Είναι 31 Μαρτίου του 1848.

Δύο νεαρά κορίτσια, οι Αμερικανίδες αδελφές Fox –η

εντεκάχρονη Kate Fox και η δεκαπεντάχρονη Margaretta Fox– καθισμένες την νύχτα
στο δωμάτιο τους, στο νέο τους σπίτι στο Hydensville (κοντά στο Rochester) στην Νέα
Υόρκη, άρχισαν να ακούνε κάποια παράξενα «χτυπήματα», που έρχονταν από τους
τοίχους και από κάτω απ’ το πάτωμα του σπιτιού. Η πηγή των χτυπημάτων αυτών,
νύχτα μετά την νύχτα, παρέμενε ανεξήγητη, κανείς μέσα στο σπίτι δεν τα προκαλούσε.
Σύντομα, οι αδελφές Fox κατάλαβαν ότι τα χτυπήματα αυτά ήταν συνθηματικά. Και
άρχισαν να ανταποκρίνονται σε αυτά, χτυπώντας και αυτές με την σειρά τους τον τοίχο
ή το πάτωμα. Έτσι, ξεκίνησε μια επικοινωνία…

Ήταν η πρώτη συνθηματική επικοινωνία με το Άγνωστο… Μια επικοινωνία με την «άλλη

πλευρά», (εκ πρώτης όψεως, την «άλλη πλευρά του σπιτιού», πίσω από τους ξύλινους
τοίχους, κάτω από το πάτωμα), μια άλλη πλευρά της πραγματικότητας, από την οποία
επικοινωνούσε ένα είδος άγνωστης νοημοσύνης, κάποιο άγνωστο «πνεύμα», που
μπορούσε να προκαλεί αυτούς τους θορύβους, διδάσκοντας την συνθηματική γλώσσα
των χτυπημάτων στα δύο μικρά κορίτσια.

Η παρουσία αυτή, εκδηλωνόταν μέσα στο σπίτι, προκαλώντας επικοινωνία με τα

κορίτσια, αλλά υπήρχε κάπου «πέρα από το σπίτι», σε μια ανεξιχνίαστη προέκταση της
καθημερινής πραγματικότητας…

Τα δύο νεαρά κορίτσια μοιράστηκαν το μυστικό τους με την μεγαλύτερη αδελφή τους,
Leah Fox, η οποία έκπληκτη άρχισε να παραβρίσκεται στα περιστατικά με τα
χτυπήματα και να συμμετέχει κι αυτή στην επικοινωνία. Το φαινόμενο σύντομα έγινε
οικογενειακή υπόθεση.

(Δεν επρόκειτο για απάτη ή φάρσα. Όλα αυτά γίνονται σε μια εποχή που δεν υπάρχει
ακόμη η έννοια του Medium ή του ψυχικού διάμεσου, ή η επικοινωνία με πνεύματα, ο
Πνευματισμός, οι séances, κλπ. Αλλά…δημιουργούνται τελικά από όλα αυτά!)

Ταυτόχρονα, μια πολύ παράξενη αλυσιδωτή αντίδραση είχε ξεκινήσει, η οποία διαρκεί
μέχρι σήμερα, και είναι πλέον ανυπολόγιστη –και λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι
ξεκίνησε μια νύχτα από δύο μικρά κοριτσάκια, πριν από 170 χρόνια…

Σε λίγο όλη η γειτονιά γνώριζε το μυστήριο και μπορούσε ο καθένας να γίνει αυτόπτης
μάρτυρας σε αυτό. Αυτό που αμέσως μετά ανακάλυψαν οι Αδελφές Fox, ήταν ότι τα
χτυπήματα τίς ακολουθούσαν και έξω από το σπίτι, όπου κι αν πήγαιναν, σε πολλές
περιστάσεις…

Σε λίγο καιρό, οι Αδελφές Fox είχαν γίνει διάσημες σε όλη την Πολιτεία. Οι τρεις
αδελφές άρχισαν να κάνουν περιοδείες και να επιδεικνύουν το φαινόμενο, σε δημόσιες
παρουσιάσεις, επικοινωνόντας δημόσια με τον αόρατο φίλο τους, προκαλώντας
μεγάλη αίσθηση στο κοινό, αναταραχή, διαμάχες…

Οι Αδελφές Fox ήταν τα πρώτα και τα πιο διάσημα –και με τεράστια επιρροή– «Άγρια
Ταλέντα» («Wild Talents»). Έτσι ονόμαζε ο Charles Fort –αυτός ο πρώτος
εμπνευσμένος συλλέκτης όλων των παράξενων φαινομένων, και ο πατέρας της
εναλλακτικής έρευνας– όλα εκείνα τα αγόρια και τα κορίτσια που ήταν προικισμένα με
μεταφυσικές ή ανεξήγητες δυνάμεις, που είχαν υπερβολικά ταλέντα, απίστευτα
ταλέντα, «άγρια ταλέντα».

(Κοιτώντας ιστορικά την περίπτωση των Αδελφών Fox και του ανυπολόγιστου
κινήματος που ξεκίνησε, πρέπει να προσπαθήσουμε να μην δούμε τα παλαιά πράγματα
με τα σύγχρονα γυαλιά, αλλά να την ατενίσουμε όπως ήταν τότε, και τι προκλήθηκε
από αυτήν, που διαρκεί μέχρι σήμερα… Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την Μυστική
Ιστορία των Ιδεών…)

Αυτές οι παράξενες μικρές δεσποινίδες, λειτούργησαν ως ενδιάμεσοι ανάμεσα στους

κόσμους. Κατά την δεκαετία του 1850, όταν οι Αδελφές Fox και όλοι οι άλλοι άρχισαν
να συνεννοούνται με χτυπήματα με τα πνεύματα, η ίδια η έννοια της λέξης «Medium»
(«Μέσο», «Διάμεσο», «Ενδιάμεσος») προεκτάθηκε ώστε πλέον σήμαινε κάποιον με
μεταφυσικές ικανότητες, που λειτουργούσε ως ενδιάμεσος στην επικοινωνία με έναν
«άλλο κόσμο»…
Όλα αυτά σύντομα οδήγησαν στο κίνημα του Πνευματισμού (Spiritism, Spiritualism),
που ξέσπασε παντού σε όλη την χώρα (κι αμέσως μετά στην Ευρώπη). Δεκάδες νέοι
«διάμεσοι» εμφανίστηκαν, και άρχισαν να επικοινωνούν με πνεύματα. Νέες θεωρίες
εμφανίστηκαν.

