YUNIT II

Maykroekonomiks
Prepared by:
Mr. Samuel M. Garcia &
Mrs. Stephany S. Garcia
Mga Aralin at Saklaw na Yunit
• Aralin 1: Demand
• Aralin 2: Elastisidad ng Demand (Price Elasticity of Demand)
• Aralin 3: Supply at Elastisidad ng Supply (Price Elasticity of
Supply)
• Aralin 4: Interaksiyon ng Demand at Supply
• Aralin 5: Ang Pamilihan at mga Estruktura nito
• Aralin 6: Ugnayan ng Pamilihan at Pamahalaan
 Maykroekonomiks

Sambahayan Bahay-Kalakal

Demand Supply

Interaksyon ng Demand at Supply

Aralin 3

SUPPLY
Gawain 1: THREE PICS: ONE WORD
• Kompletuhin ang word puzzle ng bawat susuriing larawan. Matapos nito ay pag-
ugnay-ugnayin ang inilalahad ng bawat larawan upang mabuo ang hinihinging
konsepto. Pumili ng mga letra upang mabuo ang salita o konsepto.

U N G P E L

Y P A B S M
 Pamprosesong Tanong:

• 1) Anu-ano ang salitang nabuo mula sa larawan?

• 2) Anong konsepto ang mabubuo mo batay sa mga
larawan?
• 3) Paano mo maiuugnay ang mabubuong konsepto sa
mga prodyuser?
Gawain 2: GO NEGOSYO!
• Suriin ang pag-uusap ng dalawang
prodyuser at sagutin ang
pamprosesong tanong sa ibaba.
Ang presyong semento ay
tumaas sa nakalipas na
tatlong buwan at
mukhang magpapatuloy
pa ang pagtaas nito sa
susunod na taon.
Sa palagay mo dapat ba
tayong magdagdag ng
produksiyon?
Sa palagay ko, iyan ang
pinakamatalinong
desisyon!
Sapat pa naman ang
ating mga salik ng
produksiyon kung
magtataas tayo ng
output.
Pamprosesong Tanong:
• 1) Tungkol saan ang paksang pinag-
uusapan ng dalawang prodyuser?
• 2) Batay sa usapan, ano ang reaksyon
ing isang prodyuser kapag tumataas
ang presyo?
• 3) Sa iyong hinuha, ano ang relasyon ng
pagtaas ng presyo ng mga produkto sa
pagdagdag ng produksiyon?
Ang konsepto ng
Supply
SUPPLY – tumutukoy sa
dami ng produkto o
serbisyo na handa at kayang
ipagbili ng mga prodyuser
sa iba’t-ibang presyo sa
isang takdang panahon.
 Batas ng Supply
• Isinasaad na mayroong direkta o
positibong ugnayan ang presyo sa
quantity supplied ng isang produkto.
• Kapag tumataas ang presyo,
tumataas din ang dami ng produkto
o serbisyo na handa at kayang • Kapag bumaba ang presyo,
ipagbili. bumababa rin ang dami ng
produkto o serbisyo na
handa at kayang ipagbili
(ceteris paribus).
• Ayon sa Batas ng Supply, presyo ang
pinagbabatayan ng prodyuser sa
pagdedesisyon na magprodyus ng
produkto o magkaloob ng serbisyo.
Supply Schedule
• Isang talaan na nagpapakita ng
dami ng kaya at gustong ipagbili
ng mga prodyuser sa iba’t-ibang
presyo.
Supply Schedule ng Kendi
Presyo (Piso bawat piraso) Quantity Supplied

Php5 50
4 40
3 30
2 20
1 10
0 0
 Supply Schedule ng Kendi

Supply Curve Presyo (Piso

bawat piraso)
Quantity Supplied

• Isang dayagram o graph na Php5 50

naglalarawan ng ugnayan ng 4 40
presyo at quantity supplied. 3 30
2 20
1 10
Presyo ng kendi sa piso
0 0
5 F
4 E
3 Paggalaw sa Supply Curve o
D
2 Movement Along the Supply
C
1 Curve
B
0 A 10 20 30 40 50

