bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o k× thi chän ®éi tuyÓn quèc gia dù thi

olympic ho¸ häc Quèc tÕ n¨m 2004

Thêi gian : 240 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò )
Ngµy thi : 14 / 5 / 2004

C©u I:
1. Iot tan Ýt trong n−íc, nh−ng tan nhiÒu trong n−íc cã KI v× cã x¶y ra ph¶n øng:
I2 + I I3 (1)
a. Cho biÕt cÊu tróc h×nh häc cña ion I3 vµ tr¹ng th¸i lai ho¸ cña nguyªn tö trung t©m.
b. Tr×nh bµy (cã gi¶i thÝch) qui luËt vÒ sù thay ®æi tÝnh bÒn cña d·y c¸c hîp chÊt MI3
(M lµ kÝ hiÖu c¸c kim lo¹i kiÒm).
2. Ph¶n øng I2 + 2 Na2S2O3 Na2S4O6 + 2 NaI (2)
lµ mét ph¶n øng quan träng cña I2, lµ c¬ së cña mét ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®Þnh
l−îng. Cã thÓ dïng ph¶n øng nµy ®Ó x¸c ®Þnh hµm l−îng Sn2+ vµ Fe3+ trong dung dÞch
n−íc hay kh«ng? NÕu ®−îc, h·y tr×nh bµy tãm t¾t c¸ch thùc hiÖn (cã thÓ dïng thªm
c¸c ho¸ chÊt cÇn thiÕt).
EOI / I = 0,534 V , EOFe3+/ Fe2+ = 0,771 V , EOSn4+/ Sn2+ = 0,14 V.
2

