You are on page 1of 51

evripide

bakqi qalebi

tragediis personaJebi

DIONUSOS dionise
COROS qoro lidieli qalebisa, romlebic dionises
axldnen rogorc bakqi qalebi
TEIRESIAS tiresiasi, brma misani
KADMOS kadmosi, Tebes saxelovani mefe
PENQEUS penTevsi, agaves Ze, Tebes mefe
QERAPWN msaxuri penTevsisa
AGGELOS macne
ETEROS AGGELOS meore macne, penTevsis msaxuri
AGAUH agave

moqmedeba mimdinareobs Tebes samefo sasaxlis win, moedanze. Sors, A eisodosidan moCans
kiTeronis mTis ferdobebi da semeles samarovani.
B eisodosidan Semodis dionise.

prologosi

dionise
gamovecxade Tebes, zevsis Ze, dionise,
sadac kadmosis qaliSvilma, deda semelem
moilogina mexistexis elvarebaSi.
RvTiuri saxe vicvale da rogorc mokvdavi
dirkes nakadTan, ismenosis wyarosTan vdgavar, 5
aqedan vumzer damexili dedis samares,
vxedav sasaxles, mis maxloblad zevsis quxilSi
aalebuli Talamosi jer isev bolavs,
jer ar damcxrala heras risxva semelesadmi.
dideba kadmoss! man akurTxa es wminda veli 10
da Tavis asuls uZRvna, me ki gadavafine
mwife mtevnebiT daxunZluli usurvazebi.
lidielTa da frigielTa oqros mindvrebi,

1
sparsTa mzis sxiviT dasicxuli xodabunebi,
baqtrielebis kedlebi da mkacri midia, 15
svebednieri arabeTi, mTeli aziis
zRvis mlaSe zvirTTa napirebi Semoviare,
sadac elinebs Sereuli barbarosebiT
koSkmSvenieri qalaqebi dafuZnebula.
iqaurebi vaziare orgiebs, rokvas 20
da am berZnuli qalaqisken gamoveSure,
raTa mis xalxsac vamcno Cemi RvTaebrioba.
eladaSi jer Tebel qalebs warvtace goni,
isini axla nebrisebiT tanSeburulni
suroxveuli TirsosebiT xelSi daqrian. 25
dedis debs uTqvamT – aba, amas vin ifiqrebda?
rom dionises mama zevsi ar brZandebao,
da rom semele miwierma kacma acTuna,
xolo am codvis dabraleba zevsze kadmosis
monagonia, isic uTqvamT, TiTqos semele 30
Tavs iwonebda am sicruiT da zevss mouklavs.
me gavaSmage isini da am sasaxlidan
gongardasulni gavaZeve, mTebSi gavxizne
da vaiZule Cemi wesiT Semosiliyvnen.
kadmosianTa saqaleTic maT SevuerTe, 35
qalebi saxlebs ganvaSore, isini axla
mefe kadmosis asulebTan mTas Sefenian,
mwvane naZvebis CrdilqveS sxedan SiSvel lodebze.
am ubir qalaqs, didad romc ar moiwadinos,
Cems saidumlos vaziareb, bakqanaliebs, 40
mmarTebs semeles gamarTlebac... da es moxdeba!
movevlinebi xalxs im RmerTad man rom zevss uSva!
kadmosi ukve daberda da ganzraxuli aqvs
penTevss, SviliSvils, uZRvnas Tavis samefo skiptra.
is ki me mebrZvis, msxverpls ar mwiravs, saRvrels ar miRvris 45
Tavis locvebSic arasodes momixseniebs.
mas davumtkiceb, rom RmerTi var, am Tebelebsac
Cemsken movaqcev, movaTaveb saqmes da Semdeg
gavemarTebi sxva qveynisken, maT davarwmuneb,
rom RvTaeba var. magram Tebe Tuki Semrisxavs, 50

2
maxviliT xelSi bakqebs mTidan Tu Camorekavs,
am SeSlil qalebs wavaqezeb, qalaqs Sevusev!
ai, amitom RvTaebrivi buneba davTme
da mokvdavuri ier-saxiT gamogecxadeT.
eheÁ, tmolosi rom datoveT, lidiis burji, 55
barbarosuli qveynebidan gamoxiznulno,
Cemo Tanmxlebno, Tanamdgomno, aaxmianeT
amqveyniuri timpanebi lidiur hangze,
romelic didma dedam, ream da me SevqmeniT!
aqeT, penTevsis sameufo taZrebs mosdeqiT 60
xmauriT, raTa kadmosurma qalaqma gigrZnoT,
me ki kiTerons mivaSureb, mival bakqebTan
da mTis ferdobze maT ferxulebs SevuerTdebi.

parodosi

qoro
aziis miwa mivatove,
wminda tmolosi, moviswrafodi 65
bromiosisTvis tkbili wesis aRsasruleblad.
ar daviRlebi
dionises madidebeli!
hei, vin midis Saragzaze?
an Sin vina xarT? 70
momiaxlovdiT da dadumdiT
mokrZalebulad,
dasabamiTi ganwesrigiT
dionise unda vadido!

str. bednieria, vinc netarebiT


Seicnobs RmerTis saidumlos,
umwikvlod cxovrobs
da mTad eZleva mTeli suliT 75
bakqur orgiebs,
vinc zeimobs da
sixaruliT eziareba
deda – kibeles idumalebas

3
vazis suroTi Semosili 80
Tirsosis rxeviT,
dionises gansadideblad.
menadebo! menadebo!
RmerTis Zes, Tavad RmerTs bromioss,
dionises win waruZexiT, 85
frigiuli ferdobebidan
eladis farTod gaSlil gzebze,
ferxulebisTvis Seqmnil gzebze
megzurebo bromiosisa!

ant. igi odesRac orsulma dedam,


eTxoveboda ra sicocxles 90
zevsis RvTaebriv mexistexaSi
samSobiaro tkiviliT Sva,
magram es Cvili, dedis saSodan
naadrevad rom daibada,
miiRo zevsma – kronionma, 95
Camala Tavis TeZoSi da
oqros ZafebiT amokemsa,
raTa herasgan daemala.
xolo rodesac moiraTagan
gankuTvnilma drom moawia, 100
rqiT Semosili RvTaeba Sva,
Tavi Seumko diademiT,
romelsac mxecTamasazrdoebi
amSvenebda simravle gvelTa,
menadebi rom iwnidnen TmebSi.

str. Tebev, semeles samSobloo, 105


Tavzed dairqvi suroebis diademebi,
Seimose, o, Seimose
molisferi urTxelis wiwviT,
dionisuri lxeniT aRivse,
xelT ipyar muxisa da naZvis rtoebi, 110
Semoixvie tanT fesangi, nebrisisebri,
TeTri bewvebiT,

4
yoveli mxare gananaTe
Cauqrobeli narTeqsebiT
da imave wams acekvdeba mTeli qveyana,
win waruZRveba brbos bromiosi 115
mTisken, im mTisken, sadac moelis
diacTa dasi,
jaratarsa da qselTa xlarTvas
dionisem rom gamoarida.

ant. kuretTa miwav, idumalo 120


da kretis wminda sanapiro,
momswreo zevsis movlinebis!
iq, mRvimeebSi
es sakravi tyavis arSiiT
CemTvis Seqmnes
samzuCianma koribasebma, 125
bakquri rokvis Sleguri ritmi
miusadages frigiuli fleitis hangTa
saamo sunTqvas
da xelT Caudes deda – reas,
rom egriala menadebis SeZaxilebze.
deda-RvTaebam es sakravi 130
dauokebel satirebs uZRvna,
raTa daekraT rokvaTa Jams
yovel mesame wels gamarTul im zar-zeimze,
ase rom xarobs dionise.

ep. saamuria mTad misi xilva, 135


rodesac igi aRviraxsnil brbos miatovebs
da nebrisuli wminda samosiT
miwad vardeba,
mowyurebuli gangmiruli Txis
sisxlsa da um xorcs.
frigiisa da libiis mTis ferdobebisken 140
iltvis meufe bromiosi.
evoe!
moedineba miwad rZe da

5
moedineba Rvino, Tafli moedineba.
bakqosi xelSi aalebuli
fiWvis CiraRdniT, romelic bolavs
siriuli sakmeveliviT, 145
miqris narTeqsiT,
srboliT da rokviT,
moxetialeT uxmobs,
aRagznebs SeZaxiliT,
mis moelvare Tmas haerSi
ganfantavs qari. 150
mas adideben, xolo is ki
maT mouxmobs ufro xmamaRla:
`aba, momyeviT, menadebo,
momyeviT, Cemo menadebo,
oqrocurvili tmolosis mTis siamayeno!
modiT, adideT dionise
mZimedmoquxar timpanTa xmaze, 155
misTvis SesZaxeT `evoe~ da
evoiuri RmerTi adideT
frigiuli SeZaxilebiT, 160
ros didebulad mJReri fleitis
wminda hangebi mTebs efineba!~ 165
aRtacebuli, rogorc kvici mixltis dedisken,
Tavawyvetili rokviT miqris misken menada.

pirveli episodioni

tiresiasi*
ei, mand vin dgas, karibWesTan? mixmeT kadmosi, 170
agenoris Ze! sidonidan rom gadmosaxlda,
TebelTa qalaqs galavani vinc Semoavlo.
vinmem auwyos, rom veaxle tiresiasi!
ratomac vuxmob, Tavad icis: me, bebruxanam,
man Cemzed ufro bebruxanam, unda xelT vipyraT 175
Tirsosebi, Tan nebrisebic movisxaT tanze
da Tavs davirqvaT suroebis diademebi.

kadmosi

6
uZvirfaseso megobaro, xmaze gicani,
saxlSi momesma brZeni kacis brZnuli sityvebi,
ai, movedi RvTis samosSi gamowyobili. 180
gvmarTebs vadidoT dionise, Cemi badiSi,
is xom mokvdavebs RmerTis saxiT gamogvecxada.
rogor Caveba ferxulSi an fexi sad davdga,
rogor varxio TmaWaRara Tavi, miTxari 185
rogorc moxucma moxucs! brZeni xar, tiresias!
Tirsosis rxeviT vivli miwad, dRisiT Tu RamiT,
ar daviRlebi, mixaria, rom daviviwyeT
Cveni sibere!

tiresiasi
Senc CemsaviT igrZeni albaT
axalgazrdobis dabruneba! cekva mominda! 190

kadmosi
etliT ar unda gavemarToT gana im mTisken?

tiresiasi
ara, Cven maSin nakleb pativs mivagebT bakqoss.

