Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η θέση και ο ρόλος της γυναίκας στο κοινωνικό σύνολο πέρασε από διάφορα επίπεδα
και είναι πρόσφατοι οι αγώνες που έδωσε το γυναικείο φύλλο για την εξίσωση του με
τους άνδρες. Η Αθήνα για περισσότερο από δυο αιώνες αποτελούσε κυρίαρχη
στρατιωτική και πολιτική δύναμη στον ελλαδικό χώρο με αποτέλεσμα να έχουμε μια
πλήρη εικόνα της ζωής της γυναίκας την εποχή εκείνη.

Στην Κλασική Αθήνα λοιπόν, ο δήμος των πολιτών χωρίζονταν σε διάφορες

κοινωνικές τάξεις μέσα από τις οποίες καθορίζονταν και η θέση της γυναίκας στην
αθηναϊκή κοινωνία. Είναι άλλωστε γνωστό, ότι ο πληθυσμός της Αττικής δεν
αποτελούνταν εξολοκλήρου από Αθηναίους πολίτες αλλά και από δούλους και από
μετοίκους.Έτσι κατ' επέκταση και ο γυναικείος πληθυσμός ήταν ανομοιογενείς και
δεν αποτελούνταν αποκλειστικά από Αθηναίες αλλά υπήρχαν δούλες και γυναίκες
μετοίκων και κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες γυναικών κατείχαν την δική τους
ξεχωριστή θέση στην αθηναϊκή κοινωνία.

Η Αθηναία ήταν αρκετά δύσκολο να αποκτήσει την ανεξαρτησία της και παρέμενε
πάντοτε υπό την κηδεμονία του πατέρα της ή του νόμιμου κηδεμόνα της. Ακόμα και
μετά τον γάμο, που πρέπει να επισημανθεί ότι δεν ήταν επιλογή της νέα γυναίκας, η
κηδεμονία της μετατοπιζόταν στον σύζυγο της. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι η
Αθηναία ήταν συνεχώς κάτω από την εποπτεία κάποιου άνδρα ο οποίος μεταξύ
άλλων διαχειριζόταν και την περιουσία της. Όσο καιρό ήταν ανύπανδρη, το ρόλο
αυτό τον είχε ο πατέρα της και αργότερα μετά τον γάμο, η εκμετάλλευση της
περιουσίας της γινόταν από τον άνδρα της.

Η συνεισφορά της Αθηναίας γυναίκας στην οικογενειακή περιουσία γινόταν είτε με

οικιακά σκεύη, χρυσά κοσμήματα, αρώματα είτε με ακίνητη περιουσία όπως
κτήματα που απλά παραχωρούνταν στον γαμπρό να τα εκμεταλλεύεται άλλα χωρίς
αυτά να του ανήκουν. Σημαντικές επιγραφές που βρέθηκαν στην Γόρτυνα της
Κρήτης, καταγράφουν διάφορους νόμους που σχετίζονται με την θέση των γυναικών
στην κοινωνική κατάσταση της εποχής και πιστεύεται ότι ανταποκρίνονται και στην
Αθηναϊκή πραγματικότητα. Συγκεκριμένα αναφέρεται εκεί ,ότι αν ο σύζυγος χωρίσει
την γυναίκα του, αυτή μπορεί να κρατήσει την περιουσία που έφερε μαζί της πριν
τον γάμο, την μισή αγροτική παραγωγή (αν υπάρχει) και τα μισά από ότι έχει υφάνει
η ίδια μέσα στο σπίτι. Επιπλέον δικαιούταν να πάρει και κάποια χρήματα από τον
σύζυγο της. Σε περίπτωση θανάτου του συζύγου η προίκα της θα μπορούσε να
χρησιμοποιηθεί για ένα δεύτερο γάμο ενώ αν είχε παιδιά θα μπορούσε να μένει στο
σπίτι του άνδρα της και η προίκα της παραχωρούνταν στα παιδιά της .

Η Αθηναία μιας επιφανούς οικογένειας, έμενε συνέχεια στο σπίτι με τις υπηρέτριες,
δεν μπορούσε να έχει τίποτα στην πλήρη ιδιοκτησίας της και ο μόνος λόγος για τον
οποίο έβγαινε από το σπίτι ήταν για να εκτελέσει τα θρησκευτικά της καθήκοντα
προς τους θεούς. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε τον σημαντικό ρόλο
 που έπαιζαν οι γυναίκες στην κηδεία και στην ταφή ενός συγγενικού προσώπου.
Αυτές αναλάμβαναν όλες τις ιεροτελεστίες, απέδιδαν τιμές, μοιρολογούσαν και
ντύνονταν με μαύρα ρούχα.

Εκτός από τις Αθηναίες στην Κλασική Αθήνα, υπήρχαν και πολυάριθμες δούλες
(κυρίως αιχμάλωτες πολέμου) που είχαν μόνο οικιακές δραστηριότητες και
χρησιμοποιούνταν ως υπηρέτριες ή ως εργάτριες, παράγοντας κάποια προϊόντα που
θα μπορούσαν να πουληθούν στην αγορά. Δεν μπορούσαν να παντρευτούν χωρίς την
άδεια του αφέντη τους, που τις είχε αγοράσει και στον οποίο ανήκαν εξολοκλήρου.
Αυτός είχε την δυνατότητα να τις πάρει ένα για ένα βράδυ στο κρεβάτι του ή να τις
παραχωρήσει στους φίλους του μιας και δεν είχαν καμιά μορφή ελευθερίας αφού
νοικιάζονταν, πουλιόνταν, αγοράζονταν σύμφωνα με τις καταστάσεις. Αλλά
μπορούσαν όμως να ελευθερωθούν μόνο με την εύνοια του ιδιοκτήτη τους.