Professional Documents
Culture Documents
მარტი, 1983 წ.
ძილში მას ვეკუთვნი. გარემოებათა რაღაც უცნაური დამთხვევით, მისი ნაწილი ვარ. და ჩემს დამოკიდებუ‐
ლებას მასზე იქ, ძილში, სრულიად მკაფიოდ შევიგრძნობ. თვითონ ოტელი „დელფინი“ ჩემს სიზმარში
დამახინჯებულ-გაწელილი მოხაზულობისაა. ძალიან ვიწრო და გრძელი. ისეთი ვიწრო და გრძელი, რომ
თითქოს ოტელი კი არა, სახურავიანი ქვის ხიდია. ფანტასტიკური ხიდი, რომელიც საუკუნეების სიღრმიდან
სამყაროს უკანასკნელ წამამდეა გაწელილი. მე კი მისი მძლავრი კონსტრუქციის ელემენტი ვარ... იქ, შიგ‐
ნით, ვიღაც ჩუმად ტირის. ვიცი – ჩემ გამო.
ოტელს შიგნეულში ვყავარ დამწყვდეული. ვგრძნობ მის მაჯისცემას, მისი კედლების სითბოს. იქ, სიზმარში,
მე მისი უზარმაზარი სხეულის ერთ-ერთი ორგანო ვარ.
თვალს ვახელ. ვხვდები, სად ვარ. ხმამაღლაც კი ვკითხულობ. „სად ვარ?“ ყოველგვარ აზრს მოკლებული შე‐
კითხვა. იკითხავ თუ არ იკითხავ, პასუხი ყოველთვის წინასწარ არის ცნობილი. მე ჩემს საკუთარ ცხოვრება‐
ში ვარ. გარშემო ჩემი ერთადერთი რეალობაა. არა, ასეთი არ მდომებია, მაგრამ აი, ისინიც – ჩემი ყოველ‐
დღიურობა, ჩემი საზრუნავი, ჩემი გარემოება. ხანდახან ჩემ გვერდით ქალს სძინავს. მაგრამ ძირითადად
მარტო ვარ. აღმუვლებული ჩქაროსნული მაგისტრალი ფანჯრის იქით, ჭიქა ბალიშთან (ნახევარი თითის და‐
დება ვისკი ფსკერზე) და ვითარებას იდეალურად მისადაგებული – ან იქნებ უბრალოდ ყველაფრის მიმართ
გულგრილი – მტვრიანი დილის სინათლე. ფანჯრის მიღმა წვიმს. როცა დილიდანვე წვიმს, მაშინვე არ ვდგე‐
ბი ლოგინიდან. თუ ჭიქაში გუშინდელი ვისკია დარჩენილი – ვსვამ. ვუყურებ ფანჯრის იქით კარნიზიდან მოწ‐
ყვეტილ წვეთებს და ოტელ „დელფინზე“ ვფიქრობ. ხელს ვიწვდი და სახეზე ვიკიდებ. ვრწმუნდები: ეს მე ვარ,
მხოლოდ მე და სხვა არავინ, არავითარ ოტელს არ ვეკუთვნი. არაფერს არ ვეკუთვნი. მაგრამ სიზმრის ნაკვა‐
ლევი რჩება. იქ, სიზმარში, აი ასე რომ მეცადა ხელის გაწვდენა, ვეებერთელა შენობა ტორტმანს და ძაგძაგს
დაიწყებდა. ბებერი წისქვილივით, რომელსაც ხელახლა მიუგდეს წყალი. აჭრიალდებოდა, დატრიალდებო‐
და ლილვი ლილვზე, კბილანა კბილანაზე – და მთელი კორპუსით, უკანასკნელი ლურსმნის ჩათვლით, აჰყვე‐
ბოდა ჩემს მოძრაობას. თუ ყურს მიუგდებ, იმასაც გაარკვევ, რომელ მხარეს მიიძურწება ეს ჭრიალი... ყურს
ვუგდებ. და ვიღაცის შეკავებული ქვითინი მესმის. ძლივს ისმის უკუნი სიბნელიდან. ვიღაც ტირის. ჩუმად,
უნუგეშოდ. ტირის და მიხმობს.
ოტელი „დელფინი“ ნამდვილად არსებობს. საპოროში, ორი უბადრუკი ქუჩის კუთხეშია მიყუჟული. რამდენი‐
მე წლის წინ მთელი კვირა ვიცხოვრე იქ. არა – შევეცდები, უფრო ზუსტად გავიხსენო. წვრილმანებიანად...
როდის იყო? ოთხი წლის წინათ. კიდევ უფრო ზუსტად – ოთხ-ნახევარი წლის. მაშინ ოცდაათისაც არ ვიყავი.
მეგობარ ქალთან ერთად მოვეწყვე იქ. ისე, ყველაფერი თვითონ გადაწყვიტა. აი, აქ გავჩერდეთო. სწორედ
ამ ოტელში უნდა გავჩერდეთ და არა სხვა რომელიმეშიო. ის რომ არა, აზრადაც არ მომივიდოდა ასეთ უცნა‐
ურ ადგილზე შეჩერება.