kadmosi
maS, giwinamZRvreb, wargiZRvebi beri berikacs.

tiresiasi
Cven ar mogviwevs Zalisxmeva, RmerTi migviyvans.

kadmosi
RmerTisTvis mxolod Cven vicekvebT qalaqelTagan? 195

tiresiasi
gonze Cvena varT mxolod, sxvebi gons ar arian

kadmosi
raRas vayovnebT! aba, modi, xeli CamWide!

tiresiasi
maS, SeveSveloT erTmaneTs da ise viaroT!

kadmosi
ar veurCebi RvTaebaTa nebas mokvdavi.

tiresiasi

7
RmerTis winaSe brZenkacoba, me ar mCvevia, 200
winaparTa zne, ise Zveli, rogorc dro-Jami
SemovinaxeT saTuTad da is aRarc sityviT,
aRarc uRrmesi sibrZniT aRar warixoceba.

kadmosi
Cemze ityvian, rom umsgavso berikaci var,
sacekvaod rom vemzadebi gvirgvindarqmuli? 205

tiresiasi
RmerTi, romelic aq saxalxo ferxulebs marTavs
rodi ganarCevs xandazmul kacs axalgazrdisgan,
Rirsebisamebr gandidebas iTxovs yvelasgan,
wyalobs Tanabarfaseulad Tayvanismcemlebs.

kadmosi
Sen, tiresias, mzis sinaTles radganac ver Wvret 210
mmarTebs gauwyo yovelive is, rac aq xdeba:
sasaxlisaken moiswrafis mefe penTevsi,
eqionis Ze, mas vuboZe samefo skiptra,
aRelvebuli Cans, gavigebT, ras gvetyvis axals!

penTevsi
ucxo qveynidan mobrunebuls gasaocari 215
ambavi damxvda: boroteba sufevs qalaqSi;
Cvenma qalebma miatoves saxleulebi
da bakqiuri aRtyinebiT mixltian mTebSi,
tyeebSi, axlad movlenili RmerTis kvaldakval
da rokviT viRac dionises ganadideben. 220
pirTamde savse lagvinebTan sxdebian Turme,
imalebian zogi sad da zogic fardulSi,
mamakacebs qveS uwvebian. bodiSi, magram
es menadebi, RvTis msaxurad rom moaqvT Tavi,
bakqoss ki ara, afrodites ukmeven gundruks. 225
visac Cavavle, borkilebi daades xelze
da Caagdeben saxelmwifo sapyrobileSi,
vinc aq ar aris, wavewevi mTad Sefarulebs:
deda – agaves, eqionis meuRles; inos;
avtonoesac, aqteoni romelmac Soba. 230
rkinis badeebs Semovaxvev, Sin movabruneb

8
da aRviraxsnil sisaZagles bolos movuReb.
lidiidano, miTxres, viRac gamogvecxada,
ucxo kacia, grZneuli da macTunebeli,
Tavs oqrosferi kululebiT, surnels rom afrqvevs, 235
saxeze Rvinis feri dahkravs, mzera – macduri,
afrodituli. gogonebTan aTen – aRamebs
da aziarebs orgiebis idumalebas.
magram xelSi Tu Camivarda Cems qveyanaSi,
veRarasodes dahkravs miwas kverTxs, ver Searxevs 240
Tavis kululebs, samudamod movugrex kisers.
is acxadebs, rom dionise varo is RmerTi,
romelic zevsma Caikera Tavis TeZoSi,
radgan semele mexistexiT iferfleboda
RmerTis saxeliT sicruis Tqma rom daabrales. 245
nuTu sikvdils ar imsaxurebs TavxedobisTvis
vinc ki ar unda iyos modgmiT es ucxoeli?
amas ras vxedav, saswauli gasaocari!
brZen tiresiass tanT mousxams Wreli nebrisi,
papaCemi ki – es xom marTlac sasaciloa! 250
xelSi narTeqsiT cekvavs. berikaco, daokdi,
mzaravs am Seni ugunuri siberis xilva.
iqneb moiZro suroebi? iqneb Tirsosi
Sors moisrolo? papaCemi xar, xom asea?
Sen aiZule tiresias! Sen moindome 255
axali RmerTis Semoyvana mokvdavTa Soris,
rom frinvelebze imisno da msxverplis SewirviT
gamdidrde. pativs rom ar vcemde Sens TeTr siberes,
sapyrobileSi ijdebodi bakqebTan erTad,
binZur adaTTa daweseba radgan isurve. 260
orgiebisas vazis naJurs Tu svamen qalni,
vambob, aseTi orgiebi dasagmobia.

qoros korife
ucxov, mkrexelo! nuTu pativs ar scem arc RmerTebs,
arc kadmoss, fuZe vinc daudo danaTesarebs,
eqionis Zev, Seuracxyof Sens gvars da modgmas. 265

tiresiasi

9
sityvis saTqmelad brZeni Tu karg sababs SearCevs
ar dasWirdeba Zalisxmeva keTilmoubars,
ena ki giWris ise, TiTqos gonieri xar,
magram saRad rom azrovnebde, ara mgonia.
gambedavi da mWevrmetyveli Tu ganusjelad 270
saubrobs erTob saxifaTo aris qveynisTvis.
axal RvTaebas, Sen rom ase masxrad aigde,
miWirs agixsna, Tu raoden ganadideben
mTels eladaSi. axalgazrdav, ori RmerTi hyavs
mokvdavebs: erTi demetrea, deda – RvTaeba, 275
sxvagvarad gea – rogorc ginda ise uwode,
igi kacTaTvis nayofs mSralad aRmoacenebs;
meore RmerTi, semeles Ze, gvian gamoCnda,
misi Tanabarfaseuli yurZnis naJuriT,
is umsubuqebs tanjvas bedkrul adamianebs, 280
romlebic mis am didebul ZRvens dawafebulni
Zils eZlevian, aviwydebaT yvela salmoba
da ar arsebobs sxva salbuni salmobieri.
is RmerTia da zedaSedac uRvrian RmerTebs,
misi madlia RvTaebaTa keTilganwyoba. 285
gecineba, rom amokemses zevsis TeZoSi?
magram dafiqrdi, es xom marTlac saocaria!
is mexistexis mcxunvarebas gamostaca da
olimposis mTad aRazeva zevsma RmerTiviT.
misi zecidan gadmogdeba undoda heras 290
da moigona RvTaebrivi sicrue zevsma:
eTerisagan, dedamiwas rom efineba,
man dionises minamsgavsi aCrdili Seqmna
da viT mZevali ganrisxebul heras miarTva.
mogvianebiT xalxma Seqmna sxvagvari miTi, 295
TiTqos zevss edo dionises landi TeZoSi,
sinamdvileSi landi iyo heras mZevali.
is misania. mis bakqiur eqstazs, siSmages
mudam Tan axlavs saocari winaswarWvreta
da vis sxeulSic mTeli ZaliT SeaRwevs igi, 300
visac Seipyrobs, mianiWebs misnobis unars.
aresismier Tvisebasac flobs es RvTaeba:

10
isec xdeba, rom sabrZolvelad SubSemarTuli
laSqari garbis, iaraRs yris SiSiT SeZruli,
da es sigiJec aris mxolod dionisuri. 305
imasac naxavT, delfos kbodes orwvera Txemze
Tu rogor miqris anTebuli CiraRdniT xelSi,
rogor miarxevs Tavis bakqur rtoebsa da kverTxs.
mTeli elada ganadidebs. mismine, penTevs!
nu medidurob imiT, TiTqos mxolod mefeni 310
ganageben xalxs, amis fiqri umecrebaa!
gons uxme, RmerTi miiRe da gadauRvare
Rvino, Caebi diademiT bakqur ferxulSi.
gonierebas dionise Tavs ver moaxvevs
qalebs kiprisul saqmeebSi. magram yovel Jams 315
unda mosdgamdeT maT bunebiT patiosneba.
esec icode: bakqiuri siSlegis drosac
zneobiani arasodes waibilweba.
xedav ra xdeba? Sen gaxarebs sasaxlis karTan
TavSeyrili brbo, mefe penTevss rom ganadidebs. 320
vfiqrob, RmerTebsac sakadrisi pativi xiblavT,
me da kadmosi, Sen rom ase masxrad agvigde,
suroebiT varT Semkulni da rokvasac viwyebT,
xandazmulebsac gvmarTebs RmerTis Tayvaniscema.
Seni sityvebiT ver ganmawyob RvTis winaaRmdeg, 325
Sen ver azrovneb, ver giSvelis veRarc balRami,
veRarc salbuni, usaSvelo avadmyofi xar.

qoros korife
Sen foiboss ki ar amdableb, moxuco, sityviT,
ara, bromioss ganadideb, marTlac brZeni xar!

kadmosi
tiresiasma, Svilo Cemo, sworad girCia, 330
SemogvierTdi, nu gadaxval marTalgangebas,
Seni goneba sigiJeSi sibrZnes eZiebs,
da romc ar iyos is RvTaeba, rogorc acxadeb,
icrue, RmerTad aRiare keTili zraxviT.
dae, ifiqron RvTaeba Sva semelem TiTqos, 335

11
Cvenc da mTel modgmas mogvegeba amiT pativi.
Sen aqteonis bediswera gemaxsovreba:
misive gazrdil qofakebs rom SemoeglijaT,
radgan tyeebSi monadire medidurobda
TiTqos jabnida letos asuls mSvildosnobaSi: 340
Senc aseTi dRe ar gewios! modi, am gvirgvins
Tavs dagarqvam da CvenTan erTad adide RmerTi.

penTevsi
xeli ar maxlo! gamecale, sxvagan igiJe,
gamSordi, Seni SeSlilobiT mec ar wambilwo!
xolo Sens moZRvars, tvini ase rom agiria, 345
sastikad davsji. mand vina xar, gaqandi, swrafad,
im adgilisken, sadac igi Citebs eloda,
rac xelSi mogxvdes, ZalayiniT milew-molewe,
aatriale Tavdayira misi sadgomi,
qars da borios gaatane, rac abadia, 350
diax, swored es gaamwarebs usastikesad!
Tqven qalaqisken gaeSureT, iq moiZieT
minazebuli upovari, vinc qalebs xiblavs,
axal sibilwes qadagebs, maT sarecels bRalavs.
da Tu daiWerT, borkilebi daadeT xelze, 355
aq momgvareT, rom qviT CavqoloT, SevagrZnobinoT,
Tu ra Zala aqvs Tebelebis bakqanalias.

tiresiasi
aba, ras ambob, ugunuro, ver xvdebi Tavad!
udierobam azrovnebac dagakargvina.
wavideT, kadmos, RvTaebam rom Cveni qalaqi 360
moulodnelad ar Serisxos da arc es kaci,
Tumca, rogorc Cans, erTianad gaSmagebula.
modi, iare CemTan erTad TirsosiT xelSi,
unda erTmaneTs SeveSveloT berikacebi,
Cveni davardna augia! rac aris, aris, 365
bromioss unda vemsaxuroT, zevsis naSiers!
penTevss ufrTxildi, raTa Seni saxli, mefeo,
ar daamwuxros, ki ar vmisnob, amas gauwyeb
ugunurisgan ugunuri sityvis momsmeni.

