Andrzej Duda

Andrzej Sebastian Duda (ur. 16 maja 1972 w Andrzej Duda

Krakowie[1]) – polski prawnik i polityk, od 6 sierpnia 2015
prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

Doktor nauk prawnych, w latach 2006–2007 podsekretarz

stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, w latach 2008–2010
podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Lecha
Kaczyńskiego, w latach 2007–2011 członek Trybunału
Stanu, poseł na Sejm VII kadencji (2011–2014), poseł do
Parlamentu Europejskiego VIII kadencji (2014–2015).

Spis treści
Życiorys Andrzej Duda (2019)
Dzieciństwo i młodość Pełne imię i Andrzej Sebastian
Wykształcenie i praca zawodowa nazwisko Duda
Wczesna aktywność polityczna Data i miejsce 16 maja 1972
urodzenia Kraków
Kariera polityczna
Ministerstwo Sprawiedliwości Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej
Kancelaria Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego
Rada Miasta Krakowa, Sejm RP i Parlament Okres od 6 sierpnia 2015
Europejski Pierwsza dama Agata Kornhauser-
Wybory prezydenckie w 2015 Duda

Wybory prezydenckie w 2020 Poprzednik Bronisław

Komorowski
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Podsekretarz stanu w Kancelarii
Polityka krajowa
Prezydenta RP
Kancelaria Prezydenta RP
Okres od 16 stycznia 2008
Nominacje i powołania do 6 lipca 2010
Rada Ministrów
Przynależność Prawo i
Prezesi najwyższych organów władzy polityczna Sprawiedliwość
sądowniczej
Podsekretarz stanu w Ministerstwie
Wybrane nominacje i powołania Sprawiedliwości
Rada Gabinetowa Okres od 1 sierpnia 2006
Rada Bezpieczeństwa Narodowego do 15 listopada 2007
Polityka zagraniczna Przynależność Prawo i
Trójmorze[139] polityczna Sprawiedliwość
Rada Bezpieczeństwa ONZ
Stosunki polsko-amerykańskie
Stosunki polsko-ukraińskie
 Polityka bezpieczeństwa Odznaczenia
Wschodnia flanka NATO
Szczyt NATO w Warszawie 2016
Polityka historyczna
Obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę
niepodległości (2018)
Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących
Żydów pod okupacją niemiecką
Polityka społeczna
Nagroda „Dla dobra wspólnego”
Akcje charytatywne wspierane przez parę
prezydencką
Kontrowersje podczas prezydentury
Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego
(2015)
Ułaskawienie Mariusza Kamińskiego (2015)
Kryzys wokół Sądu Najwyższego (2017)
2 miliardy złotych na TVP i Polskie Radio
(2020)
„Karta Rodziny” i krytyka „ideologii LGBT”
(2020)
Wypowiedź dotycząca szczepień (2020)
Pozostałe

Życie prywatne
Wyniki wyborcze
Odznaczenia i wyróżnienia
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne

Życiorys

Dzieciństwo i młodość
Urodził się 16 maja 1972 w Krakowie. Jest synem Jana Dudy, elektrotechnika, profesora nauk
technicznych i samorządowca oraz Janiny Milewskiej-Dudy, profesor nauk chemicznych. Jego
rodzice swoją działalność zawodową związali z Akademią Górniczo-Hutniczą im. Stanisława
Staszica w Krakowie[2]. Ma dwie młodsze siostry – Annę i Dominikę[3]. Jego stryjem jest polityk
Antoni Duda[4].
W trakcie II wojny światowej brat dziadka Andrzeja Dudy, Franciszek Duda, od 1943[5] walczył w
szeregach AK na Podkarpaciu. Został zakatowany przez gestapo w więzieniu w Tarnowie. Miejsce
jego pochówku do dziś pozostaje nieznane[6]. Dziadek Andrzeja Dudy od strony matki, Nikodem
Milewski, wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 jako kwatermistrz[5]. Był
piłsudczykiem. Jego matka a prababka Andrzeja Dudy, Joanna z domu Mrozowska, została
wywieziona w czasie II wojny przez Niemców i jej losy są nieznane[5]. Brat Nikodema, Wiktor
Milewski, walczył w partyzantce w województwie radomskim. Syn Nikodema, Lech Milewski, jako
szesnastolatek walczył w powstaniu warszawskim. Następnie został osadzony w obozie
koncentracyjnym Auschwitz, a później także w Mauthausen, gdzie dożył wyzwolenia w 1945[7]

Andrzej Duda w latach 1984–1990 należał do harcerstwa. Działalność tę zakończył jako drużynowy
5 Krakowskiej Drużyny Harcerskiej „Piorun” w strukturach Związku Harcerstwa Polskiego,
wchodzącej w skład Szczepu 5 KDH „Wichry”[8]. Wielokrotnie wskazywał na tamten czas, jako
ważne doświadczenie w życiu osobistym[9].

Wykształcenie i praca zawodowa

W latach 1979–1987 uczęszczał do Szkoły Podstawowej im.
Janka Krasickiego w Krakowie (obecna SP nr 33 im. Króla
Stefana Batorego w Krakowie[10]). Szkoła była wówczas
placówką badawczą Wyższej Szkoły Pedagogicznej w
Krakowie. W szkole działał Szczep 5 KDH „Wichry”, do
którego należał także Andrzej Duda[11].

Od 1987 uczęszczał do klasy humanistycznej II Liceum

Ogólnokształcącego w Krakowie, w którym zdał maturę w
1991[12].

W 1996 ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa i

Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego na podstawie
pracy magisterskiej pt. Wywłaszczenie nieruchomości pod
budowę autostrad płatnych, obronionej w Katedrze
Postępowania Administracyjnego UJ[13]. Podczas studiów
startował w Akademickich Mistrzostwach Polski w
narciarstwie alpejskim[14]. 19 grudnia 2003 rada adwokacka w Andrzej Duda w 2008
Krakowie odmówiła wpisania go na listę aplikantów
adwokackich, gdyż uzyskał tylko 67 punktów z testu
pisemnego, podczas gdy minimum wynosiło 85 pkt. Andrzej Duda odwołał się od tej decyzji 2
kwietnia 2004, powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 lutego 2004. 28 maja
2004 Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie odmówiła wznowienia postępowania, wskazując, że
zgodnie z tym wyrokiem uznano ważność postępowań konkursowych przeprowadzonych przed
ogłoszeniem tego wyroku TK. Andrzej Duda zaskarżył decyzję do Naczelnej Rady Adwokackiej, ale
jej prezydium podtrzymało decyzję rady okręgowej, wskazując, iż Andrzej Duda w odwołaniu
pomylił przepisy[15].

W lutym 1997 rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną w Katedrze Postępowania Administracyjnego

UJ, a od października 2001 w Katedrze Prawa Administracyjnego UJ jako asystent. 24 stycznia
2005 uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy zatytułowanej
Interes prawny w polskim prawie administracyjnym napisanej pod kierunkiem profesora Jana
Zimmermanna i obronionej 6 grudnia 2004[13], a następnie wydanej w formie publikacji
książkowej w 2008[16]. W 2003 nie zdał egzaminu na aplikację adwokacką, ponieważ „nie uzyskał
wymaganego minimum punktów na etapie testu pisemnego”[17].

Wiosną 2005 założył własną kancelarię prawną[12]. W latach 2003–2007 był członkiem rady
nadzorczej krakowskiego TBS Południe[18], Był także wykładowcą w Wyższej Szkole Pedagogiki i
Administracji im. Mieszka I w Poznaniu[19].

Wczesna aktywność polityczna

W 1989 zaangażował się w kampanię Komitetu Obywatelskiego. W wyborach prezydenckich w
1990 i 1995, jako wolontariusz, aktywnie wspierał kandydaturę Lecha Wałęsy. O swoim poparciu
dla Wałęsy po latach mówił: Cztery razy głosowałem na niego w wyborach prezydenckich, w
obydwu turach w 1990 i 1995 ! Choć mając dzisiejszą wiedzę, nie wiem, czyby mi ręka nie
drgnęła[20].

31 maja 2000 wstąpił w szeregi Unii Wolności, gdzie w październiku tego samego roku został
wiceprzewodniczącym koła Podgórze Zachód[21] i ubiegał się nieskutecznie o mandat na zjazd
regionalny partii. Jesienią 2001 zdobył mandat delegata na zjazd regionalny partii[22]. Odnosząc
się do swojego doświadczenia związanego z UW, napisał później: wystarczyło, żeby się zrazić[23].

Kariera polityczna
Po wyborach parlamentarnych w 2005 rozpoczął współpracę z Klubem Parlamentarnym Prawa i
Sprawiedliwości jako doradca legislacyjny[24].

Ministerstwo Sprawiedliwości

Od 1 sierpnia 2006 do 15 listopada 2007 pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie

Sprawiedliwości w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. Funkcję ministra sprawiedliwości pełnił
wówczas Zbigniew Ziobro. W resorcie odpowiadał za legislację, współpracę międzynarodową i
przebieg informatyzacji. Reprezentował polski wymiar sprawiedliwości na forum Komisji ds.
wymiaru sprawiedliwości UE. Nadzorował informatyzację wszystkich 125 sądów gospodarczych,
wprowadzono wtedy urządzenia umożliwiające przesłuchania na odległość we wszystkich 45
sądach okręgowych. Proces informatyzacji objął także większość wydziałów w sądach grodzkich.
Przyspieszono także informatyzację wydziałów ksiąg wieczystych.

W 2007 bez powodzenia startował w wyborach do Sejmu z ostatniego miejsca na liście PiS w
okręgu tarnowskim, otrzymując 11 158 głosów[25] (6. wynik na liście). W jego ówczesną kampanię
zaangażował się Zbigniew Ziobro[26]. Z funkcji wiceministra został odwołany 15 listopada 2007 w
związku z wyborem przez Sejm w skład Trybunału Stanu, w którym zasiadał do 2011.

Kancelaria Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego

16 stycznia 2008 Lech Kaczyński powołał go na stanowisko podsekretarza stanu w Kancelarii

Prezydenta RP[27]. Objął nadzór nad Biurem Prawa i Ustroju oraz od jesieni 2008 nad Biurem
Obywatelstw i Prawa Łaski. Do jego obowiązków należało czuwanie nad prezydencką legislacją.
Reprezentował Prezydenta Rzeczypospolitej m.in. w trakcie prac nad ustawami w Sejmie[28].

12 kwietnia nadzorował wraz z prezydencką minister Bożeną Borys-Szopą przywiezienie ciała Marii
Kaczyńskiej, zmarłej w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia[29][30].

5 lipca 2010, dzień po drugie turze wyborów prezydenckich, w

których zwyciężył Bronisław Komorowski, złożył dymisję z
zajmowanej funkcji, która została przyjęta następnego dnia
przez Bronisława Komorowskiego wykonującego jako
Marszałek Sejmu obowiązki Prezydenta[31][32].

Rada Miasta Krakowa, Sejm RP i Parlament Europejski

W wyborach samorządowych w 2010 kandydował bez

powodzenia z ramienia PiS na prezydenta Krakowa, zajmując Andrzej Duda i Lech Kaczyński –
3. miejsce w pierwszej turze głosowania z wynikiem 22,38% uroczystość powołania
głosów (w II turze nie poparł żadnego kandydata, jednak podsekretarza stanu w Kancelarii
zaapelował, aby nie głosować na Stanisława Kracika z PO[33]). Prezydenta RP (16 stycznia 2008)

Uzyskał natomiast mandat radnego miasta[34]. Jako radny

interweniował przede wszystkim w kwestiach komunikacji
miejskiej, infrastruktury oraz mieszkań komunalnych, pustostanów i wysokości czynszów. 6 lipca
2011, w wyniku jego aktywności, powołano Okrągły Stół Mieszkaniowy poświęcony wypracowaniu
nowych zasad zarządzania mieszkaniami komunalnymi (w jego spotkaniach uczestniczył później
także jako poseł na Sejm RP)[35].

W 2011 wystąpił w filmie dokumentalnym o katastrofie smoleńskiej pt. Mgła[36]. Był także jednym
z założycieli stowarzyszenia Ruch Społeczny im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego[37], w którym
do 2015 pełnił funkcję przewodniczącego komisji rewizyjnej[38][39].

W wyborach parlamentarnych w 2011 z listy PiS został

wybrany na posła VII kadencji w okręgu krakowskim,
otrzymując 79 981 głosów (6. wynik w Polsce)[40]. W związku z
tym zrzekł się mandatu radnego. W listopadzie 2011, po
rozłamie w PiS i powstaniu Solidarnej Polski, pozostał w PiS.
Tak komentował swoją ówczesną sytuację: do polityki
wprowadzili mnie Arek Mularczyk i Zbyszek Ziobro, ale
skoro w kampanii wyborczej składałem obietnice jako
człowiek PiS, to zmiana partii po miesiącu bycia posłem
byłaby niemoralna[41]. W Sejmie VII kadencji poseł Andrzej
Duda zasiadał m.in. w Komisji Ustawodawczej oraz jej
podkomisji stałej do spraw Trybunału Konstytucyjnego i
Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej[37]. Reprezentował
Sejm w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Był członkiem zespołów: ds. obrony demokratycznego państwa
prawa, ds. wyjaśnienia katastrofy smoleńskiej, ds. obrony
Andrzej Duda w Sejmie (2013)
wolności słowa, na rzecz obrony życia i rodziny oraz zespołu
tradycji i pamięci żołnierzy wyklętych[42].
W czasie dwuipółletniego sprawowania funkcji posła Andrzej Duda wystąpił 139 razy na
posiedzeniach Sejmu. Sprzeciwiał się wejściu Polski do strefy euro[43]. Zajmował się także m.in.
nowelizacją kodeksu karnego. Przygotowywał ustawę o postępowaniu wobec ludzi z zaburzeniami
psychicznymi stwarzającymi zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. W
2012 podpisał się pod projektem ustawy przewidującym karę więzienia za zastosowanie
zapłodnienia in vitro[44][45]. W marcu 2013 skutecznie interweniował ws. bezpodstawnego
odebrania przez sąd dzieci rodzinie Bajkowskich z Krakowa[46][47].

We wrześniu 2013, jako jeden z dziesięciu posłów VII kadencji Sejmu, został wyróżniony w
rankingu tygodnika „Polityka” na najlepszych posłów. W uzasadnieniu dziennikarze, relacjonując
na co dzień prace Sejmu, podkreślali merytoryczne podejście posła Andrzeja Dudy do sprawowania
obowiązków poselskich oraz wysoką kulturę w relacjach z koleżankami i kolegami także z innych
ugrupowań[48].

W trakcie sprawowania mandatu poselskiego wystosował 21 interpelacji dotyczących m.in. polityki

mieszkaniowej rządu oraz spraw związanych z tzw. dziką reprywatyzacją[42]. Od 27 listopada 2013
do 9 stycznia 2014 sprawował funkcję rzecznika prasowego PiS, którą objął po aferze związanej z
Adamem Hofmanem[49].

W styczniu 2014 został szefem kampanii PiS przed majowymi wyborami do Parlamentu
Europejskiego. Uzyskał w nich mandat eurodeputowanego VIII kadencji, otrzymując blisko 100
tys. głosów[50]. Tym samym 1 lipca 2014 wygasł jego mandat posła na Sejm RP[51]. W Parlamencie
Europejskim należał do frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (ECR). W trakcie
swej kadencji złożył 19 sprawozdań. Zajmował się głównie sprawami międzynarodowymi, w tym
umowami UE z krajami spoza Wspólnoty. 10 razy występował na posiedzeniach plenarnych PE[52].

Wybory prezydenckie w 2015

6 grudnia 2014 rada polityczna PiS zatwierdziła jego kandydaturę z ramienia partii w wyborach
prezydenckich w 2015[53] (wystawienie Andrzeja Dudy w tych wyborach zadeklarował 11 listopada
2014 prezes PiS Jarosław Kaczyński[54]). 30 marca 2015 jego kandydatura została zarejestrowana
przez Państwową Komisję Wyborczą[55]. Poza PiS poparcia udzieliły mu partie Stronnictwo
„Piast”[56], Solidarna Polska[57], Liga Obrony Suwerenności[58] i Polska Razem[59] oraz komisja
krajowa związku zawodowego „Solidarność”[60].

W ramach prowadzonej w okresie od 7 lutego 2015 do 22 maja

2015 kampanii wyborczej, odwiedził 241 miejscowości w
kraju[61] oraz udał się do Londynu i Strasburga. Koncepcja
prowadzonej kampanii wyborczej opierała się w głównej
mierze na małych spotkaniach lokalnych często
nietransmitowanych przez główne media krajowe[62]. W
trakcie kampanii Andrzej Duda złożył obietnice m.in.
obniżenia wieku emerytalnego, podniesienia kwoty wolnej od
podatku oraz udzielenia pomocy „frankowiczom”[63]. Andrzej Duda podczas kampanii
prezydenckiej (30 marca 2015)
W przeprowadzonej 10 maja 2015 pierwszej turze głosowania
zajął pierwsze miejsce, zdobywając 5 179 092 głosy, co
stanowiło 34,76% głosów ważnych. Ponieważ żaden z kandydatów nie przekroczył progu 50%
głosów ważnych, Andrzej Duda wszedł do drugiej tury głosowania wraz z ubiegającym się o
reelekcję Bronisławem Komorowskim, który otrzymał 33,77% głosów ważnych[64]. Spośród
kandydatów, którzy odpadli w pierwszej turze, oddanie na niego głosu zadeklarował Grzegorz
Braun[65]. Przed drugą turą otrzymał także poparcie Prawicy Rzeczypospolitej[66], Unii Polityki
Realnej[67] i Samoobrony Odrodzenie[68].

W drugiej turze wyborów z 24 maja 2015 został wybrany na urząd prezydenta RP, pokonując w
głosowaniu ubiegającego się o reelekcję Bronisława Komorowskiego. Andrzej Duda uzyskał 51,55%
głosów ważnych (8 630 627 głosów)[69]. Dwa dni później zrezygnował z członkostwa w PiS[70]. 25
maja 2015 w związku z ogłoszeniem oficjalnych wyników doszło do wygaśnięcia jego mandatu w
Parlamencie Europejskim[71].

Wybory prezydenckie w 2020

5 lutego 2020 Andrzej Duda ogłosił, że będzie ubiegał się o

reelekcję w wyborach prezydenckich 10 maja 2020[72]. 10
dni później Rada Polityczna PiS udzieliła mu poparcia w
tych wyborach[73]. W jego sztabie, poza działaczami PiS,
znaleźli się także przedstawiciele koalicyjnych partii –
Porozumienia i Solidarnej Polski[74]. Poparł go również
NSZZ „Solidarność”[75]. Po nieodbyciu się głosowania w
planowanym terminie, został także kandydatem w
wyborach zaplanowanych na 28 czerwca tego samego
roku[76]. Poparły go dodatkowo partie Zjednoczenie Plakat wyborczy Andrzeja Dudy (2020)

Chrześcijańskich Rodzin[77] i Stronnictwo Ludowe

„Ojcowizna” RP[78].