ეს იყო გაქუცული, ღვთისა და კაცისგან მივიწყებული პატარა ოტელი: ჩვენი იქ ყოფნის ერთი კვირის განმავ‐
ლობაში ფოიეში სულ ორ თუ სამ ადამიანს გადავეყარეთ. ძნელი სათქმელი იყო, იქ ცხოვრობდნენ თუ ხუთი
წუთით შემოირბინეს საქმეზე. პორტიეს უკან, დაფაზე, აქა-იქ აკლდა გასაღებები, რაც იმას ნიშნავდა, რომ
ოტელ „დელფინს“ ჰყავდა ბინადრები. ცოტა. თითზე ჩამოსათვლელი. და რადგან ოტელის ტელეფონი დიდი
ქალაქის ცნობარში ვიპოვეთ, ეჭვის შეტანა იმაში, რომ აქ საერთოდ ვინმე ჩერდება, უბრალოდ, უცნაური იქ‐
ნებოდა. მაგრამ თუ ჩვენ ორს გარდა, მაინც ცხოვრობდნენ ვიღაც-ვიღაცები, სავარაუდოდ, ეს არსებები სა‐
შინლად გაუბედავი და ყველასგან დავიწყებული იყვნენ. ნახვით მათ ვერ ვნახულობდით, სმენით არ გვეს‐
მოდა და მათ არსებობას ვერ ვგრძნობდით. მხოლოდ გასაღებების განლაგება იცვლებოდა პორტიეს დაფა‐
ზე. როგორც ჩანს, დერეფანშიც სუნთქვაშეკრულები, ფერმკრთალი ჩრდილებივით კედელ-კედელ დადიოდ‐
ნენ. დროდადრო ძველი ლიფტის გრუხუნი არღვევდა სიჩუმეს; მაგრამ ლიფტი გაჩერდებოდა და სიჩუმე წი‐
ნანდელზე უფრო მძაფრად იგრძნობოდა...
იმის შემხედვარეს, ყოველთვის მეჩვენებოდა, თითქოს ჩემ წინ სამყაროს ევოლუციის შეცდომა იყო; ჩიხში
მოქცეული გენეტიკური ტრანსფორმაციის მსხვერპლი; მახინჯი რეპტილია, რომლის ბიოლოგიური სახეობა
დიდხანს განიცდიდა მუტაციას არასწორი მიმართულებით – მეტისმეტად დიდხანს იმისთვის, რომ ახლა პი‐
რიქით შეცვლილიყო. შედეგად კი ამ შტოს ყველა პერსონამ შეწყვიტა არსებობა, მხოლოდ ერთი გადარჩა
და ახლა აყუდებულა აქ ობლად და მიუსაფრად ახალი სამყაროს კუშტ ბინდში. სასტიკ სამყაროში, სადაც
დრომაც კი ხელი აიღო მასზე. ვერც ვერავის დაადანაშაულებ – არ არიან დამნაშავენი, და არც ხელის შემ‐
შველებელი ჩანს. იმიტომ, რომ იმთავითვე არ უნდა მოეწყოთ აქ ოტელი. აი, ამ მთავარი შეცდომიდან დაიწ‐
ყო და გაგრძელდა სულ უფრო მრუდედ და მრუდედ. სხვა ღილზე შეკრული პერანგივით. ამ სიმრუდის გას‐
წორების ნებისმიერი მცდელობა ასეთსავე გადახრას, თითქმის ელეგანტურ უწესრიგობას იწვევს სადმე
სხვაგან. და ასე, ცოტა, ცოტა და ბოლოს მთელი პერანგი იღრიცება. საიდანაც არ უნდა შეხედო... არის ქვეყ‐
ნად ასეთი განსაკუთრებული დაღრეცილობა. თუ დიდხანს არ მოაცილებ თვალს, თავი უნებურად გვერდზე
გადახრას ეჩვევა. თითქოს დიდი არაფერი – უმნიშვნელო დაფერდებაა, სულ რამდენიმე გრადუსი. თავის
მსუბუქი, ბუნებრივი დახრა. შეეჩვევი და საკმაოდ მყუდროდ შეგიძლია იცხოვრო ამქვეყნად. თუ, რა თქმა
უნდა, ყურადღებას არ მიაქცევ, რომ მთელ დანარჩენ სამყაროსაც ასე დაფერდებულად აღიქვამ.
სწორედ ასეთი იყო ოტელი „დელფინი“. მისი უბადრუკობა, ისევე როგორც წლების განმავლობაში მასში
დაგროვებული აბდაუბდის გამო ნებისმიერ წამს მიწაში ჩანთქმის განწირული და მორჩილი მზადყოფნა, მა‐
შინვე თვალში ხვდებოდა ყველას. ნაღვლიანი, როგორც კოჭლი ძაღლი იანვრის წვიმაში. რა თქმა უნდა,
ქვეყნად არც ისე ცოტაა ამაზე ნაღვლიანი ოტელი. მაგრამ თუნდაც მათ გვერდით წამომართულ ოტელ
„დელფინს“ მაინც სულ სხვა იერი ექნებოდა. ნაღველი შენობის პროექტშივე იყო გათვალისწინებული. და
ამის გამო სევდაც ორმაგდებოდა.
ღირს კი იმის თქმა, რომ შეცდომით ან გაუგებრობის გამო აქ მოხვედრილი ბრიყვების გარდა, ძნელად
მოიძებნებოდა ადამიანი, რომელიც თავისი ნებით დაბინავდებოდა ოტელ „დელფინში“?
სინამდვილეში ოტელს ოდნავ განსხვავებული სახელი ერქვა. Dolphin Hotel – აი, ეს იყო მისი ოფიციალური სა‐
ხელი. მაგრამ ასეთი სახელწოდებით ჩემს თავში დაბადებული ხატება იმდენად განსხვავდებოდა იმისგან,
რითაც ვკმაყოფილდებოდი რეალობაში (სიტყვებზე Dolphin Hotel თოვლივით თეთრი, მდიდრული ოტელი
წარმომიდგებოდა თვალწინ სადღაც ეგეოსის ზღვის სანაპიროზე), რომ ჩემთვის უბრალოდ „ოტელ დელ‐
ფინს“ ვეძახდი. თითქოსდა შესასვლელთან დაკიდებული DOLPHIN HOTEL-ის ჯიბრზე. ფირნიშის გარეშე იმის
მიხვედრა, რომ თქვენ წინ ოტელია, შეუძლებელი იქნებოდა. თუმცა ფირნიშის მიუხედავადაც, შენობას არა‐
ფერი ეცხო ოტელის. უფრო მუზეუმს ჰგავდა. რაღაც განსაკუთრებული ცოდნის საცავს, სადაც ჩუმად, ლამის
თითის წვერებზე შედის განსაკუთრებული ხალხი და სპეციფიკური ცნობისმოყვარეობით ათვალიერებს ექ‐
სპონატებს, რომელთა ფასი მხოლოდ სპეციალისტებმა იციან...
