İ

LÂHÎNİZAM
VE
KÂİNAT

BedriRuhsel
man
t
araf
ındandüzenl
enmi
şti
r.
©İ
lâhîNi
zam veKâi
nat

BukitabınyayınhakkıMet apsi
şi
kTetkikl
erve İl
mî
Araşt
ırmalarDer neği’
nin(MTİAD)bi
rkuruluşuolan Metapsiş
ik
Tetki
klerveİlmîAr aştı
rmalarDer
neğiİkti
sadiİ
şlet
mes
iYayı
nevi
MTİAD1950’ yeaitti
r.MTİAD1950Yayınevi
nden yaz
ıl
ıiz
in
al
ınmadanhi çbiral
ıntıyapı
lamaz.
©

İ
stanbul
,Ni
san2013

I
SBN:978-
605-
63845-
0-9

Yayı
ncıSer
tif
ikaNo:27468

Yayı
n
MTİ AD1950
HasnunGal ipSok.PembeÇı
kmaz
ıNo:
4/8
34433Beyoğl u/İ
stanbul
Tel:(212)2431814-2493445
Faks:(212)2520718
www. mti
ad.or
g.t
r
www. mti
ad1950.
or g

Baskı
BoraksMat baacı
lı
kv eAmbal ajSanay
i
Ti
caretvePaz arl
amaLt d.Şti
.
MaltepeMah.Çi ft
ehavuzlarCad. Ay v
alı
dere
Yol
uNo. 3/3-IMaltepe-Zeyti
nburnu/İ
stanbul Tel
:(212)567
6426Faks :(212)5677862 www.
bor
aks
.com
i
nfo@bor aks.com
1959yı
lı
nda“ Önder”adınıverdi
ğimi zBüyükVazifePlânı’
ndan
gel
enbubi l
gil
er,BedriRuhselmant arafı
ndandüzenlenmiş,
otari
htenberinoter,bankakasal arındamuhafazaedilmiş,
zamanıgeldiğiiçi
n54yı lsonr aori
ji
nal
ine
sadıkkalınarakyayınlanmıştı
r.

*
* *
Buki tapetrafımız dagör düğümüz ,hi
ssettiğimiz,ya-
rı
m ol arak tabiatdi ye adlandırdığı
mız ahengi n bir
par ças ıdı
r. Kâinat ı
mızda, t ekâmül diye adl andıra-
bil
di ğimi zonur luyol un,insanları
nbi l
gil
erineol anbi r
köpr üsüdür.İnsanı ndarbirmaddehayat ını,ge-ni şve
i
dr akl iolanil
eribi rsafhayabağl ayanbiri
cikyol dur.Bu
nebi zi
m,nes izi nsanlar
ın,nedehi çbirkims enindi r
.
Bu,i l
âhîni zamı n,i nsanlar
a bi r hedi-yesidi
r .Yâni
tabi attanbirpar çadır.

*
* *

Buki t
ap,ünitedediğimizi
drakvahdeti
nden,insan-
l
arı
nt ekâmüliht
iyaçl
arı
nacevapver
ebil
ecekşeki
l-de,
vaz
ifel
il
erit
arafı
ndandünyayaver
il
mişt
ir.

MUKADDERATYOLCULARI
Madde,büt ünt esirler
ez emi nt eşki
ledenv emuht eli
fni sbetlerde
butesir
lerec ev apv erenbi runs urdur .Bubi l
gininiçi
ndes aklıol an
birmânâdaş udur :Madde,kendikendi nehi çbirhareketegeç mek
veyaeniptidaîbi rf aali
yetgös termekkudr eti
ndedeği l
- di r.Onda
kendikendinebi roluşv eyay apı şimkânıy oktur.Yânimaddeanc ak
kendis
inegel ent es ir
leribekl erv ebut es ir
leri
ni sti
-kamet l
erine
göre hâll
er,ş ekil
ler,dur uml aral ı
r.Şu hâl de her han- gibi r
maddeninhert ürlüt esi
rdenaz adebi rhâlini-farzımuhalol arak-
düşünürsek bu maddeni n hi çbirş ekle, hi çbi
r hâl e s ahip
olmayacağınıkabulet memi zl âz ı
m gel i
r.İ şt
ei nsani drakiv et a-
savvur
udı şındakal an,böy l
ebüt ünhâlv eş ekil
leri
ndent ecerrüt
etmişbirmaddey eamor fmaddev eyaas lîmaddeder i
z .Demek
kiamorfmaddede:
a-Hi çbi
rhareketeser
iyokt
ur.O,maddeni
nmut
lakv
etam
bi
rhar
ekets
izl
ikhâl
idi
r.
b-Maddel er
degör ünenbüt ünhus us
iyetl
ervevası
fl
arancak
onl
ardakihar eket
ler
int ezahürler
inden ibar
et ol
duğuna göre,
mutl
akhar eketsi
zl
ikhâlidemekol anamor fmaddeninneş ekli
,
nehususi
yeti,nedevas ı
fl
arıbahismevzuuolamaz.
c-Budur umdaol
anbirhâl
inidr
akimümkünol amayacağı
n-
dan,amor
fmaddemev c
utol
maklaberaber
,ins
anl
ariçi
ny okde-
meklemüsav
iolur
.
d-Amor fv eyaas l
îmadde- mutl
akhar eket s
izli
kolanmahi -
yetindendol ayı
-kendikendi nehiçbirhareket ,hiçbirkıpır
danış
yapamay acağıiçindı şarı
danhi ç
birtesirgel meden,onunkendi -
l
iğindenhar eketegeç mesivemaddedekihar eketler
inbirernet i
-
cesiolanşekill
eri
,hâllerivetez
ahürl
eriarzetmes iimkânsızolur.
Büt ün bu bilgi
lerden s onr
a kolayl
ıkla anl aşı
lırkii nsanları
n
madde di ye anladıklarıve kıymetl
endirdi
kl eriş eyl
er,dı ş
arıdan
7
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

gelent esi
rl
eri
nmaddebüny es
indekii
mkânl
arl
ahus
uleget
irdi
k-
l
eriç eş i
tl
ihareket
ler
int
ezahürl
eri
dir
,amorfmaddeni
n bi
z z
at
kendisideğil
dir
.
*
* *
Buş ekil
leri
nvedur uml arı
ni nceli
k,kabal ıkv ey
abas it
li
k,mu-
dil
li
khâl l
erinegör
e,muht el
ifidrakler
ev egör üşler
ehedefol a-
bil
en kısı
ml ar
ıvar
dır.Yüks ek ve karışı
k har ekett ez
ahürler
iyle
görünen maddelero ni sbettemudi lvei nkişafet mişduruml ar
arzederken,azvebas ithar eketl
erlekendilerinigöster
enlerdeo
kadaripti
daîvebasi
tvas ı
flarl
at emayüzeder ler.
Demekkimaddel erenbas i
thar eketl
eremâl ikipti
daîhâl
ler
in-
den,en mudi lhareketl
erlemut t
as ı
fy üksekdur uml arı
nakadar
sayı
sızinki
şafdereceler
indeçeşit
likıymet l
ergös teri
rler
.Şuhâl-
de,enbas itmaddedemek,i lkhareket l
erl
eamor fmaddedenay -
rı
lar
aki l
kş ekl
inialmışbirmaddehâl idemekt i
r.Bunamukabi l
yüksek,mudilmaddedemekdes ay ı
sız,çeşi
t l
ihareketkombine-
zonl
arıvetarzl
arı
yl
akar ı
şıkdurumlarv eşekil
leralmışmadde hâli
demekt i
r.
*
* *
Bur adat ekni kbi rbilgiol arakş unui l
aveedelim ki ,maddel erin
i
nc e-kalın hâl ler i
yle,bas i
t-mudi lhâl lerimefhuml arınıbi rbi
rine
karıştı
r mamal ı
dı r. Maddeni n bas i
tli
k- mudil
li
k f arkları, onların
büny eler i
nit eş kiledenhar eketmudi leleri
ninazv eyaç okkar ı
ş ı
k
veyai nkişafet mişol mal arından i lerigelir.Eğerbi rmaddeni n
maddekombi nez onları
,büny es i
nikur andeğer l
er ,yânihar eket-ler
fazla,z engi nv e karışı
ki se o madde o kadarmudi lol ur.Ve
basitl
ikt enokadaruz aklaşmı şbul unur .Hâlbukiincelikv eka-l ı
nl ı
k
mef humubumânây ıtaş ı
maz .Bur adamaddeni ni ç
indekit erkipv e
değer mi ktarlarını
n az alı
pç oğalmas ıbahi s mev zuu de- ği
ldir.
Binaenal ey hbi rmaddeni ninc eli
ği,kalınlı
ğıonuni nkişafdur umunu,
yâniamor fmaddey euz aklı
kv ey akınlı
kder ecesi
ni

göst
ermez.Dışarı
dan gelen kuvv
etlitesi
r l
erl
ebaz an birmadde
büt
ünününc üzül
eriarası
ndakibağlarar t
arv ekuv vet
lenir,hat
tâ
har
eketl
erit
ahditedi
lecekşekil
debuc üzülerbir
bir
leri
ney ak-laşı
r.

8
 BEDRİRUHSELMAN

Buy üzdenbunl arınhar eket l

er inet es i
ret meki çin- onları bu
derec es ı
kış t
ır ac ak kadarkuv vetliolan t es irl
eriy enmey e kâf i
gelec ekder ec ede-kuv vetl
it es i
rlery ollamakl âzım gelir.İ ştebu
maddel erkes if ,kabahâl l
erar zeder ler .Bunamukabi l,madde
büt ününün c üz üler iar asındakibağl arz ay ı
fol ursa bu c üz üle-
ri
ngev şeki rt i
bat ları,onlarınar alarındadahageni şmes afelerin
kalmas ı
nıi ntaçeder .Vebu c üzülerazv ez ayı
ft esirlerden de
müt eessirol ur lar.Bi naenaley h,onl ar at es i
ret mekev v elkikaba
maddel eret es iret mekt endahakol ayol ur.Çünküonl arıbuhâl -
det utant es irlerkuv vetlideği ldir.Bus ebept enonl arıdahako-
l
ay l
ıkl ay enmek mümkündür .Bunl arda s ey yaldedi ğimi zi nc e
maddel erdir.Şu hâl de,hers afhada bul unan bas i
tv eya mudi l
maddel er,s af hal ar ı
nıdeği ştirmeden i nc eltilip kabalaş tı
r ı
labili
r-
l
er .Bunami salol araks uy ugös t
eririz
.Buhar ,suv ebuzhâl leri
,
aralar ı
ndainc elikv ekabal ıkfar klarıgös terirl
er .Fakatbunl arın her
üçüdeamor fmaddey euz aklıklarıay nıder ec edeol anv e ay nı
mudi ll
ikkademes indebul unan s umaddes inden baş kabi r ş ey
deği ldir
.Kez abaz anmudi lbirmadde,ni sbet enkendi si
ndenbas i
t
olandi ğerbi rmaddey enaz arandahakabaol abili
r.Mes elâdemi r
maddes i
,oks ijenden daha mudi l
dir,f akat ondan daha ke-
si
fv ekabadı r.
*
* *
İnsanlaras garv eaz am namüt enahinokt al
arar asındauz anıp
giden har eket l
erin- basitl
ikv e mudi lli
ğiz i
ncirinde-anc ak mu-
ayyenhudutdahi lindekibi rkaçmaddehal kas ı
nınş eki lvehâl -lerini
görüpi dr akedebi li
rler.Buhâl lerveş eki l
ler ;hareket leri
n azlığı
veyabas i
t l
iğii ti
bar ıy
la,ipt i
daî l
eşip aş ağı lar
adoğr ui nerek bi r
hadde gel i
nc e,i ns an idr akinin al ı
cıs ahas ı
ndan uz aklaşmay a
başlarl
ar .Veni hay ettamamı ylakay bol urlar.Kez a,y ukar ıtaraf-l
ar a
doğr udamaddez inciri
ninhal kalarıgi ttikç eart anv emudi l
-leşen
hareketler ley üks eli
rv ei nkişafeder ken,genei ns ani drakionl arı
birnokt adani ti
bar ent amamı ylakay beder .Ziranebuhu-
dudunal tt arafındaki ,nedeüs ttar afındakimaddedur uml arını
neticel
endi renhar eketkey f
iyetv ekemi y etl
erini,düny amadde-
si
ninbey i
nc evher inebağl ıhi çbirins anz ekâs ıv ei dr akikav raya-
maz .Bununi çindirkii ns anlar,kâinatmaddel erini nnamüt enahi
uzananz incir
indekibi rkaçhal kadangay ri
s i
nianl amay av eken-

9
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dil
erinegöreeli l
et utulurc
as ı
namüt al
aamev zuu yapabi
lmeye
mukt edi
rolamamışlar
dır.Zat en bâz
ılarını
n,bâzıyüksek maddî
tezahürimkânl
arı
nıretv einkâretmeler i
ninbaş
lı
casebebidebu-
dur.
*
* *
Kâinatı
ni lkmaddehâl indenas tronomi kâl emi mizedoğr uy ü-
rünenmaddei nkişafıy olunda,i ns anlariçinanl aş ıl
mas ımümkün
olmay ankar anlı
kbi rs ahav ardır
.Bus ahakaba,dağı nık,amor f bir
madde büt ününden i bar ett i
r.Bu kaba v as atta,t eş ekkület miş
maddef ormas y onlarıy okt ur.İşt
ebus ahay ımüt eakipbi rmenz il
geli
rkibumenz ilhidr ojenâl emi ninbaş langı cınıt eşkiledeni l
k
hidroj
en at omudur .Fakatbu i smi ,insanlari lkat omahi drojen
dedikler
ii çi
n kul l
anıy oruz,haki kat te,bahs ett
iği mizv e bundan
sonradai l
khi dr ojenat omudi yebahs edec eğimi zmadde,i nsan-
l
ar ı
nt anıdı
kl ar
ı( H)at omudeği ldir.İnsanlar c
abi li
nenbuat om,
buradakiat omunç oki nkiş afetmi şmudi lv eiler ibirhâl i
dir.İn-
sanlarbui l
khi drojenat omunuhenüzt anımamakt adırl
ar .
Düny amı
zınvekürel
erii
le,manzumel
erii
le,nebül
özl
erii
lebütün
as
tronomikâlemimizi
nmaddehâlv eşekill
eri
,buhidro- j en
at
omununi nki
şafetmişdurumlar
ını
nçeşit
likombinez
onla-r
ından
meydanagelmiş
tir
.
Düny amı zıteşkiledenelemanl arı
nal tındaveüs tündedi ğeröy le
elemanl ardahav ardı
rki,bunl arins anları
nidraks ahas ı
n-danç ok
uzakt adırlar
.İ nsanlarıntanı madı kl
arıdüny aatomunun en i l
eri
i
nki şafs afhalarıarasındabul unanbuel emanlar
,onl arıntanıdıkl
arı
atomunf evkinde,bambaş kay apıdav ekal i
tedec ev-herhâl leriarz
eder l
er.Maddel erinbuhâl lerindenbedenl ivarl
ık-lar,yâniinsanlar
i
dr akleriilei s
tifadeedemi y orlar
s a,çoğuker ebunl arıdahaüs t
ün
varlı
klarınday ardımıileotomat i
kol arak

kull
anmaktadır
lar.Bunabas itbi
rmi salolarakbi rinsankaf ası
n-
dan diğerinsan kafası
nageç en fi
kirv i
brasy onl
arınıgösterir
iz.
Fiki
rv ibr
asyonları
,i ns
anları
nt anımakta ol duklarımaddel eri
n
üstündebulunanv edünyadamev cutolanbirmaddehâl idi
r.Kez a,
asır
lar
dan beridüny adamuht el
ifspirit
üali
stekol l
eri
nç e- ş i
t l
i
i
simlerl
e anıp da bi rt ürl
üi z
ah edemedi kleriv e mahiyetini

10
 BEDRİRUHSELMAN

anl
ay amadıkl
arıper i
sprideni l
en şeydegenedüny adabul unup
i
nsanl ar t
arafından bi li
nmey en madde hâl l
erinden bi ri
sidi
r.
Bunlargibi,düny adamev cutolupinsanları
nt anımadı kl
arıgene
maddeener ji
leri
ninbâz ı
larıdasempati
,sev gi
,antipati
,kin,kor-ku,
sevi
nç ,gur
ur ,haset,hodkâml ı
kgibisubjekti
fr uhîdur umlar- dı
r
deni
lipgeçili
verenhâller
dir.
*
* *
Kâi natbi rbüt ündür .Bubüt ün;düny al
ar ,manz umel er,âlem- l er
dedi ğimizbi rbiri
ndenf ar kl
ıbi rt
akı mc üzül erdenmüt eşekki l
- di r.
Kâinat taherâl eminkendi s
inemahs usbi rhus us i
y et
iv ardır.Vebu
hus us i
yetlerr uhlar ı
nt ekâmüli ht i
y aç l
arına gör e ay arlan-mıştır.
İşt
eas lîmaddev eyamaddec ev her idedi ği mizş ey,bu kâi nat
bütününün ana maddes ini, may as ı
nı t eş kil eden mut lak
hareket sizlikv eş ekil
s i
zliki lemut tasıfamor fbi rmaddehâl idir.
Buc ev heri lkhar eket egeç tiğiandan i t ibar en gi tti
kçemudi ll
e-
şerek,bi rbiri
ne ni sbet l
e daha y üks ek kar akt erdeği ş melerii l
e
müt er afı
ks afhalarımey danaget iri
r.Bi zbumaddes afhaları
na,
maddekâi natınıdol dur an v ebi rbir i
nenaz aran deği şikhus us i
-
yetlerar zedenâl eml erinbi rerç ekirdeğiv eyaas lîmaddes ideriz.
Zir
abi r
birindendahamünkeş ift ezahür ler ev asatol anbuâl em-
l
erinas l
îmaddel er i
,anc akkendiâl eml er i
nemahs ushar eketv e
şekillerimey danaget i
rebi l
mekkabi l
iyetindedi rler.İş t
eherâl e-
mini lkmaddes iv eyaat omu,kâi natas lîc ev herinini l
khâl i
nden
kâinatbüt ününe kadary ükselen y ürüy üş ünde,v armı ş olduğu
menz il
lerdenbi ri
sidirkibumenz il
ler inherbi rioâl emi nkar ak-
teri
nibüny esi
ndet aşı
r .
*
* *

Her hangibirâlemi naslîmaddes i,oâleminilkmaddesi

dir.O i lk
maddede,oâl ememahs usbüt ünhâlv eşekil
leri
nöz ümev-c utt
ur.
Bu hâl v e ş ekil
leri mey dana get ir
en uns ur da har ekettir
.
Har eketl
erinmahi y etvekar akterl
eriiseherâl eminkendihus u-
si
y etler
inidoğurac aktarzdadeği ş
ikti
r.Yâniherâlememahs usay r
ı
har ekettarzıvardır.Binaenal eyhbi râl
emini lkasl
îmaddes iol
an
atom v eyaç ekirdek;o âl emi n henüz har eketl
eri
niizhar et -
medi ğinden,oâlem i çi
nhar eket si
zv eamorfdur umdabulunur .Bu
11
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
lkatomlar,i
lkhareketl
erigöst
ermek,ç
eşit
lendi
rmek,ar
ttı
r-mak
v
es üratl
endi
rmeks uret
iyl
eoâl ememahsusbütünhâlveşeki
ll
eri
y
avaşy avaşmeydanagetiri
rl
er.
Maddeleri
n,y ukarı
dan aş
ağı
yaindikçehareket
ten har
ekets
iz-
l
iğe,faali
yett
en at al
etedoğruyürümeler
ini
n değiş
mezbi rkai-
dehâlindegör ünmes idebuhakikati
ni l
mîmüş ahedesi
niteşki
l
eder
.
Eny üksekvemünkeş i
fmaddeler,hareketl
erienmudi lveçok
ol
anlardır
.Buna mukabil,maddelerinkişafhiyerar
şis
inde aş
a-
ğı
laradoğruindi
kçehareket
ler
iaz
alır
,basithâl
lererücuederl
erve
ni
hay etoâlemdekihar
eketi
mkânları
nanisbetl
es ı
fı
rayakın bir
durum alı
rl
ar.
*
* *
Aş ağı
lar
ai ni
ldikçe hareketleri
n az almasıkıymet l
idiğer bir
müş ahedeyidaha v eri
r.Madde har eket l
eri
nin az
almasıve ba-
si
tleşmes i
,maddel erinipt i
daîleş
mes i
nimuc i
p olduğu gibi,o
maddey edı şarı
dangel ent esi
rler
inaz almas ıvebasitl
eşmeside
maddehar eketl
er i
ninoni sbetteaz almasınıvebasitl
eşmesi
nine-
t
icelendiri
r.Mes elâ hi
drojen v e uranyum at omunun büny esi
ni
müş ahedeedenl erbuhaki katioradagör ürler
.
Hi
dr oj
en atomu say
ısı
z key
fiy
etv e kemiyet
tekihareketl
erl
e
muttasıfbirmadde hâli
dir
.Bu atomun dahamudi lş ekl
iolan
ur
any um atomubununbi r
çokmisliker
ef az
lavemudi lhareket
-
l
eris
ines i
ndetaşı
r.
Kez a,birhi drojenat omununet r
afınay aptığıtesiruranyumun-
kindendahaaz dır.İ
ş t
eur anyumunhi drojenenaz aranetrafı
na
yaptığıtesirl
er i
ny üksekl i
ğiv efazlal
ığıonun,hi drojendendahaç ok
tesirl
eralmakt aol duğunugös ter i
r.Tes ir
leranc ak,madde- l
erde
tevli
t et tikleri har eket lerl
e t ezahür et ti
kleri
nden ur anyum
atomunun har eketlerihi droj
eni
nki nden daha ç ok v e mudi l
dir
.
Binaenaleyhbur adaur any umun,et rafınaf azlatesirgönder mesi
fazlatesir
leral makt aol duğunu,y ânikendi sinegelent es
irl
erin o
nisbettereaks iyonlarınıgös t
ermekt ebul unduğunui fadeeder .Zi
ra
hiçbirt esirt ek t araflıdeği l
dirv e maddede ne aks i
y onsuz
reaksiyonol ur,nedec evaps ı
zkalanaks iyonbul unur.
*
12
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Büt ün hâldeği şt
irmel er,büt ün şekilal mal arv eş ekildeğiş-
tirmel er ancak har eket l
erlev e har eketleri
nç eşi
tlenmeleriile
mümkün ol ur.Böy l
eol unc aâlemi mizin henüzhi ç
birhar eket
ini
gös ter meyenas l
îmaddes inindedüny amızamahs ushi ç
birhâl v e
şeklininhemenhemenmev cutolmamas ıger ekir.Buy üzdenona,
âlemi mi zi
n amor f,y âniş ekils
izmaddes idi y oruz.Şu hâl deas l
î
madde, düny amızı
n i draki kar şı
sında anc ak naz arî olar
ak
düş ünül üpkabuledi lebil
env egör ünürdey okl ukifadeedenbi r
realitedirkibu r ealitenin,düny amızamahs usç eşi
tliformlar
ını
alabilmes iiçi
n,ar zkür esineai tbirs ürüdeğerkaz anmas ıv ei
n-
kişafkademel eri
ndengeç mi şolmas ıl
âzım gelir.
*
* *
Bubi lgileriverdiktens onr a,as lîmaddeni nmühi m olani kinci
hususiyetinegeç i
y oruz.İns anlarş unudüş ünebi l
ir
ler:Nas ı
lolu-y or
da nisbet en âtılv e har eket siz olduğu hâl de,y âniâl emi mizin
hareketlerinden mahr um bul unduğu hâl de as l
îmadde s onr a-
dan say ıs
ızhar eket l
erleş eki
lleral arakbi rt
akım i nki
ş afs afhası
geçir
mey ebaş lı
yor ?Bus ualinc ev abınıv er
irken,as l
îmaddeni n
yukarı
dabahs ett
iğimi zi kinc ihus us i
yetinidebel i
rtmişol acağız.
Buradaher kesingör ebilec eğibi rmi salleişebaş l
ayacağı z
.Şuma-
sanınüz erindehar eketsizol ar
akdur anbi rkal
em v ar.Bukal em -
bünyesindes ayıs
ızhar eketmudi leleri
nit aşı
makl aber aber-oda-
dakikabamaddel er ev egör üşöl çüleri
mi zenisbetleherhangibi r

harekett
en mahr um bul unmakt adır
,y âni kımıldamamakt adır
.
Şimdi,bukal emipar mağı mızlabirazit
er seko,y eri
ndenoy nar v e
i
leriyedoğr ukay ar,yânihar eketeder .Bumüş ahede,dışarı
-dan
gelenbirt esir
lemaddeni nnas ı
lhareket egeç mekt eolduğu- nu
gös t
eri
r.Eğer bur ada t es i
r makamı nda bul unan parmağı mız
kalemiit
mes eidio,kendikendi nebuhar eketiyapmayacaktı.As l
î
maddeninev velcebahs etmişol duğumuzbi rincihususi
yetibudur.
Fakatpar mağı mızla kal emii ttiği
mizz aman onun buna der hal
cevap v erdiği
ni,y âni bi r aks i
yona kar ş
ı hemen r eaksiyon
gös t
erdi
ğinidemüş ahedeedi yoruz.Buradaonun,par mağımı- z a
karşıbir mukav emet imev cut ol mas aydıhar eket etmes ide
mümkünol amaz dı.Oz amanpar mağımı z,mes el
âdumanı niçin-de
13
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yürüyen bi rc isim gi bigeç ip gider di

.O hâl de - bizâtihihar e-
ketsizl
iğiileber aber -dı şarıdangel enher hangibi rhar eketeder -
halc evapv ermeki mkânıdakal emdemev cuttur.Vebudaonun
i
kinc ihus us i
yetinit eşkilet mekt edir.Demek kikendikendi ne
hareket egeç mey emukt edirol may an,dahadoğr usukendi s inde
hareketbul unmay an at alethâl indekias l
îmadde;dı şar ı
dan ge-
l
enher hangibi rt esir
ec evapv eri
pot esi
risti
kamet indehar eket
etmeki mkânı namâl i
ktir.Herhar eketdekendi sinemukav emet
sathıt eşkiledebi lecek,y ânikendi siil
es empat i
zeol abi l
ecekdi -
ğermaddel erekar şıbirt esi
rdemekol duğunagör e,bubi lgiy işu
formül l
ei fadelendi rir
iz:Bi zâti
hihar eketsiz,şeki l
sizv et es irsi
z
olanv ekendikendi nehar eketet mekt enâc i
zbul unanas l
îmad-
de;dı ş
ar ı
dankendi si
negel enhert es i
rekar ş
ıot esir
inş ekliyle,is-
ti
kamet iil
e,der ec esiyl
ev eş iddetii l
emüt enasipol arakhar eket e
geçmekv eet rafındakileret es i
ret mekkabi li
yet i
nes ahi ptir.Yâni
maddede kendi liğinden ener jiç ıkarmak kudr etiy okt ur.Fakat
dıştangel ent es i
rlehar eketet mekv eener j
itez ahürügös ter mek
i
mkânl ar ımev cuttur .
Dışarıdan v âkıol an bi rtesirl
eas l
îmaddedehus uleget ir
ilen
reaks iyon,y ânimukabi lhar eket,ot es i
rkes i
ldiktens onradev am
etmez .Bur adageney ukar ı
kimi saledönel i
m.Har eket sizdur an
kalemepar mağı mı zıyav aşçadokundur alı
m,ç okhaf ifbi rtazyi
k-l e
onui tmey ebaş l
ay alım.El imizidurdur duğumuzz amanonun da
hemendur duğunu,t ekrares kiharekets i
zhâl i
nedöndüğünü
gör ürüz .Şuhâl debukal em anc akpar mağı mız ı
nt es i
rininde-v amı
boy unc ahar ekethâl inimuhaf azaedi y
or ,but esiror t adankalkt ığı
anda har eket i mkânı nı kay bediyor. Eğer par mağı mızla ona
kuv vetlicebi rf iskev urursak,kalem anc akbuf isket esiri
- ni n
dev amımüddet inc ehar eketeder ,tesi
r i
nş i
ddet ikay bolunc agene
dur ur.Bumi s aliv erirken,muhi t
int âliolarakkal em üz eri
- ne
yapmas ımel huz mukav emethar eket l
eri
ne ai tt ekni kv aryete-
l
er den bahs et mey el üzum gör müy oruz .As l
îmaddeni ny ukarıda
zikret t
iğimizi kianav asfınabu r eal
iteyide ekl ey erek derizki
bizâtihiât ı
lv ehar eket si
zol anas l
îmadde,anc akdı şar ı
danal dı
- ğı
tes i
rlerl
e har eket e geç ebili
rv e bu t esi
rlerin dev amıboy unc a
har eketinimuhaf azaeder ,tesi
rleror tadan kal kınc at ekraray nı
har ekets i
zât ı
lhâl i
nedöner .
*
14
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Şu hâl de,düny amı zda madde di ye gör düğümüz ş ey l
eras l
î
maddeni nkendi s ideği l,t es irler l
ei lkhar eketegeç tiğiandani ti-
barenal mışol duğuç eş it
liş eki lv edur umdakihâl leri
dir.Hâl bu-
kibuş eki
lv ehâl l
er;as l
îmaddedemev cuthar eketi mkânl ar ını
kull
anan dı şt es i
rl
erin muht elift ez ahür leri
nden i barettir.Yâni
hert esiruy ukl
ay anv ekendikendi neuy anmas ımümkünol ma-y an
maddedeki har eket kabi l
iyet ii mkânl ar ı
ndan bi ri
sini uy an-
dır
makt adır.İşt e maddel er in böy let ürlüt esirl
eral tı
nda,t ür l
ü
hareket l
eregeç erek,t ür l
ühâl leral mas ına,onl ardameknuzbu-
l
unani mkânl arı
nger ç ekl eşmes ider iz.
*
* *
Bur ada mev z uun ç ok mühi m bi r nokt asında bul unuy oruz .
Mademkikâi nat ınas lîc evher ikendikendi nehar eketet mekka-
bil
iyetindenmahr um amor fv eât ılhâl dedi r,mademkidı ş tant e-
siral madı kça kendi liğinden hi ç
birhar ekety apmay a mukt edi r
değildir,ohâl debuamor fv eât ı
lc evher deböy les onsuzhâlv e
şekil
lerimey danaget irerekç eş i
tlireal i
teleriyl
ekoc abi rkâi nat ı
teşkiledenbut es ir
lerner edengel irl
er ?Vemaddekendikendi -
nehar eketegeç emi yor saonunböy lenamüt enahihâlv eş ekil
ler e
sokulmas ı
nıns ebebinedi r
?
Özmaddebi lgisinev emaddeni nmahi yeti
negör ebut esi
rle-
rikâi nati ç i
ndekimaddel er i
n doğur abilecekleri
nikabulet mek
akılpr ensiplerine uy maz .Onl arıkâi nat ın dı ş
ında mev cutol an
hakikat l
erdear amakz arur et iv ardır.Veas lı
ndadur um böy l
edi r.
Burada bu haki kat l
er ini ns anl art arafından anc ak sez i
lebil
ec ek
kadar ı
nıbel ir
tmekl ey et i
nec eği z.
Kâinatdı ş
ınaai tsez gil
erimiznekadarz ayıfv ekifayes i
zol ur
sa
olsun,kâinatı
mı zıt eşkiledenmaddec evheri
ninev safıveol uşl
a-r ı
hakkındakibi lgilerimi z bi
z i
,bu c evherins ayısı
zt ezahür l
eri
ne
sebep ol an cevherüs tühaki katl
erin mev c
udiyet izaruret i
nika-
bulet mey es ürüklemekt enas lâger ikalmaz .İşteins anlarınruh
dediklerişeydebuc evherüs tühakikatleri
nar asındabul unmak-
tadır
.Şuhâl der uh,kâi natc evherini
nanav asfıolanat aletv eha-
reketsiz
likhâli
nint am z ı
ddınıifadeedenbi rmahi yettaş ı
r.
*
* *
15
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Kâinatc evher
lerinderuhaaithi çbirş eyyoktur.Ruhtadakâi -
natc evherler
ineaithus usi
yet
lerinhi çbiri
simev cutdeğil
dir.Kâi-
natımızdar uhun mahi y
eti
nint asavv uruv eidrakibahismev z
uu
olamaz .Çünküonut asvi
rveyat ari
fet mey eyetec ekkâi
natmad-
deleriiçi
ndehi çbirkeli
me,hiç birs uretmev cutdeği l
dir
.Ruhun
mahi yeti
nit ahl
ilet meyeç al
ışmaks ızın onun v arl
ığızaruret
ini
kabulet mek,hakikateenuygungel eny oldur.
Şuhâl de,ruhi l
eher hangibi rkâinatcevher
ini
nbi rbir
iyl
ehiç-
birc epheden benz erl
iği,doğr udan doğruya münas ebeti
,hat t
â
yakınlığıdahidüş ünül emez.Ve bunl ar
ın bir
isi
nden di ğeri
ne
herhangibi rint
ikalin,y âniaraları
ndadi r
ektolarakbi ralış
veri
-
şi
nv uku bul
abi
leceğimümkün ol maz.Ruhla kâinatc evherl
eri
arasındasonsuzbirer i
şilmezl
ikv ar
dır.
*
* *
Bi
rbedeniniçi
ndev eyadüny
adaveyahutkâinat
taruhdi
ye bi r
şeyyokt
ur.Kâi
natıniçi
ndenevarsahepsimaddedir
.Veherhâdi
se,
her hâlv eş eki
lanc ak,maddenin ç eş
itl
idur um ve görü-
nüşl
eri
ndenibaret
tir
.

Ruh,kâi natı
ni ç i
nde deği ldir
.O hâl de ner ededir?İ çv e dı ş
mef humlar ıkâinat amahs usr eal
itelerol duğundan r uh,kâi natın
dışı
ndadı rdadeni lemez .Çünkükâi natındı şı
,baş kabirkâinat ıni ç
i
demekt ir.Yânikâi nat ındı şıdiyeboşbi rs ahay okt ur
.Fakat bu
sözlerebakı pkâi natlarıbi r
biriiçi
negi rmi şkür elerhâlindet asav vur
etmekdehat âdı r.Böy lebirş eydeol maz .Esas enböy le,bi rbir
i
i
çinegi rerekgeni şleyenkür elerş eklindekâi nat l
arıkabulet mek,
geneonl arabi rermekânt ahsiset mekv eomekânl arınhudut ları
nı
çi
zmek ol urkibu y anlıştı
r.Bi tt
abîbu s özlerin mânâ- s
ınıv e
objektiv
itesinit asav vuret meki ns ani dr akiilemümkündeği l
dir
.
Bunu anc ak ç ok düş ünmekl e birder ec eye kadars ez- mek
mümkünol ur.Bus ezgi yiverebilmeki çi
nbi rmi salgös tere-ceği z
.
Anc ak,bumi salideay nenal may ı
pbi rsez giedi nil
ebil
ecekş ekilde
onunüz er i
ndedüş ünmekl âzım gelir.
Beyazcamlıbirpr oj
ekt
örüboşl
uğaaksett
iri
niz
.Proj
ekt
örz i
-
yası
nınbeyazr enkl
igörünüşümuayy
enbirmaddekâi nat
ıc ev
-
heri
ninimkânlarıol
sun.İştebu,büt
ün haki
katl
erii
lever eal
i
-

16
 BEDRİRUHSELMAN

teleriilebaş lıbaş ınabi rkâi natt ı

r.Şimdibupr ojektör ünbey az
olan c amı nıdeği şti
rerekmav iy apınız
.Budef amav ir enklibi r
projekt örz iyasıhâs ı
lolacakt ır.Budamahi yet ivei mkânl arıev -
velkindent amamenbaş kaol andi ğerbi rkâinat tı
r.Bur adahat alı
birdüş ünc eyes apmamaki çinç okbüy ükbirdi kkatleş unokt a-
yıbel i
rtmekger ekirkimav iprojektörden bahs edil
ir
ken,bey az
projekt örünkay bol upmav ipr oj
ektörünonuny eri
negel diğive-
yahuti kipr oj
ekt örün bi r
bi riüz eri
ne eklenerek kar ışı
k bi rz i
y a
mudi les imey dana get i
rdikleriv eyahutda bu i kipr ojekt örden
biris
inin di ğerihes abınaz ay ıfl
adığıv edeğiş ti
ğigi bi,genehep
mekânl akai m olanz aruret l
erias lâdüş ünmemekl âzı
m gel ir.Bu-
radaheri kipr ojekt ördebi rbir
inekar ı
şmadan,bi rbiri
y lehi çbir
şekildeal ış
v eri
şegi rişmeden,kendi leri
nemahs usbüt ünkı ymetv e
vas ı
flarındanhi çbi rşeykay betmedenherbi r
it ekbaş ına- san-ki
kendi sinden baş ka pr ojekt ör ziyasıy okmuş gi bi- mev cudi
y et
arzeder .Budur umuni y i
ces ez gis
inev armakger eki r
.
Böy l
ec e,hi çbi rmekân t ahs iset meden i kikâi nat ı
n mev cudi-
yetisez il
ebi li
r.Bur adakipr ojektörlerbumânâdaanl aşıl
dığız a- man
birbirininiçindev ey adı şındaol madı klarıgi bi
,bi rbi ri
nin
yerinii ş
galet mi şdur umdadadeği ldir.Şimdi ,s embolol arak el e
aldığımı zpr ojekt örc aml ar ı
nıböy l
eikir enkl ideği ldeüç , beş ,y üz
ve namüt enahir enkl erde kabuleder ek,heps inin ay nış ekil
de
tezahür et ti
ği ni düş ününüz .O z aman, z aman v e mekân
mef huml arıdı ş ı
nda,kâi natc evher l
er i
nin bi r birine kar ışmadan,
birbiriyl
ehi çbirmünas ebet ibahi smev zuuol madannamüt enahi
mev c
udi yet l
erihakkı ndakuv vet l
is ez gil
erel deet mi şol ursunuz .
İştehi çbi rmekânv ehudutt anımay anbunamüt enahikâi natlar
karş ı
sındar uhundur umubahi smev zuuol unc aona,i ns anlarınt âbi
olduğu,kâi nat larıdahii hat aet mey ekâf igelmey ecekkadarbeş erî
i
dr akebağl ıbi ry er ,bi rmekânt âyinet mey ekal kışmakhat anınen
büy üğü ol ur.Şu hâl de bu kâi natların hi ç birisiyl
e doğ- rudan
doğr uy a münas ebet idüş ünül meden,onl arın c ev herlerine en
uzakt anbi ledoğr udandoğr uyat emas ıbahi smev zuuedi l-meden,
büt ün kâi nat l
ar l
a kuc akl aşmı şgi bionl ardan f ay dalanan r uhlar
hakkı nda,i çv edı şmef huml arınıkaal eal maks ızıns ade- c e;ruhlar;
büt ün kâi nat c ev her l
er i mef humunun üs tündedi r, de- mekl e
yetinmeki capeder .Bundani l
eribirs ez giyev armakdün- y amı ziçin
mümkündeği ldir.

17
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
Kâinatbirt ane değil
dir.Kâinat l
ars onsuz
dur .Ve kâi
natl
arı
n
sons uzl
uğumut lakeriş
il
mez l
iği
nbi rz arur
eti
dir.Bus ons
uzkâi-
natları
n hiçbi
ri
sidiğeri
nin mahi yetinitaşı
maz .Ve herkâinatı
n
karakteriokâinatı
nanas ıolanes asîcevherii
letaayy
üneder .Bi
-
zi
m kâi natı
mızınesasîveyaas l
îc evheri
,mutlakharekets
izl
ikve
amor folanmaddehâl i
dir
.
Akt ifvet ekâmüli ht i
yac ıolanr uh,pas ifkâi nat l
ari çinbi rga-
yedir.Yânir uhlar,dav r anışl
ar ı
nın akislerinikâi nat c evher
leri
üzerinde gör e gör ei htiyaç l
arınıgi deri
rler.Şu hâl de kâi nat
lar,
ruhlarınt ekâmüldedi ğimi ziht i
yaç l
arı
nac ev apv erens ahalar
dır.
Sembol i
kol ar akbunuş öy leifadeeder i
z:Kâi natlar,ruhl arı
nt at
-
bikatları
nay ar ayanv eot atbikatları
nnet i
c eleri
nit ekrarr uhl
ara
aksett i
ren,kendic evherler i
nehasbi r
erv as at t
ır.Akt ifol anruh-
l
art ekâmül lerii ç
in,pasifol ançeş i
tlikâinatc ev herleri
nins ons uz

i
mkânl arı
nı- i
htiyaçlarınisbet i
nde-bi lv
âs ı
takul lanarak tekâmül
ederl
er.Ne kâi natlar mev cut ol mazsar uhlar
ın bi l
emedi ği
mi z
kendil
erinemahs usy üks
eki htiyaçl
arıgideril
ebil
ir,neder uhlar
olmazsakâi natl
arınhi kmet -ivüc uduor t
adakal ı
r.Bunl arbi r
bir-
l
eriil
edai mabaş baş ay ür
ürler.Okadarkii kis
ininar ası
ndakat ’
îv e
ebedîbireri
ş i
lmez l
iğinmev cudiy eti
nerağmen,bunl arâdet abirbir
i
i
lesıms ı
kıkucaklaşmı şvebirbirininiçi
negirmi şgibidir
- l er.
*
* *
Bur adaakı l
laraşus ualgelir
:Mademkir uhl
arl
akâinatl
arara-
sı
ndabukadarkat ’îbirerişi
lmezli
kv ar
dır
,nas ı
loluyordabi r
-
biri
nini çi
nde imişgibir uhl
arkâi nat
lar
ın bütün i
mkânlar
ından
-zerresinev arı
ncay
akadar -istif
adeedebili
yorl
arv eruhl
arl
akâi-
natlarbi r
biri
yl
ekucaklaşabil
iy
orlar?
Evvelâş unu s öyleyeli
m kibi rbir
inden kat’
îbi rer iş
ilmezl
ikl
e
ayrı
lmışbul unan r uhl
akâi natar ası
ndakimünas ebetler,kat
iyen
di
rektol mayıp endi r
ekty ol
lar
dan v ukua gelmekt edir
.Bur ada
büyükbi rhakikatidüny ayabil
dir
meni nlüzum v
ez aruretivar- dır.
Bu haki kat ş udur: Hem namüt enahi birs ı
rat akip ederek
düzenlenmişç eşi
tliveherbi ri
nin mahiyetibaşkac evherl
erden

18
 BEDRİRUHSELMAN

müt eş ekkil,bi r bi
rindendahaş ümul lüv es ons uzv aryet eler
ihav i
kâinat l
arın üs tünde,hem debukâi nat l
ardaebedi yen t ekâmül -
l
er i
nedev am edec ekol annamüt enahiv üs’atv eşümul leres ahip
ruhlar ı
n üs t ünde,heri ki
s i
nehâki m y üksekpr ensiplerv ar
dırki
bunlarr uhl ar ı
nv ekâi natlarıni l
eriy eveger iyedoğr uol anbüt ün
durum v emukadder ler i
nit âyin,t akdirv et ens ipeder ler.Bunl a-
rı
nmahi yet lerinibi znebi li
riz,nedeonl arhakkı ndaenküç ük bi r
sezgiy es ahi p ol abili
riz.Zi ra bu büy ük haki kats ons uz r uhlar
âlemi ninv e ebedîkâi natc evher leriz i
ncirinin üstünde,mut lak
birer i
şil
mez li
kleonl ardan ay rı
lmı şbul unmakt adı
r.As lîpr ensip
dediği mizbuhaki kati
ni z
ahı nadai rbi rt ekf iki
rbey anet mekt en,
birt eks özs öy l
emekt enâc iz
iz.Zi rabunai mkânv erec ekhi çbir
kudr et,hiç bi rmel eke,hi çbiridrakv eyas ezgimaddekâi natın- da
mev c utdeği ldirveol amaz .Yalnızer i
şi
lmez li
ğiner i
şi
lmez li
ği

ol
anbubüy ükhaki kat
i,sembol i
kbi risi
mleas l
îprensipdiyeya-
dedeceğiz.Kâinatlariç
inde,kâinatlarüstündev eruhlararası
nda
bulunanherhaki katasl
îprens i
binhâkimiyetiv
eni z
amıaltı
nda-dır.
Kâinatı
mızdaki büt ün oluş l
ar, akış
lar, her şey ancak onun
i
capları
ylatahakkukedebi l
ir.Buhus ustakibütüni l
âhîmef hum-
l
arıinsanlar
ıni drakdereceleri
nev ebi l
hassasezgikabili
yetl
eri
ne
bır
akıyoruz.
İşt
er uhlarla kâinatları
n, ar al
arındaki er işil
mez li
ğe rağmen
bir
biri
y l
ekuc aklaşmışdur um ar zet mel er
ias l
îpr ensi
pdedi ği
mi zbu
yüksekpr ens i
binicaplarıileger çekl
eş mekt edir.As l
îpr ensi
- bi n
kudreti,bi
rt araft
anr uhlarıiçi
neal ır
ken( but âbirsembo- l i
kti
r)
aynızamandakâi natlarıdai çineal makt adır.Ver uhlarl
akâi nat
lar
bu y üksek pr ensip muv ac ehesinde, s anki bi r ay nadan
aksetti
ril
iyormuşgi bibi r
birl
erineaks ett
iri
li
rler.Bittabîbur adaki
aynamef humudagenebi rs embol dür .Fakatbuay nasembo-
l
ünüdeas lîprensipy er
inekoy mamal ıdır
.Bur adaas l
îpr ensi
- bi n
kâi
nat l
arv er uhl
armünas ebet ine ai tkudr etinin en küç ük bir
cephesininay nasembol üi l
eifadeedi lmes ibahismev zuudurki
bunudaanc akbukadar laanlatabi li
ri
z .
Şimdi,dünyadil
iyl
ebubi l
giyibi
razdahaaçalı
m.As lîpren-
s i
pten
gelent esi
rl
erruhlar
ınihti
y aç
ları
nagör e,amorfkâinatc evherini
harekete get i
ri
rl
er. Ve or ada madde c ev her
inin s onsuz
varyetel
eri
nişeki
ll
endir
irl
er.Demekkic evher
îkıyasbakımın- dan
19
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ruh, kâi
nat ı
n i ç
inde değil
dir, ama kâi nat cevherinin iç
inde
kendisi
nin,s üpti
lbirmadde v arl
ığıtar
afından tems ilveifade
olunmasıbakı mından da kâi
nat ı
ni çi
ndedir.İşte gelecek mev-
zular
dat ekrareleal ı
nacağıgibi,maddelerinşekill
enmev ehâl-
l
enmel er
ininhangi hedef
emât ufolduğununi l
kbilgi
siniburada
vermişbulunuy or
uz.
*
* *
Birmaddeni nt ezahüretmes i
,y ânimuhiti
ndekidiğermad-
delerar ası
ndav ar
lı
ğınıkendisi
nemahs ushususi
yet
leri
yl
egös-
termesi;herşey
denev vel,muhi
tindebulunandi
ğermaddehâlv e
şekil
ler
iilemuayyennisbetl
ervederecel
erdemünasebetl
ere

gir
işmesi,daha doğr us
u onlar
la kar
şıl
ıkl
ıtesir
leşme i
mkânları
i
ç i
ndebul unmasıdemekt i
r.Şuhâldebi rmaddenin al
ıpverdiği
tesi
rl
eri
nç okl
uğuveş ümulünekadarf azl
aiseomaddeokadar
çokt ez
ahürgös ter
iyorveokadarday üksekinkiş
afmertebel
e-
ri
ndebul unuyordemekti
r.
Birmaddeni n,muhi tiil
eolanmünas ebet l
er i
ninel betteniza- mı ,
terti
bivey ollarıvardı
r .Buni zam v etertipler;y üksekpr en-sipleri
n
ahengii ç i
nde,madde kombi nez onlarına y ukarı
dan,aş ağıdan,
sağdan,s oldangel ens ayısı
ztes i
rlerl
ey ürüt ül
ür .Ve buy ürütülüş
ruhları
n,maddel erikul l
anarakt ekâmül leri
nis ağ-l
amal arıgay esini
i
s t
ihdafeder .Ni t
ekim,bi rruhun her hangi birmadde
kombi nezonuna i htiyacıkal mazv e ona kar şıhiç bi
rdav ranı ş
t a
bulunmaz saomaddekombi nezonunun- bulunduğu
muhi tiçi
ndegör ünen-büt ünhar eketleris il
inirveoânamahs us
bütünkı ymet leriortadankal karkibunudai nsanoğl udiliileo
maddekombi nezonununbi rnev iöl ümüv eyadağı lı
şıolarakv a-
sıf
landırı
rız
.
*
* *
Şimdi,birmaddeyeböy lemüt emadiyengelenv eonunr eak-
siy
onları
nas ebep ol
an ç eşit
lites i
rl
eri
n hangimekani zmal
arile
fonksiy
onları
nıyaptı
klar
ınıbi l
direceğizv ebus uretl
emaddeni n
doğrudan doğruyabüny esinialâkadareden ç okmühi m bi
rr e-
ali
teye,düali
teprensi
biv edeğerf ar
klanmasıreali
tesi
negirmiş

20
 BEDRİRUHSELMAN

bul
unac
ağı
z.
Maddel erin tez ahür i mkânl arı
nı ger çekleş t
irebil
mel er
i, mu-
hitl
er indegös terec ekler
if aaliyet
lerebağl ıdır.Hâl bukihareketsiz
faaliyetolmaz .Yânibi rmaddeni nf aal
iyetidemek,onunhar eket
gös ter mesidemekt i
r.Maddel erde har eket inz uhuredebi lmesi
i
s emuv azenedeği şmelerii lemümkünol ur .Bi naenaleyhâl emi-
miz dekimaddeni nbüny esindehar eketinhus ulegel ebilmesiiçin
evvel â,muv az
eney itemi n eden i kiz ı
tuns urun mev cutol mas ı
,
sonr adabuuns ur l
ardanbi ri
sinef azladeğerekl enmeks ureti
yle
muv azenenint ekrart ees
s üset meküz ereboz ulmas ıl
âzım ge- l ir
.
İştemaddedekibuz ıtuns urları
nmev cudiyet iveouns urlar

arası
ndakideğerl
eri
nf ar
klandı
rı
lmas
ı,düal
it
epr
ens
ibiv
edeğer
farkl
anmasır
eali
tel
eri
niif
adeeder.
Maddeni
n büny
esiil
ei lgi
liol
an düal
it
e pr
ensi
bive değer
f
arkl
anmasımekaniz
masını
n mütal
aası
,maddedekihar
eket
ler
in
i
zahı
nımümkünkıl
maktadır
.
Âl emimi z
in amor filkc ev her i
nden i tibar en düny amızıni l
k
maddes inev eondandadahaöt elerekadaruz ananbüt ünkâi nat
cüzül eri
ndes ay ı
s ızhar eketmudi l
esiv ardır.Buc üz ülerinsons uz
kalitev ekant i
tedekit ez ahürlerininet icelendi ren buhar eketler,
maddedebi rbirinet amamenz ıtkar akterde,ay nız amandamu-
vazenepr ensibies asınagör e,bi rbiri
nides tekley i
c imahi yettei ki
ayrıdeğergr ubut eşki
leder l
er .Maddekombi nez onlarını
nbün-
yelerindemuv azenehâl indebul unanbuz ıtdeğer l
erdenbi ri
si
- ni n
diğer i
ne nisbet lef azlay ük,daha doğr usuf az lat es iralmas ı
;
aralarındakimuv az eneninboz ulmas ı
nıintaçederv eboz ulan bu
muv azeneuns urlarınınt ekrarmuv azenehâl inegi rebilmeleriiç i
n
biri
ndendi ğerinedoğr udeğerakı şl
arıbaş larkibudur um çeş itl
i
hareket inzuhur unas ebepol ur.Demekkimuv az eney ibo- zacak
kadarz ı
tlar
danbi risi
nev ey adi ğer i
nef azladeğer inilâveedi l
mes i
onlar ı
nar ası
ndaf arklıdur umlar ımey danaget irir.Bu hâl edeğer
farklanmas ıvey ami ktarîdeğişmel erderiz.
*
* *
Böyl
ecehermaddekombinezonuikizı
tdeğer
inhâs
ıl
asıol
an
bi
rüni
tedeni
bar
ett
ir.İ
kiz
ıtdeğerii
hti
vaedenbumaddeünit
e-

21
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

sini
nv eyamaddekombi nez onunun z ıt
larından yalnızbirt ekini
elealır
sakonundagenei kiz ı
tdeğer denmüt eş
ekkilol duğunu
görürüz.Buhâltâas lîmaddey ekadarböy l
ec edevam eder ,gider.
Bus ebeptenbumaddekombi nezonları
nınherbi ri
nebi rerbirim
düali
tedemekl âzı
m gelir.But âbiri
kiuns uruifadeedenbi rv â-hi t
,
birbirim mânâsınıt aşı
r.Çok kabaol makl aber aber,bu bi rim
düali
tehakkındabas itbi rfikirv erebi
lmeki çi
nuz unbi rmı knatıs
l
âmı nımisalolar
akgös teriyor uz.Bul âm,t am ortasındani ti
ba-
renbi ryarı
sı(+)
,di ğery arısı( -)işar
etlibirbiri
nez ıtkarakterde
i
kitürlümıknatı
si
y ettezahür ügös t
erenbi rünitedir
,birbiri
m-

dir
.Bubi rimini kiay rıişaretliz ı
tdeğer ini
nbi rleştiğitam or tas ı
n-
dakinokt anöt ürdür ,y ânior adamı knatısiy
ett ezahürüy okt ur
.
Birüniteol ar
akel ealdığı mızbul âmınöt ürnokt asındankes erek
sağv esoltarafadüş eny arıl
arınıay r
ıay rıi
nc el
er sekonl ar
ındaher
bir
inin genebi ry arısı( +),di ğery arısı(-)i şaretliolmaküz ere
bir
biri
nez ıti kişermı knat ı
siyett ezahür ü gös teren baş l
ıbaş ına
bir
erbi ri
m düal itehâl inegi rdikleri
nimüş ahedeeder i
z.Bul âm-
l
armüt emadi yen or t
alar ı
ndan kes i
li
pi kişerpar çaya ay r
ıldıkça
düali
tet ezahürlerideböy l
ec edev am edi pgi der .Yânimı knat ı
s
l
âmı nınherböl ünüş ündebi rbiri
nez ı
tkar akterliikimı knatı
siyet
unsurubirev velkindendahaküç ükol maküz erey eniüni t
eleri,yeni
bir
imlerimey danaget iri
r.
İşteâlemi mizinenmühi m kanunl arı
ndanbi riol
anbur eali
te- y i
biz,maddeni nbüny esineai tdüal i
tepr ens i
bidi yeadlandı rı-y
or uz
kibi r
azev velbahs ettiğimi zdeğerf arklanmas ıvey ami k- t arî
değişmel er;budüal itepr ens i
bininbi rekmekani zmas ıdır.Düal i
t e
prensibiyle,onabağl ıdeğerf arklanmas ımekani z
mas ı
,âl emimiz de
maddel erinol uşv eakı şları
ndakii mkânl arı
nger -
çekleş tiri
lmes ini
sağlayanenöneml ikai delerdendi r.Bunlarol -maksızınneş ekiller,
ne hâl l
er,ne de maddît ezahür lermümkün ol abi l
ir.Zi ra bu
prensipleror tadan kal kıncamaddedehar ekettees süsedemez ,
hareketlerol may ı
ncadamaddel erinş ekil
len- mel
eri,çeş itl
ihâller e
gir
mel eri,hulâsadüny alarınkur uluşme- kanizmalarınakat ı
lmal arı
mümkünol maz ,yânidüny al
art eşek-küledemez .
*
* *
Düny
adadai
mai
kil
ikmev
cutt
ur.Herş
eyde,maddeni
nbüt
ün
22
 BEDRİRUHSELMAN

radyas yonları
nda,maddeni n es
as ı
nda,t eferr
uatında,maddeni n
varyas yonlarıol up da maddeden ar îgi bigör ünen bütün ruhî
hâll
er de,c ans ızdenilen maddelerde,c anl ıdenil
en maddelerde,
fert
ler de,f er
t l
erinbirbirl
eri
nekar şıdur uml ar
ında,kolekti
vi
tede,
hisl
erde,f iki
rlerde velhâsı
lmüş ahede edi l
ebi
len ve edil
emey en
düny anınbüt ünş art
larındadüali
tepr ens ibivedeğerf arkl
anma-
sımekani z
mas ıhâki
mdi r
.Vemaddeni nv ahdetgi bigörünenher

hâl
indebirbir
inez ı
tkarakterdevemuv azenehâlindeikiuns ur
dai
mamev cuttur.Bi
rünitedebu z ı
tunsurlar
ın mevcutbul un-
masışart
tır
.Zirabuol maksızınmaddeteessüsedemez ,yaş
ay a-
maz,dağıl
ır
.Vemaddemev c
utolamayı
ncadahi çbirşeyi
nv arlı
-
ğı
ndanbahs edil
emez.
Düny adavebüt ünâlemimiz
det ek,vâhitgibigörünenher ş ey
asl
ındabi r
bir
inez ı
tkarakt
erde,bi
r bir
indenas l
âtecritedi-
lemeyen
zı
tdur umdai kideğerden müteş ekkil
dir
.Fakatbu z ıtdeğerl
er
bir
biri
ndenmüs taki
l,t
amamenay r ıi
kiuns urdeğil
,birt ekbir
imin
karakteri
nimey danagetir
en,bir
birinebağl ıf
akatz ı
tgörünüşl
üi ki
unsurdur.
Bizi
m âlemi
mizit
eşkiledenbütünc üzülervebuc üzül
erden bir
i
olandünyanıni
lkmaddes idahidüali
teprens i
bini
nş ümulüdışı
nda
kalamaz.Buhusust
akiesaslıbi
lgi
yihulâs
aol ar
aktekrarediyor
uz:
a-Bir
im,düal
it
eni
nis
midi
r.Onuni
çi
nbunabi
ri
m düal
it
edi
-
y
oruz.
b-Düalit
eninzı
tl
arıtekbirerdeğerdenibaretdeğil
dir
ler
.On-
l
ardagenedahaküçükç aptabir
erbi
rim düal
it
edirl
er,y
ânibe-her
i
bi
rerdüal
it
eolanbi
rimlerdi
r.
c-Düali
teil
kmaddeninteşekkül
übahs
indei
zahedi
lec
eği gi
bi,
hareket
ini
lkkaynağı
veesası
dır.
d -Düal
ite mekani
zmasıolmaksı
zı
n hareketv
e har
eketol
-
maks
ızı
nmaddehâlveşeki
ll
erimev
cutolamaz.
e-Düal
it
eruhv
emaddedur
umunundüny
adakias
lîgör
ünü-
ş
üdür.
Sonuncu bent
tegeçen fi
kir
lerhakkındaizahatver
meninlü-
zumluolduğunuhis
sedi
yor
uz.Maddekâi nat
ındaruhl
amadde bir
arada bul
unamaz,demişt
ik.Yânikâi natt
a birbi
ri
ne doğr
udan

23
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

doğruya,di
r ektolar
akt esi
redenr uh-
maddemef humur eelbir
mefhum olamaz .Anc ak,bu i
fadeden de ruhun var
lı
ğınıinkâr
etmekv ey alnı
zmaddeni nmevcudiyet
inikabuletmekmânâs ı
nı
asl
âç ı
karmamakl âzı
m geli
r.
Fi
lhaki
kamaddekâi
nat
ındadi
rektol
arakar
alar
ındat
esi
ral
ıp

veren,bi rbi r
ine kendi lerinden bi rş ey ler gönder en ruh- mad-
der eali
t es iy okt uramakâi nat ınt emel init eşkiledenmaddeni n
mev cudiy etidegay esi
zv es ebeps izdeği ldir.Es asen maddeni n
mev cudiy etigay es i
ni n,birr uhahi z metet mekol duğunuev vel- ce
söylemiş tik.Buhaki katinifades imaddedüal i
tesindegi zli
dir
.Şöy l
e
ki:Maddeni nol uş undakigay e,onunr uhahi zmetet me-s i
dir.Ruha
hizmetet meki s emaddeni nhert ür lüş ekilv ehâl l
eriçinde,inkiş
af
i
mkânl ar ı
nı nr uht ar afı
ndankul lanılmas ıy l
aol ur.
Onun bu i mkânl ar ını
n kul l
anı labilmes ide r uhtan gel en endi -
rektt esirler l
e bi r takım har eket l
er i
n maddede z uhuredebi lme-
l
er i
nebağl ıdır.Hâl bukimaddedekiherhar eket i
nv ukuui mkâ- nı ,
ancak düal ite pr ens i
biv e değerf arklanmas ımekani zmas ıil
e
mümkünol ur .Yânidüal i
tepr ens ibiv eonunekmekani zmasıol an
değer f ar klanmas ı ol maz sa r uhların maddel erden i sti
fade
edebilmel er ikabi lol maz .Böy leol unc a,r uh-maddemünas ebeti
gerçekleş emez .Demek kidüal ite,değerf arklanmas ımekani z -
mas ımadde- ruh düal i
tesiz arur etinin bi ri fadesidir.Dahadoğ-
rusumaddedeki düal it
epr ens ibibuc ephedenmüt alaaedili
n- c e,
ruh-madde i kili
ği nin kâi nat taki as lî gör ünüş ü, y âni -yüksek
prensiplerkar şısında-z arur eti olur.
*
* *
Şu hâlde büt ün maddel eri
n hay at i
yetiniv e oluş l
arınıt emi n
edendüaliteprens i
bi;maddey iunsur larav âzetmeks ureti
y l
e es as
yapıolar
akas l
îprens iptarafı
ndanonunbüny esinekonul -muş t
ur.
Aslîpr
ens i
pilâhîbirpr ensipti
r.İşteböy l
ec edüalite,kâi-natiç i
nde
bulunmayan r uh i l
e, mahi y eti ondan t amamı yla ay rı olan
kâi
natımızdakiv arl
ıkları
n;y ânimaddel erinbi rbirl
eriy
le ol
an
durumları
nımaddebüny es
ii çi
ndei fadeeder .İşt
ebi rv ar-l ık,bir
bedenbus uretleanlarkikendi s
ibi rr uhol may ıpruhunkâi nattaki
i
nikâsı
dırv e büt ün hâlv e dur uml ar ı
yla,bi rr uhun i h-tiy
ac ı
na
cevapl
arv eren v eo i hti
yacıaks ett i
ren,r uhu t ems ileden bi r
24
 BEDRİRUHSELMAN

v
arl
ıkt
ır.Binaenal
eyhv
arl
ıkdeyi
ncebubakı
mdankas
tedi
lenmânâ
r
uhtur
.İştedüalit
ebumânâyımümkünkı
lmaki
çi
nvâze-
dil
miş
tir
.

*
* *
Hayatbaştanbaşadüali
tepr ensibii
leber aber
,onabağl ıolan
değer farkl
anmas ımekaniz
mas ı
nın müş ahedesi
nden ibaret
tir
.
Buhus ust
abi rins
anıni
drakinekadarç okar t
arvegenişl
ersebu
prensi
pler
et âbimaddelervehâdi sel
eriçi
ndekiteferr
uatincel
ik-
l
erineokadardahai y
ivederi
nol araknüfuzeder.
İl
knaz ardakabahâl lerdededüal iteyimüş ahedeet mekmüm-
kündür .Ziragör ünenhermaddeş ekl i
ndedebi rdüal itev ar dır
.Bu
kabamaddel erinbüt ünv ec üz üler i
ndekidüal i
t eni ngör ünü- ş ü
bârizdir.Mes elâi nsanor gani z mas ı
nınf aaliyetleri,s empat ik v e
parasempat ikikis i
nirc üml es i
ni nkar şılı
klımuv azenedu- r uml arı
yla
yürütülmekt edir.Bu i kis inirc üml esibi rbiri
ne z ı
ti s- tikamet te
bedeni n heruz vunda kar ş ıkar ş ıya dikil
mi ştir.Öy le kimes elâ
kalptes empat ikc üml e( +) ,par asempat ikc üml e( - )r olleral ı
yorsa,
sempat i
kc ümleni n( -
)r olal dığımi dedepar asempat ikc üml e(+)rol
almakt adır
. Yâni bi r birine z ıt bu i ki s inir c üml esini
n
muv azeneleş mehâl l
eri
,uz v i
yet i
nbi rbüt ünt eş ki ledenf aali
yet-
l
er i
nindev amındaes as l
ıi şlergör ür.Bunl ardanbi r i
s ibi ror ganı
tahrikedi ponunv azif
es inihı z l
andı rır
ken,onunkar şısınaz ı
tka-
rakterde di kil
en di ğer iay nıor ganıdur dur may a,y av aş latmay a
çalı
şır.Veböy lec ebi ri
nc is istemi nt esi
rlerinif renl emeks ureti
yle
onunz ararlıolabi l
eceks ür atlerinit ahditet mişv ebus ur etlede
uzviyetikor umuşol ur.İ ştebui kis ini
rc üml esini nmuv azenesi-
ninş uv eyabut arafakay mas ı
,hay atı
ni capv ez ar uret lerinegör eo
bedenehâki m ol anv arl
ıkt ar afındant anzimv ekont roledi lir.
Düali
teni n,v ar
lı
klarda en kuv vetl
it ez ahürünü c i
nsi
yethâl le-
ri
ndegör ürüz.Birar ayagel mişol aner kekledi şi
,birbirim düa-
l
iteteşkileder .Bunlarbi rbi
ri
ninhem z ıddı,hem dedes tekleyi
c i
-
si
dir.But arzdaonl arınkarşıl
ıklıduruml arıv emünas ebet l
eribir
ail
eünitesininherc ephedeny ürüyüşünüv es el
âmetinisağlar. Bu
i
kiz ı
tar as ı
ndakimuv azenenint am olarakboz ulmasıiseaile-nin
dağıl
mas ıdemekt i
r.Hi sl
erdededüal i
tev ardır
:sempat i
-anti-pati
,
sevgi-
nef ret,dos tl
uk- düşmanl ı
k,hodkâml ık-
diğerkâmlı
k… gi bi
.

25
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Kezamef humlar
dadadüal i
tevardı
r:i
yi
li
k-kötül
ük,güzel- lik-
çi
rkinl
ik…gibi
.Vel
hâs
ılherkabahâl
dedüali
tey
igörmekv e
bulmak mümkündür.Fakatdüalit
eyidaha mudilhâll
erde gör-
mey eçal
ış
malıdı
r.
Eğerdüal i
tepr ensibi;değerf arkl
anmas ımekani zmasıyl
ades -
teklenmez ,t ek başına kalırsa hiçbi
riş ey ar amazv e kıy
met i
ni
kaybeder .Düal i
te pr ensibiv e değerf arklanmas ımekani zması
,
muay y en birfonks i
yonun i fasıiçin bi
rbi
r i
nei nt
ibaket miş,bi
ri
diğerinin mev cudiyetiylef aal
iyete gir
ebilen i kimekani zmadı
r.
Dahadoğr usudeğerf ar
klanmas ı
,düali
tepr ensi
bini
n ekmeka-
nizmas ıdı
r.
*
* *
Değerf arkl
anmas ıhakkındakiizahat ı
mı zıt amaml ay alı
m.Ev -velâ
değer i
nneol duğunui zahet meliyiz.Maddehâl ler i
ninan- c ak
bir
t akım har eket l
er l
e kai m ol duğunu gör müş tük. Şu hâl de
maddeni nher hangibi rkademedekidur umu,oani çindeomad-
dedemev c
utol an har eketmudi leleriy ekûnunun t ezahürü de-
mekt ir
.Vebudaomaddey ioânamahs usol maküz er evareden,
hüv iyetl
endi renbi rmef humdur .İş t
ebi rmaddeni nher hangibi r
anda;i çindebul unduğu v asattamev cudiy etar zet mes i
ninet i
-
cel
endi ren,büny esindekihar eketmudi leler io v arl
ıki ç
in birer
değerv ey ami ktarlary ekûnudur.Şuhâl debi rmaddeni nbüny e-
si
ndekihar eketmuht evasını
nş uv eyabuş ekildeaz almasıvey a
çoğal mas ı,omaddeni ndeğer leri
nindeği ş
mes i,y ânibudeğer le-
ri
nar t
mas ıvey aeks il
mes idemekt i
r.Budaomaddeüni t
esinin
zı
tlarındanbi r i
sinev eyadi ğeri
nedı şarı
dangel ec ekt esir
lerl
eol -
makt adır.Zirat es i
rdebi rharekettir.İştedeğerf ar klanmas ıvey a
mikt arîdeği şmel ert âbir
iyleif
adeet tiğimi zmânâbudur .
Hulâsa,birbi ri
m düal iteni
nbi rbi
rinez ı
tikinev ihareketmu-
dil
esi
nden,y ânii kiz ı
tdeğer indenbi ri
si
nedi ğerindendahaç ok
tesi
rgelmes i,oüni teninv eyabi r
imindeğerf arklanmasınımuc ip
olur
.Şuhâl de,gel ent esir
lerbi rerdeğerdemekt i
r.Böyl
ec ezıtl
ar-
danbi r
isini
ndi ğerinenaz aranf azl
adeğeral mas ı
,oz ı
tl
arar asın-
da mev cutol an muv azenenin boz ulmas ı
nıintaçeder .Hâl buki
düali
tepr ensibiesas ı
nagör ebuz ıt
lardevaml ıbirmuvaz enehâ-
l
indebul unmal ı
dır
lar.İşt
eboz ulanbumuv azenenintekr
arku-

26
 BEDRİRUHSELMAN

rulmas ıi ç i
n,z ı
t l
ar ınf az ladeğer l
iol ant araf ındandi ğert araf ı
na
doğr ubi rakı şv âkiol urkibuakı şhâl inindemaddedekii fades i
har eket tir.Çeş i
t lii stikamet ler dev ukuagel ec ekbu har eket lerle
maddehâlv eş eki ll
er iüz er i
ndebi rs ürüdeği şmel erv ey eni l
ikler
mey danagel i
r.
*
* *
Ruhv ekâi natdüal ites i
ndeş unuhi çbirv aki tunut mamakger e-
kirkir uhl arınt ekâmüli htiyaç ları
nagör ev âkiol anherdav ranı ş-
l
ar ına,kâi natc üz üler inint am bi rintibakl ac ev apv ermes ianc ak,
ruhl arınbudav ranı şlar ı
nımaddec evher iüz er i
neaks etti
renv eher
madde c üz ünün v e büt ününün gös terec eğir eaks i
yonlar ıda
ruhl araaks et t
irmeks ur etiyl
ei adeedenas l
îpr ens ibinicapl arıy-
l
at ahakkuk eder .Yânir uhl ar ı
ni ht i
y açlarıy üks ek pr ens i
pl erin
i
c apl arınagör ekâi nat at esirlerhâl indeaks et tiri
li
r.Kâi nataak-
sedenbui htiyaç lar ınc evaplar ınıoandav er mek,y ânibut es i
rin
taş ı
dı ğıic apl arger eği nc eder halhar eket egeç mekmaddec ev he-
ri
ni n kar akt erz ar ur etiol duğui çin,buz arur etlemaddeni nv er-
diğic evap,geneay nıkanal lardan,ay nıic aplar l
ar uhlarainikâs
ettirilir
.İ ş tebubi lgileri capmef humununnedemekol duğunu,
nekadarmuaz z am v eder inmânâl art aş ıdığınıbi rker edahabe-
l
irtmi şol uy or.Kâi nat ımı zda,kâi natlardav ekâi natlarüs tü ol an
ruhl arar as ı
nda;i c apherş ey iiç i
neal ır.İ cap,as lîpr ensiptet es bit
vet ây inol unmuşdur uml arınif ades i
dir.
*
* *
Kâi natımı z ı
nüs tündekihaki kat l
eredai rs öy l
ey ec eği mizhers öz,
kul l
anac ağı mı zheri bar e,gös tereceği mi zhermi salanc akbi zim
kâinat ı
mı z ınmaddîv âsıtalarındani bar etkal ı
rkibunl ar
ınhi çbi ri
si
kâinatüs t ündekiy üks ekkı ymet l
erar as ındahaki kîbi rmev cudi yet
gös t eremez .Bununl aber aberbunl arkâi nati çindekihaki kat lerin
maddî l
eş mi şi fadel erinibi rers embolhâl indeor ta- y akoy may a
vebuy ol danbâz ıs ez gilerv er mey ekâf idir.Zat enbundani lerisini
kav ray abi lecekhi ç bi rdüny av arlı
ğıdamev cutdeği l
dir.Bunokt ayı
bel i
rt ti
kt ens onr at ekr aray nami sali
nedö- nüy or uz .

Yüksek pr
ens
ipl
eri
nicapl
arı
yl
ar uhl
arıniht
iyac
ıbiraynadan
aksedergi
bikâi
nat
av eor
adangelencevapl
ardaruhl
araaks
eder

27
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

demi şt i
k.Bi rdüny ami salii çines okmakz arur etindekal dığımız bu
muaz zam haki kat i
ns ez gisinibi raz daha kuv vet l
endi rmek i s-
ti
y or uz .Bur adakiay na s embol ünü düny az aman v e mekânı na
uydur up,r uhl arıbi rt ar af ta,ay nay ıkar ş ı
larında,kâi nat ıdaöbür
taraf ta düş üner ek v e ar alar ı
ndakimes afel ere gör e,bahs edilen
i
nikâs larımuay yen müddet lerleöl çmey ekal kışar akmül âhazalar
yür ütmemel i
di r.Zi r
a kâi nat ı
mı z üs tü haki katler de düny amı za
mahs usz amanv emekândur uml ar ıy okt ur .Bi naenal eyhbur ada
zamanv emekânkay ı
tlarındanaz adekal arakay na- ruh-kâi nat
mef huml ar ı
nıbi rbiriiçindey mi şgi bikabulet mekv ebus embol -
l
ei fadeedi l
meki stenenamel i
yey e- i
ns anl arınanl adı ğımânâdabi r
zaman pay ıv er meden- ay nıanda ol up bi tiy ormuş naz ar
ıy l
a
bakmakl âzımdı r.Ehemmi y etlehat ırl
at maki ster i
zkiay nami s ali
üzer inde dur ur ken i ns anl ar ı
n al ışı
k ol dukl arız aman v e mekân
kay dından az ade s ezgi leriedi nmey el âyıkıv eç hii le muv affak
olamadı klarıanda,kendi ler i
nibekl ey en bi rt ehl i
ke i le karşı
laş-
mal ar ıdai mamümkün ol abi l
ir.But ehl i
kedehat alıbi ranlay ı
ş
tarz ı
dı r.Yânibu bi ldirdi ğimi zr uh- ayna- kâi nats embol ünün z a-
manv emekândant ec er rütet mi şs ezgi s i
,hi çbirv akiti nsanıvah-
det -iv üc utmef humuna s ürükl ememel idir.Zi ra bu y azıl
arıi yi
anlay anl ar ,bur adaböy l
ebi rmef humunkas tedilmedi ğinibi l
ir
- l er.
Yüks ekpr ens i
pl erler uhl ar ı
nv ekâi natlar ı
nbi rt ekv arlı
khâ-l ine
girebi lec eği düş ünces i, anl atmak i stedi ğimi z haki katl
erden
tamamı y laz ı
tbi ri st
ikamet edoğr ui ns anıy önel tirv eonunbüt ün
yüks eks ez gilerini sil
ips üpür ür.
*
* *
Şur asıbi rhakikattirkic evherleribi rbiri
nenaz aran dahabol
i
mkânl aramâl ikvedahaüs tünol an,bi naenal eyhr uhlarındahai l
eri
i
ht i
y açl
ar ı
nac evapv erebi l
ecekkabi li
y etlergös ter ennamü- tenahi
kâinatlars erisi
nin hi
ç birpar çasıv ey abüt ünür uhlaraer işemez .
Nitekimr uhları
ndaher hangibi rkâi natc evher indenmenş elerini
almışol malarıimkânıdüş ünülemez .Kâi natl
ar l
a,kâi natc evher l
eri
i
ler uhlarar ası
ndakat ’
îbi reriş
il
mez l
ikv ar dı
r.
Bu er işil
mez li
kr uhun v e kâinatc ev her l
erinin mahi yetlerinden
i
lerigel ir.Zir
aeğerr uhlarv ekâi natlarbi r
birindenbi rşeyleral ı
p
verebilselerdiveay nımahi yetihai z
,ar aları
ndamüş terekc ev herî
kıymet lerbul unsaydır uh v ekâi nati kiliği
nel üz um kal maz dıv e

28
 BEDRİRUHSELMAN

tekâmül ündemânâs ıkay bol urdu.Kez a,kâinatc ev her l

erini
nde
i
nkişaflav eyabaş kabi ry oldanbi rbi
ri
nei ntikaledec ekleridüş ü-
nülemez .Bu c evherlerin birbirinegeç mes imümkün ol maz .Şu
hâlde,i nsanların akıll
arına gel ebilec
eğigi bi,birkâi nati nkişaf
edereküs tbi rkâinatıt eşkilet mey edoğrukay amaz .Okâi natan-
cak- sons uzdenebi lecekgeni şi mkânlariçinde-t oplanır,dağı lı
r
vet ekrart oplanır,dağı l
ır.Buhâl ,kimseninakı ler diremey eceği
birebedi y
ettir.
Eğerkâi nat larınz amanl av ei nkişaf l
abi rbirinei nkı l
âpedebi l
-
mel eribi rhaki katol s aidi,oz amanay rıay rıkâi natc evherler ive
ayrıay rıkâi natlarkabulet mekl üz um v ez ar uret ior tadakal maz -dı .
Vebi rt ekkâi natr uhlar aebedi y
enbi rt ekâmülv as at ıolarakkal ırdı.
Fakatbudur um,r uhunebedît ekâmüli ht iyac ımef humu i lekabi li
tel
ifol amaz .Ziranekadars ons uzi mkânl arıbul unur sabul uns un,
mahi yet ideği şmey en,ay nıc evhermahi y etindekal anbi rkâi nat ,
ruhunebedîi htiy açlarınıkar ş ı
lamay akâf igel mez .Böy l
ebi rt ek
kâinatmef humu,r uhl arl
akâi nat ınay nıkı ymet tev eay nıpl ânda
bulunmas ız aruret inidoğur urkibudar uhv ekâi nati kil
iğinev e
tekâmülf i
kr inet amamenay kırıdır.Bi naenal ey ht ek bi rkâi nat
mef humu r uhun ebedît ekâmül ü mef humuna uy maz .Sons uz
i
mkânl arıdahikabulol uns a,bi rt ekmahi yet i
ns ons uzş ümul e
mâl i
kr uhunt ekâmül ükar şı
sındav erec eğis ez gibaş ka,birbi riyl
e
katiyenbenz erli
ğiol may annamüt enahimahi y
et lerinnamüt enahi
i
mkânl arınınv erec eğis ez gigene baş kadı r.Ve r uh- ları
n ebedî
tekâmül ühaki kat i
nel âyıkol andur um,y ânis onunav arı
lmas ıbahi s
mev zuuol may anebedît ekâmülhaki kat inini m- kânl arınauy gun
gelen dur um,i kinc idur um,y ânibi rbi rinden t amamı yla ay rı
mahi yet l
er de v e her bi r
inin kendi s i
ne mahs us bambaş ka
karakter lerde s ons uz i nki şaf i mkânl ar ını hai z namü- tenahi
cevher l
er inmev cudi y etidur umudur .İş te,anc akböy lenamüt enahi
cevher mahi yetler inin her bi rinde s ons uz t ekâmüldev r eleri
geç i
rmes ii l
edi rkir uhlarınt ekâmül l
er i
ni nebedi y et ihakikat ias ıl
mânâs ı
nıv ekı ymet inibul ur.
*
* *
Ruhun tekâmül
ünün ebediyeti
nikabulet mek birz ar
uretti
r.
Zir
a hiçbi
ri si
mley adedemeyeceği
miz,s ez
gimizi
n dahihi çbi
r
şeki
lde ul
aşamayacağıo eriş
ilmezl
ikl
eri
n eriş
il
mez l
iği
;ruhları
n
29
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

hiçbirvakitolup bit
mi şbirhâle,mut lakkemalhâl inegireme-
yecekleri
niv e ebediyen tekâmüliht i
yaçları
ndan kurtul
amaya-
cakları
nız ar
urîkıl
ar.Şuhâl dekâinatları
nr uhlar
aer i
şil
mezli
ğini
zarurîkılan âmil,ruhlar
ın ebedît ekâmül den kur
tulamamaları
hakikati
nidez ar
urîkı
lar.
Ruhl arı
n ebedît ekâmülünü z arurîkı lan âmi lder uhlar ı
n as l
î
prens ibe hiç birv akiter işemey ecekl erihaki kati
nin bi rz arureti-
dir
.Ruhl arınas l
îpr ens i
beer i
ş ememel erinizarurîkı
lanâmi liseher
şeyin üs tünde v e büt ünl
erin büt ünü ol an herş ey l
e en uf ak
birmünas ebet idahibahi smev zuuol may an,akı l
lara,hay al
lere,
hisleregirmey en,hi çbirisi
ml eifades imümkünol may an,y al- nı z
-bur adabüy ükbi rz aruretiçinde-anc akbirdef ayamahs usol mak
üzer e,hiçbi rdel âletinidüş ünmeden,bi rdüny akelimes i il
e
yadedec eği mi z“Allah’’ı
n;er i
şilmezlikleri
ner işil
mezliğiz a-
r ureti
dir.
Buhaki katit ereddütet medenv emünakaş amev zuuy apmadan
böy leceol duğugi bikabulet mekdez aruretl
erinenbüy üğüv e
selâmety ol ununt eki st
ikamet idir
. 
*
* *
Ruhl arınt ekâmül l
erine mât uf olarak as lîpr ensipten gel en
i
c apl ar,kâinat ımı zı
nüs thududundani çeri(bui fadelersembo- likti
r)
girer ek kâi nat ta t esi
rş eklinde t ec ell
i eder l
er v e kâi nat ı
n
bilemedi ğimi züs thudut l
arında,i l
eridegenebahs edilecekol an
üni teden s üz ülerek madde kombi nez onlarının namüt enahii n-
kişafv e kabi l
iyeti mkânl arınagör e onl arıv e kendi l
er i
niç eş i
tli
for mas y onlara,t ransformas yonlarav e def ormas y onlara uğr ata
uğr at aüs t
teni tibarenaş ağılaradoğr uy ay ı
larak,dağı laraki ner-
l
erv ev ar acaklar ınoktalaraulaş ar
akor adar uhları
ni htiyaçlar
ı- na
gör et ezahür lerinigös t
ermek s uretiyler uh-cev her ar ası
ndaki
endi rektal ışver i
şf onksiyonlarınıneticelendirirl
er.Hangiv arl
ık-

tan,hangikademedengeç ersegeçsi
n,hertesi
rmuhakkaks uret
te
biricabıtaşı
makt adı
r.Bui c
apdat esir
ler
inerişt
ikl
erikademede-
kimaddel er
inv eyav arl
ıkl
arı
nt âbiolduklar
ır uhl
arı
nt ekâmül
i
ht i
yaçlar
ınıtazammuneder .Şuhâldekâinatı
nhi çbi
rz er
resibu
tesi
rler
denaz adedeğildi
r.
Tekr
ar edi
yor
uz:Mahi
yet
ini
,sebep v
e net
icel
eri
ni,madde

30
 BEDRİRUHSELMAN

kâinatımı zın kat 'îv et abiîi mkâns ızlı

ğıy üzünden,as lât akdi r
edemey ec eğimi zv e bi l
emey eceğimi zr uhları
ni htiyaç l
arıv e bu
i
ht i
yaç lar ın kâi nat ımıza düş en bi rpay ıol arak kabulet tiğimi z
tekâmül leri;y üks ek pr ensipleri
ni capl arıger eğince kâi nat taki
tatbikat larlat emi nedi lir.Bugay eniny er i
neget iri
lmes iiçin,as l
î
prens i
pt engel eni caplarkâi natınüs tkademes iniişgaledenüni -
te'yey ay ılı
r l
ar.Veor adabut esir
lerbi rv ahdett eş kileder l
er.Böy -
l
ec e,üni tei lebi rl
eş mişol anbui caplar;t esirl
erhâl i
ndeüni te'den
süzülüp her v arlığıni ht iy
ac ı
na uy gun ol arak kâi nat i çindeki
toplulukl ar a,fertler e,maddel erev evar l
ıklara,enküç ükz erre-l ere
kadar büt ün madde c üzüleri
ne dağı lırl
ar v e onl arda ç eşitl
i
transfor mas y
onl ar,def or mas yonlar v ef ormas yonlar mey dana
getiri
rler .İ ştebu t esi
rlermekani z
mas ıylakâi natıny ürüyüş üv e
akışısağl anır.Var lıkları
nr uhlarla,birbirl
er iy
lev emaddel erl
e ol an
münas ebet lerikur ulurv eböy l
ecekâi nat t
akii nki şafmuay -y en
hedef i
nedoğr uy ür ürgi der .
*
* *
İl
er ide,üz erindet ekrardur acağı mız- bir
azev velis
migeç en-
varl
ıkmef humundanbur adadabahs et memi zl
âzım geli
yor.Var l
ık;
aslîpr ensibini caplarınıt aş ı
yan v er uhlarl
a alâkalıbulu- nan
tesi
r l
er in;herhangibi rr uhun,kâi nats onunakadarkendi -s i
ne
hizmetet mes iiçin,muay y en i nkişafkademes indekimad- del
er
arasından t oplayaraks ent ez l
eş ti
rdiğibi rmaddeüni t
es i
, daha
doğr us ubi rtesir
lermudi l
es idir.Şuhâl deherv arlı
k,mu- ayyenbi r
ruhunkâi nats onunakadarhi zmet i
net ahs i
sedilmiş bi rt ekâmül
vâsıtas ı
dır.Bu öy l
e bi rv arlıktırkir uhun kâi natüs tü plânında
cerey an eden dav ranışlarının büt ün i capları
nıkâi natta madde
olaraki fadeeder .Vebui fadel erdebi ray nadanaks eder

gibiruhaaks ett
iri
li
r.Şuhâl dev arlı
k;hi zmetindebul unduğubi r
ruhunkâi nattakisembol üdür.İşt
eher hangibi rr uhunhi z
met i
n-
debul unanv arl
ıkor uhunbüt ündav ranışl
arını
,kıpırdanışları
nı v e
i
ht i
yaçlar
ınıtam olarakifadeetti
ğindenbi zonar uhunkendi siimiş
gibidebakabi l
ir
iz.Ziraov arlı
ktagör ünenhert ezahür ,ru-hun
davranışl
arı
nın - kull
andığı madde i mkânl arının müs aades i
nisbeti
nde-kâi nataaks etmişbirifadesinden,t ems il
îbirgör ünü-
şündenbaş kabi rşeydeği ldi
r.Ver uhor tadankal kı
ncaonaai t
31
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

büt
üni
fadel
erv
etez
ahür
lers
il
inec
ekv
evar
lı
koandadağı
lac
ak-
tır
.
*
* *
Var lı
ğınkâi nattaikicephel ifonks iyonuv ar
dır:Bunl ardanbi -risi
,
onunr uhkar şısı
ndas adec ebirl aboratuv arvâs ı
tas ıol uşu, di ğeri
demaddel eror tası
ndar uhunbi rt i
ms alimev kiindebu- lunuşudur.
İşt
ebui kif onks iy
onunun net icesiol arakv arlığın daay rı
cabi r
tatbikats ahas ı
nai htiyac ıvardır .Binaenal eyhr uhunkendi s
inden
bekl ediğir eaksiyonlarılây ı
kıveç hii l
eonaaks etti-rebi l
mes iiçi
n,o
reaks i
yonl arınlüz umluel emanl ar ı
nımuhi ti
n- dent oplamas ı,yâni
etraf ı
ndakiv arl
ıklar
danv emaddel erden t eminet mes il
âz ı
mdı r
.Bu
hus ustailer i
dedahageni şbi l
gilerv e-ri
lecektir.
*
* *
Şimdi ,bur adai ns anlarınaklınagel ebi l
ecekbi rpr oblemiçöz-
meki capedi y or.Var l
ıkmademkibüt ünef alv ehar ekâtıil
e,bü-
tün duy gu v e düş ünc eler
iyle madde kombi nezonlarından i
ba-
retti
r,ohâl dekendi siiledoğr udandoğr uyahi çbirmünas ebeti
olmay anbirr uhahi zmetet mekl enekaz anıyor,yânibi rvarl
ı- ğın
hizmetet ti
ğir uhun - ne tar z
da v e mahi yet t
e ol duğunu dahi
bil
medi ği-tekâmül üiçinbukadarç alı
şmas ı,didinmes i,acıvet at
lı
tecrübelergeç ir
mes ikendi sinenet emi nedec ekti
r?Veeğer o,
hizmetet ti
ğir uhun t ekâmül üy l
e par alelol arak bu kadari l
eri
i
nki şafs af
hal arınıikmalet ti
ktens onra,gününbi rindeor uhun
kâinattanay rıl
ıvermes iyletekrarkendiez el
îkar anlı
ğınabi rsı
fı
r

ol
arakdöneceks
eonunbirkâi
natinki
şaf
ıboy
unc
agös
ter
mişol
-
duğufaal
iy
etl
erbedav
amıol
acak?
İns
an kafası
nagel ebil
en böy lebirdüş ünceonubedbi n edi
p
teşevvüşl
eredüşürebil
ir.Fakatherş ey denev velmaddev eruh
münas ebetl
erihakkında y ukarıda verdi ğimiz bi l
gil
er üzeri
nde
bir
azder incedüşünülürsebumül ahazalar as ebep olan hâll
eri
n
bir
ergör ünüştenibaretbul unduğuv ehaki kat i
nböy l
eol madığı
anlaş
ıl
ır.Bununla beraberdüş üncelerde kar anlık birnokt anı
n
kalmamas ıi
çinbuhus usuaç ı
klamakl âz ı
m gel iyor.Evvel
âamor f
birmaddey iel
ealalı
m.Bundahi çbirhar eket ,hi çbi
rş eki
lyoktur.
Fakatbuamor fmadde,v arlıkhâli
negi rdi ğiz aman,ondaenba-

32
 BEDRİRUHSELMAN

sit
indeni ti
barenbüt ünv ar
lı
ğaaithususi
yetl
erlebi r
li
ktegitti
kçe
yüks elen s ev
giler,sempati
ler,ant
ipat
il
er,mer hamet l
er,v i
cdan
faali
y etler
i,düş üncel
er,muhakemelergibibirs ürü meleke ve
duruml armey dana gel
ir
.Şi mdi,i
nsanl
arı
nz ihinler
inibirhay l
i
zorlay abil
ecekol anamorfmaddei l
ebut ezahürl
er i
nmünas ebet-
l
er i
nii zahedelim.
Filhaki kai ns anl arın manev îdeğer leri zaf eet tikler iv emadde
üs tüs ay dıkl ar ıbüt ün beş er îhar ekett ar z ları,hâl ler i,duy gu v e
düş ünüş l
er i,i nanı şlar ı;s ey y aliyet iar tan maddef onks iyonundan
baş kabi rş eydeği ldi r.Anc ak,ş i
mdi y ekadari ns anl arınbuhaki -kat i
bukadaraç ı
kl ı
ğıi l
egör ememel er iicapedi yor du.Tâkionl arbu
real iteleri çindegeç irilmes iz arur îol ani mt ihanv et ec rübel e- r ini
selâmet ley apabi ls i
nl er .Fakatbugünar tıkhaki kat l
erol duğugi bi
i
z ahedi l
mekt edi r.Zi r ai ns anl arbuhaki kat ler ibüt ünv uz u- hui le
öğr enmekkudr et ineer i
ş mi ş l
er dir.Buhus us tadüny adan pekç ok
mi salv ermekmümkündür .Maddeüs tügör ünenens af ,enhi ssîv e
i
dealduy gu,düş ünc ev ef ii
ller ;düny anı n en s ey yalmaddî
i
mkânl ar ınınt ez ahür lerinden baş kabi rş eydeği ldi r.İ n-s anlar ı
n
sev gi yemüt eal likhi ss îhar eket l
erdi y ei fadel endi rdi k- l er ibirç ok
fi
illery üks ekbi rs empat i
z as yoni mkânı nın,y üks ek bi rmadde
sey y ali
y etinin,y üks ek bi rmadde kar ş ı
laş mas ı,t e- sirleş mes iv e
şümul l
enmes i kudr et i
ni n i fades idir. Kez a, büt ün ant i
pat iler,
sempat i
ler,ki n,gaddar l
ık,hodkâml ı
k,di ğer kâml ı
k,f edakâr l
ık,haz ,
sev inç ,ı stırap v elhâs ıls ubj ekt i
fdeni len büt ün hisv ef ikr e
müt eal li
kkı ymet ler :imaj inas yonl ar ,düş ünc eler,i de-
aller ,imanl ar,i t
ikat lar ,icatv ei bdakudr et ler i,istidat lar ,deha- l ar,
i
ht iras lar,ar z ular ,t emay ül l
er ,itiyat larv ebüt ünr uhîdeni lenhâl ler:
kor kul ar,c es aret ler,hai nlikler ,z aliml i
kl er,i yili
kv eköt ü- l ük
duy gular ı…i ns anl ar ı
ni drakl er ininhenüzt anı madı ğı,f akatdüny ada
mev c utmaddel er den i nt i
ş areden t ür lü ev s aftakiener -j i
ler i
n
tez ahür l
er i
di r.Bi naenal ey hi ns anl arın bunl ar a hâki m ol -mas ı
,
bunl arıy enebi l
mes idemek;maddey ehâki m ol mas ı,mad-del eri
yenmes idemekt ir .Büt ünbur uhîv eyamanev îdeni lenr ealiteler i
n
hiç birisindemaddeni ndı şınaç ıkılmamı şt ı
r .Bur ada hepmadde
kul l
anı lmı şt ı
r.Fakatbunubi lmek,ş imdi y ekadari n- sanl ari çinkabi l
olmamı ştırkibudadedi ğimi zgi bibi ri c apt ı
.Buhaki katbundan
sonr ains anl art ar af ı
ndanbi linec ekt i
r.
Düny
ayıt
eşki
ledenmaddec
üzül
eri
ninv
eel
emanl
arı
nınal
-tı
nda
33
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

veüs t
ündebi r çokdi ğerel emanlarındahamev cutol duğu-nuv e
bunl ar
ın i nsanl ar t arafından henüz bi linmediği ni ev v
elce
söylemi şti
k.Kez aş udur umudabel irtmişti
k:Maddec ev heri ol an
hidrojenat omununi nsanlarcatanınmay anbuel emanl ar- dao
kali
tedebi ryapı sıvardırkibu;i ns anlar
ın,at omdani nt i
- şar
eden büt ün ener jit ezahürler
ine ai t bilgiler
inin üs tünde v e
bambaş kakudr etl
erdec evherhâlleriarzeder .İ
ns anlar c
ameç hul
olanbuhi drojenat omukademel erindeni nt i
şaredenv ei nsanid-
rakiniz orl
ayac akkadars eyyalvekudr etliolanmaddîi mkânl ar
,
i
ns anlarınşimdi yekadaras lâkavrayamadı klarıbirç
okhâdi se- nin
oluşunai mkânhaz ı
rl
amakt avesebepol makt adır
lar.
Hulâsa,ruhbi rmaddei l
ei şt
irakeder .Bedendeni l
enş uur- l u
maddehâl inihus ulegetir
ir.Ondans onrar uhar tıktamamen o
bedeninş artl
arınabağl anır.Ve o ş artl
ari çinde,organikf aal
i
-
yetl
erindenbaş ka,ruhîvemanev îdeni l
enbüt ünhâl l
eribeyne v e
asabîc üml eye,y ânibey ninv e asabîc üml eninimkân v e ka-
bil
iyet
lerinebağl ıbulunur .Ruhun mal ız annedili
p dehaki katt
e
maddedehus ulegel enhâlv ehar eket l
eri
nt ekâmülmekani zma-
sı
ndakir oll
eriniil
er i
deizahedec eğiz.
Fakatş i
mdi
yekadarbus aydığı
mızhâl
ler
inhepmaddey eai
tol
an
c
ephes indenbahset
tik.Eğerişyal
nızbukadar
lakalsaidioz
aman
i
ns anl
arındüş
ebil
ecekler
i-yukarı
dasöyl
edi
ğimiz-endi-

şeler ehakv ermeki cap eder di.Fakatbi razev v

elaç ıkladığımız
haki katl
erer ağmen,maddeni n kendikendi ne hiçbirhar ekete
mukt edirolmadı ğıhakkı ndakies asbi lgi
yihat ı
rl
atır
s aki şdeği -
şir
.Zi rabubi lgimaddedekihi çbirkıpırdanış ı
n,maddeni nken-
disinden olmadı ğı nıöğretmekt edi r.Maddebui şiy apmakkud-
retindenkat i
yenmahr umdur .O hâl debi rv arlı
ğınherhar eketi
,
herkı pır
danışıkendi s
indenol may anbi rdur umuni fades i
dir.Ve
bundanbaş kabi rş eydeol amaz .Aks ihâldemaddeni nanav as-
fı
nıi nkâret mişol makger ekirkibudamümkün deği ldir.İşte
varlığıngös ter
diğimaddeol anbüt ünbuhar eketler
deki ,madde
olmay an if
adeler e,r uhun kâi natımı z
dakidur umu di y oruz .Şu
hâlde,maddeol araknamüt enahihar eketlerl
e,kombi nez onlarl
a,
şekillerl
ev ehâller l
ebi rvarl
ıktahus ulegelenhert ürlüs ev gi,dü-
şünc e,v i
cdangi bir uhîdenileny üksekt ezahür l
er;haddi zat ı
nda,
ruhun kendipl ânı ndamev cut,bi lmediğimi znamüt enahidav ra-
34
 BEDRİRUHSELMAN

nışlar ı
nı nkâi nat tamaddei mkânl arınagör ef ikr î
,hi ss îv ehay atî
forml arlat erc ümeedi lmi şmukabi lleridi r.Bi naenal eyhv ar l
ığa ai t
,
ortadamaddehar eket lerindenbaş kabi rş eykal mamakt adır v e
bu har eket ler dekimânâl ar ı
nv ei fadel erin heps i
ninr uha ai t
oldukl arıt ebar üzet mekt edi r
.Bunabi rmi salol maküz er eidra- ki
eleal al ı
m.İ ns ani drakeder .İdr akedeni ns andı r.Onunas abîsistem
yapı sındaöy lei nc ekombi nez onl arv ar dırkibunl armü- temadi yen
i
dr ak ş eklinde t ez ahür eden v ibr as yonlar , ener j
iler
neş ret mekt edi rler.Vei drakmel ekes i
ni ns ağl ı
ğıv ey aboz ukluğu
i
ş tebuener jilerineş r edens ini rs i
s temi ndekioç oki nc emadde
kombi nez onl ar ına,düal itepr ens i
biv edeğerf arklanmas ımeka-
nizmas ı
y ladı şt esirleriny aptıklar ımüdahal elernet i
ces i
ndehu- s ule
gelen har eket lere bağl ı
dır.O hâl de dı ş gör ünüş üi l
ei dr ak,
maddedehâs ılol urv emaddîv ibr as yonl ar lagör ünür .Bi naena- ley h
birmaddedi r .Bununl a ber abero ay nız amanda bi ray nadan
aks edergi bir uhunkâi nat aaks et mi şdav ranı şları
nı nmaddedeki
karş ıl
ığı dır,i fades idi r.Yânii dr aki n har eket hâl indekidur umu
maddey e ai t
t ir.İ fade bakı mı ndan dur umu da r uha ai tti
r.İ ş te
ruhunkâi natüs tüdur uml arınaai tol anbui fade,böy lec emad- de
har eket ler inini mkânl ar ına t âbiol mak s ur et i
y l
e kâi nat t
a- ta-
mamı y l
amaddîbi rr eal iteiç i
nde-anc aki dr akmekani z mas ıyla
tefs i
rv et ems iledi lmi şt i
r.Dahakı sas ı,idr akr uhtamev cutol an,
mahi yet ikâi nats aki nl erince meç hulbi rdav ranış ı
n maddedeki
tekni ki fades idi r.Demekkibi rgüngel ec ek,r uhkendi si
net âbiol an
varlığıkâi nat taebedi y ent erkedi pgi dec ekv et erkedi l
mi şv ar l
ık
dağı lac ak,f akatbur adadağı lac akol anş eys adec ebuduy -gular ı
,
fi
kir l
er iv et anı madı ğımı zi l
er i
de gel ec ek daha di ğers ayı-s ız
i
fadel erit aşıy an maddel erin kombi nez onl ar ı
,ş eki l
leriv e ha-
reket ler iol ac akt ı
r.Maddehar eket lerii ç i
ndegör ünenbuhâl ler in
ruht aki- mahi yet l
er i
nibi lmedi ğimi z- as ıl
lar ıi ser uhla ber aber
ebedîol uşv eakı şlarınadev am edec ekl er dir.Es asenr uhunkâi -
nat tan ay rıl
mas ıyl
aber aberv arlığın dat aş ıdığıbüt ün i f
adel eri
kay bedi phement ekr arât ı
lv eamor fhâl inedönüv er mes ibuha-
kikat inenaç ıkdel i
linit eş kileder .
Bi
naenaley
hbi rvar
lı
ktac er
eyanedenhâlleri
n,hakikat
teruh-
l
arâlemindemev cutolan,mahiyetl
eri
nibil
medi ği
mizdahaç ok
geni
şveş ümull
üdurumları
nv edavr
anış
lar
ınancakmaddîbi -rer
ti
msali
,maddîbirergörünüşüoldukl
arı
nıbus uretl
eif
ade etmiş

35
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bulunduk.İ
ştebununiçi
ndirkibi
z,varl
ıkdeninceruhlar
ıhatı
rl
arv e
varl
ığamüteall
ikolay
ları
n;ancakruhlarâlemindeki
,mahi y
etler
ini
bil
mediğimizmukabil
ler
ineaitol
duklar
ınıanl
a- r ı
z.
*
* *
Maddel erinr uhlarlamuv az iolaraki lerl
emel erimef humları
- nı
i
nki şafv et ekâmülkel i
mel er i
ylebi rbirindenay ırmakl âzı
m geli
yor .
Zirabunl aray rıay rışeylerdir.İnkiş af,kâinati çindekimaddeler i
n
büny elerindekihar eketleri
n ar tmas ı
,maddîkom- bi
nezonlar
ının
mudi lleşmes i,t esi
rlere hedef ol ma s ahalarının genişl
emes i,
değer leri
ni n ar tmas ıhâl i
di r
.Tekâmüli ser uhla- r ı
n
hizmet l
erinde bul unan v arl
ıklardaki i nkişaf l
ar a paral
el du-
ruml arıdı
r .Bu dur um,mahi yetine as l
â nüf uz edemey eceği
mi z
ruhlar ı
n namüt enahii htiyaç l
arından kâi natımız da tat
miniic ap
edenv edüny amı zdat ekâmüls embol üi l
ei fadeol unanbi rkıs-
mı dı
r .Şuhâl det ekâmül ünmânâs ı
;onunmaddel eriçi
ndekiif
a-des i
olani nkişaflar
ınmânâs ı
ylapar alelol araky ürür.Demekki

t
ekâmül
üns ey
rinimüt
alaaetmek,onavâs
ıtaolanvarl
ığı
nv ebu
v
arlı
ğavâs
ıtaolanmaddeler
ininki
şaft
arzl
arı
nıv eyürüyüş
ler
ini
i
ncel
emekdemektir
.
*
* *
Kâinattat ekâmült atbi katı
nai l
kbaş lay
ac akbi rr uhunbut at-
bikataai ti lkdur umlarıkâi nat ın amor fhâl leri
neaks ett i
ri
li
r.Bu
aksetti
rili
şt esirl
erkanalıy l
aol ur.Tes irleri s
ehem r uhlarâl emi- ne,
hem kâi natlaraş âmilv e hâki m ol an,mahi y etinihi ç
bi rv akit
anlayamay acağımız,hat tâs ezemey eceği mizas l
îpr ensibini c ap
dediğimizkudr eti
nin kâinat ı
mı zaai tr uh-maddedur uml arıüz e-
ri
ndekii fades iv et ecel l
isi
dir.Ruhl ar ıni htiyaçlar ı
nıkâi natlara
taşıy
anbut es i
rl
erdüal itepr ens i
biv edeğerf ar klanmas ımeka-
nizmas ı
ylamaddedeev velcebahs et ti
ği mizhar eket lerimey dana
getiri
rl
er .İştekâi nattakihar eket l
er ,r uhlarınkı pırdanı şları
nınv e
davranışlarının bu tes i
rlerkanal ı
ylamaddet eş ekkül ler
ihâl inde
tecell
iedens embolikbi reri fades idir.Böy lecekâi nat ai lkgir en
basitac emir uhlaraaitt es i
rl
er ,dev aml arıboy unc aer iştikl
eris a-
halardakii lkmaddel erinoanda,or uhl arabi rermüş ahedes aha-
sıolmalar ı
nıt emineder ler.
36
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
Birr uhtan gel en t es
ire karş ımaddeni n har eketlerhâl i
nde
verdiğic evaplar,gene o t esirkanal ından döner ek ay nır uha
akseder l
er.Böy l
ec e,as l
îpr ensibini caplarına tâbiol ar
ak v eo
kudretleri
ny ar dımı y
lar uh v e maddel erin endi rektmünas ebeti
kurulmuşol urv eruhbus uretl
emaddedenal ac ağı
nıoani çinalmı ş
bulunur .Bundans onraor uhuny enii htiyaçları
nagör eyaay nı
madde kademes i
nde bul unan v eya daha üs t bir madde ka-
demes i
ndeol andi ğermaddel erdeay nıt arzdav eay nıy ol
lardan
müş ahedeleridev am eder .İl
ks af
hadabul unan r uhlariçin her
maddeni ninkişafdur umundakianı na bi rr uhun t ekâmüli hti-
yacıt ekabüleder .Di ğert âbirl
e,maddedekii nkişafı
n hert ürl
ü
durumu,oandahi zmetet ti
ğiher hangibi rr uhi çinmekani kbi r
tat
bikatz eminiol ur.Ruhlar ı
nbur adakidur umus adec eohar e-

ketl
ereuy makt ı
r.Bubahs etti
ği mizsafha,kâinatınilkveenkaba
olans afhası
dırkibizl
eriç i
nkar anlı
kol anbus afha,il
eri
dei z
ah
edeceğimi z hi
droj
en safhasının altında bulunur.Bu s afhadaki
bütüni şl
eras l
îprensi
bini c
apl arı
nagör eancak,kâinatı
nüs thu-
dutl
arındakiüni t
e’ni
n kurduğu kâi nat şümulidar e mekanizması
dahili
nde, bi l
mediği
mizy ollardan y ürütül
ür. Yalnız müphem
olmaklaber aberş ukadars öy l
eyebili
ri
zkibus afhadatekâmül
etmekdur umundabulunanac emir uhlarınyürüyüşler
imekanikv e
pasifbirtekâmülprensi
binet âbidir.
Bui lkbas i
tmaddes afhası
ndakir uhlar
ıntekâmül leri;madde-
l
erini nkiş
aflar
ıkadarkol ayv es ür
atliolmadığından r uhlarbu
safhadabi rtekmaddey ebağlanıpkal mazl
ar.Heranv asatdeğiş-
ti
rirl
er.Bus uretl
enisbetenkendi ler
indeniler
ibi rmaddey idaha
l
iyakatlibi
rruhaterkedenr uh,ağıryürüyüşüil
ebul unduğu alt
maddekademel eri
ndekidahabas itmaddelerdey ürüyüş ünedaima
pasifol ar
ak,y ânimadde har eketl
erine müdahal e et mek-si
zi
n
devam eder .
*
* *
Bu ilksafha,ruhun kâi
natl
ai l
ki şti
raki
nden,maddeni
ni lk
hi
droj
enatomunagelinc
eyekadaril
erl
er.Buruh,kâi
nat
tahe- nüz
bi
r bedene sahi
p olmuş deği
ldir
.Çünkü onda henüz kâinat
37
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

maddel eri
nit oplay abil
ec ekkudr etl
ery oktur.Bi naenal
eyho,kâi -
natkar şı
s ı
ndakii lki htiy
aç ları
nıtakdiredeny üks ekprensi
plerin,
ünite’
dens üz üleni caplarınagör ebas i
tmaddehâl l
eri
ndes adec e
pasifvemekani kbi ry ürüyüş etâbitutulacaktır
.Onunbus ı
ralar-
dakâi nattai drak,i rade,ş uurvehür ri
yethâl i
ndet ezahüreden
maddîbi rhüv iyetiolmay ac aktı
r.Böyl
ebi rhüv iy
et i
nkazanıl
ma- s ı
ancak, y üks ek pr ensiplerin nizamı ger eğince- onun ihtiyacı
nisbeti
nde-amor fmaddel erarası
nda,dai mapas i
fv emekani k
olarakgeç irec eğiebedi yetkadaruz undev rel
erdens onrat edri-
cenmümkünol acaktır.
İ
ştebununiçi
ndirkibui l
kmaddes af
hal
arı
ndakiruhları
nira-
deyi
,hürr
iyet
i,i
drakiis
til
zam eden akti
fhiçbi
rdur umlarıyok-
tur
.Bunl
arkâi
natt
ahenüzher hangibi
rmaddeteşekkülünebağ-

l
anmı şdeği ldirl
er .Buac emir uhlarbusafhadai kenkâinattakibas i
t
i
nikâsları
nın mekani ky oll
ardan gelişt
iri
lmes iiçi
n,birmad- de
durumundandi ğerbi rmaddedur umuna,or adandal üzu- muna
görebaş kabi rmaddedur umunas okulaçıkarıl
a(Bus öz- l er
hakikîdeği l
,s embol i
kti
r.Zi r
ar uhlarhiçbirvakitmaddel eri
ni çi
ne
sokulamaz .)maddel eri
nç eşit
lidur umlarıilev e hareketle-ri
yle
karşıl
aştı
rılı
rlar.Bui lks afhadakimaddel erde,âlemimiz degör ül
en
hareketv eş ekil
lerinhiçbirisiyoktur.Veonl arâlemimi zenazaran
şekil
siz,amor f
,dar madağı nık bir hâldedi
r kibunl arı
n hey eti
umumi y
es iamor fbirvas atımeydanaget ir
mi şti
r.
Builkkâinatmaddesini
ni nki
şafs af
hasınımüteaki
p,hi
droj
en
s
af has
ıdediğimiz-
âlemimizi
nt âbibulunduğu-birüstsaf
hate-
ş
ekküledecektir
.Şi
mdi,busafhayaaitbil
gil
eriv
eri
yoruz.
*
* *
Âlemi mizi
n başl
angıcıol an as lîmaddes i;il
kkâi nats afhasını
teşki
ledeni pt
idaîdağınıkv asat ı
nmaddel eri
ndenmey danagel -
mekt edir.Maddet eşekkülâtı
nınâl emimizde,düalit
epr ensibiv e
değerf arkl
anmasımekani zmasıi lekaim olduğunugör müş tük.Bu
reali
teninbirnetices
iol ar
ak,âl emi mizdeas l
îcevherinilkhâlv e
şekil
leri
ninhusulegelişi
nibumekani z
mal arl
abirl
ikt
emüt a- l aa
etmek l âz
ım gelmekt edir. Hi drojen âleminin il
k at omunun
hareketlenmesihakkındadüny al i
sanıv ekelimel
erii l
ev erilec
ek

38
 BEDRİRUHSELMAN

bil
gi l
erdahaz i
yades embol ikol acakv es ezgileredayanac aktır.Zira
i
ns anl ar,âlemdekii l
khar eket l
erinş eki lv emahi y
etler ihak- kında
esas en hi ç
bi rbi lgi
yes ahip deği ldir
ler .Âl emi mizi
n üs t
üne ai t
realitelerdeinsanl arı
ni drakinas ılbirnokt adani ti
barendu- r
uy or sa,
alt
ındakimuay yenbi rnokt ay ıdat ecav üzedemezde- mi şti
k.Fakat
maddekâi natımı zdac ariol ankanunl ar ı
nv epr en-si
pl erines as ları
birdir.Bur ada deği şen ş ey bu es as l
ar deği l,bu kanun v e
prens ipleri
nâl eml eregör ev âkiolanf or ml arıveteza- hürleridir.Bu
dur um,âl emi mizinaltv eüs tkı sımlarınaai tbâzıreali
telerhakkı nda
i
ns anl arı
nmuht açol duklarıkı yasîs ez gilerialabil
mel eriney ardı m
ederkibus ezgilerdekâi nathakkı nda- kibil
gilerini nsanl ara
yetec ekkadart amaml anmas ınakâf igel i
r.

Şi
mdi,i
lkhi
droj
enat
omununnas
ılt
eşekkület
tiği
nii
zahet
mey
e
baş
lı
yor
uz.
Âl emimi zi
ni lk maddes inin hi dr ojen at omu ol duğunu v e bu-
nundai nsanları
nbi ldiğihi dr ojenat omundanbambaş kav eonun
çoki pti
daîbi rhâl i
ndeni bar etbul unduğunuev v elces öyl
emi ştik.
Kez a,insanlarınt anıyamay acakl arıkadarbas itv ei ptidaîolanbu
atomun- âl
emi mi zi
ni lkmaddes iol mas ıitibar ıile-amor faeny a-
kın bi rmaddeol duğundan dabahs etmi ş t
ik.Ev vel
c ebel i
rttiği-
mizgi bi,kâinat ta mekani kt ekâmülpr ens ibinin hâki m olduğu
i
lks afha;hidrojenat omual tıs afhas ıolans ons uz ,karanlı
k,dağı -
nıkv eamor fbi rv asattani baret tir.Bur adakit ekâmült amamı yla
mekani kbirs istemebağl anmı ş tır.Bus af hadakimaddel ert opl u
deği l,darmadağı nıktı
r .Zirabus af haday alnızmekani ktatbikat -
l
arınıgör mek i çin bul unan r uhl arhenüzmaddel erit oplayabi -
l
ec ekkudr eteer i
şmemi şl
er dir.Bi naenal eyh bu bas itr uhlar,bu
i
pt i
daîv asatın dar madağı nık,ş eki l
siz maddel erii çi
nde hi ç bir
maddey e bağl anmadan - as lîkay naklar ı
ny üks ek i caplar
ıi l
e-o
maddedenomaddey eat l
amaks ur eti
yles ürükl eni pgidereks on-
suzmekani kv eins anlariçinanl aşılmas ımümkünol may anipti
-daî
birt ekâmüly olunut akipeder ler.
İ
şteburadapas i
folarakt ekâmülleri
niyaparken ebedi
yetka-
daruzungör ünenbirdev r
edens onr abur uhl
arınbâzıl
arıyavaş
yav
aş,budağı nıkmaddey itoplayabil
ecekkadart ekâmüll
erinde
i
ler
lemişdurumlarageli
rler
.Böy lebi rdurumagel mişbirruhun
müteaki
pt ekâmülüne z
emi n olmak üz er
e ünite’
den bu amor f
39
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

vasatıni ç
indebi rnokt ayat esi
rgel i
r.But esir,bi r
isiomadde-
yebağl anmı şbul unan,y âniomaddey iy akalay abi l
ec ekdur uma
gelmişol anbi rr uhaai t,di ğer iiset eşekkülhâl indebul unano
maddeni nbüny esineai tol maküz erebirbirinez ı
tkar aktergös -
termekleber aber ,birbi
r i
nides tekleyen,tamaml ay an,hul âs aay nı
hedefey önel mişbul unan i kit esirden mür ekkept i
r.Ve bi ttabî
bunlarınikisidegeneas lîtes ir
ini kicephedegör ünenkâi nattaki
tezahürüdür .Bu i kiz ı
tt es i
r,bi rbiri
ne zıtkar akt erde bir l
eş miş
unsurlardanmüt eş ekki
liki l
ibi rmaddev ahdet i
ni,y ânibirbi ri
m
düali
teyimey danaget iri
r.Buuns url
arov as attamev c
utamor f
maddeni nbi rkıs mının,gel ent esir
leraltı
ndahar eket l
endiril
erek
birarayat oplanmı şhâl l
eridir.Zirabuhar eket lers ay esindehu-s ule
gelenmany etikal an,odağı nıkmaddel eribirar ay at oplar.İ ş
tebu
hareketlerdehi drojenâl emi nini l
khar eket l
er i
di rkibi rruhuno
atoma bağl anmas ıi caplarına gör e as lît es i
rler t arafından
ayarl
anmı ş t
ır.
Böylei l
k atoml ardan müt eşekki
ls ahalar,as tronomi k âlemin
büt ün cisi
mlerini,kür eleri
niv emanz umelerinit eşkileden s ayı-
sıznebül özsahalarınınilkdur uml arı
nımey danaget ir
irler.Böy -lec
e
mey danagelmişol ani lkat omabi rr
uhbağl anmışbul un- makt adır.
Diğert âbirl
e,bur uhunbuat omabağl anmaki htiyac ı
,as l
îpr ensibi
n
i
c aplarıilebuat omunmey danagel mes i
nes ebepol muş tur.Ve
ruhunbui hti
yacınaai ti caplarıtaşı
yar akamor fv a-satai nenas l
î
tes i
r,onunbuat oml airtibatı
nıt eminet miştir
.
Demekkii lkhidroj
enatoml arıböy l
ebir
biri
nez ıt
,fakatmu-
vazenehâli
ndebulunaniki
şeruns urdanmüteşekkil
,âl
emimizi
nen
basithâl
ler
dekias
lîmaddel
eriniteşkilet
mektedi
rler
.
*
* *
Âlemi mizi
ni l
k at omuna,y ânihi drojen at omuna bağl anmı ş
ol
an bi rr uh;art
ıko at omun v arl
ıkdedi ğimizbi rileris afhası-
nı
nt eşekküledeceğiânakadaronubı r
akmay acaktır.Bur adada
mekani k-otomati
kbi rtekâmüls ey
riv ardır
.Yânihi drojent ekâ-
mülünün bu bi rincikı smındakir uhlari l
ky akal adıkl
ar ıiptidaî
hi
droj en atomunun,müt eakip büt ün i nkişaf s afhalarınıpas if
ol
arakt akipetmeks ureti
ylet ekâmül l
erinedev am edec eklerdir
.Bu
sı
rada onl arhidroj
en at omuna hâki m deği ldir
ler .Çünkü ken-
di
lerindeböy l
ebirhâki miyetiisti
lzam edennes ezgi ,nei drak, ne
40
 BEDRİRUHSELMAN

dehür riy etmev cutdeğildir.Bunl arhenüzmuht eli

fmaddele- r i
toplayar ak onlardan kendi leri
ne bi rv arl
ı
k mey dana getir
ec ek
durumdadeği l
dir
ler.Binaenal eyhbunl arı
nt ekâmülv etir
eleride
aşağıy ukar ıi
lksafhadakilergibipas ifvemekani ktir.Ar
adaş uf ark
vardırkiamor fvasatsaf hasındai kenv arlı
klarhiçbirvaki
t bi r
maddeüz eri
ndeuz unuz adıyat utunamaz l
ardı
.Zi r
aonl ar orada
esasen,her hangibirmaddey iy akalayabilmişdurumdadeği lidiler
.
Onlar,s adec edarmadağı nıkmaddel eriçindeaslîte-

s
irl
erinicaplarıal
tı
nda,maddeden maddeyeatl
ayarakmekanik
t
atbikat
ları
nıy apı
yorl
ardı
.Hidroj
en âl
emi
ninil
ks afhas
ında is
e
v
arlı
klar
,yakalamışol
duklar
ıhi
droj
enatoml
arı
nabağlanmışl
ar-dı
r.
O bağl andı klar ıat omdan baş kas ına at l
ay amaz lar .Ve o at o-
mun büt ün i nki şaf ıboy unc a,onun i nkişafkademel erinit aki p
eder l
er ,y alnızbus ıradaoat omahâki m deği ldirler .Sadec eonun
hareket ler inepas ifol arakkat ıl
ırl
arv eohar eket ler ei nt ibaket -
mey eal ışırlar.Zi r
abuhar eket l
er ,as lît esirlerin,y üks eki c aplar ı
altı
nda kur ulmuş v ei stikamet ler i
nial mı ştı
r.Ruhl aror ada,bu
i
c aplaral tındav ees irol ar ak,y ânis ür ükl ener ekohar eket lere t âbi
olmaks ur etiylev ar l
ıks afhas ınakadarç okuz unbi rmüddetdev am
edec ekol ant at bikatdev resi
nii kmaledec ekler dir .Bui lkhi dr oj en
atomununt eş ekkül ünden,i l
kv arlıkhâl imey danage- li
nc ey ekadar
atomun büny es i
ne hâki m ol an t es i
r,es as ît es irdir ,y ânias l
î
prens i
pt en gel en t esirdi rkibunun da o at oma bağl an- mı ş
bulunanr uhaai t ,söy l
edi ğimi zgi bi ,bi rc ephes imev c uttur .Demek
kibuat omai nenas lît es i
rdebi r,at omunbüny es ineai tmaddî
cephe,bi rder uhaai tol arakgel enr uhîbi rc ephev ar dır . Şuhâl de
endi rektol ar ak,y ânias l
ît es i
r l
erkanal ıilegel en,r uhl a- r aai t
tesirlerat omunmukadderol anhar eket l
er i
nepas ifol arakuy mak
suret iyl
es adec e mekani kt at bikat larınıy apac akl ar dır . Bu
tatbikat s ay es inde onl ar v arlı
k s afhas ı
na doğr u i l
er ledi kç e,
maddel erar as ındakimünas ebet ler ini lli
y etpr ens i
bikar şı
s ındaki
duruml ar ı
naai ti lki ns i
y aklar ı
nhaz ırlıklarınıot omat ikmany a- par lar.
Bu dev r edekit ekâmül ,r uhlari çinç okuz un v ez ordur .Bi ttabî
bur adakiz or l
uk v e uz unl uk mef huml arıni sbîdi r.Haddi -z atında
i
lâhîni z amdaneuz unl ukkı salık,nedez or l
ukkol ay lı
kdi y ebi rş ey
yokt ur.
*
41
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

* *
Hidroj
enatomu,âlemimiz
inenbas i
tbi rmaddes iol
makl abe-
raber,azçokbüy ükbirenerj
it aş
ımaktadır.Zirao,kâinatı
nilk
amor fmaddehâlinden bumer hal
ey egelinceyekadarbi rhayl
i
tesi
rl
ervedeğerl
eralmı
şbulunmakt adı
r.Şunut ekr
arhat
ırl
a-

talı
m kibur adabahs et ti
ğimizhidrojenat omuki myacabilinen ( H)
değildir. Bizi
m s öy l
ediğimiz hi drojen at omu, büt ün güneş
manz umeleri
ni,teles koplarl
ai nsanlartarafı
ndantanılany ı
ldı
z-ları
,
nebül özler
i v elhâs ı
l büt ün as tronomi k c i
simleri muht evi
,
âlemimi zinanas ıol anbi rmaddekombi nezonudurkiki myacıl
ar
tarafından bil
inen hi drojen atomu,âl emi mizi
ni l
kmaddes idiye
bahs ettiği
mizbuhi dr oj
enat omununç oki l
erl
emişv einkiş
afet -
mi şhâlleri
ndenbi risidir.
Âlemimizdekibütün maddel erde ol duğu gibi
,hidrojen ato-
munundahâlv emev cudiyeti
nimuhaf azaedebilmesi
,devam- l ı
surett
ei nkiş
afl
arkay detmes iancak,düal it
e prens
ibive değer
f
arklanmas ımekaniz
mas ınagör ebirbir i
niniçi
ndes akl
ıbirs ürü
maddec üz
ününmuv azeney ekûnlar
ıilemümkünol maktadırvebu
muv azenel
erdeaslît
es i
rl
erinhâkimiyetialtı
ndadır
.
*
* *
Şi
mdi,hi
drojenat
omunun,v
arl
ıksaf
has
ınagi
ri
ncey
ekadarnas
ıl
i
nkiş
afetti
ğinii
zahetmey
ebaşl
ıy
oruz.
Hidroj
en safhas
ını
n alt
ında sonsuz bi
r mekani
ki nki
şaf ve
tekâmülv as
atı
nın mevcutolduğunu bi
ldi
rmi
şti
k.Bu vasat,de-
diği
mi zgi
bi,amorfayakı
ndağınıkbirbütünteş
kiledenkaranl
ık
birsahadı
r.
As l
ît esi
rlerbu karanlıkv asatt
ai l
kç eki
rdeğit eşki
let ti
kten
sonra,onunet r
afı
nadi ğerc üzül
eridet opl
ayarakgi tt
ikçedaha
mudi l
,dahakar ı
şı
kv edahamünkeş i
fdurumlarımey danage-
ti
rirl
er.Ve böy l
ece mey danagel mişolan madde t eşekkülünün
ortasındakias l
îtesi
r,but eşekküliçi
ndekull
anıl
dıktans onrama-
hiyetideğişmi şveas l
îdur umunukay betmişolarakomaddeden
tekrardışarıinti
şaretmey ebaş l
arkibunaoc isminmany eti
kala-
nıderiz.
İ
şte,hi
droj
en âl
emi
nin en küç
ükc
üzül
eri
nden en büy
üks
is-
42
 BEDRİRUHSELMAN

teml
eri
nekadarbüt
ünkür
eler
ivet
eşekkül
ler
ibus
uret
lemey
da-
nagel
ir
.