W czasie kampanii, w której dominowały tematy związane z kryzysem gospodarczym związanym z

epidemią COVID-19[79], Andrzej Duda m.in. krytykował rządzące w latach 2007–2015 Platformę
Obywatelską i Polskie Stronnictwo Ludowe, stwierdzając: „Byli gorszym wirusem niż koronawirus.
Dla polskiej gospodarki byli gorsi niż koronawirus”[80][81]. Organizacja Bezpieczeństwa i
Współpracy w Europie (OBWE) monitorująca procesy wyborcze określiła stosowaną przez
prezydenta w kampanii retorykę jako „mowę podburzającą”, która „miała czasami charakter
ksenofobiczny i homofobiczny”[79].

W przeprowadzonej 28 czerwca 2020 pierwszej turze głosowania zajął pierwsze miejsce,

zdobywając 8 450 513 głosów, co stanowiło 43,50% głosów ważnych. Ponieważ żaden z
kandydatów nie przekroczył progu 50% głosów ważnych, Andrzej Duda wszedł do drugiej tury
głosowania wraz z Rafałem Trzaskowskim z PO i KO, który otrzymał 30,46% głosów ważnych[82].

Przed drugą turą otrzymał wsparcie przedstawicieli części środowisk konserwatywnych, katolickich
i narodowych, w tym Marka Jakubiaka (i jego partii Federacja dla Rzeczypospolitej[83]), który
odpadł w pierwszej turze wyborów, a także m.in. Marka Chodakiewicza, Jana Żaryna, Jacka
Bartyzela, Sławomira Cenckiewicza i Przemysława Górnego[84]. Wsparły go także partie Unia
Polityki Realnej[85], Piast – Jedność Myśli Europejskich Narodów[86], Prawica
Rzeczypospolitej[87], Związek Zawodowy Rolnictwa „Samoobrona” (związany z partią
Samoobrona)[88], a także stowarzyszenie Solidarność Walcząca (powiązane z partią Wolni i
Solidarni)[89].
Andrzej Duda przed pierwszą turą wziął udział w debacie telewizyjnej z wszystkimi pozostałymi
kontrkandydatami – 6 maja 2020, w debacie z udziałem m.in. Małgorzaty Kidawy-Błońskiej,
transmitowanej w Programie 1 Telewizji Polskiej, TVP Info i TVP Polonia[90], a także przed
powtórzonymi wyborami, 17 czerwca 2020, z udziałem m.in. Rafała Trzaskowskiego[91] (TVP,
m.in. w odniesieniu do debaty, została skrytykowana przez OBWE za stronniczość i brak
zapewnienia dostępu wyborcom do wyczerpujących informacji[79]). Przed drugą turą wyborów
Andrzej Duda nie przyjął zaproszenia na zaplanowaną 2 lipca 2020 debatę zorganizowaną przez
TVN24, Onet.pl i Wirtualną Polskę[92]. Przyjął jednak zaproszenie na organizowaną 6 lipca w
Końskich przez TVP debatę przypominającą amerykańską formułę „Town Hall”, w której pytania
zadają wyłącznie wyborcy[93][94]. Odpowiadał na pytania w pojedynkę, gdyż jego konkurent Rafał
Trzaskowski nie uczestniczył w niej, odpowiadając w tym samym czasie na pytania kilkunastu
redakcji podczas Areny Prezydenckiej w Lesznie (na którą z kolei zaproszenia nie przyjął Andrzej
Duda)[95].

W drugiej turze głosowania, 12 lipca 2020, został większością głosów wybranym na drugą kadencję
uzyskując poparcie 10 440 648 wyborców, co stanowiło 51,03% głosów ważnych, podczas gdy jego
konkurent Rafał Trzaskowski zdobył ich 10 018 263 (tj. 48,97% głosów)[96].

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

Pierwsza, trwająca pięć lat, kadencja prezydencka Andrzeja (1/2)▶
Dudy rozpoczęła się 6 sierpnia 2015 z chwilą złożenia
przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym[97]. Tego
samego dnia Andrzej Duda przyjął zwierzchnictwo nad
Siłami Zbrojnymi RP[98]. Po uzyskaniu reelekcji, 6 sierpnia
2020 dokonał zaprzysiężenia na kolejną kadencję przed
Zgromadzeniem Narodowym. Uroczystość ta została
zbojkotowana przez część członków Zgromadzenia i
zaproszonych gości, ze względu na ich krytyczny stosunek
wobec przebiegu wyborów i dotychczasowej prezydentury Andrzej Duda składający przysięgę
Andrzeja Dudy[99][100]. Jest drugim, po Aleksandrze przed Zgromadzeniem Narodowym, 6
Kwaśniewskim, prezydentem w III RP obejmującym urząd sierpnia 2015
na drugą kadencję[101].

Polityka krajowa

Kancelaria Prezydenta RP

Dotychczas Andrzej Duda powołał dwóch Szefów Kancelarii

Prezydenta RP:
Para prezydencka z Anną i
Małgorzatę Sadurską (od 2015 do 2017)[102], Bronisławem Komorowskimi w
Sejmie po zakończeniu obrad
Halinę Szymańską (od 2017)[103]. Zgromadzenia Narodowego (6
sierpnia 2015)

Nominacje i powołania
Rada Ministrów

Podczas sprawowania urzędu Andrzej Duda dwukrotnie

desygnował prezesów Rady Ministrów, odbierając
przysięgę:

16 listopada 2015 od rządu Beaty Szydło[104],

11 grudnia 2017 od pierwszego rządu Mateusza
Morawieckiego[105],
15 listopada 2019 od drugiego rządu Mateusza
Morawieckiego[106].
Andrzej Duda obejmujący
zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi RP
Prezesi najwyższych organów władzy sądowniczej (6 sierpnia 2015)

Na stanowisko prezesa Trybunału Konstytucyjnego powołał

Julię Przyłębską[107].

Na stanowisko prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego

powołał prof. Marka Zirk-Sadowskiego[108].

Jako prezydent przedstawił Sejmowi kandydaturę Adama

Glapińskiego na prezesa Narodowego Banku Polskiego. W
ramach swoich uprawnień 13 września 2016 powołał do
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Andrzeja Podczas 1. posiedzenia Senatu IX
Sabatowskiego i Janusza Kaweckiego[109]. kadencji (12 listopada 2015)

Wybrane nominacje i powołania

12 listopada 2015 przyjął dymisję rządu Ewy Kopacz[110], a następnego dnia desygnował
Beatę Szydło na prezesa Rady Ministrów, zaś 16 listopada 2015 dokonał zaprzysiężenia rządu
Beaty Szydło[111].
1 grudnia 2015 na wniosek prezesa Rady Ministrów powołał na stanowisko ministra energii
Krzysztofa Tchórzewskiego[112].
19 lipca 2016 na wniosek Prezesa Narodowego Banku Polskiego powołał Andrzeja
Kazimierczaka na członka zarządu Narodowego Banku Polskiego[113].
26 lipca 2016 powołał Juliusza Brauna i Grzegorza Podżornego do Rady Mediów
Narodowych[114].
W lutym 2016 powołał Łukasza Hardta i Kamila Zubelewicza w skład Rady Polityki
Pieniężnej[115].
W maju 2016 zgłosił kandydaturę Adama Glapińskiego na prezesa Narodowego Banku
Polskiego[116], zaaprobowaną następnie przez obie izby parlamentu.
21 grudnia 2016 powołał Julię Przyłębską na prezesa Trybunału Konstytucyjnego[117].
8 grudnia 2017 przyjął dymisję rządu Beaty Szydło i desygnował Mateusza Morawieckiego na
prezesa Rady Ministrów[118], a 11 grudnia dokonał zaprzysiężenia rządu Mateusza
Morawieckiego[119].
20 czerwca 2018 na wniosek prezesa Rady Ministrów odwołał Krzysztofa Jurgiela ze składu
Rady Ministrów z urzędu ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz powołał na to stanowisko Jana
 Krzysztofa Ardanowskiego[120].
29 czerwca 2018 mianował generała dywizji Rajmunda Andrzejczaka na stanowisko Szefa
Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[121].
17 grudnia 2018 dokonał zmiany na stanowisku przedstawiciela prezydenta RP w Komisji
Nadzoru Finansowego, odwołując Zdzisława Sokala oraz powołując na jego miejsce Cezarego
Kochalskiego[122].
1 kwietnia 2019 powołał w skład Państwowej Komisji Wyborczej sędziego Trybunału
Konstytucyjnego Grzegorza Jędrejka[123].
4 czerwca 2019 na wniosek prezesa Rady Ministrów odwołał ze składu RM: Beatę Szydło,
Joachima Brudzińskiego, Teresę Czerwińską, Beatę Kempę, Elżbietę Rafalską i Annę
Zalewską, jednocześnie powołując w skład rady ministrów Jacka Sasina, Mariana Banasia,
Bożenę Borys-Szopę, Dariusza Piontkowskiego, Elżbietę Witek, Michała Dworczyka oraz
Michała Wosia[124].
29 lipca 2019 powołał w skład Państwowej Komisji Wyborczej sędziego Trybunału
Konstytucyjnego Wojciecha Sycha[125].
14 sierpnia 2019 na wniosek prezesa rady ministrów powołał Mariusza Kamińskiego na urząd
ministra spraw wewnętrznych i administracji[126].
20 września 2019 na wniosek prezesa rady ministrów powołał Jerzego Kwiecińskiego na urząd
ministra finansów, inwestycji i rozwoju[127].
12 listopada 2019 przyjął dymisję rządu Mateusza Morawieckiego, powierzając mu dalsze
sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej Rady Ministrów[128].
14 listopada 2019 desygnował Mateusza Morawieckiego na urząd Prezesa Rady Ministrów,
powierzając mu misję utworzenia nowego rządu[129].
15 listopada 2019 powołał drugi rząd Mateusza Morawieckiego[130].
5 grudnia 2019 powołał na stanowisko ministra sportu Danutę Dmowską-Andrzejuk[131].
21 grudnia 2019 powołał w skład Rady Polityki Pieniężnej Cezarego Kochalskiego[132].
8 stycznia 2020 wręczył akt mianowania na ponowną kadencję na stanowisku dowódcy Wojsk
Obrony Terytorialnej gen. dyw. Wiesławowi Kukule[133].

Rada Gabinetowa

Posiedzenia Rady Gabinetowej zwołane przez prezydenta Andrzeja Dudę:

7 stycznia 2020 – poświęcona polityce międzynarodowej, reakcji rządu na wydarzenia na

Bliskim Wschodzie ze stycznia 2020 oraz planom obchodów 75-lecia wyzwolenia niemieckiego
obozu Auschwitz-Birkenau[134][135].

Rada Bezpieczeństwa Narodowego

Posiedzenia Rady Bezpieczeństwa Narodowego zwołane przez prezydenta Andrzeja Dudę:

9 marca 2016 – inauguracyjne poświęcone wskazaniu głównych problemów związanych z

bezpieczeństwem kraju, aktualnych, podstawowych kwestii związanych z bezpieczeństwem
Polski[136].
7 czerwca 2016 – poświęcone szczytowi Sojuszu Północnoatlantyckiego, który odbył się w
dniach 8–9 lipca w Warszawie[137].
 10 marca 2020 – poświęcone przeciwdziałaniom dotyczącym szerzenia się zakażeń wirusem
SARS-CoV-2[138].

Polityka zagraniczna

Trójmorze[139]

Prezydenci Polski Andrzej Duda oraz Chorwacji Kolinda

Grabar-Kitarović zainaugurowali spotkanie 12 państw Unii
Europejskiej (Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czechy,
Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry,
Rumunia) położonych między Adriatykiem, Bałtykiem i
Morzem Czarnym w trakcie odbywającego się Nowym
Jorku Zgromadzenia Narodowego ONZ w 2015[140].

Wyrażono wówczas wolę pogłębiania kooperacji, która Od lewej: pierwsza dama Stanów
przyczyniłaby się do poprawy inwestycji infrastrukturalnych Zjednoczonych Melania Trump,
na historycznie zaniedbywanej linii Północ-Południe oraz prezydent Stanów Zjednoczonych
zwiększyła relacje biznesowe w regionie. Prezydenci Donald Trump, prezydent RP Andrzej
wskazali, że inicjatywa nie będzie tworzyć nowych struktur, Duda, pierwsza dama RP Agata
a jej charakter będzie nieformalny. Uznano, że Trójmorze Kornhauser-Duda na placu Krasińskich
będzie nowym instrumentem wykorzystywania efektu w Warszawie (6 lipca 2017)
synergii już istniejących formatów współpracy regionalnej
(takich jak np. Grupa Wyszehradzka)[141].

W następnych latach odbyły się cztery Szczyty Inicjatywy

Trójmorza (2016 – Dubrownik, 2017 – Warszawa, 2018 –
Bukareszt, 2019 – Lublana), a w 2020 planowana jest
organizacja V Szczytu Trójmorza w Estonii. W toku prac
formatu trójmorskiego wypracowano kilka kluczowych
zasad działania 3SI. Podtrzymano założenie, że Trójmorze
jest nieformalnym forum prezydenckim[142], które stanowi
wsparcie dla intensyfikacji współpracy biznesowej oraz
lepszej integracji infrastrukturalnej w zakresie transportu, Podpisanie przez przywódców Polski i
energetyki i cyfryzacji. Chin wspólnego oświadczenia ws.
ustanowienia wszechstronnego
strategicznego partnerstwa (20 czerwca
Rada Bezpieczeństwa ONZ 2016)

Prezydent RP prowadził kampanię na rzecz niestałego

członkostwa RP w Radzie Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych w latach 2018–2019. W jej
ramach m.in. jako pierwszy polski prezydent wystąpił na forum Unii Afrykańskiej. Efektem tych
starań było jednomyślne poparcie dla Polski w głosowaniu na niestałego członka Rady (190 państw
ONZ poparło polską kandydaturę przy braku głosu przeciw)[143].

Ważnym akcentem kampanii na rzecz członkostwa w RB ONZ były kwestie związane z ochroną
suwerenności i integralności terytorialnej państw. Prezydent Andrzej Duda stwierdzał, że „wolność
jest synonimem pokoju. Zniewolenie zaś jest źródłem wojny”[144]. Przywoływał przykłady Ukrainy i
Gruzji jako państw, które od wielu lat są zmuszone do funkcjonowania w okolicznościach łamania
prawa międzynarodowego przez państwo-agresora. W swoich wystąpieniach polski przywódca
odnosił się także do mechanizmów nieproliferacji broni
masowego rażenia, kontroli zbrojeń, metod pokojowego
rozwiązywania sporów, działań przeciw naruszeniom prawa
międzynarodowego oraz sposobów pociągnięcia do
odpowiedzialności sprawców przestępstw w świetle prawa
międzynarodowego[145].

Na 73. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ Andrzej Duda

pogłębił koncepcję „pokoju przez prawo międzynarodowe”,
uzupełniając ją o pojęcie „pozytywnego multilateralizmu”. Wystąpienie Prezydenta RP podczas
Prezydent RP zdefiniował go, jako proces budowy posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ
rzeczywistej wspólnoty międzynarodowej opartej przede w Nowym Jorku (18 stycznia 2018)
wszystkim na poszanowaniu suwerennej równości państw,
nie zaś na wąskiej grupie najpotężniejszych graczy
tworzących tzw. „koncert mocarstw”[146].

Stosunki polsko-amerykańskie

Po objęciu prezydentury przez Andrzeja Dudę

zintensyfikowano relacje polsko-amerykańskie, zwiększając
częstotliwość spotkań prezydentów obu państw[147].

Istotnym wydarzeniem otwierającym nowy rozdział we

współpracy Warszawy i Waszyngtonu była wizyta
prezydenta Donalda Trumpa w Warszawie 6 lipca 2017 przy
okazji Szczytu Inicjatywy Trójmorza. Polska i Stany
Zjednoczone zawarły również porozumienia dotyczące Prezydenci: Andrzej Duda i Donald
gazu [148][149][150] oraz wzmocniły współpracę w obszarze Trump po podpisaniu wspólnej
bezpieczeństwa i obronności. Prezydenci RP i USA, podczas Deklaracji dotyczącej pogłębienia
wizyty oficjalnej prezydenta Dudy w Waszyngtonie w 2018, współpracy obronnej, Nowy Jork, USA
podpisali wspólną deklarację o polsko-amerykańskim (23 września 2019)
partnerstwie strategicznym[151][152]. Zobowiązanie
wzmocnienia militarnej obecności USA w regionie zostało
zrealizowane decyzjami, które podjęto podczas wizyty prezydenta RP w Waszyngtonie w 2019[153].
Podpisano wówczas wspólną deklarację prezydentów dotyczącą m.in. obecności wojsk
amerykańskich w Polsce[154]. Jej postanowienia doprecyzowała kolejna deklaracja, podpisana
przez prezydentów 23 września 2019 w Nowym Jorku[155].

Stosunki polsko-ukraińskie

W kwestiach historycznych, mających istotne znaczenie w relacjach Polski z Ukrainą, prezydent

Andrzej Duda w trakcie licznych rozmów z prezydentem Petrem Poroszenką zabiegał m.in. o
zniesienie zakazu ekshumacji polskich ofiar zamordowanych na Wołyniu[156]. W 75. rocznicę rzezi
wołyńskiej uczcił pamięć ofiar tej zbrodni, składając wieniec w miejscu nieistniejącej już polskiej
wsi Pokuta[157].

Równolegle prezydent Andrzej Duda podkreślał, że Polska wspiera niepodległość, suwerenność i

integralność terytorialną Ukrainy. Na forach międzynarodowych i w rozmowach dwustronnych
akcentował konieczność powrotu do przestrzegania prawa międzynarodowego przez Rosję,
nielegalnie okupującą tereny ukraińskie. Zwracał uwagę, że konflikt zbrojny na Ukrainie powinien
być rozwiązywany również z udziałem państw najbliższego regionu, które bezpośrednio odczuwają
zagrożenie rosnącą militaryzacją Rosji (np. obwód kaliningradzki). W zakresie polityki
zagranicznej i bezpieczeństwa popierał euroatlantyckie aspiracje Kijowa: „Polska (…), jest i wierzę
w to, że będzie trwała przy Ukrainie, wspierając i europejskie dążenia Ukrainy, i transatlantyckie
dążenia Ukrainy”[158].

Polityka bezpieczeństwa

Wschodnia flanka NATO

Jednym z głównych instrumentów realizacji polityki bezpieczeństwa prezydenta Andrzeja Dudy

stał się format spotkań prezydentów państw tzw. Bukareszteńskiej Dziewiątki (B9)[159][160][161].
Spotkania B9 stanowiły m.in. istotny element przygotowań tego regionu Europy do Szczytu
Sojuszu Północnoatlantyckiego, który odbył się w Warszawie w lipcu 2016[162].

