Türkçe Mezun Kazanım Testleri Ve Cevap Anahtarı-1 PDF

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
1
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Anlam - 1 (Gerçek, Yan, Terim, Mecaz Anlam, Mecaza Dayalı Söz Sanatları)
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük
temel anlamıyla kullanılmıştır? yan anlamıyla kullanılmıştır?
A) Kardeşi, masanın üzerindeki antika vazoyu kırdı. A) Köprünün ayaklarını hafta sonu onarmışlar.
B) Meyve fiyatları yazın gelmesiyle düştü. B) Polis, şüphelinin gizlendiği binayı sardı.
C) İlk kez gittiğim o köyde çok sıcak karşılandım C) Umutsuz bir sesle bana raporları okudu.
D) Boş sözlerle bu vakte kadar hepimizi oyaladı. D) Yol kenarındaki çeşmeden buz gibi su içtik.
E) Bu saatte buralarda açık market bulamazsın. E) Elindeki kitabı masanın üzerine bıraktı.
2. I. Sıcak tencereye dokununca eli yandı. 5. I. Vaktinde değiştirilmeyen kâğıt paralar yandı.
II. Hırsız paraları almış, bilgisayara dokunmamış. II. Derdimi kime yansam diye düşünüyorum.
III. Çocuk, lambaya dokunmak için sandalyeye çıktı. III. Gece oldu, şehrin ışıkları yandı.
IV. Olay sırasındaki sözleri hepimize çok dokundu. IV. Boğazım yanıyor, doktora gitmeliyim.
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
V. Ağacın dalı rüzgâr estikçe antene dokunuyor. V. Değerini bilmediğimiz o günlere yanar dururuz.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “dokunmak” Numaralı cümlelerde “yanmak” sözcüğü kaç değişik
sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır? anlamda kullanılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. “Almak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde 6. Eski dansları mektepte, yenilerini de iki arkadaşının
“yanında bulundurmak” anlamında kullanılmıştır? evinde gelişigüzel öğrendiğini söyledi.
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı
A) Kardeşimi okuldan almaya gittim.
anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
B) Güneş, perdelerin rengini almış.
C) Çarşıya giderken şemsiyemi alacağım.
D) Bir kilo baldan elli lira alıyorlar. A) Öğretmenin sorduğu soruları pek de zorlanmadan
E) Paltosunu sırtına alıp dışarı çıktı. çözmüş.
B) Sana verdiğim işleri üstünkörü yaptığının farkında-
yım.
C) Her hâlinden düzensiz biri olduğu anlaşılıyordu.
D) Vazgeçersen aştığımız engellerin bir değeri kalma-
yacak.
E) Kazancımla harcamalarımı bir türlü denk getiremi-
yorum.
Î
TEST
1 D VE ANLATIM 12-A
7. Bir sözün benzetme amacı güdülmeden başka bir söz 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde teşbih (benzetme)
yerine kullanılmasına ad aktarması denir. yoktur?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad aktarması var-
A) Herkes başının üstünde bir çatı olsun ister.
dır?
B) Uzaktan bir yıldızı andırıyordu ışıklar.
C) Gönlü su misali tertemizdir ninemin.
A) Dışarıdan keskin bir koku geliyordu. D) Uçsuz bucaksız bir deniz gibi hissediyorum kendimi.
B) Sanatçının eserleri büyük beğeni topladı. E) Durmuş bir saat gibi kalakaldı yerinde.
C) Kasabalılar bayramı coşkuyla kutladı.
D) Uçak, rötar yapmadan İstanbul’dan kalktı.
E) Kardeşim, bu apartmanın giriş katında oturuyor.
8. Bir sözün hem gerçek hem de mecaz anlamını düşün- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde doğadan insana
dürecek şekilde kullanılmasına kinaye denir. aktarım yapılmıştır?
Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek olabilecek

A) Dalgalar şaha kalkınca balıkçılar denize çıkamadı.
bir kullanım vardır? B) Beyaz altın, bu yıl çiftçinin yüzünü güldürdü.
C) Bu kadar olgun bir insanla karşılaşmamıştım.
A) Birden çıkıp gidince ardından bakakaldık. D) Törende bütün kasaba, meydanda toplanmıştı.
B) Filmin son sahnesinde ağzımız açık kaldı. E) Ağaçlar hüzünle karşılıyordu sonbaharı.
C) Mutlu haberi alınca etekleri zil çaldı.
D) Karşılık beklemeden herkese iyi davranırdı.
E) İnternet bağlantımızdaki sorun giderilemedi.
9. I. Sıladan ayrıyım, gözümde yaşlar 12. I. Dedesini ince hastalıktan kaybetmişler.

Sel olup taşacak bir gün derinden II. Haziran sıcağına rağmen biz üşüyorduk.
II. Ben bir sedefim, sen nisan bulutu III. Genç file bekçisi dünkü maçta sakatlandı.
Ver damlaları, al yuvarlak inciyi IV. Evin duvarlarında sıcak renkler kullanılmış.
III. Benim de mi düşüncelerim olacaktı V. Doğru söyleyenin tepesi delik olur, derler.
Ben de mi böyle uykusuz kalacaktım
Numaralı cümlelerde aşağıdakilerden hangisi yok-
IV. Gül hasretinle yollara tutsun kulağını
tur?
Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar
V. İçimde kor donar, buzlar tutuşur A) Dolaylama
Yağan ateş midir, kar mıdır bilmem B) Güzel adlandırma
Numaralanmış ikili dizelerin hangisinde teşhis (ki- C) Tezat
şileştirme) vardır? D) Duyu aktarması
E) Tariz
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
2
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz 4. I. Bütün söz şairleri gibi duyarak, kendini vererek söy-
anlamıyla kullanılmıştır? lüyordu.
II. Konu hakkındaki görüşlerinizi arkadaşınızdan duy-
A) Karanlıkta önümüzü görmekte zorlanıyorduk. dum.
B) Paslanan kapıyı açmak için uzun süre uğraştık. III. Elimin üzerinde bir karıncanın dolaştığını duydum.
C) Ona hediye alman çok ince bir davranıştı. IV. Yaşlı kadına kendini duyurmayı bir türlü başarama-
D) Arabanın camlarını nemli bir bezle sildi. dı.
E) Bu dağın eteğinde kar hiç eksik olmaz.
V. Geride bıraktığı her gün için tarifsiz bir keder duyu-
yor.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “duymak”
sözcüğü “öğrenmek” anlamında kullanılmıştır?

2. I. Çocuklar boş arsada oyun oynuyor. 5. I. Bir sandalyenin üzerinde oturmuş, önüne bakıyor-
II. Evin perdeleri iyice aşınmıştı. du.
III. Köprüden geçerken bir an duraksadı. II. Aynı semtte oturdukları için komşu da sayılırlar.
IV. Gözlerindeki ışık hepimizi çok etkiledi. III. Yeni aldığı kareli ceket, üzerine iyice oturdu.
V. Sahnedeki rahat tavırları dikkat çekiyor. IV. Böyle oturacağınıza kalkıp bize yardım edin!
V. Uzun süredir ailemle bu şehirde oturuyoruz.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
cük terim anlamıyla kullanılmıştır? Numaralanmış cümlelerde “oturmak” sözcüğü kaç
farklı anlamda kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “uçmak” sözcüğü 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük
gerçek anlamıyla kullanılmıştır? yan anlamıyla kullanılmıştır?
A) Kuş, biraz havalanıp başka bir kayaya uçtu. A) Neden soğuk durduğuna kimse anlam veremedi.
B) Hele bir asfalta çıkalım, uçar bizim külüstür. B) Trafik kurallarını çiğnemek, kazalara yol açıyor.
C) Buzdolabına koyduğum bütün meyveler uçmuş. C) Üniversitede okuyan ağabeyimi ziyarete gittim.
D) Yüzünde nedense çocukça ifadeler uçuşuyor. D) Köşe yazılarıyla insanları aydınlatmaya çalışırdı.
E) İşe kabul edilince sevinçten havalara uçtu. E) Ağacın gölgesine sığınıp biraz soluklandık.
Î
TEST
2 D VE ANLATIM 12-A
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tariz (iğneleme, 10. I. Salon, usta oyuncuyu ayakta alkışladı.
dokundurma) vardır? II. Gözünden uyku akıyor, o ise direnmeye çalışıyordu.
III. Büyüyünce sen de yuvadan uçup gideceksin.
A) Asılsız bazı haberler yüzünden zor anlar yaşadık. IV. Bu deli rüzgâr her şeyi alıp götürecek gibiydi.
B) Saatlerce dil döktük ama sorunu çözemedik. V. Sözcükler düğümlendi dilimde, sus pus oldum.
C) İnsanların düşüncelerini önemsememen hoşuma
gitmiyor. Numaralanmış cümlelerin hangisinde istiare (eğre-
D) Öyle tez canlıdır ki bir işi yapana kadar mevsim de- tileme) yoktur?
ğişir.
E) Ezberleyerek her şeyi öğrenemeyeceğini bilmelisin. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecazımürsel 11. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde kinaye (değin-
yoktur? mece) vardır?
A) Evi gelecek hafta aşağı sokağa taşıyoruz. A) Bugünün işini yarına bırakma.
B) Ön kapı kilitli olduğu için arkadan çıktık. B) Ateş düştüğü yeri yakar.
C) Uzun bir yolculuktan sonra köye ulaştık. C) Rüzgâr eken fırtına biçer.
D) Bahçeye diktiğimiz kirazlar ürün vermeye başladı. D) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
E) Bilgi yarışmasında okulumuz birinci oldu. E) İyilik eden iyilik bulur.
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde intak (konuşturma) 12. I. Caddeden acı bir fren sesi duyuldu.
sanatına başvurulmuştur? II. Görme engelliler için yürüyüş yolları yapıldı.
III. Bir sempozyuma katılmak için Amerika’ya gitti.
A) Güneş, denizin mavi sularında saçını yıkıyordu. IV. Böyle güzel sözler duyunca yüzü kızardı.
B) Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu’yu. V. Usta kalemle dergimiz için söyleşi yaptık.
C) Yoksun diye bahçemde çiçekler açmıyor, bak.
D) Güller kızarır utancından o gonca gül gülünce. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılar-
E) Yıldızlar sönsün, diyerek bağırdı sümbül. dan hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede duyular arası aktarım yapılmıştır.

B) II. cümlede güzel adlandırmaya başvurulmuştur.
C) III. cümlede ad aktarmasına yer verilmiştir.
D) IV. cümlede kinayeye örnek vardır.
E) V. cümlede dolaylamaya yer verilmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
3
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Anlam - 3 (Sözcükler Arası Anlam İlişkiler)
1. Olanaklarımızı en iyi şekilde kullanmaya karar verdik. 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin seste-
Bu cümledeki altı çizili sözcüğün eş anlamlısı aşa- şi yoktur?
ğıdakilerin hangisinde kullanılmıştır?
A) Kır hayatı beni cezbediyor.
B) Bir bardak çay istiyorum.
A) Olumlu sonuçlanma ihtimali yüksek görülüyor.
C) Bu dil keşke bende olsaydı.
B) Tahminlerimde yanılmadığımı göstermiş oldum.
D) Çiğ börek satan yer aradık.
C) Bu işe girerken tüm olasılıkları göze aldı.
E) Bugün çok geç olmadan yat.
D) Sabahı çıkaracağımız bir barınak bulduk.
E) Eldeki imkânlarla akşam yemeğini hazırladık.
2. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde karşıt sözcük- 5. I. Büyük adam olacağı şimdiden belliydi.
ler bir arada kullanılmıştır? II. Böyle sert sözlerle amacına ulaşamazsın.
III. Temiz kalpli bir arkadaşa benziyor.
A) Bugünün işini yarına bırakma. IV. Sıcak insanlarla daha iyi anlaşırım.
B) Gök gürlemeden yağmur yağmaz. V. Evleri bu dar sokağın sonundaydı.
C) Dost başa, düşman ayağa bakar.
D) Denizdeki balığın pazarlığı olmaz. Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
E) Yüksek dağın başı dumanlı olur. cük nicel anlamlıdır?
3. I. Rüyasında gördükleri gerçek oldu. 6. I. Çocuk, bir ailenin neşe kaynağıdır.

II. İçeri çok soğuk, sobayı yakalım. II. Bu kitap geçen hafta satın alındı.
III. Sevdamı, bu şiirle anlatmak istedim. III. Şehrin bu yakası imara yeni açıldı.
IV. İdeallerinizi kısa sürede gerçekleştirebilirsiniz. IV. Sanatçıyla imza gününde sohbet ettik.
V. Yüzünden üzüldüğü belli oluyor. V. Gün sonunda herkes çok mutluydu.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
sözcük somut anlamlıdır? cük genel anlamlıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Î
TEST
3 D VE ANLATIM 12-A
Sözcükte Anlam - 3 (Sözcükler Arası Anlam İlişkiler)

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yakın anlamlı söz- 11. Hayat zor, demişti Engin. İki ayağını bir pabuca sok-
cükler bir arada kullanılmıştır? maktan, kiralardan, ev eşyalarından, fakirlikten, zen-
ginlikten bahseder olmuştu. Önünde, elinde filesi ile
A) Kalabalık ortamlarda olmak beni mutlu etmez. omuzları çökük bir emekli memur yürüyordu. Evlerden
B) Sağlığında bir çeşme yaptırmak istedi buraya. çocuk sesleri geliyordu. Bir mutfak penceresinden
C) Gücensen de darılsan da gerçekleri söylemeliyim. saçlarını başının üzerine toplamış bir kadının yüzü
D) Az çok tahmin ediyorduk bu kötü sonucu. görünüyordu. Balık kokuları, kabak kızartmaları... Bir
E) Sıkıntılarımızın birçoğunun üstesinden gelmiştik.
çocuk yoğurt götürüyordu.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Yansıma sözcük B) Sesteş sözcük

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük C) Somut sözcükler D) Nitel anlamlı sözcük
nitel anlamlıdır? E) Karşıt anlamlı sözcükler
A) Bu işten iyi para kazanmışlar.

B) Düğün için geniş bir salon arıyorlar.
C) Uzun süre hiçbirinden haber alamadık.
D) Kötü anlar, iyi anların müjdecisidir.
E) Küçük bir alanda top oynuyorlar.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma sözcük 12. aşk ipek bir karanlıktır
kullanılmıştır? I
kollayamadığım
A) Dışarıda kuşlar neşeyle ötüşüyor.
B) Bu gürültüde okuduklarımı anlayamıyorum. gecenin bir vaktinde gelen çiçekler için
C) Yıldızların ışıltısı ortalığı aydınlattı. II
D) Akşama her yeri pırıl pırıl etmiştik. tenhasında kuşlar uçan
E) Telefonda bağırarak konuşurdu sürekli.
sulara karışıp akmak isterim
III
kan çölünün ıssız vahalarından
10. I. Annem mutfakta bize mısır patlatıyordu. saadet burcuna çıkmak isterim
II. Konu komşuya da haber verin, dedi. IV
III. Sesi güzel çocuklardan koro oluşturuldu. gitmeliyim buralardan seninle
IV. Düzenli bilirdik onu, düzensizmiş oysa. V
V. Ata binmemek için bin dereden su getirdi. Bu dizelerde, numaralı sözcüklerden hangisinin
Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılar- karşıtına yer verilmiştir?
dan hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede yansıma sözcük kullanılmıştır.
B) II. cümlede “söylemek” sözcüğünün anlamdaşı kul-
lanılmıştır.
C) III. cümlede altı çizili sözcük somut anlamlıdır.
D) IV. cümlede karşıt sözcükler bir arada kullanılmıştır.
E) V. cümlede sesteşi olan sözcükler kullanılmıştır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
4
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Anlam - 4 (Sözcükler Arası Anlam İlişkileri)
1. “Doğru” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma sözcük
“eğri” sözcüğünün karşıtı olarak kullanılmıştır? kullanılmamıştır?
A) Doğruyu söylemekten hiç çekinmez. A) Yanındaki adama fısıltıyla bir şeyler söyledi.
B) Sizi doğru anladığımı düşünüyorum. B) Köpek havlayınca hepimiz sağa sola kaçıştık.
C) Son soruyu da doğru cevapladım. C) İçeriden bir kişi az önce seni sordu.
D) Daha doğru bir karar beklerdik. D) Hıçkırık tutunca bir bardak su verdiler.
E) Çocuklar çizgiyi doğru çizememiş. E) Kapıları gıcırtıyı kesmek için yağladılar.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somutlaştırmaya 5. I. Alt kata taşınanları ziyaret ettik.

başvurulmuştur? II. Eşyaların tozunu özenle aldı.

III. Yemekleri birer birer tattı.
A) Yolun karşısına geçerken kayarak düştü. IV. Bu düş de çok kısa sürdü.
B) Münazarada karşı grubun düşüncelerini çürüttük. V. Eski köprüyü kimse kullanmıyor.
C) Gömleğinin kolunda küçük bir leke vardı.
D) Bilmediği konularda sessiz kalmayı tercih eder. Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
E) Okuduğum kitapta güncel olaylar anlatılmış. cüğün sesteşi vardır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “güç” sözcüğünün 6. Karşıt sözcüklerin bir arada kullanılmasıyla yapılan sa-
anlamdaşı kullanılmıştır? nata tezat denir.
Aşağıdakilerin hangisinde tezat sanatına başvurul-
A) Bu kötü günlerin geçmesini bekliyordum. mamıştır?
B) Ağır davranmaktan fırsatları kaçırıyor.
C) Zayıf bir çocukla dükkâna geldi. A) Mumyadır canlı da cansız da bu kabristanda.
D) Kuvvet gerektiren bir işte çalışıyordu. B) Sana çirkin dediler, düşmanı oldum güzelin.
E) Bu binanın temelinden su çıktı. C) Derman ararken derde düş oldum.
D) Öyle bir devim ki ben hakikatte pireyim.
E) Ben de gördüm güneşin doğarken battığını.
Î
TEST
4 D VE ANLATIM 12-A
Sözcükte Anlam - 4 (Sözcükler Arası Anlam İlişkileri)

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma sözcük-
soyuttur? lerle kurulmuş ikileme vardır?
A) Hava, keskin bir kömür kokusuyla doldu. A) Konu komşu hemen yardımımıza koştu.
B) Duygularını belli etmeyen bir yapısı vardı. B) Topladığımız çalı çırpılar çıtır çıtır yanıyordu.
C) Bahçeden topladığımız erikler çok ekşiydi. C) Sabahki otobüse zar zor yetişebildik.
D) Suyu analiz için laboratuvara gönderdik. D) Köşe bucak bizden kaçmasını anlayamadık.
E) Yaz gelince saçlarımı kısacık kestiririm. E) Tıkırtıyı duyunca ağır ağır oradan uzaklaştık.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 11. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
diğerlerine göre özel anlamlıdır?
A) “Tatlı-tatsız” sözcükleri arasındaki ilişki karşıt anlam-
A) Sanatçı, çağını aşamazsa yitip gider. lılıktır.
B) Bazı canlıların nesilleri tükenmek üzere. B) “Tutsak” sözcüğünün eş anlamlısı “esir” sözcüğüdür.
C) İnsan, her şeye hazırlıklı olmalı. C) “Sözlerin kafamı kurcaladı.” cümlesindeki “kafa”
D) Çevredeki varlıklar hepimizi ürpertmişti. sözcüğünde somuttan soyutta aktarım söz konusu-
E) Gençken bu şarkıcıyı çok dinlerdik. dur.
D) “Din, kaz, kız” sözcükleri eş sesli sözcüklerdir.
E) “Araba hızlı gidiyordu.” cümlesinde altı çizili sözcük
niceldir.
9. Sesteş sözcükler bir arada kullanılarak cinas sanatı

yapılır. 12. I. Balkona astığı çamaşırlar hâlâ yaş.(sesteş sözcük)
II. Kâğıtlar rüzgârın etkisiyle uçuştu.(somut sözcük)
Aşağıdaki dizelerin hangisinde cinas vardır?
III. Caddedeki trafik levhalarını yeniliyorlar.(genel an-
A) Doğan güneşim sendin yüreğimden kanadım lamlı sözcük)
Boğan sensizlikteyim kırık kolum kanadım IV. Sorunun çözüm yolunu herkese anlattı.(soyutlama)
B) Bulutlar mı geçiyor başımın üstünden V. Derenin şırıltısı kulaklarımızı okşuyordu.(yansıma
Ben mi gidiyorum bulutların altında sözcük)
C) Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
Bir susuz yolcu yok şimdi dağlarda cükle ilgili olarak ayraç içinde verilen bilgi uyuşma-
D) Bahçemizde açılmaz seni görmezse çiçekler
maktadır?
Sahil seni, akşam seni, rüzgâr seni bekler
E) Sular gene o sular, kıyı gene o kıyı
Gene çamlar dinliyor, uzaktan bir şarkıyı
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
5
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Anlam - 5 (Söz Öbeklerinde Anlam)
1. I. Altın yerde paslanmaz, taş yerde ıslanmaz. 4. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir
II. Altın ateşte, insan mihnette belli olur. söyleyiş yoktur?
III. Altın kapılının ağaç kapılıya işi düşer.
IV. Altının kıymetini sarraf bilir. A) Alçak yerin tepeciği dağ görünür.
V. Altın yere düşmekle pul olmaz. B) Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır.
C) Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır.
Numaralanmış atasözlerinden hangileri anlamca D) Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.
birbirine en yakındır? E) Gölgesinde oturulacak ağacın dalı kesilmez.
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.
2. Aşağıdakilerin hangisinde ikileme, cümleye “zorluk” 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluştu-
anlamı katmıştır? ran sözcükler yakın anlamlıdır?
A) İyi kötü bir ev alacak parası var. A) Yaptığımız teklifi er geç kabul edecektir.
B) Gide gele bu yolları aşındırdı. B) Ödevdeki tabloyu eğri büğrü çizmiş.
C) Bugünkü hâline düşe kalka geldi. C) Her şeye mırın kırın etmesinden sıkıldık.
D) Merdivenleri ine çıka yoruldum. D) Yalan yanlış bilgilerle insanları yanıltma.
E) Bunları üzerine basa basa söylemiştim. E) İstediğim seviyeye yavaş yavaş geliyorum.
3. Aşağıdakilerin hangisinde kullanılan deyim, cümle- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde açıklamasıyla bir-
nin anlamına uymamaktadır? likte kullanılan bir deyim vardır?
A) Bize her türlü desteği verir, elinden geleni ardına A) O, buraları avucunun içi gibi biliyordur.
koymazdı. B) Her zaman zeytinyağı gibi üste çıkmayı başarıyor.
B) Şehirdeki oğlunu okutmak için elinde avcunda nesi C) İki dostun arasına kara kedi girmiş, diyorlar.
varsa harcadı. D) İnsanlara tepeden bakmak, hoş bir davranış değil.
C) O çok beceriklidir, elinden hiçbir şey kurtulamaz. E) Hiçbir yemeği beğenmedi, hepsine burun kıvırdı.
D) Çocuk çok haşarı, eli dursa ayağı durmuyor.
E) Dedesi çok ihtiyarlamış, elden ayaktan düşmüştü.
Î
TEST
5 D VE ANLATIM 12-A
Sözcükte Anlam - 5 (Söz Öbeklerinde Anlam)

7. I. İyilik eden iyilik bulur. 10. İnsan, her zaman dert içindedir. Bir dertten kurtulsa da
II. İyilik et, denize at, balık bilmezse Halik bilir. başka bir derde düşer.
III. İyilikten maraz doğar. Bu parça aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açık-
IV. İyiliğe iyilik olsaydı koca öküze bıçak olmazdı. laması olabilir?
V. İyiliğe “Nereye gidiyorsun?” demişler, “Kötülüğe gi-
diyorum.” demiş. A) Dert gezmiş, derman beraber gezmiş.
Numaralanmış atasözlerinden hangileri anlamca B) Dert gider ama yeri boş kalmaz.
diğerlerinden farklıdır? C) Dert ağlatır, aşk söyletir.
D) Derdin yoksa söylen, borcun yoksa evlen.
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III. E) Dert bir olaydı ağlamak kolaydı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluştu- 11. I. Salonda aşağı yukarı yüz kişi vardı.
ran sözcüklerden herhangi biri tek başlarına kulla- II. Bu konu hakkında az çok bilgim var.
nılamaz? III. Parkta hemen hemen iki saat oturmuştuk.
IV. Kitapta tamı tamına doksan beş şiir var.
A) Eski püskü bir arabayla yanımıza geldi. V. Alsa alsa bir kutu daha alır bagaj.
B) Ağır ağır yürüyordu mahalleye doğru.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde kullanılan
C) Birden ileri geri konuşmaya başladı.
D) Bu küçük iş için para mara istemez. ikilemeler yakın anlamlıdır?
E) Masasında bir sürü ıvır zıvır vardı.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V.
9. “Fırsat kaçtıktan sonra o işten yarar beklemek” anla- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “birbirine zıt olan
mında kullanılan deyim aşağıdakilerden hangisi- iki tarafı da desteklemek” anlamında kullanılmış bir
dir? deyim vardır?
A) Ağzıyla kuş tutmak A) Çevremde hem nalına hem mıhına vuran kişiler ol-
B) Ağızdan bal akmak sun istemiyorum.
C) Ağzının içine baktırmak B) Her kafadan bir ses çıkarsa sonuç alamayız bu ak-
D) Ağzını havaya açmak şam da.
E) Ağzından dirhemle çıkmak C) Burada bir birlik yok, tencere tava herkeste bir hava.
D) Her şeye burnunu sokmandan rahatsız olduğumuzu
bilmelisin.
E) Korksa da yapacağından geri durmaz, hem kaçar
hem davul çalar.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
6
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Anlam - 6 ( Söz Öbeklerinde Anlam)
1. Bir edebiyat dergisinde Ahmet Haşim’le ilgili güzel bir 4. Garipçiler, şiirle ilgili görüşleriyle edebiyat dünyasında
yazı okudum. Yazıda Ahmet Haşim’in şiir serüveni ses getirmişti. Ölçü, uyak, sanat hatta şairane tavır
anlatıldıktan sonra günümüz şairlerinden farklı yönleri olmadan şiir yazılabileceğini söyleyen Garipçiler, gele-
ortaya konmuş. Bunlar arasında en çok ilgimi çeken, neksel olanı hırpalayarak yepyeni bir şiir anlayışı orta-
Ahmet Haşim’in sözcükleri nota olarak görmesinin şiir- ya koydular.
lerini bir besteye dönüştürmesi oldu. Bu parçada “geleneksel olanı hırpalamak” sözüyle
Bu parçada altı çizili söz, Ahmet Haşim’in aşağıda- anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
ki hangi özelliğini anlatmaktadır?
A) Özgün temalar işlemek
A) Ağır bir dil kullanmasını B) Yerleşik kuralları yıkmak
B) Duygu yüklü şiirler yazmasını C) Şiirin kitlesini genişletmek
C) Ahengi ön planda tutmasını D) Önceki şairlerden beslenmek
D) Anlamsal derinliğe önem vermesini E) Şiiri çağa uydurmak
E) Özgün bir anlatıma sahip olmasını
2. Sanatçı; kendini bir bilim adamı, edebiyatı da bir bilim 5. Romantik sanatçılar; eser kahramanlarını iyi-kötü şek-
olarak gördüğünü her fırsatta dile getiriyor. Bu anlayışı linde sınıflandırırlar, iyiyi alkışlayıp kötüyü ıslıklarlar.
eserlerine de yansıtıyor. Eserlerinde gözlemi baş tacı Realist sanatçılar ise kahramanları aynasal bir tavırla
yapan sanatçı, bir tutanakçı gibi davranıp hayalle bağı- okuyucularına sunarlar. Böylece eserlerinde kişiliklerini
nı kesiyor. gizleyen realistler, kahramanlarıyla ilgili kararı okuyu-
cuya bırakırlar.
Bu parçada “hayalle bağını kesmek” sözüyle anlatıl-
mak istenen aşağıdakilerin hangisinde vardır? Bu parçada “kişiliklerini gizlemek” sözüyle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çevre betimlemelerine eserlerinde geniş yer verir.
B) Edebiyatın asıl işlevini çağdaşlarından farklı yorum- A) Eserin kahramanlarından biri olmamak
lar. B) Okuyucuda merak duygusu uyandırmak
C) Konu, kahraman, mekân seçiminde titiz davranır. C) Gerçekleri tüm açıklığıyla dile getirmek
D) Sanatçının söylemleriyle eserleri arasında paralellik D) Kişisel duygu ve düşüncelerini yansıtmamak
vardır. E) Kahramanların kişisel gelişimlerini sunamamak
E) Eserlerini gerçeklikten uzaklaşmadan kaleme alır.
3. Eserlerimin sadece günümüze seslenmesi beni mutlu 6. İnsan, hayatı boyunca birçok karar almak zorundadır.
etmez. Bu nedenle elimden geldiğince yarınlara kucak Bazıları kararlarını aklıyla, bazıları ise kalbiyle alır. İki
açacak eserler yazmaya çabalıyorum. karar alma şeklinin de olumlu ve olumsuz tarafları
Bu parçadaki altı çizili sözle aşağıdakilerden hangi- vardır. Ben de bu ikisi arasında uzun süre gelgitler
si vurgulanmıştır? yaşadım ve sonunda aklın değil, kalbin kara sularında
dolaşmayı seçtim.
A) Kalıcılık Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen
B) İçtenlik aşağıdakilerden hangisidir?
C) Öğreticilik
D) Evrensellik A) Kararsızlığın zararına inanmak
E) Sürükleyicilik B) Kararlarını duygularıyla almak
C) Düşüncelerinde tutarsız olmak
D) Kararlarında aklına güvenmek
E) Karar vermekte çok zorlanmak
Î
TEST
6 D VE ANLATIM 12-A
Sözcükte Anlam - 6 ( Söz Öbeklerinde Anlam)

7. Eserleri birçok dile çevriliyor. Bu nedenle evrensel 10. Dergide genç öykücülerin metinlerine yer veriliyor. Bu
temalarda oynatıyor kalemini. Peki, bunu yaparken metinleri öykü denemesi olarak gördüğümü belirtmek
yabancılaşıyor mu? Hayır, çünkü bu temaları doğduğu isterim. Genç öykücülerin üstünde usta öykücülerin
topraklardan beslenen bir anlayışla ele alıyor. gölgesi olduğunu da... Bence bu, hoşgörülebilecek bir
Bu parçada “doğduğu topraklardan beslenmek” sö- durum çünkü daha yolun başındalar. Onların da kendi
züyle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiş- yataklarında aktıkları günler gelecek, yeter ki onlara
tir? sabredelim.
Bu parçadaki altı çizili sözle “genç öykücüler” hak-
A) Yerel bir bakış açısına sahip olmak kında anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi-
B) Toplumsal konuları ele almak dir?
C) Edebiyatın evrenselliğine inanmak
D) Yabancılaşmayı kendine uzak görmek A) Büyük yazarların etkisinde kaldıkları
E) Edebî gücünü kaleminden almak B) Deneyim sonucunda kendini geliştirdikleri
C) Kendilerini toplumdan soyutladıkları
D) Rağbet göreceği zamanı bekledikleri
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ E) Kendilerine özgü yöntemlerle yazdıkları
8. Bazı sanatçıları sağlamcılıkla suçluyor. Haksız da 11. İyi bir konuşmacı, konuşmasını bir plan dâhilinde ve
sayılmaz. Zira denenmişi yapmak, risk almamaktan konunun sınırlarını aşmadan yapar. Bu, dinleyicilerin
başka bir şey değil. Bu sanatçılar belki günü kurtarırlar de anlama eylemini çok kolaylaştırır. Daldan dala atla-
ama edebiyatta kalıcı bir etki bırakamazlar. Ben bu yan konuşmacıları dinlerken dikkat toplamak da konuy-
yüzden kimsenin ayak izi olmayan topraklarda yürüyo- la ilgili derli toplu bilgi sahibi olmak da zordur.
rum. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen
Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Zamanı ayrıntılarla harcamak
A) Sanatçı adaylarına yol göstermek B) Anlaşılırlıktan uzak olmak
B) Yazarlıkta ticari kaygı gözetmek C) Dinleyicilere kuru bilgi sunmak
C) Sanat dünyasında yer edinmek D) Düzensiz bir anlatım yapmak
D) Özgün bir yaklaşım benimsemek E) Konuyu dinleyiciyle ilişkilendirmek
E) Klasik sanatçılardan etkilenmek
9. Basın toplantısından sonra soru alınacağı söylendi 12. Bazı sanatçıların şarkıları tek mevsimlik değildir, yıllar
ama bütün gazeteciler onun siyah ya da beyaz cevap geçse de gönül telimizi titretir.
lar vermeyip gri konuşacağından emindi. Altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakiler-
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen den hangisidir?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Herkesin zevkine hitap etmek
A) Yorumsuz kalmayı tercih etmek B) Hüznü de neşeyi de içinde bulundurmak
B) Soruları içtenlikle yanıtlamak C) Etki gücü uzun ömürlü olmak
C) Açık bir söylemden kaçınmak D) Zamanın duygu hâllerinden beslenmek
D) Kişisel düşüncelerinden bahsetmek E) Dinleyicilerde farklı etkiler bırakmak
E) Sorulara soruyla karşılık vermek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
7
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam - 1 (Eş, Yakın, Çelişen Anlamlar)
1. Bilgi, çağa uyarlanmazsa kitap sayfalarında yaşamını 4. Anı yazarları, kalemini geçmişle ilgili oynatarak gelece-
yitirir. ğe eşsiz bir deneyim sunarlar.
Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en
yakındır? yakındır?
A) Bilgi, yazılı hâle getirilmezse çağdan çağa taşın- A) Anı yazarları, olayları belli bir süre geçtikten sonra
maz. kaleme alırlar.
B) Dönemin gerçeklerini yansıtmayan kitaplar, kalıcı B) Anı yazarlarının tarihle bağını koparmak, bütün de-
olmaz. neyimlerini çöpe atmak demektir.
C) Bilgi, insanın çağa ayak uydurabilmesi için önemli C) Anı yazarları, geçmişe dönük anlatımlarıyla gelecek
bir araçtır. nesillere önemli dersler verir.
D) Geçmiş zamanın bilgileri, bugün de insanın yaşamı- D) Anı yazarlarının deneyimleri ölçüsünde üretken ol-
nı kolaylaştırmaktadır. maları doğal bir durumdur.
E) Zamana uygun olmayan bilgi, unutulmaya mahkûm- E) Anı yazarları için gerçeği olduğu gibi sunmak, gele-
dur. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ceğe kalmak için şarttır.
2. Hayal, insanın yaşama olan bağıdır; hayalleri olmayan 5. I. Yalnız kaldığımda hayallerimin sesi çalınır kulağıma.
insan kendini büyük bir boşlukta hisseder. II. Yalnızlık, biraz da insanın kafa dinleme isteğidir.
Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleyle çe- III.Yalnızlık, insanın çevresinde insan olmaması demek
lişmektedir? değildir.
IV.Yalnızlık, kimsenin olmadığı anlarda çöker üzerime.
A) Hayallerimiz olduğu müddetçe yaşama bağlıyız. V. Kalabalıkların içinde yalnız olan birçok insan var.
B) Gerçekleştirebileceği bir hayali olmayan insan için Yukarıdaki cümlelerden hangileri anlamca birbirine
yaşam tatsızdır. en yakındır?
C) Hayallerle avunmak yerine, ayağımızı yere sağlam
basmalıyız. A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) Hayaller, insan için yaşamdaki mutluluk kaynakları- D) III. ve V. E) IV. ve V.
dır.
E) Hayallerimize kavuşma isteği insanı yaşama bağlar.
3. I. İyi kararlar tecrübe sayesindedir, tecrübe ise kötü 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir düşünce
kararlar sayesinde. dile getirilmiştir?
II. Tecrübe; yanlışlardan doğar, doğrulara götürür.
III. Tecrübe, insanı yanlışlardan alıkoyan bir güçtür. A) Doğruluk, her türlü şart altında meyve verir.
IV. Hayattaki doğruların toplamı tecrübedir B) Doğru, pabucunu giymeden yalan, dünyayı dolaşır.
C) Doğruyu söylemek, mutlaka kazanç olarak döner.
Numaralı cümlelerin hangileri anlamca birbirine en D) Doğruluğa her toplumda kıymet verilir.
yakındır? E) Doğru, masallardaki gibi hayatta da kazanır.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.

D) II. ve IV. E) III. ve IV.
Î
TEST
7 D VE ANLATIM 12-A

7. İyi dostu olanın aynaya ihtiyacı yoktur. 10. (I) Sunum, bilginin bir topluluğa aktarılmasıdır. (II) Bu
Mevlana’nın bu sözüyle anlatmak istediği aşağıda- aktarımda sadece konuşmanın gücünden yararlanıl-
kilerden hangisidir? maz. (III) Sonuçta işitsel olan, görsel olandan daha az
akılda kalır. (IV) Bu nedenle teknolojik araçlarla işitsel
A) Gerçek dost, dostunun kusurunu yüzüne söyler. olan, görsele dönüştürülür. (V) Böylece görsellikle
B) İnsanın en iyi dostu, kendinden başkası değildir. daha kalıcı bir aktarım sağlanmış olur.
C) Dostun iyisi, dostunun kusurlarını gizleyendir. Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangileri anlam-
D) Gerçek dostluklar, karşılıklı fedakârlık gerektirir. ca birbirine en yakındır?
E) Eleştirileriyle dostunu inciten kişi, gerçek dost değil-
dir. A) I. ve II. B) I. ve IV.
C) II. ve III. D) III. ve V.
E) IV. ve V.
8. I. Yeteneklerini keşfeden insanlar, öz güven sahibi 11. Tevfik Fikret, derginin başına geçtikten sonra Servetifü-
olur. nun, edebiyat dergisi olur ve dergide şiirler, öyküler ve
II. Yeteneklerini her durumda kullananlar toplumda farklı türlerde edebî metinler yayımlanmaya başlanır.
öne çıkar. Bu cümleden aşağıdakilerin hangisine kesin olarak
III. Hayattaki engelleri aşmanın tek yolu yetenektir ulaşılabilir?

IV. İnsan, doğası gereği zora düşmedikçe yeteneklerini
kullanamaz. A) Servetifünun, dönemin en önemli edebiyat dergisi-
V. Güç şartlar altındayken insanlar, yeteneklerinin far- dir.
kına varır. B) Servetifünun dergisi, bir edebî topluluğa isim ver-
Yukarıdaki cümlelerin hangileri anlamca birbirine miştir.
en yakındır? C) Servetifünun dergisinde yalnızca şiirler ve öyküler
yayımlanmıştır.
D) Servetifünun, sonradan bir edebiyat dergisi olma
niteliği kazanmıştır.
E) Servetifünun dergisi, edebiyatımıza birçok sanatçı
kazandırmıştır.
9. Tarihe kök salmayan bir edebî anlayış, yarına kalmaz. 12. I. Sanatın görevi, dünyayı olduğu gibi kabullenmek
Bu cümlenin yakın anlamlısı aşağıdakilerden han- değil, ona yön vermektir.
gisidir? II. Sanat, dünyada olup biteni izlenimsel bir yöntemle
yansıtmalıdır.
A) Geçmişten beslenmeyen sanatçıların kalıcı olması III. Gerçekleri olduğu gibi sunmak, sanatı bilimden
mümkün değildir. farksız kılar.
B) Sanatın geçmişle gelecek arasında köprü kurması IV. Sanat, dünyayı yansıtan bir ayna değil, onu şekil-
gerekir. lendiren bir çekiçtir.
C) Geçmişe sırt yaslayan sanatçılar, çağın gerisinde V. Sanat, yerel olandan hareketle dünya insanına ses-
kalıyor. lenir.
D) Tarihî olaylar edebî eserlerde işlenip yarına taşın-
malı. Numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca bir-
E) Edebiyat, geçmişi bugünün ve yarının insanlarına birine en yakındır?
sunar.
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
8
AN
TE
KAZ
ST
1. Yenilgiler sizi yıldırmasın, her yenilgi bir zafer fırsatıdır. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, diğerlerinden farklı
Bu cümlede anlatılmak istenen, anlamca aşağıdaki- bir görüşü dile getirmektedir?
lerden hangisine en yakındır?
A) Nasıl anlattığımla değil, neyi anlattığımla ilgilenme-
nizi isterim.
A) Yenilgi, hayatın bir döneminde her insanın tattığı bir
B) Yazarın içerikteki özensizliği üslupta titizliğe dönü-
duygudur.
şüyor.
B) Zafer, insana aşıladığı sınırsız öz güvenle yenilgiye
C) Herkesin işlediği temaları, üzerine kafa yorduğu bir
yol açar.
biçemle sunardı.
C) Yenilgi, art arda gelmediği sürece zafer umudu var-
D) Bir eserde konudan ziyade söyleyişi önemli görür-
dır.
dü.
D) Pes etmeyip yenilgiden ders çıkaranlar zafere yak-
E) Eserlerim, gücünü anlattıklarından çok sözcükler-
laşır.
den alıyor.
E) Zaferlerin sonrasında insanlar mutlaka öz eleştiri
yapabilmelidir.
2. Bir kitap yürekten gelmişse ancak o zaman başka yü- 5. Topluma hazırı tüketmek yerine, eldeki olanaklarla
reklere ulaşabilir. üretme alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden Bu cümleye anlamca en yakın yargı aşağıdakiler-
hangisidir? den hangisidir?
A) Bir eserin geniş kitlelere ulaşması ele aldığı konuya A) Toplumların imkânlar doğrultusunda tüketim yapma-
bağlıdır. sı gerekir.
B) Yazarının samimiyetini yansıtan eserler, toplumca B) Toplumların üretim-tüketim dengelerini sağlamaları
beğenilir. büyük önem taşır.
C) Ait olduğu toplumun değerlerini içeren eserler, top- C) Toplumlar eldekini tüketmeye değil, eldekiyle üret-
lumca beğenilir. meye yönlendirilmelidir.
D) Eserde anlatımın özgün olması, yazarın etki gücünü D) Toplumları hazır gıdanın esaretinden kurtarmak için
arttırır. çalışmalar yapılmalı.
E) Eser, yazar için bir iç dökme ihtiyacından doğar. E) Olanaklarını iyi bir şekilde kullanmayan toplumlar,
dışa bağımlı olur.
3. I. Kötümser insanlarla vakit geçirmek, iyimserliği de- 6. Sanatçı, toplumla yan yana değil, toplumun önünden
ğerli kılar. gitmelidir.
II. Hiçbir bitkinin yetişmediği tek toprak parçası kötüm- Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleye en
serliktir. yakındır?
III. Kötümser olmak, kendini olumsuzluklara karşı hazır
tutmaktır. A) Sanatçı, toplumdan kopuk bir sanat anlayışı benim-
IV. Kötümser insanlar, iyi olan her şeye kapılarını ka- semelidir.
patmıştır. B) Toplumla içi içe olmak sanatçının özgürlüğünü kısıt-
V. Kötümserlik, çabuk yayılan bulaşıcı bir hastalıktır. lar.
C) Sanatın geçmişe ışık tutması, tarih bilincini geliştirir.
Numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca bir-
D) Sanatçının dönemin zihniyetinden etkilenmesi kaçı-
birine en yakındır? nılmazdır.
E) Sanatçının görevi, eserleriyle topluma yol göster-
A) I. ve III. B) I. ve V. C) II. ve III. mektir.
D) II. ve IV. E) IV. ve V.
Î
TEST
8 D VE ANLATIM 12-A

7. I. Başarılı olmak için çaba gösterirsen şans seninledir. 10. Her insandan bir şey öğrenebileceğini en iyi bilenler,
II. Güçlükler, başarının değerini artıran süslerdir. herkesi dinleyenlerdir.
III. Başarı, sadece sözlüklerde çalışmaktan önce gelir. Bu cümleye anlamca en yakın cümle aşağıdakilerin
IV. Başarı size gelmez, siz ona gideceksiniz. hangisinde verilmiştir?
V. Karşılaşılan engeller, başarıyı anlamsızlaştırır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangileri an- A) Dinleyicinin iyi olması, anlatıcının vereceği bilginin
lamca birbiriyle çelişir? niteliğini etkiler.
B) İyi dinleyici olmanın ön koşulu anlatılanlarla ilgili
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V. olmaktır.
D) III. ve IV. E) IV. ve V. C) Herkesi dinlemek, herkesten bir şey öğrenmek ha-
yatı kolaylaştırır.
D) Dinleyici olmak, anlatılanları akıl süzgecinden geçir-
meyi gerektirir.
E) İyi bir dinleyici, her insandan alacağı bir şey olduğu-
na inanır.
8. İstanbul âşığı Yahya Kemal; eski şiirle yeni şiiri sentez- 11. Tarihi okumak ve iyi anlamak, mutlu bir geleceğe yel-
lemiş, ölçü konusunda ise bir istisna dışında aruzdan ken açmaktır.
yana tavır koymuştur. Bu cümleye anlamca en yakın yargı aşağıdakiler-
Bu cümleden Yahya Kemal’le ilgili aşağıdakilerden den hangisidir?
hangisi kesin olarak çıkarılabilir?
A) Tarihi öğrenen toplumlar için yarınlar huzura gebe-
A) Zamanla eski şiirden uzaklaşmıştır. dir.
B) Şiirde eski ile yeniyi birleştirmiştir. B) Geçmişini bilmeyen insanlar, bugünü anlamakta
C) Bütün şiirlerini aruzla yazmıştır. zorlanırlar.
D) Hayatını tümüyle İstanbul’da geçirmiştir. C) Gelecek nesiller, tarihî gerçeklerle ilgili bilgilendiril-
E) Yeni şiirin hazırlayıcılarından olmuştur. melidir.
D) Tarih okumak, geçmişe yapılan keyifli bir yolculuk-
tur.
E) Tarih öğrenimine ağırlık vermek, günümüz için bü-
yük önem taşıyor.
9. (I) Eleştiri, bir eserin olumlu ve olumsuz yönlerini orta- 12. I. Konuşmak, insanları sosyalleştiren bir eylemdir.
ya koyan bir türdür. (II) Eleştirmen, eleştirisini yazar- II. Konuşmak, insanın aklını kullanma sanatıdır.
ken sanatçıyı bir kenara koyarak esere yönelmeli, ön III. Konuşmak, çözümsüzlüğe iyi gelen bir ilaçtır.
yargılarının kendisini etkilemesine izin vermemelidir. IV. Konuşmak, sözcüklerle yapılan bir zihin etkinliğidir.
(III) Aksi hâlde eleştirmen, okuyucularını yanlış yön-
Numaralanmış cümlelerin hangi ikisi anlamca aynı
lendirmiş olur. (IV) Bu da eleştirmenin okurun gözünde
doğrultudadır?
saygınlığını yitirmesine yol açar. (V) Bundan dolayı
eleştirmen, eseri merkeze alan bir yaklaşımla eleştirisi- A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.
ni oluşturmalıdır. D) II. ve IV. E) III. ve IV.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangileri
anlamca birbirine en yakındır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM Adı :.............................................
IM
A
Soyadı :.............................................
KAZAN
TES
Sınıf :.............................................
T
NO : ............................................. Puan : ..............