İl
k hi
droj
en çeki
rdeğiböyl
ece kur
uldukt
an sonr
ay ukar
ıda
söyl
edi
ğimizyol
daninkiş
afedeedenihayetkimy
acatanı
lan(H)
atomukademesi
neulaşı
r.
Böy le as lît es ir
lerin hâki mi y etial tında kur ul an ilk hi drojen
atomuna,ens oni nki şafkademel eri
nekadar ,y âniv ar l
ıkhâl ine
gelinc ey ekadary alnızas lîtes i
r l
e,o at omabağl ıolan r uhaai t
tesirlergel i
r.Yânii l
eridet esi
rler ianlat ı
r keni zahedec eğimi zas lî
tesirler i
n,r uhl ara ai t,t ekâmüldeğer l
er idedi ği mi zkıs ı
ml arıi l
e
maddel ereai tes as ît es i
rdedi ğimi zkı sıml arıgel i
r.Bi naenal eyh
buat oml arınbüny elerindekihar eketleranc aky üks ekas lît esiri
n
hâki mi yetial tındadı r.Ruhl arpas i
fol arakbuhar eketleres ürük-
l
enmekl e,uy makl amekani k-otomat i
kt ekâmül l
er iniyapar l
ar . Bu,
tekâmül ünbi rnev ipas ifadapt asy ons af has ı
dır.Bus afhada,at om
büny elerine,t âlites i
rlerdedi ğimi zkâinat takidiğerv arlı
k-l araait
olant esir
lergel mez .Es asenbur adar uhl arı
nhenüzhür -riyetv e
i
dr akl eribahi smev zuuol madı ğındani leris afhalar aaiti mt i
hanl ar,
epr öv lermev c utdeği ldir.Onl ars adec emunt az amany ürüy env e
gittikç emudi ll
eş enat omunhar eket l
erineot omat ikolarakuy may a
mec bur durlar.Veat oml arı
nbukar ışı
khar eketle- ri
nei ntibakede
edev ar l
ıks afhas ınahaz ırl
anmakt adırl
ar .
Anc ak,hi droj
enat omununmuht eli
fç eşitl
er i
ninbi rar ayage-
l
er ek tür l
üc isi
ml erimey dana get i
rmes i
,v arl
ıkl
arıni nkişafl
arı
i
çinl üzumludur.İ ştei nsanlarca“ cis
imler”di yet anınmı ş olan
atomunbumür ekkepl eri
nev ekombi nezonlarına- geneüni t
e’nin
yüks ek kont r
olü altı
nda-v azif
eliv arl
ıkl
ardan t âlit esi
rlergel i
r
vebunl arbuc i
simlerdeç eşitl
iformas yonlar,def ormas yonlarv e
trans f
ormas yonlaryaparlar.Binaenaleyhatoml ar
daol duğugi bibu
mür ekkeplere ar t
ık doğr udan doğr uya es asît esi
rleri nmez l
er.
Onl arı
ny erinetâlites i
rl
erkai m olur.Vebi ttabîbunl ardadai ma
aslîtesirl
eri
nkont rolüaltı
ndadı r
.
*
* *
İ
lkhi
droj
enat
omununbüny
esiv
arl
ıkhâl
inegel
inc
eyekadar -
43
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bi
raz evv
els öyl
edi
ğimi
z gibi
-y alnı
z asl
îtesirl
eri
n hâki
miyet
i
al
tı
ndainkiş
afı
nadevam ederv
einsanl
arı
n,oksi
jen,gümüş,pl
a-

ti
n,kurşun,rady
um… gi biis
iml
erletanı
dıklar
ıhidrojen at
omu-
nun münkeşi
fhâl l
eriol
an el
emanlarmey danagel i
rkii nsanl
ar
bugünbunlar
dananc aky
üzkadarı
nıtanı
yabil
mişler
dir
.Hâlbu- ki
bunl
arı
nmi kt
arıyüzünüst
ündedi
r.
Gene s öy l
emi şol duğumuzgi bi,hi dr ojen at omunun üs tel e-
manl arai nt i
kal ianc ak as lît esirl
erin mües siriy etiilev uku bul -
makt adı r.İ şte maddel erinv arlı
k kademes ine kadari nki şaf l
arı
sağl andı ktan s onr ao andan i ti
bar en v ar l
ığadoğr udan doğr uy a
esas ît es i
rlergel mez .Anc akonunt âbiol duğur uht an,dahadoğ-
rusuas l
ît es i
rinr uhaai tol ankı smı ndanv ekâi nat takiç eşit l
it ekâ-
mülkademes indekiv arlı
kl ardan t es i
rlergel irkibu s onunc ul a-
rat âlit esirlerder i
z .İşt
ebüt ünbut es i
rlerleov arlık,t ekâmül ü
i
ç i
nl üz uml uol an i mt i
hanl arı,epr öv l
er iv et ec rübel er igeç irme-
yebaş larv ebi rs ür üimkânl arl
akar ş ı
laş ı
r.Gi t tikçei nki ş afeden,
çoğal an v eş ümul lenen but ekâmüli mkânl arıi çi
nde- kâi nat taki
i
ş l
er inibi ti
r meki çin-v arlıkuz un t ekâmüly olc uluğunakoy ulur.
Onunt ekâmül üi capl ar
ındanol arak,buv azifeliv ar l
ıkl
ar dange-l en
tâlit esirlerle,bi r
azev vels öy l
edi ğimizgi bi,hi dr ojenat omu- nun
çeş i
t l
iel emanl arı
ndannamüt enahikombi nez onl arkur ul ur ,say ıs ı
z
cisi
ml ermey danaget iri
li
r.Buc i
s i
ml erinnamüt enahiv ar -yet eler
i
ç i
ndebi rar ay aget ir
il
mes iv edağı tılmas ıs ur etiyl
eç eş it- l
i
formas y onl armey danaget iri
lerekbüy ükv eküç ükc i
siml er,madde
kompoz i
s yonl arı,bedenl er ,düny alarıdol dur an t ürlü maddel er,
nihay etdüny alarv es isteml erkur ulur .Büt ün bunl arüni t
e’ den
süz ülenas l
ît es ir
lerinı ş
ığıal tındaherkademedebul u- nanv az ifel
i
varlıklar ı
ngönder diklerisay ıs
ızt âlitesirlerley apı lır
.
Şuhâldeat omunbüny esinet âlitesir
lermüdahal eedemez .O
tamamıylaesas îtesi
rl
erinhaki mi yet
ial tı
ndadır.Fakatatom ele-
manları
nın hert ür
lü kompoz is
y onl
ar ı
,v azif
eli
ler
den gelen tâl
i
tesi
rl
erilekur ulup dağıtı
labili
rl
erkibunl ardabi tt
abîmuht eli
f
tekâmüls ev
iyesindekiv arlı
kları
n der eceleri
ne göre büyük v
ey a
küçükçaptaolurlar.
*
* *

44
 BEDRİRUHSELMAN

Hidr
ojenat omununeni ptidaîhâl indeni tibarengi t
tikç
ey ük-
sel
en,inki
ş afedenbüny esi,oni sbettehareket ,kudretvemües si
-
r
iyetkazanı r
.Veonl arabağl ıbul unanr uhlardagi tti
kçez engin-
l
eşenv ekudr etleriartanbuhar eketlereuyauy atekâmüleder ler
.
Maddedekibüt ün buhar eketleriuy andır
an âmi ll
eras l
îkay nak-
l
ardangel ent es i
rl
erdir.Zirates i
rlermaddel erdehar eketl
erihu-
sul
eget i
rmeks ur eti
ylefonksiyonlarınıyaparlar.
Hulâs
a,hi drojenat omları
nıkur anas lîtesirl
ertaş ı
dıklar
ıicap-
l
aragör eet r
aftan müt emadi y
en t opladıklarıcüzülerl
ehi drojen
atomunubi rüs tâlemedoğr ui nkişafet ti
rirl
er.Bittabîhidrojen
atomununi nki ş
afıyl
aneş redeceğiener jil
erdeoni sbet t
ey ükse-
l
ir,kudret
lenirv ehidrojenat omui nkişafet t
ikçedahay üksekv e
mudilenerji
ler,yânidahamünkeş ifpartiküll
erneş r
et mey ebaş-lar
.
Fakatbütünbunl arhidroj
enat omununhenüzi l
ks afhasına ai t
maddelerdir
.
Buradaş unu dabel ir
tel
im kihidrojenin bu inkiş
afıbirtakı
m
atom ç eki
rdekl
erinin ayrıayrıhüviyetleri
nimuhaf az
a eder ek
atomun içinde kabaca biri
kmeler
it arzı
nda ol mamakt adı
r.As l
î
tesi
rl
erinhâkimiyetialt
ındaatomdabi rikendeğer ler
;bi r
bir
leri
y-
l
ebi rl
eşmeden,t am bi rahenkv emuv azenei çi
ndekay naşarak
hidr
ojen atomunun o andakimahi yetinikar akt
erizeeden bün-
yesi
nimey danaget i
ri
rl
er.
*
* *
Bütünmaddel eri
nmany eti
kalanl arıvar dı
r .Böy lemünkeş i
f bir
atomunmany eti
kalanıilkhidrojenç ekirdeği ndeol duğugibibasi
t
değil
dir.Hi droj
en ç eki
rdekleri
nint erkiplerinden mey danagelen
hi
drojenat omununbüny esi
ndebi rs ürüpar tiküloldu- ğuve
herpar t
ikülündebi rmany eti
kal anıbul unduğui ç
in,bumünkeş i
f
atomunmany etikalanıdaonut eş kiledenc üzül
erini
nmany eti
k
al
anları
nıns entezi
nden mey dana gel mi şt
ir.Bu al ana manyeti
k
al
anlar s entezider iz.Maddel er i
n bu many etik al
anlar
ıç ok
mühimdi r. Zira onl ar
ın bi r
biri
y l
e v e v arlıkl
arla olan bütün
münas ebetleribumany etikalanlarv âsı
t asıylat eminedili
rv ebu
al
anlaragelent âlit
es i
rl
er;şi
ddet l
er i
ne,kudr et ler
inev ei
sti
ka-

45
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

met lerine gör e,onl arınt âbibul undukl arımaddel er i

n büny ele-
ri
nde- düali
t epr ensibininv edeğerf arklanmas ımekani z mas ının
kaideler ialtında-ç eş i
tlideği şmeler,i s
t i
haleler,def ormas yonlar,
dağılmal arv et oplanmal ary apabili
r l
er.Kez a,v arlıkların;mad-
delerdeni stifadeet mel eri,onlarıçeş i
tlihâl l
eres okabi lmeler ide
buy oldanol ur .Düny anı ndabi t
tabîoni sbetteş ümul l
üv egeni ş
many etikalanı ndani stifadeedenv azifelivarlı
klar- bual anaç e-
şitl
it es i
rl
ergönder meks uret
iyl
e-düny adakiküç ükv eyabüy ük
tabiathâdi sel eri
nimey dana get iri
rler.Bunun gi bi,i drakidaha
üstün bi rv ar l
ıktan gel en t es
irl
er,bu many et
ik al anl arüz erine
mües si
rol arakonl araai tmaddel erdeoni sbettebüy üknet iceler
doğur ur .Esas en,buy oldandüny aları
n,manz umeler in,güneş - l
erin
hâlv edur uml arı
nat es i
redebi l
ecekhar eket l
eranc akç oky üks ek
plânlarıni şi
di r.Vebi ttabîbunl aras l
îpr ens i
bini caplarınagör e
kont rollüolar aky apıl
ır.
Ner edemaddev ars aor adamany etikalanınbul unmas ız
a- r
ur î
dir.
Zat en many eti
k al anı nt eş ekkülü hakkında ev v el
c ev er-diğimiz
bilgibuhaki katinanl aş ı
lmas ınıkolay l
aştı
r ı
r.İşt
eböy l
e- c ebi r
atomun many et i
k al anıol duğu gi bi,at omun büt ün i nkişaf
safhaları
nın,y âniel emanl arın,buel emanl ardan t erki
p olunmuş
cisimleri
n,düny aların,manz umel eri
n,bunl ardan mâada nebü-
l
öz leri
n,âlemlerin,v arlıkl
ar ı
nbi rbi
rinenaz aranazç okş ümul l
ü,az
çokmudi lmany etikal ans entezler
iv ardır
.Bunl arı
nüs tündebüt ün
kâinataş âmilolanüni te’ninmany etikalanıt ekti
r.Or adamany et i
k
alanlars enteziy okt ur .Zi ra ünitede bi rbiri
nden ay rıvef arklı
var l
ıkl
arı
nv eyauns urlarınmev cudi
y etibahismev z uuol -maz .
*
* *
İşteins anları
n peri
spridedi
klerişeydemaddel eri
n buman-
yetik alanlar
ından ibaret
tir
.Yânii nsan bedenl
erinin many
eti
k
alanl
arı,insanları
nperi
sprimânâsındakabulett
ikl
erişeydi
r.
Demekkibirruh,kendis
ini
nkâi natt
akimümes s
il
iolanvebir
enerj
il
ermudil
esi
nden ibaretbulunan varl
ığıv âsı
tas
ıyl
a mad-
del
erinmany
eti
kalanl
arı
natesirederekonl
arıkul
lanır
.Veon-

l
ardan kendi
sii
çi
n,o maddel
eri
n mens
up bul
undukl
arıdüny
a-

46
 BEDRİRUHSELMAN

l
ar dakitat
bikatı
nauygungelenbedenl
erikurarv ebubedenl er
vâs ı
tas
ıyl
adaodüny anı
ndiğervar
lı
kv emaddel er
ini
nmany etik
alanlar
ınatesiretmekveonlar
ıkul
lanmaks uret
iyl
et ekâmül
ünü
sağlar.
Birdüny anın mudilbi rmany etik alanlars entez imev cutol -
duğu gi bi,ondan daha mudi lol an güneş manz umeleri
ninv e
nebülöz l
eri
ndemany et
ikal anlars entez l
erimev c utturdemi şti
k.
Varl
ıklarbual anlarkanalı
ylabuâl eml eret esirederekv azi
feleri
-ni
yaparl
ar .Mes el
âbi r
kaçgüneşs i
stemini ,hat t
âbi r
kaçnebül öz ü
i
çineal anv emany eti
kalanlarınat esiretmeks uret i
yl
eonl arıida-
reedenç oky üksekvazif
elivarlı
klarmev c uttur.
*
* *
Buray
akadarbahsedi
lenbüt
ünmaddel
erhenüzv
arl
ıkhâl
ine
gi
rmemişdur
umdadı
rl
ar.
Bur adaş unubel ir
tmekl âzı
m gel irkiar tıky ukarı
danber iv e-
ri
lmekt eol anbi l
gileriöğr enmi şolanlar,kâi nat tacanlı
lık,cans ız
-
l
ıkt âbi r
ler i
nindebi rerl âftani baretol duğunuv ebunl arınes aslı
bir mânâ t aşımadı kları
nıanl amı ş bul unac aklardı
r.Maddel er i
n
ger ek i lks afhalarda,ger ek hi drojen s afhas ı
nda r uhlarla olan
endi rektmünas ebet l
erinin ni zam v et ertipleri,böy l
e bi rc an-
l
ılı
k- cans ızlı
kt ef ri
kininy apılmas ınımümkünkı lmamakt adır. Zi r
a
kâinat s afhalarının her maddes inde r uhların maddel erl
e, o
safhanı nkar akter i
nev et ekâmüls ist
emi neuy gunç eşitl
imüna-
sebet l
eridai mamev cut tur.Vekâi nattaher hangibi rruhunt ekâ-
mül üne y aramay an madde y oktur.Yânimuv akkatv eya dai mî
olarak r uhl arı
n hi zmet ine gi rmemi ş madde dur umu y okt ur.
Bilhas s abuhâlhi dr ojen s afhas ı
ndakibüt ün maddel eri çi
nç ok
bâr i
z dir.Buhi zmet indı şındakabuledi lecekbi rmaddel üz um-s uz
vegay esizol ur.Kâinat taisel üzums uzhi çbirv etiremev cutdeği l
dir.
Şuhâlde,maddeleri
nruhlar ai
ntis
abıoluncacanlı
,olmayı
n- c a
cansı
z demek gibidüş ünc eler
es apl
anmak y ers
izdi
r.Zir
a her
maddeningeçiciv
ey adevaml ıol
arakbirruhaint
isabıvar
dır
.

Ancakmaddeleri
ndevaml ıol
arakbi
rvar
lı
ğabağlanması
naba-kıp
var
lı
klaracanl
ıdemeki
s t
ens ebil
ebudadoğruolmaz.Çünküv
arl
ık
saf
has ı
ndanevvel
kihidrojenatomunadavarlı
ks af
hası
nakadar

47
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ruhl
ar bağl anmış bulunmaktadı
rl
ar. Binaenal
eyh y ukar
ıki
bil
gil
erdens onr
amaddelerdecanlı
lı
k,cans
ızl
ıktef
rikiy
apmanın
birmânâsıkalmamakt
adı
r.
*
* *
Henüzv arl
ıksaf
hası
na gi
rmemişil
k hi
droj
en kademel
eri
nde
t
atbikatgörenruhl
arbumaddeler
depasi
fvemekanikolar
akha-
z
ırl
anırl
ar.
Bu maddel er,tatbi
katgör ecek ruhlar
ınidaresial
tı
nda de-
ğil
dir
ler.Onlaranc ak,y üksek prensipl
eri
ni c
apları
nagöre üni-
te’
dengelent esir
lerl
e,kâinatt
akii l
kt al
eberuhlar
ınmaddehar e-
ketl
erinealı
ştır
ıl
malarınıteminedec ekbirerzeminolmaküz ere
kurul
muş l
ardır.
Burayakadarmaddel er
ininkişaflar
ıv e bu inki
şaflarameka-
nikbiry ürüyüşl
et âbiolanruhlarındur umlarıhakkındal üzumlu
bil
gil
erv eril
di.Şimdibumaddel er i
n bir
erv arl
ıkhâlinegeç i
şl
e-
ri
yle,ruhları
n âlemimizdekiotomat i
kv eyay arıidr
akl itekâmül
safhal
arı
nai nti
kall
erihakkı
ndakibilgil
eriver
mey ebaşlı
yor uz.
İl
khi drojen at omu hâl inegel mi şol an maddet eş ekkülü,bi r
ruhtar afı
ndany akal anmıştı
r.Or uhoat omabağl anmı ştır.Yal-nı z
dediğimi zgibi,onahâki m dur umdadeği ldir
.Ruh,as lîpr en-s i
ple
taayyünet mişol anmaddeni nni zaml ıvet erti
plihar eket - l erinin
dışı
naç ı
kamaz ,onl arauymay aç alışır
.Bur uht ahenüz s ez gi
,hat tâ
mekani k biri ns i
y ak biley okt ur .Bu s ırada hi dr ojen at omu
kendis i
nebağl ıbul unan ruhun t ekâmül ü gay esinemât uf
, as l
î
tesi
rlerint ây i
n et miş ol
duğu i sti
kamet tekihar eket v ei nki-
şafl
arınıy aparken r uhun tekâmül ünedehi z
metet mi şol ur.Bu
i
nkişafnet icesi
ndehi droj
en at omui nsanlarınt anıdı ğı( H)hâl i-
negel i
r.Ves ırasıy l
akimy acabi linenel emanl arz uhureder .Bu
hâly ukarıl
ara doğr uy ükseli
r.At omun har eket l
er imudi lleşi
r.
Değer leribakımı ndan büny esiz enginleşir.Büny es i
ndebi rtakım
gruplaş malar,topl anmalar,sisteml ermey danagel ir.Many et
ik

alans ent
ez l
eridahakarı
şı
k,dahakomplekshâl
leregir
er.Bus u-
retlehidr
ojenbirçokkademel
erdengeç
egeç eoksi
jen,f
os f
or,ba-
kır,gümüş ,baryum,plâti
n,al
tın,r
adyum,uranyum,s entor
yom
hâller
ineinkı
lâpeder.

48
 BEDRİRUHSELMAN

Hidr ojenat omuböy lei nkişafettikçeonabağl ıolanv eonun

hareket ler
ii l
eintibakınıs ağlayan ruh damekani k-otomatikbir
tempoi l
egay ety avaşol arakt ekâmüleder .Ruhunbut ekâmülü
arttı
kçamaddel erar asındakimünas ebetler
eait,diğertâbir
leçe-
şit
lihar eketkombi nezonlar ı
naai ti
nsiyakîbâzıdav
ranışl
arı
nın da
hazırl
ıklarıyapıl
ır
.
Nihay ethi drojenat omu,i ns anlar ınt anı makt aol duğueny ük-
sekel emanl arınkadr osundant aşmay abaş lar.Veonl ar ı
nkol ay-
l
ıklay akalay amadı kları,t esbit edemedi kleribi rtakım - y üks ek
ener ji
lerineş r
etmey e baş l
ayan-büy ük kombi nez onlar labüny e-
siniz engi nleş ti
ri
r.Bus ı
radahem onunbui nkişafınas ebepol an,
hem de t ekâmül ü ona par alelol arak y ürüy en r uhun,madde
kombi nez onl arıar asındakimünas ebet lere ai ti l
k dav ranışi n-
siyaklar ı
nınkaz anılmas ıhaz ı
rlı
klar ıilerler.Büt ünbunl arhep, as l
î
tes i
rlerin- dai mar uhlar ı
nt ekâmül l
er inihedeft utan-büy ükahengi
i
ç i
ndec erey aneder .Yâniev v
el c es öy lediği mizgi bi ,mad-deni n
ortas ınai ner ekat omu amor fv as atıni pt i
daîmaddel er i
n- den
topl ayanas lîtesirl
err uhlar ı
nt ekâmüli ht i
y aç l
arını,inkiş afhâl i
nde
bul unanat omaaks ett i
rir
.Ruhunmaddei lepar alelol a- r akdaha
üs t bi rs afhay a uz anış haz ırlıklarınıt emi n eder .Hi dro- j en
atomununbui nkişafkademes indeat omunbüny es i
negel ent âl
i
tes i
rlery okt ur.Bur adaat omadoğr udandoğr uy aas lîtes i
r l
eri ner.
As lîtes i
rlerüni te’dens üzülenv emaddel erler uhlar aai tbu- lunan
tes i
rlerdir.Budur um t âv arlı
kkademel erinekadardev am eder .
Hidrojenatomui l
kt eşekkülündeniti
barennihayetöyl
ebi rka-
demey egel i
rkior adaç oki ncev ekarı
şı
kmaddekombi nezonları
hâl
inde,i nsanları
nt anımadı kl
arıdünya maddes iüstü bi
rtakım
enerjil
erineşretmeyebaş l
ar.At om buyüks ekvemudilenerji
leri
neşredebilec
eki nkişafs ev i
yesinegeldi
ğiz amanz at
en,onunbu
sevi
y eyegelmes i
neas l
îprens i
pmuv acehesi
ndesebepolanruh

daartı
kmaddel eraras
ındakimünasebet
ler
inv ehar
eket
ler
inin-
si
yakîdavr
anışl
arı
na,uzunbirtatbi
katdevresi
ndensonr
a,sahip
ol
abil
ecekbirt
ekâmülkademesineul
aşmışbulunur
.
İş
tedünyamaddesini
nenüs thudut l
arı
ndakiyüks
ekhidr
ojen
atomuöylekudret
liv
emudi lenerj
il
erneş r
etmeyebaşl
arkiar-
tı
kbunlardünyamaddes i
ninmal ıolamaz.Bununlaber
aber
,bu

49
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

enerji
lerde t opl u değil,dar madağı nı k hâlde bul unur lar.Fakat
onları
nbudağı nıkl
ığıile,ev velcebahs ettiğimi zi pti
daîv asattaki
amor fmaddel erin dağınıklığıar ası
ndamuaz z am f ar klarv ardır.
Evvelkil
erş ekil
siz,basit,har eket leriç oki ptidaîv eat alet ey akı n,
kabamaddel erdi.Bunlariseç okmudi lhareket l
i,büny el erika-r ı
şık,
zengin madde kombi nez onl arından müt eş ekkilüs tün de-ğer l
i
enerji
lerhâlindebul unankudr etlivedeğer limaddel er dir.Bunl ar ı
n
bulunduğumuhi teyarısüpt ilmuhi tder i
z.Buy ar ıs üp- t ilvas at;
hem hi drojen at omu al tındaki amor f v as attan, hem de
i
lk hidrojen atoml arı
nınt eş kilet t
iğias tr onomi k nebül öz l
erden
dahaç oky üksekv ey epy enibi râlemi nbas amağı nıt eşkileden
yüksekener j
il
erdenmüt eşekki lbi rnev inebül öz dürkidüny anın
üstündebul unanböy l
ebi ry ar ısüptilvasatınt eş ekkülü;düny a-nı n,
diğert âbir
lehi droj
enâl emi ni ny avaşy av aşüs tâl emekay ı-ş ını
i
fadeeder .
Buy üksekv edağı nıkener ji
ler,oy ar ıs üptilâlemi n,y ânihi d-
rojenâl emiüs tünebül özününeni ptidaîv ebas itat oml arı
nıt eş -
kiletmekt edi
rler.İş
tebuy arısüpt i
lvas at ı
ni l
kat omlarınındai n-
kişaf
larıilekendi l
eri
ndeni ntiş
aret mey ebaş layan,dahay üksek
vedağı nı
kener jil
er;ar tı
kbi rar ayat opl anıp,bi rr uhakâi nat ı
n
sonunakadarhi zmetedebi l
ecekbi rv arlı
khâl i
negi r
mekkabi l
i
-
yetv ei mkânları
naul aşmı şl
ardır.Keza,onl ar
laber aberos af haya
kadart ekâmület mişol anr uhlarda- daimaas l
ît esirl
er i
ny ardı
-
mıi l
e-buy üksek,f akatdağı nıkener ji
leribi rar ayat opl ayarak
onlardanbi rvarl
ıkmey danaget i
rebil
ec ekkudr eteer i
şmi şler
di r.
Budur um hâs ı
lolunca,budağı nıkenerj
il
erdenkendisi
nebir
beden kurmak l i
yakat
ine ermiş birruhun da,ruhanîplândan
akseden tes
irl
erinimuht evi
,as l
îtesi
rl
erbu dağınıkv eyüksek
enerj
il
eri
nortasınainer
ler.Orada,ev
velcei
zahetmişolduğu-

muzi drakîbi rnoktaet r

afı
ndabuener j
i
leribirarayat oplayarak
onlar
danbi rt opl
ulukmey danaget i
ri
rl
er.As l
ît esi
rl
erde,os af-
hayakadart ekâmül ünüy apmışol anr uhlar
aai ttesirl
erdev ar-
dır
.But esi
rl
ert eşekküledenv ar
lığa,yânienerjitoplul
uğunaas l
î
tesi
rt araf
ındanaks etti
ri
li
rv ebağl anı
r.Böy l
ecev arl
ıkdedi ğimiz
oener jitopluluğukâi natı
ns onunakadaror uhunbüt ündav ra-
nış
ları
namâkesol makv eodav ranışl
arı
nc evapları
nıt ekrarona
i
adeet meküz erehizmet esokul
muşv ekâinatt
ar uhunbirt i
ms a-li
,
50
 BEDRİRUHSELMAN

v
âsı
tas
ıhâl
inegi
rmi
şbul
unur
.
Böy lei lk hi dr oj
en kademes inden i ti
baren i nkişafedi pv ar l
ık
kademes i
negel diğianda,as lîtes i
ri
n maddel ereai tol an es asî
tesirkıs mı ,y er i
nit âlit es irl
eret erkeder .Veüni te’ni n dev aml ı
kont rol
üne t âbit utul arak büy ük organi z
as yonl ariç indekiv azi-
feli
lerden v ey a onl arın kul l
andıklarıç eşi
tlikademel erdekiv ar-
l
ıklardan gel en bu t âlit es i
rl
er l
ev arlı
k,kâi nat ıns onuna kadar
tekâmül ünedev am eder .But âlitesirl
erinbaş lamas ıylav ar
lık-lar ın
i
mt ihanl arı
,epr övleri
,t ec rübeleriv emüş ahedel er
idebaş -l
amı ş
olur.Vev arlı
kl ary epy eni ,dahahı zlıbirt ekâmüls i
s temi - ne
sokulmuşbul unur l
ar .Bus afhadani tibarenmaddel er ;bi r
erv ar l
ık
hâlinde,t âbibul undukl arır uhlarınhâki miy etlerivet âlit esirl
er in
yardımlar ıal tındaor uhl arınherhâlv edur uml arına tâbiv e
tercüman ol arak v e onl arı kâinatta i fadelendi rer ek i nki şaf
edec eklerdir.
Böy l
ecemey danagel en birv arlı
k;hi zmetet ti
ğir uhun t ekâ-
mülünemüt eall
ikbütündavranış l
arınıas l
îprens i
binışı
ğıal tı
n- da
okadarmükemmelol ar
akif
adel endirirkiar t
ıkona,kâi nattaruhun
kendisiimişgi bidebakı l
abi
li
r.Bununi çindirkikendisin-dendaha
aşağıdadiğermaddel er
inâtı
lveamor fay akınhâlleri
-neni sbet l
e
ruhuni f
adel eri
nitaşıyanakti
fdur umunabakar ak,bu v arl
ığac anlı
sıf
atıizafeedi lmişti
rkibudaev velces öylediğimiz gibi,nisbîbir
i
fadedenbaş kabi rşeydeğildi
r .Zirabur adac an- lıdenilen
varl
ıkhaddi z atı
nda,ât ı
lgörüneni lkhi drojenat omu maddes i
nin
i
nkişafet mi şy üksek kademel erinden baş ka birş ey deği l
dir.
Sadec eonun;kâi nattabirruhui fadeedebi lecekkadari mkânl arı
i
nkişafet mişol maktav ebus ayededekendi simuay -yenbi rruhun
hizmetinet ahsisedilmişbul
unmakt adır.
Hul âsainsanların henüzt anımadı klarıhi drojen atomunun i lk
çekirdek,nüv ehâl ihidrojen âlemi mizi,yânias tronomi kv âsıt
a-
l
arımı zl
amüş ahedeedebi l
diğimizgüneşs is t
eml eri
nin,nebül öz -
l
erinv ebütünas tr
onomi kc isimleri
nanamaddes initeş ki
leder .
Nihay et kendili
ğinden ( Unut ulmasın ki madde kendi li
ğinden
hiçbirener j
ineş redemez .Büt ünbunl aras lîkay naklardangel en
tesir
leret âbidi
r.)birtakı
m ener ji
lerneş retmey e baş l
ar.Bur ada
şunugenet ekrars öyley
elim kibi zhi drojenat omuder kenas lâ
kimy ada bili
nen ( H) at omunu kas tetmiy oruz .Dedi ğimiz gi bi
bu( H)at omubi zim bahs et
tiğimizat omdanç oki l
eribiri nkiş
af
51
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

safhası
ndadı
rv eondanbambaş kabi
rşeydir.Ancakins anl
aril
k
atomahi dr
ojendedikl
erii
çinbizdeonat âbiolar
akâl emimizi
n
i
lkat omunahidroj
endedik.Yoksabuhaki
kat enhidr
ojenat omu
değil
dir.
İştehi droj enat omunun,düny adabel i
rlibirt ez ahürgös terme-
yenbuy üks ekener j
il
erinden,hi drojenâl emi ninbi rkademeüs -
tündekiy arıs üpt ilvas atdoğar .O v as attainki şafınadev am eden
hidrojenin bu y üks ek hâlv eş eki l
ler i,neş rettikleridaha üs tün
ener j
il
erlear tıkmaddel er dekit at bi
kats eviyelerininüs tüneç ıkıp
yüks ekener j
iler ibi rar ay at oplamakl iyakatineer işmi şbul unan
ruhlarabi r
ert ekâmülmat eryaliol ur.Ruhl ar- y ukar ıdas öyledi-
ğimi zy olda-bu ener ji
lerden kendi lerine,kâi nats onuna kadar
hizmetedec ekbi r
erv ar l
ıkkur arlar .
*
* *
Böy lecei l
kt eş ekkület mi şolanv arlık,idrakbakı mı ndanhe- nüz
pekbas itv ei pt i
daîdur umdadı r.Buv arlı
ktamev cutol ananc ak
mekani kbi ri ns iyak;hi dr ojenâl emi ndeonungeç irec eğiebedi yet
kadaruz un bi ri nki şafmüddet iboy unc aç ok y av aşol a- r ak
i
lerleyecekv et edr i
cens ez gi
- i
ns i
y aklar a,geneuz unz amans onr a
sezgilerev eböy l
ec ear alar ı
ndabüy ükz amanmes afeleri il
e
ayrıl
ans ezgi- i
dr aklerev ei ptidaîi drakl ereinkı l
âpedec ektir.Anc ak
i
ns an mer hal es i
ne gel diği z aman i draklerin y avaş y av aş
geni şl
emes iv eş ümul lenmey ebaş lamas ımümkünol ur .

*
* *
İl
kmekani ki nsi
y aklarl
ayaş amay abaş layanvarlı
k,artı
kbi rruhun
hizmetindedi r.Or uhunbüt üni htiyaçl
arı
na,büt ündav -ranı ş
larına
cevapv erec ekv eonunkâi nattakimaddel erarası
nda t ahakkuk
etmes iger eken i c aplar
ına v âsıta olacaktı
r.Bu andan i ti
bar en
başlamış olduğu t ekâmüls afhasına gör e,hidrojen âle-mi nin
henüzv arl
ıks af
has ı
nagi r
memi şkabaat omlarıveonl ar ı
nkaba
kombi nezonl arıaras ı
ndaakt i
fol ar
akt atbikat
laryapmaki hti
yac ını
duyacakt ı
r.Fakatbur adakit atbikat,ruhunev velc
eo kabaat oml ar
i
çinde geç irdiği mekani k v e ot omat i
k hay atlar
ın- ki nden

52
 BEDRİRUHSELMAN

bambaş kadı r
.Oz amanonl arahâki m ol amı y or ,sadec e bi rat oma
bağl ıv ees irhâlde,oat omunmuay y
enhar eket l
eri
nei ş ti
rakedi yor
ve pas ifbi ri nt ibak dev res igeç i
riyor du.Şi mdii s
e hi z met i
nde
bul unanv arlı
ğıv âs ıtasıyl
aat oml ar ı
nenbas itindeni t
ibar eni nkişaf
kademel eri boy unc a ç eş i
tli el emanl ar ından ku- r ulmuş
kombi nez onlarına v e kompoz i
s yonlar ı
na t edr i
cen hâki m ol mak
üzer eakt ifbi rt at bikatdev resinebaş lamı şbul unmakt a- dı r
.
Bunun i çin onl ar ıt oplamak,dağı tmak v e onl ardan y enit e-
şekkül lermey danaget i
rmek,bedenl erkur mak,bedenl eriidar e
etmekgi bif aaliyet lerdebul unmaks uret iylet ekâmül ünedev am
edec ekv ebuâl emdekii leriyedoğr uol anhaz ı
rlıkl
ar ı
nıdaböy -
l
ec et amaml amı şol acaktır.Büt ünbui şleriy apmas ındabundan
sonr aona,v arlıkdedi ğimizi ştebus üpt ilener jitopl uluğuv âs ı
ta
olac akt ı
r.Kâi nat tabundans onr ar uhunbüt ündur uml ar ı
nıt em-
siledenbuv arlık,onunbumaddel eri çindekii htiyaç l
arınıt emi n
etmek maks adıy lar uh tarafından kul l
anı lac aktır.Bu v arl
ıkv â-
sıtas ı
y lar uhl
ar ,hi dr oj
en âl emi nin kes i
fmaddekombi nezonl arı
,
kür eler inv edüny al ar ı
ni çi
ndekikabamaddel er iüzer i
ndeç eşit- l i
formas y onlarv et r ans formas yonl armey danaget i
rerekonl a- r ı
faaliy et es okac akt ır.Zi rar uhun doğr udan doğr uya bu kaba
maddel erehükmet mes imümkündeği ldir.Bus ebepl e,i lkteş ek-
küleden v arlı
kr uht a beliren y enii ht i
y aç l
arkar şısı
nda hemen
muhi tindekien i pt i
daîmaddel er den i s tifade et mey eç al
ışac ak
veonl ardan ev v elâbas itmür ekkepl er ikur ar akbumür ekkepl er
üzer indekihâki mi yet inintatbikat ı
nabaş lay ac akt ı
r.
Bütünbui ş ler-hery erde,herz amanol duğugi bi -r uhlaray ar-
dımcıol any üks ekt es i
rleri
ny olgös termes i
ylev eı şıkt utmas ıyla
vukubul makt adı r
.İştev arlı
ğınböy leilkkul l
anabileceğimad- de
kombi nezonlar ı,nebatbedenl erinin ev velâ en bas i
tv ei ptidaî
hüceyreleriol acaktır.Buv arl
ıkl aronl ardankendi lerinebi rerbe-
denkur acakl
arv eanc akobas itbedenl eriyl
e,y ânii pt i
daînebat
hüceyreleriyl
e di ğerkabamaddel erev e kababedenl ereç eşitl
i
tarz
da- il
kz amanl ardadai mai ns iyakları
yla-t esir
lery aparaky a-
şamay abaş l
ay acaklardır.İştebunai ns anlarenkar nasy onder ler.
Bu hüc ey rel
er ikul l
anan v ar
lıklarhenüz i draksiz ol duklar ından
bunlarınbubedenl eni ştarzlar
ınabi rnev ienkar nasyondeni l
ebi -lir
.
Bunlarlanebatbedenl erininherç eş i
thüc eyreleri
ndel üz um- lu
enkarnas yonlar ıtamaml adıktan s onr a,büt ün bi rnebat ıi dar e

53
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

edebil
ecekdur umagel mişol anv ar
lık,artıkbasittenyüksekne-
batl
arakadarmüs t
akilolarak ay rıay r
ınebat l
ardadaenkar ne
olmayabaş l
ayacaktı
r .Bundans onr av arl
ık,baş l
ıbaşınamüs taki
l
birbedeniidareedebi l
ecekdur umagel ec ekv eoandani ti
baren
deonuni çi
nt oplu,mâş erîbirhay atı
ni l
kkademel erikurul
muş
olac
aktır
.Buna,i l
erideizahedec eğimizor gani
zasyons i
stemleri
-
nehazırl
ığı
neni pti
daîkıpır
danışlarıderiz.
Var lı
k,bi tkiler i
ns ay ısız nev il
erinde gi tt
ikç et ekâmület mek
suret i
yles ons uzbedenl enmel ergeç iregeç i
re- çokuz unbi rz a-
mans onra-bus afhay ıdabi ti
recekv ebi rüs ts afhanı n,y ânihay -
vanl ı
ks afhasınınt atbikat ınıgör mek üz ere kendi sine mahs us
olan bi ry arıs üpt ilâlemei nt i
kaledec ek,or adadabi rmüddet
yaş adıktans onr at edr i
c en,hay vanv ei ns anv ücutlarınınhüc ey-
relerinde bedenl enme kademel erinii kmalet mek i çin,en bas i
t
birhay vanor gani zmas ınıni pt i
daîhüc ey rel
er i
ndeenkar neol a-c ak
vey ukar ıdoğr u bedenl enmel erine dev am edec ektir.Ni hay et
yüks ekhüc eyrel ere,y ânihay vanlar ı
ns i
nirs istemi nit eş ki
leden
hüc ey r
elerei nt i
kaledec ek,bu dev rey ide i kmaledi pl üzuml u
mel ekelerikaz andı ktan s onr amüs takilhay van bedenl er i
nehâ-
kim ol makdur umunagi rec ekv een i ptidaîhay van bedenl er i
ni
i
dar eet mey ebaş l
ay acakt ır.İ ştebundans onr adadüny amı z
dav e
diğerpl ânet l
erdebi rs ürübedenl enmel erdahageç irdikt ens onr a
i
ns anbedeni ni i
dar eedebi lec ekbirv arlıkhâl i
negel i
pdüny ada
i
ns anbedenl erinikul l
anmay abaş l
ay ac akt ı
r.İns anlı
kâl emi nin en
i
pt idaîs af
halar ındani tibar eni l
eridei zahedec eğimi zz engi n bi r
tekâmüldev r
es ii çi
ndedüny adakis onhaz ırlı
klar ı
nıdai kmalet mi ş
bulunac akt ı
r.
Demekkii lkvarlı
khâl i
nden,yânii
lkbedenlenmehâll
eri
nden bir
i
nsan s afhası
nagel inceyekadar ,i
nsanlar
ıni dr
aki
negör es on-
s
uz lukdemekol an ç okuz un birzaman süresi
ndebirt ekâmül
s
af hasıgeçir
il
mes il
âz ı
m gelmektedi
r.
*
* *
İ
y ibirif
adekudretitaşımay anenkar nasyonkelimesi
nindel
â-
l
etişudur:Var
lı
k,kendi
sines ahipolanruhahi zmetedebil
mekiçi
n,
dahadoğr usuruh;kendis
inehi zmetedenv arl
ıkvâsı
tas
ıyl
akaba
bir âlemin maddeler
ini kullanabilmek i çi
n, o âlemin mad-
deleri
ndenkendisi
nebirt esirv âsı
tası
,y ânikababirbedenyap-
54
 BEDRİRUHSELMAN

may av eonukul l
anmay amec bur dur.Fakato v arlı
khenüzt ek
başı
nakabamaddel erdenböy l
ebüy ükkombi nez onlarkur abile-
cekkudr et
t edeğildir.Onuni ç
in,r uhları
nt ekâmül leri
ndev azife-
l
iol an üs t
ün v arl
ıklarıny ar
dıml arıyl
ao,i hti
yacınagör e( kibu,
hakikatter uhuni htiyacıdemekt ir
)kendi si
nekabamaddel erden
birbeden kur acakv eonadev aml ıtesi
rl
ergönder meks uretiy-
l
ebağl anacaktır.İ
ştev arl
ık,ar tıkodüny adamâş er îtekâmül üne
başl
amı şolanr uhununi ht iy
açlarınaai t
,kabamaddel ervedi ğer
varl
ıklarar ası
ndakif aali
y etl
erini,kur duğu bu beden s ayesinde
yapabi l
ecektir
.Yâniv arl
ık,r uhun dav r
anışl
arınagör eo bedeni
i
dareedec ektir.Zatenobedenonuni dareedec eğiç aptakur ul-
muş tur.
Demekkibur adabi r
idiğer ivâsı
tası
y laruhahi zmetedenbi r
varl
ıkv ebi rbedenv ar
dır.Bunlardanbiri
s ievvelcebahsetti
ği- miz
mudi lbirmaddey apısınamâl ikolanv ekâi natboy unca r
uhu
takipedenv ar
lı
ktırkibu,r uhunkâi nattakis embolü,inikâ- s ı,
i
fades iolanç okinc ebirenerjil
ermudi l
esidir
.İkinci
siis
ebuv arl
ığı
n
ruhahi zmetedebi lmes iiçi
n,içindetatbikatl
argör mekz arureti
nde
bulunduğukabaâl emdekimaddel ervev arlı
klarl
a bi rtesir
leşme
vâsıt
as ıolarakkull
andı ğı,oâleminkes i
fmadde-

l
erindeny apıl
mı şkababi rbedendi r.Demekkir uhakâi natbo-
yuncar efakatedec ekv arlı
ğahi zmetet mekdur umundabul unan
beden;her hangikababi rkür ede,r uhun ihtiyacınagör eanc ak
muv akkatbi rt atbikatdev r
esimüddet izarfı
ndao v arlı
ğabağl ı
kal
ac akgeç i
cibirv âs ı
tadani barettir.Varl
ık;bul unduğuv asatt a,
hiz
metet t
iğiruhuni hti
yaç l
arı
nıy eri
neget i
rdi
ğianda- onuny eni
i
htiyaçları
nauy gun-di ğerbi rbedenikur maküz ereev vel
kibe-
deninit erkeder .Budageneüs tt esirl
eri
ny ardımı yl
aol ur.İşt e,
varl
ığınher hangibi rkür edei ki
nc ibi rbedenikur masınai nsan-
l
arenkar nasyonv eyadoğum der l
er ,obedenit er ketmes inede
dezenkar nasyonv ey aölüm adınıver i
rler.
*
* *
Demekkibi rgüneşs is
temininher
hangibirküresi
nde,okü-
reninşar
tları
na uygun birbeden içi
nde doğmuş olan var
lı
k,
tekâmüli
ht i
yacı
nagör eos i
steminmuhtel
ifkür
eler
indesayı
sız
bedenl
enme v e bedenden ayrı
lmaveti
rel
erigeç
irmek sur
eti
yle
55
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

maddeâl emi ni
ns onbasamağınaerişmişbul unurkibus onbas a-
makdas istemimizdeinsan,di
ğers i
stemlerdeonamuadi li
nkişaf
mer tebesindebul unanbedenlerdenbi r
idir.İşt
er uhlar,hidrojen
âl
emidedi ğimizbu safhada- maddenini lkinkiş
afs afhal
arı
nda
olduğugi bi -dağınıkmaddehâl l
eriiçi
ndepas i
folarak- mekanik
yürüy üş
lerledeğil-maddel erebağlı
,ot omat ikveyay arıidrakl
i
hâll
er degös t
erec
ekler
ic ehi
tv egayretl
erinegör etekâmüleder -
l
er .
*
* *
Mademkidüny amızı
nat omu,âl emi mizüstüy arıs üptilbi
râlemi n
ana maddes iol an yüks ek ener jil
eriç ı
karabilecek kadar i leri
i
nkişafl
arkay detmektedir,ohâl dedüny amızş imdi yeka- dar
zannedil
diğiveyadüş ünüldüğügi bi,geribirdüny aol may ı
pmaddî
i
nkişafı bakımından; s eyy arel
eriyle, güneşleriyle, kür ele-
riyle,
sis
temleri
y l
e v e nebülöz leriyl
e büt ün hidroj en âl emi nin en
münkeş i
fv eilerimaddet eş ekkülâtınas ahi
pkür elerindenbi risi-
dir
.Niteki
m,düny anı
ninki ş
af ı
y l
at ekâmülleri
par alel gi
denr uh-

l
ar ın kull
andıkl
arıins an bedenleride bu muaz zam astronomik
âlemi n en i
leriveen ç oki nkişafet mişv ar
lıkları
ndan biri
si
dir
.
Es asen il
eri
de bi l
direceğimiz gibi
,düny amızı
n büt ün i
mkânla-
rı
nıkul lanarakv eor adakit atbi
katlar
ınıbitir
er ekonut amamen
terkedenbi rv ar
lı
ğınay nız amandahi drojenâl eminidet erket-
mi şdurumagi r
mes ibubi l
ginincanlıdeli
li
niteşkileder.
*
* *
Âleml eribir
biriiçine gir
miş,birbi
ri
nden büyük ve merkez-
l
erimüş t
erek otuz-
kırk kürey
e benzet
erek kâi
nat
ın kabac
abi r
sembol ünüy apalı
m.Bunl arı
nenkabav eipti
daîol
anıenor tada
bulunan,enküç ükkür edirkibunaamor fi
lkmaddes af
hasıde-
miştik.

56
 BEDRİRUHSELMAN

Yukarıdakişema,bahs ett
iğimi zmer kezl
erimüş terekküre- l
erin
i
lküçt anesininmakt aı nıgös ter i
y or
.Bur ada(a)alanıil
kmaddeden
hidroj
enegel i
ncey ekadarr uhl arınmekani kt ekâmüls afhal
arına
tekabüleden,maddeni nilkinki şafs ahasınıgösteri
r kibus aha
oldukçakar anlı
ktı
r .( b)s ahas ı
,büt üngökc isi
mler i
y- l ebirl
ikte
hidroj
enâl emi miz
it eş ki
leder .( c )safhasıisehidrojenâlemimizin
üs t
ünde bul unan v e kademe kademe y ükselen son-s uzdi ğer
âlemleri
n,bi zi
m âlemi mi zenaz aran,ilkkademes idir kibunada
yarısüptilâlem diy or uz.Bundans onradi ğersafhalarbirbi
ri
nden
dahaz i
yadegeni şley er ekteval iedec ektir
.

*
* *
Böy l
ecev arlık;güneşs is t
emi ninbi rs ürüs eyyar es i
nde,os ey-
yarelerinş artlarınav edur uml arı
nauy gun,f akatdüny amı zdaki-l
ere
nazar anbas i
t,i ptidaîmaddemudi leleri
ndes ay ısı
zbeden- lenmeler
geç i
regeç ires istemi mi zinenmüt ekâmi lv ar lı
ğıol andüny adaki
i
ns anbedeni nikur makl iyakat i
neul aş ı
r.Veoandani ti
bar endaha
serbes tdur um v eş ekil
lerdekii nki şafv et ireler i
nebaş lar
.İ nsanlı
k
hâlindekiv arlığıni dr akiev v elkis afhadaki ler enaz aranç okar tmıştı
r.
İr
ade hür riyet i;idr akini sbet i
nde ç oğal mı ş-t ır
.Bu kudr etl
eriyl
e
müt enas ipol ar akdames uliyetinmânâs ınıy avaşy av aşs ezmey e
baş l
amı ştı
r .Büt ün bumel ekel erin ar tmas ıonas ev giv ev icdan
deni l
en y üks ek i nki şaf mekani zmal ar ı
nı n ş uur unu az ç ok
kazandı rmı ştı
r .Bus uretle,i ns anlarmes uliyets ezgiler i
ningi tti
kçe
kuv vetlenen bas kıl
ar ıal tında ot omat ikv ey ay arıi drakliolarak
i
ns anlıkmer tebes inini hay etlendi rmey eç a-lışırl
arv ebununi çi
n
57
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
nsanlı
khayat
ındayüzbi
nler
cegör
güv
etec
rübegeç
iri
rl
er,as
ırl
ar
boyuncay
aşarl
ar.
*
* *
Birinsan,düny adat ekbaş ınakal ır
sagör güv et ecrübes ahibi
olamaz.Gör güv et ecrübes ahibiol amay ı
nc adar uhunt ekâmü-
l
ünehi zmetedemez .İştebunokt ada,maddekâi nat ı
ndakiç eşitl
i
mâş er
îtekâmülpl ânlarını
nz aruretiaç ı
kolarakkendi sinigös t
e-r i
r.
Binaenal
ey hbedenl ivarlı
klarinkişafedebilmeki çin,bedendı ş ı
nda
bulunan diğerbedenl erl
ev emaddel erl
ekar şı
lı
klıalış-veri
şlerde
bulunmakz orundadı r
lar.Onlar ı
n bumünas ebetl
erin-den s ay ı
sız
hâdisekombi nezonumey danagel i
r .İ
şteözv arlı
ktanr uhaaks eden
buhâdi sekombi nez onunaai ti draklerbus afhada- kiv arl
ıkları
n
tekâmülünüt emineder .
Demekkir uh,maddei l
ei şt
irakeder.Şuurlu maddeyi,y âni
varl
ığıkurar.Varl
ık da kendir uhunun vey ardı
mc ıv ar
lı
kları
n
faal
iyet
ler
iyl
ekabamaddel erdenkendisi
neayrı
cabirbedeny a-par.
Vebubedenv âs
ıtas
ıyl
amaddel er et
esireder.Kull
andığı kaba
maddelerl
edekendiharici
ndekidiğerbedenler
etesiret-

meks ureti
yl
emâş er
îpl ânaadımınıatar
.Vehi dr
ojen âl
emi
nin
var
lı
ks afhası
ndakitekâmülü de bu andan i
ti
baren yür
ümeye
başl
ar.
Bumühi m bi lgi
ninhi ç bi
rnokt as ı
nınmüphem kal mamas ıi çin
biraziz ahattabulunac ağız.Mes el
â,sev gi
den,vicdandanf akir,ç ok
ger ibi rins anı
nt ekâmül üi çi
n;düal i
tepr ensi
biv edeğerf ark-
l
anmas ımekani zmas ıger eğincez ıtdeğerlerl
ekar ş ı
laşmas ı,s ev-
gi
- kin,adal et-z
ulüm,i yili
k-kötül
ük gi bimef huml arlay üzy üze
gelmes ivebus uretleot omat i
kol arakbirkıyasbi l
gis ikazanmas ı
vemuv azenes i
nibul abil
mes il
âzımdı r
.Bununi ç i
ndeonundi ğer
bedenl er l
emünas ebet egeç mes iicapeder .Biri nsan,el i
ndebu-
l
unanbi rkırbaçl
abi rkayapar çası
nıkırbaçl
asındur sun,bundanne
net i
ceal abilir
?Hi ç.Onuns evgivev i
cdanmel ekelerinii ş
lete- cek
hi
ç birz ıtdeğer i
,bukay apar çası
nıkırbaçl
amas ındanal aca- ğı
net i
celert emi n edemez .O,kar şısı
nda birbeden bul amay ı
nc a
etrafınaz ulüm vegadi ryapamaz ,bunuy apamay ıncadadüal i
- t e
prens ibiv e değer f arklanmas ımekani z
mas ına gör el üz uml u

58
 BEDRİRUHSELMAN

hâdis elerihus ule get irec ek z ıtdeğer l

er ikaz anamazv e bunun
netices indedemuht açol duğu maddei nki ş
af larınakav uş amaz ,
tekâmüledemez .Bunamukabi l,eğeroi ns anbi rç ocuğukamç ı-
l
ars ai şlerdeği ş i
r .O ç oc uğunv eyaet raf ındaki ler i
nbukamç ıne-
ti
ces indegös terec ekler iç eşit
lir eaks i
y onl ar,zıtuns urlarhâl inde
karşısınadi kil
irv eonuhemenbi rkı yasbi l
gi si
negöt ürür.Böy l
e-c e,
birbi
r init aki pedeny üz lerc e,binler cehâdi seninbi rbiriüz er i- ne
eklenmes i
y lekı yasbi lgilerininbi r
ikmes i,ondaenbas ithâl i
y -l e,
biri y i
lik-köt ülük mef humunun doğmas ına s ebebi yet v erirv e
vicdandaböy lec et opl anmay av ec anl anmay abaş lar.Büt ünbu
i
ş l
ernet ices i
nde hus ul e gel ec ek hâdi sel eridr ak kanal ı
y l
ar uha
aksederv et ekâmül ünet i
c el
endi ri
r .Bundans onr ar uht ay eniv e
dahai l
er iiht i
yaç larbel irir.Buy eniiht iyaç larkarş ıs ı
ndakal an r uh;
bedeni nin,et raf ıylay apac ağıdahageni şs ahadakit emas lar -
dan,
dahamânâl ıreaks i
yonl arbekl emey ebaş lar.Onunbuy enii htiyac ı
dageneev velkindeol duğu gi bider halbedeneaks eder ve
bedendenc evabıal ınır,y ânir uhahi zmetedenv ar l
ıkhemenbedeni
vâsıtas ıyl
aet raf ı
ndakikabamaddel erev ebedenl eret es ireder ek
ruhunbuy enii ht iyaçlar ıkar şı
sındal üzuml uhâdi s elerin
mey danagel mes ines ebepol ur .İy il
iky apar ,köt ülüky apar ,hı r-
sızl
ıky apar ,adam öl dür ür,f edakâr l
ıky aparv ebunl arın,et raf-t an
gelec ekkar şı
lıklarını,r eaks iy
onl arınıgör ür .Büt ünbunl arbi -r er
hâdis e ol ur .Ve bu hâdi selerin herbi r iniidr ak kanal ıy l
ar uha
akset tirerekt ekâmül ünü t emin eder .Bu s uret le,düny anıns on
i
nki şafmer hales i
nev ar mışol ani ns anv arlı
ğıni hay et,dahai ler i
safhal arageç meküz er edüny adant amamı y l
aay r ı
lır.
*
* *
Maddenin inkiş
aflar
ını
n v e ruhlar
ın t
ekâmülleri
ne hiz
met
edebi
lmeleri
nin ancak tesi
rl
erl
e mümkün ol abi
leceği
nibelir
t-
mişti
k.Şimdi,t
esi
rlerüzer
indedelüzumukadardur
makv ebi
l- gi
vermeklâzı
m gelmektedir
.
Tesi
rlermev z
uunagi r
er ken işet ekrarruh-maddemünas ebe-
ti
ndenbahs etmeklebaşl
ayac ağı
z .Ruhları
ntekâmülihti
yaçl
arı bi
r
i
captır
,maddeni nbui ht
iyacac ev apv er
mekdur umugene bi
r
i
captır
.Fakatr uhl
armaddey e ne doğr udan doğruya birşey
gönderebil
ir
ler
,nedeondan bi rş eyalabil
ir
ler
.Eğeri şburada
dursaydıtekâmülgayesininz arur et
iolanmaddekâi natı
nınhik-
59
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

met-iv ücuduor t
adakal mazdı.Hâlbukitekâmüliçinruh- madde
münas ebetini
ngerçekleşmes i
,yüksekicapl
argereğincezarurî
-di r
.
İş
te bu i capl
ar;hem kâi natüs t
ür uhl
ara,hem de kâi nat l
ara
doğrudan doğr uya hâkim v eş âmilolan,mahi y
et i
nibil
medi ği-
mizas lîprensibi
n;kâi natiçindemaddît esi
rl
erhâl i
ndekit eza-
hürl
eri
y l
ey eri
negetiri
li
r.
İ
capları
n maddelerde gerçekleşmesi,düali
te pr ensi
biv e de-
ğer farkl
anmasıt ekni
ğii let esi
rler
inf onksi
y onları
nıy apması
demekt i
r.Şuhâl
de,birkâinatmuammas ıolar
akdüny adaşim-diye
kadarçöz ül
ememişbur uh-maddemünas ebeti
nemüt eall
iktesi
rl
er
hakkı
ndal üzumuderecesindebilgi
ninveri
lmesilâzım gelmektedi
r.
Kâi
natc evheri
nin namüt enahis ay ıveş eki
ldekihar eketi
m-
kânl
arı
nı-ruhlar
ınt ekâmülihtiyaçl
arınagör e-kull
ananv emad-de
kâi
natını
nbütünt ez ahürat
ınıgeneay nıgayeil
emey danage-ti
ren
tesi
rl
er,f
onksiyonlarınıy
apmaks uretiyler
uhlarâleminin

t
ekâmülihti
yaçl
arı
nıyeri
negetir
mişol url
ar.Yânir uhl
arı
ntekâ-
mül
üiçinl
üzumluolanmaddedekiherhareket,herdeğiş
mev eher
i
nki
şafancakbutesi
rl
erl
eteminedil
ir
.
*
* *
As lîpr ens ipdedi ğimi z,r uhl arı
nv ekâi natlarınüs tündev eher
i
kisinedehâki m ol anbüy ükhaki kathakkı ndaf azlabi rş eys öy-
l
ey emey iz.Zi r
abu,bi zi
m büt ünbi lgileri
mi zi
n,hat t
âs ezgi l
erimi-
zindı şı
ndakal ır.As lîpr ens i
p,kudr etiyleruhl arı
nbüt ünt ekâmül
i
htiy açlarınıkâi natc ev her l
erine v e kâi natc evher lerinin de bu
i
htiy açlarkar şısı
nda gös terec eklerir eaksi
y onlar ıt ekr arr uhlara
akset tir
ir.Bukudr et,r uhl arıni htiyaç larıkarş ıs
ındav üc udaget i
-
ri
lmi şol ankâi natc ev herlerini,kâinati çindekis ayıs ı
zv âs ıtalarlav e
yollarlahi z metes okar.İ şt ebuy üks ekkudr et,kâi nat t aeni nc e
cevher lerhâl i
ndeol ant esirlerlet ecel l
ieder .Böy lece;büy üki cap-
l
arıt aşıyanbut esirl
er,kâi natınbüt ünündenenküç ükz erresine
kadarhert arafınanüf uzeder lerv ef onks i
yonl ar ı
nıy apar lar.Bu
fonks i
yonl aragör emaddec ev heriş eki l
lenir
,inki şafeder ,t opla-nır,
dağı l
ır,f ormas yonlar, def ormas yonl ar v e t rans for mas yonlar
geç iri
rv ebus uretl
ekâi natbüt ünüv ec üzül erir uhlar ıni htiyaç-
l
arınagör es evkv eidar eol unur .Budabi tt
abîkâi nati çindekial tv e

60
 BEDRİRUHSELMAN

üs
t,ç
eşi
tl
imekani
zmal
arl
avev
azi
fepr
ens
ipl
eri
yl
eyür
ütül
ür.
*
* *
Ruhlakâinatar as ı
ndakiy olukur anbut esirl
erdörtgr uptagö-
rünür.Bunları
ni kis
idoğr udandoğr uy akâinatdı şı
ndangel en as l
î
tesi
rl
erdir.Yânias lîprens i
ptengel ent esi
rlerdir
.Diğeri ki
s i bu
aslîtesir
lerin maddel er
de v ev arl
ıklarda bâz ımuamel el
erden
geçti
kten s onradeği ş meleri
nden hâs ı
lol an tâlitesi
rlerdir.Asl
î
kaynaktangel enkudr etl
erin;anc akkâi nati çi
ndey ürüyenkı s
ım-
l
arınıtesirhâl i
ndeanl ayabil
iri
z.Kâi natdı şındakalanlarınmahi -
yetiveduruml arıkâinatsakinlerii
ç i
nmeç huldür.
Asl
îtesi
rl
eri
n bi
ri
ncikı
smındaki
ler
,ruhl
arı
ni hti
yaçl
arı
nıkâi
-
nataveonl
arı
nkâi
natt
akir
eaksi
yonl
arı
nıdat
ekrarruhl
araak-

s
ett
irenkudr
etl
erintez
ahür
ler
idi
r.Bunl
arendi
rektol
arakgel
en,
r
uhl
araai
ttesi
rl
erdi
r.
İ
kincikı
sımdakil
eri
sekâi
nattaf
erdîvemâşerîtekâmülleri
nicap
v
ez aruret
indenolankabamaddeninfor
mas yon,deformas-yonve
t
ransformasyonlar
ıiç
inasl
îpr
ensi
ptenkâinat
agi r
ent e-
sirl
erdi
r.
Ruhl ara ai
tol arak kâinata gel
en ve biri
nc ikısı
mda gör ül
en
tesirl
er- gene as l
îkay naktan gelmekle beraber -ruhl
arı
n dav-
ranışl
ar ı
nınv ei ht i
yaçl
arını
n bi r
er if
adesidir.Kâinatl
ar uhları
birbir
ineaks etti
rmekv ebus uretl
etekâmül üt emi
n etmeki çi
n
aslîpr ensi
pten gönder il
mi şbu kudretl
er,r uhlaratahsi
sedi l
en
varlı
kları
nv e bedenl er
inin muay y
en yapıv e mekanizmaları
na
i
ş t
irakeder l
er.
But esirl
erkâinat taniç er
igi r
inceüni t
ededi ği
mizkâi natıns on
tekâmülhudut ları
ndakiv arlı
klar vei capl
ar birli
ğine gel ir
ler.
Ay ar
lanmışol arakor adan,v âsılolacakl
arıvasatt
akibi rbedene
yönelir
ler.But es i
rlerdoğr udan doğr uy
at ekâmüllei l
gil
iol duk-
l
arından,y ânir uhlarlav arl
ıklararasındakiirt
ibatısağladıkl
ar ı
n-
danbunl aratekâmüldeğer l
erideder i
z.
Ruhl
arı
nt ekâmülicaplar
ınıyer
inegetirmek,kabamaddeler
iv e
kâi
natteşekküll
eri
nilüzumluformlarasokmaki çi
nasl
îpren-s
ipten
çı
kankudretleregel
ince,bunlardagenekâi nat
ındış
ındanünite’
ye
i
nerekoradanâl emleri,kürel
eri
,v ar
lı
klarıvemaddelerifer
dîv e
61
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

mâşerîtekâmüli c
aplar
ına gör
e hazır
lamak vey ür
ütmek üz
ere
yüksektesir
lerhâli
ndekâinatı
n bütün cüz
üler
inev ebüt
ü-nüne
tevz
ivet aksim ol
unurl
arkibunlaradaes asîtes
irl
ervey
aes as
î
değerl
erderi
z .
Bunlarher hangibi rmaddev as atında,ov asatı
ncüzül
eri
nibir
noktaetrafındat oplayarakbi
rç ekirdekkur makv eonunetraf
ına
diğercüzüleriç ekipmaddet eşekkül l
erinimey danagetir
meks u-
reti
yl
e maddel erin,c i
siml
eri
n,kür el eri
n,manz umel
eri
n,nebü-
l
öz l
eri
nv eâleml erinvücudagel
mes i
nis ağlar
lar.
Üçünc
ü derecedekitesi
rl
er,aslîprensi
binicapl
arıdahi
li
nde
kâi
natdış
ındangeleni
lkanatesi
rl
ergibidoğr
udandoğruyadı
-

şarıdan gel mey ip kâinati çindekimuay yen s afhalar da bul unan

bedenl er,y âniv arlı
klart arafı
ndanbedenhar icinenakl olunant e-
sirl
erdir.Es asındageneas l
îkay naklardangel mi şol anbut es i
rl
er,
herhangibi rbedent arafı
ndankul lanıl
dıktans onr aas ıldeğer i
ni
kaybedi pbi rhay lifar kl
aşmı şv eas l
ınanaz arankal itesidüş müş
olarakbedendı şınaaks et
mi şl
erdir.Bur adakidüş ükkal i
tet âbiri
-
niküç üms ememekl âz ım gelir
.Zi raas l
îpr ens ibinhi çbiric abının
tezahür ünde küç üklük,büy üklük di ye birş eyy okt ur.Bur adaki
düşükkal i
tet âbi r
ini
ndel âl
etett i
ğimânâ,y ürüy ec eğiv asatlara v e
hedef l
er egör e,tesirl
er i
nay arlanmışol mas ıi capl arınıifadeeder .
Bas i
tbi rmaddekombi nezonunay üks ektesiringönder i
l-
mes icaiz
olmaz .Kez a,ç okmudi lmaddekombi nezonlar ı
nadahaf ift esir
ler
fayda v er mez . Büt ün bunl ar,i capları
n y ür üttüğü t eknik
mekani z mal arla ayarlamı ştı
r.İ nsanların bi rbirlerine y ap- tıkl
arı
tesirl
erar as ı
nda bu üç üncü der ecedekit es i
rlerin mi s
alle-r i
ni
görmekkol aydı r
.
Dördüncüder ecedekit es
irlerisemi ktarcakabalaşmışdeğer -
l
erdir.Bunl
ares asîtesir
leri
nbi rmaddekombi nezonundakul la-
nıl
dıktansonrat amamendeği şmişolarakdepoedi l
env elüz u-
mundaot omat i
kf aal
iyetl
erdekul lanı
lankabat esir
lerdi
r.Mes elâ
birmaddîs i
stem dahili
ndev ey abirbedeni ç
indeot omat i
kfaal i
-
yetl
erinyapı
lmas ı
,budepot es
irl
erinkullanı
lmas ısuret
iyl
eol ur.
Evvelcebil
dir
diğimizmaddel eri
n many etikalanlarıbut esir
lerin
şümulüdahil
inegirer.
*

62
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Yukarıdangel enes as îbirtesi
rin,maddeni nt am or t
asındabir
mihrakt eş ki
leder ekmaddec üzülerinietrafı
nat oplamaks ure-
t
iyle madde t eşekkülâtınımey dana get ir
diğinive o maddede
muht el
ift ransformas yonlar
a uğradı ktan sonra kali
tesidüşmüş
vebaş kalaşmışol arakmaddedent ekrardışarıneşredil
mey ebaş-
l
adığınıvebunadaomaddeni nmany etikal
anıdenildi
ğiniev-v
elce
söyl
emi ştik.
Kez
a,maddel
eri
nv ebedenl
eri
n bi
rbir
ler
inetesi
retmel
eride
bumanyet
ikal
anl
arı
nınbi
rbi
ri
yl
etemaslar
ıneti
cesi
ndey
apmış

olduklarıalı
şveri
şl
ers ayesindemümkünol urdemi şt
ik.Mes elâ bir
(a)v arl
ığı,(b)maddes inin bünyesi
nde bâz ıdeğişmelerv ete-
zahürlereldeet meki sti
yorsakendit esirl
eri
niihti
vaedenman-
yeti
kal anınıomaddeni nmany eti
kal anıyl
atemaset ti
ri
r.Mad-
deninmany etikalanındanbüny esi
neint i
kaledenbut esirler;(
a)
varl
ığıtarafı
ndant âyinedilmişderece,i
s ti
kamet,şekilv
edoz la-ra
göremat l
upol anhar eketler
invenet i
celeri
nomaddeüz erin- de
vukuagel mes i
nes ebepol url
ar.
Kezabirmany eti
zmacının,i
nsanımanyet
izeetmesiv eonunfiz
ik,
fi
zyol
oji
kv epsikoloj
ikdur umlar
ındabâz
ıtadil
âtıyapabil
-mes ide
geneay nıyol
dan ol ur.Yânikendibedeninin many eti
kalanıyl
a
süj
esini
nmany et i
kalanınıtemasageti
rmeks ur
eti
y l
e onat esi
r
eder.
Bunun gi bi,bi rs piritizma c elses i
nde i nsanl
ar ı
n ekt oplaz ma
dedikleri mat eryal
izasy on hâdi seleri de bedens iz v arl
ıkların
many et i
kalanl arı
nınmedy omunmany etikalanıyl
at emas l
a- r
ı
neticesinde, gönder diklerit esi
rlerin, bu al andan medy omun
bedeni nei ntikaleder ekor adai stenilen tarzl
ardamaddîdeği ş-
meler ,dağı l
mal ar,topl anmal arhus uleget i
ri
lmeks uretiyl
ev uku
bulur.Genef izi
kmedy oml arı
n eş yalarat esir
leri
,f ert
lerar asın-
dagör ülent elepatil
er,s empat i
ler,ant i
pati
ler,transmi syonlarv e
di
ğermaddîhâdi selerhep bu mekani zmayla olur.Yânibüt ün
bunlar,many etikalanlarüz eri
ney apılant esirl
erl
e,oal anlarınbağl ı
bulundukl arı madde kombi nez onlar ı
nda ç eş i
tli t rans for-
mas yonlarınmey danaget i
ril
mes isuret i
yleolur.
Böy
lec
ebi
ryer
dez
elz
eleni
nvukuu,bi
ryanar
dağ i
ndi
faı
,bi
r

63
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

tuf
anınz uhur
ugi bibüyüktabiathâdi
sel
eri
ninmey danagetir
il
-
mesini
n de gene arzın manyeti
k al
anı
na vazi
fel
il
ert ar
afı
ndan
gönderi
lentesi
rl
erlet
eminedil
diği
ndenevvel
cebahsetmişti
k.
Bütünbus aydığımızt esir
ler
denbaş kadahakabaol anv ebu
tesi
rl
erletâl
iderec edei l
gil
eribulunanbi r
takı
m basittesi
rl
er,ba-
sitdeğerl
erdev ardır
.Mes elâbirbedendehus ulegelenkimy evî
reaksi
yonl
ar,has talar
av er
il
eni l
aç l
argi bites
irl
erkibi ratomun,
hattâbirmol ekülün bi r
im düalitel
erindekideğerf ar
klanmaları-
nanisbetl
edahidahaç okkabaol duklarıiç
inbunlar
akabay ük-l er
veyakabadeğer l
erdi yoruz.
*
* *
Maddel ert es ir
leş ir
ken,bi rbedenden v ey a madde kombi ne-
zonundandi ğerbedenev ey amaddekombi nezonunat esirlerge-
çerken bi rtakı m deği şmel ere uğr amakt a,y ukar ılardan aş ağı l
ar a
i
ndi kç e bas itleş mekt e,y ukar ılaraç ıktıkç a da mudi lleşmekt edir.
Bununs ebebiş udur :Bi rmaddeüni tes indenal tmaddeüni tesine
geç erkent es irlerinmuht ev asıol andeğer ler inbi rkı s mıüs tüni -
tedekul lanıl
dı ğıi çin,ot esiri lkgel i
şindekihâl inenaz ar ankı s-men
sil
iner ekv edeğer l
er ininbâz ı
larınıkay beder ekaş ağıdakiüni tey e
i
nerv ebuhâlal tt akiüni tey ikuv v et l
ibi rt esirinz ar arı
n- dan
otomat ikmankor umuşol urkibudakâi nat takiv arlıkların v e
maddel er i
ns elâmet ii çinkur ulmuşs üz geçmekani z mal arın-dan
biri
s i
nit eşkileder .Bumekani zmal armaddel eri çinl üz um- ludur .
Bunl ar ın kı y met ini bel i
r tmek i ç i
n düny ay ı mi sal ol arak
gös ter ec eğiz.Düny amı zagüneş ten,ay dan,y ıldızlardan,di ğer gök
cisi
ml erindenv es ey yar el
er denmi l
y arlarker emi lyarlar cadi rektv e
endi rektt es i
rgel irv e bi rt es i
rlerş ebekes ibüt ün dün- y ayı
kuc akl ar.Düny adakiv arlı
klarv emaddel er i
nherz er r
es i- neay rı
ayrıgel eny üzbi nl erc et es i
r i
nhes apedi l
mes iylebüt ündüny ay a
i
nen t es i
rlerin mec muunun hi ç birr akamas ığmay ac akmi kt arını
tahmi net mekmümkündür .İ ştebugel ent esirlerar a-sındahi ç
şüphes i
zdüny ay ıbüy ükz ar arlaras okabi l
ec ekol anlar ıdav ardır.
Fakatç oky ukar ıl
ar dan gel en büy ükt esirkay nakl ar ı- naai t
tanz i
m mekani zmal arından mâada,t âlit es irl
eri çi
n dün- y a
etrafındakur ulmuşbâz ısüz geçmekani zmal ar ıdav ardı rkibunl ar,
bu kudr etlit es irl
er is üzer ek onl ar ınz ararlarından dün- y ayı
korur lar. Bu s üz geç mekani zmal arının hedef i
, düny anın
64
 BEDRİRUHSELMAN

kaldır
amay acağıkadarkuv vetl
iol antesir
lerey olvermemekt i
r.Bu
çeşitl
imekani z
mal ars ayes i
nde o t esi
rleri
n bi rkısmıdüny aya
uğramadangeç ergiderler.Diğerbi rs üzgeçmekani zmas ıdagü-
neş t
engel ent esir
leri
nat mos ferdekur muşol duğukor uyucubi r
mekani z
madır.Bu,dı şarıdangel env eyaar zdas unîol araky ara-
tı
lan f azl
ar adyoaktiv
itelergi bi,düny ayıbüy ük zararlara uğra-
tabil
ec ekbâz ıradyasyonlarıvet esi
rl
erit âdilederv ez ararsızbir
hâles okar.Buöy l
ebirş ekil
dei şlerkigüneş tenv eyaşuradan,

buradan gel en vibras yonlara-düny ayaz ararlıolmadıklarımüd-

detçe-dokunmaz lar.Fakatbu v ibrasyonları
n doz l
arımuay yen
hadler iaşarakdüny ayımut az
arrı
redebi l
ecekbi rhâl egel di
kler
i
andani ti
barenat mos f
erdekibumekani zmaot omatikol ar
akç a-
l
ışmay abaş larveo z arar l
ıvebel kideöl dürücür adyasyonlar
ı
zararsızhâleget i
rincey ekadarç alışı
r,onların dozl
arınınor mal
seviyey eindiri
ncef aal
iyetinidurdur ur.Mes elâböy lebi rmeka-
niz
maat mos fer
deol mas aydıdüny adahus uleget i
ri
lenr adyoak-
ti
vitelerbirç
oköl üml eres ebepolabilir
di.
Bunev isüzgeçmekanizmalar
ıil
edi ğer
lerihemenhemenher
ci
sim,hermaddei çinmevcuttur.İ
ştetesi
rleri
naşağı
lar
ainer
ken
değerl
eri
nin azal
masıda aş ağı
dakil
eri
ns elâmetiiç
in bi
rnevi
süzgeçmekanizmasıol
ur.
Altmaddedenüs tmaddeyeç ı
karkendetesirl
eri
nmudi l
leş
-mes i
şundan ilerigeli
r:Aşağı
dan gelen tes
irl
ery ukarı
yaç ı
kar- ken
oranın büny esiicabıolar
ak,daha geni ş birt esi
rl
er alanı
yl
a
karşı
laşı
rl
ar .Oradakites
irl
erl
es empatiz
eol arakonlardandeğer
almaks ur eti
yl
ekendibüny eler
inigenişl
eti
rlerveböy lecedaha
mudilleş
mi şbirhâlegi
rer
ler.
Şu hâlde birt esi
raş ağıl
ar ai ndi
kç e heruğr adı
ğımer halede
değerleri
ndenbi rkısmınıbır akabı r
akaz ayı
fl
ay arakinerv ekay -
bolur.Yukar ıçıkarken dehermer haleden y enideğer leralarak
çoğalaç oğalay ükseli
r.Buhâlhem t esi
r l
eri
nmaddel erarası
nda
yürürken y apt
ıklarıfonks i
yonl ar
ınınz arurîbi rnet i
cesidi
r,hem
de aş ağı
laraindi kçe uğradıklarımer haleler
de kendi ler
ine sem-
patiz
anbi rervasatbulmal arı
nai mkânkaz andır
ıcıbiricaptır
.
Eğerbu süzgeçl
erv e bu mekani
zmal
arolmasaydıtekâmül
i
caplar
ınagör
elüzumludeğiş
meler
iyapmakiç
invar
lı
kv emad-de

65
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kombi nezonları
na inen tesi
rl
erl
e o maddel er aras
ında ç eş
itl
i
kaynaşmaz lı
klarol
urvebut esi
rl
erfaydavereceğiy
erdeç oğuker e
zar
ar l
ıolabil
irdi
.Bütünbut es
irayar
lanmamekani z
maları da
gene,y ükseki c
aplar
ıtaş
ıyanüs t
ünt es
irl
eri
nkont r
oll
erialt
ın-da
bulunmakt adır.
*
* *
Tesir
ler,kâi natdı şıhakikatleri
n maddey einikâs et miş du-
rumları
dı r.Maddeni n gösterdiğir eaks iyonlar
ıda kâi natdı şı
na
aksetti
rengenebut esi
rl
erdir.Tes i
rlerbi rmaddey it ahri
ket tik-
tens onraomaddeni nhareketleri
yledi ğermaddel erinv eodi ğer
maddel erin har eketl
eri
ylededahadi ğermaddel eri
n har eketle-
ri
nimuc i
p ol mak s ureti
yl
e müs el
s elt esi
rl
erz incir
inimey dana
getir
irl
erkibudabi rnev iotomat izmaol ur
.Kâinat t
aböy leot o-
mat i
zmal arlay ürütül
enbi rs ürüi şv ar dır.Fakatböy lemüs elsel
otomat ikf aal
iyetlerdegeneanc aky ukar ı
dangel env azi
fel
iv ar-
l
ıklar
ınt esirl
eri
ni nkontrol
lerialt
ındac ereyaneder .
Şimdi ye kadarana hat ları
yla bahs et ti
ğimi zt esir
ler,s onsuz
varyet eleriyle ç eşi
tli madde kombi nez onları hâlinde, madde
büny eler i
negi rer l
ervemaddel erar asındakis ayısı
zal ı
şveri
ş l
e- r i
temi neder ler.Büt ünbut esirl
er,kâinat ıbaş tanbaş av ehiçbirinsan
i
draki ni n kav ray amay acağıkar ışı
k bi rş ebeke hâl i
nde s a-rar
lar.
Bunl arın herz er r
esineas lîpr ensibiny üks eki caplarıhâ- kimdir.
Bütün bu t esirlers ayısızv aryeteleri
ne r ağmen,i lâhîni -zamın
büyükahengii ç i
ndekâi natıneni nc emaddel er i
ndet ecellietmiş
birt ekkudr ethâl i
ndef onks i
yonlarınıy aparlar.Kâinat ı
n il
k
zerresindenbüt ününev ar ı
nc ayakadari nsanlar ı
nmaddî ,ma- nevî,
cis
manî ,ruhanîdi yev as ıfl
andı rmışol duklar ıherş ey,an- c ak
yüks ek pr ens i
pl eri
ni caplar ı
nıt aş ıy
an bu t esi
rleri
n ni zam v e
tert
ipler idahi linde y ürüy ebili
r.Bu nokt ay ıbüt ün tefer r
uatıyl
a
sezebi lenleri çinkâi nattat esirl
erdenaz adehi çbirakışv eol uşun
mümkünol amay acağınıidraket mekkabi lolur.
*
* *
Tesi
rl
eri
n akı
şıhakkında bu umumîbi l
giy
iv erdi
kten s onr
a
onlar
ınkâi
natcüzül
eri
arası
ndavâkiolanfonksi
yonlanmaları
n-dan,
bu fonksi
yonl
anmalar
ıntahakkuku yoll
arı
ndan veni hayet asıl
hedefl
eri
ndehusulegeti
rdi
kler
inetic
eleri
ndendebahs et- mek
66
 BEDRİRUHSELMAN

l
âzım geli
yor. Zi
ra kâi
natta mâş er
ît ekâmül hay atı
nın esas
bünyesi
niteşki
leden organi
zasyon si
stemleri
nin dahai y
is ezi
-
l
ebil
mes ii
çinbumev zuunbi l
gisi
ndebirazdahai lerigitmeli
yiz
.
Tesi
rl
eşmemekanizmasıy
la,organi
zasyonsist
emleribirbi
ri
nita-

mamlamakt adı
rl
ar.Binaenal
eyhtes
irl
erimüc er
retol
arak deği
l,
or
ganizasyonsist
emleri
ylevebus
ist
emlerikur
anmekanizma-l
arl
a
bi
rl
ikt
ei z
ahet meklâzı
m geli
r.
*
* *
Kâinatbaş tanbaş abi rorganizasyondur.Fakatbu büy ükor -
ganizasyon içinde bi r or
ganlık-organizat
örl
ük dur umu ilet e-
barüzeden or ganizasyon şekil
leri
,kâinatın anc
akmuay yen bir
safhası
ndanbaş l
ayıpmuay yenbi rs afhası
nakadardev am eder.
Bunları
n üs tv eal tl
arı
ndakior ganlaşmadur umları
,insan i
draki
dış
ındakal an y üksekpr ensipl
erin niz
am v et er
t i
pler
ineaitka-
nunv ekaidel
erdahi l
indev ukubul ur.Bununl aberaberbunların
hiçbi
risibüyükkâi natorgani
z as
y onunundı ş
ındadeğildi
r.
İnsanl arınsez ebil
ec eklerikıs ı
ml ardakikâi nator ganiz as yon- l arı
organ- or ganizatör münas ebet lerii çinde c er eyan eder . Bir
organiz as y
on,kendi sinden bi rüs tol an or gani zasyonun or ga-
nizatörlüğü al tı
ndaç alışı
r.Bur adaor gani zatörmev kiindebul u-
nanüs tor gani zasyonal tor gani zasyonaı ş ı
kt ut ar.Buı ş ıkdaona
genebi rüs tor gani zas yondangel mişti
r .Buhâlt âüni t e’yekadar
uzanır.Böy l
ece,üni t e’den büt ün kâinat at ut ulan bi rpr ojektör,
hiyerarşikol arakv azifepl ânını nenal tkademel erinekadars ıra-
l
anmı şv azifeorgani zas yonlarınıy ukarı
danaş ağı yadoğr ukat e-der.
Bus ıradaheror ganizas yonbi rüs tündeki ndenal dığıış ıkl
a,kendi
vazif
eler inigör ürkenbi ralttakior gani zasy onundav az i- fe
görümündekii ht i
yaç ları
na gör eoı şığıal ttakior gani z asyona
gönder ir.Üni te’dengel endi rektifl
erlebüt ünv az i
fepl ânını ns af-
ha v e kademel eri
ndekior gani zasyonlar ,kendi lerine düş en v a-
zi
felerikendiş ümul l
er idahi linde v ey ukar ı
dan gel en di r ekt
ifin
ı
şığıaltındai faeder l
er .
*
* *
Yüks
ekpr
ens
ipl
eri
nçi
zmi
şol
duğu t
ekâmüly
olunda,heror
-

67
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ganiz
manı nmuayyenbi
rtakımv azif
eler
ivar
dır.Oorganiz
ma- nı n
bütün elemanl
arı el el
ev erip -kendi kudret vel i
yakatl
eri
derecel
eri
negöre-buvazif
eleri
y apmaklamükell
efti
rl
er.Hiçbi
r

organı nv ey aor ganizat ör ünkendi s inedüş env azifey it er kv ei h-

malet memes il âz ı
mdı r
.Fakathi droj enâl emi ninhenüzi l
ks af ha-
l
arındakir uhlar ı
ngör güv et ec rübel er ibuhaki kat leriv ez ar ur et-
l
er iidrakedebi lmel eri
ney etec ekkadari ler l
emi şdeği ldir.Hat tâ az
çoki nkişafet mi şol anlar ındabi lebudur um ç oknoks andı r. Bi r
kâinatmes uli
y etininmuht elifder ec eler dekipay ı
nıt aş ıyanv az ife
i
dr akine,bu s afhadaki ler henüz v ar mı ş bul unmamakt a- dır l
ar.
Onuni çin,buv arl
ıklarahenüzi dar emekani zmas ındakiv az i
f eler
tevdi edi lemez . Bi naenal eyh bunl ar büy ük v az ife or ga-
nizas yonl arınadahi ldeği ldirl
er .Buanc ak,t ekâmül ün dahai l
eri
safhal arındabul unan v az ifepl ânlar ındakiv ar l
ıklaraai tbi ri ş tir
.
Bununl aber aber ,dahaal ttakibui dr aks iz,hat t ây ar ıi dr akliv ar-
l
ıklarınt ekâmül l
erine y ar dım et mek v az i
f es i
y le mükel lefkı lın-
mışüs tünv arlıklar,onl arınv az i
f epl ânı nahaz ırlı
klar ıi ç i
nhi ss e-
l
er i
nedüş enz arurîi şler iy apabi lmel eriney ar dım eder ler .Bunun
i
ç i
n onl arar as ı
nda i ler ikior gani zas y on t eş kilâtına haz ırlanmak
üzer eç eş itlitopl uluklar ,gr uplaş mal arol ur .Vev azifel il
ery er i
ne
gör e,azç okot omat i
kv ey aazç oki drakl iol ar akhaz ı
rlıki şler i
nebu
grupl arıv et opl antıl
ar ıs ev k eder ler .Bunl ar ,i nki şafedi pi d-
rakler i
nigeni şlet ti
kç ehar eket lerindeoni sbet tear tans er bes tlik-
l
erkaz anmay abaş l
arlar .Vebu s ıradakendi l
er i
ney av aşy av aş
büy ükor gani zas yons ist eml erinins ez giler iver ili
r.
İşte,nas ılkaba bi rmadde;v arlı
ks afhası
na giri
p or ada bi r
müddett ekâmüleder ekbi rnebatbedeni nikur may abaş ladığı
andani ti
bareni nsiyakları
ylabirt oplul
uğagi rmeks uretiyl
ey eni
birinki
ş afdev r
es i
nebaş l
ıy
orsaov arlı
k,çokuz unbirtekâmü- l ü
neticesi
ndev ev azi
feanl ayı
şıtekemmület t i
ğinisbet
tev azi- f e
mükel l
ef i
yetler
iniöy l
ecei drak et meye baş l
amı şve mes uli
y et
duygus unukaz anmay olunagir mi
şbul unur.Budabüy ükv azi
- f e
plânını
nor ganizasyonları
nagi dengeni şyoll
arınıonas ezdir
-mey e
başlar.
*
* *
Bi
razev
vel
,bi
rtopl
uluki
çi
ndekiot
omat
ikv
azi
fel
erden bah-
68
 BEDRİRUHSELMAN

s
ett
ik.Şi
mdi
buot
omat
ikf
aal
iy
etl
eri
niz
ahıüz
eri
ndedur
acağı
z.

Çar şı
dan gel irken el inizdekipaket ler iev i
ni zet aş ı
tmak i çin bi r
küfec iyev er i
r siniz.Küf ec ionl ar ıev inizekadarni çi
nt aş ır?Si ze
yardım et meki çinmi ?Hay ır.Onunböy l
ebi rkay gı sıy oktur .O bu
i
ş isadec e,s izdenal ac ağıbeşonkur uş ukopar maki ç i
ny apar .İş te
bu,s izin ona ot omat i
k ol ar ak y apt ırdığı nız bi ri ş ti
r.Ot oma-
ti
z manı nç eş itlikar akt erleriar as ındabi rt anes idei ştebumi s al-
deol duğugi bi ,bi risiniakl ıer medi ğibi rmaks atuğr undaal dat ı
cı
vey aoy alay ıcıbi rt akı mt av i
zler ley ürüt mekol ur .Bunagör e,bi r
i
ns anı not omat i
kol arakt ekâmüly ol unday ür ümes idemek,v ar -
mas ılâz ım gel en hedef ebi ler ekv ei stey er ekgi tmekkudr et ini
gös teremey enoi ns anı nnef sani yet ler i
negör eönüney ac az ibe-
l
ioy unc aklars erer ek v ey a kor kut uc u,s indi ricipoz isyonl arç ı
-
karar akonun mat lup y olday ür ümes init emi n et mekdemekt ir
.
Büy ükgay eler i
nt ahakkukunamât ufol an bu i şlerböy lebi rt a-
kım ot omat iz mal ar labaş l
ar .Bu ot omat izmanı ni l
ky ür üy üş ler i
-
nihaz ı
rlayanhi ssîv enef sanîdüş ünc elerv ear z ulardamüs petv ey a
menf îfonks i
y onlar ıy l
a,buot omat iz manı nkuv v et l
ibi rerel emanı
olurlar.İ dr akl ergeni ş l
edi kçev ey apı lacak i şler ini llet v e
net i
celer ihakkı ndakiözbi l
gilerar t tı
kç anet i
c elery av aşy av aşdaha
i
y igör ülürv ear adakic az ibeliv ey akor kunçot omat izmav âs ıtaları
birerbi rerf onks iyonl arınıkay bet mey e baş l
ar lar.Ar tık annes i
çoc uğunun baş ı
nı y ıkay abilmes ii çin, ona ş eker v adet mek
l
üz umunuhi s set mez .Oz amani ns andoğr udandoğr uy ahede-f ini
dahai yigör er ekohedef eul aş manı ni draki nes ahi pol may a v e
l
üz umunai nanmay abaş l
amı ş ,v az ifepl ânı nadoğr uy ür üy ü- şün
sezgi l
erinikaz anmı şbul unur .Es as enar zkür es ininkudr et - l ibi r
tekâmülv âsıtas ı,mükemmelhaz ırlay ıcıbi rmekt epol uş u da
bundan i l
er igel mekt edi r.Zi rav az ife bi lgis i
ne doğr uş uurv e
i
dr akleriz or lay anpr ogr aml ıv et ert i
pl ihâdi sel erlekur ul muşbü-
yükbi rot omat izmanı n- i
ns anl ar ıs ev kedi c i-hert ürlümat er y ali
,
say ı
sızhi sv enef s ani yetuns ur lar ıdüny amekt ebi ndemev c ut tur.
Vedüny ahay atıüz erindekiv az ifel il
erdebuv az ifelerini,ins an- l ar
aras ı
ndabumat er yal l
er ikul l
anar aky apmakt adı rlar.Demek ki
düny a;nebat lar ıhay vanv ehay v anl ar ıins ans af has ı
naç eş it- l i
otomat izmal ar l
a haz ırl
adı ğıgi bi ,i ns anlar ıda v az ife bi lgis iv e
organi zas yons i
s teml eris ezgis i
nehaz ı
r l
ay ı
c ıç okz engi nv ary e-

69
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

telerle doludur .İ mtihanlar ,epr öv l

er,müş ahedel er,t ecrübel er
,
acıv eyat atlıbüt ün hismudi leleri
,di nlerinv âzet mişol dukl ar
ı
cennet ,cehennem,ahr etmüey yi
deler ininç eş it
ligör ünüş leri…
Büt ün bunl ar,kâi nattay apmakl a mükel lefol duklarıbüy ük v e
âlemş ümuli şler i
n,v azi
feler i
ni drak v eş uuruna i ns anlarıha-
zırlamakgay esinemât uftur .İnsanların;düny aolay l
arınıni l
li- y et
prens i
bi muv ac ehesindeki haki kî kı ymet leri
y l
e, o kı ymet l
er
kar şı
s ı
nda kendidur um v e dav ranışlarınıöğr enmel er i
ni,ken-
dileriniona gör e ayar l
amal arınıv e böy l
ecev azife bilgisine v e
organi zasyon di sipl
inine kendi leri
nihaz ırl
ayabi l
mel erinis ağla-
makdüny ahay atını
nes asf onks i
yonl arındanbi ri
s i
dir.Anc akbu
fonks i
yonun net icel
endi rdiğihedef eul aşmı ş,kâi nattay apac ağı
i
ş l
er i
nmükel l
efiy eti
nibeni ms emi şol anlar dırkidüny ai l
eal âka-
l
ar ınıkesebili
rler.
*
* *
Çok geni şbi rkâi natmekani zmas ınınt ekni ky ollar
ınıgös te-
ren or gani zas yonları
nf aali
yet ihakkı nda ş i
mdi li
k kı sa bi rbilgi
vereceği z
.Kâi natlarav eruhlar ahâki m as lîprens i
bi nicaplar ı- na
göre y apılmakt a ol an namüt enahi i ş l
er v ar dır. Maddel erin
teşekküller i
nde,t esir
leri
nmaddel erev ev ar l
ıklarat evziat
ında v e
but evz i
atıny erliyerincekul lanı lmas ındav arlıklarınmuht e- l i
f
i
nkişaf s af hal arı
nınv et ekâmül lerinins ev kv ei dares i
nde v e
kontrollerinde,onl arınt ekâmül lerinehi zmetedenkabamadde-
l
erinç eşitlisay ısı
zt ezahürlerininhus ul eget iril
işlerinde,hul â- s a
kâi
nat ın büt ün mekani z
mal arında y apıl
ac ak s ayısızi ş l
er v e
hiz
met l
ermev c
ut t
urkibunl arın herbi rii ht i
s askabi liyetl
eri
ne
görev arlı
kl arın,ifasıyl
amükel lefol dukl arıbi reri dar ivazi
f edir. Bu
mükel l
ef i
y etler- aslîprens ibiny üks ek i caplar ına gör e- v arl
ık-
l
arınl iyakatder eceleri
ylemüt enas i
p ol araky apılırv eonagör e
varl
ıkl
arv az i
felendi ri
l
irvev az i
f elenir.
Vazifeduygusunaveidraki
nev ar
mışvarlı
klar
ınl i
yakatleri
- ne
göre,v azi
fe plânl
arı
nda birbi
ri
nden derecev ev az i
fe durumu
i
tibarı
ylaf ar
klıgrupl
aşmalar,kadrol
aşmalarv e or ganizas
yonlar
teşekküleder.Bunl
arbir
biri
ninnâzı
mı,murakıbı,yardımc ı
sıhâ-

l
inde,as
lîprens
ipl
eri
nisti
hdafet t
iğimüşt
erekgayeyeyönelmiş
olar
akünit
e’y
ekadaryay
ıl
ırl
ar.Bunlar
ıny
apacakl
arıi
şl
erar
asın-da
70
 BEDRİRUHSELMAN

yüksekicapl
aragörevarl
ıkl
arıntekâmüll
eri
nehiz
metet mek,onl
ar
i
çin maddî v asatl
ar hazı
rlamak, henüz otomati
k kademede
bulunanl
arayardı
m etmekgibisayısı
zfaal
iy
etl
ervar
dır
.
Or gani z asy onl arbüt ünbuv azi
felerinibi razev velaç ıkladı-ğı mı z
gibi,üni t e’den ç ı
kıp or gani zatörl
ük- or gani z as yon ni z a- mı
i
ç i
ndeaş ağı laradoğr uy ay ı
landi rekt i
fleregör ei faeder ler . Şu
hâlde,v az i
f e pl ânına dahi lol muş v ar lı
kl arıns ayısızy oll
ar da
i
ht isaslaşmal ar ı
,v az ifeliyakat l
eri
nikaz anmal ar ıv ebunl arın ne-
ti
c esiol ar akdaç eş i
t l
iv az i
feleret rafındat opl anmal ar ı,gr upl aş-
mal ar ı
,or ganl aş mal ar ıves istemleş mel er ias lîpr ensibindi rekt if
-
l
er i,müey yidel eriv ei capl arıdahi li
nde,onunı şığıal tındav ukua
gelmekt edi r.İ ştebüt ünbut eş kil
ât,r uhl arınt ekâmül ler iiç i
nş aş-
madan y ür üy en kâi natın,üni te’y
e bağl ımuaz z am i dar e meka-
nizmas ı
nı nt ekni kc ephes init eşkileder .Bi tt abîböy l
ey üks ekbi r
mekani zmadav az if
eal maki çint am i dr akev ar mı şol mak,i ns an
üst üs ev i
y ey egel mi şbul unmakl âz ımdı r.Es asenv azifepl ânıda
anc akhi dr ojens afhas ı
nınbi tiri
li
şindens onr abaş l
ar.Vaz i
f eor -
gani zasyonl arıhakkı nda ş i
mdi li
kl üzumu kadarbi rf ikirv ere-
bil
meki ç in,muaz zam kâi nator gani zas yonu i ç indekâi nat ın bir
zerres i
ninz er res inden dahaküç ük ol an düny amı zaai tf aaliyet
mekani zmal arından bi r
isini,bu s ahada v az i
fel iol an bi r gr up
i
dar ec i
s i
ndenal dığımı zbilgiileizahet meki stiyor uz .Aş ağı da- ki
satırlardüny ai şler ini zamı nda ç alı
şan t ekni ki dare gr ubunun
i
dar ec i
s i
,v az ifelibi rpl ânt araf ı
ndan- yüks ekkay nakl arınt ens i
bii l
e
-düny amı zai lkdef av eri
lmi şbubahs eai ty üks ekbi rbi l
gi yii htiva
etmekt edi r.
“Kâinati çi
ndeki ,kâi nat ıi dare eden pr ensi
pleri
nz aruretv e
i
capl arıolanmaddîhâdi s eler;kâinattakit ekâmülünmal z emes i
-ni ,
müş ahedes i
nit emi nedenuns urlardır.Tür l
üt ekâmüli htiyaç-l arı
i
çin,enağı rmaddehâl indenenhaf ifmaddehâl i
nekadarna-
müt enahit rans formas yonl ar,def or mas yonlarv ef or mas yonl ar
olur.Bu maddîdeği şikliklerkâi natın umumîi dares i
y lev az i
feli
varl
ıklarındi rektifv ekudr etl
erikanal ıylav emuay yens ahal arda
vazifelenmi şvarlıklar
ınf aaliyetv eişçil
iğiileneticel
enir.Kâi na-
tı
nt eknikmuht evasını
nuns urlarıolandai mîdeği şmel er ,vaz i
feli
birçokv arlı
ğınes eri
dir.Fakatbuv azifeli
lerisevkedenv arlıklar
gitt
ikç ey ükselereküni t
e’ dekiumumîmes uli
yetv ekuvv et l
ere r aci
olurlar. Şimdi al dığım bi r direktif
le, muay yen deği ş meler in
71
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

vukuunaâmilol
an,onl
arıhaz
ırl
ayanv
arl
ı
klar
ınnas
ılç
alı
ştı
kla-r
ını
anlat
acağı
m.
“Yüks ekpr ens i
pl erini c abıol ar akv ukuuy akı nbi rdeği şme- ni n,
olmas ıl âzım gel eni ndi rekt if ibi zegel ir.Zat enkâi nat ınt ekâ- mül
edenherbi rv ar lığıi çin,onl ar ıni ht i
y açv ef onks iy onl ar ı
nıkont r ol
vet es bi tedendi ğerv az i
f eligr uplar ,buv arlıklar ınl i
y a- katv e
i
ht i
y aç larıder ec es iniv eonl arhakkı nday apı lmas ılâz ım gel enibi z e
bil
di ri
r ler.Yâniy üks ekpr ens ipler epar alelol ar akdi -r ektifv er en
yüks ek v arlı
kl ar dan baş ka, bi z e f aal i
y et lerimi z hak- kında
müt emmi m mal ûmatv er endi ğerbaş kav az i
f eligr upl ar da
vardı r.Bi r mi s alv erey im:Düny a hay at ınıy aş ay an bi ri ns an
tasav vuredi ni z.Onun t ekâmül üi ç i
n muay y en bi rdeği ş i
kliğe,
muay y enmal zemey eiht i
y ac ıv ardı r.Bunay al iyakatkes betmi ş-t ir
vey abuonuni mt ihanl ar ı
nı n,t eş evv üşünün,v elhâs ılfonks i
- yoner
hus us i
y et l
erini nbi ri cabı dı r.Bui cabıöl çüpbi ç en,der e- celendi ren,
zamanı nıv e mahi yetinit ây in eden gr up bi rbaş kagr upt ur .O
grubun bi zey ar dımı ;mev zubahi si ns an i ç i
n hus ul e gel ec ek
hâdi seni n ev s af ı
nı ,mi ktar c a değer ini,z amanı nıv elhâs ılbi z im
yapmakl a mükel lefol duğumuzbüt ün t ef err uat ınıhaz ır- l ay ı
p
vermes idir.Mes el âoi ns anı nhas taol mas ıic apedi y or sahas talığın
nev i,ağı rlıkv ey a haf ifli
k der eces i,uz unl uğu,kı salığı
,t edav i
i
mkânl ar ıbiz ebi ldiril
ir.Dahat ef erruat agi rey i
m:Buhas -talıkt a
ağırlaş tırı
c ısebepl erol mas ıger eki yor saoki ms eni n,i m-kânıazbi r
yeres ev ki,tedav iedec ekdokt or unt eş his tey anı lmas ıgi bihus us l
ar
daeks iks i
zol ar akv er ili
r.Ar tıkobi rt ekki ş ininbudur umundaki
tekâmülmal zemes iiçin- icapeder se-bi rkaçv ar - l ıkç alışac ak,
biri
s ibüny ey ihaz ı
r l
ay ac ak,büny edekimi kropl ar ınf aal iyetinit emi n
edec ek,bi rdi ğer idokt or unf ikrîdur umunuomuay yenandai c ap
ettiğigi bit es iral tındabul undur ac akt ır.Bu t ekni kf aaliyetler i
n
sahal ar ıdapekç okbr anş laraay rıl
ır.Bun- l ar ınar as ı
ndanmühi m
birkaç ınıs ay ac ağı m.Mes elâ,i ns anl arınhâl et ir uhi y elerinimuay y en
form kal ıplarınabağl amak,mev z i
î,
i
ç t
imaîf orml ar ıkur makv es on bi rmi salv er ey im,medy oml arı
i
dar eet mek… Bunl argi biç oğal tı
labi l
ec ek,mahi yetv eehemmi -
yetleribi rbirindenf ar klıpekç okf aal i
y etbr anş l
ar ıv ar dır.Bunl a-
rı
nherbi rikendikadr os udahi li
ndekendit ekni kl erii leç alışırlar.
Bumuay yenf aal iyetkadr ol arınınherbi rini nt ekni ğibi rbiri
nden
farklıdır .Mes el â,t abi at tav âkiol an f iz i
kdeği ş iklikler iyapmakl a

72
 BEDRİRUHSELMAN

mükell
efolan gr
up,medy oml arıidareedemey eceğigibi,med-
yomlar
ıidareedengr updai çti
maîhâdi s
elerikurangr ubunv a-
zi
fes
iniif
aedemez .Zatenç alı
şmaz eminler
ini
nf arklıoluşu,bü-
t
ünbugr uplar
ınçal
ış
mat eknikl
erini
nf ar
klıoluşunuicapet t
iri
r.
“Bu t ekni kv az i
feligr uplarmuay yen v azi
feler iy apar ken bi r
-
çoki mkânl ardani stifadeeder l
er .Bui mkânl armahi y eti t
ibar ı
y-
l
aç okdeği ş i
kt ir.Buar adas iz
et ekni kt âbirlerv ermeki mkânı -
nıbul amay ac ağı m.Çünkü kul lanılan bu kuv v etv ei mkânl ar ı
n
keli
mel erl
ei fadev et av si
fedi lmes igüçv ei mkâns ı
zdır.Anc ak,
onlar ıy akınbi rmânâda,enmünas ipş ekildei f
adeedebi lecek ol an
tâbirler ikul lanmakl ai kt i
f aedi yor um.Kul lanıl
ankuv v et- l
er
elekt romany etikkuv v etler,mekani kkuv vetler,bi rçokkuv -vet l
er i
n
muhas s al
as ıol an bi yolojik kuv vetlerv e koz mi k kuv vet-lerdir.
Bunl ar ıistihs alet meki çinf ez aimkânl arından,bedeni nit er ket miş
serbes tv ar l
ıklar ı
n ener jil
er i
nden,üs tâl eml erdekiv ar-lı
klardan
i
nt i
ş aredenener j
il
er den,i nsanl arınkuv vet l
erinden,bedenl il
er i
n
kuv vet lerinden( tabiîonl arbunubi lmez ler)kibubedenl i
lerdüny a
i
ç i
ndepekç okt ur:ins anl ar,hay vanl ar,nebat -l
ar …gi bi.İştebüt ün
bui mkânv ekay naklar dani sti
hs aledi lenener ji
lerbi z i
m ener ji
mi zi
takv i
y eeder ek( altı
mı zdaki)v azifeli
- l er i
ndes evkedi li
ş l
erii l
e
muay y ennet icelerihus uleget ir
irler. Bi rc ismi nmuv azenes inin
boz ulmas ı,mes el âr üzgâri s t
ikame-t i
nini dar eedi lmes i( çünkü
rüzgâr lar ı
nmuay yenbi ri stikamet es ev kedi lmes iyl
ebâz ızaman
muay y enbi ry er dekopac akol an bi rt ay f
unun,muay yenki şil
er i
n
tekâmül üi çinz aruret iv ardır) kez amev z i
ibirz elzelede,z elzele
i
ç i
nl âz ım gel enmuv az enedeği şikl
iğininhus uleget ir
ilmes i…İ şte
bütün bunl ari ç i
nl âzım gel en ş artların hus ule get iri
lmes ibu
saydı ğım kay nakl ardan i n-tişareden ener j
il
erlev eo ener jil
er i
n
muay y en v e münas ip değerv et arzlardav az i
f eli
lerit arafından
kullanı lmas ıy l
av ukubul ur .
”

*
* *
İ
ns anlı
ks af
hası
nın,y ânihidrojen atomu dev resi
nin üstünde
başl
ay an vazi
fe organi
z as
yonları
na v arl
ıklar bi
rdenbir
es okul
-
mazlar.Bunun iç i
n uzun haz ır
lıkl
ardan s onrav azi
fe plânını
n
i
caplarınauygunbiridr
aks evi
yesineulaşmı şolmakgerekir.Bu da

73
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dediğimi zgibianc ak,hi drojenâl eminineni ptidaîkademe- lerinden

enüs tkademel erinekadargeç ecekuz un,hem deç okuz unbi r
hazırl
ıkdev r
esindens onr aol ur.İl
kv arlıkhâl i
ndeneny üks ekbi r
i
ns an v arlı
ğıhâl ine gel i
nc ey e kadar i drakin böy le birv azife
l
iyakatinikaz anabi lmes ii çin geç iri
lmes il âzım gel en saf a-hatı
evvelce bel i
rtmi şti
k.Bu s af halar
ın baş ı
nda or ganizasyon s is-
teminineni ptidaîy ürüyüşünebaş l
angı çol maküz erenebat l
arda
otomat ik-mekani ki nsiyaklar l
a birnev it opl ul
uk hay atıbaş l
ar.
Bu t oplulukl
arv arlıkl
arın hay atıil
er ledikçe daha ş ümullenirv e
mânâs ınıgenişletir.Hay vanl ardabut opl ulukdahaz iyadeteba-r üz
eder.Henüzbi rc emi y
ethay atıbaşlamamı şol maklaber aber ,ona
doğr ui lk haz ı
r l
ıklarıi fade eden ol dukç a mânâl ıt opluluklar
hay v
anlarar ası
ndamev cuttur .Meselâkar ıncaların,arıl
arı
n,t op-l u
hâldey aşayanbâz ıhay vanlar ı
not omat iktopl uluklar
ıbunami saldir
.
Bunl ari nsan hay atındakimâş erîpl ânlara namz etol an v ar-
l
ıkların t ertipli haz ırlanışl
arı
dır. Bi ttabî bunl ar ı bi rbirleri
ne
bağlay an üs tt esirl
erv ebağl arv ardı r.Bunl ardabu s ahal ar
da
çal
ışan v az i
feliv arlı
klardan gelmekt edir.Böy lece,kı şl
ıkz ahire-
l
erinibi rikti
rmek i ç i
n kar ıncat opl uluklarıt eşkilât l
andır ı
lı
r,ar ı
topluluklar ıkez a.Baz an y uval
ar ı
nı,müt ecaviz kar tal
lara kar şı
korumaki çi
nc ivardakibüt ün leyl
ekl erbi rar ay at oplanar akbu
canav arlarlabi ror duhâl indehar peder l
er.Bâz ıv ahş ihay van- l ar
aç kal dı klarız aman s ürüler teşkil eder ek av c ılı
ğa ç ı
kar l
ar.
Hay vanlar das ı
kgör ülenbuhâl ler,onl arındahaüs tmâş erîplân
haz ı
rlı
klar ı
nıni nsiyakît at
bikatı
nıy apabi lmelerinis ağlamak i çin
vazifeliv arlı
klart arafı
ndan gönder ilen lüz umlut es ir
lerlehus ule
getiril
mekt edir.
Nihayeti nsanları
ngenekı smenot omat i
k,kısmeny ar ıidr
akl
i
olantopluluklarıvecemiyethayatlar
ıgeli
r.Buradaartı
ky üksek
vazif
e or ganizasyonl
arı
na ul aş
manı n doğrudan doğruy av e en
yakın hazırl
ıkt atbi
katl
arıbaş l
ar.İnsan hayatı
nın gayesidebu
yoldalüzuml uolanhazır
lı
klarıbit
irmekti
r.
Bundanbaş ka,biri
nsanıteşkilvei dareedenv arlı
ğındao i nsan
bedeniyl
e,karşıl
ıkl
ıbirorgani zatör-organizmadur umuv ar
dı r
.O
varl
ıkinsanı
nas abîsi
stem hüc eyreleri
ndent eşkilet- mişolduğu
many eti
k al
anahâki m olmak s uretiyle o hüceyrelervâsı
tasıyl
a
bütünbedeni,or gani
zmay ıidareeder .Buradav arl
ıkorganizatör,
bedeni s
eorganizmadır.
74
 BEDRİRUHSELMAN

Bütün but opl

ulukları
n,buor ganizasyonl
arı
n,bus i
stemleri
n,
hermadde t opl
uluğunun,t opluluk sis
temleri
nin,kombi nezon-
l
arınınf aal
iy
etl
eri
,bi rbir
ler
iyl
e ol an münasebetler
i,hulâsa her
ol
ay ,herdurum,herşeyanc ak,il
âhînizamı nbüyükahengiiçi
n-de,
but esi
rl
ermekanizmas ıy
lasağlanı
r .
*
* *
Heror gani zmay ay ukar ı
dan,y anl ar dan,aş ağı l
ar dan bi rs ürü
tâliv ey ant esirlerdegel irkibut es irler i
ni ç i
ndehem oor gani -
zasy onunv azifesinikol ay laşt ı
rıcımüs pett esirlerv ar dır,hem de
onunkuv vetlenmes i,gör güv et ec rübel erininar t mas ı,inki şafv e
tekâmület mes iiç ins ar sıc ı
,boz uc uv ehat tây ıkıc ımenf ît es irl
er
mev cutturv ebunl aroor ganiz manı ni mt ihan,t ec rübev emüş a-
hedet atbi katlarını nmey danagel işler ines ebepol ur lar.Büt ünbu
tâlit esir
leroor gani zmanı ny etiş mes ii ç i
ni drakl iv ey aot omat i
k
olarakç alı
ş anbi rs ürüv az i
feliv arlıkt angel ir.Yüks ekkâi natme-
kani zmas ınabağl ıbuv az i
f el
iler,v arlıklar ın,bedenhay atların-daki
vazifelerindebaş ar ıkaz anmal arınıt emi nedec ekc ehitv egay ret leri
gös termel er i
ne z emi n haz ı
rlamak i çin- tekâmülmat er -y alleri
olarak-ağı rlaştırıcı,güç l
eş t
iriciv ebaz andai mkâns ızlaş-tırıc ıbir
sürühâdi s eyionl ar ı
nönl er i
nes ür erler .Bumat er yal l
er ,v arlıklar ı
n
gittikçel i
y akatler iniar ttırmal arı,kuv v etlenmel eriv e daha üs t
dur uml arakay araky üks elebilmel er ii çini l
âhîni z amı nkanunl ar ına
gör et ertipv et anz im edi lmi şl
er dir.Fakati ns anl ar,bi l
gi s
iz li
kl eri
yüz ünden bunl arıdai mabaş l
ar ı
nagel mi şbi rer f elâketol ar ak
tanırlar.

*
* *
Or ganizas yonları
n,yükseleyükselekâinat ı
nüs thudut l
arı
n-daki
ünite’deni hayetbul dukl
arınısöylemiştik.Üni te’y
ev ar
ınca- y a
kadarbuor ganizasyonelemanlarıas l
îprens ibi
ny üksekicap-larına
i
ntibaket meks ureti
yleidrakenyav aşyav aşbirleşi
r l
er.Okadarki
ünite’yegi rdikl
erizaman,pekküç üknüans larmüs tes- naol mak
üzere,onl arı
ni drakleriyükseki capl
arahernokt ası
ndav et am
l
iyakat l
ei nt i
baket mi şbulunurv eoz amanonl ar,kâi-natşümul
yüks ekf aaliyet
lereaş ağı
lardaolduğugi bi ,organiza- t ör-organ
zaruretleri
ne t âbiol madan,i nsan aklının er emey eceğit ek v e
75
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

büyükbirorgani
zasyonvahdetii
ç i
ndedev am eder l
er.İşt
ebu,as l
î
prensi
binkâinat
av eruhlar
aai tkudretiile,kâinatı
mı zı
n büt ün
i
mkânları
nınbirl
eşt
iğibi
rhakikattir
.Bizenaz arangör ü- nenbu
cephesi
nebakarakbizonaünitedi yor
uz.Ziraor adaaslîprensi
bin
ruhl
aravekâinat
aaitkudret
ler
iyle,kâi
natbüt ünübirv ahdetteşki
l
eder.
Demek ki or ganizas yonlar üni t
e’y
e y aklaştı
kça, idr
akler
in,
hürri
yetl
erinvemes uli
yet l
erinar t
mas ınisbetindev ahdet
edoğ-
ru y ür
üy üş hızlanı
r. Or ganizatörl
ük-organlık münas ebetl
eri
aras
ındakibağlargi t
tikçegev ş
erv enihayetkay bolur.O zaman
ünit
ededi ğimi
zkâi natşümulv ahdett ahakkukeder .Buhus usta
i
leri
deizahatveri
lecektir
.
*
* *
Âleml er i
nilkkı sı
mlar ında,il
kkabahi dr ojens afhasındar uh-l arı
n
henüzhâki m olabi l
dikleriv ar
lı
klary okt ur.Bubakı mdan da
onlarhakkı ndaz atenböy lebirorgani z
as yons i
s t
emibahi smev zuu
olamaz ,hat tâbur uhlarınt opl
uluklarıdadüş ünül emez .Bur adaas lî
tesi
r l
erl
ekur ulmuş ,ruhl arı
nmekani ktekâmül leri
nis ağlayan,ins an
aklı
nıner emey ec eğibi ridares i
stemiv ardır.İştebui dares istemi
altı
ndar uhlar,il
âhîni zamagör et aayyünet mi şy oll
ar damekani k
olaraks ür ükleni
rler.Çokuz uns ürenv er uhlariç i
npas i
fhâl lerde
geçiri
lenbut arz
dakit atbikatl
arl
abui pt i
daîr uhlarvar l
ıks afhas ı
na
doğr uyav aşy avaşy üks eli
rler.

*
* *
Var l
ıksafhasındakibirbedendebi rorganiz
madı r.Bunun da
kendis i
nit eşkileden par ti
külleriarasında organl aşmalar v e
si
st emleşmelerv ardı
r.Binaenaleyhona- yukarı
das öylediği
mi zgibi
-as l
îpr ensi
bin maddey e müt eal
li
k olan esasît esirl
eriyerine,
etraftan tâl
it esir
ler
lebi rl
ikt
e,t ekâmüldeğer ler
idedi ği
mizas l
î
prens i
binruhlaraaitkudretler
igel i
r.
Butâlitesi
rl
eri
ndeel bett
ebaş ı
boşdeğil
dir
,bunlarda,ev vel
ce
kâi
natagi r
diği
ndenbahs ett
iği
mizikianatesir
in,varl
ıkl
ardanv e
bedenler
den geçti
kten sonradeğişmişol
arakdışarınaklolunan
hâll
eri
dir
.Dahadoğrusubunl ar
,var
lı
klar
ınmanyeti
kalanlar
ı- dı r.

