1

Chapter (10)
CULTURE
ယ က မ

CONTENTS

Chapter 10 Pages
Culture

10.1 Traditional Culture 2

ရ ယ က မ
10.2 Visual Arts 5
စက အ ပည
10.3 Performing Arts 8
သခမအ ပည
10.4 Traditional Festivals 10
ရ ပ တမ
10.5 Social Life 12
လမဘဝ
10.6 Cuisine 13
ခ က ပ တနည
10.7 Costumes 15
ဝတစ ဆငယငပ

Key Terms 16
Questions 17
Example Answer 17
 2

Chapter (10)

CULTURE

ယ က မ

10.1 Traditional Culture

ရ ယ က မ
Myanmar lines between two great civilizations, India and China, and is largely
influenced by that of India, yet Myanmar has developed its own culture with
distinctive characteristics. Myanmar culture covers a wide range of areas, from
festivals, religion, food, clothing, music, dances, tradition, customs, superstitions, and
numerous ways of doing things. Myanmar is a very heterogeneous country teamed up
of different nationalities all around the country, with different language, religion, and
cultures too.
မနမ ငငသည အစ အလ က မ သည အ ယ င တ တယ က မရပဝန က
၂ ခ အ က တငတညရ ပ အ ယယ က မလမ မ မက ပ၍ က မ သည။ သ သ မနမ
ငငတင သသ ထငရ သ အသငလကဏ ရသည ကယပငယ က မထန က သည။
မနမ ယ က မသည ပလမ သဘငမ ၊ ဘ သ ရ၊ အစ အစ ၊ အဝတအထည၊
တ ဂတ၊ ကနည အသယသယ၊ ဓ လထ တမ ၊ ရ အစ အလ ၊ အယသ စလမ မမ
အစရသည က စတင က ယက ယ ပန ပနလမ ခ လ ကရသလ အ က င အရ ပ င စတင
နည လမ အသယသယ ဖင ထန က လ ကရသည။ မနမ ငငသည ဘ သ စက ပ င စ၊
က ပ သညယ ကညမ င ယ က မအစအည တ ငအတ တင ရင သ ပ င စ လကတ
ညည ငငတစဝမ ပ င စည နသည ဖစရ မနမ ယ က မနယပယထမ န၍ ပ သက
က ပစက တည ဆ ကထ ငခ ခင ပင ဖစသည။
Myanmar is predominantly a Buddhist country with the Buddhists making up
about 80 percents of the population, following the school of Theravada Buddhism.
There are also Christians, Muslims, Hindus and some animists. But it respects the
freedom of belief and the people practice religious tolerance on other religions which
 3

is events in the existence of religious buildings of different beliefs in large cities.

Because the people are deeply pious, there is at least one pagoda or Buddha Image in
every town or city, and even in large villages, so is there a Buddhist monastery.
Religion plays so vital in a typical Myanmar Buddhist's life that his/her routine cannot
be separated from Buddhist rituals. There is also a Buddhist lent on Myanmar
calendar which lasts for three months in the rainy season, approximately from July to
October, during which fasting is preserved, marriages and moving home is usually put
off.
မနမ ငငသည ဗဒဘ သ ဝငအမ ဆ နထင သ ငင ဖစ ပ ငငလဦ ရ၏
၈၀ ရ ခင န ခနမ ထရဝ ဒဗဒဘ သ ကက ကယသည။ ခရစယ န၊ မဆလင၊ ဟ
ဘ သ ဝင မ လည ရ ပ အခ မ နတက ကယသမ ဖစ ကသည။ လတလပစ
ယ ကညက ကယမ အ ပ အ လ ထ မ င ပညသလထအ က တစဘ သ မ တစဘ သ
အက န လညလကခမ အ လအထရ က င မ ကမ ရ သကဆငရ ဘ သ
အသ သ ၏ ဘ သ ရ ဆငရ အ ဆ ကအအမ က သက သခလ ကရသည။ ဘ သ
တရ သကင င မရသ ဖင မ တင လလတင အနည ဆ ဗဒ ပပ တ (သမဟတ)
ဘရ တစဆရ ပ ရ က မ ပငလ င ဘန တ က က င တ က င စရသည။ ဗဒ
ဘ သ ဝင မနမ လမ တစ ယ ကအတက ဘ သ တရ သည ပဓ နက ပ ၎င ၏
လပ လပစ လပငန တင ဗဒဘ သ ဓ လထ စမ မ သ ခ ခထကရပတည၍မရ င ပ။
ဗဒဘ သ ဝငတ၏ ဝ တင ၃လ ဖစ သ ဇလငလမ အ ကတဘ လအတင တင ဥပဒသလ
ဆ ကတည က ပ လကထပထမ မ င အမရ ရ ပ င ခင တက ရ ငက လ
ရသည။
The unique thing about Myanmar culture is that it is free from racial or sex
discrimination from childbirth throughout the lifetime. Everyone is entitled to equal
rights, opportunity and treatment whether at work or at court. For much of Myanmar's
history, women played a stronger role than in traditional Western societies. From
early on they could own property and were independent in economic activities.
Myanmar women enjoy the same status with their male counterparts and do not
necessarily have to keep their surnames.
 4

