق را‬
‫آورد‬ ‫روی‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ از ﺗﺮ و ﺧﺸﮏ ﺑﻮی آورد‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ارﮐﺎﻧﺶ‬ ‫زادهاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬
‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺐ ﭼﺮاغ دﯾﻦ او ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺧﺴﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﻔﺨﺮ‬
‫راز‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﭘﺮدهدار‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫رﻓﺘﻨﺶ‬ ‫دورن‬ ‫از‬
‫ﻧﻮ رﻫﯽ ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺼﻄﻔﯽ ز آدم‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺨﺸﯿﺪ‬ ‫اﺻﻔﯿﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻮرﻫﯽ‬ ‫آدﻣﺶ‬
‫ﻣﺪرج ﻋﺸﻖ در دو ﮔﯿﺴﻮ داﺷﺖ‬ ‫ﻣﻨﻬﺞ ﺻﺪق در دو اﺑﺮو داﺷﺖ‬
‫دم‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽزﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﯽ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻣﺎﯾﻪدار‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آدم‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ زو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺣﮑﻤﺖ و رای‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﺑﺮو‬ ‫و ﮔﺸﺎده‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ آن ﮐﻮ ز اﺻﻞ ﺑﺪ ﺧﻮد ﺑﻮد‬
‫ﻋﺸﻖ در ﻇﺮف ﺣﺮف ﮐﯽ ﮔﻨﺠﺪ‬ ‫ﺳﻨﺠﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﯽ‬ ‫رادﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎرد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫داﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻃَﺮاز‬ ‫ﻃِﺮاز‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺷﺮع او ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ راز‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫ده‬ ‫اﺟﺮی‬ ‫زﻟﻔﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬ ‫او‬ ‫رخ‬
‫آدم‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ازو‬ ‫ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺧَﻠﻖ و ﺧُﻠﻘﺶ وﺟﻮد آدم ﺑﻮد‬ ‫رخ و زﻟﻔﺶ ﺻﻼح ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮد‬
‫آدم‬ ‫او‬ ‫ﻃﻔﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ز ﮔﺮدش‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻏﺮض‬
‫ﻧﯿﺰ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﺑﺬر ﻗﻮت ﺑﻪ ﻗﻮت‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺳﺠﺪۀ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻒ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫وﺛﺎق‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﯾﺎراﻧﺶ‬ ‫دل‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫و‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫دل‬ ‫زان‬
‫ﮐﯿﺴﻪﻫﺎ دوﺧﺘﻪ ز ﺣﮑﻤﺖ و ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﯾﺎران او ز داﻧﺶ و ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﮕﲑ‬ ‫ﻧﯿﺎز ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺸﻮﯾﺮ‬ ‫ﺳﺎﺋﻼن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎوﯾﻠﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫و‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺗﺒﺠﯿﻠﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫درﺧﺘﯽ ﮐﻪ‬ ‫زان‬
‫ﻣﻌﺼﻮﻣﺎن‬ ‫ﻧﺪای‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮردش‬ ‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮﻟﺪش‬
‫او‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺖ‬ ‫اﻣﺘﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫او‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺗﻮﺷﮕﺎن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫زاد‬
‫دﻟﺶ‬ ‫ز‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻘﺘﺒﺲ‬ ‫ﮔﻠﺶ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫درد‬ ‫ﻣﻠﺘﺒﺲ‬
‫او‬ ‫دﻟﺨﻮاه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫روز‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫روز‬ ‫اول‬
‫ﺧﻠﻖ را ﻧﯿﺶ ﺑﺨﺶ و ﻧﻮش ﮔﻮار‬ ‫ﺧﻠﻘﺘﺶ ﺑﺮ ﺻﻼح ﺑﺨﻞ و ﻧﺜﺎر‬
‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﮐﻠﯿﺴﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻨﺸﺖ‬ ‫زو‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﻓﻠﮏوار‬ ‫زو‬
‫ﻣﺤﺮوم‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻮم‬ ‫ازو‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﺎدات‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫داﻋﯽ ﻋﻘﻞ ﺳﻮی رﺷﺪ از ﻏﯽ‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ ﻃﺒﻊ ﺳﻮی ﻋﻘﻞ از ﻣﯽ‬
‫ﺷﻮ ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﻋﻘﻞ دوراﻧﺪﯾﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺤﻤّﺪ ﺑﮕﻔﺘﯽ ای دروﯾﺶ‬

‫‪۱۱۰‬‬
‫ﭘﺸﺖ ﭘﺎﯾﯽ زﻧﺪ ﻣﮕﺮ در ﺧﻮاب‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺮا ﻋﻘﻞ ﻫﻢ ز روی ﺻﻮاب‬
‫ﻣﺤﻮ و ﻣﺪّﺳﺖ و ﻫﺮ دو ﺑﺮّ و ﻋﻄﺎﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪت‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫اﻃﻨﺎب‬ ‫ﻣ ّﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻣﺤﻮ ﮐﻔﺮ‬
‫ﻫﻢ دﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻖ‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫از‬ ‫از ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻨﺪه‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻣﻬﺠﻮرﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ را از ﻏﺬای او ﻧﻮرﺳﺖ‬
‫از در ﻏﯿﺐ و رﯾﺐ ﻗﻔﻞ ﮔﺸﺎی‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻪ ﮔﺎه داﻧﺶ و رای‬
‫ﻗﺒﻠﻪﺷﺎن او و ﻗُﺒﻠﻪ ﺑﺮ در اوی‬ ‫او‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻋﻘﻞ او ﺧﻮن ﮔﺮﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﯾﮏ دم ﻧﺒﻮده ﺑﺮ ﺧﻮاﻧﺶ‬
‫ﻣﺸﻤّﺮﺗﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﮑﯽ‬ ‫ﻣﺨﻤّﺮﺗﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻃﯿﻨﺘﯽ‬
‫ﻣﻬﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺪاز‬ ‫ﺗﻮزی‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اوﺳﺖ ﺑﺮ ﮐﻔﺮ ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺖ ﺷﺘﺎب‬
‫ﺗﺨﺖ اﺷﺮاف را ﻋﻨﺎﺻﺮ اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ دﯾﻦ را ﻣﻌﲔ و ﻧﺎﺻﺮ اوﺳﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻈّﻢ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﮑﺮّم‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺧﺲ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮده‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ از ﺑﻬﺮ ﻣﻠﮏ و ﻣﻠﮏ ﻧﺠﺲ‬
‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺮدوﺧﺘﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ و از ﻫﻤﻪ اﻏﯿﺎر‬
‫ﺧﺪای‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از ﭘﯽ ﺷﺮع در ﺟﻬﺎن ﺧﺪای‬
‫ﺑﻞ زﺑﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮔﻮش ﺗﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻮﺷﺘﲔ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻗﻠﺐ ﺗﲔ ﭼﯿﺴﺖ ﮐﻮ ﻧﯿﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺖ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫در‬ ‫ﻧﻄﻖ‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰد‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮک‬ ‫ﻧﻘﻄﮥ‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﻧﯿﺖ‬
‫اﻧﺪروﻧﺶ ﭼﻮ ﺟﺎن ﻫﻤﻪ دل ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﮔﻞ ز ﺗﲔ ﭼﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‬
‫ﮔﻮش او ﭘﺮ ز ﺷﲑ ﺻﺎﻓﯽ ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ دل ﮔﺮﻓﺖ و ﺷﺎﻓﯽ ﺷﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺘﲔ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫رای‬ ‫روی او ﭼﻮن ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺗﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺧﻮن دل ﺷﲑ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﺻﻌﻮد‬ ‫ﻗﻌﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺟﺎن ﮔﻞ‬
‫ﻧﻘﺎب‬ ‫دﻋﺪ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻢ‬ ‫ﻗﺎب‬ ‫ﺳﯿﺪ‬ ‫ﻧﻌﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ‬
‫ﻣﻦ ازو ﻫﻤﭽﻮ دل در اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ازو‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﯿﺸﮥ دﯾﻦ ز ﺷﲑ ﺷﺮ ﺧﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫دل ز اﻧﺪﯾﺸﻪ روﺷﻦ و ﻋﺎﻟﯿﺴﺖ‬
‫اﺣﺪی‬ ‫وداﯾﻊ‬ ‫ﻧﺒﻮت‬ ‫در‬ ‫ﺻﻤﺪی‬ ‫ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﮑﺮت‬
‫ﺑﻪ ز ﺗﮑﺮار و ذﮐﺮ ﺻﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در ﺧَﻠﻖ ﺷﮑﻞ ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﻋﺼﻤﺘﺶ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫راه‬ ‫ﻗﻬﺮﻣﺎن‬ ‫اﺧﱰش‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺣﻖ ﻫﻤﻪ ﻫﺪر ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺮآورده‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ از ﻗﯿﺎس و اﺳﺘﺤﺴﺎن‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫ﺑﺼﲑت‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﻬﻤﺶ‬
‫ﻣﻨﻬﺞ ﺻﺪق در دو اﺑﺮو داﺷﺖ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ رﻋﺐ درد و ﺑﺎزو داﺷﺖ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ذلّ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺧﻮد زاب روی ﺧﻮد ﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﺨﻮدی‬ ‫راه‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﻓﺘﻢ و دﯾﺪ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺰد‬
‫آن ﭼﻨﺎن رو ﮐﻪ دل در اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﺎن رو ﮐﻪ ﺷﲑ در ﺑﯿﺸﻪ‬

‫‪۱۱۱‬‬
 ‫ﺻﻔﺖ ﺑﻌﺚ و ارﺳﺎل وی ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬
‫وﯾﺮاﻧﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﺎﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬
‫ﻟﺸﮑﺮش رﻋﺐ و ﻣﺮﮐﺒﺶ ﻣﻌﺮاج‬ ‫ﺑﯽﺧﻮدی ﺗﺨﺖ و ﺑﯽﮐﻼﻫﯽ ﺗﺎج‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺆ ّﯾﺪِ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﮐﺪِ‬
‫ﻣﺆ ّ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﲑت‬
‫اﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻣﺪی‬ ‫روی‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﺤﺮاﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺸﺖ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬
‫ﻣﻮاﻓﻘﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺪوی‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺟﱪﯾﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬
‫راﺳﺖ اﻧﮕﺸﺖ و ﺧﻢ ﺳﺮ و ﮔﺮدن‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫اﻟﮑﻠﺒﯽ‬ ‫دﺣﯿﺔ‬ ‫روی‬ ‫او‬ ‫رای‬ ‫ﮐﻪ ﻧﻤﻮدی ﭼﻮ ﺷﺮﻗﯽ از ﻏﺮﺑﯽ‬
‫ﮔﻮﻫﺮ ﮐﺮد‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫داﻣﻦِ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻌﺚ‬ ‫از ﮔﺮﯾﺒﺎن‬
‫ﻫﺸﺖ ﺣﻤﺎل ﻋﺮش و ﻫﻔﺖ اﺧﱰ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫ﮐﺮده‬

‫ﺻﻔﺖ ﻫﻔﺖ اﺧﱰ‬

‫ﻫﻤّﺖ و ذﻫﻦ و ﺣﻔﻆ و ﻓﮑﺮ و وﻗﺎر‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫زﺣﻠﺶ‬
‫ﺻﺪق و ﻋﺪل و ﺻﻼح و دﯾﻦ و وﻓﺎ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺳﺮﭙده‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬
‫ﻣﺠﺪ و اﻗﺪام و ﻋﺰم و زور و ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮﯾﺨﺶ‬ ‫داده‬
‫ﻧﻌﻤﺖ و رﻓﻌﺖ و ﺑﻬﺎ و ﺟﻼل‬ ‫ﺷﻤﺲ ﭘﯿﺸﺶ ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻬﺮ ﺟﻤﺎل‬
‫زﯾﻨﺖ و ﺧﻠﻖ و ﻇﺮف و ذوق و ﺳﺮور‬ ‫زﻫﺮه ﺑﺮ وی ﻧﺸﺎﻧﺪه از ﭘﯽ ﻧﻮر‬
‫ﻓﻄﻨﺖ و ﺣﻠﻢ و رای و ﻧﻄﻖ و ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫از‬ ‫ﻋُﻄﺎرد‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫ﺑﺮده‬
‫ﺳﺮﻋﺖ و ﻧﺸﻮ و ﻟﻄﻒ و زﯾﻨﺖ و ﻓﺮ‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻧﺜﺎر‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﺎرﺳﻮی ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻣﺪه‬
‫ﻣﺎه ﻧﻮ دﯾﻦ ﺑﻪ روی او دﯾﺪه‬ ‫دزدﯾﺪه‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫ﺷﺪه ﻧﯿﮏ از ﺟﻤﺎل او ﺳﮑﻨﺶ‬ ‫ﻣﮑﻨﺶ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫وﻓﺎداران‬ ‫ﺗﺎرک‬ ‫از‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫ﺑﯽﯾﺎران‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ادب‬ ‫ﻣﺎزاﻏﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻃﻠﺐ ﮐﺮده‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺻﻬﯿﺐ و ﺑﻼل ﻋﯿﺸﺶ ﺧﻮش‬ ‫ﺑﻮده ﯾﺎران او ز روم و ﺣﺒﺶ‬
‫ﺑﺎراﻧﺶ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺑﺮی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﯾﺎراﻧﺶ‬ ‫ﺻﻔّﻪ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺑﻮده‬
‫را‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫اﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻓﺪا ﮐﺮده‬ ‫ﺟﺎن‬
‫او ﻫﻤﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺷﺪه او‬ ‫او‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫رﻣﻪ‬ ‫راﻋﯽ‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫در‬
‫ﻣﻐﺰ و دل دﯾﺪﮔﺎن و ﺟﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫وآن ﭼﻬﺎری ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺧﻮان ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﻣﯿﺪان‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﺣﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫زان‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫دﯾﺪه را ﺷﺮم داده ﺟﺎن را ﺑﺬل‬ ‫ﻣﻐﺰ را ﺻﺪق داده دل را ﻋﺪل‬
‫ﺧَﻠﻖ و ﺧُﻠﻘﺶ ز ﺑﻬﺮ ﻋﺰ و ﺷﺮف‬ ‫دل و ﭼﺸﻤﺶ ز راه ﻧﺘﻒ و ﻧﺘﻒ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫زو‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﻧﯿﮏ را ﺧﻮد ﻧﮑﺮده ﻫﺮﮔﺰ رد‬

‫‪۱۱۲‬‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﻔﺲِ‬ ‫درﺑﺴﺖ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺷﺮک‬ ‫ﻧَﻔَﺲِ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫آن‬ ‫آن ﻧﻔﺲ ﺑﺎ ﺻﻔﺎ ﭼﻮ درﻫﻢ ﺷﺪ‬
‫او‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫داران‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫او‬ ‫ﺑﯽﺗﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻃﺎق‬
‫اﻟﻮﺛﻘﯽ‬ ‫ﻋﺮوة‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻤﺴّﮏ‬ ‫وﱃ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫از‬ ‫داراﻧﺶ‬ ‫ﻃﻮق‬
‫ﻟﻔﻆ او روز و ﺷﺐ ﻏﺬا ﮐﺮده‬ ‫ﻓﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﯾﺎراﻧﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﯾﻮماﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋ ّﻠﯿّﲔ‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎه‬
‫ﺑﻮده‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﯾﺎراﻧﺶ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اَﺣﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اُﺣﺪ‬ ‫در‬
‫ﺳﻮزی‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺪروزی‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬
‫اﺷﮏ ﭼﺸﻤﺶ ﭼﻮ ﻣﻮج ﺟﯿﺤﻮن ﺷﺪ‬ ‫ﻟﺐ و دﻧﺪان او ﭘﺮ از ﺧﻮن ﺷﺪ‬
‫ﻧﺎﺳﻔﺘﻪ‬ ‫ﻋﻘﯿﻖ‬ ‫ﮐﻨﺎرش‬ ‫در‬ ‫ﻣﯿﺎن ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫اﻫﺪ‬
‫ﮐﺎﯾﻨﺖ ﻓﺘﺤﯽ ﺑﺰرگ و ﮐﺎر ﺷﮑﻮه‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ اﺑﻠﯿﺲ ﻧﻌﺮه زن ﺑﺮ ﮐﻮه‬
‫روی ﯾﺎران ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﮔﺸﺖ ﺑﺪل‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻧﻘﻄﮥ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬
‫ﮔﺮوه‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﺳﺮِ ﮐﻮه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﻫﻮدج‬ ‫ﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﺪرﺳﺖ‬ ‫ﮐﯿﻨﮥ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﲔ ﻧﻪ از ﻏﺪرﺳﺖ‬
‫اُﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫ﺣﺮﺑﻪاش‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫دﺳﺖِ اﺣﻤﺪ ﺑﺮﯾﺪه ﺷﮏ را ﭘﯽ‬
‫ﺟﺎن ﺟﱪﺋﯿﻞ ﻧﻌﺮه از دل ﺧﻮش‬ ‫زو ﭼﻮ ﺷﺪ ﺟﺎن او ﻓﺰون ز اﺗﺶ‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻓﺘﺢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﻧﺼﺮت‬ ‫ﻣﯽدﯾﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﺤﺮ ﻫﺮﯾﮏ ﭼﻮ ﺑﺤﺮ و ﻣﻮج ﺷﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اوج‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﻧﻌﺮۀ‬
‫آرای‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻓﺮوز‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﻓﮕﻨﺪﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫زان‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫در‬ ‫ﺣﻤﺰه‬ ‫اﻓﮕﻨﺪه‬ ‫ﻣﺜﻠﻪ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﺷﺮﻓﺶ‬ ‫ﻣَﻠَﮏ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻣﺠﺪ‬
‫ﭘﯿﺶ روی از ﺟﻼل ﺑﺴﺘﻪ ﻧﻘﺎب‬ ‫ﻗﺎب‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫اﻣﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻌﺪ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﺪﯾﺪﻧﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺻﺨﺮ و ﺑﻮﺟﻬﻞ و ﺷﯿﺒﻪ و ﻋﺘﺒﻪ‬ ‫ﻋﯿﺒﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬ ‫زان ﻫﻤﻪ ﮐﻮر و ﺑﯽﺑﺼﺮ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫دروازۀ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﮐﺸﺘﮕﺎن‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺟﺎن‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ده‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫از درون و ﺑﺮون ﺑﻪ ﻟﻔﻆ و ﺑﯿﺎن‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺟﻮﯾﺒﺎر‬ ‫آزاد‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﺑﻮده در ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﺧﺎر و رای‬
‫ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ از آن ﻟﻘﺎﯾﺶ ﺑﻮد‬ ‫ﭼﺸﻢ دﯾﻦ روﺷﻦ از ﺑﻘﺎﯾﺶ ﺑﻮد‬
‫دﯾﻦ روان ﮐﺮده در ﯾﮑﺎد و ﯾﺒﲔ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﺪل‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮر از روی او زﻧﺪ ﺧﻨﺪه‬ ‫ﻓﺮﺧﻨﺪه‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﻗﺮص‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺧﻨﺪۀ‬
‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﺑﯽﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻣﺮگ را دوﺳﺖ روی ﮐﺮده ﭼﻮ ﻋﻤﺮ‬ ‫وز ﺧﺮد ﺳﻮی ﺟﺎن زﯾﺮک و ﻏﻤﺮ‬
‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﺎزﮔﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪۱۱۳‬‬
‫از درون ﺳﻮز و از ﺑﺮون ﺧﻨﺪه‬ ‫ﻓﺮﺧﻨﺪه‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﻤﻊ‬

‫ذﮐﺮ آﻓﺮﯾﻨﺶ و ﻣﺮﺗﺒﻪ و ﺣﺴﻦ ﺧﻠﻖ وی ﺻﻠﻮاةاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ‬

‫ﮔﻮی‬ ‫ﺗﺒﺎرکاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺗﺮﻧّﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﻮی‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺒﺎن‬
‫ﺑﺮ زﻣﲔ ﻧﺎن ﭼﻮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮرده‬ ‫ﺑﺮ زﻣﺎن ﺣﮑﻢ ﭼﻮن ﺷﻬﺎن ﮐﺮده‬
‫ﺑﺎرِ ﮔﺮان‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺲ ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﻧﺎن ﺟﻮ ﺧﻮرده ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮان‬
‫ﻧﻮر ﻣﺎه از ﺟﻤﺎل ﺟﺮم ﺧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮﯾﺪﮔﺮﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬ ‫را‬ ‫ﺧَﻠﻖ‬
‫ﺧﺎﮐﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫دل‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬
‫ﻧﻪ اﻟﻔـ ﺑﻮد در ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻧﻪ ﻫﯽ‬ ‫ﺣﺮی‬ ‫ﺷﻨﯿﺪه‬ ‫زو‬ ‫آه‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬
‫ﺑﻮده ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺻﻌﺐ ﺣﻖ ﺑﻪ ﺳﺮش‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫در ﻃﻠﺐ ﮔﺮﯾﻪ ﺧﻨﺪ ﺧﻨﺪه ﮔﺮی‬ ‫ﺟﺰ از او ﮐﺲ ﻧﺒﻮد در ﺑﺸﺮی‬
‫ﺧﻮرده‬ ‫زﺧﻤﻬﺎ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رﺣﻤﻬﺎ‬ ‫ﺳﺮاﭘﺮده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬
‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻧﺎﮔﻮارﯾﺪه‬ ‫ﻧﺪﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻮارش‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫زان‬ ‫ﮔﻠﺸﮑﺮ داﺷﺖ ﺑﺎ ﺧﻮ از دل ﺧﻮد‬
‫دارد‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﻮارﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺧﻮد ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ آن زﺑﺎن دارد‬
‫رﻓﺖ و ﺑﺮ ﻓﻮق ﻓﺮق ﻋﺮش ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن زﺑﺎن از زﯾﺎن ﺧﻠﻖ ﺑﺒﺴﺖ‬
‫ﻋﺮش در ﭘﯿﺶ او ﺧﺸﻮع آورد‬ ‫آورد‬ ‫رﮐﻮع‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺎﻣﺘﺶ‬
‫ﺑﮕﺴﺴﺘﯽ‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫ﮐﻮهِ‬ ‫ﮐﻤﺮهِ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﺑﺘﺸﻬّﺪ‬
‫زان ﻟﺐ و دﯾﺪهﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﲔ ﺳﻼم‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫داده‬ ‫ﺑﻬﺮه‬
‫آﺑﺶ‬ ‫ﻟﻢﯾﺰل‬ ‫ﻋﺸﻖِ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﺤﺮاﺑﺶ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﺑﺤﺮی‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﻣﺮدمﺧﻮار‬ ‫ﻧﻬﻨﮓ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺑﯿﮑﺮاﻧﻪ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫زدی‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮن دم از ﺣﻀﺮت ﺳﺠﻮد زدی‬
‫اﻧﺲ و ﺟﻦ ﮐﻤﱰﯾﻦ ﺧﯿﻠﺶ ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮد ﺟﻬﺎن ﺟﻤﻠﮕﯽ ﻃﻔﯿﻠﺶ ﺑﻮد‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﮐﺴﻮف‬ ‫ﺷﺮﻋﺶ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺧﺴﻮف‬ ‫راﻫﺶ‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﺪرش‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﻗﻤﮥ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ از ﻓﺮش و ﻋﺮش ﻗﺪرش ﺑﻮد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪی‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﮋﻧﺪی‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻮد‬ ‫ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫او‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺻﻌﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﻋﻬﺪش‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻧﻮر و ﺣﻮر در ﻣﻬﺪش‬
‫ﺷﺮع او را از آن ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺑﺎک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﭼﻨ ِﱪ‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﻔﺮش‬ ‫آورد‬ ‫از‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫اﺳﺐ‬
‫ﻃﺎﻗﺖ آن ﻧﻔﺲ ز ﺧﻠﻖ ﮐﺮاﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ ﮐﺰ ﻫﻮای ﻋﺸﻘﺶ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﻤﺮود‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﻒ آن ﻧﻔﺲ ﭼﻮ ﻧﻤﻮد‬
‫ﺷﻮد از ﺗ ّ‬
‫رﻓﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫او‬ ‫راه‬ ‫آﮐﻔﺖ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫راه‬
‫زﮐﺎت‬ ‫ﺑﺪاده‬ ‫ﺑﺎرﮐﺶ‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﺳﺎدات‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻧﺎﺧﻦ‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﺪ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ای درﯾﻐﺎ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﺳﺨﻦ‬

‫‪۱۱۴‬‬
 ‫ﻓﯽ ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﻋﻠﯽ ﺟﱪﺋﯿﻞ و ﺳﺎﺋﺮ اﻻﻧﺒﯿﺎء ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴﻼم‬
‫ﺑﺎ ﻫﺰاران ﺟﻼل و ﻋﺰّت رﻓﺖ‬ ‫ﺷﺐ ﻣﻌﺮاج ﭼﻮن ﺑﻪ ﺣﻀﺮت رﻓﺖ‬
‫ﺟُﺴﺖ ﻓﺮﻗﺖ ز ﻣﺼﻄﻔﺎی ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ رﻓﺮف رﺳﯿﺪ روح اﻣﲔ‬
‫ﻣﺤﺮوﻣﺶ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎز ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺶ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻣﻘﺎم‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺷﺎﻫﺎ ﮐﻨﻮن ﺗﻮ ﺧﻮد ﺑﺨﺮام‬
‫ﭘﺸﺘﯽ‬ ‫آورم‬ ‫روی‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﮔﺮ ﺑﯿﺎﯾﻢ اﻧﮕﺸﺘﯽ‬
‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﺠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫ﮔﺮددم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻧﮕﺸﺖ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺳﺮ و ﭘﺸﺖ‬
‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﻫﻤﲔ‬ ‫ﻣﻼﺋﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رواﯾﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺸﺘﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﮕﺮد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﻻﮐﺮام‬ ‫و‬ ‫ذواﻟﺠﻼل‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ را ﺻﻔﺎ و ﻗﺮب ﮐﺮام‬
‫ﻗﺪم‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺪﺛﺎن‬ ‫ﭼﻮن ز ﮐﻮﻧﲔ ﺑﻪ در ﻧﻬﺎد ﻗﺪم‬
‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﺒﺚ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺸﮑﻠﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﺳﻔﺮ ﺑﻮد در ﺣﺪث ﻣﺎ را‬
‫ﻫﺮ دو ﻫﻤﻮاره ﺣﺎﻣﻞ و ﻣﺤﻤﻮل‬ ‫ﺳﺎﺋﻞ او ﺑﻮد و ﻣﻦ ورا ﻣﺴﺆول‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﯽ ﺷﺮح دادم آﻧﭽﻪ ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﻋﯿﻨﲔ‬ ‫دوﺧﺘﻪ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻮﻧﲔ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زوال‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ار زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﺳﺆال ﮐﻨﺪ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺟﺎن از ﻗﺪم ﻫﺮاﺳﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﺳﺎن‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫را‬ ‫ﺣﺪﺛﺎن‬
‫ﮔﺸﺖ ﻣﺎ را ﺿﻌﯿﻒ ﭘﺮ و ﻗﺪم‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬
‫ﮔﺸﺖ از آن ﺣﺎل و ﮐﺎر ﻣﻦ در ﺗﺎب‬ ‫ﺑﯿﺶ از آﻧﻢ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎب ﺟﻮاب‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺣﻖ ﺳﺨﻦ ﺟﻮاب ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫او‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﻣﺎﻧﺪم‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫زﻧﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺣﺪﺛﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ از آن ﻣﺮ ﻣﺮا ﻣﺠﺎل ﻧﻤﺎﻧﺪ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫راه‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﻮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻗﺎﺻﺮ آﻣﺪم زان راه‬
‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺘﻢ ز ﺧﻠﻖ راه ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ راه ﻧﻤﻮد‬
‫ﻧﺮﺳﺪ ﻫﯿﭻ وﻫﻢ و ﺧﺎﻃﺮ ﮐﺲ‬ ‫زان ﻣﻘﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻤﺎﻧﺪم ﭘﺲ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺶ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫رﻓﺘﻨﺶ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﻓﺖ و ﺑﺮ ﻓﺮق ﺟﱪﺋﯿﻞ ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ ﺟﺎﻧﺶ ﭼﻮن ﻗﻔﺲ ﺑﺸﮑﺴﺖ‬
‫اﻻﻋﻠﯽ ﮔﻔﺖ‬ ‫اﻟﺮﻓﯿﻖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زان‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﭘﯿﺶ داﺷﺖ راه ﻧﻬﻔﺖ‬
‫آﻓﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻣﺸﺘﺎق‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﻣﻌﻨﯽ ﺷﺮع رﻓﺖ و اﺳﻤﯽ ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن دﯾﻦ ﺑﺮ ﭘﺮﯾﺪ ﺟﺴﻤﯽ ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ‬ ‫او ﺑﺎز‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻧﻮراﻧﯽ‬ ‫ﺷﺨﺺ‬ ‫ﺑﺮﭙداﺧﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﯾﺰل ﮐﻮﺷﺪ‬ ‫ﻟﻢ‬ ‫ﻗﺴﻢ‬ ‫در‬ ‫اﺳﻢ‬ ‫ﺧﻠﻞ ﮐﻮﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺟﺴﻢ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻗﺤﻔﺶ‬ ‫ﺑﻮﻗﺤﺎﻓﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﭘﺎﻟﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺗﻦ او ﺑﺎ ﺗﻨﺶ رﻓﯿﻖ و ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬

‫‪۱۱۵‬‬
 ‫ﻓﯽاﻟﻐﺎر‬ ‫ﻫﻤﺎ‬ ‫اذ‬ ‫اﺛﻨﲔ‬ ‫ﺛﺎﻧﯽ‬ ‫روز و ﺷﺐ ﺳﺎل و ﻣﺎه در ﻫﻤﻪ ﮐﺎر‬
‫ﻋﻠﯿﮏ‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫را‬ ‫ﺻﺪﯾﻖ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺑﻮده ﺧﻮد ﺑﺎ رﺳﻮل ﭘﯿﺶ از ﭘﯿﮏ‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﺑﻮﺑﮑﺮ ﺻﺪﯾﻖ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ذﮐﺮ اﺑﯽﺑﮑﺮ اﻟﺼﺪﯾﻖ اﻻﻃﻬﺮ اﻟﺸﯿﺦ اﻻﮐﱪ اﻟﻮزﯾﺮ اﻻﻧﻮر اﻟﻀﺠﯿﻊ اﻻﻗﻤّﺮ اﻟﻌﺘﯿﻖ اﻻزﻫﺮ اﻟﺼﺎﺣﺐ ﻓﯽاﻟﻐﺎر‬
‫اﻟﻤﺆﺗﻤﻦ ﻓﯽاﻟﺸﺪاﺋﺪ واﻻﺳﺮار اﻟﻤﻨﻔﻖ ﻟﺮﺳﻮلاﻟﻠﱣﻪ ارﺑﻌﲔ اﻟﻔـ دﯾﻨﺎر ﺣﺒﯿﺐ ﺣﺒﯿﺐاﻟﻤﻠﮏ اﻟﺠﺒﺎر اﻟﺬی اﻧﺰل اﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‬
‫ﻓﯽﺷﺄﻧﻪ‪ :‬واﻟﺬی ﺟﺎء ﺑﺎﻟﺼﺪق و ﺻﺪّق ﺑﻪ اوﻟﺌﮏ ﻫﻢاﻟﻤﺘﻘﻮن‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ‪ :‬ﻫﺬا ﺳﯿﺪﮐﻬﻮل‬
‫اﻫﻞ اﻟﺠﻨّﺔ ﻣﻦاﻻوﻟﲔ واﻵﺧﺮﯾﻦ اﻻاﻟﻨﺒﯿﲔ واﻟﻤﺮﺳﻠﲔ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬اﻧﺖ ﻋﺘﯿﻖاﻟﻠﱣﻪ ﻣﻦاﻟﻨﺎر ﻓﺴﻤﯽ ﻋﺘﯿﻘﺎ‪ ،‬و ﺳﺌﻞ‬
‫اﻟﺠﻨﯿﺪ ﻋﻦ ﻗﻮل اﻟﻨﺒﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ ﻻﺑﯽ ﺑﮑﺮ‪ :‬اﻧﺖ ﻋﺘﯿﻖاﻟﻠﱣﻪ ﻣﻦاﻟﻨﺎر ﻟﻢ ﺳﻤﯽ ﻋﺘﯿﻘﺎ ﻗﺎل‪ :‬ﻻﻧﻪ ﻋﺘﯿﻖ‬
‫ﻣﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪة اﻟﮑﻮﻧﲔ ﻻﯾﺸﺎﻫﺪ ﻣﻊاﻟﻠﱣﻪ ﻏﲑاﻟﻠﱣﻪ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬ﻟﻮ وزن اﯾﻤﺎن اﺑﯽﺑﮑﺮ ﺑﺎﯾﻤﺎن اﻫﻞ اﻻرض ﻟﺮﺟﺢ‪ ،‬و‬
‫ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬ﻻﺗﺒﮏ ﯾﺎ اﺑﺎﺑﮑﺮ ان ﻣﻦ اﻣّﻦاﻟﻨﺎس ﻋﻠﯽ ﻣﺎﻟﻪ و ﺻﺤﺒﺘﻪ اﺑﺎﺑﮑﺮ و ﻗﺎل ﻋﻢ‪ :‬وﻟﻮﮐﻨﺖ ﻣﺘﺨﺬا ﻣﻦ اﻣﺘﯽ‬
‫ﺧﻠﯿﻼ ﻻﺗﺨﺬت اﺑﺎﺑﮑﺮ ﺧﻠﯿﻼ وﻟﮑﻦ ﻣﻮدّة اﻻﺳﻼم و اﺧﻮّﺗﻪ‪ ،‬وﻻﯾﺒﻘﯽ ﻓﯽاﻟﻤﺴﺠﺪ ﺑﺎب اﻻ ﺳﺪ اﻻ ﺑﺎب اﺑﯽﺑﮑﺮ‪ ،‬و‬
‫ﻗﺎل ﺣﺴّﺎنﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﯽاﻟﻨﺒﯽ و اﺑﯽﺑﮑﺮ و ﻋﻤﺮ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم و رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺮوا‬ ‫اذا‬ ‫رﺑﻬﻢ‬ ‫ﻧﺼﺮﻫﻢ‬ ‫ﺑﻔﻀﻠﻬﻢ‬ ‫ﺑﺮزوا‬ ‫ﺛﻠﺜﺔ‬
‫ذﮐﺮوا‬ ‫اذا‬ ‫ﺗﻔﻀﯿﻠﻬﻢ‬ ‫ﯾﻨﮑﺮ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻓﻠﯿﺲ‬
‫ﻓﺎﻗﱪوا‬ ‫ﻓﯽاﻟﻤﻤﺎت‬ ‫واﺟﺘﻤﻌﻮا‬ ‫ﺛﻠﺜﻬﻢ‬ ‫ﻓﺮﻗﺔ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫ﻋﺎﺷﻮا‬
‫و ﻗﺎل ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪوﺳﻠﻢ‪ :‬اﻧﺎ ﻣﺪﯾﻨﺔ اﻟﺼﺪق و اﺑﻮﺑﮑﺮ ﺑﺎﺑﻬﺎ‪ .‬و ﻗﺎل‪ :‬ﻣﻦ اﺣﺐ اﺑﺎﺑﮑﺮ ﻓﻘﺪ اﻗﺎم اﻟﺪﯾﻦ‪.‬‬
‫درﺑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﻧﺎﺋﺒﺎن‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫درﺑﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﭼﺮب‬ ‫آﺧُﺮ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻬﻔﺖ آﻓﺘﺎب دﯾﻦ را ﻏﺮب‬
‫ﺧﺎص‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫آزاد ﮐﺮد‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ ﺑﺎ ﺧﻼص و ﺑﺎ اﺧﻼص‬
‫ﻓﯽاﻟﻐﺎر‬ ‫اذﻫﻤﺎ‬ ‫اﺛﻨﲔ‬ ‫ﺛﺎﻧﯽ‬ ‫و ﯾﺎر‬ ‫ﻣﻮﻧﺲ‬ ‫ﺳﺮای ﺳﺮور‬ ‫در‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﯽ ﻣﺸﻔﻖ و ﭼﻮ ﮐﻌﺒﻪ ﻋﺘﯿﻖ‬ ‫از زﺑﺎن ﺻﺎدق و ز ﺟﺎن ﺻﺪﯾﻖ‬
‫اﻓﺴﺎی‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﺎی‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫ﭘﺎﺷﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮده‬
‫دﯾﺪارش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎرش‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﮥ‬
‫ﻫﻤﺮه و ﻫﻢ ﻣﺰاج و ﻫﻢ دردش‬ ‫ﭘﺮوردش‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ذات‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻔﮕﻨﺪه ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎر ﺗﻨﺶ‬ ‫ﺣﺮف ﺑﮕﺬاﺷﺘﻪ ﭼﻮ دل ﺳﺨﻨﺶ‬
‫ﺑﺮد و در ﺑﺎغ ﺟﺎن او ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺣﻖ ﺑﺮ دل ﻣﺤﻤّﺪ ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﺑﮕﺸﺎد و ﻣﯿﻮه ﻋﻘﺪ ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎل‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﻮهﻫﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻓﺮه‬ ‫ﻣﯿﻮهدار‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﭘﯿﺎمآور‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﯿﺎدت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫ﮐﺎی ﻣﺤﻤّﺪ ز ﺑﻬﺮ ﺧﺎﺳﺖ و ﻧﺸﺴﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫ﻣﻬﱰش ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ز ﺧﻮد ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬
‫وﺣﯽ در ﺟﺎم ﺟﺎﻧﻢ آﻧﭽﻪ ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﻦ آن ﺷﺮاب از ﺳﯿﻨﻪاش‬
‫دﯾﺮﯾﻨﻪاش‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫رﯾﺨﺘﻢ‬ ‫ﺑﻞ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻖ ﺑﻪ اﺳﺘﺤﻘﺎق‬
‫ﻧﻔﺎق‬ ‫و‬ ‫رﯾﺎ‬ ‫ره‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫رﯾﺨﺘﻢ‬

‫‪۱۱۶‬‬
‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ رﻣﺰﻫﺎ ﺳﺨﻦ اﯾﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﺳﻼم ﻗﺎﺑﻞ دﯾﻦ ﺑﻮد‬
‫ﮐﺎﻫﻦﮐﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﺣﺮﺷﻨﺎس‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫راه‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪق‬
‫ﻣﻘﻌﺪ ﺻﺪق‬ ‫ﻗﺪم ﺻﺪق را ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮده ﺑﺮ ﺷﻪ ره اﻣﺎﻧﺖ و ﺣﺪق‬
‫ﻣﺼﻄﻔﻮی‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫ﻗﺪوم‬ ‫در‬ ‫ﻧﻮی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻓﺸﺎﻧﺪ‬
‫رﺳﺎﻧﻨﺪه‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻧﺪه‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻨﺪه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮّت‬ ‫از‬
‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﻣﺸﲑ‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫روز‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑُﺪ ﻓﺎرغ از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﻀﻮل‬ ‫اﻧﺲ ﺑﺎ وی ﮔﺮﻓﺘﻪ روح رﺳﻮل‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑُﺪ از ﻧﺨﺴﺖ آﮔﻪ دﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎن ﻓﺪا ﮐﺮده ﺑﻮد در ره دﯾﻦ‬
‫ﺑﺮ دﻟﺶ ﺗﺎﻓﺖ زود ﭘﺮﺗﻮ ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﮕﺸﺎده‬ ‫درﯾﭽﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫آزاده‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﺎی‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻮی‬
‫او‬ ‫درِ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪ‬ ‫درﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﺳﻮی‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ دل داﺷﺖ ﯾﺎرب آن دل او‬ ‫او‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﻄﯿّﺖ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﭘﺮواﻧﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﻤﻊ دﯾﻦ ﺑﻮد ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺟﺎﻧﺶ‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﯾﻤﺎنﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫زآﻧﭽﻪ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ در ﮔﻮش ﮔﻮش او ﺑﻮده اﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ دﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﻫﻮش او ﺑﻮده اﺳﺖ‬
‫ﮐﺲ ﻧﺒﻮدی زﺑﺎن دﯾﻦ را ﮔﻮش‬ ‫ﮔﺮ دﻟﺶ را وﻓﺎ ﻧﺪادی ﺟﻮش‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺧﻮان دﯾﻦ را ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻬﻤﺎن او‬ ‫درد دل را ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪ درﻣﺎن او‬
‫ﺷﺮع را ﻫﻔﺖ ﻋﻀﻮ درﺧﻮر داﺷﺖ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺑﺎور‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﭘﯽ ﮔﻮر‬ ‫را‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫آواز‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺟﺪ ﺻﺪﻗﺶ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮد و ﺳﺘﻮر‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺻﺪﻗﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻫﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫وﻗﺎر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬

‫ﻓﯽ ﺗﺨﺼﯿﺺ اﺑﯽﺑﮑﺮ ﻋﻠﯽ ﮐﺎﻓّﺔ اﻟﻨﺎس‬

‫ﺑﺮﺧﻂ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫آدم‬ ‫ﻧﻘﻂ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ز ﮐﻮن‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫دل‬
‫ﺑﻨﻤﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫داﺋﺮه‬ ‫ﺧﻂِ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﺑﺪﻧﺪ‬ ‫داره‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﭘﺮﮔﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫وان ﺻﺤﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺳﺘﺎره ﺑﺪﻧﺪ‬
‫اﯾﻦ‬ ‫آﺧﺮاﻟﺒﻌﺚ‬ ‫و‬ ‫اﻟﺨﻠﻖ‬ ‫اول‬ ‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺖ اﺣﻤﺪ آن رﺳﻮل ﮔﺰﯾﻦ‬
‫دوم ﺧﻠﻖ ﺑﻮد ﺑﻌﺪ ﻧﻘﻂ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اول ﻧﻘﻂ ﺑُﺪ و ﭘﺲ ﺧﻂ‬
‫ﻧﻪ ز ﺧﻂ ﺑُﺪ ﻋﺘﯿﻖ در ﺧﻂ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اوﺳﻂ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺟﻤﻌﯿّﺘﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ره‬ ‫راه‬ ‫ﻫﺎدی‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ از آن ﺧﻠﻞ آﮔﺎه‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ از ﭘﯽ راه‬
‫ﮔﺸﺖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺸﺎن ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﻓﺴﻮس‬ ‫زرق و ﺗﻠﺒﯿﺲ و ﻣﮑﺮ دﻗﯿﺎﻧﻮس‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫رﻣﺎن‬ ‫ﮔﺮﺑﻪای‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺟﻤﻌﯿّﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎ ﺳﻪ ﯾﺎ ﭘﻨﺞ ﯾﺎ ﮐﻪ ﻫﻔﺖ ﺑﺪﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ از آن ﯾﮏ ﻗﺪم ورا ﺑُﺪ ﺳﻮد‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺳﮓ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﺑﻨﻤﻮد‬

‫‪۱۱۷‬‬
‫ﺷﻤﻌﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺑﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻌﯽ‬ ‫ﻧﺒﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫در ﺷﺐ داج راه راﺳﺖ ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﺳﯿّﺪ ﭼﻮ در زﻣﺎن ﺑﺸﻨﯿﺪ‬
‫ﮔﺸﺖ از اﺻﻨﺎم و از وﺛﻦ ﺑﯿﺰار‬ ‫اﻗﺮار‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫وی‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﯽزﯾﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫داﯾﺮه‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﺧﻂ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﻘﻂ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫و‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫رﺿﻮان‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮﺣّﻢ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬

‫ﻓﯽ ﻗﺮﺑﺘﻪ و ﺣﻖ ﺻﺤﺒﺘﻪ ﻣﻊ رﺳﻮلاﻟ ﱣﻠﻪ‬

‫ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﮔﻮش او ﻧﻬﺎدی دﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن زدی ﮐﻮس ﺷﺮع روح اﻣﲔ‬
‫در دﻫﺎن دل ﻧﻤﻮد ﭼﻮن ﭘﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﺟﺴﺖ‬ ‫ﯾﺰداﻧﯽ‬ ‫رﺿﺎی‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪ‬
‫ذواﻟﻔﻀﻠﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻟﻮاﻟﻔﻀﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﻀﻠﺶ‬ ‫و‬ ‫ﭼﻨﺪان ﮐﺮاﻣﺖ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫ذااﻟﺬی ﮔﻮاه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫داده ﻗﺮض از ﻧﻬﺎدۀ دل و دﯾﻦ‬
‫زده در ﭘﯿﺶ ﺣﮑﻢ ﺧﺎﻧﻪ ﻓﺮوش‬ ‫ﺣﮑﻢ ﻣﻦ ذااﻟﺬی ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻪ ﮔﻮش‬
‫دﯾﻨﺎرش‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﭼﻞ‬ ‫وی‬ ‫داده‬ ‫اﯾﺜﺎرش‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫دﻓﻌﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫داده اﺳﺒﺎب و ﻣﻠﮏ و ﺳﻬﻞ و ﺳﻠﯿﻢ‬
‫رﺿﻮان‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎی‬ ‫در‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻣﺸﺒّﮏ‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬
‫ﺟﮕﺮش‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﻫﺮﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫درد‬ ‫ﺻﺪق او ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ زﯾﺐ و ﻓﺮش‬
‫از ﭘﯽ ﺣﻠﻖ او ﺑﻪ ﺣﻠﻘﮥ دﯾﻦ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫روح‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫ﭘﺸﻤﯿﻨﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫از اﻟﻔـ ﺑﺎ و ﺗﺎی ﻋﻘﻞ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺗﺨﺘﻪ ﺷﺴﺘﻪ ز ﺑﻬﺮ ﺷﺮع رﺳﻮل‬
‫ﻋﺘﯿﻖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درو‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺒﯽ‬ ‫ﺻﺪّﯾﻖ‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻗﻔﺼﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺘﲔ دم آن ﻗﻔﺺ ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫دل ﺧﻮد ﭼﻮن ﺑﻪ ﺷﺮع او ﺑﺮﺑﺴﺖ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎم ﮐُﻞ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻫﺮآﻧﭽﻪ او ﻣﺴﺆول‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﭘﻬﻨﺎ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫درازای‬ ‫در‬ ‫ﺟَﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ‬
‫او‬ ‫ﻣﻨﻮّر‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺮش و ﺷﺮع ﻣﺤﻤﺪی ﺑﺮِ او‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻣﻘﻠﻮب ﻣﻮم ﻫﻢ ﻣﻮﻣﺴﺖ‬ ‫ﻃﻮل و ﻋﺮﺿﺶ ﭼﻮ ﺷﺮع ﻣﻌﻠﻮﻣﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﮥ ﺧﻮﯾﺶ در رﻫﺶ درﺑﺎﺧﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻤﺎل و ﺟﻤﺎل او ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﮑﺮده‬ ‫ﺷﲑش‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﯾﺠﻮز‬ ‫و‬ ‫ﺑﻼﯾﺠﻮز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫داﯾﮥ‬
‫ﺑﺎزی‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻔﺎش‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﻣﺴﺎزی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮواﻧﻪاش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﻦ ﭼﻮ ﺷﻤﻌﯽ و ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺟﺎﻧﺶ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ روز ﮐﲔ ﻇﻔﺮ ﻓﺮ از او‬ ‫ﺑﺮده در دﯾﻦ ﺣﻖ ﺧﱪ ﺑﺮ از او‬
‫ﺗﻮﻗﯿﻊ‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﺨﻠﻔﻨﻬﻢ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﺪﯾﻊ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺸﻮر‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺧﻮن ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ردّه‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫رودۀ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻼﻓﺖ ﭼﻮ دﺳﺖ ﺑﲑون ﮐﺮد‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫و‬ ‫راز ﮐﺮد‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺮد‬
‫آن ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﻨﺪه ﭼﻮن ﺳﺮِ ﻋﻘﻞ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ و ﻫﻤﻪ ﭼﻮ ﺟﻮﻫﺮ ﻋﻘﻞ‬

‫‪۱۱۸‬‬
‫ﻣﻮاﻓﻘﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻓﺪا‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺮاﻓﻘﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬
‫دﯾﻦ ز ﺑﻮﺑﮑﺮ ﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎج و ﮐﻼه‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺟﺪ‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﺳﺖ او آن ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪق‬
‫ردّت‬ ‫ارادت‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎدت‬ ‫اﻋﺎدت‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ‬
‫آورد‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻠﺖ‬ ‫آورد‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫دوان‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺟﺪا ﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺪ زﮐﻮة و ﻧﻤﺎز‬
‫رﮐﻦ اﺳﻼم ﺷﺪ ﻣﺼﻮن ز اﻓﺎت‬ ‫ﺗﺎزه زو ﺷﺪ زﮐﻮة و ﻓﺮض ﺻﻠﻮة‬
‫ﺷﺮک و ﺷﮏ را ز ﮐﺴﻮت اﯾﻤﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﱪی‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮐﺎﻓﺮی‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻋﻮام‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ز‬ ‫زان‬ ‫ﺻﻮرت و ﺳﲑﺗﺶ ﻫﻤﻪ ﺟﺎن ﺑﻮد‬
‫ﭼﺸﻢ ﻋﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﺗﻦ ﺷﺪه ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎن‬ ‫دل ﻋﺎﻗﻞ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﺎن‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫درون‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫درو‬ ‫ﺳﻔﻠﻪای‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﭼﻬﺮۀ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﺶ ز ﺻﺪق ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﺣﺪق‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ای‬
‫ﺑﻮﺑﮑﺮت‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺟﺎن ﭘﺮ ﮐﱪ و ﻋﻘﻞ ﭘﺮ ﻣﮑﺮت‬
‫دﯾﻨﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪﯾﺪن‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﻪ ز ﻣﮑﺮ و ﻫﻮا و ﮐﲔ ﺧﯿﺰد‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﻮﺑﮑﺮ ﺑﲔ ز دﯾﻦ ﺧﯿﺰد‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﺶ‬ ‫راﻓﻀﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺘﺶ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺣﻮر‬
‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﻋﯿﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫دارد‬ ‫ﻫﻮان‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آرد‬ ‫دوان‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻨﺶ‬
‫ﻣﺎر و ﻣﻮش اﻣﻞ ﺷﮑﺎر ﺗﻮ ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﻫﺎوﯾﻪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻧﺎﺧﲑ‬ ‫ﺷﺮ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ ﺑﺮﯾﺪه ﭼﻮ ﺑﯿﻨﺪ از ﺧﻮد ﺳﲑ‬
‫او ﻇﻦ ﺑﺮد ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮد‬ ‫واﻧﭽﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آن‬ ‫ﻞ‬
‫ﻣﺤ ّ‬ ‫را‬ ‫راﻓﻀﯽ‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﻋﺒّﺎﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲوار‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﮐﻪ درد اﯾﻤﺎن ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫او ﭼﻪ داﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺑﺶ ﺟﺎن ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﯽ ﻋﻠﯽ را ﺑﻪ ﺟﺎن زﯾﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ز ﺑﻐﺾ ﭼﻮن ﻋﻠﯿﯽ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯿﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﮐﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ره دﻫﺪ ﺣﺮام ﻓﺪک‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻧﺴﺘﺪ ز ﺣﻖ ﺣﻼل ﻓﻠﮏ‬
‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺧﻼﻓﺘﯽ‬ ‫ﺻﺪﻗﺶ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫اﺿﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﯾﺎ ز ﺣﯿﺪر ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮدی ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮐﯽ ﺑﺪو ﺳﺮﭙدی ﻣﻠﮏ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺻﺨﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﯿﯽ ﮐﻮ ﮐﺸﺪ ز دﺷﻤﻦ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﻌﺰول‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮّﻫﺎت و ﻫﺰل و ﻓﻀﻮل‬

‫‪۱۱۹‬‬
 ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﺰا‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫روا‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺪاﻫﻦ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺒﲑ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫ﺗﻮ ﭼﺮا ﺳﺎل و ﻣﺎه ﭘﺮ ﺟﺪﱃ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬
‫آواز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﮑﺮ و ﮐﱪ و ﻫﻮا ﺑﺮون اﻧﺪاز‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺎو‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﺷﺪ ﭼﻮ ﺷﲑ ﺧﺪای ﺣﺮز ﻧﻮﯾﺲ‬
‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ ﻋﻠﯽ را ﭼﻮ ﺗﻮ وﱃ ﭼﮑﻨﺪ‬
‫دﯾﻦ ﮐﺮدن‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺑﻪ ﮔﺰﯾﻦ ﮐﺮدن‬
‫ﻫﻤﻢ‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﻣﺒﺘﺪای‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﺣﻮر و ﻏﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﺟﻌﺪ و ﮔﯿﺴﻮ راه‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫روﻓﺘﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺟﮑﺠﮏ و ﻣﺮگ و ﺟﺴﮏ و ﺟﺎن ﮐﻨﺪن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫راﻓﻀﯽ‬
‫داﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫راﯾﻀﯽ‬ ‫راﻓﻀﯽ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻗﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫اﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯽﻫﻤﺘﺎ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬
‫دﯾﺪه ﻓﺎروق را ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﺑﻪ ﻋﺪل‬ ‫ﺻﻮرت ﺻﺪﻗﺶ از درﯾﭽﮥ ﻓﻀﻞ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﺳﯿﺎدت‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻤﺮ اﻟﻔﺎروق رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ذﮐﺮ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ اﺑﯽ ﺣﻔﺾ ﻋﻤﺮﺑﻦ اﻟﺨﻄﺎب اﻟﻤﺬﮐﻮر ﺑﺎﻓﻀﻞ اﻟﺨﻄﺎب اﻟﺤﺎوی ﻟﻠﺜﻮاب اﻟﻤﺎﺣﯽ ﻟﻠﻌﻘﺎب‬
‫اﻟﺬی ﻓﺮق ﺑﲔ اﻟﺤﻖ و اﻟﺒﺎﻃﻞ و اﻟﻘﺘﯿﻞ واﻟﻘﺎﺗﻞ اﻟﺬی اﻧﺰلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ﻓﯽ ﺷﺎﻧﻪ‪ :‬ﯾﺎ اﯾﻬﺎ اﻟﻨﺒﯽ ﺣﺴﺒﮏاﻟﻠﱣﻪ و ﻣﻦ‬
‫اﺗﺒﻌﮏ ﻣﻦاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻤﺮ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ و ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ ﺻﻠّﯽ اﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ‪ :‬ﻋﻤﺮ ﺳﺮاج اﻫﻞ اﻟﺠﻨﺔ وﻟﻮ ﮐﺎن‬
‫ﺑﻌﺪی ﻧﺒﯿّﺎً ﻟﮑﺎن ﻋﻤﺮ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم‪ :‬ان اﻟﺸﯿﻄﺎن ﻟﯿﻔﺮّ ﻣﻦ ﻇﻞ ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﻣﻦ اﺣﺐ ﻋﻤﺮ اﻣﻦاﻟﺨﻄﺮ ﻣﻦ اﺣﺐ ﻋﻤﺮ‬
‫ﻓﻘﺪ اوﺿﺢ اﻟﻄﺮﯾﻖ‪ ،‬و ﻗﺎل‪ :‬اﻧﺎ ﻣﺪﯾﻨﺔ اﻟﻌﺪل و ﻋﻤﺮ ﺑﺎﺑﻬﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫روی‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﺑﯽﻣﮑﺮی‬ ‫ز‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺻﺪق او ﻋﻘﻞ و ﻋﺪل را ﮐﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎن اﺳﻼم و زﯾﻦ اﯾﻤﺎن ﺑﻮد‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﻓﺎروق ﯾﺎﻓﺖ ﻋﺰّ و ﮐﻤﺎل‬ ‫دﯾﻦ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻋﺘﯿﻖ ﺑﻮد ﻫﻼل‬
‫ﻓﺎروق‬ ‫ﻋﻘﺪۀ‬ ‫اﺳﻼن‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻋﯿّﻮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺎﻓﺖ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻃﻔﺎوه‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻃﺎ ﻃﻠﺐ ﮐﺮد ﻣﺮ ﻋﻤﺮ را ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫رؤﯾﺖ‬ ‫د ّر‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫دل او ﭼﻮن ز ﺣﻖ ﻣﺤﻘّﻖ ﺷﺪ‬
‫ﭘﺮﮔﺎر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ وﻗﺖ او ﺷﺪ ﮐﺎر‬
‫ﭘﺎی داﻣﯽ ز ﻃﺎ و ﻫﺎ در راه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭼﻮﻧﺎن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫دﯾﻦ‬
‫داده‬ ‫اﻣﺎرﺗﺶ‬ ‫ﻃﺎﺳﲔ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫داده‬ ‫ﻃﻬﺎرﺗﺶ‬ ‫ﻃﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﺮب‬ ‫ﻋﺸﻖﻫﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫داده دﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﺻﺪق ﻃﺎء ﻃﻠﺐ‬
‫ﻃﺎ و ﻫﺎ ﻣﺎه ﭼﺎردهاش در دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮده ﺑﺮ ﭼﺮخ ﺣﻖ ﺑﻪ ﻧﻮر ﯾﻘﲔ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﺎن‬ ‫ﻃﺮﻗﻮا‬ ‫ﻃﺮﻗﻮا‬ ‫ﺷﻮﻗﺶ آورده ﺳﻮی ﻣﻬﱰ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫اﻣﺎرﺗﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻃﻬﺎرﺗﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻃﺎ‬ ‫ز‬ ‫دﯾﺪه‬

‫‪۱۲۰‬‬
‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮی‬ ‫ﺑﯿﻔﺸﺎﻧﺪه‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮی‬
‫ﮔﻔﱳ‬ ‫در‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﺧﻔﱳ‬ ‫در‬ ‫رواﻧﺶ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬
‫اﺑﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫را‬ ‫ﻋﻤﺮی‬ ‫ﺳﺮﻣﺪ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺟﺎن ﻓﺪا ﮐﺮد و ﻣﺎل در ره دﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫او‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﻼح‬ ‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫او‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺟﻮاز‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫آروز‬ ‫ﮐﺮده ﻋﻘﻠﺶ در اﯾﻦ ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫دﯾﺪه زان ﺑﺮگ دﯾﻮ آزش ﻣﺮگ‬ ‫ﮐﺮده ﭘﯿﻮﻧﺪ دﻟﻖ ﺧﻮﯾﺶ از ﺑﺮگ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫رواﻧﺶ‬ ‫ﺑﺨﻔﺘﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻋﺎﻫﺪ‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ردﯾﻒ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺣﺴﺒﮏ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺎغ ﻓﺮدوس را ﭼﺮاغ از وی‬ ‫در ره دﯾﻦ و دل ﻓﺮاغ از وی‬
‫او‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻣﺒﺎح‬ ‫ﺧﻮﻧﻬﺎ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫او‬ ‫دِرّۀ‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ده‬ ‫در‬
‫ﻧﺎﻣﮥ او ﺑﺨﻮاﻧﺪه آب ﭼﻮ آب‬ ‫ﺑﺸﺘﺎب‬ ‫ﻧﺎﻓﺬش‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ﺳﻔﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﻞ‬ ‫ﺑﺴﺮﺷﺖ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫دم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دل‬ ‫ﺧﻮن‬
‫آب ﭼﻮن رﻧﮓ از دو دﯾﺪه ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﯿﻞ‬
‫ﺣﺮوف‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرو‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪﺗﯽ‬ ‫وﻗﻮف‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرو‬ ‫راﻧﺪﻧﯽ‬
‫راز‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫زده‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫او‬ ‫ز ﮐﻮی‬ ‫ﮐﻮچ ﮐﺮده‬ ‫دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻪ ز ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫ازو‬ ‫ﺑﻨﲑو‬ ‫ﭘﺎﻟﯿﺪﮔﺎن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﮑﻮﺧﻮ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺪﮔﺎن‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﻣﻨﯿﺶ‬ ‫ﻫﻔﺪه‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﮐﺮده ﺧﻮرﺷﯿﺪ را ﺟﺪا ز ﻣﻨﯿﺶ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺳﻬﻤﺶ ﺳﺮﯾﺶ ﮐﺮده ﺳﺮوش‬ ‫ﺧﺮوش‬ ‫ﺳﺘﺎره ﮐﺮده‬ ‫ﻓﻬﻤﺶ‬ ‫ﺑﺮِ‬
‫دِرّه در دﺳﺖ او و او ﺑﻪ ﺑﻘﯿﻊ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﻗﯿﺼﺮ ﻧﮕﻮن ز ﺗﺨﺖ رﻓﯿﻊ‬
‫را‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺳﻮرة‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﺿﺮورت‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫اﯾﻤﺎن ﮐﻨﺪ‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺒﻬﺖ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫از ﭘﯽ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﯿﻎ و ﮐﻤﻨﺪ‬
‫دﺳﺘﺶ‬ ‫دِرّه در‬ ‫اﻣﺮ ﺣﻖ داده‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺘﺶ‬ ‫راح‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫روح‬
‫ﺳﻮار‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫و‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫اﻋﺘﺪال‬ ‫در‬ ‫اﺣﺘﺴﺎﺑﺶ‬ ‫ز‬
‫ﻋﻤﺮی‬ ‫دِرّه‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻄﺮی‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻓﺮس‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫اﺳﺒﺎب‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺗﺎراج‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫زوﺳﺖ‬ ‫ﯾﺰدﮔﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﮐﻔﺮ را دﺳﺖ و ﭘﺎی ﮐﺮد ﺑﻪ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺷﺎخ و ﺑﯿﺦ ﺿﻼﻟﺖ او ﺑﺮﮐﻨﺪ‬
‫ﻣﻞ ﭼﻮ ﮔﻞ در ﭘﺎی در رﮐﺎب آورد‬ ‫روی ﭼﻮن ﺳﻮی اﺣﺘﺴﺎب آورد‬
‫ﻋﻘﻞ اﻧﺴﺎن ز ﭼﺎر ﻣﯿﺦ ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺣﺴﯽ ز ﻫﻔﺖ ﺑﻨﺪ ﺑﺠﺴﺖ‬
‫ﮐﻮه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫ﺳﺎرﯾﻪ‬ ‫ﻗﺼﮥ‬ ‫ﺷﮑﻮه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﮐﺮاﻣﺘﯽ‬ ‫ور‬
‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫روان‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﭘﺴﺮ ﺣﺪ ﺑﺮاﻧﺪ از ﭘﯽ دﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫آری اﯾﻦ زﺧﻢ ﻫﻢ ز دﯾﻦ ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻨﻮّر‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫از‬
‫رای او ﺳﺮو ﺑﺎغ دﯾﻦ ﭘﲑاﺳﺖ‬ ‫آراﺳﺖ‬ ‫ﻋﺘﯿﻖ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫روی‬

‫‪۱۲۱‬‬
‫ﻣﺼﺎﺑﯿﺤﺶ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺗﺮاوﯾﺢ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺼﺤﯿﺤﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﺮﯾﺸﻢزن‬ ‫زِﻫﺮۀ‬ ‫زَﻫﺮۀ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻓﺮﯾﺸﻢ‬ ‫ﻏﲑﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫اﻗﺎﻣﺖِ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دِرّهوار‬
‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫درّه‬ ‫ﻧﺰده‬ ‫ﻣﺴﺘﻮری‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ذرهای‬
‫ازو‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫آب‬ ‫زُﻫﺮه‬ ‫زَﻫﺮۀ‬ ‫ازو‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﺣﮑﻢ ﺣﻖ ﮐﺮده در وﻻﯾﺖ ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫رﻋﺎﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﺻﺮاﻟﻠﱣﻪ‬

‫در ﻋﺪل وی رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ﺣﮑﻢ او ﺑﻮد ﺗﯿﺰ رو ﭼﻮ ﻗﺪر‬ ‫ﻫﻤﱪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ارم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺮغ ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻠﻪ‬ ‫ﺣﺮم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻮر ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬
‫دوری‬ ‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﮔﺮگ ﺑﺎ ﺟﺎن ﻣﯿﺶ ﺧﻮش ﭘﻮزی‬ ‫ﮐﺮده از ﻋﺪل او ﺑﻪ دل ﺳﻮزی‬
‫ﭼﺮخ ﺑﺮ ﺣﮑﻤﺶ آﻓﺮﯾﻦ ﺧﻮاﻧﺪی‬ ‫ﺑﺮ ﺑﺰرﮔﺎن ﭼﻮ ﺣﮑﻢ دﯾﻦ راﻧﺪی‬
‫اﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﺧﺮّﻣﯽ‬ ‫زُﻫﺮه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫زَﻫﺮۀ‬
‫ﺣﺸﺮ‬ ‫ﺗﺮازوی‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﻮده در زﯾﺮ ﻧﻮر ﭘﯿﺶ از ﻧﺸﺮ‬
‫ﻋﻤﺮی‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﻣﺘﺴﺎوی‬ ‫ﮐﺮده ﮐﻢ ﺑﯿﺶ ﺷﻤﺴﯽ و ﻗﻤﺮی‬
‫ﭼﻮن دل و دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻋﺠﻢ و ﺷﺎم را ﺑﻪ ﭘﺎس و ز داد‬
‫ﮔﺰاف‬ ‫ﻧﺒﻮده‬ ‫ﭘﺎﯾﻪاش‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫او‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺧﺮّﻣﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮﮐﺖ‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺣﺒﺬّا‬
‫ﺑﺴﺘﺪ از روم ﺣﻤﻞ ز ّر و درم‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻼﺑﺖ ﮔﺸﺎده ﺷﺎم و ﻋﺠﻢ‬
‫آن دو آزاده و آن دو ﻫﺎدی را‬ ‫ﺳﻌﺪ وﻗﺎص و ﻋﻤﺮو ﻣﻌﺪی را‬
‫داده‬ ‫دادﻫﺎ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎده‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻋﺠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﮐﻔﺮ و اﺳﻼم در ﺷﺪه در ﺿﺮب‬ ‫در ﻧﻬﺎوﻧﺪ ﭼﻮن ﻗﻮی ﺷﺪ ﺣﺮب‬
‫آﻧﭽﻨﺎن ﺧﺪﻋﻪ را ﺑﻪ ﺟﺎی آورد‬ ‫او ﺑﻪ ﻓﺮط ﮐﯿﺎﺳﺖ از ﺳﺮِ درد‬
‫ﻧﻮر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻓﺮاﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان‬ ‫ﺣﯿﻠﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﺳﺎرﯾﻪ ز ﺧﺼﻢ ﺣﺬر‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آدﯾﻨﻪ‬ ‫روز‬
‫ﺣﯿﻠﻪ ﮐﺮدهﺳﺖ ﺣﯿﻠﻪ ﺑﺮ درِ ﮐﻔﺮ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻟﺠﺒﻞ‬ ‫اﻟﺠﺒﻞ‬
‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﮕﺎه‬ ‫وان‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫وﻗّﺎص‬ ‫ﺳﻌﺪِ‬
‫ﺑﺸﻨﯿﺪﻧﺪ و ﻓﺎش ﮔﺸﺖ آن راز‬ ‫ﮐﻮه ﺑﺸﮑﺎﻓﺖ و ﺳﻌﺪ و ﻋﻤﺮو آواز‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﻣﻀﯿﻖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﮕﺎﻫﺸﺎن‬ ‫زان‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺪ ﮐﺸﺘﻪ زار و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮان زان ﺳﺒﺐ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﻬﺮ آن روی و رای ﺛﺎﻗﺐ را‬ ‫را‬ ‫ﻣﻨﺎﻗﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﮐﺮدم‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﻪ دو ﺣﺮف از ﺑﺮای ﯾﮏ اﯾﺠﺎز‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫درِ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﮔﺸﺖ ﻋﻤﺮ ﻣﻠﮏ دراز‬
‫اﯾﻨﺖ دﯾﻦ را ﺷﺪه ﮔﺰﯾﺪه ﺧﻠﻒ‬ ‫از ﻋﻤﺮ ﯾﺎﻓﺖ دﯾﻦ ﺑﻬﺎ و ﺷﺮف‬

‫‪۱۲۲‬‬
 ‫ﻋﻤّﺮ‬ ‫راﻫﱪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ دﯾﻦ ﺑﻮد ﭼﻮن ﺳﺮﭙ ﻋﻤّﺮ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل و ﻋﺪل و ﺳﲍ‬ ‫روز ﻣﺤﺸﺮ دو ﭼﺸﻢ او روﺷﻦ‬
‫ﺑﺮ رواﻧﺶ رﺳﺎن ﭘﺮ از ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﺻﺪ ﺗﺮﺣّﻢ زﻣﺎ در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻣﻠﮏ را در اﻣﺎن و در اﯾﻤﺎن‬
‫دﯾﻦ‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫وﻓﺎﺗﺶ‬ ‫وز‬ ‫دﯾﻦ ﺑﺪو ﺑﻮد ﺷﺎد و ﺑﺎ ﺗﻤﮑﲔ‬
‫ﺳﻨّﺖ ﻣﺤﺾ و ﻣﻨّﺖ اﻣﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ از ﻟﻔﻆ و ﻓﻀﻞ ﺑﺎ ﻋﻤﺮﺳﺖ‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﺜﻤﺎن رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ذﮐﺮ اﻟﺸﻬﯿﺪ اﻟﻘﺘﯿﻞ اﻟﻤﻈﻠﻮم اﺑﯽ ﻋﻤﺮ ﻋﺜﻤﺎنﺑﻦ ﻋﻔﺎن ذیاﻟﻨﻮرﯾﻦ اﻟﻤﮑﺮم ﻓﯽاﻟﻤﻨﺰﻟﲔ ﺧﱳ رﺳﻮلاﻟﻠﱣﻪ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠّﻢ ﺑﺎﺛﻨﺘﲔ ام ﮐﻠﺜﻮم و رﻗﯿﺔ اﻟﻤﺒﺎرﮐﺘﲔ اﻟﮑﺮﯾﻤﺘﲔ ﺟﺎﻣﻊ اﻟﻘﺮآن اﻟﺸﺎﻫﺪ ﯾﻮماﻟﺘﻘﯽ اﻟﺠﻤﻌﺎن اﻟﺬی اﻧﺰلاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ و ﺗﻌﺎﱃ ﻓﯽ ﺷﺎﻧﻪ‪ :‬اﻣّﻦ ﻫﻮ ﻗﺎﻧﺖ آﻧﺎء اﻟﻠﯿﻞ ﺳﺎﺟﺪا و ﻗﺎﺋﻤﺎ ﯾﺤﺬر اﻵﺧﺮة و ﯾﺮﺟﻮ رﺣﻤﺔ رﺑّﻪ‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ‬
‫ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠّﻢ ﻓﯽ ﺣﻘﻪ‪ :‬ﻋﲔاﻻﯾﻤﺎن ﻋﺜﻤﺎنﺑﻦ ﻋﻔﺎن ﻣﺠﻬﺰ ﺟﯿﺶاﻟﻌﺴﺮة‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎً ﺻﻠﻮاتاﻟﻠﱣﻪ و ﺳﻼﻣﻪ‬
‫ﻋﻠﯿﻪ ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻋﻦاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬اﺳﺘﺤﯿﯿﺖ ﻣﻦ ﻋﺜﻤﺎنﺑﻦ ﻋﻔﺎن‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﺤﻴﺎء ﻣﻦ اﻻﻳﻤﺎن و ﻋﺜﻤﺎن ﻋﲔ اﻟﺤﻴﺎء‪ ،‬و ﻗﺎل‬
‫ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم اﻧﺎ ﻣﺪﯾﻨﺔ اﻟﺤﯿﺎء و ﻋﺜﻤﺎن ﺑﺎﺑﻬﺎ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺣﯿﺪر رﺳﯿﺪ ﺧﻮد ﻧﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﻘﺺ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺑﺮ ﻟﺒﺶ ﺷﺮم راه ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﺟﺎی ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫آزرم‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫آن ز ﻟﮑﻨﺖ ﻧﺒﻮد ﺑﻮد از ﺷﺮم‬
‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫رﻋﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﭼﻪ ﻋﺠﺐ داری ار ﻓﮕﻨﺪ ﺳﺮﭙ‬
‫از ﭘﯽ وﻋﻆ و از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺜﻞ‬ ‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫درﺑﺎزد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫روح‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ور‬ ‫اﻧﺪازد‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﻄﻖ ﭼﻮن ﻗﻄﻦ ﮔﺸﺖ ﭘﻨﺒﻪ دﻫﺎن‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﭘﯿﺶ وی از ﻣﻬﺎن ﺟﻬﺎن‬
‫آﻫﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋﺜﻤﺎن ﭼﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ راﻫﺶ‬
‫ﺑﯽ وی از ﻋﯿﺶ ﻣﺮگ ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺳﺮ ﺑﻪ ﺑﺮ درﮐﺸﺪ ﻣﻼﯾﮏ ازو‬ ‫ﮔﺸﺖ اﯾﻤﻦ ره ﻣﻤﺎﻟﮏ از او‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ از ﻣﺨﺎﯾﻞ او‬ ‫ﺷﺮم و ﺣﻠﻢ و ﺳﺨﺎ ﺷﻤﺎﯾﻞ او‬
‫داﻣﺎد‬ ‫را‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﻠﺖ اﺻﻮل را ﺑﻨﯿﺎد‬
‫او‬ ‫ره‬ ‫ﻋﻘﺎربِ‬ ‫اﻗﺎرب‬ ‫وآن‬ ‫او‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﻧﻮاز‬ ‫اﻗﺎرب‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﻨﯽاﻣﯿّﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ ﻏﻢ ﭼﻮ ﺟﺎن او ﺑﭽﺸﯿﺪ‬
‫ﺑﻠﺮزﯾﺪی‬ ‫ﺣﯿﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﻧﻮرزﯾﺪی‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫ﺗﺨﻢ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻤﺮد‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دد ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫داد‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﺑﯿﻔﺰودﻧﺪ‬ ‫ﮐﮋی‬ ‫ﺑﯽﮐﺮاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫راﺳﺘﯽ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺷﺮم ﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫آزرم‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺎﻣﯿﺎﻧﯽ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﯽﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻗﻔﻠﺸﺎن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻮری‬
‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎرب ﭼﻪ ﺑﯽﻧﻤﮏ ﺷﻮرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ اﮔﺮ ﭼﻨﺪ ﺻﺎﺣﺐ روزﯾﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬

‫‪۱۲۳‬‬
‫ﮐﯿﺴﺖ ﻋﺜﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺠﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻣﻦاﻻﯾﻤﺎن‬ ‫ﮐﺎﻟﺤﯿﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺠﺖ‬ ‫ﻋﲔ اﯾﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﻮد ﺟﺰ ﻋﺜﻤﺎن‬
‫دﯾﺪه‬ ‫در‬ ‫ﺷﺮﻣﺶ ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﮐُﺤﻞ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﻣﺸﺎﻃﮥ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﱪ‬ ‫رﺧﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫و‬ ‫ژاﻟﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫از‬ ‫داﯾﻢ‬
‫ﺷﺪه ﺧﺸﻨﻮد ازو ﺧﺪا و رﺳﻮل‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺧﺪای ﮐﺮده‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮم‬
‫ﻋﺪّت از ﻣﺎل ﺟﯿﺶ ﻋُﺴﺮت را‬ ‫ﻣﺪد از ﺧﻠﻖ ﺟﺸﻦ ﻋﺸﺮت را‬
‫ﺑﻮده ﻣﻨﻔﻖ ﮐﻒ و ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺳﻮز‬ ‫از ﭘﯽ ﺳﺎز ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺷﺐ و روز‬
‫ﺑﻪ دو ﭼﺸﻢ و ﭼﺮاغ داﻣﺎدش‬ ‫آزادش‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺳﻠﮏ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﻗﺮان‬ ‫د ّر‬ ‫ﮐﺮده در ﮐﺎر ﻣﻠﮏ و ﻣﻠّﺖ و ﻣﻠﮏ‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻣﺼﺤﻒ‬ ‫دُرج‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫ﻋﻘﯿﺪۀ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫دل‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺆ ّﯾﺪِ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﻣﺆﮐّﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﺣﺎﻣﻞ‬ ‫را‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﯿّﺘﺶ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬
‫ﺟﻮد او ﻧﮑﺘﮥ وﺿﯿﻊ و ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻇﺮﯾﻒ‬ ‫و‬ ‫ﻟﺌﯿﻢ‬ ‫او‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬
‫او‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪه‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﮐﻨﺎرِ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫اﺳﻼف‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻢ‬
‫آب‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫دل و ﭼﺸﻤﺶ ز ﺷﻮق در ﻣﺤﺮاب‬
‫ﺣﯿﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺣﯿﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻗﺮاﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺛﺒﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻗﺮاﺋﺖ‬ ‫در‬
‫اﻣﻮی‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫روی‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﻧﺒﻮی‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫ﭘﺸﺖِ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺬل‬
‫ﻧﻮر ﺟﺎﻧﺶ ﭼﻮ ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫دل‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺪ ﺑﺮد ازو رﺣﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎز‬ ‫او‬ ‫ﺷﺮم‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺷﺮمِ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﭼﺸﻤﯽ‬ ‫ﺷﻮخ‬
‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫دوﯾﯽ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﯿﭽﺎﭘﯿﭻ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دوﯾﯽ‬ ‫در‬
‫ﭘﯿﺶ او ﺑﺪ ﻫﻤﺎن و ﻧﯿﮏ ﻫﻤﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺟﺰ ﻧﻘﺪ ﺧﲑ و ﺷﺮ ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ از درون ﭼﻮ ﺑﺮﮔﲑد‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺰد ﺗﻮ دﯾﻦ و ﮐﻔﺮ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ ز ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺑﻞ ز ﺷﺮک و ﺷﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻤﺶ ﭼﻪ زﻣﺮد و ﭼﻪ ﺑﻠﻮر‬ ‫ﭼﺸﻢ اﻓﻌﯽ ﭼﻮ ﮐﺮد ﻋﻠّﺖ ﮐﻮر‬
‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﮐﺎﯾﭻ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﭼﺎﺷﻨﯽﺷﻨﺎس ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫ذل‬
‫رﻧﮓ‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫و‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫زﻧﮓ‬ ‫زﻧﮓ‬ ‫ﻧﺒﻮَد‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫روی‬
‫راﺳﺖ ﮐﺞ را ﺑﻪ راﺳﺖ ﺑﺮﮔﲑد‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮐﺞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫از ذواﻻرﺣﺎم ﺑﻮد و از ﻋﺼﺒﻪش‬ ‫ﻓﺘﻨﻪای را ﮐﻪ ﺧﺎﺳﺖ در ﻗﺼﺒﻪش‬
‫آﺋﯿﻨﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫و ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زو‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺑﺴﻨﺪ‬ ‫ﻋﺬرﺧﻮاه‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫اﻧﺪﺧﺴﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﱃ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺧﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻮای‬ ‫ﺟﺴﱳ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺮآﻧﮑﻪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫او ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮏ ﺑﻮد و ﻧﯿﮏ ﯾﺎﻓﺖ‬

‫‪۱۲۴‬‬
 ‫زاﻧﮑﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﮏ ﺑﻮد ﻧﯿﮑﯽ دﯾﺪ‬ ‫آن ﺟﻬﺎن را ﺑﺮ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﮕﺰﯾﺪ‬
‫ﮐﺮد و اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺖ رای ﻣﻠﻌﻮﻧﺶ‬ ‫وای آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﺳﻌﯽ در ﺧﻮﻧﺶ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﺧﻠﻮﻗﯽ‬ ‫ﻓﺴﯿﮑﻔﯿﮑﻬﻢ‬ ‫زان ﭼﻨﺎن ﺧﻮن ﮐﻪ ﺧﺼﻢ از وی ﺗﺎﺧﺖ‬
‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺳﺮِ او ﻋﻤﺮو ﻋﺎص داد ﺑﻪ ﺑﺎد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﮑﻨﺎﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮔﺮاﻣﯽ‬ ‫را‬ ‫ذواﻻرﺣﺎم‬ ‫او‬
‫ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ اﺻﻞ آب و ﮔِﻠﺸﺎن ﮐﺮد‬ ‫دل ﺧﻮد ﻧﮕﻪ ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮐﺮد‬ ‫از‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪاﯾﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫رازﻫﺎ‬ ‫آﯾﻨﻪاﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫دل‬
‫ﺑﯽﻏﺶ و ﺑﯽﻏﻞ از ﻣﺤﻦ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن را ﭼﻮ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬
‫ﺑﯽﻣﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺑﺪ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﻣﺤ ّﻤﺪِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪش‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﺎﻟﯿﻪ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪش‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﮔﺮاﻣﯽ‬ ‫ﺑُﺪ‬
‫ﺑﻮدی‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﻮﺑﮑﺮ را ﭼﻮ ﺟﺎن ﺑﻮدی‬
‫ﺣﺎﯾﻠﻪﻫﺎ‬ ‫آورﻧﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻏﺎﯾﻠﻪﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬
‫ﮔﺮﭼﻪ زﻧﺪهﺳﺖ ﮐﻢ ز ﻣﺮدار اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﺪﮔﺮﺳﺖ و ﺑﺪﮐﺎر اﺳﺖ‬
‫دل ﮐﻪ ﭘﺮ ﻏﺎﯾﻠﻪﺳﺖ آن دل ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺪﮔﺮی‬
‫از ﺣﻘﻮد و ﺣﺴﻮد ﺑﯿﺰار اﺳﺖ‬ ‫ﻗﻬﺎرﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﻣﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬
‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫اوّل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬
‫ﺳﺎﻻر‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﻋﻤﺮو‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﺪح ﺣﯿﺪر ﺑﮕﻮ ﭘﺲ از ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫زﻫﻖ اﻟﺒﺎﻃﻞ اﺳﺖ و ﺟﺎء اﻟﺤﻖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻣﺪاﯾﺢ‬ ‫ﻣﺪﯾﺤﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬

‫ذﮐﺮ زوجاﻟﺒﺘﻮل و اﺑﻦ ﻋﻢ اﻟﺮﺳﻮل اﺑﯽاﻟﺤﺴﻦ واﻟﺤﺴﲔ اﻟﻤﺒﺎرز اﻟﮑﺮّار ﻏﲑاﻟﻔﺮّار ﻏﺎﻟﺐ اﻟﺠﯿﺶ اﻟﻌﺮﻣﺮم اﻟﺠﺮّار‬
‫ﺐ ﻋﻠﯿّﺎً ﻓﻘﺪ اﺳﺘﻤﺴﮏ ﺑﺎﻟﻌﺮوة اﻟﻮﺛﻘﯽ اﻟﺬی اﻧﺰلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ ﻓﯽ ﺷﺄﻧﻪ‪:‬‬
‫ﺳﯿﺪاﻟﻤﻬﺎﺟﺮﯾﻦ واﻻﻧﺼﺎر‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻣﻦ اﺣ ّ‬
‫اﻧﻤﺎ وﻟﯿﮑﻢ اﻟﻠﱣﻪ و رﺳﻮﻟﻪ واﻟﺬﯾﻦ آﻣﻨﻮا اﻟﺬﯾﻦ ﯾﻘﯿﻤﻮناﻟﺼﻠﻮة و ﯾﺆﺗﻮن اﻟﺰﮐﻮة و ﻫﻢ راﮐﻌﻮن‪ ،‬و ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬و‬
‫ﯾﻄﻌﻤﻮن اﻟﻄﻌﺎم ﻋﻠﯽ ﺣﺒﻪ ﻣﺴﮑﯿﻨﺎ و ﯾﺘﯿﻤﺎ و اﺳﲑاً و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم ﯾﺎ ﻋﻠﯽ اﻧﺖ ﻣﻨﯽ ﺑﻤﻨﺰﻟﺔ ﻫﺎرون ﻣﻦ ﻣﻮﺳﯽ اﻻ‬
‫اﻧﻪ ﻻﻧﺒﯽ ﺑﻌﺪی‪ ،‬و ﻗﺎل ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ‪ :‬اﻟﻠﻬﻢ و الِ ﻣﻦ واﻻه و ﻋﺎدِ ﻣﻦ ﻋﺎداه و اﻧﺼﺮ ﻣﻦ ﻧﺼﺮه واﺧﺬل ﻣﻦ‬
‫ﺧﺬﻟﻪ‪ :‬و ﻗﺎل‪ :‬ﻣﻦ ﮐﻨﺖ ﻣﻮﻻه ﻓﻌﻠﯽ ﻣﻮﻻه‪ ،‬و ﻗﺎل ﺟﺎﺑﺮﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ اﻻﻧﺼﺎری رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ‪ :‬دﺧﻠﺖ ﻋﺎﯾﺸﺔ‬
‫رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﺎ و ﻫﻦ اﺑﯿﻬﺎ ﻋﻠﯽاﻟﻨﺒﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠﻢ ﻓﻘﺎل ﯾﺎ ﻋﺎﯾﺸﺔ ﻣﺎ ﺗﻘﻮﻟﲔ ﻓﯽاﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯿﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﺻﻠﻮاةاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻓﺎﻃﺮﻗﺖ ﻣﻠﯿﺎﺛﻢ رﻓﻌﺖ راﺳﻬﺎ ﻓﻘﺎﻟﺖ ﺑﯿﺘﲔ‪:‬‬
‫ﺷﮏ‬ ‫ﻏﲑ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻏﺸﻪ‬ ‫ﺗﺒﲔ‬ ‫اذا ﻣﺎ اﻟﺘﱪ ﺣﮏ ﻋﻠﯽ اﻟﻤﺤﮏ‬
‫اﻟﻤﺤﮏ‬ ‫ﺷﺒﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﻨﺎ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫اﻟﻤﺼﻔﺎ‬ ‫واﻟﺬﻫﺐ‬ ‫ﻓﯿﻨﺎاﻟﻐﺶ‬ ‫و‬
‫و ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم اﻧﺎ ﻣﺪﯾﻨﺔ اﻟﻌﻠﻢ و ﻋﻠﯽ ﺑﺎﺑﻬﺎ‪.‬‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﻋﻠﻢدار‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻤﺪار‬ ‫آن‬ ‫آن ز ﻓﻀﻞ آﻓﺖ ﺳﺮای ﻓﻀﻮل‬
‫ﺣﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫آز‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز‬ ‫ﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫آن‬

‫‪۱۲۵‬‬
‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻓﺪا‬ ‫آن‬
‫وآﻧﮑﻪ ﺗﺎراج ﮐﻔﺮ و ﮐﲔ او ﺑﻮد‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺷﺮع ﺗﺎج دﯾﻦ او ﺑﻮد‬
‫درﮔﻪ ﺷﺮع را وﮐﯿﻞ ﺑﻪ ﺷﺮط‬ ‫ﺣﮑﻢ ﺗﺴﻠﯿﻢ را ﺧﻠﯿﻞ ﺑﻪ ﺷﺮط‬
‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﮑﺸﻮف‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪه‬
‫ﺷﺎد زﻫﺮا ﭼﻮ ﮔﺸﺖ وی ﺷﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﭼﺸﻢ روﺷﻦ از روﯾﺶ‬
‫در ﺣﺪﯾﺚ و ﺣﺪﯾﺪ ﻣﺮد او ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﺰ ﮔﺮد‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺷﺮف‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮد رﺳﺘﻪ ﺑﻮد ﺧﻮ ﮐﺮده‬ ‫ﻧﻮ ﮐﺮده‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﺴﺎم ﺑﺮ ﻧﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ﻧﱪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آﺑﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫از‬ ‫ﺧﯿﱪ‬
‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑَﺮده‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪره‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬
‫در زﻣﺎن ﻣﺎﻟﮑﺶ ﺑﱪد از ﺟﺎی‬ ‫ﻫﺮ ﻋﺪو را ﮐﻪ درﻓﮕﻨﺪ از ﭘﺎی‬
‫ﻧﺎم ﺑﺮ دﺳﺘﺶ و زﻧﻨﺪه ﺧﺪای‬ ‫واﻧﮑﻪ را زد ﺑﻪ ﺿﺮب دﯾﻦ آرای‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻫﻤﺮﻫﺶ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺸﺘﻖ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ‬
‫ﺑﻨﻤﻮده‬ ‫ﺑﻨﻘﺪ‬ ‫رﺳﺘﺨﯿﺰی‬ ‫ﺑﺮﺑﻮده‬ ‫ﺻﺨﺮه‬ ‫آل‬ ‫از‬ ‫ﻓﺨﺮ‬
‫ﮐﺮده در ﻣﻐﺰ ﻋﻘﻞ زﯾﺮ و زﺑﺮ‬ ‫ﻋﻨﱰ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮّه‬ ‫آرام‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاب‬
‫دارﻧﺪه‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮآرﻧﺪه‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫از‬
‫او‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺎﻃﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﺎﻣﮥ رﯾﮓ را ﺑﻪ ﺧﻮن ﺳﲑاب‬ ‫ﮐﺮده از دﺷﻤﻨﺎن دﯾﻦ ﭼﻮ ﺳﺤﺎب‬
‫ﺳﺘﺪه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫درِ‬ ‫ﮐﺪه‬ ‫ﺟﻬﻮد‬ ‫در‬ ‫زورش‬ ‫ﮐﻨﺪه‬
‫اﺛﲑ‬ ‫ﺳﺤﺎب‬ ‫او‬ ‫ﻣﻐﻠﻮب‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺣﺲ او ﭼﻮن ﻋﻈﯿﻢ ﺑﻮد و ﮐﺒﲑ‬
‫ﮐﺮده اﺳﻼم را ﻫﻤﻪ ﯾﮏ ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ دو ﺗﯿﻎ آن ﻫﺰﺑﺮدﯾﻦ ﺑﯽﻣﯿﻎ‬
‫ﮐﺮده ﯾﮏ ﺗﯿﻎ ﻫﻤﭽﻮ ﺗﲑ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻪ دو ﺗﯿﻎ او ﺑﻪ ذواﻟﻔﻘﺎر و زﺑﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪو ﮐﺮده ﻋﻠﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎش‬ ‫ﭘﺎش‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﯿﻐﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﺮّان‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺮّان‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫دﯾﮕﺮی‬
‫ﺷﺮع را ﮐﺮده ﻫﻤﭽﻮ ﺗﲑ و ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫دو‬ ‫زان‬
‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪۀ‬ ‫ﺗﯿﻐﺶ‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﭼﺸﻨﺪۀ‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﻣﺤﺮم‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫رزم‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫در‬
‫دﺳﺖ او ﺗﯿﻎزن ﺑﺮ اوج زﺣﻞ‬ ‫زور او ﺑﺖ ﺷﮑﻦ ﺑﻪ روز ازل‬
‫ﻫﻢ ﻣﺒﺎرز ﭼﻮ ﺷﲑ و ﭼﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻢ ﻣﱪّز ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ‬
‫ﮐﺮده ﻓﺘﺢ و ﻇﻔﺮ زﻣﲔ ﺑﻮﺳﺶ‬ ‫ﮐﺮ ﺷﺪه ﮔﻮش ﻓﺘﻨﻪ از ﮐﻮﺳﺶ‬
‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﭘﺎﯾﻤﺮدی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮدی‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫دل و ﺑﺎزوش ازو ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻫﯿﺒﺘﺶ‬ ‫دﺳﺖ و ﺗﯿﻐﺶ ﭼﻮ ﭘﺎی ﮐﻔﺮ ﺑﺒﺴﺖ‬
‫آﻧﺖ دوﻟﺖ ﮐﻪ دﺳﺖ او ﺑﺮدی‬ ‫ﺑﻔﺸﺮدی‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻓﯽ‬ ‫در‬
‫ﺑﻮدی‬ ‫ازو‬ ‫ﻫﯿﺎج‬ ‫ﻫﯿﺠﺎ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ازو‬ ‫ﺳﺮاج‬ ‫ﯾﻠﺪا‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻻﻓﺘﯽ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬

‫‪۱۲۶‬‬
‫زدای‬ ‫ﺷﺮک‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺎده‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎری ﮐﻪ از ﺑﻬﺸﺖ ﺧﺪای‬
‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﺑﺎﺑﺖِ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آورﯾﺪش‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎر‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫دﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ آر دﯾﻦ ﺑﺮون ز ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫را ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫داد‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮدﯾﺶ‬ ‫داﻋﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﺒﺪ‬ ‫ﺗﺎوان‬ ‫ﮐﺎﯾﭻ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﺑﺎﻏﯽ‬ ‫ز‬ ‫آﺧﺘﯽ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫و ﮐﺎﻓﺮ ﮐﺸﯿﺶ‬ ‫آز‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪ از ﺧﺸﻢ ﺑﻮد از اﯾﻤﺎن ﺑﻮد‬
‫دﺳﺖ او ﺗﯿﻎ زن ﺑﺮ اوج زﺣﻞ‬ ‫روز او ﺑﺖ ﺷﮑﻦ ز روز ازل‬
‫ﺷﺎد‬ ‫ﺟﻤﺎﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﺟﺎنِ‬ ‫ﻣﺮ ﻧﺒﯽ را وﺻﯽ و ﻫﻢ داﻣﺎد‬
‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ ﻧﺰد ﺗﻮ ز ﺟﻬﻞ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ای ﺧﻮارج اﮔﺮ دروﻧﺖ ﺷﮑﯿﺴﺖ‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺶ‬ ‫ﯾﻚ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮک‬ ‫ﻣﻨﻬﺰم‬ ‫ﮐﺲ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻪ رزم در ﭘﺸﺘﺶ‬
‫ﺑﮕﺰﯾﺪه‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫آل‬
‫ﮐﺮده در ﺷﺮع ﻣﺮ ورا ﺑﻪ اﻣﲑ‬ ‫ﻏﺪﯾﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻧﺎﺋﺐ‬
‫ﻋﻠﻢ دو ﺟﻬﺎن ورا ﺷﺪه ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬
‫ﺳﻔﺘﯽ‬ ‫دُر‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫زان‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫ﺑﻪ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﭼﻮ او ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﺮزۀ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﻨﻒ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﺣﻠﻮل‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﻧﻔﯽ‬ ‫ﻣﺴﻠﻮل‬ ‫او‬ ‫ﺣﺴﺎم‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫ﮐﺎﻓﺮی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺸﯿﺪی‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻫﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﻤﺎﺣﺖ‬ ‫ﺷﺠﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮده در ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ ﺑﻪ ﺗﯿﻎ و ﻗﻠﻢ‬
‫ﻋﻠﻢدارش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫دَرِ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه در دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ ﻣﺨﺘﺎرش‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﻬﻤﱳ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﺖ‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫آزاد‬ ‫ﺟﺎن‬
‫او‬ ‫ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫آلِ‬ ‫دُرﱢ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﺷﺮف ﺷﺮع و ﻗﺎﺿﯽ دﯾﻦ او‬
‫او‬ ‫اﻣﺎﻧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫ﻣﻬﺒﻂ‬ ‫او‬ ‫رزاﻧﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫راز‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺗﺎوﯾﻞ‬ ‫ﭼﺸﻨﺪۀ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪۀ‬ ‫ﻧﻔﺴﺶ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﺸﺖ‬ ‫روز‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻫﻔﺘﮥ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮده ﺑﺮ آن ﺟﻤﺎل و ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻤﻌﺪان‬ ‫ﺳﻤﻌﻬﺎ‬ ‫دﯾﺪارش‬ ‫ز‬ ‫دﯾﺪهور‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬
‫ﮐﻤﺎن‬ ‫وﺑﺎل‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺑﻨﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺗﲑِ‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺑﻮدی‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻓﻄﻨﺖ‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫روی ﺳﻨﺖ ﺑﺸﺴﺘﻪ ز آب ﺳﻨﺎن‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زده‬ ‫ﺑﺪﻋﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫را‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺮده از ﻟﻌﻞ و دُر ﮐﺮاﻣﺖ را‬
‫دَرج در ﯾﮏ ﺳﺨﻦ دو دُرج ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫او‬ ‫ﻣَﺤﺮم‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮده ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫او‬ ‫ﻣُﺤﺮم‬
‫ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﭼﻮﺑﺤﺮ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺴﯿﻂ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻠﯿﻂ‬ ‫ﺛﻨﺎش‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫او‬ ‫ﺷﺠﺎﻋﺖ‬ ‫ﻋﺠﻢ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮاﻋﺖ‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫دﯾﺎر‬ ‫در‬
‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻗﻼﻣﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﮐﺮده ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﻣﺎه را ﺑﻪ دو ﻧﯿﻢ‬

‫‪۱۲۷‬‬
‫ﮔﻠﺶ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪف‬
‫وآن ﺑﺮون آﻣﺪه ز ﭘﺮدۀ ﺣﺮف‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺷﺪه ز زﺣﻤﺖ ﻇﺮف‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻟﻮ ﮐﺸﻒ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﮑﺮّم‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎنﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻄﯿﻊ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫واﻻه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫وال‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎی‬ ‫آﻟﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫او ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫او‬ ‫ﻋﺸﲑت‬ ‫ﻋﺸﺮتِ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻓﻀﻞِ‬
‫ﮐﺮدی او را ﺑﻪ زﯾﺮ ﺧﺎک دﻓﲔ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‬ ‫ﺟﺴﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﺎﺑﻌﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻼﻋﺒﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﺪه‬ ‫دﯾﻮ‬
‫او‬ ‫ﻗﻨﱪ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫او‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﮐﺪ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻓﯽاﻟﻌﻠﻢ‬ ‫اﻟﺮّاﺳﺨﻮن‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺗﻦ دﺷﻤﻨﺴﺖ و ﯾﺰدان دوﺳﺖ‬
‫زﺣﻤﺖ ﺣﺮف ﭘﯿﺶ او ﻧﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ دﯾﻦ ﭼﻮ ﻇﺮف ﺟﺎﻧﺶ داﺷﺖ‬
‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﮔﻨﺞﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺧﺎزن‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﻧﻘﺶﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﮐﺎﺗﺐ‬
‫ﺑﻮد ﭼﻮن ﻣﺤﺮم و ﻋﺮب ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﻋﻠﻢ او را ﮐﻪ ﺻﺨﺮه ﮐﺮدی ﻣﻮم‬
‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﺑﺤﺮِ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﺠﻮﺷﯿﺪه‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺤﺮِ‬
‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﭘﯿﻤﱪش‬ ‫رازدار‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫رازدار‬
‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زدی‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺣﯿﺪریﮐﺶ‬
‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺻﺪ ﮔﻮر‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﺎزارد‬ ‫را‬ ‫روﺑﺎه‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﻧﺎﮔﺸﺘﻪ‬ ‫دﯾﻨﺶ‬ ‫ﮔِﺮد‬ ‫در‬ ‫ﺳﻬﻮ‬ ‫آﻏﺸﺘﻪ‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫آب‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻃﺒﻊ و ﺑﺎزار و ذﻫﻦ و ﺧﺎﻃﺮ ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞاﻧﮕﯿﺰ‬ ‫رﻣﺰﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﭘﯿﺸﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫دروﯾﺸﺶ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻟﻔﻆ‬
‫ﺷﺮع را دﯾﺪه ﺑﻮد و دﯾﻦ را ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ را ﺑﺤﺮ ﺑﻮد و دل را ﮐﺎن‬
‫ﭘﲑﻫﻨﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﻼه‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ از ﺑﺮای ﺟﺎن و ﺗﻨﺶ‬
‫ﻋﻠﯽ از ﻋﻠﻢ و ﺑﻮﺗﺮاب از ﺣﻠﻢ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫او ﮐﺮده‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﻧﺎﭘﺮﺳﺘﯿﺪه‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﺗﺎش‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎری‬ ‫ذاتِ‬
‫در دل ﻧﻘﺶ ﻧﻔﺲ را ز ﻧُﺒﯽ‬ ‫ﻧﻮی‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫داﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﻮد‬ ‫و دﺳﺘﺶ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﺳﺪﱢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺴﺘﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻓﺮشِ‬
‫او‬ ‫ﺛﺮﯾّﺎ‬ ‫ﺗﺎﺑﻊِ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﻊ‬ ‫ﮐﯽ ﺷﻮد آﻧﮑﻪ ﻣﺎه دﯾﻦ ﺑﺎ او‬
‫ﺑﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ازل‬ ‫در‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﻘﺪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﻮدﺳﺖ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺛَﺮی‬ ‫ﺛﺮﯾّﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﻓﺎل‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫راﯾﺰن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﺎﯾﯽ‬
‫دﺑﺮان‬ ‫دﺑﺮ‬ ‫ﻻﺷﮥ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫آن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬
‫ﻫﺮ دو ﯾﮏ روح و ﮐﺎﻟﺒﺪﺷﺎن دو‬ ‫ﻫﺮدو ﯾﮏ ﻗﺒﻠﻪ و ﺧﺮدﺷﺎن دو‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﭘﲑاﯾﮥّ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻫﺮ دو ﯾﮏ در ز ﯾﮏ ﺻﺪف ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪۱۲۸‬‬
‫دو ﺑﺮادر ﭼﻮ ﻣﻮﺳﯽ و ﻫﺎرون‬ ‫و ﮔﺮدون‬ ‫اﺧﱰ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫روﻧﺪه‬ ‫دو‬
‫ﺗﺸﺮﯾﻒ‬ ‫ورا‬ ‫اﺗﯽ‬ ‫ﻫﻞ‬ ‫ﺳﻮرت‬ ‫از ﭘﯽ ﺳﺎﺋﻠﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ دو رﻏﯿﻒ‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﮐﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮم‬ ‫درﱢ‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﺶ‬ ‫ﻗﺪوۀ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫رهِ‬ ‫از‬ ‫ﭼﺎﮐﺮاﻧﺶ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫روﺷﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺟﺎنِ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﺳﺮّ‬
‫ﺣﺎﮐﻤﯽ ﺳﺨﺖ ﻣﻬﺮ و ﺳﺴﺖ ﻣﻬﺎر‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﺎدی‬
‫دﯾﻮﻧﻤﺎی‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫زاﻧﮑﻪ دل ﺗﻨﮓ ﺑﻮد و ﻋﻠﻢ ﻓﺮاخ‬ ‫ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﻋﻠﻢ دﯾﻦ ﻧﮕﻔﺖ اﺳﺘﺎخ‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺳﺮﱢ ﺷﺮع ﻧﮕﻔﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﻼن را ﺑﻪ آﺷﮑﺎر و ﻧﻬﻔﺖ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﺳﺮﭙد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺘﻮل‬ ‫ﺷﻮب‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﯿﱪ‬ ‫درِ‬
‫ﭼﺎه دﯾﻦ ﻫﻢ ﻧﮕﺎه داﻧﺪ داﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﺎه ﮐﻔﺮ اﻧﺒﺎﺷﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ز ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﻓﻮت‬ ‫ز‬ ‫ﺣﺴﺮﺗﺶ‬ ‫ﻗﻮّت‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﻬﻤﱳ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺧﺴﺮوِ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺎﻧﺪ‬ ‫دﮔﺮﺑﺎره‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﺮش و ﮐﺮﺳﯽ ﭼﻮ ﻧﯿﻢ داﻧﮓ و ﺗﺴﻮی‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫آب‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫زﻣﺰم‬
‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﻂ‬ ‫زﯾﮏ‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬ ‫ﺳﻤﻂ‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ او ﭼﻮ ﯾﺎر ﺷﺪ ﺑﺎ دﺳﺖ‬
‫درر‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫و‬ ‫دال‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﻏُﺮر‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫و‬ ‫ﻏﲔ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫دﯾﻨﺶ‬ ‫دردِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دال‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻏﯿﻨﺶ ز ﻏﯿﺐ آﮔﻪ ﺑﻮد‬
‫ﺧﺎﻣﻪ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎد ﮐﻦ‬ ‫ﺷﻤﺘﯽ‬
‫ﺣﻨﯿﻒ‬ ‫ﺳﻬﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺎد‬ ‫آن ﺳﺨﻨﻬﺎ ﮐﻪ در ﺿﯿﺎﻓﺖ و ﺿﯿﻒ‬
‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ادا‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺧﱪش‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﭘﺪرش‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫آورد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آب‬ ‫ﻗﻄﺮۀ‬ ‫آورد‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﻣﻬﱰ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬ ‫ﺳﺮِ اﻧﮕﺸﺖ ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﺮ ﮐﺮد‬
‫ﻧﺎﺧﻦ‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫از‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫داد ﻣﺮدی و ﻋﻠﻢ و ﺣﻔﻆ ﺳﺨﻦ‬
‫داﯾﻪاش‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﮔﺸﺖ از ﺑﻬﺮ ﺳﻮد و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪاش‬
‫دﯾﻦ ﺑﺮﭙورد و ﮐﺎﻓﺮان را ﮐﺸﺖ‬ ‫ﻻﺟﺮم زان ﻏﺬا و زان اﻧﮕﺸﺖ‬
‫ﻧﻄﻖ ﺣﯿﺪر ﭼﻮ ﮐﻮه ﻗﺎف آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﮑﺎف‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﻮار‬ ‫و‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﺎﺑﻨﺪه‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﮐﺎی ﺧﺪای از ﺑﺪان ﻧﮕﻪدارش‬ ‫ﺟﺒّﺎرش‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺧﻮاﻧﺪش از ﺑﺼﲑت او‬ ‫ﻧﻄﻖِ ﺷﺮع از ﺑﺮای ﺳﲑتِ او‬
‫ﮔﻔﺘﻪ در ﺑﯿﺖ ﻣﺎل ﺑﺎ زر و ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﮔﺸﺖ ﺣﲑان ازﯾﻦ دل و زان ﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮن دو ﺗﻮده ﺑﺪﯾﺪ از اﯾﻦ و از آن‬
‫ﻣﺎ‬ ‫درﺧﻮرِ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺰا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫رﻋﻨﺎ‬ ‫ای‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫را‬ ‫دﯾﮕﺮی‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺟﻮال‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮم‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫دوال‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻨﮕﺮم‬

‫‪۱۲۹‬‬
‫ﮐﺎر او ﺟﺰ ﺳﺠﻮد و ﺟﻮد ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫ﻫﻤﺘﺶ‬
‫او ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫دﻫﺮ را ﮐﺪﺧﺪای‬ ‫ﭼﺮخ را رﻫﻨﻤﺎی ﺣﻠﻢ او ﺑﻮد‬
‫ﻋﻔﻮ ﮐﺮد از ﻋﺪو ﺧﻼف و ﺟﺪل‬ ‫ﺟﻤﻞ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫را ﮐﺎر‬ ‫ﺣﻠﻢ‬
‫رزﯾﻦ‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪو ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎز ﺑﺎ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﯾﺶ در ﺻﻔّﲔ‬
‫ﺗﺨﺖِ ﻋﻠﻤﺶ ﻧﻬﺎده ﺑﺮ درِ دﯾﻦ‬ ‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﻠﻤﺶ‬ ‫ﺗﺎج‬
‫ﺑَﺮ‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻨﮕﺸﺎد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫و ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و ﮐﺸﻮر‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬
‫در رﮐﻮع و ﺳﺠﻮد ﺟﻮد او ﮐﺮد‬ ‫در ﻗﯿﺎم و ﻗﻌﻮد ﻋﻮد او ﮐﺮد‬
‫ﻣﻠﮏ آﻧﺠﺎ ﻋﻮض ﺳﺘﺪ ﺑﺎ ﻧﺎز‬ ‫راز‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آﻟﻬﯽ‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻧﻔﺲ او را ﭼﻮ دﯾﻮ ﭼﺎﻫﯽ ﺑﻮد‬
‫ﻏﺪﯾﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﺪﯾﺮ‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﺑﺤﺮِ‬ ‫ﻣﻨﲑ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﲑ‬ ‫ﺧﺸﻤﺶ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺗﻨﮓ ﺷﺪ ﺑﺮ ﻋﺪو ﺟﻬﺎن ﭼﻮ دﻫﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﻮد او ﺑﻪ دﺷﻤﻨﺎن دﻧﺪان‬
‫ﻧﺎﻟﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫او‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﻮری اﯾﭻ ﮐﺎر ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺧﺸﻢ ﺑﺎ رای ﺧﻮﯾﺶ ﯾﺎر ﻧﮑﺮد‬
‫آن‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪی‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اول‬ ‫ﮔﺮ ﺳﺮی ﺑﺮ زدی ازو ﺑﻪ زﻣﺎن‬
‫زﻧﮕﯿﺎن ﮐﺮدی‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روم‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺟﻨﮕﯿﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻬﻮّر‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺮﯾﺦ‬ ‫دلِ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺰاﻫﺰ‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪی‬
‫ﻧﮕﺮان‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺣﲑان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﺣﻞ‬
‫ﭘﺸﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻤﺎن و رخ ﭼﻮ زرﯾﺮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺗﲑش‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬
‫ﺣﻠﻢ و ﺧﺸﻤﺶ ﻗﺴﯿﻢ ﺟﻨﺖ و ﻧﺎر‬ ‫ﻣﻬﺮ و ﮐﯿﻨﺶ دﻟﯿﻞ ﻣﻨﱪ و دار‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺗﺎبِ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪه‬ ‫ﻋﺰﻣﺶ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫آبِ‬ ‫ﺑﱪده‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫آب‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫داﻣﻦِ‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫ﻧﺎوﮐﺶ‬ ‫ﮔﺮدِ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺮد‬
‫روی ﮔﺮدون ﺷﺪی ﭼﻮ ﭘﺸﺖ ﭘﻠﻨﮓ‬ ‫ﺷﲑ ﯾﺰدان ﭼﻮ ﺑﺮﮔﺸﺎدی ﭼﻨﮓ‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ ز ﺟﺴﻢ او ﺑﺮﻣﯿﺪ‬ ‫ﺻﺨﺮه ﭼﻮن زﺧﻢ ﺗﯿﻎ دﺳﺘﺶ دﯾﺪ‬
‫ﭼﲑش‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺷﻤﺸﲑش‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫از‬ ‫ذواﻟﺨﻤﺎر‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻤﻮدی‬ ‫ﮔﯿﺎ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﯿﻐﺶ ﺑﻪ ﻧﻨﮓ و ﻧﺎم ﻧﱪد‬
‫اوﺳﺖ ﺑﺎ ﮐﺎر ﻋﻠﻢ و ﯾﺎر ﻋﻠَﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻣﺸﮏ ﺧﻮن ﺷﺪ دﮔﺮ ره از ﺧﺠﻠﯽ‬ ‫دﯾﺪه ﭼﻮن دﯾﺪ ﺧﻠﻖ و ﺟﻮد ﻋﻠﯽ‬
‫از ﺑﺮون دﺳﺖ و از درون ﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ دو ﮐﻮﺗﺎه داﺷﺖ و ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺖ‬
‫ﺗﺮس ﺑﺮ ﺣﺮص و ﺟﻬﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻗُﻮت‬ ‫ز‬ ‫ﻗﻠﯿﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﺮدی او را در اﯾﻦ ﮐﻬﻦ ﺻﻨﺪوق‬ ‫او ﻧﺒﻮد آن اﺳﺪ ﮐﻪ رﻧﮓ ﺧﻠﻮق‬
‫ﻧﻈﺮش‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫و‬ ‫زاﱃ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﺮخ ﭘﲑی و ﺧﺎک ره ﮔﺬرش‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪی‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫وز‬ ‫ﺑﯽﺑﻨﺪی‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﺗﮑﺒﲑی‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺮ ﮔﻨﺪه ﭘﲑی و ﻣﲑی‬

‫‪۱۳۰‬‬
‫ﻧﻔﺮﯾﺒﺪ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫و‬ ‫زرد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻮدک از زرد و ﺳﺮخ ﺑﺸﮑﯿﺒﺪ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻧﺎوﯾﺰد‬ ‫آز‬ ‫در‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪدﱃ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺐ‬ ‫را‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻢ‬
‫ﻓﺮاخ‬ ‫روح‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫اﺳﺘﺎخ‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﭼﺮخ را ﺷﺮع ﺗﻨﮓ ﻣﯿﺪان ﮐﺮد‬ ‫دل او را ﭼﻮ رای ﺑﺮﻫﺎن ﮐﺮد‬
‫ﺗﺎﮐﺠﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ درد ﭼﺸﻢ ﻋﻘﯿﻞ‬ ‫ﻗﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﻪ‬ ‫در‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫آبِ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫او‬ ‫دل‬
‫ﻃﻮﺑﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﻠﻮی‬ ‫در‬ ‫ﺑﺘﻮل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺗﻨﮓ ﺑﻮد و ﻣﺮد ﺑﺰرگ‬ ‫ﺗﻨﮓ از آن ﺷﺪ ﺑﺮو ﺟﻬﺎن ﺳﱰگ‬

‫ﺻﻔﺖ ﺟﻨﮓ ﺟَﻤﻞ‬

‫ﺧﻮن ﻧﺎﺣﻖ ﺑﺴﯽ ﺑﻪ ﺧﲑه ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫در ﺟﻤﻞ ﭼﻮن ﻣﻌﺎوﯾﻪ ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ از ﻓﻌﻞ زﺷﺖ ﺧﻮد ﻧﺎﺷﺎد‬ ‫ﺑﻐﺪاد‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺰﯾﻤﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫اﻧﺼﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﺮ‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز‬ ‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫اﺣﺮار‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎف‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻓﯽ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺘﯿﺰه‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻤﻞِ‬
‫ﻧﮕﺸﺎد‬ ‫رخ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺧﺠﺎﻟﺖ‬ ‫وز‬ ‫ﻫﻮدج زن ﺑﻪ ﺧﺎک ﺗﲑه ﻓﺘﺎد‬
‫ده‬ ‫زﻣﺎﻧﻢ‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺗﺮﺣّﻢ‬ ‫وز‬ ‫ده‬ ‫اﻣﺎﻧﻢ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫در ﺧﻮی و ﺧﻮن ورا ﻧﯿﺎﻏﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺪﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫روا‬ ‫ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫زود‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮادرش‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫آن ﻫﻤﻪ ﺻﺪق و ﻓﺎرغ از ﻫﻤﻪ ﻣﮑﺮ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﻣﺤ ّﻤﺪِ‬ ‫او‬ ‫زی‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺣﯿﺪر ﻣﮑﻦ ﮐﻪ ﮐﺲ ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺰﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮآﻫﯿﺨﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻋﻔﻮ ﮐﻦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻪ رود‬
‫ﺷﺪه ز ﮐﺎر آﮔﺎه‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﺶ‬
‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫او‬ ‫ﻞ‬
‫ﻣﺤ ّ‬ ‫ﺗﻮاﺿﻊ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺎد‬ ‫زود‬ ‫ﻣﮑﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬
‫رﻓﺖ زی ﻣﮑﻪ ﺟﻔﺖ ﮔُﺮم و زﺣﲑ‬ ‫ﺗﺸﻮﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺠﺎﻟﺖ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺷﺪ ﺷﻬﯿﺪ و ﺑﮑﺸﺘﺶ آن ﻃﺎﻏﯽ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ آن ﺑﺎﻏﯽ‬
‫ﺑﺪ ﮐﻨﺪ ﻣﺮ ورا ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣﺨﻮان‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﺟﻔﺖِ ﻣﺼﻄﻔﯽ زﯾﻨﺴﺎن‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﭼﻮن ازاﯾﻦ ﮔﺸﺖ ﻓﺎرغ آن ﺑﺪﻣﺮد‬
‫ﺗﻮ ﻣﺮ اﯾﻦ ﺷﺨﺺ را ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣﺪار‬ ‫دﻣﺎر‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﺑﺮآورد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آن ﺑﺪی دان ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﭘﺴﺮِ‬
‫ﮐﯽ ﺷﻮد ﺟﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮔﱪ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﭼﻪ‬

‫‪۱۳۱‬‬
 ‫ﺻﻔﺖ ﺣﺮب ﺻﻔّﲔ وﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﻋﻤّﺎر ﯾﺎﺳﺮ رﺿﯽاﻟ ﱣﻠﻪ ﻋﻨﻪ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫دﺳﺘﺎ‬ ‫ﮐﺎرزار‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫روز ﺻﻔّﲔ ﭼﻮ ﺣﺮب در ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺪا ﮐﺮد ﺧﻮاﻫﻢ اﯾﻦ ﺳﺮِ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﯾﺎﺳﺮ‬ ‫ﻋﻤﺎر‬ ‫زود‬
‫اﻧﮕﺎرﯾﺪ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ور‬ ‫آرﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺣﺮب‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫و‬ ‫آﻟﺖ‬
‫ﺧﻮار‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫از ﭘﯽ دﯾﻦ ﺟﻮ ﺟﺎن ﮐﻨﻢ اﯾﺜﺎر‬
‫رﻧﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺳﺎل او درﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺻﺪ و ﭘﻨﺞ‬
‫ﺑﻪ ﺑﺴﯽ رﻧﺠﻬﺎ ﺑﺮ اﺳﺐ ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺧﻮد را ﻋﺼﺎﺑﻪای ﺑﺮﺑﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻨﻢ ﺷﯿﺦ دﯾﻦ و ﭘﲑِ ﻋﺮب‬ ‫در ﻣﺼﺎف آﻣﺪ و ﺑﮕﻔﺖ ﻧﺴﺐ‬
‫ﺗﲑی‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﺰد‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ‬ ‫ﺗﮑﺒﲑی‬ ‫و ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺟﻮﻻن‬ ‫ﮐﺮد‬
‫در زﻣﺎن ﺟﺎن ﺑﻪ رﻧﺞ و درد ﺑﺪاد‬ ‫ﺳﺒﮏ از اﺳﺐ ﺧﻮد ﺑﺰﯾﺮ اﻓﺘﺎد‬
‫ﻓﻐﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫زان‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫زود‬ ‫زانﺳﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺪﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻪ ﺑﮕﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺷﻮی ﺑﺘﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻣﻠﻌﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫او‬ ‫ﻗﺎﺗﻞِ‬ ‫ﻫﻤﺎﯾﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻋﻤّﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دل در اﯾﻦ درد و رﻧﺞ ﭘﺎره ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦ زﻣﺎن ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﭼﻪ ﭼﺎره ﮐﻨﯿﻢ‬
‫ﺑﯿﻔﮕﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻐﻔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧُﻮد‬ ‫ﺑﯿﻔﮕﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ از ﻣﮑﺮ ﻫﯿﭻ ﭼﺎره ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ و ﻋﺎص اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﭼﻮن ﺑﺸﻨﯿﺪ‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﭼﺮاﺳﺖ ﭼﻨﲔ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻦ‬
‫ﻇ ّ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﯽﺷﮏ او را ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻪ اﻧﮕﺎرد‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺻﺪﺳﺎﻟﻪ را ﺑﻪ ﺣﺮب آرد‬
‫و ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤّﺎر‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫روﻧﻖ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺸﻨﻴﺪﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫راﺿﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻏﻠﻂ‬ ‫ورا‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آﻧﮑﻪ را ﻣﮑﺮ از اﯾﻦ ﻧﻤﻂ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫ازو‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ار‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫را‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﺸﻢ او ﻣﯿﻎ ﺑﻮد و او ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫او ز ﻣﺮدان ﭼﻮ ﻟﻌﻞ ﺑﻮد از ﺳﻨﮓ‬ ‫او ز ﺧﺼﻤﺎن ﭼﻮ ﻧﺎم ﺑﻮد از ﻧﻨﮓ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺮوﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ازو‬ ‫زان‬
‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺮد را ﭼﻮن ز ﭘﺲ ﺑُﻮَد ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫ﺳﺎﯾﻪ زان ﭘﯿﺶ او دوﯾﺪ ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫ﺿﯿﺎ‬ ‫اﻣﺎﻣﯽ‬ ‫او‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺧﻮاﻧﺶ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﻧﺎن ﺑﻮد‬
‫ﺗﯿﻎ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ ﻣﯿﻎ‬ ‫او ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻮد‬
‫ﺣﻠﻢ را ﮐﺎر ﺑﺴﺖ ﯾﮏ ﭼﻨﺪی‬ ‫ﻧﯿﻔﮑﻨﺪی‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﺧﺼﻤﺎن‬ ‫ز‬ ‫او‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﭘﺎﯾﺪام‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﺧﺼﻢ را روز ﭼﻨﺪ ﻣﻬﻠﺖ داد‬

‫‪۱۳۲‬‬
 ‫ﻗﺼﮥ ﻗﺘﻞ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻌﻨﺖ‬ ‫ﺳﺰاوار‬ ‫آن‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻠﺠﻢ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬
‫روم‬ ‫راﻫﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﻮﻧﺴﺎرﺗﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ زﻧﯽ ﮔﺸﺖ ﻋﺎﺷﻖ آن ﻣﺸﺌﻮم‬
‫او‬ ‫ﻋﺎﯾﻖ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻣﺮد ﻣﻔﻠﺲ ﭼﻮ ﮔﺸﺖ ﻋﺎﺷﻖ او‬
‫ﻣﻨﻌﻢ و ﻣﺎﻟﺪار و ﺧﻮب و ﺟﻮان‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫آل‬ ‫ز‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ورا ﮔﺸﺖ ﮐﺎر‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫وﯾﻦ ﭼﻨﲔ زن ﺗﺮا ﺣﻼل ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎ ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎر‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺣﺮّه‬ ‫ﮐﺎﺑﲔ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ در ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﺷﲑ دﱃ‬
‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻔﺰودت‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻓﺎرغ ﮐﻨﯽ دﻟﻢ زﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫آﺳﯿﺐ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫زن ﺗﺮا ﺑﺎ ﻫﺰار زﯾﻨﺖ و زﯾﺐ‬
‫آﺳﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﻮار‬ ‫در‬ ‫ﺑﺰﯾﯽ‬ ‫اﺳﺐ و ﻣﺮﮐﺐ ﺗﺮا دﻫﻢ ﭘﺲ از آن‬
‫ﻣﺤﻨﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣُﺪﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻋﻠﯿﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺘﻞ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫آن ﭼﻨﺎن اﺻﻞ ﺟﻬﻞ و ﻣﻨﺒﻠﯿﯽ‬
‫ﺑﯽﻣﻘﺪار‬ ‫ﺧﺎﮐﺴﺎر‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫رﻓﺖ زی ﮐﻮﻓﻪ از ﭘﯽ اﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫ﻧﻨﻬﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ ﻋﻠﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﺑُﻬﺶ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫دادﺷﺎن‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻗﺎﺗﻞِ‬
‫روﺑﻨﺪﯾﺶ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫ﻧﮑﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ وﯾﺤﮏ ﺑﻪ ﻗﺘﻞِ ﻗﺎﺗﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﮐﺮد ﺑﺮ ﻓﻌﻞ زﺷﺖ ﺧﻮد اﺻﺮار‬ ‫ﻣﺮد ﻓﺮﺻﺖ ﻧﮕﺎه داﺷﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫آن ﭼﻨﺎن ﺑﯽﺣﻔﺎﻇﯽ از ﺳﺮِ ﺟﺪ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫آدﯾﻨﻪ‬ ‫ﺷﺐِ‬
‫ﻣﲑ ﺣﯿﺪر ﭼﻮ ﺷﺪ ﺑﺨﻔﺘﻪ ﻓﺮاز‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﮔﺎه روز اﺳﺖ ﺑﺮد ازﯾﻦ ره ﺑﺮد‬ ‫ﻣﺮد را ﺧﻔﺘﻪ دﯾﺪ ﮔﻔﺖ ای ﻣﺮد‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻣﱰﺻّﺪ‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ از ﺧﻮاب ﺧﻮش ﭼﻮ ﺷﺪ ﺑﯿﺪار‬
‫ﺑﺘﻮل‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺳﺮاﻓﺮاز‬ ‫آن‬ ‫ﻣﲑ ﭼﻮن در ﻧﻤﺎز ﺷﺪ ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪان زﺧﻢ ﺻﻌﺐ ﻣﺮد ﺑﮑﺸﺖ‬ ‫رﻓﺖ و زﺧﻤﯽ ﭼﻨﺎن زدش ﺑﺮ ﭘﺸﺖ‬
‫ﺑﺪرﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪﮐُﻨﺶ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﻣﺮدم از ﻫﺮ ﺳﻮﯾﯽ ﻓﺮاز رﺳﯿﺪ‬
‫ﮐﺮد ازو ﻣﲑ زﺧﻢ ﺧﻮرده ﺳﺆال‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﻨﺪ‬
‫داد ﺑﺮ ﻟﻔﻆ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﺮد اﻗﺮار‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد ﻣﺮ ﺗﺮا اﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫زوال‬ ‫ﺳﺒﺐ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫زان‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﺟﺎن ﺑﺪاد آن زﻣﺎن ﻋﻠﯽ در ﺣﺎل‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﻨّﻢ‬ ‫زی‬ ‫ﺣﺎﻟﯿﺶ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻣﺜﻠﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﻣﺮ ورا ﭘﺲ از آن‬
‫اﯾﻦﭼﻪ ﺣﮑﻤﺴﺖ ﯾﺎرب اﯾﻦﺧﻮد ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺰﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫واﻧﮑﻪ‬

‫‪۱۳۳‬‬
 ‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻋﺪاﺋﻪ و ﺣﺴّﺎده‬
‫ﺧﺎﱃ‬ ‫ﺧﲑﻫﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺎلِ‬
‫ﺧﺎل ﺑﺮ دﯾﺪه ﺑﻮد ﻟﯿﮏ ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺸﮑﲔ‬ ‫ﺧﺎل‬
‫آن ﺗﻪ ﺧﺎل و ﻧﻪ ﻋﻢ ﮐﻪ اﺑﻠﯿﺲ اﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻣﺮد دﻫﺎ و ﺗﻠﺒﯿﺲ اﺳﺖ‬
‫زاوﯾﻪاش‬ ‫ﻫﺎوﯾﻪﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫دان ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪاش‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﮐﻠﯿﺠﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﲑ‬
‫روز ﺧﻮد ﺑﺪر ﺧﻮاﻫﺪ و ﺷﺐ ﻗﺪر‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ روح ﺧﻮاﻫﺪ و ﺗﻒِ ﺻﺪر‬
‫ﺷﺮم ﻣﺨﻠﻮق و ﺗﺮس ﺧﺎﻟﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫و‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻄﺒﺦ اﯾﻨﺠﺎ و دوزخ آﻧﺠﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺮده ﺧﺼﻤﺎن او ﭼﻪ ﺑﻨﺪه ﭼﻪ ﺣﺮ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﺮدی‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮآرﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫آل‬ ‫دارد‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻋﻨﺎد‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ‬ ‫آل‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮوان‬ ‫آل‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻋﻮام‬ ‫زُﺑﲑ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻠﯽ ﮐﯽ ﺑﻮد ﻣﺨﻦّ دوﺳﺖ‬
‫ﺑﺪﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎد‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻃﺎﻏﯿﺎن‬ ‫ﺑﺪﻧﺪ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﻏﯿﺎﻧﺶ‬ ‫دور دورﻧﺪ در ﻧﻬﺎد و ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﻗﻔﺎ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫دﯾﻦ ﺑﺎﻏﯽ ﻣﯿﺎن ﺧﻮف و رﺟﺎ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﮕﻮ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺑﺮﻋﻠﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫واﺟﺐ آﻧﺴﺖ ﮐﺶ ﺑﺮﯾﺰی ﺧﻮن‬ ‫ﻣﻠﻌﻮن‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮارج‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺣﺰم و ﺣﻠﻢ و وﻗﺎر‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﯽ‬ ‫از‬ ‫آزردن‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﻠﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﻐﯽ‬
‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫درِ‬ ‫ﮐﯽ ﺑُﻮَد آن ﮐﺴﯽ ﺣﮑﯿﻢ ﮐﻪ او‬
‫اﻟﻤﻮت‬ ‫ﻗﻠﻌﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ از ﺑﻬﺮ ﻟﻮت و ﺑﺎد ﺑﺮوت‬
‫ﻣﻌﺪه ﭼﻮن آﺳﯿﺎ ﮔﻠﻮ ﭼﻮن ﻧﺎو‬ ‫روﻏﻦ ﮔﺎو‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺑﺴﯿﺠﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫از‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫ﺑﺮآﺷﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﱰﺗﻢ‬ ‫ﮐﻼماﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻨﻨﺪ‬ ‫دﯾﺪﮔﺎن‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺒﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﺑﺎز‬
‫او ﻣﺮ ادرﯾﺲ را ﭼﻪ داﻧﺪ ﻗﺪر‬ ‫آﻧﮑﻪ ز اﺑﻠﯿﺲ ﺣﯿﻠﻪ ﺟﻮﯾﺪر و ﻏﺪر‬
‫ﻣﯿﺶ ﭼﻮن ﺑﻮدی‬ ‫ﺷﲑ ﺑﺎ ﮔﺎو‬ ‫ﻧﻪ ﻋﻠﯽ از ﺧﺴﺎن زﺑﻮن ﺑﻮدی‬
‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت ﻣﻠﮏ را ﮐﻪ روح ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻋﺰل‬ ‫آﯾﺖِ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﻣﻌﻨﯽ ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﯿﮏ ﺑﺮاﻧﺪ‬
‫ﻧﻪ دﻟﺴﺖ آن ﮐﻪ زرق و ﻣﺤﺘﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺤﺒﺘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮک‬ ‫دل‬
‫ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روزِ‬ ‫ﻋﻮاﻧﺎن‬ ‫از‬ ‫دل آن ﮐﻮ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ او ﭘﯿﻮﺳﺖ‬

‫‪۱۳۴‬‬
 ‫اﯾﺪﯾﻬﻢ‬ ‫ﻓﻮق‬ ‫ﯾﺪاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻨﯽﻫﺎﺷﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﻧﺸﻮی‬
‫را‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﻧﺪاد‬ ‫ﻓﻄﺎﻣﺶ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫داد ﺣﻖ ﺷﲑ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻫﻤﻪ را‬
‫را‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫دوﮔﻮﻧﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﲑ ﮐﺮد‬ ‫دور ﮐﺮد آن دو ﮔﱪ ﻧﺎﺧﻮش را‬
‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮدﯾﺶ‬ ‫داﻋﯿﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ ﮔﻮ ﺑﺎش ﻣﻦ ﻧﺪارم دوﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﻠﯽ ﻧﻪ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﭼﻮن ﻧﻘﺶ ﭘﺎرﮔﲔ ﻣﯽدان‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﺎ ﻋﻠﯿﺴﺖ دﯾﻦ ﻣﯽدان‬
‫را‬ ‫زﻫﺮا‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫را‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫داد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺎل‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﮑﺎر‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫اﻧﮕﺎر‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﭘﻮر‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫او‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﯾﺸﻪ‬
‫آﻧﮑﻪ او را ﺧُﺰﯾﻤﻪ ﺑﻮدش اب‬ ‫ﺣﻔﺼﻪ و زﯾﻨﺐ و دوﯾﻢ زﯾﻨﺐ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﯾﺤﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯿﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫وﯾﺮان‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫دﺧﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺘﺎدی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎدران‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﻔﺖ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮادران‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﺳﻔﯿﺎن‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫از ﭼﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﱃ ﻣﺎ‬
‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮﺗﻬﯽ‬ ‫ﻣﮑﺶ‬ ‫دراز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫آر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫اﺧﺘﺼﺎر‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻄﻮﯾﻞ‬ ‫ﺟﺎی‬
‫آﺳﻮده‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮی‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬر‬
‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺑﮕﻮی‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫ﺷﺎه اﺳﻼم و ﺷﺮع و ﺧﺴﺮو دﯾﻦ‬ ‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﺎی‬ ‫ﻗﺮةاﻟﻌﲔ‬

‫در ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ و اﻣﺎم ﺣﺴﲔ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ‬

‫ﻓﯽ ﻓﻀﯿﻠﺔ اﻣﲑﯾﻦ اﻟﻌﺎدﻟﲔ واﻟﺴﺒﻄﲔ ﻗﺮﺗﯽ اﻟﻌﯿﻨﲔ ﺳﯿﺪا ﺷﺒﺎب اﻫﻞ اﻟﺠﻨّﺔ اﻟﺤﺴﻦ واﻟﺤﺴﲔ رﺿﻮاناﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻗﺎل اﻟﻨﺒﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠّﻢ‪ :‬اوﻻدﻧﺎ اﮐﺒﺎدﻧﺎ ﻓﺎن ﻋﺎﺷﻮا ﺣﺰﻧﻮﻧﺎ وان ﻣﺎﺗﻮا ﻗﺘﻠﻮﻧﺎ‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ‬
‫و ﺳﻠّﻢ‪ :‬ﻧﻌﻢ اﻟﺮاﮐﺐ و ﻧﻌﻢ اﻟﺠﻤﻞ و اﺑﻮﻫﻤﺎ ﺧﲑٌ ﻣﻨﻬﻤﺎ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻬﻤﺎ و ﻋﻦ واﻟﺪﯾﻬﻤﺎ‪.‬‬

‫در ﻓﻀﯿﻠﺖ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﻦﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬

‫ذﮐﺮ اﻟﺤﺴﻦ ﯾﺬﻫﺐ اﻟﺤﺰن‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﮔﯿﺴﻮاﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫وﱃ‬ ‫ﻣﺸﺎم‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻮﻋﻠﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫اﺻﻔﯿﺎ‬ ‫ﺳﯿّﺪاﻟﻘﻮم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻗﺮّةاﻟﻌﲔ‬
‫اﻧﺒﯿﺎ را ﺑﻪ ﺣﻖ ﺧﻠﻒ او ﺑﻮد‬ ‫آن ﺟﻨﺎن دُر در آن ﺻﺪف او ﺑﻮد‬
‫دﯾﺪه و دل ﺣﺒﯿﺐ و ﻣﻮﱃ را‬ ‫ﺟﮕﺮ و ﺟﺎن ﻋﻠﯽ و زﻫﺮا را‬
‫ﻣﻨﺼﻒ و ﺧﻮبرو و ﭘﺎک و ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻬﺎر اﺳﺖ ﺑﺮ وﺿﯿﻊ و ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﺗﺎج‬ ‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫دواج‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬

‫‪۱۳۵‬‬
‫در رﺳﺎﻟﺖ رﺳﻮل و ﺳﯿّﺪ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺆ ّﯾﺪ‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﺳﯿﺎدت‬ ‫در‬
‫ﯾﺰدان‬ ‫از‬ ‫ﺳﻌﺎدت‬ ‫در‬ ‫ﺣﺴﺒﺶ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺳﯿﺎدت‬ ‫در‬ ‫ﻧﺴﺒﺶ‬
‫دﻋﯽ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫و‬ ‫داﻋﯽ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮی‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دوﺳﺖ را ﭼﯿﺴﺖ ﺑﻪ ز ﻧﺎﻣﮥ دوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﺣﺎﮐﯽ‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬
‫او‬ ‫ﻣﺨﺎﯾﻞ‬ ‫در‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﻬﱰی‬ ‫او‬ ‫دﻻﺋﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻣﻨﻬﺞ‬
‫ﭘﺎک ﻋﻠﻖ و ﻧﻔﯿﺲ ﻋِﺮق و ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﺟﺪ ﺑﻪ ﺧُﻠﻖ ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﱪی‬ ‫ﺧﺪﯾﺠﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺪّۀ‬ ‫زﻫﺮا‬ ‫دلِ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﻠﺬهای‬
‫ﮐﺮد‬ ‫دردﻧﺎﮐﺶ‬ ‫ﺗﺮﯾﺎک‬ ‫ﻓﻘﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻫﻼﮐﺶ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫زﻫﺮ‬
‫ﻋﻮد ﻧﺎﯾﺪ ز دود ﭼﻮب اراک‬ ‫ﺑﯽﺑﺎک‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎک‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫زﻻل‬ ‫او‬ ‫در ﮐﺎم‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎه‬
‫وان ز دﺷﻤﻦ ﺑﺴﯽ ﮐﺸﯿﺪن ﻗﻬﺮ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﭼﺸﯿﺪن‬ ‫واﺳﻄﻪ‬ ‫زان‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫دﻧﺎﺋﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﯿﺪش‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫رهِ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺠﻬﺎﻧﯿﺪ‬
‫اﻫﻞ ﺣﻖ را ﺗﻮ ﺑﻪ ز ﮐﻮر ﻣﺪان‬ ‫روز ﺑﺎﻃﻞ ﭼﻮ ﺣﻖ ﺷﻮد ﭘﻨﻬﺎن‬
‫ﺑﺸﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫دل‬ ‫ﺗﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﭘﺎی‬
‫زرﯾﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی‬ ‫زر‬ ‫زال‬ ‫اﻣﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻣﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﭘﺸﺖِ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﺑﺪ ﺑﻪ روی او آﻣﺪ‬
‫ﺷﻬﺮاﻓﺮوز‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﻮد ﺑﺎ اﯾﻦ دُژم دﱃ ﻫﻤﻪ روز‬
‫آن ز ﻋﻠﻢ و ورع ﭼﺮاغ ﻋﺮب‬ ‫ﻧﺴﺐ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ﻃﻠﻌﺖ‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫آن‬
‫ﺟﺎه‬ ‫ﻣﻨﺼﺐ ﮐﺮﯾﻤﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﭼﻮن ﺧﺮد ز ﺑﻬﺮ ﭘﻨﺎه‬
‫راﺳﺦ اﺻﻞ ﺑﻮد و ﺷﺎﻣﺦ ﻓﺮع‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺤﺮی اﻧﺪر ﺷﺮع‬
‫ﻣﺸﺮب و ﻣﻨﻬﻠﺶ ز ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺎک‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ و ﻣﺮﻗﺪش ﺑﺮ از اﻓﻼک‬
‫ﺑﻮد از ﺣﻮض ﺟﺪّش و ﭘﺪرش‬ ‫ﺟﮕﺮش‬ ‫ﻣﻨﻬﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋِﺮق‬ ‫ﻣﺸﺮب‬
‫ﺷﺮﻓﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﻮّت‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﮐﻔﺶ‬ ‫ﺳﺨﺎی‬ ‫از‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬

‫ﺳﺒﺐ ﻗﺘﻞ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﻦﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‬

‫درواخ‬ ‫دروﻧﮕﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺧﺼﻤﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬
‫او ﺑﺪاﻧﺴﺖ و زان اﻣﺎﻧﺶ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ ﺧﺼﻢ ﻗﺼﺪ ﺟﺎﻧﺶ ﮐﺮد‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﮑﺸﱳ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﯽﮔﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎر دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ او ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺳﯿﻢ ﺑﺎر ﻋﺰم ﮐﺮد درﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﺎد از ﭼﻨﺎن زن ﭘﺎک‬ ‫راﺳﺖ ﮐﺮد و ﺑﺪاد آن ﻧﺎﭘﺎک‬
‫ﺑﻪ در اﻧﺪاﺧﺖ زان ﻟﺐ ﭼﻮ ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺻﺪ و ﻫﻔﺘﺎد و اَﻧﺪ ﭘﺎره ﺟﮕﺮ‬
‫ﻟﻌﻨﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﺎن ﺑﺪاد اﻧﺪر آن ﻏﻢ و ﺣﺴﺮت‬
‫آن ﻣﺮا اﺷﺮاف را ﭼﻮ زﯾﻨﺖ و زﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ او ﺳﺘﻮده ﻣﲑ ﺣﺴﲔ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻏﻤﺰ از ﺣﺴﻦ ﺑﻮد ﻧﻪ ﻧﮑﻮ‬ ‫زﻫﺮ ﺟﺎن ﻣﺮ ﺗﺮا ﮐﻪ داد ﺑﮕﻮی‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﭘﺪرم‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺪﱢ‬

‫‪۱۳۶‬‬
‫ﺟﻨﺎن‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎدرم‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫زَﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪﯾﺠﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺪﱢۀ‬
‫ﭘﺎک و ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺧﺎﻃﺮ و دل و ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻮدﻧﺪ از ﺧﯿﺎﻧﺖ و ﻏﻤﺰ‬
‫ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﻢ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﻫﻢ از ﺑﻄﻦ و ﻇَﻬﺮ اﯾﺸﺎﻧﻢ‬
‫آﻏﺎز‬ ‫و‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻨﻢ ﻏﻤﺰ و ﻧﻪ ﺑُﻮَم ﻏﻤّﺎز‬
‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫اوّل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺧﻮد ﺟﺰا ﯾﺎﺑﺪ او ﺑﻪ روز ﺟﺰا‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫داد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺎر‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﺟﻮارِ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ور‬
‫ﺑﺪﺧﻮاه‬ ‫در ﮐﻔﻢ ﮐﻒِ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﮕﺎه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺮوم‬
‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ ﺷﺮح ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎی ﻣﻘﺎل‬ ‫از ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﺑﻪ رﻣﺰ وﺻﻒاﻟﺤﺎل‬
‫ﭘﯿﺸﻢ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻢ‬ ‫از ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﮐﻪ ورا ﺟﺎم زﻫﺮ داد ﺑﻪ ﻓﻦ‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫آن‬ ‫اﺷﻌﺚ‬ ‫ﺑﻨﺖ‬ ‫ﺟﻌﺪۀ‬
‫ﺑﺮ زﻣﲔ زن ﺳﺒﻮی ﺑﺮ ﻟﺐ ﺟﻮی‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻮی‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻟﻌﻨﺖ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن ﮐﻪ ﺑﻮدش ﮐﻪ ﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ‬
‫زر و ﮔﻮﻫﺮ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎی وﻗﻮف‬ ‫ﮐﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ ازو درم ﺑﻪ اﻟﻮف‬
‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣﲑاﺛﻬﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮوارﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﺪِ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎدم‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دادم‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻧﯿﮏﻧﺎم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ اﯾﻦ ﺷﻐﻞ را ﺗﻤﺎم ﮐﻨﯽ‬
‫ﻣﺮ ﻣﺮا دﺧﱰی و ﺟﺎن و ﺗﻨﯽ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻟﯿﮏ زان ﻓﻌﻞ ﺑﺪ ﻧﺒُﺪ ﺳﻮدش‬ ‫ﺑﻮدش‬ ‫ﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﮑﺮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺪاد‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺬرﻓﺘﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺟﻌﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ رای زﻧﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﭘﺪر ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﭘﺴﺮ ﮐﻪ زﻧﺖ‬
‫زﻧﻬﺎر‬ ‫او‬ ‫روان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﮔﻔﺖ‪ ،‬آن زن ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺴﻦ ده ﺑﺎر‬
‫ﯾﺎد‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ دروﻏﯽ دﻫﺪ ﺳﺮش ﺑﺮ ﺑﺎد‬
‫دﻫﻢ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫زﻧﯽاش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﻣﻨﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻮ او ﮐﺲ ﭼﻮ ﮐﮋ ﻫﻮا ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻣﺎﻧﺪ در ﺟﻬﻨّﻢ و ﻧﺎر‬ ‫ﺳﺮِ ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده ﮐﺮد‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﭼﻪ ﺑﱰ در ﺟﻬﺎن ز ﺧﻮد ﮐﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﺑﺮ ﺣﺴﻦ ﺑﺎد ﺗﺎ ﺑﻪ روز ﺟﺰا‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬
‫او‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫از‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮی‬ ‫او‬ ‫آذر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دلِ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﱪِ‬

‫‪۱۳۷‬‬
 ‫در ﻣﻨﺎﻗﺐ اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﺣﺴﲔﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎاﻟﺴّﻼم‬
‫ذﮐﺮ اﻟﺤﺴﲔ ﯾﻀﺌﯽ اﻟﻌﯿﻨﲔ ﺳﻼﻟﺔ اﻻﻧﺒﯿﺎء و وﻟﺪاﻻﺻﻔﯿﺎ واﻻوﻟﯿﺎء واﻻوﺻﯿﺎء و ﺷﻬﯿﺪ اﻟﮑﺮﺑﻼء و ﻗﺮّة ﻋﲔ‬
‫اﻟﻤﺼﻄﻔﯽ‪ ،‬ﺑﻀﻌﺔ اﻟﻤﺮﺗﻀﯽ وﮐﺒﺪ ﻓﺎﻃﻤﺔاﻟﺰﻫﺮاء رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ و ﻋﻦواﻟﺪﯾﻪ‪ ،‬ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ و ﺗﻌﺎﱃ ﻋﺰّ ﻣﻦ ﻗﺎﺋﻞ‬
‫ﻓﯽﻣﺤﮑﻢ ﮐﺘﺎﺑﻪ‪ :‬اناﻟﺬﯾﻦ ﯾﺆذوناﻟﻠﱣﻪ و رﺳﻮﻟﻪ ﻟﻌﻨﻬﻢ اﻟﻠﱣﻪ ﻓﯽاﻟﺪﻧﯿﺎ واﻵﺧﺮة واﻋﺪّ ﻟﻬﻢ ﻋﺬاﺑﺎً ﻣﻬﯿﻨﺎً و اوﻟﺌﮏ‬
‫ﻫﻢاﻟﺨﺎﺳﺮون‪ ،‬و ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﺗﺮﮐﺖ ﮐﺘﺎباﻟﻠﱣﻪ و ﻋﱰﺗﯽ ﻓﺎﺧﱪ ان و ﻋﺪاﻟﻠﱣﻪ ﺣﻖ‪.‬‬
‫ﮐﻮﻧﲔ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭼﻨﻮﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬
‫ﻟﻄﻔﺶ‬ ‫ﻧﺰاﻫﺖِ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﺸﻤﺖِ‬ ‫ﺷﺮﻓﺶ‬ ‫ﻧﺒﺎﻫﺖِ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﻣﻨﺒﺖِ‬
‫ادﺑﺶ‬ ‫ﻧﺰاﻫﺖِ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﻨﺼﺐِ‬ ‫ﻧﺴﺒﺶ‬ ‫اﺻﺎﻟﺖِ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺸﺮبِ‬
‫ﯾﻘﲔ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﻋ ّﻠﯿّﲔ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫اﺻﻞ‬
‫ﻋﻔﻮ و ﺧﺸﻤﺶ ﻫﻤﻪ ﺳﮑﻮن و رﺿﺎ‬ ‫اﺻﻞ و ﻓﺮﻋﺶ ﻫﻤﻪ وﻓﺎ و ﻋﻄﺎ‬
‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬ ‫ﺧَﻠﻖ او ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻠﻖ ﭘﺎک ﭘﺪر‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وﺟﯿﻪ‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺣﻘﲑ‬ ‫ﭼﺸﻤﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺮش‬ ‫در‬ ‫او ﮔﺴﱰﯾﺪه‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﻗﻤّﮥ‬ ‫ورای‬ ‫او‬ ‫ﻫﻤّﺖ‬
‫آﻏﻮش‬ ‫در‬ ‫ﭘﺮورﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻣﺮ ورا ﮐﺸﯿﺪه ﺑﻪ دوش‬
‫ﮐﺮده ﺑﺮ ﺟﺎﻧﺶ ﺳﺎل و ﻣﺎه دﻋﺎ‬ ‫زﻫﺮا‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﻧﺲ‬ ‫رﺧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺷﺠﺮۀ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺼﲑت‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻫﻢ زﮐﯽ ﺗﺨﻢ و ﻫﻢ ﺑﻬﯽ زرﻋﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ ﺗﻘﯽ اﺻﻞ و ﻫﻢ ﻧﻘﯽ ﻓﺮﻋﺴﺖ‬
‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﮐﻤﺎلِ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﺑﺤ ِﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی‬ ‫ﻧﺒﻮی‬
‫ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮ و روی و ﺳﯿﻨﻪ در دﯾﺪار‬
‫ﺑﻮده‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺻﺪﻓﺶ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺤﺮِ‬ ‫از‬ ‫دُرّی‬
‫ﺑﻮده ﺟﺎن ﻧﺒﯽ و ﺻُﻠﺐ وﺻﯽ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫اﺻﻞ‬
‫او ز اﺣﻤﺪ ﭼﻮ ﻧﻮر از ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫او ز ﺣﯿﺪر ﭼﻮ ﺧﺎﺗﻢ از ﺟﻤﺸﯿﺪ‬
‫او‬ ‫دﯾﺎﻧﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫دُردی‬ ‫دن‬ ‫او‬ ‫ﺻﯿﺎﻧﺖ‬ ‫ﻫﺪی‬ ‫ﺻﻮان‬ ‫در‬
‫ﺟﻨﺒﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻬﺪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﭘﯿﻤﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺳﺮو ﺑﺎ ﺗﺎج و ﺑﺎ دواج و ردا‬ ‫ﻫﺪی‬ ‫ﺟﻮﯾﺒﺎر‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺳﺮو ﮔﻔﺘﻤﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﺷﺎرت‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫اﺻﻠﻬﺎ‬
‫ﺣﺴﲔ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫وارث‬ ‫زَﯾﻦ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫آن‬
‫ﺷﺮف و ﻋِﺮق و ﺧﻠﻖ ﻫﺮﺳﻪ ﺑﻬﻢ‬ ‫ﮐﺮده ﭼﻮن ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻪ اﺻﻞ و ﮐﺮم‬
‫ﺑﯽﻇﺎﻫﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﻃﻨﯽ‬ ‫او‬ ‫راز‬ ‫ﺑﯽآﺧﺮ‬ ‫اوّﻟﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﺷﲑش‬ ‫ﻃُﺒﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫ﺗﺄﺛﲑش‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻃﺒﺎﺷﲑ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﻨﻊ ﮐﺮدﻧﺪ اﻫﻞ ﺑﻐﯽ و ﺿﻼل‬ ‫زﻻل‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺟﮕﺮ ﮔﺮم‬
‫ﺧﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﱪ‬ ‫ﺟﮕﺮ ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺸﻢ از اﺻﻞ او ﻧﺪارد ﭼﺸﻢ‬
‫ﮐﻔﺶ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺮﻓﺶ‬ ‫ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫او‬ ‫زرع‬ ‫و‬ ‫ﺑﺬر‬ ‫ﻣَﻨﺒﺖ‬ ‫ﻣﺰرع اﺻﻞ و ﻓﺮع او دل و ﺟﺎن‬

‫‪۱۳۸‬‬
‫ﻧﺒﻮی‬ ‫ﺣﻘﮥ‬ ‫و‬ ‫دُرج‬ ‫از‬ ‫درّی‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻮی‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎﺧﯽ‬
‫رﯾﺎ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎوار‬ ‫ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪرو‬
‫را‬ ‫ﻋﺸﺮت‬ ‫ﺟﺸﻦ‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫را‬ ‫ﻋﺴﺮت‬ ‫ﺟﯿﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﻟﻌﻨﺖ‬ ‫او‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺑﺎﺑﺮ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫او‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬

‫ﺻﻔﺖ ﻗﺘﻞ ﺣﺴﲔﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﺑﻪ اﺷﺎرۀ ﯾﺰﯾﺪ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﻠﻌﻨﺔ‬

‫ﺑﺮآوردﻧﺪ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫از‬ ‫دﻣﺎر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫او ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬
‫زد‬ ‫ﭘﺎﯾﯽ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫زد‬ ‫راﯾﯽ‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮوﻋﺎص‬
‫ﺑﺮآرد ﮔﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯿﻌﺖ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺟﻤﻌﯽ از دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺮ او ﺑﮕﻤﺎﺷﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫آزرم‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮم‬
‫ﻣﻨﻬﻞ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﻨﺪ‬ ‫ﻣﺪﯾﻨﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎﻣﺮ او را ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ و ﺑﻪ ﺣﯿﻞ‬
‫ﺗﺎﺧﺖ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫آل‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﮐﺮﺑﻼ ﭼﻮن ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰل ﺳﺎﺧﺖ‬
‫دل او زان ﻋﻨﺎ و ﻏﻢ ﺧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮات‬ ‫آبِ‬ ‫راه‬
‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺧﱰ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮوﻋﺎص‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫روﺣﺸﺎن‬ ‫ﻟﻌﲔ‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻤﺮ‬
‫ﻧﺰ ﺧﺪا ﺗﺮس و ﻧﻪ ز ﻣﺮدم ﺷﺮم‬ ‫ﺑﯽآزرم‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‬
‫ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫آن‬ ‫واﻧﺪر‬ ‫ﺑﱪﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮش‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﻧﻈﺎره‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻣﺮوان‬ ‫آل‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻨﺶ‬
‫ﺑﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫دﻣﺸﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫اﻣﺎﻧﯽ ﮐﺮد‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﯿﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫اِﻧﻬﺎ ﮐﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﻦ‬ ‫دﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﺑﺘﯽ از ﻗﻮل ﺧﻮﯾﺶ اﻣﻼ ﮐﺮد‬
‫زد ﻗﻀﯿﺐ از ﻧﺸﺎط و ﻟﺐ ﺧﻨﺪان‬ ‫دﺳﺖ ﺷﻮﻣﺶ ﺑﺮ آن ﻟﺐ و دﻧﺪان‬
‫وآن ﻣﮑﺎﻓﺎت زﺷﺖ و دﺳﺖ ﻋﻤﻞ‬ ‫اﺳﻞ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺰرج‬ ‫ﮐﯿﻨﮥ‬
‫ﺣُﻨﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪر‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮐﯿﻨﻪﻫﺎی‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺘﻮﺧﺘﻪ‬ ‫آﺑﺎ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫ﺣﲑان‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﮔﺮﯾﺎن‬ ‫زﯾﻨﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‬
‫ﻧﺎﻻن‬ ‫دل‬ ‫درد‬ ‫ز‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭘﺎﻻن‬ ‫و‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮﺑﺮﻫﻨﻪ‬
‫وان ﺳﮕﺎن ﻇﻠﻢ را ﺑﺪاده رﺿﺎ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﺴﺘﺎده‬ ‫ﻋﻠﯽاﻻﺻﻐﺮ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻗﻮم ﺛﻤﻮد و ﺻﺎﻟﺢ و ﻋﺎد‬ ‫اﺑﻦزﯾﺎد‬ ‫و‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮوﻋﺎص‬
‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻘﺪ‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﺟﻔﺎ ﮐﺮده آن ﺳﮕﺎن اﺻﺮار‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ را و ﻣﺮﺗﻀﯽ را ﯾﺎد‬ ‫ﺑﯿﺪاد‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎورده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫را‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺠﺎﻣﻠﻪ‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﺴﻮ‬
‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺑﻮاﻟﺤﮑﻢ‬ ‫ﻣﻌﺪّ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫دوزخ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﭘﯿﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫و‬ ‫آزرم‬ ‫راه‬

‫‪۱۳۹‬‬
 ‫در ﺻﻔﺖ ﮐﺮﺑﻼ و ﻧﺴﯿﻢ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻌﻈّﻢ‬
‫ﮐﺰ ﺑﻬﺸﺖ آورد ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮﺑﻼ‬ ‫ﺣﺒّﺬا‬
‫وآن ﻋﺰﯾﺰان ﺑﻪ ﺗﯿﻎ دﻟﻬﺎ ﭼﺎک‬ ‫و آن ﺗﻦ ﺳﺮ ﺑﺮﯾﺪه در ﮔِﻞ و ﺧﺎک‬
‫اﻓﺘﯿﺪه‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺑﯽﺳﺮ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫وان ﺗﻦ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺧﺎک ﻏﻠﻄﯿﺪه‬
‫ﺑﯿﺎﻏﺸﺘﻪ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫و‬ ‫در ﮔِﻞ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫وآن‬
‫اﺻﺮار‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫وآن‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ز ﺟﻬﻞ و ﻓﻀﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻮد در ﺟﻬﺎن ﺑﱰ زﯾﻦ ﺷَﲔ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ز‬ ‫ﻟﻌﻞﮔﻮن‬ ‫ﺗﯿﻐﻬﺎ‬
‫ﻣﻨﺸﺎر‬ ‫ﺧﻮﺑﱰ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪﮐﺮدار‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﯿﺰه ﺳﺮ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺳﻨﺎن‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫و‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫زﺧﻢ‬
‫ﻋﺎﺟﺰ و ﺧﻮار و ﺑﯽﮐﺲ و ﻋﻄﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﺑﺪاده‬ ‫ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫آل‬
‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺒﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﺑﺘﺪای‬ ‫ﻟﻌﲔ‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫آل‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺒﺎرﯾﺪه‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺪرﯾﺪه‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬
‫دﯾﺪه‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽﺣﺪ‬ ‫ﺑﺒﺎرﯾﺪه‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺧﺮاﺷﯿﺪه‬ ‫را‬ ‫روی‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ‬
‫زﯾﻨﺐ از دﯾﺪهﻫﺎ ﺑﺮاﻧﺪه دو روی‬ ‫ﺣﺴﻦ از زﺧﻢ ﮐﺮده ﺳﯿﻨﻪ ﮐﺒﻮد‬
‫ﻋﻠﯽاﺻﻐﺮ آن دو رخ ﭘﺮ ﭼﲔ‬ ‫ﺣﺰﯾﻦ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮی‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺷﺮزه‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫روﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﻓﮕﺎر‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﯿﮕﺎر‬ ‫اوّل‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻓﺮاﻧﯽ‬
‫ﺷﺪه ﯾﮑﺴﺮ ﻗﺮﯾﻦ ﻃﺎﻏﯽ و ﺑﺎغ‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﺑﺮ دل از ﻋﻠﯽ ﺻﺪ داغ‬
‫ﺷﺪه ﻗﺎﻧﻊ ﺑﺪﯾﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ و ﺷَﲔ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺘﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﲔ‬
‫دان ﮐﻪ او ﺷﺎه اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺪﮔﻮی‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﺷﺘﯿﺎق اﱃ اﻟﻤﺸﻬﺪ اﻟﻤﻌﻈّﻢ‬

‫اﻟﻤﺮاة اﻟﺼﺎﻟﺤﺔ ﺧﲑٌ ﻣﻦ اﻟﻔـ رﺟﻞ ﺳﻮء‬
‫ﻣﻤﺘﺤﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺳﺎﻟﺨﻮرده‬ ‫ﭘﲑزﻧﯽ‬ ‫ﮐﻮﻓﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬
‫وﱃ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺣﺒﯿﺐ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻣﻤﺘﺤﻦ‬ ‫ﺑﻮد از اوﻻد ﻣﺼﻄﻔﯽ و ﻋﻠﯽ‬
‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ز ﮐﺮﺑﻼ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ ﭼﻨﺪ زﯾﺮ دﺳﺖ و ﯾﺘﯿﻢ‬
‫راه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﮕﻨﺪی‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﭘﮕﺎه‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد‬ ‫روز‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زال‬
‫دﯾﺪه از ﻇﻠﻢ ﻇﺎﻟﻤﺎن ﭘﺮ ﺧﻮن‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪی‬
‫ﺑﺎدی‬ ‫دل‬ ‫دردِ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪی‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﺎدی‬ ‫ﮐﺮﺑﻼ‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﯿﻨﺒﻮﯾﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮﯾﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬
‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ زاﻧﮑﻪ در ﺷﻮد در ﺷﻬﺮ‬
‫ﭘﯿﻤﻮده‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫دﻣﺎﻏﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮد‬
‫ﻣﮕﺬارﯾﺪ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺣﻆ از اﯾﻦ ﺑﺎد ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮدارﯾﺪ‬

‫‪۱۴۰‬‬
 ‫ﺑﺮداﺑﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫روز‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬ ‫ﻣﻦ ﻏﻼم زﻧﯽ ﮐﻪ از ﺻﺪ ﻣﺮد‬
‫ﻧﻬﺮاﺳﺪ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺟﻔﺎﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﻗﺪرِ‬

‫ﺻﻔﺔ اﺻﺮار اﻻﻋﺪاء واﻟﺒﺎﻏﲔ ﻟﻌﻨﻬﻢاﻟﻠﱣﻪ‬

‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮑﻦ ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻨﻊ ﺷﯿﺖ‬ ‫آدﻣﯽ ﭼﻮن ﺑﺪاﺷﺖ دﺳﺖ از ﺻﯿﺖ‬
‫ﻧﺰد آﻧﮑﺲ ﭼﻪ دوزخ و ﭼﻪ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ راﺿﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﮐﺮدۀ زﺷﺖ‬
‫ﺑﭙﺴﻨﺪد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺮآن‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫در ﺑﺪی ﮐﻮﺷﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﻔﺮوﺷﺪ‬ ‫ﺑﺨﲑه‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺰون ﺑﻮد وﻗﻌﺶ از ﺛﻘﻠﲔ‬ ‫ﺧﲑه راﺿﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺧﻮن ﺣﺴﲔ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫را ﮐﯽ‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﺎن‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﺧﺒﯿﺚ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫آزارم‬ ‫دل‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﯿﺰارم‬ ‫اﺑﻦﺧﺎل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﭘﲑِ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮوﻋﺎص‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﯾﺰﯾﺪ ﻣﲑ ﻣﻨﺴﺖ‬
‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮوﻋﺎص‬ ‫را‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺪ ره و ﺑﺪ ﻓﻌﺎل و ﺑﺪ دﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮ او را ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮآﻧﮑﺲ‬ ‫دادﮔﺮ‬ ‫ﻟﻌﻨﺖ‬
‫ﺑﻌﯿﺪ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﻗﺒﯿﻠﻪ‬ ‫زان‬ ‫ﻣﻦ ﻧﯿﻢ دوﺳﺘﺪار ﺷﻤﺮ و ﯾﺰﯾﺪ‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﻟﻌﻨﺘﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ راﺿﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﺑﺪ ﮐﺮدن‬
‫دَﯾﻦ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﺛﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫از‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ذﮐﺮ اﻻﻣﺎﻣﲔ اﻟﻬﺎدﯾﲔ اﺑﯽﺣﻨﯿﻔﺔ ﻧﻌﻤﺎنﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ اﻟﮑﻮﻓﯽ و ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ادرﯾﺲ اﻟﺸﺎﻓﻌﯽ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻓﯽ ﻣﻨﺎﻗﺐ اﻻﻣﺎم اﻻﻋﻈﻢ اﻟﺰاﻫﺪ ﻣﻔﺘﺎح اﻟﺸﺮﯾﻌﺔ ﮐﻨﻮز اﻟﺬرﯾﻌﺔ ﻧﻈﺎماﻟﺪّﯾﻦ ﻗﻮاماﻻﺳﻼم اﺑﯽ ﺣﻨﯿﻔﺔ ﻧﻌﻤﺎنﺑﻦ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ اﻟﮑﻮﻓﯽ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ‪ ،‬ذﮐﺮاﻟﻨﻌﻤﺎن ﺻﻮن ﻋﻦاﻟﺤﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﺸﺎﻓﻌﯽ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‪ :‬اﻟﻔﻘﻬﺎء ﮐﻠّﻬﻢ ﻋﯿﺎل‬
‫اﺑﯽﺣﻨﯿﻔﺔ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ‪.‬‬
‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫دﯾﻦ ﭼﻮ ﺑﮕﺬﺷﺖ از اﯾﻦ ﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫داد‬ ‫آﺷﺘﯽ‬ ‫ﻧﻌﻤﺎﻧﯽ‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﮥ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪرِ‬ ‫ﻣﻌﺮوﻓﯽ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎبِ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺤﺠّﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬ ‫ارزق‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫زﯾﺮِ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫دل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫دل‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ﮐﺮﺳﯽ دﯾﻦ ز راه او ﺣﺪ ﺑﻮد‬
‫ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻢ ﺳﺨﺎش آﺋﲔ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﺋﻤﮥ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬
‫ﺧﺮدش‬ ‫رﻋﯿّﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻮدش‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫او‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻄﻨﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬

‫‪۱۴۱‬‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﭼﻬﺮۀ‬ ‫دﯾﺪه ﺑﯽواﺳﻄﮥ ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻧﻘﻞ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻌﻤﺎن‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻧﻌﻤﺖِ‬ ‫ﺣﺠّﺖ اﺻﻞ و ﻓﺮعِ اﯾﻤﺎن ﺑﻮد‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﯽ ﮐﺎر ﮐﺮد و راه ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭼﻮن ﭘﺪر در اﺻﻮل ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮد‬
‫ﻓِﺮق‬ ‫ﺟﺪال‬ ‫از‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﺮق‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزﮔﺎرش‬
‫او‬ ‫ﻣﺜﺎﺑﺖ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫روح‬ ‫او‬ ‫ﺻﻼﺑﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راهِ‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬
‫ﮐﺮدار‬ ‫ﻣﻨﺘﺠﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﺘّﻘﯽ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫و‬ ‫رای‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫ﺷﺎخ و ﺑﯿﺦ ﻫﺪی ﭼﻮ ﻧﺎم ﭘﺪر‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺘﺢ‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﭘﺎک‬ ‫و‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ روز و ﺷﺐ دﻋﺎ اﻓﻼک‬
‫ﺗﻨﮕﺪﻻن‬ ‫ﭼﺎرهﮔﺎه‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻋﻤﻼن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺷﻬﺪا‬ ‫ﻣﺎدرِ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻀﺮّع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫دل‬
‫ﺟﺰا‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ز‬ ‫اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ‬ ‫روان‬ ‫ﮐﻪ‬

‫‪‬‬
‫ﻧﺒﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫درآﻣﺪ ﺑﻪ ﺑﺎغ دﯾﻦ ﻧﺒﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﻤﻪ را در اﺻﻮل ﯾﮑﺴﺎن ﮐﺮد‬ ‫راه دﯾﻦ ﺑﺮ ﺧﻼﯾﻖ آﺳﺎن ﮐﺮد‬
‫اﯾﻦ ره دﯾﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ وان ره ﮐﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﺲ از ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ راﻫﯽ ﭘﯿﺶ‬
‫دور ﮐﺮد از ﺟﻬﺎن دورﻧﮕﯽ را‬ ‫را‬ ‫ﭘﻠﻨﮕﯽ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﮔﺸﺖ ﻧﺎﭼﯿﺰ زرق و ﺣﯿﻠﺖ و رﻧﮓ‬ ‫ﻋﻠﻢ او ﮐﺮد ﺟﻤﻠﻪ را ﯾﮑﺮﻧﮓ‬
‫ﺗﺨﺖ در زﯾﺮ ﻫﺮ ادﯾﺐ او ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎج ﺑﺮ ﻓﺮقِ ﻫﺮ ﺧﻄﯿﺐ او ﺑﻮد‬
‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺮﺗﺎﻓﺖ‬ ‫زان ﻋﻨﺎن ﺳﻮی آﺳﻤﺎن ﺑﺮﺗﺎﻓﺖ‬
‫ﺳﺮﭙ از ﻫﯿﭻ ﺧﺼﻢ در ﻧﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻟﻮح ﻣﺤﻔﻮظ ﺷﺮع و ﺳﻨّﺖ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮّت‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫وﺟﻮد‬ ‫آﺳﻤﺎنِ‬ ‫ﻣﺼﺒﺎح‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮔﻨﺞْ‬ ‫ﻣﻔﺘﺎح‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺳﲑﺗﺶ ﻣﻐﺰ ﻧﺎﻓﻪ را ﺧﻮش ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺮﯾﻮش‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫ﺳﺮاجِ‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫دواج‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬
‫ﺳﺆال‬ ‫رﺳﻢِ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮم و ﺟﻮدش از ﺷﺘﺎبِ ﻧﻮال‬
‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫ﺧﺮﻗﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﺎﯾﺘﺎن‬ ‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﮥ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫روز‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﺳﺘﺘﺎن‬ ‫ﯾﺴﺎر‬ ‫و ﮐﺴﺐِ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎز‬
‫در ره او ﭼﻮ دﺳﺖ و دل ﻣﻔﺘﻮح‬ ‫ﺑﺎز ﭘﺎی ﺟﻬﺎن ﺑﻪ وﻗﺖ ﺻﺒﻮح‬
‫ﻃﺎوﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎلِ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻗﺪّوﺳﯽ‬ ‫ﻓﻀﺎی‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪقِ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺣﲑان ﭼﻮ ﮔﻮی در ﻃﺒﻄﺎب‬ ‫ﺧﻠﻖ ﭘﯿﺶ وی از ﻃﺮﯾﻖ ﺻﻮاب‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎ دﯾﻦ و ﺳﻨّﺖ اﻧﺪر ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻮد را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪر ﭼﻨﮓ‬
‫دل و ﺟﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﻓﻀﻞ و ﻋﻠﻢ ﯾﻘﲔ‬ ‫داده او را ﺑﺮای دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬
‫ﭘﺲ ﻣﻪ ﻋﻠﻢ ﺗﻮ ﺑﺎد و ﻣﻪ ﻋﻤﻠﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺸﺪ آز و ﮐﱪ از اﻣﻠﺖ‬
‫ﻗﺪر‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫روزِ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻌﻨﯽ ز ﺧﻂ او در ﺻﺪر‬

‫‪۱۴۲‬‬
 ‫ﺧﺮدش ﭼﻮن ﺷﮑﻮﻓﻪ ﭘﲑ و ﺟﻮان‬ ‫ﺑﺨﺖ او ﭼﻮن ﺑﻬﺎر اﻣﲑ ﺟﻬﺎن‬
‫ﮐﻮ ﺑﺮ اﻣّﺖ ﻧﮕﺎه داﺷﺖ اﺻﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫روان‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮّم‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫ﺣﺸﺮ ﮐﻦ‬ ‫وﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮ رواﻧﺶ ز ﻣﺎ درود و ﺳﻼم‬
‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﺑُﻮَﻧﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﺮ اﻣﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻗﺎل‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ رﺿﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻨﻪ‬

‫ذﮐﺮ اﻻﻣﺎم اﻟﻌﺎﻟﻢ اﻟﻌﺎرف ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ ﮐﻤﺎل اﻻﺳﻼم ﻣﻔﺘﯽ اﻟﺸﺮق واﻟﻐﺮب ﺳﯿّﺪاﻟﻌﻠﻤﺎء واﻟﻔﻘﻬﺎء ﻣﻔﺘﺎح اﻟﺸﺮﯾﻌﺔ‬
‫ﺳﺮاجاﻟﺴﻨّﻪ ﮐﻨﻮز اﻻﺣﺎدﯾﺚ اﺑﯽﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ادرﯾﺲ ﺷﺎﻓﻌﯽ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻄّﻠﺒﯽ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫روی‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻓﺮوﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎبِ‬ ‫از ﭘﺲ ﺑﺪ ِر دﯾﻦ ﻧﻪ دﯾﺮ ﭼﻪ زود‬
‫ﻣﻄﻠﺒﯽ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫راهِ‬ ‫رَو ﺑﺠﻮ ار ز دﯾﺪه در ﻃﻠﺒﯽ‬
‫ﻋﺪﻧﺎن‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﻣُﻌﺪ‬ ‫ﻧﺴﻞ‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﺑﻨﯿﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮاﻋﺪ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫اﺻﻞ‬
‫ﺑﮕﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫از‬ ‫ادﺑﺶ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺴﺒﺶ‬
‫ادرﯾﺲ‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫درسِ دﯾﻦ ﺳﺎﺧﺖ از ﭘﯽ ﺗﻘﺪﯾﺲ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ وﻗﻒ ﮐﺮده ﺑﺮ درِ دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫درﺑﺎﺧﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻮد از ﻋﻘﻞ ﺧﻮﯾﺶ ﻫﯿﭻ ﻧﺴﺎﺧﺖ‬
‫زان ﻧﻤﻮده ﺑﻪ ﺷﺮع او ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ﮔﻔﺘﻪ او ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻪ ﺟﺎن‬
‫ﻧﺎﻣﺎﻧﺪه‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﺧﻮدش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫ﺚ‬
‫ﺣﺪﯾ ِ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﺮده ﺧﺼﻤﺎن دﯾﻦِ ﺣﻖ را ﻗﻬﺮ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺳﺰد‬ ‫ورا‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮده در راهِ دﯾﻦ اﻣﺎم ﺑﻪ ﺣﻖ‬
‫ﻓﻄﻨﺘﺶ ﻓﺘﻨﻪ ﺳﻮز و ﺷﻐﻞ ﮔﺰار‬ ‫ﻫﻤّﺘﺶ دﯾﻦ ﻓﺮوز و ﻋﺮش ﮔﺬار‬
‫وﺻﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺘﻒ‬ ‫ﻏﺎﺷﯿﻪ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدی‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻋﺒﲑ‬ ‫دﻣﺶ‬ ‫ﻫﻤﺮﻫﺎنِ‬ ‫ﻓﺮس‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫درش‬ ‫راﮐﺒﺎنِ‬
‫ﺧُﻠﻖ او ﭼﻮن ﺑﻬﺎر ﺧﻨﺪان روی‬ ‫ﺟﻮد او ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻌﺒﻪ اﻧﺒﻪ ﺟﻮی‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻏﻼﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻗﺒﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫ﺷﺮع ﺗﺎ ﮐﺪﺧﺪای اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫در ﺗﺮّﻓﻊ ز ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻤﺶ دﯾﻦ‬ ‫در ﺗﺮاﺟﻊ ز ﺧﻠﻖ و ﺧﻠﻘﺶ ﺟﲔ‬
‫آﺛﺎرش‬ ‫رﺳﯿﺪه‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﻓّﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫رﻋﺪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﺮوﻻف‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ از ﺣﻖ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺳﻌﺪﺳﺖ‬
‫ﺳﻨّﺖ ﻣﺼﻄﻔﯽ از او ﺷﺪ ﻓﺎش‬ ‫اوﺑﺎش‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫زو‬ ‫ﭘﺮاﮔﻨﺪه‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﺮﺣﺶ او داد و ﻋﻠﻢ آن ﻧﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﺣﺪﯾﺜﯽ ﮐﻪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﺮﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻈّﺎر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫درس‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﺧﺰاﻧﮥ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻠﮏ‬
‫ﺣﺎﮐﻢ او ﺑﻮد و ﻋﺎﻟﻤﯽ ﻣﺤﮑﻮم‬ ‫ﮔﺎه ﺗﺪرﯾﺲ و ﮔﺎه ﺷﺮحِ ﻋﻠﻮم‬
‫ﻧَﻮر و ﻧُﻮرش ﭼﻮ روزﮔﺎر ﺑﻬﺎر‬ ‫ﮔﺎم و ﮐﺎﻣﺶ ﭼﻮ ﻣﺮﮐﺒﺎنِ ﺷﮑﺎر‬
‫ﺳﺮّ‬ ‫ﻣﻔﺴّﺮ‬ ‫ﻋﺎﻃﺮش‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺑِﺮ‬ ‫ﻣﺪﺑّﺮ‬ ‫ﻃﺎﻫﺮش‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﻣَﺤﺮم‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻣُﺤﺮمِ‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﺣﺎﻓﻆِ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫واﻋﻆِ‬

‫‪۱۴۳‬‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺳﻔﯿﻨﮥ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫اُﻣّﺖ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺳﮑﯿﻨﮥ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺎﻟﻮت‬ ‫ﺧﯿﻞِ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺲ ﭘﺎک ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﺑﻮد‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ ﻋﲔ ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ ﺑﻮد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺟﯿﺶ‬ ‫ﺳﺮﻓﺮازِ‬ ‫ﺑﯿﺸﮑﯽ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻗﺮﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪاﻧﯽ‬
‫دﺳﺖ او ﻫﻤﭽﻮ زﯾﺮ ﭘﻮش ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻫﺴﺖ ﮐﻮﺗﻪ ز ﺑﻬﺮ ﺷﺮع و ﺷﻌﺎر‬
‫ﭘﺎﮐﯿﺰه‬ ‫و‬ ‫درﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫دوﺷﯿﺰه‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬
‫دﺳﺖ و ﮐﻠﮑﺶ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﺮع ﺛﺒﺎت‬ ‫ﺻﻔﺎت‬ ‫و‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺣﻠّﮥ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﺗﻦ‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮور‬ ‫وز‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﻏﺮورِ‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ ﺳﺨﺎ و ﻣﺮوت اﯾﺸﺎن راﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺳﲑﺗﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﮐﮋ‬
‫ﻓِﺮق‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺘﻔﻖ‬ ‫ﺗﺒﻊ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻦ از او ﯾﺎﻓﺖ زﯾﻨﺖ و روﻧﻖ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ و ﻋﺎرف و وﺟﯿﻪ و ﻋﻔﯿﻒ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ او ﺷﺪه وﺿﯿﻊ و ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺳﺮﭙد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻏﻨﯿﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐِ‬ ‫زﻧﺪﻗﻪ از ﻋﻠﻢ او ﻫﺰﯾﻤﺖ ﮔﺸﺖ‬

‫ﻓﯽ ﻣﻨﺎﻗﺒﻬﻤﺎ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻬﻤﺎ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻫﻤﮑﺎﺳﮥ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬
‫وﯾﻦ ز اﺳﻨﺎد ﮐﺮده ﻣﺴﻨﺪ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫آن ﺑﻪ ﻓﺮﻗﺪ ﻧﻬﺎده ﻣﺮﻗﺪ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﭘﲑاﯾﻪ‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ز‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وان‬
‫ﻣﻘﺘﺪی اوﺳﺖ ﻋﻘﻞ و اﯾﻤﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺒﺘﺪی‬
‫وآن دﮔﺮ ﻣﻘﺘﺪی ﺑﻪ ﮔﺎه ﺟﻮاب‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫راه‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫آن ﯾﮑﯽ زﯾﺐ و زﯾﻨﺖِ ﻣﺤﻔﻞ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫ﻧﻮراﻓﺰای‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫وﯾﻦ دﮔﺮ ﺑﺪرِ ﻟﯿﻞ در ﺷﺐ ﻗﺪر‬ ‫آن ﯾﮑﯽ آﻓﺘﺎب ﻣﺤﻔﻞ و ﺻﺪر‬
‫اﺧﺒﺎر‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫اﺧﺒﺎر‬ ‫ز‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫اﺷﺮار‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ز‬ ‫آن‬
‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎراﺳﺘﻪ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫آﮔﻮر ﮐﺮده‬ ‫آن ﮔﺞ‬
‫وﯾﻦ ﺑﻪ ﻫﻤّﺖ ﻓﻘﯿﻪ و آن ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﻗﺮﯾﺸﯽ ﺑﻪ اﺻﻞ و آن ﮐﻮﻓﯽ‬
‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺪرّس‬ ‫و‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫آن‬
‫ﺻﻔﻮت از ﺟﺎم ﻟﻄﻒ اﯾﻦ ﺑﻪ ﻃﺮب‬ ‫ﺑﺪﻋﺖ از ﻗﻬﺮِ ﺗﯿﻎ آن ﺑﻪ ﻫَﺮَب‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﻋﻠﻤﺸﺎن ﮐﺮده‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫وارﺛﺎنِ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﮐﺮده ﭘﯿﺪا ز ﻋﻠﻢ و ﻋﻠّﺖ ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮدو‬
‫ﻧَﺒَﻮی‬ ‫ﺳﺘﺎرۀ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﺮ دو ﺑﻮدﻧﺪ از اﺟﺘﻬﺎد ﻗﻮی‬
‫ﻃﻔﻞ را اﯾﻦ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﭘﺮورده‬ ‫ﺷُﻪ ﮐﺮده‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫وﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﺎل آل ﺑﺘﻮل‬ ‫آن ﺑﻪ ﺣﺠّﺖ ﭼﺮاغ دﯾﻦ رﺳﻮل‬
‫وﯾﻦ ﺷﺪه ﻋﻠﻢ ﻣﺤﺾ را ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آن ﺷﺪه ﺣﮑﻢ ﺷﺮع را ﺣﺎﮐﻢ‬
‫ﺷﺎﻓﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫دردِ‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﻮﻓﯽ‬
‫ﺳﻨّﺖ اوﺳﺖ ﻋﻘﻞ و اﯾﻤﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬

‫‪۱۴۴‬‬
‫ﺧﺮاب‬ ‫ﻗﺼﺮ ﮐﻔﺮ‬ ‫او ﮐﺮده‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻟﻄﻒ او داده ﺑﯿﺦ دﯾﻦ را آب‬
‫از ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﻫﺮ دو ﺗﻦ ﭼﻪ دوی‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ اﻧﺪر ﺧﻼف ﻫﺮ دو ﺑُﻮی‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ داﻧﯽ ﺣﺪﯾﺚ ﯾﮏ دردی‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ دﯾﻦ را ﺑﻪ ﮐﲔ ﺑﺪل ﮐﺮدی‬
‫ﻧﯿﺴﺖ در دﯾﻦ دوﯾﯽ دوﯾﯽ ﺗﻮ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮑﻨﺪ ﺑﺪ ﺗﻮﯾﯽ ﺗﻮ ﻣﮑﻦ‬
‫ﻫﺮدو ﺑﺮ ﭼﺮخِ ﺷﺮع زُﻫﺮه و ﻣﺎه‬ ‫ﻫﺮدو در راه دﯾﻦ دﻟﯿﻞ و ﮔﻮاه‬
‫ﻫﺮدو در راغ دﯾﻦ ﭼﻮ ﮔﻠﺸﻦ و ﺑﺎغ‬ ‫ﻫﺮدو در راه دﯾﻦ ﭼﻮ ﺷﻤﻊ و ﭼﺮاغ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﯿﻮۀ‬ ‫ﺑﺘﺎﻓﺖ‬ ‫اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﺔ‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺷﺪ‬ ‫دل ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫او را ز‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻃﺎﻟﻊ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ‬ ‫زُﻫﺮۀ‬
‫ﮐﺎژیای ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﻫﻮا و ﻟﺠﺎج‬ ‫ﻫﺮدو ﻣﻬﱰ ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ذوق و ﻣﺰاج‬
‫دﯾﺪۀ ﮐﺎژ راﺳﺖ ﺑﲔ ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﮔﻮشِ ﮐﺮ را ﺳﺨﻦﺷﻨﺎس ﮐﻪ دﯾﺪ‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ دل دل ﺑﻪ ﺟﺎن ﮐﻪ ﮐﺮد ﺑﺪل‬ ‫ﻫﺮ دوان ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن و دل ﺑﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﺮدو را ﺷﺮعِ ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺮدو را دل ﺑﻪ ﺷﺮع ﺣﺎذق ﺑﻮد‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺠّﺔاﻟﻮﺛﻘﯽ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫آن ﺑﻪ دل ﺗﯿﻎ ﺣﺠّﺔاﻟﻮﺳﻄﯽ اﺳﺖ‬
‫را‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺛﺒﺎت‬ ‫او‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﻣﺴﻠﮏ اﯾﻦ ﻏﺬا دﻫﺪ ﺟﺎن را‬
‫ﻻﯾﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻻﯾﺢ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫واﺛﻖ‬ ‫و‬ ‫واﺿﺢ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻓﻌﯽ ﭼﻪ ﺷﻨﻮد‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ ﮐﻪ ﺑﻮد‬
‫ﺑﺪ ﺗﻮﯾﯽ وان ﺳﮓ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽﺣﮑﻮﻣﺖ‬ ‫ﻧﯿﮑﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮدو‬
‫ﻓﺮﻗﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬ ‫واﺿﺢ‬ ‫ﻗﺮآﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺒﻬﺖ‬ ‫ﮐﺎﺷﻒ‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﻮ ﺑﺮ در اﯾﺸﺎن را‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﮕﻮ ﻣﺮ اﯾﺸﺎن را‬
‫ﮔﻨﮓ ﺷﻮ ﺳﺎﻋﺘﯽ و ژاژ ﻣﺨﺎی‬ ‫ﮐﻢ ﮐﻦ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﮕﻮ ز ﺑﻬﺮ ﺧﺪای‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﺎ ور ﺑﻪ ﺟﺎی ﻓﻀﻞ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﮔﺸﺘﻪای‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺷﺎﻓﻌﯽ را در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﭼﻪ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺟﺴﻤﯽ آﻣﺪ و ﺑﺪﺧﻮاه‬
‫ﻧﺮزد‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫او‬ ‫ﻣﯽورزد‬ ‫اﻋﺘﺰال‬ ‫ﺧﺮی‬ ‫ور‬

‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻫﻞ اﻟﺘﻌﺼﺐ و ﻧﺼﯿﺤﺔ اﻟﻔﺮﯾﻘﲔ و ﻓﻘﻬﻤﺎاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‬

‫ﻣﺰن‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﯿﺨﺮدوار‬ ‫ﻫﯿﭻ را در ﺟﻬﺎن ز ﻋﻠﻢ و ز ﻇﻦ‬
‫ﻣﺒﺎز‬ ‫ﻣُﻬﺮه‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫وار‬ ‫ﺑﯿﺨﱪ‬ ‫ﻣﻨﺎز‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﺑﯽ ﮐَﻪ و ﭘﻨﺒﻪ داﻧﻪ ﮔﺎو ﻣﺨﺮ‬ ‫ﻣﱪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫آبِ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻣﺰن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫راه‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎ‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫ﺑﺰﯾﺮ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺳﮓ ﮐﲔ از ﺑﻐﻞ ﺑﺮون اﻧﺪاز‬
‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ز‬ ‫دوﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻗﺎﻣﺘﺖ‬
‫ﯾﮑﺘﺎﺳﺖ‬ ‫ﻓﻼن‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ دوﺗﺎ ﮐﺮده ﺑﺎز ﻗﺎﻣﺖ راﺳﺖ‬
‫ﺧﯿﻤﻪ زن رو ﺑﻪ ﻧﺰد دروﯾﺸﺎن‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﺎﻗﺪی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ار ﮐﻢ زﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﲔ ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫ﺑﯽﻧﲑو‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫ﺳﻼﻃﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫آﻣﯿﺰی‬ ‫رﻧﮓ ادﺑﺎر ﺗﺎ ﮐﯽ‬ ‫آوﯾﺰی‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﲑه‬

