Filipino Notes

You might also like

You are on page 1of 4

ARALIN 1: TEKNIKAL BOKASYONAL NA Batayang Simulain ng Mahusay na Sulating

PAGSULAT Teknikal-Bokasyonal
1. Pag-unawa sa mambabasa
Teknikal-Bokasyonal 2. Pag-alam sa layunin ng bawat artikulo o ulat
 ito ay komunikasyong pasulat sa larangang 3. Pag-alam sa paksang-aralin
may espesyalisadong bokaburlayo tulad ng sa 4. Obhetibong pagsulat
agham, inherya, teknolohiya, at agham 5. Paggamit ng tamang esktraktura
pangkalusugan. 6. Paggamit ng etikal na pamantayan
 Ito ay naglalayong magbabahagi ng
impormasyon at manghikayat sa mambabasa. Manunulat ng Teknikal sa Sulatin
 Anyo at Estilo ng Teknikal na Pagsulat
1. espesyalisadong bokabularyo 1. Intruksiyon – ay dokumento na
2. gramatikal, bantas at kayarian nakakatutulong sa lumilikha o kaya’y
3. tiyak at tumpak sa gumagamit.
4. malinaw, mauunawaan at kumpleto 2. Proposal – ay dokumento na
5. magbahagi ng impormasyon naglalarawan sa layunin, gawain,
6. manghikayat ng mambabasa metodo, at ang halaga ng kailangan
para sa isang proyekto.
Layunin ng Teknikal-Bokasyonal na Pagsulat 3. Emails, sulat memoranda – ay ilan
1. Upang magbigay alam sa mga pinakagamiting pagsulat na
2. Upang mag-analisa ng mga pangyayari at dokumento sa kalakalan.
implikasyon nito 4. Ispesipikasyon – ay balangkas ng
3. Upang manghikayat at mang-impluwensiya disenyo na naglalarawan sa
ng desisyon. estraktura, mga bahagi, packaging,
at paghahatid ng bagay o proseso.
Gamit ng Teknikal-Bokasyonal na Pagsulat 5. Press release – dokumentong
1. Upang maging bantayan sa desisyon ng naglalarawan sa gampanin at halaga
namamahala ng produkto sa madla.
2. Upang magbigay ng kailangang 6. Resume – ay maikling
impormasyon pagpapaliwanag ng mga hakbangin
3. Upang magbigay ng introduksyon at proseso sa nakatutulong sa
4. Upang magpaliwanag ng teknik mambabasang malaman kung
5. Upang mag-ulat ng natamo (achievement) papaano gumagana ang isang
6. Upang mag-analisa ng may suliraning bagay.
bahagi (problem areas) 7. Deskripsyon – ay nagpapabatid sa
7. Upang matiyak ang pangangailangan ng mambabasa ng kredensyal ng
disenyo sistema manunulat.
8. Upang maging bantayan ng pampublikong 8. Ulat Teknikal – ay isinulat upang
ugnayan bigyan ang mambabasa ng
9. Upang mag-ulat sa mga stockholders ng impormasyon, instruksiyon at
kompanya analisis ng gawain.
10. Upang makabuo ng produkto 9. White Paper – ay mga dokumento
11. Upang makapagbigay ng serbisyo na isinulat para sa mga eksperto sa
12. Upang makapagbigay ng serbisyo larangan at tipikal na naglalarawan
13. Upang makalikha ng mga proposal ng solusyon sa problemang
teknolohiya o pangkalakal.
Kahalagahan ng Teknikal-Bokasyonal na Pagsulat 10. Web Site – ang pagkakaroon ng
1. Pagsulat at Komunikasyon hypertext ay nagpabago ng paraan
2. Mahalagang Bahagi ng Industriya at kung paanong ang dokumento ay
Teknikal na Dokumento binabasa, inoorganisa at nagagamit.
3. Introduksyon sa Pagsulat ng Teknikal
 Mga Hakbang sa Teknikal na Pagsulat
Katangian ng Teknikal-Bokasyonal na Pagsulat Waterfall Method – ang teknikal na
1. Interpretasyon pagsulat ay siyentipikong proseso.
2. Deskriptong Mekanismo at Proseso Matutuhan mo itong gawin kahit kaunti
3. Analohiya lamang ang pagsasanay at may
4. Sanhi at Bunga pamamaraang puwede mong isagawa.
5. Klaripikasyon  Pagpaplano – alamin kung sino ang
6. Paghahambing at Pagkakaiba mababasa atano ang mithiin ng
7. Naglalahad at Nagpapaliwanag aklat.
 Nilalaman – alamin ang nilalaman
ng mga kabanata kung saan mo
kukunin ang impormasyon.
 Pagsulat – gawin ang unang Anim na Bahagi ng Liham Pangnegosyo
burador, irebyu, gawin ang
ikalawangburador ituloy-tuloy
lamang ito.
 Internalisasyon – tingnan kung
nangangailangan ng pagsasalin.
 Rebyu – tingnan ang mga naging
kasalanan at kahinaan. Ayusin pa
kung kinakailangan.