မနမ ယ က မနယပယတင တစမထ သ အခ ကမ တစသကတ ဘဝတစ

လ ကလ တင မ ဖ သညမစ၍ က -မ ခ ခ ဆကဆမ၊ လမ ရ ခ ခ မမ
ကင လတ ခင ပင ဖစသည။ လတင လတင တန တညတအခငအ ရ ၊ ရပငခင ငဆကဆ
ရ တက လပငန ခငအရ သ လည က င ၊ တရ တ အရ သ လည က င
ခစ ပငခငရသည။ မနမ သမင စ ၏ အခ နက လအမ စတင အမ သမ မ သည အစ
အလ အ န ကတင လအဖ အစည ထက ပမထက မကရရင သ အခန u@မ ပ ဝငခ က

သည။ ရ ဦ ပင အခ နက လမ မစ၍ အမ သမ ထသည ကယပငဓနဥစ ပငဆင

င ကသလ စ ပ ရ ဆငရ ကစရပမ ကလည လတလတလပလပ လပ ဆ င င က
သည။ မနမ အမ သမ မ သည အမ သ မ နည တ ရ ထ ဌ န ရအဆငအတန မ
က တန တရရ က ပ အ သအခ ပ ငသညမ အ န ကတင လအဖ အစည တင သ
လရ သ မသ စအမညမ မည ခ လမရ ပ။
Member of Myanmar family are governed by social duties towards one
another. Between the husband and wife, each has five duties to the other. Similarly
the relations between the monk and the laymen, the teacher and the pupils and friend
and friend are governed by a set of five obligations for each party to fulfill towards the
other. They are the social laws morally binding upon the parties concerned. They
contribute much to the advancement of a stably family life and help present social
evils.
မနမ လ ဘ ငအဖ အစည အတင ရ ပညသမ တင လမတ ဝနမ စ မ လ ကရ ပ
န ကထပလအဖ အစည တရပဆသ ဦ တညသ သည။ ခငပန ငဇန မယ က တင
ဝတရ ၅ပ စရသည။ အလ တ ရဟန သဃ ငဒ ယက ၊ ဒ ယက မအ က ၊ ဆရ င
တပညမ အ က ၊ မတ ဆအ ပ င အသင အခ င ခ င အ က ဆကဆ ရ တတင တဘက
ငတဘက အ ပနအလန ဖညစည ပ ရန ဝတရ ၅ ပ စ အစလကသတမတထန ခ ပ
ထ သည။ အဆပ ဝတရ မ သည လမနယ မသ ဘ တရ မ ဖစ ပ လက ငဝတအရ
တရ ဝငတ ဝနခရ သ လအဖ အစည မ ငသကဆငသည။ ထအ ပငတည ငမ သ
 5

မသ စဘဝတစရပ တ တကလ ရ အတက ၎င ဝတရ မ က မ စ အ ထ ကအက

ပ သလ လမအနဌ မ က ဖ ပရ တငလည အ ထ ကအက ပ သည။

10.2 Visual Arts

စက အ ပည
In visual arts Myanmar have ten traditional arts and crafts namely (1) the art of
black smith, (2) the art of bronze and brass smith, (3) the art of gold, and silvers smith
(4) the art of stucco sculptor, (5) the art of mason, (6) the art of carver, (7) the art of
stone sculptor, (8) the art of banner, (9) the art of painter and (10) the art of
lacquerware maker. The best examples of Myanmar art and crafts can be seen at
religious monuments. This is a future indication of the importance of Buddhism in
Myanmar.
မနမ စက အ ပည ထတင ရ အ ပည ငလကမအ ပည ၁၀မ ပ ဝင ပ
၎င တမ ပန ပ၊ ပန တ ၊ ပန ထမ၊ ပန တ ၊ ပန ရန၊ ပန ပ၊ ပန တ မ ၊ ပန ပတ၊
ပန ခ ၊ ပန ယန တ ဖစသည။ မနမ အ ပည ငလကမပည တ၏ အ က င ဆ လကရ
မ က သ သနကအ ဆ ကအအမ တင တ ငသည။ အဆပ အခ ကမ မနမ ငငတင
ဗဒဘ သ ၏ အ ရ ပ ပက ထပမ န ပလက ခင ပင ဖစသည။
They are of both folk and fine art type. In addition to the traditional arts are
silk weaving, pottery, tapestry making, gemstone engraving, and gold leaf making.
Temple architecture is typically of brick and stucco, and pagodas are often covered
with layers of gold leaf while monasteries tend to be built of wood (although
monasteries in cities are more likely to be built of modern materials).
အဆပ မနမ မလကရ မ သည ရ မပ ကအ ပည မ ကပစမ ဖစသည။
ထအ ပင ရ အစ အလ အတတပည မ ဖစသည ခ ညထညရကလပငန ၊ အ လပငန ၊
ရ ငစ ခ ည ဖငပ ဖ ထ ထ သ အထညလပငန ၊ က ကမ ကအ င တ ပ တင
ထင ထပ ဖ ခင လပငန ၊ ရမ ကပ လပငန တလည ရသည။ ဘရ က င ဗသက
လကရ မ သ စ န ကအတ ငအဂ တတကသ စ ပ စတမ က ရသကန ကပ လရသလ
 6

