ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗ ΦΧ Ι 2019-2020

Αυτοεξέταση 2.9 Εξαγάγετε μία έκφραση για την ισόθερμη συμπιεστότητα

ενός τέλειου αερίου.

Η ισόθερμη συμπιεστότητα ΚΤ ορίζεται ως:

1 𝜕𝑉
𝐾𝑇 = − ( )
𝑉 𝜕𝑝 𝛵

H ισόθερμη συμπιεστότητα είναι ένα μέτρο κλασματικής μεταβολής του

όγκου όταν η πίεση αυξάνεται κατά μικρή ποσότητα. Το αρνητικό πρόσημο
διασφαλίζει ότι η συμπιεστότητα είναι θετική ποσότητα, διότι αύξηση της
πίεσης, που συνεπάγεται θετικό dp, προκαλεί μείωση του όγκου, δηλαδή
αρνητικό dV.
Από την καταστατική εξίσωση pV=nRT προκύπτει ότι:
𝑛𝑅𝑇
𝑉=
𝑝
Τα n, R και Τ είναι σταθερά. Αντικαθιστούμε στην πρώτη σχέση και έχουμε:
1 𝜕(𝑛𝑅𝑇/𝑝) 1 𝜕 1 1 1 1
𝛫𝛵 = − ∙( ) = − ∙ 𝑛𝑅𝑇 ∙ ( ) = − ∙ 𝑛𝑅𝑇 ∙ (− 2 ) =
𝑉 𝜕𝑝 𝑇
𝑉 𝜕𝑝 𝑝 𝑉 𝑝 𝑝

Αυτοεξέταση 3.1 Υπολογίστε τη μεταβολή της εντροπίας όταν η πίεση

ορισμένης ποσότητας τέλειου αερίου μεταβάλλεται ισόθερμα από pi σε pf. Σε
τι οφείλεται αυτή η μεταβολή;

Ο θερμοδυναμικός ορισμός της εντροπίας βασίζεται στην έκφραση:

𝑑𝑞𝛼𝜈𝜏
𝑑𝑆 =
𝛵
όπου qαντ η θερμότητα που προσφέρεται αντιστρεπτά. Για μετρήσιμη
μεταβολή μεταξύ δύο καταστάσεων i και f η έκφραση αυτή ολοκληρώνεται
στην:
𝑓
𝑑𝑞𝛼𝜈𝜏
𝛥𝑆 = ∫
𝑖 𝛵
Επειδή η θερμοκρασία είναι σταθερή η παραπάνω εξίσωση γίνεται:
1 𝑓 𝑞𝛼𝜈𝜏
𝛥𝑆 = ∫ 𝑑𝑞𝛼𝜈𝜏 =
𝑇 𝑖 𝛵
Η ενέργεια που απορροφάται ως θερμότητα κατά τη διάρκεια της
αντιστρεπτής ισόθερμης εκτόνωσης τέλειου αερίου μπορεί ναι υπολογιστεί
μέσω των σχέσεων ΔU=q+w και ΔU=0 από τις οποίες συνεπάγεται ότι q=-w
γενικά και επομένως ότι qαντ=-wαντ για αντιστρεπτή μεταβολή. Επομένως
έχουμε:
𝑤𝛼𝜈𝜏
𝛥𝑆 = −
𝑇
To έργο αντιστρεπτής ισόθερμης εκτόνωσης είναι:
𝑑𝑤 = −𝑝 ∙ 𝑑𝑉
𝑉𝑓
𝑤 = − ∫ 𝑝 ∙ 𝑑𝑉
𝑉𝑖

Από την καταστατική εξίσωση προκύπτει ότι:

𝑛𝑅𝑇
𝑝=
𝑉
Αντικαθιστούμε και επομένως έχουμε, επειδή τα n, R και Τ είναι σταθερά:
𝑉𝑓 𝑉𝑓
𝑑𝑉 𝑑𝑉 𝑉𝑓
𝑤 = −∫ 𝑛𝑅𝑇 ∙ = −𝑛𝑅𝑇 ∫ = −𝑛𝑅𝑇 ∙ 𝑙𝑛
𝑉𝑖 𝑉 𝑉𝑖 𝑉 𝑉𝑖

Σε μία ισόθερμη μεταβολή γενικά ισχύει ότι:

𝑝𝑖 𝑉𝑓
=
𝑝𝑓 𝑉𝑖

Άρα το έργο μπορεί να εκφραστεί και ως εξής:

𝑝𝑖
𝑤 = −𝑛𝑅𝑇 ∙ 𝑙𝑛
𝑝𝑓

Αντικαθιστούμε το έργο αυτό ώστε να βρούμε τη μεταβολής της εντροπίας ως

εξής:
𝑝
−𝑛𝑅𝑇 ∙ 𝑙𝑛 𝑝 𝑖
𝑤𝛼𝜈𝜏 𝑓 𝑝𝑖
𝛥𝑆 = − =− = 𝑛𝑅 ∙ 𝑙𝑛
𝛵 𝛵 𝑝𝑓

Η μεταβολή αυτή οφείλεται στη μεταβολή του όγκου κατά τη συμπίεση του
αερίου.