 Pamuhatan
ARALIN 2: PAGSULAT NG LIHAM PANG-
 mula sa salitang ugat na buhat, ibig
NEGOSYO AT MEMORANDA
sabihin, pinagmulan o
pananggalingan.
Mga Layunin
 Nagtataglay ito ng adres ng
 Natutukoy ang kahulugan ng liham
nagpapdala ng liham ng kadalasang
pangnegosyo at memorandum
nasa dalawa hanggang tatlong linya
 Nakikilala at nailalapat ang mga dapat
lamang.
tandaan sa pagsulat at ang mga katangiang
 Sa huling linya ng bahaging ito
dapat taglayin ng mabisang liham
inilalagay ang petsa. Laging lagyan
pangnegosyo at memorandum
ng petsa.
 Naksusulat ng mabisang liham  Maaari ding magdagdag ng isa pang
pangnegosyo at memorandum linya para sa numerong telepono,
fax, e-mail address, atbp.
Liham Pangnegosyo  Hindi na kailangang ilagay ang
 ay isang pormal na sulatin. Higit na pormal pamuhatan kung ang ginagamit na
ito kaysa sa isang personal na sulat. papel ay ang itinatawag na
 Karaniwang isinusulat ang mga liham stationery na may nakalimbag nang
pangnegosyo para sa mga tao sa labas ng pamuhatan at/o pangalan ng
organisasyon o kompanya. kompanya.
 Sa pagsulat ng isnag liham pangnegosyo,
nararapat na sundin ang karaniwang pormat
 Patunguhan
ng margin na isnag pulgada (inch) sa bawat
 Nagmula ang katawagan sa
gilid ng papel. Ito ay karaniwang isinusulat
bahaging ito ng liham sa salitang
sa 8 1/2” x 11” na bond paper.
tungo o ang pupuntahan,
patutunguhan, o padadalhan ng
Iba’t ibang Saklaw ng Liham ng Pangnegosyo
liham.
 Paghahanap ng Trabaho  Kumpletuhin ang adres na ito at
 Paghingi ng Impormasyon isama ang mga titulo at pangalan ng
 Pagtugon sa mga tanong o paglilinaw padadalhan ng liham.
 Promosyon ng mga ibinebenta at/o serbisyo  Lagi itong nasa kaliwang bahagi.
 Pagkalap ng pondo  Mahalag ang patunguhan upang
 Pagrerehistro ng mga reklamo matukoy ang pinsasalhan ng liham
 Pagbibigay ng tulong para sa pagsasaayos kung sakaling magkaroon ng sira
ng mga patakaran o sitwasyon ang sobre o kung sakaling hindi
 Koleksiyon ng mga bayad mabasa ang address.
 Pagbibigay ng instruksiyon
 Pagpapasalamat at pagpapahayag ng  Bating Pambungad
pagpapahalaga o pagkalugod  Lagging pormal ang bating
 Pag-uulat tungkol sa mga aktibidad pambungad sa isnag liham
 Pag-aanunsiyo pangnegosyo.
 Pagbibigay ng magandang balita o  Karaniwang nagsisimula sa mga
positibong mensahe salitang “Mahal na’ na sinusundan
naman ng apelyido ng taong
 Talaan o record ng mga kasunduan
sinusulatan.
 Follow-up tungkol sa mga usapan sa
 Karaniwan ding may titulo ng taong
telepono
pinadadalhan ng liham. G., Gng.,
 Pagpapadala ng ibang dokumentong
Bb., o ang mismong titulo sa
teknikal
porpesyon o katungkulang hawak.
 Laging nagtatapos sa tutuldok ( : ),
hindi sa kuwit ( , ).
3. – nakapasok ang unang salita sa bawat
 Katawan talata at ang patunguhan ay nasa kaliwang
 Nasusulat bilang teksto o talata ang bahagi. Nasa kanan naman ang pamuhatan
katawan ng liham pangnegosyo. at pamitagang pangwakas.
 Tandaan na hindi ito isinusulat-
kamay, palagi itong tywritten o Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Mabisang
computerized. Liham Pangnegosyo
 Depende sa estilo ng liham ng iyong 1. Malinaw ngunit magalang
gagamitin, maaaring may indesiyon  Kailangang malinaw ang layunin at maingat
ang mga unang linya ng talata. ang pananalita sa liham pangnegosyo.
Gumamit ng pormal na pananalita at iwasan
Mga Dapat Tandaan sa Pagsusulat ng Katawan ng ang maging personal ang pakikipag-usap sa
Liham Pangnegosyo liham. Kahit malapitang pagtuturingan o