ဘန က က င မ က မသစ င ဆ က လရသည။ (သ သ မ က မ ရ ဘန က
က င မ မ ခတမ ဆ ကလပ ရ ပစည မ ပမသ စဟနတသည)
Almost every Myanmar home has a shine with one or more images of the
Buddha. Often these images are placed on beautiful carved and gilt wooden thrones.
Sometimes these thrones are lacquered or decorated with glass and mirror inlay. Gilt
with glass inlay, known as hman-si-shwe-cha, is a well-known decorative art. Some
of the prayer pavilion of the Shwedagon show fine examples of this kind of work.
Images of the Buddha may be made of wood, marble or bronze. Some of the best
images come from Mandalay and the surrounding distracts.
မနမ လမ တ၏ အမတင န ပ တင ဘရ ဆင တ တ တစဆ သမဟတ တစဆ
မက သ ဆင တ တ မ က ဘ ရ စင ပ တင ပ ဇ ထ ရသည။ အဆပ ဆင တ တ
မ က လပသပရပစ ထင ထထ သ ရခ ထ သညသစသ ပလငမ ပ တင ပ ဇ
ထ လရသည။ တခ တရ အဆပ ပလငမ က အ ရ ငတငဆသတ ခင (သမဟတ)
ဖနထညမနထညတ ဖင ဒဇင ဖ ခယသထ လရသည။ မနထတင ရ မ ပသင စ ခယ
ခင က မနစ ရခ ခင ဟလသမ ပ အလအပတနဆ ဆင သ အတတပည ဟ
က က သည။ ရတဂဘရ ပ ရ အ ခတန ဆ င အခ သည အဆပ အတတပည ၏
က င မန သ သ ဓကမ ဖစ က င ဖ ပ နသည။ ဗဒဆင တ တ မ အ သစ၊
စက င က က (သမဟတ) က တ ဖငထင ထသန လပ ငသည။ လကရ အ က င ဆ
ဆင တ တ အခ မ မ လ ငအန ပတဝန က င ဒသမ မ ထက ပ သည။
Lacquerware is one of the most popular Myanmar crafts. There are several
types of decorated lacquerware. The most common are incised lacquerware, gold-leaf
lacquerware and relief moulded lacquerware. In the recent years, large hswun-oak,
offering meal containers, tables and screens are made as decorative things to be placed
in hotels and government residential buildings and parliamentary buildings, but these
can be very expensive.
ယန ထညသည အထငရ ဆ မနမ မလကရ မ အနကတစခအပ အဝင ဖစသည။
အလဆငထ သ ယန ထညပစည အမ မ ရသည။ အမ စမ ထင ထထ သ
ယန ထည၊ ရမ ကပ ယန ထည၊ ဖ င ကပသင ယန ထညတ ဖစသည။ မ မ က မအခ န
 7

က လတန က ကမ သ ဆမ အပ က ၊ ဆမ အပမ ၊ စ ပမ ၊ လကက စမ

အစရသညတက အလအပတနဆ ဆငထ သ ပစည မ အ ဖစ ဟတယမ ၊ အစ ရ
ဂဟ မ ၊ ပ လမနအ ဆ ကအအမ တငထ ရ ပ တနဖ အ ဖင မငမ သည။
The Myanmar is skilled silversmiths. The most frequently used items of
silverware are the bowls. The slightly pot-bellied shape of traditional Myanmar bowl
has in many different sizes. Many of these bowls are embossed with scenes from
Buddhist stories or from traditional Myanmar court life.
မနမ တသည ငပန ထမလပငန တင က မ က ငသမ ဖစသည။ ငထည င
ပတသက၍ မ က ခဏဆသလ သ စ လရ သ ပစည မ ငဖလ ဖစသည။ အ ၏ဝမ
သ န ငအနည ငယတ သ မနမ ရ ငဖလ မ မ အရယအစ မ စရသည။
အဆပ ငဖလ တင ဗဒဝငဇ တ တ လ ပကကမ (သမဟတ) မနမ နန တင အစ
အလ မ က ဖ င ကသ နသ ပ ဖ ထ သည။
On special occasions the Myanmar people like to wear their traditional hand-
woven silk longyi. Those made with wavy or zig-zag designs in many colour
combinations, called acheik, are considered the best fabrics. Of these acheik, the most
rare and expansive are the ones woven with a hundred spools and therefore called lun-
taya (lun means 'spool' and taya means 'one hundred').
ပလမ သဘငအခမ အန မ တင မနမ လမ တသည ရ လကရကထည ပ
လခ ညတက စသကစ ဝတဆင ကသည။ အဆပ ပ လခ ညမ က လင တနသ န
(သမဟတ) မလမ မ က ကဒဇင မ ဖင အ ရ ငစ ရ ယက၍ ရကလပ ခင အ အခ တ
ဟ ခ ပ အ က င ဆ ရကထညမ ဟယဆရသည။ အဆပ အခ တဆငမ အနက
အရ ပ ဆ င စ အ က ဆ အထညမ က စတစရ ဘ လ မ ဖင ရကလပ သ
က င လန တစရ အထညမ ဟ ခ သည။ (လန မ ဘ လ က ဆ ပ တစရ မ ကန
ဂဏန ၁၀၀ ကဆလသည)
 8

