აკრძალული

ლიტერატურა

და გამოხატვის თავისუფლება სიტყვაში

2019
Gaius Julius Caesar Octavianus (Augustus)
ავგუსტუსი (ძვ. წ. 27 - ახ. წ. 14)

• რომის იმპერიის დამაარსებელი - პირველი

იმპერატორი.

• Pontifexs Maximus - უმაღლესი ქურუმი

• კონსერვატორი რეფორმატორი

• Res Gestae Divi Augusti - ღვთაებრივი ავგუსტუსის

საქმენი.
 ავგუსტუსის რეფორმები

1. სარესტავრაციო რეფორმა
- ტაძრები
- მონუმენტები
- სამსხვერპლო ბომონები

2. რელიგიური რეფორმა
- ქურუმთა ინსტიტუტის აღდგენა.
- Pontifex Maximus - უმაღლესი ქურუმის სტატუსი (პოლიტიკური და
რელიგიური ლიდერი).
- ძველი რელიგიური დღესასწაულებისა და ფესტივალების აღდგენა.
- იმპერატორის კულტის დაარსება.
 ავგუსტუსის რეფორმები

III სოციალური რეფორმები - მორალის სტანდარტები:

- Lex Iulia de Ambitu (18 ძვ. წ.) - კანონი ქრთამის შესახებ.
- Lex Julia de maritandis ordinibus (18 ძვ. წ.) - კანონი ქორწინების წესების შესახებ (ოჯახის
სიწმინდე 😊)
* ქორწინება თანაბარ კლასებს შორის.
* გადასახადები დაუქორწინებელი მამაკაცებისთვის / მემკვიდრეობის უფლების
ჩამორთმევა / უფლებების შეზღუდვა.
* მრავალშვილიანი ოჯახების წახალისება - სამი ვაჟის კანონი.
- Lex Julia de adulteriis - კანონი მრუშობის აკრძალვის შესახებ / ქალის მკვლელობის
უფლება ან გადასახლება.
- Lex Julia de vicesima hereditatum - მემკვიდრეობის მიღების გადასახადი.
- Lex Papia et Poppaea (9 წ.) - ქორწინების წახალისებისა და გამყარების კანონი
(განახლებული ვერსია). სავალდებულო ქორწინება. უშვილო ქორწინების აკრძალვა.
Gaius Cilnius Maecenas
მეკენასი / მეცენატი
(ძვ. წ. 68 - ახ. წ. 8)

ავგუსტუსის პოლიტიკური მრჩეველი

რომაელ პოეტთა მფარველი

CENSOR - ცენზორი

პროპაგანდისტული ლიტერატურა
vs
აკრძალული ლიტერატურა
 მეცენატის გარემოცვა

“შენი ბრძანება, მეცენატო, არ არს ადვილი,

უშენოდ მწვერვალს ვერ შეწვდება ჩემი გონება,
ძალას მოვიკრებ მე კეისრის ბრძოლის საქებრად
და მის დიდებას გადავაწვდენ საუკუნეებს”.
ვერგილიუსი, გეორგიკები

განზე გადექით, რომისა და ელინთ მგოსნებო,

„ილიადაზე“ უკეთესი რაღაც იქმნება.
Publius Vergilius Maro პროპერციუსი „ენეიდას“ შესახებ
„ენეიდა“
 მეცენატის გარემოცვა
ჰორაციუსი ავგუსტუსს (Ars Poetica):
მე არ მიცდია მდაბიური ენით მეწერა,
ბევრად მიჯობდა მეთქვა ლექსი შენს გმირობაზე,
უნდა შემექო ქალაქები, მდინარეები,
ციხე-ბურჯები მთის მწვერვალზე,
ან უცხო მხარის სამეფონი, შენი ბრძოლები
მთელ მსოფლიოში,
მშვიდობის ნიშნად იანუსის დახშულნი კარნი,
ან კიდევ რომი, პართიელთა რისხვა და მეხი.
შენს პრინცეპსობას შევაქებდი შეძლებისგვარად,
თუ ვისურვებდი, მაგრამ ვერ ვბედავ,
ვერ შევწვდები შენს დიდებას მცირედი ლექსით,
ამად გეკრძალვი“.

ავგუსტუსი: "განრისხებული ვარ შენზე, რომ შენს

Quintus Horatius Flaccus ნაწერებში უმეტესად მე არ მესაუბრები; იქნებ შიშობ,
„Ars Poetica” შთამომავლობის თვალში სახელი არ გაგიტყდეს, როცა
გაიგებენ, რომ ჩემი მეგობარი იყავი“ - სვეტონიუსი
„ჰორაციუსის ცხოვრება“.
მეცენატის გარემოცვა
Publius Ovidius Naso
(ძვ. წ. 43 - ახ. წ. 18)

• ტრფობანი
• მეტამორფოზები („წარმართული ბიბლია“)
• ტრფობის ხელოვნება
• ტრფობისაგან განკურნება
• ჰეროიდები
• ფასტები
• მედეა
• სევდანი
• წერილები პონტოდან
• იბისი
• მეთევზეობისათვის
• ქალის ნელსაცხებელთათვის
Publius Ovidius Naso
Publius Ovidius Naso
(ძვ. წ. 43 - ახ. წ. 18)

• Corina - ოვიდიუსის სატრფოთა კრებითი სახელი

• Carmen et error - ლექსები და უნებლიე შეცდომა
• ახ. წ. 8 წ. - გადასახლება ტომისში (რუმინეთი,
კონსტანცა)

"ნამდვილი ხეპრე ხარ, თუკი შეიმჩნევ მეუღლის ღალატს,

ვერ გასცნობიხარ კარგად ჩვენი ქალაქის წესებს".

Amores
Publius Ovidius Naso
Metamorphoses
(Magnum Opus)

• ქაოსის კოსმოსად გარდასახვა

• *************************************************
• იულიუს კეისრის აპოთეოზი - კომეტად გარდასახვა
• წარმართული ბიბლია
• ცნობილი გარდასახვანი: აპოლონი და დაფნე;
ნარცისი და ექო; ალკიონე და კეიქსი; ფაეთონი;
არაქნე; პირამუსი და თისბე; ჰიაკინთუსი და ა.შ.
Publius Ovidius Naso

მამაო მარსო, ომის ღმერთო, მას დაეხმარე,

შენც კეისარო, შენც ხომ ღმერთი ხარ.
მწამს გაიმარჯვებ, მე ლექსებით შეგასხამ
ხოტბას,
სახელს, დიდებას ვუმღერებ შენსას.
ჯარს განალაგებ, გაამხნევებ ჩემი სიტყვებით,
ოღონდ შეგამკო შენ ღირსეულად.
ვიტყვი რომაელთ სიმხნევეზე, პართელთ
მხედრებზე,
გაქცეულნი რომ ისროდნენ ისრებს...

Ars Amatoria
Publius Ovidius Naso

ლუკა ბერგამო - რომის ვიცე მერი, 2017 წ.:

„ეს იყო სიმბოლური და მნიშვნელოვანი პროცესი,
რადგანაც ეს ყოველივე კავშირშია ხელოვანის
ფუნდამენტურ უფლებასთან გამოხატოს საკუთარი
თავი თავისუფლად იმ საზოგადოებაშიც კი,
რომელშიც შემოქმედებითი გამოხატვის
თავისუფლება უფრო და უფრო მეტად იზღუდება.