You are on page 1of 79

Türkiye Beyin Takımı, 1992 yılından bu yana Dünya Zekâ Oyunları

Şampiyonası’nın tamamına katılmıştır. TBT’ye yeni üyeler


kazandırmak, ülkemizde Akıl Oyunları Kültürü’nü daha da
yaygınlaştırmak için Akıl Oyunları tarafından senelerdir farklı
yarışmalar düzenlemektedir. Son 6 yıldır bu yarışmalar, ilköğretim
ve lise öğrencilerini kapsayacak şekilde genişletilmiş ve ülkemizin
farklı illerinde düzenlenmiştir.
Elinizdeki kitapçık 2011 - 2012 yılında Türkiye genelinde
yapılacak olan okul yarışmalarında sorulacak olan soru türlerinin
açıklamalarını, çözümlü örneklerini ve çalışma sorularını
kapsamaktadır.
Bu kitapçığın amacı, ülke genelinde bu yarışmalara katılacak
olan öğrencilere, karşılacakları soru türlerini tanıtmak; bu türlerin
öğrenciler tarafından daha iyi bir şekilde kavranmasını sağlamak
ve öğrencilerin bu türlerle ilgili kendilerince çözüm yöntemleri
geliştirmelerine olanak sağlamaktır.
Yarışmalarda kullanılacak soru türleri 6 ana başlık altında tasnif
edilmiştir: Akıl Oyunları, Matematik, Sudoku, Mekanik, Optimizasyon
ve Mantık Oyunları. Her bölümün bölüm kapağında soru içeriği
belirtilmiş olup; 6 ana başlık, Akıl Oyunları yarışmalarında kullanılan
yarışma şablonu ile örtüşmekte, böylece katılacak öğrencilere
yarışmanın ne tarzda olacağı hakkında da fikir vermektedir. Ayrıca
katılımcı öğrencilere kaynak sunma adına, bahsedilen soru türleri
ile alakalı daha fazla soruyu nerede bulabilecekleri de belirtilmiştir.
Bu kitapçıkta yer alan soruların tamamının bu sene boyunca
yapılacak olan yarışmalarda kullanılma zorunluluğu yoktur. Katılacak
tüm öğrencilere ve okullara şimdiden başarılar.

TBT Kaptanı
Ferhat Çalapkulu
AKIL OYUNLARI TÜRLERİ
1 : Hazine Avı 12 : Domino
2 : Amiral Battı 13 : Apartmanlar
3 : Sihirli Piramit 14 : Akari
4 : ABC Bağlamaca 15 : Şekil Bölmece
5 : Patika 16 : Bosna Yolu
6 : Patika Oluşturma 17 : Kelime Avı
7 : Farklı Komşular 18 : Kelime Yerleştirme
8 : Çadır 19 : Kelime Ağı
9 : ABC Kadar Kolay 20 : 4 Harfli
10 : Kare Karala 21 : Işın Ağı
11 : Pentomino Uçları 22 : 4’lü Spiral
23 : Üçlüler
Kaynaklar:
Yeni Başlayanlar İçin Akıl Oyunları Kitabı
ABC Bağlamaca Kitabı
Meraklısına Akıl Oyunları Kitabı
Yeni Başlayanlar İçin Kare Karala Kitabı
Kare Karala Kitabı
Akıl Oyunları Dergileri

http://www.janko.at/
http://puzzlepicnic.com/
http://www.logic-masters.de/Raetselportal/index.php
http://www.croco-puzzle.com/
Örnek
1.Hazine Avı
Rakamlar çevrelerindeki komşu
hücrelerde kaç elmas olduğunu
gösteriyor. Diyagramdaki tüm
elmasların yerini bulun.

Cevap Anahtarı: Her satır için o satırda yer


alan toplam elmas sayısını yukarıdan aşağıya
olacak şekilde yazın. Örnek için cevap şöyle
olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 2.Amiral Battı
Aşağıdaki her diyagrama altlarındaki
gemileri yatay ya da dikey öyle
yerleştirin ki hiçbiri birbirine çaprazdan
da olsa değmesin. Diyagramın dışındaki
sayılar, o satır ya da sütunda bulunan
gemi parçalarının sayısıdır.
Deniz bulunan hücrelere gemi
yerleşemez.

Cevap Anahtarı: Tekli gemilerin


koordinatlarını yazın. Örnek için cevap şöyle
olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek (1-6)
3.Sihirli Piramit
Piramidin tepesinden birbirlerine
bağlı çemberler boyunca
ilerleyerek tabana ulaşın. Yol
boyunca her sayı (ya da harf) bir
kez kullanılmalıdır.

Cevap Anahtarı: Yukarıdan aşağıya doğru


yolunuz üzerindeki rakamları sırayla yazın.
Örnek için cevap şöyle olurdu:

(1-6)

(1-8)

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
4.ABC Bağlamaca
Tüm noktaları kullanarak aynı
harfleri birbirine bağlayın. Yalnızca
yatay ve dikey çizgiler kullanın ve
bağlantılarınızın kesişmemesine
dikkat edin.

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusundaki


çizgilerin hangi harfe ait olduğunu dikkate
alarak işaretli sütunun içeriğini yukarıdan
aşağıya yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
5.Patika
Diyagramdaki beyaz hücrelerin
tamamından yatay veya dikey
ilerleyerek geçen ve kendisini
kesmeyen kapalı bir yol çizin. Yol,
siyah hücrelerden geçemez.

Cevap Anahtarı: Yolun kaç köşesi olduğunu yazın.


Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
6.Patika Oluşturma
Diyagramdaki hücrelerin
tamamından yatay veya dikey
ilerleyerek geçen ve kendisini
kesmeyen kapalı bir yol çizin. Yolun
bazı parçaları verilmiştir.

Cevap Anahtarı: Yolun kaç köşesi olduğunu yazın.


Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
7.Farklı Komşular
1’den 4’e kadar sayıları diyagrama
yerleştirin. Aynı sayıların içinde
bulunduğu hücreler birbirine
çaprazdan da olsa değmemelidir.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli


satırların içeriğini ok doğrultusunda 1: 2:
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 8.Çadır
2 1 3 2 1 3 Diyagramdaki her ağaca kenardan
3 3 bağlı birer çadır bulunmaktadır.
Çadırlar birbirlerine çaprazdan da
olsa değemezler, ancak başka
2 2
çadırların ağaçlarına değebilirler.
Diyagramın dışındaki sayılar, o satır
2 2 veya sütundaki toplam çadır
sayısını göstermektedir.

Cevap Anahtarı: İki köşegenin 1:


içeriğini yazınız, boş hücreler için
“-“, çadır için “Ç“ harfi kullanın.
Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

2 2 1 1 2 1 1 2
2
2
1
1
2
1
1
2 1 2 2 2 1 2 0
2
2
0
2
1
1
3
0
3

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


9.ABC Kadar Kolay Örnek
Diyagramın sol üstünde verilen (ABC) C A B B C A B B
harflerin her birini satır ve C B C C A B B
sütunlarda bir kez kullanarak C A C C B A A
diyagramı doldurun. Diyagramın A C A A B C C
dışındaki harfler, o yönden
B C B B A C C
bakıldığında görülen ilk harfleri
göstermektedir. B B A C B B A C

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Boş
hücreler için - işareti kullanın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

(ABC) A B
A
B

(ABC) B A C
C
A
B C
C B

A B

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


10.Kare Karala
Diyagramın dışındaki sayılar, ilgili satır ya da sütunda karalanacak blokların
uzunluklarını sırasıyla göstermektedir. Bloklar arasında en az bir birim boşluk
bulunmalıdır.
Örnek

Cevap Anahtarı: Bazı hücreler harflendirilmiştir.


Karalanmamış hücrelere ait harfleri alfabetik sırayla
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


11.Pentomino Uçları Örnek
12 pentominonun tamamını diyagrama
yerleştirin. Pentominolar döndürülmüş
veya ayna görüntüleri alınmış olabilir.
Daire olan tüm hücrelere
pentominoların uçları denk gelmelidir.
Bazı kareler boş kalacaktır. Örnekte
tetrominolar kullanılmıştır.