3. §Ó x¸c ®Þnh h»ng sè c©n b»ng cña (1) ng−êi ta cho: 100 mL
dung dÞch I2 trong n−íc chøa 3,32 gam KI trong 1 lÝt (ë ®ã (1) ®·
®¹t tíi c©n b»ng) vµo mét èng thuû tinh A, 100 mL dung dÞch ch−a
b·o hoµ iot trong n−íc nguyªn chÊt vµo trong mét èng B t−¬ng tù
A. Hai èng ®−îc nèi víi nhau b»ng mét èng dÉn, qua ®ã I2 cã thÓ
chuyÓn tõ èng nµy sang èng kia (xem h×nh vÏ). Sù vËn chuyÓn n−íc
®−îc bá qua.
ë 298 K, khi c©n b»ng trong hÖ ®−îc thiÕt lËp (tøc lµ lóc
nång ®é I2 ë èng A vµ èng B b»ng nhau), ®Ó lµm mÊt mµu dung
dÞch trong A cÇn 117 mL dung dÞch chøa 1 gam Na2S2O3. 5 H2O
trong 1 lÝt (dung dÞch X), cßn ®Ó lµm mÊt mµu dung dÞch trong B A B
chØ cÇn 8,65 mL dung dÞch X.
Ng−êi ta lµm l¹i thÝ nghiÖm trªn ë 273 K vµ nhËn thÊy: dung dÞch trong A bÞ
mÊt mµu sau khi thªm vµo ®ã 82 mL dung dÞch X, cßn dung dÞch trong B bÞ mÊt mµu
sau khi thªm 3,08 mL dung dÞch X.
a. Gi¶i thÝch v× sao cã sù chuyÓn I2 tõ A sang B vµ khi c©n b»ng ®−îc thiÕt lËp th×
nång ®é I2 trong hai èng A vµ B ph¶i b»ng nhau.
b. TÝnh h»ng sè c©n b»ng Kc cña (1) ë 273 K vµ 298 K.
c. Ph¶n øng (1) ph¸t nhiÖt hay thu nhiÖt? TÝnh hiÖu øng nhiÖt HO cña ph¶n øng.
BiÕt r»ng: HO cña ph¶n øng ®−îc coi nh− kh«ng phô thuéc vµo nhiÖt ®é (T).
d ln Kc O
§èi víi dung dÞch n−íc lo·ng: = H2 .
dT RT
R = 8,314 J.K 1.mol 1
C©u II:
1. Ph¶n øng ph©n huû ®init¬ pentaoxit trong brom láng ë nhiÖt ®é T diÔn ra theo
ph−¬ng tr×nh:
2 N 2 O5 4 NO2 + O2 (1)
Nång ®é cña ®init¬ pentaoxit biÕn ®æi theo thêi gian nh− sau:
Thêi gian, s 0 200 400 600 1000
1/3 trang
 N2O5 , mol/L 0,110 0,073 0,048 0,032 0,014
a. Ph¶n øng (1) cã thÓ lµ ph¶n øng bËc 1 ®−îc kh«ng?
b. TÝnh h»ng sè tèc ®é cña ph¶n øng.
2. Ph¶n øng ph©n huû ®init¬ pentaoxit ë pha khÝ lµ ph¶n øng bËc 1. H»ng sè tèc ®é
ph¶n øng b»ng 4,8.10 4s 1.
Ng−êi ta thùc hiÖn ph¶n øng trong mét b×nh kÝn. ë thêi ®iÓm t = 0 trong b×nh chØ
cã ®init¬ pentaoxit, PO = 66,75 kPa. TÝnh ¸p suÊt trong b×nh ë thêi ®iÓm t = 10 phót.
3. ë 298 K, h»ng sè tèc ®é cña ph¶n øng ph©n huû ®init¬ pentaoxit ë pha khÝ b»ng
3,38.10 5s 1, cßn h»ng sè tèc ®é cña ph¶n øng ph©n huû ®init¬ pentaoxit ë pha láng
b»ng 4,47.10 5s 1, h·y gi¶i thÝch sù kh¸c biÖt nµy.
C©u III:
1. Titan (II) oxit TiO cã cÊu tróc tinh thÓ kiÓu NaCl.
a. VÏ mét « m¹ng ®¬n vÞ (tÕ bµo c¬ së).
b. BiÕt c¹nh cña « m¹ng ®¬n vÞ a = 0,420 nm. TÝnh khèi l−îng riªng cña TiO.
2. TÝnh n¨ng l−îng m¹ng tinh thÓ cña TiO tõ c¸c sè liÖu sau:
N¨ng l−îng th¨ng hoa cña Ti 425 kJ.mol 1
N¨ng l−îng nguyªn tö ho¸ cña O2 494 kJ.mol 1
N¨ng l−îng ion ho¸ thø nhÊt cña Ti 658 kJ.mol 1
N¨ng l−îng ion ho¸ thø hai cña Ti 1310 kJ.mol 1
¸i lùc electron cña O 141,5 kJ.mol 1
¸i lùc electron cña O 797,5 kJ.mol 1
NhiÖt t¹o thµnh tiªu chuÈn cña TiO 416 kJ.mol 1.
C©u IV:
§¬n chÊt A lµ mét khÝ kh«ng mµu, rÊt khã tham gia ph¶n øng. 250 cm3 khÝ nµy ë ®iÒu