12
qoro
str. simarTlev, RmerTTa dedofalo, 370
simarTlev, Seni oqros frTebiT
dedamiwas radgan gars uvli,
ra Tqva penTevsma, moismine?
moismine umarTebulo
Seuracxyofa semeles Zis, bromiosisa, 375
vinc pirvelia netarTa dasSi
diademebiT damSvenebul zeimebisas?
misi saqmea:
ferxulebis winamZRoloba
da sicili fleitis hangze, 380
bneli fiqrebis gadafantva,
ros vazis rtoTa brwyinvaleba
RmerTebis nadims gaanaTebs
da suroebiT morTul trapezTan
Tasi Zils mohgvris mamakacebs. 385
ant. bilwi enebis
ukanono ugunurebas
erTi bolo aqvs – ubedureba.
xolo mSvidi da
gonieri cxovreba 390
Seuryeveli rCeba,
kerias icavs, radganac RmerTni
eTers miRma davanebulni,
adamianTa cxovrebas Wvreten.
brZnoba ar aris sibrZne.
fiqri, kacisTvis ukadrisi, 395
spobs mis cxovrebas.
da rac ar unda iswrafodes diadisaken,
bediTxvdomils miiRebs mxolod,
is umecari unda iyos, 400
anda ubirTa rCevis mosurne.
str. me vewveodi kunZul kipross,
sadac meufebs afrodite,
danavardoben erosebi
da mokvdavebis gulebs ipyroben. 405

13
an vewveodi pafoss, romelsac
apoxierebs uwvimari,
ucxo mdinare, barbarosuli,
asi piriT rom miedineba.
umSvenieres pieriad davivanebdi, 410
sadac muzaTa saufloa,
Sefenili olimposis wminda ferdobebs.
iq wamiyvane bromios,
bromios, RmerTo evoiuro,
winamZRvaro menadebisa!
iq binadroben qaritebi, iq poTosia,
iq sufevs neba bakqiuri orgiebisTvis. 415
ant. zevsis Ze xarobs
sazeimod gaSlil sufrasTan,
uyvars qalRmerTi eirene
bednierebis momniWebeli,
bavSvTa mfarveli. 420
igi mdidrsac da Raribsac
Rvinis unaRvlo sitkboebas
uZRvnis Tanabrad,
magram ar swyalobs
mas, vinc ar iRvwis 425
dRiTa da RamiT
bednierad ganvlos sicocxle
da rom Tavisi guliTa da gonierebiT
ar ganeridos brZensa da swavluls. 430
rac ubralo xalxs aniWebs tkbobas,
mec is maxarebs, amas vqadageb!

meore episodioni
Semodis penTevsi. msaxurebs SemohyavT Sepyrobili dionise.

msaxuri
penTevs, mefeo, aRvasruleT Seni brZaneba,
SevipyariT da am nadavliT gamogecxadeT. 435
mxeci aRmoCnda Tvinieri, arc ki ucdia

14
gaqceuliyo, xelic Tavad gamogviwoda
da Rawvzec Rvinis feri arc ki gafiTrebia.
pirmocinarma neba dagvrTo Segveborka da
gagviiola saqme ase mSvidobianad. 440
me Semrcxva kidec da mivmarTe: `ucxoqveynelo,
Seni Sepyroba ar mindoda, penTevsma brZana~.
menadebi ki, romlebsac Sen waswevixar da
xel-fex Sekrulni Cagirazavs sapyrobileSi,
gaTavisufldnen, gaqceulan, velad gaWrilan, 445
danavardoben da uxmoben Tavis bromioss.
xundebica da urdulebic Tavad axsnilan,
o, aseTi ram ar moxdeba RmerTis gareSe!
es ki, saswaulmoqmedia, Tebed mosuli.
Cemi saTqmeli vTqvi, sxva – Seni safiqralia.

penTevsi
tusaRs xelebi auxseniT! Cans guladia,
magram arc ise, rom SeiZlos Tavis daRweva.
erTi Segxedo, ucxokaco! hoo, ara giSavs,
moewonebi qalebs, maTTvis mosulxar Tebed,
xveuli Tmebi palistraSi gazrdils ar gigavs, 455
Rvinisfer Rawvebs gifaraven vnebis aRmZvrelad.
TeTrad gibzinavs saxis kani, saTuTad uvli,
mzis qveS ki ara, albaT, mxolod saCrdilobelSi
lamobdi-xolme afrodite gecdunebina.
modgmiT saidan xar, stumaro, jer es miTxari! 460

dionise
araferi maqvs satrabaxo, ubralod getyvi,
xom ar gsmenia ayvavebul tmolosze rame?

penTevsi
msmenia, rogor ara! sardes garSemo akravs.

dionise
iqauri var, lidiaa Cemi samSoblo.

penTevsi
razed Semogaqvs eladaSi es nasruloba? 465

dionise

15
maT maziara dionisem, Tavad zevsis Zem.

penTevsi
ra xdeba, gana zevsi TqvenTan axal RmerTebs Sobs?

dionise
semelem igi muclad iRo zevsisgan TqvenTan.

penTevsi
RmerTma es rogor Cagagona – ZilSi Tu cxadSi?

dionise
cxadSi da Tanac maziara mis saidumlos. 470

penTevsi
mainc ra aris es orgia, iqneb amixsna.

dionise
mxolod gandobils SeuZlia amis gageba.

penTevsi
da ra sikeTes moelian ziarebulni?

dionise
arc es ar iTqmis, Tumca SenTvis – sacodnelia.

penTevsi
mzakvrulad ambob, rom survili gamiZliero. 475

dionise
ukeTursa da mkrexels RmerTis orgia Rupavs.

penTevsi
RmerTi gixilavs, ase vxvdebi. rogori iyo?

dionise
rogoric surda. ar vyofilvar misi ganmrige.

penTevsi
isev TvalTmaqcob, Tavs arideb pasuxs mzakvrulad.

dionise
briyvad miiCnevs umecari keTilgoniers. 480

penTevsi
am RmerTTan erTad pirvelad Cven gamogveccxade?

dionise

16
barbarosTagan mis orgias yvela zeimobs.

penTevsi
briyvni arian, rodi hgvanan sibrZniT elinebs!

dionise
aq gons mouxmes! kanonebi ki sxvagvari aqvT.

penTevsi
rodis zeimob am orgiebs, dRisiT Tu RamiT? 485

dionise
RamiT. sibneles axlavs Tavis idumaleba.

penTevsi
maxea qalTa SembRalavi da wambilwveli.

dionise
samarcxvino da uwminduri dRisiT ar xdeba?

penTevsi
Sen daisjebi am umsgavso saqcielisTvis!

dionise
mkrexeli xar da Tan regveni, Sen RmerTi dagsjis: 490

penTevsi
ra Tavxedia es bakqeli, ra enamWevri!

dionise
miTxari erTi, ras mipireb, ras meqadebi!

penTevsi
Tavdapirvelad mag Sens fafuk kululebs dagWri.

dionise
wminda kululebs? RvTaebisTvis rom momizrdia?

penTevsi
Semdeg Tirsossac Camabareb, xelT rom gipyria. 495

dionise
Tavad wamarTvi, dionises sakuTrebaa.

penTevsi
meTvalyureTa garemocul dilegSi Cagsvam.

dionise

17
RmerTi damixsnis umal, rogorc ki movisurveb.

penTevsi
vnaxoT! menadebs daudeqi da RmerTi ixme!

dionise
xmoba rad unda, CemTan aris, Cems tanjvas umzers. 500

penTevsi
raRac aq ar Cans Seni RmerTi. aba, sad aris?

dionise
aq, sadac me var! mkrexeli xar da ver ixilav!

penTevsi
Cqara! SehkariT! Seuracxgvyo meca da Tebec!

dionise
xeli ar maxloT me – goniers ugunurebma.

penTevsi
mefe var Tqveni da gibrZanebT: Cqara! SehkariT! 505

dionise
ar gagegeba am qveynis da verc xvdebi vin xar!

penTevsi
agavesa da eqionis Ze var, penTevsi.

dionise
ubedurebas moaswavebs Seni saxeli.

penTevsi
momwydi Tavidan! CaamwyvdieT sajinibosTan,
dae, dauxSos TvalTa mzera bnelma ukunma, 510
iq ki icekveb! xolo Tebed vinc moiyvane,
Tanamzraxvelni sibilweTa – bazrad gavyidi,
an gadavaCvev xmaursa da tyavebiT bzrials
da jaratarTan ganvumzadeb monur sicocxles.

dionise
mivdivar, magram daixsome rasac me getyvi: 515
armosaxdeni ar moxdeba! Sen ki, mkrexelo,
is dionise, RmerTad cnoba rom ar inebe,
dagsjis. is axla dilegisken miemarTeba.