Cevap Anahtarı: Boş kalan (pentominolar tarafından


işgal edilmemiş) bölgelerin alanlarını küçükten büyüğe
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


12.Domino
Diyagrama domino taşları yerleştirilmiş, fakat çizgileri silinmiştir.
Dominoları birbirinden ayıran çizgileri yeniden çizin. Kullanılacak domino
taşları, diyagramın yanında verilmiştir.

Örnek
1 1 2 2 3 3 4 4 5 5
1 1 2 5 5 4 1 1 2 5 5 4
1 2 2 3 3 4 4 5 3 5 4 4 4 3 3 5 4 4 4 3
1 3 2 4 3 5 2 4 1 5 2 2 2 4 1 5 2 2
1 4 2 5
2 1 1 3 3 2 2 1 1 3 3 2
1 5
3 4 1 5 5 3 3 4 1 5 5 3

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırlardaki farklı domino


sayılarını yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2 3 4 2 1 3 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5

1 2 2 3 5 5 1 2 2 3 3 4 4 5

3 4 2 4 5 4 1 3 2 4 3 5

3 1 5 4 5 2 1 4 2 5

1 5
1 1 4 5 3 1

2 1 4 3 2 4 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5

3 1 4 5 5 5 1 2 2 3 3 4 4 5

3 3 1 5 1 5 1 3 2 4 3 5

2 5 3 1 3 4 1 4 2 5

1 5
4 2 1 2 2 4

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


13.Apartmanlar
Her satır ve her sütunda, verilen aralıktaki rakamlar tam olarak bir kez
yer alacak şekilde diyagramı doldurun. Her rakam, yüksekliği o rakam kadar
olan bir apartmanı temsil etmektedir. Diyagramın dışındaki sayılar, o yönden
bakıldığında daha yüksek apartmanlarca gizlenmeyip görülebilen apartman
sayısını vermektedir.
Örnek (1-5) 3 4 3 4
3 1 4 5 2
4 3 5 2 1
3 5 4 2 1 3 3
3 2
5 5 1 2 3 4 5
2 4 1 5 3 2 2 5 1 3 4 2
3 3

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

(1-5)

1 4
(1-5) 3 3 4
3 4 2
2
4
2
3
4

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


14.Akari
Örnek Bazı hücrelere lambalar yerleştirerek
diyagramdaki tüm beyaz hücrelerin
aydınlatılmasını sağlayın. Lambalar birbirlerini
görmemelidirler. Lambalar, yatay ve dikey
doğrultularda, siyah bir hücreyle karşılaşana
dek ışık vermektedir. Diyagramdaki sayılar,
bulundukları hücrenin kaç kenarında lamba
bulunduğunu göstermektedir.

Cevap Anahtarı: Her satır için o satırdaki


toplam lamba sayısını yukarıdan aşağıya
sırayla yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

1
2
2
1 4

0 2

1
0 1

3 1
1

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
15.Şekil Bölmece (3)
Şekilleri çizgiler üzerinden
keserek, parantez içinde
belirtilen sayıda, birbirinin
aynısı olan parçalara bölün.
Parçalar, birbirinin döndürülmüş
veya ters çevrilmiş hali olabilir.

Cevap Anahtarı: Parçaları birbirinden ayıran


çizginin koordinatını soldan başlayıp sağda
bittiği yere kadar yazın. Örnek için cevap
şöyle olurdu:

(3)

(3)

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
16.Bosna Yolu
Yatay ve dikey ilerleyerek boş
hücrelerin bazılarından geçen, kendisini
kesmeyen kapalı bir yol çizin. Yol
kendine çaprazdan da olsa değemez,
sayılardan ve karalı hücrelerden
geçemez. Diyagramdaki sayılar, komşu
hücrelerinden kaç tanesinde yol parçası
bulunduğunu göstermektedir.

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusundaki


yol parçalarının uzunluklarını yazın. 1: 2:
Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


17.Kelime Avı
Verilen kelimeleri soldan sağa, yukardan aşağıya, çapraz olarak veya tam
tersi istikametlerde okuyarak tüm kelimeleri bulun. Kelimeler bulunduğunda
kullanılmayan hücrelerdeki harfleri sol üsten başlayarak satır satır sağ alta
doğru yazdığınızda anlamlı bir kelime oluşacaktır. Cevap olarak bu kelimeyi
yazın.
Örnek YAT K Ç R Z E V K Ç R Z E V
EKO
TUR İ U A N Y A İ U A N Y A
AKIM
ARAZ T R R A N T T R R A N T
AYNA A A Ğ A R K A A Ğ A R K
DOĞA
KURA Y O Z E K O Y O Z E K O
MERT D O M I K A D O M I K A
OZAN
TAZI ÇEVİK

AMMAN
N K E V A B Ü K R E Ş ASTANA
ATİNA
İ N S İ T A L İ N T M BEYRUT
L A A Y İ N N S B Ş A İSTANBUL
KABİL
R R R A N K A T A E Ş ANKARA
BERLİN
E H A N A A M A Ğ P K SOFYA
SELANİK
B A Y A Y R M N D A İ BAKÜ
SARAYBOSNA
R T B F T A A B A D N ŞAM
VARŞOVA
B E O B E Y R U T U A TALİN
A S S K A B İ L N B L BUDAPEŞTE
BÜKREŞ
K K N A V O Ş R A V E VİYANA
BAĞDAT
Ü E A N A T S A L E S TAHRAN
Cevap

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


18.Kelime Yerleştirme
Verilen kelimeleri soldan sağa ya da yukarıdan aşağıya okunacak şekilde
diyagrama yerleştirin. Karalı hücrelere herhangi bir harf gelemez. Her hücreye
yalnızca bir harf gelebilir.

A Y A K
AL AÇI SAÇ N A Ç A R
AS ANA TEK
AY ANI AYAR T A I A
RA ATA SILA E A A Y
TA GÜÇ KANAT
YA RAY NAÇAR K A N A T
S I L A

Cevap Anahtarı: Kullanılmayan


kelimeleri yazın. Örnek için cevap
şöyle olurdu:

AF FAR ENKAZ TURKUAZ


AN İKİ EZBER
AR AKİT KEFEN
ER KÜRE KÜMES
İN UMAR
İS URBA
TA ZARF
UD
2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası
19.Kelime Ağı
Listede verilen kelimeleri, soldan sağa veya yukarıdan aşağıya okunacak
şekilde diyagrama yerleştirin (Bir kelime yerleşmeyecektir). Bazı harfler
verilmiştir. Tüm kelimeler birbirlerine bağlı tek bir yapı oluşturmalı ve listede
verilmemiş herhangi bir kelime okunmamalıdır.

Z M Ü Z İ K
Cevap Anahtarı:
A A M
Kullanılmayan kelimeyi
A R A A yazın. Örnek için cevap
D S U D O K U N şöyle olurdu:
I T
O Y U N L A R I
K

AKIL MANTIK MÜZİK


HÜZÜN MARS OYUNLARI
SUDOKU

T
ESKORT
GURME I T
JAMBON
KAYGI
MATEMATİK E
NUMARA T
SELAMET
SURAT
YARIŞMA

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 20.4 Harfli
BİZ OBA
Diyagramlarda görünen her
BOA ONA R hücreye birer harf yerleştirin. Öyle
BOR RAF A ki; iki diyagram için verilmiş olan
İ kelimelerin tamamı diyagramlarda
İBN RAN
soldan sağa ve yukarıdan aşağıya
Z
İFA ZAN okunabilsin.