არ ვიცი, ასე ეჩვენებოდა თუ არა კიდევ ვინმეს ჩემ გარდა. მაგრამ, როგორც მოგვიანებით გავარკვიე, ასეთი
შთაბეჭდილება ჩემი ფანტაზიის ნაყოფი არ აღმოჩნდა. შენობის ერთ-ერთ სართულზე ნამდვილად არქივი
იყო განლაგებული.
ვის შეიძლება მოუნდეს ასეთ ადგილას დაბინავება? გაურკვეველი დანიშნულების ნახევრად დაფერფლილ-‐
დაძენძილი ნაგვის მუზეუმში? მეძველმანის ფარდულში, სადაც დერეფნები სავსეა ცხვრის ფიტულებით, ჰა‐
ერში ბღუჯა-ბღუჯა ფრიალებს ცხვრის მატყლი, კედლები კი გახუნებული ფოტოებით არის მორთული? პირ‐
ქუშ საძვალეში, სადაც ადამიანთა აზრებიც კი, რომლებმაც გამოყენება ვერ პოვეს, ყველა კუთხეში გამხმარ
ტალახად დაგროვდა?
მთელი ავეჯი ოტელში გაცრეცილიყო, მაგიდები ირყეოდა და არცერთი კარი არ იკეტებოდა. ლამპები ძლივს
ბჟუტავდა – დერეფანში სქელი ბინდი ეკიდა. მოშლილი ონკანებიდან გამუდმებით წვეთავდა წყალი. ოტე‐
ლის ჩასუქებული, სპილოსფეხება დიასახლისი უაზროდ დაბორიალებდა დერეფნებში და ჭლექიანის ხვე‐
ლით ახსენებდა ქვეყანას თავის არსებობას. ოტელის მმართველი, საბრალოთვალებიანი შუახნის მამაკაცი
დილიდან საღამომდე ფოიეს დახლს იქით იჯდა. ორი თითი აკლდა. სახეზე აშკარად ეწერა: რა საქმისთვი‐
საც არ უნდა მოეკიდებინა ხელი, არასდროს არაფერი არ გამოუვიდოდა. უიღბლოთა ტომის კლასიკური
წარმომადგენელი იყო. თითქოს მელნიან კასრში ჰყავდათ ერთი-ორი დღე, დასამწნილებლად. მერე გამოუშ‐
ვეს და, რამდენსაც არ ეცადა საცოდავი ჩამობანას, შეცდომების, ჩავარდნებისა და ქრონიკული უიღბლო‐
ბის ავი კარმა ისე გასჯდომოდა კანში უღიმღამო ცისფრად, რომ სამუდამოდ მასთან დარჩა. ნამდვილად
ღირდა მისი კოლბაში ჩასმა და ბუნებისმეტყველების გაკვეთილებზე მოსწავლეებისთვის ჩვენება წარწე‐
რით: „ყოვლად უიმედო ადამიანი“. თუნდაც მხოლოდ გარეგნობით მომსვლელებში სიბრალულს იწვევდა –
ზოგიერთებს კი, დარწმუნებული ვარ, აღიზიანებდა კიდეც (არიან ადამიანები, რომლებიც ბრაზდებიან მა‐
შინ, როცა, წესით და რიგით, უნდა შეიბრალონ)...
მაგრამ ჩვენ დავბინავდით. „უბრალოდ, ვალდებული ვართ, რომ აქ დავრჩეთ!“ – დამიყოლია მეგობარმა
ქალმა. და სულ მალე გაქრა. თითქოს მიწამ უყო პირი. მარტო დამტოვა. ეს ადამიანმა-ცხვარმა შემატყობინა.
„გოგო წავიდა, – თქვა მან, – გოგო უნდა წასულიყო“... ახლა ვიცი, რას ნიშნავდა ეს ყველაფერი. მისი მთავა‐
რი ამოცანა იყო, ისე მოეწყო საქმე, რომ ჩემი ნებით მოვსულიყავი აქ. და ბრწყინვალედ შეასრულა თავისი
როლი. ბედისწერის მიერ ნაკარნახევი როლი. ისევე როგორც მოლდავეთის მდინარეები – საითაც არ უნდა
გაუხვიო, მაინც ზღვაში ამოჰყოფ თავს... ვწევარ ფანჯრის იქით, წვიმას ვუყურებ და ამაზე ვფიქრობ. ბედის‐
წერაზე ვფიქრობ.
მას შემდეგ, რაც ეს უცნაური სიზმრები დამეწყო, დილაობით მუდამ დაკარგულ მეგობარ ქალზე ფიქრი მიტ‐
რიალებს თავში. ყოველ მომდევნო დილით სულ უფრო აშკარად მეჩვენება, თითქოს ისევ ვჭირდები, თით‐
ქოს ისევ მიხმობს. ასე რომ არ იყოს, რატომ დამესიზმრებოდა ოტელი „დელფინი“?
„მეგობარი ქალი“... მე ხომ სახელიც კი არ ვიცი მისი. ვიცხოვრეთ ერთად რამდენიმე თვე, ცოდნით კი არაფე‐
რი ვიცი მის შესახებ. მხოლოდ ის ვიცი, რომ მუშაობდა ძვირიან ღამის კლუბში – „გოგონა გამოძახებით“.
ელიტურ კლუბში, საწევრო სისტემით და რესპექტაბელური კლიენტურით. უმაღლესი კატეგორიის მეძავად.