Szczyt NATO w Warszawie 2016

W lipcu 2016 Andrzej Duda był gospodarzem szczytu NATO

w Warszawie, którego organizację przyznano Polsce w 2014,
oraz przewodniczył części spotkań formalnych szczytu[163].
W trakcie licznych wizyt stanowiących przygotowania do
tego szczytu podkreślał, że jego celem jest wzmocnienie
bezpieczeństwa całego Sojuszu, wzrost jego zdolności
adaptacyjnych oraz możliwości odstraszania[164].
Podkreślał konieczność gwarantowania bezpieczeństwa
wszystkich członków NATO bez względu na ich położenie Na konferencji prasowej z Barackiem
geograficzne, zabiegał również o zwiększenie zdolności Obamą podczas szczytu NATO w
obronnych Europy Środkowo-Wschodniej, znajdującej się Warszawie (8 lipca 2016)
najbliżej rosyjskiego zagrożenia.

Polityka historyczna

Obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości (2018)

Podczas obchodów Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada 2016 Andrzej Duda zaapelował
o wspólne przygotowanie i świętowanie obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przez
Polskę w 2018[165]. Pełnomocnikiem prezydenta RP do spraw narodowych obchodów setnej
rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej został minister Wojciech
Kolarski[166].

27 kwietnia 2017 prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o obchodach 100-lecia niepodległości
Polski[167]. Celem ustawy było określenie ram organizacyjnych, które pozwolą na przygotowanie
Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej,
odbywających się w latach 2017–2021 oraz powołanie Komitetu Narodowych Obchodów Setnej
Rocznicy Odzyskania Niepodległości RP, złożonego m.in. z prezydenta, marszałka Sejmu,
marszałka Senatu i prezesa Rady Ministrów, przedstawicieli organizacji kombatanckich, środowisk
naukowych i kulturalnych, partii politycznych czy
przedstawicieli organizacji społecznych i osób szczególnie
zasłużonych dla Państwa Polskiego[168].

Na wniosek prezydenta RP zwołano Zgromadzenie

Narodowe na 5 grudnia 2017 z okazji 150. rocznicy urodzin
marszałka Józefa Piłsudskiego, co stanowiło inaugurację
obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przez
Polskę. W orędziu wygłoszonym przed obiema izbami
parlamentu tego dnia prezydent zainaugurował obchody Prezydent RP Andrzej Duda wygłasza
tego jubileuszu[169]. W dniu jubileuszowej rocznicy orędzie podczas Zgromadzenia
odzyskania niepodległości 11 listopada 2018 prezydent Narodowego w Poznaniu z okazji 1050.
stanął na czele wspólnego marszu ze środowiskami rocznicy chrztu Polski
narodowymi, organizującymi od 2010 na dużą skalę Marsz
Niepodległości[170].

Prezydent RP Andrzej Duda ustanowił w 2018 Medal Stulecia

Odzyskanej Niepodległości, będący nagrodą przyznawaną na
pamiątkę stulecia odrodzenia państwa polskiego obywatelom
polskim, którzy od czasu odzyskania przez nie niepodległości w
1918 przyczyniali się do budowania i wzmacniania
suwerenności, niepodległości, tożsamości i materialnej
pomyślności Polski. Medal miał być odznaczeniem o
charakterze pamiątkowym, nadawanym w okresie trwania Andrzej Duda wraz z małżonką
Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania podczas marszu w 100. rocznicę
Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2018– odzyskania niepodległości
2021[171], w 2019 z inicjatywy ustawodawczej Prezydenta, Rzeczypospolitej Polskiej, Marsz
wydłużono okres działania Komitetu Narodowych Obchodów „Dla Ciebie Polsko”
Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej
Polskiej oraz czas nadawania Medalu Stulecia Odzyskanej
Niepodległości o kolejny rok, tj. do 2022 r., a więc momentu, w którym odbędą się uroczystości
stulecia przyłączenia Górnego Śląska do Polski[172].

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

Z inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy parlament przyjął

ustawę o Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących
Żydów podczas II wojny światowej, który przypadł na 24
marca[173]. 17 marca 2016 prezydent Andrzej Duda otworzył
Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny
światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, które powstało
z inicjatywy władz lokalnych i społeczności
Podkarpacia[174].

Prezydent Andrzej Duda wręcza

Polityka społeczna odznaczenia Polakom ratującym Żydów
podczas II wojny światowej (25 marca
2019)
Nagroda „Dla dobra wspólnego”
Nagroda Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej „Dla Dobra Wspólnego” została ustanowiona z
inicjatywy prezydenta Andrzeja Dudy w 2016. Do jej założeń należy promocja postaw, działań i
projektów obywatelskich na rzecz dobra wspólnego. Ma honorować szczególnie zaangażowane
osoby, organizacje pozarządowe i wartościowe przedsięwzięcia społeczne[175].

Akcje charytatywne wspierane przez parę prezydencką

Para prezydencka angażuje się w liczne akcje charytatywne. Rokrocznie przygotowuje szkolne
wyprawki dla dzieci w ramach akcji „Tornister pełen uśmiechów”[176] oraz paczki z darami dla
potrzebujących w ramach Świątecznej Zbiórki Żywności i „Szlachetnej Paczki”[177]. Przed świętami
Bożego Narodzenia wspiera Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom organizowane przez Caritas
Polska[178]. Włącza się także między innymi w Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy[179]. W 2019
w Brańszczyku Andrzej Duda z małżonką dołączyli do zainaugurowanej przez Zgromadzenie
Zakonne Małe Dzieło Boskiej Opatrzności – Orioniści Prowincja Polska akcji charytatywnej
„Pomagam z Radością”[180].

Corocznie przed świętami Bożego Narodzenia, wspólnie z bankami żywności, Andrzej Duda i Agata
Kornhauser-Duda przygotowują paczki dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. W
2019 para prezydencka objęła patronat honorowy nad galą inaugurującą 23. Świąteczną Zbiórkę
Żywności[181].

Kontrowersje podczas prezydentury

Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego (2015)

Andrzej Duda nie odebrał ślubowania od żadnej z pięciu osób wybranych przez Sejm VII kadencji
na sędziów Trybunału Konstytucyjnego[182], m.in. w odniesieniu do trzech spośród tych osób
wybranych na kadencję od 7 listopada 2015, co do których Trybunał Konstytucyjny orzekł o
zgodności z Konstytucją RP przepisu ustawy stanowiącego podstawę ich wyboru[183]. Natomiast 3 i
9 grudnia 2015 prezydent odebrał ślubowanie od pięciu osób, co do których Sejm VIII kadencji
podjął uchwały o ich wyborze do Trybunału Konstytucyjnego na te same stanowiska[184][185]. 28
grudnia 2015 podpisał ustawę z dnia 22 grudnia 2015 o zmianie ustawy o Trybunale
Konstytucyjnym[186], która w opinii m.in. Krajowej Rady Sądownictwa[187], prokuratora
generalnego Andrzeja Seremeta[188] i rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara[189] w sposób
istotny naruszała Konstytucję RP.

Działania prezydenta Andrzeja Dudy w zakresie Trybunału Konstytucyjnego krytykowali prawnicy

należący do środowiska akademickiego, w opinii których stawiały one pod znakiem zapytania
istnienie niezależnego TK, przyczyniły się do naruszenia ładu konstytucyjnego w Polsce lub wręcz
do „przekreślenia statusu Rzeczypospolitej Polskiej jako państwa prawa”[190]. Te opinie podzielili
m.in. profesorowie Adam Strzembosz[191], Andrzej Zoll[192][193][194], Marek Safjan[195][196], Jerzy
Stępień[197], Ewa Łętowska[198], Bohdan Zdziennicki[199], Tomasz Gizbert-Studnicki[197], Jerzy
Stelmach[200], Jan Zimmermann[201][202], Fryderyk Zoll[203], Jan Woleński[204], Ryszard
Piotrowski, Wojciech Sadurski[205] i Marek Chmaj[206][207].

Ułaskawienie Mariusza Kamińskiego (2015)

16 listopada 2015, powołując się na art. 139 Konstytucji RP, ułaskawił byłego szefa Centralnego
Biura Antykorupcyjnego Mariusza Kamińskiego (posła i wiceprezesa PiS, powołanego w tym dniu
na ministra – koordynatora służb specjalnych) i trzech funkcjonariuszy CBA skazanych przez sąd I
instancji za działania śledcze[208] w tzw. aferze gruntowej[208]. Było to pierwsze w historii
ułaskawienie przez prezydenta osób, wobec których nie zapadł jeszcze prawomocny wyrok[209]. W
opinii części prawników (m.in. Jana Zimmermanna, Leszka Kubickiego i Andrzeja Zolla) prezydent
tym ułaskawieniem naruszył Konstytucję RP[210][211][212]. Za dopuszczalnością podjęcia takiej
decyzji opowiedział się natomiast m.in. Ryszard Piotrowski, uznając jednocześnie, że ułaskawienie
to nie powinno wstrzymywać rozpoznania sprawy oskarżonych w postępowaniu odwoławczym[211].
30 marca 2016 sąd odwoławczy (Sąd Okręgowy w Warszawie) podjął decyzję o uchyleniu wyroku i
umorzeniu sprawy, uznając, że Konstytucja RP nie przewiduje szczególnego trybu ułaskawiania
przez prezydenta i że w przypadku prawa łaski nie można stosować przepisów kodeksu
postępowania karnego[213]. Sąd Najwyższy w uchwale z 31 maja 2017, wydanej w związku z
postępowaniem kasacyjnym w składzie siedmiu sędziów na wniosek rozpatrującego skargę
kasacyjną oskarżycieli posiłkowych składu trzyosobowego SN, stwierdził, że prawo łaski jako
uprawnienie prezydenta może być stosowane wyłącznie wobec osób, których winę stwierdzono
prawomocnym wyrokiem sądu, a jego zastosowanie przed datą prawomocności wyroku nie
wywołuje skutków procesowych (nie istnieje)[214][215]. Sędziowie uznali także, że zastosowanie
prawa łaski w takiej formie, w jakiej zrobił to Andrzej Duda w stosunku do kierownictwa CBA,
złamało konstytucyjną zasadę domniemania niewinności i nie daje się pogodzić z zawartym w
ustawie zasadniczej prawem obywatela do sądu[214]. Według Wiceszefa Kancelarii Prezydenta
Pawła Muchy uchwała ta nie posiada żadnej podstawy prawnej[216]. Kancelaria opublikowała też
listę 13 publikacji z różnych epok, w których polscy prawnicy stwierdzali możliwość stosowania
przez prezydenta prawa łaski w postaci abolicji indywidualnej. Wśród tych autorów znaleźli się
m.in. Stanisław Śliwiński, Stefan Kalinowski, Andrzej Murzynowski, Stanisław Waltoś, Tomasz
Grzegorczyk, Ryszard Piotrowski, Lech Gardocki, Stanisław Stachowiak, Katarzyna Kaczmarczyk-
Kłak i Bogusław Banaszak[217]. Spośród wymienionych przez Kancelarię Prezydenta publikacji
cztery (Stanisława Śliwińskiego, Stefana Kalinowskiego, Jana Bednarzaka, Andrzeja
Murzynowskiego), wydane w latach 60., nie mogą dotyczyć stanu prawnego zaprowadzonego
konstytucją z 1997. Lech Gardocki i Stanisław Waltoś odcięli się od popierania poglądu
korzystnego dla prezydenta w tym sporze, a Ryszard Piotrowski poczynił zastrzeżenia – według
niego prezydent wprawdzie może wydać akt łaski przed prawomocnym skazaniem, ale „akt łaski
nie powinien być arbitralny, społecznie niezrozumiały czy obrażający poczucie sprawiedliwości”, a
ułaskawienie nie może wstrzymywać rozpoznania sprawy oskarżonych w postępowaniu
odwoławczym[218][219][220][220][211].

Kryzys wokół Sądu Najwyższego (2017)

31 lipca 2017 złożył weto wobec uchwalonych głównie głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości i
wywołujących duże protesty społeczne ustaw o Sądzie Najwyższym i o Krajowej Radzie
Sądownictwa[221][222]. W czerwcu 2019 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że
przepisy o obniżeniu wieku emerytalnego sędziów Sądu Najwyższego zawarte we wniesionej przez
niego i uchwalonej przez Sejm w 2017 ustawie o Sądzie Najwyższym naruszają zasadę
nieusuwalności sędziów i są niezgodne z prawem unijnym[223].

W latach 2017–2018 nie powołał na sędziów Sądu Najwyższego 8 osób wskazanych przez
rozwiązaną w 2018 Krajową Radę Sądownictwa (KRS)[224]. W listopadzie 2018, półtora roku po
wniosku KRS, wręczył jednak nominacje sędziowskie Małgorzacie Wąsek-Wiaderek i Pawłowi
Wilińskiemu[225].
W październiku 2018 powołał 27 osób na sędziów Sądu Najwyższego wskazanych przez nową KRS
wbrew postanowieniom Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), który wstrzymał wykonalność
uchwał KRS w tej sprawie[226]. Andrzej Duda argumentował, że nie był stroną w sprawach przed
NSA i nie otrzymał postanowień sądu, chociaż kopia postanowienia z 27 września wpłynęła do
Kancelarii Prezydenta dwa dni przed powołaniem przez niego nowych sędziów SN[226][227].
Krytyczne wobec prezydenta media dostrzegły w tym kolejne naruszenie Konstytucji[228].

2 miliardy złotych na TVP i Polskie Radio (2020)

W marcu 2020 prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę nakazującą wydrukowanie papierów
wartościowych o wartości prawie 2 mld zł i przekazaniu ich na media państwowe[229][230].
Znaczna większość tych środków została przekazana TVP (87,7 proc.), reszta zaś Polskiemu Radiu i
spółkom radiofonii regionalnej[229]. Według doniesień medialnych, prezydent przed podpisaniem
ustawy miał postawić swojemu środowisku politycznemu ultimatum zwolnienia Jacka Kurskiego z
funkcji prezesa TVP, co rzeczywiście się stało[231].

Ustawa o przekazaniu dodatkowych środków na media publiczne była krytykowana przez

opozycję[232], która podnosiła m.in. kwestię upolitycznienia TVP za rządów PiS. Marszałek Senatu
Tomasz Grodzki zaproponował, by rzeczone prawie 2 miliardy złotych wspomogły Narodową
Strategię Onkologiczną zamiast mediów publicznych[232], lecz propozycja ta nie została
uwzględniona.

„Karta Rodziny” i krytyka „ideologii LGBT” (2020)

W trakcie kampanii prezydenckiej 10 czerwca Andrzej Duda podpisał „Kartę Rodziny”, mającą
zagwarantować kontynuowanie programów takich jak 500+ oraz zapewnić zakaz propagowania
„ideologii LGBT” w instytucjach publicznych. Prezydent nazwał tzw. ideologię LGBT ideologią
obcą[233][234]. 13 czerwca podczas wiecu w Brzegu Andrzej Duda w odniesieniu do terminu „LGBT”
powiedział, że „to nie ludzie, lecz ideologia”. Określił tę ideologię jako jeszcze bardziej niszczącą dla
człowieka, niż ideologia komunistyczna[235][236]. O tej wypowiedzi Andrzeja Dudy informowały
światowe media[237][238][239][240][241], a część komentatorów uznała ją za
homofobiczną [242][243][244][245][246][247] . Wypowiedź prezydenta była zbieżna z przekazem innych
publicznych wypowiedzi polityków popierającego prezydenta obozu rządzącego[248].

W ciągu tygodnia od wypowiedzi prezydenta rektor Uniwersytetu Łódzkiego prof. Antoni

Różalski[249][250][251], rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Marcin Pałys[252][253] oraz
Kolegium Rektorsko-Dziekańskie Uniwersytetu Jagiellońskiego[254] wydali stanowiska potępiające
wypowiedzi obrażające osoby LGBT oraz solidaryzujące się z dyskryminowanymi osobami
przynależącymi do tej mniejszości.

W reakcji na słowa list do prezydenta Andrzeja Dudy przeciwko dyskryminacji osób

nieheteronormatywnych wystosowała prof. Dominika Dudek, kierownik Katedry Psychiatrii
Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz prezes elekt Polskiego Towarzystwa
Psychiatrycznego. Pod listem podpisało się ponad trzystu naukowców z dziedziny psychiatrii i
innych dziedzin medycyny[a][255][256][257].

Komitet Psychologii Polskiej Akademii Nauk 19 czerwca 2020 przyjął stanowisko w sprawie języka
debaty publicznej dotyczącej społeczności LGBT+, w którym stanowczo sprzeciwił się „wszelkim
próbom wykorzystywania (...) języka opartego na negowaniu godności, człowieczeństwa czy
przypisanych jednostce praw”, podkreślając że „dehumanizujący język i związana z nim
stygmatyzacja grup mniejszościowych to formy przemocy prowadzące do wykluczenia i
dyskryminacji”[258]. Prezydium PAN w przyjętym oświadczeniu stwierdziło, że „jednoznacznie
sprzeciwia się głosom dyskryminującym kogokolwiek, teraz w szczególności osoby LGBT.
Wyrażamy naszą solidarność z tymi osobami”[259]. Krytyczne stanowisko w tej sprawie zajęło także
kombatanckie stowarzyszenie Związek Powstańców Warszawskich[260].

Wypowiedź dotycząca szczepień (2020)

7 lipca 2020 w programie telewizyjnym na antenie TVP Info Andrzej Duda powiedział: „Absolutnie
nie jestem zwolennikiem jakichkolwiek szczepień obowiązkowych. Osobiście nigdy się nie
zaszczepiłem na grypę, bo uważam, że nie. Szczepienia na koronawirusa absolutnie nie powinny
być obowiązkowe”[261]. Kilka godzin po emisji programu Andrzej Duda opublikował w mediach
społecznych sprostowanie, w którym wyjaśnił: „Uważam, że ewentualne szczepienie przeciw
koronawirusowi nie powinno być obowiązkowe. Tak jak nie są obowiązkowe szczepienia przeciw
grypie. Co do innych chorób (...), to zupełnie co innego. Inna rozmowa”[262].

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie skrytykowała słowa prezydenta, „w których Pan Prezydent
podważył sens obowiązkowych szczepień ochronnych, a także sens szczepienia na grypę”, uznając
te słowa za „absolutnie nie do przyjęcia” oraz stwierdzając że „kampania wyborcza nie może
usprawiedliwiać promowania postaw (…) szkodliwych dla zdrowia społeczeństwa”[263][264].

Pozostałe

W czerwcu 2016 odmówił bez uzasadnienia powołania 10 sędziów sądów powszechnych

zawnioskowanych przez Krajową Radę Sądownictwa[265].

25 lipca 2018 Senat nie wyraził zgody na zarządzenie przez niego ogólnokrajowego referendum
zawierającego 10 pytań dotyczących zmian w Konstytucji[266].

Prezentował wypowiedzi sceptyczne wobec Unii Europejskiej, w tym 11 września 2018 nazwał UE
„wyimaginowaną wspólnotą, z której dla nas niewiele wynika”[267]. W kontekście krytyki przez
instytucje europejskie reformy sądownictwa, powiedział: „Nie będą nam tutaj w obcych językach
narzucali, jaki ustrój mamy mieć w Polsce i jak mają być prowadzone polskie sprawy”[268].

Życie prywatne
21 grudnia 1994 Andrzej Duda poślubił germanistkę Agatę Kornhauser[269], z którą ma córkę
Kingę (ur. 1995)[12]. Ma dwie młodsze siostry – Annę i Dominikę[3]. Jego stryjem jest polityk
Antoni Duda[4]. Jego teściem jest poeta Julian Kornhauser[269], a szwagrem Jakub
Kornhauser[270].

