Piotr Czajkowski był pochodzącym z Rosji kompozytorem, który swoją twórczością wpłynął

na rozwój muzyki w całej Europie. Dzieła Czajkowskiego stanowiły połączenie

romantycznych założeń programowych oraz klasycznej formy.
Piotr Iljicz Czajkowski urodził się w kwietniu lub maju 1840 r. w Wotkińsku w średnio
zamożnej rodzinie Ilii i Aleksandry Pietrowiczów. Rodzice zapewnili mu prawnicze
wykształcenie i mimo iż podjął on po studiach posadę urzędnika, zrezygnował z tej kariery na
rzecz największej miłości jego życia – muzyki.

Uprawiał przede wszystkim formy muzyki symfonicznej i operowej.

Muzyka Czajkowskiego odznaczająca się doskonałością rzemiosła, łączy osiągnięcia

zachodniej techniki kompozytorskiej z pierwiastkami narodowymi.
W twórczości operowej Czajkowski nawiązuje do literatury rosyjskiej – poematy Puszkina.
Spośród oper tego kompozytora dzieła Eugeniusz Oniegin oraz Dama pikowa wyróżnia
głęboki psychologizm, wyrażony muzyczną charakterystyką postaci. Wiele elementów
ludowych, zwłaszcza ukraińskich, zawiera opera Mazepa.

W twórczości Czajkowskiego ważną rolę pełnił taniec np. w operze Eugeniusz Oniegin walc,
polonez czy mazur.

Piotr Czajkowski spędził większość życia, usiłując połączyć przebojowość swojej muzyki z
wrażliwą, wycofaną naturą zdominowaną przez niepewność.
Czajkowski był niezrównanym melodystą. Wypowiadał się z dziecięcą szczerością i
bezpośredniością, tworząc pulsujące od emocji światy dźwiękowe o szerokiej gamie odcieni.
Niewielu kompozytorów pisało tak efektownie na każdy skład, tworząc arcyciekawe
kombinacje dźwięków i ich barw.

Wywarł nieoszacowany wpływ na dalsze pokolenia kompozytorów: Gustawa Mahlera,

Albana Berga, Edwarda Elgara i Ryszarda Straussa aż po twórców muzyki do
hollywoodzkich produkcji filmowych z lat 30. i 40.

W swej operowej twórczości Czajkowski poruszył prawie wszystkie rodzaje muzyki

operowej:
- dramatyczną („Wojewoda” „Oprycznik”, „Mazepa”, i „Dziewica Orleańska”),
- komiczną („Kowal Wakuła”)
- liryczną („Eugeniusz Oniegin”, „Dama Pikowa” i „Jolanta”).
Opery dramatyczne

 Wojewoda (Moskwa 1879) to pierwsza skomponowana przez Czajkowskiego opera i

jedyny chyba utwór w światowej muzyce oparty na balladzie Mickiewicza.

 Oprycznik (Petersburg 1874 r.), jedna z pierwszych oper Czajkowskiego, zupełnie

teraz zapomniana. Na życzenie cenzorów Czajkowski musiał ją przerobić
i skrócić ponieważ dotyczyła życia legendarnego cara Iwana IV Groźnego.

 Dziewica orleańska (Petersburg 1891r.)

 Mazepa (Moskwa 1884 r.)

Opera komiczna

 Kowal Wakuła (Petersburg 1876 r.) – to opera komiczno-fantastyczna

w 4 aktach na temat Gogola „Noc przed Narodzeniem”, następnie dopełniona
i przerobiona na „Czerewiczki” (1887 r.). Opera „Kowal Wakuła” była laureatem
pierwszej nagrody Rosyjskiego Związku Muzycznego.

Opery liryczne

 Eugeniusz Oniegin (Moskwa 1879)

to opera oparta na noweli klasyki rosyjskiej literatury Aleksandra Puszkina jest
nadzwyczajnie silna i inteligentna w wyrazie.

 Dama pikowa (Petersburg1890)

obok Oniegina uznana została za najwybitniejszą z oper Czajkowskiego.
Sam kompozytor miał poczucie wartości swojej pracy:

… jeśli się bardzo nie mylę ,to „Dama pikowa” jest mistrzowskim utworem.

 Jolanta (Petersburg 1892)Ostatnia, jednoaktowa opera napisana została

przezCzajkowskiego u schyłku życia na zamówienie dyrekcji Imperatorskich
teatrów(1891 r.).