tao ay kung maayos o hindi ang tindig nito. Isa itong tanda ng isang taong may tiwala sa sarili o wala. Bukod dito, una ring napapansin ang iyong kasuotan at kung ito ay malinis, maayos, at angkop sa okasyon. Tanda naman ito ng pagkakaroon ng respeto sa kasamahan at sa lugar na dadaluhan. Mahalaga sa isang nagbibinata at nagdadalaga ang magkaroon ng kaaya-ayang personalidad.Ang unang impresyong nabubuo tungkol sa isang tao ay matagal ang epekto. Kailangan ng mga kabataang tulad mo ang pagpapanatili ng maayos na tindig. Hindi lamang tungkol sa kagandahang pisikal ang maayos na tindig o tikas (posture),paaglalakad o pa-upo. May ipinahihiwatig din itong dahilan upang dapat na isagawa palagi_ito ay nakakabuti sa kalusugan. Ilan sa mga ito ay napagagaan, napapadali ang maayos na paghinga, pinapataas ang kakayahang mag-isip nang malalim(konsentrasyon),pinalalakas at pinatitibay ang sarili, at higit sa lahat naiiwasan ang mga sakit gaya ng pananakit ng likod, slipped disc, at mahinang sirkulasyon ng dugo. Matatamo ang maayos na tindig, paglakad, o pag-upo kung sabayan ito ng regular na ehersisyo, pagkain nang wasto, wastong pahinga at paglilibang. MAHALAGANG GAWIN Sundin ang Food Pyramid para sa malusog na pangangatawan at isipan. Iwasan ang pagkain ng mga sitsirya o junk food dahil kakauinti lamang ang taglay nitong nutrisyon. Panatalihing malusog ang pangangatawan sa pamamagitan ng ehersisyo; wastong pagkain; wastong paglilibang; at wastong pagpapahinga. PAGPILI NG KASUOTAN Ang matalinong pagpili ng kasuotan ay mahalagang matutunan sa murang edad pa lamang. Ang wastong pananamit ay iniaayon sa angkop na edad, panahon, lugar, kasarian at kakayahan ng magsusuot. Mga Kasuotang Mga Kasuotang Pambabae Panlalaki Panlabas Polo,kamiseta,pantalon Bestida,palda at blusa, pantalon
Panloob Sando, brief, boxer Kamison o kamisola, half slip,
short bra, panty Uri ng KASUOTAN 1.Pamasok Karaniwang isinusuot ang uniporme sa oposina o paaralan. Maaari itong blusa at palda o polo at pantalon. Kailangang madaling labhan at matibay ito. 2.Pambahay Simple, madaling labhan, at preskong suotin, karaniwang yari sa cotton. 3.Pansimba Pormal, may manggas Mabuting sundin ang alituntuning ipinapatupad ng relihiyong kinasasapian hinggil sa pananamit. 4.Pantanging Okasyon Magara ang damit na isinusuot sa espesyal na okasyon tulad ng kasalan, kaarawan, anibersaryo at iba pa. 5.Panlaro Damit na magiginhawa tulad ng shorts at t-shirt ang karaniwang gamit ang mga kabataan sa paglalaro. 6.Pantulog Maluwag ang damit pantulog tulad ng pajama, daster,nighties. MAAYOS NA PAGTAYO Bukod sa kaaya-ayang tingnan ang maayos na pagtayo, paglalakad, at pag-upo, mahalaga rin ang mga ito sa kalusugan ng ating pangangatawan. 1. Kailangang tuwid ang ulo at katawan ngunit relax ang katawan. 2. Pantay ang mga balikat. 3. Nakataas ang baba. 4. Nakaliyad ang dibdib, nakapasok ang tiyan. 5. Nasa tagiliran ang dalawang kamay. 6. Nakalagay ang isang paa sa unahan ng kabila habang nakaanggulo ang paang nasa gawing likuran. 7. Pagsalitin ang bigat ng katawan sa dalawang paa. MAAYOS NA PAGLAKAD 1. Kailangang nakaturo ang mga paa nang paharap. 2. Katamtamang bilis ang kailangan sa paglalakad. 3. Manatiling tuwid ang katawan. 4. Nakaliyad ang dibdib. 5. Tuwid at relax ang balikat at nakapaloob ang tiyan at balakang. 6. Tuwid ang ulo. 7. Kailangang nakatingin sa daraanan. 8. Malaya ang galaw ng mga braso at kamay ng mga tagiliran. MAAYOS NA PAG-UPO 1. Bago umupo, tiyaking nasa tama ang puwesto ang upuan. 2. Panatilihing tuwid ang katawan. 3. Itulak nang dahan-dahan patalikod ang katawan hanggang dumikit ang likkod sa sandalan. 4. Sumandal ng tuwid habang nakaupo. 5. Makapatong na ilagay ang palad sa kandungan. 6. Nakatapak ang mga paa nang tuwid at maayos. Mga Simpleng Ehersisyo sa Katawan Ang simpleng ehersisyo araw-araw ay nagpapanatili ang mabuting kalagayan ng mga kalamnan para sa mabikas at maayos na tindig. 