Jest praktykującym katolikiem[271].

Wyniki wyborcze
 Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik

11 158 (3,97%)
2007 Sejm VI kadencji nr 15 [25]

56 302 (22,38%)
Prezydent miasta Krakowa –
[34]
2010
Rada Miasta Krakowa VI 6887 (16,77%)
Prawo i Sprawiedliwość nr 2 [34]
kadencji

79 981 (15,79%)
2011 Sejm VII kadencji nr 13 [40]

Parlament Europejski VIII 97 996 (10,71%)

2014 nr 10
kadencji [50]

5 179 092
(34,76%)[64]
2015 Prezydent RP –
8 630 627 (51,55%)
[69]
KW Kandydata na Prezydenta
Rzeczypospolitej
Polskiej Andrzeja Dudy 8 450 513
(43,50%)[272]
2020 Prezydent RP –
10 440 648
(51,03%) [96]

Odznaczenia i wyróżnienia
Otrzymane z urzędu

Z tytułu objęcia urzędu prezydenta RP Andrzej Duda został kawalerem Orderu Orła Białego,
Wielkim Mistrzem Orderu i przewodniczącym jego Kapituły, a także kawalerem Orderu
Odrodzenia Polski I Klasy, Wielkim Mistrzem Orderu i przewodniczącym jego Kapituły.

Ordery i odznaczenia państw obcych

Krzyż Wielki Orderu Zasługi – 2008, Portugalia[273]

Wielka Wstęga Orderu Leopolda – 2015, Belgia[274]
Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Lwa Białego – 2016, Czechy[275][276]
Order Stara Płanina I klasy ze wstęgą – 2016, Bułgaria[277]
Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa – 2016, Norwegia[278]
Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Gwiazdy – 2016, Rumunia[279]
Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii – 2017, Finlandia[280]
Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela – 2017, Grecja[281]
Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Trzech Gwiazd – 2018, Łotwa[282]
Krzyż Wielki ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego – 2019, Litwa[283]
Order Podwójnego Białego Krzyża I klasy – 2019, Słowacja[284]
Krzyż Wielki Orderu Zasługi z Łańcuchem i Złotopromienną Gwiazdą – 2020, Węgry[285]
Wyróżnienia i inne odznaczenia

Wyróżnienie tygodnika „Polityka” w rankingu najlepszych posłów Sejmu RP VII kadencji

(2013)[286]
Tytuły honorowego obywatela Wolbromia (2015)[287], honorowego obywatela Starego Sącza
(2016)[288], Seulu (2018)[289], Bochni (2018)[290], Gminy Zakliczyn (2019)[291], Środy Śląskiej
(2019)[292][293] i Wielunia (2020)[294]
Tytuł honorowego członka Ruchu Społecznego im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego
(2015)[38]
„Człowiek Wolności 2015” tygodnika „W Sieci” (2016)[295]
„Człowiek 2015” Klubów „Gazety Polskiej” (2016)[296]
Nagroda im. Lecha Kaczyńskiego (2016)[297]
Honorowa Odznaka GROM (2017)[298][299]
Nagroda Prometejska im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego (2019)[300]

Uwagi
a. Sygnatariusze wyrazili „stanowczy sprzeciw i zaniepokojenie” „w związku z wypowiedziami
Pana Prezydenta i innych przedstawicieli świata polityki dotyczącymi osób homo- i
biseksualnych oraz transpłciowych”. Na łamach listu stwierdzali: „Osoby [LGBT], jak wszyscy
ludzie, potrzebują do niezakłóconego funkcjonowania osobistego i społecznego poczucia
bezpieczeństwa, szacunku i społecznego włączenia. (...) Dotykająca osoby LGBT przemoc
werbalna, bądź fizyczna, wykluczenie i stygmatyzacja przekładają się na ich cierpienie i
pogorszenie stanu ich zdrowia zarówno psychicznego, jak i fizycznego. (...) Wobec
przedstawionych powyżej faktów i wobec tego, że osoby LGBT to nasi rodacy, członkowie
społeczności akademickiej, członkowie naszych rodzin, nasi koledzy i przyjaciele, (...)
wyrażamy sprzeciw i wzywamy przedstawicieli świata polityki do zaprzestania ataków na
społeczność osób LGBT. Wzywamy do opamiętania zanim zdarzy się tragedia!”. Zob. Magda
Wrzos: Lekarze i naukowcy wzywają prezydenta do „opamiętania”. Prof. Dudek: dramaty
ludzkie zaczynają się od słów (https://wiadomosci.onet.pl/kraj/andrzej-duda-o-lgbt-list-naukowc
ow-i-lekarzy-prof-dudek-o-osobach-homoseksualnych/9cpq00v). onet.pl, 18 czerwca 2020.
[dostęp 2020-06-20].