Οι επιστήμονες διχάστηκαν : υπήρχαν εκείνοι που επιβεβαίωναν τα «πειράματα» των

Πνευματιστών αφότου τα είχαν εποπτεύσει οι ίδιοι, κι εκείνοι που αρνούνταν την
πραγματικότητα αυτών των παράξενων πραγμάτων και κατηγορούσαν τον
«Πνευματισμό» ως μια διαδεδομένη απάτη.

Φυσικά, και οι δύο παρατάξεις είχαν δίκαιο, ανάλογα με την κάθε περίπτωση –άλλωστε
σύντομα εμφανίστηκαν πνευματιστικές συγκεντρώσεις στημένες από ένα σωρό
απατεώνες, και πολλές απάτες αποκαλύπτονταν… Ήταν η πρώτη μεγάλη σύγκρουση
του Επιστημονικού Κατεστημένου και των κυνικών ενεργών σκεπτικιστών και υλιστών
και των παραγόντων συμφερόντων θιγμένης εξουσίας, απέναντι/εναντίον στους
τολμηρούς πρωτοποριακούς επιστήμονες, στις νέες θεωρίες, στους μεταφυσικούς και
ιδεαλιστές, στους εκκεντρικούς, στα παράξενα ταλέντα και στα ανεξήγητα φαινόμενα,
και στους «εξωκοσμικούς παράγοντες». Και, φυσικά, αναπόφευκτα, καθοριστικά
κάπου ανάμεσα στην σύγκρουση αυτή, έστεκαν οι απατεώνες, οι φαρσέρ, οι
προκατειλημένοι, οι ιδεοληπτικοί, οι ιθύνοντες, η δημοσιογραφία, οι αφελείς, η
ημιμάθεια και η ανοησία: που συνθετικά αποτελούν έναν αναπόφευκτο τρίτο
παράγοντα σύγχυσης, όπως ισχύει πάντοτε από τότε μέχρι σήμερα…

Στα επόμενα χρόνια, ο Πνευματισμός –που εξελισσόταν όλο και περισσότερο στον
κόσμο– παρουσιάστηκε ως μια νέα θρησκεία. (Και, η αθεϊστική επιστημονική κοινότητα
και ο Επιστημονισμός, τον αντιμετώπισε, επειγόντως, πλέον, ως μια μετεξέλιξη της
θρησκείας ή του «Θεϊσμού», ή ως «μια αντεπίθεση της θρησκείας στην σύγχρονη
εποχή»).

Το διακύβευμα των προτάσεων που παρουσιάζονταν –πέρα από τον εκάστοτε

χαρακτήρα των πνευματιστικών πειραμάτων ή συγκεντρώσεων– ήταν ουσιώδες : Η ζωή
μετά τον θάνατο, η ύπαρξη της ψυχής, η αθανασία της ψυχής, η εκδήλωση άλλων
επιπέδων ύπαρξης, η επικοινωνία με νοήμονες ανόργανες οντότητες, οι παράλληλοι
κόσμοι, νέες θεωρίες για νέα πεδία και μέσα, παράξενα φαινόμενα που καθορίζουν το
Μυστήριο.

 .

Η νέα διαδεδομένη λέξη ήταν: Séance. Δηλαδή το εγχείρημα της επικοινωνίας με

πνεύματα. Η λέξη, στα Γαλλικά, πρωτότυπα σημαίνει «κάθισμα» ή «συνεδρία», και η
έννοια της είναι γενικού τύπου. Στα Αγγλικά, όμως, (και σε άλλες γλώσσες), τελικά
έφτασε να χρησιμοποιείται και να σημαίνει ιδιαίτερα την συνάντηση κάποιων
ανθρώπων που συγκεντρώνονται για να προκαλέσουν και να λάβουν μηνύματα από
πνεύματα ή φαντάσματα, ή για να επικοινωνήσουν μέσω ενός πνευματικού διάμεσου,
ενός Μedium, με  πνεύματα νεκρών ανθρώπων ή με άλλες οντότητες του κόσμου των
πνευμάτων, ή ενός «άλλου κόσμου»…

Οι πρώτοι μέθοδοι του Πνευματισμού –πασίγνωστοι πλέον– χαρακτηρίστηκαν από τις

λεπτομέρειες της πρωτότυπης περίπτωσης των Αδελφών Fox.

Στις δημόσιες παρουσιάσεις τους, τα κορίτσια χρησιμοποιούσαν ένα τραπέζι πάνω στο
οποίο γινόντουσαν τα συνθηματικά χτυπήματα επικοινωνίας και από τις δύο πλευρές,
την δική τους και την «άλλη». Αυτό, μετατράπηκε στο λεγόμενο «τραπεζάκι» που
χρησιμοποιούταν μετά σε όλες τις Seances.

Την επικοινωνία την έκαναν οι «διάμεσοι», χαρακτήρας και ρόλος που τέθηκε από την
περίπτωση των Αδελφών Fox. Το πασίγνωστο πλέον συνθηματικό: ένα χτύπημα
σημαίνει «Ναι», δύο χτυπήματα σημαίνει «Όχι», που κατέληξε να χρησιμοποιείται
πλέον ευρύτατα για πολλά πράγματα, ήταν ο πρώτος κώδικας των Αδελφών Fox που
χρησιμοποίησαν σε εκείνο το στοιχειωμένο δωμάτιο για την επικοινωνία τους με το
πνεύμα. Επίσης, ο αντίστοιχος αριθμός χτυπημάτων για κάθε γράμμα της αλφαβήτου,
ώστε τελικά να σχηματιστεί μία ή περισσότερες λέξεις, ήταν μέρος αυτού του
πρωτότυπου κώδικα, (αν και, κατά τη γνώμη μου, είχε το προηγούμενο του στην
μεσαιωνική περίπτωση του Doctor John Dee και των Ενωχιανών Πινακίδων…)