Quantity o Dami

Supply Function
• Matematikong pagpapakita ng
ugnayan ng presyo at quantity
supplied.
Equation:
Qs = f (P)
Qs o quantity supplied ang
tumatayong dependent
variable (nakabatay sa
independent variable)
P o presyo ang independent
variable (walang pinagbabatayan,
kayang mag-isa).
Ibig sabihin, nakabatay ang Qs
sa pagbabago ng presyo.
Presyo – nakapagpapabago sa
dami ng handa at kayang
ipagbili ng mga prodyuser.
• Isa pang paraan ng pagpapakita ng
supply function ay sa:
Equation:
• Kung saan: Qs = c + dP
• Qs = dami ng supply
• P = presyo
• c = intercept (ang bilang ng Qs
kung ang presyo ay 0)
∆𝑸𝒔
• d = slope =
∆𝑷
Nagpapakita ang slope ng
pagbabago sa quantity supplied sa
bawat pisong pagbabago sa presyo.
 Supply Function mula sa Supply
Schedule para sa Kendi: Qs = 0 +
10P

• Ating patunayan na ang supply • Kapag ang P = 1

schedule at supply function ay • Kapag ang P = 5
iisa sa pamamagitan ng ang Qs = ___ ang Qs = ___
kompyutasyon.
• Qs = c + dP • Qs = c + dP
Presyo bawat Quantity
piraso Supplied • Qs = 0 + 10P • Qs = 0 + 10P
Php 5 50 • Qs = 0 + 10 (1) • Qs = 0 + 10 (5)
4 40 • Qs = 0 + 10 • Qs = 0 + 50
3 30
• Qs = 10 piraso • Qs = 50 piraso
2 20
1 10 • Gamit ang supply function ay maaaring makuha ang
0 0 quantity supplied kung may given na presyo.
 Halimbawa: Mula sa datos na nasa ibaba, kompletuhin ang
talahanayan upang maipakita ang demand schedule sa
• Solution:
pamamagitan ng pag-compute ng demand function.
• Solution: • Qd = a – bP
• A. Demand Function: Qd = 300 – 20P • 100 = 300 – 20P
• Qd = a - bP
• Solution: • Solution:
P Qd • Qd = 300 – 20P • 20P = 300 – 100
• Qd = a - bP • Qd = a – bP 300−100
1 280 • Qd = 300 – 20(6) • P = 20
5 200 • Qd = 300 – 20P • 200 = 300 – 20P
• Qd = 300 – 120 • P = 200
6 180 • Qd = 300 – 20(1) • 20P = 300 – 200 20
300−200
• Qd = 180 • P = 10
10 100 • Qd = 300 – 20 • P =
20
15 0 • Qd = 280 100 • Qd = 300 – 20(15)
• P= • Solution:
20
• P=5 • Qd = 300 – 300
• Qd = a - bP
• Qd = 0
• Qd = 300 – 20P
 Gawain 5: SU-DA-KU (SURI, DATOS, KURBA)
• Nalalapit na ang pagsisimula ng klase sa buwan ng Hunyo, kaya inaasahan ang pagtaas ng
presyo ng school supplies particular na ang kuwaderno. Gamit ang supply function na
Qs = 0 + 50P at itinakdang presyo sa ibaba, bumuo ng hypothetical na iskedyul na
magpapakita ng iyong desisyon kung ilang kuwaderno ang handa mong ipagbili. Matapos ito
ay i-plot ang iskedyul upang mabuo ang supply curve.

Presyo Bawat Quantity

Baso (Php) Demanded

6
34
10
26
14
Gawain 4: Complete It!
• Kumpletuhin ang mga katawagan at konseptong tinutukoy ng mga
sumusunod na pangungusap. Isulat ang mga tamang letra sa patlang
upang mabuo ang salita.
• 1. _D _E M
_AA N_ D_ tumutukoy sa dami ng produkto at serbisyong gusto at
kayang bilhin ng mamimili.
• 2. _B_A_TAA _S N_G_ D_E_M_AAN _D _ nagsasaad na mayroong magkataliwas na
ugnayan sa pagitan ng presyo at quantity demanded.
• 3. _D _E M
_AA N_DD C_U_R_V_E _ grapikong paglalarawan ng presyo at quantity
demanded.
• 4. _ C_E_TEE _R I_S_P A_ R_I_B IU_S _ _ ipinagpapalagay na ang presyo lamang ang
salik na nakaaapekto sa pagbabago ng quantity demanded, habang ang
ibang salik ay hindi nagbabago.
• 5. _ INN _C O
_M_ _E _E F_F_E_C _T T nagpapahayag na mas malaki ang halaga ng
kinikita kapag mas mababa ang presyo.
Pamprosesong Tanong:

• 1. Ilan ang quantity demanded sa presyong Php6?