Przypisy
1. Strona sejmowa posła VII kadencji (http://sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/posel.xsp?id=077). [dostęp
2015-05-22].
2. Magdalena Rubaj, Piotr Bugajski: Andrzej Duda. Prawdziwa historia. Warszawa: Ringier Axel
Springer Polska, 2015, s. 14. ISBN 978-83-7813-924-9.
3. Magdalena Rubaj, Piotr Bugajski: Andrzej Duda. Prawdziwa historia. Warszawa: Ringier Axel
Springer Polska, 2015, s. 19. ISBN 978-83-7813-924-9.
4. Nasz prezydent elekt Andrzej Duda to mój bratanek (http://www.nto.pl/wiadomosci/opole/art/46
71346,nasz-prezydent-elekt-andrzej-duda-to-moj-bratanek,id,t.html). nto.pl, 7 czerwca 2015.
[dostęp 2015-11-18].
5. Tomasz Piątek, Marcin Celiński: Duda i jego tajemnice. Arbitror, s. 26.
ISBN 978-83-66095-23-6.
6. Andrzej Duda – genealogia przodków – Biblioteka Genealogii Polaków (https://genealogia.okie
m.pl/forum/viewtopic.php?hilit=Pi%C5%82sudsk*&p=60058). genealogia.okiem.pl. [dostęp
2019-10-24].
 7. Prawdziwa genealogia Dudy (https://niezalezna.pl/66364-prawdziwa-genealogia-dudy).
niezalezna.pl, 24 kwietnia 2015. [dostęp 2019-10-24].
8. Prezydent harcerz (https://krakow.gosc.pl/doc/2505699.Prezydent-harcerz). gosc.pl, 26 maja
2015. [dostęp 2019-08-20].
9. „Chętnie myślami wracam do harcerskich wspomnień” – prezydent Andrzej Duda odwiedził
obóz Skautów Europy (https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/350456-chetnie-myslami-wracam-do-
harcerskich-wspomnien-prezydent-andrzej-duda-odwiedzil-oboz-skautow-europy). wpolityce.pl,
26 lipca 2017. [dostęp 2019-10-24].
0. Andrzej Duda w Krakowie. Wycieczka po miejscach jego dzieciństwa (http://wpolityce.pl/polityk
a/242098-andrzej-duda-w-krakowie-wycieczka-po-miejscach-jego-dziecinstwa-nasza-relacja-i-z
djecia). wpolityce.pl, 24 kwietnia 2015. [dostęp 2019-08-09].
11. 100-lecie Szkoły Podstawowej Nr 33 im. Króla Stefana Batorego w Krakowie (http://www.sp33.
krakow.pl/images/pdf/historia.pdf). [dostęp 2020-07-11].
2. Andrzej Duda. Kalendarium (https://web.archive.org/web/20160304030437/http://andrzejduda.p
l/uploads/media/553e0c36265ab.pdf). andrzejduda.pl. s. 8. [dostęp 2015-05-25].
3. Andrzej Duda (https://archive.is/gizYv). prezydent.pl. [dostęp 2015-06-08].
4. Piotr Lisiewicz: Duda story – historia miłości, podboju gór i niespodziewanego wejścia w
politykę (http://niezalezna.pl/64196-duda-story-historia-milosci-podboju-gor-i-niespodziewanego
-wejscia-w-polityke). niezalezna.pl, 15 lutego 2015. [dostęp 2015-05-25].
5. Adam Zadworny: Nieznany epizod z życia prezydenta. Jak Andrzej Duda oblał egzamin na
adwokata (https://szczecin.wyborcza.pl/szczecin/7,34939,26111685,nieznany-epizod-z-zycia-pr
ezydenta-jak-duda-oblal-egzamin-na.html?disableRedirects=true). wyborcza.pl, 9 lipca 2020.
[dostęp 2020-07-11].
6. Andrzej Duda, Interes prawny w polskim prawie administracyjnym, Warszawa: C.H. Beck,
2008, ISBN 978-83-7483-883-2, OCLC 233473975 (http://worldcat.org/oclc/233473975).
7. Adam Zadworny: Nieznany epizod z życia prezydenta. Jak Andrzej Duda oblał egzamin na
adwokata (https://szczecin.wyborcza.pl/szczecin/7,34939,26111685,nieznany-epizod-z-zycia-pr
ezydenta-jak-duda-oblal-egzamin-na.html?_ga=2.241219330.1259504755.1594205168-55396
4929.1593765551#S.koronawirus-K.C-B.2-L.1.male). wyborcza.pl, 9 lipca 2020. [dostęp 2020-
07-09].
8. Tomasz Piątek, Marcin Celiński: Duda i jego tajemnice. Arbitror, s. 54–56.
ISBN 978-83-66095-23-6.
9. Andrzej Duda w czasie urlopu na UJ pracował na prywatnej uczelni w Poznaniu (https://wiadom
osci.wp.pl/andrzej-duda-w-czasie-urlopu-na-uj-pracowal-na-prywatnej-uczelni-w-poznaniu-6025
253978236033a). wp.pl, 19 maja 2015. [dostęp 2015-05-29].
0. Duda bardzo chciał to ukryć. Trafił tam „trochę przypadkiem” (https://www.fakt.pl/wydarzenia/po
lityka/jak-to-sie-stalo-ze-andrzej-duda-zapisal-sie-do-unii-wolnosci/2e1bkht). fakt.pl, 24 grudnia
2018. [dostęp 2019-11-08].
1. Michał Krzymowski; Anna Szulc: Andrzej Duda był działaczem Unii Wolności (https://web.archi
ve.org/web/20150315233006/http://polska.newsweek.pl/andrzej-duda-byl-dzialaczem-unii-woln
osci,artykuly,359002,1.html). newsweek.pl, 14 marca 2015. [dostęp 2015-03-14].
2. Tomasz Piątek, Marcin Celiński: Duda i jego tajemnice. Arbitror, s. 41.
ISBN 978-83-66095-23-6.
3. Jak długo prezydent należał do Unii Wolności? Andrzej Duda odpowiada na Twitterze:
„Wystarczyło, by się zrazić” (http://wpolityce.pl/polityka/316925-jak-dlugo-prezydent-nalezal-do-
unii-wolnosci-andrzej-duda-odpowiada-na-twitterze-wystarczylo-by-sie-zrazic). wpolityce.pl, 25
listopada 2016. [dostęp 2019-11-08].
4. Andrzej Duda (https://demagog.org.pl/osoba/andrzej-duda/). demagog.org.pl. [dostęp 2020-07-
11].
5. Serwis PKW – Wybory 2007 (http://wybory2007.pkw.gov.pl/SJM/PL/WYN/W4/15.htm). [dostęp
 2015-06-19].
6. Magdalena Rubaj, Piotr Bugajski: Andrzej Duda. Prawdziwa historia. Warszawa: Ringier Axel
Springer Polska, 2015, s. 66. ISBN 978-83-7813-924-9.
7. Andrzej Duda powołany na Podsekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP (http://www.prezy
dent.pl/archiwum-lecha-kaczynskiego/aktualnosci/rok-2008/art,148,220,andrzej-duda-powolany
-na-podsekretarza-stanu-w-kancelarii-prezydenta-rp.html). prezydent.pl, 16 stycznia 2008.
[dostęp 2015-06-08].
8. Zarządzenie nr 2 Szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 stycznia
2009 r. w sprawie określenia szczegółowego zakresu zadań sekretarzy i podsekretarzy stanu w
Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz zakresu nadzoru merytorycznego nad
komórkami organizacyjnymi Kancelarii
9. Karolina Eljaszak, Zidentyfikowano ciało Marii Kaczyńskiej. Trumny pary prezydenckiej zostaną
wystawione razem (https://warszawa.naszemiasto.pl/zidentyfikowano-cialo-marii-kaczynskiej-tr
umny-pary/ar/c1-2978148), Warszawa Nasze Miasto, 12 kwietnia 2010 [dostęp 2020-07-21]
(pol.).
0. „Byliśmy przy zamykaniu trumny”. Andrzej Duda o przylocie do Rosji przed 10 laty (http://www.t
vp.info/47522834/bylismy-przy-zamykaniu-trumny-andrzej-duda-o-przylocie-do-rosji-przed-10-l
aty), www.tvp.info [dostęp 2020-07-21] (pol.).
1. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Archiwum Bronisława Komorowskiego /
Prezydent / Rok prezydentury / Działania Marszałka Sejmu wykonującego obowiązki
Prezydenta RP (https://www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/prezydent/rok-
prezydentury/dzialania-marszalka-sejmu-wykonujacego-obowiazki-prezydenta-rp/),
www.prezydent.pl [dostęp 2020-07-21].
2. Bronisław Komorowski przyjął rezygnację ministrów (https://archive.is/SryXl). prezydent.pl, 6
lipca 2010. [dostęp 2010-09-12].
3. Andrzej Duda mówi: Nie głosujcie na Kracika (https://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,8757
615,Andrzej_Duda_mowi__Nie_glosujcie_na_Kracika.html). dziennikpolski24.pl, 2 grudnia
2010. [dostęp 2020-07-11].
4. Serwis PKW – Wybory 2010 (http://wybory2010.pkw.gov.pl/geo/pl/120000/126101.html#tabs-
4). [dostęp 2010-11-24].
5. Stół oddalił podwyżkę czynszów (https://dziennikpolski24.pl/stol-oddalil-podwyzke-czynszow/ar/
3108668). dziennikpolski24.pl, 18 stycznia 2012. [dostęp 2019-12-04].
6. Posłowie obejrzą „Mgłę” (http://www.wprost.pl/ar/227700/Poslowie-obejrza-Mgle/). wprost.pl, 18
stycznia 2011. [dostęp 2015-12-03].
7. Andrzej Duda (http://mamprawowiedziec.pl/strona/polityk/31044_andrzej_duda/biografia).
mamprawowiedziec.pl. [dostęp 2015-04-29].
8. Duda honorowym prezesem Ruchu Społecznego im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Lecha Kaczyńskiego (http://archive.is/MkQZ7). telewizjarepublika.pl, 5 sierpnia 2015. [dostęp
2015-08-05].
9. Ruch Społeczny im. Prezydenta Rzeczypospolitej Lecha Kaczyńskiego (https://web.archive.org
/web/20151208234907/http://www.monitorfirm.pl/Andrzej-Sebastian-Duda). monitorfirm.pl.
[dostęp 2015-08-06].
0. Serwis PKW – Wybory 2011 (http://wybory2011.pkw.gov.pl/wsw/pl/sjm-13.html). [dostęp 2011-
10-28].
1. Marcin Jerzy Moneta: Misja. Warszawa: 2015, s. 238.
2. Strona sejmowa posła VII kadencji (http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/posel.xsp?id=077).
[dostęp 2019-12-04].
3. Renata Grochal: Andrzej Duda wyciąga zwietrzałe euro. Kiedy Polska w strefie euro? (https://w
yborcza.pl/1,75398,17653130,Andrzej_Duda_wyciaga_zwietrzale_euro__Kiedy_Polska.html?di
sableRedirects=true). wyborcza.pl, 25 marca 2015. [dostęp 2019-12-04].
4. Debata prezydencka: Duda poparł karanie więzieniem za in vitro, Komorowski – to
średniowiecze (https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/872955,debata-prezydencka-duda-komor
owski.html). gazetaprawna.pl, 21 maja 2015. [dostęp 2019-03-16].
5. „Dziś już więzieniem by nie karał, może chłostą”. Poglądy Dudy na in vitro zależne od
sondaży? (https://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/duda-o-in-vitro-wiezienie-za-in-vitro,5234
81.html). tvn24.pl, 12 marca 2015. [dostęp 2019-03-16].
6. Sprawa rodziny Bajkowskich. Państwo zawiodło w sprawie dzieci (https://www.rp.pl/artykul/983
229-Sprawa-rodziny-Bajkowskich--Panstwo-zawiodlo-w-sprawie-dzieci.html). rp.pl, 22 lutego
2013. [dostęp 2019-12-04].
7. Monika Łącka: Dramat rodziny Bajkowskich (https://krakow.gosc.pl/doc/1477712.Dramat-rodzin
y-Bajkowskich). gosc.pl, 6 marca 2013. [dostęp 2019-12-04].
8. Janina Paradowska, Anna Dąbrowska: Ranking Posłów POLITYKI rozstrzygnięty (https://www.
polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1556381,1,ranking-poslow-polityki-rozstrzygniety.read).
polityka.pl, 26 września 2013. [dostęp 2019-12-04].
9. Andrzej Duda nowym rzecznikiem prasowym PiS (http://old.pis.org.pl/article.php?id=22458).
pis.org.pl, 27 listopada 2013. [dostęp 2013-11-27].
0. Serwis PKW – Wybory 2014 (http://pe2014.pkw.gov.pl/pl/). [dostęp 2014-05-27].
1. Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie
stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posła Andrzeja Sebastiana Dudy (M.P. z 2014 r. poz. 399 (h
ttp://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20140000399)).
2. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego (http://www.europarl.europa.eu/meps/pl/124899/AN
DRZEJ_DUDA/history/8). [dostęp 2019-12-04].
3. Duda oficjalnym kandydatem na prezydenta. Kaczyński: Polska potrzebuje zmian (http://www.tv
n24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/andrzej-duda-oficjalnym-kandydatem-na-prezydenta,496188.html).
tvn24.pl, 6 grudnia 2014. [dostęp 2014-12-06].
4. Magdalena Rubaj, Piotr Bugajski: Andrzej Duda. Prawdziwa historia. Warszawa: Ringier Axel
Springer Polska, 2015, s. 80. ISBN 978-83-7813-924-9.
5. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2015: Informacje o Komitecie Wyborczym (http://
prezydent2015.pkw.gov.pl/komitety/17_Komitet_Wyborczy_Kandydata_na_Prezydenta_Rzeczy
pospolitej_Polskiej_Andrzeja_Dudy). pkw.gov.pl. [dostęp 2015-05-01].
6. PIAST nie wystawi kandydata (http://moje.radio.lublin.pl/piast-nie-wystawi-kandydata.html).
moje.radio.lublin.pl, 8 lutego 2015. [dostęp 2015-03-30].
7. Rada Główna SP udzieliła poparcia dla Andrzeja Dudy w wyborach prezydenckich (http://web.a
rchive.org/web/20151118154640/http://www.solidarna.org.pl/rada-glowna-sp-udziela-poparcia-d
la-andrzeja-dudy-w-wyborach-prezydenckich/). solidarna.org.pl, 21 marca 2015. [dostęp 2015-
03-30].
8. Oświadczenie w sprawie wyborów prezydenckich (http://web.archive.org/web/20150518091058
/http://lospolski.pl/?p=4091). lospolski.pl, 22 kwietnia 2015. [dostęp 2015-04-26].
9. I Kongres Polski Razem Zjednoczonej Prawicy (http://pjg.org.pl/i-kongres-polski-razem-zjednoc
zonej-prawicy/). pjg.org.pl, 27 kwietnia 2015. [dostęp 2015-04-27].
0. „Solidarność” poparła Andrzeja Dudę na prezydenta (https://web.archive.org/web/20150506094
855/http://polska.newsweek.pl/-solidarnosc-poparla-andrzeja-dude,artykuly,362581,1.html).
newsweek.pl, 5 maja 2015. [dostęp 2015-05-08].
1. Leszek Rudziński AIP: Wybory prezydenckie 2015. Finał kampanii Andrzeja Dudy: Trzeba
zmienić władzę i naprawić Polskę! (https://polskatimes.pl/wybory-prezydenckie-2015-final-kamp
anii-andrzeja-dudy-trzeba-zmienic-wladze-i-naprawic-polske/ar/3852429). polskatimes.pl, 7
maja 2015. [dostęp 2019-09-18].
2. Karolina Wiśniewska: Prezydenckie wycieczki. Komorowski i Duda – porównujemy, kto
odwiedził więcej miejscowości (http://natemat.pl/140039,prezydenckie-wycieczki-komorowski-i-
duda-porownujemy-kto-odwiedzil-wiecej-miejscowosci). natemat.pl, 18 kwietnia 2015. [dostęp
 2019-09-18].
3. Agata Kalińska: Obietnice wyborcze Andrzeja Dudy. Które udało się zrealizować po roku od
wyborów? (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/obietnice-wyborcze-andrzeja-d
udy-ktore-udalo,172,0,2088364.html). money.pl. [dostęp 2017-03-14].
4. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 maja 2015 r. o wynikach głosowania i
wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2015 r.
(http://prezydent2015.pkw.gov.pl/pliki/1_Obwieszczenie.pdf). pkw.gov.pl. [dostęp 2015-05-12].
5. Grzegorz Braun: nie walczymy o procenty, ale o duszę narodu. Reżyser zapowiedział na kogo
zagłosuje w drugiej turze (http://www.pch24.pl/grzegorz-braun--nie-walczymy-o-procenty--ale-o
-dusze-narodu--rezyser-zapowiedzial-na-kogo-zaglosuje-w-drugiej-turze,35727,i.html).
pch24.pl, 13 maja 2015. [dostęp 2015-05-13].
6. Jeszcze jeden wysiłek! (oświadczenie Prawicy Rzeczypospolitej) (http://prawicarzeczypospolite
j.org/aktualnosci,pokaz,1618). prawicarzeczypospolitej.org, 16 maja 2015. [dostęp 2015-05-18].
7. UPR w II turze popiera Andrzeja Dudę (http://niezalezna.pl/67311-upr-w-ii-turze-popiera-andrze
ja-dude). niezalezna.pl, 22 maja 2015. [dostęp 2017-01-19].
8. Popieramy (http://web.archive.org/web/20160304132230/http://samoobrona.mazowsze.pl/news
.php?readmore=31). samoobrona.mazowsze.pl. [dostęp 2015-05-20]. [zarchiwizowane z tego
adresu (http://samoobrona.mazowsze.pl/news.php?readmore=31)].
9. Ponowne głosowanie (http://prezydent2015.pkw.gov.pl/325_Ponowne_glosowanie). pkw.gov.pl,
25 maja 2015. [dostęp 2015-05-25].
0. Andrzej Duda zrzekł się członkostwa w PiS (http://web.archive.org/web/20150526200333/http://
www.rp.pl/artykul/10,1204100-Andrzej-Duda-zrzekl-sie-czlonkostwa-w-PiS.html). rp.pl, 26 maja
2015. [dostęp 2015-05-26].
1. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego (http://www.europarl.europa.eu/meps/pl/124899/AN
DRZEJ_DUDA/home). [dostęp 2015-06-06].
2. Wybory prezydenckie 2020. Andrzej Duda potwierdza swój udział (https://www.wiadomosci.wp.
pl/wybory-prezydenckie-2020-andrzej-duda-potwierdza-swoj-udzial-6475444132632705a%3fa
mp=1). wp.pl, 5 lutego 2020. [dostęp 2020-02-05].
3. Konwencja wyborcza w Warszawie. Jest poparcie PiS dla Andrzeja Dudy (https://polskieradio2
4.pl/5/1222/Artykul/2456077,Konwencja-wyborcza-w-Warszawie-Jest-poparcie-PiS-dla-Andrzej
a-Dudy). polskieradio24.pl, 15 lutego 2020. [dostęp 2020-02-17].
4. Kanthak o dołączeniu do sztabu prezydenta Dudy: nie chodzi o „testowanie sił” z
Porozumieniem (https://www.wnp.pl/parlamentarny/spoleczenstwo/kanthak-o-dolaczeniu-do-szt
abu-prezydenta-dudy-nie-chodzi-o-testowanie-sil-z-porozumieniem,58150.html).
polskieradio24.pl, 3 marca 2020. [dostęp 2020-07-11].
5. NSZZ „Solidarność” poparło A. Dudę w wyborach prezydenckich (https://www.radiomaryja.pl/inf
ormacje/nszz-solidarnosc-poparlo-a-dude-w-wyborach-prezydenckich/). radiomaryja.pl, 3
marca 2020. [dostęp 2020-07-12].
6. Obwieszczenie PKW z dnia 12 czerwca 2020 r. o kandydatach na Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej w wyborach zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (https://pkw.gov.pl/uploaded_fil
es/1592083665_obwieszczenie-o-zarejestrowanych-kandydatach-na-prezydenta-28-06-1.pdf).
pkw.gov.pl. [dostęp 2020-06-13].
7. Prezes ZChR: Polska potrzebuje silnego prezydenta – potrzebny jest ktoś taki jak Andrzej
Duda. Każda inna osoba będzie tragedią dla Polski (https://prawy.pl/108821-prezes-zchr-polsk
a-potrzebuje-silnego-prezydenta-potrzebny-jest-ktos-taki-jak-andrzej-duda-kazda-inna-osoba-b
edzie-tragedia-dla-polski/). prawy.pl, 4 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-09].
8. Komunikat!!! (https://www.facebook.com/stronnictwo.ludowe.ojcowizna.rp/posts/258441935499
2079?__tn__=-R). facebook.com, 26 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-26].
9. ODIHR MISJA SPECJALNA OBSERWACJI WYBORÓW. Rzeczpospolita Polska – Wybory
Prezydenckie, 28 czerwca 2020 r. Stanowisko w sprawie wstępnych wniosków i ustaleń (https:/
 /www.osce.org/files/f/documents/a/9/455773.pdf). osce.org. [dostęp 2020-07-12].
0. Duda o rządach PO-PSL: Gorszy wirus niż koronawirus (https://www.rp.pl/Wybory-prezydencki
e-2020/200629958-Duda-o-rzadach-PO-PSL-Gorszy-wirus-niz-koronawirus.html). rp.pl, 21
czerwca 2020. [dostęp 2020-07-10].
1. Jakub Szymczak, Bartosz Kocejko: Duda: PO-PSL byli gorszym wirusem niż koronawirus.
Prezydent dehumanizuje konkurencję (https://oko.press/duda-po-psl-byli-gorszym-wirusem-niz-
koronawirus-prezydent-dehumanizuje-konkurencje/). oko.press, 21 czerwca 2020. [dostęp
2020-07-10].
2. Obwieszczenie PKW z dnia 30 czerwca 2020 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (https://pkw.g
ov.pl/aktualnosci/informacje/obwieszczenie-pkw-z-dnia-30-czerwca-2020-r-o-wynikach-glosowa
nia-i-wyniku-wyborow-prezydenta-rzeczyp). pkw.gov.pl. [dostęp 2020-06-30].
3. Druga tura wyborów. Kogo popiera Marek Jakubiak? (https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/20
20-07-09/druga-tura-wyborow-kogo-popiera-marek-jakubiak/?fbclid=IwAR0eGEuLVGcnhG2lzZ
GA-eiPgYEkm4m77BCfbWrhkpYKDSM33olW1tg0o-E). polsatnews.pl, 9 lipca 2020. [dostęp
2020-07-09].
4. Apel wyborczy środowisk niepodległościowych, narodowych i chrześcijańskich: Obóz
patriotyczny musi zjednoczyć siły przy prezydencie (https://wpolityce.pl/polityka/508365-apel-w
yborczy-srodowisk-niepodleglosciowych-i-narodowych). wpolityce.pl, 8 lipca 2020. [dostęp
2020-07-08].
5. Oświadczenie Rady Głównej UPR wobec II tury wyborów prezydenckich (http://www.upr.org.pl/i
ndex.php/2020/07/02/oswiadczenie-rady-glownej-upr-wobec-ii-tury-wyborow-prezydenckich/).
upr.org.pl, 2 lipca 2020. [dostęp 2020-07-03].
6. List poparcia dla kandydata na prezydenta RP Andrzeja Dudy (http://piast-jmen.pl/wp-content/u
ploads/2020/07/2.pdf). piast-jmen.pl, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
7. Prawica Rzeczypospolitej wzywa do głosowania na Andrzeja Dudę – Oświadczenie Prawicy
Rzeczypospolitej (http://www.prawicarzeczypospolitej.org/aktualnosci,pokaz,2385).