 Sa unang talata ng katawan ng liham, kaugnayan sa taong pinadadalhan ng liham,
nararapat na malinaw na ipahayag ang indi ito nararapat na mabakas sa isang
punong diwa at ang buod ng nais sabihin. liham pangnegosyo.
 Maging magalang. 2. Maikli ngunit buong buo
 Iwasan ang paggamit ng mananakot ng  Hindi dapat maging mahaba ang liham
pananalita. pangnegosyo dahil may mahalagang
 Iwasan ang pagbibigay ng mga negatibong tungkulin at transaksiyong nakapaloob ditto
mungkahi. na kinakailangan ng agarang aksiyon.
 Iwasan ang pagbibigay ng walang Maging tiyak sa gamit ng mga salita.
kaugnayan at di-mahalagang pananalita. 3. Tiyak
 Iwasan ang paggamit ng panghalip sa  Kailangang tiyak at tama ang detalye ng
unang panauhan lalo na sa pangungusap o isusulat sa isang liham pangnegosyo.
talata ng katawan ng liham. Beripikahin ang kawastuhan ng mga
 Sa gitnang bahagi ng katawan nararapat detalyeng babanggitin. Huwag nang isama
isalaysay angmga pangyayari at/o ang hindi mahalang detalye o mga bagay
magbigay ng mga katibayan hinggil sa na walang kaugnayan sa kasalukuyang
pangyayari o usapin. inihahain sa liham.
 Sa huling pangungusap ng liham, sinasabi
ang aksiyong dapat gawin sa mapitagang Isaalang-alang ang Kapakanan ng Kapwa
pamamaraan. 1. Wasto ang gramatika
 Napakahalaga ng tamang gramatika sa
pagsulat ng liham pangnehosyo. Nararapat
 Pamitagang Pangwakas na tama ang gamit ng mga salita, sapagkat
 Isa itong maikling pagbati ng na ang maling gamit ng salita ay maaaring
nagpapahayag ng paggalang at magdulot ng ibang pakahulugan, at
pamamaalam. kalaunan ay hindi pagkakaunawaan sa
 Ito ay nagtatapos sa kuwit (,) at nilalaman at mensahe ng liham. Tiyak ding
kadalasang nasa kaliwang gilg tama ang pagkakabuo at pagkakasunod-
(margin) ng liham, depende sa sunod ng mga pangungusap para sa
pormat na iyong pinili. tamang pag-unawa ng magbabasa.
 Madalas na ginagamit ang block 2. Maganda sa paningin
style na pormat dahil hindi na ito  Sa unang tingin pa lamang ng magbabasa,
kinakailangan ang anumang nararapat na maganda na ang liham.
indensyon sa buong liham. Nararapat din na malinis ito, walang bura o
alterasyon sa anumang bahagi, at wala rin
 Lagda dapat itong anumang dumi. Maayos dapat
 Maglaan ng dalawang linyang ang pormat nito, blocked man o intended.
espasyo bago ilagay ang pangalan
ng taong lalagda. Pagsulat ng Memorandum
 Kadalasang kasama rito ang Ang Memorandum o Memo ay karaniwang
panggitnang inisyal ng pangalan, isinusulat para sa mga taong nasa loob ng isang
bagaman hindi naman laaging organisasyon o kompanya. Gayunman, may mga
kinakailangan. memo din na ipinapadala sa labas ng kompanya o
organisasyon sa pamamagitan ng e-mail o kaya ay
Dalawang Pangunahing Pormat ng Liham telefax.
1. Anyong Block (Block Form) – lahat ng  Ang memorandum o memo ay karaniwang
bahagi ay nasa kaliwa maliban sa katawan. ipinadala ng isang boss o may mas
2. Anyong Indensiyon (Indented Form) nakataas na tungkulin sa mga
nakabababang kasamahan sa traabaho.
 Ang mga layunin ng isang memorandum ay
upang paalalahanan ang mga emplayado
hinggil sa dati na, kasalukuyan, o bagong
usapin o tuntunin sa trabaho. ARALIN 3:
 Layunin din nitong magbigay ng mga
anunsiyo o magbaba ng mga patakaran na
kinakailangang mabatid ng lahat.
 Karaniwang binubuo ng Ulo at ng Katawan
ang isang memo. Sa ulo matatagpuan ang
eksaktong petsa kung kailang sinulat at
ipinaskil ang memo at ang paksa nito o
tungkol saan ito. Sa katawan naman
matatagpuan ang panimula at ang buod.