76
 BEDRİRUHSELMAN

But âl itesirler
,r uhlarınferdîv emâş erît ekâmüli hti
y açl
a- r ına
göreüni te’nint âyinv et akdirigereğinc e,istikamet l
er i
nde en
küçükbi rinhi r
afbi l
eol maks ı
z ı
nt am zamanı nda,lüzumu kadarv e
ayarlıolarakhedef lerineulaşırl
ar.Hi ç
bi rv akitbaş l
arıboşol may an
but es ir
lerkendi leriiçintâyinv etakdiredi lmişbu- lunanhedef l
ere
-birsür üidar e,kont rolvey ardım mekani zma- ları
nat âbit utul
arak-
ulaştırıl
ır
lar. Bunl ar ;ç oğu ker e ar alarında bi nlerc e çatışma,
çarpış ma,ç ekişmev eboz uşmagi biahenks i
z l
ikv eboz gunculuk
manz arasıar zeder l
ers edebuhâlz âhi rîbirgö- r
ünüş tür.Hakikatte
bütün bunl art ekâmülz aruretleri
niy erine get ir
mek i çinv ukua
gelen t ertipleri
nv emekani z malarınt ekni ki caplarıv ei nsanlar
ı
aldatıcızıtgör ünüş leri
dir.
*
* *
Şimdi,butesi
rl
eri
nmaddeler
eakışl
arı
ndakit
ert
ipl
ereai
tbâz
ı
mekani
zmal
ardanlüz
umukadarbahs
edeli
m.
Ev v
elces öyl
ediği
mizgibi,tesir
inbirmaddey egelmeside- mek,
ot esiriveric
imaddeninmany etikalanındanal ıcımadde- ni n
many etikalanınaçokincebâz ıparti
külleri
n,y ânipeky ük- s ek
hareketlerihaizdeğerl
erinakt armaedi lmesidemekt i
r.Buş öy l
e
olur:Tes i
rialan maddenini htiyacı
nac evap vermekudr et v e
l
iyakatindebul unanver
iciv arl
ığı
nmany eti
kalanındanbi rte- si
r
kalkar.Bunamukabi l
,al
ıcımaddev eyav arlı
kkendisineul
aş -

mas ımat l
upol anbut esiri-kendimany et ikalanındanbi rpar -
çasınıuz atmaks ur et iyle-âdet adav etedergi bibi rv azi
yetal ı
r.
Dahadoğr usut es irlergönder mey ebaş l
ar .Bi zbunaönc üt esir
deriz.Buönc üt es i
r lergr ubunai ns anlar ıni stekleri
ni,arzuları
nı,
i
ht i
yaç larını,cehi tleriniv edual arınıbi rermi salolarakgös t
erir
iz.
Dual armuay y en bi rmes afeye kadary ukar ıl
ara aks edebil
ir
ler.
Bumes afelerinuz unl uğudaodual arıy apanl arınduay ıyapar-ken
yukar ı
laraar zet tikler iis tekleri
ns ami mi y et i
ne,doğr ul
uğu- nav e
şi
ddet ider eces inebağl ıdı
r.Bâz ıdual aruz uny ol
larkat e-demez ,
aşağı l
ardakal ırlar .Bunl arz ayıf
tırlarv ebuy üzdendekendi l
erini
gerçekl eşt i
rebilec ekkudr ettekivar lı
klarar asgel mez -ler.Bununda
böyleol mas ıicapeder .Bâz ıdualari seç okuz akmes afelerekadar
gidebilirl
er .Bunl aröz dengel env ehaki kît ekâ- müli htiy
açları
na
dayanankuv vetlii st ekl erdir.Kudr etlivar lıkl
a- r aulaşabil
enbu
77
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dual
arı
ntahakkuki
mkânl
arıf
azl
adı
r.
İ
şteböy l
ece,s ankibiruçakalanındanuç ağaveri
lensiny al
lergi bi,
buönc üt esi
rler,gelmekt eolanilktesir
ikarşı
lamaküzer ehar eket e
geçerken,oal anai nmes iic
apedeni l
kt âl
itesi
rdei dr ak-li
,y arı
i
draklivehat tâbaz andaot omat ikolarakkendikaynağın-danç ıkıp
i
neceğial anadoğr uy ürümey ebaşlar.Fakatdediğimi
zgi bi
,bui lk
tes
irin başıboş deği ldi
r.Ona,ul aşacağıhedefini s
tika-met i
ni
göstermeki çi
n,dahaüs ti
draklikaynaktangelendiğerbi rtâlites i
r
der efakatederkibunagüdüc üt esi
rder i
z.Bugüdüc üt es i
ri lk
tes
irlesempat izeolmuş tur.
Fakatgüdüc üt es i
rni s bet enkabadı r.Çı ktığıkay nağı nş uur v e
i
dr akihernekadari lkt es iri
nki ndenüs t ündeol sagenes i
n- y al
ver erekkendi sinibekl ey enmany et ikal anaonut am i sabet - l e
ulaş t
ırabi lec ek kudr et te deği l
dir .Bununl a ber aber i l
kt es irle
doğr udandoğr uy as empat izeol abi lec ekay ar dabul unmas ı,ken-
disininonar ef akat i
nimümkünkı lmı ş tır.Demekkii şbukadar -
l
akal ırsabunl argenehedef eul aş amaz l
ar.Bur adadai kis ebep
var dı
r :Ev velâ,güdüc üt es irherş ey eş âmi lbi ri dr akgeni şli
ği ne
sahi p ol madı ğından bur ada y ol unu ş aş ı
rabi l
ir.Yânii l
kt es irin
sempat i
z eol abi l
ec eğidahadi ğerbi rtakı m many etiks ahadav ar -
dırkionl ardai ht iyaç l
ar ıdol ayısıy l
abunev it es i
rleres iny alv e-
rebi l
irl
er .Hâl bukibui lkt es i
rinbur al aragi tmemes iic apeder .
İştegüdüc üt esirin bu hus us t
akiki fay ets i
z l
iğiy üz ünden,di ğer
alanlar ı
nv er mekt eol dukl ar ıs iny allereal danı p kapı l
araki lkt e-
siri
ni stikamet inionl ar dan bi risinedoğr uy önel tmes idemüm-
künol ur .Sani yen;hedef iistikamet indegi deni lkt es i
remüdaha-
l
e edi p onun mahi y etinideği ştirmek v ey ay olundan ç ev irmek,
hat tâi fnaet mekkudr et indeol andi ğerbi rs ür üpar az i
tt es irle
bunl arın kar şıl
aş mas ıkabi ldir.İ ş te güdüc üt esirler- baz an ç ok
kuv vet l
iol an-bumüdahal elerekar ş ıkoy abi l
ec ekdur umdade-
ğildirl
er .Bi rinc it esi
rbut ecav üz lerkar şısı
ndahi may es i
zkal ınc a
yar ıy oldadej ener eol upf onks iyonunukay bedec ekdur umage-
l
ebi li
r.Vey adi ğerbi ry eres ürükl enebi l
irv ey ahutdadağı l
ıpgi -
debi l
ir.Hâl buki ,ilâhîni zamdaher hangibi ri şi
naks amas ı,boz ul-
mas ı
,köt ünet icelerv er mes igi bini zamıboz uc udüz ens izlikler e
aslâmüs aadeedi lmez .Onuni çin,buaks aklığıönl ey i
cit er tipl er
kur ulmuş tur .Buc üml edenol arak,i lkt esirleber abergel engü-
düc üt es i
r denbaş ka,dahay üks eki drakl i
,v az i
felikay nakl ar dan;
78
 BEDRİRUHSELMAN

dahaüs tünt âlites i

rlerç ı
kıpbukaf i
leyer efakatederkibunl ara da
dir
ijant esir
lerder iz.Dirij
ant esir
,sev kedi citesi
rdemekt i
r.Diri
jan
tesi
r l
er,i l
kt esir
ehedef ibul duran veonuy oldakimüt eca-v iz
,
rasgele par az itt esirl
erden kor uyan v ei cap eder se bu boz ucu
tesi
r l
erii f
naedendahakudr etl
ites i
rlerdir.Buş unabenz er:Bir
katarıeleal alım,bukat arınenönündebi rv agonv ardı
r,onunar -
kasındabi rl okomot i
fmev cut,bul okomot ifidebi rmaki nis
ts evk
vei dareet mekt e.İş tebur adav agoni l
kt esiri
,lokomot ifgüdüc ü
tesi
r i
,maki ni stdedi r
ij
ant esi
rikabac as embol izeeder.Var ı
lacak
i
s t
as yondanv eri
leni şaretl
eriseönc üt esirigösterir.
Böy lece,but esi
rkatarıal ı
cınınmany eti
kal anınagel inc egüdü-
cüv edi r
ijant esi
rler
inv az ifelerioal anıneş iğindebi t
ec eğinden,
i
lkt esirior ada,al anınhududundat erkedenbur efakatt esi
rl
eri
ondanay rı
lırl
ar.İlktesiris egay es ineuy gunol arakoal andahu-
suleget irec eğimües s i
ri
yet lerle,onunt âbiolduğumaddebüny e-
siüzer i
ndel üzuml udeğişmel eriy apar ,omaddeni nmuv az ene-s i
ni
bozar ,onamuht eli
fhar eket lery aptırı
r:Yerindenoy natır,hâlv e
şekil
lerinideği şti
ri
rv el
hâs ılş i
ddet iveis t
ikamet ider ecesinegör e,
fakat dai ma düal it
e pr ens ibi v e değer f arklanmas ı meka-
nizmas ındani sti
fadeeder ekomaddedeç eşit
lihâdi selerihus ul
e
getir
ir.Yal nız;büt ün bunl arın dai ma y üksek t es i
rlermekani z-
mas ı
nı nkont rolüaltı
ndaol dukl ar
ınıunut mamal ıdır.
*
* *
Yukar ı
lardan al ınan t es i
rlerç ok mühi mdi r:Zira bu t esi
rl
er i
n
herbi riy üksel t
icideğer l
er iihtivaeder ler.Vemaddel erbuy ük-
sekdeğer l
erial aalaüs tpl ânındahaz engi ndeğer l
imaddel er
iil
ev e
tesirleriiles empat i
ze ol abi l
ecek dur uml ar
a gel ir
ler.Ve günün
biri
ndedebi rüs tkademedekikombi nezonlarakay ar akonl arla
aynıpl ânda,y âniüs tpl ândat es irleşmel erebaş l
arl
ar.Bus uretle,
omaddebi rüs tkademedekimaddekombi nezonları
nageç erek
birkademedahay üks elmi şol urv ei nkiş afdaböy l
ecedev am eder
gider .Bil
âki s,eğeraş ağı dangel ec ekt es ir
lerfazlaolurveüs t
tende
l
üz uml uder ecedet esirleral ınmaz sabudef aişt ersi
nedöner .Yâni
alttangel ecekt esirl
erni s betenbas i
tol duklarındanomaddeni n
ona naz aran mudi l ol an büny esindeki büt ün har eket-l eri
bes leyecekdur umdabul unmaz lar .Eğerbunl ary ukarı
dan da
bes lenmez l
ers ey av aşy av aşo har eket l
erin birkı smıs i
li
nmey e
79
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

başlar
.Veomaddear t
ık,bulunduğukademedekidiğerkombi-
nezonlarl
adahialı
şverişyapamazhâl egeli
rv eancakkendi
siil
e
sempat i
zeol
abil
enbi raltkademeni nmaddeleriar
ası
nakarışmı
ş
olurkibudaonunger i
lemesi,kıy
met l
eri
ninsi
li
nmesidemekti
r.
Şuhâl debi rmaddekombi nez onunun,dahadoğr usubi ror-
gani zmanı ny üks elmes iv ey aal ç almas ı
;onagel eceküs tveyaalt
tesirlerin kemi yetv ekey fi
yet lerinebağl ı
dı rkibudaonui dare
eden v arl
ığın,gel ecek t esirlerii yiay arlayabilmesine,l üzumlu
olanl arıor gani zmas ı
na dav etedi p,l üzums uzlar
ıber tar
afede-
bilmes ihus us undakikudr etinebağl ı
dır.Yânibui şl
eronunme-
suli
y et ialtındadı r .Mes elâ bi ror ganizmanı n herc üz üne gelen
mi l
y arlarcat es irieğeronun or gani zatörü,o bedenii dareeden
varlıki yiay ar layamaz sav ebuy üzden bâz ıcüzüleri
n or ganiz
a-
törler ikendi ler i
net esirl
eril üz umundan f az l
adav eteder ler
seo
zamanbuor ganl araf azlat es i
r l
erakmay abaş l
arv ebununnet i
-
cesiol arakdaogr upta,di ğergr uptakic üz üler
enaz ar anaş ı
rıbir
faaliyetgör ülür .Buaş ırıfaali
y etlergi tti
kçe,oor ganınumumî

organi z mani zamınakar ş ıay kırıhareket lerdebul unmas ı

nımu-c i
p
olur.Ve bu hâlni hay eto or ganın,or ganizmada hi çbi rni zam
tanımı y anâs ibirdur umagi rmes i
nes ebebi yetv er i
rkibunada
kans er l
eş mi şbi ror gander iz .Şuhâl de,kans erleş mev akas ı
,or -
gani zmai çindekibi ror ganı n,ol duğundandahai leribirham- l e
almas ı,i nki şafet mes ii htiy ac ı
nıgös t
er ir.İş te,bâz ıor ganlar ı
n
çeşitlihâl ler deböy lemuv az eney iboz uc uf az lav eyaeks ikf aali-
yetlerdebul unmas ı
,o or ganl arı
nt âbibul unduğu or gani zmanı n
birgün,ç ökmey ev edağı lmay abaş l
amas ınıi nt açeder .Buhâl
i
ns anl arınkabai çor ganl ar ı
ndaol ursains anlaruz vîhas t alıklar-dan,
ölüml er den bahs eder l
er .As abîs is
temeai tpar tiküllerar a-sında
gör ülür se r uhî has tal ı
klar dan v ey a ş uur boz ukl uklar ı
ndan
bahs eder ler .Büt ün bunl arv ar l
ığı
n,bedeni ne gel ec ek t esirl
er i
,
muht elifs ebepl erl
ev ey ay üks eki caplar ı
nt es irial tı
ndai y iay ar-
l
ay amamas ı
nı nnet i
c esidirkibus ebepler inbaş ındagene,ov ar l
ı-
ğınmukadder at
ıyl
ai l
giliol an,y ânikendil iyakatv ei ht iyaçlarını
neticel endir endur uml ar ıgelir .
*
* *
Tes
irl
erhakkı
ndabuumumîbi
lgi
ler
iver
dikt
ens
onr
abi
rins
a-
80
 BEDRİRUHSELMAN

nagel
ent
esi
rl
erdendebahs
edec
eği
z.
İ
nsan deni
len ş
ey;birvarlı
ğın,bağl
ıbulunduğu ruhahiz
met
etmek iç
in,arzküresi
ndekikabamaddel eribirarayatopl
ayıp
kendi
sinevâsı
taolarakkul
lanmakmaks adıi
leteşki
let mi
şoldu-
ğubirbedendir
.
Varl
ık bu bedenianc ak y üksek v azi
feliv arl
ıkları
ny ardım v e
dir
ekti
fler
iylekur abili
r.Es asenv arlı
kda,r uhunbüt üni htiy
aç l
a-
rı
nac evapv erebilecekş ekil
de,kâi natı
nbi rnokt ası
ndat emer küz
etmişçoki ncemaddepar ti
küllerindeni baretol anv eruhuni hti
-
yaçl
arı
naai tbüt üni fadelerikâinatboy uncat aş
ıy anmuay yenbi r
enerj
il
erv eyat es i
r l
ermudi lesidir,demi ştik.Yal nızşunuehem-
miyetl
et ebarüzet ti
rmeki st
er i
zkibur adakinokt amef humunu,
dünyadakimekânmef humunakı yaslasabit ,donmuşbi ry ergibi
düşünmemekger ekir.Bu,f izikşar tl
aral t
ındaanl aşı
lmasıv ean-
l
atıl
mas ızorveeks eri
yaimkâns ı
zol anbirmef humdur .Buhu-

sus t
aş ukadars öy l
eyelim kibunokt ayıfi
z i
kbakımdandeği l
,id-
rakîbirnokt aolarakanl amay açalı
şmal ı
dır
.Buöy l
ebirnokt adı
r ki
i
dr akner edetes bitedilir
s eor adamev c
uttur.Demekkionok-t a
hem kâi nattamuay yenbi ry erdedir,hem dehery erdedir
.Bu-nun
üzerindedüş ünenl erbubapt abirçokş eys ezmeyebaş lar
lar. Bu
sezgiy al
nızbuhus us t
adeği l
,diğerbâz ıproblemleri
nhal l
in-dede
onlarıni şl
eri
ney arar.İleridekiidrakîmekânv eyakür evîmekân
bil
gisibus ezgiy
ei ns anlarıdahai yihazır
layacakt
ır.
İştev arlı
k;bumânâdakabuledi lmes iikt i
zaedenbi rnokt ada
temer küzet mi şbirtes i
rl
erv eyaener jil
ert opluluğudur .Vebun-
l
ardabi rruhaai tt
ir.İnsanlarınanl adığısat ı
hz amanıv emekânı
ölçüsünegi rmeyenböy leç oki nceener j
ilerdenv eyat esi
rl
er den
mür ekkepbi rvarl
ık;âlemler inkabakür elerinedoğr udandoğr u-
yat esiredemez .Hâlbukir uhun- muht eli
ft atbikatısırası
nda-bu
kabakür eleri
n maddel eriyl
edekar şı
laşmas ıl âzım gelmekt edir
.
Ruhahi zmetedec ekv arlı
ğınbuhi zmet iy apabi l
mes iiçi
n,di ğer
tâbirl
er uhunhi zmetindeol manı ni caplarınıy erineget ir
ebil
mes i
i
ç i
n bi rkür ede,kendi si
neo kür enin maddel erinden birbeden
kurmas ıl âzı
m gel i
r.İş t
ebu l üzumagör e,onun i çi
nv azi
felen-
diri
lmişy ardımcıv arl
ıkl
arf aali
yete geç erek böy l
e birbedeni n
kurulmas ındaonay ar
dım eder ler.Varlı
k,kur ulanbubedene -

81
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ruhundan gel
en tes
irl
erle-bağl
anmışv e onu hâkimi
yet
ialt
ına
almışol
urkievvel
cedes öyl
edi
ğimizgi
bi,bunaenkarnas
yonder
ler
.
Buş öyl
eolur:
Ev v
el ât at bi
katy apılac akkür edebi rai lebiri
m düal itesi
ne, y âni
birerkekl ekadı nınbi rar ay agel er ekbi rbi r
imt eş kiletme-s ine
i
ht i
yaçv ar dır.Bui hti
y açy erineget iril
diktens onr aüs tv a-z i
feli
yardımc ıt esir
ler le er kek v e kadı n t ohuml arı bi rl
eşt i
ri
lerek
aşıl
anmı ş bi ry umur ta mey dana get iril
ir.Var lı
k bu aş ıl
anmı ş
yumur tai l
ei rt
ibat ageç er .Bur adav arlıkbey inhüc eyrel
er i
neai t
varl
ıkların many etik al anl arına y aptığımüdahal elerler üşeymi n
beynini,dahadoğr usubey i
n hüc eyr eleri
nikur may aonl arıs evk
eder.Zat eni nsanv arlı
ğıs pat yomdai kenbuy üzbi nler cebe- y i
n
hücey resiv arl
ığınıbi rar ada t oplu ol arak tut uy orv e onlar ı
n
many et i
kal anlar ınat es iredi y ordu.Bus uretl
ebey inhüc eyreleri
varl
ıklarıins anv arlı
ğınınt es irv ey ardıml arıyl
akendibedenl e-
ri
ni,y ânibey in hüc eyr eler i
nikur ar l
ar .Var lı
k,kur ulmuşol an bu
beyinv âs ı
t asıyl
a as abîs i
s temi n di ğerkı sımlar ı
nıkur ar.Bu da
olduktans onr aas abîs is tem v âsıtasıy l
abedeni ndi ğerbüt ünt e-
şekkülât ı
nımey danaget i
r i
r .Bedenikur arkenanneni nmaddel e-
ri
ndeni st i
fadeedi lir
.Yânit eş ekkület mekt eol anc enininbeden
mat eryalleri,annes ininbedeni niteş kiledenmaddel erdenal ını
r.
İnsanınbedeninehâki m ol anv arlı
k,doğr udandoğr uya,bey in
hüc eyr
eler
ine ai
ty üz bi nlerc
ev arl
ığın many eti
k alanları
ndan
müt eşekki
lmanyetikalanlars entez iüzer i
nemües s
irvehâki m-di r
.
Yânibedenbey i
nhüc eyreleritaraf ı
ndani dareedili
r.Ancak bu
i
dar e,bedeninv arlı
ğıol an v e bi rr uha ai tbulunan ener ji
ler
toplul
uğunun,insanv arl
ığınınhâki miyet ial
t ı
ndadır
.
Rüş eymini l
kdev releri
ndebey i
nhüc eyreleritoplul uğuna anc ak
l
üz umu kadar t es ir gönder i
li
r. Var l
ık, ev vel ce bahs etmi ş
olduğumuz ,kendi si
nemahs usidrakît emer küznokt asınıterkedi p,
hey etiumumi yesi
ylebedeni ni çinedağı lmaz .Ener j
il
er vey a
tesirl
ermudi lesihâlindeoi drakîtemer küznokt as ı
ndat op-lanmı ş
hâldebul unandur umunudai mamuhaf az aeder ekanc aklüzumu
kadarmi ktardakit esir
leri
nden birkı smı nıbey in hüc ey-r
elerinin
many eti
k alanına gönder ir
,bi rkı s
ım t es i
rleri
yle ona bağl anı r.
Rüş eymininki ş
afı
,c eninintekâmül üv enihay etins a- nı ndoğumu
anlarında ihtiyaca gör e onun,bey in hüc eyrelerinin many et i
k
alanınagönder eceğiv ebağlayacağıt esir
lerinmi ktar ı daar tar.Ve
82
 BEDRİRUHSELMAN

i
ns anın doğduğu s ırada tesirl
er i
nin mühi m kı smı ona
bağl anmı şbulunur .Düny aanl ayışı
nagör e,idr akînokt adamev c
ut
olanbuener j
il
ermudi l
esini
ns ekizdey edisibedenebağ- lanmış
olupanc akküç ükbi rkı smıy arıs erbesthâldeoi drakînokt ada
kalmı ştı
r.İ ştei ns anları
n enkar nasyon dedi kleriş ey bu- dur.
Gör ülüyorkibur adav ar
lıknebedeni niç i
negi rmi şti
r,ne de
büt ünüi l
ebedeni nor ganları
nadağı l
mıştır
.O,t ekmi lbedenhay atı
boy unc abüt ünlüğünü,i zahet ti
ği mizidrakît emer küznokt ası
nda
muhaf azaeder .Büy ükbi rkısmı nıbey i
nhüc ey rele-ri
ninmany eti
k
al
anl ars entezinegönder i
rv ebağl ar.Unut ulma- s ın kibüt ün
bunl ardageney üks ekt esir
leri
ny ardımlarıv ar dır. Bu bey i
n
hüc eyreleri
ne bağl anmı şol an t esirsahaları
na i nsanl ar -
mahi y
etiniiyi
cebi l
meks i
z i
n,sadec emüş ahedel er i
negör e-şuur
demi ş
lerdir
.Fakatv arl
ığıns erbes tkalan,bey i
n hüc eyr
eleri
ne
bağl anmamı şkı sımlar ıoi nsanınmuhi ti
ndeki lercev ekendi si
nce
meç hulkaldığındanonaai tinsanlaraç ı
kbi l
gi lerel deedememi ş-
l
er dir.
*
* *
Yal
nı zş uv arkii nsanıi dareedenv arl
ıkbirbütündür .Herne
kadarkendiener ji
lerinin küçük birkısmınıbeyin hüc eyresi
nin
many etikalanıdı ş
ındabı rakmışisedegenebüt ünlüğüv et ekâ-
mülüi cabıolarakbukı s ı
m dabedendent amamenay rı
lmışde- ği l
,
onunlas ıkıbirmünas ebethâl i
ndedir
.Binaenal
eyhs erbestli
ğitam
değil
di r
.Es as en bu i kikı smın aras
ındakisıkımünas ebetl
er
sayesindedirkiov arlıkdüny adabedenebağl ıkısı
ml arı
nın;tekâ-
mülüi sti
hdafedenf aaliyetl
eri
ndenf ay
dalanı
rveböy lecebeden-
l
enmeni nzaruretiyerinibulmuşol ur
.
*
* *
Varlı
ğınbedendı şıdur umui nsanl arınş uurlarınadirektol a- r ak
çarpmaz .Zirains ananc ak,var l
ı
ğı nkendi si
negönder mişol -duğu
tesi
rl
erinbi rkısmıyl
aş uur l
anırvekendi si
niy arımy ama- l akidr ak
etmey eç alı
şır
.Kendi sinegel mey enkı s ı
ml arı
naai tbâz ımüphem
sezgil
eribulunmakl aber aber,bunl arhakkı ndaaç ıkbiridrakes ahip
değil
dir.İş t
ei nsanları
n baz an der in biri çmur aka-bes iyoluy l
a
sezebil
diklerii
çv arl
ıkl
ar ı
,özbenl ikleri,özv arlıklarıdedikleriş
ey l
er ,
bedeninindı şı
ndaki hakikîvarl
ığınınni s betens erbestdur umlarıdır.
83
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Buna nisbeten di yoruz çünkü o ne kadars erbes tol s

a gene
tekâmülüneai tdüny adakivazif
eleri
ninz arure- t
iy l
ebedeni nbüt ün
durumları
nıtakipet mek,odur umlarınic ap-ları
nıy er i
neget i
r mek
mec buri
yeti
ndedi r
.Buonunv azi
fesi
dir.Bedeni nöl ümüy l
e,bağl ı
olan kısı
mlarıbedenden ç özülmedikten s onr a,s erbest kalan
kısmınıdat am s erbes t
li
ğiyl
ekul l
anamaz . Zi raendi rektol arak,
yânibağlıol an kısımlarıy
la,bedeninz a-rur etlerinden kendi sini
tamamı yl
aazadekı lamaz .Bedenebağl ıolant araflarıyl
abedenden
aldı
ğıintibal
ar ı
n- o ana mahs us tekâ- mülz ar ur etl
erine gör e-
hazmedilmesi,neticelendir
il
erekruha

aks
etti
ri
lmesigi
bionu,bedeniüzerindekifaal
iy
etl
eri
yl
e dai
ma
meşguledec
ekmecbur
îiş
tigals
ahal
arıvardı
r.
*
* *
Tekâmül ün i c aplarından ol arak v arlı
k, kendi s i
nde mev c ut
kıymet ler i
nv emükt es ebatınpekc üzikı sıml arınıar as ı
r abey ne
akset tirir.İş teins anlarv arl
ıklarınınbus erbes tt araflar ı
ndan,be-
yinlerineaks edenbut esir
lere- genemahi yetlerinipekanl amak-
sızı
n-di kkatet mi şlerv eonl arış uur alt
ıdi y ei fadel endi rmi şl
erdi r
.
Şu hâl dei ns andakiş uur;v arlığın bedene,dahadoğr us u bey in
hüc ey reler i
nint eş kilet miş ol duğu many etik al anlars entez i
ne
doğr udandoğr uy aol anbağl ant ısıi l
eaks edenkı sıml arınınt ez a-
hürüdür .Bi rdev ar l
ığın- dedi ğimi zgi bi-bedendı şı
ndakii dr akî
birt emer küznokt asındakal ıpbey ninmany et i
kal anı nabağl an-
mamı şkı sı
ml arı
naai tş uuröt es is ahas ıvar dırkibunudai kikı -
sımdamüt alâaet mekl âz ı
m gel ir.Bunl ardanbi risiş uural tıdır
. Bu
saha,v arlı
ğı n geç miş hay atlarına ai ti nt ibalar ı
nıi ht iva eden
kısı
ml ardı r.Şuur üs tüdedi ğimi zi kinc ikısımi s ev arl
ığı n,s erbes t
kalant ar afınındev aml ıolarakr uhundanv edi ğerv ar l
ıklar danal dığı
tesirlerii htivaet mekt edir
.İ şteş uur l
aş uur üs tü münas e-betleri
netic esinde;i ns anlar ı
nr uhîpl ândan di ğerv arlı
klardan al dıkları
tesirlerleş uur l
ar ıar as ı
ndamünas ebetlerv eal ı
ş verişlerkur ulur,
bey in,al dığır uhît es irl
erl
eş uur üs tüne bağl anı r.Yâniş uurüs tü
kanal dankendi s i
ner uhanîpl ânaai tintibalargel i
r.
*
* *
Şu hâl
de t
esi
rl
eri
,as
ılmer
kezol
an ş
uurs
ahas
ından al
arak
84
 BEDRİRUHSELMAN

kul
lanı l
maküz erel üzumluy erleres evkedens ayısı
zasabîmer -
kezlerv ardı
rkibunl aresasf onks iy
onlarıbakımı ndanbirermer -
kezdeği l
,bireristasyondur .Veor ganizmay adağı lantes
irl
eray r
ı
ayrıf onksiy
onl argör sedahibunl arı
nkay naklarıbi r
dirvedaima
bir
bi rl
eriy
lemünas ebetlerimev c utt
ur.Şuuröt esindengelent e-
si
rler,varlı
ğınbey i
nhüc eyr el
erininmany eti
kkanal ınadoğru- dan
doğr uyabağl ıbulunans ahay ai nerler.Oradandat ekâmü- lün
i
capl arı
na gör e,bedeni ny aş amas ıiç i
nl üzuml u olan yer
ler
de
kul
lanı l
maküz ereasabîistasyonl aragönderili
rl
er .

Demekkii nsanlarbir
,varl
ıkl
arındangelenbut esi
rl
erl
e,bi
r de
çevr
eleri
nden al dıkl
arıt es
irl
erle daima karşı karşı
ya bulun-
maktadırl
ar.İş
tei nsan;özv arl
ığındangelentes i
rl
erl
edünyadaki
çevr
esindenaldığıtesi
rl
erinmuv azenesii
çindeyaşar.
*
* *
Bedenöl ünc eneol ur ?İ nsanlar ı
ngeney anl ı
şol arakdez enkar-
nas yondedi kleriöl üm v âkıol unc abey i
nhüc ey rel erini
nv ar l
ık- lar ı
bedenl er i
ni,yânienkar neol dukl arıbey i
nhüc ey reler i
niterkeder l
er .
Fakatdağı lmaz lar .Zi raar tıkbedenit erket mes ii cap edenv arlı
k
onlarüz eri
ndekit es i
rinibedeni nibı r
akt ıktans onr adahikal dırmaz .
Ov arlı
kları
nmany etikal anl arı
nagönder mek- tedev am et t
iği
tesirleri
y l
eonl ar ıs pat yomdadadai mabi rar a- dat utarv et esiri
altı
ndabul undur ur .Bi ttabîonl ar dandat esir al ır.Spat yomuni l
k
zamanl arı
ndai leridei z ahedec eği mizgi bi, bi rv arl
ığınkendi
ruhundan gel en t esirler müs tesna, y ukar ıdan, aş ağı dan v e
civardangel enbüt ünt esirlerv ei rtibatlarkes i
lir.O y alnızkendi
varlığıv eş uur altını nbi lhas sas onhay at ı
naai ti nt i
-balarıi çi
nde
mahs urkal ı
r.Vebus ıradabey inhüc eyrelerininv ar-lı
klarıyladaimî
suret temünas ebet tebul unduğundanov ar lı
klar - dadamev cut
olan düny ayaai ti ntibal ar ıtopl ayarakonl ardan kompoz isyonlar
yapabi li
r.Buf aaliy etdeeks eriyaç okı stı
rapl ıol mas ı
nar ağmen
kendi sine lüz umu ol an mur akabey iy apmak i mkânı nıv erir.Bu
mur akabei lel üz uml uol annet i
c el
eriel deet - tiktens onrat ekrar
kendi sine y ukar ılar dan v ec ivar l
ardan t es i
r - l
er gel erek
uyandı rıl
mas ıvei dr akini nar tt
ırılmas ıtemi nedi lir. Oz aman
haki kîvarlı
ğınıanl ay abi lec ekdur umagi rer.Bus ıradabi tt
abîbey in
hüc ey r
elerininv ar lıklarıdakendi leri
negör et ekâ- mül l
eriniy apmı ş
85
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

olurl
ar .Bus uret l
euz unbi rtakım amel i
yelere vev eti
rel er e
tâbit ut ulupy eni dendüny ay agi r
mekhaz ırlı
ğınıi k-malet tikt en
sonrakendi si
ne,düny adakit ekâmül üneenel veriş l
iolangeni şbi r
i
mkâns ahas ıiçindehay at ı
nınş ekil
leri
niv eş artl
a- rınıintihaphakkı
veril
ir.Bu s ahanı n,y ânikendi si
near zedi len i nt i
hap s ahas ını n
geniş l
iğionun i drakine gör e kaz anmı ş bul un- duğu hür riyet i
derec esinebağl ıdır
.Eğeri dr akiç okdari sebu s ahadaonuni ç in
çokdarol urvebâz ıahv âldedehemenhemen
hiçy okdenec ekkadarkendi sineazbi ri nt i
haps ahas ıbırakı lır
.
Eğeri dr akibüt ündüny ay ışümul üneal acakkadargeni şlemişse o
zaman da onun,düny ada t ekrarbedenl enmes ine v et atbi kat
yapmas ınal üzum kal maz .İş teböy l
eceokendii nt i
haphür riy eti
derec esine gör e düny adakimuhi t i
nihaz ırladıkt an s onra,t es ir
i
altı
nda bul undur duğu bey in hüc eyrel
eriv arlıklarını- many et ik
alanlarınat esiret meks uret i
y l
e-anar ahmi ndet eşekküledec ek
birc enininbey ninikurmaküz ereoanneni nbedeni nes evkeder .
Veev velceizahet ti
ğimi zv etirey eniden,y eniş artlaral t
ındat ek- r ar
baş l
ar.
*
* *
Fakathi çunut ul
mas ı
nkibüt ünbuişl
eri
ni l
âhîniz amauy gun
olaraky ürümesişartolduğundanbunuteminedeny üksektesir
-
l
er i
nv ei darec
iener j
imudi l
eler
ini
ndai
mamur akabes iveneza-
reti-heryerdeolduğugibi-buradadamevc
uttur
.
Şunudabel i
rtmeki s teri
zkidai mai nsanıi dar
eedenv arlı
ğın
tesi
rialtındakibey inhüc eyrel
eriv arlı
klarıelbetteonaebedi yen
bağlıkalmay ac aklardır.Zi raonl ardabus ayedebi reri nsanbe-
deninimüs t
aki l
en i dare edebi l
ec ek kudr etikaz anabi l
mek i ç i
n
kendiler
ine l üzuml u ol an haz ırlı
klarıy apmakt adırl
ar .Ve haz ır
-
l
ıkl
arınıikmalet t
ikçebi rerbi r
erkendi leri
niov arl
ığınt esiri
nden
ayı
racaklar v e bi r bey i
n hüc eyres iol maktan kur tulacaklardır.
Bunlarındamüs takilbi rerins anv arl
ığıhâlinegi rebi lmeleriiç i
n
dünyadan ay rı
lıp düny adı şımuht elifar av asatl
ardat atbi
kat l
ar
geçirmes ilâzım gelmekt edir.Anc akbus uretlebiri ns anbüt ünü-
nüidar eedebi lecekdur umagel dikt ens onra,genebi ri nsanınbe-
yinhüc ey r
elerininmany et i
kal anlars entezinet esireder ekdün-
yadakit ekâmül leri
nii ns anhâl inde,y ânii nsanbedeniv âsıtasıyl
a
yapmay abaş larlar.
86
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
Bubil
gil
erdensonrai
nsanvar
lı
ğını
nbedenl
enmesitâbir
inibu
geni
şmânâdaanl amakv eet
egi r
medemekol an enkar
nasyon
mefhumugibidarbi
rçer
çevei
çi
ndedüşünmemeklâz
ım gel
ir.

Enkar
nasyon t
âbir
i;zor
lahüceyrel
eriçi
nes evkedilerekonl
ara
bağl
anandahabasitv
arl
ıkl
arhakkı
ndakul
lanı
labi
li
r.Fakati
n- san
var
lı
ğıiç
indoğrudeği
ldi
r.
Şuhâl deinsanınbirbedenleolanmünas ebeti
,onunbey inhü-
ceyrel
er i
ninmanyeti
kal anı
nahâki
miy etivebuv âsı
tail
edebü-t ün
organizmas ı
natesi
rl
erinigönder
mes işeklindeolmaktadır
. Buda
o bahs etti
ğimiz temer küz nokt asından v arl
ığı
n, bedene
gönder eceğitesi
rl
eri
ninbüy ükbirkı s
mıi l
eteminedi lmektedir
.
Tesirl
erinazbirkısmıdabedendı şı
ndakinokt adaazç okserbest
olar
akdai mabulunmakt adı
r.
*
* *
Bedendekites i
rl
er,bedenii dareedenv arl
ığınkontrolüaltı
n-
dav eyüksekt ekâmülicaplar
ınagör ebedeni nbütünf i
z i
k,f
izyo-
l
ojik,bi
yoloji
kv eruhîf onksiyonl
arı
nıy erine geti
ri
rl
er.Bur ada
hi
ç bi
rşeyz errekadaraks amaz .But es
irlerinfonksi
yonları
,kâi-
natınumumîf onksi
yonundanay rıdeği
ldir.Onunbüy ükahengi
i
çindecereyanederv eoahengi ndışı
naçıkamaz .
Zaten il
âhînizam bütün kâinatı
n durum v
ehâller
inio kadar
mükemmelbi rahenki çi
ndetertipl
emiş,okadarmazbutbirme-
kanizmayabağl amıştı
rkibüt ün sonsuzgörünüşl
eri
ne rağmen,
kâi
natol aylar
ıbirt eky ür
üyüşhâl i
ndeakıp gi
der.Bu hakikati
görebil
enleriçi
n,birtekbedenv ebütünkâi
natbir
bir
indenay r
ıl
-
may anikimekanizmadır.
*
* *
Bütünv arlı
klarıy
labirl
iktekâinat
ınherz err
esinebirs ürüt e-
si
rgel i
r.Mi l
yarlarcazerreninteşki
lettiğibirc i
sme,mi l
y arl
arca
ci
smint eşkilettiğibirgüneşs i
stemine,milyarl
arcagüneşs i
ste-
mininteşkilettiğibirnebülözeves ayı
sı
znebül özler
inteş
ki letti
-
ğibirâleme,ni hayethidrojenreal
it
esidışı
ndagenes ay
ısı
zâl em-

87
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

l
erdenmüt eşekkilkâi
natbütününegelentesi
rl
ermudiles
ini
nbi
r
z
erres
inidahiinsanidrakil
âyı
kıy
lakav
ramaktanâci
zdi
r.

İş
tei lâhîni
zamınkâinatt
akiicaplar
ınıyer
ineget ir
en,buicap-
l
ari çi
ndekâi nat
ınahenginikuranv eonukuc aklayanbut esi
rl
er
vahdetidirkibütünhareketl
erivedur umlar
ımey danagetir
irve
ruhl
arınkâinatl
amünasebetinivetekâmülakı
ş ı
nınzaruret
ini i
zah
eder.
*
* *
Maddekombi nez onl arınınmuht eli
fdeği şmel er ininv eüs tde-
ğer leral mal arının,maddel er i
ni nkişaf ındanekadarbüy ükr ol- l er
aldığı nıi zah et tik.Ruhun kâi nat l
ai rti
bat ınıny egâne gay es i
tekâmülol duğunagör e,r uhahi zmetedenv ar lığınbudeği şme-
l
er deni s
tifadeet mes iv ebununi ç indes ayı
s ızmaddekombi ne-
zonl ar ı
y l
a kar ş ı
laş mas ız arurîol ur.Madde kombi nez onlar ı
nı n
say ısızkür eler de,s ay ı
s ı
zş eki l
leriveder ecelerivar dı r.Birkür e- nin,
bilhas saarzkür es igi bimaddet eş ekkül âtıenz engi nol ankür eni n
i
mkânl arından baş ka,gene s ayıs ı
z di ğer kür elerin mad- de
kombi nezonl ar ı
naai ti mkânz engi nlikleriruhlar ınt ekâmül -l er ine
yar ay an bol mat er yall
erdi r. Fakat bi rv arlığın bu mat er y al
bol luğundan l ây ıkıi l
ei stifade edebi l
mes iiç i
n bi rbirinden ç ok
farkl ıv eder ec eleriç okdeği şi
kol anbus ayısızkombi nez onl ar da
yaş adı ktans onr aonl arıdeği şti
rmes iv eüs tkı sıml arageç ebilme-
si,kendibul unduğu al tmer hal edekul l
andı ğımaddekombi ne-
zonl ar ı
nıbı rakmas ıi ktiza ederv ei ll
ây ukar ıkombi nez onl ara
ulaş amazv e bas itdur umunda kal ı
r .Hâl bukionun es asen,bu
madde kombi nez onl ar ı
nda t atbikat gör mes ini n gay es idai ma
yukar ıl
ara ul aş mak v e böy lec e hiz metet ti
ğir uhun maddel er l
e
olant ekâmüls af hal arınıni kmal i
nis ağlamakt ı
r.Ohâl debi rvar-l ık,
i
ht iy acına gör e ev velâ bi r kür eni n maddel er inden kur ulmuş
bedenl es ı
kıi rt i
bat ageç ec ek,kendis üptilvibr as yonlar ıil
eonun
herz erresinehâki m ol acakv eonu,mens ububul unduğur uhun
i
ht iy açları
nagör ekul lanar akbus ay edeokür edekikabamadde
kombi nezonl ar ı
ndanv ebukombi nez onlar l
adi ğerbedenl erar a-
sındakimünas ebet lerden doğac ak hâdi sev ibr as yonlar ı
nıi dr aki

88
 BEDRİRUHSELMAN

kanal
ıil
er uhagönderec
ekti
rkionunbedenleolanbuirt
ibatı
nı
i
nsanlar
ın enkar
nasyon di
yeisi
mlendi
rdi
kler
inievv
elc
es öy
le-
mişti
k.
Varl
ığın,bedendei şibi t
tiktens onr aar tı
kor adakalmasınalü-
zum v ei hti
yaçy oktur.Zirabu,kendit ekâmülü al
eyhine ol
ur.
Binaenaleyhişibiti
ncev arlı
k,bedenit erkedec ekvebaş kamad-
dekombi nezonlar
ıimkânl arıi ç
inegi recekti
r.İştebirv ar
lı
k,bir
bedeninbüt üni mkânlarındanf aydalandıktans onraondandaha
üstünbaş kabirmaddemudi l
esiş artl
ar ıi
çindedet at
bikatl
aragi-
ri
şmekz aruret
indedir.Fakatbuhâl int ahakkukedebilmes ii
çin
onun,ilkmaddemudi l
elerişartlarındanay r
ıl
mas ı
,bedeniniterk
etmesil âzı
mdırkibunadai nsanl ardez enkarnasyonv eyaölüm
demekt edir
ler.
*
* *
Öl üm;i l
âhîniz amı nahengial tında,muay yenbi randakide- ğer
farklanmas ı
nınmi ktarîbiri fades idir
.Yânibi rdüny abedeni ,düny a
hay atıboy uncahi zmetet ti
ğir uha,kendi sindenbekl enenhi zmet i
l
üz umuder ecesindegör dükt ens onraar tıkonunor uhav âs ı
talı
k
yapmak gay esior tadan kal kmı şol ur.Bunun net ic
es inde de o
bedendekideğer lerinaz almas ıi
c apeder .Zi railâhînizamdal üzumu
kalmay anbüt ünv eti
reler i
nt asfiyesiz ar urîdir.İş t
ebuz ar uretle,
kendi sini
nc anlanmas ına s ebep ol an v arlık kar ş
ısında,büt ün
fonks iyonları
nıi kmaledi p ar tı
ki şey ar amazhâl egel mişdüny a
bedeni ney ukarıdani nent esirl
er,y ânideğer lerkes i
li
r.But es i
rl
er i
n
kes i
lmes iyl
eonunkombi nez onlarındakihar eket l
erin birkı smı
sil
inmey e baş lar. Bu s ır
ada aş ağı dan gel en t esirl
er in de
müdahal esiyl
eobedenar tı
kes kiş ekliniv ehâl inimuhaf az aede-
mez .Parçalanmay av edağı l
may abaş larkibuhâl i
nkal itati
fol a-rak
gör ünüş ü ölümdür .Ve bu da bey indekihüc eyrev ar
lıkları
nın
bedenl eriniterket mey ebaş lamas ı
yl
ager çekleşir.Zirabey i
ndeki
hüc eyreleri
nbedenl eri
nit erkedi şl
eri,buhüc ey rel
erehâki m ol an
varlığınbedenl eol anal âkas ınıkes mes i demekt ir
.
Dünyahayatıboyuncabubedendenisti
fadeetmi şol
anv ar
- l ı
k;
müteaki
pi nkişafvetekâmülsaf
halar
ınadev am edebil
mek i çi
n
dahaüsttesirl
eri
ndeğervemekanizmalar
ısay es
inde,dahamüs ai
t
kombinezonlarl
abesl
enmeyevez engi
nleş
tir
il
mey emuh- taçt
ır.

89
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Birdüny adakibedenl enmel ers eri

s inde,v arl
ığın öl ümleriv e
doğuml arıt evaliedeedeni hay etodüny adakiiş ibiter.Bus u-
retl
eor adaebedi yent erkedi lmes ii
capedenbedeneai tüstt esir-
l
er i
nmi ktar ısondef aol arakaz alt
ıl
ırken,di ğert araftanv eay nı
zamandakaz anılmas ıl âz ım gel enbaş kabi râlemi nbedeni neai t
tesi
rmi kt
ar l
arıv edeğer leriç oğal t
ıl
ır.Demekkir uhunt ekâmü-
l
ünehi z metedenv arlıkdüny adakis onöl ümüy l
eov asattanay -
rı
lacakv ei mkânl arıçokbolv eş ümul lübi rüstvas atageç ecekt i
r.
Şu hâldenas ı
l,birr uhun t ekâmül üi çin kâinat
takionun s üpt i
l
maddîv âsıtasının,y âniv ar lı
ğı nınkababi rkürededoğuş ubi ri cap
vez ar
ureti seruhunmüt eakipt ekâmül ünehi zmetedebi l-mesiiç i
n
bus üptilvarlı
ğıni ş
iney ar amay ac akhâl egel mişol
ankabav asatları
terkeder ekmuht açol duğudahaüs tv asatl
arageç -mes ideo
kadarkuv vet l
ibiricabı nz aruret i olur.
*
* *
Biri ns anınöl ümünüi ntaçedenbüt ünş ekill
erv ehâl ler,has -
talıklar ,f elç
ler,c i
nay etler,kaz al
ar ,t abiathâdi seleris adec e bu
i
c apz arur et
leri
ni,ov arlığınmüt eakipi nkişafv et ekâmül üneen
uy gungel ecekt arzday erineget i
r meki çi
ndi r.Buhaki katiöğr en-
dikt ens onr aar tı
köl ümüv eöl ümes ebepol anhâl ler
ibi rerf elâ-
kett el âkkiet meni nhi çbirmânâs ıkalmaz .Bur adakibüt ündâv a,
ölüm deni l
en,bual tv asattanüs tv as ataint ikalsırası
ndai nsanın
altv as attai ken,y ânidüny adai kenkendi sindenbekl eneni şleri
l
ây ıkıy l
a bi t
irmiş ol mas ıv e muv affakiyetle hay at ı
nıgeç ir
irken
kendi siney egâner ehber li
keden v icdanı nıny üksekr ealitel
er i
n-
denay r ı
lmamı şbul unmas ılâzımdı r.Böy ley apt ı
kçahem oy ük-s ek
real i
t elere uy makl a doğr uy olu kay betmemi ş ol ur,hem de
vicdanı nınbus uretledahai leriinki şafl
arınıt emi neder ekonun
kudr etlenenr ehber l
iğindenoni sbet teç okf aydalanmı şbul unur .
Ohâl dedüny adav icdan,t ekâmüly olundai ns anları
nenkudr et- l i
day anağıv ekurtarıcısı
dır.

90
DÜNYA,AHENKSİ
ZLİ
K,AHENK
İ
ns an hayatı
nda,vicdan ş ekl
inde görülen i
nkişafmekani zması,
yalnı
zbus afhayamahs usdeğildir.O,dünyadakibütünv ar
lı
k-ları
n
tâbibulundukl
arıbi
rinkişafvet ekâmülhazır
lı
ğımekani z
- mas ıdı
r.
Binaenaleyhvic
danılâyıkolduğubuumumîkı ymeti
y l
etarifetmek
veanlamakger eki
r.
Vicdan;var
lı
klari
çin,büt
ünf i
ilvehareket
ler
ingayes
idemek
ol
an vazi
feni
n gerç
ekleş
mesine yönel
mişbirhazı
rl
ık mekani
z-
ması
dır.
Bütün v arlı
kların gayesit ekâmülol duğuna v ei nsanlıks af
-
hasındakit ekâmül ün mânâs ıdadüny aüs t
üv azif
epl ânınaha-
zı
rlanmak ol duğuna gör et arifi
,v azi
fey e haz ı
rl
ık mef humuna
dayananv icdanmekani zmasını ndüny adabüt ünvarl
ıklar
aş â- mi l
ol
mas ıikt
izaeder .Diğertar
af tani drakl
ev i
cdanıninkişaf
ıar asında
bir
likv ar
dı r.Hâl bukiv arl
ıklarıni nkişaf kademel erine göre
i
drakleriçokdeği şi
kti
r.Ohâl dei drakler
if arkl
ıvarl
ıkl
arar asındada
vi
cdananl ay ı
şl
ar ıvevicdantat bikatıonis bettefar
k-l ıolacaktır.
*
* *
Şimdi y
e kadar v i
cdanın anc ak i nsan s afhasındakidur umu
müt al
aaedi l
mişdi ğersafhalar
ınat ekabüledendur um vehâlle- ri
nazarıiti
bar aal ı
nmamı ştı
r.Buhâli ns anlarav icdanın;il
kne- bat
hayatındani nsanhay atı
nakadargeç ens afahat ı
nınbi r
bir
initakip
edenakı şınımüt alaaetmey ef ır
satv ermemi ştir
.Hâl bukivi
cdanın,
düny ahay at ıbüt ünüi çi
ndemüt alaaedi l
mes i
;tekâmülbi lgisi
nin
dahai yianl aşı
lmas ıbakımındanl üz uml udur .Vicda- nı numumî
veş ümullüdel âlet iiç
indemüt al
aas ıdüal itepr ensibi ve
değerf arklanmas ıışı
ğıaltı
nday apılır.

*
* *
Büt
ün âl
emi
miz
deherş
eyi
n düal
it
epr
ens
ibiv
edeğerf
ark-

97
 BEDRİRUHSELMAN

l
anmas ımekani z mas ı
yl
av ukuagel diği
ni,hiçbirz er
renin,hi ç
bir
hâdiseninv emef humunbupr ensi
pdı şındakal amayacağı nıev-
velc
ebüt ünt afs i
lâtı
yl
ai zahet miştik.İ
şte,düny amızdat ekâmül
hazır
lığı
nınkuv v etlibi
rmekani z
mas ıolanv icdandabupr ensibe
tâbibul unmakt adır.Şuhâl devicdan;bi rbiri
m düal i
tedir.Biri
m
düali
tenin bi r
birine zıtikiuns ur
dan t eşekkület miş olduğunu
beli
rtmiş t
ik.Vicdandüal i
tes i
ninbuz ı
tuns url
arınıi
zahedec eğiz.
Her
hangibi r biri
m düal i
teni
nz ıt
ları
nın mev
cudiyet
ionun,
f
onksiyonunuy apabi
lmesiiçi
nş ar
ttı
r.Zıt
larol
mayınc
aobi r
imi
n
mevcudiyet
ini
ngay es
itahakkukedemez .
Şu hâlde inkişaf
ıs ağlamaya mât ufolan vicdanınzıtuns ur-
l
arındanbiri
si,yâniüsttaraft
aki,vazi
fesez
gisiney önel
miştir
.Buna
mukabi ldi
ğerz ıddı,yânialtuns urudaev velki
ninv azi
fes ez
gisi
yolundakiyür üyüş hı
z ı
nıkes en birnefsaniyetti
r.Bina-enal
ey h
bir
incisi
nekısacav azi
fehaz ır
lığıunsur
u,iki
nc is
inedenef saniyet
uns ur
udiyeceğiz.
Demek,düny adakiv arl
ıkl
arınv azifepl ânınahazırl
anmal arı i ç
in
i
şleyenv icdanmekani zmas ı
nınbi ri
s ivaz i
feye,diğerinefsa-niyete
yönelenbi rbi
ri
nez ı
tikiuns uruv ardırkibui kiunsurunmüt emadi
değerf arklanmas ınet i
cesinde,y âniz ıt l
ardan bir
isi- ni nv eya
diğeri
nin dahaüs tün değer lerv et esirl
eral masınet i
ce-s inde
vukua gelen ç atı
ş maları
,müc adel eler
i,muv azene hâlleriy- l e
vi
c dan mekani zmas ıç alış
ır.Ve v arl
ıklarınilerl
emeleride bu
muv azenehâl l
erinegör eç eşit
lifor mlar ı
nıalırl
ar.Buç at ı
şmalar
vemuv azenehâl leridüny av arl
ıklarını
nbüt ünkademel erinde;o
varlı
klar
ıninsiy
ak,s ezgiveidrakkudr etlerinegöremev c
utt ur.
*
* *
İnsanlar;nebatl
ardaki,hayvanlardakiv e hat
tâ bi
rkısı
m i
n-
sanlardakibudüali
teninmevc udiyet
iniidr
akedemezler
.Zi
ra bu
mekani zmanın,i
nsanları
nanladığımânâdakiformuancak

i
nsanlarda görülür
.Vi cdanı
n bu formu al
abil
mesiiçinidrakin,
i
nsanlarda tezahüreden s eviy
eye ul
aşmışolmasılâzı
mdır.Bi -
naenaleyh insanlı
ğın altı
ndaki kademel
erde görünen inkiş
af
düal
itesi
nin;insanl
ardakiv i
cdanşekli
nebenzer
li
ğielbett
eol ma-
98
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yacakt ı
r.Bununl aber aber,düny adaazç okmüs takilv es er
bes t
durumagi r
mi şen i ptidaî
lerinden i tibaren büt ün v arlı
klardabu
i
nki şafdüalitesiv ardır.Veonl ar ı
n- pekç oky avaşdaol s a-inki
-
şaflarıbumekani zmanı nişlemes inebağl ıdır.Düny adapeki pti
-
daîhâl debâz ıhay athaml es ikırıntı
ları,nebatbedeni nikul l
anan
varlıkl
arda gör ünmey e baş ladığından i ns anın,i drakinin düal it
e
prens i
biş ümulünü,onl arakadaruz at
mas ımümkündür .Bunun- l a
beraber ,bu mekani zmanı n i ns anl
ar da gör ül
en v i
cdan ş ekl
i,
mükemmel l
eş mişv et am formunual mı şbul unduğundanbu i smi,
onunal tındakiv arl
ıklaradat eşmi leder ekz i
hinlerikar ış-tırmamak
i
ç i
nbüt ünv arlı
klarbahi smev zuuol unc aonu- i
ns an- l
ardakigi bi
-
vicdan i smiyl
e deği l,i nki
ş afv ey at ekâmülmekani z-mas ıismi
alt
ındaumumî leşti
rerekkonuş makmuv afıkol ur.
*
* *
Şi
mdi,inkişafmekani z
masını
nist
il
zam etti
ğiidr
ak,hürri
yet
mefhumları
nın dünyadakinebatvehayvan gi
bibasi
tvarl
ıkl
ar-
dakimukabi
ll
er i
nibel
ir
teli
m.
Bedenl enmi şol an herv arlı
ktaidrak v e hürriyeti
n kendi sine
mahs usenbas i
tv eiptidaîhâlimev cuttur.Bunuy ukarılarda i z ah
etmi ştik.Yal nızş uv arkii ptidaîkademel erinidrakv ei ra-del eri
i
ns anlar ın kabul et tiğinden bambaş ka mânâl arıt aşır
. Hel e
nebat lar dabunl arhi s
s edil
mey ecekder ec edebas itti
r ,ipti
daîdir,
âdet ains iyakîhaml el
erhâl i
ndedirkibudaos afhadakiv arlı
k-lar ı
n
hay ati ht iyaçlarınabolbolkâf igelmekt edir.Şuhâl denebatv e
hay vanl ar da, ins anların t anımakta ol duğu v icdan ş ekli
nde
olmamakl a ber aber,ona muadi lbul unan bi rinkiş afdüal i
tes i
mev cutt ur .Fakatt ekr aredi yoruz,bunui nsanlı
kâl emi ndekiv a-
zi
fe- nef s aniyetdüal i
tes işekl
indedüş ünmemekger ekir.
İ
ptidaîvar
lı
klar
ınsadecebas
itbirinki
şafmekaniz
mas ıolar
ak
kabulett
iği
mizbudüali
teni
nenipt
idaîi
nsi
yakl
araayar
lanmış

bul
unacağıtabi
îdi
r.Mes elânebatlar
ıelealalı
m.Nebat lar
dakiidrak
veiradehürri
yetiinsanları
nkinenisbetl
eokadari pti
daî ve
basi
tti
rkibununobj ekti
fol maktanziyades ubjektifkarak- t eri
var
dır.Vebunudai nsani draki
ninkav r
ayabilmes ihemenhemen
mümkün deği l
dir.İşte bu y üz
den onl ardakii nkişafin-s
anlara

99
 BEDRİRUHSELMAN

tamamı ylamekani kbi ry ür üy üş et âbi y mi şgi bigör ünür .Bur adaki

durum haki kat t
e bi rgör ünüş ten i bar et tir.Zi ra bu s af- hadaki
varlı
klarkabamaddel erdekigi bi,y alnızüni tedengel ent esirler e
tâbiv eonl arın maddedey apt ı
klar ıhar eket lerei nt ibaket mey e
mec burdur umdadeği ldir l
er .Bunl ardai ns i
y akîhaml eiht iyaç ları
belirmişv e bunun bas itt at bikat lar ıda baş l
amı ş tır.Fi lhaki ka
fi
ziktekikı l
cal lı
k has s as ına uy arak t opr akt an gı das ı
nıkökl eri
vâsıtasıylaal ıpbedeni ney ay ar ken,onl arıbedeni ndekul -lanmas ı
ves arfet mes i,insanl ar agör emeknîdenebi l
ec ekkadari ptidaîol an
i
ns i
y akîhaml elerinigös t erir.Budur um onebat ı
ny aşamas ıi ç in
kabamaddey ev âkıol anmüdahal es ininenbas i
tşekl iniifadeeder .
Nebat ındi ğerhay atîf onks iyonl arıhakkı nda dahâlböy ledi r.İşt e
ancakbumânây ımuhaf az aet mekş art ıyla,nebat lar dakii nki şaf ın
otomat ikol duğunus öy lemekt eyiz.Bi na- enal eyh onl arın daç ok
basitol makl a ber aber ,bu i pt i
daîc anl ılık dur uml arına y etec ek
kadarot omat ikv ebas itmüdahal eler inii h- ti
v aedenbi reri nki ş af
mekani zmas ımev cut turv ebudabi rbi rim düal iteiç i
ndev âkıol ur .
İştebubi ri
m düal iteni ni ns anhay at ı
n- dakiadıv icdandı r.Zat en
bugör üş ükabulet mez s ekdüny adakibedenl il
er emahs usol an
i
nkiş af mekani zmas ına gör e nebat l
ar ın ve hay vanl ar ın
i
lerleyişlerinidei zahedemey i
z .Hay v anl ardabu i
şbi razdaha
bârizdir.Çünküonl ar ı
ni dr akv eiradehür riyet- l
er ibirazdaha,
yânii ns anların naz ar l
ar ına ç arpabi lec ek kadar i nkişaf et mi ş
bulunmakt adır .Binaenal ey hi nki şafamüt eal l
ik bubi ri
m düal it e
mekani zmas ı
nı n hay v anl ar dakimüş ahedes ini,uf ak bi r di kkat
sarfıyl
ay apmakbi rçokki ms ei ç i
nmümkündür . Bi rt arafas opay ı
,
diğert arafakemi kpar ç as ı
nıkoy up dai kisi- ni n or tas ı
nda
serbes tbı rakılan- os opanı nt adı nıal mı ş -bi rköpekş aşkınadöner .
Ruhunda,s opanı nhât ı
ras ıc anl ananbuköpeği nkemi ğehüc um
edipet memekhus usundabi rmüddetgeç irec eğikar ar sızl
ıkondaki
basit,kıs abi riçmüc adel es inet evaf ukeder .
İştebu dur um,i nsanl ar dav icdan düal ites idedi ği mi zmekani z-
manı nnekadari ptidaîhâl deol ursaol s un,hay vanlar dakiş ekl iniv e
i
ş l
ey i
şt ar z
ınıgös terir.Hay vanl ardabumekani z maot omat ikol arak
i
ş l
er.Mes elâaç l
ıkhi s si,gı das ı
nıar amav az if
es i
nikös tek- ley en
korkuv ey at embel li
kduy gus unuy enmey eonus ev keder . O bu
duy gus unu y ener, ç ünkü gı das ını bul mak i çin et raf ı
nda
araştırmal ary apmay a,c ehi tv egay retgös t
er mey eaç lı
khâl ionu

100
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

mec bureder .Budaona,t ıpkıi ns anlarınv icdanmekani z mas ı

nda
olduğugi bi,birs ürütatbikatz emi nv ei mkânl arıhaz ı
rl
ar :Gı da-s ı
nı
bulamaz ,aç kal ı
r,gi tt
iğiy erlerde day ak y er ,hemc ins leriyl
e
boğuş ur,nihay etöldürülebilir.Bunl arohay vanınv arlı
ğındage-l ip
geç icideol sabi rsürüot omat ikç atışmal arlamüt erafı
kol ur .Kez a
yukar ıdan gel en ş i
ddet l
it es i
r l
er ,sev gibağl antıl
arı;y enidoğan
yav rusunubes l
emekv ebüy üt mekv az i
fesinionay ükler .Böy l
ec e,
gelen büt ün t esir
lerkar şısındaonun gös tereceğic ehi t ve
gay retler,i
ns anlardakivicdanmekani zmas ı
nınhay vanlardamuadi l
i
olanbi ri
m düal iteil
ey ürürkihay vanlar ıotomat ikmani ns anl ardaki
vi
c dandüal i
tes i
nebubi r
im düal i
tehaz ı
rl
ar .İnsan-l ar agel i
nc e,
bur ada ay nı mekani zma bi ttabî daha y üks ek, y âni i drakli
karakt eriyl
ev icdan deni l
en f ormunu al may abaş lar.İ n-s anlıkt a
vi
c danr eali
tesininhem ot omat ik,hem y arıidrakli,hem deazç ok
i
dr akliolmaküz ereüçs afhas ıdamev c uttur.
Ot omat i
kv icdan s afhas ı,i nsanların henüz i l
kz amanl arı
na
aitt
ir.Bui nsanl arahat alıol arak:Henüzv icdanlarıinki şafet me-
mi ş
tirdi yenlerbul unabi l
ir.Fakatbu hüküm v i
cdan düal ites i
ne
aitvermekt eol duğumuzgeni şş ümul lübilgii çi
ndey anl ı
ş tır.Ve bu
hâli ns anlar da düal itey iaç ık ol arak gör ememeni n net ices i
dir.
Bununl a ber aber ,i ns anl ı
ğıni lk kademel er i
ndekiv icdan meka-
nizmas ınekadarazbâr i
zol ursaol sun v enekadarot omat ik
görünür segör üns ün,hay vanlar dakinenaz ar angeneazç oki d- r
akli
hareket lerlez engi nleşmi şt i
r.Mes elâ,büy ükbi rs evgibağı i le
yavrus unabağl ıol ani l
ki ns ankademes ikadı nınınidr akin- de,
analıkmükel lefiyet i
neai tazç okkuv vetliduy gular,s ez giler v e
hattâbi l
gikı rınt ı
larıv ardır.O,ç ocuğunu,bi rhay vanıny av -rus unu
besledi ğigi bi,s adeköri ns i
yakl arınauy arakbes l
emez .Çoc uğunun
hastaol mamas ı,rahat sızedi lmemes i,ölmemes iiçi
n
aklıerdi ğikadarkabl ît edbi rleral manı nv eot edbirleregör ebâz ı
fedakâr lı
klar akat lanmanı nlüz umunukabuleder ,buy oldac e- hi t
vegay r etl
ergös ter i
r.Bi razbüy üy enç oc uğunu- hay vanlar ıny aptığı
gibi-silkipat maz .Geneakl ı
nı ner diği,bi l
gis i
niny etti
ğikadaronun
tali
mv et er biyes i
y l
edemeş gulol manı nlüz umunu i dr akederv e
buy oldaç oc uğunakar şıbi ranal ıkbor cunaai tmü- kellefiy eti
nin
bulunduğus ez gisineazç okv armı şol ur.Mama- f i
hobunl arı
yapmay abi l
irde! .
.Yâni ,i l
kkademel erindei ns anlı
kot omat i
z mas ı
nı,
hayv anlıkâl emi ninot omat izmas ındanay ıranhür r
iyetv es erbes tlik

101
 BEDRİRUHSELMAN

hâli,hay vanlardamev c utol may anmes u- li

yetduy gusununv e
i
dr akinini nsanlarda- birsez gihâl i
ndedeol sa-doğmay abaş l
amı ş
olduğunu gös t er
ir.Bu mes uliyet sezgi-
sini
n doğuş u,i nsanl ı
k
i
nki şafının hı zlanmas ında âmi l olan en mühi m duy gular ı
n
baş l
angı cıdır
.Zi rav i
cdandüal itesi
ninv azi
- f ey
ev enef s ani
y ete
müt ev ec c
ihz ıt
larıarası
ndakimuv azenedu- r
umlarıüzeri
ndebunun
büy ükr ol
leriolac aktı
r:Bus ayedes ayı
- s ı
zimtihanlar,epröv ler,
ı
stırapl ar,azapl ar,müş ahedel erv elhâsı
lbirsürühâdi seleridr ak
sahas ınday eral araki nsan v arlı
ğı- ic
ap eden otomat iz
mal arla-
vazifes ezgisinehaz ı
rl
anac aktır.
*
* *
İnsanlı
kkademel er ii
lerl
edikç evicdanr ealitesi
neai tduy gu- l ar,
bil
gilerveidraklerar tar.Oni sbet t
ehür r i
y etleri
nhududuge-ni şler.
Fakatbi rbakı mdan da i dr akigeni şledi kç einsan;y apmas ıv e
yapmamas ıicap eden ş eyleridaha i yis ezmey e baş lar,onl ara
uymak mec bur i
y etiniduy ar,böy le olunc a da hür riyet i
nigene
bizzatkendi sit ahdi tet mek z aruretiniduy may a baş l
amı şolur .
Bus uretl
ev icdanmekani zmas ıgitt
ikç edahai yiidr akedi l
irv e
i
ns an o nisbet t
eot omat i
zmadan kur t ulurkibudaonun adı m
adımv azi
fes ezgi s
iney akl
aş mas ı
nıt emi neder .Nihay etol dukç a
uzun bi rmüddets onrav icdan düal i
t esinin muv az enel erivazife
sezgisi
ninv ebilgisinineş i
ğineday anı
r.
*
* *

Var
lı
klar
aai tinkişafmekani zmasını
n umumîol arakş emasını
kı
sacav er
dikt
ens onra,insanl
ıkhay at
ındaonunnas ı
liş
lediği
ni,
nası
liş
lemesil
âzı
m gel diği
niveneş ekil
deinki
şaf
larkaydet
t i
ği- ni
i
zahetmey ebaşl
ıyoruz.
İ
ns anlar
dakiv i
cdan mekani z ması
nıni nkiş
af ı
nıt akip ederken
ekseriy
ay apıl
dığıgibis evgi,fedakârlı
k,nefs ani
yet,v i
cdan gi bi
bir
takım durum v emel ekelerimuay yenbi rt ert
ibet âbitutarak
sı
ralamakdoğr udeği l
dir.Mes elâev vel
âf edakârlı
ks afhasıgelir,
sonraonumut lakabirs evgiv eyavicdans afhasıtakipedergi bi
mut l
akbi rsır
at ert
ipet meky anl
ışt
ır.Sadece,bur adai nsanl
ar ı
n

102
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

hay at ıboy unc ahem bi rbirinez ıtol an,hem debi r biri

nides tek-
l
ey en,v i
cdanı nv az ifey ev enef sani yet emüt evecc i
huns urlarıbir
büt ününi kiz ı
ddıhâl indekar şıkar şıyay ürüy üpgi derler.Demek ki
düny ada v azifes ez gisihaz ır l
ığınıy apan v i
cdan mekani zmas ı
;
baz annef saniyet,baz anv az ifei sti
kamet i
ney önelmi şi kic epheli
birbüt ünhâl iar zederv ey ukar ıdas ay dığımı zmel ekelermüs pet
vemenf ît arafları
ndabubüt ününi çinde,onunherkademes ine
uygunhâl lerev ei ht iyaç l
araay arlımuv azenedur uml arınıal ı
rkibu
muv az eney is ağlay an z ı
tlar dan y ukar ı
da ol anıv azife pl ânına,
aşağı daol anınef s ani yetey önel mi şt i
r.Mes elâ,diğer kâml ı
kduy -
gus uv az i
fepl ânınadahay akl aşt ı
rıcıbi rüs tr eali
tei s
eonunkar -
şısı
naz ı
tol arakdi kilenhodkâml ıknef saniyet ialtr eali
t eyiteş ki
l
eder .Fakatunut ulmas ı
nkihaki kattebunl ar ı
ni kisidebi rdüal i
te
i
ç i
nde,düal i
tepr ens ibinini c abat ıylabi rbirinez ı
tv asıf
largös te-
renay nıkı ymet ini kic ephel itez ahür ündenbaş kaş eydeği ldir. Bu
zıt
lar ınmânâs ını;v icdanmev z uuüz erindekonuş tukç adaha i y
i
anlat mı şol acağız.Demek kiv icdan hem müs pet ,hem menf î
taraf l
ar ıyl
a,t am bi rbi ri
m düal i
t ehâl indei nsanıni drakiniv az i
fe
bil
gi sine y aklaş tı
ran kudr etlibi rmekani zmadı r.Bu mekani zma
nebats afhas ı
ndakii ns iyaklar ıhay vans af has ı
nınot omat i
z mas ı-na,
hay van s afhas ı
ndakiot omat i
z mal ar ıi ns an hay atındakiv i
c-dan
duy gus us afhas ı
na,i nsanl ar ai sev az i
fes ezgisiv e bi l
gisii d-
rakler i
ne,y âniv azifepl ânı nahaz ırlar.
*
* *

İ
ns anlı
ks afhası
na gel en bu i nkişafmekani zmas ı
,insanın az
çokt ebarüzedeni drakv eiradehür ri
yeti
net erkedi l
mişti
r.Bu
suretl
ei nsan,kul lanmakl a mükel lefbul unduğu i drak vei rade
hürriyet
iyl
ec ehitvegay r etl
erinivicdandüal it
es i
ninhangiz ı
ddı-
nay önelti
rse,hangiz ıddadahaf azl
adeğery ükl
ersemuv azene o
zı
ddınl ehine ol arak boz ulur.Zi r
a bi rmadde kombi nezonuna
yönelmek,onat es
irgönder mekdemekt i
r,gönder il
ent esir
lerise
bir
erdeğer di rveot araf
ınl ehi
neol arakdeğerf arklanmasınımu-
ci
pol ur.
*
* *
Şi
mdiv
icdanmekani
zmas
ını
nişl
eyi
ştar
zıüz
eri
ndedur
aca- ğı
z.
103
 BEDRİRUHSELMAN

Vicdandüal ites ini nmüs petdedi ğimi züs tr ealitesiy l

e,i zafîol ar ak
menf îdedi ğimi zal tnef sani yetr eal it
esiher hangibi ri n- ki şaf
kademes i
ndei ns andamuv az enehâl i
ndebul unur .Yânibunl arın
i
ht i
v aet tiğideğer lerar alar ı
ndakis t
at üyümuhaf azaeder ler.Yal nı z,
buradakimuv az enedev aml ıol araks abitkal- maz ,heranboz ulur .
Fakat - ev velc e s öyledi ğimi z gi bi - boz ul an büt ün düal i
te
muv az enel eridai ma y eni den kur ulmay a,muv a- z ene hâl ine
gelmey e müt emay il
dir.Düal ite pr ens i
bimuc i
binc e,muv az enes i
boz ulmuşz ı
t l
aras lâohâl dekal amaz l
ar.Hangit a-raf ı
nf azladeğer
almas ıylamuv az eneboz ulmuş sa,muv azeneni nt ekr arkur ulmas ı
i
ç i
n,oz ı
tt anz ay ıfol ant araf abi rdeğerakı mıbaş lar.Budakar şı
taraf takimenf îol anz ıddı ndeğers ev i
yesi- ninmüs petz ıddı n
değers ev iyes ihi z asınakadary üks elmes inimuc ipol ur.Bus ur et l
e
esas eny üks ekdeğer leral ar aks ev iyes i
niar ttırmı şmüs pett ar af la
menf ît arafar as ı
ndat ees s üsedeny enimuv azenes evi
y esiev vel ki
seviy ey enaz ar andahaüs tünbi rdu- r umagi rmi şbul unurkibudao
biri
m düal i
teni nbi rüs tkademe- y egeç mi şol mas ı
,y âniv ic dan
mekani zmas ındakii dr akinv azif
ebi l
gisi
nebi razdahay aklaş mı ş
bulunmas ıdemekt ir.Bunamu-kabi lmenf îz ıdda,y âninef sani y ete
fazla değer gönder ilir
s ei ş ev velkinin ay nıol makl a ber aber
i
s t
ikametaks it ar af adöner .But akdi rdebirim düal ite,y âniv ic dan
birkademeaş ağı y adoğr ukay may abaş lar.Vev icdanı naş ağı lar a
kaymas ıdemek y üks ek kı ymet lerinden kay bet mey e baş lamas ı
demekt irkibugi bi ah-
vâldei ns anl arz âhi r
ebakar ak,v i
cdan s esiniboğmak,kör let mi ş
olmakgi bit âbi rlerkul lanı rl
ar .Ni tekim ev v elkihâl dedev ic dan
sesini nkuv vetlenmi şol mas ı
ndanbahs ederler .
Fakatumumît ekâmülpr ens i
plerihi çbirv ar l
ığın müt emadi -
yenaş ağıl
aradoğr uy uvarl
anı pgi t
mes iner ızagös termez.İşbu
hâlegel ir
se,y ânieğeroi nsanmüt emadiy enmenf îz ı
ddadeğer -
l
ergönder meks ur eti
y l
emuv az eney ihepaş ağılaradoğr ukay dı-
rarak idrak vei rade hür ri
yet iniköt üy
e kul lanmakt an kendisini
kurtaramay acakdur umagi rers eonay ardımlamükel l
efol anv a-
zif
eliv arlı
klarder halgönder diklerikuv vetlit es i
rlerl
e onu y u-
varlanmakt an kur tarmak için mec burîbi rot omat iz
may as ev k
eder l
er.Yâni- aşağıy ukar
ıilki nsankademel erindeol duğugi bi-
onunönünebi rtakı mç eki
civ ey aiticiağırhâdi s elerisürerekid-
rakv ei r
ades i
ni nmat l
upol anüs tzıddaot omat ikmany önelmes i
-

104
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

nit emi netmey eç alış

ırlar
.Tabiîdi
rkiazç okzorl
ayıcıbirkar akter
taşıyanbuhâl ,s erbesti radeil
eol duğugi bi
,pekkol ayl
ıkiç i
nde
cerey an etmez .Bi lâkis burada ot omat izmanı
nz aruretl
erinden
olarakor tayas ürüleceks ayı
sı
zhâdi senineks eri
yaı stı
rapl
ıv es ı-
kıcıolanmahi yetlerioi nsanınir
ades i
niy olasokuncayakadar ona
birçok z ahmetler ,az aplar,hat t
âi c
ap edi yorsai şkenceler v e
ölüml erhazı
rlar.Tâkionun,kendis erbes thâl
iyl
ekullanamadı - ğı
i
rades imatl
upol anz ıttarafayönelebilec
ekkudr etikazanmı şolsun.
*
* *
Şimdi ,vic danınv azif
ey ev e nef saniyete müt eveccih olan z ı
t
unsurları
nageç el
im.Her hangibi rkademedekiv icdan mekani z-
mas ı
nda,bi rbiri
nez ıtgör ünen i kiuns urbi rins anı,vazifepl â-
nını
n bi l
gilerinehaz ırl
ayıcımahi yette,aş ağıdan y ukarıy
adoğr u
sır
alanmı şv ei htiyaçl
arı
nz ar uretv ei capları
nagör etert
iplenmi ş
real
itelerz i
nc ir
inin o kademey emahs usbi rbirinekenet l
ibul u-
nanal tv eüs tikihalkasıdır.Al ttakihal kayıteş kiledenr ealiteye
nefsaniyete,üs tt
ekinedev az i
feyey önelmişdi y oruz.Bu z incir
,
aşağıdany ukar ı,geçmi şt
engel eceğedoğr uuz andı ğı
nagör ealt-
taolannef s aniyetederkeny aş anmı şrealit
eyi,üstz ıddıteşkil

edenv azif
eyeder kendey aşanacakr eali
teyikast etmekteyi
z.Şu
hâldev ic
danmekani zmas ıunsurlar
ınınherbi r
i,i
ns anhay atı
- nı n
geçiril
mişv e geç i
ri
lecek ol an r eal
itel
eriniihtiva et mektedir
.
Dev resi
niikmalet mişbi rr eal
it
e,v azi
fepl ânı
nains anıbi
razdaha
yaklaştı
rıcımahiyetteol anbi rüs trealit
eninönüneengelol arak
diki
lir.Vez atenbunaonuni çinnef saniyetdiyoruz .Fakatunu-
tulmas ı
nkioani çinüstt ekineengelol anbual treal i
te,oüstv i
c-
dan kademes inihazırl
amı şbul unan bi rev v
elkikademeni n üst
reali
tesiidi.
*
* *
İnsanlar içi
n real
ite, hi
s l
eri
nin taall
uk et t
iği mev c
udiyete
i
nanmal arıdemekt i
r.Şu hâl de -
hisl
erdai madeği şt
iğine göre-
sabitbirr eali
teyoktur.İdrakl
ergeni şl
edikç
ev ear t
t ı
kçahis l
er
ver eali
tel
erdedeği şirv eş ümull
enir.Demekkiv icdan meka-
nizmasında aşağı
dan y ukar
ıyay üksel
en v e değişen reali
tel
erin
durumu,v arl
ığınv
azif
epl ânı
nadoğr uuzanışvey ürüyüşününhı zı
nı
105
 BEDRİRUHSELMAN

gösterir.Zirareali
t el
eri drakleber abery ürürler.İdrakl
er ne
kadarar t
arsareali
telerdeoni s bett egenişlerv eş ümullenir
.Yâni
hisl
eret aall
ukedenmev c udi
y etlerç oğalı
rveonl ar ıbeni
m- semek,
hazmet mekkudr et l
eriar tar
,böy l
ec edahay üks ekv ei l
e- r
i
real
itelereulaşı
lı
r.Bi rdağat ırmananadam dağı net ekl
erindeiken
karşı
s ı
ndaanc akküç ükbi raraz ipar ç as
ınıgörebilir.Dağat ı
rmanıp
yükseldikçegöz l
erininönündeaç ıl
anar azioni sbet t
egeni şl
er.Ve
dağınt epesi
neç ıkt ı
ğız aman ov ay ıbütün ş ümul üi l
egör ürv e
kavrar.İşte,i
draky ükseldikçer ealitelerinşümul üdeböy l
ec eart
ar.
Realiteay nızamandabi rbi l
gidir
.Hi sleret aal
lukedipdev ar-
l
ıkl
arınainanı l
anş eyl
erduy ulurvebi l
inir.Şuhâl deherkademe v e
safha içins abitolan,deği şmey en mut l
ak birr eal
it
e dünyada
mev c
utdeği ldir
.Her kesi
n kendi ne mahs usduy uşv einanışlar
ı
vardı
r.Buduy uşv einanışlaragör edemahi yet
leriveş ümuller
i
değişi
kr eali
tel
ermev cutt
ur .Aş ağıl
ardabul unan insanl
arın he-
nüzr eali
t esi
negi rmemi şbul unan dur uml ar
,üs tkademedebu-
l
unanl ariçinreal
iteol
abili
rl
er .Keza,realitel
ery üksel
dikçealt

kademel erin bas itr ealitelerinideş ümul l

erii çineal ırl
ar.Yüks ek
realiteleregi renbubas itr eal iteleronl arınş ümul üi çindey av aş
yav aşer iyerekkendihüv iyet ler i
nikay beder l
er .Şuhâl demes elâ
dağı net eği ndei keni ns anı ngör düğübi rkaçy üzmet rekar eli
kar azi
i
ç i
ndekiuf akt efekt afsilât,gi rint i
ler,ç ıkı
ntılar ,hendekl er, ç al
ı
çır
pı l
ar ,uf ak s u bi rikint i
ler i
… dağı nt epes ine ç ıkıl
dıkç a daha
geni şleyenuf ukları
ngeni şs ahas ıi çi
ndey av aşy avaşkay bolur l
ar.
Fakatgeneonl armey danagel enbubüt ününkur ucuuns ur ları
,
birerc üz üol arakos ahanı ni ç indekal ır
lar.Bi naenal eyhr eali
t eler
birbirine ekl ener ek geni şledi kç e es kir eali
tel eret akılıp kalma-
makger eki r.Bunuy apmadı kç a,et ekler dengör ünenbi r
kaçy üz
met r
ekar el
ik manz ar anın t af silâtından ay rı
lmak i s
tenmedi kç e
yukar ılaraç ıkmakv emanz aray ıgeni şletmekmümkünol maz . Ve
tepeler den müş ahede edi len ki lomet r
elerc e geni ş s ahanı n
zengi nl i
klerinden,haş met limanz ar alarındani st i
fadeedi lemez .
Esasen o i kikarı
şlı
ky erebağl
ıkal dıkça,bu manz aral
arı
,bu
güzell
ikleriaramaki hti
yacıdabel
ir
mez .Şuhâl deyükselmek i çin,
hedefey aklaşmak için, hul
âsav azi
f e plânı
na lüz umlu olan
l
iyakatleri
,i drakl
erikazanmanınyolunut utmakiçi
nal tkademe-
l
erinnef s
ani yetl
eriiç
indegömülüpkal mamakv eonl arı
nağırlı
k-
106
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

l
arı
ndans
il
kini
pkur
tul
makger
eki
r.
*
* *
Real i
t el
erden s i
lkinip kur tulmak,her hangibi rreali
tey igeli-
şigüz elf ır
latı
pat ı
ver meks uretiyl
eolmaz .Bur adaş unoktanı n i yi
anl aşılmas ılâzı
mdır .Birr ealiteni
ndahay üksekbi rreal
ite- ye
yer inibı r
akmas ıkey fîbi ri ş değildir.Bu ev vel
â,bi ri nkişaf
zar uretinin neticesidir.Bi rr eali
tenint er kedi li
p dahaüs tün bir
real it
ey egeç il
ebil
mes ii
ç i
nor eali
teninbüt üni capl
arı
nauy ulma-s ı,
hâki m dur umageç il
mes iv eonuni yi
c ehaz medi l
mes il
âz ım gelir
,
yânior ealit
eninnet iceleri
ninözv arl
ıkt arafındanbüt üni capları
yla
beni ms enmi şv eözbi lgihâl inegi r
mi şbul unmas ı i
c apeder .
Yoks ahenüzbeni ms enmemi şv e haz medi lmemi şbi rr eali
tenin
vicdanmekani zmas ındakies asy eri
,z atenomekani z-manı nüs t
uns urudur .Zir
aogeç iri
lmişdeği l
,henüzgeç ir
il
mes i

l
âz ı
m gelenbi rreali
tedir
.Yânikazanı
lmışdeği
l,kazanı
lacakbir
reali
tedi
r.Binaenal
ey h onun t
am mânâsıyl
aicaplar
ınauy ul
ması
l
âz ı
m gelir
.Tâkio,geç i
ri
lmi
ş,yaşanmışbirunsurolarakikinc
i
plâna,nefs
aniyetplânı
nainebil
si
n.Bunudatâyi
nedec ekolan hâl
i
ht i
yaçtı
r.
*
* *
İns anbi rreali
t edet amameny aşadı ktans onr aor adakendi si
ni
tatmi n et memey ebaş layan nokt alarlakar şıl
aşınc av edahaüs -
tünü ar amaki htiyac ı
nıduy unc a,ar tıki çi
ndebul unduğu r eali
te
i
kinc ipl ânadüş mes igereken,nef sani yethâl i
negi r
enbi runs ur
olur.İ şteböy l
ecees kimiş,ger i
y ebı r
akı l
mas ıicapedenbi rr eali
-
tedens ilkinmeki çiny apıl
anmüc adel elerdenhâs ılol anhâdi sel
er
vebuhâdi selerdenal ı
nander slerözbi l
gininmüt emadi y enar t
-
mas ına,i drakin geni şl
emes ine v e bi nneticer uhun t ekâmül üne
sebepol makt adır.Bus uretl
er eal iteleraş ağıdany ukar ı
laradoğ-
rut ev al
ieder .Yâniher hangibi rkademeni nv azifey emüt ev ec c
ih
uns uru,üs tkademeni n nef saniy etuns urunu;nef saniyet e mü-
tevec cih uns urudaal tkademeni nv az i
feuns urunut eşkileder .
Tekr aredel i
m kibur eali
tel
erdeği şmey enbi rsırai çindebi rbiri
ni
koval amaz .Şahs ı
nt ekâmüli hti
y ac ınav ei drakkapas i
tesinegör e
deği şerekbi r
birinit akipeder .Bur adabi rmi salv er eli
m:İ nt i
kam
107
 BEDRİRUHSELMAN

duy gus uy l
a,adam öl dür meni nmübahs ay ıldığıher hangibi rka-
demedüş ünül sün.Or ada,babas ınıv ey aakr abas ınıöl düren bi r
kât i
lden,kandâv as ıgüder eköçal manı nl üz umunai nanmı şv e bu
i
ş ibui nanç labi rv ec ibeol ar akkabul lenmi şbi ri ns anv ardır. Bu
i
nançokademeni nbi rbi l
gi si,bi rr eal ites i
di r.Fakatbununüs tünde
deöy l
ebi rbi lgikademes idahav arkior ada,kendi sinef enal ık
yapmı ş bi ri ns an hakkı nda i nt i
kam duy gus u bes lemeni nc aiz
olmadı ğıv ebununmes uliyet imuc i
pbi rhâlol duğu,bunamukabi l
,
fenal ıklar adai maafv emüs amahai lemukabel eedi lme-s ilâz ım
geldi ğibi l
gisiv e hükmü c aridi r.Ev vel kikademede y a-şamı ş
i
ns anı n,kendir ealitesindens ıyrılıpüs tkademer eal ites i
negeç mes i
tekar r üret mi şv ebununi ç i
ndeot ekr ardüny ayagel mi şbul uns un.
Oi ns andüny ay agel irkenkendi s i
nies kir eal i
tes i
ndenkur tarmay a
yardı m edec ekbüt ünmüc adel eimkânl arınıpl ânına
koy muş tur.Fakathâl âes kir ealites i
ni nt es i
r ialtındadı r.Şuhâl de
düny ay a gel i
nc ev icdan mekani z mas ı
nın menf îkut bunu t eş kil
edeni nt i
kam nef saniy et ireal ites ininkuv v etlibağl ar ıkar ş ısı
n- da
oi ns an;af ,müs amaha,hat tâs ev git elki n eden üs tr ealitey e
yanaş may abi l
ir.Veböy lec ees kii nt ikam r eal itesindenkendi s i
- ni
kur tar makt a güç l
ük ç ekmey e baş lar .Bi naenal ey h eğer kendi
kendi nekal ırsabel kibüt ünhay at ıboy unc ay er indenkı mı l
day a-
may ac akv eüs tkademey egeç emey ec ekt ir.Fakatbuhâl inas lâ
böy ledev am edemey ec eğiniev vel cedes öy lemi şt i
k.Vebi rbi -r im
düal itey ey ukar ıdan üs tz ıdda,aş ağı dan da al tz ıdda gel ec ek
mi l
y onl ar cat esiri
n mev cudi yet inden de bahs et mi ş tik.Üs telik,
birdeonundüny ay agel i
rkenç izilmi şol anhay atpl ânıv ardır ki
o,düny adabupl ânas âdı kkal ac ağı nanas ıls özv er mi şi s eo pl ân
etraf ındaonay ardım et mekl ev az ifel enmi şy ardımc ıv ar lı
k- lar
dav az ifeleriniel bet t
ey apac akl ar dır .Bi naenal ey hoi ns anı n üs t
realitel ere ul aş mas ıi ç in muht aç ol duğu kuv v et ler in i nkiş afı
maks adı yl
aney apı l
makl âz ım gel irsebuy ardımc ılaronl arıy a-
pac akl ar dır.İşte,buy ar dımv emüdahal eler leo,es kir ealites i
n-
dens ökül ürv eüs tkademeni naf ,müs amahav eş ef katbi l
gilerine
atlay ar akes kii nti
kam al mak,adam öl dür mekr eal ites indenv az -
geç er .Şuhâl deüs tr eal itey ibeni ms emek,al tr eal iteni nbağl ar ı
n-
danç öz ülmekl emümkünol ur .
*
* *

108
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Real itelerözv ar l
ıkt anet i
c elendi rdikler ibi lgibakı mı ndanmü-
talaaedi linceonl ar ınbi rbirler i
nii kmalet tikler i
nideunut mamak
ger eki r.İ ştebubakı mdanherr eal it ebi rüs tr ealitey ihaz ı
rlayar ak
varılmas ıger eken nokt ayakadarz incirlemegi den bi rbüt ünün
cüz üdür .Vees as enbi ri ns anv ar lığı nıngör güv et ecr übes idebu
realit elerin,özv ar lıktabi lgihâl i
ndebi rikmi şi ntibal arındani ba-
rett i
r .Yânigeç mi şbi rr ealitegel ec ekr eal it
ey ihaz ırlarken,gel ec ek
realit eninözbi lgiler iiç i
ndeogeç mi şr ealiteni ndei nt ibaımev cut
olar akkal ır.Es as enböy lecegel ec ekr eal i
tel ergeç mi şr ealiteler i
n
net iceler iniiçineal aal ageni şlerv eş ümul l
eni rv ev ar l
ığıngör güv e
tecr übel er ini
nar tmas ınas ebepol ur .Mes elâkabahodkâml ı
k
realit esininbul unduğukademey idol dur anf er dîhodkâml ıknef -
sani y eti,üs tmâş er îbi rpl ânr eal ites indedahaüs tünv eş ümul l
übi r
kar akt er demâş erîhodkâml ıkhâl inial ır
.Eğerbi ri
nc ikade- medebi r
i
ns an,y al nızf erdîmenf aat lerii ç inç ırpını yor sa,i ki n- ci
kademede kendi s i
ne bağl ıküç ük bi rt opl uluğun,bi r ai l
eni n
menf aat l
er iiçinç al ı
ş may abaş lar.Vebuhodkâml ı
knef sani yeti;
kademel ery üks eldi kç ebi rc emi yet e,c emaat e,mi l
let e,ins aniy ete
vehat tâbüt ünv arlıklaraş âmi lol ar akar tarv egeni şlerkior alara
doğr uldukç aar tı
konahodkâml ıkdeği l
,di ğer kâml ıkdemeki c ap
eder .Bununl aber abergeneokendi sindenbi rüs tr eal i
teyenaz a-
ran,nef sani yetdur umundakal ı
r.Budur um es kinef sani yetlerin öz
varlıkt akinet iceler ininy eniel emanl ar ınet iceleriyle,y âniüs t
zıtl
ar ınnet ic
eler i
y lebes lenebes leneş ümul lenenv ei nkişafeden
hâller inigös ter i
r.İ ş te,böy lebi rüs tr eal i
teni nkar şısınadi kil
mek
suret i
y l
eonun kaz anı l
mas ıi ç i
nl üz uml uc ehi tl
eriger ektiren bi r
nef sani y etr ealites iay nız amanda,buüs tr ealiteni ni çinekar ış ı
p
daha y üks ek hüv iyet l
er de kay bol may a namz etdur umdadı r.Şu
hâldeeni leriv ey üks ekr eal i
tel er inözbi l
gihâl i
negeç mi şs en-
tezler ii çindei l
kr eal itelereai tnef saniy etler i
nobi lgilerei nt i
bak
etmi şv ei lkmahi y etler i
ni or adaer itmi şnet icel erivar dır.
*
* *
Şimdi,r
eali
tel
eri
nins anl
arıvazi
fepl
ânınanas ılhazır
ladıkl
a- r ı
problemiüzeri
ndedur acağı
z.İnsanı
nv azifeplânınageç ecekolan
taraf
ıetiy
le,kemiği
yle,s i
nirl
eri
yl
ebedenideği ldir
.Beden, her
düny ahayat
ıdevresi
nins onundabüt ünt eşekkülâtıi
lebi r
-l i
kte
toprağa gömül meye mahkûmdur . Bi naenaleyh i lk insanlı
k

109
 BEDRİRUHSELMAN

hay atı
ndani tibareni nsanüs tübi rpl ânol anv azifebi lgi
sineka-
dary ürüyeni ns anınbedenideği l,baş kabi rtar afıv ardırkioda
evv el
ceizahet mi şolduğumuzv arlığıdır.Yânit âbiol duğubi rr uha
hizmet et mek i çi
nç eşit
limaddel er kul lanar ak,büt ün kâinat
boy uncai nkiş afedeedey ürüy env ar l
ığıdır.Bedenl erbuv arlı
ğa
sadec ebirv âsıtadani barettir
.Şuhâl de,büt ünbur eal
itelerve
realit
eleriteş kileden uns urlari ns an bedeni nideği l,onukul la-
nan v arl
ığıv az ifepl ânı
nahaz ır l
amakt adırlar
.Bunun damânâs ı
şudurkii nsanbey ninegör ekı ymet l
endi r
ilmişol andüny ar eal i
-
teleriözvar l
ığaay nıhâlveş ekil
lerdegeç emez ler.Vez atenböy l
e
olmas aydıbedenehi çlüzum kal maz ,v arlı
kdüny adadoğr udan
doğr uyay aşay abili
rdi.Ohâl de,ins anbey nininkı ymet lendirdi- ği ,
düny adabi ldiğimi z,gördüğümüzr ealitelerinözv arlı
ğai n- t ikal
eden v e onun haz ırl
anmas ıi çini nt ikalet mes iger eken as ı
l
kıymet l
erinel erdir?
Var l
ığa geç en bu kı ymet ler,düny a maddel eri
ne ay ar l
anmı ş
bulunanr eali
teleri
nkabahâlv eşekill
er ideği ldi
r.Bukı y met ler öz
varl
ıkta,bur ealit
elerinhus uleget ir
mi şol dukl arı,varlı
ğın ince
büny esine v e i hti
yaç larına uy gun y üks ek v e i nce madde
kombi nez onlarıhâl indekibi rt
akım net i
celer i
dir.Bunl ara bi r
er
i
ntibademekdedoğr uol maz .Zirabukel i
mebur adat am mânâ-y ı
i
fade et memekt edir
.İ şte,mahi yetl
er iins an i drakine gör e pek
müphem ol anbunet i
c elerv eyaintibalarv arlıkl
arıninki şafl
ar ı
- na
sebepol ander i
ni zl
erdi r.Vebui zl
erinder inleş mes itâbirini
n
mânâs ıdaov arlı
ğaai tol anv et ekâmül üt emi nedenözi drakin
genişlemes iveş ümulkaz anmas ıdemekt ir
.Es asenözi drak,v ar-
l
ıkl
a eş ol duğundan,i dr akin geni ş
lemes iv eş ümulkaz anmas ı
demekbi zz
atv arlı
ğıninki şafet mes idemekt ir.
*
* *
Realitel
erinözv ar l
ıktakihus ult arz
ınagelince,yaşananr eali
-
tel
erv ebur ealitel
er ebağl ıi
yiv eköt übüt ünhâdi sel
eri nsanlar
ı
çeşit
ligör ünüşleriy
lememnunv eyamüt eessirederkenhaki katte
bunlar,özv arl
ıkta- ov arl
ığı
nbüny esineuygundeğer l
erle-in-sanın
anlayamay acağı ş eki
lde bi rtakım f or
mas yonlar
a v e t rans-
formas yonlaras ebepol url
ar.Böy leceor ada,çoky üks ekmadde
sentezleriiçi
nde,düny adakigör ünüş l
eri
ndenbambaş kaş eki
lv e
tarzl
arda gi t
tikçe değer l
enerek z enginl
eşen ince kombi nezon-
110
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

l
armey dana get ir
irl
er.Bunl arhaki kîöz bilgi
lerdi
rkir uhl
arı
n
tekâmül l
erinehi zmeteder l
er.Demekkir eali
tel
er i
n,kabadünya
maddel eriar as
ındaev velces öylediğimizmaddîş eki
ll
erivedu-
rumlarıbirbiri
nikov alayı
phaz ı
rlayarakt ev
alieder
ken,onları
n öz
varl
ıktamür adi
fleribulunannet i
celeridekabaâl ememah- s us
i
fadelerindenç okdahader i
nv einc emânâl arhâlindebir
ikebi
ri
ke
özbilgil
eribes l
erler.Bunlarhakikîtekâmüldeğer l
er i
dir
.

Evvelce bi l
gisiniv erdi ği mizt ekâmüldeğer lerimef humunu bu-
radakimef huml a kar şılaştıranlar ,r uhlar ı
n kâi nattan ne y olda
faydalandı kları
nadai rol ans ez gilerinibi r
azdahageni şleti
r ler. Öz
bil
gilerl
egeni şl
emi şbul unanözi dr ak,y ânibedenv as atı
- nın
üstündekiv arl
ığaai tol anv ev arlı
kl akâi nats onunakadaruz anan
hakikîidr ak,düny adaendi rektol ar ak,bedenkanal ıy- l ai ç i
nde
yaşamı ş ol duğu r ealitelerin kaba gör ünüş leriy olların- dan
faydalanır .Veböy lecet âbibul unduğur uhunt ekâmül üne ait
hizmet l
er inedev am eder .İş tebubi lgii yicekav randı ktan s onr a,
reali
telerin hem unut ulmas ı, hem y aş anmas ı t âbi rlerinin
mânâl arınıbi r
birinekar ı
ştırarakt eş evvüş leredüş meki ht i
mal l
e-
riortadankal dırıl
mı şol ur .Zi rabur ada,hâdi sel erehedefol an i ki
ekran v ar dır:Bunl ardan bi risif izik dedi ği mi z kaba maddel er
topluluğu,di ğerii sebut opl uluğukul l
anmaks uret iylebi rr uha
hizmetedeni nc ev emudi lbi rv ar lı
kt ı
r.Bedeni nkabal ığı,kaba
reali
telerial may ay ar ar,v ar lı
kt akiözbi lgiler inar tmas ınai mkân
sağlar.İşt e,işlerigör ülünc eunut ul mas ılâz ım gel enl er,r eal i
tele-
ri
nkababedenl erehi tapedenkabagör ünüş leridir.Vebudaz a-
teni l
eridei zahedec eği mizs at hîz amani dr akini nbi rz ar ur etidir.
Zirabuz ar uretegör ey enibi rkı ymet inmey danagel ebi l
mes iiç i
n
eskikı ymet iny erinionat erket mes ii cap eder .Bunamukabi l
,
reali
telerinözv arlığahi t apedenc ephel eri,kabagör ünüş l
er inin öz
varlı
ktakimür adi fiol an i nc e mânâl ardır.Bunl ar,ev v
el c es öy -
l
ediği miz gi bibi rbiri
nihaz ı
r l
ay an v e birbi rine ekl enen kı ymet
cüzüleridirkibuc üz ülerözbi lgis ent ezinigeni ş l
etirl
er .
Tekrarediyoruz,real
it
eleri
ny aş
anmasıv eunutulmas ımev z
u-
unumüt al
aaeder keninsanbey ni
ne,sathîzamani drakinegör e
kronoloj
ikkıymetv es i
stemlerebağl
ıolanmaddîhât ır
alar
la,bu
real
itel
eri
nv arl
ıkt
ader i
nleşmişveözbi l
gisentez
inedahi lolmuş
i
nt i
balar
ınıbirbir
inden ayır
tet meyiunutmamal ı
dır.Ziras athî
111
 BEDRİRUHSELMAN

zamani capl
arı
natâbiolanbedeni çi
nevvelki
lerinunut ul
ması ne
kadarlüzumluiseruhunt ekâmülüil
eil
gil
i,kürevîzamani draki
nde
yaşayanv ar
lı
kiçi
ndei ki
nc i
ler
inözbil
gil
erarasındat emell
eşmesio
kadartabiîvezar
urî
dir.Vehat t
âesasgayeninica-bıdır
.

*
* *
Şi
mdiözbilgil
eri
nart
masınısağlayanvi
cdanmekaniz
ması
- nı
n
düal
it
eler
iar
as ı
ndakimünas
ebetleribir
azdahai
ncel
eyece- ğiz
.
Vi cdan mekani zmas ında;bi riv az i
f eye,di ğer inef sani yetey ö-
nel mi şi kiz ıtt ez ahür ün,bi r birinit aki pedenv ehaz ır
lay anr eal i
-
teler deni bar etol duğunus öy lemi ş ti
k.Sı ras ı
nagör eay nır ealite
hem nef saniy et e,hem dev az ifey ey önel ebi l
mekt edir.Uy ul mas ı
i
c ap eden y erdev az ifeye,ger idebı rakı lmas ıl âz ım gel en y erde
denef sani yetemüt ev ecc i
ht ir.O hâl de,nef s ani yet lerinnet ic el
er i
,
yâniözbi l
gi l
er ,nas ılbi r
bi rine t akılar ak maz ininz engi nliklerini
mey danaget iriy orv egel ec ekl erihaz ır
lıy ors agel ec eklerdeöy -
l
ec ev az ifepl ânı nay önel mi şol andahagel ecekl er i
ny ollarınıaç -
makt adı rlar
.Bur adabuv az ifev enef sani yeti st ikamet l
eriney ö-
nel mi şz ı
tuns ur lar ı
n bi rbi rinenaz aran dur uml ar ınıdahamaddî
kıymetmümas illeriy l
ei zahedebi lmeki çin,ev v el cev er mişol du-
ğumuzmı knat ısç ubuğumi s alinet ekr ardönüy or uz .Buç ubuğu( +)
taraf ıy ukar ı,( - )t araf ıaş ağıgel meküz ereş akuli stikamet inde
tut alım.Buhâl dei kenç ubuğunt am üs ty arısıi le,al ty arısıbi rbi-
ri
nemüs av imi kt ar daz ıtmı knat ıs i
y etii htivaet mekt edir.Şi mdi
buç ubuğuüs tt ar af adoğr uuz atırs ak,y ânionaüs tt ar aftanmı k-
nat ıs i
y etekl er s ekmuv azeneboz ul ac ağıi çinç ubuğunnöt ürnok-
tas ıy erindenoy narv ebi razy ukar ıy üks elir.Çünkü( +)t ar aftan
eklenenbi rkı s ı
m mı knat ısiyet le( +) dan( -)y edoğr ubi rmı knat ı
-
siyetakı mıbaş l
ay ac ağı ndan muv az enehat tıy ukar ı
yaç ıkar .Bu
amel iy ey ialtt ar aft any apar s aknet ic eaks iol ur ,muv az enehat t
ı
birazdahaaş ağıs ev iyey ekay ar .Bukababi rmi s aldi r.Fakats ez -gi
ver mes ibakı mı ndanf ay dal ı
dı r.But ec rübegös ter iyorkibi ri( +),
diğer i( -)i ş
ar et l
iol mas ınar ağmenç ubuğunheri kit ar afı
nda- ki
uns ur ay nıc ev her dir.Bi ttabîmı knat ısç ubuğu i les embol i
z e
ettiği mi zv icdan düal ites ibukadarbas itbi rdur um ar zet mez .
Yânionununs ur lar ıar asında,bi rmı knat ıs iyetuns ur ları
y lakı -y as
edi lemey ecekkadarbüy ükv emudi lf ar klarv ar dı r.Bi naena- l
ey h
112
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bur
adakirealit
ef arkl
arı
,mı
knatı
sı
n( +),(-
)kut upl
arı
ndaki gibi
bas
itdeğil
dir.Fakatvi
cdanmekani
zmas ı
nınişl
emes i
neait
,kabaca
bi
rsezgikazandırmakiçi
nbumisal
ivermişoluy
or uz
.

İşte bi rmı knat ı

sç ubuğu i les embol l
eş ti
r di
ği mi zv icdanış akul
i
s tikamet indet ut ar saküs tt ar af tabul unanv az ifey emüt ev ec c i
h
uns ur ui le,al tt ar afıi şgaledennef sani yet emüt ev ecc ihuns uru
muv az enehâl i
ndei kenbuuns ur l
ar ınkı ymetder ec eler ii
ns ani draki
muv ac ehes inde,y ânigenebi zz atv icdan mekani zmas ın- da
birbir i
ne müs av idi r.Ve bunl arın muv az ene hat tıda mı knat ıs
çubuğus embol üneni s bet l
et am or tadadı r.Eğerbuv i
cdanç ubu-
ğunuüs ty ar ı
s ı
ndani tibar eny ukar ı
y adoğr uuz atırsak,y âniüs t
taraf a,v azifer eal ites ine y akı nc üzül ere değer l
eri lâve eder sek
çubuğuny üküot araf adoğr uar tar.Vees kimuv az enehat tıaş a-
ğıdakal ır.Bu t akdi r de,v az if e-nef s aniyetc ephel er i
nin bi rbirine
kar şıol anmuv az enedur umuboz ulmuşbul unur .Fakatmuv a- zene
kanunu bu boz ukluğa t ahammül edemez . Mı knat ısi
yet hâ-
dises indeol duğugi bi ,muv az enet ekr art ees süsedi nc eyekadar ,
değer iar tmı şol ant araf t
anazdeğer lit araf a,v az if
et araf ından
nef sani yett araf ınadoğr ubi rakı m baş l
ar .Buakı m bi t t
abîy ük-
sekr eal i
teni ndahaal tr eal itey ebâz ıkı ymetc üz üleriningeç mes i
demekt ir.Bi tt
abîbahs et t
iği mi zbudeğer ler- bi razy ukar ı
dai zah
ettiğimi zgi bi-r eal iteni n maddel er ev eş ekiller eai tbedenehi -
tapedenc ephes ii çindeği l,özbi l
gilerlei lgiliv arlığahi t
apeden
cephes iiçindi r.Bunl arözbi lgideğer l
eridirv ev icdanmekani z-
mas ı
nı nbi rs ürüamel iyeler i
ndens onr at ahakkuket mekt edi rler.
Böy l
ec e,( +)t ar af tan ( - )t ar af abuakı mı n baş lamas ı
,boz ul muş
olan muv az ene hat tını n,ev vel kine naz ar an bi razdaha y üks ek
sev iyedey eni denkur ulmas ınas ebepol ur .Dahadoğr us uv az i
fe
uns ur u değer lerini n bi rkı s mı ,nef saniy etuns ur l
ar ıar asınaka-
rı
ş araknef sani yets ev iyes i
nidebi razdahay üks elt mi şbul unur .
Bus ur etledeözbi l
gis ev i
y es iv eözbi lgii dr akiy ukar ılaradoğr u
uzanı r.Demek kiv ic dan mekani z
mas ınınv az ifec ephes ine ai t
değer leriar tt ı
kça,nef s aniyetc ephes ineakanüs tc epheni ndeğer -
l
er i,nef sani y etc ephes ininv az ifec ephes inedoğr ukay mas ınıv ei ki
cephear as ındakimuv az enehat tınındav az if
epl ânıbi l
gileri- ne
doğr uy üks el mes inimuc ipol makt adır.
*
113
 BEDRİRUHSELMAN

* *

Şunut ebarüzet t
irmeki steri
zkibi rins anındüny akıy metler
i
i
drakimuv ac
ehes i
nde y apacağıi ş,vicdan düal itesi
ninv azi
feye
müt eveccih olan unsurunu bes l
emek,nef saniy
etuns urunu ge-
ri
ye at mak ol malı
dır
.Zi rav azi
fe uns urunadeğer l
erekl endikçe
vi
cdanmuv azenesi
ninözv ar l
ı
ktakikazanç l
ar ısüratleyüksele-cek,
nefsaniyetuns url
arı
nabağl anıpüs tuns url
ari hmaledi l
dik- ç ede
özbi l
gileri
nar tmasıbaşkakanal lardan,uz unuz adı yage-ç i
ri
lecek
ı
stır
apl ı
,z ahmet l
iamel iyelerl
e ot omat i
ky ürüy üşet âbiol arak
yavaşl
ay acaktır
.
Şuhâlde,i
nkişafyolunukısal
tmakv evicdanmekani zmaları
-nın
zahmetlimüdahalez aruret
ler
inimümkünmer tebeaz alt
maki ç
in
bu mekani zmanın üs tv e alt unsurl
arını birbir
inden ay ır
t
edebil
ecekidraks eviy
esinebiranev velulaşmakl âzı
mdı r,tâki
üstl
ereyönelmeninidrakivecehdimümkünol abils
in.Bunun i çi
n,
i
nkişafmekanizmas ı
ndaehemmi yetiaşi
kârolani draküze- r inde
durmamı zl
âzı
m geliyor.
*
* *
Yukar ı
da, v ic
dan mekani zmas ı
nın, i ns anlıktan ev v elki v ar-
l
ıklarda- bittabîen i pt idaîş ekill
erde-i ns iyakîdüal itelerhâl inde
olduğunu,i ns anl ıkder ec esindekii draklifor munuanc aki ns an- l ı
k
hay atındani tibar enal may abaş ladığınıt ebar üzet ti
r mi ştik.Bunun
sebebihi çş üphes iz,idr akkudr etinini ns anl ı
ks ev i
y esinemahs us
der ecesine er işmi ş bul unmas ıdır.İ ns anl ı
ks af has ı
ndakiv icdan
mekani zmas ıidr akleregör eay arlanır.İns anl arar ası
nda-kiv icdan
mekani zmas ı
nı ni nki ş
af ı,enbas itidraks ev iyesinden eny üks ek
i
dr akekadarç eş i
t l
ikademel erarzeder .Büt ünbunl argös teri
yorki
i
ns anlıktaki v icdan mekani zmas ının i nki şafında i d-r akin ç ok
ehemmi yetlibi rdur umuv ardır
.Dahadoğr us uv i
c da- nı ni nkişaf ı
i
dr akini nkiş afıdemekt i
r.İ drakin en bas i
ti ns i
y aklar hâl inde
mev cutbul unduğui lkdüny avar lı
kları
ndaanc akos e- v
iy eyegör e
vicdanmekani zmas ıv ardır.Mes elâins anl arındün- y adai lkvar lı
k
olarakt anıdıkl arınebat l
ardai draki nenbas i
thâl iol anot omat i
k
i
ns iyaklarbul unmakt adır.Ve bu da el bet tei ns an- l
ar ın mâl i
k
oldukl arıidrakkademel eri
ndenç okuz akbi rhâlar z

114
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

eder.Bus ebeptendol ayıonlarabiridrakdamgasıdav ur

ulamaz.
Fakatbui nsiyaklaros eviyedekivarl
ıklar
da,onl
arı
nhay aticap-
l
arınakâfigelec ekkadari drakiny er
initutmakt
adır
lar
.O hâl de
i
drakinhakikîmânâs ı
üz eri
ndedur al
ım.
*
* *
İ
drak, madde kâi natı
nda namüt enahi madde s ist
eml erini
birbiri
nebağl ayan bi rkudr ettir
.Fakatbu t arifiy aparken ş unu
unut mamal ıkikâi nattaherş ey deol duğugi bi,bukudr etin de
i
lletimadde kâi natıdı ş
ındadır.İ şt
e bu kudr ets ay esi
ndedi rki
maddel er arasında münas ebetler kurulabil
ir.Ve bu münas e-
betlerden der uhl ar
ın kâinati çi
ndekis embol leri,y ânitims all
eri
olanv ar l
ıkl
armey danagel ir
.Kez abukudr etlepl ânlararasında-ki
münas ebet l
eri
nkar ş
ılaşt
ırı
lmalarındani nkişafl
arv et ekâmül- l er
temi nedi li
r.Buradai drakbahs indeifadeedi lmişbüy ükha- kikatl
er
vardır.Buhaki katlerenüf uzedebi lmeki çin,bus özleri
nüz erinde
düş ünmekl âzı
m gel i
r.
*
* *
İdrakihaz ırlayan i lk uns ur l
ar ın,v arlıkları
ni l
kt eşekkül ü es -
nas ı
ndanas ı
lmey danagel diklerinii zahet mi şti
k.Bur adar uh- l ar,
münkeş ifhi dr ojenindağı nıkhâl deneş ret ti
kleriener jil
eri bir
arayat opl amaks ur etiyl
ebuv arlıklarıt eşkiledi yordu.Bi rery üks ek
vibrasyonmudi lesindeni bar etol anbuy üks ekener jil
er lev ar l
ıkl arı
n
mey danagel mes idemek,i draki neni pt idaîhâl iolani ns i
y akl arın,
bu bahs edilen dağı nık ener ji
ler de t ez ahür et mey e baş lamas ı
demekt ir
.Bur adabuv arlı
klarıteş kiledenr uhlarat âliy ardı ml arda
yapılmakt adır.Zi ra ev velce bel ir t
mi ş ol duğumuz gi biv arlık
kurulduğu andan i tibaren as l
ît es i
rleriny erine t âl ide- diği mi z
üsttenv ey anl ardangel ent esirlerkai m ol ur.Bubahs i bi r azdaha
açıklay
al ı
m.İ dr ak,madde s isteml erinibi rar ay
at op- lay an bi r
kudr et
tirdedi k.Buna gör e:Var lığı
ni lkt eşekkül ünde hi dr ojen
atomuener j
ileriar tıköy l
ebi ri nki şafkademes inegel mi şol ur larki
tâlitesirlerindey ar dımıs ay esinder uhl ar,ins anl
ar ınanc aki drak
kelimes is embol üylei fadeet tikleri kudr et l
er i
ninen

basi
thâl
iolanins
iyakl
arı
nı,maddeni
nbukademedekidur
umla-
rı
ndan f
aydal
anar
ak kull
anabi
lmek i
mkânl
arı
na kav
uşmuş bu-
115
 BEDRİRUHSELMAN

l
unurl
ar.Buradai
drakinnas
ılbaş
ladı
ğıhakkı
ndakâf
ider
ecede bi
r
bi
lgiv
eril
mişolmaktadı
r.
Varlı
ğınmay as
ıidraktir
.Vei l
kteşekküledenv arl
ık,il
kanın-dan
i
tibarendiğerdahabas itmaddekombi nez
onl arı
nıv esis-t
eml eri
ni,
kendisinde mevcut ol an bu may anın,y ânii dr
akint ed-ri
cen
i
nkişafıyl
amüt enasi
p ol arakbirbir
inebağl amakt av eyeniy eni
kombi nezonl
arv esisteml ermeydanaget irmekt edir.İdra- ki n
doğuş uv eehemmi y
et ihakkındabukadars özükâf igörüy or ve
onunv icdanmekanizmas ındakir
olünegeçiyor uz
.
*
* *
Evvelâş unu bel irtmek i sterizkii dr aki nv ic dan mekani zma-
sındakir olü,bi zzato mekani z
manı n mahi yet i
ndemündemi çti
r.
Çünkü es as en v i
c dan mekani zmas ınınz ıtlarıar as ı
ndakimüna-
sebet lerin kur ul
uşv e bağl anı şl
ar ı
,i dr ak mekani zmas ı
ylav ukua
gel mekt ev ehat tâdoğr udan doğr uy ai dr akinf onks i
yonunaai t
biri şbul unmakt adır.Bittabîbui ş,v ar l
ığı ni lkt eşekkülüanı nda
dahaz i
y adey ardımc ıtes i
rlerinmüdahal eler i
y l
eol urv et edr icen,
i
dr ak i nki şafet tikçe bu müdahal el eraz alır,v ar l
ığın hâki miyeti
tebar üzederv ei drakini l
er iinki şafhâl lerindeo ar tı
kv icdana
tamamı ylahâki m ol ur.Vi cdan r ealiteler ini n bi rbiriyl
eol an mü-
nas ebet ler i
ni ni yit akdi
r edi lmes i,y ukar ı
lar a doğr uy üks elti
ci
mahi y etteol an v azifeuns urları
nı n nef sani yet lerden ay ırtedi l
ip
yüks ekuns ur l
ar l
aonl arıtakv iyeedi c is i
s teml erinkur ulmas ıv e bu
sur etl
ev ic dan mekani z
mas ımuv az enes inin gi ttikçe daha üs t
kademel erey ükselti
lmes iidr akinf onks i
y onunabağl ıişl
er dir.Şu
hâl dei dr aknekadarmükemmel leş irseonunbuf onksiyonuda
okadari yiç al
ışırvebi nnetic ev i
cdans ev iy es i
ni nv az if
ebi l
gis i
- ne
doğr uy akl aş mas ıoni sbettekol ay l
aş ırv es ürat l
eni r.Mes elâböy le
geni şv eş ümul l
ü bi ridr ake s ahip ol an i ns an ar t
ıkc ehitv e
gay retleriniv az i
feuns urunamı ,y oks anef s ani yetuns urunamı
çev ir
mes il âz ım gel eceğinidahai yibi lir.Vemüs petol anv azife
uns urunauy duğuz amani leriyedoğr unegi biy üks ekmadde

kombi
nezonlar
ıv esist
emlerikur abi
leceğinitakdi
ret meyebaş -
l
arkibudaonunv azi
fepl ânına- i
draki
yle-gitti
kçey akl
aşması
demekolur.Bunamukabi l
,v azi
feni
nz ı
ddıolan nefsaniy
etun-
sur
unu s
eçtiğitakdi
rde aşağılar
a doğr ui ndi
kçev i
cdanın bün-
116
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yesi
ndekiy üksekterti
plimünas ebet
lerdenegi biç öz
ülmeleri
n,
çöküntül
eri
n mey dana geleceğiniv e böyl
ece maddenini nki
şaf
kombinezonlar
ız enginl
iğinden ne gi bikıymetl
eri
n kay bedi
le-
ceği
nide gör ürv e anlar
.Zi r
a bunlarıntakdi
riidraki
n,madde
kombinezonlar
ıv es i
stemleriar ası
ndakikurucul
uk kudr eti
nin
şümulünegirenişl
erdi
r.
Şuhâl deidraköy l
ebüy ükbi rkudrett
irkibüt ünhay atl
arbo-
yuncav azi
febi l
gis
ihazır
lanışıyolundageç i
receğihaz ı
rlı
kkade-
meleri
nde,v ic
dan düali
tesit ekni
ğiiçinde,kendikendi nin hem
rehberi
,hem demuhar ri
kidir
.İştebudamaddekâi nat
ınındiğer
unsurl
arıarasında onun,r uha en yakın bi
rv âs ı
ta durumunda
bulunduğunuifadeeder.
*
* *
Şimdi ,dünyadakivazi
feplânı
naaithazı
rlı
klar
dabukadarmühi m
rol
leral anidrakv ev i
cdanmekani zmal
arı
nıbes l
eyenözbi l
gil
ere
geli
y oruz.Evvel
âş unus öyl
eyel
im kiözbi
lgil
er,i
drak v ev i
cdanı
beslerken,kendil
erideidrakvevicdanyol
uylazen-ginl
eşi
rl
er.
Özbi l
gil
er,idraki
n biz
zatkendi
siil
eber aber
,dışmüdahal e-
l
erinyardımları
yl
a da değerl
eri
niartt
ırı
r.Bu dışyardımcımü-
dahal
eleri
n,özbi l
gil
erikuv
vetl
endi
rmeleribahsi
ne gelince,bu
husus
taev velc
ebi razbil
giver
il
mişt
i.Şimdiobi l
giy
et ekrardö-
nüyor
uz .
Özbi l
ginin artmas ınayardım eden müdahal eler,vicdan mu-
vac ehesi
nde,ç eşitl
imaddekombi nezonl ar
ını
ns ayı
sızhâlv edu-
ruml arı
ndan,yânibi rsürühâdisedenistifadeeder ekhedef l
eri
ne
ulaş ı
rl
ar.Hâdiselerkabakı yasbi l
gisis üzgecindengeç erekş uur
-
danş uurdış
ınaç ıkarl
arv eoradakal ı
rlar.Bunl arözv arlı
ğınemr i
altındadı
r.Vei ns anınodüny ahay at
ımüddet i
nc eorada,şuurdı
-
şındabul unurl
ar.Bunl arhenüzşuuraltı
nageç memi şl
erdir
.
Hâdisel erdoğr udan doğr uyaözbi lgihâlinegeçemez l
er.Zi
ra
bunl
ar ı
nar ası
ndahenüzi nt
ibaksızl
ıkvardır
.Şuurdacereyan eden
buhâdis eler,şuurdışı
ndakinisbetenkabamaddîi nti
balar- l
a
i
lkkıyasîmuhas ebeleriyapı
ldıkt
ans onraşuurdış
ınai
til
irl
er.Bunl
ar
özvarlı
ğı nemr ialt
ındabulunmakl aber aberhenüzonun özmal ı
ol
mamı ş lardır
,özbi l
gihâlinegi rmemi şl
erdi
r.Şuurdı
ş ı
n-dakibu
bi
lgi
leri
n özbi lgihâlinegeç ebil
meleriiçin,özbilgi
lereinti
bak

117
 BEDRİRUHSELMAN

etmeleri
,özbi lgisentezi
nedahilolabil
ecekdurumagel-mel
eri
l
âzımdır.Hâlbukibunl arınşuurdı
şı
ndakikı y
as îmuhase-
bel
eri
şuural
tıbil
gil
eriyl
edeği l
,şuur
dış
ıbilgi
leri
yleyapı
lmı
ştı
r ki
bunlardaözbilgil
erdeğil
dir
.
Ölümdens onras paty omageç i
li
ncev arl
ığın,dışarıs
ıilebüt ün
i
rti
bat larıkesil
eceğinden,bu bi l
gil
erş uuraltıbil
gileri
yl
e kar şı
-
l
aştır
ılarakv arl
ıkt arafı
ndanmuhas ebeler
iy apıl
acak,muhas ebe-
l
eriy apıldı
ktans onr aş uural
tı
nageç erekv arl
ığamaledi l
ecekt i
r.
Zi
ra bu amel i
yeş uuraltı
ndakibilgil
erl
eş uurdı
şındakibi l
gileri
i
ntibakhâl ineget irecekv eonlar
ış uural
tıbi l
gil
eri
nins entezleri
ar
as ı
nakar ıştı
racaktır.
Demekkibüt ünhay atboy unc aş uurdı
şıkal anbil
gil
er,ancak
ölüm hâdisesiy
lebüy ükmuhas ebedengeç ti
ktens onravarl
ıkta-
rafı
ndant ems i
ledi li
pş uural
tı
nagi r
ebili
rl
er.Şuur dı
şı
ndabi l
gil
e-
ri
nnas ıltoplandığınagel incebunl ar,şuurt arafı
ndanidrakedi-
l
en v eyaedilmey en düny ar eali
tel
erinin uykues nası
ndakabac a
yapıl
acak vicdan muv acehesindekikı yas bil
gisimekanizmasına
tâbitut
ularakşuur dı
şınai t
ilmesisuretiyl
ebiri
kirl
er.
*
* *
Hul âsaidrakedilsi
nv eyaedilmes i
n,şuur unkar şı
laşmı şoldu-ğu
hâdiseler,şuurdı
ş ı
ndakikıyasbil
gileri
ylenet i
celendiril
ir
ler v ebu
neticelerş uurdı
ş ı
nda kalı
r l
ar.Bunl aror ada,v arl
ığın henüz öz
bil
gilerihâl i
ne girmemi şl
er di
r,bi naenaleyhş uuraltı
na ai t de-
ği
ldirler.Bununlaber aberbubi lgil
erv arl
ığı
nhâki mi yet ial
tında-
dı
rlarv eicapet t
ikçeşuurs ahası
naç ı
karı
labil
ir
ler.Veanc akölü-mü
müt eakipy apıl
anbüy ükmuhas ebedens onraş uur al
tındaki öz
bil
gihamul esi
nekar ı
şı
r l
ar.

Özbi l
giyibes l
eyenkay naklarvey oll
arç okç eşitl
idir
.Bunla- r ın
enmühi mlerindenbâz ıl
arınızikr
edec eğiz.Bi l
gi,din,mi ll
et, ai le
gibimâş er
îdur umlarv ebudur uml arıkuvvet l
endi r
enhâl - l erv e
nihayetdoğr udandoğr uy a,muht el
ifkademel erdev azif
elivarlı
klar
tarafı
ndan ins anl
arav e medy omlarav er il
en t ebli
ğler,il
haml ar,
bil
gilervebüt ünbunl ardandoğanhâdi seler,özbi lgi
yiarttır
anv e
varlı
ğıvazi
fepl ânıbi
lgisi
ney aklaştı
rankuv v etl
ima- teryal
lerdendi r
.
Bunlardüny ar eal
it
elerii çi
ndegeç ir
il
irv ededi -ğimizgibibâz ı

118
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ameli
yel
erden sonr
av ar
lığı
n özbi
lgidağar
cığı
nakar
ışı
r.Şi
mdi
bi
razözbil
giüzeri
ndeduralı
m.
*
* *
Özbi lgi,eni ptidaîdev redeni tibar engeç mi şhay atlaraai tel de
edilen mükt es ebatın daha önc ekimükt esebati le mukay eses i
,
muhakemes inet i
ces indeul aşılanv ev arlığın- ins anındeği l-mal ı
olan,i ns anl ar ı
ni drakedemey ec ekler ibirtakım der i
ni ntibalar- dı r.
Bunl ar i dr ak f orml ar ı
yla bi rt ar aftan hi zmet i
nde bul unduk-
l
ar ır uhun t ekâmül ünü s ağlar ken,di ğert araf t an y enibi lgiler e
zemi nhaz ırlamaks ur eti
y l
ev arlı
ğıni nki şafs ahas ınıgeni şl
et irler.
Bumükt es ebat ,düny ai dr akit ekni ğii ç
indebi rtakım dur uml ar -
l
a el de edi lir.Bu dur uml arıhâdi s e mef humu i çinde t opl amak
mümkündür .İ nsan,et r
af ı
ndakihâdi s elerden bâz ıl
ar ı
nıni ç i
nde
bizz aty aş ar ,ohâdi seler i
nkahr amanıol ur .Bâz ı
lar ındadabi z- z at
yaş amaz ,onl arıni çindey aşay an di ğeri ns anl ar ınv ev arlıkla-r ın
dur uml ar ınıy akın bi ral âkay l
at aki pv e müş ahede eder .İ şt e
i
ns anl ar ın düny ada hay at larıi cabat ıyla di rektol arak i çler i
nde
yaş adı klar ıv ey aendi r ektol arakbaş kalar ı
ndagör dükl erihâ- di s e
kombi nez onl ar ı
naal tmünas ebet lerdüny ai draki yl
ei fadeol unan
bilgiler i
nt opy ekûnheps idirkibunl ar,özbi l
gi denay rımef huml ar
veözbi lgiler i
nt eşekkül ünev âsıtaol anmat ery aller- di r.Anc ak
bunl ar ın,öl ümümüt eaki ps pat yom hay atındageç i-rec ekleriç eş itl
i
mekani z mal ardan s onr a öz v arlığa i nt ikaleden net i
c eleriv e
i
nt ibal ar ı
dı rkiözbi l
gihâl i
ndev arl
ığı nmal ıolur lar .
İ
şteevv
elcei
zahet
tiği
mizşuur
,dünyanı
nkabareal
iteleri
y- l
e,
dahadoğrus
ubuhâdisel
erl
edoğrudandoğruy
akarşı
laşarak

düny adan yenibi l

gimat er
y al
ler
initoplamaya dev am eder.Öz
bil
gilerl
e,düny adabi lgidiyei ti
baredilen hâdi
seleri
nf arkl
arı
nı
böylece belir
tti
kten s onra bunlarıbi
rbiri
ne karı
ştırmadan bil
gi
kel
imes ini
ndüny alisanınagör emânâsınıkull
anar
aki zahatı
mı-z a
devam edec eğiz.
*
* *
Dünyayaai
tbi
lgi
ler
inmütal
aası
nıkol
aylaştı
rmakiçi
nbirağa-ca
benzet
erek onl
arı
n dir
ekt
,y ânihâdiseler
in bi
zzat i
çinde y
a-

119
 BEDRİRUHSELMAN

şanmaks ureti
yleel deedi l
enler i
negöv debi lgi
ler;endi rekty âni,
başkalarının müş ahedeleriyle elde edi lenleri
ne de dalbi lgiler
diyebil
irizkibunl arı
n heri kisidekendikapas it
el eri
negör eöz
bil
gileri
ni nkiş
af ı
nas ebepol ankudr etl
ivâsıt
alardır
.Mes elâel i
- ni
ateşes okmuş bi rç oc uğun y anıkı stı
rabınıbi zzatduy mas ıyla
edinmi şbul unduğubi l
gi,onun i çin birgöv debi l
gi s
ii se,di ğer
birç oc uk arkadaş ı
nın,el i
niy akmas ı
ndan müt ev ell
itıs tı
rapl a-
rı
nınv er eaksiyonlarını
nmüş ahedes iileel deet tiğibi l
gidedal
bil
giol ur.Bumi s
al l
ede,özbi lgil
er i
nt eşekkülünde,göv debi lgi-
l
erinindalbi l
gilerenaz arandahakes ti
rmey oldannet icelerv e-
rebil
eceği nianlatmı şol uyor uz.Bununl aber aber,i nsanlarınbi z-
zatherhâdi senini çi
ndey aş amal arı
nav es adecedi rektbi lgiler
almalarınai mkân bul unamaz .İ şt
e bu i mkâns ızl
ıkt an müt ev elli
t
eksikli
klerdalbi l
gilerl
et amaml anır.
*
* *
Bi
lgi
lerözbil
gil
eribes
ler
kenaradayar
dımcıbâzıprens
ipl
er-den
kuvv
etalını
rkibunlar
danbiri
sidei
ll
iy
etprens
ibi
dir.
Kâi nattahiç birhâdisesebeps i
zdeği l
dir
.Kâinatınbüt ünolay-l
arı
,
münas ebetleri,t esir
leşmeler
i,kuruluşları
,değişişler i
,dağı -
lı
şlar
ı
velhâs ıl büt ün madde kombi nez onları
nın f ormas y
onları
,
trans formas yonlarıv e deformasyonları;büyük t ekâmüli l
leti
nin
zaruret l
eri
yle,bi rbir
ininill
etiv e neticesihâlinde v e birbir
ine
bağl ıolarakv ukuagel i
r.İşt
ebu,kâi nattakibüy üki ll
iy
etpr en-
sibinin birt ec el
lisi
dir.Zaten bu kitabın hernokt asında,büt ün
hareket ler
ins ebepl eredayandığı
nıvenet icel
eremünc erolduğu-

nui fadeet mekt ey i

z .Sebeps i
zv enet i
c esizhi çbi
rol uşdüş ünü-
l
emez .Kâinattabüt ünmünas ebetl
erinkur ul
uşv edağıl
ışl
arına ai t
mekani zmal arbupr ens ibegör eişlemektedirler.Hiçbi
rhâdi - s e
baş ı
boşv e müs takildeği l
dir.Herhâdi se direktv ey a endi rekt
olarakdi ğerhâdi s elerebağl ı
dır
.Böy l
ecebüt ünkâi nat,büt ünc ü-
züleri
y l
e büy ük bi rbağ ş ebekesiyl
e ör ülmüş türkibu bağl arın
düğüm nokt alarıi l
liyetpr ensi
binins ebep- net i
cez aruretleridir
.
Herhâdi sebi rüs ttekininnet i
cesivebi ralttakininil
leti
dir.Hangi
hâdisenins ebebigör ülmüy orsabuhâl ,ohâdi s eninsebebini nbi -
l
inmemi şolmas ı
ndani lerigelmektedir.

120
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
İlli
yetpr
ens i
bi;hâdis
eleri
nözbi l
giy
ei nkı
lâpl
arındaenmü- hi m
rolüalanidraki
nkul l
andığıkı
yasbilgi
sini
nkuv vetl
ibirdayanağı
dır
.
İl
li
y etprensibihakkınday ukar
ıdakikısabi l
giyiverdi
ktens onr
a,
i
dr aki l
ekıyasbi l
gis
ini
nkar şı
lı
klıdurumlar
ınıbel i
rtmemizfaydal
ı
olur.
Kıyasbi lgisi
;idr akini ll
iyetpr ensibineuy mas ıyoludur .İdr ak- l er,
kâinattakii l
li
yetpr ens ibinei ntibakedebi l
dikler inisbet t
ei n-ki şaf
ederler.İ l
li
yet pr ens ibine y abanc ı kal an i drakler , kâi nat taki
namüt enahikombi nez onlarar asında mev c utol an namüt enahi
münas ebet l
eritây inv et akdiret mekt eoni sbet teac zgös terirler
veo ni sbettedeger iv ebas itdur uml ardakal ır
lar .At eş iel iyle
tutarsael ininy anı py anmay ac ağınıi drakedemey en bi rç oc uğa
ateşleoy namaks alâhiy etiveril
mez .Çünküonuni drakihenüzböy le
biriş el âyıkdur umagel memi şt
ir.Onun i dr aki,bumadde- l
er in
münas ebet l
eri
neai ti l
liyetpr ens i
binehenüzl üzumukadari ntibak
etmemi şti
r.İ şt
ebu i ntibakıs ağl
ay ac akş ey ,onun kı y asbi lgisi
olacakt ı
r.Kıyasbi l
gisinegi rmeki ç i
noç oc uk,el i
y leat eş ibi rkaç
defat utmakt ec rübes iniy apac akv eherdef as ı
ndael iya- nac akt ır
.
Herel iy andığız amanonuni drakindeelv eat eşmüna- sebet l
er i
ne
aits ebep v e net icelerhakkı nda y av aşy av aşbi rtakım s ez giler
belir
ec ekv ekıyasbi lgilerini
ny ardımı ylabus ez gil
erbi l
-giy ei ntikal
edec ektir.Böy l
ec ei dr ak v e dol ay ısı
yla öz bi l
gimuh- tev ası
artacaktır.Buamel i
y eyegör güv et ec rübedi y oruz.