გარდა ამისა, კიდევ რამდენიმე ადგილას შოულობდა ფულს. დღისით ტექსტებს ასწორებდა პატარა გამომ‐
ცემლობაში, დროდადრო კი ფოტომოდელად აქირავებდა საკუთარ თავს ქალის ყურების რეკლამირების‐
თვის. ერთი სიტყვით, სავსე ცხოვრებით ცხოვრობდა. და, რა თქმა უნდა, უსახელოც ვერ იქნებოდა. ალბათ
უფრო რამდენიმე სახელი ჰქონდა. და ამ დროს არცერთი. მის ნივთებზე – გასაგებია, რომ ცდილობდა, ძალი‐
ან ცოტა ეტარებინა თან – პატრონის სახელი არ იყო აღნიშნული. არც სამგზავრო ბილეთი, არც მძღოლის
მოწმობა, არც საკრედიტო ბარათები არასდროს არ მინახავს. ყოველთვის თან ჰქონდა მხოლოდ მი‐
ნიატიურული უბის წიგნაკი, რომელშიც ნაზი თითებით რაღაც გაუგებარი ციფრები შეჰქონდა – მხოლოდ
მისთვის გასაგები შიფრ-კოდები. ჩემთან ცხოვრების განმავლობაში ხელჩასაჭიდი არაფერი იყო... არ ვიცი:
შეიძლება ბოზებსაც აქვთ სახელები. ოღონდ ეს არის, იმ განზომილებაში ცხოვრობენ, სადაც სახელები არ
არსებობს.
მოკლედ, ასეა თუ ისე, თითქმის არაფერი ვიცი მის შესახებ. საიდან ჩამოვიდა, სად დაიბადა, სინამდვილეში
რამდენი წლისაა – სულ მცირე წარმოდგენაც კი არ მაქვს. გაზაფხულის წუთიერ წვიმასავით გამოჩნდა და
ასევე მოულოდნელად გაქრა. მხოლოდ მოგონებები დატოვა...
მაგრამ ამ ბოლო ხანს ეს მოგონებები მეტისმეტად რეალისტური ხდება. უცნაური რაღაცები მეჩვენება.
თითქოს სიზმარში სწორედ ის, მეგობარი ქალი მიხმობს ოტელ „დელფინიდან“. თითქოს ისევ ვჭირდები. მაგ‐
რამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში შევხვდებით ერთმანეთს, თუ იქ მივალ. იქ, ოტელ „დელფინში“, ის ტირის და
მელოდება.
წვეთებს შევყურებ. საკუთარ თავს ვუსმენ. რაღაცას ვეკუთვნი... ვიღაც ტირის და მელოდება... ერთსაც და
მეორესაც სადღაც შორიდან აღვიქვამ. თითქოს სადღაც მთვარეზე ხდება. რაც არ უნდა იყოს, სიზმარი სიზ‐
მარია, როგორც არ უნდა სდიო, ვერ დაეწევი, ვერ მისწვდები.
თუმცა ოტელ „დელფინში“ დაბრუნება არც ისე იოლია. ტელეფონით ნომრის შეკვეთა, ბილეთის ყიდვა, სა‐
პოროში ჩაფრენა – სულ ეს რომ იყოს! ოტელ „დელფინში“ გამგზავრების პრობლემა თვითონ ოტელი „დელ‐
ფინია“. იქ დაბრუნება წარსულის ჩრდილებთან შეხვედრას ნიშნავს. მარტო ამის გაფიქრებაზეც კი მელან‐
ქოლია მიპყრობს. ოთხი წელიწადი, როგორც შემეძლო, ვიგერიებდი ამ ცივ, პირქუშ ჩრდილებს. მაგრამ საკ‐
მარისია დავბრუნდე ოტელში, რომ წყალში ჩაიყრება მთელი ის ცხოვრება, რომელიც თავიდან, ნულიდან
შევქმენი ამ ოთხ წელიწადში.
სხვა საქმეა, რომ არც ისე ბევრი შევქმენი... საიდანაც არ უნდა შეხედო, ყველაფერი უაზრო ნაგავია, ნაყარ‐
ნუყარი ერთ ადგილზე მყუდროდ, უაზროდ დგომისთვის...
თუმცა საბოლოოდ ასე თუ დაიწყება რამე ახალი. ეს კარგად ვიცი. მხოლოდ ასე და არა სხვაგვარად...
ისევ ჭერს მივაშტერდი და ღრმად ამოვიოხრე. მიაფურთხე, ვუთხარი თავს. მოეშვი. არსად არ მიგიყვანს ეს
ფიქრები. ის, რაც შენს თავს ხდება, შენზე ძლიერია. იფიქრებ, არ იფიქრებ – არადა, ყველაფერი სწორედ
ამით იწყება... ასეთი წესია. გინდ შუაზე გასკდი.
***
მახსოვს, სკოლაში ხშირად მიწევდა ამის კეთება. ყოველთვის, როცა ახალი სასწავლო წელი იწყებოდა, ყვე‐
ლანი ხაზზე ვეწყობოდით, რიგრიგობით გამოვდიოდით წინ და, როგორც შეგვეძლო, ვყვებოდით საკუთარი
თავის შესახებ. მე ვერასდროს ვერ ვახერხებდი ამას ისე, როგორც საჭირო იყო. მაგრამ მარტო მოხერხებაში
არ არის საქმე. თვითონ ეს ამბავი სრულ აბდაუბდად მეჩვენებოდა. რა უნდა მცოდნოდა საკუთარი თავის შე‐
სახებ? ალბათ მხოლოდ ის, თუ როგორ წარმომედგინა ჩემი ნამდვილი მე. თუ მაგნიტოფონის ფირზე ჩაწერი‐
ლი საკუთარი ხმა უცნაური, უცხო გამოდის, რა შეიძლება ითქვას სურათებზე, რომელსაც ჩემი წარმოსახვა
იხატავდა ჩემგან, გადააკეთ-გადმოაკეთებდა, დაამახინჯებდა, როგორც მოესურვებოდა?.. მსგავსი ფიქრები
მთელი ცხოვრება მიფუთფუთებდა თავში და ყოველთვის, როცა ვინმეს ვეცნობოდი და იძულებული ვხდებო‐
დი, „ორიოდე სიტყვა მეთქვა საკუთარ თავზე“, მაჩანჩალა ოროსნად ვგრძნობდი თავს, რომელიც საკლასო
ჟურნალში მალულად ნიშნებს ასწორებს. ამიტომ ყოველთვის ვცდილობდი, არ მომეყოლა ჩემ შესახებ არა‐
ფერი, გარდა შიშველი ფაქტებისა, რომლებსაც არც კომენტარები სჭირდება და არც ახსნა („მყავს ძაღლი“,
„მიყვარს ცურვა“, „ვერ ვიტან ყველს“ და ასე შემდეგ.), მაგრამ მაინც მეჩვენებოდა, თითქოს მოგონილ ამ‐
ბებს ვყვებოდი არარსებულ ადამიანზე. და როცა ასეთ მდგომარეობაში მყოფი ვუსმენდი სხვების მონა‐
ყოლს, მეჩვენებოდა, რომ ისინიც თავის თავზე კი არა, ვიღაც მესამეზე ლაპარაკობდნენ; მეჩვენებოდა, რომ
ყველანი გამოგონილ სამყაროში ვცხოვრობთ და გამოგონილი ჰაერით ვსუნთქავთ...