Cevap Anahtarı: Kullanılmayan


kelimeleri yazın. Örnek için cevap
şöyle olurdu:

AK FİL ZAT KART

AZ KUN AFET KULE


KA SEK ARAZ NİNE
SU SON ARKA OKUL

ZAR ESKİ

AİHM ATOM İADE İSKİ


AİNA DAHO İADİ KAAN
AKKA DAKA İAPA NİSH
ALET ETAP İKAA RAST
ARDA ETİK İRAİ SAAT

ARİA ETNA

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


21.Işın Ağı Örnek
Her sayıdan başlayarak yatay ve dikey
çizgiler çizerek diyagramı doldurun.
Çizgiler kesişemez ve her hücrede
sadece bir çizgi bulunur. Sayılar,
kendilerinden çıkan çizgilerin uğradığı
hücrelerin toplam sayısıdır.

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusunda ışınların 1:


ait oldukları sayıları yazın. Örnek için cevap
şöyle olurdu: 2:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
- - - - G Y 22.4’lü Spiral
- I L - R E Ö
Verilen kelimeleri her spirale
A - K A E - N bir kelime gelecek şekilde
- - A S - Y - L A dıştan içe doğru spiral
O A N I R boyunca yazın. Satır ve
D I S U Y O sütunlarda harf tekrarı
olamaz. "-" işaretli hücrelere
AKIL harf gelemez ve bazı harfler
OYUNLARI verilmiştir.
YÖNERGE
DOSYASI
Cevap Anahtarı: Ok doğrultusunun içeriğini 1:
soldan sağa yazın. Boş hücreler için - işareti
kullanın. Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

- - -

-
- -
-
-
L -

İSTANBUL M
KOCAELİ
SAMSUN
-
SİVAS
ANKARA
ERZURUM
GAZİANTEP
İZMİR

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


23.Üçlüler Örnek
Soruda iki çeşit üçlü çeşidi vardır:
İlki 1x3’lük; diğeri ise V şeklinde
olandır. Herhangi sayıda üçlüler
kullanarak tüm diyagramı
doldurun. Diyagramdaki daireler
1x3’lük olanların sadece başı ve
sonuna; V şeklinde olanların ise
merkezine gelmelidir.

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusundaki farklı


üçlü sayısını yazın. Örnek için cevap şöyle 1: 2:
olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


MATEMATİK OYUNLARI TÜRLERİ
1 : İşlem Karesi 10 : Dart
2 : Kakuro 11 : Terazi
3 : Çarpmaca 12 : Dijital Toplama
4 : Şifreli İşlemler 13 : 123 Kapsülü
5 : Sütun İşlem 14 : Şifreli Toplamlar
6 : Kapsül 15 : Kibrit İşlemleri
7 : Kendoku 16 : Banknotlar
8 : Sayı Bulmaca 17 : Dörtgenle
9 : Futoşiki 18 : Sihirli Toplamlar
Kaynaklar:
Yeni Başlayanlar İçin Akıl Oyunları Kitabı
Kakuro Kitabı
Kendoku Kitabı
Meraklısına Akıl Oyunları Kitabı
Akıl Oyunları Dergileri

http://www.janko.at/
http://puzzlepicnic.com/
http://www.logic-masters.de/Raetselportal/index.php
http://www.croco-puzzle.com/
Örnek
1.İşlem Karesi + - 11 6 + 7 - 2 11
1’den 9’a rakamları sadece birer / + / / + /
kez kullanarak diyagram dışında
x x 24 3 x 8 x 1 24
verilmiş olan eşitlikleri sağlayın.
Matematiksel işlem öncelikleri + + + + + +
geçerlidir. Örneğin 3+1x5=8 + x 49 4 + 9 x 5 49
olmalıdır. 6 24 7 6 24 7

Cevap Anahtarı: Her satır için 1. Satır 2. Satır 3. Satır


rakamları soldan sağa yazın.
Örnek için cevap şöyle olurdu:

+ x 18
+ + +
x + 34
- + x
x x 24
11 6 33 - - 0
- - x
- - 0
+ - +
/ + 7
5 0 47

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 2.Kakuro
Boş hücrelere 1'den 9'a rakamlar
yerleştirerek diyagramı doldurun.
Çizgiyle bölünmüş karelerde
çizginin altındaki sayılar altındaki,
6 üstündeki sayılar sağındaki rakam
gruplarının toplamını vermektedir.
Bir toplamı oluşturan rakamlar
birbirinden farklı olmalıdır.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


3.Çarpmaca Örnek (1-10)
Verilen sayıların tümünü her satır 15 5 3 15
ve sütunda tam olarak iki sayı yer 24 4 6 24
alacak şekilde diyagrama 10 10 1 10
yerleştirin. Diyagramın dışındaki
18 9 2 18
sayılar, o satır veya sütunda
görülen iki sayının çarpımını 8 7

vermektedir. 20 8 12 21 20 8 12 21

Cevap Anahtarı: İşaretli hücrelerin


içeriklerini yazın. Boş için - kullanın.
Örnek için cevap şöyle olurdu:

1-12

88
54
40
2
21 1-12
48 11 42 40 90 72
11
18
15
40
56
35 27 2 32 66

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek (1-4) 4.Şifreli İşlemler
YT / Z = X 12 / 4 = 3 Örnekte 1-4 arası rakamlar T-X-Y-
Z- harfleri ile şifrelenmişlerdir. Bu
Y+X=Z 1+3=4 harflerle yapılan işlemler ve
eşitlikleri verilmiştir. Bu
T X Y Z denklemlerden faydalanarak hangi
2 3 1 4 rakamın hangi harfle şifrelendiğini
bulun.

T X Y Z
Cevap Anahtarı: Rakamları yazın. Örnek
için cevap şöyle olurdu:

(1-7)
A+B+D=F
CEVAP:
BF / E = E A B C D E F G

D x G = AB

(1-7)
AD / CF = E
CEVAP:
DC = F x G A B C D E F G

B=FxD

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


(1-9)
5.Sütun İşlem Örnek 4 9 2
Diyagramın sol üst köşesinde, belirtilen
aralıktaki sayıların tamamını yalnızca
/4 /3 x4 /4 /3 x4
birer kez kullanarak sütunlar boyunca 1 3 8
tüm işlemleri sağlayın. Matematiksel
+5 +4 -3 +5 +4 -3
işlem öncelikleri geçerli değildir.
6 7 5

Cevap Anahtarı: Her satır için 1. Satır 2. Satır 3. Satır


sayıları soldan sağa yazın. Örnek
için cevap şöyle olurdu:

(1-12)

x5 +3 +3 /3
(1-16)

-3 x3 +3 +3
+1 x2 x3 /3

+2 x3 x2 +5

-5 -4 +3 -3

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


6.Kapsül
(1-8) Örnek Diyagrama 3 tane hücrenin üzerinde yer
alan yatay ya da dikey olarak kapsüller
yerleştirilmiştir. Bu kapsüllerin her birinin
içine 1’den n’e (örnek için 1-8) rakamları
tam olarak bir kez yerleştirin. Diyagramın
dışındaki sayılar o satır ya da sütunda yer
alan kapsüller içindeki rakamların toplamını
vermektedir. Örnekteki 8 toplamı 5,1 ve
2 rakamlarının toplamıdır.

Cevap Anahtarı: Kapsüllerin içine


yerleşen rakamları kapsüllerin
harflerini dikkate alarak yazın. Örnek
için cevap şöyle olurdu:

(1-8)

10

15

9
(1-9)

8 12 10
14

13
16

11 23 12 10

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


7.Kendoku
Her satırda ve her sütunda 1'den n'e tüm Örnek
rakamlar tam olarak bir kez yer alacak 1-4
şekilde diyagramı doldurun. Kalın çizgiyle
belirtilmiş her bölgenin köşesindeki sayı,
o bölgenin içindeki rakamların gösterilen
matemetiksel işaretle hesaplanmış
sonucunu vermektedir. Bir bölge
içerisinde rakam tekrarı olabilir.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli


1:
sütunların içeriğini ok doğrultusunda
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

(1-5)

(1-5)

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


8.Sayı Bulmaca
0’dan 9’a rakamların içinden herhangi birbirinden farklı 3 rakam seçilerek
3 basamaklı bir sayı oluşturulmuştur ve bu sayı 0 ile başlayamaz. Her “-
”, aranan sayıya ait doğru bir rakamı yanlış bir yerde bulduğunuzu, her
“+” ise aranan sayıya ait doğru bir rakamı doğru yerde bulduğunuzu
gösteriyor.
Örnek

Cevap Anahtarı: Sayıyı yazın.