*
* *
Ver
di ğimiz bu bi l
gil
ergös teri
yorkiöz bi lgil
eriart
tır
an i l
li-
yetpr ensibiilekıyasbi l
gis
i,buf onks i
yonları
nıanc akhâdi sel
er
yol
uylay apmaktadırlar
.Hâdi s
elerol may ı
nca ne i l
li
yetpr ensibi
mütalaa edilebil
ir
,ne kı yasbi l
gis
ianl aşı
labil
ir,ne de bunl arı
n
bir
bir
inebağl antısıbahismevzuuol abil
ir
.Ohâl dekıyasbil
gi-s i
ne
devam edebi lmeki çi
nev vel
â,hâdis el
erüzerindedur makz arureti
hâsı
lol uy
or .
Bi
lgi
ler
inveözbil
gil
eri
neldeedi
lmesiv
ebunlar
ınnet
icesiol
arak
datekâmülünkaz
anıl
masıiç
in,l
üzumluol
anesasl
ıma-t
eryall
erden

121
 BEDRİRUHSELMAN

bir
isiv ehattâbir
inci
sihâdis
edir
.Hâdi
sel
eri
niç
indedi
rektv
eya
endirektol
arakyaşamaklâz
ım gel
mekt
edir
.
Hâdi seleri
nz uhuret mes ibi rçok s ebebe bağl ıdır.Fakather
şeyden ev velhâdi selers ebep- net icekanunu hüküml eri
negör e
cerey an eder ler .Es asen hâdi seler i
n öz bi l
giy idoğur abil
mel eri
deonl ar dakis ebep- net i
c emünas ebet lerine,i drakler inkı yasy o-
l
uy l
ai ntibakedebi lmeler ider eces i
nebağl ıdı r
.At eşç oc uğunel ini
yakar ,ç ocukbuı stı
rabıduy muş tur .Onunat eş tenel i
ni ny anma-s ı
,
eli
yle at eşit ut mas ından i l
erigel mi ştir
.Eğerç oc uk bu y anık
duy gus u et raf ı
nda t oplanan hâdi sel erar asındakis ebep- netice
bağl arınıi drakedebi li
rseözbi lgibakı mı ndanonunal acağıne-
ti
cebaş kaol ur,edemez s egenebaş kaol ur .Yânii draki nbuhâ-
disedekis ebep- neticebağl antılarınai nt ibakıni s bet indebi l
giler
teess üsederv er uhaaks eder.Bi l
gi lerit emi n eden hâdi s el
ero
varlı
ğı ni ht i
yac ıi l
emüt enas ip olar aky ar dımc ıv arlıklart arafın-
dant ert i
plenirv eins anınönünekonurv ey aay nıs ebepl egeneo
varlı
ğa,y ardımc ıvarlı
klarıngönder ec ekl erit esirlerley apt ır
tıl
ır. O
varlı
kbuhâdi selerebi zzatkendi si,kendihar eket l
er i
y l
es ebepol ur.
Zirao i nsanı n bi l
gi s
inihaz ı
rlay an bu hâdi seler i
n t ertip v e
sır
alanı şlarıtekâmül leilgilibirsür üf er dîv emâş erîpl ânl arav e bi r
sürüni zamat âbidirkibuni z
aml ardaanc aküs tüni drakler v e
kudr etlert arafındany ürüt ülebil
ir.
Mat l
upol
anherhangibi
rhâdi s
eyibi
rins
anay apt
ırt
makiçi
nic
ap
et
tiğiz
amanyar
dımcıvarl
ıkl
ar,onunvi
cdanını
nnefsaniy
et

uns url
arınıtahr i
keder ler.Vey aonunkar şı
sınakendii hti
yarıdı -
şındahâdi s
elerç ıkartı
rlarv eböy l
eceonuç eş i
tlihareketl
eres evk
etmi şolurlar.Budanef sanîhar eketlerininac ınet i
celer
inionlar a
tattır
makv ebus ayedei ns anlar
ıkı yasbi lgisi
negöt ür
ereközbi l-
gileri
neo y oldan değer l
erhaz ı
rlamaki ç
indir.Mes el
âbi rinsan,
eğerbi rkât il
induy acağıı stı
raplarıç ekeceks e,onunbunai htiya-
cıv arsaoi nsanı nönüneöy lehâdi s el
erç ıkartıl
ırkio,bunl ar ı
n
kar şı
sı
ndakendi nit utamazv eadam öl dürür.Demekkiböy le,
net i
cesiç okv ahim bi rhâdi s
ey eonunbi zzats ebepol mas ı
,key fî
vey arasgelev ukuagel mi şbi rişdeği l
di r
.Zi r
ay avaşlatmışol-duğu
i
nki şafhaz ı
rl
ıkları
nıt ekrarc anlandırabi l
mes iiçi
nl üzum- l uol an
kıyasbi l
gi si
neonun gi rebilmes i
,hâdi sel
ereanc akbi z- zat
kendi si
nin l iyakat kaz andığını i dr ak edebi lmes i nisbeti
nde
122
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

mümkünol ur.Bunudat emi nedec ekol anş eyonun,bi radamı

öldür mes i
di r.Obuadamıöl dür sünkioz amanakadarv ic da-nı nın
vaz ife uns ur una, nef sani y et uns urundan daha f az la değer
ver mey en,dahadoğr us ubunaki fayetet mey ec ekder ec edez ay ı
f
olanbi lgiv ei dr akdağar cığı ,buhâdi s ey üzündengi rec eğikı y as
bilgis iy oluy lakâf ider ec edekudr etkaz ans ınv ez engi nleş ebi l
sinv e
artık ondan s onr a da i r ades ini,v az if
e uns ur una y önel t
mek
sur et iyl
ei nki şaf ındahı zal maki mkânl ar ınakav uş abi lsi
n.Var l
ı-ğı n
bunabenz erdahabi nler cei ht i
y acıkar şısındabuy ardı ml ar v e
müdahal elerv âkıol ar ak ç eş itlihâdi s eleror tay aç ı
kar tılı
r.İ şte
vicdandüal i
tel erininüs tuns ur larınay önel mey ekâf igel ec ekde-
rec ede kuv vet l
enmemi ş ,daha doğr us u al tkademe bi l
gi l
erinin
tes i
r lerinden kendi ler inikur t aramamı şv ev icdanl arının muv a-
zenes ev iyeler i
niy üks eltmekt enâc i
zkal mı şins anl ar ı
nkar şıları
-na,
onl ar ınt ekâmül l
er iyl
ev az i
f eliol any ardı mc ıvar lı
kl arböy le bir
sür ühâdi seç ıkar tır
larv eonl ardabuhâdi seler denmüt ev el- l i
t
azapv eı stırapl arınt es irialt ı
nda,gi rdikler ikıyasbi lgi
s i
ndenmühi m
der sleral ırlarkibuder sler i
nherbi rionl arınözbi l
gile- r inin
tohuml ar ı
nıat makt adı r.Böy lec eov ar l
ık,i dr akinidaha üs t
kademel erdekir eal i
tel ereai ty üks ekdeğer lerehaz ırl
arv ei nkişaf
eder .Yânii ns anüs tüs af has ını nv azifebi lgileriney akl aşı
r .Onun
i
ç i
n,ç okt anber ii nsanl arar as ındai mt i
han,epr övdi yeanı lanbu
ı
s tı
r apl ıhâdi seler eins anl ar- pekdemahi yet l
erinii draket meden-
birerkur tarıcıâmi lnaz arıylabakmı ş l
ar dırkidoğr udur .Ni tekim
bizdebui mt ihanv ey aepr öv ler i
nv ey at ecrübel erinnet icelerin-
denç ıkander sler egör güv ey amüş ahededi yor uz .Bunl ar ı
nherbi r
i
birert ekâmülmat eryal i
di r
.
*
* *
Gereki l
liy
etprens i
bi,gerekbupr ensibi
nı şı
ğıalt
ındahâdi
se-
l
erinakı şl
arı-i
nsanlarıbuhâdi seleriçi
ndedi rektveyaendir
ekt
ol
arak y aşamak sureti
yle-bi rkıyasbilgisi
ne götür
ürdemi ş
tik.
Fi
lhakika öz bil
gil
erin artı
şında kıy
as bi l
gis
imühi m birunsur
ol
arakt ebarüzet
mekt edir.
Kıyasbil
gis
ininenmües si
ryar
dımcı
sıacıv
eıst
ırapt
ır.Bu- rada,
ı
stır
abındaözbi l
giy
ikazanmadamühimr olüol
duğunubel i
rtmek
l
âzım geli
r.Şurasıaşi
kâr
dırkikı
yasbi
lgi
si
,ekser
iyaıstı
rapyoluyl
a
özbi l
giyiveidrakibesl
emektedir
.Spaty
omdaç ekil
enı st
ırapl
ar,
123
 BEDRİRUHSELMAN

şuurdış
ıbi l
gil
eri
ninmuhasebel
eris
ırası
ndav ar
lı
klar
ıngirec
ekl
eri
kıy
as bilgil
eri
nin kı
ymet
liyardı
mcıl
arı
dır.Buna dairbirdüny a
misalivereceğiz
.Bu misal
,bu bahsin büt
ün incel
ikl
eri
niiht
iva
etmektedir.
Düny adaen güçy enilen v ebi r
ç oks afhalarader ec esini sbe-
tinde ş ümul l
enebilen,bi rçok i mt i
hanl arı
n,bi rçok i lerlemel erin,
birçokger i
lemel eri
nâmi liolanc i
ns i
y ethodkâml ığınıeleal alım.Bi r
adam s ı
r fet i
nin,si
ni rleri
ninar z uları
nıy eri
neget i
rmeki çin bir
kadı nıs ev mekt edir.Vebuy oldano,maddîhodkâml ığı nıat latma
dur umundadı r.Sev diğikadı nbi rgünondanbı kar,bi rbaş kas ını
sev er .İştebuepr övkar şı
sındabuadam s evgil
isiniöldür ec ekkadar
nef sani yetine mağl up ol ur . Onun böy lece gös -terec eği
reaks iy
onl arder ec
e der ec es afhanı ns onuna kadarde- ğiş erek
gider .Şi mdi ,vicdanı nazç oki lerlemi şsafhasındaay nıdur umdaki
baş kabi radamıal al
ım.Sev gili
sionut erket mi şt
ir. Vebi r
baş kas ınıs evmey e baş l
amı ştır.Vi c dan safhas ı
nıny uka- rılarına
doğr ui lerl
emekt ebul unanbuadam bunakı rı
lmadanmuv af akat
edec ekv ebel kideokadı nabuhus ust
ael indengel eny ar dımı
yapmakt andaç ekinmey ec ektir.İştebur adabi rc i
nay et - l ebi r
fazilet i
n,bi rhodkâml ıkladiğer kâml ığınkıyasıkar ş
ıkar -

şı
y adı r.Ci nay etiiş l
ey en adam,bu kı yasın bilgisi
ne eğerkendi
i
dr akiy lev arac akdur umdadeği l
se( kimademkibuc inay etii
şle-di ,
deği l
mi ş demekt i
r)o z aman dı ş müdahal eleri
ny ardımıona
gelmey ebaş l
ay acaktır.Tâkio,bukı yası
ni drakinev arabils
in.Ve
anc akbukı y asbi l
gi si
yledi rkinet icehâs ı
lolac akv eoadam hod-
kâml ıknef sani y
etiniy enmeki çi
nl üzuml uol an c ehitv egay r
eti
gös ter ebilecekt i
r.Şöy l
eki :O,c i
nay etinibirbı çaklaişlemi şol sun.
Cinay et imüt eakip birhapi shaney ekapat ı
lacakt ı
r.Bur adakı yas
epr öv leri
ni n bi rz incirinis ır
alamak i sti
yoruz .Bu adam ev velâ
hapi shanede,c i
nsîar zularınıv ez ev kl
er i
nit atminedememekı s-
tı
rabı y lazor akibirkı yas agi recekti
r.At eşkar şısı
ndael iy ananbi r
çoc ukgi bi,geneat eş ebenz eyeni ht i
rasl
arınıni l
kac ınet i
celer i
ni
bu ş eki l
de duy may a baş l
ay acaktır.Böy l
eceı stı
raplarına s ebep
olan âmi l
in neol duğunukendi sineöğr eten bi rkı yas l
akar şı
la-
şac akt ır.Bu onu us landı rmadıdi yelim.Mahkûm hapi shanede
yaş l
anac ak.Hor monl ar ı,i
kt i
dar ı
,cins îfaali
yet l
erizay ı
flayacak v e
cins i
y etf onks iyonunuy apmakt anâc izkalacak.Budur umagel ince,
124
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

buadam ar t ı
ks ı
rfetinev es inirl
erinemünhas ırolanhodkâml ı
ğını
duymay acak v e anc ak onu i maj i
ne edec ekti
r. Eğer ev vel
ki
derslerden kâf ider ec ede i bret almadı y
s a,hâdi sel
er i
nv erdiği
bil
gilerdenl üzumukadarf ay dalanamadı ysaoz amanbumahkûmu
birkav gadabaş kabirmahkûm bı çaklayacakv eyahut oöy l
ebi r
kaza geç i
recek kibı çak gi bis ivribirc i
sim onun v ü-cuduna
saplanac ak.Vebundanş iddet l
ibirmaddîı stır
apduy a- cak.Burada,
misalimi zi
ns üjesigay ett abi îolarakz orl
ubi rkıyasagi recektir.
Cinsiyetten mahr um ol duğui çi
n doğr udan doğr uy aet i
nin esiri
değildir.Artıkor eali
tedenz arurîolarakgeç mişti
r.Üs teli
kbirkât il
epröv ünün hât ır
asınıkı yas en y aşatacakbi rdekaz aat l
atmış t
ır.
Artı
kbudur um karşısındabuv arlı
ğınbi rdersalmamas ıvelüzuml u
bil
gilerikaz anmaki çinc ehi tv egay retgös -
termekt eşebbüsüne
giri
şmemes imümkünol maz .
Şimdibi rdey ukar ı
dakimi s
ali
nobj ekt i
fbi rmüş ahedes inive-
ri
yor uz:Or tay aşlızenginbiradam,s ev i
ş t
iğiv eoy naştı
ğıgenç bi r
kı
zın,kendi sindenbı kıpyüzç evir
mes iüz eri
net ekrarilt
ifatı- nı
kazanabi lmeki çi
ny aptı
ğıbüt ünteşebbüs lerinboş unagi ttiği- ni
görünc ei şizorbal ı
ğadökt ü,kızınyol
unubekl emey ebaş l
adı
vey akalayınc adabi rbıçakilevücudunun25- 30y er
indende- l i
k
deşikeder ekonuy er eyıktı
.Cinayeti
nimüt eakip,idamdankur t
ulan
buadam bi rtımar hanedec ânideli
lerkıs mınaay rı
lmışol any ere
kapat ı
ldıv eoni kis eneor adakapal ıkaldı.Birgünay nıkı sı
mda
oturanv ekendi s
iileç okiyianlaşanaz gınbi rdeliningeç i
rdiğiruhî
birkr i
zes nasında,hüc umunamâr uzkal dıv edel i
,elindekibi r
bahç eç apas ıyl
a onun v üc udunu 25- 30 y erinden ç a-palayarak
parçapar çaet tivey erey ı
ktı.
Bumüş ahededegenebüt ünkı yasları
ns ı
ral anışları
nıgös te-ri
yor.
Elbette,ger ekat eşteel iy ananç ocuğun,ger eks evgil
ile- rini
i
ht i
raslarıy üzünden öl dür en v e birisi hapi shanede, di ğeri
tı
mar hanede,ev vel cey apmı şolduklar ıc
inay et l
erinmi si
lleriy
- l e
mukabel e gör erek c an v eren bu del i
kanl ıl
ar ı
n der ec e derec e
çektikl
er iv eçekec ekleriıstıraplarv eac ı
lar,onl arıkuv vetl
ibi r
er
kıyasbi l
gisines okac akv ebubi lgidey ukarıdaş emas ı
nıç izdiği
-mi z
yoldanonl arı
n- i
lerikademel ereul aşabil
mel eriiçinlüz uml uolan-
özbi l
gileriniveidr aklerinihaz ı
rlayacaktı
r.
*
* *
125
 BEDRİRUHSELMAN

Demekkibi lgii lei dr akber abery ürümekt edir

.Bubakı mdan,
bunl arı
ni nki şafınıbi r
likt ei zahet mekl âz ım gel i
r.İdraklerini n-
kişafındai kiy olv ar dır.Bi ri
ncisi,insanınkendibüny esidahi li
n-
dekidur uml arıt et kikmev zuuy aparaki lerlemes idi
r.Bunai dra-
kin di r
ektol araki nkiş af ıder i
z .İkincisii draki n beden dı şındaki
hâdi selerimüş ahedeet mes iyl
e,dahadoğr us ukendi si
nins ebep
olduğuhâdi selerimüt al aay oluylaol an i lerleyiş
tir.Bunadai d-
rakin endi rektol ar ak i nki şafıder iz.İdr akin endi r
ekti nkiş afı
n-
dakul lanılan uns ur ları
n baş ı
ndai nsanlar ın gör güv et ec rübele-
ri
niar ttı
rac akol an et r aflarındaki,kendi lerinin bizzats ebebi y
et
verdiğihâdi seler,i şlerv ees erlergel irkibunl arınç oğudı şt e-
sir
ler i
ny ar dıml arıyla mey dana get i
ril
mi şbul unur.Bu hâdi sel
er
bil
has s
ai nki şafıni lkkademel er i
nde;ağı r ,z ahmet li
,meş akkat li
,
ı
s t
ıraplıv eç okuz unv adel igör ünürler.Bi tmey ecekv et ükenme-
yec ekmi şgi biduy gul art ev l
iteder ler.Bus ıradai nsangüç l
ükl er
i
ç i
ndeç alı
ş ır,birl okmagı das ınıtemi net meki çi
nbüt ünhay at ı

boyunc at abi atınç eş i

tl
ii mkâns ı
zlıkl
ar ı
y l
aboğuş ur,c anavarl
arl
a,
kendic insleriy l
edi dişir
.Bumüc adel edebaz angalipgel i
r,ekse-r
iya
mağl upol ur.Bunl arınaz apları
nınef sindeduy ar,bus uret- le
onun i şkenc elihay atıas ır
larboy unc as ürüp gi der.Büt ün bu
hâdiseler i
n,i ns anlardakii drakv eözbi l
gil
erinas ılbes l
eyipart-
tı
rdıklarını,inki şafmekani zmal arının muv azeneleri
nihangiy ol-
l
ardan üs ts eviyelerey ükselt
tikler i
niev vel
c es öy l
ediğimiziçin
onlarıbur adat ekr aral üzum gör medi k.Böy lecebu ol ayl
ar,bir
tar
af tanözbi l
gil
er i
nar tmas ı
nas ebepol urken,di ğert araf
tanda
i
drakl eri
,inki şafmekani z malarınamüdahal eyes ev keder l
er.Buda
yeniy enihâdi selerin,i mtihanlar ı
n,t ecrübe v e müş ahedel
erin
zuhur unay olaç arv eböy l
eceidr akiny ür üyüştempos uy avaşyavaş
hız
lanı r
.
İ
drakar ttı
kça,et r
aftakihâdi s
eleri
nmânâl arıdahaz i
yadebe-l i
rir
.
Vebus ay edei nsanın bey nineai tmaddekombi nezonları
n- dan
süz
üleni drakv i
br asyonlarıbus ay
ısı
zhâdis edenç eşi
tlineti
-c eler
çı
karmay a,hâdisec üzüleri
ndent ür
lütürl
ükombi nezonl
arkur may a
başl
arkibunl ar dan da düny a bil
gil
erimey dana gel i
r.İdrakl er
i
nkişafet t
ikçebubi lgil
erdeş ümul l
eni
rv ear tar .Böyl
ec ebilgiler
çeş
itlidall
ar aay rı
lı
r.Sanat ,edebi yat,il
im,t ababet,f el
se- f e,
müzik,resim,iktisat,siyaset,dingibibirsür übi lgikol
ut eşek- kül
126
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

eder.Büt ünbunl arinkişafmekani z

mas ı
ndaar t
ani drakin,hâdise
maddel erinden kurmuşol duğu y enimaddekombi ne-zonları
nın
netic
eler i
dir.Ve bi ttabît ekâmülün anc ak düny adakii cap v e
zaruretl
eriniy er
ineget ir
meküz eredüny ayamahs usv edüny ada
kalmayamahkûm ol anş eyl
er di
r.Bunlardüny ayıidar eedenv azi
fe
plânı
nınt esir
ler
iv ekont roller
ialtındac ereyan eder .Şuhâl de,
dünyada i ken öz i drakin geni şl
emesi, onun v âsıta ola-rak
kull
andığıbey nebağl ıduruml ar
ını
nmudi ll
eş mesi,zengi n-l eşmesi
vey üks eki ncemaddehâl leri
nedoğr uy enit eşekkül l
eres ahip
olmas ı
ylaalâkalı
dır
.
Zat en r uhun t ekâmülüi çin hâdi se maddel erinin öz v arlı
kta
hus uleget i
rdi
ğinet icel
erin,y âniözbi lgilerin,özi drakkanal ıy
la
ruhaaks etmesilâz ı
m gel diğiniev velcebel i
rtmiş t
ik.Bununi ç i
n-
dirkit ekâmüli ht i
yacıyl
adüny ayagel enbi rv arlı
k,düny ahâdi -
seleriimkânl arı
ndankabi lol duğukadarf az l
ai st
ifadeet meyeç a-
l
ışır.İdr akinbui sti
fadesihem bedeni nf orm deği şt i
rmeleri
,hem
debedeni ny aşadığıâlemi ns ayısı
zmaddedeği şmel erisayes i
n-
de ol ur.Bunl ardan bi r
inc i
yei drakin di rekt,i ki
nc iye endirekt
i
nki şaf l
arıdemi ş ti
k.Di rekt hâl lerde idr ak doğr udan doğr uya
bedendef ormas yon,t r
ans formas yonv edef ormas yonlarmey da-
na get irmekley apmı şol duğu t atbikatlarnet i
ces inde inkiş
af l
ar
kay deder ken,endi r
ekthâl lerdedegenebi zzatidrakinbedenv â-
sıt
as ıylay apacağıv eyaüs tv azif
elil
erint ertipl
ey eceğis ayısı
zdı ş
hâdi selerinnetic
eleriüzerindekit atbikatl
ar ı
y l
ageni şler.
Kâinat i çi
ndeki büt ün f ormas yonlar ruhl ar
ın ihtiy
aç l
arı
y l
a
ayarl
ıdır.Öl çü dahi l
indekit r
ans formasyonlar ç eşi
tlimekani z -
malarlav ukuagel ir.Düny adaeni ncebirmaddehâl iolanidrak de
böylec ebuç eşitl
imekani z
mal ari çi
ndedi r
ektv eendirektola-rak
kendis i
ni,ruhahi zmetedebi l
eceğienuy gunt arzdahaz ı
rl
ar.Bunun
i
ç i
ndebi zzatkendibedeni nev ebedeniv âsıtası
yl
adadı şâleme
tesi
rv emüdahal eeder .Hem bedeni nde,hem dı şmad- delerde
husule get i
receğii nkişafl
arla kendii nkişafı
nıv e özbi l-gisi
nin
artı
şınıs ağlamı şol ur
.Veunut ulmasınkibüt ünbui şl
er,evvelce
uzunuz adıyaizahet t
iğimiztesirlerl
e,mekani zmalarla v edüal i
te
prensibit ekni
ğii lev ukua gel mektedir.Öz bi l
gil
eri
ni nkişafı
nı
hızl
andı ranv ebes leyenuns url
ar danbi l
giy
iiz ahet t
ik-tens onr a,
sevgi uns uruüzerindedebâz ıbilgil
erivereceğiz.
*
127
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Filhakikadüny ahay atınınbi rç
okhâdi s eleri
nev ei mt i
hanlar
ı- na
sebepol ans evgihem özbi lginint eş
ekkül ünde,hem dev ic-
danı n
i
nkiş afında direkt v ei ndirekt y ol
larda r olal an en kudr etli
âmillerdenbi ri
sidi
r.Sev giolmas ay dıözbi lgiy
ikaz anmay ol
larıv e
vic
dan mekani zmasının müs petv eya menf îistikamet l
erde ne-
ti
celermey danaget irmes ifı
rsatlarıbirhay liazalmı şv ebinnetice
i
mt ihanl ar
,t ecrübel
er ,müş ahedel erv e kıyasbi lgil
eriimkânl arı
i
y i
cet ahditedi l
mişol urdu.Zi r
as evgiv icdanınhem üs tuns ur-
l
arınıdes t
ekleyerekmüs pety oll
ar dahus uleget i
r diğihâdisel
er l
e
doğr udandoğr uya,y âniş uur l
ubi ridrakleözbi lgi l
eri
nç oğalma-
sı
nay ardım eder,hem dev i
cdanmekani z mas ı
nın,ic abı
ndaalt

uns ur l
ar ı
nıt ahr ikedi pz uhur unas ebepol duğuı stırapl ıv eaz ap- l ı
net i
c elerden doğan kı y as bilgisiy oluyla endi r
ektv e ot omat ik
olarak özbi l
gi nin ar tmas ına hi z meteder .Mes elâi nsanl ardan
biri
s inihapi shaney e,di ğerinitımar haney egönder env ei kisinin de
öldür ülmel eris uretiy l
e kı yas bi lgil
erine v e bi rs ür üı st
ırapl ar a
sebep ol an y ukar ı
dabahs et t
iği mi zs evgiler- haddi z at ı
ndagene
müs petol makl aber aber -menf îgör üneny oldanv âkıt es ir
leriy -
l
e,endi rekti nki şaflar ami salt eşkileder l
er.Sev gini n ev velkii ki
mi salinden baş kamüs petş ekildet es ir
igör ülen bi rmi salinide
bur adav er iyoruz :Henüzt ecrübes i
zbi rgenç ,bi rkadı nıbüy ük v e
temi z maks atlarlas ev mekt edir .Kendi side v icdan s afhas ı
nda
oldukç ai lerlemi şbi rdur umdadı r.Fakatkadı n,nedens ei s tedi ği
mez i
y etlerigör medi ğii çi
n onu r eddet mekt edir.Del ikanlıkadı -
nınt akdi rv ei l
t i
fatınıc el
bet mekaz mi ylemez iyetler iniar ttırma-
ya,kendi s i
nideğer lendi rmey eç alışmaküz ereder hali ş ekoy u-l ur .
Evv elâbui şl
eris evgi ninot omat izmas ıylay apar .Baş arısıar ttı
kç a
sev gininş ümul ügeni şl
emey ev emânâs ıdeği şmey ey üzt utar .Bu
sayede kendi sinidaha ç ok y etiştirmek i ht i
y acınıdu- y ar,
i
ns anl ığa y arar lıes erler mey dana get i
rmey eç alış ı
r.Her kes i
sev mey e,her kest ar afından s ev ilmey ebaş lar.Sev giumumî l
eş ir
vei lkbas i
tt ekc ephel if ormunuumumîv eş ümul l
übi ral âkanı n
sons uzc ephel er iiçindekay bederv eböy leceo,i l
ks ev gisiy olun-
day ür ürken kar şıl
aş mı şol duğubi rs ürünet iceler l
eözbi l
gis ini
arttırırv ey üks ekbi rv icdanmuv azenes is eviyes indeakt ifv ev a-
zifebi lgilerinehaz ı
rlanmı şbi rvar lı
khâl inegi rer.

128
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
Sevgideninc edaimaonundarmânâs ıüzerindedur mamakl âz ı
m
gel i
r.İnsanları
n anladı
kl ar
ıdarmânâdakis evgi,geni şbirs ev gi
mef humunun i nkiş
afmekani z
mas ı
ndaal mışol duğu bü- y ük
rolünün- mühim olmaklaber aber-küç ükbi rkısmıdır.Yânibi z i
m
bur adakas t
et ti
ğimizsev gi
ninsons uzcepheleriveş ekil
lerivardı r
.
Sev gininvic
danmekani zmas ı
,dahadoğr us
ui nki
şafme- kanizmas ı
kar şı
sındakir oll
eri
niiz ah ederken bu geni ş mânâs ıüz erinde
dur makl âzı
m gel i
r.Ancakböy ley apıl
ır
saonunt ekâ-mül dekit am
kıymet ibelirt
il
mi şolur.O hâldeböy l
eumumîmânâdakis evgi y
i
i
z ahedel i
m.

Sev gi,her hangibi rş eyekar ş ıduy ulanincizapt ı

r.Düny adaher
şey,herr ealitey er inev eadamı nagör e- herinkişafkademes inde
bulunan-i nsanlar ıv ev arlı
klar ıçeş i
tl
itar z
dakendi si
neç ekebi- l ir
.
Binaenal ey hherkademede,herş eyekar şısev giduy ulabil
ir
.İ şte
sevgibukadarumumîv eş ümul lübi rmev zudur .Maddel e- r in
birbir
inekar şıgös termi şol duklar ıfi
zikoşimikalâkalardahi ,yüksek
varlı
klardagör ülen s evginin bel kien maddîv ei ptidaî bir
haz ı
rl
ığıdırkibu,os afhadakiv arlı
klarınkendi l
er i
nemah- s us
i
ht i
yaçv ez aruret l
er ininbi reri cabıdır.Nebat l
arın,gıdal arı
nıalarak
büny elerinei thalet mel eri,hav anı nkar bonunu,oks i
jeni niçekerek
kendius arelerinekar ış
tırmal arıv ehat tâbâz ı
larınıngü- neşekar şı
dönmel eri,hay vanl ar ıs i
nel erine ç ekip haz met mel er ieks eri
y a
fi
zikoş i
mi kç ehr eler de gör ünen bu i nc i
zabınç eşi
tlii ns i
-yaklar
mahi yetindekit ezahür l
eridir.
Sev gininnebat lar
dabas i
tv emuht el
ifmekanizmalar l
at ezahür
edenbui nciz
aphâl l
eri
ni n,hay vanl
ardadahaazmaddî leşmi şv eaz
çok i ns anlarınki
ne y aklaş mış dur umlar
ını görmey e baş l
arız
.
Hay vanlarday avr
u,eş,ai le,arkadaş ,hatt
âhemc i
nslerini
ndı şı
n-
dakil
er ledos t l
ukalâkalarınınbaz ant amamens evgimanz arası
nı
alan v aryeteleri
nimüş ahede et mek mümkündür .İns anlara ge-
l
ince,ol dukç agenişbiridr akleduy ul
ans ev
gini
ny üksekv ez en-gin
tezahür l
er ibus af
hadamey danaç ı
kar.
*
* *

129
 BEDRİRUHSELMAN

Buradas evgi
ninmahi yetinibir
azdahaaç ı
klamamı zlâzım ge-lir.
Sevgininbedenl emünas ebetler
inidahai yiizahedebi l
mek i ç i
n
bukitabınbaşt arafl
arındakimaddekombi nezonlar
ıbilgisi
- nibi r
dahagöz dengeç i
rmekf aydalıolur.Herş eydenevvelş unuaç ıkça
beli
rtmeki steri
zkibi rduy gu diyet anılan sevgiuns uru- nun
bedendeki t eşekkül mekani zmas ına ai t,v er
eceğimi z bilgil
er
evvel
c edes öyl
ediğimizgi bi,bedendez âhirolanver uhîdeni- l en
bütünhi sl
erinv eihtir
aslarındat eşekküller
inişümul üiçine al ır.
Bu bi l
gini
nı ş
ığıal tı
nda,bedende mev cut bütün duy gular ı
n
bedendekit eşekkülleri
niv e bedenl e olan münas ebetleri
nii zah
etmekmümkünol ur.

İns anl ı
ğıni nkişafkademel erindeeny üks ekf ormunubul ans evgi,
bedeni nç oki nc ebirkı sım maddekombi nez onl arını nneş r
et mekt e
oldukl arıy üks ek v e s üpt i
lv i
br asy onl ar ın, ener j
ile- ri
n
tezahür l
erinden i bar et ti
r.Bi ri ns anın ger ek kendigör gü v e
tec r
übel er i
ni n,y âniözbi l
gilerininv e pl ân t at bikat lar ı
nıni cap
ve net iceler i
y l
e,ger ek doğr udan doğr uy a bi ri mt ihan mev zuu
olarak, v az ifeliv ar lıkların müdahal eler iyle bey ninin muay yen
kısıml arında öy ley üks ek v ei ncet er tipl er de bi rtakı m madde
kombi nez onl ar ıv es is teml erit eşekkület mey ebaş larkibui nc e
kombi nez onl ar ı
n neş retmekt e ol dukl arıv ibr asy onl arv e ener ji-
l
eronunet rafındaç okkuv vetliveç ekicibi rs aha,bi rmany etikal an
mey dana get i
rirl
er.Yal nız bur ada kel i
mel erini fadel endi re-ceği
kaba mânâl ara bakı p bu s öz lerden,adibi rmı knat ıs akı mı nı
kas t
et tiğimi zmânâs ınıç ıkarmamakger eki r.Bunl ar ,t anıdı ğımı z
mı knat ısiy
etdal galar ındanç oki nc ev eonl ar lakı y asedi l
emey e-
cekder ecedey üks ekmahi yettedi r.İ ştebual an,kendi siyl
es em-
pat i
zeol abilec ekbi rç okdi ğerv ibras yonl ar ıç eker .Veay nıy ol-dan
o di ğer v ibras yonl ar ı
n t âbi bul undukl arı many et i
k al anlar
tarafındanç ekilir
.İş tebedenl er inbi r
bi rl
er inis ev mel er iv ebi rbiri
tarafından s ev i
lmel er ikel imel erinini fadeet t i
ğimânâl arbudur .
Bedenl erdeş uv eyabui caplat eş ekküledenbui nc emaddekom-
binez onl arıdev am et ti
kç e,neş rett i
kleriv ibr asy onl ardadev am
eder .Bunl ardeği ştikç e,budeği ş i
şinş ekilv eder ec es i
negör ev i
b-
rasyonl ar ı
nmahi yetler iv eş iddet ler idedeği ş ir.Bukombi nez on-
l
ardağı lınc a,v i
br asy onl ardaor tadakal maz .Ves ev git ez ahür ü de
biter.Büt ünbui şl
er i
n,i caplaragör ey ukar ıdangel ent es i
rler- l e
130
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ol
duğumal
ûmdur
.
Şimdibi rdebunun t ersinidüş ünel im.Di ğerbi ri nsan v ar ..
.
Onunbedenideay nıt arz da,f akatbaş kat ertiplerdahi li
ndegene
bir
t akımi nc emaddekombi nez onl arıkur makt adır.Bunl ar,kaba
fi
zikoş imi k diğer madde kombi nez onl ar ına ni sbet le bi r hay l
i
i
nc ev es üptilol
mal arınar ağmenev velkis ev gikombi nez onları-na
nisbet le kabadı rlar.İ şte bunl arın neş ret tikleriv ibr asyonlarda
antipat iv enef r etv ibras yonl ar ı
dır.Bunl ardaet r
af larından,al â-
kal
andı klarınefretv eant ipat iduy gus uv ibr asy onl arı
nıal dıkl
arıgi bi,
kendi lerideonl ar aay nıv ibras yonl arıgönder i
rler .Böy le-
cebi r incil
er i
nbüt ünbedenl er i
ndens empat ikneş r i
y atç ı
kar ken,
i
kinc i
ler inbedenl erindenmüt emadi yenant ipat ikdal galaret rafa
yayılı
r.İ ncelikl
eriv ekudr etleridahaüs t ünol ans empat ikneş ri-y at,
antipat ikneş r
iyatıy apanmaddekombi nez onl arınaç evril
ir
- s e,
onlardanç okkuv vetliolanbuv i
br asyonl arokombi nez onlarıs il
ip
dağı t
abi l
ir
ler.Bu s ebept en dol ayıs ev enler v es ev il
ebilenler ;
düş manol anv eki nbes ley enler dendahaç okkudr et l
iv emües -
si
rdur umdadı rlar.Bunl armâş er îy oldakii nkişaft at bikat ı
ndai şe
yaray ac akç okfay dalıbi l
gi l
er dir.
*
* *
Sevgi-müspetv eyamenf îy ol
lar
dakul l
anıldığı
nagör e-vic
- dan
mekanizmasındas onsuzhâdi sevaryetel
erines ebepol arak öz
bil
gil
eriar
ttı
ranmühi m birinki ş
afvâsıtası
dır.Vebubakı m- dan
o da insan hayat ı
ndakidi ğerbüt ün kudr etl
erde olduğu gi bi
,
bedenlenmeyizarurîkı
lanlüz um,ihti
y açvei caplaragörede-v am
eder,zamanıgeli
nc edağılı
rv eyadejenereol ur
.Vebüt ün bu
hâll
erden varl
ıkl
ar öz bi lgidağar c ıkl
arı
nıdol dururl
ar,r uhlar
faydal
anır
lar
.
Böylec e,s evgiyüks ekc ephes i
yl
ekudr etv ekarakteri
negör e,
vic
danı n dai ma üs tuns url
arı
y l
as empat i
ze olmaya müt emay i
l
bulunduğundan,onun muv azene hat tı
nın müt emadiyen y ük-
selmesines ebepol ur.Yet erkibus evgiv i
brasy
onları
namuht eli
f
sebeplerdenv ebi l
has sabâz ızarurîvel üzumlu,imt i
hanv emü-
şahedei htiyaçlar
ındandol ayıdahabas itvekabakombi nezonl
a- r
ın
ağır neş ri
yat ıkarışmış ol masın.Mes el
â bunlardan kıskançlı
k,
bencil
lik,gur ur,i
zzetinefi
s,kabaday ı
lı
k,par aveşöhrethırsl
arıgibi
sevgiyizehirleyic
ibi rs ür
üdi ğerkabamaddekombi nezonus evgi
131
 BEDRİRUHSELMAN

kombi nez onl

arı
na kar ış
abil
ir. Bu s uretl
e bu kaba madde
kombi nez onl
arı
ndan ç ı
kan vebedeni ninces evgikombi nezon-
l
arınadev amlıol
arakkuv vetl
ev eş iddetl
ey önelent esir
leryavaş
yavaş s evgikombi nezonlar
ına mües sirolarak onl arın üstkıy-
met l
erinikı s
men silmeyev enet icedebu kombi nez onlar
ıdeje-
nereet mey ebaşlar
larkibut akdi
rdeokombi nezonl ardaninti
şar
edenbul anı
k,kar
ışı
kv eağırl
aşmışener j
il
er,dahaal trealitel
er-

l
ebağdaş mayabaş l
ayacakl
arı
ndan -bugibiahvâldedaimav âkı
ol
acağıgibi
-vicdanmekani zması
nınotomatikolarakişl
emel
eri-
ni
nnetic
elendi
receğibi
rtakı
mı s
tır
apl
ıhâdi
seler
eyolaç ar
.
*
* *
Sev gi
;v icdanmekani zmas ı
namuht eli
fvary eteleri
ylekar ışı
r.Zira
onun bi r kısmı v icdanı n v azifeye müt ev eccih, di ğer kıs mı
nefsaniy etemüt eveccihol anbi rs ürüc ephes iv ardı
r.Bi l
hassai n-
sanlığıni l
kkademel eri
ndes ev gininhodkâml ıkl
amüt erafı
kc ep-
helerihâki m durumdadı r.Bukabakombi nezonl arlakar ı
ş mışs evgi
şekil
leri
nden y ukarıda bi r
az bahs etmiştik. Bunl ar bi rs ürü
zahmet lere,s ıkı
ntıl
ara,ı stı
rapv eaz aplaramünc erol anaki bet l
e-
rey olaç arl
ar .Bazandas evgis afv ey üksekt ezahürleriyledoğr u-
dandoğr uyaüs tr eali
telereins anıul aştı
rır
.Onunbuc ephes i
nde
bil
has saf eragat,f edakâr lı
k,di ğerkâml ı
k,y ar dım,ş efkatgi bii n-
kiş
af ıs üratlendiri
ciy üks ek,inc e diğermadde kombi nezonl arı
-
nındat ez ahür l
erivardır.Bunundami sal
iniyukar ıdav ermi şt
ik.
Sevgimüs pety oldadi ğerkâml ıkc ephes iyl
e,v i
cdanı nv az i
feye
müt eveccih uns url
arınıtakv i
yeederv ei nkiş
afmekani zmas ı
nda
süratl
ivei draklibiryürüyüş üsağl arken,hodkâml ı
kc ephes iyl
e de
nefsaniyetuns url
arı
nıt ahrikedenmenf îkudretleri
y l
ei nkişa- fın
yürüyüşt empos unuağı rl
aş tı
rı
r.Vez ahmet l
i,ıst
ıraplışar t
lariçine
i
ns anısokar .Böy leceheri kitakdi rdedeözbi l
gininar t
ma- sına
bir
biri
nez ıty oll
ardans ebepol ur.Mes el
âs ev
gii l
ebi ri nsa- na
yardım edili
r,denizedüş enbi ris
inikur tarmaki çi
nf edakâr lı
ky apılı
r,
açkal anbi rki msedoy urulur,ağl ayangöz yaşl
arıdi ndi- r i
li
rv e
bütünbunl arıns onundai nsanabi rf erahlı
k,bi rhuz urv ehat tâ
saadet duy gus u gelir
. Bu da s ür atli biri nkişafı
n ş uurdaki
tezahürüdür .Bunamukabi l;sev giiçinbi rçokkal pkı rı
lı
r,bi riha-
netinc ezas ıv eri
li
r,birr akibinv ücudunun or tadan kal dırı
lmas ı
132
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

düşünülür
,başkasınafenalı
ky apı
lı
rv eneticedeinsandainkisar
,
huzursuzl
ukvesıkı
ntıbaşlar
.Budaağı r
laşmışbirinki
şafı
nin-s an
üzeri
ndeki baskıs
ını if
ade eder . Bir
inci gruptaki
ler
,v i
cdan
mekanizması
nınnas ı
lyüksekunsurl
arı
namüt eveccihkudret
ler

i
se,ikincigruptaki
lerdenef sani
yetreali
teleri
niokadarbesl
eyi
ci
ger
iâmi l
ler
dir.Bunların heriki
sidei nkişafkademeler
inegör
e
i
nsanlardabulunabili
r.Veonagör edeneticelertev
li
teder
.
Şu hâl de,kademel erne kadaraş ağıl
arda i se o kademedeki
sevgi yekar ışanhodkâml ıkmal z emel erivev i
br as yonlar ıdaokadar
fazl
a ol ur.Bi l
âki
si nki şafkademel er ine kadarüs tmuv aze-ne
seviy el
er i
ndei ses ev giuns ur udaoni sbettes afv ef az i
letv i
b-
rasyonl ar ı
ylaz enginleş mi şbul unur .Vebui nkişafhâl ini hayetöy l
e
birdur umagel i
rkii ns anl arakar şıduy ulanbuf az i
letlihi s
- l er
onlar ahi zmetet mek,onl ar
ıni y il
ikleri,inkişaflarıhus us unda her
türl
üy ar dımdabul unmay ı-nepahas ı
naol ursaol sun-göz ealmak
gibiç okş ümul lüvey üks ekder ec eler eulaşır.Veoz amanv icdanın
nefs aniyetuns url
ar ıver eal i
teler ihodkâml ı
ktans ı
y rı
lı
pdi ğerkâml ı
k
yoll
ar ınday ürümey ebaş larl
ar.Vi cdanmekani zma- sınınmuv azene
seviy el
er iartık,di
ğer kâml ığı
ny üks ekv eidraklis ahalar ı
ndat eessüs
eder .O i nsanbaş kal arınıny üks elmel eriiçinhert ürlüf edakâr lı
ğa
katlanmay ıkendi s
inebi rbor ç,bi rv azifetelâkkieder .O z aman
ondakis evgibi rvaz ifes evgisihâl i
nial ma-y ay üzt utarkibuda
artı
konun,v azif
epl ânı nıneş iğinegel mişolmas ınıniş aret i
dir.
İşte,v ic danmekani zmas ı
nınbus ahalarakadarul aşmışyük-s ek
muv az enes eviyesi,düny amekt ebi nini nsanakaz andırmışolduğu
en y üks ek mer tebedir.Bu mer tebey e ermi şol an insan düny a
mekt ebi nden t am der ecei le di plomas ı
nıal acak v e dünya- da
kazandı ğıeny ükseközbi l
gikudr et iy
lev azifel
erkabulede- r ek
daha kudr et l
iv e mes ut bi rv arlık hâlinde y üksek plânlara
geçec ekt i
r.Budur umagel dikten s onr av icdan düal it
esiortada
kalmay ac ak,onuny eri
ni,dahay üks ekt erti
ptebi rv azi
fedüali
te-s i
alacakv ev arl
ıkoandani ti
bar enhaki kîveobj ektifbirtekâmül
mekani z mas ıi
çinegi rmişbul unac akt ır
.Ziraileri
des öyl
eyeceği
-mi z
gibi
,v az ifes afhas ı
ndan ev velkit ekâmüls ey r
i,daha z i
yade
subjekt ifş artl
ari çindev âkıolmakt adır.Zamanhakkı ndai z
ahat

133
 BEDRİRUHSELMAN

v
eri
rkenbumef
hum aç
ıkol
arakt
ebar
üzet
tir
il
ecekt
ir.
*
* *

Dahai y
ianlaşı
labil
mesiiçi
n bubahi
stebâz
ınokt
alar
ıhul
âsa
ol
arakt
ekrar
lamayıfaydal
ıgör
üyor
uz.
Vi cdan,r ealite,i dr ak,bi l
gi,s ev giv elhâs ı
ldüny adat ez ahüreden
büt ün kı ymet ler ;anc akbey inc ev her ini ni mkânl ar ıdahi - l i
nde
forml arınıal mı ş ,maddîgör ünüş lerden i bar ettir.Bunl ar ı
n as ı
l
kıymet leri,özv ar l
ıkt ameknuzol ankudr et lerdedi r
.Fonk- s i
y onl arı
dadüny aimkânl arıiç indeanc aközv arlı
ğahi zmetet meky ol unda
i
ş l
er .Bi naenal ey h bunl ar ,y al nız düny ada c ari,s at hîz aman
i
dr aki yle öl çülebi len düny aş eki ll
er i,hâl leriv e gö- rünüş leridir.
Bunl ar ınbes ledi kler i
,i nkiş aflar ınav âs ıtaol dukl ar ıas ılözv ar l
ıkt aki
kıymet ler i se, öz v arlığı n t âbi bul unduğu kür e z amanı nın
namüt enahidi y ebilec eği mi zi dr aki mkânl ar ıylade- ğer lenenhaki kî
kıymet lerdirkibukı ymet ler,r uhunkâi nat takit ekâmülöl ç üsünü
gös ter ir.Kür ev îv ey ai dr akîz amant ekni ğii ledeğer lenenbui nc e
kombi nezonl ar ,düny anı ns at hîz aman i dr a-kiy l
et ar ifv et av sif
edilemez l
er.İ şte v icdan mekani z mas ına ai t geç en büt ün
bil
gi ler dekiidr ak,bi lgi,r eal i
te,uns ur ,s ev gi … gi bikel imel er inhep
bumef huml ari çindekendikı y met ler i
y leel eal ınmas ıl âz ım gel i
r.
Mes elâs ev gininbahs edilenc ephes idüny a-y aai tol ankı ymet l
er ini
i
fade eder .Bunun v arlığa ai tol an,i dr akîz aman kar şıs ı
ndaki
dur umunav emânâs ınadüny az amanı y l
adüş ünenbi ri ns anas lâ
nüf uzedemez .Kez akür ev îv ey ai dr akîz amant ekni ği net âbiol an,
düny ay ımüt eaki ps üpt ilâl emdeki s ev gikombi nez onl arıda
i
ns anl ar i çin kabi lii drak deği ldi r.An- c ak,bedenl er inden
yüks el erekt amamenay r ıl
mı şv arlıklaroâl e-megi ttikl eriz aman
bunl ar ınhaki kîmânâl arınıanl ay abi lec ekl er -di r.İ leridev er il
ec ek
sathîv e kür ev îz aman bi lgiler inigör dükt en s onr at ekr arbu
satırlar adönül ürse,s athîz amani dr aki nebağl ıins ans ev gisinin
yanı nda,kür ev îz amant ekni ğii l
ey ür üy env es ev gini nözv ar l
ıkt aki
mukabi liol an v i
br as yonl arın mânâs ındakiş ümul ün der ec es ini
sezmek daha kol ay ol ur .Ve t ek s at ı
hl ı,bas iti ns an i dr aki
karş ısındakis ev gini ni ptidaîdur umuy l
a,namüt e- nahii maj i
nat if
satıhl arıi htiv a eden i ns an üs tü âl emdekis ev gii nt i
bal arının
nihay et sizş ümul ü,y âniöz bi lgiler i çinde par l
ay an i ht işaml ı
134
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dur
umuhakkı
ndadahageni
şbi
rsez
gikı
yas
ıyapmakmümkünol
ur.
*
* *
Özbi lgi
ler
iz enginleştirenâmi ll
erdenbi lgiv es evgi
yimüt alaa
etti
k.Fakatbunl ar
ıny anındageneözbi lginini nkişafı
nda,ar tı
-
şındakudr etlerolalanbi runs urdahav ardırkibuuns uruin-s anlar
henüzt akdiredememi şdur umdadırlar.Buda,düny adamuht eli
f
tekâmülkademel erindekiv azi
fel
iv arlı
klart ar
afından i nsanların
varlı
klarınagönder ilen tes i
rler
dir.Bu t esirler,ins an-ların hem
ferdî
,hem deeks eri
y abuf ertl
ervâsıtası
y l
akaz anılanmâş erîbi l
gi
değer l
erini -insanl
ar ın as lâ tahmi n edemey ec ekler
it arzv e
şekil
lerde-ar ttı
rmakt adır.İştebut esirl
erialani ns anlar
amedy om
diyoruz.
İ
ns anlar iç i
n medy oml uk,kâi nat t es i
rleri
ni,kâi nat v i
bras-
yonlarını alabilmekt e has sasiy et kes betmi ş ol mak demekt ir.
Düny adamedy oml ukr eaks iyonl arınıhus uleget irent esirl
erin en
ehemmi yetl
isiy üks ek ent üvitift es i
rlerdir. Medy oml arı
n y a-
pıl
arındaent üv i
ti
fbakı mdan gönder i
len t esi
rler ikolayc aifade-
l
endi rebil
meki mkânv etakat ifaz ladır.Fiz i
kmedy omlari çi
nde bu
kai
dec ari
dir.Anc akf arkş udurkiev velkinde,gel ent esirl
ery üksek
i
drak kombi nezonl arıylai lgil
iç ok i ncev ibrasy onlardır. Fi zi
k
medy oml ardai segel ent es irl
erin,kababi rmaddey et evci
- hiv eo
kaba maddel erdeki r eaks i
y onl arı
n net icesi ol arak ç eşi
tli
formas yonları,t rans formas yonl arı,def ormas yonl arıv eya daha
basithar eketlerihus uleget ir
mi şol mas ıdır.Demekkiumumîbi r
görüş l
ebi ri
s ient üv i
t i
f,di ğer if izikol maküz erei kimedy oml uk
tezahür üvardır.
*
* *
Medyoml uğun mekaniz
masınıizaha başl
amazdan evvelve-
ri
lmesilâzı
m gelenbâzıhazı
rl
ayı
cıbilgi
lervar
dırkionl
arıbil
dir
-
mekleişebaş layac
ağı
z.Bununiçinev vel
âinsanbeynini
nbili
n-
mes iburadalüzumluolanbâzıdurumları
ndanbahsetmeklâzım
geli
yor.
Beyin or
ganizmanı
n,bir
takı
m atomlarl
a,bu atom topl
uluk-
l
arındanmüteşekki
l,y
üks
ekfonksi
yonl
arıhavimol
ekül
ler
den

135
 BEDRİRUHSELMAN

vebunl ar ı
nhar eketl
eri
ndenmey danagel mişhâkim birorganı-dır
.
İnsanv üc udununhert araf
ındahüc ey
rev ardır
.Veheps ini
n de
kendi si
ne gör e muay y
en har eket frekanslarımev cuttur.Bir
hüc eyreninhar eketinekadarf az
laolursaohüc eyreninkudreti
,
faaliy
et iokadary üks ekder ecedebulunur .İnsanbedeni ndeen
fazlahar eketihaizolanhüc eyrel
erbeyinhüc eyrel
eri
dir.
Es asen bu har eketler
ini
nf az l
alı
ğıs ayes indedi
rkibey i
n hü-
ceyreleridünyayaai ti
nt i
bal
arıalabili
rl
er.Kez a,beyi
ndemole- kül
hareket l
erienfaz l
aol ankısımlar(kibunl arş uurmerkezi
nitemsil
ederler)en s ey
y alv ekudr etl
iol an kısı
ml ar dı
r.Nit
eki
m ş
uur
mer kezleri
ninyüks ekf onks
iyonlarınamukabi ly
üksekfr
e-kansl
arı
vardır.
Bey i
n hüc eyrelerinin mûtathâl l
erdekendi l
erinemahs usmu-
ayyenf rekanslarıvar dır
.Bunlarmuht el
ifsebepler l
eç oğal abili
r.Ve
çoğaldığız aman onl arınfaaliyetl
er ive kudr etler
iar t ar
.İ şt
e
medy oml arat esirgönder en varl
ıklarkullanmaki s t
edi klerimer -
kezlerdekihar eketler iyadoğr udandoğr uyav ey aş uurkanal ı
yl
a
art
tırmaks uretiyl
eonl arı
nf aali
y etl
eriniistedikleriş ekildei dar
e
ederler.
İ
zafîr akaml arl
a kı yas îbir misalv ereli
m.Şuur mer kezi
nin
molekül leri
ni nt i
treşimimût atzamanl ardas aniyede40 bi n ol-
sun,t ranshâl i
negeç i
nc e,yânimedyom,bi rv arlı
ğınt esi
rialt
ında
kalı
nc abuf rekanslars aniy
ede60- 70bi nekadarç ıkar.İşt
eş uur
mer kez i
ndef rekans ı
nbuar t
ışıi
leor adaf aaliyetdear t
ar,idrak
genişler.İdr akingeni şl
emes i
,buf r
ekans ı
nar tı
ş ı
nabağl ıdı
r.Fre-
kans ı
nar t
ışıdaot es i
rigönder envarl
ığınt ensi
binegör eolur.
İ
şte hareket
ler
in artt
ırıl
mas ı
yla,medy omun varl
ıktan alac
ağı
t
esirl
eri
nmânâl arı
nıifadeet mekkabi l
iyetiveidr
akiar tar
.Med-
yomlary akonuşarak,y ay azarakv eyahutbaş kabi rtarzdabu
mânâlarıdışâleme,ins anl
arı
n anl ayabi
lecekl
erivâsıtal
arl
anak-
l
ederler
.Bunlar
aent üv
iti
fmedy om diyoruz.
Birdef i
zikmedy omlarvar dır.Buradagelent
esir
ler
;y at
e- s ir
i
al
ac ak maddenin v i
brasy onlarından daha kabadırv eya ona
uygundur .Kaba ise bu t es i
rl
ermedy omdan geçip o maddeye
gidi
nc eonun,evvelceizahet mi şolduğumuzgibi
,yüksekkom-
binezonları
nıbesleyemey ec eğinden onlar
ınsil
inmesinivebina-
enaleyh maddenin dağı l
mas ı
nımuc ip ol
urkibu damat er
yali
-

136
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

zasyon deni l
en hâdi sey imey danaget ir
ir.Eğergel en tesir
lero
maddel erin büny es ine uy gun v ibrasy onlarıhav ii seoz aman
medy omun o maddel erüz erindekit esirkabi l
iyetiar t
arak bir-
takım f ormasyonl arav et ezahür lerei mkân haz ır
lanır.Böy l
ece,
mat eryali
zasyonlar,f antoml ar,apor lar,eş y
anınç eşitl
ihar eket
ve dur umlarıgi bit ürlüi s
iml erle anılan s ayısı
zf izikt ez
ahür l
er
mey danaget i
ril
ir.İ ns anları
nf izi
k medy omluk gr ubundamüş a-
hedeet ti
kler
ihâdi s elerbumekani z
may at âbidi
rkibunl ar,mad-
dededeğerf arklanmas ımekani zmas ıyladüal it
epr ensi
bininy ü-
rütülmes isayesindehar eket l
er i
n,y erdeği şti
rmelerinv eni hayet
mol eküldağı lı
p t opl anmal arının v ukua gel mes igi bihâl ler
le
mey danaget iri
li
r.
Beyindet am r akam olmamaklaber aber
,aş ağıy ukarı90-
100
merkezv ardır
.Vebunl arı
ndav ücutt
amuay yenf onks i
yonl
arıolan
900-1000t anet âlimerkezi
,yâniist
asyonumev cuttur.İ
şte öz
varl
ıkt
an bey ne gel en tesi
rl
er,bey ninş uur mer kezi
nden bu
merkez l
ere,oradanda- i
hti
yaçlar
agör e-tâlimer kezl
ereveyais-
tasy
onl ar
adağı l
ır
lar.
*
* *
Şimdibâz ızamanlardainsanlar
dagör
ülenuy ku,rüya,ob-s
esyon,
medy oml uk gi bi hâl l
eri
n mekani z
mal arı
ndan s ı
ras
ıyla
bahs edec eğiz
.Anc ak bu mekani z
mal
arın es ası
nıv et ekni
ğini
açı
kol arakizahedebi lmeki ç
inbâzıönbilgi
leritekrarl
amakicap
ediyor .Buönbi l
gil
er,varl
ıkl
abey i
narası
ndakii r
t i
batv emüna-
sebet l
ereai t
tir.
Ev velc
edebahs etti
ğimizgi bi,insan v arl
ığını
ni nsan bey nine
7/8’ibağlanmıştır.Yâniv arl
ığınyedikısmıbey nebağl ı
dır,birkısmı
serbes tt
ir.Bey ne bağl ıol an kısım,ş uur mer kezidedi ğimiz
muay y enbey i
nhüc eyrel
eri
ndenmüt eşekkilbi rlokaliiş galeder.
Şuurmer kezidi ğermer kezleriveonl ardat âl
imer kezleriidare
ederler.Böylecev arlı
ğınbedeneol anhâki miyeti
,ş uurmer kezin-
deni ti
barender eceder ecebirbir
inetesiredenmer kezlerv eis-

tas
yonlarvâsı
tası
yl
ateminolunur.Evv
elceinsanvarlı
ğınınbey-ne
bağlıolan kı
smına ş
uur,serbestkalan kısmına da ş uurötesi
demişt
ik.Şuhâldevar
lı
ğınbağlıbul
unduğuş uurmerkez ibey-nin,

137
 BEDRİRUHSELMAN

hareketl
erienfazlamol ekül
lerdenmüt eşekkilbirl
okal
idi
r.Büt ün
bedenbumer kezdeni dareedil
ir.Şuurmer kezi
,daimadışar
ısıile,
yâniv ar
lı
kla münasebethâl indedir.Bu mer kezinfa-aliy
et i
nin
azalması v eya ç oğalması, kendi s
ine gel ec
ek t esir
lerle,
hareketl
eri
ninazalt
ıl
ıpç oğal
tıl
mas ı
nabağlıdır.
Var l
ığın bey ne bağl ıol may an s er bes tkı smı nagel inc e,buna
şuuröt es idemi ş tik.Şuuröt es inidei kikıs maay ırmakl âzım gel iyor.
Yalnı zş unu s öy l
ey elim kiv arlıki nsanl arın anl adı ğımânâda
parç alanmal ar a,böl ünmel eret âbit utulamay an s üpt il bir
ener ji
lerbüt ünüdür .Bi naenal ey honda,maddel erdey apı l
dı- ğı
gibikatkatv ey ai çiçeay rıl
mı şkı s ı
ml ardüş ünülemez ,y ânibey i
nde
olduğugi bil okal itelert âyinedi lemez .Anc ak,bi zim bur adai zah
etmekdur umundakal dığımı zbâz ıfonks iyonl arıni fasıbakı mı ndan
varlıkta böy le ay rıf aal i
yethâl ler ini,l okal it
es embol üi lei f ade
etmekz ar uret ihâs ılol makt adı r.İ ştebur aday apt ı
ğımı zt aks i
mat ,
verdi ğimi zis i
ml erbuf onks iy onl ar ıifadeedenhâl lereai ttir.Yoks a
hakikat t
ev arlıkt aay rılmı ş,böl ünmüşkı sıml ar,par çalar,lokal i
tel er
yokt ur .Yanı lmal aradüş memek i çinbudur umubi rmi sal l
ei zah
etmek i s tiyor uz .Ger çibu mi salanl atmak i stedi ğimi zv ar lı
ğı n
durumunani s bet leç okkabadı rv egenebi zim düny amı zaai tbi r
realitedir.Fakaty ukar ıdaanl at - maki st
ediği mizş ey i
n daha
kolay lı
klas ezilebi l
mes iney ar dı m edec ektir.Boş lukt at opluol arak
dağı lmadan dur an mes elâ mu- ay yen bi r hi dr ojen hac mi
düş ünül sün.Buküt l
ebi rs ür ühi dr ojenat omundanmüt eş ekki ldi r
.
Şimdibu at oml ar ı
,gör ecekl er i
nika- bulet tiğimi zbâz ıi şler
bakımı ndan ay rıay rıkar akt er ler de bi rkaç gr uba ay ır
al ı
m.Bu
suret lehergr ubunay rıfonks iyonuol acak- t ır
.Mes elâbi rkı sım
atoml arı
nf onks iy onuz iyav ibr as yonl arı
nıy akalamakol sun,di ğer
birkı sım at oml arınf onks iyonuhar aretv ibrasy onlarınamahs us
olsun, baş ka bi r kı sım at oml ar ı
n f onks i
- y onu el ekt rik
vibras yonl arınıt esbitet mek ol sun.Böy l
ec ef onk- s i
y onl arı
ayrılmı şbul unanüçt ür lüat om kar akter ibuhi dr ojent opl uluğu
i
ç i
ndekar makar ış ı
kbi rhâl debul unmakt av egrupl ar
hâlindeay rıay rıy erler det opl anmı şol mamakt abul uns unl ar .Bu
suret lekendi lerinemahs usbi rerl okal ites iolmay an buat oml ar
genedef onks i
y onlar ıbakı mı ndan t amamı yl
abi rbirinden ay rı
l-
mı ş dur umdadı r l
ar.Fakat bahs et tiğimi zv arlı
k böy l
e hi dr ojen
atomut oplul uğugi bimaddîbi rdur um ar zet mez .Bi naenal ey h

138
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bumi s al
ideor ayaay nent atbi
ket mekgenedoğr uol mamakla
beraberaş ağıyukarıbundanbi rsezgieldeet mekmümkünol ur.
Zirav ar l
ıkiçi
nböy lemuay yenbiry erdemuay yenbi rkütledahi
düşünmeni nc ai
zolmay acağış i
mdiyekadarv arl
ıkhakkındav er
miş
olduğumuzbi lgil
erdenel betteanlaş
ılacakt
ır.Şuhâldev arl
ığıayrı
ayrılokal i
zasyonlar
at âbit utmadanonda,ay r
ıayrıfonks i
yonlar
a
sahipi drakedemey eceğimizt esi
rmudi l
eler
imev -c
uttur.
Böy l
eceş uurötes inin,yâniv ar
lığı
nbedenebağl ıol may ans er-
bests ahası
nınikikısmaay rıl
dığı
nı,dahadoğr usubir biri
nden ay rı
i
kifonks i
yonc ephes ibulunduğunus öylemi şti
k.Bunlar danbir
inc i
si
şuurüstü dediğimi z kı sı
mdı r
.Bu,v ar l
ığın dışar
ıy a açık olan
cephes i
dir
.Var l
ığı
nr uhundangel entes i
rleronunbukı s-
mı ndan
varl
ığa girer.Kez a,y ukarı
dan v ec iv ardakiv arl
ıklardan gelen
tesi
rlerdegenebukı smai nerl
er.
Şuurötes is ahası
nıni kincikı s
mış uural
tı
dı r.Bugenef onks i
-
yonbakımındanv arl
ığı
ndı şarıy
akapal ıol
anc ephes idir.Şuural-tı
sahası
nadı şarı
danhi çbi
rt esirgelmez .Kendis idedı şarı
yahi ç-bi
r
tesi
rgönder mez .Fakatbur ası
,v arl
ı
ğın büt ün kâi natboy unca
biri
kmekteol anmükt esebat ınındepos udur.Bi naenaley hgeç miş
hayatl
arı
nbüt üni nt
ibal
ar ış uural
tındamev cutt ur,özbi l
gil
erbu-
radamahf uzdur .İşt
eev v elces öyl
ediğimizgi bi,bur ay aanc aköz
varl
ığamal olmuş ,özbil
gihâl inegel mi
şkaz anç largirebi l
ir
.
Şuurüstü ile şuuraltı
nın şuurl
a i rti
batı mev cuttur
. Bunl ar
bir
birl
eriy
le alı
şveri
şlerde bulunabil
ir
ler.Fakat ş uurla;ş uural
tı
veş uurüstünün,birkel i
mei le,şuuröt esininirti
batıdoğr udan
doğruya ol maz.Köpr üv azi
fesinigör en arada mut av
ass ı
t bir
fonksi
yon daha v ardırkibuna da ş uurdışıdiyoruz.Demek ki
şuurdı
şı,şuurlaşuuröt esiarası
ndakigel işgidiş
lerev âsı
taol an,
varl
ığı
nüç üncübirfonks i
yonsahasıdı
r.Fakatş uurdı
ş ı
nındiğer

birfonksiy
onudahav ardırkiodaş udur:Dışâlemden,düny a-dan,
günlükhay att
anş uur agelipdehenüzözbi lgihâli
negi r
me- mi ş
bulunanbi l
gil
ereaitinti
balarbus ahada,yâniş uurdı
ş ı
ndat oplanır
veöl ünceyekadaror adakal ı
r.Demekkiş uurdışısahası(bittabî
buradakisahat âbi
riy
lenedemeki st
ediği
mi zs ezi
lmekte-di r
)ay nı
zamandaş uurunbirbi lgideposudur .Şuur,ic apettiğizaman-
şuuralt
ınainmeden-l âzı
m gelenmat eryal
leribuş uur-dış
ındanal ı
p

139
 BEDRİRUHSELMAN

kul
lanabi
li
r.Bunlarv ar
lı
ğıns on düny a hayatına, yâniinsanın
yaşamaktaolduğuhayatı
naaitbil
gil
erini
nnet ice-l
eri
dir.Bubi
lgi
ler
evvel
cedes öyl
edi
ğimizgibikıyasîbirmu- hasebedengeç t
ikten
sonraşuurdı
şınai
ti
li
rl
erkibumuhas ebeyiyapandav icdandı
r.
Şuurdışıbi l
gil
erigeneev velces öylediğimizgibiancakölüm-den
sonrav arlı
k t arafından, ş uural
tının bi l
gil
eriyl
e büyük kı y
asî
muhas ebes iyapıl
ar aközbi lgihâlinegeç erl
erv eşuural
tı
nayer l
e-
şi
rler
.Günl ükhay attakişuurs ahas ındac ereyanedenhâdi seler
,
uykues nas ındabuş uurdı
şıs ahas ı
nai nt i
kalederler
.Esasenş u-
urdış
ıileş uurs ahal arıbir
birineç oky akınves ıks ı
kmünas ebet
hâli
ndedirler.
*
* *
Fonks i
yon bakı
mından bu t
aksimat
ıaçıkladı
ktan s
onr a mû-
tatidraki
nney ol
dacerey
anetti
ğinibubi
lgininışı
ğıal
tındaizah
edeli
m.
İnsandı şarıdakibi robj eye,mes elâbi rkalemebakt ığız aman
okal emeai tt i
treşimlergör mes istemimuhi ti
ndekinokt alardan
i
tibaren muay yen i st
as yonl
ardan geç erekgör memer kezinegi -
der.Or adandaş uurmer kezi
neaks edinceilkmaddîi dr
akv âkıol ur.
Bui draktamamı ylabey nintâbiolduğus athîzamanf aal
i-yet i
neait
düny ai dr
akidir.But esirşuurdan ş uurdı
şıkanal ı
yl
aş uur üstüne
giderek orada v ar
lığa aitv e dünyar eal
ites
idı şı
nda ins anları
n
anlayamay acağıi drakv âkıol
ur.Varlı
kbukal emeş ü-mul
lübi ridrak
i
çindemut taliolur.
Tekr
aredeli
m,şuurdahusul
egelenmaddîi
drakl
ev ar
lı
ktahus
ule
gelensüpt
ili
drakbi
rbir
ini
naynıdeği
ldi
r.Bui
drakl
eri
n

mahi yet
ler
i,kendil
eriniteş kilet
mi şol anş uurgi
binisbetenkes
if
veş uurüst
ügi bionanaz aranç oks ey
y almaddev asat
ları
nagöre
kesi
fleşi
rves üpti
ll
eşir.Şuur abağlıolani dr
ak,var
lı
ktaolduğu gi
bi
şümul l
üv emudi ldeği l
,ş uurmer kezi
ninmaddîbüny esi
neayarl
ı
olar
akkabaş ekil
det ecell
ieder .
Yukarıda verdi
ğimizkaleminidrakimi sal
ibas i
tbirş emadır
.
Bahset t
iğimizyolbundandahaç okkar ı
şıkdaol abi
li
r.But esi
r
seyahatine,al
âkal
ıdiğermerkezl
erveistas
yonlardakarış
abi- lir
.
Kezaş uurdışı
ndanbâzıtes
irl
erdekatıl
abil
ir
.Bunlarsay
ısı
zicapl
ara
140
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

gör
esay
ısı
zdur
uml
aral
ır
lar
.
*
* *
Şimdiuy kuyui zahedi yoruz.İdr akinhus ulegel mes iiçinş uur
mer kezinins erbes tv ekendi sindemev cutol an intibalarıuy an-
dırabi l
ec ek der ecede f r
ekans ı
nın y üksek bul unmas ıl âzı
mdı r.
İns anın uy anı kdedi ğimi zhâl i
ndeş uurdai maş uurüs tüi l
ei rti-
bat tadır.Kez amer kezlerekar şıdaaç ı
kdur umdadı r.Yânimer -
kez lerledei r
tibathâl indedi r
.Şuhâl deç evreden gel en t esi
rleri
almakt adı r
.Hul âs auy anıkhâl dei ken ş uurbi rt araftan v arl
ıkla,
diğert ar aftan ç evresiyle,y ânidüny ahay atıylamünas ebettedir.
Böy l
ec eger eky ukarıdan,ş uuröt esinden,ger ekaş ağıdan,dün-
yadant es i
rleralır.Bus ayedebüt ünas abîsistemev eonunv âsı-
tas ıyladaor gani zmay ahâki m ol ur.Yâniş uuröt esinden gel en
i
c apl aragör ebedenii dar eeder .Es asenbedenii dareedeni ndoğ-
rudandoğr uyaş uurmer keziolduğunuev velc
es öylemiş t
ik.Var -l
ık,
bumer kez ikull
anar akbedendeni s
t if
adeeder .
Uy kudai kenbâz ımerkezlerindışâl emleolanmünas ebetle- r i
kesi
lir.Şuur da dahi lol duğu hâl de bu mer kez l
er ş uurdışı
na
bağlanı r.Artıkbumer kezlerdüny ai ledeğil
,şuuröt esiilealâ-
kal
ıdırlar.İ
ş tebuna,mer kezlerinkendii çi
nedönmes ideriz.Vedı ş
âl
emekar şıoani çi
nhas sasol may anbumer kezleri
nböy le i çe
dönmel eri
,uy kuhâlidediğimi zdurumumey danaget i
r i
r.Şuhâl de
bumer kezlerdı şâl
emekar ş ıharekets i
zvepas i
fti
rler
,ş uuröt esi
ne
karşıis ebilâkishareketl
iv eakt ifdur umdadırl
ar.O andaş uurve
al
âkal ımer kezlerdı
şâleminbağl arı
ndanaz adebul un-

duklarından,günl ük kazanç l
arı
nın net i
c eleri
niş uurdı
şı
na nak-
l
etmeki ç
in,onl arınvicdan muv acehesinde,ş uurdışı
ndakikıyas
bil
gileri
yleilkmuhas ebelerinirahatr ahaty aparl
ar.Bunet icel
er
oradaş uurdışındakal acakl ar
dır
.Bunl ar
ın henüzözv arl
ıktara-
fı
ndan,özbi lgiler l
ekıyasıyapılmadı ğı
ndan,özbi l
gil
erl
earala-
rında
i
nt i
baks ı
zlı
kv ar dır.Buy üz denbubi l
gil
erş uur
altı
ndaki öz
bil
gilersentez inedahi lolamaz l
ar.Şuurdışında,varlı
ğınşuurayakın
fonks i
yon s ahas ındakal ı
rlar.Onl arı
n bur adabi ri
kmesiev -
velce
söylediğimizgi bi ,ölüm anınakadardev am eder .
Demekkiuy
kues
nas
ındaç
evr
eyekar
şıhar
eket
sizv
epas
ifhâl
de

141
 BEDRİRUHSELMAN

görünen mer kezleriçeri

demühi mi şl
erbaş armaktadır
lar.Fakat
bunları
n f aali
yetler
i dışa değili çe dönmüş tür. Ve büt ün
meş gul
iyetleridegünl ükolay
lar
ış uurdı
şı
nadev retmekmuame-
l
esindeni bar ett
ir.Bumuamel enins el
âmet ii
çi
nbunl arı
nç evrey-
l
eol anirtibat l
arı
nıkes mesivegünlükhay atkarşı
sındaisti
r ahata
çekil
mes i
,y âniuykudedi ği
mizhâli
nv ukuagelmesilâzı
mdı r
.
*
* *
Buhâldeikenrüyal
arı
nmekani zmasınıi
zahetmekkolayl
a- şır
.
Rüyalari
kişeki
lde,yâniikitesi
rkaynağını
nmüdahalesiyl
evukua
geli
r:Bunl
ardanbiri
siaşağıdan,çev
redengelentes
irl
er,di
ğerii
se
şuurötesi
ndengelentesir
lerdi
r.
Ev vel
âç ev redengel ent esirl
erit etkikedel im:Uy umakt aol an
birinsanınay ağı,onuuy andır
ac akkadarş i
ddet liolmamakş ar-tı
y l
a
birt üypar ç as ı
ylahaf ifçeokş ansın.Bur adanç ı
kanv i
br as-yonlar
ayakla al âkalıol an mer keziuy andırmay acak,f akat r a-hats ı
z
edec ekt
ir.Zi rabus ı
radao,kendii şiylemeş gulol duğu i
çin
çevredengel enbut esirl
euğr aşmaki stemez .Binaenal eyhay akt
an
gelenbut es irider halomuz undanat ar casına,os ı
radai r
tibatta
bulunduğuş uur dı
ş ıkanalı
ylaş uuralt
ınaakt arır.Gerç içevrey ekar şı
hareketsizol anbumer kezinor adangel enbi rt esi
- r ibuş ekil
de
aktarmas ıda bi rhar eketti
r.Fakatkendi si
niuy an- dı
r may acak
kadardı şarıdangel enbut esi
r e,bui şiyapabi lecekkadarküç ükbi r
hareketgös terebi l
ir.Nitekim eğert es i
rbi r
azş i
ddet l
enirse bu
hareketlerar tarv emer kezinçev r
ey ekar şıolan

hareketfrekansl
arı
nın ar
tmasıonuder
hali
çten dı
şadönmey
e,
yâniuyanmay amecburkıl
ar.
Şimdi,onunuy anmadı ğınıkabuleder ekdev am edel im.Ay ak-tan
gelen tesirşuur alt
ına giri
nc e orada mev cutol an namüt enahi
i
ntibalar
dan rasgel ekendi si
neuy gun olanlar ıyakalarv eonl ar
ı
harekete geti
rir
.Böy l
eceş uuralt
ında birimaj i
nas yon amel iy
esi
otomat i
kman,kont rol
süzol arakv ukuagel i
r.Bey indev ukuage-
l
enherhar eketinş uurmer kez i
ney adoğr udandoğr uyav eyahut
başkakanal l
ardanaks etmes ibirkai dedir
.Anc akbuaks edent e-
si
rlerbaz an şuur da i
ntibalarıuy andırmayac ak kadarkuv vetsi
z
ol
ur l
ar.O takdirdeş uurmer keziidraketmedenv azi
f es
iniyapar.

142
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Buradaş uur alt

ındahus ulegel eni maj l
arş uurdışıkanalıylaş uu- r a
akseder l
er .Eğerbuaks edeni ntibalarş uuruhar eketeget i
rec ek
kadarkuv v etliiselerş uur unç ev rey eaitol anbui maj l
arıal ac ak
kadarf rekans ıar t
arv ei maj l
arıi drakeder ,aynız amandauy anı r
.
İşt
eoandar üy agör ül ür.Eğerş uur altı
ndangel env i
bras yonl arş uur
sahas ı
nıt eş kiledenmer kez inmol ekül
ler i
ndel üzumuka- dar
hareketuy andı rmaz saş uurmer kez ikendimeş gul i
yetine dev am
ederv ebui majlarlameş gulol maz ,rüyadagör ül
mez .Şunuda
söyleyeli
m kiş uural tındanş uur aaks edeni majlarş uurt ar afından
maddîbüny es i
ne,y ânimümkünmer tebedüny area- l
itesineuy gun
şekil
lerdei dr akedi l
ir.Şuhâl der üy a,görülenbi r ş eydeği ldir.Bir
neviimaj inas yondur .Buhâdi seni nv ukuu,y âniay aktakiint i
baht an
i
tibaren ş uuri leş uuröt esiar asındakigi dişgel işl
er ,s aniy enin
kesirl
erii çinde ol up bi ttiğinden r üyanın gö- rülüşü de bi ran
mes elesiolur .Ay ağınahert üys ürtülenins anmut l
akar üy agör mez .
Mes elâay ağabağl ıol anmer kezkendii şi-neokadardal mı ştırki
ayaktan gel en bu t es i
rler onu har eket
e get i
rmez . Kez a
şuuraltı
ndangel env ibras yonlar,ş uur uhar eket
eget i
rec ekş iddet te
olmay abili
r…Oz amanr üy agör ülmez .
*
* *
Sebebiy
ukarı
lar
a,ş uurüs
tüne bağl
ıol an rüyal
arı
n mekaniz-
masınagel
eli
m:Her hangibirgayeilebirv arl
ıkbirinsanarüya
göster
mekist
edi
ğizaman,oi nsanı
ntâbibulunduğuvarlı
ğınşu-

urüstüs ahas ına,gös tereceğir üyai le alâkalıbâz ıv ibrasyonl arı

gönder ir.Şuur üs t üne gönder i
len bu t esirler,ş uur dış ıkanal ı
y la
şuurai ntikalederv eş uur ui f
adeedenmer kez i
nmol eküll
er i
nin
frekans l
ar ı
nıar t tırır.Buhâlgel env ibras yonlarlaal âkalıintibala-
rı
ni drakleriniş uur damey danaç ıkar t
ır.Budaş öy leol ur :Os ı
ra-da
şuures as enş uur dış ınadoğr udönükv aziyettedir.Yukar ı
dangel en
tesirl
ermaks atlıol duğui çinonl arınherbi riş uurdı şındamev cut
olanv ear zuedi lenbi rintibaıuy andı r
ac akş ekildeay arl
ıol arak
gelmiş ti
r.İştees as enş uurdışıyl
ai rtibathâl i
ndekiş uur a i nenbu
ayarlıt esirl
erş uur un ş uurdışından i stenilen i ntibalar ıalmas ını
neticelendirir.Veş uur daş uurdış ı
ndangel eni maj l
a- rı
ni draki
hâs ı
lolur.Demekkir üyayıgös ter meki steyenv arlı
k,ş uurdışı
ndaki
sayısı
z mat ery aller in kemi yetlerine gör e gönde- rec eği ay ar l
ı
143
 BEDRİRUHSELMAN

tesir
lerl
eonl ardan istedikl
eri
niny ukarı
das öy l
edi
-ği mizyoldan
şuurs ahas
ınaç ıkarıl
mas ı
nıtemineder .Şuhâl de bunev irüyalar
dagenei maj i
nas yon il
emey danagel mektedir.Yukarı
dan vey a
aşağıdangel enr üyalar,azç okt ecr
übeliinsan- l artaraf
ından
kolaylı
kla tefri
k edi lebi
lir
. Aş ağı
dan gel enler daha dağınık,
müphem v es önükt ür.Şuurüstündengel enlerisedahamaz but,
canlıvederi
ni ntibalı
dır.
*
* *
Bu mekani zmada gör ülüyorkii kinc igr upt aki ,y âniy ukar ı-
dangel ent es irl
erebağl ır üyal
ar dadahaz i
yadeş uur ahi tapeden
maks atlıt ert i
plerv ardır.Bunl ari ns ana bâz ış ey l
eröğr et mek
gay es i
nigüt mekt edir .Bu r üy alarbâz ıi capl arger eği nce haber
ver il
mes il üz uml u olan gel eceğe ai tv akalar dan bâz ıs afhal arı
bildirmek,her hangibi rdur umakar şıi kazlar dabul unmakv ey a
i
c apedenbâz ıbi l
gileri
ns ezgileriniv ermekgi biç eş i
t l
is ebepl er
altında gös terili
r.Bununl a ber aber kâi nat ta hi çbi r kıpırdanı ş
yokt urkiüni te’nin kont rolv edi rekt ifihar ic i
ndekal mı şol abil-
sin.Bi rt ekhar eketteni t i
barenkâi nat ı
nbüt ünhar eket l
erineka-
darherkı pı rdanı şüni te’
ni ndi rekt i
finet âbi dir.Bi naenal ey haş a-
ğıdan gel en r üyalarhakkı nda:Ras gel e,r abı tasızgi bikel imel er
kullandığımı z abakar akbunl arın boşv eabesş ey lerol dukl arını
söy lemeki stedi ğimizidüş ünmemeki kt izaeder .Kâi nat t alüzum-
suz ,mânâs ız,abeshi çbirhar eketv eol uşy okt ur .Aş ağıdangel en
rüy alarhakkı nda y ukar ı
kit âbirlerikul l
anmamı z,ş uur üstünden
gel ent es i
rler ebağl ır üy alar
ani s betledi r.Yoks aç ev redengel en
rüy aları
n da kendi l
er i
ne gör ey ürütül mekt e ol an y ol l
arıv ardır.
Bunl ardabaş kabi ry önden t er ti
pliv ehes aplıol ar akc erey an
eder ler.Ni teki m onl arüz eri
ndededur uldukç abi rç okş eyleröğ-
reni l
irvekaz anı l
ır.
Demek kiy ukarıdan gel en tesirl
erl
e gör ülen r üyalar
da imaj
olarak ş uurdışındakimat er yal
lerkul l
anıl
ır.Çev reden gel enl
er de
i
s eş uuraltındanal ınmışmat eryall
erl
ei majlart eşekküleder .Bu-
nunlaber aber ,eğerr üy
ay ıgös termeki steyenv arl
ık,maks adının
tahakkukui ç
inl üzum gör ürse,y al
nızbudüny ahay atınaaitş u-
urdışındakibi l
giler
den deği l
,ay nız amanda ş uuraltı
ndan,geç -
mi şhay atlaraaitbâz ıbi
lgilerdendei sti
fadeeder .Bittabîbut arz-
da ş uuraltından alınan imaj l
arç evreden gel en t esi
rlerl
e alı
nan
144
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
majlargibidermeç at
mat oplantı
larhâli
ndeolmaz,dahaterti
pli
ve muntazam olur.Bu bi
lgil
eriv erdi
kten s
onra medyomluğun
mekaniz
mas ınıi
zahetmekkolaylaş
ır.
*
* *
Medyomluktesi
rl
eşmeler,y ânivi
bras
yonalı
şveri
şler
iyoluy
- la
v
ukua geli
r.O hâl de,varlıklar
dan gelen v
ibras
yonlar
ın,med-
y
oml ar
ınbünyesi
neuy masılâz ı
mdır
.
Kâinatta mev cut bul unan düny aların her bi ri
nde madde
şart
larının deği
ş i
kol duğut abi
îdi
r.Bedenl i
lerisedai maüz eri
n-
de bul unduklar
ıkür enin madde ş artları
nın derecelenmiş bir
er
formas yon hâli
dir.Ve bunl arı
n herbi ri
nin kendi
lerine mahsus
many etik alanl
arıv ardır
.Bi naenal
ey h gel en vi
brasyonları
n her
hâlv eş art
aeny akınmaddef ormlarınıbul masızarurîolduğuna
göre,düny adamedy oml arı
n bünyelerinegel ecekv i
br as
yonlar
ın
daonl arı
nmany eti
kal anl
arınagöreay arlanmas ıi
capeder .
Düny amı zetr
afı
ndakes afett
ens eyyall
iğedoğr uuzaklaşanbi r
sürüt esirsahasıvardı
r .Bunlarâdetabi r
biriiç
inegi r
mişkür eler
gibidüny aç evres
inis armışl
ardır
.Bunl ar
ın herbi r
iv az
ifel
iv ar-
l
ıklar
aai ttesi
rsahaları
dır.Enkesiftes
irmıntıkasıdünyasathına

eny akınolans ahadır.Veni sbetendahager ivarl

ıklaraaitt
ir.Bu-
nunlaber aber,bus ahalarıi
çi çeimişgibidüny amekânıkay dına
tâbit ut
arakelealmamaki capeder .Buradadabi razev velver miş
olduğumuzhi dr oj
en küt l
esi
ndekif onksiyonl
araai tmi sal
ihat ı
r-
l
at ı
rı
z .Şu hâlde düny anın etrafı
nda kabalı
ktan inceli
ğe doğr u
düny adangitt
ikçeuz akl
aşant esirv
asatl
arımevc ut
tur .
*
* *
Dünyadı şıkaynaktandüny adakibi
ri nsanainecekher hangi bir
tesi
ro i nsanın büny esine nazaran farklıincel
ikte bulunur.Bu
durumdai kenonl arar as ı
ndas empat imev cutdeği l
dir.Binaena-
l
eyht esi
roi nsanaay nenol duğugi biinemez .Onuni nsanage-
l
inceyekadary umuş amas ı,ş i
ddeti
ndenbi rkısmınıt erketmes i
,
i
nsanınkabulv ehaz medebi leceğidur umagel mes ilâzı
mdı r.Bu-
nun içi
n onun bi rt
akımi sti
halel
ergeç i
rmes i
,bâzıs üzgeç l
erden
süzül
mes i,kabalaşmas ıiktiz
aeder .İ ştebunlardemi nbahs etti
-

145
 BEDRİRUHSELMAN

ği
mizvasatl
arday apı
lı
r.Demekkibui st
ihal
eler
itemin edec
ek
ol
anhertesi
rs ahasıgelentesi
riç
inbi
rtr
ansformasy
onis t
asyo-
nu,y
ânibi
rtransformatördür
.
*
* *
Birinsanat esirgönder ecekol an varl
ığınoi nsanames afesi
nekadaruz aksa,yâniar aları
ndanekadart ekâmülf arkıv arsa
ot esi
ri
noi nsanagel inceyekadargeç ireceğit
ransformasyons a-
haları
nınvey at ransformatöri s
tasyonları
nınadediokadarf azla
olur.Bil
âkist esirgönder ecekol an varlı
klao tesi
rialacakol an
i
ns an,yânimedy om s eyyali
yetbakı mından birbi
rine ne kadar
yakınisear adakit r
ans f
ormat öristas
y onl
arınmiktarıdaokadar
azalmışbulunur .
Düny ayaeny akındurumdakiçokazmüt ekâmi lv
arl
ıklar,temas a
geç ebil
ecekler
i bâz ı medy omlar
la arada hi çbi
r v asattan,
transformatöri s
tasyondangeç medendoğr udandoğr uyai r
tibat
tesis edebili
rl
er.Zira bunl
arı
n many et
ik alanlar
ıt ransformas -
yonal üzum kalmadanbirbi
ri
yletemasedebil
ec ekkadary a- kı n
durumdadı r.Meselâbâzıi
nsanlar
ıni
mtihangeç ir
meleriv e

epr övleriicabıol arakbunev ibas itv arlı

kların hâkimiyetialtı
na
girmel erilâzım ol duğuz aman v azi
feliv arlı
klarböy l
ebas itv ar-
l
ıklarıoi nsanlar
amus all
ateder l
er.Bus uretleobs esyonlarmey -
danagel irv ear ai stasyonl
arınal üzum kal madan,obs es
örol an
bas itv arl
ıkdoğr udandoğr uy aoi ns anat es ir
leri
nigönder ebili
r.
Es asenböy lebas itvarlı
klar
ın,obs es örleri
nbi r
takımt ransforma-
tör l
erikul l
anabil
mekudr etl
eridey okt ur.Zir abudabi rtekâmül
i
ş i
di r
.Onl arı
ni drakleribuna müs aitdeği ldir.Onl arkar şı
ları
na
çıkanmüs aitinsanlaraot omatikmany apışırl
ar.Baz andabuob-
ses örl
ery üksek v arl
ıklartarafından i s t
asy on olarak kul l
anıl
an
düny ay aeny akı
nv ekababi rtrans formas y onv asatıdaol abili
r-
l
er .
*
* *
Ev
vel
ây üksekv
azi
fel
ibi
rvarl
ığınbi
rvazi
femedyomuyla ol
an
v
eeny üksekmedyomlukş
ekli
niteşki
ledeni
rti
batmeka-
niz
mas
ını
i
zahedeceğiz
.

146
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Vazifelivarlıktan kal kan v e muay yen mânâl arıv ei nti

bal ar
ı
medy omdauy andı rabil
ecekt itreşimlerihav iolanbirt esir
,bui ş
i
ç i
ni ntihap edi l
mi şmedy omadoğr ui lerlemey ebaş l
ar.Dedi ği-
mizgi bi,birs ür üt r
ansformat öri stasyonl ardangeç ti
ktens onra
medy omun v arlığınınş uur üs
tüi leirtibata geç er.Zaten v arlı
k-
l
arın diğerv arlıklarlavekendir uhl
arıi leanc akşuurüstüs aha-
l
arını
naç ıkolduğunuv ebus ahai l
ei rtibatageç ti
kler
iniev velce
beli
rtmiş t
ik.Şuur üs t
ünei nenbut es i
rl
eror adander hal,medy o-
munhangimel ekes iveyafonks i
y onukul lanılmaki c
apedi yorsa, o
fonksiyonuidar eedenmer kez eş uurdışıkanal ı
ylagönder i
li
r.
Şurasıbirkai dedirkibey negel ent es i
rl
erbey i
nmer kezl
eri
ni
teşki
leden mol eküll
erin har eketl
eriniar t
tır
ırl
ar.Onl arı
n mût at
olan ti
treş
im f r
ekanslar
ınıy üksel
tir
lerkibu da onl arı
n kabil
i-
yetv ekudr etler
ininoni sbettear tmışol mas ıdemekt ir
.Mes elâ
buradamedy omunkonuş arak,gel env ibrasyonlarıçevreyenak-
l
et mesilâzı
m gel iyorsaş uurüs t
ündekit es i
rl
erş uurdışıkanalı
yla
doğruca,konuş mai l
eal âkalımer kez l
eregel i
rlerv eonlarıfaal
i-
yetesokarl
ar .But esi
rl
eronl ardauyandı rı
lacakintibal
aragör e

ayar l
anmı ştır
.Bey negi renhert es i
riny adoğr udandoğr uyav eya
baş ka yollardan muhakkak ş uurmer kez ine aks etmesiş artol -
duğundan,ş uurüs tünden konuş ma mer kez ine t esir
in gelmes i
sırasındabut esirş uurmer kezinedei ntikaleder .Şuur aintikal
edent esirl
erş uur ui fadeedenmer kez dekimol ekül l
eri
nt it
reşim
frekans l
arınıar ttırar ak bu mer kez i,t es i
rlerde mündemi ç olan
maks atl
aragör efaal iyetesev keder ler
.Böy l
ec et esirl
erial
anş uur
onl ar
ış uur dışıkanal ıylatekrarş uurüs tüne gönder ir
.Tes ir
leri
n
bur ada ş uurüs tüne gönder il
mes i
ndekigay e,onl arı
n mer keze
tam gel i
p gel medi ğinin kont rolünün y apılmas ı
dı r.Varlı
k bunu
kont roleder .Fakathaddi zatındabukont rolüy apan genev ar-
l
ıkol mayıpot esirigönder en v azif
eliv arlı
kt ı
r,amas ankibunu
medy omunv arlı
ğıy apı yormuşgi bigör ünür .
Kontrolün neti
cesi
nde,t esi
ri
n konuş mamer kezinegiden hâ-
l
inin doğruv eyay anlı
şol duğuna hüküm v eril
dikten sonra bu
hüküm t ekrar şuurdış
ıkanal ıyl
aş uura gel i
r.Şuur ,hükmün
doğruluğuna veyay anlı
şlı
ğına göre hâki
mi yet
ial tında bul
unan
merkez eonuny apı
lmasınıveyayapıl
mamas ınıemr eder.Mer- kez
ancakbuemr ialdı
ktans onrahareketegeçer,eğery apdiyeemir
147
 BEDRİRUHSELMAN

almışs
al üzuml uor ganlar
at esirederekmedy omukonuş -t urur
.Bu
sı
radamedy om,gel en tesiri
ni hti
vaet t
iğimânâlar ısözhâl ine
çevi
rir
kenl üz uml uol ankelimev eimaj l
arışuurdı
şındaki , o
hayata aitbi lgil
erden v ei ntibal
ardan alır
.Bunun i çi
n hemen
şuural
tınıkar ı
ş tı
rmay alüzum y okt
ur.Fakateğerv eri
lecekt eb-
l
iğin mahiy eti
ne gör e geçmi şhay atlardan bâzıintibalaralmak
i
capedi yorsaoz amankonuş mamer kezigeneşuurdışıkanalıyl
abu
bil
gil
erişuur al
tındakimat er
y al
lerdenalarakkull
anır
.
Tesir
in,ş uur üstünden konuş ma mer kez i
ne gel di
kt en s onra
tekrarv arlığınkont rolündengeç medi kçes özhâl indedı şarıdö-
külemey ec eği nenaz ar anbumer kez i
n,kont rol
ünnet icesineka-
darhar eket egeç memes ilâz ı
m gel ir.Hernekadarbur adakonuş -
mamer kez ininbunubekl ergi bibi rdur umuv arsadahaki kat t
e
buradabekl emedi yebi rş eyy oktur .Zir akonuş mamer kez i
nden
konuşma or ganlarına t es i
r i
ni ntikalet mes iiçinl üzuml u ame-
l
iyeler
ini kmal ibi rkaç s ani yey e müt ev akkıftı
r.Hâl bukit es i
ri
n
şuurdan,ş uur dışıkanal ıyl
aş uur üs t
ünegi di pkont roldengeç -
ti
ktens onr at ekrarş uuralt ıkanal ıylaş uuradönmes iv eor adan
dakonuş mamer kezineemr i
ngi tmes ianc aks aniyeninondabi ri
kadarkı s abi rz amandaol upbi ter.Bi naenal eyhkonuş mamer -
kezini
n,kont rolnet icesiniuz unuz unbekl emey eihti
y acıy okt ur.
Ziradahahenüzt esir,konuş mamer kez inegel irkenonun,y uka-
rı
das öy lediği mi zy ollardankont rolüy apı l
mı şv ebi tmi şol ur .Bu
mekaniz mada gör üldüğü gi bi,ev velc ei zah et miş ol duğumuz
üstt esirlerle gör ülen r üy aların mekani zmas ı
yla,böy l
ey üks ek
i
rtibatl
ar ı
n mekani zmas ıar asındabüy ükbi rf arky okt ur.Anc ak
aradakif ark,bur adav eti
reni ndahac anlıol uşuv ekont rolmeka-
nizmasındangeç işi
dir.
Buradat ebli
ğv er en varlı
ky ukar ı
das öyledi
ğimizgi bi,şuural
-
tınadamür acaateder ekl üzum hâs ı
lol ursaor adakimat eryal
leri
de kul l
anabi l
ir
.Şuur al
tı
ndakibu mat eryalleralâkalımer kezde
kelimel ereç evr
il
erek medy omun ağz ı
ndan dökül mey e başlar.
Bunl araai ti nti
balarş uurdauy anmay abi l
ir
.Bui nti
balargeç miş
hay atlaraai tolduklarıiçi
n,es asenş uur damev cutdeği l
dir.Bun-
l
arş uur dış
ıkanal ı
y l
aal âkalımer kezleregi t meküz ereş uurada
uğr arken or adakiidr akhüc eyrelerinihar eketeget i
rmeden s ey-
reder l
er seş uurmer kez i
nin,bunl arıni ntibaları
naai tidrakiuyan-
mazv ei nsanbunl ardanhaber darol amaz .But akdi
rdeot omat i
k
148
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
nti
kal
denbahs
edi
li
r.
Kont rol lüi rtibatta bâz ıs ebepl er den dol ay ımânâl arımedy o-
muni dr akineaks etmemes iic apedent ebliğlerol abil
ir.But ebliğ-
l
erkont roledi lmeküz ereş uurmer kez i
nden ş uur üstüneaks et-
tiri
ldiğihâl de ş uurda i drakin hus ule gel memes iş uy olda ol ur:
Şuurmer kez iç okkar ış
ıktır.Çeş itlif rekans l
aramâl ikat om kom-
binez onl ar ı
ndan mür ekkep mol ekül l
er den t eşekkület mi şti
r.Bu
mol ekülgr upl ar ı
nınbi rkıs mıi drakemahs us ,diğerbi rkı smıda
i
ns anı ni draki yle alâkal ıol may ıps adec eş uurmer kez i
ni n di ğer
mer kez lerüz er i
ndekii darec iv ibr as yonl arıyla,y ânionl ar ıt ahr i
k
edic iv ibr asy onl ar ı
ylai l
gilidir.İ şteş uurv âsıtasıylabâz ımer kez-
l
er ey apt ırı
lac aki şlerdeeğermedy omdaoi ş l
ereai ti dr akinhu-
sulegel memes imat lupi seoz amanş uurmer kez i
negel ent es ir
-
l
er i
nf rekans lar ış uur un idr akeai tol an kı sımlarınıt enbi h edi ci
mahi yet teol may ıp,anc aki dar ei şler i
y l
ei l
gilimol ekülgr upl arını
tenbi hedec ekmahi yettebul unur .O z amanş uurmer kez is adec e
alâkal ımer kez ler egel env ibr asy onl ar ınmânâl arınagör eomer -
kez l
er inhar eket egeç mel er i
nit emi nedec ekş ekil
dehar eketeder ,
fakati dr akmer kez ifaal i
yet teol madı ğıi çi
ni nsanoi ş ini draki ne
sahi pol maz .İ şt eoz amanot omat i
kt ebl i
ğdenv eot omat ikf aali
-
yetten bahs edi li
r.Eğerş uurmer kez indekibüt ün gr upl ar,y âni
i
dr akmol ekül l
er igr uplarıdat ahr ikedi li
rs eoz amanş uurhem
tedv iriş i
niy apar ,hem dey apt ığındani ns anhâl i
ylehaber dar ol ur.
But akdi rdei dr akliirt
ibat l
ar danbahs edi l
ir.
Kont rol l
üi rti
bat l
arda t ebli
ğiv er en v arlı
k,t ebl i
ğin mânâs ını
i
ns ani dr akineaks ettir
meki stemi yor saoz amanöy l
ekemi yetv e
kıymet tev ibrasyonl argönder irkibunl arş uurmer kezini
ni drak
mol ekülgr upları
nıt ahrikedec ekdur umdaol maz lar.Sadec e ş uur
mer kezini ndi ğermer kezlerisevkv ei dar eedi cimol ekülgrupl arını
tahrik eder l
erv e onun v âsıt
as ıyl
av eril
en t ebliğlere ait
mânâl arınomer kez l
erdet eşekkül ünüt emi neder ler.Bus ı-r ada
şuurmer kez ibuemr imer kezlerev er irkeni nsanhâl i
ndekii drakin
bui şl
er denhaber iol maz.Çünkümer kez i
nokı smaai tmol ekülleri
faali
yett e deği l
dir.Mamaf ihş uurun i dar ecimol ekül- l erio
vibrasyonl arın mer keze aks eden v e kont rol i çin y ukar ı
y a
gönder ilenmânâl arınıhâmi lbul unur lar.İ ştebus uretl
ei draks iz
bir kont roly ukarıda s öylediğimiz kanal dan y apı l
mış bul unur .
Demekkii drakliv ei draksizkont rol l
erar asındakif ark,bi ri
nc i-
149
 BEDRİRUHSELMAN

s
indeint
ibal
arı
nş uur
dakii
drakmolekülgr
uplar
ınıhar
eket
ege-
t
irmes
i,i
kinc
isi
ndebugrupl
arıt
ahr
iketmemesi
dir
.
*
* *
Büy ükv azifemedy omları
nın dışında,f ertvey aküç ükt oplu-
l
ukt ekâmül ler iiçi
nor t
av arlı
klarl
amedy oml ar
ınal elâdei rt
ibat-
l
arınagel ince,es asiti
barı
yladur um bur adadaev velkinebenz er.
Aradakif ar kbur adakontrolmekani z
mas ınınmev cutol mamas ı
-
dır.Yâniv arlıkmedy omagönder diğivibrasyonlar
ındoğr unak-
l
edi l
ip edilmedi ği
nitahkiket mez .O s adece,t esi
rlerinimedy o-
mun ş uurüst üne gönder meklei kti
fa eder .Medy om t arafı
ndan
nasılal ı
ndığıv e nas
ılnakledil
diğionu i l
gil
endirmez .Fakatbu
tebli
ğiv erenv arlı
k,üstvar
lı
klartarafı
ndankont r
oledi l
ir.
Bu v arlıkt an medy omun ş uurüstüne gel en t esirler,ev v elce
tesir l
erbahs indei zahet ti
ği mizönc ü,güdüc üv edi rijant es i
r l
er
mekani zmas ına t âbi ol arak, medy omdan uz akl ı
ğı der eces ine
gör ebi rkaçi st asy ondan s üzül ür,medy omun ş uur üs tüs ahas ına
i
nerv eor as ıilei r ti
bat ageç er.Tes ir
lerş uurüs tündenş uur dışıka-
nalıi le,ot es irl
er iç ev reyenakl edecekor ganlar ı
nt âbibul unduğu
mer kez e,konuş mamer kezinegi der .Ay nız amanda,ş uurmer -
kez inedeaks eder .Eğerkonuş mamer kezinde,c anl anmas ımat -
l
upol anv eş uur altındangel mes iicapedeni maj laraai ti ntibal ar
,
şuur dı şıkanal ıyl
aş uuraltı
ndan al ınırken i drake aks ettiri
lec ek
dur umda deği lse bu v ibrasy onlar ş uurun i drak mol ekül l
er ine
aithüc ey reler init ahr i
kedi cimahi yetteol maz .O z aman i ns an
onl arıni dr aki nev ar amaz .But akdirdegeneot omat i
ki rtibat tan
bahs edili
r .Anc ak,hermer kezdai maş uurmer kez inini dares iv e
emr ial tı
ndabul unduğundan,ondan emi rgel medi kç edehi çbir
mer kezf aal i
y et egeç emez .Şuurmer kezikendi sindei dr akmol e-
küller i
niuy andı rmay anbut es irl
erialırv ei capedenmer kez lere
ot es irlereuy ar akl âzım gel enemi rlerigönder ir.Baz andagel en
tesir l
ert aş ıdıklar ımânâl araai ti ntibalarış uurdakii dr akhüc ey-
reler i
nde uy andı rac ak mahi y etinde ol url
ar,y âniş uurmer kez i
-
nini drakmol ekül ler i
ninf rekans l
arı
nauy gunv eonl ar ıhar eket e
get iri
c idur umdabul unur l
ar.O z amanmedy om y apt ığıi şibi le-
rekf aaliyet egeç er.Fakatt ebliğleri
nç oğundabuf aal i
y eti drakli
olar akc er ey aneder .
Bur
adagör
ülüy
orkiş
uurmer
kez
iic
ramer
kez
iney
ap,emr
ini
150
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ver meki ç i
n ev v elki
ndeol duğu gi bibi rkont rolmekani zmas ına
tâbit ut ulmuy or.Var lıktangel enmânâl ar,s ıhhat l
er itahki kol un-
maks ı
z ın mer kezt araf ı
ndan i cra edi l
iyor.Bi naenal ey h bu nev i
i
rt i
bat larda t ebligat ı
n ar as ı
na ş uur dışı
ndan al ınan i nt ibalardan
mâada,ş uur altı
ndan dai ntibal arın karışmas ıv ebunl ar ın kont -
rolet âbit ut ulmamas ı
,baz an t ebligatın mânâs ınıdeği ştirmek,
onl arıdej ener eet mekv ey av arlı
ğıni fadeet meki stedi ğinint am
zıddı nıbey anet mekgi bidur uml arımey danaget irebi l
ir.Budu-
ruml arıns ı
kv ey as ey rekol ar akv ukuagel işimedy oml ar ı
nkabi -
l
iyet ler ine,t ebliğigönder env ar lı
ğınkudr et ider ec es i
ne,büny e v e
muhi tş artl
ar ınabağl ıdır.Zir aunut ulmas ınkit ebl iğs ıras ı
nda
cels edehaz ı
rbul unanas istanl arıni drakliv ey aot omat ikol andü-
şünc eler i
,is tekler i- hat tâoas ist
anl arı
ni ht i
y arlarıdı ş
ında-med-
yoml ar at es ireder .Budaş öy l
eol ur.But es iras lâmedy omun
şuur üs t üs ahas ı
nagi demezv eoy oldant ebl i
gat ıboz amazama
medy omunos ıradaş uur aaç ıkbul unanş uur dı şıkanal ındani s-
ti
f adeeder ekkol aylı
kl aş uurs ahas ı
nat es i
redebi lirv eş uur daaz
çokbul anıklıklarhus uleget iri
r .Çev redengel enbut es irlerinş id-
detv enev iler i
negör eş uur dahâs ı
lol anbul anı klı
kş uur üstünden
gel en t esirlerin akı şınız or laş tı
rabilir
.Zi raş uur üst ünden gel en
tes irl
er ihâmi lş uur dış ıileş uur uni r t
ibats ahas ıç ev r
edengel en
tes irl
ert araf ı
ndanazç oki şgaledi lmişdur umagi rer .But akdir de
mer kez l
erbi rt ar aftanş uur alt ı
ndan,di ğert ar aftanbul anı kol an
şuur dan al ac akl ar ıkar ışı
kv eş aşırtı
cıt esirlerlemedy omaac aip
tar zdas öz l
ers öy letmey ebaş l
ar .
Bütünbuhâl l
ermaksatsı
zv eboşol may ı
p,genemedy oml arı
nv e
muhi t
indekil
eringörgüvet ecrübeleri
ninar tmasıiçinvazi- fel
i
varl
ıkl
ar t arafı
ndan terti
plenmi ş bi rs ürü hâller
dir. Bur ada
asi
stanları
nv emedy omların dikkat,c ehi
t ,gayretmel ekeler
inin
i
nkişafı,i
yiv eyaköt üniyetleri
nini mt i
hanıv ebunl ardan müt e-
vel
li
ty anıl
mal arkarşı
sı
ndat akınacaklarıt av
ırl
arlaazim,c esaret
vesebatder eceler
ini
nölç
ül mes igibisayısı
zâmi l
lervardır
.
*
* *
Otomat i
kirti
bat
ıni
yianlaş
ıl
abilmesiiçin onun mekanizması
-
nıkısacatekraret
meyifay
dalıbuluyoruz.Beynegelenherv i
b-
rasy
onun muhakkak sur
ettey a doğrudan doğruyav eya di
ğer
kanall
ardan ş
uurmerkez
ineaksetmes işartt
ır.Zi
rav arl
ık,i
nsan
151
 BEDRİRUHSELMAN

bedenineş uurmer keziyl

ebağl ıbul unmakt aol duğundan büt ün
beyni,as abîc üml eyivedolayıs
ıylabedenii dareedenmer kez,şuur
mer kezidir.Bi naenaleyhonunmuv afakatı
ndangeç medi k- t en
sonraor gani z
madahi çbirişy apıl
amaz .Aks ihâl de,yâniş u- ura
mür acaat v âkıol madan her gel en t esir doğr udan doğr uya
mer kezlerikul lanmay a kalkı
şırsa bu hâls adec e,varl
ığın hürri
-
yeti
net ecav üzet mişolmakl akal maz ,ay nız amandabi rbütün
olanor ganiz manı nbüt ünlüğünüboz mak,obüt ünl
üğüdağı t
-

makgi bi,icaplar auy may anbi rdur um hâs ı

lol urv eni z am bo- zul ur.
Kâinat tai lâhîni zamıboz may ahi çbirkudr etmukt edi r deği ldi r
.
Binaenal ey hor gani z madaş uv ey abuf aal i
y etiy apmaki s tey enher
dış t es i
rin muhakkak s ur ette, or gani z manı n büt ünl ü- ğünü
boz madan har eketet mes iger eki r.Bunun i çin,or ay agi ren her
tesirin,anc akş uur unt as vibindengeç mes ilâz ı
m gel ir.De-mekki
dışar ıdan gönder ilen v euz viyett araf ı
ndan i c raol unan t es irler,
i
dr ak edi lsin edi lmes in,muhakkak s uret teş uurmer ke- z i
ni n
tasv ibinden geç mi ş bul unmal ıdır. Anc ak, üs t, or t a v e al t
sev i
y eler dekimedy oml ara gel en t es ir
ler,ş uur a aks et tiri
ldi kleri
hâlde,t aş ı
dıklar ımânâl araai tş uur da- söy lediğimi zgi bi -baz an
i
dr ak mol eküllerinit ahr ik edec ek mahi y ette ol may abi lirler.Bu
karakt er dekit esirlers adec e,i ns an i drakil âhi k olmaks ızın al â-
kalımer kez l
erei c apedeni şleriş uurmer kez iv âsıtas ıy l
ay apt ırt-
makl a net icelenirler .Yâniş uurmer kez i- i
ns an i dr akiol maks ı
-
zın-kendi sinegel en t es i
r l
eral t ı
nda,o i şiny apılmas ıhakkı nda
l
üz uml ui cramer kez lerinemüs petv ey amenf îemi rler iniv erir.O
mer kez lerbuemr egör e,y ukar ı
dankendi lerinegel env emuht e-
l
ifkanal lardandol aş arakmânâl anant es i
rlerikendit ebl i
ğv âs ıta-
l
ar ı
naç evirerekç ev rey eaks ettirirler.Budaş öy l
eol ur :Yukar ıda
söy ledi ğimi zgi biş uur ,v arlığın bey ne bağl ıol an s eki z de y edi
kısmı dı r.Bi naenal ey hş uurdav ar l
ığı nbüt ününedahi l
di r .An- c ak,
i
ns anhay atıylailgiliol anbey inhüc eyrel erininmuay y enkı -s ı
mdaki
mol ekült opl uluklar ınıi şgaleder .Bumol ekül lergr upl arhâl i
nde
bulunur .Bugr uplar danbi rkı smıi ns ani draki nihus uleget irirken,
diğer bi r kı smı da v arlıktan gel en emi rlere gör e bey in
mer kez lerinins ev kv ei dares i
neai ti ş l
er igör ürler.Bi naenal ey h
bur adabahs edi l
eni draky alnızi ns anbey nineai t,dahadoğr u- s u
i
ns anaai tbi ridr akt ir.Bunuözv ar l
ıktat eşekküledeni dr ak- le

152
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

karışt ı
rmamal ı
dı r.Şu hâl de bey indekiş uur mer kezinini drak
hüc ey r
eler i
ndei dr akint eşekkület memes iş uurmer kez i
negel en
tesirleri
nözv arlı
kt adai dr akedi lemey ec eğimânâs ınıifadeet -
mez .Bi naenal ey h ot omat ikol an,y âniş uurmer kez i
ndekii drak
mol ekül l
er it ar afından v e dol ay ısıy lai ns anl ar ca meç hulkal an
birhâdi seözv ar lıkçai dr akedi lmi şbul unur .Ot omat i
kkar akter
şudurkidı şarıdanbey negel env eic ramer kez ler it arafındany a-
pıl
mas ıi çin muhakkaks uret t
eş uurmer kez ini n emi rl
er i
nibek-
l
ey en t es ir
lerş uurmer kezinit eşkileden mol ekülgr upları
ndan
i
dr akhüc ey reler i
niy aal âkadarederv ey aet mezv ebudai cap-lar a
bağl ı
dır.Eğeral âkadareder seş uurmer kez idi ğermer kez - l er
üzer i
ndekif aaliyet iniidr akliolar aky apar ,y ânii ns anhâl i
ndei ken
yapt ı
ğıi şleribi l
ir.Gel ent es i
r l
eri dr akmol ekül ler inial âka- dar
etmez l
er seş uurmer kez igeneay nış ekildei dar ec i
li
kv azi
fe-s ini
gör ür,f akat y apt ığıi şl
erden i ns an hâl i
yle haber dar ol maz ,
bununl aber aberbui şlerdenv arlı
ğı nş uur üs tügenekendii dra-
kiylehaber dar dırv eş uurmer kez inibui draki ylei dareet mekte-
dir.İş tei nsani dr aki yleözv arl
ığıni dr akini nay nış ey l
erol madı ğı
hakkı nda ev velc ev ermi ş ol duğumuz bi lgilerin mânâs ınıbaş ka
birc ephedendebur adakuv vet l
endi r mi şol uy or uz .
Tebliğleri
n ot omat i
k ol ar ak v eril
mes i
ni n muht elifsebepl eri
vardır
.Mes elây üks ekbi rv ar lı
k,v er eceğit ebliğin bâzımânâl a-
rı
nımedy omdan s aklamaki ster.Bi naenal ey hş uurmer kezi
nde-
kii dr
ak hüc eyreleri
ne dokunmadan t esirleriniş uurmer kezine
gönder ir
.O z aman ş uurmer kezit ebliğin mânâs ınıanlamadan,
otomat ikolarakonut asvipederv ekonuş mamer kez i
neonagör e
hareketet mes iemr i
niv erir .Unut ulmas ı
n kiş uur dakiinti
bal ar
esasen,ş uurdışı
ndakibi lgi ler den gel i
r.Hâl bukibi l
hassat rans
hâli
ndeş uurdai maş uurdı şıy lai rti
bat tabul unduğundan,i nt i
ba-
l
arınş uurda uy andı r
ılmamas ıdemek,ş uur dışından mer kez l
er e
sevkedi lecekol anbubi l
gi ler i
nş uur dauy anmas ınas ebepol acak
derecedeonunkant it
at i
fdeğer lerinihar eket eget i
rmemi şolmas ı
demekt i
r.Eğerbudeğer lerkâf ider ecedeş uurdakii dr
akmol e-
küll
erine gönder i
lir
se onda hus ule gel en har eketlerl
ei nti
bal ar
uyanmay aveş uurdai dr akliol arakhar eketet mey ebaş lar
.
Keza,bâzıgerii
rti
bat
lar
daolduğugibi-var
lı
ğındur
umunu hi ç
nazarıiti
bara almadan- bas
itbirv arl
ık,şuurmer kez
inde bu
i
ntibal
arın doğup doğmamas ıkay
dından tamamıyl
aaz adeola-
153
 BEDRİRUHSELMAN

rakkendisideotomatikmanhar eketederv esadecemer kez

ler-
deistedi
ğitesi
rihusul
eget i
rmes i
nişuurdanbekler.Bi
naenal
ey h
şuur
dageneot esi
rl
eri
ni f
adeet ti
ğimânâl ar
aaitinti
bal
aruy an-
mazv eşuurot
omat i
kmanhar eketeder.

Baz anmedy omunbüny es iv eş uurmer kezi

nindur umui nti
ba-
l
arın,gel ent esi
rler
leş uurmer kezindedoğmas ı
namüs aitolmaz.
Sadec e,y apıl
mas ıl
âz ı
m gel eni şi
ny apı
lmas ı
naai tş uurdadoğan
i
ntibai l
e,ş uurmer kez ial âkalımer kezl
ereemi rv erir
.Bu i şler
i
onlaray aptı
rtı
r.Baz an dagel en t es i
rl
erbui ntibalarıuy andı
ra-
cak dur umda ol may abilir
ler .Hul âs a bunlara mümas i
lbi rsürü
sebepl e,gelen tesirl
erin mânâl arına ai ti nt
ibalarş uur da uyan-
dır
ılmaks ızı
ns adeceonl arı
ny apıl
mas ıhakkındakiintibalarl
a ş uur
mer kez iç al
ışı
r.Bu t akdi rde ot omat i
k medy oml uk kar akter
i
mey danaç ı
kar.Tekraredi yor uzkibüt ünbuhâl l
ery ükseki cap-l
ara
vez aruret l
eregör eüs tünv arlı
klarınkont rol
üal tındac ere- y an
eder.Key f
îverasgelehiç birş eyyokt ur.
*
* *
Şimdi ,ir
tibat ları
n en kabas ıol an obsesyon mekani zmasına
geç i
y oruz.Bur adadat eknikev velki
ler
ey akı
ndır.Yalnı
zger i bi r
i
rtibat ın karakt erii cabıol arak bur ada obs ede olan v ar
lı
ğın
hürriy etii
rti
bates nasında- obs esy
onunş i
ddet idereces
inegör e
azv ey açokmi ktarda-or t
adankal dı
rıl
mışbul unur.Hattâbaz an
obs es yonun ş iddet l
ider eceleri
nde obs ede insan kendisi
ne hiç
sahipdeği l
mi şgi bibirdur umagi r
er.Obs esördeni l
enç okbas i
t
birv arlı
ğınelindeoy unc akolur.Obs esyonşumekani z
maal tı
n-da
cerey aneder .
Evv elâobs esyonuy apacakv arl
ığı
nç okgerivedüny anınke- s if
i
ns anlıktabakaları
naeny akındur umdaol mas ılâzımdır.Birinsanı n
tekâmül ü,gör gü v et ecrübeleri
nin ar t
mas ı
,kı yas bil
gi -
lerini
n
geç i
ri
lmes igi bis ayısızs ebepler y üzünden,y üksek i cap-ları
n
tensibiv etas vi
biile,idrakiç okdar ,ihti
rasl
ar ıaşırı
,baş tanbaş a
hodkâm,bas i
t birv arl
ıki nsanınş uurüst
üne kaba t esirl
er i
ni
gönder mey ebaş l
ar.Bununi ç i
nev velces öylediğimizgi bi,onun
transformat örv asatlardan geç mes i
ne ne i mkân,ne de l üz um
vardır.O doğr ucat esiri
niş uurüstünegönder i
r.Ev vel
âş uur üs-

154
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

tünehâkim deği
ldir
.Fakatonunkabav ekesifolant esi
rişuur
üs-
tündenşuurdı
şıkanalı
yl
aşuurs ahas
ınagidi
nceos ahayıi
şgaleder
.
Veş uur
atamamı yl
ahâkim ol
ur.Buhâkimiyetbir
azdaha

i
lerley inc eş uur üs t
ünekadargi derv eni hay etobs esörol anv arlık
şuur üs tüs ahas ınıt amamenkapl arv ekendi s ionuny erinegeç er.
Art ı
ki ns anı nözv ar l
ığı ndangel ent es i
rlerihemenhemenkes i
lirv e
özv ar lığıy er ine t es i
r l
erobs es örv arlı
kt an gel mey e baş lar.Bu
suret leş uur üs tüy l
eal âkas ıaz al anş uur ,ş uur alt ı
nadöner .Büt ün
emi rler iş uur üs tüy erinit utan obs es örden al may abaş lar.Veo
andaobs es örş uur üs tüs ahas ınıt amameni ş galet mi şol duğun-
dan,obs edeol ani ns anobs esör ükendiv ar l
ığıi mişgi bii draket -
mey ebaş l
ar .Bus uret leş uurmer kez inet es i
ret mey ebaş lay an
obs es örş uurmer kez iniş uur altınadabağl amı şbul unur .Bur ada,
evv elc e mekani zmas ından bahs et tiğimi z ,muhi tt
en gel en t es ir-
l
er l
ev âkır üy al arabenz erbi rdur um hus ul egel i
r .Yâniobs edeol an
i
ns an ş uur alt ı
nı n bi lgilerinden eks eriy a obs esör v ar lı
ğı n
kapr is ler i
negör er as gel eal ınarakt eş ekkület mi şr abıtas ızv emü-
nas ebet sizi maj inas yonl ar l
aac aip bi rhay at t ay aşamay abaş lar.
Vekendi sinibaş kabi rv arlığınhüv i
y etiiç indegör ür.Demekkiş uur
sadec e,ş uur al tındat eş ekkület mi şi maj larla,ş uur üstündengel en
ve obs es ör e ai tbul unan onun bas itt abi atına uy gun i htiras -
l
ı,c ahi lanev ehodkâmc amânâl arl
adol ut es irlerikar ş ısındabu-
l
unurv eobs edeol ani ns ankendihüv iyet inibukar ışıkdur uml ar
i
ç i
ndekay beder ,y ânikendi s i
nibaş kahâl lerdehi sseder .O s ı
ra-
l
ar daobs es öroi ns anı nhem ş uur una,hem deş uuraltınat as arruf
ettiği ndenbui maj larıkendikapr i
sv ekapas ites i
negör et opl ar
veş uur dat emay üller i
neuy guni nt i
bal arıt ev liteder .Bur ada ş uur
mer kez iint i
bal ar ıhepobs es ördenal dığıi ç i
nonuni drakîhüv iyeti
deobs es örkanal ındangel mekt edir.Bi naenal ey hi ns anherş ey i
obs es örz av iy es i
ndengör ürv ekendiv arlığınaai tbi ridr akes ahi p
bulunmaz . Eğer obs esör bu i nt ibalar ı onun ş uur una hi ç
aks et tirmez seo z aman o hi çbirş eybi lmezv es ı
rfbi rot omat
olarakhar eketeder .Bununl aber abery ukar ıdas öy l
edi ğimi zme-
kani zmai lei rades init amamı ylaobs es ör et er kederv eobs es ör
onun i dr aki ne hi çbi rş eyiaks et t
irmeden ş uur unu i s tedi ğiy er e
sev kederv ei s tediğigi bikul l
anı r.
*
155
 BEDRİRUHSELMAN

* *

Şimdiazçok obsesy
on mekaniz
mas ı
na uy
an,birhipnoti
zö-
r
üns üj
esi
neyapt
ığıtes
irş
emas ıhakkı
ndadabirkaçşeys öyl
e-
y
ec eğiz
.
Bi ri ns an nekadarkudr etliol ursaol sun,bedeni nin dari m-
kânl ar ıiçindebul undukç a- dışarıdaazç oks erbes thâl debul u-nan
birobs es örgi bi -doğr udandoğr uy adiğerbi rinsanı nş u-urüs tüne
hâki m ol amaz .Anc ak,hi pnot izörç eşitliy oll
ardan gönder di ği
birt akımt esirlerle- kendi s
idemekani z mas ı
nıbi l-
meden-s üjeni n
şuur dışının ş uur üst ü i l
e ol an i rt i
bat ı
nı aş ağı dan kes er.
Şuur üs tünden gel mes ii kti
z a eden t esi
rler kes ili
nce kendi
tes irleriniş uur agönder mey ebaş lar.Bur aday abanc ıtes ir
lerob-
ses y ondaol duğugi bi,ş uurüs t
ündengel mez ,doğr udandoğr uy a
hipnot izör den ş uur dışıkanal ıyl
aş uur a gelir.Gör ülüyorkit ek-
nikbakı mdanbui kisininar asındakif arkpekaz dır.Bi rdef abu
mekani z mat ees s üset ti
ktens onr as üje,hi pnotizör ünt es irl
er i
y le
har eketet mey ebaş lar.Eğerhi pnot i
zöronunş uurs ahas ındai nt i-
bal aruy andı racakt esirl
erigönder mez ses üjet amamı yl
ai draks iz
veot omat ikol arakhar eketeder .Anc akbut esir
ler ,yânihi pno-
ti
z ör ün t elkinlerindekimânâl arş uurdışındamev cutol duğu i ç i
n
i
c apet tiğit akdi rdebumânâl arv ey aint i
balarş uur aaks ettir
ilebi -
l
irler .
*
* *
İl
ham deni lenv ei li
m,s anat ,fi
ki rhay atı
ndai nsanl arındeha,i bda
dedikl
erit ezahür leres ebep ol an bâz ıi r
tibatlardan da bi r
az
bahsetmey if aydal ıbul uy oruz .Bunl arbüy ük v az if
e pl ânları
na
mens up ol may ıpi ns anları
nf erdîv ey abâz ımâş erîdur uml arı
na
yardım etmeki s teyenhâmiv ey ardımc ıv arl
ıkl
argi bimut avassı
t
vazif
eli
lert arafından,y ukar ıdabahs etti
ğimi z,alelâdeor tader e-
cedekii rt
ibatmekani zmas ınat âbiol ar
akgönder i
len tes i
rl
erdir.
Buradat r
ans adal üzum y okt ur.Zir at r
ans ,anc akuz unbi rteb-
l
iğinakışıs ı
rasındaç evredengel ent esirl
eriortadankal dı
rmaki çi
n
beyinmer kezlerininuy kuyay akı nbi rdur uml aç ev reyekar - ş ı
hareketleri
niaz altmakmaks adı y
lahus uleget i
ril
mi şbi rhâl-

156
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dir
.Hâl bukiil
hamlar
da böyl
e uz
un uzadı
yat es
irgönder
mel
er
yoktur
.Bunl arbi
rans ayı
lac
akkadarkısazamanlar
davekes
ik
kesi
kgel i
r.
*
* *
Vaz i
f eli
ler tar afından medy oml ar v âsıtasıyl
a düny ay a v e-
ri
len bi lgiler
,eks eriya mâş erîpl ânl arlai lgil
iç ok büy ük har e-
ket l
er imey dana get i
rirl
er.Baz an da v azif
e pl ânınıny üks ek
var l
ıklar ıpek müs tesna hâl lerde i ns anl ar ar ası
nda büy ük bi r
har eket iuy andırabilmekv eonl araküt lev îhaml elerkaz andı r
-mak,
umumîv emâş erît ertipler,nizamlarv eus ull
erdahi l
indey etiş tir
ici
bilgilerii nsanlara v ermek, hul âsa düny ada hı zl
ıi nki-ş af l
arı
sağl amaki çi
nbi zzatkendi leridüny ay ai ner l
er,hem i da- reci,hem
de mür ş i
tdur uml ar daf aali
yetgös terirler.Bu kudr etliv ar lıklar
daimîs urettei rti
bat t
a bul undukl arıy üks ek v azi
fe pl â-nı ndan
aldıklar ıüs tbil
gi l
erii nsanlarar asınday ay maki çi
nkur -dukl ar ıdi n
mües ses eleriy
ledüny adabüy ükv et opl ui nkılâpla- ras ebep
olmuş lardır.
Böyl
ece kur ul
an ve mâşer îpl
ânlardahil
inde kudretl
itesi
rl
er
göster
en büy ükdinler
,s ağlam vemaz butmüey yi
deleri
yl
ev i
c-
danl
arıny
üks eks ev
iyel
ereulaşmalar
ınıs
ağlamışl
ardır
.
Dinlerbu c epheleriyl
e;i nsanlar
ıv azi
fe pl ânlar
ına hazır
layan
vâsı
talardandır
.Dinlerdüny anınbugünküy üksekv emüt ekâ- mi l
durumunumey danaget ir
mi şv edüny adakigel ecekbüy ükintikal
devri
nini lkmâş erîhaz ı
rlı
klarınıtemin et mişv eherbi rikendi
bünyes i
nde, z amanl ar
ının ç eşi
tl
i v e deği şik ihtiyaçl
arına,
zar
ur etl
eri
nev eicapları
nac evapv erer
ekins anlara,vaz
ifeplânı-na
hazır
lanmanı nenuy guny ol
larınıgöstermiştir
.
Herdi nzamanv eicapl
aragör edirekti
fler,misall
er,sembollerv e
bil
giler i
çi
nde v erdiğider i
ns ezgiler
lei nsanlarıc ehalet
in ka-
ranlı
ğından kurtarı
p büyüki lâhîy olay öneltmiştir
.Büt ün dinler
i
ns anlar
ınvicdanmekani zmalarını
nr eali
temuv azeneler
ihattı- nı;
oanamahs usicaplar
ınmüs aades idahili
ndekii drakimkân- l
arının
enüs tsevi
yeleri
ney üksel
tebil
mel erineyardım etmi şt
ir.

