Apakah itu Jirim?

Jirim

Ialah bahan yang mempunyai jisim dan

memenuhi ruang.
Jirim mempunyai jisim dan isi padu.

Terdiri daripada zarah-zarah yang kecil,

terpisah dan sentiasa bergerak.

Contoh : Udara, air, tanah, haiwan,

tumbuhan.

ITeach – Sains Tingkatan 1

 BUKAN
JIRIM
JIRIM

Udara , air ,
Api , cahaya ,
tanah, tumbuhan, bunyi , arus ,
organisma, meja haba

Tiada jisim @
Mempunyai jisim
& penuhi ruang tidak memenuhi
ruang

ITeach – Sains Tingkatan 1

 Apakah Jirim?
Eksperimen Untuk Menunjukkan Udara Mempunyai Jisim
dan Memenuhi Ruang

Penyedut
Dua belon minuman
Belon yang
seimbang Belon yang
Pita bocor
Pin dipenuhi
selofan
X udara
X Y adalah lebih
berat Y

Pemerhatian

1. Udara di dalam belon keluar apabila belon dicucuk dengan pin.

2. Belon X menjadi lebih ringan daripada belon Y kerana belon Y masih dipenuhi udara.

Kesimpulan :
Udara mempunyai jisim dan memenuhi ruang. Udara ialah jirim.

ITeach – Sains Tingkatan 1

 Apakah Jirim?
Eksperimen Untuk Menunjukkan Tanah Mempunyai Jisim
dan Memenuhi Ruang

Tanah

Skala
Penunjuk
Tanah

Pemerhatian

1. Silinder penyukat dipenuhi dengan 20 cm³ tanah.

2. Bacaan pada neraca tuas meningkat apabila tanah dituang ke dalamnya.

Kesimpulan :
Tanah ialah jirim kerana tanah mempunyai jisim dan memenuhi ruang.

ITeach – Sains Tingkatan 1

 SIFAT
SIFAT FIZIK
KIMIA

SIFAT
JIRIM

ITeach – Sains Tingkatan 1

 SIFAT FIZIK
● Sifat fizik ialah kualiti yang dapat dikenalpasti dengan menggunakan lima
deria manusia atau menggunakan alat pengukur.

Takat lebur Takat didih

SIFAT FIZIK
JIRIM

Penebat dan konduktor

Keterlarutan
haba
 SIFAT KIMIA
● Sifat kimia suatu bahan menunjukkan tindak balas sesuatu bahan itu
berubah menjadi bahan yang berbeza.
● Bergantung pada tindak balas yang berlaku terhadap sesuatu bahan.

SIFAT
KIMIA
Mudah
Pengaratan
terbakar
 Konsep Ketumpatan

Ketumpatan
Ketumpatan

Jisim per unit isi padu bahan

Jisim ( g )
Ketumpatan Isi padu ( cm)3
=

Unit = gcm-3

Ketumpatan objek X ialah 14.2 gcm . -3Jisim objek X dengan

ketumpatan 1 cm³ ialah 14.2 g.

ITeach – Sains Tingkatan 1

 Konsep Ketumpatan

Contoh Ketumpatan Beberapa Objek

Kuprum Besi Gabus Kayu getah

Isi padu 1 cm3 1 cm3 1 cm3 1 cm3

Jisim 9g 7.9 g 0.25 g 0.53 g

Ketumpatan 9 gcm-3 7.9 gcm-3 0.25 gcm-3 0.53 gcm-3

ITeach – Sains Tingkatan 1

 Topik 3 Jirim
Konsep Ketumpatan
Hubungan Antara Ketumpatan dan Keupayaan Untuk Terapung

Objek yang
→ Lebih tumpat akan tenggelam dalam cecair yang kurang tumpat
→ kurang tumpat akan terapung dalam cecair yang lebih tumpat

Ketumpatan sesuatu objek boleh diubah dengan mengubah isi padu objek.

Seketul plastisin tenggelam Apabila plastisin itu diubah bentuknya

dalam air kerana plastisin
lebih tumpat daripada air
menjadi bentuk sebuah kapal, ia
boleh terapung dalam air.
Isi padu plastisin bertambah apabila
bentuknya diubah menjadi bentuk
kapal
Maka, ia sekarang kurang tumpat
daripada air.

ITeach – Sains Tingkatan 1

 Takat Lebur dan Takat Didih
Takat lebur ialah suhu apabila keadaan pepejal bertukar menjadi
cecair.
Contoh: Ais, besi

Takat didih ialah suhu apabila keadaan cecair berubah menjadi gas.
Contoh: Air

Keterlarutan
• Kebolehan sesuatu bahan untuk melarut di dalam pelarut dan
membentuk larutan.
• Bergantung kepada ciri-ciri fizik dan kimia bahan larut dan pelarut.
• Contoh: melarutkan gula (bahan larut) di dalam air kopi (pelarut)
untuk diminum.

ITeach – Sains Tingkatan 1