18
qoros korife
str. aqeloosis qaliSvilo,
mSveniero qalwulo, dirke, 520
gaxsovs? odesRac Sens talRebSi
miiRe zevsis naSieri,
rodesac igi zeciur cecxls gamostaca da
Tavis TeZoSi Caikemsa
mamam, romelmac SesZaxa: 525
`modi, Semodi, diTirambos,
Cems mamakacur wiaRSi da
is dRec daadgeba,
odes Tebelebs movuwodeb
gixmon bakqosad~.
magram, netaro dirke, axla 530
ratom gandevni
Sensken momaval
gvirgvinebiT SemkulTa dasebs,
me ratom mdevni, rad gamirbi?
dionisuri vazis mtevnis 535
sixaruls vficav,
rom Senc miageb bromioss pativs.

ant. rogor mZvinvarebs!


miwisqveSeTis drakons mohgavs,
Tavis winapars, 540
penTevsi, modgma eqionis
miwam rom Soba,
avadmyivari saocreba, kaci ki ara,
aramed mkvleli bumberazi,
RmerTTan mebrZoli!
da radganac var bromiosis 545
xmauriani amalidan,
male Semborkavs mbrZanebeli,
Tavisi saxlis
ukunsa da Savbnel dilegSi
ukve Caraza. 550
xedav Tu ara, dionisev, zevsismiero,

19
rogor ebrZvian
Seni mxevlebi mrisxane Zalas?
gamogvecxade, meufeo, olimposidan,
raTa daacxro qedmaRloba mZvinvare kacis. 555
ep. sad miuZRvebi oqros TirsosiT
dionisev, sazeimo svlas?
iqneb nadirTa masazrdoeb nisas velebze,
an korikosis mwvervalebze?
da mainc, albaT, tyeebiT uxvi 560
olimposis mRvimeebs stumrob,
sadac odesRac orfeosis kiTara JRerda
da mis hangebze
miiswrafodnen misken xeni,
miiswrafodnen tyis nadirni.
bednieri xar, pieria, 565
pativs mogagebs eviosi da mova SenTan
bakqur zeimze saferxulod,
win waruZRveba mrokav menadebs
da gadmolaxavs aqsiossac, swrafad gamdinars,
Semdeg lidiass, 570
visac uxmoben keTil mamad,
mokvdavTa suldgmad,
romelic, ase gamigia,
ganTqmul huneTa samSoblo miwas
aRavsebso Zvirfasi wylebiT.

mesame episodioni

dionise
ehei! bakqebo!
Cemi xma gesmiT?
ehei, bakqebo!
qoro
vin unda iyos? es ra xmaa? saidan mixmobs
am SeZaxiliT eviosi?

dionise
ehei! es me var 580

20
semelesa da zevsis Svili!
qoro
ehei, mefeo! Cveno mefeo!
modi, Caebi Cvens ferxulSi,
modi, bromios!

ismis quxili, miwa iZvris, ingreva sasaxle, qoro mimorbis.

dionise
miwismryevelo dedofalo, miwa SeZari! 585
qoro
aha!
penTevsis sra-sasaxle
ukve ingreva!
dionisea sasaxleSi,
adideT igi! RmerTi vadidoT! 590
rogor irRveva marmarilos svetebi, xedavT?
bromiosia!
aRimaRla xma sasaxleSi.

dionise
aabrialeT CiraRdani, mexi gavardes!
dawviT penTevsis samosaxlo da gadabugeT! 595
qoro
aha!
Sexede! cecxls ver amCnev
semeles wminda samarxis irgvliv,
als, datovebuls odesRac zevsis
elviTa da Weqa-quxiliT?
miwad daemxeT, menadebo,
Tqveni mTrTolvare sxeulebiT 600
miwad daemxeT!
axla gamova sasaxlidan
zevsis Ze, Cveni mbrZanebeli
da yvelafers gaacamtverebs.

dionise
Tqven, barbarosTa miwebis mkvidro qalebo, dafrTxiT?
miwas ganerTxeT? xom SeigrZeniT bakqosis Zala, 605
penTevsis saxlis damarbeveli! wamoimarTeT,

21
momZlavrdiT, sxeuls ganarideT mfSoTvare Zrwola.
qoro
Cveni mquxare evoiebis dido naTelo!
gvabednierebs Seni xilva, bnela uSenod!

dionise
SeSindiT? nuTu gegonaT, Tavs ver davixsnidi 610
mefe penTevsis bnel dilegSi gamomwyvdeuli?
qoro
diax, asea! vin gviSvelis, Tu migvatoveb?
geqadneboda uwminduri, misgan vin gixsna?

dionise
gavTavisufldi, Tanac Zalis dautaneblad.
qoro
daurRveveli xelbandebi Tavad dagado! 615

dionise
mecineboda, mas egona, Tavad mborkavda,
arc Semxebia, ocnebebSi iyo wasuli.
bagasTan, sadac Cems SeboWvas lamobda TiTqos,
xars waawyda da mas daado Cliqebze xundi.
mZimed sunTqavda, mZvinvarebda, gaoflianda, 620
simwriT ikvnetda bages, me ki mSvidad vumzerdi,
am dros bakqosic gamoCnda da sasaxle SeZra,
Semdeg daanTo cecxli dedis samarovanze.
mefes egona, sasaxleSi gaCnda xanZari,
SeZrwunda, monebs uxmo, brZana, CaeqroT cecxli, 625
ezidebodnen aqelooss, magram amaod.
male isinic miatova, warmoidgina,
rom gaviqeci, Sav maxvils swvda, saxlSi Sevarda.
me ase vfiqrob, bromiosma Cemi saxebis
aCrdili Seqmna da penTevsmac misken iswrafa, 630
maxviliT haers daeZgera, TiTqos me mklavda.
dasawyisia es jer kidev, xedavT, ra xdeba?
bakqosma misi saxlis Weri Camoangria,
mefem SeigrZno Cemi Zala, qancgawyvetilma
xrmalic miagdo. ase xdeba, odes mokvdavi 635
gabedavs RmerTTan SebrZolebas. me sasaxlidan

22
sruli simSvidiT gamovedi, Tqvensken viswrafe,
penTevsi sulac ar maRelvebs. vfiqrob, saxlidan
gamodis ukve, ai, misi fexis xmac mesmis,
igi sul male damnebdeba, jer iboboqros. 640
simSvide marTebs brZens da keTilgoniereba.

sasaxlidan gamorbis penTevsi.

pP e n T e v s i
sakvirveleba! ucxo kaci gauCinarda!
is xom axlaxans xelbandebiT myavda Sekruli.
ai, es kaci! es ra xdeba? vin SemogiSva 645
Cems sasaxleSi, Cems ezoSi, nuTu Sena xar?

dionise
mSvidad, mefeo, daokdi da risxva daicxre!
penTevsi
rogor gaxseni xelbandebi? aq rogor gaCndi?

dionise
aki giTxari, damixsnian, ar gagigia?
penTevsi
eg rogor moxda, vin dagixsna, bodav raRacas! 650

dionise
vinc mtevansavse vazi uZRvna mokvdavTa modgmas.
penTevsi
<yurZnis mtevani mas agiJebs>

dionise
dionisesTvis sasikeTod JRers Seni sityva.
penTevsi
vbrZaneb, Carazon galavani, yvela karibWe!

dionise
ra saWiroa? galavanSi ver gava RmerTi?
penTevsi
brZeni xar, brZeni, magram axla gRalatobs sibrZne. 655

dionise
sadac mWirdeba sibrZne, swored iqa var brZeni.
Sexede, viRac moiswrafis, mas mousmine.
mTidan daeSva, albaT, raRac ambavi moaqvs,

23
mec aq viqnebi, ganze gaval, ar gageqcevi.
macne
TebelTa qveynis mbrZanebelo, mefeo penTevs, 660
moviswrafodi kiTeronis ferdobebidan,
sadac mbzinavi fantelebis bardna ar wydeba.
penTevsi
ra gaCqarebda? ra ambavi unda mauwyo?

macne
vixile mTaSi gaxiznuli bakqi qalebi
Tavawyvetili rom miqrodnen msubuqi fexiT, 665
movedi, raTa qalaqsac da Senc, meufeo,
argagonili saswaulis ambavi gamcnoT,
magram ar vici, zedmiwevniT SegatyobinoT
rac iq vixile, Tu davmalo, ar gavamxilo,
radganac Seni sificxe da mediduroba 670
maSinebs, mefev, risxva rom ar davimsaxuro.
penTevsi
Tqvi, rac ixile, nu damalav, Sen aras gerCi,
ar Rirs marTali sityvis gamo Serisxo kaci,
saSinelebas bakq qalebze rasac mets metyvi,
miT ufro metad daisjeba is winamZRvari, 675
vinc Caagona es sibilwe Tebel diacebs.

macne
mTis ferdobebze mivdevnidi Cems samwyso Zroxebs
saZovrebisken, swored im dros amomavali
mze Tavis naTels asxivebda, miwas aTbobda.
moulodnelad Tvali vkide qalebis sam dass, 680
erTis moTaved avtonoe Canda, meoris –
agave, Tavad dedaSeni, mesamis – ino.
mSvidad eZinaT, asvenebdnen moTenTil sxeuls,
zogs sagebelad daefina naZvis rtoebi,
zogic netarad Cafluliyo muxis foTlebSi. 685
kdemiT mosilni iwvnen, Sen ki ambobdi, TiTqos
gabruebulni RviniTa da ugono rokviT
eZleviano usier tyed kiprisul vnebebs.
odes dedaSens esma Cemi samwysos bRavili

24
gamoeRviZa, wamodga da omaxianad 690
gasZaxa bakqebs, scada maTi gamofxizleba.
qalebmac umal ganarides Tvalebs Tvlema da
wamoimarTnen saocari wesiT da rigiT:
axalgazrdebi, xandazmulni, bolos qalwulni.
Tavdapirvelad mxrebze Tmebi CamoiSales, 695
Semdeg nebrisebs kideebi amoukemses,
welze sartylebad Semoikres Wreli gvelebi
da es gvelebi ulokavdnen am qalebs Rawvebs.
mkerdze ikravda zogi mglis lekvs, zogi ki Svlis nukrs
rZes awovebdnen, dabervodaT ZuZuni ise, 700
TiTqos Sin hyavdaT migdebuli Cvili Svilebi.
Tavs imSvenebdnen suroebis, muxis foTlebis,
afeTqebuli urTxmelebis diademebiT.
Semdeg viRacam kbodes dahkra Tavisi kverTxi
da amoxeTqa wminda wyalma kldis napralidan, 705
viRacam miwas daabjina narTeqsi ise,
rom RmerTma Rvinis nakaduli amoafrqvia.
mas, visac surda rom TeTr sasmels daswafeboda,
Caemuxla da miwas Txrida xelis TiTebiT,
amodioda rZe ulevad. xolo Tirsosebs 710
suroebidan goleuli Tafli sdiodaT.
es rom gexila, am RvTaebas ki ar dagmobdi,
umal misdami aRavlendi locvas, mefeo.
erTad SevgrovdiT mwyemsebi Tu menaxireni
sasaubrod da erTmaneTis azris sasmenad 715
am gasaocar da arnaxul saswaulebze.
Cvens Soris iyo qalaqidan Semoxiznuli
enakvimati kaci, glaxa, ase mogvmarTa:
`mwyemsebo, wminda maRlobebze mobinadreno,
xom ar SevipyraT dedofali, penTevsis deda, 720
mefes mivgvaroT, misi ndoba davimsaxuroT~.
sityva SevuqeT da buCqnaric aRmovaCineT,
sadac CavsafrdiT. orgiebis drom moawia
da yvelaferi Tirsosebis rxeviT daiwyo.
bakqebma male aiwyvites da mTeli ZaliT 725
uxmobdnen Tavis RmerTs, iakqoss, zevsis naSiers.

