Bab 5

Air dan Larutan

 Ciri-ciri Air
● Tidak berwarna
● Tidak berbau
● Tiada Rasa
 Ciri-ciri Air
● Wujud sebagai cecair dalam suhu bilik
● Takat didih = 100 ºC
● Takat beku = 0 ºC
● Ketumpatan = 1 g cm-3
 Ciri-ciri Air
● Mempunyai tegangan permukaan (surface tension) yang tinggi
– Tegangan permukaan ialah daya lekitan antara molekul air di permukaan
– Cth: Tegangan permukaan membenarkan serangga ayak-ayak dapat
terapung di permukaan air.
– Daya lekitan antara molekul air serta daya lekatan antara molekul air dan
dan dinding xilem membolehkan air dibawa dari akar ke daun. Fenomena
ini dikenali sebagai tindakan kapilari.
Keadaan Jirim Air
 Komposisi Air
● Air merupakan sebatian yang terdiri daripada oksigen dan
hidrogen yang bergabung secara kimia. Simbol kimia bagi air
adalah H20, kerana satu molekul air mengandungi satu atom
oksigen dan dua atom hidrogen.

● Kita boleh kaji komposisi air melalui proses elektrolisis.

 Elektrolisis
● Elektrolisis adalah proses penguraian elektrolit kepada unsur
juzuknya apabila arus elektrik mengalir melaluinya.
● Arus elektrik dialirkan menggunakan dua elektrod, elektrod yang
disambung dengan terminal positif dinamakan anod, elektrod di
terminal negatif dipanggil katod.
● Dalam elektrolisis air, gas oksigen dihasilkan di anod manakala
gas hidrogen dihasilkan di katod.
● Jumlah gas hidrogen yang dihasilkan adalah dua kali ganda gas
oksigen.
 Kesan Bendasing Terhadap Takat Lebur dan
Takat Didih Air
Garam menurunkan takat lebur ais dan menaikkan takat didih air.
 Penyejatan Air
● Penyejatan merupakan proses yang berlaku di permukaan air
– Air menjadi wap
– Berlaku pada semua suhu
 Faktor-faktor yang mempengaruhi kadar
penyejatan air
● Kelembapan udara
● Suhu persekitaran
● Luas Permukaan yang terdedah
● Pergerakan udara
 Larutan dan Kadar Keterlarutan
● Zat terlarut – bahan yang melarut dalam cecair (Cth: Garam, gula)
● Pelarut – cecair yang boleh melarutkan bahan (Cth: Air, alkohol)
● Larutan – hasil campuran zat terlarut dan pelarut
Larutan cair, larutan pekat dan larutan tepu.
 Larutan dan Ampaian (Solution and suspension)
Apakah perbezaan larutan dan ampaian?
- Larutan ialah campuran jernih yang terhasil apabila zat terlarut larut
di dalam pelarut. (Cth, air + gula)

- ampaian ialah campuran keruh yang terbentuk daripada zat terlarut

yang tidak larut di dalam pelarut. (cth, air + pasir)
 Keterlarutan
Keterlarutan suatu bahan ialah kuantiti maksimum zat terlarut yang
dapat larut di dalam 100ml pelarut pada suhu yang tertentu.
 Faktor-faktor Kadar keterlarutan
- suhu
- kadar kekacauan
- saiz zat terlarut
 Koloid
- campuran dua atau lebih zat terlarut yang tersebar secara sekata
(cth: busa, mayonis)

- ciri-ciri koloid terletak diantara larutan dan ampaian

 Air sebagai pelarut semesta
- Air dikenali sebagai pelarut semesta (universal solvent) kerana
keupayaannya untuk melarutkan hampir semua bahan, samada
pepejal, cecair atau gas.
Pembersihan dan Pembekalan air
 Kaedah pembersihan air
- Pendidihan – membunuh mikroorganisma

- Pengklorinan – membunuh mikroorganisma

- Penurasan – Memisahkan bendasing terampai daripada cecair

- Penyulingan – Menyingkirkan bendasing terampai, bahan terlarut

dan membunuh mikroorganisma
● Sistem Bekalan Air
 Kelestarian Air
Sungai merupakan sumber air utama di Malaysia. Malangnya,
pencemaran air yang berlaku menjadikan air tidak sesuai untuk
kegunaan manusia dan juga memberi kesan yang buruk kepada
alam sekitar.

Projek-projek pembangunan, perindustrian dan pertanian adalah

antara punca utama pencemaran air.
 Sesi Soal Jawap

Tulis soalan anda di comments atau hantar melalui Whatsapp.