‫‪۱۴۵‬‬
‫در ﻏﻢ آﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ ﯾﺎ آن ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻤﺮت از ﮐﻮی ﻋﻘﻞ رﻓﺖ ﺑﺮون‬
‫ﺳﻨﮓ ﺑﺮ ﺷﯿﺸﻪ از ﺷﻘﺎوت ﺗﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن و ﭼﻪ آﻟﺖ ﻋﺪاوت ﺗﺴﺖ‬
‫د ّر ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺷﺎﯾﺪ ﺳﻔﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ از ﮐﻮی ﻋﻘﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻌﺬورﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫دورﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪِ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫دﯾﻮْ‬
‫آن‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮآورده‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﻨﮓ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﻘﺪت ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺣﺴﺪ و ﺣﻘﺪ ﮐﺮده آﻟﺖ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪﯾﻦ ﺧﻮی زﺷﺖ و ﺷﻬﻮت و رای‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪای ار رﺳﯽ ﺑﻪ دﯾﻦ ﺧﺪای‬
‫ﻻﻫﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻻﻫﻮت‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫اﻟﻠﻬﯽ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻻﻫﯽ‬ ‫از‬ ‫اﻟﻬﯽ‬ ‫راز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دور دور اﺳﺖ ﺳﺎﻫﯽ از ﺷﺎﻫﯽ‬
‫وز ﭘﯽ ﻋﺎﻣﻪ ﮐﺎر ﮐﺮد و ﻋﻤﻞ‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻮس داﻧﯽ و ﻫﻮا و ﺟﺪل‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﮥ‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ‬ ‫ﺟﺰ ﻫﻮا و ﻫﻮس ﻧﺨﯿﺰد و ﮐﲔ‬
‫او ﺳﻮی دﯾﻦ ﺑﺠﺰ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺴﺒﺴﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺴﻮی‬ ‫ﺑﻮﻟﻬﺒﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ از ﺧﺒﺚ اﯾﻦ دل ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ دو ﺣﻘﻨﺪ ﺑﺎﻃﻞ از ﻣﻦ و ﺗﻮﺳﺖ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮﺳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨّﺖاﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨﺒﻞ‬ ‫ورﻧﻪ در ﺑﺎغ دﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﻮر ﯾﻘﲔ‬
‫رﻓﺘﻢ‬ ‫و‬ ‫دادم‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫ﻣﻦ ز روی ﻧﺼﯿﺤﺖ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫آﻣﻮزی‬ ‫ﻃﺒﯿﺒﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﯿﺴﯿﯽ‬ ‫ور ﺗﻮ ﭘﻨﺪم دﻫﯽ ز ﺑﺪ روزی‬
‫ﭘﻮﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺨﺮد‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﻨﯿﻮﺷﺪ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫آﺑﺮوی ﺗﻮ زان ﭼﻮ ﺑﺎد ﻫﻮاﺳﺖ‬ ‫آﺗﺶ ﺧﻮی ﺗﻮ ﭼﻮ ﺧﺎک ﺳﯿﺎﺳﺖ‬
‫ور ﭼﻨﯿﻨﯽ ﭼﻨﲔ ﻣﮑﻦ در دﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻪای ﺑﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮐﲔ‬
‫از ﭘﯽ ﺑﺎﻧﮓ ﻋﺎﻣﯿﺎن دل و دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺪه از دﺳﺖ ﭘﺲ ﺑﻪ ﺷﻬﻮت و ﮐﲔ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻮ ﮐﺮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﺮِ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮی‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ ﮐﺲ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮔﺮ ﺑﻬﯽ ور ﺑﺪی ﺗﻮ دورم ازﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺘﯽ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﮑﺎر‬ ‫ﯾﺎوهﻫﺎ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ای‬
‫را‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫ﻣﮕﻮ‬ ‫اﯾﻦﭼﻨﯿﻨﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫و ﮔﺮﮔﺎن‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺗﻮ داﻧﯽ و ﺗُﺮﻫﺎت‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫ﻃﺮﯾﻖِ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻤﻮدم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﻓﻀﯿﺤﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺘﯽ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺗﻮ و دﯾﻮ ﺗﻮ ﻣﯽزن و ﻣﯽﮔﲑ‬ ‫ﮔﺮ ز ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺘﯽ ﺗﻮ ﭘﻨﺪ ﭘﺬﯾﺮ‬
‫اﯾﻦ ﻏﺮاﻣﺖ ﺑﺮ اﻫﻞِ دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫رودۀ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻫﻤﻪ از آب اﯾﻦ دو روزه ﻧﻬﺎد‬
‫ﭼﻮن ﺟﺮس ﺑﺎﻧﮓ و ﺟﺰ ﮐﻪ دﻋﻮی ﻧﻪ‬ ‫از ﻫﻮس ﮔﻔﺖ و ﻫﯿﭻ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻪ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺘﻮر‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﻏﯿﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫زور‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻞ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺗﻮ اﮔﺮ ﻋﯿﺐ ﺧﻮد ﻫﻤﯽ داﻧﯽ‬
‫از ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺑﮕﺬر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺎر ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗُﺮّﻫﺎت‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫‪۱۴۶‬‬
‫راﻫﱪﺳﺖ‬ ‫درد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫درد‬ ‫ﮔﺮ ﺗﺮا از ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﺧﱪﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫درِ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫دﯾﻦ ﻃﻠﺐ ﮐﻦ ﮔﺮت ﻏﻢ دﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫رﺳﯿﻞ‬ ‫دل‬ ‫دردِ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﮐﻪ زدوﻧﯽ ﭼﻮ ﺟﺎن ﺷﻤﺎرد ﻧﺎن‬ ‫آن ﺗﺮش روی ﮐﺮده ﺑﺮ ﻣﻬﻤﺎن‬
‫ورﻧﻪ ﮐﻢ ﮐﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ دوزخ رو‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﻧﺎﺻﺤﻢ‬
‫را‬ ‫ﺧﺎﻣﺎن‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﻧﺸﻨﻮم‬ ‫را‬ ‫اﻣﺎﻣﺎن‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﻨﺪهام‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ ﭼﻮن زﻧﻢ ﺑﻪ ﻃﺮب‬ ‫ﭘﺎی در ﭘﺎﯾﻢ از ﺧﺠﺎﻟﺖ رب‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﲑم‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻏﻼم‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﺑُﻮَم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪام‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺎم‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻬﺮهام‬
‫ﺳﭙﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺴﻮز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ‬
‫ﺑﺴﻮی ﻣﻦ اﻣﲔ ﺣﻖ ﻃﻠﺐ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ ﮔﺮ ﺑﺮِ ﺗﻮ ﺑﻮﻟﻬﺐ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮ رواﻧﺸﺎن ز ﻣﻦ درود و ﺳﻼم‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻦ آن ﻫﺮدو ﻣﻬﱰﻧﺪ و اﻣﺎم‬
‫وﯾﻦ ﺑﻪ دﻋﻮی دﻟﯿﻞ و ﺑﺮﻫﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺻﻔﺪر‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫اﺧﻀﺮ‬ ‫ﻗﻠﺰم‬ ‫ﺑﮑﺮدار‬ ‫آن‬
‫وآن ﺑﻪ ﻓﺘﻮی ﺟﻬﺎن ﻋﻠﻢ ﺑﺴﯿﻂ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺜﺎل ﺑﺤﺮ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫وﯾﻦ ﭼﻮ زاوش ﺑﻪ ﻧﻮر ﺧﻮد رﺧﺸﺎن‬ ‫ﮐﯿﻮان‬ ‫ﺳﺘﺎرۀ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫آن‬
‫آﺳﯿﺐ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫زﻧﺪﻗﻪ‬ ‫ﺷﺮع از اﯾﻦ ﺑﺎﻓﺘﺴﺖ روﻧﻖ و زﯾﺐ‬
‫وﯾﻦ ﻣﺮ اﺳﻼم را ﺗﻦ و ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﺷﺮع را ﭼﻮ ارﮐﺎﻧﺴﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﯿﺪه و آن ﺑﻨﺨﺴﺖ‬ ‫درﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﺟﺘﻬﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮدو‬
‫ﺳﻌﯽ اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺷﺮع ﮐﺮده اﺛﺮ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫روان‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎد‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﺳﻌﯿﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﺎدا‬ ‫ﻏﺬا‬ ‫ﻗﻮﻟﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫روح‬ ‫ﺑﺎدا‬ ‫ﻓﺪا‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﺴﯽ ﺧﻠﻖ ﯾﺎﻓﺖ زﯾﺸﺎن ﺳﻮد‬ ‫ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫ﻫﺮدوان‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﺎد‬
‫اﻣﺎن‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرﺷﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﯾﺐ و ﺧﺎﺳﺮ آن ﮐﺴﯽ را دان‬
‫ﮐﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫ﻟﻮره‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻧﺪود‬ ‫ﭘﺮاﮔﻨﺪه‬ ‫ﺷﱰ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻓﻘﯿﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫ﻧﺪرد‬ ‫ﺳﻔﯿﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺪان ﭼﺮا ﮐﻨﯽ ﺗﻮ ﺟﺪل‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﮕﺎر‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻢ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﻮﻻﻫﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮد ﻧﺎدان ﭼﻮ ﻗﺼﺪ داﻧﺎ ﮐﺮد‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﯿﭽﺎره در ﭼﻪ ﺻﺪ ﯾﺎز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺳﺰاوارﺳﺖ‬ ‫درون‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪﮐﺎرﺳﺖ‬ ‫آن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﺸﮑﯽ‬
‫ﺑﻨﺪه را روز دِه ز ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐ‬ ‫ﯾﺎرب‬ ‫ﺧﻼﯾﻘﯽ‬ ‫دﺳﺘﮕﲑِ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫اﺋﻤﮥ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﺣﻖِ‬ ‫در‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫از ﮐﻤﺎلِ‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺗﺮ‬ ‫زﺑﺎﻧﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫از‬ ‫ورﭼﻪ ﺧﺸﮑﻢ ﺑﺒﲔ ﺑﻪ ﺣﺲِ ﺑﺼﺮ‬
‫ﭘﻨﺪارﻧﺪ‬ ‫ﻧﺒﻬﺮه‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪۱۴۷‬‬
‫ﺳﺆال‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺪﻫﻢ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﺘﯽ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ور ﺑﻘﺎﯾﻢ ﭼﻮ ﻧﻔﺲ و روح ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺮا ﻋﻤﺮ ﺳﺎم و ﻧﻮح ﺑُﻮَد‬
‫رﺧﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻨﺎﻧﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﺑﻨﺎی‬ ‫از‬
‫اﯾﺸﺎﻧﻢ‬ ‫آنِ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﻢ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫اﯾﺸﺎﻧﻢ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪام‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﻢ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻬﺮهام‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻢ ﻣﻦ ﺟُﻨُﺐ ﭼﻪ ﺳﺮ ﺷﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﺰل درم ﭼﻪ ره ﺟﻮﯾﻢ‬
‫ﺗﺎﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻃﭙﯿﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﺷﺪه ﺣﯿﺾ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﺰّﻫﺪ واﻟﺤﮑﻤﺔ واﻟﻤﻮﻋﻈﺔ واﻟﻨﺼﯿﺤﺔ‬

‫در ﻟﺤﺎف ﺧﻼف ﺧﻔﱳ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﺰﻣﺖ از ﺣﻀﺮت ﻧﺒﯽ و ﻋﻠﯿﺴﺖ‬
‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن راﺳﺖ ﻓﺮش و ﺑﺴﱰ ﺧﻮاب‬
‫دارد از ﻣﻬﻞ دوﺳﺖ ﺟﻬﻞ ﺗﻮ ﺷﺮم‬ ‫آزرم‬ ‫رهِ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ ﮐﻪ‬ ‫وﻗﺖ‬
‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫از‬ ‫راه‬ ‫زادِ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﺑﺮﮐﻦ ز ﻣﻠﮏ و ﻣﻠﮏ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺗﻮﺣﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺟﻔﺖِ‬ ‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫زاد راه ﺗﻮ دان ﮐﻪ ﺗﺠﺮﯾﺪﺳﺖ‬
‫ﺗﺠﺮﯾﺪ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺎم‬ ‫ﻧﺎزده‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﮐﯽ رﺳﯽ ﭼﻮ ﻣﺮﯾﺪ‬
‫را‬ ‫ﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ده‬ ‫ﺗﱪّا‬ ‫ﺷﻮ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺎﻧﻊ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﻋﺮوس ﺑﯿﻨﺶ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ را در ﺑﺴﻮز و دود ﺑﺮآر‬ ‫ﻋﺎﺷﻖوار‬ ‫ﻓﺮوز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫زود‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫زردروی‬ ‫ﺗﺮزﺑﺎن‬ ‫ﺗﺎ ز دود ﺗﻮ ﺳﻮد ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
‫ﺑﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﺎر ﻃﺒﻊ و ﭘﻨﺞ ﺣﻮاس‬ ‫ﺧﲑاﻟﻨﺎس‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﮑﺒﲑ ﮐﻦ‬ ‫ﭼﺎر‬
‫ﺑﮑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﺘﺨﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﺑﺰن‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫دﻧﺪاﻧﮥ‬ ‫ﺷﺎخ‬
‫ﺑﺮوب‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫در ره ﺣﻖ ﺑﻼی ﻫﺴﺘﯽ روب‬
‫ﺑﺴﯿﺎرﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﻻﺣﻮل‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻃﺒﻊ ﺑﺮ ﮐﺎرﺳﺖ‬
‫ﺧﺪﯾﻮ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻻﺑﻪ‬ ‫ﻣﺴﻤﻮع‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ز ﻻﺣﻮل ﺗﻮ ﻧﱰﺳﺪ دﯾﻮ‬
‫ﻻﺣﻮل‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻨﻬﺰم‬ ‫دﯾﻮ دﯾﻦ را ز اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﻧﺪﻣﺪ‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﮔﻨﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﻣﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫دﯾﻮ‬
‫ﻣﺮدار‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯽﻃﻬﺎره‬ ‫و‬ ‫ﮔﻨﺪه‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻫﺴﺘﯽ ﺗﻮ در ﻫﻤﻪ ﮐﺮدار‬
‫ﮐﺎم ﭘﺮ زﻫﺮ و ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ ﺗﺮﯾﺎک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﭼﻮن ﺟﻬﺎن ﺑﯽﻣﺰه ﺷﻮد ﻧﻤﮑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن زﻣﲔ ﭘﺮ ﺑﺰه ﺷﻮد ﻓﻠﮑﻨﺪ‬
‫ﺟﺎهاﻧﺪ‬ ‫داﻋﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﻟﻠﱣﻪاﻧﺪ‬ ‫داﻋﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﯽﺑﺎﮐﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺑﺮﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬ ‫ﺧﺎﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﻮرۀ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﻧﻤﮏ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫رودۀ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻫﻤﻪ از آب اﯾﻦ دو روزه ﻧﻬﺎد‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﺑﺎﻧﮓ ﻧﺎی ﭘﺮ دﻋﻮی‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﻧﻄﻖ ﮔﻨﮓ و ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﻮرﻧﺪ‬ ‫ﻋﻄﺴﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺳﻮی ﺟﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﻧﯿﺶ زﻧﺒﻮرﻧﺪ‬
‫ﮐﻮﺑﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زان ﻫﻤﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎی آﺷﻮﺑﻨﺪ‬

‫‪۱۴۸‬‬
‫ﺗﺎ دو ﺗﺴﻮ ﻣﮕﺮ دو داﻧﮓ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬

‫ﻓﯽاﻟﺮاﺋﺤﺔ اﻟﮑﺮﯾﻬﺔ ﻋﻠﯽ ﻏﯿﺒﺔ اخ اﻟﻤﺴﻠﻢ‬

‫ﮐﻪ ز ﻏﯿﺒﺖ ﻣﮑﻦ ﺗﻮ ﭼﻬﺮه ﭼﻮ ﻗﲑ‬ ‫ﮔﻔﺖ روزی ﻣﺮﯾﺪ ﺧﻮد را ﭘﲑ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻣﻐﺘﺎب را ﺷﺪی ﭼﻮن ﺑﻨﺪ‬ ‫ﮔﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪادی‬ ‫ﻣﻌﺼﯿﺖ‬ ‫ﮐﺎﺟﮑﯽ‬
‫ﻧﺸﮑﺴﺘﯽ‬ ‫ﻏﯿﺒﻪ‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﻨﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ﻏﯿﺒﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻤﻌﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﮔﻨﺪه ﮔﺸﺘﯽ ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻊ و ﺳﻔﯿﻪ‬ ‫ﮐﺮﯾﻪ‬ ‫راﯾﺤﺎت‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ور‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻧﺰدی‬ ‫زان ﺧﺠﺎﻟﺖ دﮔﺮ ﺑﻪ ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺲ‬
‫وﺟﯿﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اخ‬ ‫ﻟﺤﻢ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬ ‫اﺧﯿﻪ‬ ‫ﻟﺤﻢ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻏﯿﺒﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫اﺧﯿﻪ‬ ‫ﻟﺤﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮه‬ ‫ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺰ از اﺑﻠﻪ و ﺿﺮﯾﺮ و ﺳﻔﯿﻪ‬
‫رﯾﺒﺖ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺗﻮﺷﻪ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫از‬ ‫ﻏﯿﺒﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺣﺬر ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ای‬
‫ﺟﺰ ﮐﻪ ﻣﺮدار ﺧﻮار ﭼﻮن ﮐﻔﺘﺎر‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫اخ‬ ‫ﻟﺤﻢ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬
‫ﭼﻮن دراﯾﺴﺖ ﺧﲑه ﯾﺎﻓﻪ ﺳﺮای‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﻢ ﮐﻦ ﺳﺒﮏ ﺑﻪ ﮐﺎر درآی‬
‫ﺑﺸﮑﻦ‬ ‫ﻗﻔﺺ‬ ‫ﻻﺗﻘﻨﻄﻮا‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻔﮕﻦ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻻﺗﺎﻣﻨﻮا‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﺸﻮی‬ ‫روی‬ ‫زاب‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮدان درآی در ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫ﺑﺸﮑﻦ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﻔﮕﻦ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﻋﻠَﻢ‬
‫ﮐﺎب او آﺗﺶ اﺳﺖ و ﺑﺎدش ﺧﺎک‬ ‫ﻧﺎﭘﺎک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫دارد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻗﻀﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫در‬
‫رﺳﺘﯽ از رﻧﺞ و ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺎﻣﻪ ﺷﻮی‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺳﭙﯿﺪﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺸﻨﻮ اﯾﻦ ﭘﻨﺪ و ﺧﲑه ﺑﺎد ﻣﺴﻨﺞ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬
‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﺧﺮس‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﻮﱃ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺳﻄﱪ‬ ‫ﺷﲑ ﮔﺮدن‬
‫از ﺧﻮدی دور ﺷﻮ ﺧﺪاﯾﯽ ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫رﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫رﻫﯿﯽ‬
‫ﮐﺪه‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﭼﻪ ﺷﻮی ﭼﻮن ﺳﺘﻮر و دﯾﻮ و دده‬
‫ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻣﺴﺖ و ﮔﻨﺪﮔﯽ ﭼﻮ ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در وی ز ﻣﻌﻨﯽ آﻟﺖ و ﺳﺎز‬
‫ﮔﺮد اﯾﻦ ﺧﺎک ﺗﻮده ﮔﺸﱳ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪای ﭼﺮخ ﺑﺮ ﮔﺬﺷﱳ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫زود‬ ‫ﺑﻤﲑی‬ ‫زﻧﺪهای‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫در‬
‫ﮐﺎر‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫راه‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫از ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺑﮕﺬر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺎر ﮐﻦ‬
‫ﮔﻮی ﮐﺮدم ﻣﮕﻮ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﻢ ﮐﻦ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﺠﺎﻫﺪة‬
‫ﮐﻪ در اﯾﻦ راه ﭼﯿﺴﺖ ﺗﺪﺑﲑی‬ ‫ﭘﲑی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫در رهِ ﺟﻬﺪ ﺧﻮد ﻣﺠﺎدﻟﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر اﯾﻦ راه ﺑﺮ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اﻟﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ ﮐﺲ‬ ‫راه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دارد‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫ﮐﺎر‬

‫‪۱۴۹‬‬
‫آوردی‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮﻋﺶ‬ ‫ﺷﺮطِ‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﻣﺠﺎﻫﺪت‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ‬ ‫ﭘﲑ‬
‫ﺑﻔﺸﺮدی‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﺮدی‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬
‫در رﻫﺶ ﺑﺪ زﻧﯽ ﻧﻪ ﺑﺪ ﻣﺮدی‬ ‫ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮدی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﻘﯿﻨﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﺑﮕﺬر‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫وز‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺗﺴﺖ رَو ﺑﻪ ﺟﺎ آور‬
‫راه رو راه و ﭘﯿﺶ ﻣﺎر ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ ﮐﻦ ﺗﻮ ﺟﻬﺪ ﺧﻮد ﻣﯽﮐﻦ‬
‫رﻓﯿﻖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺗﻮﻓﯿﻖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺪ ﺑﺮ ﺗﺴﺖ و ﺑﺮ ﺧﺪا ﺗﻮﻓﯿﻖ‬

‫ﻓﯽاﻻﺟﺘﻬﺎد و ﻃﻠﺐاﻟﺘﻘﻮی‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫رواﺣﻪ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﻣﺨﺘﺎر‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎرِ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎر ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﯾﮏ زﻣﺎن ﺧﺪﻣﺘﺶ ﻓﺮو ﻧﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺣﻘﻮق‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫ﺑﺮِ‬
‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آورد‬ ‫آﯾﺖ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬
‫راﻫﮕﺬار‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺧﻮاه ﺧﻮش دلﻧﺸﲔ و ﺧﻮاه ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫واردﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫واﻏﻮﺛﺎه‬ ‫ﮔﲑ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻋﻮش از آب ﭼﺸﻢ ﺧﻮن آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﺑﺪرو‬ ‫ﮐﺸﺘﻪای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺨﻤﻬﺎﯾﯽ‬ ‫زن ورا ﮔﻔﺖ ﺧﯿﺰ و ﺑﲑون رو‬
‫ﻣﺮد را ﮐﺎر و ﺷﻐﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﻋﯿﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ اﻧﺪر ﻣﺮد‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪم‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺮد ﮔﻔﺘﺎ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﻢ ﺣﺎﺟﺰی ﭼﻮ ﮐﻮه اُﺣﺪ‬ ‫ﻻﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪم‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻬﺪ‬
‫ﻫﺴﺖ دردِ ﻧﻬﯿﺐ و ﻧﺎر ﻣﻬﯿﺐ‬ ‫ﮐﻪ ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ ﻣﺮ ﻣﺮا ﺗﺮﮐﯿﺐ‬
‫آﺗﺶ ﭼﻮ روی ﻧﮕﺪازم‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎزم‬ ‫ﭼﺎرهای‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫از‬ ‫ﻣﮕﺮ‬
‫ﻧﻨﺞ‬ ‫ﺛﻢّ‬ ‫ﺣﯿﻠﺘﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻓَﺮَج‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫دﮔﺮ ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آﯾﺖ‬
‫اﻣﻮات‬ ‫از‬ ‫وﮔﺮﭼﻪ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫وراﺳﺖ‬ ‫اﺗﻘﻮا‬ ‫اﻟﺬﯾﻦ‬
‫راه ﺗﻘﻮی ﻣﮕﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آرﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎرﯾﻢ‬ ‫ار ﮔﺮان‬ ‫ﺑﯽﺗﻘﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭘﯿﺸﯿﻢ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻨﺪﯾﺸﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫روﯾﻢ‬ ‫ﺗﻘﻮی‬ ‫راه‬
‫ﻟﻌﲔ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫ﺑﯽﺗﻘﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬

‫ﻦاﻟ ﱣﻠﻪ ﻋﺰّ وﺟﻞ ﻗﺎل ای‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﺘّﻘﻮی‪ ،‬ﺳﺆال ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم ﻋ ّ‬
‫ﺷﯽء ﺧﻠﻘﺖ اﻓﻀﻞ ﻣﻦاﻻﺷﯿﺎء‬
‫ﻣﻮﱃ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫اﯾﺎ ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻨﺎﺟﺎت‬ ‫در‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ﺑﻬﱰ ز ﺧﻠﻘﻬﺎ در ﮐﻮن‬ ‫از ﻫﺮ آﻧﭻ آﻓﺮﯾﺪی از ﻫﺮ ﻟﻮن‬
‫ﺗﻘﻮی‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫اﯾﺎ‬ ‫ﺧﻠﻘﻬﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺟَﻨﺔاﻟﻤﺄوﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺘّﻘﯽ‬ ‫ﺗﻘﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻃﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﺮِ‬

‫‪۱۵۰‬‬
 ‫ﻖ‬
‫اﻟﺠﻬﻞ داءٌ ﺑﻼ دواءٍ واﻟﺤﻤﻖُ ﺣﻔﺮةٌ ﺑﻼ ﻋُﻤ ٍ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻨﻨﺪ‬ ‫ﻫﻮای‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫زﻣﻨﻨﺪ‬ ‫زادۀ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻋﯿﺎﻧﯽ‬
‫ﺑُﺮﺗﺮ‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫وز‬ ‫از ﺧﻮدی ﺧﻮﯾﺶ زﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺮﺗﺮ‬
‫ﻧﻔﺮﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺘﻨﺪ‬ ‫از ﮐﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻮن ﻧﮑﻮ ﺑﻨﮕﺮی ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫روﯾﺸﺎن ﭼﻮن ﭘﯿﺎز ﻟﻌﻞ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﺪﺑﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﲑ ﮔﻨﺪه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﭘﯿﺎز از ﻟﺒﺎس ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ‬
‫ﻧﺎر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﻄﻮﻧﺸﺎن‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫دﯾﺎر‬ ‫ﺑﯿﻮﮔﺎن‬ ‫و‬ ‫ﯾﺘﯿﻤﺎن‬ ‫از‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻏﻮی‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺎ زﺑﺎن در ﺟﺪل ﻗﻮی ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﮐﺪو زود ﺑﺎل و زود زوال‬ ‫و ﺑﺎل‬ ‫زﯾﻦ ﮐﺪو ﮔﺮدﻧﺎن ﺑﯽﭘﺮ‬
‫ﺗﻨﮓ ﻣﯿﺪان ﭼﻮ ﻗﻄﺐ راه ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﺴﺖ ﺑﺎﻻ ﭼﻮ ﻧﻘﻄﻪ ﺟﺎه ﻫﻤﻪ‬
‫زدن‬ ‫ﺟﻠﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﺎط‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ‬ ‫زدن‬ ‫ﺟﻠﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وﱃ‬ ‫ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﻣﺎدرزاد‬ ‫ﮐﺮّ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﯽﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻫﻮﺷﺸﺎن‬
‫ﺳﺮ ز ﺷﺮ دل ز ذُل ﺟﺴﺪ ز ﺣﺴﺪ‬ ‫ﮐﺮده از ﺑﻬﺮِ ﺟﺎه و ﻣﺎل و ﻣﺪد‬
‫ﺑﻮﻣﺮّه‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﺻﺪقاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺻﺮّه‬ ‫و‬ ‫ﺻﺪره‬ ‫ﭘﯽ ﮐﺴﺐ‬ ‫از‬
‫ﭘﯿﺶ ﻫﺎروت در ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎک‬ ‫ﺿﺤّﺎک‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻓﻌﻠﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎﮐﺮ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺗﺸﻨﮥ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻣﺴﺘﺤﻼن‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن‬ ‫اﯾﻨﭽﻨﲔ‬ ‫ﺳﺎدهدﻻن‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺼﺪ ﮐﺮده‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺮع و ﺻﺪق را داﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻣﯽ‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫دﯾﺪه‬ ‫ﻓﺮﺑﻬﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺳﯿﻤﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻔﻬﺎ‬ ‫اﺻﺤﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫از ﭘﯽ ﻣﺎل ﺧﻠﻖ و ﺣﺮص ﻓﺮوج‬ ‫ﻣﻔﻠﻮج‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻒ‬ ‫ﺳﯿﻤﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺣﺎﯾﻞ‬ ‫ﻋﻠﻤﺸﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﻬﻠﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺮم ﮐﺎﻫﻞ و ﺑﻪ زر ﻣﺎﯾﻞ‬
‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫و‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﻣﺮدان دﯾﻦ ﭼﻪ ﻻف زﻧﻨﺪ‬
‫ﭘﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮاﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺣﺮﯾﺺ و ﺣﺴﻮد و دو روﯾﻨﺪ‬
‫دﺳﺖ ازو ﺷﺴﺖ ﺷﺮع ﺑﺎرْ ﺧﺪای‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ از ﺧﻮد زد از ﻓﻀﻮﱃ رای‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎی‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ از ﻣﺎل و ﺟﺎه در ﺷﻮو آی‬
‫ﻫﲊ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻋﻨﱪ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺑﯽﻣﻐﺰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫روﺷﻦ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬ ‫ﺧﻔّﺎش‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫زﺷﺘﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اَﺻﺤﺎبِ اﻟﻐَﻔﻠﺔِ واﻟﺠُﻬّﺎل‬

‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺮد‬ ‫روی‬ ‫واﻧﺪرو‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫زﻧﮕﯿﯽ‬ ‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﭼﺸﻤﯽ از آﺗﺶ و رﺧﯽ ز اﻧﮕِﺸﺖ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ ﭘﺨﺞ دﯾﺪ و دو ﻟﺐ زﺷﺖ‬
‫ﺑﺮ زﻣﯿﻨﺶ زد آن زﻣﺎن و ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﻧﻨﻬﻔﺖ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻋﯿﺒﺶ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪۱۵۱‬‬
‫ﺑﯿﻔﮕﻨﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫زﺷﺘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ اﯾﻦ زﺷﺖ را ﺧﺪاوﻧﺪﺳﺖ‬
‫ﮐﯽ در اﯾﻦ راه ﺧﻮار ﺑﻮدی اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻮ ﻣﻦ ﭘﺮ ﻧﮕﺎر ﺑﻮدی اﯾﻦ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎهروﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ذُلﱢ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫زﺷﺘﺨﻮﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺑﯽﮐﺴﯽ‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫رﻋﻨﺎ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﺮگ ﺑﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﺣﺮﯾﻔﺎن ﻣﺮگ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ ﭼﻮ ﻣﺮ ﺧﺮد را ﺑﺮگ‬

‫اﻟﺘّﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﻧﻈﺮاﻟﺴّﻮء واﺣﻮال اﻟﺪّﻧﯿﺎ‬

‫زان ﺗﺮا ﻓﻌﻞ ﺳﺎل و ﻣﻪ زﺷﺘﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺜﻠﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮد در ﮐﺸﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﻧﻈﺮش‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﮐﺸﺘﯽ اﺳﺖ و در درﯾﺎ‬
‫ﺳﺎﮐﻦ اوﯾﺴﺖ و ﺳﺎﺣﻠﺴﺖ روان‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﺨﲑه‬ ‫آﯾﺪش‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻇﻦ‬
‫آﺷﻔﱳ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﺳﺎﺣﻞ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫در‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻮدک ﺿﻌﯿﻒ و ﻧﺎداﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫دﻧﯿﺎﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮمِ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﻏﺮّهای ﺷﺐ و روز‬
‫درآر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪهای‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﯿﺶ ﻣﺸﻨﻮ ز ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﮔﻔﺘﺎر‬
‫روح ﻋﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﺟﺰ ﺧﺮِ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮرِ‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫ای‬
‫ﮐﱪ و ﻋُﺠﺒﺴﺖ ﺧﺸﻢ و ﺧﺸﻨﻮدﯾﺖ‬ ‫ﺑﻮدﯾﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺨﻮت‬ ‫ﻋﻠﻤﺴﺖ‬ ‫ﻋﺰّ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻋﻠﻤﺎ‬

‫ﺧﻮری‬ ‫و ﮐﺎه‬ ‫ﺑﺮی‬ ‫ﺑﺎر ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻋﻠﻢ داری ﻋﻤﻞ ﻧﻪ داﻧﮑﻪ ﺧﺮی‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺧﺮﺑﻪای‬ ‫اﺳﱰ ار ﻫﺴﺖ ﺑﺪْ رگ و ﻇﺎﻟﻢ‬
‫ﺧﻨﺠﺮت ﻫﺴﺖ ﺻﻒ ﺷﮑﺴﱳ ﮐﻮ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﺴﱳ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫داﻧﺸﺖ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﻓﻼن ﻣﺬﻫﺒﺴﺖ و آن ﺑﻬﻤﺎن‬ ‫ﺑﻮی از آن ﮐﻮی ﺧﻮد ﻧﯿﺎﺑﯽ از آن‬
‫ﮐﺎن ﻓﻼن ﻣﻠﺤﺪ آن ﻓﻼن ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﻗﺮﻗﺮ‬ ‫ﺑَﻄَﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫روان‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ اﯾﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫در‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻨﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺗﻮﺑﺮۀ‬ ‫ﻏﻢ ﺧﻮد ﺧﻮر ز دﯾﮕﺮان ﻣﻨﺪﯾﺶ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﯽﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﻘﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﻈﻠﻤﺖ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑُﺮد‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻋﻠﻢ و ﻋﺎﻟﻢ و ﻃﻠﺐ ﻋﻠﻢ‬

‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﮐﺎر‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﻮدﻣﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫زﻧﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﻮﻟﻌﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ داری وﱃ ﺑﻪ ﺳﻮد و رﺑﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دوروی‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫درون‬ ‫ﻣﺨﻠﺺ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ور ﻧﺪاری ﺗﻮ ﻧﻮن ﺑُﻮی ﻧﻪ ﻗﻠﻢ‬ ‫ﻗﻠﻢدار ﮔﻔﺖ ﺟﻔﺖِ ﻗﺪم‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻣﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻓﺮّﻫﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫از‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬
‫ﻧﺰدﯾﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﻪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮑﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽآﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺎه‬

‫‪۱۵۲‬‬
‫داﻧﮑﻪ او ﻫﺴﺖ روز در ﮐﺮدار‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫آب‬ ‫آﺗﺸﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻗﯿﻤﺖ او ﺑﻪ ﻗﺪرِ ﻫﻤّﺖ اوﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﻗﺒﺎل ﻋﺎﻣﻪ ﻧَﻬﻤﺖ اوﺳﺖ‬
‫دﺳﺖ ﮔﺎزرﺳﺖ ﮔﺮو‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﻓﺮاﻣﺶ ﻣﮑﻦ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻧﻮ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﮔﻪ ﻣﺮد ﺑﺎﺷﯽ و ﮔﻪ زن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺧَﻠﻖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫زرق‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫آبِ‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬
‫روز و ﺷﺐ دوﺳﺖ ﺧﻮاه و دﺷﻤﻦ ﺟﻮی‬ ‫ﺑﺨﻞ و ﺟﻮدت ﺑﺮای ﻣﺮدم ﮐﻮی‬
‫ﻫﯿﭻ ﻋﯿﺒﺶ ﻣﮑﻦ ﮐﻪ ﺑﯽ دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫دل او ﺟﺎن ﻣﺮد ﻏﻤﮕﲔ اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮر و ﺧﻔّﺎش را ﮐﻪ دﯾﺪ ﺑﻬﻢ‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺗﻮ و ﺗﻮ در ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﺎﯾﻢ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺮﭘﺎﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻓَﺮﻫﯽ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ور‬
‫ﺑَﺮﻧﺎﺋﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﭽﺦ‬ ‫ﺑﺪاﻧﮑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑُﺮﻧﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫دوﻟﺘﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺷﺘﺎﺑﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻨﺪی‬ ‫درو‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﺴﺘﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺻﺒﺢ‬
‫ﻧﻤﯽﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﻠﯽ‬ ‫ازو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﭼﺮاﺳﺖ‬ ‫روﯾﲔ‬ ‫ﺧﻢ‬
‫آرد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺳﺎﯾﻠﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﺮﺳﯿﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮآﻧﮑﺲ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ دارد ﺧﻤﯽ ﻧﻪ ﺳﻘﺮاﻃﺴﺖ‬ ‫اﻓﺮاﻃﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﻬُﺪه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻪ ﮐُﺤﻞ‬ ‫ﻋﯿﺴﯿﺖ‬ ‫دَم‬ ‫ﻓﻀﻞ ﯾﺰداﻧﺖ ﺑﻪ ﮐﻪ ﻣﻨّﺖ ﺣﯿﺰ‬
‫ﺑﻪ دو ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺮوش ﭼﻮن داری‬ ‫ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﺎم ﮔﻮش ﭼﻮن داری‬
‫وز وﺟﻮد ﺗﻮ ﺧﺎﻧﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﺧﺮاب‬ ‫ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﻧﺪاری ﺗﺎب‬
‫ﺗﻮﻓﲑ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫روزﮔﺎرش‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﺧﻄﺎ ﮐﻨﺪ‬ ‫او ﮔﺮ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻗﺎف ﮐﻮﻫﺴﺖ و ﺑﺲ ﮔﺮان ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻗﺎف‬ ‫از ﮐُﻪ‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺮ دل ﺧﻠﻒ ﮐﺎف ﮐﱪ و ﮔﺰاف‬
‫ﻣﺪان‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺼﺮوع‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺧﺼﻢ ﺧﻮد را ﺗﻮ ﭼﻮن ﺣﺒﯿﺐ ﻣﺪان‬
‫دﻫﺪ‬ ‫زآب‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫دان ﮐﻪ‬ ‫زرﻫﯽ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﮐﺎﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﻣﺸﮑﻠﯽ‬
‫ﺗﲑی‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫آب‬ ‫زرهِ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺧﻮد‬
‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺻﺮع‬ ‫داروی‬ ‫ﻓﺮزاﻧﻪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻋﺎﻗﻞ از ﭼﺸﻢ ﺑﺪ ﻧﱰﺳﺪ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭽﺎﭘﯿﭻ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻧﮑﻪ او ﺧﻀﺮی از درون دارد‬ ‫ﺧﻀﺮی از ﻏﻮل ﭼﺸﻢ ﭼﻮن دارد‬
‫ﺣﺪﯾﺚ ﮐﻦ ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺎم‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺣﺎﯾﻠﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺎو ﺗﺎ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن‪ ،‬اﻟﻔـ وﺣﺪت‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﻟﻮح ﻣﺎدت و ﻣﺪّت‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ ﺑﺮ اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ و رﺧﺸﻨﺪه ﺷﺪ ﭼﻮ ﻃﻠﻌﺖ ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﺰوﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻈﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺳﻔﺘﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﻌﺎل‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دُر‬ ‫ﻧﻌﺖ و ﻓﻀﻞ رﺳﻮل ﺷﺪ ﮔﻔﺘﻪ‬

‫‪۱۵۳‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺮّاﺑﻊ‬
‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻟﻌﻘﻞ واﺣﻮاﻟﻪ واﻓﻌﺎﻟﻪ و ﻏﺎﯾﺔ ﻋﻨﺎﯾﺘﻪ و ﺳﺒﺐ وﺟﻮده‬

‫ذﮐﺮ اﻟﻌﻘﻞ اوﺟﺐ ﻻن ﻧﺘﺎﺋﺠﻪ اﻋﺠﺐ‪ ،‬ﻣﻦ ﻻ ﻋﻘﻞ ﻟﻪ ﻻدﯾﻦ ﻟﻪ‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ وآﻟﻪ وﺳﻠّﻢ‪ :‬اوّل ﻣﺎ‬
‫ﺧَﻠَﻖاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ اﻟﻌﻘﻞ‪.‬‬
‫اﻧﺪر ﺳﺘﺎﯾﺶ ﻋﻘﻞ و ﻋﺎﻗﻞ و ﻣﻌﻘﻮل‬
‫ﺧﺮدﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮﺷﻪﭼﯿﻨﺎن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ در زﯾﺮ ﭼﺮخ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪﻧﺪ‬
‫ﺷﺪ ﺑﺪو راﺳﺖ ﮐﺎر ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ‬ ‫ازل‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ز‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﺴﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ره‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دﺳﺘﺶ‬ ‫در‬ ‫اﻣﻮر‬ ‫ﮐﻠﯿﺪِ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺳﺒﺐ ﺑﻮد و ﻫﺴﺖ و ﺑﺎﺷﺪ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬
‫ﻋﻘﻠﺴﺖ‬ ‫اول‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻧﻘﻠﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺮوﻓﯽ‬ ‫در‬
‫ﺑﲔ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫اوّﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫از ﺑﺮای ﺻﻼحِ دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬
‫آﻧﭽﻪ رﻓﺖ آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ و آﻧﭻ آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯽ از ﺷﮕﺮﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﻋﻘﻞ ﺻﻮت و ﺣﺮﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺣﺮف و آواز در ﺧﺰد ﺑﻪ ﻋﺪم‬ ‫دم‬ ‫زد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫رﺳﻮﻟﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻫﻢ ﮔﻮﻫﺮ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﮐﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺳﺨﻦﮔﻮﺗﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪی‬ ‫ﺧﺸﮏ‬
‫ﻧﻔﺲ را ﻋﻠﻢ ﺑﺨﺶ و ﯾﺎری ده‬ ‫ده‬ ‫ﺑﺮدﺑﺎری‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺟﺴﻢ‬
‫ﺣﮑﯿﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺖ‬ ‫ﺳﺨﻨﯽ‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺴﻮن‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻓﻮق ﻧﯽ ﺗﺤﺖ ﻧﯽ و ﻧﯽ ﭼﭗ و راﺳﺖ‬ ‫ﻣﺸﺮق و ﻣﻐﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺗﺮاﺳﺖ‬
‫وﺟﻞ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫او‬ ‫ﻣﻐﺮب‬ ‫ازل‬ ‫ﻋﻘﻞِ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺸﺮق‬
‫ﮐﺰ ﺧﺮد ﻫﻤﭽﻮ ﺟﻬﻞ ﺑﺮ در ﻧﯽ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫دور‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﻬﺮ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﻨﺪ و ﻗﻔﺲ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ازل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اوّﻟﺴﺖ‬ ‫آﺧﺮش‬ ‫اوّل‬ ‫ز‬ ‫ازل‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮﯾﻦ روی ﭘﺸﺖ دﯾﻦ آﻣﺪ‬
‫آدم‬ ‫ﺑﻨﯽ‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪه‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫زان‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪﭘﻮش‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻠّﺖ ﻓﻬﻢ و وﻫﻢ و ﻫﻮش آﻣﺪ‬
‫ﺻﺮﯾﺢﻧﻤﺎی‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻏﯿﺐ را ﺑﻬﺮ دوﻟﺖ دو ﺳﺮای‬
‫ﻋﻘﻞ و ﻣﻌﻘﻮل و ﻋﺎﻗﻞ اﯾﻦ ﺳﻪ ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﯽﻫﯿﭻ ﻋﯿﺐ و رﯾﺐ و ﺷﮑﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺧﻠﯿﻞ ﺗﻮ ﺑﺲ‬ ‫ﻋﻘﻞ در راهِ ﺣﻖ دﻟﯿﻞ ﺗﻮ ﺑﺲ‬
‫ورﻧﻪ ﮔﺮدی ﺑﻪ ﻫﺮ رﻫﯽ ﭼﻮ رﻫﯽ‬ ‫ﭼﻨﮓ در زن ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺗﺎ ﺑﺮﻫﯽ‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﺑﮑﻦ ﻣﮑﻦ آن‬ ‫ﻣﮑﻦ در ﭘﺬﯾﺮد از ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﮐﻦ‬
‫اﻻﻗﺮب‬ ‫ﻣﺪﺑّﺮ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ذات‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﺻﺎﯾﺒﺎن‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬
‫او ﮐﺮده‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫را‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻓﻌﺎل‬ ‫ﻋﻘﻞ‬

‫‪۱۵۴‬‬
‫وزﯾﺮ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻠّﯽ‬ ‫ﻧَﻔْﺲ‬ ‫ﺣﺲ و اَﻃﺒﺎع ﺧﻮاﻧﺪه او را ﻣﲑ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﻧﻔﺴﻬﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺟﺎﻓﯽ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻓﯿﺾ‬
‫ﻧﻮح‬ ‫ﺳﻔﯿﻨﮥ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﻓﯿﺾ او در ﺻﻔﺎ ﺳﮑﯿﻨﮥ روح‬
‫ﺑﯿﺸﱰ ﻣﯿﻞ او ﺑﻮد ﺑﻪ دو ﮐﺲ‬ ‫از ﭘﯽ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﻫﻮس‬
‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﺗﺄﯾﯿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﻏﺮﺿﻨﺪ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫ارﭼﻪ او ﺟﻮﻫﺮ اﯾﻦ دو ﮐﺲ ﻋﺮﺿﻨﺪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺘﺶ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫رﻋﺎﯾﺘﺶ‬ ‫ﻣﺠﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺑﯽ اﯾﻦ دو ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﻧﺒﻮد‬
‫ﻋﺒّﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫زﻫّﺎد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫زﻫّﺎد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫دارد‬ ‫اﻧﺲ‬
‫ﮐﺰ ﭘﯽ ﻧﻔﺲ ﮐﻢ زﻧﺪ ﭼﻮ ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻘﻞ ﺑﺎﯾﺪ و ﺑﺲ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ازل‬ ‫از‬ ‫وارث رﺳﻢ ﺷﺮع و دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻫﯿﭻ ﻏﻤﺨﻮارهای ﻣﺪان ﭼﻮ ﺳﺨﻦ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن را در اﯾﻦ ﺳﺮای ﮐﻬﻦ‬
‫ﻣﮕﺬار‬ ‫را‬ ‫ﻓﺰای‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﮔﺮ ﺳﻮی ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﻗﺮار‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻬﺎﻟﺖ‬ ‫از‬
‫ﻋﻘﻞ راه ﺗﺮا ﺧﻔﲑ ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﻋﻘﻞ دﺳﺘﮕﲑ ﺑﺲ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺎی ز ﻣﻦ ﻣﺮ ﺗﺮا درود و ﺳﻼم‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫روﯾﺪ‬ ‫ﻧﮑﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﺒﻮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣﺮد ﺟﺎﻫﻞ ذﻟﯿﻞ و ﻏﻤﺨﻮارﺳﺖ‬ ‫ﺗﻨﺪارﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﺒُﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫دل‬
‫ﻋﻘﻞ را ﺟﻮی و ﺟﻬﻞ را ﺑﮕﺬار‬ ‫آز ﺧﻮد را ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی درآر‬
‫ﺗﺎ ﻧﺪاری ﺗﻮ آز ﺧﻮد را ﺧﻮار‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫اژدﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آز‬
‫ﻣﻬﺮاس‬ ‫از ﮐﺴﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫آز‬ ‫آز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮک و ﺧﺮس ﺷﻨﺎس‬
‫ﭼﻮن ﺳﺮاﺑﺴﺖ و وﻫﻢ ازو ﻫﺎﯾﻢ‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬

‫ﻓﯽ اَنّ اﻟﻌﻘﻞ ﺳﻠﻄﺎن اﻟﺨﻠﻖ و ﺣﺠّﺔ اﻟﺤﻖ‬

‫آﻧﮑﻪ ﺳﺎﯾﮥ ﺧﺪاش ﮔﻮﯾﻨﺪ اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺳﻠﻄﺎن ﻗﺎدر ﺧﻮش ﺧﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ذات ﮐﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ذات‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪهوار‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫دارد‬ ‫ﻗﻞ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫دارد‬ ‫زﯾﺮ ﮔُﻞ‬ ‫ﺗﺨﺘﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐُﻞ‬
‫ﻗﺮآﻧﺴﺖ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫آن ﻫﻤﻪ درد ﺗﺴﺖ درﻣﺎن ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺳﺘﺎرهﺷﻨﺎس‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺑﺮﺗﺮ ز وﻫﻢ و ﺣﺲّ و ﻗﯿﺎس‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫دﺑﲑ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫در‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺪﺑّﺮ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬ ‫در‬
‫آﻣﺎس‬ ‫ﻓﺮﺑﻬﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﻪ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫از ﻗﺮﯾﻨﯽ دﯾﻮ و آﺗﺶ و دود‬ ‫زود‬ ‫رﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ‬

‫‪۱۵۵‬‬
‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﺣﺠّﺔاﻟﺤﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﻣﮑﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫راز‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣُﺪﺑﺮی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣُﻘﺒﻠﯽ‬
‫ﮐﻠﻤﻪ‬ ‫درﺧﻮر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫درﺧﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬
‫واﻧﮑﻪ او را ﻣﺘﺎﺑﻊ از ﺑﺪ رﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او را ﻣﺨﺎﻟﻒ از ﺧﻮد ﺧَﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﻗﻤﺮ دﯾﻦ ز ﺑﻬﺮ ﻏﻠﺒﻪ ﻣﮕﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺮد ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﻨﺪه در ﻫﺪاﯾﺖ اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ روﯾﻨﺪه در رﻋﺎﯾﺖ اوﺳﺖ‬
‫اﻟﻬﻤﺔ‬ ‫ﻧﻬﺎﯾﺔ‬ ‫او‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫اﻟﻐﻤّﺔ‬ ‫ﮐﺎﺷﻒ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫از‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫در‬ ‫او ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﯿﺰ‬ ‫اﺳﺎﻣﯽ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻋﻘﻠﺴﺖ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻠﺴﺖ‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪای‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ اﯾﻦ ﮐﺠﺎ ﺗﻮان داﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎک و ﻣﺮدار ﺑﺮ ﯾﮑﯽ ﺧﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﻋﯿﺒﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺻﻼح‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ ﻋﺎﻗﻞ ز روی ﻓﻮز و ﻓﻼح‬
‫دُرﱢ دﯾﻦ اﺳﺖ و ذﻫﻦ او اﻟﻤﺎس‬ ‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫رﺑّﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﯽﻫﲊ ﻣﺮده ﺟﺎن و زﻧﺪه ﺑﺪن‬ ‫ﻫﲊ از ﻣﺮد ﻫﻤﭽﻮ روح از ﺗﻦ‬
‫ﺑﺎر ﮐﺸﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﺸﺪ‬ ‫ﺑﺮدﺑﺎر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬
‫ﺑﺮ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﭼﻮن اﺑﺠﺪِ ﺣﻖ از ﺑﺮ ﮐﺮد‬
‫ﺣﻠﻢ او زور و ﻋﻠﻢ او ﺟﻬﻠﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻠﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﻪﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻗﯿﻠﻬﺎ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﱃ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯽﺑَﺮ‬ ‫ﺑﯿﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﯿﺎﱃ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭘﲑ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ و ﺧﺎﮐﯿﺎن ﻃﻔﻠﻨﺪ‬ ‫ﻣﻐﺰ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ و اﺧﱰان ﺛﻘﻠﻨﺪ‬
‫ﻇﻦ‬ ‫ﮔﺎﻫﻮارۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺠﺘﻬﺪ‬ ‫داﯾﻪ ﻋﻘﻞ آﻣﺪ از ﺑﺮای ﺳﺨﻦ‬
‫ﻋﻘﻞ ﻫﻢ آﻣﺮﺳﺖ و ﻫﻢ ﻣﺄﻣﻮر‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻫﻢ ﻗﺎدرﺳﺖ و ﻫﻢ ﻣﻘﺪور‬
‫ازل‬ ‫ﺟﻬﺎنِ‬ ‫دروازۀ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ از ﺻﻮرت و ﻣﮑﺎن و ﻣﺤﻞ‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﻣﺮﺗﺒﺖ ز ﻋﻘﻞ ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺷﺎﻫﺴﺖ و دﯾﮕﺮان ﺣﺸﻤﻨﺪ‬
‫و ﮔﻤﺮاﻫﺴﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﭽﺎره‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﻋﻘﻞ ز اﻟﻠﱣﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺣﻮاس‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮﺳﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺗﺨﺘﻪ اﺳﺖ و ﻧﻔﺲ ﻧﻘﺶﻧﻤﺎی‬
‫ورﻧﻪ ﮐﯽ دﯾﺪی اﯾﻦ ﺷﺮف ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻋ ّﺰ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫داد ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺳﯿﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻋﺎﻗﻠﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫در ﮐﻮی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﯾﻨﺖ رﯾﺶ ار ﺳﻮی ﺗﻮ ﻋﻘﻞ اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮی ﺗﻮ ﻋﻘﻞ ﺻﻠﺢ ﯾﺎ ﮐﲔ اﺳﺖ‬
‫آن ﻧﻪ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ ﮐﺎن ﻋﻘﯿﻠﺖ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﺎن رﻫﻨﻤﺎی ﺣﯿﻠﺖ ﺗﺴﺖ‬
‫را‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﮐﺸﺖ ﭘﺮواﻧﻪ را ﭼﺮاغ از ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ آن روﺷﻨﯽ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻏﺮور‬

‫‪۱۵۶‬‬
‫ﻻﺟﺮم ﻋﻘﻞ ﺟﺴﺖ و او آوﯾﺨﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺪی آﻣﯿﺨﺖ‬
‫رخ و اﺳﺒﺖ ﭼﻮ ﺷﺪ ﮐﻢِ ﺷﻪ ﮔﲑ‬ ‫ره ﮔﲑ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻋﻘﻠﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬
‫ﭘﺮداز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﻨﮓ‬
‫ﻣَﺮﯾﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﮔﻮی ﮔﺸﺖ ﻋﻘﻞ ﻣُﺮﯾﺪ‬
‫دان ﮐﻪ دﯾﻮ دﻟﺶ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﻋﻘﻞ ﻫﻤﭽﻮ ﺳﻠﻤﺎن ﺷﺪ‬
‫ﺳﻪ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺑُﺮد ﺑﻪ ﺳﯿﺼﺪ ﺳﺎل‬ ‫ﻻﺟﺮم ﭼﻮن ز ﻋﻘﻞ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻤﺎل‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺶ‬ ‫آﺧﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﻠﻤﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫رای‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫اﻧﮕﻮر‬ ‫دم‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﺶ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ از ﻋﻘﻞ در ﺳﺮای ﻏﺮور‬
‫ﻣﯽ و ﺷﻄﺮﻧﺞ و ﻧﺮد و ﺑﺮﺑﻂ و ﻧﺎی‬ ‫وز ﺧﺮد ﻧﯿﺴﺖ در ﺧﯿﺎل ﺳﻮای‬
‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﺧﻤﺮ و زﻣﺮ ﻗﻤﺮ آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺮد از ﺑﻬﺮ اﻣﻦ و اﻣﺮ آﻣﺪ‬
‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﻻﻫﯽ و ﻣﻼﻫﯽ راﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫وآﻧﮑﻪ ﺑﺸﻨﯿﺪهای اوﻟﻮااﻻﻣﺮ اوﺳﺖ‬ ‫زاﺟﺮ زﻣﺮ و ﻧﺎﻫﯽ ﺧﻤﺮ اوﺳﺖ‬
‫ﺷﯿﺎﻃﲔاﻧﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻼﻃﲔ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫وﯾﻦ ﺳﻼﻃﲔ ﮐﻪ ﻧﺰ ره دﯾﻦاﻧﺪ‬
‫دان ﮐﻪ ﻋﻄّﺎر ﻧﯿﺴﺖ ﻧﺎک دﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﺰ ﺑﻬﺮ ﻣﺎل و ﺟﺎه و دﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫و ﮐﯿﻨﻪور‬ ‫روی‬ ‫دو‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﯿﻠﻪﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺮّار‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻋﻘﻞ را ﺑﺎ دروغ و ﻫﺮزه ﭼﮑﺎر‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫دارد‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫اﺷﻌﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﻗﺼﺪ ﻣﺪح و ذم ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫دل‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺒﻘﺒﻖ‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﭽﮥ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺒﺴﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ او آب رﯾﺰ و ﻧﺎن ﻃﻠﺒﺴﺖ‬
‫زﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫ﺗﻤﻮز‬ ‫ﺗﻒﱢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫رﻧﺪان‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ ﺳﺮﻣﺎی دی ﻣﻬﯽ را ﺑﺎز‬
‫ﻧﺎﻣﻮﺳﯿﺴﺖ‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫ﻏﻤﺎز‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫واﻧﮑﻪ داﻫﯽ و آﻧﮑﻪ ﺳﺎﻟﻮﺳﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﯽﺑﺎزد‬ ‫ﻣُﻬﺮه‬ ‫ﺣﻘّﻪ‬ ‫در‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﭘﺮدازد‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫از‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻨﱪوار‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﺰاران ﺑﺎر‬ ‫او ﺑﺮ زﻣﲔ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺣﺴﺎب و ﺷﻤﺎر آن ﻧﺘﻮان‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﻦ ﻧﺴﻖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﮐﺰ ﭘﯽ ﺟﺎه و ﻣﺎل و ﺑﺪ ﻧﯿﺘﯿﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﻘﻠﻬﺎی ﻋﺎرﯾﺘﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻋﻄﺎر ﺷﮑﻞ و ﻧﺎک دﻫﻨﺪ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫زرﻧﻤﺎی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫دزدﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺣِﺲّ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫دﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫آن او ﻧﯿﺴﺖ ﮔﻢ ﺷﺪۀ ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ ﮔﺮ ﺑِﺪﺳﺖ ﺑَﺪﺳﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ را در ﺻﻼح ﻫﺮزه ﻣﺪار‬ ‫ﻧﺒﻮَد ﮐﺎر‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﭼﻮن ﭼﺮاﻏﯽ اﺳﺖ در ﻃﻬﺎرت ﺟﺎی‬ ‫ﻋﻘﻞ در دﺳﺖ ﯾﮏ رﻣﻪ ﺧﻮد رای‬
‫دزد‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﺧﺮدی ﺑﻮده اﺻﻞ و داﻧﺶ و ﻣﺰد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻗﺎﺿﯽ‬ ‫وﮐﯿﻞ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﮐﺬب راﺿﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪۱۵۷‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و ﮔﻠﻮ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪه‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺟﺰ راﺳﺖ ﮔﻮی و ﻟﻤﱰ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﺪ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﭘﺮدهﭘﻮش ﻓﻼن و ﺑﻬﻤﺎن ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ دﻣﺴﺎز زور و ﺑﻬﺘﺎن ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻋﻘﯿﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده ﭼﻮن در ﻧﻬﺎد ﭘﺎی ﺑﻪ ﻗﯿﻞ‬
‫ﺑﯿﺖاﻟﻤﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫آورﯾﺪش‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫اﻧﺪُه‬ ‫و‬ ‫اﯾﺘﺎم‬ ‫درد‬
‫ﭘﻬﻠﻮش‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫آﻫﻨﯽ‬ ‫داد ﭼﻮن ﺧﻮاﺳﺖ از ﻋﻠﯽ داروش‬
‫ﻋﻘﯿﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫زار‬ ‫ﺑﻨﺎﻟﯿﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫زور او ﭼﻮن ﻧﺪاﺷﺖ ﮔﺎه ﻣﻘﯿﻞ‬
‫ﮐﻪ دل از ﭘﺸﺖ ﭼﺸﻢ ﺑﯿﻨﺪ روی‬ ‫روی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫از ﭘﯽ ﭘﻨﺞ ﺣﺲ و ﭼﺎر ارﮐﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﮕﺎرﺧﺎﻧﮥ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐﯽ ﻗﺼﺪ دام و داﻧﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﮐﺮاﻧﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻨﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫ﮐﺮم‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ از زرق و ﺧﺪﻋﻪ و ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫روﯾﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑهراﯾﺎن‬ ‫روﯾﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﻔﺸﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫از‬
‫در ﻧﻬﺎن ﮔﺰدﻣﺴﺖ و ﭘﯿﺪا ﯾﺎر‬ ‫در ﮐﺎر‬ ‫ﺣﮑﯿﻢﺗﺮ‬ ‫زﯾﺸﺎن‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫اﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫ﺑﻬﻤﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫در ﺳﺨﺎ ﮐﻨﺪ و در ﺟﻔﺎ ﺗﯿﺰﻧﺪ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺑﻪ ﺗﻮ ﺟﺰ اﯾﻦ ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫دورﺑﲔ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮآﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺮّﻓﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ او را ﻣﮑﺎن ﮐﻨﯽ زﻧﺪان‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ‬
‫ﺳﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﺑﻨﻨﻤﻮد‬ ‫ور‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﻋﻘﻞ ﭼﻬﺮه ﻧﻨﻤﻮده اﺳﺖ‬
‫اﻫﺮﻣﻨﺴﺖ‬ ‫اﺳﱰاق‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺰﯾﻦ روی ﻋﻘﻞ ﻣﺮد و زﻧﺴﺖ‬
‫ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺸﻌﺒﺪ‬ ‫و‬ ‫دزد‬ ‫رای‬ ‫ﺳﺎﺣﺮ‬ ‫و‬ ‫و ﮐﺎﻫﻦ‬ ‫ﻗﻼب‬ ‫ذﻫﻦ‬
‫زﺣﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻄﺎردﺳﺖ‬ ‫ﻋﻄﺎی‬ ‫از‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﻄﻨﺖ و دﻫﺎ و ﺣﯿﻞ‬
‫ﻃﺮّاری‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪوﯾﯽ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﮑّﺎری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻤﺎن‬ ‫ﮔﻮﺷﻪ ﮐﺸﺘﺖ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﯿﻮان‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫دﻫﺶ‬
‫ﺷﺪ ﮐﻮر‬ ‫ﻟﻌﻨﺘﯽ‬ ‫ﻣﺨﺮاق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﯾﻮ از اﯾﻦ ﻋﻘﻞ ﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﺷﺮ و ﺷﻮر‬
‫ﮐﻪ ﻋﺰازﯾﻞ ازﯾﻦ ﺷﺪﺳﺖ اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺑﮕﺬر از ﻋﻘﻞ و ﺧﺪﻋﻪ و ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫ﻟﻌﻨﺘﺶ ﮐﻦ ﮐﻪ ﺑﯽﺧﺮد ﺧﺮدﯾﺴﺖ‬ ‫ﺧﺮدی را ﮐﻪ آن دﻟﯿﻞ ﺑﺪﯾﺴﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ ﺑﻮی ﺑﯿﺪ از ﻋﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ داﻧﺴﺖ ﺧﻮی ﺑﺨﻞ از ﺟﻮد‬
‫ﻋﻘﻞ دﯾﻦ ﺟﻮ و ﭘﺲ ر ِو او ﺑﺎش‬ ‫اوﺑﺎش‬ ‫ﮐﯿﺎﺳﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫درﮔﺬر‬
‫ﺳﺮﺳﺮی ﮐﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ دﯾﻦ ﻣﺮ ﺗﺮا ﻧﮑﻮ ﯾﺎرﯾﺴﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ دﯾﻦ ﻣﺮ ﺗﺮا ﭼﻮ ﺗﲑ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﱪدت‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻘﻞ دﯾﻦ ﺟﺰ ﻫﺪی ﻋﻄﺎ ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زورﻗﯽ‬ ‫ﺑﯽروح‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﺣﻤﻘﯽ‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﺷﺪه از ﺑﻨﺪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻣﺮدان رﺳﯿﺪه ﺗﺎ در ﺣﻖ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﻮی ﻋﺎﻗﻞ ﭼﻮ دﯾﻮ و دد ﺑﺎﺷﺪ‬

‫‪۱۵۸‬‬
‫از ﭼﻪ از ﻫﻔﺖ ﻣﲑ و از ﻧﻪ ﭼﺮخ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺖ ﻋﺎﻗﻼن را ﺑﺮخ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫واﱃ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮏ دﯾﺪ ﺑﺪ ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺮع و داد ﭼﯿﺴﺖ ﺧﺮد‬ ‫واﱃ ﭼﺮخ و دﻫﺮ ﮐﯿﺴﺖ ﺧﺮد‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﻨﺞ ﺑﻪ ز ﻣﺎر ﺷﮑﻨﺞ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﻣﻘﺎم راﺣﺖ و رﻧﺞ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ را ﭼﻮ ﻋﻘﻞ ﻣﺎدرزاد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫داﯾﻪای‬
‫ﺻﺮّاﻓﺎن‬ ‫ﭼﺎرﺳﻮی‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺗﻮ روز و ﺷﺐ ﭼﻮ ﻃﻮّاﻓﺎن‬
‫ﮐﻪ ﻓﻼن ﮐﻮن ﺑﻪ ﻧﯿﮏ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدد‬ ‫ﺧﲑه‬
‫اﯾﻦ زﻣﲔ ﺷﻮره و آن زﻣﲔ ﮐﺸﺘﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻓﻼن ﺧﻮب و آن ﻓﻼن زﺷﺘﺴﺖ‬
‫دل اﯾﻦ ﺧﻔﺘﻪ ﻋﻘﻞ آن ﻣﺴﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻞ اﯾﻦ ﺧﺎر و آب آن ﭘﺴﺖ اﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺳﯿﻢ ﺧﻀﺮ و آن ﭼﻬﺎرم ﻏﻮل‬ ‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﻋﯿﺴﯽ آن دﮔﺮ ﺧﺮِ ﺳﻮل‬
‫ﺳﺮخ اﯾﻦ ﺷﺪ از آن ﺳﭙﯿﺪ و ﺳﯿﺎه‬ ‫دﮔﺮ ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﻨﺪﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺷﺎه ﺟﺎن را ﻟﻘﺐ ﻣﮑﻦ ﻓﺮزﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﯿﻬﺪه اﺳﺖ ﺑﮕﺬر ازﯾﻦ‬
‫داری‬ ‫دروغزن‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎری‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﭼﻪ زﻧﯽ دﺳﺖ ﺧﲑه ﺑﺮ ﺗﺮﮐﺶ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ ﮐﺶ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮده‬
‫ﺷﺐ روی را ﺑﻤﺎن و ﺧﲑه ﻣﻼف‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪای ﻣﺮد ﮐﺎر روز ﻣﺼﺎف‬
‫ﺧﺮد‬ ‫زود‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫درد‬ ‫درﻣﺎن‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻮ ﮐﺮدﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﺑﻮده در ﮐﺎر ﻋﻘﻞ ﺟﺎﻫﻞ و ﻏﻤﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺂﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻘﺖ‬ ‫اول‬ ‫ز‬
‫ﮐﺎﺳﻪ ﭼﻮن ﮐﯿﺴﮥ ﺧﺮد ﭘﺮ داد‬ ‫ﻣﻌﺎد‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﺴﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺷﺎه ﺗﻦ ﺟﺎن و ﺷﺎه ﺟﺎن ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎن‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫از دو ﺧﺮ ﺗﺎ اﺑﺪ ﭘﯿﺎده ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺮ درِ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﺳﮕﯽ ﺷﲑﺳﺖ‬ ‫ﭼﲑﺳﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻼک ﻣﻮر از ﭘﺮ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد را ﺑَﺪﺳﺖ ﻓﻀﻞ و ﻫﲊ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺟﻮاز‬ ‫ورا‬ ‫ره‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﭼﻮت‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎر‬
‫ﻫﺮﮐﺴﯽ را ﺑﻪ ﻗﺪر ﻋﻘﻞ ﺛﻮاب‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫و‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫اﯾﺰد ﮔﻪ‬ ‫دﻫﺪ‬
‫داری‬ ‫دروغزن‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫داری‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در‬ ‫دﯾﻞ‬
‫وﯾﻞ واﻟﻤﺮﺳﻼت ﺑﺮ ﺧﻮد ﺧﻮان‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎور‪،‬‬ ‫ﻧﺪارﯾﻢ‬ ‫ور‬
‫ﻣﺴﺦ ﮔﺸﺖ آﻧﮑﻪ ﻣﺴﺢ ﻋﻘﻞ ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺧﻮی روﯾﯽ ﻫﺴﺖ‬
‫از دل ﺧﻮﯾﺶ ﺟﺎی او ﺑﺮ ﺳﺎز‬ ‫ﺑﻨﻮاز‬ ‫ﺑﯿﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬

‫در ﺷﺮف ﻧﻔﺲ و ﻋﻘﻞ‬

‫ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﺎ ﺷﻨﺎس و ﻋﻘﻞ ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫و‬ ‫ﭘﺪر‬
‫واﻧﺪرﯾﻦ ﻫﺮ دو اﺻﻞ ﻋﺎق ﻣﺒﺎش‬ ‫زﯾﻦ دو ﺟﻔﺖ ﺷﺮﯾﻒ ﻃﺎق ﻣﺒﺎش‬
‫را‬ ‫ﭘﺮﯾﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬
‫اﯾﻦ دو ﮔﻮﻫﺮ ﺳﺰای آن ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﭙﺳﺘﻨﺪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﮔﺮﺷﺎن‬

‫‪۱۵۹‬‬
‫ﺣﮑﻤﺎ ﻋﻘﻞ و ﻧﻔﺲ را دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎزارﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎدری‬ ‫و‬ ‫ﭘﺪر‬
‫ﺟﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭘﯿﺸﮑﺎران‬ ‫ارﮐﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ روﺣﺖ آن دو روﺣﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺟﺴﻤﺖ اﯾﻦ دو ﺟﺴﻤﺎﻧﯿﺴﺖ‬
‫وآن دوت از ﻗﺪر ﺑﺮده ﺑﺮ اﻓﻼک‬ ‫آن دوت از آرزو ﺳﺮﭙده ﺑﻪ ﺧﺎک‬
‫ﺣﻖ اﯾﻦ ﻫﺮ دو ﻫﻢ ﻓﺮو ﻣﮕﺬار‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫دو‬ ‫آن‬ ‫ﺣﻖ‬
‫اﺷﱰ اﯾﻦ داد اﮔﺮت زاد آن داد‬ ‫واﻧﮑﻪ در راهِ ﮐﻌﺒﻪ از ﺳﺮِ داد‬
‫ﻫﻮا ﮐﺸﺪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫در‬ ‫آب را‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﺸﺎﻃﮥ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬
‫ﺳﺮ ﺑﻪ ﻣُﻬﺮﺳﺖ و ﭘﺎﯾﺪار ﺧﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺣﻘّﮥ ﺣﻖ دراﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺧﺮدﺳﺖ‬
‫ﺳﮑﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺟﻠﻮۀ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻦﻓﯿﮑﻮن‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺮم‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫در ازل ﭼﻮن ﺣﺪﯾﺚ ﺑﺎ ﺧﻮد راﻧﺪ‬
‫رﺳﺘﯽ ار ﺟﺴﺘﯽ از ﻣﻼﻣﺖ ﮔﺎه‬ ‫ﺳﻮی ﺑﺎزار دﯾﻦ ﭼﻮ ﺟﺴﺘﯽ راه‬
‫ﭼﻮن ﻧﻪای ﻋﻮد ﺧﲑه ﻧﺎژ ﻣﺒﺎش‬ ‫از ﮐﮋی دور ﺑﺎش و ﮐﺎژ ﻣﺒﺎش‬
‫راﺳﺘﯽ ﻋﻘﻞ ﻋﺎﻓﯿﺖ ﺑﲔ راﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﮋی ﻧﻔﺲ ﻋﺸﻮه آﮔﲔ راﺳﺖ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺑﺮات‬ ‫دوزﺧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬
‫ﻋﯿﺐﺟﻮ آن و ﻏﯿﺐﮔﻮ اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ ﮐﻔﺮ و ﻋﺎﻗﻠﯽ دﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﺸﺪ اﯾﻦ را ﻫﻮا ﺳﻮی ﺳﺠﲔ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﮕﺮ ﮐﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎت‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬
‫ﺑﻪ از آن ﮐﺖ ﺑﺒﻨﺪد اﺑﻠﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ ار ﻋﺎﻗﻠﺖ ﺑﻪ ﺣﻖ در ﺧﺸﻢ‬
‫ﺟﻬﻼ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎدی‬ ‫دور‬ ‫ﻋﻘﻼ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در داد و ﺳﺘﺪ ﺧﺮدﻣﻨﺪ‬

‫درﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣُﮑﺎس‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻌﻦ دادی ﺧﻤﯽ درم ﺑﻪ دﻣﯽ‬
‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺑﺨﯿﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺧﻮی ﻧﺰد ﻣﻦ ﻧﻪ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ ﻧﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﮐﺲ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺮدی‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺑﺪﻫﻢ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫در ﺳﺨﺎوت ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ده‬
‫ﻣﻐﺒﻮن‬ ‫و‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺑﻬﱰ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫را‬ ‫داد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺘﺪ‬
‫ﺛﺮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﻮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺛﺮﯾّﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮد ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﮔﺎه ﺑﯿﻊ و ﺷﺮی‬
‫دان‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫رأس‬ ‫آرزو‬ ‫ﻋﻘﻞ دﺳﺖ و زﺑﺎن ﮐﻮﺗﻪ دان‬
‫ﺗﺮا‬ ‫آز‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻧﮕﻮﻧﺴﺎر‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ای‬
‫ﺗﻨﮓ ﻣﯿﺪان ﺑﻪ ﮔﺮد ﺧﻮد ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫درِ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ آﯾﯽ ﭼﻮ ﺑﺪ ﻧﺪاری دل‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ای‬ ‫ﻧﻬﺎدی‬ ‫رخ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫داد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫رای‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﻮد او آﺗﺶ اﺳﺖ و ﺳﻮدش دود‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد را ز ﺧﻮد ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺳﻮد‬
‫آرد‬ ‫ﺧﲑﮔﯽ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫را‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫آرد‬ ‫ﺗﲑﮔﯽ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬

‫‪۱۶۰‬‬
‫ﮐﺎرﻫﺎ ﻣﺤﮑﻢ اﺳﺖ و دﻟﻬﺎ ﺷﺎد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺣﺎﮐﻢ‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫رﺳﻮم‬ ‫راﻧﺪن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ازل‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﻧﮑﺘﺶ‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻧُﺘﻒ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫داﻣﻦِ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫از ﺧﺮد ﺧﻮاﺟﻪ ﺷﻮ ﮐﻪ ﺳﻨﮓ ﺳﭙﯿﺪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺶ‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪان‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‬

‫در ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ و ﭘﯿﻮﺳﱳ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻣﻌﻤﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﺸﻮر‬ ‫رقّ‬ ‫ﻣﺴﻄﻮرﺳﺖ‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫در‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺣﺎﺟﺐ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫در‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺛﺎﻧﯽ و ﻧﻔﺲ اوّل اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣُﺮﺳﻞ‬ ‫ﻧﺒﯽّ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪای‬
‫ﻞ ﻣﺼﻄﻔﯽ و او ﺻﺪّﯾﻖ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐ ّ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮔﲑﻧﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﻮرِ‬ ‫از‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻧﺪه‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫داﯾﻢ‬
‫رﺳﺎﻧﻨﺪه‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺬﯾﺮای‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻫﻢ دﻫﻨﺪه اﺳﺖ و ﻫﻢ ﺳﺘﺎﻧﻨﺪه‬
‫ﺷﺪه زﯾﻦ ﺳﻮ زﺑﺎن و زان ﺳﻮ ﮔﻮش‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬
‫ﺟﺮم و ﺷﮑﻞ ﺳﻬﺎ ﭼﻮ ﻣﺎه ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﺎه ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮش ﭼﻮن ﮐﻨﺪ ز ﻧﻘﺼﺎن ﻧﻘﻞ‬
‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪ از ﻓﯿﺾ ﻋﻘﻞ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺷﺎه‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ره‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻞ‬
‫ﮐ ّ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آوﯾﺰد‬ ‫ﻧﻬﺎدش‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻮق‬
‫زو ﮐﻨﻮن ﻋﻘﻞ ﮔﺸﺖ اﻣﺮ ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺎﮐﻨﻮن‬
‫رَﺑّﮏ‬ ‫اِﱃ‬ ‫ﮐﺎرْﺟِﻌﯽ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﺑﺮ ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﻣﺎﻟﮏ‬

‫در روح ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫در‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﺎﻟﮑﺎن‬ ‫ازان‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫ﻓﮑﺮﺗﺶ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺻﻮرت و ﺻﻔﺘﺴﺖ‬
‫ﺑﺎ ﮔﻞ و ﺑﺎ ﮔﻼب ﮐﯽ ﺑﻮدی‬ ‫در ﺑﻬﺎر ار ﻧﻪ ﻋﺪل وی ﺑﻮدی‬
‫ﺟﻮﯾﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮزاﻧﮕﯿﺶ‬ ‫ﮐﺎب‬ ‫دﻟﺠﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زن‬ ‫دروغ‬ ‫اول‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫ﺑﺮﻧﺎ‬ ‫ﺑﺎل‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻄﲑ‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﻄﲑ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎرع‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻘﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﻬﯽ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﻬﯽ‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬

‫‪۱۶۱‬‬
 ‫اﻧﺪر ﮐﻤﺎل ﻋﻘﻞ‬
‫ده ﺣﻮاﺳﺶ ﺳﭙﺎه و او ﻣﲑﺳﺖ‬ ‫ﭼﺎر ﻃﺒﻌﺶ ﻣﺮﯾﺪ و او ﭘﲑﺳﺖ‬
‫رو ﺑﺸﻮﯾﺶ ﺑﻪ آب و ذُلّ و ﻧﯿﺎز‬ ‫آز‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫رﻧﮓ‬
‫اﺻﻞ دﯾﻦ را ﺑﺮای ﻧﮑﺘﮥ ﻓﺮع‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺳﻮاد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﭼﺎرﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫درﻧﮓ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫داد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﺧﻮد از اﯾﻦ رﻧﮕﻬﺎش ﻧﻨﮓ آﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن ﭼﻮ در ﻋﺎﻟﻢ درﻧﮓ آﯾﺪ‬
‫اﺳﺐ ﺟﺎن را در اﯾﻦ ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺟﺴﱳ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ‬ ‫داﻧﺪ آﻧﺮا ﮐﻪ اﻫﻞ ذﻫﻦ و ذﮐﺎﺳﺖ‬
‫ﻓﻀﺎ‬ ‫ﺳﭙﻨﺞ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺗﺮا ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﻗﻀﺎ‬
‫روی درﯾﺎ ﻣﺠﻮ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﮐﺪو‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺑﺎ دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺑﺴﺘﮥ او‬
‫راﻧﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫درون‬ ‫ﻗﻠﺰم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫آﺷﻨﺎ‬
‫ﻣﺮو‬ ‫ﻣﻨﺎره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ور‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﻦ زﯾﻦ ﻗﺒﻞ ﺑﺮ اﺳﺘﺎدی‬ ‫اﺳﺘﺎدی‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺳﺒﺎﺣﺖ‬ ‫در‬
‫درﯾﺎ‬ ‫در‬ ‫وﺑﺎل‬ ‫ﺳﺒﺎﺣﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﮐﺸﺘﯽ ﺷﮑﺴﺖ ای رﻋﻨﺎ‬
‫ﺳﻪ ﮔﺰ اﻃﻠﺲ ﺑﻨﻪ درم ﮐﻪ ﺧﺮد‬ ‫ﺟﺰ ز روی ﮐﻤﺎل ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد‬
‫ﻫﻤﻪ ﻧﯿﮏ ﻓﻠﮏ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﻧﺰد آن دل ﮐﻪ ﻣﻌﺪن ﺧﺮدﺳﺖ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ و ﭼﺸﻢ آﻧﮑﻪ ﺑﯿﺪارﺳﺖ‬ ‫در دل و ﺟﺎن آﻧﮑﻪ ﻫﺸﯿﺎرﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن ﮔﺬﺷﺘﯽ ازو ﭼﻪ ﭘﻞ ﭼﻪ دره‬ ‫ﭘﻞ ﺑﻮد ﺑﺮ دو ﺳﻮی آب ﺳﺮه‬

‫اﻧﺪر ﻋﺰّت ﻋﻘﻞ‬

‫روان‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺿﻤﲑ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫روان‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﺰّت‬
‫ﺑﻪ اﺿﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻋﻘﻞ ﮐﺜﯿﻒ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫اﺿﺎﻓﺖ‬ ‫در‬
‫ﻋﻠﻮی و ﺳﻔﻠﯽ و ﻗﺒﯿﺢ و ﺟﻤﯿﻞ‬ ‫ذﻟﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫و‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫اول‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻋَﺮَض‬ ‫آدم‬ ‫داﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻏﺮض‬
‫ﺟﺴﻤﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭘﺬﯾﺮای‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺳﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮاﺗﺐ‬ ‫ورای‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫از‬ ‫اﺛﺮﭘﺬﯾﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ذات او ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺴﺘﺪﯾﺮ از ﻧﻔﺲ‬
‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻣﺮاﺗﺐ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫اﺳﻢ‬ ‫ﻣﺪارج‬ ‫ﭘﺎﯾﮥّ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬
‫آﺳﻤﺎن ﻋﻘﻞ و روح ﺳُﻠّﻢ ﮔﺸﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﻘﻞ را ﻣﺴﻠّﻢ ﮔﺸﺖ‬

‫اﻧﺪر ﺟﻤﺎل ﻋﻘﻞ‬

‫او‬ ‫ﻫﯿﻮﱃ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫او‬ ‫رﺳﻮﱃ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺖ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﯿﻮﱃ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎدﺳﺖ‬ ‫او‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﯿﻮﱃ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎن‬ ‫وﺟﻮدی ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬

‫‪۱۶۲‬‬
 ‫در آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺟﻬﺎن‬
‫ﮔﺮد‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﺳﻮﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮﯾﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺘﺴﺎوی‬
‫ﻣﻤﺘﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻣﻤﺘﺪ ﺟﻬﺎن و اﻧﺪر ﺣﺪ‬
‫ﻧﻘﺶﭘﺬﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﻓﺎﻋﻞ و ﻣﻨﻔﻌﻞ در اﯾﻦ دو ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اوّل‬ ‫ز‬
‫ﺑﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺼﻮر‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺻﻔﺖﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬
‫ﻧﻔﺲ در ﺷﻮق ﻋﻘﻞ دل ﺧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻧﻪ ﻓﻠﮏ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻔﺖ ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﻫﻤﻪ در ﺑﻨﺪ و ﺧﺼﻢ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫درون‬ ‫وز‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎت و ﻣﻌﺎدن و ﺣﯿﻮان‬ ‫ﺳﻪ ﻣﻮاﻟﯿﺪ از اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ارﮐﺎن‬
‫ﺷﺪ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﻧﺒﺎﺗﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ روی ﺑﺎز ﺷﺪ ﺑﻪ ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻧﻄﻖ اﻧﺴﺎن ﭼﻮ ﺷﺪ ﻏﺬای ﻣﻠﮏ‬
‫ﺧﺮ ﻫﻤﺎن ﺑﻮدی و ﺣﮑﯿﻢ ﻫﻤﺎن‬ ‫و ﮔﻤﺎن‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻓﺮاﻣﺸﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺧﺎﻣﺸﯽ‬ ‫ز‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬
‫ورﻧﻪ ﮔُﻨﮕﯽ ﺑﻪ از ﺳﺨﻦ ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺳﻔﱳ‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪت‬ ‫دُر‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬
‫ﺗﺎز‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر ﮔﻮی‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻪ‬ ‫آواز‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﻨﮓ‬
‫اﺑﮑﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻮی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺘﯽ‬ ‫ﻋﻘﻠﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻓﻀﻞ را ﮐﯽ ﻓﻀﻮل ﮐﺮدی ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺮاﺗﺐ ﻋﻘﻞ‬

‫ﻋﻘﻞ دﺳﺘﻮر و دل در او ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻫﺴﺖ اﻋﻀﺎ ﭼﻮ ﺷﻬﺮ و ﭘﯿﺸﻪوران‬
‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﻇﺎﻟﻢ آن دﮔﺮ ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫ﺧﺸﻢ ﺷﺤﻨﻪ اﺳﺖ و آرزو ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﺑﺴﭙﺎرد‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻣﻮّﮐﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺳﮕﺎﻟﺪ‬ ‫ﮔﻮن‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺷﺤﻨﻪﮔﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻦ و ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺷﻮد ﺑﯽدل‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫زﯾﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﺗﻨﺴﺖ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎن دل اﺳﺖ ﻧﻄﻖ و زﺑﺎن‬
‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎن ﭼﻮن ز روی دور زﻣﺎن‬
‫ﺧﻮش ﺑﻮد ﭘﺎدﺷﺎ و ﺧﺮّم ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ازﯾﻨﮑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ور‬
‫ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﺧﻮار و ﻫﻢ ﺧﺠﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ در اﻣﺮ ﻋﻘﻞ و دل ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫رﻓﯿﻊ‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺣﻀﯿﺾ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ و دل را اﮔﺮ ﻣﻄﯿﻊ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪۱۶۳‬‬
 ‫در ذﮐﺮ ﻗﻮای ﺣﺎﺳّﻪ و ﺣﺎﻓﻈﻪ‬
‫ﺑﯽ ﺗﻮ در ﺟﺴﻢ ﺗﻮ ﺑﺴﯽ ﮐﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﮐﻮ ﻣﺮ ﺗﺮا ﭼﻮ ﺟﺎن دارﺳﺖ‬
‫ﺑﯿﺪارﻧﺪ‬ ‫دروﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫وﮐﯿﻞ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﯽﮐﺎرﻧﺪ‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫آن ﺑﺮد ﺛﻔﻞ و اﯾﻦ ﻧﻬﺪ ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫آن ﮐﻨﺪ ﻫﻀﻢ و اﯾﻦ ﮐﻨﺪ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺷﻮد ﺣﺎﻓﻆ آن ﮐﻨﺪ ﺗﻌﺒﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻨﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫آن‬
‫ﻓﺎرغ از زﺣﻤﺖ و ﻋﺬاب ﺷﻮی‬ ‫آن ﻧﺒﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﻮاب ﺷﻮی‬
‫اﺳﺒﺎﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫وز‬ ‫ﺧﻮاﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮاﻏﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ز آب روی ﺗﻮ ﺑﺮد ﺧﺎک ﻧﮋاد‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان ز آﺗﺶ و ﺑﺎد‬
‫ﺧﻮد‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮِ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﺳﺮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫او‬ ‫دروﻧﺖ‬ ‫ﺑﺨﻔﺘﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺎر‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫اﻧﺪر ﺟﻤﻊ ﺑﲔ ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع‬

‫آن ازﯾﻦ اﯾﻦ از آن ﻧﻪ ﺑﺲ دورﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻤﱪی‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﯽﭼﺸﻤﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻧﻮر‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ در دﺳﺖ ﺷﻬﻮت و ﺧﺸﻤﻨﺪ‬
‫دان‬ ‫ﺑﯽﺳﺮ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮر‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫دان‬ ‫ﺑﯽﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﯽﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻓﺰای‬ ‫ﺗﮑﱪ‬ ‫وآن‬ ‫ﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎی‬ ‫ﺗﻮاﺿﻊ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫رﺋﯿﺲ‬ ‫ز ﮐﻮن‬ ‫وآن‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺧﻠﻖ را در دو ﺧﻄﻪ ﭼﺸﻢ و ﭼﺮاغ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺷﺮع و ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن و دﻣﺎغ‬
‫ﺧﻨﺪهت آﯾﺪ ز ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺟﺪﻟﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا از ﺧﺮد ﻫﻮا ﺑﺪﻟﺴﺖ‬
‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫دل‬ ‫وز‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮد ﺳﻮی ﻫﺮ دﱃ ﭘﻮﯾﺪ‬
‫ﮐﺎوّﻟﺶ آﺗﺶ اﺳﺖ و آﺧﺮ ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﮕﲔ‬ ‫ﺑﻬﺮﻣﺎنِ‬ ‫ﯾﺰداﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻗﻬﺮﻣﺎنِ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اوﻟﻮاﻻﻣﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺟﺰ داد و ﺟﺰ ﮐﺮم ﻧﮑﻨﺪ‬
‫درﮐﺸﺪ ﭼﻮن ﺗﺬرو ﺳﺮ در ﺧﺲ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫زاغ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫دارد‬ ‫ران‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫دارد‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫راﮐﺒﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺸﺎﻃﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫روز‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻬﺮهای‬
‫ﺑﺪﮔﻬﺮ ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﺑﺪﮔﻬﺮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫از‬
‫ﺑﺎ ﺧﺮد روز آن ﻧﻪ ﺑﺎ دل ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺪه ای ﭘﻮر روز ﻧﯿﮏ ﺑﻪ ﺑﺪ‬
‫آﻣﯿﺰ‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﻋﻠّﺘﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺮد ﺑﺎش و از ﻫﻮا ﺑﮕﺮﯾﺰ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻔﺎد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺑﯽﺗﺠﺮﺑﺖ‬ ‫ﮐَﻮن‬
‫ﺧﺘﻢ ﻋﻤﺮش ﺑﺮ اﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺎﻃﻔﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺧﻮد ﺧﻠﻘﺘﺶ ازﯾﻦ ﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﺣﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮّ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬
‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺎ دﯾﻦ ﺑﻮد ﻧﻪ دون ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻮن‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺣﺮف‬

‫‪۱۶۴‬‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﻋﻘﻞ از ﻋﻘﻮد ﮐﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺰ ﺑﺪو دُرّ ﻣﺪح ﻧﺘﻮان ﺳﻔﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﻫﯿﭻ ﻣﺪح ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺖ‬
‫را‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫رﻫﺎ ﮐﻦ‬ ‫ﺷﻮ‬
‫دو ﺟﻬﺎن را ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫آن ﮐﺴﯽ ﮐﻮ ﺑﻪ ﻣﻠﮏ ﻋﻘﻞ رﺳﯿﺪ‬
‫در دل آوﯾﺰ ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﺣﺼﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﻣﻦ رﻫﯽ را ﺑﻪ ﻣﻠﮏ ﻋﻘﻞ رﺳﺎن‬ ‫ﺳﺒﺤﺎن‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ای‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬

‫‪۱۶۵‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺨﺎﻣﺲ‬
‫ﻓﯽ ﻓﻀﯿﻠﺔ اﻟﻌﻠﻢ‪ ،‬ذﮐﺮ اﻟﻌﻠﻢ ارﺑﺢ ﻻنّ ﻓﻀﻠﻪ ارﺟﺢ‬

‫ﻓﯽاﻟﻌﻠﻢ و درﺟﺔ اﻟﻌﻠﻢ و اﻟﻤﺘﻌﻠّﻢ واﻟﺴﺎﺋﻞ واﻟﻤﺴﺌﻮل‪ ،‬ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬واﻟﺬﯾﻦ اوﺗﻮا اﻟﻌﻠﻢ درﺟﺎت‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎً‪:‬‬
‫ﻗﻞ ﻫﻞ ﯾﺴﺘﻮی اﻟﺬﯾﻦ ﯾﻌﻠﻤﻮن واﻟﺬﯾﻦ ﻻﯾﻌﻠﻤﻮن‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬اﻟﻌﻠﻤﺎء ورﺛﺔ اﻻﻧﺒﯿﺎء‪ ،‬و ﻗﺎل اﯾﻀﺎً‪ :‬اﻃﻠﺒﻮا‬
‫اﻟﻌﻠﻢ وﻟﻮ ﺑﺎﻟﺼّﲔ‪ ،‬و ﻗﺎل ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و ﺳﻠّﻢ‪ :‬ﻧﻮم اﻟﻌﻠﻤﺎء ﺧﲑ ﻣﻦ ﻋﺒﺎدة اﻟﺠﻬﻼء‪ ،‬و ﻗﺎل‪ :‬اﻟﻌﻠﻢ ﻋﻠﻤﺎن ﻋﻠﻢ‬
‫اﻻﺑﺪان و ﻋﻠﻢ اﻻدﯾﺎن‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺳﻮی ﻣﺎل و ﻧﻔﺲ و ﺟﺎه ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫آﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﭘﺲ دﮔﺮ ﻋﻠﻢ ﺟﻮی از درِ ﮐﺎر‬ ‫درآر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺴﺘﻪای‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﻮر از ﻋﻠﻢ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺎ ﺣﻠﻤﺖ‬ ‫ﻋﻠﻤﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﯽﺣﻠﻢ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﮔﲑاﻧﺪ‬ ‫رﯾﻮ‬ ‫ﺑﯽﺑﺎر‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﻤﲑاﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﯽﻋﻠﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫زود‬ ‫آرد‬ ‫ﻋﺎﺟﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺟﻞ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ از ﺟﺎه و ﻣﺎل ﺟﻮﯾﺪ ﺳﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ز‬ ‫دُر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫درد‬ ‫ﻟﯿﻒ‬ ‫ﺑﯽﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺳﺮای ﮐﻮﺗﺎﻫﺴﺖ‬ ‫زان‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮔﻤﺮاﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻣﺮد را ﺟﻬﻞ در ﺑﺮد ﺑﻪ ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮد را ﻋﻠﻢ ره دﻫﺪ ﺑﻪ ﻧﻌﯿﻢ‬
‫ﺧﻨﮏ آﻧﺮا ﮐﻪ ﻋﻠﻢ ﺷﺪ دﻣﺴﺎز‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫اﺧﱰ‬ ‫ﻧﮑﺘﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪﺷﺎن‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫روز ﮐﺎرﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺧﻠﻖ ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺻﱪ ﻣﺮدان ﭼﻮ ﺟﻔﺖ ﺷﺪ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ‬
‫ﻟﻌﻞ ﮐﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﯽﺳﻨﮓ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﭘﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﻢ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ وﺿﻊ اﻟﺸﯽ ﺑﻐﲑ ﻣﻮﺿﻌﻪ‬

‫درﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻣﺨﻨﺜﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﮔﻔﺖ رَو رَو ﻣَﺰَح ﻣﮑﻦ ﻫﻠﻪ ﻫﺎن‬ ‫ﺑﻬﻤﺎن‬ ‫ای‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺘﯽ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺣﯿﺰ را ﮐﻮن ﮔﺬﺷﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮐﺴﯽ از ﺣﯿﺰ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻧﺠﺴﺖ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زان ﺑﻪ درون ﺟﺎن ﺑﻨﮕﺎر‬ ‫دار‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮔﻮش‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺎﯾﻪ ﮐﺪر ﮔﺬر ﮐﻦ زوی‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺎﯾﻪ ﺻﻔﺎ ﺑﺪان ده روی‬
‫ﻧﺎﮐﺮدن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫اﯾﺰدﺳﺖ‬ ‫ﺣﺠّﺖ‬
‫از ﭼﻪ از ﻋﺸﻮه و ﻗﻔﺎ ﺧﻮردن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻮز‬ ‫ﮐﺮدهای‬
‫ﻋﺸﻮه ﺗﻦ ﭘﺮ ﮐﻨﺪ وﻟﯿﮏ از ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻋﺸﻮه‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺨﺮ‬
‫ﺳﻮزن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫رﯾﺴﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺸﮏ ﭘﺮ ﺑﺎدی از ﺳﺮ و دل و ﺗﻦ‬
‫ﻣﺒﺎد‬ ‫ﻋﺸﻮه‬ ‫ﺑﺎدِ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﯽﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫اﻣﺎس‬ ‫ز‬ ‫ﻓﺮﺑﻬﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻗِﺒﻠﻪ‬ ‫ز‬ ‫اول‬ ‫ﻗُﺒﻠﻪ‬
‫ﮐﺤّﺎﱃ‬ ‫ﻻف‬ ‫و‬ ‫درد‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪ ازﯾﻦ در ﻧﻔﺎق و ﻣﺤﺘﺎﱃ‬

‫‪۱۶۶‬‬
‫امﻏﯿﻼﻧﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﺟﻠﺶ‬ ‫ﻏﻮﻻﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫آن دو ﻣﻌﺸﻮﻗﻪ اﯾﻦ دو دﺷﻤﻦ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﻠﻤﺖ از ﺟﺎن و ﻣﺎﻟﺖ از ﺗﻦ ﺗﺴﺖ‬
‫آن ﭼﻨﺎن ﺑﺎش ﺗﺎ ﭼﻨﲔ ﮔﺮدی‬ ‫ﭘﺎک ﺷﻮ ﺗﺎ ز اﻫﻞ دﯾﻦ ﮔﺮدی‬
‫آواز‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫رﻫﺮوان‬
‫ﺣﲑاﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﲑ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫وآﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫دو‬ ‫ﮐﺪﺧﺪای‬ ‫ﻋﻠﻤﺪان‬
‫ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ و زﯾﻦ ﻫﻮس رﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬
‫ای ﻧﻪ ﻫﺸﯿﺎر ﭼﻮن ﭼﻨﲔ ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﮔﻞ و دﯾﻦ درﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺴﺘﯽ‬
‫ﻋﻠﻢ ﺧﻮان ﺷﻮخ و ﻧﺮ ﮔﺪا آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺧﺎﺻﮥ‬ ‫دان‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻣﺰن‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻗﯿﻔﺎل‬ ‫رگ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫رای‬ ‫ﺳﻔﯿﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬ ‫ﺑﯿﺠﺎده‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﯽ‬ ‫ﻧﯿﮑﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪ‬
‫ﻧﺰﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺳﻠﯿﻖ‬ ‫ﻧﺰﻧﻨﺪ‬ ‫زر‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫دوﻧﯽ‬ ‫در‬
‫ﭼﻮن ﺑﻨﺎﻟﺪ ز ﭘﻨﺠﻪ و اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻠّﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﺮﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮﻫﻤﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻔﺰاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻬﯽ ورا ﻣﺮﻫﻢ‬
‫ﻧﺒﺨﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻞ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﺎن‬ ‫آن‬

‫ﻓﯽ اﻟﺠﺎﻫﻞ و ﯾﻈﻦ اﻟﻌﺎﻟﻢ‬

‫دﯾﻦ‬ ‫ﺣﻤﯿّﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽزدﻧﺪ‬ ‫ﺗﻒ ﮐﲔ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻮام‬ ‫را‬ ‫راﻓﻀﯽ‬
‫ﺑﯿﺶ از آن زد ﮐﻪ آن ﮔﺮه زده ﺑﻮد‬ ‫زود‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫رﻫﮕﺬر‬ ‫از‬ ‫ﯾﮑﯽ‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫اﺷﮑﺎل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﯽزدﻧﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﭼﻨﺪان‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ ﮐﻮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﺮا ﺑﺎری ای ﺑﻪ دل ﺳﻨﺪان‬
‫ﻣﻦ ز ﺟﺮﻣﺶ ﺧﱪ ﻧﺪارم ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺟﺮم او ﭼﯿﺴﺖ ﮔﻔﺖ ﺑﺸﻨﻮ ﻧﯿﮏ‬
‫زدﻣﺶ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺘﻢ‬ ‫ﺳﻨّﯿﺎن ﻣﯽزدﻧﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ دﻣﺶ‬
‫ﺟﻬﻞ از اﯾﻦ ﻋﻠﻢ ﺗﻮ ﺑﺴﯽ ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﮕﺸﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪی‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﯿﺠﺎده‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮن ﮐَﻬﺴﺖ‬ ‫ﻣﺜﻠﺶ‬ ‫آﻣﺎده‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﺮﺗﺮ آﯾﺪ ز ﺧﺎک ﺧﺮﻣﻦ و ﮐﺸﺖ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺑﯿﺠﺎده ﮔﺮ ز ﻃﺒﻊ و ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﮐﻬﺮﺑﺎ را ز ﮐَﻪ ﭼﻪ ﺧﯿﺰد ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در ﺟﺬب ﮐﺎه ﮐﺮد ﺑﺴﯿﭻ‬
‫ﺑﺦ ﺑﺦ آﻧﺮا ﮐﻪ ﺷﺪ درو ﮔﺴﺘﺎخ‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢِ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺧﻄﻪ ﺧﻄﮥ ﺧﻂ و ﺣﺮف‬ ‫ﺷﮕﺮف‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻤﲑاﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﺧﺎص ﺷﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺳﮕﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺧﻮان ﮔﺮت زادﻣﺴﺖ رﮔﯽ‬
‫ﺳﮓ‬ ‫ﺧﯿﺰی‬ ‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫از ﺻﻔﺎت ﺳﮕﯽ ﺗﻬﯽ ﮐﻦ رگ‬
‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫آدم‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﻧﻨﮓ دارد ﺑﺴﯽ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ و ﺑﻪ دل‬
‫ﺧﺮﺑﻨﺪه‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﺗﯿﺰِ‬ ‫ﺳﺮاﻓﮕﻨﺪه‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻋﻠﻢ ﺟﺎن را ﺑﻪ و ﻋﻤﻞ ﺗﻦ را‬ ‫از ﭘﯽ دوﺳﺖ را و دﺷﻤﻦ را‬

‫‪۱۶۷‬‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺳﻮی ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻪ ﺳﻮی ﺻﺎﺣﺐ ﻇﻦ‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺒﻬﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺶ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دام‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻌﺎﻟﻢ واﻟﻤﺘﻌﻠّﻢ‬

‫ﻣﺰدور‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﻨﺪس‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫دور‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫از‬
‫ﺑﻨّﺎ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫دم ﮐﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻣﻬﻨﺪس‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫آن‬
‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وآن ﮐﻨﺪ در دو ﻣﺎه ﺑﻨّﺎ ﮐﺮد‬
‫ﻣﺰدور‬ ‫ﻋﻤﺮﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺸﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﮐﲔ ﺑﻪ ﺗﻦ ﮐﺮد و آن ﺑﻪ ﺟﺎن داﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺰد اﯾﻦ ﮐﻢ ز ﻣﺰد آن زاﻧﺴﺖ‬
‫را‬ ‫اﺳﻤﺶ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﺑﮑﺮده‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻗﺴﻤﺶ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪه‬ ‫ﻧﮑﺮده‬ ‫آن‬
‫دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺷﺪ ﺟﺎن ز ﻋﻠﻤﺶ آﺳﻮده‬
‫ﺣﺎﱃﺑﲔ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﺴﺖ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﻣﺂﱃﺑﲔ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﮔِﻞﺧﻮاران‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﻃﺮّاران‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎزﯾﺮﮐﺎن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪش‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫ﺑﺎ ﮔِﻞ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪش‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دﻟﺶ از ﮔﻞ ﺑﻪ ﺣﯿﻠﻪ ﻓﺮد ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮد ﮐﻨﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻟﺬت ﮔﻞ‬
‫ﺑﻨﺪد‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮوت‬ ‫در‬ ‫ﮐﺦ ﮐﺨﯽ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫آﻧﮑﻪ ﺷﲑ ﺧﺮت دﻫﺪ ز ﺧﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا از ﺗﺮی دل ﺑﱰﯾﺴﺖ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ ﻧﺎدان در اﺻﻞ ﻧﯿﮑﻮ ﻧﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﮐﺎر ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ را ﺑﻬﺎ دو درم‬
‫ﮐﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﺮﮐﺒﺴﺖ و ﻋﻠﻢ ﺳﻮار‬ ‫آن ﮐﺸﺪ زﯾﻦ و اﯾﻦ ﮐﺸﺪ زان ﺑﺎر‬
‫ﺧﻨﺞ‬ ‫دارد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫آﻣﺎده‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎده‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺮ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﮐﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺎن‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺎوهﮔﻮی‬ ‫زﻋﻔﺮانﺳﺎی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎزهروی‬ ‫زﻋﻔﺮانﺧﻮار‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﺷﺮاﺑﺪار‬ ‫دل‬ ‫اﻧﺪه‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺷﺮاﺑﺨﻮار‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺎدی‬
‫ﺳﺨﻨﺪاﻧﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮاﻧﺠﺎﻧﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﻢ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫زه‬ ‫را‬ ‫رد‬
‫از زره ﮔﺮ زره ﻃﻠﺐ ﻧﻪ ﺟﻮال‬ ‫از ﺳﺨﻨﮕﻮی ﻗﺎل ﭘﺮس ﻧﻪ ﺣﺎل‬
‫ﻗﻮّت و ﻗﻮت ﻣﺮد ﮐﻢ ﮐﻮﺷﯿﺴﺖ‬ ‫زاد اﯾﻦ راه ﻋﺠﺰ و ﺧﺎﻣﻮﺷﯿﺴﺖ‬
‫آﻧﮑﻪ را درد ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻢ ز ﺧﺮﺳﺖ‬ ‫راﻫﱪﺳﺖ‬ ‫درد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫رﻫﺮوان‬

‫اﻟﺘّﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﺤﺒّﺔ واﻟﺸّﮑﺮ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺮ او را ﭼﻨﺎن ﻣﺴﺨّﺮ دﯾﺪ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﺧﲑه ز اﺷﱰی ﭘﺮﺳﯿﺪ‬

‫‪۱۶۸‬‬
‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﺮا ﺑﺎ ﭼﲔ ﻗﺪ و ﻗﺎﻣﺖ‬
‫ﻣﻄﻮاع‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﻫﯿﮑﻠﺖ ﺑﺲ ﺷﮕﺮف ﮔﺎه ﻃﻼع‬
‫درد‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺷﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دادش اﺷﱰ ﺟﻮاب و ﮔﻔﺖ ای ﻣﺮد‬
‫ﻧﮕﺮم‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﺧﻮد از ﮐﻮدک ارﭼﻪ ﺑﯽﺧﱪم‬
‫دردی‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫ﺷﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫درد‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زان‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫راﻫﱪ‬ ‫درد‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﺟﮕﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮﻧﺲ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫راﻫﱪﺳﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫دردِ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻋﻠﻢ او ره اﻓﺮوزﺳﺖ‬ ‫آﻣﻮزﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﮏ‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫وز دروﻧﺶ ﺑﻪ ﻣﺸﮏ اﻧﺪودﺳﺖ‬ ‫آﻟﻮدﺳﺖ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬
‫آورد او ﺑﺮون ز اﻧﺪُه و ﻓﮑﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ آﻧﮑﺲ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﮑﺮ‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺤﻘّﻖ‬ ‫ور‬ ‫دان‬ ‫ﻧﺪﯾﻤﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺤﺪّث‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﺖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻧﮕﻬﺒﺎن‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﺎﻫﺖ‬ ‫آﺑﻬﺎی‬ ‫از‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫رﺑﺎﻃﺒﺎن‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﺗﻮﺷﻪ ﺟﻮی از ﭘﯽ ﺧﻮد و ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ﻫﻤﺮﻫﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن‬ ‫ﺣﺞ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﺧﺮد از ﺑﻬﺮ آب و ﻧﺎن ﻧﺒﻮد‬
‫ﻧﺰ ﭘﯽ آﻧﮑﻪ ﮔﲑد از وی ﺧﻨﺞ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﭘﺎس اﺳﺖ ﻣﺎر ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﻨﺞ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺎﻃﻖ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺛﻤﺮ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺑﯽﻣﻐﺰ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺑَﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﯽﻋﻠﻢ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻋﻠﻢ ﺑﯽ درد ﺳﻨﮓ در ﮐﻮره اﺳﺖ‬ ‫درد ﺑﯽﻋﻠﻢ ﺗﺨﻢ در ﺷﻮره اﺳﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫اﻧﺘﺸﺎر‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ز ﮐﺎر‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫داﻧﺸﯽ ﮐﺎن‬
‫آن ﻧﻪ ﻋﻠﻢ اﺳﺖ ﮐﺎن ﻫﻤﻪ زورﺳﺖ‬ ‫ﻣﺰدورﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﮐﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﺎﻗﻪ درﺳﺖ و ﺑﯿﻤﺎرﺳﺖ‬ ‫دﯾﻨﺎرﺳﺖ‬ ‫ﺑﺠﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺳﺎزﯾﺶ‬ ‫ره‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ را ﭼﻮن ﺗﻮ ﺧﻮاﻧﯽ از ﺑﺎزﯾﺶ‬
‫ﺗﺎراج‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﮐﺸﺪ آن ﻋﻠﻢ ﺟﺎﻧﺖ در اﻣﻮاج‬
‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﻘﺎت‬ ‫ﺑُﺮاق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﻨﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﻨﺸﺎﻧﺪت‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﻇﻦ ﺑﻮد ﺧﻄﺎ و ﺻﻮاب‬ ‫ﻣﮑﻦ از ﻇﻦ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻋﻠﻢ ﺷﺘﺎب‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽﺑﺮگ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬ ‫ﺑﯽﻋﻠﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫در‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫از ﭘﯽ ﻧﻔﺲ ﺣﺮف ﺷﺪ ﺻﺤﻔﯽ‬ ‫ﻋﻠﻔﯽ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫دل‬ ‫داﻧﺸﻮﻣﻨﺪ‬
‫آﺗﺶ و آب و ﺧﺎک و ﺑﺎد ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻠﻢ ﮐﺰ ﺑﻬﺮ دﯾﻦ و داد ﺑُﻮَد‬
‫روی او ﭼﻮن در آب ﻣﺎﻫﯽ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫را‬ ‫دزد‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﮐﺰ ﺑﻬﺮ ﺑﺎغ و راغ ﺑُﻮَد‬
‫ﺣﺎﺻﻠﺶ رﻧﺞ دان و ﺑﺪ روزی‬ ‫آﻣﻮزی‬ ‫ﺣﺸﻤﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮِ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻠﻢدان ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺟﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﭼﻮ ﺟﺎن ﻧﺒﻮد‬

‫‪۱۶۹‬‬
‫ﺧﻮد ﮔﺮدد‬ ‫ﻟﯿﮏ ﮔﺮد‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺪ ﮔﺮدد‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫ﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺗﮑﺒّﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﮐﺎر داﺷﺖ ﻋﻠﻢ اﺑﻠﯿﺲ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫دﯾﻨﺖ‬ ‫ﻋﺸﻮه‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪرِ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺗﻮ دﯾﻦﻓﺮوﺷﯽ او دﯾﻦ ﺧﺮ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ای‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ ﮐﻤﱰی‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰی‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآوﯾﺰی‬ ‫او‬ ‫دام‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﺸﯿﺎرش‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺣﺪﯾﺚ و ﺣﺪث ﯾﮑﯽ ﺷﻤﺮد‬ ‫از ﺧﺪای ﺑﺮﻧﺨﻮرد‬ ‫آن ﮐﺴﯽ‬
‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺣَﺪث‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻗِﺪم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﻣﺰﺑﻠﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﭼﻪ ﮔﺪا‬ ‫ﭘﺎدﺷﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﻮا‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اول‬ ‫روز‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺷﺒﻠﯽ رﺣﻤﺔاﻟﻠﱣﻪ در اﺧﻼص و رﯾﺎ‬

‫ﺟُﻨﯿﺪ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺒﻠﯽ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﮐﺮد از ﺧﻮد ﺻﯿﺪ‬
‫ﻣﺮادی ﮔﻮی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮادی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫دﯾﺪهﻫﺎ ﮐﺮده ﺑﺮ دو رخ ﭼﻮ دو ﺟﻮی‬
‫ﻣﻔﺮوش‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫او‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﲑ ﮔﻔﺘﺶ ﺧﻤﻮش ﺑﺎش ﺧﻤﻮش‬
‫در رﻫﺶ ﺑﻬﱰ از ﺧﻤﻮﺷﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در ره او ﺳﺨﻦ ﻓﺮوﺷﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫زﺑﺎﻧﺪاﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬ ‫در رﻫﺶ رﻧﺞ ﻧﯿﺴﺖ آﺳﺎﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﮕﺬر‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫زو‬ ‫ﻗﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﻗﺎل‬ ‫ﺑﮕﺬر از ﻗﺎل و ﺣﺎل ﭘﯿﺶ آور‬
‫ﻗﺎﻟﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﻗﯿﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﺎﻟﻨﺪ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮕﻮ و ﻟﺐ ﻣﮕﺸﺎی‬ ‫آی‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﺎن‬ ‫ﻣﻨﺎﺟﺎت‬ ‫در‬
‫ﻗﺎل‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ذرۀ‬ ‫ﺑﮕﺬر از ﻗﺎل و ﮔﻔﺘﻪﻫﺎی ﻣﺤﺎل‬
‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﻪ‬ ‫ﻫﻮﺳﻬﺎ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫رو‬ ‫ﻗﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫راه‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﺲ ﮔﺮ او ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺮاد ﺗﻮ اوﺳﺖ ﺧﻮد داﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺟﺮس ﺑﺎﻧﮓ و ﻫﯿﭻ ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻪ‬ ‫از ﻫﻮس ﮔﻔﺖ رخ ﺑﻪ دﻋﻮی ﻧﻪ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﻮدﺳﺖ ﻣﻐﺰﻫﺎ را ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻣﻬﺘﺎب‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫راه‬ ‫ﻣﺠﻮی‬ ‫ﻣﻘﻠّﺪ‬ ‫از‬
‫ﺑﻤﺮد‬ ‫دﻫﺎ ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ از ﻋﻠﻢ ﺻﺪق ﺟﺴﺖ ﺑﱪد‬
‫ﭘﲑ را ﻓﺎﻟﺞ و ﺟﻮان را دِق‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﺣﺎذق‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻣﺪّﻋﯽ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﻣﺮد ﺻﺎدق اﻧﺪر ﮐﺎر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ در ﺟﻮی ﺧُﺮد روﺷﻦ آب‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺟُﺴﺖ از درون اﻫﻞ ﺻﻮاب‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﺟﺎ رﺳﺪ ﭼﻮ دﻧﺪاﻧﺶ‬
‫درﺧﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻮاه‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻃﯿﺎرﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻮر ﭼﺮاغ و روﻏﻦ اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ در ﻣﻐﺰت و ﻋﻤﻞ در ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﻋﻠﻢ آﻧﺠﺎ ﭼﻮ رخ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ آرد‬
‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻣﯽﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﺑﱰ‬ ‫آن‬ ‫داﻧﺶ‬
‫وز ﭘﯽ ﻣﺎل و ﺟﺎه اﯾﻨﺖ ﻫﻮس‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪۱۷۰‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽاﻟﻌﺠﺰ واﻟﺴﮑﻮت‬
‫ﮐﺮد ﻧﯿﮑﻮ ﺳﺆاﱃ از ﭘﯽ ﺻﯿﺪ‬ ‫ﺟُﻨﯿﺪ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺒﻠﯽ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎدِ‬ ‫ﭘﲑا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺮد اﯾﻦ راه زﯾﻦ ﺧﻼﯾﻖ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻢ ﮐﻪ راه ﻋﻘﺒﯽ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﻗﺪم‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫زود‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫واﻧﭽﻪ او ﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﻨﮕﺎﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺒﻠﯽ‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺑﻨﻮﺷﺖ ﺷﺪ ﺳﺨﻦ ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﻮﯾﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﺮدﻣﺖ‬ ‫ﻫﻤﲔ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﻔﺖ دﯾﮕﺮ ﭼﻪ ﭘﲑ ﮔﻔﺖ ﺟﺰ اﯾﻦ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺻﻮرت ﯾﮑﯽ وﻟﯿﮏ ﻫﻤﻪﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻋﻠﻤﻬﺎ‬
‫اﻣﺎس‬ ‫ز‬ ‫ﻓﺮﺑﻬﯽ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻬﺎن ﺟﺰﯾﻦ ﻣﺸﻨﺎس‬
‫ﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ و زان دﮔﺮ ﭘﺮﻫﯿﺰ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺪان و ز ﻗﯿﻞ و ﻗﺎل ﮔﺮﯾﺰ‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫راﻫﱪ‬ ‫ﭘﺸﺖِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﻫﺮواﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ راه ﺧﺪای راه ﻫﻮاﺳﺖ‬ ‫روی در ﺧﻠﻖ ﻣﻘﺘﺪا ﻧﻪ رواﺳﺖ‬
‫ﻫﺮدو ﻫﻤﺮه ﭼﻮ ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ در ﻣﻮی‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪو دادهای و او ﺑﻪ ﺗﻮ روی‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻮا او ﺗﺮا ﺗﻮ او را دوﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫از‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺗﻮ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﻠّﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﯿﻞ ﺗﻮ ﻧﻪ از ﺧﻮاﺑﺴﺖ‬
‫ﻣﺴﮑﲔ‬ ‫ای‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺎﺗﺶ‬ ‫ﺗﺴﮑﲔ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺨﺎر‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﮐﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎدﺑﯿﺰن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫آﺗﺶ دل ز ﺣﮑﻤﺖ ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻔﯽ ﺧﺎک ﺑﺎد و آب ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫دل ﺗﻬﯽ ﮐﻦ ز آﺗﺶ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬
‫ﺳﻮی ﻣﻨﺰل رﺳﯿﺪه در ﺗﮏ و ﺗﺎب‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺑﺴﻤﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫و ﮐﺮده‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻫﺎﯾﻞ‬ ‫ره‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯽرﻓﯿﻖ‬
‫ﻧﻔﺲ رﻓﺘﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪه ﺟﺎن و روان‬ ‫اﻟﻮان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺧﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ از ﻗﺎﻟﺐ و ﻧﻔﻮس ﻏﺪی‬ ‫ﻓﺪی‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﻔﺴﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺻﺪق ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﺟﺎی و ﻓﻦ رﻓﺘﻪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫روح‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑُﺜﯿﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ارواح‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺟُﻬﯿﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻋﺸﻖ را زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﮐﻨﻢ آﻏﺎز‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪم ﻓﺎرغ از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﻮاز‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ذﮐﺮاﻟﻌﺸﻖ و ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ و ﺻﻔﺔاﻟﻌﺸﻖ واﻟﻌﺎﺷﻖ واﻟﻤﻌﺸﻮق‬

‫ذﮐﺮُاﻟﻌﺸﻖ ﯾُﺮﯾﺢ اﻟﻘﻠﻮب و ﯾُﺰﯾﻞ اﻟﮑﺮوب‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺳﺮﻧﻤﺎی‬ ‫ﯾﺮو‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺟﺎنرﺑﺎی‬ ‫دﻟﱪ‬
‫ﻏﻤﺎز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫داﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫راز‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻗﺪﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﻣﺆذّن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬

‫‪۱۷۱‬‬
‫ﺗﻨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪۀ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺳﺨﻨﺴﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪۀ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫را‬ ‫رﺳﯿﺪه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫را‬ ‫آﻓﺮﯾﺪه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫آب‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻓﺮوز‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آب‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻗﻔﺲﺷﮑﻦ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﺑﯽﭼﺎر‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫دان ﮐﻪ ﭼﻮن ﻣﺮغ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻪ دور از ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫اوج‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺶ ﺳﻮی ﻋﻠﻮ ﺧﻮد ﺳﻔﺮ ﻧﺒﻮد‬
‫ﭘﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻗﻮّﺗﺶ‬ ‫ﻫﻤﺘﺶ آن ﺑﻮد ﮐﻪ داﻧﻪ ﺧﻮرد‬
‫ﺗﺒﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻼﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دُر‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣُﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫دُر‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دان‬ ‫آرزو‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﯽ‬
‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫دُر‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫اﻧﮕﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫دُرّ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﺧﺮزی را ﭼﻪ ره ﺑﻮد زی دُر‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫آﺑﺪار‬ ‫درﱢ‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ درﯾﺎ رﺳﯽ ﻗﺪم ﺳﺮ ﮐﻦ‬ ‫ﻋﺰم ﺧﺸﮑﯽ ﺑﺮ اﺳﺐ و ﺑﺮ ﺧﺮ ﮐﻦ‬
‫ﺟﺎن و ﺳﺮ دان ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭘﺎی اﻓﺰار‬ ‫ﻣﺮد دُر ﺟﻮی را ﺑﻪ درﯾﺎ ﺑﺎر‬
‫اﻧﺪر آﻣﻮز ﻫﻢ ز ﺳﺎﯾﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﻔﺮ آب را ﺑﻪ ﺳﺮ ﺷﻮ ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﺎن‬ ‫ﺗﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮﻣﻬﺮهای‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دُر ﭼﻨﲔ ﺟﻮی ورﻧﻪ ﭘﯿﺶ دﮐﺎن‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺧﺮﻣﻬﺮه ﮐﯽ‬ ‫ز‬ ‫دُر‬ ‫ﺗﺎ از اﯾﻦ ﺳﺎﯾﻪ در ﻫﺮاﺳﯽ ﺗﻮ‬
‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﮑﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﻋﺸﻖ ﺣﻆّ ﺧﻮد ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﻋﺎﺷﻖ از ﮐﺎم ﺧﻮد ﺑﺮی ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮی‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫زود‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ آﻧﺴﺖ ﮐﻮ ز ﺟﺎن و ز ﺗﻦ‬
‫ﻧﻨﻬﺪ‬ ‫دﻏﻞ‬ ‫ﺳﮑﮥ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺟﺎن و ﺗﻦ را ﺑﺴﯽ ﻣﺤﻞ ﻧﻨﻬﺪ‬
‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪرهﻫﺎی‬ ‫ﻧﻨﻬﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮد ﺟﻌﻔﺮی ﺑﻪ ﻟﻮن ﭼﻮ ﻣﺎه‬
‫ﻫﺴﺖ ﺧﻮد ﭘﺎک و ﭘﺎک ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬
‫ورﻧﻪ ﺧﺮﻣﻬﺮه را ز دﺳﺖ ﻣﺪه‬ ‫ﺑﺮ ﺻﺪف دُر ﭼﻮ ﯾﺎﻓﺖ ﺟﺎﻧﺖ ﺑﻨﻪ‬
‫ﻻف ﮔﻪ ﺑﺮگ ﻃﺎﻋﺘﺖ ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻫﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺎﻟﺖ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﭘﺎﮐﺒﺎزی‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻄّﮥ ﺧﺎک ﻟﻬﻮ و ﺑﺎزی راﺳﺖ‬
‫ﻋﺸﻖ و ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﻬﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺨﻮدان را ز ﻋﺸﻖ ﻓﺎﺋﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮآﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﺮی دﺳﺘﺎر‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺳﺮ ﻧﻬﻨﺪ در ﺷﺐ ﺗﺎر‬
‫ﯾﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﯽآﺑﺴﺖ‬ ‫آﺗﺶﻧﺸﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﭘﺎی ﻋﺎﺷﻖ دو دﺳﺖ ﭼﺮخ ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ ﭼﻮن دﺳﺖ داد ﭘﺸﺖ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﻋﺮی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺖ‬ ‫ای درﯾﻐﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﮐﻤﺎل ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﯽ‬

‫ﮐﻪ ﻫﻤﯽ ﻣُﺮد و ﺧﻮش ﻫﻤﯽ ﺧﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻓﺴﺮده‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬
‫ﺧﻨﺪت از ﭼﯿﺴﺖ و اﯾﻦ ﺧﻮش اﺳﺘﺎدن‬ ‫دادن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮﻗﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎﺧﺮ‬

‫‪۱۷۲‬‬
‫ﻣﲑﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﭘﯿﺸﺸﺎن‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺑﺮﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﻮﺑﺎن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐُﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻃﺮﯾﻘﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ره‬ ‫و‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻋﺸﻖ زاﻧﺴﺎن ﮐﻪ ﺗﻮ ﺷﻤﺎری ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ و ﻣﻌﺸﻮق اﺧﺘﯿﺎری ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺮﭙﻣﺎﺳﺪ‬ ‫وﻃﻦ‬ ‫را‬ ‫دﱃ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻋﺸﻖ را ره ورای ﻧُﻪ ﻓﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﮑﻮ ﺑﻨﮕﺮی ﻧﻪ ﺟﺎی ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﻋﻘﻞ در راه ﻋﺸﻖ دﯾﻮاﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺧﻮد ﻧﻪ ﮐﺎر ﻓﺮزاﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺘﺪ از ﻋﺠﺰ ﺧﻮد ﺑﺮات ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﺎت‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬
‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻋﺮش و ﻓﺮش از ﻧﻬﺎد او ﺣﲑان‬
‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﻤﱪ‬ ‫ﻧﺎﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻﮐﺲ‬ ‫ﮐﺲ ﻧﺪاده ﻧﺸﺎن ز ﺟﻮﻫﺮ ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﻪ ز اﺷﺨﺎص و ﺷﮑﻞ و اﺷﺒﺎﺣﺴﺖ‬ ‫ارواﺣﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺘﺎﻓﱳ‬ ‫ﺑﯽﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺎﻓﱳ‬ ‫ﻧﺎﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫راه‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﺎ ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ ﮐﺪام ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻧﺎﺗﻤﺎم‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬
‫ﭘﻞاﻧﺪ‬ ‫ﻃﺎﻗﻬﺎی‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺟﺰو ﮐﻞاﻧﺪ‬ ‫در ﮐﺎﺋﻨﺎت‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺧﺎﮐﺴﱰ‬ ‫ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫دو‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫دود‬ ‫ﻋﻮد و ﺑﯿﺪی ﮐﻪ ﺳﻮﺧﺘﯽ ﻫﻤﱪ‬
‫ﻫﻤﻪ را آﺗﺸﯽ ﮐﻨﺪ ﯾﮏ رﻧﮓ‬ ‫ﺑﯿﺪ ﺑﺎ ﻣﯿﻮهدار و ﺧﺎر و ﺧﺪﻧﮓ‬
‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ ﻫﺮ دو ﭘﺮدۀ در اوﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ رﻫﱪ اوﺳﺖ‬
‫زﻧّﺎر‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫دان‬ ‫دﺳﺘﺎر‬ ‫ﮐﻔﺶ‬ ‫ﻣﺮد ﺻﻮرت ﭘﺮﺳﺖ را ﮔﻪ ﮐﺎر‬
‫ﺑﲑوﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺿﺮب‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫از‬ ‫دور ﮔﺮدوﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻣﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻣَﻊَاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﱃ‬ ‫ﻋﺸﻖ ﺑﺮﺗﺮ ز ﻋﻘﻞ و از ﺟﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺳﻮز‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫دردﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫آﻣﻮز‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﻣﺮدﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮔﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫ﭘﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎرِ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻔﻞ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﺑﻘﺼّﺔ آدم ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴﻼم و ﺳﺒﺐ ﻋﺸﻘﻪ‬

‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫اي‬ ‫ﺑﻨﺸﻨﻴﺪه‬ ‫آن‬ ‫دل ﺧﺮﻳﺪار ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻏﻢ را‬
‫آورد‬ ‫ﺧﺎﮐﺪان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺸﻘﺶ‬ ‫دل‬ ‫آورد‬ ‫ﺟﻨﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﻋﺰﱢ‬
‫ﭼﻮن ره دل ﮔﺮﻓﺖ ﻋﺮﯾﺎن ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن ره ﻋﻠﻢ رﻓﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﺷﺪ‬
‫ﻋﺸﻖ ﺟﺎﻧﺶ ﻧﺪا ﺷﻨﯿﺪ از ﺣﻖ‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﻟﻄﻔﻬﺎ ﺑﺪﯾﺪ از ﺣﻖ‬
‫ﻋﺸﻖ ﻣﮕﺬار ﮐﻮ ﻫﻢ از ﺧﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ای ﮐﻪ ذاﺗﺖ ﭼﻮ ﻋﻘﻞ ﻓﺮزاﻧﻪﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺑﻤﺎن ﺗﺎ ﺑﺪان رﺳﯽ دردم‬ ‫آدم‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫زﯾﺮﮐﯽ‬
‫ﮐﻪ ز دل ﺧﲑه ﺑﺮ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﺎر‬ ‫ﻋﺸﻖ در ﭘﯿﺶ ﮔﲑ و دل ﺑﮕﺬار‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺎجِ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋﻠّﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﻨﻬﺎ‬ ‫اﻫﺒِﻄﻮُا‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫از‬ ‫آدم‬
‫ﭘﯽ ﮐﺮد‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻏﲑت‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫وی‬ ‫اِﺣﺎﻃﺖ‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻮﺗﯿﻤﺎر‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دو ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه‬

‫‪۱۷۳‬‬
‫ﮔﻮی‬ ‫ﻻاﺑﺎﱃ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺷﻌﻠﮥ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻗﺪم‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺎزﮔﲑ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﮐﺮﮐﺲ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺻﻌﻮهﮔﲑ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺎﺷﮥ‬
‫ﺛﻔﻠﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺎﻓﯿﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﻃﻔﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎﻟﻎ‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﻋﻘﻠﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎﻟﻎ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﺎﺷﺪ در آن ﺟﻬﺎن ﻏﻤّﺎز‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ ﮔﻮﯾﺪ راز‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﮐﺒﮑﯽ و ﻋﺸﻖ ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﺪهای و ﻋﻘﻞ ﺗﻮﺑﺎز‬
‫ﺷﻤﺮﻧﺪ‬ ‫دﺑﺮ‬ ‫ﻻﺷﮥ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺣﻖ ﭘﮋوﻫﺎن ﮐﻪ راه دل ﺳﺮﭙﻧﺪ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﭙﯿﺪهدم ﮐﻪ‬ ‫از‬ ‫روز ﮐﻮر‬ ‫ﻣﺤﺪث از ﺧﻠﻘﺖ ﻗﺪم ﮐﻪ ﺑُﻮَد‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺷﻬﺪ‬ ‫ﺗﻔﺴﲑ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﻠﻌﺠﺐ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﯽ ﻋﲔ و ﺷﲔ و ﻗﺎف ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت ﻋﺸﻖ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫اﺿﻄﺮاﺑﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ور ﻧﺪاری ﻣﺮا ﺑﺮو ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺻﻔﺖِ‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻌﺸﻖ‬
‫ﻣﻌﯿﺎرﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﮏّ‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺻﻮرت ﻋﺸﻖ و ﻋﻘﻞ ﮔﻔﺘﺎر اﺳﺖ‬
‫ﻋﺸﻖ از اﻋﺮاض ﻣﻨﺰل ﭘﯿﺸﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺑﯿﺨﻮدی و ﺑﯿﺨﻮﯾﺸﯽ اﺳﺖ‬
‫داری‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫داری‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﻨﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺗﻮ ﮐﺲ را ﻧﻪ ﮐﺲ ﺗﺮا ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼﻮن ﺻﺒﺢ ﻋﺸﻖ ﺑﺮﺗﺎﺑﺪ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻧﻤﲑی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﱰﺳﯽ ﻫﻤﯽ ز ﻣﺮدن ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ از ﻋﺸﻖ زﻧﺪه ﮔﺸﺖ ﻧﻤﺮد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫را‬ ‫زﻧﺪﮔﺎن‬ ‫اﺟﻞ ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫آﺗﺶ‬
‫درد ﺑﯽدال و ری و دال ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﯽ ﺑﺖ ﻋﺸﻖ را ﺷﻤَﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫دارد‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪﮔﺮ‬ ‫دارد‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺒﻮدﺑﺮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻏﻢ ﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﱳ‬ ‫ﭘﯽ ﮐﺎم‬ ‫از‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و ﮐﺎم‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬
‫ﻫﺴﺖ ﻋﺬب اﻟﻤﺴﺎغ داغ ﻗﻀﺎش‬ ‫ﺑﻼش‬ ‫ﺗﻒﱢ‬ ‫ﺣﻠﻮاﻟﻤﺬاق‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ور ﻫﻤﯽ ﻋﺸﻖ ﺑﺎﯾﺪت ﺟﺎن ﮐﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﻟﻌﻞ ﺑﺎﯾﺪت ﮐﺎن ﮐﻦ‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺮده‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻣﺰۀ‬ ‫ﺑﯽآﺑﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﺮدد از ﺗﻒﱢ ﻋﺸﻖ ﺟﻮﺷﻦ روی‬ ‫ﻣﺮد ﺗﺎرﯾﮏ ﺟﺎن و روﺷﻦ روی‬
‫ﻫﻤﻪ در ﺟﻨﺐ ﻋﺸﻖ داﻧﯽ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﻧﻔﺲ و ﻃﺒﯿﻌﺖ از زﯾﺴﺖ‬
‫ﻓﺮّاﺷﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﻧﻘّﺎﺷﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﻋﺸﻖ ﭼﻮن روی داد ﻃﺒﻊ ﺑﻤﺮد‬ ‫ﻋﻘﻞ ﭼﻮن ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺖ ﻧﻔﺲ ﺳﱰد‬
‫ﺟُﺴﱳ و ﺟﺴﱳ اﯾﻦ دو ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ را ﺗﺎ ز ﻋﺸﻖ ﻣﻌﺰوﻟﯿﺴﺖ‬

‫‪۱۷۴‬‬
 ‫ﻓﯽ اﺷﺮاق اﻟﻌﺸﻖ‬
‫ﺑﻮد ﻣﺮدی و دل ز دﺳﺖ ﺑﺪاد‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺧﻮاﻧﺪهام ﮐﻪ در ﺑﻐﺪاد‬
‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬
‫زن ز ﮐﺮج آب دﺟﻠﻪ ﮔﺸﺖ ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺑﺎب‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻬﺮاﻟﻤﻌﻠﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫دﺟﻠﻪ‬ ‫راه‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺐ اﯾﻦ ﻣﺮد ز آﺗﺶِ دل ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﯽﺧﱪ ﮔﺸﺘﻪ او ز ﺟﺎن و ز ﺗﻦ‬ ‫ﻋﱪه ﮐﺮدی ﺷﺪی ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ زن‬
‫وز وﻗﺎﺣﺖ ﺳﺒﺎﺣﻪ ﮐﺮده ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫وﯾﺮا‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎدۀ‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫آﺗﺶِ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮاﯾﻦ ﺣﺎل ﻣﺪّﺗﯽ ﺑﮕﺬﺷﺖ‬
‫ﮔﺮد ﭼﻮن و ﭼﺮا ﻫﻤﯽ ﮔﺮدﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را در آن ﻣﯿﺎﻧﻪ ﺑﺪﯾﺪ‬
‫ﻣﺮد در ﺧﺎل زن ﭼﻮ ﮐﺮد ﻧﮕﺎه‬ ‫ﺑﻮد ﺧﺎﱃ ﺑﺮآن رﺧﺎن ﭼﻮ ﻣﺎه‬
‫ﺑﺎ ﻣﻦ اﺣﻮال ﺧﺎل ﺧﻮﯾﺶ ﺑﮕﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎﯾﻦ ﺧﺎل ﭼﯿﺴﺖ ای ﻣﻪروی‬
‫درﯾﺎب‬ ‫ﻫﻼ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻨﺸﲔ‬ ‫زن ﺑﺪو ﮔﻔﺖ ﮐﺎﻣﺸﺐ اﻧﺪر آب‬
‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫ﺷﺮر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﺎدرزاد‬ ‫روﯾﻤﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎل‬
‫ﭘﺮ ﺷﺪی زﯾﻦ ﺟﻤﺎل ﻓﺮّخِ ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪﯾﺪی ﺗﻮ ﺧﺎل ﺑﺮ رخ ﻣﻦ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻬﻮّر ﺑﺮﯾﺨﺖ ﺧﻮد را ﺧﻮن‬ ‫ﻣﺮد ﻧﺸﻨﯿﺪ و ﺷﺪ ﺑﻪ دﺟﻠﻪ درون‬
‫ﮔﺸﺖ ﺟﺎن و ﺗﻨﺶ در آب ﺧﺮاب‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ ﮔﺸﺖ و ﺑﺪاد ﺟﺎن در آب‬
‫ﺷُﮑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳُﮑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن ز ﻣﺴﺘﯽ ﻋﺸﻖ ﺷﺪ ﺑﯿﺪار‬
‫ﮔﻞ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺷﺮر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫آﻧﮕﻪ از ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺧﻄﺮ ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﺮر ﮐﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﲑ او ﻫﺴﺖ ﮐﻢ ز روﺑﻪ ﻋﺸﻖ‬ ‫واﻧﮑﻪ او ﻣﺪّﻋﯽ اﺳﺖ در ره ﻋﺸﻖ‬
‫راﻧﺪه‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻟﻘﻠﻘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺧﺠﻞ ﮔﺸﺘﻪ از زﻧﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫آن‬ ‫او ﺣﺎل‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮو ﻣﺮد ﺣﺎل ﺧﻮد ﻧﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪی ﮐﻪ آن ﻋﺰﯾﺰه ﭼﻪ ﮔﻔﺖ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ اﺣﱰاق اﻟﻌﺸﻖ واﻇﻬﺎره‬

‫آﮔﺎه‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﮐﺮد ﭘﯿﺪا در آن زﻣﺎن ﻓﻦ را‬ ‫دﯾﺪ ﻣﺮدی ﺟﻮان ﻣﺮآن زن را‬
‫زن ز ﭘﺲ ﮐﺮد ﺑﺎ ﻛﺮﺷﻤﻪ ﻧﮕﺎه‬ ‫ﺑﺮ ﭘﯽ زن ﺑﺮﻓﺖ ﻣﺮد ﺑﻪ راه‬
‫ﺑﮕﺬار‬ ‫رو‬ ‫ﺑﺨﲑه‬ ‫آﻣﺪﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﺎی ﺟﻮاﻧﻤﺮد ﺑﺮ ﭘﯿﻢ ﺑﻪ ﭼﻪ ﮐﺎر‬
‫ای ﭼﻮ ﻋﺬرا ﭼﻮ واﻣﻖ ﺗﻮ ﺷﺪم‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﻣﺮد ﮔﻔﺘﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺠﻨﻮن‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪوم‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻨﻮن‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬
‫ﺷﯿﺸﮥ ﺟﺎن ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﻏﻢ ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﺷﺪ وﺟﻮدم ﺑﺮ آن ﺟﻤﺎل ز دﺳﺖ‬

‫‪۱۷۵‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮش‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫زﯾﺎدت‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻦ اﮐﻨﻮن ﻧﻪ ﺣﺎل ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﻪ ﻫﻮش‬
‫ﮔﺸﺖ و ﺷﺪ از ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن ﻣﻌﺰول‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻃﻨﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺑﺲ ﮐﺎﻧﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺣﯿﻠﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻣﺒﺬول‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دل‬ ‫وﺟﻮدم‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮔﺮ ﺷﺪ دﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﺸﻐﻮل‬
‫اﻟﮑﻦ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮی‬ ‫ﮔﻔﺖ زن ﮔﺮ ﺟﻤﺎل ﺧﻮاﻫﺮ ﻣﻦ‬
‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻧﮏ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎﻫﺴﺖ در ﺷﺐ ده و ﭼﺎر‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺗﻮ ﺣﯿﻠﺖ و ﻓﻦ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺮد اﻟﺘﻔﺎت زی ﭘﺲ و زن‬
‫ﻧﮕﺮان‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻏﲑی‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻋﺸﻖ و ﭘﺲ اﻟﺘﻔﺎت زی دﮔﺮان‬
‫ﺗﺎ ﺷﺪ از درد ﭼﺸﻢ او ﺧﻮﻧﺒﺎر‬ ‫زد ورا ﯾﮏ ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮ رﺧﺴﺎر‬
‫ﮔﺮ ﺑُﺪی از ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺖ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﻓﻦ ﻓﺮوش دﺳﺘﺎن ﺧﺮ‬
‫ﻣﻘﺒﻮل‬ ‫ﺑﺮت‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻏﲑ‬ ‫ﻧﺒﺪی‬ ‫ور وﺟﻮدت ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑُﺪی ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﮔﺮ ﺑُﺪی ﮐﯽ ﺷﺪی ز ﻣﻦ ﺻﺎﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻞ‬
‫ﻏﻢ زﺷﺖ و ﻧﮑﻮ ﮐﺠﺎ ﺧﻮردی‬ ‫اﻟﺘﻔﺎت ﮐﯽ ﮐﺮدی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﺑﻪ دﮔﺮ ﮐﺲ ﮐﺠﺎ ﺷﺪی ﻣﻠﺤﻖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻧﻬﺎدت‬ ‫ور‬
‫آری‬ ‫ﺑﺮات‬ ‫رﺧﻢ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮی ﺟﺰ ﻣﻦ ﭼﻮ اﻟﺘﻔﺎت آری‬
‫ﻧﺎف رﻧﮕﯽ ﻧﻪ رﻧﮓ را ﻧﺎﻓﯽ‬ ‫آﻻﻓﯽ‬ ‫ﻣﺮدِ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻻﻓﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﺎری‬ ‫ﺧﺮﺑﺰه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﺧﺮﺑﺰه‬ ‫آزاری‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺳﺴﺖ‬
‫ﺑﺎزاری‬ ‫ﺳﺎده‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮدا‬ ‫ﺳﻮده‬ ‫ﮔﻔﺘﺎری‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫و‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﯿﺪاد ﮐﺮده او ﺑﺮ ﻋﺸﻖ‬ ‫در ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﻣﺪﻋﯽ ﺑﻮد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺸﻖ را راه ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ذﮐﺮ ﻣﻌﻨﯽ و ﺑﺮﻫﺎن ﻋﺸﻖ‬

‫ﻋﺸﻖ ﮐﺮدارﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮔﻔﺘﺎرﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫دﻋﻮی‬
‫ﻋﺸﻖ را ﺧﻮن دل ﺻﻠﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫ﺑﯿﺨﻮدی‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫اﻣﺮوز‬ ‫ﻣُﻐﺮﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋَﻨﻘﺎی‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﭘﲑوز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬ ‫دَرِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﮐﯿﺴﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ دﻋﻮﯾﺴﺖ ﺑﻞ ﺑﻪ ﺑﺮﻫﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﲑﻣﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﮐُﻠﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫از ﮐﻼه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫آﺗﺸﲔ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ در ﻋﺸﻖ ﺷﻤﻊ ره ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻃﻔﻞ راﻫﯽ ﺗﻮ ﺷﻮ ز ﺧﻮد ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ رَو ز دﯾﻮ ﭼﺸﻢ ﺑﭙﻮش‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻧﺸﻤﺮی‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﺳﺖ ﭼﭗ را ز دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﺪان‬
‫ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﺳﻮی ﻧﺎن و ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫رَو ﺗﻮ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪوار از ﭘﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ای‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺟﻮﺷﺶ از ﻋﺸﻖ دان ﭼﺸﺶ ز اﯾﻤﺎن‬ ‫ﮐﻮﺷﺶ از ﺗﻦ ﻃﻠﺐ ﮐﺸﺶ از ﺟﺎن‬

‫‪۱۷۶‬‬
‫ﻫﺸﺖ ﺧﻮاﻧﺴﺖ ﻫﻔﺖ ﺧﻮان ﭘﯿﺸﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﺖ‬ ‫ﺳﻌﺎدت‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫دﯾﺪه و دل ﺳﭙﯿﺪ و ﻃﻠﻌﺖ زرد‬ ‫ﻋﺸﻖ ﭼﻮن ﺷﻤﻊ زﻧﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﻣَﺮد‬
‫ﻏﻤﺰه ﺑﺎ ﺷﻮﺧﯽ و ﺧﻮﺷﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﻟﮑﺸﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺴﻨﺠﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﺎﻗﻞ ﻫﯿﭻ‬ ‫آن ﭼﻨﺎﻧﯽ ز ﻋﺸﻖ و ﻃﺒﻊ و ﻣﺰﯾﺞ‬
‫ﺗﻮ ﻓﺮوﺷﯽ ﻧﻔﺎق و ﻧﻔﺲ ﺧﺮد‬ ‫ﮐﯽ درآﯾﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ اﻫﻞ ﺧﺮد‬
‫او ﺑﻪ ﻫﺮ دم ﻧﻮت دﻫﺪ ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ او را ﻓﺮوﺷﯽ اﯾﻦ ﺳﻠﻌﺖ‬
‫ﺧﻠﻌﺘﺶ دام و درد و ﺑﻨﺪ و ﻗﻔﺲ‬ ‫ﺳﻠﻌﺘﺶ ﺳﺎﻋﺘﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ و ﺑﺲ‬
‫ﺑﻨﻬﯽ‬ ‫ﮐُﻠﻪ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫ﮐﻔﺶ‬ ‫ﮔﺮ از اﯾﻦ دام و ﺑﻨﺪ او ﺑﺮﻫﯽ‬

‫در ﻋﺸﻖ ﻣﺠﺎزی‬

‫ﻗﺮﺑﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫زی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫در ﺑﻬﺸﺖ از ﻧﻪ اﮐﻞ و ﺷُﺮﺑﺴﺘﯽ‬
‫داﺋﻢ‬ ‫اﮐﻠﻬﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺪﺳﺘﻢ‬ ‫زان‬ ‫ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫درش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﻨﺒﻠﯽ‬
‫دﮔﺮﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﺧﻮاران‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺳﻤﺮﻧﺪ‬ ‫درﮔﻬﺶ‬ ‫دوﺳﺘﺪاران‬
‫ﺑﯿﻮماﻟﺪﯾﻦ‬ ‫وی‬ ‫ز‬ ‫داری‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺳﻤﲔ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺮۀ‬
‫در دﻋﺎ زو ﻫﻤﻪ رﺿﺎ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﻟﻘﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زو‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﯽ و ﺷﲑ و ﻋﺴﻞ روان ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺗﻮ ز وی روز ﻋﺮض ﻧﺎن ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫دارﻟﺴﻼم‬ ‫و‬ ‫داراﻟﺨﻠﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﯿﻞ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻮی ﻃﻌﺎم‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﻠﺒﻮس و ﻣﻄﻌﻢ و ﻣﺸﺮب‬ ‫ﺣﻆّ دﻧﯿﺎی ﺟﻔﺖ رﻧﺞ و ﺗﻌﺐ‬
‫ﻓﺮدا‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دادهﺳﺖ‬ ‫وﻋﺪه‬ ‫ﻣﻨﮑﺢ و ﻣﺴﮑﻦ و ﺳﻤﺎع و ﻟﻘﺎ‬
‫ﺑﻪ درش زان ﺳﺒﺐ ﻫﻤﯽ رﻓﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ در ﺑﻨﺪ و ﻗﯿﺪ ﻫﺮ ﻫﻔﺘﯽ‬
‫آﮐﻔﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫زود‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺪادﯾﺖ وﻋﺪه اﯾﻦ ﻫﺮ ﻫﻔﺖ‬
‫ﺧﻨﺪی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮔﺮﯾﻪای‬ ‫دَرِ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﺪی‬ ‫در‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪهای‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻓﺎم‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ ﺑﲔ ﺑﻮی ﭼﻮ دﯾﻮ ﻣﺪام‬
‫زﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮاﻏﻪ‬ ‫آرزو‬ ‫در‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮐﻬﻨﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮود‬ ‫ﺑﻮدﻧﯽ‬ ‫ﻫﺮﺟﺎی‬ ‫زاغ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺑﯿﮑﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻧﻔﺲ در ﭘﯿﺶ ﻋﺸﻖ ﺳﮕﺪارﯾﺴﺖ‬
‫ﺗﺎج ﺳﺮ ﮔﺸﺖ و ﮔﻮﺷﻤﺎل ادﯾﺐ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺪﯾﻦ ﭘﺎی ﺑﻨﺪ و ﻟﻄﻒ ﻏﺮﯾﺐ‬
‫ﺑﯿﻤﺎری‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫درد‬ ‫ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺘﺎرت از ﭼﻪ ﺑﯿﻢ آری‬
‫ﮔﻔﺖ ﭘﯿﻐﻤﱪش ﮐﻪ ﺑﺮدی دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﯾﺸﻪ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮی‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺴﺎﺧﺘﺴﺖ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎﻫﯽ‬ ‫ﺧﺎر ﮐﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻠﺪ در ﭘﺎی‬
‫اﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺿﺎﯾﻊ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﮐﺮم ﮐﻪ ﻣﺤﺾ ﮐﺮم‬
‫ﻧﻪ‬ ‫اﻧﺎﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫داری‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﺟﺎﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺣﮑﻤﺘﺶ ﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ اِﺟﺎﺑﺖ را‬ ‫را‬ ‫اﻧﺎﺑﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫‪۱۷۷‬‬
 ‫اﻧﺪر ﻣﻌﻨﯽ دل و ﺟﺎن و درﺟﺎت آن‬
‫ذﮐﺮاﻟﻘﻠﺐ اﻧﻔﻊ ﻻن ﺷﺄﻧﻪ راﻓﻊ‬
‫دل‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫دل‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﺟﺪ‬
‫ﺣﻮر‬ ‫رﺿﻮان‬ ‫ﺑﻮد زﯾﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫دل ﺑﻪ رﺷﻮت ﭘﺬﯾﺮد از ﺟﺎن ﻧﻮر‬
‫ﺑﺮگ دل ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮگ ﮔﻞ ﺗُﻨُﮑﺴﺖ‬ ‫وزن ﺳﺮ ﻫﻤﭽﻮ وزن ﺳﺮ ﺳﺒﮑﺴﺖ‬
‫ﺣﺮام‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺰدﻣﯽ‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮ درِ اﻫﻞ دل ﺑﻪ وﻗﺖ ﻃﻌﺎم‬
‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﮔﺎزران‬ ‫رﻗﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺸﻮﯾﯽ ﻫﻤﯽ دل از ﺑﺎﻃﻞ‬
‫ﺻﯿﺪ ﻃﺎووس ﮐﯽ ﮐﻨﺪ در ﺑﺎغ‬ ‫دل ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﯿﺎه ﭼﻮن ﭘﺮِ زاغ‬
‫درﮔﺎه‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫دل آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻦ ﺷﺎه‬
‫ﻫﺴﺖ ﺳﻮی ﺷﺮاب و ﺟﺎﻣﮥ ﺧﻮاب‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دل ﺗﻮ در ﮔﻞ و ﺗﻮ ﺧﻔﺘﻪ ﭼﻮ ﺳﮓ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﻏﻔﻠﺖ ای ﺑﺪ رگ‬
‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫داری‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﭼﻮ ﺳﮓ آﺑﺴﺘﻨﯽ ﺗﻮ ای ﺟﺎﻫﻞ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﮓ ﺗﻮﺷﻪ اﺳﺘﺨﻮان داری‬ ‫ﺧﻮی و ﻃﺒﻊ ﺑﺪِ ﺳﮕﺎن داری‬
‫زاﻧﮑﻪ اﻧﺪر ره درﻧﮓ و ﺷﺘﺎب‬ ‫ﺳﮓ دﯾﻮاﻧﻪ را ﺑﮑﺶ ﺑﻪ ﻋﺬاب‬
‫ﺷﻮد از ﺑﯿﻢ ﮔﺮﺑﻪ ﺳﮓ ﺑﭽﻪزای‬ ‫ﺑﺮﺟﺎی‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﮕﺬاری‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺟﺴﺮ‬ ‫ﺑﯽﺗﻌﺐ‬ ‫ذرهای ﻧﻮر اﮔﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ آری‬
‫ﺷﻮی‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﭘﺮوردﮔﺎر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ور‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ درد دل دﮔﺮ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫درِ‬ ‫از‬
‫ﺣﺎﯾﻠﯽ دان ﺗﻮ زﯾﻦ ﭼﻬﺎر ارﮐﺎن‬ ‫راه ﺟﺴﻢ ﺗﻮ ﺳﻮی ﻣﻨﺰل ﺟﺎن‬
‫از ﺗﻦ ﺗﲑه ﺟﺎن و دل ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮد ز ﺟﺎن زاﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮ ﺑﺎﻃﻞ ﺗﺴﺖ‬ ‫دان ﺑﺪرﺳﺖ‬ ‫دل ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻓﺘﯿﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﻮﺿﻊ دﯾﻦ دﻟﺴﺖ و ﻣﻐﺰ و دﻣﺎغ‬
‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دل ﺑﻮد ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﺲ اﻧﺠﻢ ﺳﻮز‬
‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫ﺳﺮوران‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﻬﱰی‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دل ﮐﻪ‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻔﺮوﺷﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﺎن دل ﮐﻪ از ﭘﯽ دﻧﯿﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫آبِ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دل‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫اﺻﻞ‬
‫ﻧﻪ دﻟﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ ﭘﺎرۀ ﮔﻮﺷﺖ‬ ‫دل ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﲔ اﻣﺎﻧﯽ دوﺳﺖ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫اﯾﺰدی‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دل ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ز ﺗﻮ اﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮاه‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮ آﻧﺮا ﺑﻪ ﮐﺲ ﻧﺪارد ﮐﺲ‬ ‫ﭘﺎرهای ﮔﻮﺷﺖ ﮔﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺲ‬
‫ﻇﻠﻢ ﻟﺸﮑﺮ ز ﺿﻌﻒ ﺷﺎه ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺪ ﺷﻮد ﺗﻦ ﭼﻮ دل ﺗﺒﺎه ﺑﻮد‬
‫ﺳﭙﺎه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮِ ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر دارد ﺷﺎه‬
‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ز ﮐﱪِ‬ ‫ﻇﻠﻤﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻢ‬ ‫ﺳﺘﻢ اﻧﺪر ﺟﻬﺎن ﻧﻪ ز آب و ﮔﻠﺴﺖ‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻴﺮدی‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮ دﻟﺖ ﻧﯿﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت زاغ‬
‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐﺖ اﻣﻞ اَﻟﻢ ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﻮش ﺗﺎ دﻟﺖ ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﮔﺮدد‬
‫و ﮐﺎم‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﺣﺼﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺟﺴﱳ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬

‫‪۱۷۸‬‬
‫ﯾﮏ ﺣﺪﯾﺚ و دو ﺟﺎﻣﻪ در ﺑﺮ ﭼﺎک‬ ‫ﯾﮏ ﻋﺘﺎب و ﺑﻪ رﻓﻖ ﻓﺮﻗﺪ ﺧﺎک‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ ﺗﺎ ﻧﻮر راه ﺑﺲ دورﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬
‫ﺳﻔﻠﻪ از ﮔﺮگ و ﺳﮓ ﺑﱰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺳﻔﻠﻪ ﺳﺎﻟﻮس و ﻟﻮس ﺧﺮ ﺑﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫درّﻧﺪهﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫ﺑﯿﻮﺳﻨﺪه‬ ‫ﺳﮓ‬
‫ﻧﻪ ز دﻟﻖ و ﻋﺼﺎ و اﻧﺒﺎن ﺳﺎز‬ ‫ﭘﺲ درﯾﻦ راه ﺗﻮﺷﻪ از ﺟﺎن ﺳﺎز‬
‫ﮐﻪ از اﯾﻦ ره رﺳﯽ ﺑﻪ ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ در ﻓﮑﻦ ﺑﻪ زورق دﯾﻦ‬

‫اﻧﺪر ﺟﺎن و دل و ﺗﻦ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺗﺎ ﺑﻪ دل ﺻﺪﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ رﻫﺴﺖ‬ ‫از دَر ﺗﻦ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﮐُﻠﻬﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻮﺳﯽ و ﺧﺼﻢ و ﻣﻨﺰل ﻧﯿﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎن ﺑﻪ وﻗﺖ رﺣﯿﻞ‬
‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺑﺮ وی ﭼﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﮔﺮدد ﮐﺎر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ زﻧﺠﲑ در ﻫﻢ اﻓﮕﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺪای آن رﻫﯽ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪﺳﺖ‬
‫از درِ ﻧﻔﺲ ﺗﺎ درِ دل ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫داری‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫راه‬ ‫ﭘﺎرهای‬
‫ﻋﻘﻞ از آن ﻗﺎﺻﺮﺳﺖ و ﮐﻮﺗﺎﻫﺴﺖ‬ ‫راه دل ﻣﺮ ﺗﺮا ﻧﻪ اﯾﻦ راﻫﺴﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺣﯿﺰ و ﻣﻨﺰل اوّل‬ ‫ﺑﻤﺜﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫راه‬
‫ﮔﻔﺘﯽ ای ﻣﮑﻪ وه ﮐﻪ ﺑﺲ دوری‬ ‫رﻧﺠﻮری‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮدﻣﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻓﺮﺳﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﮑﻪ ﺳﻪ ﺣﺮف دل ﺗﻨﮕﺴﺖ‬
‫راه دل را ﭼﻮ زﻟﻒ زﻧﮕﯽ ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺎﻟﮑﺎن ﺑﻪ وﻗﺖ ﺑﺴﯿﭻ‬
‫راه ﮔﺮدد ﭼﻮ ﻃﺒﻊ زﻧﮕﯽ ﺧﻮش‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺑﺮ وی ﭼﻮ ﮔﺮم ﮔﺸﺖ آﺗﺶ‬
‫دروﯾﺶ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آﻧﮑﻪ ره را ﺑﻪ ﺟﺪ ﻧﮕﲑد ﭘﯿﺶ‬
‫اﺑﻠﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫واﻧﮑﻪ رﻓﺖ از ﺳﺮِ ﻃﺮب در ره‬
‫ﻣﺮ ورا ﻧﯿﺴﺖ ﻣﻐﺰ دل ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺪارد ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫دد و داﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ زﯾﻦ دل راﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﭘﺮ ﺧﻠﻞ دﱃ ﮐﻪ ﺗﺮاﺳﺖ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺑﺤﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ‬ ‫ﭘﺎرهای‬
‫دﮔﺮﺳﺖ آن دل و ﺗﻮ ﺧﻮد دﮔﺮی‬ ‫ﺗﻮ ز دل ﻏﺎﻓﻠﯽ و ﺑﯽ ﺧﱪی‬
‫ﻟﯿﮏ دل را ز دِه ﻧﺪاﻧﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دل‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﺟﻮال‬ ‫ﺑﯽدل‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺑُﺮﻧﺪ از درﺧﺖ ﺧﺮﻣﺎ دل‬ ‫ﺧﺸﮏ و ﺑﯽﺑﺮ ﺑﻤﺎﻧﺪه اﻧﺪر ﮔِﻞ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮ ﺑﺎﻃﻞ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬
‫دﯾﻦ ﭼﻮ روز آﻣﺪ و ﺧﺮد ﭼﻮ ﭼﺮاغ‬ ‫دﯾﻦ ز دل ﺧﯿﺰد و ﺧﺮد ز دﻣﺎغ‬
‫ﺑﻪ ﭼﺮاغ ﺗﻮ ﺷﺐ ﻧﮕﺮدد روز‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫اﻧﺠﻢ‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن دل ﮐﻪ وﻗﺖ ﭘﯿﭽﺎﭘﯿﭻ‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﮔﻠﺨﻦ‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻨﺎن دل ﮐﻪ از ﭘﯽ ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫ﻧﻮراﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫و‬ ‫ﻃﺮح‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫رﺑّﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫دل‬
‫ﺣﺠﺮۀ دﯾﻮ را ﭼﻪ دل ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬

‫‪۱۷۹‬‬
‫ﻗﺎب ﻗﻮﺳﲔ ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع دﻣﺎغ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻣﻌﺮاج دل ﺑﻪ وﻗﺖ ﻓﺮاغ‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎن را ﻫﺰار و ﯾﮏ ﻣﻨﺰل‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫درِ‬ ‫از‬
‫ﻋﺎم داﻧﺪ ﻫﺰار و ﯾﮏ داﻣﺶ‬ ‫ﺧﺎص ﺧﻮاﻧﺪ ﻫﺰار و ﯾﮏ ﻧﺎﻣﺶ‬
‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺧﻮاﺟﻪ ﺻﺎﺣﺐ دل‬
‫رﺑﺎط‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻤﺎط‬ ‫ﺑﺴﺎطِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﺪ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دل‬ ‫آز‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫دوزخ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺠﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫اﺻﻞِ‬
‫دل ﻣﺨﻮاﻧﺶ ﮐﻪ آن ﻧﻪ دل ﮐﻪ دِﻫﺴﺖ‬ ‫دل ﮐﻪ او را ﺳﺮ ﺑَﺪﺳﺖ و ﺑﻬﺴﺖ‬
‫دان ﮐﻪ زان دل دﱃ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ‬ ‫دل ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﯿﺰ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺷﺪ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫دل‬ ‫را‬ ‫ﺻﻨﻮﺑﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫اﯾﻨﺖ ﻏﺒﻨﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ رﻣﻪ ﺟﺎﻫﻞ‬
‫رو ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺳﮕﺎن ﮐﻮی اﻧﺪاز‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻪ دل ﻧﺎم ﮐﺮدهای ﺑﻪ ﻣﺠﺎز‬
‫دارد‬ ‫ﺻﻨﻮﺑﺮی‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﻬﱰی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دل ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺳﮕﯽ دان و آن دو را ﻣﺮدار‬ ‫دل ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎل و ﺟﺎه دارد ﮐﺎر‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﭘﺮورش دل ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﻣﻔﺮّح‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫دل ﻗﻮی ﮐﻨﺪ ز زﺣﻤﺖ و ﺑﯿﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮری ﺷﺮﺑﺘﯽ ز ﺑﺎدۀ ﻧﺎب‬ ‫اﯾﻤﻦ آﻧﮕﻪ ﺷﻮی ز ﻣﺤﻨﺖ و ﺗﺎب‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﻮردی ز ﻫﺮ ﺑﻼ رﺳﺘﯽ‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﻧﺨﻮردی‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ‬ ‫اوﻟﯿﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻔﺮّح‬ ‫وان‬
‫ﮐﺎﻧﮑﻪ ﮔِﻞ ﺧﻮرد روش ﺑﺎﺷﺪ زرد‬ ‫ﺑﺮﮔﺮد‬ ‫ازو‬ ‫ﮔِﻠﺴﺖ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺧﻮرِ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰی‬ ‫ﺳﺮخروی‬ ‫ز ﮔﻞ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺮﭙﻫﯿﺰی‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﺧﺮاﻻﻣﺮ‬ ‫ﻣﺮد ﮔِﻞﺧﻮاره را ﭼﻮ ﯾﺎد دﻫﺪ‬
‫دل‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻧﻔﺰاﯾﺪ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﺧﻮرش ﺧﻮش ﺑﺮد ز ﺳﺮ ﺷﺮﻣﺖ‬ ‫ﻧﺮﻣﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دل‬
‫ﮐﻪ ﺧَﻠﻖﭘﻮش ﻣﺮد ﺧُﻠﻖ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺸﻮ ﻏﺮّه ﺑﺮ ﻧﮑﻮﯾﯽ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺧﻮی ﺧﻮش ﺑﺎ ﮐﻼه و دﯾﺒﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﺧﻮﺷﯽ ﺧﻮب و ﻧﻐﺰ و زﯾﺒﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﯽﻧﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺣﺴﯽ ﺑﻪ ﺧﻮردن ارزاﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻏﻢ ﺟﺎن و ﺟﺎﻣﻪ ﮐﻢ داﻧﻨﺪ‬ ‫زاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻄﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬
‫ﻧﻪ دﻟﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﻫﺴﺖ ﺧﺎﻧﮥ ﺧﻮن‬ ‫ﻫﺮ دﱃ را ﮐﻪ ﻏﻢ ﺑُﻮَد ﻣﺴﮑﻮن‬
‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫راه‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺻﺤﺮا‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از ﮐﻨﺞ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﲑون آی‬
‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﻓﺪاﯾﺸﺎن‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﺮداﻧﻢ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻣﻦ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﺐ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫زﻣﲔ‬ ‫دود‬ ‫ز‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫آﺗﺶِ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻬﺎن ﺷﺪ ز ﺑﻬﺮ ﺳﻮد زﻣﲔ‬

‫‪۱۸۰‬‬
‫دود‬ ‫ﺗﻼﻃﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوده‬ ‫ﺗﻮدۀ‬ ‫دﻫﺮ ﭼﻮن در ﺳﺮای ﻗﲑ اﻧﺪود‬
‫ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﯾﺎدم‬ ‫در‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﻇﻠﻤﻬﺎی‬
‫اﻧﮕِﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎیﮐﻮب‬ ‫زﻧﮕﯿﺎن‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫دﻣﮕﻪ‬ ‫درون‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻏﺎﻟﯿﻪﮔﻮن‬ ‫ﻏُﻼﻣﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﺗﻮدۀ‬ ‫دوده‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﻣﻦ ﭼﻮ ﮔﻮﻫﺮ ﺻﺪف ﻧﻬﺎد ﺳﺮا‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺳﯿﺎهﮔﻮن‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﻣُﺸﮏ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫زﻧﮕﯿﯽ‬ ‫اﻫﺮﯾﻤﻦ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬
‫رﺷﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺎج ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺒﻪ‬ ‫ﺑﺴﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زﻧﮕﯿﺎﻧﯽ‬
‫ﺷﺶ ﺟﻬﺖ را ﯾﮑﯽ ﻧﻤﻮده ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‬ ‫دﯾﻮ از دوده ﮐﺮده ﺧﻮد را دﻟﻖ‬
‫اﻧﮕِﺸﺖ‬ ‫ﻧﻮﺑﯿﺎن‬ ‫روی‬ ‫در‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دوده ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽدﻣﯿﺪ‬
‫ﮔﻢ‬ ‫ﻣﻨﻔﺬ‬ ‫راه‬ ‫اﻧﻔﺎس‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﮔﻮﻫﺮِ‬ ‫اﻧﻘﺎس‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫زﻧﮕﯿﯽ ﮐﻮر ﺳﺮﻣﻪ رﯾﺨﺖ ﺑﻪ ﭼﺎه‬ ‫ﯾﺎ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ از ﺟﻮال ﺳﯿﺎه‬
‫ﯾﮑﯽ ﮐﺮده‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﺗﲑﮔﯽ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ﻗﲑ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻗﲑوان‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫ﺣﻮض‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻧﺴﱰن‬ ‫ﺷﺪ ﭼﻮ ﺷﺪ زﯾﺮ ﺧﺎک ﭼﺸﻤﮥ ﺧﻮر‬
‫ﻟﯿﮏ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ از ﻧﺸﯿﺐ و ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮﮔﺲ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻮﯾﯽ ز ﻧﻘﺮه زر اﻧﺪود‬ ‫زﺣﻞ از اوج ﺧﻮﯾﺶ رخ ﺑﻨﻤﻮد‬
‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫روی‬ ‫ﻧﻨﻤﻮد‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬
‫ﮔﺎه ﭘﯿﺪا و ﮔﻪ ﻧﻬﺎن در ﻣﯿﻎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮﻓﺮاﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮﯾﺦ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫در‬ ‫رخ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ از ﻧﻮر ﺧﻮﯾﺶ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺪا‬ ‫ﻧﺎﭘﯿﺪا‬ ‫ﺣﻀﯿﺾ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زﻫﺮه‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دوﯾﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫رﻣﻖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﻋﻄﺎرد‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻣَﻔﺮش‬ ‫ﻧﯿﻠﮕﻮن‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺷﺒﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺷﺮق‬ ‫ﺧﺴﺮو‬
‫ﭼﻮن زر ﺳﺮخ و دﺳﺖ ﻧﯿﻠﮕﺮان‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫و‬ ‫ﭘﲑوزه‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫دُم ﻋﻘﺮب ز زﻫﺮه ﭼﻮﮔﺎن ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺎز‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻬﺐ‬
‫زرّﯾﻦ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪای‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻣﻬﲔ‬ ‫ﻧﻌﺶ‬ ‫ﺑﻨﺎت‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﺧﲑه ﭼﻮن ﻣﺮد ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪر ﺳﯿﻞ‬ ‫ﺳﻬﯿﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﺛﺮﯾّﺎ‬ ‫در‬
‫آﻫﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺘﻤﮑّﻦ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻗﻄﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻗﻄﺐ‬
‫ﻧﯿﻢ‬ ‫دو‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮﺟﯿﺲ‬ ‫دل‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﺧﺮوش‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬
‫زرﯾﻦ‬ ‫ﻫﻠﯿﻠﻪای‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻓﺮﻗﺪان‬ ‫ﺣﻮراﻟﻌﲔ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺬ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺻﺪف رﯾﺰهﻫﺎ ﺑﺮ آب روان‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻣﺠﺮّه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﻧﺠﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻮﺳﯽ و ﺑﺤﺮ و زﺧﻢ ﻋﺼﺎ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫زو‬ ‫ﻣﺠﺮّه‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﺑﺮ ﯾﮑﯽ ﺟﺎم ﻣﯽﻧﻤﻮده ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺷﮑﻞ ﭘﺮوﯾﻦ ﭼﻮ ﻫﻔﺖ ﻣﻬﺮۀ ﯾﺸﻢ‬
‫ﻧﺎﭘﯿﺪا‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺨﺼﻢ ﺿﻌﯿﻒ ﺷﮑﻞ ﺳُﻬﺎ‬
‫ﺧﯿﻞ روﻣﯽ ﺑﻪ ﮔﺮد زﻧﮕﯽ ﭘﲑ‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫ورای‬ ‫از‬ ‫اﻧﺠﻢ‬ ‫ﮔﺮدش‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن اﺷﮏ و ﭼﺸﻢ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎن‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮﮐﺐ‬

‫‪۱۸۱‬‬
‫ﮔﺎو ﮔﺮدون ز ﺷﺶ ﭘﻠﯿﺘﻪ ﭼﺮاغ‬ ‫ﭼﺮخ را ﮐﺮده ﭼﻮن ﺷﮑﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺑﺎغ‬
‫ﺑﺮج‬ ‫دوازده‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿّﺎره‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه ﺳﺎﮐﻦ ﭼﻮ ﮔﻮﻫﺮ اﻧﺪر دُرج‬
‫ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺷﮏ و ﺳﯿﻨﮥ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز ﮐﯿﻨﮥ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫اﺧﱰ‬
‫دم دﻣﯿﺪ اﻧﺪر آﺗﺶ و اﻧﮕِﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺳﺮﻣﺎی ﺻﺒﺢ زﻧﮕﯽ زﺷﺖ‬
‫ﺑﻮاﻟﻠﯿﻞ‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﺌﯽ‬ ‫ﺻﺒﺤﺪم دم ﺑﺮون ﻫﻤﯽ زد ﺧﯿﻞ‬
‫ﺷﺎه ﮔﺮدون ﺳﺮ از درﯾﭽﮥ ﺷﺮق‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮون ﮐﺮد ﻫﻤﭽﻮ زرﯾﻦ درق‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﺗﺎﺧﺖ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻦ زرد روی ﺷﺪ ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺷﺐ ﺷﺪ از ﺑﯿﻢ ﺻﺒﺢ روز ﻧﺎﭘﯿﺪا‬ ‫ﺷﺪ ﺟﻬﺎن ﺗﺎزه ﭼﻮن دل داﻧﺎ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰان‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫رﯾﺰان‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫اﻧﺠﻢ‬
‫ﺷﺎدروان‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﮔﺴﱰﯾﺪ‬ ‫ﺻﺒﺢ ﭼﻮن ﺷﺪ ز ﻧﻮر ﺷﺎد روان‬
‫ﻣﻦ‬ ‫دﻟﱪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﭘﮕﺎه‬ ‫ﺑﺎﻣﺪادان‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﮐﺎﻓﻮر ﻣُﺸﮏ ﻣﯽاﻧﺪود‬ ‫ﺑﺮﺑﻮد‬ ‫روان‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫دﻟﱪی ﮐﻮ‬

‫‪۱۸۲‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺴّﺎدس‬
‫ﻓﯽ ذﮐﺮ ﻧﻔﺲ اﻟﮑﻠّﯽ واﺣﻮاﻟﻪ‬

‫ذﮐﺮ ﻧﻔﺲ اﻟﮑﻠﯽ ﻧﺬﯾﺮ ﻧﺎﺻﺢ و اﻫﻤﺎﻟﻪ ﻏﺮور ﻓﺎﺿﺢ‬

‫ﭘﲑ‬ ‫ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﺻﺒﺎح‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫اﻧَﻌِﻢ‬ ‫ﺷﺒﮕﲑ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻓﺮاداﻧﯽ‬ ‫ره‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﺰﭼﺸﻤﯽ‬ ‫ارﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺴﻤﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫اﻧﺪود‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی‬
‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫ﺣﻮض‬ ‫ز‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﻤﻦ‬ ‫ﺑﻨﻔﺸﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻃﯿﻨﺖ‬ ‫ﺑﺎﻏﺒﺎنِ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ دُرج ﺟﺰع ﭘﺮ دُر ﮐﺮد‬ ‫دﯾﺪه ﭼﻮن از ﻧﻬﺎد ﻣﻦ ﭘُﺮ ﮐﺮد‬
‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﮐُﻠﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﻧﻄﻖ ﭘﺮ ﺷﮑﺮ ﺑﮕﺸﺎد‬
‫درﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬ ‫ای ﭘﺴﺮ ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫اﺻﺒﺤﺖ‬ ‫ﮐﯿﻒ‬
‫اﻣﲑ‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬
‫اﯾﻦ ﻫﻮس ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ ﺟﺎی ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﯿﺰ ﮐﺎﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان ﺳﺮای ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫رﺑﺎط‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﺑﯿﻬُﺪه‬ ‫اﻓﮕﻨﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺑﺮﮐﺶ از ﺗﻦ ﻗﺒﺎی آدم دوﺧﺖ‬ ‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﻤﺎ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ورﻧﻪ ﺑﮕﺬر از اﻧﺠﻢ و اﻓﻼک‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻧﺸﯿﻤﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎش ﮔﻨﺠﻮر‬

‫ﺻﻔﺖ ﮐﻠﻤﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ رود و ﺟﻮاﺑﻬﺎ ﮐﻪ اوﮔﻮﯾﺪ‬

‫وی ز ﻋﮑﺲ رخ ﺗﻮ دﯾﻮ ﭼﻮ ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬
‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رخ‬ ‫از‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫وی‬ ‫ای زﻣﺎن از ﺗﻮ ﻋﯿﺪ و آدﯾﻨﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﺻﻔﺘﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ در ﮐﻞ ﮐَﻮن ﭼﻮن ﺗﻮ دﮔﺮ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺪﯾﻌﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت و ﭘﯿﮑﺮ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻫﻢ روﯾﯽ و ﻫﻢ آﯾﻨﻪای‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪای‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫از‬
‫از ﭘﯽ راه ﻋﺬر و ﺷﮑﺮ ﺷﮑﺎر‬ ‫ﻫﻤﻮار‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺣﺮم‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫ارم‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪﺑﺨﺶ‬ ‫ﻃﻮﺑﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎﻧﯽ ﺳﺮی دﱃ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺲ ﺑﻬﯽ ﻧﻔﺲ و ﺑﺲ ﻗﻮی ﻧﻔﺴﯽ‬
‫ﻣﻌﯿﻮﺑﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺷﻮﮐﺘﺖ‬ ‫ﺧﺮّﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺒّﺬا‬
‫ﻏﺮﺿﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﺎت‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﻋَﺮَﺿﯽ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬
‫ﯾﺎﻗﻮﺗﺴﺖ‬ ‫دُرج‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮج‬ ‫ﻗﻮﺗﺴﺖ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮی‬
‫ﻟﮏ‬ ‫ﻫﻨﯿﺌﺎً‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﻮردهای ﺷﺮﺑﻬﺎ ز دﺳﺖ ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﺎدآورد‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﮐﻨﺞ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ ﭘﯿﺶ ﻣُﺪﺑﺮی ﭘﺮ درد‬
‫ﮐﺮدی از ﻋﮑﺲ روی ﻧﻮر اﻧﺪود‬ ‫دود‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﻠﺒﻪای‬

‫‪۱۸۳‬‬
‫ﺑﺎ دو ﺧﻮرﺷﯿﺪم اﯾﻦ زﻣﺎن و دو ﻣﺎه‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫در‬ ‫ﻧﺪﯾﺪهام‬ ‫ﺳﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺗﻮ ز ﻣﻦ اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﻪ داﻧﯽ‬ ‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻠﯽ‬
‫را‬ ‫اﺳﲑان‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫اﻣﲑان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﻮد ﺧﻠﻖ و ﻓﻌﻞ ﭘﲑان را‬
‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮد ﺟﺎﯾﻢ از ﺟﻬﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻪ ﺟﺎی ﭼﻮ ﺗﻮ ﺟﻬﺎنﺑﲔ اﺳﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺳﮓ ﺑﻮد ﺳﮓ ﺑﻪ ﺟﺎی آﺑﺎدان‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﻣﻮﺿﻊ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎی ﮔﻨﺞ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎرﮔﻪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ﻋﺮش و ﻓﺮﺷﺖ ﺳﺮای و ﺑﺎرﮔﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫ﻋﻤﺎرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﲑﮔﯽ‬
‫ﻣﺎه و ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺟﺰ ﺧﺮاب ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺗﻌﺐ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫رﺧﻨﻪ‬ ‫درﻧﺎﯾﻨﺪ‬ ‫درﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﭘﺮ ﻣﻐﺰ ﺧﻮد ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮک از زﺧﻢ دﻫﺮ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻬﺴﺖ‬
‫دل ﻧﺎدان ﭼﻮ ﭘﻮﺳﺖ ﮔﻮز ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻟﻮز‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫زﯾﺮک‬ ‫دل‬
‫ﭼﻮن ﻗﻮی ﺷﺪ ﺣﺠﺎب ﮔﺮدد ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻐﺰ ﺗﺎ ﻧﺎزﮐﺴﺖ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﻐﺰ ﻧﻐﺰت ز ﺳﻨﮓ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻮ ﻣﺮد ﮐﺎﻫﻞ ﺷﺪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﺠﺎﯾﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ای ﺟﺎن ﭘﺮ از ﻧﮑﻮﯾﯽ ﺗﻮ‬

‫ﺟﻮاﺑﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﺲ ﮐﻠّﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻧﺎﺳﻮﺗﻢ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﺋﺪ‬ ‫ﻻﻫﻮﺗﻢ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺨﺖ ﺟﺎی ﻣﻨﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﯿﻢ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺎﯾﯿﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫اوّل‬
‫ﻓﺮدﯾﻢ‬ ‫ﺧﻠﻘﻬﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺒﻠّﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ ﮐﻢ ﮔﺮدﯾﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺑﺮِ‬
‫ﺧﻠﻘﺖ ﻣﺎ ﺟﺪاﺳﺖ از ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺣﻖ ﺑﻪ ﻣﺎﺳﺖ از ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ‬
‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮﺟﻌﺴﺖ‬ ‫ﻣﻮﺿﻌﻢ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮﺑﺘﻢ‬
‫ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﮐﺮده ﭘﺎی ﺗﺎرک ﺳﺮ‬ ‫اﯾﺪر‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫اﻗﻠﯿﻤﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آن زﻣﲔ ﮐﺎﻧﺪر آن ﻣﺒﺎرک ﺟﺎﺳﺖ‬
‫ﻋﻨﱪ‬ ‫و ﮐُﻪ‬ ‫اﻧﮕﺒﲔ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺳﻨﮓ او ﮔﻮﻫﺮﺳﺖ و ﺧﺎﮐﺶ زر‬
‫ﭘﺎک ﭼﻮن آﺗﺶ و ﺳﭙﯿﺪ ﭼﻮ ﺑﺮف‬ ‫ﺷﮕﺮف‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫درو‬ ‫ﻗﺼﺮﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﻮﻣﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﺎرون ﮔﲑ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﻣﺸﺎن‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫زُﻣﺮدﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎﯾﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫وآن ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دل‬ ‫ﭘﺎﯾﻪﺷﺎن‬ ‫وﺣﺶﮔﻪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺟﯿﺤﻮﻧﺸﺎن‬ ‫ﭘﻞ‬
‫ﯾﺎزان‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﺳﺮاﻓﺮازان‬ ‫ﺳﺮان‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬
‫آدم‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﺮق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻋﻠَﻢ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺰهﺑﺎزی‬ ‫اﻟﻢ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﮔﺎوﺷﺎن‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫اﻧﺪروﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮچ‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﻓﺰاﯾﻨﺪه‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫ﮐﺸﻮرش‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺑﯽﻏﻤﯽ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫‪۱۸۴‬‬
‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫زﯾﺸﺎن‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫اﻧﺪران‬
‫ﻣﻮﻧﺲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺟﻤﺎل ﻋﻠﯽ اﺳﺖ‬ ‫ازﻟﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺪرۀ‬ ‫ﺻﺪره‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﺑﯽﻇﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﺻﻔﺖ ﮔﻮﯾﻢ آن ﮔُﺮه را ﻣﻦ‬
‫ﻗﺪﺳﻨﺪ‬ ‫ﺣﻈﲑۀ‬ ‫ﺳﺎﮐﻨﺎن‬ ‫اﻧﺴﻨﺪ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺒﺎن‬
‫ﺧﲑاﻟﻔﺎل‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﺪﯾﻊاﻟﺤﺎل‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﮐﻨﯽ از ﺟﺎن و دﯾﺪه ﻫﻤﺮاﻫﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ آن روﺿﻪ را اﮔﺮ ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫ﺑﯽﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﻮاﯾﺶ از ﺗﻒ و ﻧﻢ‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻮﺑﺖ زﻣﯿﻨﺶ از ذل و ﻏﻢ‬
‫ﻫﻢ ﻫﻮاش از ﺣﻮادث اﻟﺠﻮ دور‬ ‫ﻣﻦ زﻣﯿﻨﺶ ز ﮐﻮه و از ﮔﻮ دور‬
‫و ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫زﻣﯿﻨﺶ‬ ‫ﺣﺸﺮات‬ ‫ﺳﻨﮓ رﯾﺰ و ﮔﯿﺎش ﻋﺎﻟﻢ و ﺣﯽ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ و ﮐﻠﻮخ ﺟﺎن دارد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ در ﺻﺤﻦ او ﻣﮑﺎن دارد‬
‫ﻧﺎﺳﻮت‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﮥ‬ ‫در‬ ‫ﺣﺠّﺘﻢ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺧﺎزن‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﺰ ﮐﯽ و از ﮐﺠﺎ ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫آن‬ ‫آﺧﺮ ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺟﺎی ﺟﺎﻧﺴﺖ و ﺟﺎن ﻧﺪارد ﺟﺎی‬ ‫ﺟﺎی ﮐﯽ ﮔﻮﯾﻤﺶ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ ﺧﺪای‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺨﻔﺖ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎ ﭼﻮ ﮔﻔﺖ ﻣﺮا‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮدم ﭼﻮ ﻧﻘﺶ ﺑﺮ دﯾﺒﺎ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫دﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫اﺟﻞ از دﺳﺖ آن ﻟﺐِ ﺧﻨﺪان‬
‫دﯾﺪه زو ﺑﺮﮐﺸﺪ دو ﮐﺮﮔﺲ ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺮخ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﮐﺰ‬
‫دارد‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎن‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫دارد‬ ‫ران‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﯽ‬
‫او‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﻧﮕﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺪرک ﮐﺲ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻼﻟﺖ‬ ‫از‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫او‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﻋﺸﻖ در ﮐﻮی ﻏﯿﺐ ﺣﺎﻟﺖ او‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﺧﻠﻘﻬﺎ ﭼﻨﻮ ﺷﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺑﯿﻬﻮده را ﺑﺪو ره ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﺮو آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫در و درﮔﺎه او ﭼﻮ ﻣﺮﺋﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣُﻞ ﺳﻮارﺳﺖ و ﮔُﻞ ﭘﯿﺎده و ﺑﺲ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫از ﭘﯽ ﻋ ّﺰ ﺷﺮع و دادن داد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫اﻣﲑﯾﺴﺖ‬ ‫او‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﯿﺎده ﮐﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫وز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫درش‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﭼﻮ ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻮاﻫﺮ‬ ‫از‬ ‫را ﮐﺮده‬ ‫روح‬
‫او‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫آواز‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫او‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎ‬
‫ﮐﺖ در اﯾﻦ ﻻﻓﮕﺎه ﻏﺮﺟﻪ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫روز ﮐﻮری ﺗﺮا ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺬرﻓﺖ‬
‫اﯾﻦ درآﻣﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت آن در ﺧﻂ‬ ‫ﺗﺎ ﻧُﺒﯽ و ﻧَﺒﯽ ز ﭼﻮن ﺗﻮ ﺳﻘﻂ‬
‫را‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﯽ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫دﺣﯿﻪ‬ ‫ﺟﻬﻞ ﺗﻮ ﺑﻬﺮ ﻗﺎل و ﻗﯿﻠﯽ را‬
‫ﭘﺎﯾﺖ آرد ز ﭼﺎه ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﺎه‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﲑ ﮔﺮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮد ﮐﺴﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﻃﻔﻞ ﮐﻮ‬
‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﻢ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻮاﯾﻢ‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﻣﺰارع‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮزﮔﺮ‬ ‫ﮐﺲ ﭼﻨﻮد ﮐﻢ ﺷﻨﻮد در ﺳﻠﻔﻮت‬
‫ﮔﻮش‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎده‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺟﺎن ﻣﻦ ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﭼﻮ ﻧﻮش‬

‫‪۱۸۵‬‬
‫ﺗﺸﻨﻪ ز آب ﻧﻤﮏ ﻧﮕﺮدد ﺳﲑ‬ ‫ﻧﺸﺪم ﺳﲑ از آن ﺳﺨﻦدان زﯾﺮ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺷﻬﺪ و ﮔﻠﺸﮑﺮ ﺧﻮردن‬ ‫ﭘﺮوردن‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﮐﻪ ﻃﻌﺎم و ﺷﺮه ﺑﻮد ﻫﻢ دﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﺪه از ﻋﻠﻢ زان ﻧﮕﺮدد ﭘﺴﺖ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﮐﺎر ﺧﻮش اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ ﺑﺎ ﺗﻮ روزﮔﺎر ﺧﻮش اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮرد ﺑﺮ ز زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﯽﭼﻨﻮ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻣﺮﯾﺪ‬

‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻓﺮزاﻧﻪ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻟﺐ‬
‫ای ﺗﺮا ﻣﻠﮏ دﯾﻦ ﺟﺪﯾﺮ و ﺣﻘﯿﻖ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫را‬ ‫ﭘﲑ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﻧﺪﻫﻢ آن ﯾﮏ دم‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ دﻣﯽ ﺑﮕﻔﺘﻢ ﻏﻢ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻏﻤﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﯽﯾﺎر‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑُﻮد‬ ‫دوﺳﺘﺎن ﻧﻪ ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﯾﮏ دﻣﯽ را ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺑﺎ دوﺳﺘﯽ ﮐﻪ او ﯾﮑﺘﺎﺳﺖ‬
‫ﭼﻪ ﻋﺠﺐ ﮐﺰ ﻧﻤﮏ ﺧﻮش اﺳﺖ ﮐﺒﺎب‬ ‫دل ز ﺑﻨﺪ ﺗﻮ ﺧﻮش ﺑُﻮَد ﺑﻪ ﻋﺬاب‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺮم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﺟﺎن ز روی ﺗﻮ در ارم ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﭘﺎدﺷﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﻌﺪ ﺻﺪق‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ در ﻣﺮﮐﺰ ﺣﻘﯿﻘﺖ و ﺣﺪق‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻧﯿﻬﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وز‬ ‫از ﺗﻮ ﺻﺤﺮا ﺣﺮﯾﺮ ﭘﻮش ﺷﻮد‬
‫ﺳﺮِ ﺻﻨﺪوق ﺻﺪق و دﺳﺖِ ﺻﻔﺎ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﻫﯿﻮﱃ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از ﺗﻮ ﺑﯿﻬﻮش ﺟﻔﺖ ﻫﻮش آﻣﺪ‬
‫ﭼﻨﻮ ﮔﺮدد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﯿﮏﺧﻮ ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮدم‬