10.3 Performing Arts

သခမအ ပည
The origins of Myanmar dance are considered to go back at least to the Bagan
period, judging from old wall paintings and references in stone inscriptions. The
movements of both male and female dancers are very graceful, involving beautiful
hand gestures and extremely skilled footwork. Popular dramas such as the Yamazat,
based on the famous Ramayana epic of India, are performed again and again.
မနမ အက၏မလအစက န က က င ပန ကညလ င အနည ဆ ပဂ ခတက လ
ဟ ယဆရ ပ နရ ဆ ရ ပန ခ မ ၊ က ကစ ခ ပမ ပ ရ က က ခ ကမ အ ဖင
လည ခနမန သရ ငသည။ မင သ ၊ မင သမ စ ယ ကစလ ၏ ကကကလပရ မမ
သည အလနတရ တငတယက ကသ ရရ ပ လပသညလကဟန ခဟန င အလနတရ
က မ က ငလသည ခလမ ကက၊ ခနင ကကမ လည ပ ဝငသည။ ရ မဇ တကသ
က က လသည ပဇ တမ သည အ ယ၏ က က လ သ ရ မ ယဏသပင
မ ကန အ ပ အ ခ ပ ပ မ က မ က က ပ ဖ ဖ လရသည။
Dance drama is always accompanied by orchestral music. Myanmar musical
instruments fall into five categories: bronze instruments, stringed instruments, leather
instruments, hollow wind instruments, and non-metallic percussion instruments used
for keeping time. Myanmar orchestral music has a great range, from soft, gentle tone
to the loud. The leading instrument of the orchestra is the hsaingwing, a circle of
twenty-one small leather faced drums which are played with amazing by an Ywasa,
leader of hsaingwing, who sits in the center. Another significant instrument is the
gently curving harp, which is held in the lap of performance as she or he plays. There
are many different types of classical Myanmar songs. Although classical music is
always performed at the much loved pwes, modern music showing a strong western
influence is increasing gaining popularity, especially among young people. However,
Myanmar music and dance have not only strong tradition but also the support and
encouragement of the government.
အကပ သ ပဇ တတင ဆင ဝင တ ဂတက အ မတဖကထ လရသည။ မနမ
တရယ တ ဂတမ က အပစ ၅ စခ ခ ထ သည။ က၊ က ၊ သ ရ၊ ၊ စည
 9

အစရ သ တရယ မ အ အခ နက က မငစ ထန သမ သ စခသည။ မနမ ဆင ဝင

တ ဂတသည က က ယခန န သည အဆငအတန ရ ပ ပ ပ င မမသည
ငမ ည င ထယဝ မအထရသည။ မ က ပငသ ရအပထ သ သ ငယ သ ဗ ၂၁ လ
ဝင ပတထ သည ဆင ဝင သည ဦ ဆ ငတရယ ဖစ ပ ရ စ ဟ ခ သ ဆင ဝင
ခ င ဆ ငက အလယတညတညမထငက အ သဘယရ တ လ မ က တ ခတသည။
န ကထပထငရ သ တရယ ပစည တမ မ သမ မ ညငသ သည စ င က က ဖစ ပ
ဖ ဖ သအမ သ (သမဟတ) အမ သမ အ န ဖင ၎င ၏ ပ င ပ တင ပ ကင၍
တ ခတရသည။ ဂ ဝင မ က မနမ တ သခ င မ စရသည။ ဂ ဝင မ က တ ဂတက
အလန စသကဘယရ ပမ တင ဖ ဖ လရ သ လည ခတသစ တ ဂတတင
အ န ကတင ယ က မ လမ မ မခငမ လ ပ အထ သ ဖင လငယထ က တင
ထင ပ စ တ ပ လ ခသည။ သ သ မနမ တ ဂတ ငအကသည ခငမ သည ဓ လ
ထ တမ တစရပ ဖစ သ မက အစ ရ၏ အ ပအ မ ကမလည ရခသည။
One form of ancient entertainment is the Puppet show, which has lost some ots
popularity. A traditional puppet show has twenty-eight characters, including nats, a
king, queen, courtiers and various animals and birds. Different kinds of wood must be
used to male different characters. There are many other rulers, such as the order in
which the characters come on stage and the direction from which they emerged.
Puppeteering is, therefore, a very specialized art. It is a great pity that the public no
longer seem very interested in this fascinating form of entertainment.
ရ ခတက လ ဖ ဖ ပပစတစရပမ ပ သ ပ ဖစ ပ ထင ပ က က ခသည
ပ သ ပည အခ ပ ကကယခ ပ ဖစသည။ အစ အလ ပ သ ပတစပတင နတ ပ၊
ဘရင ပ၊ ဘရငမ ပ၊ နန တင သ/နန တင သ ပမ ၊ တရစ န င ငကမ စ ပမ
အပ အဝင ဇ တ က င ၂၈ မ ရသည။ အဖဇ တ က ငမ က က ပ သ သစအမ
အစ မ ဖင ပ လပရသည။ ပ သ ပတစပတင ဇ တ က င ပမ ပ သ စင ပ
တက ရ ကလ ခင င ဇ တ က င ပမ ၎င တဦ တညရ လမ က င မ ပ ထက
လ ခင ကသ သ အစအစ နည တ အ ခ ပ သ ပဆငရ စည မ မ မ ပ စ
 10