D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
9
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam ilişkileri) - 3
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç iliş- 4. (I) Mektup, eski görkemli hâlinden oldukça uzak.
kisi vardır? (II) Bunda teknolojik yollarla iletişim kurmanın daha ko-
lay olması oldukça etkili. (III) Birçoğumuz belki de hiç
A) Böyle çalışmaya devam ederse başarılı olacaktır. tanışmadık mektupla. (IV) Kolayı seçerken eksikliğini
B) Eksiklerimi bildiğim için gelişmeye açığım. hissettik mi mektubun? (V) Evet, hissettik. (VI) Kâğıda
C) Aldığı kitapları teslim etmek için kütüphaneye gitti. dökülen samimi sözcüklerin eksikliğini elbette hissettik.
D) Onunla akşam serinliğinde yürümek en büyük key-
fimizdi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
E) Bahçedeki çiçeklere saatlerini ayırır, onlarla konu- kendinden önceki cümlenin nedeni durumundadır?
şurdu.
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
2. Aşağıdakilerin hangisinde yargı, gerekçesiyle bir- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “için” sözcüğü
likte verilmiştir? cümleye farklı bir anlam katmıştır?
A) Çocukluk anılarından beslenerek bir roman yaza- A) Başı ağrıdığı için doktora görünecekmiş.
caktı. B) Konuşmak için müdürü bir saat bekledi.
B) Barış içinde yaşamak, herkes için çok güzel olur. C) Seni görmek için buralara kadar gelmiş.
C) Toplantıda yaptığı sunum, herkesçe beğenildi. D) Memleketine gitmek için sabahtan yola çıktı.
D) Kişiliğinden ödün vermediği için çevresinden takdir E) Kitabı tamamlamak için çok yoğun çalışıyor.
görürdü.
E) Hayallerini gerçekleştirmek için İstanbul’a gitmeye
karar verdi.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul anlamı yok- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “amaç” anlamı
tur? vardır?
A) Havalar ısınırsa işler açılır buralarda. A) Görevini zamanında yaptığı için ödüllendirildi.
B) Eski günleri düşündükçe memleket özlemim artar. B) Bu oyunu izlemek için büyük çaba sarf ettim.
C) İnsan okumuyorsa eksik kalacaktır bazı yönlerden. C) Köydeki sakin ortam, ruhumuzu dinlendirdi.
D) Yarın ödemek üzere bir miktar borç aldı ondan. D) Sakatlanan sporcu turnuvaya veda etti.
E) Hoşgörü, bu topraklarda hep var olmuş değerdir. E) Güzel haberi alır almaz yanımıza koştu.
TEST
9 D VE ANLATIM 12-A
Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam ilişkileri) - 3

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç iliş- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde neden-sonuç iliş-
kisi yoktur? kisi vardır?
A) Geniş kitlelere ulaşmak için her türde eser veriyor- A) Tabiatla iç içe olduğumuzdan çok keyifliydik.
du. B) Geldiğinde kimsecikler yoktu bu şirin pansiyonda.
B) Sözcük cimrisi olmaları gerektiği için şairlerin işi C) Bodur ağaçların arasından sessizce geçiyorduk.
zordur. D) Göle ulaşmak için epey yürüyecektik bu sabah.
C) Tiyatrolarımı sahnede oynansın diye yazıyorum. E) Akşam olduğunda herkes yorgun düşmüştü.
D) Sanat bilgimi geliştirmek için sürekli okuyorum.
E) Bu zaferi unutturmamak için bir romana başlamış.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi “gerekçe” içermemek- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “koşul gerçekleş-
tedir? mese de yargının gerçekleşeceği” anlamı vardır?
A) Dağdan gelen esinti sebebiyle serindir burası. A) Tamir edersen bu araba işimizi görür.
B) Bilet bulamadıkları için tatili bir gün uzattılar. B) Uyudukça belimdeki ağrılar şiddetleniyordu.
C) Üzüntüden saçları ağarmıştı bu genç yaşta. C) Konuştuklarımız burada kalırsa mutlu olurum.
D) Aldığımız bahçeye tahtadan bir ev yaptırdık. D) Yağmur yağdı mı el ayak çekilir buralardan.
E) Yolun kaygan oluşu kaza yapmamıza neden oldu. E) İstese de istemese de onu pikniğe götüreceğiz.
9. I. Sorularımı karşılıksız bırakması hoşuma gitmedi. 12. (I) Şiir yazmanın birçok kuralı vardır. (II) Bundan do-
II. Yazlık elbiselerimi katlayıp dolaba kaldırdım. layı zordur gerçek şiire ulaşmak. (III) Ölçü, tema ve
III. Davranışlarınızı gördükçe şaşkınlığım artıyordu. okuyucuda bırakmak zorunda olduğun etki. (IV) Hepsi
IV. Bebek, ateşi yükselince hastaneye götürüldü. bir arada olmalı şiirde. (V) Peki, herkes başarabilir mi
V. Geçmişe takılıp kalmamam gerektiğini biliyorum. bunu? (VI) Gerçek şair sayısına bakarsak cevap ver-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde yargının ger- mek pek de zor değil.
çekleşmesi koşula bağlanmıştır? Numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden
sonraki yargının gerekçesidir?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
10
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam İlişkileri) - 4
1. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz, yargının 4. Aşağıdakilerin hangisinde “üzere” sözcüğü, cümle-
nedeni durumundadır? ye amaç anlamı katmıştır?
A) Bir araya gelmek için bahaneler uydururduk. A) Okula gitmek üzere yola çıktı.
B) Güzelliklerden konuşacak dostlar bulmak artık zor. B) Çıktığımda hava kararmak üzereydi.
C) Acılarımı dindirdiği için sarılırım bu şiirin dizelerine. C) Geri vermek üzere aldı kitabı.
D) Şehrin gürültüsünden uzaklaşmak bize iyi gelecek. D) Stat, şimdiden dolmak üzereymiş.
E) Yurda döner dönmez yarım kalan işlerine koyuldu. E) Düğün bitmek üzere, sen yoksun.
2. I. Akşam buluşup bu gösteriyi izlesek mi birlikte? 5. (I) Yeşilçam’da bir dönem çok sayıda tarihî film çekildi.
II. Aceleyle çıkınca evin anahtarını almayı unuttu. (II) Battal Gazi, Köroğlu, Malkoçoğlu bunlardan sadece
III. Fabrikada verimi arttırmak için çalışmalar yapılıyor. birkaçı. (III) Epik ögelerin ağır bastığı bu filmler, birta-
IV. Heyecanlanmazsa bu görüşmeden mutlu ayrılır. kım olağanüstülükleri de barındırıyordu.(IV) Bazı
V. Küçüklüğümde dedemle çok güzel vakit geçirir- aksaklıklarına rağmen filmler beğeni topluyordu. (V)
dik. Seyirciler, açık hava sinemalarını tıka basa dolduruyor-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “koşul’’ anla- lardı. (VI) Bu furya yaklaşık on beş yıl sürdü.
mı vardır? Numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden ön-
ceki yargıyı örneklemektedir?
3. (I) Onunla çocukluktan tanışıyorduk. (II) Ayrı şehirlerde 6. I. Ayağını burktuğu için dans ederken zorlanıyor.
yaşarken bile bağımızı koparmadık. (III) Gün geldi, II. Mağazadaki seri sonu ürünler yoğun ilgi görüyordu.
büyüdük, iş güç sahibi olduk. (IV) Ben sakin bir hayat III. Küçük çocuğun ağlamaktan gözleri şişmiş.
sürüyordum. (V) Onun yaşamı ise oldukça renkliydi. IV. Evin bakımsızlıktan dolayı her yeri dökülüyordu.
(VI) Anlayacağınız her günü başka bir maceraya ge- V. Soğukta kaldıkları için hepsi hastalanmış.
beydi. Numaralanmış cümlelerin hangisinde neden-sonuç
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi ilişkisi yoktur?
kendinden önceki cümlenin açıklamasıdır?
TEST
10 D VE ANLATIM 12-A
Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam İlişkileri) - 4

7. (I) Sanatçının son kitabı bugün raflardaki yerini aldı. 10. I. Fotoğrafları baskıya yetiştirmek için bütün gece
(II) Ticari kaygı taşımadığı iddia edilen kitap, sanatçı uyumadım. (Neden)
için büyük önem taşıyormuş. (III) Sanatçı, bu kitabıyla II. Doktorum biraz tuhaftır, yani anlaşılması güç bir
gurbet anılarını yaşatmak istiyormuş. (IV) Okuyucu ne adamdır. (Açıklama)
denli ilgi gösterir bilmiyorum ama ben sıcak buldum III. Masa, kanepe, buzdolabı aldığı eşyalardan bazıla-
anlatıları. (V) Öykü tadında gerçek hayatın sunumu rıydı. (Örnekleme)
şeklinde yorumlayabilirim. IV. Bu şiirleri ezberlerse amcası ona hediye alacak-
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde sa- mış. (Koşul)
natçının amacından söz edilmiştir? V. Tarihi binayı onarmak için yazılı izin almalıyız.
(Amaç)
Numaralanmış cümlelerin hangisi ayraç içindeki
ifadeyi karşılamamaktadır?
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşula bağlılık 11. Baharda her gün farklıdır buralar ----
söz konusudur? Bu cümle aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanırsa

“açıklama” anlamı içerir?
A) Kitabı, beğendiği yerlerin altını çizerek okuyordu.
B) Geçmişe ait olumsuzlukları zihnimden atmak istiyo- A) ama diğer mevsimler için aynı şeyi söylemek doğru
rum. olmaz.
C) Sevinç gülmek, üzüntü ise ağlamaktır bizim için. B) yani bir gün eğlenceliyken diğer gün sıkıcı geçebilir.
D) Bu coğrafyada balıkçılık, halkın temel geçim kayna- C) halbuki kışın sessiz sakindir.
ğıdır. D) bu yüzden insanların uğrak yeri olmuştur belki de.
E) Ekonomik durumumuzu düzeltirsek eşyaları değişti- E) ve bu yönüyle senelerce yaşasanız da bıkmanızı
receğiz. engeller.
9. I. Sevdiği için hatalarımızı görmüyor çoğu zaman. 12. I. Sürekli kuru gıdalar tükettiği için ev yemeklerini
II. Her şeyi senden beklemesi doğru bir davranış değil. özlemiş.
II. Şirket, çalışanlara bayram öncesi maaşlarını ödedi. II. Bu soruları çözersen konuyla ilgili eksiklerini gi-
IV. Mantar toplamak için meşeliklerin arkasına gittik. derirsin.
V. Güven eksikliğinden kaynaklanan sorunlar yaşadık. III. Yeni boyanan odasını havalandırmak için pence-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde amaç-sonuç reyi açtı.
ilişkisi vardır? IV. Arabanın bakımını yaptırmamış, bu yüzden yol-
da kalmışlar.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. V. Film çok etkileyici, uzun olmasına rağmen kim-
seyi sıkmıyor.
Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede neden-sonuç ilişkisi vardır.

B) II. cümlede koşul anlamı vardır.
C) III.cümlede amaç-sonuç ilişkisi vardır.
D) IV.cümlede virgülden sonraki bölüm gerekçedir.
E) V. cümlede değerlendirme söz konusudur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
11
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam / Anlatım - 5
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öznel bir yargıdır? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde genelden özele
doğru bir sıralama söz konusudur?
A) Romanda köyden kente göç eden bir aile anlatılıyor.
B) Kitaptaki öyküler, insanı sarıveren bir anlatımla oluş- A) Birçok türde ağaç; çam, vişne, kayısı vardı bahçe-
turulmuş. de.
C) Üniversitede okurken yabancı dil eğitimi almak isti- B) Almanca ve İspanyolca da dâhil birçok Batı dilini
yordu. biliyordu.
D) Derginin geçen ayki sayısında iki şiirim yayımlandı. C) Türkülerde de şarkılarda da işlenmiştir memleket
E) Sergide ressamın son on yıla ait eserleri yer aldı. özlemi.
D) Tatile giderken birkaç kitap alırım yanıma.
E) Arkadaşlarımı, ailemi, evimi kısacası her şeyi çok
özledim.
2. I. Meteoroloji yetkilileri sıcaklıkların artacağını bildirdi. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “abartılı söyleyiş”e
II. Öğretmenimiz, tecrübenin çok önemli olduğunu başvurulmuştur?

söylerdi.
III. Kararlarını ve alışkanlıklarını sen yönetmelisin, der- A) Köy odasında oynanan oyunlar çok eğlenceliydi.
di. B) Kışın erkenden eve girer, film izlerdim.
IV. Edebiyatta tür zenginliğinin olması gerektiği sem- C) Mahalledeki arsaya büyük bir alışveriş merkezi ya-
pozyumda ifade edildi. pılacakmış.
V. Sağlıklı yaşam için sporun çok önemli olduğu vur- D) Nehir, şiddetli yağışlar nedeniyle taşmış.
E) Saatlerdir seni beklemekten meyve verdim burada.
gulandı.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “doğrudan
anlatım”a örnek vardır?
3. Süsten, işlevsiz edebî sanatlardan kaçınılarak oluştu- 6. I. İletisi okura bırakılmış eserler daha değerlidir.
rulan anlatımdır. II. Biçem-içerik dengesi kurulmuş eserler kalıcı olur.
Bu cümlede sözü edilen anlatım ilkesi aşağıdakiler- III. Alışılmamış bağdaştırmalarla şiirlerine renk katmış.
den hangisidir? IV. Kitapta, kahramanları ortak on iki öykü yer almış.
V. Son oyunu da ele aldığı konuyla iz bırakacak cins-
A) Duruluk B) Özlülük C) Yalınlık tendi.
D) Tutarlılık E) Özgünlük Numaralanmış cümlelerin hangisinde söyleyenin
kişisel düşüncelerine yer verilmemiştir?

TEST
Cümlede Anlam / Anlatım - 5

7. Sanatçı, eserlerini yeterince sözcükle oluşturur; ge- 10. Aşağıdakilerden hangisinde “dolaylı anlatım”a baş-
reksiz tek bir sözcüğe yer vermez yani ---- bir anlatımı vurulmuştur?
tercih ederdi.
A) Bir sevda çok şiire ilham verir, derdi şair.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki anlatım
B) Kardeşi, “Erken kalkacağım.” deyip odasına çıktı.
ilkelerinden hangisi getirilmelidir? C) Amcasına, ‘‘Üzerimde emeğiniz çoktur.’’ dedi.
D) Saygının her ortamda önemli olduğunu söyledi.
A) açık B) duru C) etkileyici E) Bugün işlediğimiz konuları evde tekrar edin.
D) yalın E) akıcı
8. I. Teknoloji, insanlar arasındaki samimiyeti azalttı. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisi kanıtlanabilirlik açı-
II. Buradan gökyüzüne bakmak, insana huzur verir. sından diğerlerinden farklıdır?
III. Sis nedeniyle bazı uçak seferleri iptal edildi.

IV. Şehirlerde bayramların tadı pek çıkmıyor. A) Yalnızlık, insanı olgunlaştıran bir güce sahiptir.
V. Çiçekler, bulunduğu ortama sıcaklık verir. B) Ülkemizin en kalabalık şehrine tayin istemiş.
C) Geçen seneki yarışmada iki dalda birinci oldu.
Numaralanmış cümlelerin hangisi nesnel bir nitelik D) Bu saatte insanlar evlerine çekilir kasabada.
taşımaktadır? E) Siyah bir takım elbiseyle gitti iş görüşmesine.
9. Eserlerimi kaleme alırken sözcükleri özenle seçerim. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatımda yoğun-
Sözcükleri oluşturan sesleri değerlendiririm. İsterim ki luk ilkesinden söz edilmiştir?
sözcüklerim art arda geldiklerinde okuma güçlüğüne
sebep olmasın. A) Anlatımda dil bilgisi kurallarına uymaktır.
B) Duygu ve düşüncelerin içten bir anlatımla sunulma-
Bu parçada yazarın söz ettiği anlatım ilkesi aşağı- sıdır.
dakilerden hangisidir? C) Anlatımı açık, anlaşılır sözcüklerle kurmaktır.
D) Az sözcükle derin anlamlar çağrıştırmaktır.
A) Kaygı B) Akıcılık C) Duruluk E) Anlatılanların mantık çerçevesinde aktarılmasıdır.
D) Yalınlık E) Yoğunluk
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
12
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam (Cümlede Duygular ve Kavramlar) - 6
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üslupla ilgili bir 4. I. Ağrılarım, ilaçları kulandıktan sonra birden kesildi.
özelliğe değinilmemiştir? II. Kar, her geçen dakika şiddetini arttırıyordu.
III. Gelecek ay, yurt dışından misafirlerim gelecek.
A) Romanında kullandığı uzun cümleler okuyucuyu IV. Komşunun bebeği, her gece ağlayarak uyanıyor-
zorluyor. muş.
B) Kitabını birbirinden tamamen bağımsız öykülerden V. Başımıza gelenleri anlatsak şaşırıp kalırsın.
oluşturmuş.
C) Ses yinelemeleriyle şiirinde ahengi ön plana çıkar- Numaralanmış cümlelerin hangisinde aşamalı bir
mış. durum söz konusudur?
D) Yabancı sözcüklere son oyununda da neredeyse
hiç rastlanmıyor. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Makalelerinde kullandığı edebî dil, onu çağdaşların-
dan ayırıyor.
2. I. Derginizin albenisini arttırmak için görselliğe daha 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kanıksama” anla-
çok başvurmalısınız. mı vardır?
II. İdeal kahramanlar, romandaki inandırıcılığı zedele-

miş. A) Yolun karşısındaki fırından sıcak ekmek alalım.
III. Planlı çalışmanın kişiyi hedeflerine yaklaştırdığını B) Konserden sonra sanatçıdan imzalı fotoğraf aldık.
biliyoruz. C) İnşaat firması, daireleri gelecek ay teslim edemez.
D) Kırdığım bardak ve tabaklara artık annem de ses
IV. Sınava başvurmak için fotoğraf çektirmem gereki-
çıkarmaz oldu.
yormuş. E) Akşamları erken yatmadığı için işe her gün geç ka-
V. Trafik kazalarında her yıl birçok insanımızı kaybedi- lıyordu.
yoruz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
“öneri” anlamı vardır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘ön yargı’’ dile ge- 6. I. Keşke ben de buradan küçük bir arsa alsaydım.
tirilmiştir? II. Uzun süredir arkadaşımla bu proje için çalışıyoruz.
III. Her sabah bir bardak ılık süt içmeyi ihmal etmezdi.
A) Onun bir derdi olduğunu ben çok önceden anlamış- IV. Orada kısa bir mola verdikten sonra yola koyulduk.
tım. V. Televizyon kanallarındaki niteliksiz programlardan
B) Eleştirilerinde zaman zaman katı bir tavır sergile- bıktım.
miştir.
C) Bu yönetmen, yarın vizyona girecek filmiyle de se- Numaralanmış cümlelerin hangisinde “yakınma” an-
yirci toplayamaz. lamı vardır?
D) Geçen haftaki gezide pek çok tarihî mekânı gör-
düm. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) Stajda öğrendiklerimden meslek hayatımda çok fay-
dalandım.
TEST
Cümlede Anlam (Cümlede Duygular ve Kavramlar) - 6

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma ya- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem olumlu hem
pılmıştır? de olumsuz eleştiri yapılmıştır?
A) Doğal gaz sayaçlarını kontrol etmek için gelmiştir. A) Tablolarındaki renkler, karmaşık ruh hâlini gözler
B) Zor zamanlarda onun yol göstericiliğine başvurur. önüne seriyor.
C) Hızlı trenle birçok şehre konforlu seyahat mümkün. B) Konu seçiminde gösterdiği özen, anlatımda yerini
D) Fotoğraf çekmek, onun için bir keyfe dönüştü. sıradanlığa bırakmış.
E) Papatyaların en güzelleri bu yörede bulunurdu. C) Kahramanlarını, her an karşılaşabileceğimiz insan-
lar arasından seçer.
D) Oyunlarındaki egzotik mekânlar, olağanüstü unsur-
ları barındırıyor.
E) Öykülerindeki uzun tahliller, zaman zaman olay ör-
güsünü gölgede bırakıyor.
8. Aşağıdakilerden hangisinde tanım söz konusudur? 11. Kime dokunsam sensin

Kimi çağırsa dudaklarım...
A) Kültür, toplumların maddi ve manevi miraslarının Başımın tacı, canım efendim.
toplamıdır. Görünmez çığlıklarımı gören
B) Bilim, tezler öne sürer ve bunları kanıtlamaya çalı- Eğilmez başımı öpensin.
şır.
C) Şehir mimarisi, geçmişten günümüze büyük deği- Bu dizelerde ağır basan duygu aşağıdakilerden
şimler yaşadı. hangisidir?
D) Edebiyat; tarih, psikoloji, sosyoloji gibi birçok bilimle
ilişkilidir. A) Tedirginlik B) Pişmanlık C) Öfke
E) Müzik, birçok ülkeden insanı birleştiren bir işleve D) Özlem E) Korku
sahiptir.
9. I. Dile önem veren bir yazarın kalıcı olacağına inanı- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, ayraç içindeki duygu
yorum. ya da kavramla ilişkilendirilemez?
II. Eleştirisi yapılacak bir kitabı didik didik etmek gere-
kiyor. A) Beslenmene dikkat etmezsen sağlığın ne yazık ki
III. Giriş, gelişme yapmadan sonucu verirdi eserlerinde. bozulacak. (Uyarı)
IV. Merak unsurunu kullanmadaki başarısı, eserlerini B) Sporcumuz, bu turnuvadan altın madalyayla döne-
sürükleyici kılıyor. bilir. (Tahmin)
V. Konuşmalarındaki tutarsızlık birkaç dakika sonra C) Sahile bir balık lokantası açmayı düşünüyoruz.
(Tasarı)
dikkatimizi çekti.
D) Güzel günlerin çok da uzak olmadığını biliyorum.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “beğenme” (Umut)
anlamı vardır? E) Yoldan geçenlerin yüksek sesle konuşmalarından
rahatsızdım. (Sitem)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
13
AN
TE
KAZ
ST
Cümlede Anlam (Cümlede Duygu ve Kavramlar) - 7
1. I. Konuşma dilinin değerleriyle oluşturduğu eserler, 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sitem” anlamı
geniş kitlelere ulaşıyor. vardır?
II. Şiirlerindeki zorlama ifadeler, anlamı örten bir sanat
yüküne yol açıyor. A) Ünlü sanatçı, eski parlak günlerinden oldukça uzak.
III. Oyuncuyla seyircinin iç içe oluşu oyunun inandırıcı- B) Ormandan ağaç kesen adama köylüler tepki göster-
lığını güçlendiriyor. di.
IV. Yazarın kendini merkeze almadığı bu anılar, okurun C) Çevreye bıraktığı atıklar nedeniyle fabrika kapatıldı.
D) Sert mizacı, etrafındaki herkesi ondan uzaklaştırdı.
ilgisini çekmekten oldukça uzak.
E) Onca şey paylaştık, insan bir arayıp sorar.
V. Masal türündeki bu eser, eğitimi önceleyen bir anla-
yışla oluşturulmuş.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde olumsuz
eleştiri söz konusudur?
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve IV.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “varsayım” anlamı 5. I. Hiçbir zaman zorluklar onu hedefinden alıkoymadı.
vardır? II. Dostlarla buluşmalar da artık eskisi kadar sık değildi.
III. Beni, yaptığım hatalarla ilgili sürekli uyarırdı.
A) Hava o kadar güzeldi ki dışarı atmak istiyorduk ken- IV. Keşke güzel anılarla dolu o şehirden ayrılmasaydık.
dimizi. V. Hayat, aslında hepimize türlü güzellikler sunuyor.
B) Olanları ona anlatmadık diyelim, sonra bize darıl-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde “hayıflanma”
maz mı?
C) Şehirden oldukça uzak, ağaçların arasında şirin bir söz konusudur?
evdeydik.
D) Keşke işler iyi gitseydi de maddi sorun yaşamasay- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
dık.
E) Sonbaharda dökerken yapraklarını ağaçlar, içimi bir
hüzün kaplar.
3. (I) Kurtuluş Savaşı yıllarını anlatan roman, üç kitaptan 6. Her yer yeşile kesmişti yaprak yaprak
oluşuyor. (II) Coşkulu anlatım, kitapta dikkat çeken ilk Büyülü sessizliğinde ormanların
unsur. (III) Yazar, belli ki üslup için epey kafa yormuş. El ele, dağlar ve denizler aşarak
(IV) Ses değeri oldukça yüksek sözcükleri seçmiş. Bir yere vardık, mutluluğa en yakın
(V) Bunu yaparken de Türkçenin sınırları içinde kalma- Bu dizelerde ağır basan duygu aşağıdakilerden
ya özen göstermiş. hangisidir?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi sözü
edilen eserin içeriğiyle ilgilidir? A) Kaygı B) Merak C) Sevinç
D) Özlem E) Umut
TEST
Cümlede Anlam (Cümlede Duygu ve Kavramlar) - 7

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “alaya alma” söz 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “benzetme” anlamı
konusudur? vardır?
A) Bana neden yardımcı olmadığını anlamış değilim. A) Rüzgâr ılık ılık eserken çaylarımızı yudumluyorduk.
B) Salona aldığımız yeni koltukları hiç beğenmedi. B) İnsanlar buradan birer tespih tanesini andırıyor.
C) Verdiği kiloları kısa süre içinde geri aldı. C) Dağın zirvesinde inanılmaz bir manzarayla karşılaş-
D) Yazın o kadar güzel ki hiç kimse tarafından okun- tık.
muyor. D) Dedem, güneşin doğuşuyla hepimizi uyandırırdı.
E) En yakın tesiste kahve molası verelim. E) Orada neyle karşılaşacağımızı hepimiz merak edi-
yorduk.
8. I. İletişim, en güzel ve sağlıklı şekilde dille gerçekleş- 11. I. Onunla tatile çıkınca her şey düzelir sanmıştım.
tirilir. II. Meslek seçiminde doğru kararı vereceğinizi biliyor-
II. Günümüzde insanların daha erken olgunlaştığı söy- dum.
leniyor. III. Sana duyduğum güveni hiçbir zaman boşa çıkar-
III. Olaylara onun kadar soğukkanlı yaklaşamadığımı madın.
IV. Karadeniz’de yağışlı bir havayla karşılaşacağımızı
biliyorum.
IV. Sen daha yaşını doldurmadan yürümeye başladın. tahmin etmiştik.
V. Ben edebiyata meraklıydım, kardeşim ise sporla V. Herkes büyük bir heyecanla sonuçların açıklanma-
uğraşıyordu. sını bekliyor.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma Numaralanmış cümlelerin hangisinde “gerçekleşme-
yapılmamıştır? miş bir beklenti” söz konusudur?
9. Aşağıdakilerden hangisi hem içerik hem de üslup- 12. I. Kahramanlarını fiziksel ve ruhsal olarak çok iyi ta-
la ilgili bir yargıdır? nıtmış.
II. Tavsiyelerimize kulak asmaman seni sıkıntıya sok-
A) Öykünün genelinde kahramanın hayal kırıklıklarıyla tu.
karşılaşıyoruz. III. Elimiz kolumuz bağlandı, bir türlü düzlüğe çıkamı-
B) Kullandığı ağır dil, bu kitabı da belli bir okur kesimi yoruz.
için yazdığını gösteriyor.
IV. Yazın, duygu ve düşüncelerin edebî bir dille ifade
C) Sıla özlemi, yazarın tüm eserlerinde varlığını hisset-
tirir. edilmesidir.
D) Sanatçıdaki gözlem gücü, romandaki mekân betim- V. Şartlar ne olursa olsun bu kitabı yayımlayacağım.
lemelerine yansımış. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden
E) Şair, ayrılık temalı bu şiirini yalın bir anlatımla oluş- hangisi yanlıştır?
turmuş.
A) I. cümlede olumlu eleştiri yapılmıştır.
B) II. cümlede sezgi anlamı vardır.
C) III. cümlede çaresizlik anlamı vardır.
D) IV. cümlede tanımlamaya başvurulmuştur.
E) V. cümlede kararlılık söz konusudur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
14
AN
TE
KAZ
ST
Paragrafta Anlatım Biçimleri - Düşünceyi Geliştirme Yolları - 1
1. (I) Mehmet Rauf, Servetifünun romancılarının en ba- 4. (I) Yazar, genç Türk öykücüleri arasında dili oturmuş,
şarılılarındandır. (II) Çoğunlukla aşk üzerine yazılar edebî kişiliği gelişmiş yazarlardan biri. (II) Daha önce
kaleme almıştır. (III) Edebiyat dünyasında ‘‘Eylül’’ adlı de “Av Dönüşleri” adlı kitabıyla “Sait Faik Hikâye
romanıyla tanınmıştır. (IV) Eylül, edebiyatımızın ilk psi- Armağanı”nı kazanmıştı. (III) Yazarın bence asıl özelli-
kolojik romanı olarak kabul edilir eleştirmenler tarafın- ği, üslubunun yalınlığı. (IV) İnsanın umarsızlığını iç ve
dan. (V) Bu romanda, yasak ve acıklı bir aşkın şiirsel, dış konuşmalarla oturaklı cümleler hâlinde yazarken
derinlikli anlatımına tanık oluruz. gerçeklikle masalsı bir dünya arasında gidip geliyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri (V) Bu özelliği yalınlıktan ayrılmadan akıcılığa ulaşıla-
kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır? bileceğini de kanıtlıyor bence.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III. içerikten söz edilmiştir?
2. Yazarımızın kimseyi taklit ettiğine şahit olamazsınız, 5. Genç Kalemler hareketi, edebiyatımıza özellikle dil
o hiçbir yazara öykünmez. Onun cümlelerini nerede konusunda yepyeni bir anlayış getirmiştir. Türkçe kendi
olursa olsun hemen tanırsınız. Eserindeki cümlelerin benliğine yavaş yavaş dönmeye başlamış; halk, aydın-
her biri onun imzasıdır âdeta. Cümlelerdeki bu nite- ların yazdıklarını anlar duruma gelmiştir. 1910’lu yıllar-
liğin yanı sıra cümlelerin bağlamdaki bütünlüğü de da yazan Ömer Seyfettin’i, Ziya Gökalp’i açıp okuyun;
okuyucuyu etkileyen başka bir unsur olarak karşımıza severek, anlayarak okursunuz yazdıklarını. Sözcükler,
çıkıyor. tamlamalar, cümleler… Hep anlayacağınız biçimdedir.
Bu parçada söz edilen yazarın anlatımı için aşağı- Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
dakilerden hangisi söylenir? söylenemez?
A) Özgün A) Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır.

B) Açık B) Öznellik ağır basmaktadır.
C) Duru C) Örneklemeden yararlanılmıştır.
D) Doğal D) Yinelemeye yer verilmiştir.
E) Akıcı E) Tanık göstermeye başvurulmuştur.
3. Öğrencilerimden biri geçenlerde bana yeni yazdığı 6. Eski bir taş köprüden geçildikten sonra fakir mahal-
kitabını göndermiş, “Yazdıklarımı yorumlar mısınız?” lelere giriliyor; sefalet, bütün dehşeti ve çirkinliğiyle
diye soruyor. Yazar(!) öğrencim, kitabında bir şeyler başlıyordu. Ortalarından akan pis kokulu sularında yarı
anlatmaya çalışıyor ama ne anlattığını anlamak, kum- çıplak çocuklarla sefil köpekler, eğri büğrü sokaklar…
salda kaybolmuş anahtarımı aramak gibi zor geldi Tezekten, çamurdan yapılmış yarı yarıya toprağa gö-
bana. Onun, çuvallar dolusu sayfalarda anlattığı şeyi mülmüş penceresiz kulübeler…
üç beş cümleyle söylemek mümkün. Bunu niçin sanat- Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
mış gibi göstermiş, anlayamadım.
söylenemez?
Bu parçada sözü edilen yazarın anlatımında eksik
olan özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Gözlem gücünden yararlanılmıştır.
B) Dolaylı anlatıma başvurulmuştur.
A) Yalınlık C) İkilemelere yer verilmiştir.
B) Gerçekçilik D) Nitelemeler kullanılmıştır.
C) Özgünlük E) Birden fazla duyudan yararlanılmıştır.
D) Etkileyicilik
E) Özlülük
TEST

7. Yakup Kadri Karaosmanoğlu edebiyatımızın önde 10. Ağır adımlarla kahveye girdi Hasan. Olanları düşündü
gelen sanatçılarından biridir. Roman, hikâye, anı gibi bir süre. Otursam mı, oturmasam mı diye bir tereddüt
değişik alanlarda eserler vermiş olan sanatçı daha çok geçirdi. Sonra oturdu bir köşeye isteksiz. Babadan
romanları ile tanınmaktadır. Romanlarında önceleri ki- kalma eski ama şirin tütün tabakasını çıkardı. Öyle
şisel konuları işleyen sanatçı daha sonra toplumsal ko- dalmıştı ki masasına konan çay bardağının sesi bile
nulara yönelmiştir. “Kiralık Konak”ta nesiller arası duy- dikkatini çekmemişti.
gu ve düşünce farklılıklarını işleyen sanatçı, “Yaban” Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
romanında Kurtuluş Savaşı yıllarındaki köy yaşamını, söylenemez?
köylü-aydın çatışmasını işlemiştir.
Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi A) Ruhsal betimlemeden yapılmıştır.
kullanılmıştır? B) Öznel yargı içermektedir.
C) Duyulardan yararlanılmıştır.
A) Betimleyici D) Benzetme yapılmıştır.
B) Öyküleyici E) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır.
C) Açıklayıcı
D) Tartışmacı
E) Epik
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz 11. Önemli bir rütbede bulunan devlet adamının biri dalka-
konusudur? vuğun birine sormuş:
― Sıfır nedir?
A) Van Gölü’nün büyüklüğü karşısında büyülendim. Cevap beklenen şekilde gelmiş:
B) Çalışkanlığıyla herkesin dikkatini çekiyor. ― Sizin huzurunuzda ben...
C) Mektubunu betimlemelerle süsleyerek mektuba
canlılık kazandırmış. Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangi-
D) Karacaoğlan’ın dizeleri kadar içten dizelere rastla- leri kullanılmıştır?
madım.
E) Kutuplardaki buzulların erimesiyle denizlerin seviye- A) Tartışmacı - Açıklayıcı
si yükseliyor. B) Mizahi - Öyküleyici
C) Açıklayıcı - Emredici
D) Fantastik - Kanıtlayıcı
E) Betimleyici - Öyküleyici
9. Yanıma baktım, kimseler yoktu. Oysa az önce çevrem 12. “Topçularımızın sabaha karşı 04.30 sıralarında aç-
insanlarla doluydu. Köpekler havlıyor, ağaçlar hışırdı- tığı ateşle taarruz başladı. Başkomutan taarruzu
yordu. Bir ırmak akıyordu kulağımın dibinden. Toprak Kocatepe’den izliyordu. 26 Ağustos günü düşmana ait
kokuyordu her yer. Gökyüzü kapkaraydı. Biri yanı ba- birkaç önemli kale ele geçirildi. 27 Ağustos’tan itibaren
şımda, “Seni damarımda, şah damarımda taşıyorum.” düşman geri çekilmeye başladı. Kuvvetlerimiz üstünlü-
diyordu. ğü ele geçirdi. (…)”
Bu parçada aşağıdaki duyuların hangilerinden ya- Cepheden yazılmış bir mektuptan alınan bu metin-
rarlanılmıştır? de aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi ağır bas-
maktadır?
A) Dokunma – görme – işitme
B) Görme – koklama – dokunma A) Öyküleyici
C) İşitme – tatma – koklama B) Betimleyici
D) Tatma – dokunma – işitme C) Tartışmacı
E) Görme – koklama – işitme D) Fantastik
E) Mizahi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
15
AN
TE
KAZ
ST
1. Niğde’ye yaklaşıyorduk. Yanımda oturan bir Niğdeli, 4. Roman, tarihe en bağlı edebî türdür. Toplumsal, politik
şehrin eteğini saran ağaç kümeleri arasında pek iyi se- olaylar ve gelişmelerle de yakın ilişkidedir. Romanın ta-
çemediğim bir noktayı işaret etti. rihe bağlı oluşu, çok köklü bir geçmişi olmayan yeni bir
- Faruk Nafiz’in hanı, dedi. sınıfın, yani burjuvazinin kendine tarih içinde bir geç-
Büyük şairin han sahibi olduğu günleri de inşallah miş ve gelecek kurma çabasından doğmuş olmasında
görürüz. Fakat yol arkadaşımın bana gösterdiği bina yatar. 18. yüzyıl romanlarının çoğu, öncekilerden farklı
sadece Faruk Nafiz’in unutulmaz ‘‘Han Duvarları’’ olarak burjuvazinin aristokrasiye karşı mücadelesinde
şiirinde tasvir ettiği han idi. Kıyafetinden anlaşıldığına kullanılmak üzere kaleme alınmış metinlerdir.
göre Niğdeli arkadaş bir esnaf yahut işçi idi. Böyle
olmakla beraber Han Duvarları’nı ve Faruk Nafiz’i Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisin-
biliyordu. Daha garibi trende ilk gördüğü bir yabancının den yararlanılmamıştır?
bu şiiri, şiirde tasvir edilen hanı ve Faruk Nafiz’i
tanımamasını kabul etmiyordu. A) Benzetmeden
B) Genellemeden
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerin hangisi
C) Karşılaştırmadan
söylenemez? D) Tanımlamadan
E) Örneklemeden
A) İzlenimler aktarılmıştır.
B) Betimleyici ögelere yer verilmiştir.
C) Eksiltili cümle kullanılmıştır.
D) Tahmin bildiren ifade kullanılmıştır.

E) Doğrudan anlatım cümlesinden yararlanılmıştır.
2. Öyküleyici anlatımda asıl olay, üç aşamada anlatılır: 5. “Öyle yazarlar vardır ki yazdıkları metinlerin altlarına
Serim, düğüm, çözüm. kesinlikle imza atmaları gerekir. Çünkü onların yazıları
gerek konuyu ele alış tarzları gerekse de bunları dile
Bu bilgiden hareketle, öyküleyici anlatım için aşa-
getiriş yöntemleri bakımından kendinde tanınmışlık
ğıdakilerden hangisi söylenebilir?
hissi uyandırır. Bu tür yazarlar sıradanlıktan kurtula-
A) Belirli bir plana bağlı kalındığı mamışlardır.” diyen bir eleştirmenin, sözünü ettiği
B) İşitme duyusuna seslenen ayrıntılarla yazıldığı yazarlarda bulduğu eksiklik aşağıdakilerden hangi-
C) Anlatıcının tek bir olaya bağlı kaldığı sidir?
D) Farklı anlatım türlerinin kullanıldığı A) Yanlızlık B) İçtenlik C) Yoğunluk
E) Kurmaca metin olduğu D) Özgünlük E) Açıklık
3. İradeli insanlar bir işe başlamadan önce o işle ilgili 6. Öğrencilerin çalışırken ara verip dinlenmeleri gerektiği-
karşılarına çıkabilecek sıkıntıları, zorlukları peşinen ni düşünenlerdenim. Mola verilmeden yapılan uzun so-
kabullenirler. Yaşadıkları sorunları çözmek için sonuna luklu bir çalışma, verimi düşürür. Ellişer kişiden oluşan
kadar uğraş verirler. Bu sayede çalışmaları sırasında iki ayrı gruba yüz soruluk bir test uygulanır. Grubun
morallerini asla bozmazlar ve sabırla çalışarak işleri- biri, testi hiç ara vermeden yanıtlarken diğer gruba
ni başarıyla sonuçlandırırlar. Maymun iştahlılar yani elli sorudan sonra 15 dakikalık dinlenme süresi verilir.
hevesi çabuk geçenler ise çok geçmeden işten sıkılır, Dinlenmeyen grubun başarısı, dinlenen grubun başarı-
yeni bir işe başlamak isterler ya da küçük bir sıkıntı sından %30 düşük çıkar.
karşısında o işi yarım bırakırlar. Böyle davrandıkları Bu parçanın anlatımında, aşağıdaki düşünceyi ge-
için de genellikle başarısız olurlar. liştirme yollarının hangilerine başvurulmuştur?
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
ağır basmaktadır? A) Somutlama - Tanımlama
B) Tanık gösterme - Sayısal verilerden yararlanma
A) Betimleme B) Karşılaştırma C) Öyküleme C) Benzetme - Karşılaştırma
D) İlişki kurma - Sayısal verilerden yararlanma
D) Tanımlama E) Örneklendirme E) Alıntı yapma - Benzetme
TEST

7. Deniz kenarında, yeni öykü kitaplarıyla baş başayım. 9. Günün birinde ünlü ressam Degas, dostu Mallarme’a
Yalnız değilim, satırlarla dertleşiyorum, öyküler benim dert yanmış: “Ölçü biliyorum, uyak biliyorum, üstelik
can yoldaşım. Arada bir martılara ekmek atıyorum. düşüncelerim de var fakat yazmayı denediğim şiirler bir
Dalgalar kıyıya vuruyor. Balıkçı teknelerinin pat patları şeye benzemiyor!” Şiirin büyük ustası, resmin büyük
içime bir ferahlık veriyor, derken Sait Faik bir ara aklı- ustasına, “Şiir, düşünce ve kalıplarla yazılmaz; kelime-
ma geliyor. Güneş biraz sonra batacak, bulutlar kıza- lerle yazılır.” deyivermiş. Daha XX. yüzyılın başlarında
racak, etraf grileşecek, akşam olacak. Karşıdaki Çiçek “gerçek şiir damarı”nı çok iyi yakalamayı bilip ilk dizele-
Adası görünmeyecek. riyle Türk şiirine yepyeni bir hava getiren Yahya Kemal,
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- bu düşünceyi daha da kısaltarak bir özdeyiş biçiminde
den hangisi söylenemez? sunmayı bilmiştir: “Şiir, duyuşun deyiş oluşudur.” İşte
bu yüzden Degas’ın yazdıkları şiirleşememiştir bir tür-
A) İzlenimlere yer verilmiştir. lü.
B) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yolla-
C) Doğa, devinim içinde anlatılmıştır. rından hangileri kullanılmıştır?
D) Öznellik söz konusudur.
E) Yinelemeye yer verilmiştir. A) Benzetme - Tanık gösterme
B) Örnekleme - Sayısal verilerden yararlanma
C) Tanık gösterme - Tanımlama
D) Benzetme - Örnekleme
E) Somutlama - Karşılaştırma
8. I. Koca bilge Sokrates, zehir içmeden önce öğrencile- 10. Her yıl karlar eriyip de bahar gözünü açınca, Ağrı
rinin birinin elinde bir saz görüp ilgilenmiş, nasıl çalına- Dağı’nda bir ulu tazelik patlayınca gölün kıyıları, ince
cağını öğrenmek istemiş. kar çizgisinin üstü keskin, kısa, küt çiçeklerle dolar.
Öğrenci: ― Az sonra zehir içeceksiniz, çalmaya vakti- Çiçeklerin rengi alabildiğine parlaktır. En küçük çiçek
niz olmayacak, haz duymayacaksınız. bile mavi, kırmızı, sarı, mor, kendi renginde çok uzak-
Sokrates, ‘‘Asıl tat çalmakta değil, çalmayı öğrenmek- lardan bir renk pırıltısı olarak bakır ve keskin kokar.
tedir.’’ demiş.
Gölün mavi suyu, bakır rengi toprağı baş döndürücü
II. Memduh Şevket Esendal öykülerini sade ve temiz keskin kokularla kokar. Bu kokular, çok uzaklardan du-
bir Türkçeyle yazmış, öykücülükte Çehov tarzını be- yulur.
nimsemiştir. Onun öykülerini okuyanlar eserin içinde Yazar bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden
kendilerini, çevrelerini ve hayatta karşılaştıkları kişileri hangisi ağır basmaktadır?
bulur gibi olurlar. Esendal, günlük hayatı iyimser bir
hava içinde verir. Öykülerindeki olaylar son derece ba- A) Betimleme
sittir. B) İlişki kurma
C) Öyküleme
III. Birçoğunun dediği gibi herkes her şey olamaz. Nasıl D) Karşılaştırma
iyi asker olmak için disiplin, iyi öğretmen olmak için bil- E) Örnekleme
gi, iyi tüccar olmak için para yeterli değilse, nasıl bütün
mesleklerin kendilerine göre biraz doğuştan gelme,
çoğu da sonradan öğrenilen incelikleri varsa politikacı-
lığın da herkesin beceremeyeceği yönleri vardır. 11. Aşağıdakilerden hangisi “gelecekten söz eden
anlatım”ın özelliklerinden biri değildir?
Bu paragrafların anlatım türü aşağıdakilerin hangi-
sinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
A) Çoğunlukla gelecek zaman kipi kullanılır.
B) Olmamış ancak olması istenenler anlatılır.
A) Söyleşmeye bağlı - Emredici - Açıklayıcı C) Varsayımlar üzerine kurulur.
B) Öyküleyici - Lirik - Kanıtlayıcı D) Günümüzle ilgisi olmayan unsurlar hâkimdir.
C) Mizahi - Öyküleyici - Betimleyici E) Geçmiş ile gelecek karşılaştırması yapılır.
D) Öyküleyici - Öğretici - Emredici
E) Söyleşmeye bağlı - Açıklayıcı - Tartışmacı
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
16
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdakilerin hangisinde, öyküleyici anlatımdan 4. Bahar, yalvarırım çek git işine! Salma üstüme çiçek-
söz edilemez? lerini. Aklımı çelme! Her sabah çimenlerin, çiyden
ürpererek uyanıyor bahçemde; sonra güneşle oynaşıp
A) Datça’ya vardığımızda çok yorulmuştuk. Bavulla- tütsülenmiş gibi buğulanıyor. Ne zaman sokağa çıksam
rımızı hemen odalarımıza götürdük ve biraz uyuduk. badem ağaçları salkım saçak çiçek… Kavaklar kıpır
B) Çocuk, okuldan eve koşarak gelmiş ve odasına kıpır, ıslık ıslığa meltem... Kırda dayanılmaz bir kekik
kendisini kapatmıştı. kokusu, toprakta türlü çeşit börtü böcek... Yapma bunu
C) Çolak Ali, balıkları ve yeşillikleri alıp eve gelirken
bana bahar, böyle üstüme gelme!
arkadaşıyla karşılaştı. Arkadaşı yaşlanmış, saçı
başı dökülmüştü. Bu metin hangi anlatım türüne özgü nitelikler taşı-
D) İş yerinde kimseyle yüz göz olmamak için sessizce maktadır?
masasına oturdu. Aklından dün olanları geçirdi.
E) Çocukluğumun geçtiği konak ahşap bir evdi. Birinci A) Emredici
kata kadar çıkan meyve ağaçları ayrı bir güzellik B) Destansı (epik)
katardı konağa. C) Coşku ve heyecana bağlı
D) Öyküleyici
E) Mizahi
2. Petrolün hemen üstündeki yoldan ilerlediğinizde sağ- 5. Pil azaldığında, cihaz bir uyarı sesi verir ve zayıf pil
dan üçüncü ev bizim Gülnar’daki evimizdir. Bizim mesajı görüntülenir. Pil simgesi de boş olacaktır. Pil
evimiz de mahalledeki birçok ev gibi yolun alt kısmın- düzeyi iyice düştüğünde, cihaz otomatik olarak kapa-
da tek katlı, sıvalı ama boyasız ya da yarım yamalak nır. Cihazınızı kullanmaya devam etmek için pilinizi
renk renk boyanmış, üç odalı -mutfak dâhil- üstü es- yeniden şarj edin.
kiden toprakla örtülüyken sonradan yapıldığı belli, yer
Bu metin, aşağıdaki anlatım türlerinden hangilerine
yer çatlamış bir betonla kaplı, çatısız bir köy evidir.
özgü nitelikler taşımaktadır?
Önünde üç yüz, dört yüz metrekare gelen bir bahçe ve
bu bahçede erik, elma, badem ağaçlarıyla omca deni- A) Açıklayıcı - Emredici
len kütüklü üzüm bağları vardır. Bahar başlarında bu B) Öyküleyici - Betimleyici
bahçe bellenir ve her yerden adeta yeniden doğmuş C) Fantastik - Destansı
gibi algılanan toprak kokusu gelir burnunuza. D) Tartışmacı - Emredici
Bu paragrafın anlatımında aşağıdakilerden hangisi E) Öyküleyici - Tartışmacı
ağır basmaktadır?
A) Epik
B) Betimleyici
C) Açıklayıcı
D) Tartışmacı
E) Öyküleyici
3. Bu köşedeki yazıları okuyup bitirdiğinizde “Yazar ne 6. Altın bir küheylan gibi şahlanan dağlar,
demek istiyor?” diye sormadan edemiyor insan. Oysa Gölgesi ta göklere vuran askerlerindir;
bu tür yazılarda aranan ilk özellik, böyle bir soruyu sor- Topların konuştuğu yalnız zaferlerindir.
durmamak olmalıdır. Okuyucu, bulanık ifadelerle yorul- Yukarıdaki dizelerde hangi anlatım türleri bir arada
mamalı, anlatılmak isteneni kolayca kavramalıdır. kullanılmıştır?
Bu parçada sözü edilen eksiklik aşağıdakilerden
hangisidir? A) Düşsel - Betimleyici
B) Betimleyici - Kanıtlayıcı
A) Akıcılık C) Söyleşmeye bağlı - Öyküleyici
B) Sadelik D) Lirik - Destansı
C) Doğallık E) Mizahi - Tartışmacı
D) Özgünlük
E) Açıklık
TEST

7. Güzelle çirkin, çoğu zaman, birbirinden apayrı ve birbi- 10. Merdivenleri üçer üçer inerdim babam işten geldi mi.
rine karşıtmış gibi düşünülür. Oysa hiçbir yerde kesin Kollarına atlar, onu öpücüklere boğardım. Her gelişinde
bir çizgi çekip bir yanda “güzel” öte yanda “çirkin” ya- mutlaka bana ya küçük bir oyuncak ya da yiyecek bir
şıyor ya da sanatta ve yaşamda yalnız “güzel” yaşıyor şeyler getirirdi. Öyle sevinirdim ki daha sıkı sarılırdım
diyemeyiz. Çünkü “çirkin” olmasa “güzel” anlaşılamaz- babama. İçime çekerdim kokusunu. Sonra eve geçer,
dı. Güzel ve çirkin, soylu ve bayağı, yüce ve rezil, tüm yemeğe otururduk. Şimdi indiğim her merdivenin so-
bu karşıt kavramlar estetik bir biçimde kullanıldıkların- nunda onu göreceğim diye inmek ve sonunda onu gö-
da iç içedirler. Rambrand’ın tabloları kimi zaman çok rememek öyle üzüyor ki beni…
çirkin, yaşamın acı izleriyle dolu olsa bile güzeldir. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yararlanıl-
Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi mıştır?
ağır basmaktadır?
A) Öykülemeden
A) Öyküleyici B) Tartışmadan
B) Betimleyici C) Açıklamadan
C) Açıklayıcı D) Betimlemeden
D) Tartışmacı E) Tanımlamadan
E) Emredici
8. Bağışıklık sistemini güçlendirmek, kış aylarını zinde ve 11. Ey oğullar ben çok yaşadım
sağlıklı geçirmek için özellikle C vitamini içeren manda- Çok savaşlar gördüm
lina, portakal, greyfurt, elma ve diğer meyveleri bol bol Çıta ile çok ok attım
tüketmek gerekir. Meyve tüketimi; kanser, obezite, kalp Aygır ile çok yürüdüm
Düşmanlarımı ağlattım
hastalıkları, kireçlenme, cilt bozulması gibi hastalıklara
Dostlarımı güldürdüm
yakalanma riskini azaltır. Meyve, hafızayı canlandırır; Gök tanrıya (borcumu) ödedim.
kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Az kalorili olanlar Sizlere yurdumu veriyorum.
ölçülü yendiği sürece kilo aldırmaz.
Yukarıdaki dizelerde hangi anlatım türlerinin özel-
Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yararlanıl- likleri öne çıkmaktadır?
mıştır?
A) Düşsel - Betimleyici
A) Tartışmadan B) Mizahi - Tartışmacı
B) Betimlemeden C) Destansı - Fantastik
C) Açıklamadan D) Betimleyici - Kanıtlayıcı
D) Tanımlamadan E) Lirik - Destansı
E) Öykülemeden
9. Aşağıdakilerden hangisi tartışmacı anlatımın özel- 12. İdealist bir genç, okulu bitirir bitirmez bir kuruma müdür
liklerinden değildir? olarak atanmıştır. Bu kurumda âdeta kuralsızlığın kural
hâline geldiğini gören yeni müdür, “Kurumda Uyulması
A) Metin, seslenilen okur kitlesinin seviyesine uygun Gereken Kurallar” başlığıyla çeşitli kurallar belirleyip
özellik taşır. birer nüshasını ilgililere dağıtmak, herkesin görebilece-
B) Amaç, okurun düşüncesini kamuoyuna duyurmaktır. ği belirli yerlere de birer tanesini astırmak istemektedir.
C) Yazar, düşüncesini benimsetmek için açıklama, ör-
nekleme ve tanık göstermeye başvurur. Bu kişinin, oluşturacağı bu metinde aşağıdaki anla-
D) Dil, genellikle göndergesel işlevde kullanılır. tım türlerinden hangisini kullanması uygun olur?
E) Sade ve sanatsız bir üslup kullanılır.
A) Tartışmacı
B) Açıklayıcı
C) Betimleyici
D) Öyküleyici
E) Emredici
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
17
AN
TE
KAZ
ST
Paragrafta Yapı - 1
1. (I) Yazar, Türk öykücülüğü içinde yeni, özgün ve başa- 4. Çocuğun tüm arzularının yerine getirilmesi, onda her
rılı. (II) Türkçe’nin olanaklarını zorlaması, günlük dilde istediği şeyi yapabileceği, elde edebileceği kanısının
yeri olmayan kelimeleri kullanması onu yeni kılıyor. oluşmasına yol açar. Tam tersi, isteklerinin çok sınır-
(III) Özgün bir üsluba kavuşturuyor. (IV) Bir de aslan landırılması, hiç yerine getirilmemesi de onun uyumsuz
payını ruhsal gerçeklerden çok öykü gerçeğine versey- davranışlar geliştirmesine neden olacaktır. ----
di daha dört başı mamur öyküler okuyacaktık ondan. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa-
(V) Ruh çözümlemede kullandığı üslup hiçbir öykücü- ğıdakilerden hangisi getirilemez?
nün ulaşamadığı bir başarı düzeyine sahip.
Bu parçanın anlam akışının düzelmesi için numara- A) Bu konuda orta bir yol izlemek daha sağlıklı olacak-
lanmış cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir? tır.
B) Çocuğu iyi dinleyip onun düşüncelerine saygı gös-
A) I ve II. B) I ve V. C) II ve III. termek gerekir.
D) III ve IV. E) IV ve V. C) Her iki yönde de aşırıya gitmek onun sorunlu bir bi-
rey olmasına yol açacaktır.
D) Çocuğa bütünüyle uymak da onu bütünüyle dikkate
almamak da yanlıştır.
E) Onun isteklerinin makul olanlarını karşılayıp makul
2. (I) İnsan olmak, elbette bir canlıyı sevmeyi gerektirir. olmayanlarını karşılamama yoluna gidilmelidir.
(II) Yalnız başıboş dolaşan kuduz bir köpeğe, ölümü-

ne yol açtığı masum bir çocuktan daha fazla sevgi de
gösterilmemeli. (III) “Ben hayvanseverim” diyenlerin,
çocuğu hiçe sayarcasına köpeğin peşine düşmesi de
kabullenilmemeli. (IV) Hatta bu bir sevgi olarak değil,
sevginin saplantıya dönüşmesi olarak değerlendirilme-
lidir. (V)
Bu parçadaki numaralandırılmış yerlerden hangi-
sine, “Yunus Emre’nin sözüyle ‘Yaratılanı yaratandan 5. Çağdaş dünyada “ulaşım”, gelecektir. Toplumun yaşam
ötürü sevmek’ hepimizin şiarı olmalı.” cümlesi getiri- kalitesinin yükseltilmesi, ülke kalkınmasına katkı sağ-
lirse parçanın anlam akışı bozulmaz? lanması, haberleşme, uzay ve bilgi teknolojileri, hava,
kara ve denizde hızlı, güvenli, konforlu ulaşım sağlan-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ması hedeflenmelidir. ---- Ulaştırmada çalışan yönetici-
lerin, planlamayı yürüten teknik personelin buna özen
göstermesi gerekir.
Bu parçadaki boşluğa düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
3. (I) Kıbrıs’ta “kolokos” adlı Kıbrıs dışında bilinmeyen il-
ginç bir sebze vardır. (II) Geleneksel bir kış yemeği ya- A) Tüm bu ulaştırma aşamalarında dengeli, ekonomik,
pımında kullanırlar. (III) Kolokos, patates familyasından erişilebilir ve sürdürülebilir bir hizmet ortaya koyul-
bir bitkidir. (IV) Patatesten daha tatlıdır. (V) Görüntüsü malıdır.
ise kerevize benzer. (VI) Kıbrıslı hanımlar, kolokosu B) Hedeflere yönelirken de teknolojinin yerli olmasına
çok severler. azami derecede önem verilmelidir.
C) Ulaştırmanın her alanında projelendirme çalışmaları
Parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi, an- büyük bir titizlikle, kusursuz hazırlanmalıdır.
lam akışının düzelmesi için parçanın en sonunda D) Hedeflerin belirlenmesi ve projelerin gerçekleş-
yer almalıdır? mesinde ülkenin önceliklerini göz önünde tutmak
gerekir.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ulaştırmanın çağdaş toplumlarda en öncelikli alan
olarak görüldüğü bilinmelidir.
TEST
6. ---- İnsanın çalışma hayatı boyunca sürekli eğitime ih- 9. Yoğun ve uzun çalışma saatleri, şehir hayatının keş-
tiyaç duyması, firmaları ve kurumları çalışanlara değer mekeşi, her an bir yerlere yetişme çabası, ruh dünya-
vermeye zorluyor. Çalışan memnuniyetini üst seviyeye mızı olumsuz etkiliyor. Çok çalışarak hayat standar-
çıkarma, çalışanları “değişim” konusunda katılıma ve dımızı yükseltme peşinde koştururken ruhumuzun da
kararlılığa yönlendirme hedefleniyor. Karar almada beslenmeye, iyi bakılmaya ihtiyacı olduğunu unutuyo-
çalışanların entelektüel birikimlerinden yararlanmanın ruz. ---- Her sabah başlayan telaş, yapılıp yetiştirilmesi
ve onları sürece dâhil etmenin motivasyonu ve kârlılığı gereken işlerle bir de bakmışız ki bizi böyle bir çökün-
artırması firmaları, kuruluşları insan kaynaklarına “de- tünün içine sürükleniyoruz.
ğer vermeye” yönlendiriyor. Bu cümlede boş bırakılan yere düşüncenin akışına
Bu parçanın giriş cümlesi aşağıdakilerden hangisi göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
olabilir?
A) Farkında olmadan ruhsal bir çöküntüye doğru gidi-
A) Çalışma hayatında her bir unsur, her bir kademe yoruz.
ayrı bir önem taşıyor. B) Oysa ruh sağlığımızın en az beden sağlığımız kadar
B) İş hayatında değişme ve gelişmeye ayak uydurmak önemi var.
gerekiyor. C) Ruhsal dünyamızın aldığı yaraları tedavi etmenin
C) Firmalar ve kurumlar artık iyi yetişmiş elemanlarla güçlüğünü düşünmüyoruz.
çalışmanın yollarını arıyor. D) Ruh sağlığımızın ne durumda olduğunu bir telaş
D) Çalışma hayatının tekdüzeliği, stresi çalışanların içinde unutup gidiyoruz.
moral düzeyinin iyi olmasıyla aşılabiliyor. E) Ruhsal ihtiyaçlarımız davranışlarımıza yön veriyor.
E) Çalışma hayatında insan kaynağı, artık önemli bir
değer olarak görülüyor.
7. (I) İnsan, yaşamı boyunca eğitime muhtaçtır. (II) Genç- 10. (I) Türk milletini aydınlık ufuklara taşıyacak yeni yolla-
lerin mesleki yeterlik kazanmaları, üretim hayatına ha- ra ihtiyacımız var. (II) Bu yollardaki ileri hamleleri ger-
zırlanmaları için eğitim gerekiyor. (III) Bu eğitim, onları çekleştirebilecek toplum mühendisleri gerekmektedir.
kendileri ve toplumları için yararlı hâle getirecektir. (III) Nitelikli toplum mühendisleri de sokakta yetişmeye-
(IV) Yaşlıların eğitimi ise sosyal dışlanmayı, kendini de- ceğine göre, okullarımızda yeni programlar uygulamalı-
ğersiz görmeyi önlemek için gereklidir. (V) Bu eğitimle yız. (IV) Üstün zekâlı çocuklarımız için ileri düzeyde eği-
yaşlılar, hayata tutunur ve daha huzurlu yaşarlar. tim sınıfları ve programları hazırlamalıyız. (V) Ülkemizde
üstün zekâlı çocuk sayısının genele oranı dünyanın yüz-
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinden
de sekseninde yok. (VI) Bu programlarla üstün zekâlı
sonra, “Yaşamın bütün dönemleri için uygun bir eğitim
çocuklarımızı milletimizin geleceğinin teminatı olacak
olması, eğitim programlarının devamlılığı sağlanmalı-
biçimde yetiştirmeliyiz.
dır.” cümlesi getirilebilir?
Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi anlatı-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. mın akışını bozmaktadır?