‫اﻧﺪر ﻋﺬر اﻧﺒﺴﺎط ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﺑﺮ ﺧﻄﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن ﮔﺬرم‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮد در ﻟﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧﮕﺮم‬
‫ﮐﺲ در آن روی دم ﻧﯿﺎرد زد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬
‫ﺧﻮن ﻫﻤﯽ ﮔﺮﯾﻢ و ﻫﻤﯽ ﺧﻨﺪم‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﭼﻮن ﺳﻨﺎن ﮐﻤﺮ ﺑﻨﺪم‬
‫زﻧﻢ‬ ‫ﻧﻮات‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﭼﻨﮓ ار درِ ﻫﻮات زﻧﻢ‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫اﻧﺎاﻟﺤﻖ‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ آﮔﻪ ﮐﻪ راز ﻣﻄﻠﻖ ﮔﻔﺖ‬
‫درآﻣﯿﺰد‬ ‫دل‬ ‫ﺧﻮنِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫وﺻﻞ‬ ‫ﺣﺮز ﺧﻮاﺟﻪ ﭘﺲ از ﻓﺮاق ﺗﻨﺶ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮِ دار دﺳﺖ و ﭘﺎی ﻣﻨﻪ‬ ‫ﭘﺸﺖ را روی ﺑﺎش و ﺧﲑه ﻣﺠﻪ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺷﻨﯿﺪ ﻏﺰل‬ ‫ازل‬ ‫رﻣﻮز‬ ‫ﮐﻠﻤﻦ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﭘﺮۀ‬ ‫ﺣﻖ ﭼﻮ ﻣﺮ ﺧﻮاﺟﻪ را ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ‬
‫ﺑﻪ ﭘﺴﲔ آﻓﺮﯾﺪه اﯾﻦ ﺧﻮد ﮐﺎم‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آورﯾﺪه‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫از‬
‫ﭘﺲ و ﭘﯿﺸﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺣﺮص و اﻣﻞ‬ ‫ﺑﺎز ﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪهای ز ﭘﯿﺶ اﺟﻞ‬
‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫در‬ ‫از ﭘﯽ ﻧﺎن و آب ﻣﺎﻧﺪی ﺑﺎز‬

‫‪۱۸۶‬‬
‫ﻧﺎز‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫آز‬ ‫دل ﮐﻪ‬ ‫در ﮔِﻞ‬ ‫ﭼﻪ اﻓﮕﻨﯽ ﺗﺨﻢ ﺣﺮص و آز و ﻧﯿﺎز‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﺮﺳﺮای‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﭼﮑﻨﯽ ﺗﺨﻢ ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت و آز‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ آب و ﺑﻪ ﻧﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪی ﺑﺎز‬
‫ﻣﻔﻠﻮج‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺮی‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻪ ﺷﻮری ز ﻧﺦ ﮐﻨﺪ ﻣﺤﻠﻮج‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻣﺮور‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫آب از آن ﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﺧﺮد ﺗﺎوان‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ ﺣﺠﺮه ﺑﺮ ﺗﻦ و دل و ﺟﺎن‬
‫ﺑﺮ ﮐﻮن‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺑﻨﺪدت‬ ‫دﺑﻪای‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﻨﺠﺪی‬
‫ﻣﻦ ﮔﻨﺠﺪ‬ ‫دو‬ ‫روﻏﻨﯽ‬ ‫دﺑﮥ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﺠﺪ‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﮔﺮ ﺗﺮا دل ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﮐﺮد ﻫﺮ دو رﻫﺎ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫راﺣﺖِ‬ ‫ﺑﯽرﻧﺞ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬

‫در ﭼﺸﻢ ﻧﮕﺎه داﺷﱳ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻗﺎلَ اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬اﻟﻨّﻈﺮ ﺳﻬﻢ ﻣﻦِ ﺳﻬﺎ ِم اﻟﺸﯿﻄﺎن‬
‫واﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﭘﺎی ﻧﯿﮏ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻗﺒﻮل ﺑﺮ ﺟﺎن رد‬
‫ﺑﺎر‬ ‫آرد‬ ‫ﮔﺮﺳﱳ‬ ‫ﻧﮕﺮﺳﱳ‬ ‫آﺧﺮ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺘﺎن ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬
‫ﭘﺲ از آن ﻻﺷﻪ ﺟﺴﺖ و رﺷﺘﻪ ﺑﱪد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫آن‬ ‫اوّل‬
‫ﭘﺲ از آن رﺷﮏ و اﺷﮏ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺨﻢ ﻋﺸﻖ آن دوم ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎران ﺑﻪ ﺣﺎﺟﺖ از ﻣﻮﱃ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫در ﮔﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﮐﺮ ﻫﺮﮐﺲ ز ﻋﺠﺰ ﺧﻮﯾﺶ دﻋﺎ‬ ‫رﻓﺖ و ﺑﺎ ﻗﻮم ﺧﻮد ﺑﻪ اﺳﺘﺴﻘﺎ‬
‫ﮔﺸﺖ ﻋﯿﺴﯽ از آن ﺳﺒﺐ ﻣﺤﺰون‬ ‫ﻣﻘﺮون‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫اﺟﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫از ﻣﯿﺎن ﮐﻦ ﺑﺮون ﮐﻪ ﻣُﮑﺮم را‬ ‫را‬ ‫ﻣُﺠﺮم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺪا‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬
‫دﻋﺎ‬ ‫ﮔﻨﺎهﮐﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻧﺸﻨﻮد‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫راه‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻨﻪﮐﺎر‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻮد از آن ﮔﺮوه ﺳﺘﻮه‬ ‫اﻧﺒﻮه‬ ‫آن‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ‬
‫ﺟﺎن ﻣﺎ ﺑﺎد ﺟﺎﻧﺶ را ﺑﻪ ﻓﺪا‬ ‫ﺟﺰ ﯾﮏ اﻋﻮر ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺑﺎ ﻋﯿﺴﯽ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺨﻔﺘﯽ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺑﮕﻮ ﮔﻨﻪ‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻈﺮی‬ ‫زدم‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﯽ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ روزی ﻫﻤﯽ ﺑﻪ رﻫﮕﺬری‬
‫ﺑﱪﯾﺪم‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫آﻧﺠﺎی ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮﻧﮑﻨﺪم‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺪم‬
‫وﺷﻤﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﻇﻔﺮ ﯾﺎﻓﺖ دﯾﻮ ﺑﺮ ﭼﺸﻤﻢ‬
‫ﻧﻈﺮم‬ ‫از‬ ‫دور ﮐﺮدم‬ ‫را‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺼﺮم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺮ دﯾﻮ را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻮد‬ ‫آﻧﭽﻪ از ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺐ ﺷﯿﻄﺎن ﺑﻮد‬

‫‪۱۸۷‬‬
‫آﻟﻪ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫رﻫﲔِ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دور ﮐﺮدم ز ﺧﻮﯾﺸﱳ ﯾﮏ راه‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮﯾﯽ در زﻣﺎﻧﻪ ﺧﺎص ﺧﺪا‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫زود‬ ‫ﺑﮕﻮی‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫آﻣﲔ‬ ‫ﮐﻨﺎن‬ ‫ﻋﻘﺐ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زود‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻣﯽﺑﺎرﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫زود ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬
‫رودﻫﺎ ره ﮔﺮﻓﺖ از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬ ‫از ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺳﯿﻠﻬﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ‬ ‫رواﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪﻫﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻖ ﺑﺮی‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﺧﻄﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﻧﺒﺎﯾﺪت‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻧﻈﺮی‬
‫ﻧﮑﺸﺪ رﻧﺞ و ﻏﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻨﮕﺮد‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﮐﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﻬﻤﯽ اﺳﺖ از ﺳﻬﺎم دﯾﻮ ﻟﻌﲔ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫آه‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺟﺰ ﺑﻪ اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻄﺎﺳﺖ‬
‫رﯾﺰد‬ ‫روﯾﻬﺎ‬ ‫آبِ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﮐﺎبِ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫آﺑﺮوی‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫آبِ‬ ‫ز‬
‫ﺷﮑﻢ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫آبِ‬ ‫اﻧﺪه‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎدت‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﻣﻬﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻨﺖ ﭼﺎﺑﮏ ﺳﻮار در ﺗﮓ و ﺗﺎز‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺧﻮب روی ﺑﺪﺧﻮی ﮔﻮﯾﺪ‬

‫دﯾﺒﺎاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫زﯾﺒﺎاﻧﺪ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫دﯾﺒﺎ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﭘﺎرۀ‬ ‫ﻃﻤﻊ او را ز روی زﯾﺒﺎ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫روی‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را روی ﺧﻮب ﺧﻮی ددﺳﺖ‬
‫زان ﺧﺮد ﺧﻮب را ﻧﺪارد دوﺳﺖ‬ ‫روی ﻧﯿﮑﻮ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺧﻮد ﺑﺪﺧﻮﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫رﻧﮕﲔ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ ﮐﺪوی‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮﮐﺴﯽ ﮐﺶ ﻧﻪ دﯾﻦ ﻧﻪ آﯾﲔ اﺳﺖ‬
‫داﻧﮑﻪ ﺣﺴﻨﺶ ﭼﻮ ﻣﺎه ﻋﺎرﯾﺘﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را ﺑﺮ ﺟﻤﺎل ﺑﺪ ﻧﯿﺘﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﺮده‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫وز‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﮋﻣﺮده‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﭼﺮاﻏﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫اﻧﺪر ﺷﺮح ﺧﻮب و زﺷﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺷﺎخ‬ ‫رﯾﺰد‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫ﺧﻮب را از ﺑﺮای دﺳﺖ ﻓﺮاخ‬
‫دﺳﺖ و دل ﺗﻨﮓ ﭼﻮن ﮔﺬرﮔﻪ ﺗﯿﺰ‬ ‫زﺷﺖ را از ﺑﺮای ﺣﺴﺮت ﭼﯿﺰ‬
‫ﺗﻮ ﮔﻬﺶ ﺟﺎن ﻟﻘﺐ ﮐﻨﯽ ﮔﻪ دوﺳﺖ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﮔﻠﺨﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺪاﻧﯽ ﺗﻮ ﺧﻮک را از ﺧﻮب‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﮐﺮد ﺷﻬﻮﺗﺖ ﻣﺤﺠﻮب‬
‫دل ﺑﺮﯾﺎن ﭼﻮ ﭘﺴﺘﻪ در دﻫﻨﺖ‬ ‫ﺗﻨﺖ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎدام‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﭘﺎی او ﻓﺮو ﮔﻞ ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در دﺳﺖ اﯾﻦ ﭼﻨﲔ دل ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن زرت ﮐﺮد ﺧﻮشرو و ﺧﻮش ﻧﺎم‬ ‫اﻧﺪام‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫روی‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫آن‬
‫ﺑﭽﻪ دارد ﭼﻨﺎن دل و دﯾﻦ را‬ ‫را‬ ‫ﻣﺸﮑﲔ‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪۱۸۸‬‬
‫ﻋﺎﻓﯿﺖ آدم اﺳﺖ و دل ﺣﻮّاﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎر ﻃﺎوس روی و ﻣﻮی آراﺳﺖ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﻮّا ﺑﺪﻧﺪ و ﻫﻢ ﺑﺎدم‬ ‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﮐﺎﻣﺪﻧﺪ‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎر‬
‫رخ‬ ‫دﯾﺒﺎ‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫زﻧﺠﲑ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫رخ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺷﮕﺮف‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫آن‬ ‫و‬
‫دﺳﺖ ﻋﺸﻘﺶ ﮐﻨﺪ ﭼﻮ اﻧﮕﺸﺘﺖ‬ ‫ﭘﺸﺘﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻌﺪ‬ ‫ﻣُﺸﮏ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬
‫ﺑﯽﺧﻮاﺑﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﺸﺘﺖ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ آن روی ﭼﻮن ﮔﻠﺶ ﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﮔﺮدﻧﺖ دﺳﺖ او ﭼﻮ ﭘﺎی ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭘﯽ ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ از ﺳﺮِ دﺳﺖ‬
‫ﻧﺎن ﺑﯽﻧﺎن ﺧﻮرش ﺧﻮرد ﺑﺪﺧﻮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ز روی و ﻣﻮی ﻧﮑﻮ‬
‫روی‬ ‫ﺳﭙﯿﺪی‬ ‫ﭼﺸﻤﺸﺎن‬ ‫ﺳﯿﻬﯽ‬ ‫اﻧﺪر ﮐﻮی‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﱪد ﮔﻮش‬
‫ﺷﺪ ﮔﻞ از ﻋﮑﺲ روﯾﺶ آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫او ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮش‬ ‫ﺧﻮش‬
‫دل ﺗﻮ ﺧﻮن ﮔﺮﺳﻨﻪ ﭼﻮن آﻫﻦ‬ ‫زان دل ﻫﻤﭽﻮ ﺳﻨﮕﺶ اﻧﺪر ﺗﻦ‬
‫ﻟﺐ ﺧﻮد او ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻨﺪه ﭼﻮ ﺑﺮق‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﭼﻮ اﺑﺮ ازرق‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﺎﻫﺪان ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ای ﮐﻢ از ﻫﯿﭻ ﻫﯿﭻ را ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬
‫ﻣﺎﻧﺪه از دﺳﺖ ﮐﻮدﮐﺎن در ﮔﻮ‬ ‫ای دو ﺑﺎدام ﺗﻮ ﭼﻮ ﮔﻮز ﮔﺮو‬
‫ﻧﮑﻮروﯾﺎن‬ ‫وﻋﺪۀ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫وﻓﺎﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ را ﯾﻮﺳﻔﻨﺪ و دل را ﮔﺮگ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪان‬
‫ﭼﺸﻢ را ﮔﻞ دﻫﻨﺪ و دل را ﺧﺎر‬ ‫ﭼﯿﻨﯽوار‬ ‫آﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﻋﺸﻘﺸﺎن آﺗﺶ اﺳﺖ و دﻟﻬﺎ ﮐﻮز‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دﻟﱪان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎز‬

‫در ﻣﺬﻣﺖ ﺷﻬﻮت راﻧﺪن‬

‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دراز‬ ‫ﺑﺘﺎن‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻬﻮت ار ﺟﺎﻧﺖ ﺑﺎرّه ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬
‫از ﺷﺮه دل درﻧﺪ و ﺟﺎن دوزﻧﺪ‬ ‫اﻓﺮوزﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺷﻤﻨﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﯿﺸﺸﺎن‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫رﺧﻨﻪ ﮐﺮده‬ ‫ﭼﺸﻤﺸﺎن‬ ‫را‬ ‫رواﻧﻬﺎ‬ ‫دردی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫زان دو زﻟﻒ و دو اﺑﺮوی ﭘﺮ ﺧﻢ‬ ‫ﺟﻢ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫آﺑﺮوی‬ ‫ﺑﱪﻧﺪ‬
‫ﻣﺎرﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮی‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻧﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫زﻟﻔﻬﺎ ﮔﻮا‬ ‫رخ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻪ ز ﺣﻮرا ﺷﺮف ﻫﻤﺎن دارﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ دﯾﻮﻧﺪ و ﻇﻦ ﭼﻨﺎن دارﻧﺪ‬
‫زﻫﺮ در ﯾﺸﮏ و ﻣﻬﺮه ﻧﯽ در ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫ﮔﯿﺴﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺎر‬
‫دوﻻن‬ ‫ﻓﺘﻨﮥ‬ ‫و‬ ‫دوﱃ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺮﻏﻮﻻن‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﭼﲔ ﭼﻮ روی ﺑﺪر ﻣﻨﲑ‬ ‫زﻧﺠﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﻣﺮﻏﻮل‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺴﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻘﺘﻮل‬ ‫ﺟﻌﺪ‬
‫ﭘﺸﺖ ﻏﻢ را ﺧﻤﯽ دﻫﺪ ز ﻧﻬﺎب‬ ‫زﯾﻦ ﻧﮑﻮﯾﺎن ﯾﮑﯽ ز روی ﻋﺘﺎب‬

‫‪۱۸۹‬‬
 ‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺧﻮب روﯾﺎن و ﺷﺎﻫﺪان ﮔﻮﯾﺪ‬
‫او دل از ﺗﻮ ﺑﺮد ﺗﻮ درد ﺑﺮی‬ ‫آن ﻧﮕﺎری ﮐﻪ ﺳﻮی او ﻧﮕﺮی‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﻧﻘﺎب‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫روی‬
‫راز‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﻨﺪ ﮔﯿﺴﻮ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ور‬
‫ﭼﯿﻨﯿﺎن ﻧﻘﺶ ﺧﻮد ﺑﻪ آب دﻫﻨﺪ‬ ‫داﯾﮕﺎن زﻟﻒ او ﭼﻮ ﺗﺎب دﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﻓﺪ‬ ‫ﻧﻘﺎﺑﻬﺎ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮﻣﺶ‬ ‫ﺑﺸﮑﺎﻓﺪ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دُرّش‬ ‫دُرج‬
‫ﻣﺸﮏ دﺳﺖ آﻣﺪ و ﺟﻼﺟﻞ ﭘﺎی‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫زﻟﻔﺶ‬ ‫ﺷﮑﻦ‬
‫ز اﯾﭻ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻧﻬﺎن ﻧﺪاﻧﺪ ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮدهﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫روی او ﻣﺮگ را ﮐﻨﺪ ﭘﺲِ دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮی او ﻋﻘﻞ را ﮐﻨﺪ ﺳﺮﻣﺴﺖ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫ﺳﻮﯾﺪا‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮدای‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﻣﻌﻤﺎ‬ ‫او‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬
‫وز ﺧﻄﺶ ﭼﺸﻢ ﻋﻮر دﯾﺒﺎ ﭘﻮش‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻮر ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫ﻟﺒﺶ‬ ‫از‬
‫روز ﺷﺐ ﮔﺸﺘﻪ زان ﺳﯿﻪ ﻣﻮﯾﺶ‬ ‫دﯾﻮ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻠﮏ ﺷﺪ از روﯾﺶ‬
‫ﺷﺎدی اﻓﺰای و ﻣﺠﻠﺲ اﻓﺮوزﺳﺖ‬ ‫روی و ﻣﻮﯾﺶ ﺑﻪ از ﺷﺐ و روزﺳﺖ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺮات‬ ‫او‬ ‫ﺣﺴﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دﺳﺖ ﻣﻌﻨﯽ ز داﻣﻨﺶ ﮔﻞ ﭼﲔ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺻﻮرت ز رﻓﺘﻨﺶ ﺟﺎن ﺑﲔ‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺎﭘﯿﺪا‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺧﻂ و ﺧﺎﻟﺶ ﭼﻮ ﺧﻂ و ﻋﺠﻢ ﻧُﺒﯽ‬
‫ﺷﺐ و روز اﯾﻦ ﮐﻪ دوﺳﺖ ﭼﺎرﺳﺘﯽ‬ ‫آﺷﮑﺎرﺳﺘﯽ‬ ‫زﻟﻔﺶ ﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫روی‬
‫ﻧﺎر‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻓﺘﺪ‬ ‫ﺑﺮﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﻠﻨﺎر‬ ‫دوﺗﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎی‬ ‫در‬
‫ﮔﻮش ﭼﺸﻤﯽ ﺷﻮد ﭼﻮ آرد رﻧﮓ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﮔﻮﺷﯽ ﺷﻮد ﭼﻮ ﺳﺎزد ﭼﻨﮓ‬
‫دﯾﺒﺎﭘﻮش‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدمِ‬ ‫زان ﺧﻂ ﻣﺸﮏ رﻧﮓ ﻟﻌﻞ ﻓﺮوش‬
‫ﺑﻮﺳﻪ ره ﮔﻢ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﯽ ز ﻟﺒﺶ‬ ‫روز ﺣﲑان ﺷﻮد ﻫﻤﯽ ز ﺷﺒﺶ‬
‫ﻟﺐ او ﺟﺰ ﺑﻪ ﺧﻨﺪه ﺑﺎز ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫وﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﺳﻮی ﻟﺒﺶ ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫دﻫﻨﺶ‬ ‫ﭘﺮداز‬ ‫روان‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺑﻮﺳﮥ‬
‫ﻧﻪ ز ﺧﻨﺪه دو ﻟﺐ ﻓﺮاز ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﻪ ز ﻏﻨﭽﻪ دو دﯾﺪه ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻗﻨﺪﯾﻞ‬ ‫ﺑﻨﺪِ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زﻟﻔﺶ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﺮآﺳﻮده‬ ‫ازو‬ ‫ﺧﻮﺷﻪﭼﯿﻨﺎن‬ ‫ﺗﻮده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮده‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﺧﺮﻣﻦ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻗﺒﺾ و ﺑﺴﻂ روز و ﺷﺒﺶ‬ ‫ﺻﻮرت ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻒ ﺧﺎل و ﻟﺒﺶ‬
‫رﯾﺰ‬ ‫ﺟﺰع او ﻟﻌﻞ ﭘﺎش و ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫ﻟﻌﻞ او دﻟﮕﺸﺎی و ﺟﺎن آوﯾﺰ‬
‫ﺷﮑﻦ‬ ‫ﺧﻤﺎر‬ ‫ﻟﺒﺶ‬ ‫ﻧﺎرداﻧﮥ‬ ‫ﺷﮑﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫رﺧﺶ‬ ‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﮥ‬
‫آﻣﻮزد‬ ‫ﮐﺮﺷﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫آﻫﻮان‬ ‫ﺷﻤﻊ رخ ﭼﻮن ز ﺷﺮم ﺑﻔﺮوزد‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫او‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺟﻌﺪ او ﻋﻘﻞ و روح را ﺧﺮﮔﻪ‬
‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﻓﻪ ﻻف زﻧﺪ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻣﺼﺎف‬ ‫او‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺧﻮن ﻋﺎﺷﻖ ﭼﻮ زﻟﻒ او رﯾﺰد‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﻣُﺸﮏ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫از‬
‫ﺑﺴﻢاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺟﻌﺪش از ﺗﺎب ﺑﺮ رخ دﻟﺨﻮاه‬

‫‪۱۹۰‬‬
‫دارد‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﮐﺂﻓﺖ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﺸﻤﻬﺎ‬ ‫زان‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ از روی ﺧﻮب ﻓﺎﯾﺪه دور‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫دﯾﺪﻧﺶ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺮو ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺟﻮی‬ ‫دﻟﺠﻮی‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪ‬
‫اﺳﺘﺨﻮان در ﺗﻨﺶ ﭼﻮ ﺧﻮن از ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﮐﻮﺳﺖ‬ ‫ﻟﻄﯿﻔﯽ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺘﻮان‬
‫ﻟﺰران‬ ‫او‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳُﺮﯾﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ارزان‬ ‫او‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺷﮑﺮش‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﻋﻘﻠﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻗﻤﺮش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫زﻧﺪ‬ ‫زاﻧﯿﺎﻧﺶ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺘﻨﺪ‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮﺗﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮔﺮ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ژﻧﺪه‬ ‫ﺟﺎﻣﻪای‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫زﻧﺪهای‬ ‫ﭘﺮاﮔﻨﺪه‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﺴﺖ آنِ ﻣﻦ ﭼﻨﲔ زاﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻪ ﺳﺨﺖ ﺧُﻠﻘﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﻻاﺑﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪم ﺑﻪ از اﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺠﻮﯾﻢ ﺣﺮام و ﻧﺪﻫﻢ دﯾﻦ‬
‫ﻧﻪ ﺣﺮام و ﭘﻠﯿﺪ و رﻧﮕﲔ روی‬ ‫ﻫﺴﺖ ﭘﺎک و ﺣﻼل و ﻧﻨﮕﲔ روی‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﺟﻮﺷﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آن‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﺎزی و ﭼﻮن ﺣﻼل ﺑﻮد‬
‫ﻣﺮد ﺷﻬﻮت ﭼﻮ ﻣﺮد دﯾﻦ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫درد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﻠّﺖ‬ ‫درد‬
‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺎﻧﺼﺪش‬ ‫ﺷﺮه‬ ‫ﻫﲊ اﯾﻦ دارد اﯾﻦ ﺳﺮای ﺳﭙﻨﺞ‬
‫ﮐﯽ ﺗﺮا آن ز ﺣﻖ ﻋﻄﺎ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ او ﭼﻮن ﺳﺮِ ﺧﻄﺎ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻏﺮورﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﻨﮏ آن ﮐﺲ ﮐﺰو ﺑﺪارد دﺳﺖ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﻧﯿﺎ و وﺻﻒ ﺗﺮک او‬

‫آﻧﮑﻪ او ﺟﺎن و دﯾﻦ ﺳﺘﺎﻧﺪ ﺧﻮش‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻮد ﺟﺰ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ اﺑﻠﻪوش‬
‫ﺳﯿﻢ او ﺳﻢ دﻫﺪ زرش زاری‬ ‫ﺷﺮب او ﺷﺮ دﻫﺪ ﺧﻮرش ﺧﻮاری‬
‫ﮐﻪ ﻣﻪ ﺗﻮ ﻣﻪ ﺣﺪﯾﺚ رﯾﺰۀ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از ﻻف و از ﺳﺘﯿﺰۀ ﺗﻮ‬
‫ﭼﺸﻢ ﮔﺮﻣﺎ و ﭼﺸﻢ ﺳﺮﻣﺎ ﺧﻮر‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ زﯾﺮ ﺟﻨﺒﺶ دور‬
‫ﻣﺮاد‬ ‫اﻋﺘﺪال‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﺷﺪ ز ﺑﻨﺪ ﮐَﻮن و ﻓﺴﺎد‬
‫آﺧﺮت ﺟﻮی راﺳﺖ ﭘﺮ ز ﻋﺴﻞ‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫آﺧﺮت‬
‫ﺧﻮار‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫رﺑﺎط‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ورت دﻧﯿﺎ ﺧﻮش اﺳﺖ ﺟﺎی ﻗﺮار‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺒﻪ‬ ‫ﺑﺸﺨﺸﻢ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫آن ﺧﻮش ار ﻧﻔﺲ ﺷﻬﻮت و ﺷﺮه اﺳﺖ‬
‫ﭼﻪ ﮐﺸﯽ ﺳﻮی ﺧﻮد ﭘﺪرﮐُﺶ را‬ ‫ای ﺳﺮﭙده ﺑﺪو دل و ﻫُﺶ را‬
‫آزار‬ ‫او‬ ‫دارد‬ ‫آزار‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫زان‬ ‫زار‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﮑﺸﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺪرت‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪو ﺧﻮش ﻧﺸﺴﺘﻪ ﮐﻮ ﺟﮕﺮت‬ ‫و ﭘﺪرت‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫و‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﮐﺸﺪ ﺟﺎﻧﺖ را ﺳﻮی آﺗﺶ‬ ‫اژدﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﻣﮑﺶ‬
‫ﺧﻮش ﻧﻔﺲ ﺧﻔﺘﻪ در دم ﺗﻨّﲔ‬ ‫ﺗﲔ‬ ‫ﺳﻮرۀ‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﺶ‬ ‫اﻧﺪر آن ﺟﺎن ﮐﻪ ﺳﻮزد دﯾﻦ ﻧﺒﻮد‬

‫‪۱۹۱‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺳﺎل ﻧﺎم او ﮐﺮّه اﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮّه ﺗﺎ در ﺳﺮای ﺑﻮﻣﺮّه اﺳﺖ‬
‫ﭘﺪر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎﺑﺶ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫و‬ ‫ﭘﺪر‬
‫ﺟﺪه ﺟﺰ ﻧﻮ ﺧﻄﺶ ﻧﮕﻮﯾﺪ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ ﮐﻮﺳﻪ ﺳﻮی ﮔﻮر ﺑﺴﯿﭻ‬
‫ﻟﯿﮏ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽّ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﻧﯿﯽ از روی زﺷﺖ و ﭼﺸﻢ ﻧﻪ ﻧﯿﮏ‬
‫ﭼﺎﺑﮏ و ﻧﻐﺰ و ﺗﺮّ و ﺗﺎزه و ﺧﻮش‬ ‫ﮐﺮده ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﺤﺮ ﺣﻮراﻓﺶ‬
‫روی دارد ﺳﯿﺎه و ﻣﻮی ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫درون‬ ‫وز‬
‫ﭘﺎی ﺑﺮ ﺟﺎی ﺑﺎش و ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﻧﺎﻣﺮدان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪﺗﺮ‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ او ﺑﺮ ﺗﻮ زان اﺛﺮ ﮐﺮدﺳﺖ‬
‫واﻧﺪر آن ﺟﺎم زﻫﺮ ﺟﺎن اوﺑﺎر‬ ‫زﻧﮕﺎر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫زرّﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎم‬
‫ﻧﺎدان‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺮّه‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫راﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮن ﺧﯿﺎل ﮔﻨﺞ اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬ ‫ﻏﺮورش‬ ‫در‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪاش ﻫﻤﯽ زﻧﯽ ﺷﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪای‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﻣﻐﮑﺪه ﭼﻮ اﺑﻠﻪ و ﻣﺴﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﺸﲑهاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫واﻧﺪرو ﭼﺎر ﭘﺸﺖ و ﻫﻔﺖ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﻋَﻠَﯿﮑُﻢ‬ ‫ﺣُﺮّﻣﺖ‬ ‫آﯾﮥ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ آدم ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻦ و دل و ﺟﺎن‬
‫ﺑﻨﺪی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﮔﱪ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪای‬ ‫ﭼﻮن ﺟﻬﺎن ﻣﺎدر و ﺗﻮ ﻓﺮزﻧﺪی‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه او را دو دﯾﺪه و دل و ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﱪان ﺗﻮ از ﺑﺮای ﺟﻬﺎن‬

‫اﻧﺪر ﻃﻠﺐ دﻧﯿﺎ‬

‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮدش‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺟﺴﺖ از ﺧﺪای ﺧﻮد دﻧﯿﯽ‬
‫ﻣﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﯿﺲ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زان‬ ‫ﻫﺮدو ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﻫﻢ ﯾﮑﯽ ﺑﮕﺬار‬
‫ﻣﺮ ﺳﮕﺎن راﺳﺖ اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻣﺮدار‬ ‫ﻏﺪّار‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﯽﻗﺪر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﮔﺮ ﻣﺮ او را دﻫﯿﻢ ﺟﻤﻠﻪ رواﺳﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ از ﮐﺮدﮔﺎر ﻋﻘﺒﯽ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻘﺒﯽ ﺣﻼل ﺧﻮاران راﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮔﺸﺘﺎی ﺧﻮب ﮐﺎران راﺳﺖ‬
‫از ﺗﻦ و ﺟﺎن او ﺑﺮآرم ﮔﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫دﻋﻮی‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺮدار‬ ‫ﺑﺮآورم‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫اﻏﯿﺎر‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻨﮕﺮد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻣﻨّﺎ‬ ‫اَﻏﯿَﺮُ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫داﻧﯽ از ﺑﻬﺮ ﭼﯿﺴﺖ رﻧﺞ و ﻋﻨﺎ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫دارد‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺗﻦ ﺧﻮد از دﯾﻦ ﺑﻪ ﮐﺎم دارد ﻣﺮد‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻪ و ﻟﻘﻤﻪ ﻣﻐﺮور ﺑﺎﺷﻨﺪ‬

‫ﺧﺎﺻﮕﺎن را ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﻣﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ از ﺑﻬﺮ ﻋﻮرت ﻋﺎﻣﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺣﯿﺪر و ﻣﺮد و ﺟﻮﺷﻦ اﻧﺪر ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮ زﻧﺎن راﺳﺖ ﺟﺎﻣﻪ اﻧﺪر ﺧﻮر‬
‫دﯾﺪﺳﺖ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫دﯾﺒﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﻋﻮرﺗﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫در ﮐُﻨﺠﻬﺎی‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﺮد را در ﻟﺒﺎس ﺧُﻠﻘﺎن ﺟﻮی‬

‫‪۱۹۲‬‬
‫ﻧﻮ‬ ‫روزی‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫روز‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺮ زﻧﺎن راﺳﺖ ﺟﺎﻣﻪ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ‬
‫ﺣﻔﺎظ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫اﺗﻌﺎظ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺎﺻﻪ آن را ﮐﻪ ﺷﻮخ و ﺧﻮدﮐﺎﻣﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫را‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺑﻪ ز ﻋﺮﯾﺎﻧﯽ اﯾﭻ ﻋﻮرت ﭘﻮش‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ زن را ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﻫﻮش‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻮرت‬ ‫ز‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪهﺗﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻣِﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐِﻪ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﻋﻮرﺗﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻓﺮوش‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎزده‬ ‫رو‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﮐﻮش‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﯽ‬
‫دﯾﺒﺎ‬ ‫از‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫دﯾﺒﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬
‫ﮔﺮﻣﯽ ﻋﺸﻖ ﺟﺎﻣﻪ ﺑﺲ ﺗﻦ را‬ ‫ﭼﻪ ﮐُﺸﯽ از ﭘﯽ ﻫﻮس ﺗﻦ را‬
‫ﺗﻮ‬ ‫داری‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻫﻮای‬ ‫زان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داری‬ ‫زﯾﺮ ﮐﻼه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﺑﻨﻬﯽ‬ ‫ار ﮐُﻠﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧَﺠﻬﯽ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻫﻮای‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎ ﮐﻼه‬
‫ﭘﺎی ذر ﻧﻪ ﻋﻤﺎرت از ﺳﺮ ﮔﲑ‬ ‫ﺷﺒﮕﲑ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮآﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎ ﺣﺬر در ﻧﻬﺎن ز ﺧﺮ ﮔﲑان‬ ‫ﯾﮏ ﺷﺒﯽ رو ﺑﻪ وﻗﺖ ﺷﺒﮕﲑان‬
‫ﺗﻮﺑﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺳﺮ ﺧﻮد را ﭘﺪﯾﺪ ﮐﻦ ز ﮐﻼه‬
‫ﺧﺮد اﻧﺪر ﺳﺮﺳﺖ و ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻪ ﺷﺪ ار ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻮ اﻓﺴﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺠﺮّدان‬ ‫ﺟﺮﯾﺪۀ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺤﺮاﺑﻨﺪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫زن و زﻧﺒﯿﻞ و زور و زر دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺶ ﮐﻼه‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺳﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﺘﺄﻫّﻞ دو ﭘﺎی ﺧﻮد در ﺑﺴﺖ‬
‫رﺧﺖ و ﺑﺨﺘﺶ ﺑﻤﺎﻧﺪ زﯾﺮ درﺧﺖ‬ ‫ﮔﺮ زﯾﺪ ور ﺑﻤﲑد آن ﺑﺪﺑﺨﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺧﻮرِ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ژﻧﺪه‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ‬
‫آب ﻋﻤﺮش ﺑﺪاد ﺧﺎک ﺑﻪ ﺑﺎد‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ از ﻋﻘﻞ ﻋﺎﻣﻪ دور اﻓﺘﺎد‬

‫در ﻃﻠﺐ دﻧﯿﺎ و ﻏﺮور اوﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﺎلِ‬ ‫زﯾﻨﺔاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫زﯾﻨﺔ اﻟﻠﱣﻪ ﻧﻪ اﺳﺐ و زﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮐﺸﺪ ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮده ای زان ﺷﺪی اﺳﲑِ ﻫﻮس‬
‫ﻏﻤّﺎزش‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫و‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫رازش‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫ﻏﻤﺎزان‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رازی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺪﺳﺎزان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻟﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺑﯽﮐﯿﻨﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎن‬ ‫دل‬ ‫روی‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ روی از ﺧﺮد ﻧﻬﺪ ﺑﻪ ﺟﻤﺎد‬ ‫ﻣﻌﺎد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫ﺳﺮﻧﮕﻮن‬
‫روی‬ ‫ﺑﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬
‫ﻧَﺒ ّ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ اﮐﻨﻮن درﯾﻦ ﮐﻠﻮﺧﲔ ﮔﻮی‬
‫روﯾﺶ‬ ‫ﻗﻔﺎ‬ ‫ﻗﻔﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روی‬ ‫از ﮐﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫وز ﭘﯽ ﺟُﺴﱳ ﻧﺠﺎت و ﻓﻼح‬ ‫ای ﺳﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮای دﯾﻦ و ﺻﻼح‬
‫ﮐﺎم ﭘﺮ زﻫﺮ ﺑﺎش و دل ﭘﺮ دُر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ درﯾﺎ ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ ﺣُﺮ‬
‫زﻓﺘﯽ از ﺧﺎک رُﺳﺖ و ﺗﺮّی از آب‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﺟﺎن ﺑﻪ واﺳﻄﮥ اﺳﺒﺎب‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﻂ ﮐﺎﺗﺒﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﯿﺎن‬ ‫ژاژِ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫راﺗﺒﻪ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آدﻣﯽ‬

‫‪۱۹۳‬‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﻬﺪارﺗﺮ‬ ‫زر‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺟﺎن ﻫﻤﭽﻮ آب ﭘﺎک آﻣﺪ‬
‫ﺧﺎﮐﺴﺘﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﻬﺪارﺗﺮ‬ ‫زر‬ ‫ﭘﺎﮐﺴﺘﯽ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ز‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫زده‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫داﯾﻪ‬ ‫ﻣﻌﻄﯿﺎن زﻓﺖ و دل زﺣﲑ زده‬
‫ﭼﻮن ﺑﻤﲑد ﭼﻮ ﺳﮓ ذﻟﯿﻞ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺨﯿﻞ‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻏﺮور‬ ‫ﺟﻮال‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﻬﺮ ﺧﻮاﺟﻪ و ﻣﺰدور‬
‫ﺑﺮ ﮐﺮدهﺳﺖ‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺸﻮ ﻏﺮّه ﮐﻮ ﺳﯿﻪ ﭼﺮدهﺳﺖ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻣﺎل دوﺳﺖ‬

‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﻧﺎﻧﺶ ﺷﮑﻦ ﭼﻪ دﻧﺪاﻧﺶ‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺪ رو ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ‬
‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﻟﺌﯿﻢ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺳﻔﻠﻪ را در ﺑﺰن ﮐﻪ ﺧﻮد ﻣﲑد‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫زﻧﺠﲑ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺷﲑﯾﻨﺖ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ﺑﺎدۀ‬ ‫ﺑﺮده ﭼﻮن ﻃﺎﻋﺖ و دل و دﯾﻨﺖ‬
‫ﭘﺎﺳﺒﺎن را ﭼﻪ ﺧﻮش ﺑﻮد ﺧﺸﺨﺎش‬ ‫ﮐﻮی ﭘﺮ دزد و ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ ز ﻗﻤﺎش‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫زرق‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫زورق‬ ‫ﻃﻤﻊ ﺧﻠﻖ و دﻟﻖ ﭘﺴﺘﯽ ﺗﺴﺖ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺷﺮاب ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫ﭼﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﻂ‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫دﯾﻨﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫اوّﻟﺶ ﺷﺮّ و آﺧﺮش آب ﺷﺪن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻮی ﺷﺮاب ﺷﺪن‬
‫ﻧﺮخ ﻋﻤﺮش ﭼﻮ ﺑﺎد ﺧﻮﯾﺶ دو ﺟﻮ‬ ‫ﮐﺮدهای ﺗﻮ ﺑﻪ ﺧﺎک ﮐﻮی ﮔﺮو‬
‫ﮐﻮ از آن آب رﻓﺖ در آﺗﺶ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪان آب دل ﻣﮕﺮدان ﺧﻮش‬
‫آﺗﺶ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫آب‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺷﻮم ﮔﺮدن ﮐﺶ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ آب روی ﭼﻮن ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﻟﻮﻧﺎﻟﻮن‬ ‫ﺑﻮدت‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫وآﺗﺸﯽ‬
‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﻣﯽرود‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮ روی ﻗﻠﺰم از رﺷﺘﯽ‬
‫ﺑﺠَﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﺰﯾﻦ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮارۀ‬ ‫ﺧﻤﺮ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬
‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﯽآزار‬ ‫ﺣﻘّﻪﺑﺎز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﻏﺮوری‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫داد‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫از ﺳﺮﱢ او ﺳﺮوری ﻧﻪ‬ ‫در دل‬
‫زﻧﺴﺖ‬ ‫دروغ‬ ‫ﺳﺨﺎوت ﮐﻨﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﺷﮑﻨﺴﺖ‬ ‫وﱃ‬ ‫ﻋﺮﺑﺪه‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دروغزن‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﺴﺖ ﮐﻮ را دو ﺧﻮش ﺳﺨﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫روز و ﺷﺐ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎذﺑﺴﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ‬ ‫ﻣﺴﺖ ﭼﻮن ﺻﺒﺢ ﮐﺎذﺑﺴﺖ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺔ و ﻣﺜﻞ‬
‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺑﺨﺸﻤﺖ‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺟﺒﻪای‬ ‫داﻫﯽ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﻠﻮل‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮﺑﺖ ﭼﻪ آرزوﺳﺖ ﺑﮕﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮاﻫﻢ دوﯾﺴﺖ ﭼﻮب ﺑﺮ او‬
‫راﺣﺖ از رﻧﺞ دل ﻧﺒﺎﺷﺪ دور‬ ‫ﮔﻔﺖ زﯾﺮا ﮐﻪ در ﺳﺮای ﻏﺮور‬

‫‪۱۹۴‬‬
‫ﻫﯿﭻ راﺣﺖ ﻧﯿﺎﻓﺖ ﮐﺲ ﺑﯽرﻧﺞ‬ ‫ﺳﭙﻨﺞ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫دور‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﻢ‬ ‫دل‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫از‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺗﺼﺤﯿﻒ ﺟﺒّﻪ ﺟﻨّﺔ اوﺳﺖ‬ ‫ﺟﺒّﮥ ﻣﺮد زﻫﺪ و ﺳﻨﺖ اوﺳﺖ‬
‫آورد‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺟﺒّﻪای‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺟﺒّﮥ‬
‫از ﭘﯽ ﻧﺎم ﺧﻮد ﻧﻪ از ﺳﺮِ ﺧﻨﺞ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﻧﺪر ﺳﺮای راﺣﺖ و رﻧﺞ‬
‫ﺑﺮدﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﮔﺮدون ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﺮﭙدﺳﺖ‬
‫رازﺳﺖ‬ ‫ﮔﻨﺞﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻏﻤّﺎزﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮐﻠﺒﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫راز‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﺪ درس ﻋﻠﻢ ﻣﺎت ﯾﻤﻮت‬ ‫ﭼﻪ ﺳﺘﺎﻧﯽ ز دﺳﺖ آﻧﮑﺲ ﻗﻮت‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻏﻤّﺎزی‬ ‫ﺑﺪﻓﻌﺎل‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رازی‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻓﺎش‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺮد‬ ‫آن‬ ‫راز‬ ‫اوﺑﺎش‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﺪﺳﺎز‬ ‫ﺑﺪِ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻃﲑه ﮔﺸﺖ اﺑﻠﻪ از ﭼﻨﺎن ﻏﻤّﺎز‬
‫ﺳﻨﺪان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺘﮏ‬ ‫ﭘﺮﺧﺎش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫رازِ ﻣﻦ ﻓﺎش ﮐﺮدی ای ﻧﺎدان‬
‫ﺷﯿﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫اﻓﮕﻨﻢ‬ ‫ﭘﺎداﺷﻦ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دل‬
‫ﻫﻢ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫وآنِ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ داﻧﻢ ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺷﺴﺖ درم‬
‫ﺑﮕﺰارم‬ ‫ﺑﻮﺟﻪ‬ ‫ﺳﻌﯿﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻨﮕﺬارم‬ ‫را‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺿﺎﯾﻊ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻧﺎﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎزردی‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ از ﺳﺮ ﺑﺮون ﮐﻨﯽ ﺗﻮ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫آن‬ ‫ﻣﮑﺎﻓﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﺎرش‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زد‬ ‫زﺧﻤﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﺧﺸﻢ ﮔﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻋﻮض وی ﺑﮑﺸﺖ اﯾﻨﺖ ﺷﮕﻔﺖ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﻪ‬
‫ﺑﮑﺮد‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﯽﺳﺒﺐ ﺧﲑه ﮐﺸﺘﻪ ﮔﺸﺖ دو ﻣﺮد‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ اﮐﻞ اﻟﺮّﺑﺎ‪ ،‬اَﮐﻞ اﻟﺮّﺑﺎ ﮐﻤَﻦ ﯾﺄﮐﻞ ﻧﺎراﻟﻠﻈﯽ‬

‫ﻓﺎﺳﻖ‬ ‫رﺑﺎدﻫﯽ‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺟﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺮا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮدﺳﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫رﺑﺎ‬ ‫ﺣﺮاﻣﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﮐﲔ ﻣﺮوت ﺑﺮ آن ﺳﺨﺎ آرﺳﺖ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮارﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫رﺑﺎده‬ ‫زان‬
‫ﺑﺎ ﺧﺪای و رﺳﻮل در ﺣﺮﺑﺴﺖ‬ ‫ﭼﺮﺑﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫آﺧُﺮش‬ ‫را‬ ‫وﻗﺖ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ از ﺣﻖ ﮐﻪ ﯾﻤﺤﻖ اﻟﻠﱣﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﺮ دﻟﺖ ﻫﺴﺖ ﺑﺎ ﺧﺮد ﺷﺪه ﺟﻔﺖ‬
‫ﻧُﺒﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﺑﺮود‬ ‫اﻧﺪک اﻧﺪک ﭼﻮ ﺟﻤﻊ ﮔﺸﺖ رﺑﯽ‬
‫ﺑﯿﺎزردﺳﺖ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻨﺎن ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺣﺮص‬
‫ﮐﻪ ﻧﱰﺳﯽ ﺗﻮ از ﺧﺪای و رﺳﻮل‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﯿﻢ‬
‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮا ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎک‬ ‫ﮔﺮ ﺻﺪ آﯾﺖ ﺑﺨﻮاﻧﯽ از ﺗﺮﺣﯿﻢ‬

‫‪۱۹۵‬‬
‫ﻧﺎدان‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫وای‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﯽ‬ ‫ﯾُﺤﻤﯽ‬ ‫ﯾﻮم‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫دﯾﻦ ﺑﻪ دو ﻧﺎن ﻣﺪه ز ﺑﻬﺮ دو ﻧﺎن‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ای‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻢ‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﮐﺰ ﭘﯽ ﺧﺮﻗﻪ و ﺟﻤﺎع و ﻋﻠﻒ‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫از‬ ‫داد‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫اﺑﻠﻬﺎﻧﻪ‬
‫اﯾﻦ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﺎر ﺧﻠﻖ ﮐﺸﻢ‬ ‫راﺳﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﻠﻨﮓ ﺧﻮﺷﻢ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آز‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﮐﺪﯾﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫زان‬
‫رﯾﺶ‬ ‫زان‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫وه ﮐﻪ ﺗﺎ در ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ﺗﺸﻮﯾﺶ‬
‫ﻗﺼﺮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای ﺑﺴﺎ رﯾﺶ ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ ﺧﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫ﺑﺮﺗﺎﺑﺪ‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫دل‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫دﻧﯿﯽ ار دوﺳﺖ را ﻏﻢ و ﺣﺰن اﺳﺖ‬
‫ﺣﺎدث و وارث از ﭘﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﺮا ﻣﺎل و ﺟﺎه و ﺗﻤﮑﲔ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺎﻧﭽﻪ ﻣﺎﻧﺪ از ﺗﻮ آن ﺑﻤﺎﻧﺪ از ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺎﻟﺖ آن دان ﮐﻪ ﮐﺎم راﻧﺪ از ﺗﻮ‬
‫وآﻧﭽﻪ ﺑﻨﻬﯽ ورا ﺑﻪ ﻣﺎل ﻣﺨﻮان‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪان‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪﻫﯽ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫رو ﺑﺪه ﻣﺎل ﺑﻪ ز ﺟﺎنِ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫داده ﻣﺎﻧﺪ ﻧﻬﺎده آنِ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺨﺸﺶ ﻣﺮگ دان ﻧﻪ ﺑﺨﺸﺶ ﺧﻮد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪ از ﺗﻮ آن ﺑﻪ ﻧﯿﮏ و ﺑﻪ ﺑﺪ‬
‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫زالِ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﺮوﺳﯽ اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮ دﻧﯿﯽ‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻣﮑﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫دﯾﻦ و دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺨﺮﻗﻪ دان‬
‫دﯾﺮ و زودش ﺑﻪ ﺟﺎی ﺑﮕﺬاری‬ ‫دﺷﻤﻦ ﺗﺴﺖ دوﺳﺖ ﭼﻮن داری‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺧﻤﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺪاده‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺎرِ‬
‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﺑﯿﺸﯽ‬ ‫اﻧﺪُه‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫دام‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫از‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻗﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮﺗﺎن‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎن در دﻣﯽ دو ﻋﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﮐﯽ ﻧﻤﮏ ﺳﻮد ﻋﻨﮑﺒﻮت ﺧﻮرﯾﻢ‬ ‫ﻣﺎ ﮐﻪ از دﺳﺖ روح ﻗﻮت ﺧﻮرﯾﻢ‬
‫ﺗﺸﻨﮕﯽ ﺑﯿﺶ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺶ ﺧﻮری‬ ‫ﺳﻔﺮی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫آز‬ ‫ﺷﻮرﺳﺖ‬ ‫آب‬
‫ﻣﺨﻮر آنِ ﮐﺖ ازو ﺷﮑﻢ راﻧﺪ‬ ‫ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫آبِ‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺑُﻮَد آب ﺷﻮر و اﺳﺘﺴﻘﺎ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖِ‬ ‫ﺷﻮرﺳﺖ‬ ‫آبِ‬
‫ﻧﺎر‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫رخ ﺑﺪﯾﻦ آر و ﺑﺲ ﮐﻦ از دﯾﻨﺎر‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻮر‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﻧﺒﺎرﻧﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﻢ و رﻧﺞ و اﻟﻢ ز دﻧﯿﺎ ﺟﻮی‬ ‫ﻣﻮر ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺪام در ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫ﭘﺮواز‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﻮر ﺑﺎﺷﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺗﮏ و ﺗﺎز‬
‫ﭼﻮﻧﮑﻪ آن ﻣﻮر زود ﮔﺮدد ﻣﺎر‬ ‫ﻣﻮر ﺣﺮص از درون ﺳﯿﻨﻪ ﺑﺮآر‬
‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫آﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دارد‬ ‫آز‬
‫ﺑﺎرﺧﺪای‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺎز‬
‫وآﻧﮑﻪ او ﻃﺎﻣﻌﺴﺖ داﻧﮑﻪ ﮔﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻗﺎﻧﻌﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬

‫‪۱۹۶‬‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫را‬ ‫آز‬
‫دان‬ ‫ﻓﺮﯾﺒﯽ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫درون‬ ‫وز‬ ‫از ﺑﺮوﻧﺶ ﺑﻪ ﺳﺤﺮ زﯾﺒﯽ دان‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻏﻨﯽ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﯽﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫ﻻﻓﮕﺎه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﺰ ﻏﻨﯽ ﮐﱪ و ﮐﯿﻨﻪ و ﺷﺮ ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎراﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻏﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫زاﯾﺪ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫زاﻧﺶ‬ ‫ﻏﻨﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﮐﻮ ﺑﻪ دﻧﯿﯽ و اﯾﻦ ﺑﻪ دﯾﻦ ﻧﺎزد‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫در‬ ‫ﻓﻘﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻏﻨﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن‬ ‫ﻣﺎلِ‬ ‫در‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫از ﭘﯽ ﻣﯿﻞ دل ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﺳَﺮ‬
‫آرد‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺧﺪاﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻣﺎل ﮐﺴﺎن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ آرد‬
‫ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫او‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫داد‬
‫آرای‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﭼﺸﻤﺖ‬ ‫ﭘﺎﻻی‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪت‬
‫ﭼﮑﻨﯽ ﻧﻘﺶ اﯾﻦ و ﻃﻠﻌﺖ آن‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮذر‬ ‫روی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﮕﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﱪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ دﻧﯿﺎت ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮد‬
‫ﻧﻨﮕﺮد ﺳﻮی ﺗﻮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﭼﻪ ﺑﻮی‬ ‫ﻧﺒﻮی‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﱪ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫اﻧﺪر ﻧﻘﺺ دﻧﯿﺎ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫دﺳﺖ زی او ﻣﱪ ﮐﻪ ﻣﺎدر ﺗﺴﺖ‬ ‫دﻧﯿﯽ ارﭼﻪ ز ﺣﺮص دﻟﱪ ﺗﺴﺖ‬
‫ﻣﺎدرِ ﺗﺴﺖ ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﺑﻪ زﻧﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻪای ﮔﱪ ﭘﺲ ﺑﻪ ﺧﻮش ﺳﺨﻨﯿﺶ‬
‫ﺑﺮدار‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻨﺪازش‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫دار‬ ‫ﻓﺎﻟﺶ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻗﺮﻋﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﺖ‬ ‫را‬ ‫داروﯾﯽ‬ ‫ﺑﮕﺰاﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺻﻨﺪل‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎنِ‬ ‫ﻣﺎر اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺑﺪﺧﻮﺳﺖ‬
‫ﺳﻨﮓ ﺑﺮﮔﲑ و ده ﺳﮕﺎن را ﺳﻨﮓ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺑﺎﻧﮓ ﺳﮕﺎن ﺷﻮی دﻟﺘﻨﮓ‬
‫زﻧﻬﺎر‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﺑﯽﺳﻮزﻧﺶ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫وآن ﺳﮕﯽ را ﮐﻪ ﮐﺮد ﭘﺎی اﻓﮕﺎر‬
‫ﭼﲑه ﮔﺮدی ﺑﻪ ﻇﻠﻢ و ﺧﻮنﺧﻮاری‬ ‫ﺑﯿﺎزاری‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮرﮐﯽ‬
‫ﺣﯿﻠﻪ ﮐﻦ ﻟﯿﮏ ﺑﺪ ﺑﻪ ﮐﺲ ﻣﺮﺳﺎن‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫رﺳﱳ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻗﻄﻊ ﮐﺮدن ز ﺧﺲ رواﺳﺖ ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺴﺎن ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺖ و ﺧﺎﺳﺖ ﻣﮑﻦ‬
‫ﺷﺎدی‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎری‬ ‫دراﻓﺘﺎدی‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫دوزخ از دﺳﺖ ﭼﭗ ﺷﻨﺎس و ﮐﻨﺸﺖ‬ ‫ﺑﺎش ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﻬﺸﺖ‬
‫ﺑﺎﻓﺮ و دﺳﺖ دﺳﺖ دﺳﺘﺎن ﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎز ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ رَو ﭼﻮﻧﺎن‬
‫ورﻧﻪ ﮐﺞ رَو ﭼﻮ ﻋﻬﺪ ﺑﺸﮑﺴﺘﯽ‬ ‫راﺳﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ راﺳﺖ رَو رﺳﺘﯽ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ دﯾﺪی ﺳﻼم ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﯽ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺑﺪه آن ﻧﻮش را ﺑﻪ ﺣﺪّت ﻧﯿﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﮔﺸﺖ ﻧﻮش وﺣﺪت ﺑﯿﺶ‬

‫‪۱۹۷‬‬
 ‫اﻧﺪر ﺗﺮک دﻧﯿﺎ و رﯾﺎﺿﺖ ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺗﺼﺤﯿﻒ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻠﻨﺪی‬ ‫آن‬ ‫ﻣﮑﻨﯿﺪ‬ ‫ای ﺑﻠﻨﺪان ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺑﻠﻨﺪی‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ‬ ‫رای‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫در‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻮرﺳﯿﺪهاﯾﺪ‬ ‫آدم‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪهاﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻟﺒﺴﺖ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺟﺰ ﮐﺴﺎن‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬
‫ﺳﺮاب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻓﺘﻪای‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻢ از ﻓﻌﻞ ﺗﺴﺖ ﮐﺎﻧﺪر ﺗﺎب‬
‫ﻋﻘﻞ و دﯾﻨﺖ ﺧﺮاب ﺷﺪ ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫آﺑﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﻮهدارت‬ ‫درﺧﺘﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﯿﻮۀ اﯾﻦ و آن ﻣﭽﲔ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫دﺳﺖ در ﮔﺮد ﺟَﯿْﺐ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮآر‬ ‫ﻧﻮر ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻮﺳﯽوار‬
‫ﭼﻨﺪ ﮔﺮدی ﺑﻪ ﮔﺮد ﭘﺮدۀ ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺷُﻌَﯿﺐ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﺪﯾﻦ‬ ‫راه‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮآری ﻋﺼﺎ ﺑﻪ روی ﻫﻤﻪ‬ ‫رﻣﻪ‬ ‫ﺷﺒﺎنِ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﺑُﺪه‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺸﮏ‬ ‫دل ﺑﺪان ﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ از ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺗﻮ ز اﺳﺒﺎب و ﺧﺎن و ﻣﺎن ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻟﯿﮏ در دﺳﺖ ﻣﻮش ﺳﻔﺮه ﺑُﺮﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺖ از ﻫﺮﭼﻪ ﻧﻌﻤﺖ اﺳﺖ ﭘُﺮﺳﺖ‬
‫ﮐﺎب ﻟﯿﺴﯽ ﻫﻤﯽ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻟﺐ ﻧﯿﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﭼﻮن ﺗﻮ اﺑﻠﻪ ﻫﯿﭻ ﺑﺨﯿﻞ‬
‫اﺻﻞ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫وﺻﻞ‬ ‫در‬ ‫رﺳﺎﻧﺪت‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫زﻫﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﻣﻠﮑﺖ ﻣﻠﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ از ﺳﻌﯽ ﻃﺒﻌﯽ و ﻓﻠﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎش‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻮ‬ ‫ﻧﻮردﯾﺪﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫آﺗﺶ دل ﺑﺲ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﺲ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﻮاه‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﻫﯿﺰم‬
‫ﻫﯿﺰم ﺧﺸﮏ ز آﺗﺶِ دل ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﭘﺨﺘﮕﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫دارد‬
‫آب‬ ‫ﻫﻔﺘﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫ﺷﺴﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﺗﺶ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫آدم‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺟﱪ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬

‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﻧﺴﺐ آدﻣﯽ‬

‫ﻣﻦ ﻋﺮف ﻧﻔﺴﻪ ﻓﻘﺪ ﻋﺮف رﺑﻪ‬
‫آور‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪای‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﺮّﻣﻨﺎ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫اﺧﺘﯿﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﻋﯿﺐ‬ ‫رﺷﺘﮥ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﺧﻮار ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ورای‬ ‫ﻋﺒﯿﺪان‬ ‫از‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺑﻬﯿﻤﻪای‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ددی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ از راه ﺧﺸﻢ و ﻗﻠّﺎﺷﯽ‬

‫‪۱۹۸‬‬
 ‫در ﺣﺮص و ﺷﻬﻮت و ﺧﺸﻢ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺳﺮ و ﮔﺮدن ﯾﮑﯽ دو ﭘﺎ و دو دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻪ ﻧﻮع از ﺳﺘﻮر و دﯾﻮ و ددﺳﺖ‬
‫آن ﮔﺰﻧﺪهﺳﺖ و اﯾﻦ دﮔﺮ ﺗﻮﺳﻦ‬ ‫ﺳﮓ و اﺳﺒﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﻣﺴﮑﻦ‬
‫آدم ﮐﻦ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫و‬ ‫درآی‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻣُﻌﻠّﻢ ﮐﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮوّض ﮐﻦ‬ ‫آن‬
‫ﭼﻪ ﺗﻮ ﻣﺮدم ﭼﻪ دﯾﻮ و دد ﭼﻪ ﺳﺘﻮر‬ ‫ﻋﻤﺮ دادی ﺑﻪ ﻣﮑﺮ و ﺷﻬﻮت و زور‬
‫دﯾﻮ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﻠﺖ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺣﺴﺮت و ﻓﻐﺎن و ﻏﺮﯾﻮ‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﺎن ﮐﻦ ﮐﻪ دﯾﻮ ﺑﺎ آدم‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻪ دﯾﻮ ار ز آدﻣﯽ ﯾﮏ دم‬
‫در ﺗﻮ ﺑﻨﻬﺎد ﺣﺮص و ﺷﻬﻮت و ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻧﲑﻧﮓ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫زد‬ ‫ﺑﯽرﻧﮓ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﺮ دو در ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ زﺑﻮن ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫داﻋﯽ ﺧﲑ و ﺷﺮ درون ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻫﻔﺖ دوزخ ﺗﻮﯾﯽ و ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫در ره ﺧُﻠﻖ ﺧﻮب و ﺳﲑت زﺷﺖ‬
‫ﺗﻮﯾﯽ ای ﻏﺎﻓﻞ از ﻣﻌﻮﻧﺖ و ﻋﻮن‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫زﻣﲔ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫وز درون ﺗﻮ ﻫﺴﺖ از ﭘﯽ دﯾﻦ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﺪا‬ ‫را‬ ‫ﺗﻨﺖ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﺳﺒﺐ ﻧﻔﻊ ﻧﯿﮏ و دﻓﻊ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت ﺑﻪ ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺧﺮدﺳﺖ‬
‫ﻣﻌﺘﺪل دار ﻫﺮ دو را در ﻓﻦ‬ ‫ﺷﻬﻮت اﺳﺒﺴﺖ و ﺧﺸﻢ ﺳﮓ در ﺗﻦ‬
‫ﻧﮕﺎه‬ ‫اﻋﺘﺪال‬ ‫ﺣﺪﱢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دار‬ ‫ﺑﮑﺎه‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺑﯿﻔﺰای‬ ‫ﻣﻪ‬
‫ﮐﺎﻧﭽﻪ در ﺳﮓ ﻧﮑﻮ در اﺳﺐ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ راﯾﺾ ﺧﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﺷﺨﻢ اﺳﺖ و آرزو ﻫﻤﺮاه‬ ‫از ﭘﯽ ﻧﻔﻊ و دﻓﻊ و ﻗﻮّت و ﺟﺎه‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﮐﯿﺎﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آرزو‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫را‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﯽﻧﲑوی‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺳﻼح‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪﺧﻮی‬ ‫و‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺟﺰ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺮود‬
‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫را‬ ‫ﻣﯿﺰ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭼﺎرﭘﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺗﻮ ﮐﺪﺧﺪای ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ رادﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ او ﻣﻌﯿﻮب‬ ‫ﮐﺪﺧﺪا را ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ﻣﺮﮐﻮب‬
‫ﺑﮕﺬاری‬ ‫ﻣﻬﯿﺐ‬ ‫ﻋﻘﺒﺎت‬ ‫داری‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺎرﭘﺎ‬
‫زود زود از دو ﺧﺮ ﭘﯿﺎده ﺷﻮی‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﻓﺘﺎده‬ ‫ﻧﮑﻮ‪،‬‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ور‬
‫ﻣﺨﺴﺐ‬ ‫ﭼﺎرﭘﺎی‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻣﺨﺴﺐ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺪﺧﺪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎ آﻓﺘﺎب و ﻣﻪ ﺧﻮﯾﺸﯽ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫داری‬ ‫دور‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮزی‬ ‫ده‬ ‫ﯾﺎری‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ور‬

‫در ﻣﻌﻨﯽ آﻧﮑﻪ ﻋﺎﻗﻼن ﺑﯽﻏﻢ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‬

‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﻒ ﮔﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻣﻐﻔﺮت‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ را ﺷﺮﻓﺖ ﭘﻨﺎهِ ﺷﻤﺎﺳﺖ‬
‫ﭘﺎی در ﮔِﻞ ﺟﺰ آدﻣﯽ را ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﻏﻤﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫اﻫﻞ ﺗﮑﻠﯿﻒ و ﻋﻘﻞ و ﺑﯿﻨﺶ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫وﯾﻦ ﺗﺒﻪ ﺧﺎﮐﺪان ﻧﻪ ﺟﺎی وﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﺮش و ﻓﺮش و زﻣﺎن ﺑﺮای وﯾﺴﺖ‬

‫‪۱۹۹‬‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﯾﺎر و ﻫﻤﺨﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫او در اﯾﻦ ﺧﺎک ﺗﻮده ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ او رﻧﺞ و ﺑﯽﻏﻤﯽ داﻧﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺪه‬
‫آدﻣﯽ را ﺧﻮد اﻧﺪُه از ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎدی از اﻫﻞ ﻋﻘﻞ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺑﯽﻏﻤﯽ را ﺗﻮ ﻏﻢ ﻫﯽ ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫آﻧﺴﺖ ﮐﺰ‬ ‫در‬ ‫ﻏﻢ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﺲ ﻧﻪای ﮐﻪ ﻏﻢ ﻧﺨﻮری‬ ‫ﺑﯽﺧﻄﺮی‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﺧﻮرد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻏﻢ‬
‫ﻏﻢ ﺗﻮ ﺷﺪ ﻓﺰون و ﻣﺮدی ﮐﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﺧﻮرد و ﮔﺸﺖ ﻓﺮﺑﻪ ﻏﻢ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ رﻓﺘﯽ ﻋﻠﻒ ﻧﯿﺎﺑﺪ ﻏﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻋﻠﻒ‬

‫در ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﻧﻔﺲ و ﻫﻮاﻧﺎﮐﺮدن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫دﯾﻮ‬ ‫داﯾﮥ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ای ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎﯾﮥ دﯾﻮ‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﻏﻼم دد ﮐﺮده‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫اﯾﺰدت‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻧﻔﺲ و ﻣﺎﯾﮥ دﯾﻮ‬ ‫ﺑﻮد ﮐﺎﻟﯿﻮ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮐﻞ‬ ‫زو‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫و‬ ‫دد‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫و‬ ‫دد‬ ‫ﺑﺎ‬
‫در ﺑﺒﻨﺪ و ز دزد ﺑﺎش اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺧﺎﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﭙداز‬ ‫ﺷﻮ‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﺑﻬﯿﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫درِ‬ ‫از‬
‫دارد‬ ‫ﮔﺬر‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫روح‬ ‫دارد‬ ‫در‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺣﺴﯿﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫دری‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‬ ‫در‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺗﺎ اﺑﺪ ﻏﻼم ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﭘﻨﺞ روزه دام ﺗﻮاﻧﺪ‬

‫در رﻧﺞ و زﯾﺎن ﺟﺎن از ﺗﻦ‬

‫ﺧﻮب دار اﯾﻦ دو روزه ﻣﻬﻤﺎن را‬ ‫ﻓﺎﻗﻪ ﻣﻨﻤﺎی ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﺟﺎن را‬
‫ز ﮐﻨﺠﺪ ﮐﺎغ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ ﺟﺎﻧﺖ ﮔﺮﺳﻨﻪﺳﺖ ﭼﻮ زاغ‬
‫دﻋﻮی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ز ﮐﺮد‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﺖ‬ ‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻻﻏﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬
‫ﭼﻮن دﻫﻞ ﺑﺎﻧﮓ ﺳﺨﺖ و دﻋﻮی ﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺟﺮس ﭘﺮ ﺧﺮوش و ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻪ‬
‫ﺗﻦ ﺑﯽﺟﺎن ﭼﻮ ﻧﯽ ﺑﻮد ﺑﯽﺑﺮ‬ ‫ﺗﻦ ز ﺟﺎن ﯾﺎﻓﺖ رﻧﮓ و ﺑﻮی و ﺧﻄﺮ‬
‫ﮔﻞ ﺷﻮد زر ز ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣﺮدم از ﻧﻮر ﺟﺎن ﺷﻮد ﺟﺎوﯾﺪ‬
‫ورﭼﻪ ﻋﺎﻟﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﻣﻐﺎک اﻧﮕﺎر‬ ‫ﺟﺴﻢ ﺑﯽﺟﺎن ﺑﺴﺎن ﺧﺎک اﻧﮕﺎر‬
‫ﭼﻪ ﺑُﻮَد ﺟﺴﻢ ﺟﺰ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺎک‬ ‫ﺑﯽرواﻧﯽ ﺷﺮﯾﻒ و ﺟﺎﻧﯽ ﭘﺎک‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﯽروح‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫روح‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ذُروۀ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻮانِ‬
‫زﻧﺪه اﯾﻦ از ﻫﻮا و آن از ﻫﻮ‬ ‫ﺟﺎن ﺗﻦ ﻫﺴﺖ و ﺟﺎن دﯾﻦ ﻫﺮ دو‬
‫ﻏﺬی ﺟﺎن دﯾﻦ ز داﻧﺶ و داد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺬی‬
‫ﻣﺎر ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎد و ﺧﺎک ﺧﻮرد‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آب‬ ‫آب ﺟﺴﻢ ﺗﻮ ﺑﺎد و ﺧﺎک دﻫﺪ‬

‫‪۲۰۰‬‬
‫ﺑﻨﮕﺪازد‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻏﺬا‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ ﺗﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﻮن ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫ﺟﺎن ز دﯾﻦ ﮔﺸﺘﻪ ﻓﺮﺑﻪ و ﺑﺎﻗﯽ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻗَﺪم‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮوﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎرک‬ ‫ﺣﺪﺛﺎن را ﭼﮑﺎر ﺑﺎ ﻗِﺪم اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﻗِﺪم ﻋﻘﻞ ﻣﺴﺖ و ﺷﯿﺪا ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﭘﺮﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺣﺪﺛﺎن‬
‫ﻫﺮﮐﺠﺎ اﯾﻦ دو ﻫﺴﺖ ﺟﺎن آﻧﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن ز ﺗﺮﮐﯿﺐ داد و داﻧﺶ ﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻧﺰ ﻗِﺪم دان ﮐﻪ از ﺣﺪث ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺒﺚ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬

‫در ﻣﻌﻨﯽ آن ﮔﻮﯾﺪﮐﻪ آﻧﭽﻪ ﺧﺎﮐﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎک ﺑﺎز ﺷﻮد‬

‫اﯾﻦ و آن ﺳﺎز ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻨﺖ از ﭼﺮخ و ﻃﺒﻊ دارد ﺳﺎز‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫داده‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫داد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﺎز ﮐﯽ ﮔﲑد آﻧﭽﻪ دادۀ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎدۀ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬
‫واﻧﮑﻪ او ﺧﻮد ﻧﮕﺎﺷﺖ ﭘﺎک ﻧﮑﺮد‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ او ﺧﻮد ﺳﺮﺷﺖ ﺧﺎک ﻧﮑﺮد‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻫﺒﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫اﻗﺘﻀﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻧﻔﺲ ﺑﻬﯿﻤﯽ و اﻧﻮاع ﺷﻬﻮات‬

‫آﻓﺖ ذﻫﻦ و ﻓﻄﻨﺖ از ﻟﻘﻤﻪﺳﺖ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت از ﻟﻘﻤﻪﺳﺖ‬
‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﺧﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺷﻬﻮتﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻣﻨﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰی‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﺷﻬﻮات‬ ‫و‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫و‬ ‫ﺑﻄﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫و آن ز ﺷﻬﻮت ﺑﻪ ﺑﺪ ﮔﺮاﯾﺪ ﺑﺎز‬ ‫ﮐﲔ ز ﺧﻮف از ﺑﺪی ﻧﺴﺎزد ﺳﺎز‬
‫ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻤﺖ ﮐﻤﺎل اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت ﺧﺼﺎل ﺣﯿﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﻣﯿﺎی‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺧﻠﯿﻔﻪای ز ﺧﺪای‬
‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ از ﺧﺸﻢ و آرزو ﻣﺴﺘﯽ‬
‫آدم‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫و‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﮐﺮدهای ﺑﺎ دل و ﺟﮕﺮ درﻫﻢ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﯿﻤﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺎع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زﯾﻦ دو ﻗ ّﻮت ﺑﻪ ﮔﺎه ﮐﺎم و ﻧﱪد‬
‫ﺧﺮدﻧﺪ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﺧﺮدﻧﺪ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻔّﺖ‬
‫ﻧﺘﻮان ﮐﺮد‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫اﺿﺪاد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﻮم و ﯾَﻘﻈﺖ ﮐﻪ دﯾﺪ در ﯾﮏ ﻣﺮد‬
‫ﻫﺮ دو در ﯾﮏ ﺳﻮﯾﻌﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺪار‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﺑﺎر‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺮ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺧﺪای ﺧﻮﯾﺶ درآر‬
‫ﺑﻮده‬ ‫زن‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫زﯾﺮدﺳﺖ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﻃﻐﺎر‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ز‬ ‫ای‬
‫ﺑﮕﺬار‬ ‫آرزو‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آرزو‬ ‫ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی درآر‬
‫ﻣﺮداﻧﻪ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ای‬
‫آﻧﺖ زﯾﻦ ﺳﻮ ﮐﺸﺪ و اﯾﻦ زان ﺳﻮی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ارّۀ دو ﺳﺮ دو ﻧﺎﺧﻮش ﺧﻮی‬
‫وآن ﮐﻨﺪ ﮐﱪ ﻟﯿﮏ ﭼﻮن اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﻨﺪ ﻟﻄﻒ ﻟﯿﮏ ﺑﺎ ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﻼم ﺟﺎﻣﻪ و ﻧﺎن‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬

‫‪۲۰۱‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎﻧﺖ ﺑﻪ رزق او ﻣﺮزوق‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺧﻮای وﺛﻮق‬
‫دل و ﺟﺎن ﺗﻮ آز ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫آزارش‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﺮدهای‬ ‫از ﮐﺎرش‬ ‫و‬ ‫از ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬
‫وآﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺨﻮر ﺑﺨﻮرده ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﮑﺮده‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﻗﻮّاﻣﻮن‬ ‫اﻟﺮّﺟﺎل‬ ‫آﯾﺖِ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﻣﻨﻬﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﺷﻨﯿﺪه‬
‫ﭘﻨﺒﻪ و دوک و دوﮐﺪان ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﺑﺪِ‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﻣﺮد‬

‫اﻧﺪر ﺣﺸﺮ و ﻧﺸﺮ‬

‫اﻟﻨﺎس ﮐﻤﺎ ﯾﻌﯿﺸﻮن ﯾﻤﻮﺗﻮن وﮐﻤﺎ ﯾﻤﻮﺗﻮن ﯾﺤﺸﺮون‬
‫ﺳﻘﺮ ﮔﺮوی‬ ‫اﻧﺪر ﮔﻮ‬ ‫دان ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺮوی‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎ ﮐﯿﻨﺪ از درون ﭼﻨﺎن ﺧﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﭼﻮن ﻋﻮاﻧﯽ ز ﮔﻞ ﺳﮕﯽ ﺧﯿﺰی‬ ‫ﭘﺮوﯾﺰی‬ ‫و‬ ‫ﻗﺒﺎد‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻣﻮر‬ ‫ﺧﯿﺰی‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ز‬ ‫ﺗﮑﺒّﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ورﭼﻪ اﯾﻨﺠﺎ اﻣﲑی از زر و زور‬
‫ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ور ﭼﻪ اﯾﻨﺠﺎ ز ﻋﺰّ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﯽ‬
‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﯿﺰی‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺷﻮراﻧﮕﯿﺰ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﻓﻘﯿﻬﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺗﺮ‬ ‫وﻟﯿﮑﻦ‬ ‫دوزﺧﯽ‬ ‫ﻫﯿﺰمِ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫زﻫﺪورز‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ور‬
‫ﺑﯿﭽﺎره‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺳﺘﻤﮑﺎره‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﺿﯽ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫وی‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫دو‬ ‫ور ﺑﻮی ﻋﺎﻟﻢ و ﻧﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮ‬
‫ﺧﯿﺰی‬ ‫ددی‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫داﻧﮑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎ ﺳﲑت ﺑﺪی رﯾﺰی‬
‫وز ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺗﻮ ﮐﺴﯽ را ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻘﺶ دﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی روی آﯾﺪ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ از ﺧﺎﻧﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﮐﻮی آﯾﺪ‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﮐﻨﺪ از ﺑﻬﺮ ﺟﻠﻮه ﻣﺒﺪع ﭼﻮن‬
‫از ﺑﺪی ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﮕﺴﺎن‬ ‫ﺑﺎزﭘﺴﺎن‬ ‫آبِ‬ ‫اﻓﺰود‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬
‫ور ﺑﺪم ﻣﻦ ﺗﺮا از آن ﭼﻪ زﯾﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻧﯿﮑﯽ ﻣﺮا ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه زان‬
‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫آن ﻗﺪر ﺑﺲ ﺗﺮا در اﯾﻦ ﮐﻠﺒﻪ‬

‫ﻓﯽ اﻟﺘّﻤﺜّﻞ‬
‫ای ﮐﻢ از ﮔﺮﺑﻪ دﺳﺖ و روی ﺑﺸﻮی‬ ‫در ﻃﻤﻊ زﯾﻦ ﺳﮕﺎن ﻣﺰﺑﻠﻪ ﭘﻮی‬
‫ﺑﯽﻣﺰدﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زان‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ ﻫﻢ روی ﺷﻮی و ﻫﻢ دزدﺳﺖ‬
‫درﯾﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎﮐﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﻮش را ﻣﻮی ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺳﻨﺠﺎب‬
‫ﻧﺸﻮد ﭘﺎک ﻫﻤﭽﻮ دﯾﮕﺮ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ار‬ ‫دﺑﺎﻏﺖ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬
‫ﻣﻮش را ﺧﻮد ﺑﻪ رﻗﺺ ﻧﮕﺬارﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎی و ﭼﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﮔﺮﺑﮑﺎن دارﻧﺪ‬
‫ﻣﻮر ﻫﻢ دزد و ﻫﻢ رﺳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪﮐﻦ‬ ‫دزد‬ ‫ﺑﯽرﺳﻦ‬
‫ﻟﺖ و ﻟﻮﺗﺶ ﯾﮑﯿﺴﺖ در ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫دلِ ﮐﻔﺘﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۲۰۲‬‬
‫ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻦ ﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻦ ﭼﻮ ﺧﺮوس‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه در ﭘﯿﺶ اﯾﻦ و آن ﺑﻪ ﻓﺴﻮس‬
‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آن ﮐﺴﺎن ﮐﻪ ﺧﺮﺳﻨﺪﻧﺪ‬
‫ﮐﺮد ﺿﺎﯾﻊ ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﻋﻤّﺎن ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻣﺪار ﺧﻮار ﮐﻪ ﻏﻤﺮ‬
‫در دو ﮔﯿﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻋﺬاب اﻟﻬﻮن‬ ‫ﻫﺎن ﻗﻨﺎﻋﺖ ﮔﺰﯾﻦ ﮐﻪ ﻃﺎﻣﻊ دون‬
‫در و ﺑﺎﻟﺶ ﺑﻪ اﺣﱰاق ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﻃﺎﻟﻊ آﻧﮑﻪ دﯾﻦ ﺑﻪ ﺣﺮص ﻓﺮوﺧﺖ‬
‫ﭘﺎی ﺣﺮص ﺗﻮ از ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﻨﺪ‬ ‫دﺳﺖ ﺑﺮدی ﻧﯿﺎﻓﺖ از ﭘﯽ ﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﻨﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫زاﻫﺪت‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ور‬ ‫ﻧﻬﺮاﺳﺪ‬ ‫رواﻧﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫ذﮐﺮ اﻇﻬﺎر ﺣﺎل آن ﺳﺮای‬

‫ﻓﯽ ﯾﻮماﻟﻘﯿﺎﻣﺔ ﻓﻼ اﻧﺴﺎب ﺑﯿﻨﻬﻢ ﯾﻮﻣﺌﺬ وﻻﯾﺘﺴﺎﺋﻠﻮن‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﺴﺐ‬ ‫روز دﯾﻦ دﺳﺖ دﺳﺖ رس ﻧﺒﻮد‬
‫آوﯾﺰد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬
‫زراﻧﺪودی‬ ‫ﻣﺲ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫زری‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎﻟﻮدی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﻮد ﮔﻮﯾﺪت‬ ‫ﺑﻮﺗﻪ‬
‫آﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺻﺎﻓﯽ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ور‬ ‫ﺑﭙﺎﻻﯾﺪ‬ ‫آﺗﺸﺖ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮد ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪﻧﯽ ﯾﺎ ﻋﻮد‬ ‫ﻣﻮﻋﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﯿﺪی‬ ‫ﭼﻮن‬

‫ﻓﯽ ذﮐﺮ اﻧﺴﺎب اﻟﺒﺸﺮ ﻣﻦ ارﮐﺎن اﻟﺒﺸﺮ‬

‫ز آدﻣﯽ ﺧﺎم دﯾﻮ ﭘﺨﺘﻪ ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﻣﻬﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﭼﻮن ره روﻣﯿﺎن ﺧﻢ اﻧﺪر ﺧﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺧﺎﻣﯽ ﻣﮕﺮ ﮐﻢ اﻧﺪر ﮐﻢ‬
‫ددﺳﺖ ﮔﻪ ﮔﺰدم‬ ‫ﭘﺮی ﮔﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺂدﻣﯽزاده‬
‫ﺑﱰﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ز‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬

‫در اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻫﯿﻮﻻﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲِ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻣﺎﯾﺖ‬ ‫ﻧﺎﻃﻖ‬ ‫ﯽ‬
‫ﺣ ّ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺪﱢ‬ ‫از دل و ﺟﺎن و ﻧﲑوی ﻓﺎﯾﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺑﺮآن آن ﺑﺮﯾﻦ ﺷﺪه درﻫﻢ‬ ‫آدم‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﮥ‬ ‫دان‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﮔِﻞ‬
‫ﺟﻨﮕﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫رﻧﮕﻨﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺮدﻣﻨﺪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫آدم از روح ﯾﺎﻓﺖ اﯾﻦ ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫ﻋﺠﺎﯾﺒﯿﺴﺖ‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫روح‬
‫زﻧﺪاﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﯾﻮﺧﺎﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫روح‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻠﻌﺠﺐ‬
‫ﺑﺎزد‬ ‫ﺧﺎﻟﮑﯽ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﯾﺎزد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫او ﺧﻮد از دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﻫﻔﺖ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻓﻠﮑﯽ‬
‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﻣﺘﺤﯿّﺮ‬ ‫ﭘﺎﯾﯽ اﻧﺪر ﺗﻦ و ﯾﮑﯽ در ﺟﺎن‬
‫ﻫﻢ زﺑﻮﻧﺴﺖ و ﻫﻢ زﺑﻮنﮔﲑﺳﺖ‬ ‫ﮔِﻞ و دل آدﻣﯽ ﭼﻮ ﻧﺨﭽﲑ اﺳﺖ‬
‫ﮔﺎه ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺒﻊ ﭘﺮ از ﺷﻐﺒﯽ‬ ‫ﺗﺒﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﮔﺎه‬

‫‪۲۰۳‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫از ﮔِﻞ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪه‬ ‫ﺗﻦ ﺿﻌﯿﻒ و ﻗﻮی دل آدﻣﯽ اﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﺴﺮ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫دارد‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮔﺮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬ ‫ﻣﺒﺎد‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد ﺗﺮا ﺑﻪ ﺧﲑ و ﺑﻪ ﺷﺮ‬
‫ﻣﻨﺼﻒ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ ﮔﺮی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ از ﺑﻬﺮ ﻃﺎﻣﻊ و ﺧﺎﯾﻒ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ زان ﺳﻮر ﺧﻮرد ﻣﺮد آﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮرِ‬ ‫ﺻﻮر‬ ‫ﻧﻔﺨﮥ‬
‫ﺑﺮداری‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫آﺳﻤﺎنوار‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاری‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫راز‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮۀ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫روان‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫روی‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻣﻐﺎک‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎﻟﺒﺪ‬ ‫روح ﭼﻮن رﻓﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺎک ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﻋﻘﻞ او ﺷﺐ ﭼﺮاغ روز دﻟﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ زﯾﻦ ﺟﺮﻋﻪ ﻃﺎﻓﺢ و ﺛﻤﻠﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮدهدر‬ ‫روز‬ ‫در‬ ‫راز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮدهﮔﺮ‬ ‫وﺻﻞ‬ ‫ﺷﺐِ‬ ‫در‬
‫ﺑﺎ ﺿﻌﯿﻔﺎن ﺑﻪ ﺷﺐ ﺑﻪ آﯾﺪ راز‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روز‬
‫ﺑﻮد‬ ‫روز ﮐﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زور‬ ‫روز‬ ‫ﻣﻘﻠﻮب‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘﯿﺶ از آدم ز دﺳﺖ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ‬
‫آن ز ﻓﺦ ﻓﺎرغ اﯾﻦ ز ﺷﺴﺖ اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮﭙاﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫در‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫رﻓﺘﻢ‬ ‫آب‬ ‫زﯾﺮِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺪرود ﺑﺎش و رو ﺑﻔﺮاز‬
‫ﮐﺰ ﺳﺮِ ﺣﯿﻠﺖ وز ﺷﺮّ و ﺷﺮه‬ ‫ره‬ ‫ﻧﺴﻠﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻫﻢ ﺗﺮا از ﻫﻮا ﺑﻪ ﭘﺴﺖ آرﻧﺪ‬ ‫ﻧﮕﺬارﻧﺪ‬ ‫آب‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻫﻢ‬
‫راﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﻬﯽ‬ ‫ددان‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺎع‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺟِﺮﻣﺶ از ﻣﺎ ﮐﻤﺴﺖ و ﺟُﺮﻣﺶ ﺑﯿﺶ‬ ‫دوراﻧﺪﯾﺶ‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎدﻣﯽ‬
‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﮥ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻠﺸﺎن‬ ‫ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺣﯿﻠﮥ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺣﺎﻟﺸﺎن‬
‫ﺷﯽء‬ ‫ﺑﺎدﻧﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻧﺒﺎر‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﺰ دﻧﺎﺋﺖ ز راه آﻫﻦ و ﻧﯽ‬
‫ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻔﺶ ﺑﺮای اﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫آدﻣﯽزاده‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ داﻧﮕﯽ ﺧﺪای ﻧﺎم ﺷﻮد‬ ‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮕﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﮐﺎم ﺷﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻏﻤﯽ ﺳﺴﺖ ﭘﺎی ﮔﺮدد ﺑﺎز‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺴﯽ ﺳﺨﺖ ﺳﺮ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺠﺎز‬
‫ﺣﲑان‬ ‫ﺧﺎرﮐﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮐﯿﻮان‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﮔﺬارد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺧﺎﺗﻤﺖ زو ﺑﻪ ﻣُﻬﺮ ﺣﮑﻢ ازل‬ ‫اوّل‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺖ‬
‫اﻓﮕﺎر‬ ‫ﻧﯿﻢ ﮐﺮم‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺎه ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﺎه اﯾﻮان ﺑﺮد ﺑﻪ ﭼﺮخ ﭼﻬﺎر‬
‫ﻣﺮﻗﺪ‬ ‫ﻗﺼﺐ ﮐﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮﯾﺮ‬ ‫وز‬ ‫ﻓَﺮﻗﺪ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﺑﺴﱰ از ﺧﺎک وز ﺧﺴﮏ ﺑﺎﻟﲔ‬ ‫ﮔﺎه ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺧﻮن و ﺧﺎک دﻓﲔ‬
‫ﺧﺎﺗﻤﺖ زو ﺑﻪ ﻣﻬﺮ در ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫راﻧﺪن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﺳﺎﺑﻘﺖ‬
‫ﺗﯿﺴﲑ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻤﺶ‬ ‫رﻓﺘﺴﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻣﺎﻧﺪﺳﺖ ﺳﻬﻤﺶ از ﺗﻘﺪﯾﺮ‬
‫ﺗﯿﺴﲑ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫وان‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪۲۰۴‬‬
 ‫اﻧﺪر آﻧﮑﻪ آدﻣﯽ ﭘﺲ از اﺷﯿﺎء و ﺟﻬﺎت ﭘﯿﺪا آﻣﺪ‬
‫دﻋﻮت ﻋﻘﻞ ﭘﺴﱰ از ﻫﻤﻪ دان‬ ‫اﻧﺴﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬
‫در ﻣﺮاﺗﺐ ﻋﺠﺐ ﭼﻪ داری اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﭘﺲ از ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن درآﯾﺪ دﯾﻦ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻌﺒﺘﺴﺖ‬ ‫اوﻟﺶ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫دﺧﱰ‬
‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫واﻧﮕﻬﯽ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ ﮔُﻞ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫درآﯾﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺑﺎﻧﮓ ﺗﺎ ﺑﺪان ﭼﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪﺳﺖ‬ ‫دﱃ‬ ‫آﻧﮑﺶ‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ ﺧﺮ ز ارﻏﻨﻮن و ﻣﻮﺳﯿﻘﺎر‬ ‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫ﻣﺮدمِ‬ ‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮق‬

‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﻇﻠﻮﻣﯽ و ﺟﻬﻮﱃ اﻧﺴﺎن‬

‫ﮐﻤﺎ ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬وﺣﻤﻠﻬﺎ اﻻﻧﺴﺎن اﻧّﻪ ﮐﺎن ﻇﻠﻮﻣﺎ ﺟﻬﻮﻻ‬
‫از ﻇﻠﻮﻣﯽ و از ﺟﻬﻮﱃ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻫﻤﻪ از ﻇﻠﻢ و ﺟﻬﻞ ﺧﻮﯾﺶ آﯾﺪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺴﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫و ﮔﻪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪهﮔﻪ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬
‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫اوﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﯾﺸﱳ ﻣﯿﺸﻮم‬ ‫ﻣﻌﺼﻮم‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺑﻪ دل ﺧﺠﻞ ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ ﺧﻮد را ﺷﮑﺴﺘﻪ دل ﺑﯿﻨﺪ‬
‫اﯾﻤﻦ اﺳﺖ از ﻋﺬاب ﻧﺎر ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘﮥ‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫دﻻن‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﯾﺎور‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫را‬ ‫داود‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﻧﺸﯿﻤﻦ‬ ‫ﻧﯿﮑﺎن‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻓﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﺧﺰاﻧﮥ‬ ‫ﭘﺎﮐﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺷﻮخ ﭼﺸﻤﺴﺖ ﻟﯿﮏ ﺧﻮش دﯾﺪه اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﺗﻮ ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬
‫ﻇﻦ ﭼﻨﺎن آﯾﺪش ﮐﻪ ﺑﺲ ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ‬ ‫آدﻣﯽ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻫﻤﻪ آﻫﻮﺳﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻬﺎﯾﻢ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﲊش‬ ‫ﻋﯿﺐ دارد دو ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺑﯿﺶ‬
‫ورﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﯾﻢ اﺳﺖ ﻧﺴﺐ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻮد زﯾﻨﺘﺶ ز ﻋﻘﻞ و ادب‬

‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻟﺪﻧﯿﺎ واﻫﺎﻧﺘﻪ و ﺗﺮﮐﻪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮح ﻓﺮح‬

‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫درون‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دوﮔﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﺎﺷﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺧﻮردن ﭘﯿﻞ‬ ‫ﭘﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺟﻨﮓ ذﻟﯿﻞ‬
‫ﺑﺎر را ﻣﺮغ و ﺧﺎﯾﻪ را اﺷﱰ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﱰﻣﺮغ ﻧﻪ ﭼﻮ ﻣﺮدم ﺣُﺮ‬
‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﻧﻬﺮاﺳﺪ‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﺎر ﺷﻪ زور و ﮐﺎر زن ﺳﻤﺮﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر دل ﺟﻨﮓ و ﮐﺎر ﺟﺎن ﺣﺬرﺳﺖ‬
‫دل ز ﺧﻮد ﺑﺮد ﺟﺎن ازو ﻧﱪد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﭘﯿﺶ ﺧﺼﻢ ﻣﻠﮏ و ﺧﺮد‬
‫ﺳﺮخﺳﺮ ﮔﺮدد‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺮﮔﺮدد‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ار‬ ‫ﭘﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ز‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫دود‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺿﺮر‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻣﺮداﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪۲۰۵‬‬
‫ﺑﺮﭙﯾﺸﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫راز‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﺪ‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮدﮐﯽ‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روده‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫دﻫﻠﯿﺰ‬ ‫در‬ ‫دار‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﺰ‬
‫ﺻﱪ داری ﺻﱪ ﺧﻮر از ﭘﯽ ﻗﯽ‬ ‫ﺳُﮑﺮ داری ﺷﮑَﺮ ﺧﻮر از ﭘﯽ ﻧﯽ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻣﺜﻞ‬
‫ﻓﯽ ﻟﺬّة اﻟﺪﻧﯿﺎ ﻣﻊ ﺷﺪّة اﻟﻌﻘﺒﯽ‬
‫آن ﻣﺨﻨّﺚ ﭼﻪ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ داﻫﯽ‬ ‫راﻫﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻨﺸﻨﯿﺪهای‬ ‫آن‬
‫ده‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯽﺑﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭘﯽ ﮔﺸﺎدِ ﮔﺮه‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫زادن‬ ‫راه‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮو ﻣﯿﻮه ﺳﺴﺖ ﺷﺎخ ﺷﻮد‬
‫زور ﺑﺮﭙﺳﯿﺪ و او ﺑﮕﻔﺖ او را‬ ‫را‬ ‫ﻫﻨﺪو‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﺨﻨّﺚ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﻮ ﺑﻪ ﺑﯽﺑﯽ ﺳﻼم ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﮐﻮن ﻫﻠﯿﻠﻪ ﻧﺘﻮان ﺧﻮرد‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺑﯽﺑﯽ ﺑﮕﻮی ﮐﺰ ره درد‬
‫زادن‬ ‫ﻣﺸﻘّﺖ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫ﮔﺎدن‬ ‫ﺣﻼوت‬ ‫ﭼﺸﯿﺪی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﺎﻣﯽ ﻧﺪارد اﻧﺪر زﯾﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﺧﻮردن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دِه‬ ‫در‬ ‫ﻧﮕﺮددی‬ ‫ﺑﯽﺷﮑﺎری‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺟﻠﺪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳﮓ‬
‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دادِ‬ ‫ﻧﺪﻫﻨﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻬﺎدِ‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺑﺪدﱃ و ﺑﺪدل‬

‫ﺣﺪ زده ﺑﻪ ﺑُﻮَد ﮐﻪ ﺑﯿﻢ زده‬ ‫ﻋﺬاﺑﮑﺪه‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺜﻠﺴﺖ‬
‫وز دﮔﺮ زﺧﻢ ﺗﲑ و ﺗﯿﻎ و ﺗﱪ‬ ‫ﻣﺮد را ﺑﯿﻢِ ﺟﺎن ز زﺧﻢ ﺑﱰ‬
‫ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺪدﻟﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺗﺎﺳﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ار‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪدﻻن‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫درزخِ‬ ‫ﻧﮕﺮوﯾﺪﻧﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺒﺎﯾﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﻧﺪر آن ﺻﻒ ﮐﻪ زور دارد ﺳﻮد‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪش‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺑﺠﺰ‬ ‫زان‬ ‫ﺑﺪدل‬ ‫ﺧﻮرَد‬ ‫ﻧﺎآﻣﺪه‬ ‫ﻏﻢ‬
‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﻧﺒﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫زان‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬
‫داﯾﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦ‬ ‫ﺧﯿﻤﻪ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺑﯽﻣﺎﯾﻪﺳﺖ‬ ‫رزم‬ ‫روز‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دراز‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﺪّﺗﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮ ﺟﻮان را ﮐﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻓﺮاز‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎﻫﯽ ﺑُﻮَد ﺑﻪ ﺧﺸﮏ و ﺑﻪ ﻏﺎر‬ ‫ﺟﻮﺷﻦدار‬ ‫و ﭘﺎی‬ ‫ﻣﺮد ﺑﯽدﺳﺖ‬
‫ﻣﺮﮔﺴﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫دهرای‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮﮔﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻋﻤﺮﺳﺖ‬ ‫دوم‬ ‫ﺟﻮﺷﻨﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﺟﻨﮓ ﺑﺪ دل و ﻏﻤﺮﺳﺖ‬
‫ﺗﯿﻎ را ﺟﺰ ﺷﺠﺎع ﻣﺤﺮم ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ﺑﺎﺟﺒﺎن‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫درﻗﻪ‬
‫وز ﺟﺒﺎن ﺗﯿﻎِ ﺗﯿﺰ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ در ﺧﻮرد ﻣﺮد ﻣﺮداﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫زره‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﻧﺎﻣﺪه‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زره ﮔﺮه‬ ‫آﻫﻨﲔ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬

‫‪۲۰۶‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﻏﲑت‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﺳﺆال ﮔﻔﺘﺎ‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زره‬ ‫از‬
‫ﭼﻮن دﻫﺪ ﭘﺸﺖ ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻮه زرهﭘﻮش ﮔﺮدد از ﻫﺮ ﺑﺎد‬ ‫آب ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﻣﺮد ﭼﻮن ﭘﻮﻻد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﺘُﻪ‬ ‫ﺑﺎدﻫﺎ‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐُﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺮداﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﮐﯽ ﺗﻦ از دل ﺷﺠﺎﻋﺖ آﻣﻮزد‬ ‫ﻧﻔﺮوزد‬ ‫ز ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺗﻒِ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﭼﯿﺰی‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯽّ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺣﯿﺰی‬ ‫ﺟﺤﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﭙﺳﯿﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫در دﻟﻢ ﻣﻬﺮ و ﺑﻐﺾ ﮐﺲ ﻧﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ وی ﺟﺤﯽ ﮐﻪ اﻧﺪُه ﭼﺎﺷﺖ‬
‫ﮐﺰ ﺗﻌﺼّﺐ ﺷﺪم ﺑﻪ ﯾﮏ ره ﻓﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻢ‬ ‫آن‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺷﺮه‬
‫ﺑﺎ دﻟﻢ اﮐﻞ و ﺷﺮب ﺟﻔﺖ آﻣﺪ‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﮐﺎر ﺧﻮرد و ﺧﻔﺖ آﻣﺪ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﻟﻘﻤﺎن ز ﻟﻘﻤﻪ ﺑﯿﺶ زﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﯿﺶ ﺧﻮرد ﺑﯿﺶ رﯾﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﯾﻘﲔ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫اﻧﺪر ﻧﮑﻮﻫﺶ ﺷﮑﻢ ﺧﻮاری و ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮردن‬

‫ﺷﮑﻢ‬ ‫ﻃﺒﻞ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫ﻧﺎی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آدم‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫اوّﻟﲔ‬
‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﺑﻄﻦ‬ ‫ﻃﺒﻞِ‬ ‫ﮐُﻨﺪت‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫ﻧﺎی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﻬﱰﯾﻦ‬
‫ﻫﺮدو ﺑﮕﺬار ﺧﻮر و ﺧﻮد ﺑﮕﺬر‬ ‫ﻃﺒﻞ و ﻧﺎﯾﺴﺖ اﺻﻞ ﻓﺘﻨﻪ و ﺷﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻓﺮداش‬ ‫داﻧﮑﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻄﺒﺦ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﻫﺮﮐﺶ‬
‫ﻫﻢ ز ﻣﻄﺒﺦ درﯾﺴﺖ در دوزخ‬ ‫ﺑﺮزخ‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎدﻣﯽ‬
‫ﻧﮑﻨﯽ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ ﮔﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻃﺮق‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﻧﺎم ﻣﻌﺪه ﺧﻢ ﻧﮑﻨﯽ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫ﺷﺮه‬
‫ﺗﺎ ز ﺧﻠﻖ آب و ﻧﺎن ﮔﺮم ﺑﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ آب ﺷﺮم ﺑﺮد‬
‫ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺑﻄﻨﺖ اﺳﺖ ﻓﻄﻨﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻢ ﺧﻮرش ﺗﺨﻢ ﺷﺮ و ﺑﻄﻨﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮردﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫دوﻧﺎن‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺧﻮرش‬ ‫ﮐﻢ‬
‫اﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻨﺪو‬ ‫ذﻫﻦ‬ ‫ﺑﯽآﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮردﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﻢ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻪ ﺑﯿﻤﺎر و آن ﻧﻪ ﮐﻮﺗﻪ ﻋﻤﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﺑُﻮَد زﯾﺮک آن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻏﻤﺮ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺧﻮری‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﻮری ﺑﯿﺶ ﭘﯿﻞ ﺑﺎﺷﯽ ﺗﻮ‬
‫ﭘﺮﺧﻮری ﺗﺨﻢ ﺧﻮاب و آﻟﺖ ﺗﯿﺰ‬ ‫ﮐﻢ ﺧﻮری ذﻫﻦ و ﻓﻄﻨﺖ و ﺗﻤﯿﯿﺰ‬
‫ﺧﲑ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺻﻔﺎی‬ ‫در‬ ‫داردش‬ ‫دَﯾْﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫راﻫﺐ‬ ‫زادِ‬ ‫ﺧﻔّﺖ‬
‫او‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫داﻧﮑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺤﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪان ﮐﻪ ﮐﻢ ﺧﻮارﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎز ﻫﺮ ﻋﺎﻗﻠﯽ ﮐﻪ ﮐﻢ ﺧﻮارﺳﺖ‬

‫‪۲۰۷‬‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﺑﻄﻦ ﺧﻔﯿﻒ و ﻗﻠﺐ رﻗﯿﺐ‬ ‫ﻣﻨﺘﺠﺐ ﮐﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻗﺮﯾﺐ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ دزد و ﮐﻮر ﻣﺎﻧﺪه در او‬ ‫ﻓﺦ ﺷﺪه ﺷﻬﻮت و دل ﺗﻮ ﺑﺮ او‬
‫ﻋﻠﻤﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﻮرِ‬ ‫ﺣﻠﻤﺖ‬ ‫ﻓﺰون ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﺧﻮر‬
‫ﻋﻠﻤﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺣﻠﻤﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻏﺬی‬
‫ﻣﺮ ورا در ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣﺪار‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫دﻧﺪان‬ ‫رﺷﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺒﺎﻓﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻫﲊ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬ ‫ورزه‬ ‫ﮔﺎوِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ‬
‫ﮐﻪ اﺟﻞ ﮔﺮﺳﻨﻪ اﺳﺖ و ﻗﻮﺗﺶ ﺳﲑ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺎش ﮐﻢ‬
‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺷﮑﻢ‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎش ﮐﻢ ﺧﻮار ﺗﺎ ﺷﻮی ﺑﺎ ﺑﺮگ‬
‫آزردن‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﭘﺮﺧﻮار‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﺻﻞ داﻧﺶ ﺑﻮد ز ﮐﻢ ﺧﻮردن‬
‫ﭼﻮن دو ﻟﻘﻤﻪ ﺧﻮری ﺑُﻮَد آﻓﺖ‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪای ﮔِﺮد‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬
‫ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﻗﯽ ﺑﻤﺮده ﭼﻮن ﺣﻤﺪان‬ ‫دان‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﻮرده‬
‫ازو‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﺪه ﮐﻮن ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﻨﺪه ﮔﺮدد ﺳﺮای و ﺧﺎﻧﻪ ازو‬
‫ﻣﮕﺮد‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫اﮐﻞ‬ ‫اﻓﺮاط‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺒﺎﯾﺪت ﭼﻬﺮه ﭼﻮن ﮔﻞ زرد‬
‫ﺷﻬﯿﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫دوزﺧﯽ‬ ‫ﮐُﺸﺘﮥ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮردن ﺷﻮی ز روح ﺑﻌﯿﺪ‬
‫دورﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﮔﻠﻮﺑﻨﺪه‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎرﺧﻮار‬ ‫روی‬
‫دان‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮐﺎﺳﮥ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮدان‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫دود‬ ‫از‬ ‫ﻣﮑﻦ‬
‫ﭼﻮن دﻣﯿﺪه ﺑُﻮَد ﺑﻪ ﺧﺎک اﻧﮕِﺸﺖ‬ ‫آب و ﻧﺎن ﺧﻮاﺳﱳ ز ﺳﻔﻠﮥ زﺷﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮔﻠﺨﻦ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫آرد‬ ‫ﻫﯿﻀﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪای ﮔﺮ ﮐﻨﯽ ز ﺧﻮردن ﺑﯿﺶ‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮔﻠﺨﻨﯽ‬ ‫ﮔﻠﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺮﭙدازد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺎﺿﻤﻪ‬
‫اﻓﮕﻨﺪ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﮑﺎر‬ ‫ﻫﯿﻀﻪ‬ ‫ﺑﺎده ﭼﻮن ﺑﺎد در ﺟﻬﺎن اﻓﮕﻨﺪ‬
‫ﮐﺪﺑﺎﻧﻮﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺪﺧﺪا‬ ‫ﻧﺎﻣﺸﺎن‬ ‫ﻣﺮد و زن را ﮐﻪ ﺣﺮص وﮐﻮن وﮔﻠﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫اﻣﺘﻼ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮﻫﯿﺰ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮدت‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺻﺤّﺖ‬
‫رویﺑﻪروی‬ ‫و‬ ‫دوان‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫درﺑﻪدر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎه دو ﭘﯿﮑﺮ از ﺗﮏ و ﭘﻮی‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻗﺼّﺔ روحاﻟﻠﱣﻪ و ﺗﺠﺮﯾﺪه‬

‫ﺗﺰﯾﲔ‬ ‫ازو‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫ﭼﺎرم‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫روح‬
‫ﺧﺎﻟﻖ و ﮐﺮدﮔﺎر ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫داد‬
‫دﻧﯿﺎی‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺠﻮﯾﯿﺪ ﻣﺮ ورا ﻫﻤﻪ ﺟﺎی‬
‫ﺑﺮﭙﺳﯿﺪﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫زِه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﻮزﻧﯽ‬ ‫ﺑﺠُﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﺰ ﺑﻬﺮ ﺳﱰ ﻋﻮرت ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺰ ﭘﯽ ﭼﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﻦ ﺳﻮزن‬
‫ﺧﺎﻗﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﻗﺎﻧﻌﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧُﻠﻘﺎن ز زﯾﻨﺖ ﺧَﻠﻘﺎن‬
‫ﺳﻮزن‬ ‫و‬ ‫رﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ژﻧﺪه‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫داﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ زﯾﻦ ﺑﯿﺶ ﭼﯿﺰی از دﻧﯿﺎ‬ ‫ورا‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮزﻧﯽ‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫زِه‬ ‫ﺑﺮ‬

‫‪۲۰۸‬‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﯿﺪش در آن ﻣﮑﺎن ﻣﻮﻗﻮف‬ ‫رﺋﻮف‬ ‫ربّ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺪی‬
‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﺎرم‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﻮی دﻧﯿﯽ ﻫﻤﯽ دﻣَﺪ زﯾﻦ ﺗﻦ‬
‫اِﻟﻪ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺳﯿﺪی‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﺳﻮزﻧﺶ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮزﻧﯽ روح را ﭼﻮ ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺳﻮزﻧﯽ ﮔﺸﺖ روح را ﺑﻪ وﺑﺎل‬ ‫ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪ از ﻣﮑﺎن ﻗﺮب و ﺟﻼل‬
‫ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫زﯾﻨﺘﺶ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫دل‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮد‬ ‫ای‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮور و ﻋﺰ و ﺑﻬﺎی رﺳﯽ‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻣﺮّﻓﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫راه ﻋﻘﺒﯽ ز راه ﻫﺰل ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫ورﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﺎک راه ﮔﺮدی راﺳﺖ‬
‫را‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﭘﺎزﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رَو‬ ‫را‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺷﻨﺎس‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫زﻫﺮ‬
‫ﺗﲑه‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﻧﯿﯽﭘﺮﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ روحاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم و ﺗﺮک دﻧﯿﺎ و ﻣﮑﺎﻟﻤﮥ او ﺑﺎ اﺑﻠﯿﺲ‬

‫ﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﺤﺮا ﺑﺮون ﺷﺒﯽ ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫روحاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪهام‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫در‬
‫ﺷﺘﺎب ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺑﮕﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ ﭼﻮن ﺑﺮﻓﺖ ﺧﻮاب ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﺧﻮاب را ﺟﻔﺖ ﮔﺸﺖ و ﺑﯿﺶ ﻧﺘﺎﺧﺖ‬ ‫ﺳﻨﮕﯽ اﻓﮕﻨﺪه دﯾﺪ ﺑﺎﻟﺶ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫ﻫﻨﺠﺎر‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺧﻔﺖ و زود ﺷﺪ ﺑﯿﺪار‬
‫ﺑﻪ ﭼﻪ ﮐﺎر آﻣﺪی ﺑﺮم ﺑﻪ ﻓﺴﻮن‬ ‫ﮔﻔﺖ ای راﻧﺪه ای ﺳﮓ ﻣﻠﻌﻮن‬
‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﮐﯽ در آن ﻣﮑﺎن ﻣﺄوی اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﻋﺼﻤﺖ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺗﺼﺮّﻓﯽ‬ ‫ﺳﺮاﯾﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﻮ زﺣﻤﺖ آوردی‬
‫در ﺳﺮاﯾﻢ ﺗﺼﺮّف از ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻦ آﺧﺮ ﺗﮑﻠّﻒ از ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬
‫ﺟﺎی ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﻠﮏ و ﺟﺎی ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫زﺑﻮنﮔﲑی‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻋﺼﻤﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻏﺼﺐ ﭼﻮن ﮔﲑی‬
‫ﻗﺼﺪ ﻣﻠﮑﺖ ﺑﮕﻮ ﮐﻪ ﮐﯽ ﮐﺮدم‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼﻪ زﺣﻤﺖ آوردم‬
‫ﻧﻪ ز دﻧﯿﺎﺳﺖ ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺳﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﲔ ﺳﻨﮓ را ﮐﻪ ﺑﺎﻟﺶ ﺗﺴﺖ‬
‫ﺷﺨﺺ اﺑﻠﯿﺲ زان ﺳﺒﺐ ﺑﮕﺪاﺧﺖ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ آن ﺳﻨﮓ را ﺳﺒﮏ اﻧﺪاﺧﺖ‬
‫ﺑﺮﻫﺎﻧﺪی‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫دوان‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮد رﺳﺘﯽ و ﻣﺮا راﻧﺪی‬
‫ﻣﻠﮑﺖ ﻣﻦ ﺗﻮ رَو ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﺬار‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ زﯾﻦ ﭘﺲ ﻣﺮا ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﺎر‬
‫را‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫را‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﻤﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫او‬ ‫ز ّر‬ ‫ﮔﻬﺮو‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫رَو‬
‫ﻫﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫دﻧﯿﺎﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ ﻫﺮ آﻧﮑﻪ دﻧﯿﺎ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﻣﻌﺪه ﭼﻮن آﺳﯿﺎ ﮔﻠﻮ ﭼﻮن ﻧﺎو‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮار ﻫﻤﭽﻮن ﮔﺎو‬
‫ﮐﻨﯿﻒ‬ ‫ﺧﻮار ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﮔﺮدد از رای ﻧﺎﺻﻮاب و ﺳﺨﯿﻒ‬
‫ﻟﻘﻤﻪ ده ﺳﲑ ﮐﻢ ﻣﺰن ﺑﺮ ﺧﻮان‬ ‫ﻧﻪ ﻓﻠﮏ را ﻓﺮوﺧﺘﯽ ﺑﻪ دو ﻧﺎن‬
‫ﺑﺮآﺷﻮﺑﺪ‬ ‫ﻣﻌﺪهات‬ ‫در‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺎدی ﺷﺎم ﺑﺮد و اﻧﺪُه ﭼﺎﺷﺖ‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روزﮔﺎر‬

‫‪۲۰۹‬‬
‫ﺗﻮ‬ ‫زﺣﲑی‬ ‫در‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻤﲑی‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زان‬
‫از ﻏﻢ ﺑﺎد و ﺑﻮد ﺧﻮد ﺑﺮﻫﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ از ﺷﺮه ﺑﺠﻬﺪ‬
‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﻨﺠﻤﲔ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫زﻣﺮۀ‬ ‫ﻫﻢﻧﺸﲔ‬
‫ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﻋﺪو ز ره ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺧﻮد را ز دام ﮐﻦ ﺑﲑون‬ ‫ﻣﻠﻌﻮن‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪوی‬
‫اﯾﻦ ﺷﯿﺎﻃﲔ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ و ﻣﺮدم ﺳﺎر‬ ‫ﺑﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ از ﮐﺎر‬
‫در ﺗﻮ ﻣﺴﻤﻮع ﻧﯿﺴﺖ ﻗﻮل وﻟﯿﮏ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﯾﺎری ﻧﯿﮏ‬

‫ﺐ اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻣﻨﻊ ﺷﺮب اﻟﺨﻤﺮ‬

‫ﻓﯽ ذمِ ﺣ ّ‬
‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺑﺮدﻣﺪ ز ﮔﻮر ﺗﻮ ﺧﺎر‬ ‫ﻣﯽ ﻫﻤﯽ ﺧﻮر ﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺑﻮی ﺑﻬﺎر‬
‫آﺗﺶ‬ ‫در‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫آب‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮم ﮔﺮدﻧﮑﺶ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ای‬
‫ﺑﺎر‬ ‫آرد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺧﻤﺎر‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﺗﺎﺑﻮت‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫زان ﭼﻨﺎن ﺧﻮن ﮐﻪ از ﻟﮕﺪ رﯾﺰﻧﺪ‬
‫از ﻟﮕﺪ ﻣﺮدهای ﭼﻪ زﻧﺪه ﺷﻮی‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ زﻧﺪه ﺷﻮی ﮔﺰﻧﺪه ﺷﻮی‬
‫ﻫﻤﭽﻮ روﺑﺎه ﺧﻮن رز ﭼﻪ ﺧﻮری‬ ‫ﭼﻮن ﭼﻮ ﺷﲑان ﺑﻪ ﮐﺮد ﺧﻮد ﻧﭽﺮی‬
‫ﺑﯿﺨﺮدی‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﺧﻮدی‬ ‫ﻋﺸﻖ ﺑﲑون ﺑﺮد ﺗﺮا ز ﺧﻮدی‬
‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺮد ﻣﯿﻞ ﺳﻮی ﻣُﻞ ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﻧﺒﻮﯾﺪ ﮔُﻞ‬ ‫ﺣﺰﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣُﻞ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫دارد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﻣﺴﺘﯽ و ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ره ﺳﯿﻞ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﺑﺮﻣﮕﺮدان‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻻﺷﻪ ﺧﺮ را ﺑﻪ دﺳﺖ دزد ﻣﺪه‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺑﺮاﺗﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻠﺰار‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫وﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﺑُﻮَد ﺧﻮاﺟﻪ را در اﯾﻦ ﺑﺎزار‬
‫ﻧﺎﻣﺤﺮم‬ ‫ﻧﺪﯾﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﱃ‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﯽ ﮐﻮک و ﮐﻮ ﮐﻨﺎر ﺧﻮری‬ ‫ﮐﻮی ﭘﺮ دزد و زو ﺑﻌﺴﺖ و ﭘﺮی‬
‫ﺧﺎزﻧﺖ ﺧﺎﯾﻨﺴﺖ و ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺰم ﺧﻮد ﮐﻦ ﮐﻪ دزدت از ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻮدن‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﺮﻓﺖ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از ﺧﻮﯾﺸﱳ ﮐﻤﯽ ﺑﻮدن‬
‫دل ﭘﺮ از ﻏﻢ ﻧﺸﲔ و ﻣُﻬﺮ ﺑﻪ ﻟﺐ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﺳﻮر ﭘﺮ ز ﺷﻮر و ﺷﻐﺐ‬
‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﻮردی‬ ‫دوغ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﻫﯽ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﻮردی‬ ‫ﺑﺎده‬
‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫ﺧﯿﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﻣﺴﺖ ﻫﺴﺘﯽ ای ﺳﺎده‬
‫ﺑﺎر ﺷﯿﺸﻪ اﺳﺖ و ره ﯾﺦ و ﺧﺮ ﻟﻨﮓ‬ ‫ﻓﺮﺳﻨﮓ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺣﲑان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﮕﻼخ‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺖ‬ ‫ﺑﺎر ﮔﺮان‬ ‫و‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺧﺮِ‬
‫ﺷﮑﻦ‬ ‫ﺑﺎدﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺻﺮﺻﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﯽروﻏﻦ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺗﺎری‬ ‫راه‬
‫ﻣﺎل ﻫﻤﺪﺳﺖ و ﯾﺎر ﻣﺤﺮم ﻧﯽ‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻣﻐﺰ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺗﺎ ﻧﻬﺎده ﻗﺪم ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺳﺨﺖ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺑﮕﻪ‬
‫ﻻف‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ز ﮔﺰاف‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﺟﺰ ﮐﻪ دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ ﺧﺮاب‬ ‫ﺷﺐ ﺳﺮ ﺧﻮاب و روز ﻋﺰم ﺷﺮاب‬

‫‪۲۱۰‬‬
‫اﯾﻨﺖ ﺑﺪ ﻣﻬﺮ و ﻧﺎﺧﻠﻒ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﯽ ﺷﺎد و آدم اﻧﺪر ﺑﻨﺪ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻮّل‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫ﮐﯿﺴﮥ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺷﺎدی ﻧﻤﺎی اوّل اوﺳﺖ‬
‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻻﻏﺮ ﮐﻨﺴﺖ‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﮐﻮ ﺑﺪﯾﻦ ﺧﺎﮐﺪان و وﯾﺮان دِه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﯿﺰﺗﮓ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫رگ‬ ‫آن ﮐﻮ ﮔﺸﺎده‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﻫﻔﺖ ﻋﻀﻮش ز ﭼﺎر ﻃﺒﻊ ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﮔﺎم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﺒﮕﲑ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﭼُﺴﺘﯽ ﺣﺴﺎب از او ﺑﺮﮔﲑ‬
‫ﻋﻄﺴﻪ و ﺧﻮی ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﺮﻓﻪ و ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺗﲑﯾﺰ‬ ‫و‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﻪ ﮔﺮﯾﺒﺎن‬
‫ﺗﻮ ز ﺟﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺗﻨﺶ را ﺟﺎی‬ ‫او ﺳﺮت را ﮔﺮﻓﺘﻪ زﯾﺮ دو ﭘﺎی‬
‫او ﺑﻪ ﺗﻮ دﯾﻮی و ددی داده‬ ‫داده‬ ‫ﺑﺨﺮدی‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﻮ‬
‫و او ز ﺗﻮ آن ﺑَﺮد ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ ازو آن ﺧﻮری ﮐﻪ ﭘﺴﺘﯽ ﺗﺴﺖ‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ دادی ﺑﻪ ﺑﺎد از ﭘﯽ ﻣﯽ‬
‫ﻣﻌﺰوﱃ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﱃ‬ ‫ﺳﻤﺎع‬ ‫و‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﺗﺮا ﺑﻪ دل ﮐﻮری‬ ‫ﻓﺎرغ از ﻣﺮگ و اﯾﻤﻦ از ﮔﻮری‬
‫دل ﭘﺎﮐﯿﺰه را ﺑﻪ ﺧﻮن زدهای‬ ‫زدهای‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫در‬ ‫ﭼﻨﮓ‬
‫ﻻﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫اُﺣﺪ‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺣﺒﻪای‬
‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﯿﻨﺖ‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺎ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﯿﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺧﺼﻤﺖ ﺑﱰ ز دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻞ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻪ ﮔﻠﻮ‬ ‫ﮔﻞ ﺑﻪ ﻧﺰد ﺗﻮ زان ﻓﺮاز آﻣﺪ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ اﻓﻌﺎل زﺷﺖ ﮐﻪ از ﺧﻮﯾﻬﺎی ﺑﻬﯿﻤﯽ اﺳﺖ‬

‫ذﮐﺮ اﻟﻤﺜﺎﻟﺐ ﻟﻠﺘﻮﻗّﯽ ﻻ ﻟﻠﻘﺒﻮل واﻟﺘﻠﻘﯽ‬
‫ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﻤﺎن و ﺑﺎد ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫آز‬
‫ﻧﺸﻮد ﺟﺰ ﺑﻪ ﺧﺎک ﺳﲑ ﺷﮑﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫دان ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫را‬ ‫آز‬
‫ﮐﭙﯽ ﺳﮓ دﻣﺴﺖ و ﮔﺮﺑﻪ ﺳﺮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺸﺮﺳﺖ‬ ‫ﮐﺂﻓﺖ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﻧﺎﻫﺎرﺳﺖ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫دارﺳﺖ‬ ‫زر‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫آﺗﺶﺧﻮار‬ ‫و‬ ‫آﺑﺮﯾﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺠﺲ‬ ‫ﻇﻠﻢ را ﭼﻮن ﺳﮕﺎن و دﯾﻮ اﻧﮕﺎر‬
‫ﺳﮓ ﻻﺷﻪ اﺳﺖ و دﯾﻮ آﺗﺶ ﭘﺎش‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺸﻢ‬
‫ﻣﻨﺤﻮﺳﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫ﻃﺎوﺳﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آرزو‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺮگ ﯾﻮﺳﻒ درو ﻓﺮﯾﺸﺘﻪ ﺧﻮار‬ ‫اﺣﺮار‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺗﺒﺶ او را و ﺗﺎﺑﺶ اﻧﺪر ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺷﮑﻞ رﯾﺎ ﭼﻮ ﺻﻮرت ﺷﻤﻊ‬
‫اﺑﮑﻢ‬ ‫و‬ ‫واﮐﻤﻪ‬ ‫ﮐﻨّﺎس‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ در ﭼﺸﻢ ﮐﱪ ﻧﻘﺶ و ﺣﺸﻢ‬
‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫ﻗﺒّﮥ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫اﻋﺠﺎب‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﺳﭙﺎس‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﺣﺪﯾﺚ آﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪهای‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪای‬ ‫را‬ ‫ﮐﯿﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۲۱۱‬‬
‫ﮐﻢ ﮐﻨﯽ ﻣُﻠﮏ و ﻣﻠﮏ ﺧﻮﯾﺸﺎن را‬ ‫را‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﮑﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﻤﲑی‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زﻧﺪه‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫آﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫روی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﱪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫راﻫﮕﺬار‬ ‫روزه‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫رهآورد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﲑ ﻣﺮدان ﮐﻪ رخ ﺑﻪ ﺧﺎک آرﻧﺪ‬
‫دد و دﯾﻮ و ﺳﺘﻮر ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﺮد‬ ‫ﺗﻮ ره آورد ﭼﻮن ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﻣﺮد‬
‫ﺷﻬﻮت و ﺧﺸﻤﺖ از درون ﺟﺴﺪ‬ ‫آز و ﮐﱪﺳﺖ و ﺑﺨﻞ و ﺣﻘﺪ و ﺣﺴﺪ‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﺎﻣﺸﺎن‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫در‬ ‫دوزﺧﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻔﺖ‬
‫ﮐﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ز ﻫﻔﺖ آﻧﺠﺎ رَﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺰ ﻫﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺮای ﻧﺠَﺴﺖ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ ﯾﮏ ﻫﻔﺖ ﮐﺮد از اﯾﻦ ﻫﺮ ﻫﻔﺖ‬ ‫داﻧﮑﻪ در ﺟﺎﻧﺶ ﺗﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻔﺖ‬
‫ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺧﻄّﮥ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﻤﲑد‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻣﲑد‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر آن ﺧﻄّﻪ ز اﻫﻞ ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ‬

‫در ذ ّم ﻣﻘﺎﺑﺢ و اﻓﻌﺎل ﻧﮑﻮﻫﯿﺪه و ﻣﻨﻊ آن‬

‫ﺑﻤﲑ‬ ‫و‬ ‫واﮔﺬار‬ ‫ﺑﺪﯾﻨﺠﺎش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﱪ اﯾﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﺪر ﺳﻌﲑ‬
‫آب ﺣﯿﻮان ﻣﺪه ﺑﻪ دﺷﻤﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻣﱪ‬ ‫آﻧﺠﺎﯾﮕﻪ‬ ‫زﻧﺪه‬
‫ﭼﻪ دﻫﯽ ﺗﯿﻎ ﺧﻮﯾﺶ زی دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫دو‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫ﺣﺮب‬
‫ﭘﺲ از آن ﻋﻘﻞ ﭼﺸﻢ ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮاز ﮐﻨﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﻨﯿﺪﺳﺘﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻨﻮز از ﺟﻬﺎن ﭼﻪ دﯾﺪﺳﺘﯽ‬
‫ﮐﺮدارش‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎزﻣﻮده‬ ‫از ﮐﺎرش‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬
‫ﺳﻮی دﻧﯿﯽ ﻧﮕﻪ ﻣﮑﻦ ﺑﻪ ﻓﺴﻮس‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ داﻣﺎد و ﻋﻘﺒﯽ اﺳﺖ ﻋﺮوس‬
‫ﻣﻮﻋﻮد‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ اﯾﻦ ﻏﻔﻠﺖ از ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺼﻮد‬
‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﻈﺮِ‬ ‫ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺷﺄن اﺻﺤﺎب اﻟﻐﻔﻠﺔ و ﻧﻈﺮ اﻟﺴّﻮء‬

‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ آن ﺟﻮان ﻧﮑﻮ ﺳﺨﻨﯽ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ در ﻃﻮاف زﻧﯽ‬
‫ﮔﺸﺖ ﻟﺨﺘﯽ ز ﺻﱪ و داﻧﺶ ﻓﺮد‬ ‫ﭼﻮن ورا در ﻃﻮاف دﯾﺪ آن ﻣﺮد‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ زن ز ﺣﺎل ﺧﻮﯾﺶ اﺣﻮال‬ ‫ﮔﺸﺖ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻈﺮ در ﺣﺎل‬
‫آن ﭼﻨﺎن زن ز ﻣﺮد ﺑﻪ داﻧﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ آن ﺟﻮان زن از داﻧﺶ‬
‫ﮐﺰ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺪی در اﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﮐﺎی ﺟﻮان ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺮ ﺗﺮا ﻣﻌﻠﻮم‬
‫آن ﺑﻪ آﯾﺪ ﮐﻪ اوﺳﺖ ﻣﺮد ﻋﻔﯿﻒ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﻣﻮﺿﻊ ای ﺟﻮان ﻇﺮﯾﻒ‬
‫آزرم‬ ‫ﻓﮕﻨﺪهای‬ ‫ﯾﮑﺴﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺎﻟﻘﺖ‬ ‫از‬ ‫وﯾﺤﮏ‬
‫دل ﻧﺎﺷﺪه ﺑﺮش ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻇﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬

‫‪۲۱۲‬‬
‫ﺟﺎی ﺗﺮ ﺳﺴﺖ و ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻄﺮﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻧﻪ ﺟﺎی ﺗﻤﺘّﻊ و ﻧﻈﺮﺳﺖ‬
‫دﮔﺮان‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﺮان‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﺷﺮم ﻣﺮ ﺗﺮا ﯾﺎری‬ ‫ﻣﺮد را ﺷﺮم ﺑﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺎری‬
‫واﻧﮕﻪ از ﺧﻠﻖ ﻫﯿﭻ ﺑﺎک ﻣﺪار‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬ ‫دار‬ ‫ﺷﺮم‬
‫ﻫﺮاﺳﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﺮﺳﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺷﺮم دار از ﺣﺮام دﺳﺖ ﺑﺪار‬ ‫روز ﺑﺎر ای ﺗﻦ ار ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﺎر‬
‫ﺳﮕﯽ اﻧﺪر ﺟﮕﺮ ﮐﻪ اﯾﻦ رازﺳﺖ‬ ‫دوزﺧﯽ در ﺷﮑﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ آزﺳﺖ‬
‫دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫رﺳﻢ ﮔﱪان ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﲔ‬ ‫ﭼﯿﻨﺴﺖ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﮐﲔ‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫در‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﻠﮏ و ﺟﺎه و ﻋﺰّ و ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اژدﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺟﺎه ﻋﻠﻢ و ﻗﻮّت دﯾﻦ‬ ‫زوﺑﲔ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫داده‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﺻﻮﻓﺌﯽ ﭼﺎﻻک‬ ‫از ﺑﺮون ﭘﺎک وز درون ﻧﺎﭘﺎک‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﮐﺎر ﮐﺮد و ﮐﺴﺐ ﺣﻼل‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ ﺑﲑون ﺳﮓ از درون ﺟﻮال‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻟﺸﮑﺮی و آن ﻏﺎزی‬ ‫اﻧﺒﺎزی‬ ‫دﯾﻮ ﮐﺮده‬ ‫و‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺷﻤﻊ ﺷﺮع ﻧﻮر دﻣﺎغ‬ ‫داده در دﺳﺖ دزد ﺷﻤﻊ و ﭼﺮاغ‬
‫ﺧﱪ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮاﻓﮕﻨﺪهای‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻗﺎرون‬ ‫زادۀ‬ ‫دﺧﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﯿﺤﻮن‬ ‫در‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زورﻗﯽ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﺮد ﻟﻘﻤﻪ و ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫ﺟﺎﻣﻪای ﻫﻔﺖ رﻧﮓ ﭼﻮن ﻃﺎووس‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﻋﺎرﻓﯽ ﺑﺸﮑﻮه‬ ‫ﻧﻌﺮه ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﭼﻮ ﮐﺒﮏ از ﮐﻮه‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﺪّﻋﯽ ﺑﯽﺧﻮر و ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﻪ ﻟﮕﺪ ﺑﺎم ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺮده ﺧﺮاب‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ دﺳﺖ ﻣﻮزۀ دل ﭘﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎی در ﺧﻮد زده ﭼﻮ ﻣﺮدم ﻣﺴﺖ‬
‫وز دﻣﺶ ﺻﺪ ﻫﺰار ﺳﯿﻨﻪ ﺟﺮﯾﺢ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﻟﻘﺐ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺮﻗﻪ و ﮔﻪ ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻮد اﻓﺴﻮس ﮐﺮده ﭼﻮن دﺟّﺎل‬
‫ﻏﺮور‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫در‬ ‫دﯾﻮاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫دد‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺧﺸﻢ و ﺟﻨﮓ و ﻇﻠﻢ و ﺷﺮور‬
‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻣﱪ‬ ‫و ﮔﺰدم‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﺑﻪ‬
‫اﯾﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﻮان‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﯽدﯾﻨﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﮕﺰﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﯽرای‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫رای‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﯾﺎ ﺑﺪﯾﻨﻬﺎ ﺑﺴﺎز و ﺟﺎن ﻣﯽﮐﻦ‬ ‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺰﻟﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺪﱃ ﺗﻦ زن‬
‫ﮐﻪ ﻧﯿﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﺳﻔﻠﻪ ﺧﻮاری دوﺳﺖ‬ ‫ﻋﺰّ ﻃﻠﺐ ﮐﺮدﻧﻢ ز ﻫﻤّﺖ و ﺧﻮﺳﺖ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ رﺑﯿﻊ و ﺗﺸﺒﯿﻬﺎت ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ذﮐﺮ اﻟﺮﺑﯿﻊ ﯾﺤﯿﯽ اﻟﻘﻠﻮب اﻟﻤﯿﺘﺔ و ﯾﺸﺮح اﻟﺼﺪور اﻟﻀﯿﻘﺔ‬
‫ﻫﻮﺷﯿﺎر‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﺷُﮑﺮ‬
‫ﮔﯿﺎه‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔُﻞ‬ ‫دل‬ ‫اِﻟﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺷُﮑﺮ‬
‫ﺑﯽﮐﺎﺑﲔ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎ‬ ‫ﺑﯽﺑﺎﻟﲔ‬ ‫ﻟﺤﺎف‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﺷﺘﻬﺎ‬
‫ﻓﺎﻧﻈﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻗﺮآن ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﻫﻤﭽﻮن دُر‬

‫‪۲۱۳‬‬
‫داﻣﻦ ﮐﻮه‬ ‫و‬ ‫دﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮﯾﺒﺎنِ‬ ‫ﭘﮋوه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫رﻧﮓآﻣﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺶﺑﻨﺪ‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫ﺟﺎنآوﯾﺰ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن‬ ‫ﻓﺮﺷﻬﺎی‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫راغ‬ ‫ﺳﻘﻼﻃﻮن‬ ‫ﺗﺨﺘﻬﺎی‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫ﭘﻮش‬ ‫ﻣﯿﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻋﻨﱪ‬ ‫دﺷﺖ‬ ‫ﺷﺎﺧﻬﺎ ﺣﻠّﻪﭘﻮش و ﻣﺸﮏ آﻏﻮش‬
‫ﮔﯿﺎ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی‬ ‫ﺷﺒﻨﻢِ اﺷﮏ ﭼﻮن ﺳﻬﯿﻞ و ﺳﻬﺎ‬
‫ﻫﻮا‬ ‫ﻣﺸﺎم‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﻣﺴﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺻﺒﺎ‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻋﻨﱪﯾﻦ‬
‫ﻣﺸﮏ و ﻋﻨﱪ دﻣﯿﺪه ﺑﺮ داﻣﻦ‬ ‫ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺮو‬
‫ﺣﻮراﻟﻌﲔ‬ ‫زﻟﻒِ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫راغ‬ ‫آﮔﲔ‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﻋﻄﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫آب‬ ‫ﻟﺐِ‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫درِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺸﺘﺎب‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫اﺷﮏ‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺷﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺎر ﮐﺮده‬ ‫ﺧﺎﻣﻪ‬
‫زﻟﻒ ﺷﺐ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﺶ ﺳﻮی ﺧﺎک‬ ‫ﺑﯽﺑﺎک‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﯽ‬
‫ﺧﻮن ﮐﻨﺪ ﻣﺸﮏ و ﻣﺸﮏ ﺧﻮن در ﺣﺎل‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺧﻠﻖ ﮐﻤﺎل‬
‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻔﺖ ﮔﻞ ﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﻗﻮّت‬
‫آذﯾﻦ‬ ‫ﺣﻠّﻪﻫﺎ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎ‬ ‫رﻧﮕﲔ‬ ‫ﻟﺒﺎﺳﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫دﺷﺘﻬﺎ‬
‫دﯾﺒﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻘﺶﺑﻨﺪ‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻮه‬
‫آﻫﻮ‬ ‫ﻧﺎﻓﮥ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺷﺎخ‬
‫زر‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺮه‬ ‫ﭘُﺮ ﺷﻔﺸﻪﻫﺎی‬ ‫راغ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫درّ‬ ‫ﭘﺮﺣﻘﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫زﯾﺐ ﺣﻮرا ﻋﯿﺎن ﺑﻪ ﻫﺮ رﻧﮕﯽ‬ ‫ﺳﻨﮕﯽ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺎرون‬ ‫ﮔﻨﺞ‬
‫دُرر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭼﮑﯿﺪه‬ ‫ﺷﻘﺎﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫داﻧﻪﻫﺎی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫ﻗﻄﺮ‬
‫ﺑﺮده از ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺷﮑﯿﺐ و ﻗﺮار‬ ‫ﭼﻨﺎر‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﻓﺎﺧﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻗُﻤﺮی‬
‫ﭘﲑاﻣﻦ‬ ‫ﻣﺸﮏﺑﯿﺰ‬ ‫ﺳﻤﻦ‬ ‫ﺳﺮو ﭼﻮن ﺣﻮر در ﻣﯿﺎن ﭼﻤﻦ‬
‫ﺳﻘﻼب‬ ‫و‬ ‫ارﻣﻦ‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﺎب‬ ‫درّ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬
‫ﻣُﻞ‬ ‫ﺳﺎﻏﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻣﻄﺮﺑﺎن‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﮔﻠﱭ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺧﺎک‬ ‫رخ‬ ‫از‬ ‫آﻻﯾﺸﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫اﺑﺮ ﺷﺴﺘﻪ ز روی ﻫﺎﻣﻮن ﭘﺎک‬
‫اوﺑﺎش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫راز دل ﮐﺮده ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎش‬
‫ﺳﻮی ﺻﺤﺮا ﺑﺮون ﺷﺪه ﭘﯽ ﺧﻮرد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﺑﮕﺬاﺷﺘﻪ ﻫﻤﻪ زن و ﻣﺮد‬
‫ﻟﺬّﺗﯽ دارد او ز ﺑﻮس و ﮐﻨﺎر‬ ‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ او ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر‬
‫اوی‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫ﻧﻤﻮده‬ ‫ﻗﯿﺼﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اوی‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫ﭼﲔ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﻋﻮد ﺧﺎﻣﺴﺖ رُﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﻟﺐِ ﺟﻮی‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻨﻔﺸﮥ‬ ‫زﻟﻒ‬ ‫ﺧﻢ‬
‫ﺑﻮﯾﺶ از ﮐﻮه ﻗﺎف و ﻃﻮر ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﻧﺎف آﻫﻮ ﭼﻮ ﺧﻮرد ﺳﻨﺒﻞ دﺷﺖ‬

‫در ﺗﺴﻮﯾﺖ ﭘﺎرﺳﯽ و ﺗﺎزی‬

‫ﻓﺮاداﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ره‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻫﻨـﺮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫رهِ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﭘﺎرﺳﯽ و ﺗﺎزی ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎزی‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻫﯿﭻ در ﺑﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ در ﺗﺎزی‬ ‫ﭘﺮدازی‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬

‫‪۲۱۴‬‬
‫ﮐﺴﺮی اﻧﺪر ﻋﺠﻢ ﭼﻮ ﻫﯿﻤﻪ ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﺑﻔﺮوﺧﺖ‬ ‫ﺗﺎزﯾﺎن‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎزی و ﭘﺎرﺳﯽ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻠﮏ ﻋﺪﻟﺴﺖ و دﯾﻦ دلِ ﭘﺮ درد‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﺮّه‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎزی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬
‫ﺑﻮدی‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫ﺑﻮاﻟﺤﮑﻢ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﺎزی ﮐﺴﯽ ﻣﻠﮏ ﺑﻮدی‬
‫ﻣﺎﻫﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻮﻟﻬﺐ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﺴﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ار‬ ‫ﺗﺎزی‬
‫ﭼﻪ ز اﻫﻞ ﻋﺮب ﭼﻪ ز اﻫﻞ ﻋﺠﻢ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻢ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫را‬ ‫ﻣﺠﺎزی‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬ ‫و‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺷﺪ ﺟﺎن ﻣﺼﻄﻔﯽ را اﻫﻞ‬
‫ﻧﻪ ﺑﺪان ﺗﺎ ﺗﻮ ﺧﻮاﺟﮕﯽ ﺳﺎزی‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫روح را ﭘﺎرﺳﯽ و ﺗﺎزی ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫روح ﺑﺎ ﻋﻘﻞ و ﻋﻠﻢ داﻧﺪ زﯾﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﺗﺎزی ادب ﻫﻤﯽ ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺟﻠﻒ و ﺑﯽادب زاﻧﯽ‬

‫در ﺑﯿﺎن آﻧﮑﻪ ادب ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮل‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺧﻮان ﺗﺎت ﺟﺎن ﻗﺒﻮل ﮐﻨﺪ‬
‫ﻧﺸﻨﻮد‬ ‫اﻟﺼﻼ‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﺜﺮب‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮﻟﻬﺐ‬
‫ﻗﺪم‬ ‫ﻓﺸﺮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد ﺳﻠﻤﺎن ﺧﻮد از دﯾﺎر ﻋﺠﻢ‬
‫آب ﺧﻮاﻫﺪ ﭼﻮ ﺗﺸﻨﮕﯽ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﮐﺰ ﺑﻬﺮ ﺧﻮد ﮐﻨﯽ ﺑﺮ دﺳﺖ‬
‫دور‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻨّﺎ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﻣﻬﺠﻮر‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﺷﺎد‬ ‫ﻣﻨّﺎ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺮد ﭼﻮن اﻫﻞ ﺑﯿﺖ ﺧﻮد را ﯾﺎد‬
‫ﻦ ﺗﺨﯿﯿﻞ و ﺣﯿﻠﺖ و ﺷﻐﺒﺖ‬
‫ﻇ ّ‬ ‫ادﺑﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫دور‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮑﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫دل ﺳﯿﻪ ﮐﺮد و ﺟﺎن ﺳﭙﯿﺪ ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﺮِ ﮐﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺣﺮز‬ ‫ﭼﺎرﻗﻞ‬ ‫ﭘﺲ در اﯾﻦ راه ﺑﺎ ﺳﻼﺳﻞ و ﻏﻞ‬
‫ﺛﻨﻮی‬ ‫ﺷﺒﻬﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺤﻮی‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮی‬ ‫ره‬ ‫ﻧﺒﻮت‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ دوﻟﺖ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪ ز ﻫﻮس‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ دﯾﻦ درﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺑﺲ‬
‫ﻟﺖ‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫و‬ ‫دان‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫دوِ‬ ‫دوﻟﺖ از روی ﺷﺪت و ﺻﻮﻟﺖ‬

‫اﻧﺪر ﺧﻮردن ﺷﺮاب و ﺧﻮاصّ آن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﻬﺮ ﭼﻪ دردﺳﺮ دﻫﻢ ﭼﻮ ﺧﻤﺎر‬ ‫ﻣﺮ ﺳﺮان را ﭼﻮ ﻃﺎﻣﻊ و ﻣﯽ ﺧﻮار‬
‫آﺗﺶ و ﺧﺎک و آب ﺑﺎد ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽ ﭼﻮ ﺑﺎ رﺳﻢ در ﻧﻬﺎد ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺳﻮی ﻫﯿﭽﮑﺲ ﺑﻪ ﭘﺎ ﻧﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫زان ﺑﺮو ﭼﺎر ﻃﺒﻊ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺖ‬
‫در ﮐﻒ ﭘﺎی ﻋﻘﻞ و ﺑﺮ ﺳﺮ دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻣﯽ در ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫ﻣﺎه ﻋﻘﻞ از ﮐﻤﺎل ﻣﯽ ﺧﲑهﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه ﻣﯽ ﺑﺮ ﺟﻤﺎل ﺗﻦ ﭼﲑهﺳﺖ‬
‫وز ﭘﯽ زر ﻣﺤﮏّ ﻣﺮدان اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ ﺳﻨﮓ ﮔﺮم و ﺳﺮدان اوﺳﺖ‬

‫‪۲۱۵‬‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﻧﺪه ﮐﻨﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰ‬ ‫ز‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫از ﮐﻒ‬
‫ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫روح‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫دادﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻫﯿﭻ ﻏﻤﺨﻮارهای ﻣﺪان ﭼﻮ ﺷﺮاب‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻏﻤﺨﻮار آدﻣﯽ ﺑﺎده اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎده در ﭘﯿﺶ اﻧﺪُه اﺳﺘﺎده اﺳﺖ‬
‫ﻣﻨﮑﻮه‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺎدۀ‬ ‫ﻋﻘﻞ را ﮔﺮ ﺳﻮی ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﺷﮑﻮه‬
‫وز ﺗﺒﺶ ﻧﻘﺶ ﺳﻮز ﺳﻮدا اوﺳﺖ‬ ‫از ﺗﺮی ﺗﻒ ﻧﺸﺎن ﺻﻔﺮا اوﺳﺖ‬
‫از ﭘﯽ ﺟﻐﺪ ﻧﻔﺲ و زاغ ﻓﻠﮏ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﺑﺎغ ﺧﻮب و راغ ﻓﻠﮏ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪو ﺑﻮی ﺧﻮﯾﺶ وام دﻫﺪ‬ ‫ﮔُﻞ ﭼﻮ ﺑﺮ دﺳﺖ ﻣُﻞ ﺑﻪ ﺑﺎم دﻫﺪ‬
‫روﯾﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫ﻣﺸﺎﻣﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﺒﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﻓﻄﺮت‬ ‫ﮐﺸﻒ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻣﺮدان‬ ‫ﻧﺎﻗﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮّان‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﻋﺸﺮت‬ ‫ﻣﺪد‬
‫ﺧﻮارﺳﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻨﺪارﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫زو‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺗﺮا او ﺧﻮرد ﺑﻤﺎﻧﺶ ﺧﻮار‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ او را ﺧﻮری ﻋﺰﯾﺰش دار‬
‫ﺑﺎده ﺧﻮردن ز وﻗﻒ ﺧﻮردن ﺑﻪ‬ ‫دل ﺑﻪ اﺣﮑﺎم دﯾﻦ ﺳﺮﭙدن ﺑﻪ‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﺎده ﺧﻮری ﭼﻪ وﻗﻒ رﺑﺎط‬ ‫ﻫﺮ دو ﭼﻮن ره ﺑﮕﲑدت ﺑﻪ ﺳﺮاط‬
‫ﺷﱰ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ز‬ ‫دﯾﺪهای ﮐﺎن‬
‫ﭘﺎی‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﯾﺖ از روی ﺑﺮد و ﻋﻘﻞ از رای‬
‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺑﯽﺑﺎده‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻧﺎن رﺳﺖ در دل و ﺟﺎﻧﺶ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻧﻘﺺ دﻧﯿﺎ‬

‫ﻣﺎل در دل ﭼﻮ آب در ﮐﺸﺘﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎل ﺑﺮ ﮐﻒ ﭼﻮ ﭘﯿﻞ ﺑﺮ ﮐﺸﺘﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ﮐﺮاﻣﺖ‬ ‫رﻓﺘﻨﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎل ﻣﺼﻠﺢ ﭼﻮ آب زﯾﺮ ﺳﻔﻦ‬
‫ﻫُﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪم‬ ‫وﺟﻮدش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وانِ ﻣﻤﺴﮏ ﭼﻮ آب در ﻓُﻠﮑﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﻧﮑﻮﺗﺮ ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺮد را ﭼﻮن دم و درم ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺣﺴﺮﺗﯽ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺠﺎی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﻨﺠﺎش ﮐﺲ ﺟﮕﺮ ﻧﺨﻮرد‬
‫ﻟﯿﮏ ﺑﻮدش ﺑﯽ اﯾﻦ دو آﻓﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ورﭼﻪ در ﻣﺎل ﺟﺰ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻌﺰوﱃ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﱃ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﻣﺠﺎل‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻋﻮف‬ ‫ﭘﺴﺮِ‬
‫ﺧﯿﺰ و دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺧﻠﻪ ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺮد دﯾﻦ ﺑﺎش و ﻣﺎل را ﯾﻠﻪ ﮐﻦ‬
‫ﺑﺸﻮی‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﻃﻌﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺷﺒﻬﺖ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﻟﯿﮑﻦ آن ﻫﻢ ﺣﺠﺎب راه ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫زو‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫دواﻟﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﮔﺮ ﮐﻤﺎﻟﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫زر‬ ‫در‬
‫ﻧﺸﺪی‬ ‫اﺳﱰان‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫ﻧﺸﺪی‬ ‫ﺧﺮان‬ ‫ﻣﺎﯾﻞ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫دوال‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﺘﺸﻢ‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫دوال‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯽدرﻣﺴﺖ‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آدﻣﯽ‬

‫‪۲۱۶‬‬
‫ﮐﺎب دﻧﯿﺎ ﺟﻤﺎل دﯾﻦ ﺑﺮدهﺳﺖ‬ ‫آزردهﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫دﻧﯿﯽ‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻓﺮا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﯾﺎزد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﭘﻮزش‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﱰﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دور دارد ﺷﺐ ﺧﻮد از روزش‬
‫در ﻧﮕﻨﺠﺪ از آﻧﮑﻪ ره ﺗﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ دو آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻋﻠﻢ و ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﺖ‬
‫ﺳﺎﯾﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫ﻣﺎﯾﻞ‬ ‫دون‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫ﻗﺤﺒﻪای‬ ‫دون و دﻧﯿﯽ ﺑﻮﻧﺪ ﻫﺮ دو ﻗﺮﯾﻦ‬
‫ﻣﻘﺎم ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زﯾﺮ ﮐﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫دﯾﺪهور‬

‫اﻟﺘﻤﺜﻞ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب اﻟﻤﻐﺮورﯾﻦ‬

‫آدﻣﯽ ﺻﻮرت و ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﺳﺘﻮر‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ ﺑﻮد ﻣﺮدی ﮐﻮر‬
‫ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬ ‫درون‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزی‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﺧﺮزه آن ﻏﺮزن آورﯾﺪه ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮﺷﻪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫آذر از ﺧﺎﯾﻪ و ز ﭘﺸﺖ اﺣﺪب‬ ‫دل و ﮔﻞ ﮐﺎه و ﮐﻮره از ﺗﻒ و ﺗﺐ‬
‫ﺧﺮزه در ﺷﺴﺖ و ﺧﺮﺑﺰه ﺑﺮ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺪو ﺧﺎﯾﻪ و ﭼﻨﺎر اﻧﮕﺸﺖ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫درد‬ ‫ﺧﺎﯾﻪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮدﮐﺎﻣﻪ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫ﻫﺮزه‬
‫ﮐﺮد زی ﺧﺎﯾﻪﻫﺎی ﺧﻮد آﻫﻨﮓ‬ ‫ﭼﻨﮓ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺳﻮزﻧﯽ‬
‫ﺑﯽﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺟﻠﻒ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺧﺎﯾﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻠﯿﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﻮزن‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺳﻮزن ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺶ درد آﻣﺪ‬
‫آورد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫از دل آﺗﺶ ز دﯾﺪه ﺑﺎد آورد‬
‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﮔﻔﺘﯽ ای ﺧﺪای ﻏﻔﻮر‬
‫ﻗﺮار‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا زﯾﻦ ﻋﻨﺎ و ﻏﻢ ﻓﺮج آر‬
‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﻢ‬ ‫ﻧﺎزک‬ ‫ﺧﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺳﻮزن‬
‫ﮔﺸﺖ از آن اﺑﻠﻬﯽ ﮐﻮر آﮔﺎه‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ای ﺗﺮا ﺟﻬﻞ ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻏﺬی‬ ‫و ﮐﺬی‬ ‫اﺑﻠﻪ ﮐﺬی‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ‬
‫ﮐﻪ ازﯾﻦ ﺟﻬﻞ ﺟﺎن و دل ﺧﺴﺘﯽ‬ ‫ﺳﻮزن از دﺳﺖ ﺑﻔﮑﻦ و رﺳﺘﯽ‬
‫ﻣﺤﺘﺎﱃ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮردل‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻧﺎﱃ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﻫﻤﺎن‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻣﯽﺳﺘﻬﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫در ﮐﺎر‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﮔﻪ دو دﺳﺖ از ﻃﻤﻊ ﺑﺪو ﯾﺎزی‬ ‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﭘﺎی از ﺧﻮدش ﺑﯿﻨﺪازی‬
‫ای ﻫﻤﻪ ﻗﻮل ﺗﻮ ﻧﺠﺲ ﭼﻮن ﺑﻮل‬ ‫ﻣﯽﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺟﻬﺎن وﻟﯿﮏ ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﯾﻮغ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮ ﮔﺮدن‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ای ﻫﻤﻪ ﻗﻮل ﺗﻮ ﻧﻔﺎق و دروغ‬
‫ﺣﺐ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی دل ﻧﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺧﻨﮏ آن ﮐﺰ زﻣﺎﻧﻪ دﺳﺖ ﺑﺪاﺷﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪو ﮔﺮدد از ﺟﺤﯿﻢ اﯾﻤﻦ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫داروی‬ ‫دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫درد‬
‫ﭼﯿﺴﺖ ای ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻮن دل ﺧﻮردن‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﯿﻪ‬
‫وﻗﺖ ﻋﺼﯿﺎن ﻧﱰﺳﯽ از ﺳﺒﺤﺎن‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰﺳﯽ‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫وﻗﺖ‬
‫دﻧﯿﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺛَﺒﺎﺗﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫دل‬

‫‪۲۱۷‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﭼﺮام‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺷﱰان‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ در وﻻﯾﺖ ﺷﺎم‬
‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺷﱰ‬
‫ﻣﺴﺖ‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﻣﯽدوﯾﺪ‬ ‫ﭘﯿَﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮد ﻧﺎدان ز ﭘﯿﺶ اﺷﱰ ﺟَﺴﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را در آن ﭘﻨﺎﻫﯽ دﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮد در راه ﺧﻮﯾﺶ ﭼﺎﻫﯽ دﯾﺪ‬
‫ﻣﺮد ﺑﻔﮕﻨﺪ ﺧﻮﯾﺶ را در ﭼﺎه‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﱰ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﭘﺎﯾﻬﺎ‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎر زد ﭼﻮن ورد‬
‫دﻫﺎن‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫اژدﻫﺎ‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻪ‬ ‫در‬
‫زﯾﺮ ﻫﺮ ﭘﺎش ﺧﻔﺘﻪ ﺟﻔﺘﯽ ﻣﺎر‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻣﺤﻨﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪ‬
‫آن ﺳﭙﯿﺪ و دﮔﺮ ﭼﻮ ﻗﲑ ﺳﯿﺎه‬ ‫دﯾﺪ ﯾﮏ ﺟﻔﺖ ﻣﻮش ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﺎه‬
‫ﺟﻮان‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دراﻓﺘﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺎرﺑﻨﺎن‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﻣﯽﺑﺮﯾﺪﻧﺪ‬
‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎرب ﭼﻪ ﺣﺎﻟﺘﺴﺖ اﯾﻦ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺮد ﻧﺎدان ﭼﻮ دﯾﺪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪ‬
‫ﺑﮕﺪازم‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺳﺎزم‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫اژدﻫﺎ‬ ‫دَمِ‬ ‫در‬
‫ﭼﺎه‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﺷﱰ‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺗﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺪ ﮐﲔ ﺧﻮاه‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫دری‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫از‬ ‫اﯾﺰدش‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫آﺧﺮاﻻﻣﺮ‬
‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﺗﺮﻧﺠﺒﲔ‬ ‫زان‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬ ‫ﻧﺤﯿﻒ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫در ﮔﻮﺷﻪﻫﺎی‬ ‫دﯾﺪ‬
‫اﻓﮕﻨﺪ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎﮐﯿﺰه‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮﻧﺠﺒﲔ‬ ‫زان‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬
‫ﻓﺮاﻣﻮﺷﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮف‬ ‫آن‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻣﺪﻫﻮﺷﺶ‬ ‫ﺑﮑﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﻟﺬّت‬
‫اﻓﻌﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻃﺒﻌﺖ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ آن ﻣﺮد و ﭼﺎﻫﺖ اﯾﻦ دﻧﯿﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑُﺮد ﺑﯿﺦ ﺧﺎر ﺑُﻦ در دم‬ ‫دژم‬ ‫ﺳﻔﯿﺪ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫دو‬ ‫آن‬
‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﺷﺐ و روزﺳﺖ آن ﺳﭙﯿﺪ و ﺳﯿﺎه‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫زان‬ ‫ﺗﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫اژدﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺮِ ﭼﺎه‬
‫اﺟﻞ اﺳﺖ ای ﺿﻌﯿﻒ ﮐﻮﺗﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺮﻧﺠﺒﲔ‬ ‫ﻣﯽﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫زﯾﺴﺖ‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﺎرﺑُﻦ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺮا از دو ﮐَﻮن ﻏﺎﻓﻞ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ای‬ ‫ﺗﺮﻧﺠﺒﲔ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﻬﻮﺗﺴﺖ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫دﯾﻨﺎری‬ ‫ﻣﺎﻟﺪار‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ وﻗﺘﯽ ز ﻋﺠﺰ دﯾﻨﺪاری‬
‫ﻣﺮدار‬ ‫دل‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫ﺑﯽﻫﻨﺠﺎر‬ ‫ﻣﺎﻟﺪار‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬
‫داد‬ ‫ﺟﻮاﺑﺶ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎﻟﺪار‬ ‫ﯾﮏ دو ﺑﺎرش ﭼﻮ ﮔﻔﺖ ﺳﺎﯾﻞ راد‬
‫دﯾﻦ و دﻧﯿﯽ ز ﺣﻖ ﻃﻠﺐ ﻧﻪ ز ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﺣﻖﭘﺮﺳﺘﯽ ای ﺗﻦ زن‬
‫ﻧﯿﮏ ازو ﺧﻮاﻫﻢ و ز ﺗﻮ ﺑﺪ ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ دﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﻧﯿﮏ و دﻧﯿﺎ رد‬
‫ﺣﻖ ز ﺣﻖ ﺧﻮاه و ﺑﺎﻃﻞ از ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬

‫‪۲۱۸‬‬
‫از ﺗﻮ ﺟﻮﯾﻢ ﻧﺼﯿﺐ ﺧﻮﯾﺶ اﻟﺤﻖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﺎﻃﻠﯽ و ﻣﻦ ﺑﺮ ﺣﻖ‬
‫ﮐﺎر او ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ و رای ﺳﺨﯿﻒ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻧﻔﺲ ارﭼﻪ ﮔﻮﻫﺮﯾﺴﺖ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﺑﺎزﮔﺮدد ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﻖ ﭘﺮ درد‬ ‫دل ﺑﺪو دادهام ﮐﻪ ﺣﻖ ﭘﺮورد‬
‫ﺗﻨﺴﺖ‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮐﺎﺑﲔ‬ ‫ﺑﺪﻧﺴﺖ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮔﺮت‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﺎﻏﯽ‬ ‫در‬ ‫آﺷﯿﺎﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زاﻏﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫روم‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬
‫درون‬ ‫راغ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻣﯽﭘﺮﯾﺪی‬ ‫درون‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﮕﺮد‬ ‫داﯾﻢ‬ ‫زاغ‬
‫دﺳﺘﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽزد‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻬﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺑﻠﺒﻠﮏ‬
‫روﯾﻢ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫زﺷﺖروﯾﯽ‬ ‫زاغ را ﻃﻌﻨﻪ زد ﮐﻪ ﺧﻮش ﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﺷﺎد ﺑﻠﺒﻞ ﺑﻪ ﺟﺎی او ﺑﻨﺸﺴﺖ‬ ‫زاغ ﻏﻤﮕﲔ ﺷﺪ و ﺑﺮﻓﺖ از دﺷﺖ‬
‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫داﻣﮑﯽ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫زاغ دﻟﺘﻨﮓ و ﺑﻠﺒﻠﮏ دل ﺷﺎد‬
‫زاغ و ﺑﻠﺒﻞ ﺑﻪ ﻃﻤﻊ داﻧﻪ ﺑﻪ دام‬ ‫ﻧﺎﮐﺎم‬ ‫ﻫﺮدوان‬ ‫ﻓﺘﺎدﻧﺪ‬ ‫در‬
‫ﮔﺸﺘﯽ آﺧﺮ ﺗﻮ ﺳﺎﮐﻦ از ﻏﻠﻐﻞ‬ ‫ﮔﻔﺖ زاﻏﮏ ﺑﻪ ﺑﻠﺒﻞ ای ﺑﻠﺒﻞ‬
‫ﻣﺮ ﻓﻠﮏ را ﭼﻪ ﻣﺸﻌﻠﻪ ﭼﻪ ﭼﺮاغ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ره ﭼﻪ ﺑﻠﺒﻞ اﺳﺖ و ﭼﻪ زاغ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻣﺎﱃ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫در‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺑﯽﮐﺮان‬ ‫ﺑﻘّﺎﱃ‬ ‫ﺑﻠﺦ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭼﺎﺑﮏ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻓﺮاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺣﺮﻓﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ز‬
‫ﻞ اﻧﺪر دَن‬
‫ﻋﺴﻞ و ﺧﺮدل و ﺧ ّ‬ ‫ﻫﻢ ﺷﮑﺮ داﺷﺖ ﻫﻢ ﮔِﻞ ﺧﻮردن‬
‫ﺑَﺮَد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺨﺮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺨﺮد‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺮم‬ ‫ﺑﺪه‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫درم‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫را‬ ‫ﺑﻘّﺎل‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑّﺮ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫زی‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻘّﺎل‬ ‫ﺑﺮد‬
‫ﮔﺸﺖ دﻟﺘﻨﮓ از آن و ﮐﺮد آﻫﻨﮓ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺻﺪﮔﺎن‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫در‬
‫ﺳﻨﮓ ﺻﺪﮔﺎن ﻧﻬﺎد از ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﺮازوی‬ ‫در‬ ‫ﺑﻘﺎل‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪش‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﺳﻨﮓ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫از ﮔﻞ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺗﻦ و ﺟﺎن را ﻓﺪای ﮔِﻞ ﮐﺮدی‬ ‫ﺧﻮردی‬ ‫ﻣﮕﺮ ﮐﻪ ﮔِﻞ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫ﺑﻘّﺎل‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دزدﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔِﻠﮏ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫از‬
‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫و‬ ‫زﯾﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﻧﻤﯽدارد‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﻣﺴﮑﲔ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺷﮑﺮش‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﮔﻞ ﮐﻢ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﯽ زﯾﻦ ﺳﺮ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ از ﺑﻬﺮ ﺳﻮد ﺟﻔﺖ زﯾﺎن‬ ‫ﺳﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬
‫آن ﺟﻬﺎن را ﺑﺪﯾﻦ ﺟﻬﺎن داده‬ ‫داده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬

‫‪۲۱۹‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﭘﯿﻐﺎﻣﱪ‬ ‫و‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎنِ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﺳﻮی ﻣﺸﺮق ﺷﺪ او ز ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ‬ ‫ﺻﺒﺎ‬ ‫ﺑﺎدِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﺮزﮔﺮی‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫و‬ ‫ﮐِﺸﺘﺰاری‬ ‫آبﺧﻮری‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪ‬ ‫و ﮔﺎه‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﯽﺗﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽﮐﺮد‬ ‫ﮐﺸﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫اﺣﱰاﻣﺶ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺳﻼﻣﺶ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﺑﺎدی‬ ‫ﻣﺮﮐﺐِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻫﯽ ﮐﯿﺴﺘﯽ ﮐﻪ دل ﺷﺎدی‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﯽّ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭘﺮی و دﯾﻮ ﺑﺮ ﯾﺴﺎر و ﯾﻤﲔ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫اﻣﺮِ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﺷﺮق ﺗﺎ ﺷﺮق ﻗﺎف ﺗﺎ ﻗﺎﻓﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽﻻﻓﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮز‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ای‬ ‫ﻣُﻠﮑﻢ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺴﺨﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﻢ ﺑﻪ روم و ﭼﲔ و ﯾﻤﻦ‬
‫ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﻧﻬﺎدش‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﮔﺮﭼﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻨﯿﺎدﺳﺖ‬
‫ﺟﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﺎد ﺷﺎد ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻣﻬﱰ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ ﮐﻬﱰ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دﺳﺘﻢ‬ ‫در‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯿﺪ‬ ‫ﻫﲔ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻨﮏ دو دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺴﺘﻢ‬
‫داری‬ ‫ﮔﻮﻫﺮی‬ ‫دﮔﺮ ﮔﻔﺖ‬ ‫وان‬ ‫داری‬ ‫ﺟﻮﻫﺮی‬ ‫ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺖ‬ ‫آن‬
‫ﻣﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫دﮔﺮ ﮔﻔﺖ‬ ‫وان‬ ‫ﻣﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻃﻠﺒﯿﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫راه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻧﯽﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ در ﻏﻠﻄﯿﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﺟﺰ ﺑﺎد‬ ‫در زﻣﺎن ﻫﺮ دو دﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﮕﺸﺎد‬
‫ﻣﻦ‬ ‫دارم‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دارم‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﯿﺴﺪ‬ ‫ﺳﺎﱃ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫راد‬ ‫ﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﭘﲑی‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫روز‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﮕﲑی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﮐﯽ‬
‫دﻣﺴﺎز‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮔﻮﺷﻪای‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬
‫ﻧﭙﻨﺪاری‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺎری‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫آزاری‬ ‫از ﮐﻢ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫آزار‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﺮﮐﺲ‬
‫ﻧﺎرد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺎزارد‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺎل ﻋﻤﺮش ﻓﺰون ﺷﺪی ز ﻫﺰار‬ ‫زار‬ ‫ﻧﮑﺸﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫اﮔﺮ ﮐﺒﮏ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻟﻄﯿﻒﺗﺮﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻃﻌﻤﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ از ﮐﺮﮐﺲ او ﺿﻌﯿﻒﺗﺮﺳﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻣﲑد‬ ‫زود‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫رﯾﺨﱳ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬

‫‪۲۲۰‬‬
‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﻮدم در اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺮﻫﺎن‬

‫‪۲۲۱‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺴّﺎﺑﻊ‬
‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﻐﺮور و اﻟﻐﻔﻠﺔ واﻟﻨﺴﯿﺎن و ﺣﺐّاﻻﻣﺎﻧﯽ واﻟﺘّﻬﻮر ﻓﯽ اﻣﻮر اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻧﺴﯿﺎناﻟﻤﻮت‬
‫واﻟﺒﻌﺚ واﻟﻨﺸﺮ‬

‫در ﺑﯿﻬﻮده ﺧﻨﺪﯾﺪن‬

‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﺧﻨﺪۀ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏُﻤﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺧﻨﺪۀ‬
‫ﺧﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮت‬ ‫ﺑﯿﺦ‬
‫ﻣﺮ ورا ﺧﻮد ﭼﻪ ﺟﺎی ﺧﻨﺪه ﺑُﻮَد‬ ‫آﻧﮑﻪ را ﻟﺤﺪ و ﺣﻔﺮه ﮐﻨﺪه ﺑُﻮَد‬
‫اﻣﻞ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮج‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﮑﻦ ای دوﺳﺖ در ﺳﺮای ﻋﻤﻞ‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ اﻧﮕﺎر ﻣُﺮدی آن ﺑﮕﺬار‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﻣُﺮدی ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺑﻮی و ﮔﺎر‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻪ ﻣﺨﻨﺪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﺑﱪد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺒﯽ ﮐﺎن زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺷﻤﺮد‬
‫ﺑﺮﺑﻨﺪد‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﻧﻮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫رخ‬ ‫در‬
‫ﮐﺖ ازو ﺟﺎن ﮐﻤﺴﺖ و دام اﻓﺰون‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺑﺎری ﭼﺮا ﻧﮕﺮﯾﯽ ﺧﻮن‬
‫ﭘﺎﻻن‬ ‫از‬ ‫ﺳﺰاﺗﺮ‬ ‫ﻧﺎﻟﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻧﺎﻻن‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﻏﺎﻓﻼن‬
‫ﮐﻪ ﺷﺐ و روز ﻏﺎﻓﻼن ﺷﻮ ﻣﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺴﺖ‬ ‫روز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬
‫روز و ﺷﺐ ﮐﺎم زﺧﻢ و ﻋﺮﺻﮥ ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺳﺎل ﭼﻮن ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ و ﻣﻪ ﻓﺮﺳﻨﮓ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﻨﺰل رﺳﯿﺪ ﻣﺮد از راه‬
‫ﺑﻨﻮﺷﺖ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻋﻤﺎر‬ ‫درج‬ ‫ﺑﺎز ﭘﺲ ﺧﻮد ﻧﯿﺎﯾﺪ آﻧﭽﻪ ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ دزد و ﺗﻮ ﺧﻮﺷﮏ ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎﺳﻔﺘﻪ‬ ‫دُرّ‬ ‫دُرج‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ده ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫اَﻣَﻞ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﻮﺗﻪ ﭼﻮ ﻋﻤﺮ ﻣﻮر و ﻣﮕﺲ‬
‫اَﻣَﻞ‬ ‫ﻃﻮﯾﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻗﻠﯿﻞ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫اﻣﻠﯽ ﮐﺎن ز ﺣﻞ دﻫﺪ ﭼﻪ ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ ﮐﺎن اﺟﻞ ﻧﻬﺪ ﭼﻪ ﺑُﻮَد‬
‫اﻣﻞ‬ ‫دراز‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻮد ﻏﺎﻓﻞ از ﻗﻀﺎی اﺟﻞ‬
‫ﮐﻔﺸﮕﺮان‬ ‫ﺑﻨﺴﯿﻪ‬ ‫ﻟﺮزه‬ ‫ﺗﺐ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻧﺨﺮﻧﺪ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻠﻘﯽ از ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﺷﺪه ﻣﻌﺰول‬
‫ﺧﺸﻤﺖ آﯾﺪ ﭼﻮ ﮔﻮﯾﻤﺖ ﮐﻪ ﺧﺮی‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻤﯽ رﻧﺞ دل ﺑﻪ ﺟﺎن ﺑﺨﺮی‬
‫ورﻧﻪ ﺑﮕﺬر ز ﻋﻘﻞ و ﻋﺸﻖ اﻟﻔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﮐﺶ ار ﮐﺸﯽ ﻏﻢ و رﻧﺞ‬

‫ﻓﯽ ﻃﻮل اﻟﻌﻤﺮ واﻟﺤﺴﺮة ﻣﻊ ذﻟﮏ‬

‫ﺣﺮص و اﻣﯿﺪ او ﺑﺮ آن آﺳﻮد‬ ‫ﻧﻮح را ﻋﻤﺮ ﺟﻤﻠﻪ ده ﺻﺪ ﺑﻮد‬
‫در ﻓﺬﻟﮏ ﺑﻪ ﺣﺴﺮه ﮐﺮد ﻧﮕﺎه‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺬر ﮐﺮد ﻧﻬﺼﺪ و ﭘﻨﺠﺎه‬
‫ﺑﻮد ﺑﺮ ﻣﻦ ز روزﮐﯽ ده ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ آوخ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ ده ﺻﺪ‬
‫ﺑﺎﻟﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫روح‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫وﯾﺮا‬ ‫ﮐﺮد‬

‫‪۲۲۲‬‬
‫ﭼﻮن ﮔﺬر ﮐﺮد ﺑﺮ ﺗﻮ دﻧﯿﯽ دون‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﺎی‬
‫ﭼﻮن ﺳﭙﺎری ﮐﻨﻮن روان را ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ ﭼﻪ ﺳﺎن ﯾﺎﻓﺘﯽ ﺟﻬﺎن را ﺗﻮ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫دری‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪم‬ ‫ﮔﻔﺖ دﯾﺪم ﺟﻬﺎن ﭼﻮ ﺗﯿﻢ دو در‬
‫رﺣﯿﻞ‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آواز‬ ‫ﮐﺎﻣﺪ‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﺳﲑِ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻧﺎﺳﻮده‬ ‫ﻧﻮز‬
‫ﺷﺪّت‬ ‫ﺷﻔﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺿﺮﺑﺖ‬ ‫ﺷﺮﺑﺘﻢ‬ ‫ﺣﺴﺮت‬ ‫ﻣﯽﺑﺮم‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯽدﻫﻢ‬
‫رﺧﺖ ﺑﺮ ﺑﺴﺖ زان ﮔﺸﺎد ﺑﻪ راه‬ ‫ور ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫دراز‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﻋﻤﺮش‬
‫ﺑﺮﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻋﺰل‬ ‫آﯾﺖ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻫﻢ ﺑﺮﻓﺖ و ﺑﯿﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪ‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﻧﻔﺲ ﺟﻬﺎن ﻓﺎﻧﯽ و ﻗﺼّﮥ ﻟﻘﻤﺎن ﺣﮑﯿﻢ‬

‫ﭼﻮ ﮔﻠﻮﮔﺎه ﻧﺎی و ﺳﯿﻨﮥ ﭼﻨﮓ‬ ‫داﺷﺖ ﻟﻘﻤﺎن ﯾﮑﯽ ﮐﺮﯾﺠﯽ ﺗﻨﮓ‬
‫ﺑُﺪی‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺐ در او در ﺑﻪ رﻧﺞ و ﺗﺎب ﺑُﺪی‬
‫ﻫﻤﻪ ﺷﺐ زو ﺑﻪ رﻧﺞ و ﺗﺎب اﻧﺪر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ‬ ‫روز‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺶ ﺑﺪﺳﺖ و ﺳﻪ ﭘﯽ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﺑﻠﻔﻀﻮﱃ‬
‫زﻧﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﮐﺮﯾﺠﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫وﺣﺸﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﺮﯾﺞِ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﻧﺰﻫﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫رﻧﺞ اﯾﻦ ﺗﻨﮕﻨﺎی از ﭼﻪ ﮐﺸﯽ‬ ‫ﺧﻮﺷﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺰﻫﺖ‬ ‫ﭘﺮ ز‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﮐﺜﲑ‬ ‫ﯾﻤﻮت‬ ‫ﻟﻤﻦ‬ ‫ﻫﺬا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎ دم ﺳﺮد و ﭼﺸﻢ ﮔﺮﯾﺎن ﭘﲑ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﭘﻞ ﺳﺮای و ﻣﻦ ﺳﻔﺮی‬ ‫ﻣﻦ ﮔﺬری‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫رﺑﺎﻃﯽ‬ ‫در‬
‫ﺧﻮان‬ ‫ﺗﮑﻮﻧﻮا‬ ‫اﯾﻨﻤﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دل‬ ‫آﺑﺎدان‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫وﻗﺖ ﭼﻮن در رﺳﺪ ﭼﻪ ﺑﺎم ﭼﻪ ﭼﺎه‬ ‫ﭼﻮ درآﯾﺪ اﺟﻞ ﭼﻪ ﺑﻨﺪه ﭼﻪ ﺷﺎه‬
‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﯿﻞ‬ ‫رهِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎﻧﻪ‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روده‬ ‫ﮔﺮﺑﮥ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫روﺑﻢ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻮﺑﻢ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫آﻫﻦ‬
‫دوزم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫اﻓﺮوزم‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺻﺮﺻﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﮔﻮر‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺧﻠﻖ را زﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ﺷﺮ و ﺷﻮر‬
‫ﺧﺎﻧﻪ و ﺟﺎی ﺳﺎزم اﯾﻨﺖ ﻫﻮس‬ ‫ﻫﻠﮏ اﻟﻤﺜﻘﻠﻮن ﺑﺨﻮاﻧﺪه و ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﺠﺎاﻟﻤﺨﻔﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻮﻧﺲ‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫و‬ ‫زاده‬ ‫و‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﯿﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺰ راه رﻧﺞ و ﺣﯿﻠﻪ ﺑُﻮَد‬
‫زﻧﺪان‬ ‫ورا‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻗَﺰ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﻗَﺰ ﺑﻮد در دﻟﺶ ﭘﻨﻬﺎن‬
‫ﻣﻮر و زﻧﺒﻮر و ﻋﻨﮑﺒﻮت ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﻗﻮت ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺠﺎش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻗﻮت ﻋﯿﺴﯽ ﭼﻮ ز آﺳﻤﺎن ﺳﺎزﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺧﺎک ﺗﻮده ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﻓﻠﮏ زان ﻣﺴﯿﺢ ﺳﺮﺑﻔﺮاﺷﺖ‬
‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫رﯾﺢ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫روح‬ ‫ﭼﮑﻨﺪ‬
‫ﻋﺎﻟﯿﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﻋﻠَﻢ‬ ‫ﺧﺮِ دﺟّﺎل ﭼﻮن ز ﺟﻮ ﺧﺎﻟﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﯽ ﻧﮕﻬﺪارد ار ﺗﻮ ﺳﺎزی ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺧﺎک و آب و ﻫﻮا و آﺗﺶ ﻋﻬﺪ‬
‫ﺳﻮی ﻧﺎﭘﺎک و ﭘﺎک ره ﭘﺎﮐﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮگ را ﭼﻮن ﺷﮕﺮف و ﭼﺎﻻﮐﺴﺖ‬

‫‪۲۲۳‬‬
‫ﺷﲑ او ﺷﲑ و ﮔﻮر او ﮔﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻮ ﻣﺮدی و ﻣﺮگ ﺑﯽزورﺳﺖ‬
‫ﻧﻪ ﺑﺘﺴﺖ آن ﺑﻪ ﻣﺪّت اﺟﻠﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﯾﻨﺠﺎت ﯾﮏ دو ﻣﻪ ﻣﺤﻠﺴﺖ‬
‫ﻣﻘﺪار‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽاﺟﻞ‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬

‫در ﻣﺮگ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫اﯾﻦ دو ﻓﺮّاش زﻧﮕﯽ و روﻣﯽ‬ ‫ﺷﻮﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮت‬ ‫ﻓﺮش‬
‫ادب آﻣﻮز زﯾﻦ ﭘﺲ از ﻣﻠﻮان‬ ‫اﯾﻮان‬ ‫ز‬ ‫ادب‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ای‬
‫زﻣﲔ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﻮﺧﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ادب آﻣﻮزدت زﻣﺎن ﭘﺲ از اﯾﻦ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻔﻦ ﺑﺎف ﺗﺴﺖ روز و ﺷﺒﺖ‬ ‫ﮐﯽ ﮐﻨﻒ ﺑﺎﺷﺪ از ﺑﻼی ﺗﺒﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﲑﻫﻦ ﮐﻔﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮ ﮐِﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﲑﻫﻦ‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫ﭼﻨﺪت‬
‫ﮐﻔﻨﺖ‬ ‫ﺑﮑﻮﻓﺘﻪ‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺎزر‬ ‫ﭘﲑﻫﻨﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫درزی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺲ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫آﺧﺮﺳﺖ‬ ‫دم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﻦ ﻃﻤﻄﺮاق و ﻻف و ﻫﻮس‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﻮﻧﺲ و ﻗﺮﯾﻨﺖ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﯾﺎر ﮐﻔﺮ و دﯾﻨﺖ ﺑﻮد‬
‫ﺑﺪِ ﺗﻮ ﺣﻔﺮهای ﺷﻮد ز ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫ﻧﯿﮏ ﺗﻮ روﺿﻪای ﺷﻮد ز ﻧﻌﯿﻢ‬
‫ﮔﺮد ﺗﻮ ﭼﻮن ﺳﺮای ﭘﺮده اﺛﲑ‬ ‫ﺗﻮ ز ﺣﺮص و ﺣﺴﺪ ﻣﯿﺎن ﺳﻌﲑ‬
‫ﮔﺬری‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻌﲑ‬ ‫از‬ ‫ﻫﯿﺰﻣﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮدی از اﺛﲑ ﭼﻮن ﮔﺬری‬
‫ﺑﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽﮔﻤﺎن‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫رَﺳﺘﯽ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫وداع‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫زﯾﺮ ﮔِﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻨﺖ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫روح ﺑﺎ ﺣﻮر ﻓﺮد ﺟﻔﺖ‬
‫اﻧﮕﺎر‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫اﺻﺮار‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬
‫در و دﯾﻮار ﺧﺎک و ﮔِﻞ را رﺳﻢ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ را ﮔﻮر ﺳﺎز و دل را ﺧﺼﻢ‬
‫دوال‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻓﻌﻞ ﺗﻮ از ﺗﻮ ﮐﺮده ﺳﺆال‬
‫ﺑﱪﯾﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﺷﻔﯿﻌﺎن‬ ‫وز‬ ‫ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺮده را ﺟﺰا دﯾﺪه‬
‫ﺗﻮ ز اﺣﻮال ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺸﺘﻪ ﺿﺮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺼﲑ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﻧﺎﻗﺪ‬
‫ﺟﺰا‬ ‫روز‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﭘﺎداش‬ ‫روز‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫روﺑﻪ اﻧﺪر رز و ﻣﻠﺦ در ﮐﺸﺖ‬ ‫ای ﻓﮕﻨﺪه ﺑﻪ ﺟﻬﻞ و ﺳﲑت زﺷﺖ‬
‫روز آﺑﺖ ﺑﱪد و ﺷﺐ ﺧﻮاﺑﺖ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺿﯿﺎع‬ ‫آرزوی‬
‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آرزو‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫درآر‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫آرزو‬
‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﻮدی‬ ‫راه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎرزو‬
‫وآﻧﭽﻪ ﺣﻖ ﭼﻮن ﮐﺬب ﻫﻤﯽ ﺷﻤﺮی‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺟﺪ ﭼﻮن ﻟﻌﺐ ﻫﻤﯽ ﺷﻤﺮی‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﻻﻋﺒﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻟﻌﺐ و ﺑﺎزی ﺑﺮای ﮐﻮدک راﺳﺖ‬
‫ﺳﻌﲑ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫ﻣﺴﮑﻨﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﺄﺧﲑ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺴﯿﻪ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪﻫﺎ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﺗﻤﻨﺎ‬ ‫ﻋُﻘﺪۀ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺟﺮم ﺣﺎﱃ و ﺗﻮﺑﻪ در ﺗﺴﻮﯾﻒ‬ ‫ﻓﺎرغ از ﻣﺮگ و اﯾﻤﻦ از ﺗﺨﻮﯾﻒ‬
‫ﻣﻘﻠﻮﺑﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻃﻠﺒﮑﺎر‬ ‫زان‬ ‫ﻣﺤﺠﻮﺑﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫واﺣﺴﺮﺗﺎت‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫وه ﮐﻪ ﭼﻮن آﻣﺪی ﺑﺮون ز ﻧﻬﻔﺖ‬

‫‪۲۲۴‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺮد ﯾﺦ ﻓﺮوش‬
‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ داراﻟﻐﺮور‬
‫ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﯾﺦ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﺜﻠﺖ‬
‫ﮐﺲ ﺧﺮﯾﺪار ﻧﯽ و او دروﯾﺶ‬ ‫در ﺗﻤﻮز آن ﯾﺨﮏ ﻧﻬﺎده ﺑﻪ ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﮕﺪاﺧﺖ‬ ‫ﯾﺦ‬ ‫ﺗﻤﻮز‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ زر داﺷﺖ او ﺑﻪ ﯾﺦ درﺑﺎﺧﺖ‬
‫ﺑﺎ دﱃ دردﻧﺎک و ﺑﺎ دمِ ﺳﺮد‬ ‫ﯾﺦﮔﺪازان ﺷﺪه ز ﮔﺮﻣﯽ و ﻣﺮد‬
‫ﻧﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺗﻤﻮزش‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺴﯽ ﻣﺎن ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﮐﺲ ﻧﺨﺮﯾﺪ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﯽ ﮔﻔﺖ و اﺷﮏ ﻣﯽﺑﺎرﯾﺪ‬
‫داﻧﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺣﺴﺒﺖ ﺑﺮﯾﻦ ﺟﻬﺎن رﯾﺪن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﻋﻘﻞ اوّل اﯾﻦ ﺟﻬﺎن دﯾﺪن‬
‫ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺑﺮگ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺧﻨﺪد‬ ‫ﻧﺒﭙﺴﻨﺪد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﺮگ‬
‫آن ز ﻏﻔﻠﺖ ﺷﻤﺮ ﻧﻪ از ﻣﺮدی‬ ‫ﭼﻮن ﻧﱰﺳﯽ ﺗﻮ از اﺟﻞ ﺧُﺮدی‬
‫ﮔﻮر ﮔﻮر اﺳﺖ و ﺷﲑ ﺷﲑ ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻟﻤﻮت‬

‫ﻣﺮد ﯾﮏ رﻧﮓ را ز ﻣﺮگ ﭼﻪ ﺑﺎک‬ ‫ﺟﺮ دو رﻧﮕﯽ ﻧﺸﺪ ز ﻣﺮگ ﻫﻼک‬
‫ﻣﺮگ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ واﻋﻆ ﺗﻮ ﺑﺴﺴﺖ‬ ‫ﻫﻮﺳﺴﺖ‬ ‫رﻓﺘﻨﺖ‬ ‫وﻋﻆ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﺑﻪ ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫اﻓﮕﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﺎ ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘﯿﭽﺎﭘﯿﭻ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺑﺮﭙدازﻧﺪ‬ ‫رﺣﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زادﮔﺎن‬
‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫ﻧﻨﺪﯾﺸﯽ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﲑی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﺎری ﺑﺂﺧﺮ و ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫وﮔﺮ اﯾﺪون ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﯽ ﺗﻮ دُرﺳﺖ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫دم زدن ﮔﺎم و روز و ﺷﺐ ﻓﺮﺳﻨﮓ‬ ‫ﺳﻮی ﻣﺮگ اﺳﺖ ﺧﻠﻖ را آﻫﻨﮓ‬
‫ﻫﻤﻪ در ﮐﺸﺘﯽاﻧﺪ و ﺳﺎﺣﻞ ﻣﺮگ‬ ‫ﺟﺎن ﭘﺬﯾﺮان ﭼﻪ ﺑﯽﻧﻮا ﭼﻪ ﺑﻪ ﺑﺮگ‬
‫ﻣﲑد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫زوال‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ آنﮐﺲ ﮐﻪ ﻗﺪر دﯾﻦ داﻧﺪ‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در اﺣﻮال ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن ﺟﻬﺎن ﺑﯽوﻓﺎ‬

‫اﻣﲑ‬ ‫و‬ ‫دون‬ ‫ﻣﲑﻧﺪهاﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از ﺛَﺮی ﺗﺎ ﺑﻪ اوج ﭼﺮخ اﺛﲑ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺟﺴﻤﺴﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﺣﺪﯾﺚ اﺳﺖ ﻣﲑ ﻫﻢ ﻣﲑد‬
‫ﺑﺎری‬ ‫ﺷﻨﻮ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﻃﺮّاری‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﺳﻮزم‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺳﺎزم‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻪ ﮐﻪ دادم ز ﮐﻪ اﺳﺘﺪم زر و زور‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﻏﺎﻓﻞ و ﮐﺮ و ﮐﻮر‬

‫‪۲۲۵‬‬
‫ﺳﺮوری ﮔﺮدن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎﺧﺘﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﭼﻪ ﺗﺎﺧﺘﻢ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ‬
‫ﺗﺨﺖ اﯾﻦ از ﮐﻪ ﭘُﺮ ز ﺧﻮن ﮐﺮدم‬ ‫ﺑﺨﺖ ﺧﻮد از ﭼﻪﺳﺎن ﻧﮕﻮن ﮐﺮدم‬
‫ﭼﻪ ﺷﺦ و ﺷﺎﺧﻬﺎ ﻓﮑﻨﺪم ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪم‬ ‫ﺑﯿﺨﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺦ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﮐﺮدم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫آﻧﺮا‬ ‫ﺑﺪر‬ ‫ﻧﻔﺲ اﯾﻦ را ﻧﮑﺎل ﭼﻮن ﮐﺮدم‬
‫ﻗﺼﺮ ﺷﺎﻫﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺮدم ﭘﺴﺖ‬ ‫ﺧﺴﺮوان را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺮدم ﻣﺴﺖ‬