25
mTa azanzarda, mxecni rbodnen, miwa SeiZra,
agave bakqebs gamoeyo, momiaxlovda...
me mivatove samalavi, wamovimarTe
da davedevne im imediT, rom daviWerdi, 730
is ki yiJiniT gamirboda: `Cemo mwevrebo,
Cemsken iswrafeT, mamakacni agvdevnebian,
Tqveni kverTxebi moimarjveT!~ – ase yviroda.
Cven davfrTxiT, bakqebs gavecaleT, Torem dagvglejdnen.
iqve, mdeloze balaxs Zovda Cveni naxiri, 735
maTken gaqandnen menadebi uiaraRod,
savsejiqnian furs mivarda erTi bakqi da
xeliT daglija umowyalod, unda genaxa!
sxvebma xborebi daixelTes, ise akuwes,
sul nawil-nawil mimofantes maTi ferdebi, 740
calke Sigani eyara da calke – Cliqebi,
naZvis totebze SerCenil xorcs sdioda sisxli!
mZvinvare xarni, rqebis qveS rom Tvals akvesebdnen,
mTeli sxeuliT vardebodnen Zirs, ymawvil qalTa
argagonili ZaliT kisergamoRadrulni, 745
da ise swrafad atyavebdnen isini alafs,
ver moaswrebdi mefur TvalTa daxamxamebas.
Semdeg gaqandnen menadebi, frinvelTa msgavsad
gadauqroles asoposis sanapiroebs,
romelic Tebes asazrdoebs uxvi TaveliT, 750
kiTeronis mTis ferdobebze Sefenil dabebs
gadauares, eriTras da hisias mosdgnen
da am qalebma, viT mtarvalTa uricxvma urdom,
es qalaqebi daundoblad gaaveranes.
ToTo bavSvebic ar daindes, gamoitaces 755
saxlebidan da waiyoles. rasac waawydnen –
brinjaosa Tu rvals, moigdes zurgze ubawrod
da am kirTebis misxalic ki ar davardniaT,
cecxlis alebad enToT Tmebi da ar iwvodnen.
ganZarcvuli brbo mrisxanebda da iaraRiT 760
misdevda bakqebs, saocreba vixile, mefev
maTi Subebi, maxvilebi ver vnebdnen qalebs,
romlebic kacebs TirsosebiT igeriebdnen,

26
asaxiCrebdnen da damfrTxalebs ukuaqcevdnen.
RvTis neba iyo, mbrZanebelo, es saswauli.
piri ibrunes bakqebma da iqeT iswrafes, 765
sadac RvTaebam maTTvis wyaro amoaCqefa
da iwyes sisxlis Camobana, xolo aspitni
Rawvebze eniT ulokavdnen Zowisfer Sxefebs.
da vinc ar unda iyos, mefev, es daimoni,
Tebed Semosvlis neba darTe, is diadia! 770
Tanac gavige, am RvTaebam mokvdavTa modgmas
uboZa vazi, romlis mtevnis wminda naJuri
mwuxarebis Jams simSvides hgvris adamianebs.
xolo uRvinod ar arsebobs arc siyvaruli,
arc sxva siame miwierTa sasixarulo.
qoros korife
tirans pirispir Tavisuflad rom vesaubro, 775
saxifaToa, magram unda iTqvas saTqmeli:
`mefev, ar aris dionise sxva RmerTze mcire!~
penTevsi
cecxlis aliviT SemogvenTo, Semogvepara,
bakqebis lirfi, Cveni miwis Semarcxveneli!
raRas velodoT! Sen eleqtras bWisken iswrafe 780
da uxme yvelas: mZime faris mpyrobel meomrebs,
mxedrebs, Tavisi taiWebiT, swrafad rom rbian,
moisrebsa da Subis mtyorcnelT, yvela mSvildosans,
laris mozidvis Zala visac ki SerCenia!
bakqi qalebis winaaRmdeg iwyeba omi, 785
veRar daviTmenT, rac aqamde dagviTmenia!

dionise
penTevs, amaod gesaubre, ver dagarwmune,
mtrulad meqcevi, magram mainc minda girCio:
nu eomebi RmerTs! damSviddi, risxva daicxre,
ar gapatiebs bromiosi, eviosuri 790
ferdobebidan menadebi rom wamoasxa.
penTevsi
rogor mibedav! borkilebi ki agiyria,
magram mifrTxildi, ar Cagagdo isev dilegSi.

27
dionise
da mainc girCev, am RvTaebas msxverpli Seswire,
nu ganarisxeb, mokvdavi xar, is ki – RmerTia! 795
penTevsi
diaxac! msxverplad is qalebi unda Sevwiro
kiTeronis mTis xeobebs rom Sehfarebian.

dionise
ukuiqceviT da SegrcxvebaT, odes bakqebi
spilenZis farebs TirsosebiT dagilewaven.
penTevsi
es ra ukeTur gadamTiels gadaveyare, 800
verc xelborkiliT davadume, verc uborkilod.

dionise
iqneb movrigdeT, maxlobelo, gvian ar aris.
penTevsi
rogor? Cems msaxur qalebs ginda movemsaxuro?

dionise
qalebs aq moggvri, iaraRi ar damWirdeba.
penTevsi
xvdebiT, rac xdeba? isev lamobs Cems gacurebas. 805

dionise
ras ambob! Seni xsna msurs Cemi ZalmosilebiT.
penTevsi
garigebulxarT, gamudmebiT rom ibakquroT.

dionise
rac marTalia, marTalia – RmerTs gavurigdi.
penTevsi
aRsaWurveli momitaneT! morCi ybedobas.

dionise
ra!
mTebSi gaxiznul qalTa xilvas xom ar isurveb? 810
penTevsi
o, rogor ara, oqrosac ki ar davinaneb!

dionise
mainc saidan SemogiCnda es mZafri vneba?

28
penTevsi
mawuxebs fiqri imaze, rom ase Tvrebian.

dionise
da rac gawuxebs imis xilva ase gwadia? 815
penTevsi
diax, fiWvis qveS mimaluli mivayuradeb.

dionise
rogorc ar unda miimalo, kvals ipovnian!
penTevsi
maS, miZalebiT mivadgebi, Sen marTali xar.

dionise
me giwinamZRvreb, Tu mTebisken gzas eSurebi.
penTevsi
unda viswrafoT, drois kargva ara mCvevia. 820

dionise
seliT naqsovi mosasxami unda moisxa.
penTevsi
ra? mamakaci dedakacad gardavisaxo?

dionise
mogklaven! kacebs axlosac ki ar ikareben.
penTevsi
da isev marTal sityvas ambob, radgan brZeni xar.

dionise
me dionise myavda moZRvrad, man ganmanaTla. 825
penTevsi
es kargi, magram, rogor fiqrob, me ra viRono?

dionise
unda SevideT sasaxleSi, Tavad Segmosav.
penTevsi
ra samosia? dedakacis ara? mrcxvenia!

dionise
Sen menadebis xilva xom ar gadaifiqre?
penTevsi
rogor miTxari? ra samosiT unda Semmoso? 830

29
dionise
jer Tmebi unda dagigrZelo, CamogiSalo...
penTevsi
da amis Semdeg riTi unda momrTo – momkazmo?

dionise
grZeli peplosiT, dagimSveneb kululebs mitriT.
penTevsi
sxvas aRarafers isurvebdi tanT rom Camecva?

dionise
nebriss mogasxam irmis tyavis, Tirsossac mogcem. 835
penTevsi
ara! me qalis samosiT ver gamovewyobi.

dionise
SenadebTan gsurs iomo da sisxli daRvaro?
penTevsi
hoo, marTali xar! jer waval da mivudarajeb.

dionise
brZnulad gansaje! omi cudad mogibrundeba.
penTevsi
magram Tebedan SeumCnevlad rogor gavide? 840

dionise
ukacrieli bilikebiT, me giwinamZRvreb.
penTevsi
ase jobs, vidre menadebma masxrad amigdon.
Sin SevideT da iq ganvsajoT, rogor moviqceT.

dionise
kargi, gansaje. me ki mzad var mogemsaxuro.
penTevsi
aba, wavedi! movifiqreb omi mijobs Tu... 845
iqneb gendo da rogorc mirCev, ise moviqce.

dionise
xedavT, qalebo, TavisTavad exveva qselSi,
sikvdilis fasad daujdeba bakqebTan misvla.
Sen xom aqve xar, dionise, saqme Senzea,
Suri iZie! daubinde jer azrovneba, 850

30
Semdeg msubuqad gaagiJe. WkuaTmyofeli
qalis samosiT gamowyobas ar moindomebs,
xolo SeSlili sul iolad Seimoseba.
me visurvebdi kadmoselebs masxrad aegdoT
odes qalaqSi ixilavdnen qalad gadacmuls, 855
es imitom, rom gaafTrebiT memuqreboda.
axla waval da penTevss iseT samoss SevurCev,
romliTac igi hadesisaken warimarTeba.
deda daRupavs! swored maSin Seicnobs igi
Tavad zevsis Zis, dionises RvTaebriobas. 860
mzvaobarTaTvis RmerTi erTob ulmobelia,
kacTa modgmisTvis – mowyale da keTilmosurne.

mesame stasimoni
qoro
str. nuTu odesme mTeli RamiT
SevZleb vicekvo cnobamixdilma
laRi fexiT da yelmoRerebiT
cvrian eTerSi, 865
rogorc iremma, mindvris molisfer
sixaruls rom eTamaSeba,
TavdaRweuli marekebis
dagebul maxes, 870
monadireTa SeZaxilebs,
dageSil mwevrebs;
da miqris igi, rogorc qari
mdinarispira mindvrebisaken
gaxarebuli kacTa siSoriT 875
da dafoTlili tyis simwvanis
mSvenierebiT.
ra aris brZnuli?
ra aris ufro Rirseuli
ZRveni RmerTTagan
kacTa modgmisTvis,
Tu ara is, rom mtris Tavze xeli
gamarjvebis niSnad aRvmarToT? 880