Έτσι, για παράδειγμα, δημιουργήθηκε και το περιβόητο Ouija Board, από ένα brand
name της εποχής, που κατασκεύαζε πολύ μικρά τραπεζάκια –μινιατούρες του
τραπεζιού των Αδελφών Fox– τα οποία άγγιζαν οι συμμετέχοντες με τα δάχτυλά τους
και τα πνεύματα κινούσαν πάνω σε έναν πίνακα με την αλφαβήτα, ώστε να
σχηματιστούν λέξεις που απαντούσαν στις ερωτήσεις της αυτοσχέδιας Séance. To
«τραπεζάκι» ήταν η σμίκρυνση του τραπεζιού των Αδελφών Fox, και ο πίνακας με την
αλφαβήτα ήταν η μέθοδος του αριθμού χτυπημάτων για κάθε γράμμα του αλφάβητου,
που τώρα εφαρμοζόταν με κατάδειξη αντί χτυπημάτων. Και, πριν από το Ouija Board
(που ενίσχυε τον προσωπικό πειραματισμό στο σπίτι –ένας «do it yourself»
Πνευματισμός, που τόνιζε και τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα των πνευματιστικών
συγκεντρώσεων), χρησιμοποιούνταν κανονικά τραπέζια από πολύ ελαφρό ξύλο, γύρω
από τα οποία κάθονταν οι συγκεντρωμένοι με ενωμένα τα χέρια, και τα οποία
ανασηκώνονταν ανάλογες φορές σε ανταπόκριση των ερωτήσεων ή και αιωρούνταν
από τα πνεύματα, (ενώ τα πνεύματα προκαλούσαν και ένα πλήθος άλλων παράξενων
φαινομένων μέσα στον χώρο). Και, αυτές ήταν μόνο οι πρώτες εκκεντρικές μέθοδοι,
που οδήγησαν σε πάρα πολλές άλλες μεθόδους που εξελίχθηκαν…

(Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Psychic Cabinet, το ψυχικό ερμάριο, ένα

είδος μικρής ντουλάπας μέσα στην οποία απομονωνόταν ελεγχόμενα το medium για να
αποφευχθεί η τυχόν επέμβαση του στα φαινόμενα που εμφανίζονταν. Αυτό, για
παράδειγμα, εξηγεί και τον τίτλο της θρυλικής Εξπρεσιονιστικής ταινίας The Cabinet
of Doctor Caligari, 1920, μέσα στο οποίο κρατούνταν ο ψυχικός υπνοβάτης Cesare).  
Όλα αυτά οδήγησαν τελικά και στην ίδρυση του θρυλικού S.P.R. (Society for Psychical
Research, Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών), στο Λονδίνο το 1882, με προέδρους του τον Sir
William Crookes και τον Sir Oliver Lodge και τον καθηγητή Henry Sidgwick, μεταξύ
άλλων, που στην ουσία εισήγαγαν τελικά την τότε νέα επιστήμη της
«Παραψυχολογίας». (Που ήταν το άμεσο αποτέλεσμα του κινήματος του Πνευματισμού,
ως επιρροή του στις επιστημονικές θεωρήσεις και πειράματα, συνδυασμένου –στην
ουσία– και με το κίνημα της Θεοσοφίας).

Το 1884 ιδρύθηκε και το Αmerican Society for Psychical Research, στην Βοστώνη (και
αργότερα εδραιώθηκε στην Νέα Υόρκη), με προέδρους του τον Dr. G. Stanley Hall, τον
φιλόσοφο Dr. William James, τον  Dr. Richard Hodgson και τον καθηγητή James H.
Hyslop, μεταξύ άλλων, με δραστηριότητες που συνδέθηκαν με την Εταιρεία του
Λονδίνου.

Οι Εταιρείες αυτές εδραίωσαν παγκοσμίως την Παραψυχολογία και τις «ψυχικές

έρευνες», (κεντρικοί θιασώτες των οποίων στην Ελλάδα –της εποχής που ακολούθησε
αρκετά αργότερα– ήταν ο Δρ. Άγγελος Τανάγρας, ο Παύλος Νιρβάνας, ο Ναύαρχος
Βότσης, και η χορηγός Αλεξάνδρα Χωρέμη-Μπενάκη, μεταξύ πολλών άλλων)…   

Ακόμη πιο σημαντική από τις παραπάνω πρώτες εταιρείες ψυχικών ερευνών, κατά την
προσωπική μου γνώμη, ήταν η ίδρυση μίας θρυλικής λέσχης που έχει παίξει ακόμη πιο
σπουδαίο ρόλο σε όλα αυτά, τον σημαντικότατο ρόλο της οποίας δεν γνωρίζουν πάρα
πολλοί άνθρωποι σήμερα, κυρίως εξαιτίας του ότι για πολύ καιρό λειτούργησε ως ένα
είδος μυστικής εταιρίας (secret society). Πρόκειται για το Ghost Club (τη Λέσχη των
Φαντασμάτων, ή τη Φαντασματική Λέσχη).

Το Ghost Club ιδρύθηκε μυστικά πριν από αυτές τις πρώτες γνωστές εταιρείες,
ανεπίσημα το 1859 (στο Cambridge, όταν μέλη του Trinity College συναντιόντουσαν
για να συζητήσουν για φαντάσματα και ψυχικά φαινόμενα) και επίσημα το 1862 (στο
Λονδίνο, ενώ τελικά αποκαλύφθηκε και δέχθηκε επίθεση γελοιοποίησης από τους
Times, παρ’ όλο που συμμετείχαν σε αυτό ακαδημαϊκοί του Cambridge, διανοούμενοι
ιερείς, και προσωπικότητες όπως ο Charles Dickens και ο Lord Edward Bulwer Lytton),
αλλά και επανιδρύθηκε πιο ανοιχτά το 1882 (από τον A. Alexander Watts και τον
περιβόητο διάμεσο  Reverend Stainton Moses).

To Ghost Club δεν είχε ποτέ πολλά μέλη (δεν ξεπέρασαν ποτέ τα εκατό), αλλά
συγκέντρωσε πολλούς από τους πιο αυθεντικούς διανοούμενους που ενδιαφέρονταν
για τις ψυχικές έρευνες, και μάλιστα θεωρούνταν ως καταφύγιο για όλους εκείνους
που δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν ερευνητικά σε άλλα πιο δημόσια
σχήματα, όπως οι πολύ εκτεθημένες μεγάλες εταιρείες ψυχικών ερευνών που
ιδρύθηκαν αργότερα.

Άλλωστε, τα πιο αξιόλογα επιφανή μέλη του S.P.R. και του Α.S.P.R., όπως ο Sir
William Crookes και ο Sir Oliver Lodge, και οι φιλόσοφοι William James και Henri
Bergson, κ.ά., ήταν κρυφίως μέλη του Ghost Club –μάλιστα, αργότερα, ο Crookes
διετέλεσε και πρόεδρος της λέσχης μεταξύ του 1906 και 1912.