ရသည။ ထ က င ပ သ ပက ခင သည အထ လက ငသင က ရ သ အတတပည ရပ

တစခက လလ လကစ ရ ခင မ ဖစသည။ စတဝငစ စရ က င သ ဖ ဖပပစက
လထပရသတအ န ဖင နကနက င င စတဝငစ မ က ရညမ ဖစ တ သညမ အလန
စတမ က င စရ ပင ဖစသည။

10.4 Traditional Festivals

ရ ပ တမ
There are twelve months in the traditional Myanmar calendar and twelve
corresponding festivals. Myanmar traditional festivals indicated the inborn spirit and
social characters of the Myanmar people. Most of the Myanmar festivals are based on
the religious beliefs. The full moon days of the month of Kason (Apirl/May) Waso
(June/July) and Thindingyut (October/November) are special days for the Buddhists.
The full moon day of Kason celebrates the birth, enlightenment-that is he finally shed
all false beliefs and saw through to the ultimate truth-underneath a Bodhi tree. On the
full moon day of Kason, therefore, people pour offering of water on the Bodhi tree.
The full moon day of Waso also celebrates important events in the life of Buddha, in
particular the first sermon he preached on the truth he had learned. In addition, this
day marks the beginning of the 'Buddhist lent', which last for three months. The end
of lent coincides with the end of the monsoon rains in October. It is a time for
happiness and rejoicing. Tradition has it that the Lord Buddha spent one Lent in the
Tavatimsa to preach to his mother who had reborn in Tavatimsa. At the lent, he came
back to earth and the people of the world welcomed him with light. In celebration of
this, during the Thindingyut festival day, pagodas, monasteries, and homes are
decorated with lights and lanterns. Thindingyut is a time for expressing reverence
towards older people, teachers, parents and grandparents to bow down before them
and to offer offertory things. Folk festivals also help to preserve traditional culture by
stemming the unwelcome effects of globalization such as loss of traditional values and
national identity.
 11

မနမ ရ ပကဒနအရ လ ပ င ၁၂လရ ပ ၁၂ ရ သပ တ မ လည ရသည။

မနမ ရ ပ တ မ သည မနမ လမ တ၏ လမဝ သသလကဏ မ ၊ မရ ပ
စတဓ တတက န ပ နသည။ မနမ ပ တ အမ စသည ဘ သ ရ ယ ကညမအ ပ
အ ခခသည။ ကဆနလ၊ ဝ ဆလ၊ သတင က တလတ၏ လ ပည နမ သည ဗဒဘ သ
ဝငမ အတက နထ န မတ ဖစသည။ ကဆနလ ပည နသည ဗဒဖ မငသည အခ နခ
သမယ ဖစသညအ ပင ဗ ဓ ည ငပငရင တင သဗည တ ရဉ ဏ တ ရခသည နမ လည
ကဆနလ ပည န ဖစသည။ ထ က င ကဆနလ ပည န ရ ကတင ဗဒဘ သ ဝငမ သည
ဗ ဓ ည ငပငရင တင ရစငသန လ င ကသည။ ဗဒ မတစ ဘရ ၏ ဘရ အ လ င
ဖစစ ထမ အ ရ ပ သ နတစ န ဖစသည ဝ ဆလ ပည နမ ဘရ ရင၏သစ တရ
၄ပ ပင ခ သ မင တ မ ပ န က ပထမဦ ဆ တရ အ ဟ က တ မ သ န ဖစ
သည။ ထအ ပင မတသနရ သကနဆ သ အ ကတဘ လသည ဝ တင ၃လ က လ၏
န ကဆ ဝ ထကက လ ငလည တကဆငတညမရသည။ အဆပ အခ နက တင ပ ရင
ကည ဝမ သ ပတ ဖစ ကရသည။ ဗဒ မတစ ဘရ ရငသည တ ဝတသ နတ ပညတင
မယ တ အမနတသ အ တရ ရ အ တက က ရန ဝ ကပ တ မခ၏။ ဝ က တက လ
တင မတစ ဘရ လ ပညသ ပနလည ကခ တ မရ လသ မ က ဆမ ထန ည
ပ ဇ တ မ ကသည။ သတင က တပ တ က လတင ဘရ ၊ က င ကန၊
လ နအမမ တင မ သ ၊ မ တန ၊ မ အမတက အလဆင၍ မတစ ဘရ အ ဆမ ကပလ
ပ ဇ ကသည။ အဆပ သတင က တက လအတင တင မမထက အသက က သ၊
ဆရ သမ ၊ မဘဘ ဘ တအ လ ဘယပစည အစစ ဖင ဂ ရဝ ပ ကန တ ကသည။
ရ ဓ လတနဘ မ င အမ သ ရ လကဏ တ ဆ မကသ သ တစကမ လ
ဆငရ မလလ အပ သ အက ဆကမ ရပတန စရ ၌ ရ ဓ လပ တ မ ကလည
ရ ယ က မက ထန သမ ရ တင အ ထ ကအက ပ ပ သည။
 12