Örnek için cevap şöyle olurdu:

1 2 8 +1-1
2 5 6 -1
5 1 2 +1
+3

3 7 0 -1
3 1 9 +1
9 6 2 +1-1
+3

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


(1-4) Örnek
9.Futoşiki
Her satır ve her sütunda 1’den
n’e rakamlar tam olarak bir kez
yer alacak şekilde diyagramı
doldurun. Hücrelerdeki rakamlar
arasındaki ilişki büyük > ve küçük
< işaretleri ile belirtilmiştir.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli


satırların içeriğini ok doğrultusunda 1: 2:
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

(1-5)

(1-5)

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
10.Dart
Bir dart tahtasına (hedef tahtası)
3 atış yapacaksınız ve bu 3 atış
sonucunda, bu üç sayının toplamı
100 sayısını verecek. Bir sayı birden
fazla vurulamaz.
17+35+48=100

Cevap Anahtarı: Üç sayıyı küçükten büyüğe


doğru yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


11.Terazi
Sistemin dengede olması için, diyagramların üzerinde verilen aralıktaki sayıları
birer kez kullanarak ağırlıkları numaralandırın. Çubukların ağırlıkları ihmal
edilmiştir.
Örnek (1-9)

Cevap Anahtarı: Kefeler


harflendirilmiştir. Bu harfleri dikkate
alarak o kefelere yerleşen rakamları
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

(1-9)

(1-12)

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
12.Dijital Toplama
Dijital rakamlarla bir toplama
işlemi verilmiştir (örnek için 0-6).
Rakamların bazı parçaları verilmiş
olup, tüm rakamları tam olarak
bir kez kullanarak doğru bir
toplama işlemi inşa edin. Her satır
için soldan ilk rakam sıfır olamaz.

Cevap Anahtarı: Toplama işlemini


soldan sağa yazın. Örnek için cevap
şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


13.123 Kapsülü
Diyagrama birbirlerine çaprazdan bile Örnek
değmeyecek şekilde 1x3 ebatlarında
5 3 5 2 1 3
kapsüller yerleştirin. Her kapsül 1,2,3
rakamlarını içermelidir. Diyagramda gri 6 2 6
hücrelerde verilen rakamlar 1 2 1 3
bulundukları hücreye kenardan değen 1 1 1 1
kapsüllerin, değen hücresindeki
rakamlarının toplamını vermektedir.

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusunun içeriğini 1:


soldan sağa yazın. Boş hücreler için - işareti
kullanın. Örnek için cevap şöyle olurdu:
2:

4
2 3 1

6
3

6
2 4

2 5 4
6 3
2

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
14.Şifreli Toplamlar
Denklemde, eşitliğin her iki
tarafı aynı sonucu verecek
şekilde, verilen 4 parçadan 3
tanesini matematiksel şerite
yerleştirin. İşlem önceliği
geçerlidir.

Cevap Anahtarı: Bulduğunuz işlemi sağdan


sola yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


15.Kibrit İşlemleri

Çeşit 1:Kibrit Kaldırma


1 ya da 2 kibrit kaldırarak denklemi doğru hâle getirin.

Cevap Anahtarı: Bulduğunuz işlemi sağdan sola yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

Çeşit 2: Kibrit Ekleme


1 ya da 2 kibrit ekleyerek denklemi doğru hâle getirin

Cevap Anahtarı: Bulduğunuz işlemi sağdan sola yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

Çeşit 3: Kibrit Yer değiştirme


1 ya da 2 kibritin yerini değiştirerek denklemi doğru hâle getirin

Cevap Anahtarı: Bulduğunuz işlemi sağdan sola yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 16.Banknotlar
1’den 5’e değerlere sahip
banknotları yatay veya dikey
şekilde diyagrama yerleştirin. Her
8 8 bir banknot 1x3 boyutundadır ve
9 9 banknotlar üst üste binemezler.
Diyagramın dışındaki sayılar, ilgili
10 10
yöndeki tüm banknotların değerleri
5 9 7 5 9 7 toplamını vermektedir.

Cevap Anahtarı: Önce dik banknotları küçükten Dik:


büyüğe yazın, sonra yatay banknotları yazın.
Örnek için cevap şöyle olurdu: Yatay:

1 3 4 3
4
2

5 6 5 9

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
17.Dörtgenle 2 6 2 6
Tüm diyagramı öyle dörtgenlere ayırın 4 4
ki; her dörtgenin içinde bir sayı olsun
4 4
ve bu sayı dörtgenin alanını birim hücre
cinsinden belirtsin. 6 6
3 3

Cevap Anahtarı: Ok doğrultusunda kaç farklı


bölge olduğunu yazın. Örnek için cevap 1: 2:
şöyle olurdu:

5 8
4
8 3
3 9 7
6
4 8
2 3
3
8 2 6
4
6 2
2 10 3
2 2 16 6
2 4
3 3 2 3 4

3 14
3 6 2 3
4 2 2

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


18.Sihirli Toplamlar
Diyagrama her satır ve her sütunda tam olarak bir kez yer alacak şekilde
verilen aralıktaki rakamları yerleştirin. Bu rakamlar bazı sayılar oluşturacaktır
ve diyagramın dışındaki sayılar herhangi bir satır ya da sütunda oluşan sayıların
toplamını vermektedir. Herhangi bir satır ya da sütundaki sayılar arasında en
az bir boşluk olmalıdır.

Örnek (1-4)
Cevap Anahtarı: Ok doğrultusunun
içeriğini soldan sağa yazın. Boş
37 hücreler için - işareti kullanın. Örnek
46 için cevap şöyle olurdu:
424

19
1:
46

3142
2:
37 37 28 37 37 145

(1-4)

235

316

343

19

2143

433 (1-4)

19
325 46 64 433 46 55
55

73

244

433

64

46 73 37 343 217 64

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


SUDOKU OYUNLARI TÜRLERİ

1 : Sudoku 8 : Üç Dişli
2 : Ardışık Sudoku 9 : Komşusuz Sudoku
3 : Bölgesel Sudoku 10 : Tek-Çift Sudoku
4 : Toplamlı Sudoku 11 : Ekstra Bölgeli Sudoku
5 : Köşegen Sudoku 12 : 1-8 Sudoku
6 : Küp Sudoku 13 : Dıştan Sudoku
7 : Harfli Sudoku 14 : Çapraz Toplamlı Sudoku

Kaynaklar:
Yeni Başlayanlar İçin Akıl Oyunları Kitabı
Sudoku Kitabı
Sudoku ve Türevleri 1-2 Kitabı
Meraklısına Akıl Oyunları Kitabı
Akıl Oyunları Dergileri

http://www.janko.at/
http://puzzlepicnic.com/
http://www.logic-masters.de/Raetselportal/index.php
http://www.croco-puzzle.com/
Örnek
1.Sudoku 1 6 5 2 3 1 6 4 5 2
Her satırda, her sütunda ve 5 2 4 5 2 1 6 3
kalın çizgilerle belirlenmiş her 2 6 1 3 4 5 2 6
2x3'lük bölgede 1'den 6'ya tüm
rakamlar tam olarak bir kez yer 4 1 2 6 5 3 4 1
alacak şekilde diyagramı 5 2 5 2 1 6 3 4
doldurun. 6 4 1 5 6 4 3 2 1 5

Cevap Anahtarı: Okla işaretli 1:


satırların içeriğini ok doğrultusunda
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
2.Ardışık Sudoku
Her satırda, her sütunda ve kalın
çizgilerle çevrili her 2x3’lük
alanda 1’den 6’ya rakamlar bir
kez yer alacak şekilde diyagramı
doldurun. Tüm ardışık komşuların
arasında bir siyah nokta vardır.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli 1:


satırların içeriğini ok doğrultusunda
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