1.Touching and Bending Exercise 2.Shoulder and Chest Exercise 3.Back Bending Exercise 4.Bending Sideward Exercise Mga Kaugaliang Pangkalusugan Ang maayos na tindig ay makakamtan kung ang kaugaliang pangkalusugan ay laging isinaalang-alang. Hindi sapat ang kaayusan ng tindig sa isang tao upang ganap na matamo ang kagandahan ng kaanyuan.Kailangang mapanatiling malusog ang pangangatawan. Dito masasalamin kung malusog ang isipan ng tao. Mahalagang naisasaugali ang pagkain ng masustansyang pagkain, pag-iwas sa sakit, at di- mabuting mga gawain sa kalusugan. Narito ang ilang paraan ng pagpapanatili ng kalusugan. 1. Pagkain ng wasto at sapat Habang lumalaki ang bata, kinakailangang kumain ng masustansiya at balanseng pagkain. 2. Kumain ng tamang oras at iwasan ang pagliban nito Upang hindi mawala at balanseng pagkain. 3. Iwasan ang sitsirya o junk food. Hindi ito nanguhuhulugan ng basurang pagkain kung hindi ito kaunti at walang taglay na bitamina. Kaya nga may mga sitsirya na nilalagyan ng “Fortified with vitamin A” at iba pa ng DOH. 4. Dagdagan ang pagkain ng prutas at gulay para maayos na pagtunaw ng pagkain. 5. Ugaliing uminom ng walo hanggang sampung baso ng tubig araw-araw. 6. Mag-ehersisyo araw-araw. 7. Tiyaking may sapat na pahinga at pagtulog. 8. Gawing regular ang pagbabawas at pagdudumi. Mga Pagkaing Kailangan ng Katawan Uri ng Pagkain Pinagkukunan Kahalagahan Sakit na Dulo ng o Sustansiya Kakulangan 1. Carbohydrates Asukal, tsokolate, Tagapagbigay ng Bababa ang bigas, oatmeal, enerhiya at lakas sa timbang wheat suman katawan Labis na Nagtataglay ng paghihina ng Calories na katawan kailangan upang maging masigla ang katawan 2. Protina Mula sa Hayop Panustos sa mga Mabagal ang •Karne *Itlog nasirang himaymay paglaki Keso *Gatas ng katawan Pamamanas Mula sa Butong Tumutulong sa Kwashiorkor(sakit Gulay mabilis na paglaki sanhi ng Munngo*Kadyos ng mga bata kakulangan ng Tokwa protina) Mula sa Marasmus(kondis Lamandagat yon ng katawan •Hipon sanhi ng malnutrisyon) Alimasag Tulya Isada 3. Taba Mula sa karneng Nagbibigay init Walang sigla baboy at lakas ng Tamad Krema katawan Mantekilya Taba Langis Margarina 4.Bitamina A Mula sa berdeng Panlaban sa Panunuyo ng gulay impeksyon balat Pula ng itlog Normal na Mahina ang Gatas kalagayan ng mata resistensya sa sakit Madilaw na gulay Xeropthalmia (sakit sa mata dahil sa kakulangan ng bitamina A) Soreyes Color blindness (hindi nakakilala ng mga kulay) 5. Bitamina Karne Pinabububuti ang Beri-beri B Manok taglay ng takbo ng Pellagra Madahong mga balat Paghina ng Gulay seentro ng nervous system 6. Bitamina C Maasim na prutas Mahalaga sa paggawa Madalas kapitan tulad ng dalandan, ng mga selula ng ng ubo at sipon bayabas, suha, at katawan Madaling dumugo mangga Pampatibay ng buto ang gilagid at ngipin Pagbaba ng timbang Scurvy(pagdurugo ng gilagid dahil sa kakulangan ng bitamina C) 7. Bitamina D Atay Tumutulong sa Marupok at Puso pagsipsip ng calcuim sa Manipis na mga Pula ng Itlog katawan na kailangan sa buto Sikat ng Araw pagpatibay ng buto at Sakit na rickets mga ngipin Sakit na Pinapalakas ang osteomalacia at resistensiya laban sa osteoporosis sakit Gawain 1 Panuto: Sagutin ang tanong sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa kuwaderno. 1. Anong uri ng pagkain ang kailangan ng ating katawan. a. junk foods b.matatamis c. maaalat d. masusustansiya 2.Alin sa sumusunod ang inaangkop sa kulay, edad, okasyon, at panahon? a. hanapbuhay b. libangan c. kasuotan d. tirahan 3. Alin sa sumusunod ang makakatulong mapaganda ang kutis? a. junk foods b. karne c. gulay at prutas d. kendi 4. Alin sa sumusunod ang mainam na sundin na panuntunan sa pananamit? a. kapayakan b. moderno c. magarbo d. mamahalin Gawain 2:Hanapin sa puzzle ang mga pagkain, prutas, at gulay na ilan lamang sa kailangan ng katawan. Isulat ang sagot sa kwaderno. I K M A G I N K U B