kiÖn 105 Pa, 298 K nÆng 1,32 gam.
0,651 gam A t¸c dông võa ®ñ víi 0,380 gam flo ë 400OC t¹o thµnh mét s¶n phÈm duy
nhÊt ë d¹ng bét mµu tr¾ng B.
1,035 gam B t¸c dông hÕt víi ®ioxi ®iflorua ë 78OC t¹o thµnh 124 cm3 oxi ë ®iÒu
kiÖn 105 Pa, 298 K vµ 1,23 gam chÊt r¾n C mµu tr¾ng.
Khi chiÕu x¹ hçn hîp gåm A vµ flo ë 25 OC t¹o thµnh chÊt D. LÊy 1,00 mol D cho t¸c
dông víi hi®ro (d−) ë 400 OC råi hoµ tan s¶n phÈm trong H2O (d−). §Ó trung hoµ dung
dÞch thu ®−îc cÇn 250 mL dung dÞch NaOH 8 M.
1. X¸c ®Þnh c¸c chÊt: A, B, C, D. ViÕt c¸c ph−¬ng tr×nh ph¶n øng (nÕu cã).
2. Cho biÕt cÊu tróc h×nh häc cña B vµ tr¹ng th¸i lai ho¸ cña nguyªn tö trung t©m.
R = 8,314 J.K 1.mol 1
C©u V:
1. Cho c¸c c©n b»ng:
AgSCN + IO3 AgIO3 + SCN ; KI = 10 4,49
Ag2CrO4 + 2 IO3 2 AgIO3 + CrO42 ; KII = 103,04 (mol/L)
2
2 AgCl + CrO4 Ag2CrO4 + 2 Cl ; KIII = 1,0.10 8(mol/L) 1
H·y tÝnh h»ng sè c©n b»ng cña ph¶n øng:
2/3 trang
 AgSCN + Cl AgCl + SCN
BiÕt r»ng ®é tan cña AgIO3 trong n−íc b»ng 1,74. 10 4M.
2. Dung dÞch A thu ®−îc khi trén 10,00 mL NH3 0,200 M víi 10,00 mL hçn hîp
AgNO3 0,010 M vµ HNO3 0,200 M.
Dung dÞch B thu ®−îc khi trén 10,00 mL AgNO3 0,010 M, 10,00 mL HNO3 0,200 M
víi 20,00 mL NH3. pH cña dung dÞch B b»ng 9,00.
a. TÝnh pH cña dung dÞch A.
b. Nhóng ®iÖn cùc Ag vµo dung dÞch A vµ dung dÞch B råi ghÐp thµnh pin (cã cÇu
muèi tiÕp xóc gi÷a hai dung dÞch).
BiÓu diÔn s¬ ®å pin. ViÕt ph−¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÖn ho¸ x¶y ra t¹i mçi ®iÖn cùc vµ
ph¶n øng tæng qu¸t khi pin ho¹t ®éng.
3. BiÕt Epin = 0,262 V. TÝnh h»ng sè c©n b»ng t¹o phøc K f
2
Ag+ + 2 NH3 Ag(NH3)2+ ; Kf
2
nÕu coi trong dung dÞch B chØ cã mét phøc chÊt duy nhÊt Ag(NH3)2+ ®−îc t¹o thµnh.
4. H·y chøng tá r»ng trong dung dÞch B sù t¹o thµnh ion phøc AgNH3+ kh«ng ®¸ng kÓ
so víi ion phøc Ag(NH3)2+.
O
EAg = 0,80 V ; pKa(NH4+) = 9,24 ; RT ln = 0,0592 lg
+
/Ag F
Ag+ + NH3 AgNH3+ ; Kf = 103,4
1
C©u VI:
§é tan cña c¸c muèi Ýt tan bÞ ¶nh h−ëng bëi hai yÕu tè quan träng lµ pH vµ sù t¹o
phøc.
1. Gi¶i thÝch t¹i sao pH ¶nh h−ëng ®Õn ®é tan cña b¹c oxalat. TÝnh ®é tan cña b¹c
oxalat (theo mol.L 1) trong dung dÞch cã pH = 5.
T¹i 25OC, K a1 (H2C2O4) = 5,9.10 2 mol.L 1 ; K a2 (H2C2O4) = 6,4.10 5 mol.L 1
TÝch sè tan cña b¹c oxalat b»ng 3,5.10 11
2. Gi¶i thÝch t¹i sao b¹c oxalat tan nhiÒu trong dung dÞch amoniac. TÝnh ®é tan cña
b¹c oxalat (theo mol.L 1) trong mét dung dÞch amoniac, biÕt r»ng khi sù hoµ tan
ngõng l¹i (c©n b»ng hoµ tan ®· ®−îc thiÕt lËp), NH3 = 0,02 mol.L 1.
Cho: Ag+ + NH3 AgNH3+ ; K f1 = 2,51. 103 mol.L 1
AgNH3+ + NH3 Ag(NH3)2+ ; K f2 = 8,32. 103 mol.L 1
3. So s¸nh ®é tan cña b¹c oxalat trong hai tr−êng hîp trªn víi ®é tan cña b¹c oxalat
trong n−íc nguyªn chÊt.

..........................................

3/3 trang