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir paragrafın giriş
cümlesi olmaya en uygundur?
A) Bu başarıların altında zaman yönetimini doğru yü-

rütmek yatıyor.
B) Zamanı doğru kullanmak da artık belli eğitimlerle
öğretiliyor.
C) Günümüzde zaman, her sektör ve her insan için çok
çok önemlidir.
D) Öyleyse bir değerin, ürünün kalitesi kadar zamanın-
da üretim de önemlidir.
E) Bir bu kadar önemli olan zamanı verimli kullanma-
nın yollarını aradık.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
18
AN
TE
KAZ
ST
1. (I) Türkiye, bitki çeşitliliği (biyoçeşitlilik) açısından 3. ---- Bu sektörün çalışma alanı, kaynağın bulunduğu
dünyanın en şanslı coğrafyalarından biridir. (II) Bütün yerdir ve bu yerin seçim kararı için başka şans yoktur.
Avrupa’daki bitki çeşidi sayısı 12.000 iken Türkiye’deki Mineralin aranması, bulunması ve rezervin saptanma-
bitki sayısı türü on binin üzerindedir. (III) Bir bu ka- sıyla başlayan faaliyet, daha sonra toprağın gevşetil-
dar zengin çeşitliliğe de hayvanlar açısından sahiptir mesi, galeriler açılması, patlatmalar, sondajlar ve ben-
Türkiye. (IV) Ülkemizin biyoçeşitliliğini koruma çalış- zeri süreçlerden geçmektedir. Çıkarılan cevhere kırma,
malarında çok geç kalmışız. (V) Bazı bitki ve hayvan öğütme, yüzdürme gibi işlemler yapılmaktadır.
türlerinin neslinin tükenmesini önleyememişiz ya da Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisinin ge-
önlememişiz. (VI) Bu türler dünyanın değişik yerlerinde tirilmesi en uygundur?
varlğını sürdürseler de artık bizim topraklarda yaşama-
maktadır. A) Madencilik sektöründe çalışmanın güçlükleri say-
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense, ikinci pa- makla bitmez.
ragraf hangi cümleyle başlamalıdır? B) Madenciliğin olmadığı bir durumda endüstriyel sek-
tör de olmaz.
A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. C) Endüstriyel sektöre gereken önem verilmelidir.
D) Madencilik sektörünün zararsız hâle getirilmesi zo-
runluluk göstermektedir.
E) Madencilik, endüstriyel sektöre ilk ürünü hazırlayan
çok önemli bir sektördür.
2. Altın madeni işleten kuruluşların, altını ayrıştırmak için 4. (I) Çernobil Reaktör Kazası’nda en yüksek dozda rad-
ürettiği atık ve çamurun, bir atık barajı yapılsa bile, yasyona maruz kalanlar acil durum çalışanları oldu.
zararı çok büyüktür. Bugün oluşan atıkları bir barajda (II) Bunları Çernobil’in diğer personeli izledi. (III) Za-
biriktirerek doğadaki kaderine terk etmek, bir arıtma man içinde Çernobil’de çalışanları kurtarmak için gö-
değildir. Ve bu tutum bilimsel etikle de bağdaşmaz. revlendirilen bu görevliler önemli ölçüde radyasyona
---- Çünkü çevre teknolojileriyle bunların arıtımı müm- maruz kaldılar. (IV) Bu görevlilerden bazıları için maruz
kündür. Bu arıtımla atıkların zehirlilik, kanserojenik gibi kaldıkları radyasyon öldürücü oldu. (V) Bölgede doğan
tehlikeleri ortadan kaldırılabilir. ve iyodine maruz kalan hayvanların sütünden içen ço-
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına cuklarda tiroid kanseri çok sık görüldü. (VI) Olayın
göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? olduğu 1986’dan 2002 yılına kadar olan sürede
4000’den fazla çocukta bu kanser görüldü.
A) Barajdaki atıklar, içerisindeki siyanür, arsenik gibi Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci pa-
maddelerle zehir saçmaya devam eder. ragraf numaralı cümlelerden hangisiyle başlar?
B) Atıkların içerisindeki siyanür, arsenik gibi ağır me-
taller çevre bilimi ve teknolojileri açısından sorun A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.
değildir.
C) Atık arıtma teknolojilerinin maliyetli olması, atık ba-
rajlarıyla yetinilmesine neden olmuştur.
D) Atık barajlarındaki çamurların çevre felaketi olarak
değerlendirilmesi gerekir.
E) Atıklar, barajlarda biriktirilmek yerine muhafazalı de-
polara konulmalıdır.
TEST
5. (I) Tren İşkodra Gölü’ne yaklaştıkça bitki örtüsü çeşit- 8. Uzun yıllar önce ODTÜ Su Altı Topluluğu’nun düzenle-
leniyordu. (II) Bu çeşitlilikte yer yer zeytin ve meyve diği bir su altı fotoğrafı yarışmasına bir fotoğraf gönder-
ağaçları görülüyordu. (III) Dere yataklarında boy ver- miştim. ---- Zafer Kızılkaya’ya ait olan bu fotoğraf dev
miş sazlıkların da eklenmesiyle doğa daha da bakir bir su altı mağarasının girişine aitti. Yaklaşık 25 metre
bir hâl alıyordu. (IV) Biraz sonra tren, göl kıyısında yer çapında oval bir girişte ellerinde fenerlerle mağaraya
alan ve aynı zamanda milli park sınırları içinde bulunan girmekte olan dalgıçlar, bu devasa mağara ağzında
Virpazar’da durmuştu. (V) Köyün gerisinde gözüme ilk minicik kalmışlardı. O görüntü o an belleğime çakıldı
çarpan şey, gölün kıyısında bekleyen gezi tekneleri ve ve bu mağaraya gitmeye karar verdim.
yüksekçe bir kayanın üstüne dikilmiş bronz bir heykel- Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi ge-
di. tirilebilir?
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinden
sonra, “Manzara, üzerimizde giderek artan büyüleyici A) Yarışmaya birbirinden güzel fotoğraflarıyla birçok
bir etki bırakıyordu.” cümlesi getirilirse paçanın an- fotoğrafçı katılmıştı.
lam akışı bozulmaz? B) Yarışma sonuçlandığında geniş açı dalında birinci
olan fotoğrafı görünce gözlerime inanamadım.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Yarışmaya katılan fotoğrafların sergisini gezerken
bazı fotoğraflar beni büyülemişti.
6. I. Asırlık çınarların gölgelediği caddeler, eski konso- D) Yarışmada birçok katogori belirlenmiş ve fotoğraflar
losluk binalarıyla doludur. öyle değerlendirilmişti.
II. Cetine, Karadağ’da tarihî dokusuyla dikkat çeken E) Zafer Kızılkaya’ya ait fotoğraflardan birisi beni fazla-
bir kenttir. sıyla büyülemişti.
III. Çünkü Cetine, 15.yy’dan 1946’ya kadar başkentlik
yapmıştır.
IV. Yugoslavya dönemiyle birlikte bu unvanını
Podgorica’ya kaptırmıştı.
V. Sakin kentin geniş caddelerinde yer alan eski bina-
lar geçmişin izlerini hâlâ taşımaktadır.
Bu cümlelerden oluşturulucak bir paragrafta, cüm-
lelerin sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru
verilmiştir?
A) II - V - I - III - IV B) I - III - II - IV - V
C) II - I - III - V - IV D) I - III - V - II - IV
E) I - II - III - IV - V
7. I. Tedirginlik duyan her insan, yaşlanmayı önlemek 9. (I) Yılan derisinin dayanıklılığı, aşınmaya karşı direnci
adına her yola başvurmaktadır. çağlar öncesinden bilinen bir şeydi. (II) Yılanlar, kâh ta-
II. Öte yandan yaşlılıkta ruh ve bedenen enerjik olabil- şın toprağın üstünde kâh çalı çırpının içinde sürünürler.
menin yollarını aramaktadır. (III) Araştırmacılar yılan derisiyle ilgili araştırmalarını
III.Günümüz dünyasında yaşlanma olgusunun tedirgin derinleştirince bu derilerin aynı zamanda sürtünmeyi
etmediği bir insana rastlamak mümkün değildir. azalttığını da keşfettiler. (IV) Yılan derisinden pulların
IV.Bir yandan yaşlılık dönemlerine ekonomik olarak yapısına ve dizilişine benzer bir malzeme ürettiler.
hazırlık yapmaktadır. (V) Bu malzeme sürtünmeyi yüzde kırk oranında azal-
V. Emekli olan insanların sanatsal ve kültürel faaliyet- tan bir özelliğe sahip. (VI) Sürtünmenin yüzde bir azal-
lere yönelmelerinin nedeni ruhen ve bedenen ener- tılması bile önemliyken yüzde kırk azaltılması heyecan
jik olabilme çabasıdır. vericiydi.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi, dü-
turulduğunda baştan üçüncü cümle aşağıdakiler- şüncenin akışını bozmaktadır?
den hangisi olur?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
19
AN
TE
KAZ
ST
1. Zihinsel sağlık üzerinde güçlü etkisi olduğu bilinen çe- 3. (I) Her yazar başlı başına bir siyasal olgu, her edebiyat
şitli besleyici maddeler vardır. Bu besleyici maddeleri yapıtı başlı başına bir siyasal bildiridir. (II) Bir öğret-
sağlayıcı gıdaları sürekli olarak tüketmek, insanın ruh men için siyasal davranış, egemenlerin tekdüze eğitim
hâline olumlu olarak yansıyor. Magnezyum, B vitamin- anlayışına koşullanmaktan yeğ olabilir. (III) Ama bir
leri, çinko, iyot, D vitamini ve Omega 3 yağ asitleri ruh edebiyatçı için siyasal davranış, edebiyat üretiminden
hâli üzerindeki etkisi laboratuvar ve deneylerle belirlen- üstün olamaz. (IV) Ormanı tek tek ağaçlarıyla yaşamak
miş önemli besleyici maddelerdir. Öyleyse ---- yerine, ormanı orman olarak görmeye yönelten sen-
Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden dikal edebiyatın bu konuda daha duyarlı bir aşamaya
hangisiyle sürdürülemez? gelmesi mutlak gerekliliktir. (V) Yoksa arkadaşlık söyle-
şilerinden üretilen şu tanınmış günlükleri arar duruma
A) bu besleyici maddeler yönünden zengin olan sebze gelebiliriz.
ve meyveleri tüketmek gerekmektedir. Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinden
B) ruh ve zihin sağlığımızın ne kadar önemli olduğunun sonra, “Durum böyleyken yazarın özgürlüğünü yete-
bir an önce bilincine varmalıyız. rince hesaplayamayan dernekleşme ve sendikalaşma-
C) bu besleyici maddelerin bulunduğu gıdalar, yedikle- ların yarattığı kaosa ne demeli?” cümlesi getirilirse
rimiz içinde sürekli yer almalıdır. parçanın anlam akışı bozulmaz?
D) bu maddeleri bünyelerinde barındıran gıda madde-
lerini tüketmek gerekir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
E) zihin ve ruh sağlığımız için bu maddeleri sağlayacak

yiyeceklere yönelmeliyiz.
2. ---- Kendine daha iyi yaşam koşulları sağlamak adı- 4. Çevre ahlakı kavramıyla ilgili olarak üzerinde ittifak
na, her geçen gün çevreye biraz daha zarar veriyor. edilmiş bir tanım yoktur. Ancak çevre sorunları çerçe-
İnsanoğlu ya çevreyi tüketmenin kendisini de tükete- vesinde insan-doğa ilişkilerini, ahlaki eksenle açıkla-
ceğini bilmiyor ya da ben istediğim gibi yaşayayım da ma girişimleriyle beraber, ortaya atılmış birçok tanım
benden sonraki ne olursa olsun bencilliğine düşmüş. vardır. Bu tanımların tümünün ortak özelliği ise çevre-
Bunlardan hangisiyle hareket ederse etsin neticede insan ilişkisindeki ahlaki yönü, insanın doğal çevreye
kendi soyunun da sonunu hazırlıyor. Hem de büyük bir ve diğer varlıklara karşı ahlaki sorumluluk duygusuyla
hızla. yaklaşması gerektiğini vurgulamalarıdır. Çabalara rağ-
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisinin ge- men burada ahlakilik eksenli kurallar ve sorumluluklar
tirilmesi en uygundur? belirlemek güçtür. ----
Bu parça aşağıda verilenlerden hangisiyle tamam-
A) Hiçbir toplumda çevreyle ilgili duyarlılık istenilen dü- lanmalıdır?
zeye yükseltilemedi.
B) İnsanoğlunun bilinçsizliği ait olduğu topluma kor- A) Doğaya karşı tutumlarında, insanlara yeterli bilinç
kunç bir zarar veriyor. verilememiştir.
C) Çevre bilinci, insanoğlu başta olmak üzere, tüm B) Çünkü geleneksel ahlak anlayışlarında, insanın in-
canlıların geleceğini koruyacaktır. sanla ilişkisiyle sınırlı kurallar konulmuştur.
D) Çevre konusunda yapılacakların devletler eliyle ya- C) İnsan dışı varlıklara karşı insanların kuralları konu-
pılması gerekiyor. lamaz.
E) İnsanoğlu bilinçsizce ya da sorumsuzca büyük bir D) İnsanın insanla ilişkilerindeki ahlakiliği, insanın do-
yanlışa imza atıyor. ğayla ilişkilerine de taşımalıyız.
E) Doğa-insan ilişkisinde kurallar oluşturulmamıştır.
TEST
5. Artvin’in Borçka ve Şavşat ilçeleri sınırları içinde yer 8. I. Bir yazarın fikrî yeterliliği, eleştirmen (edebiyat ya-
alan Maçaheli, buzul gölleri, zirveleri, dereleriyle ül- zarı) olmasının temel özelliği değildir.
kemizin 122 önemli bitki alanından biridir. Bölgedeki II. Bu özellik işini iyi yapabilmesi için gereken dona-
egemen ağaç türleri, kayın ve ladindir. ---- Böyle bir nımlardan sadece biridir.
bitki örtüsüne sahip olması ve nüfusun fazla olmaması, III. Eleştirmenin edebiyatın derin kuyusuna dalması,
yaban yaşamını olumlu etkilemiştir. Bölge hayvan tür- sorunları yakından görüp incelemesi, çözmeye ça-
leri açısından da zengindir. Bozayı, çakal, su samuru, lışması gerekir.
çengel boynuzlu dağ keçisi bölgede yaygın olarak göz- IV. Bir fikir adamıyla eleştirmenin farkı da burada beli-
lemlenmektedir. rir, eleştirmen meselelere sadece düşünceyle yak-
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden laşamaz.
hangisi getirilebilir? V. Edebiyatın sorunlarını sadece düşünceye dayana-
rak çözmeye çalışan eleştirmen edebiyatta sığlaşır.
A) Bölgenin bitki zenginliği bununla da sınırlı değildir Bu cümlelerle bir paragraf oluşturulduğunda doğru
elbette. sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?
B) Bölgedeki ağaç türlerinin korunması için önemli ça-
lışmalar yapıldı. A) I - II - IV - V - III
C) Bu ağaç türleri birçok bölgedekinden farklı özellikleri B) I - III - IV - V - II
olan ağaçlardır. C) II - I - III - V - IV
D) Ağaç ve diğer bitki türleri için oldukça elverişli bir D) III - I - II - IV - V
E) V - III - I - II - IV
iklimi vardır.
E) Bu iki ağacın dışında kestane, gürgen, ıhlamur
ağaçları da çok yaygındır.
6. (I) Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı enerji ile sü- 9. (I) Sveti Stefan Adası, girintili çıkıntılı küçük koylar-
rekli bir döngü içinde bulunmaktadır. (II) İnsanlar, ihti- dan oluşan Budva’nın doğusunda yer alıyor. (II) Daha
yaçları için, suyu bu döngüden alır ve kullanır. (III) Bu doğrusu Budva ile Petrovaç kenti arasında yer alıyor.
döngü sürecinde suya birçok madde karışır. (IV) Suya (III) Ada dar bir berzah ile ana karaya bağlanıyor.
karışan maddeler, suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik (IV) Adriyatik kentlerinin bir minyatürü gibi olan ada-
özelliklerini değiştirir. (V) Böylece su kirliliği denen du- nın tamamı otel olarak kullanılıyor. (V) Bu bağlantı
rum ortaya çıkar. (VI) Çünkü suyun, fiziksel, kimyasal, yolu, adaya ulaşımı oldukça kolaylaştırılıyor.
ekolojik özellikleri bozulmuştur artık. Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi, dü-
Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi, dü- şünce akışını bozmaktadır?
şünce akışını bozmaktadır?
7. (I) Çocuklarımıza toprağı tanıtmak ve toprağın önemini 10. (I) Şairi ilk şiirlerinden başlayarak hemen her kitabında
anlatmak görevimizdir. (II) Toprağın nasıl yok olduğunu ayrı bir deneyim içinde görürüz. (II) Ciddi bir inceleme,
ya da işe yaramaz hâle geldiğini onlara öğretmeliyiz. onun şiir serüveni içinde en az altı dönemi yaşadığını
(III) Erozyonun ne demek olduğunu, toprağımızı nasıl ortaya çıkaracaktır. (III) Bunca değişkenlik içinde belki
yok ettiğini, nelerden kaynaklandığını öğretmeliyiz. de değişmeyen tek yanı trajik olmayan düz anlatımıdır.
(IV) Toprak kaybını önlemede en etkili önlem ağaçlan- (IV) Bir zaman sokakların, semtlerin baladını yazarken
dırmadır. (V) Bunun yanı sıra suyun kullanımı, özellikle sonra varlıkları anlatma derdine düştü. (V) Bodrum’da
tarımsal sulamada bilinçlilik gelir. (VI) Ekilebilir alanlar yaşarken Yunan Mitolojisi’ne dalıp oradan Mezopotamya
dışındaki her yeri ağaçlandırmak, ekilebilir alanlarımız- vatandaşlığına soyundu. (VI) Sonra yerel şiirin kökle-
da da toprak kaybına yol açmayan sulama yöntemlerini riyle oynaşıp Osmanlı uyrukluğuna yöneldi.
kullanmak gerekir.
Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi parça-
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci pa- nın en sonunda yer almalıdır?
ragraf numaralı cümlelerden hangisiyle başlar?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
20
AN
TE
KAZ
ST
1. (I) Ordu, kendisini besleyen tabiat hazinesini dünyaya 4. ---- Sesleneceği toplum katmanlarını duyuş, düşünüş,
yeni açıyor. (II) Hatta kendisi de yeni keşfediyor ve gerçekliği kavrayış ve yorumlayış özellikleriyle ustaca
nasıl kolay ulaşılabilir hâle getiririm diye uğraşıyor. anlatmalıdır. Edebiyatı ve yazarı millî ve evrensel kül-
(III) Gün ışığına çıkarılacak yerler öyle bir iki değil, tür süreçlerinde var kılan güçler ise daha baskındır:
saymakla bitmeyecek kadar çok. (IV) Doğa ve keşif Dergiler, gazeteler, yayınevleri, kitapçılar, kütüphane-
gezilerini sevenler için Ordu’nun yakın geleceğin en ler, eleştirmenler, dernekler, üniversiteler, ödül kurum-
gözde bölgesi olacağını düşünüyorum. (V) Sadece ları, bazı devlet kuruluşlarıdır. Edebiyatçı, yazma işini
yerli halkın bildiği, dışarısı için hâlâ gizli, hâlâ saklı o hakkıyla yapıp nitelikli ürünler ortaya koyarsa adını
kadar çok yer var ki. saydığımız kurumlar onu göz ardı edemeyecektir.
Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi parça- Doğal olarak da millî ve evrensel kültür ortamlarında
nın düşünce akışını bozmaktadır? var kılacaktır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağı-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. dakilerden hangisi getirilebilir?
A) Edebiyatçının işi, kalem oynattığı türde nitelikli ürün-

2. I. Son on yıldır Türk şiirinin geçirmekte olduğu buna- ler yazmaktır.
lım galiba yerini aydınlığa ve ümide bırakacak. B) Edebiyatçıların millî ve evrensel kültüre elbette kat-
II. Özenle basılmış bu kitapların içeriği ve okunup kıları olacaktır.
okunmadığı konusunda henüz bir şey söyleyeme- C) Edebiyatçı, nerede ve nasıl var olacağını hesapla-
yiz. malıdır.
III. Gerek resmî, gerekse özel yayınevlerince gayet şık D) Her edebiyatçının millî ve evrensel kültür ortamla-
ve zarif biçimde basılan şiir kitapları bunun bir müj- rında varlık gösterme çabası vardır.
decisi olabilir. E) Millî ve evrensel ortamlarda kendinden söz ettirmek,
IV. Bu konuda iyimser düşünebilmek, bir şey söyleye- edebiyatçıların rüyasıdır.
bilmek için, bir süre daha beklememiz gerekecek.
V. Baskı tekniği ve zarifliği kadar okuru doyurup doyur-
madığını da bekleyip göreceğiz. 5. “Her aydın Türk, devrinin edebiyatını bilmelidir.” diyen
Numaralanmış bu cümlelerle bir paragraf oluşturul- yazarın, edebiyat bilimciliğiyle, günümüz edebiyatı ve
duğunda sondan ikinci cümle hangisi olur? sorunlarına eğilişini saygın buluyoruz. ---- Bu görüşü-
müzü de onun edebiyat ürünlerini ve sanatçıları değer-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lendirmede, ele aldığı sanatçı ya da ürünün anlatımı
ve özgünlüklerini objektif kriterlere göre belirlerken,
işlenilen konuları tamamen milliyetçi bir bakış açısıyla
değerlendirip hataya düşmesi ortaya çıkarıyor.
3. (I) Sanat-edebiyat merkezleri söz konusu edilince Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına
önce edebî toplantılarıyla İstanbul akla gelir. (II) Şiir göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
bahsinde de başkent İstanbul’dur. (III) Tabii eskiden
bir başka ayrıcalığı vardı İstanbul’un. (IV) Havasının, A) Fakat, onun eleştirilerinin bilimselliğine gölge düşü-
suyunun, nihayet insanının kirlenmesine bağlı olarak recek tutumları olduğunu da görüyoruz
söz konusu büyü bozulur gibi oldu. (V) “O manayı illa B) Ne var ki, onun eleştirideki bakış açısının aynı say-
İstanbul’da bulmak” gibi, şairin “sıla” sıydı bu büyülü gınlıkta olduğunu söyleyemiyoruz.
kent. (VI) Sanki, yedi tepesinden yedi ayrı pencere C) Eleştiride temel aldığı ölçütleri ise bir bilim adamına
açıp ufku, atmosferinde nefes alıp veren sanatkâra maalesef yakıştıramıyoruz.
taze ilhamlar bağışlardı. D) Ama kültürel birikimi ve yazma yeteneğine karşın
eserlerin eleştirisindeki yanlı tutumuyla günümüze
Bu parça anlam akışına göre düzenlendiğinde ayak uyduramadığını düşünüyoruz.
cümlelerden hangisi parçanın en sonunda yer al- E) Yalnız ele aldığı eser ya da sanatçıların sınırlı sayı-
malıdır? da olmasını da bir eksiklik olarak görüyoruz.
TEST
6. (I) Otobiyografik roman, başka bir yazı türü olan “anı” 8. Bir akımın, sanat anlayışının kendini tekrar etmeye
ile zorunlu bir akrabalık içinde bulunur. (II) Bu akraba- başlaması bitime yakın olduğunu gösterir. Bu yılların
lık, yazarı kısıtlı bir gerçekçilikle karşı karşıya bırakır. hemen ardından oluşan yeni kuşaklar için talih ile ta-
(III) Özgür roman oluşumu içinde, yaşanılan hayata bir lihsizlik aynı ölçüde vardır. - - - - Bu atılım ortamı, yeni
çeşit bağlanmaktır bu. (IV) Bunun sonucunda ise göz- değerlere geçebilmenin köprüsüdür. Köprüyü ören
lemcilik iyice sindirilmiş ya da dıştan içe kayarak özgür ögeler, değişim, beğeni,toplumsal yapı gibi önünde
yaratıyı sağlayan bir unsur olmaktan çıkar. (V) Yaşan- durulmaz evrensel olgular olarak talih getirir. Talihsizlik
mışı yeniden dirilten bir gerçek durumuna dönüşür. ise bu dinamiklerden yeterince yararlanmayıp kendin-
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinden den önce işlenmiş olanakların içinde tutsak kalıştır.
sonra, “ Bu bağlanış gerçekçi edebiyatın dış gözlemci- Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına
lik içinde gelişen yaratışının ciddi bir yara almasına yol göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
açar.” cümlesi getirilmelidir?
A) Değişim gereksiniminin kendini duyurmasıyla gelen
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. atılım ortamı talihtir.
B) Bitiş yaşayan önceki kuşağın etkinliğinin azaldığı ya
da kaybolduğu ortam talih sunar.
C) Eski kuşağın tekrara düştüğü an, yeniliğe en uygun
zamandır.
D) Aşındırılmış eşikler üzerinde uyuşup kalmak, talih-
sizliği getirir.
E) Toplumsal ve estetik dinamiklerin değişimi tetiklediği
anlarda gelen kuşaklar talihlidir.
7. (I) Bir akımın hedeflenen yüceliğe varması, o akımın 9. İnsan faaliyetlerinin hepsinde olduğu gibi, edebiyatın
kalıplarına ve o kalıpların açılım kazanmasına bağlıdır. da bir sosyolojisi elbette olacaktır. - - - -. Olmazsa ol-
(II) Akımın bir süreliğine de olsa o yüce düzeyde kalmaz işleviymiş gibi edebiyatçılar eliyle oluşturulmaya
ması da bunlarla sağlanabilir. (III) Durum böyle olunca çalışılıyor. - - - -, dalıyla budağıyla uğraşılıyor. - - - -,
da akımların bağnaz gibi görülen tavırlarla gelmesi ellerinde edebiyat pankartları, daha doğrusu kişisel ün
sakınca değil, iyi bir olanak getirir. (IV) Yeter ki akımın pankartları, Batı pazarlarına, halk pazarlarına çıkmış-
mensupları, bağnaz tavırlarında ısrarcı davranarak tek- lar. - - - -. Yazdıkları bir cümleyi, dizeyi “Batı dillerine
rara düşmesinler. (V) Donuklaşma, tekdüzelik başladı- çevrilemez.” deyip değiştirecek ya da atacak kadar pa-
ğında açılıma yönelebilsinler. zarlamacı olmuşlar.
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinden Aşağıdaki cümlelerden hangisi, bu parçadaki boş-
sonra “Orhan Veli, şiirinin ikinci ve başarılı döneminde, luklardan hiçbirine getirilemez?
kendi sıktığı kalıpları kendisi gevşeterek böyle bir du-
rumu aşmıştı.” cümlesi getirilirse parçanın düşünce A) Ama bu sosyoloji günümüzde edebiyatın varoluş
akışı bozulmaz? nedeni gibi görülüyor
B) Yazdıklarının niteliğini yükseltme kaygısına düşmü-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. yorlar
C) Edebiyatın ana gövdesi savsaklanıyor
D) Şairi, romancısı, öykücüsü; şiiri, romanı, öyküyü bir
yana bırakmış
E) Bir yazıp üç pazarlamanın derdine düşmüşler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
21
AN
TE
KAZ
ST
Paragrafta Ana Düşünce - 1
1. Edebiyatın dönemden aldığı rengi, nesillerin ruhu var- 3. İnsan ruhunun kasvetli bir koridora açılan pencereleri
dır. Toplumsal ve bireysel duruşların kitleselleşmesi olduğu gibi, şefkat ve merhametin ışıklı koridorlarına
edebiyatın geniş ölçekli tarihçesinde denizin dalgaları açılan pencereleri de vardır. Basında yer alan haberler,
gibi birbirini izler. Bu duyuşlardan biri yükselirken diğeri insan doğasının karanlık tarafını temsil eden zalimlik,
geri çekilir. Birinin boşaldığı yere diğeri dolar. Birinin cinayet, hırsızlık, savaş gibi kötücül eylemleri daha
bıktırdığını, diğeri özletir. Bu karşıtlık, sosyal ve siyasal fazla bildirir. Aslında insanların özünde saldırganca
şartlarla doğrudan ilişkilidir. Bu yüzden edebiyat tarihi, duygulardan ziyade fedakârlık ve paylaşım yeteneği
edebiyatı hayat üzerinden yorumlamayı bir yöntem ola- mevcuttur. Bunun için anlayış ve empatiye hayatımızda
rak benimser. Hayatı, edebiyat üzerinden yorumlamayı daha fazla yer ayırmamız gerekiyor.
mümkün kılar. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangi-
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerin hangisidir?
sinde doğru olarak verilmiştir?
A) İnsanoğlunun doğasında iyilik ve kötülük bir arada
A) Edebiyatta bütün dönemlerde aynı şekilde algılanan bulunur.
estetik duyumsamalar vardır. B) İnsanın ruhunda kendiliğinden var olan iyiliğin or-
B) Kimi edebiyat tarihçileri edebî dönemleri incelerken taya çıkması için kendimizi karşımızdakinin yerine
tarihçi tavrı takınmaktadır. koymak gerekir.
C) Edebiyatçının yaşadığı toplumu eserlerine yansıt- C) Bir insandan hep kötülük veya hep iyilik beklemek
mak gibi bir görevi yoktur. doğru değildir.

D) Her dönemde değişik tatlar devşiren eserlerin çık- D) İnsanı tanımanın yegâne yolu ona empatiyle yak-
ması o edebiyatın zenginliğini gösterir. laşmaktır.
E) Edebiyat tarihi, dönemi incelerken yaşamın yorum- E) Basında çıkan haberlerin genelde kötü olmasının
lanmasına da kapı açar. aksine insan doğasında iyi yönler daha ağırlıktadır.
2. Geçenlerde eşim ve küçük kızımla büyükçe bir alışve- 4. Televizyonun başını çektiği bir bayağılaştırma rüzgârı,
riş merkezine gittik. Orada çok güzel bir etkinliğe seve- önüne kattığı her şeyi basitleştirip satılabilir hâle dö-
rek katılma imkânı buldum: Bedava bayram tebrik kartı nüştürerek sürüklüyor. Güldüren, ağlatan, tiksindiren,
göndermek. O çocukların gözündeki sevinç, bir şeyler öfkelendiren, iç gıcıklayan her yapım özde ne sundu-
yazabilme çabaları, yetişkinlerin çok eskide kalan bir ğuna bakılmaksızın izlenme cetvellerinde yerini alıyor.
uygulamayı hatırlayıp heyecanla kaleme sarılmaları… Televizyonla evlerimize bir ergen ruh hâlinin tohumları
Ne de çabuk tüketmişiz diye düşünüyorum hayatımız- ekiliyor: Her an göbek atmaya hazır, dürtülerini salı-
daki güzellikleri. Sadece birkaç karaktere sığdırdığımız vermeye meyilli, bendini aşıp taşmaya dünden razı bir
kısa mesajlar, görünüşte belki pratiklik kazandırdı bize toplumuz artık. Ergenliğin o uçarı neşesine ve dene-
ama samimiyetimizi, yakınlarından bir kart, birkaç sa- timsizliğine kapılmış, yetişkinliğin olgunluğunu yitirmiş
tır bekleyen insanların o heyecanlı bekleyişlerini alıp bir topluluğuyuz.
götürmüş. Dilerim ki bu tür uygulamalar sıklıkla yapılır Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
da gençler hatırlamanın, vefanın sadece soğuk birkaç hangisidir?
satır olmadığını, daha farklı güzelliklerin de olduğunu
öğrenirler. A) Kitle iletişim araçlarının emrine girmiş, öz denetim-
Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıda- den uzak bir psikolojiye bürünmüş durumdayız.
kilerden hangisidir? B) Televizyonlarda her ruh durumuna uygun bir progra-
mın olması bizi robotlaştırmaktadır.
C) İnsanlar, düşünme ve duygulanma işini artık televiz-
A) Teknolojinin getirdikleri yanında götürdüklerini de
yona bırakmış durumdalar.
sorgulamak gerekir.
D) Televizyonlarda her şeyin açık olarak ele alınması
B) Ara sıra eskiyi yaşamak hayatımıza heyecan kata-
sürü psikolojisini tetikleyen bir unsurdur.
bilir.
E) Televizyon tüm değerleri sıradanlaştıran, milleti
C) Çocuklara geçmiş güzellikleri hatırlatmak da bir
âdeta uyutan bir aygıt olmaktan öteye gidememek-
ana-baba ödevidir.
tedir.
D) Teknolojik imkânları hayatımıza uygularken geçmiş
güzellikleri hayatımızdan bir anda çıkarmamalıyız.
E) İletişim araçlarının hızla gelişmesi eski uygulamaları
rafa kaldırmış ve hayatı monotonlaştırmıştır.
TEST

5. Herkesin ana diline karşı sorumluluğu var. Kendi dilini 7. Her dilde olduğu gibi bizim dilimizde de geçmişle günü-
yaşatamayan, en iyi bildiği yabancı dilde bile bir dil gur- müz arasında önemli değişmelerin yaşanması tabiidir.
beti yaşar; dil sılasının özlemini çeker. Elbette başka Ama dilin değişmesi, geçmişteki nitelikli eserleri rafa
diller öğreneceğiz. Ama unutmayalım: Hiçbir yabancı kaldırmayı gerektirmez. Bu, korkunç bir cinayet olur.
dil, ana dilimiz gibi, kanımız, canımız kadar yakın değil- Bugün ortaya konan fikir, edebiyat, sanat ürünlerinin
dir bize. Hiçbir yabancı dil, ana dilimizin sınırlarını aşa- geçmişte yazılan eserlerden beslenmemesi, asırların
maz, onu geçemez; ondan daha iyi bilinen bir dil hâline birikimi olan tecrübe ve ustalıklardan faydalanmaması,
gelemez. Gelmişse zaten o dil, ana dilimiz olmuş talihsizliği demektir. Nitelikli eserlerden faydalanmak
demektir. Neye özen göstermeliyiz? Dilimize öncelikle belli bir yüksekliğe ulaştırılmış bir yapıyı kaldığı yerden
sahip çıkmalı, dilimizi sevilen ve korunan bir dil ola- devam ettirmek gibidir. Tersi de her şeye sıfırdan baş-
rak aktarmalıyız gelecek kuşaklara. Zenginleştirerek, lama komikliğinden başka bir şey değildir.
güçlendirerek, sağlamlaştırarak, içinde en rahat soluk Bu metinden çıkarılabilecek en genel yargı aşağı-
alacağımız, yaşayacağımız ve yaşatmaya ant içtiğimiz dakilerden hangisidir?
bir dil olarak aktarmalıyız.
Bu parçada anlatılmak istenen asıl düşünce aşağı- A) Her dönemde edebî metin kendi zevkini ortaya ko-
dakilerden hangisidir? yar ve okura bunu benimsetmeye çalışır.
B) Edebiyatçı kendisini geçmişin edebî zevkinden arın-
A) Başka dilleri öğrenmenin yolu ana dilini iyi bilmekten dırıp özgün bir üslup ortaya koyabilmelidir.
geçer. C) Geçmişteki edebî eserlerin günümüz yapıtlarından
B) Ana dilimizi koruyup, zenginleştirerek ana dil bilinci- ayrı bir dile sahip olması dilin tabiatına uygundur.
ni unutmadan gelecek kuşaklara aktarmalıyız. D) Mükemmel eser, köklerinden beslenip yeni bir söy-
C) Dilimizi yabancı dillerinden etkisinden kurtarmak leyiş ortaya koyarak var olan eserdir.
herkesin vatandaşlık ödevi olmalıdır. E) Yazınsal değeri olan bir eserin klasik eserlerden et-
D) Yabancı dil ana dilden daha iyi biliniyorsa aslında o kilenmemesi düşünülemez.
yabancı dil ana dil olmuştur.
E) Millet olmanın temel şartı ana dilin ortak vatan sat-
hında sahip çıkılarak korunmasıdır. 8. Çocuklarımıza gözümüz gibi bakıyoruz, onların üzerine
titriyor, başarılı olmaları için elimizden geleni yapıyo-
ruz değil mi? Peki çocuklarımıza dil bilincini ne kadar
verebiliyoruz? Her gün başta sosyal medya olmak
üzere kitle iletişim araçları tarafından dilimizin nasıl
6. (I) Ruhun en güçlü ihtiyaçlarından birisi, topluluk ihti- kirletildiğine şahit oluyoruz. Çocuklarımıza “güle güle”
yacıdır. (II) Ruh bağlanmak için can atar. (III) Ruhun sözünü öğretmeden “bay bay” deyişini aşılıyoruz. Belki
ihtiyacı ve aradığı, yekparelik ve benzerlik değil, top- iyi okullarda eğitim aldırarak onların akademik başa-
lumda zaten var olan renklilik ve çeşitliliktir. (IV) Bir ke- rılarını artırıyoruz ama bir nesli kendi dilimize yabancı
lebek gibi hangi çiçeklerle buluşup hangi renkle baştan bir şekilde yetiştirerek toplumsal birliğimize farkında
çıkacağını seçmek ister. (V) Var olmak, sırtını ötekine olarak veya olmadan dinamit koyuyoruz. Bu noktada
yaslayabilmektir. devletin gücünü kullanarak son yıllarda çabaladığını
Numaralanmış cümlelerin hangisi paragrafın ana görmek beni mutlu etse de dil bilincinin ilk olarak ailede
düşüncesini vermektedir? verildiğini unutmayalım ve velilere çok önemli görevler
düştüğünü tekrar hatırlatalım.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Devlet yaptırım gücünü kullanarak dilin bozulmasını,

sığlaştırılmasını engellemelidir.
B) Dilin bozulmasında sosyal medya ve televizyonun
etkisi inkâr edilemez.
C) Dilimizi gelecek nesillere doğru bir biçimde aktar-
mada başta aile olmak üzere herkes üzerine düşen
görevi yapmalıdır.
D) Çocuğa sadece iyi bir eğitim vermek değil ona dilini
doğru bir şekilde öğretmek de aynı oranda önemlidir.
E) Dile sahip çıkmadan ortak bir gelecek oluşturmak
mümkün değildir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
22
AN
TE
KAZ
ST
1. Âşıklık geleneğimiz yazı olmadan önce şekillenmeye 3. Yaşamımız boyunca bizi sonsuz güzelliklere ulaş-
başlayan ve günümüze kadar da varlığını sürdüren bir tıran şiir, kuşkusuz sürekli bir çalışmanın ürünüdür.
gelenektir. Âşıklık geleneği kültür varlığımızın önemli Emeksiz, disiplinsiz hiçbir yetenek meyve veremeye-
bir parçasıdır. Geçmişten bugüne nazım şekli, ölçü, ceği için şiir yazmak da sürekli bir disiplin ve çalışma
kafiye, nazım birimi, ahenk, konu, durak vb. yönlerden ister. Gerçek bir şiirin nasıl yazılacağı konusunda
biçimlenerek gelmiş, âşıklık yaşantısı olarak da kendi- elbette ki elimizde hazır formüller yoktur. Bu konuda
ne özgü biçimlenen özellikler kazanmıştır. Bu gelenek belirlenmiş bir ölçü de olamaz. Çünkü her şair ayrı bir
başlangıçtan beri oluşan her gelişmeyi bugüne kadar değerdir ve ayrı bir poetika üretir. Örnek verilebilecek,
taşımadığı gibi, sürekli aynı anlayışta kalmamış; girip taklit edilebilecek tek bir poetika yoktur. Yalnız, şimdiye
çıktığımız medeniyet ve kültür dairelerine bağlı olarak kadar yazılmış iyi şiirlerin ortak noktasına baktığımızda
değişimler yaşamıştır. İslamiyet öncesinde şekillenen ise, kendisinden önceki şiirleri aşan, yaşanılan çağa
âşıklık geleneği İslamiyet’le birlikte bazı özelliklerini damgasını vuran, evrensel değerlerin derinliğini taşı-
kaybederken bazı özellikleri de yeniden üretmiştir. Bu yan, fikirlere aydınlık ve kuvvet veren, tüm insanlığı
bakımdan âşıklık geleneğini başlangıçtan bugüne belli sarabilecek söyleyiş, duyuş, düşünüş güzelliğine varan
bir kalıba girdikten sonra hiç değişmeyen yapısal özel- türde özelliklere sahip olduğunu görüyoruz.
liklere sahip bir gelenek olarak düşünmemek lazımdır. Bu parçadan yola çıkarak iyi bir şiirle ilgili aşağıda-
Bu parçada “âşıklık geleneğiyle” ilgili vurgulanmak kilerden hangisi söylenebilir?
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ezberlenmesi kolay, usta işi eserlerdir.

A) Temellerinin İslamiyet öncesi dönemde atıldığı B) Nasıl yazılacağı ile ilgili çok şey söylense de farklı
B) Kendine özgü biçim özelliklerinin olduğu düşünceler mevcuttur.
C) Kültür varlığımızın önemli bir parçası olduğu C) Etkileyici üslubu, düşünsel boyutuyla tüm evrene
D) Farklı kültürlerin izlerini taşıdığı seslenen şiirlerdir.
E) Sürekli değişerek günümüze ulaştığı D) Her şair ayrı bir değer olduğu için iyi şiirin ölçütleri
de her çağda değişmektedir.
E) Sürekli bir disiplin ve çalışmanın ürünü olan her şiiri
iyi şiir olarak nitelendirmek mümkün değildir.
2. Edebiyat, toplumsal birlik sağlar; millî benliği güçlen- 4. Sinema neden yapay? Öncelikle aktör ve aktrislerin
dirir. Fertler birbirine millî, tarihi birliği ve değerleri ilan mükemmel bir oyunculuk sergilemeleri çok da önemli
eden, pekiştiren şiirlerle birbirine daha çok bağlanır. değil, çünkü hatalar ışık ve ses oyunlarıyla kamufle
Her bağımsız ülkenin en azından bir millî marşı vardır. edilebiliyor. Ayrıca farklı zaman ve mekânlarda çekil-
Şair geleceğin habercisi gibi toplumsal meselelerde miş sahneler birleştirildiği için tiyatroya nazaran daha
liderlik yapar. Edebiyat tarihleri bunun örnekleriyle kopuk olaylar zinciriyle karşı karşıya geliyoruz. Ve
doludur. Edebiyat topluma ayna tutar, onun kendisiyle karşımızda iki boyutlu düz bir ekran, ne kadar gerçek-
yüzleşmesini sağlar. Dünyanın bütün telaşından sonra çi olabilir ki? Tiyatroya gelince; hata kabul etmediği
oturup okunan birkaç mısra, düşünmeye ve anlamaya için oyuncuların çok iyi hazırlanmış olmasını ve mü-
sevk eden bir kitap kadar insanı dinlendiren, insanı ve kemmelliği gerektiriyor. Ses tonları, mimikleri, vücut
dünyayı anlamasını sağlayan başka hiçbir şey yoktur. hareketleri tam karşınızda; her şey olduğu gibi yalın
Şairin sevgilisine dediği gibi “Sırf bunun için sevseydim bir şekilde size yansıtılıyor ve oyuncular sizin farkı-
seni.” Edebiyat sırf bunlar için sevilebilir bir şeydir ki, nızdalar, sizinle göz teması kuruyorlar, yeri geldiğinde
buradaki sırf kelimesi gerçekte hayatın tamamını kap- izleyicilere yönelik bir şeyler söylüyorlar. Bundan daha
saması açısından ironiktir. Yani edebiyat sırf hayattır. güzel ne olabilir ki?
Bu parça aşağıdaki soruların hangisine cevap ola- Bu parçadan tiyatro ile ilgili asıl ulaşılabilecek yar-
rak verilmiş olabilir? gı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebiyat nedir, işlevi ne olmalıdır? A) Sinemaya göre tarihinin daha eski dönemlere uzan-
B) Edebiyatın toplumu yansıtma gibi bir görevi var mı- ması
dır? B) Sinemaya göre daha doğal, hayatın içinde ve canlı
C) Edebiyatçı ve dönem arasında nasıl bir ilişki vardır? olması
D) Hayatı yansıtmada edebiyat kadar başarılı başka C) Sinemaya göre daha fazla emek istemesi
bir tür var mıdır? D) Sinemadaki hata payının tiyatroda olmaması
E) Edebiyatın toplum yararına yapılması gibi bir zorun- E) Sinema ve tiyatro arasında ortak noktaların fazlaca
luluğu var mıdır? olması
TEST

5. Sanal dünya, içinde yaşadığımız gerçek dünyanın 7. Aynı dili konuşuyor olmak birbirini anlamak için yeterli
önüne geçmiş durumda. Bir bakıma gerçek olanı yi- olsaydı, sanırım yeryüzünde hiçbir tartışma yaşan-
tirdiğimiz bir dünya. Gerçek dünyadaki ilişki kurma mazdı. Gerçekte kelimeler, bir ağacın toprak üstündeki
biçimleri, statüler, hiyerarşiler, duruşlar, değerler ile kısmı gibidir; toprağın altında, o gövdeyi ve dalları bes-
olan ilişki gibi hususların pek çoğuna sanal dünyada leyen kökler vardır. Kelimelere yüklenen anlam meyve-
rastlamamak gibi bir olumsuzluk söz konusu. Gerçek leri de işte bu köklerle doğrudan ilgilidir. İki insan, bakış
dünyada muhatap olamayacağınız insanlarla pekâlâ açısındaki farklılık dolayısıyla aynı hâli ve nesneyi ifa-
sanal dünyada muhatap olma riski var. Bu risk bazen de için iki ayrı kelime kullanabildiği gibi, aynı kelimeye
insanı eksilten, değer meselesiyle yüz yüze getiren iki farklı -ve hatta zıt- anlam da yükleyebilmektedir.
tecrübelere de gebe. Çünkü farklı karakterler ve niyet- Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
lerle karşılaşabileceğiniz bir sürü insan… Ve öyleleri hangisidir?
de olabilir ki gerçek dünyada yer edinememiş olmanın
nefreti ve kızgınlığıyla sanal dünyada at koşturabilecek A) Diller tek kaynaktan fışkırsa da zaman içinde çok
zihniyette. ayrı kollara ayrılarak medeniyetlerin taşıyıcısı ol-
Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağı- muştur.
dakilerden hangisidir? B) Milletler arasındaki düşünüş ve duyuş farklılıkları
farklı dillerin ortaya çıkmasındaki etkenlerden en
A) Günümüz insanı Genel Ağ’ın (İnternet) her özelliğini önemlisidir.
kullanmak isterken aslında onun esiri konumuna C) Aynı dilin farklı lehçeleri arasında dilin kullanım ala-
düşüyor. nı bakımından çeşitli farklılıklar vardır.