Kur
ulanbi
rdi
ninv
eci
bel
eri
nii
nsanl
arat
ebl
iğv
etal
im et
mek
157
 BEDRİRUHSELMAN

vebut ali
matainsanları
ni l
ki nt
ibakl
arınısağlamaki çi
ny üks
ek
vazi
fepl ânı
ndanv azi
fel
ibirv arl
ıkbirazev velsöyledi
ğimizgi
bi,
dünyadabedenlenerekinsanl
ararasınakarı
şmı şt
ırkiins
anlar bu
vazi
fel
ibedenli
ler
epey gamberv eyakurtarı
cıdemişlerdi
r.
Vaz i
fepl
ânınahaz ır
lanmaküz eredüny ay
agel mişolaninsan-l
ar,
başlarıboş bırakıl
mış değill
erdir.Eğerböy l
e olsaydıinsanlar
bugüne kadarol an mütekâmi ldur umlar
ıi l
e gelemezler
di.Bi -
naenaleyhfertl
ergi bimâş erîdur umlardadai may üks
ekv azife
plânını
nmur akabes ivenez aret
ial t
ınday üksel
mekt edi
r.Kâinat-
tabui şl
emükellefbüy ükvazif
eli
lervardı
r.
İ
ns anl arbi l
has sai dr aklerigeni ş l
edi kç e,iç i
ndey aş adı klar ı kaba
maddel er i
ndarf i
zikoş i
mi kkai del er idı şınat aş may abaş -l
amı şlar
vedahaş ümul lü geni şi drakler eday anan bi rtakı m ka-nun v e
nizaml ar ı
nmev cutol abi l
ec eğinedai r,özbi lgiler i
ndenş uurlar ına
sızans ez gilerv eins i
y aklar l
av ar lı
kl arınıni lletler i
niöğr enebi lmek
i
ht iyac ıi çindemüt emadi yenç ı
r pını pdur muş l
ar - dı r.Onl arıi l
k
i
ş galedenpr obl em,et raf l
ar ı
ndagör mekt eol duk-l arış eylerinv e
bu mey anda bi zzat kendi l
er i
ni n ki mi n t ar afından mey dana
get i
rilmi şol mas ıvemukadder l
er ininki ml ert araf ın- dani dar e
edilmes i mev zuu i di. Bi naenal eyh Tanr ı mef humu üs t
vibras y onl arıny ardımı y lains anlar ınözv arlıklarındankopupgel mi ş
biri ht iyac ın,i draklerindebel ireni lkkuv vet l
ii ni kâs ı
dı r.İ drakl er i
i
nki şaf ay üzt utmay abaş ladıklar ıandani tibar eni ns an- l arbi r
tanr ıar amay abaş lamı şlardır.Fakatönc eler ionl ar ınbui htiyaç ları,
değerbakı mı ndan henüzpekz ayıfol an i dr akl er i
y l
emüt enas ip
bas itdur umdabul unuy ordu.Bi naenal ey ho,t anr ı
s ı- nı ,anc akbeş
duy uor ganı nınmahduti mkânl ar ıiç indear amak-t andahai leribi r
kudr et gös teremi yor du. Onl ar ı
n bu i ht i
y aç la- r ı
nı
cev aplandı rmay aç alışany ardımc ıv ar lı
kl arı
ngönder dikl er isezgi ler
i
ns anl ar ı
nanc akbeşduy uor ganı nahi tapedebi lec eks embol ler l
e
mümkünol abi li
rdi
.Bus embol lerinas ı
ldel âletet tik-l er imânâl ar ı
i
ns anl ar anl ay abi
lec ek i dr ak s ev iy
el erine ul aş mı ş deği ll
er di.
Binaenal ey hi lâhîmef huml ar ı
ns ez gi l
er iins anl ara anc akonl ar ı
n,
etraf l
ar ında en kudr etli ol arak t anı dıklar ış ey - ler l
e
sembol leş ti
r i
lerekv erilmi şti.Mes el âi l
kz amanl ardagüneş
sembol üt anr ıyıt ems ileder di,bi rül key ii hy a eden büy ük bi r
nehi rgeneböy l
ebi rsembol dü.İ lkz amanl ar ı
nbas itidr akl erine bu
sembol ler bi r müddet kâf igel ebi ldi.Fakat i dr akler gi ttikç e
158
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

değer l
eni yor,değer l
eriy üksek ince madde kombi nezonları
yla
artani ns anidr akl
er iartı
kbus embol ler
let atminedi l
emezhâl e
giriyor du.Büt ün buhâl l
eri
n neticesi
nde,v azifeplânından,ilâhî
bilgileriinsanlaras unmaki çi
nv azi
felivarl
ıkl
ardüny ayaindil
er v e
kitabîdi nleridüny ada tesi
set til
er.Bu di nleri
n herbi riinsan
topl uluklarını
n eks i
kt arafl
arı
nıt amaml adı.Bu ki tapl
arlas em-
bol l
er i
nmânâl arıbi r
azdahaaç ı
klanmı şoldu.Bus uretl
ebeş eri-
yet idahai l
eribi rinkişafhâlineget i
rmeni n,büy ükmukadder at
plânı nagör eçizil
mi şyol
larıi
nsanlaragös t
erildi
.
Herdin,insanları
ny aşadıklar
ıreali
teler
ini
n en son i
mkânları
hudutl
arıdahi
li
ndekii drakl
erininvarabi
leceğienüsts ez
gisınır-
l
arınakadaröğr enmeleriicapedenş eyleriöğr
ett
iv evazi
fesini
mükemmel enyapt ı
.
Evv el
âi nsanlarıç eşit
liibadetş ekil
leriv e mükel lefi
yetl
eri
y l
e
vazif
es ez gisitatbikatınındisipl
ininehaz ır
layı
cıduruml araon- l arı
otomat ikmans oktu.İ nsanlarabir bi
rl
erinisevmes iniöğr e- terek
gene v azif
ey e doğr u y ürüyüş ün büy ük haz ı
rlıkl
arı
na ai t
i
stikamet l
erinidi r
ektt ali
mat ladagös terdi.Vicdanlar ı
nındaima
üstr eali
t el
eriney önel mel eriiçi
nl üzuml uolanhert ürl
ühar eke-
tionl ar
a,f az i
leti
nç eşitl
iy oll
arı
nıgös t
ermeks ureti
y leaşıl
adıv e
i
ns anlarıv azifes ezgi sihaz ı
rlı
ğının nurlui mkânlarına kavuştur-
manı nç eş i
tl
imüey yidelerl
ey oll
arınısağladı.
Hulâsadi nl
er,bugünar tı
kgel mekteol andüny anı
nbüy üki n-
ti
kaldevri
nineş i
ğineins anl
arıyakl
aştı
rdı
.Eğerdinlerolmasay- dı
i
nsanlıkbugünbumer t ebedendahapekç okgeri
lerdebulu-nurdu.
Böylece,insanl
arınvaz ifeplânınahaz ı
rl
anmaları
nıt emin etmek
i
çinv azi
felenmişv ar
lıklarbuv azi
fel
eri
nimuv affakiy
etl
ey apmı ş
ol
dular.
Fakatilkzamanl
ardanor tazamanl arageç mişolmaklaberaber
i
ns anl
ar,dinl
eri
nkurulduğudev ir
lerdei drakenhenüzkâf idere-
c
edet eçhi
zedil
mişdeğill
erdi.Bi
naenal eyhheps iaynıkay
naktan,
y
âniv azi
feplânı
ndangelenv ehepsiay nıderecedebüyükhaki
-

katleri
niz
indey ürüyendi nl
er,muht eli
fz amanl ar
dabuhaki kat
-
l
erii ns
anl
araancakanl ayabi
lecekl
eritarzda,ç eş
itl
iformlari
çi
nde
verebil
miş
lerdi
r.İşteonuni çinkiinsanlarar ası
nday ayı
lmas
ıge-
rekenhakikatl
eri
,pey gamberlervekur t
arıcı
laranc aksembolkul
-

159
 BEDRİRUHSELMAN

l
anar aky ay abi l
diler.Bi naenal eyhbüt ünbüy ükdi nki taplarıbirer
haki katins ez gisinit aşıyanv ez amanl arı
nagör ehes apl anarakt er-
tiplenmi şbul unankuv vetlis embol lerledol udur.Mes el â,kıyamet
sembol übunl ardanbi r
isidirkibüy ükbi rhakikatol andüny anın
yakı ni nt i
kaldev resiniv eyahutbu düny adev res inin kapanı şı
nı
i
fadeet mekt edi r.Kez a,c ennetv ec ehennem mef huml ar ıdamânâ-
l
ar ıder inlerdeol anbâz ıhaki kat l
erin- i
draklereyet ec ekkadars ez-
gilerininv er i
lebi l
mes iiçin-y ükseki caplaragör ev az ifepl ânıt a-
rafından t er tiplener ekdüny ayav az ifel
il
erel iyl
es unul muşbi rer
sembol dür .İ badetş eki
ller i
ninherbi rizamanı ni c apl arına,hay at
şar tl
arına,i nki şafdur uml arı
nav ev icdan mekani zmal arının mu-
vaz enes eviy elerinegör ekı lıkılı
nahes aplanarakins anl ar aempo- ze
edi l
mi şv e böy l
ec e ot omat ik birt erti
plei nsanlar ın üs tv i
cdan
uns ur l
arınay önel erekbugüny aklaşmakt aoldukl arıüs tpl ânael -
ver i
şlibirhâl egel ebilmel erininhaz ırl
ıklarıyapıl
mı ştır.
Buar adadi nlerinemr etmi şoldukl ar
ısevgi,şefkat,yar
dı mlaş -
ma,
af,müs amaha,f er agat,fedakâr lı
k,i yi
li
k,doğr uluk,sami mi-l ik,
hemc i
ns l
er i
ne v e hat tâ hemc insleri
nin gay rı
na kar ş
ıbi r
t akım
mükellefi
y etler… gi bis ayı
sızf azil
etler,kezabununaks ineol arak
menett i
kleri;hodkâml ık,kin,has et,düş manlı
k,intikam,köt ü- l ük,
yal
ancılı
k,mür aîl
ik,gas ı
plı
k,hı rsı
zlı
k,c âni
li
k…gi bis ayı
sızreziletl
er
bazanot omat ik,baz anday arıidraklibiraydınl
ıkiç i
n-de,ins anları
yüksekidrakpl ânl arı
nahaz ırl
amı ştı
r.
Fakatz amanl abuidraklerinüs tplânadoğr uinkişaflar
ıoka-dar
arttıkidinl
erin,sembol l
erlev ermi şolduklarıs ezgil
erian-l amakv e
mânâl andırmaki ht
iyacıins anlar daş i
ddet lebelirdi. Bunudabu
dinlerin muv af
faki
yet l
eric üml es inden s aymak ge- rekir
.Bugün
i
ns anlarbus embol l
erin,kendi ler i
ndeuy andı rmışol duklarıyüksek
sez gil
eri
nmümkünol duğukadaraç ıkbilgile- rines usamı ş
çasına
i
ştiy ak duy maktadı
rlar. Bununl a ber aber , bu mânâl arı din
kitapları
nın muv affaki
yet l
e y erl
eşti
rmi ş ol dukları kuv vetl
i
sembol l
eri
niç i
ndenay ır
ıpç ı
kar abilmeyei ns anl
ar ı
nan-c aky üzde
i
kis iveyanihayetüçümuv affakol abil
ir
.

Fakatdir
ekti
fl
eri
nidaimai l
âhîplândanal
any üksekvazif
eli
ler
i
ns anl
arı
nbugünküişt
iyakl
arı
nıveyükseki
hti
yaç
ları
nıgördü- ler.
İ
şte bu kitap,büyük vazi
fe pl
ânını
n dünyaiçinv az
ifel
iolan

160
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kıs
mı nı
n düny ay abi rhediy esi
dir.İler
it ekâmül l
erinedev am et -
meki hti
yacıi çindes usamışi nsanları
nş iddet l
ear adı kl
arıv ebek-
l
edikler
ibilgiler iihtivaetmekt edi r
.Dinki t
aplar ıtar af
ındany ük-
sekhakikatlerin,z amanv ei caplaragörei ns anlaray et
ecekkadar
kuvvetl
isembol leriçindes ezgil
er iver
il
mi ş,buki tapt adadüny a
i
nkılâbı
nınet i
c elendirecekol an v eön s ezgi l
eriev v el
cev eri
lmiş
bulunanhaki kat lerinaç ı
kbi l
gil
er ivegel ecekdüny aüs tüâl emle-
ri
ndes ezgileriy azı
lmıştı
rkibunl ardabüy üki nkılâbıneş iği
nde
bulunanbugünküdüny anı
ns onr eali
tesiolacaktır.
*
* *
Sonz amanl ar adoğr udüny adai yicet ebar üzedenv ebüy ük di n
mües ses elerii l
edi ğermâş er îbi rs ürüdur uml arımey danaget iren
vazif
el iv arlı
klar ınmüdahal el eridüny anı ni l
ki nsanl ı
kdev res indebu
kadaraç ıkv eş ümul l
üol ar akgör ül müy ordu.Zi ra i lkdev irl
er de
i
nsanl ığıny enii nki şaf ay üzt ut muşi dr akleriiçindeböy lebüy ük
mâş er îtekâmül ler epeki ht iyaç larıy okt u.İdrakler ihenüzot omat ik
sezgikademes indebul unani lki nsanl ardahaz i
yadef erdîhay at lar
geçiriyor lardı.Bu ar ada r as lanan küç ük t oplul ukl ar bugünkü
mânâda anl aş ı
lan büy ük mâş erît opluluk mef huml arından
bambaş kai di.O z amanı ngel i
pgeç ic it oplu- l
uklar ıaç lı
kendi şes i
,
korkui ns iyakı ,c i
ns iy eti ht iyaç larıgi biç okbas itbi r kaçi nsiyakî
sezgidenmüt ev el l
iti ht i
y aç laral tı
ndav ukuagel iyor du.Bubas it
i
nkişafkademel er i
ndei ns anl arınş ümul lümâş erîhay at l
ar ıhenüz
kurulmuşdeği ldi .Budaonl arıni dr ak- leri
nin,böy lebi rdur umu
mey danaget irebi l
mekkudr et i
nden mahr um bul unmal ar ı
nın bi r
netices ii di.Yânif ert leribi rar ayaget i
rip muay y en bi rhedef e
doğr u müş ter ek f aal i
y etler ikur acak v e onlar ıs ev kv ei dar e
edec ek kadarl üz uml u ol an t opl ay ıcılı
k,kur ucul uk v ei darec ilik
kudret ler iidr akl erdehenüzt ees süset -memi şbul unuy or du.Bu
yüzden, dai ma v i
c dan düal i
teler inin muv az ene s ev i
y eleri
nefsani y ets ahal ar ı
ndakur ulan bui lki n-sanlarpekç okz aman
boyunc aal tr eal i
t eler des ür ünmekmec bu-
ri
yetindekal mı ş l
ar dır .Zi r ai ns an al t ıkademel er i
ndekiot omat ik
yürüy üş l
er i
ndeny eniay rılmay abaş lamı şol ani l
ki ns anl ar,ileri-de
genişç apt akihür ri
y et lerinkendi lerinekaz andırac ağı ,beden- lerine
i
drakl eriy l
e di r ektol ar ak müdahal e edebi l
mek i mkânl a- r ına
henüzmâl ikdeği l
ler di.Eğerhâlhepböy ledev am et s ey di,onl ar ın

161
 BEDRİRUHSELMAN

i
nkişafmuv azenes eviy
elerininüs tkademel ere,kendikendi lerine
yükselebil
melerimümkün ol mazdı.Bunun i çin,i l
ki nkişaf l
arın
muv azenes eviyeleri
niy ukarılaraulaştı
rabi
lmeler i
- nis ağlamak
maks adıyl
ai nsanl arı
ni drakl eri
ne dışarı
dan gel e- cek f erdî
müdahal el
erinl üzum v ez aruret
leribir müddet daha dev am
etmiştir
.Tabi î
dirkii draklerkendi leri
nitopladıkç a,y âniins anl ı
k
hâli
ndekigör gü v et ec r
übel erl
eş ümull
eri
nigeni şl
ettik- çe
hürri
y et
leriartmı ş,oni sbettededı şmüdahal eleri drakleri
ndaha
zi
yade, kendi i nkişaf mekani zmaları
na bi zzat kendi lerinin
müdahal eedebi l
mei mkânl arınıart
tırmakcihetiney önelmiştir.
*
* *
İdraki n kendikendi s
ine müdahal es i
ni n,i ns an hay atıbaş lan-
gıc ındaanc akdı şmüdahal elerlev ey ardı ml arlamümkün ol abi-
l
ec eği nievvelces öylemiştik.Bui lkdev relerdeherş eyot omat i
k-
tirv ei draksizcedir
.Onuni çinins anlarbunai ns iyakdemi şl
erdi
r.İ lk
zamanl arda, üs t mâş er î plânl arın i ns anlar üz erinde dai ma
müdahal es
iol muş tur.Fakat bur ada müdahal et âbi r
iniy anlış
anl amamal ıdır
. Bu müdahal eden maks at;i sti
kamet l
endir
mek,
or gani ze et mek,pr ograml amak demekt ir
.Bundan daha aş ır
ı
mânâdakimüdahal elerins anlıks afhas ıi çindeği l
dir.İ ş
tei l
kz a-
manl ar dakibu dı şarı
dan gel en v i
br as yonl ar ı
ni drakt ekikl âsik
i
fades iinsi
yaklardır
.Bui ns i
yakl arı
,hay vanl ardamev cutol an daha
ağı rv ekabaot omat i
zmal ardanay r
ıt utmakl âz ım gelir.Çünkübu
i
kiot omat izmaar asındageni şmahi yetf arkıv ardır
.Ni tekim böy le
far klar nebat larla hayv anlar ar as ı
ndaki ot omat i
z-mal arda da
mev cuttur.
İdrakl
erinceldi
kçebuinsiyakl
ary avaşy
avaşdahaz engi
nka-
rakterl
eralmay abaşl
arl
arvei nsanlar
ınsezgidedi
kler
işeki
lve
hâll
eregirer
ler.Sez
gidev
rini
ndüny adabaşl
amasıumumîdeğer

bakı mından aşağıy ukarımüs âvatla olmuş tur.İns i

yakları
n dol-
dur amadıklarıboş l
uk v e kifayetsizl
ikler sezgil
erin doğmas ıyl
a
yavaş y avaş dolmay a başl
amı şv ey üksek âleml erdekimâş erî
plânlarınsimetri
ğiveonlarınhaz ır
layıcısıol
andüny adakiiç t
i- maî
hay at kur ul
muştur.İ şt
e bu kur uluş s ı
rasında i drakleri
n in-
kişaflar
ınapar al
elv eay nız amandabu i nkişafl
arın net ic
eler
ine
bağl ıolarakbüt ünün cüzülereay rıl
mas ı
,par çal
anmal ar,organ-
162
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

l
aş mal
arv eor ganizat
öri htiy
ac ıbaşgös termişti
r.Bus ur
etl
edir
kimahi yet,iht
iyaçv ez aruretzenginleşt
ikçebedenlerar ası
ndaki
i
lkdev releremahs usbenz erl
iklervei dr
aklerdekimuht evaki f
a-
yetsi
zl
iğinin hus ul
eget ir
diğiins i
yakl
arbenz erli
ğiortadan kalk-
mı şvet ekâmül ünhus uleget ir
diğifarkl
ıdur umlarartı
kev velce
olduğugi bi,ufaknüans l
arladeği l
,genişdeğerf ar
klarıhâlinde
bedenlerdetecellietmişti
r.
Bu içti
maîf ormasyonl
aranı ndan it
ibaren,genei nsan hayat
ı
i
ç i
nenot omat ikmânâs ı
yl
af erdîv emâşerîtopluluklarbaşlamış
,
türl
üdeğeröl çüler
iiti
barı
yl
abâz ıfer
tler
,but opl
uluklaraönder-
l
iket mişler di
r:nefsanîönderli
kler,vi
cdans afhasıönder l
ikl
erive
muay yenz amanl ardavarı
lmışbüy ükveumumîi nki
ş afdevrel
e- ri
önderli
kler igi
bi.
İşt
ebuz ar uretti
rkihas sasirti
batkabil
iyetl
erinibâzıinsanlara
kazandırmış,bu y üzden kuv vetl
imedy oml argel miş
,muay yen
i
nt i
kalsafhalarıolmuşv ekâinatınyüksekyoll
arınadoğrubi rbil
-gi,
bir kavrayı
şv e uzanışs ezgil
eriyl
ev azi
feye,hi ssîhaz ır
lanma
plânl
arıbaşlamı şv enihay
ety akıngeçmişl
eredoğr ubuplânlar en
münkeş ifhâllerinialmışves ezişl
erdahakuv vetl
is emboller v e
reformlarhâlindec emaatlerdetecell
ietmi
ştir.
İ
drakin,dünya pay
ına düşen i
nkişafı
nınş u kı
save umumî
hul
âsasınıyapar
kentoplul
ukl
arınnası
lv enet ar
zdateş
ekkület
-
ti
kler
inideumumîbirbil
gihâl
indever
mi şolduk.
*
* *
Dünyadakitoplulukl
arınherbiribüyükv az
ifeplânıhazırl
ığı
- nı
n
doğurmuşol duğuz ar
uretl
erdeni l
erigelmişt
ir.Birinsanın, bu
hazı
rl
ığıbi
rtekf ertolarakbaşlıbaşı
nay apamay acağıevvelce

söylenmişt
i.Birazevvelver
mişolduğumuzbil
gideidrakintek
başınakalı
nc amatlupolaninki
şafl
arıt
emi
nedemeyeceğiniöğ-
ret
ti.İns
anlarhiçbi
rvakitmünferi
tolar
akbüt
ündünyaboy unca
yaşayıpi
nkişafedemezler
.
Düny adamev cutol
an ır
klar
,mi ll
etl
er,cemaatl
er,cemiyet
ler
,
ail
elerhepy ukarı
daiz
ahedi l
enz arur
etl
eri
nv eihti
yaç
ları
nnet i
-
celeri
dir.Bunlar
danevvel
âır
klarıel
ealal
ım.
*
163
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Ünit e’dens üzül
üpgel enicapl arger eğincey üksekv azi
feli
le- r i
n
tensipv et es i
rl
eri
y l
edüny anı ni çtimaî ,tabiîv ec oğrafîşart-lar ı
na
görei ns anbüny elerindev ei dr aklerindebi rtakımf ark-laşmal arv e
gruplaş mal arhâs ı
lol muş tur.İdr aklerin,bedenl er
iüzer i
ndey apmı ş
olduklarıç eş itl
iformas y on,t rans formas yonv edefor masyonl arı
n
ana hat larında da muay y
en gr upl ara mahs us bâz ımüş terek
vasıfl
ar v e kar akter l
er ay rılmı ştı
r.Böy l
e muay y
en gr upl arda
toplanmı şol anidrakler,ogr ubuns omat ikv eps işi
k( bunlarıni kisi
deay nış ey dirvebedeni nç eş i
t l
itez ahürlerineai tmef huml ardır)
husus i
y etlerinitaşır
larkibunl ardaı r
kl ar
ı mey -danaget ir
irl
er .
Bu bi l
gigös teriyorkii nsanlarını rkl
araay rı
lmas ı,onl arıni d-
rakler i
nin bedenl erine y apmı ş oldukl arıendi rektt esi
r l
erin ne-
ticesidir.Yâniı rkf arklarıi drakin doğr udan doğr uy av ar l
ıktan
aldığıt es i
rl
erlebeden üz erinemües sirolmas ı
ndan z i
yade,mu-
hittenv emuhi tt ekihâdi s elerdengel ent esir
lerl
ebedenüz erinde
deği şmel eri
nhus ulegel mes i
ndenmüt evelli
thâl l
erdir.Şuhâl deı rk
ayrılı
kları,insanlar ı
ni nkiş afi hti
yaç larınagör eş uv ey abuş artlar
i
ç i
nde düny ayai nmi şv eo ş artlardan ş uv eya bu ş eki l
de
faydal anmı şolmakz aruret i
ninbi rnet i
cesidir.Muay yent ekâmül
i
ht iyaçlarıyl
adüny ay agel mi şolanbey azv es i
yahı rktani kiin-s an,
renkl eri
ylenas ılbi rbir
inden f arklıhus usiyetl
ergös ter
iyor -larsa,
aynıi nsanlararas ındageneay nıicapl aragör e,bedenl er i
- nebağl ı
birbirindenazç okf arkl
ıps işikaks iyonv ereaks i
yonl argös terirler.

Hul âsabey azol suns i

yahol sun,s arıveyakı rmı zıol sun,büt ün
i
ns anlaray nıyoldaomuzomuz aay nıy okuş l
arı,ay nımani aları
,ay nı
zorluklarl
aaş arak,ay nıhedef edoğr ut ır
manmakt adı r
lar. Vebu
yolculukumumî dir
.Ki ms enini nhisar ıvei mt iyaz ıbahi smev zuu
deği l
dir.Herv arlı
ğıni nkişafıiçin nas ılbiry ürüy üşl â- zı
m
geliyorsa,ov arlı
ğınoy ürüyüşeuy mas ızarurîdir.Bugüny ürünecek
yollarbey azaboy anmı ştı
r,icapet tiğiz amans ar ı
y a daboy anır,
gene i cap eder ses i
yah v e kı r
mı z ıda ol abilir.Bi na-enaleyh
i
ns anlarınırkt efri
kleri
nes ebepol anbedenr enkl erinin v ebu
renklerer efakatedenbâz ıhus usiyetleri
nin,haki kîay rıl
ığıifade
edebi l
ecek hi çbirkıymet iy oktur.Bunl ar,y ür ünec ek y oll
ar-da
kullanıl
mas ılâzım olangel i
pgeç ic
ii nkişafv âsıtalar ı
nınbi r
erbas it
mat eryali
dir.Vev azifehaz ı
rlı
ğıyolundakit opluy ür üy üşz arureti
nin
164
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
capl
arı
dır
.
*
* *
Buz ar
uretl
e,inki
şafl
arnet
icesi
ndedahai drakliv
esi
stemat
ik
topl
ulukl
armey danagelir
.But oplul
ukl
arı
n başındami
ll
etveya
devl
ettoplul
uğuv ar
dır
.
Kâinatt
amuay y env azi
felerinv eişl
erinbi rtakım gr upv ekad-
rol
ardakiv azi
fel
iv ar
lıkl
ar t arafı
ndan y apıl
dığınıv e gr upl arı
n,
muht el
ifc ephel
er i
yle birbirine bağlı bul unduklarını, böy lece
ünit
e’yekadarbi ror ganizasy onl
ars i
stemi ninkur ulmuşol duğu-
nu ev vel
ce belir
tmi şti
k.Vaz ife pl
ânl
arının kâinatpr ensiplerine
uygunol araky ürütülmesinit eminedenbus istemlerbüt ünv ar-
l
ıkl
arıninkişafvet ekâmülpl ânları
ndaçokmühi mr ol
leralır
lar.
*
* *
İnsanlı
k hay atı
,organi zasyonlars ist
eminins imet r
iğiol an v e
onlarınsezgi
lerinihaz
ırlayan,aşağılardanit
ibarens onmer hal e-dir.
Binaenaleyhv azifeplânıs ezgil
erinev eazç okdabi l
gil
erine ai t
hazırl
ıkl
arı
nins anlı
khay atındaikmaledi lmesizarurîdi
r.İn-sanlığın
düny adakiil
kv es on v azi
fesi
,v azifeplânınahaz ı
rl
ayıcıicapl arı
yerine get i
rmekt i
r. Zat en i nsanlar, üst y ar
dı mcıt esirl
er i
n
müdahal el
eriyl
eeni draks i
zolanilkkademel eri
nden,eny üksek

i
drake,v azi
fes ezgisini
ni dr akinekadargeç enbüt ünt ekâmülka-
demeler i
ndebui capl ar
ai st
eri s t
emezuy maktadırl
ar.Buuy uş y a
tamamenot omat ikkar akter dekiv ey
ahutazç okay dı
nlıkbirs ezgi
i
ç i
ndekimekani z malarlav ukubul ur.Buyarıidraklivey aidraksiz
otomat i
zmalar i nsanların, v azi
fe plânl
arına haz ı
rlan-mal ar
ını
sağlay
ac ak çeşitl
it ekniki mkânl ara mâl
ikti
rler
.İ şt
e bu t eknik
i
mkânl ardanbi rt anesidei nsanları
n,mil
letv eyadev letc amiası
i
ç i
ndet opluolaraky aşamal arıdır.
*
* *
Mil
letveyadev let,herşeydenevvelinsanl
ararası
ndaku-rul
muş
büyükbirtopluluktur.Müşterekgayel
erlebirarayatopl
anmışolan
bu büy ük insan kal abalı
ğı, muayyen hedef l
ere müteveccih,
muntazam,pr ograml ı
,ter
tipl
ivecehit
libirçal
ış
mamekani zmasına

165
 BEDRİRUHSELMAN

t
âbi
dir
.Bumekanizmabüyükni
zamauy
gunv
edüny
ayür
üyüş
üil
e
t
am bi
rahenkhâl
indegi
der
.
Mi l
let t opl ul uğu,bi rs ür üt âlit opl uluklar dan müt eşekki ldir.
But âlit eş ekkül l
erdi rektv eendi r
ektol ar akbi rbiri
nebağl anmı ş
-
l
ar dır.Mes el â,baş t aidar ec ibirönderv ardı r.Hiy erarşikbi rs ı
-r ay l
a
ona bağl ıbul unan i dar e mekani zmal arımev cuttur.Bu me-
kani zmal ari çinde i dar e edenl er ,i dar e edi lenl erz i
ncirleme bi r
tertiple bi r birine bağl ıol ar ak y ürüy üp gi derler .Zâhi ren maddî
hedef l
erey önel mişgör ünenbumekani z manı nbüt ünf aal iy
et leri
haddi zatında,but opluluğuns i
met riğiol andahaüs tpl ânl arai n-
sanl arıhaz ırlamaki çi
ndi rv ebuhaz ırl
ıkdav az i
fes ezgisininha-
zırl
ığıdı r
.Bi naenal ey h bu t oplul uk i çi
nde y apılan i şl
erde v az i
fe
plânı naai thaz ırl
ıklarınt aslaklar ı
nıbul makmümkündür .İ nsan-
l
ar ı
n,bi rmi lletv eyadev lett opl uluğui çinde- kendii drakl erine
gör e-v az ife di yei siml endi rdi
kl eriş ey lerin heps ianc ak,v az i
fe
sez gisininbi rerhaz ır
lıkmat eryal i
dir.İ ns anlarbuhaz ırlı
ğıni cabı
olarak,bumat er y
al l
erv âsıtasıyl
abüy ükc ehi tl
erv egay retlers ar f
eder ekas ılv az i
f ebi l
gisinekav uşabi l
ec ekl erdir.
Hulâs
a,mill
etveyadev let
,büy ükv az
ifeplânı
nains
anl
arıha-
zı
rl
ayan,yüksekidarec
iv azi
feli
ler
in nezar
etl
erial
tı
ndadünyada
kurul
muşiçti
maîbir
erteşekküldür.

*
* *
Düny aüz erindehi çbirmi lletmüc err
etv et ekbaş ınadeği ldir.
Heps iay nıgay ey olundadi rektv eyaendi rektbağl arlabi r
birine
bağlanmı ştır.But eş ekküller
,düny aüs tüv azifepl ânınıni sti
hdaf
etti
ğinokt alarai nsanl ar
ıgöt ürmekt ev ebüy ükbi rahenki çi
nde
aynıel den s ev kv ei dareedi l
mekt edir.Var l
ıklar,büt ün mes uli-
yetl
er i
nimüdr ikol arakbui şiyürüt ürl
er.İştebuv az i
feli
ler,mi ll
et
vedev letor ganizas yonubüny esindemev cutdi ğert oplulukl
ar ın,
organl arın,ai l
eler i
n,f er
tleri
n kendii şl
eriniy er l
iy er i
nc ev edü-
rüstl
ükl ey apmal arı
nımuht el
ifv âsı
tailetemi net mey eç alı
şırl
ar.Bu
topluluğut eşkiledenher hangibi rc üzüde,f er tt
ebaşgös t
er en
aykırıf aali
y etl
ery erinev eehemmi yeti
negör e,büt ünt oplul
ukt a
azv eyaç okş iddet tes arsınt
ılary apabil
ir.Böy lecet opluluki çi
nde
tekâmüledengr upl ar,ot opluluklardanay rıgrupl arıteş ki
leder -ler .

166
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Büy ükt opluluğunböy letekâmüleder ekpar çal

anankı sı
m- l arı
diğer daha müt ekâmi l duruml arıt eşki
l eder l
erken, büy ük
toplulukta kal an fertl
erar ası
ndakikoor di
nas yon ve kooperas-
yon boz ulur.Fer tl
er,ar tı
ko t opl ul
uğun icapları
nıv emüş terek
hedef l
erinit akipedemezhâl egirer l
er.O mi l
leti
nv eyadev l
et i
n
büny esiç ökmey ev edejenereolmay abaş l
arv efertl
ertopluluk
i
ç i
n deği ly alnızkendi l
eriiçi
nç al ı
şmay ıgayeedi ni
rler.Nihayet
büy ükt opluluki nkır
azbul araky er i
nidahai lerimâşerîbirt op-
l
ul uğa,yânibi rmill
etev eyadevlet
et erkeder.Buhâltekâmülünbi r
i
c abıvedüny anizamı nı
nahengi di
r.
*
* *
Birmi ll
etiç i
ndef ertl
eriv azi
f es ezgisinehaz ı
rl
ayı
cıç eşitl
ifaali-
yetbul unur.Bunl arı
nbâz ı
larıdahakol ayv er ahatşart l
araltında
yapılı
rken çoğu z ahmet li
,y oruc u,üz üc ü hâl l
erdec ereyan eder .
Mes elâbi r
isiazy orulmaklahay atınıbol luki çi
ndegeç i
rebil
ec eği
gibi,diğerbiri
sienağı rişl
erde,madenoc akları
ndadidinedi - dine
hayat ı
nı kaz anmay a ç alı
şır. Bi r
is i hemen hemen mes uli
y et
hisl
erindenkendi si
niaz ades ay arken,di ğerienağırmes ul
iyetler
altı
ndaez il
diğinihisseder.Bâz ı
larıidarec iolarakbaşageç er.Bâ-

zıl
arıidar eedi lenl erar asındas ürükl enir.Büt ünbunl arbirdev l
etv e
mi l
lett eş kilâtını nt abi îfonks i
yonl ar ıaras ı
ndabul unan,her bi ri
başkabi rc ephedeni nsanl ar ıhaki kîv azi
f epl ânıs ez gil
erineç eş itl
i
tatbikat l
ar la haz ırlay an t ür lü hay att arzından i bar etti
r.Mekt ep
hayat ı,işhay atı,bür o hay atı,as ker likhay atı,sos yeteha-y at ı
,
memur l
ukhay at ı
,s iy asethay atı,ailehay atı…bunl arar as ın-dadı r.
Fakatbunl ar ı
ni lkgör ünüş tekimaddîhedef leriv eendi şe-l eri
ötes i
ndeöy lebüy ükmüş ter ekbi rmaks atgi zlenmi ş ti
rkibu da
bütünf er tleribukar makar ı
ş ıkv eç etiny ollardanüs tünbi rs ezgiy e,
birv az i
febi lgisis ez gi si
nei ns anl arıt opluluki çindet e- kert eker
hazırlamakt ı
r.Bi naenal eyh mi llet t opluluğu,baş ından s onuna
kadarherf erdi nden,kendi sinedüş env az i
feyibüy ükbi rs adakat le,
i
y iniy etle,hodkâml ıknef s ani yet i
nekapı l
maks ızı
nha-r eketlerini
büy üki ns anlıkt opl uluğunakar şıol an v ec ibeleriyleuz laş
t ı
rarak
yapmas ınıbekl er.O mi l
let inf ertleribunu y apt ıkç at opluluğun
i
s ti
hdafet tiğigay el er i
nbüy ükni met l
erindenmüs t e- f itolurlar.
Vegel ec ekv az if
epl ânınınay dınlık,kaz anç lıy ol
lar ınabüy ükbi r
167
 BEDRİRUHSELMAN

kudretv es üratley akl aşmı şbul unur lar.Bilâkismi lle- t inf er tler
i
yalnız kendic anlarına düş erl
er v eş ahs îmenf aatler inigay e
ediner ek di ğer i ns anl arın al ey hinde hodkâmc a ç al ı
ş ı
rlar v e
vazifeler i
niköt üy ekul l
anırlarsaherş ey denev v el;omi lleti çinde
düny ay a gel mi ş ol mal arının kendi ler ine temi n edec eğiy üks ek
kazanç larıeldeet mekf ır
s atınıkaç ı
rmı şolur l
ar .Vebuy üz dende
hodkâml ık nef saniy etlerinde,v ic dan muv az enel er i
nin al ts ev i
-
yelerine t akı
lıp kal arak y enibi rt akım ı st
ırapl ıbedenl enmel ere
muht açbi rhâl dedüny ayıhüs rani çindet erket mekmec bur i
y e-
ti
y l
e kar şılaşı
rl
ar .Zi r a onl arınt akılmı şol dukl ar ıal tnef sani yet
seviyel erindekidur uml arıylav az i
fe pl ânlarına y aklaş abilmel er
i
mümkünol maz .Tekr aredi yor uz:Zâhi rendüny anı nbâz ımad- dî
i
c aplarınay önel mişgör ünenmi l
let l
er i
nkur uluş uhaki kat te,düny a
sı
nı r
lar ınıt aşanbaş kav ey üksekbi rz amani drakii çindedev am
edec eki l
er ihay atl
ar ıhaz ırlayıcıy ollarıi st
ihdafet mek-t edir.Yâni
bukur uluş l
arı
n,düny adagör ünengay es i
ndendahaç oküs t ünv e
şümul l
ür oll
eriv ar dır.Bi naenal ey h düny a hay atı- nı nz arurî
i
c aplarından ol arakgör ünen bumaddît araflar at akı-l arakas ı
l
hedef ii hmalet mekv icdanmekani zmas ı
nıny ür üy üşt empos unu
yavaş lat ı
rv eişl
er igec i
kt i
rir.

*
* *
Mil
letl
er aras
ında aynıgayeye mütevec
cih ol
manın haki
kî
sezgi
sinevarmak,ogayeni
nli
yakat
liy
olc
uluğunakat
ıl
mışol
-mak
demekt i
r.
İdr aklerbu i nkişafder ecelerinibul dukt an s onr a,t ı
pkıv azi
fe
plânl arı
nda y üksel dikçe küç ük or gani zas yonlar ıni draken bir-
l
eş er ek dahabüy ük or ganizas yonlarai rcaedi lmes igi bi
,küç ük
mi l
let l
erindet ekâmülı şı
ğıal t
ındabi rleşer ekdahageni şv eşü-
mul lüi şleriy apabi l
mekv emüş terekgay ey olundas üratleil
er-
l
emeki ç in dahabüy ükt opluluklarımey danaget i
r mel erizar
urî
olurkibus uretley üks ekves ağl am biri ns anlıkidr akinikaz an-mı ş
küç ükt opluluklardan müt eş ekkilbüy ükdüny at opl uluğu,v azi
fe
plânl arı
nındahauy gunbi rs imet r
iğiol makl iyakat i
nika- zanmış
bulunur .Bu i sehaki kîvaz i
felerinii draket mişi nsanl arı
n geniş
mâş erîplânlaradoğr uat ıl
mı şkuv vetlihaml eleris ayıl
ır.

168
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
Mi l
letleri
ni nkişafy olundakif aaliyet
leriot omat i
k,y arıi drakl
i
vei dr aklibir
çokdi ğerbedens izv azif
eli
lerinf aaliyetl
eriyl
emü-
terafı
kt ır
.Bu v az i
f elior ganların herbi ri,düny ada mi ll
etv eya
dev l
etdedi ğimizt opl ul
uğut eş ki
ledenf ertl
eri
n,gr uplarınf aali
-
yetleriüz eri
ndev az i
feal mı şüs t
ünbi ror ganizas yonunor ganla-
rı
dır.Şuhâl debi rmi ll
eti çindekii şgör ümüdi sipli
niv ev az i
fenin
şaşmay annizam v et ertipleri
,omi lleti
nv eyadev l
etinbağl anmı ş
olduğudüny aüs tübi rs i
st emdengel mekt edir.Budahi çş üphe-s i
z
omi l
letinbütünf er tleri
yle,kaz anmı şolduğul i
yakat inder e-cesine
göreay arl
anmı ş
tır.
Mill
et l
ert eş ekküll
eri
nin hakikîhedef l
eri
nikay betmeden y ük-
sel
meki stedikç ev ebui s
t ekyolundac ehitsar fetti
kç ebuay ar-
l
ary ükselir
,onunl amüt enas i
polaraktekâmülot omatizmaları da
yükselt
ili
r.Hul âsa,mill
etl
er i
nbağlıbulunduklarıs i
stemler,kâi
natta
dahaş ümullü,bi rbir
inebağl ıbüy ükv azi
feor ganiz
as-yonlar
ının
küçükbi reruns urudur.İştebuuns url
ardüny adakiher hangibir
mill
etinv eyadev l
eti
ninkişafıi
capları
nagör eçeş it
li

forml aralır
lar
.Bur adakigayede- dünyadakiherv âs
ıtail
eoldu-ğu
gibi-mi l
letv edev lettopluluklarıvâsı
tası
ylainsanl
arıtopluhâlde
vazifepl ânıs ezgil
erineot omat ik,yarıidrakl
iv eidrakl
i olarak
hazırl
amakt ı
r.Buhaz ır
lığat am mânâs ıy
lauy muşol anbi rmil
let
veyadev letdev azif
esinibitirmişv einsanlar
ıdüny aüs t
üv az
ife
plânınaliyakatleyetişti
rmişol ur.
*
* *
Büt ün topluluklarfertleri
ni nkişafıiçindi
r.Anc ak toplulukl
a-
rıf ertler
den bı çaklakes ergi biay ı
rmakdadoğr udeği l
dir.Zira
düny adakitopl ul
uklarbüy ükor ganizasyon sis
teml er
inini l
kha-
zır
lıkegz ers
izleri
dir.Or ganizasyons istemler
iningay esii s
ev ah-
det e,bi r
li
ğedoğr uyürümekt ir.Binaenaleyhfertl
erbubakı mdan
topl ulukmef humundanay rıl
amaz .Bunudahai yiiz
ahet mek i çin,
ferdîv emâşer îplânl
arı
nbi r
biri
nekar şıolanfonksi
yonl arıüzeri
nde
birazdur malıyız.
Fer
dîpl
ânnedi
r?.
.Bi
rbeden,v
arl
ı
ğınt
ekâmülv
âhi
didi
r.Mu-

169
 BEDRİRUHSELMAN

kadderatprens i
binegör evâhitplânas ahiptir
.Herbedenehas -
redil
miş,hazır
lanmı ş,tekâmülününi capları
nagör eayarl
anmış bir
plân mevcuttur.Pl ân kabav edarbi rç erçevedemekdeği l
dir
.
İcapl
arı
nz arurîkıldığıimkânl arnisbetindedai mageni şhareket
sahalar
ınasahiptir
.Bi naenaleyhimt i
hanlara,dolayı
sıy
lahürr
i-yete
daimay erv eri
cimahi yettedi
r.Bupl ânınpr ens i
bibedenin tâbi
olduğu ruhun t ekâmül üne,t ekâmülder ecesi
ne,t ekâmüly o-
l
undakikadr olara,ş artl
ar a,i
mkânl ara,hulâsat ekâmülün bütün
i
c apl
arı
nabağl ı
dır.
Mâş erîplânnedi r?..Kâi
nat ;fertl
eri
nbaş ı
boşt ekâmület ti
kleri
birmat eryals ahasıdeği l
dir.O,i drakinigüçs ezdi ği
mi zv egüç
sezebil
eceğimizy üksek prens i
pleri
nv âz etti
ğis on der ece der i
n
vey üksek mekani zmada t erti
pleri
n,ay arlanmal arı
n,i capları
n
bütünü,y âniüni te’
ninkendi sidi
r.Kâinati lâhînizamı nbi rifade-
si
dir.Binaenaleyhherf ert,herv âhitbedenbi rfer dîplânas ahip
olmaklaber aberdaimadi ğerv âhitl
eri
n,y ânibedenl erinkendipl ânı
karşı
s ı
ndakidur umlarıy
lai l
gili
,ay arl
ıdır.Tekâmülmâş erîpl ân
i
ç i
ndey ürür.Aksihâldeni z
amdanv eahenkt enbahs edi l
e-mez .

*
* *
Muay yen âl eml erin muay yen v asatl
arında v eya muay yen
kürelerinde bedenl er daima bi r
birl
erinin duruml ar
ıyl
a kar şı
karşı
y adırl
ar.Bukar ş ı
laşmaay nızamanda,y üksekpr ens
iple- r i
n
ayarl
adı ğıf erdîpl ânları
n baş ka bir mekani kc epheden i dare
olunuş unui fadeeder .Bütün bui ş l
er,buni z
amlarv et erti
pler
yüksekv az
ifepl ânlarınınorganizasyons i
stemlerii
çinde,vaz i
fe- l i
varl
ıklarıniş
ç i
li
kl er
iy l
ey ürüt
ülür.
Bundan baş ka,bedenlerin epr öv hay at
ları
nda birbir
iyl
ei şt
i-
r
akkur duklarıbirç
okhus usatv ardırkibuhâldüny anınüstüne,
vazi
feplânınahaz ırl
anışı
n biri fadesidir.Hulâsa,ferdîplân üs-
t
ündemâş erîplânmev c
ut t
ur.Mâş erîplânay nızamandabi rga-
yeyemâtufolmakl aberaber,ferdîplânlarıdaikinciderec
edekibi r
mekanizmay l
aay ar
layankompl i
kebi rplândı
r.
Buay ar
lanmalarünit
edengelendirekt
ifl
eregörev az
ifeplânı
-
nı
ntesi
rivekont r
olüalt
ındavukuageli
r.Yânifer
tler
,yaşamakta
ol
dukl
arımâşerîplâna,vazi
feplânı
nınmuht el
ifkademeler
inden

170
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

akan sayı
sıztesir
in hazı
rl
adığınamütenahihayatkombinezonu
i
çindekendiepr öv,i
mt i
hanv einki
şafsahal
arı
nıbulur
lar
.Fertt
e-
kitesi
rler
inyüküar ttı
kça,inki
şafhızl
andı
kça,idr
akolgunl
aştı
k-
çafer
dinplânı
y l
ailgi
limâşer
îdurumlardaayarl
anır
.
Bur adadi kkatedi leceknokt aş udur .Tekf ertiçi
nmâş erîdu-rum
değil,mâş erîkadr onunherf erdii çi
nmâş erîdur um hazır-
lanır
.Çok
kaba bi rmi salol an y üzf ertlik birmâş er îplân alalı
m. Bu
fert
lerden( a)i çindoks andokuzf erdindur umubahi smev -
zuudur .
Fakatay nıy üzki şi
den( b)içindi ğerdoks andokuzki şi
-nin,(a)
’nın
da dahi lol duğu di ğer doks an dokuz ki ş
inin durumu bahi s
mev zuudur .Kez a,(c )için,(a)v e( b)’
nindedahi lolduğudoks an
dokuzki ş i
nindur umuay arl
anır.Yânibi rki şiiçi
ndok- s andokuz
kiş
is eferberedi lmişdeği ldi
r.Vaz ifeli
lers onder ec
ei ncet ert
ipl
er l
e
buy üzki şi
yibi rbirl
er ii
ç i
nv azif
el endirirl
er .Fakatş ur
asımuhakkak
kibu y üzki şinint ekâmülöl ç üleribi rbiri
ni n ay nıdeğildir.
Herkes iniht i
yac ıv et ekâmüli cabıgeneay nıincemekani zmay l
a
değişir.(a)
’nındoks andokuzki ş iyekar şıdur u-

mui le,(b) ’
nindur umuay nıdeği ldir .Kez abumâş er îpl âni çi
nde
maddey ekar ş ıdur um daherbi rf erti ç i
ndeği şir
.Büt ünbunl ar
vaz i
f eliv arlı
klar ınv az i
feleriicabıol ar akgönder dikl erit esirl
er i
n
hus ul e get ir
di kler imadde kombi nez onl ar ındakiv e bedenl erde-
kimi ktarîdeği şmel er l
ev uku bul ur .Bur adakimekani z malardan
haber iolmay anf ert l
er,anl ayamadı klar ıbi r
t akım es rar l
ıhâdi se-l er
i
ç i
ndey uv arl
andı klarınız anneder ler .Bi risininpl âni çindekii caplara
tâbiol arakv âkıol anmi kt arîdeği şmel er ikombi nezonu- nagör e
fakirol uş unamukabi l,öt ekinin muay y en der ecey eay ar-
lanmı ş
mi ktar l
ardol ay ısı
y la orta der ecede ol uş u,bi rdi ğer i
ni nz engi n
oluş u,bi rininkül türlü,öt ekininc ahi l,bi rini nş oför ,bi - r
inin
müz isyen,bi rdi ğer i
ninç öpç üol uş u,bi rininmes ut ,di ğe- r inin
bedbaht ,birinini yi,bi rdiğer i
ninköt ü,bi rininhas talıklı,diğerinin
sağl am,huy l
u,huy suz ,egoi stveyadi ğer kâm ol uş l
a- r ıvebüt ün
diğerdur uml arhepz amanv emekânkadr oları
nda as lîprens ibe
gör ei nki şafların i caplarının y er ine get i
rilmes ii ç in üni teden
süz ülerek gel en t esirl
er kanal ıylaf er dîv e mâş erîmi k- t ar
deği ş meler itekni ğii l
ev ukuagel irlerkiay nımekani z may a t âbi
maddel erin mi ktar deği ş meleri de y ukar ıki dur uml ara gör e
ayar lanmı şbul unur .Bubi l
giyit es irlerv ev ar
lıkl
arar as ı
ndaş ü-
171
 BEDRİRUHSELMAN

mullendi
rdi
kçedahayükseksezgi
ler
ev ar
makmümkünol ur
. İ ş
te
toplul
ukl
arı
n insanl
ara görünen z âhi
rî gay
eler
ini
n ötes
inde
gizl
enmişhedef
lerbunl
ardı
r.
*
* *
Birmi l
letc amiasıiçi
ndeböy lebirs ür ümâş erîplânlar
ın,yâni
toplul
ukların bul unduğunu s öylemiş t
ik.Bu t oplul
ukları
nz âhi-
renbi r
biri
nebağl ıgörünenv eöy l
egör ünmes iicapedendur um-
l
arınınhakikat te,vazi
feorganizasyonlarınınfonksiyonmanla- rı
na
tâbiolduklarınıdabildi
rmiştik.Bubilgiyegör ebirmi l
let,büyükbir
toplul
uki çinde- geneay nızaruretl
erle-t eşekkületmişolanküç ük
birail
etopl ul
uğunudabuı ş
ıkaltındamüt alaaetme- mizgereki
yor.
Hakikîmânâs
ıyl
aail
e,dünyayai
nkişaf
lar
ıiçi
ninmi
şvar
-lı
klar
ın
t
atbikatl
arı
naenzengi
nmat ery
all
eri
haz ı
rl
ayanvebu

tatbikatakuvvetl
ibi rz emi
nt eşki
ledenmaz but,munt azam bi r
toplum c üzüdürkibunun da büt ünü ins
anlı
kc amiası
dır.Ai l
e,
i
ns anlarıvazi
fe plânı
na haz ı
rl
ayan en mükemmelbi rv âsıt
adır.
İnsanlıkcamiası
nıni st
ihdafetti
ğibüy ükmânâlar
,küç ükbi raile
topluluğundakibüt ün inki
şafmat ery
all
erizengi
nli
ğii l
e hul âsa
edilebil
ir
.Buhaki kat,v azi
feplânı
nadoğr uinsanlı
ğın hazı
rlanı-
şındabi raileteşekkülününnekadarmühi mr ol
lerifaet mekt e
olduğunugös teri
r.
Fil
hakikadüny adaaltv eüs thi
çbirt ekâmüluns uru,hazır
la-yı
c ı
sı
yokturkiailebi l
gisi
ninş ümul üv eic aplarıdı
şındakal mışolsun.
Zatenbirail
eninbüny esi,ins anlı
khay atındamümkün ol anbüt ün
tekâmülmat eryalizenginlikleri
nibirar ay atoplaya- c akt ar
zv e
şekil
ler
de kur ulmuş t
ur. Muhakkak ki her kes kendi i htiyacı
nisbeti
ndev eder ec
esindebi rail
eoc ağından geçmi şve bu
ocağınnimetleri
ndenf aydal anmı şt
ır.
*
* *
Bi
rai l
et opluluğunun en ipti
daîv ebas i
thaz ır
lıkl
arıhay van-
l
ardanv ehattânebat l
ardanbaş l
ar.Buhazırlı
ğındaeni pt idaîşekli
ci
nsiyet
tir
.Cinsiy etbi
rçokmekani zmaları
ndüğüm nokt a-sıdı
r.Bu
düğüm noktalarındanbirtanesideail
et eşekkülüdür.Kez ac i
nsiy
et
dünyada acı,t atlıbi
rçok hâdiseler
in,s aadetler
in,f elâketl
erin,

172
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ı
stıraplarınv elhâs ı
linki şafuns ur l
arını
n da düğüm nokt as ıdır.
Hulâs a,c i
ns i
yet ,düny adakiinki şafmekani z maları- nımuht eli
f
cepheden har eket e getiren biruns urdur .Hem v az i
-fey e,hem
nefsani yetey önel en v i
cdan mekani zmas ına,c i
ns i
yet r eal ites i
çeşitlişekil
lerdemües s i
rolur .Ci nsiyet,birçokf az i
letli
,y üks el ti
c i
i
mkânl aray olaç abilec
eğigi bi,felâket l
erin,ıstı
rapla- r ı
n,az apl arın,
mez ar ı
nv et ımar haneni ndekapı l
arınıaç abili
r. Ai l
ehay at ı
nı ni lk
kudr etl
ihaz ır
lay ıc
ıuns uruc i
ns iyetot omat iz-mas ı
dır.Buy üz dende
birs ürüi mt ihanı n anaht arıonun i ç i
ndemündemi çti
r.Ci ns iyet
anaht arı
y l
aaç ılmı şbirailemües ses esibüt üni capv ez aruret leriyle
i
ns anları- otomat i
ky ol
lardan dahiol sa- mes uli
yet v ev az i
fe
sezgileri
ne haz ırlarkibu haz ırl
anış da i nsanlari çint ekâmül
yolununenmükemmelbi ryürüy üş üolur.

*
* *
Vaz
ifehazı
rlı
ğımekanizmasındabukadarkuvv
etlibi
rvâsı
taol
an
ai
l
eoc ağı
nıninsanl
arasağladı
ğıinki
şafmat
eryal
ler
ineler
-di
r?
Bus orununc ev abı nımâş er îplânhakkı ndabi razev v elv erdi-
ğimi zbi l
gidendeç ıkar makmümkündür .Bubi lgi
denanl aş ılaca-ğı
üzer e,ai le mües ses es inin haz ırl
amakt a ol duğu i nki şafuns ur-
l
ar ı
nı n- bâz ıl
arınınakı llarınagel ebil
ec eğigi bi-ins anlar ımut l
aka
memnunv emes utedi c i,onl arı
nnef sani yetleri
niokş ay ıc ımahi -
yetteol mal arıger ekmez .Bi lâki sbunl arınç oğukül fetli
,z ahmet l
i,
meş akkat l
i,üz ünt ül ü,ı s t
ırapl ı,az apl
ıv e hat tâ baz an i şkenc el
i
karakt erlergös terirkies as enai lekur umununenkuv v et l
iv ei n-
kişaf aeny ararlıtar afınıdaonunbus er t,haş i
nv emaz butç ehresi
teşki leder .Kur ulmuşbi rai leni nilkanı ndans ongünl er i
nekadar
geç enol ay l
arınıdi kkat lic et et kikedenl er ,buhus ustaol dukç ader in
sezgi lerv ebi l
gi l
erkaz anı rlar.Ai ledahakur ul maz danev -v elbile
onat ekaddüm edenhâdi s eler ,ail
emekani z mas ı
nıni şle-y iş
inden
bekl enennet i
c elerit emi net mey ebaş lamışbul unur .İ kic i
nsten
i
ns anı nbi raray agel mes ihus usunda,i l
kadı mdaonl arınheri kisi
ne
aitbâz ıkol ay l
ıklargör ül mekl eber aber ,bi r
çokgüç l
ük- lerv ehat tâ
namz et lerdenherbi rit arafındanay rıay r
ıy enil
mes iikt izaeden
i
mkâns ı
z l
ıklardamey danaç ıkabili
r.Vebunl ar ı
nherbi r iikit ar
af a
da bi reri mt i
han v e müş ahede mev zuu ol ur.Onl a- r ın öz
bil
gi lerinin,ev v elcei z ah et mi ş olduğumuz ş ekil
de ar t ma- sı
na
173
 BEDRİRUHSELMAN

sebepol ur.Mes elâbus ıradadar gı

nlıkl
ar,kırgınlı
klar,tar-t
ışmalar
,
döv üş mel erv ehat t
âc i
nay etl
erbi l
emey danagel ebili
r.Bunlarbir
ailenin daha baş l
angı cı
nda i ken menf îy ollar
da t elâkkiedilen
ı
s tır
aplı, f akat kuv v
et l
i t ekâmül mat er y
alleri
dir. Ai l
enin
tees süs ündens onrageç i
m dâv ası
,eş l
erinbi rbir
iyleanl aşmadâ-
vas ı
,ev li
li
kş ar
tları
nai ntibakdâv ası… gibibi rs ürüdâv aortaya
çıkar.Bunl arhem er keğe,hem kadı naay rıayrıyükler,vazif
e- l er
,
vec i
bel ert ahmileder .Onl arbumüc adeleler
deny amuz afferveya
mağl up ol arak ç ı
karlarv e heri kihâl de de i mt ihanları
n mu-
vaf f
akiy etliveyamuv aff
akiy et
sizgör ünendur umlarınagör eacı
,

t
atl
ıbirsürüneti
cel
erlekar
şıl
aşı
rl
arv
eonagör
edev
azi
fes
ezgi
si
y
olundakihı
zl
arı
nıkazanı
rl
ar.
Nihay et ç ocuklar doğar . Onl arın büyütülmes i
, hastalı
kları
,
sağl
ıkları,öl üml eri
,kaz alar
ı,ac ı
ları… anav ebabai çi
nbazanhaz ,
bazanel em y ol
ları
ndangeç enmüş ahedelert emineder.Bus ıra-
dabüt ün but ecrübelerimuv affakiyetl
egeç işt
irmeninidr akl
er i
-
nev ardı klarız aman duy acaklarıhuz uronl ar
ımüs petvemes ut
yoll
ardan y ükselti
rken,muv aff
akiy ets
izc
e,bec eri
ksi
zcev eril
mi ş
i
mt i
hanl arın net i
cesinde,kendi lerincemenf îtelâkkiedil
en hâl -
l
erdeuğr ay acaklarıac ı
lar,hüs ranlardabaş kabi ry ol
dan gene
i
lerl
emel er ines ebepol ur.
Bundan s onraç ocukları
nt alim v et er bi
yel
eri
,i yiv eya kötü
yetiş
tiri
lmel erigibipr oblemler i
n anav ebabay adüş en mes uli
-
yetduy guları,kezay etişenev l
âtlarınanav ebabal arı
na,ai l
enin
diğerfer t
lerinekarşıdav r
anışlarınıns ayıs
ıznetic
es iveâkıbeti
,ai l
e
fertl
eriiçinay rıkarakterlertaş ı
yannamüt enahibirerimt i
- han,
görgüv et ecrübemev zuuolar aks ıralanı
pgi der
ler.Zâhirenç eşi
tli
yoldabi rerı stı
rapv eyas evi
nçkay nağıol anail
ehay at
ınınbüt ün
hâdiselerihaki kat
te,büy ükv azifepl ânı
nıns ezgi
leri
niin- s
anlara
verir
.
Hul âsa,mes utgör ünenbi rail
e,bedbahtgör ünenbi raile,faci
-
alarl
adol uhay at
largeç irenbi raile,sakinvey agür ült
ülübi rail
e
velhâs ı
lçeşit
lihay atş ar t
lar
ınat âbibüt ünaileleranc akf ert
leri
n
i
ht i
yaç l
arına göre ay arlanmışv e onl arı
ni nkişafl
arına yönelmiş
kuv v
et l
ibi r
er y üks elme v âsı
tasıdır
.Bu kı y
met l
iv âsıt
a büt ün
zevkleriyl
e,saadet leriyle,ac ıl
arı
yla,felâket
leriyle;insanl
ar ı
n he-

174
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

defiolanv azifeplânıi çinlüzumlus ezgi

leri
nhaz ırl
anışt atbi
katı
-
naenmükemmelbi rz eminol urvebut at
bikatı
nhert ürlüimkâ-
nınıhaz ı
rl
ar.Or adas ev gi
lerdoğar ,sevgil
erkay bolur,doğuml ar
,
ölümler,ayrıl
ış
lar,kavuş uşl
arbirbi
ri
nitakipeder.Bunl arı
nhep- s i
,
tevl
itet ti
klerisev i
nçlerv e kederl
erle bir
erz engini nkişafma-
teryal
iolur.
Dünyayagelenç ocuğuiçi
ns evi
nenbirannenekadary üks
e-
l
iyors
a,ölençocuğuiçingözy
aşıdökenbi
rannededurumunda o
kadaril
erl
emelerkaydeder
.Fakatşunokt
ayıt
ekrarhat
ırl
ata-

cağız
:Ai l
eni
n büt ün budur
umlar
ı,inki
şafyol
undakit
erakki
ler
i,
yürüyüş
leri
,dur uşlarıt
amamıy
lav azi
fel
ivarl
ıkl
arı
nyardım ve
kontrol
ler
inetâbidir.
Aile,kâi nat s onuna doğr ut ekâmül ün t am f ormunu i f
ade
eden v ahdetmef humuna haz ı
rlı
ky olunun düny adakien bas i
t
veot omat ikegz ersi
zlerineimkânv erir.Çoğuz amangör üldüğü
gibi
,eş lerar ası
ndakiy üzv ekarakterbenz erlikleriailetopl ul
uğu
i
cabat ındanol arakbedenl eri
nmany etikalanl arıar ası
ndat eşek-
kület mi şbi rs entezini fadesi
dirkibudav ar l
ıklar
ınbi r
bir l
erine
yaklaşmakt aol dukları
nıgös t
eri
r.Bumany eti
kal anlarsent ezine
kadari yikur ulursaailear ası
ndakikay naşmaokadarmükem-mel
olurv eai l
ehaki kîhedef ineokadary aklaş mı
şbul unur .
*
* *
Varl
ıkl
arı
n dünyay
ai nmeleri
,düny
a maddel
eriiç
inde kendi-
l
erinelüzumluolanmat er
yall
erl
ekar
şıl
aşı
ponl
ardanfaydalana-
bi
lmelerii
çi
ndirdemiş
tik.
Güneşmanz umemi zin bütün kür eleriarasındai nki
şafmat er-
yal
ien bolol anlardan bi ri
sidüny adı r
.Bu mat eryall
erin,ç eşitl
i
i
htiyaç
laragör et anz i
mv et ert i
pedi l
mi ş,insanları
ni şl
er iney a-
rar
lıhâll
eres okul muşol malarıl âzı
mdı r.Bu i ş
lerl
ev az i
f elenmi ş
vazi
feplânını
nv arlı
kları,li
yakatleriv
ekudr et
leriderecel
er i
negör e,
dünyayat ahsisedi lmişmuht eli
fv azife organizasyonlarıi ç
inde
vazi
fel
eriniyaparl
ar .Bittabîbununy ukarıl
ardangel endi- rekt i
fl
er e
uygunolmas ıgerekt i
ğiniunut mamakl âzı
m gelir.
Buy
ardı
mlar
ladünyavar
lı
kları
nınvebuaradadur
umlar
ı daha
ş
ümull
ü ol
an i
nsanlar
ın,i
nki
ş af
ları
nayar
arlıbi
rsürüter-
tipl
er,
175
 BEDRİRUHSELMAN

düzenl er v e t eşekkül ler mey dana get i

ril
ir
. Mes elâ t abi
at
hâdis elerininbi rni zam dahi l
indev ukuaget ir
il
işleri,büt ündün-
yayaş âmi lsi
yas î
,ikt i
sadî ,i
lmîduruml arvebumey andabüt ün tâl
i
teşekkül leriyl
ekur ulmuşmi l
letl
er,devletl
er,aşiretler,c ema-atl
er
hepüni t
eni ndi rektifl
er ialtı
ndakibüy ükor ganizasy onlar- da
vazifelior ganlart arafından s evkv ei dare edi li
rler
.Şu hâl de
düny adakimi ll
et,dev let,aile gibibüt ün toplulukları
ns evkv e
i
dar es iyukar ı
larabağl ıdır.Vebubağl arıngayesidev azif
epl ânı

sez gisine haz ırlanıp bu pl âna l iyakatkaz anabi lmek i htiyac ı

y la
düny ayai nmi şv ar l
ıkl arı
n,y ânii ns anlar ı
n,hedef l
er i
ne ul aş abil-
mel er i
ney ar dım et mekt ir.Ni tekim heri ns an,düny adamev cut
olan bu t eşekkül lerin namüt enahii mkânl ar ı
ndan ç oğu z aman
otomat ikv ey ar ıi dr akliol ar ak di rektv ey aendi rekty ol
lar dan,
yânihem onl arıni capl ar ıi çinde bi zzaty aşay ar ak,hem de o
i
c apl arday aşay an di ğer lerinimüş ahedeet meks ur eti
y l
es ons uz
faydal art emi neder ler .Bur adakiot omat ikkel i
mes i
ninmânâs ını
ev velcebi razi z ahet mi ştik.İ ns anl ar ı
nbut oplulukl ardanf ay da-
l
anmal arıherv akitonl arınhaki kîgay elerinigör er ekv âkıol maz .
İnsanl ar ,hemen dai ma bu t opl ulukl ara- düny ar eal
itelerine v e
kıymet lerine gör e- anc ak kendi ler ine s ağl ayac ağımenf aat l
er e
karş ıist ekliv emuht er isol ar akkat ılırl
arv ebui stekl eot opl uluk-
l
ar dac anl abaş l
aç al ı
ş ı
rlar.Bui stekl erinç eş i
t l
er ideherş ahs ı
n
nef sani yetc üz ül erinin key f
iy etv e kemi yet ine gör e değiş ir.Bu
key fiyetv ekemi yetlerbaz anç okaş ağılardakihodkâml ı
ks ev i
ye-
l
er i
nekadari nebi li
r .Mes elâbüy ükbi rhay dutç et esikur ulabi l
ir.
Fakatv icdanmekani z mas ınınüs ts eviyeler i
nei nt ibaket mi şmu-
vaz enel erlebui stekl erç okas i
lanev ey üks ekt ez ahür l
erdegös -
terebi l
irler.Mes elât emi zbi rs evgii nsiyakı y l
abi rai lenin büt ün
yükl erial tınas ev es ev egi rilebi l
ir.Fakatz âhi ren,bugel i
pgeç ici
maddîmenf aatduy gul arınamukabi l,büt ünbut eş ekküllerinba-
zant atlı,baz andaç okac ıv ez ahmet liyol l
ar dani ns anlarıüst ün v e
haki kîkaz anç l
ar agöt ürec ekol anas ı
lbüy ükkı ymet l
erinihe- men
hemenki ms egör mekv edüş ünmeki stemez .
*
* *
Dünyadabul
unanherşeygi
bimil
let
,devl
et,ai
let
eşekkül
le- ri
de gay
e deği
l,vâs
ıtadı
r.Bu v
âsı
tal
arı
n hakikîgayel
eridış
tan
176
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

göründüğügi bi,düny anınç okmuv akkatol anv edüny aöt esi

ne
zerresibil
egöt ürülemey enmaddîkaz ançlar
ıv ereal
it
elerideğil
,bu
reali
teleriç
indey aş ayayı
m,bukaz anç l
arpeş indekoşayım derken
i
ns anları
nkarşılaşacaklarıac
ıv ey
at atl
ıbirsür ühâdis
e-ni nv i
cdan
mekani zmasındauğr ayacakl
arıameliyeler
dens onr
ahâs ı
lolacaköz
bil
gileri
neldeedi l
mes i
dir.

İş
tebunoktadavi
cdanmekanizmas ıy
laözbilgini
nzengi
nle-ş
işi
arası
ndakimünasebet
ibi r ker
e daha t ebarüz etti
rmi
ş bul
u-
nuyoruz.Şi
mdibubi l
gil
eri
,idrakler
dekar anlı
kv emüphem bi r
ci
hetinkal
mamasıiç
inhul
âsaeder ektekrar
lay
ac ağı
z.
*
* *
Düny aidrakii lekı y met lendi ri
lenv icdanr eal itel eriv ar lı
ğın öz
bilgis i deği l
dir. Bunl ar ,v ar l
ığın kaba maddel er deki beden-
l
enmel eri
ni ni capl ar ınagör emaddedur uml ar ının;v azife- nef s a-
niyetdüal i
tesii çindeç eş i
tç eş itf or mlarar zedengör ünüş leridi r
.
Bur eal i
telerher kes temut lakol ar akay nıs ır ay ıt aki p et mez ler,
l
üz um v ei htiyaç lar agör es ı
r alanı rlar.İ ş
t ebuz ıtuns url
ar ı
nç ar -
pışmal arınet i
c es indedoğac akhâdi sel
er denal ınac akkı yasbi lgi-
l
er i,idr akkanal ıylav arlığı nözbi lgis inindeğer ler iniar ttırac ak v e
budeğer lerdei dr akf or mas y onl ar ıiç i
nder uhunt ekâmülöl -
ç üs ü
olar ak ona aks edec ekt i
r. Bu hâl , düny ada dai ma deği şen
real i
t elerin,v icdan mekani zmas ındakidur uml ar ınıv e büt ün bu
mekani zmaların,öz bi lgiyiz engi nleşt i
ricir ol l
er iniv e ni hay et
var l
ığı n,r uhunt ekâmül üneai ty apt ığıhi zmet ler inöz ünükı s a- c a
gös t er ir
.Kez a,v ic dan mekani zmas ınıi şlet en bu r ealitel er,bi r
taraf tanözbi lgiler iar ttırı
rkendi ğert araft ankuv v et iniv ehı zını
öz bi l
gilerden al ar ak üs tr ealitel ere doğr u kay abi lmekt edi rler.
Yânibey nebağl ır eal iteler,özv ar lı
ktakii dr akeai ti nc emadde
kombi nez onlar ımudi leleriniz engi nleşt i
rirken,özv ar lı
ktan bey -
neaks edennur luı ş ı
kl ardav icdanmuv azenel er iniüs ts eviy e- y e
ulaş tırmakt adırlar .Böy lece,öz bi l
giler ar tt ıkç av az i
fe bi lgisi
yolundakiv i
cdanmüc adel elerinef sani yetindes ev i
y es iniy ük- seltir
.
Vebi rangel irkiv az ifepl ânınıny akınlarındav az i
fei lenef s aniy et
aras ındakimes af ekı s alır.Vei dr aki nv azifec ephes iney önel mes i
kolay laşır.Vaz ifepl ânı nagel inc eor adani t i
bar env ic- dandüal itesi
ortadakal maz .Onuny erinebüy ükv azifef onks i- yonl ar ıylay ürüy en
177
 BEDRİRUHSELMAN

mahiyet
ideğiş
ikdiğerbirt
ekâmüldüal
it
esibaş
lar
.Vebudüal
it
e,
var
lı
ğıünit
eyekadartaki
peder.
*
* *

Bumüc adel eninenş iddet l

ianl arınıt eş kileden- bilhassaor ta
i
ns anl ı
kkademel erinde-i nsanl armüt emadi yen huz urv ehuz ur-
suzluki ç i
ndemünav ebei ley aş arl
ar .Buhâl l
er ,vic danuns urla-rının
bâriz ol ar ak mey dana ç ıkan muv azene v e muv azenes izli
k
duruml arına t ekabüleder .Bu huz uri ns anı ;i drakini sbet i
nde
tatmi nkârbi rdur umas okar .Bus ayedeo kendi sinihal l
edi l
mi ş
probl eml eri çindegör ür.Fakat ,icapl arav eözv ar l
ığınbel ir
eni h-
ti
yaç larınagör ev i
c danı nmuv az enehat tıy ukar ı
larav eyaaş ağı-lara
doğr uboz ulmay abaş ladığıandaonunkey f
ikaç ar .Yenibi rrealite
karş ı
sında,es kireal it
es i
niny ı
kı l
maküz er eol duğuhi ssionut azip
eder .Buı st ı
rap,muv az eneni nboz ulmas ıder eces iylear tar.Buhâl
herdev rey e,herkademey egör eç eş it
limahi y etler v eşekill
eral ır.
Baz an - bilhas sa azi lerlemi şkademel erde-haki kîv i
cdan az abı
hâlindet ec el
lieder .Buaz apş ekill
er i
,muv az enel e-r inaş ağıdoğr u
kayış l
arındadahaç okgör ül
ür .Var lığıni l
er ii n-kiş afder eceler i
nde
bu nev iaz aplarol mazama muht eli
ft eş ev vüşhâlv eş ekill
er i
mey danagel irkibunl ardaazmühi m huz ur s uz-lukl ardans ay ı
lmaz .
Büt ün bu huz ur
s uzluk v eyaı stır
ap hâl leri;v icdan r eali
telerinin
dahaüs ts eviyel
er dedenkl eş mel er i
niv ebus ay edeözbi l
gilerin
artmas ınıv ei nsanlar ın,mukadderol an v a- zife pl
ânl arına
yaklaş mal ar ı
nınet icelendi rir
.
Şuhâl de,bul unulankademeni nhaz medilmiş,fonks iy
onunu i fa
etmi şrealiteler initaki
pedent eş evvüşl
eribiranev v
elat l
at -
may a
çalışmaks uret i
y leüstrealitel
er eul aşmakger ekir
.Tâkikaz anıl
mı ş
olan üs t l iy akatler,z amanl ar ı
nda fonks iyonlarını y apmay a
baş l
as ı
nlar v e bunun net i
ces inde de öz bi lgil
er i
ni nki- ş af
yolundakinor mals ey i
rl
eriinkıtaauğr amadandev am et sin.İ ş
tebi r
i
ns anher hangibi rhuz ur
s uzlukv eyateşevvüşv ey ahutı s
t ı
rapi le
kar ş
ıl
aş t
ığı,onun v icdanıher hangibi r azabın kı vıl
-cımlarıyla
yanmay abaş ladı ğızaman,oi ns anınderhalkendi s i
nitopl ayarak,
i
dr akiniv i
c danı nınuns urlarıar as ı
ndadolaş t
ırması, oz amana
kadar i lti
f at et mediği v icdanı nın üst uns uruna y ö-nel mes i
,
i
st ekl
er i
yleonadeğer l
ergönder mey ebaşlamas ı
,bunamukabi l,alt
178
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

realit
eyeai tis tekleri
ni ,iti
y atl
arı
nı,ar zul
arı
nıger iplânl ar
aat arak
onlarıyenideğer lerl
ebes lememes iv eherş eydenev v elbununi çin
elzem olanc ehi tvegay retlerigöstermes igere-
kir
.Bunuy aptıkçav i
c danmuv azenes iyavaşy avaşüs ts evi
y el
er-
de
teessüset mey ebaş lar.Budat ahakkukedi nc ey enidoğac akdaha
büy ükbi rhuz urv es aadet inneş esibüt üngeç mişmi hnet ve
meş akkatlerinheps i
nis il
ers üpürür.Fakatonl arınözv arlı
k- taki
bil
gi l
eriz engin bi ri nkişafhamul esihâlinde o i nsanıy üksek
tekâmülpl ânlar ı
nadahaz iy
adey aklaştı
rmı şbul unurkies as
en
i
ns andahuz urunar tmas ıdabuhâl i
nnet i
cesidir
.
*
* *
Ac ababunef sani
yetunsurunanel üzum vardı
,dahadoğr u- s u,
i
ns anlıkhayatı
ndabâr i
znefsaniyetdüali
tesiolmaks ı
zı
ndaüs tün
reali
teleri
nkazanılmasıveözbi lgi
leri
nar tması,binnet
icev azi
f e
hazırl
ığını
n görülmesimümkün ol maz mı ydıgibi,insan-l arı
n
aklı
nabâz ıs
uall
ergelebi
li
r.Bununc evabızatengeçmi şbil
-gi
lerde
vardır.Onlar
ıburadatebarüzett
irel
im.
Ruhun t ekâmül üne y ar ay ac ak ol an bi l
gil
erin öz bi lgihâl i
ne
geç mişol mas ı
,yâniv arlı
ğınözmal ıolmas ışarttırdemi ştik.Bu da
genes öylediğimi zgi bi,anc akhâdi seleriçindev ar lı
ğı ny oğ- rul mas ı
vebi rs ürüc ehitv egay ret lers arfedi lmes iilet emi nedi l
ec ekbi r
keyfiyettir.Yâniv ar l
ık,beden v âs ı
tas ı
yla,düny a hâ- disel eri
ni n
müs petv emenf îcephel erikar ş ı
s ı
ndaonl arlaboğu- şaraky apac ağı
tatbikatlardan s onr abâz ınet icelerel deedec ekt i
r kii ş teöz
bil
gilerit emi nedenbunet ic elerdir.Es as eni ns anlar ı
nmüker rer
bedenl enmel eri
;hâdi seler i
n hem t atlı
,hem ac ınamü- tenahi
tezahür l
er iyl
e kar ş ı
laşabi l
mel er ii çindir.Bunun s ebebide öz
bil
gileriar ttı
rmakt ır.Fakatbur adabi rz aruretdahabel i
rmek- tedi r
.
Eğerhâdi seleriniçindey oğr ulmav eboğuş mai mkânv ef ı
rs at l
ar ı
nı
hedeft ut an âmi l
lerol mas ay dıböy lez ahmetv erici, c ehi tv e
gayretlerit ahrik edi cihâdi s elerin or tayaç ıkmal arına l ü-zum
kalmaz dı.Ve eğeri ns anl arhakedi l
memi şv etirelerlet ekâ-mül
yolunday ürütülebilselerdioz amanmuay yenhar eket lerini çinde
haps edil
er eki draks izces ür ükl enebi li
rl
er di.Fakatev velcev ermi ş
olduğumuzbi l
gil
er,ins anl arhakkı ndaböy lebi rtekâmülv etires i
ni n
mümkünol amay acağı nıgös ter mekt edir.Zi rav ar-lıklarıni dr akv e
hürriyetlerinet aall
uket medent am bi rmaki ne
179
 BEDRİRUHSELMAN

gibii şl
eyenbunev iil
erleyi
şleranc ak- evvelc
ei zahet ti
ğimizgi bi-
varlıkl
arın henüz idrakten v e kudr etten mahr um bul unduklar ı
kâinat ı
nilksafhası
ndakikar anlı
k,ebedi yetkadaruz unbiresa- r et
i
ç i
nde geç en mekani kt ekâmülpr ens ibine tâbiol abi
lir.Ve bu
prens ipaltı
ndakitekâmül ündev arlıklaras ağl
adığıenbüy üknetic e;
gene i zah etmi ş olduğumuz gi bi ,hi drojen at omunun he- nüz
i
dr aklenmemi şv eesaret t
enkendi ler inikurtarabilecekkud- r
etler i
kaz anamamı ş,sadecemekani khareket l
ereintibaket mey emec bur
tutulmuşbi rli
yakatdur umundani ler igeç mez.
Var l
ıklar i sti
hkak kes betmedi kler
i hâdi selere s okuldukl arı
takdirdeonl ardan i nsanlıks afhas ınal ây ı
kf aydalar ıtemi n ede-
mez ler.Çünkü bu t akdi
r dei l
letv enet icelerinit ây inv et akdir
edemey ecekleribu hâdi sel
erint ec el
li
y atında onl ar ın kıyas bi l
-
gisi
negi rebilmelerimümkün ol maz ,kıy asbi l
gi s
imev cutol ma-
yınca da özbi lgil
ert eşekküledemezv ei ns anlıktan bekl enen
tekâmült ahakkuk edemez .Ne ol urs
a ol sun,i ll
etv e neti
c el
er i
bili
nmey en hâdi seleri nsanlari çi
n boşv egay esi
zkal ı
r.Anc ak,
hakedi l
mi şac ıv eyat at
lıhâdi selerar as ı
nday oğr ularak onlar ı
n
i
ç i
nden muz afferiy
et lev eyamağl ubiyet l
eç ıkmı şol manı ni lli
yet
prens i
bimuv acehes inde geç ir
ilecek kı y asbi l
gisiy ardımıyl
ai d-
rakinev arı
lmışnet iceler
idirkit ekâmüluns uruol an özbi lgileri
mey danaget iri
r.
Demek kii ns anlar ın;t ekâmüli hti
yaçlar ı
na ay arlanmı ş hâdi -
seleremüs tahakol mal arılâzımdır.Tâkionl arbui stihkakl arı
- nı n
i
dr akis ay esinde,ohâdi seleri
ni çi
ndey oğrul urkennet i
ce- y e
kendi ler i
ni ul aştırac ak ol an kı yas bil
giler i
ni bul abilsinler v e
bunl arın muhas ebel eriniy apmak i mkânı na kav uş sunlar .Ni çi
n
day aky ediğinibi l
mey enbi rç ocukoday aktanl ây ı
kıylai sti
fade
edemez .Day aktani stifadeedemey incededur umununöl çüsü- nü
takdi redi phâlv et avırları
nıı sl
ahet mekc ehdi nigös teremez .Bu
day akt ani s
tifadeedebi l
mes ii
çinonuni draki ni
nuy andı rıl
-mas ıv e
bunun i ç i
n de hangiz ayıft arafl
arı
yla day ağıhaket tiği- ni n
belirti
lmes ilâz ı
mdı r .Bu,onunpus udabekl ey enz ayıft araf-l
arını
tahr i
kedi pmey danaç ıkart maklamümkünol ur.Büt ünbunl ardan
baş ka,i ler i
debi l
dir ec eğimi zmukadder atpl ânınınt atbikatındada
buc ehitv egay r
etmekani z
mas ı
nınrolüvardı r.
Bubi lgi ler,v azifeuns ur l
ar ı
nın önüneni çinç eti
nv es ertbi rt
a-
180
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kı
m neti
cel
erdoğuracakolan nef
saniy
etc üz
üler
ini
n diki
lmekte
ol
duğunuvevazi
fel
ivar
lı
klar
ınbuhâll
erenedensebepolduk-l
arı
nı
i
zahetmi
şolur.
Şu hâlde,vaz
ife-
nefsani
yet mücadel
esimekani
zmas
ına l
ü-
zum vardır
.Ve nefsani
yetbunun i
çininki
şafyol
undakıy
metl
i
biruns
urdur.
*
* *
İnkişafmekani zmas ında v azife uns ur unun kar şı
s ı
na nef sani -
yetindi kilmes iboşv elüz ums uzbi rişdeği ldir.Nef saniyet,bü-
tünüy lev ecüz üleriylec ehi tv egay r etl
erikamç ılamakv ebi r
azev v el
söylediğimi zgi biins anıkı yasbi lgis i
nes ürüklemeki çinv âzedil
mi ş
mükemmelv ees as l
ıbi rv âs ıt
adı r.Tekâmülmeka- niz mas ıhayat l
ar
boy unc aar tanhı z
ını ,bunef sani y etuns urları
-nı n,z âhirenmenf î
görünenkudr etlerindenal acakt ır.Kı r
ılacakodununmukav emet i
olmaz sabal takul lanmay al üz um kal maz .Nef sani y
etbuodunun
mukav emet igi bidir .Balt adanef s aniyetiy enmeki çi
ny apıl
ac ak
müc adel elereai tc ehitv egay retler isem- bolizeeder .Şuhâl de,
nefs aniyet ol maz s a müc adel eler e,c ehitv e gay r etl
erel üz um
kalmaz .Böy le ol may ı
nc a da l i
y akat siz,kendikendi ne gelec ek
tekâmül lerbekl eni rkibi razev veli z ahet tiğimizgi bi,böy lebirş ey
mümkünol maz .Bi naenal ey hnef s aniyetol - mal ıkiüs tuns urlar a
geçebi lmeni nc ehitv egay r etlerit ahakkuks ahas ı
nıbul abil
si
n.Bu
cehitv egay retl
ergel ec ekmer hal elerinbi l
gileriniv eonl ar
ınöz
varlı
ğamal edilmel erinisağl ayant emel l
i vetir
eler dir.
*
* *
Şi
mdibunefsaniy
etcüzül
erivev azi
fehazır
lı
ğımücadel
esii
çi
nde
çı
rpı
nan,çabal
ayaninsanı
nbi rfertol ar
akiçindey
aşadı
ğıâleme
ni
sbetl
eol
andur umunaaitbi
lgil
erivereceği
z.
İns
an;birruhunkâi
natt
akitekâmül
ününv âs
ıtasıvei
fade- s
i
olan var
lığa tahsi
s edi
lmiş madde c üzül
erinden müteşekki
l
kombinezonlarbüt
ünüdür.Demekkibeden;birvarl
ığı
ndün-

yadakihizmeti
net ahsi
sedilmi
ş,kendii
nkiş
afz ar
uret
ler
inegör e
kull
anabi
leceğimaddîbi rvâsı
tadı
r.Var
lı
k;hâkimiy
etial
tındav e
hizmeti
ndebul unan bedeni
n kabamaddîdur umundan isti
fade

181
 BEDRİRUHSELMAN

ederekonunv âsı
tas
ıyladüny amaddel erinetesi
reder.Buolayl
ar
bedenintâbiolduğus atı
hz amanır eali
tesinegörecerey
aneder .
Buna mukabi l
,maddel erden gelen tesi
rlerkürevîzaman idr
a-
kiy
lekıymetlener
ekv arlı
ğınidrakikanal ı
ylaruhaaksederl
er.Bu
suretl
eruhuntekâmülihtiyaç
larıkar
şıl
anmı şolur
.
Varlığınimtihanlar
ı,tecrübeler
i,müş ahedeler ivelhâsı
lplânı-
nıni cabatı
ndan olan bütün ihtiy
aç l
arıiçin kullandığıbedenine,
yardımc ıol
arakdışarı
danv ebitt
abîgeneanc akov arl
ıkkanalıy
-l a
milyonlarcatesi
rgel i
r.Butesir
lerç oky üksekler
dengel ebil
e-ceği
gibi,muht el
ifşiddetv ekuvvetler
denet ic
elert evli
tet meküz ere
çeşitl
it ekâmüls ev i
yesi
ndekipl ânlardan v e kademel er
den de
gelebili
r.
Varlı
ğın düny adakibeden hay atı
na aitç izi
lmişolan mukad-
deratplânı nınicaplarınıy eri
neget i
rmeki çi
n bedenei nen bü-
tünbut esi
r l
erüs tplânlarındaimakont rolvenez aret
ialtı
ndadır
.
Binaenaleyh bu t esirl
erin en küçüğünden en büy üğüne kadar
hiçbi
ris
iboş ,mânâs ızv elüzumsuz deği l
dir
.Bunl arı
n herbi r
i
evvelc
ebahs etti
ğimizv icdanmekanizmas ıyl
aalâkal
ıdurumlar arz
eder ve or ganiz
mada ay ar
lanı
r.Bu ay ar
lanış
,v arl
ığın dünya
plânı
nıni c
apl ar
ıvezar uretler
iahengii
çindev ukubulur.
*
* *
Beden bi ror gani zmadır.Binaenal
eyh onut eşki
leden hüc ey-
reler,or ganl ar
,s i
steml ervardır
.Büt ünbuc üzülerbirbir i
netâbi
olarak v es ist
emleş erek beden organiz
mas ı
nın bütününü mey -
danaget iri
rlerkibunundaor ganiz
atörüobedenehâki m olan
bey i
ndir .Fakatbubey i
ndeas ılvar
lı
ğabağl ı
dır
.Binaenal eyhbeden
organiz mas ını teş kil eden daha küç ük or ganizmal arı
n da
i
ns anınki nden dahaç okbas i
tol maküz erebi rerv arl
ıkları
,yâni
organiz atörlerivardırkionl ardakendiç apları
ndani s
bet endaha
bas i
tr uhl ar
ınt ekâmül ler
inehi z
meteder ler.Demekkii nsanbe-
denininbüt ündur uml arı
ndanbubedenehâki m olanv arlı
kme-
suldür.

Varl
ıkl
arbedenl
erikul
lanabil
diklerikadarkull
andı
ktanson- ra,
yânionlar
daneldeedebi l
eceklerifaydalar
ıeldeetti
ktensonrao
bedenlerüzeri
ndekitasarruf
ları
ndan v azgeçerekonlar
ıs ev
kve

182
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
dar
eedenbey
inl
eol
ani
rti
bat
lar
ınıkes
erl
erkibunaöl
üm der
iz.
*
* *
Bi
rv arl
ıküstv arl
ıkl
arı
ny ardı
mı y
labirbedenkurar
,obeden-
deni s
tif
adeet ti
ğimüddet ç
eonukul lanı
r,bununiçi
ndebey i
n
vâsı
tası
yla o bedenin bütün cüzül
eri
ne hâki
m olurve böy
lec
e
maddîihti
yaçl
arınıobedenkanal ı
ndantemineder.
Bubakı mdan,henüzbi rins anbedeni niidareedebi lecekdu-
rumdabul unanbi rv arl
ığınbubedenikul lanmas ı
y l
ames elâ,madde
vev arlıkt oplulukları
ndan mey danagel mişbüy ükbi r güneş
manz umes i
nii dareedenbi rv arl
ığınbumanz umey isevk ve
i
dareet mes iarasındaes asiti
bar ı
ylafar
ky oktur.Bunlarınaras ı
nda
sadecet ekâmül ,ş ümulgeni şl
iğiv e mudi l
li
kf arkl
arıv ardır
.
Binaenaley h biri nsan varl
ığının birbedeneol an tesi
rlerihangi
mânâl arıt aşıyorsav azi
felibirv ar
lığı
ndabi rgüneşman- zumes ine
olan t esirleriay nımânâl arıdaha ş ümull
üv e mudi lol arak
taşı
makt adı r.
*
* *
Bi rinsan doğduğuz aman v arlığını
n muay y en biri nki
ş afs e-
viyesinegel mişdur umumev c
ut tur.Kez aonunbumuay y eni n-
kişafdur umunagör e,düny aday apmas ılâz ı
m gel enmuay yeni şler
i
olacakt ı
r.İ şt
e bu i şl
er i
ny apıl
mas ıonun o dev r
edekidüny a
hay atı
naai tvazifesidi
r.O i nsanındüny aday aşamas ı
,kendi sine
sahipol anv arl
ığı
n,düny ayai nmez denev v eldiğerv azifelil
er- l e
birl
iktehaz ırl
amışol duğudüny at at bi
katıplânınıger ç
ekl eş-tirmesi
i
ç i
ndi r.Binaenaley hov ar
lıkdüny ayagel mez den ev vely apmas ı
l
âz ı
m gel eni şl
erit asarl
amı ş ,göz üneal mı şv eonl arıy a-pac ağına
sözv er mişti
r.Mademkiobunas özv ermi şti
r,düny ayai nişidebu
verdiğis özünt atbikiiçindir,ohâl dedüny ayai ndik- t ens onra
onunv erdiğisözüt utmas ıv ebor cunuödemes i
,y âni

t
asarl
anmışplânıtatbi
ketmes işartolur
.Zi r
av az
ifepl
ânınınten-
s
ibiil
ekararlaşt
ırı
lmışiş
ler
iny apılmasız arur
îdi
r.Böylecekarar
v
eril
en i
şl
erv i
cdan mekanizmas ımuv azenesini
n ahengiiçi
nde
t
atbi
kedil
ir.

183
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
Muay yeniht
iyaç
larl
abedens ahi
biolmuşbi rvar
lık,kendiin-
kiş
afdur umunauy gunbirvic
danmuv azenesisevi
yes i
ndedün-
yaday aşamayabaşlarvepl
ânınagöreç eşit
limâşerîdurumlarda
yeralır.Bu gel
işl
erinveyerl
eşişl
eri
n hiçbi
ris
ikeyfîv er as
gele
değil
dir.
Bi rf er tpl ânını
ny apılışıdabas i
tbi rişdeği l
dir.Ev v elces öy le-
diğimi zgi bi,onun y aşay acağımâş erîpl ânlar l
as ay ı
s ızmünas e-
bet l
er iv ardı r.Bunl arhephes abakat ılı
r.Mes elâov ar l
ık,hangi
mi l
letten,hangidi nden,hangiör fv eâdet l
er es ahi pc emaat ten,
hangit emay üller
e,l iyakat lere,i s
t ekl ere,kudr etler emâl ik,han-
gii nkiş afkademel erineul aş mışai ledenv ef ertl
er dengel eceks e
vehangimüş t
ereki htiy açlaragör eonl ar l
amâş er îpl ânl arkur a-
caks abüt ün bunl arev velden v ebi ttabîhep v az if
el iv ar lı
kların
yardıml ar ıyl
av e kendi s i
nini nkişafz ar uretler i
ne gör ei nc eden
i
nc ey e hes apl anmı ş,t ertiplenmi ş,müş tereken kar arlaş tı
rıl
mı ş
vepl ânl aştırıl
mı ş
tır.İ ş
t edüny adat atbikedi lmes iger eken pl ân
budur .Var l
ıkbupl ânlaay ar l
anmı şol andüny adakimuhi ti
nei n-
mey ehaz ı
rlanır.Buay arlanmas ı
ras ı
ndaov arlı
ğı nanas ı,babas ı
olan bedenl er i
nv ar l
ıklarıylai sti
şar elery apıl
ır,onl arın dakar ar-
l
ar ıalınır .Veeğerbukar arlaragör eana,babaol ac akbedenl erin
deger ekf er dî,gereki çtimaîv ehat t âi kt i
sadîdur uml ar ı
ndabâz ı
ı
slahatv et adi l
âty apı l
mas ıger ekiy or sabui şlerdet anz im edi lir
.
Yâniar alarınaal acaklarımi safir
lerinegör eonl arındur uml arını da
vaz i
feliv arlı
kl aryolunakoy arlar.Velhâs ılherş eyay arlanı r.
Bi
rv arl
ığı
n düny ayai ni
şinde müt eadditv az i
feli
ler ç alı
şır
.
Dünyadadaov arl
ıkl
aalâkal
ıbedenlerekseri
yaot omat ikol a- r ak
buhazır
lı
klar
akatı
lır
lar
.Ana,baba,taall
ukat,ebe,dokt or ,hastane,
bakı
mhane,y et
imhane,mekt ep,cemiyet,devletv elhâsıluzakt an
yakı
ndanbirsürübeden;dünyayainecekv ar
lı
ğıny akı
n

veuz akhay atıiçinbilmedenç eşit

lişekil
dev azi
fel
enirler
.Onl ar
dabuv az i
feleri
niç oğuz amanot omatikolarakyaparlar.İşt
ebu
ot
omat ikv azif
eleri
ni f
asıi ç
insarfedi l
ecekgeneot omat i
kc ehit
ve gayret l
edirkiev vel
c es öyl
ediğimizkur umlarvet oplul
uklar
i
çinde,y ânimâş erîbirpl ân i
çindei nsanl
arbüy ükv azifeplânı-
nı
ns ezgilerinikazanmay açalı
şı
rlar.
184
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
Bu kadari nce hes aplar l
a haz ı
r l
anmı şbi rpl ân etr afında bi r
sürüv azi
fel
ininf aali
yeti
,emeğigeç erekmey danaget iril
mi şbir
bedeni ns ahibiol an varl
ığın,mens up bul unduğu mâş er îpl ânın
fertlerinekar şıelbettebor çl
ar ıol acakt ı
r.Vebubor ç l
ar ıo,daha
düny aya gelmez den ev velt ekef fület miştir
.Buna r ağmen bi r
gün kal karda bu haz ı
rlayıcılarv ey ardımc ı
larmuv ac ehes inde
vermi şolduğus öz üunut ur,kar arlarındandöner ,borç larınır ed-
deder ,plânınıtatbiket mekt et embel li
kgös t
er i
rv ehat tâüs teli
k
i
nt ihardaet mey ekal kı
şırsav az i
fes ezgisi
nenekadaray kır
ıv e
uzakbi rharekettebul unmuşol ur.Vaz ifes ezgisi
nebukadaray -
kırıbul unanbi rhar eketohay atınenal tnef s
ani yetsev iyes idi
rv e
onunmes ul
iyetinekadarot omat ikol ursaol sunağı rdır .Buağı r
mes uli
y et
inot omat izmasıdaç okş i
ddet liıstı
raplarv eaz apl ıre-
aks i
y onlarl
at ezahüreder .Böy l
ebi rins anıanc akbuağı rot oma-
tiz
manı nzahmet liolankıy asbi lgil
er i
,y arıidrakliduruml arda i leri
doğr ui tebil
ir.
Bedenbi rvar
lığahizmetederv ekabadünyamaddel
erinde o
varl
ığı
ns embolüol ur.Tı
pkır
uhuns embolüdedahader
inmânâda
varl
ıkolduğugibi.Şuhâldedüny ada,bedendenr
uhakadaruzanan
bu birbir
inden f ar
klıbeden-varlı
k-ruh münas
ebetiinsanl
arda,
bedeniniçinderuhv armı
şzehabınıuyandır
ır.
*
* *
İ
nsanolarakdünyayagel mişbi rvarl
ığınferdîtekâmülünüt a-
ki
pedebilmeki çi
nişiçokger i
lerdenalar akkâi
nattahiç
bi rtekâ-
mülv einki
ş af
ın mevcutol madığıbirkademey ikabuledel im.
Buradai
nkiş
af ı
nhangiâmil
lerl
es eyret
tiğininsez
gis
iniver
ebi l
-

mekiçins emboli
kbi rpr
ojekt
örş emasıkul
lanac
ağız.Şunutekrar
et
meki steri
zkibur adakull
anacağımı
zş emaanc ak,buhakikat-
l
erhakkındasezgiverebi
lmekiçi
ndir
.
Evvel
ce,mahi yet
ihakkında hiçbi
rş ey söyleyemeyeceğimi
zi
bil
dirmi
ş olduğumuz ;hem ruhlar
a,hem de kâi natl
ara hâki
m
yüksek prens
ipt
en bahsetmişt
ik.Bu yüksek prensip,biz
im bi-
l
emey eceğimi
zs onsuz,bütün mânâv emahi yetmef humları
nın

185
 BEDRİRUHSELMAN

dışı
ndakal anbirpr ens
iptir.Bupr ensi
binnamüt enahikâinatla-
rav er uhlaramüt evecci
h kudr etl
eriar
as ı
ndabi zim kâi
nat ı
mı za
yönelmişol anı
nıns ezgi
sinianc akbupr oj
ektörs embolüyl
ev er e-
ceğiz.Fakatbupr ojekt
ör ,kâinatl
araver uhl
ar ahâkim olanas l
î
prensibin kendis
iol mayac aktı
r.Onun anc ak kâinatı
mızl
a,y âni
maddekâi natı
yl
ar uhlar
ınmünas ebeti
nemüt eal
li
kol anbirkud-
reti
dir.Bu,ancakbukadar laifadeedil
ebi
lir
.
Düny amı zı
nbi l
ebas ithar eket ler i
nii z ahedebi lmey emukt e- di r
olmay an,kudr etkel imes iyles embol iz eet ti
ği mi z,as l
îpr en- si
bin
kâinat ımı z
aai tdur umuv ey av eçhes iel bet teböy lebi rkel i
-meni n
alelâdemânâs ınas ığmaz .Çünküy al nızbukel i
medeği l,büt ün
kâinat ımı z
dabudur umui fadey ey et ec ekhi çbi rhar eket,kel ime,
mânâv eyai majy okt ur .Anc ak,ç ar es izkal dığımızi çin,bi l
inen
mânâl arındant ecritedi ps ırfbi rs embolol ar ak,as lîpr en- si
bin
kâinat ımı z
av eor adat atbikat l
ar ınıgör ec ekr uhlaramüt e-vec ci
h
cephes i
ni ( bu i fadel er dahi as ı
llar ı
nı i fade et mekt en âc iz
sembol lerdir)kudr etkel imes i
ylei fade edi yor uz.Şu hâl de bu
sembol le,genes embol ikol arakbey anedec eği mi zifadey egör e,
kudr et;as lîpr ens ibin,r uhl arın kâi nat ımı za müt ealli
kt ekâmül
i
ht i
y aç l
arınac evapv er enbüt ünmaddei mkânl arı
nın,bui ht i
yaç -
l
ar l
a uy uşt urulmas ına müt ev ecc ihi c apl arının büt ünüdür .Bunu
birazdahaaç ı
klayalım:As lîpr ens ibi nbukudr etindehem r uhla-r ı
n
namüt enahi kâi nat lar a ai ti ht i
y aç larından anc ak kâi natımıza
müt eall
ik- tekâmülmef humuy l
as embol izeet t i
ğimiz-dur uml arı
mündemi çtir
,hem debui ht iyaç larat ekabüleden,kâi nat ı
mı zı
n
büt ün madde i mkânl ar ımündemi ç tir.İ ş ter uhlarıni htiyaçları-
nıv ekâi natmaddes ininbüt üni mkânl arınıt az ammunedenas l
î
prens i
binbukudr et ininr uhîi ht iyaç lar lamaddei mkânl arınıbi r-
l
eş tirerekbi rv ahdethâl ineget irmekgay esinint ahakkuku,bi z i
m
tekâmülkel i
mes iyl
ei f adel endi rdi ğimi zmânânı nens onv ey ük-
sekdel âlet i
nianl atır.Bus ez gir uhl ar ı
nnamüt enahikâi nat lardan
birt ekiol anmaddekâi nat ımı zaai ti ht iyacıhakkı ndadır.Bur ada
diğerkâi nat l
arhakkı ndas öy lenmi şbi rs özy okt ur .
*
* *
Kâinatt
akitekâmülün yürüy
üşünü kuvvetlibi
rs embolol arak
verdiği
mizprojektörmefhumuy latakip etmeye başl
ıy
or uz
.Bu
projektör
ün ı
şıkl
arı
,aslîprensi
bin bahsett
iğimi
zkudretiniv eya
186
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
c apları
nıtems ilet mekt edir.Buı şığınkay nağıas l
îpr ens i
binken-
disidedeği ldir.Onunanc akkâi natamüt eveccihol ankudr etidir.
Buhus ustabukadars ezgiyley eti
nmekv edahai lerisinegi tmey e
kalkışmamak l âz ım gel ir
.Aks ihâl de i nsanlar,iç i
nden ç ıkama-
yacaklarıbüy ükv enet icesizteşevvüş leredüş mekt enbaş kabi rş ey
kazanamaz l
ar .İş tey ukarıdas ezgisiniv erdiğimizkay nakt anç ıkan
buı şıkbirkonihâl i
nde,oandaât ıl,amor fvepas i
fol a- rak
bekleyenkâi natc evher i
ne,as lîmaddey ei ner.Işı
ğınt epes i o
kudr et
te,tabanıdaas lîmaddededi r.Unut ulmas ınkibuı şı
kt ahem
ruhları
ni ht i
y açları,hem debui htiyaç larkar şısı
ndamad-dede
tecelliedec ek ol an i mkânl arı
n kâf fes imündemi çtir.Ve bu
i
ht i
yaç l
arl
ai mkânl aranc akbuı şı
ki çindebi rl
eşec ekv et ekâmül
gerçekleşec ektir.İ şteı şı
ğın bu ger ç ekleş t
iri
cikudr etlerinei cap
diyoruz.Demekkiherkâi natagör e,ay rıbirc ephes iv edur umu
bulunani cabı nkâi natımı z
aai tolanc ephes i,ruhları
ni ht i
y açları-nın,
maddei mkânl arıylat evhidininet icelendi rmey emât ufol an as lî
prens i
beai tkudr etinkendi si
di r
.
Bupr oj
ektörış
ığı
nınkâi
natı
mı z
ai lkindi
ğiy eras
lîmaddenin
amorfhâlidi
r.Bu tâbi
rl
eridünyadakimekân mef humuna göre
düşünmedens ezmeyeçalı
şmaki capeder.Yoks aortadanebir
mahal,nedemes afeyokt
ur.Bui majlarancakbüyükhakikat
in
i
nsanlarahit
apedenc ephesihakkındav esezgiver
ebilmekiç
in
zi
kredil
mektedi
r.
I
şıkkonisi
ninamor fmaddeyei
lkdüştüğüs ahader halay
dın-
l
anır
.Iş ı
k konis
ini
n asl
îmaddede bul
unan tabanındakibu ay-
dı
nlı
k,tatbi
katabaşl
ayac
akil
kruhl
arı
niht
iyaç
ları
nın,otemas

sahasındakimaddei mkânları
ylakar ş
ıl
aş mışolduğunuifade eder .
Buradat abanhenüzpekazay dınlı
kvet epedenç okuzaktabulunur.
İşt
eonuni çinbus ahayakar anlı
kbi rs afhadiyoruz
.Bus ahada
cereyan eden hâlş udur.Iş
ığın maddei l
et emaseden ni - haî
kıs
mı nda, y âni konini
n tabanı nda mündemi ç olan, ruhlar
ın
i
htiyaçlarıkarşı
sı
ndaât ı
lmaddehar eketegeç mi
şv ebuhar eketl
e
der uhlar
ınmekani ktekâmülpr ensi
biişl
emey ebaş l
amıştı
r.
Buhâlt ahakkuketti
ktens onra,yâniamorfmaddedei l
ki m-
kânlar tez
ahür ett
ikt
en s onra,projekt
ör ış
ığını
n aydı
nlat
tığı
saha,yâniı
şıkkoni
si
nintabanıdahaziyadeay
dınlanmayabaş-lar.

187
 BEDRİRUHSELMAN

Aynızamandat abanyavaşy av
aştepey
edoğruyüksel
irv
ekoni nin
tepesi
yletabanıarası
ndakimes afekı
sal
mayabaşlar
.Fa-katbu
mes af
eyi kilometrel
erl
e öl çül
ecek bir uzunl
uk mânâs ına
almamalıdı
rvebunları
nbirersembolol
duğunuunut
mamal ı
dır
.
Maddel
erinimkân tezahür l
eriarttı
kça koninint abanıdaha
zi
yadeaydınl
anı
rv etepeyey aklaşmaktadevam eder .Bu,şude-
mekti
rkimaddeninimkânlar ıgitt
ikç
edahaç okt ezahüretmekte
vebut ez
ahüresebepolanr uhları
ndahageni şç apt akii
hti
yaç
lar
ı
kar
şıl
anmakta,i
nki
şaf
larartmakt avesahal
aray dı
nl anmaktadı
r.
Böylece,kâi
nattakitekâmül
ün il
kmekanikprensi
bi,y
âniev
-
v
elc euzunvekaranlı
kbirsahaol
arakif
adeet
tiği
mizhi
droj
en al
tı
s
af hasıt
ekemmüleder .
*
* *
Işık koni si
nint abanıhi drojen s afhası
nın baş l
angıçs ahasına
kadary üks el
ir
.Bur adani ti
bar en- evvelc
ei zahet mişol duğumuz
gibi-r uhlarartıkmaddel erebağl anı r
.Bus afhadamonot on,me-
kani k,fakatgeç ecekpekuz unz amani çi
nde,ç oky avaşt empoy l
a
mudi l
leşen maddeni n har eket l
erine;r uhları
n pas i
fv e mekani k
olaraki l
ki nti
bakt atbi
katlarıbaş lar.İştebubakı mdanbus afhaya
tekâmül ünpas ifint i
baklars af has ıdader i
z.Ruhlarbus afhada,
esar etiç i
ndebi rpas i
fl
ikles ürükl enereks adec emaddeni nhar e-
ket l
erine,ebedi yetkadars ürenbi rz amanz arf
ındaal ı
ştırıl
acak-
l
ar dır.Işık konisinint abanıbur ada bi r
azdaha ay dınl
anmı şv e
zirveyebi razdahay akl
aşmı ştı
r.

*
* *
Işı
k konisinint abanıay dınlanmakt a dev am eder ek hidrojen
atomununv arlı
ks afhas ı
nakadary üks elir.Bur adani t
ibarenr uh-
l
arıni l
kbas itaktifdav ranı
şl
ar ıyl
amaddel erdekiinkişafpr ensibi
başlar.Buradahem r uhlarınipt i
daîbi rf aaliyeti
,hem debuf aali-
yetiçoks ı
kıkont rolaltındat utanv edes tekleyenbi rotomat iz
ma
prensibimev c
uttur.Bundan s onray üks elmesindedev am eden
ı
şık konisi
,i drakini lk pırı
lt
ılarıol an s ezgiler
ev arl
ıkl
arıhaz ır-
l
ay ı
cı,nebatbedenl erinin kur ul
mas ıs afhas ına yükseli
r.Nebat -
l
ardai lkiptidaîsezgi l
erei ntikalegz er sizleribaşlar.Bus afhada

188
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

hürri
yeti
n hududu - gene pek darolmaklaber aber-bi rmi ktar
dahageni şleti
lmişv es ezgiotomatiz
mas ıbaş gös t
er mişt
ir.Ko-
nini
nt abanıy üks el
dikçebus ezgiotomat iz
mal arış ümull
ener ek
hayvanl
ardakis ezgil
ereinkıl
âp edecektir
.Hay vanl
ar da inkiş
af,
nebatl
ardakinenaz ar
an,birazdahahı zl
ıdı
r.Koni nint abanıhay -
vanl
ıks afhasından i ns
anlı
ks afhas
ına doğr uy ükseldi
kçe hay -
vanl
arda,i nsanlardakibâz ıi
drakîhus usi
yetler
ini lk hazırl
ıkl
arı
dabelir
mey ebaş l
arveinsanmelekel
erinebenz erbâzıdur umlarv e
hâll
ergörülür.
*
* *
Işı
k koni sinint abanıay dı
nl anmas ı
na dev am eder ek v ey ük-
seler eki dr aklerinbaş l
adığı,hidr ojenini nsanl ı
kkademes i
neka-dar
gel i
r.Bur adani tibarenv azifepl ânınahaz ır
lığıny arıidrak- li
,
subj ekt ifbi rt ekâmüls afhas ıbaş larkibur adakis aha ol dukç a
ay dınlanmı şdur umdadı r.I şı
kkoni sinint abanıböy l
ec et epes i
ne
doğr uy akl aştıkç ai drakl
eray dınlanır,v azife plânından i tibaren
baş lay acakol ans afhayadoğr uhaz ı
rl
ıklari l
er l
erv eni hay etko-
nini nt abanıi nsanüs t
üv ehi dr ojenâl emiöt esiolanv azi
f epl ânı
saf has ınakadary ükseli
r.Işıkkoni sinint abanıbus afhay aul aşın-
caar tıks ahai yiceay dınlanmı şbul unur .Bur adani tibar enic aplar
aç ı
kol ar akt ezahüreder ler.Budur um,i dr akleri
ni caplaras ürat-
l
ei nt ibakl arınıs ağl ar
.Bur adani ti
bar enr uhlarındav ranışları
y- l a
i
c apl arbi rleşmey ebaş l
ayacakl ardır.Var lı
klarbur ayakadar ,

ı
ş ı
k koni sinint abanınıç eşi
tlimekani zmal arl
a âdet aiti
ler ek ve
sürüklener ek yukar ıdoğr ut akip edebil
iyorlar
dı.Bundan s onra
i
dr akl
er i
ni capl
arlav ukuagel ecekbi rl
eşmel iy
akat l
erisay es i
nde
varlı
klarkendii drakleri
y l
eı ş ı
k konisi
nin hüz mel eri
ne tırmana-
rak,di dinerekf aalbi rş eki
ldet epey edoğr uç ıkmay abaş larl
ar.
Budai drakleri
ni caplarai ntibaket ti
ği,yânionl arlavahdethâl i
-
negi rebildiğinisbet tes üratl
iol ur.Onuni ç i
nbur adakiyür üyüşe
tekâmül ünakt i
fi nti
bakl arsaf hasıdader iz.Bus afhadat ekâmül
geç mişs afhaya naz aran obj ektifkarakterdedir.Bu mef humun
sezgisi,bi r
azi l
eridez amanbahs iiz
ahedi lir
kendahai yial ınmış
olacaktır.
*
* *
189
 BEDRİRUHSELMAN

Vazifeplânından iti
baren,ışı
kkoni sinintabanı ndan tepes i
ne
doğr ugitt
ikçear tan birkudretimkânıbol l
uğui l
et ı
r manmay a
başlayan varl
ıkl
arınt epeye kadarkat edeceklerimes af e henüz
çokuz undur.Zir
aas l
îmaddey einenışı
kkoni sininil
ks afhası
n- daki
tabanını
nt epeye olan mes afesi
ne ni sbetl
ev azife plânından
i
tibaren olan mes afesibirhay l
ikı s
almı ş bulunmakl a beraber
gene,v azi
fes afhası
nıni l
kkademel er
indebul unant abanıylat e-
pesiarası
ndaebedi yetkadaruzundenec ekbirmes afevardır.
Fakatv azif
epl ânındai yic
eay dınlanmışolanı şıkkoni sini
nt a-
banıaydınlı
ğınıbundans onrapekbüy ükbirsüratl
ear ttı
racak v e
tepeyey ükselmehı zıev vel
kilerl
ekı yasedilemeyec ekder e- c ede
fazl
alaş
ac aktı
r.Bus af hahakikîbi rtekâmüls afhas ı
dır
.De- di
ğimiz
gibibu s afhadan itibaren ar t
an ışıkkoni si
nin ay dı
nlıks ahaları
tepeye doğr uy üks eldi
kç e kâinata aitol an icaplarlar uh-l
ar ı
n
davranı
şlarını
nv ei drakleri
nini ntibaklar
ınahızv erecekti
r. Ve
tepeyeyaklaştıkç
av ahdets ahas ıoni sbet
tegeni ş
ley ec
ekt i
r.
Ruhl ar
ınidrakler
iyleicapları
n birl
eşme s ahalarıböy l
ece ge-
nişleyegeniş
leyei l
erler
kenı şı
kkoni si
nintabanıni hayetöy lebir
nokt ayageli
rkior adai caplar
ınbüt ünüi l
e,r uhları
nbukâi nata
taallukedenbüt ündav r
anışl
arıv ei
drakler
it am bi rvahdethâli-
negel mişbulunurv eböy l
ecet epey
egel mişol ankoni ni
nt abanı
ot eknurlunoktadas eyahati
niikmaletmişolur .Bütündavranış-

l
ar ı
n,idrakler
in,imkânl ar
ın,tesi
rl
eri
n,hul âsai capları
n bir
leşt
iği
but eknur lunokt aüni tedediği
mizi dr
akv ahdetidir.Bu,bütün
kâinatt
ır.Onunbi rt ekmany eti
kalanıv ardırkibudakâi natı
n
tekmany etikalanıdı
r.Bunokt adaay r
ıl
ıkgay rı
lı
ky oktur.Her ş ey
oradabi rl
eşmiştir
.Bur adabirtekidrak,birt ekdav r
anış
,birtek
i
c ap,hul
âs abirtekkâi natbahismevzuudur .İştebunokt akâinatta
tekâmülünt ahakkukunui f
adeeder.
*
* *
Buradabüy ükbi ryanı
lmai ht
imali
niönlemeki çi
nş unoktayı
beli
rtmekger eki
r:Işı
kkonisi
nintepesievvel
ces öyl
ediği
mi zgibi
,
asl
îpr ensi
binkendisideğil
dir
.Onunbüt ünkâi nat
laradeğil,sa-
dece kâinatı
mıza mahsus birkudreti
dir
.Kez a,ruhları
n davra-
nı
şlarıda ruhları
n kendi
lerideğil
dir
.Onl ar
ın bütün kâinatl
ara

190
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

değil,anc akmaddekâi natınat aallukeden i hti

y aç
lar
ını
nt ecel-
l
isidir
.Bi naenaleyh bur adaüni t
ey i;aslîprensibin,maddeni nv e
ruhları
nbi rl
eşmişol duğubi rdur um ol arakdüş ünmekhat aların
enbüy üğüol ur.Bunundas ebebi niev vel
cei z
ahet mişti
k.Bur a-
dakibüt ün dur uml ar,anc akmaddekâi natımef humuet raf ı
nda
toplananr uhîdavranışl
arv ei caplarlaaç ı
lı
rv ekapanır.Fakaton-
l
arınöt esindekilây
et enahiol aylardev am edi
pgi der.
*
* *
Buradaaç ı
kçaanl atı
lmı
şoluyorkiış
ıkkoni s
i,kâinatınkendi-s
idir.
Vekâinatanc akbuı şı
kkonisiil
e,asl
îic apl
arlav arolmak- t
adır.O
konini
n hüz meleri
nden mahr um kalan kâi natın birt eknokt ası
derhalkararmay a,amor fhâledüş mey e,y âniins anl
arınanladığı
mânâday okol may amahkûm bi rdurumadüş er.İ şte kâinatın
hiç
birz err
esiy okturkiünitedens üzülerekgel enas lîte-
sirl
erin
şümulv ei hatasıdı ş
ındakalsın.Kâinat t
aherkı pır
danış,anc ak
ünitetensibiv e kontrol
ü altı
ndamümkün ol abili
rhaki -
katinin
sezgis
ine, bu bi lgil
eri al
anlar daha kuv vetl
e s ahi
p ol muş
bulunacakl
ardır.
*
* *

Aslîkudretışı
ğıkoni
sinetâbiolarakkâinatı
nnasıli
nki
şafet-
ti
ğiniumumîv esemboli
khat l
arıi
çindeanl at
tıkt
ansonr
ainsan-
l
ığın başl
angıc
ından i
ti
baren bi
rfer di
nt ekâmülünüdahageniş
kadrosuiçi
ndeizahetmekgerekmektedir.
İnsanlık,geç i
ril
mişazç ok pas i
fi nkişafs af hal
ar ı
y l
a,gel ecek
aktifv ehaki kîtekâmülpl ânlarıarasınday arıi drakliv es ubj ekti
f
hazırl
ıklarıteminedenar asatbi rplândı r
.Veonunbuhaz ırlayıc
ı
durumu bakı mından ehemmi y
etiç okbüy ükt ür.İns anlı
ğımüt e-
akipv azifesafhası
nageç i
lec ekti
r.İ
ns anlı
ktaidr aklerhenüzv a-z i
fe
bil
gisiyleay dınl
anmışbul unmadı ğındanv azi
fepl ânınaai t akt i
f
i
nt i
baklari ns an hayat
ında baş l
amaz .Zi rai ns anl
ıks afhas ın-da
ruhlarınhi ç
birdav r
anış
ıhenüz ,hiçbiricaplat am bi rv ahdett eşki
l
edebilec ekkudreteermişdeği l
dir
.İnsanlarüs tpl ândaol -duğugi bi
ı
ş ı
k koni si
ne henüz kendikudr etleriyl
et ırmanı pç ı
ka- bilecek
duruma gel memi şl
erdi
r.Bununl a ber aberi ns anlı
k,ar t
ıki drakl
i

191
 BEDRİRUHSELMAN

yükseli
şl
eri
nbaş l
adığıvazi
fes af
hası
nıneş i
ğineulaş
mış v eo
safhanın doğrudan doğr uya hazırl
ıkl
arı
na baş l
amış
tır
. Bi-
naenaleyhinsanl
ığı
ni nki
şafı
naai tl
üzumlupr obl
emlerüzeri
nde
durmanınburadas ı
ras
ıgelmişt
ir.
*
* *
İl
eride zaman v e mekân bahs iüz erinde dur urken iz
ah ede-
ceğimizgi bi,insanlık hay atıs ayısızbedenl enmel eri
ne rağmen,
başındans onunakadarbi rt ekhay atgi bimüt alaaolunmalıdı
r .Bu
müddetz ar fı
ndains anınbi rs ürüf erdîi nki şafkademes iolacakt ır
.
Herkademeni n hududu muay yen r eal i
t eler
let ahditedi l
mi ştir
.
Demekkiheri nsanınhay atındakendi sine,kendika-demel erine
mahs usay rıreal
itel
er imev c uttur.Muht el ifrealit
ekademel er i
nde
bulunan insanlar
ınr eali
tef arkları
;inki ş afkade- meleribirbirine
yakın insanlarda küç üktür . Kademel erin ar ası
n-daki mes afe
uzadıkçabuf arkl
ardaoni s bett ebüy ür.
*
* *

İl
ki nsanıel eal ı
nca,ondadi ğert ekâmülkademel erinenaz a-
ran bârizolan ş ey;idraknoks anl
ığından müt ev elli
tbi rot oma-
tiz
manı nhâki m durumdagör ünmes i
dir.O,çoğuz amany aptığıi
ş i
n
ancak y arıidrakine varmışv eya hi çidrakine v aramamı ş du-
rumdandahai lerikudretgösteremez .Buhâli ns anlığınoldukç a
i
lerikademel eri
nekadarbi rç
okahv âlde,böy l
edev am edebi l
ir. Ve
bütüni nsanl
ıkboy uncadat am idr
akgenet eess üset mişol -maz .
Zatenbüt ünbuot omati
zmalarıngay esi
nindei ns anları,va-zi
fe
bil
gisi
nev eidrakinehaz ı
rl
amakol duğunus öylemi ştik.
*
* *
İ
ns an bedeninikullanan varlı
klar;düny ada bedenleri
nikul -
l
andıklarımuhi t
leri
ni mkân veş artlar
ından ist
ifade ederek,o
şar
tlarat âbisayıs
ızhâdiseiçindey aşarl
ar.Çünküi nsanlarıva-
zi
fes ezgi
s i
nebuhâdi s
elerhaz
ırlayacaktır
.Vazif
eplânını
nt abiîv e
mûtat ol an disi
pli
ni,bu hâdi seler
ins ertve haş i
nç ehrel
eri
192
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

karşısı
nday apılacaks ay ı
sı
zt at bikat l
aöğr enil
ec ekt i
r.Demekki
faydalıhâdi selerinvukuagel mes iiçin,insanl arındi ğerv ar l
ık-l ara,
yânimâş erîdur umlarai hti
yac ıv ardı r.Fakatbumâş erîdu- r
uml ar
yal
nı zi ns anlar aş âmildeği l
di r.Bunl arıni çi
ne hay vanl ar,hat tâ
nebat l
ardadahi ldi
r.Vebuhâlbi rz arurettir,diğert âbirle,düny ada
büyük bi rv arlık kadros ui çinde,bi rbi
riniy etiştir
mek s uretiyle
derece der ec e hazır
lanmak z ar uretinin bi ri cabıdı r
.Bunun en
objektif mi s al
ibeden hüc ey reler i
dir.İ ns anlar,bu i p- t idaî
varl
ıklarlamukadder l
eribağl ıol arakgeni şbi rmâş erîpl âni çinde
kucakkuc ağay aşamakt adırl
ar .Mes elâbi ri ns anın kalbi nit eş ki
l
edenhüc ey reler,inkişaflar
ınıt emi net meki ç i
nnas ı
loi n- s an
bedeni nemuht açisel
er ,oins anı nbedenidey aş ayabi l
mek i çinbu
hücey relere o kadar muht aç tır. Bi r
is i
nin has tal
ığı di ğer ini
müt ees si
redec eğigibi,heri kisinins ağlığıdamüş tereks el
âmet i
temineder .Demekkibüt ünbuv arlı
klarar asındamev cutol an
mâş erîhay atlarboşv emânâs ızş ey lerdeği l
di r
.
*
* *

Mâşerîplân,kendiimkânlarıi
çindekii
nkişaficaplar
ınıy
eri
- ne
geti
rmek i çi
n,bi rbir
ine dayanarak ve bi rbi
rinden habersi
zce
kuvvet
leralarakyany anayürüyenf er
dîplânları
nbi rs
entezi
dir ki
budains anlı
khayatındakii
nkişafotomatizmas ı
nınbirzar
u-ret
idir
.
İnsanların;kendi ler i
nden daha küç ük v ar l
ıkl
arla ol an mâş erî
plânları
nıny anında,ondandahaehemmi y etlivei drakliola- r ak
hemc i
nsleriy
lev ehat t âbâz ıbedens izvar l
ıklarlakur duklarıpl ânlar
da v ardır.Büt ün bu mâş erîpl ânlari nkişafınz aruretidir
.Zi r a
söy l
ediğimizgi biins anıni nkişafı;vazi
fepl ânı naai tv azifes ez gisi
haz ı
rlı
ğıtatbikatları
nagi ri
şmes iylemümkünol ur.Hâl - bukibüy ük
vazifeplânındaherş ey denev vel,tam mânâs ı
y l
abi rkoor dinas yon
vekooper asyonv ar
dı r.Yânior ada,opl ândakior -
gani zasyonl ar ı
n
gruplarınagör ear al
ar ındat am bi rvahdet ,bü-t ünf aaliy
etler i
nde
birbiri
ndenay r
ılmazbi rişbi r
li
ğimev cuttur. Budur um,opl ânın
şaşmay anbi resas ı
dı r.Hâl bukimünf eri
thâl -lerdeç alışmakl abu
kadars ı
kıbi rkoor di nasyonv ekooper asy onhaz ırl
ığıt atbikat ını
yapabilmekbahi smev zuuol amaz .Böy leol unc adakol ektifbi r

193
 BEDRİRUHSELMAN

f
aal
iyet i
çi
nde y
ürüy
en v
azi
fe pl
ânı
na her
-hangibi
r haz
ırl
ık
y
apı
lamaz.
*
* *
Ev velc
emi ll
et,ai
lev emâş erîplânbahi sl
erindes öylediği
mi zgi bi
,
düny adakibüy ükküç ükbüt ünt opluluklar;müş terekga- y eler
etrafında bir l
eşmişi ns anlardan müt eşekkildir.Vaz ife plâ-nında
tabiîolanv edüny ai çinidealt elâkkiedi l
en,hat t
âmânâs ımeç hul
kalant am bi rişbirli
ği ,yânimuay yennokt alardahus ulegel mi ş
i
dr aklibirv ahdetdüny at oplulukl
arında mev cutol ma-makl a
ber aber,o i dealedoğr u bi l
meden bi rhaz ı
rlanışv es ü-rükleniş
cehdii nsanl ardav ardırkibudabus afhadakit ekâmüldeni l
en
i
ht iyacı
nz arureti
dir.Buhâlot omat ikol arakakı pgi der.Es asen
düny adahemenhemenhi çbirtopl ul
uky okturkihaki kî birv azife
i
dr akiyl
et eşekkület mi şveher hangibi rhedefuğr undat ekbi rfert
hâlinde y ürümek kudr eti
nigös terebilmişf ertl
er den mür ekkep
olsun.Bununl aberaber ,büt ünbut opluluklarbam-

başkav eeks eriyaç eşi

tlinefsaniyetl
erit
ahri
kedi cimahiy
etteki
otomatizmalar ıyl
ainsanları
nc anlabaşlabi
rişbir
li
ğiyapmakişt
iha,
arzuv ec ehitleri
nit emin eder l
erkibur adaas ı
lgizl
enmişolan
hedef,i
ns anlarınhaki kîvazi
fei drakivebil
gis
iiletam bi
rvahdet
i
çindeişbi r
li
ğimükel lefi
yeti
ninmânâs ınıs
ezmey ehazı
r-l
anmaları
ve bunun egz ersi
zl
er i
nibu ot omat i
zmal
ar yardı
mıylayapmı ş
ol
malarıdı
r .
Birail
edekifertleri
n,birmekt epteokuy anç oc ukların,bi rf ab-
ri
kada çalı
şan işçileri
n,bi rkı ş
lada tali
m gör en as ker l
erin,bi r
dair
ede çalı
şan memur l
arın,birt oplantı
dakar arl
aral an di plo-
matlar
ın,birhas tanedet edavigör enhas tal
arı
nv et edav ieden
doktorl
arı
n,birmi l
letiteşkiledenv at
andaş l
arı
nv elhâs ı
lins anlar
i
çinde sayıs
ızt opl ul
ukların hepsiot omatikv as ı
fl
ar ı
y l
a,büy ük
vazi
feplânı
nıny üks eksezgi l
eri
nihaz ı
rl
ayıc
ıtatbikatlarıs ağla-y an
kuvvet
livesürükleyicivâsı
t al
ardır
.
*
* *
Heri
nsanmâşerîpl
ânl
ardanbirveyabi
rkaçı
nainti
sapetmi
ş-tir
.
Bui
nti
sapl
arbaz
anihti
yar
idir
,fakatç
okdef azor
akiolur
.Buzor
aki

194
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
til
işler de gene y üks ek gay elere mât uftur.Es asen i ns anlar,
hayat ları
nıkur tarmakendi şesiylebus ür üklenişl
eregönül lüdür -l er.
Bâzısınef sani yetdüş künlüğününnet i
c esiolarakbi rtımar ha- nede
ömr ünügeç iri
r,kimi s ibirhapi s haney ekapat ı
lı
r,kimi sibi rl okma
günlükekmeği nikaz anmaki çinmes elâmadenoc akları-nı nen
ağırhay atş artl
arıi ç i
ndebüt ün ömr üboy uncagömül üka- lı
r …
Bunlarhepv az if
ebi lgisisezgis i
neul aş mak,y âniil
âhîic abai dr akini
i
ntibaket tirebi l
ecek,âhengegi r ebilec ekdur uml arage- l
ebi lmek
i
ç i
ndi r.İnsanbunuy apmakt anekadarc ehitvegay retgös terirv e
muv af fakol urs av azifepl ânınaoni sbet tes üratl
iv eemi nol ar ak
yaklaş mışbul unurv edüny ahay atınını stı
raplı
,ağırkademel er i
ni
de o kadar ç abuk at latmı ş ol ur. Eğer bunu y apmaz da
müt emadi y ennef sani yeti
ney enilir,ondankur t
ulmakc ehdi- ni
göster mez ,ger ihi slerle,bas itdüş ünc elerl
e bağdaş ıp kal ı
rv e
düny ay ıplânı nınt atbikat ı
na bi rv âs ı
ta deği l
,nef saniy etlerinin
tatmi ninebi rv âsıt
as ayarv eonagör ehar eketederekpl ânının

i
c apl arınıç iğnergeç er sei ş l
erdeği şir.Oz aman,onunes asenot o-
mat i
ky ürüy en mâş er îpl ânlar ı
,haz ı
rlıklarıv e hay atş artlarıbu
har eket l
erininı slahıy ol una y önel tilir.Bunu v az ifel
iy ardımc ıl
ar
yapar lar.O i ns an,hay atş artlarınınbi rdenbi reç at ı
lankaş ları
,ek-
şiyeny üzlerikar şısı
ndas ebebi nii dr aket meden,ç okgüçdur um-
l
ar adüş mey ebaş ladığı nıgör ür ,iş l
er it ersiney ür ümey ebaş lar,
maddî ,manev îüz ünt üler ,ac ılarbi rbirinit akipeder .O,hâl âiş i
n
ner eler den gel diğininf ar kındaol mazv ebı kkınlıkget irir
.Kaba-
hat idur madan kader e,t al
ihe,c emi y ete,i ns anlığa… ş unabuna
yükl emey ekal kışır.Fakatdur um v ehar eket l
er inegör eay arl
an- mı ş
olanpl ânımuc i
binc eş aş may ani nkiş afmekani z mas ıonun bu
telâş ınaz er rekadaral dı rışet medenkendiy olundai şl
eyipgi der.O
eğer hâl â us lanmaz v ei dr aki niz or lamak i s t
emez se or -talık
karar makt adev am eder ,t atsız l
ıklargi ttikçear tarv eni hayetonu
i
s yanas ürükl ey i
nc eyekadaruğr aşır.Fakatbui s
y an,işibüs -büt ün
çıkmaz as okarv eni hay etbi rhapi shaney e,bi rhas t
aney e, bi r
tı
mar haney e,bi rmez ar av ey abunamümas i
lenağı rzorl
ay ı
cıhay at
şart l
ar ından bi rineonus ürükl er.Büt ün bunl aro i nsanın kendi
i
dr aki y l
ebaş ar amadı ğıoanamahs ust ekâmül üi çinelzem i şlerin,
vaz i
f eliv ar lı
klart araf ından kendi sine y aptırtı
lmas ıiçin,v az i
f e
plânı nı nalmı şol duğukar ar l
arınt atbikat ındani bar ethâ-di s
elerdir .