4 2

3 1
1 5

6 3

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
3.Bölgesel Sudoku 6
Her satır, her sütun ve kalın 2 5 6
çizgilerle sınırları belirlenmiş her 3 4
bölgede 1’den 6’ya tüm rakamlar
tam birer kez yer alacak şekilde
5 1
diyagramı doldurun. 2 5 1
2

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


4.Toplamlı Sudoku
Örnek
9 13 3 14 9 13 3 14 Her satırda, her sütunda ve kalın
10 10
çizgilerle çevrili her 2x3’ lük bölgede
1’den 6’ya rakamlar bir kez yer
8 9 8 9
alacak şekilde diyagramı doldurun.
8 12 8 12
Kesikli çizgilerle belirtilen bölgelerin
12 4 10 12 4 10 köşelerindeki sayılar, içlerinde yer
7 7 7 7
alan rakamların toplamını
vermektedir. Bu toplamı oluşturan
tüm rakamlar farklı olmalıdır.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

12 7 5 7

4 9

9 10 7

12 9

11 9 3

3 9 6 7 5 8

18 7 8

13

9 12 3

3 11

8 8

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
5.Köşegen Sudoku
5 2
Her satırda, her sütunda, her
6
iki ana köşegen boyunca ve kalın
çizgilerle çevrili her 2x3’ lük 6
bölgede 1’den 6’ya rakamlar 4
bir kez yer alacak şekilde 3
diyagramı doldurun. 3 1

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların 1:


içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

5 1

3 2
6 5

2 1
3 5
6
2
5
1
4 1

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 3
5 1 5
8
7
8
2
4
6
8
7
4
6.Küp Sudoku
1 2 7 1 2
5 5 6 2 Yüzeyler boyunca ilerleyen
3 8 3 4
4 7 4 3 7 8 satırlarda ve kalın çizgilerle çevrili
2 3 2 1 6 3
7 5 6 7 6 5 6 her alanda 1’den 8’e rakamlar bir
1 7 1 5 kez yer alacak şekilde diyagramı
6 2 3 1
3 8 3 8 4 7 doldurun.
4 8
2 5 2

3
4
1 6

5
7
8
5 4
4
1
6 8
2
5
3
2 7

4 7 8

6 5
1
2 8
3 6
1
4

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek
7.Harfli Sudoku H F H R L İ A F
Her satırda, her sütunda ve kalın A R İ A F H R L
çizgilerle belirlenmiş her
R A F İ R L H A
bölgede verilen (örnek için
HARFLİ) tüm harfler tam olarak H F L H A F İ R
bir kez yer alacak şekilde L R F İ A L H
diyagramı doldurun. A A L H R F İ

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

A
R
H A F
F L H
L
H A L

L
A
R
F

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


8.Üç Dişli
Örnek
Her daireye bir rakam
gelecek ve çizgiler boyunca
(örnekte okla
gösterilmiştir)rakam tekrarı
olmayacak şekilde
diyagrama 1’den 6’ya (örnek
için 1-5) rakamları
yerleştirin. Üçgenlerin
içindeki sayılar üçgenin
köşelerindeki rakamların
toplamını vermektedir.

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


9.Komşusuz Sudoku Örnek
Her satırda, her sütunda ve kalın
çizgilerle belirlenmiş her 2x3'lük
bölgede 1'den 6'ya tüm rakamlar
tam olarak bir kez yer alacak
şekilde diyagramı doldurun. Aynı
rakamlar çaprazdan bile olsa
birbirlerine değemezler.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 10.Tek-Çift Sudoku
Her satır, her sütun ve kalın çizgilerle
belirlenmiş her 2x3’lük alanda 1’den
6’ya tüm rakamlar tam birer kez yer
alacak şekilde diyagramı doldurun.
Tüm gri hücrelere çift sayılar, tüm
beyaz hücrelere tek sayılar
yerleşmek zorundadır.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

3
6

1
6

1 6
3
2

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


11.Ekstra Bölgeli Örnek
Sudoku 1 4 2 1 3 4 5 6
Her satırda, her sütunda, her 1 4 5 6 2 3 1
3x2’l’k bölgede ve gri hücrelerde 2 3 5 2 4 1 6 3
1’den 6’ya tüm rakamlar bir kez
3 2 3 6 1 5 2 4
yer alacak şekilde diyagramı
doldurun. 6 6 4 2 3 1 5
5 4 1 3 5 6 4 2

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

2 1

5 2 4
2 1 3

2 4
4 6
2
5
5
3
5 4

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 12.1-8 Sudoku
2 3 1 2 4 3 8 5 7 6 Her satır, sütun ve kalın çizgilerle
1 2 6 5 7 4 1 8 2 6 3 5
çevrili 4x2’lik bölgede 1’den 8’e
6 2 3 8 6 5 2 7 4 3 8 1
rakamlar bir kez yer alacak şekilde
5 1 4 8 3 6 5 7 1 4 2
7 3 5
diyagramı doldurun.
4 7 3 6 5 2 1 8
6 8 7 4 3 6 8 2 1 7 5 4
5 7 1 4 5 8 7 1 6 4 2 3
3 6 2 1 5 4 3 8 6 7

Cevap Anahtarı: Okla işaretli


1:
satırların içeriğini ok doğrultusunda
yazın. Örnek için cevap şöyle olurdu: 2:

4 2 8 7
8
6 1 2
8 6 5
2 1 3
4 2 3
6
3 7 1 2

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


13.Dıştan Sudoku Örnek
Her satır, sütun ve kalın çizgilerle 3 9 5 6 3 9 5 6
8 8 2 6 5 3 4 1
çevrili 3x2’lik bölgede 1’den 6’ya
1 3 4 2 6 5
rakamlar bir kez yer alacak şekilde
8 5 8 6 2 3 5 1 4 5
diyagramı doldurun. Dışardaki 4 5 1 6 3 2
sayılar o satır ya da sütundaki ilk 4 11 4 3 1 2 4 5 6 11
iki rakamın toplamını vermektedir. 5 4 6 1 2 3
5 7 5 7

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

11
5
10

10
7
8
6 11
9
3

6 6

10 6 4

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Örnek 14.Çapraz Toplamlı Sudoku
11 16 5 3 11 16 5 3
Her satırda, her sütunda ve kalın
2 1 6 5 4 3
çizgilerle belirtilmiş her 3x2'lük
2 2 4 5 3 2 6 1
5
3 2 4 6 1 5
5 bölgede 1'den 6'ya rakamlar tam
5 5
14
11
5 6 1 4 3 2
11 olarak bir kez yer alacak şekilde
14
4
1 4 5 3 2 6
4 diyagramı doldurun. Diyagramın
6 3 2 1 5 4 dışındaki oklar ilgili çapraz yönlerdeki
rakamların toplamını vermektedir.
Çapraz yönlerde, klasik sudoku
kurallarına aykırı olmamak kaydıyla,
rakam tekrarı olabilir.

Cevap Anahtarı: Okla işaretli satırların


1:
içeriğini ok doğrultusunda yazın. Örnek için
cevap şöyle olurdu: 2:

6 9 6

8
3

2011 - 2012 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


MEKANİK OYUNLARI TÜRLERİ

1 : Kart Sıralama
2 : Renkli Kareler
3 : Eksik Kelimeler
4 : Dijital Toplamlar

Yarışmalarda yer alan Mekanik Bölümü’ndeki sorular kâğıt


üzerinde değil kesik parçalar hâlinde verilir. Verilen yönergeye
göre bu parçalar, sorunun çözümüne ulaşmak için - genellikle
kalem kullanılmadan - birleştirme, taşıma vb hareketlerle
kullanılır.

Kaynaklar: Akıl Oyunları Dergileri


Kart Sıralama
Size verilecek olan kartları üzerlerinde yazan açıklamalara göre düzenleyin.