B) Sanal dünyanın getirilerini göz ardı edemeyiz. D) Türkçe çok anlamlılığa sahip bir dil olduğu için zen-
C) Kendini sanal dünyaya fazlasıyla kaptıran günümüz gin ifade olanaklarına sahiptir.
insanın karşılaşabileceği pek çok olumsuzluk ve risk E) Kelimelere yüklenen farklı anlamlar insanların yaşa-
bulunmaktadır. ma, dünyaya bakışları ve yaşantı tarzlarıyla doğru-
D) Genel Ağ’daki (İnternet) dostlukların gerçek dostluk- dan ilgilidir.
ların yerine inşa edilmesi suyun üzerindeki köpükle-
re benzer.
E) Değerlerin en çok aşındığı yerlerden birisi hatta bi-
rincisi Genel Ağ (İnternet) dünyasıdır.
6. Öğrenmek; sorup bilgi edinmek, yetenek ve beceri 8. (I) “Her şey bir insanı sevmekle başlar.” diyor Sait Faik.
kazanmak olarak tarif ediliyor. Öğrenilen bilgiyi kulla- (II) Sevgi tüm kapıları sonuna kadar açan tılsımlı bir
nım vakti geldiğinde, kafamızın içindeki bilgisayardan anahtardır. (III) Siz eğer çocuğunuzu bu tılsımla büyü-
çıkartıp onu gereği gibi kullanmak, öğrenmeye anlam türseniz o da kendisinden sonraki neslin yetişmesinde
katıyor. Bilgiyi hayatında uygulayabilmek, çevresinde- bu yolu tutacaktır. (IV) Böylece günümüz insanlığının
kilere bilgisini aktarabilmek çok önemli. Öğrenmenin aslında en büyük problemi olan sevgisizlik aşılacak
neticesinde o konuda bilgili olduğumuzu hissettiremi- ve sevgi tohumlarının ekildiği bir mutluluk ormanında
yorsak öğrenmenin bir amacı kalmıyor. Diplomalı cahil büyüyecektir çocuklarımız. (V) Tüm insanlar sevgi ban-
hâline geliyoruz. kasına bolca yatırım yapmalıdır.
Yukarıdaki parçada öğrenmenin özellikle hangi Bu parçada anlatılanı en genel şekilde ifade eden
yönü üzerinde durulmaktadır? cümle aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrenmenin işlevi A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

B) Öğrenme güçlüğü
C) Öğrenmeyi öğrenme
D) Öğrenmenin aktarımı
E) Öğrenme ve çevre ilişkisi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
23
AN
TE
KAZ
ST
1. Hedeflerinizi belirlerken genellemeler yapmak yerine 3. Bir ulusun edebiyatı, o ulusun çağlar boyunca oluştur-
ne istediğinizi, neye ulaşmak için çabaladığınızı tam duğu sözlü ve yazılı tüm yaratılarını kuşatır. Kültür ve
olarak tarif etmelisiniz. Bunu yapabilmek için şu andaki uygarlığın ayrılmaz parçasıdır. Başka bir söyleyişle bir
durumunuzu çok iyi açıklamalısınız. Şu andaki duru- ulusun edebiyatı o ulusun duygu, düşünce, düş gücü,
munuzu belirledikten sonra, “Hedefime ulaşınca ne de- özlem ve tutkular evreninin bir haritası gibidir. Şiirler,
ğişecek?” sorusuna cevap vermeye çalışın. Aldığınız romanlar, öyküler, oyunlar, denemeler, anılar da bu
cevabın içerisinde olumlu çok şey varsa hedefiniz için haritanın dağları, yaylaları, tepeleri ve düzlükleridir.
çalışmaya zaten kendiliğinizden başlayacaksınız ama Bu haritayı incelemek, o ulusun düşünsel ve duygusal
cevabınız bir “hiç” taşıyorsa içinizde hedefe ulaşmak coğrafyasını tanımaktır.
için gerekli olan enerjiyi bulamayacaksınız. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabi-
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden lir?
hangisidir?
A) Bir milletin edebiyatına bakarak o milletin değer yar-
A) Bir insanın kim olduğunu onun hedeflerine bakarak gılarını öğrenebiliriz.
anlarız. B) Edebî yapıtların gelişimi toplumdan topluma farklılık
B) Faydalı sonuçlar doğuracak hedeflerimiz olmalıdır. gösterir.
C) Her hedef belirli bir çalışmayla aşılır. C) Edebiyat akıldan çok duygulara seslenen bir sanat
D) İçinde bulunduğu durumdan memnun olan insanla- dalıdır.
rın hedefleri olmaz. D) Edebî eserlerin verdiği mesaj kişiye göre değişir.
E) Yapılan yanlışlar insanları daha planlı olmaya zorlar. E) Kültür ve uygarlık birbirinden ayrılmaz ögelerle kay-
naşmıştır.
2. Gece yarısı uyandım, içimden yazmak geliyordu hem 4. Manon Lescaut ve Robenson Kruzo’dan Proust’a uza-
de o ana kadar hiç aklıma gelmeyen özgün fikirlerdi nan zaman, romanın zaferler çağıdır. Ancak fetihten
bunlar. Kâğıt kalem almak için yatağımdan çıkmam ge- fethe koştuğu bu iki yüz yıl içinde roman bir Hamlet, bir
rekiyordu. Hava serindi. Üşendim kalkmaya. Epeyce il- Kaybolmuş Cennet, bir Mizantrop yaratabilmiş midir?
ham perimle baş başa kaldım. Yarın ilk işim bunları ya- Sanmıyoruz. Gargantua, Don Kişot, Güliver vs. birer
zıya döküp kalıcılığa ulaştırmak olacaktı. Düşünürken tomurcuk. Roman henüz sınırlarını çizmemiş, kendisi
uykuya dalmışım. Sabah telaşla yerimden fırladım, olamamıştır. Balzac diyeceksiniz. Evet, o bile, romana
kalem kâğıt almaya koştum. Gece yazamadıklarımı duyulan susuzluğu giderememiştir. Roman fazla dün-
yazacaktım ama kalemim sayfanın başında takıldı, ne yevidir ve dünyevi kalmaya mecburdur.
yazacaktım şimdi ben, neredeydi akşam beni yoklayan Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangi-
ilham perim? İşte yazarlık böyledir. Yazı, kendini yaz- sidir?
dırdığında yazmazsan sonra sen onu bulamazsın.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden A) Roman, diğer edebî türler kadar sevilmemiştir.
hangisidir? B) Kalıcı olmak isteyen sanatçılar roman türünden
uzak durmalıdır.
A) Her sanatçı eserlerini ilhamla oluşturur. C) Romanın kurmaca olması onun değerini azaltmak-
B) Yazar, ilham anını zamanında değerlendirmelidir. tadır.
C) Bazı sanatçılar eserlerinde kendilerinden söz eder- D) Sınırları tam belli olmadığından romanda diğer
ler. edebî türler kadar etkileyici ve kalıcı eserler yoktur.
D) Özgün eserler kaleme almak için çok çalışılmalıdır. E) Balzac diğer tüm romancılardan daha başarılı eser-
E) İyi bir yazar günün her saatinde çalışır. ler ortaya koymuştur.
TEST

5. Gazetelerin ve dergilerin dışında otobüs, tren ve diğer 7. Tarih boyunca edebiyat ve sanat akımları, değişik ko-
yolculuklarda hiçbir şey okumam. Etraf ne kadar sakin şullarda oluşmuştur. Büyük farklara, değişik yorumlara
ve tenha olursa olsun, bu yolculuklarda kitaba yönelt- karşın, akımları kesin tarihlerle birbirinden ayırmak
meye çalıştığım dikkat, mutlaka başka taraflara dağılır. edebiyat tarihi anlayışını basite indirgemek olur. Her
Eserden alacağım fikirler ve izlenimler, titremiş bir fo- akım kendinden sonra gelecek akımın da öncüsüdür
toğraf gibi bozuk olur. aynı zamanda. Bu yüzden akımları ayırırken sınırları
Kendini böyle tanıtan bir kişi aşağıdakilerden han- keskin çizgilerle çizmek, sanatı kalıplara sokmak olur.
gisi ile nitelendirilebilir? Bu parçada karşı çıkılan tutum aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Kitap seçimi yapmadan eline ne geçerse okur.
B) Yolculuk yaparken hiçbir şey okumaz. A) Akımların gençlerden az ilgi görmesi
C) Yalnızca fayda elde etmek için okur. B) Sanatçıların kendinden önceki yapıtları eleştirilmesi
D) Yolculuk yaparken kitap okumanın faydalı olmadığı C) Akımların, dönemlerin keskin çizgilerle ayrılması
inancındadır. D) Sanat akımlarının yenilikçiliği yitirmesi
E) Gazete ve dergi okumayı kültürlü olmanın ön koşulu E) Sanatçıların, akımların kalıplarına sığınması
olarak değerlendirilir.
6. Hoşlandığımız eserleri mutlaka tekrar okumamız ge- 8. Renkler, yalnızca görülen bir hayaldir. Kanıt olarak
rekir. İkinci hatta üçüncü okuyuşumuzda ilkinde dikkat fizikçiler, mavi bir halının karanlık bir odada kırmızı bir
etmediğimiz güzellikler bulacağız. Çünkü her kitap, bir domates veya beyaz bir fareden farklı renkte algılana-
şehir gibidir. Onu anlamak için turistler gibi içinden geç- madığını ileri sürmektedir. Nesnelerin renkleri, ancak
mek, hatta sokaklarından bir defa ağır ağır yürüyerek aydınlatılırsa seçilebilir. Bu bile ışık kaynağına göre
geçmek yetmez. Dikkate değer yerlerde tekrar tekrar farklılıklar gösterir. Beyaz fare, kırmızı bir ampulün
dolaşmak, şehrin içinde bir müddet yaşamak gereklidir. ışığında gün ışığında olduğundan başka görünür. Gün
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden ışığında bile çok büyük değişiklikler olur. Güneşin kay-
hangisidir? bolduğu bulutlu bir kasım gününü düşünün. Bütün ta-
biatta renkler kaybolur ve grinin tonları çevreye hâkim
A) Okumaktan hoşlanmadığımız eserler kendini bize olur.
kapatır. Bu parçadan çıkarılacak sonuç aşağıdakilerden
B) Kişi, okumak için kendi düzeyine uygun eserleri ter- hangisidir?
cih etmelidir.
C) Bir kitabı her okuyuşumuz onu yeniden keşfetme- A) Renkler insanoğluna göre gerçek, fiziğe göre sah-
mizdir. tedir.
D) Kitaplar da şehirler gibi binbir güzelliği içinde saklar. B) Tabiat renkleri barındırır ama onlar insanla birlikte
E) Okumak zannedildiği kadar kolay bir faaliyet değil- nitelik kazanır.
dir. C) Sadece ana renkler gerçektir, diğer renkler onların
yansımasıdır.
D) Renkler her insana göre değişiklik gösterir.
E) Renkler kendi başlarına gerçek değildir, onlara nite-
lik veren ortamdaki aydınlıktır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
24
AN
TE
KAZ
ST
1. İnsanı insan yapan en önemli ögelerden biri onun 3. Düşünme, olaylar ve varlıklar arasında bir bağ kurma-
sosyal donanımıdır. Ülke olarak teknolojide gelişmiş dır. İnsan, konuşabilen tek varlık olduğu için düşüne-
olabilirsiniz, yurdu bilgisayar ağıyla örebilirsiniz. Ama bilen tek varlık da yine insandır. Düşünme ‘‘sessiz bir
bütün bunlardan daha önemli olan, nitelikli insanın konuşma”, varlık ve hareketler-kavramlar arasında bir
yaratılabilmesidir. Bu da ancak zengin bir kültür ve ilişki kurma demektir. Varlık ve hareketleri düşünce
bilgi donanımıyla sağlanabilir. Bu bakımdan, ilköğre- âlemine dil taşır. Bu yüzden düşünce olmadan dil, dil
tim okullarında ve liselerde Türkçe, Edebiyat, Mantık olmadan da düşünce olamaz.
ve Felsefe derslerine en az diğer dersler kadar önem Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylene-
verilmesi gerekmektedir. Bu dersler eğitim öğretim bilir?
sürecindeki gençlerin sorunlara doğru bakabilmelerini,
düşünce boyutlarının genişlemesini, düşüncelerini yazı A) Dilin başlangıcı düşüncedir.
ve konuşma yoluyla ifade edebilmelerini sağlayan en B) Konuşma düşünce olmadan gerçekleşemez.
önemli derslerdir. C) Dil sadece insana özgü olmamasına rağmen düşün-
Bu parçada söz edilen derslere ilgili olarak asıl vur- ce sadece insana özgüdür.
gulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? D) Dil ve düşünce birbirini tamamlar ve birbirinden so-
yutlanamaz.
A) Bu derslere liselerde verilen önemin ilköğretimde de E) Dil ve düşünceyi bir araya getiren temel nokta sesli
verilmesi gerektiği konuşma gereksinimidir.
B) İlköğretimde sosyal donanımın, liselerde bilgisayar

donanımının oluşturulmasının mantık dersleri ile
sağlanabileceği
C) Nitelikli insan yetiştirmede göz ardı edilemeyecek
rollerinin olduğu
D) İlköğretim ve lise seviyesindeki gençlerin problemle-
rine bu derslerin çözüm sunduğu
E) İlköğretim ve liselerdeki eğitim eksikliğinin bu ders-
lerle giderilebileceği
2. 19. yüzyılın en önemli ve en görkemli girişimlerinden 4. Bir ülkenin tarihini ve tarih içindeki yerini o tarihi ya-
biri insanları sevmenin ve onların atılım yapmalarını şayan sanatçı ve bilginlerin eserlerinden öğrenmek
sağlamanın güçlü bir temele oturtulmasını sağlamak çok daha yararlı ve kalıcı olacaktır. Osmanlı’yı Hacı
olmuştur. Hangi kategoride olursa olsun, her insan Bayram-ı Veli’den, Fuzuli’den, Baki’den, Şeyh Galip’ten
insandır ve insan olarak da öbürleriyle eşit düzeyde- Mimar Sinan’dan, Dede Efendi’den okumak, sanırım
dir. Her insan aynı ilgiyi görmeye layıktır. Bu görüşün haritanın karşısındaki küçülmüşlüğümüzün anlamını
kökenlerinin çok eskilere dayandığı doğrudur. Ama 19. fark ettirecektir bize.
yüzyıl bu görüşü beslemiş, güçlendirmiş, geliştirmiş,
Bu paragrafta asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler-
bilimsel bir temele oturtmuş; yoksulların ve zayıfların
den hangisidir?
korunması doğrultusuna çekmiştir.
Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerin hangi- A) Ülkemizin sınırlarının geniş olduğu dönemleri düşü-
sinde doğru olarak verilmiştir? nünce insanın içi burkuluyor.
B) Türk milleti, pek çok âlim ve sanatçı yetiştirmiş bir
A) İnsanlar 19. yüzyıla kadar eşya gibi görülmüştür. millettir.
B) İnsanın bilimsel çalışmalara konu edilmesi, yoksul C) Osmanlı’yı en iyi anlatan, o dönemde yazılmış olan
insanların çoğalmasıyla olmuştur. tarih kitaplarıdır.
C) İnsana verilen değerin somut ve bilimsel bir temele D) Sınırları çok geniş olan Osmanlı İmparatorluğu’nun
yerleşmesi 19. yüzyılda olmuştur. gücünü uzun süre korumasının sırrı âlimleridir.
D) İnsan hiçbir zaman 19. yüzyılda olduğu kadar E) Bir devletin öyküsünü, o öyküyü dile getirenlerin ya-
önemli olamayacaktır. pıtlarından öğrenmek çok daha doğru olur.
E) Güçlülerle zayıflar arasındaki uçurum en fazla 19.
yüzyılda artmıştır.
TEST

5. Herkes bencillikten yakınıyor. Etrafındaki insanların sa- 7. Çocukluk, çok önemli bir çağdır. Çocukluk döneminin
dece kendilerini düşündüklerinden, başkalarının hakkı- gereklerini yaşayamayanlar ileride birçok sorunla karşı
na saygı göstermediklerinden şikâyet ediyor. İnsanların karşıya kalabilirler. Geçenlerde gazetelerde, bir şirketin
birbirine karşı duyarlı olmaları gerektiğini, bencilliğin müdürünü ofisinde oyuncak bir tabancayla yerlerde
kimseye bir yarar sağlamayacağını, üstelik büyük yuvarlanıp sağa sola ''Bam! Bam!” diye ateş ederken
zarar getireceğini anlatılıyor. Ancak bunun bir faydası gören çalışanların demeçlerini okuyunca aklıma kendi
olmuyor, bencillik sürekli artarak insanları kuşatmaya çocukluğum geldi.
devam ediyor. Paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisi-
Bu paragrafın ana düşüncesi aşağıdakilerden han- dir?
gisidir?
A) Çocukluk, öyle güzel bir çağdır ki ileriki yaşlarda ha-
A) Bencillikten şikâyet etmek, onun insanlar arasında tırlanınca insana hüzün verir.
yayılmasını önleyemez. B) Çocukluğunu yaşayamamış kişiler ileride çocukça
B) Günümüz insanının en çok şikâyet ettiği davranış hareketlerde bulunabilir.
biçimi bencilliktir. C) Her yaşın kendine has güzellikleri olduğu gibi zor-
C) Bencillikten şikâyet edenler, asıl bencillerdir. lukları da vardır.
D) Bencil insanlar, kendilerinden başka kimseyi düşün- D) Çocukça davranışlarda bulunan kişilerin hemen te-
mezler. davi edilmesi gerekir.
E) Bencillik, yeryüzündeki en kötü huy ve davranış bi- E) İnsanlar yaşlandıkça çocuklaşmaya ve çocukça
çimidir. davranmaya başlar.
6. Kar yağışıyla kendini iyice hissettiren kış, Doğu Anadolu’da 8. Sinema, "yedinci sanat" olarak kabul edilir. Onun her-
yolların kapanmasına neden oluyor. Hava şartlarını kese inebilen bir anlatım gücü vardır. Bu güç, onun
tartışamayız, mutlaka mevsimin gerektirdiği şekilde kar birçok sanat dalıyla ilişkili olmasından gelir. Müzik ve
da yağacak yağmur da. Bizim itirazımız, teknolojinin bu tiyatronun her türüne kendi içinde yer verir. Yazı ve
kadar geliştiği, şartların böyle iyi olduğu bir zamanda hâlâ sahneyle olan sıkı ilişkisi onu edebiyata da bağlar. Bu
köy yollarının aylarca kapalı kalmasına ve insanlarımızın yönden sinemayı güzel sanatların bir birleşimi olarak
buralarda kaderlerine terk edilmesine. görebiliriz.
Paragrafta yazarın yakındığı asıl durum aşağıdaki- Bu parçaya göre sinemanın en belirgin özelliği aşa-
lerden hangisidir? ğıdakilerden hangisidir?
A) Kışın zor şartları karşısında teknolojinin aciz kalma- A) Edebiyat ve tiyatrodan esinlenmesi
sı B) Her kesimden insana seslenebilmesi
B) Kar yağışının sadece köy yollarını etkiliyor olması C) Müzik ve tiyatroyla iç içe olması
C) Hava durumunun mevsim normallerinin altında sey- D) Çok yönlü bir sanat alanı olması
retmesi E) Karmaşık bir yapısının olması
D) Doğu Anadolu’da yaşayan insanların kış aylarında
önlem almamaları
E) Kar yağışıyla kapanan yolların açılmasının ihmal
edilmesi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
25
AN
TE
KAZ
ST
Paragrafta Yardımcı Düşünce - 1
1. Hava ulaşımından yararlanan insan sayısı on yıl 3. Sanatçı, 1950’lerden bu yana öykü edebiyatına kü-
öncekine göre on yedi kat arttı. Bilişim teknolojileri, çümsenmeyecek zenginlikler getirmiştir. Gerçekçi, top-
ülkenin %57’sine ulaşırken şu anda %96’sına ulaştı. lumcu, varoluşçu, ben merkezli gibi tarzlar altında top-
Demiryolunda hızlı ulaşım hiç yokken şu anda üç bin lanacak öykücülerimiz içinde ben merkezli hikâyeci ya-
kilometre civarına ulaştı. Trafik kazalarının en önemli zarlar arasında yer alır. Sivilceli yaşam sıkıntısını veren
nedeni olan gidişli gelişli yollar yerine tüm iller arası şu Erdal Öz, ergenlik dönemi sıkıntılarını veren Demirtaş
anda bölünmüş yollara kavuştu. Kıyı kentlerimizde de- Ceyhun’un yanı sıra sanatçı, edebiyatımızda el değ-
niz ulaşımından yararlanma %23’ten %50’lere çıktı. memiş patolojik hastalıklı konulara girer. Kişilerinin gizli
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı kalmış patolojik iç dünyalarını günyüzüne çıkarır.
yoktur? Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Hava ulaşımından yararlanma yaygınlaştı mı?
B) Ulaşımdaki gelişmeler ticarete fayda sağladı mı? A) Öykücülüğümüzün gelişmesinde katkısı olduğuna
C) Bilişim teknolojilerine ülkemizin ne kadarı ulaşır du- B) Öykülerinin gerçeklik yönünün eksik olduğuna
ruma geldi? C) Ben merkezli öykücülerimiz içinde yer aldığına
D) Ulaşım alanında hiç olmayan bir alanda atılım oldu D) Kimsenin ele almadığı konuları işlediğine
mu? E) Kişilerinin sorunlu ruhsal dünyalarını yansıttığına
E) Deniz ulaşımında gelişmeler oldu mu?
2. Sanayileşmeyle birlikte yoksulluk problemi derinleşerek 4. San Francisco, New York kadar kargaşalı ve heye-
devasa boyutlara ulaşmıştır. Nedenlerini ve sonuç- can verici olmayabilir. Ama sisli ya da güneşli olsun,
larını tam olarak birbirinden ayıramasak da adaletsiz gezmeye, bakmaya doyamayacağınız kadar güzel bir
gelir dağılımı, bölgeler arası eşitsizlikler, göçler bu şehir. Sokaklardan, evlerden, müzelerden gözlerinizi
yoksulluğun akla gelen ilk sebepleridir. Parayı ve buna alamıyorsunuz. Yazın, soğuğun iliklerinize işlediği gün-
bağlı gücü elinde bulunduranların bencilliği, paylaşım ler az değil. Sonbaharı ise iklimiyle olduğu kadar kentin
duygusunun kaybolması, tüketim çılgınlığı, yetinme uyanışıyla da size, “Buraya gelmeniz için en doğru
(kanaatkârlık) duygusunun kaybolması problemi büyü- zaman.” diyor.
ten diğer sebeplerdir.
Bu parçadan San Francisco ile ilgili aşağıdakiler-
Bu parçanın yazarı, yoksulluk probleminin çözümü den hangisine ulaşılamaz?
için aşağıdakilerden hangisini önermez?
A) Her mevsimde turist çektiğine
A) Sanayileşme hızının düşürülmesini B) Karmaşıklığının New York kadar olmadığına
B) Gelir dağılımında adaletin sağlanmasını C) Açık ya da kapalı havada bile güzel olduğuna
C) Bölgeler arası farklılıkların giderilmesini D) Yaz mevsiminde de insanı üşütecek günler yaşan-
D) Topluma tüketim bilincinin verilmesini dığına
E) Paylaşımın öneminin kavratılmasını E) Gezilecek en uygun mevsimin sonbahar olduğuna
TEST

5. Çocuğa imkânlarınız ölçüsünde, yeteri kadar harçlık 7. Aileler, ergenlik çağındaki çocuklarına karşı sabırlı ol-
vermelisiniz. Önceleri mümkünse harçlığını günlük ola- malılar. Çocuklarına anlayışla yaklaşıp onlarla sağlıklı
rak vermeniz gerekir. Daha sonra bunu haftalık, aylık bir iletişim kurmaya çabalamalılar. Çocuklarına sevgi
olarak verebilirsiniz. Bunu yaparken de çocuğunuzun göstermeli, bu sevgide oldukça cömert davranmalılar.
ihtiyaçlarını göz önüne alarak ona niçin harçlık verdi- Onlardaki başkaldırı, çatışma, öfke duygularını en aza
ğinizi anlatacaksınız. Böylece kendisini yönetmesini indirecek yaklaşımlar göstermeliler. Çocuğu anladıkla-
öğrenecek ve sorumluluk duygusu kazanacaktır. rını hissettirmeli, onun kendileri için çok değerli olduğu-
Bu parçada anne-babalara aşağıdakilerden hangisi nun farkına varmalarını sağlamalılar. Bütün bunları ya-
önerilmemektedir? pabilmeleri için de ailenin onun artık bir çocuk değil de
yetişkinliğe adım atan kendi ayakları üstünde durmaya
A) Çocukların harçlığının belirlenmesinde aile olanak- çalışan bir birey olduğunu kabullenmeleri gerekir.
larının göz önünde bulundurulması Bu parçada ailelere önerilen tutumlar içinde aşağı-
B) Çocuğa harçlık verilmesinin gerekçelerinin açıklan- dakilerden hangisi yoktur?
ması
C) Harçlık belirlenirken çocuğun ihtiyaçlarının dikkate A) Sabırlı olma B) Anlayışlı olma
alınması C) İyi iletişim kurma D) Özgür bırakma
D) Çocuğun harçlık verme zamanlarının kademeli ola- E) Değer verme
rak belirlenmesi
E) Çocukta tasarruf bilincinin oluşturulmaya çalışılması
6. Yazar, öykücülükte tek bir anlayışı sürdürmesine 8. Stefan Zweig’in, Fransızların ünlü şairi “Verlaine”in
rağmen, bu anlayışın övgü ya da yergisini yapmıyor. adını taşıyan eseri, akademik bir nitelik taşımıyor; nes-
Ruhsal devinimlerini saptayarak tezci yazar durumuna nelliğe dayanmıyor. Yalnız yazar, şair Verlaine'i, ondan
düşmüyor. Tezin tekdüzeliğinden kurtuluyor ama ken- söz eden hiçbir metinde olmayan biçimde Verlaine’in
dini tekrar etmenin tekdüzeliğine düşüyor. Tek bir yolla, kişiliğini en ince kıvrımlarına kadar lif lif açıyor.
bir kitap yazmanın güçlüğü, onu bu tekrara düşürüyor. Şiirlerindeki dizelere rumuzlayıp gizlediği ruh dünya-
Bu güçlüğü yenmek için tek yolla bağıntılı birçok ayrın- sının röntgenini çekiyor. Şairin şiiriyle çıktığı, herkesin
tıyı kullanmaya çalışıyor ama bu da onu kurtarmıyor. şapka çıkardığı yüksek mevkiyi, yine şairin ruh ve ya-
şam dünyasıyla yerle bir ediyor.
Bu parçada sözü edilen öykü yazarıyla ilgili aşağı-
dakilerden hangisine ulaşılamaz? Bu parçada, sözü edilen eserle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez?
A) Bütün öykülerini aynı anlayışla yazdığına
B) Öykülerinde bir tezin savuncusu durumuna düşmek- A) Öznel bir tutumla yazıldığı
ten kurtulduğuna B) Akademik yönünün başarılı olduğu
C) Öykülerinde kimseyi övmeye ya da eleştirmeye yö- C) Özgün bir nitelik taşıdığı
nelmediğine D) Şairin karakter yapısını yansıttığı
D) Ayrıntıları kullanarak tekrardan kurtulma çabasının E) Şairin saygınlığının kaybolmasına yol açtığı
sonuç vermediğine
E) Tek bir anlayışla öykü yazmasının, kendisini tekrara
yol açtığına
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
26
AN
TE
KAZ
ST
1. Dünyada iki kelaynak kuşu popülasyonu bilinmektedir. 3. İtalya’nın Abbiategrasso kentinde düzenlenen
Bunlardan biri Fas’ta biri Birecik’te yaşayan kolonidir. Cittaslow Genel Kurulu’nda Artvin’in Şavşat ilçesine
Bu iki koloni mensupları birbirine benzemekle birlikte ‟Cittaslow Sertifikası” verildi. Böylece Türkiye’deki
aralarında yapısal, genetik ve davranışsal farklılıklar ‟Sakin Şehir” sayısı 10’a yükseldi. "Sakin Şehir" ağı,
bulunmaktadır. Dış etkenlere, kimyasal ilaçlara karşı küreselleşmenin getirdiği hıza ve tüketime dayanan,
son derece hassastır Birecik’tekiler. Fas’taki kelaynak- yerleşimleri aynılaşmaya sürükleyen yaşam biçimini,
lar biraz daha dayanıklı yapıya sahipler. anlayışını değiştirmeyi hedefliyor. Bu sertifika; kimliğini,
Bu parçadan hareketle kelaynaklarla ilgili olarak yerel değerlerini, doğa ve kültür varlıklarını, geleneksel
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? üretim biçimlerini koruyan şehirlere veriliyor.
Bu parçaya göre “Sakin Şehir” sertifikası alabil-
A) Dünyada iki kolonisinden birinin Türkiye’de bulun- menin koşulları arasında aşağıdakilerden hangisi
duğu yoktur?
B) Dünyada sayıları çok az olan bir kuş türü olduğu
C) Fas’ta bulunanlarla Birecik’te bulunanların genetik A) Kimliğini koruyabilme
yapılarının bütünüyle aynı olmadığı B) Yerel değerlerini yaşatma
D) Fas’takilerinin daha dayanıklı bir yapıya sahip oldu- C) Doğa ve kültür varlıklarını koruma
ğu D) Üretimi geleneksel biçimleriyle sürdürme
E) İki kolonideki kuşların davranışlarında farklılıklar E) Küreselleşmeye karşı olma
olduğu
2. Ayakkabıda ne kadar az dikiş varsa ayaklarının su ge- 4. Antik Çağda, Biga Yarımadası’nda Kyzikene ile Kaikos
çirmezliği o kadar yüksektir. Ayakkabıların goretek ku- arasında kalan bölge Troas adıyla bilinirdi. Troas
maş kaplı olması çok önemli. Bu kumaş türü dışarıdan Bölgesi granit sütunlarıyla ünlenmişti. Günümüzde
içeriye su geçirmiyor. Bunun yanı sıra içeriden dışarıya Çanakkale’nin Ezine ilçesi sınırları içinde kalan bu böl-
ter buharını ileterek ayağın kuru kalmasını da sağlıyor. gede taş ocaklarında işlenen granit sütunlar, özellikle
Ayrıca ayakkabı, bileği mutlaka kavramalı, kaygan ze- 2. yüzyıldan itibaren, Anadolu’da yer alan birçok Roma
minde iyi tutunabilmelidir. Tabanı ise yere bastığınızda kentine, imparatorluğun merkezi Roma’ya, Yakındoğu
taşları hissettirmeyecek kadar sert ama yürüyüşünüz ve Kuzey Afrika kentlerine gönderilirdi.
için de esnek olmalıdır. Bu parçada sözü edilen Troas Bölgesi'yle ilgili aşa-
ğıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
Bu parçadan ayakkabılarla ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Antik Çağ’da hangi bölgeler arasında yer aldığına
B) Granit sütunlarıyla ünlü olduğuna
A) Yapımında kullanılan goretek kumaş türünün özel-
C) Roma İmparatorluğu’nun önemli şehirlerinden biri
liklerine
olduğuna
B) Su geçirgenliğinin dikişleriyle ilgisine
D) Granit sütunlarının nereden çıkarılıp nerelere gön-
C) Tabanının nasıl olması gerektiğine
derildiğine
D) Bakımının nasıl yapılacağına
E) Günümüzde hangi bölgede bulunduğuna
E) Ayakları kuru tutmasının neye bağlı olduğuna
TEST

5. Mutluluk her ne kadar kontrol edilemez bir duygu gibi 7. Aletlerin çoğalmasıyla, avlanma savunma ve yemek
düşünülse de kişinin beynini ve hayata bakışını bu yapma olanakları gelişmiştir. Tohumların ekilme yön-
yönde eğitebileceği kanıtlanmış bir gerçektir. Hepimizin temleri öğrenildikten sonra tarım başlamış ve yerleşik
ulaşmaya çalıştığı bu duygu, herkes için farklı anlamlar hayata geçilmiştir. Yerleşik hayata geçişle birlikte
taşır. Bazısı için mutluluk, sıkı bağları olan bir aile ve barınma ve savunma yöntemleri arttırılmıştır. Bu ar-
iyi arkadaşlıklar, dostluklarken bazıları için başarılı bir tışla birlikte insan nüfusu da artmıştır. Büyüyen insan
kariyer, bir diğeri içinse sağlıklı, rahat bir hayat olabilir. topluluklarının ihtiyaçları artınca insanlar, mevsimsel
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi değişiklikleri izlemek yerine değişik saklama ve avlama
söylenemez? yöntemleri geliştirmiştir. Muhtemelen bu yöntemlere,
“Komşunun sakladığı ürünleri zorla alma” eklenmiş ve
A) Mutlulukla ilgili bir kanının yanlış olduğu belirtilmiştir. savaşlar da buradan çıkmıştır.
B) Kişilerin kendilerini mutlu olma yönünde eğitebilme- Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisinin
sinin mümkün olduğu söylenmiştir. söylenmesi yanlış olur?
C) Mutluluğa insanların farklı anlamlar yüklediği ifade
edilmiştir. A) İnsanoğlu yeni aletle sayesinde sahip olduğu ola-
D) Mutluluğu ortaya çıkaran etmenlerin kişilere göre nakları çoğaltmıştır.
farklı olabileceği anlatılmıştır. B) İnsanlık tarihindeki gelişmeler birbirini tetikleyerek
E) Mutluluğu yakalamanın bütünüyle insanın kendisine ilerlemiştir.
bağlı olduğu savunulmuştur. C) Yerleşik hayata geçiş, nüfus artışını hızlandırmada
önemli bir etken olmuştur.

D) Savaşların temelinde toplumların ihtiyaçlarını karşı-
lamasının olduğu düşünülmektedir.
E) İnsanların çabaları, ihtiyaçlarını gidermede yetersiz
kalmıştır.
6. Su, yaşamın en temel maddelerindendir. Sulak alanlar 8. Şiirde dil, düzyazıda olduğundan farklıdır. Örneğin
bu maddenin bütün canlılar için sürekliliğin sağlanma- romanın temel ögesi olaydır, tiptir, bir sorundur. Şiirin
sında temel işleve sahiptir. Bu alanlar suyun kalitesinin temel birimi, ögesi ise kelimelerdir. Romancı için dil bir
korunması, kirliliğinin arıtılmasında önemli görevleri ye- araçtır, şiirde dil hem araç hem de ortamdır. Dil, şiirin
rine getirir. Bu nedenle hayati öneme sahip sulak alan- bir yerde gövdesi gibidir. Şiirde dil apayrı bir işlevle
ların korunup yaşatılması gerekir. Sürdürülebilir sağlıklı ortaya çıkar. Kelimeler aynı zamanda duygu, düşünce
bir çevre için, insanları da etkileyecek olumsuzlukların olur şiiirde. Şiirin dünyası bütünüyle dille, kelimelerle
yaşanmaması için bu alanlar gerçekten vazgeçilmezler kurulur. Kelimeler şiirde esnekleşir, kendi dünyalarının
arasındadır. dışına taşar.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
miştir? maz?
A) Sulak alanların bütün canlılara su sağladığına A) Şiirde estetik bir dil kullanma kaygısı olduğuna
B) Sulak alanların canlılık ve canlı çeşitliliği sağladığı- B) Şiir dilinin düzyazı diliyle aynı olmadığına
na C) Dilin ve kelimelerin şiirin ana unsuru olduğuna
C) Sulak alanların korunmasının gerekliliğine D) Düzyazılarda dilin bir araç işlevi olduğuna
D) Sulak alanların suyun kalitesizleşmesini ve kirlen- E) Şiirde kelimelerin sınırların dışına çıkacak biçimde
mesini engellediğine kullanıldığına
E) Sulak alanların sağlıklı bir çevre için vazgeçilmez
olduğuna
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
27
AN
TE
KAZ
ST
1. Denizlerden buharlaşan sular, yukarıda yoğunlaşıp 3. Fosil yakıt kullanımı, sanayileşme, hızlı nüfus artışı,
aşağıya yağmur hâlinde düşünce bu yağmur suları, enerji üretimi, ormansızlaşma gibi etkenler sonucunda
pek çok pisliği ve suda eriyen maddeyi nehirlere, özel- atmosfere salınan gazlar doğal sera etkisini artırmakta-
likle denizlere sürüklemektedir. Bu şekilde pislikler, dır. Bu artışın sonucu olarak yeryüzü ısınmakta, buhar-
kirleticiler havadan ve topraktan sulara geçmektedir. laşma fazla olmakta ve iklim dengesi bozulmaktadır.
Karalardan sökülebilen ve sular tarafından sürüklene- İklim dengesinin bozulması, yağış düzeninin bozulma-
bilen taşlar ve topraklar da bu kirletici maddeler gibi sına yol açmaktadır. Bunun yanında toprağın nem tut-
denizlere taşınmaktadır. Bu taşınmayla ister kirleticiler ma oranı düşmektedir ve toprakta çölleşme meydana
olsun isterse taş ve topraklar, geri dönüşümü olmaya- gelmektedir.
cak biçimde sulara karışmaktadır. Bu parçaya göre toprağın çölleşmesinde
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiş- I. Fosil yakıt kullanımı
tir? II. Nüfus artış hızı
III. Ormansızlaşma
A) Suların, kirleticileri ve toprakları taşımasının engel- IV. Yeryüzünün ısınması
lenemeyeceğine olaylarından hangileri başka nedenlerin sonucu
B) Yağmur sularının, denizlere kirleticileri ve toprakları olarak dolaylı rol oynamaktadır?
taşıdığına
C) Yağmurun, denizden yükselen su buharından oluş-
A) Yalnız I. B) Yalnız IV. C) I. ve IV.
tuğuna
D) Denizlerin, yağmur sularının taşıdığı maddelerle D) II. ve III. E) I, III. ve IV.
kirlendiğine
E) Havadaki ve topraktaki kirleticilerin sulara karıştığı-
na
2. Küresel ısınma ve buna bağlı olarak meydana gelen 4. Çevre kirliliğinin temelinde insan faaliyetleri yatmakta-
iklim değişimi sürecinin yaratacağı veya yaratmış oldu- dır. Dolayısıyla, insan davranışları ve toplumun çevre
ğu ekonomik, ekolojik ve sosyolojik sonuçlar, dünyanın bilinci, çevre kirliliğiyle mücadelede çok önemlidir.
hiçbir yerinde henüz tam anlamıyla kavranamamıştır. İnsan olarak bilmeliyiz ki tükettiğimiz her şey, ekosis-
Ancak bilim insanları yaptıkları araştırmalarda, insan- teme bir kirlilik yükü olarak dönmektedir. Tükettiğimiz
ların bu tehlikelerle er geç karşılaşacağını ve bunların gıda, harcadığımız enerji ve diğer tüketim mallarının,
yaratacağı sonuçların neler olabileceğini bilimsel veri- hem üretiminin hem de bunların artıklarının çevreye
lere dayanarak açıklamaktadırlar. yüklediği bir kirlilik yükü vardır. Öyleyse birey olarak
Bu parçada küresel ısınma ile ilgili aşağıdakilerden çevre açısından üzerimize düşen, yapabileceğimiz ka-
hangisine değinilmemiştir? dar az tüketmektir.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
A) İklim değişimine yol açabileceği yoktur?
B) Tehlikeli sonuçlarını insanların yaşamasının kaçınıl-
mazlığı A) Çevre kirliliğinde asıl etken nedir?
C) Sonuçlarının bilimsel verilerle ortaya konduğu B) Çevre kirliliğiyle mücadelede önemli olan nedir?
D) İnsanların zamanla daha duyarlı olacağı C) Çevre kirliliğine karşı insanlar yeteri kadar bilinçli
E) Yarattığı sonuçların tam olarak anlaşılmadığı midir?
D) Tüketim maddeleri, çevre kirliliğinde etkili midir?
E) Çevre kirliliğini önlemede her ferdin yapması gere-
ken nedir?
TEST

5. Bugün çok önemli bir çevre problemi olan ve özellikle 7. Bahçemizde bir manolya ağacı vardı. Babaannemin
insan sağlığını etkileyen hava kirliliği, atmosfer bileşik- de dudaklarından manolya şarkısı hiç gitmezdi:
lerinin değişmesiyle başlamaktadır. Atmosfer, genellikle ʽʽKoklamaya kıyamam, benim güzel manolyam!”
içerisine karışan toksinli maddeleri eriterek etkisiz hâle Babaannem koklayınca bile solar dediği için ağaca
getirir. Buna rağmen meteorolojik ve coğrafik şartlara tırmanmaya çalışan hatta etrafında koşan çocuklara
bağlı olarak devamlı kirlenmektedir. Çeşitli amaçlarla bile kızardım. Rüzgâr esince öyle tatlı bir koku gelirdi ki
yakılan ateşler, fabrika ve ev bacalarının dumanları, burnuma... Bu manolya ağacına âdeta bağlanmıştım,
araçların egzoz gazları, yanardağların çıkardığı du- onu tutkuyla seviyordum. Bu sevgi, kaybettiğimiz baba-
manlar havaya çeşitli zehirli gazların oldukça fazla mik- annemin hatırası olduğu için mi oluşmuştu? Kim bilir?
tarda karışmasına neden olmaktadır. Bu, kirliliği sürekli Ağaca bir şey olursa babaannemin hatırası sarsılacak
hâle getirmektedir. gibi gelirdi.
Bu parçadan hava kirliliğiyle ilgili olarak aşağıdaki- Bu parçanın yazarı manolya ağacıyla ilgili olarak
lerden hangisine ulaşılamaz? aşağıdakilerden hangisine değinmemiştir?
A) İnsan sağlığını etkilediğine A) Duyduğu sevgiye

B) Atmosferin yapısının değişmesiyle oluştuğuna B) Görünümünün güzelliğine
C) Bütünüyle insanlar tarafından kirletildiğine C) Korumaya çalıştığına
D) Atmosfere karışan zehirli gazlardan kaynaklandığı- D) Kokusunu çok beğendiğine
na E) Babaannesinin bir hatırası gibi algıladığına
E) Sürekli bir şekilde gerçekleştiğine
6. Gıda kıtlığının giderilmesi için tarımdaki verimliliğin ar- 8. Bostancı’nın adı, kimi kaynakların söylediği gibi, bu-
tırılması gerekmektedir. Bu nedenle kimyasal gübreler rada çok bostan olduğu için böyle değildir. Osmanlı
ve tarım ilaçları verimin yükseltilmesinde vazgeçilmez- Dönemi’nde, İstanbul’u Anadolu’ya bağlayan ana yol
ler arasına girmiştir. Bu gübre ve ilaçların kullanımı- Bostancı’dan geçiyordu. Kentin bu doğu sınırında, bir
nın planlanması ve kontrol edilmesi kaçınılmaz bir Bostancı Derbendi yani karakolu kuruldu. Bu karakol,
gereklilik hâline gelmiştir. Ülkemizin bazı bölgelerinde İstanbul’a giriş çıkışları kontrol ediyor, kentte işi gücü
bazı tarım ürünlerinde bilinçsiz tarım ilacı kullanımı ya- olduğunu kanıtlayamayan ya da kentte yaşayan bir ke-
pılmaktadır. Bilinçsiz kullanılan ilaçlar da sağlığı tehdit fil gösteremeyenleri buradan geçirmiyordu.
etmek, doğal dengeyi bozmak gibi geri dönüşü çok zor Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
yan etkiler oluşturmaktadır. Planlama ve denetim me-
kanizması bu yüzden elzem hâle gelmiştir. A) Bostancı adının kaynağının yanlış bilindiği
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- B) Osmanlı Dönemi’nde Bostancı’nın anayol
güzergâhında olduğu
miştir?
C) Bostancı’da İstanbul’a giriş-çıkışları kontrol amacıy-
la karakol kurulduğu
A) Gıda yetersizliğinin giderilmesinin tarımda verimliliği
D) Bostancı Derbendi’nin İstanbul’da işi olmayanları
artırmaya bağlı olduğuna
şehre almadığı
B) Tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımının olmaz-
E) Bostancı’nın Osmanlı Dönemi’nde önemli bir yerle-
sa olmaz bir duruma geldiğine
şim yeri olduğu
C) Ülkemizin kimi yörelerinde tarım ilaçlarının bilinçsiz-
ce kullanıldığına
D) Tarımda ilaç ve gübre kullanımının sağlık açısından
tehlikeler doğurduğuna
E) Gübre ve ilaç kullanımında denetim mekanizmaları-
nın sorumluluğunu yerine getirmediğine
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
28
AN
TE
KAZ
ST
1. Bizim gibi toplumlarda her anne ve babanın hayattan 3. Yarına dair yok hiçbir beklentim
beklentileri ortaktır. Hiçbir zaman bu beklenti, para Kimsesizliğim büyür kalabalıkta bile
veya başka bir şey olmamıştır. Bütün ebeveynler ço- Hiç boy vermedi mutluluk söylentim
cuklarına güzel bir gelecek sunabilmek için yaşarlar. Günüm, dünümden daha da artan çile
Onları büyütmek, eğitmek, hayata hazırlamak en kut- Yapmasaydım dediğim sayısız özentim
sal görevleridir. Çocukların mutluluğuna şahit olmak Kekremsi bir tat veriyor sürekli dile
bir ebeveynin görmek istediği tek şeydir. Onu en çok Bu dizelerin şairiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi
gururlandıran çocuğunun başarısıdır ve bu başarı ço- söylenemez?
cuktan çok ebeveyni mutlu eder.
Bu parçaya göre ebeveynler ile ilgili olarak aşağı- A) Karamsar B) Umutsuz C) Pişman
dakilerden hangisi söylenemez? D) Alıngan E) Yalnız
A) Bazı toplumlarda benzerlik gösterdikleri

B) Çabalarının, davranışlarının çocuklarına iyi bir gele-
cek sağlamaya yönelik olduğu
C) Çocuklarını hayata hazırlamaya çalıştıkları
D) Çocukları için her türlü özveride bulundukları
E) Çocuklarının başarılarının onlar için mutluluk kayna-
ğı olduğu
2. Fosil yakıtlar olan petrol, kömür, doğal gaz; çekirdek 4. Çoğu, Aşı Koyu ve civarında bulunan su altı mağara-
yakıtlar olan uranyum, toryum, lityum tükenir enerji ları, genellikle kısa galerilerden oluşuyor. Buralardaki
kaynaklarını oluşturmaktadır. Yüzyıllardır kullanılan ve en uzun mağara galerisi ancak 100 metre. Bu şekilde
yararının yanında zararları da olan bu tükenir yakıtların kısa galerilerden oluşan mağaralara ‘‘kovuk’’ deniyor.
alternatifi, temiz ve tükenmez enerji kaynaklarıdır. Bu Aşı Koyu’nun bulunduğu yer olan Sarıgerme ve çevre-
enerji kaynakları ise güneş, biyokütle, rüzgâr, deniz sindeki kovuklar, şüphesiz Türkiye denizlerinin en ilginç
dalgaları, okyanus sıcaklık farkları, yağışların oluş- dalış noktaları arasında. Hatta kovuk dalışı yapılacak-
turduğu suların gücü gibi kaynaklardır. Bu temiz ve sa Sarıgerme, listenin başında yer alır.
tükenmez kaynaklar, uygun teknolojilerin geliştirilmesi Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme-
durumunda on milyardan fazla insana yetecek güce miştir?
sahiptir.
Bu parçadan hareketle enerji kaynaklarıyla ilgili A) Aşı Koyu’nun nerede bulunduğuna
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Kovuk dalışlarının çok ilginç yönleri olduğuna
C) Aşı Koyu civarındaki su altı mağaralarının fiziki
A) Tükenir enerji kaynaklarının, enerji ihtiyacını karşıla- özelliklerine
mada yetersiz kaldığı D) Türkiye’de kovuk dalışlarının en ilginç yerinin
B) Tükenir kaynakların aynı zamanda zararlarının da Sarıgerme olduğuna
olduğu E) “Kovuk” adının küçük ölçekli su altı mağaralarına
C) Tükenir kaynaklara alternatif daha temiz kaynakla- verildiğine
rın olduğu
D) Tükenmez kaynaklardan yararlanmak için uygun
teknolojiye ihtiyaç duyulduğu
E) Sınırlılığı bakımından iki gruba ayrıldığı
TEST

5. Kendi içinde iyiden iyiye uzmanlaşmaya dönüşen çağ- 7. Ben gizli bir asiliğe sahibim. Yazar olmamdaki en bü-
daş edebiyat için teorik (kuramsal) çalışma eksikliği- yük ruhsal etki, kendimi hiçbir şeye mecbur hissetme-
mizi artık görmezlikten gelemeyiz. İnceleme, eleştirme memdi. Mecburiyet denen hâlin her türlüsünden kur-
alanımız bomboş, kısır. Sanatçılarımız özgünlüklerini, tulmak için, ömrümün büyük bir kısmını verdim. Şimdi
başarılarını değerlendirecek, kendilerini edebiyatın artık orta yaşlardayım, ailemin bana ihtiyacı olduğu
karmaşık derinliklerinden çıkaracak eleştirmenler bekli- anlar dışında, kendimi hiçbir şey yapmaya mecbur
yorlar. “Edebiyatımızda roman yok, şiir çıkmazda, öykü hissetmiyorum. Birkaç yıldır köy hayatına sığınmış du-
kendine ait özelliklerini kaybetti.” gibi beylik cümlelerle rumdayım, ıssız bir dağ başında sobayla ısınan küçük
edebiyat eleştirisi yapılmasının devri bitti. Eleştirmenin, bir evde oturup romanlarımı yazıyorum. Müziğimi dinli-
incelemecinin edebiyatın karanlık dehlizlerine kadar yorum.
inip bu dehlizlerde yolunu kaybedenlere de yol göster- Bu parçada kendinden bu şekilde söz eden bir ya-
mesi gerekiyor. zarla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme-
miştir? A) Yazarlığa yönelmesinin asi bir mizaca sahip olma-
sından kaynaklandığına
A) Edebiyatımızın teorik çalışmalarının yetersiz oldu- B) Ömrünün büyük bir kısmını olumsuzluklarla müca-
ğuna deleyle geçirdiğine
B) Eleştiri ve inceleme alanında yeterli eser verilmedi- C) Zorunluluk durumlarından kurtulmak için uzun bir
ğine uğraş verdiğine
C) Çağdaş edebiyatımızın oluşumu için zamana ihtiyaç D) Kendini ailesi dışında hiçbir şeye sorumlu hissetme-
olduğuna diğine
D) Yazar ve şairlerin kendilerine yön verecek eleştir- E) Bir köy evine çekilip roman yazmakla meşgul oldu-
menlere ihtiyaç duyduğuna ğuna
E) Basmakalıp sözlerle edebiyat eleştirisi yapılamaya-
cağına
6. Zamanımızda tedirginlik duyduğum, yakınmak iste- 8. Girintili çıkıntılı sahil boyunca uzanan Budva,
diğim konular var. Yazılarımda yakın geçmişten söz Karadağ’ın en büyük tatil merkeziydi. Denize uzak di-
etmem de bu tedirginliğin sonucudur. Çünkü artık ğer kentlerdekinin aksine Budva’nın bütün sokakları ve
nitelikten çok nicelik egemen görünüyor ortalıkta. caddeleri kalabalıktı. Diğer kentlerden gelenler ve tu-
Edebiyattan çok edebiyatın sosyolojisiyle uğraşılıyor. ristlerle dolup taşıyordu. Halk plajının hemen arkasında
Edebiyat ve sanat dergilerinin yerini edebiyat ve sanat bulunan oldukça geniş Slovensa Obala Caddesi’nde
gazeteleri almış. Ortalık bilgi özetlerinden, edebiyat bile yürürken zorlanıyordum. Bu caddenin başlangıcı
haberlerinden geçilmiyor. Yedi yüz sayfalık bir edebiyat sayılan yerde bulunan, Budva’nın en eski ve surlarla
yıllığı hemen hemen baştan sona edebiyat ve edebi- çevrili bölgesi Stari Grad, yani Eski Kent bile kalabalık-
yatçı haberleriyle yüklü. Yetenek ve yeterlilik sınavı tı.
vermiş bazı eleştirmenlerimiz, çelimsiz kitap tanıtma Bu parçada Budva kentiyle ilgili aşağıdakilerden
yazıları, edebiyat haberleri üretir olmuş. hangisine değinilmemiştir?
Bu parçanın yazarı aşağıdakilerin hangisinden ya-
kınmamaktadır? A) Sahil şerindindeki en önemli tatil şehri olduğuna
B) Karadağ’ın denizden uzak kentlerine göre daha ka-
A) Edebiyatta kaliteden çok, niceliğe önem verilmesin- labalık olduğuna
den C) Kalabalığın turistler ve diğer kentlerden gelenlerden
B) Edebiyat dergilerinin özelliğini yitirmesinden kaynaklandığına
C) Edebiyat yıllıklarının işlevinden uzaklaşmasından D) Kentin en eski bölgesinin surlarla çevrili olduğuna
D) Eleştirmenlerin ciddi eleştiri yazıları yazmamasın- E) Ekonomisinin tamamen turizme dayandığına
dan
E) Edebiyatın toplumsal(sosyolojik) etkilerinin göz ardı
edilmesinden
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
29
AN
TE
KAZ
ST
Ses Bilgisi - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte 4. Sen bir ceylan olsan ben de bir avcı
hem ünsüz sertleşmesi hem de ünsüz yumuşaması
Avlasam çöllerde saz ile seni
vardır?
Bulunmaz dermanı yoktur ilacı
A) Yazarın son kitabından övgüyle bahsetti.
B) Doğanın nimetlerinden yararlanılıyor burada. Vursam yaralasam söz ile seni
C) Sahnelenen oyunu büyük keyifle seyrettik.
D) Sanırım geleneklerinize bağlısınız.
E) Giderek değiştiğimizin farkına varıyoruz. Bu dörtlükte kaç yerde ulama yapılabilir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralmasına 5. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ünlüyle başlayan
örnek yoktur? bir ek aldığında hece sayısında bir değişiklik ol-
maz?
A) Bir senaryo yazmayı kardeşim çok istiyordu.
B) Sabırsızlıkla memleketine döneceği günü bekliyor. A) dilim B) geçit
C) Akşamları komşularla toplanıp film izliyoruz. C) giyim D) besin
D) Hatalarını kabullenmeyen insanları sevmiyormuş.
E) Ben neden sessiz kaldığınızı biliyorum. E) seyir
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz düşmesi 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü aşınması ör-
görülen bir sözcük kullanılmıştır? neklenmiştir?
A) Uçurtma alçaldıkça çocukların morali bozuluyordu. A) Bu şiiri nasıl yazdığınızı çok merak ediyorum.
B) Küçükçe bir kasabada çay molası verdik. B) Devrik anlatımınız şiire hareket kazandırmış.
C) Hava soğuyunca herkes sobanın etrafına toplandı. C) İmge dünyanızdaki canlılık dikkat çekici.
D) Uyku, göz kapaklarımı esir almak üzereydi. D) Keşfedilmemiş konularda yürüyor dizeleriniz.
E) Gönlümden geçenleri ne güzel anlatıyor sanatçı. E) Ahenk, şiiri okuyanları âdeta sarmalıyor.
TEST
Ses Bilgisi - 1
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte 10. Bir kalbim var ki benim, sevdiğinden burkulur;
farklı bir ses olayı vardır?
Kahredenden ziyade, sevilenden korkulur...
A) Onunla görüştükten sonra kararımızı vereceğiz. Bu dizelerde ünsüz yumuşamasına kaç örnek var-
B) İhtiyacınız olan her şeyi buradan alabilirsiniz. dır?
C) Beğendiğim bu kitabı yıllarca saklayacağım.
D) Bu tavrın sebebiyle günden güne senden uzaklaş- A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
tım.
E) Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.
8. Senden boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş! 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşme-
I II sine örnek vardır?
Gördüm ki yazın bastığımız otları solmuş. A) Kendisine sunduğum raporları dikkatlice inceledi.
III B) Keskin bir limon kokusu karşıladı bizi bahçede.
Son demde bu mevsim gibi benzim de kül olmuş. C) Yorgun olduğu bakışlarından bile anlaşılıyordu.
D) Örtüye dökülen reçeli nemli bir bezle sildi.
IV
E) Kuşkularımda haklı olduğumdan ikimiz de emindik.
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden!
V
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerin hangile-
rinde ünlü düşmesi vardır?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.