‫در ﺻﻔﺖ ﻣﺮگ ﭘﯿﺎﻣﱪان ﻋﻠﯿﻬﻢاﻟﺴّﻼم‬

‫ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻗﻬﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘُﻞ‬ ‫رﺳﻞ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮﯾﺪم ز ﺟﺴﻤﺸﺎن دم را‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﯿﺚ و آدم را‬
‫ﻗﺎﺑﯿﻞ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺘﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎﺑﯿﻞ‬ ‫ﮐﺸﱳ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫و‬ ‫زار‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ز ﻧﻮش و ﻧﻮح و ﻟﻤﮏ‬
‫راﺣﺖ و رﻧﺞ ﻧﺎﺻﺢ و ﻃﺎﻟﺢ‬ ‫ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫وز‬ ‫ﻫﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺟﻮر ﻧﻤﺮود و آن ﻋﺬاب اﻟﯿﻢ‬ ‫اﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﺳﺮاﺋﯿﻞ‬ ‫آل‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎره‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎﺟﺮ‬ ‫اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫و‬ ‫اﺳﺤﺎق‬ ‫ﺣﺎل‬
‫اﺣﺰان‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫و‬ ‫ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫اﺧﻮان‬ ‫از‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬
‫دل و ﺟﺎن در ﻋﻨﺎ و دا ﻣﮑﺮوب‬ ‫اﯾّﻮب‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻔﻞ‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺣﺎل اﻟﯿﺎس و ﯾﻮﺷﻊ و ذواﻟﮑﻔﻞ‬
‫آل ﻋﻤﺮان و ﺣﻮت ﺑﺎ ذواﻟﻨﻮن‬ ‫ﻫﺎرون‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﺎﻟﻪ و آب ﭼﺸﻢ و ﻃﻮل ﺳﺠﻮد‬ ‫داود‬ ‫ﮔﺮِﯾﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮش‬ ‫ﻣﺮغ ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﭘﺴﺮش‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎد ﭼﻮن ﻣﺮﮐﺒﯽ ﻣﻄﯿﻊ و ﻣﻄﺎع‬ ‫اﻧﺲ و ﺟﻦ ﻣﺮ ورا ﺷﺪه ﻣﻄﻮاع‬
‫ﭘﺎﮐﺸﺎن ﺟﯿﺐ و داﻣﻦ از ﻫﻤﻪ ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ز اﺷﻤﻮﯾﻞ و ﺷﻌﯿﺐ‬
‫ﺷﺪه ﻫﺮﯾﮏ ز ﻗﻮم ﺧﻮﯾﺶ ﺿﺠﺮ‬ ‫ﮐﺎﻟﺐ و داﻧﯿﺎل و ﻟﻮط و ﺧﻀﺮ‬
‫دﯾﻦ و دل در ورع ﺑﺮی ز ﻃﻤﻊ‬ ‫ﯾﺴﻊ‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﭘﻨﺪ‬
‫ﻣﻨﺸﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫زﮐﺮﯾّﺎ‬ ‫ﮐﻔّﺎر‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬ ‫ﻋﺼﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻪ ز ﻣﺎ ﺑﺮ روان او ﺻﻠﻮات‬ ‫ﺳﺎدات‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اوﺣﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎش‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﺣﺪ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺳﻞ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬
‫از ﺣﻖ او را ﺻﻠﻮة در ﺻﻠﻮات‬ ‫ﺧﻠﻮات‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺎﺟﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﺳﺒﺤﺎن‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫آن‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﻋﻤّﺮ و ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺷﯿﺦ اﺑﻮﺑﮑﺮ‬
‫وآن ﻫﻤﻪ ﺧﺼﻢ ﭼﲑه ﺑﺮ ﯾﮏ ﺗﻦ‬ ‫ﻣﲑﺣﺴﻦ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﮏ زﻣﺎن ﻣﺮ ورا ﻧﺪاده اﻣﺎن‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫ﭘﻮر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫آن‬ ‫واﻧﺪر‬
‫ﺗﺎ ﺷﺪ او ﻫﻢ ﺟﻠﯿﺲ ﺑﺎ ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫از زﻧﯽ ﺧﻮاﺳﺖ اﺳﺘﻌﺎﻧﺖ و ﻋﻮن‬
‫آن ﻧﺒﯽ را ﭼﻮ ﻗﻠﺐ و ﻫﻤﭽﻮن ﻋﲔ‬ ‫ﺣﺴﲔ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮﺑﻼ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۲۲۶‬‬
‫ﻣﲑﺣﺴﲔ‬ ‫ﻗﺘﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫راﺿﯽ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ز ﻗﻮم ﭘﺮ ﺷﺮ و ﺷﲔ‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻘﺘﻮل‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ورا‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ورا‬ ‫ﮔﻮرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﺮﺑﻼ‬
‫ﺧﻮﻧﺨﻮار‬ ‫اﻣﯿّﮥ‬ ‫ﻧﮋاد‬ ‫از‬ ‫دﻣﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﺑﺮآوردن‬ ‫زان‬
‫آب ﻓﺮﻋﻮن ﭼﻮن ﺑﱪدم از آب‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺮ آﺗﺶ و آب‬
‫از ﺑﺸﺮ آن رخ آورﯾﺪه ﺑﻪ ﺧﲑ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ز ﻣﻮت و ﺑﻌﺚ ﻋُﺰﯾﺮ‬
‫ﻓﺴﻮس‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺒﺨﻠﻮس‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬ ‫ﺣﺎل اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ و دﻗﯿﺎﻧﻮس‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺎدش ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺮدم ﺑﺎد‬ ‫ﺗﺎ ﺑﮕﻮﯾﺪ ز ﻋﺎد و ﻋﺎد ﻧﮋاد‬
‫ﮔﻤﺮاﻫﺎن‬ ‫ز‬ ‫رﻫﱪان‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﮔﺎﻫﺎن‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زان ﺑﺮون ﮐﺮدن ﻓﻀﻮل از ﺳﺮ‬ ‫در‬ ‫از‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آوردن‬ ‫در‬ ‫زان‬
‫ﺷﻮی‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫روی‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫ﺑﱪدن‬ ‫زان‬

‫ﺻﻔﺖ ﻣﺮگ ﺷﺎﻫﺎن ﻓﺮس و ﺑﺰرﮔﺎن اﯾﺸﺎن‬

‫ﺗﻮﺑﯿﺦ‬ ‫ﻣﻮﻋﻈﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺑﺨﺮدان‬ ‫زان ﻣﻠﻮک ﻋﺠﻢ ﮐﻪ در ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫رﺳﺘﻢ زال و ﻧﲑم و ﺟﻢ و زو‬ ‫ﮐﯿﺨﺴﺮو‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫زان‬
‫وان ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻤﺖ ﺟﺎﻣﺎﺳﺐ‬ ‫ﻟﻬﺮاﺳﺐ‬ ‫ﻧﺎﻣﻮر‬ ‫و‬ ‫آل ﮔﺸﺘﺎﺳﺐ‬
‫ﻣﻠﻌﻮن‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﺿﺤﺎک‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻓﺮﯾﺪون‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺟﻤﺸﯿﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﺷﻮم‬ ‫زن‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺣﻔﺎظ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫ﺳﯿﺎوش‬ ‫ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫اﻓﺮاﺳﯿﺎب‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺷﺪ ز ﻓﻌﻞ ﻫﺮ دو ﺧﺮاب‬ ‫ﺳﻬﺮاب‬ ‫ﺧﺪﻋﮥ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫رﺳﺘﻢ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﺮد از ﺧﺮوج ﺑﺎ دارا‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫ﺟﻔﺎﻫﺎی‬ ‫زان‬
‫ﻫﺒﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻈﻤﺎ‬ ‫ﻃﻮاﺋﻒ‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫زان‬
‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫اردوان‬ ‫ﻋﻈﺎم‬ ‫اردﺷﲑ‬ ‫و‬ ‫ﻓﲑوز‬ ‫ﺣﺎل‬
‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫راﻧﺪن‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ‬ ‫آل‬ ‫ﺧﱪﻫﺎی‬ ‫زان‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮﻓﺖ از ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﺮوﻣﯽ‬ ‫روﻣﯽ‬ ‫ﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ﺧﺼﺎل‬ ‫زان‬
‫ﮐﻪ ﺷﺪ از ﺑﺨﺖ ﺑﺪ ﻫﻤﻪ ﻧﺎﭼﯿﺰ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﯾﺰدﮔﺮد‬ ‫ﺳﲑﻫﺎی‬ ‫زان‬

‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻮت ﺑﻨﯽآدم از ﺧﺎﺻّﻪ و ﻋﺎﻣﻪ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮآورده ﺷﺪ ز ﺟﻤﻠﻪ دﻣﺎر‬ ‫و ﮐﺒﺎر‬ ‫ﺻﻐﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﯽآدم‬ ‫زان‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫در ﮐﻨﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺑﭽﻪ‬ ‫زان ﺑﻪ ﺟﺎن اﻧﺪرون ﺧﻠﯿﺪن ﻧﯿﺶ‬
‫ﭘﺪر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺑﺮﻧﺎی‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫زان ﺑﺮﯾﺪن ﺑﻪ ﻣﻨﺰل و ﺑﻪ ﺳﻔﺮ‬
‫ﺑﺎزار‬ ‫از‬ ‫دﮐﺎن و‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﮑﻨﺪن‬ ‫رﺑﻮدن‬ ‫زان‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﮐﯿﺎن‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫زان‬ ‫ﺳﻤﺮ ﮐﺮدن‬ ‫ﺳﺮان‬ ‫ﺧﺼﺎل‬ ‫زان‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﺧﻄﺒﻪﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زان‬ ‫زان ﻫﻤﻪ ﻣﻠﮏ ﺑﺎ ﺧﻠﻞ ﮐﺮدن‬

‫‪۲۲۷‬‬
‫ﭘﺎی ﺑﺴﺘﻪ ﮐﺸﺎن دو ﺻﺪ ﺑﺪﺑﺨﺖ‬ ‫زان ﺑﻨﺎﮔﺎه ﺑﺮدن از ﺳﺮ ﺗﺨﺖ‬
‫ﻧﻨﻬﯽ‬ ‫ﺑﯽوﻓﺎ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫دل‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺑﺸﻨﻮدی از ﻏﺮور ﻣﻬﯽ‬
‫ﺑﮕﺮو‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻧﺎزﻧﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﻗﺼّﻪﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﺴﺨﺮهوار‬ ‫ﻣﺪزد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫زﯾﻦ ﻗﻔﺎﻫﺎی ﻧﺮم و ﺷﲑﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫ﺧﺴﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﺗﻮ ز روی ﻫﻮا و ﭘﺮ ﻫﻮﺳﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﺮگ ﺧﻮد ﮐﻪ ﯾﺎرد ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻏﺮور ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬
‫ﮔﲑد‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﲑد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺴﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻮد ﺧﺎﺻﻪ از درون ﺣﺼﺎر‬
‫از ﺑﺮای ﻧﻔﺎق و زرق و دﻏﻞ‬ ‫از ﺗﻮام ﺧﻮﺷﱰ آﻧﮑﻪ ﭘﯿﺶ اﺟﻞ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ رﯾﺰان ز ﺷﺎخ ﻋﻤﺮش ﺑﺮگ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻨﻔﺲ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﯽ ﻫﻔﺖ ﮐُﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺎن‬ ‫او ﮐﺸﯿﺪه ز ﻫﻔﺖ ﻋﻀﻮش ﺟﺎن‬
‫زﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺮ ﺑﺮوت ﺗﻮ ﺑﺎزی‬ ‫ﻃﻨّﺎزی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻣﺮگ ﯾﮏ دم ﭼﻮ ﺧﺎک ﺑﺮ ﭘﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺰار ﮐُﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫دﻧﺪان‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫را ﮐُﻨﺪ ﮐﯽ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫زﯾﻦ ﺗﺮش ﺑﻮدﻧﺖ در اﯾﻦ زﻧﺪان‬
‫ﺗﻮ ﺑﺰی ﺧﻮش ﺗﺮا ﮐﻪ ﯾﺎرد ﺑُﺮد‬ ‫ﻣِﻪ ز ﺗﻮ ﮐِﻪ ز ﺗﻮ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣُﺮد‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺮدی‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻤﲑی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮﭙدی‬ ‫ﺑﻪ ﮔِﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎن‬
‫ﻣﲑد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫اﻣﲑی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮد ﺗﺮا ﻣﺮگ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﯽ ﮔﲑد‬

‫در ﺑﻘﺎ و ﻓﻨﺎی ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫زادن‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ و اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺟﺎن ﺷﻮد زﻧﺪه ﭼﻮن ﺑﻤﲑد ﺗﻦ‬ ‫ﺗﻦ ﻓﺪا ﮐﻦ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن ﺳﺨﻦ‬
‫ﺑﺴﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ز‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫روزی‬
‫ﻣﺮگ ﻫﻢ ﻣﺮگ ﺧﻮد ﺑﺨﻮاﻫﺪ دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺣﻮاس‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺴﻮده ﺷﻮد ﭼﻮ وﻗﺖ آﯾﺪ‬ ‫ﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﻫﺎون‬
‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮگ اﮔﺮ رﯾﺨﺖ ﺧﻮن ﻣﺎده و ﻧﺮ‬
‫ﺑﺪان ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎزرده‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺎن‬ ‫ای‬
‫ﻧﯿﺎﺳﻮده‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫زو‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻮده‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫آس‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮت‬
‫ﭘﲑﻫﻨﺖ‬ ‫ﻧﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺲ ﺑﻮد زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﮐﻨﻒ ﮐﻔﻨﺖ‬
‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫آﻓﺘﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮوردﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﻓﺘﺎب‬ ‫را‬ ‫ﻟﻌﻞ‬
‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬
‫ﯾﺎﻗﻮت‬ ‫ز ﮔﻮﻫﺮان‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻤﯽ زاﺧﱰان ﭘﺬﯾﺮد ﻗﻮت‬
‫ﻻﺟﺮم ﺧﺎک ﺷﺪ ز ﺧﺎک ﭼﻮ ﺧﺎک‬ ‫ﺑﺎز دُرّی ﮐﺰ آب زاد و ﻣﻐﺎک‬
‫ﺟﻮد‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮﯾﻢﺗﺮ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﺷﻮ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن وﺟﻮد‬
‫دار‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫دﺷﻤﻦ ﺟﺎن ﺗﻨﺴﺖ ﺧﺎﮐﺶ دار‬
‫ﺳﻮَر‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﻧﺪر ﺳﺮای ﺳﻮر و ﺻﻮَر‬

‫‪۲۲۸‬‬
‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آراﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻃﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﻻﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﯽﻧﻮاﯾﯽ ﻣﮑﻦ ﭼﻮ ﺑﺮﮔﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫رﻫﱪ اﯾﻦ راه را ﭼﻮ ﻣﺮﮔﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎن‬ ‫دان‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫داﻧﻨﺪه‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺪﯾﻪ‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫آﯾﺪت‬ ‫ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﺧﺪاﯾﺶ‬ ‫ﻫﺪﯾﮥ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮی‬
‫ﭘﯿﺶ ﻫﺪﯾﮥ ﺧﺪای ﮐﺶ ﺗﻦ و ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﮐﺎﯾﺪت‬ ‫ﻧﺎﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ز آﺗﺶ و آب ﺑﺎد و ﺧﺎک ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪت ای آﻧﮑﻪ ﺗﺨﺖ ﺗﻮ ﺧﺮدﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ دل و ﺟﺎن ﻫﻤﯽ ﮐﻦ اﺳﺘﻘﺒﺎل‬ ‫ﻣﺮگ ﭼﻮن رخ ﻧﻤﻮد ﻫﯿﭻ ﻣﻨﺎل‬
‫ﭘﻮش‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪﻫﺎی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﯾﻤﺎن ﺑﺮای ﺳﻮر و ﺳﺮوش‬
‫ﭘﲑزﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫و‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺘﯿﯽ ﮐﻪ در ﺑﺪﻧﺴﺖ‬
‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻪ و ﭼﺎر اﺳﺖ ﻣﺮ ﺗﺮا ﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﺑﯽﻣﺄﻣﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﺴﮑﯿﻨﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﻏﻔﻠﺖ زﯾﯽ درﯾﻦ ﻣﺴﮑﻦ‬
‫ﻻﺑُﺸﺮی‬ ‫ﮔﻮﺷﻮار‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮوی‬
‫آوردی‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﺪﻣﺮدی‬ ‫روزه‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮔﲑ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫دام‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺎری ار زﯾﻦ ﺷﮑﺎر ﻧﯿﺴﺖ ﮔﺰﯾﺮ‬
‫را‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﺪادی‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮج ﮐﺮدی ﺑﺮای ﺗﻦ ﺟﺎن را‬
‫ﺷﻬﺮ ﮐﻮران ﺧﺮج‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زر رﮐﻨﯽ‬ ‫ارج‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ار‬ ‫ﻣﮑﻦ‬
‫ﺧﻮارزﻣﯽ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮارزم‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﻮد ﺳﻮی ﺑﺰﻣﯽ و رزﻣﯽ‬
‫ﺗﺠﺎرت ﮐﺮخ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دار‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺟﻌﻔﺮی را ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺮخ‬

‫در ﻧﮑﻮﻫﺶ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن‬

‫ﺧﻮد ﯾﮑﯽ روزه راه ﺧﻮرﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫اﻣﯿﺪﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﺟﯿﺤﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫از‬ ‫ﻗﻄﺮهای‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﺴﺖ‬ ‫رﺑﻊ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫اﯾﻨﮏ‬
‫دﻋﻮی‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺷﻨﯿﺪﺳﺘﯽ‬ ‫اﻗﻠﯿﻤﻬﺎ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫دﯾﺪﺳﺘﯽ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻃﺎوس‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دﯾﺪی‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺐ‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬ ‫دﯾﺪی‬ ‫ﻋﻨﺐ‬ ‫داﻧﮥ‬ ‫رزی‬ ‫ز‬
‫ﻫﺴﺖ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺐ ﺑﺎزی‬ ‫اﻧﺒﺎزی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫ﺑﺎزی‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﺸﻪ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻧﻘﺎش‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺑﯿﺎزاری‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ اﯾﻦ را ﭼﻮ ﺟﺎن ﻧﮕﻪ داری‬
‫ﺑﺎ دﱃ ﭘﺮ ز ﺣﺮص و دﺳﺖ ﺗﻬﯽ‬ ‫ﻣﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ ﺑﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﺎﻧﺪ ﮔﻮز و ﭘﻨﲑ‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫ﺳﺎﮐﻨﺎن‬ ‫ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮﮐﻪ‬
‫ﺳﭙﺎر‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪت‬ ‫ﭘﻨﲑ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮز ﻣﺮ ﺧﺮس ﺣﺮص را ﺑﮕﺬار‬
‫ﮐﻨﺪ از ﺟﻮر ﭼﺮخ در ﻗﻔﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺎ ﺗﻮ دم زﻧﺪ ﻫﻮﺳﺖ‬

‫‪۲۲۹‬‬
 ‫اﻧﺪر ﻃﻠﺐ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻮﺳﯽ‬
‫ﺣﮑﻤﺖ و دﯾﻦ ﺑﻬﺸﺖ ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮغ و ﺣﻮر از ﺑﻬﺸﺖ اﺑﺪاﻧﺴﺖ‬
‫ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺟﻨﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫در ﭼﻨﲔ دل ﮐﺠﺎ رﺳﺪ ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﭼﻪ ﮔﲑی ﻗﻮت‬
‫را‬ ‫رﺿﺎﯾﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﻪ از ﻏﻼﻣﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺑﻨﺪ ﺣﻮر و ﻏﻠﻤﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﻏﺰل‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﯽﺳﺮاﯾﺪ‬ ‫ازل‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﻒ‬
‫ﺻ ّ‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻠﮏ را ﺑﺎز داﻧﺪ از ﻣﻠﮑﻮت‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺖ از ﺻﻔﺎی ﺻﻔﻮت ﻗﻮت‬
‫ﺑﺠﻮﻣﻨﺪﯾﺶ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫اﺣﺘﺴﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺟﻨّﺖ ﺟﺎن ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﺑﻬﺸﺖ ﯾﺰدان ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﺎت ﺣﻮر و ﻗﺼﻮر ﺑﺎﯾﺪ و ﮐﺸﺖ‬ ‫ﮐﯽ ﺑﺮد ﺷﻬﻮﺗﺖ ﺗﺮا ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ‬
‫ﭼﺸﻤﺘﺎن ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺮ ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮﺑﻂ ز ﻓﺴﻖ و ﺳﲑت زﺷﺖ‬
‫ﭼﻨﺪ ازﯾﻦ ﻧﺎن و ﭼﻨﺪ ازﯾﻦ ﺧﻮردی‬ ‫ای ﺑﻪ دل ﮐﺮده دﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺮدی‬
‫ﮐﻪ درو ﺑﺎﺷﺪت ز دﯾﻦ ﺳﻮزی‬ ‫دﱃ آﺧﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻛﻦ روزی‬
‫ﻋﯿﺐ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻫﻤﯽ ﭘﻮﺷﯽ‬ ‫ﮔﲑم اﯾﻦ ﺟﺎ ز دﯾﻮی و زوﺷﯽ‬
‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫اﯾﻨﮑﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺑﯽﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺎرﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻤﯽ ﭘﻮش ﻫﻤﭽﻮ ﻋﺎﻣﮥ ﺧﻠﻖ‬
‫ﻋﺬر ﻣﯽ ﻧﻪ ﮐﻪ ﻋﻘﻠﻢ اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﭘﺲ ﺑﺪان ﺗﺎ ﻫﻮا ﺷﻮد ﺧﺸﻨﻮد‬
‫از درون ﺷﺮمدار ﺷﺮم از ﺷﺮع‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺑﭙﻮﺷﯽ از ﭘﯽ ﻓﺮع‬
‫ﻧﻔﺮﻣﻮدﺳﺖ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﯿﻬﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻃﻤﻄﺮاق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫آﮔﺎﻫﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎدِ‬ ‫از‬ ‫وآن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮد اﯾﻦ راﻫﻨﺪ‬
‫دوﺳﺖ دارﻧﺪ ﮐﻪ دوﺳﺖ دارد دوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﻢ دوﺳﺖ را ﭼﻮ از درِ اوﺳﺖ‬
‫ﻣﺪار‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫وار‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺧﺸﻢ‬
‫ﺑﺨﻞ را ﭘﯽ ﮐﻦ از ﺻﻔﺎی رﺿﺎ‬ ‫ﺣﺮص را ﺳﺮ ﺑﺰن ﺑﻪ ﺗﯿﻎ وﻓﺎ‬
‫ﺑﭽﺸﻨﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﺻﺮف ﮐﺎر‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫وآن ﺧﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎرِ ﮔﻞ ﺑﮑﺸﻨﺪ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﻣﺎﻏﻬﺎ‬ ‫دل‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎری‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺳﮓﺑﺎﻧﺌﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺳﭙﻬﺪاری‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫از ﺳﮕﯽ ﮐﻢ ﺑﻮی ﺑﻪ ﻣﺤﺸﺮ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﻤﲑد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺳﮓ‬ ‫ﺧﯿﺰی‬ ‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫در‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫از ﺻﻔﺎت ﺳﮕﯽ ﺗﻬﯽ ﮐﻦ رگ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻟﻘﻤﻪ دارد از ﺗﻮ ﺳﭙﺎس‬ ‫ﮐﻤﱰ از ﺳﮓ ﻣﺒﺎش و ﺣﻖ ﺑﺸﻨﺎس‬
‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫درد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﺧﺸﻢ را دل ﻣﺪه ﺑﻪ ﺟﺎه وﯾﺴﺎر‬
‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ورم‬ ‫و‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻓﺮﺑﻬﯽ‬ ‫ﺑﺮِ ﻋﺎﻗﻞ ﮐﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻋﻘﻞ و ﺑﺼﺮ‬
‫ﺗﻘﺮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺿﺮﯾﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺼﲑ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫زﻣﻦ‬ ‫دور‬ ‫ز‬ ‫آﺑﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﺎﺳﺐ ﻓﺮﺑﻪ ﭼﻮ ﺷﺪ ﺷﻮد ﺳﺮﮐﺶ‬ ‫ﺟﺴﻢ ﻓﺮﺑﻪ ﻣﮑﻦ ﺑﻪ ﻟﻘﻤﮥ ﺧﻮش‬

‫‪۲۳۰‬‬
‫ﻻﻏﺮ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫روده ﮐﺰ ﺑﺎد ﮔﺸﺖ ﻓﺮﺑﻪ و ﺗﺮ‬
‫ﭘﺎی در ﮔِﻞ دو دﺳﺖ اﻧﺪر ﻏُﻞ‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫رودۀ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻫﻤﻪ در آب اﯾﻦ دو روزه ﻧﻬﺎد‬
‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪهای‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ در اﯾﻦ ﺧﻄﮥ ﻓﺴﺎد و ﻓﺠﻮر‬
‫ﻫﻢ ز ﺧﻮد زای ﺑﺎ ﮐﻤﺮ ﭼﻮ ﻗﻠﻢ‬ ‫آدم‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮشﺑﻪﺧﻮش ﺑﺨﺶوﻧﺎﺧﻮﺷﯽ ﺑﻪﺧﺴﺎن‬ ‫اﺻﻞ را ﻫﻢ ﺑﻪ اﺻﻞ ﺑﺎز رﺳﺎن‬
‫ﻃﺎوس‬ ‫ﻓﺘﻨﮥ‬ ‫ﺑﺎﻟﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻨﺤﻮس‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﻋﻠﻤﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫دﯾﻮ و دد دﯾﺪه ﮔﲑد اﻧﺪر دم‬ ‫آدم‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﯽ درآﯾﺪ ﭼﻮ در ﺧﺮاﻣﺪ ﺑﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﮐﺒﮏ‬
‫ﺟﻬﺎن ﮔﺮان ﮐﺎﺑﲔ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﻮ ﺳﺒﮏ روح ﻧﯿﺴﺖ دﺧﱰ دﯾﻦ‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﺧﻮن را ﺑﻪ ﺧﻮن ﭼﺮا ﺷﻮﯾﯽ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫ﺳﻤﮏ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﮐﯿﺎن‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫داد‬ ‫ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫زان‬
‫ور ﺑﮕﻮﯾﯽ ﭼﻮ ﮐﻮه ﮔﻮی ﻫﻤﺎن‬ ‫ﺑﻮاﻟﺤﮑﻤﺎن‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫اﻧﺪر زﻫﺪ رﯾﺎﯾﯽ‬

‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﯿﻢ ﺑﺎری‬ ‫ﻣُﺮداری‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ورزی‬ ‫زﻫﺪ‬
‫ورﻧﻪ ﺑﯽدل روی ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ روح‬ ‫ﺗﻮ از اﯾﻦ زﻫﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﺟﻮی ﻧﺼﻮح‬
‫ﺑﺎز‬ ‫دارد‬ ‫رﯾﺪﻧﺖ ﮐﻪ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﭼﻮ ﺗﻮ ﺳﻘﻤﻮﻧﯿﺎ ﺧﻮری ﺑﻪ ﻧﯿﺎز‬
‫ﮔﺮی و ﺧﻮن ﮔﺮی ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺶ ﻫﺴﺖ‬ ‫در ﻏﻢ آن دﻣﯽ ﮐﻪ رﻓﺖ از دﺳﺖ‬
‫روﻏﻦ‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫آﺑﺴﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ‬ ‫دور و ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﯽ ﻣﻦ و ﺑﺎ ﻣﻦ‬
‫رﯾﺪ ﭼﻨﺪاﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﭼﻮ ﻻﺷﻪ دَﺑﺮ‬ ‫آن دﺑﲑی ﮐﻪ ﺧﻮرد ﺧﲑه ﺻﱪ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺧﺎﻣﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺎﺳﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﻨﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﺷﻤﻊ در دﺳﺖ و اﺷﮏ در ﺟَﯿﺐ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻮﯾﺎی‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣﺮد ﮐﺎﮐﺎ و ﮐﻮ ﮐﻮ و ﮐﯽ ﮐﯽ‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﻋﺬر ﺟﺰو ﺧﻮاﻫﺪ ﮐُﻞ‬ ‫ذُلّ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪت‬ ‫ﺗﺎ ﮔﻞ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫دی‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫از‬ ‫ﮔﻠﱭ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮّت‬ ‫دم‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧَﺒﻮت‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﺘﻮّت‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻓﺘﻮی‬
‫ﻣﯽﮔﺮدی‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﺟﺮام‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﻓﻠﮏ ﺳﺎل و ﻣﻪ ز ﻧﺎﻣﺮدی‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﻧﯿﺎ و ﺑﺮﺣﺬر ﺑﻮدن از آن ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬

‫ﭘﯿﻤﻮدن‬ ‫ﺗﻮاﻧﺶ‬ ‫ﭘﻨﮕﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮدن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫در‬
‫ﭼﻮن ﮐﻠﯿﺪان زاوﱃ ﺑﻪ دو در‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ دﻧﯿﺎ ﺳﺮای آﻓﺖ و ﺷﺮ‬
‫ﻧﺮم و رﻧﮕﲔ و از درون ﭘﺮ زﻫﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﻣﺎر ﮔﺮزه دوﻟﺖ دﻫﺮ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺘﯽ‬ ‫ﺗﺘﯽ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎر ﮐﻢ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻃﻔﻞ‬

‫‪۲۳۱‬‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﻃﻔﻠﯽ و ﺧﺎﻧﻪ رﻧﮕﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻧﺪرز ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺷﺎد ﻫﻤﭽﻮن ﺧﯿﺎل ﮔﻨﺞ اﻧﺪﯾﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬ ‫ﻏﺮورش‬ ‫در‬
‫ﻣﯽﮐﺶ از ﺑﻬﺮ او ﭼﻨﲔ ﺧﻮاری‬ ‫او ﮔﺮﻓﺘﺎری‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐِﻬﯽ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫روزﺑﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺨﺮ‬ ‫اﻣﯿّﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫آزﻣﻮدهای‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ وی وﻓﺎ و ﻣﻌﻨﯽ ﯾﺎر‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮی‬ ‫را‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫آز‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻣﱪی‬ ‫را‬ ‫ﺧﺲ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬
‫ز آﺗﺶ و ﻧﯽ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫آز ﭼﻮن آﺗﺸﺴﺖ و ﺗﻦ ﭼﻮ ﺣﻄﺐ‬
‫آب و آﺗﺶ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﻪ آﻣﯿﺰم‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آز‬
‫دﻟﺴﺖ‬ ‫و ﮔﺪای‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻠﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫آز‬
‫ﺑﻨﺸﯿﺐ‬ ‫رخ‬ ‫آز‬ ‫ﺳﯿﻠﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫آز‬ ‫ﺳﺮاﺑﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﺑﺪو در رﺳﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺧﻮردﻧﺶ را ﭼﻮ ﮐﺮد ﺗﺸﻨﻪ ﺑﺴﯿﭻ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎک از ﺗﻮ دﺳﺖ دارد ﺑﺎز‬ ‫آز‬ ‫ﻣﻌﺎوﯾﻪ‬ ‫ﻣﻌﺪۀ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﯾﺰدش‬ ‫ﺟﻨﺒﺎﻧﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫آﺗﺸﯽ‬

‫در ﻧﮑﻮﻫﺶ ﺣﺮص ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺗﯿﻤﺎر‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫آزﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ﺣﺮص ﺑﮕﺬار و ز آز دﺳﺖ ﺑﺪار‬
‫ﻋﺎﻗﻞ از وی ﺑﺪان ﻧﺴﺎﺧﺖ ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺣﺮص را ز آﻧﮑﻪ ﻗﻬﺮ ﺧﻮاﻧﺪ اﻟﻪ‬
‫ﺧﻮاب و ﺧﻮر ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺣﺮام ﮐﻨﺪ‬ ‫اﻣﺎم ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﻮان زرﯾﻦ و ﻫﯿﭻ ﻧﺎن ﻧﻪ ﺑﺮو‬ ‫ﻧﻘﺶ رﻧﮕﲔ و ﻫﯿﭻ ﺟﺎن ﻧﻪ درو‬
‫ﺳﲑ‬ ‫را‬ ‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮص ﻧﻘﺸﯿﺴﺖ ﻫﯿﭽﺶ اﻧﺪر زﯾﺮ‬
‫ﺗﻮ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﻨﻮ ﮐﻪ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻣﺮد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را دﯾﻮ ﺣﺮص ﻣﻬﻤﺎن ﺑُﺮد‬
‫ﻫﯿﭽﯽ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﭽﯽ‬ ‫درو‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آز‬
‫ﺑﮕﺬﺷﺖ از ﺛﻼث و راﺑﻊ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫را‬ ‫آز‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﱪده‬ ‫ﻧﺪاده‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﱪده‬ ‫ﻏﺮوری‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﲑی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫دﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﮔﺮدﺧﻮان‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﯾﮏ ﺷﮑﻢ ﻧﺎن ﺳﲑ ﺑﺮ ﺧﻮاﻧﺶ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ‬ ‫ﻧﺨﻮرده‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺻﻮرﺗﺶ ﺳﻮی ﻋﻘﻞ ﺷﻬﻮت و آز‬ ‫اﯾﻦ دو در دوزخ از درون ﺗﻮ ﺑﺎز‬
‫ﺧﯿﺰی‬ ‫دروﻧﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺮﭙﻫﯿﺰی‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫دو ﮔﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫در ﺷﻬﻮت و آزﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺧﺎﮐﺪاﻧﯽ ﭘﺮ از ﺳﮓ و ﻣﺮدار‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ دﻧﯿﺎ و ﺧﻠﻖ و اﺳﺘﻈﻬﺎر‬
‫ﺑﻬﺮ ﯾﮏ ﺧﺎک ﺗﻮده اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻬﺮ ﯾﮏ ﺧﺎﻣﺶ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﯾﺎد‬
‫ﻟﻮزﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫آدم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬

‫‪۲۳۲‬‬
‫ﮐﺎدم از ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺪﻣﯽ ﺷﺪ ﺧﻮار‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫روح‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮔﻨﺪم‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ رﻧﮓ و ﺑﻮی ﻏﻤﺎزش‬ ‫رازش‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫ﻣﺮدارﺳﺖ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫آن‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن زان ﺟﻬﺎن ﻧﻤﻮدارﺳﺖ‬
‫اوّل ﮐﻒ‬ ‫و‬ ‫د ّر‬ ‫دُرج‬ ‫آﺧﺮش‬ ‫ﭼﻮن ﯾﮑﯽ ﺑﺤﺮ داﻧﺶ آن ﺑﻪ ﺷﺮف‬
‫ﻧﻘﺶ دﯾﻮار ﭘﺮ درﺧﺖ و ﺳﺮﭙ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای دان ﺷﮑﺴﺘﻪ زﯾﺮ و زﺑﺮ‬
‫دارﻧﺪه‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آرﻧﺪه‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫درﺧﺘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻧﺸﻨﻮده‬ ‫دو‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫راز دل ﻫﺮ دو ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﻨﻤﻮده‬
‫از ﮔَﻮز‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫آدﯾﻨﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪر ﻏﺮور او ﺷﺐ و روز‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫دورِ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺻﻔﺖ ﻋُﻤﺮ و ﻣﺮگ و دوﻟﺖ و زﯾﺴﺖ‬
‫ﺗﺮش‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺷﲑﯾﻦ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻬﺶ‬ ‫رﻗﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬
‫ﺧﻮردﻧﯽ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮد و آﺑﺶ ﮔﺮم‬ ‫ﺑﯽآزرم‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺣﻔﺎظ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬
‫آب در دﯾﮓ و روﻏﻦ اﻧﺪر رﯾﮓ‬ ‫ﭘﺲ ﻣﺮﯾﺰ ارت ﭼﺮب ﺑﺎﯾﺪ دﯾﮓ‬
‫رازﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻏﻤّﺎزﺳﺖ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﮐﻠﺒﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫راز‬
‫ﭘﺲ دوﯾﺪﻧﺶ ﺣﺴﺮت و ﻣﺮﮔﺴﺖ‬ ‫ﻧﭽﻨﯽ ﺑﺮﮔﺶ ار ﭼﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺴﺖ‬
‫ﺗﺒﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻼﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻣﻐﺮور‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻻﻓﻼک واﻟﱪوج واﻟﺴّﻤﺎء واﻻرض‬

‫و ﻣﺎ ﺑﯿﻨﻬﻤﺎ ﻣﻦاﻟﻌﺠﺎﯾﺐ‬
‫ذﮐﺮ اﻻﻓﻼک و ﻣﺎ ﻓﯿﻬﺎ ﻣﻦاﻟﻌﺠﺎﯾﺐ اﺣﺴﻦ ﻣﻦ اﺑﺪاع اﻟﻤﺨﺪّرات اﻟﮑﻮاﻋﺐ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪای از ﮐﺮی ﮐﻨﺪ ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﭼﻨﺪﮔﻮﯾﯽ ز ﭼﺮخ و ﻣﮑﺮ و ﻓﻨﺶ‬
‫ﺧﺎک‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫داﻣﻨﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﭼﺮخ و زﻣﲔ ﻓﺮاز و ﻣﻐﺎک‬
‫دﺟّﺎﱃ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺐ ﺻﺪ ﭼﺸﻢ ﭼﯿﺴﺖ ﻣﺤﺘﺎﱃ‬
‫دﺟّﺎل‬ ‫ﻧﻈﺎرۀ‬ ‫ﻋﱪت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫زﺷﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﺻﻪ از اﺑﺪال‬
‫ﺗﺤﻔﻪ از وی ﻏﻤﺴﺖ و ﻏﺎرت ﻋُﻤﺮ‬ ‫روز و ﺷﺐ را ﺑﻪ ﺳﻮی زﯾﺮک و ﻏﻤﺮ‬
‫رﺳﻦ ﭘﯿﺴﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺷﺐ و روز‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﭼﻨﱪ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫رﺳﻦ‬ ‫ﭘﯿﺴﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﺸﱳ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﭼﻨﱪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﮕﻨﺪت‬ ‫در‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫ازو‬ ‫رﺳﻦ‬ ‫ﭘﯿﺴﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫زده‬
‫ﺗﺮه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﺒﻠﺘﺖ‬ ‫در ﻏﻢ زرّ ﺳﺮخ و ﺳﯿﻢ ﺳﺮه‬
‫ﺳﺮﮔﯿﻨﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﯿﻨﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮه ﺳﺒﺰ و ﭘﺮ آب و رﻧﮕﯿﻨﺴﺖ‬

‫در دوازده ﺑﺮج ﮔﻮﯾﺪ‬

‫زو ﺧﻮر ﺧﻮﯾﺶ ﻫﯿﭻ ﻃﻤﻊ ﻣﺪار‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺮۀ‬
‫ﮔﺎو ﮐﺮدﻧﺪه از ﺳﺮﯾﻦ و ﺳﺮون‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫آﻓﺖِ‬

‫‪۲۳۳‬‬
‫ﮐﺰ دو روی ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﯿﺎﺑﺪ ﻫﯿﭻ‬ ‫از دو ﭘﯿﮑﺮ ﻣﺠﻮی ﺳﺎز و ﺑﺴﯿﭻ‬
‫ﮐﮋ رو و ﮐﻮر را دﻟﯿﻞ ﻣﮕﲑ‬ ‫راه ﺧﺮﭼﻨﮓ و رای او ﻣﭙﺬﯾﺮ‬
‫ﻟﯿﮏ ﻣﺮدم ﺑﺴﯽ ﺑﺮد ﺳﻮی ﮔﻮر‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﭼﺮه‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬
‫ﺗﻮﺷﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺮﻧﺒﺴﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮﺷﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺎدﺳﻨﺞ‬ ‫ﺗﺮازوی‬ ‫از‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺼﯿﺐ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫رو ﮐﻪ‬
‫ﮔﺰار‬ ‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ﻧﻮشﺧﻮار‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫ﮐﯽ دﻫﺪ ﺑﺎده ﺧﺎﺻﻪ ﻧﻮش ﮔﻮار‬
‫زاﻧﮑﻪ ﮔﺸﺖ او ﮐﻤﺎن ﺗﲑ ﺷﮑﻦ‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬
‫ﺑُﺰ‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺰ‬ ‫ﮔﺮگ ﭘﯽ ﺑﺎش ﺗﺎت ﭼﻮن ﻗﯽ و ﻏﺰ‬
‫زاﻧﮑﻪ او ﮔﻪ ﺗﻬﯽ ﺑﻮد ﮔﻪ ﭘُﺮ‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫آﺑﺮﯾﺰ‬ ‫ز‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫آب‬ ‫ز ﻣﺎﻫﯽ ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﺠﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﯿﺴﺖ ﮐﺒﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﺟﮕﺮت ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮد ﻫﻤﻪ آب روی ﻣﺮد ﺧﻮرد‬ ‫ﺳﺮﭙد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﻣﻬﯽ‬
‫ﮐﻮ ﭘﻠﻨﮕﯿﺴﺖ زﺷﺖ و ﻣﺮدمﺧﻮار‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮگﺳﺎر‬ ‫ﺑﺮّۀ‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺑﻮﻧﺪ‬ ‫رﻫﱪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﺑُﺮﻧﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﯾﺮﺳﺎز‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮزﻧﺪ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دلﮔﺪاز‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮوزﻧﺪ‬ ‫ﮔﻞ‬
‫ﻫﻤﻪ ﮔﺮﯾﺎن ﮐﻨﺎن و ﺧﻮش ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪﻧﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫و‬ ‫روﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮب‬
‫ﻫﻤﻪ ﮔﻞ ﺻﻮرﺗﻨﺪ و ﭘُﺮ ﺧﺎرﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎرﻧﺪ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻤﺎی‬ ‫ﮔﻨﺪم‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫زﻫﻨﺪ‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫و‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺰاز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻋﻄﺎر ﺷﮑﻞ و ﻧﺎک دﻫﻨﺪ‬
‫ﺗﲑﺑﺎرانﮐﻨﺎن ﺑﻪ ﻏﺮب و ﺑﻪ ﺷﺮق‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮔﺮدن ﮔﺮدﻧﺎن‬
‫ﻧﮕﺮﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﻬُﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﻋﺠﺐ‬ ‫ﭼﻮ ﮔﻞ و ﻧﺮﮔﺲ ارﭼﻪ ﺑﺮﮔﺬرﻧﺪ‬
‫ﺗﺰوﯾﺮﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮﻧﺪ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻓﺸﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫دﺳﺖ ﻫﺮﯾﮏ ز ﺟﺎﻧﺖ ﺧﻮن آﻟﻮد‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ از ﺑﺎد ﻣﺎﻧﺪه ﺧﺎک اﻧﺪود‬
‫ﺑُﺮج‬ ‫دوازده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﺳﺒﺖ‬ ‫ﻧﺪﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﻪ از ﮔﺎو ﺑﺎر و از ﺧﺮ ﺧُﺮج‬
‫ﺑﺮدار‬ ‫ﺑﺴﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫دل از اﯾﻦ ﭼﺮخ و ﮔﺮدﺷﺶ ﺑﺮدار‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺪﺑﲑت‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺮ ﮔﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آذر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫آب‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫داﯾﻪ آن را ﮐﻪ ﺑﻮد ﻣﺎدر ﻧﯿﺴﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻨﱪ‬ ‫ﺑﯿﺰ‬ ‫ﮐﺎﻓﻮر‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﱪ‬ ‫ﺳﮓﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﺑﮥ‬
‫ﭘﺎی ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻬﺎد و ﺧﺮد ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ آن را ﮐﻪ ﮐﺮد ﺑﺎدهﭘﺮﺳﺖ‬
‫ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ آب ﮐﺮدهای ﻫﺶ دار‬ ‫زﻧﻬﺎر‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ای ﮐﻪ‬
‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﯿﻎ ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﭼﺮخ ﺗﯿﺰ ﮔﺮد ﮐﺒﻮد‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ آﮔﻪ ﺷﻮی ز ﻧﺮخ ﭘﯿﺎز‬ ‫ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻮ ﺳﲑت از ره آز‬
‫درﻫﻢ‬ ‫ﺟﻮزﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮدون‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ دل ﻏﺎﻓﻞ و ﺑﻪ ﺗﻦ ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻮﻏﺎ‬ ‫روز‬
‫ﺗﻮ ﭼﻨﲔ ﺧﻮش ﺑﺨﻔﺘﻪ در ﮐِﺸﺘﯽ‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮداﺑﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮج‬
‫ﮐﺎری‬ ‫ازو‬ ‫را‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎری‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎﻣﺪ‬

‫‪۲۳۴‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺎ ﺣﻔﺺ ﭘﲑ و ﺑﯽﻣﻐﺰﺳﺖ‬ ‫ﭼﺮخ اﮔﺮ در ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﻧﻐﺰﺳﺖ‬
‫زدهاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺮان‬ ‫ﺳﯿﻤﯿﻨﺶ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫زدهاﻧﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻨﺒﺪی‬
‫ﻣﺮد را ﮐﺸﺖ و ﺗﲑ ﭘﻨﻬﺎن ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮﮔﺎن ﮐﺮد‬ ‫ﻗﺎﻣﺘﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ذرهای‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻏُﻤﺮ و داﻧﺎ درﯾﻦ ره و ﻣﻨﺰل‬
‫ﭘﺎک ﻣﻐﺰ و ﻟﻄﯿﻒ و ﺧﻮش ﺧﻨﺪه‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ ﮔَﻮزی ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺖ آﮔﻨﺪه‬
‫ﮔﻮز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﭻ‬ ‫ﻣﺪوز‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫وﻓﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬
‫دارد‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻮی ﮐﯽ ﮔَﻮز‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫زود‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫وﯾﻦ ﺳﭙﻬﺮﯾﺴﺖ ﮔﻮی و ﭼﻮﮔﺎن ﮔﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯿﺴﺖ دون و دون ﭘﺮور‬
‫ﺧﻮاه ﮐﻮ ﮔﻮی و ﺧﻮاه ﭼﻮﮔﺎن ﺑﺎش‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ آنِ ﯾﺰدان ﺑﺎش‬
‫ﺳﺎﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﯾﺰدان ﭘﺮﺳﺘﯽ از ﺷﯿﻄﺎن‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﯿﺰﭘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮﺳﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺧﱰاﻧﯽ‬
‫ﻧﺨﻮرﻧﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﮑﺮﻧﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫اﺧﱰان‬
‫ﻫﺴﺖ دی ﺑﺎ ﺑﻬﺎر و ﮔُﻞ ﺑﺎ ﺧﺎر‬ ‫دوّار‬ ‫و ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﻋﻤﺮ ﻣﺎ ﺟﺰ ﻫﺒﺎ و ﻻﺷﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻬﺎر زﻣﺎﻧﻪ ﺑﯽ دی ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﯽزﮐﺎم‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دی‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫آﯾﺪ و ﻫﺴﺖ و ﺑﻮد ﺑﻬﺮ ﻣﻌﺎد‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﻤﺎﻧﻪﻫﺎی ﮐَﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫آﻣﺪﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪهﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ را ﮐﯿﻞ ﺑﯿﺶ و ﮐﻢ ﺷﺪﻧﯽ‬
‫ﭘﯿﻤﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﻪ ﺑﺪ ﻋﻬﺪ ﺷﺨﺺ ﻓﺮﺳﻮدﺳﺖ‬
‫ﻣﻐﺰ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺤﺘﻘﻦ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ آن ﮔُﻞ ﺑﻮد ﺧﻮش و ﺗﺮ و ﻧﻐﺰ‬
‫ﻣﻮت ﻫﻤﭽﻮن ز ﮐﺎم ﻫﺮ دو ﺑﻬﻢ‬ ‫ﺑﻮی ﮔُﻞ دان ﺣﯿﺎت اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽ اﺻﺤﺎب اﻟﻔﻐﻠﺔ‬

‫ﺑﺮزﮔﺮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رخ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﺷﺪ ﮐﻪ در زﻣﲔ ﻫﺮی‬
‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫در ﮔﺮان‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺒﮑﯽ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ﺑﯽﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺪاری ﻫﻤﯽ ﺗﻮ ﺧﻮار ﻣﺮا‬
‫وﯾﻦ ﭼﻨﲔ رﯾﺶ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﺼﺮان ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻫﻘﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺰﯾﺪن‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﭘﯿﺶ ﻋﻘﻮل ﺣﮑﻤﺖ ﺧﻮار‬
‫ﺑﯽدرﻣﺎن‬ ‫درد‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽرﻧﺞ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ از ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺎ ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﮔﺮدون ﮐﻨﺪ در آن ﻣﻨﺸﲔ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﯾﺰدان دﻫﺪ ﺑﺮ آن ﻣﮕﺰﯾﻦ‬
‫وآﻧﭽﻪ اﯾﻦ ﺑﺮ ﻓﺮاﺷﺖ ﭘﺴﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻪ آن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺮد ﻫﺴﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﱰاﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫زود‬ ‫و‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﺎوت‬ ‫در‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮد ﺑﺨﻨﺪد ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﭙﺎرد ﺳﺎز‬
‫ﻓﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫زود ﺑﺨﺶ و ﺳﺒﮏﺳﺘﺎن ﻓﻠﮑﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻮض‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺧﻄﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ذوق‬

‫‪۲۳۵‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﺐ آﯾﺪ ﻫﻢ او ﺑﻮد ﮔﻮرش‬ ‫روز ﺑﺪﻫﺪ ز ﺑﻮی ﺧﻮد زورش‬
‫ﭼﻮن ﺷﺐ آﯾﺪ ﺧﻮدش ﺑﻮد ﺗﺎﺑﻮت‬ ‫روز ﺑﺨﺸﺶ ز ﺑﻮی ﺧﻮﯾﺸﺶ ﻗﻮت‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﭙﺎرد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫ار ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮﯾﺶ‬ ‫در‬ ‫روز‬
‫ﺷﺮﻓﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻫﺒﻮﻃﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﻓﻠﮏ ﻫﻤﻪ ﺗﻠﻔﺴﺖ‬
‫ﺷﻮی‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻢ‬ ‫ﮔﺮ از اﯾﻦ ﭼﺮخ در ﻧﻘﺎب ﺷﻮی‬
‫ﺑﺎزﻧﺪ‬ ‫ﻟﻌﺒﺘﮏ‬ ‫و‬ ‫رﯾﺴﻨﺪ‬ ‫دوک‬ ‫ﭘﺮدازﻧﺪ‬ ‫ﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﺧﱰان‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﻓﺴﺎﻧﻪ‬ ‫وان‬
‫داردت ﭘﯿﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮار و زﺑﻮن‬ ‫از ﮔﺮدون‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫را‬ ‫ﺑﯽﭼﻮن‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺿﺎﯾﻊ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﻨﺪه ﮔﺸﺖ ﮔﺮدون را‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬

‫در ﺻﻔﺖ ارﮐﺎﻧﯽ وﮔﺮدوﻧﯽ ﺑﺎ آن ﺟﻬﺎن‬

‫اﻟﺪﻧﯿﺎ ﻗﻨﻄﺮةٌ ﻓﺎﻋﱪوﻫﺎ وﻻ ﺗﻌﻤﺮوﻫﺎ‬
‫ﺑﲑوﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﻬﺎی‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زان‬ ‫آﻧﭽﻪ ارﮐﺎﻧﯽ و آﻧﭽﻪ ﮔﺮدوﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫دﻣﺶ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫از ﮔﻤﺎن‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫راﺳﺖ‬ ‫رواﻧﻬﺎ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮی ﮔﻞ ﮔﺮاﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬
‫را‬ ‫ﻧﻮاﺧﺘﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﯽوﻧﻮا‬ ‫را‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﻣﻨﯽ‬ ‫ز‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎ او زﻣﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮارﺗﺮ ﮐﺲ ﻓﻠﮏ ﻧﻮاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻨﺪازد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫در‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺷﮑﺮی ﺳﻮی ﺟﺎن و دل ﺑﻔﺮﺳﺖ‬ ‫ای در اﯾﻦ ﭘﺴﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ زر در دﻫﺎن ﮔﺎز ﺷﺪی‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪِ ﺣﺮص و آز ﺷﺪی‬

‫ﺗﻤﺜﯿﻞ در ﻣﺬﻣّﺖ دوﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎ‬

‫ﺑﻐﻞ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫زاﱃ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ای ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺣﺮص و اﻣﻞ‬
‫ﺻﻮرت ﻫﺮ دو ﺑﺎز ﮔﻮﯾﻢ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫دو ﺟﻬﺎن آﻧﮑﻪ ﻋﻠﻮی و ﺳﻔﻠﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﺒﺤﻪ ﮔﺮداﻧﯿﺴﺖ‬ ‫زال‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫ﻣﯿﺪاﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﻪ دو ﺗﺎ ﻣﻬﺮۀ ﺳﯿﺎه و ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺴﺒﯿﺢ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﻣﺮد ﺳﺠﺎده ﺑﺎف و ﮐُﺴﺘﯽ ﺑﺎف‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﮔﺮد درﮔﻬﺶ ﺑﻪ ﻃﻮاف‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻧﯿﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ز اﺑﻠﻬﺎن رازﻫﺎش ﭘﻮﺷﯿﺪه اﺳﺖ‬
‫ﮐﺰ ﺧﺮد ﻧﺮدﺑﺎن ﮐﻦ و ﺑﺮ ﺗﺎز‬ ‫ﻧﻪ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﺪت ﻓﻠﮏ ز ﻓﺮاز‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫را‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫آدم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﮐﺎواک‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﮐﻠﺒﮥ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﺧﺮد ﺑﺮ آی از ﺧﺎک‬
‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫راﻫﺐ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﻮ‬ ‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬

‫‪۲۳۶‬‬
‫ﻏﺮور‬ ‫ﻏﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻨﮕﺬارﻣﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮور‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫اﻋﻀﺎت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺳﺘﯿﺦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫رواﻧﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬
‫ﺑﺮو اﯾﻦ ﻫﻔﺖ و ﭼﺎر و ﻧﻪ ﺑﮕﺬار‬ ‫ﭘﯿﺶ از آن ﮐِﺖ ﺑﺮآﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﮑّﺎر‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫روی‬ ‫ﮐﻪ ﻋﺪد ﭼﻮن رﺳﯿﺪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺣﺪ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﺟﺎن ﺳﻤﺴﺖ و در دل ﺳﻞ‬ ‫دل ز دﻧﯿﺎ و ﻣﻬﺮ او ﺑﮕﺴﻞ‬
‫آﻓﺘﺶ ﻓﺨﺮ و ﮐﱪ و ﻣﺤﺘﺎﺗﯿﺴﺖ‬ ‫دﻧﯿﯽ ار ﭼﻪ ﻓﺮاﻏﺖ ﺣﺎل اﺳﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫اَزت‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﺧﺮدت‬
‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﮐﺮی‬ ‫را‬ ‫ﺟُﺴﺖ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫زی‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﺳﺖ‬ ‫زار‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﮑﺮوه و زﺷﺖ ﺑﺎﻃﻦ و زال‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ دﺧﱰ ﺧﺎل‬
‫دﯾﻨﺎر‬ ‫رﺧﺼﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫رﺧﺼﺖ‬ ‫وار‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫ﻻف‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺪه‬
‫ﺑﯽ ﻧﯿﺎز از ﺧﺪای و دﯾﻦ دورﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دل‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫اﺳﱰ‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﯿﻤﯽ‬ ‫ﻗﺪر‬
‫ﺑﺮان‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮان‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﺖ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫دﯾﻨﻨﺎ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫آنّ‬
‫ﺑﺮاق‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﮑﺸﺪ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫ﺻﺪﻣﺖ‬
‫ﺑﮕﻤﺎر‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺮدت را ﺑﺮان و دﺳﺖ ﻣﺪار‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ﻧﻬﻨﮓ‬ ‫ﺑﯿﻮﺑﺎردت‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﺪه‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﯿﻢ را در دل اﯾﭻ راه ﻣﺪه‬

‫ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﻌﺎدة ﺑﺎﻟﻤﺠﺎﻫﺪة‬

‫آﺧﺮ ای ﻧﺎزﻧﲔ ﮐﻢ از دو دو‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺑﺮ ﺧﺮد ﺧﻮان ﮐﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎداﺑﺎد‬ ‫ﺑﯽﻓﺮﯾﺎد‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﻧﻘﺪ در دل ز ﺑﯿﻢ ذُل ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﯿﻞ ﻣﺎل و ﻣُﻞ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫اﻟﻔﯽ ﻗﺪ ﭼﻮ دال ﺗﺎ ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ ﻣُﻞ و ﻣﺎل ﻣﯿﻞ ﺗﺎ ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬
‫ﻫﻨﺪوﯾﺖ ﻧﻘﺪ ﮔﺸﺖ ﺟﺎن ﻣﯽﮐﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺗﺮﮐﯽ ﻫﻤﯽ ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫ﺑﻐﻞ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻫﻨﺪوﯾﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﻧﻬﯽ ﭼﻮ ﺗﺮک ﻣﺤﻞ‬
‫ﮔﺮگ را ﮔﺸﺘﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﯿﺶ ﻋﻠﻒ‬ ‫ﻋﻠﻒ ﻣﯿﺶ ﺧﻮد ﻧﮑﺮده ﺑﻪ ﮐﻒ‬
‫ﮔﺮو‬ ‫ﮔﻮز‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫داده‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻮ ﻋﻠﻒ ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺮ ﻓﻨﺎ را رَو‬
‫ﭼﻨﮓ ﮐﺮده ﺑﻪ ﺣﻨﺠﺮ ﺗﻮ دراز‬ ‫ﺗﻮ ﻃﻠﺒﮑﺎر ﻗﻮت و ﺧﺼﻢ ﺗﻮ ﺑﺎز‬

‫ﻓﯽ ﺗﺴﻠّﯽ ﻗﻠﻮب اﻻﺧﻮة واﻻﺧﻮات‬

‫ﺗﻨﮓ دل ﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﻮی ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻏﻢ‬ ‫ﺷﻮی ﺧﻮد را زﻧﯽ ﺑﺪﯾﺪ دژم‬
‫ور ﺑﺮای دل اﺳﺖ ﭘﯿﺸﺖ ﺑﺎد‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺑﺎدی‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺠﻮی‬ ‫ﺑﻮﻏﯿﺎث‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮﺣﺒﯿﺸﯽ‬ ‫از ﭘﯽ ﻧﺎن ﻣﺮﯾﺰ آب از روی‬
‫ﺑﺮود‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮد ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﺑﺮود‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫آﺑﺮوی‬

‫‪۲۳۷‬‬
‫ﺗﻮ و ﮐﺎﮐﺎ و ﮐﻮﮐﻮ و ﮐﯽ ﮐﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﻧﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ در ﺷﺄن آن و در ﺣﻖ اﯾﻦ‬ ‫زﻫﺪ ﻋﯿﺴﯽ و ﺣﺮص ﻗﺎرون ﺑﲔ‬
‫آز‬ ‫ﻧﺸﯿﺒﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻓﺨﺴﻔﻨﺎ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻓﻌﻨﺎ‬ ‫و‬
‫وﯾﻦ ﺷﺪه ﺧﺎک ﺧﻮرده از ﭘﯽ آز‬ ‫آن ﺑﻪ زﻫﺪ آﺳﻤﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺎز‬
‫ﻋﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﮑﯿﺪﻫّﻦ‬ ‫رﺑّﯽ‬ ‫ن‬
‫ا ّ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﮔﻔﺘﻪ از ﭘﯽ زر و ﺳﯿﻢ‬
‫راﺣﺖ ﺟﺎن و ﺗﻦ ز ﻋﻘﺒﯽ دان‬ ‫دان‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ز‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫آﻓﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻃﻤﻊ زﻧﮓ آب روی ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫زﯾﻦ دو ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻋﯿﺴﯽ و ﻗﺎرون‬ ‫در ﻧﮕﺮ ﺑﯽﻣﺰاج و ﺧﺎﻃﺮ دون‬
‫ﭼﻮن ز ﻗﺮآن ﻫﻤﯽ ﻧﺨﻮاﻧﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ار‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬
‫ﻗﻠﻤﺶ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎم‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن ز زن ﺑﻮد آﻓﺖ و اﻟﻤﺶ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺮاﻣﺘﯽ‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﺎزارد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻮری‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫آز‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ورﻧﻪ اﯾﻦ ﮐﻦ وزو ﺟﻬﺎن ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﺒﺎرﮐﺖ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ار‬
‫ﻣﯽﮔﺮد‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ورﻧﻪ از ﺣﺮص ﮔﻨﺪﻣﯽ ﭘﯽ ﺧﻮرد‬
‫واﻧﮕﻪ از دور او ﮔﺮی و ﺗﻮ ﺧﻨﺪ‬ ‫ﺣﺮص را ﺑﺮ ﻧﻪ از ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﻨﺪ‬
‫ﺳﺨﻦ آرم ز دوﺳﺖ و ز دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎب‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ ذﮐﺮاﻟﺤﮑﻤﺔ اﺣﮑﻢ ﻓﺎﻧّﻬﺎ ﺑﲔ اﻟﮑﺎﺋﻨﺎت ﺣﮑﻢ‬

‫ﻣﺜﻞ اﻻﺣﺒﺎب واﻻﻋﺪاءﮐﻤﺜﻞ اﻟﺪواء واﻟﺪاء‬
‫در دوﺳﺘﯽ و دﺷﻤﻨﯽ‬
‫ﻧﺸﻮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﮐﺰ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬ ‫دژم‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮدم‬
‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣِﻬﺮ ﮐﺰ‬ ‫ﻣُﻬﺮه ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻮا ﮔﺎه ﮔﺮم و ﮔﻪ ﺳﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻮا ﻣﻬﺮ ﮐﲔ ﭼﻪ در ﺧﻮردﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻣﻬﺮ ﮐﺰ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽوﻓﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﯿﺨﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻮا ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﯿﺎﻣﯿﺰ‬
‫ﻧﻪ ﺧﺮد ﮔﺮدد و ﻧﻪ ﻣﻬﺮ ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺎز وﻗﺖ وﻓﺎ ز ﻧﯿﮏ و ز ﺑﺪ‬
‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺣﯿﻠﺘﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﮕﺬارد‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺘﻘﯽ‬ ‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫دوزخ‬
‫ﮐﺎﻻﺧِﻼء ﭼﻮ ﻟَﯿﺖَ ﺑَﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫داﻧﺪ آن ﺟﺎن ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻋﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﯿﻨﺴﺖ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻠﺘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﻨّﺘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻐﺾ‬
‫ﺑﯽ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺗﻮ ﻣﻦ ﺑﻮی ﻣﻦ ﺗﻮ‬ ‫دو‬ ‫را‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﻣﻦ ﭼﻨﲔ ﺳﺮِ ﺟﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﺗﻮﯾﯽ ﻣﻦ ﻣﻨﻢ ﺳﺮِ رﻧﮕﺴﺖ‬
‫ﺑﯽ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺧﻮش ﺑﺎﺷﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮدی ﻫﺮ دو دﯾﻮوش ﺑﺎﺷﯿﻢ‬
‫ﭼﻮن ز ﺗﻮ ﺗﻮ ﺑﺮﻓﺖ و ز ﻣﻦ ﻣﻦ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﮐﻬﻦ ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫ﺑﻮﯾﻢ‬ ‫ﺧﻮش‬
‫در ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﻪ اﺑﻠﻬﯽ ﻣﺎوﯾﺰ‬ ‫ﺗﻮ و ﻣﻦ ﮔﻤﺮﻫﯿﺴﺖ زو ﭘﺮﻫﯿﺰ‬

‫‪۲۳۸‬‬
‫داﻧﮑﻪ در وﺿﻊ دوﺳﺖ زﺷﺖ و ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﺑﻮی ﻧﺒﺎﺷﯽ دوﺳﺖ‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﺳﻮد و زﯾﺎن ﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎز‬ ‫دﺷﻤﻦ از دوﺳﺖ وﻗﺖ آز و ﻧﯿﺎز‬
‫ﺗﻮان‬ ‫آزﻣﻮد‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺘﻮان‬ ‫دوﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﮔﺎه ﺳﻮد و زﯾﺎن‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻣﺤﺒّﺖ و دوﺳﺘﯽ ﺧﺎﻟﺺ‬

‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎن‬ ‫ﻧﺒُﺪ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫ﺑﺮ ﮔﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ورا‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻔﺖ زن را ﮐﻪ ﮐﺪﺧﺪاﯾﺖ ﮐﻮ‬
‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫زر‬ ‫و ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯿﺎورد‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭘﯿﺶ آر ﮐﯿﺴﮥ زر و ﺳﯿﻢ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﻘﺪر ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﮐﯿﺴﮥ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺑﻪ در آﻣﺪ ز ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺮّم و ﺷﺎد‬ ‫داد‬ ‫را‬ ‫زن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺎﺑﻘﯽ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫زن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺷﺒﺎﻧﮕﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﺎد ﺷﺪ ﻣﺮد و ﻏﻢ ﮔﺮﻓﺖ زوال‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺷﻮی ﺧﻮﯾﺶ وﺻﻒاﻟﺤﺎل‬
‫ﺑﯿﺴﺖ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺮد و رﻓﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻮد آن ﻧﻬﺎده ﺻﺪ دﯾﻨﺎر‬
‫ﻣﺴﺘﺤﻖ را ز رﻧﺞ و ﻏﻢ ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮآﻧﭽﻪ‬ ‫زر‬ ‫ﻓﺪا ﮐﺮد‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺷﺎد ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺎل ﻣﻦ زانِ ﺧﻮﯾﺶ ﻓﺮق ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺑﯽﺣﻀﻮر ﻣﻦ اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺳﺮه ﻣﺮد‬
‫ﻧﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻟﻢ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﻣﺎل ﻣﻦ ﺗﺼﺮّف ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺷﮑﺮاﻧﻪای ﮐﻨﻮن در ﺧﻮرد‬
‫ﻧﯿﺎﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺮاﻋﺎت‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ای‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﻣﺎل و ﺟﺎن دوﺳﺖ را ﻓﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﺳﯿﻨﻪات ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎر ﭘﻮﺳﺖ درد‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ داﻧﮕﯽ درم ﮐﻪ دوﺳﺖ ﺑﺮد‬
‫ﮔﺮ ﺑﻪ زر ﺧﻮب ﺷﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ دوﺳﺖ‬ ‫دور اﯾّﺎم و ﺗﺎب دادن ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻋﻮی‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دور‬ ‫ﺳﭙﺎﺳﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﺎس‬ ‫از‬ ‫دوﺳﺖ ﮐﺰ ﮐﺎس و ﮐﺎﺳﻪ دور ﺑﻮد‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ وﻗﺖ داد و ﺳﺘﺪ‬
‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫آه‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫دوﺳﺖ را ﮔﺮ ز ﻫﻢ ﺑﺪرّی ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﻨﺸﲔ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪت‬ ‫ور ﺑﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ دوﺳﺖ ﺑﺮﺟﻪ ﻫﲔ‬
‫ﺗﻮ ازﯾﻦ ﯾﺎر زود دﺳﺖ ﺑﺸﻮی‬ ‫روی‬ ‫روﯾﺎ‬ ‫دﺷﻤﻨﺴﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﻧﺮم و ﺗﯿﺰﺳﺖ و روﺷﻦ و ﺗﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫دﯾﺪارﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫دونِ‬ ‫ﻗﺮﯾﻨﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫رﻫﺰﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫داﻧﮑﻪ در ﺻﺤﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎر ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﻄﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺮا‬
‫ﺗﱪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻓﻮ‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ ﮐﺲ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎر ﺑﺪ را ﻣﮑﻦ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﺑﱰ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﻧﻔﻊ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽدﻓﻊ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺷﺎخ ﺑﯽﺑﺮگ و ﻣﯿﻮه ﺧﺎر ﺑُﻮَد‬
‫ﮐﺖ ﺑﻪ ﻧﯿﮏ و ﺑﻪ ﺑﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر آﯾﺪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫و‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫دوﺳﺖ را ﻫﻤﭽﻮ ﺗﯿﻎ و ﻣﯿﻎ ﺑﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﯽدرﯾﻎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دوﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫‪۲۳۹‬‬
‫ﯾﺎری‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻫﻢ ﮐﯿﺴﻪ ﮐﻢ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﯾﺎر‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ رﯾﺎ اﻟﺤّﺐ‬

‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫در‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻗﻮﻣﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎب‬ ‫ﻋُﻤّﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬
‫اﺣﻮال‬ ‫ﭼﯿﺴﺘﺘﺎن‬ ‫ﮐﺪاﻣﯿﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد از آن ﻗﻮم ﻣﲑ ﻋﺪل ﺳﺆال‬
‫ﻫﻤﻪ ﯾﮏ راه و ﯾﮏ ﻃﺮﯾﻘﺎﻧﯿﻢ‬ ‫رﻓﯿﻘﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﯾﮏ دل و ﺟﺎن و ﯾﮏ زﺑﺎن ﺷﺪهاﯾﻢ‬ ‫ﺷﺪهاﯾﻢ‬ ‫ﺑﺮادران‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﮐﯿﺴﮥ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﯽﺣﻀﻮر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋُﻤّﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺣﺴﺎب درج ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﺧﺮج ﮐﻨﯿﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮان‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫ﺑﯽﺧﱪﯾﻢ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫زر‬ ‫وز‬ ‫ﺧﻮرﯾﻢ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫زانِ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫وﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺟﻤﻠﻪ را ﻣﺴﻠﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋُﻤّﺮ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺤﮑﻢ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺮﭘﺎﺷﯿﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫زر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮادران‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺟﺪا‬ ‫و ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺗﻐﯿّﺮی‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫وان دﮔﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ ﺟﺒّﻪای ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻧﻪ ﯾﮑﯽ را ﺑُﻮدَ ز ﻣﺎل اﻓﻮاج‬
‫ﺑﻪ زر و ﺳﯿﻢ ﻧﺎﺷﺪه ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮ‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻧﯿﺎﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ دوﺳﺘﺎن ﭼﻨﲔ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﺣﺎل ﺑﻮدی ﯾﮑﯽ و ﻣﺴﮑﻦ دو‬ ‫ﺟﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﻮدی از ﺑُﺪی ﺗﻦ دو‬
‫ﻫﺮاﺳﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﯾﻨﺴﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﯿﺰان‬ ‫در‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫از ﮐﻮه‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ را ﺷﺪه اﺳﺖ ﯾﮑﺘﺎ ﻧﺎن‬
‫ﺷﺎداﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽرﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻧﺎن ﮐﻮر و ﺣﺠﺮه زاداﻧﻨﺪ‬

‫ﻓﯽ ذﮐﺮ رﻓﻘﺎء اﻟﺴّﻮء‬

‫ﯾﺎ ﻣﮑﻦ ﯾﺎ ﭼﻮ ﮐﺮدی آن را ﺑﺎش‬ ‫ﻗﻠّﺎش‬ ‫و‬ ‫ﻣُﻘﺎﻣﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﮐﺎﻟﻪ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪﻫﯽ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﺎﻟﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫آن ﻃﻠﺐ زو ﮐﻪ ﻃﺒﻊ و ﺧﺎﻃﺮ اوﺳﺖ‬ ‫دوﺳﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ دوﺳﺖ‬
‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫زو‬ ‫ﺑﺪ ﮐﺴﯽ دان ﮐﻪ دوﺳﺖ ﮐﻢ دارد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫دوﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ دو ﺻﺪ دو ﯾﺎر ﺑُﻮَد‬
‫ﮐﺎﻧﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫از ﺻﺪف دُر ﻃﻠﺐ ز آﻫﻮ ﻧﺎف‬ ‫از ﺗﻘﯽ دﯾﻦ ﻃﻠﺐ ز رﻋﻨﺎ ﻻف‬
‫از ﺻﺪف ﻣﺸﮏ ﺟﻮ وز آﻫﻮ دُر‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ز‬ ‫ار‬ ‫آﺳﺘﲔ‬
‫زﯾﻦ ﺑﺒﲔ زان ﺑﺒﻮی و زان ﺑﻨﯿﻮش‬ ‫آﻧﭽﻪ از ﺣﺲ ﭼﺸﻢ و ﺑﯿﻨﯽ و ﮔﻮش‬
‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮد‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﭽﺸﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎنﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬
‫آن ازﯾﻦ اﯾﻦ از آن ﻧﯿﺎﺑﯽ ﺑﺎز‬ ‫از ﺣﻮاس ار ﺑﺠﻮﯾﯽ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺎز‬
‫ﮐﺎر ﻫﺮ ﻣﺮد و ﻣﺮد ﻫﺮ ﮐﺎری‬ ‫ﺑﺎری‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﺪﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬

‫‪۲۴۰‬‬
‫ﻣﱪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﺨﻮاﻫﯽ دل از ﻧﺪاﻣﺖ ﭘﺮ‬
‫ﺳﻮی او ﺑﺎز ﮔﺮد ﭼﻮن ﻃﻮﻣﺎر‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﺎز ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫داﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺑﮕﺮداﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫رخ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞﺑﺮدار‬ ‫رازﻧﺪ‬ ‫ﮔﻨﺞﺧﺎﻧﮥ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭼُﺴﺖ‬ ‫درآﻣﯿﺰ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﻔﺎﯾﻪ و ﺳﺮه ﺑﻪ ﺧﻔﺖ و ﺑﻪ ﺧﯿﺰ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﲔ آﻣﺪ از ﺣﮑﯿﻢ ﻋﺮب‬ ‫ﻧﻪ ﻃﻠﺐ زﯾﻦ ﺳﺘﻮده دان ﻧﻪ ﻫﺮب‬
‫زﻧﺪﯾﻖ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ار‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺣﮑﻤﺖ از ﻋﻠﯽ آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫دوﺳﺖ ﻧﺎدان ﺑﻮد ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺳﻮﺧﺖ‬
‫درآﻣﯿﺰی‬ ‫ار‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻧﺴﺘﺎﯾﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪن‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫وﻗﺖ ﻋﺸﺮت از او ﺑﻪ ﮐﻢ دﯾﺪن‬
‫زﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻣﻘﻌﺪان‬ ‫از‬ ‫ﭘﯿﮑﯽ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﺰم‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ از وی وی از ﺗﻮ ﻧﺎزارد‬ ‫آن ﻃﻠﺐ ﮐﻦ ﮐﻪ داﻧﺪ و دارد‬
‫دور دور و ﻫﻢ اﯾﺪرﺳﺖ ﺧﻮدی‬ ‫ﺑﯽﺧﺮدی‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻧﮑﻮ ﮐﺎر ﺑﺪ ﺷﻮد ز ﺑﺪان‬ ‫ﺑﯽﺧﺮدان‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زﻫﺮ ﮔﺮدد ﻫﻤﯽ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﺎر‬ ‫ﺑﺎد ﮐﺰ ﻟﻄﻒ اوﺳﺖ ﺟﺎن ﺑﺮ ﮐﺎر‬
‫ﭼُﺴﺖ‬ ‫ﺑﮕﲑد‬ ‫داﻣﻨﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪرﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎردان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ورﻧﻪ ﺳﺮﺧﺴﺖ ﺗﺎ ﻗﺮﯾﻦ ﺧﻮدﺳﺖ‬ ‫زرد روﯾﯽ زر از ﻗﺮﯾﺖ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫ﻋﻄﺒﺎر‬ ‫زﻣﺎن ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻓﺼﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻏﻬﺎ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﺷﺪ ز ﮔﻠﻬﺎ ﻋﺰﯾﺰ و ﻧﯿﮑﻮ ﻧﺎم‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻨﺠﺪی‬ ‫روﻏﻦ‬
‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻨﺠﺪش‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﮔﻠﻬﺎ ﺳﺮﭙد ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ‬
‫از ﮔُﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮑﻨﺎم‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺮﺳﺖ از ﺳﺒﻮ و آن از ذُل‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺪان ﮐﻢ ﻧﺸﲔ ﮐﻪ ﺑﺪ ﻣﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯿﺶ ﭼﻮن ﮔﺮگ ﺧﻮرد ﮔﺮگ ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻮش ﺧﻮ از ﺑﺪﺧﻮان ﺳﱰگ ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ ﻣِﻪ و ﺑﻪ ﺷﻮی ز ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻪ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻧﯿﮏ را ز دﺳﺖ ﻣﺪه‬
‫ﮔﺸﺖ ﻫﻢ ﺧﻮ اﮔﺮ ﻧﺸﺪ ﻫﻢ ﺗﮓ‬ ‫اﺳﺐ ﺗﻮﺳﻦ ز اﺳﺐ ﺳﺎﮐﻦ رگ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﺼﺮ ﮐﻨﺪ ﻧﺎﻣﺖ‬ ‫ﻋﺎﻣﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺒﺎد‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫زﺷﺖ ﻧﺎم و ﺗﺒﺎه و اﺳﺘﻨﺒﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺎم آﺗﺶ و ﭘﻨﺒﻪ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺮگ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮگ ﻋﺎﻣﯽ ﺑﺎد‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺟﺎن ﺷﻨﺎﺳﺪ ﮐﻪ دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺟﺴﻢ داﻧﺪ زﯾﺴﺖ‬
‫ﺣﻼل‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دوﺳﺘﯽ را ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﺠﺎل‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪت ﻟﻘﻤﻪ ﺗﯿﺰ و ﺗﯿﻎ و ﺷﻠﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﺗﺎ ﻟﻘﻤﻪ دﯾﺪ ﺟﺎن و دﻟﺴﺖ‬
‫ﺑﺒﲔ‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دل‬ ‫دﻫﺎﻧﺶ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﺒﲔ‬ ‫ﭘﯿﺎﻟﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﮑﻤﺶ‬

‫‪۲۴۱‬‬
‫زاﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ اﺧﻮک ﻣﻦ و اﺳﺎک‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫اﺧﻮّت‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺎ ﮐُﻠﻪ ﮐﯽ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻋﯿﺒﮥ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ ﺧﻮن و ﮔﻮﺷﺖ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻮد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﻫﯿﭻ دوﺳﺖ ﻣﻬﺮ و وﻓﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﻫﯿﭻ ﯾﺎر ﺻﺪق و ﺻﻔﺎ‬
‫از ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺗﻮ ﺷﻮد ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﮐﻨﺪ ﺳﻼم ﻋﻠﯿﮏ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﺑﻮد ﮐﺶ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫دوﺳﺖ و دﺷﻤﻦ ﺑﺮای ﺟﺎن ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺧﻼص‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﯽﺧﻮاﺑﯽ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﯽ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻨﻮرﯾﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا زو وﻓﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫داﻣﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﲑ و ﺧﻮد را ﺑﺎش‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ اﮐﻨﻮن ﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻪ ﺑﺪ را ﺑﺎش‬
‫زﻧﺎن‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯽﻣﺪد‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻮد ﻋﻬﺪ و ﻋﺸﻖ ﻟﻘﻤﻪ زﻧﺎن‬
‫ﮐﻪ از آن ﻣﻐﺰ آن ﭼﻮ ﭘﻮﺳﺖ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺻﻠﺢ دﺷﻤﻦ ﭼﻮ ﺟﻨﮓ دوﺳﺖ ﺑُﻮَد‬
‫ﻫﻤﻪ آدم دﻣﻨﺪ و ﻣﺮﺟﺎن ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺒﻨﺪ ﮐﺰ ﮔﯿﻬﺎن‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫دل‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻫﺒﻮط‬ ‫ﻋﻘﺮب‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﯿﮏ را از ﺑﺪان ﭼﻪ ﺟﺎه ﺑُﻮَد‬

‫ﻓﯽ ﺗﺮک اﻟﻤﺨﺎﻟﻄﺔ ﻣﻊاﻻوﺑﺎش‬

‫ﻧﯿﻨﺪ‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫آزﻣﻮدم‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺟﺰ ﻣﮑﺮ و ﺑﻨﺪ و ﭘﯿﭻ ﻧﯿﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﺎوﯾﺰد‬ ‫درو‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫رﯾﺰد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺑﺮت‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫رو‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻪای ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻮر ﮔﺮو‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﮑﺴﻮاره‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺷﺐ ﮐﻨﺪ ﻏﺎرت‬ ‫ﻋﺎدت‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫را‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫دارد‬ ‫دﻟﺸﮑﺴﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫داﻧﮑﻪ‬ ‫ﺟﻮﺷﻨﻬﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑﻫﺎ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯿﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮد آﺳﻮده ﺷﺎم و ﭼﺎﺷﺖ ﺑُﻮی‬ ‫ﺑُﻮی‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺪاﺷﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎ ﮐﺴﺎن‬
‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﻦ‬ ‫آرزو‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮدت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﯿﻨﯽ از ﺳﺮو ﺑُﻦ‬
‫زد‬ ‫ﻧﯿﺎری‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﯿﺰی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮی ز ﻧﯿﮏ و ز ﺑﺪ‬
‫ﺗﯿﺰ ﺑﯽﺷﺮم ﮐﺲ ﺑﻪ ﯾﺎری داد‬ ‫ﭼﻮن دﻟﺖ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﻮدن ﺷﺎد‬
‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ ﺻﺤﺒﺘﯽ ﮐﻪ آن ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﺗﻔﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺑﺎدی ﻫﻢ از ﺗﻮ ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫آوﯾﺰد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮ ﯾﮏ دم ﺑﻪ رﻓﻖ ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻫﻤﯽ در ﺗﻮ ﻧﯿﮏ ﺧﻮد ﺑﯿﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﯿﻨﯽ ازو ﺑﻪ ﺟﺎن و ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎﻟﻠﱣﻪ‬ ‫واﻟﻌﯿﺎذ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮔﺮ‬
‫دل‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺑﺨﯿﻞ‬ ‫ﺑﺨﯿﻼن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﮕﺴﻞ‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫دل‬
‫دﻧﺪان‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دار‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬
‫ﮔﺮ ﻫﻤﻪ دل ﺑﻮد از او ﺑﮕﺴﻞ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻣﺎ را ﻧﺨﻮاﻫﺪ از ﻫﻤﻪ دل‬
‫ﺑﺲ ﻧﺪﯾﻢ ﺗﻮ ﺷﻌﺮ ﭼﻮن ﺷﻌﺮی‬ ‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬

‫‪۲۴۲‬‬
‫ﺗﺎ ﻧﮕﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪت‬ ‫ﺧﺮدت‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻠﯿﺴﺖ ﮐﺘﺎب‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﻣﺎه ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ از دو ﺻﺪ ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﮐﻮﺗﻪﺑﲔ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺰﺑﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﻣﺮﻫﻢ ﻧﻬﯽ ﻧﺪارد ﺳﻮد‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫داغ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﮐﻮ ﯾﮑﯽ ﮐﻮ ﯾﮑﯽ ﺑُﻮَد ﮐﺲ را‬ ‫ﻫﺮزهدان ﻫﻢ ﺷﺮﯾﻒ و ﻫﻢ ﺧﺲ را‬
‫ﺑﯿﺎر‬ ‫اﺳﺘﻮار‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻮ‬
‫ﺑﻬﺮ ﮐﻬﻦ‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫و ﺑُﻦ‬ ‫اﻫﻞ اﯾﻦ روزﮔﺎر ﺑﯽﺳﺮ‬
‫زﻫﺮ و ﭘﺎزﻫﺮ را ﺑﻪ ﻫﻢ دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫درم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫ﺣﻮﺻﻠﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﺳﲑﻧﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮشﺑﻮی و روی و ﺧﻮش ﮔﻠﻪاﻧﺪ‬
‫ﭘﺎﺷﺎﻧﻨﺪ‬ ‫راز‬ ‫و‬ ‫ﻧﮕﻬﺪار‬ ‫زر‬ ‫ﻻﺷﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎران‬ ‫رﻧﺞ‬
‫ﻫﻮش او ﺟﺰ ﺳﻮی ﻫﻮس ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺻﻮرتﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭼﻮن ﺑﺪی دﯾﺪ ﺑﺪ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺗﻮ‬ ‫روز ﻧﯿﮑﯽ ﭼﻪ ﺧﻮش ﺑﻮد ﺑﺎ ﺗﻮ‬
‫ﻋﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﺎر‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن ﮔﺰﯾﻨﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن درای ﺷﱰ ﺧﻮش آوازﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪﺳﺎز‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫درﺧﻮرد‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫درد‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬
‫ﻧﺎﻫﻤﺘﺎی‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ دان در اﯾﻦ ﺳﭙﻨﺞ ﺳﺮای‬
‫وآن دﮔﺮ ﭘﺎی ﭘﯽ ز ﺑﻬﺮ ﺷﮑﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﻧﺎی ﻧﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ دو دم‬
‫آواز‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﺪ‬ ‫داود‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﯾﺎر‬
‫آزارﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻏﻮث‬ ‫او‬ ‫ﻓﻮت‬ ‫ﺻﻮت او ﻣﻮت روح اﺣﺮارﺳﺖ‬
‫ﻣﺮﮔﺶ از ﺑﺮگ و ﺑﺎر ﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﺮه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺎذون‬ ‫ﺷﺎخ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺑﯿﺦ ﻧﺮدی ﮐﻪ راﺳﺖ ﺷﺎخ ﺑُﻮَد‬
‫آواز‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺷﻬﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫دم‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﺣﲑاﻧﻢ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫زان‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽداﻧﻢ‬ ‫درون‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺑﯽوﻓﺎﯾﯽ‬
‫ﭘﺮﻫﲊان‬ ‫ﺟﻬﺎندﯾﺪﮔﺎن‬ ‫زان‬ ‫ﭘﺪران‬ ‫از‬ ‫دارم‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﻗﺼﻪای‬
‫ﻣﻬﺴﺘﯽ ﻧﺎم دﺧﱰی و ﺳﻪ ﮔﺎو‬ ‫ﺗﮕﺎو‬ ‫روﺳﺘﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زاﱃ‬ ‫داﺷﺖ‬
‫ﮔﺸﺖ روزی ز ﭼﺸﻢ ﺑﺪ ﻧﺎﻻن‬ ‫ﺑﺎﻻن‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻮﻋﺮوﺳﯽ‬
‫ﺷﺪ ﺟﻬﺎن ﭘﯿﺶ ﭘﲑ زن ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﭘﺪرش ﭼﻮ ﻣﺎه ﻧﻮ ﺑﺎرﯾﮏ‬
‫ﮐﻪ ﻧﯿﺎزی ﺟﺰ او ﻧﺪاﺷﺖ دﮔﺮ‬ ‫دﻟﺶ آﺗﺶ ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﻮﺧﺖ ﺟﮕﺮ‬
‫ﻣﺎدر‬ ‫ﻣﺮدنِ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫زال‬
‫ﭘﻮز روزی ﺑﻪ دﯾﮕﺶ اﻧﺪر ﮐﺮد‬ ‫از ﻗﻀﺎ ﮔﺎو زاﻟﮏ از ﭘﯽ ﺧﻮرد‬
‫آن ﺳﺮ ﻣﺮده رﯾﮕﺶ اﻧﺪر دﯾﮓ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ ﭼﻮن ﭘﺎی ﻣﻘﻌﺪ اﻧﺪر رﯾﮓ‬
‫ﺳﻮی آن زال ﺗﺎﺧﺖ از ﻣﻄﺒﺦ‬ ‫دوزخ‬ ‫از‬ ‫دﯾﻮی‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎو‬
‫ﺗﻬﻮﯾﻞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫زال‬
‫ﻣﺤﻨﺘﯿﻢ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫زال‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻬﺴﺘﯿﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻘﻠﻤﻮت‬ ‫ﮐﺎی‬

‫‪۲۴۳‬‬
‫ﻣﺸﻤﺎر‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻨﺪرﺳﺘﻢ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫آﻧﮏ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﻬﺴﺘﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺮدارم‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﻣﻨﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎرم‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دﺧﱰم‬
‫ﺳﻮی او رو ز ﮐﺎر ﻣﻦ ﺑﮕﺬر‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫و‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮﻓﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻﮐﺲ‬ ‫ﭘﯿﭽﺎﭘﯿﭻ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻼ دﯾﺪ در ﺳﺮﭙد او را‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺷﻤﺮد‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫ﺑﯽﺑﻼ‬
‫ﺑﺪاد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺪش‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﮔﺮﯾﺎن و ﻟﺐ ﺑﻮد ﺧﻨﺪان‬ ‫زﻧﺪان‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﮐﻪ ز ﺳﺮ ﺑﻔﮑﻨﺪ ﺑﺮای ﺗﻮ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﯾﺎرت آن ﺑﺎﺷﺪ ار ﻧﯿﺎری ﺧﺸﻢ‬
‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺶ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﲑد‬
‫ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺪاﻧﮑﻪ رﻧﮓ آﻣﯿﺨﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ وﻗﺖ ﺑﻼ ز ﺗﻮ ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬
‫رَو ز روزن ﺑﺠﻪ ﻧﻪ از درِ او‬ ‫او‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﻣﺮو‬ ‫ﻣﺠﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺻﺤﺒﺘﺶ‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ دﯾﺪی ﺳﻼم ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪﯾﺪهام‬ ‫وﻓﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫در ﺻﻔﺖ اﺑﻠﻬﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫از درون ﺧﺎﱃ از ﺑﺮون ﺳﯿﻬﯿﺴﺖ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ اﺑﻠﻬﺎن ﭼﻮ دﯾﮓ ﺗﻬﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺰ ره ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ و ﺗﻮﺣﯿﺪﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫دوﺳﺘﯽ ﺧﻠﻖ ﺳﻨﮓ و ﺷﯿﺸﻪ ﺗُﻨُﮏ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒُﺮ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﻨﮓ در ﻇﺮف ﺷﯿﺸﻪ ﻧﺘﻮان ﺑﺮد‬
‫دﻫﺎن‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻨﮕﺪل‬ ‫ﭼﻨﮓ و ﻧﺎﯾﺴﺖ در ﺻﻔﺖ ﻧﺎدان‬
‫ﺟﻮی‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دواﻧﺪ‬ ‫ﺗﻬﻤﺖ‬ ‫آب‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﺑﻠﻪ ﭼﻮ ﺑﺎﺷﺪت دﻟﺠﻮی‬
‫داردت ﺧﻮﯾﺶو دوﺳﺖ ﭼﻮن ﺗﻦو ﺟﺎن‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮی ﺗﻨﺪرﺳﺖ و ﺣﮑﻢ روان‬
‫آن ﺷﻮد ﻣﻮﺳﯽ اﯾﻦ دﮔﺮ ﻗﺎرون‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﻣﻮﯾﯽ از ﺗﻮ دﯾﮕﺮﮔﻮن‬
‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮر‬ ‫ﺳﻮز‬
‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫راه‬ ‫درازی‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫در‬ ‫ﻧﻨﮕﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻢ آﯾﺪ ﺑﻪ راه ﺗﻮﺷﮥ ﺗﻮ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮای ﺷﮑﻢ ﺑﻮد ﻫﻢ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﺮادر ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺮم و درﺷﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺟﻮﺳﺖ ای ز ﻧﯿﻢ ﺟﻮ ﮐﻤﱰ‬ ‫دلِ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺧﺪای و ﺧﻠﻖ ای ﺧﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﯾﮑﺘﺎ ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺗﱪّا‬ ‫ﺧﺮان‬ ‫ﺧﺮیّ‬ ‫از‬
‫ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دل‬ ‫درِ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﻌﺪن‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﺰ ﺧﺮد ﻧﺮدﺑﺎن ﮐﻦ و ﺑﺮ ﺗﺎز‬ ‫ﻧﻪ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﺪت ﻓﻠﮏ ز ﻓﺮاز‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﮕﺬاﺷﺘﯽ ﭼﻮ ﺧﺮ ﺷﺪهای‬ ‫ﺷﺪهای‬ ‫ﻣﯽﻧﺸﻨﻮی ﮐﻪ ﮐﺮ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫آواز‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪی‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺮا ﮔﻮش‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺮا زن ﺟﻬﺎن ﻣﺒﺸّﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در ﺗﻮ زﯾﺮا ﺳﺨﻦ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪۲۴۴‬‬
‫ﮐﺎواک‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻠﺒﻪای‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﺧﺪا ﺑﺮ آی از ﺧﺎک‬
‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪروﯾﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺘﺎﺑﯽ اﺳﺖ ﺻﻮرت ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﺎن‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ﺻﻔﺘﺶ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻟﺌﯿﻤﺎن‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬
‫ﺗﻦ او ﻧﻮ و ﺟﺎن ﮐﻬﻦ در وی‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ ﺧﺎﻣﺶ و ﺳﺨﻦ در وی‬

‫ﻓﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻟﻌﺸﻖ‬

‫ﻟﯿﻠﯽ او ﻣﻔﺘﻮن‬ ‫ﺑﻮد ﺑﺮ ﺣﺴﺖ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ در ﻋﺮب ﻣﺠﻨﻮن‬
‫ﺑﻠﻮی ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﻠﻮی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻟﯿﻠﯽ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫دﻋﻮی‬
‫رﻧﺞ را راﺣﺖ و ﻃﺮب ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺣﻠّﻪ و زاد و ﺑﻮد ﺧﻮد ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫ﺑﯽﺧﱪ ﮔﺸﺘﻪ از ﻏﻢ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮐﻮه و ﺻﺤﺮا ﮔﺮﻓﺖ ﻣﺴﮑﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫دام‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ روز او ﻧﯿﺎﻓﺖ ﻫﯿﭻ ﻃﻌﺎم‬
‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دام‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫آﻫﻮﯾﯽ‬ ‫اﺗﻔﺎق‬ ‫ز‬
‫وآن ﭼﻨﺎن ﭼﺸﻢ و روی ﻧﯿﮑﻮ را‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺪﯾﺪ آن ﺿﻌﯿﻒ آﻫﻮ را‬
‫را‬ ‫او‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﯾﻠﻪ ﮐﺮدش ﺳﺒﮏ ز دام او را‬
‫اﯾﻦ ﮐﻪ در دام ﻣﻦ ﺷﮑﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﭼﺸﻤﺶ ﭼﻮ ﭼﺸﻢ ﯾﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻫﻢ رخ دوﺳﺖ در ﺑﻼ ﻧﻪ رواﺳﺖ‬ ‫در ره ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺟﻔﺎ ﻧﻪ رواﺳﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻟﯿﻠﯽ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﯾﻠﻪ ﮐﺮدﻣﺶ از اﯾﻦ ﺑﻼ و ﻣﺤﻦ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺒﺐ را ﺣﺮام ﺷﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻦ ﻏﻼم ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ره ﻋﺸﻖ‬
‫ﻧﺨﺮﻧﺪ از ﺗﻮ ﺗﺮﺳﻢ اﯾﻦ دﻋﻮی‬ ‫ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روی‬ ‫دﻋﻮی‬ ‫راه‬
‫ﻫﻤﺮه ﮐﻦ‬ ‫ﭼﻨﲔ ﮔﻔﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮد ﭘﯿﺶ آر و ﮔﻔﺖ ﮐﻮﺗﻪ ﮐﻦ‬
‫ﭼﻮن زﻧﺎن زﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻌﺮض‬ ‫از‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫و‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﻃﻠﺒﮑﺎر‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻣﻌﺒﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬ ‫دﻋﻮی‬
‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮد ﮔﺮی ﺑﺮ دﺳﺖ‬
‫ﻣﻔﺘﻮن‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪهای‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻓﺮزﻧﺪ آدﻣﯽ ﭘﺲ ﭼﻮن‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮد ﺑﺮﻓﺖ و ﻫﻢ ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن را ﻧﻪ ﻣﺰرﻋﺖ ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬
‫از ﺧﻮد و اﺻﻞ ﺟﺎﻫﻠﯽ ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﻧﺴﺎن و ﻋﻤﻠﻪ‬

‫آﻣﺎده‬ ‫ﻣﻠﮑﺘﺴﺖ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﻪزاده‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫آن‬
‫اﺧﻼص‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎدﻣﺎن‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪر ﺳﺮای و ﺣﺠﺮۀ ﺧﺎص‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﭘﺎس او ﻫﻤﯽ دارﻧﺪ‬ ‫ﻧﮕﺬارﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮاش‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﻟﻬﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫آن وﺷﺎﻗﺎن ﭘﺮ ﻓﻐﺎن و ﻓﻀﻮل‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﭙﻪ‬ ‫اﻧﺒُﻪ‬ ‫و‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎرﮔﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮاﯾﯽ‬ ‫در‬

‫‪۲۴۵‬‬
‫ﺟﻮش‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻓﻐﺎﻧﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﺑﺮ ﻓﻠﮏ رﺳﯿﺪه ﺧﺮوش‬
‫ﺑﯽﮐﺮدار‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽرﻗﯿﺐ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﯽﮐﺎر‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏزاده‬ ‫وآن‬
‫ﺣﺎﺟﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽاﺗﺎﺑﮏ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺎواﺟﺐ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﭙﻮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آﻏﺎزد‬ ‫ﮔﻔﱳ‬ ‫ﻧﺮﭙﺳﯿﺪه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮدازد‬ ‫ﻟﻬﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﺮﻧﺎرد‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دم‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽدارد‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﺶ‬ ‫آن‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫دو‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد ﮐﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺳﺮّ اﯾﻦ ﭼﯿﺴﺖ ﺧﻮد ﺗﻮ ﻣﯽداﻧﯽ‬
‫از ﻋﺒﺚ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺨﺖ ﺑﺮ ﺣﺬرﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﭘﺎکدار از ﻋﺒﺚ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﺴﺐ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺰ از ﻧﺴﻞ آدﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺴﺐ‬
‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺎزﮔﺮدد‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫رﻧﺞ ﮐﺶ‬ ‫ﮐﺎر ﮐﻦ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮑﻦ ﺗﻮ ﺑﻪ داﻧﯽ‬ ‫ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫از‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﯽﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ای درﯾﻐﺎ ﮐﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻻﻧﺴﺎن‬
‫ﺗﺎ ﮐﻨﺪ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﯾﺶ را راﺿﯽ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ رﻓﺖ زی ﻗﺎﺿﯽ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آﺑﺎدی‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ ﮔﻮاه‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺎی ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﯽ و رادی ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺑﺪاد ﻗﺎﺿﯽ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﻮاﻫﯽ‬
‫ﺑﺴﺘﻮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﻓﺮزدق‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﻓﻼن ﻣﺮد راد ﺟ ّﺪ ﺗﻮ ﺑﻮد‬
‫ﻣﻤﺪوح‬ ‫از ﮐﺮم‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻌﺮا‬ ‫از ﻋﻄﺎ ﺑﻮد ﮐﺎم و راﺣﺖ روح‬
‫ﻣﺪار‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺪارم ﺧﱪ ﺗﻮ رﻧﺠﻪ‬ ‫ﻣﺮد ﮔﻔﺖ از ﻓﺮزدق و اﺷﻌﺎر‬
‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻨﻘﺒﺘﻬﺎی‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻗﺎﺿﯽ ﭼﻮ ﺗﻮ ز ﻧﺎداﻧﯽ‬
‫ﮐﻨﻢ‬ ‫اﺻﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﻮل‬
‫ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﻬﺎدت‬ ‫ﻧﺪارم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺪاﻧﯽ ﻓﺮزدق و ﻧﻪ ﻣﺪﯾﺢ‬
‫راه او را ﻧﻪ ﺑﯿﺶ و ﻧﻪ ﮐﻢ ﺑﺎش‬ ‫ﺗﻮ اﮔﺮ ز آدﻣﯽ ﭼﻮ آدم ﺑﺎش‬
‫ﻗﺼﺪ اﯾﻦ راه ﮐﻦ درو ﻣﺎﺳﺎی‬ ‫ﺟﺎن ﺑﻪ ﮐﻒ ﺑﺮﻧﻪ و دﻟﲑ آﺳﺎی‬
‫ﭼﻪ ﺧﻮشو ﻧﺎﺧﻮشو ﭼﻪ ﻧﯿﮏ و ﭼﻪ ﺑﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ دو روزه ﺣﯿﺎت ﻧﺰد ﺧﺮد‬
‫رﺳﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﯿﻤﻪات‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺑﯿﺦ ﺗﻮ ﺑﻪ آب رﺳﺪ‬
‫دوری‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫دﻗﯿﻖ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﻌﺬوری‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬
‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﮔﺸﺎد‬ ‫دارد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ ﮐﯽ ﮔﲑدت ﺑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻘﻞ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﺶ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫داﻧﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ‬
‫اﺳﻼم‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫زادهای‬ ‫وﻗﺖ را ﺷﮑﺮ ﮐﻦ ﮐﻪ در اﯾﺎم‬
‫ﻧﻪای‬ ‫ﭼﺸﯿﺪه‬ ‫ﮐﺎﻓﺮی‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫ﺧﻮاری و زﺧﻢ ﮐﻔﺮ دﯾﺪه ﻧﻪای‬
‫ﭘﯿﺸﺖ آوردهاﻧﺪ از اﯾﻤﺎن ﺧﻮان‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﺳﻌﯽ‬

‫‪۲۴۶‬‬
 ‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺷﮑﺮ ﻫﺪاﯾﺔاﻻﺳﻼم‬
‫ﮔﺮدش اﺻﺤﺎب ﺻﻔّﻪ ﺑﺎ ﻏﻢ و درد‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫روزی‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤّﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﻼم‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯽﮐﺮد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ره‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬
‫دروازه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آوازه‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻫﻢ ﮐﻬﻦ ﭘﲑ و ﻫﻢ ﺟﻮان ﺗﺎزه‬
‫ﻣﯽﺧﻮردﻧﺪ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫ﻓﻮت‬ ‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﻨّﺘﯽ‬
‫ﻟﯿﮏ زان درد و رﻧﺞ ﺑُﺪ ﻗﺎﺻﺮ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻋﻤّﺮ‬ ‫زود‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﻨﺘﯽ‬
‫ﺧﻮد ﻣﺮﯾﻦ درد را ﭼﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ وﯾﺤﮏ ﭼﻪ ﻻف ﭘﺎﺷﯽ ﺗﻮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روا‬ ‫درد ﮐﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫درد‬
‫ﻧﭽﺸﯿﺪه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫و‬ ‫زاده‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻧﻪای‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ذﻟﯿﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫اﯾﺎم‬ ‫درد‬
‫ﺷﺎداﻧﯿﻢ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زان‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ درد و زﺧﻢ ﻣﺎ داﻧﯿﻢ‬
‫اﺳﺘﺤﻘﺎر‬ ‫و‬ ‫ذُل‬ ‫ﻧﺎﺑﺮده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺎﭼﺸﯿﺪه ﺗﻮ درد و ﻣﻨّﺖ و ﻋﺎر‬
‫ﻗﺪر اﯾﻤﺎن ﭼﻪ داﻧﯽ و اﺣﺴﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬
‫وان ﭼﻪ ﺑﻨﺪی و آن ﭼﻪ ﻏُﻠّﯽ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ذُﻟّﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯿﻢ ﮐﺎن‬ ‫ﻣﺎ‬
‫اﯾﻤﺎﻧﯿﻢ‬ ‫راه‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﻣﺎداﻧﯿﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﺑﺴﺮﭙدﻧﺪ‬ ‫راه‬ ‫ﻧﺎﻣﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻋﻨﺎء‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺷﲑ‬
‫را‬ ‫آﯾﲔ‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺮدی اﯾﻦ ره دﯾﻦ را‬
‫ای ز ﺗﻮ دﯾﻦ و ﺷﺮع ﮔﺸﺘﻪ ﺧﺮاب‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻪ ﺑﻨﻬﻢ ﺗﺮا ﺑﻪ ﯾﺎر ﺟﻮاب‬
‫درد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺨﺘّﺚ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻪ زﻧﯽ در ره ﺻﻮاب و ﻧﻪ ﻣﺮد‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺻﻼﺑﺔ ﻃﺮﯾﻖاﻻﺳﻼم‬

‫ﻧﺎم‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺖ زی روم و ﻓﺪی از اﺳﻼم‬
‫ﭼﻨﺪ ﮐﺲ زان ﻣﯿﺎﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫وﻫﻨﯽ‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪی‬ ‫وﱃ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫داﻧﺸﻮﻣﻨﺪی‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻠﻮی‬
‫ﮐﺮد ﺑﺮ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺷﺨﺺ ﺣﮑﻢ ﺳﺪوم‬ ‫ﻋﻈﯿﻢاﻟﺮوم‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدﺷﺎن‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺑﭙﺴﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﻌﺒﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﺑﺮﺑﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﻐﺎﻧﻪ‬ ‫ﺷﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺘﻮاﻧﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﮑﻨﻢ‬ ‫ﺑﺴﻮزاﻧﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺗﻦ دﺳﺖ در دﻋﺎی زدﻧﺪ‬ ‫زدﻧﺪ‬ ‫رای‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ در دﺳﺖ ﺧﺼﻢ ﻋﻬﺪ ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫رﺧﺼﺖ‬ ‫ﻓﻘﯿﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ دل از زﺑﺎن دﻫﺪ اﻗﺮار‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﺑﺮ ﮐﻔﺮ ﮐﺮد ﺧﺼﻢ اﺟﺒﺎر‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮِ ﺷﺮط و ﻋﻬﺪ ﺑﺎز آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﭼﻮن ﻓﺮج ﻓﺮاز آﯾﺪ‬
‫ﺟﺪّم آن ﺳﺮور ﺷﺮﯾﻒ و وﺿﯿﻊ‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫ﻣﺮاﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﻠﻮی ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ز ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺸﻤﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ‬ ‫ﺣﯿﺰ‬

‫‪۲۴۷‬‬
‫ﺑﺴﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻮی‬ ‫ﺑﺴﺴﺖ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫وﯾﺮا‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﻣﺨﻨّﺚ دو ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﺰﻧﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮدﻧﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﮕﲑﯾﺪ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﺑﮑﻨﯿﺪ‬ ‫ﺗﻨﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯿﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺰﯾﺪهام‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻫﺴﺖ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﯾﮑﺴﺎن‬
‫را‬ ‫ﺳﺠّﲔ‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻓﺪی ﮐﺮدهام‬ ‫ﺳﺮ‬
‫آﻫﻮ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺑُﻮم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﮐُﺸﺘﻪ‬
‫ﺑﺮ درِ ﻋﺎر و ﺷﮏ ﻗﻌﻮد ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺟﺎن ﺑﺪاد و ﯾﮑﯽ ﺳﺠﻮد ﻧﮑﺮد‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ای ﺑﻪ ﻣﺮدی ﺗﻮ در زﻣﺎﻧﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻣﮕﺸﺎی‬ ‫ﻓﻘﻊ‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﺮدی ﭼﻨﲔ ﻋﻤﻞ ﺑﻨﻤﺎی‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ ﮐﺎر اوﺳﺖ ﺑﺎزی دان‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ راه ﺣﻖ ﻣﺠﺎزی دان‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺧﺮدی ﺗﺮا ﺑﺰرگ آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫روح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺴﻤﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﺎت‬ ‫ﭼﺎﮐﺮاﻧﺶ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮدهدار‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫آﺳﯿﺎﺑﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﻗﻄﺎع‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﯿﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺒﺎت‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزﯾﭽﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻃﺒﻊ و وﻫﻢ و ﺣﺲ و ﺧﯿﺎل‬
‫ﺗﯿﻎ ﭼﻮﺑﲔ ازان دﻫﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﻏﺎزﯾﺎن ﻃﻔﻞ ﺧﻮﯾﺶ را ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫ﭼﻮﺑﯿﻨﺶ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ آن ﻃﻔﻞ ﻣﺮدِ ﮐﺎر ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻟﻌﺒﺖ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫دﺧﱰان‬ ‫ﻣﺎدران ﭘﯿﺶ ﺧﻮﯾﺶ از آن ﺑﻪ ﻣﺠﺎز‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺪﺑﺎﻧﻮﯾﯿﺶ‬ ‫آن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﺎر‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺎش‬
‫آن‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻟﻌﺒﺖ‬ ‫ﺑﯽﺟﺎن‬ ‫ﻟﻌﺒﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ دﮐﺎن رﺳﺪ ﭼﻮ ﮔﺮدد ﻣﺮد‬ ‫آن ﮐﺮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دﮐﺎﻧﮏ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ رﺳﯽ ﺑﺪاﻧﯽ زﯾﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺶ داﻧﯽ از ﭘﯽ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫اﻧﺪرﯾﻦ ﺟﺎن واﻧﺪر آن ﺟﺎن ﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺻﻮرﺗﺴﺖ و آن ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﺎزی‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫آدﻣﯿﺰاده‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ و ﺑﻪ آن ﺑﻪ اﻧﺒﺎزی‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎ‬ ‫از‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺷﺪ ﻣﺮد و ﭼﺸﻢ او ﺷﺪ ﺑﺎز‬
‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﺑﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫زان ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺖ از درون ﺳﺮای‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ را ﺧﻮد ادﯾﺐ در ﺧﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ادﯾﺐ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎن‬
‫ادﯾﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽرﻗﯿﺐ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺴﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫زادهﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫رﻗﯿﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽادﯾﺐ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻫﻤﺘﺎ و ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻘﺼّﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﻮ ﺧﺎﺗﻢ و ﺟﻢ را‬ ‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮔﺮاﻧﻤﺎﯾﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺳﺘﻮر اﺳﺖ و دﯾﻮ در ﭘﺎﯾﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ددی‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫ﺳﺘﻮری‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺨﺮدی‬ ‫راه‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺧﻮ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﺎر و ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آدﻣﯽ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮغ ﺑﺎ ﭘﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺒﺎﯾﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫دﻋﻮی‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻧﺎن ﺑﺎ ﺧﺮد ﻧﺪاﻧﺪ ﺧﻮرد‬
‫ﮔﺮﭼﻪ دارد دو دﯾﺪه ﮐﻮر ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺘﻮر‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫آدﻣﯽ‬

‫‪۲۴۸‬‬
‫ای زﻣﻦ ﺑﺎ زﻣﺎﻧﻪ ﭼﻮن ﺳﺎزی‬ ‫رازی‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻮﯾﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺎم اﯾﻦ ﺑﺎغ و وﺻﻒ آن ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ آﺳﯿﺎ و آن ﮔﻠﺨﻦ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻨﯽ ﻧﺎن و آب ﮐﻮ و ﮐﻤﯿﺰ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎت‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺧﻮرد دوﻧﺎن ﺑﻮی ﭼﻮ ﻣﺎل ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از دور ﭼﺮخ دون ﻟﺌﯿﻢ‬
‫ﻋﺮﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻟﺒﺎس‬ ‫وز‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻣﺎﻧﺪه در ﻏﻢ ﻧﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫دﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎدت‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮدﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻗﻮت‬
‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫رازق‬
‫ﺗﺮﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ ز ﺟﺎن ﻓﻮت و ﻣﻮت ﻣﯽداﻧﯽ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﻋﺘﻘﺎداﻟﺴﻮء واﻟﺨﻮف ﻣﻦ ﻗﻠّﺔ اﻟﺮزق‬

‫ﺷﺪه از ﻋﻤﺮ و ﻋﯿﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻔﻮر‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻣُﻌﯿﻞ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﻣﻌﯿﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫زار‬ ‫ﺑﯿﭽﺎره‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺮد را ده ﻋﯿﺎل و ﮐﺴﺐ ﻗﻠﯿﻞ‬
‫ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﻧﺎﺣﯿﺖ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫از ﻋﯿﺎل و ﻃﻔﻮل رخ ﺑﺮﺗﺎﻓﺖ‬
‫راﺣﺖ ﺧﻮﯾﺸﱳ در آن ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫وآن ﻋﯿﺎﻻن ﺑﻪ ﺷﻬﺮ درﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫ﺑﺨﺖ ﺑﻨﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﯿﻞ ﭼﻪ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭼﺎﻫﺴﺎری‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫راه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎده‬ ‫ﺣﺒﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﻟﻮ‬ ‫دﯾﺪ ﻣﺮدی ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﺎه‬
‫ﮐﻪ ز ﮔﻨﺠﺸﮏ ﺑﻮد او ده ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﯽ ﺑﺲ ﺿﻌﯿﻒ و ﺑﺲ ﮐﻮﭼﮏ‬
‫ﺑﺎزاری‬ ‫ﻣﮕﺮت‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮑﻦ ﮐﺎری‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﻣﺮدا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﻨﺸﺎن‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﯽ‬ ‫زآب‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫از ﻣﻦ ای ﺧﻮاﺟﻪ ﺻﺪ درم ﺑﺴﺘﺎن‬
‫آب ده ﻣﺮغ را ﺳﺒﮏ ﺑﺸﺘﺎب‬ ‫دﻟﻮ و ﺣﺒﻞ اﯾﻨﮏ و ﭼﻬﯽ ﭘﺮ ز آب‬
‫ﺑﻪ از اﯾﻦ ﮐﺎر ﺧﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮد ﮔﻔﺘﺎ ﮐﻪ ﺑﺨﺖ روی ﻧﻤﻮد‬
‫آﻣﺮغ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫درم‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺳﲑ ﮔﺮدد‬ ‫دﻟﻮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دﻟﻮ ﺑﮕﺮﻓﺖ و رﻓﺖ زی ﺳﺮِ ﭼﺎه‬
‫ﻣﺮغ ﺳﲑی از آب ﻫﯿﭻ ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫آب‬ ‫زوال‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻦ ﻣﻦ در اﯾﻦ ﻋﻨﺎ ﻓﺮﺳﻮد‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪ ﻣﺮد و ﮔﻔﺖ ﭼﺘﻮان ﺑﻮد‬
‫ﯾﺰدان‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮام‬ ‫اﻣﺘﺤﺎن‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺎی‬ ‫ورا ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮ‬
‫اﺳﺒﺎب‬ ‫داد‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺮ اﯾﻦ ﻣﺮغ را ز ﭼﺎه ﭘﺮ آب‬
‫ﺑﮕﺬاری‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫را‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫داری‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ده‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﺎ ﻓﻐﺎن و ﺑﺎ ﺷﻐﺒﯽ‬ ‫ﺳﺒﺒﯽ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رازﻗﻢ‬
‫درﯾﺎب‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫رو ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎز ﺷﻮ ﺑﺸﺘﺎب‬
‫ﺑﮕﺸﺎﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ارزق‬ ‫راه‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﻢ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫روزی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫در ﻏﻢ ﻧﺎن ﭼﺮا ﺗﻮ دل ﺳﻮزی‬ ‫روزی‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪادم‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺟﺎن ﻣﺪار از ﺑﺮای ﻧﺎن در ﻏﻢ‬ ‫ﺟﺎن ﺑﺪادم دﻫﻤﺖ ﻧﺎن ﻫﺮ دم‬
‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫دارد‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫دور‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻫﻮﺳﻬﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﺮﺳﯿﺪ‬ ‫آن ﺟﻬﺎن در ﻏﺮور ﻧﺘﻮان ﯾﺎﻓﺖ‬

‫‪۲۴۹‬‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﻣﻔﮑﻦ ﺑﺮ آﺗﺶ از ﮐﯿﮑﯽ‬ ‫ﻟﺒّﯿﮑﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻣﭙﻨﺪار‬ ‫ﺣﺞ‬
‫ﻣﺎدر‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﯾﻦﭘﺮور‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺪاﻣﯽ ﺗﺮهات ﻧﻬﻢ ﺑﺮ ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺮﺧﻮان‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﮔﻠﺸﻨﯽ ﻧﻪ از ﭘﯽ ﮔﻮر‬ ‫زور‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫زر‬ ‫ﺑﺪﯾﻨﺠﺎت‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻋﻮر‬ ‫ﻣﺠﺎﻫﺰ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﻧﱪی‬ ‫ای ﮐﻮر‬ ‫ﻣﺒﺎز‬ ‫دﻏﺎ‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﺑﺎ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻇﺎﻟﻢ و ﻣﻈﻠﻮم‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ دﻏﺎ و ﺧﻼف‬ ‫ﺑﯽاﻧﺼﺎف‬ ‫ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬
‫ﭘﺲ ﻫﻤﺎن ﺑﻪ ﮐﻪ ﮔَﻮز ﮐﻢ ﺑﺎزی‬ ‫ﯾﺎزی‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫درازی‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫داﯾﮥ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫دﻫﻨﺖ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺷﺐ و روز از ﭘﯽ ﻏﺬای ﺗﻨﺖ‬
‫ﭘﯿﺸﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﺖ‬ ‫ﻫﻼﮐﺖ‬ ‫ﻫﻮای‬ ‫ﮐﻪ‬
‫داﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮدک‬ ‫ﮐﻮ ﯾﮑﯽ ﻣﺎدری ﮐﻪ از ﺳﺮِ درد‬
‫ﺧﻮردن‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬ ‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﺷﲑِ‬ ‫ﮐﺮدت ارﭼﻪ ﭼﻮ ﮔَﻮز ﺑُﻦ ﮔﺮدن‬
‫ﭘﺴﺘﺎن‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﯽ‬
‫ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫اﺟﻠﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دراز‬ ‫اﻣﻞ‬ ‫ﺧﻮردﻧﺖ‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺎﻣﯽ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫دل ﺧﻮرد ﺷﲑ او ﭼﻮ ﮔﺎو ﺳﺒﻮس‬
‫ﺑﺒُﺮ‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﻣﺎده‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﺑﺎز ﮐﻦ ﺧﻮ ز ﺷﲑ ﺧﻮردن ﭘُﺮ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻄﺮ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﻞ دل وﻃﺮ ﭼﻪ ﺑُﻮَد‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮ دﯾﻨﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺑﺮ ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻃﲔ ﮐﻪ اﺑﻠﯿﺲ داﺷﺖ از وی ﻧﻨﮓ‬
‫داری‬ ‫ﻃﲔ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫زادﻣﯽ ﻗﺒﻠﻪ ﻋﻘﻞ و دﯾﻦ داری‬
‫ﭘﲑوز‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫آرزو‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﻮز‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﺒﻮی‬
‫دور ﮐﻦ ﮐﲔ ز دل ﭼﻮ دﯾﻦ داری‬ ‫دل ز ﮔﻞ ﺑﮕﺴﻞ ار ﯾﻘﲔ داری‬
‫ﺑﺎز ﮔَﻮز‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ در ﺧﻄّﮥ ﺧﻄﺮ ﺷﺐ و روز‬
‫ﺑﻪ ﮔﭻ و ﺳﻨﮓ و ﻧﻘﺶ ﭘﻮﺷﯿﺪی‬ ‫ﺑﮑﻮﺷﯿﺪی‬ ‫را‬ ‫ﺟﻐﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﺗﻮ درو ﮔﺎه ﻣﺴﺖ و ﮔﻪ ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫آﺷﻔﺘﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫ﺳﺎل‬
‫آرد‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﺳﺮت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎرد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ژاﻟﻪای‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎوﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫آب‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫روز و ﺷﺐ ﮔﺎه و ﺑﯿﮕﻪ از ﺑﺎران‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﺧﻨﺪﻧﺪ ﻧﻘﺶ و ﮔﭻ ﭘﺲ از آن‬ ‫ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺑﻠﯿﺴﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻠﺒﯿﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫دﮐﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﭘﺎی در ﮔﻞ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺳﺮ ﺑﺮ ﺑﺎد‬ ‫ﻫﻢ ز دﺳﺖ ﺧﻮدت در اﯾﻦ ﺑﻨﯿﺎد‬
‫از ﺗﻮ ﺑﯿﺸﻪ اﺳﺖ ﻋﻤﺮ دﺳﺖ اﻓﺰار‬ ‫ﻫﺴﺖ از او اﻣﺮ و ﻧﻬﯽ و آرو ﻣﯿﺎر‬
‫وآﻧﭽﻪ ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺎن ز ﻣﺎﯾﮥ ﺗﺴﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﺳﻮد آﯾﺪ او ﺑﺮد ﺑﻪ درﺳﺖ‬
‫ﻣﺰدور‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ رﺷﻮت از دﯾﻦ ﻧﻮر‬

‫‪۲۵۰‬‬
 ‫ذﮐﺮ اﻧﻘﻄﺎع ﻧﺴﺐ‬
‫ﭼﺸﻢ روﺷﻦ ﻣﺪار و ﺗﺎری دل‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآر‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫آدم‬
‫از ﺧﻠﯿﻔﻪ ﺧﺪای ﭼﻮن ﺗﻮ ﺧﻠﻒ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪای ار ﺑﻮد ز ﺑﻬﺮ ﺷﺮف‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮد آن راه ﻧﺎر ﭼُﺴﺖ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺴﺐ درﺳﺖ ﮐﻨﯽ‬
‫از ﭘﯽ آز و ﻏﻢ ﻧﻪ از ﭘﯽ ﻧﺎز‬ ‫ﺻﱪ ﮐﻦ ﺗﺎ درﯾﻦ ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫ﻋﺎرﯾﺘﯽ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﻬﺎی‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻋﺎﻓﯿﺘﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﺸﻨﺪت‬
‫ﺗﺎ در آن دم ز آب ﭼﻮن آﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ از ﺧﺎک ﺧﻮد ﺑﺮون آﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﻔﻠﻪ ﻣﺒﺎش ﺧﻮاری ﮐﺶ‬ ‫راد ﻣﺮدی ﮔﺰﯾﻦ ﺗﻮ ﺑﺎ دل ﺧﻮش‬
‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﻔﺘﮕﺎﻧﻨﺪ‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫ﺧﺎک ﺗﲑه ز آب و ﻧﺎر ﺷﻤﺮ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﺑﺎدﺑﺎن‬
‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺳﻮارﮐُﺶ‬ ‫اﺑﻠﻘﺎن‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ از روی ﺟﻬﻞ و از ادﺑﲑ‬
‫از ﺧﺪای و ز ﺧﻠﻖ ﯾﮑﺴﺮ دور‬ ‫ﮐﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ﻣﮕﺮ دَﻣﯽ ﺑﻪ ﻏﺮور‬
‫ﻧﯿﮑﯽ آن ﺟﻬﺎن ﺑﺪاد ز دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﮔﺸﺖ از ﻏﺮور و ﻏﻔﻠﺖ ﻣﺴﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ و ﺻﱪ ﮐﺮد آن ﮔﱪ‬ ‫ﻧﻪ ﺷﺘﺎب آﯾﺪت ﺑﻪ ﮐﺎر و ﻧﻪ ﺻﱪ‬
‫وآن ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺪرﯾﻦ وﻻﯾﺖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫ﺑﺠﺰ‬ ‫ره‬ ‫ﻫﺎدی‬
‫ﻫﺮﮐﻪ او ﮐﻮک و ﮐﻮ ﮐﻨﺎر ﺧﻮرد‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫و ﮐﻨﺎر‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﻗﻮی‬ ‫دﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻋﻠﻢ دﯾﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻏﻔﻠﺘﯽ ﺷﻨﻮی‬
‫ﺧﻨﺪه‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﻏﻔﻠﺘﯽ‬ ‫ﻻﻟﮥ‬
‫ﮐﯽ ﺑﺮآﯾﺪ ز ﺟﺎﻧﺶ ﺧﻨﺪۀ ﺧﻮش‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺑﻨﮕﺬﺷﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫ﺻﻔﺔاﻟﻤﻐﺮورﯾﻦ ﻓﯽ داراﻟﺪّﻧﯿﺎ‬
‫در ﺣﺮﯾﻢ ﺣﺮم ﭼﻮ ﮐﺮد ﻃﻮاف‬ ‫ﻟﻔﺎف‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬
‫آﻧﮑﻪ در ﻋﺼﺮ ﺧﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ﻧﻈﲑ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﯽ‬
‫ﻣﺮﻫﻮﻧﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮی‬ ‫ﺷﯿﺨﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻟﻔﻆ ﻣﻦ ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻻﺿﲑﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻟﻢ ﺳﻼﻣﺖ و ﺧﲑﺳﺖ‬
‫ﺑﺮآﺷﻔﺘﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ وﯾﺤﮏ ﺳﺨﻦ ﺧﻄﺎ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫دﻗﯿﻖ‬ ‫ﺻﺮاط‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺧﲑ ﭼﻮن ﺑﺎﺷﺪ ای دد دﺷﺘﯽ‬ ‫ﻧﮕﺬﺷﺘﯽ‬ ‫ﺻﺮاط‬ ‫از‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن در ﺑﻬﺸﺖ ﭼﻮن رﻓﺘﯽ‬
‫ﮐﺎم‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎﺷﺪه در ﺑﻬﺸﺖ و دار ﺳﻼم‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺸﺎﯾﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬ ‫ﭼﻮن از اﯾﻦ ﻫﺮ دو ﻓﺎرغ آﯾﯽ ﺗﻮ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﭼﻮ در ﺑﻬﺸﺖ ﺷﻮی‬ ‫اﯾﻤﻦ از ﻫﺮ ﻧﻬﺎد زﺷﺖ ﺷﻮی‬
‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺧﲑ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﻫﺴﺖ ﻫﺮ دوان در ﭘﯽ‬

‫‪۲۵۱‬‬
‫ﻣﺰدوری‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ دل دوری‬
‫آوﯾﺰ‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪی‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫در‬ ‫ﯾﮏ زﻣﺎن از ﻧﻬﺎد ﺧﻮد ﺑﺮﺧﯿﺰ‬
‫وآﻧﭽﻪ ﻣﻘﺪور ﮐﺎﺋﻦ آن ﺷﺪه ﮔﲑ‬ ‫ﮔﲑ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﮔﻔﺘﺴﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺑﻐﻨﻮ‬ ‫در‬ ‫دﺷﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﻓّﻪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻊ‬ ‫ﺷﺮع را‬ ‫ﯾﮏ زﻣﺎن‬

‫ﺐ اﻟﺪّﻧﯿﺎ و ﻏﺮورﻫﺎ‬
‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺣ ّ‬
‫ﻧﻨﺸﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻢ‬ ‫ﻣﺘّﮑﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪای را ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﯽ درﺑﺴﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ آن را ﮐﻪ رﺷﺘﻪ ﺷﺪ ز آﺗﺶ‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ ﺗﮑﯿﻪ ﺟﺎی ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮش‬
‫ﻫﺮﮐﻪ را ﮔﻮر و ﻣﺮگ و ﻣﺤﺸﺮ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﮐﯽ ﺳﭙﺎرد ﺑﻪ ﺗﮑﯿﻪﮔﻪ ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﺴﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺗﮑﯿﻪﮔﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﮑﯿﻪﻫﺎ ﻏﻢ و ﻫﻮﺳﺴﺖ‬
‫اﯾﻨﺖ ﻣﺤﮑﻢ ﺣﺪﯾﺚ ﺣﮑﻤﺖ ﺧﺮ‬ ‫دﯾﻦﭘﺮور‬ ‫آزادﻣﺮد‬ ‫اﯾﻨﺖ‬
‫ﮐﻮﺗﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﮏ ز دﯾﮓ ﺑﭽﺶ‬ ‫ﻣﮑﺶ‬ ‫دراز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫آزاده‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎداده‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫را‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫زﻧﺒﻮری‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫و‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻐﺮوری‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮔَﻨﺪه ﭘﲑﯾﺴﺖ زﺷﺖ و ﮔﻨﺪه دﻫﺎن‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎن در ﺣُﻠﯽ و ﺣُﻠﻪ ﻧﻬﺎن‬
‫ﻣﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﺰﺧﺮﻓﺶ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﻧﲑﻧﮓ و رﻧﮓ او ﻣﮕﺮو‬
‫ﮔﺮداﺑﯽ‬ ‫ﭘﺸﺘﻪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫آﺑﯽ‬ ‫درش‬ ‫از‬ ‫ﻃﻤﻊ داری‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫آورد ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران ﭼﻮ ﺗﻮ ﺑﻪ آب ﺑﺮد‬
‫دﺳﺖ ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺪادی از ﭘﯽ ﺣﻮر‬ ‫ﭼﻮن از اﯾﻦ ﮔَﻨﺪه ﭘﲑ ﮔﺸﺘﯽ دور‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮔﻨﺪهﭘﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﭘﺮدازد‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻮر‬
‫زاﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﮔﻨﺪه ﭘﲑ ﺷﻮی ﮐُﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻪ ﻃﻼﻗﺶ ده ارت ﻫﯿﭻ ﻫُﺶ اﺳﺖ‬
‫دﻫﺪ اﯾﻦ ﮔَﻨﺪه ﭘﲑ را ﺳﻪ ﻃﻼق‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﯿﺪری‬
‫در ره دﯾﻦ ﺑﻪ ﮔﺮد او ﻧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﻨﺪ‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﺣﯿﺪران‬
‫ﭼﻮن ﺟﻬﺪ ﻧﺎﮔﻪ از ﺧﯿﺎر آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮد دﻫﺮ ﺑﺎ ﺗﻮ ﯾﮏ دم ﺧﻮش‬
‫ﭘﺎﯾﺴﺖ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺗﺮی‬ ‫آﻧﺠﺎﯾﺴﺖ‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎت‬ ‫ﻧﻮش‬
‫دور‬ ‫دوری‬ ‫ﺑﺪاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫دﻧﯿﯽات‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻏﻮﻏﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﺑﺮآر‬ ‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﻪ‬ ‫اﻣﺎﻧﯽ‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ ﻣﻪ او ﻣﻪ ﺳﮕﺶ ﻣﻪ ﻣﺮدارش‬ ‫ﻣﺎرش‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺧﺪاﮐﺪان‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﭼﻮژه ﻟﻨﮓ آﯾﺪ ار ﺧﺮی ﺧﺎﯾﻪ‬ ‫دور ﺷﻮ زو ﮐﻪ از ﺗُﻨُﮏ ﻣﺎﯾﻪ‬
‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫او‬ ‫زادۀ‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮﺑﻪوار‬
‫ﺗﻮ ﺧﺮﯾﺪار ﻟﻨﮓ و ﻻﺷﻪ ﺧﺮان‬ ‫دوان‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎرﮔﲑ‬
‫ﻫﻤّﺖ‬ ‫دون‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺷﲑان‬ ‫ﺧﻮی‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻨّﻔﺲ واﺣﻮاﻟﻪ‬

‫‪۲۵۲‬‬
‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﻧﮕﻪدار‬ ‫زو‬ ‫دزد ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ ﻧﻔﺲ ﺣﺎﱃ ﺑﲔ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫دزد‬ ‫ﻧﻔﯿﺲ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دزد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دزد‬ ‫ﺧﺴﯿﺲ‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫دزد‬
‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺮدۀ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫دزد‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮد‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫دور‬ ‫ﮐﺎﻻی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﮕﺮد‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دزد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﺎش‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫دﮔﺮﻫﺎ‬ ‫زان‬ ‫ﺗﻮ ﺧﻮﺷﯽ زاﻧﮑﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﺴﺖ ﻗﻤﺎش‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻨﯽ دﺳﺖ زی ﺧﺰﯾﻨﻪ ﻓﺮاز‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﯽ ﺧﺴﺒﯽ اﯾﻨﺖ ﺟﻬﻞ و ﺳﺘﻢ‬ ‫از دروﻧﺖ ﭘﻠﻨﮓ و ﻣﻮش ﺑﻬﻢ‬
‫ﮐﺮده ﺷﯿﻄﺎن ز ﻣﮑﺮ ﻗﺼﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ از ﮐﯿﺪ و ﺣﯿﻠﺖ ﺷﯿﻄﺎن‬

‫ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ان اﻟﺸّﯿﻄﺎن ﻓﯽ ﻋﺮوق اﺑﻦآدم‬

‫ﯾﺠﺮی ﻣﺠﺮی اﻟﺪّم‬
‫ﻟﻔﻆ ﻣﻬﱰ ﮐﻪ ﯾﺠﺮی ﻣﺠﺮی اﻟﺪم‬ ‫در درون ﺗﻮ ﺧﺼﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻬﻢ‬
‫ﮐﺪه‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﭼﻪ ﺑﻮی ﭼﻮن ﺳﺘﻮر و دﯾﻮ و دده‬
‫ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﯽﺧﻮدی ﭼﻮ ﻣﯽﺧﻮاران‬ ‫ﺳﺘﻢﮐﺎران‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زود‬ ‫ﺑﻤﲑی‬ ‫زﻧﺪهای‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻧﺎﻓﺖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دل ﺧﻮد را ز ﻧﻨﮓ ﺧﻮد ﺑﺮﻫﺎن‬
‫ﺑﺎش‬ ‫زﻣﺮّد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻓﻌﯿﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﯾﺄﺟﻮج ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺳ ّﺪ ﺑﺎش‬
‫ﻋﺮﺷﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻓﺮﺷﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﺑﻨﺸﺴﺖ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺐ ﺟﺎه و ﻣﺎل ﺑﺮﺳﺖ‬
‫ﻣﺮد ﮐﺰ ﺣ ّ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ز‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﺮد ﮔﻨﺞ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮد‬
‫رﻧﺞ ﻣﺎرﺳﺖ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺧﻨﺞ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫رﻧﺞ‬

‫در ﮐﺎﻫﻠﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻧﺒﻮی‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻮی‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﻣﻦ اﺳﺘﻮی ﯾﻮﻣﺎه‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻫﻼن‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﭘﺎﻻن‬ ‫ﻧﺪاردی‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫اﺳﺐ ﮐﻮدن ﺑﻪ ﻏﺰ و ﻧﯿﺴﺖ دوان‬
‫ﺑﺪﮐﺮدار‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻣﻐﻔّﻞ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﺎﻫﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﺰاری‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﻨﺒﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ورزی‬ ‫ﺷﺮع‬
‫ﻧﺮود ﭼﻮن ﺧﺮان ﺑﻪ راه ﻋﻨﺎد‬ ‫ﻣﻨﻘﺎد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ورﻧﻪ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ دﯾﻮ رﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ادﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺷﻬﺐ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮد‬
‫اﻓﮕﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨﲔ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫و ﮔﻢﻧﺎم‬ ‫ﺧﺎم‬
‫ﻧﻪ ﻓﺴﺮده ﭼﻮ ﺑﺎم و روزن ﺑﺎش‬ ‫ﮔﺎم زن ﻫﻤﭽﻮ روز روﺷﻦ ﺑﺎش‬
‫ﭼﻮ ﻧﮕﺮدد ﺑﮕﻨﺪد از ﺗﻒ و ﺗﺎب‬ ‫آب در ﮔﺸﱳ اﺳﺖ ﺧﻮش ﭼﻮ ﮔﻼب‬

‫‪۲۵۳‬‬
‫ﻧﮑﻮروﯾﯽ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دم ﺑﻪ دم ﻃﻮف ﮐﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﻮﯾﯽ‬
‫ﻫﺮﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫راﯾﯽ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺧﻮ ﻧﮑﻮدار و رای ﭼﻮن ﺧﻮ دار‬ ‫دار‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫رای‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮی ﺑﺪ روﺑﻪ و ﻧﮑﻮ ﺷﲑﺳﺖ‬ ‫ادﺑﲑﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬
‫ﺧﻮی ﺑﺪ ﻋﺎﻟﻢ از ﺗﻮ ﺳﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺷﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺧﻮی‬
‫ﯾﺎرب از ﻫﺮ دوام ﺗﻮ ﺑﺎز رﻫﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﺧﻮرد ﻣﺮ ﻣﺮا دل و ﺟﺎن‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ رﻗﯿﺐ و ﺧﺼﻢ و ﺣﺮﯾﻒ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﻟﺬّت ز ﻋﻤﺮ ﺑﺎ ﺗﮑﻠﯿﻒ‬
‫ﺑﺎر ﺗﮑﻠﯿﻒ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﻬﺎد‬ ‫زﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ و زﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻨﯿﺎد‬
‫ﻣﺨﺼﻮص‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫اﺣﺴﻦاﻟﺼﻮره‬ ‫ﮔﺸﺖ زﯾﻦ ﮐﺎﯾﻨﺎت ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺼﻮص‬
‫ﻋﻤﺮ ﺧﻮد در ﻋﺒﺚ ﻫﺒﺎ ﮐﺮدی‬ ‫ﮔﺮد ﻫﺰل و ﻋﺒﺚ ﭼﺮا ﮔﺮدی‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪادی ز دﺳﺖ ﺧﻮد ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻏﺮهّ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺧﻮاﺑﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫درﯾﺎﺑﯽ‬ ‫زود‬ ‫و‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﺑﺪار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫از‬ ‫ﻏﺪّار‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﯽ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺴﺮتاﻓﺰای‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﻧﺎﺷﺪه‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻦ و ﭼﻮن ﺗﻮ ﺻﺪ ﻫﺰاران ﮐﺸﺖ‬
‫ﺛﻔﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮوّﻗﯽ‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻃﻔﻠﯽ‬ ‫راه ﮐﻮدﮐﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ورﻧﻪ ره ﮔﲑ و رو ﻣﻪ ﺳﺮدی ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺮد راﻫﯽ درآی و ﻣﺮدی ﮐﻦ‬

‫ﻣﺜﻞ اﻧﺪر ﺣﺎل ادﺑﺎر‬

‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫را‬ ‫ادﺑﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮش دﱃ از ﭘﯽ ﺳﺨﻦ ﭘﺎﺷﯽ‬
‫ورّاق‬ ‫ﻣﺤﱪ‬ ‫و‬ ‫رزّاق‬ ‫دل‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮا دو ﺟﺎی وﺛﺎق‬
‫ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ادﺑﺎر را دو ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻪ ﺑﺲ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ ﮐﺲ‬ ‫دﯾﮕﺮ ﮐﺠﺎت‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﻧﺰل‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺣﻤﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﺧﺮد در اﯾﻦ ﻣﻨﺰل‬
‫ﺑُﻮَم‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑُﻮَم‬ ‫آﺷﯿﺎﻧﻪ‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮم‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮرد از ﺧﻮﻧﺒﻬﺎی دﯾﺪۀ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﭙﺴﻨﺪه‬ ‫ﮐﲔ‬
‫زان ورا ﻫﺎوﯾﻪ اﺳﺖ ﺟﺎی ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺰازﯾﻞ‬ ‫آن‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎرد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫در ﻫﻮا ﺳﻮد ﻧﯿﺴﺖ زان ﺑﺮﮔﺮد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻫﻤّﺖ‬ ‫ﺧُﺮدْ‬
‫درﯾﺎزی‬ ‫زود‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺳﺎزی‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎنﭘﺬﯾﺮ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫رﻫﺮو رﻫﺮوان در اﯾﻦ ره اوﺳﺖ‬

‫ﻓﯽاﻟﺤﺮﮐﺔ و ﺗﺮک اﻻوﻃﺎن ﻓﯽ ﻃﻠﺐاﻵﺧِﺮَة‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨّﺒﯽ ﻋﻠَﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪:‬‬

‫اﻃﻠﺒﻮا اﻟﻌﻠﻢ وﻟﻮ ﺑﺎﺻّﲔ‪ ،‬وَ ﻗﺎلَ ﻋﻠَﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﺳﺎﻓِﺮُوا‬
‫ﺗﻐﻨﻤﻮا‪ ،‬وﻻﺗﻔﺨﺮوا ﺑﺎﻟﻮﻃﻦ‬

‫‪۲۵۴‬‬
‫ﻣﺮدان‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺗﺎرک‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫آﯾﻨﺪه‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺘﺎن‬ ‫ﭼﺮب‬ ‫رﺑﺎﯾﻨﺪه‬ ‫دﯾﺪهﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺒﻞ‬
‫ﭘﻮش‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﮐﻮس در ﮔﻮش دﻟﺨﺮوش ﺧﺮوش‬
‫وآﺳﻤﺎن ﭘﯿﻞ ﭘﯿﻞ ﮔﺸﺘﻪ ز ﺑﯿﻞ‬ ‫ﻧﯿﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫زده‬ ‫در‬
‫دل ﺧﺼﻤﺎن ﭼﻮ دﯾﻮ و ﻧﯿﺰه ﺷﻬﺎب‬ ‫ﻣﻐﺰ ﺧﺼﻤﺎن ﭼﻮ ﺷﺎم و ﺗﲑه ﭼﻮ ﺧﻮاب‬
‫ﺷﺪ ﮔﺮدون‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫رﻓﺖ ﭼﻨﺪان ﺑﻪ زﯾﺮ ﻣﺮﮐﺰ ﺧﻮن‬
‫ﺧﺮﻣﺎﮔﻮن‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ ﭼﻮن ﺧﺎر در ﻣﺼﺎف زﺑﻮن‬

‫ﻣﺤﻤﺪت در ﺣﺮﮐﺖ و ﺳﲑ و رﻧﺞ ﺑﺮدن‬

‫ﺷﺐ و ﺷﺒﮕﲑ ﮐﻦ ﻣﮕﺮ ﺑﺮﺳﯽ‬ ‫زﯾﻦ زﻣﲔ ﺧﺴﯽ ﺑﻪ ﭼﺮخ ﮐﺴﯽ‬
‫ﮐﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ در ﺧﲑ ﻋﺎر ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺎر‬
‫ﮐﺎن ﻋﺴﻞ ﺟﺰ ﮐﺴﻞ ﻧﯿﺎرد ﺑﺎر‬ ‫دل و ﺗﻦ را ﻋﺴﻞ ﻣﺪه ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ‬ ‫ﻋﺴﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﻋﺴﻞ ﮐﻢ ﺧﻮری ﺗﺮا ﺷﺎﯾﺪ‬
‫ﻣﺮگ اﮔﺮ ره زﻧﺪ ﺗﻮ ﻣﻌﺬوری‬ ‫دﺳﺘﻮری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻣﮑﻦ ﮐﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ور ﻣﺮی ﻣﺮگ ﻋﺬرﺧﻮاه ﺗﻮ ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﮑﻦ ﺟﻬﺪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ‬
‫ﻗﺮار‬ ‫ﭘﺎﯾﮕﺎه‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﮑﺎر‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﻮﻻﻫﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫اﻓﺴﺮی ﺷﺪ ز رﻧﺞ ﺑﺮ ﺳﺮ آب‬ ‫روﻏﻦ ﺳﺮد و ﮔﺮم دﯾﺪه ز ﺗﺎب‬
‫آب را ﺳﺮ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی آورد‬ ‫روﻏﻦ از رﻧﺞ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺟﺎی آورد‬
‫رﻧﺞ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﺴﱰ‬ ‫رﻧﺞ ﮐﺶ را ﻧﺼﯿﺒﻪ ﭼﺒﻮد ﮔﻨﺞ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺪﺑﺨﺖ زاد و ﺑﻮد ﻣﺠﻮی‬ ‫ﺳﻮی دوﻟﺖ ﭘﻮی‬ ‫اﺣﺮار‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫داﻧﺪ‬ ‫دم‬ ‫ﺳﭙﯿﺪه‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ارﭼﻪ ﮐﻢ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ره‬ ‫ﻗﺪر‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻧﺎزﻧﲔ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ در ﺑﻨﺪ آن و اﯾﻦ ﺑﺎﺷﯽ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻻﻓﮕﺎه‬ ‫واﻧﺪراﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ در اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎه ﺑﯽﺳﺮ و ﺑﻦ‬
‫را‬ ‫ﮐﻮران‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﻤﻊرﯾﺰی‬ ‫را‬ ‫ﻋﻮران‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺷﻮﺋﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﺎﻣﺎن و ﺑﺎد رﯾﺴﻪ و دوک‬ ‫ﺻﻌﻠﻮک‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫دﻏﻞ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫داری‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺣﯿﻞ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫راه ﮔﺮﯾﻎ‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ورﻧﻪ ﮔﲑد‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﮔﻠﺸﻨﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭘﯿﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻓﻘﯿﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻨﺞ‬ ‫ﻧﺸﻮد ﮐﺲ‬
‫ﻓﺮاغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺧﻮرده ﻧﯿﺴﺖ دود ﭼﺮاغ‬
‫ﻣﺰۀ ﻋﯿﺶ ﻣﺮگ در ﺟﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﻋﯿﺶ اﺳﺖ‬
‫اﻧﮕﻮر‬ ‫ﺷﲑۀ‬ ‫اﻧﮕﻮر‬ ‫در‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮐﯽ ﺷﻮد ﻣﺎﯾﮥ ﻧﺸﺎط و ﺳﺮور‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻗﺮﺑﺎت‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫درِ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻫﻨﻮز ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻤﻨﺪت‬ ‫ﺗﺎ‬
‫رﻧﺠﻪ ار راه ﮔﺮم و ﺳﺮد ﺷﻮی‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ در ﺳﻔﺮ ﺗﻮ ﻣﺮد ﺷﻮی‬
‫ﺑﻠﮑﻪ از ﺳﻮز ﺳﯿﻨﻪ و ز ﻧﯿﺎز‬ ‫ﭘﺮداز‬ ‫دم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻟﺐ ﮔﺸﺎده ﺳﻠﺐ ﮐﺸﯿﺪه ز ﺗﻦ‬ ‫رﻓﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﺎد و ﻧﻢ ﭼﻮ ﺳﻔﻦ‬

‫‪۲۵۵‬‬
‫ﺑﺎ ﭘﺮی ﺣﻤﻞ و ﺳﺴﺘﯽ ﺣﺎﻣﻞ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ ﺻﻌﺐﺗﺮ ﮐﻪ در ﻣﻨﺰل‬
‫دﺳﺖ ﭘﺮ ﮔﻮز و ﺧﻤﺮه ﺳﺮ ﺗﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﺳﻨﮕﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫راه‬ ‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎر‬
‫ﻧﺸﻮی‬ ‫ﺗﺒﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دار‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫ﻧﺸﻮی‬ ‫ره‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻤﻨّﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮ ﺑﻮد ﭘﺎی و ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﺮآﻧﮑﻪ‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻋﺎرت از ﻓﺨﺮ دان و ﻧﻨﮓ از ﻧﺎم‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻏﺮﺑﺖ درون ﻧﻬﺎدی ﮔﺎم‬
‫در ﻏﺮﯾﺒﯽ ﻣﻪ ﻓﺨﺮدان و ﻣﻪ ﻋﺎر‬ ‫در ﻏﺮﯾﺒﯽ ﻧﻪ ﮐﺎرﺳﺎز و ﻧﻪ ﺑﺎر‬
‫ﺷﻮی‬ ‫زﻫﺮﺧﻮار‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫درِ ﻏﺮﺑﺖ ﻣﺰن ﮐﻪ ﺧﻮار ﺷﻮی‬
‫ﻧﺪروی ﺟﺰ ﻏﻢ ار ﭼﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزی‬ ‫در ﮔِﻞ ار ﺗﺨﻢ ﺷﺎدی اﻧﺪازی‬
‫ﺑﭙﺎﻻﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬
‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬ ‫ﺑﻮﺗﮥ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﭘﺎﯾﮕﺎه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫زاب ﻏﺮﺑﺖ روان و ﺟﺎن ﭘﺮورد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ‬ ‫اوّﻟﺖ‬ ‫ﭘﺪر‬
‫آﻣﺪ از ﮐﺎخ و ﺳﺎﯾﻪ ﺗﺎ ﺑﺮِ دﺷﺖ‬ ‫ﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻏﺮﯾﺒﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺐ‬ ‫ادﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫روز‬ ‫اﺷﻬﺐ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ران‬ ‫زﯾﺮِ‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮ دﺟّﺎل اﯾﻨﺖ ﺑﺪ ﻋﻬﺪی‬ ‫ﻣﻬﺪی‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﻠّﻢ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﭘﺪر‬
‫ﺣُﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ آدم ز رﻧﮓ و ﺑﻮی ﺑﺒُﺮ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﮐﻦ ﺳﻮی ﺑﺰرﮔﺎن راه‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﯾﺎﺑﯽ از ﺑﺰرﮔﺎن ﺟﺎه‬
‫را‬ ‫ﺗﻦزن‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻦ ﻣﺰن ﭘﺎس دار ﻣﺮ ﺗﻦ را‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﯽ ﺑﺰن ﭼﻪ داﻧﯽ ﺑﻮک‬ ‫ﻏﻮک‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﮑﺮاﻧﻪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺳﺎﺣﻞ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﮕﺮددت‬ ‫زو‬ ‫ار‬ ‫ﺑﺎری‬
‫ﭼﻨﺪن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﺑﯿﺪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻮ ره رﻓﺘﻨﺴﺖ و ﺟﺎن ﮐﻨﺪن‬
‫ﮐﺎر ﺟﻐﺪ اﺳﺖ و ﮐﺎرِ ﮐﻔﺘﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎرﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫در‬
‫ﺻﺤﺮاﯾﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺒﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺮﮔﺮد‬ ‫ره‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﻪ‬ ‫ﺧﻠّﺖ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ار‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﻔﺮِ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﻋﻠﻢ ﺗﻮ در ﺧﯿﺎل آﺑﺎد‬ ‫زرﻫﯽ دان ﺑﺮآب ﻟﯿﮏ از ﺑﺎد‬

‫ﻓﯽاﻻدب و ﺷﺮفاﻟﻨّﻔﺲ‬
‫ﺟﺰ ﺗﻬﯽ دﺳﺖ و ﺑﯽادب ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺻﱪ ﺑﯽدﺳﺖ و ﭘﺎی دارد ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ راه ﭘﺮ ﺷﺘﺎب و ﻗﺮار‬
‫دﺳﺖ ﮔﲑد ﻋﻄﺎ و ﺑﯿﻨﺪ ﭼﺸﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ره ﭼﻮ ﮐﻨﺪ ﮐﺮدی ﺧﺸﻢ‬
‫ﮐﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶرﻓﱳ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻣﺎر ﺑﯽدﺳﺖ و ﭘﺎی راﺳﺖ روﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در دﺳﺖ ﺑﺪﺧﻮی ﮔﺮوﺳﺖ‬
‫رﻓﺘﺎر‬ ‫ﭘﺎی ﮐﮋ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎز ﺧﺮﭼﻨﮓ در ﻏﺪﯾﺮ و ﺑﺤﺎر‬
‫ﮐﯽ ﺷﺪی ﺟﺎی دُرﱢ دﻫﺮ آرای‬ ‫ﺻﺪف ار دﺳﺖ داردی ﯾﺎ ﭘﺎی‬
‫ﺷﻪ ﮔﲑ‬ ‫دم‬ ‫ﺑﻤﺎن‬ ‫ﻓﺮزﯾﻦ‬ ‫دُم‬ ‫ﻫﺮ رﻫﯽ ﮐﺖ ﺧﻮﺷﺴﺖ آن ره ﮔﲑ‬
‫ﺧﺮزﯾﻦ‬ ‫ﻧﲑزدت‬ ‫ﺑﯽرخ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫ﺷﺎه ﺑﯽﭘﯿﻞ و اﺳﺐ و ﺑﯽﻓﺮزﯾﻦ‬

‫‪۲۵۶‬‬
‫ﭘﻨﺞ ﺣﺲ ﺷﺶ ﺟﻬﺖ ﺑﺮای ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻃﺒﻌﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎر‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎت‬ ‫ﭼﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫وﻓﺪ ﻋﻤﺮت ﭼﻮ زی وﻓﺎت ﺷﻮد‬
‫آه ﻣﯽزن ز ﻋﯿﺶ و ﻋﻤﺮ ﮐﺘﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺎت ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺪاﻧﮕﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زﯾﻦ زﻣﲔ ﮔﻮﯾﺪت ﮐﻪ ﺧﯿﺰ و ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﻫﺮ زﻣﺎن اﯾﻦ ﻓﻠﮏ ز ﺑﻬﺮ ﺳﺘﯿﺰ‬
‫ﻣﯽﮐﺶ اﯾﻦ ﺑﺎر و ﻣﯽﺧﻮر اﯾﻦ ﺷﻪ رخ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻄﻊ ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﮐﺎﯾﻦ ﮐﺸﺶ ﻧﺒﻮد آن ﭼﺸﺶ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﺮورش‬ ‫روی‬ ‫ﺑﯽروش‬
‫از ﺑﺮون ﭼﺎره از درون ﭼﺸﺶ اﺳﺖ‬ ‫اوّﻟﺖ ﮐﻮﺷﺶ آﺧﺮت ﮐﺸﺶ اﺳﺖ‬
‫ﮔﺮت ﺧﻮش ﻧﯿﺴﺖ راه در ﭘﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫راه ﺣﻖ ﭘﺮ ز دﯾﻦ و ﭘﺮ ﮐﯿﺶ اﺳﺖ‬
‫ﺳﲔ ﭼﻮ رﻓﺖ از ﻣﯿﺎﻧﻪ آن آﻧﺴﺖ‬ ‫در ﻣﯿﺎن ره ﭼﻮ ﺳﲔ اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬
‫را‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺗﻮﺷﻪ ﮐﻮ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺧﻮﺷﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺛﻤﺎر‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﺪروی‬ ‫ﺗﻮﺷﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪای‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺻﱪ‬ ‫ﻣَﺮﮐﺐ‬ ‫و‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راه‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬
‫دارد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮاقِ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ رخ ﺳﻮی آن زﻣﲔ دارد‬
‫ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎدِ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫دمِ‬ ‫رﻫﮕﺬرﺳﺖ‬ ‫زاد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫دل‬
‫راه‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫راه‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻣﻮزۀ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫راﻫﱪ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ را ﺑﻪ رﻓﯿﻖ ﺧﻮﺷﺪل و ﺳﺴﺖ‬ ‫راه را ﯾﺎر ﺟﻠﺪ ﺑﺎﯾﺪ و ﭼﺴﺖ‬
‫ﺗﺎزه‬ ‫از‬ ‫ﻗﺪﯾﻤﺶ‬ ‫رﻓﯿﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮد ﭼﻮن ﺷﺪ ﺑﺮون ز دروازه‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻗﻮیﺗﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬

‫اﻧﺪر دور ﻗﻤﺮ و ﮔﺮدش روزﮔﺎر‬

‫ﻋﻤﺮ ﻣﺎﻫﺴﺖ ﭼﻮن رﻫﺶ ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫دور ﻣﺎﻫﺴﺖ و ﺧﻠﻖ را از ﻣﺎه‬
‫ﺷﲑ ﺧﻮارهاش دوﺗﺎ ﮐﻨﺪ ﭼﻮ ﺧﯿﺎر‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻧﯿﻨﺪاﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔِﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮﮔﻪ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫روﻧﺪﮔﺎن‬ ‫روﻧﺪه‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﺮﮔﺎه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﭘﺎره‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ ﺟﺎﻧﺖ را ﺑﻪ ﺳﺎل و ﺑﻪ ﻣﺎه‬
‫اﯾﻦ ﭼﻮ ﺣﺮّاﻗﻪ دان و آن ﭼﻮ ﺑﻠﻮر‬ ‫ﭼﻨﱪ ﭼﺮخ و اﺧﱰ ﺷﺮ و ﺷﻮر‬
‫اﻋﻈﻢ‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﻨﺪت ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ دام و ﺑﻪ دم‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪ‬ ‫ﺧﺮﮔﻬﯿﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻟﯿﮏ اﮔﺮ ﯾﻮرﺗﮕﻪ ز ﻋﺰّ ﺳﺎزﻧﺪ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫واﻟﻀﺤﺎش‬ ‫واﻟﻠﯿﻞ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫اﻟﻘﯿﺎﻣﺔ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺷﯿﺪ ﻣﺮگ آﻧﮕﻪ ﻋﻮد او ﺷﺪ ﺑﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮآﯾﺪ ز ﭼﺮخ ﻋﻤﺮ ﺗﻮ ﺷﯿﺪ‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن در ﺑﻬﺎر ﻧﺮﮔﺲ و ﮔﻞ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺒﯿﻨﺪت آن زﻣﺎن ﺑﺎ ذل‬
‫ﺑﺮاﻧﺪازﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎرت‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻟﯿﮏ ﮔﻪ ﻋﺰّ و ﮔﺎه ذُل ﺳﺎزﻧﺪ‬
‫دﯾﺪه را ﺟﺰ ﺑﻪ دﯾﺪه ﻧﺘﻮان ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ داﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺑﺎز ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺷﻤﻊ زﻧﺪه ﮐﺮد ﺑﻪ ﺑﺎغ‬
‫دورﺑﲔ زان ﺑُﻮَد ﮐﻪ دﯾﺪه ﺧﻮرد‬ ‫ﺑﺮﮔﺬرد‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫‪۲۵۷‬‬
‫ﺳﻨﺞ‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻨﺲ از ﺟﻨﺲ ﺑﺎز دارد رﻧﺞ‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺎﯾﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮش‬ ‫ﻣﱪد‬ ‫ﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﻣﱪد‬
‫ﮐﺎﺳﯿﺎ ﭼﻮن دو ﺷﺪ ﺷﻮد ﻏﻤّﺎز‬ ‫راز‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻣﮕﻮی‬ ‫ﮔﺮاﻧﺠﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻮﯾﯽ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫دُر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻬﮑﺸﺎن‬ ‫راه‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫آﺧُﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺧﺮِ‬
‫ﭼﮑﻨﯽ ﺗﺨﻢ ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت و آز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﺎﻧﺪی‬ ‫ذﺑﺎب‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ار‬
‫ﺧﻮاب ﺷﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺐ ﺑﻪ ﺳﺤﺮ و ﺑﻪ دم‬ ‫ﺟﻢ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫دﯾﻮان ﮔﺸﺎده‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﯽروان‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎر‬
‫آب‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﺪد‬ ‫را‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫دوﺳﺘﺎن در ره ﺻﻼح و ﺻﻮاب‬
‫ﺗﺎ در اﯾﻦ راه ﺣﻖ ﮔﺰﯾﺪه ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫اوﱃاﻻﺑﺼﺎر‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮده‬ ‫اﻧﺪر ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺼﺎرت‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺼﲑ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯽ‬ ‫ﻗﺮﯾﺮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫دل‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫دﯾﺪ را ﺟﺰ ﺑﻪ دﯾﺪه ﻧﺘﻮان دﯾﺪ‬ ‫اﻫﻞ دﯾﻦ را ﺟﺰ اﻫﻞ دﯾﻦ ﻧﮕﺰﯾﺪ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﻤﺠﻨﺲ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﻧﺎﺟﻨﺲ‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﻬﺎی‬ ‫ﮐﺂﺑﻬﺎ‬ ‫ﺳﺮﭙﻧﺪ‬ ‫ره‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ آب آب ﮐﯽ ﺗﻮاﻧﺪ رﻓﺖ‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫ﺑﯽﯾﺎر‬ ‫راه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ﻣﻘﺮ‬ ‫ﺑﯽرﻓﯿﻘﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻘﺮ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫رﻓﯿﻘﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ را راه و راه را ﯾﺎران‬ ‫ﻫﺸﯿﺎران‬ ‫ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺪ رﻧﮓ ﻋﺎﺟﺰ از ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎر ﺑﺪ ﻫﺮ ﮐﻪ را رﻓﯿﻖ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫دﻟﻢ از دل ﮔﺮﻓﺖ و از ﺟﺎن ﻫﻢ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺳﺮاﺳﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬
‫وآﻧﮑﻪ ﻧﻪ ﯾﺎرِ ﺗﺴﺖ ﺑﺎرش دان‬ ‫آﻧﮑﻪ زو ﭼﺎره ﻧﯿﺴﺖ ﯾﺎرش دان‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎن و دل ز ﯾﺎراﻧﺴﺖ‬ ‫ز ﺑﺎراﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮو و ﮔﻞ‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬
‫ﺳﻮﺧﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﯿﮑﯽ ﮔﻠﯿﻢ‬ ‫دوﺳﺖ را ﮐﺲ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﻼ ﻧﻔﺮوﺧﺖ‬
‫ﺧﺮاب‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮔﺮدد‬ ‫آب را ﭼﻮن ﻣﺪد ﺑﻮد ﻫﻢ از آب‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﮋﻣﺮﯾﺪه‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫ﭘﺲ اﮔﺮ اﯾﻦ ﻣﺪد ﺑﺮﯾﺪه ﺷﻮد‬
‫آﮐﻔﺖ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫آﯾﺪت‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﯽﯾﺎر‬ ‫راه‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻏﺚّ و ﺳﻤﲔ ﮐﻨﻮن ﺑﻬﻤﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ ﮐﻤﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﯾﺎر‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﭼﻮن ﺷﺪ ز ﻫﻤﺮﻫﯿﺶ آﮔﺎه‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﭘﺎی ﺳﺎزم ﺑﻪ ره ﭼﻮ ﻣﻮر و ﭼﻮ ﻣﺎر‬ ‫از ﺳﺮ و ﺳﯿﻨﻪ ﺑﻬﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﯾﺎر‬
‫ﺗﻮ ز ﻣﻦ ﺧﻮاه و ﮔﲑ ﺟﺎن ﺑﺎزی‬ ‫ﺳﺎزی‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺎر‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻢ ز ﺳﮓ ﻣﺮ ﺗﺮا ﻧﺪارم ﭘﺎس‬ ‫ﻫﻤﺮﻫﺖ ﺑﺎﺷﻢ و ز دزد و ﻫﺮاس‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺑﺲ ﻋﺠﺐ ﻧﺒﻮد ار ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﻢ‬
‫ﺷﺐ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫روز‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﺪم از ﺟﺪ و ﺟﻬﺪ و ﻋﺸﻖ و ﻃﻠﺐ‬

‫‪۲۵۸‬‬
‫ﮐﲔ ﺳﮕﯽ ﮐﺮد ﺳﯿﺼﺪ و ﻧﻪ ﺳﺎل‬ ‫ﺧﻮد ز ﯾﺎران ﻧﺒﺎﺷﺪ اﯾﭻ ﻣﺤﺎل‬
‫ﭘﺎس ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ ﺑﺮ درِ ﻏﺎر‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ و ﺳﮓ ﺑﯿﺪار‬
‫ﺑﺎز‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﻏﺎر‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫راه ﭼﻮن ﻣﺎر و ﻏﺎر دارد ﺳﺎز‬
‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ را ﺑﻪ دﻓﻊ ﻫﺮ ﻣﮑﺮی‬
‫آﺛﺎر‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫و‬ ‫ﻓﻌﻠﺴﺘﯽ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫آﺗﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫آب‬

‫اﻧﺪر ﻧﮕﺎه داﺷﱳ راز و ﻣﺸﻮرت ﮐﺮدن‬

‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫راز‬ ‫ﺳﺮ ﭼﻪ ﭘﻮﺷﯽ ﮐﻪ در ﺑﻬﺎران ﮔِﻞ‬
‫ﮐﺰ دو ﻋﻘﻞ از ﻋﻘﯿﻠﻪ ﺑﺎز رﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﻬﺎن رای زن ز ﺑﻬﺮ ﺑﻬﯽ‬
‫راز‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺰ ﺗﻦ دوﺳﺖ در ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫زان ﭼﻮ ﺟﺎن در دﻟﺶ ﻧﻬﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫راز ﻣﺮ دوﺳﺖ را ﭼﻮ ﺟﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫در ﻏﻢ و ﻋﻠّﺖ از ﺣﺒﯿﺐ و ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﻟﺒﯿﺐ‬ ‫اﯾﺞ‬ ‫ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫راز‬
‫ﻣﻌﻠﻮل‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪی‬ ‫ﻧﮕﺮدی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫از ﻃﺒﯿﺐ ار ﻧﻬﺎن ﮐﻨﯽ ﺗﻮ اﺻﻮل‬
‫ﻣﮕﻮی‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪهای‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠّﺖ ﺑﮕﻮی و راز ﻣﮕﻮی‬
‫راز ﺑﺮ دل ﭼﻮ دود ﺧﺎﻧﻪ ﺑُﻮَد‬ ‫راز دل ﭼﻮ ﻣﺮغ و داﻧﻪ ﺑُﻮَد‬
‫وآﻧﭽﻪ ﺑﺮ دل ﻧﻬﺎده ﺷﺪ ﭼﻮن ﺗﯿﺰ‬ ‫داﻧﻪ ﭼﻮن ﻣﺮغ ﺧﻮرد ﺷﺪ ﻧﺎﭼﯿﺰ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﺶ‬ ‫ﻧﮑﺮدی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺮﻫﺪ ﺟﺎن ﺟﺎﻧﺖ زﯾﻦ دو ﻣﮕﺮ‬
‫آواز‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫راز‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻗﻮی ﮔﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ورﻧﻪ از ﭘﯿﻞ و ﺧﺮ ﻗﯿﺎﺳﯽ ﮔﲑ‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﯾﻨﮑﻪ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺳﺮ ﺟﺎن زﻧﺪه را ﻣُﺮدهﺳﺖ‬ ‫زﻧﺪه ﺳﺮ ﺟﺰ ﺑﻪ زﻧﺪه ﻧﺴﺮﭙدهﺳﺖ‬
‫دُر ﮐﻨﺪ ﭘﺲ ﺻﺪف ﮐﻨﺪ ﺟﺎن را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻣﺮده اﺳﺖ راز ﻣﺮدان را‬
‫ﻫﻤﭽﻮ درﯾﺎ ز ﻣﻮج ﮐﯽ ﻻﻓﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺻﺪف را ﺑﻪ ﮐﺎرد ﻧﺸﮑﺎﻓﻨﺪ‬
‫ﺧﲑه ﺑﺎﻫﻢ ﻧﺸﲔ ﭘﻨﺒﻪ و دوک‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫راز‬ ‫ﺑﺨﺎﺻﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫رازی‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آنِ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺮﯾﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﻣﺴﺎزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬
‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮد ﮐﯽ ﺷﻨﯿﺪهام ز ﺗﻮ راز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫راز‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﲔ‬
‫از ﺗﻮ زاد آن زﻣﺎن و در ﻣﻦ ﻣﺮد‬ ‫ﭘﮋﻣﺮد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺮری‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮ‬
‫راز‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫دوﺳﺖ ﻣﺤﺮم ﺑﻮد ﺑﻪ راز و ﻧﯿﺎز‬
‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺧﻔﺘﻪ‬ ‫رودﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻞ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫دل ﺧﻮد ﺟﺰ ﺑﻪ اﻫﻞ دل ﻣﻨﻤﺎی‬ ‫ﻣﮕﺸﺎی‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫راز‬
‫دل‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫در ﮔِﻞ‬ ‫ﺗﺨﻤﻬﺎ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫راز‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫زﻣﺴﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻢ ز ﺧﺎﮐﯽ و ﺧﺎک ﻧﻌﻤﺖ ﺳﺎز‬

‫‪۲۵۹‬‬
‫راز و دل ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺎک ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪﮔﻤﺎن‬ ‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫در‬ ‫راز‬
‫ﺑﺴﱰدهﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫از‬ ‫اﺑﺠﺪ‬ ‫راز ﮔﺴﱰدهﺳﺖ‬ ‫روز‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺪروار‬ ‫واﻟﻠﯿﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮّ واﻟﺸّﻤﺲ ﭼﻮن دﻟﺶ درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫راز‬ ‫روز‬ ‫ﻣﻌﺮاج‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﲔ ﺳﻮز ﭘﺮدهﺳﺎز ﻣﻨﺴﺖ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ ﺣﻔﻆ اﺳﺮاراﻟﻤﻠﻮک‬

‫دﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎﻣﺪﯾﺶ‬ ‫ورم‬ ‫وز‬ ‫ورﻣﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻠﯿﻞ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫زﯾﺮﮐﯽ‬ ‫داﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزی‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﮐﺰ ﺧﻮر و ﺧﻮاب و ﻋﯿﺶ ﻣﻌﺰوﻟﻢ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻟﻢ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ اﯾﻤﻦ ﻧﺸﲔ ز اﻧﺪُه و ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺠﺴﺶ‬
‫ﻋﻠﻞ‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﻧﺒﯿﻨﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮ ﻫﯿﭻ ﺧﻠﻞ‬
‫ﮐﺰ ﭼﻪ اﻓﺘﺎد ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ اﻫﻮال‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺗﺒﻬﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﻮّن‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎدﺷﻬﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫رازدارِ‬
‫ﺣﺠّﺎﻣﻢ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﻣﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ﺷﻪ‬
‫روز و ﺷﺐ ﺟﺎن ﻧﻬﺎده ﺑﺮ ﮐﻒ دﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫دﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫رازﯾﺴﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﮐﻪ از آن ﺑﯿﻢِ ﺳﺮ ﺑﻮد ﺑﻪ زﻣﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫راز‬ ‫ﮔﺸﺎد‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﻢ‬
‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ راه و آﯾﯿﻨﻢ‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻣﺴﺘﻤﻨﺪ و ﻏﻤﮕﯿﻨﻢ‬
‫ﺻﺤﺮا‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺑﯽﻋﻼﯾﻖ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫رَو‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮدِ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ ﻣﻄﻤﻮس و ﺧﺸﮏ از آب ﺷﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﺑﺒﲔ‬ ‫ﭼﺎﻫﺴﺎری‬
‫ﮔِﻠﺖ‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫راز‬ ‫ﭼﺎه ﮔﻮی‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﮐﺮد از آﻧﮑﻪ ﭼﺎره ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫از ﭘﯽ دﻓﻊ رﻧﺞ و راﺣﺖ ﻓﺮد‬ ‫ﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﺤﺮا ﺑﺮون ﻧﻪ داﻧﺎ ﻣﺮد‬
‫درد ﺧﻮد را در آن ﺷﻨﺎﺧﺖ دوای‬ ‫دﯾﺪ ﭼﺎﻫﯽ ﺧﺮاب و ﺧﺎﱃ ﺟﺎی‬
‫ﻧﮕﺎه‬ ‫دار‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رازِ‬ ‫ﺳﺮ ﺳﻮی ﭼﺎه ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ای ﭼﺎه‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫دار‬ ‫راز‪،‬‬ ‫اﯾﻨﺴﺖ‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﻪ ﺳﮑﻨﺪر دو ﮔﻮش ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺮان‬
‫ﺑﻨﮕﺮ او را ﮐﻪ ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺖ آﮐﻔﺖ‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺳﻪ ﺑﺎر و ﺑﺮﻓﺖ‬
‫ﺷﺪ ﻗﻮی ﻧﯽ ﺑُﻦ و ﺑﺮآﻣﺪ ﭼُﺴﺖ‬ ‫زان ﮐﻬﻦ ﭼﺎه ﻧﯽ ﺑُﻨﯽ ﺑﺮ رُﺳﺖ‬
‫ﻓﯽ‬ ‫ﺷﻤﺮدش‬ ‫و‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﱪﯾﺪ‬ ‫دﯾﺪ ﻣﺮدی ﺷﺒﺎن در آن ﭼﻪ ﻧﯽ‬
‫اﻧﺪازه‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫راز‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫راز‬ ‫ﻓﺎش ﮐﺮدم‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آواز‬ ‫دﻣﯿﺪ ﮐﺮد‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺎی‬
‫ﺧﻠﻖ از اﯾﻦ راز او ﺧﱪ دارد‬ ‫ﺷﻪ ﺳﮑﻨﺪر دو ﮔﻮش ﺧﺮ دارد‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺠّﺎم‬ ‫ﻣﺮدِ‬ ‫ﻓﺎش ﮔﺸﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﮔﺮد ﺟﻬﺎن‬
‫ﺳﻮزان‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻤﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﺑﻬﺮوزان‬ ‫راز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻬﱰ از ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ﮐﻪ راز ﺗﻮ ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ ﭘﺮ ز آﺗﺶ و ﺗﻒ و دود‬

‫‪۲۶۰‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻣﺠﻠﺴﯽ ﺑﺲ ﺑﻪ روﻧﻖ و ﺳﻮزی‬ ‫روزی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺳﺮﺧﺲ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮔﻔﺖ آن ﺻﺪر دﯾﻦ و ﻓﺨﺮ زﻣﻦ‬ ‫ﺷﯿﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﯽ‬
‫ﻣﻨﺼﻮر‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻤﻔﺎﺧﺮ‬ ‫آن ﭼﻮ ﻣﻮﺳﯽ ز ﺷﻮق ﺑﺮ ﺳﺮِ ﻃﻮر‬
‫ﺑﺮآﺳﻮدم‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫زان‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻣﻦ‬
‫اﻓﺸﺎﻧﺪ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درو‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫دُرّ‬ ‫اﯾﻦ ﺣﮑﺎﯾﺖ ز روی ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺮاﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻣﮕﺮ ﮐﻪ ﭘﲑ و ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ اﯾﻦ را ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﻗﻮل ﺳﺪﯾﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫دﻓﺎﻋﯽ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﻤﺎﻋﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫درﻓﺘﺎدﻧﺪ‬
‫ﺣﺮام‬ ‫و‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫از‬ ‫درﮔﺬﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺘﻤﺎم‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫وﺟﺪ‬
‫آﻟﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﻮق‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫رﻗﺺ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﭘﲑ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧّﺎر‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آﻫﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻧّﺎر‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﭘﲑ اﯾﻦ اﻣﺎﻧﺖ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﺳِﺮ ﭼﻮ دﯾﺪی ﺧﻤﻮش ﺑﺎش ﺧﻤﻮش‬ ‫ﭘﲑ ﮔﻔﺘﺶ ﮐﻪ ای ﻓﻀﻮل ﻧﯿﻮش‬
‫اﻧﻬﺎرﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫روح‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫زﻧﻬﺎرﺳﺖ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫زﻧّﺎر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫آﯾﯿﻨﻢ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐُﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺴﱳ‬ ‫ﺑﯽدﯾﻨﻢ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮐﺎر او ﭘﯿﺶ ﺻﺪر دﯾﻦ ﻏﺪرﺳﺖ‬ ‫ﻗﺪرﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﱪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮّ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ز‬ ‫ﺳَﺤﺮ ﮐﻮ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﭘﻨﺪار‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻨﻢ ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺮ وی اﯾﻦ زﻧّﺎر‬
‫دارد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ذرّه‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫از ﮐﺠﺎ‬ ‫دارد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ای ﮔﱪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬
‫ﺣﻮری‬ ‫ﺣﻠّﮥ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﯾﻮی‬ ‫دام‬ ‫ز اﻫﻞ ﻧﺎری ﻧﻪ در ﺧﻮرِ ﻧﻮری‬
‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﺗﺎ در آن دم ﺑﱰ ز ﺧﻮﯾﺶ ز ﺷﺮ‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰد‬ ‫ﺣﻤﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﯿﺰد‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫و‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺑﺎز دارم ورا ﺑﻪ ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﻓﻦ ز ﻋُﺠﺐ و اﺳﺘﮑﺒﺎر‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﺒﻮد از ﺑﻄﺮ ﻧﻈﺮش‬ ‫ﺷﺮش‬ ‫ﻣﺮا ز‬ ‫ﻫﻢ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻮد‬

‫اﻧﺪر ﻣﻮﻋﻈﺖ و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻋﻈﺖ ﻧﺎﺻﺤﺎن ﭼﻮ ﻃﻌﻢ از ﻣُﻞ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ زﯾﺮﮐﺎن ﭼﻮ ﺑﻮی از ﮔُﻞ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﻏﺮض‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻗﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﻏﺮض‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﻧﺴﯿﻤﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻣﺸﺎم‬ ‫در‬
‫دل ﭼﻮ ﺳﻨﺪان زﺑﺎن ﭼﻮ ﺳﻮﻫﺎن ﺑﺎش‬ ‫اوﺑﺎش‬ ‫دادن‬ ‫اﻧﺪام‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻓﺎﺗﺤﮥ دﯾﻦ ﭼﻮ روی داد ﻓﺘﻮح‬ ‫روح‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﯽ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪِ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬ ‫راه‬ ‫آﻧﺠﺎ ﮐﻪ‬ ‫وﺳﻌﺖ‬
‫ﻓﯽ ﮐﺒﺪ را ﺑﺮآن و ﺗﯿﺰ ﺑﺮان‬ ‫ﺑﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﻮان‬ ‫دﯾﻨﻨﺎ‬ ‫ﻓﯽ‬ ‫ن‬
‫ا ّ‬

‫‪۲۶۱‬‬
‫آﻣﺪ‬ ‫و ﮐﺎخ‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫رهِ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫راه‬
‫زﺷﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﻣﺸﺎﻣﯽ ﮐﺰﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺑﯿﺎﺑﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻣﺮو‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻧﺎزﻣﻮده‬ ‫رﻫﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫راه‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬
‫ﻣﺎر رﻧﮕﲔ درو ﭼﻮ ﺗﻮز ﮐﻤﺎن‬ ‫ره ﭼﻮ ﺳﻮﻓﺎر و ﺧﺎر ﭼﻮن ﭘﯿﮑﺎن‬
‫اﺑﻦذﮐﺎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫امّﻏﯿﻼن‬ ‫از ﮔﺮﻣﺎ‬ ‫و ﮔﺮﯾﺎن ﮐﻨﻨﺪت‬ ‫ﺗﯿﺰ‬
‫ﺷﻮره ﺑﺮ ﺳﻨﮓ او ﭼﻮ ﺷﺎره ﺗُﻨُﮏ‬ ‫ﺧﺎره در ﺗﻒّ او ﭼﻮ ﺧﺎره ﺳﺒﮏ‬
‫ﺳﯿﻤﺎﺑﯽ‬ ‫ﺷﻮره‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮐﻔﻨﺶ‬ ‫ﺑﯽآﺑﯽ‬ ‫ﻫﺠﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺎﮐﺶ‬ ‫ﻣﺮده‬
‫ﺑﻠﻌﻢ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫اﺑﯿﺾ‬ ‫دم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ارﻗﻢ‬ ‫ﻣﻬﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻬﻤﻬﺶ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﯿﻤﺎب رﯾﺰه در وی ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺑﺪرﻧﮓ‬ ‫ﺷﻮرۀ‬ ‫ﻒ‬
‫ﺗ ّ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﭘﯿﻤﻮده‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫ﺧﻀﺮش‬ ‫و‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﻧﯿﺎﺳﻮده‬ ‫درو‬ ‫دم‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫را‬ ‫ﺧﺎﮐﺶ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ادﻫﻢ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻼﮐﺶ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻧﺎﺑﺴﻮده‬
‫آﯾﯿﻨﻪ‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫ﺳﺮﻣﻪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﭘﺮ ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﺎر ﺑﺮ ﺧﺎک او ﭼﻮ ﻣﻮم ﺷﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﻤﻮم‬ ‫درو‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ‬ ‫اﺑﺮ‬
‫ﺧﺎک ﻫﻤﭽﻮن دل ﻣﻌﺎوﯾﻪ راﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮده ﻫﺎﻣﻮن او ﭼﻮ ﻫﺎوﯾﻪ راﺳﺖ‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ﺑﯽدﻟﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽآب‬ ‫ﺧﻀﺮ‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫آن‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﻋﻤﯿﺎ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫اﻧﺪران‬ ‫ﺑﯽرﻫﱪ‬ ‫ﺧﻀﺮ‬
‫ﭼﯿﻨﯽ‬ ‫آﯾﻨﮥ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راه‬ ‫زاﻧﮑﻪ از روی ﺣﻘﺪ و ﭘﺮ ﮐﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﺴﺮﭙده‬ ‫ﺷﻌﺎع‬ ‫وی‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ﻗﻤﺮ‬
‫ﮔﺸﺎی‬ ‫ﻓﻘﺎع‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﺟﺰع در ﭼﺸﻤﻬﺎش ﺧﻮان آرای‬
‫ﮔﻨﺪﻣﺶ ﭘﺮ ز ﻧﯿﺶ ﭼﻮن ﮔﺰدم‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﮥ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺮﮔﺲ‬
‫دود‬ ‫ﺗﻮدۀ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺷﻤﻌﯽ‬ ‫ﺗﺸﺖ‬ ‫آﻟﻮد‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﺸﻤﮥ‬
‫دﯾﻨﺎری‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﺮد‬ ‫درم‬ ‫ﺷﺶ‬ ‫داری‬ ‫دل‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫اﻣﻮاج‬ ‫ﺗﻼﻃﻢ‬ ‫ﺑﺮﻓﺸﺎﻧﺪه‬ ‫اﺑﺮاج‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻗﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻗﲑ‬ ‫ﻗﻠﺰم‬
‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫روی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﯽآب‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺻﺤﻦ ﺑﯽاﻣﻦ او ﭼﻮ ﺧﺎﻧﮥ ﺑﯿﻢ‬
‫رﯾﮓ ﮔﺮﻣﺶ ﺑﻪ ﻣﺮگ داده ﻧﻮﯾﺪ‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮدش‬ ‫ﺑﺎد‬
‫اﻣﺪ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺻﻤﺎم‬ ‫ﺳﻤﻮﻣﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﺎک‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫درو‬ ‫اﻓﻌﯽ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫ﮔﺰدم از ﺧﺎر او ﮐﻨﺪ ﻣﺴﻮاک‬
‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫آب‬ ‫روی‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﺟﺎن ﻧﱪد آﻧﮑﻪ دل ﺑﺮو ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫ﻧﺎن ﻧﺪﯾﺪ آﻧﮑﻪ ز آب او ﺷﺪ ﺷﺎد‬
‫اوی‬ ‫ره‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ﺳﺮﺧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫اوی‬ ‫ﭼَﻪ‬ ‫رﺷﺘﮥ‬ ‫زردﺳﺖ‬ ‫ﺗﺐ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ و آب ﺳﺮد و دﯾﮓ ﮐﱪ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎن‬ ‫زﯾﻦ‬

‫‪۲۶۲‬‬
 ‫اﻧﺪر ﺗﺼﻮّف و زﻫﺪ‬
‫ذﮐﺮ اﻟﺘﺼﻮّف اﻟﺰم ﻋﻠﯽ اﻟﺤﻘﯿﻘﺔ ﻻن ﻓﯿﻪ ﻧﺠﺎة اﻟﺨﻠﯿﻔﺔ‬
‫ﮔﺮداﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫دان ﮐﻪ در دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ درﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬ ‫وان ﮐﺴﺎن ﮐﺰ ﺑﺮونِ در ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ دل در ﻫﻮای ﺟﺎن ﺑﺴﺘﻨﺪ‬
‫آﯾﻨﻪاﻧﺪ‬ ‫روی‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻤﺎب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻗﻔﺲﺷﮑﻦ‬ ‫ﻣﺮغِ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻧﻬﺎل‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫روی زردان دل ﺳﭙﯿﺪ ﭼﻮ ﮐﻠﮏ‬ ‫از ﭘﯽ ﻣﻠﮏ دﯾﻦ ﻧﻪ از ﭘﯽ ﻣﻠﮏ‬
‫ﭘﺎﮐﺒﺎزاﻧﻨﺪ‬ ‫راﺳﺖﺑﺎزان‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزاﻧﻨﺪ‬ ‫ﭘُﺮﻧﯿﺎزان‬
‫ﻣﺎﻟﯿﺪه‬ ‫ﮐﻔﺶ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺸﻒ‬ ‫ﺑﺎﻟﯿﺪه‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻗﺪﺷﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻃﺒﻊ ﻟﺌﯿﻢ ﺧﻮاری دوﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪﺷﺎن از ﭘﯽ رﯾﺎﺿﺖ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﺣﺼﺎر‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫دار‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮﺷﺎن‬
‫ﺧﻮﯾﺸﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﯿﻤﺮغ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﻨﺪ‬ ‫دل‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫از ﺑﺴﻢ‬ ‫در ﮔﺮﻓﺘﻪ ﭼﻮ ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ را در ﺟﻬﺎن ﻧﻪ روح و ﻧﻪ ﺟﺴﻢ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻣﻮش و ﺻﯿﺪ ﺟﻮی ﭼﻮ ﺑﺎز‬ ‫اﺳﻢ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻪ ﻓﻌﻞ آﻣﺪه ﺑﺎز‬
‫ﮐﺮده ﭘﺮ زﻫﺮ و ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺎ را ﻟﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫زﻫﺮه‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷُﮑﺮ‬ ‫ﺷﮑّﺮ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫زﻫﺮِ‬
‫ﮐﻮﺑﻨﺪ‬ ‫دوﻟﺘﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫روﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﻼﻣﺘﯽ‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﻫﻤﻪ ﺷﺐ رو ﺑﺴﺎن ﻃﯿﻒ ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺿﯿﻒ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﮐﺸﯿﺪه زﯾﺸﺎن ﻣﺮگ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺮگ ﻫﺮﯾﮏ از ﭘﯽ ﺑﺮگ‬

‫در ﺻﻔﺖ اﻫﻞ ﺗﺼﻮّف‬

‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﻮل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﮔﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻨﯽ از ﮐﻢ ﮐﻢ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻣﻘﺮی وﱃ ﻧﻪ ﺻﻮت و ﻧﻪ ﺣﺮف‬ ‫ﺑﯽﻇﺮف‬ ‫وﱃ‬ ‫دردیﮐﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﻌﻨﺪ ﺳﺮ ز ﺟﺎن دارﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮِ ﻋﺸﻖ آن ﺟﻬﺎن دارﻧﺪ‬
‫ﺟﺎﻧﺸﺎن ﺗﻦ ﺧﻮرد ﭼﻮ ﺷﻤﻊ ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺗﺎﺷﺎن اﻣﯿﺪ ﻧﺒﻮد و ﺑﯿﻢ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮ ﮐﻠﮏ‬ ‫اﻣﺮش‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﲔ‬ ‫درَد‬ ‫ﺳﮓ‬
‫آوﯾﺰﻧﺪ‬ ‫دل‬ ‫داﻣﻦِ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫دار‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻪ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﺗﻮ ﺧﺎﺻﻪ ﺑﺮ درِ ﯾﺎر‬
‫ﻋﺒﺎرﺗﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﺣﺮﻓﻬﺎ‬ ‫اﺷﺎرﺗﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ‬
‫او‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻧﺴﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﻗﺒﻠﻪﺷﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻣﯿﺪﺷﺎن‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎی‬
‫رو ﺑﺮش ﺳﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﻫﯿﭻ ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯽ او را ﺑﺎش‬
‫ﮐﺰ ره ذل رﺳﯽ ﺑﻪ ﮔﻠﺸﻦ ﻋﺰّ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻣﺮان‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫ذل‬ ‫ژاﻟﮥ‬

‫‪۲۶۳‬‬
 ‫در ﻃﻠﺐ ﮐﺮدن از در دﻟﻬﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﮔﺮدی ﺑﻪ ﮔﺮد ﺑﺎم و ﺳﺮای‬ ‫در دل ﮐﻮب ﺗﺎ رﺳﯽ ﺑﻪ ﺧﺪای‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮآﯾﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫درآﯾﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫درِ‬ ‫از‬
‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﭘﺮواز‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دل‬
‫ﺧﺠﻠﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎغ ﻃﻮﻃﯽاﻧﺪ ﭼﻮ زاغ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﯾﺰ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺗﻨﮕﻬﺎی‬
‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﯾﺨﺘﻪ‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﺎﻧﯽ ﭼﻮ زاغ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ در‬
‫ﻣﺸﻤﺮ‬ ‫ﻃﻮﻃﯿﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻟﻮﻃﯿﺎن‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫در‬
‫ﮔﻔﺘﺎرﻧﺪ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟﮑﻦ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫اﯾﻦ زﻣﺎن ﻃﻮﻃﯿﺎن ﺟﮕﺮ ﺧﻮارﻧﺪ‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ذﺑﺎبﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﮑﺮت‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫آﺷﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫زﻫﺮِ‬
‫ﺟﺎی‬ ‫ﻃﻬﺎرت‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮔﺰای‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﭼﻮ ﻫﯿﭻ ﮔﺮدی ﺗﻮ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺑﺎﺷﯽ ﭼﻮ ﺟﻔﺖ و ﻓﺮدی ﺗﻮ‬
‫ﭼﺎه‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ‬ ‫ﺑﱪ‬ ‫ﮐﺶ‬ ‫رﻧﺠﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﯾﻮﺳﻔﯿﺖ ﺑﺎﯾﺪ و ﺟﺎه‬
‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ زﯾﺒﺎﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﻠﯿﻤﺎن ﺗﻮ ﻣﻠﮏ را ﺷﺎﯾﯽ‬
‫ﺧﻮﯾﺸﱳ را ﺑﻪ ﻧﺎر ﺟﻬﻞ ﻣﺴﻮز‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن ﺑﺎش و ﭼﻬﺮه را ﺑﻔﺮوز‬
‫ﻋﺰّ ﺧﻮد دان ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭘﺴﺘﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫روﺑﺮون ﻧﻪ ز ﺧﻮﯾﺶ ﻫﺴﺘﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺗﺎج‬ ‫ﺗﻮ ﮔﺮدون‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﺷﻮی ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺑﺮﯾﻦ ﻣﻨﻬﺎج‬
‫دان‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫دان‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﺟﻞ‬
‫ﮔﺪای‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮدان ﺳﺒﮏ ﺑﻪ ﮐﺎر درآی‬
‫آن ﻓﺮوش ای ﭘﺴﺮ ﮐﻪ ﮐﺲ ﻧﺨﺮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫رَﺳﱳ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫رَﺳﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺳﺆال‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﺑﱰ‬ ‫ﺗﺮا ﮐﺴﺐ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﺤﺎل‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫ﺳﺆاﻟﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬
‫ﭼﻮن ﻋﻤﻞ ﺟﺎی ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﮐﺰ ﺻﻼﺣﺖ ﺳﻠﯿﺢ ﻫﺴﺘﯽ ﺗﺴﺖ‬
‫آﻧﭽﻪ آن ﻫﺴﺖ ﺗﺴﺖ ﺑﺎد ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن دل از ﮐﻢ زدﻧﺖ ﺷﺎد ﺷﻮد‬
‫دﯾﺪۀ ﺧﺸﮏ ﺧﻮﯾﺶ را ﻧﻢ ده‬ ‫ﻗﺎﻣﺖِ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﯾﺶ را ﺧﻢ ده‬
‫ﺻﺪ ﮐﻤﺎن ﭘﯿﺶ او ﭼﻮ ﺗﲑ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﺧﻢ‬