Kart 1 Kart 2 Kart 3 Çözüm:


Bu kartın üstünde Bu kartın hemen Bu kartın hemen
kartlar var ama üstündeki altındaki Kart 2
hiçbiri beyaz değil. kart siyah. kart siyah. Kart 6
Kart 3
Kart 1
Kart 4 Kart 6 Kart 4
Kart 5
Bu kartın hemen Bu kartın hemen Bu kartın hemen Kart 5
altındaki ve hemen altındaki altındaki ve hemen Bu kartın hemen
üstündeki kartlar üstündeki kartlar altındaki
kart siyah. kart siyah
farklı renkteler. aynı renkteler.

Renkli Kareler
Size 4 adet 4x4 (örnekte 3x3) boyutta parçalar verilecek ve bu parçalarda örnekte
de görüldüğü gibi farklı renkte noktalar olacaktır. Bu parçaları bir kare oluşacak
(8x8) şekilde bir araya getirdiğinizde her farklı renk bir karenin köşe noktaları
olacaktır. Örnekte de göreceğiniz gibi kırmızı noktalar bir karenin köşe noktaları;
mavi noktalar başka bir karenin köşe noktaları; yeşil noktalar bir başka karenin köşe
noktaları ve beyaz noktalar da başka bir karenin köşe noktalarıdır. Parçaları
döndürebilirsiniz.
Eksik Kelimeler
Size 10 tane, her biri 8 harften oluşan kelimeler verilecektir. Bu kelimelerin tümünün
harfleri ikişer ikişer gruplandırılmıştır ve bazıları kayıptır. Bu kayıp parçalar size
kart üzerinde verilecektir. Yapmanız gereken, kelimeleri bu kartları kullanarak
tamamlamaktır ve tüm kelimeler anlamlı olmak zorundadır.

Verilen Parçalar

SO ĞA KA FL SO YA ĞA CI

MU AJ CI YA KA MU FL AJ

Dijital İşlemler
Size üzerinde rakamların ve matematiksel işaretlerin bulunduğu şeritler verilecektir.
Amacınız bu şeritlerin tamamını kullanarak (şeritler döndürülürek de kullanılabilir),
şeritler üzerindeki her satırda soldan sağa okunduğunda doğru bir matematiksel
işlem bulmaktır.
Bu matematiksel işlemde matematiksel işlem öncelikleri kullanılmayacaktır; yani
çarpma ya da bölmeden sonra toplama ya da çıkarma yapılır zorunluluğu yoktur.
Bir matematiksel işlem herhangi bir matematiksel işaretle başlayamaz ve bitemez.
Aynı şekilde bir matematiksel işlem sıfırla başlayamaz.

Verilen Parçalar

1.Satır

2.Satır

3.Satır

4.Satır
Kart Sıralama

Hemen altımdaki kartın kart Hemen üzerimdeki kartta


numarası da, üzerindeki aynı duyguya sahip herhangi
adam sayısı da çift değil. iki adam yan yana değil.

Hemen altımdaki kartta çift Hemen üzerimdeki kartta


sayıda adam var. en az iki gülen adam var.

Altımda en az 3 kart var. Hemen üzerimdeki kartta


hem gülen hem de üzülen
adam var.

Hemen altımdaki kartta Üzerimde en az bir kart var


tek sayıda adam var. ve hiçbirinde üzülen adam
yok.

2010 - 2011 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Renkli Kareler

Cevap kağıdında, dairelerin konumlarını üstteki boş diyagramda işaretlemeniz


yeterlidir.

2010 - 2011 Okul Yarışmaları Yönerge Dosyası


Eksik Kelimeler

ÜN ZE NC KÜ İY

VE ŞA EĞ ED AR

RG YE MA ER NA

FE NG HA OR EF

CA İĞ İF MA

SL EN NC İL

HÜ MD GE AN

MP ON DA CA

DA Tİ Cİ İR
Dijital İşlemler
OPTİMİZASYON OYUNLARI TÜRLERİ

1 : Ülke Yerleştirmece
2 : Tüm Küçükler
3 : Kâğıt Katlama Optimizasyonu

Yarışmalarda yer alan Optimizasyon Bölümü’ndeki sorular,


diğer bölümlerden farklı olarak “tek bir çözüme sahip olan”
sorulardan oluşmaz. Bunun yerine verilen soruların kurallarına
riayet ederek en iyi çözümü bulmaya ya da daha genel bir
tabirle en yüksek puanı almaya yöneliktir.

Kaynaklar:
http://www.otuzoyun.com/puzzledesign/
http://www.logic-masters.de/Monatsraetsel/monatsraetsel.php
http://puzzleserbia.com/vesti0.htm
Ülke Yerleştirmece
Verilen ülkelerden bazılarını şekildeki karelerin içine yazın. Ülkeleri yazarken
isimlerinde ortak harf bulunan ülkeleri komşu karelere yazmamaya çalışın.
Yazdığınız ülkelerdeki toplam harf sayısı kadar puan alacaksınız. Ayrıca
birbirine komşu olan ve ortak harfleri bulunan her ülke çifti için 4 puanınız
düşülecek.
Şehir Listesi
Ankara Muş
Karabük Muş Gaziantep Iğdır
Bursa Niğde
Çorum Ordu
Denizli Rize Niğde Sivas

Erzurum Sivas
Gaziantep Şırnak Yalova Çorum
Hatay Trabzon
Iğdır Uşak Erzurum İstanbul Hatay
İstanbul Van
Karabük Yalova

Örnek Puanlama
Toplam Harf Sayısı: Hatalar: Ceza Puanı: 3x4=12
7+3+9+5+5+5+6+5+7+8+5=65 İstanbul - Yalova Toplam Puan: 65-12=53
İstanbul - Erzurum
Sivas - Gaziantep

Ülke Listesi
Angola Lüksemburg
Bulgaristan Mısır
Çad Norveç
Danimarka Peru
Etiyopya Romanya
Filistin Somali
Gine Türkiye
Hollanda Ürdün
Japonya Vatikan
Kuveyt Yemen
Tüm Küçükler
Boş hücrelere 1’den 9’a rakamlar yerleştirin. Her rakamın komşuları arasında
kendisinden küçük rakamların hepsinden en az bir tane olsun.
Ceza: Eksik komşu başına 10 puan
Puan: Yerleştirdiğiniz sayıların toplamı - Ceza

1 4 1 1 3
2 3 2 Sayıların toplamı : 48 2 3 6 2 4 Sayıların toplamı : 59
1 5 6 1 2 Ceza : 0 1 2 8 5 Ceza : 50
2 7 4 3 2 Toplam Puan : 48 1 3 1 7 2 Toplam Puan :9
1 2 3 1 2 1

CEZA
8’in komşularında 4 yok
5’in komşularında 3 yok,
7’nin komşularında 3,4 ve 6 yok.
Kâğıt Katlama Optimizasyonu
Size bir tane her iki yönü de rakamlar ve matematiksel işlemlerden oluşak bir
işlem şeridi verilecektir. (Her takım üyesinin daha rahat çalışabilmesi için bu işlem
şeridi her takıma 3 tane olacak şekilde verilir.) Amacınız katlamalar yaparak doğru
bir matematiksel işlem oluşturmaktır.
Verilen şeridi istediğiniz şekilde katlayabilirsiniz; katlamalardan sonra elde
ettiğiniz doğru matematiksel işlemdeki her karakter (rakam ve işaretler) tam olarak
görülmelidir. Tam olarak görülmeden kasıt, işlemdeki her karakterin için bulunduğu
hücrenin tamamı işlemin okunduğu tarafta yer almasıdır.
Bulunan işlemler soldan sağa doğru okunur ve herhangi bir matematiksel öncelik
yoktur okuma esnasında. Yani çarpma veya bölmenin toplama ve çıkarmadan önce
yapılması gibi bir zorunluluk yoktur; tek zorunluluk, bulunan işlem soldan sağa doğru
okunur.
Bulunan matematiksel işlemin ilk ve son hücreleri herhangi bir matematiksel
işaretle başlayamaz ve bitemez. Örneğin şu şekilde bir işlem kabul edilmeyecektir:
x3+4 = 7 ya da 3 + 4 = 7-
Bulunan matematiksel işlem rakamla başlamalı ve rakamlar bitmelidir.
Şu şekilde bulunan 1=1; ya da 23 = 23; ya da 324 = 324 tarzındaki eşitlikler
matematiksel işlem
değildir ve cevap olarak kabul edilmeyecektir. Her matematiksel işlem, eşittir
işaretinden farklı olarak en az bir matematiksel işaret içermelidir.