prawicarzeczypospolitej.org, 8 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
8. Poparcie Andrzeja Dudy w II turze wyborów (http://samoobrona.net.pl/2020/07/poparcie-andrze
ja-dudy-w-ii-turze-wyborow/). samoobrona.net.pl, 9 lipca 2020. [dostęp 2020-07-09].
9. Uchwała zarządu stowarzyszenia SW w sprawie wyborów (https://sw.org.pl/index.php/2020/07/
03/uchwala-zarzadu-stowarzyszenia-sw-w-sprawie-wyborow/). sw.org.pl, 9 lipca 2020. [dostęp
2020-07-09].
0. Zakończyła się debata prezydencka (https://radioszczecin.pl/6,405400,zakonczyla-sie-debata-p
rezydencka-wideo). radioszczecin.pl, 6 maja 2020. [dostęp 2020-07-10].
1. Debata Prezydencka 2020 w TVP (https://www.tvp.info/48570275/debata-prezydencka-2020-w-
tvp-relacja). tvp.info, 17 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-10].
2. Agata Szczęśniak: Duda: Dyktat zagranicznych mediów chroni Trzaskowskiego (https://oko.pre
ss/duda-dyktat-zagranicznych-mediow-chroni-trzaskowskiego/). oko.press, 1 lipca 2020.
[dostęp 3 lipca 2020].
3. Debata prezydencka w Końskich? Znamy plany TVP! Prezydent Duda przyjął zaproszenie. Co
zrobi Trzaskowski? (https://wpolityce.pl/media/506961-nasz-news-tvp-planuje-debate-duda-prz
yjal-zaproszenie). wpolityce.pl, 29 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-10].
4. Debata Prezydencka w TVP. Prezydent Andrzej Duda odpowie na pytania Polaków (https://kiel
ce.tvp.pl/48847176/debata-prezydencka-w-tvp-prezydent-andrzej-duda-odpowie-na-pytnia-pola
kow). tvp.pl, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-10].
5. Debata w Końskich. Prezydent odpowiadał na pytania wyborców (https://www.rdc.pl/informacje/
w-konskich-rozpoczela-sie-debata-organizowana-przez-tvp-z-udzialem-prezydenta-dudy/).
rdc.pl, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-10].
6. Obwieszczenie PKW z dnia 13 lipca 2020 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku
wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (https://pkw.gov.pl/aktualnosci/informacje/obwie
 szczenie-pkw-z-dnia-13-lipca-2020-r-o-wynikach-ponownego-glosowania-i-wyniku-wyborow-pr
ezydenta). pkw.gov.pl. [dostęp 2020-07-13].
7. Uroczystości inauguracji Prezydenta RP Andrzeja Dudy (https://archive.is/T7M7P).
prezydent.pl, 6 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-06].
8. Prezydent do żołnierzy: Jedno jest polskie wojsko i jedna jest Polska (https://archive.is/kFkt4).
prezydent.pl, 5 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-06].
9. W czwartek Zgromadzenie Narodowe. Kogo zabraknie na zaprzysiężeniu prezydenta Andrzeja
Dudy? (https://tvn24.pl/polska/zaprzysiezenie-prezydenta-andrzeja-dudy-2020-lista-gosci-i-lista
-nieobecnosci-na-zgromadzeniu-narodowym-4657262), TVN24 [dostęp 2020-08-06].
0. Zaprzysiężenie prezydenta Andrzeja Dudy. Prezydent zainaugurował II kadencję [NA ŻYWO (ht
tps://wiadomosci.wp.pl/zaprzysiezenie-prezydenta-andrzeja-dudy-prezydent-zainaugurowal-ii-k
adencje-na-zywo-6540074314188417a)]. wp.pl, 2020-08-06.
1. Jak Duda prawie dogonił Kwaśniewskiego. Krótka historia wyborów prezydenckich (https://wyb
orcza.pl/7,82983,26187779,jak-duda-prawie-dogonil-kwasniewskiego-krotka-historia-wyborow.
html). wp.pl. [dostęp 2020-08-06].
2. Małgorzata Sadurska rezygnuje z pracy w Kancelarii Prezydenta (https://telewizjarepublika.pl/m
algorzata-sadurska-rezygnuje-z-pracy-w-kancelarii-prezydenta,49645.html).
telewizjarepublika.pl, 8 czerwca 2017. [dostęp 2019-12-17].
3. Prezydent powołał nowego Szefa KPRP oraz pełnomocników (https://www.prezydent.pl/aktualn
osci/nominacje/art,57,prezydent-powolal-nowego-szefa-kprp-oraz-pelnomocnikow.html).
prezydent.pl, 12 czerwca 2017. [dostęp 2019-12-17].
4. Prezydent powołał rząd (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/nominacje/art,3,prezydent-powol
al-rzad.html). prezydent.pl. [dostęp 2019-12-17].
5. Prezydent powołał rząd Mateusza Morawieckiego (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/nomina
cje/art,68,prezydent-powolal-rzad-mateusza-morawieckiego.html). prezydent.pl, 11 grudnia
2017. [dostęp 2019-12-17].
6. Prezydent powołał rząd. Mateusz Morawiecki ministrem sportu (http://www.gazetaprawna.pl/art
ykuly/1439865,prezydent-powolal-rzad-mateusz-morawiecki-ministrem-sportu.html).
gazetaprawna.pl, 15 listopada 2019. [dostęp 2019-12-17].
7. Prezydent powołał sędzię Julię Przyłębską na prezesa Trybunału Konstytucyjnego (https://www
.polsatnews.pl/wiadomosc/2016-12-21/prezydent-powolal-julie-przylebska-na-prezesa-trybunal
u-konstytucyjnego). polsatnews.pl, 21 grudnia 2016. [dostęp 2019-12-17].
8. Prof. Marek Zirk-Sadowski powołany na prezesa NSA (https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-
prof-marek-zirk-sadowski-powolany-na-prezesa-nsa,nId,2146969). rmf24.pl, 17 lutego 2016.
[dostęp 2019-12-17].
9. Prezydent powołał dwóch członków KRRiT (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/ar
t,340,prezydent-powolal-dwoch-czlonkow-krrit.html). prezydent.pl, 13 września 2016. [dostęp
2019-12-17].
0. Prezydent RP przyjął dymisję Rady Ministrów (https://archive.is/POaAN). prezydent.pl, 12
listopada 2015. [dostęp 2015-11-12].
11. Prezydent powołał rząd (https://web.archive.org/web/20151116143425/http://www.prezydent.pl/
aktualnosci/nominacje/art,3,prezydent-powolal-rzad.html). prezydent.pl, 16 listopada 2015.
[dostęp 2015-11-16].
2. Prezydent powołał ministra energii. Tchórzewski zajmie się polityką energetyczną państwa (http
://www.tvp.info/22875304/prezydent-powolal-ministra-energii-tchorzewski-zajmie-sie-polityka-e
nergetyczna-panstwa). tvp.info, 1 grudnia 2015. [dostęp 2019-09-22].
3. Adam Kaźmierczak został powołany na członka zarządu NBP (http://forsal.pl/artykuly/961395,a
dam-kazmierczak-zostal-powolany-na-czlonka-zarzadu-nbp.html). forsal.pl, 20 lipca 2016.
[dostęp 2019-09-22].
4. Trzech posłów PiS i dwóch z opozycji w Radzie Mediów Narodowych (https://businessinsider.c
 om.pl/media/sklad-rady-mediow-narodowych/nc9pts6). businessinsider.com.pl, 22 lipca 2016.
[dostęp 2019-09-22].
5. Prezydent wręczył akty powołania członkom Rady Polityki Pieniężnej (https://web.archive.org/w
eb/20160712215501/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/nominacje/art,11,prezydent-wreczyl-a
kty-powolania-czlonkom-rady-polityki-pienieznej.html). prezydent.pl, 23 lutego 2016. [dostęp
2016-05-06].
6. Adam Glapiński kandydatem Prezydenta RP na Prezesa NBP (https://web.archive.org/web/201
60506132415/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,221,adam-glapinski-kandydat
em-prezydenta-rp-na-prezesa-nbp.html). prezydent.pl, 6 maja 2016. [dostęp 2016-05-06].
7. Prezydent powołał Julię Przyłębską na Prezesa Trybunału Konstytucyjnego (http://www.prezyd
ent.pl/aktualnosci/nominacje/art,38,prezydent-powolal-julie-przylebska-na-prezesa-trybunalu-ko
nstytucyjnego.html). prezydent.pl, 21 grudnia 2016. [dostęp 2017-12-08].
8. Prezydent RP desygnował Mateusza Morawieckiego na Premiera (http://www.prezydent.pl/aktu
alnosci/wydarzenia/art,821,prezydent-rp-desygnowal-mateusza-morawieckiego-na-premiera.ht
ml). prezydent.pl, 8 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-08].
9. Zaprzysiężenie rządu Morawieckiego. Czekają nas niespodzianki kadrowe? (http://wiadomosci.
gazeta.pl/wiadomosci/14,114884,22767829.html#MegaMT). gazeta.pl, 11 grudnia 2017.
[dostęp 2017-12-11].
0. Maciej Orłowski: Jan Ardanowski nowym ministrem rolnictwa. To on umożliwił Kościołowi
wykup ziemi (http://wyborcza.pl/7,75398,23560120,jan-ardanowski-nowym-ministrem-rolnictwa.
html). wyborcza.pl, 19 czerwca 2018. [dostęp 2019-09-29].
1. Gen. Rajmund Andrzejczak szefem Sztabu Generalnego WP (https://www.rp.pl/Sluzby-mundur
owe/180629244-Gen-Rajmund--Andrzejczak-szefem-Sztabu-Generalnego-WP.html). rp.pl, 30
czerwca 2018. [dostęp 2019-09-29].
2. Prezydent odwołał Zdzisława Sokala i powołał swojego nowego przedstawiciela w KNF (http://
wyborcza.pl/7,75398,24288337,prezydent-odwolal-sokala-i-powolal-swojego-nowego-przedsta
wiciela.html). wyborcza.pl, 17 grudnia 2018. [dostęp 2019-09-29].
3. Sędzia TK Grzegorz Jędrejek powołany w skład PKW (https://www.tvp.info/42000052/sedzia-tk
-grzegorz-jedrejek-powolany-w-sklad-pkw). tvp.info, 1 kwietnia 2019. [dostęp 2020-07-11].
4. Rekonstrukcja rządu. Kim są nowi ministrowie? (https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/17
95358,1,rekonstrukcja-rzadu-kim-sa-nowi-ministrowie.read). polityka.pl, 4 czerwca 2019.
[dostęp 2019-09-29].
5. Sędzia TK Wojciech Sych powołany do Państwowej Komisji Wyborczej (https://www.rp.pl/Sedzi
owie-i-sady/307299927-Sedzia-TK-Wojciech-Sych-powolany-do-Panstwowej-Komisji-Wyborcz
ej.html). rp.pl, 29 lipca 2019. [dostęp 2019-09-29].
6. Prezydent powołał Mariusza Kamińskiego na stanowisko ministra spraw wewnętrznych i
administracji – Polsat News (https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2019-08-14/prezydent-pow
olal-mariusza-kaminskiego-na-stanowisko-ministra-spraw-wewnetrznych-i-administracji).
polsatnews.pl, 14 sierpnia 2019. [dostęp 2019-09-29].
7. oprac. Przemysław Ciszak: Jerzy Kwieciński nowym ministrem finansów. Będzie łączył dwie
funkcje (https://www.money.pl/gospodarka/jerzy-kwiecinski-nowym-ministrem-finansow-bedzie-l
aczyl-dwie-funkcje-6426474883258497a.html). money.pl, 20 września 2019. [dostęp 2019-09-
29].
8. Dziś dymisja rządu premiera Mateusza Morawieckiego (https://www.gosc.pl/doc/5978150.Dzis-
dymisja-rzadu-premiera-Mateusza-Morawieckiego). gosc.pl, 12 listopada 2019. [dostęp 2019-
11-17].
9. Mateusz Morawiecki desygnowany na premiera (https://wiadomosci.onet.pl/kraj/mateusz-mora
wiecki-desygnowany-na-premiera/j6d4byd). onet.pl, 14 listopada 2019. [dostęp 2019-11-17].
0. Jakub Oworuszko: Prezydent powołał nowy rząd, Mateusz Morawiecki tymczasowo ministrem
sportu (https://polskatimes.pl/prezydent-powolal-nowy-rzad-mateusz-morawiecki-tymczasowo-
ministrem-sportu-sklad-nowej-rady-ministrow/ar/c1-14583047). polskatimes.pl, 15 listopada
 2019. [dostęp 2019-11-17].
1. Danuta Dmowska-Andrzejuk została powołana na stanowisko minister sportu (https://sport.onet
.pl/danuta-dmowska-andrzejuk-nowa-minister-sportu/9cwlkvw). onet.pl, 5 grudnia 2019. [dostęp
2019-12-05].
2. Cezary Kochalski powołany w skład Rady Polityki Pieniężnej (https://www.prezydent.pl/aktualn
osci/nominacje/art,149,cezary-kochalski-rada-polityki-pienieznej.html). prezydent.pl, 27 grudnia
2019. [dostęp 2019-12-27].
3. Prezydent wręczył akt mianowania Dowódcy WOT (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/nomin
acje/art,152,prezydent-akt-mianowania-dowodca-wot.html). prezydent.pl, 8 stycznia 2020.
[dostęp 2020-01-13].
4. oprac. Piotr Białczyk: Rada Gabinetowa zakończona. Prezydent Andrzej Duda podsumował
spotkanie (https://wiadomosci.wp.pl/rada-gabinetowa-zakonczona-prezydent-andrzej-duda-pod
sumowal-spotkanie-6465174538045569a). wp.pl, 7 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-07].
5. oprac. Piotr Białczyk: Rada Gabinetowa w Pałacu Prezydenckim. Andrzej Duda otworzył
spotkanie (https://wiadomosci.wp.pl/rada-gabinetowa-w-palacu-prezydenckim-andrzej-duda-ot
worzyl-spotkanie-6465136449407105a). wp.pl, 7 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-07].
6. Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego – 9 marca (https://www.prezydent.pl/aktualnos
ci/wydarzenia/art,143,posiedzenie-rady-bezpieczenstwa-narodowego---9-marca.html).
prezydent.pl, 4 marca 2016. [dostęp 2020-01-13].
7. Rada Bezpieczeństwa Narodowego o warszawskim szczycie NATO (https://www.bbn.gov.pl/pl/
wydarzenia/7494,Rada-Bezpieczenstwa-Narodowego-o-warszawskim-szczycie-NATO.html?se
arch=4719182770592). bbn.gov.pl, 7 czerwca 2016. [dostęp 2020-01-13].
8. Rada Bezpieczeństwa Narodowego nt. działań w sprawie koronawirusa (https://www.bbn.gov.pl
/pl/wydarzenia/8749,Rada-Bezpieczenstwa-Narodowego-nt-dzialan-w-sprawie-koronawirusa.ht
ml). bbn.gov.pl, 10 marca 2020. [dostęp 2020-03-10].
9. Trójmorze (https://www.gov.pl/web/dyplomacja/trojmorze). gov.pl. [dostęp 2019-12-16].
0. Nowy Jork: prezydent Duda spotkał się z przywódcami Europy Środkowej i Południowej (https:/
/www.pap.pl/aktualnosci/news,410583,nowy-jork-prezydent-duda-spotkal-sie-z-przywodcami-e
uropy-srodkowej-i-poludniowej.html). pap.pl. [dostęp 2019-12-16].
1. Prezydent spotkał się z przywódcami Europy Środkowej i Południowej (https://www.prezydent.p
l/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,17,prezydent-spotkal-sie-z-przywodcami-europy-srodkowej
-i-poludniowej.html). prezydent.pl, 29 września 2015. [dostęp 2019-12-16].
2. Wspólna deklaracja w sprawie Inicjatywy Trójmorza (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyt
y-zagraniczne/art,105,wspolna-deklaracja-w-sprawie-inicjatywy-trojmorza.html). prezydent.pl,
25 sierpnia 2016. [dostęp 2019-12-16].
3. Polska wybrana na niestałego członka RB ONZ. Byliśmy jedynym kandydatem z Europy
Wschodniej (https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/551399,zgromadzenie-ogolne-rozp
oczelo-glosowanie-ws-niestalych-czlonkow-rb-onz.html). dziennik.pl, 2 czerwca 2017. [dostęp
2019-12-17].
4. Wystąpienie Prezydenta RP podczas 72. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ (https://www.prez
ydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/art,279,wystapienie-prezydenta-rp-
w-debacie-generalnej-podczas-72-sesji-zgromadzenia-ogolnego-onz.html). prezydent.pl, 19
września 2017. [dostęp 2019-12-17].
5. Wystąpienie Prezydenta RP podczas Debaty Wysokiego Szczebla Rady Bezpieczeństwa ONZ
(https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/art,420,wystapieni
e-prezydenta-rp-andrzeja-dudy-podczas-debaty-wysokiego-szczebla-rady-bezpieczenstwa-onz
.html). prezydent.pl, 17 maja 2018. [dostęp 2019-12-17].
6. Para Prezydencka z wizytą w Nowym Jorku (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagra
niczne/art,277,para-prezydencka-w-nowym-jorku.html). prezydent.pl, 24 września 2018.
[dostęp 2019-12-17].
7. Minister Szczerski: Spotkanie Prezydentów Polski i USA dowodem na dynamikę relacji
pomiędzy naszymi krajami (https://www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,1848,
minister-szczerski-spotkanie-prezydentow-polski-i-usa-dowodem-na-dynamike-relacji-pomiedzy
-naszymi-krajami.html). prezydent.pl, 21 września 2019. [dostęp 2019-12-17].
8. Przyszły kontrakt na dostawy LNG jednym z tematów spotkania Duda-Trump (https://www.ener
getyka24.com/przyszly-kontrakt-na-dostawy-lng-jednym-z-tematow-spotkania-duda-trump).
energetyka24.com, 5 lipca 2017. [dostęp 2019-12-17].
9. Jakóbik: Trump chce sprzedać LNG z USA. Polska ma wybór (https://biznesalert.pl/jakobik-tru
mp-chce-sprzedac-lng-usa-polska-wybor/). biznesalert.pl, 6 lipca 2017. [dostęp 2019-12-17].
0. Współpraca energetyczna Polski z USA będzie rozszerzona (http://forsal.pl/artykuly/1417041,w
spolpraca-energetyczna-polski-z-usa-bedzie-rozszerzona.html). forsal.pl, 11 czerwca 2019.
[dostęp 2019-12-17].
1. Wspólna deklaracja o polsko-amerykańskim partnerstwie strategicznym (https://www.prezydent
.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1131,prezydenci-polski-i-usa-podpisali-wspolna-deklaracje-o-part
nerstwie-strategicznym.html). prezydent.pl, 18 września 2018. [dostęp 2019-12-17].
2. Polsko-amerykańskie partnerstwo strategiczne podpisane w Waszyngtonie (https://www.defenc
e24.pl/polsko-amerykanskie-partnerstwo-strategiczne-podpisane-w-waszyngtonie).
defence24.pl, 18 września 2018. [dostęp 2019-12-17].
3. Wizyta Pary Prezydenckiej w Waszyngtonie (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagra
niczne/art,329,wizyta-para-prezydencka-usa-waszyngton.html). prezydent.pl, 12 czerwca 2019.
[dostęp 2019-12-17].
4. Wspólna Deklaracja Prezydentów o Współpracy Obronnej w zakresie obecności sił zbrojnych
USA na terytorium RP (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1440,wspolna-dekl
aracja-prezydentow-o-wspolpracy-obronnej-w-zakresie-obecnosci-sil-zbrojnych-usa-na-terytori
um-rp.html). prezydent.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-12-17].
5. Wspólna deklaracja Prezydentów PL i USA na temat pogłębiania współpracy obronnej (https://
www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1545,wspolna-deklaracja-na-temat-poglebiania-w
spolpracy-obronnej.html). prezydent.pl, 23 września 2019. [dostęp 2019-12-17].
6. Prezydent z wizytą na Ukrainie (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,20
5,prezydent-rozpoczyna-wizyte-na-ukrainie.html). prezydent.pl, 13 grudnia 2017. [dostęp 2019-
12-17].
7. W 75. rocznicę rzezi wołyńskiej Prezydent na Ukrainie oddał cześć pomordowanym Rodakom (
https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,247,w-75-rocznice-rzezi-wolynskiej
-prezydent-na-ukrainie-oddaje-czesc-pomordowanym-rodakom.html). prezydent.pl, 8 lipca
2018. [dostęp 2019-12-17].
8. Andrzej Duda w Kijowie z okazji 25. rocznicy niepodległości Ukrainy (https://www.prezydent.pl/
aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,101,prezydent-na-uroczystosciach-z-okazji-25-rocznicy-uch
walenia-aktu-niepodleglosci-ukrainy.html). prezydent.pl, 24 sierpnia 2016. [dostęp 2019-12-17].
9. Barbara Bodalska: Szczyt B9 w Koszycach: Zagrożeniem bezpieczeństwa imperialne ambicji
Rosji (https://www.euractiv.pl/section/polityka-regionalna/news/szczyt-b9-w-koszycach-zagroze
niem-bezpieczenstwa-imperialne-ambicji-rosji). euractiv.pl, 1 marca 2019. [dostęp 2019-12-16].
0. NATO ma patrzeć w duchu zasady 360 stopni. Deklaracja państw grupy B9 (https://www.defenc
e24.pl/nato-ma-patrzec-w-formacie-360-stopni-deklaracja-panstw-grupy-b9). defence24.pl, 11
czerwca 2018. [dostęp 2019-12-16].
1. Spotkanie B9 w Warszawie (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1030,spotkani
e-bukaresztanskiej-dziewiatki-w-warszawie.html). prezydent.pl, 8 czerwca 2018. [dostęp 2019-
12-16].
2. Prezydent w Bukareszcie: Pokazaliśmy jedność i decyzyjność (https://www.prezydent.pl/aktual
nosci/wizyty-zagraniczne/art,26,spotkanie-szefow-panstw-wschodniej-flanki-nato.html).
prezydent.pl, 4 listopada 2015. [dostęp 2019-12-16].
3. Szczyt NATO w Warszawie. Najważniejsze ustalenia (https://wyborcza.pl/1,75398,20380134,sz
 czyt-nato-w-warszawie-najwazniejsze-ustalenia.html?disableRedirects=true). wyborcza.pl, 11
lipca 2016. [dostęp 2019-12-16].
4. Prezydent z Premier Norwegii m.in. o energetyce i szczycie NATO (https://www.prezydent.pl/ak