(Δεν είναι πολύ γνωστό, επίσης, ότι ο Sir William Crookes ήταν μυημένος στο Hermetic
Older of the Golden Dawn –το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής–από το 1889).
Το Ghost Club έχει δεχθεί κριτική από τους σκεπτικιστές, ότι τα μέλη του δεν
ενδιαφέρονταν για αληθινή «αντικειμενική» επιστημονική έρευνα πάνω στα ψυχικά
φαινόμενα, αλλά ήταν όλοι απλά πιστοί οπαδοί των ψυχικών φαινομένων, (κάτι που
φυσικά είναι αλήθεια, γι’ αυτό άλλωστε και δημιουργήθηκε η λέσχη, ως λέσχη και όχι
ως επιστημονική εταιρεία ερευνών. Κι έτσι, αληθινά λειτούργησε ως καταφύγιο των
πρωτοποριακών απόψεων και των πολύ ειδικών ερευνών και μελετών, και άσκησε
τεράστια υπόγεια επιρροή. Αν θέλετε την γνώμη μου, εγώ θα προτιμούσα να είμαι
μέλος του Ghost Club, και σίγουρα όχι π.χ. του Society of Psychical Research).

Μέλη του Ghost Club (που γιόρταζε κάθε χρόνο στην ημερομηνία ίδρυσής του, στη
γιορτή των Αγίων Πάντων), μεταξύ άλλων –εκτός από αυτούς που προανέφερα– ήταν :
ο συγγραφέας του Sherlock Holmes, Sir Arthur Conan Doyle, ο ψυχολόγος και στενός
συνεργάτης του Freud, Dr. Nandor Fodor, o Charles Babbage, ο Επικεφαλής της R.A.F.
Lord Dowding, ο Sir Julian Huxley, o Arthur Koestler, ο συγγραφέας Dennis Wheatley,
ο συγγραφέας Algernon Blackwood, ο πατέρας των σύγχρονων ghost stories
καθηγητής συγγραφέας M. R. James, o ποιητής William Butler Yeats, o ηθοποιός Peter
Cushing, κ.ά.. (Ο Blackwood, o Wheatley και ο Yeats, ήταν επίσης γνωστά μέλη του
Golden Dawn).

To Ghost Club θεωρούσε ότι συνέχιζες να είσαι μέλος του ακόμη και μετά τον θάνατό
σου, και τα μέλη του πίστευαν ότι οι πεθαμένοι σύντροφοί τους επίσης
παραβρισκόντουσαν στις συγκεντρώσεις τους αόρατοι, (και ειδικά στην εορταστική
συγκέντρωση στη Γιορτή των Αγίων Πάντων κάθε χρόνο), και επικοινωνούσαν μαζί
τους με πνευματιστικές συγκεντρώσεις, από τους οποίους λάμβαναν σημαντικά
μηνύματα, όπως ισχυριζόντουσαν…

Ο Πρύτανης του Cambridge, Sir Arthur Grey, (επίσης μέλος του Ghost Club), το 1910
έγραψε ένα θρυλικό διήγημα του Φανταστικού, ένα ghost story με τίτλο The
Everlasting Club (H Ατέλειωτη Λέσχη ή Αιώνια Λέσχη), (το οποίο έγινε και τηλεοπτικό
επεισόδιο του νέου Twilight Zone, με τίτλο The Devil’s Alphabet –όχι τυχαία, αν
σκεφτούμε την πνευματιστική μέθοδο του Αλφαβήτου), που παραδόξως σε πολλούς
κύκλους πιστεύεται ότι είναι μια αληθινή ιστορία, αφού –όχι αρκετά συγκαλυμένα–
αναφέρεται στο Ghost Club :

Στην Βικτωριανή Αγγλία, μία ομάδα φοιτητών και καθηγητών του Cambridge
σχηματίζουν μια μυστική ομάδα (ίσως μάς έρχεται στο μυαλό και το «Dead Poet’s
Society»), μία λέσχη που αποκαλείται The Everlasting Club. Τα μέλη ορκίζονται να
συναντιούνται την ίδια ώρα κάθε χρόνο, στην γιορτή των Αγίων Πάντων, «ακόμη και
αν είναι νεκροί». Είκοσι χρόνια αργότερα, όταν ένα μέλος αυτοκτονεί, τα επιζώντα
μέλη ανακαλύπτουν ότι αληθινά δεσμεύονται από τον όρκο τους. Τελικά σχεδόν όλα τα
επιζώντα μέλη πεθαίνουν, είτε από βίαιο ατύχημα είτε με αυτοκτονία, ώσπου το
τελευταίο επιζών μέλος επιστρέφει μόνο του στο μέρος της ετήσιας συνάντησης και
ζητά από τα νεκρά μέλη που παραβρίσκονται εκεί, να συμφωνήσουν να ακυρώσουν το
συμβόλαιό τους, γεγονός το οποίο τελικά απελευθερώνει τα πνεύματά τους… Το ghost
story αυτό ακόμη το διηγούνται στο Cambridge, και πιστεύουν ότι είναι αληθινό…

(Το Ghost Club, κατά τη γνώμη μου, έχει κάποιες ομοιότητες με το Invisible College, το
«Αόρατο Κολλέγιο», που –με πρωτοστάτη τον Δρ. Ζακ Βαλλέ– ήταν –είναι;– μια διεθνής
μυστική ομάδα που δημιουργήθηκε από επιφανείς επιστήμονες –που δεν επιθυμούσαν
να γίνει γνωστό το όνομά τους και η συμμετοχή τους– για την έρευνα του φαινομένου
των UFOs, ένα επιστημονικό UFOλογικό δίκτυο με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών
κατά τις ειδικές μυστικές έρευνές τους. Μια υψηλά επιστημονική ομάδα με πολύ
μεγάλη υπόγεια επιρροή, που πήρε το όνομά της –Αόρατο Κολλέγιο– από ένα από τα
συνθηματικά ονόματα με το οποίο αποκαλούσε τον εαυτό της η Μυστική Αδελφότητα
των Ροδόσταυρων… Και όχι μόνο…)

 .
 .

Οι περισσότερες έννοιες που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα σε αυτούς τους χώρους

ενδιαφερόντων, επινοήθηκαν από όλα αυτά. Για παράδειγμα, στα πλαίσια όλων αυτών
των δραστηριοτήτων, ο Νομπελίστας Γάλλος φυσιολόγος Charles Richet παρουσίασε
την ιδέα της «Έκτης Αίσθησης» (Sixth Sense), όπως την ονόμασε…

Τον όρο «Τηλεπάθεια» (Telepathy) τον έβαλε σε αναφορά και εφαρμογή ο Frederic
Myers του S.P.R., (τον όρο είχε επινοήσει ο Charles Fort), ενώ τον όρο «Psi» για τα
ψυχικά φαινόμενα (χρησιμοποιώντας το Ελληνικό γράμμα Ψ, της Ψυχής) τον
πρωτοχρησιμοποίησε ο Dr. Richard Hodgson του Αμερικανικού S.P.R..