Narito ang mga gamit ng memo:


1. Paghingi ng impormasyon
2. Pagkompirma sa kumbersasyon
3. Pag-aanunsiyo ng mga pagbabago sa mga
pulong
4. Pagbati sa kasamahan sa trabaho
5. Pagbubuod ng mga pulong
6. Pagpapadala ng mga dokumento
7. Pag-uulat sa pang-araw-araw na gawain

Pagsulat ng Panimula
 Ipakilala ang suliranin o isyu sa panimulang
bahagi.
 Ilagay lamang ang impormasyong
kailangan.
 Karaniwang ang haba ng panimula ay nasa
¼ ng kabuuang haba ng memorandum.

Pagsulat ng Buod
 Ang ibinubuod sa isang memorandum ay
ang pangunahing aksiyong nais ipagawa ng
nagpapadala sa mambabasa.
 Nagtaglay ito ng ilang ebidensya bilang
pansuporta sa mga rekomendasyong
ibinibigay ng nagpapadala.
 Sa isang napakaikling memo, hindi na
kinakailangan ang buod; isinasama na ito
sa pagtalakay na nasa gitnang bahagi nito.

Bahagi ng Memorandum

Elektronikong Liham
Sa pamamagitan ng elektronikong liham,
nakapagpapadala ng mga liham, memo, at iba
apang dokumento mula sa isang kompyuter
papunta sa isa pa gamit ang serye ng mga network
ng kompyuter.

You might also like