195
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
O hâl dei nsanlarınıstı
raplıv eç etin olan dünyadan,bu ar a-
satv asattanbi ranev velmuv aff
akiyetleay rı
labi
lmel eriiçi
ny a-
pacaklarış ey,v icdan mekani zmaları
nı n diğerkâml ığa, vazi
fe
sevgi
s i
ne bağl ıolan real
itel
er i
nihaz met mey ev e nef saniy
etleri
zor
uy la bırakmak i stemediklerihodkâml ık ar
z uv ei ş t
ihal
arı
nın
kuvvetlibağl arından kendi l
erini
,i drakleri
yle kurtarmay aç alış
-
malarıdır.Bunun damuv af f
akiyetianc akf eragat,f edakârl
ıkv e
vazi
fes evgis i
il
egös teri
lec
ekc ehi
tv egay retl
erebağl ı
dır.
Bu mücadel
edegös teri
lmesilâz
ım gelen cehi
tl
eri
ni st
ikame-
t
ininemniyetvemuv affakiy
etinisağl
ayanâlemşümulbi rkıst
as
v
er i
yor
uz.Bubil
gi,i
yi
li
klekötülükmefhumununay ı
rtedi
lebi
l-

mes i
nikol ay l
aştır
ac aktır
.İ y i
li
kv ic
danı n üs tr eal
iteleri
ni,kötü-
l
üki seal tr eali
teleriniil
gilendi r
enmef huml ardır
.Bumef humlar
bir
biri
nden i y
iay ı
r tedilebi l
ir
lersei drakleri çinv icdan yürüyü-
şünü düz enlemek kol ay ol ur.Yapı l
an heri şi
n ay nıanda hem
aşağıya,hem y ukar ıyaz ararv er memes ilâz ı
m gel i
r.İ ş
tekıs t
as
budur.Mes elâal tt arafaiy il
iky apayım der ken,üstt ar
afazarar
vermekköt ülüktür.Kez aüs tt arafaiyili
ky aparkenal tt ar
afıza-
rarasokmakgeneköt ülüktürv ebudur uml arı
ni kisidev icdan
teraz
isindemes uli
y etimuc i
pol ur.
Es asen,i dr akl eriazç oki l
erl
emi şolanlary apac akl arıişler
ibu
şümuli çindenaz arıitibaraalırl
arsagör ür l
erkial tv eyaüs t ten
biri
s i
ney apı l
an i yi
li
keğerhaki kîi y
il
iki sedi ğert araf ıdaf ay-
dalandı r
mı şol ur ,zararas okmaz .Fakateğerbi rt arafay apı l
an i ş
diğert arafımut azarrı
redi yorsaoi şikitarafiçindehaki kîbiriyili
k
olmaz .Mes elâ,t erbiyes i
y l
emükel l
efbul unduğuç oc uğunuhı rsızlı
k
huy undanv azgeç i
rmeki çindöv enbi rbabanı nel inden - sır
f
çoc uğai yil
iky apac ağım di ye-çocuğukur taranv ebus ur etl
eonu
kötükapr isl
er indec esaretlendir
enbi rinsanbel kis athîbi rgör üş l
e
çoc uğa,y âniaş ağıyaiy i
likyapmışgi bioluramababa-nı n,yâniüs t
tarafın v az i
fes ini boz mak s uretiyl
e ona z ar ar v ermi ş olur .
Binaenal eyh haddi zatında bu har eketbaba i çin ol duğu ka- dar
çoc ukiçindeköt ülüktür.
Eğeri
nsan böy
ledi
kkat
lihar
eketedi
p köt
ülükl
erden kaç
ma-

196
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yamuv affakolursanealâ!.
.Süratl
ibiryoldany üks
elir
.Muv aff
ak
olamazsa,bumuv aff
aki
yetiotomat ikyoll
ardan,onuz or
layar
ak
temin edec eki
mkânlarv eterti
pler,vaz
ifel
il
eri
ny ardımıy
la,mi-
sall
eri
nibirazevv
elverdi
ğimizşeki
ller
deonunönüneç ı
kartı
lı
r.
*
* *
Böylecedüş ekal kabi rhay ati ç
inde,beden imkânl arıçeşitl
i
yol
lardakul l
anıl
arakt üketil
ir
.Ni hayetbedenhas tal
anı r,ihti
yar-
l
ar,işey aramazhâlegel ir.Varlı
k,obedeni nkifayes
ihududunun
üstündekii mkânlar
as ahipv asatl
arda inki
şafı
na devam et mek
zorunda kalır
.Bu t akdirde gene v azi
fel
il
eri
ny ardı
ml arıyl
a eski
bedent erkedil
ir
.Var l
ı
kbi rüstkademeni nşartl
arı
naçıkarılı
r.

Bunun i çinv arlık,öl üm hâdi s esi

y le düny adan ay rı
lı
r.O andan
i
tibar en,y ânis pat y omageç i
şinini lkanl arındaonakendir uhun-
dangel ent es ir
lermüs tesna,et r
afındangel enbüt ünt âlitesirl
er
kesilir.O v ar lıky al nızkendiv arl
ığıi çindet ecer rütet mi şhâl de
yapay alnızbı r akılı
r .Buhâl ,biri ns anınbi rodadakapat ıl
ıponun
bütünduy uor ganl arıor tadankal dırıl
dıktans onr aherş ey ekar -ş ı
,
hatt â kendibedeni ne kar şıdahiduy gus uz ol arak or ada t er k
edilmes iney akınbi rdur umabenz er.Yakı ndi yoruzç ünküs pat -
yom hay at ıbundandahaç okder i
nv eder unibi ry al
nızlı
ğıi fade
eder .Şuhâl des pat yom hay at ıvar lı
klari çinbi rmekândeği l
dir.
Onl arın mekânıo anda y al
nı z kendiv ar l
ıklarıdır.Bi naenal eyh
varlığınor ay ai lki nt ikalindenedüny ai l
e,nedüny aüs tüile,ne
etraf ı
ndakikendi s igi bidi ğerv arl
ıklarlai rtibat ageç mes i,konuş -
mas ı
,gör üş mes imümkün ol maz .Onun ç ev res i
y l
e olan büt ün
münas ebet lerikes i
lmi ştir.Bunun,hem ov arlığınağı rbirego-i zma
i
ç i
nde bul unmas ından müt evelli
tt abiîs ebepl eri,hem de bi r
az
aşağı das öy l
ey ec eği mi zdi ğerz aruret l
eriv ardı r.Buhâl ,spatyomda
l
üz uml uol anbi rmüddetkadardev am et tiktens on- r aet raftan
gelmey ebaş layant esirl
er leort adankal dırılı
rv ev ar l
ıkbut esirl
er
sayes inde uy anan i dr akiyle,et rafınıv e hüv iyetini,ih-tiyaçlarını
tanımay abaş lar.
*
* *
Ölümümüt eaki
p,varlı
kbittabîser
bestl
eşi
ramav azi
fepl
ânı-
nı
nbütünhaz
ırl
ıktat
bikatı
nıdünyadahenüzi
kmaledememiş is
e
197
 BEDRİRUHSELMAN

i
ns anlı
ks afhas ı
nıbi ti
rmişs ay ı
lmaz.Binaenaleyh herne kadar
bedendenay rılmışisedeov arlı
k,genebi rinsanmer t ebesi
nde
bulunmakt adır.Ziraneol ursaol sun,yarı
m kal mışişi
nibi ti
rmek
üzereot ekrardüny ayadönmekz arur
eti
ndedi r
.Veor adakiha-
zı
rlıktatbikatları
nıi kmaledi nceye kadaronun mes kenidüny a
ol
ac aktı
r,mâş erîplândainsanlık!
..
İ
şteorayainti
kaleden,dahadoğr usuölüncebütün t
esirl
er-
dentecri
tolunaninsanvar
lı
ğı,spatyomdabirmüddetgeç i
rmek
mecburi
yeti
ndekalır
.Bunundamühi ms ebebivar
dır
.Birvarlı
k,
dünyahayat
ınaai
tplânı
nınt
atbikat
ınıyapt
ıkt
ansonraotat
bikat

sır
asındakaz anmı şolduğuş eyleri
nmuhas ebes iniyapmak,onl a-r ı
tamamı y l
a kendi s
ine s i
ndirmek v e malet mek i ht
iyacındadı r
.
Bununi çi
ndebi rmüddetonun,i nz i
vayaç ekilmes i,kendiözbi l
-
gil
eri
nedönmes i
,y ânis ondüny ahay atındael deet t
iğibi lgiler-
l
e es kibi lgil
er i
nikar şıl
aştı
rarak onl ar ı
n muhas ebes i
niy apmas ı
gerekir.Ev v
elc es öylemişti
k kii ns anlardüny ada kaz andı klarını
uykularıes nasındaş uurdışl
arı
naat arakor adabi ri
ktirmekt edir-l er.
İşt
e, öl ümü müt eaki p varl
ığın, et raftan i r
t i
bat l
arı
nı kes er ek
tam bi rt ecerrüthâl i
negi rişi
,onunbubi lgilerir ahatçahaz me-
debil
mes iiçi
nl üzuml uamel i
yeleriy apmas ınai mkânv eri
r.Şuhâl de
spatyom hay atıvarlı
ki çi
nder i
nv ees as l
ımur akabev emu- has ebe
anıdı
r.Vebüt ünbi rdüny adev res iboy unc adev am edeni ns an
hayatınınar aları
naöl üm denilenf âs ıl
aları
ns okuş turulma- sı
nınbi r
sebebidebui mkânıt emi netmeki çindir.
Buradakıyasbilgil
eri
nin en mükemmelt atbi
katıy
apılı
r.Zir
a
v
ar l
ıkbus ır
adaç evreden gel
en reali
tel
erl
er ahats
ızedi
lmezv e
s
er best
çeçalı
şanv ic
danmekani z
mas ı
,biri
kmişolanbütünbi l
gi-
l
erinac ıv
eyat at
lıkıyasl
arı
nıy apmakv eonl arı
nneti
celeri
niöz
v
ar l
ığamaletmekfırsatveimkânları
nıbul
ur.
İ
ştebuamel i
yeyey ar
dım etmeki çinölümüt aki
pedenanl ar
da
dış
arıdan gelen tesi
rler
in hepsikes i
li
r.İdrakiniişgaledebilec
ek
vedış arıçekecekhiçbirtesironagönder il
mez .Vazif
eli
lerbuna
mâniol urlar
.Bununl aber abergeneo,v azifeplânınınt am bir
kontrolü alt
ında bulunmakt adı
r.Eğeraş ağıdan kendi s
ine bâzı
tesi
rl
er i
ngel mesionunmuhas ebesiv emur akabes iiçi
nl üz
umlu
görül
ür seanc akv az
ifel
il
erin müs aadesivekont rolü al
tı
ndabu

198
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yapı
labil
ir.Yânii s
tediğizamanmes elâöl
en( X.
),düny adakal
an
dost
u( A.)il
et emas ageçemez.(X.)’
inos ı
radakimur akabev e
muhas ebesi
neai tf aal
iy
etl
erleil
gil
iolançokincehes aplar
agör e
buişey amüs aadeedi l
irveyaedil
mez .Müsaadeedilmey i
ncede
onunins anl
arl
at emas ageçebi
lmesinihi
çbi
rkuvvetsağlayamaz.
Spatyomageç mişbirv arl
ıkilkzamanl ar
dadiğerkendisigi
bi
v
ar l
ıkl
arl
adai rt
ibatageçemez .Yukarıdakikayı
tlar
labudamü-
s
aadey e bağl
ıdı
r.Zira orada keyfîhi
ç bi
rş ey yoktur
.Herş ey
v
az i
feplânı
nınhesapl
ı,ki
taplıkontr
olüaltı
ndacereyaneder
.

Hayat
taikennası
leninceiht
iyaçvezarur
etl
erhesapedil
iyor
sa,
öl
üm ötesi
ndedel
üzumlui
şl
erinic
apl
arıöyl
eceyer
ineget
iri
li
r.
Spat y
omageç env arlı
kdüny adanv eet raftant es i
rleral may ın-
caz arurîol arak kendi s
inde mev c utol an i maj l
ar ıni nt ibalarıyla
başbaş abırakılmı şol urv eonl arıni çi
ndey aşamay abaş lar.Buhâl
çokder inv ekuv vetlibi rr üyagi bidir.Fakatbuy aş ay ışz ev ki çin
değil,ı stı
rapç ekmeki çindedeği ldi
r .Bus ı
radaz ev klerv eı s tı
-
raplarmev cutol sabi leasılgay e,düny adael deedi l
mi şol anka-
zanç l
ar ı
n- kıyasbi lgileriyl
e-v arl
ığamaledi l
mes idi r.İş teor ada
i
nkiş afmekani z mas ının,v az i
fepl ânınınkont r
ol üal tındat am bi r
serbes tli
klei şley i
şi,v ar l
ığıç oğuz amanı st ı
raplıol ankı yasbi lgi-
l
eriylec ebrîs ent ezv eanal i
zleres ürükl er.Bus ıradakı yasınt e-
sir
lerinihaf i
fl
et iciç ev ret es i
rlerimev cutol madığı ndan,kı y astan
müt ev ell
itac ıduy gul ardüny adaki ndenbi nlercedef aar tmı şol a-
rakv arlı
ğıt azipeder ler .Vebi lgilerdeanc akbuder ec eş i
ddet libi r
hesapl aşmadans onr ahaz medi l
ipözbi lgihâl i
negeç ebi lir
ler.Bu
suretlebüt ünnet i
cel eral ı
nı r
.Buhes aplaş mas ı
ras ı
ndav arlıki çin
çok ş aşır
tıcıdur uml ar hâs ı
lol abi l
ec eği nden bu hâl ev arlı
ğı n
teşev vüşhâl ider iz.Bumur akabev emuhas ebe,dedi ğimizgi biher
vakitv ehat t
âç oğuz aman r ahatv es aki n olarakgeç mez .Bi l
-
hass ailkint i
kaldev rel eri
ndeeks eriyahuz ur suzluk,ş iddet liıstı-rap,
azapv eağı rt eşev vüşhâl leriylemüt er af ı
kol ur.Muhas ebe v e
mur akabeni nz aruretv eic aplar ı
nagör eazç okr ahathâl lerde
görül ebili
r.Baz anc ehennem az abıy aş at ac akder ec edegür ül
tül ü
deol ur .
*
* *

199
 BEDRİRUHSELMAN

Bus uretl
es patyomdabi rsürüt eşevv üşgeç i
ri
pkaz anç ları
nın
muhas ebesi
niy apt
ıktan v
ebi lgilerinis indirdikten sonrav arl
ığa
yukarı
dan tekr ary ar
dımcıt es
irlergel mey e baş l
ar.Etraftan da
tesi
rl
eral ı
r.Büt ün bunlarsayes indet eş evvüş t
en kurtulur,ken-
disi
niv eetrafınıtanırvegeniş l
emi şol ani dr aki
ylegelec eğidü-
şünmey ebaş lar.Kazançv ekay ı
pl arının der ecesinitakdireder ,
eksi
kleri
nit amaml amak içint ekr ardüny aya dönmek i hti
y acı
nı
duymay abaş l
ar.Eğeronunbui ht i
y ac ıyerineget iri
lmekicap

ediy orsa bunu t akdi reden v azifel

ilery ükseklerden gel en di-
rekt i
flerl
eonader haly ar dım et mey ehaz ı
rl
anırlar.Vedüny ada
kendi sineenl üzuml uv ef aydalıol acakf erdîv emâş erîpl ânı
nın,
var l
ıklaber abertanz imv et ertipedi lmes inekoy ulurlar.O,bupl âna
i
s tekle bağl ı
dır.Zi ras elâmet inin anc ak bu pl ânınt atbika-tı
yla
sağl anabileceğini t akdir et mi ş bul unmakt adır. Bi naenaley h
düny adabupl ânas âdı kkal acağınas özv eri
rv ebus öz l
e,ev vel
c e
i
z ah et ti
ğimi zş ekil
dedüny adabedenl enir.Bedenl eninc et ekrar
sathîz aman hâki mi y etial tı
na gi receği nden,kendi sinde kür evî
zamani drakineai tz enginl i
klers il
inir.Veheps iş uur altınaat ı
lır
.
Sat hîz amanat âbiol ani dr aky eniş artlari çi
ndedüny aday aşama-
yabaş lar.İşteonundüny ada,pl ânınıt atbikeder kens patyomdan
kalani ntibaları
y l
aber aber ,vazifeli
leriny ardımlarıdes tekol acakv e
bupl ânınt at
bikatındar ehber li
ky apac akt ır.
Böy l
ecehay atlarbir
biri
nitaki
peder ekinsanı
nhergel işinde öz
bil
giler
ini
nv ei drakini
nar tmasıyl
av i
cdanmekani zmas ında- ki
reali
tel
eri
n üs tt arafl
ara kaymas ıimkân v ez aruretleriartar.
Vicdan muv az eneleriartı
k üstkademel erde kur ul
may a başla-
yacağından,öl ümden s onras patyomdakimuhas ebelerin deac ı
tarafl
arıyavaşy av aşkalmaz.Buradabi rkaidev ardır:İdraklerne
kadargeni şl
emi ş s
es patyomdakit ecerrüthâlimüddet io kadar
kısal
mı şolur.Ziraor aday apıl
mas ıi
c apedenmuhas ebei şl
erio
kadars ür
atleikmaledi l
ir.
*
* *
Dünyadayaş
ayan birinsan,herş eyden evv
elv azi
fesini
n ne
ol
duğunu,neyehazır
landığı
nı,neredengel i
pner eyegi t
tiği
nive
bi
lhass
abirazevveltari
fettiği
mizmânâdakii yi
li
k-kötül
ükmef -
humunagörenası
lhareketedil
mes il
âzım gel
diği
nibilmeli
dir. Ve
200
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

zatenbunl arıbilmedikçedahay ukarı

lara,vazifeplânı
naçık-maya
nel üz um kal
ır,nedei mkân.Zirabudur umdakal dı
kçaonunv azif
e
plânınday apabi l
eceğiişy okt
ur.Bunun i çin onun üs tplân
i
c aplar ı
nahaz ı
rlanmas ıvebedenlenmez inc
irininçeşit
- lihalkası
i
ç i
ndebi rçokdef adüny ay
agelipgitmes il
âz ımdır
.Enbas itişl
eri
biley aparkenidr akiancakotomatikyoll
ardaç alı
şan

birins anın50- 60s enelikbi rdüny abedenl enmes is onundader -

halâl emşümulhâdi seler i
nv e madde kombi nezonlarını ni l
li
y et
prens ibiv ey üks ek i caplar muv acehes indekimünas ebet l
erini
kavray acakkudr eteerişi
v ermesinivemuaz zam âl emlerinbü- y ük
i
şlerini,bütünmes uli
y etleri
nimüdr i
kol araks evkv ei dar eet mek
i
çinl üzumlu olan idr ak ş ümulüne v arabilmes i
nikabul et mek
mümkünol maz .Enç alı
ş kanbiri nsanıni drakininbi lebü- tünbi r
hayatboy uncanekadarağı rbirkar ıncaay ağıylainkiş afet t
iğini
gördükt en sonr a,böy leâl emşümulbi ri dr akeer işmeni n birkaç
düny ahay atındamümkünol uvereceğinidüş ünmekha- t adır
.Şu
hâlde t am bi rv azi
fe bi lgi
sili
y akati
ne er i
ş mes ivar l
ığın anc ak,
düny adaonbi nlerces enei nsanbedenii çi
ndegeç enhay atz i
nc ir
i
halkalarınıi
kmalet ti
ktens onramümkünol abi li
r.
*
* *
Bubilgi
ler
dens onrakolaycaanlaşıl
ırkidüny adakiins anlar içi
n
herhangibirv azife mükellefi
yet
ibahi s mev zuu olamaz .Zira
dünyadakisathîz amani drakinebağl ıreali
tel
erlekâinat ındeğiş-
mezhaki katl
ereday anan nizamıy ürütülemez.İ ns
anl arın,böy l
e
büyüki şl
erekar ı
ş makmaz hari
yeti
nekav uşabil
meler ii çi
ny uka-
rı
lar
daizahet t
iğimizhaz ı
rl
ıkkademel eri
ndengeç mesilâz ı
mdı r ki
buradadaonl aray ardı
mc ıolanenmükemmelmekani zma,v icdan
mekanizmasıdır
.
Vicdan mekani zmasının üs tt arafl
ara doğr u kaymas ıdemek,
onun muv azene s eviy
eler i
nin gittikçe,bu büy ük mükel l
efiyet
-
l
erii fa edebilmek i çi
nl üzumluv as
ıfl
arıkaz anmay ay aklaşmış
kademel erde tees süs etmes idemekt i
r.Yânionl ar ar ası
ndaki
muv azenelerin gitt
ikçev azifepl ânınay akınr eali
telers ahasında
kurulmas ıv ebu s uretlebi rbir
inez ı
tol an uns ur
ların dav azif
e
i
caplarınay akı
nmat eryal
lerdenmüt eşekkilbulunmas ıdemek- t i
r.
Binaenaleyhbur adakizıddiyet- aşağıkademel erdeol duğu gi bi
-
201
 BEDRİRUHSELMAN

aralar
ındaçeti
n uçurumlarbulunan ç
ekişmel
erş ekl
inde değil,
birbir
inides
tekl
eyenv emut abakat
ıisti
hdafedenahenkl i bir
yürüyüş hâl
inde tecel
lieder.Zaten insanl
ık devr
es i
nin bi
ti
-
ri
lmes ini
nbi
rmânâs ıdavi
cdandüali
tes
iunsurl
arıar
ası
ndaki

zıddiyetin ortadan kal kmı şolmas ıdemekt ir

.Mes el
âaş ağılarda,
babas ınıöldür en biri ns anıaffetmek v eya öldürmek duy guları
arasındaz ıtl
aşanv i
cdanmekani zmas ıy ukarı
larda,aynıkâti
li
n,bu
kötühar eketi
y l
ez atenduy acağıazapl arınıeli
ndengel di
ğikadar
tahfifedebi l
meni nş uv ey abuy ol
unuv eyatarzınıterc
ihet mek
şeklindebi rdüal i
tear zederkibudai ns aniçi
ny orucubirzıddi yet
olmakt anz iy
adev azif
ebi lgis
inedahai dr akl
ibirhaz ı
r- l
anı şın
azç okt atl
ıbirf aal
iyetiolur.
*
* *
Vazifeplânınahaz ırlanı ş
ınbui lkv i
c danîakı ş
lar
ınıdinveah-l âk
mües seselerii
zahet mi şv eonlarımaz butbi rtakı
m müey yi-delere
bağl amış t
ır.Vicdanınbui l
kakış l
arı,bumües seselerta-r
afından
faz i
letl
erv erezil
etlerdüal i
tesii
çindeel eal ınmışvebumüey yideler,
vicdanı nüs tzıddınıt eş kiledenf aziletlereinsan- l ığıotomat i
k
olaraky öneltmişti
r.İy iol anlar
av adedi lenc ennet,kötüol anlara
mahs usc ehennem s embol l
eribuot omat i
zmanın enkuv vetl
iv e
i
s abet l
ibirermüey y i
des i olmuştur.
Cennetv ec ehennem s embol l
eri
nini s
abet l
iolduğunu s öyl
e-
dik.Filhakika v i
cdanı n muvazene s evi
yesini
n kur ulduğu hod-
kâmlık dediğimizr ezi
let
lere ai
tal tkademel eri
ndekibüt ün yü-
rüyüşl
erbel kic ehennem mef humuy l
adahii f
adesigüçol anher
çeşitaz abıv eıstırabıberaberindet aş
ır.Bunamukabi l
,vicdan
düali
tesininyukarılardakurul
muşmuv azenes evi
y el
eriferaga- tin,
fedakârlı
ğın, sev ginin ve bi l
hassa v azi
fe s evgisi
nin c ennet
sembol üyleifadeedi l
mey eçalı
şıl
mışbaht iyarl
ıkv es aadetduy -
guları
nıihtivaeder .
*
* *
Vicdanın üs
tkademel er
ifer agatv efedakârl
ıkl
amüt er
afıkt
ır.
Binaenaleyhoral
araaltkademel er
iniht
iras
lar
ıyl
ageçil
emez .Üst
kademel erbunevihodkâmlı
klarlazerr
ekadaril
işi
ğibul
unma- y an

202
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

vaz
ife bi
lgis
ine en y akı
n basamaklardı
r .Böyl
ec e,aşağıkade-
meler
dei şkar ş
ılı
ğıolarakbeklenenüc retmef humuy ukar
ıl
arda
yer
ini
,vazif
es evgi
sinedayananhasbil
ikreali
tes
inet er
ketmişt
ir.

Hattâaltkademel erdehırsl
apeş i
ndenkoş ulanş ahs îmenf aatl
er,
üstkademedeki l
eri ç
in bi
rerıst ı
rap kay nağıbi leol abili
rl
er.Bu
sur
etlemaddîmenf aatl
eri
nis ağlamakv ehat tâbunukendi si
ne
gayeedinmekdur umundanuz aklaşıpişini,gücünüc anlabaş l
av e
etr
afı
ndakiler
ehiz metkas tı
ylay apabilmekkudr etineer işmiş bir
var
lı
k artık dünya hududunun üs tkademel erinden v azi
fesa-
hal
arınaatl
ayabil
ec ekolgunluğagel miştir
.Vebuder eceyegeli
n-
cevazif
eplânıtarafındankendisi
nev eri
lecekuy gunbi rv azif
eyide
i
kmalet t
ikt
ens onradoğr udandoğr uyav azi
feplânınageç er.
Anc akdüny amekt ebinibitir
ip dehenüzv az
ifeal mamışi n-
sanlarıngeçir
ecekl
eriarasatplânıvardı
rkibunay arısüpti
lâlem
diyoruz.İşt
ebuar asatıaştı
ktans onravarl
ı
klarbüy ükv az
ifeplâ-
nınınilkkademeleri
neul aşacakl
arv easıltekâmüll
erinebaş l
aya-
caklardır
.
*
* *
Bi rinsani draki nin,insanlığaai tüs thudutç i
zgisi
nev ara-bi lmesi
i
çingeç i
rmes ilâz ım gelenhay atları
nmi ktarı
,birsürühür riyetl
erv e
i
mt i
hanl ary üz ündenhernekadarkes inolaraks öylenemez s ede
bununv asatî500- 700bedenl enmey emünhas ı
rolduğubi rv âkıadır
.
Bur akamı nkat ’îolaraks öylenememes idegay ettabiîdir
.Ni teki
m,
maz butv eplânl ıolmas ınar ağmeni ns a-nınbi rtekhay atınındahi
mukadder atz ar uretl
eriy üzündennekadardev am edec eğinikes in
olaraki fadeet mekkabi ldeği ldir.Geneay nıs ebeplerdendol ayı
i
ns anlar ı
npl ânlar ı
nıt atbikeder -ken,nez amandahangii nkişaf
kademel er i
ne ul aşacakları
nıda ç ok ev vel
lerden kes t
irmek
i
mkâns ızdır.Zi ra bur ada v arlı
ğı nc e- hi tv e gay r
etleri
nin-
kendi sine t anı nmı ş bâz ıhür r
iyetl
er net ice-si
nde- onun el i
ne
bırakılmas ı
yl
a,oc ehitv egay retleri
nmukad- deratpl ânıncat akdir
edileceknet iceler i
nindai madeği şebil
mes ibui mkâns ızl
ığas ebep
olmakt adır.
*
* *

203
 BEDRİRUHSELMAN

Düny
aötesi
ndekiveüstpl
ânl
ardakizamanölçüs
ünündün- y
a
z
amanınauymadığı
nıvebunl
arı
naralar
ındabüy
ükf ar
klar
ın

bulunduğunus öy lemi ştik.Fi lhaki kadüny ai dar es i

ndev az i
fe- l
i
olan pl ânınz aman öl çüs üv ei dr aki
,düny adakibas i
tz aman
i
dr aki ylekı yasedi lemez .Mes elâ,düny aüs tüz aman öl çüs ünün
bizim öl ç ümüz egör ebi rs ani y es ii çinedüny adaas ırlar ı
nki fay et
etmedi ğiuz uns ürelii şlerinheps is ı
ğabi lir.Bununç okbas itv e
kabaol makl aber aberi ns anl arabi rs ez giv erebilec ekol anmi sali
rüy alardı r.Kez a,bi lhas saboğul anl arıns on s aniy elerindehay at -
l
ar ı
nı n büt ün s afhal arında en i nc et ef err uat ı
ylay aş amal ar ıda
böy ledi r.Bununl aber aberş unokt ay ıdaas lâunut mamakl âz ı
m- dır
kidüny ay a mahs us z aman i dr akidüny ai çin eks ik,hat alıv e
kifayet s izdeği ldir.Düny az amanı nı n düny ai çi
n değer it am v e
mükemmel di r
.Yânidüny ayahasz amani drakidüny ai çin,dün-y a
maddes ii nkişaf ı
nınr eelöl ç üs üdür .Ve i ns anlar ın düny ay a ai t
tekni kv emekani zmal ar ıöğr eni rkendüny ay ahasz amani draki-ni ,
kâinat aş âmilz amanf or ml arıy l
amukay es eet mel er ilüz um- suz dur
vehat tâz ararlıdır.Zi r
aar adakibüy ükf ar k,muaz zam bi rkâi nat
mekani zmas ıiçindekabi lii
hmaldenec ekkadarküç ükbi rc üz üol an
düny anı nbas i
tmi mar i
s ininanl aş ıl
mas ı
nıi mkâns ı
z kı larv edüny a
realiteler inis i
li
ps üpür ür .Bi naenal ey hdüny ayai nki şafi stikamet i
vermi şuns urv emekani zmal ar ıt et kikeder kendüny ay ahasz aman
i
dr aki nigözönündebul undur mak,düny abi lgileri
ni nobj ektifli
ğiv e
net li
ğibakı mındandahahay ırlı
dı r.Vedüny ai nkiş afi c aplarınında
birz ar ur eti
dir.
*
* *
Zaman mef humlar
ının geni ş
lemesi
yl
e i drakler
in inki
şafı
nın
başbaş
ay ür
ümekt e oldukları
nıdaima hatı
rda t ut
mak lâzımdır
.
Yâniyüksekz amani drakininteessüsetmesi,inkişaf
ınmuay yen
kademeler
iaş abil
mes i
y l
e mümkün ol ur.Yüks ek âl
emlerde,o
âl
emleri
nidrakleri
nehitapedenz amandur umlarıvardı
r.
*
* *
Dünyai
draki
neuy gunol
anz amanı
nmühimv ası
fl
arı
ndan bir
isi
,
onunbirbaşl
angıçvemüntehanoktası
ylas
ını
rl
anmasızar
uret
idi
r.
Yânidüny
ahay at
ıiç
indebazankonuşul
annamüte-
204
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

nahi l
ikf ikirlerine r ağmen,düny ai draki ni nt at bi kat l
ar l
at erbiye
vet ekâmül ündebaş lamav ebi tmenokt al arıiz af iyetlerinei htiyaç
vardırkibui ht i
yaçay nız amandadüny adac ar iol an v edüny a
i
draki nehi tapedenz amanf or munauy gundur .Şuhâl deherr e-
ali
teni nmuay y enbi rnokt adabaş l
amas ıv emuay yenbi rnokt ada
bit
mes i,anc akdüny adac ariv edüny ai drakinekal ıplanmı şbi r
zamani fades idir.Bubi lgiyleş unuanl at maki s tiy oruzkihaki kat-
teböy l
ebaş lay ı
pbi t endur uml ary oktur .Büt ünâl emler inol uşv e
yürüy üşleri,i caplarınt ây i
net t i
ğigay eler edoğr ukes iksizol arak
akıpgi der l
er .Buakı şlar,anc akgeç t
iklerimer hal eler inidr akl eri-ne
vebui dr akler i
nkı y met lendi rdiğiz amanöl ç ül
er inegör ei z afî bi r
başlangı çv es on mef huml ar ı
na t ez ahür z emi niol ur lar.Yâni
düny ada:Şur adabaş ladı,bur adabi t
ec ekv eyahutbi ttidi yei t
ibar
edilenz amananl ayış l
arıanc akdüny ai dr akinegör ekal ıplanmı ş
ölçülereday anı r.Dahay üks eki drakleriç inbubaş langı çv ebi - t i
ş
anlaml arıins anl arı
ndüş ündükl erikıymet ler itaş ı
maz .Onl ary üks ek
i
drakz amanı nıni mkânl ar ı
ndabambaş kamânâl ar ıiht i
-v aeder ler
.
Onuni ç indirkiy üks ekâl eml er i
nol ay larınıanl ay a-bilmekdüny a
i
draki ylekabi lolmaz .Düny ar eal i
teleri
nebolbolkâf igel endüny a
zamanıöl çüs ü,y üks ekâl eml erinz amani dr ak-ler ineni sbet l
eç ok
basittir.Bununi çin,düny az amanı y l
amukay -y etol anr eal iteler
,
yüks ekâl eml er dekihaki katlerenaz aranpekkı sırdur umdakal ı
rlar.
*
* *
Düny az amanı nın kıs ı
rl
ığınıns ebebine gel i
nce:Zamanı ni d-
raklealâkalıolduğunus öylemi şti
k.İdraklernekadarş ümul-lenirse
tâbiol acaklar
ız amans ist
emideokadarş ümullüolur.Hâl buki
i
dr akleri
n ş ümul lenmes i;f az l
a değer ler al ması, değer-l
erinin
artmas ıdemekt ir.Hemenhemendeğer l
er iay nıkadro- l ariç
inde
bulunan i nsanlı
kâl emii drakinint âbiol duğuz aman, bas i
tbi r
sistemdir.Bus i
s teminbas i
tliğideonunbi rmi hrakını
n,muay yen
baş l
angıcınınbul unmas ı,geçmi ş,hâli
haz ırv egel ecekdurumlarının
mev c
utol masız arureti
ndeni lerigelmekt edi r.Bu

hâl
,düny
amaddel
eri
ninv
eonabağl
ıidr
aki
n bas
itl
iği
ninz
aru-

205
 BEDRİRUHSELMAN

r
eti
dir
.
Düny az amanıi dr akinde bi rmahdudi yetv ardır
.Düny az a-
manı nda,muay yen nokt al
ar ın per iyotlarhâl inde,bi r
biri
nimu-
ayy enf asıl
alar
lat aki pet mes iz aruretimev cuttur.Kez aherr eali
-
teninbi rbaş l
angıçv es onbul uşnokt as ıv ardır.Hâl bukiy üksek
zamani drakibubakı mdanbüy ükf arklarar zeder .Vebuf arkl
ar
şüphes izbu z amana ai ti dr ak değer lerini
n,bas itz amanı nkine
naz aranç okz enginv eş ümul lüol mas ınınnet i
c esivei cabıdır
.Bu
i
dr ako kadarmüt enev vi,inc emaddekombi nezonlar ı
namâl i
k-
ti
rkibunl ardan int işareden v i
bras yonl arbas itidraklerl
ekı yas
edilemey ecekkadarbüy ükbi rs üratv eş ümul lemut tası
fz aman
ölçüs ünekav uşmuşbul unur lar .Bui drakl eregör ez amanakı şı
n-da
maz i
,hâlihazır
,istikbaldur uml arıbas iti draklerdeol duğu gi
bi
tek is ti
kamet te bir biriar kas ından gi den bi rs ır
at akip etmek
zaruret i
ndedeği l
di r.Yüks eki dr akt ebüt ünbugeç miş,hâlihazırv e
gelec ekdur umları,bi ry ekûnol arakt ekbi roluş abağl anır.Fa-kat
bu t ekol uşnamüt enahic ephel if or ml arar zeder .Yânibi ran
demekol anot ekol uşi çinde,heri s ti
kamet ey önel ennamüt enahi
zamanmef humut opl anmı ş
tır.
*
* *
Bunudahaobjekt
ifolar
akizahetmekl âzı
m geli
yor
.Bâz ıprob-
l
emleri
niyianlaş
ıl
abil
mesiiç
inz amanr eal
itesi
nimümkünol du-
ğukadarkuvvetl
esezmey eçalı
şmaklâzım geli
r.Buişikolay
laş-
tı
rmakiçi
nzamanmev zuunuşemav egrafi
kleiz
ahedeceğiz
.
Üçbuutanlamınatâbiol
anbas i
tzamanas at
hîzamandi yo- r
uz.
Çünkübuz amanınakışı
,aş ağı
dakişemadagös ter
il
diğigibibir
satı
hüzeri
neç i
zi
lmişhelezonidair
elerhâl
indetekbiri
s t
ika-
met e
doğrusey
reder.(
Şekil
-A)

206
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

(
Şeki
l-
A)

Şunusöyl
eyeli
m kibuşekil
,zamanmefhumunui zahet
mek iç
in
ç
izil
miş bi
rgr afi
kten i
baret
tirve bas
itz amanın obj
ekt
ifol
a-
r
aki dr
akedi
lebil
mes i
nis
ağlamakiçi
nyapıl
mıştı
r.
Şemadagör üleceğigi bis athîz amandümdüzbi rhatüz eri
nde
yürümez .Uz unbi rhat tı
nbi rnokt asıet rafında,ohat taamutol an
birs atıh üz eri
ndedev i
rlery apar akhel ez on şekli
ndedöner .Bu
şekil
debi r( Z-Z′)düzhat tının,( a)nokt as ı
ndanamutol arakdel i
p
geç t
iğibi r( o-p- s-r)sathıv ar.Bus atıh( Z-Z′)hattınat amamen
amut tur.İ ştebus at ı
hüz er i
nde,( a)nokt as ı
ndani ti
bar enç izi
lmiş
birhel ezonmev cut .Buhel ezonç izil
irken( Z-Z′)hattınaamuti s-
ti
kamet tey ürüdüğünden hel ez onun uz unluğu ne kadarol ursa
olsun,( Z-Z′)hat tıüz eri
ndehi çbirmes afekat etmez ,s adec ehat -
tı
n( a)nokt asıet rafı
ndadev irl
ery apardur ur.İşt
es at hîz aman
i
draki niny ür üyüşübudur .( Z-Z′)hat tıi sekâi nataş âmi lol anas lî
zamandı r.Şunudabel i
rtelim kibuas lîz aman,bi razs onr abah-
sedec eğimi züs tâl ememahs uskür evîz amandeği l
di r
.Bu,âl em-
l
erdekibüt ün z aman r eal i
teleriniş ümul üneal an vekâi nat ı
mı zı
baştan baş akat eden kâi natüs t
üz aman pr ensi
binin kâi nattaki
tecell
isidir.Bundanş i
mdilikbahs et miyor uz.

Buhel
ezonuns
eyr
iüz
eri
nde,(
a)nokt
ası
nıbi
rins
anı
ndoğ-duğu
207
 BEDRİRUHSELMAN

an,( f)nokt asınıda öl düğü an ol ar ak t esbit edelim.Onun

doğumundan öl ümünekadar kiinki ş
af ı
ndadev am eden bi rdu-
rumunu,mes elâbirmel ekes i
niel ealalı
m.Şeki ldegör ül
düğü gi bi
bumel eke( a)nokt asındani tibaren( f)nokt as ı
nagi derken,önüne
gelenhel ez ondai r
eler inibir erbirer( b,c ,d,e,f )nokt a- ları
ndan
kateder ekgeç mi şt
ir.Şeki ldeç okaç ı
kgör ülüyorkibunokt aların
herbi r
ihel ezonunakı ş ıüzerindebi rerper i
yott eşkilediyor .Mes elâ
(a)il
e( b)ar asındabi rdai ret amaml anmı şoluy or.Fakatder hal,onu
müt eaki pdahageni şi kincibi r(b-c)dai resiveonudaüç ünc übi r(c
-d)dai res itakipeder .Böy l
ec es onol arak ( e-f)daires inekadar
dairel
erbi rbir
inden daha büy ük ol arak bi r-biri
nikov alar.İ şte
bunlarınherbi ribirerper iyodu,y ânihay at boy ui ç
indekibi rer
dev r
ey it eşkilederler.Vebuper i
yotlarbi r sır
at aki peder ek
birbir
inin ar kasından gel i
r. Bur ada geç mi ş pe- ri
y ot ,i ç i
nde
bulunul an per i
yot v e gel ec ek per iyot mef humu es as ol arak
bulunurkibudas athîz amani draki
ni nbi rzaruretidi
r.
Hayattabâz ımel ekeler
,bu( a-f)hattıgibibütünhay atboyun-
cainkiş
af ı
nadev am et mişti
r.Fakatbüt ünmel ekelerböy l
eolmaz .
Meselâş ekil
degör ül düğügibi,(a-j
)mel ekesi
nini nkiş
af ı
,hayatı
n
dörtdev resi
ndedev am etmişv eor adadur muş tur.Kez a,(
a-m)
melekesidahakı sas ürmüşveanc aküçdev r
edev am edebi l
miş-ti
r.
Bundandahakı s
a,mes el
âanc akbirdev rel
iks üresiolanme- l
eke
i
nkişafl
arıdav ardı
r.Demekkibi rinsanhay at ı
nda,onunbüt ün
melekeleriaynıderec edei
nkişafetmişolmaz .
*
* *
Şi
mdiy üksekz amanidraki
niizahedec eğiz.Hernekadar bunu
daşemai leanlatacaki
sekdedüny adamev c utolmayanböy l
ebi r
i
drakin mümkün mer tebe s ezil
ebilmesiiç inş emayıt et- kik
ederken sez
gi l
erioldukçaz orlamak l âzı
m gel ir.Burada ima-
j
inasyonukullanmakv eanl at
ılmaki s t
enenmef humlarıtahayyül
i
lesez meyeç al
ışmakikti
zaederv es ebatl
adüş ünülürs
eç okkı y-
metlisez
gil
ereldeedili
r.

Yüksekzamani
draki
nekürevîz
amani dr
akiveyai
drakîza-man
di
yor
uz.Yüksekz
amani draki
,evvel
kindeolduğugibi,birs
atı
h

208
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

üzerinde kı vrı
larak tek isti
kamet t
ekihelezonlarhâl inde dönüp
duranbas i
tbi rs ist
em deği l
dir.Bu,bi
rküreninbüt ünüi çi
nde,her
tarafa akar ak y ürüyen birz aman mudi l
esidir
.Bur ada kürenin
mer kezinden namüt enahiol an muhit nokt al
arını
n her bi rine
yürüy en namüt enahii sti
kamet l
erv e bu i
stikamet l
eret e-vafuk
eden namüt enahiş ümule mâl i
kz aman akışımef humu ba- his
mev zuudur .Aş ağıdaki(Şeki
l-B)birkür
eninmakt aıdır
.

(
Şeki
l-
B)

Yânii çidol ubi rkür eni n,mes el

âbi rtopun,mer kezi
ndenge-ç en
birbı çaklai kimüs avipar çaya ay r
ıl
dıktan s onr a gör ülen kesik
satıhları
ndanbi risigi bidirkiş ekildegör üldüğügi bibubi rdaire
teşkiledens atıhtani bar etti
r.(o-a)hat tıbudai reniny arım kutru-
dur.Şi mdibus atıhüz erindeev velki(o)mer kez ietrafındadönen
helezonlarhâl inde,bi rs athîzamanakı şıidrakininmev cutol ma-s ı
mümkündürv et abiîdir.Demekkibut opunbi rtekmakt aı
nda bi r
satıhz amanıi dr akiv ardır.Bu,düny adabi ri nsanhay atınınbütün
realit
elerinii çineal may akâf igel enbi rkıy mettir.Fakat bu
makt at opt av eyahutkâğı tüzerindedeği ldemuhay yilede, y âni
i
maj inasyonda c anl andırıls
ın.Poz i
syonunu deği şt
irmeden bu
topunbaş kat araflar ı
ndanda,dai mamer kezindengeç mekş artı
yla
diğer makt alar y apı l
abi l
ir.Ve böy l
ec e hay alen namüt e-nahi
makt alarel deedi l
ir.Bıçağı mıznekadarkes kin,tekniğimi z

nekadarmükemmelv eimaj
inasyonumuznekadargenişolurs
abu
topuokadardefaayrıayr
ıisti
kamet l
erdeni
kiy
ebölebil
ir
iz. Bu
esnadatopunpozi
syonusabitkalacağı
ndan,bunamütena- hi

209
 BEDRİRUHSELMAN

satıhlardakibas i
tz amanıgös teren hel ezonları
ni stikamet leri
birbirineuy maz ,namüt enahii sti
kamet tes athîz aman hel ezon-
l
arımey danagel ir
.Şu hâl debi rkür ei ç i
ndenamüt enahidi ye-
bil
ec eğimi zkadaray rıay rısathîz aman i mkânımev cut tur.İşt e
büt ünbuay r
ız amani drakleri
nibi rleşti
riphay alenbi rt ekol uş a
bağl adığı
mı zandakür evîzamani dr akinic anl
andı r
mı şolur uz.Buna
kısac aidrakîzamandademekt eyiz.Düny aday aşayanbi ri nsan,bi r
andaanc akz amanı nbirteks atıhüz erindekis eyriiçi
n-dei drakini
kullanabiliy
orsa,düny aüstüpl ânday aşay anbirv ar-lık,ay nıanda
bu i drakin hemen hemen namüt enahimi sl
iol an idrakîz aman
i
ç i
ndekii drakinikull
anabilmekt edir.Buhâlbi ttabîdüny adaanc ak
tahay yüll
es ezi
lebil
ir
.
Bubi lgi
ler ,idr akîz amanı ns athîz amanl akı yasedilemey ec ek
kadarz enginbi rş ümul emâl i
kol duğunuöğr et ir
.Bunagör e,s at-
hîz amani dr aki y
lei ns an,muay y
enbi randaanc akbi rteki sti
-
kamet t
ehar eketedebi lir.Çünküo,büt üni dr akiyl
e,efalv eha-
rekâtı
ylasat hîz amanz ar uret
lerinetâbiol arakgeç mi ş
,hâli
haz ırv e
i
s t
ikbalmef huml arıiçi
ndebi rteks ı
ray ıtakipet mey emec bur -dur.
Ve bi r hel ezonun per iyot
larının bi rbir
lerini t aki
p edi şleri
ne
muhakkako dakat ıl
ac aktır
.Zi rabunun dı şınaç ı
kmas ı
naonun
maddîdur umu müs aitdeği ldi
r .Hâl bukii drakîz amanat âbibi r
varlı
knamüt enahii st
ikamet l
erdekigeç miş,hâl ihazırvei stikbal
mef humlarınıbi rt ekol uşabağl ay
ar akay nıanday aşamaki m-
kânınamâl ikt i
r.Zi raonunbul unduğus üpt i
lmaddev asat ı
,ay nı
andabi rkür eninbüt üns at
ıhl
ar ı
ndabi rdeny aşamas ı
nakol ay ca
i
mkânv ermekt edir.
*
* *
Sathîveidrakîzamanl
arhakkındakibi
lgi
yit
amaml amakiçin bu
i
kiz amanidrakinikâi
natt
akias
lîzamananisbetl
ebirbi
rinekı
yasen
i
zahet memi zlâzım gel
iy
or.Bubi l
giyidegeneş emalarüzeri
nde
v
er eceği
z.

210
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

(
Şeki
l-
C)

(C)ş emas ında( a-b)hat tıkâi

natıkatedenas lîzamandı r.(
A)ş ekli
aslîzaman üz erindekis athîz aman akı ş
ını,(B)ş ekliisekü- revî
zamanıgös ter
mekt edi
r.Sat hîzaman,ş ekil
degör üldüğü gi bi,as l
î
zaman akı ş
ının bi r(x)nokt asıetrafında dev irlery apar v e
periyotlarıyl
ahel ez onç i
zer .Buhelezonnekadarf az
ladev ir- l i
olursaol sun,as lîz amanüz eri
ndeki(x)nokt ası
ndanay rılma-makt a,
hepy er i
ndes ay arakuz anmakt adı
r.Şuhâl debi römür lükmüddet i
gös t
eren( A)z amanr ealit
es i
nde,aslîz amanüz erindey ür
üy üşv e
akışy okt ur.Anc ak,as lîzamanüz erindekibirt ek( x)nokt as ı
nın
reali
telerinin t atbi kat
ıv ardır kibu da ev v
el kiş ema- l arda
gös t
erdi ğimizgi bi ,sathîz amanınbi r
kaçper i
yodundav eyabüt ün
periyotlarındadev am edebi l
ir
.
Hâlbuki( B)ş ekl itet kikedi l
incebur ada,1,2,3 r akaml arıyla
gösteril
miş,mer kez l
eriay nıolani çiçeüçkür eninmakt aıgör ül-
mekt edi
r.Bukür elerbi rbiriiç
inegi rmi şüçt aneay rıkür egi bi
düşünülmemel i
dir.Bu,bi ri
ncikür enin,y ânior tadakien küç ük
küreninheri s
tikamet edoğr ugenişleyerekbüy üy enüçs afhasını
göstermekt edir
.Zi rakür ez amanınıni nkiş
afı
,bi rs atı
hüz eri
nde-
kihelezonunbi rt eki stikamet teuz ayıpkısal
mas ışeklindeol ma-
yıp,mer kezinden i ti
bar en kür enin büt ün is
tikamet lerine doğr u
aynız amandageni şlemes i,yânibüy ümes isur eti
y l
ev ukuagel i
r.
Mes elâburada,( 1)numar alıküre,küreninenküç ükhâl l
er i
ndenbi r
safhayıgöstermekt edir.(2)numar al
ıkür eonungeni şl
emi ş

i
ler
ibirs
afhas
ı,(3)numaral
ıkürei
seengeni
şsafhası
dır
.İş
tei
d-
r
akîzamanböy l
ei nki
şafeder
.Buinki
şaf(
a-b)asl
îzamanakışı
211
 BEDRİRUHSELMAN

üz erinde,s at hîz amana kı yasedi l

irse gör ülürkibur ada i drakî
zaman,y ânikür ev îz aman,bi r i
ncikür ehâl indei kenas l
îzaman
akı şıüz erinde( c-d)par çasınış ümul üneal makt adı r.Bukür eid-raki
i
nki ş afedi p( 2)numar alıc esamet i
nialınc aas l
îz amanakı şı
n-da
yür üy erek( e- f)par çasınıi şgalet mektev edahageni ş l
eyip( 3)
numar alıkür ehâl inegi ri
nc eas lîzamanakı şında( g-h)par çasını
kat et mişbul unmakt adır.Ohâl des athîzamani dr akinininki ş
a- f ı
,
aslîz aman akı şıüz er i
nde hi ç birs eyi
ry apmay ıp bi rt ek nokt a
üz erindedur duğuhâl de,kür ev îzamani drakini nheri nkişafanı,as l
î
zamanakı şıüz erindey ürüy üşlemüt er
afıkol makt adır
.İ şteonun
i
ç i
ndi rkias ıltekâmül ,idrakîz amanı nhâki m ol duğudün- y aüs tü
vaz ife pl ânından i t
ibaren baş l
ar.Fi l
hakika düny a hay a- tı
nı n
i
c abat ı
ndanol arakmuaz zam c ehit
lersarfedi l
ipgüç l
ükleal ı
nacak
birnet iceninmi l
yonl arcami sl
idüny aötes iâleml er de enküç ük
birc ehi tmukabi l
indeel deedi l
ebi l
ir.
*
* *
Zamanıbuş eki
ldeş emal arüz eri
ndeazç okbi rkol aylı
klai zah
ederken,buna bağl ıol an mekân üz erinde de dur mamı zl âz ı
m
geli
yor .Ziramekânol may ınc az amanı nmev c udiyeti
,y âniâl em-
l
erdekit ezahürümümkünol maz .Kâinattakias lîzamanakı şı
- nı n,
âl
eml erdet ezahüredebi lmes iiçin,oâl eml eri
nbüny elerineuy gun
mekân mef humuna i htiy aç v ar
dır . Di ğer t âbi rl
e, z aman
mekani zmas ı
nınizahımaddîv asatav emaddeni nvar yasyon-lar ı
na
muht açtır
. Böy le ol unc a, z aman v e mekân mef huml arını
bir
leştirmedikçeâleml erdenez aman,nemekânt ezahür ümüm-
kün ol maz.Bu haki kat iileridedahaaç ıkol araki zah edec eği z.
Mademkis athîvei drakîz amanl ary ukar ı
dai z
ah et tiğimizgi bi
bir
birindenbüy ükf arkl
ar l
aay rı
lmakt adır,zamani drakleri
ne s ıkı
sı
kıya bağl ıolan düny av e düny a üs tüne ait mekânl arı
n da
bir
birindenokadarf arklıolmas ıgerekir.
*
* *

Şi
mdi ,kür
evîzamanaaitmekânıi zahedeli
m.Mekân;mad- deni
n
muht eli
funsurl
arı
nıl
okalleş
tir
mekz ar
ureti
ninbi
rif
a- desi
di r
.Bu
i
fadey iherikizamanr eali
tes
inegör eizahedeli
m.Ev vel
âş unu
beli
rteli
m kiburadayapıl
ani zahl
ar,herhangibi
rc i
sim üzeri
nde
212
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

tat
bik edi
ler
ek deği
l,tar
if edi
ldi
ği ş
ekil
de imaj
ine edi
ler
ek
düşünül
ürs
emekânmev z
uunuanlamakkolay
laş
ır.
Evvelâs athîz amanda mekânıi zah edeli
m.Sat hîz amanda
periy
otları
nt eşekküledebil
mes iiç
inüçş art
ınger çekleşmesilâ-
zı
mdı r.Biri
nc i
si,zamanın akış
ınıv e peri
yotl
arı
n geç işi
nitesbit
etmeki çi
nmaddîbi rvasat(buv asatmekândeği l
dir)
,iki
ncisi
,bu
periy
otları
nt eşekkül
üvez amanınakışıiçi
nhareket,üçünc üs
ü de
hareketinv ukuunu ve periyotl
arı
nt esbi
ti
nit akdiret mek için
hareketiovas atabağl
amak.İştesatıhzamanıiçi
nmekânbudur .
Şuhâl de,y ukar ıdakiş art
larıbirar ay aget i
rdikt ens onr asat hî
zamanmekânı nış öylet arifv ekabulet meki capeder .Hel ezoni
i
s t
ikamet tev âkıol acakbi rhar eketin,akı şist i
kamet iniv emuay -
yenper iyot larınınbaş l
angı çv ebi tişnokt al
ar ı
nıt esbitv et akdi r
etmeki çin,maddîbi rv asatınohar eket ebağl anı şıs athîz aman
mekânı nımey danaget irir.Bur adageç env asatt âbiribi rmekân
değildir,os adec e,l okalizeol mamı şmaddeuns urlarınıifade eder .
Yâni,maddeuns urlarımev cuttur,f akatonl ar ı
nl okalizas-yonlar ı
,
diğert âbi rle,bi rbi r
ine ni sbetedi l
ebi lecek poz is yonlarımev cut
değildir.Bu l okal i
zas y
onun v uku bul mas ı
,mekânı nt e-şekkül
edebilmes iiç i
nouns urlar ı
ny ukarıdas öyledi
ği mizgi bi, her hangi
birhar eket ebağl anmas ıi ktizaeder .Şuhâl dez amanv emekân
birbi
rinden ay rılamaz .Bu öy le birol uşturkibi razi l
eride izah
edeceği mi zgi bi ,as lîprens ibebağl ıi kibüy ükpr ens ibin,kâi-nat ı
n
muht elifâl eml erinegör ez uhur agel env ebüt ünol ay l
arıy- l a,
reali
teleri
y le,i dr akleriyl
e o âl eml erikendi lerine adapt e eden
tecell
iyatıdır .
Sathîz amanmekânı nıbirbedenekı yasenş öy l
eifadeeder iz
:
Bedenin har eket
ler
ini
n maddey e olan i
r t
ibatıv e maddeni n bu
i
rti
batlardakideğer imekânı n bütününü y ar
at ı
r.Muğl ak görü-
nenbui fadeyibirmisalil
eay dınl
atacağız.Hav ayaatı
lmı şbirtaş
tasav
v uredilsi
n.Evvel
âburadat aşı
nhar eketivebuhar eket i
n

başlangıçvebit
işnokt ası
ylai f
adeedi l
ebil
ecekper i
yotkarakt er
i
vardır,bubi
ri
ncişart
.Bundans onrahareketiveperiyotnoktala-
rı
nıt esbi
tvetakdi
rey arayanhav adavasatalüzum vardı
r,buda
i
kinc işar
t.Ni
hayet,buhar eketi
nv eperi
yotnokt al
arını
nvas ata
kıy
as ıveyabağl
antı
sımev cuttur,budaüç üncüşart.İştebuüç

213
 BEDRİRUHSELMAN

şar
tlat
ezahüredent
aşınboşluktakihar
eket
isat
hîz
amani
draki
-
nemahsusmekânımeydanagetir
ir.
Demekkibi rbedeni nidrakikarşı
sı
nda,obedeni nhar eketler
i-
nebağl anmaks ur
etiy
lehar eketl
erinperiyotl
arını
,y ânibaş l
angıç
vebi ti
şnokt aları
nıtesbitedenv asatbirmekândı r.Buv asatabü-
tünmaddel erdahildi
r.Birmaddel okaliz
asyonukabulet t
iği
mi zbir
bedenkar ş
ısındamekân;t aşı
yl
a,toprağıyl
a,atı
,ar abası
,uç a- ğı
vei nsanlar
ıylabütünbi rlokali
zasy
onbi rmekândı r
.Mekân, bi r
ferdinbas t
ığıbirmet rekarel
iktoprak,başınıkaldırı
pbakt ı
ğıfeza,
şehir,meml eket,kıtav edüny aol araknamüt enahinüans -lar
la
derecelenir
.Bur adasons uzmekâni mkânlarıvardır.
*
* *
Sat hîz aman i dr
akimekânı nanazaran,s
ons uzimkânlarıhaiz
i
drakîz amanaai tmekânıi draketmekdeği l
,hat t
âen kuv vet
li
i
maj inas yonlar
ladahis ezebi
lmek,ins
anlari
çinokadarkol ayol-
may ac aktır.Bununlaberaberbi zbunun das ezgis
inivereceği
z.
Yalnız,bur adai maji
nasyonukullanmakv esezgil
erl
ehareketet -
mey eç alı
şmakş art
tır
.
Evvelâşunus öyleyeli
m kidüny ai dr
akinegör eböyl
ebi r mekân
real
it
esiy oktur.Bi naenaley h bur ada söylenecek şey
leridüny a
maddel eri üz
erinde c anlandırarak gör mey e uğraşmama- l
ıdır
.
Dediğimiz gibi, bunun s ezgil
er i ancak muhay yi
lede c an-
l
andırı
labil
ir
.Fakat ş unu da i fade edel i
m kimuhay yi
le,yâni
i
majinas y
ondaç oks üptilbirmaddev asatıdı
r.Bi
naenaley hi
ma-
j
inasyonday aşatı
lanmekânr eelvehaki kîbi
rkıymetti
r.
Evvel
âhay alîolar
akbirküret asavvuredi
lsi
n.Buküreninev-
velcesöyl
ediği
mi zgibi
,birt
eks athıüzeri
ndegenehayal
ens at
hî
birzamanv ebuz amanlakaim mekânt asav
vuredil
si
n,yâniha-
yalendüşünüls
ün.Bubas i
tbirzamanv emekândırv
emuay yen

tekbi rist i
kametemâl i
kti
r.Bubas i
tz amanv emekânıhay alen
canlandırdıktansonr
abunungi biiki
nci,fakati s
tikametiayrı
,ba-
sitdiğerbi rzamanvemekândahahay alenc anl
andı rı
ls
ın.Böy-l
ec e,
i
s ti
kamet leriayr
ıolmaküz er
eüç üncü,beş inc
i,y üzüncü,bininci,
mi l
yonunc uv enamütenahibasi
tzamanv emekânl arha- y
alenay rı
ayrıdüş ünülsün.Bunl
arböy l
eay r
ıayrıtas avvuredil-di
kçeheps i

214
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bir
ers athîz amanv emekândani baretkal ı
r.Anc ak,kuv vetl
ibi r
sezgifaaliyetiylebunl arıns entez i
niy apmakger ekir
.Bununi ç
inde
hayalenc anlandı rıl
anbi rkür eiçindekibunamü- tenahiisti
kamet te,
namüt enahiz amanakı şl
arınınv ebuakı ş
larıtesbitedipbağl ayan
namüt enahiv asatların heps ibi rden bi rtek z aman v e birt ek
mekâni mi şgi bidüş ünülsün.But akdirdeay nıandanamüt enahi
i
stikamet l
er e doğr u akan bi rt ek z aman v e bu namüt enahi
i
stikamet l
er ekı yaslanarakoakı ş l
arıtesbiteden,namüt enahivasat
mef humundanbi rtekmekânhâs ı
lolurkibu dakür evîmekândı r.
Zir
abumekânkür eiçindez amanı nakışınısağlamakt adı
r.Buradaki
vasat,bizzatmuhay yi
ledir
.Es as enan-c akmuhay yi
leninçoks üpt i
l
maddel erinden i bar etbi rv as attı
r kiböy l
e namüt enahi
i
stikametv eper iyotkar akterinii f
adeedenhar eketleri
nakı şl
arını
bağlayabilir
.Yoks abuhâldüny anı nkabamaddel er
iyleolmaz .
Demek kibi rküredekinamüt enahihar eketl
eri,namütenahi
i
stikametl
erdekiakışl
arav eperi
yotlarakıyasl
ayarakonlarıt
esbit
eden imaji
nas y
ondakinamüt enahiv asat
ları
,birt ekoluşabağ-
l
ayan imaji
nas yonun -
kendisidedahi lol duğu hâlde-bu hare-
ketlervev asatl
arl
aber aberbütünü,i dr
akîv eyakür ev
îmekânı
mey danageti
r i
r.
Bu i maj i
nas yonu yapabilmek i çi
n bi rhay l
iç alı
şmak v e dü-
şünmek l âzımdı r
.Bununl aber aberazç ok birgay retl
e bur ada
kuv vet l
is ezgi l
ereldeedi l
ir.Düny ada,kababi rv asattay aşayan
i
ns anlar i ç i
n düny a maddel erinde ger ç
ekleşt
iri
lmes imümkün
olmay anbuy üksekzamanv emekânmekani z
mas ı
nıdedi ğimizgibi
,
anc akmuhay yil
eninçoks üpti
lmat eryall
eriil
ebirder ece- ye
kadarger ç ekleşti
rmek,birçokinsani çi
nmümkünol ur.Fakati nsan
muhay yi
lesindeki s üpti
lv asatl
ardan daha s üpt i
l ol an üs t
âleml erdekiv arl
ıkl
ariçinbuy ükseki drakîzamanv emekânr ea-
l
ites i
ndey aş amak,tabiîvehattâz arur
îbi rhâlol
ur.

*
* *
Sathîzamanınaslîzamanüz eri
ndemes afekat et
medi ği
ni,i
d-
r
akîz amanınaslîz
amandaherani l
erl
ediğinis öy
lemişt
ik.Şimdi
,
v
ar l
ıkl
arı
nt ekâmül
ünde - bu bi
lgi
nin kıy
met inden is
tif
ade ede-
r
ek-s athîzamanidrakindeyaşayanbi rinsanın,yeri
ndes aymak

215
 BEDRİRUHSELMAN

sureti
yl
ei nkişafı
nın;kür ev
îz amanday aşayanbirvarl
ığı
ndaas l
î
zamanüz erindeilerley
erekt ekâmülününnedemekol duğunu v e
bunları
n i nkişaf mekani zmas ı
ndaki neti
cel
eri
nin nasıltec
ell
i
edeceğinii
z ahedec eğiz.
Yukarıdaz amanvemekânhakkındaveri
lenbilgi
ler
,hernekadar
sathîvei drakizamanvemekânlarıaçı
kçai z
ahedi y
orsadabi raz
evvelbahs edil
enprobl
emleri
nhall
inibubil
giler
denç ı
kar-
maki çin
ayrıc
ai zahlarda bul
unmay aihti
yaç var
dır.Aş ağı
dakiş emalar
dikkatl
ic
et etki
k edi
li
rse bu mühim noktanın da kol
ay- lıkla
anlaşı
lmas ımümkünolur.
Bütün biri nsanlı
k hayatı
nda v ar
lı
ğıns ons
uzc ephes i
yle ge-
çi
rmes iicapedenbi rinki
şafsahas ıvardı
r.Vebui nki
ş afsahası
muay yendirvemahdut tur.Zir
aonun kendir eal
it
esiiç i
ndebi r
başlangıc
ı,bi
rdes onuvardı
r.Bizbus ahayı(
A,B)paral
eliarası
-nı
dolduranmes afeil
egös ter
iyor
uz .(
Şekil
-D)

(
Şeki
l-
D)

Burada,sathîzamani draki
ninz arur
etiol
anbui nki
şafsahası
-
nınbirbaşl
angı çvebi
tişnoktal
arıvardı
r.Baş
langı
ç,(
A,B)para-l
eli
arası
ndakisahada( c-
d)hat tı
,biti
şde( e)noktas
ını
nbulundu-ğu
yerdengeçen( g-f
)hattıol
sun.(Şekil
-E)

(
Şeki
l-
E)

216
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

İşt e,i nsanl ığın üs tpl âna,y ânii dr akîz amanı n hâki m ol duğu
vazifepl ânı nahaz ır
lanmas ıiçini nki şafıger ekenv e( c -d)hudu-
dunda baş lay ıp( f -
g)hududunda t amaml anan,büt ün i ns anlık
mel ekel eriv e dur uml ar ı( c-d-g- f)s ahas ınıdol dur makt adır.Bu,
i
ns anı ndüny adabaş ladı ğıi l
khay at ı
ndan,s ay ısızbedenl enme-l eri
müt eaki pdüny ay ıbi tirdi ğis onhay atınakadargeç enbüt ündüny a
hay at ıs afhas ı
nıgös t er i
r.Bur adaki( Z)hat tıas l
îz amandı r.( e)
nokt as ıdabuz amanüz erindeal ı
nmı şbi randı r.Demekki as l
î
zamanüz er i
ndeal ınmı şol anbubi ran;bi ri ns anı n,büt üni ns anlık
hay at ıboy unc ai nki şafet tiri
lipol gunl aş tır
ılmas ıi cap edenhaz ırl
ık
mel ekel erininy ekûnunui ht ivaet mekt edir.Bi ri n- sanı n,düny adaki
bütüni ns anl ıks af has ınınbaş ındans onunaka- darhaz ırlı
ğı,as l
î
zamanakı şıüz er indekibuani ç i
ndet ekemmüledec ektir.Bit tabî
şemadaç izdi ğimi z( c- d- g- f
)s at hını ,( Z)hat tınaamutv eohat tı
anc ak( e)nokt as ındakat et mişol ar akt asav vuret mekl âz ı
mdı r .Bu
(e)nokt as ı,as lîz amanı nmuay yenbi ranı n- dai ns anv arlı
ğı nın;
i
nki şaf ınabaş lay ıp,kendi si
ndemev c utol an v ei nkişaf ıicapeden
kudr et ler iol gunl aş t
ır dıkt an s onr at ekr arul aş ac ağıbi rnokt adır.
Yâniv ar l
ığıni ns anhâl i
ndekit ekâmül ü, as lîz amanüz erindebu
nokt adan baş lar,gene bu nokt ada bi ter . Ve bu s af ha ikmal
edilinc ey ekadaras l
îz amanüz er i
ndey ürü- y üşol maz .İşteonun
i
ç i
ndi rkii ns anl ıks afhas ındakit ekâmül e,subj ekt i
ft ekâmüldev resi
demi ştik.Zi r
abüt üni ns anlığıni nki- ş afs af has ınıt eşkileden( c-
d-g- f)s ahas ıkat edilmedi ktens onr a, ( e)anı nı n( Z)as l
îz amanı
üzer indeakı şıy okt ur.İ ns anl ı
kbur a- dakendikudr et l
erii çi
ne
kapanmı şv es adec eonl ar ı
nüs tünbi rpl ânahaz ı
rlığıi l
emeş gul
olmuşbul unmakt adır .Onun,bus ahadı şınaç ıkabilmes i
,obj ektif
birt ekâmülpr ens ibinegi rmes ianc ak

(c
- d-
g-f
)saf
has
ını
nbüt
üni
capl
arı
nıy
eri
neget
irmekl
emümkün
olur.
Şuhâl deins anl
ığı
nbaş ı
ndans onunakadargeç ir
eceğibirçok
bedenlenmeler ,sayı
sız hayat şartl
arıv et ekâmülmat eryal
leri
hepbu( c-d-
g- f
)sahasıi
çindeolupbi tec
ektir
.Fakatbues nadabu
saha,(e)nokt ası
naenuz akveins anl
ığı
neni pti
daîkademelerini
teşki
leden(c -d)hududundani ti
bar eny av
aşy avaş(g-f
)hududu-
nadoğr udol durulac
akv ebudol uşç eş
itl
ibedenlenmeleryoluy -
217
 BEDRİRUHSELMAN

l
aol acakt
ır.Sembolikbirif
adey l
eherbedenl enmey ibirüçgen
kabulederek,busahanı
nbuüç genlerl
enas ı
ldoldur
ulduğunu v e
birinsanı
n en gerikademelerinden,s on kademes iolan (
g-f
)
hududunanas ı
lgel
diği
niiz
ahedec eği
z.(Şeki
l-F)

(
Şeki
l-
F)

Üç geni nt abanı( A,B)par aleliüzer inde,ev velâ( c-d)hattından

i
tibarengi ttikçe( e)nokt asına,y ânit epes i
neyakl aşarakbus ahayı
kapat acakt ı
r.Budaper i
yodikol arakdai mat epeleri(e)noktas ı
n-da
olmak üz ere di ğer üç genlerini l
âv es is ur
etiyle ol ac
aktır.Bu
üçgenl erinherbi r i
,bi rbedenhay atınıi fadeetmekt edir
.Böy l
ece,
(c-d)hat tıherbedenl enmede( A,B)par alel
iüzer i
ndedev r
edev re
yürüy erek,( g- f
)hat tınay aklaşac ak,ni hay et(c-d)hat tı(g-f
)hat tı
üzerinei ntibakedec ekt i
r.Bununmânâs ışudemekt irkibiri
n-s an,
i
ns anlıks afhas ınaai tinkişafıicapedenbüt ünmel ekeler
iniinkişaf
ettir
mi şv ebüt ünhaz ır
lı
klarınıbi ti
rerek( e)nokt asındani t
ibaren
aslîzamanüz eri
ndey ürümey ebaş l
ay acakbi rdur umagel mi ş
t i
r.Bu
bil
giyigr afiküz erindebi razdahaaç ı
klay alım.
Mademkibüt üni ns anlı
khay atı,aslîzamanakı ş ı
nı nbiranı ol an
(e)nokt as ındac er eyanet mekt edi r
,ohâl dei ns anınbüt ünhay at
devr eleri,y ânidoğum v eöl üml er ibunokt adaol upbi te-c ektir
.
Yalnızbunokt ay a,buanı ni capl arınabağl ıol anv ebi rin-
sanlıks af hası
nıni nki ş
afs ahas ı
nıdol dur an z ar uret l
erv ardı rki
bunl ar,i ns anl
ığın,( e)nokt as ından i t i
bar en as lîz amandai l
er l
e-
mel erkay dedebi lmes iiç i
n,haz ı
r l
anmas ız ar ur îol an t araflar ı
dır
.
Ves embol ikolar ak( c-d- g-f)s ahas ıyl
agös ter ilmi şti
r.Bus aha-
nın( e)anı nani s betleuz akv ey ay akınz arur etler imev cut t
ur .Bu
zarur etl
er in en kaba,en i ptidaîdur uml arı,i nki şaf ı
n münt ehası
olan ( e)nokt asından i t
ibar en en uz aktaki( c- d)hudududur .Bu
hudut ,(e)nokt as ınay aklaştıkç as ahadar alır
,haz ı
rlıklartekem- mül
ederv e( e)nokt asınıni caplar ıt ahakkukeder .Yâni ,insanı n ( e)

218
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

nokt asındani tibarenhar eket egeç ebi l

mes iiçi
nmat lupol anişl
erin
bit
irilmes idur umui l
erler.Ni hayet( c -
d)hat tıt am ( g-f) hattı
üzerinegel i
nc e,y ânisonüç genint abanıol mas ılâzım ge- l enhat ,
asl
îz amanüz er i
ndeki( e)nokt ası
nai ntibakedi nc ebüt ünicaplar
yeri
neget irilmi şv esahat amamı yl
at aranmışv et emiz -l
enmişolur.
İşt
ei nsanl ı
khay atı
nıngr afiğiolarakgös t
erdiğimi z buş ema
üzerinde,i nsanl ı
k hay atının dev relerle,ömür l
er l
e,ka- demelerle
veyahaml elerle( bunları
nheps iay nış eydir)herakı -şındabu( c-d)
hattının ( A- B) par al
eli üz erinde nas ıl kayarak ( g-f) hattı
na
yaklaş t
ığınıv e böy lecei ns anlıks afhas ıicaplarını
n nas ılyeri
ne
geti
r il
diğinii zahedi yoruz.
Evv elâilk dünyai ns anıgrafiğiniç i
zel
im.Bu i nsan,i nsanlık
kabili
y etvemel ekelerieni ptidaîdur umdaolanbi rv arl
ıktır
.Bi -
naenal eyh onun inkişafet mesii c
ap eden duruml arıinkişafs a-
hasınıni dealnokt asıolan (g-f)hat tı
ndan en uzaky erdebul u-
nacakt ırkibuda( c-d)hudududur .Bui nsanhenüzi l
ki nsanlık
melekel eri
niinkiş
afet t
irmeklemeş guldür.Buy üzdenonunha-
yatı(c- d)hatt
ındanbaş layacaktır
.Gr afi
ğitamaml amaki çi
n( c)v e
(d)nokt al
arı
nıbirerç iz
gii l
e( e)nokt ası
ylabir
leşti
reli
m.Mey da-
nagel en(c-d-e)üç genii l
kbas itinsanınilkbedenlenmehâl inin
grafiğiolur.
Şimdibuadamıni ki
ncihayat
ınageç eli
m.(Şeki
l-
G)Onuni n-kiş
af
hattı(
A,B)par al
eliüzeri
nde(c -
d)hat tını
n(e)taraf
ındave bu
hatta en yakı
n noktal
ardan başlay
ac aktı
r.Graf
ikte daha vazı
h
olmasıiçi
nbi zbunoktalar
ıbirazuzaklaştı
rar
ak(i-
j)hattıi
legös-
teri
yoruz
.

(
Şeki
l-
G)

Bus uretl
eiki
ncihay
atı
n gr
afi
ğiolarak(i
-j
-e)üçgenimeyda-
nagel
ir
.İ ns
anı
n3,5,10,50,
…cihay
at l
arı
ndahusul
egeleceküç-

219
 BEDRİRUHSELMAN

genlerint abanl arı(A,B)i nkişafpar aleliüzerindegi t

tikçe(f-g)
hattınay aklaşay aklaşani hayet( k-l)nokt alar
ınakadargel ir.O
zaman( c-d-g- f
)s ahas ı
nın,( c
-d-l
- k)kı sımlarıtamameny aşanmı ş
,
bukı sımlardakihaz ırl
ı
klari kmaledi lmi ş,anc ak( k- e-f)v e(l
-g-e)
sahalarıhenüzi kmaledi lmemi şbul unur .Veni hay etöy lebiran
geli
rkibui nsanı n,insanlı
ğaai tas lîz amanakı şındaki( e)nokt a-
sını
nbüt üni capl arıgerçekleşir
,yâniov arl
ık,insanlıkmer hal
e-sine
müt eall
ikbüt ünmel ekeleri
niinkişafet tiri
rv ehaz ı
rlıkları
nıbiti
ri
r.O
takdirde üçgeni nt abanı( f-g)hat tınat amamı ylai nti
bak etmi ş
bulunurv eins anındüny adakihayat l
arıdabi tmişol ur .
Dikkatedi li
rsebugr afikte,insanlığı
n bütün inkişafsafhas ı
nı
gös teren( c-d-g-f)sahas ındai nki
şaf ı
ni l
kipti
daîhududuol an( c-
d)hat tı,ins anıninkişaf ıileadım adı m( f
-g)hat tı
nay aklaşmak
üz ere(A,B)par aleliüzerindekay makt av ekaydıkçadabus aha-nın
yaş anmı ş
,inkişafıikmaledi lmişkısımlarıbüyümekt e,henüzinkişaf
etmemi şs ahalarıküç ülmekt ev eni hayetbüt üns ahadakiinkişaf
tamaml anınca,s ahanın baş langıçhududu ol an (c-d)hat t
ı,son
mer halenin hududu ol an as l
îz aman nokt asıüz eri
ndeki( f-g)
hat tınai ntibaket mi şbul unmakt adır.Veböy lecedeas l
îz aman
üz erindebi ranol an( e)nokt asını
ni ns anl
ıks af
has ı
naaitbüt ün
i
c apl ar
ıy erineget i
ril
mekt edir.
İş
t e,insanlı
ğıninkiş af
ıbunokt ayagelinc
es athîzamanidr aki
real
itelerisonaer ecek,i dr
akîmekânol anüs tvazi
feplânl
arında
hakikît ekâmüldev am edec ekv ei
nsanv arl
ığıdas ubj
ekt
iftekâ-
mülv etiresi
ndenkur tulup,asl
îzamanüzeri
ndey ürüy
enobjek- t if
birtekâmülakı şı
nagi recekti
r.
Sat hîz aman i nkişafgr afiğii le,kol ayc a anl aşılabilec ek bâz ı
mühi m nokt al
arıt ebar üz et ti
r i
yoruz.Sat hîz aman i nki şafı
nda,
i
nkişafpar alel
ibi ri nsanlıks afhas ıboy unc a deği ş memekt edir.
Bus afhaz aman akı ş ı
ndabi ran ol an ( e)nokt as ınıni capları
y l
a
tahditedi lmiş,v arl
ığın haz ırlı
ğına ai ti nki şafs ahas ı
dı r.Bi nae-
naleyhs ubj
ektifbi rt ekâmüls afhasıdır.Bus ahai çindeherbe-
denlenmedev r
esi,haml elerhâl indebi rbiriüz eri
neekl enmekt e-dir.
Fakat bu haml eler inkişaf par alel
inihi ç bir nokt ada t ecavüz
edememekt edi
r.Bunugr afiğegör eifadeedel im:Hery enigel en
üçgen,es kiüç genin üz eri
neekl enmekt ev ei nkişafs ahas ı
ndaki
i
kmal il âzım gel en haz ırl
ı
kl ardan bi rmi ktarınıdaha ev vel
kine
katmakt adır.Şuhâl dei nkişaftakes i
nt i
lery oktur.Dev relerbi r
bi-
220
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

r
ines
ess
izc
eekl
enmekt
edi
r.
İşteas l
îzamanüz erindebi rins anın,kendihazırlı
kkadr os uiç
ine
kapanar akbüt üninsanlıkboy unc akendihaz ı
rl
ıkları
y- l
a
meş gulolmas ıonuns ubjektift ekâmül ünüifadeet ti
ğigibi ,bi
rçok
bedenlenme hâl leri
nin,s adec ei nsanlı
ks afhası
nıi kmal e mâtuf
oluşudabüt ün bubeden hay atlar
ını
n,topy ekûn birt ekhay at
olarakel ealınmasınıicapet ti
r i
r.Yânibi rinkişafdev res i
- ni n
bütün i nsanlı
k boy uncav ukua gel ecek bedenl enmel eri,had-
dizatı
ndabi rtekhay atı
nz arur etler
indenbaş kabi rş eydeği l
dir.
Vebuz aruretdeas l
îzamandabi ranol an(e)nokt ası
nınic apl
arı
-nı
yerineget i
rmektir.
*
* *
Şimdi,tekâmül ün idr akîzaman i çi
nde yür üyüşünü diğerbi r
grafi
kleizah edec eğiz
.Bur adaen bâr izhus usiyet,varl
ığın her
tekâmülakış ı
nın,as l
îz aman üz erindedaimames af
ekat et
me-
siyl
emüt erafı
kol mas ıdır.O artık,kendiâlemi nden ç ı
kıncaas lî
zamanınakışıicapları
nauy makliyakati
nikazanar akorganizas-yon
sist
emlerii
çindeobj ektifveaktifbirtekâmüldur umunagi r-miştir
.
Evvel
ce kür ezamanında,z
amanın her isti
kamette geni
ş l
e-
y
er ek i
nkişafetti
ğinis
öy l
emi
şti
k.İdrakîzaman inki
şaf
ının ba-
ş
ındanitibarenvukubul
angeni
şlemefarkl
arıhem as
lîz
aman

üzer
indey ürüyüşl
erkaydeder,hem des ürat
liv ehudut suzbir
i
nkişafsey
ritakipeder
.Yâniburadakii
nkişafhatlarıpar
alelola-
rak
gi
tmez ,mütemadiyenbir
bir
indenuzaklaş
ar ak,açı
larakge-nişl
er.
Bunuşemail
eizahetmekiçi
nmuht el
ifbüy
ükl
ükt
ebi
rbi
rii
çi
-
negirmi
şdör
ttanekür
ealal
ım.(
Şeki
l-
H)

221
 BEDRİRUHSELMAN

(
Şeki
l-
H)

Mer kezleri müş terek ol ar

ak i çi çe gi rmi ş bu dör t kür e,
mer kezindengeç meküz ereor tas ındankes il
ipi kikı smaay -r ı
lınc a
bunlardanbi risininmakt aı
nabakı ldığız aman,or a- da-
şemadakigi bi-herkür ey eaitay r ıdör tmakt agör ül ür .Bumakt alar
mer kezdenmuhi tedoğr u,( a,b,c ,d)dur umunumey danaget ir
irler.
Bunlarınherbi ribi rkür enin,y ânior ta- dabul unanenküç ük
küreningi tt
ikçebüy üy erekal mı şol - duğuc es amet indörtay r
ı
safhas ı
dır.Yânimer kez deki( a)c es amet i
nde bul unan kür eni n
genişleyerekbüy ümes i
nden (b,c ,d)c esamet lerimeydana
gelmiş t
ir.Bus ur etl
e( a)kür esigi t
-tikç ebüy üy erek( d)c esamet ini
bulmuş tur.Şi mdikür eni n bu geni şley i
şiiç inde bu makt alar ın
bir
bi r
iylekıyasınıy apabi l
mek i
çiny ukarıkiş emadaenküç ük
makt aol an (a)s abitt utular
aken büy ük( d)makt aıâdetabi r
fotoğrafkör üğü gi biondan uz aklaş -tı
rıl
sın.Bundan bi rkoni
mey danagel i
r.Bi ttabîbukoni ni ntaba- nı nıenbüy ükvedı ş
t a
bulunan( d)kür esininmakt aıteş kileder .

Tepes i
nde,yânisiv
ritarafı
ndaenküçük(a)kür
es ibul
unur
.(Şe-ki
l-
İ)Aradaki(b,c)katl
arınıdamuhtel
ifbüy
üklüktekiiçi
çekü-rel
eri
n
makt al
arıt
eşkileder.

222
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

(
Şeki
l-
İ)

Bur adakoni ni
n( a,b,c ,d)makt alarıarası
ndakigeni ş l
ikfark-
l
arıi drakîz amanın birbir
ine nisbet le ol
an inkişafkı ymet l
eri
ni
gös t
er i
r.Ziraburadakihermakt aın,haki katt
ebi rbir
iüz erinein-
kişafedenbi rküreningeni şl
ikfar kları
nıgös termekt eol duğunu
söy l
emi şti
k.İştebirmakt aın,ev velkimakt aanaz aran ol an ge-
nişli
ği,kür einki
şafı
nınoanamahs usv üsatı
nıgös t
er ir
.Böy lece
aşağıdakiş emahermakt aınkendikapas i
tesi
neai tinki şafgeniş-
l
iğinii f
adeet mektedir.(Şekil
-K)Bur adakigeni ş
li
kf ar kıay nıza-
manda,i nkiş
afesnasındaas lîzamanüz eri
ndekat edilenmes afe-
yidegös ter
ir.

(
Şeki
l-
K)
Mes el
â( e-
f)v e( e′
-f′
)paraleli
,(a)kür es
ine mahs us i
nkişaf
derecesi
nigös t
eri
r.Bunut aki
peden( g-h)ve(g′-h′)paral
eli
,(b)
küresi
nininki
şafderecesi
nigösteri
r.Buikipar
alelarası
ndaki ( I
)
mes afes
i,i
kiinkiş
afkademes iarası
ndakiinki
şaff arkı
nıve ay nı
223
 BEDRİRUHSELMAN

zamandaas l
îz amanüz eri
ndekat edil
mişmes afey
igöster
ir.Kez a,
git
tikçebüy üy erekgeni şl
eyen(c)ve( d)kürel
eri
neait
,(i
- j )ve(i′
-j
′)i l
e( k-l)v e( k′-l′
)i nki
şaf s ahalar
ını
n da nasıl gitti
kçe
genişl
edikleriniv earaları
ndakiinki
şafv ezamanakışl
arı
naai t (II)
ve(III
)farkları
nı nnasılhâsılol
dukları
nışemadagör mekko-laydır
.
Burada geç en inkişaff arkıt âbiri
nin mânâs ış udur .Ev velce,
vaz i
fepl ânı nın baş langıc ından i tibaren,i drakl er i
ni capl arai nti-
baket mey ebaş l
adığından v eböy l
eceas lîpr ens ibin büt ün r uh
vekâi natmünas ebetl
er ii capl arı
nai drakler inuy arakbi rv ahdet e
doğr u gidi li
p,ni hayetüni tey e ulaşıl
dı ğından bahs etmi ş ti
k.Ve
onuni çi
ndev azifepl ânındani ti
barenbaş l
ay ant ekâmüls afha-
sınaakt ifi ntibaks ahas ıdeni l
miş t
i.İş teş imdikür ez amanı nın
şemat ikiz ahıi çi
ndebuhaki katidegös ter mişol uy oruz.Zi rakü-
relerinikii nkiş afkademes iar ası
ndat ebar üzedenv eas lîz aman
üzer i
nde y ürüy üşdi yev as ı
flandırıl
an bu f ark,haddi z
at ında bu
i
nt ibaks ahas ınıngeni ş l
emes i
ndenbaş kabi rş eydeği ldi r.Fakat
bukür ei nki şafınınelbet t ebi rnihayet iv ardırv ebudakâi nat ı
n
sonudur .Zat enbui nki şaflarınar tmas ı,kâi nat t akihaki kîi ntibak
sahas ı
nıngeni ş l
emes i
y lemüt erafıktı
r.İ ntibaks ahas ını
ngeni şl
e-
mes ii
seüni t
ededi ğimi zi drakv ahdet ininger ç ekl eş mes idemek-
tir.
Hatır
latır
ızkis athîz aman reali
tel
erinintev ali
sindeböy l
ebi r
i
nkişaf,y âniüniteyey ürüyüşdemek ol an as l
îz aman üzeri
nde
i
lerl
eyişy oktur.İnkiş
afhat ları
nın buradakigi bi,heran geni ş
-
l
emes is athîz aman inkişafı
nda bahis mev z uu değil
dir.Orada
s
adec e,muay yenbi rs ahaiçindeas l
îz amanüz eri
ndekibirnok-
t
anınbüt üni c
apları
nıyer i
negetir
meni nhazır
lıklarıyapı
lı
r.
*
* *

Ger eks at
hî,gerekkür evîzamanlaraaitbui kiş emagös t
erirki
sathîz amandaol duğu gibi,kürevîzamandamuay yen birs aha
i
ç i
ndekal arakhaml el
erinbirbiri
neeklenmesiş ekli
ndekes intisi
z
devam edeni nkişaftarzıyoktur.Burada,evvelkindeol duğugi bi
ayrıay r
ıdev r
elerdey oktur
.Bilâki
sherangeni şleyeny eniinki-şaf
sahalarıvardır
.Diğert âbi
rl
ebur ada,asl
îzamanınbi rt
ekanıi çinde

224
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

haps ol
muş ,mahduts ahadakiperi
y odik gidi
şhar eketlerideğil
,
kâinatı
nhudut l
arınakadarday anans onsuzlukiçi
ndege- ni
şleme,
i
lerlemev einkişafetmes ahal
arıvardır.Vebui l
erleyi
şüni tede
nihayetbulmaktadır.İ
ştebununl adaev vel
cesöylenmi şbulunan;
hakikît ekâmül
ün kür evîz aman i drakii l
e baş l
amı ş ol-
duğu
sözününmânâs ınıdahaaç ı
kolaraki
zahet mi şol
uyoruz .
*
* *
Şimdibur ada ç ok mühi m bi rpr obl emi n aç ıklanmas ına s ı
ra
gelmi ş
tir.Bupr oblem;kâi nat taas lîicapl aratâbiol araks eyr eden
aslîzamanı nâl emleremüt eal l
ikol andur uml arı
nı n,oâl eml er-deki
maddev as at l
arınai nt i
bakl arını,bağl ant ılar
ınıs ağl ay ar akz aman
formlarınımey dana get i
ren mekânı n mahi y etidi r.Bi rt ar afta
zamanf ormunumey danaget ir
enhar eket l
erv ar,di ğert araftada
zamani dr aki ninhus ulüi ç inbuhar eket l
er ebağl an-mas ıicapeden
maddev asat ımev cut .Fakatz amanv emekânı nmünas ebet ler i
nde
saymı ş ol duğumuz üç ünc ü ş art,y âni bu v a- sat ın z aman
hareketlerinebağl ant ı
s ıt emi nedi l
mey i
nc emekânt ees s üsedemez
vez amanf or mununt ez ahür ümümkünol maz. Ohâl debur ada,
kâinatmekani zmas ındaes asr olalanbüy ükbi râmi lv ar dı r.İştebi r
âlememahs usmekânıt eş kilet mekv ez amanf or munukur abi lmek
i
ç i
n,mev cutmaddev as atınız amanf ormu- naai thar eket lere
bağlayanuns ur,kâinatöt es i
ndeas l
îpr ens ibet âbiy üks ekkader
prens i
bidirkibununkâi nat t akadermekani z-
mas ıhâl indet ec elli
eden i caplar ı,as l
îic apl ar l
av e aslîz aman i le bi rlikt e üni t eden
süzülerekkâi natay ay ı
lmakt adı r
.Şuhâl dekı sa-c amekân,kader i
n
âlemlerdekiv ekâinat takit ec elli
sidir.Yânibi râl emde,z amanaai t
hareketlerle madde v as atlarının bağl anma- sından i lerigel en
mekân;kader i
noâl emdekit ezahür üdür .

Demekkikader ,âlemlerdekiz amanımaddev asatlar

ınabağ-
l
ayarako âl ememahs usz aman v emekân f orml arı
nımey dana
geti
renv ezamanıkul lanarakaslîi
capları
ndirektif
ial t
ındaç al
ı
-ş an
veonabağl ıbul unankaderpr ensi
bininkâinattakiakış ı
dır
.Kader ,
âl
eml er
deoâl eml er
ini mkânları
nagör et ezahürgös teri
r.Mes el
â
hi
drojen âlemi ndekis athîz aman mekânıkader in bu âle-me
mahs ustez
ahür üdür.

225
 BEDRİRUHSELMAN

Şuhâl deüni t
edenbüt ünkâi nataas l
îic
aplarıtaşıyar aky ay ı
lan
kader,geneas l
îic aplar
abağl ız amandani st
ifadeeder ek,âl em-
l
erin büt ün f
or mas yon,def or mas yon v et ransformas yonlarını
mey danaget i
rir.Şi mdidahaaç ıkol arakizahet mi şol uyoruzki
varl
ıklar
ınotomat ik,yarıidrakliv eidrakliol
araki ht
iyaçlar ı
na gör e,
maddel erde hus ule get i
rdikler i büt ün formas yonl ar ,t rans -
formas yonl
arv edef ormas yonl aranc aküniteden s üzül üp gel en
dir
ekt i
fl
eregör e;as lîpr ensi
p,kaderv ezamanpr ens iplerikad-
rol
arındav azi
feliv arlı
kları
ny ar dım,müdahal ev ekont roll
erii le
vukuagel mektedir.
Bubi lgi
,kaderv ez amanı nkâi nat t
akies asrollerineaits ezgile-
riinsanl ar
av er i
r.Eğerüni tedengel enkaderv ez amanol mas ai di
aslîprens i
pi capl arı
nagör e,kâi natc üzüleriduruml arını
n;ruh-l arın
herankidav r anı şl
arıv eliy akatlerikar şı
sındav ukuu i cap eden
namüt enahiş eki ldeği şti
rmel erinev eş eki
lalmal arınaaitt ekni k
faali
yet ;mi hrakı nıkay bet
mi şol ur du.Ruhl arı
nt ekâmül -l
er i
neai t
,
aslîpr ens i
bi nt ây i
n et mi
şol duğui caplarl
ar uhlar ı
n bui c
apl ara
l
iyakatder eceler iniölçüpay arl
ay arakt akdiredenâmi l
,kader dir
.
Yânias lîic aplar ın kâinatt
akit eknikuns uru kader dir
.Kaderbu
fonksiy onunuz amanuns ur ununy ardımıi l
ey aparv e onuöl çü
olarakkul lanır.Bumekani zmay ıkababi rmi salil
ei zaheder ekbi raz
dahaay dınlatıy oruz .
Birmektepvar.Bumekt ebinmuay yens ınıfl
arımev c
ut .Ders-
l
erinomekt eptesını
flar
agörekadr ol
arı
nıt âyi
neden,t alebel
e-
ri
n muayyen li
yakatl
ere göre muay yen s ı
nı fl
arda bulunmas ı
nı
takdi
redeny üksekvekâletmakamıdav ar.Şi mdibi rt al
ebe,o
mektebi
ni l
ks ı
nıfı
ndan başl
ayıp hiçbi
rt etkiket âbitutulmadan
bütünsı
nıf
lar
ıotomatikmanatlayarakmekt ebi nkapıs
ındanç ı
-

karsamekt ebibi tirmi

şs ayı
lamaz .Bunun i çin,o t alebenin her
senev ehattâs enedebi r
kaçdef agenev ekâlettarafındans alâhi
-
yetlendiri
lmiş memur l
ar ıvâsıtasıylay oklanmas ı,denenmes iv e
i
mt ihandeni lengay etsıkıveitinalıkontroll
erdengeç mes ihulâ-s a,
kendi si
neomekt eptenoanamahs usveril
mes ii
capedenl e,onun
buv eri
lmes iicap edenel i
yakatkaz anmı şol up olmadı ğı- nı n
i
nc elenmes iikt
izaeder .Eğerç oc ukbui mt ihannet i
ces inde;içinde
bulunduğus ını
fınhakkıol ander sleriöğrenmi şveonl araistihkak
kazanmı şi sei mtihanı
nımuv affakiyetl
ebaş armış,üs tsı-nıflar
a
226
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

geç mey e,mekt ebibi tirmey el iyakatkes bet mi şol ur .Aks ihâl de
kendil iyakat i
nev ebi lgisider ec es ineenuy gunol ans ı
nıf- t a
bırakı lı
rv e ona gör et edr isv et ali
ml eret âbit ut ulur .Yâni ,o
mekt ept eöğr enc il
ermut lakaş ukadarz amanz arf ındaş uv ey a
bus ını ftakal ac akl arv eo z aman bi tinc eot omat ikman s ını
fları
atlayar akmekt ebibi tireceklergi bibi rkay ıty oktur .İ ştehay atda
bunun gi bidir.En y üks ek v es al âhiy et l
imakam dedi ğimi zas l
î
prens ip,düny amekt ebininpr ogr amı nıt anz i
m et mi ştir.Bundan
kılkadari nhirafc ai zdeği ldir
.Fakatgenebupr ogr am muc ibinc e
öğr enc i
ler i
n,y ânii ns anların or adakis ınıflarat er f iedebi lmel eri
i
ç i
nç alışmal ar ı
,c ehi ts arfet mel eriv ebuc ehi tl
er ii lemüt enas i
p
olarakdüny amekt ebi ndekendi ler inet ahs isedi lmes ii capeden
sınıflar av eder ec eler ehakkaz anmal arıv ebunudai s batet me-
l
er ii kt i
z aeder .İ ns anl arbunu y apt ıkç al ây ı
kol dukl arıs ınıfl
ar a
terfieder ler,bi l
âki st embel li
kv ebec eriks izliknet ic es indebul un-
dukl ar ı
nıdur umun l i
y akat l
erinigös ter emey enleronagör e,y âni
l
iyakat ler ider ec es ine gör e muamel eler et âbit ut ulur lar.Bunun
i
ç i
n dei kiş ar tl âz ımdı r.Bunl ar dan bi risi,i nsanlar ınl iyakatleri-
nii sbatedebi lmel er iiç i
nl üzuml uol anc ehi tv egay rethür ri
yet i
;
diğer ii s ebu l iy akat it akdireden,onun as lîicapl arauy gunl uk
der ec es iniölç üpbi ç env eonagör eov ar lığınoi capl arkar şısı
nda,
kendi sinel âyıkv een münas ip ol an maddehâlv edur uml arını
haz ırl
ay arakt ert i
pl ey enbi râmi l
inmev cudi y et i
.
İ
şteaslîi
capları
ny er
liy
erindetatbi
kinisağl
ayan,var
lı
klar- l
a
asl
îic
aplararasındakimutabakatı
nder ecel
eri
niveölçül
erinitakdi
r
vetesbi
teder ekkı ymetl
endirenbut eknikâmil,kâi
natt
akikader
mekaniz
mas ıdı
r.
Demekki ,kâinatüs t
ündebul unan as l
îpr ens i
bebağl ıkader
prens ibini
nkâinattakadermekani zmas ıhâlindei şl
ey ent ecel-l
iyatı
;
âleml eri ç
indeoâl eml eri
nimkânl ar ı
nagör ekadert eza-hür l
erini
mey dana get iri
rkibunun da âl eml erdekigör ünüş ü,mekânı n
namüt enahihâlv edur umları
dır
.Şuhâl de,v ar
lıkl
arın as l
îi caplar
karşısındakili
yakatder ecev eölçülerinit akdirv et esbitedenv e
varlı
klar ı
nkâinatakışındakimaddîi mkânl arı
nı bul iyakategör e
ayarlay ankadermekani z
mas ı
,yüks ekkaderpr ens ibininkâi nattaki
tezahür üdür.Muay yenmekânf orml arıiçindeâl emimi zdegör ünen
kader in,başkaâleml erdenas ı
ltec el-l
iyatgös terdiğinibuâl emi n
i
dr akv egör üşl
eri
ylet âyi
nv etavsi
fet mekel bet temümkünol maz .
227
 BEDRİRUHSELMAN

Yalnızşunu beyan ederizkibu t ecel

li
yat,vazif
e plânlar
ından
üniteye doğru y üksel
dikçe bizi
m âl emleri
mizde c ari olan
fonksiy
onunu elbetteşümul üile müte-nasi
p olarak değişt
iri
r.
Üniteye gel
ince bütün icapl
arl
a,idrak- l erl
e,imkânl ar
lav e
durumlarl
abirl
eşmişbirvahdethâli
nii
fadeeder.
*
* *
Bur adai zahıger eken birnokt av ar.Kadermekani zmasıkâi-
nattakif onksiyonunuy aparkenas l
îprens ibet âbibulunanza-man
prens ibiil
ebi rli
kt ey ürür
.Zamanpr ens i
bi ninkâinattakidurumu
aslîz amandı r.Veas lîzamanı n,muht eli
fâl emlerdengeç erkeno
âleml ere gör et ecelli
yatıv ardı
r.Bunl ardan bi r
isi
ni,düny aya
mahs us sathîz aman i draki,diğerinide düny a üs t
ü âlemlere
mahs usidrakîz amandi yebi r
azev velizahet mişti
k. İ şt
ekader
mekani zması;düny adaf onksiyonunuanc akas lîza-mani l
ebi r
li
kte
yapabi li
r.Yânikadermekani zmas ı
,aslîpr ens i
- binmuhas ebesi
ni
vet ekniki fadel endiri
lmesiniy aparken öl çü olarak zamandan
i
st i
fadeeder .
Zamanmekanizmasıhem elzemdi
r,hem dez ar
urî
dir.El
zem-dir
,
çünkü asl
îprensi
bin had ve özolar
ak tâyi
n etti
ğinitahakkuk
etti
rmede,kaderprensi
bini
nmi yar
ıveölç üs
üz amandı r
.Zaman
olmayı
ncakaderpr ensi
biölçüsüzkalı
rvet eknikfonks i
yonunu
i
faedemez .

Zarurîdi
r ,ç ünkü z aman mekani zmasını
n değer lendir
me v asf
ı
olmazsa,kadermekani zmas ı
nda ahenk,bundan dol ay
ıda as l
î
prensipi l
ev az i
fev et ekâmülpl ânlarıarası
ndai rt
ibatv ebupr en-
si
plerl
e,pl ânl arla,âl
eml eri
nol uş larveakı şl
arnizamınamut a-
bakat
olmazv eni hay etdeğerf arklanmal ar
ınıntâyinedi lmesi ve
kı
y metlendir il
mes iimkâns ı
zlaş ı
r , dolayı
sıyl
a mi ktar v es onra
keyfi
yetni zams ızkalırkibut akdirdebüt ünt atbikatl
armi hrakı
-
nıkaybet mişol urlar
.
*
* *
As
lîzamanakışı
nındünyadakitec
ell
is
ines
athîzamandi
y or
-duk.
Bunamukabilgenekâi natboyuncaakıpgi
denv eherâle- me
mahsustecel
li
yatgösterenkader
indedünyadakitez
ahür
ümekân

228
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

forml ar
ıdırdemi şt
ik.İşte,düny adaz amandan ay r
ıl
ma- y an v e
zamanl akıymetv eay aröl çüsünübul anmekân,kaderpr ens i
binin
düny adakifonksiyonununnet icesidir
.Bubi lgi
lerl
e dekader i
n
düny ada,z aman mekani z
mas ıyla bi rl
ikt et ecell
ieden mekân
hâlindekitezahürünüi zahet mişol duk.Veaç ı
kç abelir
t- t i
kki
zamanv emekânl akai m olanbüt ünr ealitel
er,insanlarınhürr i
yet
esas ı
na day anan c ehi
tv e gay r
etleriyle,l âyık olacaklarıv eya
kazanabi l
ecekler
ider eceleri
n,genez aman v emekânl aöl -çülüp
biçil
mi ş
,y âniz aman v e mekân kadr olar ı
nda v azi
feliv ar
-lı
klar
tarafı
ndant akdiredilmi
şbi rtakı
mi capz ar uretl
eridir
.
Ziraş urasıbirhaki kattirkias l
îic aplarınvebui caplarabağl ı
bütün mekani zmal arın kâinat takit at bikatl
arı
;as lîic ap,as l
îz a-
man v ekadermekani zmas ıkadr olar ındaç al
ışan or gani zas
y on-
l
arınv azi
feli
leritaraf ı
ndany apılmas ızar urîmükellefiyet l
erden-di r
.
İşt
eüni tedens üz ülerekas lîtes i
rlerl
ekâi natiçi
ney ay ı
lan kaderv e
zaman mekani z
mal arı
na ai tt esir
lerbu mekani zmal arıy ürüten
kadrolardahi l
indev azi
felenmi şbüy ükv azi
fepl ânları- nın
kâinatşümulf aaliyet l
eri
ylet atbi katz emi nleri
nibul url
ar .Ve bu
kadrolarınbüt ünel emanl arıy erliyer iney erl
eşmi ş,v azifel
eri
- ni
hakkıylaidraketmi şkudr etlivarlıkl
ardı r.
*
* *

Zamanv emekânhakkı ndav eri

lmişolanbubi l
gi l
erdensonra
i
y i
ceanl aşıl
mı şolurkidünyadaher hangibirmevzudaş uada-mı n
mukadder ibui mişdemeni nmânâs ı
:Oadamı nomev zuda,i
çinde
bulunduğu hâdi sel
eri husule get i
ren büt ün madde kom-
binezonlarınınmuay yenzamanl arabağlıolar
akbirarayageli
ş-ler
i
vebağl anışlarıoandaoş ekil
dez uhurettidemektirkimekâ-nı n
tari
fi
nii yikav ramışolanl
arbununda;oadamı netrafı
nda ona
göremekânl arkur ul
dudemekol duğunuidrakederl
er.
Keza;kaderiyardı
m etmedis özüde,onunhakkı ndabekl eni
-len
birmev zuaaitmaddekombi nez onları
nınbekl
enildiğitarz- da
değil
,baş kaşekil
ler
demey danagel diği
niif
adeederkibudagene
omev z
uet rafı
ndaar zuedil
diğindenbaş kamaddeş eki
l-
leri
nden
veduruml arı
ndankur ul
muşbi rmekândemekol ur .Hulâsamekânı
i
fadeeden maddeni n herhâlv eş ekli
,hâdis
elerin herdur umu

229
 BEDRİRUHSELMAN

kader i
n birt ec ell
isidir.El i
nioy nat an bi ri nsanın buhar eket i
ne
zemi nolanv asatbi rmekândı rv ekader int ec ell
is
idir.Yür üy enbi r
i
ns ani çi
nbas tı
ğıy erlermekândı r,göky üzüneba- kanbi rki ms e
i
ç i
ny ı
ldı
z l
ar ıyl
a,bul ut l
arıyl
a,r enkl er i
yle,büt ün hey etv e
durumuy la göky üzü mekândı rv e kader i
nt ecel
li
s idir
.Di kkat ini
vücudunun her hangibi r nokt as ına ç eviren i nsan i çi
n or as ı
mekândı rv e kader in t ec elli
sidir . Düş ünen bi ri nsan i ç i
n
muhay yi
lesimekândı r,hâdi selerar asında münas ebet l
erkur an
i
drakbi rmekândı rv ekader int ec ell
isidir.Hul âsakâi natt agö-
rünenherş ey,herv arlı
k,i ns anınbi zz
atkendi sibi rmekândı rv e
bunl ar
ın heps ikendiâl eml erindekader i
n bi rert ec el
lis
idir.Zi r a
bütünbunl arınş ekill
enmel er i
,ç eş itlit arzlardabi rbi ri
nebağl an-
mal arı
,s ayıs ı
zkombi nez onlarhâl indeanal izv es entezleret âbi
tutulmaları,y ânibüt ün hâdi selerinv e madde hâl l
erininv ukuu
mekânı nç eş it
liv ar yeteleri
di rkibunl ardakadermekani zmas ı-
nınf onksiyonui çindey ürürler .
*
* *
Varl
ıkl
ar,sahi
polduklar
ıhürri
y et
lerisayesindedaimîs u- rett
e
i
mt i
hanlariçi
ndebulunurl
ar.Bui mtihanlarkarşı
sındakidavr
anı
şl
ar,
müspetv eyamenfîreaksi
yonlar,hulâsa,muv aff
ak

oluşlarv eyaol amay ı

ş larkader int akdi rv et esbitet tiğimadde
kombi nez onlar ı
nın,yânimekânl arın namüt enahihâlv edur um-
l
ar ı
nın mey dana gel mes ininet i
celendirirv ev arl
ıkl
arl i
y akatl
eri
derec eler i
ne gör e bu hâdi s el
er inç eşitlidur umlar ı
nda y aşarl
ar.
İşte büt ün hâdi selerv e onlar ımey dana get i
ren büt ün madde
kombi nez onlar ı
nın herbi rikadermekani z
mas ı
nınt ec ell
isiol an
mekânl ardan i barett
ir.Hul âsa,v arl
ıklarınf iilve har eket l
erine
gör eder ec elerini
nöl çülüpbi ç i
lerekas l
îi caplardakidur uml a- r a
uydur ulmal ar ıiçi
n,muhas ebeamel i
yelerindengeç i
r i
ldiktens onr a
ayarlanmal arıv ef or
ml arabağl anmalar ıkadermekani z-mas ının
aslîicapl aral tı
nda,as lîz amanıkul l
anar akç eşitl
imaddev ehâdi se
forml arınıv et erti
pler
inimey danaget irmes idemekt ir
.
Artı
kbubi l
gil
erdensonravazi
fepl
ânınahenüzgi r
memişve en
küç ük hareket
leri
ne kadarherdur umlarıimtihanl
aratâbitu-
tulmuşdüny ainsanlar
ını
n gel
ecekl
erihakkında,isi
m vez aman
zikrederek kat
’îlisanl
a konuş
mak doğr u olmaz.Zirainsanl
ar,
230
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

hürriyet l
er i
nikul l
andıklarıi sti
kamet ler e gör e,muhi tleri
ni nv e
mekânl arının,y ânibi rt ek kelimey l
e kader l
eri
niny ürüy üşünü
kendi lerinet icelendirmekt edirl
er.İ stikbale ai ts özler,bâz ıka-
yıt
laral tı
nda,anc ak hakikatleri
nt ahakkuk et mekt e bul unduğu
vazife pl ânlar ı
nda s öylenebil
ir.Düny ada gel eceğe aitkat ’îhü-
küml erbüt üni ns anları
nhür ri
yets alâhi yetlerinireddet mekol ur .
Birnokt adani tibarendi ğerbi rnokt ay ay ürümeküz er es er best
bır
akt ığınızküç ükbi rkar ı
nc abilei stery olundaay nıhı zl
ay ürü-
yerekmuay y en z amandao nokt ayav arı
r,i sterbir azeğl ener ek
veyas ağas olas aparaky olunuuz atır,isters eger i
singer iyedöne-
reky olunubüs büt ündeği şt
iri
r.Büt ünbunl aronunal ac ağınet i
-
celerinş ekl ini,y ânionunkader lerinit âyineder .Yukar ıdanber i
veril
mi şol an bubi lgi
ler,kâinatabi rpr oj ektörı şı
ğıs embol üy l
e
i
ndi ğinikabulet ti
ğimi zas l
îicaplarınr uhlar av emaddel ereş âmi l
kudr etleriar asında,kadermekani zmas ı
nı nv e asl
îz amanı n da
bulunduğunu v eas lîicapları
nt ahakkuku z ı
mnı ndabunl arın ne
kadarmühi mr ol l
eriolduğunuanl at may akâf igeli
r.
*
* *

Şi
mdi,vazi
fes afhası
na gir
il
dikt
en s
onr
a or
adaki y
ürüy
üş
hakkı
ndadabâzıbi
lgi
ler
iver
eceği
z.
Vaz ifepl ânı ,t ekâmül eaç ı
kbi ri draki l
edev am edi lmey ebaş -
l
anabi lenbi rmer haledir.Vaz i
f eplânı nakadargel enot omat i
k,y arı
i
dr akl iinkişaf l
arbur adat am i draklibi rs afhay agi r
mi şt i
r.Bununda
aç ı
kmânâs ış udur :Varlıklar ı
ni drakl eribupl ândat ır-mandı klarını
söy lediğimi zı ş ıkkoni sihüz mel erinekendikud- retleriyl
ei ntibak
etmey e baş l
amı şl
ardır. Onun i ç i
n v azi
f e s af- has ı
na akt if
i
nt ibakl arın baş ladığıs af hadadi yor uz .Bus afhadai l
erlendikç e
i
c apl arai drakl erini ntibak s ahalar ıda geni ş ler,y ânii drakler,
tekâmül et ti
kç e akan as lîz aman i çi
nde, r uh v e kâi nat
münas ebet lerine ai ti l
âhîi caplara daha geni şç apl arda intibak
eder ler.Di ğert âbi rl
ebüt ün i draklerbui capl arlav edol ay ı
sıyla
birbi rl
er i
ylebi rleşirl
erkibunadav ahdethâl i,y âniüni teder iz.
Bununl aber aber ,v azi
fepl ânınınbui l
kkademel erindekiv ahdet ,
tam ol makt andahaç okuz aktır,amat ahakkuket mey ebaş lamı ş-
tı
r .Mes elâas l
îpr ens i
bin,r uhl arıniht iyaç l
arıy
la,kâi natc ev he- r i
i
mkânl arınınmünas ebet l
er ineai ts ons uzicapl ar ı
nı( n)adedi gi bi
231
 BEDRİRUHSELMAN

namüt enahibi rkıymetol ar akkabulet tiği

mi z
egör e,v azi
-f eninilk
kademel eri
ndebukı ymet lereokademedekiv arlı
klarınidrakleri
,
henüz pek küç ük çaptai ntibak edebi l
miştir
.Ve i drak hangi
i
caplarla intibak, y âni v ahdet hâl i
ne geç mi ş ol urs
a or ada
hakikatleş
ir.Veov arl
ıkor adakiahengi nbircüzünüt eş ki
leder.İşte
bu,ahengekat ı
lmak,ahenkt enol makdemekt i
r.Bubi l
gi,va-zife
plânını
nbi rtahakkuk,bi rger çekleşmepl ânıolduğut âbiri
- ninde
mânâs ınıizaheder .İ
ştebupl ânınbaş l
amas ı
ylaber aberi dr
akler,
kâinathaki katlerine gi
tt ikçe daha büy ük bi rkudr etle nüf uz
etmeniny olunut utar
lar
.Yâniohaki katl
erinahengii çindegitti
kç e
şümul l
enirl
er.
Kezabu bi l
gidi ğerbüy ükbi rhakikatidahai zah eder .Ay nı
i
caplardatam bi rmut abakathâli
negelmişmuht eli
fv ar
lı
klar, o
noktadabirbirleri
yl
edev ahdethâli
negi r
mişlerdemekt i
r.Şuhâl de
vazi
fe plânının muht eli
f kademeleri
nde,muay y
en i caplar- da
bir
leşmiş,v ahdethâl ine gel
miş muht eli
fv az i
fe grubu v ardır
.
Bunlararasındadüny adaol duğugibi,r
eali
tefarklarıyoktur. Zi ra
esasen onlarhaki katlereinti
bakhâl i
ndedirl
er.Or adar eali
- t
eler
değil
,hakikatlervardır.

Bununlaber abertekr
aredi y
oruz,bui nti
bakbirdenbi
revazi
fe
plânını
n bütününeş âmilolmuşdeği l
dir
.Tam v ebüt ün i
nti
bak
ancaküni t
edemümkün ol urkibudav azi
feplânını
nilkkade-
mel eri
nenazaranhenüznihayetsi
zl
ikdenecekkadaruzakt
adır
.
*
* *
Ünitedear t
ıkreali
tediyebi rş eyy oktur.As lîprensi
bin kâi-
natt
akiakışıolanas l
îic
aplar,kaderv ezamanpr ensi
pler
ini
nkâi -
natt
akiakışlarıolankadermekani z
mas ıv eas lîzaman,or adaki
i
draklerl
ebirleşer
ekv ahdetimey danaget iri
rl
er .Orasıhakikatin
kendisi
dir
.Kâi nat
ıns on sı
nırıvet ekâmülün t ahakkukunun ifa-
desi
dir.Kâi
natınbütünidaresiancak,buradans üz ül
erekyayı
-l an
tesi
rl
erlemümkünol ur.
*
* *
Vazi
fe pl
ânını
ni lk kademel
eri
nden iti
baren üni
teye kadar
uz
anan ve namütenahigörünen yol
lar
ın katedi
lmeside ç ok

232
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kompl ikemekani zmal arlav ukuagel ir.Buhus ustabi lgiver meki çin
projekt ör s embol ündeki ı şı
kt abanı nın, i lkv azif
e pl ânı ka-
demel erinde bul unduğu ana dönel im.Var l
ıklary ukar ı,bu ı ş ı
k
konis inint epes i
ne doğr ut ı
rmanmay a baş lamı şlardı
r .Bur ada,
muay yen i capl ardai ş ti
rak et mi şi drakler den v e bu bi r
leşt
ikler i
nokt alar da onl arın bi rt ek v arlık hâl i
ne gi rdikl eri
nden bahs et-
mi ş
tik.Böy le bi rhâlv azife pl ânı nın al tı
ndakiâl emde,mes elâ
düny aday okt ur .Zi
r ainsanl arınt am mânâs ı
y l
a,hi çbirhaki ka- t e
ulaşmal ar ı mümkün ol madı ğından i ns anlık, haki kat in y alnız
i
zafiy etler ii çinde,y ânir ealitelerde y aş amakt adır.Bi naenal ey h
düny adanekadari dr akv ar saokadarr eal i
temev cutt ur.Çünkü
düny adahaki kat inkendi sideği l,idr aklerinç eşitlikapas i
tel
er i
ne
göredeği şen;haki kat l
erinç eş i
tliv eiz afîtec el
liyatımev z
ubahi s -t i
r.
Heri dr aki n,böy l
e kendikapas i
tes ine gör e kı ymet l
enebi lec ek
şeylerel bet te bi r
bi r
inden f arklıol acakt ır
.Bunun i çi
n düny ada
hiçbirnokt aüz eri
nde,i draklerint am mut abakat ıv ev ahdetika-
bilolmaz .Buanc akv az i
fepl ânındani ti
bar enbaş lar.

Vaz i
fepl ânındabaş layanbumut abakat l
ar ,v arl
ıklar abi rtakım
i
şlerv evaz ifelery üklerv eonl arı-intibaks ahalar ı
nıngeni ş l
iği- ne
gör e- bi rtakım mükel lefiyet leret âbikı lar
.Onl arbu mükel le-
fi
y etleriifaeder ken,gös terec ekleril iyakatler i
nder ec es inegör e
i
nt ibaks ahal arınıdahaz iyadegeni şleti
rlerv ei drakîz aman v e
mekânı n geni şi mkânl arıi çi
nde,üni teyedoğr uy üks elen v azife
plânıkademel erinin üs tbas amakl arına t ı
rmanı rl
ar.Fakatv ar-
l
ıklar ı
nbumükel lefiyetleriaş ağıpl ânl ardaakı l
lar agel ebi l
ec eğigi bi,
ver i
lipal ı
nanş ey lerdeği ldir.Zi raz aten,haki kat l
emut a- bakat
hâline gi rmek, onunl a bi rleşmek demekt ir ki mükel lefi
y et
dedi ğimizş ey inhaki kîmânâs ıdabuv ahdet t enç ıkar .Şuhâl de,
var l
ıklar v az i
fe kademel er i
nde y üks eldikçe mükel lefiy etleride
mukadder at mekani z
mas ıal tı
nda ot omat ikman ar tar .Vaz ife
plânı ndakiv arl
ıklar amükel lef i
y etikims etahmi letmez .Yet er ki
onl ar,bumükel lefiyetleri
ni n- kadermekani z
mas ımuv ac ehe- sinde
-l iyakatleriniar ttı
r s
ınlar .Böy le ol unc a or adakiv ar lı
klar da
i
mt ihanlardant amamı y l
aaz adedeği ldir l
er.
*

233
 BEDRİRUHSELMAN

* *
Şi
mdi ,bu mükel l
efiyetliyakatleri
nin nasılmey dana gel diğini
beli
rteli
m.Var lı
kları
n,maddekâi natıiç
indev ekadermekani z-
mas ı
nıni c
aplarıal tı
nda idrak v ahdetl
erini
ni lk adımına,v azife
pl
ânı ndabaşladığınıs öyl
emi şti
kv ebunadai dr
aklerini caplara,
hakikatl
ereulaşmas ı,gerçekleşmes idemi şt
ik.İşt
ev arlı
kların,v a-
zi
femükel lef
iyetiniintaçedenz aruret
;buger çekleşmedeni l
eri
geli
r.Buger çekleş meler,idrakîz amanmekani zmas ı
ylay ür ürl
er.
Vazifel
il
erdez at
eni drakîzamanv emekânş artl
arı
nat âbi
di r
ler .
Ger ç
ekleş me- projektörs embolüyl
ei fadeet ti
ğimiz-as l
îicap-
l
arai draklerininti
baket mes idemekol duğunagör e,il
kger çek-
l
eş melerv azif
eplânınınilkkademeleri
ndebaş l
ar,yüksel
ey ük-sele
ünitedes onş ümulüneul aşır
.Şuhâl devar l
ıkları
n,kâinatainenas l
î
prensipı şığıhüzmes inet ı
rmanaraky ukarılaraç ı
kmas ıdemek,o
ı
şık hüz melerini
n ş ümul ünde mev cut ol an büt ün i cap-
lara
i
draklerininintibaket meleri
,onunahengi negi rerekgitti
k- ç e
dahageni şç aptaoahengekar ı
şmalar
ıdemekt ir
.But ır
manı ş

ünitededi ğimi z
,kâinatınsoni mkânhudut lar
ınagel diğiz aman,
ov ar
lığı
ni drakibuı ş
ıkhüz mesini
ni htivaettiğibütüni caplara
i
ntibaket mi ş,t am o ahenkten olmuşv edolay ıs
ıyl
akâi natc ü-
züleri
ne v e büt ününe hâki
m bi rdur um almış tı
r.Yânikâi natın
bizzatkendi siol muşgibiobüy ükv ahdet ekarışmıştı
r.Şuhâl de,
vazifepl ânınıni lkkademesindeni t
ibarenv arl
ıklartedricen,y âni
asl
îpr ens i
pı şığınatı
rmandıkçakendibul unduklarınoktalarakadar
vâkı ol an i nt i
bakları der
ecesinde, kâinat c üzüleri
ne hâki m
duruml arageç erlerv
ebuhâki miyetüniteiçi
ndet amaml anır.
*
* *
Bu mükel lefiyet l
eri
n nas ıltecell
iet t
ikl
erine gelince,ger çek-
l
eş mi şi draklerbuger çekleşmei lezatenhaki katl
eri
nt at
bikatlar
ı
i
ç i
negi rmi ş
lerdemekt ir
.Vebut atbikatı
nherbi r
idebi rermükel -
l
ef i
y etti
r .Böy lec e,muay yen gerçekler
int atbikatı
,muay yen id-
rakler i
ni şbi r
liklerinizarurîolaraknet i
celendirmişbul unmakt a-
dır.İ şt
ebunokt adani t
ibarenbi rt
akım kadrolarv eorgani zasyon
sisteml eriz arur et ibaşgös t
eri
r.Onun i çi
n bur ada kadr olar
dan
bahs etmemi zl üz uml udur.Şuras ıbirhakikattirkikâi nattai hti
-
yacın,t ekâmülz arur
etini
nv e kadermekani zmas ı
nın har i
ci
nde
234
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

mümkün ol abil
ecek bi rhâldüş ünülemez .Key fil
ik diye birş ey
yokt ur.Bupr ensip bütün gr uplar,büt ün ir
tibat lar
,büt ün kad-
rolari çinc ari
dirv edeği şmez .Binaenal eyh kadr ol
ar;kâi nattaki
tekmi lol uşv eakışl
ar ı
ny ür
ütülmes indeâmi lyüks eki caplarabağl ı
,
kâinat şümul mekani zmalarda v azi
felenmes i ger eken or -
gani zasy ons istemleri
ninz arurîbirernet i
cesidir.Heror ganizas -
yons istemininhangikadr odahi l
indeç alı
şmas ılâz ı
m gel i
yorsa o
sistem onagör ekur ul
urv eiş
ler.Şuhâl dekadr olarınkur ul
u- ş u
esaspr ens i
plere,anamekani zmal arauy gunol mas ıgerekir.Mes elâ
evv elcebahs etti
ğimizkadermekani zmas ı
nınişlemes idemuay yen
kadr olari ç
indekur ulmuşor ganizasy ons i
stemler ininfaaliyetl
eriile
düz enleni r
.
*
* *

Ünit
eden s
üzül
üp gel
en i
capl
aragör
ekâi
nat
taüçanakadr
o
v
ar dı
r.
1-Aslîprens
ipkadr
osundav
azi
fel
iol
anv
arl
ıkl
arı
nkadr
o, pl
ân
v
et ekni
kler
i,
2-Kadermekani
zmal
arıkadr
osunadahi
lvar
lı
klar
ınkadr
ove
t
ekni
kler
i,
3-As lîz
amankadros
unadahilvarl
ıkl
arı
nplânveteknikl
e- r i
ve bunları
n heps
ini
n kendi
ler
ine has real
it
eler
inikabil
itemi
n
hususl
ar.
İş
tebuüçanakadr oyabağl ıol ar ak,r uhları
nkâi nat takitekâ-
mülleri
neai ti caplarıbüt ün t ef erruatıyl
ay erineget iren,s ayısız
organizas y
onl ar v e bu or gani zasy onların hi yerarşikt ert
iplerle
bir
biri
ne bağl anmas ından mey dana gel en büy ük or ganizasyon
si
steml erimev cuttur.Bunl arın heps ikâi natta gör ülecek s ay ı
-
sı
zi şl
er de v azife plânı nı
ni lk kademel er i
nden i tibaren üni tey e
kadar v az i
felendirilmişv eyav azifelenmi şv arlıklardan müt e-
şekkil
dirkibu v az i
feliv ar l
ıklarkendior ganizas yonlar ıiçi
nde,
ünit
edengel eny ukarıdas ay dığımı züçumumîv ekoor di neva-z ife
kadrosununpr ensipleriv edi rekt if
lerialtındakı lkadarş aş-madan
vazi
felerinigör ürl
er .Bu v azifelermuht elifâleml er e aits ayısız
i
şlerdi
r.Mes elâ düny aya has z aman i st asyonları,kaba har eki
235
 BEDRİRUHSELMAN

faaliyetleri
nii dareedeni stas yonl ar,f er dîv eküç ükgr upt ekâmül
plânlarınıi dar e eden i stas yonl ar
,ni hay et gi ttikçe büy ü-yen,
şümul l
enen v e geni ş ç apl ardaki küt lelerin umumî t ekâmül
haml eler i
ni,plânlarınıv eonunl ai lgi
limaddei nkılâplar ı
nısev k v e
i
dar e eden,y ürüten is tasyonl argi bis ay ısı
zv e bi rbiri
ne bağl ı
organi zasyonl arıngör düğüv azifelerv ar dır.Bugünküdüny a- nı n
büy üki nkıl
âpf aali
y etl
erindev az ifel
enmi ş,y üks ekv az if
epl ânından
büy ükbi ror gani z
as yonundüny ai nkı lâbı naai ti şl
er iarasındabu
kitabınmey danaget i
ril
mes iy olundakif aaliyet l
erdebuv azi
feler
mey anı ndadı r.İşteböy lecegi ttikçeş ümul lenenkâi -
nati şleri
nde
vaz i
felenmi ş v arl
ıklar bi r or gani zas y onl ar s istemi , bir
koor dinas yonv ekooper asy onpr ens i
bi ,bi rhi yerarş inizamıi çi
nde
vaz i
fei le müt enas iben v az i
feni nl iyakat ine uy gun dur um- l ar
alı
rlar.Buy ürüy üşböy l
ec etekâmüleder ekni z
am,t er t
ipv e

ahenk içi
nde kâinatı
mız
dakiif
adesi
yl
esez
il
ebi
len t
ekâmül
ün
gerçekl
eşt
iğiüni
teyedoğr
uakı
pgider
.
*
* *
Organiz
as y
on s i
steml
eri
ninv azi
fe pl
ânından i
tibar
en kur ul-
duğunu bildi
rmişti
k.Keza,ilk organi
zasyonun da vazi
fe plânı-
nınilkkademel eri
ndebaşladı
ğınıs öy
lemişti
k.Şimdior gani
z as-
yonl
arınil
kkur ul
uşuhakkı
ndadal üz
umluolanbil
giyiver
mekl âz ı
m
gel
iyor.
İns anları
n,düny ayıbit
irincedoğr udandoğr uy
av azif
epl â- nına
geç emey ecekleri
ndenv ey arısüptilbirarasatâlemdebi rmüddet
kalac akları
ndan ev v
elce bahs edil
mi ş
ti. Zir
a i nsanl
ar ı
n v az
ife
plânı nageç mez denev v
el,düny adai kendüny anınmes elâbugünkü
şartlarının i capl
arı
na gör e, henüz t amaml ayamadı kl
arı bâzı
taraf l
arınıdüz enl
emelerilâzım gelmekt edi
rkibudaonl arı
nanc ak
buy arısüpt i
lâlemdebirmüddety aşamalarıi
lemümkünol acakt
ır.
Yarıs üptilâlemegelinc
eor adabüt ündüny aş art
larıver eali
-
tel
eris onaer mi ş
,ancakor anı
nv az
ifeyehaz ı
rl
ayı
c ıvei ns
anlar ı
n
eksi
kt arafl
ar ı
nıtamamlayı
cıyenidurumlarıbaşl
amıştır
.Buek-s i
k
kal
ant ar afdai nsanl
arı
ndüny adaikens ezipdet anıyamadık-ları
sevgi
ninor adaz uhuredecekolanhaki kîcephesi
dir.Orası bi r
sevgiplânıdır.