Puanlama: En büyük sonucu bulandan en düşük sonucu bulana doğru takımlar puan
alacaktır.

Ön yüz Arka Yüz


= 4 2 6 x 6 = 9 6 7 x 6 1 / 2 = 3 8

Bu şeritten elde edilen bazı matematiksel işlemler

7 x 6 = 4 2 Cevap Kâğıdı
İşlem:
7 6 / 2 = 3 8 7 x 6 = 4 2

6 / 2 = 3
Ön Yüz Arka Yüz
MANTIK OYUNLARI

Mantık Oyunları uzun yıllardır Akıl Oyunları Dergisi’nde


yayınlanmakta olan bir türdür. Daha çok, verilen bilgilerden
yola çıkılarak istenenlerin bulunmasına dayalıdır. Eldeki
ipuçlarının en verimli şekilde analiz edilmesiyle çözüme ulaşma
üzerine kurulu bir oyundur. Bu oyunla ilgili anlatım, sonraki
sayfada bir örnek üzerinde belirtilmiş; tablo kullanımı ve
işaretlenmesi anlatılmıştır.

Kaynaklar:
Mantık Oyunları Kitabı 1
Mantık Oyunları Kitabı 2
Akıl Oyunları Dergisi
Soruda verilen ipuçlarını şemaya dikkatlice yerleştirin. Kesinlikle “hayır”olan bir
kutuya “X” koyun; kesinlikle “evet” olan bir kutuya “V” koyun. Bu şekilde olasılıkları
azaltın ve ipuçlarını tekrar değerlendirin. Keşfettiğiniz bir bilgiyi şemanın yalnız
bir yerine işlemekle kalmayın, öteki kısımlara da aktarın.
Örnek:
Aynı apartmanda oturan üç çocuk her sabah aynı okula gitmekte, fakat farklı
sınıflarda okumaktadır. Aşağıdaki iki ipucundan faydalanarak her bir çocuğun adını,
soyadını ve kaçıncı sınıfa gittiğini bulabilir misiniz?
1. Soyadı Güzel olan kız, Berna’dan iki üst sınıftadır.
2. Soyadı Kanat olan çocuk dördüncü sınıfa gitmektedir.
Soyadı Güzel olan kız, Berna olamaz(ipucu 1); bu yüzden
Berna/Güzel kutusuna X koyarız. Güzel soyadı, bir kıza
aitse bu Ali olamaz, Selin olur; bu yüzden Selin/Güzel
kutusuna V koyarız ve Selin için diğer soyad ve ad
olasılıkları kutularına X koyarız.
Güzel soyadlı kız Berna’dan iki üst sınıftaysa(ipucu 1),
Berna üçüncü sınıfa; Güzel soyadlı kız da beşinci sınıfa
gitmelidir. Demek ki Berna/3 kutusuna ve Güzel/5 kutusuna
V koyarız. Diğer olasılıkları içeren kutulara X koyarız.

Selin Güzel’in beşinci sınıfa gittiği bilgisini şemanın diğer kısmına aktarırız ve Selin/5
kutusuna da V koyarız. Bu işlem, unutulmaması gereken oldukça önemli bir işlemdir.
Bunun sonucunda şema bize Ali’nin dördüncü sınıfa gittiğini
gösterir.
Soyadı Kanat olan çocuk dördüncü sınıfa gitmektedir(ipucu
2), bu yüzden Kanat/4 kutusuna V koyarız ve diğer
olasılıkları içeren kutulara X koyarız.
Şemayı incelediğimizde Ali’nin dördüncü sınıfa gittiğini
görürüz, bu da bize Ali’nin soyadının Kanat olduğunu
gösterir. Ali/Kanat kutusuna V koyarız ve diğer olasılıkları
içeren kutulara X koyarız. Şema üzerinden giderek,
bilgileri şemanın farklı kısımlarına aktarırsak şu tabloyu
elde ederiz.
Alerjik Vaka
Alerji, vücudun aslında zararlı olmayan maddelerden etkilenmesi (fındık fıstık gibi), hava
şartlarından etkilenmesi (havadan nem kapmayı kasdetmiyoruz), veya psikolojik etkiler
sonucu (“bu adama kılım, gördüğümde tüylerim diken diken oluyor” sendromu dışında) bazı
maddelere aşırı reaksiyon göstermesidir. Özellikle bahar aylarında polenlerle birlikte daha
çok gündeme gelir. Çevremizde antihistaminlerle ve baskılayıcı ya da alerjik tepkinin üstünü
örtücü çözümlerle sadece belirtileri (semptomları) giderilebilen, fakat aslında çözümü
olmayan birçok vaka yaşanır. Alerjiye yol açan maddeler bireyden bireye değişebileceği gibi,
bir birey birden fazla maddeye de alerjik reaksiyon gösterebilir. Sorumuzda yer alan kişilerin
de maalesef birden fazla maddeye alerjileri var. Kimlerin, nelere alerjisi var acaba?
1. Arı sokmasına alerjisi olan Cihan değildir.
2. Yumurtaya alerjisi olan Melis'in soyadı, susama alerjisi olan Sönmez değildir.
3. Deniz ürünlerine alerjisi olan Faruk'un; soyadı D harfiyle başlamadığı gibi, diğer alerjisi
de çavdar değildir.
4. Çikolataya alerjisi olan Dönmez'in adı Öykü değildir.
5. Mert Karabıyık da alerji problemi olanlardan biridir.
6. Mısıra alerjisi olan kişinin aynı zamanda polene de alerjisi vardır.

SOYAD 1.ALERJİ 2.ALERJİ

CİHAN
FARUK
MELİS
MERT
ÖYKÜ
ÇAVDAR
ÇİKOLATA
POLEN
SÜT
YUMURTA
ARI SOKMASI
ÇAYIR OTU
DENİZ ÜRÜNLERİ
MISIR
SUSAM

AD SOYAD 1.ALERJİ 2.ALERJİ


AKIL OYUNLARI ÇÖZÜMLER
1.Hazine Avı 2.Amiral Battı 3.Sihirli Piramit

4.ABC Bağlamaca 5.Patika

6.Patika Oluşturma 7.Farklı Komşular 8.Çadır


2 2 1 1 2 1 1 2
2
2
1
1
2
1
1
2

9.ABC Kadar Kolay 10.Kare Karala


2 1 2 2 2 1 2 0 A B B A C
2
C B A A B A C C
0
2 B B A C A A C B
1 A C B B B A C C
1 C B A C C A B B
3
0
B B A C C B A
3 A B

11. Pentomino Uçları 12.Domino


2 3 4 2 1 3 2 1 4 3 2 4
15.Şekil Bölmece
1 2 2 3 5 5 3 1 4 5 5 5
3 4 2 4 5 4 3 3 1 5 1 5
3 1 5 4 5 2 2 5 3 1 3 4
1 1 4 5 3 1 4 2 1 2 2 4

13.Apartmanlar 14.Akari
3 3 4
4 1 5 2 3 2 4 3 1 5 1 0 2
5 1 2 3 4 5 2 3 5 1 2 4
1 1
3 5 4 1 2 5 2 4 3 1 4
2 0 1
1 5 4 2 3 1 4 2 4 1 2 5 3 2
2 3 1 5 4 1 3 5 4 2 3 1 4 3 1
3 4 2 4 1
16.Bosna Yolu 17.Kelime Avı 19.Kelime Ağı
KERTENKELE S E L A M E T
A
18.Kelime Yerleştirme K A Y G I T
A K İ T A F A E
Ü U D A G U R M E M
U M A R E R I S U R A T
E N K A Z Ş K T
İ S U R B A J A M B O N İ
K T A E A R K
İ N Z A R F T