31
maradiuli siamea Rirsebis grZnoba.
ant. wynarad da keTilsaimedod gviaxlovdeba
RvTiuri Zala,
simarTlis gzad rom mihyavs mokvdavni,
Sepyrobilni ugunurebiT, 885
vinc RvTaebaTa Rvawls ar adidebs
Tavis gonsgasul warmosaxvebSi.
sxvadasxvagvarad ifareba RvTaebisagan
drois neli svla,
is amxels mkrexels:
dauSvebeli aris Tundac fiqrad gavleba
imis, rom kanons aRematebi,
sulac ar iTxovs Zalisxmevas
RvTaebrivis aRiareba
da imis cnoba
uxsovari droiT da JamiT
kanonieri rac iyo da 895
bunebisgan moniWebuli.
ra aris brZnuli?
ra aris ufro Rirseuli
ZRveni RmerTTagan kacTa modgmisTvis.
Tu ara is, rom mtris Tavze xeli
gamarjvebis niSnad aRvmarToT? 900
maradiuli siamea Rirsebis grZnoba.

ep. bednieria, vinc gadaurCa


zRvis mRelvarebas
da navsayudars miaRwia.
bednieria, vinc gauZlo
mZime sawuxars. 905
miwierebi erTurTs jabnian,
zogi simdidriT, xolo zogi
ZalauflebiT. miriad gulSi
miriadi imedi cocxlobs,
zogs marTlac moaqvs
simdidre, zogi – ukvalod qreba.
vinc dReniadag bednieria, 910

32
is netaria.

sasaxlidan gamodis dionise da uxmobs qalis samosiT Semosil penTevss.

dionise
maS, gsurs ixilo is, rac ar unda ixilo, penTevs?
sadac ar unda iswrafode, iq miiswrafi?
gareT gamodi sasaxlidan, gamomecxade 915
qalis bakquri samoseliT, rogorc menada,
wadi, dazvere dedaSeni, misi amala!

sasaxlidan gamodis penTevsi.

o, kadmosis qals uaRresad damsgavsebixar!


penTevsi
ase mgonia, TiTqos zecad ori mze brwyinavs,
SvidbWe Tebec ki meCveneba gaorebulad,
Sen ki, stumaro, mgoni xarad gardasaxulxar, 920
rqac amogzrdia Tavze, Cems win daiarebi!
mxeci iyavi uwin? o, namdvilad xari yofilxar!

dionise
RmerTi, romelic ar gvwyalobda, Semogvirigda
da axla xedav imas, rasac unda xedavde.
penTevsi
aba, rogori Sesaxedi var? vis gagoneb? 925
inos? Tu ufro davemsgavse deda agaves?

dionise
ai, gimzer da unda giTxra, orTaves hgavxar?
momiaxlovdi... es kululi saidan gaCnda?
me xom mitris qveS Cagimale, CamogeSala?
penTevsi
Sin rom viyavi, menadebis msgavsad daviwye 930
Tavis qneva da kululebi CamomeSala.

dionise
modi ukanve CavabrunoT! radgan viTave
Seni mokazmva, damijere, Tavi aswie!
penTevsi
aha, damvarcxne... axla ukve Senad migulve.

dionise

33
welsabmelic rom mogSvebia... hoda, peplosze 935
ar lagdebian nakecebi Sesabamisad.
penTevsi
marTlac asea, magram mxolod marjvena mxares,
aqeT ki sworad mefineba terfamde kaba.

dionise
pirvel megobrad damigulveb, odes ixilav
Tu ra pativiT Semxvdebian bakqi qalebi. 940
penTevsi
Tirsosi, albaT, marjvenaTi unda vataro,
raTa miviRo WeSmaritad menadas saxe.

dionise
diax, da Tanac ze-aRmarTav marjvena fexiT!
Sen marTlac keTilsaimedod gamoicvale.
penTevsi
raxan asea, gamimxile, me SemiZlia 945
kiTeronis mTa menadebiT mxrebze movigdo?

dionise
o, ra Tqma unda, SegiZlia, oRond isurve!
uwin saRad ver azrovnebdi, axla gonze xar.
penTevsi
esec miTxari, Zalayini damWirdeba Tu
mTis mwvervalebis amoZirkvas xelebiT SevZleb. 950

dionise
gemudarebi, nu daangrev nimfaTa taZrebs
da im savanes, sadac pani salamurs ukravs.
penTevsi
marTlac, qalebze Zaladoba ra bedenaa?
umjobesia davimalo naZvebis Ziras.

dionise
SenTvis gankuTvnil samalavSi daimalebi, 955
radgan malulad unda zvero bakqi qalebi.
penTevsi
maT naTlad vxedav CitebiviT Walad SefenilT,
rogor gancxromiT netareben vnebis budeSi.

34
dionise
gana amitom ar midixar, Cveno guSago,
qalebs Seipyrob, Tu manamde Sen ar Segipyres. 960
penTevsi
Tebes mTavari gziT matare, am gmirul saqmes
me erTaderTi SeveWide TavgamodebiT.

dionise
diax, TebesTvis erTaderTi Sen iRvwi mxolod,
brZolebi gelis iseTi, rac daimsaxure!
maS, wamomyevi, me var Seni mxsneli megzuri, 965
iqidan sul sxva wamogiyvans...
penTevsi
dedas gulisxmob?

dionise
ho, yvelas Tvalwin.
penTevsi
gana amitom ar mivdivar?

dionise
xelSi ayvanils...
penTevsi
didebulia!

dionise
mogiyvans deda...
penTevsi
Sen netarebas Tu mipireb...

dionise
diaxac, es Tu netarebaa... 970
penTevsi
amis Rirsi var!

dionise
saSineli xar, saSineli da saSinlad daitanjebi,
samagierod cad aRzevdeba didebuli Seni saxeli!
kadmosis Svilno, Tqven mogmarTavT, deda – agave!
gamoiwvdineT xelni, momyavs TqvenTan penTevsi,
sabediswero brZola elis, Cven gavimarjvebT, 975

35
bromiosi da me. moxdeba, rac unda moxdes.

meore stasimoni
qoro
str. mTisken iswrafeT, lisas qofakebo,
iq ikribebian kadmosis asulni,
siSmage SehyareT
qalurad morTuli 980
bakqebis ugono mstovaris mimarT!
deda SeniSnavs Tavdapirvelad
SiSveli kldidan
xis kenweroze asulsa da idumal mzirals,
gasZaxebs menadebs:
`vin uTvalTvalebs mTad Sefenil kadmosianebs, 985
am mTad vin aris, vin mosula mTad, menadebo?!
visgan Sobila?
qalis sisxlis ar unda iyos,
naSieria, albaT, lomis,
an libieli gorgo-meduzis. 990

gamogvecxade simarTleo, modi maxviliT


da gamosWeri yeli eqionis
am miwismier, ukanono, umarTebulo
da uRvTo modgmas.

ant. igi umarTlo azriTa da mZvinvare risxviT


moemarTeba, bromios, Seni
orgiisa da didi dedis uarmyofeli,
dauZlevelze raTa Slegma 1000
ZaliT imZlavros.
gardauvali aris sikvdili,
amitom keTilgonivrulia
RvTiur saqmeTa morCileba.
uSfoTvelia misi sicocxle,
vinc ise cxovrobs, rogorc mokvdavs Seefereba,
me ar viCemeb sibrZnes, magram sxva surviliT var 1005
Sepyrobili, ufro sufTa, ufro diadiT,
sikeTisadmi miviswrafvi.

36
erTs vnatrob dRisiTa da RamiT, Cemi sicocxle
iyos umwikvlo, Rirseuli,
ganridebuli im znes da adaTs,
rac Seuracxyofs simarTles da RmerTis gangebas. 1010

gamogvecxade samarTalo, modi maxviliT


da gamosWeri yeli eqionis
am miwismier, ukanono, umarTebulo
da uRvTo modgmas.

[ep. gamogvecxade xarad, RmerTo,


mravalTavian drakonad an
cecxlovan lomad!
bromios, modi, pirmcinare nadiro, modi, 1020
raTa bakqebis Semlaxavi
sasikvdilo baded gaaba
umal, rogorc ki daapirebs
menadebTan miaxloebas.

mexuTe episodioni
m e o r e m a c n e (Semodis)
saxlo, odesRac bedniero mTels eladaSi,
sidonieli berikacis saxlo, romelmac 1025
miwismieri gveleSapis kbilni daTesa!
Sen Semogtiri, marTalia, mona var, magram
karg msaxurs Tavis mebatonis bedi anaRvlebs.

qoros korife
ra xdeba? bakqi qalebisgan ambavi mogaqvs?

meore macne
mefe penTevsi daiRupa, eqionis Ze. 1030
qoros korife
bromios, Cveno meufeo, dideba Senda!

meore macne
rao? es ra Tqvi? ra wamogcda? ubedurebam
daisadgura saxlSi, Sen ra gaxarebs, qalo?
qoros korife
ucxoeli var, RmerTs vadideb barbarosulad,

37
radgan borkili ar maSinebs amieridan! 1035

meore macne
xom ar ggonia deicala Tebe kacTagan,
<Tqven uaresi safrTxe geliT!>
qoros korife
dionisea, dionise
Cemi meufe da ara Tebe!

meore macne
de, ase iyos! magram mainc getyviT, qalebo,
odes glovaa, sixaruli ar gekadrebaT. 1040
qoros korife
axla miTxari, rogor mokvda is uRvTo kaci,
vinc uRvTo saqmis aRsruleba moiwadina!

meore macne
gavcdiT Tu ara kadmoselTa miwis sanaxebs
da gadavlaxeT asoposis mdinarebani,
kiTeronis mTas mivadeqiT, ferdobs avyeviT 1045
penTevsi da me – gaveSure mefesTan erTad,
sanaxaobis gzad stumari win migviZRoda.
jer mobibine balaxebSi vimalebodiT
xmagakmedilni, raTa gvsurda mTeli orgia
gvexila ise, bakqebs Cven rom ver davenaxeT. 1050
iqve mindori iyo mTebiT Semosartyluli,
gagrilebuli wyaroebiT, fiWvebis qveS ki
saqmianobdnen menadebi xalisianad.
zogi amkobda suroebiT Tavis Tirsosebs,
romlebsac ukve SexmobodaT Zveli foTlebi, 1055
sxvani uxednel kvicebiviT velad marebni
bakqur simRerebs gasZaxodnen erTmaneTs laRad.
bedkrulma mefem, ver xedavda ra qalTa dasebs,
Tqva: `ucxoelo, sadac Cven varT Casafrebulni
am TviTmarqvia menadebis xilvas ver SevZleb, 1060
xom ar avcocde naZvze, am mTebs rom gadahyurebs,
im umsgavsoebs maSin kargad davinaxavdi~.
...da sakvirveli ram vixileT: gadamTielma
zecad awvdili naZvis wvero Camoswia da