(Οι όροι «Τηλεπάθεια», «Τηλεμεταφορά» –Teleportation– «Αυτόματη Ανθρώπινη

Ανάφλεξη» –Spontaneous Human Combustion– «Remote Viewing», «Χ-Files», κ.ά.,
ανήκουν στον Charles Fort, τον πατέρα του εναλλακτικού στοχασμού του 20 ου αιώνα…)
Την σκυτάλη, από το πρώτο μεγάλο ρεύμα του Πνευματισμού (και ενώ αυτό
συνεχιζόταν παράλληλα), την πήρε η Θεοσοφία (Theosophy, της Madam Blavatsky και
του Συνταγματάρχη Henry Steel Olcott) και η ίδρυση της Θεοσοφικής Εταιρείας
(Theosophical Society) το 1875.

Οι Θεοσοφιστές, θα έλεγε κανείς, στην ουσία ανέλαβαν να δημιουργήσουν μια νέα

«επιστημονική» ματιά γύρω από όλα αυτά, αλλά στα πλαίσια του Αποκρυφισμού,
δηλαδή ένα νέο είδος επιστημονικού Αποκρυφισμού. (Αυτά αργότερα ενέπνευσαν τους
Επιστημονιστές να επινοήσουν για αυτά τον όρο «Ψευδοεπιστήμη» –αρχικά ως μία
επίθεση ενάντια στους Θεοσοφιστές)…  Έτσι, ο «αόρατος κόσμος» απέκτησε από τους
Θεοσοφιστές συγκρότηση, δομή και αρχιτεκτονική : εισήγαγαν το «Αστρικό Πεδίο»
(«Αστρικό Κόσμο») και το «Αιθερικό Πεδίο», το «Αστρικό Σώμα» και το «Αιθερικό
Σώμα» και την «Αύρα» και τις Εξωσωματικές Εμπειρίες («Αστρικές Προβολές»), και το
Astral Light, κ.ά.,  έδωσαν νέους όρους για τα ανεξήγητα φαινόμενα, δημιουργώντας
έτσι μια ανέλπιστη συνοχή και λογική δομή σε όλα όσα εμφανίστηκαν με το κίνημα του
Πνευματισμού, κι ακόμη περισσότερα.

Η ίδια η λέξη Θεοσοφιστής, Theosophist, άρχισε να σημαίνει κάποιον νέο ειδικό πάνω
στην μεταφυσική οπτική της πραγματικότητας, πιο επιστημονικά καταρτισμένο από τον
Πνευματιστή, Spiritualist… Στην ουσία, κατά την γνώμη μου, αυτή ήταν και η εικόνα
που αμέσως υιοθέτησε και η –την ίδια ακριβώς εποχή με την Θεοσοφική Εταιρία–
ιδρυθήσα Εταιρία Ψυχικών Ερευνών (S.P.R.), της οποίας πολλά μέλη στην ουσία ήταν
Θεοσοφιστές…

Πρέπει να σημειώσω ότι όλα αυτά γίνονται στην αρχή, αρκετά πριν η Θεοσοφική
Εταιρεία και οι ιδρυτές της υιοθετήσουν τον Βουδισμό –και τον Ινδουισμό– και γίνουν το
κύριο όχημα για τη διάδοση των Ανατολικών Θρησκειών και Μυστικισμών στην Δύση
(επίσης, Γιόγκα, Κάρμα, Τσάκρας, Κουνταλίνι, κλπ κλπ) –μια δραστηριότητα στην
οποία αντεπιτέθηκαν για λογαριασμό ενός Δυτικού Μυστικισμού, η ίδρυση της
Ανθρωποσοφικής Εταιρείας του Rudolf Steiner, και του Ερμητικού Τάγματος της
Χρυσής Αυγής…

 .

Ο Συνταγματάρχης Olcott (που είχε ήδη παραβρεθεί στο Λονδίνο σε πολλές séances
και πίστευε ότι τα φαινόμενα προκαλούνταν από τα πνεύματα των νεκρών), γνώρισε
την Madam Blavatsky –κάτι που θα πρέπει να ήταν μια πολύ μοιραία συνάντηση– στις 14
Οκτωβρίου 1874 σε μια πνευματιστική συγκέντρωση στο Chittenden του Vermont των
Η.Π.Α., διερευνώντας εκεί την περιβόητη περίπτωση των ψυχικών διάμεσων Eddy
Brothers (για ένα ρεπορτάζ για λογαριασμό της εφημερίδας New York Daily Graphic),
κι εκεί παρατήρησε ότι η παρουσία της Blavatsky μπορούσε να επηρεάσει τα
φαινόμενα. (Από την πρώτη στιγμή πιστευόταν ότι η Blavatsky ήταν ένα ισχυρό ψυχικό
Medium, και πάντα θεωρούνταν ως τέτοιο μετά στην Θεοσοφική Εταιρεία). Ο
Συνταγματάρχης Olcott, γράφει στο βιβλίο του People From The Other World (1875,
Άνθρωποι Από τον Άλλο Κόσμο) :

«Αφότου γνώρισα αυτήν την εκπληκτική κυρία, και είδα τα θαύματα που συνέβαιναν
με την παρουσία της, που δημιουργούσαν κάτι παραπάνω από μια αίσθηση έκπληξης,
μπαίνω σοβαρά στον πειρασμό να πιστέψω ότι οι ιστορίες της Θρύλων της Ανατολής
δεν είναι παρά απλές αφηγήσεις αληθινών συμβάντων. Και ότι αυτό το ίδιο το
Αμερικανικό ξέσπασμα των Πνευματιστικών φαινομένων, βρίσκεται υπό τον έλεγχο
ενός μυστικού Τάγματος, το οποίο, παρ’ όλο που τα αποτελέσματα του εξαρτώνται
από αόρατους παράγοντες, έχει την ύπαρξη του πάνω στην Γη ανάμεσα στους
ανθρώπους…»

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτήν την πεποίθηση του την μετέδωσε η ίδια η Madam
Blavatsky. Έτσι, ο Olcott έπαψε να πιστεύει ότι τα Πνευματιστικά φαινόμενα
προκαλούνταν από τα πνεύματα των νεκρών.