• 2. Ano ang naging pagbabago sa quantity demanded
nang tumaas ang presyo mula Php8 papuntang Php14?
Ipaliwanag ang sagot.
• 3. Ipaliwanag ang sariling pangungusap ang isinasaad
ng batas ng demand batay sa nabuo mong demand
schedule at demand curve.
 Iba pang
salik na
nakakaapekto
sa Demand
maliban sa
presyo
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• 1) KITA • Normal goods – tawag sa • Inferior goods - tawag sa mga

mga produkto kapag produktong tumataas ang
• Ang dumadami ang demand
dahil sa pagtaas ng kita.
demand kasabay sa pagbaba
ng kita.
pagbabago • Halimbawa • Halimbawa
ng kita ng tao
• Ipagpalagay na ang • Ipagpalagay naman na ang
ay maaaring karneng baka ay normal sardinas ay inferior good para demand
makapagpa- good para kay Alena. kay Alena.
bago ng • Sa pagtaas ng kita ni Alena • Sa pagtaas ng kaniyang kita ay
demand para ay tataas din ang kaniyang bababa ang kaniyang demand
demand sa karneng baka. para sa sardinas. kita
sa isang • Kapag bumaba naman ang
kita demand
• Samantalang, sa pagbaba ng
partikular na kita ni Alena ay bababa rin kaniyang kita, tataas ang
produkto. ang demand para sa kaniyang demand para sa
karneng baka. sardinas.
kita demand kita
demand
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• 2) PANLASA • Kapag ang isang

produkto o serbisyo
• Ang pagpili ng ay naaayon sa iyong
produkto at serbisyo panlasa, maaaring
tumaas ang demand
ay karaniwang para dito.
naaayon sa panlasa • Halimbawa
ng mamimili. • Kung naaayon ang
pandesal sa iyong
panlasa bilang pang-
almusal, mas marami
ang makakain mo nito
kaysa ibang tinapay.
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• 3) DAMI NG MAMIMILI • Halimbawa

• Kapag ang isang bagay
• Bandwagon effect – ay nauuso,
maaaring magpataas ng napapagaya ang
demand ng isang marami na
nagdudulot ng
indibidwal dahil sa dami pagtaas ng demand.
ng bumibili ng isang • Dahil nauuso ngayon
produkto, nahihikayat ang smartphone,
kang bumili. marami sa mga
mamimili ang gustong
makisabay sa uso kaya
marami ang demand
nito.
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• Komplementaryo – mga • Halimbawa

• 4) PRESYO NG
MAGKAUGNAY NA
produktong sabay na • Sa kape at asukal, kapag bumaba
ginagamit, ibig sabihin ang presyo ng kape ay tataas ang
PRODUKTO SA hindi magagamit ang demand sa asukal.
isang produkto kung
PAGKONSUMO wala ang complement • Kung tumaas naman ang presyo
nito. ng kape ay bababa ang demand
• Kung ang mga
• Magkaugnay ang sa asukal.
produkto sa dalawa sapagkat
anumang pagbabago sa • Produktong komplementaryo
pagkonsumo ay (complementary) - masasabing
presyo ng kaugnay na
komplementaryo o produkto ay tiyak na magkaugnay ang presyo at
pamalit sa isa’t-isa. may pagbabago sa produkto kapag ang ugnayan ng
demand ng presyo ng isang produkto ay
komplementaryong negatibo o taliwas sa demand
produkto. para sa isang produkto.
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• 4) PRESYO NG • Halimbawa • Kung ang pagtaas ng

MAGKAUGNAY NA • Ang tubig o juice ay presyo ng isang
maaaring pamalit sa produkto ay
PRODUKTO SA softdrinks sapagkat magdudulot ng
PAGKONSUMO pareho itong pamatid- pagtaas ng demand ng
uhaw. isang produkto,
• Samantala, ang masasabing ang mga
• Kapag tumaas ang produktong ito ay
pamalit (substitute) presyo ng softdrinks pamalit sa isa’t-isa
– produktong bababa ang quantity (substitute goods)
maaaring demanded nito.
• Iba pang halimbawa
magkaroon ng • Kasabay, nito tataas ng pamalit ay kape at
naman ang demand tsa’a, keso at
alternatibo. para sa juice. margarine.
 Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa
Demand Maliban sa Presyo