38
isev moswia, gadmoxara miwis piramde. 1065
gadmoiRuna naZvi, rogorc moqnili mSvildi,
rogorc borbali, kalmis wveriT Semofargluli.
am ucxo kacma mTad darguli naZvis kenwero
miwas Seaxo. ver SeZlebda amas mokvdavi!
Semdeg am naZvis maRal rtoze Sesva penTevsi 1070
da neba-neba Seecada SeeSva xeli
sifrTxiliT, mefis Camovardnas erideboda.
xis kenwero ki aiSolta isev haerSi
da mis erT rtoze ijda Cemi qveynis meufe,
romelsac ufro ukeT Wvretdnen bakqi qalebi,
vidre is Wvretda maT orgias... 1075
ucxod mosuli wamisumal gauCinarda,
mxolod haerSi axmianda viRacis sityva,
es dionise iqneboda albaT: `qalebo,
moggvareT igi, Cems orgiebs vinc amasxrebda, 1080
Suri iZieT uwmindurze!~ – mouwodebda.
am dros casa da miwas Sua RvTiuri cecxlis
sveti aRzevda, gairinda ca da eTeri,
tyeTa siRrmeSic ar ismoda foTolTa Cqami,
ganabuliyvnen nadirebic, dumda midamo. 1085
menadebi ki, bundovnad rom esmaT Zaxili,
wamoimarTnen da guldasmiT miayurades.
xma ganmeorda, amjerad ki naTlad Seicnes
mefe kadmosis asulebma – maT dionise
uxmobda. umal aiSalnen, gainavardes 1090
rogorc mtredebma, daZabuli da swrafi rebiT.
deda – agave, misi debi da menadebi
Tavs evlebodnen nakadulebs, frialo kldeebs
RvTiuri sunTqviT agznebuli zeSTagonebiT.
odes ixiles mbrZanebeli Cemi xis wverze 1095
iqve aRmarTul klded acvivdnen da mTeli ZaliT
qvebi da RorRi dauSines, naZvis rtoebi,
xelSubebi da Tirsosebi, ras ar isrodnen,
raTa penTevsi CamoegdoT, magram amaod,
maTi samizne ijda naZvze da naZvi iyo 1100
ufro maRali, vidre bakqebis Zalisxmeva,

39
xolo penTevsi – ubeduri da Sesabrali.
elviseburad Camostexes muxebs rtoebi
menadebma da naZvis Ziris moTxra daiwyes.
rodesac mixvdnen, es mcdelobac amao iyo, 1105
deda-agavem Tqva: `qalebo, naZvis garSemo
davdgeT da mZlavrad SevarxioT, maRla amZvrali
veluri mxeci CamovagdoT, raTa ar gaTqvas
RmerTis orgiis saidumlo~. xelTa simravlem
xe Seaqana erTianad da amoZirkva. 1110
xis kenweroze mjdomi mefe Camovarda da
miwas daemxo xmamaRali moTqma-godebiT,
penTevsi grZnobda, rom sicocxles eTxoveboda.
agave, rogorc RvTis msaxuri, rogorc qurumi
pirveli iyo, vinc miiWra sabralo msxverplTan, 1115
maSin penTevsma Camoixsna Tavsaburavi
deda-agaves, im ubedurs, raTa Seecno
Tavisi vaJi, mis Rawvebs rom efereboda.
evedreboda: `ara, deda, Seni Svili var,
Seni penTevsi, eqionis saxlSi rom mSobe, 1120
SecodebisTvis nu gamwirav Sens pirmSos, deda!~
mas ki piridan TeTri qafi gadmosdioda,
Tvalebi avad uelavda, ver azrovnebda,
diax, is iyo Sepyrobili dioniseTi.
Svils daeZgera, mis marcxenas xeli CasWida, 1125
fexebiT Sedga neknebze da mxari mohglija
sabralos da es miwieri Zala ar iyo,
mis xelebs RmerTma mianiWa es sicxovele.
ino meore mxares misdga da umowyalod
sxeulze xorci daufliTa, wamoeSvela 1130
avtonoec da mTeli dasi bakqi qalebis.
idga gniasi Semzaravi, xolo penTevsi
gminavda manam, vidre suli edga sxeulSi.
zed dahkiodnen menadebi da miaTrevda
zogi mis xelebs, zogi sandalamocmul fexebs,
ferdebs neknebi aaglijes, sisxliT moTxvrili 1135
Slegi qalebi umowyalod fleTdnen mis sxeuls
da aso-aso ganabnevdnen tyesa Tu RreSi.

40
maT Segrovebas veRar SeZlebs Ze-xorcieli.
ise moxda, rom am bedkrulis Tavs ebdRvna deda, 1140
Tavis Tirsosze wamoago lomis TaviviT
da axla aqeT moiswrafis kiTeronidan,
debi iq darCnen, menadebTan ferxuls uvlian.
sabediswero davliT ai, Semoabija
Tebes kedlebSi, uxmobs bakqoss, vinc RvTaebad scno, 1145
vinc Semwed hyavda nadirobis Jams, vinc imZlavra
da vinc miago am mZleobas dasatirali.
droa wavide, gavecalo am ubedur saxls
vidre agave ar mosula Tavisi davliT,
goniereba da RmerTebis Tayvaniscema – 1150
ai, sikeTe uaRresi! vfiqrob, es aris
miwierTaTvis yovlad brZnuli monapovari.
(gadis)

qoro
bromiosis pativsadebad
daviwyoT rokva
da aRvavlinoT ubedurebis sadidebeli:
mokvda penTevsi – drakonis modgma, 1155
qalad mosili, TirsosiTa da
hadesis narTeqsiT xelSi,
sabediswero xaris morCili!
Tqven, kadmeelo menadebo, 1160
didebuli Zlevis simRera
glovad aqcieT da cremlebad!
ra didebuli agonia:
sisxliani xelebiT deda
exveva pirmSos!


axlovdeba agave. igi moarxevs Tirsoss, romelzec penTevsis Tavi aqvs wamogebuli. gareSemo

Tavs iyris xalxi.

da ai, vxedav, karibWisken moemarTeba 1165


agave, deda penTevsisa, uazro mzeriT,
maS, SeegebeT evoiuri RmerTis zeims!


unda Cavwero SeniSvnebSi zelinskis teqsti.

41
eqsodosi

agave
str. hei! azielo menadebo...
qoros korife
razed mogvixme?
agave
mTebidan mogvaqvs sasaxleSi
axladnakrefi suroebi, 1170
netari ZRveni!
qoros korife
vxedav da modi, SemogvierTdi.
agave
badis gareSe Sevipyari,
<lomis bokveri>
ai, xom xedav? 1175
qoros korife
ki magram, sad gadaeyare?
agave
kiTeronze...
qoros korife
kiTeronze?
agave
iq movkali.
qoros korife
pirvelad vin moinadira?
agave
me, ra Tqma unda,
netar agaves miwodeben Cems TiasosSi. 1180
qoros korife
marto iyavi?
agave
ara, kadmosis...
qoros korife
kadmosis... ra Tqvi?
agave
qaliSvilebi,

42
oRond Cems Semdeg
oRond Cems Semdeg mivardnen nadirs,
ra didebuli nadavlia!

ant. nadimze xom ar dagvewvevi?

qoros korife
romel nadimze, ubeduro!
agave
xedav? bokveri sul norCia, 1185
wveri axlaxans wamozrdia
Tmac fafuki aqvs...
qoro
fafars gulisxmob? es gareuli nadiria?
agave
bakqosi brZeni monadirea,
am nadirs brZnulad miusia 1190
bakqi qalebi.
qoro
igi xom nadirT-meufea.
agave
saqebad ambob?
qoro
diax, saqebad!
agave
kadmosiannic...
qoro
Seni penTevsic... 1195
agave
dedas Seaqebs,
radgan aseTi lomis bokveri moinadira.
qoro
ucnauria es nadavli.
agave
ucnaurad mopovebuli.
qoro
amayob?
agave

43
vxarob! diadi saqme,
diadi da sasiqadulo,
aRvasrule nadirobisas.
qoro
maS, axilvine, ubeduro, kadmosianebs 1200
gamarjvebulis nadavli, rac moinadire.
agave
o, mSvenieri godolebiT ganTqmuli Tebes
mkvidrno, modiT da naxeT Cemi nanadirevi,
diax, kadmosis asulebis davlaa mxeci,
Tesaliuri Subebic ki ar gvityorcnia, 1205
arc badeebi dagvigia, Cveni xelebiT,
sufTa xelebiT SevipyariT! sul amaoa
laxvrebiTa da orolebiT Tavmowoneba.
gana SiSveli xelebiT ar SevboWeT igi
da aso-aso dafleTili ar mimovfanteT? 1210
sad aris Cemi moxuci mama? uxmeT, movides!
mefe penTevsi? Cemi Svili? ase uTxariT,
daZebnos mkvrivi kibeebi, miadgas saxls da
triglifebs myarad miaWedos es lomis Tavi,
romelic ase sasaxelod movinadire. 1215

Semodis kadmosi; Tan mohyvebian msaxurebi, romelTac sakaciT moaqvT penTevsis


sisxliani kidurebi.

kadmosi
Tan gamomyeviT msaxurebo, samgloviaro
penTevsis neStiT, daasvneT aq, sasaxlesTan.
didxans veZebe aso-aso mimofantuli
misi sxeuli kiTeronis tyesa da RreSi,
is erT adgilas Tavmoyrili ki ar vipove, 1220
ara! gauval buCqnarebSi aRmovaCine.
Cemma Svilma rac Caidina, es saocreba
ukve qalaqis galavanTan Sematyobines
tiresiasTan erTad odes kiTeronidan
moviswrafodi. mivbrundi da axla Sin momaqvs 1225
menadebisgan dafleTili Svilis cxedari.
iq Tvali vkide avtonoes, vinc aristeoss
uSva bedkruli aqteoni, inoc vixile,