Την ίδια πεποίθηση είχε παρουσιάσει αργότερα ο ομιλητής μυστικιστής ιερέας Charles
G. Harrison, ότι όλο το κίνημα του Πνευματισμού δημιουργήθηκε από μια συγκεκριμένη
«αριστερή» παράταξη Αποκρυφιστών (δηλ του «αριστερού μονοπατιού»), που
μπορούσαν να προκαλούν τα φαινόμενα εξ αποστάσεως, και με την βοήθεια οντοτήτων
από άλλα πεδία ύπαρξης, για να προκαλέσουν μια πνευματική αναγέννηση στον
υλιστικό κόσμο. Το ίδιο ακριβώς πίστευε και ο μεγάλος Θεοσοφιστής A. P. Sinnett,
παίρνοντας υποτίθεται την πληροφορία από τους «Αόρατους Δασκάλους» ή Mahatmas.
To ίδιο έχει εκφράσει με πολλές λεπτομέρειες και ο φημισμένος Rene Guenon, και
μάλιστα ο Guenon κατανομάζει και το μυστικό αυτό Τάγμα: Hermetic Brotherhood of
Luxor –γνωστό και ως H.B. of L.– Ερμητική Αδελφότητα του Λούξορ, ή Hermetic
Brotherhood of Light, η «Αδελφότητα του Φωτός»…

Έχει πέσει στην αντίληψή μου η πεποίθηση ότι ο Guenon αρχικά εμπνεύστηκε την ιδέα
αυτή από ένα παράξενο βιβλίο με τον τίτλο Ghost Land, και, (ακόμη πιο βέβαιο αυτό),
από την γνωριμία του με μια μεγάλη θεωρητικό του Πνευματισμού της εποχής και
ψυχικό διάμεσο, την περιβόητη Emma Hardinge Britten, την οποία ο Guenon θεωρούσε
ως μέλος της H.B. of L..

 .

Ιδού και ένα απόσπασμα από τον C. G. Harrison που ανέφερα παραπάνω:

 .

«…Οι μυστικές αυτές ομάδες των Αποκρυφιστών διαφωνούσαν ως προς το αν είχε

φτάσει η ανθρωπότητα στο σωστό διανοητικό σημείο ώστε να αποφύγει τον σκληρό
υλισμό στον οποίο την οδηγούσε η σύγχρονη διανόηση, και για το αν έπρεπε να
αποκαλύψουν στο ευρύ κοινό ότι υπάρχει ένας αόρατος κόσμος ολόγυρά μας, τόσο
αληθινός όσο ο κόσμος των αισθήσεών μας, και κατά πόσο αυτή η αποκάλυψη θα
μπορούσε να γίνει με σχετική ασφάλεια. Η “δεξιά πτέρυγα” διαφωνούσε για την
αποκάλυψη των μυστηρίων, ενώ η “αριστερή πτέρυγα” ήθελε να πάρει το ρίσκο για το
καλό της ανθρωπότητας. Γύρω στο 1840 άρχισαν να πειραματίζονται με Mediums στην
Αμερική, κι έπειτα στην Ευρώπη, αλλά η όλη επιχείρηση ήταν μια αποτυχία, διότι τα
Mediums άρχισαν να δηλώνουν ότι ελέγχονταν από πνεύματα ανθρώπων που είχαν
αποδημήσει από την Γη. Οι Αριστεροί Αδελφοί, συνειδητοποιώντας ότι είχαν
δημιουργήσει ένα τέρας του Φρανκενστάιν, απέσυραν τα πειράματα, αλλά τα πάντα
είχαν ήδη ξεκινήσει. Η πύλη είχε ανοίξει σε εξωκοσμικές επιρροές, και δεν μπορούσε
πλέον να κλείσει… Πολλοί ακραίοι Αριστεροί Αδελφοί συνέχισαν να διαχειρίζονται τα
Mediums, προκαλώντας φαινόμενα, για πολιτικούς και άλλους λόγους, ενώ οι πιο
συντηρητικοί Αδελφοί τελικά αγωνίστηκαν να διαψεύσουν και να απομυθοποιήσουν όλο
το Κίνημα…»
Η μυστηριακή ψυχική ατμόσφαιρα στην Αμερική, κατά την γνώμη μου, είχε ήδη
προετοιμαστεί από την αρκετά μεγάλη διάδοση των λογοτεχνικών έργων και της
ποίησης του Edgar Allan Poe (1809-1849), και μάλιστα, η εποχή που άρχισαν τις
μεγάλες περιοδείες τους οι Αδελφές Fox, το 1849, ήταν η χρονιά που πέθανε ο μεγάλος
συγγραφέας και πατέρας του Φανταστικού και της Λογοτεχνίας Τρόμου και
Μυστηρίων.

Τα παράξενα χτυπήματα που εκδηλώνονταν στο στοιχειωμένο σπίτι των Αδελφών Fox
στο Hydensville (ένα χωριό που έχει πια εξαφανιστεί –άλλωστε το όνομά του
υποδηλώνει ένα κρυφό χωριό, ίσως όχι τυχαία...), αποφασίστηκε ότι δεν
προκαλούνταν από τον Διάβολο, (οι δύο μικρές Αδελφές Fox είχαν δηλώσει ότι το
πνεύμα τους είχε δώσει το όνομά του ως «Mister Split-Foot» –προφανώς υπονοώντας
τις οπλές του Διαβόλου), αλλά από το πνεύμα ενός δολοφονηθέντος αλήτη που είχε
θαφτεί στο υπόγειο του σπιτιού (αργότερα, όντως ανακαλύφθηκαν κόκαλα και
αντικείμενα του νεκρού στο υπόγειο), ενώ η ευρύτερη περιοχή ήταν ήδη γνωστή για τα
στοιχειωμένα ινδιάνικα νεκροταφεία πάνω από τα οποία πολλά σπίτια είχαν χτιστεί,
(χαρακτηριστικό που υιοθέτησε από αυτό και η γνωστή σ’ εμάς ταινία τρόμου,
Poltergeist).

Μέχρι τότε, το φαινόμενο Poltergeist δεν ήταν ακόμη γνωστό, αφού σήμερα θα λέγαμε
ότι τα συμβάντα στο σπίτι των Αδελφών Fox προκαλούνταν από ένα Poltergeist. (Η
λέξη είναι Γερμανικής προέλευσης και σημαίνει το «Θορυβοποιό Πνεύμα», ακριβώς
δηλαδή ένα πνεύμα που προκαλεί χτυπήματα –και μετακινήσεις αντικειμένων). Μεγάλο
ενδιαφέρον έχει μάλιστα το γεγονός ότι ο Charles Fort, που ήταν ο πρώτος που
διερεύνησε το φαινόμενο Poltergeist, στις αρχές του εικοστού αιώνα, με την έρευνά
του κατέληξε ότι το φαινόμενο δημιουργούνταν σχεδόν πάντα με την παρουσία
κάποιου νεαρού έφηβου κοριτσιού, και ήταν πεπεισμένος ότι το προκαλούσαν πάντα
τα μικρά κορίτσια αυθόρμητα με την υπερβολική ενέργειά τους, τηλεκινητικά, και όχι
κάποια πνεύματα, υποστηρίζοντας έτσι την ισχύ των «Wild Talents». (Πεποίθηση που
πολύ αργότερα υιοθετήθηκε στο βιβλίο και στην ταινία τρόμου Carrie, για παράδειγμα,
ή και στην ταινία Poltergeist η οποία εστιάζεται στο μικρό κορίτσι της οικογένειας,
αλλά ακόμη και στην τόσο τρομακτική κλασσική ταινία The Exorcist, Ο Εξορκιστής…) Η
περίπτωση των μικρών κοριτσιών Fox, με τα Poltergeist τύπου χτυπήματα, μοιάζει όχι
μόνο να έχει πυροδοτήσει αυτές τις πεποιθήσεις, αλλά και να τις επιβεβαιώνει
αναδρομικά με τα πολλά ανάλογα Poltergeist περιστατικά που συμπεριλαμβάνουν
μικρά κορίτσια… 