10.5 Social Life

လမဘဝ
The family is very important in Myanmar. Children are brought up to honor
and respect their elders. It is believed that the love and care given by parents are
beyond repayment. In spite of the strong feeling of family, the Myanmar people do
not have a system of family names. Each individual has his or her own personal
name, which is often different from those of everybody else in the family. Moreover,
women do not change their names on marriage. For example, the father may be called
U Than, the mother Daw Aye Aye, the son Maung Tun Tun, and daughter Ma Khin
Khin. U, Daw, Maung, Ma are prefixes like "Mr," or "Mrs." In Myanmar, age is an
important factor in deciding which prefix to use. U literally means "uncle" and Daw
means "aunt", so these cannot be used for young children. Maung meaning "younger
brother", is suitable for a boy, but when he is older the prefix Ko ("older brother") will
be used. However, Ma ("sister") is the only prefix used for girls. Sometimes it is the
person's position that decides which prefix should be used. A young man who has
achieved a very important position will be addressed as U, while an older man, if his
status is low, may still be addressed as Ko or Maung.
မနမ ငငတင မသ စဆသညမ အလနအ ရ ပ သည။ က လ ငယမ အ
သ မဂဏရရန င မမထကအသကအရယ က ရငသမ အ သ လ စ မရရန
သနသငဆ ကသည။ မဘတ၏ မတ င က မ စ င ရ ကခမအ ပ သ သမ မ
ဘကက ၎င တမဘမ အသကအရယ က ရငလ သညအခ ပနလည ပ စ စ င ရ ကရမ
မ ရသညဟ ယ ကညရသည။ မသ စ ငပတသက၍ ပင ပ သ စတခစ မရ သ လည
မနမ လမ တတင မသ စအမည ခ ဝ သ စသည စနစမ မရ ပ။ အမ သ
(သမဟတ) အမ သမ တစဦ ခ င စအလက ကယပငအမညရ ပ မသ စအတင ရ
န ကထပအဖ ဝငတစ ယ က ယ က၏ အမညန မ င အ မတမ က ပ လရသည။
ထအ ပင အမ သမ မ သည လကထပထမ မ မအ ပ တင သတ၏အမညမ က
လက ပ င လ လမရ။ ဥပမ - အ ဖ ဦ သန ၊ အ မ ဒ အ အ ၊ သ မ ငထန ထန ၊
သမ မခငခင။ ဦ ၊ ဒ ၊ မ င င မ တမ မစတ (သမဟတ) မစစ တကသ ရ ဆက
 13

စက လ မ ဖစသည။ မနမ ငငတင ရ ဆကစက လ သ စမအ ပ ဆ ဖတခ က

ခ ရ တင အသကအရယသည အ ရ က သ အခန က မ ပ ဝငသည။ "ဦ " ဆသညမ
စ သ ဘ အရ ဦ လ ကဆလ ပ " ဒ " ဆသညမ အ ဒ က ရည န သည ဖစရ
ငယရယ သ က လ ငယမ က မ ငငယဟဆလသည " မ င" ကသ စ၍မရပ
" က ငက လ " ဆသည အသ အ န ကသ ပ၍ သင တ ပသည။ သ သ က ငက လ
ထကပ၍ အသက က လ ငမ ရ ၌ "က" ဟ သ စ လ က သ ရ ပလမမည။ "မ" ဟ သ
ရ ဆကစက လ မ မ မန က လ မ အတကအသ ပ သည။ တခ တရ လပဂ လတစဦ ၏
အ နအထ သည မညသည ရ ဆက စက လ သ သငသညက အဆ အ ဖတ ပ သည။
လငယတစ ယ ကသည အလနအ ရ ပ သ အ နအထ တစရပတင "ဦ " ဟ သ
ရ ဆကစက လ တပရမ ဖစ ပ အသကအရယ က ရငသတစဦ သည ၎င ၏ ရ ထ
ဌ န ရ အဆငအတန နမပ နလ င "က" (သမဟတ) " မ င" အ ဖစ တပ က င တပခ
ရ ငသည။