და მაინც – ალბათ მომიწევს რაღაცის მოყოლა... მხოლოდ ასე თუ დაიწყება ყველაფერი – საკუთარ თავზე
ლაქლაქით. ამ პირველი ნაბიჯით. გამოვა რამე თუ არა – მერე განვსაჯოთ. მე ვიმსჯელებ თუ სხვები იმსჯე‐
ლებენ, ამას მნიშვნელობა არა აქვს. ახლა საკუთარ თავზე უნდა ვილაქლაქო. თან უნდა მახსოვდეს კიდეც,
რაზე ვლაქლაქებ...
ახლა მიყვარს ყველი. არ მახსოვს, როდის შემიყვარდა. ჩემი ძაღლი წვიმაში გაცივდა და ფილტვების ანთე‐
ბით მოკვდა, როცა სკოლის დამამთავრებელ კლასში ვიყავი. მას შემდეგ ძაღლი აღარ მყოლია. ცურვა კი
დღესაც მიყვარს. გმადლობთ ყურადღებისთვის...
მაგრამ უბედურებაც ის არის, რომ რეალურ ცხოვრებაში ასე ადვილად ვერ დაიძვრენ თავს. როცა რაღაცას
ითხოვ ცხოვრებისგან (მაგრამ რომელი ჩვენგანი არ ითხოვს?), ცხოვრება ავტომატურად ითხოვს პასუხად
უამრავ დამატებით ინფორმაციას. ანგარიშის გასასწორებლად მეტი მონაცემის შეყვანაა საჭირო. სხვაგვა‐
რად პასუხი არ იქნება.
ვაჭერ. ეკრანი ცარიელდება. აუდიტორიაში მყოფი ხალხი ყველაფერს მესვრის, რაც ხელში მოხვდება. „ი‐
ლაქლაქე! მეტი ილაქლაქე საკუთარ თავზე!“ მასწავლებელი წარბებს ჭმუხნის. ლაპარაკის უნარს ვკარგავ
და საკლასო ოთახის დაფასთან ვქვავდები.
ლაქლაქია საჭირო. და რაც შეიძლება დიდხანს. რამე გამოვა თუ არა – მერე გავარჩიოთ.
***
დროდადრო მოდის და ღამით რჩება. დილით ჩემთან ერთად საუზმობს, სამსახურში მიდის და აღარ ბრუნ‐
დება. ამ ქალს სახელი არა აქვს. მაინც ამ ამბის მთავარი პერსონაჟი არ არის. ძალიან მალე სულ გაქრება ამ
თხრობიდან და თავგზა რომ არ ავურიო საკუთარ თავსაც და სხვებსაც, არც არაფერს დავარქმევ. მაგრამ არ
მინდა იფიქრონ, თითქოს არაფრად ვაგდებ. ყოველთვის მომწონდა. ახლაც კი, როცა ჩემი ცხოვრებიდან სა‐
მუდამოდ გაქრა, არანაკლებ მომწონს.
რაღაც თვალსაზრისით მეგობრები ვართ. ყოველ შემთხვევაში, ყველანაირი საფუძველი აქვს, თავის ერთა‐
დერთ მეგობრად ჩამთვალოს. ჩემთან იშვიათ ვიზიტებს თუ არ ჩავთვლით, მუდმივ საყვარელთან ცხოვ‐
რობს. მუშაობს სატელეფონო კომპანიაში – კომპიუტერში სატელეფონო საუბრების ანგარიშებს ადგენს.
სამსახურზე უფრო დაწვრილებით არ მიკითხავს. არც იმას მოუყოლია. მაგრამ, ვფიქრობ, რაღაც ამისმაგვა‐
რია: ითვლის, ვინ რამდენი ილაპარაკა, ქვითრებს წერს და აბონენტებს უგზავნის. ასე რომ, ჩემს სატელეფო‐
ნო ანგარიშს საფოსტო ყუთიდან ისე ვიღებ, თითქოს ინტიმური წერილი მივიღე.
თავისი ძირითადი ცხოვრებიდან სრულიად განცალკევებით ჩემთან წევს. ორჯერ, შესაძლოა სამჯერ თვეში.
მე „მთვარიდან ჩამოფრენილ ადამიანად“ ან დაახლოებით ასეთად მივაჩნივარ. „ჰეი, მთვარეზე დაბრუნებას
არ აპირებ?“ – ხითხითებს ჩუმად. სრულიად შიშველი მთელი სხეულით მეკვრება. პატარა ძუძუების კერტე‐
ბით მეხება ნეკნებზე. ასე ვლაქლაქებთ ყოველთვის, როცა ღამით ერთად ვართ. ფანჯრის მიღმა – მაგისტრა‐
ლის გაუთავებელი გუგუნი. რადიოში – მონოტონური შლაგერი The Human League. ესეც თუ სახელწოდებაა! რა
ეშმაკად უნდა მუსიკალურ ჯგუფს ასეთი სახელი? ადრე უფრო ნორმალურ სახელებს არქმევდნენ: „იმპირი‐
ელზ“, „სიუპრიმზ“, „ფლამინგოუზ“, „ფელკონზ“, „იმპრეშნზ“, „დორზ“, „ფორ სიზონზ“, „ბიჩ ბოიზ“...