9. I. Bu kırık melodi yok tuşlarında 12. Bu emel gurbetinin yoktur ucu

Daima yollar uzar, kalp üzülür
II. Bırak piyanoyu sevgili çocuk Ömrü oldukça yürür her yolcu
III. Bana doğru uzan dost ellerinle Varmadan menzile bir yerde
IV. Gözlerini kapa, bu sesi dinle Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
V. Bu ses, yaralı tuştan geliyor. A) Kaynaştırma harfi

Numaralanmış dizelerin hangisinde ünlü değişimi- B) Hece düşmesi
ne örnek vardır? C) Ünsüz sertleşmesi
D) Ünlü türemesi
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ünsüz yumuşaması
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
30
AN
TE
KAZ
ST
Ses Bilgisi - 2
1. I. Çocukların televizyon izleme süreleri aşağıya çekil- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesi ör-
meli. neklenmiştir?
II. O kadar cömertti ki cebindeki parayı bizle paylaşır-
A) Başarılarıyla bu gencecik insanlar bizi onurlandırdı.
dı.
B) En değer verdiğim insanları kaybettim bu yıl.
III. Buraya kadar anlatılanlar hiç kimseyi tatmin etmedi. C) Bu binanın olduğu yerde eskiden misket oynardık.
D) Hızla ilerliyorduk özlediğimiz geçmiş günlere.
IV. Öğrencilerin düzenli çalışmaları başarıyı artırdı.
E) Bahar gelmiş, ağaçlar giymiş en güzel kıyafetlerini.
V. Sıcaktan bunalınca dev çınarın gölgesine sığındım.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz yumu-
şamasına örnek vardır?
2. I. Bizim şartlarımız belli, kararı siz verin. 5. I. anlıyorum

II. Görevden affını istediğini genel müdüre iletti. II. vapurda
III. Telaşlıca sağa sola gezinip duruyordu. III.görevliler
IV. Dükkânı devrettikten sonra mahalleden taşındı. IV.saatçinin
V. Umutsuz bir şekilde geleceğe yürünmez. V. cevapladı
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ünsüz türe- Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerin hangisi hem
mesini örnekleyen bir sözcük kullanılmıştır? büyük hem de küçük ünlü uyumuna uyar?
3. I. Horozu çok olan köyün sabahı geç olur. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kaynaştırma harfi
kullanılmamıştır?
II. Adamın iyisi iş başında belli olur.
III.Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış. A) Kütüphaneden ödünç aldığı kitapları teslim etti.
B) Pencere kenarına oturmuş, dışarıyı izliyordu.
IV. Al malın iyisini, çekme kaygısını. C) Kimse toplamayınca meyveler dallarda çürümüş.
V. Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür. D) Annesinin yaptığı keki, arkadaşları çok beğenirdi.
Yukarıdaki atasözlerinin hangisinde ‘‘ulama’’ yok- E) Hastanenin kapısında herkes iyi bir haber bekliyor.
tur?

TEST
Ses Bilgisi - 2
7. Biraz dalacak olsam ta içimden bir şeyin 10. Ölürsem yazıktır sana kanmadan
Çıkıp dolaştığını duyuyorum denizde Kollarım boynunda halkalanmadan
Ama öyle bitirmiş ki kum beni Bir günüm geçmiyor seni anmadan
Ardından bir türlü gidemiyorum işte Derdine katlandım hiç usanmadan
Bu dörtlükte aşağıdaki ses olaylarından hangisi Diyorlar: ‘‘Kül olmaz ateş yanmadan
yoktur?
Denizler durulmaz dalgalanmadan’’
A) Ulama Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi
B) Ünlü daralması yoktur?
C) Ünsüz değişmesi
D) Ünlü düşmesi A) Ünsüz değişmesi
E) Ünsüz sertleşmesi B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünlü daralması
E) Ünsüz düşmesi
8. Türkçede ‘‘b’’ sesinden önce gelen ‘‘n’’ sesi ‟m’’ sesine 11. Seni düşündükçe
dönüşür. Gül dikiyorum ellerimin değdiği yere

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala örnek
vardır? Atlara su veriyorum
Daha bir seviyorum dağları
A) Elektrikler kesilince şehir karanlığa gömüldü. Bu dizelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
B) Ambulanslara yol vermeleri konusunda şoförler uya- doğrudur?
rıldı.
C) Kar, bembeyaz bir tabloya dönüştürdü şehrimizi.
A) Ünlü daralmasına örnek vardır.
D) Safranbolu, tarihî ve doğal güzellikleriyle bizi etkile-
B) Ünsüz değişmesi birden çok kez örneklenmiştir.
di.
C) Ünlü düşmesi görülen sözcük vardır.
E) Bazen pembe hayallerle avunmak istediğini söyler-
D) Ünsüz benzeşmesinin örneği vardır.
di.
E) Ünlü değişimine örnek vardır.
9. Süreksiz sert ünsüzle (p,ç,t,k) biten bir sözcüğe, ünlüy- 12. Şimdiki zaman eki (-yor), düz-geniş ünlüyle (a,e) biten
le başlayan bir ek geldiğinde bu sert ünsüz yumuşar. bir fiile getirildiğinde ünlü daralması gerçekleşir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamanın
uymayan bir örnek vardır? dışında bir ünlü daralması vardır?
A) Toplumlar için sanatın çok önemli olduğunu düşünü- A) Öğrencilik yıllarımı çok özlüyorum.
yorum. B) Kendisine söylenenleri pek umursamıyor.
B) Bir yudum su içtikten sonra konuşmaya devam etti. C) Beni niye aramadığınızı merak ediyorum.
C) Orada gördüklerini sıcağı sıcağına defterine yazı- D) Dostlarımın kusurlarını çoğu zaman görmüyorum.
yordu. E) Bebek, bu sıralar geceleri uyumuyor.
D) Yakınlarda yemek yiyeceğimiz güzel bir yer aradık.
E) Radyoda çalan bir Karadeniz türküsüne eşlik edi-
yordu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
31
AN
TE
KAZ
ST
Yazım Kuralları - 1
1. Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı sözleri, un- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı var-
vanlar, lakaplar, meslek ve rütbe adları büyük harfle dır?
başlar.
A) Art arda gelen misafirler salonu doldurdu.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulma-
B) Birdenbire hızlanan yağmur, sele yol açtı.
mıştır? C) Sapasağlam görünüyordu fuardaki eski arabalar.
D) Dilekçesini yazıp yetkili bir kişiye teslim etti.
A) Serginin açılışına Erol Bey de katılacak. E) Hayatta heran sürprizlere açık olmak gerekiyormuş.
B) Buralarda herkes ona Sultan Ana diyordu.
C) Çocuğu doktor Ayşe Hanım muayene etti.
D) Ahmet Efendi diye seslendi balkondan.
E) Melek Öğretmen, bu kasabada çok mutluydu.
2. I. Yarın akşam Ahmet’ler bize yemeğe gelecek. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin
II. 15 Nisan’da sade bir nişan töreni yaptılar. kullanımıyla ilgili bir yazım yanlışı vardır?
III. Yıllarca Paris’te kaldılar görevleri nedeniyle.
IV. Saat 16.30’da çok önemli bir görüşmem var. A) Bu kitapta Batı medeniyeti anlatılıyor.
V. THY’nin başarıları yabancı basında da yer aldı. B) Yeni aldıkları ev, Güneş görmüyormuş.
C) Cumhuriyet Bayramı, tüm yurtta coşkuyla kutlandı.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı D) Türk Dili dergisini uzun süredir takip ederim.
yapılmıştır? E) Galata Köprüsü’nde bakım çalışmaları var.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözün 6. I. Bu yıl Güney Afrika’ya gitmeyi düşünüyoruz.
yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır? II. Şehrin kuzey batısında tarım daha yaygınmış.
III.Birçok tarihî mekân var Doğu Anadolu’da.
A) Gölbaşı İlçesi, hafta sonları çok kalabalık olur. IV.Japonya’nın güneyindeki bir şirkette çalışıyor.
B) Van Gölü, çevre iller açısından da çok önemlidir. V. Arabamıza binip batıya doğru yol aldık.
C) Yıldız Mahallesi’nde çocukluk yıllarımı bıraktım.
D) Mithatpaşa Köprüsü’nden kalkan otobüsle geldim Numaralanmış cümlelerin hangisinde yön adlarının
buraya. yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır?
E) Alanya Kalesi, yabancı turistlerin uğrak mekânların-
dandır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
TEST
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısaltmaya getiri- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı var-
len ekle ilgili yazım yanlışı vardır? dır?
A) TRT’de yayımlanan dizileri beğeniyorum. A) Dil bilgisiyle ilgili bir ödev almak istedi.
B) Bu planda birkaç cm’nin büyük önemi var. B) Ürünün kullanma kılavuzu kutudan çıkmadı.
C) Yazları AOÇ’ye dondurma yemeye giderdik. C) İşten ayrılmaktan vaz mı geçtin, diye sordu.
D) İlkokuldaki kardeşi İng.yi epey ilerletmiş. D) Köyümüz çok güzel, yeterki kıymetini bilelim.
E) MEB’nin sınav sonuçlarını açıkladığını söyledi. E) Arabayı park etmek için uygun bir yer aradı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayrı yazılması ge- 11. I. Baş hekim, tatilden döner dönmez görevine başladı.
reken ‘‘de, da’’ bitişik yazılmıştır? II. Yurtdışında bazı üniversitelere yüksek lisans için
başvurmuş.
A) Bu soruyu bence birde ona soralım. III. Elindeki Hindistan cevizini bir türlü kıramadı.
B) Sabah treninde bütün koltuklar doluydu. IV. Oyun bozanlık eden çocuğa arkadaşları tepki gös-
C) Bütün akrabaları bu şehirde yaşıyor. terdi.
D) Aceleyle çıkınca afişleri Ali’de unuttum. V. Bizi orada karşılayanlar, çok konuk sever insanlar-
E) Gelen gömleklerde üretim hatası varmış.
dı.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı
yoktur?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiillerin 12. I. Üst katta oturan yaşlı amca, oğluna gitmiş.
yazımıyla ilgili yanlışlık vardır? II. İnsanlarla ilgili peşin hükümlü olmamak lazım.
III.Düzyazı alanındaki eserleriyle tanınıyor yazar.
A) Öğretmenin söylediklerini dikkatlice not etti. IV.Türk Dil Kurumunun çalışmalarını takip ediyorum.
B) Kayıt için gerekli olan belgeler kayboldu. V.Güleryüzlü insanlarla çalışmak beni rahatlatıyor.
C) Şartlar, belki bir gün bu evi almamıza el verir.
D) Siz konuşadurun, ben kardeşimi alıp geliyorum. Numaralanmış cümlelerin hangisinde yazım yanlışı
E) Umudumu kesmişken uzatıverdi elindeki mektubu. vardır?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
32
AN
TE
KAZ
ST
1. Özel isimlere yapım ekinden sonra getirilen çekim ek- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘ki’’nin yazımıyla
leri kesme işaretiyle ayrılmaz. ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
Aşağıdakilerin hangisinde bu kurala uyulmamasın-
dan kaynaklanan bir yazım yanlışı vardır? A) Öyle görülüyor ki köye dönmeyecek.
B) Sizinki galiba yine saati karıştırdı.
A) İzmir’e en son iki yıl önce ailece gitmiştik. C) Öyle bir akşamki herkes hâlinden memnun.
B) Sanatçı, Türkçe’nin bütün inceliklerini kullanırdı. D) İllaki hastaneye ziyarete gider.
C) Anadolu’daki tarihî mirasa sahip çıkmalıyız. E) Bahçedeki masayı içeri taşıdım.
D) Babam, bir iş görüşmesi için Nevşehir’deydi.
E) Bu önemli program, Çırağan Sarayı’nda yapılacak.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı ya- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yok-
pılmıştır? tur?
A) Muhtar, yeni bir biçerdöver almış. A) Türk bilim adamının iddiaları büyük ilgi çekti.
B) Aşçıbaşı yine tüm hünerlerini sergilemiş. B) Gelde bu sorumsuzluğu karşısında sabret.
C) Ön yargılar seni, yanlışa sürükler. C) Mahalleye taşınan, çok ağır başlı birine benziyordu.
D) Onunla işbirliği yapmamız oldukça zor. D) Baş vurmadığımız çare kalmadı bu hastalığa.
E) Her birinden yeni sunular istenecekmiş. E) İki gündenberi bir huzursuzluk var üzerimde.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı var- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı var-
dır? dır?
A) Okul gazetesinin perşembe günleri çıkacağını açık- A) Tanzimat Dönemi’nde birçok tür edebiyatımıza girdi.
ladı. B) Etkinlikte Kurtuluş Savaşı’nı anlatan filmler gösteril-
B) Sınavlar, kasım ayının ilk haftası yapıldı. di.
C) Arabayı 9 Nisan’da teslim alacağız. C) Avrupa Birliği’ne üye ülkeler, ekonomik tedbirler
D) 2017’de üniversite diplomasına kavuşacak. aldı.
E) Ödemelerini ekimin 5’ine kadar ertelemiş. D) Ortaçağ’ı Batılılar hatırlamak istemez.
E) Anneler Günü’nde bir demet çiçekle kapıda belirdi.
TEST
7. Aşağıdaki alıntı sözcüklerin hangisinin yazımı doğ- 10. Hoyratdır bu akşam üstüler daima
rudur? Gün saltanatıyla gittimi bir defa
Yanlızlığımızla doldurup heryeri
A) döküman Bir renk çığlığı içinde bahçemizden
B) orjinal Bu dizelerde kaç tane yazım yanlışı yapılmıştır?
C) antreman
D) vejeteryan A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
E) entelektüel
8. I. Havalar mayıs sonunda ısınırmı? 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcü-
II. Edebiyata onyedisinde başlamış. ğün yazımı yanlıştır?
III. M.Ö. 2. yüzyıla ait bu tabletler.
IV. Yayın evi, yeni dergiyi duyurdu. A) Muhabbet gitgide koyulaşıyordu.

V. 10 Haziran Cuma günü dünyadan göçtü. B) Caddeye üst geçit yapılacakmış.
C) Hafta içi alacağız sonuçları.
Numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerden hangi-
D) Elele verirsek başarırız.
siyle ilgili yazım yanlışı yapılmamıştır?
E) Oraya hava yoluyla gidelim.
A) Birleşik sözcüğün yazımıyla
B) Kısaltmanın yazımıyla
C) Soru ekinin yazımıyla
D) Sayının yazımıyla
E) Tarihin yazımıyla
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı var- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin
dır? kullanımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Anlındaki yaraya on iki dikiş atmışlar. A) Öğretmenimiz halk şiirinden örnekler okudu.
B) Son yarışta 2ʼnci olmayı başarmıştı. B) Eserlerinde Eski Türk Edebiyatı’ndan beslenirdi.
C) Doğum günümü unuttuğunuzu sanmıştım. C) Tekke şiiri deyince akla ilk gelen Yunus Emre’dir.
D) Aşırı öz güven sizi sıkıntıya sokabilir. D) Yüksek lisansımı Gazi Üniversitesinde yaptım.
E) Saatlerce düşündük, bir çıkar yol bulamadık. E) Türk dilinin söz varlığıyla ilgili çalışıyormuş
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
33
AN
TE
KAZ
ST
Noktalama İşaretleri - 1
1. Duygu ve düşünceleri daha açık ifade etmek, cümlenin 4. Bazı sanatçılar vardır ( ) onları tartışmak gereksiz gö-
yapısını ve durak noktalarını belirlemek, okumayı ve rülür. Eserleri ( ) sanat dünyasına kazandırdıkları or-
anlamayı kolaylaştırmak, sözün vurgu ve ton özellik- tadadır çünkü ( ) Çağları aşar sesleriyle bu insanlar ( )
lerini belirtmek üzere noktalama işaretleri kullanılır. dün bizden önceki neslin gönlünü besledi ( ) bugün biz
Örnek vermek gerekirse tamamlanmış cümlelerin so- de onlardan besleniyoruz.
nuna nokta, eksiltili cümlelerin sonunaysa üç nokta işa- Bu parçada ayraç ( ) ile gösterilen yerlere aşağıda-
reti konur. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ya kilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sıra-
da kelime gruplarının arasına virgül konurken virgüller- sıyla getirilmelidir?
le ayrılmış tür veya takımlar iki nokta ile ayrılır. Sevinç,
kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle A) (;) (;) (:) (;) (,)
ve ifadelerin sonunda ise ünlem işareti kullanılır. B) (:) (,) (...) (,) (.)
Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdaki noktalama işa- C) (,) (;) (.) (:) (;)
retlerinden hangisiyle ilgilidir? D) (;) (:) (...) (;) (,)
E) (,) (,) (.) (,) (;)
A) Nokta (.) B) Üç Nokta (...)
C) Virgül (,) D) İki Nokta (:)
E) Ünlem İşareti (!)
2. İnsanın okuduğu şey beynine işler. Hatta insan, 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayraçla gösterilen
I II yere noktalı virgül (;) konması yanlıştır?
zekâsına ket vuran her türlü engeli de iyi seçilmiş
A) Dostluk, karşılıklı fedâkarlık ister ( ) onsuz dostluk,
eserler okumakla kaldırabilir ortadan... Roman, öykü; boş laftan öteye gitmez.
III IV B) İnsanları saygıyla dinlerdi ( ) çünkü herkesten öğre-
bilimsel bir kitabın sunacağı kulak dolusu bilgiyi size necekleri olduğuna inanırdı.
C) Sebzelerden biber, pırasa ( ) meyvelerden elma,
armağan edebilir. Bunun farkında olan biri sizce oku- portakal vardı çantasında.
D) Son kitabınızdaki öyküler ( ) konusuyla, üslubuyla,
maktan vazgeçer mi? kahramanlarıyla beğeni topladı.
V E) Tatilde gündüzleri yüzmüş, spor yapmış ( ) akşamla-
Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerin- rı ise arkadaşlarıyla görüşmüş.
den hangisi yanlış kullanılmıştır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) farklı bir 6. İçim içime sığmıyor bugünlerde () bağırmak () haykır-
görevde kullanılmıştır? mak istiyorum ()
Yukarıdaki cümlede ayraçlarla () belirtilen yerlere
A) Evini, arabasını satıp güzel bir lokanta açmış.
aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaret-
B) Otobüse yetişmeliyim, deyip koşar adım uzaklaştı
leri sırasıyla getirilmelidir?
yanımızdan.
C) Bu kediciklerin biraz süte, biraz da ilgiye ihtiyacı
A) (;) (,) (!) B) (,) (,) (.)
vardı.
D) Uzun boylu, şık giyimli bir delikanlıydı eserin kahra- C) (,) (;) (.) D) (:) (;) (!)
manı. E) (;) (:) (.)
E) Bahçemizde papatyalar, zambaklar, güller vardı.
TEST
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işa- 10. Kesme işaretiyle (') ilgili,
retinin konması yanlış olur? I. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur.
II. Kurum, kuruluş adlarına getirilen ekleri ayırmak için
A) Kardeşimin hangi üniversitede okuduğunu sordu konur.
B) Böyle yağışlı bir günde alışverişe mi gidilir III.Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözleri-
C) Bu sıralar ne kadar yoğun çalıştığımı biliyor mu ne getirilen ekleri ayırmak için konur.
D) Ne zaman tanıştıracaksın bizi arkadaşınla IV.Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur.
E) Bugün teslim etmeniz gerekmiyor muydu projeyi V. Belirli bir tarih bildiren ay adlarına getirilen ekleri
ayırmak için konur.
yargılarından hangisi yanlıştır?
8. İki şey (I) benim ve çevremdeki birçok insan için vaz- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üç nokta (...) yan-
geçilmezdir (II) saygı ve hoşgörü (III) Bunlar öylesine lış kullanılmıştır?

birbiri ile ilişkili ki biri olmazsa (IV) diğeri olmaz (V) olsa
da eksik kalacağından anlam taşımaz. A) Her yerde hüzün, her yerde sonbahar...
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine her- B) Dillerde bir şarkı, dudaklarda ıslaklık...
hangi bir noktalama işareti konmaz? C) Çok uzaklardan neşeli bir dost sesi...
D) Dışarıda rengârenk çiçekler, müthiş bir koku...
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Ne bir haber var ne de küçük bir iz...
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ayraçla gösterilen 12. Eski şiiri sevdiğimi söyleyerek yeni şiiri ( ) ölçüsüz şiiri
yere iki nokta (:) konmalıdır? kötülemek mi istiyorum ( ) Hayır ( ) yeni şiiri ne kadar
sevdiğimi yıllarca söyledim durdum. Şairin keyfine
A) Onu iki yıldır tanırım ( ) sözüne güvenilir, çalışkan karışmam ( ) ölçüyü ( ) kafiyeyi ister kullanır ister kul-
bir çocuktur Ali. lanmaz.
B) Eski defterleri kapatmak ( ) yeni bir başlangıç yap- Bu parçada ayraçla ( ) gösterilen yerlere sırasıyla
mak istiyordu. aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaret-
C) İlkbahar ( ) ağaçların yeni kıyafetlerini giydiği mev- leri getirilmelidir?
simdir.
D) İnsanın iki şeyden uzak durması gerekiyor ( ) stres, A) (;) (!) (!) (;) (,)
yalnızlık. B) (-) (.) (;) (:) (;)
E) Salondaki eşyalardan biri ( ) antika vazo, hemen C) (,) (?) (,) (;) (,)
dikkatimi çekti. D) (,) (!) (,) (,) (;)
E) (;) (?) (!) (,) (.)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
34
AN
TE
KAZ
ST
1. Konuşma: insanoğlunun yeryüzündeki hayatını süsleyen 4. I. Kendisiyle ilgili örnek, açıklama verilecek cümlelerin
I sonuna konur.
zenginliklerdendir; ondan kaçmak şöyle dursun, kendi- II. Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna
II konur.
mizdeki konuşma gücünü terbiye etmeye bakmalıyız. III. Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında
III kalan ek bilgiler için kullanılır.
Yanında birçok kişiyi toplamayı, sözlerini onlara zevkle IV. Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna
IV konur.
dinletmeyi bilen adamların hâline imrenmez misiniz? V. Cümle içinde ara sözlerin veya ara cümlelerin başı-
V na ve sonuna konur.
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisindeki Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki noktalama
noktalama işareti yanlış kullanılmıştır? işaretlerinden hangisinin kullanımıyla ilgili bir açık-
lama yoktur?
A) Uzun Çizgi (-) B) İki Nokta (:)
C) Üç Nokta (...) D) Virgül (,)
E) Yay Ayraç ( )
2. Sanatçı ( ) romanını ( ) Ne oldu ( ) şaşırdınız mı ( ) ( ) 5. I. Ankara -doğup büyüdüğüm şehir- benim gönlümde
diye okuyucularına seslenerek bitirmiş. farklıdır.
Bu cümlede ayraçla ( ) gösterilen yerlere aşağıda- II. Aydın-İzmir yolundaki çalışmalar yarın tamamlana-
kilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sıra- cakmış.
sıyla getirilmelidir? III. Bu kitapta, Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) anla-
tılıyor.
A) (;) (,) (,) (?) (.) IV. On-on beş yıl önce gittiğimiz Karadeniz, bizi çok et-
B) (“) (,) (?) (”) (,) kilemiştir.
C) (,) (“) (,) (?) (”) V. Türk-Alman ilişkileri konusunda yeni bir rapor hazır-
D) (,) (:) (?) (?) (,) lamış.
E) (,) (“) (;) (,) (”) Numaralanmış cümlelerin hangisinde kısa çizgi (-)
yanlış kullanılmıştır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin 6. Ahmet Hamdi Tanpınar, “Beş Şehir”de Konya (I)
(') kullanımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır? İstanbul (II) Bursa (III) Ankara (IV) Erzurum (V) izlenim-
lerini okuyucusuyla paylaşır.
A) Orta Çağʼda Batılı sanatçılar, baskıdan şikâyet et- Bu cümledeki numaralanmış yerlerin hangisine vir-
mişlerdir. gül (,) konması uygun olmaz?
B) Kanun, gelecek hafta Resmî Gazete’de yayımlana-
cakmış. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Türk Dil Kurumuʼndan yeni kitaplar almış.
D) Kuşadası’nda turizm konulu bir çalıştay düzenlendi.
E) 15 Mart’ta bu eski yerleşim yerinde kazı yapılacak.
TEST
7. Kuşlara benzer kelimeler ( ) odana dolarlar akşam ( ) 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün (,) kaldı-
Nereden geldikleri bilinmez ( ) Bazen çığlık çığlığadır- rılması anlam belirsizliğine neden olur?
lar ( ) bazen sesleri işitilmez.
Bu parçada ayraçla ( ) gösterilen yerlere sırasıyla A) Gelecek yaz, yurt dışında bir şirkette staj yapacak.
aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaret- B) Doktor, kendime dikkat etmem gerektiğini söylemiş-
leri getirilmelidir? ti.
C) Doğayla iç içe, küçük bir kasabaya yerleşmişler.
A) (;) (...) (?) (;) D) Çocuk, ayakkabılarını beğenmeyince saatlerce do-
B) (,) (.) (.) (,) laştı.
C) (;) (.) (!) (:) E) İhtiyarlık, gün gelip bizim de kapımızı çalacak.
D) (,) (!) (?) (,)
E) (,) (...) (.) (;)
8. Okumak (I) insana olgunluk (II) konuşmaya canlılık (III) 11. Hayatta birçok şey istiyoruz ( ) sağlık, para, huzur ( )
Hatta hepsini birden istiyoruz. Ama her şeyi istemek,
yazılanlara açıklık kazandırır. Bu sebeple az yazanın

kuvvetli (IV) az konuşanın hazırcevap (V) az okuyanın istemek değildir ( ) ümit etmektir ( ) hayal etmektir.
da bilmediğini bilir gibi kendini göstermesi çok zordur. Hayal etmek ise bir şeyi elde etmek için yeterli değildir.
Bu parçadaki numaralı yerlerin hangisine farklı bir Bu parçada ayraçla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakile-
noktalama işareti getirilmelidir? rin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla
konmalıdır?
A) (:) (...) (;) (,)
B) (;) (.) (,) (;)
C) (,) (!) (:) (,)
D) (:) (.) (;) (,)
E) (:) (...) (.) (,)
9. Aşağıdakilerin hangisinde noktalama yanlışı yok- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nokta (.) ile ilgili
tur? bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Öğretmenimiz: bu romanı okudunuz mu, diye sor- A) Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak
du? için kullanılır.
B) Öğretmenimiz, bu romanı okudunuz mu, diye sordu. B) Bazı kısaltmaların sonunda kullanılır.
C) Öğretmenimiz; bu romanı okudunuz mu, diye sor- C) Sayılardan sonra sıra bildirmek için kullanılır.
du? D) Tarihlerin sayı ile yazımında gün, ay, yıl arasında
D) Öğretmenimiz, bu romanı okudunuz mu? diye sor- kullanılır.
du. E) Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır.
E) Öğretmenimiz, bu romanı okudunuz mu; diye sor-
du...
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
35
AN
TE
KAZ
ST
Sözcükte Yapı - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, 4. I. Gelecek yıllar için birikim yapmalıyım.
kökünün türü bakımından diğerlerinden farklıdır? II. Soğuktan titriyordu zavallı yavrucak.
III. Konuşmanın sonunda dinleyici sorularına geçildi.
A) Çevreden onunla ilgili önemli bilgiler aldık. IV. Teyzeni son gördüğünde beş yaşındaydın.
B) Hafta sonundaki geziye sanırım katılmayacağım. V. Akşamları deniz kenarında yürüyüşe çıkardım.
C) Süremizi oldukça dikkatli kullanmamız gerekiyor.
D) Toplantıdan çıkan karar herkesi sevindirdi. Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili söz-
E) Ülkenin batısında yağışlar etkili oluyor. cük birden fazla yapım eki almıştır?
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan eki kul- 5. Ey köyleri hududa bağlayan yaslı yollar
lanılmamıştır? I
A) Yarışmanın sonunda kazananlar ödüllendirildi. Dönmeyen yolculara ağlayan yaslı yollar

B) Köyümüzün yollarında asfalt çalışması var. II
C) Kışın gelen turistler ilçe ekonomisini canlandırdı. Ey garip çizgilerle dolu han duvarları
D) Geçen hafta derginin son sayısını okumuş.
III
E) Belki bizim söylediklerimiz onu daha çok üzdü.
Ey hanların gönlümü sızlatan duvarları
IV V
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisi
hem yapım hem de çekim eki almıştır?
3. I. Akşamki uçağı kaçırmamam gerekiyor. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili ek, farklı
II. Uzaklardan satıcıların sesleri geliyordu. türde bir yapım ekidir?
III. Başı dönünce salon kapısına yaslandı.
IV. Düşünceleri şirket çalışanları için önemliydi. A) Sayısal yeteneği üst düzey.
V. Mutfakta tadilat gerektiği bize söylendi. B) Dışarda aniden bir gürültü koptu.
C) Bir süredir görüşmeyen iki arkadaşı barıştırdı.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde hâl (durum) D) Tayin olduğu ilçede kiralık ev arıyormuş
eki kullanılmamıştır? E) Yolcular, dinlenme tesisinde yeni bir araç bekliyor.

TEST
7. Bir varlığın neye ya da kime ait olduğunu gösteren ek- 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük fiil-
lere iyelik eki denir. den isim yapım eki almıştır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iyelik eki kullanıl-
A) Şarkılar anlatırdı maceramızı
mamıştır?
Şarkılarla güler ağlardık şarkılarla
B) Çiçekler denizler gök kıskanırdı
A) Aradığınız kitabı yalnızca o sahafta bulabilirsiniz. Bahçeler ayak sesimizden tanırdı
B) Ağaçlığın önündeki geniş boşluğa buğday ekildi. C) Dikenlisi kalmadı gurbet yatağının
C) Bu sözlerin altında başka bir anlam aramamıştım. Bahçeler ayak sesimizden tanırdı
D) Ankara’ya taşınırken çoğu eşyamız zarar gördü. D) Her şey endişede, her şey tedirgin
E) Kapı kapı dolaşıp kaybolan çocuğu aradılar. Bir bulutun niyetine kaldı karar
E) Rüzgârı sen olmuşsun karlı tepelerin
Her sabah senin sesinle uyanmış bozkır
8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bilgi yanlışı ya- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük
pılmıştır? yapım eki almamıştır?
A) ‘‘Okulumuzdan’’ sözcüğünde ayrılma hâli eki vardır. A) Uzaklardaki dostlarıma mektup yollarım.
B) ‘‘Öğreniyorlar’’ sözcüğünde çoğul eki kullanılmıştır. B) Bu oyunda kurallar önceden belirlenmiş.
C) ‘‘Yaralı’’ ve ‘‘kalemlik’’ sözcükleri yalın hâldedir. C) Dışarıda tavuklara yem veriyordu.
D) ‘‘Konuşmuşsunuz’’ sözcüğü duyulan geçmiş zaman- D) Verdiğim parayı boş yere harcamazdı.
la çekimlenmiştir. E) Yalnız yaşamaktan sıkıldığını söyledi.
E) ‘‘Gecikmeyin’’ sözcüğünde isimden fiil yapım eki
vardır.
9. I. korkuyorum 12. Gözlerin kararan yollarda üzgün,

II. gördüklerinin
III. bizimkilere Ve bir zambak kadar beyazdır yüzün;
IV. beklemelisin Süzülüp akasya dallarında gün
V. yükselmişti
Erir damla damla ayaklarında.
Numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdaki yargılar-
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
dan hangisi yanlıştır?
A) Geniş zaman eki
A) I. sözcük, fiilden isim yapım eki almıştır.
B) Bulunma hâli eki
B) II. sözcük, tamlayan eki almıştır.
C) Fiilden fiil yapım eki
C) III. sözcük, ilgi ekinden sonra hâl eki almıştır.
D) İyelik eki
D) IV. sözcük, kip ve şahıs eklerini almıştır.
E) İsimden isim yapım eki
E) V. sözcük, hem yapım hem de çekim eki almıştır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
36
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan türe- 4. Bu yağmurlar böyle yorgun yağıyorlar
miş bir eylem kullanılmıştır? I
Bu rüzgârlar kapımızı dövüyorlar
A) Gözlerinizdeki ışıltı birçok şeyi anlatıyor.
II
B) Annem bize mutfakta mısır patlatıyordu.
C) Gölün kenarında kuşlar ötüşür bu saatlerde. Bu ışıklar böyle birden sönüyorlar
D) Çalılıklardan bir çıtırtı duymuştum. III
E) İçeri girdiğimde her yer parlıyordu.
Gözlerini karanlığa alıştırma
IV
Aydınlığı seviyorum suna su
V
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisi
kökünün türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tüm sözcükler 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük
basit yapılıdır? yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Bahçedeki meyve ağaçlarını ilaçlamaya geldiler. A) Yaşamın ne kadar güzel olduğunu anlatırdı sürekli.
B) Onlar bütün gün eski günleri andılar. B) Herkes gözlemlerini kendine göre yorumlayacak-
C) Olanaklarımıza uygun bir otel aramaya başladık. tır.
D) Bu iş ilanına hemen başvurması gerekiyormuş. C) Belirlenen sürede bu salonun düzene sokulması
E) Çağrıma cevap vermedi, doğrusu bunu beklemiyor- istendi.
dum. D) Zamanı gelince ister istemez her şeyi anlayacaksın.
E) Yanlışlarını düzeltmesi için ona bir fırsat verdik.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük 6. Aşağıdaki cümlelerdeki birleşik eylemler kuruluş-
yoktur? larına göre ikişerli gruplandırılırsa hangi cümledeki
dışta kalır?
A) Daha önce de sınavlarda gözetmenlik yapmış.
B) Bir çocuğu üzgün görmeye hiç dayanamazdım. A) Arkadaşlarımla bir spor salonuna kaydolduk.
C) Herkes onu bir mirasyedi olarak tanıyordu. B) Yerinde tespitleriyle dikkat çekiyordu.
D) Bu dertlerin biteceğini düşünerek sabrediyordu. C) Bu olayla ilgili büyüklerime söz verdim.
E) Oradakilerin hiçbirini daha önce görmemiş. D) Birazdan gelirim ben, siz gidedurun.
E) İş yerimizi tayin nedeniyle devrettik.
TEST
7. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi aldığı 10. I. koşuludur
ekle türünü değiştirmiştir? II. izledi
III. topraktan
A) Babannem akşamları bize anılarını anlatırdı. IV. etkisinin
B) Şirkette güvenlik olarak işe başladı. V. huzurevi
C) Dışarıdan gelen gürültü, hepimizi rahatsız etti. Numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdaki bilgiler-
D) Türlü bahaneler uydurdu ve oradan uzaklaştı. den hangisi doğrudur?
E) Ona verdiğim uzun yanıt sonrası gülümsedi.
A) I. sözcükte birden çok yapım eki vardır.
B) II. sözcüğün kökünün türü fiildir.
C) III. sözcük, türemiş yapılıdır.
D) IV. sözcük, yapı yönünden basittir.
E) V. sözcük, birleşik yapılı isimdir.
8. Şiir ulusaldır bence. Yazıldığı dilin rengini, derinliğini 11. I. adamotu

I II
II. gecekondu
taşır. Çevrilince şiir olmaktan çıkar. Evrenselliğe ulaş- III. oldubitti
III IV IV. buzdolabı
mış olsa da özünü kaybeder. V. imambayıldı
V
Numaralanmış birleşik sözcükler kuruluşlarına
Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi göre ikişerli gruplandırılırsa hangisi dışta kalır?
yapıca farklıdır?
9. Tutsaksın sevdaya, büyülenmişsin 12. I. Bu sıralar ağrıları artmış hastanın.

II. Siparişlerimi almak için gözlükçüye gittim.
Kazansan da aynıdır, kaybetsen de savaşı III. Nasıl bir güne uyandığımızı bilmiyorduk.
Bir sultan oturmuş gönül mülküne IV. Çocuk, ateşler içinde yandı bütün gece.
V. Dünkü gösterimiz izleyenlerce beğenildi.
Sanki sultan değil, zindancıbaşı
Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki bilgiler-
den hangisi yanlıştır?
A) Birleşik sözcük
A) I. cümlede ortak köke örnek vardır.
B) Belirtme hâli eki
B) II. cümlede gövdeden türemiş sözcük vardır.
C) İstek kipi eki
C) III. cümlede birleşik sözcük kullanılmıştır.
D) Basit sözcük
D) IV. cümlede çoğul eki, abartı anlamı katmıştır.
E) İsimden fiil yapım eki
E) V. cümlede basit sözcük kullanılmıştır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
37
AN
TE
KAZ
ST
İsim (Ad)- 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘-den’’ eki tamla- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘-lık (-lik, -luk,
yan takısının yerine kullanılmıştır? -lük)’’ ekini alan sözcük ad görevinde kullanılmış-
tır?
A) Çocukluğundan belliydi gözbebeklerine İstanbul’un
yuvalandığını. A) Çocukken bayramlık elbiselerimizi heyecanla bek-
B) Haliç’ten hasret yüklü dalgalar sesleniyordu. lerdik.
C) Geçen yıldan beri burada oturuyorduk. B) Odunluk saklambaç sırasında sık kullandığımız bir
D) Burçlardan hiçbiri, atını dizginleyecek güçte değildi. yerdi.
E) Yorgunluktan önümdeki çocuğu fark etmemiştim. C) Kışlık yiyeceklerimizi hazırlamanın heyecanını ya-
şardık.
D) Zamanımızın çocuklarında her şey anlık duygulara
bağlı.
E) Evimizin yazlık bölümü kışları öylece dururdu.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 5. I. Hancının avuç çizgilerini inceledim.
isim tamlamasının sıfatı durumundadır? II. Kısım kısım hareler belirdi gözlerimin önünde.
III. Her insanın etrafında farklı renklerden bir hale olur.
A) Asırlık bir çınar ağacı tarihe tanıklık eder. IV. Ruhunun cevheri oyulmuş, kenarları örselenmişti.
B) Orhangazinin yönü mavi ufuklara bakar. V. Bir perdenin arkasından olayları sessizce izliyor
C) Kutlu fetihler Nilüfer Çayı’nda boy verir. gibiydim.
D) Gazilerin yüreğini Boğaz’ın soğuk suları serinletir.
E) Yorgun deniz tatlı bir uykuya dalar. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
diğerlerinden farklı bir isim tamlaması vardır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, tamlayanı ile
ad görevinde değildir? tamlananı yer değiştirmiş bir isim tamlaması var-
dır?
A) Çocuk, her şeye hayret gözüyle bakar.
B) Her yaşın bir güzelliği vardır. A) O günden sonra el sürmedim hocamın kitaplarına.
C) Dostlukta çıkar kaygısı yoktur. B) Kütüphanesi, birbirinden kıymetli el yazmalarıyla
D) Çocukta hiçbir kire bulaşmamış bir yürek vardır. doludur.
E) Çocuktaki aşırı heyecan da saflığından kaynaklanır. C) Bu paha biçilmez kitapların her biri ona babasından
kalmış.
D) Gizemli ikliminden bir türlü sıyrılamıyordum kitapla-
rın.
E) Küf kokan kitaplardan erkeklerin ne anladığını me-
rak ediyorum hep.
TEST
İsim (Ad)- 1
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde belirtili isim tamla- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden çok isim
masına yer verilmiştir? tamlaması vardır?
A) Sakarya’nın derdinde kıvrılır Yeşilırmak. A) Bahçe kapısından içeri girdiğinizde bu kokuyu du-
B) Ben ki taş kanatlı bir kelebeğim. yarsınız.
C) Bütün bir insanlık yalana teslim. B) Bir kadife parçasını gül suyuna batırıp bana uzat-
D) Annesi gül koklasa ağzı gül kokan çocuk. mıştı.
E) Aynalar, bakmayın yüzüme dik dik! C) Kimi kadınlar askerlerin yaralarını sarmak için uğra-
şıyordu.
D) Bu yörenin inanışına göre kitapları kemiren bir cin
varmış.
E) Kitapların dünyasını anlamak için okumayı bilmek
yetmiyordu.
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanıyla tam- 11. (I) Gözümün önüne çocukluk günlerim geldi. (II) Toros
lananı arasına sözcükler girmiş bir isim tamlaması Dağları’nın buz gibi soğuk sularını hatırladım. (III) Kız
vardır? kardeşimle, dağ pınarlarında elimizi yüzümüzü yıka-
mıştık. (IV) Kuzu ve oğlak seslerini bir musiki gibi din-
A) Babalar sessizce gitmenin ustası lemiştik. (V) Hayallerden çıkıp onun dipsiz, zifirî kara,
Bir çocuk oyunda unutulmuştur. ruh dolu gözlerine baktım.
B) Sıcak annelere göçün çocuklar
Bende mevsim şefkat dökümü Bu cümlelerle ilgili aşağıda verilen yargılardan han-
C) Zamanın raksı ne bir yuvarlaktı gisi yanlıştır?
Sonum varmış onu öğrensene asıl.
D) Ustada kalırsa bu öksüz yapı A) I. cümlede birden çok isim tamlaması vardır.
Onu sürdürmeyen çırak utansın. B) II. cümlede zincirleme isim tamlamasına yer veril-
E) Aklımın en sivri taraflarını miştir.
Yağmalattım divanelik pazarında. C) III. cümlede belirtili isim tamlaması vardır.
F) D) IV. cümle birden çok tamlayanı olan bir isim tamla-
ması vardır.
E) V. cümlede tamlayanı kişi zamiri olan belirtili bir isim
tamlaması vardır.
9. (I) Hancıya doğru yürüdüm, kor alevler saçan gözlerin- 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde isim tamlaması sıfat
den ayırmadan gözlerimi. (II) İstemsizce, güvensizce görevinde kullanılmıştır?
irkildiyse de sağ elini elime aldığımda bana karşı koy-
madı. (III) Falcı, büyücü kısmı, insanların ellerinden, A) Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği.
geleceği okuduğunu iddia eder. (IV) Ben ise sadece B) Günahkâr lafızların çirkefine sığınmış.
geçmişi okurum. (V) Geçilen, geçilip de bir türlü geride C) Aynaları gerçekçi kılan sefil aklımdır.
bırakılamayan yönleri... D) Fabrika ürünü duygular, yıpratıcıdır yürekte.
E) Bir taş koyar bütün yapılarda temele öğretmen.
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde isim
tamlaması vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
38
AN
TE
KAZ
ST
İsim (Ad)- 2
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili isim, 4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamla-
yapı bakımından diğerlerinden farklıdır? nanı yer değiştirmiş bir isim tamlaması vardır?
A) Ben, yaşıtlarımın kapıldığı heyecanlardan habersiz- A) Işıklar yanar, çocuk sesleri duyulur içinde.
dim. B) Çevirdin zamanın mecazını bir bilinmeze.
B) Bu değişim dalgasının sonu belirsizdi. C) Nerden bilirsin anlamını hâlden doğan bir dizenin.
C) Oymacılık sanatına merak salmıştım. D) Bir sinema bileti yalnızlığa alınmış.
D) Başlangıçta kolay gibi gelmişti bana. E) Bir gün ölümünü kutlar metropol tamtamları.
E) Bazı figürlerin tıpkıbasımını yapıyordum.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanıyla tam- 5. Bu sonuncu olsun diyorum

lananı arasına sözcükler girmiş bir isim tamlaması Ömrümün eksiksiz tek şiiri
vardır? Yazılsın artık kırk yaşımın

Ve bir aşkın bittiği bu gece
A) İnsanoğlu, en çok da hayatın olumsuzluklarına
odaklanıyor. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Sıkıntılı anlarda, hayatın en çetrefilli sahneleri zih-
nimde canlanıyor. A) Birleşik isim
C) Zamanın geçtiğini fark etmediğiniz anlarda mutlusu- B) Basit isim
nuz demektir. C) Belirtili isim tamlaması
D) Çetin geçen zaman dilimleri, insan zihninde kalıcı D) Türemiş isim
yer ediniyor. E) Soyut isim
E) İçimizde biriktirdiğimiz anlar, diken üstünde yaşadı-
ğımız zamanlardır.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde diğerlerinden farklı 6. Sırtında taşıdığın kıl heybe

bir isim tamlaması vardır?
Dağ rüzgarı ve lor peyniri
A) Kırılmaz mı acıdan bir sap menekşenin boynu? I II
B) Anne, senin yüreğin taş olsa dayanır mı? Gibi doluysa kır çiçekleriyle
C) Anısı biz olalım bu sokakların. III
D) Ama unutmuşsun yine ayrılık ayracını. Sesler türkülere dönecektir.
E) Dünyanın dışına atılmış bir adımdın sen.
Üzünçse ışıklı bir sevince
IV
Dudaklarında özlem türküleri
V
Bu dizelerdeki altı çizili tamlamalardan hangisi di-
ğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?

TEST
İsim (Ad)- 2
7. Bir elimde güneş hurması 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük
Soğutulmaya zorlanmış bir çöl kızgınlığında isim tamlamasının sıfatı olarak kullanılmıştır?
Bir kum fırtınasının
Soylu kumcuklarından geldim. A) Akşamları çürük iplerimden akın akın
Ölüler inerdi uykuya gerisin geri.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Ölü sularından iniyordum nehirlerin
Baktım yedekçilerim iplerini bırakmış.
A) Belirtisiz isim tamlaması C) Güneşi gördüm alçakta, başarılı bir ayinde,
B) Birleşik isim Sermiş parıltısını uzun, mor pıhtılara
C) Bulunma hâl eki D) Azgın boğalar gibi koyunlara saldıran
D) Zincirleme isim tamlaması Dalgalar aylarca sürükleyip durdu beni
E) Tamlananı sıfatla nitelenmiş isim tamlaması E) Temmuz güneşinde şapır şapır dökülürken
Kızgın huniler koyu mavi gök katları
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ‘‘Ben baharın kikir- 11. Büründüm mor dumanlara, başıboş, derbeder,
dek yanlarını sevdim.’’ dizesindeki altı çizili tamlama I

gibi tamlayanı ile tamlananı arasına sıfat girmiş bir Delip geçtim karşımdaki kızıl semaları;
isim tamlaması vardır? II
Güvertede cins şaire mahsus yiyecekler:
A) Umudunu biteviye uzatır insanın. III
B) Zamansız bir yolculuğun ıstırabındayım. Güneş yosunları, mavilik meduzaları.
C) Mantıklı yanlarımın hepsini izole ettim. IV V
D) Birlikteliğin umulmadık bir anında boy verdi ayrılık.
E) Sensizlik çöker karanlıktan önce akşamlarına Bu dörtlükteki altı çizili kelime gruplarından hangi
ikisi diğerlerinden farklı türdedir?
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve II.

9. İsim tamlamalarında zamirler de tamlayan olabilir. 12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlananı tamlaya-
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala örnek nından önce söylenmiş bir isim tamlaması vardır?
vardır?
A) Tuzu hâlâ dilimdedir engin denizlerin.
B) Bir cennet bahçesi sunuyordu gözlerin.
A) Benim gözlerim yeşil, onun gözleri kara.
C) Zengin anlamlar içeriyordu sükûtumuz.
B) Dervişlik başlar kapının eşiğinde.
D) Soruların esrarında kayboldu akıl.
C) Sensizlik durağında benden başka kimse yok.
E) Benliğimin yansıdığı bir aynaydı yüzün.
D) Hakikatın denizine aklın yağmasıyla varmışlar.
E) Cazibesi cezbetti beni özgür meczupluğun.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
39
AN
TE
KAZ
ST
Zamir (Adıl)
1. Kimi zamirler özneyi pekiştirme göreviyle de kullanılır. 4. Çoğumuzun anlamadığı bir şeyler dönüyordu. Geçen
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya I
uygun bir zamir vardır? kış Şam’dan gelen ulağı görünce hepimizi bir şüphedir
II
A) Doğrusu kendi işini kurmasına sevindim. aldı. Senenin bu dönemiyoğun kar tüm yolları kapattı
B) Bu çocukla sen kendin ilgilenmelisin.
C) Çocuk bize güvenerek gelmiş buraya. ğından yabancı kimse gelmez buralara. Ulak ayrıldık
D) Aklımızda onunla ilgili bir düşünce yoktu. III IV
E) İçimizde onun kadar titiz kimse yoktu. tan sonra herkes, mektupta ne yazdığına dair tahminler
V
yürütmeye başladı.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi diğer-
lerinden farklı türde bir zamirdir?

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı za- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘o’’ sözcüğü di-
mirle sağlanmıştır? ğerlerinden farklı bir zamir türü olarak kullanılmış-
tır?
A) Size nasıl bir araba lazımdı?
B) Arabayı kaç günlüğüne kiralayacaksınız? A) Seni görmeyince o çok telaşlandı.
C) Ne marka araba istiyorsunuz? B) O, iki gün önce piyasaya çıkmış bir üründür.
D) Ödemeyi ne zaman yapacaksınız? C) Çocuğa kızdın ama o asla oralı olmadı.
E) Siz hangisini beğendiniz ki? D) Kardeşlerimizin içinde o, ayrı bir yere sahipti.
E) Birçoğumuz o konuşurken susardık.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘bu’’ sözcüğü di- 6. Kimse tanımasın için onları
ğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? I II
Şairler kimi sözcüklerini yok ettiler
A) Bu havada yola çıkmak akıl kârı değil. III
B) Biz gelinceye kadar bu kapıdan ayrılma! Bütün öyküleri yazıp tüketti
C) Yazar bu romanı yedi yılda tamamlamış. IV
D) Çocuklarımız bu etkinliklere de katılırlar. Bir kendi öyküsü kaldı dışarda
E) Onlara bilgi verilmezse bu bizi sıkıntıya sokar.
V
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangi ikisi tür
bakımından ötekilerden farklıdır?
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve IV.