20.4 Harf 21.Işın Ağı

İ D E N
A Z S O N S
A
T R İ
A
R E K İ A A
K N R S T
K A U N A
K K D O
A R T L E İ A H
A P A M

22.4’lü Spiral 23.Üçlüler


E - - R A - - - - - L -
U M R A - - A S - E İ K
R U Z K N A V İ S A C O
Z İ A - - M T A N - S U
A P N Z R İ S - B M - N
G E T İ - - İ L U - A S

MATEMATİK OYUNLARI ÇÖZÜMLER


1.İşlem Karesi 2.Kakuro 3.Çarpmaca
8 + 2 x 5 18 9 - 3 - 6 0 12 5
+ + + - - x 11 8 88
9 x 3 + 7 34 8 - 1 - 7 0 6 9 54
4 10 40
- + x + - +
2 1 2
6 x 1 x 4 24 4 / 2 + 5 7
3 7 21
11 6 33 5 0 47 48 11 42 40 90

4.Şifreli İşlemler 5.Sütun İşlem 6.Kapsül


6 12 72 13 2 1 15
1 11 11 2 1 5 9 10
A B C D E F G +1 x2 x3 /3
9 2 18 2 1 5 3 4 6 7 x5 +3 +3 /3
14 4 3 5 15
5 3 15 10 4 8 3
4 10 40 A B C D E F G +2 x3 x2 +5
-3 x3 +3 +3 9
7 8 56 5 6 1 2 4 3 7 16 12 6 10
7 12 11 6
35 27 2 32 66 -5 -4 +3 -3 8 12 10
11 8 9 7
7.Kendoku
8.Sayı Bulmaca
14
1 2 8 +1-1 3 7 0 -1
2 5 6 -1 3 1 9 +1
13 5 1 2 +1 9 6 2 +1-1
16
6 1 8 +3 7 6 9 +3
11 23 12 10

9.Futoşiki 10.Dart 61 - 30 - 9 / 22 - 25 - 53
11.Terazi

12.Dijital Toplama 13.123 Kapsülü


2 1 3 6 3 1 2 14.Şifreli Toplamlar
1 4 3 2 1
2 2 3 1 2 4
2
3 1
3 1 2 1
6 3 2 5 1 4 3
2 3 1 3 2 2 1 3 6 3 3
18.Sihirli Toplamlar
2 2

16.Banknotlar 17.Dörtgenle
5 8 2 6
4 4
6 2
8 3
2 10 3
3 9 7 2 2 16 6
6 2 4
4 8 3 3 2 3 4

2 3
3 14
3 3 6 2 3
8 4 2 2

SUDOKU OYUNLARI ÇÖZÜMLER


1.Sudoku 2.Ardışık Sudoku 3.Bölgesel Sudoku
6 1 3 4 5 2 4 3 2 5 1 6
5 2 4 6 1 3 1 5 6 2 3 4
1 3 6 5 2 4 6 2 1 3 4 5
2 4 5 3 6 1 5 4 3 6 2 1
4 6 2 1 3 5 2 1 5 4 6 3
3 5 1 2 4 6 3 6 4 1 5 2
4.Toplamlı Sudoku 5.Köşegen Sudoku
12 7 5 7 6 7 5 8
4 5 2 3 6 1 2 1 6 4 5 3 3 5 1 4 6 2 2 3 6 5 4 1
4 9 18 7 8
6 1 3 2 4 5 3 4 5 1 6 2 4 2 6 5 3 1 1 4 5 6 3 2
9 10 7 13
2 6 4 1 5 3 1 5 2 6 3 4 1 3 5 6 2 4 6 1 3 4 2 5
12 9 9 12 3
5 3 1 6 2 4 4 6 3 5 2 1 2 6 4 1 5 3 4 5 2 1 6 3
11 9 3 3 11
3 4 6 5 1 2 5 3 4 2 1 6 6 1 2 3 4 5 3 6 1 2 5 4
3 9 8 8
1 2 5 4 3 6 6 2 1 3 4 5 5 4 3 2 1 6 5 2 4 3 1 6

6.Küp Sudoku 7.Harfli Sudoku 8.Üç Dişli


2
3
5 1
8
3 F R İ H L A H A İ L R F
6 4 8 2 7 2
8
7
1
3
7
1
6 3
6
5
4
6
4
5 A H L İ F R F R L İ H A
4 4 5 2 4 7 8 7
7
3
6 2 7
5
1 7
8
5 1 1
3
4 H L A F R İ L H R F A İ
8 8 1 6 1 6 2 5
5
2
5
4 3
2
3
4 6
4
3
2 8
6
2
1 R İ F L A H R İ F A L H
1 1 7 5 8 3 6
6
2
7 6
8
8 2
1
7 5
7
8 L A H R İ F İ L A H F R
4
3 5 3 4
İ F R A H L A F H R İ L

9.Komşusuz Sudoku 10.Tek-Çift Sudoku


3 6 2 5 4 1 4 1 2 3 5 6
4 1 5 2 3 6 6 5 3 1 4 2
1 2 3 4 6 5 1 3 6 4 2 5
6 5 4 3 1 2 2 4 5 6 3 1
5 4 1 6 2 3 3 2 1 5 6 4
2 3 6 1 5 4 5 6 4 2 1 3

11.Ekstra Bölgeli Sudoku 12.1-8 Sudoku 13.Dıştan Sudoku


4 5 2 6 1 3 1 4 5 2 6 3 4 3 6 2 8 7 5 1 11
1 6 3 2 4 5 3 2 6 1 5 4 7 8 1 5 2 6 3 4 2 5 3 6 1 4 5
6 3 5 1 2 4 6 1 4 3 2 5 6 7 5 3 4 1 2 8 10 4 6 1 2 3 5
2 1 4 3 5 6 5 3 2 4 1 6 3 1 7 8 6 2 4 5 3 4 6 5 2 1
3 4 1 5 6 2 4 6 1 5 3 2 2 5 4 1 3 8 7 6 1 2 5 3 4 6 10
5 2 6 4 3 1 2 5 3 6 4 1 8 4 2 6 7 5 1 3 7 6 1 2 4 5 3
1 2 8 4 5 3 6 7 5 3 4 1 6 2 8
5 6 3 7 1 4 8 2 6 11

14.Çapraz Toplamlı Sudoku


6 9 6
9
6 3 4 5 2 1 3 4 2 3 1 5 6
2 1 5 3 6 4 4 6 1 5 2 3 4
6 1 5 3 6 4 2 6 8 1 5 6 3 4 2
3
4 2 6 1 5 3 3 4 2 6 1 5
3
5 4 1 2 3 6 9 2 3 4 5 6 1
3 6 2 4 1 5 5 6 1 4 2 3
10 6 4
MEKANİK
OYUNLARI ÇÖZÜMLER

1.Kart Sıralama 2.Renkli Kareler 3.Eksik Kelimeler


CANCİĞER ÜNİFORMA
3-8-1-5-7-6-4-2
en üst en alt FESLEĞEN ZENCEFİL
HÜKÜMDAR GERGEDAN
ŞAMPİYON DAMACANA
DAVETİYE CİHANGİR

4.Dijital Toplama

MANTIK OYUNLARI ÇÖZÜMLER

AD SOYAD 1.ALERJİ 2.ALERJİ


CİHAN DÖNMEZ ÇAYIR OTU ÇİKOLATA
FARUK ÇETİN D. ÜRÜNLERİ SÜT
MELİS DUMAN ARI SOKMASI YUMURTA
MERT KARABIYIK MISIR POLEN
ÖYKÜ SÖNMEZ SUSAM ÇAVDAR

You might also like