ვეუბნები, რასაც ვფიქრობ. იცინის. უცნაური ხარო, ამბობს. არ ვიცი, რა არის ჩემში უცნაური. თავი სრული‐
ად ნორმალური ადამიანი მგონია, ჩვეულებრივი ფიქრებით თავში... THE HUMAN LEAGUE!
– ძალიან მიყვარს, როცა ერთად ვართ, – ამბობს, – ხანდახან ისე მომინდება ხოლმე შენთან! მაგალითად,
სამსახურში…
– ჰმ...
– ხანდახან, – ხაზს უსვამს. მერე ნახევარი წუთი ჩუმად არის. მთავრდება The Human League და რაღაც უცნობი
იწყება, – აი, რა არის პრობლემა... შენი პრობლემა, – განაგრძობს, – მე, მაგალითად, საშინლად მომწონს, რო‐
ცა აი, ასე ვართ... მაგრამ ყოველდღე, დილიდან საღამომდე, რატომღაც არ მინდა... ნეტავ რატომ?
– ჰმ, – ვიმეორებ.
– იმის თქმა მინდა, რომ არანაირად არ მავიწროებ, ყველაფერი რიგზეა. უბრალოდ... როცა შენთან ვარ, ირ‐
გვლივ ჰაერი რაღაცნაირად ფაქიზი ხდება... იშვიათდება, არა? როგორც მთვარეზე.
– ჰეი, სულაც არ ვხუმრობ! – ლოგინზე წამოიწევა და სახეზე მაშტერდება, – სხვათა შორის, ამას შენთვის
ვამბობ... ბევრი გყავს ცხოვრებაში ადამიანი, რომელიც შენთან შენზე ილაპარაკებს?
– მოკლედ, ასეა საქმე. შენთან ძალიან ფაქიზი ჰაერია. როგორც მთვარეზე, – იმეორებს.
– მთვარეზე სულაც არ არის ფაქიზი ჰაერი. მთვარეზე საერთოდ არ არის ჰაერი. ასე რომ...
– ძალიან ფაქიზი! – ჩურჩულებს. შეიძლება არ ესმის, რას ვამბობ, შეიძლება საერთოდაც არ უნდა გაიგონოს.
არ ვიცი. მაგრამ მისი ჩურჩული მაფორიაქებს. ეშმაკმა უწყის, რატომ. არის ამაში რაღაც საგანგაშო, – დრო‐
დადრო კი ისეთი გალეულია... და მაშინ შენ იმ ჰაერით არ სუნთქავ, რომლითაც მე, არამედ რაღაც სხვა‐
ნაირით... ასე მეჩვენება.
– იმას გულისხმობ, რომ არაფერი ვიცი შენ შესახებ? ამას გულისხმობ, ხომ? – მეკითხება.
– თვითონაც არაფერი ვიცი ჩემ შესახებ! – ვამბობ, – ჰო, მართალს გეუბნები! ფილოსოფიური თვალსაზრისით
არა, პირდაპირი მნიშვნელობით... მონაცემთა საერთო უკმარისობა, ხვდები? ყველა პარამეტრით...
– სად? მთვარეზე?
– რა მთვარე, შენ გეუბნები! – ვიცინი. გარეთ თებერვალია. ზედ რაფასთან დგას და ვხედავ, მისი სუნთქვა
როგორ იქცევა ორთქლად. მგონი მხოლოდ ჩემი სიტყვების შემდეგ ამჩნევს, რომ იყინება.
თვალის დახამხამებაში გამორბის უკან და ლოგინში ხტება. ვეხვევი. პიჟამა საშინლად ცივია. ცხვირით ყე‐
ლისკენ მიძვრება. ცხვირიც ყინულის ნატეხივით აქვს.
მინდა ვუპასუხო, მაგრამ სიტყვები ყელში მეხირება. მსიამოვნებს მასთან ყოფნა. ლოგინში – ისე, როგორც
ახლა – მშვენივრად ვატარებთ დროს. მომწონს მისი სხეულის, აი, ასე, მკლავებში მოქცევა, ოდნავი, სულ
ოდნავი შეხებით გრძელი თმის მოფერება. მომწონს, როგორ სუნთქავს მძინარე, დილით კი მასთან ერთად
საუზმე და სამსახურში გაცილება. მომწონს სატელეფონო ანგარიშების მიღება ფოსტით, რომელსაც, მჯერა,
ჩემთვის ადგენს, იმის ცქერა, თუ როგორ დასეირნობს სახლში ჩემი სამი ზომით დიდი პიჟამათი... ოღონდ ამ
გრძნობას ვერაფრით ვერ მოვუძებნე სახელი. რა თქმა უნდა, ეს სიყვარული არ არის. არც სიმპათიაა...
ასეა თუ ისე, არაფერს ვეუბნები. უბრალოდ, არცერთი სიტყვა არ მომდის თავში. ვგრძნობ, რომ ჩემი დუმი‐
ლით უფრო და უფრო მეტ ტკივილს ვაყენებ. არ უნდა, რომ ამას ვგრძნობდე, მაგრამ მაინც ვგრძნობ. უბრა‐
ლოდ, თითს ვაყოლებ ნაზ კანზე მალების გასწვრივ და ვგრძნობ. სრულიად გარკვევით. ასე ვართ ჩუმად, ჩა‐
ხუტებულები და ვუსმენთ უცნობ სიმღერას.
– მთვარის ლამაზი ქალი მოიყვანე ცოლად... მთვარის ლამაზი ბავშვი გააჩინეთ... – ალერსიანად ბუტბუტებს,
– ასე აჯობებს.