TEST
Zamir (Adıl)
7. (I) Bize yaşlı bir kılavuz vermişlerdi. (II) Bazılarımız 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘ne’’ sözcüğü za-
kılavuzdan hoşlanmamıştı. (III) Kendisine güveni tamdı mir görevindedir?
aslında yaşlı kılavuzun. (IV) Buraları avucunun içi gibi
bildiğini söylüyordu. (V) Onun nerede ne olduğunu bil- A) Sabahtan beri ne ağlıyor bu çocuk?
diğini anladık ve herkes bu yaşlı adama hayran kaldı. B) Ne tarafa gitsem onları bulabilirim?
C) O kızgınlıkla ne söyledim ki?
Bu parçadaki cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden D) Ne gün bize yemeğe gelebilirsiniz?
E) En küçük bir sıkıntıda ne bağırıyorsun ki?
hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede kişi zamiri vardır.

B) II. cümlede belgisiz zamir kullanılmıştır.
C) III. cümlede dönüşlük zamiri vardır.
D) IV. cümlede ilgi zamiri kullanılmıştır.
E) V. cümlede üç farklı türde zamir vardır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük ilgi za- 11. ‘‘Çoğu’’ sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde
mirinden sonra ayrılma durum ekini almıştır? zamir görevinde kullanılmıştır?
A) Bu şiiri seninkinden güzel buldum. A) Çoğu günler derbeder dolaşırdım.

B) Kitaplarımızı onunkilere karıştırmayalım. B) Ben o konuyu çoğu kaynakta bulamadım.
C) Benimkinin cildi gri olsa daha iyi olur. C) Öğrencilerin çoğu derse girmemişti.
D) Sizinki yine okula gitmemiş mi? D) Çoğu okulda bugün ders yapılmadı.
E) Seninkinde ciddi bir hata göremedim. E) Kasabalarda çoğu insan kışın çalışmaz.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz sıfat, çe- 12. Dünyanın dışına atılmış bir adımdın sen
kim eki alarak belgisiz zamir olmuştur? Ömrümüzse karşılıksız sorulardı hepsi bu
Şu samanyolu hani avuçlarından dökülen
A) Bazı sokaklarda aydınlatma lambaları yanmıyordu. Kum taneleri var ya onlardan birindeyim
B) Edebiyat dergilerinden hiçbirini kaçırmadım.
C) Birkaç yolcu homurdanmaya başladı. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
D) Beni başka bir göreve vermeliydiler.
E) Kimi zaman deniz kıyısında dolaşırdık. A) Kişi zamiri
B) İşaret zamiri
C) Belgisiz zamir
D) Ek eylem alarak yüklem olmuş zamir
E) Dönüşlülük zamiri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
40
AN
TE
KAZ
ST
Sıfat (Ön Ad) - 1
1. I. Böyle hüzünlü bir gecede çıktı yola. 4. Ömrümün hangi hecesine baksam
II. Rüzgâr yine böyle esiyordu. I
III. Yüreğim böyle duygularla çalkalanıyordu. Uzadıkça uzayan bozkır yalnızlığı
IV. Böyle ağır bir ayrılık acısı sinmişti her yere. II
V. Böyle ukalaca bir bakış çiğnemişti yüreğimi. Ve duman rengi kasabalar ki sen
Numaralı cümlelerin hangisinde ‘‘böyle’’ sözcüğü III
sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır? Okunaksız mektuplar da diyebilirsin
IV
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Sesini yitirmiş bu gergin coğrafyaya
V
Bu dizelerdeki altı çizili sözlerden hangisi sıfat
değildir?

2. Zarif bir kuyruk darbesi 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem
Bozar sonra bu sihri, belirtme hem de niteleme sıfatı almıştır?
Biter eriyen ayla defne kokulu ayinimiz.
Ey ruhumuzdan eksilen kimya! A) Birçok genç yazar, işe taklitle başlamıştır.
Ey yatışmaz yokluk hissi! B) Yazar, birçok hatırayı üzülerek anlatıyor.
C) Herhangi bir kitabı seçebilirsiniz.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? D) Güler yüzlü, esprili insanları severim.
E) Acınası hâllere düşmüştük sonunda.
A) Sıfatlarla nitelenmiş isim tamlaması
B) Sayı sıfatı
C) İşaret sıfatı
D) Fiilden türemiş sıfat
E) Belgisiz sıfat
3. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde adlaşmış sı- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,
fat yoktur? sözcük türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Körle yatan şaşı kalkar. A) Salonumuzda başka sanatçılar da var.

B) Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer. B) Birçok tiyatrocu dizilerde oynamaya başladı.
C) Akılsız köpeği yol kocatır.
C) Önümüzdeki yıl birkaç oyunu birden oynayacağız.
D) Ağlayanın malı, gülene hayır getirmez.
E) Tok, açın hâlinden anlamaz. D) Uzun oyunlardan kimi bölümleri çıkardık.
E) Bazılarının dekorlarını ve kostümlerini hazırladık.
TEST
Sıfat (Ön Ad) - 1

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı sıfat- 10. Aşağıdakilerden hangisinde pekiştirmeli niteleme
la sağlanmamıştır? sıfatı vardır?
A) O kasabada kaç yıl görev yaptınız? A) Önce upuzun, sonra kesik saçın vardı
B) Bizden tam olarak ne bekliyorsunuz? Tenin buğdaysı, boyun başak kadardı
C) Hangi gün bize kararınızı bildirirsiniz? B) Dünyanın bir ucunda için için yandı
D) Ne tarafa gideceksiniz? Bir haykırış, gök kubbede parçalanarak
E) Daha önce nasıl bir işte çalıştınız? C) Gönül verdin derlerdi o delikanlıya
En sonunda varmışsın bir Erzincanlıya
D) Güneşin batmasına yakın saatlerde
Yıkanırdı gölgesi kuytu bir derede
E) Sevda çilesidir bu seninle güzel canan
Vuslatın daha güzel, daha güzel firakın
8. Yabanıl sesler geliyordu derinlerden ve karanlığı ince 11. Çekim eki alan bir niteleme sıfatı adlaşır.
I II
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,
bir bıçak gibi yırtıyordu.
bu kurala örnek gösterilebilir?

Şaklayan kırbaç gibi... A) Bu soruyu sorduğunda meseleyi anlamıştım.
III B) İnsanların çoğu yokluk içindeydi.
Acı duvarını aşan bu sesler madenî bir gürültüyle dönüyor. C) Yerinde yavaşça doğrulup elini uzattı.
IV D) Bana korkaklara güven olmayacağını söylemişti.
Kör bir kuyuda unutulan Yusuf’um belki. E) Özverili insanlar, her zaman sevilir.
V
Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi fiilden
türemiş bir sıfattır?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme diğerlerin- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘derin’’ sözcüğü
den farklı bir görevde kullanılmıştır? sözcük türü bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Bana olayı uzun uzadıya anlatmalıydın. A) Akdeniz’in derin, mavi sularında serinlerdik.
B) Biz otururken yanımızdan hızlı hızlı geçti. B) Çocukluğumuzda böyle derin konulara ilgimiz yoktu.
C) Dedem her zaman tane tane konuşurdu. C) Bu coğrafyada derin kanyonlar oluşmuş.
D) Diktiğim fidanda kocaman kocaman kirazlar olmuş. D) Annem derin bir tabakla yemek getirdi.
E) Bu işin sıkıntılı olduğunu bile bile işi kabul ettik. E) Her zaman derin düşünür, az konuşurdu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
41
AN
TE
KAZ
ST
Sıfat (Ön Ad) - 2
1. (I) Her yer bembeyaz bir örtüyle kaplıydı. (II) Çırılçıplak 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,
ağaçlar kefen giymiş gibiydi. (III) Soğuktan ellerimiz sözcük türü bakımından ötekilerden farklıdır?
kıpkırmızı olmuştu. (IV) Böyle zor bir durumdayken
adam sımsıcak ekmeklerle karşımıza çıktı. (V) Adamın A) Yükümüz ağır olmasına rağmen rahat ilerliyorduk.
diğer elinde de yiyeceklerle dopdolu bir torba vardı. B) Birkaç gün önemsiz işlerle uğraştık.
C) Şehri gezince temiz caddeleri olduğunu gördük.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisin- D) Cadde kenarlarında görkemli binalar vardı.
deki pekiştirilmiş sözcük farklı bir türde kullanıl- E) Parklarda solgun çiçekler bekliyordu bizi.
mıştır?
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik sı- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat, ek
fat kullanılmamıştır? fiil alarak yüklem olmuştur?
A) Yurt kapısındaki boynu bükük çocuk gözümün A) Uzun süren çalkantılar herkesi yıldırmıştı.
önünden hiç gitmiyordu. B) Övgüyü hakkeden barış için çalışandır.
B) Çok çekişmeli olan o maçı, mavi formalı takım iki C) Halkın ekonomik ve sosyal sıkıntıları vardı.
farkla kazandı. D) Halkın en çok yetiştirdiği ürün şeker pancarıydı.
C) Bahçesi geniş olan o evi hepimiz çok beğenmiştik. E) Meyve bahçeleri ise bakımsızlıktan kurumuştu.
D) Güzelim şehir bu yağışın sonunda bir çamur derya-
sı hâline geldi.
E) Üç günlük dünyada insanların birbirini kırması üzü-
cü değil mi?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘yorgun’’ sözcüğü, 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ikileme diğerlerin-
sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır? den farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Yorgun gözlerini açamaz olmuştu artık. A) Harflerden müteşekkil ışıl ışıl kalyonlardı.
B) Yaz aylarında yorgun ırgatlar gelir bu bölgeye. B) Bulutlar gazel gazel gölge etsin üstünde.
C) Yılların yorgun yazarı, bir heyecanla yazıyordu. C) Kipriğinden yavaş yavaş aksın bir damla.
D) Yorgun atlar gibi hissediyorduk kendimizi. D) Pır pır yıldızlanırdı kanatları kahkaha kuşlarına.
E) Yaz bulutları yorgun görünür geceleri. E) Vagonlar usul usul kımıldıyordu.
TEST
Sıfat (Ön Ad) - 2

7. Sıfat tamlamasındaki isimle sıfat yer değiştirilip isme 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ‘‘güzel’’ sözcüğü
üçüncü şahıs iyelik eki getirilerek bir sıfat grubu (birle- diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
şik sıfat) oluşturulur.
A) Küre Dağları, sonbaharda ne güzel görünüyor.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu yolla oluşmuş
B) Bu güzel yamaçlar, o güzel zirveler insanı büyülü-
bir birleşik sıfat vardır? yor.
C) Bu yamaçların eteklerine küçük, güzel evler yap-
A) Şahin bakışlı, dağ duruşlu yiğitler gittiler. mışlar.
B) Çocuğun annesi, yavaşça doğruldu yerinden. D) Etrafa çok güzel kokular yayılıyor buradan.
C) Kırık bir testi, düzelir mi bir daha? E) Hoş sesli, bir sürü güzel kuş dallarda cıvıldıyor.
D) Hikâyesi uzun bir yolculuğun yorgunluğu var.
E) Ev sahibi, büyüklü küçüklü kaplarla geldi.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 11. Bir sıfatın ilk ünlüsüne kadar olan kısmı alınıp ‘‘m,p,r,s’’
sıfat görevinde kullanılmıştır? ünsüzlerinden uygun olanla kapatılarak bir ön ek oluş-
turulur. Bu ön ekin sözcüğün başına eklenmesiyle pe-
A) Kurbanlıkları otlatmaya götürüyordu yaşlılar. kiştirme sıfatı oluşturulur.
B) Biz ise bayramlık elbiselerimizin derdindeydik.
Aşağıdakilerden hangisinde bu açıklamaya uyma-
C) Annelik, tepeden tırnağa fedakârlık mı demekti?
D) Cam dolaptaki şekerlik rengarenk şekerlerle doluy- yan bir pekiştirme sıfatı vardır?
du.
E) Sanki havaya bir serinlik hâkimdi o gün. A) Upuzun bir koridor binayı ikiye bölüyor.
B) O gün sımsıcak, bunaltıcı bir hava vardı.
C) Darmadağınık bir masada aradığını nasıl buluyor?
D) Yemyeşil bir yamaçtan aşağı iniyorduk.
E) Tertemiz bir hava, ciğerlerimizi doldurdu.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat 12. Bir yıl sonra, Koca Sinan, bu sahildeki küçük fakat çok
vardır? şirin Şemsi Paşa Külliyesi’ni yapmıştır.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İnsanoğlu bu dağlar kadar olamadı.
B) Çürükleri de sağlamları da aynı kefeye koydu. A) Sayı sıfatı B) Unvan sıfatı C) İşaret sıfatı
C) Gecenin bir vaktinde düştük yollara.
D) Koskoca adamın peşine mi takılayım? D) Niteleme sıfatı E) Belgisiz sıfat
E) Dolunayın ışığı sokakları aydınlatıyordu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
42
AN
TE
KAZ
ST
Zarf (Belirteç) - 1
1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ikileme zarf göre- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük,
vinde kullanılmamıştır? diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Çırpına çırpına akıp giderim. A) Elif, bu ilgiyle hafifçe gülümsüyor.

B) Türküleri avaz avaz söylerim. B) Ancak, derin acıları tebessümünü uzun sürdürmü-
C) Akşam iniyor gölge gölge. yor.
D) Herkesin evi barkı olsun. C) Konuşurken kaygılı gözlerle yüzüme bakıyor.
E) Uğrun uğrun kaş altından bakınca... D) Hâlini diliyle olduğu kadar sözsüz de anlatıyordu.
E) Bedenine bol gelen elbiseleri üzerinde iğreti duru-
yordu.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfı, hâl 5. Yolculuk gece boyu sürmüştü. Otobüsten isteksizce in-
(durum) eki alarak isim görevinde kullanılmıştır? I II
diğinde vücudunu yorgun bir titreme sarmıştı. Hem bu
A) İçeriye girmeye çalışanlar engelledi. III
B) İleri toplumlarda eğitim ihtisaslaşmıştır. titremeyi atmak hem de çok erken olan zamanı
C) Toplum, bu noktadan geri dönemez. IV
D) Çocukları az önce dışarı çıkarmıştı. birazcık doldurmak için terminalin çıkışına doğru yü-
E) Birkaç kişi ben gelirken aşağı iniyordu. V
rüdü.
Bu parçada altı çizili sözlerden hangisi zarf değil-

dir?
3. (I) Yürüyüş, oldukça zor geçiyordu. (II) Sabah onları 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklemi durum
umutlardırmıyor ve yol sanki sürekli uzuyordu. yönünden etkileyen bir zarf vardır?
(III) Varacakları hedef, hiç görünmüyordu.
(IV) Yakınlarda olduğunu bildikleri köye mutlaka var- A) Bu kötü duruma bile tiksinerek bakmamıştı.
malıydılar. (V) Karla kaplı dağlardan aşağı, buz gibi bir B) Yazar, çorak bir Anadolu kasabasında yetişti.
rüzgâr esiyordu. C) Yazılarında bu yerel kültürün izleri vardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelelerle ilgili aşa- D) Önce doğduğu çevreyi anlattı öykülerinde.
ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır? E) Çevresindeki mütevazi insanların yaşamını yansıt-
mıştı.
A) I. cümlede azlık-çokluk zarfı, durum zarfının anlamı-
nı pekiştirmiştir.
B) II. cümlede zaman zarfı vardır.
C) III. cümlede kesinlik anlamı içeren bir zarf vardır.
D) IV. cümlede durum zarfına yer verilmiştir.
E) V. cümlede yer-yön zarfı vardır.
TEST
Zarf (Belirteç) - 1
7. (I) Bu dondurucu havada çocuk neden dışardaydı? 10. Hosteslerin eğitim ve staj süresi hiç bitmiyor aslında.
(II) Hayatın acımasızlığının tüm renklerini soldurduğu I II
bu çocuk, hayat tuvalinde hangi renklerle ifade edilebi- Sürekli insana yönelik hizmet verdiklerinden her an bir
lirdi? (III) Bu çocuğa kış vurgunu bahçeler, ne gün bir III IV
bahar yaşatacak? (IV) Bilinmez gelecek, bu zavallıya şikâyetle karşılaşabiliyorlar. O yüzden de görevlerinde
neler verecek? (V) Çocuk hepten kaybolup giderse in-
sanların vicdanı nasıl rahat edecek? hiçbir zaman disiplinden uzaklaşmıyorlar.
Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangilerinde V
soru anlamı zarfla sağlanmıştır? Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisi, sözcük
türü bakımından ötekilerden farklıdır?
D) III. ve IV. E) IV. ve V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Giden gitti de kimse sormadı kalanın ahvalini. 11. Birer tavşan kanı çay söyledi Rüstem. İşi hemen
I II I II
Oysa kalanlarda hasret yangını daha bir içten yanar. halledeceğinden öylesine emindi ki adam: “Hadi, İki
III IV V III
Çeşme’nin iç taraflarında uygun ev var. Emlakçıdan
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangi ikisi, söz- IV
cük türü bakımından aynıdır? az alırım ben, gidip hallediverelim.” dedi.
V
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangi ikisi
D) III. ve V. E) IV. ve V. zarf değildir?
A) I. ve III. B) I. ve IV. C) II. ve III.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 12. I. Akdeniz diyetinin hastalara çok iyi geldiği söyleni-
“Maviliğin her tuvalde ayrı bir tavrı olmalı.” cümlesin- yor.
deki “ayrı” sözcüğüyle aynı görevde kullanılmamış- II. Ağrıları giderdiğine dair çok araştırma sonucu var.
tır? III. Çok geniş bir coğrafyaya Akdeniz mutfağı hakim.
IV. Akdeniz balıkları Omega 3 yönünden çok zengin
A) Rüzgârlar uzak diyarlarda bir başka eserdi. balıklardır.
B) Dağların dumanlı başlarında birer avuç kar yıldızla- V. Avcılarımız, maalesef avlanırken çok duyarlı dav-
nırdı. ranmıyorlar.
C) Rıhtıma, insanları yalnızlaştıran ağır bir hava çöktü. Numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde “çok” söz-
D) Rıhtımdan kalkan gemi ufukta iyice küçüldü. cüğü sıfatı belirten zarf görevindedir?
E) Asık yüzlerdeki tek ışıltı yanaklardan süzülen yaş-
lardı. A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
43
AN
TE
KAZ
ST
Zarf ( Belirteç) - 2
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hafif” sözcüğü 4. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangi-
zarf görevinde kullanılmamıştır? si diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Bu malzemeler kütlelerine göre hafif görünüyor. A) Genç bayan nemli gözlerle etrafını süzüyordu.
B) Şairin son şiirlerinde ahenk öncekilere göre hafif B) Martılar atılan simitlere tedirgin yaklaşıyordu.
aksıyor. C) O gün rıhtımda bir tek büfe açık görünüyordu.
C) Biz geçerken köprü hafif sallandı. D) Yolcular vapurdan sessizce iniyordu.
D) Doktorların çoğu hafif yiyecekleri öneriyor. E) Yerinden yavaşça kalkan yaşlı bir bayan onun yanı-
E) Bu tartışmada oldukça hafif kaldı. na geldi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çok” sözcüğü 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “daha” sözcüğü,
zarf görevinde kullanılmamıştır? ötekilerden farklı türde bir zarftır?
A) Sincaplar, cevizi, palamuttan çok seviyor. A) O yıl kırlangıçlar daha bölgeye gelmemişti.
B) Bu şirin varlıklar çok çevik hareket ediyordu. B) Kırlangıçtan daha hızlı uçan bir kuş yoktur.
C) Her yaz çok fazla ceviz ve palamut gömüyorlar. C) Bu kuşlar yuvalarını daha çok mağara duvarlarına
D) Onları kıstırırsanız çok saldırgan oluyorlar. yapar.
E) Yaşadıkları yerde çok ceviz ağacı ya da meşe ağacı D) Çamura, bir insandan daha güzel şekil veriyor.
vardı. E) Kırlangıçların yuvalarından daha küçük kuş yuvası
görmedim.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme diğerlerin- 6. (I) Doğa, elbette kendini savunacaktır. (II) İnsanoğlu-
den farklı bir görevde kullanılmıştır? nun kendisinde oluşturduğu tahribata kendince cevap
verecektir. (III) İnsanoğluna “Ben olmazsam sen ya-
A) Yabancılar, olup bitenlere tuhaf tuhaf bakıyordu. şayamazsın!” diye daha sert bir dille cevap verecektir.
B) Annem etleri küçük küçük doğradı. (IV) Birtakım afetler, felaketler meydana gelecektir.
C) Kasabanın ortasındaki irili ufaklı dükkânlara bir ses- (V) İnsanoğlu da bunlar karşısında çaresizce boyun
sizlik hakimdi. eğecektir.
D) Yaşlı adam cebindeki taşları birer birer atmaya baş-
Bu parçadaki numaralı cümlelerle ilgili aşağıda ve-
ladı.
rilenlerden hangisi yanlıştır?
E) Yabancılardan biri telaşlı telaşlı çantasını açmaya
çalışıyordu.
A) I. cümlede yüklemi kesinlik yönünden niteleyen bir
zarf vardır.
B) II. cümlede durum zarfına yer verilmiştir.
C) III. cümlede üstünlük zarfı vardır.
D) IV. cümlede zarfa yer verilmemiştir.
E) V. cümlede yer-yön zarfı kullanılmıştır.
TEST
Zarf ( Belirteç) - 2
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer-yön zarfı, 10. (I) Mahzun ve melul yürüdü sokak boyunca. (II) Gece
tamlanan eki alarak isim görevinde kullanılmıştır? yarısı evinin önüne vardı. (III) Yine aklına evde yaşadı-
ğı huzursuzluklar geldi. (IV) Başını yukarıya kaldırdı.
A) Bazı yolcular dışarı çıkmak istedi. (V) Belki de çocuklarım hâlâ uyumamışlardır, diye ge-
B) Şoför, inen yolcuları geri çağırdı. çirdi içinden.
C) Dışarıdaki yolcuların otobüse binmelerini istiyordu. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
D) Ama yolcuların gelme niyetleri hiç yoktu. aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
E) Otobüsün içerisi oldukça bunaltıcıydı.
A) I. cümlede durum zarfı vardır.
B) II. cümlede isim tamlaması yüklemi zaman bakımın-
dan belirtmektedir.
C) III. cümlede tekrar anlamı katan bir zarfa yer veril-
miştir.
D) IV. cümlede yer-yön zarfı kullanılmıştır.
E) V. cümlede olasılık ve zaman zarfları kullanılmıştır.
8. Bu sessizlik ister istemez sizi de içine alıyor. Önce hu- 11. Ne saklayayım gaflet ettiğimi,
zur kaplıyor içimizi, daha sonra da mutluluk. Asla “ben” I
demiyor. “Ben neyim?” sorusuyla içeri yöneliyor. Elimle batırmışım gençliğimi;
Bu parçada aşağıdaki zarf türlerinden hangisi yok-
Binip gideceğim en güzel gemi!
tur?
II III IV
A) Zaman B) Soru C) Durum Aldığını geri vermez dalgalar.
D) Miktar E) Yer-Yön V
Bu dörtlükteki altı çizili sözcüklerden hangisi, tür
bakımından ötekilerden farklıdır?
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “doğru” sözcüğü 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pekiştirilmiş söz-
zarf görevinde kullanılmıştır? cük ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Her gün yeni bir doğruyu öğrenebilirdik. A) Öyle bir gittin ki beni yapayalnız bıraktın.
B) Beni doğru anladığınızı düşünüyorum. B) Güneş simsiyah oluverdi gözünde.
C) Doğru söz pıtıraklı olur elbette. C) Koskoca bir hayatı boşa geçirmişim.
D) Doğru zamanda doğru kararı veremedik. D) Bu tepeden arazi dümdüz görünüyordu.
E) Her eğrinin bir doğrusu da olmaz mı? E) Lamba, ortamı apaydınlık yapmıştı.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
44
AN
TE
KAZ
ST
Ad Soylu Sözcükler / Edat, Bağlaç, Ünlem - 1
1. I. Onun her eseri bir antika kadar değerliydi. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat, cümleye di-
II. Geceleri sabahlara kadar ders çalışırdı. ğerlerinden farklı bir anlam katmıştır?
III. Evinde yedi bin kadar kitap vardı.
IV. Birçok konuda o konunun uzmanı kadar bilgi sahi- A) Sorumluluklarını yerine getirmediğinden dolayı bu
biydi. durumdasın.
B) Arkadaşları gelmediği için o da programı iptal etmiş.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerin- C) Yeterince çalışmadığından ötürü notları düşüktü.
de “kadar” sözcüğü aynı anlamda kullanılmıştır? D) Havaların soğuması ile yaylalar boşalıyordu.
E) Arıları taşımak üzere erkenden kalktı.
A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve III. E) III. ve IV.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edatın cümleye 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem, çekim eki
kattığı anlam ayraç içinde yanlış verilmiştir? aldığı için adlaşmıştır?
A) Annem odamı görünce temizlemekten vazgeçip ol- A) Eyvah, bu zavallı insanlar ne yapacak şimdi?
duğu gibi bırakmış.(benzerlik) B) Kimse senin ahına vahına bakmaz ki.
B) Kitabı iade etmek üzere aldığını söylüyordu. (koşul) C) Bre hayırsızlar, şu işe bir el atar mısınız?
C) Bizim bölgemiz diğerlerine göre verimli sayılır.(kar- D) Of, ne bunaltıcı bir sıcak var!
şılaştırma) E) Tüh, yazıklar olsun sizin gibi insanlara!
D) Otuz kadar yaşlı çiftçi ekip biçmeyi bıraktı.(yaklaşık-
lık)
E) Bilinçli tarımla ilgili kitapları köylülerim için almıştım.
(yönelik)
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ile (-le, -la)” sözcüğü 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “edat öbeği” sıfat
bağlaç görevinde kullanılmamıştır? görevinde kullanılmıştır?
A) Hayatıyla eserleri bire bir örtüşüyor. A) Sana göre bir iş bulmamız çok güç.
B) Söylemleriyle davranışları uyumlu bir insandır. B) Uzar gider yalnızlığım destan gibi.
C) Çocuğun kardeşleriyle babası çalışmaya gitmişler. C) Bir gönüle girmek için çektim bu çileleri.
D) Acıyla, fırtınayla sınanmış bir sevdayı taşıdım gön- D) Yeni bir güne başlamak üzeredir insanlar.
lümde. E) Yokluğuna rağmen seninleyim ruh dünyamda.
E) Akılla duygu aynı noktayı gösteriyorsa doğru yoldasın.
TEST

7. Ey görünme sevdasındaki tohum! 10. I. Güzel mi güzel bir Akdeniz beldesinde iki yıl çalıştım.
Güneş yakar ateş gibi II. Ne bir kavgaya ne bir tartışmaya şahit oldum.
Fırtına da sınar yalnızlığını III. İnsanların sakinliğine tanık olmuş ancak bu sakinli-
Tüh, yazık uzak sana kardeşlerin ğin nedenini anlayamamıştım.
Dünya sana göre hiç mi hiç değil. IV. İnsanları beğenmiştim hatta onlarla çok iyi dostluk-
Bu dizeleri oluşturan sözcüklerle ilgili aşağıdakiler- lar kurmuştum.
den hangisi söylenemez? V. Yaşlı ama zihinleri dinç insanlar vardı.
Yukarıdaki numaralı cümlelerle ilgili aşağıda veri-
A) “Ey” sözcüğü seslenme ünlemidir. lenlerden hangisi yanlıştır?
B) “gibi” edatı zarf grubu oluşturmuştur.
C) “Tüh, yazık” sözcükleri duygu ünlemleridir. A) I. cümlede, edat bir pekiştirme grubu oluşturmuştur.
D) “göre” edatı “karşılaştırma” anlamı vermektedir. B) II. cümlede, bağlaç yükleme olumsuzluk anlamı kat-
E) “mi” edatı “pekiştirme” anlamıyla kullanılmıştır. mıştır.
C) III. cümlede, “ancak” sözcüğü edat görevinde kulla-
nılmıştır.
D) IV. cümlede, bağlaç iki cümleyi “daha da ilerisi” an-
lamıyla bağlamıştır.
E) V. cümlede, bağlaç sıfatları bağlamıştır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” edatı cümle- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yalnız” sözcüğü-
ye “olumsuzluk” anlamı katmıştır? nün yerine “bir” ya da “tek” sözcüğü getirilemez?
A) Sen gel dersin de ben gelmez miyim? A) Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek.
B) Ben çocuklara hiç kızar mıyım? B) Halimizden anlayan yalnız sensin.
C) Sabahleyin sizi çok beklettim mi? C) Sağlığı iyi yalnız çok yorgundu.
D) Güzel baktın mı elbette güzel görürsün. D) Bu dünyada yalnız doğrular eskimez.
E) Eve geldi mi bigisayarın başına oturur. E) Yalnız onlarla maç yapabildik.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ama” bağlacı “ko- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat da bağlaç da
şul” anlamıyla kullanılmıştır? yoktur?
A) Günümüzde imkânlar genişledi ama yardımlaşma A) Sen kararını verinceye kadar iş işten geçer.
bilinci kayboldu. B) Onun gelişiyle tüm aile büyük bir sevinç yaşadı.
B) Bir şeyler yapma derdindeydi ama bir türlü sonuç C) Öksüz bir martı yavrusu gibi yalnızdım.
alamıyordu. D) Her şeyi söylemek üzere gittim de hiçbir şey söyle-
C) Kültürlü ama bu kültüründen insanları faydalandır- yemedim.
mayan biriydi. E) Aradığı kitabı hiçbir yerde bulamıyordu.
D) Size bu konuda yardımcı olurum ama bunu kimse
bilmemeli.
E) Teklifi cazipti ama bize uygun değildi.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
45
AN
TE
KAZ
ST
1. I. Mademki ayrılık var, kavuşmak neden olmasın? 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ile (-le, -la)” söz-
II. Bunca çabamıza rağmen hiçbir sonuç alamadık. cüğü edat görevinde kullanılmamıştır?
III. Elimizden geleni yaparız yeter ki siz okuyun.
IV. Çocukluğumda trene hiç ama hiç binmemiştim. A) Sanatçı, gazelleriyle kasidelerini aynı kitapta topla-
V. Yeterince çalıştı ki bu puanı alabildi. mıştı.
B) Eserlerinde halk şiirindeki uyak biçimleriyle karşıla-
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bağlaç kulla- şıyoruz.
nılmamıştır? C) Çoğunlukla şairlerimiz bu konuyu önemsemediler.
D) Şiirlerimizi, ciddi bir tutumla incelemişler.
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Şairler, kendilerinden önceki şairlerle ilişkilendiril-
mekten hoşlanmazlar.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, 5. Divan şiiri ile halk şiiri ustalaşmanın niteliği yönünden farklıdır.
türü bakımından diğerlerinden farklıdır? I
Çünkü halk şairleri eğitimden geçseler bile bu eğitim,

A) Eğitimin kalitesini artırmak için uğraşıyoruz. II III
B) Günümüzde veliler de çocuklar kadar eğitimin içinde. divan şairlerinin eğitimi kadar düzenli olmamıştır. Hatta halk
C) Yeni projeleri incelemek üzere yola çıkmıştı.
IV V
D) Her yaşa göre eğitim programı vardır.
E) Bazı programlar hazır yalnız uygulama önümüzdeki şirinin meşhur şairleri hiç eğitim almamıştır.
yıl başlayacak. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi türü
bakımından diğerlerinden farklıdır?
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, 6. Ey gaziler, hani yoldaşlarınız?

“Karşıdaki konuyu sizin gibi algılayamıyor.” cümlesin- Kanatlandılar mı melekler gibi?
deki “gibi” sözcüğüyle türce özdeştir? Gel, mi dedi onlara kainatın sahibi?
Seyran mı edildi ki gökten savaşlarınız?
A) İşleri sıkıştırdık oysa bunun sıkıntı doğuracağını Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
biliyorduk.
mez?
B) Önerdiğiniz kitabı okudum hatta başkalarına da
okuttum.
A) Ünleme yer verilmiştir.
C) Hafta sonları beni ancak burada bulabilirsiniz.
B) Benzetme edatı kullanılmıştır.
D) Ben bu işi üstlendim halbuki işin sorumluluğu siz-
C) Üç dizede soru anlamı edatla sağlanmıştır.
deydi.
D) Aynı dizede hem edat hem de bağlaç vardır.
E) Size destek olacağız yeter ki projenizi düzgün hazır-
E) Bağlaç cümleleri birbirine bağlamıştır.
layın.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat veya bağlaç 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “için” edatının
yoktur? cümleye kattığı anlam ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) O gün sabaha dek bu soruyla uğraşmış. A) Sinemayı çok sevdiği için sinema eleştirmenliğine
B) Kabak çiceği toplamayı dahi öğrenmişti. yönelmiş. (neden)
C) Uzunca bir süre köyde kalması ona iyi gelmişti.
D) Çocuklarla bahçelerde akşama değin oradan oraya B) Güneşin gözümü almaması için perdeleri çektim.
koşturdu. (amaç)
E) Burada çok mutluydu ancak yarın İstanbul’da ola- C) Bir dostluk için bunca cefaya katlandı. (uğruna)
caktı. D) Birçok şair için bu tür iddialar ortaya atılmış. (özgü)
E) Bu yaş gurubu için mükemmel bir program olmuş.
(göre)
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “ki” bağlacı özneyi 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hem... hem” bağ-
pekiştirerek yükleme bağlamıştır? lacı sıfatları birbirine bağlamıştır?
A) Ben ki tos kanatlı bir kelebeğim A) Hem ağlarım hem giderim.

Minicik gövdeme yüklü Kafdağı B) Hem işi bitirmemiş hem de para istiyor.
B) Söyle ki bileyim kınalı yapıncak C) Hem çalışkan hem de yaramaz bir öğrenciydi.
Derdin iyileşmez ki sen susuncak D) Hem annemi hem babamı özledim.
C) Bekle ki gitsin gönlümden keder E) Hem üniversitede hem de iş yerinde sevilen biriydi.
Gam yüklü alnıma yazılmış kader
D) Bir de baktım ki hayat
Şaha kalkmış son sürat
E) Anladım ki bitmez yolculuk
O biteviye sürerken kesilecek soluk
9. Bir şiir dizisinin kelimeleri kadar yalnız ki yalnız sükûtta 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem yoktur?
I II
huzur bulup kalabalıklardan kaçtığımız gibi kendimiz- A) “Vah benim emeklerim!” diye iç geçirdi.
III IV B) Mazlumun ahını alan iflah olmaz.
den bile kaçıyoruz. C) İmdat! Ayağım kapıya sıkıştı.
V D) Yazık, nasıl da feryat ediyor.
E) Aman be, kimseden kimseye fayda yok.
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangi ikisi,
sözcük türü bakımından aynıdır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
46
AN
TE
KAZ
ST
Ad Soylu Sözcükler / Karma - 1
1. Ağaçlar sonbahara hazırlanıyor 4. Karanlık şehirlerde kalmış bir öksüzüm
Bu şehir o eski İstanbul mudur Nerede huzur, nerede gökyüzüm?
Karanlıkta bulutlar parçalanıyor Bu nasıl bir hayat? Asılsız ve köksüzüm
Sokak lambaları birden yanıyor Gökdelen, gökdelen nereden çıktın sen?
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik isim B) Niteleme sıfatı C) Bağlaç A) Soru zamiri B) Soru sıfatı C) Niteleme sıfatı
D) İşaret sıfatı E) Durum zarfı D) Bağlaç E) Durum zarfı
2. Şüphesiz bir delilik yapardım 5. Avusturyalı bir komşum var. Geçenlerde börek tarifi
Hiç kimse beni anlayamazdı aldı benden. Bir de penceremin altına gelip ‘‘Fadile’’
On beş sene hüküm giyerdim diye beni çağırmayı öğrendiler. Kendime minik bir
Dördüncü yılında kaçardım Türkiye yarattım açıkçası.

Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu cümlelerde aşağıdaki sözcük türlerinden hangi-
sine yer verilmemiştir?
A) Belgisiz zamir B) Sıra sayı sıfatı C) Kişi zamiri
D) Asıl sayı sıfatı E) Niteleme sıfatı A) İşaret sıfatı B) Durum zarfı C) Zaman zarfı
D) Niteleme sıfatı E) Dönüşlülük zamiri
6. Ben acılar denizinde boğulmuşum

3. İşte müruru zaman uğradı insan İşitmem vapur düdüklerini, martı çığlıklarını
Kaslarımda çırpınırken karanlık Dalgalar her gün bir başka kıyıya atar beni
Tekimiz bir nişan, kendi olmayan Duyarım yosunların benim için ağladıklarını
Ötekinin de uçurumuna sığmaz
Bu dizelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? yanlıştır?
A) Gösterme zarfı B) Belirtme sıfatı C) İşaret zamiri A) Birden çok isim tamlaması vardır.
D) Edat E) Bağlaç B) Durum zarfına yer verilmiştir.
C) Edat kullanılmıştır.
D) Belgisiz sıfat bulunmaktadır.
E) Kişi zamiri vardır.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat da bağlaç da 10. Yunan adalarından birine gittik. Şahane bir otel, deniz-
yoktur? le yeşillik el ele yaşıyor, masmavi gök...
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine yer verilme-
A) Bir martı çığlığıyla başlar günüm.
miştir?
B) Uykunun en güzel anında uyanıveririm.
C) Ne dosta ne düşmana yarandım.
D) Bizim için çabalasa da bize göre yaşamıyor. A) Zincirleme isim tamlamasına
E) Yeter ki başarmak için uğraşmayı göze al. B) Belgisiz zamire
C) Miktar zarfına
D) Pekiştirme sıfatına
E) Durum zarfına
8. Sen ki her söze kanmaz, her vaade inanmazdın, 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı za-
Neden inandın ona, nasıl aldandın gönül? mirle sağlanmıştır?
Bu dizelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi A) Nerede o güzel sözleri söyleyen insanlar?
yanlıştır? B) Ne vakit bir derdime derman oldunuz?

C) Şimdi ailene bunları nasıl söyleyeceksin?
A) Niteleme sıfatı vardır. D) İnsan başkasının yardımına ihtiyaç duyuyor mu?
B) Soru anlamı zarfta sağlanmıştır. E) Hangi yöntem bizi bu durumdan kurtarır?
C) Belgisiz sıfata yer verilmiştir.
D) Kişi zamiri kullanılmıştır.
E) Bağlaca yer verimiştir.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “üstünlük zarfı”na 12. Onun sizinle beraber olduğunu düşündüğüm için gön-
yer verilmiştir? lüm rahattı ancak buraya gelince endişeye kapılıp ken-
dime kızmaya başladım.
A) Biraz da çevrene kulak vermelisin.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisinin örneği
B) Bir şarkı mırıldanarak önümden geçti.
C) En güzel hayatı ben yaşayacağım, derdi. yoktur?
D) Bütünüyle mutluluk içinde geçen bir hayat, daha
görülmedi. A) Kişi zamiri B) Bağlaç C) Dönüşlülük zamiri
E) Yetinme duygusunu henüz öğrenemedik. D) İşaret zamiri E) Niteleme sıfatı
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
47
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük 4. Bir on yıl da İzmir’de sattı el emeğini, orada eğleşti.
edat görevinde kullanılmamıştır? Bayramda seyranda kız kardeşlerini aradı, sordu; ye-
ğenlerini kucakladı.
A) Zaman kadar değerli bir şey olmadığını anladı.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
B) Yazara göre romancı bir taklitçidir.
C) Soruları cevaplamak üzere söz almıştık.
D) Hayatı boyunca bunun için çabalamıştı. A) Sayı sıfatı B) İşaret zamiri C) Zaman zarfı
E) İnsan uğraşır yalnız her istediğini elde edemez. D) Edat E) İsim tamlaması
2. İki kanatlı bir kapıdan giriliyor eski taş binaya. İçeri 5. Geceleyin bir ses böler uykumu
girdiğinizde göz alıcı çiniler sizi büyülüyor. Geçmişin İçim ürpermeyle dolar: −Nerdesin?
ihtişamlı günlerine adamakıllı dalıp gidiyorsunuz. Arıyorum yıllar var ki ben onu
Âşıkıyım beni çağıran bu sesin
Bu cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi

yanlıştır? Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Edat ve bağlaca yer verilmiştir.
B) Kurallı birleşik sıfat vardır. A) Bağlaca yer verilmiştir.
C) Bir deyim sıfat görevinde kullanılmıştır. B) İşaret sıfatı kullanılmıştır.
D) Yer-yön zarfı bulunmaktadır. C) Zaman zarfı vardır.
E) Zamir kullanılmıştır. D) İsim tamlaması bulunmaktadır.
E) Belgisiz zamir kullanılmıştır.
3. Bir değil hallerin beş değil 6. Ne güç sıyrılıp çıkmak uykulardan

Nasıl anlatsam hepsini bir bir I
Nasıl bağlansam sana nasıl, büyük şehir Ömrü koptuğu yerden bağlayabilmek ne güç
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi Ne güç varabilmek birdenbire

söylenemez? II
A) Belgisiz zamire yer verilmiştir. Günün, güneşin lezzetine
B) İkileme zarf görevinde kullanılmıştır.
C) Soru zarfına yer verilmiştir. Karanlık bulaşıyor insanın etine
D) Niteleme sıfatı vardır. III
E) Bağlaca yer verilmiştir. Ve rüyalar tütüyor hâlâ sinsi sinsi
IV V
İçimizde bir yerde.
Bu dizelerdeki numaralanmış sözlerle ilgili aşağıda
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. azlık-çokluk zarfıdır.
B) II. durum zarfıdır.
C) III. sıfat tamlamasıdır.
D) IV. zaman zarfıdır.
E) V. zarf görevinde kullanılmıştır.
TEST

7. Yıllarca gezdirdim hoyrat başımı, 10. Sensizlikle ansızın kötüleşti zaman
Aradım bir ömür, arkadaşımı Her biri bir yıl artık eski, cüce dakikaların
Ölsem dikecek yok mezar taşımı; Senmişsin meğer yakıtı zamanlarımın
Halime ben bile hayret ederim. Seninleymiş ışık hızı akıp giden her şeyin
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Bağlaç B) İsim tamlaması C) Kişi zamiri A) Tamlananı tamlayanından önce söylenmiş isim tam-
D) Edat E) Niteleme sıfatı laması
B) Belgisiz zamir
C) Birleşik yapılı bağlaç
D) Birden çok niteleme sıfatı
E) Türemiş yapılı zarf
11. Duyguların bile ağrıdığı zamanlarda

8. Biz de deliler gibi severiz
Sürgit yokluğunun ihtişamlı girdabı
Ağaçları ve baharı taklit ederiz
Yetersizlik duygusu, her sanatkârda

Renkli bez parçalarıyla donatırız şehri
Görünce bana çektirdiğin azabı
Renkli ampüller asarız pencerelerden
Kim bilir belki bir gün sulh olunca Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Biz de çatır çatır çatlarız binbir yerimizden
A) Tamlayanı ile tamlananı arasına sıfat girmiş isim
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden han- tamlaması
gisi yanlıştır? B) Azlık-çokluk zarfı
C) Belirtisiz isim tamlaması
A) Birden çok bağlaca yer verilmiştir. D) Belgisiz sıfat
B) Belgisiz sayı sıfatı bulunmaktadır. E) Yönelme eki almış kişi zamiri
C) İkileme zarf görevinde kullanılmıştır.
D) Kurallı birleşik sıfat vardır.
E) Olasılık zarfına yer verilmiştir.
9. Öfke insanlara her ne kadar kontrol edilemez bir duygu 12. Bunların hiçbirini, kimseyle paylaşmayacaksın çünkü
gibi gelse de akıl, mantık ve sabırla bu duygunun kont- I II III
rolü mümkündür. bazıları bunu fırsat bilip hepimizi zorda bırakabilir.
Bu cümlede aşağıdakilerden hangisine yer verilme- IV V
miştir? Bu cümlede altı çizili sözcüklerden hangisi diğerle-
rinden farklı türde bir zamirdir?
A) İşaret zamirine
B) Belirtili isim tamlamasına A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
C) Birden çok bağlaca
D) İşaret sıfatına
E) Birden çok edata
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
48
AN
TE
KAZ
ST
Fiilde Anlam, Kip, Kişi, Yapı
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil durum bildir- 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi haber
memektedir? kiplerinden herhangi biriyle çekimlenmemiştir?
A) Vefakâr serçeler dışında herkes göçüyor. A) Yeni bir serüvene kalkmışsın.

B) Anne serçe yavrularını hiç bekletmez. B) Her şeyi baştan hesaplamalısın.
C) Yiyecek taşımak için aralıksız çırpınır. C) Kentin öbür ucunda oturuyoruz.
D) Bu minik kuşlar insanlarla iç içe yaşar. D) Belki de bizi aradı ama bulamadı.
E) Evlerin yakınlarında, çalılarda cıvıldaşır. E) Çocuklarla bir süre vakit geçireceğim.
2. Bazı birleşik fiiler, isim soylu bir sözcükle ‘‘etmek, eyle- 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi istek
mek, olmak, kılmak’’ gibi yardımcı fiillerin birleşmesiyle kipiyle çekimlenmiştir?
oluşur.
A) Diğer yapıtları da inceleyelim.

Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bu açık-
B) Öyküleri yazılış tarihlerine göre sıralayacağız.
lamaya uymayan bir birleşik fiildir? C) İlk kitabın editörlüğünü ben yaptım.
D) Çocuklar daha titiz çalışmışlar.
A) Programı, Ceyhan Nehri’nin kenarındaki yazlık sine- E) Misafirlere karşı özenli davranmalısınız.
mada yapabilirdik.
B) Yolculara güvenlik güçleri eşlik etti.
C) Bu tür düzenlemeler şehri güzel kılıyor.
D) Bazı izleyiciler durumdan rahatsız olmuştu.
E) Arkadaşlarımızın itiraz edeceklerini zannetmiyorum.
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi şimdiki 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin fiil kipinde an-
zamanın rivayeti ile çekimlenmiştir? lam kayması yoktur?
A) Sabahları genellikle burada yürüyüş yaparmış. A) Her yaz buraya geliyor musunuz?
B) Orada Nasreddin Hoca’yla ilgili bir yazıyı okuyordu. B) Söylediklerine göre iki gün önce buradan ayrılıyor.
C) Kitap okurken bazı bölümlerin altını çizmişti. C) Önümüzdeki yıl memleketimize gidiyoruz.
D) Hafta sonu o da bizimle pikniğe geliyormuş. D) Şimdi de odasında ders çalışıyor.
E) Bir gün annemi şiirlerimi okurken yakalayıverdim. E) Dün bize haber vermeden eve geliyorsun.
TEST
Fiilde Anlam, Kip, Kişi, Yapı

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem gelecek 10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapıca
zaman kipi anlamında kullanılmamıştır? diğerlerinden farklıdır?
A) Ders programını sonra mı yaparsınız? A) Okumaya daldığım için geldiğinizi fark etmemişim.
B) Bu akşam tiyatroya gidiyormuyuz? B) İnsan bundan daha güzel bir manzara göremez.
C) Sipariş verdiğimiz kitaplar yarın gelir mi? C) Ben de epeydir kuşları seyrediyordum.
D) Önümüzdeki ayın planını ben mi yapıyorum? D) Suyun kıyıya yakın yerlerinde yavru balıklar oluyordu.
E) Öğlen yemeğini hep iş yerinde mi yersiniz? E) Hangi güzel tablo beni bu kadar oyalayabilir?
8. Aşağıdakilerin hangisinde ‘‘miş (-mış, -muş, -müş)’’ 11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi birleşik
eki cümleye başkasından duyulma anlamı katmıştır? yapılı ve birleşik çekimli bir fiildir?
A) Genç şair, dün akşam televizyonda bir programa A) Sanki bize tarihten bir şeyler hatırlatıyordu.
konuk olmuş. B) Sütunlar, zamana direnmenin gururunu yansıtıyor.
B) Kitabın kapağı, dizaynı çok güzel olmuş. C) Uzun olsun diye planladığımız gezi bitivermişti.
C) Hastamızın beti benzi düzelmiş artık. D) Herkes izlenimlerini bu ajandaya yazabilir.
D) Kanepede kitap okurken uyuyup kalmışım. E) Gün boyu süren neşemiz bizi ansızın terk etti.
E) Ekrana çok yakından baktığınızdan gözünüz kan-
lanmış.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi farklı bir 12. Sözler sükûtu eğiledursun
kişi ekiyle çekimlenmiştir? Bakışlarda alevleniversin anlam
Lüzumu yok ki cümleler kursun
A) O gün kasaba sanki hayattan kopmuştu. Gözlerde en usturuplu yol yordam
B) Hiç kimsede, iyimser bir bakış göremedim. Bırak sınırsız anlamlar doğursun
C) Yaşlı kadın evde yalnız yaşıyordu.
D) Kasabanın evleri su altında kalacakmış. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
E) Aradığı kitabı günler sonra bulabilmişti.
A) Sürerlik fiili
B) Tezlik fiili
C) Türemiş fiil
D) Yardımcı fiille oluşan birleşik fiil
E) Basit fiil
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
49
AN
TE
KAZ
ST
Fiilimsi - Ek fiil - 1
1. Ad eylemler bazen cümlede sıfat göreviyle kullanılabilir. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir fiilimsi başka
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu durumu örnek- bir fiilimsiyi durum bakımından nitelemiştir?
lendiren bir kullanım vardır?
A) Gelirken gördüğümüz insanların hepsi hallerinden
A) Tarihin gözleri var, surlarda delik delik; memnun görünüyordu.
B) Servi, endamlı servi, ahirete perdelik... B) Gittikçe uzayan yollar can sıkıntımızı bir kat daha
C) Bulutta şaha kalkmış Fatih’ten kalma kır at; arttırmıştı.
D) Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat... C) Köyün engebeli yollarında düşe kalka ilerliyorduk.
E) Şahadet parmağıdır göğe doğru minare; D) Anadolu insanının sıcaklığı ve samimiliğine daya-
nan romanları hep sevmişimdir.
E) Birbirini seven ve sayan insanların oluşturduğu top-
luluklar hep başarılı olmuştur.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağ-fiil ek eylem 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem diğer-
alarak cümlede yüklem görevinde kullanılmıştır? lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Yârin dudağından getirilmiş bir katre alevdir bu ka- A) Hayatta en önemli şey onurlu bir şekilde yaşamaktır.
ranfil. B) Ak akçe kara gün içindir.
B) Onun en sevdiğim yönü her daim gülmesiydi. C) Sözün bittiği yer tam da burasıdır.
C) Cahil olan, bilmeyen değil öğrenmeyendir. D) Bakarsan bağ olur bakmazsan dağ.
D) Gönülden gönüle bir yol vardır, görülmez. E) Ne gelen vardı ne giden.
E) Yârin cana kastı gülerektir.
3. İsim cümlelerinde ek eylemin olumsuz çekimi “değil” 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem isim fiil hem
sözcüğüyle yapılır. de bağ-fiil kullanılmıştır?
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde “değil” sözcüğü
A) Uçağı niye kaçırdığını kimseye söylemedi mi?
ek eylemin olumsuzu olarak kullanılmamıştır?
B) İşlerin baştan beri ters gideceğini kim bilebilirdi?
A) Şair duymayı değil duyurmayı amaçlamalıdır. C) Başkanın kısa ama etkili konuşması salondakileri
B) Bu kadar değildi aslında yılların benden aldıkları. oldukça duygulandırmıştı.
C) Bu sanatçının dizeleri bir başkaldırı değil, yürek sı- D) Öğrenci, disiplinli çalışmayı kendisine ilke edinme-
zısıdır. lidir.
D) Böyle imgeler bulmak, herkesin harcı değil. E) Görev yolculuklarında farklı ülkelerin ilgi çeken özel-
E) Sen değil miydin gönül sarayının eşsiz misafiri? liklerini öğreniyorduk.
TEST
7. Adam danışmaya giderek az önce kalkan otobüsün 10. İnsan yaşadığı her an yeniden öğrenir. Kendini ye-
I II niden tanımlar. Her yıl biraz daha büyür duyguları.
nereye gittiğini öğrenmek istediğini söyledi. Kâinattaki her şeyle, herkesle ve kendisiyle ilişki kurar.
III IV V Hatalarından ve sıyrıklarından öğrenir hayatı. Sever,
Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden hangileri bağlanır, güvenir, yıkılır, acı çeker ama bu duygularla
eylemsi değildir? tekrar ayağa kalkmayı ve yürümeyi öğrenir.
Yukarıdaki parçada kaç eylemsiye yer verilmiştir?
A) I. ve V. B) II. ve IV. C) III. ve V.
D) I. ve III. E) IV. ve V. A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
8. Meşgul olmak, yetişkinler için çoğu zaman psikolojik 11. Eylemsiler bazen eylemsi anlamını yitirerek kalıcı isim
bir tedavi metodudur. Üreten ve sevebilen insan, mutlu olur.
insandır. İnsan bir şeylerle meşgul olurken sorunlarının Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duruma örnek
girdabından uzaklaşır. Onların karanlığından, üretirken yoktur?
uzaklaşır ve kendine bir ışık, bir çıkış yolu bulur. Hayatı
keşfeden, onu hayretle seyreden aslında onda üretebi- A) Arabanın silecekleri buz gibi havada âdeta taş ke-
lecek bir şeyler bulabilendir. silmişti.
Bu parça dil bilgisi açısından incelendiğinde aşağı- B) Kaymak deyince aklımıza hep Afyon gelir.
daki yargılardan hangisine ulaşılamaz? C) Yiyecek ve içeceklerimizi de alıp sınıfa çıktık.
D) Binanın girişinde arama yapılıyordu.
A) Tüm cümlelerde eylemsiye yer verilmiştir. E) İki saattir şurayı kazmaya çalışıyorlar.
B) Ek eylem iki farklı göreviyle de kullanılmıştır.
C) Ad eylem ve ortaç öbeklerinin özne görevinde kulla-
nıldığı örnekler vardır.
D) Ortaç öbeği ek eylem alarak cümlede yüklem ol-
muştur.
E) Ulaçlar cümlelere zaman anlamı katmıştır.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil, çekim 12. Ek eylemin geniş zaman eki olan “-dır (-dir, -dur, -dür)”
eki almasına rağmen adlaşmamıştır? bazen fiillere eklenerek cümleye kesinlik anlamı katar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna uygun bir
A) Tüm bildiklerimi o gün bir bir anlattım Ahmet
kullanım söz konusudur?
Komiser’e.
B) Öğretmen uyuyanları sert bir şekilde uyardı.
A) Toplantı bitmiştir, çıkabilirsiniz arkadaşlar.
C) Okula gidecekleri ben arabamla bırakabilirim.
B) Arkadaşım çoktan evine varmıştır.
D) Adını yıllar geçse de unutmayacağım dostlarım var
C) Şimdiye kadar yemek çoktan pişmiştir.
benim.
D) Kitaptan alınan zevk hiçbir şeyde yoktur.
E) Ayıklanmışları bir tencereye koyarak kaynatmaya
E) Şu sıralar uçağı ABD’ye inmiştir.
başladı.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
50
AN
TE
KAZ
ST
1. Fiilimsiler başka türden sözcüklerle öbekleşerek sıfat 4. (I) Edebiyatımızın anlaşılması en zor ama en muhte-
veya zarf olarak kullanılabilir. şem dönemlerinden biridir divan edebiyatı. (II) Gerek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi bir ilgeçle lise gerek üniversite öğrencilerinin divan edebiyatını
öbekleşerek zarf olarak kullanılmıştır? anlamayıp bolca şikâyet ettiğine tanık oluruz. (III) Oysa bu
dönemi anlayıp değerlendirebilmek için tarih biliminin
A) Gideceği limanı bilmeyen gemiye hiçbir rüzgâr yar- yol arkadaşlığına ihtiyacımız olduğu gerçeğini bilme-
dım edemez. liyiz. (IV) Osmanlı’nın kültür, medeniyet ve tarihini bil-
B) Bazen insanı spor yapmak kadar rahatlatan hiçbir meden divan edebiyatını değerlendirmek imkânsızdır.
şey olmuyor. (V) Bu noktada edebiyat öğretmenlerinin yanı sıra tarih
C) İstediğini söyleyen, istemediğini işitir. öğretmenlerine de kuşkusuz epey iş düşüyor.
D) Kimse başarı merdivenlerini elleri cebinde çıkma- Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinde
mıştır. üç farklı türde eylemsiye yer verilmiştir?
E) Beklenen gün gelecekse çekilen çile kutsaldır.
2. Ek fiiller, fiilimsilere gelerek onları cümlede yüklem ya- 5. Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum
par. Bu dağların eskiden aşinasıdır soyum
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna uygun bir Bekçileri gibiyiz ebenced buraların
örnek yoktur? Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların
Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi
A) Kazanmak bazen kaybettiğini bilmektir. Bu dizelerde kaç ek fiil kullanılmıştır?
B) Bizi üzen tüm bunların bize söylenmemesiydi.
C) İnsan hakkını bildiği kadar haddini de bilmelidir. A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
D) En akıllı kişi, parasını değil dostlarını kaybetmeyen-
dir.
E) En kötü şey, merhametin kalplerden gidişidir.
3. (I) Babamla aynı evi paylaşıyorduk ama ayrı dünyala- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağ-fiil kullanıl-
rın insanıydık aslında. (II) Babam olabildiğince disip- mıştır?
linliydi, bir o kadar da mükemmeliyetçi. (III) Ben aksine
hiç sevmezdim zoru, gelemezdim sıkıya. (IV) Ama A) Arkadaşlarla o gün Sahaflar Çarşısı’nda buluşmaya
yıllar sonra anlamıştım babamı. (V) Çünkü ben de bir karar vermiştik.
babaydım artık. B) Eski kitapların tozunu yutmak bizim için bambaşka
bir zevk haline gelmişti.
Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde ek ey-
C) Yaşıtlarımızın birçoğu bu yaptığımızın bir çılgınlık
lem iki göreviyle de kullanılmıştır?
olduğunu iddia ediyordu.
D) Kitapları her karıştırdığında ufkuna yeni pencereler
açılıyormuş.
E) Milletin telefon, internet ve televizyonda bulduğu
zevki ben kitapçılarda buluyordum.
TEST
7. (I) “Sanat eseri nedir?” sorusunu soranlara “Kişiyi bıktır- 10. (I) Karanlığın en yoğun olduğu an aydınlığın en yakın
mayan şeydir.” demeli. (II) Duvara astığımız resme her olduğu anmış. (II) Büyük sevinçler bazen büyük acı-
gün bakıyoruz, bir ezgiyi ikide bir yeniden dinliyoruz, ların ardından gelirmiş. (III) Sabreden derviş mutlaka
bıkmıyoruz usanmıyoruz onlardan. (III) Okuduğumuz muradına erermiş. (IV) Bunlar aslında insanlığa yol
romandan, şiirden de bıkmamalıyız. (IV) Merakla gösteren çok güzel sözlerdir. (V) Ancak kaç insan bun-
okuduğunuz bir hikâyeyi, bir daha okuyamazsanız, ları kendine hayat rehberi ediniyor ki?
okumak arzusunu duymazsanız, ondan aldığınız zevk, Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde ek
bilin ki sanat zevki değildir. (V) Yahut sanat zevkini ta- eylem kullanılmamıştır?
dabilecek insanlardan değilsiniz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
dakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede, adlaşmış sıfat-fiil öbeğine yer verilmiştir.

B) II. cümlede, hem sıfat-fiil hem de zarf-fiil bulunmak-
tadır.
C) III. cümlede, sıfat-fiil birden fazla ismi nitelemiştir.
D) IV. cümlede, ad eylem belirtisiz ad takımında tamla-
yan görevindedir.
E) V. cümlede, ek fiilin olumsuzu kullanılmıştır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem ek eyle- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad eylem tamla-
min geniş zamanıyla çekimlenmiştir? ma öbeği içinde yer almamıştır?
A) O gün tüm Ankara deprem nedeniyle ayaktaydı. A) Bugün okulumuzda okuma kursu başladı.
B) Yaşlı amca bu parka her gün gelirmiş. B) İstanbul’daki yaşama ayak uydurmaya çalışıyorum.
C) Gönlü geniş insanlarla dostluk yapmaya gayret C) Gülüş şekli bana birisini hatırlatıyor.
ederdi. D) Çalışma masasında uyuyakalmışım yorgunluktan.
D) Ahmet Bey, dünden beri neredesiniz siz? E) En güzel şiirlerinden biri de “Bakış Kuşu”dur.
E) Bağırarak konuşursanız karşınızdakinin düşüncele-
rini hiçbir zaman öğrenemezsiniz.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem kullanıl- 12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde sıfat-fiil farklı
mamıştır? bir görevde kullanılmıştır?
A) Sizi her zaman en çok düşünen benim. A) Olanla öleceğe çare yoktur.
B) Şuradaki kalem acaba kimin? B) Akacak kan damarda durmaz.
C) “Huzur” Tanpınar’ın en sevdiğim eseri. C) Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez.
D) Sana çok takılmam seni sevdiğimden. D) Veren el alan elden üstündür.
E) Geç kalınca sizi gelmeyecek sandık. E) Adam olacak çocuk belli olur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
51
AN
TE
KAZ
ST
Fiil Çatısı - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı özelliği aran- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kulla-
maz? nılmamıştır?
A) Tanzimat’la birlikte başlayan Batılılaşma hareketinin A) Türü ve yazılış amacı ne olursa olsun her yazı, bir
halka inmesi için aydınlarımız, birçok araç geliştir- konu üzerine kurulur.
mişlerdir. B) Kalabalık ve dar sınıflar, on dakikalık teneffüslerde
B) Bir nesneye uzun süre bakmak, onun ayrıntılarını iyice havalandırılmalıdır.
daha iyi görmemizi sağlar. C) Yeni çekilecek bir dizi için oyuncu seçimleri bu otel-
C) Türkiye’nin büyük şehirlerinden biri olan Bursa, de yapılacakmış.
tarihî eserleri bakımından da zengindir. D) Okulun bulunduğu mahalledeki çöpler gönüllü öğ-
D) Bir süre sonra size hayat sevinci veren gücün, etra- renciler tarafından toplandı.
fınızdan aldığınız sevgi olduğunu fark edersiniz. E) Milli takım ilk on dakikadaki tutukluğunu atarak iyice
E) Hayat, sizin ona nereden baktığınıza göre değişir. açıldı.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne - yüklem ilişkisi 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne - yüklem ilişkisi
yönünden diğerlerinden farklıdır? yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) İşi bitirmek için saatlerce ara vermeden çalışınca A) Soruya cevap vermek isteyen üç öğrenci, aynı anda
çok yoruldum. tahtaya atıldı.
B) Bu olanlara en çok küçük çocuğun annesi üzüldü. B) Üzerine gelen bisikletliye çarpmamak için son bir
C) Büyük biri içeriye girince hemen toparlanıyorlar. hamleyle kenara çekildi.
D) Yarınki sınav için odasında hazırlanıyor. C) Düğünde bir hafta boyunca yemekler dışarıda kuru-
E) Dersin düzenini bozan öğrenciler uyarıldı. lan masalarda yenildi.
D) Mecnun, Leyla’nın kara gözlerine vurulmuş.
E) Otuz yıllık hizmetimden sonra kendi isteğimle kuru-
mumdan ayrılıyorum.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi edilgen 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi işteş çatılı
çatılı bir eylemdir? değildir?
A) Yazının bulunuşu, tarihçiler tarafından insan soyu- A) Otlaktan dönen koyunlar, kuzularını görünce meleş-
nun gelişiminde önemli bir dönemeç kabul edilir. ti.
B) Bu çantayı ona, dedesi bir gezgin satıcıdan almıştı B) İki yıl, askerdeki nişanlısıyla mektuplaştı.
bundan yirmi yıl önce. C) Minikler, dinlenme saatinde bir o yana bir bu yana
C) Alçaklarda biten gümüş renkli çayırları da çok se- koşuşuyorlardı.
verdi Yusuf. D) Böyle sabit fikirlerle toplantıya katılırsanız onlarla
D) Arkadaşsız, yapayalnız çocuk onu kuşatan bu basit, tartışırsınız.
saf çevrede yaşayıp gidiyordu. E) Hava öyle sıcaktı ki testideki su, öğlene kadar bu-
E) Evin bir tarafı hafif bir eğimle suya kadar inerdi. harlaşmıştı.
TEST
Fiil Çatısı - 1
7. “Annem naftalin kokulu sandıktan yeni elbiselerimizi 10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçiş-
bayram sabahı çıkardı.” cümlesinde kullanılan eyle- sizken aldığı ekle geçişli hale getirilmiştir?
min çatısı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Etken - ettirgen A) Yaşlı ninenin sözleri meydanda bulunan herkesi
B) Etken - oldurgan güldürdü.
C) Edilgen - geçişsiz B) Hastaları tek tek dolaşıp onlara su içirmiş.
D) Dönüşlü - ettirgen C) Yeni taşınacağı daireyi bir arkadaşına boyattı.
E) İşteş - geçişsiz D) Derse geç kalınca konunun en önemli yerini öğre-
nemedi.
E) Sorumluluk almaları için çantalarını çocuklara taşı-
tırlarmış.
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişsiz 11. Aşağıdaki cümlelerden hangisi nesne - yüklem iliş-
bir fiildir? kisi yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) Sabah erken kalkıp düğün alayı gelmeden avluyu A) Her yaz en az yüz dönüm kimyon ve nohut yolardık.
güzelce süpürdü. B) Günümüz çocuklarının çoğu bilgisayarı oyuncak gibi
B) Biraz hava alıp dinlenmek için balkona çıktım. kullanıyor.
C) Oraya gidişimin gerçek sebeplerini bir bir sıralama- C) Tozdan, yazıları okunmayan kitabın kapağını nemli
lıyım. bezle sildi.
D) Anılarını kitap haline getirip yayımlamayı düşünü- D) Ev sahibi konuklarına buzlu şerbet ikram etti.
yordu. E) Oğlum bir haftadır günde beş saatten fazla uyumu-
E) Kadınlar arabanın önünde biraz daha oyalanıp satı- yor.
cının deyimi ile üç kuruşluk mal aldılar.
9. “Son yıllarda bazı illerde kar yağışı hiç görülmüyor.” 12. Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde eylem nes-
Bu cümlede görülen özne - yüklem ilişkisi aşağıda- ne alabilirken cümlede nesne kullanılmamıştır?
ki cümlelerin hangisinde vardır?
A) Davetlilere hizmet etmesine herkes şaşırmıştı.
A) Yarışmaya katılacakların listesini görünce çok sevin- B) Yağmur yağınca sular yığının üzerinden akardı.
di babası. C) O anda dedesinin ne kadar zayıfladığını anladı.
B) Bunca haksızlığın karşısına tek başına da olsa di- D) Akşama kadar ara vermeden çalışıp bitirdi.
kilmiş. E) Bu fasıl da kapanınca yorgunlukla saatine baktı.
C) Senin söylediğin son cümleye herkes gibi ben de
alındım.
D) Namık Kemal ve arkadaşları fikirleri nedeniyle
İstanbul’dan uzaklaştırılırlar.
E) Öğretmenimiz, o gün çatı konusuna da değindi.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
52
AN
TE
KAZ
ST
Fiil Çatısı - 2
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi ettirgen 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne hem işi ya-
çatılı bir fiil değildir? pan hem de yaptığı işten etkilenen durumundadır?
A) Bayram geliyor diye bütün sınıfları bir hafta öncesin- A) Dersteki konuşmamıza kızan arkadaşımız öğle tatili
den süsletmişler. süresince de söylendi.
B) Yorgun argın dönen ırgatlar yemekten sonrası için B) Bu olayın böyle sonuçlanacağı tarafımızdan çok iyi
hemen çayı da demlettiler. biliniyordu.
C) Tıraş olduğum berbere saçlarımı yıkatmam. C) Bazı hastalıklardan korunmak için sebzeleri sirkeli
D) Çocuklarımızı atalarımıza layık olacak şekilde bü- suya batırırdı.
yütmeliyiz. D) Pazarcıların sattığı mallar, sabah erkenden görevli-
E) Oyuncakları ile işi bittikten sonra oyuncaklarını ço- lerce kontrol ediliyormuş.
cuklarınıza toplatın. E) Kar yağışı nedeniyle bazı illerde okullar iki gün tatil
edildi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde oldurgan çatılı fiil 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne, yüklemde
kullanılmıştır? belirtilen işi yapan değil yapılan işten etkilenen du-
rumundadır?
A) Bu yaşlardaki çocukların milli bilince sahip olmaları
için onlara Ömer Seyfettin okutunuz. A) Kılıcını uşağına verirken bize doğru bakıp iyice bö-
B) Sabah namaza gitmeden önce, bayramlık elbiseleri- bürlendi.
ni de giydirdik oğlumuza. B) Bu işi bitirir bitirmez yeni bir iş kurmaya soyundu.
C) Böyle durumlarda panik yapmadan yaralıyı sağ ta- C) Surları döven topların sesleri iç mahallelerden bile
rafına yatırın. duyuluyormuş.
D) Ünlü yazar, ısrarlara daha fazla dayanamayıp gün- D) Avukatın söyledikleri bizleri de mahkeme başkanını
lüklerini yayımlattı. da memnun etti.
E) Bu konuyu işlerken Yunus Emre’nin hayatını anlatan E) Konya Ovası, plansız sulama nedeniyle son yıllarda
filmi izletiyorum. çoraklaşmayla karşı karşıya kalmış.
3. Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi hem geçişli 6. Bir cümlede etken ve edilgen çatılı eylem veya eylem-
hem geçişsiz eylem olarak kullanılabilir? silerin birlikte kullanılması anlatım bozukluğuna neden
olur.
A) Sürmek
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya örnek bir
B) Ağlamak
C) Büyümek anlatım bozukluğu vardır?
D) Oturmak
E) Uyanmak A) Daha önce yapılanlar da göz önünde bulundurula-
rak gerekli önlemler alınacak.
B) Gözlerinin önünde cereyan eden olaylara karşı bu
kadar duyarsız olmasını anlamıyorum.
C) Okuldaki gönüllülerden kitaplar toplayıp ihtiyacı olan
yoksul çocuklara dağıtılacak.
D) Romanın başkişisi, gerçek hayatta karşımıza çıka-
bilecek kadar gerçekçi anlatılmış.
E) Yolculuğa çıkmadan önce eve uğrayıp büyüklerin-
den izin istemiş.
TEST
Fiil Çatısı - 2
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde işin 10. Köyde çıkan yangın, büyümeden söndürülmüş.
başkası tarafından yapıldığı anlamı vardır? Bu cümlenin çatısı aşağıdakilerin hangisinde doğ-
ru verilmiştir?
A) İşten ayrılmadan önce buraya uğrayıp bizimle veda-
laşacakmış. A) Etken - oldurgan
B) Şinasi, dönemin sadrazamının onayıyla Fransa’ya B) Edilgen - geçişsiz
eğitim almak için gider. C) İşteş - ettirgen
C) Namık Kemal, şairliğiyle tanınsa da tiyatroya özel D) Dönüşlü - geçişli
önem vermiştir. E) Edilgen - geçişli
D) Onun şiirlerini yüzyıllar sonra da halk severek oku-
muş.
E) Bu dönemde özellikle nesir alanında Batı’dan birçok
edebî tür alınmış.
8. Doğar aylar gibi, doğar görünür 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi işteş ça-
I II tılıdır?
Kırmızılar giyip çıkar salınır
A) Boş derslerimizde bahçede top oynuyorduk.
III
Ah ettikçe kara bağrım delinir B) Verimli arazilerin kullanılmasına ilişkin yeni bir ka-
IV nun yayımlandı.
Sayılmaz benlerin binden ziyade C) Son günlerde durup dururken kollarım uyuşuyor.
V D) Babamın elleri de iyice buruşmuş yaşlıktan.
E) Fırsattan yararlanıp sabaha kadar oturup dertleştik.
Bu dörtlükteki altı çizili eylemlerle ilgili aşağıda ve-
rilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. etken ve geçişsizdir.
B) II. edilgen ve geçişsizdir.
C) III. dönüşlü ve geçişsizdir.
D) IV. etken ve geçişlidir.
E) V. edilgen ve geçişsizdir.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi çatı yönünden diğer- 12. Hong Kong öyle sıcak ki… İnsanlar orada
lerinden farklıdır?
dairelerinde nasıl oturuyor, nasıl hesap kitap
A) Oyuncaklarını tek tek kırınca oturup düşünmeye I
başladı. yapıyor, yazı yazıyor, gazete basıyor,
B) Ekmek almak için bakkala giderken yolda onları II III IV
görmüş. anlamıyorum.
C) Kazadan sonra aracını çok dikkatli kullanıyordu. V
D) Bu bölgedeki evleri belediye görevlileri bir gecede Bu cümlede numaralanmış eylemlerden hangisi
yıktı. nesne - yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklı-
E) Program çok uzayınca davetliler salonu terk etti. dır?
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
53
AN
TE
KAZ
ST
Fiil Soylu Sözcükler / Karma - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimli fiil kulla- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki fiil dilek kiple-
nılmamıştır? rinden biriyle çekimlenmiştir?
A) Masanın üzerinde duran eski dergi parçalarını top- A) Şair soğuk bir kış akşamında hasta dostunu ziyaret
luyordu, ağır ağır. etmiş.
B) Bir süre daha burada bekleyip gelmezlerse yola de- B) Yolda ünlü romancının küçük kızıyla karşılaşıyoruz.
vam edecekti. C) Ordunun asıl birlikleri, surun tam karşısına yerleşirler.
C) Hafta sonu katılacağın toplantı için şimdiden hazır- D) Aşırı ve zamansız soğuklar nedeniyle bu yıl meyve
lıklara başlamalısın. üretimi az olacak.
D) Salondaki öğrenciler büyük bir dikkatle konuşmacı- E) Beklenen olumsuz hava koşullarına karşı üreticiler
ları dinliyordu. gerekli önlemleri almalı.
E) Onu böyle resmeden pek çok hayal ürünü resim
vardı.
5. Fransa’da, Sicilya’nın vahşi, gezilmesi zor hatta teh-

2. Çukurova bayramlığın giyerken likeli bir yer olduğu inancı vardır. Zaman zaman gözü
Çıplaklığın üzerinden soyarken pek geçinen bir gezgin, Palermo’ya kadar tehlikeye atı-
Şubat ayı kış yelini kovarken lır ve burasının çok ilginç bir kent olduğunu söyleyerek
Cennet dense sana yakışır dağlar geri döner.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik yapılı fiil A) İsim fiil B) Sıfat-fiil C) Birleşik çekimli fiil

B) Şart kipiyle çekimlenmiş fiil D) Basit çekimli fiil E) Zarf-fiil
C) Bağ-fiil
D) Geniş zaman kipiyle çekimlenmiş fiil
E) Geçişsiz fiil
3. Dışarıda sarı yapraklar dans ediyor. Rüzgâr, sobamda 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik fiil
uğulduyor, ıslık çalarak ritme eşlik edip tempo tutuyor. kullanılmamıştır?
Neşeli bir şarkı bu. Bense sıcak bir kafa ve soğuk
ayaklarla yazı masama oturuyorum. A) Arkadaşımın ne demek istediğini ilk anda anlaya-
madım.
Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
B) Bunları diğer işlerimi aksatmadan da yapabilirim.
mez?
C) Sen sınıfı süpüredur da biz biraz su getirelim.
D) Lise yıllarını anlatırken ne kadar da heyecanlanmış-
A) Yardımcı fiille kurulmuş birleşik fiil vardır.
tı.
B) Birden fazla fiilimsi kullanılmıştır.
E) Geç yattığı için sabah uyuyakalmış ve işe geç git-
C) Yansımadan türemiş fiil vardır.
miş.
D) Ek eylemin geniş zaman 3. kişi ekinin düşmesine
örnek vardır.
E) Çekimli fiillerde kip kayması olmuştur.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik çekimli 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylemin olum-
bir fiil kullanılmıştır? suzu kullanılmıştır?
A) Otobüsteki koltuğuma yerleşir yerleşmez uykuya A) Yaşlı adam, askerlik anılarını anlatmayı çok severdi.
daldım. B) Nadasa bırakılan topraklar, ekonomik kayba yol açı-
B) Mektubu zamanında komutanına yetiştirebilmesi yordu.
için hemen yola çıkmalıydı. C) Çiftçiler, verim az olduğundan bu ürünü ekmiyor-
C) Sanat yaşamına lise yıllarında tiyatro ile başlayan muş.
yazar, yaşamının sonuna kadar bir tutku ile bunu D) Film anlatıldığı kadar güzel değildi.
sürdürdü. E) Dış ticaret rakamları gelecek için ümit veriyor, dedi.
D) Anlamsızlık kavramından yola çıkan sanatçı, sonra-
ları hümanist düşünceye doğru bir dönüş yaptı.
E) Kuşların cıvıltılarını daha iyi duyabilmek için odam-
dan dışarı çıktım.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne - yüklem ilişkisi

8. İneyim gideyim Osman iline
yönünden diğerlerinden farklıdır?
I II
Sevdaya düşenler yorulmaz imiş

A) Yeni gelenlerle eskilerin kaynaşması kolay oldu.
III
B) Çalışanların karşılaştıkları sıkıntıları gidermek için
Herkes sevdiğini almış yanına
toplandılar.
IV
C) Köylüler yıkanacak eşyalarını bu derede yıkıyor-
Garibin hatırı sorulmaz imiş
muş.
V
D) Sizin anlattıklarınızı daha önce de duymuştuk.
Bu dizelerdeki altı çizili fiillerle ilgili aşağıdakiler- E) İlçe merkezine gidecekler, muhtarın aracını bekli-
den hangisi söylenemez? yordu.
A) I. geçişsizdir.
B) II. istek kipiyle çekimlenmiştir.
C) III. basit yapılıdır.
D) IV. etken ve geçişlidir.
E) V. birleşik çekimlidir.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim ek eylem- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanıl-
le çekimlenerek yüklem olmuştur? mamıştır?
A) Nemli, puslu bir kasım günü beş kişi okulun bahçe- A) Kitap okumadan geçirdiğim zamanları kayıp sayıyo-
sinde buluştuk. rum.
B) Kraterin dik yamacını büyük bir korkuyla iniyoruz. B) Daha önce onunla bu parkta yürüyüşe çıkarlarmış.
C) Düşüncenin bireysellikten sıyrılıp toplumsal bir bo- C) Not tutarak çalışırsanız bilgiler daha kalıcı olur.
yut kazanması söze dönüştürülmesine bağlıdır. D) Babam çocukken komşumuzun bahçesinde çalışır-
D) Yazı, insanlar arası ilişkilerde ve iletişimde bağlayıcı mış.
işlev yüklenir. E) Oğlum eve gelir gelmez beni soruyormuş annesine.
E) Aynı konuyu çağlar boyunca nice değişik sanatçılar
işleyegelmiştir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
54
AN
TE
KAZ
ST
1. Ben nerde bir çift göz gördümse 4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiilimsi kullanılmış-
Tuttum onu güzelce sana tamamladım tır?
Sen binlerce yaşayasın diye yaptım bunu
Bir bunun için yaptım A) Deniz engin bir sudur, tuzlu, yeşil, dalgalı
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? Kenarlarını süsler bazen küçük bir yalı
B) Ellerim takılırken rüzgârların saçına
A) Birleşik çekimli fiil Asıldı arabamız bir dağın yamacına
B) İsimden türemiş fiil C) Bir cümbüştür kopsa da gece yakamozlarda
C) İstek kipiyle çekimlenmiş fiil Münzevi balıklarız ayrı kavanozlarda
D) Farklı türde fiilimsiler D) Bir göz gibi süzüyor beni camdan gece
E) Basit yapılı fiil Dönüyor etrafımda bir sürü kambur cüce
E) Eskici dükkânındaki tahta saat
Çelik bir şal atmış omuzlarına
2. Eğil dağlar eğil üstünden aşam 5. Aramazdık gece mehtabı yüzün parlarken
Yeni talim gelmiş varam alışam Bir uzak yıldıza benzerdi güneş sen varken
Bu dizelerde çekimli kaç eylem kullanılmıştır? Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) Birleşik çekimli fiil

B) Bağ-fiil
C) Geçişli fiil
D) Türemiş fiil
E) Basit çekimli fiil
3. I. Ne sabahtır bu mavilik ne akşam 6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem çekimli fiile

II. Uyandırmayın beni uyanamam hem de ek eylem almış isme örnek vardır?
III. Kaybolmuş sevdikleriniz aşkına
IV. Yağsın kar üstümüze buram buram A) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
V. Buğulandıkça yüzü her aynanın Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
B) Ey suyun sesinden anlayan bağlar
Numaralanmış dizelerle ilgili aşağıdakilerden han- Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi
gisi söylenemez? C) Dolu rüzgârla çıkıp ufka giden yelkenli
Gidişin seçtiğin akşam saatinden belli
A) I. dizede, ek eylemin geniş zaman çekimine örnek D) Güneşle beraber söndüğüm akşam
vardır. Ağlayacak hangi rüzgâr kim bilir
B) II. dizede, türemiş ve birleşik yapılı fiiller kullanılmış- E) Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi
tır. Her bahar gününde dertliyi, ümitsizi
C) III. dizede, duyulan geçmiş zamanla çekimlenmiş
eylem vardır.
D) IV. dizede, eylem emir kipiyle çekimlenmiştir.
E) V. dizede, bağ-fiil kullanılmıştır.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiil kulla- 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde çekimli eylem kulla-
nılmamıştır? nılmamıştır?
A) Yaptığın bu kadar açıklama bizim için yeterli olmadı. A) Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına
B) En güçlü mancınıklardan atılan taşlar bile surlara Kapılmıştı nice bin atlı fetih rüzgârına
değemezdi. B) Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor
C) Şehre varır varmaz altınlarını hiç beklemediği şekil- Bir hilal uğruna ya Rab ne güneşler batıyor
de tahsil edebildi. C) Yârin dudağından getirilmiş
D) Alamut’un alındığı haberi Isfaha’na ulaştığında fazla Bir katre alevdir bu karanfil
bir yankı uyandırmadı. D) Hoyrattır bu akşamüstüler daima
E) Dağlarca’daki konu çeşitliliği edebiyatımızda başka Gün saltanatıyla gitti mi bir defa
hiçbir şairde görülmemiştir. E) Mert dayanır namert kaçar
Meydan gümbür gümbürlenir
8. Tahtadan yapılmış bir uzun kutu 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilde kip kayması
Baş tarafı geniş, ayak ucu dar olmuştur?
Çakanlar bilir ki bu boş tabutu

Yarın kendileri dolduracaklar A) Yaz tatillerini geçirmek için bu küçük kasabaya ge-
lirler.
B) Sınav sonuçları yarın sabah saat 10’da açıklanacak.
C) Dedesi savaş sırasında Ruslara esir düşmüş.
A) Adlaşmış sıfat-fiil
D) Her gün en az yarım saat yürüyorum.
B) Edilgen çatılı fiil
E) Bu yıl benim için güzel geçti, dedi.
C) Sıfat görevli sıfat-fiil
D) Etken çatılı fiil
E) Oldurgan çatılı fiil
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiil emir kipinin 12. Kıyıyı gözden kaybetmeye cesaret edemeyen insan,
olumsuzu şeklinde çekimlenmiştir? yeni okyanuslar keşfedemez.
Bu cümlenin çatı özellikleri aşağıdakilerin hangi-
A) Her mihnet kabulüm yeter ki sinde doğru verilmiştir?
Gün eksilmesin penceremden
B) Ne doğan güne hükmüm geçer A) Dönüşlü - geçişli
Ne halden anlayan bulunur B) Etken - geçişli
C) Dilerim tanrıdan ki sana açık kucaklar C) Edilgen - geçişsiz
Bir daha kapanmadan kara toprakla dolsun D) Etken - ettirgen
D) Kara gözlüm bu ayrılık yetişir E) Edilgen - oldurgan
İki gözüm pınar oldu gel artık
E) Yıllar bir gözyaşı olup da akmış
Nurlu ihtiyarın yanaklarından
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
55
AN
TE
KAZ
ST
Cümlenin Ögeleri / Özne -Yüklem
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem yanlış 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne ve yüklemden
gösterilmiştir? oluşmuştur?
A) Telefonunu arkadaşının arabasında unutunca telaş- A) Çocuklar yaşlı adamın elini öpüyordu.
tan ne yapacağını bilemedi. B) Bana işinizin zorluğundan bahsetmeyin.
C) Uzun ve güzel bir tatile ihtiyacım var.
B) Araba almayı çok istemesine rağmen parasının ol-
D) Cesur bir insan, inançla dolu bir insandır.
maması onu engelliyordu. E) Ben bu sıcaklara daha fazla dayanamam.
C) Yeni bir işe girmesi için herkes onu teşvik ediyordu.
D) Onu ilk gördüğüm anda aradığımız kişi olduğunu
anlamıştım.
E) Sanırım bu gidişle kendimize göre bir daire bulama-
yacağız.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kulla- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem bir söz
nılmıştır? grubundan oluşmamıştır?
A) Üç çocuğunu büyük zorluklar içinde okuttu. A) Millî şuur, bir milletin kendini duyması ve bilmesidir.
B) Orada bulunan herkese aynı uyarılar yapıldı. B) Fenalıkların ilki ve en büyüğü, haksızlıkların cezasız
C) Kocaman bahçeyle tek başına ilgileniyordu. kalmasıdır.
D) Hazırlıklar son dakikaya kadar sürmüştü. C) Yanıldığını asla kabul etmeyenler, en çok yanılan
E) Çiçekler kadınlar için çok farklı anlamlar taşır. kişiledir.
D) Her büyük sanatçı, sanata kendi damgasını vurur.
E) Kusurlarınızı hemen söyleyebilen arkadaşlar bulun.
3. Aşağıdakilerin hangisinde gizli özne kullanılmamış- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem yanlış
tır? gösterilmiştir?
A) İşleri bitirince Akdeniz’de çok güzel bir tatil yapaca- A) Bir ülkenin geleceği o ülke insanlarının göreceği
ğım. eğitime bağlıdır.
B) Hiçbir hazırlık yapılmadığını görünce herkes çok B) Hiçbir miras doğruluk kadar zengin değildir.
şaşırdı. C) Kaptanın ustalığı deniz durgunken anlaşılmaz.
C) Kahvesini yudumlarken başından geçenleri düşünü- D) İçine eğlence katmadıkça hiçbir şeyi başaramazsınız.
yordu. E) Her insan hakkını sonuna kadar savunmalıdır.
D) Balkona çıktığında masmavi denizin güzelliğini gör-
müştü.
E) Sanatçılar yaşadıkları çağın sorunlarına ilgisizdir,
diyemeyiz.
TEST
Cümlenin Ögeleri / Özne -Yüklem

7. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük, cümle- 10. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve
nin öznesidir? yüklemden oluşmuştur?
A) Toplantı aşağıdaki büyük salonda yapılacakmış. A) Bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak
B) İnsanlara karşı nazik ve saygılı davranmalıyız. şarttır.
C) Çocuk gibi davranmakta hatalı olduğunu biliyor. B) Öğrenme arzusu aşılayamayan bir öğretmen soğuk
D) Arkadaşlarınla beraber gezerken gördüm seni. demiri döven bir demirci gibidir.
E) Amcamları görmek için Kırşehir’e gittim. C) İstanbul’da bir hafta geçiren insan, tarihi iliklerine
kadar hisseder.
D) Eserlerinde hayatı anlatmak isteyen sanatçı toplu-
ma karışmaya mecburdur.
E) Seni karşılaşacağın zorluklar konusunda uyarmalı-
yım.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç, özneleri 11. Aşağıdakilerin hangisinde, altı çizili bölüm diğerle-
birbirine bağlamıştır? rinden farklı bir ögeyi oluşturmaktadır?
A) Öğretmenler ve sanatçılar bir ülkeyi aydınlık yarın- A) Susmayı bilmek söylemeyi bilmekten daha özel bir
lara taşır. meziyettir.

B) Eve girince hemen odasına gitti ve çalışmaya baş- B) Aşk, dünyanın en tatlı mutluluğu ile en derin acısın-
ladı. dan yaratılmıştır.
C) Hem okulunu hem de derslerini çok seviyormuş. C) Bilimsel eserler genellikle konuya ilgi duyanlara hi-
D) Bu yıl birçok şehirde kar neredeyse hiç yağmadı. tap ediyor.
E) Her gün sabah ve öğleden sonra bir süre uyurum. D) Tatlı sözler, şiddetli bir öfkeye karşı en tesirli ilaçtır.
E) Bütün çalışmalarımı ülkemizdeki akademik gelişimi
sağlamak için yaptım.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru özneyi bul- 12. Aşağıdakilerin hangisinde yüklem, söz grubundan
durmaya yöneliktir? oluşmamıştır?
A) Onun da istediği bu değil miydi? A) Düşüncesiz öğrenme, boşa giden bir çabadır.
B) Sen de bayram için hazırlık yapıyor musun? B) Her millet atalarının tarihini merak etmiştir.
C) Seni rahatsız eden kişi, Mehmet miydi? C) Güzel bir kıyafet iyi bir tavsiye mektubudur.
D) Ali mi bize bugün ders anlatacak? D) Dedikodu, basit ruhlu insanların eğlencesidir.
E) Bu kalemlerden hangisini alalım? E) Duvarda gedik açmaya bir taşın eskimesi yeter.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
56
AN
TE
KAZ
ST
Cümlenin Ögeleri / Yardımcı Ögeler
1. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz grubu do- 4. Bazı romancılar, anlatmanın kolay olduğunu düşünerek
laylı tümleç görevindedir? konularını geçmişte yaşanan önemli olaylardan seçer.
Bu cümlede yükleme sorulacak aşağıdaki sorular-
A) Adam kimseye görünmeden kaza yerinden uzaklaş- dan hangisine bir cevap alınamaz?
mıştı.
B) İlk kez gittiğim bir yörede hep geleneksel yemekleri A) Kim? B) Neyi? C) Nasıl?
tercih ederim.
C) Olanlardan sonra kendini bir suçlu gibi hissediyor- D) Ne zaman? E) Nereden?
du.
D) Şiirlerinde genellikle aşk, insan ve tabiat konularını
işlemiştir.
E) Masanın üzerindeki eşyaları bir çırpıda toplamıştı.
2. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz grubu belir- 5. Yeni şairler, serbest şiir yazmanın çok ayrıcalıklı bir iş
tili nesne görevindedir? olduğunu düşünüyorlar.
Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sı-
A) Hâkim tanıkları dinledikten sonra kararı açıkladı. rasıyla verilmiştir?
B) Atlılar tepenin ardındaki köye dörtnala gidiyordu.
C) Odanın içinde sessiz adımlar atarak dolaşıyordu. A) Zarf tümleci – belirtili nesne – yüklem
D) Bütün aksaklıklara rağmen sunucu programı usta- B) Özne – belirtili nesne – yüklem
lıkla yönetti. C) Belirtisiz nesne – zarf tümleci – yüklem
E) İnsanlar bazen hayatın yorucu olduğunu düşünebi- D) Dolaylı tümleç – özne – yüklem
lirler. E) Özne – belirtisiz nesne – yüklem
3. Aşağıdakilerin hangisinde belirtisiz nesne kullanıl- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz gru-
mamıştır? bu diğerlerinden farklı bir ögedir?
A) Çocuğun ağlamaklı sesine yüreğimiz dayanmadı. A) Bu dağ evi çam ağaçlarının arasında kurulmuştu.
B) Cebindeki son parayla kardeşi için kitap almıştı. B) Emekli olunca ufak bir kasabaya yerleşmişti.
C) Bir türlü bizim aileye uygun, geniş bir ev bulamadık. C) İğde ağaçlarının kokusu evin içini dolduruyordu.
D) Hazırladığı yemeklerin çoğunda saf zeytinyağı kul- D) Soruların çoğunda ufak tefek hatalar yapmışsınız.
lanmış. E) Ne olursa olsun yaptığımız plana sadık kalmalıyız.
E) Ufak kız istediği oyuncağı almak için para biriktiri-
yormuş.
TEST
Cümlenin Ögeleri / Yardımcı Ögeler

7. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde zarf tümleci 10. Başarı, insan hayatının her alanında gerçekleştiğinde
kullanılmamıştır? belli bir değer ifade edecektir.
Bu cümlenin zarf tümleci aşağıdakilerin hangisinde
A) Araba devrilince yol gösteren çok olur. doğru olarak verilmiştir?
B) Fukaranın tavuğu tek tek yumurtlar.
C) Irmaktan geçerken at değiştirilmez. A) insan hayatının her alanında
D) Aman diyene kılıç kalkmaz. B) hayatının her alanında gerçekleştiğinde
E) Üzüm üzüme baka baka kararır. C) her alanında gerçekleştiğinde
D) gerçekleştiğinde
E) insan hayatının her alanında gerçekleştiğinde
8. Bu eser, her okunduğunda hayatın güzelliğini bizlere 11. Aşağıdakilerin hangisinde, altı çizili sözcük grubu
hissettiriyor. diğerlerinden farklı bir ögeyi oluşturmaktadır?
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?

A) Türk sineması son yıllardaki başarılı çalışmalarla
tekrar canlandı.
A) Belirtili nesne B) Zarf tümleci C) Edat tümleci
B) Burada çalışan kimse henüz onun kadar işine sadık
D) Dolaylı tümleç E) Özne biriyle tanışmadı.
C) Yapılan her yanlış, doğruyu bulmak için bir fırsat
olacaktır.
D) Bu hazırlıklarının hepsi senin için yapılıyordu.
E) Sorularına bir cevap alamayınca yeni bir soru daha
sormak istemedi.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada 12. Aşağıdaki sorulardan hangisi dolaylı tümleci bul-
bir yanlışlık yapılmıştır? durmaya yöneliktir?
A) Küçük çocuğun bacağında / ufak tefek bir sürü yara A) Aradığın oyuncağı nereden buldun?
izi / vardı. B) Bu kadar hazırlığı ne zaman yaptın?
B) Duygu yoksunu eserler / giderek / yeni neslin edebi- C) Çocuk neyi istiyormuş?
yat anlayışını / değiştiriyor. D) Tatile neyle gittiniz?
C) Edebiyat / dünyasında / bir süredir / güzel şeyler / E) Tartışmayı önce kim başlattı?
oluyor.
D) Sanat eserleri / toplumun sesi olursa / kendine / yer
bulabilir.
E) Onun şiirlerinde / çocuklar / her zaman / ön plana /
çıkmıştır.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
57
AN
TE
KAZ
ST
Cümlenin Ögeleri / Karma - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem yanlış 4. Okuduğunuz her yeni kitap sizi, bireysel keşiflerin yel-
gösterilmiştir? kenlisiyle gezintiye çıkaracaktır.
Bu cümlede altı çizili söz grubu aşağıdaki ögeler-
A) Teknoloji dünyasındaki gelişmeleri yakından takip den hangisini oluşturmaktadır?
ediyoruz.
B) Daha önce yayımlanan bir karikatürü bugün yazımın A) Dolaylı tümleç B) Özne C) Zarf tümleci
köşesine yerleştirdim.
C) Kitaplarda her zaman, keşfedilecek yeni dünyalar D) Nesne E) Edat tümleci
vardır.
D) Senin düşündüğün pek çok şeyi biz çoktan denedik.
E) Bu alanda yapılan son çalışmalar pek de başarılı
değildi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kulla- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öge sayısı diğer-
nılmıştır? lerinden fazladır?
A) Her sanatçı dünyayı kendi bakış açısına göre yo- A) Kardeşine verdiği sözleri hatırladı.
rumlar. B) Adam dışarı çıkarken çantasını bırakmıştı.
B) Sanat eserleri, sanatçı ile okuyucu arasında bir köp- C) Zorluklarla geçen lise hayatımı özlüyorum.
rü kurmalıdır. D) Elinden bir an düşürmediği anahtarları kaybetmiş.
C) Karşılaştığımız kimi sorunları aşmak bir hayli zaman E) Eşimin hediye ettiği kehribar tespihi bulamıyorum.
aldı.
D) Eserler içinde oluştuğu döneme göre değerlendirilir.
E) Her dönemde farklı bir anlayış sanata hâkim olmuş-
tur.
3. (I) Birlikte çalıştığım bir grup sanatçı dostum var. 6. Kahvenin önündeki köylüler, eğri büğrü iskemlelerde
(II) Şu sıralarda yeni bir oluşumun hazırlıklarını ya- umutsuzca oturuyorlardı.
pıyoruz. (III) Onlarla Türk dilini korumayı amaçlayan Bu cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerin hangisinde
bir dernek kuracağız. (IV) Derneğimizde, genç neslin doğru olarak verilmiştir?
Türkçeye değer vermesini sağlayacak çalışmalar ya-
pacağız. (V) Bu konuda yararlı işler yapabileceğimize A) Özne - dolaylı tümleç - zarf tümleci - yüklem
gerçekten inanıyoruz. B) Özne - nesne - zarf tümleci - yüklem
Numaralı cümlelerin hangisinde öge sayısı diğerle- C) Nesne - özne - zarf tümleci - yüklem
rinden daha azdır? D) Dolaylı tümleç - özne - zarf tümleci - yüklem
E) Özne - nesne - dolaylı tümleç - yüklem
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden 10. Mimar Sinan, yapıtlarını erişilmez üslubuyla yüzyıllara
farklı bir öge vurgulanmıştır? kabul ettirmiştir.
Bu cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?
A) Evin her yerini görmeden kararınızı vermeyin.
B) Kendinden emin bir biçimde odaya girdi. A) Özne B) Belirtisiz nesne C) Yüklem
C) Yırtılan mektubun parçaları her yere dağılmış.
D) Aradığımız yedek parçayı burada bulamadık. D) Dolaylı tümleç E) Edat tümleci
E) Dağınıklığı görünce içeri girmekten vazgeçtim.
8. Aşağıdaki sorulardan hangisi zarf tümlecini buldur- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada
maya yöneliktir? bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Bu kadar iş bir ayda bitirilebilir mi? A) Gelecek hafta / kampa gitmeyi / planlıyorum.
B) Gerçekten bizimle gelmeyi mi istiyorsun? B) Senin durumunu / yarın öğleden sonra / görüşece-
C) Sana bu güzel fikirleri Elif mi veriyor? ğiz.
D) Yardım için biriktirdiklerini mi dağıttın? C) Yüksekçe / bir duvarın önüne oturup / seni / bekler-
E) Kimseye haber vermeden mi gittin? dim.
D) Pazartesi akşamları / arkadaşlarla / edebî sohbetler
/ yaparız.
E) Uğur getirdiğine inandığı bir parayı / hep / cebinde /
taşıyordu.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili öge di- 12. (I) Genç adam (II) heyecandan titreyen elleriyle
ğerlerinden farklıdır? (III) hediye paketini (IV) nişanlısına (V) uzatmıştı (VI).
Bu cümlede numaralanmış yerlerin hangileri ara-
A) Tüm çalışanlar bu yorucu dönemin ödülünü alacak-
sında kalan öge, dolaylı tümleçtir?
tır.
B) Müdür, yaz döneminde yapılacak işleri sıralıyordu. A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
C) Başındaki dertleri bugüne kadar hiçbirimizle paylaş-
madı. D) IV. ve V. E) V. ve VI.
D) Kitabın sayfalarını kendine has bir ağırlıkla açıyor-
du.
E) Yaşlı adamın yüzüne yılların ağırlığı çökmüştü.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
58
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve 4. Cümlelerde önemsenen ögeyi vurgulamanın bir yolu
yüklemden oluşmuştur? da onu yükleme yaklaştırmaktır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisin-
A) Günümüzde tarih ve coğrafya alanında birçok çalış- de zarf tümleci vurgulanmıştır?
ma yapılmaktadır.
B) Kendi hayat serüveninden kesitler sunan bu sanat- A) Özgürlüğe giden yol, kişinin duygularını kontrol et-
çıyı okurlar ilgiyle takip ediyor. mesinden geçer.
C) Sanatçı sanki şiirlerinde bize Anadolu’nun toprak B) Büyük olayların büyük sonuçlar doğuracağı unutul-
kokusunu hissettirmeye çalışmış. mamalıdır.
D) Ahmet Hamdi Tanpınar, sanat alanındaki sorunlara C) Sanatçılar genelde tecrübeleri doğrultusunda eser-
çözümler üreten önemli bir sanatçıydı. ler verir.
E) Sanal dünyanın denizlerinde kaybolan bir edebiyat D) Sevgi insanı birliğe, bencillik ise yalnızlığa götürür.
dünyası var artık elimizde. E) Gündemde kalmayı başarabilen sanatçıların eserleri
daha çok satılıyor.
2. Günlerdir tartışılan o filmi geçen gün sinemada sıkıla 5. Söylenenler, suratına inmiş bir tokat gibi ağır gelmişti
sıkıla izledim. ona.
Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisinin ceva- Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sı-
bı yoktur? rasıyla verilmiştir?
A) Kiminle? B) Neyi? C) Ne zaman? A) Zarf tümleci – nesne – yüklem – özne

D) Nerede? E) Nasıl? B) Özne – zarf tümleci – yüklem – dolaylı tümleç
C) Zarf tümleci – özne – yüklem – nesne
D) Dolaylı tümleç – nesne – özne – yüklem
E) Özne – yüklem – nesne – dolaylı tümleç
3. Aşağıdakilerin hangisinde dolaylı tümleç kullanıl- 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öge sayısı bakımın-
mamıştır? dan diğerlerinden farklıdır?
A) Güneşin vurduğu yerler hafif bir aydınlığa bürünmüştü. A) Elimdeki bu kitap beni hayallerime götürecek.
B) Bazen insan hiç durmayan bir arayış içerisinde B) Sanatsal kaygının öne çıkması bazen eserin konu-
bulur kendini. sunu gölgeliyor.
C) Kızgınlığımın asıl nedenini tahmin bile edemezsin. C) Edebiyatımız, eleştirinin gücünü yitirdiği bir dönem-
D) Olaylar karşısında bir şey söyleyememek ona çok den geçiyor.
zor geliyordu. D) Kimi zaman düşüncelerimizi ifade etmekte oldukça
E) İnsanı rahatlatan o tertemiz havayı ciğerlerine çekti. zorlanırız.
E) Onun hikâyelerinde toplumsal konular sıkça kulla-
nılır.
TEST

7. Aşağıdakilerin hangisinde belirtisiz nesne kullanıl- 10. Kültürümüze bir şeyler katmayacak niteliksiz eserlerin
mıştır? yayımlanmasına karşıyım.
Bu cümlenin öge sıralanışı aşağıdakilerin hangisin-
A) Sınava düzenli çalışan öğrencinin başarısız olması de doğru olarak verilmiştir?
zordur.
B) Duygularını saklayan insanları bir türlü anlamıyo- A) Dolaylı tümleç – yüklem
rum. B) Özne – dolaylı tümleç – yüklem
C) Zavallı çocuğun gözlerinden süzülen yaşları kimse C) Zarf tümleci – edat tümleci – yüklem
silmiyordu. D) Özne – edat tümleci – yüklem
D) En sonunda binanın bozuk asansörü tamir edilmişti. E) Zarf tümleci – yüklem
E) İyi hazırlanmış bu yemeği dostlarımla paylaşmak
isterim.
8. Eleştirmenler bir kitabın satış rakamlarının edebî bir 11. Aşağıdakilerin hangisinde, altı çizili söz grubu di-
ölçüt olamayacağını üzerine basa basa söylüyorlar. ğerlerinden farklı bir ögeyi oluşturmaktadır?
Aşağıdakilerin hangisi, ögeleri ve ögelerinin sırala-

nışı bakımından bu cümleyle özdeştir? A) Kalıcılığı yakalamış şairlerin pek çoğu kendi çağın-
da anlaşılamamıştır.
A) Sanatçılar kendi fikirlerini eserlerden bir türlü uzak B) İstanbul’a kıyasla Ankara’da daha monoton bir ha-
tutamıyor. yat yaşanır.
B) Her sanatçı yaşadığı döneme damgasını vuran C) Her akşam yeni arabamızla ufak bir gezinti yapar-
önemli bir kişidir. dık.
C) Şairler kimi şiirlerini çileli bir süreçten sonra oluştur- D) Köye geldiğimde toprakla uğraşmak için bahçeden
muştur. çıkmak istemezdim.
D) İnsan, hayatı anlamaya çalıştıkça daha derin soru- E) Savaş sırasında birçok lise talebesi gözünü kırpma-
larla uğraşır. dan cephelere koşmuştu.
E) Bazı sanatçılar düşündüklerini hayata geçirmekte
zorlanıyordur.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada 12. Kendine özgü anlatım tarzıyla edebiyat dünyasında
bir yanlışlık yapılmıştır? adından uzun süre söz ettirdi.
Bu cümlede altı çizili söz grubunun oluşturduğu
A) Yazar / yazılarının eleştiri değil deneme olduğunu /
öge aşağıdakilerin hangisidir?
her fırsatta / belirtiyor.
B) Kitap / ağırlıklı olarak / toplumsal sorunların işlendiği
A) Dolaylı tümleç B) Zarf tümleci C) Özne
yazılardan / oluşmuş.
C) Geliştirdiği yeni tekniklerle / roman sanatının kilo- D) Belirtili nesne E) Edat tümleci
metre taşlarından biri olmayı / başardı.
D) Bu yazar / dilin olanaklarını / çok iyi / kullanıyordu.
E) Onun şiirleri / zamanın çok ilerisine hitap eden bir
dil / taşıyordu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
59
AN
TE
KAZ
ST
Cümle Türleri - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yükleminin türüne 4. Ülkemizdeki yazarların birçoğu ---- .
göre diğerlerinden farklıdır? Bu cümle aşağıdaki ifadelerin hangisiyle tamamla-
nırsa yapıca diğerlerinden farklı olur?
A) Halk edebiyatının en özgün şairlerinden biri de
Karacaoğlan’dır.
A) öyküyü, romandan bir önceki durak şeklinde tanımlar
B) Onun şiirleri insanın duygu dünyasının sözcüsüydü.
B) kitap okumayan bir toplum olduğumuzu belirtir
C) İnsanın olduğu yerde farklı fikirlerin olması doğaldır.
C) hep aynı çizgide yazmaya çalışır
D) Tek bildiğim, hiçbir şey bilmediğimdir.
D) kitap fiyatlarının yüksek olmadığını iddia eder
E) Burası eşsiz manzarasıyla turistleri büyülü bir iklime
E) eserleriyle gündem oluşturmak ister
davet ediyor.
2. (I) Çocukluğum ve ilk gençliğim, Selçuklu karakterini az 5. Ufukta pas tuttu birdenbire yaz;
çok korumayı başaran bir şehirde, Sivas’ta, geçti. Gün çabucak geçti, akşam tez oldu,
(II) Oturduğumuz ilk evlerden biri Gök Medrese’ye, di- Toz kaldırdı karşı yollardan poyraz,
ğeri Darüşşifa ve Buruciye Medresesi’ne çok yakındı. Kopan yol uçları eklenmez oldu.
(III) Darüşşifa’nın yıkık duvarlarında ve karanlık, kirletil- Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
miş hücrelerinde saklambaç ve benzeri oyunlar oynar-
dık. (IV) Ne kadar bakımsızdı, ne kadar ihmal edilmişti! A) Bağlı cümle B) Basit cümle C) Fiil cümlesi
(V) I. İzzeddin Keykavus’un türbesindeki çinilerin bugü- D) Devrik cümle E) Sıralı cümle
ne nasıl ulaşabildiğine hâlâ şaşarım.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-
da verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle, yapısına göre girişik birleşik bir cümledir.