‫ﻓﯽ ذ ّماﻟﻄﻤﻊ واﻟﺤﺮص‬

‫ﺗﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻔﺘﻪ دار ﭼﻮن دل ﺷﻤﻊ‬ ‫دل ﺧﻮد را ز ﺗﺎب و ﺗﺎﺑﺶ ﻃﻤﻊ‬
‫ﻧﺴﻮزﻧﺪش‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮوزﻧﺪش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺘﯿﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬
‫آب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺑﺮوی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫رود‬ ‫آن ﻧﺒﺎﺷﺪ وﱃ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺳﺮﺧﺎب‬
‫ﭘﺎی ﺑﺮ آب روی ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺠﻬﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫آﻧﺴﺖ ﮐﻮ‬ ‫وﱃ‬
‫دارد‬ ‫ﻗﺒﺎ‬ ‫ﺑﯽﮐﻠﻪ‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫دارد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫او‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﻧﮕﻬﺪارد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫را‬ ‫ﻫﺒﺎ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ آب ﺑﺴﭙﺎرد‬

‫‪۲۶۴‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ دﯾﻦ ﺣﺠﺎب دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺪو ﻧﯿﮏ و ﻣﻬﺮ و ﮐﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻫﺴﺘﯽ ﺗﻮ ﺑﺮت ﻧﻘﺎب ﺗﻮ اﺳﺖ‬ ‫در ره دﯾﻦ ﺗﻨﺖ ﺣﺠﺎب ﺗﻮ اﺳﺖ‬
‫ﻣﲑ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫ره‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﺴﺘﯽ‬
‫ﻋﺸﻖ و ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮﯾﺶ ﺑﯿﻬﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺨﻮدان را ز ﺧﻮد ﭼﻪ ﻓﺎﯾﺪه اﺳﺖ‬
‫دان‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺴﯿﻪ‬ ‫ﻣﻠﮑﺘﯽ‬ ‫دان‬ ‫ﻻﯾﺰاﱃ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﯽﺧﻮدی‬
‫در رهِ ﺻﺪق ﺳﺨﻦ ﺑﯿﮑﺎر اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻣﻘﺼﻮد را ﻃﻠﺐ ﮐﺎر اﺳﺖ‬
‫ﺣﮑﻢ را ﺑﺎش و ﮐﺎرت از ﺳﺮ ﮔﲑ‬ ‫ﺑﺮﮔﲑ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ز‬ ‫دل‬
‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫روزۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﻻر‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﻮی‬
‫زﯾﻦ دو ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺧﻮاﺟﻪﺗﺮ ﮔﺮدی‬ ‫ﺑﺮﮔﺮدی‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻟﮑﻬﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺧﻮردن‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻟﮑﻬﻨﺖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫رﻋﻨﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑﮔﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﺟﺎﯾﯽ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫راﯾﯽ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫دوﺳﺘﺎن را رﺳﺪ ﮐﻪ در ره راز‬

‫اﻧﺪر ﺑﯿﺎن ﺣﺎل ﺻﻮﻓﯽ و ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺻﻮﻓﯿﺎن ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬

‫ﻋﻼﻣﺔ اﺻﺤﺎب اﻟﺘﺼﻮّف ان ﻻﯾﺴﺄل وﻻ ﯾﻨﻬﺮ وﻻ ﯾﺪّﺧﺮ‬
‫ﺻﻮﻓﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺟﻮﯾﺒﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﺎزه‬
‫راﺳﺖ ﻗﺪ ﺗﺎزهروی و ﺧﻮش ﮐﺎﻣﻪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫زی‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺎزﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﭘﺮدازﻧﺪ‬ ‫ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﮑﻠّﻔﯽ‬ ‫ﺗﺼﻮّف‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﺼﻠّﻔﯽ‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫اﺳﺮارﻧﺪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﯽ‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﯿﺰار و ﯾﮏ ره ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ آﻧﺴﺖ ﮐﺰ ﺗﻤﻨّﯽ و ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاه ﺑﺼﺮی و ﺧﻮاه ﮐﻮﻓﯽ را‬ ‫را‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﻪ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫آن ﮐﻮ‬ ‫اوّل‬
‫ﻣﯽﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪش‬ ‫ﻣﺎﺣﻀﺮ‬ ‫دوم آﻧﮏ ار ﮐﺴﯽ ازو ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺟﺰا‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻮض‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻦ و اذی‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﺑﺎﻃﻞ آن ﺑﻪ ﻣ ّ‬
‫اﻓﺰون‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺪّﺧﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﯿﻮم آن ﮐﺰ ﺟﻬﺎن ﺷﻮد ﺑﲑون‬
‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﺪّ‬ ‫ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎز ﺗﺠﻬﯿﺰ او ز ﻧﯿﮏ و ز ﺑﺪ‬
‫ﻣﻌﯿﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫رﺣﯿﻞ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺪﻫﻨﺪ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫از‬ ‫آزاد‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ و ﺧﻠﻖ ازو ﺑُﻮَد ﺑﻪ اﻣﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﯽﻓﺮﯾﺎد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رخ‬ ‫ﺑُﻮَد از ﺑﻨﺪ ﺟﺎه و ﻣﺎل آزاد‬
‫ﻧﻪ ﻣﻘﺎم ﻧﺸﺴﺖ و ﻣﻌﺪن ﺧﻔﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﯽﺧﺎن و ﻣﺎن و ﺑﯽ زن و ﺟﻔﺖ‬
‫آزاد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮﺗﺎهﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻟﺸﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎرﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫‪۲۶۵‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﺼﻮّف‬
‫دﮔﺮی‬ ‫زی‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﱪی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺮاق‬ ‫از‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﯽ‬
‫ﻧﮕﻮﯾﯽ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﲑﺗﺎن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻃﯿﻘﺘﺎن‬ ‫ﺷﯿﺨﺎ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دُرج دُرّت ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آﯾﯿﻨﺘﺎن‬ ‫و‬ ‫راه‬
‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ آﯾﲔ و رﺳﻢ و راه ﺷﻤﺎ‬
‫ای ﺷﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺮادی ﺟﻔﺖ‬ ‫آن ﺧﺮاﺳﺎﻧﯽ اﯾﻦ دﮔﺮ را ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺨﻮرﯾﻢ آن ﻧﺼﯿﺐ و ﺷﮑﺮ ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫آن ﻧﺼﯿﺒﯽ ﮐﻪ اﻧﺪر آن ﺳﺨﻨﯿﻢ‬
‫ﺷﮑﻨﯿﻢ‬ ‫درون‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫آرزو‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯿﻢ‬ ‫ور‬
‫ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺮد ﻋﺮاﻗﯽ ای ﺳﺮه ﻣﺮد‬
‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﯽاﯾﻤﺎن‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫درﮔﺬرﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮﻧﺪ‬ ‫ﺻﺎﺑﺮ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﺨﻮرﻧﺪ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ دل دور از اﻧُﺪه و ﺣﺰﻧﯿﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﮔﻮی ﺗﺎ ﺷﻤﺎ ﭼﮑﻨﯿﺪ‬
‫اﺳﺘﻐﻔﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺎ ﭼﻮن ﺑُﻮَد ﮐﻨﯿﻢ اﯾﺜﺎر‬
‫اﻧﮕﺎرﯾﻢ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺑﮕﺬارﯾﻢ‬ ‫روز‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺷﻮ ﮐﻪ ﻫﻤﻢ ﺗﻮ ﺑﺮﺳﻮدی‬ ‫ﺑﺸﻨﻮدی‬ ‫ﺑﻮد ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫راه‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽﺗﻌﻠﯿﻢ اﻻباﻟﻐﺎﻓﻞ ﻻﺑﻦ اﻟﺠﺎﻫﻞ ﻓﯽاﻟﺘﺼﻮّف‬

‫ﻧﺎﺑﺮدار‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮداز‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻧﺎﻫﻤﻮار‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﭘﺴﺮی‬
‫ﮔﺸﺖ راﺿﯽ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻧﺎن و ﭘﯿﺎز‬ ‫ﭘﲑ روزی ز ﺑﻬﺮ ﻧﺼﺢ و ﻧﯿﺎز‬
‫ﺑﺮآر‬ ‫از ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﭘﻮرا‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫آزار‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﻘﯿﻬﯽ‬ ‫آرزو‬ ‫ﺳﺮﯾﺖ‬ ‫ور‬ ‫رو ﭼﻮ زر ﺑﺎﯾﺪت ﺳﻔﯿﻬﯽ ﮐﻦ‬
‫ﻣﺎل و ﺟﺎن ﭘﺪر ﺑﺠﻤﻠﻪ ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫وز زر و ﺳﺮ ﻫﻤﯽ ﺑﺨﻮاﻫﯽ راﺳﺖ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺮا ﮐﺴﺐ و ﺟﺎی و ﺟﺎه دﻫﺪ‬
‫ﮐﺎر ﮐﻦ ﮐﺎر و ﺑﺮ ﻣﯿﺎر ﺳﺨﻦ‬ ‫او ﻫﺪاﯾﺖ دﻫﺪ ﺗﻮ ﺟﻬﺪ ﺑﮑﻦ‬
‫ﻧﺎﺟﻮاﻧﻤﺮدی‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﺎن ﻧﺪﯾﺪ از ﺟﻬﺎن ﭘﺮ دردی‬
‫ﯾﻌﻘﻮب‬ ‫ﻓﺮوﺷﺪت‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﯾﻮﺳﻔﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﻧﻘﺪ زﯾﻒ و روی ﻧﻪ ﺧﻮب‬
‫زاﻧﮑﻪ رﺷﻮت دﻫﺴﺖ رﺷﻮت ﺧﻮار‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻧﺼﯿﺒﻪﺟﻮی‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﺮﻫﺪ‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻮ ﮐﻮﻓﯿﯽ و ﮐﻮﻓﯽ ﺑﺎش‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺻﻔﻮ و ﺻﻔﺎت ﺻﻮﻓﯽ ﺑﺎش‬
‫ﻣﺮگ ﺑﺎ دﻟﻖ و ﺳﻮک ﻫﺮ ﺳﻪ ﺑﻬﻢ‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ورﻧﻪ ﻣﺮدی ازو ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧﺠﻬﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻤﲑ‬ ‫ﻣﺮدن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﺟﻤﺎﻟﺖ‬ ‫ﻧﺮﯾﺰد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ ﺑﺎش در ﻧﻘﺎب ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫رو‬ ‫ﻟﺒﺎس ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻮی اﺻﻞ از ﺳﺮای ﻣﺤﻨﺖ و داغ‬
‫ﻣﻨﺪﯾﺶ‬ ‫ﺑﺠﻮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫اﺣﺘﺴﺎب‬ ‫ز‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺗﺒﻬﯽ‬ ‫و‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻼﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﻔﻠﺴﯽ‬

‫‪۲۶۶‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی آرﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن آن زﻣﺎن ﮐﻪ رای آرﻧﺪ‬
‫را‬ ‫رﺿﺎﯾﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫را‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت‬
‫دارد‬ ‫ﻓﺮﻗﺪان‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺮﺗﺮ ز ﺟﺎن ﻣﮑﺎن دارد‬
‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻓﺮودش‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﻘﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺎران ﮐﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﻓﺪای‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﺟﻮ ﺗﻮ ﺧﻮر ﮔﻨﺪﻣﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ده‬ ‫ﺧﻮد ﻋﺒﺎﭘﻮش و ﺧﺰ ﺑﻪ ﯾﺎران ده‬
‫ﺳﻘﺮت‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﺟﺎﻫﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﮔﺬرت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪﺳﺖ‬ ‫ﺳﻘﺮی‬
‫ﻣﻨﺪﯾﺶ‬ ‫زو‬ ‫و‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻫﯿﺰم‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺘﺖ ﭼﻨﲔ ﺳﻘﺮ در ﭘﯿﺶ‬
‫واﻧﭽﻪ داری ﺑﻪ ﺟﺎه ﭼﺎه ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﺰم‬
‫ﺳﺮﻧﮕﻮن در ﻓﺘﯽ در آن آﺗﺶ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﮐﻨﻮن ز ﻏﻔﻠﺖ ﺧﻮش‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ آﺗﺶ ﻋﻠﻒ ﻧﯿﺎﻓﺖ ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺳﺮد و ﺧﻮش ﻃﺒﻊ ﺷﺪ ﭼﻮ داﻧﮥ ﻧﺎر‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ او ﺧﻄﺎب ﺣﻖ ﺑﺎ ﻧﺎر‬
‫ﺧﺮ ﻧﺪاری ﭼﻪ ﺗﺮﺳﯽ از ﺧﺮ ﮔﲑ‬ ‫زر ﻧﺪاری ﭼﻪ ﻏﻢ ﺧﻮری ز اﻣﲑ‬
‫ﻋﺪم‬ ‫ﺑﺤﺮِ‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪﮔﺎن‬ ‫وی‬ ‫ﻗﺪم‬ ‫ﺷﻂّ‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﮕﺎن‬ ‫ای‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﮔﻠﻬﺎ دﻣﺪ ز ﺧﺎر ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻋﺮوس‬ ‫از‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ازل‬ ‫ﺑﻬﺎرِ‬ ‫ﻣﺸﺎﻃﮥ‬ ‫دﺳﺖِ‬
‫از درِ ﻧﻔﺲ ﺗﺎ دَرِ دل ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻟﯿﮏ آن ره ﺑﺒﲔ ﮐﻪ داری ﭘﯿﺶ‬
‫ﭼﻮب ردّش ﺑﻪ ﺻﺪر ﺣﻖ راﻧﺪ‬ ‫درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫آﮔﺎﻫﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬ ‫وان ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮد اﯾﻦ راﻫﻨﺪ‬
‫ﺑﺮﻗﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻓﺮوغ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﯽزرﻗﯽ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﯿﻮش‬
‫راه دﯾﻦ اﯾﻦ و ﺻﺪق ﺟﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺻﻔﺖ و ﺣﺎل ﺻﻮﻓﯿﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ‬

‫ﻓﯽاﻟﺘﻔﮑّﺮ واﻟﻤﺮاﻗﺒﺔ ﻓﯽ اﺣﻮال اﻟﺘﺼﻮّف‬

‫ﭼﻮن ﺳﮓ ﭘﺎی ﺳﻮﺧﺘﻪ ﭼﻪ دوی‬ ‫دﺳﺖ دﯾﻦ ﮐﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﻋﺪل ﻗﻮی‬
‫دوری‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺣﺮﯾﻢ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻟﻬﺎوری‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻃﻮاف‬ ‫درﮔﻬﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﺻﺎف ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﺮگ ﺗﻮ ﭼﻮن ﭘﯿﺎز ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻧﻪای ﻫﻤﭽﻮ ﺳﲑ در ﯾﮏ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﺶ ﻧﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺴﺮ و ﮔﺎﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎﻫﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬
‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﺎه ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫او‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎه ﮐﯽ‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﺷﺐ و روزت ز ﺧﺎک و ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮑﺖ ز ﺑﯿﻢ و اوﻣﯿﺪ اﺳﺖ‬
‫از ﺗﻮ دﯾﻦ و ﺧﺮد ﻧﺪارد ﻧﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮ ﻫﻨﻮز آﻧﭽﻨﺎن ﻧﻪ ای ﮐﺰ رﻧﮓ‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﺎز و ﻋﺰّ و ﮔﻨﺞ ﺑُﻮَد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ز آﻏﺎز دل ﺑﻪ رﻧﺞ ﺑُﻮَد‬
‫ﺧﻠﻒ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫آدم‬ ‫ﺷﺮﻣﺴﺎرﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺗﺮ داﻣﻨﯽ و ﻻف و ﺻﻠﻒ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻘﺘﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آدم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫‪۲۶۷‬‬
‫ﻣﺒﻬﻢ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫آدم‬ ‫ﺧﻠﻘﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺧﻠﻘﺘﺖ‬
‫ﺑﮕﺰاﯾﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﺶ‬ ‫در‬ ‫زه‬ ‫دردِ‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫رﺳﺘﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎدری‬
‫ﺷﲑ درّد ﭼﻮ ﮔﺸﺖ روزی ﺷﲑ‬ ‫ﭼﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﲑﺑﭽﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬
‫ﮔﺮﺑﻪ زاﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻄﺴﻪای ﭘﺲ از آن‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ آن دم ﺑﻮد ز ﮔﺮﺑﻪ رﻣﺎن‬
‫ﻓﻼح‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﻓﺎﺳﻖ‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺗﻮ ز ﻣﻮﺷﺎن ﻣﺪار ﻃﻤﻊ ﺻﻼح‬

‫در دﻧﯿﺎ ﻧﺎﺑﻮدن ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻮدن‬

‫ﮐﺎم ﭘﺮ زﻫﺮ و ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮ ﺗﺮﯾﺎک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زی ﺗﻮ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﯿﮏ آﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭘﺎی ﻃﺎوس ﺳﺎز و ﻣﻬﺪ ﻣﮕﺲ‬ ‫ﺑﺮﮔﺬر زﯾﻦ ﺳﺮای ﻫﺰل و ﻫﻮس‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺣﻤّﺎل‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫دد ﮐﺮدی‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫داد ﮐﻢ ﮐﺮده‬ ‫دل اﮔﺮ ﻣﯿﻞ ﺳﻮی ﺧﻮد ﮐﺮدی‬
‫ﮔﺮﭼﻪ زر ﺳﻮی او ﻧﻤﻮدی راز‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪی‬ ‫ﮐﺲ‬
‫راز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪات ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺸﲔ‬ ‫ﮐﻢ‬
‫ﺧﺎم دﺳﺖ و دﻏﺎ ده و ﮐﻢ ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺖ در ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫ﺑﺨﺮﯾﺪه‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻏﺮورش‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫او‬ ‫رﻧﮕﻬﺎی‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮﻫﻨﻪت ﮐﻨﻨﺪ ز دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻣﺒﺎش‬ ‫ﻏﺮورش‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻟﺤﺪ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اوّل ﮐﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺎر ﻃﺒﻊ اﻧﺪرﯾﻦ دو رﮐﻦ و ﺳﻪ ﺣﺪ‬
‫دود‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﺴﻮزد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻇﻬﻮر‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﮐﺮم‬
‫اﺳﱰ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺸﮏروﺗﺮ‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﺗُﻨﺪر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻨﻬﯿﺎن‬
‫ﺑﺎش‬ ‫روزی‬ ‫ﺳﺰاش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎ ز ﺧﻮد ﯾﺎد ﺑﺎش ﯾﺎ زو ﺑﺎش‬
‫ﺗﺒﻊ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎدﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﲑﻧﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﭼﻮن ﺣﺒﺎب ارﭼﻪ زاب دﻟﺸﺎدﻧﺪ‬
‫ﺳﺨﺖ ﮐﻮﺗﻪ ﺑُﻮَد ﭼﻮ ﻋﻤﺮ ﺣﺒﺎب‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﺰ ﺳﻌﯽ ﺑﺎد ﺑﺎﺷﺪ و آب‬
‫راه‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاه‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫دارد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﭘﺎس ﺧﻮد دارد‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺻﻮرت ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫دو‬ ‫ورای‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﻣﺮدِ‬ ‫زور‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﱪدی‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫در ﮔﺸﺎدهﺳﺖ و ﺧﻮان ﻧﻬﺎده ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻤﺴﺖ ای ﺑﺰرگ زاده ﺗﺮا‬
‫از ﺳﺮِ ﺟﻬﻞ و ﺑﺨﻞ داری دور‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺧﻮد را در اﯾﻦ ﺳﺮای ﻏﺮور‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﻫﻔﺖ ﭼﺮخ و ﭼﺎر ارﮐﺎن‬ ‫ﭘﻨﺞ ﻧﻮﺑﺖ زﻧﯽ ﭼﻮ ﻋﻘﻞ و ﭼﻮ ﺟﺎن‬
‫ﺗﺎزی‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫ﻗﺒﯿﻠﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪازی‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﻗﺒﺎی‬ ‫ور‬

‫‪۲۶۸‬‬
‫ﺗﮑﺒﲑی‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫دو‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻪ ﺟﺎﻧﺖ ﺑﮑﻦ ﺑﻪ ﺷﺒﮕﲑی‬
‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽﺧﻮار‬ ‫ﻣﺮدﮔﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دوّار‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫و‬ ‫آﺧﺸﯿﺠﺎن‬
‫ﺑﯿﻤﺎرش‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﭘﺮﺳﺶ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫آرش‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬
‫ﻧﺮدﺑﺎن ﭘﺎﯾﻪ ﻋﻤﺮ و ﺑﺎم اﺟﻠﺴﺖ‬ ‫وﺣﻠﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﺑﺮﮔﺬر‬
‫ﺑﮑﺸﯿﺪ‬ ‫دﯾﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﺳﺘﺶ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﱳ اﯾﻦ ﺳﺮای رﺳﯿﺪ‬

‫اﻟﺒﺎب اﻟﺜﺎﻣﻦ‬
‫ذﮐﺮاﻟﺴﻄﺎن ﯾﺴﺘﻨﺰلاﻻﻣﺎن‬

‫ﯾﻤﺪح اﻟﺴﻠﻄﺎن اﻻﻋﻈﻢ ﻣﺎﻟﮏ رﻗﺎب اﻻﻣﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻼﻃﲔ اﻟﻌﺎﻟﻢ‬

‫ﯾﻤﲔاﻟﺪّوﻟﺔ و اﻣﲔاﻟﻤﻠّﺔ ﮐﻬﻒاﻻﺳﻼم واﻟﻤﺴﻠﻤﲔ اﺑﺎ اﻟﺤﺎرث‬
‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎهﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﻧﻮّراﻟﻠﱣﻪ ﻣﻀﺠﻌﻪ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫دَر‬ ‫ای ﺳﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﮔﺮد رﺿﻮان ﭘﻮی‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ اوﺳﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮔﲑ‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﲑ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻢِ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫دﻫﻨﯽ‬ ‫ﭘﺮﮔﻬﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺪح او ﺳﺨﻨﯽ‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﮔﻞ ﺷﻮد دﻫﺎن ﭘﺮ زر‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎم ﮔﺬر‬ ‫او ﮔﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﻼم‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻠﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻘﺎم ﮐﻨﺪ‬ ‫درش ﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫دل‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در آن ﺟﺎن ﮐﻪ ﻣﺪح او ﮔﻮﯾﺪ‬
‫در ﮐﺎم‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زر‬ ‫رﯾﺰۀ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻞ ﭼﻮن ز ﺟﻮدش آری ﻧﺎم‬
‫ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮغ ﮔﲑد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻫﺪﻫﺪ ﮐﻨﻢ زﻣﲔ ﭘﺮ ﺑﻮس‬
‫ﮐﻮ زر و ﺳﯿﻢ در دﻫﺎن دارد‬ ‫دوﺳﺖ ﮔﻞ را ﻧﻪ راﯾﮕﺎن دارد‬
‫ﭘﺸﺖ و روﯾﺶ ﺑﺒﲔ ﻫﻤﻪ روﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻞ ﺗﺎزهروی و ﺧﻮش ﺑﻮﯾﺴﺖ‬
‫ﮔﻞ ﻋﻤﺎﻣﻪ اﺳﺖ و ﭼﺮخ ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﭼﻤﻦ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺿﻤﲑ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﻤﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫در‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻫﻤﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﭼﺮخ ﭼﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫روﺷﻨﺶ‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬

‫‪۲۶۹‬‬
‫را‬ ‫راﯾﺶ‬ ‫ﮐﻨﺴﺖ‬ ‫ﺗﻠﻘﲔ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫ﮐﻨﺴﺖ‬ ‫ﺗﻤﮑﲔ‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﺻﻔﺤﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺻﻔﺤﮥ‬ ‫ﮐﺮده ﯾﮑﺴﺎن ﺑﻪ ﺟﺪ و ﺣﺸﻤﺖ ﺧﻮد‬
‫راز ﭼﻮن روز ﭘﯿﺶ او روﺷﻦ‬ ‫ﻣﻠﮏ را ﺟﺰم و ﻋﺰم او ﺟﻮﺷﻦ‬
‫ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ را ﭼﻮ ﮐﺮد ﺑﺎ ﻫﻢ ﺿﻢ‬ ‫اﻋﻈﻢ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫زآﻧﮑﻪ‬
‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﺎرﯾﮏ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻧﯿﺰۀ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺗﻮ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺑﻪ روم ﯾﮏ ﺑﺪ ﮐﯿﺶ‬ ‫ﮔﺮ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺑﻪ روم ﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻮم‬ ‫او ﮔﺪای ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﮐﻠﮏ او ﺧﺎﻣﻪدار ﻣﻌﻨﯽ و دﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﮏ او ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ ﻋﺪل و ﯾﻘﲔ‬
‫ﻫﻢ ﻓﻠﮏ رﻧﮓ و ﻫﻢ ﻣﻠﮏ ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺑﺎرﯾﮑﺶ‬ ‫دورﺑﲔ‬ ‫دل‬ ‫زان‬ ‫ﻧﺰدﯾﮑﺶ‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راز‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن در دو ﻋﺎﻟﻢ او را ﺟﺎی‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮد ﺻﺪﻫﺰار ﮔﻮﻧﻪش رای‬
‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﻏﯽ‬ ‫ﺣﺠّﺎج‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻠﯽ ﻫﻢ ﺷﺠﺎع و ﻫﻢ ﻋﺎﻟﻢ‬
‫دان‬ ‫ﻣﻨﺎﻗﺐ‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫او‬ ‫روی‬ ‫راي او ﭼﻮن ﺷﻬﺎب ﺛﺎﻗﺐ دان‬
‫ﺻﻮرت و ﺳﲑﺗﺶ ﻇﺮﯾﻒ و رﻓﯿﻊ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ و ﻣﺨﱪش ﻟﻄﯿﻒ و ﺑﺪﯾﻊ‬
‫ﺷﺎﻫﺴﺖ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﻫﺮ ﺷﻬﯽ ﮐﻮ ز ﺟﺎه ﺑﺮ ﻣﺎﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻠﮏ او دﺳﺘﯿﺎر ﺑﺎ ﺗﻦ اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫او ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻪ روی ﻣﺤﺮوﻣﺎن‬
‫ﻗﯿﺪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫ﺻﯿﺪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫دل‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﺑﯽﺑﻬﺎ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻢ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫دل‬ ‫دﺷﻤﻨﺶ‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫آﺳﻤﺎنِ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ار ﮐﻤﲔ‬ ‫ﺳﻬﻤﺶ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﺳﺎﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺳﺮ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫آن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺳﺮای ﻏﻤﺎن‬
‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ذﻟّﺖ و ﻏﺮﺑﺖ و ﻣﻬﺎﻧﺖ ﭼﺮخ‬
‫از ﻏﺮﯾﺒﯽ و ﻏﱭ و ﻏﻢ رﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﺮخ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫روز‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮخ‬ ‫ﺧﺮﻣﻦ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫از ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺴﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫روز‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺷﺐ‬
‫راﻣﺴﺖ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺷﺮق‬ ‫ﺧﺴﺮو‬
‫ﺟﺰ ﺛﺒﺎت و ﺑﻘﺎ ﻧﺪﯾﺪ از ﺷﺮق‬ ‫ﺻﺒﺢ ﻣﻠﮑﺶ ﭼﻮ ﺑﺮ دﻣﯿﺪ از ﺷﺮق‬
‫دﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻟﺐ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺧﻨﺪهای‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪان‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫رخ‬ ‫در‬
‫ﺧﻨﺪه زد زان ﺳﭙﻬﺮ در رخ اوی‬ ‫اوی‬ ‫ﻓﺮّح‬ ‫روی‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﻣﻠﮏ او زﯾﻦ دو روی ﭘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﺻﺒﺢ و ﻣﻪ زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻓﺰاﯾﻨﺪهﺳﺖ‬
‫ﻧﻌﻞ اﺳﺒﺶ ﭼﻮ ﻣﻪ دُر اﻓﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫رﺧﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻪ‬
‫وﻫﻢ او ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻪ ﻓﻠﮏ ﭘﯿﻤﺎی‬ ‫ﺟﻬﺎنآرای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫رای‬
‫زرﻗﺎ‬ ‫از‬ ‫دورﺑﲔﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺰم‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺗﯿﺰرو‬ ‫او‬ ‫ﻋﺰم‬
‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﮔﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﺟﺎﻧﺶ ﭼﻮن ﻣﺸﱰی ﻫﻤﺎﯾﻮن رای‬ ‫ﺗﻦ او ﭼﻮن ﻗﻤﺮ ﻓﻠﮏ ﭘﯿﻤﺎی‬

‫‪۲۷۰‬‬
‫او‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎی‬ ‫او‬ ‫ﻓﮕﻨﺪﮔﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺸﻨﺪۀ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮔﻮش و ﭼﺸﻤﺶ ﺷﺪه ﭼﻮ ﻋﻘﻞ ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫از ﭘﯽ ﮔﻔﺖ و ﮐﺮد دون و ﻇﺮﯾﻒ‬
‫ﻣﻠﮏ ﺧﻨﺪﯾﺪ ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺧﺼﻢ ﺷﺪ ﮐﻮر ﭼﻮن ﺧﺮد ﻧﮕﺮﯾﺴﺖ‬
‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫دون ﮐﻪ او را زﻣﺎن ﮔﺮﻓﺖ زﺑﻮن‬
‫ﺑﺮ وﱃ ﻓﻀﻞ ﺷﺎه ازو ﭼﻪ ﮐﻤﺴﺖ‬ ‫ﭼﻨﲔ ﮐﺮﻣﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﺪم‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ درﯾﺎ رﺳﺪ ﮐﺴﺶ ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫آب‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫از‬
‫زآب ﺟﻮی آبِ ﺟﻮی اﯾﻤﻦ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺠﻮﯾﺴﺖ اﮔﺮﭼﻪ ﺧﺎﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﺎرد ﮔﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻫﻢ ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺎغ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ درﯾﺎ رﺳﺪ ز ﺟﻮی و ز دﺷﺖ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺟﻬﺎن زﺑﻮن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ذوﻓﻨﻮن‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﻮﻟﻪدار‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﺧﺸﮏ و زارا ﮐﻪ ﮐﺸﺖزار ﺑﻮد‬
‫ﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﺮآﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫از ﻏﺮﯾﺒﯽ و ﻏﱭ و ﻏﻢ رﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫رﻧﺞ او ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻪ ﮔﻨﺞ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫رﻧﺞ ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎنوار‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮔﻢ‬ ‫اﻓﻖ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﭼﻮن آﻓﺘﺎب ﺷﺎه آﺛﺎر‬
‫ﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫از ﭘﯽ ﻧﺎم و ﻧﻨﮓ و ﮐﺴﺐ ﻫﲊ‬ ‫ﭘﺮور‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻗﺼﺮ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﯿﻎداران ﭼﻮ ﻧﯿﺰه و ﭼﻮ ﺳﻨﺎن‬
‫زﻧﺎن‬ ‫دوﮐﺪان‬ ‫و‬ ‫دوک‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﮐﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺮد ﻧﻮک ﺳﻨﺎن‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺟﺎن ﻓﺪی ﮐﺮده ﭘﯿﺶ ﺷﺎه ﻫﻤﻪ‬
‫روز‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﺑﻨﻤﻮده‬ ‫ﺧﺼﻢ را از ﺳﻨﺎن ﮔﺮدون ﺳﻮز‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽآب‬ ‫ﮐﺎﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ ﺷﻪ راد و ﺑﺎ ﺑﺴﯿﭻ ﺑﻮد‬
‫زاد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ و ﺗﯿﻐﺶ ﺑﻪ دﺷﻤﻦ آﺗﺶ داد‬
‫ﺑﺤﺮ ﮔﻮﻫﺮدار‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫آﺗﺸﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬
‫دﺳﺖ آن ﮔﺮز ﮔﲑ ﻗﻠﻌﻪ ﺷﮑﻦ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫اﻧﮕﯿﺨﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫او‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫او‬ ‫درﮔﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫او‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ روز ﻣﺼﺎف و ﮐﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺮق زاﯾﺪ ﭼﻮ ﺳﺎﯾﺪ اﺑﺮ ﺑﺮ اﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ و ﺗﯿﻐﺶ زد آﺗﺶ اﻧﺪر ﮔﱪ‬
‫وز ﺧﺪﻧﮓ ﭼﻮ ﻣﺮگ ﺟﺎن ﭘﺮداز‬ ‫ﮔﺪاز‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮔﺮز‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‬
‫آﺗﺶدم‬ ‫اژدﻫﺎی‬ ‫ﻧﯿﺰهﻫﺎ‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫اﺑﺮﻫﺎی‬ ‫ﮔﺮزﻫﺎ‬
‫ﮐﻬﺴﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺧﯿﺰد‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫اوﺳﺖ ﭼﻮن ﮐﻮه ﭘﺮ ز ز ّر ﻋﯿﺎر‬
‫دُم ﻋﻘﺮب ز زﻫﺮه ﭼﻮﮔﺎن ﺳﺎز‬ ‫ﺗﺎز‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺷﻬﺐ‬
‫ﻣﺼﺎف‬ ‫ﻣﻈﻠّﻪﻫﺎی‬ ‫درﯾﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺰاف‬ ‫ﻃﻮﯾﻠﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑﺮﮔﺴﺴﺘﻪ‬
‫ﺧﻪ ﺑﻨﺎﻣﯿﺰد اﯾﻨﺖ دل ﮐﻪ ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﯿﻎ ﮐﺮدی راﺳﺖ‬
‫ﺧﻠﻖ را ﻣﺄﻣﻦ اﺳﺖ و ﻣﻠﺠﺎﯾﯿﺴﺖ‬ ‫درﯾﺎﯾﯿﺴﺖ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬

‫‪۲۷۱‬‬
‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﻟﺘﻤﺎس‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎت‬ ‫ﻣﺸﱰی‬
‫ﻞ و ﻋﻘﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺷﻤﺮد‬
‫زﺟﻞ اﯾﻦ ﺣ ّ‬ ‫ﻣﺎه ﺟﺎه از ﭘﻨﺎه ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﺑﺮد‬
‫ﭘﯿﻐﺎﻣﱪ‬ ‫روح‬ ‫ﻣﻌﺮاج‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪی‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬
‫ﻋﻠﻮی‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺳﻔﻠﯽ‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫در‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻟﺸﮑﺮ ﺷﻪ ﮔﺬﺷﺖ از آن ره و ﺑﺲ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻨﺪد‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رزم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫درت‬ ‫از‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫رﯾﺰد‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫از‬ ‫زار‬ ‫زار‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮام‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎی‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﺑﺨﺘﻢ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬
‫ﺷﻬﺮ ﻋﯿﺴﯽ اﺳﺖ از ﻫﻤﻪ ﺳﻮﯾﯽ‬ ‫ﺷﺎخ ﻃﻮﺑﯽ اﺳﺖ از ﻫﻤﻪ روﯾﯽ‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫دوﺷﯿﺰﮔﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫رو‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺧﺮ‬ ‫ﻣُﻬﺮۀ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬

‫‪۲۷۲‬‬
 ‫اﻧﺪر ﺑﺪاﯾﺖ ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬
‫ﺑﻮد ﭼﻮن ﯾﻮﺳﻒ و ﺑﺮادر و ﭼﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫اﺑﺘﺪای‬ ‫ﻣﺜَﻞ‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮔﻨﺞ ﺑﻮد و ﺑﺮ ﺧﻮردن‬ ‫ﺑﻮد از آﻏﺎز رﻧﺞ و ﻏﻢ ﺧﻮردن‬
‫وآن ﺑﻬﺎ ﮐﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﻫﮋده درم‬ ‫اﻟﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪن‬ ‫آن‬
‫و او ز ﻫﮋده ﻫﺰار ﻋﺎﻟﻢ ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﺶ ﻫﮋده ﻗﻠﺐ ﯾﺎ ﮐﻢ و ﺑﯿﺶ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﮋده‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺮ درم زو ﭼﻮ ﻋﺎﻟﻤﯽ آراﺳﺖ‬
‫ﮐﺎر ﻣﺤﻨﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن رﺳﯿﺪ او را‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ز اﺧﻮان ﻫﻮان رﺳﯿﺪ او را‬
‫ﺑﺮ ﺳﭙﻬﺮ ﺷﺮف ﺧﻮر و ﻣﻪ ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آﺧﺮاﻻﻣﺮ‬
‫او‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﮔﺪاﯾﺎن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻧﻪ ﮐﻼه آﻣﺪ آن ﻫﻼک او را‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﻐﺎک‬ ‫در‬ ‫ﻓﮑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫آن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﭼﺎه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﺧﻮان‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎه‬
‫ﭼﺎه ﺟﺎﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺧﺪای دﻫﺪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺪای‬ ‫ﻣﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﺑﻪ ﻏﻼﻣﯽ ﺧﺮﯾﺪ و ﺷﺪ ﻫﻨﺪوش‬ ‫ﻧﯿﮑﻮش‬ ‫ﭼﻬﺮۀ‬ ‫ز‬ ‫زﻟﯿﺨﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫او‬ ‫ﺧﺮﯾﺪۀ‬ ‫درم‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫او‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﲑزن‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﭘﻨﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻧﻪ ﻋﺰﯾﺰش ﭼﻮ وﻗﺖ ﺟﺎه آﻣﺪ‬
‫وﯾﻦ ﺷﺮف ﭼﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﺑﺎر ﺧﺪای‬ ‫اﯾﻦ ﻋﻄﺎ ﭼﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮐﺎرِ ﮐﺎرﮔﺸﺎی‬
‫ﺑﻨﺪد‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫رود‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫آدم‬ ‫ﻟﻄﻒ ﺣﻖ ﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎک ﭘﯿﻮﻧﺪد‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺎﮐﺴﺎر‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫آبِ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎدﺳﺎر‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﮑﻪ‬ ‫و‬ ‫آورد‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﻧﻪ ﭘﯿﺎﻣﱪ ﮐﻪ رخ ﺑﻪ ﯾﺜﺮب داد‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﻣﻨﻬﺰم‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﭼﻮ ره رﻓﺘﻨﺶ ﻧﯿﺎز‬
‫ﺧﻮد ز ﺳﲑ آﻓﺘﺎب را ﭼﻪ زﯾﺎن‬ ‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﯽزﯾﺎن‬
‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺟﻠﻮه‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻋﺰﯾﺰش‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻮی ﻫﻢ ﺷﻬﺮﯾﺎﻧﺶ از زن و ﻣﺮد‬
‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫از‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫ﮐﺎﻫﺪ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬ ‫روی‬ ‫ﮐﺎب‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫رﯾﺰد‬ ‫آب‬
‫ﭼﻮن ﺷﺮﻧﮓ ار ﭼﻪ ﺑﺪ ﺷﮑﺮ ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺮﮔﺮدد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺮ‬ ‫از‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫دور‬ ‫ز‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﯿﺦ ﺷﺎﺧﯽ ﮐﻪ ﻟﻄﻒ ﺣﻖ ﭘﺮورد‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﺷﻤﻨﺶ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﻗﻔﺲ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﭼﺮخ ﮐﺮد‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻠﺒﻠﯽ‬
‫ﺑﺮده‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﮔﺎوﭘﺮورده‬ ‫ﻓﺮﯾﺪون‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﯿﻮراﺳﺐ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﺘﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﺎوه ﺑﻪ ﺳﻌﯽ ﯾﮏ دو ﮐﯿﺎ‬
‫ﻧﻮ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬
‫را‬ ‫دارا‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫دارای‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﺎدا‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﭘﺮوﯾﺰ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﲑوﯾﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺒﯿﻨﺎد‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ ﻣﻦ ﻋﺰّ ﺑﺰّ ﺑﺮِ ﺧﻮد ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻋﺰّ ﺷﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﻣﻠﮏ ﺷﻤﺸﲑ ﻣﻠﮏ ﭘﺎﯾﻨﺪه اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﻨﺪه‬ ‫ﻣﲑاﺛﯿﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﻣﻠﮏ ﻣﲑاث و ﻣﻠﮏ ﺗﯿﻎ ﺑﻪ ﻫﻢ‬ ‫از ﺷﻬﺎن ﻣﺮ وراﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ‬

‫‪۲۷۳‬‬
‫ﻏﺬای ﮐﺮﻣﺎن ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫روی او ﺑﺨﺖ از آن ﺑﻪ ﮐﺮﻣﺎن ﮐﺮد‬
‫رهآوردﯾﺶ‬ ‫دﻫﺶ‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫آﻣﺪه ﺳﻮی ﺷﻬﺮ و از ﻣﺮدﯾﺶ‬
‫ور ﭼﻮ دی رﻓﺖ ﭼﻮن ﺑﻬﺎر آﻣﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻮ ﺷﺐ رﻓﺖ ﭼﻮن ﻧﻬﺎر آﻣﺪ‬
‫دﯾﺪۀ ﻣﻠﮏ و دﯾﻨﺶ ﺑﺎز ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺳﻮی ﺷﻬﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎز ﻧﺸﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺘﻬﻮّر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫رأﻓﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻣﻠﮏ‬ ‫دارد‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺗﻬﻮّر‬ ‫وز‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫دارد‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻣﺘﻬﻮّر‬
‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫و‬ ‫آراﻣﺶ‬ ‫روی‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﻓﻼح‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺗﻬﻮّر‬ ‫در‬
‫در ﯾﮑﯽ ﺗﻦ ﯾﮑﯽ دل از دوﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮﻫﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫دو‬ ‫را‬ ‫ﮐﺸﻮری‬
‫ﭘﻬﻠﻮﺳﺎی‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﭘﺸﻪ را ﮐُﺸﺪ ﺑﺮ ﺟﺎی‬
‫ﺑﺲ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن دﯾﻮ را ﺷﻬﺎﺑﯽ ﺑﺲ‬
‫دواﺳﺖ ﮐﺪﺑﺎﻧﻮ‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﻧﺎرﻓﺘﻪ‬ ‫ﮐﺪﺑﺎﻧﻮﺳﺖ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺧﺎﻧﻪ راﺳﺖ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻪ‬
‫دو ﮐﺮّهﻧﺸﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮّه‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮت ﺑﺎﯾﺪ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺳﺮ ز زﻣﲔ‬
‫ﺷﻤﺮ‬ ‫و آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺳﯿﻤﺎب‬ ‫ﯾﺎ ﭼﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ او ﺧﺼﻢ را ﺳﺮاب ﺷﻤﺮ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫آﺗﺸﲔ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺮ از وی ﮐﻪ ﺗﺎجﺧﻮاه آﻣﺪ‬
‫ﻣﺮد دون را ز ﻣﺮد دﯾﻦ داﻧﺪ‬ ‫ﻟﻌﻞ ﮐﺎن را ز ﺳﻨﮓ ﮐﲔ داﻧﺪ‬
‫آﺗﺶ‬ ‫دان‬ ‫ﻋﻮد‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﻧﺎﻗﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ داﻧﺪ زﻣﺎﻧﻪ ﻧﺎﺧﻮش و ﺧﻮش‬
‫او ﺷﻨﺎﺳﺪ ﮐﻪ اﺻﻞ دوﻟﺖ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫او ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﻊ ﻣﻠّﺖ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫از‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫را‬ ‫ﻏﯿﺚ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﯿﻄﺎن‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﺻﻐﺮ‬ ‫ﻧﺤﺲ‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮدﭘﺮور‬ ‫ازﯾﻦ ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻧﺎم‬ ‫ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫اﮐﱪ‬ ‫ﺳﻌﺪ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﻫﻤﻨﺎم ﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﺑﻬﺮام‬
‫اﻣﯿﺪ‬ ‫آﺳﺘﲔِ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫داﻣﻦِ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻬﺮ زان ﺟﻤﺎل ﭼﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﺑﺪو ﻋﯿﺎن ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫زو‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺣﯿﺪروار‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﲑاث‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﻬﻢ آورد ز اﺻﻞ و از ﭘﯿﮕﺎر‬
‫ﺷﮑﺎر ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎﺑﻪ ﮐﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﻏﺒﺎر ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻒ‬ ‫ز‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪی‬ ‫از‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪی‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫دُرِ درﯾﺎ ز ﭼﻮب ﻓﻠﮏ ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﻧﮕﻬﺪاﺷﱳ ز ﻣﻠﮏ ﺑﻬﺴﺖ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫آرزو‬ ‫آرزو ﺑﻮد ﻣﻠﮏ را دل و داد‬
‫آورد‬ ‫ﻃﺮاز‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ او ﺑﻬﻢ ﻓﺮاز آورد‬
‫ﺧﺎک را ﻣﺎل و آب را ﻣُﻞ ﮐﺮد‬ ‫اﯾﻦ ﺗﺠﻤﻞ ﭼﻮ ﺷﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﺮد‬
‫ﺑﺎز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫و‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻪ در ﻣﺤﺎق و ﺑﺎ اﻋﺰاز‬
‫ﻣﻦ ﭼﻮ ﻓﺎﱃ زدم ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ او ﻣﻠﮏ روم و ﭼﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ورﻧﻪ ﺑﺮ درﮔﻬﺶ دو ﺳﮓ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﮓ‬ ‫و‬ ‫ارﺳﻼن‬ ‫ﭼﺎﮐﺮش‬
‫اﻫﻞ ﭼﲔ را ﻧﺪاﻧﯽ از ﺳﱰﻧﮓ‬ ‫ﮐﯿﻨﺶ ار ﺳﻮی ﭼﲔ ﮐﻨﺪ آﻫﻨﮓ‬
‫ﻧﺎﻣﺎﻧﺪه‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺟﺴﻤﻬﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﻓﺘﻮح‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫روح‬

‫‪۲۷۴‬‬
‫ﺷﻪ ﮐﻪ ﺣﻖ ﭘﺮورد ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻠﮑﺶ از ﺑﻬﺮ ﻋﺪل و دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫آﻓﺎق‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫اﺳﺘﺤﻘﺎق‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫ای‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﮏ داﻧﺪ ﭼﺮخ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮﯾﯽ را ﻫﻤﯽ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﭼﺮخ‬
‫زاﻧﮑﻪ داﻧﺴﺖ ﮐﯿﺴﺖ در ﺧﻮر ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﻓﺴﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎد‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫ﺑﺮ‬
‫از ﺗﻮ ﭘﺮﺳﻢ ﻧﮑﻮ ﻧﮑﺮدهﺳﺖ اﯾﻦ‬ ‫داد ﻣﺮدﯾﺶ ﭼﱰ و ﻣﻠﮏ و ﻧﮕﲔ‬
‫ﺑﺨﺖ ﮔﻔﺘﺶ ز ﺗﺨﺖ ﺧﻮد ﺑﺮ ﺧﻮر‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺖ او ﺑﻪ ﺗﯿﻎ ﻣﻠﮏ ﭼﻮ ﺧﻮر‬
‫ﻫﻤﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﺷﺎﻫﺎﻧﻪ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﮔﻨﺞ ﺷﮏ ﺧﺎﱃ آﻣﺪ از ﮔﻨﺠﺸﮏ‬ ‫ﺑﺎل ﺷﺎﻫﲔ ﭼﻮ ﺣﺎل ﻣﺮد ﺑﺠﺸﮏ‬
‫ﮐﺮده ﺧﻮش ﭼﺎردﺳﺖ و ﭘﺎی دراز‬ ‫ﻣﻠﮏ در ﻇﻞ ﭼﱰ او از ﻧﺎز‬
‫ﻇﻠﻢ ازو رﻓﺘﻪ در ﺷﮑﺮ ﺧﻮاﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪل از او ﺑﺎ ﺟﻤﺎل و ﺑﺎ آﺑﺴﺖ‬
‫ﺑﺨﺖ رﺑّﯽ و رﺑّﮏ اﻟﻠﱣﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﭼﻮن دﯾﺪ روی ﺷﻪ ﺧﻪ ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﺮدﯾﺶ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدﯾﺶ‬ ‫اﻫﺒﺖ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﺎﻣﺶ‬ ‫اوّل‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮﻓﻨﺪ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻔﺖ و ﭘﻨﺞ و ﭼﻬﺎر از اﮐﺮاﻣﺶ‬
‫ﭼﻮن ﺳﻪ ﺣﺮﻓﺴﺖ ﺑﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺎه‬ ‫ﻻﺟﺮم زﯾﻦ ﺳﻪ دﯾﻦ و ﺑﺨﺸﺶ و ﺟﺎه‬
‫ﭼﻮن دو ﺣﺮﻓﺴﺖ از ﮐﺮاﻧﮥ ﻧﺎم‬ ‫ﻣﺎدام‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫اﻃﻔﺎل‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺷﺮف ﺑﺪﯾﻦ دارد‬ ‫دو ﮔﯿﺘﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دارد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺟﻮد‬
‫زوال‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺪدﻟﺶ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در وﻓﺎ و ﺳﺨﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن و ﺑﻪ ﻣﺎل‬
‫زان ﻧﱰﺳﺪ ﻫﻤﯽ ز ﻣﺮگ و ﻧﯿﺎز‬ ‫اﻧﺒﺎز‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻬﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮ ﺟﻬﺎنﺑﺨﺶ و ﺑﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺨﺸﺎی‬ ‫ﮐﻒ او ﭼﻮن ﺑﻪ ﺑﺨﺸﺶ آرد رای‬
‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ﻣﻠﮑﻪ‬ ‫ﺿﺎﻋﻒاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺑﺬﻟﺶ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺬﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫اﻟّﺎ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﻻ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺷﻤﺲ ﮐﺎن روی ﺧﻮب دﯾﺪه ﭼﻮ ﻣﺎه‬
‫روﯾﺪ‬ ‫ﮔﯿﺎ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬ ‫ز‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫آﺳﯿﺎ‬
‫را‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺻﺪﻗﮥ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ز ّر‬ ‫داده‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫آﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﺮوش‬ ‫و‬ ‫ﻓﻐﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﺳﯿﺎوار‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺧﺼﻤﺶ ز ﺑﯿﻢ او ﻣﺪﻫﻮش‬
‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺧﺎﱃ ز ﻋﯿﺐ و ﻧﻘﺺ و ﻓﻀﻮل‬
‫آن ز ﺑﺖ ﺳﻮﻣﻨﺎت را ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫اﯾﻦ ز ﮐﻌﺒﻪ ﺑﺘﺎن ﺑﺮون اﻧﺪاﺧﺖ‬
‫ﺷﺪ ز ﻣﺤﻤﻮد وز ﻣﺤﻤّﺪ ﭘﺎک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻮﻣﻨﺎت‬ ‫و‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫دو‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫دو‬ ‫از‬
‫ﺷﲑ و ﺷﻤﺸﲑ ﭼﯿﺴﺖ ﺷﺎه دﻟﲑ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻨﻔﺮد‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺧﺎک و ﺧﻮﯾﺸﯽ او ﭼﻮ ﺑﺎد ﻫﻮاﺳﺖ‬ ‫درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﻘﯿﻢ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﺑﺎ دو ﺷﻪ ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﺳﻘﯿﻢ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﲔ اﺳﺖ ﻣﻠﮏ را ﻣﯿﻌﺎد‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﻣﮑﺶ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬
‫دﺳﺖ او ﭘﺎی ﻇﻠﻢ را ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻣﻠﮏ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﺸﺴﺖ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫در‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﺪ‬ ‫رای‬ ‫ﻓﺮّخ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬

‫‪۲۷۵‬‬
‫ﻟﺸﮑﺮ ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮ در ﺻﻒ او‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻒ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻗﺪح‬
‫اﻓﺮوز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﻗﺒﻞ ﻧﻮش ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺷﺐ و روز‬
‫ﻋﺮف او ﻇﺮف و ﺣﺴﻦ ﺣﻮراﻟﻌﲔ‬ ‫ﺷﮑﺮ او ﺷﮑﺮ اﻫﻞ روی زﻣﲔ‬
‫ﻣﻠﮏ آﺑﺎد را ﭼﻮ ﻣﺴﺖِ ﺧﺮاب‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ و ﻇﻠﻢ را ﮐﻨﺪ در ﺧﻮاب‬
‫او‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ در ﺧﻮاب ﺷﺪ ز ﺻﻮﻟﺖ او‬
‫ﻓﻀﻞ او ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻤﺮ ﺟﺎن ﺧﻮاﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪل او ﺟﺎنﻓﺰا و ﻏﻢ ﮐﺎﻫﺴﺖ‬
‫ﻓﺨﺮ و ﻋﺎر ﻗﻀﺎ ز ﺧﻠﻌﺖ اوﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮّ و ﻧﺎم ﻗﺪر ز ﻃﻠﻌﺖ اوﺳﺖ‬
‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﻧﺴﺨﺖ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻟﻌﺒﺖ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫اﻣﻼ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬
‫در ﺟﻬﺎن ﺟﻮد او ﭼﻮ ﻋﺬب زﻻل‬ ‫در ﺳﺨﻦ ﻟﻔﻆ او ﭼﻮ ﺳﺤﺮِ ﺣﻼل‬
‫ﺣﺬر‬ ‫ﺗﻬﯽدوﯾﺴﺖ‬ ‫ﺣﮑﻤﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫روﯾﺴﺖ‬ ‫راﯾﺶ ﮔﺮان‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻃﻮﺑﯽوار‬ ‫رﺳﯿﺪه‬ ‫ﺟﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻮار‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﻣﯿﻮۀ‬
‫دﺳﺖ ﭼﻮن ﭼﺸﻢ ﻧﺮﮔﺲ از زر و ﺳﯿﻢ‬ ‫زاﯾﺪ از ﺧﻠﻖ او ﭼﻮ ﮔﻞ ز ﻧﺴﯿﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﻓﺰاﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺶ‬ ‫ﭘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫او‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﻨّﺖ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﭘﺎی آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺪ ﺑﺮ درِ او‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﭼﺮخ ﮐﺮد و ﻣﺎه ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﭘﻨﺎه ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫او‬ ‫در ﮐﺎر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﻠﺪ ﮔﺸﺖ از وﺟﻮد او ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ از وی ﮔﺮﻓﺖ ﺧﻠﺪ ﺧﻠﻮد‬
‫رﻣﻞ و ﻧﻤﻞ اﻧﺪﮐﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﺎﻟﺶ‬ ‫ﺟﺎن و ﺟﻦ ﻇﻠﻤﺖ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺶ‬
‫ﺗﺎج ﺑﺨﺸﺪ ﺑﻪ دوﺳﺘﺎن در ﺑﺰم‬ ‫رزم‬ ‫در‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ز‬ ‫رﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﻧﻪ زر او ﻧﻪ ﺟﺎن دﺷﻤﻦ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻢّ ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﺪﯾﺪه‬
‫ﺷﻮره را ﻫﻤﭽﻮ ﮔُﻠﱭ آب دﻫﺪ‬ ‫ﻣﺎل در ﺟﻮد ﭼﻮن ﺳﺤﺎب دﻫﺪ‬
‫ﭼﻮن دل و ﺻﯿﺘﺶ اﯾﭻ ﭘﺎی آور‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺑﺤﺮ و ﺑﻪ ﺑﺮ‬
‫دوزد‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫آﻣﻮزد‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﻋﺎدﱃ‬
‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﮔﻨﺞ را ﭼﺸﻢ زﺧﻢ ﺷﺪ ﺑﺬﻟﺶ‬
‫ﺑﺎزار‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺎ ﺟﻮدش از ﭘﯽ ﻣﻘﺪار‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﺷﺎﻫﺎن ﻋﺼﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺧﻮاه‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪه ﺧﻮاه ﺑﺨﺸﺶ ﺷﺎه‬
‫ﺧﻮان ﻣﺮ او را ﺗﻮ ﻣﻮر و ﻣﺎر ﻧﻪ ﻣﲑ‬ ‫ﻣﲑ ﮐﺰ ﺣﺮص و ﻇﻠﻢ دارد ﺗﲑ‬
‫ﻧﲑوﺳﺖ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫ﺟﻮد و ﻋﺪﱃ ﮐﻪ در ﺷﻪ ﺧﻮش ﺧﻮﺳﺖ‬
‫ﻋﻨّﲔ‬ ‫ﻓﺘﻨﮥ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺤﺘﻠﻢ‬ ‫ﺗﺴﮑﲔ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫او‬ ‫اﻣﻦ‬ ‫ز‬
‫آب‬ ‫و‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫داده‬ ‫اِﻟﻒ‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﻟﻮح‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫اﻟﻔـ‬
‫آﻓﺖ ﺟﻐﺪ و ﮐﺮﮐﺲ آﻣﺪ و ﺑﺲ‬ ‫ﻋﺪل او در ﺳﺮای ﻧﻔﺲ و ﻧﻔﺲ‬
‫ﺟﻐﺪ ﻏﺰﻧﯽ ﺑﻪ ﭼﲔ و روم ﭘﺮﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎدش‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪ ﮔﻞ‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﻧﺎﻓﮥ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ ﺧﻠﺪ ﺷﺪ دل از دادش‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫از ﭘﯽ ﻋﺪل ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺸﻢ آﯾﺪ‬
‫ﮔﺮگ ﺑﺎ ﻣﯿﺶ دوﺳﺘﮕﺎﻧﯽ ﺧﻮار‬ ‫ﮐﻪ ﺷﺪ از ﻋﺪل ﺷﺎه ﺷﺎه ﺗﺒﺎر‬

‫‪۲۷۶‬‬
‫ﺿﻌﯿﻔﺎﻧﺴﺖ‬ ‫داﯾﮥ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻇﺮﯾﻔﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺮاﻓﮑﻨﺪه‬ ‫ره‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺗﲑﻣﺎهِ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻣﻠﮑﯽ ﮐﻪ‬ ‫اﺑﺮ‬
‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﺑﻮﻣﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮم‬ ‫ﮐﺸﻮری را ﮐﻪ ﻋﺪل ﻋﺎم ﻧﺪﯾﺪ‬
‫ﻣﻠﮏ را ﭘﺎی داری او دادﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع را دﺳﺖ ﯾﺎری او دادﺳﺖ‬
‫ﻧﺸﮑﯿﺒﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫داد‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻧﻔﺮﯾﺒﺪ‬ ‫ﻓﻨﺎش‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ازو‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻗﻬﺮﻣﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺑﺬل‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﺗﱪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﯽﻋﺪل‬ ‫ﺑﺬل‬ ‫ﺑﯽﺛﻤﺮﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﯽﺑﺬل‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﯿﻮۀ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺧﺎک ﻏﺰﻧﲔ ﺷﺪﺳﺖ روﻏﻦ ﺧﻮی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻫﻤﺎﯾﻮن‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎء‬ ‫از‬
‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﺨﺎﻧﮥ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺪ ﺟﻬﺎن ﺗﺎ ﺷﺪ او ﺟﻬﺎﻧﺒﺎﻧﺶ‬
‫ﻞ و زﯾﺐ ﮔﻠﺶ‬
‫از ﭘﯽ ﻓﺮّ و ﮐ ّ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫و‬ ‫روان‬ ‫ﻧﻬﺎﻧﺨﺎﻧﮥ‬ ‫در‬
‫ﺑﯿﺖ ﻣﻌﻤﻮر را ﻧﺸﺎن ﺷﺪ اﯾﻦ‬ ‫ﻟﻮح ﻣﺤﻔﻮظ را ﻣﮑﺎن ﺷﺪ اﯾﻦ‬
‫را‬ ‫دﺳﺘﺎن‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻓﺮاﺧﺎن‬ ‫دل‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺷﺎه از ﺑﺮای ﻣﺴﺘﺎن را‬
‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﮐﻪ آدﻣﯽ ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭼﻮن ازو ﻋﺪل و ﺑﯽﻏﻤﯽ ﻧﺒﻮد‬
‫آﻣﻮزد‬ ‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪی‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫اﻓﺮوزد‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﺎز وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺟﻮر و زور ﮐﻨﺪ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫راﺳﺘﮑﺎن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫درﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫از‬ ‫اﯾﺰد‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫درو‬ ‫وﱃ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زرع‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫رَو‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﺗﯿﻎ را ﺳﺒﺰ ﺟﺎﻣﻪ ﮐﺮد از رﻧﮓ‬ ‫ﻋﺪل اﯾﻦ ﺷﻪ ﭼﻮ رﻓﺖ در ﺻﻒ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺧﻄﺒﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﭼﻮب‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﺴﺖ‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫از‬
‫ﮔﻮﻫﺮ ﭼﱰ او ﺑﻪ ﺟﺎی ﺷﻬﺎب‬ ‫ﺗﺎب‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺳﺘﻨﺒﻪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬
‫درﺑﻨﺪ‬ ‫ﻓَ َﺰع‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎد ﮐﻤﻨﺪ‬ ‫ﻓﱰاک‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫راﻫﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫آﻟﻮد‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬ ‫از ﭘﯽ ﮐﺴﺐ ﺑﺨﺸﺶ و ﺟﺎﻫﺶ‬
‫ﺷﺪﺳﺖ ره ﮔﺬرش‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻠﮑﺎن را ز ﺑﻬﺮ زﯾﺐ و ﻓﺮش‬
‫ﻫﻼل‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫او‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺧﺎکِ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺪرْ‬ ‫ﺷﻬﺎن‬ ‫ﺑﻮس‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﭘﯿﻨﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫وﻓﺎﻗﺶ‬ ‫زو‬ ‫وﯾﻨﺪ‬ ‫ﻒ‬
‫ﻏﻼم ﮐ ّ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮ‬
‫ﺑﺨﺸﺶ او ز ﻫﺮ دو ﺑﺎﺷﺪ ﺑﯿﺶ‬ ‫ﮐﺎن و درﯾﺎ ﺑﺮش ﺑﻮد دروﯾﺶ‬
‫ﺟﻼل‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫و ﮐﻤﺎل‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺧﺎک روب آﺳﻤﺎن ز درﮔﻪ او‬ ‫او‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﲔ‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬
‫او‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺷﻌﺎر‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫او‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫اوّل‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫در ﺑﺮو ﺑﺮ درﻧﺪ ﻧﯿﮏ و ﺑﺪش‬ ‫ردش‬ ‫و‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫رﺗﺒﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫او‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﯿﻔﺘﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﻣﻠﮏ ﭘﺎس ﺳﺮ ﮐﻨﺪ او‬
‫ﺷﲑاﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﻮزﺑﻨﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫دﻟﲑاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫او‬ ‫ﺳﻌﯽ‬

‫‪۲۷۷‬‬
‫در ﻋﻄﺎ ﺳﺨﺖ ﻣﻬﺮ و ﺳﺴﺖ ﻣﻬﺎر‬ ‫در ﺧﻄﺎ دﯾﺮ ﮔﲑ و زود ﮔﺬار‬
‫ﻟﺌﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﻧﺎﻗﺪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش‬ ‫دﻣﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺒﯿﺢ‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﻣﺄﻣﻨﺶ‬
‫ﺟﺎی‬ ‫ﻣﺸﯿّﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺰم‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫رای‬ ‫ﻣﺴﺪّد‬ ‫او‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫ﻫﻤﺮه‬
‫از ﺻﻠﯿﻞ و ﺻﺮﯾﺮ ﺗﯿﻎ و ﻗﻠﻢ‬ ‫اﺻﻢ‬ ‫ﺟﺬر‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺷﻨﻮا‬
‫زﻧﺪه‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮدِ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮده ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ورا‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﮑﻮﻓﻪﺳﺖ در ﺟﻮاﻧﯽ ﭘﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮔﻠﱭ‬
‫دﻟﺴﺖ‬ ‫درد‬ ‫ﮔﻮای‬ ‫رخ‬ ‫زردی‬ ‫ﺧﺠﻠﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫از‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﭘﯿﻤﻮدﮔﺎن‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬
‫ﺑﻨﺪه ﺷﺪ دﻫﺮش از ﺑُﻦ دﻧﺪان‬ ‫ﺳﺮِ دﻧﺪاﻧﺶ را ﭼﻮ ﺷﺪ ﺧﻨﺪان‬
‫داد‬ ‫ﺑﺎﯾﻦ‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫داد‬ ‫ﺷﻪِ‬ ‫ﺧﻄﺒﮥ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﻨﮕﺬارد‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫دوﻟﺘﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬
‫ﻗﻠﻌﻪﮔﺸﺎی‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫زان‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬ ‫آرای‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫زان‬ ‫ﺣﺒّﺬا‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻗﺎف‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در ﻣﺼﺎف ﺑُﻮَد‬
‫ﮐﻮش‬ ‫ﭘﯿﮑﺎن‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫اﺷﻬﺐ‬ ‫زﯾﺮ ران ﺗﯿﻎ دﺳﺖ ﺧﻨﺠﺮ ﮔﻮش‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﮓ زو ﺑﺮد ﻫﻤﻪ ﺗﺸﻮﯾﺮ‬ ‫ﻧﺨﭽﲑ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫زد‬ ‫ﺑﺘﻮان‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫روز‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﺑﺪﻣﺪ‬ ‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﺶ ﭼﻮ ﺻﺒﺢ ﮐﺰ ﺷﺐ ﺗﺎر‬
‫ﻣﯽﺑﺎرد‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫اﻋﺪاش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻫﯿﺄت‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﺶ‬
‫از ﺳﺮان ﺳﺮان ﺑﻪ ﭘﺎی و ﺑﻪ دم‬ ‫آﻫﻦﺳﻢ‬ ‫ﺑﺎدﭘﺎی‬ ‫ﮔﻮیزن‬
‫ﺷﻨﻪ و ﺷﺎﻧﻪ را ﭼﻮ ﮔﺮد و ﭼﻮ رﻋﺪ‬ ‫دﺷﻤﻦو دوﺳﺖ را ﭼﻮ ﻧﺤﺲو ﭼﻮ ﺳﻌﺪ‬
‫ﺑُﺮ‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫او ﮐﺸﺘﯿﺴﺖ‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺳُﺮ‬ ‫دارد‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﮐﺸﺘﯽ‬
‫درﯾﺎﮐﺶ‬ ‫ﮐﺸﺘﯿﺴﺖ‬ ‫او‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﻣﻔﺮش‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﮐﺸﺘﯽ‬
‫ﺳﻮی ﺑﺎﻻ ز ﺷﯿﺐ ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺮر‬ ‫ﺳﻮی ﭘﺴﺖ از ﻓﺮاز ﻫﻤﭽﻮ ﻗﺪر‬
‫ﻫﻤﻮار‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮐﺸﺘﯽدار‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻢ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫زو‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور زان دو ﭼﺸﻢ ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﻣﻬﺮه‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫از‬ ‫دارد‬
‫ﭘﺮش او ﺑﻪ دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﺮّ و ﺑﻪ ﻓﺮّ ﻫﻤﺎی ﺑُﻮَد‬
‫ﮐﻪ ﺳﺮﭙ ﭘﺸﺖ ﺑﻮد و ﺧﻨﺠﺮ ﮔﻮش‬ ‫ﮐﻢ ﻧﺒﻮد از ﻣﺒﺎرزی در ﺟﻮش‬
‫ﻧﺎورد‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﻌﻔﺮی‬ ‫زر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺎه ﺗﮓ از ﺟﻬﺎن ﺑﺮآرد ﮔﺮد‬
‫آزاد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﻗُﺒﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫دﻣﺶ‬ ‫دﻟﺸﺎد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮش‬
‫روی ﮔﺮدون ﮐﻨﺪ ﭼﻮ ﭘﺸﺖ ﺻﺪف‬ ‫ﭘﺸﺖ ﻫﺎﻣﻮن ﮐﻨﺪ ﭼﻮ روی ﮐﺸﻒ‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﭘﺸﯿﺰۀ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﺗﺨﺖ‬
‫ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪاﻧﺪﯾﺸﯽ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺣﲑان‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮐﺎرﺑﻨﺪان‬ ‫دوران‬ ‫در‬ ‫ﭼﺎﺑﮑﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دوﻧﺪه‬ ‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺳﻮی ﭘﺴﺘﯽ روﻧﺪه ﻫﻤﭽﻮ رﻣﺎل‬
‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﻞ‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫درو‬ ‫دل‬ ‫دﯾﺪۀ‬

‫‪۲۷۸‬‬
‫ﺟﻮ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫راه ﮐﻬﮑﺸﺎن‬ ‫ﺳﻔﺮ‬ ‫ﺳﻮی آن ﺑﺤﺮ ﻣﻮج ﮐﺸﺘﯽ رو‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎﻧﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻦ درو دﯾﺪهام ﮐﻪ از ﭘﯽ ﺳﻮد‬
‫ﺳﻮار‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎر‬ ‫ﺑﺮوﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻣﺮﮐﺒﯽ ﭼﻮ ﭼﺮخ اﻧﮕﺎر‬

‫ﻓﯽ ﺧﺼﺎﻟﻪ و ﻓﻀﯿﻠﺘﻪ‬

‫زﯾﺒﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫زﯾﺒﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻋﺮش‬
‫ﻧﻪ ز روی ﮔﺰاف و راه ﻣﺠﺎز‬ ‫اﻋﺠﺎز‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻗﻄﺐ ارﭼﻪ ﺗﻨﮓ ﻣﯿﺪان ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﭼﺮخ ار ﭼﻪ ﻫﺮزه دوران ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ ز رای ﺳﺨﯿﻒ و ﻃﺒﻊ ﺳﻘﯿﻢ‬ ‫ﻫﺴﺖ از اﯾﻦ روی ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻣﻘﯿﻢ‬
‫ﭘﲑوزه‬ ‫ﺑﺎمِ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎنِ‬ ‫روز و ﺷﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎز و ﺑﺎ روزه‬
‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﺷﻮد ﻫﻢ ز ﻋﺪل و ﺟﺎه ﻣﻠﮏ‬
‫ﺧﺮد از ﻋﻠﻢ اوﺳﺖ ﺑﺮگ ﻃﻠﺐ‬ ‫اﺟﻞ از ﻋﺪل اوﺳﺖ ﻣﺮگ ﻃﻠﺐ‬
‫ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه و ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻧﺒﺸﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻋﺪد‬
‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫روﯾﺴﺖ‬ ‫ﺳﺮخ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﯽ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫از ﭘﯽ ﺷﺮع و ﻣﻠﮏ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﻤﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺷﻮد ﭘﺸﺖ دﺷﻤﻨﺶ ﭼﻮن دال‬ ‫ﺟﺪال‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺎه‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺳﺮﭙﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫او‬ ‫ﺣﺰم‬ ‫ﻋﺰم او ﺗﯿﻎ ﻣﻠﮏ را ﻇﻔﺮﺳﺖ‬
‫ﺻﺪﻫﺰاران دﻟﺴﺖ و ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫زﯾﺮ ﺣﮑﻤﺶ ﺑﺮای ﺟﺎن و ﺟﻬﺎن‬
‫او ﮔﺮدون‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺮم ﮔﺮدن‬ ‫ﺳﺴﺖ ﭘﺎی از ﻧﻬﯿﺐ او ﺳﯿﺤﻮن‬
‫ﺷﮑﻢ ﺧﺼﻢ ﻃﺒﻞ و ﻣﻬﺮۀ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪ ار ﺑﺨﻮاﻫﺪ از ﯾﮏ ﻣﺸﺖ‬
‫ﻣﺮگ ﺳﻮزﻧﺪه از زﺑﺎن ﭼﻮ ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺮگ ﺳﺎزﻧﺪه از دو دﺳﺖ ﭼﻮ ﻣﯿﻎ‬
‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫دﯾﺪارش‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫روح‬
‫او‬ ‫ﺳﺮﯾﺮت‬ ‫و‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﺣﺒّﺬا‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫اﻧﺒﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﲑت‬
‫روز و ﺷﺐ در ﺟﺪال دﺟّﺎل اﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺴﺖ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫و‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻣﻬﺪی‬
‫ﻧﺒﯿﺶ‬ ‫ﺣﺮز‬ ‫ﻓﺘﺢ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺗﻘﺪﯾﺲ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزوش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺧﯿﻤﮥ‬ ‫ﺳﺘﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺳﻄﻮت‬ ‫ﭼﲔ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫روان‬ ‫او‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﭘﯿﻐﺎﻣﺶ‬ ‫داد‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫از‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺧﻮد در اﺣﮑﺎﻣﺶ‬
‫ﮐﻢ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻗﻀﺎ و ﺣﮑﻢ ﻗﺪﯾﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﺗﻮ ﺧﺴﺮوی ز ﺑﻬﺮِ ﺳﺮﯾﺮ‬
‫روز روزی ﮐﻢ اﺳﺖ از آوازهش‬ ‫ﻋﺮش و ﮐﺮﺳﯽ ﮐﻪ اﺳﺖ از اﻧﺪازهش‬
‫راﯾﺘﺶ را ﻓﻠﮏ ﺑﻪ دﯾﺪه ﮐﺸﺪ‬ ‫ﮔﺮز او را ﻓﻠﮏ ﺧﻤﯿﺪه ﮐﺸﺪ‬
‫ﺷﲑش‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺎو‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﭼﲑش‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﺷﲑ ﮔﺮدون ﺷﻮد ز ﺷﲑی ﺳﲑ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺷﺪ ﺑﺮ ﺷﮑﺎر ﺷﲑان ﭼﲑ‬
‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﯿﺎ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮔﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﺧﱰاﻧﯽ‬
‫ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫ﻋﺪوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫اﻫﻮال‬ ‫ﻣﻬﻤﱰﯾﻦ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﯿﭙﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬

‫‪۲۷۹‬‬
‫راﺳﺖ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺮگ را ﻣﯿﻐﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﻐﺴﺖ‬ ‫آن‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻓﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ در ﺗﯿﻎ ﺷﺎه ﻫﺮ دو ﺑﻬﻢ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ اﻫﻞ وﺟﻮد و اﻫﻞ ﻋﺪم‬
‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﺘﯿﻎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ذرهای‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮐﺸﺘﮕﺎن‬ ‫ﻋﺪد‬
‫ﺧﻠﻘﺖ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ذرّهای‬
‫ﺧﻮن‬ ‫ﮔﺮﯾﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮔﻪ ﺑﺨﻨﺪد ﺑﻪ دﺳﺖ ﺷﺎه درون‬
‫ﺷﻬﺮﭙ‬ ‫ﺑﯿﻔﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﯿﻠﮏ‬ ‫ﺗﻒ‬ ‫از‬
‫ﺑﺪرد‬ ‫ﺛﺮی‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺟﻮﺷﻦ‬ ‫ﺳﺮﭙد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮز‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﺠﻨﺒﺎﻧﺪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻧﯿﺰه‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎر‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺳﻨﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺒﻖ‬ ‫را ﻃﺒﻖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫آﺳﺎن‬ ‫او‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﺮﮔِﺮد‬
‫آﻣﻮزد‬ ‫ﺗﯿﻐﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺬاری‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﺗﯿﻎ ﻫﻢ ﻧﺎم او ﭼﻮ ﮐﲔ ﺗﻮزد‬
‫ﻗﺎف از آن ﺑﻮی ﻧﺎﻓﻪ ﻧﺎف ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ او ﭼﻮ ﻗﺎف ﮐﺎف ﺷﻮد‬
‫ﻧﮕﺎرﻧﺪه‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﭼﻤﻦ‬ ‫ﺑﺎرﻧﺪه‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ز‬
‫ﺧﺸﮏ رودی ﮐﻨﺪ ز درﯾﺎ ﺑﺎر‬ ‫ﻣﻮﺳﯽوار‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﺎﺧﻦ ﭘﺎی دﺷﻤﻦ از رگ ﺳﺮ‬ ‫دﯾﻦﭘﺮور‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﺪ‬
‫ﺳﺮش‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺮﮔﺪن‬ ‫ﮐﯿﻤﺨﺖ‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫درش‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﺪ‬
‫ﺑﯿﻠﮑﺶ رای ﺳﻮز و اﯾﻠﮏ دوز‬ ‫ﺧﻨﺠﺮش روی روز و ﻣﻠﮏ اﻓﺮوز‬
‫ﻫﻤﻪ ﺗﻦ ﭘﺮ دﻫﻦ ﭼﻮ ﻧﺎی ﮐﻨﺪ‬ ‫از ﺳﻨﺎﻧﺶ آﻧﮑﻪ ﺟﻨﮓ رای ﮐﻨﺪ‬
‫اﺳﺖ ﮔﺮدن ﮔﺮدون‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻣﻬﺮه‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫او‬ ‫ﮔﺮز‬
‫ﮐﺸﺘﻪ و ﮔﻮر ﮐﺮده ﻫﺮ دو ﺑﻬﻢ‬ ‫زﺧﻢ ﮔﺮزش ﻧﻤﻮد در ﯾﮏ دم‬
‫ﮐﻮه را دم ﻓﺮو ﺷﻮد ز ﺻﺪا‬ ‫ادا‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﮔﺮزش‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫اﺷﻬﺐ و ادﻫﻢ اﺳﺖ اﺑﻠﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮﮐﺒﺶ ﭼﻮن ﺟﺰ از ﭘﯽ ﺣﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺳﺮ ﻗﺎورن ﮐﻨﺪ ﭼﻮ دﺳﺖ از ﭘﺎی‬ ‫روز ﻣﯿﺪان ﭼﻮ در دل آرد رای‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﺪ ﺳﻮی دﺷﻤﻨﺎن آﻫﻨﮓ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ ﮔﺮز و ﺗﲑ او در ﺟﻨﮓ‬
‫ﺗﲑ و رﻣﺤﺶ ﺑﺴﺎن ﺷﻤﺲ و ﻗﻤﺮ‬ ‫دﺳﺖ و ﺗﯿﻐﺶ ﻗﻀﺎ ﺷﻤﺎر و ﻗﺪر‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﻋﺠﻢ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫ﭼﻮن ﺗﮓ اﺷﺒﻬﺶ ﺑﻪ ﺗﺎز آﻣﺪ‬
‫دود آﺗﺶ ز رﺷﮏ ﯾﮏ رگ اوﺳﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺎدِ دﺑﻮر ﯾﮏ ﺗﮓ اوﺳﺖ‬
‫ﻧﻮح‬ ‫ﺳﻔﯿﻨﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﻮدﯾﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺟﻤﻮح‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻬﺪ‬
‫دم ﻓﺮو رﻓﺖ و ﺟﺎن ﺑﺮآﻣﺪ ازو‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺼﻤﺶ ﭘﯿﺎﻣﯽ آﻣﺪ ازو‬
‫ﻧﮕﺮد‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫در‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻪ از ﭘﯿﺶ ﺗﯿﻎ او ﮔﺬرد‬
‫آﻣﺪ‬ ‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺒﺶ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﻤﺖ‬
‫ﻫﻨﺪ را ﻫﻤﭽﻮ ﻃﺒﻊ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺸﺎد‬ ‫ﻧﮋاد‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﯿﻐﻬﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻮن دل و دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫روم و ﭼﲔ را ﭼﻮ وﻗﺖ آن آﯾﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫آدم‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻟﻮﻫﻮوری‬
‫ﺧﻮن‬ ‫ﻧﺮﯾﺰد‬ ‫ﻣﺮدار ﮐﺲ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬

‫‪۲۸۰‬‬
‫زﻧﻬﺎر‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫روی‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫او ﮔﻪ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ‬
‫ﮐﻪ ز ﻫﯿﺒﺖ زﺑﺎﻧﺶ ﮔﺮدد ﻻل‬ ‫زﻟﺰال‬ ‫ﮔﻪِ‬ ‫ﭼﺎرهاش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﻦ‬
‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻨﺠﺮی ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﻨﺠﺮش‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻧﻨﻮﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺣﲑان‬ ‫او‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺷﻮد ار دﺳﺖ ﺑﺮﻧﻬﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﺎن‬
‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﺶ‬ ‫زه‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﺧﺼﻤﺶ از دم زﻧﺪ ز ﭘﯿﮑﺎﻧﺶ‬
‫ﮐﺎر ﭼﻮن زﻟﻒ ﯾﺎر ﺧﻢ در ﺧﻢ‬ ‫ﺟﻮر ﭼﻮن دور ﭼﺮخ دم در دم‬
‫اﺳﺒﺸﺎن ﺧﺎﻣﻪ ﮔﻮش و رﻧﮓ آﻣﯿﺰ‬ ‫ﻧﻘﺶاﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﺮدﺷﺎن‬
‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻧﮕﺎرﺧﺎﻧﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ رﻧﮓ و ﻧﻮا و ﺟﺎﻣﮥ ﺑﺮگ‬
‫درﮐﺎت‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺮده‬ ‫ﺗﺮﮐﺎن‬ ‫ﺗﺮک‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫رﻣﯿﺪه‬ ‫ﻫﻨﺪوان‬ ‫دل‬ ‫از‬
‫ﻫﻤﻪﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﺣﻖّ‬ ‫ﺧﺼﻠﺖ زﺷﺖ ﮔﺮگ در رﻣﺸﺎن‬
‫زﺣﻤﺘﯽ ﮔﺸﺘﻪ ﺟﺎن و دل ﻫﻤﻪ را‬ ‫رﺣﻤﺘﯽ ﺑﻮده آب و ﮔﻞ ﻫﻤﻪ را‬
‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫رود‬ ‫ﺑﻮﺳﻪزن‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮ از ﺗﯿﻎ او ز ﻋﺸﻖ ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﮐﻔﻦ‬ ‫آﻫﻨﲔ‬ ‫او‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨﮕﱳ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻮه‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫راﻣﺸﮕﺎه‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮐﺮده ﻧﺎﮔﻪ ز ﻓﺮﱢ ﺗﺎج و ﮐﻼه‬
‫درﯾﺎ ﮐﺶ‬ ‫ﻣﺎر‬ ‫اوﺑﺎر‬ ‫زان ﮐُﻪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﯾﺨﺖ‬ ‫آب‬ ‫را‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬
‫ﮐﻤﺮﮔﻬﺸﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ دل از ﺑﯿﻢ و ﻫﯿﺒﺖ ﺷﻪﺷﺎن‬
‫زادن و ﻣﺮدﻧﺶ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﻮ ﺷﺮر‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺑﭽﮥ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﯿﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﭘﺮﯾﺸﺎن ﮐﺮد‬ ‫را‬ ‫ﺻﺪﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻪ آﻫﻨﮓ ﺳﻮی اﯾﺸﺎن ﮐﺮد‬
‫ﺧﻮش ﻫﻮا ﻫﻢ ﭼﻮ ﺳﺪرۀ ﺟﱪﯾﻞ‬ ‫ﺷﺪ ﭼﻮ ﺑﺎ ﻋﺪل ﺷﻬﺮﯾﺎر ﻋﺪﯾﻞ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫از‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫ﻋﺪل ﭼﻮن ﺑﺮ ﺟﻬﺎن اﻣﲑ ﺷﻮد‬
‫ﺣﺮم از اﻣﻦ اوﺳﺖ ﻫﻔﺖ اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫ارم از اﻣﺮ اوﺳﺖ ﻫﻔﺖ ﺟﺤﯿﻢ‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ رﺷﻮت ﭘﺬﯾﺮد اﻧﺪر ﺗﻦ‬ ‫اﻫﺮﯾﻤﻦ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫زادش‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﻓﻠﮑﺴﺖ‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫دﻧﺒﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﺼﻢ در ﭘﯿﺶ ﮔﺮزش ار ﻣﻠﮑﺴﺖ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﺎﺿﻪ ﮔﺮدد‬ ‫زن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫و‬ ‫روز ﮐﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ‬
‫اﯾﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺣﲑان‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﯿﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫اورﻣﺰد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ار‬
‫ﺧﺼﻢ ﺷﻪ ﭘﯽ ﺳﺮﭙ ﭼﻮ ﻫﺎﻣﻮن ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺰم ﺷﻪ ﮐﺎﻣﺮان ﭼﻮ ﮔﺮدون ﺑﻮد‬
‫ﮐﺰ زﻣﲔ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ز ﮔﺮدون روی‬ ‫ﺧﺼﻢ اﮔﺮ داد ﭘﺸﺖ ﻫﯿﭻ ﻣﮕﻮی‬
‫ﺑﱪد‬ ‫آب‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺣﺰم‬ ‫را‬ ‫ﻣﻐﺰ‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮ آن آب ﻧﯿﺴﺖ آب اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺳﯿﺤﻮن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻓﺮﺟﻪای در ﻣﯿﺎن ﺧﺼﻢ و ﺳﻘﺮ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫رُﻣﺤﺶ‬ ‫ﻧﻮک‬
‫ﻋﻠَﻢ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺷﲑ ﮐﺮده‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺗﯿﻎ ﮐﺮده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫راﯾﺎن‬ ‫رای‬
‫زان ﻣﺼﺎف و ﺻﻒ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﯽ‬ ‫آﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ار‬ ‫داری‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫آﻣﻮﯾﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زن‬ ‫ﻧﺎورد‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﺷﲑ راﯾﺎت او ﺷﻮد ﻫﻤﻪ ﺟﺎن‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫ﺑﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬

‫‪۲۸۱‬‬
‫ﺑﯿﻔﺰاﯾﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎﻫﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﯾﺎد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻏﺰﻧﻪ‬ ‫ﺗﺮﺑﺖ‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ ﺳﻬﻤﻪ و اﻗﺒﺎﻟﻪ‬

‫دوز‬ ‫ﺟﻮزا‬ ‫رﺑﺎی‬ ‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫از ﻣﺪد ﻧﯿﺰه ﻧﯿﺰه ﺑﻮد آن روز‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﯿﻬﺎن‬
‫ﻣﻀﺮاب‬ ‫در‬ ‫ﻃﭙﻨﺪه‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺒﻮﺗﺮ‬ ‫ﺟﺰعﮔﲑان ﺑﻪ زﯾﺮ درع ﭼﻮ آب‬
‫ﯾﺎران‬ ‫از‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ ﮔﺸﺘﯽ اﺟﻞ ز ﺧﻮنﺧﻮاران‬
‫دﯾﺪه ﺟﻮﯾﺎن ز ﭼﺸﻢ ﭘﯿﮑﺎنﮐﺶ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ ﺟﺎﻧﺎن ز ﺣﻠﻖ ﺧﻨﺠﺮ ﭼﺶ‬
‫ﭼﺸﻤﺸﺎن ﭼﻮن ﻗﺪﯾﺪ ﺳﺮخ از ﺧﻮاب‬ ‫روﯾﺸﺎن ﭼﻮن ﻧﺒﯿﺪ زرد از ﺗﺎب‬
‫ﻫﻤﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫دود‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫رﯾﺰ‬ ‫ﺳﺮﻣﻪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﺎکﺑﯿﺰ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫دﻫﻦ‬
‫ﻣﺮگ در آرزوی ﻣﺮگ از ﺳﻬﻢ‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺗﯿﺰﺗﺎزان‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬
‫ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫و‬ ‫رﺧﺴﺎر‬ ‫زرد‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺗﻒ‬ ‫از‬ ‫ﻋﯿّﻮق‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ره ﭼﻮ درﯾﺎ و ﮐﺸﺘﻪ ﭼﻮن ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫زوﺑﲔ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎوک‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺪه‬
‫از درون دو دﯾﺪه ﻣﺮدم ﺟﻮی‬ ‫ﻧﻮک ﻧﺎوک ﭼﻮ ﻋﻘﻞ در ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫اژدﻫﺎﯾﯽ‬ ‫رﻣﺢ در دﺳﺖ ﻣﺮد ﺧﻮن ﮐﺮده‬
‫ﮔﺮز ﭼﻮن ﺳﺮﻣﻪ و ﺳﻨﺎن ﭼﻮن ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪ و ﭘﯿﻮﻧﺪ ﮐﺮده از ﺳﺮِ ﺧﺸﻢ‬
‫دﻫﻦ او ﭼﻮ ﮔﻮر ﮔﺸﺘﻪ ز ﺧﺎک‬ ‫ﺷﺨﺺ ﺧﺼﻤﺶ ﭼﻮ ﻣﺮده داﻣﻦ ﭼﺎک‬
‫ﺑﯿﻨﺪوده‬ ‫رخ‬ ‫دوده‬ ‫از‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫دوده‬ ‫ز ﮔﺮد ﭼﻮن‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﻋﻨﺎﺑﯽ‬ ‫ﺷَﻌﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﻤﺎﺑﯽ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻋﮑﺲ‬
‫روزﺷﺎن ﭼﻮن ﺷﺒﺴﺖ و ﺷﺐ ﺑﯽروز‬ ‫ﻓﲑوز‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﻪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬
‫اﻣﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روان‬ ‫ﺛﺮی‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬
‫آب درﯾﺎ ز ﺧﻮن ﭼﻮ آب ﺑﻘﻢ‬ ‫روی ﺻﺤﺮا ﭼﻮ ﻧﯿﺰه ﺧﻮرده اﺟﻢ‬
‫ﻇﻔﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راه ﮔﺬر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺪل‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎن ﺧﺼﻤﺎن ز ﺑﯿﻢ ﺗﲑ و ﺳﻨﺎن‬
‫ﻣﻮج ﻣﯽزد در آن زﻣﺎن از ﺧﻮن‬ ‫ﮐﻮه و درﯾﺎ و ﺑﯿﺸﻪ و ﻫﺎﻣﻮن‬
‫ﺳﯿﻨﻪ ﮔﻠﱭ ز ﺗﲑ و رﮔﻬﺎ ﺟﻮی‬ ‫ﭘﺸﺖ ﭼﻮﮔﺎن ز ﮔﺮز و ﺳﺮﻫﺎ ﮔﻮی‬
‫ﻫﺮﯾﮑﯽ ﭼﻮن ﭼﻨﺎره ﺑُﻦ ﺑﺮ ﮐﻮه‬ ‫ﺑﺸﮑﻮه‬ ‫ﻟﺸﮑﺮی‬ ‫رﺧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رُﺳﺘﻪ‬
‫ﭼﺸﻤﻬﺎ ﮐﺮده ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن در ﺟﺴﻢ‬ ‫ﺧﺼﻢ را رﻣﺢ ﭼﻮن اﻟﻖ در ﺑﺴﻢ‬
‫ﺧﺸﮏ ﻣﺎﻧﺪه ﭼﻮ ﺻﻮرت ﺷﺒﺪﯾﺰ‬ ‫اﺳﺐ و ﻣﺮد از ﻧﻬﯿﺐ راه ﮔﺮﯾﺰ‬
‫ﺷﯿﺪا‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫و‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎﯾﻬﺎ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﻋﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ‬
‫ﻣﺮد ﺑﯽدﺳﺖ و ﭘﺎی ﺟﻮﺷﻦ ﭘﻮش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎﻫﯽﺑﻪ ﺧﺸﮏﺧﺸﮏ و ﺧﻤﻮش‬
‫ﻗﻠﻌﻪﮔﺸﺎی‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫دو‬ ‫زان‬ ‫ﭘﺎی ﮔُﺮدان ﭘﯿﺎده ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ ﺟﺎی‬
‫راه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ز ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دﻣﺸﺎن‬

‫‪۲۸۲‬‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ره‬ ‫را‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫اﻟ ﱣﻠﻪ‬ ‫اِﻟّﺎ‬ ‫ﻻاِﻟﻪَ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫آن‬
‫او‬ ‫ارادتِ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎره‬ ‫ﻓﻬﻤﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫وﻫﻤﻬﺎ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ او ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﻓﺘﺢ ﮔﺮو‬ ‫وﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻤﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫رُﺳﺘﻪ‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﺪه‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎی‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﺪ ﮐﻪ روی آﯾﻨﻪ ز آه‬ ‫رای ﺷﺎﻫﺎن ﺑﻪ ﭘﯿﺶ راﯾﺖ ﺷﺎه‬
‫آه‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دو‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ‬ ‫آه‬
‫ﭼﺸﻤﺸﺎن ﮐﺮده ﻫﻤﭽﻮ ﻫﺎی دو ﭼﺸﻢ‬ ‫زان اﻟﻔـ ﺷﮑﻞ ﻧﯿﺰه از ﺳﺮِ ﺧﺸﻢ‬
‫دارد‬ ‫زﯾﺎن‬ ‫را‬ ‫آه‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﻪ‬ ‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زان‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮدنِ‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬ ‫ﮐﺮده در رﺷﺘﻪ رُﻣﺢ ﻣﺮد اﻓﮑﻦ‬
‫ﮔﲑ‬ ‫آﻫﻮْ‬ ‫ﺳﻨﺎن‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫روی ﮔﺮدون‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻫﻤﭽﻮ در دﺳﺖ ﻣﺎه ﻫﻔﺘﻮ رﻧﮓ‬ ‫راﯾﺘﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺨﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن ﺑﻼل در ﺗﻦ اوی‬ ‫ﺷﺪه در ﮔﺮد روی روﺷﻦ اوی‬
‫ﭘﺮوردان‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﻣﺎهروﯾﺎن‬ ‫او ﮔﺮدان‬ ‫رای‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮد‬
‫رزﯾﻦ‬ ‫رای‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺸﮑﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﻫﺮ ﺳﻮاری ﭼﻮ ﮐﻮﻫﯽ اﻧﺪر زﯾﻦ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺳﯿﻼب ﺗﲑه ﺑﯽﺟﺎر ﻣﺎر‬ ‫ﻏﺒﺎر‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫دﺳﺘﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺰه‬
‫ﺑﻠﻐﺎرﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﭼﺎچ‬ ‫ﻣﺎهروﯾﺎن‬ ‫ﻓﺮﺧﺎرﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﭼﺎﺑﮑﺎن‬
‫ﺑﺮﭘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﺑﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﺗﲑ‬
‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ره ﮐﻬﮑﺸﺎن ﮐﻤﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی ﭼﻮن آﻓﺘﺎب و دل ﭼﻮن ﺷﲑ‬
‫ﺗﻦ ﺳﺮﭙﺳﺎن ز ﭼﻮب ﻧﯿﺰه ﺷﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫رﯾﺰه‬ ‫ز ﮔﺮز‬ ‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﺸﺎن‬
‫ﭘﺮوﯾﺰن‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫آرد‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﮐﺮده از ﮔﺮز و ﻧﯿﺰه ﺑﺮ دﺷﻤﻦ‬
‫ﭘﲑزﻧﺎن‬ ‫ﺳﺒﺤﻪﻫﺎی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺳﻨﺎن‬ ‫و‬ ‫ز ﮔﺮز‬ ‫ﭘﺸﺘﺸﺎن‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬
‫ﻣﻮﻗﻮد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺷﺪه از ﺑﯿﻢ ﭼﺮخ و ﻧﺎوک ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎﻏﯿﺎن را ز ﺑﯿﻢ ﺑﺮ ﺳﺮِ ﭼﺎه‬
‫ﻧﺎوﮐﺸﺎن‬ ‫ﮔﺴﺴﺘﻪ‬ ‫رﺷﺘﻪﻫﺎی‬ ‫ﺗﺎرﮐﺸﺎن‬ ‫درﯾﺪه‬ ‫دﻟﻮﻫﺎی‬
‫ﮐﻪ ﺑﺒﺨﺸﺪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺑﺨﺸﺶ زر‬ ‫ﺑُﺪ ﭼﻨﺎن رﯾﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺶ ﺳﺮ‬
‫ﭼﻨﮕﻞ‬ ‫و ﮔﻞ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﻘﺎر‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫ﮐﺮﮐﺲ از ﮐﺸﺘﮕﺎﻧﺶ ﭼﻮن ﺻﻠﺼﻞ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﮑﺎن‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺪﻧﮕﺶ ﺟﺪا ز ﭘﯿﮑﺎن ﺑﻮد‬
‫ﺳﻮی ﺑﺪ رﻓﺖ و ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺪ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪی از ﻓ ّﺮ ﺷﻪ ز ﻏﺮﺑﺖ رﺳﺖ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدی ﻫﻤﺶ ز ﺟﺎن ﺑﯽﺑﺮگ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫او‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮ‬
‫از ﺳﺮِ ﺟﻬﻞ ﺑﻮد ﻧﺰ ﺳﺮِ ﻗﺪر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺟﺴﺖ اﻧﺪران وﻻﯾﺖ ﺻﺪر‬
‫ﭼﻮن ﺑﻘﺎﯾﺎی ﻗﻮم ﻫﻮد ز ﻋﺎد‬ ‫ﺑﻮد ﺑﺎﻏﯽ ز ﺑﻐﯽ و ﻓﺴﻖ و ﻓﺴﺎد‬
‫اﺳﺐ ﭼﻮن ﮐﻮه و ﻣﺮد ﻫﻤﭽﻮ ﭼﻨﺎر‬ ‫دل ﻫﺮﯾﮏ ز ﺑﻐﯽ و ﮐﯿﻨﻪ ﭼﻮ ﻧﺎر‬
‫ﮔﻮی ﯾﺎﻗﻮت ﺷﺪ زﻣﲔ از ﺧﻮن‬ ‫ﺷﻪ ز ﺑﺲ ﺧﻮن ﮐﻪ رﯾﺨﺖ از ﺷﺶ ﺳﻮن‬
‫زﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﺷﺪ ﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﻏﺎﻧﺶ ﭘﺮ زدن ﺷﺪ ﺗﻨﮓ‬ ‫ﮐﺸﺖ ﭼﻨﺪان ﺷﻬﻨﺸﻪ اﻧﺪر ﺟﻨﮓ‬

‫‪۲۸۳‬‬
‫ﭼﻮن رﮐﺎب و ﻋﻨﺎن ﺷﻪ دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫دﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺳﻨﺎن‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐِﺸﺖ ﺟﺎﻧﺸﺎن ز داﻧﻪ ﺧﺸﻢ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻣﺮغ دﻟﺸﺎن ز ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺸﻢ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﻮرﭘﺮ‬ ‫ﻣﺎران‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻣﺮﻏﺎن‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺣﺼﺎر‬ ‫ﺳﻠّﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﺑﺎﺑﺰن‬ ‫در زﻣﺎن ﺷﺎن ز ﺷﺎه دوﻟﺖ ﯾﺎر‬
‫ﺳﺮش از ﺗﻦ ﺟﺪا ﭼﻮ ﮐﻮزۀ آب‬ ‫ﮐﺮد ﺧﺼﻢ ﺑﯽآب را در ﺧﻮاب‬
‫ﭼﻪ ﻓﺮاز و ﭼﻪ ﺑﺎز دﯾﺪۀ ﮐﻮر‬ ‫ﭼﻪ ﺑﺰرگ و ﭼﻪ ﺧُﺮد ﺑﺎﻏﯽ ﻋﻮر‬
‫راﺳﺖ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺮزۀ ﺷﲑ ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﺑﺮ ﻣﺼﺎف ﭼﲑ ﺷﺪﺳﺖ‬
‫ﺑﺰم‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﺑﺎدهﺧﻮار‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﮔﺸﺖ ﺷﺎه ﻋﺎﺷﻖ رزم‬
‫ﺗﯿﺰ و ﮔﺮدﻧﺪه راﺳﺖ ﭼﻮن ﻓﻠﮑﯿﺴﺖ‬ ‫رزم و ﺑﺰﻣﺶ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﺮدو ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫آﺳﻤﺎن را ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﺧﯽ ﻻک‬ ‫زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﻋﮑﺲ ﺧﻮن ز ﮐﺮّۀ ﺧﺎک‬
‫ﮐﺮد در ﯾﮏ زﻣﺎن ﺗﻦِ ﺑﯽﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎﻏﯿﺎن را ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻧﻮک ﺳﻨﺎن‬
‫ﺧﺼﻢ او ﻫﻤﭽﻮ ﺻﻮرت ﺳﱰﻧﮓ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺣﺎﱃ ﭼﻨﻮ ﭘﺴﯿﭽﺪ ﺟﻨﮓ‬
‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﺮّاف ﮐﲔ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺻﺮﻓﮥ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫داﻧﻨﺪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﻬّﺎل‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫زﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻠﺦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫و ﮐﲔ‬ ‫ﺧﻄﺒﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺧﺮس ﺑﺮ ﺗﺨﺖ و ﺧﻮک در ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺰﯾﺒﺪ ﺑﺮای ﻣﻠﮏ و ﺛﻮاب‬
‫ﺷﺎدرواﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻧﺪر آن ﺟﻨﮓ دﺷﻤﻦ و ﺧﺼﻤﺎﻧﺶ‬
‫ﺟﺎن او ﺧﺸﻢ ﮐﺮده ﺑﺎ ﺗﻦ او‬ ‫او‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬
‫ﻧﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪﯾﻬﻪ‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎ ﺧﺮد ﺑﻪ دﯾﺪۀ ﻋﻘﻞ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﺑﺎ ﮔﺮز ﭼﻮن ﺷﻮد ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﮔﺮز‬ ‫آﺳﯿﺐ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫اوی‬ ‫ﮐﺎﻣﮕﺎری‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻣﺮاﻧﯽ‬ ‫اوی‬ ‫ﭘﺎﯾﺪاری‬ ‫و‬ ‫دﺳﺘﯽ‬ ‫ﭼﲑه‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ زﺑﺎن ﺳﻨﺎن و ﺗﯿﻎ ﭼﻮ ﺑﺎد‬
‫ﺷﺪ‬ ‫دودﻣﺎﻧﻬﺎ‬ ‫دود‬ ‫او‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫ﻣﻬﺮ او ﺟﺎن ﺧﺎن و ﻣﺎﻧﻬﺎ ﺷﺪ‬
‫دﯾﺪهﺑﺎن ﻣﺮگ و ﻗﻬﺮﻣﺎن ﺳﻘﺮﺳﺖ‬ ‫دﺷﻤﻨﺶ را ﺑﻪ ﻫﺮﮐﺠﺎ ﮐﻪ درﺳﺖ‬
‫ﺑﺮآوﯾﺰد‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﺮدهاش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫ﭘﺮده ﮔﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫دﻫﺮ‬
‫ﮔﻠﺨﻦ و ﭘﺎی ﺧﺮ ﺳﺰا ﺑﻪ ﺳﺰاﺳﺖ‬ ‫ﺟﺰاﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺪِ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﻓﻊ‬ ‫و‬ ‫دﺷﻤﻨﺴﺖ‬ ‫داﻓﻊ‬ ‫ﺳﻮی ﺑﺪ ﮔﺮﭼﻪ ﻋﺰّ ﺣﻖ ﻧﻪ ﻧﮑﻮﻧﺴﺖ‬
‫ﻋﺰّ ﺣﻖ اﺳﺖ و ذلّ ﺑﺎﻃﻞ ازو‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺪ ﺷﺪ ﻣﺰاج ﺑﺪ دل ازو‬
‫ﻧﯿﺸﺎﺑﻮر‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮﻣﺎ‬ ‫ﻣﻨﺼﻮر‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﻣﺎه او‪ ،‬زﻫﺮه او‪ ،‬و ﺑﻬﺮام او‬ ‫از ﭘﯽ راه و ﻋﺸﺮت و ﻧﲑو‬
‫ﻇﻔﺮ و ﻓﺘﺢ ﺑﺎ رﮐﻮع و ﺳﺠﻮد‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻓﻠﮏ و اﺧﱰان درود و ﺳﻼم‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻼه و ﻗﺒﺎش و اﺳﺐ و ﺳﺘﺎم‬
‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﭘﲑان ﺳﺮ از ﭼﻨﲔ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻮر ای ﺑﺮ ﺷﺪه ﺳﭙﻬﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫دارش‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﺧﻠﻔﯽ‬ ‫ای ﻓﻠﮏ ز آﻓﺘﺎب و از ﯾﺎرش‬
‫ﺗﻮ دُری و آن دﮔﺮ ﺻﺪف ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﭼﺮخ را ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺲ ﺧﻠﻒ ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫‪۲۸۴‬‬
‫درﯾﺎ‬ ‫ﻟﻮﯾﺸﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﺻﻬﺒﺎ‬ ‫ﻧﺸﯿﻤﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫آﻧﮕﻬﯽ ﭘﺎی او ﺑﻪ ﮔﻨﺞ ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ﺑﻪ رﻧﺞ ﮐﺮد ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﺟﻮ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ و ﺑﻪ ﺑﺎﺷﮕﻮﻧﮥ ﺟﻨﮓ‬ ‫ﭼﻨﮓ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻧﺨﻨﺪد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﭘﮋﻣﺮد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﺸﺖ ﺷﺪ ﺧﺸﮏ اﮔﺮ ﻧﺒﺎرد ﻣﯿﻎ‬
‫ﺧﻨﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬ ‫ﮔﺮﯾﺎﻧﺴﺖ‬ ‫اﺑﺮِ‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬
‫ﻣﻠﮏ ﺑﯽ ﺗﯿﻎ ﮐﯽ ﭼﻮ ﺗﲑ ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻧﺨﺎﺳﺖ‬ ‫زن‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﺎﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪ او ﭘﯿﺶ ﻋﻘﻠﻬﺎ ﻣﺴﺠﻮد‬ ‫ﺷﺎه در ﻣﻠﮏ ﺧﻮﯾﺶ از ﭘﯽ ﺟﻮد‬
‫زاﻧﮑﻪ دﻓﻊ از ﭼﯿﺴﺖ و ﻧﻔﻊ از راﺳﺖ‬ ‫دﺳﺘﻬﺎ را ﺑﻪ ﺗﯿﻎ و رﻣﺢ آراﺳﺖ‬
‫ﻣﻠﮏ‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻪ ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ ﺟﺎه دارد ﻣﻠﮏ‬
‫ﮐﻬﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن‬ ‫ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫اﺧﻀﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻠﺰم‬ ‫ﻧﺒﻮﻧﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺧﻢﱢ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎل‬ ‫ﮐﻤﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯽﺷﮑﻮه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻤﺮﮔﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﭼﻮن ﻃﻨﲔ ﮐﯽ ﺷﻮد ﺻﺮﯾﺮ ﺳﺮﯾﺮ‬ ‫و ﮔﲑاﮔﲑ‬ ‫ﺻﻠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺻﻬﯿﻞ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺟﺎه و ﻗﺪر ﻫﺮ ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در راه ﻣﻠﮏ ﻫﺮ ﺷﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﻠﮏ ﭘﺎﻻی دﺳﺖ و ﺷﻤﺸﲑﺳﺖ‬ ‫ﭼﲑﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫آرای‬ ‫دوﻟﺖ‬
‫ﮔﻤﯿﺰﺳﺘﯽ‬ ‫آﺑﻬﺎ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﯿﺰﺳﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻠﺦ‬ ‫ارﻧﻪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫آب‬
‫آواز‬ ‫رﻋﺪ‬ ‫ﭘﺎیِ‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺑﺮاق‬ ‫راﻧﻬﺎ‬ ‫زﯾﺮ‬
‫ﺧﻮش ﮐﻔﻞ ﺳﺮﻣﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﺮد ﺳﺮان‬ ‫ﮔﺮدﺳﻢ ﺗﯿﺰ ﮔﻮش و ﭘﻬﻦ ﺑﺮان‬
‫ﭘﺎﺳﺒﺎن دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ راﺗﯿﻎ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﻣﯿﻎ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﯽﺗﯿﻎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫دارد‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫واﻧﮕﺎه‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮه‬
‫ﮐﻮه‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫دارد‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺷﺎه ﮐﻮﻫﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ زﻣﲔ ﺑﻪ ﺷﮑﻮه‬
‫ﻫﯿﭻ ﺑﯽﺗﯿﻎ ﻧﯿﺴﺖ ﺷﻪ ﭼﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮدوﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﺑُﺪی‬ ‫رﺳﺘﺨﯿﺰ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ز‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫در ﺧﻮر ﻣﻠﮏ ﺟﺰ ﻧﱪدی ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﺮّار‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎری‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﯽﺗﯿﻎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﻮن اﯾﻦ ﻣﺸﺮﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﺮد ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮان‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫و‬ ‫آورﯾﺪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬
‫ﺑﺮان‬ ‫زود‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﻧﺶ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻧﺎورد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﯽﺗﯿﻎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﯽﺗﯿﻎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﯿﻎ ﻣﺮ ﻣﻠﮏ را ﻧﮑﻮ ﯾﺎرﯾﺴﺖ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺗﺨﺘﺶ ﺟﻬﺎن ﮐﻤﺮ ﺑﺮﺑﺴﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﻣﻠﮏ ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫را‬ ‫ﮔﻮﯾﺎن‬ ‫ﮔﺰاف‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫را‬ ‫راهﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫رﯾﺨﺖ‬
‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫زﯾﻦ ﺷﻪ ﻧﯿﮏ ﺧﻮی ﭘﺎک ﻧﮋاد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاﺷﱳ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﭘﺮورده‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﯿﻤﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮﻣﺶ‬ ‫ﺑﻮﻣﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎمِ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ از دل ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﺗﻌﻈﯿﻤﺶ‬
‫اﻃﻼل‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻤﺮ ﺑﺴﺖ ﺷﺎه ﺑﻬﺮ ﺟﺪال‬

‫‪۲۸۵‬‬
‫ﺧﻨﺠﺮش ﻟﻌﻞﭘﻮش ﺑﻮد از ﺧﻮن‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫او‬ ‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫ﺳﺒﺰ ﺟﺎﻣﻪ ﭼﻮ ﺣﻮر‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻨﻮن در ﺑﻬﺸﺖ ﻣﺤﺸﺮ او‬
‫ﭼﻮن ﺷﺸﻢ دور ز اﻧﺒﯿﺎ اﺣﻤﺪ‬ ‫ای ز ﻣﺤﻤﻮدﯾﺎن ﺷﺸﻢ ز ﻋﺪد‬
‫در ﺟﻤﻞ ﻧﻘﺶ ﺷﺶ ﺑﻮد ﺷﺸﺼﺪ‬ ‫ﻧﺎم ﺷﺶ ﻫﺴﺖ ﻟﯿﮏ ﻧﺰد ﺧﺮد‬
‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﺷﺶ داﻧﮓ ﺷﺪ ﯾﮑﯽ درﻣﺴﺖ‬ ‫ﯾﮏ و دو ﺳﻪ و ﭼﻬﺎر و ﭘﻨﺞ ﮐﻤﺴﺖ‬
‫ﺧﺎرﺳﺘﺎن‬ ‫ﻧﻮﺑﻬﺎر‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫وی‬ ‫ﻧﮕﺎرﺳﺘﺎن‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫رو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬
‫ﺳﺨﺖ ﭘﺎی از ﺗﻮ ﭼﺎر ﻣﯿﺦ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺗﺎزهروی از ﺗﻮ ﺷﺎخ و ﺑﯿﺦ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺗﺎزهروی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫دوﻟﺖ از ﺗﻮ ﺑﻬﺸﺖ ﮐﻮی ﺷﺪه‬
‫ﭘﺬرﻓﺘﯽ‬ ‫ﻗﻮام‬ ‫دواﻣﺶ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﮔﺮدون‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دار‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﻫﺎﻣﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮس‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﻧﻪ ز ﻃﺒﻊ ﻣﻠﻮل و روی ﻣﻼل‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺒﺐ از ﺑﺮای ﻋﺰّ و ﺟﻼل‬
‫دال‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫ﻣﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫از ﺗﻮ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻤﻞ ﭘﯿﻮس ﺷﺪه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫رﮐﺎبﺑﻮس‬ ‫ﺗﺎﺟﺪاران‬
‫ﺳﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺳﻨﺪ‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣَﻠِﮏ‬
‫ﮐﺮده ﺧﺎک درت ﭼﻮ ﺳﯿﻨﮥ ﺑﺎز‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درﮔﻬﺖ‬ ‫ﺧﺎکﺑﻮﺳﺎن‬
‫ﭘُﺮ‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫آﺳﺘﲔ‬ ‫اﺑﺮوار‬ ‫ﮐﺮده از ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮ روح از در‬
‫ﻣﻬﺎن‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫روی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫رای‬ ‫ﺗﺄﺛﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪای‬ ‫رزﻣﺶ‬ ‫روز‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺰﻣﺶ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺳﺮﯾﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺳﺎرﯾﺮ‬ ‫زان‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﻣُﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺨﺎی‬ ‫وز‬ ‫از ﻟﻘﺎی ﺗﻮ ﺧﲑه ﺷﺪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫اﮐﺮام‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎران ز ﺗﻮ رﺳﯿﺪه ﺑﻪ ﮐﺎم‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺷﮑﺮِ‬ ‫ﮔﺮاﻧﺒﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زان ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ در ﺳﺠﻮد ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫درم‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫ﺑﻨﺪه ﮔﺸﺖ‬ ‫درم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا روز ﻓﻀﻞ و ﺟﻮد و ﮐﺮم‬
‫زان دﻫﺪ ﺟﺎن ﺧﻮﯾﺶ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﺮد‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دادهای‬ ‫ﻣﻘﻠﻮب‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﮑﻢ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫آز‬ ‫ﺷﺪ ز ﺧﺎک درِ ﺗﻮ در ﻋﺎﻟﻢ‬
‫داﻧﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎز‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻔﺖ اﻧﺪرﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ آن ﻣﺮد‬
‫ﺑﯽﺑﺬل‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮرش‬ ‫ﺑﯽﻧﺎن‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫آﻣﻮزﻧﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎنﺑﺨﺸﯽ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫آن ﺑﺰرﮔﺎن ﮐﻪ وام ﺟﺎن ﺗﻮزﻧﺪ‬
‫ﺟﻮد‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎیﮐﻮﺑﺎن‬ ‫ﻃﻤﻊ از ﺑﻮی دﺳﺘﺖ ای ﺳﺮِ ﺟﻮد‬
‫ﺗُﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮدۀ‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎﻧﺶ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺟﺴﺖ ﺧﺼﻤﯽ ﺗﻮ دُرﺳﺖ‬
‫ﮔﻮﯾﯽ اﯾﻨﺠﺎ ﺧﺪای ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﺒﺸﺖ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫روزی‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫درﮔﻬﺖ‬ ‫درو‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﭼﻮن ﻧﻤﻮدی ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﺎه ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫زر‬ ‫ﻓﺸﺎﻧﺪی‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﮑﻨﺪی‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬

‫‪۲۸۶‬‬
‫ﺧﻮرد ﺟﻮد ﺗﻮ ﭼﻮن ﻋﺼﺎی ﮐﻠﯿﻢ‬ ‫ﻃﺒﻊ ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫آز‬ ‫ﺟﺎدوی‬
‫ﻫﻢ ﻓﻠﻚ ﻗﺪر و ﻫﻢ ﺟﻬﺎن ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻫﻢ ﻣَﻠﮏ ﺑﻨﺪ و ﻫﻢ ﻣﻠﮏ ﺟﺎﻫﯽ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﻗﻠﻌﻪﻫﺎی‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻼنِ‬
‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﻪﺑﺨﺶ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ذواﻟﻔﻘﺎر و رﺧﺶ ﺗﻮﯾﻲ‬
‫آزادی‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯿﺖ‬ ‫از‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺑﺨﺖ‬
‫دوزت‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫ﻧﺎوک‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﺟﺎﻧﺴﻮزت‬ ‫ﺳﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫زان ز ﻣﻪ ﮔﻪ ﮔﻬﯽ ﺳﺮﭙ ﺳﺎزد‬ ‫ﺗﺎزد‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮر‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎﺑﮥ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫از ﺗﻒِ ﺗﯿﻎ ﺧﺸﻢ اﮔﺮ ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫را‬ ‫زَﻫﺮه‬ ‫ﺷﻬﺎب ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫را‬ ‫زُﻫﺮه‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺒﺨﺸﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺪﻫﯽ‬ ‫ﺧﻮﻧﺒﻬﺎ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن را ز ﺧﻠﻖ ﺟﺎن اﻓﺸﺎن‬
‫ﺑﺤﻖ‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎر‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫آورد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ز ﮔﻨﺞ‬ ‫دان‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫از ﺗﻮ ﮐﻤﱰ ﻋﻄﺎ ﮐﻪ ﺳﺎﯾﻞ ﺑﺮد‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ را اﻣﯿﺪ و ﺑﯿﻢ ﺗﻮ ﺑﺲ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دل ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽدﻻن‬
‫ﮐﺰ ﭼﻮ ﺗﻮ ﺷﺎه ﮔﺸﺖ ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﮐﺮدﺳﺖ ﻏﺰﻧﯽ از ﮐﺮدار‬
‫ﻧُﻪ ﻓﻠﮏ را ز ﺑﻨﺪ ﭼﺎر اﻧﺪام‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺗﻬﯽ ﮐﻨﯽ ز ﺣﺴﺎم‬
‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ دﺳﺖ ﺗﻮ ﻧﭙﯿﭽﺪ ﺧﺼﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭼﻮن آﺳﻤﺎن ﺑﺴﯿﭽﺪ ﺧﺼﻢ‬
‫در ﺛﻨﺎی ﺗﻮ ﺟﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﻦ ﮐﻔﺖ ﮔﺮدد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻼف‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮﺷﯽ ﺟﺎن ز ﺧﻮﺷﮥ اﻧﮕﻮر‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن آﯾﺪ از ﺗﻮ در دل ﻧﻮر‬
‫دادی‬ ‫دل‬ ‫داد‬ ‫ز‬ ‫ار‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫درِ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺣﺴﺎﻧﺖ‬ ‫روز‬ ‫و‬ ‫اﮐﺮام‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫اﯾﻮاﻧﺖ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮔﺎه‬
‫داد دل ﯾﺎﻓﺖ ﺟﺎن ﻓﺪای ﺗﻮ ﮐﺮد‬ ‫دل ﺧﺮد را ز ﺟﺎن ﻧﺪای ﺗﻮ ﮐﺮد‬
‫ﻫﺮدو ﻫﻤﺮه ﭼﻮ رﻧﮓ ﺑﺎ آژﻧﮓ‬ ‫ﺻﺪﻣﺖ ﺻﻮرو ﻋﲔ ﺗﻮ ﮔﻪ ﺟﻨﮓ‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺴﺮﭙد‬ ‫روان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫درزی‬ ‫ﺳﻮزنِ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺰۀ‬ ‫ورزی‬ ‫ﻋﺎﻃﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻫﯿﺠﺎ‬ ‫روز‬
‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫ﭼُﺴﺖ‬ ‫ﻋﺰم‬ ‫را‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺪ‬ ‫دُرﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭘﺎرهﻫﺎ‬
‫ﺧﺸﻢ ﺗﻮ ﭼﻮن ﯾﺰﯾﺪ و دل ﻋﻠﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ از اﯾﻦ روی ﭘﺸﺖ ﺧﻠﻖ ﻗﻮﯾﺴﺖ‬
‫ﺑﺼﺮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫روان‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻋﻘﻮل‬ ‫ﺣﲑان‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﺑﻪ روﻧﻖ از ﺗﻮ ﺷﻬﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ و ﻣﻠّﺖ ﻣﻮﻓّﻖ از ﺗﻮ ﺷﻬﺴﺖ‬
‫دوﻟﺖ از ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﺎه از ﻣﻬﺮ‬ ‫ﻣﻠﺖ از ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺧﻮر ز ﺳﭙﻬﺮ‬
‫ﺗﺎزی‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺳﺮاﻓﺮازی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻌﯽ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮﻧﯿﺎﻣﺪی‬ ‫ﻟﮕﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﯿﺶ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ دﯾﻦ و دوﻟﺘﺶ ﺑﻬﻤﺴﺖ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣُﻬﺮ ﺗﻮ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﺮ ﺟﻤﺴﺖ‬
‫دوﻟﺖ از ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﺛﺒﺎت اﻧﺪوﺧﺖ‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ از ﺟﻮد ﺗﻮ ﺳﺨﺎ آﻣﻮﺧﺖ‬
‫ﻃﯽ‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ‬ ‫ﺟﻮدِ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻃﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻣﺒﺎرک‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺴﺖ ﮐﲔ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻏﻢ ﻓﺰاﯾﻨﺪه اﺳﺖ و ﺷﺎدی ﺳﻨﺞ‬ ‫ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻒ ﺑﻪ ﮔﺎه راﺣﺖ و رﻧﺞ‬

‫‪۲۸۷‬‬
‫را‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫آدم‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻮد‬
‫آﺑﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎدﭘﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﻧﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﺶ‬
‫آﺗ ِ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫آب روی ﺗﻮ ﺗﺎزﮔﯽ دﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎد ﻋﺰم ﺗﻮ ﺟﺎن ﺗﻤﮑﲔ اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎن اﯾﻦ ﺑﺎدﭘﺎی از آن آﺑﺴﺖ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫رزق‬ ‫زورق‬
‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻋُﻤﺮِ‬ ‫از ﭘﯽ ﻗﺪر ﻧﺎﻣﺖ ای ﺧﻮش ﻧﺎم‬
‫ﻋﻤﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺻﻼﺑﺖ‬ ‫رﺟﻌﺖ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺳﻔﺮﯾﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻓﺮار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺮﱢ‬ ‫از‬ ‫اﻧﺪُه‬ ‫ﻗﺮار ﮐﻨﺪ‬ ‫درﮔﻬﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دل‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﻮدﺳﻮز‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺷﲑ اﮔﺮ ﺑﺎ ﺷﺐ ﺗﻮ روز ﮐﻨﺪ‬
‫دﯾﻦﭘﺮور‬ ‫ﻧﯿﻮش‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫وی‬ ‫دﯾﻦﮔﺴﱰ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﲊﻣﻨﺪ‬ ‫ای‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺳﺮت‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻃﻤﻊ آن را ﮐﻪ ﭼﺎﮐﺮت ﮔﺮدد‬
‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻤﺲوار‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ای ﻓﺮود آﻣﺪه ﭼﻮ ﻗﻄﺮ از ﻣﯿﻎ‬
‫ﻋﲔاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻋﻠﯿﮏ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ای‬ ‫ﺧﻪﺧﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺷﺪه ﺑﻪ ﯾﮑﺪم ﺷﺎه‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎره ﭼﻮن ﺷﻤﺲ ﺑﺮ ﻓﻠﮏ راﻧﺪ‬
‫زان ﺑﻪ ﺗﯿﻎ و ﺳﻔﺮ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﺷﻤﺲ و ﻗﻤﺮ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻣﻠﮏ‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻮ ﺗﺎزﻧﺪه و آن رﺑﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬
‫ﺳﺮ ﮔﺮدد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺰدﻣﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮدد‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﺴﺎ ﮐﻮ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫زردروی‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﺲ از اول ﮐﻪ ﻣﻠﮏ ﺟﻮی ﺷﻮد‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﻣﺎه از آن ﺟﺎه ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻔﺰاﯾﺪ‬
‫زﺧﻢ ﺗﯿﻎ ﺗﻮ آب آﺗﺶ رﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎد ﮐﲔ ﺗﻮ ﺧﺎک ﻣﺤﻨﺖ ﺑﯿﺨﺖ‬
‫دﮔﺮ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺼﻢ ﺗﻮ ﺟﻨﮓ ﺟﺴﺖ و ﺑﺨﺖ ﻇﻔﺮ‬
‫ﮔﻨﮓ ﺷﺪ ﮐُﻪ ز ﮔﺮز ﺗﻮ ﺑﻪ ﺻﺪا‬ ‫ﺗﲑه ﺷﺪ ﺟﺎن ﺑﻪ ﺗﲑ ﺗﻮ ز ﻫﻮا‬
‫را‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻓﺎق‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫از ﺷﻬﺎ ﺣﺠﺎز و ﺷﺎم و ﻋﺮاق‬
‫ﻣﻠﮏ ﻣﲑاث و ﻣﻠﮏ ﺗﯿﻎ ﺑﻬﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دراﯾﻦ‬ ‫دﯾﺪهام‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻣﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮔﺮداﻧﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﲑاث‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫آﺗﺶ دل ﺑﺮ آب ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫او آﺗﺶ ﺗﻮ آب ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮ‬
‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻓﮑﻨﺪی‬ ‫ﮔﺮدﻧﺶ‬ ‫ﻣﻬﺮۀ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﭼﻮن رﺷﺘﻪ ﺗﺎﻓﺖ ﮔﺮدن ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﺎده‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﮐﺎب‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎﯾﻬﺎ‬ ‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﻗﻬﺮت‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﺳﺘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻧﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ رُﻣﺢ ﺗﻮ ﺟﺎن رﺑﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫روﺑﻬﯽ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﲑ اﮔﺮ ﺷﻮر از آﮔﻬﯽ ﮐﺮدی‬
‫ﻣﺤﺾ ﺗﻮﺣﯿﺪ و داد ﺷﺮع ﺑﺪاد‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺑُﻮَد ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫و ﮔﺮ ﮐﺎﻫﺪ‬ ‫ﻓﺰاﯾﺪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آورد‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آورد‬ ‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﺷﻤﻨﺖ‬
‫ﻣﯿﻐﺴﺖ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫درﯾﻐﺴﺖ‬ ‫زود‬ ‫ﺗﯿﻐﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬
‫ﺧﻮد ﭼﻮ ﺑﻮی ﺗﻮ ﯾﺎﻓﺖ ﭘﯿﺶ آﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ را ﺧﻮد ﺳﻨﺎن ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ‬

‫‪۲۸۸‬‬
‫دﺷﻤﻦ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫اﯾﻤﻨﺶ ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫آوردﺳﺖ‬ ‫دﺳﺘﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫اﺻﻄﺮﻻب‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﺧﻨﻪ‬ ‫ﮐﺮده ﺧﺼﻤﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﭘﺮّ ذﺑﺎب‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺧﻨﺪۀ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮﯾﮥ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﮐﻞ‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬
‫ﺑﺎز ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺳﻮی او ﭼﻮ ﺻﺪا‬ ‫ﺗﲑ ﮐﺰ ﺷﺴﺖ ﺧﺼﻢ ﮔﺸﺖ ﺟﺪا‬
‫ﻓﺮاواﻧﺶ‬ ‫ره‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺻﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫رﻓﺖ ﭼﻮن ﭼﻮب ﺧﻮرده ﮐﻮن ﻣﺎﻻن‬ ‫ﭘﺎﻻن‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺑﯿﻔﺸﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ور ﭘﯽ ﻋﺪل و ﻧﯿﮏ ﺧﻮاﻫﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻓﺮﱢ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﺷﻤﺸﲑت‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫ﭼﲑت‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﻫﺮدو‬
‫ﮐﻪ ز ﻣﺮﮔﯽ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺮﮔﯽ ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﺠﺴﺖ از ﺗﻮ ﺳﻮی ﺑﺮﮔﯽ ﺷﺪ‬
‫ﻗﻬﺮ ﮐﺮدی و ﺧﻮد ﺳﺰا اﯾﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺧﺼﻢ دوﻟﺖ و دﯾﻦ ﺑﻮد‬
‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ادﺑﺎرش‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﺎن‬ ‫ﻣُﺰد ﮔﻮرﺷﺎن‬ ‫ﮔﻮر ﮐﻦ‬ ‫ﮔﻤﺮاﻫﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺟﻮﺷﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻔﻦ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻨﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﺧﻔﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﯿﺸﱰ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻔﻦ‬ ‫ﮔﻮر ﮐﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ دل ﺧﺼﻤﺎن‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺳَﺮ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ز ﺟﺎن و ﺗﻨﺶ ﺑﺮآری ﮔﺮد‬ ‫ﻗﻬﺮ اﻋﺪای دﯾﻦ ﺗﻮ داﻧﯽ ﮐﺮد‬
‫ﮐﺲ از آن ﺑﻮم و ﺑَﺮ ﻓﻼح ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮﺳﯿﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎی‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣﻦ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎنﮔﺰای‬ ‫زﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﺎن‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻣﯽﮐﺸﺪ‬ ‫ﺑﺪﺧﻮاﻫﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﺟﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻫﻨﲔ‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻨﮕﲔ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫روم‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫روم‬ ‫ﺳﻮی ﮐﻮه ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺮﮔﲑی‬ ‫ﮐﺎه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫درﮔﲑی‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ‬ ‫ور‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻐﯿﻈﮑﻢ‬ ‫ﻣﻮﺗﻮا‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫آﻣﺪه‬
‫ﺳﺮو ﺑﺎﻻ ﺷﺪه ﺳﺮش ز ﺳﻨﺎن‬ ‫ﻻﻟﻪ ﺻﻮرت ﺷﺪه رﺧﺶ ز ﮐﻤﺎن‬
‫ﺳﺮﺷﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎدﭘﺎی‬ ‫ﮐﺮده از ﺳﻢ ﺑﻪ رﻏﻢ اﺧﱰﺷﺎن‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه اﯾﻦ ﺻﺮﺻﺮ آﻧﺶ آذر ﺷﺴﺐ‬ ‫آب و آﺗﺶ ﻧﺨﻮاﻧﺪه او را اﺳﭗ‬
‫ﺣﺼﺎر‬ ‫ﻣﱰس‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫دور‬ ‫ﺟﺰ ز ﻋﺪل ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﮐﺎر‬
‫ﻣﻠﮏﭘﺎﻻﯾﯽ‬ ‫آﯾﲔ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫واﻻﯾﯽ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬
‫آب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫آب‬ ‫ﺑُﺮ‬ ‫را‬ ‫آب‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ را داد اﻣﺮ اﻣﻦ ﺗﻮ ﺧﻮاب‬
‫آﻣﻮز‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫ﻋﻘﻠﺖ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫اﻓﺮوز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻋﺪﻟﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫دل او ﻣﺮد و ﺟﺎن ازو ﺑﺮﻣﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن دل و ﺟﺎﻧﺶ ﮐﺮّ و ﻓﺮّ ﺗﻮ دﯾﺪ‬
‫دﺳﺖ و ﺷﺎﻧﻪ ﺟﺪا ز ﻣﻔﺼﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دﯾﺪ ﺧﻮد را در آﯾﻨﮥ دل ﺧﻮﯾﺶ‬

‫‪۲۸۹‬‬
 ‫در ﺑﯿﺪاری از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ای‬ ‫ﺑﻨﻪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫دوزخ‬ ‫درِ‬ ‫ﭼﻮن درِ ﻋﺪل ﺑﺎز ﺷﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮاب‬ ‫ﺑﺒﻨﺪد‬ ‫را‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺮﯾﺰد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﺧﻮش و اﻧﺪک ﭼﻮ ﺧﻮاب ﺑﯿﻤﺎران‬ ‫ﺳﺘﻤﮕﺎران‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫آرای‬ ‫ﻣُﻠﮏ‬ ‫ﻣﺸﺎﻃّﻪاﯾﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫روحاﻓﺰای‬ ‫ﻣﺸﮕﺮﯾﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻗﻬﺮﻣﺎن‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫زن‬ ‫دروغ‬ ‫ﺧﻄﯿﺒﺶ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺧﻮﻧﺨﻮار‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﮐﻮﺗﻪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫زﯾﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺸﻪ‬

‫ﻓﯽ ﺗﻨﺒﯿﻪ اﻟﻤﻠﮏ وﮐﻠﻤﺔ اﻟﺤﻖ ﺑﻐﲑ اﻟﻤﺪاﻫﻨﺔ‬

‫واﻻﺗﺮ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫رای‬ ‫ﻋُﻼ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫و‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ز‬ ‫ای‬
‫ﺧﲑه ﺑﺮ راه ﺗﻨﮓ و ﺗﲑه ﻣﺮو‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺖ‬ ‫ﺳﺨﻨﯽ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺲ از روی ﻋﺮف ﺧﻮد آﯾﻨﺪ‬
‫ﻣﻨﻮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮداﻣﻨﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻏﺮّه‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫زان‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﺮط ﻋﻬﺪ ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪل را ﭼﻨﺪ ﺷﺮط ﻻﺑﺪ ﻫﺴﺖ‬
‫ﺟﺪا‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﺳﺘﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫اﻧﺘﻔﺎع‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﺲ‬
‫ﺗﺮّه‬ ‫دﺳﺘﻪای‬ ‫ﻧﲑزﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻏﺮّه‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫اﻻﻣﺎن‬ ‫اﻻﻣﺎن‬
‫ﻫﻮس‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎرم‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻦ ﻣﺪاﻫﻦ ﻧﯿﻢ ﭼﻮ دﯾﮕﺮ ﮐﺲ‬
‫ﻫﺴﺖ ﯾﮏ ﺗﻦ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺘﯽ ﻣﻌﺬور‬ ‫ﮔﺮ ﺷﺒﯽ در ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن رﻧﺠﻮر‬
‫ﻣﻈﻠﻮﻣﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﺷﻮﻣﯽ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺳﮕﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺳﻮز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺣﺴﺮﺗﺖ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫وان‬ ‫ﺗﻮ ﺷﻮی روز ﺣﺸﺮ زان ﻣﺄﺧﻮذ‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫اﻋﺘﻤﺎد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺪل رﻓﺖ و ﺑﺠﺰ ﻓﺴﺎد ﻧﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﮐﺎر ﺧﻮد ﮐﻦ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﯾﺎر ﻣﺪار‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫اﺳﺘﻮار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﯿﭻﮐﺲ‬

‫ﺧﻮاب ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪﺑﻦ ﻋﻤﺮﺑﻦاﻟﺨﻄّﺎب‬

‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫دﯾﺪ ﯾﮏ ﺷﺐ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻋﺒﺪاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﺣﺎل ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﻦ اﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﺮﮔﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﻣﲑ ﻋﺎدل ﺧﻮش ﺧﻮی‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺪّت دوازده ﺳﺎل‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﺰد ﭼﻪ ﮐﺮد ﺑﺮ ﮔﻮ ﺣﺎل‬
‫ﭘﲑوز‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺣﺴﺎﺑﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ از آن روز ﺑﺎز ﺗﺎ اﻣﺮوز‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻋﻔﻮ ﮐﺮد و رﺣﻤﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﮐﺎر ﻣﻦ ﺻﻌﺐ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻏﻢ و درد‬
‫ﺑﻔﺘﺎد‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫ﭘﻮل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺑﻐﺪاد‬ ‫در‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﮔﻮﺳﻔﻨﺪی‬
‫ﺻﺎﺣﺐ وی ﺑﻪ داﻣﻨﻢ زد دﺳﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ رﻧﺠﻮر و ﭘﺎی وی ﺑﺸﮑﺴﺖ‬
‫اﺳﻼم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺘﻤﺎم‬ ‫ﺑﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪۲۹۰‬‬
‫ﺳﺆال‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺑﻮدهام‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫دوازده‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻘﺪار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺳﺘﻮده‬ ‫ای‬
‫دﮔﺮی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫رود‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﭼﻨﲔ ﺑُﺪ ﺧﻄﺎب ﺑﺎ ﻋﻤﺮی‬
‫ورﻧﻪ ﮔﺮدی ﺑﻪ روز ﻣﺤﺸﺮ ﭘﺴﺖ‬ ‫ﻫﺎن و ﻫﺎن ﺗﺎز ﺧﻮد ﻧﮕﺮدی ﻣﺴﺖ‬
‫ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺧﻮش رﻫﯽ ﺧﻮﺷﱰ‬ ‫دﻟﮑﺶﺗﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ز‬ ‫ای‬
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﯿﮑﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫آﻧﺖ‬
‫را‬ ‫ﻋﻤﺮﺳﺘﺎﯾﺎن‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫اﻟﮑﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺘﻢﮔﺮاﯾﺎن‬ ‫رﻏﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﺬل ﺣﺎﺗﻢ ﭼﻮ ﺑﺨﻞ ﺑﺎ ﺑﺬﻟﺖ‬ ‫ﻋﺪل ﻋﻤّﺮ ﭼﻮ ﻇﻠﻢ ﺑﺎ ﻋﺪﻟﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﻧﺪر ﮔﻠﻮ‬ ‫ﻏﺒﻐﺐ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﺗﺎﯾﯿﺪ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن داد ﮐﻦ ﮐﻪ از ﭘﯽ داد‬
‫ﭘﲑان‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺧﻮش ﺑﻮد ﺧﺎﺻﻪ از ﺟﻬﺎﻧﮕﲑان‬
‫ﮐﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻋﺪوت و ﺧﻮاﻫﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻗﺎرون‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﻞ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﻘﺮون‬ ‫دوام‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دوﻟﺘﺖ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ زن دادﺧﻮاه ﺑﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد‬

‫آﻧﭽﻪ ﺑﺎ ﻣﲑ ﻣﺎﺿﯽ آن زن ﮐﺮد‬ ‫آن ﺷﻨﻮدی ﮐﻪ ﺑﻮد ﭼﻮن در ﺧﻮرد‬
‫ﮐﻪ از او ﮔﺸﺖ زﻧﺪه رادی و ﺟﻮد‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻤﲔِ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺪان ﮔﺮﻓﺖ ازو اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﮐﺎن زن او را ﺟﻮاب داد دُرﺷﺖ‬
‫ﻗﺼﺪ اﻣﻼک و ﭼﯿﺰ آن زن ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎوَرد‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ﻧﺴﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻣﻠﯽ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻗﺼﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زن‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ اﯾﻦ ﻗﺼّﻪ و ﻋﺠﺎﯾﺐ ﺑﲔ‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫رهِ‬ ‫ﺗﻌﺐ‬ ‫از‬ ‫زن ﮔﺮﻓﺖ‬
‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫آورﯾﺪ‬ ‫ﺷﻔﯿﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻧﻬﯽ ﺑﻪ ﻗﺼّﻪ ﺳﻠﻄﺎن را‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺑﺴﺘﺪ و ﻣﻦ ﺷﺪم ز رﻧﺞ ﻫﻼک‬ ‫اﻣﻼک‬ ‫ﻧﺴﺎ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﭘﲑزن را ﺿﻌﯿﻒ و ﻋﺎﺟﺰ دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﭘﲑزن‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺗﺎ ز اﻣﻼک زن ﺑﺪارد دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪای ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺪﻫﯿﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺎورد‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ‬ ‫آورد‬ ‫و‬ ‫زن‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ﺑﺴﺘﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﻮاز‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﭽﺎره‬ ‫زن‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ زن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻠﮏ ﺑﺎز دﻫﺪ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﻢ ﺣﮑﻢ زن ﭼﻮ ﺣﮑﻢ ﺳﺪوم‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮد اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﺮد ﻋﺎﻣﻞ ﺷﻮم‬
‫ﺗﻤﮑﲔ‬ ‫ﻧﺪارﻣﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺮود‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﮔﺮﺑﺎره‬ ‫زن‬
‫ﻧﻪ ز ﺷﺎه و اﻟﻬﺶ اﻧﺪُه و ﺑﺎک‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ زن ﺑﺎز داد ﯾﮏ ﺟﻮ ﺧﺎک‬
‫ﺑﻨﮕﺮ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺻﻌﺐ ﻟﻌﺐ آورد‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ ﮐﺮد‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺎره‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫زن‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ از ﺷﺎه ﺧﻮب رای ﻧﻈﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺼﻪ‬
‫ﻗ ّ‬
‫آورد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺮوﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎورد‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻈﻠّﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻬﯿﺪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫آﯾﲔ‬ ‫و‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪای ﺑﺪﻫﯿﺪ‬
‫ﺑﺮ ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﯾﮑﺒﺎر‬ ‫ﺑﺮدهام‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫زن‬ ‫ﮔﻔﺖ‬

‫‪۲۹۱‬‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﭘﲑزن‬ ‫ﺳﺨﻦِ‬ ‫ﺑﻮد ﺳﻠﻄﺎن در آن زﻣﺎن ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روان‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ آن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫آن ﻋﻤﯿﺪی ﮐﻪ ﻫﺴﺖ در ﺑﺎورد‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮ آن ﻧﺎﻣﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺎر ﻧﮑﺮد‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﺎ وز ﺣﺪﯾﺚ ﺑﯽﺳﺮ و ﺑُﻦ‬ ‫زار ﺑﺨﺮوش و ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﻦ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻧﱪدﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زان ﺳﺒﮏ ﮔﻔﺖ ﺳﺎﮐﻦ ای ﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﺧﻮرد‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺒﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫روا‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ورا‬
‫ﺷﺪ ﭘﺸﯿﻤﺎن ز ﮔﻔﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ زﻣﺎن‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ز زن ﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﺑﺮآﺷﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﭘﲑزن‬ ‫ﮐﺎی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﭽﻨﲔ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﮐﻪ در آن ﻣﻠﮏ ﺑﺎﺷﺪم ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﭼﻨﺪان‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻧﺪارد ﺳﻮد‬ ‫ﺑﻪ اﯾﺎز آن زﻣﺎن ﺳﺒﮏ ﻓﺮﻣﻮد‬
‫ﮐﻪ رود زی ﻧﺴﺎ ﭼﻮ ﺑﺎد ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫زی ﻏﻼﻣﺎن ﺳﺒﮏ ﯾﮑﯽ ﺑﮕﺰﯾﻦ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻋﻤﯿﺪ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮد ﮐﺎﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻮد ﻣﺮو را ﺳﻮاری ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﭘﺲ ﻣﺮو را ﻓﺮوﮐﻨﺪ ﺑﻪ درﺧﺖ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺑﮕﲑد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰد‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آوﯾﺰد‬ ‫وی‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﮐﺎﻧﮑﻪ از ﺣﮑﻢ ﺷﺎه رﻓﺖ ﺑﺮون‬ ‫ﺑﺲ ﻣﻨﺎدی زﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ درون‬
‫ﮔﺮد ﺧﻮد راﯾﯽ و ﻣﻌﺎﺻﯽ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﺮ ﺑﭙﯿﭽﯿﺪ و ﺿﺎل و ﻋﺎﺻﯽ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺧﻮار‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫رﺿﺎی‬ ‫ﺗﺎﻧﺪارد‬ ‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺰا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﻧﮑﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺴﺎدﺟﻮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐُﺸﺖ‬ ‫رﻓﺖ ﻣﲑی ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻬﻢ در ﺣﺎل‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ ﺑﯿﻬﻮده ﮐﺮد در ﺳﺮِ ﮐﺎر‬ ‫ﮐﺮدار‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫از‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﺷﲑ ﺑﺎ ﮔﻮر آب ﺧﻮرد ﺑﻪ دﺷﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺣﮑﻢ ﺷﺎه ﻧﺎﻓﺬ ﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻨﺎن‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﺎه را ﺣﮑﻢ ﭼﻮن روان ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻋﺰم‬ ‫ﻣﻠﮑﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﯿﭽﮑﺲ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﭘﺲ اﮔﺮ ﺣﮑﻢ او ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺟﺰم‬
‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﯾﺰداﻧﺴﺖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫اﻣﺮ‬
‫اﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻞ‬
‫ﻇ ّ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﻣﻬﱰ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ از ﭘﯽ ﺷﺎه‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽ ﻋﻔﻮاﻟﻤﻠﮏ و ﻋﺪﻟﻪ‬

‫ﮔﻔﺖ ﮐﲔ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﺑﺮ ﺗﻮ اﻣﲑ‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﺟﻤﻌﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻗﯿﺲ‬ ‫اﺣﻨﻒ‬
‫از ﺑﺎﻃﻠﻨﺪ ﻋﻠﻤﺖ ﮐﻮ‬ ‫ور ﺧﻮد‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺣﻠﻤﺖ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺤﻘﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﯽداری‬ ‫روز‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫دﯾﻨﺪاری‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﻔﻮ ﮐﺎن‬
‫او ز ﺗﻮ ﻋﻔﻮ ﺧﻮاﺳﺖ ﻧﺎری ﯾﺎد‬ ‫داد‬ ‫ﺧﺪاﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻧﺰد ﺧﺪای و ﺧﻠﻖ ای ﺷﺎه‬
‫ﺑﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ﺟُﺮﻣﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﭽﺸﯿﺪ‬ ‫ﺣﻠﻤﺸﺎن‬ ‫ﻧﻮش‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬

‫‪۲۹۲‬‬
 ‫در وﺻﻒ ﺑﺪان ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺑﯽﮔﻨﺎهآزار‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫اﺷﺮار‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺷﺎدی‬ ‫زﻧﮕﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﺪادی‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫روی‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻮد ﺟﺰ ﮐﻪ ﮔﺮگ و ﺧﺮّازی‬ ‫ﺷﻐﻞ دوﻟﺖ ﮐﻪ از ﺳﺘﻢ ﺳﺎزی‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﻓﺮود ﺧﻮد ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﭼﻮن ز داد و ز رای ﺧﻮﯾﺸﯽ ﺷﺎد‬
‫آدﻣﯽروﯾﻨﺪ‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫و‬ ‫دد‬ ‫ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﮐﮋ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﺧﻠﻖ ﺳﺎﯾﻪ اﺳﺖ و ﺷﺎه ﺑﺪ ﭘﺎﯾﻪ‬
‫آﻣﻮزد‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫دوزد‬ ‫و ﮔﺮ‬ ‫درد‬ ‫ار‬ ‫روزﮔﺎر‬
‫راﺳﺖ ﺑﺎش و ﻣﺪار از ﮐﺲ ﺑﯿﻢ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬
‫از دل ﺷﺎه ﻧﯿﮏ و ﺷﺎه ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻪ در ﺳﺘﻮر و ددﺳﺖ‬
‫ﺳﲑ ﺑُﺴﺘﺎن ﭼﻮ ﺷﲑ ﭘﺴﺘﺎن ﺧﻮش‬ ‫ﮔﺮدد از داد ﺷﺎه ﮐﺴﺮی وش‬
‫ﺑﯿﺰار‬ ‫ﺗﺮه‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎزاری‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﺷﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ار‬ ‫ﺷﻮد‬
‫دان ﮐﻪ در ﺟﺎی ﺗﺮس درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﯽﮔﻨﺎه‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣُﺮد‬ ‫ﺑﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫آﺧﺮش‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ ار ﻣﺎل و ﺟﺎن ﺧﻠﻖ ﺑﱪد‬
‫ﮔﻮر و ﻣﺤﺸﺮ ﺟﻮاب او ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﺳﺘﻬﺪ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ز‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺟﺰ ﻣﮕﺮ ﺧﻮﻧﺶ اﯾﭻ ﭼﯿﺰ ﺣﻼل‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﻇﺎﻟﻢ از ﺗﻦ و زن و ﻣﺎل‬
‫ﺷﺎه ﺧﻮﻧﺨﻮار ﻣﺮد ﻧﯿﺴﺖ ددﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻏﻤﺨﻮار‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻫﺮﮐﻪ او ﻏﻢ ﺧﻮرد ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮدِ‬ ‫ﻏﻤﺨﻮار‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻫﺴﺖ ﮐﻢ رﻧﺞ از آن زﯾﺪ ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫رﻧﺠﻪ دارﻧﺪه ﮐﻢ زﯾﺪ ﭼﻮ ﻣﮕﺲ‬
‫ﻋﺪل او ﺟﺎن او ﺑﺪو ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬ ‫ﺷﺮﻫﺶ ﻫﯿﭻ ﺟﺎن ﭼﻮ رﻧﺠﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺗﻦ او ﻧﯿﺴﺖ ﺗﻦ ﮐﻪ ﺗﻨّﲔ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫داﺷﱳ‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫درﻣﺎﻧﺪ‬ ‫زود‬ ‫دارﻧﺪه‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫دﯾﺮﺗﺮ‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﺧﺮد ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﻮ ﺧﻮار ﻣﺪار‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺸﻢ‬
‫ﺑﺎ ﺧﺮد ﮐﯽ ﺧﺮد ﭼﻨﲔ ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫آب‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬
‫ﺧﻠﻖ ازو و او ز ﺧﻠﻖ دل رﯾﺸﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را ﺧﺸﻤﺶ از ﺧﺮد ﺑﯿﺸﺴﺖ‬
‫ﺗﻮ ﻣﻬﯽ آن ﮔﺰﯾﻦ ز ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﺧﺸﻢ ﭼﻮن ﺗﯿﻎ و ﺣﻠﻢ ﭼﻮن زر ﻫﺴﺖ‬
‫ﻃﻬﻮر‬ ‫ﺷﺮابِ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺨﻮر‬ ‫ای ﺷﻬﻨﺸﻪ در اﯾﻦ ﺳﺮای ﻏﺮور‬
‫از ﺧﻠﻖ ﺑﻨﺪﮔﯿﺶ ﻧﻤﺎی‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻪ از ﺗﻮ ﻧﯿﺎﻓﺮﯾﺪ ﺧﺪای‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﺪل ﺳﻠﻄﺎن‬

‫ﺗﲑی‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﲑی‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺘﯽ‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬
‫ﺧﻮردی‬ ‫او‬ ‫ﺑِﺮّ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫داد و اﻧﺼﺎف و ﻋﺪل ﮔﺴﱰدی‬

‫‪۲۹۳‬‬
‫دﯾﺪ در ﺑﻨﺪ ﮐﺮده ﮐﺎﻟﻪ و ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ روزی ﺑﻪ رﻫﺰﻧﯽ در ﺗﺎﺧﺖ‬
‫دزد ﮔﺮﯾﺎن و ﺑﻨﺪﯾﺎن زان ﺧﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪﯾﯽ‬
‫ﺳﻔﺘﺶ‬ ‫راﻫﺰن‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‬ ‫دُر‬ ‫رﻓﺘﺶ‬ ‫راﻫﺰن‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫زود‬
‫واﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻣﺎل و ﺑﻨﺪ ﺑﺴﺘﮥ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ اﯾﻦ ﺧﻨﺪه و ﮔﺮﺳﱳ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﲔ ﻧﻌﻤﺖ از ﯾﻤﲔ و ﯾﺴﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺎ راﺳﺖ اﯾﻦ ﮔﺮﺳﱳ زار‬
‫ﺟﻤﻊ ﮐﺮدﻧﺪ ز ّر و ﮐﺎﻟﻪ و ﻣﺎل‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫از‬ ‫ﮔِﺮد ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻋﺎدﻻن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﺧﻮد‬ ‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺧﺖ‬
‫ﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎربِ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زان‬ ‫ﻇﻠﻢ ﺷﺪ ﻋﺪل و روز ﺷﺪ ﺷﺐ ﻣﺎ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﯿﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻋﺎدﻻﻧﯿﻢ‬
‫ﺑﮕﻤﺎرد‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻇﻠﻢ او را ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﺳﺎزد ﮐﺎر‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮآرد ز ﻣﺎل و ﺟﺎﻧﺶ دﻣﺎر‬

‫در ﺧﻮن ﻧﺎﺣﻖ رﯾﺨﱳ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﺄﻣﻮن‬

‫رﯾﺨﺖ ﻣﺮ ﺧﻠﻖ را ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻖ ﺧﻮن‬ ‫ﻣﺄﻣﻮن‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﺒﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﯾﺎد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫زان‬ ‫ﮐﻬﮑﺴﯽ‬ ‫ﺑﯿﺪاد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮﻣﮏ‬ ‫آل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﺮ وی زﻣﺎﻧﻪ ﺗﻨﮓ و درﺷﺖ‬ ‫ﺑﮑﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﮕﻨﺎه‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬
‫ﭘﲑ و ﻋﺎﺟﺰ ز ﮐﺎم دل ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﻣﺎدری‬
‫ﻋﯿﺶ ﺷﲑﯾﻦ ﺑﺮ او ﺷﺪه ﭼﻮن زﻫﺮ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫ﺟﻔﺖ‬
‫را‬ ‫ﻣﺤﺰون‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺄﻣﻮن‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﻣﯽﺟﻮﯾﺪ‬ ‫زوال‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮑﺘﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪت‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎز ﺧﻮاه از ﻋﺠﻮزه ﻋﺬرِ ﮔﻨﺎه‬ ‫دل او ﺧﻮش ﮐﻦ و ز ﺣﻘﺪ ﺑﮑﺎه‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﺟﺮم‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎده‬ ‫رﻓﺖ ﻣﺄﻣﻮن ﺷﺒﯽ ز ﺧﻠﻖ ﻧﻬﺎن‬
‫راه و ﺳﺎﻣﺎن ﮐﺎر ﺧﻮد آن دﯾﺪ‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫و ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫درِّّ‬
‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ رﻓﺖ زاری ﺗﻮ ﭼﻪ ﺳﻮد‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ ای ﻣﺎدر آن ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﻓﺮاﻣُﺶ‬ ‫ﺑﺪم‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎی ﺑﺎ ﻫُﺶ ﮐﻦ‬
‫ﻣﻦ ﺗﺮا ام ﺑﻪ ﺟﺎی او ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﯾﺎﻓﺖ ﮔﺰﻧﺪ‬
‫ﺣﻘﺪ و ﮐﲔ و دﻋﺎی ﺑﺪ ﺑﮕﺬار‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﺎی وﯾﻢ ﺗﻮ دل ﺧﻮش دار‬
‫در زﻣﺎن ﭘﯿﺶ وی زﺑﺎن ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﺑﺪاد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫داد‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﺎدر‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻏﻢ ﻧﺨﻮرم‬ ‫ﺧﱪم‬ ‫ده‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺎی‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﺟﻮﻫﺮ و ﻋﺮض ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ ورا ﭼﻮن ﺗﻮﯾﯽ ﻋﻮض ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﺟﺎی وی در دل‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫آﻣﺪت‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﻓﺮد‬ ‫اﻧﺪه‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺎدرش‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻮن وﯾﯿﯽ را ﺑﻪ ﮔﻮر ﻧﺘﻮان ﮐﺮد‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺟﺎی آن دﻟﺨﻮاه‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﻫﺰار ﺣﺸﻤﺖ و ﺟﺎه‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫زن‬ ‫زان‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎدﮔﺎر‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻟﻔﻆ ﭼﻮن دُر ﺷﻬﻮار‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﺧﻮد ﻧﺮﯾﺨﺖ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮن‬ ‫ﮔﺸﺖ از آن ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ﺧﺠﻞ ﻣﺄﻣﻮن‬

‫‪۲۹۴‬‬
 ‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽ ﻋﺼﻤﺔ ﻗﺘﻞ اﻟﻤﻈﻠﻮم‬
‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ‬
‫ﭼﻨﺪی‬ ‫و‬ ‫ﭼﻮﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺘﻐﲑ‬ ‫ﻣﯿﻤﻨﺪی‬ ‫ﺑﻮاﻟﺤﺴﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫درم‬ ‫ﺷﯿﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫رﻓﻊ‬
‫ﻏﻮر‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻨﺎﺣﻖ و ﺟﻮر‬
‫ﺣﺎﺟﺰ‬ ‫را‬ ‫دﻋﺎش‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﺎدری‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﺪ ﻣُﺮﻏﻮار ﺑﻪ ﺟﺎن ﺗﻮ زوال‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﻣُﻔﺴﺪی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑُﻦ‬ ‫ﻣﯿﻔﮑﻦ‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫دل اﯾﻦ زن ﺑﻪ ﻋﺬرﻫﺎ ﺧﻮش ﮐﻦ‬
‫ﺑﺮِ زن رﻓﺖ و ﻋﺬر رﻓﺘﻪ ﺑﺨﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه ﯾﮏ ﺷﺐ ﺳﺤﺮﮔﻬﯽ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﺨﻮاه‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﻢ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﲑ ﺑﮕﺬﺷﺘﻪ ﭼﻮن ﺗﻮان درﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫رﻓﺘﻨﯽ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﻮرد‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮدﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﻣﻦ دﻋﺎی ﺑﺪ ﺗﻮ ﻣﮑﻦ‬
‫از ﻣﻨﯽ زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﻮ ﻋﺬر ﻣﺨﻮاه‬ ‫ﭘﲑزن ﮔﻔﺖ ﮐﯽ ﺟﻬﺎن را ﺷﺎه‬
‫ﺣﺎﺷﺎ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣُﺮﻏﻮای‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﻢ ﻣﻦ دﻋﺎی ﺑﺪ ﺣﺎﺷﺎ‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫دادﯾﺶ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫داد‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻣﺎﺿﯽ‬ ‫ﻣﲑِ‬
‫ﺑﮕﺬارﯾﻢ‬ ‫ﺑﺨﲑه‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫دارﯾﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﯽ‬
‫دﻧﯿﯽ و ﻋﻘﺒﯽ اﯾﻦ ﻏﻢ از ﭼﻪ ﺧﻮرم‬ ‫ﭘﺴﺮم‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﺴﺖ‬
‫ﮐﯽ ﮐﻨﻢ ﺧﲑه ای ﻣﻠﮏ ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺗﻼﻓﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎی ﻏﻢ و ﻣﻼﻣﺖ و زﺟﺮ‬ ‫او ﺟﻬﺎن داد و ﺗﻮ ﺷﻬﺎدت و اﺟﺮ‬
‫از ﺗﻮام ﻧﯿﺴﺖ زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﺧﺠﻠﯽ‬ ‫ﺑﺤﻠﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻪای‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻤﺎلِ‬ ‫زوال‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺪت‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺎشﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﺑﮕﺰﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎدری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﲑزن‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آزاده‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﭼﺸﻤﺶ از ﺣﺎل رﻓﺘﻪ ﮔﺮﯾﺎن ﺷﺪ‬ ‫زان ﺧﺠﺎﻟﺖ ﺑﻪ دل ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﺪ‬
‫ﺑﺒﺴﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺮﯾﺰی‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫ﻧﺎﺣﻖ‬ ‫ﺧﻮن‬
‫زﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﺎﺣﻖ ﮐﻨﺪت‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﺣﻖ‬ ‫ﺧﻮن‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﺣﻠﻢ و ﺑﺮدﺑﺎری ﻧﻮﺷﲑوان‬

‫دﯾﺪ آن ﺷﺎه و ﮐﺮد ازو ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺣﺎﺟﺒﯽ‬
‫ﺟﺎم ﺟُﺴﱳ ﮔﺮﻓﺖ از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬ ‫دل ﺧﺎزن ز ﺑﯿﻢ ﺷﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬
‫ﻋﺬاب‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺧﺎزن از ﺑﯿﻢ ﺟﺎن ﺧﻮد ﺑﺸﺘﺎب‬
‫ﺧﻮنآﺷﺎم‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﺧﺎزن ﺑﺘﺎﻓﺖ از ﭘﯽ ﺟﺎم‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﺖ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﻪ اﻣﯿﺪ و ﺑﻪ راﺣﺖ و ﻏﻢ و درد‬
‫ﺑﯽﮔﻨﻪ را ﻣﺪار در ﻏﻢ و رﻧﺞ‬ ‫ﺷﺎه ﮔﻔﺘﺶ ﻣﺮﻧﺞ و ﺑﺎد ﻣﺴﻨﺞ‬

‫‪۲۹۵‬‬
‫ﻣﺎزار‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﮔﻨﻪ‬ ‫دل ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﺎی ﺧﻮد ﺑﺎزآر‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪن‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺮدهای‬ ‫ﺟﻮﺷﯿﺪن‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬
‫راز‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻓﺎش‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﮐﻤﺮی‬ ‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫دزد‬ ‫رﻫﮕﺬری‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫روزی‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮐﲔ از آن ﺟﺎم ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺖ آری‬ ‫ﺑﯽﺑﺎری‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺷﺎرت‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪن‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﭘﺎﺷﯿﺪن‬ ‫آﻧﺖ‬ ‫ﺑﺨﺸﯿﺪن‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﺨﺸﻮدن‬ ‫آﻧﺖ‬
‫ﻧﯿﻢ از آن ﺑﺲ ﺑُﻮَد ﻣﺴﻠﻤﺎن را‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬ ‫دزد‬ ‫از‬ ‫ﮔﱪی‬
‫ﺳﺘﻤﮕﺎری‬ ‫و‬ ‫آزردن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ ﭘﺲ ﭼﻮ دﺳﺖ رس داری‬
‫رَﺳﺘﻢ‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﺳﺘﻤﯽ‬ ‫ﻗﻔﺲ از ﺟﻮر ﺗﻮ ﭼﻮ ﺑﺸﮑﺴﺘﻢ‬
‫ﺑﻪ زﯾﺎن و ﺑﻪ ﺳﻮد دﺳﺖ و زﺑﺎن‬ ‫ﻫﯿﭻ ﮐﻮﺗﻪ ﻣﺪار از اﯾﻦ و از آن‬
‫را‬ ‫ﮐﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﯽﺗﺮاش‬ ‫ﺗﱪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮاش ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎﻧﮓ ﻣﺮﮔﺖ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎش‬ ‫آﺧﺮاﻻﻣﺮ از اﯾﻦ ﺧﺮاش و ﺗﺮاش‬
‫ﺟﻮر او ﺷﺎﻧﻪ ﮔﺸﺖ و ﺟﺎن ﺗﻮ ﺻﻮف‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ ﮐﻮ ﺑﻪ ﺟﻮر ﺷﺪ ﻣﻮﺻﻮف‬
‫ﺧﻮﻧﺶ ﺧﻮر ﮔﺮ ﺣﻼل ﺧﻮاﻫﯽ ﺧﻮرد‬ ‫ﮔِﺮد او ﺑﻬﺮ ﻧﺎن و آب ﻣﮕﺮد‬
‫ﻣﱳ‬ ‫و ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻣﺮﯾﺲ‬ ‫ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺧﻮن‬
‫ﺧﻨﺠﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮن او ﺧﻮر ﺗﻮ از دﻋﺎی ﺳﺤﺮ‬
‫ﺑﺎ ﺳﭙﺎه و رﻋﯿّﺖ از ﭘﯽ ﺳﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎدﻟﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪن‬ ‫راز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎری‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﮐﻮﺷﯿﺪن‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫روز‬

‫در ﻋﺪل ﭘﺎدﺷﺎه و ﺻﻔﺖ آن‬

‫ﻋﺎدل‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪی‬ ‫دَر‬ ‫ﻋﺪل ﮐﻦ زاﻧﮑﻪ در وﻻﯾﺖ دل‬
‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫ﭘﯿﻐﻤﱪﯾﺶ‬ ‫داد‬ ‫در ﺷﺒﺎﻧﯽ ﭼﻮ ﻋﺪل ﮐﺮد ﮐﻠﯿﻢ‬
‫ﮐﯽ ﺷﺒﺎن ﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﺳﺮِ اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﺷﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮﭙﺳﺖ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻧﺎوک‬ ‫ﻋﺪل در دﺳﺖ آﻧﮑﻪ دادﮔﺮﺳﺖ‬
‫زاﻧﮑﻪ دارد ز ﻋﺪل ﻋﺎدل دل‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺳﺘﯿﺰه‬ ‫دل‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺗﯿﺰ و ﻇﺎﻟﻢ ﻫﻼک ﺧﻠﻖ و ﺧﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه ﻋﺎدل ﻣﯿﺎن ﻧﯿﮏ و ﺑﺪﺳﺖ‬
‫دل‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺷﲑﺧﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻋﺎدل‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫داد‬ ‫ﯾﺎرد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﺘﺪ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫داد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫داد ﮐﺲ‬
‫ﺟﺎن ﺑﻪ اﻧﺼﺎف ﻃﺒﻊ در ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه ﺟﺎﯾﺮ ز ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ‬
‫او ﻧﻪ ﺷﺎﻫﺴﺖ ﻧﻘﺶ ﮔﺮﻣﺎﺑﻪﺳﺖ‬ ‫دل ﺷﻪ ﭼﻮن ز ﻋﺠﺰ ﺧﻮﻧﺎﺑﻪﺳﺖ‬
‫ﺟﻮر او ﭘﺎی ﺧﻠﻖ را ﺑﻨﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪﺳﺖ‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﮐﻪ ازو اﻣﻦ و راﺣﺖ روﺣﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮﺣﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫زو‬ ‫ﻃﻮﻓﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﻮج‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺟﺎﯾﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬

‫‪۲۹۶‬‬
‫ﻋﺪل ﺷﻪ ﻏﯿﺚ و ﺟﻮر ﺷﻪ ﻃﻮﻓﺎن‬ ‫آﺑﺎدان‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﻮ ﻧﯿﺖ ﺧﻮب ﮐﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﺎدﻟﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا ار ﺑﻮد ز ﻣَﻬﺪی ﮐﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ دارد ﺑﻪ داد و دﯾﻦ ﻋﺎﻟَﻢ‬
‫او ﺑﺪﯾﻦ و ﺑﻪ داد ﻣَﻬﺪی ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻮ ﻧﻪ ﻣﻬﺪی ﺑﻪ ﺳﺴﺖ ﻋﻬﺪی ﺷﺪ‬
‫ﻣَﻬﺪی‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﻤﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮم‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺮی ﺷﻮ ز ﺟﻮر و ﺑﺪﻋﻬﺪی‬
‫ﺑﯿﺦ ﺑﯿﺪاد و ﺷﺎخ ﺑﯿﺪ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮّ اﻧﺼﺎف و زﯾﺐ ﺷﯿﺪ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺳﻮﺧﱳ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮدون‬ ‫ﺷﯿﺪ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﺧﱳ‬
‫دورﯾﺴﺖ‬ ‫داوری‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﯽاﻟﻔـ‬ ‫ﺷﻮرﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﺳﻮر‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫از ﺧﺪای و ز ﺧﻠﻖ ﺑﺎﺷﺪ دور‬ ‫ﻣﻐﺮور‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﻠّﻂ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﺎوک‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺑﯽآﮔﺎﻫﯽ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬
‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫از‬ ‫ﻟﺨﺖ‬ ‫ﻟﺨﺖ‬ ‫ای ﺑﺴﺎ ﺗﺎج و ﺗﺨﺖ ﻣﺮﺟﻮﻣﺎن‬
‫ﭘﲑزﻧﺎن‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺳﺮﻧﮕﻮن‬ ‫ﺷﮑﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫رﻧﺠﻮران‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﮔﻨﺠﻮران‬ ‫ﺗﲑﻫﺎی‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫ﺧﻮاران‬ ‫دﻋﺎی ﻏﻢ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺎر ﭘﺎر‬ ‫ﺟﺒّﺎران‬ ‫ﻧﯿﺰهﻫﺎی‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫ﺗﺮت و ﻣﺮت از دﻋﺎی ﻣﺴﮑﯿﻨﺎن‬ ‫ای ﺑﺴﺎ ﺑﺎد و ﺑﻮش ﺗﮑﺴﯿﻨﺎن‬
‫زﯾﺮ و ﺑﺎﻻ ز آب ﭼﺸﻢ ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ای ﺑﺴﺎ ﺑﺎدﮔﲑ و ﻃﺎرم و ﺗﯿﻢ‬
‫ﺑﯽﭘﺪران‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫از‬ ‫زار‬ ‫زار‬ ‫ﻫﲊان‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫ﺗﱪ‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﯾﮏ ﭘﲑزن ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺤﺮ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﺪل و ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺟﻮد ﭘﺎدﺷﺎه‬

‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زاوﱃ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫روزی از روزﻫﺎ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺑﻬﺎر‬
‫روﯾﺶ از دود ﻇﻠﻢ ﮔﺸﺘﻪ ﺳﯿﺎه‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫زاﱃ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫داﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫درﯾﺪه‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻦ از ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر ﭘﲑاﻫﻦ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻇﻠﻢ و ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﮔﻔﺘﯽ ای ﻣﻠﮏ ﻓﺮﯾﺎد‬
‫دﺳﺘﻮرش‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دور‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫دورش‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺘﺎ‬ ‫ﭼﺎوﺷﯽ‬
‫اﺣﻮال‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺮﺳﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺳﺐ را ﺑﺮِ زال‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫راﻧﺪ‬
‫ﺑﺎز ﮔﻮ ﮐﺰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﯿﺪادﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎﯾﻦ ﭼﻪ آﺷﻮب و ﺑﺎﻧﮓ و ﻓﺮﯾﺎدﺳﺖ‬
‫آب ﺣﺴﺮت ز دﯾﺪه ﮐﺮد روان‬ ‫روان‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﮔﻨﺪه‬
‫ﺑﯿﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫از ﮐﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎزارد‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫دروﯾﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫زاﱃ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭘﺪر ﻫﺮ ﺳﻪ ﺷﺪ دو ﺳﺎل ﮐﻪ ﻣﺮد‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫دارم‬ ‫ﭘﺴﺮی‬
‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯽدوم‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫از‬
‫ارزن و ﺑﺎﻗﻠﯽ و ﮔﻨﺪم و ﺟﻮ‬ ‫ﺧﻮﺷﻪ ﭼﯿﻨﻢ ﺑﻪ وﻗﺖ ﮐِﺸﺖ و درو‬
‫ﺗﻦآﺳﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺎل ﺗﺎ ﺳﺎل از آن ﺑُﻮَد ﻧﺎﻧﻢ‬
‫ﻓﺮدا‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫را‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻦ از ﭼﯿﺴﺖ ﺟﻮر ﺗﻮ ﭘﯿﺪا‬
‫ﺧﻮردن‬ ‫ﯾﺘﯿﻤﮕﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ ﻇﻠﻢ و رﻋﯿﺖ آزردن‬

‫‪۲۹۷‬‬
‫اﻧﮕﻮر‬ ‫ﺳﺒﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﻣﺰدور‬ ‫ﻣﻬﯽ‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻮدم‬
‫رﺑﺎط‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﺑﺴﺘﺪم‬ ‫دی ﺳﺮِ ﻣﺎه ﺑﻮد و ﻣﻦ ز ﻧﺸﺎط‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ از اﯾﺸﺎن ﯾﮑﯽ ﺑﺮِ ﺧﻮﯾﺸﻢ‬ ‫ﭘﯿﺸﻢ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﺮک‬ ‫ﭘﻨﺞ‬
‫ﺷﯿﻮن‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآوردم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز ﮔﺮدن‬ ‫ﺳﺒﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﮕﺮﻓﺖ‬
‫آﺷﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮﻧﺨﯿﺰد‬ ‫زﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭼﻮﺑﯽ‬ ‫زدم‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮی‬
‫دود‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآورد‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ وﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻮد‬
‫زﯾﻦ ﺟَﺰَع ﻣﺮ ﺗﺮا ﭼﻪ ﻣﻘﺼﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺟﺎﻧﺪار‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫راه را ﭘﯿﺶ ﮔﲑ و ﺑﺎﻧﮓ ﻣﺪار‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻮد و ﺟﺎن ﺧﻮد ﻣﺨﻮر زﻧﻬﺎر‬
‫ﺑﺮﭙﺳﯿﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﺷﮑﺎر‬ ‫راه‬ ‫ﺑﱰﺳﯿﺪم‬ ‫وی‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫از ﻣﻦ آرام و ﺻﱪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫ﺗﻔﺖ‬ ‫دوﯾﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫راه‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﱰس‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ ﺗﺮا ﺣﺎل ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺮدم درس‬
‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫او ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫در‬ ‫داد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﱰ از ﺗﲑ و ﻧﺎوک و زوﺑﲔ‬ ‫ﺑﯿﻘﲔ‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫در‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم‬ ‫آه‬
‫ﻣﺤﺮوﻣﺎن‬ ‫آه‬ ‫و‬ ‫زار‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﺳﺤﺮﮔﻪ‬ ‫در‬
‫داﻣﻦ‬ ‫ﺧﺴﺮوا‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫درﮐﺶ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮزه‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬
‫ﺳﺎﱃ‬ ‫ﺧﺴﺮوی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫زاﱃ‬ ‫ﺷﺐ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫در‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫روزی از ﻣﻠﮏ ﺧﻮد ﻧﺒﺎﺷﯽ ﺷﺎد‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ اﻧﺼﺎف ﻣﻦ ﻧﺨﻮاﻫﯽ داد‬
‫وﯾﻦ ﭼﻪ ﻓﺮﻋﻮﻧﯽ و ﭼﻪ ﺟﺒّﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻪ ﺑﲑﺳﻤﯽ و ﺳﺘﻤﮕﺎرﯾﺴﺖ‬
‫ﻧﱪﺑﻮدی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻮدی‬ ‫ﻋﺎدﱃ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮت‬
‫ﺷﺎه را ﻋﺪل و داد ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬
‫داد و ﺑﯿﺪاد ﻫﺮﮐﺲ اﺷﻨﯿﺪهﺳﺖ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﭼﻪ ﺗﻮ ﺑﺴﯽ دﯾﺪهﺳﺖ‬
‫ﮐﻼه‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫دﯾﮕﺮی‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﮔﺎه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫دور‬ ‫ﺑﮕﺬرد‬
‫اﻧﺪر آن روز ﭼﻮن ﺟﻮاب دﻫﯽ‬ ‫ﺧﻮرد او ﻣﺎل و ﺗﻮ ﺣﺴﺎب دﻫﯽ‬
‫آزاد‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫روز ﮐﯽ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫زﺑﺎن‬ ‫ﭼﲑه‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫آن ﮔﻨﺪه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﲑان‬ ‫زاوﱃ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻣﺎ را ﭼﻨﲔ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ زﯾﺴﺖ‬ ‫زار زار از ﺣﺪﯾﺚ او ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ‬
‫ﻣﺰدور‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫اﻧﮕﻮر‬ ‫رزی‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻨﮕﺮ از ﺟﻬﻞ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﺮﺳﻨﺪم‬ ‫ﺑﺮﭙﺳﻨﺪم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻏﻢ ز ﻧﺎم ﻣﻦ ﺳﺘﻤﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ اﮔﺮ ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ ﻏﻤﺴﺖ‬
‫ﺗﺪﺑﲑﺳﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺼﻢ ﻣﻦ ﮔﺮ ﻫﻤﲔ زن ﭘﲑﺳﺖ‬
‫در ﻗﯿﺎﻣﺖ ﭼﻪ زار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫زن‬
‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮐﯿﻨﺪ‬ ‫ﻧﮕﺮ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺠﻮی‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫زال را ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻧﺪ و ﮔﻔﺖ ﺑﮕﻮی‬
‫ﺷﺪ ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ز‬ ‫دﺳﺘﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫زار ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ زال و ﮔﻔﺖ ای ﺷﺎه‬
‫رﻧﺞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﻧﺨﯿﺰد‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا ار ﺑﻪ ﻣﻦ دﻫﯽ ﺻﺪ ﮔﻨﺞ‬

‫‪۲۹۸‬‬
‫زاد‬ ‫آدم‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮﮐﺲ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺧﺴﺮو از ﺑﻬﺮ ﻋﺪل ﺑﺎﯾﺪ و داد‬
‫رﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎدی‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺎﺷﯽ ﺷﺎه‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎر‬ ‫ﺳﻮﮔﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮرد‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰم‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎی‬ ‫از‬ ‫اﺳﺐ‬ ‫ﺑﺮآوﯾﺰم‬ ‫را‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺮدﻧﺪ‬ ‫رﯾﺴﻤﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺣﻠﻘﺸﺎن‬ ‫ﺑﯿﺎوردﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫زود‬
‫ﻟﺸﮑﺮ از دﯾﺪﮔﺎن ﻫﻤﯽ ﺧﻮن رﯾﺨﺖ‬ ‫آوﯾﺨﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪای‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫از ﺗﻮ ﺑﺮ رﻫﺰﻧﺎن ﻧﺼﯿﺐ اﯾﻦ ﺑﻮد‬ ‫زال را ﮔﻔﺖ ﻫﺎن ﺷﺪی ﺧﺸﻨﻮد‬
‫ﺗﺎ ازو ﺟﻮد و ﻋﺪل ﻫﺮدو ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎﻏﯽ از ﺧﺎص ﺧﻮد ﺑﺪو ﺑﺨﺸﯿﺪ‬
‫ﺑﺮآﺳﺎﯾﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ازو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﮐﺎﻣﺮان‬ ‫ﺧﺴﺮو‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﻓﺮﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻤﺪ‬ ‫درﺧﻮر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺷﺎدی‬ ‫ﮐﻠّﮥ‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺟﺰا‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﻠّﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺷﺤﻨﻪای در دﻫﯽ ﺷﺒﯽ ﺳﺮﻣﺴﺖ‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻨﺪ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﯽدﯾﻦ‬ ‫ﻣﻌﻠّﻢ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫روز‬
‫ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐِﻪ و ﻣِﻪ‬ ‫وﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﺸﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ در ده‬
‫رُﻫﺒﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻗﺼّﮥ‬ ‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺑﺮد‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺑﯿﺎورد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺲ ﻓﺮﺳﺘﺎد از آنِ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ راه‬
‫دل و ﺟﺎن اﻧﺪرﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎر داد و ﺑﻪ ﺟﺎی ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫ﺷﺤﻨﻪ را ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﻧﮕﻮﯾﯽ راﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮدو را ﭘﯿﺶ ﺧﻮاﻧﺪ و ﻣﺮغ ﺑﺨﻮاﺳﺖ‬
‫دود‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮآرم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎن‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ رﻧﺞ ﺟﺎﻧﺶ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺟﺎن دارد و زﺑﺎﻧﺶ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻫﺎن و ﻫﺎن ﺗﺎ ﻧﮕﲑی اﯾﻦ را ﺳﺴﺖ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ ﺗﻮ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ درﺳﺖ‬
‫اﯾﺰد از ﻣﻦ ﺷﻮد ﺑﺪان ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﭘﺎی او ﭼﻮ ﭘﺎی ﺗﻮ ﺑﻮد‬
‫ﺧﻮن ﺷﺤﻨﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ درون ﺑﻔﺴﺮد‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻨﻢ ﭘﺎی ﺗﻮ ﭼﻮ ﭘﺎﯾﺶ ﺧُﺮد‬
‫ﺷﺤﻨﻪ را ﻫﺮ دو ﭘﺎی ﺧُﺮد ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﮔﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫ﮔﺮز‬
‫در ﺳﺮِ دﺳﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺮده دو ﭘﺎی‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬
‫از ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻓﮑﻨﺪ ﺳﺮ در ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﺪ ﻣﻌﻠﻢ ﺧﺠﻞ ز ﮐﺮدۀ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﺷﻮر‬ ‫راﻫﺐ‬ ‫ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫ﺟﺰا‬ ‫زی‬ ‫ﻣﮑﺎﻓﺎت‬ ‫از‬
‫دادش‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻣﻌﻠّﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دادش‬ ‫ﺑﺮهای‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻋﻮض‬
‫ﯾﺎد از آن آورﻧﺪ ﭘﲑ و ﺟﻮان‬ ‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ز‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬

‫‪۲۹۹‬‬
 ‫ﻓﯽ ﻣﻌﺎﻧﯽ اﻟﻘﺎﺿﯽ اﻟﺠﺎﻫﻞ اﻟﻈﺎﻟﻢ‬
‫ﺗﲑی‬ ‫ﺷﺤﻨﻪای‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﭘﲑی‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﻨﮕﺮ ﻣﺮا ﭼﻪ آﻣﺪ ﭘﯿﺶ‬ ‫رﻓﺖ در ﭘﯿﺶ ﻗﺎﺿﯽ آن دروﯾﺶ‬
‫ﺗﲑی اﻓﮑﻨﺪ و زد ﻣﺮا ﺑﺮ ﺟﺎن‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬
‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎﻧﺎ‬ ‫ﻗﺎﺿﯽ او را ﺑﮕﻔﺖ از ﺳﺮِ ﺧﺸﻢ‬
‫ﺑﯿﻔﺰودی‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫درد‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﺎﻟﻮدی‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺤﻨﻪ‬ ‫ﺗﲑ‬
‫وز ﭼﻨﲔ دردﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﺠﻪ‬ ‫ﺟﻔﺖ ﮔﺎوت ﺑﻪ ﺷﺤﻨﮥ ده ده‬
‫ورﻧﻪ اﻧﺪر زﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺖ آﺗﺶ‬ ‫ﺗﺎ دل ﺷﺤﻨﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﮔﺮدد ﺧﻮش‬
‫ﭼﻮن ﺑُﻮَد ﺧﺸﻢ ﺷﺤﻨﻪ و ﻗﺎﺿﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺗﻮ راﺿﯽ‬
‫ﻣﻠﮏ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺗﺴﺖ درد و دوا‬ ‫ﺳﯿﻤﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ای‬
‫ﺧﻠﻖ را ﮔﻮش ﮐﻦ ز ﺑﻬﺮ ﺧﺪا‬ ‫درای‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﻗﺎﺿﯿﺎن‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫در ﮐﻔﺎﯾﺖ و رای ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬

‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﻋﺪل ﺑُﺪ ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻤﲔِ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮐﻪ ﺑُﺪ او در زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺎر ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﻤﲔ‬ ‫ﻏﺎزی‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻏﺎزی‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺳﺮﻓﺮازی‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺪ ﮐﺲ‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫ﻓﺘﺎد‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫روزی‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫روم‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﮐﻬﻤﺮ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ درﮔﻬﻢ ﮐﺪام ﮐﺲ اﺳﺖ‬
‫ﺳﯿّﺪاﻟﻨﺪﻣﺎ‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻓﻀﻼ‬ ‫از‬ ‫اوﻓﺘﺎدش‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬
‫ﻗﻬﺴﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آن‬
‫راز ﺧﻮد زان ﻧﮑﻮ ﺳﲑ ﻧﻨﻬﻔﺖ‬ ‫ﮐﺮد ﺣﺎﺿﺮ ورا و ﺣﺎل ﺑﮕﻔﺖ‬
‫ﺷﻮی‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫رای‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺳﻮی روم ﺷﻮی‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺷﺮط‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﯿﻐﺎم‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﮕﺰاری‬
‫زر و دﯾﺒﺎ و دُر ﺑﺪﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺣﻤﻞ ﻣﺎ ﺑﻔﺮﺳﺖ‬
‫از ﺗﻮ و ﻣﻠﮏ ﺗﻮ ﺑﺮآرم دود‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺴﯿﭽﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﺟﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﻢ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻫﻤﻪ ﭘﯿﻐﺎﻣﻬﺎ ز ﺧﲑ و ز ﺷﺮ‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮو ﺧﻮاﺟﻪ را ﺑﺮِ ﻣﻦ ﺧﻮان‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺷﺒﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺳﺨﻦ از ﻫﺮ ﻧﻤﻂ ﺑﺮش ﻣﯽراﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮد ﺣﺎﺿﺮ ورا و ﭘﯿﺶ ﻧﺸﺎﻧﺪ‬
‫ﺟﺪل‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آورﻧﺪ‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﭘﺲ ﺑﮕﻔﺘﺶ ﮐﻪ ﮔﺮ در آن ﻣﺤﻔﻞ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺷﺮم‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ ای ﻣﺮد ﺗﺎ ﮐﯽ اﯾﻦ ﻫﺬﯾﺎن‬
‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﻧﻬﯽ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬ ‫دﯾﻬﯿﻢ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫در‬
‫ﮐﻪ ز وی ﺷﺎه ﻣﺎ ﺧﻠﻞ دارد‬ ‫ﺑﻨﺪه زادی ﺧﻮد آن ﻣﺤﻞ دارد‬

‫‪۳۰۰‬‬
‫ﺑﺴﺘﺎﯾﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ورا‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫رای‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﯾﺪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ اﯾﻦ ﺗﺨﺖ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﯽ ﺟﻔﺖ‬
‫ﭘﯿﮑﺎر‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺟﻮاب اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺎر‬
‫ﮐﺎی ﺑﻪ ﺣﻖ ﺳﺎﯾﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﯾﺰدان را‬ ‫را‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫دادﻣﯽ ﮔﻔﺘﻪ را ﺑﻪ ﺷﺮط ﺟﻮاب‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﺮ ﺑُﺪی ز ﺧﺼﻢ ﺑﯽآب‬
‫ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آراﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﺳﺆال‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﮐﻪ ﮔﺮ رود اﯾﻦ ﺣﺎل‬
‫ﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ از ﺟﻮاب ﮔﺮدد راﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻨﲔ اﺳﺖ و ﺣﻖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ‬
‫ﺟﺪﱃ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪه زاده اﺳﺖ و ﻇﺎﻟﻤﺴﺖ ﺑﻠﯽ‬
‫ﻧﯿﺎرد ﮐﺮد‬ ‫وی ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺰونﺗﺮ ﺧﻮرد وی از ﺑﻬﺮه‬ ‫ﮐﺲ ﻧﺪارد ﺑﻪ ﻣﻠﮏ او زَﻫﺮه‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺮود‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﺎً‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ازو‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑُﻮَد ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ز اﺗﻔﺎق اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺮﻓﺖ ﺑﻪ روم‬
‫ﺻﺪ در از رﻧﺞ ﺑﺮ ﻣﻠﮏ ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺮ آن ﺳﺎن ﺟﻮاب اﯾﺸﺎن داد‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﻘﺮّر‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫روﻣﯿﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﻣﮑﺮّر ﮔﺸﺖ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮن ﺷﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻋﻈﯿﻢاﻟﺮّوم‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ دﯾﮕﺮ ﺳﺨﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﻄﺴﺖ‬ ‫ﮐﲔ ﺳﺨﻦ ﺑﺎز ﻫﻢ از آن ﻧﻤﻄﺴﺖ‬
‫ﮔﺸﺖ در ﮔﻮش او ﭼﻮ ﺣﻠﻘﮥ ﮔﻮش‬ ‫ﺷﺪ ﺧﺠﻞ زان ﺟﻮاب و ﮔﺸﺖ ﺧﻤﻮش‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﺎه ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ وﻗﺖ ﺧﻠﻮت و ﺑﺎر‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ اﻧﺪر ﺣﻠﻢ و ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺗﺤﻤّﻞ ﭘﺎدﺷﺎه از رﻋﯿﺖ‬