ფარდები გადაწეულია და თეთრი თავის ქალა დაჟინებით დაგვცქერის. ისევ მკლავებში მყავს მომ‐
წყვდეული და მის მხარს მიღმა მთვარეს ვუყურებ. მაგისტრალზე სატვირთოები დაქრიან. დროდადრო რა‐
ღაც გაიჭახუნებს ავად – თითქოს თბილ წყლებში შემოსული გიგანტური აისბერგი სკდება. „ნეტავ რას ეზი‐
დებიან?“ – ვფიქრობ.
– სიამოვნებით!
– ამქვეყნად ყველაზე მეტად, – ამბობს და თვალებში მიყურებს, – მიყვარს, ზამთარი როა და დილა ისეთი სა‐
ზიზღარი, რომ ადგომა არ გინდა, აქ კი ყავის სუნი ტრიალებს, და კიდევ ისეთი სუნი, როცა კვერცხს წვავენ
ძეხვთან ერთად, და როცა ტოსტერი ითიშება – ძიინ! შეშლილივით წამოხტები ლოგინიდან!.. გესმის ჩემი,
არა?
***
რა თქმა უნდა, „საშუალო სტატისტიკურ ადამიანამდე“ ბევრი მიკლია. მაგრამ ნამდვილად არ ვარ უცნაური.
რომელი მხრიდანაც არ უნდა შემომხედონ, აბსოლუტურად ნორმალური ადამიანი ვარ. ძალიან უბრალო და
პირდაპირი. ისარივით. საკუთარ თავს რაღაც აუცილებლობად აღვიქვამ და სავსებით ბუნებრივად ვეთვისე‐
ბი. ეს გარდაუვალობა იმდენად აშკარაა, რომ სულერთია, როგორ ვჩანვარ სხვის თვალში. სულ არაა ჩემი
საქმე – რანაირად აღმიქვამენ, იმათი პრობლემაა და არა ჩემი.
ვიღაცას იმაზე სულელი ვგონივარ, ვიდრე სინამდვილეში ვარ, ვიღაცას – უფრო ჭკვიანი. ეს ყველაფერი
სულ ცალ ფეხზე მკიდია. ნიმუში შედარებისთვის – თუ როგორი ვარ სინამდვილეში – ისიც ხომ მხოლოდ და
მხოლოდ ფანტაზიაა, საკუთარ თავზე ჩემი წარმოდგენის ანარეკლი. მათ თვალებში ნამდვილად შეიძლება
ვიყო როგორც სრულიად გონებაჩლუნგი, ისე გენიოსი. და რა მერე? ვერანაირ საშინელებას ვერ ვხედავ ამა‐
ში. ქვეყნად არ არსებობს მცდარი თვალსაზრისი. არსებობს თვალსაზრისი, რომელიც არ ემთხვევა ჩვენსას.
სულ ეს არის. ასეთია ჩემი თვალსაზრისი.
მეორე მხრივ, არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ჩემი შინაგანი ნორმალურობა იზიდავს. ასეთი ძალიან
ცოტაა, მაგრამ არის. თითოეული ასეთი ადამიანი და მე პირქუშ კოსმოსში ერთმანეთისკენ მოძრავ ორ პლა‐
ნეტას ვგავართ, რაღაც ძალიან ბუნებრივი ძალის მიზიდულობით უახლოვდებიან ერთმანეთს და ისევე ბუ‐
ნებრივად მიფრინავენ სხვადასხვა მხარეს, თითოეული თავისი ორბიტით. ეს ადამიანები მოდიან ჩემთან,
ურთიერთობას ამყარებენ, თან მხოლოდ იმიტომ, რომ ერთ მშვენიერ დღეს სამუდამოდ გაქრნენ ჩემი ცხოვ‐
რებიდან. ისინი ხდებიან ჩემი საუკეთესო მეგობრები, საყვარლები ან სულაც ცოლები. ზოგიერთები იმასაც
ახერხებენ, რომ ჩემს ანტიპოდებად იქცნენ... მაგრამ როგორც არ უნდა აეწყოს, დგება დღე და მტოვებენ.
ვინ – იმედგაცრუებული, ვინ – სასოწარკვეთილი, ზოგიც უსიტყვოდ (როგორც უწყლო ონკანი – რამდენიც უნ‐
და ატრიალო, წვეთს ვერ გამოადენ), – ყველა უჩინარდება.
ჩემს სახლს ორი კარი აქვს – ერთი შემოსასვლელი, მეორე გასასვლელი. სხვანაირად არც შეიძლება. შემო‐
სასვლელიდან ვერ გახვალ, გასასვლელიდან ვერ შემოხვალ. აი, ასეა მოწყობილი. ადამიანები შემოსასვლე‐
ლიდან შემოდიან ჩემთან და გასასვლელიდან გადიან. შემოსვლის ბევრი საშუალება არსებობს, ისევე, რო‐
გორც გასვლის. მაგრამ წასვლით ყველა მიდის. ერთნი რაღაც ახლის პოვნის იმედით წავიდნენ, მეორენი –
ტყუილუბრალოდ რომ არ დაეკარგათ დრო. ვიღაც მოკვდა. არავინ დარჩა. ჩემს ბინაში ერთი სულიერიც არ
არის. მხოლოდ მე ვარ და, მარტო დარჩენილი, ყოველთვის შევიგრძნობ მათ აქ არყოფნას. იმათსას, ვინც წა‐
ვიდა. მათი ხუმრობები, აქ წარმოთქმული საყვარელი სიტყვები, სიმღერები, რომლებსაც თავიანთთვის ღი‐
ღინებდნენ – ეს ყველაფერი მთელ ბინაში უცნაურ, უხილავ მტვრის ფენად დაჯდა, რომელსაც რატომღაც
ხედავენ ჩემი თვალები.