Το ρεύμα του Πνευματισμού –εξ αρχής από τις Αδελφές Fox– μπορεί άνετα να
χαρακτηριστεί ως: Μεταφυσικές Διαβιβάσεις, δηλαδή μέχρι τότε η μεγαλύτερης
αποστάσεως (με έναν άλλο κόσμο) «Τηλε-Επικοινωνία» (Το «Τηλε-» υποδεικνύει το
μακρινό, η Τηλεπικοινωνία είναι η επικοινωνία από μακριά, εξ ου και η Τηλεόραση που
σημαίνει την όραση από μακριά, ή η Τηλεπάθεια που σημαίνει να παθαίνεις κάτι από
μακριά), ένας διαβιβαστής που διεξάγει μια τηλεπικοινωνία με έναν άλλο κόσμο,
παράλληλο με τον δικό μας… Το ίδιο το μέσο των μηνυμάτων –ας πούμε, τα κύματα
φωτός του Αιθέρα– και ο διερμηνέας των μηνυμάτων, έγιναν ένα και το αυτό. –
…Το επιστημονικο-φανές πρόβλημα που υπάρχει με αυτά τα πράγματα είναι ότι
προαπαιτείται κάποιο «πεδίο» για την μετάδοση των μεταφυσικών επιδράσεων –π.χ.
στην Τηλεκίνηση ή στην Τηλεπάθεια ή στις μεταφυσικές τηλεπικοινωνίες με πνεύματα–
και τα μόνα πεδία που γνωρίζουμε είναι τα μαγνητικά, τα βαρυτικά, και τα
ηλεκτρομαγνητικά –κι αυτός είναι ο λόγος που έχει δοθεί τελικά μεταφυσική έμφαση
στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, EMF. Το προαπαιτούμενο αυτό πεδίο για τους πρώτους
ερευνητές είναι ο «Αιθέρας» –αλλά βλέπε και το «μαγνητικό αιθέριο ρευστό» του
Mesmer και το Animal Magnetism ή Mesmerism– και, έτσι, γίνεται φυσικά καλύτερα
κατανοητό το γιατί οι Θεοσοφιστές επέμειναν να παρουσιάσουν το «Αστρικό Πεδίο»
τους… Στις μέρες μας έχει πλέον παρουσιαστεί η –προφανώς ισχύουσα– θεωρία των
«Μορφογενετικών Πεδίων» από τον Rupert Sheldrake, για να καλύψει ακριβώς αυτό το
πρόβλημα…

–Δυνάμεις που παράγουν φαινόμενα και επιδράσεις αόρατες, χωρίς επαφή, εξ

αποστάσεως, όπως ο μαγνητισμός, η βαρύτητα, τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, κ.ά.,
συνεχίζουν πάντα να κρατάνε σε σκληρή δουλειά τους πρωτοποριακούς επιστήμονες…

Οι νέες τεχνολογίες της εποχής της εμφάνισης του Πνευματισμού, προσέφεραν ένα νέο
μοντέλο κατανόησης (που δεν υπήρχε μέχρι τότε), το οποίο ξαφνικά προεκτάθηκε σε
μυστήρια πέρα από το πεδίο του επιστημονιστικού εμπειρισμού. Οι Αδελφές Fox
αποκαλούσαν τους εαυτούς τους: «Ουράνιους Τηλεγραφιστές» («Celestial
Telegraphers»). 

Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι όλα αυτά συμπίπτουν ακριβώς με την εποχή της
εμφάνισης του Τηλέγραφου στην Αμερική. (Άλλωστε, το 1848, τα «χτυπήματα» των
κοριτσιών Fox και ο κώδικας του Αλφαβήτου, είναι τηλεγραφικού τύπου…) Ο Samuel
Morse πατένταρε και εξέλιξε τον ηλεκτρικό τηλέγραφο στις Η.Π.Α. το 1837, και
εμφάνισε τον Κώδικα Μορς που χρησιμοποιήθηκε στον τηλέγραφο. Το πρώτο
τηλεγράφημα του κόσμου που έστειλε ο Μορς στις 11 Ιανουαρίου 1838, ήταν
μεταφυσικού τύπου: η φράση που μεταδόθηκε από τo Καπιτώλιο της Washington στην
Βαλτιμόρη, ήταν: «What God Hath Wrought» (τι σφυρηλάτισε ο Θεός)…

Τέλος πάντων, έτσι οι Αδελφές Fox, και αμέσως μετά οι Πνευματιστές, χρησιμοποιούν
έναν ψυχικό τηλέγραφο για την τηλε-επικοινωνία με τα πνεύματα, και αλφαβητικούς
κώδικες αντίστοιχους με τον Κώδικα Μορς.

Αργότερα, με την εφεύρεση του Τηλεφώνου, τα πνεύματα μιλούν πλέον μέσα από τα
Mediums, χρησιμοποιώντας τα ως ένα είδος ψυχικό τηλέ-φωνο.