‫ﮐﺎی ز ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻮ ﺷﲑ ﺧﻮن آﺷﺎم‬ ‫ﮔﻔﺖ ﯾﮏ روز ﮐﻮﻓﯿﯽ ﺑﻪ ﻫﺸﺎم‬
‫ﺑﺮی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﻤﲑﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﻧﺪه ﺑﺎﺷﯿﻢ ﺟﺎن ﻣﺎ ﺗﻮ ﺧﻮری‬
‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺷﺪ از اﯾﻦ دﺳﺖ ﺟﻮر ﺳﺨﺖ ﮐﻤﺎن‬
‫راﻧﯽ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫وﻓﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ‬ ‫دَور ﺟﻮر‬ ‫در اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫اﺳﱰان‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫آوردی‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫و‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫ﺧﻠﻖ از اﯾﻦ آﻓﺘﺎب ﺷﺪ ﺳﯿﻤﺎب‬ ‫ﺷﻬﺮ از اﯾﻦ ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر ﮔﺸﺖ ﺧﺮاب‬
‫دادﻧﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎدﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮّه‬ ‫و‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪی‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮاﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫روﺳﺘﺎ‬
‫ﭘﺲ ﺑﺪﯾﻦ ﭘﻨﺞ روزه ﻣﻠﮏ اﯾﻦ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﻫﻤﯽ ﺗﺎ اﺑﺪ ﻧﺨﻮاﻫﯽ زﯾﺴﺖ‬
‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎﻃﻠﯽ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ای ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ز دﯾﻮ ﺑُﺮده ﺳﺒﻖ‬
‫ﺟﺒّﺎری‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﮑﺒّﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫روز ﻣﺤﺸﺮ ﺑﮕﻮ ﭼﻪ ﻋﺬر آری‬
‫ﻣﻪ ﺗﻮ و ﻣﻪ ﺳﭙﺎه و راﯾﺖ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎرﺳﺎز‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﻣﺎ در اﯾﻦ ﺳﭙﻨﺞ ﺳﺮای‬
‫وی‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮمدار‬ ‫ﺧﺪاﯾﯿﺴﺖ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺲ ﻣﮑﺶ ز ﻣﺎ رگ و ﭘﯽ‬

‫‪۳۰۱‬‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﺑﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺪان ﺑﮕﻤﺎﺷﺖ‬
‫ﺑﮑﻨﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺟﻮر و ﻇﻠﻢ ﮐﻨﯽ‬
‫ﺑﱰس‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﺑﱰس‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫زاب‬
‫ﺷﺪ‬ ‫دﯾﺒﺎ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺰّ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻟﺒﺎس‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎﺷﮑﯿﺒﺎ‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫دل‬
‫ﻣﺸﮑﲔ‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺸﮑﲔ‬ ‫ﻧﺎﻟﺶ‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫دل‬ ‫در‬
‫ﻧﺎن ﺗﻮ ﮔﺮ ﺳﭙﯿﺪ ﺷﺪ ﭼﻪ ﻋﺠﺐ‬ ‫ﺧﻮان ﻣﺎ از ﺗﻮ ﺷﺪ ﺳﯿﺎه ﭼﻮ ﺷﺐ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﭼﻮن دﯾﮕﺮان ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﻣﺮد‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻪ ﻣﺴﺘﯿﺴﺖ از ﺑﺨﺎر دو دُرد‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﺎ را ﺧﺪای ﺑﺮ ﺗﻮ ﻓﺮوﺧﺖ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻪ درد ﻣﺎ را ﺳﻮﺧﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺑﮕﻔﺖ و ﺑﻪ ﻫﺎی ﻫﺎی ﮔﺮی‬ ‫ﺿﺠﺮی‬ ‫از‬ ‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﻫﺸﺎم‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻟﯿﮑﻦ از ﺣﻠﻢ ﻧﻮش ﮐﺮد آن ﺟﺎم‬ ‫ﮔﺮم ﺷﺪ زان ﺣﺪﯾﺚ ﺳﺮد ﻫﺸﺎم‬
‫ﻟﯿﮏ ﻧﺰ روی ﺟﻬﻞ و اﺳﺘﺨﻔﺎف‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫ﮐﻬﱰان‬ ‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺨﺸﯿﺪم‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﺨﺸﻮدم‬ ‫آﻧﺖ‬ ‫آن ﺷﻨﻮدم ﻣﻦ از ﺗﻮ اﯾﻦ دﯾﺪم‬
‫ﺑﻪ ﺗﺄﻣّﻞ ﻧﮕﺎه ﮐﻦ ﭼﭗ و راﺳﺖ‬ ‫ﻟﯿﮏ زﯾﻦ ﭘﺲ ﭼﻮ دادﺧﻮاﻫﯽ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﺧﺎم‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ادب‬ ‫از‬ ‫اﻧﺘﻘﺎم‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺘﻢ‬
‫دارد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺎﻟﺶ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ او داﻧﺶ و ﺧﻄﺮ دارد‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻔﺎش ازو ﺑﻪ رﻧﺞ آﻣﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب اﺻﻞ ﺟﻨﮓ و ﮔﻨﺞ آﻣﺪ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﻔﺎش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬
‫ﺷﻨﯿﺪﺳﺘﯽ‬ ‫اﻟﻈﻔﺮ‬ ‫اﻟﻈﻔﺮ‬ ‫دﯾﺪﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ای‬
‫ﻫﻢ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫اﻟﺤﺬر‬ ‫اﻟﺤﺬر‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺒﲔ ﺧﺸﻢ ﺷﺎه در ﻫﺮ دم‬
‫ﺑﺪم‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻗُﻞ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﭘﯿﺶ ﺷﺎه داد و ﺳﺘﻢ‬
‫ﻣﭙﻮی‬ ‫ﺳﺘﯿﺰ‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﻣﺠﻮی‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪت ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﻪ‬ ‫دوری‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﺑﺎ ﺧﺮد را ز ﺷﻪ ﺻﺒﻮری ﺑﻪ‬
‫ﺗﯿﻎ ﺗﻮ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺧﺴﺮو ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺪل در ﺣﺪﯾﺚ ﺷﻪ ﻣﺎوﯾﺰ‬
‫ﭘﯿﻞ ﺑﺮ ﻧﺎودان ﺑﻮد ﺑﻪ درﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﯽﻋﻘﻞ ﺻﺪر ﺷﺎﻫﺎن ﺟُﺴﺖ‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ﮐﺎﺧﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫آﻧﮑﺴﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺻﻒ‬ ‫ﮐﺎوّل‬
‫ﺧﺮد از ﺑﻬﺮ ﭘﺎس ﺧﺪﻣﺖ ﺷﺎه‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫دار‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻓﺮﯾﻀﻪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫و ﮐﻼه‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﻗﻮام‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫آﺗﺶ‬ ‫آب‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﻣﻔﺮش‬ ‫اﯾﻦ ﮔﻠﲔ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫وز ز ﻣﻦ ﻧﺸﻨﻮی ﺳﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ای‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در ﻋﻔﻮ ﭘﺎدﺷﺎه‬

‫ﻣﻄﺒﺨﯽ را ﺑﻪ وﻗﺖ ﺧﻮردن ﻧﺎن‬ ‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‬ ‫آن‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﯿﻬﺎت ﺧﻮن ﺧﻮد ﺧﻮردی‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮو رﯾﺨﺖ ﻗﻄﺮهای ﺧﻮردی‬
‫ﺗﺎﺑﻢ از ﺧﺸﻢ ﻣﯽرود در ﭘﺸﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﮔﻨﻪ ﻣﺮ ﺗﺮا ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﮐﺸﺖ‬
‫ﺷﺪ ﺧﻠﯿﺪه روان و رﻓﺖ از ﮐﺎر‬ ‫اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻄﺒﺨﯽ‬

‫‪۳۰۲‬‬
‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫در زﻣﺎن رﯾﺨﺖ ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﻣﺮدان‬
‫زﺧﻢ ﺷﻤﺸﲑ ﺑﯿﻨﯽ و ﺳﺮ و ﺗﺸﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋﺬر ﺗﻮ از ﮔﻨﻪ ﺑﮕﺬﺷﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ای ﺷﺎه وﻗﺖ ﻧﻮﻣﯿﺪﯾﺴﺖ‬ ‫ای ﺳﯿﻪ روی اﯾﻦ ﭼﻪ اﺳﭙﯿﺪﯾﺴﺖ‬
‫ﮐﺸﱳ از ﺑﻬﺮ آن ﭼﻮ ﺑﻮد ﻣﺤﺎل‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اوّل‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫ﮔﻨﻬﻢ‬
‫ﻧﺒﺨﺸﻮدم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻔﺰودم‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ را ﺑﺮای ﻫﯿﭻ ﺑﮑﺸﺖ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﭙﯿﭽﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑُﺮدم‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺗﻮ ﻧﮑﻮ ﻧﺎم زی ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣُﺮدم‬
‫ﮔﻔﺘﺎرت‬ ‫ﻧﮑﺘﻪﻫﺎی‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺧﺴﺮو ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺮدارت‬
‫ﭘﻨﺪاری‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮب ﮔﻔﺘﺎری‬ ‫و‬ ‫زﺷﺖ ﮐﺎری‬
‫ﺷﺎد زی ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﻦ ز ﺗﻮ ﺷﺎدم‬ ‫ﻓﻌﻞ ﺗﻮ ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻔﺖ ﺗﻮ دادم‬
‫زاﻧﮑﻪ ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ‬ ‫داد ﺧﻠﻌﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺘﺶ ﺑﻨﻮاﺧﺖ‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻼص‬ ‫وﻗﺖ ﮐﺸﱳ‬ ‫ﺧﻮش ﺳﺨﻦ ﺑﺎش ﺗﺎ اﻣﺎن ﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﻋﺮﺑﯽ‬ ‫ﻫﻨﺪوان‬ ‫ﻧﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻃﻠﺒﯽ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫اوّل‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫از‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﭼﻬﺮه از ﺧﻮن دل ﻫﻤﯽ ﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﻨﺪوی‬ ‫ﺑﺼﺮه‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺟﺎن دﺷﻤﻦ ﺑﮑﺶ ز اﮐﺤﻞ دل‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫ای‬
‫ﻧﻮ‬ ‫ﭼﻮ ﮔﻠﺸﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺑﮑﻦ از ﺗﯿﻎ ﻫﻨﺪی ای ﺧﺴﺮو‬

‫اﻧﺪر ﻣﻌﻨﯽ ﺑﯿﺪاری ﻣﻠﻮک و ﺳﻼﻃﲔ‬

‫و ﺣﻔﻆ و ﺑﺨﺸﺶ اﯾﺸﺎن‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ز‬ ‫روزی‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زاوﱃ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﭘﻨﺎه‬ ‫داد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻧﺨﭽﲑ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺧﺎﺻﮕﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮوﻫﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺴﱳ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯿﯽ ﮐﻪ ﺻﺒﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫آﻫﻮﯾﯽ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫از‬
‫ﻗﯿﺪ‬ ‫ﺳﺒﮑﱰ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮔﺮم ﮐﺮد اﺳﺐ ﺷﺎه از ﭘﯽ ﺻﯿﺪ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫دوﻧﺪه‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎرۀ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﺟﺪا ﮔﺸﺖ ﺷﻪ ز ﻟﺸﮑﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺳﻮی ﻟﺸﮑﺮ ز ره ﺑﺘﺎﻓﺖ ﻋﻨﺎن‬ ‫در ﭘﯽ ﺻﯿﺪ ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺷﺪ ﺣﲑان‬
‫اﺛﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪه‬ ‫درو‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫از‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ره‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﺑﲑان‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ارادت‬ ‫ده‬ ‫ﺑﲑاﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫آﺑﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺷﲑان‬ ‫آﻫﻮان‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ده‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎره‬ ‫راﻧﺪ‬
‫اﺳﺐ درﺑﺴﺖ و ﺑﻨﺪ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺸﺎد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﺑﺎرﮔﯽ‬ ‫از‬ ‫آﻣﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻟﺸﮑﺮ رود ﭼﻮ ﺑﺎد ﺑﺘﻔﺖ‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻓﺎرغ ﺷﺪ از ﻣﺮاد ﺑﺮﻓﺖ‬
‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎره‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎره آﻣﺪ ﺷﺎه‬
‫ﺧﺮﻗﻪای اﻧﺪر آن ﺳﯿﺎه ﭼﻮ ﻗﺎر‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫رﺧﻨﻪای‬

‫‪۳۰۳‬‬
‫زﺑﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﯽﺑﺮد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ ﺧﺮﻗﻪ از ﺷﮑﺎف ﺑﻪ در‬
‫ﺧﺮﻗﻪ زان ﺟﺎﯾﮕﻪ ﺑﺮون اﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫آﺧﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﺗﺎزاﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫او‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪه‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺧﺮﻗﮥ‬
‫اﻓﺮﯾﺪون‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫او‬ ‫ﻣُﻬﺮ‬ ‫ﻣﻮزون‬ ‫او‬ ‫در‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﭘﻨﺞ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﺴﺮوی و ﻋﺰّ و ﺟﻼل‬ ‫ﺷﺎه از آن ﮔﺸﺖ ﺷﺎد و داﺷﺖ ﺑﻪ ﻓﺎل‬
‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻧﺎﻣﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺶ‬ ‫زان‬ ‫ﺟﯿﺐ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﻧﯿﺰ‬ ‫دارش‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﻻﺑﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺳﯿﻢ را ﭼﻮن ﺧﺪای ﮐﺮد ﻋﺰﯾﺰ‬
‫ﺧﻮار ﮔﺮدی ﭼﻮ ﺧﻮار داری ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داری‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰی‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺑﺎره را ﺑﺮ ﻧﺸﺴﺖ و ﺗﯿﺰ ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﺷﺎد‬ ‫ﺧﺮّم‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻟﺸﮑﺮﮔﺎه‬ ‫ﺑﺴﻮی‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﯾﺎر‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫دُرﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫دﯾﻨﺎر‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫از ﭼﻨﺎن ﺷﻪ ﭼﻨﲔ ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺰﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ را ﺷﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﻼن ﺑﺨﺸﯿﺪ‬
‫ﺷﺪی‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫وﻃﻨﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫ﺷﺎه از آن ﭘﺲ ﭼﻮ زی ﺷﮑﺎر ﺷﺪی‬
‫ﮐﺮدی آن روزﮔﺎر و آن زر ﯾﺎد‬ ‫اﺳﺐ راﻧﺪی در آن ﺧﺮاﺑﻪ ﭼﻮ ﺑﺎد‬
‫ﺑﮕﺰﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻳﮕﺎه‬ ‫آن‬ ‫ﻃﺒﻌﺶ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺮّﻣﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺮّﻣﯽ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺎه‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دل‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎراﻣﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ﻣﮕﺮداﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬

‫ﻓﯽ ﺣﻔﻆ اﺳﺮاراﻟﻤﻠﮏ وﮐﻔﺎﯾﺘﻪ وﮐﺘﻤﺎﻧﻪ‬

‫وﻗﺖ آﻧﺮا ﺑﺪان ﭼﻮ وﻗﺖ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﺑﺎ ﺳﻼﻃﲔ ﭼﻮ ﮔﻔﺖ ﺧﻮاﻫﯽ راز‬
‫ﭼﻮن زن زﺷﺖ ﺷﻮی ﻧﯿﮑﻮ را‬ ‫را‬ ‫ﺑﺪﺧﻮ‬ ‫ﺷﺎهِ‬ ‫ﻣﺮاﻋﺎت‬ ‫ﮐﻦ‬
‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺪهش ﺑﺎش‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺑﺮ داردت ﻓﮑﻨﺪش ﺑﺎش‬
‫ﺑﻨﻪ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ور‬ ‫ﺑﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎﯾﮕﺎه‬ ‫داد‬ ‫از‬ ‫دﺳﺘﺖ‬
‫ﭘﺎی ﺧﻮد زان ﻣﯿﺎن ره ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺮی ﮐﻮ ز ﺷﻪ ﮐﻠﻪ ﺟﻮﯾﺪ‬
‫دان ﮐﻪ در ﻗﻌﺮ دوزﺧﺖ ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ار‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﻫﻮشدار ای ﺗﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﮕﻔﺖ اﯾﻦ ﻣﻠﻮکوار ﺳﺨﻦ‬

‫در ﭘﻨﺪ و ﻧﺼﯿﺤﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎزﻧﺎن‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ آﻧﭽﻪ ﻣﺎده واﻧﭽﻪ ﻧﺮﻧﺪ‬
‫ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ دﻫﯽ ﻧﯿﮏ ﻧﯿﮏ ﭘﯿﺶ آرﻧﺪ‬
‫درو‬ ‫ﺳﺮﮐﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻼب‬ ‫ﺑﱰاﺑﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ از ﮐﻮزه ﺑﻬﺮ ﻋﺎدت و ﺧﻮ‬
‫آﮔﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وز‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﻣﺎری‬ ‫دﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﺎزاری‬ ‫ﮐﺮﻣﮑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬

‫‪۳۰۴‬‬
‫دل‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﺲ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫ﺳﻔﺎﻫﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺻﱪ‬
‫ﺑﺎزارت‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎرت‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﭘﻨﺪ‬
‫و ﮔﻮارﻧﺪه‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دارﻧﺪه‬ ‫ﻧﮕﺎه‬ ‫ﭘﻨﺪت‬ ‫ﻫﺴﺖ‬

‫در ﺣﻠﻢ ﭘﺎدﺷﺎه و اﺣﺘﻤﺎل از زﯾﺮدﺳﺘﺎن‬

‫ﺻﻔّﮥ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﯾﺶ را ﭼﻮن رُﻓﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﺧﺎﻣﺶ‬ ‫ز ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺧﺎﻣﺶ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫دﺷﻨﺎﻣﺶ‬ ‫داد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻔﯿﻬﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﻨﮕﺎرم‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫او‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ از اﯾﻦ ژاژ او ﭼﻪ آزارم‬
‫ﺑَﺪ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ورﻧﻪام‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺸﻮﯾﻢ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ورﻧﻪ ﭼﻪ او ﭼﻪ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺪ ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫زو ﺑﻬﻢ ﭼﻮﻧﮑﻪ ﻋﯿﺐ ﺧﻮد ﺟﻮﯾﻢ‬
‫ﮐﺰ ﺑﺮون وز دروﻧﺶ دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ‬ ‫دﯾﻦدار‬ ‫ﻣﺮد‬
‫از دو ﺑﺪ ﺑﻪ ﮔﺰﯾﻦ ﮐﻨﯽ ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﺟُﺴﱳ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻨﺎن زی ﺑﺮو ﮐﻪ از ﺗﻮ ﺳﺰد‬ ‫ﻧﭙﺰد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﺪرو‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﻋﯿﺒﺴﺖ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬
‫ﭼﺎﻻک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻬﺎل‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎغ دل را ﺗﻮ از ﺑﺪی ﮐﻦ ﭘﺎک‬
‫ﯾﺎ ﺑُﻮَد ﯾﺎ ﻧﻪ ﺑﺮ دو رای ﻣﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ ﻋﯿﺐ از دو ﺑﲑون ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ور ﻧﺒﺎﺷﺪت آن ﺳﺨﻦ ﺑﻪ دو ﺟﻮ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻮد ﻋﯿﺐ آن ز ﺧﻮد ﺑﺪرَو‬
‫ور ﻧﻪای ژاژ او ﻣﯿﺎر ﺑﻪ ﮔﻮش‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻣﻌﯿﻮﺑﯽ آن ﺑﺸﻮ از ﻫﻮش‬
‫ﺗﻮ ﮔﻞ ﺧﻮﯾﺶ ازو درﯾﻎ ﻣﺪار‬ ‫ﺧﻠﻖ اﮔﺮ در ﺗﻮ ﺧﺴﺖ ﻧﺎﮔﻪ ﺧﺎر‬
‫ﺧﺎک ﭘﺎﯾﺶ ﮔﺰﯾﻦ ﭼﻮ ﺳﺮﻣﮥ ﭼﺸﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ دﺷﻨﺎم دادت از ﺳﺮِ ﺧﺸﻢ‬
‫ﻣﯽﺟﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﺠﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬ ‫ﻧﯿﮑﻮﯾﯽ ﮔﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫درو‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫آﻧﮑﻪ زَﻫﺮت دﻫﺪ ﺑﺪو ده ﻗﻨﺪ‬
‫ﺑﺨﺸﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪ‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ‬ ‫زر‬ ‫ﻧﺪاد‬ ‫ﺳﯿﻤﺖ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﯿﭻﮐﺲ را ز ﺧﻮی ﺑﺪ ﻣﺎزار‬ ‫ﻞ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺪار‬
‫ﻫﻤﻪ را در ﻣﺤ ّ‬
‫اﻻﺧﻼق‬ ‫ﻣﮑﺎرم‬ ‫از‬ ‫دﻓﱰی‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮی در ﮐﻨﺎر وﺻﻞ و ﻓﺮاق‬
‫ﻫﻤﭽﻮ در ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن و ﺑﺎ و وﺑﺎل‬ ‫ﻫﺴﺖ در دﯾﻦ و ﻣﻠﻚ ﻇﻠﻢ و ﻣﺤﺎل‬

‫در ﻋﺪاﻟﺖ و ﺳﺘﻢ ﻧﺎﮐﺮدن‬

‫ﻓﺎن‬ ‫ﻋﻠﯿﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻞّ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻘﺪ‬ ‫ﺷﺎه ﭼﻮن ﺑﺴﺘﺪ از رﻋﯿّﺖ ﻧﺎن‬
‫اﻧﺪود‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮار ﮐَﻨﺪ‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫رﺑﻮد‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺷﻬﯽ ﮐﻪ‬ ‫رﻋﯿّﺖ‬ ‫از‬
‫ﻣﯿﺪه ﮔﺮداﻧﯽ و ﺗﻮ ﻣﯿﺪه ﺧﻮری‬ ‫ﺑﱪی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﺸﮑﺎر‬ ‫ﻧﺎن‬
‫زﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫ﻓﺮوخ‬ ‫ﺑﻬﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺑﺰﻧﺴﺖ‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺮّۀ‬
‫ﺑﯿﺪادان‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫آﺑﺎدان‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫و‬ ‫وﯾﺮان‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫آﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ز‬ ‫زر‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺑﯿﺨﯽ درﺧﺖ از ﺑﺎدﺳﺖ‬

‫‪۳۰۵‬‬
‫روان‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫روان‬ ‫ز ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﯿﻮهزﻧﺎن‬ ‫روانِ‬ ‫ﺳﺘﻢﮐﺶ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﺑﺮ ﭼﻮن زُﻓﺖ ﮔﺸﺖ در ﺑﺎران‬
‫ده ازو رﻓﺖ و ﻣﺎﻧﺪ ﺑﺮ وی ﻗﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺘﺪ ﺷﻪ ﻋﻮاﻣﻞ از دﻫﻘﺎن‬
‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫وَرز‬ ‫آب‬ ‫اﻣﺴﺎل‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫رﻣﻪ‬ ‫از ﮐﻼب‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮگ ﭼﻮن ﺧﻮرد ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻫﻤﻪ‬
‫داﻣﻦ‬ ‫ﺑُﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺰن‬ ‫در ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻋﻮرت‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫آب‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ز‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺷﺎه را از رﻋﯿّﺖ اﺳﺖ اﺳﺒﺎب‬
‫ﺑﺤﺮ را زان ﺳﭙﺲ ﺷَﻤﺮ ﺷﻤﺮی‬ ‫ﺑﺎزﮔﺮی‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ز‬ ‫ار‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫آب‬
‫ﻣﺎه‬ ‫ﺳﭙﯿﺪی‬ ‫را‬ ‫ﺳﯿﺐ‬ ‫ﺳﺮﺧﯽ‬ ‫ﺑﺲ ﺑﻪ ﮐﺎر آﻣﺪه اﺳﺖ و ﺑﺲ دﻟﺨﻮاه‬
‫ﺷﺎه ﺟﺎﻧﺴﺖ و ﺧﻔﺘﻪ ﻧﺒﻮد ﺟﺎن‬ ‫دان‬ ‫ﮐﺎﻟﺒﺪﺷﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺛﻤﻦ‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫رﻋﯿّﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬
‫ﺗﻨّﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﺑﯽﺗﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫زﻧﺒﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﺑﯽﺳﺮ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﺎه‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺑﯽﻋﺪل‬ ‫ﻣُﻠﮏ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫روﻧﻖ‬
‫ﻫﺮﮐﻪ ﻋﺎدﻟﱰ اﺳﺖ دﺳﺖ او ﺑﺮد‬ ‫ﺗﺮک و اﯾﺮاﻧﯽ و ﻋﺮاﺑﯽ و ﮐﺮد‬
‫ﻓﺘﻨﻪ ﺑﯿﺪار ﺷﺪ ﭼﻮ ﺷﺎه ﺑﺨﻔﺖ‬ ‫ﺷﺎه را ﺧﻮاب ﺧﻮش ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺧﻔﺖ‬
‫رأﻓﺖ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﯿﺪارﯾﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﻏﻔﻠﺘﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺧﻔﺘﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫دان‬ ‫ﺧﻔﱳ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬
‫دارد‬ ‫زره‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫روز‬ ‫ﻓﻠﮏ از ﻫﻤّﺖ ار ﭼﻪ زه دارد‬
‫ﺳﺮﭙ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫دارد‬ ‫روز‬ ‫ﺷﺐ ﻓﻠﮏ دارد از ﺳﺘﺎره ﺣﺸﺮ‬
‫ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﻋﺰم رزم و ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺰم‬ ‫ﮐﻢ ز ﻧﺮﮔﺲ ﻣﺒﺎش اﻧﺪر ﺣﺰم‬
‫دارد‬ ‫زر‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﭘﺎس‬ ‫ﮐﻬﻬﻤﯽ‬ ‫ﻧﺮﮔﺲ از ﺧﻮاب از آن ﺣﺬر دارد‬
‫ﺧﻔﺘﻨﺶ در درون آب ﺧﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﻏﻮّاص و ﻣﻠﮏ ﭼﻮن درﯾﺎﺳﺖ‬
‫ﺷﺐ ﭼﻮ ﻣﺎﻫﯽ در آب دارد ﺳﺮ‬ ‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫روی‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺷﻮد‬ ‫آب‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫زود‬ ‫او‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ در ﺑﺤﺮ ﯾﺎر ﺧﻮاب ﺷﻮد‬
‫ﺧﺎﻧﻪ وﯾﺮان ﺷﻤﺎر و زن ﺑﺪﻧﺎم‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﺷﺪ ز ﮐﺎﻟﺒﺪ ﻏﻢ ﻧﺎم‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﮐﻮر دل ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻮز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﯽﺷﻨﻮی‬ ‫ﮐﻮز‬ ‫ﺗﺄﺛﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺤﺮور‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﻫﺮﯾﺴﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮔﻮر‬
‫ﺧﺸﻢ و ﮐﲔ و دروغ و ﺑﺨﻞ از ﺷﺎه‬ ‫ﻋﺠﺰ رای دﻟﺴﺖ و ﻗﺪرت و ﺟﺎه‬
‫اوﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﺼﻢ ﺧﻮﯾﺶ ﻗﺎدرﺗﺮ‬ ‫ﻗﺎﻫﺮﺗﺮ‬ ‫آز‬ ‫و‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺣﺰم ﺑﺪ دل ﺑﻬﺴﺖ و ﻋﺰم دﻟﲑ‬ ‫ﺷﺎه را در دﻣﺎغ و ﺑﺎزوی ﭼﲑ‬
‫ﺑﻌﺪ از آن ﻋﺰم دﺳﺖ و ﭘﺎی زدن‬ ‫زدن‬ ‫رای‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺣﺰم‬ ‫اوّل‬
‫ورﻧﻪ ﻋﺰﻣﺶ ﺑﻮد ز ﻏﻔﻠﺖ ﺳﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎه را در ﺧﻮرﺳﺖ ﺣﺰم درﺳﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎم‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫دل و زﻫﺮه ﭼﻮ ﻧﻮر وام ﮐﻨﺪ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﯿﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﻦ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﮐﺎرﮔﺎه دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬

‫‪۳۰۶‬‬
‫ﺣﻤﻠﻪ از ﺷﲑ و ﺣﯿﻠﻪ از روﺑﺎه‬ ‫ﻣﺮدی از ﺷﺎه و ﺧﺪﻋﻪ از ﺑﺪﺧﻮاه‬
‫روﺑﺎﻫﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫زﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺣﯿﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﮔﻬﺮش زﯾﺮ ﭘﺎی و ﺧﺲ ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫ﺧﺲﭘﺮور‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺑُﻦ‬ ‫ﺧﺮﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺎر‬ ‫ﻧﯿﮏ ﮐُﻬﻦ‬ ‫ﻧﻮ ﮐﺸﺘﻪ ﮔﻨﺪه‬ ‫ﺑﺪ‬
‫زﻧﺎن‬ ‫دوﮐﺪان‬ ‫و‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺴﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫روز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻋﻠﻒ ﺧﺮ ﺳﺒﻮس و ﮐﺎه و ﺟﻮﺳﺖ‬ ‫ﻣﯿﻞ ﻧﺪﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺪ اﮔﺮﭼﻪ ﻧﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫واﻻ‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺧﺎر ﺑُﻦ ﮔﺮﭼﻪ رﺳﺖ و ﺑﺎﻻ ﮐﺮد‬
‫ﭘﻞ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺗﻮ ﻃﻤﻊ زو ﻣﺪار ﻣﯿﻮه و ﮔﻞ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻪ ازو ﻣﯿﻮه ﺧﻮب و ﻧﻪ ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﻟﯿﮏ زﯾﺸﺎن ﭼﻮ ﺑﺎز ﻧﺎﯾﺪ ﺟﻨﮓ‬ ‫ﻋﺎﻣﯿﺎن ﺻﻒ ﮐﺸﻨﺪه ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻠﻨﮓ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ارزﯾﺰ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﲑوی‬ ‫ﺟﻨﮓ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫دل و ﺻﻒ را ﮐﻨﻨﺪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺗﺒﺎه‬ ‫ﮐﻮدﮐﺎن و زﻧﺎن و ﺣﺸﻮ ﺳﭙﺎه‬
‫ﺷﺮر‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫زود‬ ‫و‬ ‫زاﯾﺴﺖ‬ ‫زود‬ ‫زود ﺧﯿﺰاﺳﺖ و ﺧﻮش ﮔﺮﯾﺰ ﺣﺸﺮ‬
‫زادۀ او ز ﻋﻤﺮش آﮔﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺗﮓ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺷﺮر‬
‫ﮔﻮﻫﺮ ﺗﺨﻢ را ﭼﻮ آب و ﮔِﻠﻨﺪ‬ ‫دﻟﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎﻧﯽ‬
‫از ﺑﺮای ﻧﺠﺎت و ﻫﻠﮏ ﻣﻠﻮک‬ ‫در ﻣﯿﺎدﯾﻦ دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ ﻣﻠﻮک‬
‫ﻫﻤﺰادﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﻧﻨﻬﺎدﻧﺪ‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﯾﺎر‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﻠﻨﺪﺑﺎﻻ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺷﻪ ﮐﻪ دون را ﺑﻠﻨﺪ و واﻻ ﮐﺮد‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫رﯾﺸﺨﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎب‬ ‫آﺗﺸﯽ‬
‫از ﮐﻒ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﮑﺸﺪ آﺑﺶ ﺑﺎز‬ ‫از ﺗﻒ آﺗﺶ ﮔﺮش ﺑﺮد ﺑﻪ ﻓﺮاز‬
‫ﮔﺮگ ﺑﺮ ﮔﺎه و ﯾﻮﺳﻒ اﻧﺪر ﭼﺎه‬ ‫زﺷﺖ زﺷﺖ اﺳﺖ در وﻻﯾﺖ ﺷﺎه‬
‫ﻧﻔﻊ را ﺗﯿﻎ و دﻓﻊ را ﺳﺮﭙﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رﻋﯿﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻟﺸﮑﺮی‬
‫ﺷﻬﺴﺖ‬ ‫ذل‬ ‫ﺳﭙﺎه‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫ﺳﭙﻬﺴﺖ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﺑﯽﺑﺨﺸﺶ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮔﺮدون‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎﺟﺪاری‬ ‫دون‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ای‬
‫ﺑﺪ و ﻧﯿﮑﺶ ز ﺗﺴﺖ از ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮت ﮔﺮ ﺑﺪﺳﺖ و ﮔﺮ ﺑﺪ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﺒﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺧﺎﮐﯽ‬ ‫آب‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪی ﻋﯿﺐ ﺧﻮد ﻣﻨﻪ ﺑﺮ وی‬ ‫ﻫﺴﺖ در دﺳﺖ ﺗﻮ ﭼﻮ ﺗﯿﻎ و ﭼﻮﻧﯽ‬
‫ﺑﯽﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺑﯽزرﯾﺴﺖ‬ ‫از‬ ‫رﻋﯿﺖ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ از ﺟﺎه و ﻣﺎل ﺷﺪ ﺑﺪ دل‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﭙﺎر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫رﻋﯿﺖ از ﺗﻮ ﭼﻮ ﺑﺎ ﯾﺴﺎر ﺷﻮد‬
‫ﺑﺮﻧﯿﺎوﯾﺰد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺪوی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﯾﺴﺎر‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﻓﺮﺑﻪ ﺷﻮد ﺷﻮد ﮐﺎﻫﻞ‬ ‫ﻣﻨﺒﻞ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻻﻏﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﺸﲑ دﺳﺘﻪ ﺑﺎ وﺻﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮدﻣﯽ ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﯽاﺻﻞ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺰد او ﺟﺎن ﭼﻮ آب در رﯾﮕﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮی او دل ﭼﻮ ﺧﺎک در دﯾﮕﺴﺖ‬
‫ﭼﻪ ﭼﺮاﻏﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﻮر دﻫﯽ‬ ‫ﭼﻪ ﺑﻪ ﺑﯽاﺻﻞ زر و زور دﻫﯽ‬
‫در ﺷﺮه ﺧﻮی ﺧﺮس و ﺧﻮک ﻣﺪار‬ ‫ای ﮐﻪ ﺑﺎ دﯾﻦ و ﻣﻠﮏ داری ﮐﺎر‬

‫‪۳۰۷‬‬
‫ﺧﻮک ﺑﺮ ﺗﺨﺖ و ﺧﺮس ﺑﺮ ﮐﺮﺳﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﮑﻮ ﻧﺎﯾﺪ ار ز ﻣﻦ ﭘﺮﺳﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮی‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻇﻠﻢ ﭼﻮن رﯾﮓ آب ﻣﻠﮏ ﺧﻮرد‬ ‫ﻟﻬﻮ ﭼﻮن ﻣﺮگ ﺟﺎن ﻣﻠﮏ ﺑﺮد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪﺗﺮ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﯾﮓ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯿﻨﻪور‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﻣﻠﮏ ﺑﲑون ﭘﺮد ز روزن ﻋﺰل‬ ‫ﺷﻪ ﭼﻮ ﺑﻨﺸﺴﺖ ﺑﺮ درﯾﭽﮥ ﻫﺰل‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻋﻘﯿﻢ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺰل‬
‫ﺣﯿﺎت‬ ‫آب‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻇﻠﻤﺖ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻫﺒﺎت‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫اول‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ اﻧﺪر ﮐﺎر ﻧﺎداﻧﯽ و ﺑﯽﺳﯿﺎﺳﺘﯽ ﭘﺎدﺷﺎه‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮان ﺻﺪ ﭘﯿﺎده در ﺻﻒ ﮐﲔ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫روزی‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﻧﻘﯿﺒﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺸﺪ و ﺻﺪ ﺳﻮار در ﺻﻒ راﻧﺪ‬ ‫او ﺣﺪﯾﺚ اﻣﲔ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺑﻤﺎﻧﺪ‬
‫ﭘﺲ ﺑﺪو ﮔﻔﺖ ﮐﺎی ﭼﻨﲔ و ﭼﻨﲔ‬ ‫ﭼﻮن ﭼﻨﺎن دﯾﺪ ﮔﺮم ﮔﺸﺖ اﻣﲔ‬
‫ﺳﻮار‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﻣﻨﺖ ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﻧﻪ درﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ ای ﺑﺪِ ﺑﺪﮐﺎر‬
‫ﻧﯿﮏ داﻧﺴﺖ ﭘﺎک را ز ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻘﯿﺐ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ازو ﺑﺸﻨﯿﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮد ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﺮش ﻣﮑﻦ ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﻫﻢ ﭘﯿﺎده ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﻢ دروﯾﺶ‬ ‫ﮐﺰ ﺑﺪی ﺧﻮﯾﺖ و ز ﻣﺮدی ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﺗﺸﲔ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫آﻫﻨﲔ‬ ‫ﻋﺰم و ﺣﺰم ﺷﻬﺎن ﺳﻮی ﮐِﻪ و ﻣﻪ‬
‫دارد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آب‬ ‫دوزخ‬ ‫دارد‬ ‫ﯾﺎر ﮐﯽ‬ ‫و‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺪﮔﻬﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻟﺮزان‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺎﻫﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫زان‬ ‫ﻋﺰﯾﺰﺗﺮ‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ز‬ ‫زر‬
‫را‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫رای ﺑﺪ ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ روﺷﻦ را‬

‫ﻓﯽ ﺗﻘﻠﯿﺪاﻟﻤﻠﮏ‬
‫ﻧﺎﻣﻪ در ﻧﻮر ﺑﺮق ﻧﺘﻮان ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺲ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﲑ ﺳﻔﻠﻪ ﻣﻠﮏ ﻧﺮاﻧﺪ‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻢ ﻏﺮق ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫رای ﮐﻢ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫او‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫زﻓﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫روز ﻧﯿﮏ از وزﯾﺮ ﺑﺪ ﺑﻪ زﯾﺎن‬ ‫ژﯾﺎن‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫از دو ﺑﯽاﺻﻞ ﺳﺴﺖ رای و ﺣﺴﻮد‬ ‫در ﻣﺸﻮرت ﻧﯿﺎﻓﺖ ﮐﺲ ﻣﻘﺼﻮد‬
‫ﺑﺮآﯾﺪ ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺟﻐﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﻣﻠﮏ از اﯾﻦ دو ﻧﺎﻫﺸﯿﺎر‬
‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫آن‬ ‫ﺗﺎ دو ﻧﺤﺲ از ﭼﻨﲔ دو دﯾﻮاﻧﻪ‬
‫ﺧﻔﲑ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻐﺪ‬ ‫ﺑﯽﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﻣﻠﻮک‬ ‫ﭘﯿﺸﮑﺎر‬
‫ورﻧﻪ ﻋﺪل از ﻣﯿﺎن ﺧﻠﻖ ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮد را ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺟﻔﺖ‬
‫ﻣﻨﺼﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻗﻮﯾﺴﺖ‬ ‫او ﮔﺮ‬ ‫رای‬ ‫ﻣﻘﺼﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫رای‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﻣﻮش ﮐﯽ ﮔﲑد‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮد‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫رای‬
‫اﻟﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﮔﺰﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﭘﺲ ﻋﻄﺎ ﺑﺨﺸﺪش ﮔﻪ و ﺑﯿﮕﺎه‬

‫‪۳۰۸‬‬
‫در رای ﺑﯽﺧﻄﺎ ﻧﺒﻮد‬ ‫دان ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ را ﮐﺰ ﻣﻠﮏ ﻋﻄﺎ ﻧﺒﻮد‬
‫ﺑﯽﺧﺮد ﻣﺮد ﻫﻤﭽﻮ ﻏﻮل و ددﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺛﺒﺎت‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬
‫ﺗﻮ ﺧﻄﺎی ورا ﺑﺒﺨﺶ و ﻣﮕﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬

‫در ﺑﯿﻨﻮاﯾﯽ و ﻓﻘﺮ دﺑﲑان ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑﻫﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دان‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫دﺑﲑ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﺒﺎن‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﺪﺑﺎن‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺑﺮ ﮐﺮ ﺧﺴﮏ و ﮐﻮر ﺳﻮزن ﮔﺮ‬ ‫در‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺧﻮار‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫اﺑﺮار‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﱪد‬
‫ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ راﺳﺖ اﯾﻦ دل و آن ﻇﻞ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ﺻﻔﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺷﻨﺎ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎ‬ ‫از‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺣﻘﺎﯾﻘﺶ‬ ‫ﺧﺎﻓﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻻﯾﻘﺶ‬ ‫اوﻟﻮاﻻﻣﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﯾﮏ ﺷﮑﻢ زان ﺷﮑﺎر ﺑﯿﺶ ﻧﺨﻮرد‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺻﯿﺪ ﮐﺮده‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫و‬ ‫آز‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﮔﺮدد‬
‫ﻃﺎﻣﻊ و ﻇﺎﻟﻢ از ﺧﺪای ﺟﺪاﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎدل و ﮐﻢ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﻣﻠﮏ ﺳﺰاﺳﺖ‬
‫زﯾﻦ دو ﺷﲔ آن دو دال ﭘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﺑﻪ ﺷﺮع و ﺷﻪ زﻧﺪهﺳﺖ‬
‫ﺳﺰاوارﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫آن‬ ‫ﻣﻠﮏ و ﻣﻠّﺖ ﭼﻮ ﭘﻮد و ﭼﻮن ﺗﺎرﺳﺖ‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫دﯾﺎر‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﺘﯽ‬
‫ﺷﺎه دﯾﻦدار و ﻣﻠﮏ ﺟﻮی ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﺑﯽﻣﻠّﺖ آﺷﻨﺎی ﻏﻢ اﺳﺖ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻦ‬ ‫دﺟّﺎل‬ ‫دام‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫دم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ای‬
‫ﻣﻬﺪی‬ ‫ﻫﺪﯾﮥ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺪﻋﻬﺪی‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻓﺘﺢاﻟﺒﺎب‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺧﺸﮏ ﺷﺪ ﺑﯿﺦ دﯾﻦ و ﺷﺎخ ﺻﻮاب‬
‫ﻋﺪل ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻪ از ﻓﺮاﺧﯽ ﺳﺎل‬ ‫ﺷﻪ ﮐﻪ ﻋﺎدل ﺑُﻮَد ز ﻗﺤﻂ ﻣﻨﺎل‬
‫ورﻧﻪ ﻣﺮ ﻫﺮدو را ﺟﮕﺮ ﺗﺒﻬﺴﺖ‬ ‫ﺷﻬﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻣﻄﯿﻊ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺳﺎل‬
‫ﺧﺸﮑﯽ ﻟﺐ ز آﺗﺶ ﺟﮕﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﺑﯿﻤﺎر را ﮐﻪ دﯾﺪهﺗﺮ اﺳﺖ‬

‫اﻧﺪر رادی و ﺣﺴﻦ ﺳﲑت ﭘﺎدﺷﺎه‬

‫ﮐﺎﺑﺮ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺑﺎران زُﻓﺖ‬ ‫ﺳﺎل ﻗﺤﻄﯽ ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﮐﺴﺮی ﮔﻔﺖ‬
‫رادﯾﻢ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫زﻓﺖ ﮔﺸﺖ‬ ‫اﺑﺮ ﮔﺮ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدﯾﻢ‬ ‫ﮐﺎﻧﺒﺎرﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﺎ در ﺳﺨﺎ ز اﺑﺮ ﮐﻤﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪﻣﯿﻢ‬ ‫ﺿﯿﺎ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺻﺒﺢوار‬
‫ﻧﺎم ﻣﺎ ﻫﺴﺖ اﮔﺮ ﻧﻢ او ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دﯾﻢ ﻣﺎ ﻫﺴﺖ اﮔﺮ دم او ﻧﯿﺴﺖ‬
‫دﺳﺖ ﻣﺎ را ﮐﻪ در ﺳﺨﺎ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻢ اﺑﺮ ار ز ﺧﻠﻖ ﺑﮕﺴﺴﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫ﭘﻨﺞ و ﭼﺎر و ﺳﻪ را ﺑﯿﻨﺒﺎرﯾﻢ‬ ‫ﺑﮕﺬارﯾﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎم‬ ‫را‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻧﻪ‬

‫‪۳۰۹‬‬
‫ﺑﺮاﻓﺸﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﯾﺸﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫اﺑﺮوار‬
‫ﻧﺎﻧﯿﻢ‬ ‫ﻣُﻌﻄﯽ‬ ‫ﻗﺤﻂ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎراﻧﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺨﯽﺗﺮ‬ ‫ﻣﺎ‬
‫وﯾﻦ ﺧﺰاﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﻄﺎی ﺷﻤﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﻨﺞ و اﻧﺒﺎر ﻣﺎ ﺑﺮای ﺷﻤﺎﺳﺖ‬
‫ﺳﮓ ﺑُﻮَد اﯾﻦ ﭼﻨﲔ اﻣﲑ ﻧﻪ ﺷﲑ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫و ﮐﺴﺮی‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬
‫ﺑﺎداﻓﺮاه‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﭘﺎداش‬ ‫روز‬
‫ﺑﺪوش‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺪارا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺠﻮش‬ ‫ز ﮔﻮر ﮐﻮر‬ ‫ﺗﻬﻮّر‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﻧﺎف‬ ‫آﻫﻮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﲑ ﮐﺸﱳ‬ ‫اﺷﺮاف‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آﻣﺪهﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫ﺑﺸﮑﺴﺘﯽ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﻤﺎن‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻋﺪل را ﯾﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻦ رﺳﺘﯽ‬
‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﻋﺪل ورز و ﺑﻪ ﮔﺮد ﻇﻠﻢ ﻣﮕﺮد‬
‫ﭘﯿﻐﺎﻣﱪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫ﻣﻠﮏ اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺎه ﻋﺎدل ﺑُﻮَد ﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬ ‫و‬ ‫دﺟّﺎل‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﺎز ﻇﺎﻟﻢ ﺑﻮد ز آﺗﺶ و دود‬

‫در راﺳﺘﯽ ﻣﯿﺎن ﺟﻮر و ﻋﺪل‬

‫ﺑﺎ و ﺗﺎ را ز دﯾﻮ در ﻣﭙﺬﯾﺮ‬ ‫از ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺳﻪ ﺣﺮف ﺑﯿﺶ ﻣﮕﲑ‬
‫ﺑﺸﮑﻦ از روی ﺧُﻠﻖ ﮔﺮدن ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻦ از راه رﻓﻖ ﺑﺮ ﺗﻦ ﺧﺼﻢ‬
‫ﻣﺨﺮاش‬ ‫ﺳﺮزﻧﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺨﺮوش‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﻋﻔﻮﮔﺴﱰ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫روی‬
‫دﻟﺸﺎدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﺻﺎﺑﺮان‬ ‫ﻧﺎﺻﺒﻮران ﭼﻮ ﺧﺎک و ﭼﻮن ﺑﺎدﻧﺪ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻄﺮب ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﯿﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﻘّﻦ‬ ‫ﻧﯿﮑﺎن‬ ‫ﻓﻌﻞ‬
‫زﻧﺎ‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اوّل‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫آﺧﺮﺳﺖ‬ ‫ﻓﮑﺮت‬
‫ﭘﲑاﯾﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﯿﻤﺎﯾﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎه‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫ﭘﺎﻟﻮده‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﭘﺎﻟﻮده‬ ‫زر‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﯿﺎر‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫زر‬
‫ﺑﯽﻣﺎرﺳﺖ‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﺑﯽﻗﻬﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﯽﺑﺎرﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﺑﯽﻟﻄﻒ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫آوازﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫دﻫﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻣﻠﮏ را ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻒ اﻧﺒﺎزﺳﺖ‬
‫ﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻋِﺮق‬ ‫ﻏﺮورﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫روان‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺣﺼﻦ دﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﻠﮏ ﺧﺎﺻﻪ ﭼﻨﲔ‬

‫در ﺗﻌﻬّﺪ ﻋﻠﻤﺎی دﯾﻨﺪار‬

‫ﻧﺒﻮﻧﺪ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫اﻣﺎن‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﺒﻮﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎ‬
‫آن ﺟﻬﺎن ﺑﲔ و اﯾﻦ ﻧﻬﺎن ﺑﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺳﺮ ﻣﻠﮏ و ﭼﺸﻢ ﺳِﺮ دﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺧﺰان‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﺣﺎل دﯾﻮﭼﻪ و ﻧﻤﺪﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ را ﺳﺮی ﮐﻪ ﺑﯽﺧﺮدﺳﺖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫داد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺪاد‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺳ ّﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻻد‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺮدان‬ ‫ﺳ ّﺪ‬

‫‪۳۱۰‬‬
‫ﺻﺪق و ﻋﺪل اﺳﺖ روی و ﭘﺸﺘﯿﻮان‬ ‫ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ را در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و در آن‬
‫ﻣﻠﮏ او ﺑﺎد دان ﺑﻪ ﻣﻠﮏ ﻣﺪار‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺳﺪاد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪهﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻋﺪل‪،‬‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ ﺻﺪق دﯾﻦ و دل زﻧﺪهﺳﺖ‬
‫ورﻧﻪ ﻣﻠﮑﺶ ﺑُﻮَد ﭼﻮ ﻣﻠﮑﺖ ﻋﺎد‬ ‫ﺷﺎه ﭼﻮن ﺟﻔﺖ داد ﮔﺸﺖ و ﺳﺪاد‬
‫ﺑﻌﺪی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎﻟﺬﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻗﺘﺪوا‬ ‫ﺻﺎدقاﻟﻮﻋﺪی‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺻﺪق و ﺑﻪ ﻋﺪل ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻧﻤﻮد‬ ‫درﺳﺖ‬ ‫اﻗﺘﺪا‬ ‫ﺑﯽزﯾﺎن‬ ‫ﻫﺮدو ﯾﮑﺘﺎ ﺷﺪﻧﺪ از ﭘﯽ ﺳﻮد‬
‫ﻧﻮﺷﺮوان‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮوان‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪان‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﮕﺬاری‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏ دو ﺟﻬﺎن ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی آری‬
‫ﺗﺎ دو ﮔﯿﺘﯽ اﺳﺖ او ﺧﺪاوﻧﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮﻫﯿﺰﮔﺎر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪت‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮد اﻓﺴﺮ و ﺗﻘﯽ ﺷﺪ ﮔﺎه‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ در آﻧﮑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه را دل در ﻫﻮا ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺴﱳ‬

‫آﻣﺪ ﺧﻮش‬ ‫آن ﮐﻨﯿﺰک‬ ‫ﺷﺎه را‬ ‫دﻟﮑﺶ‬ ‫ﮐﻨﯿﺰﮐﯽ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺷﻪ ﺧﻮب ﻧﺎﯾﺪ اﻧﺪر ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻫﻢ در آن ﻟﺤﻈﻪاش ﺑﻪ آب اﻓﮑﻨﺪ‬
‫ﺷﻪ ﭼﻮ در ﺑﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ ﻣﺎت ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫زو ﺑﻼت‬ ‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻧﮕﺬارم دو ﭘﺎی در ﮔِﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺷﻪ دﺳﺖ ﺑﺮده در دل ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫درآرد‬ ‫زﯾﺎﻧﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﺑﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روان‬ ‫ﮐﻨﯿﺰک‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮداﻧﻤﺶ‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺗﺎ ﻏﺮﻗﻪ ﮔﺮدد از وی ﺗﻦ‬
‫ﻣﻦ ﺑﺮم ﻧﻘﺶ روی او از آب‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮد ﻧﻘﺶ روﯾﺶ آب ﺻﻮاب‬
‫ﻧﱪم‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﮕﺮم‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺧﻮرم ﺑﺮ وی از ﻫﻼﮐﺶ ﺑﺎم‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺧﻮرد ﺑﻪ زﺷﺘﯽ ﺷﺎم‬
‫ﭼﻪ ﺑﻮد ﻣِﻠﮏ و ﻣُﻠﮏ ﻣﺸﺘﯽ ﮔِﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﭘﺎی ﺑﻨﺪ ﻧﻤﺎز و روزۀ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ ﺳﺎزد ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻮزۀ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮاﯾﯽ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫از‬ ‫ﻻف‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫زور‬ ‫و‬ ‫ﺳﺘﻢ‬
‫ﺧﻠﻖ ﺑﺮ او و او ﻫﻤﯽ ﻟﺮزد‬ ‫ﻧﺮزد‬ ‫ﭘﺸّﻪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪش‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫دوﺳﺘﺎن ﻧﺎن ﻃﻠﺐ ز دوﻟﺖ او‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن ﺟﺎن ﻃﻠﺐ ز ﺻﻮﻟﺖ او‬
‫زﯾﺮ ﺣﮑﻤﺶ ﭘﺮی و اﻧﺲ و ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﺮ ﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻓﻠﮏ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺨﺖ‬
‫ﺧﺼﻢ او ﮔﺮش ﻣﺮگ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎز‬ ‫ﯾﺎر او ﮔﺮش ﺑﺮگ ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﺎز‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻮان‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎرﮔﲔ‬ ‫و‬ ‫دوﻻب‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮورده‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬ ‫ﺑَﺮده‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫در و دﯾﻮار و ﺑﺎم و ﺻﺤﻨﺶ ﮔِﻞ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫ﻣﻐﺮور‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﯽﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﻔﻮر‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﺎر‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬

‫‪۳۱۱‬‬
‫ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﻮ ﮐﻪ دارد از وی ﺑﯿﻢ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎد ﮐﺮده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ‬
‫ﮔﻮر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫راﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻮد ﭼﻮ ﮐﻢ ﺷﺪ از وی زور‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺑﯿﺪادﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻠﻢ‬
‫ﮐﺮده در ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻗﻀﯿﻢ ﺧﺮان‬ ‫زﻧﺎن‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‬ ‫زرّه‬ ‫و‬ ‫ﮔﺎورس‬ ‫ﻧﺎن‬
‫ﺑﯿﻮه‬ ‫ﺧﺎﯾﮥ‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﻮه‬ ‫و‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻣﺸﻤﻮم‬ ‫وﺟﻪ‬
‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﺑﯿﺶ ﮐﺮده‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ﺑﺴﺘﺪه‬ ‫ﻧﺎن اﯾﺘﺎم و ﻏﺰل دوک ﻋﺠﻮز‬
‫ﻣﺎﻧﺪه از ﺧﻠﺪ و ﺣﻮض ﮐﻮﺛﺮ دور‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ از روز ﻋﺮض و ﻧﻔﺨﮥ ﺻﻮر‬
‫ﻧﺎﻫﻤﻮار‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻗﻮﻟﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫رﺧﺴﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫اﻧﺪوده‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻞ‬
‫اﯾﻦ اوﻟﻮاﻻﻣﺮ و آن اوﻟﻮاﻟﻌﻠﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه و ﻋﺎﻟِﻢ ﮐﻪ ﻫﺮدو را ﺣﻠﻢ اﺳﺖ‬
‫اواﻟﺨﻤﺮﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اواﻟﻈﻠﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ور ﻗﺪﻣﺸﺎن ﻧﻪ در ره اﻣﺮﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﯾﺮ ﮐﻒ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﺎﺧﻠﻒ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﭘﺴﺮ‬

‫در ﻋﺪل ﻧﻤﻮدن و ﻇﻠﻢ ﮐﺮدن‬

‫ﻫﺮﮐﻪ ﻇﺎﻟﻢﺗﺮاﺳﺖ ﻣﻠﮏ او راﺳﺖ‬ ‫دوﻟﺖ اﮐﻨﻮن ز اﻣﻦ و ﻋﺪل ﺟﺪاﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﻫﻤﯽ ﻣﻠﮏ ﺟﺎودان ﺧﻮاﻫﯽ‬
‫ﺑﻪ زﺑﺎن ﮐﻮﺗﻪ و ﺑﻪ ﺗﯿﻎ دراز‬ ‫ﻧﺎﻏﻤّﺎز‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﻣﻨﺸﲔ‬ ‫ﻧﺸﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻣﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﻣﮕﺰﯾﻦ‬ ‫ﻣﯽﮔﺰﯾﻦ‬ ‫آﻣﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻋﺸﺮت‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫از ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺸﻮی در ﯾﮏ دم‬
‫ﭼﻮن ﻋﻠﯽ ﺣﺮص را ﺑﻪ دار ﺑﺮآر‬ ‫ﭼﻮن ﻋُﻤﺮ ﻧﻔﺲ را ﺑﻪ ﮐﺎر درآر‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﻧﻨﮕﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺑﺎ ﺣﺮص ﻫﺮدو دﺷﻤﻦ دان‬
‫ﻧﻔﺲ را ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮده در ﮔﻞ ﻧﻪ‬ ‫ده‬ ‫ﻫﻼﻫﻞ‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮص‬
‫ﻇﻠﻢ را ﭼﺎر ﻣﯿﺦ ﮐﻦ در ﭼﺎه‬ ‫ﺑﺮﮔﺎه‬ ‫ﺑﯿﺦ ﮐﻦ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﺟﮕﺮﺳﺖ‬ ‫ﮔﺰدم‬ ‫ﺑﺨﻞ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﲊﺳﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﺻﻮرت ﻋﺪل ﺷﺎه ﺑﻪ ز ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ز ﮐﻨﺸﺖ‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﮐﻔﺮ ﺗﺸﻨﻪ اﺳﺖ آب ﺗﯿﻐﺶ ده‬ ‫ﺷﺮع ﺧﺸﮑﺴﺖ اﺷﮏ ﻣﯿﻐﺶ ده‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫روان‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ ﻣﺮدان ﭼﻮ دﺳﺖ زن ﻧﺒﻮد‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺳﮑﻨﮕﺒﲔ‬ ‫ﺗﯿﻐﺶ‬ ‫و‬ ‫رای‬ ‫ﻇﻠﻢ ﺻﻔﺮای ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ آﻣﺪ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ را رای و ﺷﺎه را ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﺑﺪﯾﻦ دو ﮔﺮدد ﭼﲑ‬
‫ﺑﯽﺑﺎزوﺳﺖ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﻠﮏ را ﮔﺮﭼﻪ ﻋﻘﻞ ﭼﻮن ﺳﺎزوﺳﺖ‬
‫ﺑﺲ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﻋﺐ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﺲ‬ ‫ﻣﺸﺘﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﭼﮑﺸﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻘﻢ ﮐﻦ ز ﺳﻬﻢ در ﺟﺎن ﺧﻮن‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﮔﺮز‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﮑﻦ‬
‫ﺣﺮز و ﺗﻌﻮﯾﺬ رُﻣﺢ و ﺗﯿﻎ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯿﻎ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫دﯾﻮاﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﮐﻮدک‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺬ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮز‬

‫‪۳۱۲‬‬
 ‫در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫آﺗﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻨﺎن‬ ‫ﻧﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ ﭼﻮن ﺑﻮﺳﺘﺎن ﻧﺨﻨﺪد ﺧﻮش‬
‫ﻓﺮﺳﻮده‬ ‫ﻧﯿﺎم‬ ‫ﺗﯿﻐﻬﺎی‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﻦ‬
‫را‬ ‫دوزخ‬ ‫ﺻﺤﻦ‬ ‫ﻫﯿﺰماﻓﺰای‬ ‫را‬ ‫ﻧﺎﭼﺦ‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫ﻟﻌﻞ‬ ‫ﺣﻠﮥ‬
‫اﻗﺪام‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎﻋﺜﯿﺴﺖ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫آر‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫دﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫زن‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﮔﺮدﻧﺎن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫دﯾﻦ ﻧﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﻎ ﺑﺮ دون زن‬
‫اﯾﻦ ﺷﺮف ز آﺳﻤﺎن درﯾﻎ ﻣﺪار‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻧﯿﺎم‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫دﻟﺸﺎن‬
‫ﻧﺘﻮان ﮐﺮد ﭘﺸﺖ ﮐﺎف ﭼﻮ ﻗﺎف‬ ‫زاﻧﮑﻪ از روی ﻻف روز ﻣﺼﺎف‬
‫ﻧﺎم ﺑﺪ دل ز ﺑﯿﻢ ﻧﻨﮓ ﺷﻮد‬ ‫روز ﻫﯿﺠﺎ ﮐﻪ ﺻﻠﺢ ﺟﻨﮓ ﺷﻮد‬
‫زود ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ز ﻣﺮد ﺳﻪ ﻧﺎن‬ ‫ﻣﺮد رُﻣﺢ و ﻋﻤﻮد و ﺗﲑ و ﺳﻨﺎن‬
‫ﺑﺮآر‬ ‫دار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﮐﺸﺎن‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫درآر‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دراز‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﺎز دل ﭼﻮن دو ﺑﺎل ﺑﺎز ﮐﻨﺪ‬
‫ﻣﯿﻎ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﯾﻮﺳﻔﯽ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﮔﺮﯾﻎ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫و‬ ‫اﺣﻤﺪی‬ ‫ﺳﲑت‬
‫ﮐﻪ دو ﺳﺮ در ﯾﮑﯽ ﮐُﻠﻪ ﻧﻪ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﺧﺼﻢ دﯾﻦ را ﺑﻪ ﺗﯿﻎ ﺑﺮ در ﭘﻮﺳﺖ‬
‫زﺷﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮی‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺳﺮ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺰای ﺧﺎره و ﺧﺸﺖ‬
‫ﺗﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﮑﯽ ﺳﭙﻬﺮ و دو ﻣﺎه‬ ‫ﺗﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﮑﯽ ﺟﻬﺎن و دو ﺷﺎه‬
‫ﻧَﻮ ﮐﻦ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﮐﻬﻨﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﺧﻮﺷﮥ ﻣﻠﮏ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪ ﺧَﻮ ﮐﻦ‬
‫ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎری‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﺟ ّﺪ ﺗﻮ ﮐﻮ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺖ ﻣﻌﻨﯽ ﺷﮑﻦ ﮐﻨﻮن ﯾﮏ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﺪ ﻫﻤﭽﻮ ﺟ ّﺪ ﻣﯿﺎن در ﺑﻨﺪ‬
‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮﻣﻨﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﺑﺖ‬ ‫دﻟﺴﺖ‬ ‫ﻣﻤﺎت‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﺖ‬
‫زﻣﺰم و رﮐﻦ او ﻣﺒﺎرک و ﭼُﺴﺖ‬ ‫دل ﻣﺆﻣﻦ ﭼﻮ ﮐﻌﺒﻪ دان ﺑﺪرﺳﺖ‬
‫ﺣﺴﺪ و ﺑﻐﺾ و آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﺣﺮص و ﻏﺮور و ﺷﻬﻮت و ﮐﲔ‬
‫ﻫﺴﺖ ﯾﮏ ﺑﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت و ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺗﺎزی‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻏﺎزی‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫ای‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻨﻮّر‬ ‫را‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﻄﻬّﺮ‬ ‫ﺑﺘﺎن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬
‫ﮔﻞ اﯾﻦ ﺑﺎم و ﺑﻮم ﺷﺸﺪر ﮐﻦ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن‬ ‫ﻗﺼﺪ‬
‫ﻟﺬّت ﭼﺎر ﻃﺒﻊ و ﭘﻨﺞ ﺣﻮاس‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ ﭘﻨﺞ روزه در ﻏﻢ و ﯾﺎس‬
‫ﺷﺶ و ﭘﻨﺞ و ﭼﻬﺎر و ﺳﻪ دو و ﯾﮏ‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﺑﻨﺪه ﻋﻨﺼﺮﺳﺖ و ﻓﻠﮏ‬
‫ﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﮐﻦ ﭼﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﺷﺶ ﺟﻬﺖ را ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺠﺮﯾﺪ‬
‫از ﺳﻮی ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻊ در درﺑﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﺣﺲ را ﺑﻪ ﻗﺪر و رای ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﻗﻮﺗﺸﺎن ده ز ﺑﺎغ ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺳﻪ ﻗﻮی را ﻣﺪه ﻏﺬای ﺳﺮﺷﺖ‬
‫ﯾﮏ ﺧﺮد را ﺑﻪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﺴﭙﺎر‬ ‫دو ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ زﯾﺮ ﺣﮑﻢ در آر‬

‫‪۳۱۳‬‬
 ‫در ﺣﮑﻢ راﻧﺪن ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﺟﻮی‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬
‫دار‬ ‫ﺧﺎﱃ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ز ﮐﺎر‬ ‫دل‬ ‫دار‬ ‫ﻋﺎﱃ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤّﺖ‬
‫ﺷﺮﺑﺖ از آب ﺣﻮض ﮐﻮﺛﺮی ﺟﻮی‬ ‫دﺳﺖ از اﯾﻦ آﺑﻬﺎی ﺟﻮی ﺑﺸﻮی‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫دل‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮآن‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺑﻘﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﻠﮏ دﻫﺮ را ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻫﻤﺖ ﭘﺴﺖ ﮐﯽ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻓﺮاز‬ ‫دل ﭼﻪ ﺑﻨﺪی در اﯾﻦ ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﺗﺴﻠﯽ‬ ‫زو‬ ‫اوﺳﺖ ﻣﻘﺼﻮد ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮاری‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﻓﺮّ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺮداری‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻣﺎن‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮِ آﺑﺶ ﺗﻮ ﭼﻮن ﺳﺮاﺑﯽ دان‬ ‫دان‬ ‫و ﻧﻬﯽ زﻣﺎﻧﻪ ﺧﻮاﺑﯽ‬ ‫اﻣﺮ‬
‫ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫در‬ ‫اﻗﺒﺎل‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ ﭼﻮن زی ﺳﺮاب روی ﻧﻬﺎد‬
‫ﮐﺰ ﭘﯽ ﺗﺴﺖ ﻣﻠﮏ ﻋﺰّ و ﺟﻼل‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫روزه‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﭘﺎﯾﺎب‬ ‫را‬ ‫ﺳﺮاب‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮاب از ﺳﺮِ ﻃﻤﻊ ﻣﺸﺘﺎب‬
‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺟﻨﯿﺒﺖ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬
‫دارد‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫اوت‬ ‫دارد‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫اوت‬ ‫داد‬ ‫ره‬ ‫اوت‬
‫ﮐﺎرﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮔﺮدن‬ ‫ﺗﺨﺖ ﺗﻮ ﺑﺮ رخ زﻣﲔ ﻋﺎرﺳﺖ‬
‫اﺷﻬﺐ و ادﻫﻤﺶ ﻟﮕﺎم ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮاﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﮐﺎم‬

‫ﻣﺪح ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻮاﮐﺐ و ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ‬

‫دﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎﻫﯽ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮﻧﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬
‫ﺑﮑﻦ‬ ‫زﺑﺎﻧﺶ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دم‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻣﻪ ﭼﻮ ﭘﯿﺶ آﯾﺪت ﺳﺮش ﺑﺸﮑﻦ‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺗﺎرک‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪ‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫زﺧﻤﻪ‬
‫رام‬ ‫او ﮐﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﻨﺪی‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫از ﮐﻒ‬ ‫ﺑﲑون ﮐﻦ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮﺟﺎس ﮐﻦ رخ ﺑﺮﺟﯿﺲ‬ ‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﮐﻮری‬ ‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫ﺗﲑ‬
‫را‬ ‫ﮐﯿﻮان‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻮان‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺒﻮد‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮای‬
‫زاوش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻌﺪ ﮐﻨﺶ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﻧﺤﺲ ﮐﯿﻮان ﺑﻪ ﺗﯿﻎ اﻋﺪا ﮐﺶ‬
‫ﺳﺮ ﮐﯿﻮان ﺳﺮﭙ ﺑﻪ زﯾﺮ دو ﭘﺎی‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﲑوی ﺑﺨﺖ ﺧﺮد ﺑﺴﺎی‬
‫ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺷﻮد ﺑﺮﺟﯿﺲ‬ ‫ﺑﯽﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دوات‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮐﯿﻮان‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺗﺎراج‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ده‬ ‫دﻧﺪان‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺮﺟﯿﺲ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺛﺮﯾّﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺳﯿﺎره‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺰه ﯾﮏ دم ﺑﻪ ﺳﻮی ﺑﺎﻻ ﮐﻦ‬
‫اﺧﱰان را ﺑﻪ ﻃﺎﻋﺖ اﻧﺪر ﮐﺶ‬ ‫ﺑﺮﮐﺶ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫زره‬
‫ﮐﺮﮔﺲ ﭼﺮخ را ﺑﻪ ﺟﺪی و ﺣﻤﻞ‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫درﻧﮓ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ‬
‫اﺛﲑ‬ ‫ﺗﻨﻮر‬ ‫در‬ ‫دراﻧﺪاز‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪوز‬ ‫را‬ ‫و ﮔﺎو‬ ‫ﺑﺮّه‬
‫ﺑﺮ ﮐﻦ‬ ‫را‬ ‫روی‬ ‫دو‬ ‫ﭘﻨﺞﭘﺎی‬ ‫از ﻓﻠﮏ زان ﺳﻨﺎن ﮐﻮه اﻓﮑﻦ‬

‫‪۳۱۴‬‬
‫ﺷﲑ را داغ و ﺧﻮﺷﻪ را ﺧﻮ ﮐﻦ‬ ‫ﻗﻮّت و ﻗﻮت را ﺷﺮف ﻧﻮ ﮐﻦ‬
‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ز ﮔﺰدم‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺗﺮازو‬ ‫از‬ ‫ﭼُﺴﺘﯿﯽ ﮐﻦ ﺑﮑﻦ ﺑﻪ ﻗﻮّت ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫دوز‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮕﺮﻓﯽ‬ ‫از‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫دام‬ ‫دﻟﻮ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮕﻪ‬ ‫ﺷﺴﺖ را ﺟﺎی ﺗﲑ ﺷﺎﻫﯽ ﮐﻦ‬
‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ ﭼﻮن ﺑﻪ دﺳﺘﺖ آﻣﺪ ﺑﺨﺖ‬
‫زن‬ ‫ﻻﯾﺰاﱃ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫در‬ ‫ﺧﯿﻤﻪ‬ ‫زن‬ ‫ﺟﻼﱃ‬ ‫ﻣﺴﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﮑﻴﻪ‬
‫ده‬ ‫اﺧﺘﯿﺎری‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ده‬ ‫ﻗﺮاری‬ ‫را‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫آدم‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫اﯾﻦ ﮐﯽ‬ ‫داﻧﯽ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن ﭼﻮن ﺗﻮ‬ ‫ای ز دوﻟﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯿﻤﻮن ﺗﻮ‬
‫ﻣﻠﮑﯽ آراﺳﺘﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﭙﻬﺮ و زﻣﲔ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﺎ دوﻟﺖ ﺗﻮ ﺣﺸﻤﺖ ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﮑﻦ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺗﻮ‬
‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫رای‬ ‫ﭼﻮن ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺗﻮ ﻣﻠﮏ روی زﻣﲔ‬
‫ارزق‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫رازق‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﮐﺶ‬
‫ﭘﻮﺷﺎن‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮﮐﻮارﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫ﺟﻤﻊ ﺷﺪ ﺟﻦ و اﻧﺲ ﺑﺮ درِ ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺮدو ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻮ ﺷﺪ ﻣﺴﺨّﺮ ﺗﻮ‬
‫ﭘﺴﺖ ﮐﻦ دﯾﻮ و دﯾﻮ ﻣﺮدم را‬ ‫ﺳﻮی دﯾﻦ ﺧﻮان ﭘﺮی و ﻣﺮدم را‬
‫ﻗﺎﻓﯿﺘﺶ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫اﯾﻄﺎﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ آن را ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﺪ ﻧﯿﺘﺶ‬
‫ﭘﲑاﯾﻪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺷﺮع ﺧﻮب از ﮐﻔﺎﯾﺖ ﺗﻮ ﺷﺪهﺳﺖ‬ ‫دﯾﻦ ﺣﻖ در ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺗﻮ ﺷﺪهﺳﺖ‬
‫ﺷﺪهای‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫زﻧﺎ‬ ‫زان‬ ‫ﺷﺪهای‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬
‫آﺳﻮده‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺮﺑﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺮﺳﻮده‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﮕﺰﯾﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن رخ اﻧﺪر ﻧﻘﺎب ﺧﺎک ﮐﺸﯿﺪ‬
‫دﺳﺖ ﺑﺎﻃﻞ ﺟﺪا ﮐﻨﯽ از ﺣﻖ‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺪهای‬ ‫زان‬ ‫ﺣﻖﮔﺰار‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺪهای‬ ‫زان‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫در ﮔﺮﯾﻎ‬ ‫اﻟﺤﺎد‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﻋﯿﺎل ﺗﯿﻎ ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﻬﺎی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش ای اﻣﲔ ﺑﺎر ﺧﺪای‬
‫از ﺷﺶ و ﻫﻔﺖ و ﻫﺸﺖ ﺑﺮﻧﺨﻮری‬ ‫ﻧﺮﭙی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻬﺎر‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﻨﻬﯽ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﮐﻼه‬ ‫دل‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻨﻬﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮔﺮددت ﺑﻪ ﯾﮏ دم ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻮا را ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﮐﺮدی ﻗﻤﻊ‬
‫ﺧﺎل زﻧﮕﯽ ﺑﻪ ﺧﻮن ﻧﺸﻮﯾﻢ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫دُرّ ﺗﻘﻮی ﺑﻪ ﺷﺮط دﯾﻦ ﺳﻔﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺗﺮک ﺟﻬﺎن ﻃﲔ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫اﺳﺘﯿﻨﺎس‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫زﺑﺎنِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﲑاﻟﻨﺎس‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻧﮕﺎه‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن ﭼﻮن ﺗﻮ‬ ‫ﮐﯽ ز ﺑﯿﭽﻮن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯿﻤﻮن ﺗﻮ‬
‫ﮐﺰ ﺗﻮ ﺷﺪ دﯾﻦ ﺣﻖ ﺑﻪ آزادی‬ ‫ﺑﺎدی‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻠﮑﯽ آراﺳﺘﻪ ﺑﻪ دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬ ‫ﺟﺰ ﺗﺮا ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﭙﻬﺮ و زﻣﲔ‬

‫‪۳۱۵‬‬
 ‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﻌﻠﻤﺎء و اﻣﺮاء اﻟﺪوﻟﺔ اﻟﻘﺎﻫﺮة و ﺻﻔﺔ‬
‫ﻏﻠﻤﺎﻧﻪ و ﺟﻨﺪه ﮐﺜّﺮﻫﻢاﻟ ﱣﻠﻪ‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺎﻣﻼﻧﺖ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﭼﲑه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎدﻧﺪ‬ ‫وﯾﻦ ﮐﻤﺮ ﺑﺴﺘﮕﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ درِ ﺗﻮ‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻨﺪی‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻮاره ﺗﻨﺪ و ﮐﲔ دارﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن ﻋﻠﯽ ﺟﺰ ﺑﻪ اﻣﺮ دﯾﻦ ﻧﺰﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮدن ﮐﺲ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ و ﮐﲔ ﻧﺰﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺼﺤﻒ ﺷﺮع و ﺻﻔﺤﮥ ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫آﻟﺘﻨﺪ‬ ‫دو‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻠﯽ زﯾﻦ‬
‫آﻟﺘﺸﺎن‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺪﯾﺪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﻏﺰو و در ﻣﻘﺎﻟﺘﺸﺎن‬
‫زﯾﻦ ﺟﻬﺎن اﯾﻦ دو را ﺑﺪان دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﺟﺎودان‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﻨﮕﺮی‬ ‫ﺗﻨﮕﺮی‬ ‫ﮐﻪ ز ﺷﻪ ﺳﻮی ﺳﺠﺪه ﮔﻪ ﭘﻮﯾﻨﺪ‬
‫ﻋﺎﺑﺪوار‬ ‫ﺣﻖﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻔّﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺷﺎه‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺠﺪۀ ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﺸﺎن ﺟﺰ دو ﮐﺎر در ﻫﻤﻪ ﮔﺎه‬
‫دﺷﻤﻨﺎن را ﻫﻤﯿﺸﻪ رﻧﺞ و وﺑﺎل‬ ‫ﻓﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺒﺎرﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫دل‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻨﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫از ﮐﻒ ﭘﺎی ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﺎرک دل‬
‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﯿﻐﺪاران ﭼﻮ ﻧﯿﺰه و ﭼﻮ ﺳﻨﺎن‬
‫ﺗﯿﻎ در دﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎم‬
‫ﻧﺮ‬ ‫ﺷﺮزۀ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫رزم‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻪ ﺑﺰم ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﺲ و ﻗﻤﺮ‬
‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻔﺎﺧﺮ‬ ‫وز‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻧﮕﯿﺎﻧﯽ‬
‫رای زی ﻧﻈﻢ ﻣﻠﻚ و دﯾﻦ دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫وﮔﺮﭼﻪ ﮐﲔ‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻗﺪ ﭘﺮ ز ﭘﻨﺠﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﭼﻨﺎر‬ ‫اﻧﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﻟﻨﺪ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺧﺼﻢ را ﺳﻨﮓ و دوﺳﺖ را ﻣﻮﻣﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ وﱃ ﺳﻌﺪ و ﺑﺮ ﻋﺪو ﺷﻮﻣﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﭼﻨﲔاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ از ﺑﻬﺮ ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺪﺧﻮاه‬ ‫و‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻣﻠﮑﻨﺪ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪان‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻓﻠﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ‬ ‫در‬ ‫ﺧﯿﻤﻪﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮﯾﺶ ﮐﯽ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻣﻠﮑﯽ‬
‫ﻟﺸﮑﺮت ﭼﻮن ﺳﺘﺎرهاﻧﺪ و ﺗﻮ ﻣﺎه‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫ای ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺷﺎد‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺰه‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺗﲑﻫﺎ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫رﯾﺰه‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮزﻫﺎ‬
‫ﻣﻠﮏ را ﻫﻤﭽﻮ ﺗﲑ ﮐﺮده ﺑﻪ ﺗﲑ‬ ‫ﺟﺎن ﺧﺼﻤﺎن ز ﺗﯿﻐﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﻔﲑ‬
‫دَم‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫و‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺰﯾﺮ‬ ‫ﺗﻨﻮره‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫دﻟﻖ ﮐﯿﻤﺨﺖ ﮐﻮه‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﯿﻐﺸﺎن‬ ‫ﻋﮑﺲ‬ ‫ﺑﺮﮐﺸﺪ‬
‫ﻧﱪدﯾﺸﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺣﲑان‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮدﯾﺸﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺎزﯾﭽﻪ‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫آرام‬ ‫ﺗﯿﻐﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﻧﺪام‬ ‫ﭘﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻫﯿﺒﺖاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮﮔﺪن‬
‫رﺳﺘﻪ‬ ‫ﻏﻨﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺴﻤﺸﺎن‬ ‫ﻧﻮرﺳﺘﻪ‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻗﺪّﺷﺎن‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﺷﲑ و اژدﻫﺎ ﺻﻮﻟﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﺣﻮر و آدﻣﯽ ﺻﻮرت‬

‫‪۳۱۶‬‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫اژدﻫﺎ‬ ‫ﺷﺴﺖ ﺳﯿﻤﲔ ﭼﻮ ﺳﻮی ﺗﲑ آرﻧﺪ‬
‫ﻫﻢ ﭼﻮ رﯾﺶ ﮐﻬﻦ ز ﺷﺎﻧﮥ ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮ‬ ‫ازﯾﺸﺎن‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﻋﺪای‬ ‫ﺷﺪه‬
‫ﺗﺮ ﭼﻮ ﺳﯿﺤﻮن و ﮔﺮم ﭼﻮن ﺳﯿﺤﺎن‬ ‫ﺗﯿﻐﺸﺎن از ﺑﺮای ﺟﺎن و ﺟﻬﺎن‬
‫ﮐﻪ ﻧﯿﻨﺪ از ﻗﺒﺎد و رﺳﺘﻢ ﮐﻢ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور زﯾﻦ ﺳﭙﺎه و ﺣﺸﻢ‬
‫اوﺑﺎر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺗﻨﻨﺪ‬ ‫آﻫﻦ‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎدﭘﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫وﯾﻦ زﻧﺪ در ﻫﻮا ﻣﮕﺲ را ﻧﻌﻞ‬ ‫آن ﺑﺸﻞ ﭘﺸﻪ را ﮐﻨﺪ ﭘﺮ ﻟﻌﻞ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫ﺗﲑﺷﺎن‬ ‫ﻫﺪف‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫روان‬ ‫آن‬ ‫دُرّ‬ ‫ﺻﺪف‬
‫اﻧﺪازﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎوک‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﺼﻢ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫رازﻧﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻔﺪراﻧﯽ‬
‫ﻧﺎوک از ﺳﺮ ﮐﻨﻨﺪ ﺷﺐ ﺧﯿﺰان‬ ‫ﺷﺮاﻧﮕﯿﺰان‬ ‫ﺗﺎرم‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﯿﺴﺖ‬ ‫دﻋﻮت‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺼﻦ‬ ‫ﺧﺮﮔﺎﻫﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺮک‬ ‫ﻓﻐﻔﻮر‬ ‫ﺣﺼﻦ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﺖ‬ ‫آن‬ ‫ورﻧﻪای‬ ‫ﺑﺴﺘﻮد‬ ‫ﻣﺎدﺣﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮش‬ ‫روزﮔﺎرت‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ورﻧﻪای‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﭼﻨﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫در‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ ﻋﺰّ و ﺟﺎه ﺗﻮ ﺑﺎد‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺟﻮد و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻋﻘﻞ دﯾﻦ ﺗﻮ ﺑﺎد‬
‫را‬ ‫زﻣﯿﻨﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫را‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺘﻮدم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﭘﺎی ﭘﯿﻞ و ﭘﺮﱢ ﻣﮕﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﻮ ﻣﺪح دﯾﮕﺮ ﮐﺲ‬
‫ﺟﻮی‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫آرای‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺎش روﺷﻦ روی‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺰرﮔﻮار‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه‬

‫ﺳﺘﺎﯾﺶ اﻣﲑﺟﻼلاﻟﺪوﻟﺔ اﺑﻮاﻟﻔﺘﺢ دوﻟﺘﺸﺎهﺑﻦ ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬

‫اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد اﻧﺎراﻟﻠﱣﻪ ﺑﺮاﻫﯿﻨﻬﻢ‬
‫ﺟﻮد و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﮓ و واﻻﯾﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ‬ ‫و‬ ‫دوﻟﺘﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دوﻟﺘﺸﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دو‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫از ﭘﯽ ﺟﻮی اوﺳﺖ ﺟﺮّ ﻣﻠﻮک‬ ‫آﻧﮑﻪ در روی اوﺳﺖ ﻓﺮﱢ ﻣﻠﻮک‬
‫وآن ﭼﻮ ﺑﺪر ﻓﻠﮏ ﺳﻔﺮ ﭘﺮورد‬ ‫آن ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭼﺮخ را در ﺧﻮرد‬
‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫از ﭘﯽ ﻗﻬﺮ ﺧﻮﯾﺶ و ﺑﺪﺧﻮاﻫﺎن‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻫﺸﺘﻢ‬ ‫ﺧﺎﻣﺶ و ﻋﺎدل و ﺑﻬﯽ ﭼﻮ ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻏﺮﯾﺒﯽ‬ ‫در‬ ‫رﻧﺞ دﯾﺪه ﭼﻮ ﯾﻮﺳﻒ از ﭘﺲ ﻧﺎز‬
‫ﮐﯿﺨﺴﺮو‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫وآﻣﺪه‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫زآﻓﺖ‬ ‫رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺳﯿﺎووش‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﯽ ﮔﺎه‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮورده ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻪ روز ﻃﻔﻠﯽ ﺷﺎه‬
‫ﺑﭙﺎﻟﻮده‬ ‫ﻏﺮﺑﺘﺶ‬ ‫ﺑﻮﺗﮥ‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻏﺶ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﻮد ﺧﺮد و ﺑﺰرگ ﭼﻮن ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﺟﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﻠﯿﻤﺎن‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺧﺮد ﺟﺮم و ﺑﺰرگ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻮد‬
‫ﻣﺮدم دﯾﺪه ﺑﻮد از آن آن دﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮد ﺑﻮد و ﺟﻬﺎن ﻓﺮاوان دﯾﺪ‬

‫‪۳۱۷‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧُﺮدی ﮐﻨﺪ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﯽﻧﻬﺎن‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬
‫وی‬ ‫در‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ذرّهای‬ ‫ﻧﻘﻄﻪای ﻧﻪ و اﯾﻦ ﺟﻬﺎن در وی‬
‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫او‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺨﺮد‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻧﺸﻤﺮد‬
‫دﯾﺪه‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫از‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ﺑﺎز ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺰرگ و ﻗﺪر ﺧﻄﲑ‬ ‫ﺟﺮم او ﺧُﺮد ﺑﻮد ﭼﻮن اﮐﺴﲑ‬
‫اﻧﺪک و دورﺑﲔ ﭼﻮ ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻓﮑﺮت او ﺑﻪ ﺧﺸﻨﺪی و ﺑﻪ ﺧﺸﻢ‬
‫ز ﻣﺎه‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ از ﻣﻬﺮ ﮐﺮد و ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دوﻟﺘﺸﺎه‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫دوﻟﺖ‬
‫اوی‬ ‫اﻓﺴﺮ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻓﻠﮏ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪﻣﺖ درِ اوی‬
‫ﭘﺮوردن‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﮕﺸﺎده‬ ‫ﻣﮑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫اﻓﺘﺎده‬ ‫ﯾﺜﺮب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻃﻔﻠﯽ ﻏﺮﯾﺐ ﭼﻮن ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﺑﻮده ﺧﻮب و ﻧﺴﯿﺐ ﭼﻮن ﯾﻮﺳﻒ‬
‫او ﭼﻮ ﯾﻮﺳﻒ ﭘﺪر ﭼﻮ ﯾﻌﻘﻮﺑﺶ‬ ‫ﺧﻮﺑﺶ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫روح‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬
‫وز ﺑﺮون ﻫﻢ ﺷﻤﺎﻣﻪ ﻫﻢ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫از درون ﻫﻢ ﭼﺮاغ و ﻫﻢ ﻣﻮﻧﺲ‬
‫وﻓﺎ‬ ‫ز‬ ‫دراﯾﺘﺶ‬ ‫ﺑﺮّ‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﺻﻔﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺘﺶ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﺑﻮده‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺑﻮاﻫﺮ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫ﺟﻮاﻫﺮ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﻣﻨﻬﯽ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮش‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫روی و ﺧﻮﯾﺶ ﭼﻨﺎن ﻣﻠﮏ دل ﺳﺎز‬
‫دارد‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫از ﺑﺮون ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻌﺖ ﺧﻮن دارد‬
‫ﺧﻮن ﻫﻤﯽ رﯾﺰد و ﻫﻤﯽ ﺧﻨﻨﺪ‬ ‫در ﮐﻔﺶ ﭼﻮن ﺳﻨﺎن ﮐﻤﺮ ﺑﻨﺪد‬
‫او‬ ‫اﯾﻨﮏ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻠﺶ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﮔﺮ ﮔﺮﯾﺰد ز زﺷﺖ و از ﻧﯿﮑﻮ‬
‫ﭼﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠّﺦ‬ ‫زد ﮐﺎروان‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﻠﻖ او ﮔﻮﯾﯽ از ﭘﯽ دل و دﯾﻦ‬
‫ﺑﻨﺪه ﮔﻞ ﺷﺪ ﭼﻮ ﺑﺮدﻣﯿﺪ از ﮔِﻞ‬ ‫ﺧﻠﻖ او را ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ از ﭘﯽ دل‬
‫ﺑﻪ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﺧﻠﻘﺘﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫از‬ ‫دﻟﺶ‬
‫ﺧﻠﻖ و ﺧﻠﻘﺘﺶ اﺑﺪ ﺷﮑﯿﺐ ﭼﻮ ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋﺰم و ﺣﺰﻣﺶ ازل ﻓﺮﯾﺐ ﭼﻮ ﺻﺪق‬
‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﯽﻧﻮا‬ ‫و ﮔﻠﺰار‬ ‫ﺳﻮﺳﻦ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬
‫ﻫﺮدو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﺶ ﺑﺸﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎﻓﺖ‬
‫ﻗﻮّت ﺷﲑ در دو ﺑﺎزو داﺷﺖ‬ ‫ﺻﻔﺖ ﺷﯿﺪ در دو اﺑﺮو داﺷﺖ‬
‫ﺗﻘﺮﯾﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﭼﺸﻢ دوﻟﺖ ﺑﺪو ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺮﯾﺮ‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﯽ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺳﻼﻟﮥ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫اوﺳﺖ‬
‫ﮔﻞ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮی ﺑﺨﯿﻞ‬ ‫زور و زر ﺑﻬﺮ ﺧﻠﻖ دار ﻧﺒﯿﻞ‬
‫ﻋﻘﻼ‬ ‫ﺷﺐِ‬ ‫در‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯿﺴﺖ‬ ‫ﻓﻀﻼ‬ ‫ﺳﺤﺮﮔﻪ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﭼﻮن ﻧﺴﯿﻢ ﺳﺤﺮ ﺑﻪ ﻓﺼﻞِ ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺗﯿﻤﺎر‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬
‫ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ از ﻣﯿﺎن ﻋﻤﺮ و اﺟﻞ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ از ﻋﻄﺎ و ﻋﺪل و ﻣﺤﻞ‬
‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫او‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬
‫ﻓﺎرغ اﺳﺖ از ﮔﺸﺎدن و ﺑﺴﱳ‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﱳ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رادش‬ ‫دﺳﺖ‬

‫‪۳۱۸‬‬
‫آب ﻇﺮﻓﺶ ز روی و ﻣﻮی ﭼﮑﺎن‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻬﺮ ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﮐﺎن‬
‫ﭼﻮن زﻧﺪ ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ آواز‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺑﻪ روح ﺻﻮرت راز‬
‫ﺳﯿﺴﻨﱪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭼﺸﻤﺴﺖ ﭼﺮخ ﭼﻮن ﻋﺒﻬﺮ‬
‫ﮔﻮش ﭼﺸﻢ اﺳﺖ از ﭘﯽ رازش‬ ‫آوازش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﮔﻮﺷﺴﺖ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻋﻘﻞ در راه او ﺑﻪ دﯾﺪه رود‬ ‫رود‬ ‫ﮐﺸﯿﺪه‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫از رﯾﺎض دل و ﺣﯿﺎض ﺣﺒﻮر‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ور‬
‫درﮔﺎﻫﺶ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫داری‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﺟﺎﻫﺶ‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺪ‬
‫اﯾﻦ ﺳﻪ ﺟﻮﯾﺪ ﻫﻤﯽ ز ﻋﻔﻮش اﻣﺎن‬ ‫ﺧﺮد و ﺟﺎن و ﻃﺒﻊ در ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﻧﻮر‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫آن‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺑﺎرۀ ﺑﺨﺖ او ﭼﻮ رﺧﺶ ﻗﺪر‬
‫ﺧﻮش ﺑﻮد ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻬﺮ ﺟﻮد و ﻋﻄﺎش‬ ‫ﺳﺨﺎش‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮدن ﮔﺮدﻧﺎن‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﻗﻄﺐ ﮔﺮد ﺧﻮد ﻣﯽﮔﺮد‬ ‫ﻓﻠﮑﯽ ﮔﺮد ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﯽﮔﺮد‬
‫ﺟﻔﺖ ﺟﺎن دﯾﺪهای ﺑﻪ ﺳﺮ دارد‬ ‫دارد‬ ‫ﭘﺴﺮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﭘﺪری‬
‫در و ﺑﺎم از ﻧﻈﺎره ﭘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دُر‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺳﭙﻬﺮ‬ ‫دور‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﻣﻬﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ای‬
‫دﺳﺖ ﺑﺬل ﺗﻮ ﮐﻮر و ﻣﺮده درم‬ ‫ﻧﻔﺦ ﺻﻮرﺳﺖ از ﺗﻮ ﺟﻮد و ﮐﺮم‬
‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﻃﺎﻟﻊ‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫وی‬ ‫ﻓﺸﺎن‬ ‫ﺑﻬﺎن‬ ‫ﻃﻠﻌﺖ‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ای‬
‫ﻧﺸﻮر‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﯾﺪارﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ ﺟﻮد ﺗﻮ در ﺷﺐ دﯾﺠﻮر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫دﺷﻤﻨﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮوﺗﻨﯽ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮﺗﺮی‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻣَﻨﯽ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﻣﻨﺘﻬﺎی‬
‫ﻗﺪرﺗﺶ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺶ ﺧﻮش ﺧﻮﺗﺮ‬ ‫ﻧﲑوﺗﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﺨﻮﺗﺶ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻋﻤﺎرت‬ ‫اﻣﺎرت‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ روﯾﺶ ﺑﻪ ﻋﺪل و دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﻓﺮاﻣﺶ‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻧﯿﮑﯽ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫ﻣﻨّﺖ‬ ‫ﯾﺎد ﮐﺮد‬ ‫از‬ ‫دارد‬
‫ﻟﻔﻆ او از ﭼﻨﲔ ﮐﻨﻢ دور اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺬل او ﺑﺮ ﺑﮕﲑ ﻣﻘﺼﻮر اﺳﺖ‬
‫راﯾﺶ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ‬ ‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫و ﮐﻠﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫را‬ ‫ﮔﯿﻬﺎن‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺑﻨﺪهﺗﺮ‬ ‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺗﻮﺳﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫او‬ ‫رام‬ ‫ﺷﺎه را ﭼﺸﻢ از او ﺷﺪه روﺷﻦ‬
‫ﺑﺮﺳﺪ ﺣﮑﻢ او ﺑﻪ ﻫﻔﺖ اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ارج و اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺗﻌﻈﯿﻢ‬
‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮد‬
‫ﺟﻮدش‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷُﮑﺮ‬ ‫ﺷﮑّﺮ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮدش‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻫﺮدم‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫آرزو‬ ‫ﻗﺼﺎرای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﺎرب او را ﺑﺮای ﺧﻮش ﻧﻔﺴﺎن‬
‫وزﯾﺮ‬ ‫دﻋﺎی‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫از‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﺳﺨﻨﯽ‬

‫‪۳۱۹‬‬
 ‫ﻓﯽ وﺻﻒاﻟﺤﺎل و ﺗﻤﺎم ﻣﺪاﯾﺢ اﻟﺴﻠﻄﺎن واﻟﻮزراء واﻟﻘﻀﺎة‬
‫ﭼﻮن از ﻣﺪاﺋﺢ ﺳﻠﻄﺎن اﻋﻈﻢ و ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه ﻣﻌﻈّﻢ اﻋﺰّاﻟﻠﱣﻪ اﻧﺼﺎره ﻃﺮﻓﯽ ﮔﻔﺘﻪ آﻣﺪ ﻧﻪ در ﺧﻮر ﻣﻨﺎﻗﺐ وی ﭼﻪ در‬
‫ﺧﻮر ﻃﺒﻊ ﻗﺎﺻﺮ و رای رﮐﯿﮏ ﻣﻦ ﺑﻨﺪۀ ﻋﺎﺟﺰ و ﭼﻮن ﺑﻬﻤﮕﯽ ﻣﻨﺎﻗﺐ و ﺧﺼﺎل ﺳﺘﻮدۀ وی ﭘﺎدﺷﺎه ﺧﻠّﺪ اﻟﻠﱣﻪ ﻣﻠﮑﻪ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﯿﻢ رﺳﯿﺪن ﻋﺠﺰ ﭘﯿﺶ آوردﯾﻢ )و ﻃﺮﯾﻖ اﻗﺘﺼﺎر و اﺧﺘﺼﺎر ﺳﺮﭙدﯾﻢ( و ﻫﻤﺎن ﮔﻔﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﻬﱰ ﻋﺎﻟﻢ و ﺳﯿّﺪ ﮐﺎﺋﻨﺎت‬
‫»و ﺳﺮور ﻣﻮﺟﻮدات« ﺻﻠّﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠّﻢ در ﺷﺐ ﻣﻼﻗﺎت در ﺣﻀﺮت رﺑﻮﺑﯿﺖ ﮔﻔﺖ ﻻاﺣﺼﯽ ﺛﻨﺎء ﻋﻠﯿﮏ‬
‫اﻧﺖ ﮐﻤﺎ اﺛﻨﯿﺖ »ﻋﻠﯽ ﻧﻔﺴﮏ« و ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻗﺐ و ﻓﻀﺎﺋﻞ وزراء و اﺻﺤﺎب ﻗﻠﻢ و ﺷﻤﺎﺋﻞ ﻗﻀﺎة و اﺋﻤﮥ دﯾﻦ‬
‫ﮐﺜّﺮﻫﻢاﻟﻠﱣﻪ اﻧﺠﺎﻣﯿﺪﯾﻢ و اﯾﻦ ﮐﺘﺎب را ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن آوردﯾﻢ و از ﻫﺮﯾﮑﯽ ﻃﺮﻓﯽ و ﺷﻤﺘﯽ درﺧﻮر رای ﻗﺎﺻﺮ و رﮐﺎﮐﺖ ﻃﺒﻊ‬
‫ﻞ ذﮐﺮه درﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﻣﮕﺮ از ﺟﻤﻠﮥ اﯾﻦ اﺑﯿﺎت ﯾﮏ ﺑﯿﺖ ﺑﺮ رای ﻋﺎﱃ اﻋﻼاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﺑﻠﯿﺪ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻔﺘﯿﻢ و از اﯾﺰد ﺟ ّ‬
‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه آﯾﺪ و ﻣﺤﻞﱢ ﻗﺒﻮل ﯾﺎﺑﺪﮐﻪ ﺑﺪان ﯾﮏ ﺑﯿﺖ ﺑﻨﺪۀ ﺿﻌﯿﻒ ﺑﺎ ﺣﮑﻤﺎی اوّﻟﲔ و آﺧﺮﯾﻦ ﻣﻔﺎﺧﺮت ﮐﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ازﮐﱪ ﻣﻦ آﺳﻤﺎن ﺳﺎی ﺷﻮد‬

‫اﻧﺪر ﻣﺪح وزراء و ﺻﺪور و ﻗﻀﺎة ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﺪح ﺧﻮاﺟﻪ آر ﭘﻨﺎه‬ ‫ﭼﻮن ﺷﺪی ﻓﺎرغ از ﻣﺪاﯾﺢ ﺷﺎه‬
‫زﻣﺎن‬ ‫ﮔﺰﯾﺪﮔﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮوران‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ ﺧﻮاﺟﮕﺎن و ﺟﻤﺎﻋﺖ دﯾﻮان‬
‫ﺷﮑﺮﺷﺎن ﺑﺮﺗﺮ از ﺻﯿﺎم و ﺻﻼة‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻬﱰان و ﺟﻤﻊ ﻗﻀﺎة‬
‫ﺗﻮران‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﻧﺎمداران‬ ‫اﯾﺮان‬ ‫ﻣُﻠﮑﺖ‬ ‫ﺳﺮﻓﺮازان‬
‫ﺑﺎزاری‬ ‫ﻧﻮﻧﻬﺎده‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫و‬ ‫روز‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺎری‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮق‬ ‫ﺧﺴﺮو‬
‫ﻫﲊ‬ ‫آﺷﮑﺎر‬ ‫و‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫راﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮّم‬
‫آﻫﻮ‬ ‫او‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯿﻨﻮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬
‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫را‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮐﺮدار‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺟﻤﻠﻪ داد ﺧﺪای‬ ‫ﻧﯿﮑﻮرای‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺗﺎزه‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮑﺶ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯽاﻧﺪازه‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ﺣﻮاﱃ‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻫﲔ‬ ‫ﺑﺮﮔﻮ‬ ‫ﮔﺰارد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫دور‬ ‫ﺑﺎدا‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﻟﻮﻫﻮر‬ ‫و‬ ‫ﻏﺰﻧﯽ‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫ای‬
‫ﻋﺒﺎدﺗﺘﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﭘﺬرﻓﺘﻪ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﺘﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯿﺪ‬
‫در اﻣﺎن ﻫﻤﭽﻮ روﺿﻪﻫﺎی ﺟﻨﺎن‬ ‫ﺷﻪﺟﻮان و ﺟﻬﺎن ﺟﻮان و زﻣﺎن‬
‫ﺑﻨﺪه‬ ‫زو‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﺑﺨﺸﻨﺪه‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎد ﯾﺎرب از آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﻓﺰون‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﯿﺴّﺮ‬ ‫دﻟﻬﺎ‬ ‫ﮐﺎم‬
‫ﭘﺎﯾﻨﺪه‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دار‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﻀﻠﻬﺎت‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎرب‬

‫‪۳۲۰‬‬
 ‫اﻧﺪر ﻣﺪح ﺻﺪراﻻﻣﺎم ﺗﺎجاﻟﻮزراء‬
‫اﺑﯽﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﯿّﺪاﻟﻮزرا‬ ‫اﺣﺮار‬ ‫ﺳﺮ‬
‫و ﮐﺮﻣﺎن‬ ‫ری‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫و‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫در‬
‫و ﮐﺮﻣﺎن‬ ‫ری‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫راﻋﯽ ﺧﺎص و ﻋﺎم ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺒﺎد‬
‫ﻋﺒّﺎد‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺒﯽ‬ ‫راﻋﯽ ﺧﺎص و ﻋﺎم ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺒﺎد‬
‫از ﺻﺪور ﺟﻬﺎن ﺣﺪﯾﺚ و ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ او ﺑﻪ ﻫﻔﺖ اﻗﻠﯿﻢ‬
‫ﻏﺎر‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫وزارت‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮی از ﻋﯿﺐ و ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺎر‬
‫ﻣﻠﮏ را رای او ﭼﻮ ﺧﺎﺗﻢ ﺟﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪور‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬
‫دمﺳﺎزان‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺳﯿﺎرهاش‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻧﺎزان‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﻓّﻪ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬
‫ﺳﻠﮑﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣُﻨﺰل‬ ‫وﺣﯽ‬ ‫روزی ﺟﻦ و اﻧﺲ در ﮐﻠﮑﺶ‬
‫ﻇﻠﻢ ﮔﺮﯾﺎن و ﻋﺪل ازو ﺧﻨﺪان‬ ‫ﻇﻠﻢ و ﻋﺪل از اﺷﺎرﺗﺶ ﺣﲑان‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﭘﺎﯾﮥ‬ ‫ﻧﺮدﺑﺎن‬ ‫درو درﮔﺎه ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺳﺮ اوﺳﺖ‬
‫ﻟﻘﺐ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﮐﻔﯽاﻟﮑﻔﺎة‬ ‫ﻋﻘﻠﺶ‬ ‫دﯾﺪه از وی ﮐﻤﺎل ﺧﻠﻖ و ادب‬
‫ﺑﻮس ﮐﺮده ﮐﻔﺶ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺷﺮﻓﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﻄﺒﻪ‬
‫ﻗُﺒﻠﻪ و ﻗﺒﻠﻪ ﺟﺎی ﺟﺎن ﻗﺪﻣﺶ‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫داﯾﻪ‬
‫رﺿﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪﺑﺎن‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻣﮑﺎﻧﺴﺖ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺟﺰ ﺻﻮاب ﮐﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻣﺪح و ﺧﻄﺎب وی ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺷﻮد از ﺟﺎن و دل ورا ﺑﻨﺪه‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫راﯾﺶ‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻓﻄﻨﺖ و ذﻫﻦ ﭘﺎی ﺑﺮ ﺟﺎﯾﺶ‬
‫ﻣﺮد ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺪﯾﺚ و ﺻﺎﺣﺐ رای‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﭘﲑاﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫وﻧﺪر‬ ‫آراﯾﺴﺖ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻫﺴﺖ در ﺷﻐﻞ ﻣﻠﮏ ﺻﺎﺣﺐ رای‬ ‫ﺑﻮده ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﻬﺮ ﺧﺪای‬
‫او‬ ‫ﻃﻮﯾّﺖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎﺻﺢ‬ ‫او‬ ‫روّﯾﺖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫رای‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ازو‬ ‫ﺑﺎﺧﺮدﺗﺮ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺰ ﺑﻬﺮ دﯾﻦ ﺧﺮد را ﺑﺎﺧﺖ‬
‫آﯾﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻣﻠﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﻓﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻣﻠﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫زان ﺑﺪو راﺳﺖ ﺷﺪ اﻣﺎرت او‬ ‫او‬ ‫وزارت‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮازوی‬ ‫ﺷﺪ‬
‫زان ﺳﺒﺐ ﻗﻠﺐ ﺧﻮان ﺗﺮازوی او‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎزوی‬ ‫ﻗﻮﯾﺴﺖ‬ ‫وزارت‬ ‫در‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪی‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﺑﺪان‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪی‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﻔﺮوزد‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫آﻣﻮزد‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫درﺑﺎزد‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﯾﺎزد‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺮدی‬
‫ﻧﻪ ز ﺧﻮد ﮐﺰ ﺧﺪای ﺑﯿﻨﺪ ﺑﺲ‬ ‫ﮔﺮ زﻧﺪ در ﺻﻼح ﻣﻠﮏ ﻧﻔﺲ‬
‫از ﻓﻠﮏ ﻃﻮق ﺳﺎﺧﺖ در ﮔﺮدن‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫در ﺑﺮد وزارت را‬ ‫ﻧﺴﺨﻪ زﯾﻦ‬ ‫ﭘﺲ از اﯾﻦ دﻫﺮ ﭘﺮ اﻣﺎرت را‬
‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻔﺎی‬ ‫در‬ ‫ﻃﯿﺒﺘﺶ‬ ‫ﻣﺠﺒﻮل‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫وﻓﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻃﯿﻨﺘﺶ‬

‫‪۳۲۱‬‬
‫ﻧﻪ اﻣﻞ ﻣﺎل ﺑﻞ اﻣﻞ را ﻣﺎل‬ ‫ﺑﺨﺸﺶ او ﺑﻪ وﻋﺪه و ﺑﻪ ﺳﺆال‬
‫ﺗﺄﺛﲑ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫آب‬ ‫آﻓﺘﺎب‬
‫ﭼﺸﻤﮥ ﭼﺸﻢ ﭼﺮخ و ﮔﻮش ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺻﻮرت و ﺻﯿﺘﺶ آﺷﮑﺎر و ﻧﻬﺎن‬
‫ﺟﺎﻫﺶ اﯾﻤﻦ ز ﭼﺸﻢ زﺧﻢ ﮐﻤﺎل‬ ‫زوال‬ ‫ز ﮔﻮﺷﻤﺎل‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫دﯾﻨﺶ‬
‫روی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻇﺮﯾﻒﺗﺮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺳﯿﺎهﺗﺮ‬ ‫ﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﺧﻂ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻓﻌﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮ ﮐﺎر و ﭘﺎی ﺑﺮ ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﻗﻮی راﯾﯽ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﻣﺬﻫﺒﺶ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﻧﺨﺎﺳﺖ‬ ‫زن‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫در ره او ﺧﻮد از ﭼﻮ ﺗﻮ دﻟﺒﻨﺪ‬
‫ﺟﻨﺒﻠﯿﺎن‬ ‫ﺳﺒﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﻣﻤﺘﻠﯿﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫آز‬
‫ﮐﻪ ﻧﺸﺪ ﺑﻌﺪ از آن ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﲑوز‬ ‫ﻇﻠﻢ ﮔﺮﯾﺎن ز ﻋﺪل او ﺷﺐ و روز‬
‫ﻧﺎﻣﺰدﻧﺪ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آن وزﯾﺮان ﮐﻪ ﻻف ﻋﺪل زدﻧﺪ‬
‫وﯾﺮاﻧﻪ‬ ‫ﻏﺰﻧﻪ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﯽراﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﺎر‬ ‫درو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫در‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬
‫ﮐﻔﺮ و ﺑﺪﻋﺖ ز ﺑﯿﻢ ﺑﺨﺮوﺷﺪ‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ در ﻧﻈﺎم دﯾﻦ ﮐﻮﺷﺪ‬
‫ﺑﻨﻤﺎی ای ﺗﻦ ار ﭼﻨﻮ دﮔﺮﯾﺴﺖ‬ ‫در ﺻﻼﺑﺖ درﯾﻦ زﻣﺎن ﻋﻤﺮﯾﺴﺖ‬
‫وﯾﻦ ﺑﻪ ﺑﺎﻻی ﻏﲑ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮزه‬ ‫ﻣﺜﺎﺑﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫ﺑﻮﺣﻨﯿﻔﮥ‬ ‫ﻧﮑﺖ‬ ‫در‬ ‫ﺻﻮﻓﯽ‬ ‫ﺷﺒﻠﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ورع‬ ‫در‬
‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫ﯾﮕﺎﻧﻪ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﺣﻔﺎظ‬ ‫در‬
‫اﻧﺪازه‬ ‫از‬ ‫ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻋﯿﺶ‬
‫اﻧﺲ و ﺟﻦ ﻣﺮ ورا ﺑﻔﺮﻣﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﯾﺎری ﺗﻨﯽ ﺷﺪ او ﺟﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ زو ﺑﻮد ﻗﺮار ﺟﻬﺎن‬ ‫روز و ﺷﺐ در ﺻﻼح ﮐﺎر ﺟﻬﺎن‬
‫ﮐﺲ ﭼﻨﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮدﺑﺎر و ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ داﻧﺶ اﺳﺖ و ﺟﺎن ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﺑﺎ ﺧﻄﺶ ﺧﻂ ﻣﻘﻠﻪ ﺟﺰ ﺧﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﭼﻨﻮ ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬
‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﻟﻘﺎش‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽرﻫﺎن‬ ‫ﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫وی‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن‬
‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻋﻔﻮ‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐُﻠﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮدون‬
‫ﻓﻀﻼ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺄﻣﻦ‬ ‫او‬ ‫درِ‬ ‫وزرا‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫از‬
‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﺎﻟﺶ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﻨﺸﺴﺖ ﺧﻮاﺟﻪ در ﺑﺎﻟﺶ‬
‫ﮐﻪ ورا زﯾﻦ ﺻﻔﺖ وزﯾﺮی داد‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻏﺰﻧﲔ ﭼﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد از داد‬
‫رﺳﺘﻪ ﮔﺸﺖ و ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺮِ ﮔﻨﺞ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﭙﺲ اﻫﻞ ﻏﺰﻧﯽ از ﻏﻢ و رﻧﺞ‬
‫ﻏﻢ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮد و ﺷﺎد ﺑﺰﯾﺴﺖ‬ ‫آن ﮐﺰ اﻧﺪوه ﻓﻘﺮ ﻣﯽ ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫راه‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫راﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﯿﺸﮑﺎر‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﺗﻘﺪﯾﺮ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ‬ ‫وزﯾﺮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬

‫‪۳۲۲‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻦ اﻣﻦ و اﯾﻤﻨﯽ ز ﮔﺰاف‬ ‫ﺷﺎه ﺑﺎ ﻋﺪل و ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﺎ اﻧﺼﺎف‬
‫ﺧﻠﻖ در رأﻓﺖ و ﺧﻮﺷﯽ آﺳﻮد‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ ﻋﺪل و اﻣﻦ روی ﻧﻤﻮد‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﻬﺮزه‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﻪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻃﻦ ﭼﻪ داری ﮐﻪ اﯾﻨﭽﻨﲔ ﺑﻨﯿﺎد‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﻋﺪل داد اﻣﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور ﺑﺎد از اﯾﻦ ﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﺪو دﯾﻦ و ﺷﺮع ﺳﺮﺑﻔﺮاﺷﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ را ﺑﺮ ﻣﻤﺎﻟﮑﺶ ﺑﮕﻤﺎﺷﺖ‬
‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن ﭘﯿﺶ وی ﺷﺪه ﻻﺷﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻣﺒﺎرک‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﻼﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻧﻮراﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫در ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر دو ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﺟﺎن او ﺟﻔﺖ رﻧﺞ و درد ﻣﺒﺎد‬ ‫زﯾﺎد‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫آﺑﺎدان‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﻟﺸﺎدان‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫اﻣﺎﻧﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎن و ﺧﺎﻧﺪاﻧﺶ ﺑﺎد‬

‫در ﻣﺪح ﻧﻈﺎماﻟﻤﻠﮏ اﺑﻮﻧﺼﺮ ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪاﻟﻤﺴﺘﻮﻓﯽ‬

‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ زان ﺟﻤﺎل و داﻧﺶ دور‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻧﺎﺋﺐ‬ ‫ﺑﻮﻧﺼﺮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﺧﻠﻖ او ﻫﺴﺖ ﺑﯽﺧﻼف و ﺷﻘﺎق‬ ‫ﺧُﻠﻖ او ﻫﺴﺖ ﺑﯽرﯾﺎ و ﻧﻔﺎق‬
‫ﻫﻢ ﻧﮑﻮ ﺧﻂ و ﻫﻢ ﻧﮑﻮ دﯾﺪار‬ ‫ﻫﻢ ﻧﮑﻮ ﺧﻠﻖ و ﻫﻢ ﻧﮑﻮ ﮔﻔﺘﺎر‬
‫ﭼﺸﻢ از او ﺻﺪ ﻫﺰار ﭼﻨﺪان دﯾﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﮔﻮش از ﮐﻤﺎل ﺧﻮاﺟﻪ ﺷﻨﯿﺪ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﮔﻞ را ﺷﻤﺎﻣﻪ و ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺟﺎن و دل را ﺣﺪﯾﻘﻪ و ﻣﻮﻧﺲ‬
‫ﻧﺎف‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﭼﲔ‬ ‫آﻫﻮی‬ ‫ﮐﺎﻧﭽﻪ دارد ز ﺧﻠﻖ او اﻃﺮاف‬
‫آﺛﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫و‬ ‫اﯾﺜﺎر‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮔﻔﺘﺎرﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫روح‬
‫ﮐﻪ ادب ﺑﺮ درش ﭼﻮ ﻓﺮّاﺷﺴﺖ‬ ‫ﻓﻀﻞ او در زﻣﺎن ﭼﻨﺎن ﻓﺎﺷﺴﺖ‬
‫ﺑﻬﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻓﻼﻧﮏ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺳﺮﻣﮥ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫ﻓﺎﺿﻼن‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬
‫وآنِ ﺳﻠﻄﺎن ﭼﻮ ﺟﺎن ﻧﮕﻪ دارد‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﻧﻮح‬ ‫ﺳﻮرۀ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎی‬ ‫ﺳﲑﺗﺶ‬ ‫روح‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫اﺑﺘﺪای‬ ‫ﺻﻮرﺗﺶ‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫را‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫ﻋُﺪّت‬ ‫ﻋﺎدﺗﺶ‬ ‫ﮐﺮده از ﺑﻬﺮ ﺣﻖ ﺑﮑﺮد و ﺑﮕﻔﺖ‬
‫راﺳﺖ ﻣﺤﻨﺖ ﮐﻦ اﺳﺖ و ﻣﺤﻨﺖ ﮐﺶ‬ ‫وش‬ ‫ﻓﺮﯾﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎﮐﺮی‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺻﺪﻫﺰاران دﻟﺴﺖ و ﯾﮏ ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ او از ﺑﺮای ﺳﻮد و زﯾﺎن‬
‫ﻓﮑﺮﺗﺶ ﭘﯽ ﺑﺮد درون و ﺑﺮون‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻘﻞ از ﮐﯽ و ﮐﻪ و ﭼﻪ و ﭼﻮن‬
‫رای‬ ‫اﺻﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫زو‬ ‫دﻫﺮآرای‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﮔﺮد رای او ﮔﺮدان‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﻗﻄﺐ‬ ‫او‬ ‫رای‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﺎﺑﻮده‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻘﻞ از ورای ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫روی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﻮﺷﯿﺪه‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫راﯾﺶ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻮدﻧﯽ ﺑﺪﯾﺪ ﭼﻮ ﺟﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﻢ‬ ‫ﺟﻢ‬ ‫ﺟﺎم‬ ‫از‬ ‫ﻓﻬﻤﺶ‬
‫رﺑّﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﻣﺸﮑﺎت‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫دل‬
‫ﺟﻼل‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫درش‬ ‫ﺧﺎکروب‬ ‫زُﻻل‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫اﺛﺮ‬

‫‪۳۲۳‬‬
‫ﮐﺎر ﺑﻨﺪی ﭼﻮ ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﺎرﮔﺸﺎی‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺻُﻨﻊ‬ ‫در ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮔﲑد‬ ‫اﻟﻢ‬ ‫ﻋﺪو‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺮاﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ز ﺳﺮ ﺑﺮ ﺑﯿﺎض ﺳﺎﺧﺖ ﻗﺪم‬ ‫ﻋﻘﺪی از دُر ﮐﺸﺪ ز ﻧﻮک ﻗﻠﻢ‬
‫ﺗﻨﮓ ﭘﻬﻨﺎﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﻓﺮّش ﻓﺮش‬ ‫ﭘﺴﺖ ﺑﺎﻻﺳﺖ ﭘﯿﺶ ﻋﺰّش ﻋﺮش‬
‫ﺻﺒﺢ ﺧﻨﺪان ز ﺧﺎک ﺑﻮس رﻫﺶ‬ ‫اﺑﺮ ﮔﺮﯾﺎن ز دﺳﺖ و دﺳﺖ ﮔﻬﺶ‬
‫ﺷﻬﻮار‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬ ‫و‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫آب‬ ‫ﻫﺴﺖ در رﺷﮏ آن ﮐﻒ و ﮔﻔﺘﺎر‬
‫ﺗﺎزهش‬ ‫ﭼﻬﺮۀ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻨﺪان‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫آوازهش‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺮده‬
‫ﻫﺮ زﻣﺎن ﺣﻠﻘﻪای ﮐﻨﺪ در ﮔﻮش‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪاﯾﮕﺎن‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﺎه‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮ ﻓﻠﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻠﮏ او ﻫﺮﮔﺎه‬
‫ﻋﻘﻞ را ﻣﺎل و روح را ﻣﻞ ﮐﻦ‬ ‫ﺗﺄﻣّﻞ ﮐﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫در‬
‫در دو ﺧﻂ ﺻﺪ ﻧﮕﺎرﺧﺎﻧﮥ ﭼﲔ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ و ﯾﻘﲔ‬
‫در ﺷﺐ و روز ﻧﺎم ﺑﯿﻢ و اﻣﯿﺪ‬ ‫درج ﮐﺮده ﭼﻮ ﺳﺎﯾﻪ و ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫دﯾﺪه ﮔﻞﺑﲔ و ﻋﻘﻞ ﮔﻞ ﭼﯿﻨﺴﺖ‬ ‫از ﺧﻂ او ﮐﻪ دﻧﯿﯽ و دﯾﻨﺴﺖ‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫و ﮐﻠﮏ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺧُﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻤّﺘﺶ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺎوسدان‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫راز‬ ‫ﻫﻮای ﮔﻠﱭ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﺧﻂ‬
‫ﺷﺐ و روز ﺟﻬﺎن دوﻟﺖ و دﯾﻦ‬ ‫زاده از روح ﮐﻠﮏ و ﻧﻮر ﯾﻘﲔ‬
‫ﻧﺎﻣﻪش‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ادﻫﻢ‬ ‫ﺧﺎﻣﻪش‬ ‫زردی‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫زردۀ‬
‫ﭘﺎﯾﺶ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫راﯾﺶ‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﻣﯿﮑﺎﺋﯿﻞ‬ ‫رزق‬ ‫او ﮐﯿﻞ‬ ‫ﮐﻠﮏ‬ ‫اﺳﺮاﻓﯿﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻂ‬
‫ﺟﺎﻣﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎرﺧﻮش‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺻﻮرت ﺧﻂ او ﮐﻪ در ﻧﺎﻣﻪﺳﺖ‬
‫ﺧﻂ او ﻫﻤﭽﻮ ﻏﻤﺰهﻫﺎی ﺧﻮﺷﺎن‬ ‫ﮐﻠﮏ او ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻮک دﯾﺪهﮐﺸﺎن‬
‫او‬ ‫ﻣﺜﺎﺑﺖ‬ ‫ﮐﻤﲔ‬ ‫ﻗﺪﺳﯽ‬ ‫روح‬ ‫او‬ ‫ﺻﻼﺑﺖ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬
‫ﻧﺰ ﻧﻘﲑ اﯾﭻ ﭼﯿﺰ و ﻧﺰ ﻗﻄﻤﲑ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪه زو ﻗﻠﯿﻞ و ﮐﺜﲑ‬
‫ﮐﺎرﮔﺬار‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﮐﻠﮏ‬ ‫ﺟﺎه او ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎه ﻣﻠﮏ ﻧﮕﺎر‬
‫ﺑﺸﺮی‬ ‫او‬ ‫ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺗﺒﺎﺷﲑ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ اﻣﺎن و ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺣﻮر و ﭘﺮی‬
‫ﻣﯿﻮه و ﺑﺮگ و ﺷﺎخ و ﻧﺮد و ﻋﺮوق‬ ‫ﻋﯿّﻮق‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺳﺨﺎش‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﺑﺮده‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫دور‬ ‫ﻣﺪار‬ ‫ﻋﻤﺮش‬ ‫ﻃﻮل‬ ‫ﻃﯿﺐ ذﮐﺮش ﻏﺬای روح ﻣﻠﮏ‬
‫ﺑﺎد ﻋﻤﺮش ﭼﻮ ﻋﻤﺮ ﻧﻮح و ﻟﻤﮏ‬ ‫ﺑﺎد اﻣﺮش ﭼﻮ اﻣﺮ روح ﻣﻠﮏ‬
‫ﻋﻠﻢ از وی ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻋﻠﻢ و ادب‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺑﺎ وی ﻧﺸﺴﺘﻪ در ﻣﮑﺘﺐ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺪاﯾﺖ‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫روح‬
‫ﺳﺎﺣﺮان را زﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ آﺳﯿﺐ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻪ ﺿﺒﻂ ﻣﺎل و ﻋﻘﺪ ﺣﺴﯿﺐ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺘﺎب‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺖ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺧﻠّﺎق‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺮﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او ز ﺣﺎﱃ ﮐﻪ ﺷﺎه از او ﺟﻮﯾﺪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺧﺎﮐﺶ‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫ﻓﻠﮏ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫و‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫رای‬ ‫ﺣﺒّﺬا‬

‫‪۳۲۴‬‬
‫ﺧﲑ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫او ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﺎﻣﻪ‬
‫ﻧﺰار‬ ‫و‬ ‫زرد‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ ﻧﺤﯿﻒ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺮ ﺳﺮ اﻧﮕﺸﺖ وی ﭼﻮ ﮔﺸﺖ ﺳﻮار‬
‫دﺷﻤﻨﺎن را ﮐﻨﺪ ﺳﯿﺎه ﭼﻮ ﻧﻌﻞ‬ ‫دوﺳﺘﺎن را ﮐﻨﺪ دو رخ ﭼﻮن ﻟﻌﻞ‬
‫ﺧﲑ و ﺷﺮ ﺑﺴﺘﻪ در زﺑﺎﻧﮥ اوﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪُه دﺷﻤﻦ اﺳﺖ و ﺷﺎدی دوﺳﺖ‬
‫او‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻓﺘﺢ‬ ‫ز‬ ‫ﻣُﻀﻤﺮ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫آﺑﺴﺘﻨﺴﺖ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ دﺷﻤﻦ ز ﺟﺎن ﺧﻮد ﻧﻮﻣﯿﺪ‬ ‫زان زﺑﺎن ﺳﯿﺎه و ﺷﺨﺺ ﺳﭙﯿﺪ‬
‫ﻗﺎرش‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻏﺬا‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻨﻘﺎرش‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺳﭙﯿﺪ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﺑﺮﮐﺸﺪ دُر ز ﺑﻬﺮ ﺗﺎج و ﮐﻼه‬ ‫در ﺷﻮد ﻫﺮ زﻣﺎن ﺑﻪ ﺑﺤﺮ ﺳﯿﺎه‬
‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫دلِ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻮاره‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﭘﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫زاﯾﺮاﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ورا‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎل‬
‫زان ورا ﻧﯿﺴﺖ در زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺪل‬ ‫ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﭼﯿﺰ‬
‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫رﻧﮕﺶ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪﺑﺎن‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺑﺎ دﻟﺶ ﭼﻮ رﻫﱪ ﺷﺪ‬
‫ﻣﻬﺘﺎب‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﺧﯿﻤﻪش‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﻃﻨﺎب‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫او‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﯿﻤﮥ‬
‫داد‬ ‫ﺗﺰﯾﲔ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫داد‬ ‫ﺗﻤﮑﲔ‬ ‫ﺷﺮق‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ورا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﻔﺰود‬ ‫دول‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﻓﺮﻣﻮد‬ ‫ﮐﺎردان‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻠﮑﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬
‫ﻣﺮد را ﮐﺎر و ﮐﺎر را ﻣﺮدان‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ ﺑﻬﱰ در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﻔﺰود‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻢ از ﺑﺨﺖ ﺷﺎه ﻣﺸﺮق ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ ﺣﯿﺎت و ﺑﻪ ﻣﺎل ﺑﺮ ﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮآﺳﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﮐﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﺧﻠﻖ زﯾﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﮐﺴﯽ را ﮔﻤﺎﺷﺖ ﺷﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺳﯿﻢ‬ ‫داﻧﮕﯽ‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﮐﺮد‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮآﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﺣﺎﮐﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺮ او را ﭼﻨﲔ ﻣﺜﺎﺑﺖ داد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺷﺎه از او او ز ﺷﺎه ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫را‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺧﺪاﯾﮕﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎد ﺗﺎ ﺑﺎد ﺷﮑﻞ ﺧﻂ ﻫﻤﻪ ﻃﻮل‬
‫ﺧﻮاﺟﮕﺎﻧﺶ ﭼﻮ ﻣﺎه و ﭼﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻣﺴﺘﻮﻓﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫وﻓﯽ‬ ‫ﺻﻔﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﻧﻈﲑ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور ازﯾﻦ ﭼﻨﲔ دو وزﯾﺮ‬

‫ﻣﺪح ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻮاﮐﺐ و ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ‬

‫ﺧﻠﻖ را در ﺑﻬﯽ ﺑﺸﲑ اﺳﺖ او‬ ‫او‬ ‫ﻇﻬﲑﺳﺖ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﮥ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫آﻣﺎن‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮّ‬ ‫ﻋﺎﻟَﻢ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﻇﻬﲑ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺸﲑ‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻫﺮ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺳﺎﻻر‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻋﻤﯿﺪان‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﺮده از ﺑﺮ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ درج ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﺮج‬ ‫و‬ ‫دﺧﻞ‬ ‫ﻣﻌﺘﻤﺪﮔﺎه‬

‫‪۳۲۵‬‬
‫ﻣﻨﺴﻮﺑﺶ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ ﮐﺲ‬ ‫ﺧﻮﺑﺶ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫دان‬ ‫روح‬ ‫ﻟﺬّت‬
‫ﺟﻮزا‬ ‫دوﭘﯿﮑﺮ‬ ‫ﺑﺮج‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ از درج ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﯿﺪا‬
‫ﺑﺪﯾﻊ‬ ‫ﻧﻘﺸﻬﺎی‬ ‫ز‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫روح‬ ‫رﻓﯿﻊ‬ ‫ﺷﮑﻠﻬﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﮔﻤﺮه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫از ﭼﻪ ﺧﻄﻬﺎی ﻣﻘﻠﻪ ﮔﺸﺖ ﺳﻘﻂ‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻪ ار ﺗﻨﮓ ﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ آن ﺧﻂ‬
‫ﺳﺮاب‬ ‫ﺻﺎﻓﯿﺴﺖ‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻄﺶ ﺧﻂ ﺧﺎزن و ﺑﻮّاب‬
‫ﭼﻮن ﮔﺸﺎد از رخ درر ﺳﻘﻄﺶ‬ ‫ﺧﻄﺶ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪﻫﺎی‬ ‫روﺣﺴﺖ‬ ‫اﻧﺲ‬
‫ﻣﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ار‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ دور ﺳﺨﺖ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﯽﺳﺖ‬
‫زان ﺧﺮد ﺑﺮ ﺧﻄﺶ ﺑﺮآﺷﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﻟﻔﻆ و ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﮔﺮ ﺟﻔﺘﺴﺖ‬
‫ﺗﺎرک ﻋﺮش ﭘﯿﺶ او ﭼﻮ ﻗﺪم‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫او ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫آﻧﮕﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬
‫ﺻﻮرت ﺣﺮف زﻟﻒ ﺑﺮ رخ ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬
‫دﻣﺶ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫آﺗﺶﻓﺮوز‬ ‫آب‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻼﻏﺖ‬ ‫در‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫دل‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ﺑﯽدد‬ ‫داد‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دل‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﮥ‬ ‫ﺑﯽﺑﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﻈّﻢ‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫دل‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دم‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ودﻧﯿﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﮔﺸﺘﻪ از ﻫﺮ ﺳﻮﯾﯽ ﺑﺪو ﭘﻮﯾﺎن‬ ‫ﻋﻄﺎﺟﻮﯾﺎن‬ ‫وارد‬ ‫و‬ ‫ﺻﺎدر‬
‫ﺑﻮده‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﻋﻄﺎش‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬
‫ﺧﺎﻧﮥ او ز ﮐﻌﺒﻪ ﺧﻮد ﭼﻪ ﮐﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺤﱰﻣﺴﺖ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺣﺮﻣﺶ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﯾﺰداﻧﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫دُرّ‬ ‫ﺻﺪف‬
‫او‬ ‫ﺣﺸﻤﺖ‬ ‫ﻓﺰود‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ‬ ‫ﺣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺳﺖ او ﺑﺎ ﻗﻠﻢ ﭼﻮ ﯾﺎر ﺷﻮد‬
‫اﺑﺮ و درﯾﺎ و ﮐﺎن ﺳﺨﺎوت اوﺳﺖ‬ ‫آب و ﻟﺆﻟﺆ و ﺟﺎن ﺻﻔﺎوت اوﺳﺖ‬
‫در ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﻫﺎ ورا ﻣﺪد اوﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮ ﻣﻌﺘﻤﺪ اوﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎه را ﮔﺎه‬
‫آﮔﺎﻫﺴﺖ‬ ‫ﻣﻠﮑﺶ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ز‬ ‫زان‬ ‫ﺷﺎﻫﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪاش‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮐﺰ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺶ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺳﺨﺎﯾﺶ ﺳﺤﺎب و درﯾﺎ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫را ﮐﺮاﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻮد‬
‫ﺷﺮر‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺤﺎر‬ ‫ﻋﻨﻔﺶ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺰﯾﺪه‬ ‫ﻟﻄﻔﺶ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺎوان‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫زا‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﮐﻒ او ﺑﺮ ﺳﺤﺎب رﺟﺤﺎن ﮐﺮد‬
‫ﻋﻈﯿﻢ‬ ‫وﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫را‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫وﯾﺴﺖ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬
‫ﮔﺎه ﺗﺪﺑﲑ و رای و ﮔﺎه ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ در ﻣﻤﻠﮑﺖ ﭼﻨﻮ ﯾﮏ ﺗﻦ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫راز‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻬﺮﯾﺎر‬ ‫راز‬ ‫واﻗﻒ‬
‫ﭼﻮن ﺣﺮم ﮔﺸﺘﻪ ﺑﺮ ﺻﻐﺎر و ﮐﺒﺎر‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﺎه از ﺷﺪ آﻣﺪ زوّار‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺳﺎز و اﺳﺐ و زﯾﻦ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻗﺮﯾﻦ‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺳﺤﺮ او ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎل اوﺳﺖ ﺣﻼل‬ ‫ﺣﺰم او ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻂ او ز ﺟﻼل‬
‫او‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﮐﺎر اﻓﮑﻨﺪ ﻧﻬﺎن را او‬
‫ﺳﺮﱢ ﺑﺎﻃﻦ ﭼﻮ ﻏﻤﺰه ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﭼﻮ ﺧﻨﺪه ﮐﺮده ﻋﯿﺎن‬

‫‪۳۲۶‬‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻧﻔﻮر‬ ‫ازو‬ ‫ﻋﯿﺒﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺧﻂ او ﺷﮑﻞ زﻟﻒ ﺣﻮر ﺑُﻮَد‬
‫ﺻﺪﻗﺴﺖ‬ ‫ﺣﻈﲑۀ‬ ‫ﺧﻄﺶ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺣﺬﻗﺴﺖ‬ ‫ﺣﺪﯾﻘﮥ‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﻧﻮر‬
‫ذﮐﺮ‬ ‫ﻣﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﮑﺮ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﻄﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻂ‬
‫آﻣﯿﺰد‬ ‫ﻣﻌﺎﱃ‬ ‫ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ‬ ‫اﻧﮕﯿﺰد‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن زﻟﻒ ﺣﻮر ﺑﺮ رخ ﺣﻮر‬ ‫ﺧﻂ و ﻣﻌﻨﯽ وی ز ﻇﻠﻤﺖ و ﻧﻮر‬
‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺳﻮاد‬ ‫ازو‬ ‫ﺑﯿﺎﺿﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻠَﮏ‬ ‫ﺑﺒﺎض‬ ‫ازو‬ ‫ﺳﻮادی‬ ‫ﻫﺮ‬
‫دزد‬ ‫اﻣﯿﻨﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫از ﺳﻮاد و ﺑﯿﺎﺿﺶ از ﭘﯽ ﻣﺰد‬
‫ﺣﺮم‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راز‬ ‫ﻧﮕﻬﺪار‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﮑﻮدار اﺻﻞ و ﻓﻀﻞ و ﮐﺮم‬
‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﻣﺎر ﮔﺮزه‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﺎره‬ ‫ﻧﮕﻬﺪارد‬ ‫ﺳِﺮ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳَﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﮕﻬﺪارد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫راز‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﺞ‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻊ ﻧﮑﻮ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺟﻮد‬ ‫زاﻧﮑﻪ داﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﺎل وﺟﻮد‬
‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﻨﻨﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ درﯾﺎ و اﺑﺮ و ﮐﺎن ﺑﻪ ﻋﻄﺎ‬
‫زر ﮐﺠﺎ ﯾﺎﻓﺖ ﻫﺮﮐﻪ ﺟﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﮐﺎﻧﯽ ﮐﻨﺪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﻟﻌﻞ ﮐﯽ‬
‫ﮔﻮش را ﻟﻔﻆ او ﭼﻮ ﺟﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺪر آن دم ﮐﻪ ﺧﻮش زﺑﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫راز‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫از‬ ‫وار‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻓﻄﻨﺖ‬
‫ﮔﻮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺎرای‬ ‫راز‬ ‫ﻓﻠﮏ از ﺟﻮد او ﻋﻄﺎ ﺟﻮﯾﺴﺖ‬
‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎرس‬ ‫و‬ ‫راز‬ ‫ﺧﺎزن‬ ‫زاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﺰّﺗﺶ‬ ‫دارﺳﺖ‬ ‫راز‬
‫دﻟﺶ‬ ‫ﺧﻮﺑﱰ ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫زو‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮای‬
‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮآرد ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫وﻫﻢ او ﭼﻮن ﻧﻢ ﻫﻮا از ﮔِﻞ‬
‫اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ دم آرد ﭘﺪﯾﺪ زﻣﺰم و ﻧﯿﻞ‬
‫او‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫رهِ‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دوران‬ ‫دور‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﻤﻠﺶ‬
‫ﯾﺎور‬ ‫ورا‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻋﺰم و ﺣﺰﻣﺶ ز رای ﻧﯿﮑﻮﺗﺮ‬
‫دﯾﻦ و دوﻟﺖ ﻓﺰوده زو ﻣﻘﺪار‬ ‫ﺷﺪه در ﮐﺎر ﻣﻠﮏ و دﯾﻦ ﺑﯿﺪار‬
‫ﮐﺮده از رای او ﺗﻌﺮّف ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺷﺎه را ﻋﻮن در ﺗﺼﺮّف ﻣﻠﮏ‬
‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ﻣُﻠﮑﺖ‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫زان ﻧﮑﻮ اﻋﺘﻘﺎد و رای رزﯾﻦ‬
‫ﮐﺮده ﭼﻮن روی ﺣﻮر ﻧﺎﻣﮥ او‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫و‬ ‫دور‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻪ‬
‫ﻧﻤﻂ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺮآن‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻮر را ﺣﺮز و ﻫﯿﮑﻠﺴﺖ آن ﺧﻂ‬
‫ﺑﺮات‬ ‫ﺳﻤﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫ﺑﻨﻮﯾﺴﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺮِ ﮐﻠﮏ در زﻧﺪ ﺑﻪ دوات‬
‫ﺷﻨﯿﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﻮدﺳﺘﻢ‬
‫ﻋﯿﺴﯿﺴﺖ‬ ‫دم‬ ‫ﺷﻔﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺎه‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﯾﺤﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻌﺠﺰی زان ﺻﻔﺖ ﮐﺴﯽ ﻧﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪرﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰات‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫ﻣَﺨﱪ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﯽﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ‬ ‫ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺨﯽﺗﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻗﻠﻢ‬
‫ﺑﺤﺮ و ﮐﺸﺘﯽ و ﺑﺎد ﮐﺮده ﺑﻪ ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬ ‫در‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬
‫ﺟﺎن‬ ‫درﯾﭽﮥ‬ ‫ﻣَﺨﱪش‬ ‫و‬ ‫ﻣَﻨﻈﺮ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﮥ‬ ‫ﻣﺄﺧﺬش‬ ‫و‬ ‫ﻣﺄﻣﻦ‬

‫‪۳۲۷‬‬
‫ﮐﻬﻨﺶ‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺳﺮﺷﺘﻪ‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ و ﻫﺴﺖ ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر‬
‫ﻫﺴﺖ دی ﻣﺎه ﺧﻮﺷﱰ از ﻧﻮروز‬ ‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن را ز ﻋﻠﻢ او ﺷﺐ و روز‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ورا‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﺴﺨّﺮ‬ ‫ورا‬ ‫دﻧﯿﺎ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺪح اﺻﺤﺎب دﯾﻮان و ارﺑﺎب ﻗﻠﻢ و ﻣﺸﺎﯾﺦ ﮐﺜّﺮﻫﻢاﻟﻠﱣﻪ‬

‫ﻟﺸﮑﺮ‬ ‫ﺷﻤﺴﮥ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫زَﯾﻦ‬ ‫ﭘﺲ از اﯾﻦ ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﺟﮕﺎن دﮔﺮ‬
‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﻣﺜﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﻠﮑﺸﺎن‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ ﭼﲑ‬
‫دُرّ و زر دَرج ﮐﺮده در ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺧﺎﻣﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻧﻘّﺎش‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺻﺪر دﯾﻮان ز ﻫﺮﯾﮏ ﭼﻮ ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫و‬ ‫رخ‬ ‫از‬
‫زردار‬ ‫ﻣﻠﮑﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﻠﮑﺸﺎن‬ ‫دُرﺑﺎر‬ ‫دُرﺟﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫درﺟﺸﺎن‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺖ‬ ‫را ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﻮﯾﺸﺎن‬ ‫روﯾﺸﺎن ﻣﺮگ را ﮐﻨﺪ ﭘﺲ دﺳﺖ‬
‫ﻧﻔﺴﺸﺎن ﭼﻮن ﺻﺪف ﺷﮑﻢ ﭘﺮ دُر‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎی دﯾﻦ ﭘﺮ ﺣُﺮ‬
‫دﯾﺪهﻫﺎ ﮐﺮده ﻫﻤﭽﻮ اﺑﺮ ﭘﺮ آب‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫ﺟﻮﯾﺒﺎر‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﻮده‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﯿﺴﯽ ز ﺧﺎﻃﺮ و ﺧﺎﻣﻪ‬
‫ﮐﻠﮑﺸﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻠﮏ ﻣﻌﺪه ﻗﻮی‬ ‫ﺣﺮص را ﮐﺮده در ﺟﻬﺎن ﻧﻮی‬
‫اﻟﻮﻋﺪﻧﺪ‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﺳﻤﺎﻋﯿﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻌﺪﻧﺪ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺳﯿﻨﻪﺷﺎن ﭼﺮخ و ﻓﮑﺮﺷﺎن اﺧﱰ‬ ‫ﺑﺼﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫روز ﮐﺎرﻧﺪ‬
‫ﮔﲑ‬ ‫ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﺗﻨﺸﺎن‬ ‫ﮔﲑ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻋﻘﻠﺸﺎن‬
‫اﻧﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘُﺮدﻟﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫آﺑﯽوار‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﻗﺎل اﯾﺸﺎن ﭼﻮ ﺣﺎل اﯾﺸﺎن ﭘﺎک‬ ‫ﻣﺎل اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﺰد اﯾﺸﺎن ﺧﺎک‬
‫ﺣﺼﺮ آن ﮔﺸﺘﻪ ﭘﯿﺸﺸﺎن ﭼﻮ ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﮐﺎن داد ﮔﻮﻫﺮ و زر و ﺳﯿﻢ‬
‫دﺳﺖ اﻋﺪا ﻗﺮﯾﻦ ﺷﺪه ﺑﺎ ران‬ ‫ﻧﺎز و ﻧﻌﻤﺖ ز ﮐﻠﮑﺸﺎن ﺑﺎران‬
‫از ﮔﻠﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎره‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫دﻟﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫واﻟﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫دﯾﻮان‬ ‫ﮐﻠﮑﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮﻣﯿﺪه‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺻﺪر‬ ‫روﻧﻖ‬
‫ﮐﻪ ﻋﻄﺎ ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ روان‬ ‫در ﺑﻨﺎﺷﺎن ﻧﮕﺮ ﺗﻮ ﮐﻠﮏ روان‬
‫ﺗﲑه‬ ‫ﺑﻬﺎﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻟﻘﺎﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺮ‬
‫ﺷﻤﺸﲑ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﯾﺎر ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﮐﻠﮑﺸﺎن‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫ﺳﻮار‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﻬﱰان‬
‫ﻗﺎﻫﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ اﻧﺪر ﺣﺴﺎب و ﺧﻂ ﻣﺎﻫﺮ‬
‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻘﻠﺸﺎن‬ ‫اﻧﻮر‬ ‫راﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﮐﺲ ﻧﮕﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ ﯾﺎ آن ﭼﻮن‬ ‫از ﺧﻄﺎ ﮐﻠﮑﺸﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺼﻮن‬
‫ﺗﮓ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺘﺎزﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬
‫از دو ﺻﺪ ﺟﺰو ﯾﮏ ورق ﻧﺘﻮان‬ ‫اﻋﯿﺎن‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫اﻣﻞ‬ ‫ﺣﻖﮔﺰار‬ ‫و‬ ‫ﻋﻘﻠﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﻫﺮﯾﮏ ز راه ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ‬
‫روی و رای ﯾﮑﯽ ﻫﺰﯾﻨﮥ ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺧﺰﯾﻨﮥ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬ ‫وﺟﻨﺖ‬

‫‪۳۲۸‬‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻮادث‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﯽﺧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﻠﮏوار‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﻠﮏ‬
‫ﻣﯽﺑﻨﺪد‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻣﯽﺧﻨﺪد‬ ‫ﺑﺮق‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آن‬ ‫روی‬
‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫دَمِ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﮐﻠﮏ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﯾﺪِ‬ ‫ﺣﺎﮐﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬
‫ﺣﺼﺎر‬ ‫آﺑﻨﻮس‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮﯾﮏ‬ ‫ﮐﻠﮏ‬ ‫ﺳﺎزد آﻧﮕﻪ ﮐﻪ دﺳﺖ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎر‬
‫روح‬ ‫دﻓﯿﻨﮥ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫ﺳﻔﯿﻨﮥ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﺳﻔﺘﮥ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﻓﺮش ﺟﻮﯾﺪ ﻋﺮش‬ ‫ﮔﺮدد آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﭼﺮخ ﮔﺮدد ﻓﺮش‬
‫آﮔﺎه‬ ‫راﯾﺸﺎن‬ ‫وﻫﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎه و دﺳﺘﻮر ﺷﺎه و ﻟﺸﮑﺮ ﺷﺎه‬
‫ﻣﻐﺮورﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫و‬ ‫اﻣﯿﻨﻨﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دورﻧﺪ‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﮐﺎرﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﯾﮑﯽ ﻧﻔﺲ ﻧﺰﻧﻨﺪ‬
‫ﻋﻠﻢ دو ﺟﻬﺎن ﺑﺠﻤﻠﮕﯽ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﭘﺎک و ﺧﺎﱃ ﻫﻤﻪ از ﺧﯿﺎﻧﺖ دل‬
‫اﻧﻌﺎم‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫راد‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫از‬
‫ﻧﺎم و ﻧﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ وﺿﯿﻊ و ﺷﺮﯾﻒ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻒ‬ ‫ﺧﺪاﯾﮕﺎن‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﮐﻢ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫را‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ اﺳﺐ و ﺳﺘﺎم و ز ّر و درم‬
‫ﻣﻠﮏ از اﯾﻦ ﺧﻮاﺟﮕﺎن ﺷﺪه آﺑﺎد‬ ‫ﺷﺎه از اﯾﻦ ﺧﻮاﺟﮕﺎن ﻣﺮّﻓﻪ و ﺷﺎد‬
‫روﺑﺎه‬ ‫ﺳﺨﺮۀ‬ ‫اﻋﺪاش‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫دﺳﺖ‬
‫ﻋﺪل ﺑﯿﺪار ﮔﺸﺖ و ﻓﺘﻨﻪ ﺑﺨﻔﺖ‬ ‫ﮔﺮگ ﺑﺎ ﻣﯿﺶ در ﺑﯿﺎﺑﺎن ﺟﻔﺖ‬
‫ﻧﯿﮑﻮﺧﻮاه‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش ای ﺑﻪ ﻋﺪل ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬
‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن زﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻮد ﺷﺎه ﻋﺎدل و دﺳﺘﻮر‬
‫ﻏﺰﻧﻪ ﻣﺮ ﻋﺪل را ﺷﺪه ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﻓﱳ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫از‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﯽﺧﻮ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻋﺪﻟﺶ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺗﺎ‬

‫در ﻣﺪح اﻗﻀﯽاﻟﻘﻀﺎة ﺟﻤﺎلاﻟﺪﯾّﻦ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ‬

‫ﻣﺤﻤﻮدﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪِاﻻﺛﲑی‬
‫ﮐﺮدی‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻃﺎﯾﻔﻪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن از اﯾﻦ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﮔﺬر ﮐﺮدی‬
‫ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺤﺾ و دور از ﻻف‬ ‫اﻧﺼﺎف‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺗﺎﺑﺎن‬ ‫اﻟﻘﻀﺎة‬ ‫اﻗﻀﯽ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻣﺮّﻓﻪ‬ ‫اﻣﻢ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬
‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪی‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﻣﻔﺘﯽ اﺻﻞ و ﻓﺮع و وارث ﺟﻮد‬
‫ﭘﺎی ﻓﺘﻨﻪ دو دﺳﺖ ﻇﻠﻢ ﺑﺒﺴﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ در ﺻﺪر ﺷﺮع ﺗﺎ ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫ﺧﺎک درﮔﺎه او ﭼﻮ آب ﺣﯿﺎت‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ در راه دﯾﻦ ز ﺑﻬﺮ ﺛﺒﺎت‬
‫داﻣﻦ و ﺟﯿﺐ او ﭼﻮ اﯾﻤﺎن ﭘﺎک‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﻏﺒﺎر‬ ‫از‬
‫دﯾﺪ‬ ‫ﺑﯽﻋﻤﻮد ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮّه‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﺳﺘﻮده‬ ‫را‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫ﻗﻔﻞ‬
‫ﺧﯿﻤﮥ ﺷﺮع را ﻃﻨﺎب و ﺳﺘﻮن‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺘﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﯽاﻓﺴﻮن‬
‫دور‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﯽزﺣﻤﺖ‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮔﻨﺪه ﭘﲑ ﻏﺮﭼﻪ ﻓﺮﯾﺐ‬ ‫ﻧﺸﯿﺐ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻧﱪده‬ ‫ﻓﺮازش‬ ‫از‬

‫‪۳۲۹‬‬
‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣَﮑﻤﻦ‬ ‫ﺷﺎﻫﺮاه‬ ‫او‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫دل او ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻣﺴﮑﻦ ﺷﺮع‬
‫آﺑﺎدان‬ ‫ازوﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺷﺎدان‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ز‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﻋﺰم و ﺣﺰﻣﺶ ﻫﻤﻪ دﻟﯿﻞ و ﺑﯿﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫دل‬
‫ﻇﻔﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫روز ﺣﮑﻤﺶ ﺑﺮی ز ﺟﱪ و ﻗﺪر‬
‫ﮐﺮده در دﯾﻦ ﺑﻪ ﺷﺮط ﺧﻮﯾﺶ ﻗﯿﺎم‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫در‬ ‫ﻧﮑﺮده‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬
‫ﻣﯿﻞ در ﻃﺒﻊ او ﻧﻪ در اﻓﻼک‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﺎﻃﻨﺶ ز رﺷﻮت ﭘﺎک‬
‫راﺿﯽ‬ ‫ﺷﺪی‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﻮﺳﻒاﻟﻘﺎﺿﯽ‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫او دﻫﺪ زﯾﻦ ﻗﻀﺎ ﺟﻮاب ﺳﺆال‬ ‫زﻟﺰال‬ ‫و‬ ‫ﺗﻐﺎﺑﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬
‫ﻧﺎﻣﮥ ﯾﺤﯿﯽ اﺳﺖ ﭘﺎک و ﺧﻼ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ او ﺑﻪ روز ﺣﺸﺮ و ﻗﻀﺎ‬
‫وز ﻣﮑﺎﻓﺎت و از ﻋﺬاب اﻟﯿﻢ‬ ‫ﮔﺮ ز ﺣﺸﺮ اﺳﺖ ﻫﺮﮐﺴﯽ را ﺑﯿﻢ‬
‫ﻗﻀﺎت‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫ﻓﺮﯾﻖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﮑﺒﺎت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫او‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ از ﺳﻪ ﻧﻮع ﻗﻀﺎت‬ ‫ﺳﺎدات‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﻬﱰ‬
‫ﺗﺎﺟﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﻣﮋده‬ ‫دو ﺑﻮد ﻫﺎﻟﮏ و ﯾﮑﯽ ﻧﺎﺟﯽ‬
‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻗﺎﺿﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺻﻨﺎﯾﻊ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫رﺣﻠﺖ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺳﺮﭙد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫آﺑﮕﯿﻨﻪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﯿﺸﺶ آن ﺳﺮ ﮐﻪ در ﺧﺰﯾﻨﻪ ﺑُﻮَد‬
‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫او‬ ‫و‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﺣﻀﺮت ﺑﺰرگ ﭼﻮ ﺟﺎن‬
‫ﮐﺮده ﺧﺎﱃ ز رﺳﻢ و ﺳﲑت ﻋﯿﺐ‬ ‫ﻏﯿﺐ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺪورت‬ ‫او‬ ‫ﺻﻔﻮت‬ ‫ﮐﺮده ﭘﺎک از ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻊ اﻣﻢ‬
‫ﺟﺎن ﺑﯽﻋﻘﻞ و ﻋﻘﻞ ﺑﯽﺟﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺗﺎزه‬
‫ﺑﻮده در ﺷﺮح ﻋﻠﻢ و ﺷﺮع ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫ﻧﻈﺮش ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن ﭘﺎک ﻣﺴﯿﺢ‬
‫ﺗﻤﮑﯿﻨﺶ‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﺤﻠّﯽ‬ ‫دﯾﻨﺶ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻋﻘﻞ ﺟﺎن ﺳﲑت و ﺳﺮﯾﺮت او‬ ‫ﺷﻤﻊ دﯾﻦ ﺻﻮرت و ﺑﺼﲑت او‬
‫دارد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﭼﱰ‬ ‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﮐﻠﮏ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻓﺘﻮی‬ ‫ﮔﺎه‬
‫ﻣﭙﯿﭻ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺑﯽﺣﻘﯿﻘﺖ‬
‫ﭼﻮن ﭘﯿﻤﱪ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ دﯾﻦ ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﺲ ﻣﯿﻞ و ﻧﻪ ز ﮐﺴﺐ ﻣﻠﻮل‬
‫ﺳﺎزد‬ ‫آﺧﺮت‬ ‫ﺷﻐﻞ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﻧﺮﭙدازد‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زان‬
‫ﻧﮕﺮد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ از ﻫﯿﭻ ﭼﺸﻢ ﺟﺎن و ﺧﺮد‬
‫ﺧﺎﱃ‬ ‫ﺣﯿﻠﺘﯽ‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻦﺟﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎﱃ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻘﺪم‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭼﻪ ﺑﻪ اﻓﻌﺎل دﯾﻦ ﭼﻪ در اﻗﻮال‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮدﺳﺖ‬ ‫ﻓﺤﻞ‬
‫ﻧﮕﺬارد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫در رﺿﺎ دﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻧﺴﭙﺎرد‬
‫ﻣﺸﺮب ﻋَﺬب او ز زﺣﻤﺖ ﻋﺎم‬ ‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺣﻮض ﮐﻮﺛﺮ از اﻧﻌﺎم‬
‫ﻣﻔﺘﯽ ﺷﺮق و ﻏﺮب اﻣﺮوز اوﺳﺖ‬ ‫اﻫﻞ دﯾﻦ را ﻣﻌﲔ و دﻟﺴﻮز اوﺳﺖ‬
‫زاد‬ ‫ﮐﺸﯿﺪن‬ ‫در‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫زﯾﻦ ﺟﻬﺎن از ﭘﯽ ﺳﺮای ﻣﻌﺎد‬
‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﻋﻨﺎن ﭼﻮن ﺑﺪان ﺟﻬﺎن ﺗﺎﺑﺪ‬

‫‪۳۳۰‬‬
‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮاد‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ در ﻋﻄﺎ ﺧﻄﺎ ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫رﯾﺎ‬ ‫ﺳﺨﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺧﺎﻃﺮش را ﺧﺮد ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﺧﺼﻢ را ﮐﻨﺪ در ﺧﻮاب‬ ‫رای ﺑﯿﺪارش از ﻃﺮﺳﻖ ﺻﻮاب‬
‫ﺷﺮع را داﯾﻪ ﺑﻮد و دﯾﻦ را ﺟﺎن‬ ‫ﻓﻀﻞ را ﺑﺤﺮ ﺑﻮد و ﻋﺰّ را ﮐﺎن‬
‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯽ‬ ‫روی او ﭼﻮن ز رای او ﺑﻔﺮوﺧﺖ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻗﺒﺎﻟﺶ از دو ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺎی‬
‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫دل او ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻮی اوﺳﺖ ﺳﭙﯿﺪ‬

‫در ﻣﺪح اﻗﻀﯽاﻟﻘﻀﺎة ﻧﺠﻢاﻟﺪّﯾﻦ اﺑﻮاﻟﻤﻌﺎﱃﺑﻦ‬

‫ﯾﻮﺳﻒﺑﻦ اﺣﻤﺪ اﻟﺤﺪّادی‬
‫اﻟﻌﻬﺪ‬ ‫ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻟﻘﺒﺶ‬ ‫ﺻﺤﯿﺢاﻟﺠﻬﺪ‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫در‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬
‫ﭘﻠﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺑﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﺖ او ورای ﺟﺰو و ﮐﻠﺴﺖ‬
‫ﻧﯽ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺮم‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺗﻮ ﺟﺎﻧﺶ از ﻣﻌﻨﯽ‬
‫از ﮔﻮش ﺑﺨﻞ ﺑﲑون ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫ﻗﺎورن ﮐﺮد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫آز‬ ‫ﺳﺎﯾﻞ‬
‫ﻟﯿﻒ او ﻻف زد ﭼﻮ ﮔﻔﺖ اﻧﺎ ﺧﲑ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ اﺑﻠﯿﺲ ﮐﺰ ﭘﯽ دم ﻏﲑ‬
‫ﺳﺠﻮد‬ ‫رای‬ ‫وﺟﻮد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﮐﺮدی ار دﯾﺪی اﯾﻦ ﻣﮑﺎرم و ﺟﻮد‬
‫واﻧﮑﻪ از ﮔِﻞ دل آورد ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﯿﻨﺎ دل‬
‫ﺷﻤﻊ دارد ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ اﻧﺪر دﺳﺖ‬ ‫ﺳﻤﻊ آﻧﮑﻮ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺴﺶ ﺑﻨﺸﺴﺖ‬
‫ﭘﺎک‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫ﭘﺎک‬ ‫ﺻﯿﺎﻧﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺰﻣﺶ‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬
‫ﻋﻬﺪ او ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻀﺮ ﻣﺤﮑﻢ ﺟﺎن‬ ‫دم او ﻫﻤﭽﻮ ﻋﯿﺴﯽ آدم ﺟﺎن‬
‫ﺷﺨﺺ او ﻫﻤﭽﻮ ﻋﯿﺴﯽ اﻧﺪر ﻣﻬﺪ‬ ‫ﻋﻬﺪ او ﭼﻮن ﭘﯿﻤﱪ اﻧﺪر ﻋﻬﺪ‬
‫ﯾﺎﻗﻮﺗﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﻗﻮﺗﺴﺖ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺳﺤﻖ‬ ‫ﻣﮋدۀ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻮش ﺳﺎرهﺳﺖ‬ ‫وﻓﺎق‬ ‫و‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫او‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬
‫ﮔﺮدن ﭼﺮخ ﺳﯿﻠﯽ ﺧﻮش ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻨﻮر‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﺰ ﺑﻪ اﻣﻼی ﺷﺮع و ﻋﻘﻞ ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺧﻮد ﻧﺮاﻧﺪﺳﺖ در ﺷﻔﺎ و اﻟﻢ‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻠﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻟﻔﻆ و ﻧﻄﻘﺶ ز ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﻣﻤﻠﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻮد او ﭼﻮن ﺣﯿﺎت ﺣﻖ ﻃﻠﺒﺴﺖ‬ ‫ﺟﻮد او ﭼﻮن ﺑﻬﺎر ﺧﻮش ﺳﻠﺒﺴﺖ‬
‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺻﻔّﮥ‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺗﺤﻔﮥ‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬
‫ﭘﺸﺖ اﺳﻼم و ﺷﺮع را ز ﮐﻤﺎل‬ ‫ﻫﺴﺖ از روی رﺗﺒﺖ و اﺟﻼل‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﺶ‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫در‬
‫ﻫﻤﭽﻮ اﻧﮕﺸﺖ ﺣﻮر ﭘﺮ ﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫دورﺳﺖ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫ره‬ ‫او ﮐﺰ‬ ‫ﮐﻠﮏ‬
‫ﺧﻠﻞ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻼل‬ ‫ﺧﻼء‬ ‫در‬ ‫ازّل‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫در‬
‫ﮔﺮﭼﻪ راﻫﺴﺖ دور و زﺷﺖ و دراز‬ ‫ﻫﺴﺖ در ﺑﺎدﯾﻪ در آز و ﻧﯿﺎز‬

‫‪۳۳۱‬‬
‫وﺟﻮد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻧﯿﺴﺖ در ﻧﺸﯿﻤﻦ ﺟﻮد‬
‫اﺑﺮ اﻧﻌﺎم و ﻏﯿﺚ اﻧﺴﺎن اوﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫اﺣﺴﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺳﺨﺎ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫دﺳﺘﺎرم‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﮐﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرم‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬
‫ﺑﯿﻔﺰودم‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫در‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮدم‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮐﻪ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫دو‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫روح‬ ‫دﯾﮓ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺣﲑاﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آب‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫او‬ ‫ﺑﺮوﻧﺴﺖ‬ ‫ﻗﺮان‬ ‫و‬ ‫ﻗﺮون‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ از ﻗﺮوﻧﺴﺖ او‬
‫ﭘﺸﻪ را ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺎﺷﻪ ﭘﺮ دادﺳﺖ‬ ‫زاغ را ﭼﻮن ﻫﻤﺎی ﻓﺮ دادﺳﺖ‬
‫زﺑﻮن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻋﻠﻤﺶ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﻣﺼﻮن‬ ‫ﺳﻬﻮﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﻗﻠﻢ‬
‫ﮔﺸﺘﻢ‬ ‫آﯾﺘﯽ‬ ‫وی‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺸﺘﻢ‬ ‫وﻻﯾﺘﯽ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫زو‬
‫ﺑﺎران‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رﺑﯿﻊ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﻠﻤﺶ‬ ‫دﯾﻨﺪاران‬ ‫دﺳﺘﮕﲑ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﺑﯿﺰدوده‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺿﻼﻟﺖ‬ ‫وز‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺘﻮﯾﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ‬ ‫آﺳﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﺶ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮا‬ ‫ﻋﻠﻤﻬﺎ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روا‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺒﺠﺢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮاﺿﻊ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫را‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﯽﻧﻘﺎب‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﺟﺎن‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫او‬
‫ﻓﺮﻣﻮدهﺳﺖ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آﺳﻮدهﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫ﺗﺮﺑﻪ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ وی ﮔﻔﺖ ﺷﯿﺦ ﭼﻮﻧﺎن ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺮد ﭼﻮن ﮐﺎر را ﺑﻮد در ﺧﻮرد‬
‫ﺷﯿﺦ در ﺷﺮح آن ﺑﺪادش داد‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻧﻘﻞ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﱪ ﮐﺰ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺒﺎ و ﻧﯿﮑﻮ و در ﺧﻮرد‬ ‫آورد‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫اﺧﺒﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﮐﻼم‬ ‫ﻣﺸﮑﻼت‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻟﻔﻈﻬﺎﺋﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﮐﺮده ﺣﻞ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ و ﺑﯿﺎن‬
‫او‬ ‫ﺑﯽﺷﻤﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫روزﮔﺎرﺳﺖ‬ ‫اﺑﻦﻋﺒّﺎس‬
‫ﻋﺰّوﺟﻞ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه‬ ‫اﯾﺰدش‬ ‫ﺟﺒﻞ‬ ‫ﻣﻌﺎذ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﮏ ﻧﺰدﯾﮏ ﻟﯿﻚ ﺑﺲ دورﺳﺖ‬ ‫ﻧﻮرﺳﺖ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬
‫ﺷﻮ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫اﻓﮑﻦ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫ﻓﺮاوان‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻫﻢ ﺳﺒﮏ ﻫﻢ ﮔﺮانﺑﻬﺎﺳﺖ ﭼﻮ ﺟﺎن‬ ‫ﻫﻢ ﮔﺮان ﻫﻢ ﺳﺒﮏ ﻟﻘﺎﺳﺖ ﭼﻮ ﮐﺎن‬
‫ﭘﯿﺶ ﺣﮑﻤﺶ ﺑﻪ ﺳﺮ دوَم ﭼﻮ ﻗﻠﻢ‬ ‫اﻟﻢ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫دواﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﻤﺎل ﮔﺮو‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫از‬ ‫ﺑﻨﺪم‬ ‫رو‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ای‬ ‫ﻣﺮا ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ور‬
‫ﻫﻤﻪ ﺗﻦ دل ﺷﻮم ﺑﺴﺎن ﺣﺒﺎب‬ ‫ﻋﺘﺎب‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬ ‫ور‬
‫اﻣﲔ‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫دام‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫او‬ ‫ﻗﺪر‬
‫آرد‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﮔﻨﮓ‬ ‫آرد‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮐﺎم‬
‫در ﺣﺪﯾﺚ آﯾﺪ از ﻧﺸﺎط اﻟﮑﻦ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ ز اﻟﮑﻦ اﻟﺘﻤﺎس ﺳﺨﻦ‬
‫ﺳﺠﻮد ﮐﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫از‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺳﻨﮓ ﺑﺮ وی ﺑﻪ ﻣﺪح ﺟﻮد ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﺎ ﺑﻄﺮ ﭼﻮن ﺳﺮﺷﮏ دﯾﺪۀ اﺑﺮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ ﻋﺬب ﭼﻮن ﻧﺘﯿﺠﮥ ﺻﱪ‬
‫ﻟﻔﻆ و ﻣﻌﻨﯽ دو ﻣﻐﺰه ﭼﻮن ﺟﻮزا‬ ‫ﺧﻠﻖ و ﺧﻠﻘﺶ ﻟﻄﯿﻒ ﭼﻮن ﺣﻮرا‬

‫‪۳۳۲‬‬
‫ﮐﻪ دو ﻣﻐﺰ و ﯾﮏ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﻣﺮﮐﺐ‬ ‫را‬ ‫ﭘﯿﺎده‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺤﺮ‬ ‫ﺧﻮی او ﺟﺎن ﺗﺸﻨﻪ را ﻣﺸﺮب‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎران‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﻋﻘﻞاﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪﻫﺎی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺨﻠّﺺ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺼﻔّﺢ‬ ‫در‬
‫در ﺳﺨﻦ روح را ﻣﻌﺎﻧﯽ اوﺳﺖ‬ ‫در ﺧﺮد ﺻﻔﻮ را ﻣﺒﺎﻧﯽ اوﺳﺖ‬
‫اﻧﺼﺎف‬ ‫او ﮐﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫او ﺣﮑﯿﻢ اوﺻﺎف‬ ‫ﺳﲑت ﭘﺎک‬
‫ﺷﻌﺮ ﭼﻮن ﻫﺴﺖ ﺑﮑﺮ و ﻣﻌﻄﯽ ﻣﺮد‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺘﻮان‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮام‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫وز‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ﭼﲑه‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮد در ﻣﺪار ﭼﺮخ و ﻓﻠﮏ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎد ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻘﺎی روح و‬
‫ﺣﮑﻤﺖ و ﺷﺮع در ﭘﻨﺎﻫﺶ ﺑﺎد‬ ‫ﺗﺎ ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ ﻋﺰّ و ﺟﺎﻫﺶ ﺑﺎد‬

‫در ﻣﺪح ﺷﯿﺦاﻻﻣﺎم ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ اﺑﻮﻧﺼﺮ‬

‫اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪﺑﻦ ﺳﻠﯿﻤﺎن اﻟﺼﻐﺎﻧﯽ‬
‫ﻣَﻔﺨﺮ ﺷﺮع و ﯾﺎر و ﻧﺎﺻﺮ دﯾﻦ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺴﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻧﮋاد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎزه‬
‫ﺑﯽاﻧﺪازه‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ﺻﺪر‬
‫ﭘﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺷﻮﯾﻨﺪه‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫ﻧﯿﻠﯽ‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺳﻤﺎﻋﯿﻠﯽ‬ ‫وﻋﺪۀ‬ ‫او‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫دﺳﺘﻨﺒﻮی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺴﺘﮥ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ از ﻋﻘﻞ رﻧﮓ دارد و ﺑﻮی‬
‫دﯾﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮز‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫اﻗﺮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮوز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫او‬ ‫ذوق‬
‫ﻓﺮع‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻗﺪﯾﻢﺗﺮ‬ ‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﺳﯿّﻤﺎ‬
‫ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺣﻖﺗﺮ‬ ‫وارﺛﯽ‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪﯾﺪهام‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻤﺸﺎن‬
‫اﺣﻤﺪ‬ ‫و‬ ‫اﺟﻤﺪ‬ ‫زﻣﯿﻨﺴﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺗﺎ ﯾﺎﻓﺖ ز آﺳﻤﺎن ﻣﺴﻨﺪ‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﺮع دﯾﻦ ز ﺑﺎغ رﺳﻮل‬
‫ﭼﻮن ﺧﺮد ﻟﻄﻔﺶ از ﺗﮑﻠّﻒ دور‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ دﯾﻦ وﻋﺪهش از ﺗﺨﻠّﻒ دور‬
‫ﮐﻪ ﺟﺰ او ﮐﻢ ﺗﻮاﻧﺪ آن دﮔﺮی‬ ‫دری‬ ‫ﮔﺸﺎده‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﺮﻣﻼ‬ ‫ورا‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺳﻔﱳ‬ ‫دُر‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫ﺷﺪ‬
‫درآﻣﻮزد‬ ‫ﻧﮑﺘﻪای‬ ‫ازو‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﯿﻔﺮوزد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺳِﺮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ذوق ﻣﻐﺰ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﻋﺸﻖ‬
‫واﯾﻦ ﭼﺸﯿﺪه ﺗﻦ از وﻻﯾﺖ ﮔﻮش‬ ‫آن ﺑﮕﻔﺘﻪ دل از زﺑﺎن ﺳﺮوش‬
‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫دورﺑﲔ‬ ‫ﺗﻮﻗﯿﻊ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﻠﯿﺢ‬ ‫ﻣﻠﯿﺢ‬ ‫و‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬
‫اوّل و آﺧﺮش ﯾﮑﯽ ﭼﻮ ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﺑﯽرﯾﺎ و ﺷﮑﯽ‬
‫دروﯾﺶ‬ ‫ده‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫زه ﮐﻨﺪ‬ ‫وﻗﺖ آن ﮐﻮ ﮐﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫زه ﮐﻨﺪ ﺳﻨﮓ ﺧﺎره ﺑﺮ ﻫﺎﻣﻮن‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺮدون‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زه‬

‫‪۳۳۳‬‬
‫ﯾﺎرب اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎ ﮐﻪ در ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫اﺷﻬﺐ‬
‫ﺗﺤﺴﲔ ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺪره‬ ‫ز‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻠﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﯾﺎﺳﲔ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﮐﺎﻧﮕﻬﯽ‬
‫دﯾﺮ زی ای ﮔﺰﯾﻦ ﻫﺮ دو ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺷﺎد ﺑﺎش ای اﻣﺎم ﻫﺮدو ﻓﺮﯾﻖ‬
‫ﭼﻮﻧﺴﺖ‬ ‫اﺳﺘﻮا‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻨﱪی ﻓﻠﮏ دوﻧﺴﺖ‬
‫زال زر دﯾﺪ و زال زار ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫دﺳﺖ ﻣﻌﻨﯽ ﭼﻮ ﮔﺮد ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺎﺧﺖ‬
‫ﮐَﺮی‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ای ﮐﻪ ﻣﯽﭘﺮﺳﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺮی‬
‫ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﺪ ﻫﻤﯽ ﺑﺮاﯾﻦ ﮐﺮﺳﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﭘﺮواﻧﻪ ﺟﺎن ﺷﺘﺎﺑﺎن ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺗﺎﺑﺎن ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺳﺨﺎش‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زار ﻣﯽﺳﻮﺧﺖ و ﺧﻮش ﻫﻤﯽ ﺧﻨﺪﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن آن ﮐﻮ ﭼﺮاغ ﺟﻮدش دﯾﺪ‬
‫درﮔﺎﻫﺶ‬ ‫ﺧﺎکروب‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺮدد از ﺑﻬﺮ رﺗﺒﺖ و ﺟﺎﻫﺶ‬
‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺎرارﮐﺎن‬ ‫ﺧﺎﱃ‬ ‫زﺣﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻔﺘﻢ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫ﭘﺎی در ﻧﻪ ﺑﻪ وﺻﻒ و دﺳﺖ ﺑﺸﻮی‬ ‫ﭼﻨﺪﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ وﺻﻒ ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﮕﻮی‬
‫ﻫﺸﯿﺎری‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫در دو ﺑﯿﺘﺖ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﮐﺎری‬
‫در ﺳﺮای ﻏﺮور و ﺟﻤﻊ اﻧﺎس‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ در راه ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ز ﻗﯿﺎس‬
‫ﺑﻪ ﺻﻔﺖ ﻫﻢ ﻣﺮﯾﺪ و ﻫﻢ ﭘﲑﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻫﻢ ﮐﻤﺎن و ﻫﻢ ﺗﲑﺳﺖ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫آن‬
‫ﺳﻠﺴﺎل‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﭼﺸﻤﺶ‬ ‫آب‬ ‫ﺧﺎک ﺟﺴﻤﺶ ز ﻣﺮﺗﺒﺖ ﺻﻠﺼﺎل‬
‫دور و ﻧﺰدﯾﮏ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﻧﻄﻖ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ و ﻋﻘﺪ ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﺣﻮر‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺻﻔﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫او‬ ‫ذﻫﻦ‬ ‫زادۀ‬
‫او ﻫﻢ اﯾﺪر و دور‬ ‫ﺳﺨﻦ ﺳﻬﻞ‬ ‫ﻋﺎﻣﯽ ﺣﻮر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﻧﺪر ﺧﯿﺎل‬
‫ﻋﯿﺴﯽ و ﺧﺮ ﻏﺬا و ﺟﻮ دارد‬ ‫دارد‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫او‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎده‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﯽ‬ ‫درو‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮔﺸﺎده‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﻫﺴﺖ ﻏﻤّﺎز دوﺳﺖ روی ﭼﻮ ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺻﯿﺖ او در ﻋﺮاق و ﻣﺼﺮ و دﻣﺸﻖ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺻﺮف‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫واﻧﺪر‬ ‫ﭼﻮن در اﻋﺮاب اﺳﻢ ﺣﺮف ﺷﻮد‬
‫ﻣﺤﻮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺤﻮ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺼﺮه‬ ‫ﻧﺤﻮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺑﺼﺮه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ور‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﯾﺰداﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮّ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫در‬ ‫ﮔﺸﺖ‬
‫ﮐﺮدارش‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﻣﯿﻮۀ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﻏﺬی‬
‫دﯾﻦ ﻣﺮ او را ﺟﻤﺎل داده ﺧﻄﺎب‬ ‫دل ﻣﺮ او را ﻧﻤﻮده راه ﺻﻮاب‬
‫دارد‬ ‫ﭼﺮاﻏﺪان‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫ﺗﺎ اﺑﺪ زاﻧﮑﻪ ﺟﺎﻧﺶ ﮐﺎن دارد‬
‫ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫زوال‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎ اﻣﻞ ﻋﻤﺮ او ﭼﻮ ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺴﺖ‬
‫از ﮐﻮﺛﺮ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫در‬ ‫آب‬ ‫ﺣﯿﺪر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺟﻮﯾﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫آب‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دﻟﺠﻮﯾﺶ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺗﺬﻫﯿﺒﺶ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﺗﻬﺬﯾﺐ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻃﯿﺒﺶ‬ ‫ﻧﮑﻬﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫رﻧﮓ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﻘﺘﺪای‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﯾﮏ ﺷﺐ ﺑﻪ ﮐﻮی او ﺑﮕﺬﺷﺖ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ز‬ ‫دﻟﱪی‬ ‫ﻧﺴﺨﮥ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ روزی ﺑﻪ دﺳﺖ دل درﻣﺎﻧﺪ‬

‫‪۳۳۴‬‬
‫ﺟﻔﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﺸﺎط ﮔﻔﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫دل ﺑﻪ ﺟﺎی ﺳﭙﻨﺪ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺣﻮر‬ ‫از ﭘﯽ ﭼﺸﻢ ﺑﺪ ﺑﻪ روﺿﮥ ﻧﻮر‬
‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫راه‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﻗﺎﺻﺪ‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫او‬
‫روﯾﺶ‬ ‫ﻧﻈﺎرۀ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫و ﮐﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬
‫ﺑﯿﻨﯽ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﺧﺘﻢ ﺷﺪ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻟﺐ ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﺧﺸﮏ و ﺗﺮ ﻧﺮﮔﺲ‬
‫ﺧﻠﻖ ﭼﻮن ﺣﻠﻖ ﺑﻠﺒﻞ از ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻃﻮﻃﯽوار‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻋﻘﻼ‬
‫او‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻔﺘﮥ‬ ‫د ّر‬ ‫ز‬ ‫دُر‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬
‫ﻓﺮش‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻗﻬﺮ‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫درش‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻣﺮده‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬
‫ﺻﺒﺢ ﺧﻮش ﺧﻨﺪد از ﺗﺒﺎﺷﲑش‬ ‫ﺗﺪﺑﲑش‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻘﺮﯾﺮ‬ ‫ﮔﺎه‬
‫آﻧﮑﻪ او را ﺑﻪ ﺟﺎن و دﯾﺪه ﺧﺮد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺷﺪ‬
‫ﮐﺮﻣﺴﺖ‬ ‫ﮔﻠﱭ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ارم‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫دل ز دﯾﻨﺶ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ارﻣﺴﺖ‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ آب روﯾﺶ اﻧﺪر ﺟﻮی‬ ‫ﺑﺎغ اﯾﻤﺎﻧﺶ را ز ﭼﺸﻤﮥ روی‬
‫ازو‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮد ﭼﻪ دﯾﺪﻧﺪ اﻫﻞ ﻏﺰﻧﯽ ازو‬
‫وز ره ﻟﻄﻒ ﻏﯿﺐ ﺣﺎﺻﻞ اوﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺧﻮد او زان ﻧﮑﺖ ﮐﻪ در دل اوﺳﺖ‬
‫ﭼﮑﻨﻢ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺧﻮد ﯾﮑﯽ ﺑﻨﮕﻔﺖ‬ ‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫دُرّ‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫از‬
‫ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﮔَﺮد‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬
‫ﺧﺎص ﺑﻨﺪﯾﺴﺖ ﻋﺎمﮔﲑ ﭼﻮ ﻣﺮگ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ ﺑﺎ ﻧﻮا و زﯾﻨﺖ و ﺑﺮگ‬
‫ﻧﺎﯾﺐ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و ﺳﺨﺎ‬ ‫وارث ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ و وﻓﺎ‬
‫داده اﺑﺮ ﺳﺨﺎ ﺑﻪ ﻋﺸﺮت ﺧﻮی‬ ‫رﻧﺞ ﻣﺎ را از آن دل ﺧﻮش ﺧﻮی‬
‫دو ﮔﺮوﻫﯽ ز ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻦ و ﺟﺎن‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ارﺳﻄﺎﻟﯿﺲ‬ ‫و‬ ‫ﯾﻮﻧﺲ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫ﺷﺪه در راه ﺣﮑﻤﺖ و ﺗﺪرﯾﺲ‬
‫ﺳﻔﻪ‬ ‫ﻞ‬
‫ﻓ ّ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻓ ّﺮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ره‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﻓﺘﻨﻪ از ﭘﻨﺞ ﺣﺲ و ﭼﺎر ارﮐﺎن‬ ‫اﻣﮑﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺧﻠﻖ‬ ‫از‬ ‫درﯾﺎ ﮐﻨﺪ ﮔﻼب‬ ‫آب‬ ‫ﺧﺎک ﺷﻮره ﮐﻨﺪ ﺷﺮاب از ﺧﻠﻖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﯿﺸﻪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭘﯿﺸﮥ‬ ‫آری آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﺻﱪ ﭘﯿﺸﻪ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻋﺬب ﻫﻤﭽﻮن ﺳﺮﺷﮏ دﯾﺪۀ اﺑﺮ‬ ‫ﺻﱪ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﺻﱪ ﮐﺮده‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫از‬
‫زﻣﲔ‬ ‫ز‬ ‫ﻓﺰون‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫از دورن ﺗﻮ ﻫﺴﺖ از ﭘﯽ دﯾﻦ‬
‫اﺣﺪﯾﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ را ﺷﺮط ﺷﺮع او اﺑﺪﯾﺴﺖ‬
‫ز ﮐﱪ‬ ‫ﻧﮑﺮده‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫دال‬ ‫داد و دﯾﻦ ﺑﺎ ﺧﻠﻞ ﻧﮑﺮده ز ﮐﱪ‬
‫ﻗﻮﺳﯿﻨﺖ‬ ‫ﻗﺎبِ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻣﺎﻣﯽ‬ ‫ای‬
‫آور‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫ﻗﻔﻞ‬ ‫آورد‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫ﺧﻠﻖ را ﺳﺮّ ﻟﻄﻒ ﺣﻖ ﺑﻨﻤﺎی‬ ‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫را‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺻﻨﺪوق‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﻋ ّﻠﯿّﲔ‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﻪ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫از ﺳﺨﺎ و ﻓﺼﺎﺣﺖ از ﺳﺮِ دﯾﻦ‬
‫را‬ ‫ﺳﺎﻋﺪه‬ ‫ﻗُﺲ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ده‬ ‫ﻗﺴﻢ‬ ‫را‬ ‫زاﺋﺪه‬ ‫ﻣﻌﻦ‬ ‫ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻣﻌﻨﯿﯽ‬
‫ﻣﺮ ﺳﺨﻦ را ﭼﻪ ﺗﯿﺰ ﺑﺎزارﯾﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ اﻧﻔﺎس اوش ﺳﺮ ﮐﺎرﯾﺴﺖ‬

‫‪۳۳۵‬‬
‫داغ ﻧﻄﻘﺶ ﺑﻪ زﯾﺮ ران دﯾﺪم‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺨﻦ را ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺟﺎن دﯾﺪم‬
‫ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫ای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫روی‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻮ ﻧﮑﻮ ﺑﺎﺷﺪ ار ﺧﻤﺶ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺑﻬﺶ‬ ‫ار‬ ‫ﭘﻨﺪم‬ ‫ﺑﯽﻏﺮض‬
‫در ﮔﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ اﻧﺪر ﺟﻬﺎن ﺳﺨﻦ ﮐﻮﺷﻨﺪ‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻔﱳ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﺸﻤﯽ‬ ‫ﺷﻮخ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬
‫زﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﻣﻔﺘﯿﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯽﺳﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﻄﻖ‬ ‫اﻟﻤﺎس‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺟﺰ آن ﻣﮕﺮ ﺗﻒ ﺳﲑﺳﺖ‬ ‫ﺗﻔﺴﲑﺳﺖ‬ ‫ﻣﺦّ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻇﺮف‬
‫ﺷﻤﻊ ﺟﻤﻊ ﺗﻮ ﺷﻪ ره ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ارﮐﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﺿﻤﲑ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫را‬ ‫روح‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺨﺼﺴﺖ دﯾﻦ رواﻧﺶ ﺗﻮﯾﯽ‬ ‫ﻗﺎﻟﺒﺴﺖ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن و ﺟﺎﻧﺶ ﺗﻮﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﺰادﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﻮ ﺧﻠﻖ از آن ﺷﺎدﺳﺖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺳﺎز‬ ‫درد‬ ‫از‬ ‫ﻗﺎﻟﺖ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ از اﺻﻞ ﺳﻮز ﻓﺮع آﻣﺪ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻓﺘﻮﺣﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫روﺣﯽ‬ ‫ﺻﺒﻮح‬ ‫را‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﻣُﺮدﺳﺘﯽ‬ ‫ﻋﺪوت‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫زود‬ ‫ﻧﱪدﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺟﻮد‬
‫ﺑﺮﮔﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮا‬ ‫دﻋﻮﺗﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮﮔﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫دﺷﻤﻨﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎن‬
‫ﺟﺎﻧﺶ ﮔﻮﯾﺪ دﻟﺖ ز ﻣﻦ ﺑﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﺗﻦ ﮐﻪ ﯾﮑﺪم ﺧﻼف ﺗﻮ ﭘﺬرﻓﺖ‬
‫ﻣﺮگ در ﺟﻞ ﮐﺸﯿﺪه ﻣﺮﮐﺐ او‬ ‫او‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫دم ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻒ‬
‫را‬ ‫ﺣﺎﻟﺶ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮگ ﺧﻮردﺳﺖ ﺑﺪ ﺳﮕﺎﻟﺶ را‬
‫دراز‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻘﺎش‬ ‫و‬ ‫ﻟﻘﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آزﻣﻮدهﺗﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫آنِ‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ زﻫﺮ اﮔﺮ ﺧﱪﺳﺖ‬
‫ﺳﺒﻠﺖ ﭘﻒ ﮐﻨﺎﻧﺶ ﭘﺎک ﺑﺴﻮﺧﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﺳﺮ ﭼﺮاغ دﯾﻦ اﻓﺮوﺧﺖ‬
‫ﻧﭙﻮﺷﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺖ‬ ‫ﮐﺴﻮت‬ ‫ﺑﮑﻮﺷﯿﺪﻧﺪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺳﺨﺖ‬
‫ﺣﺴﺪ ای ﺧﻮاﺟﻪ از ﺧﺮی ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫آن‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬
‫ﻣﺤﺠﻮب‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻣﻨﺴﻮب‬ ‫ﺳﻨﺎ‬ ‫ﺑُﺪ‬ ‫ﺛﻨﺎﻫﺎش‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺿﻤﲑ ﺗﻮ رخ ﭘﺮ آب ﻧﯿﺎز‬ ‫راز‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﺴﺘﻮرﮔﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﺪ ﻣﺮد ﻣﺮد را ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ اﺳﺐ رﻣﺰ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﺘﺎﺧﺖ‬
‫را‬ ‫ﺣﲑت‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﺣﲑت‬ ‫را‬ ‫ﻏﲑت‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﭘﺮدهداری‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ واﻗﻒ از اﻟﻔـ ﻻﻣﺖ‬ ‫ﺧﺼﻢ از آن آﻣﺪﻧﺪ ﻫﺮ ﺧﺎﻣﺖ‬
‫ﺑﮑﺮ ﻣﺎﻧﺪی و ﮐﺲ ﺗﺮا ﻧﺸﻨﺎﺧﺖ‬ ‫در ﮐﻤﺎل ﺣﺪود و ﻟﻄﻒ و ﻧﻮاﺧﺖ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺑﺎ ﯾﺰﯾﺪ ﻧﻔﺲ ﺑﺴﺎﺧﺖ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽﻧﻈﲑی‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻄﲑی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺳﺨﺎ‬ ‫در‬
‫را‬ ‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺎدی‬ ‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻓﺰودهای‬ ‫ﮐﻤﺎﻟﺖ‬ ‫از‬
‫ﭼﻮن ﻗﺪم ﺳﺎی ﺗﺴﺖ ﻋﺰﺑﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﺣﺮف ﻏﺰﻧﲔ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺮزد‬ ‫ﺣﺒّﻪای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽوﺟﻮد‬ ‫ارزد‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻏﺰﻧﲔ ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻘﺪﺳﺖ اﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫ای‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻟﻘﺎی‬ ‫ﺑﺎ‬