44
isini velad navardobdnen, gongardasulni.
xolo agave sasaxlisken eSurebao 1230
bakquri srboliT, momaxsenes, marTlac asea,
ai, gamoCnda! ubeduri, amas ras vxedav!
agave
mamav, Sen unda iamayo, mokvdavTa Soris
umamacesi asulebis mSobeli rom xar!
debsac vuglisxmob, marTalia, magram getyvi, rom 1235
Sens qaliSvilebs me RirsebiT aRvematebi,
radgan mivagde jara-tari, zne Sevicvale
da axla mxecebs xeliT viWer. ai, Sexede!
Cemi nadavliT viswrafodi sasaxlisaken,
raTa karibWe didebuli ZRveniT Sevamko.
ha, gamomarTvi, gaixare da iamaye, 1240
sufra gaSale, moiwvie keTilmyofelni,
yvelam ixilos saocari nanadirevi!
Sen netari xar, netari xar Cveni mSobeli!
kadmosi
ubedurebav, arnaxulo, argagonilo!
Tqven aRasruleT es mkvleloba bedkruli xeliT! 1245
Zvirfasi msxverpli gagiRia RmerTebisaTvis,
axla nadimze gviwvev mec da mTels Cvens qalaqsac,
ubeduri xar Sen, agave, mec SenTan erTad,
RmerTma dagvsaja Rirsad, magram gardametebiT,
Cvens saxlSi iSva bakqosi da mainc gagvwira! 1250
agave
ra buzRunaa es sibere, ra abezari,
mtruli TvalebiT momzirali! eh, Cemma Svilma
neta CemsaviT didebulad inadiros da
nadavli ymawvil TebelebTan dainawilos.
magram ar unda, mxolod ibrZvis RvTis winaaRmdeg, 1255
iqneb Sen mainc mogeyvana gons, mamaCemo!
sad aris? rad ar megebeba, iqneba uxmoT,
manac ixaros dedamisis bednierebiT.
kadmosi
gaazreba rom SeZloT imis, rac CaidineT,
saSinel tanjvad geqceodaT mTeli sicocxle, 1260

45
Tu ase darCiT samudamod, gons ver moegeT,
ubedurebas ver SeicnobT ubedurebi.
agave
saubeduro ra gvaqvs? raze mesaubrebi?
kadmosi
jer aixede maRla, cisken warmarTe mzera.
agave
keTili. axla ras mibrZaneb, iq ra vixilo? 1265
kadmosi
ca igivea? Secvlili xom ar geCveneba?
agave
ufro naTeli unda iyos da gamWvirvale...
kadmosi
sulSi simSvides grZnob Tu isev raRac gawuxebs?
agave
ver vxvdebi axla ras gulisxmob,
Tumca vgrZnob TiTqos
Sevicvale da gons vegebi uwindeburad. 1270
kadmosi
momismen? SeZleb azriani pasuxi gamce?
agave
ki, magram, mama, damaviwyda, ras mekiTxebi?
kadmosi
vis saxlSi cxovrob qorwinebiT SeuRlebuli?
agave
spartos eqions mimaTxove, ase amboben.
kadmosi
vin gauCine Sens meuRles am sasaxleSi? 1275
agave
am qorwinebis nayofia Cemi penTevsi.
kadmosi
axla miTxari, visi Tavi giWiravs xelSi?
agave
visi da lomis... Tu vendobi monadireebs.
kadmosi
kargad Sexede, didi jafa ar dagadgeba.
agave

46
meCveneba Tu... ra maqvs xelSi, ucnauria! 1280
kadmosi
umzire ufro yuradRebiT da gulmodgined...
agave
me ubeduri vxedav raRac saSinelebas!
kadmosi
da xelT raca gaqvs isev lomis Tavi ggonia?
agave
ara! xelT unda mqondes bedkruls penTevsis Tavi.
kadmosi
Cven davitireT igi, vidre Sen Seicnobdi. 1285
agave
magram vin mokla? Cems xelebSi rogor aRmoCnda?
kadmosi
mware simarTlev, metis-metad daigviane!
agave
gTxov, mipasuxe, Torem guli amomivarda.
kadmosi
is Sen mohkali, Seni debi gexmarebodnen.
agave
sad mokvda? CvenTan, sasaxleSi Tu sadme sxvagan? 1290
kadmosi
sadac daglijes aqteoni misma mwevrebma.
agave
Cems sabralo Svils kiTeronze ra saqme hqonda?
kadmosi
RmerTi da misi saidumlo unda emxila.
agave
rogor aRmovCndiT kiTeronze Seni Svilebi?
kadmosi
gons ar iyaviT, SeiSala mTeli qalaqi. 1295
agave
vxvdebi... dagvRupa dionisem... es naTelia.
kadmosi
is mrisxanebda, radgan RmerTad ar aRiareT.
agave
mama, sad aris Cemi Svilis Zvirfasi neSti?

47
kadmosi
Zlivs Sevagrove dafleTili misi cxedari.
agave
xom daalage ise, rogorc sakadrisia? 1300
<kadmosi
ara, Zvirfaso, yvelaferi areulia.
agave
maSin axlave Tavad unda movawesrigoT.
kadmosi
cxadia. unda, movamzadoT dasatireblad.>
agave
rad moekiTxa penTevss Cemi gonmixdileba?
kadmosi
Tqven dagemsgavsaT, RmerTis cnoba arc man isurva,
amitom RmerTma moavlina erTi sasjeli
TqvenTvis, misTvisac mTeli saxlis damaqcevari, 1305
mec viRupebi, uSvilZirod ras warmovadgen,
sawyalobeli Sens naSiers davtiri axla,
romelic ase umowyalod, Seubraleblad
gamoesalma axlobelTa xeliT sicocxles.
(mimarTavs penTevss)

Cemo Zvirfaso, am sasaxles Sen ganagebdi,


vaJi ar myavda, magram Cemma asulma gSoba,
Cemo qomago, meufeo samarTliano, 1310
vin gabedavda Cveni fuZis Seuracxyofas,
sakadris sasjels miiRebda! axla raRa var,
Cemi saxlidan pativayrils gamaZeveben
me, diad kadmoss, vinc TebelTa modgma davTese, 1315
da moviwie mosavali gasaocari!
uZvirfaseso kacTa Soris, Sen aRara xar
da mainc Cemi badiSi xar, unetaresi,
Cems wverebs nuTu aRarasdros Seaxeb xelebs,
nuTu, Zvirfaso, aRarasdros momeferebi,
nuTu ar metyvi: `berikaco, vin gawyenina, 1320
vin SegiSfoTa ase guli? Seni Rirsebis
Semlaxvels Cemsgan sakadrisad moekiTxeba!~
gavubedurdi, Senc ewame, Cemo sabralo,

48
daRupulia dedaSeni da mTeli modgma,
da Tu vinme xarT RvTis mgmobeli, gulisxmayaviT 1325
rac Tavs dagvatyda da RmerTebis Zala irwmuneT.
qoro
Sens mwuxarebas viziareb, kadmos, da mainc
getyvi: Sens badiSs moekiTxa samarTlianad.
agave
xom xedav, mama, Cemi bedis ukuRmarTobas!
***
(xelnawerSi momdevno striqonebi ar ikiTxeba. varaudoben, rom es unda yofiliyo e.w. `agaves datireba~,
romelsac unda mohyoloda dionises RvTaebrivi gamocxadeba. Tavisi monologis dasasruls RmerTi
mimarTavs kadmoss.)

dionise
gardaiqmnebi gveleSapad sicocxlis bolos, 1330
Seni meuRle harmoniac, aresis modgma,
vizec mokvdavma iqorwine, Seicvlis saxes.
xarebSebmuli etliT, zevsis sityvis Tanaxmad,
warimarTebi barbarosTa urdos mbrZaneblad
da Seni nebiT qalaqebi daemxobian. 1335
odes daarbevT apolonis wminda samisnos,
Sens spas mouwevs ubadrukad Sin mibruneba.
aresi ixsnis harmonias, Senc masTan erTad,
netarTa qveynad samudamod dagabinadrebT.
amas gicxadebT dionise! ara mokvdavis, 1340
aramed zevsis Ze. sibrZne rom gamogeCinaT,
rac ar isurveT, bednierad ganlevdiT dro-Jams,
geyolebodaT Semwed zevsis ukvdavi modgma.
kadmosi
o, Segviwyale, dionise, gemudarebi!
dionise
gvianRa aris sinanuli, gvian micaniT! 1345
kadmosi
Sen marTali xar!
magram mainc umowyalod nu mogveqcevi!
dionise
RmerTi var, Tqven ki Cemi gmoba moiwadineT.
kadmosi

49
mokvdavTa msgavsi risxva RvTisTvis ukadrisia.
dionise
ase ineba mama-zevsma, didi xania.
agave
dasrulda, Cemo berikaco! ra sibnelea! 1350
dionise
raRas ayovnebT! bediswera unda aRsruldes!
kadmosi
ra Semzaravi dRe dagvidga, Cemo Zvirfaso,
<yvelas,> Sen, bedkruls, Sens debsac da
me, sawyalobels! ucxo qveynad warvimarTebi
gaZevebuli berikaci! Tanac mebrZana, 1355
mTels eladaze barbarosTa spiT gavilaSqro!
Cemi meuRle harmoniac, aresis modgma,
gardasaxuli gveleSapad, Tan unda maxldes
me, Tavad urCxuls, siwmindeTa asaoxreblad!
ara, arasdros dasruldeba es satanjavi. 1360
aqeronic ki, miwis qveS rom miedineba,
ver maziarebs imqveyniur gansasvenebels.
agave
rogorc ki waxval, mama, mec Tan dagedevnebi...
kadmosi
rogorc TeTrTovla gedi, Svilo, razed mexvevi
dauZlurebul, beber mamas, Cemo sabralo! 1365
agave
usamSobloom vis mivmarTo, an ra viRono?
kadmosi
ar vici, Svilo! mamaSeni veRar giSvelis!
<agave>
mSvidobiT saxlo!
gemSvidobebi Cemo qalaqo!
cremlebiT vtoveb Cems sayudars! 1370
<kadmosi>
maS, wadi, Svilo, aristeosis...
***
(momdevno striqonebi dakargulia.)

agave

50
mamav, sabralo, mecodebi...
kadmosi
mec mecodebi, Svilo Cemo,
mecodebian Seni debic.
<agave>
ra satanjveli mogvivlina
mTels ojaxs mbrZanebelma dionisem!
1375
kadmosi
man xom Tqvenganac daiTmina
saSineli Seuracxyofa,
mTelma Tebem rom dagmeT igi.
agave
mSvidobiT, mama!
kadmosi
gemSvidobebi mec, sabralov!
vin Segiwynarebs? 1380
agave
Cemo megzurno,
gza miCveneT Cemi debisken,
maTac waviyvan Cemi qveynis
samanTa miRma,
iq wavalT, sadac veRar vixilav
kiTeronis uwmindur ferdobs, 1385
kiTeronis mTas ver vixilav,
gandobil kverTxebs!
dae, xelT ipyran Tirsosebi
sxva menadebma!
qoro
mravalgvaria RmerTTa nebis gamocxadeba,
gardmoavlenen gansakvirvels xSirad RmerTebi,
rasac moveliT, ar agvixdeba, 1390
moulodnels ki mogvivlens RmerTi.
ai, am ambis dasasrulic aris aseTi.

51

You might also like