tualnosci/wizyty-zagraniczne/art,80,prezydent-z-premier-norwegii-min-o-energetyce-i-szczycie-
nato.html). prezydent.pl, 23 maja 2016. [dostęp 2019-12-16].
5. Politycy o apelu prezydenta ws. obchodów 100. rocznicy odzyskania niepodległości. „Jedności
nie da się zadekretować ustawą” (https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/535328,polity
cy-apel-prezydenta-obchody-100-rocznicy-odzyskania-niepodleglosci.html). dziennik.pl, 12
listopada 2016. [dostęp 2019-09-30].
6. Nowa szefowa KPRP; min. Kolarski pełnomocnikiem prezydenta ds. obchodów stulecia
niepodległości (https://dzieje.pl/aktualnosci/nowa-szefowa-kprp-min-kolarski-pelnomocnikiem-p
rezydenta-ds-obchodow-stulecia). dzieje.pl, 12 czerwca 2017. [dostęp 2019-09-30].
7. Prezydent podpisał ustawę o obchodach 100-lecia niepodległości Polski (https://dzieje.pl/aktual
nosci/prezydent-podpisal-ustawe-o-obchodach-100-lecia-niepodleglosci-polski). dzieje.pl, 28
kwietnia 2017. [dostęp 2019-12-19].
8. Komitet Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości (https://www.prez
ydent.pl/aktualnosci/rocznica-niepodleglosci/sklad-komitetu/). prezydent.pl. [dostęp 2019-12-
19].
9. Zgromadzenie Narodowe zwołane na 5 grudnia (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarze
nia/art,760,prezydent-wnioskuje-o-zwolanie-na-5-grudnia-zgromadzenia-narodowego.html).
prezydent.pl, 10 października 2017. [dostęp 2019-09-30].
0. 11 listopada w Warszawie. Tak wyglądały obchody 100-lecia niepodległości (https://wiadomosci
.gazeta.pl/wiadomosci/56,114883,24156274,11-listopada-w-warszawie-tak-wygladaly-obchody-
100-lecia-niepodleglosci.html). gazeta.pl, 11 listopada 2018. [dostęp 2020-07-11].
1. Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (https://www.prezydent.pl/prezydent/kompetencje/or
dery-i-odznaczenia/odznaczenia/medal-stulecia-odzyskanej-niepodleglosci/). prezydent.pl.
[dostęp 2019-12-19].
2. Lipiec 2019 r. (https://www.prezydent.pl/prawo/ustawy/podpisane/art,47,lipiec-2019-r-.html).
prezydent.pl, 1 lipca 2019. [dostęp 2019-12-19].
3. Prezydent podpisał ustawę o Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod
okupacją niemiecką (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,927,prezydent-podpis
al-ustawe-o-narodowego-dnia-pamieci-polakow-ratujacych-zydow-pod-okupacja-niemiecka.htm
l). prezydent.pl, 21 marca 2018. [dostęp 2019-12-17].
4. Andrzej Duda otworzył Muzeum Polaków Ratujących Żydów. „Polska potrzebowała takiego
pomnika” (https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-andrzej-duda-otworzyl-muzeum-polakow-rat
ujacych-zydow-polska,nId,2164953). rmf24.pl, 17 marca 2016. [dostęp 2019-12-17].
5. Nagroda Prezydenta RP „Dla Dobra Wspólnego” (https://www.prezydent.pl/kancelaria/dzialalno
sc-kancelarii/art,34,nagroda-prezydenta-rp-dla-dobra-wspolnego.html). prezydent.pl, 12 lipca
2016. [dostęp 2019-12-18].
6. Para Prezydencka wsparła akcję „Tornister pełen uśmiechów” (https://www.radiomaryja.pl/infor
macje/para-prezydencka-wsparla-akcje-tornister-pelen-usmiechow). radiomaryja.pl, 12 sierpnia
2019. [dostęp 2019-12-18].
7. Prezydent Andrzej Duda wraz z Pierwszą Damą wzięli udział w akcji „Szlachetna Paczka” (http
s://deon.pl/swiat/prezydent-andrzej-duda-wraz-z-pierwsza-dama-wzieli-udzial-w-akcji-szlachetn
a-paczka,680295). deon.pl, 8 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-18].
8. Para prezydencka wspiera „Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom” (https://caritas.pl/blog/2019/12/
11/para-prezydencka-wspiera-wigilijne-dzielo-pomocy-dzieciom/). caritas.pl, 11 grudnia 2019.
[dostęp 2019-12-18].
9. Para Prezydencka przyłącza się do Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (https://www.prezyd
ent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1249,para-prezydencka-przylacza-sie-do-wielkiej-orkiestry-sw
iatecznej-pomocy.html). prezydent.pl, 9 stycznia 2019. [dostęp 2019-12-18].
0. Wystąpienie Pary Prezydenckiej podczas pikniku rodzinnego „Pomagam z Radością” (https://w
ww.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/art,770,wystapienie-podcza
s-pikniku-rodzinnego-pomagam-z-radoscia.html). prezydent.pl, 6 lipca 2019. [dostęp 2019-12-
18].
1. Inauguracja 23. Świątecznej Zbiórki Żywności (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzeni
a/art,1598,para-prezydencka-23-swiateczna-zbiorka-zywnosci.html). prezydent.pl, 26 listopada
2019. [dostęp 2019-12-18].
2. Dorota Litwin-Lewandowska. Konflikt polityczny na przykładzie sporu o Trybunał Konstytucyjny
(http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_17951_k_2016_23_2_207/c
/2393-3947.pdf). „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska”, 2016.
3. Dz.U. z 2015 r. poz. 2129 (http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU2015000212
9).
4. Prezydent odebrał ślubowanie od sędziów Trybunału Konstytucyjnego (https://web.archive.org/
web/20151203124052/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,75,prezydent-odebra
l-slubowanie-od-sedziow-tk.html). prezydent.pl, 3 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-24].
5. Prezydent przyjął ślubowanie od sędzi Julii Przyłębskiej (https://web.archive.org/web/20151226
082006/https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,80,prezydent-przyjal-slubowanie-o
d-sedzi-tk-julii-przylebskiej.html). prezydent.pl, 9 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-24].
6. Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o TK, komentarze po wystąpieniu prezydenta (http:/
/wiadomosci.onet.pl/kraj/andrzej-duda-podpisal-nowelizacje-ustawy-o-tk-komentarze-po-wystap
ieniu-prezydenta/fbtsr0). onet.pl, 28 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-28].
7. Stanowisko Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie uchwalonej 22 grudnia 2015 r.
zmiany ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. poz. 1064 ze zm.) (http://www.krs.pl/pl/aktu
alnosci/d,2015,12/3872,stanowisko-prezydium-krajowej-rady-sadownictwa-w-sprawie-uchwalon
ej-22-grudnia-2015-r-zmiany-ustawy-o-trybunale-konstytucyjnym-dz-u-poz-1064-ze-zm). krs.pl,
23 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-28].
8. Nowelizacja ustawy o TK. Prokurator Generalny straszy paraliżem prac (http://wiadomosci.dzie
nnik.pl/polityka/artykuly/508968,prokurator-generalny-o-nowelizacji-ustawy-o-trybunale-konstyt
ucyjnym.html). dziennik.pl, 23 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-28].
9. RPO i HFPC apelują do prezydenta ws. noweli ustawy o TK (http://web.archive.org/web/20180
102013150/http://www.rp.pl/Sedziowie-i-sady/312249956-RPO-i-HFPC-apeluja--do-prezydenta
-ws-noweli-ustawy-o-TK.html). rp.pl, 24 grudnia 2015. [dostęp 2020-07-12].
0. Jerzy Stępień. Rewolucja – świadoma czy nieświadoma (https://pressto.amu.edu.pl/index.php/r
peis/article/view/5277). „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, rok LXXVIII – zeszyt 1”,
2016. Cytat: Podważenie pozycji ustrojowej Trybunału Konstytucyjnego przez większość
rządzącą po 25 października 2015 r. wpisuje się w ciąg zdarzeń głównie o charakterze
ustawodawczym, które w istocie przekreślają status Rzeczypospolitej Polskiej jako państwo
prawa. Rządzący, na czele z prezydentem, podejmują liczne działania i zaniechania stawiające
ich ponad Konstytucją. Tryb i tempo uchwalania przez Sejm regulacji dotyczących ważnych
dziedzin życia państwowego, takich jak ustawy: o policji, o mediach elektronicznych, o służbie
cywilnej czy o prokuraturze, bez społecznych konsultacji i w atmosferze lekceważenia praw
opozycji, niweczy demokrację proceduralną i rodzi najwyższy niepokój o cele, które rządzący
stawiają przed sobą. Towarzyszące temu ruchy personalne na wysokich stanowiskach w
administracji państwowej, w policji czy w agencjach rządowych, spółkach Skarbu Państwa i
mediach publicznych, sprawiają wrażenie niekontrolowanych w pełni – ich gwałtowne nasilenie
może wywołać chaos w życiu publicznym i pokusę wprowadzenia rządów autorytarnych..
1. Były prezes SN prof. Adam Strzembosz: Sytuacja wokół TK będzie miała daleko idące
konsekwencje międzynarodowe (http://wyborcza.pl/1,75398,19412903,byly-prezes-sn-prof-ada
m-strzembosz-sytuacja-wokol-tk-bedzie.html). wyborcza.pl, 30 grudnia 2015. [dostęp 2018-06-
15].
2. Zoll: PiS nie zamierza ustąpić z drogi bezprawia i siły (https://www.tvn24.pl/kropka-nad-i,3,m/kr
 opka-nad-i-zoll-pis-nie-zamierza-ustapic-z-drogi-bezprawia-i-sily,599281.html). tvn24.pl, 1
grudnia 2015. [dostęp 2018-06-15].
3. To nie jest ten Trybunał, o którym mówi polska konstytucja (https://www.tvn24.pl/kropka-nad-i,3,
m/andrzej-zoll-w-kropce-nad-i,701618.html). tvn24.pl, 21 grudnia 2016. [dostęp 2018-06-15].
4. Janusz Schwertner: Andrzej Zoll: Nie rozumiem Kaczyńskiego. Obywatel został sam (https://wi
adomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/andrzej-zoll-nie-rozumiem-kaczynskiego-obywatel-zostal-sam/
8p01wz1?utm_v=2&utm_medium=nitro&utm_campaign=allonet_nitro_new&srcc=ucs&utm_sou
rce=wiadomosci_viasg). onet.pl, 26 stycznia 2017. [dostęp 2018-06-15].
5. Jak rozwiązać spór o TK? „Wystarczyłoby zastosować zasady, o których prezydent bardzo
pięknie mówił” (https://faktypofaktach.tvn24.pl/fakty-po-faktach-jak-rozwiazac-spor-o-tk,649476.
html). tvn24.pl, 3 czerwca 2016. [dostęp 2018-06-15].
6. Prof. Safjan: „Grozi nam bardzo głęboki paraliż funkcjonowania sądownictwa” (https://faktypofa
ktach.tvn24.pl/prof-safjan-grozi-nam-gleboki-paraliz-funkcjonowania-
sadownictwa,730709.html). tvn24.pl, 9 kwietnia 2017. [dostęp 2018-05-15].
7. Mam poczucie, że Morawski skompromitował Polskę (https://faktypofaktach.tvn24.pl/fakty-po-fa
ktach-mam-poczucie-ze-morawski-skompromitowal-polske,739057.html). tvn24.pl, 11 maja
2017. [dostęp 2018-06-15].
8. Prof. Łętowska: Trybunał nie może stosować nowelizacji PiS, byłoby to błędne koło (https://fakt
ypofaktach.tvn24.pl/prof-ewa-letowska-w-faktach-po-faktach,608610.html). tvn24.pl, 6 stycznia
2016. [dostęp 2018-06-15].
9. Były prezes Trybunału: Następuje rozkład naszej państwowości. Uderzenie idzie w
sądownictwo (https://faktypofaktach.tvn24.pl/fakty-po-faktach-byly-prezes-trybunalu-o-sadownic
twie,719426.html). tvn24.pl, 28 lutego 2017. [dostęp 2018-06-15].
0. Trybunał Konstytucyjny: wydział prawa UJ apeluje do prezydenta Dudy (http://www.radiokrakow
.pl/wiadomosci/krakow/trybunal-konstytucyjny-wydzial-prawa-uj-apeluje-do-prezydenta-dudy/).
radiokrakow.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2018-06-15].
1. Prof. Jan Zimmerman, promotor Andrzeja Dudy dla WP: Grozi mu Trybunał Stanu (https://wiad
omosci.wp.pl/prof-jan-zimmerman-promotor-andrzeja-dudy-dla-wp-grozi-mu-trybunal-stanu-nie-
tylko-za-ulaskawienie-kaminskiego-6128879665002113a). wp.pl, 1 czerwca 2017. [dostęp
2018-06-15].
2. Promotor Andrzeja Dudy: wierzyłem i wierzę, że stać go na to, żeby wydobyć się na
samodzielność (https://www.tvn24.pl/kropka-nad-i,3,m/jerzy-stepien-i-jan-zimmermann-w-kropc
e-nad-i,758094.html). tvn24.pl, 18 lipca 2017. [dostęp 2018-06-15].
3. Juliusz Ćwieluch: Prof. Fryderyk Zoll o tym, jak ważny w państwie jest szacunek do prawa (http
s://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1653286,1,prof-fryderyk-zoll-o-tym-jak-wazny-w-panst
wie-jest-szacunek-do-prawa.read). polityka.pl, 8 marca 2016. [dostęp 2018-06-15].
4. Jan Woleński: Jeszcze raz o łamaniu konstytucji (https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1
686516,1,jeszcze-raz-o-lamaniu-konstytucji.read). Polityka, 12 grudnia 2016. [dostęp 2019-09-
22].
5. Niekonstytucyjny Trybunał, niekonstytucyjna prezes. Profesor Wojciech Sadurski dla
OKO.press. (https://oko.press/niekonstytucyjny-trybunal-niekonstytucyjna-prezes-profesor-wojc
iech-sadurski-dla-oko-press/). oko.press, 14 stycznia 2017. [dostęp 2018-15-06].
6. „Trybunał Konstytucyjny popłynął”. Konstytucjonalista komentuje orzeczenie ws. KRS (http://wy
borcza.pl/10,82983,21984859,trybunal-konstytucyjny-poplynal-konstytucjonalista-komentuje.ht
ml). wyborcza.pl, 20 czerwca 2017. [dostęp 2018-06-15].
7. Chmaj: Trzy niepublikowane wyroki mają już historyczne znaczenie (https://www.tvn24.pl/wiado
mosci-z-kraju,3/chmaj-trzy-niepublikowane-wyroki-maja-juz-historyczne-znaczenie,824399.html
). tvn24.pl, 23 marca 2018. [dostęp 2018-06-15].
8. Prezydent ułaskawił m.in. b. szefa CBA Mariusza Kamińskiego (http://www.pap.pl/aktualnosci/n
ews,432779,prezydent-ulaskawil-min-b-szefa-cba-mariusza-kaminskiego.html). pap.pl, 17
listopada 2015. [dostęp 2015-12-14].
 9. Marek Domagalski. Prezydencka łaska dzieli prawników. „Rzeczpospolita”, s. C2, 19 listopada
2015.
0. „Prezydent złamał konstytucję przynajmniej trzykrotnie”. Promotor Andrzeja Dudy krytykuje
swojego doktoranta (http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/507262,prof-jan-zimmermann
-z-uj-prezydent-andrzej-duda-zlamal-konstytucje-trzykrotnie.html). dziennik.pl, 3 grudnia 2015.
[dostęp 2015-12-20].
11. Ewa Siedlecka: Czy prezydent złamał konstytucję? Prawnicy podzieleni (http://wyborcza.pl/1,75
478,19210341,czy-prezydent-zlamal-konstytucje-prawnicy-podzieleni.html). wyborcza.pl, 18
listopada 2015. [dostęp 2015-12-20].
2. Prof. Andrzej Zoll: Prezydent Duda złamał prawo (http://www.polskatimes.pl/artykul/9099824,pr
of-andrzej-zoll-prezydent-duda-zlamal-prawo,id,t.html). polskatimes.pl, 19 listopada 2015.
[dostęp 2015-12-20].
3. Koniec sprawy Kamińskiego. Sąd uchylił wyrok skazujący byłych szefów CBA (http://www.tvn24
.pl/wiadomosci-z-kraju,3/mariusz-kaminski-sad-uchylil-wyrok,631314.html). tvn24.pl, 30 marca
2016. [dostęp 2016-03-30].
4. Małgorzata Kryszkiewicz. Prezydent nie mógł ułaskawić Mariusza Kamińskiego. „Dziennik
Gazeta Prawna”, s. B6, 1 czerwca 2017.
5. Agata Łukaszewicz. Prezydent nie mógł ułaskawić byłego szefa CBA. „Rzeczpospolita”, s. C1,
1 czerwca 2017.
6. Sąd Najwyższy nie może ingerować w sferę prerogatyw Prezydenta RP (http://www.prezydent.
pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,734,sad-najwyzszy-nie-moze-ingerowac-w-sfere-preroga
tyw-prezydenta-rp-.html). prezydent.pl. [dostęp 2017-06-02].
7. Lista publikacji, w których wskazywano na możliwość stosowania przez Prezydenta RP prawa
łaski w postaci indywidualnej abolicji (http://www.prezydent.pl/kancelaria/dzialalnosc-kancelarii/
art,49,lista-publikacji-w-ktorych-wskazywano-na-mozliwosc-stosowania-przez-prezydenta-rp-pr
awa-laski-w-postaci-indywidualnej-abolicji.html). prezydent.pl. [dostęp 2017-06-02].
8. Michał Wilgocki: Prezydent Duda publikuje „listę prawników”, którzy go popierają. Jeden z nich:
Znalazłem się tam przez nieporozumienie (http://wyborcza.pl/7,75398,21901204,prezydent-pub
likuje-liste-prawnikow-ktorzy-go-popieraja.html). wyborcza.pl, 2 czerwca 2017. [dostęp 2017-
06-10].
9. Wojciech Czuchnowski, Agnieszka Kublik: Prezydencka manipulacja z ułaskawieniem
Kamińskiego. Co naprawdę sądzą o abolicji przywoływani przez Kancelarię Prezydenta
prawnicy (http://wyborcza.pl/7,75398,21904879,prezydencka-manipulacja.html). wyborcza.pl, 3
czerwca 2017. [dostęp 2017-06-10].
0. Jacek Gądek: Cel był prosty: pokazać, że prawnicy przyznali rację Dudzie. Co myślą oni sami?
Pytamy (http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,21901699,jeden-profesor-zmienia-z
danie-drugi-protestuje-lista-andrzeja.html). gazeta.pl, 2 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-10].
1. Prezydent przekazał ustawę o SN do ponownego rozpatrzenia przez Sejm (http://www.prezyde
nt.pl/prawo/ustawy/zawetowane/art,5,prezydent-ustawy-o-krs-i-sn-do-ponownego-rozpatrzenia-
przez-sejm.html). prezydent.pl, 31 lipca 2017. [dostęp 2017-08-03].
2. Prezydent przekazał Sejmowi do ponownego rozpatrzenia ustawę o KRS (http://www.prezydent
.pl/prawo/ustawy/zawetowane/art,4,prezydent-przekazal-sejmowi-do-ponownego-rozpatrzenia-
ustawe-o-krs.html). prezydent.pl, 31 lipca 2017. [dostęp 2017-08-03].
3. Reforma Dudy naruszyła prawo Unii. „Gazeta Wyborcza”, s. 1, 25 czerwca 2019.
4. Łukasz Woźnicki. Duda blokuje nominacje. „Gazeta Wyborcza”, s. 5, 6 września 2018.
5. Agata Łukaszewicz. Nowi sędziowie SN w zgodzie z Trybunałem UE. „Rzeczpospolita”, s. A25,
9 listopada 2018.
6. Łukasz Woźnicki. Prezydent skłamał w Watykanie w sprawie nominacji sędziów SN. „Gazeta
Wyborcza”, s. 3, 16 października 2018.
7. Według przedstawiciela Prezydenta RP – nikt nie przekazał Kancelarii Prezydenta odpisu
 postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego o zabezpieczeniu. Dokumenty mówią co
innego! (https://www.iustitia.pl/nowa-krs-nowy-sn/2600-wg-przedstawiciela-prezydenta-nikt-nie-
przekazal-kancelarii-prezydenta-odpisu-postanowienia-naczelnego-sadu-administracyjnego-o-z
abezpieczeniu-dokumenty-mowia-co-innego). iustitia.pl, 12 października 2018. [dostęp 2018-
10-18].
8. Ewa Siedlecka. „Polityka”. 42 (3182), s. 9, 2018-10-17.
9. Agata Szczęśniak: Na co pójdą dwa miliardy? 88 procent dla TVP. I znów Duda ograny (https://
oko.press/na-co-pojda-dwa-miliardy-88-procent-dla-tvp/). oko.press, 14 marca 2020. [dostęp
2020-07-03].
0. Dwa miliardy złotych jednak dla mediów publicznych. Andrzej Duda podpisał ustawę (https://wi
adomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25765296,dwa-miliardy-zlotych-dla-mediow-publiczn
ych-andrzej-duda-podpisal.html). wiadomosci.gazeta.pl, 6 marca 2020. [dostęp 2020-07-03].
1. Agata Szczęśniak, Michał Danielewski: Kurski wyleciał, Duda podpisał miliardy dla TVP.
Wszystko po walce na noże na oczach całej Polski (https://oko.press/kurski-wylecial-z-tvp-duda
-podpisal-miliardy-dla-tvp-wszystko-po-walce-na-noze-na-oczach-calej-polski/). oko.press, 6
marca 2020. [dostęp 2020-07-03].
2. Agnieszka Kublik: Na co PiS da 2 mld zł? Na TVP czy na walkę z rakiem? (https://wyborcza.pl/
7,75398,25693345,na-co-pis-da-2-mld-zl-na-tvp-czy-na-walke-z-rakiem.html). wyborcza.pl, 13
lutego 2020. [dostęp 2020-07-03].
3. Prezydent Duda podpisał Kartę Rodziny. Padły słowa o „obcej ideologii LGBT” (https://www.pol
satnews.pl/wiadomosc/2020-06-10/prezydent-andrzej-duda-podpisze-karte-rodziny-ogladaj-od-
1000/). polsatnews.pl, 10 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
4. Polish President Says He Would Ban LGBT Teaching in Schools (https://www.nytimes.com/reut
ers/2020/06/10/world/europe/10reuters-poland-election-lgbt.html) (ang.). The New York Times,
10 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
5. Andrzej Duda o LGBT: Próbuje się nam wmówić, że to ludzie, a to jest po prostu ideologia (http