‫‪۳۳۶‬‬
‫ﺧﻮد ﻗﯿﺎﺳﯿﺴﺖ ﺑﻪ ز ﺳﻮﺳﻦ و ﺳﲑ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺗﻮ در ﺟﻬﺎن ﺿﻤﲑ‬
‫داﻧﻢ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻣﻮﻫﺒﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﻧﺜﺮ‬ ‫زادۀ‬
‫ﺑﺮآﺳﻮدﺳﺖ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺜﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬
‫ﺑﺮﺧﲑه‬ ‫ﺑﺮﯾﻢ‬ ‫ﮐﺮﻣﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫زﯾﺮه‬ ‫ﺑﻀﺎﻋﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺧﺮده‬
‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎرم‬ ‫وﱃ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺳُﻔﺖ‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫ﮔﻬﺮ‬
‫ﭘﺴﺖ‬ ‫ﻗﻬﺮت‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﻣﺴﺖ‬ ‫ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫در‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬
‫ﺟﺎن ﺣﮑﻤﺖ ﺑﻪ ﺟ ّﺪ ﺗﻮ ﺣﺎﻣﻞ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﺖ‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﺑﺎز ﺟﻮدت ز ﺣﺴﻦ او ﺧﱪی‬ ‫ای وﺟﻮدت ز ﻟﻄﻒ ﺣﻖ اﺛﺮی‬
‫در دل او ز ﻣﻬﺮ ﺗﻮ اﺛﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ از ﺣﻖ ﺑﻪ ﺳﻮی او ﻧﻈﺮﯾﺴﺖ‬
‫دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﺬﮐّﺮی‬ ‫ﺣﺒﯿﺒﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫ﻣﻔﺴّﺮی‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﺻﻔﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﻣﺪد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎﯾﯽ‬ ‫ﺳﺮﱢ‬ ‫ﻣﺤﺮم‬
‫ای ﺗﺮا دﯾﻦ ﺟﻤﺎل ﮐﺮده ﺧﻄﺎب‬ ‫ای ﺗﺮا ﺣﻖ ﻧﻤﻮده راه ﺻﻮاب‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﺣﺠّﺘﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺣﮑﻤﺘﺖ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﯿﻢ‬ ‫ﺳﺨﺎ‬ ‫ﺟﻮدت‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﻄﻘﺖ‬ ‫ﻧﺰد‬
‫دﯾﺪهای ﮐﻮ ﺗﺮا ﻧﺪﯾﺪ ﭼﻪ دﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﻧﺸﻨﯿﺪ از ﺗﻮ او ﭼﻪ ﺷﻨﯿﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ و ﭼﻮن ﺧﻮدی ﻧﺪﯾﺪم ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪم‬ ‫رﻣﺰﻫﺎ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬
‫ﺧﺘﻢ ﺷﺪ ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ ﺑﺮ ﺗﻮ و ﻣﻦ‬ ‫ﺣﺎﺳﺪان را ﺗﻮ ﮔﻮ زﻧﺦ ﻣﯽزن‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻨﺎن‬ ‫ﻣﺼﻄﻨﻊ‬ ‫را‬ ‫آز‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﻊ‬ ‫را‬ ‫راز‬
‫ﺧﲑ‬ ‫ﻋﻮارض‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﺮض‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫را‬ ‫اﺧﱰان‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬

‫در ﻣﺪح ﺻﺪراﻟﺪّﯾﻦ ﺷﻤﺲاﻻﺋﻤﻪ اﺑﻮﻃﺎﻫﺮ ﻋﻤﺮ‬

‫دﮔﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻧﯿﺎرد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻋُﻤَﺮ‬ ‫اﺋﻤّﻪ‬ ‫ﺷﻤﺴﮥ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺻﺪر‬
‫ﻗﺒﻮل‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻓﺘﻮح‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫از‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ ﺷﺮع و دﯾﻦ ز ﺑﺎغ رﺳﻮل‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪش‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪش‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ‬
‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫زود‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺑﺸﻨﯿﺪ‬ ‫دﯾﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺘﻔﺖ‬ ‫از ﻋﺰازﯾﻞ ﻧﻨﮕﺮی‬
‫او‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﮔﺮﯾﺰد‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ﻧﻬﯿﺐ‬ ‫از‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﻨﺎﺑﺖ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺣﻔﻆ او ﺗﺎ ﺟﻨﺎب ﺷﺮع ﺳﺮﭙد‬
‫دارد‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺗﻨﺶ از ﺑﺲ ﮐﻪ ﭘﺎس دﯾﻦ دارد‬
‫ﻟﯿﮏ ﻣُﺮﺷﺪ ﺑﺴﺎن ﻧﮑﺘﻪ و ﻋﺠﻢ‬ ‫ﺧﻔﯿﻒاﻟﺤﺠﻢ‬ ‫او‬ ‫اﻣﻦ‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫او‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮی‬ ‫ﺻﻔﺎی‬ ‫وان‬ ‫او‬ ‫ﻟﻄﺎﻓﺖ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ذات‬ ‫آن‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬
‫دﯾﺪارﺳﺖ‬ ‫ﻣﻠﯿﺢ‬ ‫ﺻﺒﯿﺢ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرﺳﺖ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﯿﺴﯽ ز ﮔِﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ دل‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻧﻄﻘﺶ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫او‬ ‫رﻓﻌﺖ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﻫﺴﺖ رﻃﺐاﻟﻠﺴﺎن ﺑﻪ ﻣﺪﺣﺖ او‬
‫دﻟﺸﺎد‬ ‫ازو‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫ازو‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﻋﯿﺴﯽ آﻣﲔ ﮐﻨﺪ ز ﭼﺎرم ﭼﺮخ‬ ‫ﭼﻮن دﻋﺎ را ﻧﻬﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮخ‬

‫‪۳۳۷‬‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭼﻨﱪ‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪش‬ ‫ﺳﻮز‬
‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎده‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎدی آﻣﺪ ﭼﻮ او ﺑﻪ ﺻﺪر ﻧﺸﺴﺖ‬
‫ﻧﻌﺖ ﻧﻄﻖ ﺷﮕﺮف و ﭼﺎﻻﮐﺶ‬ ‫ﭘﺎﮐﺶ‬ ‫دل‬ ‫ﺻﻔﻮت‬ ‫ﺻﻔﺖ‬
‫ﺷﻬﺪ ﻓﺮدوس و ﺣﺠﺮۀ ﻗﺪﺳﯿﺴﺖ‬ ‫اﻟﮑﺮﺳﯿﺴﺖ‬ ‫آﯾﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫ﻣﺤﻤﻞﺗﺮ‬ ‫ﺧﻔﯿﻒ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ور‬ ‫ﻣﻨﺰلﺗﺮ‬ ‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫ﻣﺮوّت‬ ‫از‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﺴﯿﺢ‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دم‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫آن‬ ‫ﻋﺒﺎرت ﮐﺰ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آﺳﺘﲔ‬ ‫ﻣﺮﯾﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫آﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺷﻤﺸﲑش‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐُﻨﺪ‬ ‫ﺧﺼﻢ در دﺳﺖ ﺧﺎﻃﺮش ﭼﲑش‬
‫ﻧﺎﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻮن رخ ﺣﻮر ﻋﲔ ز ﭘﺮدۀ ﻧﻮر‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ از ﻟﻔﻆ او ﭘﺪﯾﺪ از دور‬
‫ﺑﻮس‬ ‫را‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺗُﻨُﮏ‬ ‫ﻧﻘﺎب‬ ‫از‬ ‫داده ﮐﻠﮑﺶ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺷﺎه ﻋﺮوس‬
‫ﮐﺎر‬ ‫در‬ ‫ازو‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭘﺮﺑﺎر‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫درﺧﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬
‫ﺳﺮ ﮔﲑد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫ﭼﱰ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫در دﻋﺎ دﺳﺖ دل ﭼﻮ ﺑﺮﮔﲑد‬
‫او‬ ‫در ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫را‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫در دﻋﺎﻫﺎ ﭼﻮ دﺳﺖ ﺑﺮﮐﻨﺪ او‬
‫ﻧﺸﻮد ﻧُﻪ ﻓﻠﮏ ز ﭘﯿﺶ ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺑﺮﺳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﺮش و ﯾﺎﺑﺪ اﺟﺎب‬
‫ذﻫﻦ او در ﺳﺨﻦ ﻋُﻄﺎرد دﯾﻦ‬ ‫ﺧﻠﻖ او ﻫﻤﭽﻮ زﻫﺮه ﻗﺎﺋﺪ دﯾﻦ‬
‫ﭼﻮن ﻗﻀﺎ ﺳﻄﻮﺗﺶ درﺷﺖ و درﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺧﺮد ﮐﺎرﻫﺎش روﺷﻦ و ﭼﺴﺖ‬
‫ﺟﺎن ﭼﻮ در دل ﻧﺸﺴﺖ ﮔﺎه ﻧﯿﺎز‬ ‫ﻣﺮده دل ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد از ﭘﯽ آز‬
‫ﻣﺎل او دل ﺟﻤﺎل او ﺟﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫زﻧﺪه ﮐﺮد‬
‫ﺑﺎری‬ ‫ﺗﻮاﻧﮕﺮم‬ ‫ﺟﻤﺎﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﺶ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﯾﺎری‬
‫ﺣﻮر از آن ﺧﺎک آﺑﺪﺳﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎک ﭘﺎﯾﺶ اﮔﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﻨﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﮏ ﭘﺎی و ﺟﺎﻣﻪ در دﻧﺪان‬ ‫ﻏﻢ ﮔﺮﯾﺰد ﭼﻮ او ﺷﻮد ﺧﻨﺪان‬
‫ﭘﯿﺶ آن ﻃﺎق و اﺑﺮو و ﺧﻢ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ در ﮔﻮش ﮐﺮده ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫زﻧﺦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪران ﮐﻠﮏ و ﺧﻂ و ﻓﻀﻞ و ﺟﻤﺎل‬
‫ﺧﻮش ﭼﻮ آب دﻫﺎن زﻧﺒﻮرﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎک ﭘﺎﯾﺶ اﮔﺮﭼﻪ زو دورﺳﺖ‬
‫ﻋﲔ دﯾﻦ اﺳﺖ زان ﭼﻨﲔ دارد‬ ‫دارد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫او‬
‫دﮔﺮﺳﺖ‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫را‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫در ﺻﻼﺑﺖ ﭼﻮ ﻋﻤّﺮی دﮔﺮﺳﺖ‬
‫ﻧﺮﭙدازد‬ ‫ﻋﻤﻞ‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زان‬ ‫روز و ﺷﺐ ﺳﺎز آن ﺟﻬﺎن ﺳﺎزد‬
‫ﻫﺴﺖ ازو ﺗﺎزه ﻫﺮ زﻣﺎن اﯾﻤﺎن‬ ‫ﮐﺎر او ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺻﻼح ﺟﻬﺎن‬
‫ﺷﺪه ﺧﺸﻨﻮد ازو ﺧﺪا و رﺳﻮل‬ ‫ﻫﯿﭻ ﻧﺎﮔﺸﺘﻪ ﮔﺮد ﻫﺰل و ﻓﻀﻮل‬
‫اوﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢِ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫اوﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻧﺎﯾﺐ‬
‫دارد‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫دارد‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬
‫او ﺑﻪ ﺟﺎن ﮐﺮده اﺳﺖ ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺒﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺑﮕﻔﺖ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﺎﻧﯽ‬ ‫را‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫درآﻣﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﺎن ﺟﻬﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺼﻮّر ﺷﺪ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﻋﻠﻢ ﺷﺮﻋﺶ از ﺑﺮ ﺷﺪ‬

‫‪۳۳۸‬‬
‫ﻟﻮ ﮐﺸﻒ ﮔﺸﺖ ﺑﺮ دﻟﺶ ﭼﻮ ﻧﮕﺎر‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﻣﺮﺗﻀﯽ درﯾﻦ ره ﯾﺎر‬
‫داﻧﮑﻪ واﻟﺮّاﺳﺨﻮن ﻓﯽاﻟﻌﻠﻢ اوﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺗﻦ دﺷﻤﻨﺴﺖ و ﯾﺰدان دوﺳﺖ‬
‫ﺑﯿﺸﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪم‬ ‫ﺳﲑﺗﺶ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﻢ‬ ‫ﻫﺮآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺛﻨﺎﯾﺶ‬ ‫در‬
‫ﯾﺎرش‬ ‫در‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﯾﺰدان ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻋﺠﺰ ﭘﯿﺶ آورم ﻣﻦ از ﮐﺎرش‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﺆﯾّﺪ‬ ‫ﻞ‬
‫ﻋﻘﻞ ﮐ ّ‬ ‫از‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﻋﺮض از ﻋﺮض دﯾﻦ ﻣﻘﯿﺪ ﺑﺎد‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺟﺎوداﻧﺶ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﺮ ز ﻋﻘﻞ و ﺧﺮد ﻣﮑﺎﻧﺶ ﺑﺎد‬
‫ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ﺳﻤﻨﺪر از آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺎد اﯾﻦ ﺧﺎک ﺗﺎ اﺑﺪ دﻟﮑﺶ‬

‫ﻓﺼﻞ دﯾﮕﺮ در ﻣﺪاﯾﺢ ﺳﻠﻄﺎن اﻋﺰّاﻟﻠﱣﻪ ﻧﺼﺮه‬

‫ﻣﺮ ورا زﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﺳﭙﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺸﺎه‬ ‫ﭼﻮﻧﮑﻪ‬
‫ارم‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻣﻠﮑﺶ از ﻣﻠﮏ ﺟﻢ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﮐﻢ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ ﭼﻮن ﻣﺎه و ﻗﺎﺿﯿﺎن ﻧﺎﻫﯿﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣَﻠﮏ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬
‫ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫در‬ ‫ﻣﻌﺪوم‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫داد‬ ‫و‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آراﺳﺘﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﻣﺸﮏ اذﻓﺮ ﺳﺮﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﮔﻞ و ﺧﺸﺖ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﭼﻮ ﺑﺎغ ﺑﻬﺸﺖ‬
‫ﭼﺸﻢ ﺑﺪ ﺑﺎد از اﯾﻦ ﺣﻮاﱃ دور‬ ‫ﺷﺪه ﮐﺎﻓﻮر‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎک‬
‫ﮐﻪ ﭼﻨﲔ ﺷﺎن ﮐﺮﯾﻢ ﺷﺎﻫﯽ داد‬ ‫اﻫﻞ ﻏﺰﻧﲔ ﭼﻪ ﮐﺮده ﺑﻮد از داد‬
‫دادﺗﺎن ﺑﺦ ﺑﺦ اﯾﻦ ﮔﺰﯾﺪه دﻋﺎ‬ ‫ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮاﺳﺘﯿﺪ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زو ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ اﻓﺰون ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ اﺟﺎﺑﺖ دﻋﺎ ﭼﻮ ﻣﻘﺮون ﮔﺸﺖ‬
‫ﻣُﻠﮏ آﺑﺎد و دﺳﺖ ﻇﺎﻟﻢ دور‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻧﯿﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ زان ﻣﻼ و وادی و ﺷﺦ‬ ‫ﻣﻠﺦ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻮر‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮی‬
‫دﯾّﺎر‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻮﺷﻦدار‬ ‫ﺳﻮارِ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬
‫ﺑﺮد‬ ‫ﭘﺎﯾﺎن‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫و‬ ‫او‬ ‫ﻧﺸﻤﺮد‬ ‫ﺷﻤﺮد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻟﺸﮑﺮش‬ ‫ﻋﺪد‬
‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺑﮕﲑد‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫روز ﺑﺎرش ﭼﻮ ﺑﺮﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ‬
‫ﻋ ّﻠﯿّﲔ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫دﯾﻮان ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﺟﻮش‬
‫درﮔﺎه‬ ‫زﯾﻨﺖ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫روﻧﻖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﺎن دﮔﺮ ﭼﻮ ﻣﻬﺮ و ﭼﻮ ﻣﺎه‬
‫ﮔﺎه ﺗﻮﻗﯿﻊ و ﻋﺮض و ﺧﻂ و ﺑﺮات‬ ‫اﻫﻞ دﯾﻮان ﻫﻤﻪ ﻋﺪول و ﻗﻀﺎة‬
‫ﻋﺪول‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫و‬ ‫وﺟﯿﻪ‬ ‫ﻗﺎﺿﯿﺎن‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﻈﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺗﺎ ﺳﻤﺎک از ﺳﻤﮏ ﻧﺸﺎن دارد‬ ‫ﺗﺎ ﻣﻠﮏ ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﻣﮑﺎن دارد‬
‫ﺣﺮم‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﺻﺢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎدل‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه و وزﯾﺮ و ﻣﲑ و ﺣﺸﻢ‬

‫‪۳۳۹‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﺘﺎﺳﻊ‬
‫ﻓﯽاﻟﺤﮑﻤﺔ واﻻﻣﺜﺎل و ﻣﺜﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮاءاﻟﻤﺪّﻋﲔ وﻣﺬّﻣﺔاﻻﻃﺒﺎء واﻟﻤﻨﺠّﻤﲔ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻓﯽ ﺑﯿﺎن ﺳﺒﯿﻞاﻟﺴﻌﺎدة واﻟﻄﺮﯾﻖ اﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ‬

‫ور ﺑﻪ ﺷﺒﻬﺖ ﺑُﻮَد ﻋﺘﺎب ﮐﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺮ ذرهّای ﺣﺴﺎب ﮐﻨﯽ‬
‫دﻫﯽ‬ ‫ﻋﻘﺎب‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﺮاﻣﯽ‬ ‫ور‬
‫ور ﺗﻮ راﻧﯽ ﭼﺮا دﻫﯽ ﺗﻮ ﺟﺰا‬ ‫ﮐﯽ ﭘﺴﻨﺪی ز ﺑﻨﺪه ﻇﻠﻢ و ﺧﻄﺎ‬
‫ﻻﯾﺮﺿﯽ‬ ‫ﮐﻔﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺣﻮاﻟﺖ ﮐﻨﻢ ﮔﻨﻪ ﺑﻪ ﻗﻀﺎ‬
‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺣﻮاﻟﺖ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺧﻮد ﮔﻨﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و داده رﺿﺎ‬
‫ﺑﱰ از راه و رای ﺧﻮد ﻣﺸﻨﺎس‬ ‫ای ﺗﺮا راه ﮔﺸﺘﻪ رای و ﻗﯿﺎس‬
‫ﺗﺄوﯾﻞ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﺗﻨﺰﯾﻞ‬ ‫ﻣﺤﮑﻢ‬ ‫دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫راه‬
‫ﮐﺎر ﺧﻮد ﮐﻦ ﺑﻪ ﻗﻮل ﮐﺲ ﻣﻨﮕﺮ‬ ‫ﺟﺰ از اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺮّﻫﺎت ﺷﻤﺮ‬
‫ﺧﻮد ﮐﻨﻢ ﺧﻮد ﮐﺸﻢ ﺟﺰا و زﺣﲑ‬ ‫ﺑﻤﮕﲑ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺳﮕﯽ در ﺟﻮال ﻧﺘﻮان ﺧﻔﺖ‬ ‫در ﺻﻔﺎت ﺗﻮ ﻇﻠﻢ ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﯿﺪادی‬ ‫ﺟﺎﯾﺰ ﮐﺠﺎﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدی‬ ‫رُﺳﻞ‬ ‫ﻧﻤﻮدی‬ ‫ره‬
‫ﻧﮑﺎﺳﺘﻪای‬ ‫آن‬ ‫ﻣﮑﺎﻓﺎت‬ ‫وز‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﻨﺪه ﮐﻔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﻪای‬
‫ای ﻣﻨﺰّه ز ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر و ﻋﯿﻮب‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﺷﺪ ﻣﻨﺴﻮب‬
‫اﻣّﺎره‬ ‫ﺷﻮم‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﺷﺪ ﺑﺎره‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ره روی ﺗﺮا ﺳﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺑﻨﻤﻮدﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫او‬
‫اﯾﻨﺖ ﻇﻠﻤﯽ ﻋﻈﯿﻢ و ﺑﺲ ﻫﺎﯾﻞ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺑﺪ ﻧﻔﺲ ﺗﻮ ﺷﻮد ﻣﺎﯾﻞ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪت‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫راﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭼﻮن وی اﻓﮑﻨﺪ ﻇﻠﻢ را ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫را‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﭘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫رﺳﻞ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﮐﺴﺎن در ﺟﻬﺎن ﻫﻤﯽ راﻧﺪ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑَﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﯽ‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ و ﺑﺮ ﺗﻮ ﮔﺸﺖ ﮐﺎر ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺣﺎﺟﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ و ﭘﯿﻐﺎم‬
‫روز ﻣﺤﺸﺮ ﺗﺮا ﮐﻪ ﮔﲑد دﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ در ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺘﯽ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫ﮐﺎی ﺑﻪ ﺧﻮاب اﻧﺪرون ﯾﮑﯽ ﺑﺮﺧﯿﺰ‬ ‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﭘﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﻣﺎل اﯾﺘﺎم و ﺑﯿﻮه ﭼﻮن ﺧﻮردی‬ ‫ﮐﺮدی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎزﮔﻮ‬
‫ﺑﺴﺘﯿﺰی‬ ‫ﻣﮕﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺧﻮنرﯾﺰی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫را‬ ‫ﺑﯽﮔﻨﻪ‬
‫ﺑﯿﺰار‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫از ﮐﺮدهﻫﺎی‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ره‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶﮔﲑی‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﭘﯿﺪا ﺷﻮد ﻋﻨﺎ و ﻣﺤﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﺎ ﺑﮕﻮﯾﯽ‬
‫ﺑﺠﻮی‬ ‫ﺻﻼح‬ ‫ره‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻣﮕﻮی‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺰ‬
‫ﺑﺮﺳﺪ اﯾﻦ ﯾﮏ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﭼﻮن ز ﺷﻤﺸﲑ ﻟﻌﲔ ﺧﺪای ﺑﻪ ﺣﻖ‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﺮ دﺳﺖ ﺷﻮم ﺗﻮ ﻣﻘﺘﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﻗﺮّةاﻟﻌﯿﻮن‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬

‫‪۳۴۰‬‬
‫وآن ﭼﻨﺎن ﻓﻌﻞ ﺑﺪ رﺿﺎی ﺗﻮ ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ آن ﺳﮓ ﮐﻪ آن ﻗﻀﺎی ﺗﻮ ﺑﻮد‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺟﮕﺮ از وی ﺟﺪای ﮐﯽ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺧﺪای ﮐﯽ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺳﻮز‬
‫ﺑﻮد‬ ‫رﺿﺎﯾﺶ‬ ‫ﻇﻠﻤﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻨﻪ ﮐﺮد ﮐﲔ ﺟﺰاﯾﺶ ﺑﻮد‬
‫ﻣﺪان‬ ‫ﭼﺎره‬ ‫ﻫﯿﭻﮔﻮﻧﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻤﻖ‬ ‫ﺑﺘﻮان‬ ‫دوا‬ ‫را‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫دل‬
‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎردان‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺑﯿﻤﺎر و ﺑﺮده از ﻫﻮﺳﯽ‬
‫ﺧﻮاب و ﯾﻘﻈﺖ ﺑﺪان ز ﻧﺎس ﻧﯿﺎم‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺳﭙﯿﺪۀ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫ﺷﺒﯽ‬ ‫در‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﻢ‬ ‫ﻫﺪﻫﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﺎ ﺗﻮ ﮔﻔﺖ ﻧﺘﻮاﻧﻢ‬
‫راه‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺳﺒﺎ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫آﮔﻬﻢ‬ ‫اﯾﻦ اﺣﺎﻃﺖ ﻣﺮاﺳﺖ ﮐﺰ ﺑﻠﻘﯿﺲ‬
‫ﺧﺮﻗﻪ ﺗﺎ ﮐﯽ دری و ﮐﯽ دوزی‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﻮزی‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﮕﻮﯾﻢ‬ ‫ور‬
‫ﻣﮑﺎن‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻻﯾﻌﻠﻤﻮن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫در‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫را‬ ‫ﯾﻌﻠﻤﻮن‬
‫ور ﺑﻪ ﻋﻤﺮ اﻧﺪرون ﺑﺴﯽ ﮐﻮﺷﯽ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﺲ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻧﻨﯿﻮﺷﯽ‬

‫ﻓﯽ ﺷﮑﺎﯾﺔ اﻫﻞ اﻟﺰﻣﺎن‬

‫ﮐﺮده از ﺑﺮ دو ﻓﺼﻠﮏ از ﺗﺮﻓﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮﱃ‬ ‫ﻋﺼﺮ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺧﱪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎدﯾﺪه‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺗﻠﻒ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﻌﻠﻒ‬ ‫ﻋﺎﺟﺰ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻫﻤﻪ را ﺧﻮن ﺣﻼل ﺑﺮ اﺟﻤﺎع‬ ‫ﻫﻤﻪ در ﺑﻨﺪ ﻟﻘﻤﻪای و ﺟﻤﺎع‬
‫ﻣﻬﺎر‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﮔﺎو و ﺧﺮ ﮐﺸﻨﺪۀ ﺑﺎر‬
‫ﻧﺎﻫﺎر‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺣﻘﯿﻘﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬
‫ﯾﺎزان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺮ‬ ‫ﺷﻬﻮه‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻪ‬ ‫ﺗﺎزان‬ ‫ﺳﺒﻊ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻪ‬
‫ﭘﺮّﻧﺪه‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫در‬ ‫درّﻧﺪه‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻏﻀﺐ‬ ‫در‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺷﻬﻮت آن را ﮐﻪ ﮔﺸﺖ ﻣﺴﺘﻮﱃ‬
‫ﭘﯿﺎز‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آﻣﺪه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﺮدﺷﺎن‬ ‫ﺣﺴﺪ و ﺣﻘﺪ و ﺧﺸﻢ و ﺷﻬﻮت و آز‬
‫آزرم‬ ‫ره‬ ‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ‬ ‫ﯾﮑﺴﻮ‬ ‫ز ﻣﺮدم ﺷﺮم‬ ‫ﻧﺰ ﺧﺪا ﺗﺮس و ﻧﻪ‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫از‬ ‫داﻧﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮی‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﺮﯾﮏ از رای ﺧﻮﯾﺶ رای زده‬ ‫ﺷﺮع را ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺸﺖ ﭘﺎی زده‬
‫ﻏﻼم‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺣﮑﺎم‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﻨﺴﻮخ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﻣﺘﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽﻫﻤﺘﺎی‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ای‬
‫ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺮِ دار‬ ‫ﺑﺮدار‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫روﺿﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺪﯾﻨﻪ‬ ‫در‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺷﺒّﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺒﲑ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫زار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻓﺮوﺷﺎن‬ ‫دﯾﻦ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫اﻣّﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه‬ ‫وان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺑﺪرود‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﮔﺸﺖ ﭘﯿﺪا ﺑﻪ ﺟﺎی ﻓﻀﻞ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﺑﺎد ﺑﺪرود دﯾﻦ و ﺷﺮع رﺳﻮل‬
‫ﻓﺎرغ از ﻋﯿﺐ و رﯾﺐ و ﭘﺮ ﻣﮑﺮی‬ ‫ﺑﻮﺑﮑﺮی‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ﺑﺪرود‬ ‫ﺑﺎد‬

‫‪۳۴۱‬‬
‫و ﭘﺮی‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻣﻨﻬﺰم ﮔﺸﺘﻪ ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻋﻤﺮی‬ ‫ﻫﯿﺒﺖ‬ ‫ﺑﺪرود‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻣﺮﺗّﺐ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﺑﺪرود‬ ‫ﺑﺎد‬
‫آﻧﮑﻪ او را ﺧﺪای ﺧﻮاﻧﺪ وﱃ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫ﺑﺪرود‬ ‫ﺑﺎد‬
‫اوﻟﻮاﻻﻟﺒﺎب‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫وان‬
‫ﻧﯿﮑﻮﮐﺎر‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻧﺼﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﺮ‬ ‫ﺳﺘﻮده‬ ‫وان‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺎرغ ز ﻋﯿﺐ و رﯾﺐ و ﻓﻀﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﻣﻮاﻓﻘﺎن‬ ‫ﺻﻔّﻪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫و‬

‫ﻓﯽاﻟﻤﻌﺬرة واﻟﺘﻘﺼﲑ‬
‫ﺷﺪم‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ذﻣﯿﻢ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫دﻟﲑ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻨﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫وﺟﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺑﯽﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ذﻣﯿﻢ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫زﯾﻦ‬
‫وز ﺗﻦ و ﺟﺎن ﺧﻮد ﺳﺘﻮده ﺷﺪم‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﭼﻮ ﮐﻮه‬ ‫ﺑﺎر ﮔﻨﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺎره ز ﻣﺮگ ﺧﻮد ﺑﺨﺮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫روز و ﺷﺐ ﺑﺮ ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﻣُﻘﺮم‬ ‫ﻣُﺼﺮم‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﻬﺎ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎل‬
‫راهﻧﻤﺎی‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ‬ ‫ﺑﯽﻫﻤﺘﺎی‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ای‬
‫آﺳﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮔﺬارم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮوه‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎزاری‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎری‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫دارم‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﺎرم‬ ‫ﮔﻨﻪ‬ ‫و‬ ‫آﻟﻮده‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻣﯽدارم‬ ‫اﻣﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫دو‬
‫ﯾﺎری‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺠﺎﺗﻢ دﻫﯽ ﺑﺪﯾﻦ دو ﺳﺒﺐ‬
‫ﺑﺘﻮل‬ ‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﺷﲑﻣﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﺐ‬
‫ﺣ ّ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﺐ‬
‫ﺣ ّ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫آن‬
‫زﯾﺎن‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫آل‬ ‫ﺑﻐﺾ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫وآن‬
‫دﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮات‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺟﻬﻨّﻢ‬ ‫وز‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا زﯾﻦ ﺳﺒﺐ ﻧﺠﺎت دﻫﯽ‬
‫ﻇﻦ ﭼﻨﺎن آﯾﺪم ﮐﻪ اﯾﻦ دﯾﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ ﻣﻦ ﺑﻪ روز ﺣﺸﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﯽﺧﱪان‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﮑﺮ اﯾﺰد ﮐﻪ ﺑﻨﺪه ﭼﻮن دﮔﺮان‬
‫را‬ ‫رﻫﺎﯾﯽ‬ ‫ره‬ ‫ﺑﺪﯾﺪم‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫را‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫داده‬ ‫ﺳﻨﺎ‬ ‫ای‬
‫ﺑﻔﺮﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﺟﺰا‬ ‫را‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﻧﺒﺨﺸﺎﯾﯽ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آل‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬

‫‪‬‬
‫ﺑﺪﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻔﺎ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫درود‬ ‫ﺑﯿﺘﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺘﻢ‬
‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﺒﺴﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﯾﺪ ﭼﺸﻤﻢ ﺑﻪ ﺧﻮاب در ﯾﮏ ﺷﺐ‬
‫آﻣﺪ و رﻓﺖ ﺧﻮاﻫﺪ او ز ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫داﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﺑﻮ ﮐﻪ ﯾﺎﺑﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺧﻄﺮ ﮔﺬری‬ ‫ﺳﻔﺮی‬ ‫ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫آﻣﺪم‬
‫آﻣﺪ‬ ‫واﭘﺴﲔ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺼﯿﺒﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺟﺎن رﺑﻮد و ﺳﺮﭙ ﺗﻦ ﺑﻪ وﺟﻞ‬ ‫ﻧﺎﻗﺺ آﻣﺪ ﮐﺘﺎب از آﻧﮑﻪ اﺟﻞ‬
‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﻧﯿﺎم‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺑﯿﺘﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬

‫‪۳۴۲‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺷﻤﺲ و ﻣﺎه و آب زﻻل‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻤﺎل‬ ‫او‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺑُﺪی‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫اﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﮔﺮ‬
‫ﻣﺰدورم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻌﺬورم‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻓﺘﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﮕﲑ‬ ‫ﮐﺮدﻫﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎرب‬
‫دﯾﻦ ﻧﮕﻬﺪار و ﺟﺎی ﺟﺎن ﺟﻮ ﺑﺎش‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫دﻋﺎﮔﻮ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪهای‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺎک ﺟﺎندار اﮔﺮ ﻧﻪ ﺑﯿﻢ ﻋﻨﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﺟﺎی ﺟﺎن ﺑﺮون از ﺟﺎﺳﺖ‬
‫ﭘﺎک ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺟﺎی ﭘﺎک ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﺧﺎﮐﯽ ﺗﻨﺖ ﺑﻪ ﺧﺎک ﺷﻮد‬
‫آﺳﺎﻧﻢ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻮ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﻧﻢ‬ ‫و ﮔﻔﺖ‬ ‫ز ﮐﺮدار‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺗﻮ ﻫﻢ ﮐﻨﻮن آﺳﺎن‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ ای دوﺳﺖ رﻓﺘﻨﻢ زﯾﻦﺳﺎن‬
‫ﺑُﺮدم‬ ‫آن‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫درآوردم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔِﺮد‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻬﺪ ﮐﻦ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻨﺎن دان ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﲔ ﺑﺎﺷﯽ‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﺛﻨﺎی‬ ‫ﺧﻠﻌﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﯽ‬ ‫ﻟﺤﺪ‬ ‫ﻣﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬

‫ﻓﯽاﻟﺤﻘﯿﻘﺔ واﻟﻄﺮﯾﻘﺔ‬
‫ﮐﻔﺮ و دﯾﻦ از ﭘﯽ دورﻧﮕﯽ ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫درﻧﮕﯽ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫راه‬
‫ﺑﻨﺪه ﺑﺎﺷﯽ ﺷﻮی ﺗﻮ ﺷﺎه ﺑﺪو‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫راه‬ ‫ﺧﻄﻮﺗﺴﺖ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﯽﻧﯿﺎزی‬ ‫درﯾﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺠﺎزی‬ ‫رﻧﮕﻬﺎ‬ ‫ﻟﻘﺐ‬
‫ﺑﮕﺸﺎی‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﺪﻫﺎی ﮔﺮان‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﮕﺬار و ﮔِﺮد ﮐﺮد ﺑﺮآی‬
‫روی ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺻﺪق دﯾﺪه ﻧﻪای‬ ‫ﻧﻪای‬ ‫ﭼﺸﯿﺪه‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ذوق‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﻐﯿّﺒﺎت‬ ‫واﺿﺤﺎﺗﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫واﺿﺤﺎت‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دﯾﻨﻢ‬ ‫ﺻﺎدق‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫رﺷﺪی‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫در‬
‫ﺷﯿﺪا‬ ‫و‬ ‫اﻫﻮج‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺗﻮ ﮐﺮدﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬
‫ﻗﺒﻮر‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫اﻫﻞاﻟﮑﻔﻮر‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫دوری از ﺳﺮّی ﮐﺎر ﻫﻤﭽﻮ ﮐﻔﻮر‬
‫راﻫﻨﻤﺎی‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﻨﻤﻮد‬ ‫راه‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش داد ﺧﺪای‬
‫ﻋﺬر ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و وﻗﺖ ﻣﻬﻠﺖ ﺷﺪ‬ ‫اﻣﺮ داد و ﺗﺮا ﭼﻮ ﺣﺠّﺖ ﺷﺪ‬
‫ورﻧﻪ ﺑﯽﺷﮏ ﺷﮑﺴﺘﯽ از ﺑﺮزخ‬ ‫دوزخ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﮑﺶ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺧﯿﺰ و ﺑﻨﺪاز ﺧﻮاﺟﻪ ﮔﺮﺑﻪ ز ﮐﺶ‬
‫ﻋﻮن‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫رﺳﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻓﺮﻋﻮن‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ورﻧﻪ‬
‫آﺗﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﺮّه‬ ‫ﻧﻤﺮود‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ای‬ ‫ﭼﻪ ﺗﻮ ﭼﻪ ﻗﻮم ﻋﺎد ﮔﺮدﻧﮑﺶ‬
‫رﺳﺪ‬ ‫ﺟﻮاز‬ ‫را‬ ‫ﭘﺸّﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫رﺳﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫ﭘﺎک‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﭘﺸﻪای‬ ‫ﭘﺮ ّ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻫﻼک‬ ‫ﭘﺸّﻪ ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ورا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺷﻤﺎر‬ ‫روز‬ ‫ﺛﻤﻮد‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﻣﺎر‬ ‫ﺑﺮآورﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮﻧﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داردت‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ اﯾﻦ ﻣﯿﻞ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺎاﻫﻞ‬
‫ﺗﻦ ﺑﻪ رﻧﺞ از دل رﻣﯿﺪه ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺗﺴﺖ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬
‫اﻧﮑﺎر‬ ‫ره‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دل ﺗﲑه ﭼﻮ ﺗﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر درآر‬

‫‪۳۴۳‬‬
‫ﻃﻬﺎرت ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫راه‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫وز‬ ‫رﯾﺎﺿﺖ ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ره‬ ‫در‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﻬﻨﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﲑﺗﺖ‬
‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮐﺎﻓﺮم ﮔﺮ ﺗﻮ زﯾﻦ ره و ﺳﲑت‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﯽ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ز ﺑﻨﺪه ﻗﺒﻮل‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫آل‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺑﻪ‬

‫در داﻧﺴﱳ آﻧﮑﻪ آﺧﺮت ﺑﻪ از دﻧﯿﺎﺳﺖ‬

‫ﺑﻐﺪاد‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫روزی‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫آزاد‬ ‫زاﻫﺪی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﻠﻖ ﻧﯿﮏ رای ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زآﻧﮑﻪ ﺑﻮد او ﺑﻪ ﭘﻨﺪ دادن راد‬ ‫ﺧﻠﻖ ﮔﺸﺖ از ﻗﺪوم زاﻫﺪ ﺷﺎد‬
‫وآن ورع و آن ﻧﮑﻮ ﺳﺮﯾﺮت او‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻫﺮﮐﺲ ﺳﺪاد و ﺳﲑت او‬
‫ﻧﺎﭼﺎر‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺄﻣﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻨﲔ دﯾﻨﺪار‬
‫دﻋﻮت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻔﺮﺳﺘﺎد‬ ‫ﺣﺎﺟﺐ ﺧﺎص را ﻫﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫در‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﺮد ﻫﺮﮐﺲ ﺑﻪ ﻣﺮد دﯾﻦ اﺑﺮام‬
‫دراز‬ ‫ﻗﺼّﻪ‬ ‫ﻧﮑﺮد‬ ‫ﻣﺄﻣﻮن‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺧﻠﯿﻔﻪ‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫رﻓﺖ‬
‫ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫اﯾﺎ‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬ ‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫اﯾﺎ‬ ‫آﻣﺪی‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ در ﻃﺒﻊ ﻣﻦ ﭼﻨﲔ زﻓﺘﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﯽ‬ ‫ﺧﻄﺎ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﺨﻨﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﯾﺎدﮔﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫دان ﮐﻪ زاﻫﺪ ﯾﻘﲔ ﺗﻮﯾﯽ ﻧﻪ ﻣﻨﻢ‬
‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﻣﺮا ﺧﻄﺎب‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ زاﻫﺪ‬
‫ﺣﺎﺟﺖ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ ﺗﻌﯿﲔ را‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻣﺄﻣﻮن ﮐﻪ ﺷﺮح ﮔﻮی اﯾﻦ را‬
‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫زاﻫﺪم‬ ‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻤﯽداﻧﯽ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫زاﻫﺪ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻠﺪ‬ ‫داد‬ ‫ﺳﺮی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ دﻧﯿﯽ‬
‫ﯾﺎد‬ ‫ﻧﯿﺎﻣﺪ‬ ‫دﻧﯿﯽام‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﮐﻨﺎر‬ ‫در‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬
‫زاﯾﻞ‬ ‫دل‬ ‫ز‬ ‫آن‬ ‫ﺐ‬
‫ﺣ ّ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﻣﺎﯾﻞ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﻢ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﻋﯿﻨﲔ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎرغ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ ذرّه ﭘﯿﺶ ﻣﻦ ﮐﻮﻧﲔ‬
‫از ﭘﯽ ﺟﺴﺖ اوﺳﺖ اﯾﻦ ﻃﺮﺑﻢ‬ ‫ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﻫﺮدو ﻣﻦ ﻫﻤﯽ ﻃﻠﺒﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ دل ﺗﻮ ﺑﯽﻏﻢ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫زاﻫﺪی‬
‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎری‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻨﺪی‬ ‫در‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫اﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪی‬ ‫ز‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫اﻗﺮار‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻋﺠﺰ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫داد‬ ‫ﮔﺸﺖ ﻣﺄﻣﻮن ﺧﺠﻞ از اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺎر‬
‫ﺻﯿﺪ ﺷﺪ ﻣﺮ ﺑﻼ و ﺑﻠﻮی را‬ ‫را‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪه ﮔﺸﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﻬﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺳﮕﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫دﯾﻦ ﺑﻪ دﻧﯿﯽ ﻣﺪه ﮐﻪ درﻣﺎﻧﯽ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﻮد ﻣﺮدی ﮔﺪای و ﮔﺎوی داﺷﺖ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ در ﺣﺪ ﻣﺮداﺷﺖ‬

‫‪۳۴۴‬‬
‫ﺑﮑﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﺧﺎﺳﺖ‬ ‫وﺑﺎی ﮔﺎوان‬ ‫ﻗﻀﺎرا‬ ‫از‬
‫ﭘﯿﺸﯽ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫دروﯾﺸﯽ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫روﺳﺘﺎﯾﯽ‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫ﺑﯽﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﺣﺮﯾﺺ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﺨﺮﯾﺪ‬
‫از ﻗﻀﺎ ﺧﺮ ﺑﻤﺮد و ﮔﺎو ﺑﺰﯾﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮآﻣﺪ ز ﺑﯿﻊ روزی ﺑﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫رازﻫﺎی‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎی‬ ‫ﮐﺎی‬ ‫و ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺗﺤﯿّﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮآورد‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺧﺮ را ز ﮔﺎو ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﻧﺴﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬

‫ﻓﯽ ﻣﺜﺎﻟﺐ ﺷﻌﺮاء اﻟﻤﺪّﻋﲔ‬

‫را‬ ‫ﺑﻮاﻟﻔﻀﻮﻻن‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﺳﺨﻨﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺪوﻻن‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺳﺘﻮدی‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﯽﺧﺎﯾﻪ‬ ‫ﮐﲑ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻋﺮﯾﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽﻣﺎﯾﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽآﻟﺘﻨﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﯾﺎ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺣﺴﺒﻪ ﻣﯽﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﺗﺰوﯾﺮﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫زرق‬ ‫ﻃﻠﺒﮑﺎر‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻪ زو ﺑﻬﺎی ﮐﻔﺶ و ﮐﻼه‬ ‫ﺟﻮﻻه‬ ‫و‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺎزر‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﺷﻌﺮ‬
‫ﮐﺮده ﯾﮏ ﺷﻌﺮ را دو ﮔﺮده ﺑﻬﺎی‬ ‫ﭘﲑای‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﺧﻠﻘﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﺮ زﻫﺮ را ﺷﮑﺮ ﺑﻮزه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﮓ در ﺑﻪ در ﺑﻪ درﯾﻮزه‬
‫ﺑﺴﺮﭙده‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫را‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻋﺎﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﺎن‬ ‫ﻣﺪح‬
‫ﻧﺎزﯾﺒﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮﺧﭻ‬ ‫ﻋﺒﺎرت‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﺣﻔﺎظ‬ ‫رﻣﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺳﺎده‬ ‫رﯾﺸﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺷﻌﺮﺷﺎن‬ ‫ﺑﻨﻬﺎده‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﺧﻠﺨﺎل‬ ‫ﺟﺎی‬
‫را‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮش‬ ‫ز‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫ذواﺑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎﺑﻪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﯾﮑﺴﺎن ﭼﻮ ﺗﺎس ﺑﺎ ﺗﺎﺳﻪ‬ ‫ﮐﺎﺳﻪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮاﺳﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﻧﺰد‬
‫ﺑﺮﻧﺪ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻠﻮ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫ﺑﺮﻧﺪ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﭘﺎﺳﺒﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻬﱰان‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﺪاﯾﮕﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻣﯿﺎن‬
‫ﮐﺲ زﻧﺸﺎن ﭼﻮ ﺧﺎﻧﻪ وﯾﺮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﺪح و ذم ﻧﺰدﺷﺎن ﭼﻮ ﯾﮑﺴﺎﻧﺴﺖ‬
‫ﺣﲑاﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽآﻟﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻧﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺟﺎﺳﻮﺳﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﺗﻄﻔﯿﻞ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻨﺤﻮﺳﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫روی‬ ‫ﻧﺎﺷﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫زان ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺧﻮار و ﻣﺤﺮوﻣﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎ روی و ﻃﻠﻌﺖ ﺷﻮﻣﻨﺪ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫زﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬

‫ﻓﯽ ﻣﺜﺎﻟﺐ اﻟﻤﻨﺤﻮﻟﲔ‬

‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻣﻘﻮﻟﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺗﮑﺮار‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﻣﻨﺤﻮل‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﻢ و ﻣﻨﺰﺣﻒ ز ﭘﯿﺶ و ز ﭘﺲ‬ ‫از ﻋﺮوض و ﻋﻠﻞ زﻧﻨﺪ ﻧﻔﺲ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ داﯾﻢ ﺑﻪ ﺟﺎی ﻓﻀﻞ ﻓﻀﻮل‬ ‫در اﻓﺎﻋﯿﻞ و در ﻣﻔﺎع و ﻓﻌﻮل‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻨﺴﺮح‬ ‫از‬ ‫ﻫﺰج‬ ‫آﻏﺎز‬ ‫زا‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﭘﯿﺶ ﻫﺮ ﺳﻔﻠﻪ رﯾﺶ را ﻻﻧﺪه‬ ‫ﯾﮏ ﻗﺼﯿﺪه دوﯾﺴﺖ ﺟﺎ ﺧﻮاﻧﺪه‬

‫‪۳۴۵‬‬
‫ﺳﺮه‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎﺳﺮه‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻓﺮق‬ ‫ﺷﺪه ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻪ ﯾﮏ دو دﺳﺘﻪ ﺗﺮه‬
‫ﮐﺮده از ﮐﺪﯾﻪ ﺷﻬﺮ زﯾﺮ و زﺑﺮ‬ ‫ﯾﮏ دو ﻓﺼﻞ رﮐﯿﮏ ﮐﺮده ز ﺑﺮ‬
‫روّاس‬ ‫ﻣﻄﺒﺦ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺼﺎب‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻫﺮّاس‬ ‫ﮐﻠﺒﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺒّﺎز‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻻف‬ ‫ﻫﺰاران‬ ‫ﺷﺎﻋﺮی‬ ‫در‬ ‫زده‬ ‫ﺑﺮ اﺳﮑﺎف و درزی و ﺧﻔّﺎف‬
‫ﺧﺰف و دُر ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻤﮏ ﺳﻔﺘﻪ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎﺳﺰا‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫ﻫﻤﮕﺎن‬
‫ﺑﯽﺧﱪ در ﺳﺨﻦ ز ﺑﯿﺶ و ز ﮐﻢ‬ ‫دُر و ﺧﺮﻣﻬﺮه ﺟﻤﻊ ﮐﺮده ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻫﻤﭽﻮ اﺑﻠﻬﺎن ﻣﻐﺮور‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫اﻓﻌﺎﻟﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ژاژ ﺧﺎﯾﯿﺪ و دم و رﯾﺶ ﺑﻼﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﻫﺮآﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﯾﮏ دو ﺑﯿﺖ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‬
‫ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺨﻨﻮر‬ ‫آﻧﮑﺲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺎره‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﻫﻠﯿﺰ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻨﺎره‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﮐﲑ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﲑ ﺧﺮ اﺳﺖ و دﺳﺘﻨﺒﻮی‬ ‫ﻫﺴﺖ ﯾﮑﺴﺎن ﭼﻮ ﭘﺸﺖ آﯾﻨﻪ روی‬
‫ﭘﻨﺠﻨﺪ‬ ‫ده‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺧﻠﻖ از اﯾﺸﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ در رﻧﺠﻨﺪ‬
‫ﮔﺮدن‬ ‫ﻗﻔﺎ‬ ‫ﺧﻮرِ‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺘﺸﺎن‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬر‬
‫دﯾﺪهﺑﺎﻧﺎﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮرﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﺑﺎﻧﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﺎن‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪه‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﺴﻠﺸﺎن‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮔﻨﻬﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫اﻓﻌﺎل‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ از اﯾﻦ ﻏﻢ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎز رﻫﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ذرّهای از اﯾﺸﺎن ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺗﺮک ﻏﺰاﻧﺪ ﻏﺎرت دوﺳﺖ‬
‫ﺳﯿﻤﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫در‬ ‫در ﻫﺮ آن ﺧﺎﻧﻪای ﮐﻪ ره ﯾﺎﺑﻨﺪ‬
‫دﻫﺮ از اﯾﺸﺎن ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺎک ﮐﻨﺎد‬ ‫ﻫﻼک ﮐﻨﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﯾﺰد‬
‫ﻗﺎﻟﺒﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺪا‬ ‫ﺑﺎدا‬ ‫روح‬ ‫ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ ﺟﺮی ﺑﺮ ﻣﺜﺎﻟﺒﺸﺎن‬

‫ﻓﯽ ذﮐﺮاﻟﻌﻮام و اﻫﻞ اﻟﺴﻮق واﻟﺠﻬﺎل‬

‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﺮآرد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﮕﺮد‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺮد‬ ‫ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮدت‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫زان‬
‫ﮐﺎﻫﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫روان‬ ‫او‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺣﺎل ﭼﻮن ﺧﻮدت ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺨﻨﻬﺎی اوﺳﺖ ﭼﻮن ﭘﻨﺪی‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪی‬ ‫آن‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﻋﺎﻣﻪ را ﮔﻮش ﮐﺮّ و دﯾﺪه ﺗﺒﺎه‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪﮔﺮ‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫دوان‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺎﻣﻪ اﺳﺐ و ﺧﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻟﯿﮏ اﺳﺐ از ﺧﺮان ﺑﮕﲑد ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺧﺮ ﺗﮓ از اﺳﺐ ﺧﻮد ﻧﮕﲑد ﺗﯿﺰ‬
‫ﻋﻄّﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺪّاد‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬
‫رﺳﺪ از ﻧﺎف ﻣﺸﮏ او ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﻮی‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻋﻄّﺎر ﻧﺪﻫﺪت ﻣﺸﮏ او‬
‫ﺑﯿﺎﻻﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺳﻮر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺣﺪّاد‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ازو‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺑﺸﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪای‬ ‫ﺑﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺳﺨﺖ زﺷﺖ اﺳﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﯾﺪﺳﺖ‬ ‫دﯾﺪﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬

‫‪۳۴۶‬‬
 ‫در ذ ّم ﻋﻮام و ﺑﺎزارﯾﺎن و ﺟﻬﺎل ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ذﮐﺮ ﻣﺴﺎوی اﻟﻌﻮان ﻟﻠﺨﻮاص ﻧﻔﻊ ﻋﺎم‬
‫ﻫﻤﻪ در ﮐﺸﺘﯽاﻧﺪ و در ﺧﻮاﺑﻨﺪ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎنِ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﺪار‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫دل ﻋﺎﻣﯽ ﭼﻮ دﯾﺪۀ ﯾﺎر اﺳﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺳﮓ ﭘﺨﺘﻪ و ﭼﻮ ﻣﺮدم ﺧﺎم‬ ‫ﮔﻨﺪه و ﺑﯽﻣﺰه اﺳﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻋﺎم‬
‫زﯾﺸﺎن‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫آرد‬ ‫ﻧﻔﺮت‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫زان ﮔﺮوﻫﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺟﻮد‬ ‫ﻧﺎﯾﺪ‬ ‫وﻟﯿﮏ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﯿﻨﻪ‬ ‫از دل ﻋﺎﻣﯽ و ﺑﺨﯿﻞ و ﺣﺴﻮد‬
‫ﻧﯿﺸﯽ اﻧﺪر دﻫﺎن ﯾﮑﯽ در ﮐﻮن‬ ‫دون‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﮔﺰدﻣﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﮕﺲ‬
‫ﻣﺮوارﯾﺪ‬ ‫ﭼﱰ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ دل ﺑﺮ ﻧﻬﺪ ﺟﻬﺎن ﭘﻠﯿﺪ‬
‫ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﭘﺮ ﻣﮋهﺳﺖ ﭼﻮن ﮔﻨﺪم‬ ‫ز آﻓﺖ ﻧﯿﺶ ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﮔﺰدم‬
‫ﮐﻪ ﭼﻮ اﺑﺮ آب در ﺷﮑﻢ دارﻧﺪ‬ ‫روی ﭼﻮن اﺑﺮ از آن دژم دارﻧﺪ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻎ‬ ‫ﺧﺮهوار‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻗﺮﺑﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﺰای‬ ‫زان‬ ‫ﺧُﺮه‬ ‫ﭼﻮن‬
‫در ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ ﺑﺮای ﺧﻮان ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﮕﺲ روی ﺑﻬﺮ ﻧﺎن ﺷﻮﯾﻨﺪ‬
‫رﯾﺪن‬ ‫ﻣﺰدﺷﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زن‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬ ‫ﺧﻨﺪﯾﺪن‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﺰد‬
‫ﮔﺎه ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻪ ﻏﯿﺾ ﭼﻮن دﻧﺲاﻧﺪ‬ ‫ﮔﺎه ﺷﻮﺧﯽ ﭘﻠﯿﺪ ﭼﻮن ﻣﮕﺲاﻧﺪ‬
‫ﺑﯽﺳﺎﻣﺎن‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﻃﻌﻤﮥ‬ ‫وﱃﺑﺎﻧﺎن‬ ‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺷﻮخ‬
‫روزه ﻓﺮﻣﻮده ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺟﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﮐﺎرد ﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺨﻮان رﺳﺪش‬ ‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ ﻣﯿﻬﻤﺎن ﺑﺨﻮان رﺳﺪش‬
‫ﺻﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺰرﮔﺸﺎن‬ ‫ﮐُﻪ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ دﻫﻨﺪ اﯾﻦ ﮔﺮه ﺑﻪ ﮐﻮه آوا‬
‫ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫راه‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫از ﭘﯽ ﯾﮏ دو ﻟﻘﻤﻪ ﺧﺮد ﺑﻪ ﻫﯿﭻ‬
‫ﮐﻪ ﺻﻼح از وﺟﻮدﺷﺎن دورﺳﺖ‬ ‫زﻧﺒﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﺮدم‬
‫ﻣﻄﺒﺨﺸﺎن‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺮﺟﺸﺎن‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫ﭼﻮدوزﺧﺸﺎن‬ ‫دﺧﻠﺸﺎن‬ ‫ﻫﻮس‬
‫ﺑﺎم و دﯾﻮار ﺧﺰ ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ و ﻣﻮر‬ ‫از ﭘﯽ ﯾﮏ دو ﻟﻘﻤﮥ ﺗﺮ و ﺷﻮر‬
‫از ﺷﺮه ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮ ﮔﺬر ﮔﻪ ﺗﯿﺰ‬ ‫رﯾﺸﺸﺎن ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺑﱪدن ﭼﯿﺰ‬
‫ﻗﻮﻟﻨﺞ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻗﻔﺺ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﺳﻔﻠﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻏﻢ و رﻧﺞ‬
‫ﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﺗﺒﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﯾﮏ دم ار ﺗﺨﺘﻪ در ﺑﻐﻞ ﮔﲑﻧﺪ‬
‫آرﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫دو ﮔﻮز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮏ دم ار ﮔﻮش ﺳﻮی رود آرﻧﺪ‬
‫ﺻﺪ ﮔﻮز‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﯽ‬ ‫زوﺑﻪ‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬ ‫ﺷﮑﺮ اﯾﺸﺎن ﺑﺨﻮاﻫﻢ ارﭼﻪ ﺑﻪ روز‬
‫رﯾﺶ ﻣﺎدر ﻏﺮش ﺑﮑﻦ ﮐﻪ رواﺳﺖ‬ ‫ﺷﲑ ﮔﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻫﺠﺎش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ذﮐﺮش‬
‫ﺗﯿﺰ‬ ‫درﮐﮥ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺗﻈﻠﻢ‬ ‫در‬ ‫آﻣﺪ از ﭼﻨﮕﺸﺎن ز ﺳﺒﻠﺖ ﺣﯿﺰ‬
‫ﻟﯿﮏ ﭼﻮن ﻣﺮغ وﻗﺖ اه ﮐﺮدن‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻌﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﮔﺎه ﻧﺎن ﺧﻮردن‬
‫ﺧﻪ ﮐﺮدن‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫از‬ ‫ﺧﻪ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫اه‬ ‫درﯾﻎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫اه‬
‫ﮐﻪ ﺳﺒﮏ ﺧﯿﺰ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺎد ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﺮدﺑﺎد‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬
‫ﺣﯿﺰ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﺎد ﺧﻮش ﺷﻮد ﻧﺎﭼﯿﺰ‬

‫‪۳۴۷‬‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﯽﺗﺒﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻣﺎل‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻋﺮض‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ دﻧﺪان ﻧﻪ ﻧﺎﺧﻨﺶ ﻣﺎﻧﺎد‬ ‫ﮐﺮده ﻣﺠﺮوح ﭼﻮن دد از ﺑﯿﺪاد‬

‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣﺔاﻻﻋﺪاء و ﻧﺼﯿﺤﺔاﻻوﻟﯿﺎء‬

‫ﺗﺎﺑﺖ‬ ‫رﯾﺴﻤﺎن‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﻣﻬﺘﺎﺑﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻣﻨﲑی‬ ‫ای‬
‫ﻻﯾﻔﻠﺢ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻣﺼﻠﺢ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺸﻮد‬
‫ﻃﺎوﺳﯽ‬ ‫ﺷﮑﺎر‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺎر از ﺑﺪی و ﻣﻨﺤﻮﺳﯽ‬
‫و ﻣﻪ ﺧﻮردی‬ ‫دی‬ ‫ﮐﻪ ﻣﯿﺎﻣﻮز‬ ‫ﺑﺪی‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﮐﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺳﺮﭘﺴﺖ دام و ﻣﺴﺖ ﻣﺪام‬ ‫اﻧﻌﺎم‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻃﻌﺎم‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬
‫ﺳﺠﻮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﯽﻓﻼح‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﮐﺎﻣﻼن ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﺟﻮد‬
‫از ﺑﺪان ﺗﺮﺳﺪ و ز ﺑﺪ ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﯽﺧﺮد‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺮاﺳﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺗﻦ ﮐﻪ در ﻃﻤﻊ ﻧﯿﮏ و ﺗﺮس ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫آن ﻧﱰس ﺧﺪای ﺗﺮس ﺧﻮدﺳﺖ‬
‫ﺑﺼﲑﺗﺸﺎن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺳﺎن‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﲑﺗﺸﺎن‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﻔﺎاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ای‬
‫ﺑﻠﮑﻪ از ﻻف و ﻓﺘﻨﻪ و ﺳﺮدﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮدﯾﺴﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮدﺷﺎن‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬
‫راز ﺑﺎ وی ﭼﻮ ﮐﻮک ﺑﺎ ﮐﺎﮐﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﮐﺎن ﻫﺮزهﮔﻮی و ﺑﯽﺑﺎﮐﺴﺖ‬
‫ﮔﺮ ز ﻣﻦ ﭘﺮﺳﯽ از ﺑﺪان ﻫﻤﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣِﻪ‬ ‫و‬ ‫از ﮐِﻪ‬ ‫ﺑﺮﯾﺪن‬ ‫ﺑﺸﻤﺎری‬
‫ﻫﻢ ﺟﮕﺮ ﻫﻢ ذﮐﺮ ﺧﻮرد ﺑﺪ ﻣﺮد‬ ‫ﻫﻢ دم و ﻫﻢ درم دﻫﺪ ﻫﻢ درد‬
‫ﺳﮓ‬ ‫ﻫﺰار ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮد ﻫﯿﭻ ﺟﺰ ﺑﺪ و ﺑﺪ رگ‬
‫ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﮔﺮگ‬ ‫و‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺧﻮاﺟﮕﺎن ﺑﯽزر و ﺳﯿﻢ‬
‫ﺑﯽﮔﻮﺷﯽ‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮد‬ ‫ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫از‬
‫ﭘﻮﺷﯽ‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫دفﺗﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽﻧﻮاﺗﺮ‬ ‫دﻓﱰش‬ ‫از ﭘﯽ دﺧﻞ و ﺧﺮج ﻋﻘﻞ و ﻫﲊ‬
‫زان ﻫﻤﯽ از ﻏﻼم ﺧﻮد ﻧﺮﻫﻨﺪ‬ ‫رﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣُﺪﺑﺮان‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﺑﲑان‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ ز روی ﭘﻨﺪ و ﻣﺜﻞ‬ ‫ای ز ﺧﻮد ﺳﲑﮔﺸﺘﻪ ﻫﻤﭽﻮ اﻣﻞ‬
‫ﺑﺎر ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺮان‬ ‫ﺑﯽﺧﱪان‬ ‫ﺳﺮﻧﺸﯿﺐ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﮔﺮد ﮔﺸﺖ اﺑﺮ ﮐﺂب روی ﺑﺮﯾﺨﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﺷﺪ ﻣﺮد ﮐﺰ ﻃﻤﻊ ﺑﮕﺮﯾﺨﺖ‬
‫ﻃﻤﻊ آﺑﺖ ﺑﺮﯾﺨﺖ ﺟﺎن ﭼﻪ ﺧﻮرد‬ ‫ﺑُﺮد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﻋﻘﻠﺖ‬ ‫آز‬
‫ﻏﻤﺰﺳﺖ‬ ‫او‬ ‫ﻏﻤﺮﺳﺖ ﮐﺎر‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫رﻣﺰﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﻣﻐﺰ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻏﻤﺰ‬ ‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻏﻤﺰ دارد ﻧﻐﺰ‬
‫ﮐﺸﺖ را ﺑﺎد و ﻣﺸﮏ را آﺑﻨﺪ‬ ‫اﺳﺒﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﺧﺮدم‬ ‫ﺧﺮﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﻮﺷﻪﭼﯿﻨﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﺰد ﺧﻮدم‬
‫درﯾﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫اﺳﺒﻢ‬ ‫ﮔَﺮد‬ ‫ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ﭼﻮن ﺧﺮﻧﺪ و ﺑﯽﺗﺎﺑﻨﺪ‬
‫ﭼﺸﻢ دﻟﺸﺎن از اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺧﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻔﺘﺴﺖ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮزﮔﺮ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫ﺷﺘﺎﺑﺎن‬ ‫ﻣﺰرﻋﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮ ز ﺑﻨﺠﺸﮏ ﺑﻮدﻣﯽ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ‬
‫ﻧﮑﺎﺷﺘﻤﯽ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ارزن‬ ‫ﻓﺮاﺷﺘﻤﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫آﺳﻤﺎنوار‬

‫‪۳۴۸‬‬
‫ﮐﺮده ﭼﻮن ﭘﺸﺖ ﺳﻮﺳﻤﺎر ز ﻏﻢ‬ ‫ﺳﺘﻢ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫دروﯾﺶ‬ ‫دل‬
‫ﮐﻪ ﭼﻮ ﺷﻪ ﺗﺮه ﺑﺮ ﮔﺬر رﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ارﻧﻪ ﺑﺲ ﺟﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺟﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زود‬ ‫زان ﺧﺼﻮﻣﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ اﻧﮕﯿﺰﻧﺪ‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ﺑﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻨﺪه ﭘﯿﺎز‬ ‫ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ اﯾﻦ ﮐﺮه از آن دم ﺑﺎز‬

‫اﻧﺪر ﺧﻮﯾﺸﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻓﯽﻣﺬﻣﺔ اﻻرﻗﺎب ﮐﻪ‪ :‬اﻻﻗﺎرب ﻋﻘﺎرب‪ ،‬واﻻخ ﻓﺦ‪ ،‬واﻟﻌﻢّ ﻏﻢّ‪،‬‬
‫واﻟﺨﺎل وﺑﺎل‪ ،‬واﻟﺨﱳ ﻣﺤﻦ‬
‫ﻧﯿﺶ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺰدﻣﻨﺪ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﮔُﺮه را ﮐﻪ ﻧﺎم ﮐﺮدی ﺧﻮﯾﺶ‬
‫درآﺑﻨﺪ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﭘﺮدهدر‬ ‫ﺧﻮاﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺳﺮﮔﺮان‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫آرزوﻣﻨﺪ‬ ‫از ره ﻣﺮگ و ﺟﺴﮏ ﻣﺎده و ﻧﺮ‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﻋﯿﺐ‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫وز‬ ‫ﯾﮕﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﺟﻔﺎ‬ ‫از‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﺧﯿﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮﻣﻬﺘﺎب‬ ‫ﯾﻜﺪﮔﺮﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻋﻠّﺖ‬ ‫اﻫﻞ‬
‫را‬ ‫ﻣﯿﺸﺎن‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺮگ‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﯽ‬ ‫در ﺿﯿﺎع و ﻋﻘﺎر ﺧﻮﯾﺸﺎن را‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻋﻘﺎرﺑﻨﺪ‬ ‫اﻗﺎرب‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻗﺎرﺑﻨﺪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻧﺒﻮد ﺧﻮﯾﺶ اﻫﻞ ﻧﺎز و ﻃﺮب‬ ‫ﻧﯿﮏ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺣﮑﯿﻢ ﻋﺮب‬
‫دُرﺳﺖ‬ ‫ﻋﻘﺎرﺑﻨﺪ‬ ‫اﻗﺎرب‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﺜﻞ را ﻧﮕﺮ ﻧﺪاری ﺳﺴﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﮐﺎوﯾﺶ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ﻧﺰدﯾﮏ ﻫﻤﭽﻮ رﯾﺶ ﺑُﻮَد‬
‫ﭼﻮن زر و ﺳﯿﻢ ﺳﻔﻠﻪ ﺑﺮ ﺳﯿﻤﺎب‬ ‫ﻋﺬاب‬ ‫و‬ ‫ﻋﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫ﻟﺮزﻧﺪه‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫اﻧﺒﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آﺷﮑﺎرا ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ ﺑﺮ ﺳﺮِ ﺧﻮان‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺑﺮادران ﮔﻮﯾﺪ‬

‫دل‬ ‫آذر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﺴﻞ‬ ‫ﺑﺮادران‬ ‫از‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫دوﺳﺖ‬
‫راﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣِﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻏﻤﺰ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐِﻪ‬
‫ﭼﻮن ﭘﺪر ﻣﺮد ﺧﺼﻢ و اﻧﺒﺎزﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﭘﺪر زﻧﺪه ﺑﺎ ﺗﻮ دﻣﺴﺎزﺳﺖ‬
‫ور ﻧﻪ در دم ﮐﻨﺪ ﺑﻪ دو ﻧﯿﻤﺖ‬ ‫ﺳﯿﻤﺖ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻨﯽ‬ ‫دو‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﺰ ﺑﺮای ﺷﮑﻢ ﺑﻮد ﻫﻢ ﭘﺸﺖ‬ ‫و درﺷﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﺮادر ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺮم‬
‫ﺧﻮردن‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫دل‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﺮادری‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﻣﺎدر‬ ‫از‬ ‫دوﯾﺪن‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫ﻋﻨﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫رﻧﺞ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ اﻋﺮاب و ﻫﻤﺰه ﺑﺮ اﺑﺠﺪ‬ ‫ﻧﻪ ﻗﺒﻮﻟﺶ ﺧﻮش و ﻧﻪ ﮐﺮدن رد‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﻮاﻫﺮان ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﭘﺪر‬ ‫روی‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫آورد‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ور‬
‫ﻣﺴﺘﻪ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫ورا‬ ‫آور‬ ‫ﻓﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﻮ ز ﻣﲑاث رﺑﻌﯽ او را ده‬

‫‪۳۴۹‬‬
‫ﭼﮏ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯽﺣﻀﻮر‬ ‫ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻧﺎری ﺧﻮد آورد ﺑﯽﺷﮏ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﺧﻮد ز ﻣﺮد و زن ﭘﺮﻫﯿﺰ‬ ‫ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ‬
‫ﺷﻮﻫﺮ و ﻣﺎل و ﭼﯿﺰ و ز ّر و ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻫﻢ ز ده ﺳﺎﻟﮕﯽ ﮔﺮد در ﺳﺮ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫و ﮐﺎﻻی‬ ‫ﮐﲑ‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﻟﻌﺒﺖ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻫﻮﺳﺶ‬ ‫زان‬
‫ﺟﻬﯿﺰ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ درد ﻫﻤﯽ ﺑﻪ ﺳﺘﯿﺰ‬
‫ﺗﻘﺼﲑ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮﻓﲑ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺄﺧﲑ‬ ‫او‬ ‫ﺟﻬﯿﺰ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮت زود ﺧﺎک ﺑﺮﻧﻬﺪ او‬ ‫ﻧﺎم و ﻧﻨﮕﺖ ﺑﻪ ﺑﺎد ﺑﺮدﻫﺪ او‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪات‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻫﺰل‬
‫ﻣﯽاﻓﺸﺮد‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﮐﻮدک‬ ‫ﻣﻨﺎره‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻠﮑﯽ‬
‫ﭘﺲ ﺑﮕﻔﺖ ای ﮐﻠﮏ ز ﺑﻬﺮ ﺧﺪای‬ ‫اﻧﺪروای‬ ‫ﺑﺪﯾﺪش‬ ‫ﻣﺆذّن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﻪ دو ﻣﻨﺰل ﺑﻪ ﭘﯿﺶ او ﺷﻮ ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺎز‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﯽ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺳﺮه ﮐﺎری‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻓﺮزﻧﺪﮔﻮﯾﺪ‬

‫زﻧﺪه ﻣﺎﻟﺖ ﺑﺮﻧﺪ و ﻣﺮده ﺛﻮاب‬ ‫ﺑﻮد ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﺪ ﺑﻮد ﺑﻪ دو ﺑﺎب‬
‫ﺧﻮردن‬ ‫ﺟﮕﺮ‬ ‫دل‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮوردن‬ ‫ﻋﺪوت‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ دﺧﱰﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻧﭙﺨﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﺎم‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫دﺧﺖ‬ ‫ﻧﻌﻮذﺑﺎﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫ﻣﻨﮑﻮس‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﯿﻤﻮن‬ ‫ﺑﺨﺖ‬ ‫ﻣﻨﺤﻮس‬ ‫ﺑﯽﺷﮑﯽ‬ ‫ﻃﺎﻟﻌﺖ ﮔﺸﺖ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﺎر‬ ‫دﺧﱰت‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫اوت‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫از‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﺣﺼﺎر‬ ‫وی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎن و ﻣﺎن ﺗﻮ ﭘﺮ ز ﻋﺎر ﺷﻮد‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮو ﮐﺲ‬ ‫اﻣﲔ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﮐﺲ اﯾﻤﻦ ﻣﺒﺎش‪ ،‬زان ﭘﺲ ﺗﻮ‬
‫ﮔﻮز ﺑﺮ ﮔﻨﺒﺪ اﯾﭻ ﮐﺲ ﻧﻔﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﯿﭻﮐﺲ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﯿﺎری ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻣﻦ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد ﻣﻬﻤﺎن ﺑﻪ ﺧﺎن ﻧﯿﺎری ﺑﺮد‬
‫ﺧﺎن و ﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﺟﻔﺖ ﮐﯽ ﮔﺮدد‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ‬ ‫و‬ ‫آﺗﺶ‬
‫ﺑﺮآﯾﺪ ﮔﺮد‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﯽ‬ ‫از‬ ‫وی‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮔﺮ ﻏﻼﻣﯽ ﺧﺮی و ﮔﺮ ﺷﺎﮔﺮد‬
‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫دارد‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫داﻣﺎدﯾﺖ‬ ‫زود‬
‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫را‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫وی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻪ ﻧﮑﻮ ﮔﻔﺖ آن ﺑﺰرگ اﺳﺘﺎد‬
‫اﺧﱰ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ را دﺧﱰ اﺳﺖ ﺟﺎی ﭘﺴﺮ‬
‫ﺑﻨﺎت‬ ‫دﻓﻦ‬ ‫ﮐﺎﻟﻤﮑﺮﻣﺎت‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫وآﻧﮑﻪ او را دﻫﯿﻢ ﻣﺎ ﺻﻠﻮات‬
‫ﺑﺮ زﻣﲔ ﺟﻔﺖ ﻧﻌﺶ ﺑﻪ ﺑﯽﺷﮏ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻮد ﺑﺎ ﺑﻨﺎت ﻧﻌﺶ ﻓﻠﮏ‬
‫ﺑﺮ زﻣﲔ ﻫﻢ ﺑﻨﺎت ﺑﺮ ﻧﻌﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﭼﻮن ﺑﻨﺎت ﺑﺎ ﻧﻌﺶ اﺳﺖ‬

‫‪۳۵۰‬‬
‫داﻣﺎد‬ ‫ﻧﺒﻮدش‬ ‫ﮔﻮر‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻓﻼد‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬

‫ﻓﯽ ﻣﺬﻣّﺔ اﻟﺨﱳ‬

‫ﮐﺮده ﺣﻤﺪان ز ﺑﻬﺮ زن ﭘﺮ ﺑﺎد‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﻣﺮ ﻣﺮا داﻣﺎد‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻤﺴﺮ‬ ‫ﻧﺎﮐﺎم ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫درآﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﮕﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﺮ ﻣﺮاﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺮ ﮔﺎی‬ ‫ﻫﺮﺟﺎی‬ ‫و‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫ﻣﻌﺮوف‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬
‫ﮐﺲ ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﻪ زر درد آن ﺧﺮ‬ ‫زر‬ ‫آﻧﮕﻪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﲑد‬ ‫ﮔﺎدن‬
‫ای ﺑﺴﺎ ﮔﺎو و ﺧﺮ ﮐﻪ ﺑﺮراﻧﺪ‬ ‫ﻧﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫وان‬
‫ﺳﲑ‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫دﻧﺲ‬ ‫وان‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﺗﺠﻤﻞ ﮐﻪ دارد از ﭘﯽ ﮐﲑ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻓﺮاق‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺰاری‬ ‫ﭼﮏ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫درم‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭼﻮن ﻧﻤﺎﻧﺪ درم ﺑﻪ در ﮐﻨﺪ او‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﮔﺎدن ﺑﻪ زر ﮐﻨﺪ او‬
‫ﮐﻪ ﻧﮕﺮدد ﮐﺴﯽ از اﯾﺸﺎن ﺷﺎد‬ ‫ﺧﺎک ﺑﺮ ﻓﺮق ﺧﻮاﻫﺮ و داﻣﺎد‬
‫زر ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد ﺳﻠﯿﻢ دﻫﺪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺟﻤﺎع‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﻓﺮج ﺧﻮاﻫﺮت ﺑﻪ دو ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫داﻣﺎد‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﺑﺎت‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﮔﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮت‬ ‫او‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮ و دﺧﱰ ار ﭼﻪ ﺑﺲ ﻣﺴﺘﻮر‬ ‫دور ﺑﺎد ای ﺑﺮادر از ﻣﺎ دور‬

‫ﻢ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﻋ ّ‬
‫ﻫﻤﻪ در ﻗﺼﺪ ﺧﻮن و ﻣﺎل ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﻋﻢّ ﺗﻮ و آﻧﮑﻪ ﺧﺎل ﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻋﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ درد و ﻏﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻋﻢّ ﮐﻪ ﺑﺪﮔﻮی و ﭘﺮ ﺳﺘﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮐﺮده‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮورش‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﻣﻬﯽ‬ ‫در‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺪه‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫در‬ ‫در ﮐﻦ و در ﻣﮑﻦ ﻣﻪ ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻨﺠﺸﮏ وﻋﮑﻪ ﺧﻮار ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻘﺎب و ﭼﻮ ﺑﺎز وﻗﺖ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﭘﲑ‬ ‫ﺧﺎﯾﮥ‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﲑ ﺟﻮان ﺑﻪ وﻗﺖ ﺑﮕﲑ‬
‫را‬ ‫ﻋﻢ‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﮥ‬ ‫آن‬ ‫دردﺳﺮ‬ ‫دﯾﺪی ار دﺳﺖ و ﭘﺎی ﺑﻠﻌﻢ را‬
‫ﺑﺪﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﻋﻄﺎی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﺎن‬ ‫ﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﻋﻢ‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﺪ‬ ‫ﮔﺮت‬
‫ﮐﺰ وﺟﻮد ﺗﻮ ﺧﻮﺷﺪل و ﺷﺎدﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎن ﻋﻤﺎﻣﻪ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ آن دادﺳﺖ‬
‫دﺳﺘﺎر‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻋﻢ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﻧﺪﯾﺪه اﺳﺖ ﭘﺎی را ﻫﻨﺠﺎر‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮی ﺷﺎد ﺧﻮار و ﺑﺮﺧﻮردار‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﻋﻢ‬ ‫ﻏﻢّ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫اﻧﺪه‬
‫ﻋﺎﻗﻞ اﻧﺪوه ﺧﺎل و ﻋﻢ ﻧﮑﺸﺪ‬ ‫ورﻧﻪ ﺟﺎن ﮐﻦ ﮐﻪ دل ﺳﺘﻢ ﻧﮑﺸﺪ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﺎل ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑُﻮَد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺳﻔﯿﺪ‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺂزار‬ ‫ﺧﺎل‬
‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﻣﺎدرت‬ ‫ﻣﲑاث‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از ﺧﺮد ﺧﺎﱃ‬ ‫آن ﺧﺎﻟﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬

‫‪۳۵۱‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻮی ﻣﻔﻠﺲ از ﺗﻮ دارد ﻧﻨﮓ‬ ‫ﭼﻮن زرت ﺑﺎﺷﺪ از ﺗﻮ ﺟﻮﯾﺪ رﻧﮓ‬
‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﺷﺪ ﮐﮋ ﻏﻼمزادۀ ﻣﺎﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻧﺪ ﭼﻮ ﮐﺎر ﺑﺎﺷﺪ راﺳﺖ‬
‫داه زاده ﺷﻮی ﭼﻮ ﺑﺪ ﺷﺪ ﺣﺎل‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫داری‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺷﺎﻫﺰاده‬
‫ﺳﻨﮓ دل ﺧﺎل ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺒﺨﺎﻟﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﻓﻼن ﻣﺮا ﺧﺎﻟﺴﺖ‬
‫ﺧﺎل و ﻋﻢ را ﺑﻤﺎن و ﺑﯽﻏﻢ ﺑﺎش‬ ‫رو ﺗﻮ از ﻧﻨﮓ ﺧﺎل ﺑﯽﻋﻢ ﺑﺎش‬
‫آﺧﺎﻟﺴﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﭘﺎﯾﺖ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫ﺗﺎ دو دﺳﺘﺖ ﺑﻪ داﻣﻦ ﺧﺎﻟﺴﺖ‬
‫آﻧﺴﺖ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺧﻮﺑﱰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫وز‬ ‫ﻓﺮاواﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﺮب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬
‫ﻫﻤﻨﺸﲔ ﺳﺒﺎع و وﺣﺶ و رﻣﺎل‬ ‫ﮐﻪ ﻋﺪی ﭼﻮن ﺷﺪ از ﻋﺪاوت ﺧﺎل‬
‫رو ﺗﻮ ﻋﻢ ﻏﻢ ﺷﻤﺎر و ﺧﺎل وﺑﺎل‬ ‫اﻣﺜﺎل‬ ‫در‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪی‬

‫اﻧﺪر ﺧﻮﯾﺶ ﻟﺸﮑﺮی ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﻪ ﮐﻪ ﺧﻮﯾﺸﯿﺖ ﺑﺎ ﻋﻮان اﻓﺘﺪ‬ ‫ﻣﻮش ﮐﺰ دﺷﺖ در دﮐﺎن اﻓﺘﺪ‬
‫ﭼﻪ ﺗﻮ در ﭘﯿﺶ او ﭼﻪ ﺧﺮ ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺸﯿﻨﺪ ﻋﻮان ﺑﻪ ﺧﺮ ﭘﺸﺘﻪ‬
‫ﺧﺎل و ﻋﻢ را ﮔﺪای ﻧﺎم ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫درﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﭘﺪر‬ ‫ﮐﺸﺨﺎﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬
‫ﺑﮑﻨﺪ ﺟﻔﺖ و ﯾﺎر و ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺪل‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﭼﻮن ﺳﻔﻠﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﺎل و ﻋﻤﻞ‬
‫زدﻧﯽ‬ ‫ﮐﺎﺳﮥ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﺎﺳﺶ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫آﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﻼی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫او‬ ‫ﮐﱪ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻋﻨﻒ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪاری‬ ‫ور‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪاری‬ ‫ﮔﺮ‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﲑ‬ ‫از ﮐﻮن‬ ‫ﮔﻪ ﮔﻪ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫از ﮐﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﯾﮏ زﻧﺦ زن ﭼﻮ ﻣﻦ در اﯾﻦ دوﻟﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺒﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ و ﺻﻮﻟﺖ‬
‫ﻣﻦ ﮐﻨﻮن دﺳﺖ راﺳﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﻢ‬ ‫آﻧﻢ‬ ‫و‬ ‫اﯾﻨﻢ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻻﻓﺶ ز ﺧﻮاﺟﻪ و ز وزﯾﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺎدش ز ﺣﺎﺟﺐ و ز اﻣﲑ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ده‬ ‫ﻧﻮ ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ ار ﺑﺎ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺳﺨﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮدم زﻧﺪ ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﻧﯿﻠﯽ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﲔ‬ ‫ﮔﺮدﻧﻢ‬
‫ﻏﺮواﺷﻪ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﻼن‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﭘﺸﻪ‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫زﻧﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﻧﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺰﯾﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﻤﲑد‬ ‫ار‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻗﻔﻞ و ﻣﻬﺮ و ﮐﻠﯿﺪ ﮔﻠﺨﻦ ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﺪﯾﻦﮔﺎه‬
‫ﮐﻪ ﻣﻪ او ﻣﻪ ﮐﻤﯽ و ﺑﯿﺸﯽ او‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﺧﻮﺷﯽ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﮔﻪ ﻏﻼﻣﺶ ﺑﻮی و ﮔﻪ ﻣﺰدور‬ ‫ﺳﻮر‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪای‬ ‫از‬
‫ﮐﱪآور‬ ‫ﮔﺪای‬ ‫از‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﯿﺴﺖ در ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ ﻧﺎﺧﻮشﺗﺮ‬
‫ﺗﺎ ز ﺧﻮد ﺳﻮی ﺧﻮد ﺷﺪه ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮه‬ ‫دﻣﯿﺪه‬ ‫او‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫در‬ ‫دﯾﻮ‬
‫ﭘﯿﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﺳﺎر‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ ﮔﺮدد ز ﻣﺎل و ﻋﻠﻢ ﺳﻔﯿﻪ‬
‫ﺑﯿﻬﻮده‬ ‫ﻃﻤﻄﺮاق‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺳﻮده‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫وز‬ ‫ﺑﻮده‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫از‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮﯾﯽ ﮔﻨﺪه وز ﺗﻔﯽ اﻓﮕﺎر‬ ‫ﺑﯿﻤﺎر‬ ‫ﭘﻔﯽ‬ ‫از‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﺶ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫روﺷﻨﯽ‬ ‫ﻧﺰدﯾﮑﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫دور‬ ‫ﺷﻮ‬ ‫دور‬

‫‪۳۵۲‬‬
‫دﯾﮓ دل را ﺑﻪ از ﺟﮕﺮ ﺧﻮردی‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮاﯾﻦ ﺧﻮان ﺗﻮ ﺟﻔﺘﯽ و ﻓﺮدی‬
‫او‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬ ‫و‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻪ او و ﻣﻪ ﻋﺰّ دوﻟﺖ او‬
‫ﺻﱪ و ﻫﻤﺖ ﺑﻀﺎﻋﺖ ﺗﻮ ﺑﺲ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ ﺗﻮ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺗﻮ ﺑﺲ اﺳﺖ‬
‫دراز‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﮐﻪ ﺧﻮد آﺑﺴﱳ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﺎز‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻀﻄﺮ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫رﻋﻨﺎ‬ ‫دون‬
‫را‬ ‫ﻟﺌﯿﻤﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻠﺒﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺮﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯽﺟﻨﮓ‬ ‫ﺻﻠﺢ‬
‫دﯾﺪه ﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﮔﻤﺎری ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻮان ﺧﻮﯾﺸﯽ ار ﻧﺪاری ﺑﻪ‬
‫ﺑﻬﱰ آﯾﺪ ﺑﺴﯽ ز ﺧﻮﯾﺶ ﻋﻮان‬ ‫ﮔﺰدم و ﻣﺎر ﺳﻮی ﺟﺎﻧﺖ روان‬
‫ﭼﺎرﺳﺖ‬ ‫زﯾﺮﮐﺎن‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ ار ﺑﺎ ﻋﻮاﻧﺖ ﻧﺎﭼﺎرﺳﺖ‬
‫او‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﯾﺰ‬ ‫ﻫﻮﺳﻬﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﯾﺎ ﮔﺮﯾﺰ‬ ‫ﺑﮑﺶ‬ ‫ﯾﺎ‬
‫ور ﭼﻮ روﻏﻦ ﺷﻮد ﺗﺮاﺑﺶ ده‬ ‫ده‬ ‫ﺳﺮاﺑﺶ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺸﻨﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫آﺗﺸﺶ را ﭼﻮ ز آب ﺧﺎک دﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ‬ ‫او‬ ‫ﺑﺮوت‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دوزخ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﺗﺎت‬ ‫ورﻧﻪ ﺑﺎ او ﻧﺸﲔ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺑﺮزخ‬

‫ذﮐﺮ اﻧﻮاعاﻟﺸﻬﻮات ﻋﻠﯽ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﺗﺤﺮﯾﺾ و ﻋﻠﯽ ﺑﻌﻀﻬﺎ ﺗﻤﺮﯾﺾ‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﺷﻬﻮات و در ﺣﻖ ﻏﻼم ﺑﺎره ﮔﻮﯾﺪ‬
‫اﻧﺠﲑه‬ ‫از‬ ‫ﺛﻮاب‬ ‫ﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﮔﻮز‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻮنﭘﺮﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺧﺮد ﭘﲑ ﺧﻮد ﺑﻪ ﮐﻮدک ﻃﻔﻞ‬ ‫ﭼﻪ دﻫﯽ از ﭘﯽ ﮔﺬر ﮔﻪ ﺛﻔﻞ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ از زﯾﺮ ﺳﻮ درآﻣﺪ اوﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮ زﺑﺮ ﺳﻮش ﻣﺎﯾﮥ ﺑﺪ اوﺳﺖ‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫دل‬ ‫ﺗﻦ ﺑﺪ را ﺑﻬﺎش ﺟﺎن ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺑﺎد دﺳﺘﯽ ﺷﻮی ز ﺷﻬﻮت ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﺎک ﭘﺎﯾﯽ ﭼﻮ دﯾﺪی اﻧﺪر ﭘﯿﺶ‬
‫داﺷﺖ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﯽ‬ ‫دل‬ ‫آﻧﮑﻪ او ﻧﺎم و ﻧﻨﮓ ﺧﻮد ﺑﮕﺬاﺷﺖ‬
‫ﭘﺎی‬ ‫زﻧﮕﻠﻪ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺧﻠﺨﺎل‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫درای‬ ‫ﯾﺎﻓﻪ‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﻏﻤّﺎز‬ ‫ﺧﺼﻢ‬
‫ﻧﺎز‬ ‫از‬ ‫ﻓﺮوﮐﺸﯿﺶ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺮﺟﻬﺪ‬ ‫دوﺳﺖ ﭼﻮن زﻟﻒ زﻧﮕﯿﺎن ﺑﺪﺳﺎز‬
‫ﭼﻮن ﻓﺘﯿﻠﻪ ز ﺑﻦ ﺧﻮرﻧﺪ ﻏﺬی‬ ‫ﭼﻮن ﭼﺮاﻏﻨﺪ از آﻧﮑﻪ وﻗﺖ ﻓﺪی‬
‫آز‬ ‫از‬ ‫ﺳﯽ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻧﻮد‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻢ از ﯾﮏ دو ﻣﻪ ﺑﻪ ﮐﺴﺐ ﻣﺠﺎز‬
‫ﭘﺮوردن‬ ‫ﺑﯽﻣﺎدرﺳﺖ‬ ‫ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺧﻮردن‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫درﯾﺪه‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪﮔﲑی‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺎد ﮔﺮه‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻔﺖ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﻬﻢ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫و‬ ‫روی‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫درم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﮐﺮدن‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﺑﻨﻪ‬ ‫را‬ ‫ﯾﻮﺳﻔﯽ‬ ‫ﮐﺮدن‬ ‫رﻫﺎ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬
‫آﻣﲔ‬ ‫ﻣﮕﺮ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮی‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪ ﯾﻌﻘﻮﺑﯽ و ﻧﻪ ﺑﻦ ﯾﺎﻣﲔ‬
‫ﺷﺎﻫﺪ دل ﺷﮑﺮ ﺟﮕﺮ ﺧﻮارﺳﺖ‬ ‫ﻧﺰد آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ او ﺧﻮارﺳﺖ‬

‫‪۳۵۳‬‬
 ‫در ﻣﻌﻨﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺑﭙﻮﺳﺘﮑﺎل‬ ‫دﻧﺒﻪ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫زی‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻏﻼم‬ ‫از‬
‫را‬ ‫دادن‬ ‫ﻃﻼق‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫زن‬ ‫را‬ ‫ﮔﺎدن‬ ‫و‬ ‫ﮐﺪﺑﺎﻧﻮﯾﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭘﺲ ﺑﺮاو ﺣﮑﻢ ﮐﺮدن اﯾﻨﺖ ﻣﺤﺎل‬ ‫ﺑﻨﺪۀ زن ﺷﺪن ﺑﻪ ﺷﻬﻮت و ﻣﺎل‬
‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬
‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﻧﮕﺮداﻧﺪت‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫زن‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫ﻟﯿﮏ در ﺣﮑﻢ ﺑﻨﺪه ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﻔﺖ در ﺣﮑﻢ ﺷﻮی ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‬
‫زن ﭼﻮ ﻧﺎﺧﻦﮐﻨﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﺧﻦ رﯾﺶ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ اﻧﮕﺸﺖ ﮔﺸﺘﻪ از ﺗﺸﻮﯾﺶ‬
‫ﺑﻂ ﮐﺮده‬ ‫ﭼﻮ ﮐﻮن‬ ‫او‬ ‫ﺳﺒﻠﺖ‬ ‫ﻧﻔﻘﻪ ﺑﺮ رﯾﺶ ﺧﻮاﺟﻪ ﺧﻂ ﮐﺮده‬
‫زرﻧﻪ ﺑﺮ ﻃﺎق و ﺧﲑه ﻏﻢ ﺧﻮردن‬ ‫ﺳﯿﻢ ﮐﺎﺑﲔ ﭼﻮ ﻃﻮق در ﮔﺮدن‬
‫ﻟﯿﮑﻦ از ﺧﺎن و ﻣﺎن ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ در‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺳﺘﻮده‬ ‫ای‬ ‫زن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺷﯿﻮن‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﻧﻨﻬﺪ‬ ‫زن‬ ‫ﻧﮕﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫زﯾﺮک‬
‫ﯾﻌﻨﯽ آن ﻗﺤﺒﻪ را ﺑﻪ ﺗﲑ ﺑﺰن‬ ‫زن‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫اﺷﺘﻘﺎﻗﺶ‬
‫ﺑﭽﻪ در ﺳﻘﻒ ﮐﺲ ﮐﻨﺪ ﭘﺮواز‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫واﻟﻌﯿﺎذﺑﺎﻟﻠﱣﻪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺳﺮﮔﲔ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺎز‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺑﺎ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺳﺮ ﮐﲔ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺗﺮ‬ ‫ﺑﺎﻗﻞ‬ ‫ﮐﲑ‬ ‫ﺳﺤﺒﺎن‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﻪ ﻋﺎﻗﻞﺗﺮ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻣﺜﻞ‬
‫ﮔﻔﺖ ﭘﲑی ﭼﻮ آن ﭼﻨﺎﻧﺶ دﯾﺪ‬ ‫ﻣﯽﻧﺎﻟﯿﺪ‬ ‫درد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫آن‬
‫زﻧﺒﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫دﺑّﻪ‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﮔﻔﺖ ﮐﺰ‬ ‫ﮐﺰ ﭼﻪ ﻣﯽﻧﺎﱃ ای ﺟﻮان ﻧﺒﯿﻞ‬
‫ﭘﲑﻫﻦ ﭼﻮن ﻋﺒﺎ ﺷﺪ از ﻏﻢ دل‬ ‫ﺟﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻗﺒﺎ ﺷﺪ از ﻏﻢ دل‬
‫دارم‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ زﻧﯽ دارم‬
‫ﮔﻞ رﻋﻨﺎ دو روی و ﺑﺪ ﻋﻬﺪﺳﺖ‬ ‫ﺟﻔﺖ ﭘﺮ ﮐﱪ ﻧﯿﺶ ﺑﯽﺷﻬﺪ اﺳﺖ‬
‫ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﻪ اﺳﺖ و ﯾﺎزده ﺳﺎﻟﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ ﺷﺎﮔﺮد و او ﭼﻮ اﺳﺘﺎدﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﻔﺘﺎدﺳﺖ‬ ‫زن‬ ‫دام‬ ‫در‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻋﯿﺶ او ﮔﻨﺪهدان ﭼﻮ درﮔﻪ ﮐﺲ‬ ‫وآﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﮐﺲ ﺑﺨﲑه ﮔﺮدد رُس‬
‫راﺳﺖ ﮔﻮﯾﻢ اﮔﺮ ز ﻣﻦ ﺷﻨﻮی‬ ‫ﺑﻨﻮی‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫ﻃﺎرم‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻓﺮاخدرز‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﮐﯿﺴﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻟﺮز‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﮐﲑ‬ ‫ﮐﻤﺮ‬
‫ﺣﻤﺪ ﺣﻤﺪان ﮐﻨﺪ ﻧﻪ ﺣﻤﺪ ﺧﺪای‬ ‫زن ﮐﻪ دارد ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﻤﺪان رای‬
‫ﺑﻐﻠﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﮐﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺪﺧﺪای‬ ‫آورد‬
‫از ﺧﻮﺷﯽ ﺧﺸﻮ و ﻧﻨﮓ ﻧﻨﻮی‬ ‫ﺑﺮﻫﯽ ﮔﺮ ﮐﻨﯽ ﺑﻪ ﻓﺮدی ﺧﻮی‬
‫ﻓﺮج‬ ‫ﻓﺮج‬ ‫ز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫داد‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ اﻣﺮوز ﻓﻀﻞ ﻋﻤﺮه و ﺣﺞ‬

‫‪۳۵۴‬‬
 ‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽاﻟﻤﻄﺎﯾﺒﺔ ﺑﻄﺮﯾﻖ اﻟﻬﺰل‬
‫ﯾﻮزه‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎن‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫آن‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫درﯾﻮزه‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫اﯾﻨﺖ ﻓﻀﻞ اﯾﻨﺖ ﻣﺰد اﯾﻨﺖ ﺛﻮاب‬ ‫رﻓﺖ زی ﺣﺞ ﺑﻪ ﮐﺪﯾﮥ ﻣﺤﺮاب‬
‫اﻟﻮان‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺑﺎزارﻫﺎ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد آﻣﺪ از ﺣﻠﻮان‬
‫ﺑﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑﺮۀ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﭘﺨﺘﮥ‬ ‫ﺻﺤﻦ ﺣﻠﻮا و ﻣﺮغ و ﺗﺎوۀ ﻧﺎن‬
‫آﯾﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽره‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫رﻫﮕﺬر‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮاﺑﺎت‬ ‫زی‬
‫دﯾﺒﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﯾﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫روی‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫زﻧﯽ‬ ‫رﻫﮕﺬر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﮐﺮد ﻓﺮﻣﻮش ﺣﺞ و ﻓﺮج ﺑﻪ ﯾﺎد‬ ‫دﺳﺖ در ﺟﯿﺐ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺮد ﭼﻮ ﺑﺎد‬
‫ﻧﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫درم‬ ‫دو‬ ‫ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﺶ‬ ‫ﻓَﺮوَز‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﺗﻦ ﭼﻮ ﭘﺮ زاغ از ﻓﺰع ﻟﺮزان‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺣﲑان ﭼﻮ در ﺧﺰان رﯾﺤﺎن‬
‫آن زﻧﺶ ﺧﻮب ﺑﺪ ﭼﻮ ﺣﻮر ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ او ﺑﺪ ﭼﻮ دﯾﻮ دوزخ زﺷﺖ‬
‫دو درم داد و آن زﻧﮏ را ﮔﺎد‬ ‫ﻧﺎﺷﺎد‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﯾﻮزۀ‬
‫دزدﯾﺪ‬ ‫روﻏﻨﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫دﺑﮥ‬ ‫او‬ ‫رﯾﺪ‬ ‫ازارش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮخ‬ ‫زﻧﮏ‬
‫ﺧﻨﺪﯾﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺑﺴﺘﺪم‬ ‫دﯾﺪم‬ ‫ﮐﺎﺑﻠﻬﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫زن‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪ اﯾﻦ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ و ﻗﺼّﻪ دراز‬ ‫ﯾﻮزه دادش ﺟﻮاب ﺑﺮ ره راز‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪم‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﮔﻔﺖ از اﯾﻦ ﺧﺮزه ﮔﺮﭼﻪ درﺑﻨﺪم‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﯽروﻏﻦ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﮔﻮزی‬ ‫ز ﮔﻨﺒﺪت‬ ‫ﻧﺎﮔﻪ‬ ‫ﺟَﺴﺖ‬ ‫روزی‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮔﻮز‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﻧﮕﻪ‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﭻ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﺮا ﺑﺎدام و ﭘﺴﺘﻪ رخ ﻣﻔﺮوز‬
‫ﻏﻢ ﻣﺨﻮر ﮐﺎﯾﭻ ﮐﻮن ﺳﻠﯿﻤﺎن ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎد اﮔﺮ ﮐﻮﻧﺖ را ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻧﯿﺴﺖ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺻﻮﻓﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫او ﺧﻮد از ﻫﯿﭻ روی ﻻﯾﻮﻓﯽ‬ ‫ﺑﺎز اﮔﺮ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎﺷﺪت ﺻﻮﻓﯽ‬
‫اﺳﺘﻐﻔﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺑﺸﮑﺮاﻧﻪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ وﯾﺮان ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر‬
‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫اِﺑﺎﺣﺘﯽ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫و‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﻢ ﺷﺐ ﻫﺮ ﺷﺒﯽ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫راز‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺳﲑت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آز‬ ‫ره‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫زرقﻓﺮوش‬ ‫دﻟﻖﭘﻮش‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫اﻧﺪر اﻓﮑﻨﺪه در دو ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺮوش‬
‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺎف ﮐﻮﻓﯽ‬ ‫دﻟﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎرﺷﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻘﺶ ﭼﯿﻨﯽ رﻧﮓ‬
‫رز‬ ‫ﻗﺒﺎﻟﮥ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪﺷﺎن‬ ‫از ﭘﯽ ﯾﮏ دو دردﯾﯽ دﯾﻦ ﮔﺰ‬
‫رز ﺑﮕﻮی و ز دور ده ﺻﻠﻮات‬ ‫ذات‬ ‫در‬ ‫ﻣﺰاﺟﺸﺎن‬ ‫ﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﮐﺒﻮد‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ ﺷﺎﻫﺪﻧﺪ و ﺷﻤﻊ و ﺳﺮود‬
‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﮔﻨﺪهﮐﻨﺎن‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ‬ ‫ﺧﺮﻣﮕﺲوار ﺑﻬﺮ ﻟﻘﻤﻪ و داﻧﮓ‬
‫روی ﺷﻮﯾﺎن دﯾﺪهﮐﺶ ﭼﻮ ﻣﮕﺲ‬ ‫ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎن‬ ‫دور‬
‫اﺑﺮﺷﺎن ﭘﺮ ز رﻋﺪ و ﺑﺎران ﻧﯽ‬ ‫رﯾﺸﺸﺎن ﭘﺮ ز ﺑﺎد و ﻓﺮﻣﺎن ﻧﯽ‬

‫‪۳۵۵‬‬
‫ﻧﺎﻟﯿﺪن‬ ‫ﻧﺎی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﺪن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺷﺖ‬
‫ﺗﲑه‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎژﯾﺮه‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫روی‬
‫ﺑﺎز ﺷﮑﻼن وﻟﯿﮏ ﻣﻮش ﺷﮑﺎر‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻣﻔﺴﺪ‬ ‫ﺻﻮرﺗﺎن‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎ‬
‫ﺑﺮ ﭼﻨﲔ ﻓﻌﻞ و ﺳﲑت ﻣﻌﯿﻮب‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﺴﺖﮔﻮﯾﯽ‬
‫ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎذق‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﺎل‬
‫ﮐﺬّاب‬ ‫ﻣﺴﯿﻠﻤﮥ‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫ﺑﻮّاب‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﻠﻪ‬ ‫اﺑﻦ‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻗﻮم را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭘﻨﺞﮔﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫آرد‬
‫ﭘﺮ ﮐﻨﺪ ﭼﻮن ﺷﮑﻢ ﻃﻬﺎرت ﺟﺎی‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺎﱃ ﮐﻨﺪ ز ﻧﺎن ﭼﻮن ﻧﺎی‬
‫ﺑﻨﺪد‬ ‫درو‬ ‫ﺷﺎﻫﺪی‬ ‫و‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﺧﻨﺪد‬ ‫درو‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﭘﺴﺮت‬
‫زﻧﺖ را ﺟﺰ ﮐﻪ ﺳﮑﺮه ﻧﻨﻬﺪ ﻧﺎم‬ ‫ور زﻧﺖ ﮐﺎﺳﻪای ﻧﻬﺪ ز ﻃﻌﺎم‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺮدهت ﺑﺴﻮزد از ﺧﺮده‬ ‫ور ﺑﻮی ﺧﻮش ﭘﺬﯾﺮ و ﭘﮋﻣﺮده‬
‫ﻧﻢ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﻪش‬ ‫زد‬ ‫ده‬ ‫درم‬ ‫دو‬ ‫ﭼﻮن ﺟﻤﺎع آرزو ﮐﻨﺪ ﺑﻪ دودم‬
‫آرد‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫را‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻟﮕﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﻧﻌﺮه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺎم‬
‫ﺑﻪ دو روز و دو ﺷﺐ ﮐﻨﺪ ﺑﺪﻧﺎم‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای ﮔﺮ ﺑﻮد ﭼﻮ ﺑﯿﺖ ﺣﺮام‬
‫ﺑﻠﺒﻞ‬ ‫ﻧﻌﺮۀ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮدی‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﺑﯽﻏﻠﻐﻞ‬ ‫ﮐﺮّ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ور‬
‫ﮐﻪ ﻓﻀﯿﺤﺖ ﺷﻮد ﺣﺮﯾﻒ از وی‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺪ ﺑﻮد ﭼﻮ ﺧﻮردن ﻣﯽ‬
‫ارزد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دم‬ ‫آن‬ ‫ﺗﯿﺰی‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﺧﻮش دﱃ ورزد‬
‫رو ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮد ﻣﺸﻐﻠﻪ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫از ﭘﯽ زﯾﺮ ﺑﺎﻧﮓ و وﻟﻮﻟﻪ ﭼﯿﺴﺖ‬
‫آﻧﮕﻬﯽ ﭼﻮن ﺧﻮرد ﭼﻮ ﻧﻮش ﭘﯿﺎز‬ ‫اﯾﻦ ﺻﻔﺖ زو ﺗﻮ ﮐﯽ ﻧﯿﻮﺷﯽ ﺑﺎز‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺔ ﻓﯽاﻟﺘّﻤﺜّﻞ اﻟﺼﻮﻓﯽ‬

‫ﻫﲊی‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺎﺿﻠﯽ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ ﺑُﺪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻫﺮی‬
‫ﮔﺸﺘﻪ از ﻓﻀﻞ ﺧﻮد ﯾﮕﺎﻧﮥ دﻫﺮ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﺑﯽﮐﺮاﻧﮥ‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﺴﺮﭙده‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻣﺤﻨﺘﺶ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫رﺧﺖ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ در اﻧﺪوه ﻗﻮت ﺣﻤﺪان ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺤﻨﺘﺶ را ﻣﮕﺮ ﯾﮑﯽ آن ﺑﻮد‬
‫ﭘﺴﺮی راﺳﺖ ﮐﺮد و ﺟﺎی ﻧﺪاﺷﺖ‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ ﺑﻮد ﺗﺎ ﮐﻪ ﮔﺎی ﻧﺪاﺷﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪی در ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻀﻄﺮ‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎدﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﱃ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪی‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮد ﺳﻮی ﭼﺸﻤﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﺷﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺖ ﭘﺮده از ﺗﻞ ﺳﯿﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮون ﺗﺎﺧﺖ ﺷﻌﻠﻪ از روزن‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ از ﻧﻮر ﺷﺪ ﭼﻨﺎن روﺷﻦ‬
‫ﭘﯽ ﺑﺮون ﺑﺮد و ﺑﺮ ﺳﺮِ ره ﺷﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آﮔﻪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫زان‬ ‫زاﻫﺪی‬
‫ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮق ﺑﻪ ﻣﺸﺖ‬ ‫ﭘﺴﺮی دﯾﺪ ﺑﺮده ﺳﺮ ﺳﻮی ﭘﺸﺖ‬
‫زاﻫﺪ آﻣﺪ ﺷﺪ از ﺑﺮون ﺑﻪ درون‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﺣﻠﻘﮥ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﺑﻨﻬﺪ‬ ‫ﺗﺎش‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﻠﻮﯾﯽ‬ ‫ﮐﺎج و ﻣﺸﺖ و ﻋﺼﺎ ﻓﺮاز ﻧﻬﺎد‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ ﺑﺎران و ﻧﻪ ﮔﯿﺎ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺷﻮﻣﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﲔ‬

‫‪۳۵۶‬‬
‫روﻧﻖ‬ ‫ﻧﺰدﺗﺎن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﭼﻪ ﻓﻀﻮﱃ اﺳﺖ اﯾﻦ و ﺧﺎﻧﮥ ﺣﻖ‬
‫در ره ﺷﺮع ﻧﻨﮓ و ﻋﺎرﺳﺖ اﯾﻦ‬ ‫ای ﮐﺬی و ﮐﺬی ﭼﻪ ﮐﺎر اﺳﺖ اﯾﻦ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن‬ ‫داﻣﻦِ‬
‫وﺳﻮاس‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ را ﻧﯿﺴﺖ از ﺧﺪای ﻫﺮاس‬
‫ﺑﯽﺑَﺮ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻧﻢ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﮐﺸﻮر‬ ‫در‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫از‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﻣﺎﯾﮥ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﺒﺎت‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ‬ ‫اﺑﺮ‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫زاﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻟﻮﻃﯽ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﺎن‬ ‫از‬
‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻟﻮاﻃﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺮاب‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻻﻣﺤﺎﻟﻪ‬ ‫ﺑﺸﻮد‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮاو‬ ‫ﻣﺆذّن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻖ ﺑﻪ ﺣﯿﻠﻪ ﺑﲑون ﺟﺴﺖ‬
‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫زاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻖ ﭼﻮ ﺷﺪ ﺑﺮون از در‬
‫ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺎل زاﻫﺪ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﻓﺎﺳﻖ ﭼﻮ ﺑﺎزﭘﺲ ﻧﮕﺮﯾﺴﺖ‬
‫دﺑّﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﯿﺦ‬ ‫ﮔﺰر‬ ‫ﺑﯽﺣﺒّﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﻢداﻧﮓ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎن ﻣﺴﺠﺪ و ﻫﻤﺎن ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ﺳﺮ درون ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ای زاﻫﺪ‬
‫ﺑﻮد ﺑﺮ ﻣﻦ ﺣﺮام و ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﻼل‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ از ﺑﺨﺖ ﻣﺎ و ﮔﺮدش ﺣﺎل‬
‫دﯾﮕﺮﮔﻮن‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺷﮑﺮ و ﻣﻨﺖ ﺧﺪای را ﮐﺎﮐﻨﻮن‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﺒﺎت‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺴﺎط‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻣﺮوارﯾﺪ‬ ‫د ّر‬ ‫آب‬ ‫ﺑَﺪلِ‬ ‫ﺑﺎرﯾﺪ‬ ‫اﺑﺮﻫﺎ‬ ‫را ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧﺮّم‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﺗﻬﯽ‬ ‫اﺑﺮﻫﺎی‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻧﻈﺎم‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎی‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﮐﺸﺘﻬﺎ‬
‫ﻫﺴﺖ از اﻧﻔﺎس ﺗﻮ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻓﻼح‬ ‫ای ﺧﺪا ﺗﺮس اﻫﻞ زﻫﺪ و ﺻﻼح‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ و ﺑﺲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﯽداﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺻﻮﻣﻌﻪ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ‬
‫ﭼﻪ ﻃﻤﻊ داری آﺧﺮ از دﮔﺮان‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫زاﻫﺪان‬ ‫ﭼﻨﲔاﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫او‬ ‫ﺑﺮزن‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫او‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﭽﻨﲔ‬ ‫زاﻫﺪی‬
‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﮐﲑ در ﮐﺲ زن او‬ ‫او‬ ‫ﻓﻦ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﭽﻨﲔ‬ ‫ﺻﻮﻓﯿﯽ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﯿﺎن ﺗﻬﯽ ﺟﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ زاﻫﺪان ﭼﻪ ﮐﺴﻨﺪ‬
‫اﻓﺴﻮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰار‬ ‫در‬ ‫وز‬ ‫ﺳﺎﻟﻮﺳﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫زرق‬ ‫ﺑﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺗﻮ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺣﮑﺎﯾﺖ از ﺧﻮد ﮔﻮی‬ ‫دﺳﺖ از اﯾﻦ ﺻﻮﻓﯿﺎن دﻫﺮ ﺑﺸﻮی‬
‫در ﮔﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن رﻫﯽ ﭘﯿﺶ آﻧﮑﻪ ﻣﺪﻫﻮﺷﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﻠﯽ‬ ‫ﮐﻒ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺮﺑﺎس‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﺗﻒ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮔﺮدن‬

‫اﻧﺪر ﻗﺮاﺑﺖ ﻓﻘﯿﻪ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫وﻧﺪ ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺣﯿﻠﻪ ﺟﻮی ﺷﺎوﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪ‬ ‫ﻓﻘﯿﻪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ور‬
‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﯽﺑﺼﲑت‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫زان‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ او در ﻣﺰاج و ﺳﲑت ﺧﻮﯾﺶ‬
‫اﻓﺰای‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻤﺮ ﮐﺎه‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻧﺎﺑﮑﺎری دو روی و ﯾﺎﻓﻪ درای‬
‫رﯾﺶ ﺑﺮ ﺑﺮ ﻧﻬﺎده ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﺳﺮ ﺑﺮ ﮐﻨﯽ وی از دﻟﱪ‬

‫‪۳۵۷‬‬
‫آن ﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﮐﺎﯾﭻ ﺳﮓ ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻢ ﺗﻮ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﺒﺲ و ﭼﮏ ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺳﮓ ﺳﮓ اﺳﺖ ارﭼﻪ ﺳﺮﺷﺒﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪ ﺑﺪ اﺳﺖ ار ﭼﻪ ﻧﯿﮏدان ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﻮ از آن ﺣﯿﻠﺖ و ﺳﻔﯿﻬﯽ ﺗﺮس‬ ‫او ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺮدی اﻧﺪر درس‬
‫ﮐﻪ ﺳﻔﯿﻬﺴﺖ و ﺳﻬﻢ را ﻧﯿﮑﺴﺖ‬ ‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﻋﻠﻢ و ﻓﻬﻢ را ﻧﯿﮑﺴﺖ‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﭼﻮن ﺷﲑ و ﺣﯿﻠﻪ ﭼﻮن روﺑﺎه‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮ از ﺑﻬﺮ ﻋﺰّ و ﺣﺮﻣﺖ و ﺟﺎه‬
‫ﺑُﺮ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ذُﺑﺎب‬ ‫ﻃﻨﲔ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﱰ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ذﺑﺎب‬ ‫ﭘﻨﺠﮥ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫درس ﮔﻔﱳ ز ﺗﺮس ﺣﻖ ﺧﺎﱃ‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﻗﻀﺎ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺳﺮد ﮔﻔﺘﻨﺶ‬
‫ﺳﻼم‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺑﯽﺳَﻠﻢ‬ ‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫ﺳﺆال‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﺟﺎم ﻣﯽﮐﺶ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﭙﻨﺪاﻧﺴﺖ‬ ‫ﻣﯽﮐﺰ آن ﻟﺐ ﺧﻮرد ﻧﻪ دﻧﺪاﻧﺴﺖ‬
‫ﺣﺠُﺖ آرد ﭼﻮ ﺳﺮ ﮐﻨﺪ ﺑﲑون‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﺑﺪرّد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻮدﮐﯽ‬
‫ﮔﻮﯾﺪ اﯾﻦ ﻋﻘﺪ اﺧﻮﺗﺴﺖ رواﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮش ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ دﯾﺪ از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫ﺑﻔﺸﺮدن‬ ‫داد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫اﺟﺎزت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮدن‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫در‬ ‫آب‬
‫ﺑﺎزی‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺟﺪّ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺎزی‬ ‫او‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺳﺮ ﭼﻮ ﮐﲑ آﺳﺘﲔ ﻓﺮاخ ﭼﻮ ﮐﻮن‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎﻧﯽ ﭼﻮ ﺧﺎﯾﻪ ﮔﻨﺪه و دون‬
‫ﻧﻪ ازو ﺑﯿﻮه اﯾﻤﻦ و ﻧﻪ ﯾﺘﯿﻢ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﺶ اﻣﯿﺪ و ﻧﺰ ﮐﺲ ﺑﯿﻢ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﺑﺎﻃﻨﺖ‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻣﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺗﻮ ﺑﯿﺎر آب و ﻫﺮدو دﺳﺖ ﺑﺸﻮی‬ ‫ﭼﻮن درآﯾﺪ ﻓﻐﻮﻟﻪ در ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫اﺳﺐ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﻪ زﯾﺮ زﯾﻦ دارد‬ ‫دارد‬ ‫آﺳﺘﲔ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫وﮐﯿﻞ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﺗﺎزد‬ ‫دِه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻻن ﮐﻨﺪ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪازد‬ ‫ﺿﯿﻌﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ده ﮐﺎﻣﺬ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮوش‬ ‫در‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ دِه ﺗﺎﺧﺖ ﺑﺎ دوﻣﻦ ﮐﺎﻏﺬ‬
‫ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺧﻀﺮ و ﺑﺮ ﺧﻠﯿﻞ اﻓﺘﺪ‬ ‫اﻓﺘﺪ‬ ‫ﺟﻠﯿﻞ‬ ‫ﺳﯿّﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻟﺮزه‬
‫آدم‬ ‫دم‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﮐﻮن‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﭘﺮ ﮐﻢ‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬
‫ﮐﻨﺪو‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺧﺰد‬ ‫وﮐﯿﻠﮏ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زاﻧﻮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻨﺪ‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬
‫ﻧﺰ ﭘﯽ ﻫﺰل و ﺿﺤﮑﻪ ﮐﺰ ﺳﺮِ ﺟ ّﺪ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻓﺘﺎده‬ ‫زو‬ ‫ﭼﮑﭽﮑﯽ‬
‫ﺑﺎز ﺗﺎ ﺑﺮ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺷﺶ ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﻓﻘﯽ ﺑﺮ ﮐﻪ رخ ﺗﺮش ﮐﺮدﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﺮ رﯾﺶ او ﺳﺮﯾﺶ ﮐﻨﺪ‬ ‫رﯾﺶ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺗﺎ ﮐﺮا‬
‫او‬ ‫ﺑﻮﺳﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺒﻠﺘﺎن‬ ‫ﯾﺎ ﮐﻪ از ﺑﯿﻢ رﯾﺶ ﮐﻮﺳﮥ او‬
‫ﺑﺮﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫دﻋﻮی‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ارت‬ ‫ﺳﭙﺎر‬ ‫ﺧﺪاﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭘﯿﭽﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﻮراﻧﮕﯿﺰ‬ ‫ﺗﺨﯿﯿﻠﻬﺎی‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دارد‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﭘﻮﺷﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮔﺮ ز ﻋﻠﻢ از ﺑﺮون ﻋﻠﻢ دارد‬
‫آن زﺑﺮ ﭘﻮش ﺣﺸﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭘﻮش‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫آﻧﭽﺶ‬
‫راﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮدا‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮوز‬ ‫ﻞ‬
‫ﻏ ّ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫آﻧﺠﺎ‬ ‫ذلّ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎی‬ ‫ﻋﺰّ‬
‫داﻧﮑﻪ آﻧﺠﺎﺳﺖ در ﻫﻮای ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫ﻫﻮای ﻧﻔﺲ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫اﯾﻨﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬

‫‪۳۵۸‬‬
 ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﺿﺮباﻟﻤﺜﻞ‬
‫دﺳﺘﺎری‬ ‫رﺑﻮد‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫رﻧﺪی‬ ‫آزاری‬ ‫از ﮐﻢ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫وﯾﻦ دوان ﺷﺪ ﺑﻪ ﺳﻮی ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﺸﺎط‬ ‫از‬ ‫دوﯾﺪ‬ ‫آن‬
‫ﻣﺮدی‬ ‫دل‬ ‫ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﺪم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آن ﯾﮑﯽ ﮔﻔﺘﺶ از ﺳﺮِ ﺳﺮدی‬
‫ﮐﺎﻧﮑﻪ دﺳﺘﺎر ﺑﺮد زان ﺳﻮ رﻓﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪﯾﻦ ﺳﻮ ﻫﻤﯽ ﭼﻪ ﭘﻮﯾﯽ ﺗﻔﺖ‬
‫ﻧﯿﮏ ﺑﺸﻨﻮ ﮐﻬﺂن ﺑﻪ اﺻﻠﯽ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻓﺼﻠﯽ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫دﺳﺘﺎر‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﲑون‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪِ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ای ﺧﻮاﺟﻪ ﮔﺮﭼﻪ زان ﺳﻮن ﺷﺪ‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮرﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾﺎﺑﻤﺶ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫دوم‬ ‫ﭼﻪ‬
‫روی در روی اﯾﻦ دو ﻗﱪ ﮐﻨﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﻫﻤﲔ ﯾﮏ دو روز ﺻﱪ ﮐﻨﻢ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫آرد‬ ‫ﺳﯿﻠﯽزﻧﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﺟﺎ ﺧﻮد از ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫ﺑﯽرﻧﺞ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آورﻧﺪش‬ ‫ﺳﭙﻨﺞ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫زود‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫داد‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫راز‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﮔﻮر‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻮری‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺎن ﮐﻪ ﮐﺮد ﻣﺎ را ﻋﻮر‬
‫ﺗﺎ ﺧﻮﺷﯽ ﭼﯿﺴﺖ در ﭼﻨﲔ ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﻗﺮﺑﺎ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫از‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫رﯾﺸﺨﻨﺪ‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﺻﻞ دﯾﻦ ﭼﻮن ﻋﻠَﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﻮی زﻫﺎر و ﻣﻮی ﺑﻐﻞ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ ﻧﺎﺧﻮش ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺗﲑه زو آب و ﮔﻨﺪه زو آﺗﺶ‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫رﻫﺎ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻨﯽ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﺴﺐﻧﺎﻣﻬﺎی‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻤﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺘﯽ‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫آن‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺷﻬﻮﺗﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺨﻤﻬﺎی‬
‫ﯾﻮماﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﻃﲔ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ﺣﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﺻﻮر‬ ‫ﺻﺪﻣﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻧﺴﻠﻬﺎی‬ ‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺑﮕﺴﻠﺪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻧﺸﻮر‬
‫ﻧﺎن‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ار‬ ‫آﺑﺖ‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﻋﯿﺎن‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﭼﮑﻨﯽ‬
‫ﺑﺨﻮرد‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎزد‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺑﭽﻪ‬ ‫ﮔﺮ ﺷﺮه ﺳﻮی ﺟﺎﻧﺶ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮد‬
‫اﻗﺮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫دﻫﻘﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻣﺜﻞ‬
‫ﭼﻮن ﻓﺮو رﯾﺨﺖ ﺑﺮگ ﺑﻨﺪد رﺧﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮد ﺳﺎﯾﻪ ﻫﺴﺖ زﯾﺮ درﺧﺖ‬
‫دُر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪش‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﭘﺸﮏ‬ ‫ﺧﺮﻣﻨﺶ ﭼﻮن ز داﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘُﺮ‬
‫آﻏﺎزد‬ ‫ﭘﺰﺷﮑﯽ‬ ‫دﻫﻘﺎن‬ ‫زود‬ ‫آﻏﺎزد‬ ‫ﺧﺸﮑﯽ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ار‬ ‫ﺳﺎﱃ‬
‫ﻧﺎم ﮔﻢ ﺷﺪ ﭼﻮ ﻧﻢ ﻧﯿﺎﻓﺖ زﻣﲔ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬
‫ﻣﺎﻟﻪ و ﺟﻔﺖ و داس و ﯾﻮغ ﺑﱪد‬ ‫ﺑﺮزﮔﺮ رﻓﺖ و ﻧﺎن و دوغ ﺑﱪد‬
‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫ﺑﺮﺧﲑه‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﻗﻮم ﭼﻮن ﮐﻨﯽ ﺧﻮﯾﺸﯽ‬
‫ﻫﺸﯿﺎری‬ ‫روز‬ ‫و‬ ‫ﻣﺴﺘﯽ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫ﯾﺎری‬ ‫ﺑﺎش ﮐﺖ ﮐﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﯾﺎر‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫دور از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ وز ﻧﻮاﺣﯽ وی‬ ‫ری‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﻗﺤﻄﯽ‬

‫‪۳۵۹‬‬
‫ﮐﺎدﻣﯽ ﺷﺪ ﭼﻮ ﮔﺮگ ﻣﺮدمﺧﻮار‬ ‫آن ﭼﻨﺎن ﺳﺨﺖ ﺷﺪ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﮐﺎر‬
‫ﺑﺮﯾﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺧُﺮد‬ ‫ﮔﺮﯾﺎن‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎدری‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬
‫ﺧﻮن ﻫﻤﺸﲑه را ﺣﻼل ﭼﻮ ﺷﲑ‬ ‫اﻣﲑ‬ ‫ﻃﺒﺎخ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺳﮓ ﻣﺮده ﮐﻪ ﻣﺮدم آن ﻧﺨﺮﯾﺪ‬ ‫اﻧﺪر آن ﺷﻬﺮ ﭼﺸﻢ ﺳﺮ ﮐﻢ دﯾﺪ‬
‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫دل‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻧﺰدم‬ ‫زﻧﮕﯽ‬ ‫ﻋﺎرﻓﯽ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻣﻦ ﮐﺮدم‬ ‫ﺑﮏ ﮐﻪ‬ ‫دﻋﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﺧﻮرد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫رو‬ ‫ﮔﻔﺘﻤﺶ راﺳﺖ رو ﻣﮑﻦ ﻟﻨﮕﯽ‬
‫ﻫﯿﭽﮑﺲ ﻧﯿﺴﺖ اﯾﭻ ﮐﺲ را ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺑﺴﯿﭻ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻻاﻧﺴﺎب‬ ‫ﻻی‬ ‫ﻧﮕﻮﺳﺎر‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﮐﻪ ﻗﺮاﺑﺖ ﻗﺮاﺑﻪ دارد و ﺳﻨﮓ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻧﻮﯾﺲ‬ ‫ﻗﺮاﺑﺖ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫دﻟﺒﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻧﺒﻮد ﭼﻮ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫زود‬ ‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‬
‫از درون زﺷﺖ و وز ﺑﺮون ﻋﻮرﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﺳﻮرﺳﺖ‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﯽ‬
‫ﺳﺮِ او ﭘﺎی و ﺳﺨﺖ او ﻧﺮﻣﺴﺖ‬ ‫ﺧﺸﮏ او ﺗﺮ و ﺳﺮد او ﮔﺮم اﺳﺖ‬
‫ﭘﺎی دل ﮐﺮد ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮ او‬ ‫ﻧﺰد داﻧﺎ ﭼﻮ ﺧﺸﮏ ﺷﺪ ﺗﺮ او‬
‫ﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻣﺮدان‬ ‫ﺑﺰﻣﮕﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﻧﺴﺒﯽ‬ ‫اﺿﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫ﺧُﻢ‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻫﻤﺮه‬ ‫ﺑﺎده‬

‫اﻧﺪر ﺻﻔﺖ ﻣﺮاﺋﯽ و ﻗﺮّاء و ﺳﺎﻟﻮس ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫دﯾﺪﻧﯽ‬ ‫و‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫دﯾﺪهﻫﺎ‬ ‫دوّار‬ ‫ﮔﻨﺒﺪ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اوﺳﺘﺎدش‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﺮاﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺑﺴﯽ ﻣﺎﻧﺪ ﭼﺮخ را ﻧﻪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻧﻔﺴﯽ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻮﯾﺖ‬ ‫ﮐَﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪﺳﺖ‬ ‫زان‬ ‫در ﮐﻮﯾﺖ‬ ‫ﻻﺣﻮل ﮔﻮی‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬
‫ﻏﺮّه‬ ‫ﻣﺸﻮ‬ ‫ﻻﺣﻮﻟﺸﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻮﻣﺮّه‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮرد‬ ‫ﻻﺣﻮل‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬
‫اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫اﻋﺮاض‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻨﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﯿﻠﺖ و ﺗﻠﺒﯿﺲ‬
‫دﺳﺖ ازو ﺷﺴﺖ ﺷﺮع ﺑﺎر ﺧﺪای‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ در ﺧﻮد زد از ﻓﻀﻮﱃ رای‬

‫در ﺣﻖ ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﻨﻬﻔﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫از‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫آن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﺮﺟﯿﺎن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺣﺮوری‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨّﯿﺎن‬ ‫ﻋﻘﺪ‬ ‫واﺳﻄﮥ‬
‫دﻟﺸﺎن‬ ‫وﻓﺎ‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫ﮔﻠﺸﺎن‬ ‫ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺣﺴﺮت‬ ‫از‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺮﯾﺸﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫زﻧﺪه‬ ‫ﮔُﺮه‬ ‫زان‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﯾﺎزﻧﺪه‬ ‫ﺑُﺪﻧﺪ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﺎﯾﺪهﺷﺎن‬ ‫ﺟﱪﺋﯿﻞ‬ ‫ﺷﻬﺮﭙِ‬ ‫ﻓﺎﯾﺪهﺷﺎن‬ ‫ﺟﺬب‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬

‫‪۳۶۰‬‬
‫ﻫﻤﻪ رﻓﺘﻨﺪ و ﻧﺎم ازﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫راﻧﺪ‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫ﮐﺎم‬ ‫ﺑﺮدﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫در ﺻﻔﺖ ﺟﺎهﺟﻮﯾﺎن و زر ﻃﻠﺒﺎن و دروﯾﺸﺎن ﺻﻮرت ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺧﺮﯾﺪﺳﺘﻨﺪ‬ ‫زر‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫ﻋﺸﻮۀ‬ ‫رﺳﯿﺪﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وﯾﻦ ﮔﺮوﻫﯽ‬
‫ﮐﯽ دل ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع و دﯾﻦ دارﻧﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﻓﺮوﺷﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎهﺟﻮﯾﺎن‬ ‫ﻫﻮﺷﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﻣﺎهروﯾﺎن‬
‫را‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﻧﻬﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﺎﺳﻪ ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺟﻮﯾﺎی ﮐﲔ و ﺗﻤﮑﲔ را‬
‫ﺧﺮآوازﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫و‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﮐﻮر‬ ‫ﺳﺮ ﺗﻬﯽ ﺗﺎزﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﻪ رﻋﻨﺎی‬
‫ﺑﻞ ﻏﺮام و ﺑﻬﺎﻧﻪﺷﺎن ﺑﺮ ﺷﺮع‬ ‫ﺑﺎد و ﺑﻮﺷﯽ ﺑﺮای ﺣﺮﻣﺖ و ﻓﺮع‬
‫ﭼﺸﻢ‬ ‫زﺑﺎن ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﺸﻢ‬ ‫ﺷﺎﻫﲔ‬ ‫آﺷﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻓﺮﺑﻪ و ﺑﻪ دﯾﻦ ﻻﻏﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺪل ﮐﻮﺛﺮ و ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اﺑﱰ‬
‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دروغ‬ ‫و ﮔﻪ‬ ‫درﯾﻐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻓﺮوغ‬ ‫ﺑﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮاﻏﻨﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺑﺮدارﻧﺪ‬ ‫ﺷﻨﯿﻊ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻧﯿﮏ از ﺣﺪﯾﺚ‪ ،‬ﺑﮕﺬارﻧﺪ‬
‫ﺑﺮون‬ ‫و‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺗﻘﻄﯿﻊ‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﻫﻤﻪ ﭼﻮن اﺳﱰﻧﺪ ﺗﻨﺪ و ﺣﺮون‬
‫رﻣﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰﺳﯿﺪ ﮔﺮگ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫دﻋﻮﺗﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﯾﮏ ﺗﻦ از ﻫﻤﻪﺷﺎن‬
‫ﮔﻔﺖ ﯾﮏ ﺗﻦ ز ﻣﺠﻤﻊ اﯾﺸﺎن‬ ‫اﺧﻮان‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻧﻬﺎدﻧﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮان ﻫﺴﺖ ﻧﺎن ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﺣﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﭘﺮﻫﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺟﻮد‬ ‫و‬ ‫از ﺟﻬﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫اﺟﻞ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﮐﻪام‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺪره‬ ‫ﺳﺮِ‬
‫ﻣﻔﺘﯽ‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫ﺟﻔﺘﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﺗﺎ ﮐﻪ ﺑﯽﺟﺎن و ژاژﺧﺎی ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫در‬
‫ﮐﲔ ﻓﻼن ﻣﻠﺤﺪ آن ﻓﻼن ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﻐﺾ‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ ﮔﻮﯾﺎن‬
‫ﺧﺮﻧﺪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺻﻮرﺗﻨﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺑﯿﺨﱪﻧﺪ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﺎرﺳﯿﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫ﻧﺪﯾﺪه‬ ‫را‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻣﮑﺘﺐ‬
‫ﭘﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﲑﻫﯽ‬ ‫ﻏﻮﻻن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫روﯾﻨﺪ‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫دﯾﻮان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺷﺎدی‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﺑﯿﺪادﯾﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﯿﺪادی‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﻫﻢآواز‬ ‫از‬ ‫ﺑﺮﭙﻫﯿﺰﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آواز‬ ‫ز‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻨﺪۀ ﺧﻮرد و ﺧﻔﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺘﻮر‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻮر‬ ‫آن‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫آزﺷﺎن ﮐﺮده ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺗﺤﺮﯾﺺ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮاﮐﻞ و ﺑﺮ ﺟﻤﺎع ﺣﺮﯾﺺ‬
‫آﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﺶ ﺧﺪای ﺑﻞ ﻫﻢ اﺿﻞ‬ ‫دﻏﻞ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﻧﻔﺎﯾﻪ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﻓﺮزﯾﻦ ﺑﻪ ﮐﺠﺮوی و ﻓﺮس‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺧﻮﻧﺨﻮار و آز ور ﭼﻮ ﻣﮕﺲ‬
‫دﯾﻦاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﺮﯾﻌﺖ‬ ‫ﻗﻠﺐ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﻤﮑﲔاﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﱪ‬ ‫ﺟﻮﯾﺎی‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ‬ ‫دو‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا ار ﺑﻪ ﺷﺮع ره داﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺮگ را زان ﮐﺴﺎن ﭼﻪ ﺑﺮگ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن‬
‫ﺧﺮﻣﮕﺴﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﺑﺎزﯾﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺷﱰ‬ ‫ﮐﻤﯿﺰ‬ ‫ﭼﻮن‬

‫‪۳۶۱‬‬
‫از ﺳﺮ ﺟﻬﻞ و ﺣﺮص و از ﺳﺮ ﮐﲔ‬ ‫داده ﻓﺘﻮی ﺑﻪ ﺧﻮن اﻫﻞ زﻣﲔ‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﻤﻌﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ در دﺳﺖ ﯾﮏ رﻣﻪ رﻋﻨﺎ‬
‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫ﻏﻮل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫آﺗﺶﺧﻮار‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺷﱰﻣﺮغ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫در ﺳﺨﻦ ﭼﻮن ﺷﱰ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻣﻬﺎر‬
‫ﺑﱰ ﮐﺮده‬ ‫زان‬ ‫او ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺣﺬر‬ ‫اﻓﻌﺎﻟﺸﺎن‬ ‫ز‬ ‫دﯾﻮ‬
‫درﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﺪ درک ز اﺑﻠﯿﺲ‬ ‫ﺗﻠﺒﯿﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺧﯿﺎﻧﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﺎق‬ ‫در‬
‫اﻃﻔﺎل‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻮه‬ ‫اﻣﻮال‬ ‫ﺧﻮرده‬ ‫ﺣﻼل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﺘﺎم‬ ‫ﻣﺎل‬
‫ﺗﻬﯽ از آب ﻣﺎﻧﺪه ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺒﻮی‬ ‫ﺑﻮی‬ ‫ﺗﻘﻮی‬ ‫ز‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﺎ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﻏﺴﻞ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ور‬ ‫ﮔﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﮐﻌﺒﻪ‬ ‫دﯾﻮار‬ ‫ﭘﺲِ‬
‫ﺑﮕﺎﯾﻨﺪی‬ ‫را‬ ‫ﻧﻌﺶ‬ ‫دﺧﱰ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﭼﺮخ اﯾﻦ ﺳﮕﺎن ﺑﺮآﯾﻨﺪی‬
‫از ﺑﺮون ﻣﻮﺳﯽ از درون ﻣﺎرﻧﺪ‬ ‫وارﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎﻣﺮی‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫زورﻋﻮا ﺧﻮاﻧﺪه آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻬﻤﺴﺖ‬ ‫ﭘﺮده در ﮔﺸﺘﻪ آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﻬﻤﺴﺖ‬
‫ﺧﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮﺑﺎرﻧﺪ‬ ‫ﻗﺎﻋﺪهﮔﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮﻧﺪ‬ ‫رﺷﻮت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ﯾﻮﺳﻒ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﯽﻓﺮدا‬ ‫ﺟﺎه‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺗﺎزان‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﺑﯽﻧﻤﺎزان‬ ‫ﻏﻤّﺎزان‬ ‫راز‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺮده‬
‫ﭘﺎی ﺑﺮ ﻓﺮق ﺑﺤﺮ ﭼﻮن ﮐﺸﺘﯽ‬ ‫زﺷﺘﯽ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﺟﻬﻨﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﺑﻨﻬﻨﺪ‬
‫ای ﻟﺖ اﻧﺒﺎن ﮐﺠﺎﺳﺖ دﺳﺖ اﺷﻨﺎن‬ ‫رﯾﺨﺘﯽ آب روﯾﺖ از ﭘﯽ ﻧﺎن‬
‫ﺧﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺳﺎر‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﺧﻮاﺟﮥ‬ ‫زان ﺑﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺧﲑه در ﭘﺲ در‬
‫زاﻧﮑﻪ از ﻋﻠﻢ ﻧﺎم داری و ﺑﺲ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮۀ‬
‫روز و ﺷﺐ دوﺳﺘﺪار دﺷﻤﻦ روی‬ ‫ﺻﱪ و ﺟﻮدش ﺑﻪ رﻏﻢ ﻣﺮدم ﮐﻮی‬
‫ﺳﻨﺒﻮﺗﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻨﺒﯿﺪﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻗﻮﺗﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫ﻣﺮدان‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺳﺎﻟﻮﺳﯽ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫و‬ ‫زرﻗﯽ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﻮﺳﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮد ﮐﻨﺎری‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬
‫رﯾﺪی‬ ‫آﯾﻨﻪ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫رو‬ ‫ﺳﺮ و رﯾﺶ ار در آﯾﻨﻪ دﯾﺪی‬

‫در ﺣﻖ ﮐﺴﯽ ﮔﻮﯾﺪ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻏﺰﻧﲔ‬

‫اﯾﺸﺎن‬ ‫ﺧﺼﻮﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫و‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دروﯾﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺎن‬ ‫از‬ ‫ﺑﮕﺬر‬
‫ﺗﻮ و ﺳﺎﻟﻮس و ﮐﱪ و ﺳﻨﺒﻮﺗﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ از ﺧﻮان ﺷﺮع ﺑﯽﻗﻮﺗﯽ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫وی‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﻤﺖ‬ ‫ﻫﺬﯾﺎن‬ ‫ﻓﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬
‫اﻧﻄﺎﮐﯽ‬ ‫ﺧﻮردی‬ ‫ﺑﯽاﺻﻼح‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﯽﺑﺎﮐﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﺸﺘﻪای‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫در ﮐﻮه‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زود ﮔﲑد‬ ‫ﻣﻌﺘﻮه‬ ‫از‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫دارو‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺟﺎروب‬ ‫و‬ ‫ﻫﺎون‬ ‫ﺗﺬﮐﲑ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺮ رﻓﺖ ﺧﲑه ﺑﺮ ﺳﺮ ﭼﻮب‬
‫اﻣﲔ‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫وارث‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻧﺸﻮد واﻋﻆ و ﻧﻪ ﺣﺎﻓﻆ دﯾﻦ‬
‫ﻧﮕﲑد ﮐﺲ‬ ‫زو‬ ‫او ﮐﺮد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ او ﮔﻔﺖ ﺧﻨﺪه آرد و ﺑﺲ‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺑﯽﻏﻤﯽ ﺑﻮد ﮐﺎرش‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ز‬ ‫زده‬ ‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﻪ ﺑﮕﻔﺘﻪ ﻧﻪ دﯾﺪه روی ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﺎﮔﺬﺷﺘﺴﺖ وی ﺑﻪ ﮐﻮی ﺳﺨﻦ‬

‫‪۳۶۲‬‬
‫ﺷﺮم ﻧﺎﯾﺪ ز ﺷﯿﺐ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫زﻧﱪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﺗﻞ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻨﱪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﻧﺪﯾﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﮐﲑ و ﺧﺎﯾﻪ ﮐﻪ در ﺧﻮر ﮐﻮن ﺑﻮد‬ ‫ﻫﯿﭻ داﻧﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﭼﻮن ﺑﻮد‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻄﺒﺦ‬ ‫ﺑﻮرﯾﺎی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی‬ ‫ﭘﺸﺖ ﭼﻮن ﺧﺮس ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﺦ ﺑﻮد‬
‫ﺧﺮﺗﺮ از ﮔﺎو و ﻫﺮزهﺗﺮ ز ﺧﺮی‬ ‫ای ﮐﻪ در اﺑﻠﻬﯽ و ﺧﲑهﺳﺮی‬

‫در ﻣﺜﺎﻟﺐ ﻋﻠﻮی زرﻣﺪی ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻫﻔﺘﻪ‬ ‫اوّل‬ ‫ﮐﻮدک‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺗﻔﺘﻪ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﻋﻤﺮت‬ ‫آﺧﺮ‬
‫ﮔﻮش و ﺑﯿﻨﯽ دﻫﺪ ﺑﻪ ﺑﺎد از ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ ﮔﺮ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻟﻘﻤﻪ ﺷﺎد از ﺗﻮ‬
‫ارزاﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫دوﻧﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺟﻨﺲ‬
‫ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺳﺮﻣﻪ ﮐﺮدهای ﭼﻮن ﯾﻮز‬ ‫از ﭘﯽ ﺻﯿﺪ آﻫﻮی ﺧﻮش ﭘﻮز‬
‫ای ﮐﻢ از ﺧﺎک ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ ﺑﺎدت‬ ‫ﻓﺮﯾﺎدت‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫دﯾﻮی‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫وﯾﺤﮏ از رﯾﺶ ﺧﻮد ﻧﺪاری ﺷﺮم‬ ‫آزرم‬ ‫و‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮدﻣﯽ ﮔﲑ‬
‫زﯾﻦ ﺳﺮ و رﯾﺶ ﺷﺮم دار ای ﺧﺮ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ از رﯾﺢ و ﺿﺤﮑﻪ و ﺗﺴﺨﺮ‬
‫زﻫﺮ را ﺧﻮاﻧﺪه ای ﺷﮑﺮ ﺑﻮزه‬ ‫روزه‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫داده‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫زا‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻣﺪه‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﻮان ﺑﻤﺎن ﺑﻪ ﮔﺮﺑﻪ و ﻣﻮش‬ ‫دﺷﺖ و ﮐﻬﺴﺎر ﮔﲑ ﻫﻤﭽﻮ وﺣﻮش‬
‫ﺳﺨﻨﺶ دان ﮐﻪ ﮔﺸﺖ ﺳﺤﺮ ﺣﻼل‬ ‫ﻋﯿﺎل‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺣﺮام‬ ‫دارد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﻧﺎن ﺑﻬﺴﺖ از ده زن‬ ‫در ﺗﻮ ای ﺷﻮم ﻧﺤﺲ دارم ﻇﻦ‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ﭼﻮ ﺧﺮ اﻓﺴﺎر‬ ‫زن ﭼﻮ ﻧﺪﻫﯽ ﺗﻮ ﻧﺎن او ﻧﺎﭼﺎر‬
‫ﺑﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﯿﻢ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﺑﺪ ﮐﻨﺪ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫زن‬
‫ﻓﺮد‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫اﯾﺰدت‬ ‫ﭼﻮن ﺗﺮا ﻋﻘﻞ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﺘﻮان ﮐﺮد‬
‫ﻣﺨﺎی‬ ‫ژاژ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﮑﺘﺴﺐ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ز‬ ‫ﻫﺪاﯾﺘﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫زرﻣﺪی ﺷﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﻋﻠﻮی‬ ‫ﺑﯽﺳﺮی ﺑﺎش ﭼﻮن ز روی ﻧﻮی‬
‫ﺻﻔﺎت‬ ‫ﻧﺎوداﻧﺶ‬ ‫درﺧﻮرد‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺣﺲ و ﻋﻘﻠﺶ ﭼﻮ ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ذات‬
‫ﻧﻨﮓ و ﻋﺎری ﺑﺮ آلِ ﺑﻮﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﻫﺴﺖ از اﯾﻦ زرﻣﺪی ﭼﻮ ﺷﺪ ﻃﺎﻟﺐ‬
‫از ﺑﻬﺎی ﻧﻤﺎز و روزه و ﺣﺞ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ از ﺣﺮام و ﺣﺮج‬
‫ﺑﺮف را ﯾﺎر دوغ و ﺗﺮف ﮐﻨﺪ‬ ‫ﯾﺎ ﺑﻠﻪ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﮓ ﺻﺮف ﮐﻨﺪ‬
‫ﺟﻨﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺮوﺷﯽ‬ ‫ﺗﺮ‬ ‫ﻟﻨﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‬ ‫ﮐﻢ‬
‫ﯾﮑﺪﮔﺮﺳﺖ‬ ‫دﻫﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺎن زﺑﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ اﺻﻞ ﺷﻮر و ﺷﺮﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﯾﮑﯽ ﺑﯿﻮه وان دﮔﺮ ﻋﺰﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﯽادﺑﺴﺖ‬
‫آن ﯾﮑﯽ ﺗﲑه اﯾﻦ دﮔﺮ ﺧﺎﮐﺴﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﯽﺑﺎﮐﺴﺖ‬
‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﮐﺮخ‬ ‫ﺧﺮج‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺟﻌﻔﺮی‬ ‫دل ﺑﺮاﯾﻦ ﭼﺎر ﻃﺒﻊ ﭼﺮخ ﻣﻨﻪ‬
‫رای او ﺳﺴﺖ و روی ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺧﻮد زﺷﺖ و ﺑﯽﺧﺮد ﺑﺎﺷﺪ‬
‫او‬ ‫ﻧﺎﺧﻮش‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﺻﱪ ﮐﻦ ﺑﺮ ادای ﺟﺎنﮐﺶ او‬

‫‪۳۶۳‬‬
‫ﭘﺎک‬ ‫ﻋﻤﺮش‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻘﻬﺎی‬ ‫ﺷﺴﺖ‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫ز‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫ﮐﺎب‬

‫در ﻫﺠﻮ ﺷﻌﺮاء ﺑﺪﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺗﺮاش‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﭘﺮاش‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﻧﺎﺷﯿﺎن‬ ‫رﻣﻪ‬ ‫ﯾﮏ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ و ﺧﻄﺸﺎن ﻋﻘﯿﻢ و ﺳﻘﯿﻢ‬ ‫ﻟﺌﯿﻢ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻠﯿﻢ‬ ‫ﻗﻠﺒﺸﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﭘﺸﺘﯽ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻓﺮاﻣﺸﺘﯽ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺳﮓ ﭘﺨﺘﻪ و ﭼﻮ ﻣﺮدم ﺧﺎم‬ ‫دﯾﺪﻧﯽ ﻫﺴﺖ و ﺧﻮردﻧﯽ ﻧﻪ ﻣﺪام‬
‫ﮐﺮﺑﺎس‬ ‫ﺟﺎﻣﮥ‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫رخ ﭼﻮ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﭼﻮن ﻧﺴﻨﺎس‬
‫ﮐﺮده‬ ‫ﻗﺎﻓﯿﺖ‬ ‫ذال‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫دال‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻋﺎﻓﯿﺖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫ﻓﺘﻨﻪ‬
‫ﻋﺪّت‬ ‫ﺑﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫اﯾﺸﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻣﻨﺤﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺤﻨﺖ‬ ‫ﻧﺎﮐﺮده‬ ‫ﻓﺮق‬
‫ﺣﻔﻆ ﮐﺮده ﺑﻪ ﺟﺎی ﻓﻀﻞ ﻓﻀﻮل‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ از ﻓﻌﻞ و ﻓﺎﻋﻞ و ﻣﻔﻌﻮل‬
‫ﺧﻠﺪ را ﺧﻮاﻧﺪه ﮔﺎه ﺷﻌﺮ ﺳﻌﲑ‬ ‫ﺷﻌﲑ‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﺑﯿﻔﮑﻨﺪه‬ ‫ﺳﺮﭙ‬ ‫دوﻧﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺣﮑﻤﺎ‬ ‫درِ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻧﺪﻣﺎ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻤﺮده‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬
‫آﻣﯿﺰه‬ ‫درﻫﻢ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫رﯾﺰه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﺗﺎراج‬ ‫ﺳﻔﺮهﻫﺎ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﻟﻘﻤﻪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮﺑﻪ‬
‫ﺧﻮرده ﺳﯿﻠﯽ ز ﺑﻬﺮ ﭘﺎرۀ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﺮﺑﻪ ﻟﺌﯿﻢ و ﺧﻮاری دوﺳﺖ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﭼﻮن ﻣﻮش ﺳﺎﺧﺘﻪ ز ﮐﻠﻮخ‬ ‫ﺷﻮخ‬ ‫ﮔﺮﺑﮥ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫رﺑﻮدن‬ ‫در‬
‫روی ﻧﺎﺷﺴﺘﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮک و ﺳﮕﻨﺪ‬ ‫ﻻﺟﺮم ﺳﺨﺖ ﺟﺎن و ﺳﺴﺖ رﮔﻨﺪ‬
‫ﺳﺨﻨﺶ ﻫﻤﭽﻨﻮﺳﺖ ﺑﯽﺳﺮ و ﺑُﻦ‬ ‫ﺳﺨُﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن‬ ‫ﯾﺎدﮔﺎر‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻃﻮﻃﯽ ﺑﻪ ﻧﻄﻖ در ﻻﻓﺴﺖ‬ ‫ﺑﯽاﻧﺼﺎﻓﺴﺖ‬ ‫دﻟﺶ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫از‬
‫ﺳﺎده‬ ‫ﻧﻈﻤﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫دﻟﺸﺎن‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻐﺰ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺟﺎﻧﺸﺎن‬
‫اﺳﺘﻌﺎرﺗﺸﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﺸﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﻓﻌﻠﺸﺎن‬
‫زان ﯾﮑﯽ ﻫﺴﺖ ﺑﮑﺮ و ﮐﺎﻟﻤﺸﺎن‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﺸﺎن‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﺴﺖ‬ ‫درون‬ ‫از‬
‫زﻧﺨﻬﺎﺷﺎن‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺳﺎده اﺳﺖ ﺷﺎخ و ﺷﺨﻬﺎﺷﺎن‬
‫از ﭼﻨﲔ ﺷﺎﻋﺮان ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻬﺎن‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺳﺎده اﺳﺖ ﺷﺎخ و ﺷﺨﻬﺎﺷﺎن‬
‫ﺧﻠﻖ از اﯾﺸﺎن رﻣﯿﺪه ﻫﻤﭽﻮ وﺣﻮش‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﮔﲑﻧﺪ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺗﺄﺛﲑﻧﺪ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫و‬ ‫ﺷﮑﻠﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬
‫ﻻﺟﺮم ﺳﺨﺖ ﺟﺎن و ﺳﺴﺖ رﮔﻨﺪ‬ ‫روی ﻧﺎﺷﺴﺘﻪﺗﺮ ز ﺧﻮک و ﺳﮕﻨﺪ‬
‫ﺟﺎن و ﺗﻦ در ﺳﺮِ ﺳﺮی ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮدﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ار‬ ‫ﺷﻤﻊوار‬
‫ﻧﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪاده‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫درﺑﻪدر روز و ﺷﺐ دوان و ﻧﻮان‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰ‬ ‫دﻻ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺒﺪﯾﺰ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺟﻔﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺮواﻧﻪوار‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﺮاغ ﭼﮑﻞ ﺷﺪم در ﮔﻔﺖ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﻌﻨﺪ زرد و ﺗﺎﻓﺘﻪ دل‬ ‫ﭼﮑﻞ‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﭼﺸﻤﻨﺪ‬ ‫درﮔﻪ‬ ‫و‬ ‫اﺑﺮو‬ ‫ﻃﺎق‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در ﺧﺸﻨﺪی و در ﺧﺸﻤﻨﺪ‬

‫‪۳۶۴‬‬
‫ﺳﻪ از آن ﮐﻮر و ﭼﺎر ﭼﻮن ﺧﺮ ﻟﻨﮓ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ ﺑﺎد و ﮔﻨﮓ ﺳﺒﺰا رﻧﮓ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ ﻣﻬﺮه ﻧﻪ از درِ ﺣﻤﺪان‬ ‫ﺷﲑﯾﻨﺎن‬ ‫ﺳﺒﺰﮔﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫وه‬

‫اﻧﺪر ﻫﺠﻮ ﺣﮑﯿﻢ ﻃﺎﻟﻌﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻓﺮوغ‬ ‫اﯾﭻ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫وﯾﻦ دﮔﺮ ﻫﺴﺖ ﺷﺎﻋﺮی ﺑﻪ دروغ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﭼﻮ ﺑﻨﮕﺮی ﻫﻤﻪ ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﭘﯿﺎزﺳﺖ ﺷﻌﺮش ارﭼﻪ ﻧﮑﻮﺳﺖ‬
‫دﻫﻦ و ﮐﻮن ﯾﮑﯽ ﭼﻮ ﻣﻬﺮۀ ﻧﺮد‬ ‫دل و ﺟﺎن ﺗﲑه ﻫﻤﭽﻮ ﺗﻮدۀ ﮔﺮد‬
‫ﮔﻮش‬ ‫ﺷﻪره‬ ‫زﻣﻬﺮﯾﺮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﺷﻌﺮش ﺳﻌﲑ ﺻﻮرت و ﻫﻮش‬ ‫ﻫﺰل‬
‫ﻧﺎﻧﺶ‬ ‫ﺗﺮّهای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﻧﺨﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ ﺟﻐﺪ ﻫﺴﺖ ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﺶ‬
‫ﺗﯿﺰ و ﻋﺮﯾﺎن و ﮔﻨﺪه ﺑﻮد ﭼﻮ ﺳﲑ‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫در‬ ‫زو ﮐﻪ‬ ‫زاد‬ ‫دردﺳﺮ‬
‫ﻣﺎﯾﮥ ﺧﺒﺚ و ﺟﻬﻞ و ﻣﺄﺑﻮﻧﯽ اﺳﺖ‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻮﯾﯽ ﺣﮑﯿﻢ ﺻﺎﺑﻮﻧﯽ اﺳﺖ‬
‫در ﺳﻔﺎﻫﺖ ﺑﺴﺎن ﺟﺪّ ﺧﻮدﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺣﻔﺎظ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮی‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﯾﯽ‬ ‫ژاژ‬ ‫ز‬ ‫ﺑﯽزﺑﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﲑهراﯾﯽ‬ ‫ز‬ ‫روﯾﯽ‬ ‫ﺧﲑه‬
‫ﻣﻌﻨﯿﺶ ﮐﻮن درﯾﺪه ﻫﻤﭽﻮ زﻧﺶ‬ ‫ﺗﻨﺶ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺮﻫﻨﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬
‫ﺳﺨﻨﺶ در ﺧﻮﺷﯽ ﻧﻪ در ﺗﻠﺨﯽ‬ ‫ﺑﻠﺨﯽ‬ ‫ﮐﻮﭘﯿﺎژۀ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰ‬
‫وﻗﺖ و ذوﻗﺶ ﺑﻪ دل رﮐﯿﮏ و ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺻﻔﺖ و ﺻﻨﻌﺘﺶ ﮐﺜﯿﻒ و ﮐﻨﯿﻒ‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﺮﯾﮏ ﮐﻪ اﯾﻨﺖ ﻧﻐﺰ و ﺷﮑﻮه‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ در ﻣﯿﺎن ﮔﺮوه‬
‫ﮐﺮدار‬ ‫در‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زاوﱃ‬ ‫ﺑﻐﻞ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎرﺳﯿﺶ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎزی‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫و‬ ‫ﻃﻌﻤﻪ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻪ ﺟﻮﯾﺎی ﻟﻮت و ﻗﻮت ﺷﻮد‬
‫ﭼﻮن ﻣﮕﺲ دﯾﮓ و دﯾﮕﺪاﻧﺶ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻠﺦ دﺷﺖ و ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﺶ ﯾﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﻓﺮاز‬ ‫روی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫در ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮﺷﻬﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﮐﺮدی ز ژاژ ﺧﻮد آﻏﺎز‬
‫آرش‬ ‫دور ﮔﻔﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﯿﻠﯽ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎرش‬ ‫ﺷﻨﻮد‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دل‬
‫ﻣﺎﻧﺪه ﻣﺪﻫﻮش و ﻋﺎﺟﺰ و ﺣﲑان‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﺣﺲﱢ ﻣﻦ از ﺗﺒﺎﻫﯽ آن‬
‫روﯾﺪ‬ ‫ﻣﯿﺎن ﮔﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻞ ﮐﺰ‬ ‫او ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮآﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﻨﺪه‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮش‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻪ وﻗﺖ ﺧﺎﻣﺶ از ﮔﻔﺘﺎر‬
‫ﮔﻮش‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﯽ‬ ‫از‬ ‫آﺳﻮده‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دل‬
‫زار‬ ‫ﺑﮕﺮﯾﺪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮد‬ ‫ار‬ ‫ﮔﻮﺷﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دل درون در ز ﺧﺸﻢ درﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﲑون ﺑﺮآن ﺳﺨﻦ ﺧﻨﺪﻧﺪ‬
‫ﻫﻮﺷﺶ‬ ‫ﺑﺮون ﮐﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آورد ﮔﻮﺷﺶ‬ ‫در‬ ‫در‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫دل دو اﻧﮕﺸﺖ دﯾﻦ ﮐﻨﺪ در ﮔﻮش‬ ‫دل ﻋﺎﻗﻞ ﭼﻮ ﮔﺸﺖ ﻫﺰل ﻧﯿﻮش‬
‫از ﻣﺪﯾﺢ و ﻫﺠﺎ و زﻫﺪ و ﻏﺰل‬ ‫ازل‬ ‫ﻧﺎﮐﺴﺎن‬ ‫ﺻﻒﱢ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬
‫داﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﻋﻈﻪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻃﯿﺎن‬ ‫ژاژ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺷﻤﺮد‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﮐﻔّﺎرت‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫ﭼﻮن ﻫﻮا ژاژ او ﺑﻪ ﮔﻮش ﺳﺮﭙد‬
‫آﺳﺘﲔ در دﻫﺎن ز ﺟﻬﻠﺶ ﻓﻬﻢ‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ در ﮔﻮش ﭘﯿﺶ ﻗﻮﻟﺶ وﻫﻢ‬
‫ﻏﺰﻟﺶ‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﺷﱰ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ازﻟﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺼﯿﺐ‬ ‫ﺳﺮدی‬ ‫ﺷﺪه‬

‫‪۳۶۵‬‬
‫ﺑﯿﺰار‬ ‫ﻃﺮب‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎده‬ ‫از‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﯽﺧﻮار‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﺎﺷﺮ‬ ‫ﺣﺪﯾﺜﺶ‬ ‫از‬
‫آﺧﺮ‬ ‫ﮐﺮﯾﻪ‬ ‫ﻧﻐﻤﮥ‬ ‫ﻧﺸﻨﻮی‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﮔﺮ ﻓﺴﺮده ﺷﺪی ﭼﻮ ﭘﯿﻪ‬
‫وﯾﺤﮏ از ﺧﻠﻖ ﺷﺮم دار آﺧﺮ‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﺑﯽﺷﻤﺎر‬ ‫ژاژ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ‬
‫در ﺧﻮرﺳﺖ آن زﻣﺎن ﮔﺮاﻧﯽ ﮔﻮش‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺒﮑﺴﺎر ﮔﺸﺖ ﻫﺰل ﻓﺮوش‬
‫ﭘﯿﺶ وی ﺧﻮد ﺳﺨﻦ ﮐﻪ ﯾﺎرد ﮔﻔﺖ‬ ‫دﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ آﻣﺪ ﺟﻔﺖ‬
‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫دل‬ ‫دﻫﺎﻧﺶ‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻻﻟﻪ اﺳﺖ ﮔﻔﺖ و ﮔﻮی ﭘﻠﯿﺪ‬
‫ﮔﻮش‬ ‫در‬ ‫ﺟﺮس‬ ‫ﻧﺎﻟﮥ‬ ‫ﺳﺨﻨﺖ‬ ‫ﻫﻮش‬ ‫ﻫﻮس ﺑﺮ‬ ‫ای ﮔﺰﯾﺪه ره‬

‫دﯾﮕﺮی را ﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﺗﻮ ﻣﺸﻮ ﺗﺮ ﭼﻮ ﺧﻮاﻧﻤﺖ اﺳﱰ‬ ‫ﺑﻮده ﻣﺎﻣﺎت اﺳﺐ و ﺑﺎﺑﺎت ﺧﺮ‬
‫اﺳﱰ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺸﺪ‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ازو‬ ‫زاﻧﮏ‬ ‫ﺑﱰ‬ ‫زاده‬ ‫ﺑﯽﻧﮑﺎح‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪﺧﻮ‬
‫ﻧﯿﮏ ﭘﯽ ﮐﻮر ﮐﺮدی از ﺳﺎﻟﻮس‬ ‫رو ﮐﻪ دﯾﻦ را ﺑﻪ ﺷﻌﺮک و ﻧﺎﻣﻮس‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻨﺰروت‬ ‫ﺗﺨﻢ‬ ‫ﻣﮕﺴﺶ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﻨﮑﺒﻮت‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﮐﺎﻧﮑﻪ‬
‫ﻣﮕﺲ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺻﯿﻘﻞزﻧﯽ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫از ﭘﯽ ﺷﻮخ ﭼﺸﻤﯽ ای ﻧﺎﮐﺲ‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺗﻮش‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻣﻦ ﭼﻮن ﺣﺪﯾﺚ ﺗﻮ ﺷﻨﻮد‬
‫رﻧﮓآﻣﯿﺰ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫وان‬ ‫ﮐﺎن ﭼﻮ ﻃﺒﻊ ﺧﻼف ﺷﻮراﻧﮕﯿﺰ‬
‫ﺧﻮرد ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫دﯾﮕﺮ ﮐﺴﺎن‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺑﺨﻮرد ﭼﺸﻢ او ﭼﻮ ﻧﻮش ﻣﮕﺲ‬
‫ﻏﺮ‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫وﻋﻆ‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫از‬ ‫ﺧﻮﺷﱰ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪ‬ ‫ﻧﻮﺣﮥ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﯾﺮﻣﻖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫او‬ ‫دل‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫اﺣﻤﻖ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻧﺒﺸﺴﺘﻪ دو دﺳﺖ و روی و ﻧﻪ ﭘﺎی‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ از ﺑﻬﺮ ﯾﮏ ﻧﻤﺎز ﺧﺪای‬
‫ﺷﻮی دارد ز ﺷﺎه و ﺧﻮاﺟﻪ ﭼﻮ زن‬ ‫زان ﻫﻤﯽ ﮔِﻞ ﺧﻮرد ﭼﻮ آﺑﺴﱳ‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﺳﺎﱃ‬ ‫دو‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﭼﻪ ﻋﺠﺐ زاﻧﮑﻪ ﺷﻮی دارد زن‬
‫ﭼﺸﻢ ﮐﺰ ﮔﻠﻮ ﮔﺮﯾﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺴﻮ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻧﻮﺣﻪﮔﺮ‬
‫ﺧﺎﮐﺴﱰ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﻏﺬی‬ ‫ﺧﺎﻟﯿﮕﺮ‬ ‫ﮐﺸﺖ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﻧﮕﺎر‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺷﲑآﻓﺮﯾﻦ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ژاژ او ﻣﺮده ﻧﻈﻢ ﻣﻦ ﺟﺎن دار‬
‫ﯾﮏ دو ﻣﻪ ﺻﱪ ﮐﻦ ﮔﺮاﻧﯽ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺮﻣﻦ ای ﺳﺮﺳﺒﮏ ﺑﻪ ﺧﻮی و ﺑﻪ زﯾﺴﺖ‬
‫ﻧﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎی‬ ‫واﯾﻦ‬ ‫ﺧﻨﮏ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﭼﻬﺮۀ ﺗﻮ ﻧﺪﯾﺪ‬
‫ﺗﺎ اﺑﺪ ﻫﻢ ﻣﻦ از ﺗﻮ ﻫﻢ ز ﺗﻮ ﻣﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﮐﻨﻮن ﺧﻮد رﻫﯿﻢ ازﯾﻦ ﮔﻔﱳ‬
‫ﺑﺪل‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زود ﮔﺮدد‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‬ ‫رخ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫آن‬
‫اﻓﺰون‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫اﻧﺪﯾﺸﮥ‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻨﻮن‬ ‫ﻣﺜﺎﻟﺐ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻨﻢ‬

‫در ﻣﺬﻣّﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺨﻠﻮق ﮔﻮﯾﺪ‬

‫زان ﻋﻤﻞ ﺳﺎل و ﻣﺎه ﺷﺎد و ﮔﺸﻨﺪ‬ ‫وان ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎر ﺧﻠﻖ ﮐﺸﻨﺪ‬
‫ﺷﺪه راﺿﯽ ﺑﻪ ﺟﻮر ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮدی‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ از ﺑﺮای ﻧﯿﮏ و ﺑﺪی‬

‫‪۳۶۶‬‬
‫ﺷﺎداﻧﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽرﯾﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫رﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﺪاﯾﮕﺎن‬ ‫را‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﮓ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﻟﻘﻤﮥ ﻧﺎن‬ ‫روز و ﺷﺐ در رﮐﺎب ﺳﻔﻠﻪدوان‬
‫ﺳﺠﺪه آرد ﺑﺎﯾﺴﺘﺪ ﺑﻪ دو ﭘﺎی‬ ‫ور ﮐﻨﺪ ﻋﻄﺴﻪ ﻣﺮورا ﭼﻮ ﺧﺪای‬
‫ﺗﯿﺰش‬ ‫از‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﯾﺮﺣﻢاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﭼﯿﺰش‬ ‫وز‬ ‫ﺳﻮزﯾﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬
‫ﻃﺎﯾﯽ‬ ‫ﺣﺎﺗﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫وز ﭘﯽ ﯾﮏ دو ﻧﺎن ﺑﻪ رﻋﻨﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮّﻫﺎت‬ ‫زان‬ ‫ﺗﺎش‬ ‫ﻣﯽﺧﺎﯾﺪ‬ ‫ژاژ‬ ‫ﺳﻔﻠﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫در‬
‫ﺑﯽﺑﺪﱃ‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺳﺘﺎﯾﺪ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ورا‬ ‫ﺷﺠﺎﻋﺖ‬ ‫در‬
‫ﯽ‬
‫ﻋﻠ ّ‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮕﺬراﻧﺪ‬ ‫ﯽ‬
‫در ﺳﺨﺎوت ورا ز ﺣﺎﺗﻢ ﻃ ّ‬
‫دﯾﺪی‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫از‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﯿﺪی‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﻧﻤﺎز‬ ‫او‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﭘﻨﺪارد‬ ‫ﻓﺮض‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬
‫ﺣﺮﻣﺘﻢ ﻫﺴﺖ و دل ز رﻧﺞ ﺗﻬﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ ﺑُﻮَد ﮐﻪ ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﻨﺪه را زو ﺳﺮور و ﭘﲑوزﯾﺴﺖ‬ ‫روزﯾﺴﺖ‬ ‫رازق‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮآﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻣﺮوراﺳﺖ رﻫﯽ‬ ‫ﺗﺒﻬﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫وﺛﻮﻗﺶ‬ ‫آن‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن راﺳﺖ ﻟﻔﻆ او ﭘﻨﺪی‬ ‫راﺳﺖ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﺧﺮدﻣﻨﺪی‬
‫ﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﺴﺖ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﻓﺮاداﻧﯽ‬ ‫ره‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﻧﺎداﻧﯿﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪهای‬ ‫ﻓﺮزاﻧﯿﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻬﻢ‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫اﯾﻨﺖ ﻧﺎدان و از ﺧﺮد ﻣﺤﺮوم‬ ‫ﻣﺨﺪوم‬ ‫از‬ ‫ﺑﺒﯿﻨﺪ‬ ‫رازق‬ ‫رزق‬
‫ﻣﺨﻠﻮق‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ز‬ ‫دور ﮔﺮدان‬ ‫ﻣﺮزوق‬ ‫رازق‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ای‬ ‫را‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪای ﻫﻤﭽﻮ اﺑﻠﻬﺎن در ﺳﮑﺮ‬ ‫ای ﺳﻨﺎﯾﯽ ﺧﺪای را ﮐﻦ ﺷﮑﺮ‬
‫ﻣﭙﻮی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫آﻓﺮﯾﺪه‬ ‫در‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮی زﻧﺪه ﺷﮑﺮ او ﻣﯽﮔﻮی‬
‫ﮐﺲ او ﭼﻮن ﺷﺪی ﻣﱰس از ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎر‬ ‫و‬ ‫رازق‬
‫ﻣﺒﺎد‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﮐﺲ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻟﻘﻨﺎﻋﺔ و ﺗﺮک اﻟﺤﺎﺟﺔ‬

‫ﺑﻮدش آن ﺧُﻢ ﺑﻪ ﺟﺎی ﭘﲑاﻫﻦ‬ ‫ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﺧُﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻘﺮاط‬ ‫ﺑﻮد‬
‫از ﺳﻮی ﺧﻢ ﺑﻪ ﺳﻮی دﺷﺖ ﺷﺘﺎﻓﺖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎ‬ ‫اﺗﻔﺎق‬ ‫از‬ ‫روزی‬
‫دﯾﺪش او را ﭼﻨﺎن ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﻪ دﺷﺖ‬ ‫ﺑﮕﺬﺷﺖ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫ﮐﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯽ ﺳﺒﮏ ﺳﻪ ﺣﺎﺟﻪ ز ﻣﻦ‬ ‫ﺷﺪ ﺑﺮِ او ﻓﺮاز و ﮔﻔﺖ ای ﺗﻦ‬
‫ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﻪ ﺣﺎﱃ روا ﮐﻨﻢ ﺗﻮ ﺑﺨﻮاه‬
‫ﻋﻤﺎم ﻫﺴﺖ ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﻪ ﺧﻠﻞ‬ ‫اوّل‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺑﻘﺮاط‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫اﻟﱪزم‬ ‫ﮐﻮه‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﮔﺮاﻧﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﺮزم‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺤﻮ‬ ‫ﮔﻨﻬﻢ‬
‫ﺑﺴﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‬ ‫ﻣﺰد‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫وﯾﺤﮏ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫زﻣﲔ‬ ‫روی‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دوﻣﲔ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫ﺑﺮﮔﻮی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﺠﺰ و ﺿﻌﻒ از ﻧﻬﺎد ﻣﻦ ﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﮔﺮدان‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﭘﲑم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫از ﻣﻦ اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﱳ ﻧﯿﺎﯾﺪ راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ از ﺧﺪای ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮاﺳﺖ‬

‫‪۳۶۷‬‬
‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻣﺨﻮاه‬ ‫آرزو‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺳﻮﻣﲔ‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬ ‫آر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫زود‬
‫ﺟﺎﻧﻢ از ﭼﻨﮓ ﻣﺮگ ﺑﺎز رﻫﺎن‬ ‫ﻓﺰون ﮔﺮدان‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﯾﺰداﻧﻢ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣَﻠِﮑﻢ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﯿﺪ‬ ‫ﻧﺎرد‬ ‫ﺑﺎر‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫رﻃﺐ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺮﺗﺮ ﺷﻮ از ﺑﺮِ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﻢ‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺣﺎﱃ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫وز‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫از ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺣﺎﺟﺖ‬
‫دوری‬ ‫ﺑﺮﺗﺮی‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫وز‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻋﺎﺟﺰی و ﻣﺠﺒﻮری‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﮑﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﯽﻫﻤﺘﺎﺳﺖ‬ ‫زﯾﺒﺎﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮی‬
‫ﻓﻀﻮل‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫دل‬ ‫دور ﮔﺮدان‬ ‫ﯾﺎرب ای ﺳﯿّﺪی ﺑﻪ ﺣﻖ رﺳﻮل‬
‫ﺟﺴﻢ را ﻫﻤﭽﻮ اﺳﻢ ﺑﺨﺶ ﺳﻨﺎ‬ ‫ﺑﯽﻫﻤﺘﺎ‬ ‫ﻓﺮد‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪ‬ ‫ای‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﺳﲑ‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺳﻤﺞ‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫دﯾﺪ‬
‫ﭼﻮب ﺑﺎرﯾﮏ و ﮐﻮژ ﻗﺪ ﭼﻮ ﻫﻼل‬ ‫ﺳﻘﻒ ﺑﺎﻣﺶ ﭘﺮ از ﺧﻠﻞ ﭼﻮ ﺧﻼل‬
‫و ﮐﯿﺎل‬ ‫ﻣﻨﻘﯽ‬ ‫ﺑﺎران‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫در و دﯾﻮار رﺧﻨﻪ ﭼﻮن ﻏﺮﺑﺎل‬
‫ﺟﺪار‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫از‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫ﺳﺮش ﺑﺮ در دو ﭘﺎی ﺑﺮ دﯾﻮار‬
‫ﺟﺰ ﻏﺰال و ﻏﺰاﻟﻪ ﮐﺲ ﻣﻮﻧﺲ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫آﻧﭽﻨﺎن‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻧﺒﺪ‬
‫ﮐﺎی دﻟﺖ ﺑﺎ اﻣﺎن و اﯾﻤﺎن ﺟﻔﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ رﻓﺖ و ﺳﻼم ﮐﺮد و ﺑﮕﻔﺖ‬
‫ﺑﺲ ﺧﺮاب و ﯾﺒﺎب داری ﺧﺎن‬ ‫آﺑﺎدان‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫دورِ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﭽﻨﲔ رﻧﺞ و ﻏﻢ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮدی‬ ‫ﭼﻮن از اﯾﻦ ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﻧﻪ ﺑَﺮﺑﺮدی‬
‫ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪر ﻗﻔﺎ ﺑﻪ ﻟﯿﻞ و ﻧﻬﺎر‬ ‫ﮔﻔﺖ آﻧﺮا ﮐﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺟﺎنآوار‬
‫آﺑﺎدان‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫از ﮐﺠﺎ آرد آن دل و آن ﺟﺎن‬
‫ﺑﯽﻏﻢ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﮕﺬارﯾﺪ‬ ‫ﯾﮑﺪم‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫اﻧﺪه‬
‫ﻣﺎﺗﻢ‬ ‫ﺳﺮا‬ ‫ﺳﺎﺧﱳ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻬﻤﺎﺗﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺣﻤﺎﻗﺖ‬ ‫از‬
‫ﮐﻪ روان ﺳﻮزم و ﻣﮑﺎن ﺳﺎزم‬ ‫ﻧﺮﭙدازم‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫از‬
‫دﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺎزم‬ ‫زﻧﺪاﻧﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﭘﯿﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮم‬
‫اﻫﺮﯾﻤﻦ‬ ‫ﻧﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻣﺴﮑﻨﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﮐﻔﻦ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﺮدﻣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﻘﯿﻨﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﮐﺮ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﮐﻢ‬

‫در ﻣﺬﻣّﺖ ﻃﺒﯿﺒﺎن ﺟﺎﻫﻞ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺐ‬
‫ﻏ ّ‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺐ‬
‫وﯾﻦ اﻃﺒﺎ ﮐﻪ ﺧﺎﱃاﻧﺪ از ﻃ ّ‬
‫اﻻرﺑﺎع‬ ‫ارﺑﻊ‬ ‫اﺟﻨﺎس‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫اﻧﻮاع‬ ‫و‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﺣﻤﯿّﺎت‬ ‫از‬
‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺪاده‬ ‫را‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻧﻪ ز ﻧﺒﺾاﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ و ﻧﻪ ز آب‬
‫ﻧﻪ ز ﺗﱪﯾﺪ و ﻧﻪ ز ﻣﺤﺮورات‬ ‫ﻗﺎرورات‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ﻧﺸﻨﻮده‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﭘﺸﮏ ﻧﺰدﯾﮑﺸﺎن ﭼﻮ ﻧﺎﻓﮥ ﻣﺸﮏ‬ ‫ﻏﺎﻓﻞ از ﮔﺮم و ﺳﺮد و ز ﺗﺮ و ﺧﺸﮏ‬

‫‪۳۶۸‬‬
‫ﺧﻠﻞ‬ ‫ز‬ ‫ﺿﺮّ‬ ‫و‬ ‫ﻧﻔﻊ‬ ‫ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮ ز اﻧﻮاع ﭘﺮﺳﯽ و ز ﻋﻠﻞ‬
‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺻﻮاب‬ ‫و‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ره‬ ‫ﻧﺰ‬ ‫دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺟﺪل‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺧﻠﻠﯽ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﭘﺮﺳﯽ ز ﺣ ّﺪ ﻫﺮ ﻋﻠﻠﯽ‬
‫دﻫﻨﺪ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺲ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪای ار ﺑﻪ ﺣﻖ ﺟﻮاب دﻫﻨﺪ‬

‫در ﻣﻨﺎﻗﺐ اﻃﺒﺎء ﻋﺎﻟِﻢ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻗﺎلاﻟﻨّﺒﯽ ﺻﻠﯽاﻟﻠﱣﻪ ﻋﻠﯿﻪ وﺳﻠّﻢ ﻓﯽ ﺷﺄﻧﻬﻢ‬
‫اﻟﻌﻠﻢ ﻋﻠﻤﺎن ﻋﻠﻢاﻻﺑﺪان و ﻋﻠﻢاﻻدﯾﺎن‬
‫در ﺳﺨﻦ ﺣﺎذق و ادﯾﺐ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫وی‬ ‫ﻣﺮدی ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﯽ ﮐﺘﺎب اﺻﻮل‬ ‫ﻗﺒﻮل‬ ‫اوﺳﺘﺎد‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺮده‬
‫آﮔﺎه‬ ‫وﺟﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫وز‬ ‫راه‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫رﯾﺎﺿﯽ‬ ‫در‬
‫ﺟﺪﱃ‬ ‫و‬ ‫ﺧﻼﻓﯽ‬ ‫ﻣﺴﻠﻪﻫﺎی‬ ‫ﻋﻤﻠﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻤﯽ‬ ‫اﺳﺮار‬ ‫داﻧﺪ‬
‫ﺑﺮون‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺪرون‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫از ﺑﺮون ﭘﯽ ﺑﺮد ﺑﻪ ﺣﺎل درون‬
‫اﻋﺮاض‬ ‫و‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫اﺳﺒﺎب‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫اﻣﺮاض‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠّﺖ‬ ‫اﺣﻮال‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬

‫ﺗﻔﺼﯿﻞ اﻟﻌﻠﻞ و ﻫﯽ ﺧﻤﺴﻮن ﻧﻮﻋﺎ‬

‫داﺧﻞ و ﺧﺎرج و ﻓﺴﺎد و ﺧﻠﻞ‬ ‫ﻧﺒﺾ و ﻗﺎروره و رﺳﻮب و ﻋﻠﻞ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮان ﮐﺮد اﻧﺪر آن ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﭘﺮﺳﯽ ز ﺣ ّﺪ ﻃﺐ ﮐﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰ‬
‫ﺳﺒﺐ و دﻓﻊ آن ز ﺑﯿﺶ و ز ﮐﻢ‬ ‫ﻋﻠّﺖ ﺳﮑﺘﻪ و ﺣﺮﯾﻒ و دﺳﻢ‬
‫ﻋﻄﺶ و ﺟﻮع ﺑﺎ ﺻﺪاع و ﺻﻔﺎت‬ ‫ﺣﻤﯿّﺎت‬ ‫و‬ ‫اﻧﻘﺒﺎض‬ ‫اﻧﺒﺴﺎط‬
‫وﺑﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫و‬ ‫ﻟﻘﻮه‬ ‫و‬ ‫ﻓﺎﻟﺞ‬ ‫ﺣﺎل ﻧﺴﯿﺎن و ﺣﻤﻖ و اﺳﱰﺧﺎ‬
‫رﯾﻪ و اﻧﺘﺼﺎب و ذرب و ﺑﺮاز‬ ‫ﺧﺪر و رﻋﺸﻪ و رﺑﻮ و ﮐُﺰاز‬
‫و زُﮐﺎم‬ ‫ﺳﻌﺎل‬ ‫ﻧﺰﻟﻪ ﺧﺎﻧﻮق ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎم‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﺳﺎم‬ ‫ﺣﺎل‬
‫دل‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫رﻧﺠﻪ‬ ‫ﻣﺪاواش‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮﭙﺳﯽ ﺗﻮ از ﻋﻄﺎس و ز ﺳﻞ‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ﺳﺴﺘﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻮاق‬ ‫و‬ ‫ﺧﻔﻘﺎن‬ ‫ﺑﺪن‬ ‫اﺧﺘﻼج‬ ‫و‬ ‫ﺗﻤﻄﯽ‬ ‫از‬
‫اﺻﻞ اﯾﻦ ﭼﻨﺪ و ﺑﺎز ﭼﻨﺪ ﻓﺮوع‬ ‫زﺣﲑ و ﻧﻬﻮع‬ ‫ﻫﯿﻀﻪ و ﺗﺨﻤﻪ و‬
‫ﯾﺮﻗﺎن و ﺑﺮص ﺟﺬام و ﻧﻘﻮس‬ ‫اﯾﻼوس‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮﻟﻨﺞ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫اﻻﻣﻌﺎ‬ ‫ﻗﺮوة‬ ‫دﯾﮕﺮ‬ ‫و‬ ‫ﻓﺘﻖ‬ ‫ﻧﺴﺎ‬ ‫ﻋِﺮق‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫ﻧﻘﺮس‬
‫آﮔﺎه‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺷﻨﻮی‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺳﺆاﱃ ﮐﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺳﺨﻦ‬ ‫دراز‬ ‫ﻧﮑﺘﻪﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮدد‬ ‫ﺣ ّﺪ اﯾﻦ ﻫﺮﯾﮏ ار ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻣﻦ‬
‫ﮔﺮو‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﮕﺮﻓﺘﻪام‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺖ‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫اﻧﺪﮐﯽ‬

‫ﻓﯽ ﺗﻔﺼﯿﻞ اﻟﻌﻠﻞ و ﺑﯿﺎناﻻﻣﺮاض‬

‫اﺳﺘﻔﺮاغ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫ﺑﻄﻦ‬ ‫اﻧﺴﺪاد‬ ‫از‬ ‫ﺳﮑﺘﻪ‬

‫‪۳۶۹‬‬
‫ﻟﻄﯿﻒ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﺧﺎرش‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮردن‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ ﺗﻮ ﺣ ّﺪ و وﺻﻒ ﺣﺮﯾﻒ‬
‫ﺑﺮود‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ار‬ ‫ﻣﻠﻤﺲ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺘﯽ ﮐﻪ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫وﺳﻢ‬
‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﮑﺸﺪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫دل‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫اﻧﺒﺴﺎط‬
‫زﯾﺒﺎ‬ ‫ﺣﺮارت‬ ‫آن‬ ‫ﺑﮑﺸﺪ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ادﺧﺎل ﺟﺬب و راه ﻫﻮا‬
‫ﺗﻨﺖ‬ ‫دﺧﺎن‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﺪﻧﺖ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫اﻧﻘﺒﺎض‬
‫راه ﮔﺸﺎد‬ ‫دﻟﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮔﺮﻣﯽ‬ ‫ﻣﺮ ﺣﻤﯿّﺎت را ﺣﺪ آﻧﮑﻪ ﻧﻬﺎد‬
‫ﭘﺲ ﺳﺮاﯾﺖ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺪن‬ ‫وﻃﻦ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﺣﺮارت‬ ‫وآن‬
‫ﺟﻮع آن ﺷﻬﻮﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﺮمﺗﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﻋﻄﺶ آن ﺷﻬﻮﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﺮم و ﺗﺮ اﺳﺖ‬
‫اﻓﻼﻃﻮن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭼﻨﲔ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻟﯿﮏ ﻣﯿﻠﺶ ﺑﻪ ﺧﺸﮑﯽ اﺳﺖ ﻓﺰون‬
‫ﺗﻮ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫راس‬ ‫وﺟﻊ‬ ‫و‬ ‫رﻋﺸﻪ‬ ‫واﻧﮑﻪ او را ﺻﺪاع ﺧﻮاﻧﯽ ﺗﻮ‬
‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺧﻮاب‬ ‫اﻧﻘﻄﺎع‬ ‫از‬ ‫ﺳﻬﺮ‬ ‫اﺳﺘﺎد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﺴﯿﺎن‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮدوان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﺣﻤﻖ را ﺣ ّﺪ ﻓﺴﺎد ذﮐﺮ و ﻓﮑﺮ‬
‫اﻋﻀﺎ‬ ‫ﺟﻤﻠﮕﯽ‬ ‫ﺑﻄﻼن‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫اﺳﱰﺧﺎ‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫از‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬
‫ﺗﺎب‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫و ﻧﻔﻮذ‬ ‫اﻧﻘﻄﺎع‬ ‫اﻻﻋﺼﺎب‬ ‫ﻣﺒﺎدی‬ ‫اﻧﺴﺪاد‬
‫ﻟﯿﮏ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﺒﯿﺴﺖ ﭼﭗ ﯾﺎ راﺳﺖ‬ ‫ﻓﺎﻟﺞ از اﺻﻞ و ﻓﻌﻞ اﺳﱰﺧﺎﺳﺖ‬
‫رو‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ز‬ ‫آورد‬ ‫ﺷﺪق‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﻟﻘﻮه ﮐﮋ ﮔﺸﱳ رخ از ﯾﮏ ﺳﻮ‬
‫ﻫﻮا‬ ‫ﻃﺒﺎع‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫وﺑﺎ‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺿﻌﻒ و ﻗﻮّت ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺗﻮ ﺣﻤﻞ‬ ‫ﺧﺪر آن دان ﮐﻪ ﭼﻮن دﺑﯿﺐاﻟﻨﻤﻞ‬
‫زﯾﺮ و ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻗﻮّت و ﺑﻪ ﺻﻔﺎت‬ ‫رﻋﺸﻪ ز اﺿﺪاد ﯾﮑﺪﮔﺮ ﺣﺮﮐﺎت‬
‫وز ﺿﻮارب ﻧﻪ در ﻣﻘﺎم و ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻋﻀﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺮوق‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ‬ ‫از‬ ‫رﺑﻮ‬
‫ﻗﻔﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻋﻀﻞ ﮐﺰاز‬ ‫ﺧﻤﻮد‬ ‫وز‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺗﻨﻔّﺲ‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫رﯾﻪ‬
‫ﭘﺲ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫را‬ ‫رﯾﻪ‬ ‫ﻗﺼﺒﮥ‬ ‫اﻧﺘﺼﺎب آﻧﮑﻪ ﺗﻨﮓ ﮔﺸﺖ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺑﯽ ﻗﯽ اﻃﻼق ﺑﺎ ﻣﺮاره ﻣﺪام‬ ‫ذرب اﺳﺖ از ﻓﺴﺎد ﺑﻄﻦ ﻃﻌﺎم‬
‫وآن ورم ﮔﺮم و ﺳﺨﺖ ﻗﺤﻒ ﺳﻘﻢ‬ ‫ورم‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮﺳﺎم‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫ﻣﺪام‬ ‫ﺣﺠﺎب‬ ‫در‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ورﻣﯽ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎم‬ ‫ﻗﻮّت‬ ‫و‬ ‫اﻓﻌﺎل‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫درد‬ ‫اﻟﺪﻣﺎغ‬ ‫ﺑﻄﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زو‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺮد‬ ‫اﻧﺼﺒﺎب‬ ‫از‬ ‫ﻧﺰﻟﻪ‬
‫ﺷﻮد‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﻣﺤﻞ‬ ‫وآﻧﮕﻬﯽ‬ ‫وز دﻣﺎغ آﻧﮕﻬﯽ ﺑﻪ ﺻﺪر ﺷﻮد‬
‫دﻣﯽ‬ ‫ﺟﻬﺪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ورﻣﯽ‬ ‫ﻋﻀﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺧﺎﻧﻮق‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫ﺑﻔﺮﺳﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﻠﻖ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻨﺠﺮ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫او‬ ‫از‬ ‫ﺻﻌﺐ‬ ‫ورﻣﯽ‬
‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫رﯾّﻪ‬ ‫ﻗﺼﺒﮥ‬ ‫ﺳُﻌﺎل‬ ‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫را‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬
‫راه‬ ‫ﮔﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﻨﺨﺮﯾﻦ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫اﻧﺼﺒﺎﺑﻬﺎی‬ ‫زﮐﺎم‬ ‫وز‬
‫ﻗﯿﺎس‬ ‫ز‬ ‫اﺑﺨﺮه‬ ‫ﺣﺮﮐﺘﻬﺎی‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ ﺗﻮ ﺣ ّﺪ و وﺻﻒ ﻋُﻄﺎس‬
‫اﺑﺮ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ادا ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ اﻧﺪر دﻣﺎغ ﮔﺸﺖ ﺳﻄﱪ‬
‫اﻋﻀﺎﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آورد‬ ‫ذﺑﻮل‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫ﺳﻮداﻫﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫ﻓﺴﺎد‬ ‫ﺳﻞ‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﻨﺪ‬ ‫وی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫داﻓﻌﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻫﺎﺿﻤﻪ‬ ‫ﻗﻮّت‬