B) II. cümle, yükleminin türüne göre isim cümlesidir.
C) III. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir.
D) IV. cümle, sıralı bağımlı bir cümledir.
E) V. cümle, biçimce olumlu anlamca olumsuz bir
cümledir.
3. Manavgat, sahip olduğu doğal güzellikleriyle ruhu ra- 6. Aşağıdaki dizelerin hangisi bitmemiş cümle duru-
hatlatıp bedenin pasını temizleyen bir cennet köşesi mundadır?
gibidir.
A) Halim açık denizde düdük çalan bir gemi
Bu cümlenin özellikleri aşağıdaki seçeneklerin han-
Kim duyar, ötelerden haber veren bestemi
gisinde doğru olarak verilmiştir?
B) Gitti, su yollarını kıvrım kıvrım bilenler
A) Olumsuz - kurallı - isim - basit Bir ot yığını kaldı, kökünden kesilenler
B) Olumlu - kurallı - fiil - birleşik C) Sebil sebil sunanlar, ölümsüzlük tasını
C) Olumlu - devrik - isim - sıralı Çizenler, nokta nokta ebed haritasını
D) Olumlu - kurallı - isim - birleşik D) Zamanın olmadığı diyar acaba nasıl
E) Olumsuz - kurallı - fiil - birleşik Kesiksiz bir an mıdır bundan sonraki fasıl
E) Nerede o has ekmek, bir kuruşa okkası
Nerede o ağız tadı, eski reçel hokkası
TEST
Cümle Türleri - 1
7. Aşağıdaki birleşik cümlelerin hangisi oluşumuna 10. (I) Orta Çağ Avrupa’sının ne kadar geride kaldığını bil-
göre diğerlerinden farklıdır? mek için Selçukluların tarihini biraz okumak yeterlidir.
(II) Avrupa’da zihinsel engellilere işkenceler yapılıyor,
A) Öğrencilerin üniversite sınavlarında en başarılı ol- çoğu zaman bu insanlar öldürülüyordu. (III) Selçuklular,
duğu derslerden biri de dil ve anlatımdır. zihinsel engelli insanları müzikle tedavi ediyordu.
B) Dil ve anlatım derslerinde başarılı olmanın püf nok- (IV) Atalarımızın tıpta o gün geldiği nokta bugün hayal
tası okuduğunu anlamaktır. bile edilemeyecek bir noktadaydı. (V) Peki bu medeni-
C) Kitapları sevmiyorsanız üniversite sınavlarında epey
yetin vardığı seviyeyi gençlerimize yeterince anlatabil-
zorlanacaksınız.
D) Bunun için çocukluktan başlayarak kitapla aranızı dik mi?
iyi tutmalısınız. Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşağıda-
E) Kitap okumayı sadece sınav açısından da düşün- kilerden hangisi yanlıştır?
memelisiniz.
A) I. cümle, girişik birleşik fiil cümlesidir.
B) II. cümle, sıralı fiil cümlesidir.
C) III. cümle, olumlu, kurallı ve basit bir cümledir.
D) IV. cümle, yüklemi isim olan birleşik bir cümledir.
E) V. cümle, olumlu soru cümlesidir.
8. Modern çağda her şey o kadar hızlı gelişiyor ki… 11. Aşağıdaki cümlelerden hangisi isim cümlesi değil-
Teknolojinin baş döndüren hızla gelişmesi bir yana de- dir?
ğerlerimizi de çok hızlı tüketiyoruz. Çoğu yetişkinden
artık daha sık duyuyoruz “Bizim çocukluğumuz daha A) Bugün akşama kadar oldukça meşgulüm.
güzeldi.” cümlesini. B) Benim doğduğum köy burası.
C) Kedinin tüyleri yumuşak ve bembeyazdı.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yok- D) Sana verdiği değer demek ki bu kadarmış.
tur? E) Ne yapmaya çalışıyorsun sen?
A) Eksiltili cümle B) Sıralı cümle C) Fiil cümlesi

D) İç içe birleşik cümle E) Kurallı cümle
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi ünlem cümlesi değil- 12. (I) Toprak gittikçe nemleniyor, gölgeler koyulaşıyor.
dir? (II) Dönemeçte karşımıza ansızın, araba genişliğinde
bir akarsu çıkıyor. (III) Kumlu yatağında yüzü kırışa
A) Burası ne güzel bir köymüş böyle kırışa akan bir akarsu bu. (IV) Pirina Fabrikası’nın
B) Artık çok oluyorsunuz siz ama altında, zeytin sularıyla katran gibi oluyor. (V) Batak
C) Eyvah, ne yer ne yâr kaldı kokuyor, zeytinyağı kokuyor.
D) Bazı insanlar beni fazlasıyla kızdırıyor
E) Çantanı al, odayı hemen terk et Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı-
da verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle, bağımsız sıralı bir cümledir.

B) II. cümle, birleşik yapılı bir cümledir.
C) III. cümle, devrik isim cümlesidir.
D) IV. cümle, olumlu fiil cümlesidir.
E) V. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
60
AN
TE
KAZ
ST
Cümle Türleri - 2
1. Fuzuli, edebiyatımızda herkesin bildiği gibi aşk ve ız- 4. (I) Orta Anadolu’nun ufak, şirin ama keşfedilmemiş
dırap şairi olarak tanınır. Onun çektiği aşk acısı çoğu şehirlerinden biridir Çankırı. (II) Bu küçük şehirde do-
şiirinde kendisini gösterir ancak o, bu acının bitmesini laştığınızda insanların yüzündeki huzuru hemen görür-
değil devam etmesini ister. Yani Fuzuli ne aşk acısın- sünüz. (III) Çankırı, ülkenin tüm sıkıntılarından âdeta
dan vazgeçer ne de sevgiliden. Dikkate değer diğer bir kendini soyutlamış gibidir. (IV) Memursanız, sessiz
yön Fuzuli’nin bu noktada kendisini Mecnun’dan üstün sakin bir şehir arıyorsanız burayı aklınızda bulundurun.
görmesidir. (V) Eminim buna pişman olmayacaksanız, bu şehirde
emekli olmayı bile düşüneceksiniz.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
Bu cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
A) İsim cümlesi nemez?
B) Bağlı cümle
A) I. cümle, devrik bir isim cümlesidir.
C) Girişik birleşik cümle
B) II. cümle, girişik birleşik bir cümledir.
D) Bağımlı sıralı cümle C) III. cümle, basit bir fiil cümlesidir.
E) Devrik cümle D) IV. cümle, kurallı, birleşik cümledir.
E) V. cümle, bağımlı sıralı cümledir.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi biçimce 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı, birleşik,
olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı olumlu- olumsuz bir fiil cümlesidir?
dur?
A) Kalıcı olmak tüm şairlerin en büyük rüyasıdır.
A) Yarın ne seni ne de kardeşini görmek istiyorum. B) Sabit fikirli olmanın kişiye ne zararlar verdiğini çok
B) Ayaklarımı uzatıp tatil yapmayalı epey oldu. gördüm.
C) Şimdi gel de bu adama inan! C) Yunus Emre’nin kaçıncı yüzyılda yaşadığını bilmi-
D) İyi bir üniversiteyi kim istemez? yorsunuz sanırım.
E) Bakmakla görmek aynı şey midir? D) Öğretmenler odasına ağır ama emin adımlarla iler-
liyordu.
E) Kafanız estiğinde bizi rahatsız edemeyeceğinizi size
bir daha söylemeyeceğiz.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi sözde soru cümlesi- 6. Ahmet Haşim, şiirlerinde akşamı motif olarak sıkça
dir? kullanmıştır.
Bu cümlenin devrik, olumsuz, soru biçimi aşağıda-
A) Tüm bu olaylar karşısında hiç üzülmez olur muyum?
ki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiş-
B) Sabahtan beri bizi rahatsız eden bu beyefendiyi
tanıyan var mı? tir?
C) Şiirleri şairlerin sesinden dinlediniz mi hiç?
D) Gezi yazılarının en ilginç yönü nedir? A) Ahmet Haşim şiirlerinde akşamı motif olarak sıkça
E) Bu yazıdaki bir ayrıntıya dikkat ettin mi? mı kullanmıştır?
B) Ahmet Haşim şiirlerinde akşamı motif olarak sıkça
kullanmamış mıdır?
C) Şiirlerinde motif olarak akşamı sıkça kullanmamış
mıdır Ahmet Haşim?
D) Ahmet Haşim sıkça kullanmış mıdır akşamı şiirlerin-
de motif olarak?
E) Şiirlerinde motif olarak akşamı sıkça kullanabilmiş
midir Ahmet Haşim?
TEST
Cümle Türleri - 2
7. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yapıca diğerlerin- 10. Aktif dinleme, olguları anlamak, kavramak ve söyle-
den farklıdır? nenin altındaki duyguları sezmek için aktif bir çabadır.
Kendi fikrinizi ve duygularınızı bir kenara bırakmak de-
A) El elin eşeğini türkü çağırarak arar. ğildir, mümkün olduğunca empati yapmanız anlamına
B) Komşunun tavuğu komşuya kaz görünür. gelir. Uygun bir geribildirim vererek ne kadar iyi anladı-
C) Minareyi çalan kılıfını hazırlar. ğınızı gösterebilirsiniz.
D) Gök gürlemeden yağmur yağmaz.
E) Üzüm üzüme baka baka kararır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Olumlu cümle B) Sıralı cümle C) İsim cümlesi

D) Kurallı cümle E) Basit cümle
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bağımsız sıralı cüm- 11. Aşağıdaki dizelerden hangisi yapıca diğerlerinden
leye örnektir? farklıdır?
A) Cahit Sıtkı zamanında fark edilememiş, öldükten A) Bir bölünmez ki, insan, onu zaman bölüyor
sonra şöhret kazanmıştır. İnsan her an dirilip her saniye ölüyor
B) Küresel ısınma tüm dünyayı tehdit ediyordu, bazı B) Gittikçe uzaklaşan bu sesi duya duya
süper güçler bunu nedense pek umursamıyor gibiy- Yavaşça dalacağım o kalkılmaz uykuya
di. C) Akıl, akıl olsaydı ismi gönül olurdu
C) İstanbul tüm güzelliğiyle yeni güne uyanmış, beyaz Gönül gönlü bulsaydı bozkırlar gül olurdu
örtüsünü örtünmüştü.
D) Başkan herkesi tek tek uyardı ve yapılan hataları D) Son gün olmasın dostum, çelengim, top arabam;
anlatmaya devam etti. Alıp beni götürsün, tam dört inanmış adam
E) Nurullah Ataç yazılarında sadeleşmeye çok önem E) Kâh susar, kâh çırpınır, kâh ürperir, kâh çağlar
vermiş hatta “ve” bağlacını Arapça olduğu için kul- Su eşyayı kemiren küfe ve pasa ağlar
lanmamıştır.
9. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yükleminin türüne 12. Öyle kimselerden ol ki gittiğinde yerin kolay kolay dol-
göre diğerlerinden farklıdır? masın.
Bu cümlenin özellikleri aşağıdaki seçeneklerin han-
A) Mutluluk zor zamanlarda bir arada olabilmektir. gisinde doğru olarak verilmiştir?
B) Dünyanın en zor ama en güzel mesleği anneliktir.
C) Günden güne kayboluyor insanlığa verilen değer. A) Olumsuz - kurallı - fiil - birleşik
D) Yaşadığım iyi günler gibi kötü günler de her an B) Olumsuz - kurallı - fiil - basit
aklımdaydı. C) Olumlu - kurallı - isim - birleşik
E) Size bahsettiğim öğrenci az önce yanımızdaydı. D) Olumsuz - devrik - fiil - sıralı
E) Olumsuz - kurallı - isim - basit
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
61
AN
TE
KAZ
ST
Anlatım Bozuklukları / Anlama Dayalı Anlatım Bozuklukları - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük
luğu vardır? kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozuklu-
ğu vardır?
A) Bütün gün kırlarda ve deniz kenarında dolaştı en
yakın arkadaşıyla. A) Konu anlatma tarzı öğretmenden öğretmene değiş-
B) Gökalp ve arkadaşları hem edebî eserlerinde hem se de konular aynıdır her derste.
de Türkçeyi sadeleştirmek için ortaya koydukları B) Suriye’deki ve Irak’taki Türk soydaşlarımızın yardı-
prensiplerde halka yöneldiler. mına koşmaktan çekinmedik.
C) Derme çatma bir kır bahçesinde, genç bir dut ağacı- C) Yapılacak bu köprü sayesinde iki kent arasındaki
nın gölgesinde oturdum. ulaşım sorun olmaktan çıkacak.
D) Sisli havalarda vapurların düdük seslerine dikkat D) Edebiyatta ekoller eserlerin yalnız özüne değil bi-
ettiniz mi? çimlerine de yön vermiştir.
E) Yeni kurulan hükümet GAP projesinin tamamlanma- E) Köydeki herkes, onu büyük bir heyecanla bekliyordu.
sına öncelik verecekmiş.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağdaşıklık ilke- 5. Ekonomik kriz nedeniyle greve giden işçiler çalışma-
sine uyulmamıştır? yınca Atina sokaklarını çöp yığınları kapsadı.
Bu cümlede görülen anlatım bozukluğunun sebebi
A) Artık okullarda öğrencilerin tırnak ve saç büyütmele- aşağıdakilerden hangisidir?
ri yasaklanacakmış.
B) Elindeki tohumu okul bahçesindeki boş bir yere ek- A) Mantık hatası
meye karar verdi. B) Gereksiz sözcük kullanılması
C) Ankara uzun tarihinin şaşırtıcı terkipleriyle doludur. C) Yanlış sözcük kullanılması
D) Türklerin bu yalçın kayalar üstüne ne zaman yerleş- D) Anlam belirsizliği
tiği bilinmez. E) Gereksiz ek kullanılması
E) Leylekler bu yıl her zamankinden daha geç geldi
köyümüze.
3. Okul takımı yarın öğleden sonra rakipleriyle karşılıklı 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
maç yapacak. ğu vardır?
Bu cümlede görülen anlatım bozukluğunun nedeni
A) Hafta sonu babasıyla ve en yakın arkadaşlarıyla
aşağıdakilerden hangisidir? göle balık tutmak için gelirler.
B) Balık tutarken az kalsın herkesin çok korktuğu bu
A) Yanlış anlamda sözcük kullanılması göle düşeyazdım.
B) Gereksiz sözcük kullanılması C) Arkadaşımın yardımıyla kıyıya çıkmayı başardım.
C) Özne - yüklem uyumsuzluğu D) Bir daha böyle tedbirsiz hareket etmemeye kendi
D) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanılması kendime söz verdim.
E) Anlam belirsizliği E) Tuttuğumuz balıkların beşini yedik kalanları da pa-
zara götürüp sattık.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca çelişen
ğu vardır? sözlerin bir arada kullanılmasından kaynaklanan
bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Eskişehir’in küçük bir ilçesinin büyük bir köyünde
öğretmenlik yaptım. A) Sanki bu adam iki gündür beni izliyor gibi.
B) Küçük esnafın ihtiyacı olan krediyi bu banka vere- B) Çocuğunuzla oynarsanız onunla iletişim kurmuş
cekmiş. olursunuz.
C) Tarihin en önemli olaylarına tanıklık eden bu yaşlı C) Kardeşim yaklaşık olarak tam yirmi yıldır aynı ku-
adama sahip çıkmalıyız. rumda çalışıyor.
D) Bu olaydan sonra ele geçirdiğimiz öz güvenle işi D) Buranın tarihi eski ama yapıları da bir o kadar mo-
sonuna kadar takip ettik. derndi.
E) Toplantıya katılanların söz almadan konuşması ne- E) Kayalıklarda mahsur kalan genç, sivil savunma
deniyle toplantıdan bir sonuç çıkmamış. ekiplerinin çalışmalarıyla kurtarıldı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
ğu vardır? ğu yapılmıştır?
A) Olanları babama anlatana kadar ağzımda tüy bitti. A) Son yıllarda Türkiye özellikle Afrika ülkelerine yaptı-
B) Öyle heyecanlandım ki ne söyleyeceğimi şaşırdım, ğı yardımları artırdı.
elim ayağıma dolandı. B) Toplanamayan vergiler ülkemizin ekonomik krize
C) Hakem son düdüğü çalınca yüreğime su serpildi. girmesini sağladı.
D) Akşama kadar dolaşmış sokakları, ayaklarına kara C) Konak, bozuk ve çamurlu bir yolun kenarında inşa
sular inmişti. edilmişti.
E) Onların suçlamalarını üzerime almadım çünkü ben D) Düzenli yapılan spor, kalp krizi riskini yarı yarıya
suçsuzdum. azaltıyormuş.
E) Okullarda bu yıl kuru üzüm ve süt dağıtılacakmış.
9. “yaklaşık” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde 12. Yazın ortasında yaşanan sel nedeniyle pazarlarda
anlamına uygun kullanılmamıştır? sebze ve meyve fiyatları iyice pahalılaşınca vatandaş
pazarlara çıkmaz oldu.
A) Dayımlar yurt dışına gideli yaklaşık beş yıl olmuş.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdakilerin
B) Okulumuzda her sınıfta yaklaşık yirmi beş öğrenci
vardı. hangisiyle giderilebilir?
C) Cevabı tam bilemesek de yaklaşık bir cevap vermek
zorundaydık. A) “yaşanan” sözcüğü yerine “görülen” sözcüğü getiri-
D) Aldığı arsa yaklaşık bir spor sahası büyüklüğündey- lerek
di. B) “nedeniyle” sözcüğü yerine “dolayısıyla “ sözcüğü
E) Tarlaların birbirine çok yaklaşık olması köylüler ara- getirilerek
sında tartışmalara neden oluyordu. C) “fiyatları” sözcüğü yerine “ücretleri” sözcüğü getiri-
lerek
D) “pahalılaşınca” sözcüğü yerine “artınca” sözcüğü
getirilerek
E) “iyice” sözcüğü cümleden çıkarılarak
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
62
AN
TE
KAZ
ST
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gereksiz sözcük 4. Elbette o da sizinle aynı düşünüyor olabilir bu konuda.
kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu Bu cümlede görülen anlatım bozukluğunun nedeni
vardır? aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lise yıllarımda yabancı dilimi geliştirmek için Amerikalı A) Gereksiz sözcük kullanılması
bir arkadaşla karşılıklı olarak mektuplaşırdık. B) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanılması
B) Yaz tatillerinde ilçeye giden bir tanıdığa verirdim C) Yanlış sözcük kullanılması
mektupları postaneye vermesi için. D) Bağlacın yanlış kullanılması
C) İlk mektubunda ülkesinin ünlü müzisyenlerinin eser- E) Tümleç eksikliği
lerinden derlediği bir kaset de göndermişti.
D) Ülkemizi hangi sanatçı ile tanıtacağıma karar vere-
meyince arkadaşlarımdan yardım istemiştim.
E) İngilizce öğretmenimiz yabancı dil öğrenmek için
yabancı müzik dinlememizi tavsiye etmişti.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
ğu vardır? ğu vardır?
A) Aşırı sıcaklar nedeniyle birçok Avrupa ülkesinde in- A) Polis habersiz bir baskınla suç çetesinin üyelerini
sanlar sokağa çıkmıyormuş. gözaltına aldı.
B) Bazı roman yazarları kurgusal da olsa eserlerinde B) Bu köyün çocuklarının tamamı komşu köyün oku-
kendilerinden söz ediyor. lunda okumuş.
C) Boyun fıtığı olan hastalara yüzme iyi geliyormuş. C) Askerliğimi yaparken tanıştığım bir arkadaştan öğ-
D) İşlerini plansız yapmanın sana zaman kaybından rendim olta yapmayı.
başka yararı olmuyor bence. D) Toplanan yünler yıkandıktan sonra bir sopayla dö-
E) Her okurun kendisinden bir şeyler bulabileceği şiir, vülürdü.
iyi şiirdir. E) Filmi o kadar övdünüz ki filme gitmek için işten izin
aldım.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-

ğu vardır?
A) Yarıyıl tatilini nerede geçireceğini henüz bize bildir- ğu vardır?
medi.
B) Hafta sonu yeni doğan abimin kızını görmek için A) Bu yıl bütün öğretmenler iş güvenliğiyle ilgili kursla-
Bursa’ya gideceğim. ra katıdı.
C) Şiir yarışmasına katılıp da derece alan öğrencileri B) Sabaha karşı kapı çalınca beklediğimiz haberin gel-
kutladı müdürümüz. diğini anladık.
D) Ağaçları düzenli sulamadığın için seni bu görevden C) Herkes merak içinde açılan kutudan çıkan eşyalara
alıyoruz. bakıyordu.
E) Çocuğunun parktaki arkadaşlarına da birer oyuncak D) Tercih ettiği okula kaydolamayınca evine en yakın
aldı. okula müracaat etti.
E) En yakın arkadaşınıza dahi bir gün size karşı kulla-
nır diye gizli sırlarınızı söylemeyin.
TEST

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk-
luğu vardır? luğu vardır?
A) Sıcak yaz akşamlarında, deniz kenarında oturmanın A) Yönetime gelince tüm masalara bilgisayar almaya
zevki bir başkadır. karar verdi.
B) Dağcılık, ülkemizde de çok ilgi gören bir spor dalıdır. B) Yılın başında verilen vaatlerin hiçbirini şimdi yerine
C) Yoğun trafikte, ani fren yapıldığında çocuklar mutla- getirmiyorlar.
ka başlarını bir yere çarpabilirler. C) Günümüzün yeşil alan sorunu betonlaşmanın etki-
D) Bu fotoğraf sergisinde, su altındaki gizemli dünya- siyle giderek artıyor.
nın gözler önüne serilmesine çalışılmış. D) Kurumumuzun küçümsenmeyecek kadar büyük bir
E) Sporcularımızın kazandığı kupa ve madalyalar bu para kaynağı var.
bölümde bulunuyor. E) Dershanemizin yeni öğretmenleri, eskileri aratacak
gibi görünüyor.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk- 11. Yeni trafik kanunu, insanın daha az ölmesini sağladı.
luğu vardır? Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerin
hangisinden kaynaklanmaktadır?
A) Okulumuzdaki sorunlara çözüm bulmak için bir top-
lantı düzenlemek istiyordu müdürümüz. A) Gereksiz sözcük kullanılmasından
B) Öğrencilerimiz kupa finalinde ellerine geçen fırsatla- B) Tümleç eksikliğinden
rı iyi değerlendirdiler. C) Sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasından
C) Bir yere tatile gidecekseniz gezilecek yerleri önce- D) Sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından
den saptamalısınız. E) Özne – yüklem uyumsuzluğundan
D) Kötü günler yaşayan komşularımız davranışlarıyla
çocuklara örnek olmaya çalıştılar.
E) Onu ihtiyar heyetinin karşısına çıkarıp yaptığı suçla-
rı bir bir sıraladılar.
9. “Bu akşam bütün televizyonlar, organize suç örgütleri- 12. Ünlü sporcu yeni aldığı son model ve çok pahalı ara-
ne yapılan baskınları, anında naklen yayınlayacakmış.” basıyla tatile giderken uçurumdan aşağı yuvarlanmış,
kazayı hafif sıyrıklarla atlatmış.
Bu cümlede geçen sözcüklerden hangileri atıldığın-
da cümlenin anlamında hiçbir daralma olmaz? Bu cümlede geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisi
gereksiz kullanılmıştır?
A) akşam – bütün
A) ünlü B) pahalı C) aşağı
B) bu – yayınlayacaklar
C) organize – anında D) sıyrıklarla E) uçurumdan
D) anında – naklen
E) suç – yapılan
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
63
AN
TE
KAZ
ST
Anlatım Bozuklukları / Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları - 1
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaşıklık ilkesi- 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
ne uymamaktan kaynaklanan bir anlatım bozuklu- ğu vardır?
ğu yoktur?
A) Kardeş, insanın en zor günlerinde sığınacağı bir
A) Bazı besinlerden sadece sağlıklı ve yaşlı olmayan limandır.
insanlar yemelidir. B) İyi insanlara güvenin ve güvenlerini kaybetmemeye
B) Baharın gelişi dalların yeşerdiğinden belliydi. dikkat edin.
C) Kar sularının erimesi su baskınlarına yol açmıştı. C) Kitabın kapağı oldukça dikkat çekici ancak içeriği
D) Bisiklete binmesini çok seviyorum. için aynı şeyi söyleyemeyeceğim.
E) Adamın içeri girmesiyle çıkması bir oldu. D) Aklıma takılan her soruyu ona rahatlıkla sorabiliyor-
dum.
E) Balkan Türklerinin en yoğun yaşadığı yerlerden biri
de Selanik’tir.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çatı uyumsuz- 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem uyum-
luğundan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu söz suzluğundan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu
konusudur? vardır?
A) İşçiler ellerinde kovalarla şehre doğru iniyorlardı. A) Babam her şeyde bir kusur arar, kendisine dönüp
B) Konuya bu açıdan yaklaşıp ele almanız doğru olur hiç bakmazdı.
diye düşünüyorum. B) Bazen insanın yaşadığı şehri terk edesi geliyor.
C) Kursumuzun erken kayıt imkânlarından yararlanıp C) Hava yaz günü olmasına rağmen o gün kapalı ama
kayıt yaptırmanız için sizi buraya davet ediyoruz. serin değildi.
D) Karşı dağın eteklerine dikkatli bakıldığında orada bir D) Ben o akşam ders çalıştım, kardeşimse müzik din-
köy olduğunu göreceksiniz. lemişti.
E) Otobüsün tekerleği patlamış ve büyük bir hızla şa- E) Kurtuluş Savaşı’nın son canlı şahitlerinden olan de-
rampole yuvarlanmıştı. demin babası dün vefat etmiş.

ğu zarf tümleci eksikliğinden kaynaklanmaktadır? 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem
uyumsuzluğundan kaynaklanan bir anlatım bozuk-
A) Hiçbir zaman kendisini düşünmedi, ailesinin mutlu- luğu vardır?
luğu için çalıştı.
B) Kitaba şöyle bir göz gezdirip okuması için arkadaşı- A) Ali, sen ve kardeşin yarın kütüphaneye gideceksi-
na uzattı. niz.
C) Üniversiteye çok iyi hazırlanıyor, bu sene mutlaka B) Sararan ağaçlar bir güz türküsü tutturmuşlardı o
kazanmak istiyordu. akşam.
D) Sevdiklerinizin kıymetini bilip ara sıra küçük hediye- C) Martılar kendilerine atılan simitleri kapmaya çalışı-
ler alın. yor.
E) KPSS sınavında bu yıl istediği başarıyı yakalayaca- D) Herkes kendi işiyle ilgileniyor, çıt çıkarmıyordu.
ğını söylüyor. E) Bazıları o toplantıda çok farklı düşünceler ortaya
attı.
TEST

7. Türkçede isim ve sıfat tamlamalarında tamlanan ortak- 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
lığı kurulamaz. ğunun sebebi diğerlerinden farklıdır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyma-
A) Okurlarının düşüncelerine saygı duyan ve önemse-
maktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
yen bir yazar kalıcılığın en sağlam temellerini atmış
demektir.
A) Belgisiz ve sayı sıfatları belirtme sıfatlarındandır. B) Konuşmacımıza kuvvetli bir alkış istiyorum ve izni-
B) Çocuğun gözleri ve elleri sürekli hareket halindeydi. nizle sahneye davet ediyorum.
C) Bu eserler çok iyi okutulup özetlerinin çıkarılması C) Şehrimizin belediye başkanından söz aldık ve oku-
gerekiyor. lumuza kütüphane açılışına davet ettik.
D) Küçük çocuk telaşla odaya dalarak kapısını sıkıca D) Olay yerine pek çok askeri ve polis aracı hızla inti-
kapattı. kal etmişti.
E) Aklıma gelenlerin her seferinde başıma da gelmesi E) Anneme hep güvenir ve genelde düşünce rehberim
acaba tesadüf mü? yaparım.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlanan eksik- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem
liğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu söz uyumsuzluğundan kaynaklanan bir anlatım bozuk-
konusudur? luğu vardır?
A) Kurs fiyatları bu sene geçen seneye göre epey art- A) Ahmet Bey bu gelişimizde sanırım bizi hatırlamadı.
mış. B) Şu iki çocuk köşeye geçmiş saatlerdir oyun oynu-
B) Ablamın ve benim okulum arasında sadece iki so- yorlar.
kak vardı. C) Herkes sözlerime kulak versin, ondan sonra sorusu
C) Konservatuarın son sınıfında okulu bırakıp gazete- olanlar sorularını sorsunlar.
ciliğe başlamış. D) Birkaçınız dersten sonra yanıma gelebilir mi?
D) Zeki, çalışkan ve başarılı bir arkadaşımızdı. E) Hepsi dersten kaçmayı düşünüyor, bu işte bir garip-
E) Bu okulun eğitimini ne kadar beğeniyorsam disiplin lik var.
anlayışını da bir o kadar eleştiriyorum.
9. Belgisiz sözcüklerin tamlayan olduğu sıfat tamlamala- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat tümleci
rında tamlanana çoğul eki getirilmez. eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyma- vardır?
maktan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Orhan Veli’nin şiirlerinde sıradan insanların hayalle-
rini, yaşamlarını, duygularını tüm sıcaklığıyla göre-
A) Bu romanda beş kardeşin hayata tutunma müca-
ceksiniz.
delesini okuyacak ve çoğu zaman gözyaşlarınıza
B) Her aklına geleni yaparsan bu kurumda tutunamaz-
hâkim olamayacaksınız.
sın.
B) Hiçbir millet yoktur ki kendi tarihine, medeniyetine
C) Mutluluğun sırrı tek sözcükte saklı: Samimiyet ve
duyarsız olsun.
doğruluk.
C) Arkadaşların birçoğu bu konuda benimle aynı doğ-
D) Çok çalışmasına rağmen istediği başarıyı elde ede-
rultuda düşünüyor.
memişti.
D) Edebiyat dünyasında pek çok ünlü isim bu yıl ara-
E) Senin sorunlarını çözmeye çalışıyor, başa çıkmak
mızdan ayrıldı.
için uğraşıyoruz.
E) Devletimiz burada her türlü tedbirleri alacak kudret
ve imkâna sahiptir.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
D
TEST
ANLATIM
12-A VE
IM
KAVRAMA
64
AN
TE
KAZ
ST
1. Bir cümlede fiilimsi uygun eki almadığında o cümlede 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan eksikli-
anlatım bozukluğu ortaya çıkar. ğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnek-
A) Tüm samimiliğim ve içtenliğimle söylüyorum ki bu
leyen bir anlatım bozukluğu vardır?
konuda çok haklısınız.
B) Senin sayende bu dersten kalmak üzereyim nere-
A) Erkenden kalkıp yola çıkmamız gerektiğini size bir deyse.
kere daha hatırlatmak isterim. C) Arkadaşım bırak yumurta kırmayı, yemek yapmayı
B) Size gelişini, sizde kaldığını anlattı durdu. bile bilmez.
C) Evin bir an önce boyanarak sahibine teslim edilmesi D) Bugün ektiğimiz sevgi fidanları yarın koskoca bir
gerekiyor. ormana dönüşecek.
D) Karşı kaldırımda yürüyen çocukların keyfine diyecek E) Öğrenciye bir şey vermeden gelişim göstermesini
yoktu. beklemek eşyanın tabiatına aykırıdır.
E) Kışın sert geçtiği Erzurum’da kurak bir yaz yaşandı-
ğı da söylenemez.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan ekinin 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem eksikliğin-
gereksiz kullanımı anlatım bozukluğuna yol açmış- den kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
tır?
A) Babamın dün pazardan aldığı şeyler hem pahalı
A) Osmanlı’da uzun ramazan gecelerinin vazgeçilmez hem de kaliteli değilmiş.
eğlencesi Karagöz oyunuydu. B) Baloya güzel bir elbise giyerek ve pahalı mücev-
B) Denizin ferahlatıcı esintisi ve kıyıya vuran dalgalar herler takarak gelince tüm dikkatleri üstüne çekti o
bunalan ruhumu biraz rahatlatmıştı. akşam.
C) Komşumuzun oğlunun iyi bir üniversite kazanması C) Demem o ki sana; ne sen beni unut ne de ben seni.
bizde şaşkınlıkla karışık bir sevince yol açmıştı. D) Kitaptaki yanlışların düzeltilmesiyle baskıya girmesi-
D) Her öğretmenin sınıfta öğrencilerine eşit davranma- nin önünde hiçbir engel kalmadı.
lıdır. E) İtalya’nın güneyinde pek çok yanardağın bulundu-
E) Kendi ayakları üzerinde duran bir evlat yetiştirmek ğunu söyledi öğretmenimiz.
istiyorsanız sorumluluklar vererek onu yaşamın içi-
ne çekin.
3. Özellikle sıralı cümlelerde cümleler arası özne uyumu- 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tümleç eksikliğin-
nun olmaması özne eksikliğine ve dolayısıyla anlatım den kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
bozukluğuna yol açar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnek- A) Bizi olduğumuz gibi kabul edin, kapasitemizin üs-
tünde şeyler beklemeyin.
leyen bir anlatım bozukluğu söz konusudur?
B) İçeriye az önce giren çocuk kalabalığa kendisini ta-
nıştırmaya başlamıştı.
A) Herkesle konuş ve daha sonra beni durumundan
C) Başbakan, Çin’e bu yılın sekizinci büyük gezisini
haberdar et.
yapıyor.
B) Akasya ağaçlarının gölgesinde başlayan sohbetimiz
D) İçeride yaklaşık 200 civarında sandalye var.
akşam saatlerine kadar sürmüştü.
E) Denize düşen, yılandan medet umar.
C) Kızımın tayini o yıl Sakarya’ya çıktı ve orada tam on
yıl memurluk yaptı.
D) Çocuklar neşe içinde bahçede oynuyor, kadınlar ise
bayram telaşıyla temizlik yapıyordu.
E) Sürücüler trafiğe uykusuz çıkmamalı, trafik kuralları-
na çok dikkat etmelidir.
TEST

7. Türkçede yanlış türetilmiş ya da kurallara aykırı ekler 10. Okulun son günü bazıları karne törenini beklemek yeri-
almış sözcükler kullanmak anlatım bozukluğuna yol ne evlerine gitmeyi tercih ettiler.
açar. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun düzeltilmesi
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnek- için aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılma-
leyen bir anlatım bozukluğu vardır? sı gerekir?
A) Yaşlı amca, yıllardır mahallemizde bakkallık yapıyor. A) “son” sözcüğünün yerine “sonuncu” sözcüğünü ge-
B) Tam yirmi yıl aynı yerde garsonculuk yapıp evini tirerek
geçindirdi. B) “bazıları” sözcüğünün yerine “bazısı” sözcüğünü
C) Bir toplumun bilinçlenmesini sağlayan en önemli getirerek
olgu eğitimdir. C) “bazıları” sözcüğünü cümlenin başına getirerek
D) Osmanlı tarihinde, ayaklanmalara ayrı bir parantez D) “tercih ettiler” söz grubunun yerine “istediler” sözcü-
açmak gerekir. ğünü getirerek
E) Bu olayı bize haber vererek akıllılık yaptın. E) “tercih ettiler” sözünün yerine “tercih etti” sözünü
getirerek
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu- 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozuk-
ğu dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanmakta- luğu vardır?

dır?
A) Eskiden bayram sabahları çocuklar anne-babaları
A) Okul, hayatın farklı dönemlerinde insana ayrı ayrı tarafından başuçlarına bırakılan mendilleri alarak bir
kazandırdıkları vardır. bakıma ilk hediyelerini almış olurlardı.
B) Çocuklarla o gün akşama kadar gezerek gönüllerini B) Balıkçılar omuzlarına oltalarını atmış, ellerinde ko-
yapmaya çalıştık. valarıyla yavaş yavaş çöken akşamla evlerine dönü-
C) Bu hafta sonu benim ve kardeşimin sınavı aynı yorlardı.
güne denk gelmiş. C) Bize çok kızan babam bir haftadır ne benimle ne de
D) Bazı mağazalarda seri sonu indirimi olduğu için tüm kardeşimle konuşmuyordu.
insanlar akın etmişti. D) Halk şairlerinin gönül telinden çıkan ürünler cönk
E) Yurdumuzun güzellikleri ve yurdumuzun tarihi, ya- adı verilen ceylan derisinden yapılma defterlerde
bancı turistlerin ilgisini çekiyor. toplanırdı.
E) Divan edebiyatında şair, kendisini daima bülbül,
âşık, köle, kul gibi kelimelerle nitelendirirdi.
9. Annemle yemek yapmasını ve alışverişe çıkmayı dai- 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozuklu-
ma çok sevmişimdir. ğu yoktur?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağı-
A) Kitabın yazılması bitince satışa çıkacak.
dakilerden hangisidir? B) Beni en çok üzen şey senin zamanında işini yapma-
dığındır.
A) Gereksiz ek kullanımı C) Bazıları her ödevi iyice hazırlanarak yapıyorlar.
B) Yardımcı eylem eksikliği D) Yeni kayıt döneminde öğrencilerimizin sıkıntı yaşa-
C) Yanlış anlamda sözcük kullanımı maması için tedbirlerimizi aldık.
D) Özne-yüklem uyumsuzluğu E) Her insan ihtiyacı olan malzemleri burada rahatlıkla
E) Tümleç eksikliği bulabilirsiniz.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
KAVRAM
IM
A
KAZAN
TES
T
12-A D VE ANLATIM IM
KAVRAMA
AN
TE
KAZ
ST
CEVAP ANAHTARI
Test 1 1. A 2. D 3. C 4. B 5. E 6. B 7. D 8. B 9. D 10. A 11. C 12. E
Test 2 1. C 2. E 3. A 4. B 5. D 6. C 7. D 8. C 9. E 10. A 11. B 12. E
Test 3 1. E 2. C 3. B 4. D 5. E 6. A 7. C 8. D 9. B 10. D 11. A 12. E
Test 4 1. E 2. B 3. D 4. C 5. D 6. A 7. B 8. E 9. A 10. B 11. A 12. C
Test 5 1. B 2. C 3. A 4. C 5. D 6. E 7. A 8. E 9. D 10. B 11. B 12. A
Test 6 1. C 2. E 3. A 4. B 5. D 6. B 7. A 8. D 9. C 10. E 11. D 12. C
Test 7 1. E 2. C 3. A 4. C 5. D 6. B 7. A 8. E 9. A 10. D 11. D 12. B
Test 8 1. D 2. B 3. D 4. A 5. C 6. E 7. C 8. B 9. C 10. E 11. A 12. D
Test 9 1. C 2. D 3. E 4. A 5. A 6. B 7. B 8. D 9. C 10. A 11. E 12. A
Test 10 1.C 2. D 3. E 4. A 5. A 6. B 7. C 8. E 9. D 10. A 11. B 12. D
Test 11 1.B 2. C 3. C 4. A 5. E 6. D 7. B 8. C 9. B 10. D 11. A 12. D
Test 12 1. B 2. A 3. C 4. B 5. D 6. E 7. E 8. A 9. D 10. B 11. D 12. E
Test 13 1. C 2. B 3. A 4. E 5. D 6. C 7.D 8. D 9. E 10. B 11. A 12. B
Test 14 1.B 2. A 3. E 4. D 5. E 6. B 7. C 8. D 9. E 10. D 11. B 12. A
Test 15 1.C 2. A 3. B 4. A 5. D 6. D 7. B 8. E 9. C 10. A 11. E
Test 16 1. E 2. B 3. E 4. C 5. A 6. D 7. D 8. C 9. B 10. A 11. E 12. E
Test 17 1. E 2. B 3. B 4. B 5. E 6. E 7. A 8. C 9. A 10. D
Test 18 1. C 2. B 3. E 4. D 5. C 6. A 7. D 8. B 9. A
Test 19 1. B 2. E 3. A 4. B 5. E 6. A 7. C 8. A 9. D 10. C
Test 20 1. D 2. D 3. D 4. A 5. E 6. C 7. E 8. A 9. B
Test 21 1. E 2. D 3. B 4. A 5. B 6. C 7. D 8. C
Test 22 1. E 2. A 3. C 4. B 5. C 6. D 7. E 8. B
Test 23 1. B 2. B 3. A 4. D 5. D 6. C 7. C 8. E
Test 24 1. C 2. C 3. D 4. E 5. A 6. E 7. B 8. D
Test 25 1. B 2. A 3. B 4. A 5. E 6. C 7. D 8. B
Test 26 1. B 2. D 3. E 4. C 5. E 6. B 7. E 8. A
Test 27 1. A 2. D 3. B 4. C 5. C 6. E 7. B 8. E
Test 28 1.D 2. A 3. D 4. B 5. C 6. E 7. B 8. E
Test 29 1. E 2. E 3. A 4. C 5. E 6. A 7. D 8. B 9. C 10. C 11. B 12. D
Test 30 1. B 2. B 3. E 4. A 5. C 6. A 7. D 8. E 9. A 10. E 11. D 12. C
Test 31 1. C 2. A 3. A 4. E 5. B 6. B 7. E 8. A 9. C 10. D 11. C 12. E
Test 32 1. B 2. D 3. E 4. C 5. A 6. D 7. E 8. E 9. A 10. C 11. D 12. B
Î
12-A D VE ANLATIM IM
KAVRAMA
AN
TE
KAZ
ST
Test 33 1. D 2. C 3. B 4. E 5. B 6. A 7. A 8. D 9. D 10. B 11. E 12. C
Test 34 1. A 2. C 3. C 4. A 5. D 6. E 7. B 8. A 9. B 10. D 11. A 12. E
Test 35 1. D 2. C 3. D 4. A 5. C 6. C 7. E 8. B 9. A 10. C 11. B 12. E
Test 36 1. B 2. B 3. A 4. D 5. D 6. D 7. A 8. E 9. C 10. E 11. C 12. E
Test 37 1. D 2. A 3. E 4. B 5. A 6. D 7. A 8. E 9. C 10. B 11. C 12. D
Test 38 1. E 2. B 3. D 4. C 5. A 6. D 7. B 8. D 9. A 10. E 11. E 12. A
Test 39 1. B 2. E 3. E 4. D 5. B 6. D 7. D 8. A 9. B 10. C 11. C 12. E
Test 40 1. C 2. B 3. C 4. B 5. A 6. E 7. B 8. C 9. D 10. A 11. D 12. E
Test 41 1. C 2. D 3. E 4. A 5. B 6. A 7. D 8. B 9. B 10. A 11. C 12. E
Test 42 1. D 2. A 3. B 4. C 5. C 6. A 7. B 8. E 9. D 10. E 11. B 12. D
Test 43 1. D 2. E 3. C 4. A 5. A 6. E 7. E 8. B 9. B 10. D 11. D 12. C
Test 44 1. C 2. A 3. D 4. E 5. B 6. A 7. D 8. B 9. D 10. C 11. C 12. E
Test 45 1. B 2. E 3. C 4. A 5. D 6. E 7. C 8. A 9. C 10. D 11. C 12. B
Test 46 1. C 2. E 3. D 4. E 5. A 6. B 7. B 8. A 9. C 10. C 11. A 12. E
Test 47 1. E 2. A 3. E 4. D 5. E 6. C 7. D 8. D 9. A 10. C 11. B 12. A
Test 48 1. B 2. A 3. D 4. B 5. A 6. D 7. E 8. A 9. C 10. D 11. C 12. D
Test 49 1. C 2. E 3. A 4. B 5. D 6. C 7. A 8. B 9. D 10. A 11. E 12. A
Test 50 1. B 2. C 3. A 4. C 5. C 6. D 7. B 8. D 9. E 10. E 11. B 12. A
Test 51 1. C 2. E 3. A 4. E 5. C 6. E 7. B 8. B 9. D 10. A 11. E 12. D
Test 52 1. D 2. C 3. A 4. A 5. C 6. C 7. E 8. D 9. A 10. B 11. E 12. A
Test 53 1. E 2. A 3. E 4. E 5. C 6. D 7. B 8. C 9. C 10. D 11. B 12. D
Test 54 1. D 2. E 3. C 4. B 5. E 6. A 7. E 8. B 9. A 10. C 11. D 12. B
Test 55 1. D 2. B 3. B 4. D 5. E 6. C 7. A 8. A 9. D 10. B 11. E 12. E
Test 56 1. B 2. E 3. A 4. D 5. B 6. C 7. D 8. C 9. C 10. E 11. E 12. A
Test 57 1. E 2. D 3. A 4. B 5. B 6. A 7. A 8. E 9. E 10. B 11. C 12. D
Test 58 1. D 2. A 3. C 4. E 5. B 6. C 7. E 8. C 9. B 10. A 11. B 12. E
Test 59 1. E 2. E 3. D 4. A 5. A 6. C 7. C 8. B 9. D 10. A 11. E 12. B
Test 60 1. D 2. D 3. A 4. C 5. E 6. C 7. B 8. B 9. C 10. E 11. B 12. A
Test 61 1. E 2. A 3. B 4. B 5. C 6. B 7. D 8. A 9. E 10. C 11. B 12. D
Test 62 1. A 2. D 3. B 4. B 5. A 6. E 7. C 8. E 9. C 10. D 11. D 12. C
Test 63 1. C 2. D 3. A 4. B 5. C 6. D 7. A 8. B 9. E 10. D 11. B 12. E
Test 64 1. B 2. D 3. C 4. E 5. C 6. A 7. B 8. D 9. A 10. E 11. C 12. D

Türkçe Mezun Kazanım Testleri Ve Cevap Anahtarı-1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Türkçe Mezun Kazanım Testleri Ve Cevap Anahtarı-1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

D

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek olabilecek

9. I. Sıladan ayrıyım, gözümde yaşlar 12. I. Dedesini ince hastalıktan kaybetmişler.

NO : ............................................. Puan : ..............

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

A) I. cümlede duyular arası aktarım yapılmıştır.

NO : ............................................. Puan : ..............

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. I. Rüyasında gördükleri gerçek oldu. 6. I. Çocuk, bir ailenin neşe kaynağıdır.

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Sözcükte Anlam - 3 (Sözcükler Arası Anlam İlişkiler)

A) Yansıma sözcük B) Sesteş sözcük

A) Bu işten iyi para kazanmışlar.

NO : ............................................. Puan : ..............

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somutlaştırmaya 5. I. Alt kata taşınanları ziyaret ettik.

başvurulmuştur? II. Eşyaların tozunu özenle aldı.

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Sözcükte Anlam - 4 (Sözcükler Arası Anlam İlişkileri)

9. Sesteş sözcükler bir arada kullanılarak cinas sanatı

NO : ............................................. Puan : ..............

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Sözcükte Anlam - 5 (Söz Öbeklerinde Anlam)

NO : ............................................. Puan : ..............

Sözcükte Anlam - 6 ( Söz Öbeklerinde Anlam)

NO : ............................................. Puan : ..............

A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.

Cümlede Anlam - 1 (Eş, Yakın, Çelişen Anlamlar)

III. Hayattaki engelleri aşmanın tek yolu yetenektir ulaşılabilir?

NO : ............................................. Puan : ..............

reklere ulaşabilir. üretme alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Cümlede Anlam - 2 (Eş, Yakın, Çelişen Anlamlar)

A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V.

NO : ............................................. Puan : ..............

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam ilişkileri) - 3

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Cümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam İlişkileri) - 4

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

söz konusudur? Bu cümle aşağıdakilerin hangisiyle tamamlanırsa

A) I. cümlede neden-sonuç ilişkisi vardır.

II. Öğretmenimiz, tecrübenin çok önemli olduğunu başvurulmuştur?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cümlede Anlam / Anlatım - 5

III. Sis nedeniyle bazı uçak seferleri iptal edildi.

II. İdeal kahramanlar, romandaki inandırıcılığı zedele-

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Cümlede Anlam (Cümlede Duygular ve Kavramlar) - 6

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

8. Aşağıdakilerden hangisinde tanım söz konusudur? 11. Kime dokunsam sensin

A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve IV.

Cümlede Anlam (Cümlede Duygu ve Kavramlar) - 7

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

A) Özgün A) Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır.

Paragrafta Anlatım Biçimleri - Düşünceyi Geliştirme Yolları - 1

D) Tahmin bildiren ifade kullanılmıştır.

Paragrafta Anlatım Biçimleri - Düşünceyi Geliştirme Yolları - 2

Paragrafta Anlatım Biçimleri - Düşünceyi Geliştirme Yolları - 3

(II) Yalnız başıboş dolaşan kuduz bir köpeğe, ölümü-

A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

A) Bu başarıların altında zaman yönetimini doğru yü-