236
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Bupl ânda,vazi
fepl
ânındakivazi
feidrakihenüzbaşl
amamı ş-t ı
r
ama mahi yetl
eri
ni i
nsanları
n bilemedikleri or
adaki sevginin
tatbikatl
arıve mükel
lefi
yetl
eriiçi
nde v azif
ei dr
akili
yakatl
er i
ni
yavaşy avaştesi
sediciunsurl
arvardır.Bit
tabîbuhaz ı
rl
ıkl
aror a-
da ar tı
k basi
tz aman i
drakiüs t
ündekii drakîzaman tekniğine
tâbidirl
er.
İştey arısüptil
ei ntikaledenv arl
ıkl
aror adabi rmüddetgeç i
r-
diktenv ekâf ider ecedet atbikatlar
ınıy apt ı
kt ans onray avaşy a-
vaşüç erbeş ergr uplarhâl i
ndev azif
epl ânını nicaplar
ınaai tilk
tatbikatl
arıy apmay a baş l
arlar.Bu gr upl aşmal ardakiirti
batlara
aitdüny ai nsanlarınıns ezebileceğit eknokt a,s evgini
nv azif
ey e
doğr ukay ançeşitl
iv aryeteleri
ninbul unac ağımef humudur .Fa-
katnebus evgi
y i
,nedeonunv ar
y et
elerinidüny adakiinsanlaras ı
l
mânâs ı
ylaanlayamaz lar.
İş t
et eş ekkület mişküç ükgr upl arıyl
av az i
fepl ânı nagirişi
n s on
haz ır
lıkt atbikatl
ar ı
nıy apanv arl
ıklarbut atbikat l
ar ısır
as ı
n- da
ses si
z c
e,bel irsiz
c ev es onder ec et atlıbirakış l
av azifeplânını
ni lk
kademel er i
ne kay arak geç erler v e der halv az ife plânınıni lk
kademel er i
neai ti şl
er l
ev azifelenirler.Bunl arhepoküç ükt op-
l
ul ukları
nıor ada,y ukar ı
da uz un uz adıyai zah et tiğimizi nt
ibak
mekani zmas ıy üzündenmuhaf azaeder ekt ekbi rferthâl i
ndeç a-
l
ışan v az ifepl ânının ar t
ıkv azifeliv arlı
klarıol ur l
ar .Or adadün-
yada ol duğu gi biöl erek,y eni den doğar ak i ntikall
erol madı ğı
i
ç i
nbugeç i
ş,dedi ğimizgi biuy anıkv eç okt atlıint i
balarl
av uku
bul ur.Yar ısüptilâlemdeöl üm y okt ur.Ziraor adakimaddel eri
n
i
nc eliğiböy l
eş i
ddet lit r
ans for mas yonl aral üzum v eiht i
yaçhis -
set ti
rmez .Bu hâl leranc ak,düny amı zaai tol an kabamaddel er
âlemi ndec arizaruretlerdir.
*
* *
Vaz if
epl ânındat ekli
k,y ânibi rtekf erthâlindef aaliyetbahis
mev zuudeği ldir.Or adaanc akgruplarç al
ışı
r.Fakatherbi rgrupbir
tekf ertit
ibaredi lir.Yâniogr ubunherf erdigrubunkendi si- di
r,
grupdabi rt ekf ertti
r.Bi naenaleyhv azif
epl ânındakivaz if
elibir
varl
ığınmes elâf ilani ştev azif
elenmes idemek,ov azifeli
nintâbi
olduğugr upbüt ünününoi şt
ev azi
f el
enmes idemekt i
r.Zi r
a o
grupt akii
drakl eri
nheps ibirtekidrakhâl i
ndeov az
ifeüz eri
n- de
toplanmı şbul unur .Bi naenaleyhbur adaay r
ıay rıhüviyetlerbahis
237
 BEDRİRUHSELMAN

mev zuu olmaz .İ ştev azif

e plânındakikol ekti
v i
tenin dün- yada
bil
inmey env etatbikimümkünol may ankarakt erleri
nden bi r
iside
budur .Meselâenderv akalardabüyükbi rvaz ifeil
edüny ayagelmi ş
,
dünyaç apı
ndabi rhar ekety ar
atmakv azi
f es i
niüz eri
neal mışbir
tekbedenl iv az
ifelivarlıkdünyadai kenplânı n-danay rıl
mıştı
rv e
tekti
r.Fakatonudes tekleyenplânınamens upt ekbi rv arl
ıkdeğil
,
bütün o v arl
ığınt âbiol duğu organizas
y onun v ahdethâl i
ndeki
organlarıdı
r.

*
* *
Vazife plânı,i caplarai nt i
bakl arpl ânıdırdemi ştik.Şu hâl de
i
c aplarai ntibak eden i draklerin de ay nız amanda bi rbi r
lerii l
e
i
nt ibakhâl inegi rer ekvahdett eşkiletmel erizarur îolur.Böy lece
vaz if
epl ânınageç mi şbi rv azi
f egr ubuv ey aüçbeşki şidenmü-
teş ekki
lbi rt ekor ganizmat am bi ri şbir l
iğiiçindei l
kv azif
es i
ni
yapmay abaş lar.Bui l
kvaz i
fe,v azifeplânınınenal tkademel eri-ne
aiti şl
erdir.Zirabukademedeni t
ibarenv ahdety oluboy un- c a
gay eyeul aşmak,y âniaslîicaplar ı
nbüt ününeuy abi l
mekv eahenge
büt ünüy l
ekar ı
şabi l
meki çi
ngeç i
lecekdahanamüt enahimer hale
var dır
.Üni tei le bu i l
kv azif
e kademel eriar asında s ay ı
- s ı
z
faal i
yetl
er,işler,vaz i
fel
erv edur uml armev cuttur.
Fakatv azi
fepl ânını n builkv eni s
beten en bas itkademel e-
ri
ndebi ledüny aöl çüs üileçokbüy ükişl
erv ev azifelerbul unur.
Mes el
âbunl ardüny adakibi rinsanıntekâmül üi lev azif
elenirl
er,
kl
âsiks piri
tl
eri
n,okül ti
stl
eri
nv e misti
k ekollerin hâmir uhlar,
koruyucu melekler,y ardı
mc ı
lar,met r
’l
ergi biazç ok küç ük v e
büyükgr upları
nf aal i
y etl
eri
nides tekl
eyen vazifeli
ler i
n bi rkısmı
ekseri
yav azif
e pl ânının bu kademes ine aitv ar l
ıkl
ar dır.Bunl ar
aynız amanda kendi l
er i
nden daha üs tün organi zasy onlart ar
a-
fı
ndan,hat tâyarıi drakliolar
akdahabüy ükdi ğeri ş
ler dedekul -
l
anılı
rl
ar.
*
* *
Vazi
fe pl
ânınınil
k kademesi
ne (
A)diyeli
m.Bur adakivazi
fe
gr
upl
arıçal
ış
ırkenbi
ttabî
,dai
maüs t
tengelentes
irl
erinkontr
olü

238
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

v
ehattâdirekt
ifialt
ındadırl
ar.Esas
enüniteyekadarbüt ünvazi
-
f
eplânl
arı
nınkademel erindebuhâlc ari
dirvez ar
urîdi
r.Evv
elce
v
ermişol
duğumuzüni tedeni nenış
ıkkonisisembolübuz ar
ure-
t
idai
maizaheder .
(
A)pl ânı ndakibi rv az ifegr ububi rüs t tebul unan( B)pl ânı n-daki
üstbi rv az ifegr ubununnez aret ialt ındaç alışırken,üs tteki ( B)
grubunaor gani zat ör ,(A)pl ânı ndakigr ubadaor gander i
z.Böy l
ec e
(A)kademes indekigr upl ari drakîz aman t ekni ğii lev a-zifeler
görer ekas lîzamanakı ş ındas ür at l
emes afeal ı
rlarv ebu
faaliyet l
er is ay es i
nde i nt i
bak s ahal arınıgeni şletirler .Bu s ırada
onlar ıni şler i,v az i
fel eriv emükel l
efiy etler ideoni s bet tear t
arv e
şümul lenir .Böy l
ec ebi rüs te,y âni( B)pl ânı nai nt ikaleder l
er .Ar -
tıkkol ay caanl aş ıl
ırkibu gr upl arın( B)pl ânı nai nt ikalidemek,
i
nt i
baks ahal ar ının bi ro kadargeni şlemi şbul unmas ıdemekt ir
.
Yâni( B)kademes i
negeç erkenbugr upl ar ı
ni dr akl erini ndi ğer bâz ı
grupl ar ı
nı nkii le de bi rleşmel erinet ic esinde f er tleriç oğal an,
dolay ıs ı
ylai drakl er iar tandahabüy ükgr upl armey danagel i
rv e
bitt
abîi dr akl erdeoni s bet tegeni şl
er .Buş udemekt irkial tkade-
mel er den üs tkademel er ey üks el dikç eüs tkademel erdegr upl a-
rı
nadet ler iaz al makt a,f er tleriç oğal makt adı r.Vedi ğergr upf ert-
l
er i
ni ni dr akl erini ni nzimamıi lebi rleş en gr upt akii dr aks ev iyesi
sürat leş ümul lenmekt edi rkibu da i nt ibakl arz arur et i
ni nt abiî
birnet i
c es idir
.İ nt ibak s ahal ar ıgeni şl
edi kç e gr upl arbi rleşirv e
grupl ar ı
nadediaz alır.Buhâlüni tey ekadarböy l
edev am eder ,üs t
kademel er de,gi ttikç eç ok geni ş or gani z asy onl ari çi
nde bi rle-
şen ev velkipl ânl ar ın ni s bet en küç ük or gani zas y onl ar ı
,üni tey e
geldi kleriz aman bi rt ekor gani zasy on hâl i
ndet opl anmı şbul u-
nurlar .Büt üni dr aklerbur adabi rt eki drakhâl i
negi r er.O mu-
azzam i dr akhi ç biri ns anı n,hat tâs ez gis inebi lev ar amay ac ağıbi r
kudr etol ur.Ar t ıkonanebi ror gani z
as yon,nebi rpl ândenemez .O,
birt ekol ar akkâi nat aai tkudr et int aml ı
ğıi ç indev ekâi nat ınbüt ün
i
mkânl arıi le,ic apl arıi l
e,i drakl erii l
ev ebüt ünüi l
eher şeydi r
.
İştebunuanc aküni t
ededi ğimi zbi rv ahdeti drakii l
ei fa- de
ediyor uz.
*
* *
Evvel
ceişar
etl
edi
ğimizbi
rnokt ay
ıburadas on olar
ak tekr
ar
beli
rtec
eği
z.Yukarı
kiif
adel
erl
e dünyada c
ariolan birvahdet-i
239
 BEDRİRUHSELMAN

vücut naz ari

y es
inin kas t
edildi
ği düş ünülmemel idi
r. Bur ada
söylenenlery alnı
zmaddekâi natınaai ti caplarv ehaki katl
erdir.
Maddekâi natınındaanc akbirv âsı
tadani baretol duğu,kitapta
müker reren i fade edil
mişti
r.Bu v âsıt
anın gay esi,ruhları
ni hti-
yaçl
ar ı
nınkâi natı
mı zaaittekâmüldi yebileceğimi zkı s
mı nı
nger -
çekl
eş mes idirkibu daüni t
ei leifadeedi l
ir.Şu hâl dey ukarıki
satı
rlardav erilmişolanbil
gil
er,yalnı
zkâinat ımızdaol upbiten
şeyl
er eaittir.Onunöt esi
ndedahas onsuzi htiyaç l
arv esonsuz l
uk
keli
mes inindahii fadeetmekt enç okuz akbul unduğuhaki katl
er
veer i
şil
mez li
klervardı
rkibunlarakâinatıngüc üy et
mezv ekâi-nat
i
drakiul aşamaz .
Es asen kitabı
ni lk kısı
mlarında da aç ıkçai fade edil
diğigi bi
,
bütünbukâi natol ayl
ar ı
nınvekâi natt eş
ekkül âtı
nıngay esi
,ruh-lar
dediğimi zv e mahi yetini as l
â bi l
medi ğimi z hakikatl
erin kâi-
natı
mı zaaitolarakt ekâmülş eklindekabuledi l
env eihtiyaçmef -
humu i l
es embol l
eşti
ril
en dur umları
nınt ahakkukudur .İ şt
et am
i
draki nev aramadı ğımızüni te,bu t ahakkukun i f
ades i
dir.Kâinat
i
ç i
nde,herş eyoradangel i
r,kâinator adani dareedili
r.Kâinatı
nher
zerresihâlinegi rerekonuy ür üten,varedenkül l
îışı
khüz -
mel er
i
oradanf ı
şkı
rır.
*
* *
Hulâsa ünit
e,v ar
lı
kları
n kavrayamayacakl
arıve anc ak oray
a
gi
rdiktensonrakavuşabil
ecekl
erikâinat
ınküll
îbi
ridrak,i
c ap v e
i
mkân v ahdeti
dir
.İ nsanl
ara bundan daha i ler
isini söyl
emek
i
mkâns ızvelüzumsuzdur.

240
İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

241
MADDEİLESEN,HERŞEYLEHİ
ÇOLAN
VEBUHERŞEYİNAHENGİNEUYABİ
LENSEN,
OAHENKTENOLACAĞINANIÖZLE.
Düny a,güneşs is
temii çi
ndebi ror gandır.Onundadi ğerbüt ün
organlargi bi,muay y
enhay atdev releri
,inkişafsafhal
arı,inkı
lâp-
l
arı,etraf
t anv ey ukarı
lardanal dığıs ay ı
sıztesi
rler
leboz ulanv e
tekrarkurulanmuv az
enedur umlarıvardır.İşt
edüny anı
nş im-di ye
kadargeç i
r mişolduğu s ayısı
zi nkılâplardan sonuncusuna,y âni
önümüz dekii nkıl
âbadai rbur adav ereceğimizizahatkita- bı n
sonundakibi lgi
ler
inanlaşı
lmas ınıkolay l
aştır
acaktı
r.
*
* *
Bundan t akr i
ben y etmişbi ns ene ev veldüny ada bel l
ibaş l
ı
i
kibüy ükkı tav ardı
.Bunl ardan bi risi,şi
mdi kiPas if
ikdeni zi
ni n
bulunduğu s ahay ıdolduruyor du.Bu,kuz eyt arafıgeni ş ,güney
tarafısi
vribüy ükbirkaraparç asıidi.İnsanl
arbunaMukı ta- sı
derler.DiğeriiseAt l
antikokyanus ununbul unduğuy erii
ş galeden
büy ükbirkıt aidi.Bui kibüy ükkı taar ası
nıdol dur anbi r s ür ü
adalar,takım adalar,ş i
mdikiHi malay a’
nınbul unduğu yer e
tekabüledenkar apar çal
arıvebunl ardanbaş kabâz ıküç ükkı talar
vardı.Oz amankidüny anı
nmanz aras ıbuidi.Demekki oz aman,
bugünküc oğrafîdur um yeri
nebaş kabi rdüny as at hıteş ekkülâtı
mev cuttu.
*
* *
Bukı t
alarüzer
indebugünküdüny ainsanlarınanazaran, daha
ç
ok müt erakkive medenîi nsanlary aşı
y ordu.Onların dün-y a
i
li
ml eri
ne aitbilgivet eknik kudretl
eri,bugünkü düny ai ns
an-
l
arınınki
ninç oküstündeidi.Meselâ,onlarbugünküdüny ada yeni
y
enikeş fedil
enradyoakti
fmaddel eri,r
ady oları
,tel
evi
zyon-

l
arı
,el
ekt
roni
kci
haz
lar
ıve bunl
ara mümas
ilt
ekni
kvâs
ıtal
arı

249
 BEDRİRUHSELMAN

bugünküdünyainsanları
nınki
nenisbetl
e,dünyal
arı
nınbatı
şı
n-dan
daha çok evvelkeşf et
mi şl
er ve hat
tâ atom enerji
si
nikendi
i
nkıl
âplar
ındanbi
ns eneev velbul
upkull
anmay abaşl
amışl
ardı
.
Gerçionl
arı
ndaç okmedenîv emüt erakkibut oplulukl
arıy a-
nı
nda,nisbet
enbas i
tvehatt
âv ahşikabil
elerivardı
.Fakatov ahşi
i
nsanlardahibugünküdünyadabul unanv ahş i
ler
enaz arandaha
mütekâmildurumdai di
.Hulâsa,geçen s on düny adakiinsanlar
hersahadabugünkül
erdenüstünbirmedeni yetsahibii
dil
er.
*
* *
Düny adakii nki ş
afınz irvesineul aşan ins anların bu hâl i,ken-
dilerindeöy l
ebi rgur urv eherş eyekaadi rolabildikl
eriiddias ı gibi
öy l
eaş ırıbirdur um y arat mışi dikibudur um onl arı
,hi dro- j en
âlemi ninkabamaddel erii çinedahaz i
yadegömmeks uret i
y-l e,
düny anınt abiîşar tl
arınımût atdı şıyol
lardanboz may amüt e-may i
l
birtakı m har eket l
eres evket ti
.Genebununnet icesiolar akonl ar
l
üks e,z enginl i
ğe,konf or a,maddeper es tl
iğe,hodkâml ığa, her
türlüi htirasakapı l
dılar,hi drojenat omununkabakombi ne- z
onları
i
ç i
ne gömül dül erv e büt ün s aadetl
erinibu kombi nez on- l
ardan
bekl ediler kibu da s on haddi ne gel mi ş maddît erakkiv e
i
nki şaf l
arınv arl
ıklardat ev l
itet ti
ğimez buhanebi rç ı
rpınıştı,bir
nev is oysuz l
aş mai di.Bus oy suzlaşmaç okt abiîdirvev ukubul a-c
ak
herbüy üki nkı l
âbınönc üs üdür .
*
* *
Birmuhi tteinkişafumumîol ar
aky ürür.O muhi titeşkileden
-enküç üğündenenbüy üğünekadar -büt ünv ar
lıkl
ar,kendide-
recel
erine görei nkişafederlerv ey üksel
irl
er.Mes elâ,ins anlar
dünyanınenmüt ekâmi lv
arlı
klarıhâli
negel i
rken,düny aplânla- r ı
dahil
indeyaş ayandiğerv ar
lı
klarınherbi r
idei nkişafimkân- larının
üstkademel eri
nedoğr ui
ler
lerler.Bununenaç ıkmi sal
inikans erler
teşki
leder.
Oz amankidünyanınsondev i
rl
eri
nedoğru,sebebii
nsanl
arc
a
meç
hulbir
takı
m hastal
ıkl
arbaş
göster
miş
ti.Bunl
ardanbi
ri
side

kanser
di.İns
anlarar
ası
nda kanserv
akaları
nınçoğalmas
ıbir
az
evvelbahs
etti
ğimi
zsebebebağlı
,hüc
eyreler
detezahüredenbi
r

250
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

s
oys
uzl
aşmadı
r.
İns an bedenl er i
ndebul unan hüc ey relerin,or ganl arın herbi ri
,
nisbet eni pt idaîv arlıklar ı
nbi rermaddîhay ats ahas ıdır.Onl ar bu
madde s ahal arı
nda v eos ahal arı
n kendi lerine v er mi ş ol duğu
i
mkânl ar dahi li
nde i nki şaf larınıy apmakt adı r
lar .Zamanl ai nki -
şafedenbubas itv ar l
ıklar ,bi rangel irkidahai l
er igi debi lmek i çin
muht açol dukl arış ey ler i
,i ç indebul undukl ar ımaddel er dent emi n
edemez l
er .Yânibu maddei mkânl ar ıv eş artlarıonl ar ı
n i l
eri
haml eler ikaz anmal arına müs aade et mey ec ek kadarkı sı
r -laş ır
.
Hâl bukiv ar lı
klarıni nki şafhaml eleridur maz .Vehi ç bir hudut
tanı madandai mai ler idoğr uat ılmaki s ter.Budur um,i mkânl ar ıbol
olanv as at lardanor maly ür üy üş lerhâl i
ndet ec ellieder ken,böy le
i
mkânl ar ıkı sırl
aşmı şv ev ar lı
klar ındahageni şv ei lerihaml el er i
ne
yetec ek s ahalar ı kal mamı ş madde v asat lar ı
nda; onl ar ın
çırpınış lar ıyla, huz urs uz lukl arıy l
a, t eş ev vüş ler i
y le mü- t er afık
anor mal ,mût atdı şıv es oy s uz cagör ünenbi rtakı m har e- ket ler i
ne
sebep ol ur .İ şte Mu düny as ının bat acağıana t ekaddüm eden
zamanl ar da kans er hâl ine gi rmiş madde v asat l
ar ı
nı,y âni
hüc ey rel er ii dare eden v ar l
ıklar ı
n dur uml ar ıda böy le ol muş tu.
Beden or gani z
mas ıi çinde bul unan bu v ar lı
klar ın,kendihi ss e-
l
er i
neai tmaddîi nki ş afv as atları,dahai l
er igi debi lmel eri
ney ol
vermezhâl egel mi şt i
.Mes elâbedenit eş kiledenbi rder ihüc ey -
resininni hay et,obedendekendi si
net ahs isedi lmi şmuay yenbi r
fonks i
y ons ahas ıv ardı r.Onunüs t
ünebuhüc eyr eninç ıkmas ı
na
bedeni ns omat i
kdur umumüs aitdeği ldir.Böy lebi rç ıkışbede-
nin ahengi ne uy maz .O hüc ey reyikendi s i
ne bi ri nki ş afv as atı
yapmı ş ol an bas i
tv ar l
ık,i lkz amanl arında f onks i
y onunu mü-
kemmel eny apar ken,muht açol duğui nkişaf ınıs ağl ay abi l
iy or- du.
Fakatbi rangel dikio,bui nki şafdev res i
nibi tirdi.Dahaüs tinki şaf
vas atlar ınahaz ırlanmaki ht iyac ınıduy may abaş ladı .Ohüc ey reni n,
i
ç i
ndebul unduğumût atbi y oloj i
kş ar tlarv ei mkân- l arbui l
eri
faaliyet i ht i
yaçlarına c ev ap v erec ek dur umda deği l- di l
er.
Binaenal ey hhüc ey rev arlığıbedeni nes ığamazol du.İ ş te bu
dur umunnet icesiol ar ak,ev velc enor malbi rder ihüc ey res ini
mût aty ol lar daus ul üi lekul lanan o bas itv arlıkş imdi ,bedeni n
nizamıv eahengidı şınadoğr ui sti
kametal mı şhâl deç ırpı
nmay a
baş ladı.Buç ı
rpınış ,ohüc ey reni nder ic ami asıi ç i
nde,oc ami ay a
uymay anbi rtakım hâlv edur uml ar
ınas ebepol dukibudat abi -

251
 BEDRİRUHSELMAN

atıy
laonun inkişafı
ndakans erl
eşmedeni l
en müş evveşbi rhâl
i
mey danagetir
di.Şur asıdamuhakkak kider ihüceyres ini
n bu
kanserl
eşmişveder iorgani
zmasıdahil
indekiahenkv eni zam dı ş
ı
faali
yetl
ereyönelmişhâli,art
ıkbirinkiş
afs afhası
nıbit i
rip,daha
üsts af
hayageçmeki çi
nç ı
rpı
nan,fakatbul unduğuş artl
ari çi
nde
bunai mkân bulamay an bi
rv ar
lı
ğın mez buhanehaml el
e- ri
nden
başkabirşeydeğildi
r.
Bur adamağdurol muşgi bigör ünenbedenor gani zmas ınage-
l
inc e,odaas l
ındahi çbirşeykay bet memekt ev ebaş kav arlı
klar ı
n
tekâmül lerine z emi n haz ı
rl
amak hus us unda y ükl enmi ş ol duğu
otomat i
kbi ry ardımıv ehi zmet iy apmakt adır.Buv azifes i
niy ap-
makl aodakadermekani zmas ımuv acehes inde,dahaüs tbi rkader
tezahür ü ol an mekânî l i
yakat ler i kaz anac ak v e üs t pl âna
geç ebi l
meni n geni şi mkânlarından böy l
ec ef ay dalanmı şbul una-
cakt ı
rkibudaonuni l
eribirmer haleyeat l
amas ı
,i nkişafet mes i
demekt i
r.Bi naenal eyhor t
adamağdurol anki ms ev egadi rdiy ebi r
şeyy okt ur.Yüzki şil
ikbirmâş erîpl ânınherf er dininoy üz ki şi
i
ç i
nç alı
ş arakkendit ekâmül ünü s ağlamakt aol duğunu ev -velce
söy l
emi ştik.Enküç üğündenenbüy üğünekadarher kesbi rbirine
day anar ak,bi r
birindenbi rşey leral ıpv ererekdai mai l
eriy edoğr u
haml el erkaz anmakt av eyüks elmekt edir.Buy ük- selişemât ufol an
hareket l
er inhi çbiri
sindehiçbirv ar l
ıki çi
nga- di r,c eza,mükâf at,
zulüm,f elâketdi y e bi
rş ey mev c utdeği l
di r. Herş ey kader
mekani z
mas ınınöl çüsüilekaz anıl
mı şliyakatlerin vebuy olda
gös ter i
lmi şc ehitl
erinnet i
cesidir.
*
* *
Böy lec
e,evvel
kidüny a devri
nins on z amanları
nda,var
lı
klar
bulunduklar
ımaddev asatl
arıiç
inde,inkişaf
ları
nınsonhadl
eri
- ne
yaklaşmışveyagelmişdur umdai di
ler.Buhâl ,ins
anlar
ınvediğer
yüks ekdünyavar
lı
klar
ınınbedenleri
nit eş
kiledenhücey-

rel
erden;nebatlar
a,hayvanlar
av ei nsanlarakadarherkademe-
dekimaddev asatl
arı
ndatekâmüledenv arl
ıkl
ariçi
nböyl
ei di
. Bu
sebepten dolayıkanser hastal
ıklarıç oğalmışt
ı.Ve gene bu
sebeptendolayıdı
rkiinsanlarkapları
nas ı
ğamazoldularveil
eri
hamleler
ineartıkcevapveremey ecekdur umagel mişolanmad-
de şartl
arı
nın dış
ına ç
ıkmak ihtiy
ac ıile kı
vranmaya başl
adı
lar
.
252
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Fakatdüny amaddes iş ar tlarınınöt eler i

net aş any üks eki ht i
yaç -
l
arınıtat mi nedebi l
meki ç in,f aal iyet l
er i
niomaddedı şışar tlar a
yöneltmel erilâz ı
m gel irken( buş ar t
lar ı
nnel erol duğuev velcei z ah
edil
mi şti)ins anlarbunuy apamadı larv ebui ht i
y açlarını, gene
i
ç i
nde y aşamakt a bul undukl arıkaba hi dr ojen at omu dün- yas ı
şartl
arında ar amay a kal kış tı
lar .Ar adıklar ıs aadet ior ada bu-
l
amay ı
nc aomaddel erini çinedahaz i
y adegömül erekkendi ler ini
oradaav utmaki çi
nç ırpı nıpdur dular .İ ştebuhâl ,ins anlarınbi r
dejeneres ans ı
,bi rkans er leş mes imanz ar asınımey danaget irdiki
budaheri nkılâbın,hert ekâmüldev resibaş langı cınınumumi -y et le
görülenbi ri cabıv et abi îkar akt eristi
ği dir.Bunudahaaç ıki z ah
etmeki çinbi rmi salv er iyor uz .Mi lyonl arıt ahay y üledenv ebüt ün
saadetinibumi l
yonl ardanbekl ey enmet el i
ks izbi ri ns ant as av vur
edil
sin.Ve 8- 10 s ene s onr a bu adam mi ly onlar as ahip ol s un.
Vaktiyl
e,anc ak par ai le gel ec eği ne i nandı ğıs aadet in,ş i
m- di ki
zenginliğine r ağmen gene gel medi ğinigör ünc e bu adam ne
yapacakt ır?Bekl ediğiv eumduğus aadet in par ai legel medi ği ni
görünc eonunhüs ranı nıpar alar ıiç i
nedahaz iyadegömül mekl e
unutmay aç alı
ş acakv ebudaonunt eşev vüş lerinimuc ipol acak-t ır.
Hâlbukio,ar tıkbus aadet inpar ai l
egel mey ec eğinianl ay a- c akv e
onubaş kay erlerdear ay ac akt ı
.O,bunuy apmadı .Ar adı ğıs aadet i
bulamay ı
nc av e ondan büs büt ün uz aklaş tığınıgör ünc e daha
zi
yadebedbaht lı
ğadüş t ü.
Hulâsa düny a maddes inin s on i mkânl ar ı
nı da kul l
anar ak
devreleri
nibitirmişgeç endüny adev rii
ns anlar ı
,v arlı
klarının daha
i
leriinkişafhaml el erinei mkân v er emey ec ekhâl egel mi ş ol an
düny a maddel erinden üs tün net i
celer bekl emeni n, âdet a
mer merdeny ağç ıkar may aç alı
şmakdemekol duğunubi rt ür- l ü
düşünmeki stemedi lerv ebüt ünç abal amal arınar ağmenar a-dıklar ı
saadetimaddel erdebul amadı lar,i
lerihaml ei htiyaç l
arını
tatminedi ci,kendi lerinif erahlatıcıhi çbirnet ic eyeul aş amadı l
ar .
Buhâlonl arıbüs büt ünş aş ırtt
ı,ç öz ül
mezt eş ev vüşleredüş ür dü,
huysuz l
aştır
dıv emaddei ç indekidur uml arınıs oy suzlaştırdı. Öz
varl
ıkl
arının,mahi y et i
nibi l
medi kleri,bulamadı klar ıözi hti
- yaçlar ını
tatmin et mek gay retiylev ei s t
eği ylei ns anlar ,y anlış bi ry ol a
saptıl
ar,düny amaddel erii çi
nes apl andılar.Buhâl innet i
ce- s i
olar
ak kendi lerinde hus ule gel en mânâs ı
z bi rgur ur,net i
c es iz
i
ddiakârlıkl
ar,hert eşebbüs ün akamet le net i
c elenmes iş eklinde

253
 BEDRİRUHSELMAN

tecel l
ieden muv affakiyet
s izli
kleronl ar daş aş kınlı
klar,hay alkı-
rı
klıklarıy arat tıveonl arıbizzatkendi ler iiçi
ndahianl aş ı
lmaz bi r
muammahâl inekoy du.O z amani ns anl ar,ney apac aklarınıidrak
etmeks izi
nnaf i
ley ereor ay abur ayas aldı
ranhuz ursuzv ar
- l
ıkl
ar
hâlinegi rdi .Bugi bidur umlar dai nsanl ar ı
ndüş t
üğüböy let eşevvüş
hâllerinin küç ük numunel er inigös ter en s ayısızgünl ük mi sall
er
i
ç i
ndehat ı
rlat acağımızş uküç ükmüş ahedebuhus ust abas itbir
fi
kirv er mey ekâf igelir.Bir
kaçgünev v els apanıi lekuşav lamakt an
zevkduy anbi rç ocuk,y oldagi der kenr asladığı,ken-dikendi ne
ölmüşbi rkuşc esedikar şı
s ındaı s
tır
apduy arakonuuz unuz adıya
gömmey ekal kışı
r.Fakatar adani kigüngeç ti
kt ens onr aonunbu
ı
s t
ırabı ,elindekis apanıiledi ğerkuş lar ıöldür me- sinemâniol amaz .
Bu küç ükmi sal
ii nsanlarar ası
ndaş ümul len-di r
mekv eböy lece
i
ns anlığıni çindebul unduğuş aş kı
nlıkhâl l
erihakkı ndapekgeni ş
müş ahedei mkânl arıeldeet mekmümkün-dür .
İş
tebüt ünbuhâl l
erbi ri nkı
lâbı
neş iği
ndeol manı nifadesiidi.
Zir
aar t
ıky ükseki hti
y aç l
arı
nıduy muş ,oihtiyaçlari çi
ndeç ır
pın-
may abaşl
amı şvarlıkl
ar ı
n,elbettekadermekani z masındaöl çü-lüp
biçi
lmi
şv etakdiredi l
mi şliyakat
leri
ninbirkarşıl
ığıolacaktı kibu
daonları
nl âyı
kol duklar ıdahay üksekmekânl araulaş abil
-melerini
teminedec ekbüy ükbi rdüny ainkıl
âbıidiv ebuy üzdendüny a,
büyükbirinkıl
âbıneş iğinegel mişbulunuyordu.
*
* *
İ
nsanl
arı
nbuç ı
rpı
nış
larıdakans erhüceyr
esivar
lı
ğıhakkı
nda
s
öy l
edi
ğimizgi
bi,mânâsı
zdeğil
di.Buradaki
mânâ,özvarl
ığı
n

art
ıkkabınası
ğmadığı
nıv
edahayüksekinki
şafl
ara,hamlel
ere,
neti
cel
erevekazanç
lar
aulaş
maki
hti
yacı
nıduy mayabaşladı
ğını
i
fadeetmektei
di.
Kadermekani z mas ıkarşısındahi çbirli
y akatgöz den kaç maz ,
i
lerihamleleremüt evec c
ihv eas l
îic
aplarauy gunhi çbiris
teyişger i
döndür ül
mez ,hi ç bi
rç ır
pınışv e hiçbi
rc ehit boş una gi t
mez ,
bil
hassaözv arl
ığınhi çbiriht i
yacıtatminedi l
medenbı rakıl
maz .
Bütün bunl ar,kadermekani zmasında kıl
ıkı l
ına ölçül
ür,bi çi
lir
,
hesaplanı
rv ebui hti
y açl
araenuy gungel eny eniimkâns ahala-
rı
ndan,y ânii nki
ş afv asatl
arından- evvelc
ei zahet t
iğimiztar z
da-

254
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

aslîz amanöl çüleriyl

emekânl aş tırı
lmışt ezahüratmey danagel i
r,
yânimukadder att ecellieder .İ şt egeç mi şdüny adev r
inin ar tık
olgunl aş mışv e düny a maddel erinden i sti
fade edemezdur uma
gelmi şi nsanlarıda böy ley üks ek kader leri
ni,ileriiht i
yaçlar ı
nı
karşılayac aky üks ekmekânl arı,y üks ekâleml eribeklemekt eidi- l
er.
Henüzbuder ecey egel memi şol anl arisekendibas itdurum- lar ı
na
veiht i
yaç l
arınay etecekv asatlarıar ı
y or
lardı.Binaenaleyhbüt ünbu
i
ht i
y aç l
arın t ahakkuku i ç
in düny anın deği şmes iv e bu- nun
netic esindedey enii htiyaçlarıkar şı
layacaky enimekânl arı
n,y âni
yenikader l
er i
nz uhuret mes iic apedi y ordu.Es asenbi rbi-r
inden
büy ükf arklarl
aay rı
lmı şbui kigr uptakiiht i
yaçs ahibiin-sanlar ın
aynıv asattabul unmas ıdac aizol maz dı
.
*
* *
İş te bu y üksek inkişafic apl
ar ı
nın netic
esiol ar ak düny a bir
i
nkı lâbın, bi r intikal gününün t ahakkukuna haz ır
lanıyordu.
Düny anınbui nkıl
âbıherdev r
edeol duğugi bi,ev v el
âonunmu-
vaz enes inin boz ul
mas ı,s onr a da y eniden kur ulmas ış ekli
nde
olac aktı.Bumuv azeneboz uluşununi l
kal âmetler
indenol arak,Mu
kıtas ı
nınor asındabur asındai nsangüc ününönl ey emey eceğiy er
yers ar
s ıntıl
ar,yery arı
lmaları,volkanindifal
arıgör ülmey ebaş l
adı.
Buhâl l
ergi tti
kçear tar
ak,şiddet l
enerekv esıkl
aşar ak80- 100s ene
kadars ür dü.
Artı
k mukadderol an i
nti
kalgünü yakl
aşı
yor,insanl
arlây
ık
ol
dukl
arıkader
ler
inekoşuy
ordu.İ
nsanl
arı
nbüyükbirkı
smı,l
i-

yakat leriniy üks ek mekânl arda haz ı

rl
amı ş
lardı.Ve or aya gide-
cekler di.Bunahenüzhaz ı
rl
anamadani ntikalanı nagirec ekol an-lar
i
s ei nkıl
âp dev r
ikapandı ktan s onr a gene düny ada kal acaklar,
yeni den l i
yakat l
erinikazanıncay a kadaraz v eyaç ok uz un bi r
müddetz arfındabu düny adager ikalan t arafl
arınıy eti
ştir
mek
i
ç i
ny aşayacakl ardı.Artıkihti
yaç larıbakı mındanbi rar aday aş a-
mas ımümkünol may anbui kisınıfinsankal abal ı
ğıbirbir i
ndenay r
ı
yollar dav emekânl ardainkişaflarınadev am et meküz ere bir
çatalağz ı
nay aklaşıyor
du.Zar ur îv emukadderol ani nt i
kalgünü
gelipç attı
ktans onraartıkonuhi çbirkuv vetdur durama- yacaktı.O
zamanherş eybi remr ivâkıolac ak,liy
akat lerinölç üsümey dana
çıkac ak, v arlıkları
n kader mekani zmas ı v e as lî z aman
255
 BEDRİRUHSELMAN

muvacehes
indekimüktesebat
ını
n net
icel
erit
ahakkuk edec
ekt
i.
Ni
hayetint
ikalgünügel
di.
*
* *
Herkesişinde,güc ündeç alı
şır
kenbi rgünbüt ünkı t
alardabir-
den,y ânidüny anı
n hert arafınday erl
eroy namay abaş ladı
.Bu
sall
anı
ş ı
n dahabaş langıç
larındai ken muaz z
am bi naların,muh-
teşem mâbet l
eri
n,süs l
üsarayları
nç oğuyıkı
ldıvebüy ükş ehirl
e-r
in
çoğuhar apol du.Yıkıl
anbinal ar
ınaltı
ndabi rçokins ankal dı ve
öldü.
Kıtal
arallakbull
akol du.Deni zlerkaralar
ahüc um etti
.Yer ler
çatladı
.Korkuv edehş etiçindekaç ı
şani nsanlarkütlel
erhâlinde
öldüler
.Buhengâmeüçgün dev am etti,üçünc ügünüi kikı ta
birdeny eri
ndibinegömül düv eböy lecedüny anı
nikimuaz z am
kıtası
ndanbi r
isiPasif
ikoky anusunun,di ğeriAt l
anti
koky anus u-
nundi bindekaybolupgi t
ti.Düny anı
nç ehresit amamıiledeğiş e-
rekbugünküc oğrafîdurumunual dı.
*
* *
Mudev rikapandıktans onradünyai pti
daî
leşt
ivev ahşi
leş
- t i
.
Düny adakalaninsanlarikitesir
inaltı
ndabas it
leşt
iler
.Bun-lar
dan
bir
isibüyükkat as
trofes nasındahus ulegelen-kendiler
iiçi
n-çok
korkunçhâdiseler
di kibunlarinsanl
arınsini
rcümleleri

üzerindeş okt esir

iy apmı şv eonlarıdel iet mi şti.İki
ncisi
,bundan
dahamühi mv eş ümul l
üi di.Budabui ştekibüy ükv az i
feli
lerin
yükseki capl aragör ehaz ı
rladığıbirinki şafpl ânınınz aruretiidi.
Düny ay enibi rdev reyebaş lamıştı
.Budev redüny anıneni pti-daî ,
amor faen y akınv ebas i
tbi rhâliidi.Bunun daböy l
eol mas ı
l
âzım gel irdi.Zi r
ai nsan al tıbeden i nkişaf larınıi kmaledi pi lk
i
ns anlı
ğıni nki şafkademel er i
ne başlamak üz er e bekleşen s ayı-
sı
zv arl
ı
klarmev cuttu.Bunl areni ptidaîbi r eri nsanhâl iiledün-
yayai nec eklerv ei nkişaf
larına başl
ay ac aklar dı .Hâlbukidüny a,
böy l
ebi ri
nkı lâpgeç irmeksiz i
nv eyenigel ecekl erinihtiy
açları- na
uygun ol abi lecek bas it hâl l
erei ntikalet meks izi
n bu i ptidaî
varlı
klarabi rmel ce,bi rtekâmülz emi niol amaz dı.Mes elâonl ar
bugünkügi bimüt ekâmi lbi rdünyayagel sel er dibur adat ekâmül

256
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

etmek ş öy l
e dur sun,y aş ayamaz lar dıbi le.Bi naenal ey h onl arın,
muht açol duklar ıi nkişaflarıy apabi lmeler ii ç i
n,enbas i
tmadde-
l
erev ebu ar adaen i pt i
daîanav ebabal aral üzum v ar dı.Akl ı
baş ı
nda,azç okş uur lu,idrakliins anl ardanböy lebi rs ürüy am-y am
vev ahş iç ocuklardoğamaz dıv eonl ar ı
nar as ınday aş ayıpt ekâmül
edemez di.Buhem ç ocuklari çinmümkündeği l
di,hem deanal ar
vebabal ariç i
n.Buç ocukl arbas itl
ikler i
,ipt idaî l
ikleri,gör güs üzlük
vet ec rübes i
zlikler ii l
e düny a hay atınıni ns an kade- mes i
ne i lk
adıml arı
nıat mı şv ar lı
klardı.Bi naenal eyhi lki ns anl ı
kkar akt er iolan
vahşetdev r
ininbüt ünhus usiyetler i
ndey aş amak v eodev reni n
bütün gör güv et ec rübeler i
nigeç irmeki ht iyacı ileonl ar
düny ay agel mişbul unuy or l
ardı.Şuhâl deonl ar av ahş imaddel er,
vahşimuhi t
ler,v ahş inebat lar,v ahş ihay vanl ar,v ahş ianal arv e
babal ar lâzımdı .İ şte kâi nat ta umumît ekâmülv ei nki - ş af
mekani zmas ı
nın mâş erîi capl arına gör e, düny ada kal anlar ın
otomat i
kman üz er leri
ne y üklenec ek ol an bu anal ı
kv e babal ık
vazifeleri
nihakkıi ley apabi lmel eriiç i
nonl arıni l
kkademel er - deki
i
ns anlarhâl i
nei nmel erivebas itleşmel eriic apet mekt ei di .Düny a,
bu bas i
tv eipt idaîdev r
inden i tibar en ç okuz un bi rt ekâ-mül
seyrine t âbiol arak v eç eşitl
ii nki ş afmer halelerinden geç erek
yetmi şbi ns enes onr abugünküi ns anl ı
kmedeni yet i
nev es ev i
ye-
si
neul aşabil
di.

*
* *
Geçmi
şdünyadevresi
ninkapanması
natekabüleden,yukar
ı-da
bi
ldi
rdi
ğimi
zkıtal
arı
nbatışı
,dinki
tapl
arı
ndai kibüyüks
em-bol l
e
i
fadeedi
lmiş
tir
.Bunlar
danbiri
siNuhTufanısembolüdür
,diğeride
kı
yametsembolüdür
.
Tufansembol ünegör e,bütüny er
yüzünüs ul
arkapl
ar,Nuh’ un
gemisinde kalı
p kurtul
anlar
dan mâada c anl
ımahlûkları
n hepsi
sudaboğul ur.Ves ularçekil
dikt
en sonradünyadahay attekrar
devam eder .Bu s embolün taşı
dığıhakikîmânâ,düny ada bir
devrenintamamen kapanı py enibirinsanlı
kdevresi
nin açı
lmış
olduğunuifadeedenmânâdı r.
Kı
y ametsembolünegel
inc
ebu,tuf
ans embolündendahaşü-
mul
lüdür
.Burada,düny
anı
nbirs
ongünügelec
ek,insanl
arı
nogün

257
 BEDRİRUHSELMAN

âkı
betleribell
iolac
ak,lâyıkolanlaryüksekmekânl araint
i- kal
edecekler,henüz yetiş
memi ş bul
unanlar da ıs
tırapl
ıy er
ler
de
kal
acaklardır
.İşt
ekı y
amets embolününbuaç ı
kifadesiyukarı
da
anl
atmı şolduğumuzdüny aâkıbeti
nintakendis
idi
r.
Ancakherdi n,insanlarınef
sani
yetdüş künl
ükler
inden kurt
a-
rı
pv azi
fesezgi
s i
neulaşt ı
rmakgayesi
nitaşımaktadı
r.Bugay eye
ul
aşmaki çi
n herdi n,insanl
arı
n anl
ayabi
lecekl
eriherv âsı
tadan
i
stif
adeetmişvet al
imatı
nıonagöretert
ipl
emi şt
ir.
Budüny adev rinindi nkademel eri
neer iş
mi şolani nsanlar,daha
evv elkikademel er dekine nazar
an ç ok il
erl
emi ş bul unma- l
arı
na
rağmen, henüz bugünkü anl ayı
ş v e gör üş s eviyel
eri
ne
ulaş amamı şl
ar dı.Bundan baş ka onl arı
n özv arl
ıkları
nda,henüz
yakı nlı
ğıdolay ısı
yla,geç mişkatas tr
of aaitkor kui ntibal
arıfazla-
sıylabul unmakt ai di.Onlar
,hâdiseleribil
givei drakc ephesin- den
ziyade hi sc ephes i
nden müt alaa edi yorl
ar,onl ardan o y ol
da
faydal anıyor
lardıkibuhi sc ephes i
ni ndebaş lı
cauns uru- dedi-
ğimi zgi bi-kor kui di
.Hat t
âbugünküi nsanlarınbi lebirçoğunda
cariol anbuduy guoz amanlardav i
cdanlarat am mânâs ı
yl
ahâ- kim
dur umdabul unuy or du.
İ
ştedinler,insanl
arı
ni nki
şafl
arıiçi
nbukor kui ns
iyaklar
ından
i
sti
fadeetmişlervebununlamühi m bâzıtekâmülotomatizmala-
rı
nıkurmuş l
ardı.Hulâsa,ins
anlarilkz amanlar
daanc akbukor -
kul
arı
nt esir
ial t
ındav az
ifebil
gisisezgisineaithazır
lı
klarıyap-
mayabaşlamışlarvenihayetbugünküv azif
esezgis
ikudretine az
çokeri
şebil
mi şl
erdir
.
Bu s ebepten di nler,düny anın kapanı şı
naai ts emboll
er in bu
cephes i
nden,y ânihisv ekor kuc ephes indeni st
ifadeeder ek,he-
nüz kor ku real i
tesi
nde y aşay an i nsanlarav azi
fe mes ul
iy eti
nin
otomat iks ezgisiniv erebilmek i çi
n düny a batış ı
nımükâf atv e
müc azatmahi y etiiçindegös t erenNuhTuf anıv ekı y
amets em-
boller
iileanlatmay ıfay dalıvel üzuml ugör müş lerdir.Busuret l
ebi r
taşlai
kikuşv ur ulmuş tur.Bunl ardanbi risibüyükbi rhaki- kat in,
i
ns anl
ar ahi
çol maz sai pt i
daîs ezgisiniv ermek,oz aman i ç
indaha
mühi m olanikinc i
siisei nsanlar ı
ni nkişafahengii ç i
negirmel eri
nin
vebi r
takımi nsanl ı
kv az i
feler
ini- cez akor kusui l
e dahiol s a-y arı
i
draklebeni ms eyebilmel eri
nis ağlamakt ır
.
Buhâl
işuküç
ük,bas
itmi
sal
ledahai
yianl
atabi
li
ri
z:Gökgür
-

258
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

l
erkenannes i,yemeği niyememekt eısrareden2, 5y aşı
ndakiço-
cuğuna:Eğery emeği niyemez sengür gürbabas enikapacak!der
.
Bunai nananç ocuk,gür gürbabakendi s
inikapmas ındiye,kor-
kudanhemeny emeği niyemey ebaş l
arv emaks atdahâs ı
lolur
.
Buradamat l
upol anş eyçocuğun,l üzum vezarureti
nihenüzid-rak
edemedi ğiy
emekv az i
fesi
ni,korkutarakonay aptı
rtmaktı
r. O
bunuy aparvefaydalanarakbüy ür,vaktigeli
ncedegür gürbabanın
neol duğunumükemmel enöğr enirveoz amandabubi lgi
den
dahaş ümull
ünet i
celereldeeder .İ
ş t
einsanlardaböy -l
edir
.
Büy ükdi nadamlarıbir
çokdef abuannel ergi bihareketet mek
mec buriyeti
ndekal mı
şlarvei ns
anlarızamanav emekânauy gun
olan buv eti
rel
erl
ei y
il
iğe,doğruluğa,diğerkâml ı
ğa,f eragateve
bilhassabi rsürüdiğeribadetf ormları
nıdaemr etmeks ureti
yl
e
vaz i
fesezgisihazı
rl
ığı
naalış
tır
mış l
ardır
.Bualışkanlı
ks ayesindede
i
ns anlarbugünküv azi
fesezgis
iseviyesi
neçıkabil
mi şl
erdir.
Eğervakti
yl
e,inkişaf
taçokkıymetl
ir olif
aetmişbus embol
-
l
erle,di
nleri
nsanları
nbukor kuduyguları
ndanisti
fadeetmemiş
ol
salarv
ehakikat
leribugünyapı
ldı
ğıgi
bi,ancakbi
lgikadr
os u-

nugenişl
etmekmaksadıylainsanl
arar asındayaymay
akal ksa-l
ardı
,
i
nsanlar
ınhenüzsezmey ebaş l
adıkl
arıv azi
feduygul
arı
nı buhâl e
get
irmiş ol
maktan çok uz akta kalı
rlardı
.Kaldıkio z a-manın
i
nsanlar
ını
n,haki
kat
leriaynenanlay abilmeler
iveonl
arainanmal ar
ı
damümkünol amazdı.
*
* *
Bugün ar t
ıkkor ku v ehi sdev rideği l
,bi l
gi,mant ıkv ei drak
devrihâkimdir.Bi naenaleyhgeç mi şt
ebüy ükdi nlerin,haki katl
er
karşıs
ındazarurîolarakkul l
andı kl
arısembol ler,al
egor ikizahlarv e
i
fadeler bugünkü i drakler kar şıs
ında mat lup ol an net i
celeri
vermemekt edir
.Bugün haki kat l
eridüny aya aç ı
kça,ol duğu gi bi
beli
rtmemi zlâz ı
m gel iyor.Zi rai nsanlarar tık hidrojen at omu
âlemininsonkemalnokt alarınaul aşmışl
arv ebumuaz zam âl e-min
kapısı
ndan dı şarıç ıkmak üz ere onun eş i
ğine adı mlarınıat -
mı ş
lardı
r.Bueşikis eancaki drakv ebilgiolgunluğui l
eaş ıl
abilir
.
Bu s
özler açı
ki fadel
eritaşır
lar.Hidroj
en saf
has
ı,r
uhl
arı
n
t
ekâmüll
erinde i
lk madde safhasına ai
tkaranl
ı
k,muazz
am ve

259
 BEDRİRUHSELMAN

ebedi yetkadaruz unmekani kbi rinki şafs afhası

nıtakipedenbi r
âlemi n,v arl
ıklarâlemi ninbaş langıcı
dı r.Buâl em bütünkür ele-riy l
e,
güneşs ist
eml eri
yle,nebül özleri
ylei ns anlart arafı
ndan gö- rülen
mi kromet r
ikv emakr omet rikmuaz z am bi rkâinatıteşkil ederki
maddekâi nat ıdeni ncei nsanlary al
nı zbukâi natıgörür- l erv e
kabuleder ler.Çünkübu,i nsanlarınmens upbul undukla- r ı
,i çinde
yaş adıklarıâl emdi r.Onl ariç i
n bu âl em herne kadars ons uz
gör ünür se de haki kat t
e madde c evher i
nin namüt enahii nki şaf
safhal arını i hti
va eden kâi natı
n, s adec e hi droj
en at omu
i
mkânl arı
namünhas ı
rmuay yen v eküç ükbi rkısmından i bar et-
ti
rkibunahi drojens afhasıv eyahi droj enâl emidi yoruz.İş t
ebu
hidr oj
en âl emii çi
nde,i nsanlart arafından maddedi yev as ı
flan-
dırıl
anv ekendi l
erinemahs usz amanv emekânmekani zmalar ı
-na
tâbiol anbüt ünc i
s imler,oluşlarv er
eal itelert opl
anmı şt
ır.
But oplul
ukl
araras
ındasayı
sı
zmiktardanebül
özl
ervardı
r. Bu
nebülözlermil
yarl
arcagüneşsis
teminiihti
vaeder.Bus i
s-t
eml
er
birç
eki r
deketraf
ındadönen,oçeki
rdeklebi
rbütünteş
kil

eden muht el i
fmadde c üzüler i
nden,y ânigez egenl erden müt e-
şekkil
dir.Bu s ist eml erden bi rt anes inin gez egenl erinden birisi
dedüny adı r.Hi dr ojens afhasıi drakinebağl ıbirgör üş l
e,muaz -
zam
birmaddev arlı
ğıi çi
ndebi rnokt akadarkı ymet iolmay andüny a,
hakikatte hi droj en âl emi i çinde gör ündüğü gi bi küç ük v e
ehemmi yet sizdeği ldir.Düny a,hi dr oj
en s afhas ıdeni len bu ç ok
uzunv ey arıidr akl imaddeâl emi ni nens ondur aklarındanbi ri-si
dir.
Bumuaz z am v es ons uzâl emi n,kendi s i
ndendahas ons uzy üksek
vazif
ev eor gani z as yonlarkâi nat ınaaç ı
lankapı l
ar ı
ndan bi rtanes i
dedüny adakii ns anlıkmer tebel erindebul unur .Şu hâl -
dear tı
k
i
ns anlar
cabi linmes iger ekenaş ağı dakihaki katlerihi çbirsembol e
i
htiyaçduy madanaç ıklamakz aruret ihâs ı
lolmakt adır.
Hidrojen kâinatını
ni nkişafv asatlar
ınıteş kileden sayısı
zne-
bülözün içindemi l
yarl
arv emi lyarcagüneşs is
temiv ardı
r.Her
güneşs istemindemuht elifkür elermev cuttur.Herkür eninet r
a-
fı
nda,okür ey
emahs usbi rmany eti
kal anbul unur.Birsist
emde-
kikür el
erin many et
ik alanlarının bi r
biri
yle ahenkleşip kurduk-
l
arımünas ebetl
erden,o s ist
emi n kendi s
ine mahs us many eti
k
al
an s entez imey dana gelir.Si s temin bu many eti
k alanl
arıda
bi
rbirl
eriyl
emünas ebetv emuv az enehâl i
ndedi r
ler.
260
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Si steml erinkür eleri

ndenbi rt anes ikendiy er i
ndedöner .Buna
güneşv ey açeki rdekder ler.Di ğer leribuç ekirdeği net rafı
ndadö-
ner ler.Bunl aradagez egender ler.Zannedi ldiğigi bi,birs istemin
gez egenl erios istemi ngüneş indenkopar akay r ı
lmışpar çalarde-
ğildir.Bunl ar,os i
s temi nmens upbul unduğunebül özüni çindeay r
ı
ayr ı- evvelcei z ahet t
iğimi zmekani z malar l
a-t eşekkület mi ş v e
i
nki ş af der ecelerine gör e many et i
k al anlarını n münas ebet v e
muv az enelerinet ices
inde hus ule gel en har eket l
erle bi rbir
ine
bağl anmı şl
ardır.Bi naenal eyh bi rs istem i çinde güneş ei mt i
yaz
ver erekonubi rt arafa,gez egenl eridi ğert ar afaay ı
rmakdoğr u
deği ldir.Güneşdes ist
emi nder ec eleriiçindekendiy erinialmışv e
gez egenl eriar asına kar ı
şmı ş bul unmakt adır.Der eces ide on-
l
ar danüs tündeği l
,bi rçoğununaş ağısındadı r.Yal nızbi r
azs onra
söy leyec eğimizgi bigüneş te,büt ün gez egenl erini daresinder ol
alanv azif
eliv ar l
ıkları
ndahaç okt oplanmas ı,bubakı mdanona
si
s tem i çindeay rı
c abiry erv erilmes i
nes ebepol ur .
İ
şt eböylecehersistemingüneşv egez egenl
eri,osist
em iç i
nde
yeti
şmeküz erebulunanv ar
lıkl
arı
nenbas i
ti
ndenenmüt ekâmi -
l
inekadar ,heps i
ninihtiy
açları
nıtatmin edicitarzdaderec el
en-
mişv et er
tipl
enmiştir
.Şuhâl debirs i
steminhergez egeni,ken-
dis
inden bi rüstün olan gezegenini
n daha üs tün imkânlarına,
varl
ıklar
ıhazır
lamaklafonksi
yonlanmışt
ır.
Birs istem i çindet ekâmüledenbas i
tv arlı
klardanbaş ka,s is-
temi nbüt ünger ikür el eri
ndev ebi l
hass agüneş i
ndeos istemin
i
ç i
ndekii lerii nkişafmer tebeler i
nev armı şbedenl ilerint ekâmül -
l
er i
ylei lgilihert ürl
üi mkânl arıs ev kv ei dar eet mekv az i
fesiyle
mükel lef,v azife pl ânı nın kudr etliv arl
ıklar ıbul unur .Bunl aro
küreler i
nmaddel eriy
lebedenl enmi şdeği ldirler.Onl arınbeden-l eri
,
hidrojenkâi nat ınaai tol may andahay üksekmaddev asatla-rından
toplanmı şmat er yall
erley apılmış t
ır.Bubakı mdanonl arabedende
demek c ai z deği ldi
r.Onl arbu maddel eri,mükel lefi-yetleri
nin
i
fas ı
na en el v er i
şliş eki l
de biz zatkendi l
er it oplar lar. Ve
vazifelerineuy gungel enos is
t eminkür eler indenbi ri
sinde v ey a
birkaç ı
ndabus üptilmaddel eriv âsıtaolar akkul lanı pv a- zifel
erini
yapar l
ar .Bunl ar ,enkar nas yonmânâs ı
ndadüş ünülme- mekş artı
yla,
i
s t
edi klerikür edebul unabi lir
ler.Mes elâlüzumunagör egüneş i
,ay ı
,
Mer ih’i
,Müş ter i’
yiz iyaretedebi li
rler.Bunl ar,s i
st eml erinç eşitl
i
nizaml arının t atbikatlar ı
nda v azife gör en, v a- z i
fe pl ânı
nın
261
 BEDRİRUHSELMAN

v
arl
ıkl
arı
dır
.
Fakatdedi ği
mi zgi bikür elerdebunl ardanbaş ka,t ekâmület -
meküz er
ebedenl enen as ılo kür elerins aki
nleriv ardır.Bunl ar
düny adaol duğugi bi,o kür eden kendi ler
inebi rerbeden y apıp
onlarabağl anmaks ureti
yle,o bedenl erio küredekihay atıbo-
yunc a kull
anan bedenl iv arlıklardır
.Bu v ar
lı
klar güneş s iste-
mimi zi
nbüt ündi ğergez egenler i
ndedüny amızdakindendahabas i
t
ve ger idur umdadı rlar
.Bunl ar,bul undukl arıkür el
er de s a-yı
sız
bedenl enmelergeç iregeç i
reinki şafedi pdahaüs tkürelereat l
arlar
ve ni hayet s isteml eri
nin en müt ekâmi l kür esine gel irl
er.
Sistemi mi
zdebumüt ekâmi lkür e- söylediği
mi zgibi-düny adı r v e
onunenmüt ekâmi lvarlı
ğıdai nsandı r.

İş
te kürel
erdekibasitbedenlivar
lı
klar
ıninkiş
afl
arı
na,o sis
-
temdeki,bir
azev velbahs
etti
ğimizvazi
fel
ivarl
ıkl
arı
nç eş
itl
iyar
-
dımlar
ıdokunur.
Nihayetosi
steminenmüt ekâmilküresi
nide,mes el
âsi
stemi-
miz
dedünyamızıdaikmaletmişbedenl
iv ar
lı
klarhidroj
enâl
e-mini
bi
ti
rmiş
,üstâl
emel i
yakatkazanmışdurumlaragirerl
er.
Şuhâldekâi nat
ınüs tünv az
ifeâlemine,hi
droj
enâlemini
ns a-
yı
sız nebülöz
ünün,mi l
yarl
arcas i
steminin,mil
yar
lar
ca mütekâ-
milküresi
nden,milyar
larcavarl
ıki
ntikalet
mektedi
r.
*
* *
Güneşs i
s temimi zi
nenmüt ekâmilgez egenidüny amızdır, ar z
küresidi
r.Vez annedildiğigibimes elâMer i
h’tev eyas i
ste- mi n
diğer gez egenlerinde v ey
a güneş inde düny adaki
nden daha
müt ekâmi lv arlı
klary oktur.Zi ra hakikaten güneş s ist
emi mi
zin
müt ekâmi lpl ânetler
indenbi risideMer ihol duğuhâl de,burada-
kiv arlı
klardüny adakilerden daha azmüt ekâmildi
r.Sis t
emimi-
zi
nenger igez egenlerindenbi ris
iPl üton’dur.Bugez egeninen
müt ekâmi lv arlı
ğı,düny amızınenger ivarlı
ğıol anküf ’
tendaha
geridi
r.
Keza,güneşdes i
stemingeribirküres
idir
.Esasengüneşmad-
desi
nin bu bas
itl
i
ğiy üzündendi
rkimani pül
asyonu kolayol
du-
ğuiçi
n,sist
emindiğerseyyar
eler
inivebil
hassadünyayıidar
eeden
262
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

vazif
eli
ler,dahaz iy
adegüneştebulunur
lar
.Fakats öyl
edi
-ği
miz
gibi
,buv azif
eli
lerdiğerpl
ânet
ler
dededol aş
abil
ir
ler.Ve her
küredev azi
fegörebil
ir
ler
.
Demekkigüneşs i
stemi mizde,hi dr
ojenâl eminininkişafmer -
hal
eleriniikmaledi p oradan di plomasınıalaraküs tâlemet erf
i
edecek v arlı
klar
ınt oplandıklarıy er dünyadı r
.Düny amı z,Mu
devri
nin kapanı şı
nımüt eakip geç en yetmiş bins ene z arfı
nda
art
ık bu dev redekivazifesinibi t
irmek üzere bulunan,üz eri
nde
taşı
dığıins anl
ara,lâyı
k ol duklarıâlemleri
n kapı l
arı
nıaç mak v e
i
mkânl arıtükenmi şhidrojen âl emikapı s
ınıdaar kal
arından ka-
pamakhaz ı
rlı
klar
ınabaşlamı şt
ır.

*
* *
Dünyahay atıbaş t
anbaş ahareketl
erv ehâdi s
elermudilesi
dir
.
Buhâdi seleri
ni çinedal mışves aplanmı şolani nsanlar
,etrafl
a-
rı
ndabaz an birbi
r l
eri
nez ı
tolayl
ar,ç eşi
tliuy gunsuzl
uklargöre-
bil
irl
ervebunl arıdabi r
erdüz ensizl
iks anı
rlar.Fakatbugör üş
yanlı
ştı
rv ebi l
hassai l
li
yetpr ensi
bihakkı ndakiv ukufun eksi
kli
-
ğindenmüt evel
li
t,hâdiseler
iyanlı
ştefsiretmeni nbirneti
cesi
dir
.
Hâdi seleri
n net icelerinis ebeplerine bağl amay ay ardım eden
birbi lgikudr etiyledüny ay abakanl ar,onunenküç ükz erres i
n-den
büt ününekadarherdur umunda,herol ayında,herv arlı
ğın- da
muaz zam bi r ahengi n,ni z amlıbi rt ertibin mev c ut ol duğunu
gör mekt egec ikmez ler.İ l
liy
etbağl arınınni zamlıvet ertipliol uş-
l
ar ıbüy ükkâinatahengi nimey danaget iri
rler.Ohâl debuahen- gi
müş ahedeedebi l
meki çin,herhar eket i
nv ehâdi senindi rekt v e
endi rektol arak,namüt enahibağl arlabi rbirinebağl ıbul un-duğu
sez gisiniins anav eren,büt ünol ay l
arar as ındakiilliyetv es ebep
münas ebetler i
nidüş ünmekv ebu s ahadabi rşey l
ergör -
mey e,
duy may aç alışmakl âzımdı r.Budüş ünüşv egör üşüt emi net mek
i
ç i
n,âl emdehi ç birşey ins ebeps i
zol madı ğı,herş eyinbi rnet i
cey e
bağl andı ğıhakkı nda ev vel
c ev er diğimiz bi l
giy
it ekrar göz den
geç irmekl âzımdı r.Or adai lli
yetpr ens ibihakkı ndakâf ider ecede
bilgiv er miştik.Bupr ens i
bies ast utupdüny ahay atı- nıt etkik
edenl eror ada,bi ridi ğerininet icelendi r
env ebaş kas ıöbür ünün
i
lletiol an,bi rbir
ine bağl anmı ş bi rçok hâdi seyiv e ol uş hâl i
ni

263
 BEDRİRUHSELMAN

zincir
lemev eahenkl
ibirakışiç
indegör ebil
ir
ler
.Buakı şt
a- ki
terti
pler,niz
amlarvebüyükmaksatl
aradoğr uil
erl
eyenhare-ket
ler
i
ns anlar
a,âlemdekibüyükahengi
nmev cudiyeti
nibütünkudreti
yle
hissetti
rir
ler
.
Küç ükbi rkuşy umur tas ı
nıel ealınız.Müc erretolarakel ealı-nan
bubas itkuşy umur tasının,büy ükkâi natahengii çi
ndemu- azzam
neticelerl
ebi rbirinebağl ı
,ç okt ertipliveni zamlısayısızdur umları
vardır.Yumur tanı nbubüy ükahengebağl ıolanha- yat ı
nıt akip
edeli
m.Buy umur tadanz amanl aküç ükbi ryavrumey danagel i
r.Bu
yavrununmey danagel mes iiçindeonunbi rmüddetmuay yenbi r
suhunetder eces i
ndemuhaf azaedi l
mes i
l
âz ı
mdı r.Bununi ç i
ndi şibirkuş ay ukar ıdan,bui şl
ev azifel
iolanbi r
plândanbâz ıt esirl
ergönder i
lir
.Bukuşbut esirl
eri
nal tında bâz ı
i
ns i
yakl ar
as ahipol ur .Bui ns i
yaklarnet ic
es i
ndey umur ta- nı n
üzerindebi rmüddets ebat l
aot urur .Bedeni ni
nhar ar
et i
y l
eonun
i
çindekit ohumunbi ry avrukuşhâl i
ndey eti
şmes i
nis ağ- l ar.
Buray akadars ıraladığımı z
,i l
let-net i
c ezinciri
ninbirkaçhal -
kas ı
nı
yürütent ertipv eni zam aş i
kârdı r
.Bu,büy ükbirahengi nifades i
dir.
Yumur tadanç ıkanv ekoc akâi nat ı
ni çindebi rdaml abi leol -
may an kuş y av rus unu hi çes aymak,hat t
â küç üms emek ç ok
yanlı
ştır .Unut ulmas ınkibuy avrudakâi natınbi rpar ças ı
dı rv e
onun y aş amas ıv ebüy ümes ii çi
n kâi natmekani zmas ının,onun
hesabınadüş enc üz üler imüt emadi yenç alı
şmakt adırl
ar .Ni te-ki m,
yumur tadan y eni ç ıkan y av r u henüz bas i
ttir,t ecrübes izdir
,
acemidi r .Uç mas ınıbi lmez ,y emes inibi lmez ,düş manl ar ınıt anı-
maz ,t ehl ikel
er igör mez ,gıdas ınıner el
erden,nas ılt edar ikede-
ceğinit âyinedemez .Bi naenal eyheğero,düny ayagel irgel mez
böy l
ecekendihâl inebı rakı l
ıverirsey aş ayamaz ,öl ür.Hâl bukionun
yaşamas ı
,bi rtakı mi şlergör mes ilâz ım.Şuhâl de,bui ş l
eriona
öğretec ekv ey apt ırtac akbi ri
s ineiht iyaçv ardır,bubi ri
sidegene
onundüny ayagel mes iney ardım edendi şikuşol acakt ır
.Fakatbu
dişikuş ,bunudüş ünemezv ey av r
us ununbui ht i
ya- c ınıt akdir
edemez .O z aman,t ekâmülni z
amı nda v azif
el iol an v arl
ıkların
müdahal esibaş larv eonaöy let esirl
ergönder i
li
rki ot es
ir l
erin
husule get i
rec eğii ns iyaklarla ana kuş bu def ac anı nı dahi
tehli
kel er e at ar ak y av r ul
arını bes lemey e, onl arı- kendi leri
ni
kurtarabi lecekdur umagel inc eyekadar -t erbiyeedi p büy üt me-
yemec burol ur.Yav rukuş uny aş amas ınav ebununi çindedi şikuş a
264
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yukar ı
dant es i
rler i
ngönder il
mes inel üz um v ar dır.Çünkü oy avr u
düny ay a,kendiv arlığını n düny ada kuş hâl indekii nki- ş af
i
ht i
y acınıgi der meki ç ingel miştir.O,bus ay ededüny adaki kuş
bedeni nin büt ün i capl arınıy er ine get ir
ec ek,gör gü v et ecrü-
beler i
ni- ot omat ikbi rmekani zmai çinde-kaz anac ak,muhi ti
nde-
kidi ğerv arlıklar laol anmünas ebet l
er is ay es indedeonl arınbâz ı
tatbikat larınav es ileol ac akt ı
r.Büt ün bui ş l
eri ç inl üzuml uol an
tertipler,v az ifelileriny ar dımı yl
akur ulac akv ekuşböy l
ecedün-
yadan al ac ağı nıal mı ş,v ereceği niv ermi ş bul unac aktır.Büt ün
bunl arol upbi t
t i
kt ens onr aar tı
konunkuşbedeni nibı r
akmas ılâ-
zım gel i
r.Zi raoş imdi ,dahai l
er ibiri nki şafi mkânı nakav uş mak
i
ht i
y acınıduy may abaş lamı şt
ır.Bui mkânıs ağl amaki çiny enibi r
tertibel üz um v ardı r.Onunl av az i
feliol anlarbut erti
bidey olu-
nakoy arlar .Baş kabi rbedenegi rmeküz eredüny adanay rılmas ı
i
c apedenbukuş u,düny adanuz aklaş tıracakmuht eli
fv âs ıtadan
-diğerv ar lı
kl arındat ekâmülahengi ne-enuy gunol anınabaş vu-
rurlar.Mes el â,os ı
ral ardagünl erdenber iy iy ec ekbul amamı ş,aç
kalmı ş,y aş amas ıi c apedenbi rkedi ni ndebuol ay danf ay dal an-
mas ı
,y ukar ı
dakit er t
ip mekani z mas ına pekâl â uy gun gel ir.Bi -
naenal ey hv az i
fel it es i
rleroaçkal mışkedi y ei nmey ebaş larv eo
kuş uy emeky olundakif aaliyetl
er eonus ev keder .Kedibus ay e-de
hem kar nınıdoy ur ac ak,hem de kedi li
ği nin kendi si
ne kaz an-
dırmas ıic apedenbâz ımel ekel erinigel iştirec ekt ir.Ay nıt es i
rler,
artı
kdüny adanay rılmas ıic apedenkuş adai ner ,kuş ukedi ni nt am
bulunduğuy eres ür ükl er .But es iri
nal tındakuş ungöz üke-di yi
gör mez ,doğr uc akedi ni nkol ay cauz anabi lec eğiy erekonar .Kedi
kuş uy akal arv ey er .Şi mdihâdi seninakı şıdi ğerbi rkol a, y âni
baş kabi rv arlığınpl ânınadaay r ı
lmışol du.Fakatonubı ra- kalım,
kuş unâkı bet i
nedev am edel i
m.
Bizkuş un yumur t
adan ç ı
kı p ölünc ey e kadargeç ir
diğihay at
hâdiseleri
nden ancak bi rkaçınıel e aldıkv e bunları
n ne kadar
mükemmelbi rtert
ipl
emuay yenmaks at l
aradoğr uilerl
eyenil- let
-neticebağları
nıveter t
ipleri
nigös terdik.Onun,bundanbaş -ka,
kendis i
ne mahs us mâş erîpl ânında nebat ,hay van ve hat tâ
i
ns anlarl
adirektv ey
aendi r
ektol arakdi ğerbirçokmünas ebeti
bulunabili
r.Bütün bunl arumumîi nki şafahengi ninç erç
ev es
ini
kılkadaraşmadandev am eder ler.Bunlari çindeiyigörünenhâl -
ler
olduğu gibi,yeminit edar i
ket meki çiny er
ekonan kuş cağız
ın,

265
 BEDRİRUHSELMAN

canav arbi rkedit arafı

ndan dur up dur urken par çalanmas ıgi bi
zâhiren köt ü,boz uc u,düz ens i
zgör ünen hâl lerde v ardırama
yukar ı
kibi l
gidens onr abur adaahenks i
zlikdeğil,bilâkisahen- gi n
vet ertibinenmükemmelmekani z
mas ımüş ahedeedi lir
.Zi rabu
terti
plers ayes i
nde bu kuş ,ar tı
k dahaüs tün v ei nkişafadaha
müs aitdiğerbi rbedendedüny ayagelec ekti
r.Şimdibuv arl
ık,
i
mkânıdahaboldi ğerbi rhay vanbedeni ndedüny ay agel mek i çin,
yukar ı
das öy l
edi ğimi zter t
ipl
er l
edüny adanay rıl
dıkt an sonr a,
onun i çin gene anal ar,babal ar,mür ebbiler,muhi tler,i k- l im
şartl
ar ı
,y ardımc ılar…herş eyhaz ırl
anır.Ov arl
ığıni nki ş
afıi çinne
l
âzım gel iyorsa onl ar,v azif
elisitaraf ı
ndan muht el i
ft er -
tipler,
nizaml ardahi linde mey dana get ir
il
ir.O v arl
ığın ot omat ik olan
mâş erîpl ânınagi rec ekger ekkendic i
ns i
nden,ger ekc i
ns i
- ni n
gay r
isindendi ğerv arlı
klarl
aç eşitl
imünas ebet l
erinit âyin v e
tesbitet meküz er et ert
iplerveni zamlarbi r
bi r
iyl
eay arlanır.Mes elâ,
o birköpek ol ac ak i se köpek hay atındakii nkişafi mkân- larını
haz ı
rl
ay an t ertiplerar as ı
nda,kudur arak öl mes iic ap eden bi r
i
ns anınoköpeğes ahi pol masıdat emi nedi l
ir
.Büt ünbun- l ar
düny adakiumumît ekâmül üy ürütenbüy ükni zamı nahengii çinde
cereyaneder .
Köpeğin v aktigelmi şt
ir.Öl ecekti
r.Pl ân mucibince köpek
kudurur.Bu s ır
adaonun s ahibiolan adam dadüny adakiişini
bit
irmiş,y
enibedenl erdeinki
şafınadev am etmeküzeredüny a-dan
ayrı
lacakdurumagel mi ş
tir
.Genet erti
pv eplânmuc i
binc ekuduran
köpek onu ı sı
racak,kudurtacak v e böyl
ec eiki
side öl e-cekt
ir.
Bütün bunl ar bi r
bir
ine bağl ı büyük ahenk i çinde y ürüyen
ter
tipl
erdir
.
Gör ül
üy orkişuvarlı
ğınev velâbas i
tbi ry umur t
ahay at ında- ki
muhi tl
eol anmünas ebetleri
nde,s onrakuşhay atı
ndakikedi ,daha
sonradaköpekhay atı
ndakii nsanhi kây eler i
ndebi rbirine z ı
t
i
s t
ikamet l
erde,sakatgibigör ünenhay aty ürüyüşü,haddi za-t
ında
umumît ekâmülv einkişafahengi neuy gunmunt azam bi rs ey i
r
takip et mektedir
. Bu y ürüy üş de y et i
ş kin bir kuş a anal ı
k
vazifel
eri
ne ai tilki nsiyakların hazırlı
klar ınıkaz andı rmış,kuş
bedeni y
lebirkedininyaşamas ınıvebâz ımel ekeleri
nini nkişa- fını
sağlamış,köpekbedeni yl
ebi rinsanı
nkudur mas ı
nas ebepol ar ak
onun f erdî v e mâş erî plânı nda birtakı m net i
c el
er in hus ule
gelmes i
ne s ebep olmuştur.Bunl arı
n heps ibu v ar l
ıkları
nt ekâ-
266
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

müller
ii çi
n muht açol duklar
ıen lüzumlu durumları
n mey dana
gelmesiiçindi
r.İştebuhâl ,büyükahengindüny ayaaittezahü-
rününküç ükbirparçası
dır.Bir
bir
ineaykı
rıgörünmesinerağ- men
tekbirgayeyedoğr uyürütülenbutert
ipl
erhaddizatı
nda,
büyükt ekâmülni zamının,binaenal
eyh kâi
natahengi ni
ni c
apla-
rı
ndandır.
Basitbiry umur tai kenel ealdığımızbuv arl
ığınböy l
es ayısı
z
bedenleri ç
inde,s ayı
s ı
z diğerv arlı
klarl
a namüt enahimünas e-
betl
erv ebağl arkur akur a,gitti
kçei rti
bats ahasını
nş ümul ünü
artt
ıraarttı
ra,nihay etgününbi rindebi rinsanbedeni ney ükse-
l
erekonukul l
anabi l
ecekkudr eteer işmes ivebuanagel inceye
kadarmuhi tiyl
eol anmi l
yarlar
camünas ebetleri
ndekâi natt
ami l
-
yarl
arca hâdiseyihus ule get i
rmes ive bu hâdi sel
eri
n kılkadar
şaşmadanbi r
biri
nebağl ıolmas ı
,birbi
r i
nides t
eklemesibuahen-
ginnizamlıterti
plerini
nenc anl
ımüş ahedes i
nimey danaget i
rir
.
Bu i ns anı n;muhi tiy l
e,ai lesiyle,dos t
lar ı
y l
a,di ğeri ns anl arla,
cemi yetle,mi ll
etle,ni hay etdi r
ektv eyaendi rektbüt ünbeş eriyet -
l
ekur ac ağımâş er îpl ânl ari ç i
ndes ayı
s ızmünas ebet leri,bağl ar ı
,
tes i
rleş mel er iolac akv ei ns anlığınınbüt ünhay at l
ar ıboy unc ade-
vam edec ekol anbubağl ar,münas ebet l
er ,t es irleş mel er,s ay ı
s ız
tertiplerv ekombi nez onl ari çindebüt ün i ns anl ığıv ehat t âkâi -
nat ıi l
gilendi rennet icelerdoğur acakv eonunar tık,kâi nat ş
ümul
olanmüt eaki phay atıdakâi natahengi ninni zam v et er tipl
er ine
tam bi rmut abakathâl i
nde üni tey e doğr ui lerley ecekt ir.Bur a-
dagös ter mi şol uy oruzkibas itbi rkuşy umur tas ı
nı n kâi nat şü-
mulbi rv arlıkhâl inegel i
nc ey ekadary ürüy ec eğiy olüz erinde,onun
ferdîpl ânl ar ınabağl anmı şmâş er îplânıol ac ak,omâş er îpl ânın
diğer mâş er î pl ânlar la di rekt v eya endi rekt t ertipler de v e
nizaml ardamünas ebet l
er ikur ulacak,büt ün bu f erdîv emâş er î
plânl arıni capl arınauy gunç eşitlimuhi tv et abi atş artlarımev cut
olac ak,bu ş artlarla bu pl ânlaray arl
anac ak,bu ay arlamal ar da,
nizaml aşmal ardav eahenkl eş mel erdeder ec eler iç okdeği ş i
k,ki -
mi sit amamenot omat ik,ki mi siy arıidr akli,ki mi s it am i drakl ibi r
sür üv az ifeliv arlı
kv az ifelener ekç alış
ac akv ebunl arın üs t
ünde
yüks ek,üs t ünv az i
fepl ânıv arlıklarıbireri darec iol araküni teden
aldıklar ıi capdi r
ekt i
flerinegör e,kendidi r ektifv ekont r oll
er ial -
tındaonl ar ıs ev kv ei dar eedec ek,ni hay etobas i
ty umur tagünün
birindebüy ükv az i
fepl ânını nidar emekani zmas ındadi ğer leri gi bi
267
 BEDRİRUHSELMAN

rolalmışkudr etl
ibirv arlı
khâlinegi r
ec ekti
r.Buradabubas i
tkuş
yumur tasını nç oki
leri
lerde,büyükbi rvaz i
fel
ivarl
ıkhâline
gir
ec eğinigör en vedahabas itbi ry umur t
ahâl indeiken onun
buy üksekdur umunut emi nedicilüzuml uil
khazır
lıklar
ıtert
ip v e
tâyi
nedebi l
enkudr etobüy ükahenkt engel mektedir.Yâni bi r
varl
ığınmi l
y arlarvemi lyarl
arcasenes onragelecekdur um-larını
n
i
lkhaz ırl
ıklarınıntâyinedi l
erekkılkadarş aşmadan,buhaz ı
rlı
kları
n
hedef i
ne doğr uy ürütülmes ianc ak büy ük ahengi n kudretiyl
e
mümkünol abili
r.
Artı
kaş ikârolmuşturkibütünbuf aali
yetl
er,kâi
nattatekâ-mülü
i
stihdafedenv ekâinat
ıbütünhâdi s
eleriyl
ebirtekol uşabağl
ayan
i
lâhînizamı nbüy ükahengiiç i
ndec ereyanetmekt edir
.Vedüny a
varl
ıkl
arı
nı ntekc epheli
,kısı
ridrakl
erikarşıs
ındaek- seri
yamenfî
görünüşlerinerağmen,buni zam tam v eşaşmay an bi rahenk
i
çindeakı pgitmektedir
.
*
* *
Bütünv arlıklar ı
ni nki şafv et ekâmül l
erineai thar eket l
er,an- c ak
bu kâi nat ahengii çindekini z aml arın,t erti
plerinı şı
ğıal tında
yürüyebili
r.Hert ertip,herol ayi lâhîi cabı nt ecell
is iol ankâi nat
ahengi ni
n,büt ünv arlı
kl araş âmi lt ekâmülz arur etl
erinikar şı
lar.Şu
hâlde,kâi natın büt ün âl eml er inde ol duğu gi bi,bu i l
âhîi c abın
şümul ünegi rendüny amı zdael betbubüy ükahengi ni çindedi r.
Binaenaleyhbi rkuş unaçbi rkedit arafındanpar çalanmas ı,hem
kuşun,hem dekedi nini nkişaf ıiç innekadarl üzuml uv ekâi - nat ı
n
tekâmülpl ânıi lenekadardüz enl ibi rhâdi sei se,birş ef in ş uv eya
bu gibiz âhi rîs ebepl er le birmi ll
etihar be s ürükl emes i
,bi rçok
i
ns anınölümünes ebepol mas ı,bi rçokl arı
nı naç lı
k,s efalet,ıstırap
i
ç i
ndekal mal ar ı
nay olaç mas ıbüt ünbui şekar ı
ş mışol anv arlı
klar ı
n
ayrıay rıpay l
ar ına düş en inki ş af l
ar ıiç i
n o kadarl ü-zuml uv e
kâinatınumumît ekâmülpl ânındadaokadarahenkl ibi rhâdi sedir.
Bunlarınbirinc isindehem kuş ,hem kediy üks ekinkiş afhedef ler i
ne
varmak i ç i
n bu i ş
e nas ı
l ot omat ikman s ürük- l
enmi ş seler,
i
kincisindedebuş efv eonunpeş inet akı l
anlar,ay nıy oldakibüy ük
hedefedoğr u kur ulmuşahenge,öy l
ec eot oma- tikman kat ılmış
bulunmakt adı rlar.Büt ün bunl ar ı
n net i
cesinde el bet tes ay ısı
z
i
nki ş
afhaml eler ialınac ak,s ons uzi l
er l
emei m-

268
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kânlar
ıo i nsanların önleri
neaç ı
lmışolac aktı
r.Buradakiboğuş -
maları
n,kı rı
şmal arı
n,v uruşmaları
n peri
ş an,ahenks iz
,boz ukv e
düzensiz görünen manz aras
ı;hakikatt
ei nsanlar
ıni drakl
erini
n
üstündebi rtertipleonl ar
ınlâyıkoldukl
ar ıvei s
tedikl
eriıst
ırapl
ı,
azaplı
,işkenceliy ol
lardaninkişafimkânlarınıteminedenahenk-
l
ibirdurumuni f
ades idir
.
*
* *
Tabiatı
nbüt ündur umları
ndav eolaylarındatekâmülün umumî
ahenginegör e,v ar
lı
kları
nhert ürlüiht i
yaçlar
ınauygundur uml ar
mey dana get i
ri
lmişti
r.Âl emdekibu ahenk,bu düz en büt ün
varl
ıkl
arınt ekâmülleriyolundakimukadder l
eri
ne hâkim, i lâhî
i
cabınt ezahürüdür.Bui c
apdabüy ükkâi natorganiz
asyon-ları
nda
vazi
feal mışherkademedekiv azi
fel
ileri
n,üni t
eden ge- l
en
dir
ektifl
ere gör e,der ece dereceş ümul l
enen fonksiyonlar
ıyla
yeri
neget ir
il
ir.
Böylecebütünâlemler,büt
ünkâinat,büyükbirahenkiçi
nde
bi
rbi
ri
ylesı
msıkıkuc
aklaş
mı şs
ayı
sızhâdi
sel
er,ol
uşl
arveakı
ş-l ar
mudi
lesi
dir
.Ahenkkâinat
ınbiz
zatkendi
si
dir
.
*
* *
Ens athîbi
rgörüşl
edahi
,dünyadaetr
afınadi
kkatl
ic
ebakan-lar,
bu büyük ahengintabi
ata aks
etmişs ayı
sı
zt ec
ell
iyat
ınıgör
e-
bi
li
rl
er.
Yüks ekten y ery
üz üne bakı ldı
ğı z aman, kar alarla deni zl
er i
n
kavuş mas ı
ndakiahengiher kes gör ebil
ir.Mi ly
onl arc
ac anlı
nın
hayatına en uf ak birz ararbi lev ermey ecek şeki l
de deni zl
er i
n
karal
ar l
a kuc aklaşmas ı
,t ekâmül ahengi ni
n düny a maddel eri
üzeri
ndet ecell
iedent ezahür l
eri
ndenbi ridi
r.Deni zler
,der i
nbi r
saygıgös t eri
rcesi
ne kar alara karşıol an hudut larınıaş maz lar.
Karalar,s akin birv ekarladeni zl
erekar şıolan dur uml ar
ınımu-
hafazaeder l
er.Büt ün bunl ardüny aday aşayan c anlı
ları
n hay at
şartl
arına v e umumîahenge gör e,v azi
f el
iv arl
ıklart arafı
ndan
ayarl
anmı ştır
.Bu ahengi n bi raz boz ul
mas ı,mes elâ deni z
lerin,
seviy
es inden8- 10met reyüks elmesi bi
rçoky erde,birçokc anlı-

nı
n hay
atı
namalol
abi
lec
eknet
icel
eridoğur
ur.Fakatböy
leol
-

269
 BEDRİRUHSELMAN

mamas
ıic
apedeny
erl
erdebuahenkas
lâboz
ulmaz
.
*
* *
Düny adahay at ı
ni dames ivev arlı
kları
ni nki şafıiçi
nkur ulan bu
büy ükahengemev si
ml ergüz elbirmi salol urlar.Mev simler,hay at
sahiplerini
n y aş ama i mkânl arı dahi linde kal an s uhunet
derec el
er i
ndekimuay yens ınır l
arı
nıaş maks ızı
n,büy ükbi rni -z am
vei ntiz
am i çi
ndebi r
birleri
nit akipeder ler.Bunl arı
nakı şl
a-r ı
ndaki
otomat i
zma,büy ükv azif
el i
lert arafı
ndan kur ulmuş tur. Bu
sayede mes elâ mut edili kli
ml erde, kı zgın y az günl erinden
birdenbi rekışın en s oğukgünl eri
neat lanıver mez .Suhunetde-
recelerienüs thudut tanenal thududav eenal thudut tanenüs t
hududa gel i
nc eye kadarkademe kademe,hergün bi r
azdaha
deği ş
meks uretiylet at l
ıbaharakı şlar
ıi ç i
ndey azl
ar dan kı şl
ara,
kışl
ardan y azlara geç il
irv e hi çbirv akitç i
zilmi şs uhunetder e-
celeri
nin hudut lar ıne aş ağıda,ne y ukar ı
da,düny adakihay at
sahiplerini
nt ahammüledemey eceklerisev iyel
er euz anmaz .Buhâl ,
âlemlerinbüy ükahengi neuy any üksekpl ânlart arafındant anz i
m
edilmişhes aplıbi rtertipti
r.
Mev si
ml er
ins ı
cakl
ıksoğuklukderecel
eri,v arl
ıkl
arınhert ür
- l ü
i
htiyaçl
arınac evapverenmat eryal
ler
ledol udur .Buradadabüy ük
birtert
ipahengiv ar
dır.Vebüt ünbuni zam v et er
tipler
,kâinatı
n
umumît ekâmülakı şıi ç
inde,düny av arlıkları
na sons uz i
mkân
kaynaklar
ıhaz ı
rl
amakhedef iyolundakur ul muş tur
.Buahenkt en
zerre kadar ş aşmamak üz eres ayı
sızv az i
felivar l
ıkl
ar bu
kuruluş
lardav azi
fel
enmişler
dir.
İl
kbahar ı
ntatl
ıvehayatiçi
nl üzuml uol anneml ihav al
arıbi
rs ürü
nebatv ehayvanbedenininuy anmas ınas ebepol ur.Her şey
tazel
eni r
, gençl
eşir
. Yaz mev simi , olgunluk dev ri
dir. Bütün
mey vel
erol gunl
aşır
,herhay ats ahibikendi si
nde mev cutol an
kudretleriort
ayadöker .Bubi rv eriml i
li
kmev simidir.Sonbahar ,
muay yenbirdevrezarfı
ndakivazifelerinigörmüşbâz ıvarl
ıkl
a-r ın,
yenihay atl
arı
nahazır
lanmaküz eremuv akkatbiruy kuya, öl üme
veisti
rahateolaniht
iyaçl
arı
nıkarş ı
lar.Bus ıraday aprak-

l
arsolar
,dökülür
.Ağaçl
argizl
ihayatlar
ınadönmeyebaşl
ar.Ge-
l
ecek bahar
dakiyeniuyanı
şl
arına kendil
eri
nihaz
ırl
amak üz
ere

270
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bir
çokhayvan,kabuğuna,y
uvası
naçeki
li
rveyakendi
si
nigel
e-
ceğehaz
ırl
ayanuykus
unaveyaöl
ümünedal
ar.
Kış,büt ün bedenl i
leri
n hert ürlüt ekâmülmat eryal
inii hti
va
eden bi rmev si
mdi r.O mev s
imdei nsanlar
,bi rs ürüimt ihanl
a,
tecrübei l
e,müş ahedei l
ekar şı
laş ı
rl
ar.Nisbetenç etinş art
laral-
tı
ndakiç al
ışmalar,cehitv egayretlerinsanl
arı
nol gunlaşmaları-na,
pekinleşmeleri
ne y ardım eder . Büt ün bunl ar birbi
rine bağl ı
terti
pleriçi
nde,kar ş
ıl
ıklıalı
şveri
şlerl
ev ebirbi
rineday anış
ma-l ar
la
vukuagel irl
er.Bunlarınherbi ridüny anınumumîar mo- ni si
ni
teşkileden v ebu umumîar monii çi
ndebi rbir
ines ıms ı
kıbağl ı
olarakbulunanniz amlarv eterti
plerdir.
Herikli
mi nkendi s i
nemahs usbi rniz amıkur ulmuştur.O ni z am,
oi kl
imdey aşayanv arl
ıkl
arı
nhay ati mkânl arıyl
av eta- hammül
dereceler
iyleay nıay ardaolaraky ürüt ülür.Sıcakikli
m nebat ları
,
hay v
anlarıveins anları
,muhtaçol dukl arıhay atşart
la-r
ınıoi kl
imde
bulurl
ar.İklimlerbüy ükbirs adakat lebuahengeuy arlar.Hiç bi
r
vakittropikalböl gelerdebuzdağl ar ıt eşekkület-mey eceğigi bi
,
buzmı ntıkaları
ndadakı z
gınç öl
ler ,s ı
c akböl ge- lerbul unmaz .
Zir
a bu gi bihâl l
er,or al
arı
ns aki niol an bedenleriny aşama
i
mkânl arı
nauy gundeği ldi
r.
Yer leri
nkur uduğu,nebat l
arınsus uzkaldığı,hay vanlar ın i çec ek
subul amadı ğıv einsanları
nkur akl
ıktan,mev sims i
zbi röl üml ekar şı
karşıya kal dığıanda,der halbüy ük ahenge uy gun f aal i
yetler l
e
vazifelenmi şv arl
ıkl
arhar eket egeç erl
erv eo böl geyet esir
ler i
ni
gönder mey e baş larlar
.Bu t esi
rl
ers ayesinde bul utl
art oplanı r,
yeryüz üne i nen y ağmur s ularıor tal
ığıc anlandı r
ır,z a- r arlı
duruml arı
nv ukuagel memes iiçinmükemmelv eahenkl i bir
otomat izma kur ulmuş ol ur.Yer dekis ular ,muay yen har ar et
derec es iile buhar laşarak tekrargöky üzüne ç ekili
rv el üzumu
olunc ay ağmurhâl indegeney ereiner.Bus ur etl
ebüt ünhâl l
er v e
yürüy üş l
er,umumît ekâmülakı şıahengineuy gunbi rni zam i çinde
kılkadarş aşmadany ol
ları
ndadev am edi pgider ler.

*
* *
Gecel
ermuayyenfası
lal
arl
agündüzl
erit
aki
peder.Buhusus
-t a
y
er y
üzündekiherböl
geninmev s
iminegörebiray
arı
,peri
yo- di
k

271
 BEDRİRUHSELMAN

birter
tibivar
dır.Muayy
enmev si
ml er
degünler
invegec
ele- rin
müddetleridaima sabi
tolarak kalı
r.Büt
ün bunl
ar,şaşmay
an
tert
ipl
erdahil
indecer
eyanedenhâll
erdir
.
Düny ada,herhâdisedev edur umdamunt azam birr
iti
m dahi-
l
indev ebüy ükbiruygunl
ukiçindev ukubul
anhâll
ervedüzen-ler,
dünyanın umumîahengi nin birert ez
ahür
üdür.Nizamsız
,boz uk
hiçbi
rş eyy oktur.Bütün ol
ay l
ar,derecedereceherv arl
ı- ğın
tekâmül üi
leayarl
ıveonay ar
dımc ıolar
akort
ayakonmuştur.
Düny a,muaz zam bi rahenkol ankâi natınküç ükbi rpar çasıdır.
Bur adav ukuagel enş eyleri
nhi çbiribuahengi ndı ş ı
naç ıkamaz .
Çıkarsamev cutol amaz .Ziraahenk,hâdi sel
er i
n büy ükt ekâmül
yolundahernokt as ı
ndabi r
birinei nti
bakı,uy gunluğuv ebi rbiri-
nit amaml ay ı
cıdur umdabul unmas ıdemekt ir.Bui sehâdi seleri
hus uleget i
renbüt ünhar eketlerin,bi rbiri
net am mânâs ıy lakay -
naşmı şol mas ınıifadeeder .Hâl bukiherv arl
ık,hermaddec üz ü,
herv ibrasyon bi rerhar eketmudi l
es i
dir.Büt ün kâi nat
ın hi çbi r
zerresinin,ı şı
khüz meler i
nden az adeol amay acağınıev velcebe-
l
irtmi şti
k.Bui lâhîı ş
ık,ahengi nkendi sidirv ekâi natınbüt ünha-
reketlerianc akbui l
âhîışıkkudr et iylevarol abilir
.Bunokt ayıda
belirtmiştik.Şuhâl de,ahenkt enay rıl
makdemek,buhar eket l
er -
den mahr um kal mı şolmakdemekt irkihar eketlerden mahr um
kalmı ş hiçbirmaddeni n,hi çbirv arlı
ğın mev cudiyetive bekas ı
düş ünülemez .Demekkiner edehar eketv ar
s aor adamuhakkak
kâinatahengi ninbi rtecell
is
imev cut tur.
*
* *
İnsanlar naz arında i yi
lik, köt ülük, boz ukluk, düz ens i
zlik,
mânâs ızlı
k,al çaklık,y üks eklik,münas ebet sizl
ik gi bigör ünen
şeyleri
nheps ii
z af
îdi r.Bunlar ,i
ns anlarınkâi natni zamıv eahen- gi
hakkındaki gör üş noks anl ı
klarının net i
c elendi rdiği kısır hü-
küml erdenibar etti
r .Birarslanı n,kendi sinimüdaf aadanâc i
z bi r
geyiğes aldı
rarakonupar ç
al ayıpy avrularınay edi rmes i
,bü-
yük bal ı
kları
n küç ük bal ı
klar ıy utmas ı,nebat ,hay van vei ns an
âlemlerinde s ay ı
sız kı tal
ler i
nv e bi r
bi ri
niy iyi
şlerin;düny anın
kurulduğu andan i tibar
en müt emadi yen t ev aliet mes i,insanla-
rı
nbi rbirl
eri
nes al
dı rarakkendihuz urv er ahat l
ar ı
nıy oket me- s i
,
sayısı
z az ap v ei ş kenc ei le dol u olan günl eri
nikendif iilv e
hareket l
eriy
lebi zzatkendi ler idav etetmes iv eni hay etdüny a- y ı
272
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

kendi leriiçinbi rc ehennem,bi rzindanhâl inekoy mas ıgi biç irkin

gör ünenhâl lerhaddi z atı
nda,büy ükahengi ni caplarınauy guni dar e
mekani zmas ı
namens upv az if
elil
er i
nkont rollerial- t
ındac erey an
eden l üzuml u,z arur îv e muhakkak s ur ette hay ırl
ıdur uml ar dır.
Bunl ar büt ün v arlıkları
n v e i nsanl ar ı
n dai ma y eni i nki şaf
kademel erinihaz ı
r l
amak gay esine gör ey ür üyen âl emi n büy ük
nizam v eahengii ç indeakı pgi der l
er.İ ns anlarbudur umuanc ak
tekâmül l
erini s bet inde gör ebili
rlerv e gör ec eklerdir.Bun-l ar ı
n
tekâmülni zamı ndav ekâi natın umumîahengii çindehi ç-bi risi
l
üz ums uz,boş ,ç irkinv eabesdeği ldir.Büt ünbuç i
rkinli
k ve
abes li
kmef huml ar ıgenet ekâmülahengii çindet ecell
ieden bi r
düny ahay atızar uret iyle,i
ns anlart ar
af ındankabul v
ei tibaredi lmi ş,
tekc ephel igör üş leremüs tenitiz af
iy etlerdir.Es asen,hi sl
erinden
biranay r
ılı
pdüny ay ıobjekt i
fbi rgör üş l
emüş ahedeedenl ero
andabuhaki katibüt ünaç ıklığı
y l
agör ebilirl
er.
Böceklerâlemine baktıkl
arızaman,ar al
arı
ndakibüt ün kav-
gaları
na,döv üş
leri
ne rağmen,onl arı
n daima neş vünemaları
nı
sağlayanveinkişaf
ları
nıt eminedenbüy ükbirahengi nmev cut
olduğunuvebuahenki çinde,budövüşl
eri
nv ekavgal
arındabüy ük
mânâlartaşı
dığı
nıtakdi
ret mektegeci
kmez l
er.
Birkar ı
nc ay uvas ıs akinler i
nin,kendimes kenl erinikorumak i çi
n
hemc insleriileyapt ıklar ımüc adeleler ,döv üş mel erlüzum- s uzv e
boşhar eketlerdeği ldir.Öt ekileri
nonl arahüc um et me- s i
,
bunlar ın da hüc um edenl ere mukabel ede bul unmas ı
,kar ınc a
hayat ını
nov arl
ıklaraöğr et mes iic apedenbâz ımel ekel eri
,ot o-
mat i
kol arakonl ar akaz andırant er tiplerdir.Büt ünbuhâl l
er;bu
karı
nc al
ar ı
n,buar ıların,buböc ekl er int eş kil
âtlanmak,bi rar ay a
toplanmak,mâş er îpl ânl aral iyakatkaz anmakv eni hayetgünün
bir
inde y üks ek v az i
fe pl ânınıny ol unu t utmuşi nsanlarar as ı
na
karı
ş makdur umlar ınınenbas i
tv eot omat ikhaz ırlı
klarınıy apa-
bil
mel eriiç i
n as lîdi r ekt i
flerden gel en büy ük t abiatni zamı nın,
bu v arl
ıkların hi sseler ine ay r
ılmı ş kı s ımlar ı
dır.Onl ar,böy lec e
otomat i
kol arakkur ulmuşt eşkilât l
ar ıs ay es i
ndehay atl
ar ı
nıi da-
meet mek,nes i
ll
er iniür etmek,t opl uluklar ı
nıns elâmet i
nimuha-
fazaet mekv ebüt ünbuf aaliy
et l
er inar kas ındas akl
ıbul unani n-
kiş
af ları
nıs ağlamakuğr unday ükl enmi şol duklarıbi rs ür üişiv e
vazi
f ey i
,birbirler
inez ar arv ermedenbüy ükbi rsadakat l
ey apar -lar.
Ve bu i şlerinde z er re kadari hmalv et embel l
ik gös termez ler.
273
 BEDRİRUHSELMAN

Birbi r
lerine z ararv ermeden bu i şiy aparl
ardedi k.Zira dünya
i
dr akinegör eheran bi r
bir i
niy iyen düny abedenl eri
;buhar e-
ketleriyle,haki kattebi r
birlerinez ararv ermeyipbilmedenv eid-
raks iz
c ey ar dımlaş
makt adırlarv ebunundaböy leol masıonlar
ın
mâş erîpl ânlarıiçi
ndebi rz arurettir
.Böy leceenküç üğündenen
büy üğünekadarbüt ünnebat lar,hay v
anlarv einsanlarâleminde
baz anmüs pet,bazanmenf îş ekil
lerdegör ünenbüy üknizam ve
ahengi nic apları
nabiruy uş,birkat ı
lışhâliakı
pgider.
*
* *
Mâş er îplâni c aplar ını
nahengi neuy uşhâl i
ni ni ns anl ar da- dai- ma
büy ük t abi atni zamı nınv et ekâmülahengi nin kadr os ui çinde
kalmakş art ı
y l
a-dahaç okgeni şv eş ümul lüv ary etel er igör ülür.
Mes elâ,i ns anl arar as ı
ndabâz ıy erlerdebüy ükbi rs ulhv es ükû-net
i
ç i
nde t ec el l
ieden ahenk,di ğerbi r çok y er l
er de bi rbi rinit ac iz
etmekv ez ar arlaras okmak,boğmak,öl dürmekt ar zınday ür ü-y en
ahenkt enf arklıv eay r
ıdeği ldir.İ nsanl arnaz ar ındaahenks izv e
boz uk gi bigör ünen büt ün bu kar gaş alı
klar ,kâi natahengi nin,
düny ani zamı nauy gunol araki ns anlar ı
nç eş i
tliy etişmei htiyaç -
l
ar ına,kudr etler i
ne,l i
y akatler ider ecelerine gör et er tiplenmi ş,
ayar lanmı şt ez ahür ler i
dir.Böy l
ec et aş ı
ndan,t opr ağından i tiba-
renbüt ünhay ats ahi pl
er iniv eonl araai thar eketv eol aylarımu-
azz am bi rt ekâmülahengii çindes i
nes ineal mı şdüny ahay atıbu
cephes iylet ekbi rbüt ünol arakel eal ı
nmal ı
dı r.Oöy lemuaz zam bi r
orkes tradı rkiay rıay rıel eal ı
ndı klarız amanç eşitlidi s onan v e
hat tâkul aky ırtıcıkar akt er l
ergös terer ekor adanç ıkanbâz ıs esler,
o or kes t ranı n büt ünü i çinde di nlendi ğiz aman,gay etgü-z el,
ahenkl iv ehat tâor kes tranı nmükemmel iyetiiç i
nl üz uml u
dur uml arv ekı ymet lerhâl i
nial ı
r.Kompoz isy onv eor kes tras yon
bilgilerindenanl amay anbi rins ankal kı pda,kendi s i
neboz ukgel en
birâl etins es i
ni ,genekendikey finegör edüz eltey im der se o
orkes tranı nahengi niboz abili
r.Hâl bukidüny anı nbüt ünhâl iböy le
aleladebi ror kes t ranınf akirahengi y l
ekı yasedi lemey ens ons uz
şümul emâl i
kbi rar monii ç
indedi r.Bubakı mdan düny a,büt ün
teş ekkül âtıy l
a,kur ul muş muaz zam bi rkompoz is yondur . Bu
kompoz is yonumey danaget irenl erdeüni tedens üz ülüpge- l en
aslîic apl ar ai ntibaket mi şbüy ükv az i
f elisanat kâr lardı r.Yânibüy ük
organi zat ör lerdi r.

274
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

*
* *
İşt e,düny anın büy ük ni zam v e ahengi nin kudr etl
it ertipleri
i
ç i
nde bugüne kadaremekl eyerek gelen i nsanlar,ar t
ık bugün
düny adakit ekâmül l
erininz i
rv el
erineulaşmı şbul unmakt adır- l ar.
Büy ükkâi natahengi ni ns üregel mişolant er ti
pleri,şimdiy ekadar
düny adabut er t
ipl
eriç i
ndey eti
ş mişinsanv ar l
ıkl
arını
n ar tıkdaha
i
lerit ekâmül leri
nemüs aadeedec ekdur umdadeği l- di r.Zi r
a
i
ns anl ar,hi drojen âlemii mkânl arıi ç
indekibüt ün gör gü ve
tecrübel eriniy apmış,bur ay aaitbüt üni nki şafkademel eriniaş mış
vedev r
eleriniikmaletmi şdur umdadı rl
ar.Onl arınözv ar-l
ıklarıyeni
ufukl ara,y enimuhi t
lere,bolhay atv ei nki şafi mkân- l
arıyladol u
aydı nlıkülkelerekoş makv eul aşmaki htiyac ıiçindeç ı
r pı
nmakt adır.
Onl arbüy ükkâi natahengi ninengeni şimkânl a-rı
nakav uş makv e
oahenkt enol may açalışmaki şt
iyakıves ez gisiiçindedirl
er.
Gerç iinsan hâli
ndekidur umlar
ıyl
abu s ezgil
erini
ni drakl
eri
ne
tam ol ar
akv armışbulunmamakl aber aber,beşer i
yetbugün bu
çır
pınışınenağı rvekoy ut eşevvüşü,ş aşkı
nlı
ğıiç i
ndey aşamak-
tadı
r.O ner eyegideceğini,nereyegi tmesilâzı
m gel diğinihenüz
kestir
emi yoramas ebebini,mahiyetinibi l
meksizin,kabı nas ı
ğ-
may an har eketl
eri
yle muhakkak bi ry ere gitmek,bi ray dı
nlı
ğa
kavuşmak,f erah birmuhi t
eç ıkmak,i çi
nde bul unduğu madde
şartl
arını
nağı rl
ığı
nıdelipgeç mekihti
y acıi
çindekıvranıpdur u-yor.
Mahi yeti
niidrakedemey erek,fakatşiddetl
ei st
eyerekher

anpeş indekoş tuğus aadet i

nbi rzerr
es inidahiç evres i
ndebul a-
may ınca,os aadet inhüs ranıil
ekendi si
ni ,maddeoy unc akl
arı- nı n
gelip geç iciz evkleriiçine gömer ek av utmay aç alışı
yor.Fakat
zâhiren,ş aşkınl ı
ğınıar tt
ırmakt anbaş kabi rişey aramazgör ünen
buç ırpınışl
arıhaki kat t
e,kadermekani zmas ımuv acehes indegene,
oar adığı,bekl ediğiv emuht açol duğus aadety oll
arınıken- di si
ne
haz ı
rlı
yor .İ şte ş iddetl
e i stedikl
eri, bekledikleri bu s aadet e
i
ns anlar ı
n kav uşmas ıiçi
n,âl emi n büyükahengii çinde,lüz uml u
terti
plerel bet tekur ul
makt adır.Bui l
erit erti
pler
,bugünküdüny a
nizamı nıny av aşy av aşdeğişmes iveol gunlaşmışhâl egeleny eni
i
s t
ekv ei hti
y aç l
aragör el üzuml uforml arınmey danagel mes iz a-
ruretiyle,i
lâhîni zamı nahengii çindetakdi rvetesbitedi l
mi ş
tir.
Şu hâl
de,gel
ecek büt
ün deği
şmel
er,i
nsan i
drakikar
şıs
ında
275
 BEDRİRUHSELMAN

nekadarbüy ükbi rerkat astr

ofmahi yeti
ndegör ünürsegör ün-
sünler
,i nsan v ar
lıklarını
ni hti
yaçl
ar ı
naen uy gun v emükemmel
cevaplarv er
icit ertiplerv enizaml araltı
ndav uku bulacaklardır.
Yakında başlay acak ol an hâdisel
er ,dünyada mümkün ol abilen
i
ns an tekâmül üne uy gun nihaîs ahnelerihazır
layacak ve as ır
-
l
ardanber isürenı s tı
raplıbirdüny as af
hasını
ns onper desinibu
sahnelerdekapat ac aktır.
*
* *
Tabi at t
a hi çbirv arl
ığın hi çbiri hti
yac ıihmal le kar şıl
anmaz .
Bütün t ekâmüli ht i
yaç v ei s
teklerine uygun t er
tipl er
,ni zamlar
vedüz enl erder halkur ulur.Zirakâi nattekâmüli çindi rv eor ada
bütün t ekâmüli htiyaçlarınınt atmin edilmes ibi rz arurett i
r.Bu
i
htiyaç larkar ş
ısı
ndakur ulacaky enini zam v et ertiplerinş ekilve
i
stikamet leri
negel ince;i nsan v arl
ıklar
ını
n dahaüs tün hay atl
ara
namz etdur umagi rdikleriniv es ons uzpar l
akül keler i
n kapı s ı
na
dayandı kları
nıs öy l
emi ş ti
k.Fakati nsanları
nl âyık ol dukl arıbu
yüks ekv epar lakhay atlarakav uşabi l
meleriiçin,bukapı nınaç ıl
-
mas ılâz ımdır.İşte,iştiy
akl apeş i
ndenkant eriçindekoş tukları bu
eşsizs aadetül kelerine göç edebi lmeleriiçin,i ns anlarıny apa-
caklarıküç ükbiri şdahakal mıştırkiodaz atenaç ı
lmay ahaz ı
r bir
vaziyett eönl eri
nedi kilmişol anbukapı yı
,birfi
s kev ur uşu

i
lear dı
nakadaraçarakiçeri
yedalmaktani
baret
tir
.Fakatbunun
tahakkukudageneç okt er
tipl
iveahenkl
ibirt
akım hâdi
sel
eri
n
akışl
arıiç
indemümkünol abilec
ekti
r.Vebunundaböy leolması
i
ns anl
arı
ns el
âmet
iiç
inlüz
uml udur.
Bumuaz zam düzeniçi
ndekiahenkl
iterti
pleri
ns ağlamışol
-duğu
büy ükhaz ı
rl
ıklar
danelbett
ebirçokinsanf aydalanacak vebu
sayede büy ük birs aadet havasıi l
e, namüt enahi i
mkânl
ar
diyarındakies i
rîâl
emleri
n ebedihay atl
arıiçindeper vazetmek
üzer eakıpgitmekfır
satı
nıkaçı
rmayacaktı
r.
Yakında,tabi at ş
ar tl
arı
nda v ukua gelmeye başlay
acak olan
cezrîdeğiş
mel erdehiç birşeyinmaks atsı
zvekör ükörüneolma-
yacağını
,enuf akbirhâdi seninbi l
eanc akünitedengelenicap-
l
aragör eüs tün v az
ifelivarl
ıkl
art arafı
ndan şaşmayan veaksa-
may anbirtertipv eahenki ç
indehus ul
egetir
ilec
eği
niartıki
yice

276
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

belirtmi ş bulunuy or uz.İ şte biraz y ukar ıda bahs et t

iğimi z kapı-
nın aç ıl
mas ıdemek de bu haki kati
ni ns anlart arafı
ndan i drak
edilmes i,benims enmes iv eonagör emev cutdüz enlerei steyerek,
seviner ekgi dil
mes i,uy ulmas ıdemekt ir.Şuhâl de,y eryüz ünde- ki
tabiatş art
ları
nın deği ş mes i
yle mey dana gel ec ek y eniahengi n,
i
ns anl arabukur tuluşi mkânl arınıbahş et mişol mas ıbakı mından
fevkal âdebüy ükbi rkıymet iv eehemmi yetiv ardır.Zâhi ren,bo-z uk
düz env es ı
kıcı,hattâr ahats ı
zedi cigibidur uml ardagör üle-bil
ec ek
olanbuhâl leri
nhaki kat te,insanlarıny üksekkaz anç l
arı- nıt emine
yaray ac akkı ymet l
ibi rerv âs ı
taol duğunuunut mamaki nsanların
menf aat ler
imukt ez asındandı r
.Zi rai nsanl ığın deği şe- cek olan
çehr es ivey enitertiplerlekurulac akahenk,anc ak,i kmaledi l
mi şbir
düny adev resi
ninkapanı şı
ndans onraol acakt ı
r .İştebununi ç
in,
düny anı ngeç ireceğis onhaz ı
rlı
klarv ardır.
Buhaz ı
rl
ıkl
arı
nikic ephesivar
dır
:Bi r
incicephes
iinsanlara, bu
düny anı
nar t
ıkkendilerii
ç i
nelveri
şlibirmes kenolamay a-cağını
anlatmaks uret
iyl
e,henüzeks i
kkal an lüz
uml ubil
gil
eri- ni
,
müş ahedel
erinivei manl arı
nıkaz andırmak,diğer cephes ide
sonradan gelecek basitbedenleri
nt ekâmüll
eri
ne elveri
ş l
iy eni
birdünyayımeydanaget ir
mekt i
r.