s://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/najnowsze-fakty/news-andrzej-duda-
o-lgbt-probuje-sie-nam-wmowic-ze-to-ludzie-a-to,nId,4551951). rmf24.pl, 13 czerwca 2020.
[dostęp 2020-06-14].
6. Andrzej Duda o LGBT: Próbują wmówić, że to ludzie. To ideologia (https://www.rp.pl/Wybory-pr
ezydenckie-2020/200619782-Andrzej-Duda-o-LGBT-Probuja-wmowic-ze-to-ludzie-To-ideologia.
html). 14 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
7. Słowa Dudy o LGBT przebiły się do światowych mediów. Teksty publikują m.in. portale „NYT” i
„Time” (https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,26030151,slowa-dudy-o-lgbt-przebil
y-sie-do-swiatowych-mediow-teksty.html). gazeta.pl, 14 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
8. Polish president compares ‘LGBT ideology’ to Soviet indoctrination (https://www.reuters.com/art
icle/us-poland-election-lgbt-idUSKBN23K0GN?taid=5ee4d0289cfd9b00017a17d7) (ang.).
reuters.com, 13 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
9. Polish President Calls ‘LGBT Ideology’ More Harmful Than Communism (https://time.com/5853
277/andrzej-duda-lgbt-ideology-communism/) (ang.). time.com, 13 czerwca 2020. [dostęp
2020-06-14].
0. Polish election: Andrzej Duda says LGBT ‘ideology’ worse than communism (https://www.bbc.c
om/news/world-europe-53039864) (ang.). bbc.com, 13 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-14].
1. Puolan presidentti vertasi kampanjapuheessaan seksuaalivähemmistöjen „ideologiaa”
kommunismiin ja vannoi kieltävänsä sen opettamisen kouluissa (https://www.hs.fi/ulkomaat/art-
2000006540909.html) (fiń.). Helsingin Sanomat, 14 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-15].
2. „Duda jest otwarcie homofobiczny”. Premier Walonii oczekuje reakcji UE (https://www.gazetapr
awna.pl/artykuly/1483151,duda-lgbt-premier-walonii.html). gazetaprawna.pl, 15 czerwca 2020.
[dostęp 2020-07-01].
3. Amerykański polityk: Odwołać wizytę Dudy. On promuje straszliwe, homofobiczne stereotypy (h
ttps://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/7747353,andrzej-duda-usa-wizyta-eliot-l-engel-izba
 -reprezentantow-donald-trump-odwolanie.html). dziennik.pl, 19 czerwca 2020. [dostęp 2020-
07-01].
4. Anton Ambroziak: Program Dudy: homofobia plus. Prezydent zapowiada zakaz propagowania
„ideologii LGBT” (https://oko.press/karta-rodziny-dudy-czyli-homofobia-plus/). oko.press, 10
czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
5. Dominika Sitnicka: Homofobia Dudy słynna w świecie (https://oko.press/homofobia-dudy-slynn
a-w-swiecie/). oko.press, 11 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
6. Shaun Walker: Polish president scales down homophobic rhetoric as election nears (https://ww
w.theguardian.com/world/2020/jun/19/polish-president-scales-down-homophobic-rhetoric-polan
d-election-nears-andrzej-duda) (ang.). theguardian.com, 19 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-
01]. Cytat: Poland’s president, Andrzej Duda, has attempted to move away from homophobic
rhetoric in recent days after attacks on „LGBT ideology” during his re-election campaign drew
widespread criticism
7. Trump to meet Polish president known for anti-LGBTQ rhetoric (https://www.aljazeera.com/new
s/2020/06/trump-meet-polish-president-anti-lgbtq-rhetoric-200624124803626.html) (ang.).
aljazeera.com, 24 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01]. Cytat: „We are concerned that the White
House visit is sending a signal of political support for a candidate whose campaign has
engaged in homophobic and antisemitic rhetoric,” said Zselyke Csaky, research director for
Europe and Eurasia at Freedom House. a US-based organization
8. Mikołaj Pietraszewski: Światowe media cytują homofobiczne słowa Dudy. Prezydent się
tłumaczy (https://wiadomosci.radiozet.pl/Polska/Polityka/Andrzej-Duda-i-homofobiczne-slowa-o
-LGBT.-Swiatowe-media-cytuja-prezydenta). radiozet.pl, 14 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-
01]. Cytat: Poseł Jacek Żalek ocenił, że „LGBT to nie ludzie, to ideologia” (za co został
wyrzucony z programu w TVN24), za to poseł Przemysław Czarnek stwierdził, że osoby LGBT
„nie są równe normalnym ludziom”, a prawa człowieka nazwał „idiotyzmami”. Z kolei europoseł
Joachim Brudziński napisał na Twitterze, że „Polska bez LGBT jest najpiękniejsza”
9. Oświadczenie Rektora UŁ w sprawie osób LGBT+ (https://www.uni.lodz.pl/aktualnosc/szczegol
y/oswiadczenie-rektora-ul-w-sprawie-osob-lgbt). uni.lodz.pl, 15 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-
01].
0. Sławomir Sowa: Rektor Uniwersytetu Łódzkiego przeciwko atakom na osoby LGBT. Apeluje do
społeczności akademickiej o solidarność (https://dzienniklodzki.pl/rektor-uniwersytetu-lodzkiego
-przeciwko-atakom-na-osoby-lgbt-apeluje-do-spolecznosci-akademickiej-o-solidarnosc/ar/c5-15
027350). Dziennik Łódzki, 15 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
1. Aleksandra Pucułek: Uniwersytet Łódzki potępia wypowiedzi obrażające osoby LGBT. „One są
wśród nas” (https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,26034064,uniwersytet-lodzki-potepia-wypowi
edzi-polityka-dotyczace-osob.html). wyborcza.pl, 15 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
2. Katarzyna Bednarczykówna: Rektor UW wydał oświadczenie w sprawie nagonki na osoby
LGBT (https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,26039940,rektor-uw-wydal-oswiadcze
nie-w-sprawie-nagonki-na-osoby-lgbt.html). wyborcza.pl, 17 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-
01].
3. Rektor UW o LGBT: Wszyscy jesteśmy równoważni. Nie zapominajmy (https://www.rp.pl/LGBT/
200619525-Rektor-UW-o-LGBT-Wszyscy-jestesmy-rownowazni-Nie-zapominajmy.html). rp.pl,
16 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
4. UJ apeluje do polityków: Przerwać stygmatyzowanie grup i osób (https://www.rp.pl/LGBT/2006
19441-UJ-apeluje-do-politykow-Przerwac-stygmatyzowanie-grup-i-osob.html). rp.pl, 17
czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
5. Magda Wrzos: Lekarze i naukowcy wzywają prezydenta do „opamiętania”. Prof. Dudek:
dramaty ludzkie zaczynają się od słów (https://wiadomosci.onet.pl/kraj/andrzej-duda-o-lgbt-list-
naukowcow-i-lekarzy-prof-dudek-o-osobach-homoseksualnych/9cpq00v). onet.pl, 18 czerwca
2020. [dostęp 2020-06-20].
6. Katarzyna Nowakowska: Prof. Dudek o „ideologii LGBT”: Sytuacje poniżania u wielu osób
 powodują reakcje lękowe czy depresyjne (https://kobieta.onet.pl/ideologia-lgbt-prof-dudek-autor
ka-listu-do-prezydenta-dudy-o-szkodliwych-mitach/69lrc8q?srcc=ucs). onet.pl, 19 czerwca
2020. [dostęp 2020-06-20].
7. Ada Chojnowska, Dominika Wantuch: Lekarze i naukowcy UJ do prezydenta Andrzeja Dudy: -
Wzywamy do opamiętania, zanim zdarzy się tragedia! (https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44
425,26039629,lekarze-i-naukowcy-uj-do-prezydenta-dudy-wzywamy-do-opamietania.html).
wyborcza.pl, 17 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-20].
8. Stanowisko Komitetu Psychologii PAN w sprawie języka debaty publicznej dotyczącej
społeczności LGBT+ (https://static.im-g.pl/im/9/26049/m26049329,STANOWISKO-KP-PAN-WS
-DEBATY-PUBLICZNEJ.pdf). static.im-g.pl, 19 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
9. Polska Akademia Nauk zabrała głos w sprawie LGBT! Zmieniono nawet logo na tęczowe (https
://cai24.pl/polska/6691/nowy-wspanialy-swiat-polskiej-akademii-nauk/). cai24.pl, 17 czerwca
2020. [dostęp 2020-07-01].
0. Powstańcy Warszawscy o LGBT: „Nie ma zgody na poniżanie mniejszości seksualnych” (https:/
/oko.press/powstancy-warszawscy-o-lgbt/). oko.press, 15 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-03].
1. Andrzej Duda: szczepienia na koronawirusa nie powinny być obowiązkowe (https://fakty.tvn24.
pl/ogladaj-online,60/wybory-prezydenckie-2020-andrzej-duda-szczepienia-na-koronawirusa-nie
-powinny-byc-obowiazkowe,1022355.html). tvn24.pl, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-10].
2. Duda prostuje swoje słowa nt. szczepień. „Co do innych chorób, to zupełnie co innego” (https://
wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,143907,26104556,duda-prostuje-swoje-slowa-nt-szczepie
n-co-do-innych-chorob.html). gazeta.pl, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-10].
3. Edyta Bieńczak: Ostra reakcja Izby Lekarskiej na słowa Andrzeja Dudy o szczepieniach (https:/
/www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/najnowsze-fakty/news-ostra-reakcja-iz
by-lekarskiej-na-slowa-andrzeja-dudy-o-szcze,nId,4597646). rmf24.pl, 7 lipca 2020. [dostęp
2020-07-10].
4. Marta Markiewicz: Andrzej Duda o szczepieniach. Jest reakcja środowiska! (https://pulsmedycy
ny.pl/andrzej-duda-o-szczepieniach-jest-reakcja-srodowiska-995974). pulsmedycyny.pl, 7 lipca
2020. [dostęp 2020-07-10].
5. Ewa Siedlecka. Prezydent sądzi sędziów. „Gazeta Wyborcza”, s. 1, 29 czerwca 2016.
6. Dzień 2. Szczegóły głosowania. Wyrażenie zgody na zarządzenie przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej ogólnokrajowego referendum (https://www.senat.gov.pl/sklad/senator
owie/szczegoly-glosowania,326,10,9.html). senat.gov.pl, 25 lipca 2018. [dostęp 2018-07-26].
7. Andrzej Duda o UE: Wyimaginowana wspólnota, z której dla nas niewiele wynika (http://wiado
mosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/580955,prezydent-andrzej-duda-ue-wyimaginowana-wspoln
ota-lezajsk.html). dziennik.pl, 11 września 2018. [dostęp 2018-09-16].
8. Andrzej Duda: Nie będą nam w obcych językach narzucali, jak mają być prowadzone polskie
sprawy (https://www.wprost.pl/polityka/10290406/andrzej-duda-nie-beda-nam-w-obcych-jezyka
ch-narzucali-jak-maja-byc-prowadzone-polskie-sprawy.html). wprost.pl, 17 stycznia 2020.
[dostęp 2020-07-11].
9. Marek Bartosik: Andrzej Duda: spóźniony pociąg do polityki (http://www.gazetakrakowska.pl/art
ykul/334041,andrzej-duda-spozniony-pociag-do-polityki,id,t.html). gazetakrakowska.pl, 19
listopada 2010. [dostęp 2014-12-04].
0. Violetta Szostak: Jakub Kornhauser. Surrealista na rowerze (https://wyborcza.pl/duzyformat/1,1
27290,20206293,jakub-kornhauser-surrealista-na-rowerze.html). wyborcza.pl, 9 czerwca 2016.
[dostęp 2020-05-30].
1. Agata Kondzińska: Kościół i Bóg Andrzeja Dudy. Jak kandydat PiS podpiera się wiarą i
przywiązaniem do Kościoła (http://wyborcza.pl/1,75478,17798263,Kosciol_i_Bog_Andrzeja_Du
dy__Jak_kandydat_PiS_podpiera.html). wyborcza.pl, 23 kwietnia 2015. [dostęp 2015-05-22].
2. Dz.U. z 2020 r. poz. 1163 (http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU2020000116
3)
3. Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas (http://dre.pt/pdf2sdip/2009/02/040000000/0
 769107691.pdf) (port.). dre.pt. [dostęp 2010-09-12].
4. Belgijska Para Królewska z oficjalną wizytą w Polsce (https://web.archive.org/web/2015102515
0905/https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,40,krol-i-krolowa-belgow-z-wizyta-w-
polsce.html). prezydent.pl, 13 października 2015. [dostęp 2015-10-25].
5. Drugi dzień wizyty Prezydenta RP w Czechach (https://web.archive.org/web/20160315200120/
http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,51,drugi-dzien-wizyty-prezydenta-rp
-w-czechach.html). prezydent.pl, 15 marca 2016. [dostęp 2016-03-15].
6. Udělení státních vyznamenání při oficiální návštěvě polského prezidenta v ČR (https://www.hra
d.cz/cs/pro-media/tiskove-zpravy/aktualni-tiskove-zpravy/udeleni-statnich-vyznamenani-pri-ofici
alni-navsteve-polskeho-prezidenta-v-cr-12533#from-list) (cz.). hrad.cz, 15 marca 2016. [dostęp
2016-03-18].
7. Rozmawiając z Rosją, NATO powinno pokazywać charakter (https://web.archive.org/web/2016
0418175005/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,64,wizyta-prezydenta-
w-bulgarii.html). prezydent.pl, 18 kwietnia 2016. [dostęp 2016-04-18].
8. Tildelinger av ordener og medaljer (http://www.kongehuset.no/tildelinger.html?tid=28028&sek=2
7995&q=Duda&type=&aarstall=) (norw.). kongehuset.no, 23 maja 2016. [dostęp 2016-10-02].
9. Spotkanie Prezydentów Polski i Rumunii (https://web.archive.org/web/20160711154956/http://w
ww.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,286,spotkanie-prezydentow-polski-i-rumunii.html).
prezydent.pl, 10 lipca 2016. [dostęp 2016-07-11].
0. Para Prezydencka rozpoczęła wizytę w Finlandii (http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-za
graniczne/art,192,para-prezydencka-rozpoczela-wizyte-w-finlandii.html). prezydent.pl, 24
października 2017. [dostęp 2017-10-24].
1. Prezydent rozpoczął wizytę w Grecji (http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/ar
t,195,wizyta-pary-prezydenckiej-w-grecji.html). prezydent.pl, 20 listopada 2017. [dostęp 2017-
11-22].
2. Prezydent Andrzej Duda otrzymał najwyższe odznaczenie państwowe Łotwy (https://www.polsk
ieradio.pl/5/3/Artykul/2161332,Prezydent-Andrzej-Duda-otrzymal-najwyzsze-odznaczenie-panst
wowe-Lotwy). polskieradio.pl, 27 czerwca 2018. [dostęp 2020-07-12].
3. State visit to Poland: consolidation of achieved results (https://www.lrp.lt/en/press-centre/press-
releases/state-visit-to-poland-consolidation-of-achieved-results/31880?fbclid=IwAR107x8lShLy
zVxQ-M5RgWX5l-N2JXIoJ4Z80Yv_BZwe6iyiXY6ZgDe1UO8) (ang.). lrp.lt, 21 lutego 2019.
[dostęp 2019-05-16].
4. Prezydent RP odznaczył Orderem Orła Białego Andreja Kiskę (https://www.prezydent.pl/aktual
nosci/ordery-i-odznaczenia/art,418,prezydent-andrzej-duda-orzel-bialy-prezydent-slowacji-andr
ej-kiska.html). prezydent.pl, 15 maja 2019. [dostęp 2019-06-09].
5. KPRP: prezydent Duda uhonorowany najwyższym węgierskim odznaczeniem przyznawanym
głowom innych państw (https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1460381,kprp-prezydent-duda-uh
onorowany-najwyzszym-wegierskim-odznaczeniem-przyznawanym-glowom-innych-panstw.htm
l). gazetaprawna.pl, 15 marca 2020. [dostęp 2020-04-26].
6. Janina Paradowska, Anna Dąbrowska: Posłowie na medal i posłowie z naganą (http://www.polit
yka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1556381,1,ranking-poslow-polityki-rozstrzygniety.read). polityka.pl,
26 września 2013. [dostęp 2015-06-01].
7. Ewa Barczyk: Prezydent Andrzej Duda Honorowym Obywatelem Wolbromia (http://przeglad.olk
uski.pl/index.php/artykuly/aktualnosci/12240-prezydent-andrzej-duda-honorowym-obywatelem-
wolbromia). przeglad.olkuski.pl, 29 maja 2015. [dostęp 2015-06-01].
8. Prezydent Andrzej Duda Honorowym Obywatelem Starego Sącza (https://sadeczanin.info/wiad
omo%C5%9Bci/prezydent-andrzej-duda-honorowym-obywatelem-starego-s%C4%85cza-0).
sadeczanin.info, 26 września 2016. [dostęp 2016-09-26].
9. Korea Południowa: Andrzej Duda honorowym obywatelem Seulu (http://fakty.interia.pl/swiat/ne
ws-korea-poludniowa-andrzej-duda-honorowym-obywatelem-seulu,nId,2519685). interia.pl, 8
 lutego 2018. [dostęp 2018-02-08].
0. Andrzej Duda – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (http://bochnia.eu/miasto/tytuly-honorowe-
i-odznaczenia/honorowi-obywatele/andrzej-duda-prezydent-rzeczypospolitej-polskiej/).
bochnia.eu. [dostęp 2019-05-16].
1. Prezydent Duda otrzymał honorowe obywatelstwo Zakliczyna (http://www.tvp.info/46625638/pr
ezydent-duda-otrzymal-honorowe-obywatelstwo-zakliczyna). tvp.info, 12 lutego 2020. [dostęp
2020-05-19].
2. Wizyta Prezydenta RP w Środzie Śląskiej (https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-krajowe/
art,409,wizyta-w-srodzie-slaskiej.html). prezydent.pl, 17 października 2019. [dostęp 2019-10-
18].
3. Rejestr nadanych tytułów „Honorowy obywatel Środy Śląskiej” kadencja 2018–2023 (https://um
srodaslaska.e-bip.eu/upload/pliki/REJESTR__Honorowy_Obywatel_Srody_Slaskiej_(2018-202
3).pdf). umsrodaslaska.e-bip.eu, 22 października 2019. [dostęp 2020-06-13].
4. Prezydent Andrzej Duda odebrał tytuł Honorowego Obywatela Wielunia (https://lodz.tvp.pl/4846
6844/prezydent-andrzej-duda-odebral-tytul-honorowego-obywatela-wielunia). tvp.pl, 10
czerwca 2020. [dostęp 2020-06-10].
5. Andrzej Duda Człowiekiem Wolności 2015 (http://www.wsieci.pl/andrzej-duda-czlowiekiem-wol
nosci-2015-pnews-2616.html). wsieci.pl, 7 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-07].
6. Andrzej Duda – Człowiek Roku Klubów „Gazety Polskiej” za rok 2015 (https://archive.is/01t0T).
prezydent.pl, 29 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-30].
7. Prezydent Andrzej Duda z nagrodą im. Lecha Kaczyńskiego (https://web.archive.org/web/2016
0308123706/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,144,prezydent-andrzej-duda-z-
nagroda-im-lecha-kaczynskiego.html). prezydent.pl, 7 marca 2016. [dostęp 2016-03-08].
8. Prezydent Duda w JW GROM (https://web.archive.org/web/20180108233545/http://www.defen
ce24.pl/623712,prezydent-duda-w-jw-grom). defence24.pl, 4 lipca 2017. [dostęp 2018-01-08].
9. Prezydent Andrzej Duda dostał honorową odznakę GROM (http://www.rp.pl/Sluzby-mundurowe
/170709544-Prezydent-Andrzej-Duda-dostal-honorowa-odznake-GROM.html). rp.pl, 5 lipca
2017. [dostęp 2018-01-08].
0. Nagroda Prometejska im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Laureatem prezydent Andrzej
Duda (https://niezalezna.pl/289891-nagroda-prometejska-im-prezydenta-lecha-kaczynskiego-la
ureatem-prezydent-andrzej-duda). niezalezna.pl, 26 września 2019. [dostęp 2019-10-26].

Bibliografia
Nota biograficzna na stronie prezydent.pl (http://www.prezydent.pl/prezydent/biografia-andrzej
a-dudy/). [dostęp 2015-06-08].
Druk sejmowy nr 3 (http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/1A8000B1E3780FA8C125738C0055
4FC5/$file/3.pdf) z biogramami kandydatów do Trybunału Stanu z 7 listopada 2007. [dostęp
2011-10-28].
Magdalena Rubaj, Piotr Bugajski: Andrzej Duda. Prawdziwa historia. Warszawa: Ringier Axel
Springer Polska, 2015. ISBN 978-83-7813-924-9.

Linki zewnętrzne
Dr Andrzej Sebastian Duda (http://nauka-polska.pl/#/profile/scientist?id=125568), [w:] baza
„Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-10-28].
Andrzej Duda – strona wyborcza (http://www.andrzejduda.pl/). [dostęp 2020-03-08].

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Duda&oldid=60719582”
Tę stronę ostatnio edytowano 28 sie 2020, 07:50. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie
autorstwa, na tych samych warunkach (http:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl), z możliwością
obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania
(http:https://foundation.wikimedia.org/wiki/Warunki_korzystania).