Με το νέο μέσο της φωτογραφίας ο περιβόητος Αμερικανός φωτογράφος Attila von

Szalay αφιερώνεται στο να φωτογραφίζει φαντάσματα (Ghost Photography). Με την
εφεύρεση του Μαγνητοφώνου, η εκμετάλευση ενός «φωνητικού μαγνητισμού» οδηγεί
τελικά και στην εμφάνιση του Ε.V.P. (Electronic Voice Phenomena), όταν ο θρυλικός
Friedrich Jurgenson ηχογραφεί φωνές από το πουθενά στο μαγνητόφωνό του. (Πρέπει
οπωσδήποτε κανείς να διαβάσει το εκπληκτικό και σοκαριστικό βιβλίο του Jurgenson:
Voice Transmissions With the Deceased, αλλά και το σχετικό θρυλικό βιβλίο του
παραψυχολόγου Konstantin Raudive: Breakthrough: An Amazing Experiment in
Electronic Communication With the Dead –του οποίου ο πρωτότυπος τίτλος ήταν: The
Inaudible Becomes Audible, Το Ανήκουστο Γίνεται Ακουστό).
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο πρόεδρος του S.P.R., της πρώτης εταιρείας
Ψυχικών Ερευνών, ο επιστήμονας Sir William Crookes (επίσης μέλος της Θεοσοφικής
Εταιρίας), διερευνούσε τις ιδιότητες των καθοδικών ακτίνων (που αργότερα
δημιούργησαν τις καθοδικές λυχνίες –cathode ray tubes– της Τηλεόρασης). Αλλά, για
μένα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και το ότι ενδιαφέρθηκε για τον Πνευματισμό εξαιτίας
του θανάτου του αδελφού του το 1867, κατά την διάρκεια της αποστολής της
τοποθέτησης τηλεγραφικών καλωδίων από την Κούβα στη Φλόριντα, (που θυσιάστηκε
για τον τηλέγραφο, δηλαδή, και μετά επικοινωνούσε «τηλεγραφικά» με τον αδελφό
του από την «άλλη πλευρά»..).

Ο άλλος γνωστός πρόεδρος του S.P.R., ο επιστήμονας Sir Oliver Lodge, είχε εμπλακεί
στην ανάπτυξη του ραδιοφώνου, και μάλιστα είχε κάνει πατέντες για το ράδιο… Είχε
φτιάξει και έναν πρώιμο εντοπιστή ραδιοκυμάτων, και είχε πρώτος αναγνωρίσει την
ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ανεξάρτητα από τον Hertz… Του ανήκει, επίσης, η
πατέντα του συντονισμού –tuning– της ραδιοφωνικής συσκευής. Οι εργασίες του στην
ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είχαν πείσει τον Lodge ότι υπάρχει ένας «Αιθέρας» που
πλημμυρίζει όλο το Σύμπαν, και πίστευε ότι ο κόσμος των πνευμάτων υπήρχε στον
Αιθέρα… Οι μεγάλοι φυσικοί Heinrich Hertz και Max Planck εκδήλωναν συνεχώς το
μεγάλο θετικό ενδιαφέρον τους για τις έρευνες του Lodge με τα Mediums και την
Τηλεπάθεια…

Ο ίδιος ο εφευρέτης του ραδιοφώνου, Guglielmo Marconi, συμμετείχε σε πολλές

Seances, και πίστευε στην πραγματικότητα της επαφής με τα πνεύματα (και είχε την
ιδέα ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί και με ραδιο-ασυρμάτους). Το ίδιο πολύ
εμπλεκόμενος στον Πνευματισμό ήταν και ο εφευρέτης του Τηλεφώνου, Alexander
Graham Bell, αλλά και ο εφευρέτης της τεχνολογίας της Τηλεόρασης, John Logie Bard,
ο οποίος μάλιστα ισχυριζόταν ότι είχε έρθει σε επαφή με το πνεύμα του εφευρέτη
Thomas Edison!

Κατά την γνώμη μου, αυτά επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό μου ότι οι πνευματιστικές
εξελίξεις ακολουθούσαν τις τεχνολογικές εξελίξεις, όπως φαίνεται όχι τυχαία, και
μάλιστα μπορεί να συνέβαινε και το αντίστροφο, όπως επίσης είναι πιθανό από όλα
αυτά (και πολλά άλλα, είναι μια μεγάλη συζήτηση)…

Όλες αυτές οι καταστάσεις, όπως εμφανίστηκαν και όπως εξελίχθηκαν, δημιούργησαν

τον σύγχρονο μεγάλο μυστικό (ή όχι και τόσο μυστικό) πόλεμο μεταξύ
υλισμού/σκεπτικισμού και μεταφυσικής. Και, με επαίσχυντο τρόπο (αφότου είχε
προηγηθεί μια ολόκληρη πολυετής ανεπανάληπτη κανονική προπαγάνδα), η παράταξη
των συντηρητικών υλιστών σκεπτικιστών κέρδισε την πρώτη μάχη δόλια,
χρησιμοποιώντας για εκδίκηση τις ίδιες τις Αδελφές Fox, σαράντα και χρόνια
αργότερα, όταν οι δύο μικρότερες αδελφές –που είχαν έρθει σε ρήξη με την μεγάλη
αδελφή τους– είχαν περιέλθει σε πολύ μεγάλη φτώχεια και κανείς πλέον δεν
νοιάζονταν γι’ αυτές. (Τελικά κηδεύτηκαν με χαρτονένια φέρετρα σε ομαδικό τάφο
απόρων ζητιάνων). Πληρώθηκαν το ποσό των 1.500 δολαρίων, που οι ηλικιωμένες
δέχθηκαν από ανάγκη επιβίωσης, για να διαψεύσουν οι ίδιες δημόσια την περίπτωση
τους, (επιβεβαιώνοντας την πρώτη γελοία debunking θεωρία περί κροταλίσματος των
αρθρώσεών τους, αντίστοιχη με τα μετέπειτα «Αέρια Βάλτων» για τα UFO κ.ά.),
κάνοντας δηλώσεις που ταυτίζονται απόλυτα με το είδος των «αναμορφωτικών»
δημόσιων δηλώσεων των Αμερικανών αιχμαλώτων πιλότων στον πόλεμο του Βιετνάμ,
ή των δηλώσεων μετάνοιας κοινωνικών φρονημάτων :  
.

«Το ότι υπήρξα πρωταρχικά σημαντική στον σχηματισμό της μεγάλης απάτης του
Πνευματισμού πάνω στο αφελές κοινό, οι περισσότεροι το γνωρίζετε, και δηλώνω
ειλικρινή μετάνοια. Υπήρξε η θλίψη της ζωής μου η αλήθεια αυτή, και τώρα που είμαι
στο τέλος της ζωής μου είμαι έτοιμη πια να πω όλη την αλήθεια, χωρίς φόβο και
πάθος. Είμαι η ένοχη ιδρύτρια του Πνευματισμού, και τον απαρνούμαι ως απόλυτη
απάτη από την αρχή ως το τέλος, ολοκληρωτικά, ως την ιδεχθέστερη των
δεισιδαιμονιών, την πιο μοχθηρή βλασφημία που έγινε ποτέ γνωστή στον κόσμο…»
(Margaretta Fox, 1888).

«Θεωρώ πλέον τον Πνευματισμό ως την μεγαλύτερη κατάρα που γνώρισε ποτέ ο
κόσμος, και τον απαρνούμαι μετανοημένη…» (Katie Fox, 1888)