‫‪۳۷۰‬‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﻠﯿﺪ‬ ‫ﺛﻘﻠﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫رﯾﻪ‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ازو‬ ‫ﻗﺮﺣﺔاﻟﺼﺪر‬
‫اﻧﮑﻪ در ﻃﺐ اﻣﺎم و اﺳﺘﺎدﻧﺪ‬ ‫دادﻧﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﺸﺎن‬ ‫ﺗﻤﻄﯽ‬ ‫از‬
‫آﻓﺎت‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻣﺤﺘﻘﻦ‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ در ﺗﻦ از ﻫﻤﻪ ﻋﻀﻼت‬
‫ﻧﻔﺤﺎت‬ ‫آورد‬ ‫اﻋﻀﺎی‬ ‫ﮐﺎﻧﺪر‬ ‫ﺣﺮﮐﺎت‬ ‫زﯾﺎدت‬ ‫از‬ ‫اﺧﺘﻼج‬
‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫آورد‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫دل‬ ‫در‬ ‫ازو‬ ‫اﻧﻘﺒﺎض‬ ‫اﻧﺒﺴﺎط‬
‫ﻞ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ از ﺣﻘﺪ و ﻏﺶّ و ﻏ ّ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دل‬ ‫اﺧﺘﻼج‬ ‫ﺧﻔﻘﺎن‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻗﻮل ﻧﺎورد ﮐﺲ ردّ‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻓُﻮاق‬ ‫ﺑﺎز ﮔﻮﯾﻢ‬
‫اﻟﻌﲔ‬ ‫رأی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎﺳﮑﻪ‬ ‫داﻓﻌﻪ‬ ‫ﻣﺎﺑﲔ‬ ‫ﺗﺮدﱡد‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮﮐﺎت‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﻣﻨﻊ‬ ‫اﻧﻄﺒﺎع‬ ‫ﺑﺪل‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻣﻌﺪه‬ ‫اﺟﺰاء‬ ‫اﻧﺪر‬
‫ﻣﻌﺪه را ﻫﻀﻢ و ﻗﻮّه ﮐﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﯿﻀﻪ اﺳﻬﺎل و ﻗﯽ ﺑﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﺎب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪه‬ ‫زو‬ ‫ﻫﺎﺿﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻓﺴﺎد آﯾﺪ آن ﻃﻌﺎم و ﺷﺮاب‬
‫ﺷﻮد‬ ‫دوﺗﺎه‬ ‫و‬ ‫ﭘﮋﻣﺮده‬ ‫ﻣﻌﺪه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻫﺎﺿﻤﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﺨﻤﻪ‬
‫زﺣﲑ‬ ‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬ ‫ﺑﮕﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫و‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ﻏﻠﺒﮥ‬
‫ﻏﺜﯿﺎن ﮔﻔﺖ ﻟﯿﮏ ﺑﯽ ﻗﯽ و ﺑﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻧﻬﻮع‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫و‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫در درون ﺷﮑﻢ ﭼﻮ ﺑﻨﻬﺪ رﺧﺖ‬ ‫ﺣ ّﺪ ﻗﻮﻟﻨﺞ ﻫﺴﺖ دردی ﺳﺨﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﻧﺜﯿﲔ‬ ‫ﺳﺮاﯾﺖ‬ ‫وآن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﺎﯾﻠﲔ‬ ‫ز‬ ‫اﻧﺨﺮاﻗﯽ‬
‫ﻣﻨﻬﻮس‬ ‫ﻣﻊاﻟﺬﺑﻞ‬ ‫ﻗﻮﻟﻦ‬ ‫وﺟﻊ‬ ‫اﯾﻼوس‬ ‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﻘﺮاط‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﺑﺪن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻔﺮا‬ ‫از‬ ‫اﻧﺘﺸﺎری‬ ‫ﯾﺮﻗﺎن‬
‫ﺑﺮص آﯾﺪ ﭼﻮ ﺧﻮن ﺳﯿﺎه ﺷﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺒﺎه‬ ‫ﮐﺒﺪ‬ ‫ﻣﺰاج‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﭘﻮﺳﺖ ز اﻟﻮان ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺮدد ﮐﻢ‬ ‫ﺑﻠﻐﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬
‫ﺧﺎم‬ ‫دم‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫ز‬ ‫اﺳﺘﺤﺎﻟﺖ‬ ‫ﺟﺬام‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﺑﻨﻬﺎدهاﻧﺪ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺟﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺪن‬ ‫ﻣﺴﺘﻮﱃ‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﻓﯽاﻻﻋﻀﺎء‬ ‫اﻟﻤﺮار‬ ‫ﻓﯿﻌﯿﺪ‬
‫ﮐﻌﺐ و اﺑﻬﺎم ﺑﺎ ﻋﺮوق در آن‬ ‫دان‬ ‫ﻣﻔﺎﺻﻞ‬ ‫در‬ ‫آﻣﺎس‬ ‫ﻧﻘﺮس‬
‫ﮐﻪ ﮐﻨﺪ ﻣﺮد را ز راﺣﺖ ﻓﺮد‬ ‫درد‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫اﻟﻨﺴﺎ‬ ‫ﻋﺮق‬ ‫ﺣ ّﺪ‬
‫ﺷﺪه زان درد ﭘﺎی ﻣﺮد ﻫﻼک‬ ‫اوراک‬ ‫رخ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎﻧﺐاﻟﻮﺣﺸﯽ‬
‫ﻗﻔﺎ‬ ‫ﺻﻔﺎق‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫اﻟﺒﻄﻦ‬ ‫ﻋﻀﻞ‬ ‫اﻣﻌﺎء‬ ‫در‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ‬ ‫دردی‬ ‫ﻓﺘﻖ‬
‫ﻋﻨﺎ‬ ‫و‬ ‫رﻧﺞ‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎدﻧﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻻﻣﻌﺎ‬ ‫ﻗﺮوة‬ ‫از‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬

‫در ﻃﺒﯿﺒﺎن ﻧﺎدان ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﮐﻮﺗﺎه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﮐﻨﻮن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﻧﻤﻮدﯾﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻬﺎدﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻮاد و ﺑﯿﺎض‬ ‫اﻣﺮاض‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣ ّﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬
‫ﮔﺮ ﺑﺮﭙﺳﯽ از اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﯾﮏ ﻧﺎم‬ ‫اﯾّﺎم‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫اﻃﺒﺎء‬ ‫از‬
‫ﺑﺮﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺘﺎب‬ ‫ﻫﺰارن‬ ‫ور‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬
‫و ﮐﻮرﻧﺪ‬ ‫اﮐﻤﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﻨﺎس‬ ‫ﻫﻤﻪ از ﺟﻬﻞ ﭘﺮ ﺷﺮ و ﺷﻮرﻧﺪ‬
‫اﻓﻌﺎل‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﮑﺸﻨﺪ‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮﯾﺾ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬

‫‪۳۷۱‬‬
 ‫ﻗﺎﺗﻞ اﯾﺸﺎن و ﺧﻠﻖ ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺘﯿﻞ‬ ‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻨﲔ ﻗﻮم ﮐﻮر ﺑﯽدر و ﺑﻨﺪ‬ ‫وای آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ‬
‫ﺧﻠﻖ را ﮐﻦ ﺑﻪ ﻓﻀﻞ ﺧﻮﯾﺶ رﻫﺎ‬ ‫ای ﺧﺪاوﻧﺪ از اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺣﮑﻤﺎ‬
‫ﺧﻠﻖ را زﯾﻦ ﺑﺪان ﺑﻪ ﺟﺎن ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﺷﺪ ز ﻓﻌﻠﺸﺎن وﯾﺮان‬

‫در ﺻﻔﺖ ﻣﻨﺠّﻢ ﺣﺎذق و ﻣﻨﺎﻓﻖ و ﺗﻤﺜﯿﻞ اﺻﺤﺎب دﻋﻮی ﺑﻪ ﻏﲑ ﻣﻌﻨﯽ‬

‫ﻓﯽ ﺑﻄﻼن اﺣﮑﺎم اﻟﻨﺠﻮم و ﺻﻔﺔ ﻫﯿﺌﺔاﻟﻔﻠﮏ و واﺿﻊ ﻫﺬااﻟﻌﻠﻢ‪ ،‬ﻗﺎل اﻟﻨﺒّﯽ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬اﻟﻨﺠﻮم ﺣﻖ و اﺣﮑﺎﻣﻬﺎ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﻣﻦ آﻣﻦ ﺑﺎﻟﻨﺠﻮم ﻓﻘﺪﮐﻔﺮ‪ ،‬و ﻗﺎل ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﺗﻌﻠﻤﻮا ﻣﻦاﻟﻨﺠﻮم ﻣﺎﺗﻌﺮﻓﻮن ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺎت‬
‫اﻟﻠﯿﻞ واﻟﻨﻬﺎر‪ ،‬و ﻗﺎل اﻣﲑاﻟﻤﺆﻣﻨﲔ ﻋﻠﯽﺑﻦ اﺑﯽﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﯿﻪاﻟﺴّﻼم‪ :‬ﺗﻌﻠﻤﻮا ﺑﺎﻟﻨﺠﻮم ﻓﺎﻧﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﻦ ﻋﻠﻮماﻟﻨﺒﻮة و‬
‫ﻗﺎلاﻟﻠﱣﻪ ﺗﻌﺎﱃ‪ :‬واﻟﺴﻤﺎء ذاتاﻟﱪوج‪ ،‬واﻟﺸّﻤﺲ واﻟﻘﻤﺮ ﺑﺤﺴﺒﺎن‬
‫ﻫﻤﻪ در ﻓﺎل و زﺟﺮ ﺧﻮدﮐﺎﻣﻨﺪ‬ ‫اﺣﮑﺎﻣﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﯾﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﻓﺎل ﺳﻌﺪ و ﺷﻮم زﻧﻨﺪ‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫ﻧﺠﻮم‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫از‬ ‫ﻧﻔﺲ‬
‫ﺧﺎﮐﻨﺪ‬ ‫ﺗﺨﺘﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻣﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻓﻼﮐﻨﺪ‬ ‫ﻧﺠﻢ‬ ‫ﺟﺎﺳﻮس‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﺎﯾﻨﺪ‬ ‫ژاژ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ در راه ﺣﮑﻢ ﺧﻮد راﯾﻨﺪ‬
‫ﮐﻢ ز ﺧﺎﮐﻨﺪ ﺧﺎک ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن‬ ‫رﻫﱪﺷﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻌﻨﺒﺲ‬ ‫زرق‬
‫ﭘﺮ ﻓﻐﺎن و ﻣﯿﺎن ﺗﻬﯽ ﭼﻮن ﮐﻮس‬ ‫ﺑﻄﻠﻤﯿﻮس‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪﻧﺪ‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫زﻧﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫زرق‬ ‫از‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻌﻨﺒﺲ‬ ‫زرق‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ادﺑﺎر‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺟ ّﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫روز و ﺷﺐ در ﺷﻤﺎر ﻫﻔﺖ و ﭼﻬﺎر‬
‫زﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﺑﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫و‬ ‫ﻟﯿﻞ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﺑﺨﺘﺎر‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫و ﮐﺪﺧﺪا‬ ‫ﻃﺎﻟﻊ‬ ‫ﻧﻬﺎر‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ردّ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫اﺣﮑﺎﻣﺸﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ وﺟﻪ و ﻧﯿﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﺣ ّﺪ‬
‫ﻣﺤﺘﺎج‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﻣﻨﺠّﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﯿﻼج‬ ‫و‬ ‫ﮐﺪﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬
‫ﻗﻮم‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺣﮑﯿﻤﺎن‬ ‫ﺑﺮآﻧﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ربّاﻟﯿﻮم‬ ‫و‬ ‫ﺻﻮرﺗﺴﺖ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬
‫ﺑﺮﺗﺮ از ﺣ ّﺪ وﺟﻪ و ﻧﻘﺺ و زﯾﺎد‬ ‫ﺣﮑﻢ و ﺗﺄﺛﲑ و ﺻﺎﺣﺐ اوﺗﺎد‬
‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺄﺛﲑﺷﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺮدش و رﻓﱳ و ﻫﺒﻮط و ﺻﻌﻮد‬
‫اوج ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﺛﺎﺑﺖ و ﺳﯿﺎر‬ ‫اﻧﺤﻄﺎط و ﺣﻀﯿﺾ و دور و ﺷﻤﺎر‬
‫ﻟﯿﻞ‬ ‫ﮔﺮدش‬ ‫و‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﻏﺎﯾﺖ‬ ‫ﺟﯿﺐاﻟﻤﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻠﮏاﻟﻤﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫اﻋﺮاﺑﯽ‬ ‫ﺗﯿﻎ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺣﻤﺎﯾﻞ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫دوﻻﺑﯽ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫و‬ ‫رﺣﺎوی‬ ‫ﮔﻪ‬
‫ﻏﺎﯾﺖاﻟﻄﻮﻟﲔ‬ ‫و‬ ‫ﺟﯿﺐ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻣﺎﺑﲔ‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫و‬ ‫ﺑﻬﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﭼﻮن‬ ‫و‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫و‬ ‫ﻃﻮاﻟﻊ‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﻣﺄﻣﻮن‬ ‫و‬ ‫ﻓﺎﺧﺮ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺤﯿﯽ‬ ‫زﯾﺞ‬
‫ﺳﺎﻋﺎت‬ ‫ﺗﻔﺎوت‬ ‫و‬ ‫ارﺗﻔﺎع‬ ‫ﺣﺮﮐﺎت‬ ‫را‬ ‫اوج‬ ‫ﺑﻨﻬﺎد‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫رؤس‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫زاوﯾﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎدﯾﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻧﻘﻄﮥ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻘﯿﺎس‬ ‫ﻞ‬
‫ﻇ ّ‬
‫ﮐﻪ در اﺣﻮال ﺟﻤﻠﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻏﻠﻂ‬ ‫ﻃﻮل و ﻋﺮض و ﺳﻄﻮح و ﻧﻘﻄﻪ و ﺧﻂ‬

‫‪۳۷۲‬‬
 ‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔ اﻻﻓﻼک‬
‫ﮐﲔ ﻓﻠﮑﻬﺎ ﺑﻮد درو ﭼﻮ ﻣﻐﺎک‬ ‫ﻓﻠﮏ ﺗﺎﺳﻊ اﺳﺖ ﺑﺮ ز اﻓﻼک‬
‫واﻧﺪر آن ﻫﻔﺖ را دﺧﻮل و ﺧﺮوج‬ ‫ﺑﺮوج‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺛﺎﻣﻦ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫اﯾﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آنِ ﮐﯿﻮاﻧﺴﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﺑﻊ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫ﮐﻪ دﻫﻨﺪه اﺳﺖ داﻧﺶ و ﻫُﺶ را‬ ‫را‬ ‫زاوش‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎدس‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫آﻧﮑﻪ در ﻓﻌﻞ و رای ﺧﻮدﮐﺎﻣﺴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮاﻣﺴﺖ‬ ‫آنِ‬ ‫ﺧﺎﻣﺲ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﮏ اﻧﺪر آن ﭼﻮ ﺟﻤﺸﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫آنِ‬ ‫راﺑﻊ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫زﻫﺮه ﮐﺰ ﻧﻮر او ﺟﻬﺎن ﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﻧﺎﻫﯿﺪﺳﺖ‬ ‫آنِ‬ ‫ﺛﺎﻟﺚ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫دﺑﲑ‬ ‫وی‬ ‫ﻋُﻄﺎرد ﮐﻪ‬ ‫آن‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫آنِ‬ ‫ﺛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫آن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫اﺛﲑ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫آنِ‬ ‫اوّل‬ ‫ﻓﻠﮏ‬

‫ﻓﯽ ﺻﻔﺔاﻟﺴّﻌﺪ واﻟﻨّﺤﺲ ﻣﻦاﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺴﺒﻌﺔ‬

‫ﺗﺒﻬﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑَﺪ‬ ‫وﻗﺘﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻧﺤﺲ‬ ‫ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫دو‬
‫ﺟﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫و‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫ﻓﺎﻋﻞ‬ ‫ﻣﺴﻌﻮدﻧﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫در‬ ‫ازو‬ ‫دو‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳّﻂ‬ ‫دو از اﯾﻦ ﻣﻌﺘﺪل ﺑﻪ ﺧﲑ و ﺑﻪ ﺷﺮ‬
‫ﭼﻮﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﻮاﮐﺒﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻧﲑّﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮد ﮐﺪﺧﺪای ﮔﺮدوﻧﺴﺖ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬
‫ﺑﺮج‬ ‫دوازده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آی‬ ‫و‬ ‫درﺷﻮ‬ ‫دُرج‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬ ‫ﻗﺒﮥ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫وآن دﮔﺮ ﻧﺤﺲ راه و ﺗﺴﻠﯿﺲ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺴﺪﯾﺲ‬ ‫راه‬ ‫ﺳﻌﺪ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬

‫در ﺑﯿﺎن ﻃﺒﺎﯾﻊ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ‬

‫ﮐﻪ ازو دل ﺑﺨﺴﺖ و زﻫﺮه ﺑﮑﻔﺖ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ آﺗﺶ اﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﻫﻔﺖ‬
‫ﮐﻪ زوی ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ اﺳﺖ ﻣﻼ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آﺗﺶ ﻓﻀﺎ و ﺟﻮﱢ ﻫﻮا‬
‫آن ﯾﮑﯽ ﻗﺸﺮ و آن دﮔﺮ ﭼﻮن ﭘﻮﺳﺖ‬ ‫اوﺳﺖ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﮥ‬ ‫ﺳﻮم‬ ‫اﺧﻀﺮ‬ ‫ﺑﺤﺮ‬
‫ﭘﺲ ﻧﺒﺎت و ﻣﻌﺎدن و ﺣﯿﻮان‬ ‫ارﮐﺎن‬ ‫ﭼﺎرﻣﲔ‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫اﻏﱪ‬
‫ﻫﺮﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﻣﺜﺎل ﮔﻮﻫﺮ و دُرج‬ ‫ﺑﺮج‬ ‫دوازده‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫اﻃﺒﺎع‬ ‫ﺣﺎل‬

‫در ﺻﻔﺖ ﺑﺮوج دوازدهﮔﺎﻧﻪ‬

‫ﺑﻘﺎ‬ ‫دﻟﯿﻞ‬ ‫اﺳﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮﻃﺎن‬ ‫ﺟﻮزا‬ ‫ﭘﯿﮑﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺛﻮر‬ ‫و‬ ‫ﺣﻤﻞ‬
‫ﮐﻤﺎن‬ ‫زﻧﺎر‬ ‫و‬ ‫ﻣﺎﺋﯽ‬ ‫ﻋﻘﺮب‬ ‫ﻣﯿﺰان‬ ‫ﮐﻔّﮥ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺧﻮﺷﮥ‬
‫رﻗﻢ‬ ‫داده‬ ‫آب‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬ ‫ﺟﺪی ﺧﺎﮐﯽ و دﻟﻮ و ﺣﻮت ﺑﻬﻢ‬
‫ﮔﺎو و ﺧﻮﺷﻪ و ﺑﺰ ز ﺧﺎک ﮔﺮان‬ ‫و ﮐﻤﺎن‬ ‫ﻧﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮّه‬
‫از ﻫﻮا ﯾﺎﻓﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﯿﺶ ﻣﻤﻮل‬ ‫ﺑﺎز دو ﭘﯿﮑﺮ و ﺗﺮازو و دول‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﯽ‬ ‫آﺑﺴﺘﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﺧﺮﭼﻨﮓ و ﮔﺰدم و ﻣﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﺮﯾﺦ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺷﺪﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺣﻤﻞ و ﻋﻘﺮﺑﺴﺖ از اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺦ‬

‫‪۳۷۳‬‬
‫زﻫﺮه ﭼﻮن ﺷﺎه و ﺛﻮر و ﻣﯿﺰان ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺛﻮر و ﻣﯿﺰان ز زﻫﺮه دارد ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﻋﻄﺎرد‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﭘﺲ از اﯾﻦ ﻫﺴﺖ ﺧﻮﺷﻪ و ﺟﻮزا‬
‫ﺷﻤﺲ را ﺟﺰ اﺳﺪ ﮐﺠﺎ ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻗﻤﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﺮﻃﺎن‬
‫ﺟﺪی و دﻟﻮ از زﺣﻞ ﺑﺠﻮﯾﺪ ﻣﺰد‬ ‫ﻫﺮﻣﺰد‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺣﻮﺗﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻗﻮس‬

‫در ﺷﺮف و وﺑﺎل و ﺻﻌﻮد و ﻫﺒﻮط ﮐﻮاﮐﺐ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺑﯽﺟﺪﻟﺴﺖ‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﺣﻤﻠﺴﺖ‬ ‫در‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺷﺮف‬
‫ﺳﺮﻃﺎن آﻧﮑﻪ ﻣﺸﱰی را ﺟﺎﺳﺖ‬ ‫ﺟﻮزاﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫را‬ ‫راس‬
‫ﻣﺮ زﺣﻞ را ﺷﺮف ﺗﺮازو و ﺑﺲ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫و‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﻪ‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﺷﺮف‬
‫ﻣﻠﮏ ﺑﻬﺮام ﺟﺪی از آن آﻣﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﺮف ﮐﻤﺎن‬ ‫را‬ ‫ذﻧﺐ‬ ‫ﻣﺰ‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺗﺒﺎﻫﯽ دان‬ ‫دان‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﺮج‬ ‫زﻫﺮه‬ ‫ﺷﺮف‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﺑﻀﻊ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫اﺧﱰاع‬ ‫ﻣﯽ ﻧﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ وﺿﻊ اﺳﺖ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺒﮏ‬ ‫وﻻدت‬ ‫ﭼﻮن‬
‫اﺻﻞ اﯾﻦ ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﻣﺤﺎل ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫دوﻣﲔ‬
‫اﯾﻤﻦ از ﺣﺎدﺛﺎت و از ﻧﮑﺒﺎت‬ ‫اﺧﻮات‬ ‫و‬ ‫اﺧﻮه‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺳﻮﻣﲔ‬
‫ﮐﻪ ورا ﺧﲑ و ﻋﺎﻓﯿﺖ ﺛﻤﺮﺳﺖ‬ ‫ﭘﺪرﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺧﺎن‬ ‫ﭼﺎرﻣﲔ‬
‫وآنِ اوﻻد و ﺧﻮﯾﺶ و ﭘﯿﻮﻧﺪﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪﺳﺖ‬ ‫آنِ‬ ‫ﭘﻨﺠﻢ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﮐﻪ از آن ﺧﺎﻧﻪ ﺟﺎی ﻏﻤﺨﻮارﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎرﯾﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺖِ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺷﺸﻤﲔ‬
‫ﮐﻪ از آن ﺑﻪ ﺷﻮد ﻫﻤﻪ اﺣﻮال‬ ‫ﻫﻔﺘﻤﲔ ﺧﺎﻧﻪ ﺟﺎی ﺟﻔﺖ و ﻋﯿﺎل‬
‫ﮐﻪ از آن ﻣﺮد را رﺳﺪ آﻓﺎت‬ ‫ﻧﮑﺒﺎت‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻫﺸﺘﻤﲔ‬
‫ﺳﻔﺮ و راه و ﮐﯿﺶ و آﯾﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﻧﻬﻤﲔ ﺟﺎی ﻣﻠﺖ و دﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫و ﮐﺎر‬ ‫ﺣﺮﻓﺖ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎه‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎدران‬ ‫از‬ ‫دﻫﻢ‬
‫ﻣﺒﻬﻢ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺗﺮﺗﯿﺒﻬﺎ‬ ‫اﯾﻨﺖ‬ ‫ﯾﺎزدﻫﻢ‬ ‫دوﻟﺘﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﻧﻬﺎدﺳﺘﻨﺪ‬ ‫دﺷﻤﻨﺎن‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫از ده و دو ﻧﺸﺎن ﮐﻪ دادﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺳﭙﻨﺞ‬ ‫ﭘﻨﺞﺟﺎ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫زﯾﻦ ده و دو ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﮐﻨﻨﺪ‬

‫ﻓﯽ ﺗﺴﻮﯾﺔ اﻟﺒﯿﻮت‬

‫راه در داد و ﻟﯿﮏ در ﻧﮕﺸﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻫﺮآﻧﮑﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﺧﱰاﻋﯽ‬
‫وآﻧﭽﻪ ﮐﺮد از ﻋﻤﻞ ﺗﺒﻪ ﮐﺮد آن‬ ‫ﺳﺮﮔﺮدان‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اوّﻟﲔ‬ ‫ﻣﺎدرش‬ ‫ﺷﺨﺺ ﮔﺎﻫﯽ ﮐﻪ در ﺷﻤﺎر آﯾﺪ‬
‫ﮐﻪ درآﻣﺪ وی از ﻋﺪم ﺑﻪ وﺟﻮد‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺧﺎﻧﮥ ﻧﺤﻮس و ﺳﻌﻮد‬
‫ﭘﺲ ﭘﺪر ﺗﺎ ﺑﺪارﯾﺶ ﭼﻮن ﺟﺎن‬ ‫ﺧﻮاﻫﺮان و ﺑﺮادران ﭘﺲ از آن‬
‫دﺷﺨﻮاری‬ ‫و‬ ‫ﺑﻼی‬ ‫و‬ ‫ﻧﮑﺒﺎت‬ ‫ﺑﯿﻤﺎری‬ ‫و‬ ‫رﻧﺠﻬﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ﺑﻪ در آﯾﺪ ﺑﺪان زﻣﺎن ز ﻧﻬﻔﺖ‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ﺧﺎﻧﮥ ﻣﻨﺎﮐﺢ و ﺟﻔﺖ‬

‫‪۳۷۴‬‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧِﻪ‬ ‫ورا‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺠَﺴﺖ از ﻧﻬﯿﺐ ﺑﻨﺪ و ﮐﻤﻨﺪ‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺗﻮ ﭘﯽ ﺑﻔﮑﻦ‬ ‫دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫و‬ ‫دوﺳﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬
‫ژاژ ﮐﻢ ﺧﺎی و ﭘﺮ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺠﻮی‬ ‫ورﻧﻪ ﺑﯿﻬﻮده زﯾﻦ ﻧﻤﻂ ﮐﻢ ﮔﻮی‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ ﻓﯽ اﺣﻮال اﻟﻤﻨﺠّﻢ اﻟﺠﺎﻫﻞ ﻋﻨﺪاﻟﻤﻠﮏ اﻟﻌﺎﻟﻢ‬

‫ﻧﺎﺑﯿﻨﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﺎﻧﺎ‬ ‫ﻣﻨﺠّﻤﯽ‬ ‫وﻗﺘﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮔﺎه و ﺑﯽﮔﺎه ﭘﯿﺶ ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺎﻧﺪ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ ورا ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺧﻮاﻧﺪ‬
‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺤﺎﱃ‬ ‫ره‬ ‫از‬ ‫ﻣﺸﮑﻠﺶ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺆاﱃ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬
‫ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﺎﻃﻨﺶ ﭘﺮ از دﯾﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺟﻬﺎنﺑﲔ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮک‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎ‬
‫رو ﺑﻪ ﺗﻘﻮﯾﻢ ﺣﺎل ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺒﲔ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﻦ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫روزی‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫وﺑﺎل‬ ‫در‬ ‫ﻧﺤﺲ‬ ‫ﮐﻮﮐﺐ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻫﻤﻪ ﮐﻤﺎل‬ ‫زﻣﺎن ﮐﺖ‬ ‫آن‬
‫ﻣﻨﮑﺸﻒ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﺎل ﺗﻮ ﺑﺮ ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﺮف‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺎﻟﻌﺖ‬
‫ﺧﯿﺰ و دل ﺷﺎدﻣﺎﻧﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﻦ آ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪت‬ ‫ﻧﮑﺒﺖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻓﺎﻗﻪات ﮐﻤﱰ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻘﺮ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮر‬ ‫در‬ ‫دﻫﻢ‬ ‫ﺧﻠﻌﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎﺗﺮا‬
‫ﻧﺪﯾﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫وآﻧﭽﻪ‬ ‫روز ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮﻓﺖ‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫روز‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻨﺶ‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زود‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﺑﺎﻣﺪادی‬
‫ﺻﺪ در از رﻧﺞ و ﻏﻢ ﺑﺮو ﺑﮕﺸﺎد‬ ‫دﻟﺸﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﺑﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫وﯾﺮا ز‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺰﻧﯿﺪ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺶ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﱪﯾﺪ‬ ‫ﺳﺮش‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫واﻧﺪر‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺑﮑﺸﯿﺪ‬ ‫ورا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دژﺧﯿﻢ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫او‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﯽ ﻧﺪاﻧﺴﺖ روز ﻧﯿﮏ از ﺑﺪ‬

‫ﺻﻔﺔ ﻣﻘﺎدﯾﺮ اﺑﺮوج واﻟﮑﻮاﮐﺐ اﻟﺴﯿّﺎرة‬

‫ﺑﯿﺪار‬ ‫دل‬ ‫ﮐﺎرﺷﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻣﻨﺠّﻤﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ از ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻤﺸﺎن ﻋﺪّت‬ ‫ﻫﻤﻪ را زرق و ﺣﯿﻠﺖ اﺳﺖ آﻟﺖ‬
‫ز ﺻﺪ و ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﺎر ﺑﺎر ﺷﻤﺎر‬ ‫ﺷﻤﺲ ﮐﺰ ﮐﺮّه ﻫﺴﺖ در ﻣﻘﺪار‬
‫ﻓﺘﺎدﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫دور‬ ‫ﻧﻬﺎدﺳﺘﻨﺪ‬ ‫اﺳﺪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺛﻮر و ﻣﯿﺰان ورا ﭼﺮا ﺧﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮّه‬ ‫رﺑﻊ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫زُﻫﺮه‬
‫ﺑﺎ دو ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ ﺳﻨﺒﻠﻪ و ﺟﻮزا‬ ‫اﺟﺰا‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫از ﮐﺮه‬ ‫ﺗﲑ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺧﯿﺰ و ﺑﺮ رﯾﺶ آن ﻣﻨﺠﻢ ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺗﻤﯿﯿﺰ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﮐﺎرﺷﺎن‬ ‫در‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻮم اﯾﻨﺖ ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫ﺗﻘﻮﯾﻢ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽ‬
‫ﯾﺰداﻧﺶ‬ ‫ﻧﺪاده‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺗﺒﺠّﺢ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻃﻮاﻟﻊ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﯾﮑﺴﺎن‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻓﺮﻗﯽ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺗﻮ ز اﺣﮑﺎم ﺧﲑه دﺳﺖ ﺑﺪار‬ ‫اﻧﮕﺎر‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺣﮑﻢ‬ ‫ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺳﻐﺒﮥ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫زن‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﻫﺮزه ﻣﻨﺪل و ﺗﻨﺠﯿﻢ‬

‫‪۳۷۵‬‬
‫ﭘﯿﻤﻮد‬ ‫ﮐﺂﺳﻤﺎن‬ ‫ﭘﯿﻤﻮد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﻓﺎل‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ در ﻃﺒﺎﯾﻊ و ارﮐﺎن‬ ‫ﯾﺰدان‬ ‫ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﻟّﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺰﻧﺪ‬ ‫ﺟﺮس‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﺰﻧﺪ‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﯽﻗﻀﺎ‬

‫در ﺣﻖ ﻣﺮدم و آدﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫آدﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻤﺶ ﺑﻪ اﺻﻞ و ﻧﮋاد‬ ‫ﭘﺲ از آدم ﻫﺮ آﻧﭻ ز آدم زاد‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﺳﺮِ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﺮدم‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺶ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺘﻮاﻧﻢ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﱪ‬ ‫ازو‬ ‫را‬ ‫ﮐﻢ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﯽ‬ ‫ﻣﺮدﻣﯽ‬
‫ﺧﺪای‬ ‫ﻧﯿﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﱰ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ از روی اﺻﻞ در دو ﺳﺮای‬
‫ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﺶ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرو‬ ‫از ﭘﯽ ﺧﻮاب و ﺧﻮر ﻣﺪاﻧﺶ وﺟﻮد‬
‫ﭘﻮﺷﺪ‬ ‫ﺷﺸﱰی‬ ‫ﻣﺸﻄﯽ‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑُﻮَد ﺧﻠﺪ و در ﻫﲊ ﮐﻮﺷﺪ‬
‫دوﯾﺪ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪش‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﺪﯾﺪ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬
‫دﻧﺪاﻧﺶ‬ ‫زﺧﻢ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺻﯿﺪ‬ ‫ﺟﻮﻻﻧﺶ‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ور‬
‫ﮔﲑ‬ ‫ﺣﻼﻟﺶ‬ ‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪت‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﭼﻮن ﺑﮕﻮﯾﯽ ﺑﺮو ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﮑﺒﲑ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫زی‬ ‫ﻧﺎورد‬ ‫ﭘﯿﺸﻪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﮐﺎﻫﻠﯽ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﮐّﺎن‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دوان‬ ‫ﺑﺎزارﻫﺎ‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﺑﺨﻮرد‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺗﱪ‬ ‫ده‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺧﺸﮏ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﯽدان‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﲔ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻓﺮﻗﯽ ز ﮐﺎر اﯾﻦ ﺗﺎ آن‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﻻف‬ ‫و‬ ‫ﯽ‬
‫آدﻣ ّ‬ ‫ﺧﺪﻣﺘﺶ‬ ‫ﺳﮓ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﭼﻨﺎن ﺷﻮد ﮐﻪ ﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﯽ ﮐﻨﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﺳﮓ از ﭘﯽ ﻧﺎن‬ ‫ﭼﻮﻧﺎن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫آدﻣﯽ‬ ‫ﺧﺴﯽ‬ ‫ور‬
‫ﺳﺴﺖ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﻧﺸﻮی‬ ‫ﮐﺎر درﺑﻨﺪ ﻫﻤّﺖ ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬
‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﭘﻨﺎه‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺑﮕﻔﺘﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬

‫‪۳۷۶‬‬
 ‫اﻟﺒﺎب اﻟﻌﺎﺷﺮ‬
‫ﻓﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﺼﻨﯿﻒ اﻟﮑﺘﺎب و ﺑﯿﺎن ﮐﺘﺎﺑﺔ ﻫﺬا اﻟﮑﺘﺎب رﻋﺎﯾﺔ ﻟﺬوی اﻻﻟﺒﺎب‬

‫در ﻋﺬر ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻋﻘﻞ در ﺟﻞ ﮐﺸﯿﺪ و ﺟﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫دﯾﻦﭘﺮور‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫ﺑﯽﺧﺮده‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺷﻪ ﻧﺎﻣﺪ اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﺧﻮرده‬
‫ﺷﺎه ﮐﺸﯿﺪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫داﺷﺖ‬ ‫ﺧﺮدی‬ ‫ﺑﻨﺪه ﭼﻮن ﻣﻠﮏ و ﻋﺪل ﺷﺎه ﺑﺪﯾﺪ‬
‫ﺗﻬﯽ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎر‬ ‫ﻧﺴﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﯿﺶ ﺷﻪ ﻧﺎﻣﺪه اﺳﺖ ﻋﻘﻞ رﻫﯽ‬
‫از ﭘﯽ ﻧﻮر و ﺳﺮخروﯾﯽ ﺟﻤﻊ‬ ‫روی زرد و دﱃ ﺳﭙﯿﺪ ﭼﻮ ﺷﻤﻊ‬
‫ﭼﻮن ﺻﺒﺎ از ﭼﻤﻦ ره آوردی‬ ‫ﺑﺮده از دﯾﻦ ﻧﻪ از ﺳﺮِ ﻣﺮدی‬
‫وی ﭼﻮ ﻣﺎه ﭼﻬﺎرده ﺑﻪ ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ای‬
‫ﺧﻨﺪم‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺳﻮﺧﱳ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑﻨﺪم‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻤﺮ‬
‫دﺳﺘﻨﺒﻮی‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺑﻮﯾﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﮔﲑی ﺑﻪ دﺳﺘﻢ ای دﻟﺠﻮی‬
‫در ره ﺣﮑﻤﺖ و ﺑﯿﺎن و ﺑﻨﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺮاﺑﺨﺎﻧﮥ‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬
‫ﮔﻮ ﺑﺮون آر ار ﭼﻮ ﻣﻦ ﻫﺴﺘﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ از ﻋﺸﻖ ﮐﺲ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻣﺴﺘﺖ‬
‫راﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺑﺮم‬ ‫از‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﺑﯽﻃﻤﻊ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫ﭘﯿﮏِ‬ ‫ﺧﺮدم‬ ‫داﻧﺪ‬ ‫ﺻﺎدﻗﺎن‬ ‫ﭘﲑِ‬ ‫ﻓﻠﮑﻢ‬
‫ﺳﻌﺮم‬ ‫دان‬ ‫ﺧﻮارﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺷﻌﺮم‬ ‫ﻋﺎﺷﻘﺎن‬ ‫درد‬ ‫ﺷﻔﺎی‬
‫ﻣﻦ ﻫﻤﯽ ﮔﻮﯾﻢ و ﺗﻮ ﺧﻮش ﻣﯽﺧﻨﺪ‬ ‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﻧﻮر ﺑﺮق ز اﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﻧﺴﻮزﻧﺪش‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﺸﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻓﺮوزﻧﺪش‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻓﺘﯿﻠﻪ‬ ‫ﮐﺎن‬
‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺷﻤﻊ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﮔﺮﯾﻢ‬ ‫ﺧﻨﺪه‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺟﻤﻊ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻧﺒﯿﻨﯽ‬ ‫آن‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ از ﻟﻮح و دﺳﺖ روح ﮐﻤﻢ‬ ‫ﻗﻠﻤﻢ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫در‬ ‫آروزﻫﺎﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ دم ﺑﻪ ﺷﺴﺖ ﺑﺎر زﻧﻢ‬ ‫ﺳﺨﻨﻢ‬ ‫ﻟﺬّت‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫آن‬
‫ﺧﱪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺮﻧﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻫﲊم‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬

‫اﻧﺪر ﺧﻂ و ﻗﻠﻢ وﮐﺎﻏﺬ و ﺧﺎﻃﺮﮔﻮﯾﺪ‬

‫زان ﻫﻤﯽ ﮔِﻞ ﺧﻮرد ﭼﻮ آﺑﺴﱳ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﺎﻣﮥ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫آﺑﺴﱳ‬ ‫دل‬ ‫از‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫آرزو‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬ ‫روﺷﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺗﲑه‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫اﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ز ﺑﺪ ﭼﻮ در ﺣﺮﻣﻢ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺎﯾﺪ ز ﮔﻞ ﭼﻮ در ارﻣﻢ‬
‫ﺷﺐ ﻣﻦ روز و زﻫﺮ ﻣﻦ ﺷﮑﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ز روز و ﺷﺐ ﺗﻮام اﺛﺮﺳﺖ‬
‫آﺑﺴﱳ‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫آن‬ ‫ﺷﺒﯽام ﮐﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻫﻤﻪ را ﺷﺐ ز روز ﺣﺎﻣﻞ و ﻣﻦ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺎﻣﺪاد‬ ‫ز‬ ‫زاﯾﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫داده‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﻫﻢ ﺳﺒﮏ روح و ﻫﻢ ﮔﺮان ﮐﺎﺑﲔ‬ ‫دﺧﱰ ﻃﺒﻊ ﺑﻨﺪه ﻫﺴﺖ ﭼﻮ دﯾﻦ‬
‫ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﺣﻠﻘﻪ در ﮔﻮﺷﻢ‬ ‫ﭘﺮﻫﻮﺷﻢ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬

‫‪۳۷۷‬‬
‫ﻣﺎه‬ ‫ﺳﯿﻨﮥ‬ ‫ﮔﺮوﻫﻪ‬ ‫ﻧﭙﺴﻨﺪم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﺳﺘﺎد درزی از ﭘﯽ ﺟﺎه‬
‫آرم‬ ‫ﺣﺴﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫آرم‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺘﺎب‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻌﺪ‬

‫ﻓﯽ ﺣﺴﺐ ﺣﺎﻟﻪ و ﺑﯿﺎن اﺣﻮاﻟﻪ و ﺳﺒﺐ اﺣﱰازه ﻣﻦ اﻫﻞ اﻟﺪّﻧﯿﺎ‬

‫واﻧﺰواﺋﻪ و ﺗﺠﺮﯾﺪه ﻣﻦاﻟﺨﻼﺋﻖ و ﺳﺒﺐ ﺗﺼﻨﯿﻒ ﻫﺬااﻟﮑﺘﺎب‬
‫داﺷﺖ ﯾﮏ ﭼﻨﺪ در ﮔﺪاز ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫آز‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺣﺴﺐ‬
‫داﯾﺮهوار‬ ‫ﺣﺮص‬ ‫ز‬ ‫ﮔﺮد ﮔﺮدان‬ ‫ﭘﺮﮔﺎر‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫آﻓﺎق‬ ‫ﮔﺮد‬
‫ﺟﻤﻊ و ﻣﻨﻊ و ﻃﻤﻊ ﻣﺤﺎل ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺟﻤﺎل‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪﯾﻢ‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﻣﻌﺰول‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫از‬ ‫ﻣﻠﻮل‬ ‫ﻣﺎل‬ ‫ﻃﻼب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﺪم‬
‫ﻓﻮر‬ ‫ﻣﻈﻔّﺮ‬ ‫اﺳﮑﻨﺪر‬ ‫ز‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻮد ﻃﺒﻌﻢ ز ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ ﻧﻔﻮر‬
‫آﯾﲔ‬ ‫ﺑﺪﯾﻊ‬ ‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺗﺎ در اﯾﻦ ﺣﻀﺮﺗﻢ ﺧﺮد ﺗﻠﻘﲔ‬
‫دﻟﺨﻮاه‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻓﺰای‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻃﺮازم‬ ‫ﯾﺎدﮔﺎری‬
‫ﻫﺎدی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ازو‬ ‫را‬ ‫ﻣﻬﺘﺪی‬ ‫وادی‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫را‬ ‫روز‬ ‫روش‬
‫ﻏﺮور‬ ‫ﺷﺮاب‬ ‫ﺳﭙﺲ‬ ‫زان‬ ‫ﻧﺨﻮرد‬ ‫دﺳﺘﻮر‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻼ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﯾﺎدﮔﺎر‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫وی‬ ‫رﺳﺘﮕﺎری‬
‫ﺟﺎن و دل ﮐﺮدهام در اﯾﻦ ﺗﺄﻟﯿﻒ‬ ‫ﻫﺮزه ﻧﺎوردهام ﻣﻦ اﯾﻦ ﺗﺼﻨﯿﻒ‬
‫را‬ ‫ﺑﮑﻨﺪهام ﮐﺎن‬ ‫ﺳﻮزن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫رﯾﺴﻤﺎن ﮐﺮدهام ﺗﻦ و ﺟﺎن را‬
‫در ﻏﺮﯾﺒﯽ ﻏﺮﯾﺐ ﺷﻌﺮ ﭼﻮ ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﻧﻈﻢ ﺷﻌﺮم ﭼﻮ ﻧﻘﺶ ﻣﺎ ﭼﲔ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻣﻮﻟﺪ ﻣﺮا ز ﻏﺰﻧﲔ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺪﯾﻢ‬ ‫آب‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮار‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﺗﺸﯽ‬ ‫ﺧﺎک ﻏﺰﻧﲔ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻧﺰاد ﺣﮑﯿﻢ‬
‫ﻣﺮ ﺗﺮا ﮐﯽ ﮔﺮﯾﺰد از ﭼﻮ ﻣﻨﯽ‬ ‫اﻧﺠﻤﻨﯽ‬ ‫ﺑﺮﻏﻢ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫اﻧﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫رﻗﻢ‬ ‫ﻟﻘﻤﺎن‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬ ‫روی‬ ‫از‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﺑﺎزده ﺑﺮ ﻃﺮﯾﻖ ﺻﺪق و ﺻﻮاب‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺣﮑﯿﻢوار‬ ‫ﭘﺮﺳﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫از‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﮐﺎف ﺳﻤﺎک و ﺗﺎ ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫در ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ از دو ﻗﺎف زﻣﲔ‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺳﯿﻤﺮغ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫داﻧﯽ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﮐﻮ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬
‫ﺧﺎﯾﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺷﮑﺮ‬ ‫ﻃﻮﻃﯽ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺑﺴﺮاﯾﺪ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮﻏﯽ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫ﻓﯽ اﻓﺘﺨﺎر ﻧﻔﺴﻪ ﻋﻠﯽ اﻫﻞ ﻋﺼﺮه‬

‫ﺑﺮداﺑﺮد‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﭘﺮﯾﺸﺎن‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺧﻄﺮ‬
‫ﺷﺪم‬ ‫ﺑﻬﺎی‬ ‫را‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺳﺨﻨﺴﺮای‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫در‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﻔﺘﻢ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﮕﻔﺘﻢ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﻣﺪح‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺪاد‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﻪای‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺷﺎه ﺷﺎه ﻧﮋاد‬
‫ﮐﯽ ﻋﻄﺎ در ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮم‬ ‫ﺣﻖ ﻋﻄﺎ داد ﺣﮑﻤﺖ و ﻫﲊم‬
‫روی دﺳﺘﺖ ﺑﻪ از ﺳﺮِ اﻧﮕﺸﺖ‬ ‫ﺣﻖ ﭼﻮ آﻣﺪ ﻧﻤﻮد ﺑﺎﻃﻞ ﭘﺸﺖ‬

‫‪۳۷۸‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫روز‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻓﺮاز‬ ‫ﺷﺐ‬ ‫دﯾﺪهﻫﺎ‬
‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﺷﮑﻔﺘﻪ‬ ‫ﻏﻨﭽﻪ‬ ‫ﻣﺪﺗﯽ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﻬﻔﺘﻪ‬ ‫ﺻﺪف‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ‬
‫زاﻧﮑﻪ در ﭘﺮده ﺑﻮد ﻣﻌﻨﯽ ﺑﮑﺮ‬ ‫ذﮐﺮ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﯽ ﻣﺮد ﺟﺴﺖ و ﻣﺮد ﻧﯿﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ ﺑﮑﺮ از آن ﺳﻮی ﺗﻮ ﺷﺘﺎﻓﺖ‬
‫ﭘﯿﻞ ﯾﺎ ﺷﺎه راﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﻮد را‬ ‫را‬ ‫ﺑﺨﺮد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭘﯿﻠﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻣﻠﺦﮔﲑﻧﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻣﮕﺲﺧﻮار‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﭘﲑﻧﺪ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎزان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻃﻔﻠﻨﺪ ﺧﺮد و ﺳﺎده ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﭘﲑان‬ ‫ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﺎز ﺳﯿﻤﺮغ ﮔﲑ ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﺲ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ اﻧﺪر ﺟﻬﺎن ﻧﻔْﺲ و ﻧﻔَﺲ‬
‫ﮐﺮد ﻓﮑﺮت ﺑﻪ ﺳﻠﺦ و ﻏﺮّۀ ﻣﺎه‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫اﺑﺘﺪای‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﻨﺪه‬
‫از ﺗﻮ درﯾﺎی ﻣﺪح وز ﻣﻦ دُر‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋﻘﻞ ای دﻟﺖ ز ﻣﻬﺮش ﭘُﺮ‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫ﺧﺎﻣﻮﺷﯿﺖ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫دُرﻓﺸﺎن ﮐﻦ ز ﻟﻔﻆ و ﻣﻌﻨﯽ زود‬
‫ﺳﺮ ﭼﻪ در ﺧﺲ ﮐﺸﯿﺪهای ﭼﻮ ﺗﺬرو‬ ‫ﺳﺮو‬ ‫از‬ ‫ﻧﻮاﺳﺮای‬ ‫ﻋﻨﺪﻟﯿﺒﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫دُرش‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻻفزن‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﯿﺎﻓﺘﻪام‬ ‫ازو‬ ‫دُر‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺷﮑﺎﻓﺘﻪام‬ ‫دل‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺻﺪف‬
‫آﺑﺎدی‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﯾﺎدی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫دوﻟﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﻣﻌﻈﻢﺗﺮ‬ ‫ﻋﺼﺮ‬ ‫ﻣﺼﺮ‬ ‫از‬ ‫ﻗﺼﺮی‬ ‫ﺧﺮّمﺗﺮ‬ ‫ﻋﺪن‬ ‫دار‬ ‫از‬ ‫ﺷﻬﺮی‬
‫ﺿﻌﻒ آن ﺟﻔﺖ ﺑﺎب اﯾﻦ ﻗﺼﺮ اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻔـ او ﺧﻠﻒ ﻋﺰّت و ﻧﺼﺮ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺘﻮان‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ اﯾﻮان اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﺟﺎن‬
‫ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﻬﺎدﺗﲔ‬ ‫ﺣﺮوف‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫در ﻋﺪد ﮔﺮﭼﻪ ﭘﺮ ﻣﻠﮏ ﻓﻠﮑﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﯽﺗﻘﺼﲑ‬ ‫ﻋﺪن‬ ‫ﻗﺼﺮ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﭼﻮن زﻟﻒ ﺣﻮر در ﺗﻔﺴﲑ‬
‫ﻧﯿﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺳﺮاﺋﻠﯽ‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺗﺒﺠﯿﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻃﺮاوت‬ ‫از‬ ‫ﻃﺎﻗﻬﺎش‬
‫ﭘﺎک و ﻋﺎﱃ ﭼﻮ ﺧﺎﻧﺪان رﺳﻮل‬ ‫ﺧﺎﻧﻬﺎش از رﯾﺎ و ﻃﻤﻊ و ﻓﻀﻮل‬
‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮّ‬ ‫ﻓﺮش‬ ‫واﻧﺪرو‬ ‫ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ‬ ‫او‬ ‫ﺑﻮم‬
‫ﺑﺎﻃﻨﺶ ﭼﻮن ﺑﻬﺎر ﺧﻨﺪان روی‬ ‫ﻇﺎﻫﺮش ﻫﻤﭽﻮ ﺣﻮر ﻣﺸﮑﲔ ﻣﻮی‬
‫ﺟﻮﯾﯽ از ﻣﺸﮏ و ﺟﻮﯾﯽ از ﻋﻨﱪ‬ ‫ﺧﺸﺘﯽ از ز ّر و ﺧﺸﺘﯽ از ﮔﻮﻫﺮ‬
‫ﻃﻮﺑﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺜﺎﱃ‬ ‫ﮔﯿﺎﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻬﺎﱃ‬ ‫ﻫﺮ‬
‫آب ﺟﺎﻧﻬﺎ روان ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﯾﺶ‬ ‫دلﺟﻮﯾﺶ‬ ‫روی‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫ﻧﺪی‬ ‫ﮔﻮش‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ﺻﺪقاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻓﺪی‬ ‫ﺑﺮ ﮔﯿﺎه ﮐﺒﺶ‬ ‫او‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺣﻮر‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫وز‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﭘﺮده‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫اﻧﺪرو‬
‫زرهﻣﻮﯾﺎن‬ ‫رخ‬ ‫ﺧﺎل‬ ‫ﻧﻘﻄﮥ‬ ‫ﻇﺮف ﺣﺮﻓﺶ ﭼﻮ زﻟﻒ ﻣﻪروﯾﺎن‬
‫ﻧﺎم آن ﻗﺼﺮ ﮐﺮده ﻣﻘﻌﺪ ﺻﺪق‬ ‫واﻧﺪرو ﻗﺼﺮی از ﺣﻘﯿﻘﺖ و ﺻﺪق‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻏﺮﯾﺒﺎن‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دروازه‬ ‫دَرِ‬ ‫ﺷﻬﺮی آﺑﺎد ﭘﺮ ز ﻧﻌﻤﺖ و ﻧﺎز‬
‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺸﺴﺘﻪ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺻﻔﺖ‬ ‫اﻧﺪرو ﺑﻬﺮ ﯾﻤﻦ و ﻋﺰّت و ﺑﺨﺖ‬
‫ﺑﻮد‬ ‫ﭘﺮوﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎیﺑﻨﺪ‬ ‫او‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻈﻢ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻏﺰﻧﲔ ﺑﻮد‬
‫اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻗﺼﺮ در ﭼﻨﲔ ﺷﻬﺮی‬ ‫دﻫﺮی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﯾﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬

‫‪۳۷۹‬‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫وﺻﻒ‬ ‫ﺳﺎﮐﻨﺶ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫دﻫﺮ ﺧﺮّم‬ ‫ﺷﻬﺮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫زﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪر ﭼﲔ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺠﻮﯾﻨﺪ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ از اﯾﻦ‬
‫ﻟﺬﯾﺬ‬ ‫ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫روم‬ ‫ﻗﯿﺼﺮ‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺬ‬ ‫ﺳﺎزدش‬ ‫ﻃﻤﻐﺎج‬ ‫ﺷﺎه‬
‫ﮔﺸﺖ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﻫﻨﺪ در ﭼﯿﭙﺎل‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎی ﺧﻮش ﭼﻮ آب زﻻل‬
‫ﻧﺮﮔﺲ‬ ‫و‬ ‫ﺑﻨﻔﺸﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻓﻀﻼ‬ ‫ﻋﻘﻼ را ﺷﺪه اﺳﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﻧﺲ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺟﺎﻫﻞ ز ﻋﻠﻢ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫اﻓﺴﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬
‫اﺑﺪاﻟﺴﺖ‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺟﻬّﺎﻟﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﺎی ﺑﻪ ﻓﻀﻞ ﺗﻮ روزﮔﺎر ﻣﻘﺮّ‬ ‫ﺳﺮّ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮم ﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﻓﮑﻨﺪی‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺷﻮری‬ ‫ﮐﺎﻧﯽ از ﻣﺤﺾ ﻋﻘﻞ ﮐﻨﺪی ﺑﺎز‬
‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﻬﺎی‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺧَﻠﻖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زود ﭘﯿﺶ آر ﺧﻮب و ﺗﺎزه ﺳﺨﻦ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺣﮑﻤﺎی‬ ‫زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﺗﺎ ﻫﻤﯽ ﺳﺨﻦ راﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺜﻞ اﯾﻦ ﮐﺲ ﻧﺪﯾﺪه در دﻫﺮی‬ ‫ﺷﻬﺮی‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﺑﻨﺎ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫اﻟﻮان‬ ‫ﻧﻌﻤﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ورا‬ ‫ﺟﻨّﺖ‬ ‫ﺻﺤﻦ‬
‫آب و ﺷﲑش ﻏﺬای ﺟﺎن ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫روان ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫درو‬ ‫ﻣﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺴﻞ‬
‫ﻗﻮت‬ ‫ﺟﻤﺎﻟﺶ‬ ‫را‬ ‫ارواح‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﯾﺎﻗﻮت‬ ‫از‬ ‫ﻗﺼﺮﻫﺎﯾﯽ‬ ‫واﻧﺪرو‬
‫ﺧﺎک ﺑﻮﻣﺶ ﻋﺒﲑ و ﺳﻨﮓ و دُرر‬ ‫زﯾﻮر‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻮرﯾﺎن‬ ‫واﻧﺪرو‬
‫ﺟﺰ ﻣﮕﺮ ﺟﯿﮏ ﺟﯿﮏ ﮔﻨﺠﺸﮑﺎن‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ زﯾﻦ ﺑﺎغ ﻧﺰد ﭘﺮ رﺷﮑﺎن‬
‫ﭼﻨﻮ‬ ‫رﺳﯿﺪه‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻃﻮﺑﯽ اﺳﺖ ﺗﺎزه و ﺧﻮش و ﻧﻮ‬
‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﺮدﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﯽ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﯿﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬
‫را‬ ‫روﯾﺶ‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺷﺴﺘﻪ از ﺑﻬﺮ رﻧﮓ و ﺑﻮﯾﺶ را‬
‫ﺣﻠﻢ‬ ‫آﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ازو‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﻫﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﻣﺄﺧﺬش ﺳﻬﻞ ﭼﻮن ﻫﻮا در ﺟﺎن‬ ‫ﻣﻄﻠﺒﺶ ﺳﺨﺖ ﭼﻮن ﮔﻬﺮ در ﮐﺎن‬
‫ﭼﻮن ﻋﺮوﺳﯽ ﺑﻪ زﯾﺮ ﺷﻌﺮ ﺗُﻨُﮏ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﮔﺮان ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﺳﺒﮏ‬
‫آﻓﺘﺎب از ﺟﻤﺎل و ﺑﺎد از ﺑﻮی‬ ‫ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﺶ ﺑﱪده از ﺗﮓ و ﭘﻮی‬
‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻏﺎﻟﺒﺶ‬ ‫اوﻫﺎم‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺶ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﻪ ره آورده ﺷﺮق و ﻏﺮب ﻓﻠﮏ‬ ‫ﺑﺮده اﯾﻦ را ز ﺑﻬﺮ ﻗﻮّت ﻣﻠﮏ‬
‫ﻗﺪس‬ ‫ﺣﻈﲑۀ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺮ ﮔﺬر‬ ‫روحاﻟﻘﺪس‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺻﺒﺎ‬ ‫ای‬
‫ﭼﺮب و ﺷﲑﯾﻦ ﭼﻮ روﻏﻦ ﺑﻠﺴﺎن‬ ‫ﺑﺮ ﺗﻦ و ﺟﺎن ﻧﺎﮐﺴﺎن و ﮐﺴﺎن‬
‫ﺧﻮد‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﭼﺸﻢ‬ ‫ﯾﻌﻘﻮبوار‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﺳﺮﺷﺖ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫روﺿﮥ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﯿﻨﺪ‬
‫ﯾﻮﺳﻔﺲ از درون و ﺑﲑون ﺧﻮب‬ ‫ﻧﺎﻣﻌﯿﻮب‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫از‬
‫ﭘﺪر‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫دﺷﻨﺎم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺗﻠﺦ و ﺷﲑﯾﻦ ﭼﻮ ﻣﯽ ﺑﻪ ﻃﻌﻢ و اﺛﺮ‬
‫آﺗﺶ و آب او ﻧﻪ ﺧﺸﮏ و ﻧﻪ ﺗﺮ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ و ﺣﺮف و ﻇﺮف او ﺑﻪ اﺛﺮ‬
‫ورﻧﻪ ﮐﺎﻏﺬ ﭼﻪ ﻃﺎﻗﺖ آن داﺷﺖ‬ ‫ﺗﺮی ﺧﻮﯾﺶ ﺣﺮف ﭘﻨﻬﺎن داﺷﺖ‬

‫‪۳۸۰‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺸﺮ اﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن را ﺑﺲ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ ﮐﺲ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻧﮑﻮﺗﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬
‫ﺣﺴﺪ و ﺑﺨﻞ و ﺟﻬﻞ ﻗﯿﻤﺖﮔﺮ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺒﺎد‬ ‫را‬ ‫ﮔﻬﺮ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ور ﻣﻌﺎﻧﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻢ از دو درم‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻗﯿﻤﺘﺶ‬
‫ﮔﺮگ و ﯾﻮﺳﻒ ﯾﮑﯽ ﺑُﻮَد ﺳﻮی ﮐﻮر‬ ‫ﺳﻮی ﺣﺎﺳﺪ ﭼﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﺳﺘﻮر‬
‫ﯾﻮﺳﻔﯽ ﯾﺎﺑﯽ از دو ﮔﺰ ﮐﺮﺑﺎس‬ ‫ﻧﺨﺎس‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺣﺴﺪ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دزدﯾﺪه‬ ‫ﮐﺴﯿﺶ‬ ‫ﻧﮕﲑد‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫دزد‬ ‫زو‬ ‫ﻟﯿﮏ‬
‫ور ﮐﺴﯽ ﮔﻔﺖ ﮔﻮ ﺑﯿﺎر و ﺑﺨﻮان‬ ‫ﮐﺲ ﻧﮕﻔﺖ اﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﮔﺮ ﯾﮑﯽ ور ﻫﺰار زانِ ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﻧﻤﻂ ﻫﺮﭼﻪ در ﺟﻬﺎن ﺳﺨﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻬﻦ‬ ‫ﻫﺮزه‬ ‫ﺑﻬﺮزه‬ ‫ﻧﮕﺮدد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺎن دارد اﯾﻦ ﮔﺰﯾﺪه ﺳﺨﻦ‬
‫ﺧﺼﻢ ﺧﻮاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﻄﺶ‬ ‫ﻧﻤﻄﺶ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺗﺎزهﺗﺮ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮ‬
‫ﺑﱰاﺷﺪ‬ ‫ﺧﺎره‬ ‫آﻧﮑﺲ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻣﺴﱰق‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬
‫ﺑﺴﻢاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ز‬ ‫دﺑﲑان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫اﺑﻠﻪ‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮک‬ ‫اﯾﻨﻨﺪ‬ ‫دزد‬
‫رﻓﺘﺎر‬ ‫و ﮐﮋ‬ ‫زﺷﺖ‬ ‫ﭘﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫دزدی‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺑُﺮد‬ ‫ﺑﺒﺎﻓﺪ‬ ‫و‬ ‫اﻃﻠﺲ‬ ‫ﺑﱪد‬ ‫ﮐُﺮد‬ ‫ﺑﯿﺎرد‬ ‫و‬ ‫روﻣﯽ‬ ‫ﺑﱪد‬
‫ﭼﻮن ﺧﻮدش زﺷﺖ و ﺑﺎ ﺷﮕﻮﻧﻪ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﻮدش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮐﻨﺪ‬
‫را‬ ‫رﻧﺪان‬ ‫ﺧﺮان‬ ‫ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﺳﻨﺪان‬ ‫ﻓﺮوﻣﺎﯾﮕﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﮐﻨﻨﺪ ﺟﺎﻧﺸﺎن ﮐﻮ‬ ‫ورﭼﻪ‬ ‫ﻧﺎﻧﺸﺎن ﮐﻮ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﻬﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫اﯾﺸﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻧﻬﺎدن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﺳﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻧﮕﺎری‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﮐﯽ ﺷﻮد ﺳﻮی او ﻣﻠﮏ ﻣﻬﻤﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرو‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫ﭘﺎک را ﺑﺎ ﭘﻠﯿﺪ و ﻣﺮده ﭼﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﻣﺮدار‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﯽروان‬ ‫ﺻﻮرت‬
‫ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﺮده روح درآر‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﭼﻮﻧﺶ ﮔﻔﺖ روح ﻧﮕﺎر‬
‫ﭘﺮده از ﭘﯿﺶ ﻧﻘﺶ ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ‬ ‫ﺑﻨﮕﺎﺷﺖ‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫ﻧﻘّﺎش‬ ‫ﻣﺮد‬
‫از ﺳﺮِ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻟﻄﯿﻒ و ﻏﺮﯾﺐ‬ ‫ﺟﺎن در آن ﺻﻮرت ﺑﺪﯾﻊ و ﻋﺠﯿﺐ‬

‫ﻓﯽ ﺑﯿﺎن ﺣﺎﻟﻪ و ﺣﺴﺐ اﺣﻮاﻟﻪ رﺣﻤﺔاﻟ ﱣﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ‬

‫ﺟﺤﯿﻢ‬ ‫ﻗﻌﺮ‬ ‫وﯾﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ورﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮ در آورد ﯾﺎﻓﺖ ﺧﻠﺪ و ﻧﻌﯿﻢ‬
‫داﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺪاﻧﺪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻬﻠﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﭘﺪﯾﺪارﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﺮﯾﺪار‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﮔﻞ ﻣﺤﺎل او ﺧﺎر اﺳﺖ‬
‫ﻟﻘﻤﻪ و ﺳﺤﺮ و ﻧﻈﻢ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺣﻼل‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ را ُﺑﻮَد ﺑﻪ ﺧﻮان ﺟﻼل‬
‫ﻟﻘﻤﻪ و ﺷﺮب و ﻧﻄﻖ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺣﺮام‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن را ز ﺣﺮص و ﺑﺨﻞ ﻣﺪام‬
‫ﺟﺎﻧﯽ‬ ‫دﻣﺪ‬ ‫درو‬ ‫ﻗﺪﺳﯽ‬ ‫روح‬ ‫از ﮐﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋﻘﺪ ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﻨﻢ‬
‫دل و ﺟﺎن را ﻃﺮاوت ﻣﻌﻨﯿﺶ‬ ‫زﻧﺪه و ﺗﺎزه ﮐﺮد ﭼﻮن ﻃﻮﺑﯿﺶ‬
‫در دو ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻮ ﭼﺸﻤﮥ ﺣﯿﻮان‬ ‫رَوان‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫روان‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬
‫ﺳﻘﺮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫رواﻧﺴﺖ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺷﺮّ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻋﺼﺮ‬ ‫اﺑﻨﺎی‬ ‫ﺷﻌﺮ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫رواﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎ‬ ‫رﯾﮓ‬ ‫در‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ده‬ ‫در‬ ‫روان‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫آب‬

‫‪۳۸۱‬‬
‫رﯾﮓ ﭼﻮن ﺷﺪ روان ﺑﻠﺨﺸﺪ راغ‬ ‫آب ﭼﻮن ﺷﺪ روان ﭼﻪ ﺳﺎزد ﺑﺎغ‬
‫ﻟﯿﮏ ﺳﯿﻠﺶ ﻫﻼک ﺟﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روان‬ ‫روان‬ ‫ﻣﻨﺼﻒ‬ ‫آب‬
‫ﻫﻤﭽﻮ آﺑﺴﺖ و ﻧﻔﺲ ازو اﯾﻤﻦ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺳﻮی ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻌﺮ‬
‫ﮔﻮش‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮّی‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻓﺮوش‬ ‫ژاژ‬ ‫ﺣﮑﯿﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺣﮑﻤﺖ‬
‫ﺳﯿﻢ ﺑَﺪ ﻫﻢ روان ﺑﻮد ﺑﺮ ﮐﻮر‬ ‫ﺣﮑﻢ او ﻫﻢ روان ﺑُﻮَد در ﺷﻮر‬
‫ﻋﺸﺮ و ﺧﻤﺲ از ﺿﯿﺎع و ﮐﺎن ﺧﯿﺰد‬ ‫ﺷﺮع و ﺷﻌﺮ از روان و ﺟﺎن ﺧﯿﺰد‬
‫ﺗﻮدۀ ﺷﻮره ﻋﺸﺮ و ﺧﻤﺲ ﻧﺪاد‬ ‫از ﺗﻦ و ﻃﺒﻊ ﺷﺮع و ﺷﻌﺮ ﻧﺰاد‬
‫ﭘﺎک و روﺷﻦ روانﻓﺰا و روان‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ آﺑﺴﺖ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﮐﺲ را ﺑﺮﯾﻦ ﻧﻤﻂ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﭼﻮن ز ﻗﺮآن ﮔﺬﺷﺘﯽ و اﺧﺒﺎر‬
‫ﻟﻘﺒﺶ‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﮐﺮدی از ﻧﯿﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺴﺒﺶ‬
‫اﯾﻦ ﻧﮑﻮﺗﺮ ﺑﺴﯽ ﮐﻪ ﺳﺒﻊ ﻃﻮال‬ ‫ﮔﻮﯾﻤﺖ ﮔﺮ ﮐﻨﯽ ز ﻣﻦ ﺗﻮ ﺳﺆال‬
‫را‬ ‫ﺣﻤﯿّﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮدی‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫وز‬ ‫را‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯿﺖ‬ ‫ﻋﻠﯽرﻏﻢ‬ ‫ﭘﺲ‬
‫آوﯾﺰش‬ ‫دل‬ ‫ﮐﻌﺒﮥ‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﯿﺰش‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫روان‬ ‫ﺑﺎ‬
‫ﺟﺎن ز ﻣﻐﺰش ﻫﻤﯽ ﺑﺒﻨﺪد ﮐﺎن‬ ‫ﺗﻦ ز ﻧﻘﺸﺶ ﻫﻤﯽ ﺑﯿﺎﺑﺪ ﺟﺎن‬
‫ﮐﻪ ﮐﻼﻣﯽ ﮔﺰﯾﺪه ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻣﺘّﻔﻖ‬ ‫ﻓﻀﻼ‬
‫ﺳﯿﻪ و ﺧﻮش دﻟﺴﺖ ﭼﻮن ﺷﻪ رﻧﮓ‬ ‫ﺧﻂ اوراق اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻪ رﻧﮓ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻧﯿﻮﻓﺘﺪ‬ ‫ﺗﺮاﺟﻊ‬ ‫در‬ ‫ﻋﺰّ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫آﻓﺘﺎﺑﯿﺴﺖ‬
‫زﺑﻮر‬ ‫ز‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﻇﻦ‬ ‫داود‬ ‫ﻟﺤﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺸﻨﻮد ﺑﻪ ﮔﻮش از دور‬
‫ﺑﻨﺪه را ﭘﻨﺪ و رﻧﺪ را ﺗﺮﻓﻨﺪ‬ ‫ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺣﮑﻤﺖ و ﻣﻮاﻋﻆ و ﭘﻨﺪ‬
‫ﺧﻂ ﻣﻦ ﺧﺎﻣﺶ ﺷﮑﺮ ﺳﺨﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪﻧﺴﺖ‬ ‫روان‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻌﺮ‬
‫ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺶ را ﯾﮑﯽ و ﯾﮑﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ را اﻧﺪرﯾﻦ دو ﺟﻬﻞ و ﺷﮑﯿﺴﺖ‬
‫دارد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﻫﺎی‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ‬ ‫در ﺳﺮاﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﮑﺮ و ﻓﻦ دارد‬
‫ﮐﻪ ﺑﺦ ﺧﻮﺑﯽ ﮔﺬﺷﺖ از اﻧﺪازه‬ ‫ﺗﺎزه‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫دارد‬ ‫ﻟﺬّﺗﯽ‬
‫زوال‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫راه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺑﱰﺳﻢ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫رﺳﺎﻧﯿﺪهام‬
‫زود آﯾﺪ در آن ﺳﺨﻦ ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺖ رﺳﺪ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺑﯿﺖاﻟﻤﺎل‬ ‫ﺑﯿﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺑﯿﺘﯽ از ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﺳﻮی ﺑﺪ ﺣﺎل‬
‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﻓﱰ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ در ﻏﻔﻠﺖ اﻧﺪرﯾﻦ ﺳﯽ ﺳﺎل‬
‫ﻋﺬر ﺳﯿﺼﺪ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺨﻮاﺳﺖ‬ ‫اﯾﻦ ﺳﺨﻨﻬﺎ ز ﮐﺎﺗﺐ ﭼﭗ و راﺳﺖ‬
‫دُر‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﭘُﺮ‬ ‫ﻟﺆﻟﺆ‬ ‫ز‬ ‫ﺧﺎﻃﺮی‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮدم‬
‫آﻣﺪ‬ ‫دهﻫﺰار‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﻋﺪد‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫در‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬
‫ﺗﻮﻓﲑ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻘﺼﲑ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺗﺄﺧﲑ‬ ‫اﺟﻞ ﮐﻨﺪ‬ ‫ازﯾﻦ ﮔﺮ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬
‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫وﮔﺮﻧﻪ‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ زﯾﻦ ﭘﺲ ﺑﻪ ﺷﺎﻋﺮی ﭘﻮﯾﺪ‬
‫دان ﮐﻪ ﭘﲑوز ﺑﺨﺖ را روزﯾﺴﺖ‬ ‫زﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮐﺎﺻﻞ ﻋﺎﻟﻢ اﻓﺮوزﯾﺴﺖ‬
‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫او‬ ‫اوداج‬ ‫ﺧﻮن‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫اذای‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻣﻨﻮﯾﺲ‬ ‫ﺧﺼﻢ ﮔﻮ‬ ‫ﺑﻨﻨﻮﺷﺖ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ از ﭘﯽ دل اﺑﻠﯿﺲ‬

‫‪۳۸۲‬‬
‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﺎﺗﺐ‬ ‫ﻋﻠّﯿّﲔ‬ ‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫داد‬ ‫ز‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﻨﻮﯾﺴﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫زاد‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﮋادی‬ ‫ﺑﺪ‬
‫ﺑﻬﺮاﺳﺪ‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﺑﻮم‬ ‫ﻗﺪر اﯾﻦ ﺷﻌﺮ دﯾﻮ ﭼﻪ ﺷﻨﺎﺳﺪ‬
‫ﻣﺎدرزاد‬ ‫ﮐﺮّ‬ ‫و‬ ‫داود‬ ‫ﻟﺤﻦ‬ ‫ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﺷﻨﯿﻊﺗﺮ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﻪ‬
‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫آرای‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫آرد‬ ‫ﻓﺮود‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬
‫ﯾﺎ ﺑﺪﯾﺪ اﯾﻦ ﻟﻄﯿﻒ ﺳﺮو ﺑﻨﺎن‬ ‫ﺳﺨﻨﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﯽ‬
‫زاﻧﮑﻪ ﺑﺮ رﯾﺶ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽﺧﻨﺪد‬ ‫ﻧﭙﯿﻮﻧﺪد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﻧﮕﺮد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫درو‬ ‫ﺑﺨﺴﺒﺪ‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫اﯾﻨﺖ رﻧﺠﯽ ﮐﻪ ﮐﻮر ﺷﻤﻊ ﺧﺮد‬
‫ﻟﺤﻦ داود و ﻣﺴﺘﻤﻊ ﭼﻮ ﺳﺘﻮر‬ ‫ﺷﻤﻊ ﺑﯿﻬﻮدهدان ﺗﻮ در ﺑﺮ ﮐﻮر‬
‫ﮔﻮ ﺑﺮو ﺧﺎک ﺧﻮر ﻣﻐﯿﻼن را‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﮔﻠﱭ ده آب ﺣﯿﻮان را‬
‫ﺳﻮد‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮان‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺤﻤّﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ‬
‫ﺑﻮاﻟﻤﺠﺪﺳﺖ‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ز‬ ‫او‬ ‫ﺷﻔﯽ‬ ‫ﻣﺠﺪﺳﺖ‬ ‫ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫او ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﮐﻨﯿﺖ‬ ‫ﻣﺎﺿﯿﻢ‬ ‫ﻣﺠﺪود‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫زاﻧﮑﻪ ﺟ ّﺪ را ﺑﻪ ﺟ ّﺪ ﺷﺪم ﺑﻨﯿﺖ‬
‫ﻣﺠﺪودم‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻧﺎم‬ ‫ﻗﺒﻞ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮدم‬ ‫ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺷﻌﺮا‬
‫ﭼﻮن ﻣﻨﯽ ﻫﺴﺖ و ﺑﻮد و ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪا ار ﺑﻪ زﯾﺮ ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
‫ﮔﲑ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﺎر‬ ‫ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬ ‫ﺣﮑﻢﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮﯾﺴﺖ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮم‬
‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎزی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺸﻤﺎرد‬ ‫آﻧﮑﻪ او ﻣﻨﺼﻒ اﺳﺖ و زﯾﺮک ﺳﺎر‬
‫ﮐﻪ ﻧﻪ از زﯾﺮﮐﺎن ﮐﻤﻨﺪ اوﺑﺎش‬ ‫ﻫﺰل اﮔﺮ ﺑﺎ ﺟﺪﺳﺖ ﮔﻮ ﻣﯽﺑﺎش‬
‫زر و ﺟﻮ ﻫﺴﺖ و ﻋﯿﺴﯽ و ﺧﺮ ﻫﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺮا اﻧﺪرﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﮐﻪ رﻫﺴﺖ‬
‫آﻧﭽﻪ زر ﻋﯿﺴﯽ آﻧﭽﻪ ﺟﻮ ﺧﺮ او‬ ‫ﺑﺨﻮرد آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ در ﺧﻮر او‬
‫ﻧﯿﮑﯽ ﺑﯽ ﺑﺪی ﺗﻮ ﭼﺸﻢ ﻣﺪار‬ ‫ﺷﻤﺎر‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬
‫زﯾﺮ رﻧﺞ اﻧﺪرون ﻫﻤﻪ ﮔﻨﺞ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ راﺣﺘﯿﺴﺖ ﺻﺪ رﻧﺞ اﺳﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﻣُﻞ ﺑﯽﺧﻤﺎر و ﮔُﻞ ﺑﯽﺧﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ در زﯾﺮ ﻫﻔﺖ و ﭘﻨﺞ و ﭼﻬﺎر‬
‫وآن ﺟﻬﺎن دوزخ و ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻬﻢ‬ ‫اﯾﻦ ﺟﻬﺎﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮب و زﺷﺖ ﺑﻬﻢ‬
‫ﺑﺎﻋﺜﺶ ﺑﺪﺧﻮﯾﯽ و ﻧﯿﮏ ﺧﻮﯾﯿﺴﺖ‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻈﻢ او ز دوﯾﯿﺴﺖ‬
‫ﻗﻬﺮ و ﻟﻄﻒ اﺳﺖ ﺑﺎ اﻟﻬﯽ او‬ ‫او‬ ‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﯽ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬
‫اﯾﻤﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫و ﮐﻔﺮ‬ ‫ﺷﺮ ّ‬ ‫و‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫ﺗﻮ ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ دﯾﺪهای ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‬
‫ﺿﺮّ و ﻧﻔﻌﺴﺖ در ﻣﺰاج ﻧﺒﺎت‬ ‫ﻗﺒﺾ و ﺑﺴﻄﺴﺖ در ﺟﻬﺎن ﺣﯿﺎت‬
‫ﻫﻤﭽﻮ در ﺷﮑﻞ و ﺻﻮرت آب وﮔﻠﺴﺖ‬ ‫ﻗﺒﺾ و ﺑﺴﻄﯽ ﮐﻪ در ﺟﻬﺎن دﻟﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ ﺑﺠﻬﻠﺴﺖ ﺗﺮک و زﻧﮕﯽ او‬ ‫ﻣﺼﻠﺤﺖ راﺳﺖ اﯾﻦ دو رﻧﮕﯽ او‬
‫ﮔﺮ ﺑﺪزدد ز ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﺑﺤﻠﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او ﺧﲑه ﺳﺎز و ﻣﺴﺘﺤﻠﺴﺖ‬
‫ﻟﻘﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ز‬ ‫زدن‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﺪﻫﺪ‬ ‫ﻧﻮاﻟﻪای‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎﻏﺒﺎن‬ ‫ﭼﻪ ﺣﮑﯿﻤﯽ ﺑُﻮَد ﮐﻪ ﺧﻮان ﺑﻨﻬﺪ‬
‫ﺧﺮدﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻋﺎم ﮐﺮدن‬ ‫دﻋﻮت‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮی‬ ‫ﺧﺎص‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﮐﺎر‬ ‫ﺑﺮه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﺗﺮّه‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ‬

‫‪۳۸۳‬‬
‫ﻫﺰل ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ ﺟ ّﺪ ﻫﻢ از ﺧﺎﻧﻪﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ ﻫﺰل ﺟ ّﺪ ﭼﻮ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪﺳﺖ‬
‫درﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫آراﯾﺪ‬ ‫ﺧﺰاﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫را‬ ‫ﺷﺎه‬
‫اﻗﻠﯿﻤﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺑﯿﺖ‬ ‫ﺗﻌﻠﯿﻤﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻫﺰل‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮﺷﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ اﻧﺪر اﯾﻦ اﻗﻠﯿﻢ‬
‫ﻫﺰﻟﺶ از ﺳﺤﺮ ﺷﺪ روان آﻣﯿﺰ‬ ‫ﯾﻌﻨﯽ ار ﺟ ّﺪ اوﺳﺖ ﺟﺎن آوﯾﺰ‬
‫ﺧﻮﺷﱰ‬ ‫دﯾﮕﺮان‬ ‫ﺟ ّﺪ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺰﻟﻢ‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﺷﮑﺮ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺿﻌﻒ و ﭘﲑی‬

‫از ﭘﺲ اﯾﻦ رﮐﻮع ﭼﯿﺴﺖ ﺳﺠﻮد‬ ‫ﺣﺴﻮد‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫راﮐﻌﻢ‬
‫ﺟﻮی ﻋﻤﺮم ﭘﺮ آب روﺷﻦ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺪدﮔﻪ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺧﺎک ﺳﺮدی ﺑﱪد و ﺑﺎد ﺗﺮی‬ ‫آﺧﺮ از آب ﻣﻦ ز ﭘﺎک ﺑﺮی‬
‫ﺷﺎب را ﺷﯿﺐ و ﻋﺠﺰ ﻋﺎﺟﺰ ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻣﺮد ﭼﻮن ﭘﲑ ﮔﺸﺖ ﻋﺎﺟﺰ ﮔﺸﺖ‬
‫ﻏﻤﻨﺎﮐﻢ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮخ‬ ‫دل‬ ‫از‬ ‫ﺑﯽﺑﺎﮐﻢ‬ ‫ﺣﺴﻮد‬ ‫روزﮔﺎر‬
‫ﮐﺮد روﯾﻢ ﭼﻮ ﻗﲑ و ﻣﻮی ﭼﻮ ﺷﲑ‬ ‫ﮐﺮد ﭘﺸﺘﻢ ﮐﻤﺎن و ﮐﺎم ﭼﻮ ﺗﲑ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﻬﺎده‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮐﺮده‬
‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﯽزﻧﻢ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﭘﺎی ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻢ آﻣﺪ از ﻏﻢ ﺷﺴﺖ‬
‫ﺗﺎر ﭘﲑی و ﺗﲑ ﻫﺮدو ﯾﮑﯿﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ ﻧﻮر ﺷﺒﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﯽ زﯾﺮ ﺧﺎک ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻔﺖ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺑﺎﻻ دوﺗﺎ و ﺑﺎ ﺗﻦ ﮔﻔﺖ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪۀ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﻮﻫﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫دﯾﺪۀ‬ ‫ﻫﺮدو‬ ‫رﻏﻢ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﺑﺎز‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺘﻬﺎ‬ ‫ﺧﻮش ﺧﻮش از ﻣﻦ ﺟﻬﺎن ﻫﺰل و ﻣﺠﺎز‬
‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺗﻨﮕﻨﺎی‬ ‫واﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻫﺰل‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺎه‬
‫ﮐﺎﻧﺪُه دﺷﻤﻨﺴﺖ و ﺷﺎدی دوﺳﺖ‬ ‫ﻧﮑﻮﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﻋﺎرض‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﺳﻮی آن ﻣﺮگ ﺳﺮخ و زردی ﭼﻬﺮ‬ ‫در ﻧﮕﺮ در ﻣﻦ ای رﻓﯿﻖ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ‬
‫و ﮔﻠﺸﻦ ﮐﺎم‬ ‫ﻏﺮور‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از آن اﯾّﺎم‬

‫‪۳۸۴‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ اﻧﺪر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺣﺎل‬
‫ﻫﻼل‬ ‫ز‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﺑﺨﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﺑﻮدم‬ ‫ﺑﺪر‬
‫ﮔﺸﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺑﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫دوﺗﺎ‬ ‫ﻫﻼل‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮگ‬ ‫رﻓﱳ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﺎز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﭘﻨﺒﻪ از ﮔﻮش ﮐﺮد ﺑﲑون ﻣﺮگ‬
‫ﭘﺲ ﭼﻞ ﺳﺎل ﮔﺮد ﻋﺎرض و ﺳﺮ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺎﻟﮕﯿﻢ‬ ‫ﯾﮏ‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﺑﻠﻬﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دادم‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺑﯽاﺳﺘﺎد‬ ‫ﮐﺎرﮔﺎه‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺪﻣﯿﺪ‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﭘﲑﯾﻢ‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫رﺳﯿﺪ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﯾﯿﻢ‬ ‫ﺷﺐ‬
‫ﺷﺒﯽ‬ ‫ﻧﯿﻢ‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﺑﻨﺪﯾﺪﯾﻢ‬ ‫ﺑﻮاﻟﻌﺠﺒﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻨﻤﺮدﯾﻢ‬
‫ﺳﭙﯿﺪ زﻣﺎن‬ ‫ﺳﯿﻪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫دو‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﻮی و دل ﺷﺪ ﭼﻮ ﺷﲑ و ﭼﻮن ﻗﻄﺮان‬
‫وﯾﻦ ﺳﭙﯿﺪی ز دل ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺖ ﺑﺤﻞ‬ ‫آن ﺳﯿﺎﻫﯽ ز ﻣﻮی رﻓﺖ ﺑﻪ دل‬
‫ﻣﻮﯾﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﮐﻪ ﻧﻔﻂ و ﻗﻄﺮان ﺑُﺪ‬ ‫دل ﻣﻦ ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺮف و دﻧﺪان ﺑُﺪ‬
‫دﻧﺪان‬ ‫از‬ ‫ﺳﭙﯿﺪی‬ ‫ﺑﺴﺘﺪ‬ ‫ﻣﻮی‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ اﮐﻨﻮن ﺷﺪﺳﺖ دل ﻗﻄﺮان‬
‫ﺷﺪ ﭼﻮ اﻧﮕﺸﺖ ﻫﺮ ده اﻧﮕﺸﺘﻢ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ ای ﺧﻮاﺟﻪ در رخ و ﭘﺸﺘﻢ‬
‫ﺷﺪه‬ ‫ﺳﻮﺳﻤﺎر‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫روی‬ ‫رﯾﺶ ﭼﻮن روی ﭘﻨﺒﻪ زار ﺷﺪه‬
‫ﻧﯿﮑﻮ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻧﲑو‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﮕﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﻣﺮا‬ ‫آﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫در‬ ‫ﮐﺂب‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﯽﻧﻮاﺳﺖ‬ ‫ﻋﯿﺶ‬ ‫آن‬ ‫ﺑﻬﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﯿﻤﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫زﺑﻮن‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫آدﻣﯽ‬
‫ﺑﮕﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﻃﻨﺎب‬ ‫ﺳﻮده‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻋﻤﻮد‬ ‫ﻓﺘﺎده‬ ‫ﻣﻪ‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ آﻣﺪ ز ﺷﺼﺖ ﺻﺪ ﺑﯿﺪاد‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺠﻤﻠﮕﯽ‬ ‫دادم‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﯽﺧﻄﺮ‬ ‫ﺑﺎرﯾﮏ‬ ‫ﻣﻌﺎﻧﯽ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮن‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬
‫وﯾﻦ زﻣﺎن ﻣﻦ ز ﭘﲑﯾﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﲑ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﮔﺮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑُﺪم‬ ‫ﺗﻤﻨﺎ‬ ‫در‬
‫ﭘﲑ ﺑﯽﭼﯿﺰ را ﮐﻪ داﺷﺖ ﺑﻪ ﭼﯿﺰ‬ ‫ﭘﲑ ﺑﺎ ﭼﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ ﺧﻮاﺟﻪ ﻋﺰﯾﺰ‬
‫اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﻫﺴﺖ ﻋُﻤﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﭘﲑ‬ ‫ﺧﲑ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دان‬ ‫ﭼﺮاغ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﮔﺮدد‬ ‫دژم‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫ﺑﺨﻨﺪد‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫و ﮔﺎه ﮐﻢ ﮔﺮدد‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﺮده‬ ‫دﻣﯽ‬ ‫وز‬ ‫زﻧﺪه‬ ‫ﻧﻤﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮده‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮ‬
‫روﺷﻦ‬ ‫ﮔﻬﯽ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎری‬ ‫ﮔﺎه‬ ‫روﻏﻦ‬ ‫اﻧﺪرو‬ ‫ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻋﺎﻓﯿﺘﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫اﺟﻞ‬ ‫ﻋﺎرﯾﺘﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻬُﺪﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﯾﮏ دﺳﺘﮕﲑ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺮگ‬ ‫ﭘﲑ را ﺧﺎﺻﻪ ﺑﺪﺧﻮ و ﺑﯽﺑﺮگ‬
‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺎﺷﻪ ﮔﺮدد‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﭘﺸﻪ ﮔﲑد‬ ‫ﭘﲑ در دﺳﺖ ﻃﻔﻞ ﺑﺎﺷﺪ اﺳﲑ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻋﺎر‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﺎر‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﺑﮕﺮﯾﺰد‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﭘﺮﻫﯿﺰد‬ ‫ﻟﻬﻮ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﭘﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫اﺳﲑ ﮐﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬
‫ﺷﺪ‬ ‫ﻧﺘﻮان‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻋُﻤﺮ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺎن‬ ‫ﺑﻘﺎی‬ ‫از‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫زن و ﮐﻮدک ﺑﻮد ﻧﻪ ﻣﺮد و ﻧﻪ ﭘﲑ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ او رﻧﮓ و ﺑﻮی راﺳﺖ اﺳﲑ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﲑﺧﻮاره‬ ‫ﭘﲑﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺳﺘﺎره‬ ‫ﺟﻨﺒﺶ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﭘﲑ‬

‫‪۳۸۵‬‬
‫ﻣﻌﯿﻮب‬ ‫ﺷﺪه‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺷﻤﺎﯾﻞ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺴﺎ‬ ‫ای‬
‫آﻓﺘﺎبﭘﺮﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ ﺑﻪ ﺟﺎن و ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آن ﻧﻪ ﻋﻤﺮ آن ﻓﻀﻮل ﺑﻮد ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫آن ﺟﻮاﻧﯽ ﮐﻪ ﮔﺮد ﻏﻔﻠﺖ ﮔﺸﺖ‬
‫ﮐﺰ ﭼﻨﲔ ﻋﻤﺮ ﮐﺲ ﻧﮕﺮدد ﭘﲑ‬ ‫دل از اﯾﻦ ﻋﻤﺮ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺮﮔﲑ‬
‫ﻣﯽﺑﮕﺮﯾﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺟﻮاﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺳﲑم از ﻋﻤﺮ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫دل‬ ‫ﻧﺒﻨﺪد‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮدش‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬
‫زارم‬ ‫و‬ ‫زﯾﺮم‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺎرم‬ ‫ﺿﻌﻔﺴﺖ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺠﺰ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻫﺒﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﺑَﺮِ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ارﭼﻪ‬ ‫ﺷﮑﻞ‬ ‫ﭘﲑ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﺮِ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫دﯾﺪه‬ ‫راه‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﭘﲑ‬
‫اﯾﻨﺴﺖ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫آن ﮐﻪ ﮔﻮﯾﻨﺪ‬ ‫دﯾﻨﺴﺖ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫از‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫زﯾﺮ‬ ‫ﺿﻌﯿﻔﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺎﻟﺪ‬ ‫زارﺗﺮ‬ ‫زﺋﲑ‬ ‫وﻗﺖ‬ ‫ﮐﻬﻞ‬ ‫ﺑﺪروز‬ ‫ﺷﲑ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﻣﺴﻦ‬ ‫ﻣﺴﻦ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ زَﻣﻦ زﻣِﻦ ﺑﺎﺷﯽ‬
‫زﯾﺮ ﭼﺮخ اﯾﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻫﻢ آن‬ ‫زﯾﺮ ﭼﺮﺧﺴﺖ رﺳﻢ ﭘﲑ و ﺟﻮان‬
‫ﺑﮕﺮو‬ ‫ﮐﺪﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫ﻧﺼﯿﺤﺘﻢ‬ ‫ﺑﺮادر‬ ‫ای‬
‫ﭼﺮخ ﮐﻬﻦ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬ ‫ﭘﲑ ﮐﺎر‬ ‫ﺗﺪﺑﲑ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺰ‬
‫ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﭘﲑ ﺣﮑﻤﺖ ﻧﻪ ﭘﲑ ﻫﻔﺖ اﺧﱰ‬
‫ﺗﺨﺘﺶ از ﺻﺪق و ﺗﺎج ﺧﻠّﺖ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺮاﻫﯿﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﺑﺮﺟﺎﯾﺴﺖ‬ ‫ﻫﻨﻮز‬ ‫او‬ ‫ﻣﻠّﺖ‬ ‫او ﺑﺮﻓﺖ از ﻣﯿﺎن و ﮐﻢ ﭘﺎﯾﺴﺖ‬
‫ﯾﻮماﻟﺪّﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫ﮔﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮد ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ از دل و دﯾﻦ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ اﺑﻠﯿﺲ ﺗﻨﺶ ﭘﲑ و ﺟﻮان‬ ‫روان‬ ‫ﮐﻬﻞ‬ ‫ﺟﻮان‬ ‫آدم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻋﺎﻗﻞ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫دم‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫دل‬ ‫ﺣﺠﺮۀ‬ ‫و‬ ‫دﻣﺎغ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻟﺐ زﯾﻦ ﻋﻨﺎ و درد و اﻟﻢ‬ ‫در ﺳﺮ آﯾﺪ ﻫﻤﯽ ﺑﻪ ده ﺟﺎ دم‬
‫ﺑﺮآوردم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اوﻣﯿﺪ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﮐﺮدم‬ ‫ﻣﻤﺎرﺳﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬
‫آﻣﺪ‬ ‫وﺑﺎل‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﻣﻼل‬ ‫زﺧﻮد‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﻢ‬ ‫زﯾﻦ‬

‫اﻟﺘﻤﺜّﻞ ﻓﯽاﻻﺟﺘﻬﺎد‬
‫ﮐﺮد‬ ‫رواﯾﺖ‬ ‫ازو‬ ‫اﺣﺒﺎر‬ ‫ﮐﻌﺐ‬ ‫اﺑﻦ ﺧﻄّﺎب آن ﺑﻪ ﻣﺮدی ﻓﺮد‬
‫وﺑﺎل‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﺑﻮدﻣﯽ‬ ‫ﺑﻮدﯾﯽ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﻧﻪ ز ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﺎل‬
‫ﺑﺮگ‬ ‫ﻧﺒﻮدی‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﻢ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﺮدﻣﯽ‬
‫را‬ ‫ﻣﻬﻠﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﻣﯽﭘﺴﻨﺪم‬ ‫ﻟﯿﮑﻦ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﻠﺖ را‬
‫اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﻠﺖ ﺑﮕﻮ و ﺑﺎز ﻣﮕﲑ‬ ‫ﮐﻌﺐ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻤﺶ ای ﻣﲑ‬
‫راﻫﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺳﺒﯿﻞ‬ ‫در‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻋﻤّﺮ ﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﮔﻪ ﮔﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﯽﭘﻮﯾﯿﻢ‬ ‫ﺷﺎد‬ ‫ﻏﺰو‬ ‫ره‬ ‫در‬ ‫ﻣﯽﺟﻮﯾﯿﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎد‬ ‫و‬ ‫ﻣﯽدوﯾﻢ‬
‫ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه ﺑﺮﯾﻢ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫آﻧﺴﺖ‬ ‫دوم‬
‫داﻧﯿﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ورا‬ ‫ﺧﺪاﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﻢ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﯽﮔﻪ‬ ‫و‬ ‫ﮔﺎه‬

‫‪۳۸۶‬‬
‫ﻧﻔﺎق‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽرﯾﺎ‬ ‫ﺟﻠﯿﺲاﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﺎق‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ‬ ‫ﮐﲔ‬ ‫آن‬ ‫ﺳﯿﻢ‬
‫ﭼﻨﻨﺪ‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ﮔﺮﺳﻨﻪ‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﺷﻨﻮﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ز‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫آب ﯾﺎﺑﺪ ﺧﻮرد ﺑﻪ ﺳﲑی آب‬ ‫ﯾﺎ ﭼﻮ رﯾﮕﯽ ﮐﻪ ﺗﻔﺘﻪ ﮔﺸﺖ از ﺗﺎب‬
‫آﺗﺶ‬ ‫در‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫آب‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از ﭘﯽ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺧﺼﻠﺘﻢ دﻟﺨﻮش‬
‫رﺿﺎ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎر‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫دادم‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑُﺪی‬ ‫ﻣﻼل‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﻢ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ از ﺑﻬﺮ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺣﺎل ﺑُﺪی‬

‫در رﻫﺎﯾﯽ ﺟﺴﱳ ﺟﺎن ﮔﻮﯾﺪ از ﺗﻦ‬

‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﭼﺎرﭘﺎرۀ‬ ‫دﻟﻖ‬ ‫ﺧﺮﻗﻪ ﮐﻦ‬ ‫رﻗﺺ ﮐﻦ ﭘﯿﺶ دل ﺑﻪ ﭼﺎرۀ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﭘﯿﻮﻧﺪی‬ ‫ﺟﺎﻣﻪ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﯽﺑﻨﺪی‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎه‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫دو ﺟﻮان ﻣﺮد ﻋﻘﻞ و ﺟﺎن ﺑﺎ ﺗﻮ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﻧﺎن ﺑﺎ ﺗﻮ‬
‫آﻧﮕﻪ از ﻋﻘﻞ و ﺷﺮع ﯾﺎﺑﯽ داد‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫آﺑﺎد‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫را‬ ‫ﺷﯿﺎﻃﲔ‬ ‫ﺧﺮﭘﺸﺘﮥ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫آﺗﺶ اﻧﺪر زن از ﭘﯽ دﯾﻦ را‬
‫ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬ ‫ﻣﯿﺦ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫آﻟﺖ‬ ‫ﭼﺎر ﻃﺒﻊ اﺳﺖ در ﺳﺮای رﺣﯿﻞ‬
‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺳﺰاوار‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ارﮐﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ز‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﻣﺮگﮐﺶ‬
‫ﺑﻘﺎ‬ ‫ﮐﺸﺖزار‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻓﻨﺎ‬ ‫ﺳﺮای‬ ‫از‬ ‫راﻫﯿﺴﺖ‬ ‫رﻣﻪ‬
‫ﺑﺰن ﮔﺮدن‬ ‫را‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺪن‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻣﺮﻏﻨﺪ‬ ‫ﭼﺎر‬
‫ﭘﺲ ﻧﮕﻪ ﮐﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر و ﺣﺎل ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺎل‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮ‬ ‫آﻣﯿﺰ‬ ‫ﺑﺮﻫﻢ‬
‫ﺑﺎزﺧﻮان ﺟﻤﻠﻪ را ﺑﻪ ﺟ ّﺪ ﺑﺮﺟﻪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﭼﺎر ﮐﻮه‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬
‫زﻧﺪه ﮐﻦ ﻫﺮﭼﻬﺎر را ﭼﻮ ﺧﻠﯿﻞ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ اﯾﻤﺎن و ﻋﻘﻞ و ﺻﺪق و دﻟﯿﻞ‬
‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮدی ﭘﯿﺎده از ﺗﻦ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺟﺎن ﻧﺮﭙد ﺑﻪ ﺳﻮی ﻣﻌﺪن ﺧﻮﯾﺶ‬
‫اﻧﺴﺎن‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﮥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ره‬ ‫ﺣﯿﻮان‬ ‫ﺑﺮون‬ ‫ﺣﺲ‬ ‫ز‬ ‫ﻧﯿﺎﯾﺪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫روح ﻗﺪﺳﯽ ﺑﻪ ﺟﺎی آن ﺑﻨﺸﺴﺖ‬ ‫ﭘﺲ ﭼﻮ اﻧﺴﺎن ز ﻧﻔﺲ ﻧﺎﻃﻘﻪ رﺳﺖ‬
‫زﻧﺪه‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮون ﺷﺪ ز ﺟﺎن ﮔﻮﯾﻨﺪه‬
‫ﻧﺎﻫﺎر‬ ‫ﺷﺮه‬ ‫وز‬ ‫ﻫﯿﻀﻪ‬ ‫از‬ ‫ﺧﺒﻪ‬ ‫آﻫﺎر‬ ‫ﺷﮑﻢ زده‬ ‫ﺷﻬﻮت‬ ‫ز‬ ‫ای‬
‫ﺑﺮ دﻟﺖ ﻗﻠﺐ ﻣﺮگ ﺑﺮگ ﺑﻮد‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫راه‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻣﺮﮔﺴﺘﯽ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺧﻮﺷﺎ ﮐﺖ‬ ‫ای‬ ‫ﺑﺮﮔﺴﺘﯽ‬ ‫ﺑﺮگ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫زان اﺟﻞ دﺷﻤﻨﯽ و دﻧﯿﯽ دوﺳﺖ‬ ‫ﻣﺎﻟﺖ اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﺟﺴﻢ از ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﭘﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺠﺎ‬ ‫ﻓﺎﻧﯿﺖ‬ ‫دﻧﯿﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺑﺎﻗﯿﺖ‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬
‫ﮐﻪ دل آﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎل ﺑﻮد‬ ‫زر ﺑﻪ ﻋﻘﺒﯽ ده ار ﺣﻼل ﺑﻮد‬
‫ﺗﺴﻠﯿﻢ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫راه‬ ‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﻘﺒﯽ ﺗﺮا ﺑُﺪی زر و ﺳﯿﻢ‬
‫ﻣﺮﮔﺴﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﭘﺨﺘﻪ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﺑﺮﮔﺴﺖ‬ ‫ﻣﺸﻮرت‬ ‫رای‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ور‬
‫ﻣﺸﻮرت ﮔﺮ ﮐﻨﯽ ﺑﺮو ﮐﻦ و ﺑﺲ‬ ‫درﯾﻦ ﻣﻨﺰل ﻓﺮﯾﺐ و ﻫﻮس‬ ‫ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺣﻘﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮگ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﻋﻘﺒﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﻃﻠﯽ را رﻫﺎ ﮐﻦ از ﭘﯽ ﺣﻖ‬

‫‪۳۸۷‬‬
‫ﺗﻦ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺑﺮﭙﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﻫﺮﻣﻦ‬ ‫داﻣﮕﺎه‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻣﮑﻦ از ﺑﻬﺮ ﻫﯿﭻ‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﺧﺠﻞ‬ ‫دل‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻦ‬
‫ﮔﺮ از اﯾﻦ ﻣُﺮد ﻣُﺮد ورﻧﻪ ﺑﮑﺶ‬ ‫ﻣﯽﭼﺸﺎﻧﺶ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻠﺦ و ﺗﺮش‬
‫ﺟﺎن ز ﻋﻠﻢ و ﻫﲊ ﺳﺮور ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻦ از ﺟﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻧﻮر ﮔﺮﻓﺖ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ او ﺧﺎر ﺑﻦ ﮐﻪ ﭘﺮوردﺳﺖ‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺟﺎن را ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﭘﺮوردﺳﺖ‬

‫اﻧﺪر ﺗﻔﻀﯿﻞ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻣﻦ ﺣﮑﯿﻤﻢ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺻﺎﺣﺐ ﺷﺮع‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻋﺮان ﺑﻪ اﺻﻞ و ﺑﻪ ﻓﺮع‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﺷﺮح ﺷﺮع و دﯾﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫آﻻ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭘﯿﻤﱪ‬ ‫از‬ ‫ﺷﻌﺮا‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ‬ ‫ز‬ ‫دان‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻗﺴﻢ‬
‫ﺑﺴﻢاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ز‬ ‫دﺑﲑان‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻗﺪر ﻣﻦ ﮐﻢ ﮐﻨﺪ ﻋﺪو ﮔﻪ ﮔﺎه‬
‫ﻣُﺪﺑﺮ ﮐﻢ‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫ﺑﺴﻢاﻟﻠﱣﻪ‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﮐﯽ ﺷﻮد ز آﻓﺖ دﺑﲑ و ﻗﻠﻢ‬
‫ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬ ‫ﻣﻘﯿﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دﯾﻮ‬ ‫ﺗﺎﺑﻪ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺑﻨﮕﺮﻓﺖ‬ ‫ﮐﺲ‬
‫ﺗﺎﺑﻪ‬ ‫در‬ ‫ﻃﭙﯿﺪه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫او‬ ‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺣﺎﯾﺾ او ﻣﻦ ﺷﺪه ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ‬
‫دان ﮐﻪ در ورﻃﮥ ﻋﺬاب اﻓﺘﺎد‬ ‫اﻓﺘﺎد‬ ‫آب‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮغ‬
‫ﺷﺎﻋﺮی راﺳﺖ ﮔﻮی و ﺑﯽﻃﻤﻌﻢ‬ ‫ورﻋﻢ‬ ‫ﭼﺎﮐﺮ‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪۀ‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﮔﺮانﺑﻬﺎ‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫آﺑﻢ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻏﺮور ﺳﺮاب‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺴﯽ ﺧﻮردهام‬ ‫ﻣﻦ ﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﻧﻮر ﺷﺮاب‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫راﯾﮕﺎن‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮔﺮان‬ ‫ﻧﺎﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫آب‬
‫ﺷﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﺑﺪان‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ ﮐﻮن‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫آب ﭼﻮن ﮐﻢ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺟﺎن ﺟﻮﯾﻨﺪ‬
‫او ﮔﻤﯿﺰ ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫زﻣﺎن‬ ‫در‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻋﺰﯾﺰ‬ ‫را‬ ‫ﮐﺎب‬ ‫آﻧﮕﻬﯽ‬

‫اﻧﺪر ﻣﺪح ﺧﻮاﺟﮥ ﻋﻤﯿﺪ اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد ﺗﯿﺸﻪ‬

‫و وﺻﻒ ﺣﺎل ﺧﺎﻧﻪای ﮔﻮﯾﺪﮐﻪ از ﺟﻬﺖ ﺣﮑﯿﻢ ﺳﻨﺎﯾﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد‬
‫و اﺳﺒﺎب ﻣﻬﯿّﺎ ﮔﺮداﻧﯿﺪه‬
‫ﮐﺮد از ﺻﺪق و دوﺳﺘﯽ ﺑﻬﺮم‬ ‫ﺷﻬﺮم‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﺨﻠﺺ‬ ‫دوﺳﺘﯽ‬
‫ﮐﺮد و ﯾﮏ دﺳﺖ ﺟﺎﻣﻪ ﺧﺎﻧﻪ ز ﻇﻞ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ رﺣﻤﺖ دل‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه در ﺻﺤﻦ ﻣﺎﻟﮏاﻻﻣﻼک‬ ‫اﻓﻼک‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫وﻗﻒ‬ ‫او‬ ‫ﺳﻘﻒ‬
‫ﺧﺎﮐﺶ از ﺑﺎد و آب ﺑﺮده اﺛﺮ‬ ‫ﺧﺸﺖ او از ﺑﻬﺸﺖ داده ﺧﱪ‬
‫ﮐﺮده ﯾﮏ دﺳﺖ ﺟﺎﻣﻪ ﺧﺎﻧﻪ ز ﻧﻮر‬ ‫رﻧﺠﻮر‬ ‫ﻣﻦِ‬ ‫دلِ‬ ‫ﺑﺮای‬ ‫از‬
‫ﺑﯿﺪاران‬ ‫ﺧﻔﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫ﺑﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﺸﯿﺎران‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ﻋﯿﺒﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫دل‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﺳﺒﺰ‬ ‫و‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺣﺠﺮۀ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺴﺖ‬
‫ﺑﺎ دﱃ ﭘﺮ ز ﻏﻢ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺷﺎد‬ ‫ﺑﻨﯿﺎد‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺑﻮدم از ﭘﺸﺖ ﻋﻘﻞ و روی ﻧﻬﺎد‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫ﺧﺠﺴﺘﻪ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫‪۳۸۸‬‬
‫دﯾﻮارش‬ ‫و‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻠﻞ‬ ‫ﺑﺎرش‬ ‫ﺑﻬﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫آن‬ ‫ﻧﻘﺶ‬
‫ﺳﺎﯾﮥ ﺧﺎﻧﮥ ﻣﻦ و ﻣﻦ و ﺑﺲ‬ ‫واﻧﺪر آن ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﻧﺲ از ﻫﻤﻪ ﮐﺲ‬
‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪای‬ ‫ﺑﯽﻣﺎﯾﻪ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫و‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻓﺮزاﻧﻪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﯿﺰ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻮﻧﺲ‬
‫راﺳﺖ ﺧﻮاﻫﯽ ﭼﻮ ﻣﺮده در ﮔﻮرم‬ ‫ﺷﻮرم‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽﺷﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫آن‬ ‫اﻟﻮﺣﯽ‬ ‫ﮐﺎﺗﺐ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺟﺎی ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺎر‬ ‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬ ‫اﻏﯿﺎر‬ ‫از‬ ‫ﻓﮑﺮت‬ ‫ﺗﻤﺎﺷﺎی‬ ‫در‬
‫وﯾﺮانﮐﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫و‬ ‫ﭘﺮورد‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﭼﺎﭘﻠﻮس‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻟﻮس‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﻗﺎﻧﻊ‬ ‫ﻣﺮد‬

‫ﯾﻤﺪح اﻟﺸﯿﺦ اﻻﻣﺎم ﺟﻤﺎلاﻟﺪّﯾﻦ ﻓﺨﺮاﻻﺳﻼم ﺗﺎج‬

‫اﻟﺨﻄﺒﺎء اﺣﻤﺪﺑﻦ ﻣﺤﻤّﺪاﻟﻤﻠ ّﻘﺐ ﺑﺎﻟﺤﺬور‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺣﺬورﺗﺮ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺧﻠﻖ از اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺣﺬر ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺷﺐ و روزی ﻧﮕﺎﺷﺖ از اﻧﻘﺎس‬ ‫آﻧﮑﻪ ﺧﺎﻣﻪش ز ﺳﺤﺮ ﺑﺮ ﻗﺮﻃﺎس‬
‫درج ﮐﺮده ﭼﻮ دﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﮔﻨﺎه‬ ‫ﺳﯿﺎه‬ ‫ﺧﻂ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻧﻢ‬ ‫از‬ ‫آب‬ ‫ﺑﱪدی‬ ‫آب ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫دم‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺳﺤﺮ ﮐﺮدی‬ ‫آن‬ ‫ﮔﺮﻧﻪ‬
‫زﻻل‬ ‫ادﯾﻢ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﻢ‬ ‫ﺟﮕﺮ ﮔﺮم را ﺧﻄﺶ ﭼﻮ ﺷﻤﺎل‬
‫اوﺳﺖ ﺑﻨﯿﺎد ﺟﻮد و ﻣﺎﯾﮥ ﺣﻠﻢ‬ ‫اوﺳﺖ ﻓﻬﺮﺳﺖ و ﺳﺮﺟﺮﯾﺪۀ ﻋﻠﻢ‬
‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ﻣﻨﺘﺨﺐ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻣﻨﺘﺠﺐ‬ ‫دﯾﺪار‬ ‫ﻣﺸﱰی‬ ‫و‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫آﺳﻤﺎن‬
‫ﮐَﻮن را ﺑﺎ دﻟﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺣﺠﺎب‬ ‫ﺷﻬﺎب‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫ﺗﯿﺰرو‬ ‫ﺧﺎﻃﺮش‬
‫ﺟُﺪای‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻏﺒﺎر‬ ‫از‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎغ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﺷﺮﺑﺖ‬
‫در ﻫﻤﻪ ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﻣﻌﺬور اﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﺮع از ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ دور اﺳﺖ‬
‫راﺳﺖ ﭼﻮن ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ ﺑﯿﺪارﺳﺖ‬ ‫ﻓﯿﻠﺴﻮف و ﺣﮑﯿﻢ و دﯾﻨﺪارﺳﺖ‬
‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻧﮕﺎهدار‬ ‫ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫از‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬
‫آﺗﺶ و آب او ﻧﻪ ﺧﺸﮏ و ﻧﻪ ﺗﺮ‬ ‫اﺛﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺣﺮف‬ ‫ﻇﺮف‬ ‫ﻧﮑﻨﺪ‬
‫ﺗﺎزه و ﺧﻮش ﭼﻮ در ﺑﻬﺎر ﺷﻤﺎل‬ ‫ﻧﻄﻖ او در ره ﺟﻮاب و ﺳﺆال‬
‫ﺑﮕﺴﺴﺘﻪ‬ ‫ﻓﺴﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻻﺷﮑﺎن‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﮑﺎل‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎزﯾﺎن‬
‫ﺑﺎﻗﻞ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻗﻮل‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻗﺎﯾﻞ‬ ‫ﻻﯾﻖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫دارد‬ ‫او‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫ﺧﻮاﻫﯽ‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫دارد‬ ‫او‬ ‫ﮐﻔﺎﯾﺖ‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫از‬
‫دﻓﱰ‬ ‫و‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫زن‬ ‫ﺑﻮﺳﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻮد ﺑﺮ زﺧﺎﻧﺶ دوﻟﺖ و ﻓﺮّ‬
‫آرد‬ ‫ﻓﺮع‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺻﻠﻬﺎ‬ ‫او‬ ‫اﺻﻞ‬ ‫آرد‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫روی‬ ‫آب‬ ‫او‬ ‫ﺣﻔﻆ‬
‫ﻣﺠﻠﺴﺶ ﻗﺼﺮ و او ﭼﻮ ﺟﻤﺸﯿﺪ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﱪش ﭼﺮخ و او ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﺳﺖ‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫وﺿﯿﻊ‬ ‫ﺑﺮش‬ ‫ﺷﺮﯾﻔﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺪﯾﻊ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫ﻣﮑﻨﺶ‬ ‫ز ﮐﻦ‬ ‫ﻧﭙﯿﭽﺪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫ﺳﺨﻨﺶ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫روان‬ ‫آب‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬

‫‪۳۸۹‬‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺛﻮاب‬ ‫ﺑﺮاﻧﺪازهﻫﺎ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫ﺟﻮاب‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫او‬ ‫ﻟﻔﻆ‬
‫راﺣﺖ روح ﺧﻮد از آن ﮔﻔﺖ آر‬ ‫ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﭼﯿﻨﺪ‬ ‫دُرر‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﺶ‬ ‫در‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫درس‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻮ‬ ‫ﻫﺮﮔﻬﯽ‬
‫ﻧﻔﺲ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ زﻣﺎن ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﻋﻘﻞ ﮔﺮدد ز ﻟﻔﻆ او ﻣﺪﻫﻮش‬
‫روح را ﭘﺎک و ﺑﯽﻋﯿﻮب ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ‬ ‫ﺧﻮب‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺳﻤﺎع‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻨﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫او‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫دارﻧﺪ‬ ‫او‬ ‫رای‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫و‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ‬ ‫ﺑﺨﺖ و دوﻟﺖ ﻫﻮای او دارﻧﺪ‬
‫ﺑﺮ ﮐﺮﯾﻤﺎن اﺛﺮ ز ﻧﻌﻤﺖ اوﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺗﺮ از ﻫﻔﺖ ﭼﺮخ ﻫﻤّﺖ اوﺳﺖ‬
‫ﺧﺎﻣﻪ‬ ‫ﭘﯿﮑﺮش‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﺗﺶ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﻋﺬﺑﺴﺖ‬ ‫آب‬
‫ﺗﺎ ﮐﻨﺪ ﻋﻘﻞ را ز ﺟﺎن ﺧﺸﻨﻮد‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ آﻧﮕﻪ ﮐﻪ ﺧﻮاﺟﻪ ﮐﻠﮏ رﺑﻮد‬
‫رام‬ ‫راﯾﺖ‬ ‫ﮐﺮده‬ ‫روم‬ ‫درِ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺎم‬ ‫ﻋﻨﱪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﺸﮏ‬ ‫ﻫﻨﺪوی‬
‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫را‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫زﺑﺎن‬ ‫ﻓﺼﺎﺣﺖ‬ ‫در‬
‫زود و ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻮ ﺷﺎه ﻋﺎدل ﺷﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﺧﻮاﺟﮥ دل ﺷﺪ‬
‫درﮔﺎﻫﺶ‬ ‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻗﺒﻠﮥ‬ ‫ﺟﺎﻫﺶ‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠّﻢ‬ ‫ﺷﺪ‬
‫او‬ ‫ﺧﺎﻧﮥ‬ ‫ﻓﺮوز‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫او‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻟﺐ‬
‫اﻗﺒﺎﻟﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺪر‬ ‫ﻣﻬﻨّﺎﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫اﻗﺒﺎﻟﺶ‬ ‫ﻣﺤﺸﺮ‬ ‫روز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺟﺎه او ﭼﻮن ﺳﭙﻬﺮ و رخ ﭼﻮن ﻣﻬﺮ‬ ‫ﺑﺎد ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﻣﺎه و ﻣﻬﺮ و ﺳﭙﻬﺮ‬

‫در ﻗﻨﺎﻋﺖ و اﻧﺰوای ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫دوﻧﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﺮا ﮐﻪ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻃﺒﻊ ﮔﺮدوﻧﯽ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ای ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﮔﻨﺠﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫را‬ ‫ﭼﻪ ﮔﻨﻪ ﮔﻨﺞ‬ ‫در ﭼﻨﲔ ﮔﻨﺠﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻨﲔ ﮔﻨﺞ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮﯾﺪی ﻃﻤﻊ ﺗﺮا ﺷﺪ ﺳﻬﻞ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺎ ﮔﻨﺞ‬ ‫رﻧﺞ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ز ﺧﺎﻟﻖ ﺧﻮدﺧﻮاه‬ ‫زﺣﻤﺖ ﺧﻮد ز اﻫﻞ ﻋﺼﺮ ﺑﮑﺎه‬
‫ﻫﯿﭽﯽ از ﻫﯿﭻ ﺧﻠﻖ ﻃﻤﻊ ﻣﺪار‬ ‫اﻧﮕﺎر‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫ﮐﻤﺎل‬ ‫ﺑﺪﯾﺪی‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻣﯽداﻧﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟُﺮم‬
‫ﻫﯿﭻ ﺑﯽﺣﻮﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫دل‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﺮﺳﺪ‬

‫ﻓﯽاﻟﻘﻨﺎﻋﺔ‬
‫ﻣﯽﺳﺎز‬ ‫درو‬ ‫ﺟﻬﺎن‬ ‫آن‬ ‫ﺗﻮﺷﮥ‬ ‫ﮔﻮﺷﻪای ﮔﲑ از اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﺠﺎز‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﮔﻮﺋﯽ ﺑﺪرد و آﻧﮑﺲ ﺧﻨﺪ‬ ‫ﭘﯿﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﺎﯾﻨﺎت‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﯾﺪ‬ ‫روی‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫دوﻟﺖ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫روﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﺎرﯾﮏ‬ ‫دل‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬ ‫آﺷﻨﺎﯾﯽ‬ ‫ﭼﻮن ﮐﺤﻞ‬ ‫دﯾﺪه‬
‫ﻣﺎﻫﯽ از ﺗﺎﺑﻪ ﺻﯿﺪ ﻧﮑﻨﺪ ﻣﺮد‬ ‫ﮔﺮد درﯾﺎ و رود ﺟﯿﺤﻮن ﮔﺮد‬
‫ﭼﻪ ﺧﻮشو ﻧﺎﺧﻮشو ﭼﻪ ﻧﯿﮏو ﭼﻪ ﺑﺪ‬ ‫اﯾﻦ دو روزه ﺣﯿﺎت ﻧﺰد ﺧﺮد‬

‫‪۳۹۰‬‬
‫ﺑﺮﺑﻨﺪی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫زﯾﻦ دو روزه ﺣﯿﺎت و ﭘﯿﻮﻧﺪی‬
‫ﺑﺮﭙدازد‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﺣﻠﻘﺖ‬ ‫ﻧﺎی‬ ‫ﻣﺮگ درﯾﺎ زد‬ ‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﭼﻨﮓ‬
‫ﮐﺲ ﻧﮑﺮد اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮ دو ﻧﻔﺲ‬ ‫زاﻧﮑﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﯾﺐ و ﻫﻮس‬
‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻮی‬ ‫آب‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﺨﺖ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﻗﻮی‬ ‫ﺷﻪ‬ ‫ﺑﺮﺑﻮد‬ ‫ﻃﺒﻊ‬
‫را‬ ‫اﻟﻤﺎ‬ ‫ﻋﻠﯽ‬ ‫ﻋﺮﺷﻪ‬ ‫اﺳﺘﻮی‬ ‫را‬ ‫داﻧﺎ‬ ‫ﻋﺮش‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﻋﻠﯽاﻟﻌﺮﺷﺖ‬ ‫اﺳﺘﻮی‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫ﺣﻞ‬ ‫ﻓﺮﺷﺖ‬ ‫اﻓﮑﻨﺪ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺎش‬
‫زﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮی‬ ‫درای‬ ‫ﺷﺎﻣﺎن‬ ‫ﺷﺎه‬ ‫ﺑﺎش ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺻﻠﺢ روی دﻫﺪ‬
‫ﺧﺮﺳﻨﺪی‬ ‫و ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﮐُﻨﺞ‬ ‫ﭘﺲ در اﯾﻦ ﭼﻨﺪ روزه ﭘﯿﻮﻧﺪی‬
‫ﺣﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫رﺳﯽ‬ ‫ﻟﺤﺪ‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫اﺣﻤﺪ‬ ‫در‬ ‫دار‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫دﯾﺪۀ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﺳﺮاﯾﺖ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﯿﺎن‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫اﺣﺪ اﻧﺪر ﻟﺤﺪ ﭼﻮ ﺟﺎﯾﺖ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻓﺮش روﺿﻪ ز ﮔﻨﺞ ﻓﻀﻞ اﺣﺪ‬ ‫روﺿﻪای ﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﮐﻨﺞ ﻟﺤﺪ‬
‫ﻧﻮر ﺣﻖ در دو دﯾﺪه ﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺣﻖﺷﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﻣﺤﺮاب‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫آب‬ ‫را‬ ‫ﯾﻘﲔ‬ ‫ﻃﻮﺑﯽ‬ ‫درون‬ ‫از‬ ‫ﺑﺪه از ﺧﻮن دﯾﺪه در ﻣﺤﺮاب‬
‫ﺑﺮﺳﺪ‬ ‫او‬ ‫ﻓﺮاخ‬ ‫ﻣﯿﻮهﻫﺎی‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺷﺎخ او ﺑﺮﺳﺪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫زﻧﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻔﻠﺲ‬ ‫ﭘﻨﺒﻪزﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬
‫ﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﺮا‬ ‫ﻗﻠﺘﺒﺎن‬ ‫و‬ ‫ﻣﻔﻠﺲ‬ ‫ﮔﻔﺘﺶ ای زن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻧﺎداﻧﯽ‬
‫ﻣﻔﻠﺲ از ﭼﺮخ و ﻗﻠﺘﺒﺎن از زن‬ ‫ﭼﻪ ﺑﻮد ﺟﺮم ﻣﻦ ﭼﻮ ﺑﺎﺷﻢ ﻣﻦ‬
‫ﮔﻨﺞ‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻨﺞ‬ ‫ﻋﺎﻓﯿﺖ‬ ‫زﯾﺮﮐﯽ را ﮐﻪ دل ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﻧﺞ‬
‫ﮐﺲ از او او ز ﮐﺲ ﻧﯿﺎزارد‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﻨﺞ و ﮔﻨﺞ ﺑﮕﺬارد‬
‫ﻧﺎﻧﻨﺪ‬ ‫آﻓﺖ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫راﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﮓ‬ ‫دﻫﺮ‬ ‫در‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫آدم‬ ‫ز‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﯾﮑﺪم‬ ‫در‬ ‫ﻓﺘﻮح‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬
‫ﺑﺮﺑﻨﺪی‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺪاوﻧﺪی‬ ‫ازﯾﻦ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯽدل‬
‫ﭼﻪ ﺑﻮی آنِ او ﮐﻪ آنِ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫دور ﺷﻮ زﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﮐﻪ آنِ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﺲ رﻫﺎ ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﺮدﺳﺖ‬ ‫ﮐﺎرﻫﺎ‬ ‫اﯾّﺎم‬ ‫ﺑﯽﺗﻮ‬
‫زﯾﻦ ﺳﭙﺲ ﺑﺲ ﮐﻪ ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ ﺑﻮد ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
‫ﺑﮕﺬراﻧﺶ ﺑﻪ ﻗﻮت روز ﺑﻪ روز‬ ‫ﻣﺪوز‬ ‫ﮐﯿﺴﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫وﻓﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻫﻮای ﮔﺎوﭘﺮﺳﺖ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎش‬ ‫دور‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﲔ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑُﺮاق‬ ‫ﺑﺮ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ زو ﺑﮕﺬری ﻫﻮا و ﻫﻮس‬ ‫ﭼﻪ ﮐﻨﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺧﻮﯾﺸﺖ اﻟﻠﱣﻪ ﺑﺲ‬
‫ﺳﺎز ﮐﺸﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﺤﺮ در ﺧﻠﻪ ﮐﻦ‬ ‫ﺻﺪق ﺑﻪ ﺻﺪق ﻣﺨﺮﻗﻪ ﯾﻠﻪ ﮐﻦ‬
‫ﺑﺠﺰ از ﺻﺪق ﻧﯿﺴﺖ ﻫﯿﭻ ﭘﻨﺎه‬ ‫راه‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﺑﻪ ﮐﻪ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫ذرهای‬
‫روﺑﺎه‬ ‫ﮐﻤﱰﯾﻦ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫آﮔﺎه‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺻﺪق‬ ‫از‬ ‫آﻫﻮ‬
‫ﭼﻨﺪ از اﯾﻦ ﺑﺎﻗﻠﯽ ﮐﺮﻣﮏ ﺧﻮاه‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺴﻨﺪه‬ ‫ﺑﻪاﻗﻠﯽ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫درﮔﺬرﮔﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‬ ‫دور‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﺑﺮاق‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻮﺳﯽ‬ ‫ﻗﻮم‬

‫‪۳۹۱‬‬
‫ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫رﺧﺖادﺑﺎر‬ ‫از ﺳﻤﻨﺪ ﻫﺪی ﮔﺴﺴﺘﻪ ﭼﻮ ﭼﻨﮓ‬
‫ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫داد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﯿﺦ‬ ‫ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎل‬ ‫ﻧﻬﺎد‬ ‫از‬
‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﮐﺮﮔﺴﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻣﮕﺴﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺴﯽ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫از‬
‫ﻧﺎز‬ ‫اﻓﺰون‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫اﻧﺪک‬ ‫ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫آز‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﺣﯿﺎت‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺧﺮﻣﮕﺲ‬
‫ﺷﺠﺎﻋﺖ ﮐﺮد‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮﮔﺲ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺣﺪث‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﮕﺴﯽ‬
‫زﯾﻦ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺷﻨﺎﻋﺖ و زارﯾﺴﺖ‬ ‫زان ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﻀﺎﻋﺖ و ﺧﻮارﯾﺴﺖ‬
‫اُﻧﺴﺖ آن ﺑﻪ ﮐﺰ آن رﻣﺪ ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫ﮐﺎرت آن ﺑﻪ ﮐﺰ آن رﻫﺪ ﻋﺎﻗﻞ‬
‫زان ﺳﭙﺲ ﺑﺎش ﮔﻮ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ﻣﺎر‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ را ﻫﻤﭽﻮ ﭼﺮک ﺳﺎز ﺣﺼﺎر‬
‫ﻧﺎزد‬ ‫ﺑﺪو‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﺳﯿﻨﻪ را ﻫﺮﮐﻪ ﺣﺼﻦ ﺧﻮد ﺳﺎزد‬
‫ﭼﺮا ﮐﻮﺷﯽ‬ ‫ﻫﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫ﻓﺮوﺷﯽ‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻏﻤﺮ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻋﻤﺮ‬
‫ﺑﮕﺬار‬ ‫ﮔﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﯿﻬﺪه‬ ‫ﺧﻨﺪۀ‬ ‫ﺑﺎ دو ﭼﺸﻢ ﭘﺮ آب رخ ﺑﻪ دل آر‬
‫اﺣﺪ‬ ‫ﻓﺮض‬ ‫و‬ ‫اﺣﻤﺪﺳﺖ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻬﲔ ﻣﺎﯾﻪ از ره ﺟﺪ و ﺟ ّﺪ‬
‫را‬ ‫ﺷﻔﺎﻋﺖ‬ ‫اﺣﻤﺪي‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻀﺎﻋﺖ‬ ‫اﯾﺰدی‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬
‫ﻋﺮش را ﺳﺮ ﺑﻪ زﯾﺮ ﭘﺎی آری‬ ‫آری‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﻓﺮضاﻟﻠﱣﻪ‬
‫ﻧﯿﺎزاری‬ ‫را‬ ‫ﮔﱪ‬ ‫و‬ ‫ﮐﺎﻓﺮ‬ ‫ﺑﮕﺰاری‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬
‫او ﮐﻦ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺳﻨّﺖ‬ ‫ﺧﻮی ﺧﻮد را ﺑﺪﯾﻦ دو ﻧﯿﮑﻮ ﮐﻦ‬

‫اﻟﺘﻤﺜﯿﻞ‬
‫ﺑﻮاﻟﻨﺒﺎش‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪای‬ ‫از ﭘﯽ ﻧﺎی و ﭼﻨﮓ ﺑﻮاﻟﺨﺪاش‬
‫ﻣﻮش را ﭼﯿﺴﺖ ﺑﻪ ز ﺧﺎﻧﮥ ﺗﻨﮓ‬ ‫ﺗﺎ ﻫﻤﯽ ﮔﺮﺑﻪ ﻧﺎی دارد و ﭼﻨﮓ‬
‫دوﮐﺎندار‬ ‫ﺟﻠﺪ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﻣﻮش را ﮔﻠﺸﻦ اﺳﺖ زﯾﺮ زﻣﲔ‬ ‫ﮐﻤﲔ‬ ‫ﮐﻤﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺑﻮد ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫دﻧﺪان‬ ‫و‬ ‫ﭼﻨﮕﻞ‬ ‫ﻣﺮگ‬ ‫ﮔﺮﺑﮥ‬ ‫ﺧﺮدﻣﻨﺪان‬ ‫ای‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﺗﯿﺰ ﮐﺮده‬
‫ﺑﺸﺘﺎﺑﺪ‬ ‫ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻧﺶ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫درﯾﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﮐﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﭼﻨﮕﻠﺶ ﺗﺎبدار و ﺟﺎن در ﺗﺐ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﮐﺎرﮔﻪ ﺑﻪ روز و ﺑﻪ ﺷﺐ‬
‫ﻋﺪم‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫رﺑﻮد‬ ‫وﺟﻮدت‬ ‫از‬ ‫ﭼﻮن ز ﺗﺎب و ﺗﺒﺖ ﮐﺸﯿﺪ ﺑﻪ دم‬
‫اﺣﻤﻖ‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﻃﺒﯿﺐ‬ ‫آن‬ ‫اﻟﺤﻖ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﻣﯽﻧﻮازد‬
‫ﺑﯽﻧﻘﻠﯽ‬ ‫ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫ﭘﺸﺖ‬ ‫ﻋﻘﻠﯽ‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫روی‬ ‫ز‬ ‫ﻣﯽﻧﺪاﻧﺪ‬
‫ﻧﻨﻮازد‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮش‬ ‫ﭼﻨﮓ و دﻧﺪان ﭼﻮ ﻣﺮگ درﯾﺎزد‬
‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺴﻨﺪه‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫از‬ ‫او‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺴﯽ‬ ‫ﭘﯿﺸﻮای‬
‫ﻧﺮﺳﺪ ﮐﺲ ﺑﻪ ﮐﺎﻣﮥ دل ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻦ دردﻧﺎک و ﺑﺎ دل رﯾﺶ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫دﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫درد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻋﯿﺎدت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎداﻧﯽ‬ ‫رﻓﺖ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫آن‬

‫‪۳۹۲‬‬
‫ﮔﻔﺖ آری وﻟﯿﮏ ﺳﻮی ﺗﻮ اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎ دﺳﺖ از اﯾﻦ ﻣﺒﺎش ﺣﺰﯾﻦ‬
‫آب و آﺗﺶ ﭼﻮ ﺧﺎک ﺑﺮﭘﺎﺷﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ زﯾﻦ ﻓﺎرﻏﯽ ﺗﺮا ﺑﺎدﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ درد ﮐﻮه ﭘﻮﻻدﺳﺖ‬
‫ﻋﺎﻓﯿﺖ ﺑﻪ ﭼﻮ اﯾﻦ و آن دارم‬ ‫ﭼﻮن دل و دﺳﺖ ﻫﻤﺰﺑﺎن دارم‬
‫ﺳﯿﻨﻪ ﻣﺮﭼﺰک را ﺣﺼﺎر ﺳﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﭼﮋک را ﭼﻮن ﻧﻪ ﺗﯿﻎ و ﻧﻪ ﺳﺮﭙﺳﺖ‬
‫ﻣﺎر‬ ‫ﮔﲑد‬ ‫ﺣﺼﺎر‬ ‫زان‬ ‫ﻻﺟﺮم‬ ‫ﺷﺪﯾﺎر‬ ‫زﻣﲔ‬ ‫ﮐﻨﺪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻻﺟﺮم‬
‫ﻧﺎﮐﻨﺞ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫ﻟﻘﺐ ﮐﺮده‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﻦ ز ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪر ﮐﻨﺞ‬
‫ﺑﺮ ازو ﮐﯽ ﺧﻮری ﺑﻪ ﺧﺮﻣﻨﮕﺎه‬ ‫ﺗﺨﻢ ﺗﺎ در زﻣﲔ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺳﻪ ﻣﺎه‬
‫ﺑﯿﺎراﯾﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎن‬ ‫ﺑﻬﺎری‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺑﯿﺎﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﻪ‬ ‫ﺳﻪ‬ ‫زﻣﺴﺘﺎن‬ ‫در‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫از‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﭼﻨﲔ ﺑﺎﺷﻢ‬
‫ﮐﯽ ز ﻣﻄﺒﺦ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺑﺎغ آﯾﻢ‬ ‫آراﯾﻢ‬ ‫داﻧﺶ‬ ‫ﺧﻮانِ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫دارم‬ ‫روان‬ ‫را‬ ‫ﻧﻔﺲ‬ ‫ﻣﺮدۀ‬ ‫ﮐﻢ از آن ﮐﺰ ﺗﻮ رخ ﻧﻬﺎن دارم‬
‫ﺳﺎزم‬ ‫ﻋﺎﻓﯿﺖ‬ ‫ﮐﻨﺞ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻧﺮﭙدازم‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ﮐﻨﺞ‬ ‫ﺑﻼ‬ ‫از‬
‫دﻫﺪ‬ ‫ﺳﺮور‬ ‫ﺻﺪ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫دﻫﺪ‬ ‫دﻟﻢ ﭼﻮن ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻮر‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﺗﺎت ﺻﺪ در ز ﻋﻘﻞ ﺑﺎز ﮐﻨﻢ‬ ‫زان ﻫﻤﯽ در ﺑﻪ رخ ﻓﺮاز ﮐﻨﻢ‬
‫ﭼﻮن ﮔﺮﺑﻪ‬ ‫و ﮐﻮی ﮔﺮد‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮐﻠﺒﻪ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻧﯿﺰ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﭼﻮن زﻧﺎن ﮐﻢ ﺟﻬﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭘﺎﯾﯽ‬ ‫ﺟﺎﯾﯽ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻣﺮد‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ‬
‫زاب ﺟﺎن روی دل ﻫﻤﯽ ﺷﻮﯾﺪ‬ ‫ﻧﮑﻮ ﮔﻮﯾﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﮔﻮﯾﻨﺪه‬ ‫ﺟﺎن‬
‫ﺟﺎن ﻧﻪ زﯾﻦ ﭼﺎر ﻃﺒﻊ ﭼﲑ ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺑﯿﺸﮥ‬
‫ﺧﲑهروﯾﯽ و ﺑﯽﺧﻮدی ﭼﻮ ﻣﮕﺲ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﺮا ﻧﯿﺴﺖ ﺑﯽﺗﻮ زﻫﺮه و ﺑﺲ‬
‫ﺧﺎره را ﺧﲑه ﺧﲑ ﭼﻪ ﺗﺮاﺷﻢ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻪ ﻣﺮدان ﻃﻤﻊ و ﭘﺮ ﺧﺎﺷﻢ‬
‫ﻧﻪ ز ﭘﺎﻻن و رﻧﺞ ﺑﺎر ﺑﺮﺳﺖ‬ ‫ﮔﻮرﺧﺮ ﭼﻮن ﻧﺪاد ﮐﺲ را دﺳﺖ‬
‫ﭼﻪ ﮐﻤﺴﺖ آﺧﺮ از ﻣﮕﺲ ﻋﻨﻘﺎ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺷﺪ ز اﻫﻞ روزﮔﺎر ﺟﺪا‬
‫ﭼﻪ ﺳﺮِ آب ﻧﺰد او ﭼﻪ ﺳﺮاب‬ ‫آب‬ ‫از‬ ‫ﻓﺎرﻏﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮﺳﻤﺎری ﮐﻪ‬
‫ﺗﺎز‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫درﮔﺎه‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﻃﻨّﺎز‬ ‫ﺧﺮ‬ ‫ای‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺗﻮ‬
‫ﺳﺨﺖ ﺑﯽﺣﺮﻣﺘﯽ دل و ﺟﺎن را‬ ‫را‬ ‫ﺑﺰرﮔﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﻧﮑﻨﯽ‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺗﺎﺑﻪ‬ ‫ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫اﻟﻠﻬﯽ‬ ‫ﻻﻫﯽ‬ ‫ﺳﻮی‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﮐﯽ‬
‫ﺑﺮدارد‬ ‫ﺳﺒﻮس‬ ‫ﺳﭙﺎس‬ ‫ﮐﯽ‬ ‫ﺑﮕﺬارد‬ ‫ﮔﺎو‬ ‫ﻣﺎده‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زال‬
‫ﺧﻠﻮت‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫و‬ ‫ﻧﯿﮏ‬ ‫ﭘﺮدۀ‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫و‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎغ‬
‫ﭼﻮ ﮐﻠﯿﺪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺮاد‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﺧﻠﻮت‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫راﺣﺖ‬ ‫ﺧﻠﻮت ﮔﺰﯾﺪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﻧﻨﮓ‬ ‫ز‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻧﻮ‬ ‫ﮐﻬﻨﮥ‬ ‫ورع‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﺑﺎز‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺑﯽﻣﻬﺎر‬ ‫اﺷﱰ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺿﺪ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺿﺪ‬

‫در ﺻﻔﺖ ﺧﻠﻮت و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺳﻠﻮت روح ﺧﻠﻮت آﻣﺪ و ﺑﺲ‬ ‫ﺳﻠﻮﺗﯽ ﻧﯿﺴﺖ روح را از ﮐﺲ‬

‫‪۳۹۳‬‬
‫راﻫﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ و ﻣﺮدﻣﺎن اﯾﻨﻨﺪ‬ ‫دﻫﺮ ﺑﺪ رای و ﺧﻠﻖ ﺑﺪ ﺑﯿﻨﻨﺪ‬
‫ﯾﺎ ﺑﺮ اﯾﻨﻬﺎ ﻧﺸﲔ و ﺟﺎن ﻣﯽﮐﻦ‬ ‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﺧﻠﻮت ﺑﻪ ﺧﻮش دﱃ ﺗﻦ زن‬
‫ﻧﺎن‬ ‫ﺗﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﺳﯽﺳﺎﻟﻪ‬ ‫آب‬ ‫ﮐﯽ ﻓﺮوﺷﺪ ﺧﺮد ﺑﻪ رﺳﺘﮥ ﺟﺎن‬
‫ﺳﮓ و زاﻏﻨﺪ ﮐﺎﺳﺘﺨﻮان ﺟﻮﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﮕﺲ و ﮔﺮﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﻮان ﭘﻮﯾﻨﺪ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺪ ﺑﺎ ﺧﺮوش و ﺑﺎ زاری‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ از ﺑﻬﺮ ﻟﻘﻤﻪای ﺑﻪ ﺻﺪ ﺧﻮاری‬
‫ﺑﱪ و ﺷﲑ و ﭘﺎﻧﮓ ﺧﻮد ﺑﺪرد‬ ‫ﺑﺮد‬ ‫ﺟﻮر‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫از‬ ‫ﮔﺮﺑﻪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫درد‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮔﻮرﺧﺮ‬ ‫ﺻﺤﺮا‬ ‫در‬ ‫درﻧﺪه‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺑﺎز‬

‫در وﺻﻒ ﺑﯽﻃﻤﻌﯽ و ﺧﻮﯾﺸﱳداری ﺧﻮد ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫وﮔﺮ‬ ‫ار ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﻧﻪ ﻣﺮد زن و زر و ﺟﺎﻫﻢ‬
‫ﻧﺴﺘﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺎج‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫اﺣﺴﺎﻧﻢ‬ ‫ز‬ ‫دﻫﯽ‬ ‫ﺗﺎﺟﯽ‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﻧﭽﺸﻢ‬ ‫ﻧﻌﻤﺘﺖ‬ ‫ﺧﻮان‬ ‫ﻟﻘﻤﮥ‬ ‫ﺑﮑﺸﻢ‬ ‫ﻣﻨّﺘﺖ‬ ‫ﻃﻮق‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻧﯿﺎﺑﯽ ز ﻣﻦ ﺟﺰ از ﻣﻦ ﺟﻮی‬ ‫ﮔﻮی‬ ‫ﻣﺪﺣﺖ‬ ‫ﻃﻤﻊ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻧﺒﻮم‬
‫ﻧﯿﮏ داﻧﺪ ز ﺧﻮی ﻣﻦ ﺧﺴﺮو‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻬﻦ ﺧﻮاﻫﻢ از ﮐﺴﯽ و ﻧﻪ ﻧﻮ‬
‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﮐﺎر‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﺟﺰ‬ ‫ﻧﮑﻨﻢ‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎ‬ ‫را‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫ﺷﲑ‬ ‫ﺷﺎﻫﻢ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎدر‬
‫ﻧﺎز‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫از‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫ﺧﺮد‬ ‫ﻧﯿﺎز‬ ‫از‬ ‫دل ﻣﻦ ﺟﺴﺖ از اﯾﻦ ﺳﺮای ﻣﺠﺎز‬
‫را‬ ‫داﻣﻦ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫و‬ ‫ﺳﺮ ﮔﺮﯾﺒﺎن‬ ‫را‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺟﺴﺘﻪ‬
‫ﺷﲑ ﭼﻮن ﺷﲑ ﺷﺪ ﻧﮕﲑد ﭼﯿﺰ‬ ‫ﭼﯿﺰ‬ ‫ﭘﺬﯾﺮد‬ ‫ﮐﻢ‬ ‫ﺧﺮﺳﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺮآی‬ ‫درﯾﺎ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻣﺸﻨﻮ از ﺷﺐ ﭘﺮک ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺧﻮر‬

‫اﻧﺪر اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‬

‫ﺷﻨﻮ‬ ‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ز‬ ‫اﮐﻨﻮن‬ ‫ﻣﺪﺣﻢ‬ ‫ﻋﯿﺴﯽرو‬ ‫ﻣﺮغ‬ ‫ز‬ ‫ﺷﻨﯿﺪی‬ ‫ذم‬
‫ﺑﻬﱰ از ﺷﺎه ﮔﻮش داری ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺳﺨﻨﮕﺰاری ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﭼﺸﻢ دارم ﮐﻪ ﮔﻮش دارد ﺷﺎه‬ ‫ورﭼﻪ زﯾﻦ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺰارد ﺷﺎه‬
‫ﻧﯿﮏ داﻧﻢ ﮐﻪ ﻧﯿﮏ داﻧﺪ ﺷﺎه‬ ‫ﺧﻮد ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ در ﺳﭙﯿﺪ و ﺳﯿﺎه‬
‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫در‬ ‫ﺟﺮﻣﺶ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﺷﻤﺲ اﺳﺖ ﺷﻌﺮ ﻣﻦ ﺗﺎﺑﺎن‬
‫ﭘﻨﻬﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ذات‬ ‫و‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ﻓﻌﻞ‬ ‫ﺟﺎﻧﺴﺖ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻣﺎدح‬ ‫ﻣﺜﻞّ‬
‫ﭘﻨﻬﺎﻧﻢ‬ ‫ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﭘﯿﺪا‬ ‫ز‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻢ‬ ‫و ﭘﯿﻠﻪ را‬ ‫و ﻧﺤﻞ‬ ‫ﻧﺎﻓﻪ‬
‫ﭼﻮن ﺟﺪا ﮔﺸﺖ ازو ﺑﺮو ﺧﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮو‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬ ‫ﻣﻪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫آن‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﺨﻨﺪﻧﺪ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫ﻣﻬﺎن‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻬﯽ ﮐﺰ‬
‫آواز‬ ‫دﻫﻞ‬ ‫وز‬ ‫آوازه‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫از‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ از دور ﺧﻮش ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺠﺎز‬
‫ﻧﺎﻗﻪ‬ ‫ﺗﻦ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎﻓﻪ‬ ‫دل‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﺧﺎﺻﻪ ﺳﺴﺖ و ﺿﻌﯿﻔﻢ و واﻟﻪ‬
‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫ﻋُﻄﺎرد‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺮ اوج ﮔﺮدون ﻣﻪ‬

‫‪۳۹۴‬‬
‫آب در ﭼﺸﻢ و آﺗﺶ اﻧﺪر دل‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ اﺑﺮم ز دﺳﺖ ﻣﺸﺘﯽ ﮔﻞ‬
‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‬ ‫دارد‬ ‫ﻏﺮﻗﻪ‬ ‫آب و آﺗﺶ ز دﯾﺪه و دل ﻣﻦ‬
‫ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﺖ‬ ‫ﮔﻮﺷﮥ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻣﺮ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺑﺎد‬
‫ﺑﺎد‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫ﻧﮕﲔ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎوﯾﺪ‬ ‫ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻋﻘﻞ و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﺟﻮد دﯾﻦ ﺗﻮ ﺑﺎد‬
‫ﺗﺮا‬ ‫ﺑﺰرﮔﻮار‬ ‫او‬ ‫ﮐﺎﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺑﺎد‬ ‫آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه‬

‫اﻧﺪر ﺿﻌﻒ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﮐﻪ ﯾﮑﯽ دم ﺑﻪ ﺷﺴﺖ ﺑﺎر زﻧﻢ‬ ‫آن ﭼﻨﺎن در ﺳﺨﻦ ﺿﻌﯿﻒ ﺗﻨﻢ‬
‫ﺧﱪم‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﺮﻧﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻫﲊم‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬
‫ﺟﺎی‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑﺪاردم‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎی‬ ‫ﺑﮕﲑد‬ ‫ﮔﺮم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎﯾﮥ‬
‫ﻫﯿﭻ داﻧﯽ ﮐﻪ ذات او ﺑﺮ ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﺎﯾﻪ را اﯾﻦ ﮐﻤﺎل از اﻓﺰوﻧﯿﺴﺖ‬
‫آن ﭼﻨﺎن ﺳﺨﺖ ﺷﺪ ز ﺳﺴﺘﯽ دل‬ ‫ﻣﻨﺰل‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫زن‬ ‫دَم‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫راه‬
‫ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎی‬ ‫ﭼﺎر‬ ‫ﻟﺐ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﮐﻪ دم از دل ز ﺑﺲ ﮐﻪ ره ﺑﯿﻨﺪ‬
‫ﺷﻨﯿﺪ‬ ‫ﻧﺎﻟﻪ‬ ‫ﻟﯿﮏ‬ ‫ﻧﺒﺴﻮد‬ ‫ﺟﺴﻢ‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا زﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﻃﺒﯿﺐ ﺑﺪﯾﺪ‬
‫روح از او ﻧﯿﺰ ﻫﻢ ﺑﻌﯿﺪ ﺷﺪﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺷﺨﺺ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪ ﺷﺪﺳﺖ‬
‫ﺷﺨﺺ را وﻗﺖ دﺳﺖ ﺷﺴﱳ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﺎز ﮔﺸﱳ‬ ‫روی‬ ‫ﭼﮑﻨﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻮ از ﻧﺎن ز ﺟﺎن ﮔﺴﺴﺘﻪ اﻣﯽ‬ ‫ورﻧﻪ از ﻋﻤﺮ دﺳﺖ ﺷﺴﺘﻪ اﻣﯽ‬
‫آﻓﺘﺎبﭘﺮﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫رﻧﮓ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﻠﻮﻓﺮم‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫ﻧﺎن ز ذﻟّﺴﺖ و آﺑﺶ از ﮐﺮﺑﺖ‬ ‫ﺗﺮﺑﺖ‬ ‫دراﯾﻦ‬ ‫را‬ ‫ﻧﺤﺲ‬ ‫ﻓﻠﮏ‬
‫در ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺮا ﺧﻮر آﺳﺎن ﺑﻮد‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺟﺎن در ﺑﺪن ﻫﺮاﺳﺎن ﺑﻮد‬
‫ﺑﮑﺎﺳﺘﻤﯽ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫دل‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﯿﺖ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﺳﺘﻤﯽ‬
‫آوازش‬ ‫ﺳﻨﺎﯾﯽ‬ ‫درﯾﻐﺎ‬ ‫ای‬ ‫ﻏﻤّﺎزش‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫دور‬ ‫در‬ ‫ﻫﺴﺖ‬

‫اﻧﺪر ﺑﺪ دﱃ ﺧﻮﯾﺶ ﮔﻮﯾﺪ‬

‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻔّﺎش ﺑﺪ دل و ﺷﺐرو‬ ‫ﺧﺴﺮو‬ ‫وﻻﯾﺖ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻣﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮐﻪ ﺻﯿﺪ ﮐﺲ ﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﺧﻔّﺎﺷﻢ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺑﺪدﱃ‬ ‫از‬ ‫روز‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪﮔﻤﺎن‬ ‫ﻫﺸﯿﺎر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫دﻟﻢ از ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ رﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺑﺪ‬ ‫ﻧﺒﻮد‬ ‫ﺑﺪ ﮔﺮﯾﺨﺖ‬ ‫از‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬ ‫اﻫﻞ ﺻﻮرت ﺑﺪﻧﺪ و ﻧﺰد ﺧﺮد‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻧﺎوک ز ﮐﮋ ﮔﺮﯾﺰ ﺑﻬﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎم ﭼﻮن ﻧﯿﺴﺖ ﮔﺎن ﺗﯿﺰ ﺑﻬﺴﺖ‬
‫در ﭼﻨﲔ ﺟﺎی ﺟﺎی آن ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻧﻬﺎن‬ ‫اﺑﻠﻬﺎن‬ ‫ﮐﺰ‬ ‫ﻣﺮد‬
‫ﻏﺎری‬ ‫در‬ ‫ﻋﺘﯿﻖ‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺑﺪﮐﺎری‬ ‫ﺑﻼی‬ ‫از‬ ‫ﺑﺠﺴﺖ‬ ‫ﻧﻪ‬
‫ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫از‬ ‫ﺑﱰﺳﻢ‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮﺣﻘﻢ‬ ‫ﯾﮏ ﺟﻬﺎن ﭘﺮ ﺑﻐﯿﺾ و ﮐﺎﻓﺮ دل‬
‫زاﻧﻢ‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫ﻣﺮﻏﺪل‬ ‫ﻫﻮا‬ ‫در‬ ‫داﻧﻢ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﺑﺎز‬ ‫ﭼﻨﮕﻞ‬
‫ﺑﻨﮕﺮد ﭘﯿﺶ و ﭘﺲ ﯾﻤﲔ و ﯾﺴﺎر‬ ‫ﺻﺪﺑﺎر‬ ‫ﻣﺮﻏﮑﯽ‬ ‫داﻧﻪ‬ ‫ﭘﯽ‬ ‫ﻧﺰ‬

‫‪۳۹۵‬‬
‫ﮐﺶ ﻏﻢ ﺟﺎن ز ﻋﺸﻖ ﻧﺎن ﺑﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫از ﭘﯽ آن ﭼﻨﺎن ﺑﺪاﻧﺪﯾﺶ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ﮔﺮﺳﻨﻪ اﺳﺖ و او ﻋﻠﻒ اﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎی آن ﻫﺴﺖ ﮐﺶ ﻏﻢ ﺗﻠﻒ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻬﺎن را ﺑﺪی ز ﺑﻪ ﭘﯿﺶ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻣﻌﺬور اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﺪﯾﺶ اﺳﺖ‬
‫ﻧﺨﻮرم‬ ‫ﻧﺨﻮردهام‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫آﻧﮑﻪ‬ ‫ﻏﻢ ﺟﺎن ﭼﻮن ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮ درم‬
‫ﮐﻮ ﮐﺴﯽ ﮐﻮ ﮐﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﺲ را‬ ‫ﻫﯿﭻ ﻣﮕﺰﯾﻦ ﺑﻪ دوﺳﺘﯽ ﺧﺲ را‬
‫ﻧﯿﮏ ﺗﺴﺖ آﻧﮑﻪ زوت ﻧﺒﻮد ﺑﺪ‬ ‫ﭘﺲ در اﯾﻦ روزﮔﺎر ﻧﺰد ﺧﺮد‬
‫ﻣﺤﺘﺸﻢ ﮔﻮزی‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫روزی‬ ‫ﺑﺪﯾﺪهام‬ ‫ار‬ ‫ﺧﺪا‬ ‫ﺑﻪ‬
‫اﻧﺪر آن ﺣﲑﺗﻢ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﺴﺘﻪام‬ ‫ﺗﺎ‬
‫زﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﭘﺮ از ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﺮدهام‬
‫ﺑﺪ ﻓﺰون ﮔﺸﺖ و ﻧﯿﮏ ﻫﯿﭻ ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﺟﻬﺎن دﻫﺮ ﻋﺰل ﻧﯿﮑﺎن ﺧﻮاﻧﺪ‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻓﺦ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫رﯾﮓ‬ ‫زﯾﺮ‬ ‫در‬ ‫دﯾﺪ‬ ‫آن ﺷﻨﯿﺪی ﮐﻪ ﻣﺮﻏﮑﯽ در ﺷﺦ‬
‫اﺑﺪال‬ ‫ﺳﺘﻮدۀ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﮐﯿﺴﺘﯽ ﭼﻨﲔ ﺑﺪ ﺣﺎل‬
‫ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻫﻤﯽ ﻧﻬﺎن داری‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ اﯾﻦ زه ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﯿﺎن داری‬
‫در ﺑﺪ و ﻧﯿﮏ ﻧﯿﮏ ﯾﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ زه ﻧﮕﺎهدار ﻣﻦ اﺳﺖ‬
‫را‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﮕﺰﯾﺪهام‬ ‫ﮔﻮﺷﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻃﺎﻋﺖ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻣﻦ‬
‫در ﻣﯿﺎن دو ﭼﯿﺰ از ﭼﭗ و راﺳﺖ‬ ‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﮔﻨﺪم از ﺑﺮای ﭼﺮاﺳﺖ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺣﯿﻮان ﺑﻪ ﻗﻮت اﻧﺪر ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ‬ ‫ﻗﻮت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫ﮔﻔﺖ‬
‫دﻟﺴﻮزی‬ ‫ﭘﺎرﺳﺎی‬ ‫ﯾﮑﯽ‬ ‫از‬ ‫روزی‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﮔﻨﺪﻣﯿﺴﺖ‬ ‫راﺗﺒﻢ‬
‫ﺑﱪی‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫روز‬ ‫راﺗﺐ‬ ‫ﺑﺨﻮری‬ ‫ار‬ ‫ﻧﺪارم‬ ‫ﺑﺎزت‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﺣﻠﻘﺶ از ﺣﻠﻘﻬﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﮐﻨﺪ‬ ‫و ﮔﻨﺪﻣﮏ‬ ‫ﻓﺮو ﮐﺮد‬ ‫ﺳﺮ‬
‫ﺧﺮﯾﺪاری‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﻣﻔﺘﺎدت‬ ‫ﺑﺎری‬ ‫ﺷﺪم‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺮغ ﮔﻔﺘﺎ ﮐﻪ‬
‫ﺧﺮد‬ ‫را‬ ‫ﮔﺮدﻧﻢ‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫زاﻫﺪی‬ ‫ﻧﱪد‬ ‫راه‬ ‫ز‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻓﺎﺳﻖ‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫ﻏﺪّاری‬ ‫ﻧﺎﺑﮑﺎر‬ ‫ﭼﻨﲔ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﮑّﺎری‬ ‫ﻓﺮﯾﻔﺖ‬ ‫ﺧﺪاﯾﻢ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺑﯿﺠﺎن‬ ‫ﺷﻮد‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫زود‬ ‫ﭘﻮﯾﺎن‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻟﻘﻤﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫او‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫زﯾﻦ ﭼﻨﲔ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﭘﺮ از ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫و‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر‬ ‫ﮐﺮدهام‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ دﯾﺪی ﺳﻼم ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺎن‬ ‫ﺧﺴﺎن‬ ‫ز‬ ‫ﻧﺪﯾﺪهام‬ ‫وﻓﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻦ‬

‫ﻓﯽ ذماﻟﺠﻬﺎل واﻟﻨﺎﺻﺤﲔ ﻟﻬﻢ‬

‫ﭘﻨﺠﺎه‬ ‫و‬ ‫ﻧﻬﺼﺪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫اﻟﻪ‬ ‫داد‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻧﻮح‬
‫ﮐﺎﻓﺮان را ﺑﻪ ﻫﺮ زﻣﺎن و اوان‬ ‫ﮐﺮد دﻋﻮت ﺑﻪ آﺷﮑﺎر و ﻧﻬﺎن‬
‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻗﻮل او ﻧﺪاﺷﺖ ﻓﺘﻮح‬ ‫ﻧﻮح‬ ‫دﻋﻮت‬ ‫ﻫﯿﭻ‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﺧﻠﻖ‬
‫ﺳﯽ و ﻧﻪ ﺗﻦ ز وی ﺷﻨﯿﺪ ﻣﻘﺎل‬ ‫اﻧﺪر آن ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻧﻬﺼﺪ ﺳﺎل‬

‫‪۳۹۶‬‬
‫ﻫﻤﻪ را ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺑﻪ ﻃﻮﻓﺎن داد‬ ‫وآن دﮔﺮ ﻗﻮم ﭼﻮن زﺑﺎن ﺑﮕﺸﺎد‬
‫زاﻧﮑﻪ ﮐﺮدﻧﺪ زو ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺬر‬ ‫ﯾﮑﺴﺮ‬ ‫را‬ ‫ﻗﻮم‬ ‫ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻻﺗﺬر‬
‫روﺣﺴﺖ‬ ‫ﻃﺮاوات‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﮥ‬ ‫دﻋﻮت ﻣﻦ ﭼﻮ دﻋﻮت ﻧﻮﺣﺴﺖ‬
‫ﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﺧﲑه‬ ‫ﻧﺸﻨﯿﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ ﺑﺸﻨﯿﺪ ﺑﺦ ﺑﺦ او را ﺑﻪ‬
‫ﺻﻠﻮات‬ ‫ﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﮐﺮدﯾﻢ‬ ‫ﺧﺘﻢ‬ ‫ﻣﺎ ﻧﻤﻮدﯾﻢ راه رﺷﺪ و ﻧﺠﺎت‬
‫آﻣﺪ‬ ‫ﮐﺎرﺑﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫را‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫آﻣﺪ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻫﺮﮐﺮا‬
‫ﺳﺮﺑﻔﺮاﺷﺖ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺳﻮد ﮐﺮدار ﭼﻪ ﻣﺎﯾﻪ اﻧﺪک داﺷﺖ‬
‫ﺣﺰﯾﻦ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫زو‬ ‫ﻧﺸﻮم‬ ‫وآﻧﮑﻪ ﻧﺸﻨﯿﺪ و ﮔﻔﺖ ﺑﺎ دﺳﺖ اﯾﻦ‬
‫دل از اﯾﻦ ﮔﻔﺖ ﻫﺮزه رﻧﺠﻪ ﻣﺪار‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺮش ﺑﺎد ﺑﻮد ﺑﺎد اﻧﮕﺎر‬
‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﯾﮏ ﺳﺨﻦ در وﺟﻮد ﭼﻨﺪ آﯾﺪ‬
‫ﮐﯽ ﺑُﺪی ﻧﺺ ﺑﺴﺎن اﻓﮏ ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ﻣﺰاﺟﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺑُﺪی‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﭘﻨﻬﺎن‬ ‫ﺑﺪ ﮐﻨﯽ‬ ‫ز‬ ‫ﻋﻨﻘﺎ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻼن‬ ‫ز‬ ‫ﭘﻨﺪﻫﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎرب‬
‫ﺑﮕﺴﻞ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ‬ ‫زﺣﻤﺖ‬ ‫دور‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫دور‬
‫راﺳﺖ ﺧﻮاﻫﯽ دراز ﮐﻦ ﺟﺎﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎن ﮐﻪ ﯾﮏ دم ﻗﺮﯾﻦ ﻧﺎداﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﻧﲑوی‬ ‫ﺣﻖ ﮔِﺮَد‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ازو‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺲ ﮐﻦ از ﭘﻨﺪ و ﻣﺪح آن ﮐﺲ ﮔﻮی‬
‫ﻣﻠﮑﺖ او را ز ﻣﺎه ﺗﺎ ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﺷﺎﻫﯽ‬ ‫و‬ ‫ﺑﺰرﮔﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان‬
‫ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫او‬ ‫ﻋﺪل‬ ‫ز‬ ‫ﺑﻨﺎزد‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫ﺷﺎهﺑﻦ‬ ‫ﺑﻬﺮام‬ ‫ﺷﺎه‬

‫ﺣﮑﺎﯾﺖ‬
‫ﻧﻮﺑﺖ ﺷﻮﺧﯽ و ﮐﻢ آزرﻣﯽ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﯽﺷﺮﻣﯿﺴﺖ‬ ‫روز‬ ‫اﯾﻬّﺎاﻟﻨﺎس‬
‫ﺧﺎﺻﻪ ﺑﺎ آﻧﮑﻪ ﺧﺎﺻﮥ ﺧﺮد اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﺎدت‬
‫ﺟﻬﻠﻨﺪ‬ ‫ﻗﺎﺿﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻇﻠﻢ‬ ‫ﺷﺤﻨﮥ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻠﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬
‫ﺳﺮه ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺎ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﺶ اﻧﺪر‬ ‫ﮐﺮد‬ ‫ﻣﺴﺨﺮه‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫را‬ ‫ﻫﺮﮐﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﯽ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮّم‬ ‫ﺟﺰ ﺑﻪ رﻧﺪی و ﺟﺰ ﺑﻪ ﻗﻼﺷﯽ‬
‫ﻧﺮزی‬ ‫ﺟﻮی‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎن‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻧﺰد‬ ‫ورزی‬ ‫ﻫﲊ‬ ‫و‬ ‫داﻧﺶآﻣﻮزی‬
‫از ﻗﻔﺎ دان و ﺧﻨﺪه و دُﺷﻨﺎم‬ ‫ﻗﯿﻤﺖ و ﻗﺪر و ﺟﺎه اﯾﻦ اﯾّﺎم‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﻧﺮخ‬ ‫دﮔﺮ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫آزاده‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﺧﺴﺘﮥ‬ ‫آزاده‬ ‫ﻣﺮد‬
‫در ﻏﻢ ﻧﺎن و آب و ﭘﲑﻫﻨﻢ‬ ‫ﻣﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫آﺷﯿﺎن‬ ‫ﺗﻨﮓ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬
‫ﺻﺎﺑﻮن‬ ‫زﻧﺪ‬ ‫ﻫﻤﯽ‬ ‫را‬ ‫ﮐﻔﻨﺖ‬ ‫ﮔﺮدون‬ ‫ﻣﺎدر‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﯽﺧﱪ‬
‫اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮﻧﺨﻮاری‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫آزارﯾﺴﺖ‬ ‫ﻣﺮدم‬ ‫ﭼﺮخ‬ ‫ﭘﯿﺸﮥ‬
‫ﺧﻮرد از ﻣﻬﺮ ﺧﻮن ﺑﭽﮥ ﺧﻮﯾﺶ‬ ‫ﺷﲑ ﮔﺮدون ﭼﻮ ﮔﺮﺑﻪ دارد ﮐﯿﺶ‬
‫ﺧﻨﺪان‬ ‫ﺗﻮ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺣﺼﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪان‬ ‫در‬ ‫داده‬ ‫ﻣﻠﮏاﻟﻤﻮت‬
‫اﻓﺮوزی‬ ‫ﭼﻬﺮه‬ ‫و‬ ‫ﺳﯿﺎﻫﯽ‬ ‫دل‬ ‫آﻣﻮزی‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻻﻟﻪ‬ ‫از‬ ‫آﺧﺮ‬
‫ﮐﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﯾﮏ زﻣﺎن ﺧﻮﯾﺸﯽ‬ ‫ﻧﻨﺪﯾﺸﯽ‬ ‫ﺣﺎدﺛﺎت‬ ‫از‬ ‫ﻫﯿﭻ‬
‫اﺑﻠﯿﺴﯽ‬ ‫ﻏﺎر‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﺳﻘﺮ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺎ ﺗﻮ در ﺑﻨﺪ زرق و ﺗﻠﺒﯿﺴﯽ‬

‫‪۳۹۷‬‬
‫ﻣﺮدار‬ ‫ﭼﻮ ﮐﺮﮔﺴﺎن‬ ‫ﺟﻮﯾﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ‬ ‫دﺳﺖ از رﻧﮓ و ﺑﻮی دﻫﺮ ﺑﺪار‬
‫ﺗﺎت ﻧﮑﺸﻨﺪ در ﻗﻔﺲ ﺑﻪ زﺣﲑ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻨﻘﺎ ز ﺧﻠﻖ ﻋﺰﻟﺖ ﮔﲑ‬
‫ﺳﺨﻦ اﻧﺪر ﻗﻔﺲ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺷﮑﺮ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﮔﻮﺋﯽ ﭼﻮ ﻃﻮﻃﯽ از ﻫﺮ در‬
‫آﻣﻮز‬ ‫ﻧﻮا‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺑﻠﺒﻼن‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﻠﱭ ﺳﺨﻦ ﺷﺐ و روز‬
‫ﻧﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﺳﻨﮓ‬ ‫از‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﻢ‬ ‫در‬ ‫ﺷﱰﻣﺮغ‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻗﻮت ﻫﺮ دل ز ﺟﺎن ﭘﺎک ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑﺎک‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺎز‬

‫در ﺷﺮع و ﺷﻌﺮﮔﻮﯾﺪ‬

‫دﺳﺖ ازﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮی و ﺷﻌﺮ ﺑﺪار‬ ‫ای ﺳﻨﺎﯾﯽ ﭼﻮ ﺷﺮع دادت ﺑﺎر‬
‫دل‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﮕﺎرد‬ ‫ﮔﺪاﯾﯽ‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺮع دﯾﺪی ز ﺷﻌﺮ دل ﺑﮕﺴﻞ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺳﻨّﺖ رﺳﯿﺪه ﻣﺴﺨﺮهﺋﯿﺴﺖ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻃﺒﻊ و ﺟﺎن ﺳﺮهﺋﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫دروغزن‬ ‫ﺻﺒﺢ‬ ‫ﻧﻮر‬ ‫ﺷﺎه ﺗﻦ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻌﺮت اوّل ﮐﻪ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮﻓﺖ‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮدﮔﺎرم‬ ‫ﺑﭙﺬﯾﺮﻓﺖ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﭘﲑ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﭼﻮن‬
‫ﻏﻠﻂ ﻣﺆذن و ﻋﺴﺲ ﺑُﻮَد اوی‬ ‫ﻣﺪد ﻧﺎﺣﻔﺎظ و ﺧﺲ ﺑُﻮَد اوی‬
‫اﺳﺖ‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻏﻤﺰ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮان‬ ‫ﺳﺨﻦ‬
‫ﭘﻮﯾﺪ‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫راه‬ ‫رﻣﺰ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫وﯾﻦ‬ ‫ﺟﻮﯾﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺟﮕﯽ‬ ‫ﻏﻤﺰ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫آن‬
‫ﮐﻪ ﻓﺰون ﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﻮر و ﻫﯿﭻ ﻧﮑﺎﺳﺖ‬ ‫ﺷﺮع ﭼﻮن ﺻﺒﺢ ﺻﺎدق آﻣﺪ راﺳﺖ‬
‫داروی رهﻧﺸﲔ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﯽ ﮐﺮد‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﻋﯿﺴﯽ‬ ‫ﮔﺮد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫دردﻣﻨﺪی‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﮐﯿﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫ﻫﺮﮐﺠﺎ‬
‫ﺧﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫روح‬ ‫اﻧﺒﯿﺎ‬ ‫داﻧﻨﺪ‬ ‫آﺳﻤﺎن‬ ‫ﻃﺒﻊ‬ ‫ﺣﮑﻤﺎ‬
‫ﺷﺮع را زان ﻓﻠﮏ ﭼﻪ ﺟﺎه ﺑُﻮَد‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ﻣﺎه‬ ‫راه‬ ‫ﺳﯽروزه‬ ‫آﻧﮑﻪ‬
‫ﺧﻮد ﯾﮑﯽ روزه راه ﺧﻮرﺷﯿﺪﺳﺖ‬ ‫اﻣﯿﺪﺳﺖ‬ ‫و‬ ‫ﺑﯿﻢ‬ ‫اﻗﻠﯿﻢ‬ ‫اﯾﻨﮏ‬
‫در ﺟﻬﺎن ﺑﯿﺶ و ﮐﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﻢ ﺳﺨﻦ‬ ‫ﮔﺮ زﯾﻢ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻧﮕﻮﯾﻢ ﻣﻦ‬
‫ﺑﯿﺎزﻣﻮدﺳﺘﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺧﻮﯾﺸﱳ‬ ‫ﺑﻮدﺳﺘﻢ‬ ‫ﻋﻘﻞ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﻧﺎ‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮِ ﺧﺎک ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﻨﺸﻨﯿﺪ‬ ‫ﻏﺰﻧﯿﻨﯿﺪ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯿﮑﻪ‬ ‫ای‬
‫ﻣﯿﻨﺪازﯾﺪ‬ ‫ﺧﺮﻣﻨﻢ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻔﻂ‬ ‫ﻣﺮﭙدازﯾﺪ‬ ‫ﺑﯿﻬُﺪه‬ ‫و‬ ‫ﻫﺮزه‬
‫وﺻﻒ ﻧﻘﺶ ﺧﻂ ﺧﺪای ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﺴﺖ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪﻫﺎی‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺑﺎﻃﻨﺶ وﺣﯽ و ﺣﻤﺪ و ﺗﻤﺠﯿﺪﺳﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﻣﺨﻮاﻧﺶ ﻏﺰل ﮐﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﻧﺎ‬ ‫و‬ ‫ﻣﻬﱰ‬ ‫دارﯾﺪ‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫دﻋﺎ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻬﻢ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﮔﻪ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺑﭙﺬﯾﺮ‬ ‫ازو‬ ‫ﺗﻘﺼﲑﻫﺎ‬ ‫ﻋﺬر‬ ‫ﺧﺒﲑ‬ ‫ﺧﺪای‬ ‫ای‬ ‫ﺑﯿﺎﻣﺮزش‬ ‫ﮐﻪ‬

‫ﮐﺘﺎب ﮐﺘﺒﻪ اﱃ ﺑﻐﺪاد ﻣﻊ ﻧﺴﺨﺔ ﺗﺼﻨﯿﻔﻪ اﻧﻔﺬه ﻋﻨﺪ‬

‫اﻻﻣﺎم اﻻﺟﻞ اﻻوﺣﺪ ﺑﺮﻫﺎناﻟﺪّﯾﻦ اﺑﯽاﻟﺤﺴﻦ ﻋﻠﯽﺑﻦ‬
‫ﻧﺎﺻﺮ اﻟﻐﺰﻧﻮی ﯾﻌﺮف ﺑﻪ ﺑﺮﯾﺎنﮔﺮ‬

‫‪۳۹۸‬‬
‫ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻦ‬ ‫ﺑﺮادری‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ای ﺗﻮ ﺑﺮ دﯾﻦ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺳﺎﻻر‬
‫ﻣﮕﺬر‬ ‫ﺑﺮادری‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫وز‬ ‫آور‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫دﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﻋﻬﺪ‬
‫ﺑﺮﻫﺎن‬ ‫ﻋﻘﯿﻠﻪﻫﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دﯾﻦ ﺣﻖ را ﺑﻪ ﺣﻖ ﺗﻮﯾﯽ ﺑﺮﻫﺎن‬
‫ﻓﺮﯾﺎد‬ ‫رﺳﻢ‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﮕﻮﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد ﺷﺎد و ﻣﻦ ﻧﺎﺷﺎد‬
‫ﻏﺰﻧﲔ‬ ‫ﺗﺮﺑﺖ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮس‬ ‫ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫ﺳﺎل و ﻣﻪ ﺗﺮﺳﻨﺎک و اﻧﺪهﮔﲔ‬
‫ﺑﺮدار‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﻬﺎ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯿﺎن‬ ‫وز‬ ‫آر‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺑﺮادری‬ ‫آﺧﺮ‬ ‫ﻣﮑﻦ‬
‫ﭼﺸﻢ دارم ﮐﻪ ﮐﺎر ﮔﺮدد ﺳﻬﻞ‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫اﺳﲑ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮِ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻧﻪ ﻣﻌﺬوری‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ اﯾﻦ اﻧﻘﺒﺎض و اﯾﻦ دوری‬
‫ﻣﮕﺬار‬ ‫ﻓﺮو‬ ‫ﻧﻤﮏ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎن‬ ‫ﺣﻖ‬ ‫آر‬ ‫ﯾﺎد‬ ‫را‬ ‫ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﻋﻬﺪﻫﺎی‬
‫دﻟﺒﻨﺪ‬ ‫و‬ ‫دﻟﱪ‬ ‫ﺣﻮر‬ ‫رخ‬ ‫ﭼﻮن‬ ‫ﭘﻨﺪ‬ ‫در‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪام‬
‫ﻫﯿﭻ دﯾﺪی ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻔﺖ ﺗﺼﻨﯿﻒ‬ ‫ﺗﺄﻟﯿﻒ‬ ‫دﯾﺪهای‬ ‫ﺑﺴﯿﺎر‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﺗﺎزه و ﺑﺎﻣﺰه ﻧﻪ ﺑﯽ ﺳﺮ و ﺑُﻦ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن‬ ‫دﻟﻬﺎی‬ ‫اﻧﺲ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫را‬ ‫ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﻧﻮع‬ ‫ز‬ ‫داﻧﺴﺘﻪام‬ ‫ﻫﺮﭼﻪ‬
‫آﺛﺎرﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮآﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﯾﺦ‬ ‫ور‬ ‫آﻧﭽﻪ ﻧﺺّ اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ اﺧﺒﺎرﺳﺖ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ روح را ﯾﮑﯽ ﺷﻤﻊ اﺳﺖ‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺟﻤﻊ اﺳﺖ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ ﮔﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺬ‬ ‫و‬ ‫ﺣﺮز‬ ‫ﻣﻠﮑﻮت اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭼﻮ ﺑﺮﺧﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫روان‬ ‫از‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎرﻓﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﻏﺬای‬ ‫را‬ ‫ﻋﺎﻗﻼن‬
‫زان ﮐﺠﺎ ﻋﻘﻞ دادم اﯾﻦ ﻓﺘﻮی‬ ‫ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫درﯾﻦ‬ ‫ﮐﺮدهام‬ ‫ﺳﺎﺣﺮی‬
‫ﺑﺮآﺳﺎﯾﺪ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫زﯾﻦ‬ ‫ﺷﺎﯾﺪ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺑﺪﯾﻦ‬ ‫ﺗﺒﺠّﺢ‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮاﻧﺶ‬ ‫ﭘﺎرﺳﯽ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫ﯾﮏ ﺳﺨﻦ زﯾﻦ و ﻋﺎﻟﻤﯽ داﻧﺶ‬
‫ﺷﻔﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺴﺎن‬ ‫را‬ ‫ﻣﺠﺮوح‬ ‫دل‬ ‫روح را ﺳﺎل و ﻣﺎه ﻫﻤﭽﻮ ﻏﺬاﺳﺖ‬
‫ﺑﺮﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺧﺠﻞ‬ ‫ﻧﮕﺮدم‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﮔﻮﯾﻢ ﺗﻮ ﺧﻮد ﻧﮑﻮ داﻧﯽ‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮ دﯾﮕﺮ ﺣﺪﯾﺚ ﺑﺎﻧﮓ دﻫﻞ‬ ‫ﻣﺮ ﺧﺮد را ﻧﺴﯿﻢ اوﺳﺖ ﭼﻮ ﮔﻞ‬
‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻋﺮﺻﮥ‬ ‫ﻣﻔﯿﺪ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻓﻀﻞ‬ ‫ﺑﺎزار‬ ‫روز‬
‫ﺑﻪ ﺟﻤﺎل و ﺑﻬﺎ ﭼﻮ ﻣﺎه ﺳﻤﺎ‬ ‫زﯾﺒﺎ‬ ‫دﺧﱰی‬ ‫دوﺷﯿﺰه‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬
‫دور‬ ‫ﯾﺎرب‬ ‫دار‬ ‫ﻧﺎاﻫﻞ‬ ‫دﺳﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻠﯽ و ﺣﻠﻞ ﭼﻮ ﮔﺮدن ﺣﻮر‬
‫ذواﻟﻤﻦ‬ ‫ﻣﻬﲔ‬ ‫اﯾﺰد‬ ‫ﭘﯿﺶ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫را‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ‬ ‫ﻋﺪّﺗﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ذواﻟﻤﲍ‬ ‫ﺗﻮﺣﯿﺪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫ﺳﺨﻨﻬﺎ‬ ‫ﮐﲔ‬
‫دوﺳﺘﺪاراﻧﺶ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫واﻧﮑﻪ‬ ‫ﯾﺎراﻧﺶ‬ ‫و‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﯽ‬ ‫ﺷﺎدﻣﺎن‬
‫ﺑﺮ ﺗﻦ و ﺟﺎﻧﺸﺎن ز ﺑﻨﺪه دﻋﺎ‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫اﻫﻞ‬ ‫ﮔﺰﯾﺪه‬ ‫ﯾﺎر‬ ‫ﭼﺎر‬
‫واﻧﮑﻪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺳﺮش‬ ‫ﭘﺴﺮش‬ ‫دو‬ ‫و‬ ‫ﺑﺘﻮل‬ ‫و‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ‬
‫ﺷﺎدان‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﺪﯾﺚ‬ ‫از‬ ‫ﻧﺸﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮﺳﻔﯿﺎن‬ ‫آل‬ ‫ﮔﺮ‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫ﻧﺨﻮرم‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ را ز ﻣﻦ روان آﺳﻮد‬ ‫ﭼﻮن ز ﻣﻦ ﺷﺪ ﺧﺪای ﻣﻦ ﺧﺸﻨﻮد‬
‫زﯾﺎن‬ ‫ﭼﻪ‬ ‫ﻣﺮا‬ ‫ﺑﮕﻮ‬ ‫او‬ ‫ﻏﻀﺐ‬ ‫ﻏﻀﺒﺎن‬ ‫ﺑُﻮَد‬ ‫ار‬ ‫دوزخ‬ ‫ﻣﺎﻟﮏ‬
‫ﺟﺎن ﻣﻦ ﺑﺎد ﺟﺎﻧﺶ را ﺑﻪ ﻓﺪی‬ ‫ﻣﺮ ﻣﺮا ﻣﺪح ﻣﺼﻄﻔﯽ اﺳﺖ ﻏﺬی‬

‫‪۳۹۹‬‬
‫ﺑﯿﺰارم‬ ‫آل‬ ‫ﺑﺪیﺧﻮاه‬ ‫وز‬ ‫ﺧﺮﯾﺪارم‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫او‬ ‫آل‬
‫وﯾﻢ‬ ‫ﻧﻮال‬ ‫در‬ ‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫زاﻧﮑﻪ‬ ‫وﯾﻢ‬ ‫آلِ‬ ‫و‬ ‫رﺳﻮل‬ ‫دوﺳﺘﺪار‬
‫ﯾﺎرب‬ ‫ﺑﺪارﯾﻢ‬ ‫ﺑﺪ‬ ‫ﺑﺮاﯾﻦ‬ ‫ﻫﻢ‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺪﺳﺖ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪه و ﻣﺬﻫﺐ‬
‫دﯾﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﻧﺠﺎت‬ ‫ره‬ ‫ﮐﺎﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫اﯾﻦ ﮔﺰﯾﺪﺳﺘﻢ‬ ‫ﺧﻮد‬ ‫ﺑﻬﺮ‬ ‫ز‬ ‫ﻣﻦ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫ﻣﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺮع‬ ‫دﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺗﻮ ﮐﻪ‬
‫ﺳُﺨﻦ‬ ‫ﻣﺠﺎل‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﻧﺪر‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﺑﯿﺎر و ﻓﺘﻮی ﮐﻦ‬
‫ﺑﮕﺸﺎدم‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫ﮔﻨﺞ‬ ‫درِ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎدم‬ ‫ﺑﺮت‬ ‫و‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻫﻤﻪ اﻣﺜﺎل و ﭘﻨﺪ و ﻣﺪح و ﺻﻔﺎت‬ ‫اﺑﯿﺎت‬ ‫ﻫﺰار‬ ‫ده‬ ‫ﻫﺴﺖ‬ ‫ﻋﺪدش‬
‫آﯾﺪ‬ ‫از ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫اﯾﻤﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎن‬ ‫آﯾﺪ‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﮔﺮ‬
‫ﺧﻮد ﻧﺪﯾﺪی ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎد اﻧﮕﺎر‬ ‫ﭘﺴﻨﺪ ﺗﻮ ﻧﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﮔﻔﺘﺎر‬ ‫ور‬
‫ﻧﻮش ﮐﻦ زود و ﺧﺎک ﺑﺮ ﻟﺐ ﻣﺎل‬ ‫ﺗﻮ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺰل و ﻣﺤﺎل‬
‫ﮐﻮه‬ ‫دل‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫روزﮔﺎر‬ ‫ﻏﻢ‬ ‫وز‬ ‫اﻧﺪوه‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫در‬ ‫ﻣﺎﻧﺪهام‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ در ﺟﻮاب ﺑﺎز ﻧﻤﺎی‬ ‫ﻓﺮﻣﺎی‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺖ‬ ‫را‬ ‫ﺳﺨﻦ‬ ‫اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫رﯾﺸﺨﻨﺪ‬ ‫ﺟﻬﻞ‬ ‫ﺳﺮِ‬ ‫وز‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼن‬
‫ﺗﻌﻈﯿﻢ‬ ‫ورا‬ ‫ﻧﻬﺪ‬ ‫ﻗﺮآن‬ ‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫واﻧﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺨﻦﺷﻨﺎس و ﺣﮑﯿﻢ‬
‫ﺗﺮﺟﯿﺢ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮان‬ ‫ﺷﻌﺮ‬ ‫ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻓﺼﯿﺢ‬ ‫ﺟﺰل‬ ‫ﺑﯿﺘﻬﺎی‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻗﺮآن‬ ‫از‬ ‫ﺑﻬﱰ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺑﮑﻦ‬ ‫ﮔﻮ‬ ‫ﻧﺎدان‬ ‫اﻧﺪرﯾﻦ‬ ‫ﻃﻌﻨﯽ‬ ‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ‬
‫ﻣﺼﺤﻒ ﻣﺠﺪ را ﺑﻪ اﻓﮏ ﻗﺪﯾﻢ‬ ‫ﺧﻮاﻧﺪ ﮐﺎﻓﺮ ز ﺟﺤﺪ دل ﭘﺮ رﯾﻢ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮو ﺷﮑﺮ ﮐﻦ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺧﻨﺪ‬ ‫ﺗﺮﻓﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮد‬ ‫ار‬ ‫ﺷﻌﺮم‬ ‫ﺑﺮﺷﺎن‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻦ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺷﺮﯾﻒ و وﺿﯿﻊ‬ ‫ﻧﺪﻫﻢ ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ ﺗﺮا ﺗﺼﺪﯾﻊ‬
‫ﻣﻘﺼﻮدﺳﺖ‬ ‫آﻧﭽﻪ‬ ‫ﺑﺮﮔﻔﺘﺶ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺠﺪودﺳﺖ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎد‬ ‫اﯾﻦ‬ ‫ﮔﻮﯾﯽ‬
‫ﻧﺎﺳﻔﺘﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫درﯾﺎﺳﺖ‬ ‫دُرّ‬ ‫اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﯾﻘﲔ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎ‬
‫ﮐﲔ ره ﺷﺎﻫﺮاه و راه ﻣﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻏﯿﺐدان ﮔﻮاه‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬
‫ﺟﻮﯾﻢ‬ ‫رﺿﺎ‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫در‬ ‫ﺗﺮا‬ ‫ﻣﺮ‬ ‫دﻋﺎ ﮔﻮﯾﻢ‬ ‫و‬ ‫ﻗﺼّﻪ‬ ‫ﮐﻨﻢ‬ ‫ﺑﺲ‬
‫ﭘﲑوز‬ ‫ﻣﺮادﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺷﻮی‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﻢ از ﮐﺮدﮔﺎر ﺧﻮد ﺷﺐ و روز‬
‫داد‬ ‫ﺑﺪادم‬ ‫اﯾﻦ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ‬ ‫از‬ ‫ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺮداد‬ ‫از‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ‬ ‫ﻧﯿﻤﯽ‬ ‫ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ در آذر ﻓﮑﻨﺪم اﯾﻦ را ﭘﯽ‬ ‫ﺷﺪ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﮐﺘﺎب در ﻣﻪ دی‬
‫ﭘﺎﻧﺼﺪ و ﺳﯽ و ﭼﺎر ﮔﺸﺖ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﭘﺎﻧﺼﺪ و ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺞ رﻓﺘﻪ ز ﻋﺎم‬
‫ﻋﺎم‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬ ‫اﺑﺪاﻟﺪّﻫﺮ‬ ‫ﺑﺎد ﺑﺮ ﻣﺼﻄﻔﯽ درود و ﺳﻼم‬
‫از رﻫﯽ ﺑﺎد ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ و آل‬ ‫زﻻل‬ ‫آب‬ ‫ﭼﻮ‬ ‫ﺛﻨﺎ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰاران‬

‫‪۴۰۰‬‬