10.6 Cuisine
ခ က ပ တနည
An important part of Myanmar life is food. Both Myanmar men and women
take a lively interest in cooking. The basic item of a Burmese meal is usually rice,
take with westerners would describe as a "curry". However, Myanmar "curries" are
not quite the same as the better known Indian ones. The Myanmar uses less spices but
more garlic and ginger. Fish products are an important part of Myanmar cooking.
Fish sauce and dried shrimps and Ngapi, a paste of preserved fish, are used for
flavouring. Meat is not eaten in large quantities. A great variety of vegetables is a
available all the year round and Myanmar cooking makes full use of them.
အစ အစ ဆသညမ မနမ လမ တ၏အ ရ ပ သ ဘဝအစတအပင တစရပ ဖစ
သည။ မနမ အမ သ အမ သမ တသည အခ ကအ ပ တတင လကလကလလ စတဝငစ
မရသည။ မနမ လမ တ အ မလလစ သ လရ သ အ ခခ စ ကနမ ထမင ဖစ ပ
ခ ခ မစ မစမသ သ အ န ကတင သ မ ကမ "မဆလ ဟင " ဟ ဖ ပလမမည။
 14

သ သ မနမ ဟင မ မ ဖ ပပ မဆလ ဟင မ င လ ဝထပတမက ပ အ ယ

ဟင မ ထကပမ က က သည။ မနမ တသည ဟင ခတအ မ အ က ငအနည ငယ
မသ အသ ပ သ လည ဂ င င ကကသန ဖ တက ပမအသ ပ သည။ င ငပတသက
သ ထကကနမ မ မနမ ဟင လ ခ က ပ တမတင အ ရ ပ သ အစတအပင တစရပ
ဖစသည။ င ပရည၊ ပဇန ခ က ငင ပတသည အရသ ရဖအတက သ စ ကသည။ အသ
ကမ ပမ ဏမ မ စ သ မမရ ပ။ ဟင သ ဟင ရကမ စက တစ စပတလ ရရ င ပ
မနမ လမ မ ခ က ပ တရ တင ၎င တက ပည ပညဝဝသ စ ကသည။
The numbers of Indians and Chinese in Myanmar have added further variety to
the food of the country. Some popular dishes are mohinga, monte and
ohnnokhaukswe. Mohinga is dish of slightly fermented rice noodles eaten with a thick
fich soup mixed with stem of banana tree. Monte is also a fish soup eaten with
fermented rice noodles. But ohnnokhaukswe is a dish of noodles eaten with a kind of
chicken stew cooked in coconut milk.
မနမ ငငတငမတင နထင ကလ ကရသည အ ယလမ မ င တ တလမ
မ သည တင ပညအတင ရ စ သ ကကနမ စက ထပမ ပ င စည ခသည။
အ ခ ထငရ သ အစ အ သ ကမ မ မနဟင ခ ၊ မနတ င အန ခ ကဆ တလည
ရသည။ မနဟင ခ ဆသညမ ဆနက အခ ဖ က၍ ပ လပထ သ မနဖတမ က
င အသ ပ တမ က ငက ပ အဖတ င ရ ၍ခ ကထ သ ဟင ခ ရည င ရ စ
ရသည အစ အစ ဖစသည။ မနတဆသညမ လည င ပ တ ငမနဖတက ရ စ ခင
ဖစသည။ အန ခ ကဆဆသညမ ခ ကဆက ကကသ ပ တ င အန ရ ခ ကထ
သ ဟင ရည ရ စ ခင ဖစသည။
In general, the Myanmar people do not eat many sweets. Hot, spicy snacks are
more to their taste. As in many other South Asians countries, the mango is very
popular. Green tea is one of the most usual drinks in Myanmar. Tea with milk and
sugar is also taken. Having conversation about social affairs and about business is
popular culture in Myanmar.
 15

ယဘယ အ ဖင မနမ လမ တသည အခ အမ အ ပ စ လမရ ပ။ ပပ

အ မ အ က ငက သ အဆ ပအစ အစ မ က ပ၍အရသ တ ကသည။ အ ခ သ
တ ငအ ရ ငငမ နည တ သရကသ မ လသမ ထငရ သည။ ရ ကမ မ မနမ
လမ အမ စ သ ကသ လရသည။ လကရညက ၊ သ က တ င ရ စပ သ ကသ လ
ရသည။ လမ ရ ရ ကစမ ၊ စ ပ ရ ကစမ င ပတသက ပ စက စ မည ပ ဆ
က ခင သည မနမ ငငအတင ရပန စ သ ယ က မတစရပ ဖစသည။