*
* *
Şi
mdi,but abi
atdeğiş
meleri
nin,yenizuhuredecekhâdi
sel
e-
r
inhulâsa,vukuuyakl
aşmışol
anbüy ükdünyainkı
lâbı
nınma-
hiy
et
v
eş eki
ll
erinii
zahetmeyebaşl
ıy
oruz.
Yakınol anbubüy ükdüny adev r
es ikapanışınıni l
kal âmet- l er
i
diyeceği
mi zbâz ıbas i
tol ayl
arhâl enbaş lamışbul unmakt a- dı r
.
Bunlar,i
ns anları
nnaz arındahenüzkuv vetl
imânâl arifadeetmey en
vekört abi atkuvvetlerinebağl ı
,gel ip geç i
ciar ı
zalardan ibaret
sanıl
anbâz ıatmos f
erdeği şikli
kleridir
.Buhâl ler,gi tti
kçear tacak
vey avaşy avaşyüksekdel âletleri
nidahakuv vet l
ehi sset-t
irmek
üzeredur madandev am edec eklerdir.Mes elâ,v aktindebekl enen
yazs ı
caklarıbazanbirt ürlügel emey ec ek,kı
şor tas ı
n- daanor mal
sı
cak hav alar,yaz or tası
nda da s oğuk hav alar gö- rülmey e
başlayacakt ı
r.Bâzıyerlerdeuz unmüddetdev am edenkur aklıkl
ar
yanında,di ğerbâzıyer l
er des ürekl
iy ağmur lars el- l erimey dana

277
 BEDRİRUHSELMAN

geti
recek v e mühi m t ahri
bat yapacaktı
r. Kuvvetl
ir üzgârl
ar,
tehl
ikelihâl
leralarakes ecek,yeryerbüy ükzararl
a- rımuc ip
olac
akt ı
r.Bu arada z elzelel
ervukua gelecek,ş i
ddetli yer
sars
ıntıl
arı
,insanları
nf elâketl
idiy
ev asıf
landı
racaklar
ıtabi- at
olay
ları arası
nda y eryüz ünün orası
nda bur asında kendiler
ini
gösterecekl
erdir
.
Denizler
dedemût atdışıhâdiselervukuagelecekt
ir.Mes el
â,hi ç
metv ec ezirolmay
an sahill
erde deni zl
erbaz an 8-10 met rey
e
kadarkabar acakvekaral
arahüc um edecekti
r.Böylemetv ec ez-
realış
mamı şv ehazı
rl
anmamı şbâz ışehir
lersubas kı
nlarıtehl
i-
kesial
tındakalacakvebüyükz ararlar
auğrayacaktı
r.
Dünyanınmuht eli
fy erl
eri
ndey eryert oprakkaymalarıvukua
gel
ecekv ebâzıkasabalarveyer
lerbuy üzdenbirhayl
ikorkul
u v e
endişel
ianl
argeç i
recektir
.Kezabut oprakâfetl
eris
ırası
nda bâzı
yerl
erçatl
ayac
ak,or al
ardandumanl arv
eat eşl
erfı
şkı
racak-tı
r.
Velhâs ılmût atdı ş
ıol arakv ukuagel en bütün bubüy ükr üz-
gârlar
,s ell
er,y ers ar s
ıntı
ları
,z elzelel
er ,deniz kabarmaları
,s u
baskınlarıv ey erç atlamalarıgi t
tikçei nsanlar
ınr ahatl
arı
nıkaç ı
-
racakvez ararl
arınıar
t tı
racaktı
r.Fakatbunl arı
nhiçbiri
siahenk
dış
ı,düz endı şıolmay acak,heps iyerliyerincetert
ipedilmiş,biraz
evvel s öyledi
ğimi z hedef l
ere ay arl
anmı ş adı mları
n t edri
cî
i
lerleyi
şlerininbirerif
ades iolacaktır.
Buhâl ler,düny adaaş ağıy ukarı40- 50s eneböy les insi
,f akat
daimamüt erakkibirşekildev einsanl art ar afındanhaki kîmânâ-
l
arınanüf uzedi l
ebilmesinepekdekâf igel ec ekkudr etteol ma-
maküz eredev am edec ektir
.Bununl aber aberbunl ar,dahai leri
safhalar
ahaz ı
rl
ayıcımahi yett
ebi rt edr i
çt aki peder kengi ttikçe
deş iddetleri
niar tt
ırac
aklardır.Buki tapt akibi l
gil
eriokumuş ,be-
nimsemi şol anlar,buhâl leri
ndahai lkz amanl ardadel âletet ti
k-
l
erimânâl arınıs ezmekte güç lük çekmey ec eklerve kendi lerini,
gelecekbüy ükgüner ahatçav ekalp huz uruy l
a,hat tâs evinç l
e
hazır
layabilmeni nimkânlarınıeldeetmi şol ac aklardı
r.
*
* *
Takri
benell
is enes onrahâdisel
erdahaz i
yadekendiler
inihis-
s
et t
irmeyebaşlayacaklarv eins
anlar
ı- dahadoğr usukendiler
ini
l
üzumuder ec
esindehaz ı
rl
ayamamışolanlar
ı-çokrahats
ızedi- c i
,

278
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

korkutucu,z ahmetv eı stıraplariçindebı rakıcıkar akterl

eral -may a
başlayacaklardır . Bununl a ber aber , bunl ar da gene haki kî
mânâl arı
nıi ns anlara empoz e edecek der ecede ş i
ddetlenmemi ş
olacağından,i ns anl
arınbi rkısmıbuol ay
larınhaki kîmânâl arı- nı
anlamakt anuz akkal ac ak,s adec ebüy ükbirş aş kınl ı
kiçinde ne
olduğunu,ney euğr adı ğı nıbi l
mey ec ekti
r.Mes el âi kli
mlerdebâz ı
acaipdeği şmel er ,evvel ây avaşy avaşbaş layac ak,s oğuky er-ler
tedric
en ı sınac ak,bâz ımı ntıkal
ar mût at dı şıol arak s ı
c aktan
kavrulmay abaş layacakt ır.Buhâl l
erinnet i
ces i
nde,anor malr üz -
gârlarbâz ıkor kunçt ay funlarımey danaget irec ekv ebunl ardan
birçokz ararlarhâs ı
lol ac aktı
r.Zel z
el el
ers ı
klaş ac akv eş iddet l
e-
necek,y erç at l
amal arı,i ndifalar,çökünt ülerar tac akv ebüt ünbu
hâll
ers eneleri lerl
edikç ekendi l
eri
nidahaaç ıkol arakhi s
s ettir
e-
ceklerdir
.
Bâzışehir
ler
,büy ük sar
sınt
ıl
arnet i
cesi
nde y ok ol
acak,yer-
l
erindebüyükçukurl
arveyagöll
ermey danagelecek,bâz
ıyer-l
erde
büyükvedevamlıkurakl
ıkl
arbaşl
ayac
ak,birçokinsanve

hay vantelefolacak,ağaçl
ık,münbi t,mahs uldary erl
er;boz kır
-l ar
,
hattâs usuzç orakç öll
erhâlinialmay ay üzt utacak,senel er- den
beri,hat tâ asır
lardan berio hav ali
de r ahat ç
ay erl
eşmi ş olan
i
ns anlariçinbur al
arı,art
ıky aşanmazhâl l
er egi recekv ei nsanl
ar
oralardan,dahamünbi tyerl
erar amakv ebul maki çi
nay rı
lacak-lar
,
daha müs ai
ty erl
ere göç et mey e baş layacaklardı
r. Böy l
ece
düny aday eryerbüy ükgöç l
erbaş l
ayacak,buhâli nsanc emaat -ler
i
arasındamühi m huz ursuz
luklaryaratacaktı
r.
Deni z kabar mal arıar tacak,düny a maddes iar tıki ns anlara
korkunçç ehr esinigös termey ebaş layarak,kendi si
nden i nsanla-
rı
nf azlabirş eybekl ememel eri
,hat t
âar tıkhi çbirşeybekl ememe-
l
eril âzı
m gel di
ği nilisan- ıhâli
yleonl araanl atmakt anbi ranger i
kalmay acaktır.Hul âs a,düny ay av aşy av aşi nsanlari çi
n gi tti
kç e
kısı
rlaşacak,t atsızl
aş ac akv ey aşanmay as alihkar akterlerinikay -
bedec ektir
.Zat enev vel c
edei zahet tiği
mi zgi bi,s onz amanl ara
doğr ubüs büt ünar tacakol ankans erv akaları
nı nç oğalmas ıdaar tık
düny amaddel erini
n,i htiyaçl
arac evap v ermedi ğinii nsan- l ara
açıkçagös ter enmühi m del i
ll
erdenbi r
isiolac aktır
.Hul âsa,el l
inci
yıl
dan i t
ibar en ger ek kur akl
ıkları
n,ger ek bâz ıdi ğerz orla-
y ı
cı
tabiathâdi selerininhus ulegetireceğinet ic
elerv ey ery erde- vam
279
 BEDRİRUHSELMAN

edecekbüyükçapt
akigöçlerdünyadabüyükkargaşalı
klar
as ebep
olac
ak v etabi
atı
ni nsanlar
a karşıgit
tikç
e ekş i
yen y üzüv e
çeti
nleş
endurumubukar gaşal
ığı
nderecesi
nis
ür atl
ear t
t ı
rac
ak-
tı
r.
*
* *
Buhâl lerçoğalarakyüzünc üs eney ekadardev am edecek,y ü-
züncüs enedens onr ahâdiselerv edüny adabaş layandeğişikli
k-
l
eri nsanlar
abüt ünbuol ayları
nhaki kîmahi yetl
erivedelâletler
i
hakkındabâz ımânâl arverecektir.Şimdi yekadarbas itdeğişme-
l
erhâl i
ndedev am edendur umlar,ar t ı
kt am birkargaşal
ı
kiç inde
vees kidüny aniz am vet erti
plerinin aç ı
kçadeği ş
meleri
nii fade
edecekt arz
dainkişafetmey ebaş l
ay acaklardı
r.
Soğukmıntı
kal
ardakibuzlarer
imeyebaşl
ayac
aklar
,bâzıs
o-ğuk
bölgel
ergi
tti
kçeı
sınacak,dünyaikl
iml
eri
ndebâri
zdeğiş-

melerbaş l
ayacakt
ır.Görünüştekarmakar
ışı
klı
khâliar
zedenbu
olayl
arda,insanl
ari ç
in gel
ecek kurt
uluşve beşar
etgünl
eri
nin
tahakkukunuhazır
layı
cıt
erti
plerveniz
amlarmev c
utt
ur.
Düny a birt araftan,gi ttikçeı s
ınmay a dev am eder ken di ğer
taraf
tan,bâz ıy erl
er debüy ükmev si
mf arklarıgörülmey ebaş l
a-
yacaktır
.Bur alarday azı
nbüy üks ı
caklarhüküm s ürecek,kış ı
n da
oldukçaf azl
as oğukl argör ülecekti
r.Nihaîgünl eredoğr ui k-l
imler
tamamı yl
adeği şecek,hâl enmut edilolani klimler,tropi- kal
bölgeleri
nc ehennem gi biy anandur umlarıhâl i
negi r
ecek,ev velce
soğuk ol an i kli
ml er ,düny anıns ı
cak y erlerihâlinial acak-tır
.
Böy l
ecebi rç
okş ehirlersıcakt anyaşanmazhâl egelecek,birtarafta
cehennem gi bis ıc
akböl gel er,di
ğert araftakur umuş ,çölhâl ine
gelmiş es kimuaz zam münbi tsahaları
nt ahammüledi l
- mez
çoraklı
ğıgör ülecekt i
r .
Yüz üncüs eneyimüt eakip büy ükt abi
athâdi sel
er ibaş l
ayacak,
bunlarkı sım kıs
ımi nsanlar
ın küt l
elerhâl i
ndeöl mel eri
nes ebep
olacakv ei nsanl
arcabüy ükf elâketdeni l
enhâl l
erbi rbi
ri
nit akip
edec ekti
r.Bununl aberaber,bukadaröl ümlerer ağmen düny a-
nın nüf usu azal
may acak,bilâkis artacaktı
r.Mes elâ bugün 2, 5
mi l
yarıbulandüny anüfusuoz amanakadar6- 7mi l
yaraç ı
ka-caktır
.
Bu ar tı
ş ı
n başlı
cas ebebi,düny adan ş i
mdi y
e kadaray r
ıl
ıp da

280
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

spatyomdabi ri
kmi şv arlıkları
nheps ini
ndüny ayadönmes iolacaktı
r.
Spatyomunbüt ünv ar l
ıklarıbus ondüny adev ri
ndey aşamak,o
devri
ngelec ekhay at larıhaz ı
rlayıcıbüyükimkânv ebil
gilerinden
i
stif
adeetmeki çi
nt ekr ardüny ayadönec ekl
erdir
. Budadüny ada
yery erbüyükç apt adoğum v akalar
ını
n mey da- nagel mes i
ne
sebepolacakt ı
r.Es as ens pat yomdaki ler
indüny ayahücumudaha
şi
mdi den başlamışv ei ns anların nüfusu bugün-ler
den itibaren
art
may ayüzt utmuş t ur .
Buradaş unu dabel i
rti
ri
zkibundan ev velbahs etti
ğimizMu
dünyas ı
nıns ongünl
eri
nedeoz amankiinsanlaraynıy ol
lar- dan
hazı
rlanmış tı
.Bubahs etti
ğimizalâmetleror adadakendi -ler
ini
göstermişlerv ei
nsanl
arabi rçokşeyleröğret mişl
erdi.İşte aynı
ter
tipler
,bugünküdüny ains anl
arıi
çindet ekraredilme- y e
başl
anmı ştır.Mudünyasını
nkapanı ş
ındanev velkihâdiseler

hakkında evvel
cev er
miş ol
duğumuz bi
lgil
eri
n,bu s on düny
a
devresikapanış
ına ai
thâdis
eler
le ol
an par
alel
iz
minimukay es
e
edenleraradahemenhemenhi ç
birdeği
şmeninmev cutolmadı-
ğınıgörür
ler.
*
* *
Düny anı
nkapanı
şı
napeky akı
nz amanl
arda,i
kli
mler
inen s
on
al
acağıdur
umuhulâsaeder
ekbildi
riy
oruz
:
Kuzey Rusya kı
şı
nf evkal
âde soğuyac
ak (-60/
-70)
,y az
ıni
se
mut
edili
kli
mleri
nsuhunetderec
eleri
nigöster
ecekt
ir(
0/+25)
.
KuzeyGrönland,Skandi
navya,AvrupaKuzeyRusyası
,Kaf
-kasl
ar,
Af
ganis
tan,Ti bet
,Çi n,Japonya,Alaska yaz
ın bi
rhay l
isı-
cak
ol
acak(
+45),kışı
nbirhayl
isoğukolacaktı
r(-
50).
Güney Gr önland’da,İ ngi lt
er e’de,Fr ansa’nın kuz eydoğu y a-
rı
sından i t
ibaren büt ün Or t a Av rupa meml eketler
inde:İ ngil
te-
re’
de,Kuz ey Fr ansa’da,Dani mar ka’da,Bel çika’
da,Hol l
anda’da,
Almany a’da,İ sviçr
e’de,Av ustur ya’da,Çekos l
ovakya’da,Mac a-
ri
stan’da,büt ün Bal kanlar’da,İ talya’nı
n kuz eydoğu y arısı
nda,
Türkiye’de,Yunani stan’ı
n kuz ey kı smında,İ ran’da,Paki stan’
da,
Hindistan’ı
n kuz ey y arı
sında,Çi n Hi ndi’
nde,Kanada’ nı
n kuz ey
kısmınday az
ınt ropikalkar akter des ı
caklarol acak(+50/ +70),kı-
şınises ı
fır
ınaltı
ndas oğuklarol ac aktır(-20/-8).
281
 BEDRİRUHSELMAN

Fr ans a’ nı
ngüney batıyarıs
ında,İ spanya’
da,İ tal
y a’
nıngüney -batı
yarısında,Si c i
lya’
da,Yunani s tan’ı
ngüneykı sı
ml arı
nda,Ak- deni z
hav ali
s inde, büt ün Af ri
ka’ da, Madagas kar’da, Ar abistan
Yarımadas ı
’
nda,Hi ndistan’ı
n güney kı smı nda,Mal aka’
da,En-
donez ya’ da,YeniGi ne’de,FilipinAdal ar
ı’
nda,Av us t
uralya’
da,Yeni
Zelanda’ da,Kanada’ nıngüneyy arı
sı
nda,büt ünBi rleşi
kAmer ika’da,
Kalifor niy a’
da, Meks i
ka’da, Venez uela’da, Kol ombi -ya’da,
Boliv ya’nı nkuz eyyarısı
nday azınv ekışı
ndai mîs ıcaklarolacak,bu
bölgel er des uhunetder eceler imüt emadiyen( +40/ +70)ar asında
oynay ac aktır.
Budurum dünyanı
nnihaîsaf
hası
naai
tti
r.İ
kli
ml erbudur um-
l
araanc
akell
iyıl
dansonr
ay av
aşyav
aşgi
rmeyebaşlayacakl
ar-

dır
.Yânidüny
aikl
iml
eribuver
diğimi
znihaîsuhunetder
ecel
e-ri
ne
bir
denbir
egeçmeyec
ek,uzuns enel
erz
arfındayavaşyavaşi
nti
kal
edecekt
ir.
*
* *
Düny ai nkıl
âbınıns on anı nadoğr ubüt ün t abiatol ayl
arışid-
detlenecek,y ers arsı
nt ı
larıar tac ak,s u bas kınları
,büy üksel
ler,
büyükkay mal ar,yerçatlamal arıv ebi r
kaçş ehr ibirdenhar abe- y e
çevirebil
ecek büy ük z elzeleler bi rbir
init akiben t evaliedecek,
i
nsanl arhenüzgeç mişbi rf elâket i
ns ı
cakl ığıs oğumadan,daha
korkunçdi ğerbi rfelâketlekar şılaşacaklar dır.Bus ı
radabitt
abî
kütl
el erhâl i
ndeöl üml erol ac ak,has talı
klarç oğal acak,dünyada
yaşamakç okıstır
aplıvez ahmet libirhâl egirec ek.
Akı llı
,bi l
gil
iv ei yihazırl
anmı şol an i nsanlarbu hâl igör ebil-
diklerit akdi
rdegay etiyianlamı şolacaklarkiar tıkdüny ains an-ları
i
çin,düny amaddes ikâfigel memekt edirv edüny a,buhaki -kat i
i
ns anl arınkafası
nav ururcasınagös ter mektedir .Veböy lece bi ran
gelec ek ki i nsanların bi r
çoğu ar tık kendi lerii çin düny ada
yaşanac akhiçbiryerinkalmadı ğınıanlamı şbulunac aklardır.İştebu
da i ns anları
n,haki katibüt ün ç ı
plaklı
ğıi le gör ebilmeler iiç i
n,
düny anı nkur ul
muşenmükemmelbi rt erti
biv enizamıol acaktır
kibu ni zamınv et ertibi
n kudr et
iylei nsanlar ı
nç oğu,y ukarı
da
bahs et tiği
mizikiâlemibi r
biri
ndenay ırankapı yıardınakadar v e
büy ük bi ri şti
yakla aç abil
mek kuv v
et i
ni kaz anac aklar,y âni

282
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

i
drakl
eri
ninı
şı
ğınakav
uşmay
abaş
lay
acakl
ardı
r.
*
* *
Bukar gaş al
ıkgi tti
kçei çi
ndenç ı
kılmazhâl egel erekar t
aar t
a
i
ns anlarış aş kı
naç evi
rec ekveenni hay etbi rangel ecekkioan-
dani tibar en,oz amanakadarc anç ekişmekt eolandüny aenkısa
zamanda göz lerinies kihay at
ına t amamı yla kapay ac
aktır.Bu
durumdai kendüny a,t am mânâs ıy
lakay nayanbirkaz anaben-
zeyecekt ir.Anc akbi r
kaçgündev am edec ekolanbuni haîsaf
ha
esnasındabüt ünkı tal
arv edeni
zlerhar eketegeç ec
ek.Yerv egök
sarsı
lac ak.

Bus ıraday er lery arılar akpar çalanac ak.Bupar ç alarmuaz z am bi r

rüzgâr ınönündes al l
anany apr aklargi bimüt emadi yens ar sı
- l
ac ak.
Aş ağıy ukar ıi ni pkal kac ak.Heradı mdakit opr aks ar s ıl
a- cak.Çok
büy ükç atl
akl arhâs ılol ac ak.Buç at laklar dans ims iyahdumanl arv e
zehi r
ligaz larç ıkac ak.Budumanl ary av aşy av aşy ery üz ünüör tec ek.
Or tal
ıkkar arac ak.Budumanl ary ers athı altıt abakal ar ı
nda
yanan kömür ler ins ular lakar ışmas ından i lerigel en r ut ubet liv e
zehi r
ligaz larıhav iduman bul ut l
ar ıhâl inde ol ac ak.İ ns anl arı
küt l
elerhâl indet elefedec ek.Yery eraç ılmak- t aol anmuaz zam
uzunl ukt akiy erç atlakl ar ınıngeni şli
kl eri30- 40ki lomet r
ey i
bulac ak.Vez at enç oğubi r erhar abehâl i
nial mı şol anş ehirler i
y le
birli
ktebüy ükar azipar ç alar ı
,koc amandağl ar buaç ılmı şgeni ş
ateşç ukur lar ıi ç i
ney uv ar l
anmay abaş layac ak- l ar .Mes elâİ z mi t
civarındahâs ılol abilec ekböy leel liki lomet regeni şliğindekibi r
yarığaTür kiy e,Vangöl ünekadarol anbüt ünkı s ı
ml ar ıylabi rlikt e
gömül ebi l
ec ek.Bumuaz zam at eşuç ur um- l ar ıy ery erdüny anın
hert araf ı
ndaaç ıl
ac akv ebur alar dabul u- nan dağl ar,t epel er,
vadi l
er ,ov al ar ,büt ün y ıkılmışş ehi rleriyle v ehar ap ol muş
mamur eleriy l
ebi rli
kt ebüy ükar az ipar çalarıbuuç ur uml arıni çine
yuv arlanac ak.Ve or al ar da y aş ay an i ns anlar- dan s ağ kal mı ş
olanlar ıdaonunl aber aberbuat eşç ukur larınagömül ec ekler .Bu
aradabi rkı sım at eşç ukur ları
,et r aflar ı
nakı z- gı nkül l
erhâl inde
l
âv larpüs kür t ec ekv ebunl arins anl ar ınüz er-ler i
neat eşy ağmur u
hâlindei nec ek.Ay nız amandamuaz zam v ekes ifbul ut lardüny anın
büt ün gökl er inikapl ay ac ak.Şi ddet l
igök gür lemel eriylei nen
say ı
sızş imş ekl er ,kes ifs iyah duman v es u buhar ıbul ut l
ar ını
283
 BEDRİRUHSELMAN

y
arar
ak mütemadi
yen ort
alı
ğıay
dınl
atac
ak v
e düny
anı
n her
t
araf
ınay
ıl
dır
ıml
aryağac
ak.
Bi rt araf tani ns anhay kırışlar ı
nıboğangökgür lemel eri,y eral tı
uğul tuları,pat lay an v e aç ılan del iklerden v ey arıklardan et r
af a
fı
şkı ranv et aşangazv el âvgür ültül eri
,boğuc uv ey akı cıgaz - l ar ,
yery eraç ılanat eşuç ur uml arıv eç ukur lar ı
,y apr akl argi bis all
anan
araz ipar çal ar
ı,y ı
ldırıml ar ,ş uur s uz cai ns an hay kı rışlar ıdev am
eder ken,di ğert araft an kı tal arın et r
af ınıs aran oky anus larhi ç
gör ülmemi şş eki ldey üks elec ek,mi lyarlar cat onl uks uküt -leler i
ni
i
ht i
v aedenv eherbi rimuaz zam bi rerdağgi bikabar an
deni zpar çalarıkı talarınüz er i
nes al dırmay abaş lay acak.Buhâlar tık,
düny anıns on s aatler i
di r,y er yüz ü bat makt adı r.Yânidev -res i
ni
i
kmalet mi şbi rdüny ahay at ıebedi yen kapanmaküz er e- di r.
Niteki m kı talaras aldıranoky anus larbüt ünkar alar ı
;har ap ol muş
şehi rl
er i
y l
e,aç ılmı şç ukur lar ı
yla,or manl ar ı
y l
a,v âdi ler iy- l e,geni ş
araz i
ler i
yle i stilâ et mey e baş lay acakt ır. Önl erine kat tık- l
ar ı
i
ns anl arıs ür ülerhâl indekov al ay ac akl
arv ey ut acakl ar.De- ni z
sularını nat eşç ukur l
ar ıy l
av ey arıklarıylabi rleş tiğiy er l
er debüy ük
i
nf i
lâkl arv emüt hişs ubuhar larıhâs ılol ac ak.Bus ır
adakı talar
baş tanbaş aç at layac akv eüz er i
ndekias ırlar dankal ma bir
medeni yetinhar apol muşbüt ünmamur eleriv ees er lerii lebi rli
kt e
buaç ıl
anc ehennem ç ukur larınıni ç iney uv ar lanı pbi r kaçs aati çinde
kaybol acak.Onl arıngömül dükl er ibuat eşç ukur ları-nı nüz erler i
ni
derhaloky anus lar ın muaz zam s u küt leler iör tec ek v een kı sa
zamandadüny anı nbüt ünkı t
al arıy okol ac ak.Onl arıny erlerinde,
binler ce met r
e der i
nl iğihai zy enioky anus larpey da ol ac ak v e
böy lec eoz amanakadarul aşmı şol duğubüt ünmede- ni yet i
ylev e
maddîz engi nl
ikl er i
ylebi r l
ikt ebi rdüny adev r idahakapanmı şv e
ebedi yenunut ul may amahkûm maz iyekar ı
ş mı şbul unac ak.
İ
ştebuhengâmedei nsanl
arı
nç oğu,kendii hti
y açl
arınac evap
ver
ec ekbirâlemegi decek,azmi ktar dakal anlarisey enidüny aya
i
nti
kalet meküz ere,büy ükkatastrof tanbaki yekal mışkay apar -
çal
arıüzeri
ndeş aş
kınhâl dekal
ac aklardı r
.Ziradeniz l
erindibi- ne
gömül en eskikıt
alar ı
n bâzıy üksek y erleri
,i s
tikbalin küçüklü
büyüklüadaları
nıvet akı
m adal
ar ı
nıt eş ki
let meküz erebüy ükkay a
par
ç alar
ıhâl
indedeniz l
eri
nüstündekal ac aklar
dır.
*
* *
284
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Yeryüzübatarkenkarmakarı
şı
kol andeni
zler
indibi
ndenbü-y ük
karaparçal
ar ıyüksel
ecekvebus uretl
ebunlardany enikı-tal
ar
mey danagelecek.Buyenikı
tal
ar,gelecekdünyadevri
ninc oğr
afya
mütehassıs
larına ası
rl
arc
as üren y enibir
erar aşt
ırma mev zuu
olac
aktır
.

Yenidüny adev rii

ns anlarını,bugünküdüny anınbat ı
şısıra-sı
nda,
kıt
al arıny üks ek y erleri
nde v et epelerinde kalan insanlart eşki
l
edec ekt irdemi şti
k.Bu s ı
ralardadeni zi
n dibinden ç ı
kan y eni
kıt
al ardahenüzi ns an bul unmay ac aktı
r.Bugünkü düny a- dan,
gelec ekdüny ay ai ntikaledec ekol ani nsanlar
ıny aşamay amec bur
bulunac akları adal arda t opr ak ol may acağı
ndan, bu i n-
sanlar
sadec ekay alar dan i baret,et rafıdeni z
leç evril
mişbu ada- larda
mahs urkal ac aklardır.Böy l
ec ebi rkaçgün i çi
ndeol up bi t
en bu
i
şlerdens onr as ükûnetav detedec ek,düny adas enelerden ber i
boz ulmakt aol anumumîmuv azene,bus onbi rkaçgünl ükkr izi
ni
atl
at tıktans onr ay enidüny aş art
larınauy gunol arakt ek- r ar
kurul acak,herş eyol upbi tec ek,güneşgeneay nıpar l
aklıkl
ay eni
düny anın uf ukl arı
ndan doğar akonuc anlandırmaktade- v am
etmey ebaş l
ay ac aktır.
*
* *
İ
ns anl aragel i
nc e,budüny adan,gelecekdüny ay ai nt i
kaleden
i
nsanl ar,hernekadarbedeny apıl
arı
nıilkanlardamuhaf az aede-
cek i selerde bunl arınz i
hnîdur umlar ı
nda,z ekâları
nda,i drak-
l
erinde,duy gularında,hâf ızal
arı
nda büy ük ger i
lemel er hus ule
gelecekt ir.Bunlarş uur l
ar ı
nıkay bedeceklervedel i
recekler dir. Bu
i
nsanl argeç endüny adev rine,büyükins anmedeni yetleri- ne,
kendif er dî
,ailevîv e mâş erîhayatl
arına aitbüt ün bi l
gi l
eriv e
mef huml arıunut acakl ardı r.Ne geç mişbi lgi
leri
nden,ne i limle-
ri
nden,net ekniklerinden,nekabi li
yetleri
nden,nei ti
y atlarından,
nedekendies kihüv i
y etlerinden,hafı
zaları
ndahi çbirş eykal ma-
yacak,eni pti
daîbi r eri ns anhâl i
ndey alnı
zi nsi
yaklarıylahar eket
edec ekler di
r.Onl arıni ns iyakl
arı
nın baş ı
nda kor ku gel ecektir
.
Büy ükdüny ainkılâbıs ıras ı
nda,göz l
eriönündegünl er cedev am
edenkat as t
rofi
khâdi s
el er,düny anı
nkor kunçv egürül t
ül übat ı-ş ı,

285
 BEDRİRUHSELMAN

onlar ı
nv arlı
klarındauz unmüddetdev am edec ekbüy ükbi rkor ku
i
ns iyakınas ebepol ac aktır
.Fakatbui ns anlar,geç mişeai tbüt ün
bil
gilerinikay bet ti
klerindenhâl i
hazır
dadaş uur s
uzlukv et am bi r
i
dr aksizlikiçindebul undukl arı
ndan,bukor kularınınnes ebebini,ne
demahi y eti
nias lâbi l
emey ecekler
,sadec eonunde- vaml ıtazyiki
al
t ı
nday aş ayac aklardır.Bundanbaş ka,y enigir miş
olduklar ıdüny av asatınıngittikçevahşileşenv ekabal aşanş art-ları
dai ns anlar ı
nbukor kui nsiyakları
nıdahaz iyadear tt
ıracak v e
kuv vetlendi r
ec ekt i
r.
Korku his s
ibu i pt
idaîi nsanl ar ıbeş er ,onarbi raray atopla-
yacaktı
r.Bunl arherş eydenkor kac aklar,kor ktuklar
ız amanbi r
-
bir
leri
ne daha z iyade yakl aşacakl arv es arıl
ac akl
ardır.Bakışları
korkakolac ak,herhâlv ehar eket leri
ndekor kununbüt ünt eza-
hürler
igör ülecekt i
r.Aras ırav eeks eriyabi rş eydenkor ktukları
zamanmânâs ı
z ,şuurs
uzbi rtakıms es l
erç ı
kar arakbağı rı
şacak- lar,
düşüncesi
zc eor ayabur ay akoş uş ac aklardır.Zi rabunl arhe- nüz
konuşmas ı
nı bi lmeyecekler v e i şaretlerle dahi anl aşabil
mek
l
iyakati
nden mahr um bul unac akl ardır.Mes elâ,bi rt anesibağı r
-
may abaşl
adı ğız aman,bilhas sakor kuins iyakıi l
ediğer l
eride ona
uyarakbağır may abaş l
ayac aklar,bi rmüddetbi rli
ktebağı -r
ışt
ıktan
sonra, kor kularını
n bi raz y atış mas ıi l
e hep bi rden t ekrar
susacakl
ardır.
Ev velkidüny adan y enidüny aya geç en v e aç ,ç ıplak,âl et s
iz,
vâs ıtasız,hi çbirş eysiz,bilhassaakılsız,düş ünc esiz,şuur s uzhâl -de
kalan v es adec ekor ku v eaç l
ıki ns i
y akl arıy l
ahar eketeden bu
zav allıi ns anların kay alar üzer i
nde,v ahş ihay vanl ar ar asında
geç irecekl erianl arpekç etinv ehaş in ol ac aktır.Bunl ary iyecek
bulamay ac aklar,gi y
ec ektenmahr um kal ac akl ar,sığınac akbi r t ek
ağaçkov uğugör emey eceklervekay alar laç evrilmişbi rmu-hi tt
e
tabi atınbüt ünol aylarıyl
akar şıkar şıyakal ac aklar.Güne- ş i
n
ziyas ıv ücut l
arınıy akac ak,s oğuk r üz gâr l
ar v e hav alar çıplak
bedenl erinihı rpalay acak.Vahş ihay v anl ar ı
ns aldırışlarından ka-
çışac aklar ,beş i,onubi raradakay alarınar alarınav eyat aşoy uk-
l
arınas ığınac akl ar.Büt ünbudur uml aronl ar daes asenmev c
utol an
kor kui ns iyakınıbüs büt ünarttı
racakt ı
r.
İ
drakvezekâl
arıhenüz ,t
aşlarıy
ontarakonl
ardankendi
leri
- ne
av veya müdafaa s i
lâhıy apabil
ecek durumlar
dan çok uzak
ol
duğundan,bui nsanlarilkz amanlar
dahenüzt aşdevr i
nebil
e
286
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

gi
rmi ş olmayacakl
ardı
r.Yalnı
z kaba insiy
aklar
dan ibaret ol
an
bütüniht i
yaç
lar
ını,çı
plakvehiçbi
râlet
lemüc ehhezolmay anbe-
denleri
ylevebit
tabîhepins
iyakîol
arakgidermeyeçal
ış
ac akl
ar-

dır.Mes elâ,aç l
ık hiss
inin kendil
erinde uy andır
dığıi hti
yaç l
arl
a,
hayv anları
n en z ayıfıgördükleri
ne müş tereken s aldı
racaklarv e
bunlarar as ındageneenz ayı
fbuldukl arıkendic i
ns l
erinehüc um
ederek onl arıpar çalayacakl
arv ey iyec eklerdi
r.Yamy amlı
k,i n-
sanlarınilkanl arı
ndakihay atl
arıiç
inent abiîv ezarurîbi
rhar e-ket
olacakv ebui ns anlaril
kdüny ahay atlarınaböy l
ecebi rbir
le-r i
ni
yemekl e,y âniy amy amlı
klabaş l
ayacaklardır.
*
* *
Yenidüny anın;es kibat ankı t
aları
ndeni züz erindebaki y eka-l an
kısı
ml arı
naai tbâz ıadal arv etakım adal arla,deni z i
ndi bin-den
yükselerekmey danaç ı
kan y enibüy ükkı talardan müt eşek- ki l
olacağınıs öy l
emi ş tik.Kez a,geç en düny adan kal an i ns anl ar l
a
mes kûn bu adal ar ı
n,kay alıkl
ardan i baretol ac ağını,bur al arda
toprağın bul unmay ac ağınıda bel ir
t miştik.Bi naenal ey hi lki n-
sanların muhi tinde nebat hay atıhenüz mev cut ol may ac akt ır.
İştebuhâl debul unany enidüny anınilkdur umukı sabi rz aman-da
vahşileşmey ebaş lay acakt ı
r.Herş eybas i
tleş ecek,i ptidaî l
eş e-c ek,
vahşileşecektir
.Es kidüny adamev cutol an,z irveleriy uvar -l ak
dağlarv et epelery enidüny ada gör ülmey ec ek,onl arıny er i
ne
tepelerisivri
,t es t
er eş eklinial mışdağl arv es ıradağl armey dana
gelecek,kes kinv adi lergör ülecek,herş eys iv
rileşec ek,kes kinl e-
şecekv ehaş inbi rç ehr eal ac aktı
r.
Varlı
klar ı
n,yaşamakt aoldukl ar ımuhi tl
ereuy mal arı
nınz a- r urî
olduğundan ev velcebahs etmi şt ik.Düny ay agel ecekv ar l
ık- l ar
ancak,i çi
ndebul undukl arımuhi t i
nmaddel er i
ndenbedenl e- rini
kuracaklarıiçi
n,y enidüny ay ai nt ikaletmişol ani nsanların v e
hayvanların da nes il
leri üredi kç e kabal aş acakları
, kaba ol an
muhi t
lerineuy ac aklarıtabiîdi
r .Onl arı
nbukabamuhi t ei nti
bak-
l
ar ınet i
ces i
nde,bedenl eris ürat l
e kabal aş acaktı
r.Geç en dün-
yadan y enidüny ay aint i
kaleden hay vanl arınv ei nsanlar ı
n be-
denleri
ndegör ül
ec ekbukabal aş mahâl i
,i ptidaîmuhi tlerineai t
i
ht i
yaçlarınabağl ıol ar
aknes il
dennes l
ear tacakv euz unmüddet
devam edec ektir.Mes elânes illeri ler
ledikç ebüy ükc üss elihay -
287
 BEDRİRUHSELMAN

v
anl
arz
uhuredec
ek,
buhay
vanl
arv
ahş
iol
acak,adal
ardat
opr
ak

v
ebi
nnet
icenebatolmadı
ğıiçi
n,geçendünyanı
notvenebaty
i-
y
enmuni
shayvanl
arı
nabural
ardates
adüfedi
lmeyec
ekt
ir.
Tı pkıbunungi bibuy enidüny ay ageç eni lki ns anl arındane-
si
ller iilerledi kçe,bedent eşekkül ât ıdeği şec ek,onl ar dadabi rka-
balaş mahâl ibaş l
ay ac akt ı
r.Haş i
nv es er tt abi at la,v ahş ihay van-
l
ar l
av ebi rbir l
eriyleboğuş mak,ç arpışmakdur umundakal anbu
i
lki ns anlar ın hay atmüc adel elerinin doğur ac ağıy enii htiy açlar a
uygun ol ar ak,beden y apı l
ar ıv et eşekkül ât ıes as lıdeği şmel ere
mâr uzkal ac aktır.Yânines i
ll
eri l
erledi kçe,bukabamuhi teuy -gun
beden t eş ekkül âtıbüt ün kar akt er isti
kleriylet ebar üzedec ek- t i
r.
Artık geç mi ş düny ada ol duğu gi bi ,inc e uz un i ns an ş ekilleri
kalmay acak,buna mukabi l
,i nsanl ar ı
n bedenl er iy ay vanl aş acak,
cüs sel eribüy üyec ek,adal eler ikuv vetlenec ek,göğüs lerigeni ş l
e-
yec ek,kol l
ar ıuz ay acak,ay akl arındai şgör mekabi li
y etiar tacak,
ayakpar makl ar ıdai cabı ndaelpar makl arıgi biç alışac ağıi çinonl ar
dabüy üyec ek,kol l
ar ıv eay akl arıkuv vetlenec ek,kaf atas ı daona
gör ey eniş eki ll
eral ac akt ır.Ent elekt üelhay att anz iy ade,s ans üel
i
ns iy aklarahi z metet mekdur umundakal anogünkübey niny ükü,
medenîbi ri ns anınz ihnîf aaliy etleri
nden az ade ol acağı ndan,
mükemmelbi rbey ne v e bu bey nin muhaf az asına hâdı m bi r
kafat asınınt eşekkül ünel üzum kal may acakv ebununnet i
c es i
nde
deal ınlarküç ülecek,kaf atas ınındaküç ülmes i
y - leger iye
doğr uç ekikol acakt ır.Bunamukabi l,yalnı zety emekz arur etiyle,
ağızv eç enel er gel i
ş ec ek,di şler s ivril
eş ec ek,kes kin-leş ecek,
kuv v etlenec ek,ağı zlarbüy üy ec ek,kabal aş acakv eönedoğr uç ı
kık
olac akt ır.Şi ddet lihav at esirlerine kar şıkor unmak içinc ilt
sathı ndakikı l
lars ı
klaş ac akv ebüy üy ec ektir.
İ
ntikalimüt eaki py enigelecek nes i
ll
er l
e baş layac ak olan bu
kabalaşmahâl i300s enekadardev am edec ekti
r.Bumüddetz ar-
fı
ndadüny ayai ns anhâlindegel eceky enines iller,güneşs is
te-
minin baş ka gez egenler
inde hay v
anlıkv ei nsan al tıkademes i
hayatları
naai tbüt ün i
nkişafsafhaları
nıi kmaleder ek,ar tı
kbi -
rerins an bedeni nikur may ali
yakatkaz anmı şbul unan v ei nsan
hâli
nde düny aya gel mek ihtiy
ac ı
nda ol an v ar
lıklardan t eşekkül
edecekt i
r.Yânibukabal ıkdev r
inde,geç endüny adani ntikalet-
mişins anl
ar ı
nev lât l
arı
,di
ğergez egenleri
ni nsanal tısaf hal
ar ı
nı
288
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

henüzbiti
ripdebudüny ayagi rmekleilkinsanlı
kkademes i
neay ak
basmışbul unanv arl
ıkl
ar ıol ac
aktı
r .Zatenbuv ahşimuhi t de
onlari
çinhaz ır
lanmış
t ı
.Geç endüny adanbuy enidünyaya inti
kal
etmişinsanları
nv azi
feler i
ndenbi ri
s idebu,hay v
anlı
ktan v ealt
kademelerden i ns
anl
ığai l
kgeç ecekv arlı
klarıdoğurmak,onlara
analı
k,babalıkyapmakol acaktı
r.
*
* *
İ
ns anları
n bu kay alı
k adal
arda geç i
recekl
erimüddetz arfın-
da,henüzmes kûnol may anyenikıtal
ardat oprakmev cutolacak,
buralaragünler
ce,ay l
arcamuazz am yağmur l
ary ağacakv ebu-nun
netic
es i
nde de kı talar
ın bâzıy er
leri
nde büy ük göv deliuz un
ağaçlardanmüt eşekkilbalt
agör memi şv ahşior manlarmey dana
gelecektir
.
İştekay al
arüz erinde300s enekadars ürec ekol ani nsanl arı
n
kabalaşmadev rindens onr a,onl arbulundukl arıkay alı
kada-l ar dan
kalkıp bu kı talara gi debilmek kudr et ine er i
ş ec eklerv e onl arı
n
ormanl ar
ından,nebat l
ar ı
ndan v e di ğer i mkânl ar ı
ndan i s tifade
etmey ebaş lay acaklardı r.Zirabundanev v
elonl arın,bu- lundukl arı
yerler
denay r ı
labilmel erinenedüş ünc el eri
,nekud- r
et l
eri
,nede
i
ç i
nde bul undukl arıimkân v ev âsı
talar ımüs aade et mey ec ekt i
r.
Fakat300s enel ikbi rkabal aşmadev rindens onr ai nkişafadoğr u
i
ptidaîv ebas i
tkı pırdanı ş l
arla,insiyakl arı
ndahu- sulegel ec ek-
genebas itolmakl aber aber -birazdahai leriihtiyaç -larnet i
ces inde,
i
ns anlar yav aş y avaş bu adal arıt erk edi p büy ük kı tal arı
n
kendileri
neeny akınkı s ı
ml arınageç mey ebaş l
ay ac aklarv eböy lece
yenibi rdüny akur uluş ununbüt ünmüt eakipi c ap- l ar
ınıy er i
ne
getirmek üz ere bundan s onraç ok uz un v e ağı r biri nki ş
af
tempos unagi receklerdi r.
Altmışbi ns enes ürec ekol any enidüny anı
nbui nsanl
ıkinki-
şafıdevresiboy uncai ns anlar,y enibirmedeniyeteulaşı
ncayaka-
dartaş,demi r,tunçdev irlerigibiuzundev i
rl
ergeç i
recekl
er,i
lkçağ,
ort
aç ağgi bibirtakı
mç ağl aratlatacakl
arvel
hâsılMudün- yası
ndan
budüny ayadev r edi
leni ns anl
ar daolduğugibi,bunlar
-daday avaş
yavaşinsiy
aklars ezgilere,s ez
gi l
eridrakl
ereinti
kal

eder
eki
drakl
eri
ninki
şaf
ıyl
a,t
edr
icen mâş
erîv
eyüks
ekmâş
erî

289
 BEDRİRUHSELMAN

pl
ânl
arageç
il
ecekt
ir.
Eğerbu s ı
r ada,geç en düny anı ns on i nt ikals af has ınakadar
kendi lerini y et i
ş tiremedi kler ii çin, müt eaki p düny ay a kal mı ş
olanl arar as ında,i nki şaf l
ar ındabüy ükbi rhı zal ıp,s ür at l
ev az i
f e
plânı nahaz ırlanmı şol anl arbul unur s aonl ar5- 10 bedenl enme-
dens onr a,y âni8- 10as ırz arfınday ukar ıdankendi ler ine- liy akat -
l
er inegör e-v er ilec ekv az ifeleriniy apabi ldikl er it akdi rde( vaz i
f e
plânı nageç ebi lmeki çin mut lakabi rv az ifey ii faet mekş ar tt
ır)
düny anı ns onunu bekl emeden,geç en düny ai nkı lâbıs ıras ında
yüks ekpl ânl ar agi dendi ğermes uti ns anl ar ınbul unduğuy er l
er e
ulaş maküz er edüny ayıt amament er kedi pgi dec ekl er di r.Di ğer
i
ns anl ari se,düny anı nal tmı şbi ns enes onr agel ec eky enii nkı l
âp
günl er inibekl emekv eogünl er ehaz ırlanmaküz eres ay ısızf er - dî ,
mâş er îi mt i
hanl ar , mi hnet ler , müc adel el er , har pl er , kı taller,
ölüml er ,cinay et ler ,has t alıklar ,es ar et l
er , hapi s hanel er ,z indan-l ar,
engi z isyonl ar ,t ımar hanel er , has tanel er ,ı s tırapl ar ,s ıkı nt ı
lar,
sef alet l
er ,aç lıklar ,ağı rhi zmet ler...v el hâs ı
ldüny ahay at ını ni n-
sant ekâmül ünühaz ı
r l
ay anv eherdüny adev res it ar ihiboy unc a
geç irilmekt eol an s ay ı
s ızbüt ün i nki ş afmat er yal ler ii ç indet ek-
rary aş amay a baş lay acakl ar dı r.Bu ar ada bi rbirine z ıtgör ünen
akidel er,r eal i
t eler ,bi lgiler ,i tikat lar ,di nler ,mez hepl er ,ekol l
er
vekanaat leri çindebaz anot omat ik,baz any arıi dr akl ic ehi tv e
gay ret lerleboğuş ar ak,di di şer ekhaki katdi y ebi rs ür ür eal iteni n
peş indekoş ac akl ar,bi rs ür ü hay alkı r ıklığı na,al danmal ar a,ha-
talar a düş mel er ev e muv af fakiy et siz l
ikl er e uğr ay ac akl ar dı r.Bu
sırada hay at ı
nç et in müc adel eler iyle de kar ş ıl
aş ac akl ar ,ç al ı
şa-
cakl ar ,didi nec ekl erv egel ipgeç ici,f akatkuv v et l
eç eki ciz ev kle-r in
aldat ıc ıcaz ibel eripeş inde,as ı
lgay ev ehedef leriniunut ma- may a
gay reteder ek al tmı ş bi ns ene s onr a gel ec ek y enibi rdüny a
i
nkı lâbı nıneş iğineç okağı rv ez ahmet liy ür üy üş lerleul aş ac ak- l ar
ve anc ak o z aman,ar tık bu düny ay ıt amamen bı rakabi lecek
kudr et eer işmi şbul unac akl ar dır.Zi rabuy av aşi nki ş aft empos u
i
ç i
ndei nsanl ar ınç oğu,ar t ıkmaddeni nmânâs ı
nı ,i mkânhudut -
l
ar ını,hangigay eleri çinol duğunu,i ns anl ar aneder ec ey ekadarv e
hangiy ollar danf ay dal ıol uphi z metedebi lec eği nianl amı şv e
öğr enmi ş bul unac akl ardı r.Hul âs a,düny a mekt ebi ,heri nki şaf
dev res is onunda,y etiştirmi şol duğu mez unl ar ı
nıy üks ekmües -
ses eler et ev diet meküz er e,kapı lar ınıonl ar ın ar kas ından kapa-

290
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

yacak,gidenlerin boşal
an yerl
eri
nedey eti
şti
ri
lmeküz er
e,y eni
gel
ec ekl
erekapı lar
ınıaçacakv ebusuretl
edev rîol
an namüt e-
nahif onksi
yonl arı
ndan birtanesi
nidaha yapmışbulunacaktır
.
Buy alnızdüny anındeğil,bütündünyal
arı
n,bütünâlemleri
nv e
kâi
nat ı
nkader i
dir.
*
* *
Bur adaş unut ekr art ebar üzet tirmeki ster i
zkinekadargür ül -
tülüv e kor kunçgör ünür s e gör üns ünl erbu dur uml ardaki ,y âni
büy ük düny a i nkılâpl ar ının gör ünüş l
er indeki kor kunç luk hâl i
zâhirîdi r.Bur ada,ne kor kul ac ak,ne ür kül ecek,ne kaç ı
nı lacak,
nedeendi ş eyekapı lac akhi ç birş eyy okt ur .Zi rabukor kunçman-
zaralar ,anc akdüny amaddel erini nt âbibul unduğur ealiteler eai ttir.
Veonl ar l
aber aberdüny adakal ac akt ır.Öbürt araf a,y ük- s ek
plânlar abunl ar ı
nbi rz erres ininz erres idahigeç emey ec ekt i
r .Öl üm
i
s ees as en,hi çbirı s tı
r apv eac ıv er mey enbi ranmes eles i- di r.
Ölümes ebepol anhâdi sel erinmanz aral ar ıhaddi zat ında,özv arlığa
aitşey lerdeği ldir.Bedenev edüny ay aai tdur uml ar dır.Öl enl eroan
i
ç i
ndebunl ar ı
nheps init er ket mi şv ehât ıral arı
nı bi l
eunut muş
bulunac aklar dır.Bi naenal ey h,v ol kanağı zlar ı
nınkı zgınat eş ler i
,s u
kütleler ini n az gı ns aldı rı
ş ları,y ers allant ıla- rınınş iddet l
i
hareket l
er i
,y ı
ldırıml ar ıngür ültüs ü;bur adangi t - mes it ekar rür
etmi şol anlari çin anc akbi reroy unc akt an i bar et kal an öl üm
vâsıtal ar ı
dır.Çünküdüny adakopanbukı y amet i
ni ns anlar dant ek
alabilec eği ş ey, onl ar ı
n z aten bur ada bı rakmay ıs ev e s ev e
kabul lenmi şol dukl ar ıkababedenl er iol ac akt ı
r.Buna dai ns anlar
çokt an r azıdırlar .Zi r ai ns anl ar ın bel kio anda bi le,s ez mey e
baş l
ay ac aklar ıy üks ek,mes utâl eml er ins aadet liat mos -f er i
nebi r
an ev v el kav uş abilmel er i
, bedenl er ini t erk edec ekler i öl üm
saniy es iningel iş i
nebağl ıdı rv eonl ari dr akedebi ldikler ini s bett e,
bus ani yeni nbi ranev velgel mes i
nibekl ey ec ekler dir. Bu,bi r
saadet ,s ev inçv ekur tuluşanı dır .Bu,bi nler c es enel ikı stı- r apl ı
birmaz isiol andüny amekt ebi nin,ağı rş ar tlaral tı
ndageç i-
ri
lmi şz ahmet l
it ahs ildev relerini nt am v emuv affaki yet l
ei kmal i
anıdır.Bu an,muv af faki yet li
,muv af faki yet si
zhay atlarınç eş i
t l
i
korkul ar ı,ı stırapl arıv ehat tâaz apl ar ıi çindebi rs ür üümi tsi
z li
k
vei nki sar l
adol uş ar tlarını n ar t ıks on bul duğuv eherş ey in en
mes ut ,ens ürat l
iv er ahaty ol lar dany ürüy ereknur lu,ber rakv e

291
 BEDRİRUHSELMAN

kudretl
isahal
arai
nti
kaledec
eğibi
randı
r.Bu,t
am mânâs
ıyl
abi
r
kurt
uluşanıdı
r.
O kadarkor kunçgör ünen bu hengâmede,o kadardehş etl
i
manz aral
arar zeden bu kı yametgününde on bi nlerces enelik
mi hnetv emeş akkatledol uz i
nc i
rl
ibirmahpus iyethay at
ıolankaba
hidrojen âl emi nden par lak v e mes ut bir üs t âleme geç il
e-
cekt i
r.Bugeç iş isağlamaki çindei nsanlarınar tık,birteknef es
süres ikadarkı sabi rz amanıbekl emekt env eot eknef esinv eril
iş
i
gibibas i
t,kolayv eküç ükbi ramel i
yey igeç i
rmekt en başkabu
düny aday apac aklar
ıi şkal mamı şol acaktır
.Bur adaas ılfelâket,
ölemey i
p,dahadoğr usu o andaöl mekl i
yakatinikay bedipy a-
şamakv ebas itleşmişbi rdüny anı
n,t ekrarbi nlerces enedev am
edec ekbekç il
iğiniy apmakhükmünü gi ymişol an z aval
lıins an-
l
ar ı
nbaş ınaç ökec ektirkibudanebi rz ul
ümdür ,nedebi rga-
dirdir.Bus adec eonl arın,büt ünbi rdüny ahay atıboy uncai ste-
dikleri,peşindenkoş tuklarıvehat tât apındıkl
ar ımaddear z uv e
i
ht ir
as l
arı
nıny üksek kader mekani zmas ıhüküml erikar şı
s ı
nda
ger çekleşmişnet i
cesindenbaş kabirşeydeği l
dir .
Vukuagel ecekol anbüt ünbuhâdi sel
er i
nbüy ükt erti
pv eni -
zamlar at âbiol duğunu,hi çbirşey inkey f îver asgelev ukuagel -
mediği nit ekrart ekrarsöylemi ş
tik.Bus özlerinmânâs ışudurki
dünyadaol up bitecekhâdi seler
in heps iüni teden gel en direktif
vei c
apl aragör eay arl
anmışv eöy leol muş tur.Herş ey,v ar
lıkl
a-
rı
nbi zz atç alı
şarakkaz anmı şoldukl arıli
y akatder eceleri
negör e,
asl
îi capların direktif
ialtı
ndav eas lîzamanı ny ar dı
mı yl
a,kader
mekani z mas ı
nın öl ç
üp,t akdireder ek hüküml endi r
diğit ar
zv e
şekil
lerde,v azife plânı
nın alâkalıv azifeli
lerit arafından y apıl-
makt adır.Binaenal eyhvukubul acakherş eybüy ükhes aplar
a,ç ok
i
nc ev eş ümul l
üt eknikesasl
araday anmakt adır.

*
* *
Şimdi,y eryüz
ünün batı
şı
na aity ukarı
da v ermi
ş ol duğumuz
bilgil
eredes t
ekolanteknikmekanizmahakkı ndakilüzuml uiz
a-
hat ıver
iyoruz.Buiz
ahatagiri
şmezdenev velbirazger i
ler
egide-
rekev vel
c ebeli
rtmi
şolduğumuzi l
mîbi rkonuy atekrardönece-

292
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ği
z.
Nebül öz l
eridol dur anmi l
yarlarcas istemi nherbi r i,güneşde-
nil
enbi rç ekirdekle,onunet rafındadönengez egenl erden,y âni
os istemi nmaddec üzül er
indent eşekkület mişt
ir.Böy lebi rs is -
tem iç i
nde,herkür eninkendi s i
nemahs usbi rmany etikalanı nın
mev cutol duğunu ev velces öy l
emi şti
k.Kez a,herbi rimens up
bulunduğumaddec üzüneai tay rıayrıkar aktert aşıy anbual an-
l
ar ı
n,bi rs i
stem i çi
ndebi r
bir
iy l
eç oks ıkıt emas l
ar ıol duğuhâl de,
aslâ birbirl
erine kar ışmadı kl
ar ı
nıv e bu y üzden,bi rkür eye ai t
olan her hangibi rmaddec üz ünün,o kür enin many etikalanı nı
terkedi pdi ğerbi rkür eni
nmany etikal anınagi remey eceğiniv e
eğerher hangibi rz or l
amakar ş ı
sı
ndaböy l
ebi rhâlv âkıolurs a,o
cismin gi rmişol duğuy enimany et i
kal anın mahi yet i
neuy mas ı-
nınv ebununi çindekendimahi y et
inic ezrîolarakdeği ş
tirmes i-
ninz arurîbul unduğunudai zahet mi şti
k.İş teböy lec e,birs i
s tem
i
ç i
ndekiç eşi
tlikür elerinç eşi
t l
imany etikal anlar
ı,kendiar aların-
dao s istemin umumîbüny es i
nini caplarınagör e,kar şıl
ıklıol a-
raktes i
rleşir
lerv etam bi rmuv azenehâl i
ndebul unur lar.
Sistem i ç i
ndekiç eki
rdeği nv e onun et raf
ında dönen madde
cüzülerinin,y ânikür eleri
n;y örüngel erininş ekilleri,uz unlukla-
rı
,kı salı
kları,eks enleri
nini stikamet ler i
,gez egenl erin kendiek-
senleriet r
afındakidönüş ler i
ninv ey örüngel erindekiy ürüyüş-
l
erinins üratleri
;o s i
stemi ni nkişafınet i
cesinde v ukua gel ecek
hareket l
erin dur umları
y l
av e ar alarındakimuv az ene hâl leriyl
e
taayyünederkibuhar eket lerdec üz üleraras ındav eüs tt esir
-
l
erin kont roll
erial tı
nda c er ey an eden kar ş
ılıklıt es i
rleş mel erl
e
mümkünol ur.Büt ünbunl ar- dediğimi zgibi-s i
st eml erini nki ş
af
vet ekâmülder ecel
er i
nebağl ıdırv ebuder eceler egör edeği şme-
l
eremâr uzkal ı
rl
ar.Yânibi rs ist
emi nmaddec üz üler iar asındaki
tesi
rleşmel erin,şuv eyabut ar zdaki hareket l
erimey danaget i
re-
cekş ekil
lerdeol uş u,o s i
st emi nt ekâmül üi l
ei lgilihâl ler egör e
değişir.
Hulâsa,bi
rç eki
rdeket r
afı
ndadönenmuht eli
fmaddec üz ül
eri
vardı
r.Bu madde c üzül
eri
nin herbi ri
nin bir
ermany etik alanı
mev c
ut t
ur.O çeki
rdeğinv eetraf
ındadönenc üzül
eri
ni nkiş
af l
arı
derecesi
negör e,bumany eti
kal anlararas
ındakikar
şıl
ıklıtes i
r-
l
eş meleri
ndurumlarıdadeğişir
.İş t
ebut esirl
eşmel
ernet i
ces i
nde
teess
üseden muv azenehâlleri
nin bütünü birmanyetikal anlar
293
 BEDRİRUHSELMAN

s
ent
ezimey
danaget
iri
rkibunadagüneşs
ist
emider
iz.
Demekkihers ist
emin,mudi lbirmany etikalanlars entezin-
denibar etolandur umuv ardı
rv ebuanc akos i
s t
emeai t
tir.Böyle
olunca,nebül özüni ç
indekidiğers i
steml eri
nmany et
ikal anlar
ıy-
l
adaonunmuv azenehâl i
ndebul unmas ıicapederv ebuman-
yeti
kal anmuv az enesigitti
kçemudi ll
eş erek,geni ş
leyereknebü-
l
öz l
eraras ı
nakadaruz anır
.Demekkibi rnebül özünmany etik al
an
mudilel
er iar
as ı
ndadaoni sbetteşümul lümuv azenehâllerivardı
r.
*
* *
Birsistem dahi l
indekiherhangibi rküredev ukuagelecekde-
ğiş
ikli
kler,okür eninmany eti
kal anı
nay apıl
ac aktesir
lerl
emüm-
künol ur.Yânibi rküredei capedennamüt enahideği şmeler;o
küreni
n many et
ikal anına,s i
stemin güneşinden v eyabaş kabi r
yerdengel ec
ekt esir
ler
levâkıol urkibut es ir
lerdev azif
epl ânı-
nınos is
temdev az i
fel
enmi şbulunanv arl
ıklarıtaraf
ındandi rekt
veyaendi r
ektolarakgönder il
ir.
Herhangibirkür eüz eri
nde- dünyahakkı nday ukarıdayazdı-
ğımızgibi
-büyükbi rinkı
lâpçapındadeği
ş meleric
apedi yorsa o
zaman,dahaağı rvekuv vetl
itesi
rl
eri
ngönder il
mes i
nel üzum hâsı
l
olur.O hâl
de,v ukuut ahakkuket mi
şbul unanbüy ükdün- y a
i
nkılâbı
nın hâdiseler
ini husule geti
recek bu kuv vetlitesir
in
neredengeldi
ğinivefonks i
yonununasıly
apt ı
ğınıi
zahedel im.
Güneşsi
steminebuhâdi seiçinulaş
acakilkkuvvet
lit
esir,bu
si
stemden çok uzak mesaf
eler
de bulunan baş
ka birsist
emi n,
dünyadanhemenhemendör ty üzdefadahabüy ükbirgezege-
ni
ninmanyetikal
anındangel
ecekti
r.

Düny adanbüy ükolmaklaberaber ,maddes idüny adakin- den

çok bas i
tv e ağırolan bu gez egeni n,güneşs isteminden pek
uzaklardabul unankendigüneş iet rafı
ndamût atol ar
akkat etti
ği
biry örünges ivardı
r.İşt
eo;buy örünges i
nikat ederken,düny a-
nınt âbiol duğugüneşs istemit arafınaraslay ankı smındaondan
ayrı
larak,büy ükbirkavi
sç i
zmeks uretiyl
egüneşs is
teminedoğ-r u
yürümey ebaş l
amıştı
r.Buhâl ,buy ürüyüşleal âkalıdiğerbirs ürü
si
s t
emdev ukuagelecekbüy ükv eküç ükinkılâplarlavazi-felibir
plânt arafı
ndan- üni
tedengel endirekt i
fl
eregör e-gönde-r i
lmekt e
294
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

ol
ant
esi
rl
erl
evâkıol
muş
tur
.
Böy l
ec eogez egenbüy ükkav siüz eri
nde,güneşs i
s t
emi ney a-
kı
nbi ry erdekendi si
ne,oy üksekv azifepl ânıtarafı
ndanç i
z i
len
muay yenbi rnokt ayakadargel ecek,ondans onr ay ürüyüşünün
i
stikamet ini,yânikavsinitekrars i
stemi nedoğr uç evi
rerekger iy e
dönec ekv eas ı
lsist
emi ni
ny ör
ünges i
negi r i
pmût adıolan,kendi
güneş iet rafı
ndakidev eranınadev am edec ekti
r .Bu gez egeni n,
böy l
emût atyörünges i
ndenay r
ılı
p,büy ükbi ry arı
m kav i
sle,gü-
neşs i
stemi niny akı
nları
nakadars ey ahatinigay rımût atol arak
uzatmas ıv ebus ı
radagüneş eçarpmadanmuay y enbirnokt adan
i
tibarent ekrargeriyedönmes ielbet tet esadüfibirhâdi sedeği l
,
ünitedengel eny üksekbiricabınnet icesidir
.
Bu gez egen hâlen,y ör
üngesi
nden ayrı
lmı
şbulunmakta olup
güneşs istemii
stikametinedoğruy ür
ümekteveheranonay ak-
l
aşmakt adır.Şu anda gör ül
mesihenüz mümkün ol may an bu
gezegenin150- 200s enes onradünyadangözlegörülmesikabi
l
ol
ac aktı
r.Şimdi
,bugez egeni
nmût atdış
ıolanbuseyahati
ninne-
ti
celeriüzeri
ndedur al
ı
m.
*
* *
Bahs etti
ğimizgez egenin bu s eyahat
i,bi r
ç ok s ist
emiilgi
len-
diren umumîbi rt ekâmülv eti
res i
ninicabıdır.Ev v
elâ,bu gez e-
geninbi z
zatkendis igüneşs i
stemi neyaklaşınc ayakadar,birç ok
diğer s i
stemleri
n many eti
k alanları
yl
a kar şı
laş acak ve onlar l
a
çarpı
şac aktı
r.Herçar pı
şışı
nda,kendibüny esiüz erindemuaz-z am
sarsı
ntılar,muvazenes i
zl
ikl
erveallakbull
akol uş l
arz uhur

edecekv eogez egenindüny adaki

ndenç okbas itvei ptidaîolan
varl
ıklarıanc ak o büy ük s arsı
ntı
lars ayesinde i nkiş
afhı zl
arını
art
tırabilecekler dir.Saniyen,bugez egengüneşs i
steminegel in-
ceyekadarkar şılaşacağıdi ğerbirsür üs i
stemin,ç eş i
tl
ider eceler-
demuv azenel erinin bozulmas ı
nas ebep ol acak,onl arın durum-
l
arınıdaal lakbul l
akedec ekvebus uretledi ğerbi rçokkür eni n
i
nkişaf ı
nai mkânl arhazırlamışbul unac aktır
.Ni hay etş imdii zah
edeceği mizy oldanonunmany etikal anıgüneşs i
s t
emi mizet es i
r
edecekv ebus isteminenmüt ekâmi lkür esiol andüny amız,bu
tesi
rinenş iddet linetic
eler i
nemâr uzkal acaktır.Şimdi ,bunet i
-

295
 BEDRİRUHSELMAN

c
eler
inzuhurunas ebep ol
an t
esi
rl
eri
niş
ley
işmekani
zmal
arı
nın
i
zahı
nabaşl
ıy
or uz
.
*
* *
Düny a,güneşet rafındakiy örünges iüzer i
ndeamutbi reks en
etraf ındadönmez .Bueks en,amutdur umanaz aran23°27´eğr i
biri st i
kamet t ebul unurv ebui sti
kametet rafındadöner ekgün-
l
ük dev r eleri
nii kmaleder .Bu ş art
laral tı
nda dönen düny anın
muay yeny erleri
nde,mes elâkut upları
nday er l
eş mi şdev aml ı buz
mı nt ı
kal arıv ekut upl arar as ı
ndat eessüset mi şbi rekvat ori kli
mi
mev cut tur .Düny anınbueğr il
iğiisti
kamet i
ndef ar zedileneks enin
altv eüs tuç l
arı,güneyv ekuz eykut upları
nıteş kileder . Yâni
bukut upl ar ı
nbul unduğunokt alardüny anın,et rafı
ndadöndüğü
eks eni nini kiuc una t evaf uk eder .Düny a,eks eniüz e- r inde
döner keny aptığıhar eket lerbunokt adas ıf
ırdır.Budaev -v el
ce
bahs ettiği mizdüal i
te pr ens ibine göre,düny ac üz ül
er i
nint eşkil
ettiği z ıt kar akterdeki many etik alan kı y met leri
nin, değer
farklanmal arınet i
c esindemey danagel en s ayısızmuv az enebo-
zukl uklar ının,düny abüt ünüi çindekur duklarıumumîmuv az e- ne
dur umununbi rnetices i
dir.Bugün,as ırl
ardanber ibumuv a- z ene
-azç okbel irsizinhiraf l
arkay det mişol maklaber aber-s abitbi r
hâldebul unmakt adır.Budur umunnet icesi
ndedebugünküc oğrafî
i
kliml er ,mev simlerv egec e,gündüzdur uml arımey danagel mi şti
r.

Şimdi,güneşmanz umes iney aklaşmakt aol an gez egenitakip

edeli
m.Bugez egen bugün,güneşs i
stemi nden henüzbi rhay li
uzaktadır
.Binaenal eyhonunmany et
ikal anıhenüzgüneşs is
te-
minin many eti
k alanıi le direktolarak t emashâl i
nde deği l
dir.
Fakatdüny adandör ty üzdef abüyükol anbugez egen,y örünge-
si
ndenay rı
lı
pgüneşs istemi nedoğr uy ür ümey ebaş l
adığıandan
i
tibaren,onunendi rektol arakgüneşs i
st emiüz erindebâz ıtesir
-
l
eriv ukuagelmey ebaş lamış tı
r.Yânibugez egeni n,hâl entemas -
tabul unduğudi ğers isteml erinmany eti
kal anlarıy l
amünas ebet-
teolangüneşs istemi mi zi
nmany etikalanıbuy oldan,adıgeç en
gezegenint esi
r l
erinial makt adı
r.Anc ak,bu gez egenin henüz
hem uz aktaolmas ı,hem det esi
rini
nv âs ı
talıy ollardangel mes i

296
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

y
üzünden,güneşs
ist
emi
ndekinet
icel
eribugünpekz
ayı
ftı
r.
Fakatbu gez egen güneş e müt emadiyen y akl
aş maktadır.Bi r
angel ecekki- yânibundanhemenhemenel lialtmı şsenes onr a-
bu gez egenin many eti
kal anı,güneşs ist
emi nin many eti
kal anı
i
ledirektol arakt emashâl inegelmi şbulunacaktır
.Budur um hâ-
sı
lolunc a,gez egeni nç okağı rvekes i
fmany etikal anı
,güneş in
many etikalanıüzer i
nekuv vetl
ibirbaskıtesi
riyapac aktı
r.Tek-mi l
gezegenl eri
yl
ebi rbüt ünolangüneşs i
stemininaldığıbuağı rtes ir
,
si
stemi ngez egenl er
iüz eri
nde,dahadoğr usuonl arınman-y etik
al
anlarıüz er
indeç eşitl
ireaksiy
onlarhusulegetirecektir.
Mi saf i
rgez egendengel ent esirçokkabav eağı r
dırdedi k.Bi -
naenal ey hgüneşs i
stemininenmüt ekâmi lküres iolandüny anın,
i
nc ev emudi lmany eti
kalanıil
e,bugez egeninkabamany eti
kal anı
aras ı
nda büy ük birkaynaş maz l
ık mev c
utol duğundan, güneş
manz umes i
ne gez egenden gel en t es i
rin en ş i
ddetlis arsı
cı
neticeler ivereaksi
yonlar
ıdüny akür esindegör ülecektir.Buhâ-l i
n
netices iolarakgezegeninbukabamany eti
kalanı nıntazyikialtı
nda
düny anı n,bugüns abitolaneks enini
n23°27´l ıkmey l
i, 13°daha
artacakv edüny anı
neks eni,yörünges i
neamutdur um- dan36°
derec eeğr ibulunacaktı
r.Kut upları
ni l
kkay mahar eketimi s
afir
gez egeni ngüneşs i
s t
eminegel ecekilkdi r
ekttes i
r l
eri
y l
ebaş lar.

Bur adakit az yi
kmef humunukabamânâdael ealmamal ı
dır
.Yâni
burada,dı ş arıdangel enbi ritili
ş l
edüny aç ar pıl
ıyorv eyaeği li
y or
gibidüş ünmemel idir .Bunui zahet meki çi
nev velâ,ken- dieks eni
etrafı
ndadönenbi rkür eninhar eketleri
nieleal alı
m. Bukür e,
kutupdedi ğimi zikis abitnokt ayıbi rbir
inebirleş ti
ren veeks en
denilenbi rdüzhatet rafındadöner .Buradakikut upnokt al
ar ının
teşekkülü,kür eni n büny esi
ndekiv e many etik ala-nındakiz ıt
değer l
erin,y ânihar eket l
eri
nt eş kiletti
ğimuv azeney ekûnl
ar ının
neticesidir
. Kut upl ardaki har eket l
er s ıf
ırdır. Buna mukabi l
,
hareket l
erin en f az la ol duğu y er,küre üz erinde ikikut - bun
arası
ndakimes af enint am or tas ı
ndangeç enekv atordedi -ğimi z
küreninkuş akkı smı dı r.İştehar eket inekvator daaz amî ,kutuplar da
asgar îs ür
at leriar as ı
ndakini sbet- söyledi
ği mi z gibi-kür edeki
hareket muv azenel er iy ekûnunun net i
ces iv e t ezahü-rüdür .

297
 BEDRİRUHSELMAN

Binaenal eyh kür e dahi li

nde her hangi bi r s ebept en, bu
muv az enelerdeboz ulmav edeği şmehâs ılolursao z aman s ıfır
nokt al
ar ı
,di ğert âbirl
ekut upnokt alarıyerl
erinideği ştir
ebili
rler.
Yânies kiy erleri
nenaz aran kutupl ar-muv azenedeği şmes ide-
reces i
ninş iddet i
negör e-kür eüz erindeazv eyaç okol maküz er e
öne,ar kaya,s ağa,soladoğr ukay abili
rl
er.Vemuv az enepr ens ibi
muc ibinc e,ekv at
ordader halonagör ey eri
nideği ş ti
rir,yeniku-
tuplaragör ekür eet raf ı
ndakimünas ipy er
inialır.Bu v azi
yet i
n
mey danagel mesidemek,kür eni
nkendieks eniet rafındadöner -
ken,es kidönüşi st
ikamet inden ay rı
lı
py enikut upl arı
n ar ası
nda
teşekküledeneks enet rafında,evv elki
nenaz arandeği şikbi risti-
kamet t edönmey ebaş lamas ıdemekt i
r.
İşte düny adaol ac ak ş eyde bunun ay nıdır.Dı ş arı
dakigez e-
gendengel erek,düny anınmany eti
kal anı na,or adandabüny es i
-
nei nti
kaledent es i
rl
erkür eni ndahi lîhar eket leriüz er i
nemües s i
r
olarakonl arıni lkmuv azenes iniboz dukt ans onr a,bumuv azene
değişmeler i
,düny adav ukuagel mey ebaş l
ay any enidur uml ar,yâni
yeni har eket ler net icesinde - zi
nc irleme değer f arklanmas ı
mekani zmas ınagör e-muv az eneni nt am t ees süsedec eğihadde
kadardev am eder .Bununnet i
c esiol ar akdüny anı nev v elcemev -
cutol an,mâl um y erindekikuz eyv egüneykut upl ar ıy erl
er i
nden
oynar.Kut uplar- birazev vels öy l
edi ğimi zgi bi -kür eni numumî
muv azenes i
ninnet i
ces iol duğundan,bunl ar ı
ny erdeği şti
r mesiy-
l
ekür eni
nekv atorudader halkut upl ar ıny enidur uml arınagör e
bulunmas ılâz ım gel eny erinikür es at hındaal maküz er edeği şir
.
Demekkikür enint eş ekküledec ekol any enikut upl ar ıaras ı
nda-ki
eksen i s
tikamet i
,es kieks enii stikamet ine naz ar an kut upların
değişeny erl
er initakibendeği ş mey ebaş layac aktır.
Mes el
âdüny anın kuzeykut bu,y avaşy av aşSibiryat arafında
güney edoğr ukay may abaş l
arken,güneykut budaay nıöl çüda-
hil
inde t erst araftan Güney Amer i
ka’nın burnunun bul unduğu
i
st i
kamet tekuz ey edoğrukay may abaş layacaktı
r.Bununnet i
c esi
olarak,ekv atordadüny amuhi tindebu i kiyenikut uptan ay nı
uzaklıktakimes afedeyerinialacaktır
,yânionunday erikutup-l ar a
göredeği şec
ekt i
r.But akdirde,düny adai makut upl arara-sındaki
ekseniet rafı
ndadöndüğündenv ebueks endeev velki
nenaz aran
daha eğr i
lmişv az i
yett
e bul unduğundan,düny anın bu dur umu
evvelkinenaz aranbi razdahay atmışv aziyettebirman- zaraar z
298
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

eder.Hakikatteisedüny akür es ipoz i

syonunudeği ş tir
-mişdeği l
dir.
Mes elâ eski kutup nokt as ı
ndaki Fr anz J osef adas ı evvelce
düny anınyörünges i
nenaz arannekadarmey i
ll
ibi rhatüz erinde
bulunuy oridiise gene ay nıy erde bulunac aktı
r.Fakatev velce
kutupnokt asıoradai kenş imdior adadeği l
,oaday ana-zaranç ok
aşağılarda bul
unac aktır
.Kez a Tai my ry arımadas ıda düny anın
yörünges i
nenaz aranes kiy erindenkı mı ldamamı ş tı
r.Anc ak,es ki
kuzeykut buonunüs ttar aflarındabul unur ken,y enikuz eykut bu
buy ar ı
madanınal ttaraflarınai nmişv eonunal tı
n- dat eşekkül
etmişbul unacaktır.Bunun gi bigüneyy arı
m kür ede degüney
kutbu ona gör e ay arl
anmı ştır.Mes elâ güney kut bu ev -
velce
Alexanderadas ını
nç okal tındabul unur ken,buadadün- y a
yörünges i
nenaz arany erinideği şt
irmemi şbul unduğuhâl de,güney
kutbuonunhemenüs ttar afınakay mışbul unmakt adı r.
İşt
e,dünyanıny enikutupları
nagör ehus ulegelenyeniekse-
nini
ni sti
kameti,eskieksenine nazaran,es kiekvat
oruna bir
az
dahay atı
kdurumagel miş
t i
rv eyeniekvatordaonagör edeğişe-
rek,yenit
eşekküledenekseneamutbi rs at
ıhüzeri
neçıkmış
tır
.

Şuhâl degez egenden gel en t esirle,düny anın hareketmuv a-

zenel eriyekûnunun boz ulmas ınet i
c esi
nde,kuz eykut bu Rus ya
tarafındagüney edoğr ukay ac ak,güneykut buGüneyAmer i-ka’nın
burnui sti
kamet indekuz ey edoğr uy ükselecektir.Bitt
abî bu
durumagör edüny anınes kieks eninenaz aran,y eniteşekküleden
kuzeyv egüneykut uplarıar asındakieks eninindüny ayö-rünges ine
olan eğr il
ikder eces i
,es kieks eninin eğr il
ikder ecesi
neni s bet l
e
fazlalaşmışbul unac ak v e bu f az l
alık da 13° l
ik birz aviye aç ı
ğı
kıymet i
nde ol acakt ı
r. Bugünkü c oğrafî mev ki
lere gör e bu
nokt aları
ny erleriş unlardır :Yenikuz ey kutbu,bugünkü kuz ey
kutup dai res i
yle,y üzünc ü mer i
dy eni n birl
eşti
ğinokt a üz erine
kaymı şbulunac akt ı
r.Güneykut bui s e,GüneyAmer ika’
nınbur -nu
i
s ti
kamet i
nedoğr uy üks elecekv ebugünkügüneykut upda- i
resiy l
e,
seks enincimer idy eninbi r
leş tiğinokt aüz er i
negel ecek-tir.Bittabî
oz aman,büt ün mer idyenl er i
nv e par alell
eri
nv e bu mey anda
ekvat oruny erlerideği şec ek,bunl arday enikut uplaragör edüny a
sathıüz eri
ndekiy er l
eri
ni alacakl ardır.

299
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
Eskiekseninisti
kameti
,düny ayörünges i
neamutdur umun-dan
23°l
ikz avi
yeaç ığıil
eay rı
lmıştı
.Kutup deği şmes iyüz ünden bu
ekseneekleneceky enimeyilis
e13°ol duğunagör e,yenieks e-
nin
böylecey avaş yavaş eğil
erek en s on haddinibul ac ağımey i
l
derecesi23°+13°=36°olacaktı
r.Düny anınkendiet r
afındadönü-
şü,daimaeks eniet r
afı
ndav âkıolacağındaneks enindeği şenbu
mey i
ll
erinegöredüny anındakendiet rafı
ndakidönüşi sti
kamet-
l
erideğişecekti
r.
Demekkidüny anınmany eti
kalanları
nınbozul
anmuv azene-l er
i
i
c abıol arakalacağıy enidönüşt arzlar
ınagöre,kut upnokt a-lar
ı
teş ekküledecekv eeksenlerdeonagör etaayyünedec ekti
r. Bu
kut up nokt al
arıda - düny a kendiet raf
ında döner ken har e-
ket ler
inins ı
fı
rol duğu-kür es at
hında birbi
ri
nin ant ipotu olan,
yânii kiy ar
ıküreninbi r
biri
net am kar ş
ıgelennokt alarıolac aktı
r
kibunl arday ukar ı
dagös t
ermişolduğumuznokt alar
dı r.Fakat bu
dur um nihaîsafhay aait
tir
,gezegeninhemengüneşs istemi y-
l
edi r
ektol arakil
ktemaset ti
ğiandamey danagel mey ecekti
r.İl
k
zamanlardakuz eyv e güneykut uplar ıbu nokt al
aradoğr uç ok
yavaş olar
ak kay maya baş l
ayacaklar dır
.Gez egenin bu ş ekil
de
tecel
liedeni l
ktesi
ri50s enes onrabel i
rsi
zol arakbaş l
ayacak,50-
100s enear ası
ndaç okyav aşolarakdev am edec ek,pekazbel i
rli
bâzıikli
m deği ş
meleri50s enes onr adani tibarenbaş layacakt
ır.
Mamaf ihbuhâlhenüzgenei ns
anlar ımeş guledec ekder ecede
olmayacaktır.
*
* *
Gezegeninil
ktesir
iyl
e,dünyanı
nilkmuv azenesibozulduk- tan
sonra müt eaki
p muv azene duruml ar
ını
n deği şmes i dünya
cüzül
eri
nin hareketl
eriarası
nda tevaliedec ek ol
an z i
ncir
leme
değerf ar
klanmaları
yl
at am muv azenenint eessüs edeceğiana
kadardevam edecekti
r.
Budaşöyleolacaktır
:İl
kmuv azeneninbozuluşundans onra,eski
kutupl
arıs
ınmay abaş lay
ac ak.Bunun net i
ces iolarakdeniz -l
er
üzeri
ndebulunanes kikuzeykut bundakibuzl
arer i
y ecekvekaral
ar
üzeri
ndekurulubulunanes kigüneykut bundakibuz - larda

300
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

keza or anını s ı
nmas ıy üz ünden er i
yec ek.Kuz ey kut bu- nun
buzlarını ner imes i
yl
eor adakideni z l
erinhac miküç ülecek,güney
kutbundakikar alarüz erindebul unanbuz larıner imes iy- l ede
muaz z am s u küt leleri deni ze dökül mek s uret iyl
e Güney
Deniz i
ndekis ular ı
n hac mibi l
âkisar t acak,bu s uret l
ei kikut up
çevres inde bul unan deni zlerdeki muv az enes i
z l
ik net i
cesinde
güney denkuz ey edoğr ubüy ükbi rs uakı mıbaş l
ay acakv ebu hâl
düny anı nmany et i
kal anıüz erindey eni ,fakatgel engez ege-ni n
yapmı ş ol duğu t esirden daha kuv v etlit es i
rl
ery apmay a baş -
l
ayac ak,düny anı n many etik muv azene hat larının daha z iyade
değişmes ines ebepol ac akv ebunl ardadi ğerhar eket l
erey olaça-
cak,bus uretl
ekut upl ary ukar ı
dagös t
erdi ğimiznokt alara,ar tı
k
dışt
angel enbi rt esirl
edeği l,but esirimüt eakip,ar zınz inc i
rl
eme
değerf ar
kl anmas ımekani zmas ı
ylav âkıol acakmuv azenedeği ş-
meler inet icesindeki t es i
rlerley aklaş may abaş layac aktır.

Demekkikut uplarınkür eüz erindey erdeğişt

irmesi
nei l
ks e-bep
olan t es i
r mi s af
ir gezegenden gel ec ek,ondan s onra bu i şi
tamaml ay acakol ant esi
rdear zı
nbi zzatkendibüny esindekiha-
reket l
erin,değerf arkl
anmas ımekani z
mas ı
yladevam edec ekt
ir.
Böy l
ec e,muv azenes ibozulmuşol andüny anı
ntam birmuv aze-ne
hâli
negel inc ey
ekadargeç irec eğimuv azenedeğişmeleriy ü-
z üncü
seney it akip edec ek s enel erde daha z i
yade artarak kut up
nokt aları
nı n y ukarıda çiz diğimizy erl
er esüratl
ey aklaşmas ını
sağlayac aktır.
*
* *
Kutup noktalar
ını
n bu ni haîduruma y akl
aştı
ğıs ı
ral
arda dö-
nenceler
indedeş udeği şmelerolacaktı
r.Yengeçdönenc esidün-
yanın güneşe karşıekseni
ni nyenidur umuna gör ey eniekva-
tordan36ar zder eces
ikuz eyde,Oğlakdönenc esiisegeneay nı
şekil
deekvatordan36ar zderecesigüneydebulunacakt
ır.
*
* *
Yüz
üncüyı
ldanit
ibar
enikli
mleryavaşyavaşbunihaîrakam-
lar
ın
i
fadeett
iğihâll
erebâri
zş eki
ldey akl
aşac
aklar
dır
.Ni haîdur
uma

301
 BEDRİRUHSELMAN

geli
nc edüny anınmuv azenesibirdenbir
et amamı yl
abo- zulacakv e
söylemişol duğumuzgi bi,dünyay arı
m daireli
kbirdönüş leenkıs a
birz amanda t epesiüs tü gelecekti
r.Yânikuz ey kutbu,güney
kutbunun y erine gelec ek ve güney kut bu da kuz ey kutbunun
yeri
ne ç ıkac aktır.Fakat ev velce de s öyl
ediği
miz gi bi bu
değişmelerin,kür eni
nç arpıl
mas ıveyatepet akl
akol masışek-li
nde
değil, kutupl arın yer deği ştir
mes it arzı
nda ol acağını tekrar
beli
rtir
iz.
*
* *
Yukar
ıdaizaholunanmekaniz
mai l
edüny a,yarı
m dair
eli
k bi r
kavi
sç izer
ek tepesiüs t
ü geli
nce,y enidüny a eksenini
n de
dünyanı
ny enikur ul
muşmuv azenesi
nden müt evel
li
tdönüşdu-
rumunagör eyenibirist
ikametalac
ağıt abi
îdi
r.İşt
eev velc
ean-
l
atmışolduğumuz,dünyanınni
haîsaf
has ı
ndakihâdis
eler
,yâni

düny anınbat ı
şanl arıvekı y
amet,ev v el
âkut uplar
ıny avaşyav aş
kay arakişaretet t
iğimiznihaînoktalaragel diktens onra,oradan
i
tibarenbi r
denbirebaş l
ayanv ebirkaçgündev am eden,nihay et
birkaçs aatiçindet amamlanankuz eykut bunungüney ekayarak,
güneykut bununy eri
nialmasıvebunamukabi lgüneykut bu- nun
dakuz eykut bununy er
ineç ı
kması,y ânidüny anıntepes i üs tü
gelmes is ır
asındakibüy ükmuv azeneboz ukl
ukl ar
ınat eka- bül
edec ekler
dir.
Fakatdüny anınbuy arım daireli
kdönüş ündens onrakutup-ları
n
al
tüstol mas ı,y enidüny ada bel ir
libirdeği şme,hat tâ hi
çbir
değişmehus uleget i
rmey ecektir.Zi
raes asenkut uplaraltüstol-
duktans onr aor tadaes kicoğr afîdurumlaraai thiçbirteşekkül
kalmay acağından, y eni kut upları
n kur ul
duğu nokt al
arın eski
meml eket l
erlev ec oğrafîdur uml akıyasedilmes ibahismev z
uu
olmay acaktır.Binaenaley hyenidoğac akdüny anında- eksenmey l
i
neol urs aols un-genebugünkügi bibirkuz ey,birdegü- ney
kutbumev c utol acakv egeç mişdev reyeaitolankut upları i se
bütünc oğrafîteş ekkülâtı
ylabirli
kteebedi y
enunut ulanbirmaz iye
karı
şmı şbul unac aktır
.
*
* *

302
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

Şur ası
nıas lâunut mamakger ekirkibüt ün bu har eketl
erive
neti
c elerimey danaget iren tesi
rler- daimat ekrarlamışolduğu-
muzgi bi-ünit edens üz üler
ekgel enas l
îdirektifl
eregör e,dünya-
nınmuht açol duğudur umlarıtemi net mekv az
ifes i
yl
emükel l
ef
yüksek pl ândan di rektv eya endi r
ektol arak düny anın manye-
ti
kal anınainmekt edi
rler.But esi
rleri
ndoz l
arı;nebi razfazl
a,nede
bir
az eks ik olmamak üz eret am kı ymet l
er i
yle gönder il
mişv e
böylec eas l
îicaplaryerineget i
ril
mi şolur.
Binaenaleyh bütün bu har eketl
erplânsı
zdeği l
,muaz zam bir
tekâmülpl ânınıntat bikatıgayesi
nemât ufolarakmuay yenölçü-
l
er egör emey danaget i
ri
lmektedi
r.İştebütün bunlar,tekâmül
yolunda,kâi natı
n muaz z
am ahengiv e ni
zamıi çi
nde kurulmuş
hikmet l
e dolut ertiplerdir
.Bu her cümerçgününde,gör ündüğü
gibibirfel
âkety oktur .Buradaolanşeyl
erbirtar
aftan;dünyada-

kitekâmüldev rel
eri
nibaş ar
ıil
ebi t
irmiş,sır
tları
nıartı
kkendi le-
ri
nitatmin etmey en dünyamaddel er
ineç evirmişinsanları
nl â-
yı
kol dukl
arıâlemlereinti
kall
eri
nisağlayacak,diğert araft
anda
kabamaddeden bi rtürl
ükendiler
inikur t
aramay an ves aadetin
ancak o maddey e gömülmekle kazanıl
acağınıs anan hazır
lı
ksız
i
nsanları
nişti
yak duy dukl
arıkabamaddel ere dönmeleriihtiya-
cı
nıyeri
negetirecekti
r.
Kadermekani z ması;ins anlarıntekâmüldees ast ut
ulan hür r
i-
yetl
eriyletercihet t
ikl
eri,is tedikl
eriveihti
y açduy dukl
arımekân-
l
ara kav uşmal ar
ıy olundakic ehitve gay retl
erine gör el i
y akat
dereceleri
nit akdirederv eonagör eicapları
nıy eri
neget ir
ir.Bu
suretl
edüny anın kapanı şs afhası
nda,herkesi stediği
nibul acak,
i
htiyacı
nı n karşı
lığı
nıal ac ak,t ekâmülmer di
v enininl i
yakatba-
samaklar ı
ndakiy eri
neul aş acakv eböy lec
ei lerleyen il
erleyecek,
geril
eyeni seyerindekalac akt ı
r.
Bi
naenal
eyhbüt ünbukor kunçv edehşet
ligörünüşl
eri
ner ağ-
men,dünyanınbukapanışs ahnel
eri
,hazı
rl
anmışinsanl
ariç
in en
büyükkurt
uluşanı,ensevinçlivemesutgünündoğuş u,ası
r-l
arca
bekl
enenbüy ükkurt
arı
cışafağınsöküşüol
acakt
ır.
Buradagöstermişol
uyoruzkidünya,Mudev r
ini
nkapanı-şı
ndan
buy anabiri
nkişafdevr
esi
nidahabi ti
rer
ek,yüzbinl
er- c edefa
tekr
arlanmışolan bu açı
lı
şv e kapanış
lar
ına bi
rt anes
inidaha

303
 BEDRİRUHSELMAN

eklemeküz er
edir.Yüksekpr ens i
plermuv acehesindedün- y aiçi
n
takdirol unmuşbul unanbuhâl ,tekrartekr ardev am edi
pgi decek
veböy l
ecedüny a,herdef as ı
ndakendi sininbirdev re- l ikbütün
i
nki şaf i mkânları
ndan f ay dalanarak düny aya mahs us tekâmül
haz ı
rlıkl
arınıbiti
rdiktens onr al i
yakat l
erinikazanmı şolduklarıve
muht açbul unduklarıyüks ekâl eml ere,insanlar
ınküt lel
erhâl i
nde
i
nt i
kalet meküz eredüny adant amamı y l
akur tu-labi
lmeleri
nev e
ayrıl
abi lmeler
inez eminhaz ırl
ay acaktır.
*
* *
Büy ükdüny akat astr
of undaöl meks ur
eti
yledünyadan tama-
mıyl
a kurtuldukl
arınıs öylemiş olduğumuz insanlar
ın,doğruca
gi
decekler
iy er
,yarısüptildediği
miz ,dünyayanazar
any üks
ek bir
pl
ândırkibizbunas evgiplânıdiy
oruz .
Bu plânda hâki m ol an realit
es ev gi
dir
.Daha doğr usu oray a
i
ntikaledec ekol anins anl
aropl ândas ev
gininç eşi
tlit atbi
katını
görmekv ebus ayedev azif
epl ânınıny üksekicaplar ı
nat ama-mı yla
i
ntibak edebi l
ec ek dur uma gel mek i çi
n or ada bi r müddet
yaşayacakl
ar dı
r.O hâl de,y arıs üpt i
lâlem v eyas evgipl ânı,her
şeydenev velbirarasatplândır.Yânibas i
tdüny ar eali
teler i
nin ağır
yükler
indenkur tulmuşol anins anların,çoksüptilbi rvazifeplânına
i
ntikali
nirahat,tatlıvemes utbi ry ürüyüşl
et emineden bi rar a
vasattı
r.
Maddîi nkişaf ı
nhers afhas ı
nıni kmal i
ndens onrabi rüs tsafha-
yageç ebilmeki çin,nebat ,hay v an,i ns an,büt ünv arlı
klar
ınböy -
l
ear asatpl ânl ardan geç mes iz arurîdi r
.Zi r
abu pl ânları
nf onk-
si
y onlarıç okmühi mdir.Mes elâ,her hangibi rs afhadabul unan
varlı
k,bi rhay van v arlı
ğı,ç ok uz un s ür en hay vanlıks afhasını
hakkıylai kmaledi pbi rüs ts af hadakibedeni ,y ânii nsanbede-
ninikul lanabilec ek liyakat e er diğiz aman bi rdenbi re hayvanlık
mer tebes i
ndenhemeni nsanlığaat lay amaz .Zirahernekadaro,
kendiç apında,l üz umuder eces indei nkiş afet mi şol sabilegene
oz amana kadarkul lanmı şol duğu bi rhay van bedeni yl
ei nsan
bedeni nikullanmakar asındaç okmühi mv eder inf arklarvar- dı r.
İşte beden r ealit
eleriar asında muay y en i ntikalkademel erini
geç i
rdiktens onr adırkiov arlı
k,i ns anlığı nic apları
nat amamı yla
uyabilecekv ei ns anbedeni nibi l
f i
ilkullanmay aalışmışol acaktır
.O
hâlde,onun böy l
e bi ri nt i
kalhaz ırlı
ğınıy apabi l
mes i
ne imkân
304
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

verec ekbi rpl ânday aş amas ıl âzımdır.İş t

ebudaonuny ar ısüpti
l
âlemi dir
.Bur adaov arlık,ins anlığı
ni caplarınakendi sinihaz ır-l
ayıc
ı
birtakım dur uml arlakar şılaşırv eodur uml ardabi rmüd- det
i
nt i
kalt atbikat ı
nıy apt ıktan s onra,en i ptidaîmer halesinden
baş l
amaküz er einsanl ıkâl emi neadı mı nıat ar.Fakatgenehemen
müs t
akilbirins anv ar l
ığıhâl inebi rdenbi regi r
emez .Ev velâi n-s an
bey nininel emanl arınıkur abi lecekdur umagel i
r,uzunmüd-det
i
ns anbey nihüc eyrelerindey aşayaraki nsanbedeni nii dareet mek
tatbikatları
nıgör dükt ens onr alüzumuder ecesinde,y ânibi rinsan
bedeni nimüs takil
en kul lanabi lecek li
y akate ul aş
tıktan s onrao
bedenikul lanı p müt eakipt ekâmül l
eriniy apmak i ç i
n bi ri nsan
bedeni neirt i
bat l
arkur arakdüny ayabağl anır,insanhâl in-
dekibi rbedenl ebedenl eni rv ebundans onra- evvelces öy l
ediği
-
mi zgi bi-ins anbedeni y
lebüt ünt ekâmülkademel erinidüny ada
i
kmaleder .
*
* *
İnsanların,i ns an üs tüpl ânageç ebi lmeler
ii çin at latmal ar ılâ-
zı
m gel eny arıs üpt ilâl em;i ns anal t ıâl emindeni nsankademe-s ine
geçil
irkeny aşanmas ıic apedenar as atpl ânlar
lakı yas l
ana- may ac ak
şümulv ev üs at tedir .Ar asatpl ânl ar ı
n,al tpl ândan üs tpl âna
varlı
klarıhaz ı
rlamaki çin,kendi lerinemahs usv âsıtalar ıv ardır.Bu
vâsıt
alarneonl ar ı
nt er ket mi şol dukl arıplânl
arınr e- aliteleri
ne,ne
debi rüs tpl ânınr eal i
t eler ineai ttir.Bunl arancak, al tpl ândanüs t
plânageç ec ekv arlıklar ı
n,bui kipl ânar asındamev c utol anf arklar
karşısı
ndaher hangibi rs ars ı
nt ıyamâr uzkal madangeç ebi lmel erini
,
diğer t âbi rle üs t pl ânı n hi ç al ışı
lma- mı ş r eal i
telerine
alı
şabilmel er i
ni,enkes tirmey oldant eminedenv âs ı
talar dırkibu
vâsıt
alarbi rerc ephes iyle,bı rakılan pl ânınr e-aliteler i
ne t emas
ederkendi ğerc ephel eriy l
edegel ec ekpl âna y akınbâz ıdur uml ar
arzeder ler.Fakathaddi z atında,onl arnebı r
akı l
mı şol an,nede
i
nt i
kaledi lmeküz erebul unanpl ânl ar ı
nkendir ealiteler ideği ldir
,
ancakar as atpl ânı namahs usbi rhaz ır- lı
kmekani zmas ı
dır.
*
* *
İnsanlar
ındünyadans onr
agir ecekl
eriyarısüptilâl
emin,yâni
arasatplânını
nhazı
rl
ayıc
ıvâsı
tasısevgidi
r.Buradakisev
gihiç-bir
vakit,dünyadaanl
aşıl
anv eduyulans evgi
ninkendisiolma-makla
305
 BEDRİRUHSELMAN

beraber,bunungenedüny adaki
ney akınbirc ephes iv ar
-dı r
.Her
ne kadar düny adaki sevgi,s evgi pl ânındaki haki kî sevgi
mef humundanbaş kaisedegeneos ev giyeinsanlarıhaz ı
rlayı
cıbir
basamakol abi
lec
ekkı y
met ivemahi yetihaizdir.Binaenal eyhsevgi
âl
emi ne,yâniyarısüpti
legirmekli
y akatinikazanmı şol an bir
i
nsanv arl
ığı;dünyadageç ir
mişol duğubuhaz ır
lı
ğıs ayesi
n-de,
düny adaki
ndenbambaş kav eonunl akıyasedi lemey ecekbi rvüsat
veşümuli çindekibubüy üksevgimekani zmas ınakat ıl
mı ş

bulunac aktır.Ov arlığınbupl ânday apac ağış ey,buç okş ümul lüve
genişs ev gininç eşi
t l
iv aryeteleri
nikullanar ak,onl arı
ndaha üs t
vazif
epl ânı nahaz ırlayıcıimkânl arı
ndan f aydalanmakol a-cakt
ır.
Demekkibur adakis evginin,düny ai ns anları
nc aanl aşı
-lamamı ş
olanmahi y et i
,ar asatpl ânındakiv arlı
klar ıvazi
fepl ânı-nı
ny üksek
real
itel
er i
nei nt i
baket ti
riciçokkudr et
lidur uml ar ar zeder .Zi
ra
vazif
e pl ânı nı t am mânâs ıyl
a kabul lenmek v e ona i nti
bak
edebilmekpekkol aybi rişdeği ldi
r.Bur adakimuv aff
aki-y eti
nde
birhay lic ehi tv e gay retgös teri
lmes i
nii cap ettir
en t ek- ni k
husus l
arıv ar dır.
*
* *
Sev gipl ânı ndakic ehitv e gay retler,düny adakikaba i şlerde
gös teri
len c ehi tv egay retlerden bambaş kadır.Düny adakic ehit
vegay retleres nas ı
ndai ns anlarınkar şılarınadai madi kilmekteol an
zahmet l
erin, s ı
kıntıl
arın, ı stırapların, az apl arın, i şkenc el
e-
ri
n,has tal
ıkların, öl üml erin hi çbiri
si bur ada y okt ur. Bur adaki
cehitv egay ret,v arlı
klar ı
ni dr aklerinin ar tışıni sbet inde( buda
sevgipl ânındas üratlev âkıol ur )dahaç okz evkl iv es aadetv erici
hazlarladol uol ur.Var lı
klarbuy oldakif aaliyeti,s ev gif aali
yeti
- ni
büy ük biri ş ti
y akla öz l
er l
erv e ondan s ons uzs aadetduy ar l
ar.
Nitekim dahadüny adai keni ns anlarınözv arlı
klar ındabel ir
en bu
büy üks aadet ins ezgipı rıl
tıl
arıi nsanl arıkendi sineç eker.Fa-kat
i
ns anlarbüt üni şt i
yaklarınar ağmen,düny adai kenbus aade- t i
eldeedemez ler.Bununl aber aberi ns anlar ,mahi y etinibi l
me-den,
neol duğunut arifedemeden,müt emadi yenonunpeş indekoş arlar
ve büt ün hay atlarıboy unc a onu s ayıklardur ur l
ar .İ şte onl ar
i
ş ti
yakınıduy dukl arı,asırlarcapeş indenkoş tuklar ı,bunar ağmen
birt ürl
üy akalay amadı klar ı
,hat tâmahi yet init ây inede- medi kleri
306
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

bu saadet i
n,düny ay
ıt erk etti
kler
iandan i t
ibaren,sev- gi
plânı
ndakuc ağı
naatıl
mı şbulunacaklar
,oz amankendi l
eri
nitam
mânâs ı
y l
at atminedecekler
,diğert âbi
rledünyadahi ç
birzaman
nailolamadı kl
arıtat
mi nkâr
lı
ğın ne demek ol duğunu o zaman
anlay
ac akl
ardır.

Bupl ândahâkim ol an sevgininilkipti

daîbas amakl
arı
,sev gi
adıy
ladüny adan i
tibaren başlamakt a,yar
ıs üptilâl
emin bütün
hayatı
nıişgalederekv az
ifepl ânı
nın eşi
ğindes on bul
maktadır.
Demekkibubüy ükv eşümul l
üs evgidevazifepl
ânınadoğru s on
merhalesi
neulaşmışv eoradafonks i
yonunubi t
irmişol
acak-
tır
.
*
* *
Sevgi
ninbuf onksi
yonu,varl
ıkl
arı
nv azif
eyetam i
ntibakede-
bil
meleri
nisağl
amasıbakı
mındanç okl
üz umluvemühimdir. Zi
ra
vazi
feyegir
ebil
meninbüy ükimkânları
nıbus evgif
onks i
- yonu
temineder.
Vaz i
fe pl ânıbambaş ka y üks ek bi rpl ândır.Ev v elce bu pl ân
hakkı nda l üzuml u bilgiyiv er mi şol duğumuzi çin onl ar ıbur ada
tekr arl
amı y oruz .Anc akş ukadar ı
nıs öyley eceğizkiv azifepl ânı ,
baş tanbaş abi rahenk,bi rni zam,bi rber aber l
ik,tam v ekar ış
ıks ız
birkoor dinas y on v ekooper asy on pl ânıdır.Or adaen küç ükbi r
ahenks izl
ik,enküç ükbi ray kırı
lıkv ey abi rt ersli
ky okt ur.Or ay a
girec ekv ar lı
kların muhakkakv ekat ’îol arakbu ahengeuy muş
dur umdabul unmal arı,hat tâbuahenkt enol mal arış ar ttırkibu
dabuy ol
dageç i
ril
ecekol anbi rçokhaz ırlıksafhalar ı
ylamümkün
olabi l
ir.Zat env az i
feyehaz ı
rlıks afhalar ı
nınenhaş i
n,eni pt idaî,en
zorv eı st
ırapl ıkademel erini,düny ahay atınaai tuz undev re- ler
i
ç i
nde i ns anlar geç i
r miş bul unmakt adırlar.Bundan s onr a bu
haz ırl
ığın doğr udan doğr uyav az i
f epl ânı naul aştı
ran y ar ısüpt i
l
âlemdeki ,y ânis evgipl ânındakis onkademel eriise- birazev v el
söy lediğimi zgi bi-ç okkol ay,r ahatv es aadet ledol uol ar aks ev i-
l
es ev il
ei kmaledi l
ec ekti
r.Bus uretlebuâl emdekiy üks eks ev gi
mekani zmas ı
ylav az i
fe pl ânının ahengi ne v ei capl arına uy mak
kudr etikaz anı l
ac aktır
.Şuhâl debupl ândakiy üks eks ev gi,bü-y ük
vazif eplânı naul aşmanı nt atlıvees aslıbirv âsıt
as ı
dır.

307
 BEDRİRUHSELMAN

*
* *
Yar
ısüpti
lâlemde,s evgi
ninv ar
yet
eler
inde y
aşanı
rken,var
-
l
ıkl
arı
nkar
şıl
arı
naçı
kacak,oranı
nkendis
inemahsusnefs
aniyet
i

de v ar dır.Bu nef saniyetin mahi yetinden bi razaş ağıda bahs e-

dec eğiz .Sev gipl ânında,v arl
ı
kların büy ükv azifepl ânı nahaz ı
r-
l
anmal ar ı
naengelol anbunef sani yet l
erinibi ranev velor tadan
kaldırmal arıv e ondan kur tul
mal arız arurîdi r.Bu da s öylediği-
mi zgi bi,düny adakikaba nef sani yet l
erin kal dırılmasıs ı
ras ı
nda
çekilmes iz arurîolan z ahmetv es ı
kı ntıl
ar dan uz ak,bi lâkisv ar-
l
ıklari çinç okz evkl
ibi rç al ı
şmav emeş guliy ets ahas ıol ans evgi-
ninç eşitl
it atbikatı
ylat emi nedi lecekt ir.Vebut atlımeş guliyetler
sonundabumani adaor tadankal kac ak,v ar lı
klarbel ir
s izbi rakı ş
i
ç i
ndebüy ükv azi
fepl ânı nıni l
kbas amakl arınaadı mlar ınıat mı ş
olacakl ardır.Bunun i ç
in dedüny adaol duğugi bi,büy ükş okla-
ra,kabagür ültülügeç işler e,ölüml er eor adal üzum y okt ur.Zi ra
esas endüny adanay rı
ldıkt ans onr av arlı
klari ç i
nbugi bidur um-
l
arbahi smev z
uuol may ac aktı
r.Böy leces ev gipl ânınıi kmaledi p
vazifepl ânınageç en v arlıklar
,v az i
fepl ânı nıni lkbas amakl arı
na
çıkac aklarv eor adahemenv azif
elenec eklerdi r.
*
* *
Şimdi
,yarısüpti
lâlemdekis
evgimekani
zmas
ını
n haz
ırl
ayı
cı
durumuüzer
indedurac
ağız
.
İns anl arındüny ay ıbırakmal arıdemek,düny ay aai tol ankaba
hidroj enkombi nezonlarındani baretf iz
ikbedenl er
init er ket me-
l
er iv eas l
îhâl l
eri
ne,v ar l
ıkhâl l
eri
nedönmel eridemekt ir.İ ns an
bedenl erinikul l
anan v arlıkl
ar- evvelces öylediğimizgi bi -i ns an
anlay ı
ş ınagör e,maddebi ledenemey ecekkadardüny amaddes i
mef humundanv er eal
itesindenuz aklaşmışç oks üpt i
lbi rmadde
hâlidirler .Böyl
ebi rhâlins anlarnaz arındabirmaddeol amaz . Zi ra
i
ns anl arınt anıdığıvekabulet ti
ğimânâda,bi rv arl
ığınhi ç- bi r
maddîv as f
ıy oktur .Onun i çindirkiev velcev arl
ıklaras adec e
tesirl
ermudi l
esidirdemi şti
k.Böy lecebi rt esi
rlerv ey aener j
il
er
mudi les iol an v ar
lı
kdüny ayı,y ânibedeni nit erkedi nc e,t ama-
mı ylabedens i
zhâl deiken,s evgipl ânındabi rtes i
rv âsıtas ıol arak
kullanmaküz erey arısüpt i
lbirmaddekombi nezonunuy akal ar v e
308
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

onabağlanır
.Oandabukombi nezon,onunkabadünyadakikaba
bedeniy
erinegeç
er.Bumadde,dünyamaddeler
iyl
evaz
i-

feplânı
nıns üpt
ilmaddeler iarasınday arısüpti
lhâldebul unur.
Fakato,hem kabat ar
afıy
ladüny aya,hem dei ncetarafıy
las üp-
ti
lolanv az
ifeplânı
nay aklaşı
r.Onuni çindirkibunay ar
ıs üpti
l
maddev ebumaddelerdenmüt eşekkilol
any eredeyarısüptilâlem
diy
oruz.
Yarısüptilâl
eminv arl
ıkl
arı
,kull
andıkl
ar ıbumaddel eri
n düny a
maddel eri
ney akl
aşan tarafı
ndan isti
fadeeder ekbunl ar- la,
dünyadakiz amanv emekânmef humlarınay akınr eali
teler
ior ada
kurabil
irl
er. Ve kurmuş ol dukları bu r eel imaj l
arda da y a-
şayabil
irl
er.Bu mekânl arıkurabil
meleri
ney ardım eden madde-
l
erininc el
ikderecel
eri,dünyanınpekhas sasâletlerineç arpabil
e-
cekayar dadaolabil
ir
.
Buv ar
lı
klarhenüzvazifepl
ânınagi
rmedi
kler
iiç
in,kendil
eri- ne
-hatt
âot omat i
kol ar
akdahi -hiçbi
rvazi
feveri
lmez .Buy üzden
onlarhiçbirvarl
ığı
nt ekâmülünemüdahaleetmez l
erv efaal
iyet
-
l
erinekarış
maz l
ar.Kendil
eri
ndehenüzböyl
ebirsalâhiy
etyok-t ur
.
Yarısüpti
lâlemegi r mi şbirv ar
lı
ki çi
nas ı
lgay evaz i
feplânına
ul
aşmakt ı
r.Hâl
bukiv arlı
ğı noradabağl anmışolduğuy arısüp- t i
l
madde,onunv azifeplânı nagirmesineengelt eşkileder.Ziravaz
ife
pl
ânındakimaddehâl ler isüptilmaddel erdi
rv eopl ândav az
ife
görebil
mek içinv arl
ıklarıny arıs üptilbirt ek madde kom-
bi
nez onunabağlıkalmakt ankur tul
malarılâzı
m gel i
r.
İşt
eor adakiv
arl
ıkl
arı
nbuengel
iaşabi
lmel
erii
çi
n,ç
okkuv
-vet
li
bi
rvâsı
talar
ıvardı
rkiodasev
gidi
r.
Şuhâldearasatplânı
ndakisevgiopl ânı
ny ar
ısüpt
ilmaddel
e-
r
ini,hertür
lüıstı
rapt
anv eelemdenâr itat
lıv
emes utmücadel
e-
l
erleyenmeyeyarayanyüksekbirvâs
ıtadı
r.
*
* *
Vazi
fe plânı
na girmek demek,bi rt
akım vazi
fe mükell
efi
yet
-
l
erinikabuletmek v e bu vazi
fel
eri
ni capl
arı
nıyeri
ne geti
rmek
kudretv eimkânlar
ınas ahi
p olmuşbul unmakdemekt i
r.Bunun
i
çindev azi
feplânı
ndakivarl
ı
ğın,vazi
fel
ereuygunçeşi
tl
imad-

309
 BEDRİRUHSELMAN

delerikullanmas ılâz ı
m gel i
r.Hâl bukihenüzbudur umagel me-
mişbi rvar l
ık,düny adanay rı
lı
şınımüt eakipy akal amışol duğu y ar
ı
süptilbi r madde kombi nezonunu i y i
ce beni mser v e ondan
ayrıl
amaz .Bu maddeden ay rıl
amay ıncaç eşitlis üpt i
lmaddel er
i
kull
anmaki mkânı nıel deedemezv ebununnet i
cesindedehi çbir
vazif
ey iyapamaz .Çünküov azifey iy apabi l
mes iiçinlüzuml u ol an
çeşit
lisüpt ilmaddel er denvev as atlardani stifadeet mes ilâ-zımdır
kibuna,onunbi rtür l
üt erkedemedi ğiy arıs üpt ilmad- des iengel
olmakt adır. Bi naenal eyh or adaki v arlıkların v az i
fe pl ânına
geçebilmel er iiçin,bui l
ky akaladı kları,y ânikendi l
er i
nebi rnev i
bedengi bikul landı klarıyarısüpt ilmaddey ibi ranev vel t erk
edebilmel eriş ar t
t ı
r. Bunu y apabi l
mel idi r
ler ki i l
eri
de ken-
dil
erinedüş ecekher hangibi rv az ifenini c apl arınıy eri
neget i
re-
bil
meki çin,i s
tedi klerideğişiks üpt ilv eyay arıs üpt i
lmaddel er
i
kull
anabi l
s i
nl ervei capl ar
agör eonl arıder haldeği şti
rebils
inler.
İşteonl arı
ny arıs üptilâlemegeç ergeç mezy akaladı
klarıvebi r
türl
ü bı r
akamadı klarıy arıs üpt i
lmaddel erinibı rakabilmeler i
ne
yardım edec ekenkudr etliv âs ı
talar ıs evgiol ac aktır.Sevgininç e-
şit
litatbikat ı
nıy apay apabu v arlıklarar tı
k,bi rt eky arıs üpt i
l
maddey ebağl anmakdur umundan kur tulacakl ar,o maddey ii s-
tedikl
eriz amant er kedebi lec eklerv eonuny erinedeği şikmad-
delerikullanabil
ec eklerdir
.Demekki ,yukar ıdadabi r
azbahs et-
ti
ğimizgi bi,sevgipl ânı
nageç env arlıkları
ni l
ky akaladıklarıbu y arı
süptil madde, or adaki haz ır
lı
kl arın t amaml anmas ıs ı
rasında
varlı
klari
ç inyenilmes igereken,onl ar ı
nbi rnev inef saniyetl
eriol ur.
Onlarbumaddey iber tarafet mekl enef saniyet leri
niy enmi şv eo
andani ti
bar endev azif
epl ânı nıni lkbas amakl ar ınaer i
şmi şolurlar.
İşt
e bur adakimuv aff
akiy etis ağl amay ay ar dım eden v â-sıta,
sevgininç eşit
livaryeteleri
di r
.
*
* *
Buplânda,baş l
angıçtaniti
barent am muvaff
akiyeteerişi
nce-
yekadarmuay yenbirmüddet ingeç mesilâz
ım gelmektedir
.Bu
müddeti
n dev amıv arl
ıklar
a göre değiş
ir.Bâzı
lar
ıi ç
in oldukça
uzundur
,bâzı
larıiç
inis
ekı sasür
ebil
ir.Bumüddetindüny aza-

manı
ylat
âyi
nigüçt
ür.Zi
rabumüddeti çi
n öl
çüolar
akkul l
anı
-
l
an z
aman,düny
ai dr
aki
nin üs
tündebi
rzamandı
r.Binaenal
eyh
310
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

dünyazamanındanç okş ümullüdür.Mes elâoradageçir

il
eceken
çokmüddetidüny azamanı yl
a300s enekabuledersekbumüd-
det,or
anınidrakzamanı yl
a3000s enev eyadahaf az
laolabil
ir
.
Bundadakat iyetyoktur.Or anınz amanıdüny anı
nkiilenisbet
edi
lemez.Zi
rabukıymetleri
drakleregör edaimadeği
şir.
Düny a üs t ündekii ş lerde,i dr ak z amanıv ei dr ak mekânıhâ-
kimdi r.Anc ak,s ev gipl ânı nınv ar lıklarıi lkz amanl ar ında,y âni
yarıs üpt ilmaddey ehenüzç okkuv v et liolarakbağl ıbul unduk- l arı
zamanl ar da o maddeni n düny ay ay akınc ephes inidaha ç ok
kull
anac akl ar ı
ndan, düny ay a y akı n r ealiteler de y aş ayabi l
irler.
Bunungi bi,düny adı şındat amamı y lai drakmekânıhâki mi ken,
yarıs üpt ilmaddel er ikul lananv arlıkl ar ,bumaddel er indüny a- y a
yakınc ephel erindenf ay dal anar ak,azç okdüny amekânı nabenz er
mekânl ar da kur abi lirler. Anc ak, bu v ar l
ıklar or ada s ev gi
tatbikat lar ı
nıy apay apai dr akler i
nil üzumu der ec es i
nde ar ttırı
p
yarıs üpt ilmaddey e bağl anmakt an kendi lerinikur tar dıkç a,z a-
manv emekânl ar ıdaoni sbet t ei dr akîz amanv emekânı nş ümul -
l
ükar akt erlerinial may abaş larv ey ar ısüpt ilmaddekombi nez o-
nundan t amamı y la kur tuldukl ar ıanda da ar tık onl ar da maddî
realitelereai tf aaliy etlerkal mazv eal acaklar ıv azifel eregör ei cap
eden y er lerdei stedi kl erimaddel er ikul l
anmaks ur etiy l
eo mad-
delerint âbiol dukl arıhert ürlüz amanv emekânr ealiteler i
nden
i
s t
ifadeedebi l
irl
er .Zi ray ar ıs üpt ilmaddedenkur t uldukt ans on-
raonl arın muay yen maddel erledev aml ıbağıkal may acağıi çin,
süpt i
lv ar lı
klarıylai stedi kler imaddel erikul lanıpt er kedebi l
ec ek
kudr et ihai zbul unur lar .Şu hâl des ev gipl ânı ndakibi rv arlı
ğı n,
yarıs üpt ilmaddes inibı r
akabi lmes iv ev azife pl ânına geç mes i
demek,onunhi ç birmaddey ebağl ıol arakkal mamas ı,özv arlık
hâlinde,y ânimünkeş i
fbi rener jilermudi l
es ihâl indekal mas ıv e
bu ener jii lei st edi ğiz aman,i st edi ğimaddey ikul lanabi lmes i
,
kull
andı ğımaddel ers ay es indedeomaddel erinmens upbul un-
duğuâl eml er etes irv emüdahal el erdebul unabi l
mes i,or alarda bi r
sürüi ş l
ergör ebi l
mes i,v az i
felery apabi lmes idemekt i
rkiy arı
süpt i
ldekibi rv ar l
ık bu i mkânl ar a,anc ak t atlı,s aadet lihazv e
zevkler ledol us ev gini nç eşitlitat bikat ınıy apar akkav uş ac aktır.

*
* *
311
 BEDRİRUHSELMAN

Şimdi ,y ar ıs üpt ilâl emit ar ifedel im.Yar ıs üpt ilâl em,ev velce
i
zah et mişol duğumuz ,maddeâl emi mi zin nüv es iol an hi droj en
atomunun en y üks ek kombi nez onl ar ına ai tener jil
er den müt e-
şekkilbi râl emdi r.Bugünkü düny amı zın mût atr ealiteler ii çin-
demev cutol may anbuy üks ekener jil
er ,y arıs üpt i
lâl emi nen kaba
atoml arınıt eş kileder ler.Bi ry anl ı
ş lığamey danv er memek i ç i
n
burada ş u i kaz da bul unmay ıl üz uml u gör üy or uz . Ev velce
bahs edilen,henüzdüny a bedenl er ir ealites i
nden kur tulamamı ş
varl
ıkların öl üml er i
y ledoğuml arıar as ı
ndamût atol arakgeç ire-
cekleris pat yom dedi ği mizhâl le,y ar ıs üpt ilv as at ıbi rbi r
ineas l
â
karı
ş tı
r mamal ıdır.Spat yom bi rv as at ,bi rmekân deği l
dir .Or as ı
sadec ebedenr abıt alar ı
ndanmuay y enbi rmaks at lamuv akkat en
ayrı
lani ns anınkendiözv ar lı
ğı nadönmes iv ebus ıradaç evr es i
y -le
olanbüt ünal âkal arınıv emünas ebet lerinikes mes ihâl i
dir.O bu
hâli
y legenebi ri ns andı rv edüny adanç ıkmı şdeği l
di r.Anc aköy l
e
birins ankidı ş arısıi l
eol anbüt ünal âkal arınıkes mi ş,y alnızkendi
özv ar l
ığıi lebaş baş akal mı şdur umdadı r
.O andaonun iç i
n
herhangibi rmekânbahi smev zuudeği ldir.Onunmekânıev velce
bahs ettiğimi zv arlı
ğı nı nt emer küzet mi şol duğu i drakî bir
nokt adani bar etkal ı
r .Hâl bukiş imdibahs ettiğimi zy arıs üpt ilâl em,
hidrojenâl emiüs tü,onanaz aranç oks üpt ilv eş ümul l
übi rv asat tı
r
vebi rmekândı r.Bur as ıanc ak,düny adandef initifol arakkur tulmuş
varl
ıklaramahs us tur .Buv as atdüny anı nenüs tünv emüt ekâmi l
hidrojen kombi nez onl arını n s pont ane ol arak - dai ma y üks ek
vazifeli
lerin kont rol leri al tında- neş ret tikler i i nc e ener ji
partiküllerinden müt eş ekki lbi rmaddehâl i
di r.Bu âl emegeç en
varl
ıkların,i l
k kul landı klar ıv e bağl andı klar ıv âs ıta- söy lemi ş
olduğumuzgi bi-y ar ıs üpt ilmaddel er den müt eş ekki lmuay y en
bir madde kombi nez onudur .Var l
ıkl ar,bu kombi nez onu hem
kull
anar ak,hem deonunl as ev giy ol undamüc adel eeder ekeh-
l
iyetlerini,l i
yakat l
er iniar ttırırlar.İ ştedüny adaki nebenz erkes i
f
maddel erol madı ğıiç in,düny adaol duğugi bi y or uc u,bez diri- c i,
zahmetv emeş akkatv er i
c iağı ry ür üy enf aaliyet l
erbupl ân- da
yoktur .Yar ısüpt ilmaddel er i
ni mkângeni şli
ğiy üz ünden,bu

âlemdekiv ar
lı
klar
ıns ar
fedecekl
eriasgar
îbi
rc ehitl
e;düny ada
birçokgüçlükl
er,zahmet l
erv
ey orgunl
ukl
arçeki
lereksenelerce
süren çal
ış
mal arsonundaancakeldeedil
ebi
len neti
cel
eri
n bi r
-

312
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

çokmi si
ll
eriburadakısabi randaal ı
nabi l
ir
.Onuni çi
nbupl ân- da
düny ada ol duğu gi bi,z ahmet ,y orgunluk, ı st
ırap, di dinme,
müc adelegi bikabadur umlary oktur.Buradabüt ünar zular, uf ak
biri rade dar besi
y l
e,s adec e biri stekl
e âdet a ot omat ikman,
kendi l
iği
nden ol uyormuşgi bit ahakkuk edi verir
.Mes elâv arl
ık,
eli
ndekiy arısüptilmaddeni nz engini mkânl ar
ıs ayesinde i ma-
j
inasy onui l
e,kendi si
nebi rmekânkur upor adai stediğigi biya-
şayabilir
.Genekul landığıaynımaddei l
ei st
edi ğişekil
leribas it bir
i
maj inasyonf aali
yetiyl
emey danaget i
rebil
irv eonl arıkendi siiçi
n
objekt i
f kıymet l
er hâline s okabil
ir.Büt ün bu amel iyel
er es -
nasındaov arl
ık,insanları
ny orgunlukdedi klerişey ler
inhi çbi
ri-
si
niduy maz.
Yar ıs üptilmaddeni ni caplarındanol ar akopl ândakababe- den
organl ar ı
ylai l
gili
; has talık, s ağlık, y orgunl uk, t embel li
k, t a-
kat si
z l
ikgi bimal ûliy
etler,ağr ıl
ar,s ancılar,kez abedeni ny ük- s ek
organl ar ı
naai tzihiny orgunl ukları,budal alı
klar ,del i
rmel er ,uykuv e
bay ıl
ma hâl l
eri,komal ar,s ı
kıntılar,kaba i ht i
r aslar… o âl emi n
maddel erinin kadr osui çinegi r
emez .Yar ıs üpt ilâl emde böy le
şey l
ery okt ur.Kez aor adaf izikmânâdaanl aş ı
langüz el- l
ik,
çirkinlik,genç li
k,i hti
yar l
ıkgi bidüny ayamahs usr eal i
teler de
yokt ur .Bi l
has sadüny amaddel er i
nint âbiol duğuenes as l
ıv ezarurî
ölüm r ealitesiy arıs üptilâl emde t amamı yla meç huldür .Or ada
sadec ekademedenkademey ebel irsi
zv eç okt at l
ıi drak- l
i
geç işl
er v e i sti
haleler v ardır. Or adaki v ar l
ıkların el leri
ndeki
maddei mkânl arı
,onl ar adüny anınv aramadı ğımekânv ez aman
i
dr akiniv ermekt edir.Bu s ayede onl ar,i stedikl erii maj larıbi z-
zatkendi l
er ikur abil
irl
erv e dağıt abi
lirler
.Düny adakigi bis abit
i
maj l
ar ınes i
riolarakkal maz l
ar.Bur adakihay atbi rc ephes iyle de,
i
ns anl ar ınes ir
îdi yeanl adı kl
arımânâdakihay ataaş ağıy u- kar ı
benz er .Fakatbu hay atın es as büny es i
nde hâki m ol an uns ur
sev gidir .
*
* *
Büyükdi nkitapları
ndayarısüpti
lâl
emi nsezgil
eriniinsanlar
a
vermeki çincennets embol
ükull
anıl
mıştı
r.Bu,güzelvekuv v
etlibir
sembol dür.Yalnı
z- bütünsemboll
erdeolduğugibi-burada da
asl
âş ekill
eretakıl
ıpkalmamakic
apeder.Ziraunutul
mas ın kiher
devri
nç eşi
tl
iinsani dr
akl
eri
nehitapetmekv ebuy oldanbirtakım
313
 BEDRİRUHSELMAN

neti
celere ve maksatl
ara var
ıl
mak için bu s embol
ler va-
zol
unmuş tur
.İ ş
te di
n kit
apl
arı
nda zi
kredi
len c
ennets embolü
burada bahset
tiği
miz
,sevgireal
it
esi
nin hâki
m olduğu bu y
arı
süpti
lâlemii
fadeeder
.
Cennet t
e,düny azamanv emekânı nay akı nbirz amanv emekân
i
drakineai tbâz ıimajlardan bahs edil
mi şt i
r.Bunagör e,c ennet e
gir
enler,düny adakigi biz ahmet v ey or gunluk çekme- den
i
stediklerigi bihar eket edebi li
rler,i stedi kl
eriy erlere gi debi -
l
irl
er,istedikl
erişeylerikarşıl
arı
ndader halhaz ı
rolarakbul urlar.Bu
hâl,ş i
mdit arifet ti
ğimizy arısüpt i
lv as atı
ni mkânl arınıi fade
etmektedi r.Ziradedi ğimizgi bi,y arıs üpt ilâlemdedev ar l
ıklar
i
stediklerimekânı ,i s
tedikleriimaj l
arıy or ulmadan v eemeks arf
etmedender halyaratabili
rl
erv ei stediklerigibihar eketedebi l
ir-
l
er.Onl arı
ni stekl
eriv edüş ünceleriâdet akendi li
ğinden t ahak-
kukedi v eri
r.İştecennets embol üy l
eanl atıl
maki s
tenilenmânâ-
l
ardabunl ardır.
Sev gipl ânında mev c utol an,i nsanları
n anl ay amay acağıde-
rec ede ş ümul lüv ey üks ek s ev givaryas yonlar
ı,c ennetmef hu-
mundaen t ecrübesizi ns anların dahi,bas i
tmânâl ardadaol sa,
birş ey l
ers ezebil
mes iney ardım edicimaddîs ev gis embol l
eriyle
i
z ahedi lmiştir
.Cennets embol ündey üks ekmakaml ardanv ebu
makaml ardai l
âhîs ezgiler ekav uş ul
mas ındanbahs edi lmekt e- di r.
Bu i fadel er,y arıs üpt ilâl emi nv arlı
klarını
n- en y üks ek sev gi
mudi lelerinden geç tikten s onra- il
erikademel er de v aracakları
vaz ifepl ânıdedi ğimizy üks ekahengekav uşmanınmânâl arı
nıtaş ı
r.
Or alar dai l
âhîhaki katler l
e,y âniahenkdedi ğimizüni teni nnur l
arıyla
i
nt ibakl ar,v ahdet l
er,c ennets embolündei l
âhînur larakav uşmak
mef humui l
es embol leş tiril
mi şti
r.
*
* *

Sevgipl ânı
ndakihayat;varl
ıkl
arı
n,y ükseks üpti
lv azif
eplân-
l
ar ı
naulaşabil
meleri
neengelolan,bağlıbul
unduklarıyarısüp- til
maddelerdenonl ar
ınyavaşyavaşkurtulmalar
ınısağlar.Buhedefe
ulaşmakiç insevgi,var
lı
klar
ıgr upl
arhâl i
ndebi rl
eş t
iri
r.Grupl
ar
arası
ndat edricentam birahenkv eber aberli
kkur ulur.Böyl
ece
varl
ıkl
ar,v azi
fe pl
ânını
nt am mut abakatv e ahenk i cap-l
arı
na

314
 İ
LÂHÎNİ
ZAMVEKÂİ
NAT

süratl
ehaz ı
rl
anır
lar.Artı
kböy le,var
lı
klar
ıgrup gr
up biraraya
toplayan,ogr upl
araras
ındat am bi
rahenkvemutabakatsağl
ayan
sevginin,dünyadakimânâsındanelbet
tedahaçokde-r inşümulü
olacaktır
.
*
* *
Sevgipl ânı,s evgi ni
ni ns anlarc ameç hulkal mışgeni şşümul ü
i
ç i
nde,s aadet l
edol uc ehi tv ef aal iyetl
er iistil
zam edenv edaha
yüksekpl ânlar av arlı
klarıhaz ı
rlayanes i
rîbi râlemdi r
.Enhay alîperi
mas al
ları
ndaanl atılanmaddei nc el i
ğibuâl emi ny anında pek
kabakal ır.Kal dıkiherl üz um hâs ıloldukç at ür l
üimkânl a- r ı
,
varl
ıkları
nönünes erenbumaddei nceliğininonl arav ermişol duğu
büyükhazv ez ev klerdenbaş ka,i ns anlarc abi l
inmey en bi rs evgi
şümul ününv arlıklarabahş ettiğis aadet ,düny adahi çbi rş
eyl
ekı y
as
edil
emey ec ekkadary üks ekv eder i
ndi r
.Zi radüny a- dadai ma
olduğu gi bi,s aadett elâkkiedi len herz evkins onundagel mes i
melhuz endi ş eler i
n,or ada v arlıkların kar ş ı
sına ç ıkmasıbahi s
mev zuudeği ldir.Bi lâkisbur adahaki kîbi rs aadet idahabüy ükbi r
saadet ,varıl
mı şbi rhuz urudahamânâl ıv eş ümul l
ü bi
rhuz ur
taki
peder .
Sevgipl ânınıni lk kademel eri
nde baş layan v e azç ok düny a
zamanınav emekânı nay akıntaraflarıbulunanhâl l
er,v arl
ıkl
arın
hazı
rlı
klarıilerledikçedahas üpti
ll
eş i
rv edüny adakiduruml a- r a
yakı
nlı
kt an ay rı
lmay a baş lar
.Bu dur um,v arl
ıkl
arın bağlıbu-
l
undukl arıy ar
ıs üptilmaddel erden gi tt
ikçe kur t
ulmal arı
nın bir
i
fadesidir.Yar ıs üptilmaddei leolani rti
bat l
argev şedikçe,idrakî
zamanv emekândur uml ar
ınagiri
li
rv ey arısüpt i
lâl
emi ndün-y aya
benzer t arafları or tadan kal kar. Gr upların v azife pl ânına
yakl
aşmal ar ıartarv evazifeplânıicapları
nınz aruret
leridaha

zi
y adet ebarüzeder.Sev giil
ebi rbiri
nebağl anangr uplardas ev-
gininorayamahs ustürl
ütezahürleribudur umut akviyeeder .Yarı
süptilmaddekombi nezonl
arı
ndant amamı y
lakur tul
muş ol an
varlı
klarbüs bütünserbestl
eşi
rlerv eçeşitl
imaddel erikul-lanmak
üzerei s
tedikler
igibimaddelerideği ş
tir
meki mkânları
nıkaz anı
rlar
.
Zira o z aman, bu i şe mâni ol an y arıs üptil bir madde
kombi nezonunabağl ıkal
makdur umuor tadankalkmı şolur.

315
 BEDRİRUHSELMAN

Böy l
ecev az i
fe plânına doğru grupl
ar hâli
nde hazır
lanarak
yürüyen v arl
ıklarbeş er,al
tışarfert
li
k gruplar
ıyl
a bi
rl
ikt
e,t am
birvaz i
fe anl ayı
şıiçinde vei dr
akîzaman v e mekân i
mkânl ar
ı
dahil
indei lkv azif
eleri
nialı
rl
ar.Bu,onları
nv azi
feplânı
nagi rmiş
olmalarıdemekt i
r.
Şuhâl de,vazifepl ânı nageç işdünyadany arıs üptil
egeç i
şgi bi
büyük gür ültül
erle, ş iddetlis arsı
ntıl
arl
a, öl üml erl
e müt erafık
ol
may ıpgay ett atlıbi rhaz ır
lanışl
a,belirs
izcev et edri
cîbi rakı ş
i
çindev ukuagel mekt edi r
.Ondans onr abuv arl
ıklar,git
tikçege-
ni
ş l
eyecekol an gr uplar ıv ebu gr upları
n geni şl
emes i
yl
et ev’em
ol
ani drakler
inar tmas ıs ayesinde,vaz i
feplânı nıni l
kkademel e-
ri
ndeni tibar
eni lâhîi c abıtaş ı
yanı ş
ıkkoni sininz i
rvesi
nedoğr u
gi
ttikçe büyük bi rol gunlaşma hı zıilet ı
rmanar ak yüks el
mey e
başlar
lar.
*
* *
Sevgipl ânınageç ecekol an insanlarıbekleyen yüksekâkı bet
budur.Bi naenal eyhdüny adany arısüptilâlemebugeç işasırl
ar
boyunc aözv arlıkl
arı
nday aşattıkl
arıvei nsanhâli
ylebi rtürl
üi d-
raki
nev aramadanmüphem s ezgi s
ipeş i
ndekoş updidindikl
eriv e
aslât atmi n olunamadı kl
ar ıs aadeti
nt atminkârl
ığına varl
ıklar
ı
kavuşturac akt
ır.Vei nsanv arl
ığınınkıymet ivekudr etidebuge-
çişt
evar oluşunuv eKudretibil
mes indedir.

316