• 5) INAASAHAN NG • Halimbawa • Kaya ang mamimili ay bibili

MGA MAMIMILI SA na ng marami habang wala
PRESYO SA HINAHARAP • Ibinalita na may pa ang bagyo at mababa pa
• Kung inaasahan ng mga paparating na bagyo at ang presyo.
mamimili na tataas ang tuwirang tatami sa • Sa kabilang banda, kung
presyo ng isang Gitnang Luzon, na isa sa inaasahan ng mamimili na
partikulas na produkto pangunahing bababa ang presyo ng isang
sa susunod na araw o produkto, hindi na muna
lingo, asahan na tataas pinagmumulan ng bigas
sa bansa, inaasahan na bibili ng marami ang mga
ang demand ng tao sa kasalukuyan.
nasabing produkto sa magkukulang ang dami Maghihintay na lamang sila
kasalukuyan habang ng bigas sa pamilihan at na bumaba ang presyo bago
mababa pa ang presyo tataas ang presyo nito. bumili ulit ng marami.
nito.
 Gawain 8: DEMAND UP, DEMAND DOWN
• Ipakita ang pagbabagong magaganap sa demand para sa isang produkto
batay sa mga pagbabago ng sumusunod na salik. Isulat sa patlang ang
kung tataas ang demand at kung bababa ang demand.
• ____1. Bandwagon effect, mabilis na pagdami ng populasyon
(potensyal na demand)
• ____2. Paglaki ng kita (nakatuon sa normal goods)
• ____3. Pagbaba ng kita (nakatuon sa inferior goods)
• ____4. Pagiging lipas sa uso ng isang produkto
• ____5. Inaasahan ng mga mamimili na tataas ang presyo
• ____6. Pagbaba ng presyo ng produktong komplementaryo
• ____7. Pagtaas ng presyo ng produktong pamalit
• ____8. Inaasahan ng mga mamimili na bababa ang presyo
• ____9. Pagtaas ng presyo ng produktong komplementaryo
• ____10. Pagbaba ng presyo ng produktong pamalit
Ang Paglipat ng Demand Curve o
(Shifting of the Demand Curve)
• Paglipat ng Demand Curve sa Kanan • Paglipat ng Demand Curve sa Kaliwa
D1 D2 D1 D2
5 5
4 4

Presyo
Presyo

3 3
2 2
1 1

0 10 20 30 40 50 60 0 10 20 30 40 50 60

Quantity Demanded Quantity Demanded

• Kung ang pagbabago ng salik na hindi • Kung ang pagbabago ng salik na hindi
presyo ay nakapagdudulot ng pagtaas presyo ay nakapagdudulot ng pagbaba
ng demand magkakaroon ng paglipat ng demand magkakaroon ng paglipat
ng kurba ng demand sa kanan. ng kurba ng demand sa kaliwa.
 Gawain 9: Sa KANAN o sa KALIWA?
• Gamit ang mga sitwasyong nakalahad sa talahanayan, suriin at
ipaliwanag ang maaaring maging epekto o kahihinatnan ng demand
sa produkto. Gumuhit ng graph na lilipat sa kanan kung dadami ang
demand at graph na lilipat sa kaliwa kung bababa ang demand.
Produkto Sitwasyon Graph
1. Bigas Pananalasa ng malakas na bagyo sa P D
malaking bahagi ng Luzon. Q
2. Gasolina Patuloy na pagtaas ng presyo ng gasoline sa P D
pandaigdigang pamilihan. Q
3. Bakuna laban sa tigdas Pagdeklara ng outbreak ng tigdas ng P D
Kagawaran ng Kalusugan sa maraming lugar
sa bansa. Q

4. Cellphone load Kabi-kabilang unlitext at unli call promo ng

P D
mga telecommunication companies sa
bansa. Q
5. Corned beef (ipagpalagay Pagtaas ng kita P D
na normal goods) Q
Matalinong Pagpapasya sa Pagtugon sa mga Pagbabago
ng mga Salik na Nakaaapekto sa Demand

• Paano kaya tayo matalinong makatutugon sa

pagbabagong dulot ng mga salik na ito?
• 1) Kapag may pagtaas sa kita, maging matalino sa
paggasta nito. Matutong pagplanuhan nang mabuti
ang paggastos at unahin ang mahahalagang bagay na
dapat bilihin.
• 2) Maghanap ng alternatibo o pamalit sa mga
produktong may mataas na presyo. Maraming
mapagpipiliang produkto sa mababang presyo sa
iba’t-ibang pamilihan.
As a Recap
 Ang Konsepto ng Demand
• Demand Schedule • Demand Curve