10.7 Costumes
ဝတစ ဆငယငပ
Both the Myanmar men and women wear the longyi or htami, a long tube of
cloth which they wrap around themselves and tuck in at the waist. Men wear western-
style shirts with their longyi and women wear shot and fitted clothes. Young girls
have now taken to wearing western-style blouses and T-shirts and young boys wearing
trousers and T-shirts. For formal occasions, men wear collarless shirts and Taikpon, a
traditional short jackets and a gaungbaung (a kind of turban). Traditionally, both men
and women kept their very long. Men started to cut their hair soon after British rule
was established in the country. Women have continued to keep their hair long, but in
the recent years it has become fashionable for girls to adopt short, westernized hair-
styles.
မနမ အမ သ ၊ အမ သမ တ ဝတဆင က သ လခ ည (သမဟတ) ထမ ဆသည
မ ကင စ ၂ ဘကပ အထညတက ခ တငပတ၍ အစထ ဝတဆင ခင ဖစသည။ အမ သ
မ သည အ န ကတင ပစရပအက မ က လခ ည ငတဘကဝတဆငသလ အမ သမ မ
မ တ ပ ကယတင င လ ညသည အဝတအထညမ ဝတဆင ကသည။ မ က မ က ခတ
မနမ အမ သမ ငယ လ မ သည အ န ကတင ပစ ဘ လ ကစအက င တရပမ က
ဝတဆငလ ကသလ ယ က လ မ သညလည ဘ င ဘရည၊ တရပတက ဝတဆင
လ ကသည။ ပမနပတကအခမ အန မ တင အမ သ မ သည က လကတ ၊ တကပ
င ခ င ပ င တက ဝတဆင ကသည။ ရ အစ အလ အ ဖင မနမ အမ သ ၊
 16

အမ သမ တသည ဆပငအရညထ ကသည။ မနမ ငငတင ဗတသ အပခ ပ ရ

တည ထ င ပ မ က မ မနမ အမ သ မ စတငဆပင ဖတခ ကသည။ အမ သမ မ မ
ဆပငရညဆကလကထ ခ က သ လည မ မ က မ စမ မစ၍ မနမ အမ သမ ငယ
မ သည အ န ကတင ဆပငပစ ဆပငအတက ကယပငဖကရင (ဟနပန) ပစထ လ
ကသည။
Myanmar women are noted for their fine complexions. It is thought that they
owe this in some degree to the use of thanakha. It is a paste made by grinding the
bark of the thanakha tree. It gives the skin protection from the sun and is also thought
to have medicinal properties. It is the most important items of a Myanmar women's
beauty treatment. Although the arrival of modern cosmetics, it remains its popularity.
မနမ အမ သမ မ သည ၎င တ၏ အသ အရည ခ မမအတက အ လ ထ
ဂ ပ မခယရရသည။ သ သ င လည ၎င တ၏ဝတရ မ ကယတငသနပခ က သ စ
ရမ ဖစ ပ ထမသ အသ အရည ခ မ မပမ ဏအခ ရ ငမည ဖစသည။ သနပခ ပငမ
သနပခ အ ခ ကက ဖ သ ခင ဖင သနပခ ရသည။ သနပခ သည အသ အရညက
န ရ င ခညဒဏမ အက အကယ ပ သလ ဆ ဘကဝငသည ဂဏသတလည ရသညဟ
တ ဆရသည။ သနပခ သည မနမ အမ သမ တစ ယ က၏ အလအပက ကစ ပရ
တင အ ရ ပ အရ ရ ကဆ အရ ဝတ ဖစသည။ ခတသစအလ ပငပစည မ ခတ
ရ ကရလ ပ ဖစ သ လည သနပခ မ ထငရ က က ဆ ဖစသည။

Key Terms
hman-si-shwe-cha - မနစ ရခ (မနထတင
(gilt with glass inlay) ရ မ ပသင စ ခယ ခင )

hswun-oak - ဆမ အပ

acheik - မလမ မ က ကဒဇင မ ဖင ရ ငစ zig-

designs in many zag ရ ယကရကလပ ခင
color combinations)
 17

luntaya - စတစရ ဘ လ မ ဖငရကလပ သ

(spool and one hundred) အရ ပ ဆ င စ အ က ဆ အထည

Yamazat - အ ယ၏ရ မ ယဏသပင မ ကန

(Ramayana epic of India)

hsaingwing - မ က ပငသ ရအပထ သ

(leading instrument of the orchestra) ဝင ပတထ သည ဗ ၂၁လ

Ywasa - ဆင ဝင တငဦ ဆ ငတ ခတသ

(leader of hsaingwing)

Questions
1. Describe the significant role of Buddhism among the majority people in
Myanmar.
2. Examine the popularity of Myanmar musical instruments.
3. Elaborate the kinds of traditional festivals which are based on the religious
beliefs.

Example Answer
1. Explain the decoration of Myanmar crafts such as lacquerware and
silverware.
Lacquerware is one of the most popular Myanmar crafts. There are several
types of decorated lacquerware. The most common are incised lacquerware, gold-leaf
lacquerware and relief moulded lacquerware. In the recent years, large hswun-oak,
offering meal containers, tables and screens are made as decorative things to be placed
in hotels and government residential buildings and parliamentary buildings, but these
can be very expensive. The Myanmar is skilled silversmiths. The most frequently
used items of silverware are the bowls. The slightly pot-bellied shape of traditional
Myanmar bowl has in many different sizes. Many of these bowls are embossed with
scenes from Buddhist stories or from traditional Myanmar court life.