დროდადრო მეჩვენება – იქნებ სწორედ ისინი ხედავდნენ, როგორი ვარ სინამდვილეში? ხედავდნენ და ამი‐
ტომაც მოდიოდნენ ჩემთან და ამიტომაც ქრებოდნენ. თითქოს დარწმუნდნენ ჩემ ნორმალურობაში, დარ‐
წმუნდნენ ჩემი მცდელობის გულწრფელობაში (სხვა სიტყვა ვერ შევარჩიე), მომავალშიც დავრჩენილიყავი
ასეთი. და, თავის მხრივ, რაღაცის თქმას ცდილობდნენ ჩემთვის, გულის გადაშლას ჩემ წინაშე... ისინი თით‐
ქმის ყოველთვის კეთილი, კარგი ადამიანები იყვნენ. ოღონდ მათთვის შესათავაზებელი არაფერი მქონდა.
და თუ მაინც მქონდა – სულერთია, არ ჰყოფნიდათ. რაც შემეხება მე, ყოველთვის ვცდილობდი, გამეცა იმდე‐
ნი, რამდენსაც შევძლებდი. რაღა არ მოვსინჯე. სანაცვლოდაც კი ველოდი რაღაცას... ოღონდ კარგი არაფე‐
რი გამოვიდა. და მიდიოდნენ.
მაგრამ კიდევ უფრო მძიმე იყო ის, რომ თითოეული მათგანი კიდევ უფრო მარტოსული ტოვებდა ამ სახლს.
თითქოს აქედან წასასვლელად აუცილებლად რაღაც უნდა დაეკარგა სულში. ამოეკვეთა, პირწმინდად
წაეშალა თავისი თავის რაღაც ნაწილი... მე ვიცოდი ეს წესები. უცნაურია, ყოველთვის, როცა მიდიოდნენ,
მეჩვენებოდა, რომ ისინი უფრო მეტს შლიდნენ თავიანთ თავში, ვიდრე მე... რატომ ხდება ასე? ყოველთვის
რატომ ვრჩები მარტო? რატომ მრჩება ხელში მხოლოდ სხვისი ჩრდილების ნაგლეჯები? რატომ? ეშმაკმა
დასწყევლოს! არ ვიცი... მონაცემთა უკმარისობა. და, როგორც ყოველთვის, პასუხის გაცემა შეუძლებელია.
ერთხელ, ახალი სამსახურის თაობაზე გასაუბრებიდან რომ დავბრუნდი, საფოსტო ყუთში ღია ბარათი აღ‐
მოვაჩინე. ფოტოთი: სკაფანდრიანი ასტრონავტი მთვარის ზედაპირზე დააბიჯებს. გამომგზავნის ვინაობა ბა‐
რათზე არ ეწერა, მაგრამ დავხედე თუ არა, მივხვდი, ვისგან იყო.
„ვფიქრობ, აზრი აღარ აქვს ჩვენს შეხვედრებს, – წერდა, – როგორც ჩანს, მალე ცოლად გავყვები დედამი‐
წელს“.
ეკრანი ცარიელდება.
კიდევ რამდენ ხანს გაგრძელდება ასე? – ვფიქრობ. უკვე ოცდათოთხმეტის ვარ. როდემდე იტრიალებს ჩემს
თავს ეს ყველაფერი?
განსაკუთრებით არ მიდარდია. რა მეთქმის – დღესავით ნათელია: ყველაფერში თვითონ ვარ დამნაშავე. მი‐
სი წასვლა სავსებით ბუნებრივია და იმთავითვე ვიცოდი, რომ ყველაფერი ასე დამთავრდებოდა. ის ხვდებო‐
და. ვხვდებოდი მეც. ოღონდ ორივეს იმედი გვქონდა, რომ აი, ახლა მოხდება რაღაც პატარა, ოდნავ შესამ‐
ჩნევი სასწაული. მოუხელთებელი შემთხვევითობა, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას თავდაყირა დააყენებს...
მაგრამ, რა თქმა უნდა, მსგავსი არაფერი მომხდარა. და წავიდა. ცხადია, მისმა წასვლამ დამანაღვლიანა.
თუმცა უკვე გამოცდილი მქონდა ეს ნაღველი და სულ არ მეპარებოდა ეჭვი, რომ ამ დარდს იოლად გადავი‐
ტანდი.
ამის გაფიქრებაზე ლამის გული ამერია. თითქოს შიგნით ჩაღვრილი შავი ნაღველი მომადგა ყელზე. სააბა‐
ზანოში სარკის წინ დავდექი და საკუთარ თავს შევხედე. აი, თურმე როგორი ხარ – მე, რომელიც სინამდვი‐
ლეში... ჰოდა, აი, შევხვდით. საკმაოდ ბევრი წაგიშლია... გაცილებით მეტი, ვიდრე გეგონა... სარკეში სახე უფ‐
რო მობერებულია, უფრო საზიზღარი, ვიდრე ჩვეულებრივ. საპონს ვიღებ, საგულდაგულოდ ვიბან პირს და
ლოსიონს ვისვამ. აუჩქარებლად ვიბან ხელებს და გულდასმით ვიმშრალებ ახალი პირსახოცით. მერე სამ‐
ზარეულოში მივდივარ, ქილიდან ორიოდე ყლუპ ლუდს ვსვამ და მაცივარს ვაწესრიგებ. ვყრი დამპალ პომი‐
დორს, ერთ რიგად ვაწყობ ლუდის ქილებს, ვამოწმებ ქვაბს, ვადგენ სიას, რა უნდა ვიყიდო მაღაზიაში...
გათენებამდე ვიჯექი, მთვარეს შევყურებდი და ვმარჩიელობდი: კიდევ რამდენ ხანს იტრიალებს ჩემს თავს
ეს ყველაფერი? ის დღეც დადგება, როცა ისევ შევხვდები ვიღაცას. ყველაფერი ძალიან ბუნებრივად იქნება –
პლანეტების მოძრაობასავით, რომელთა ორბიტებიც გადაიკვეთა. და ისევ რაიმე სასწაულის იმედად ვიქნე‐
ბით, თითოეული თავისთვის, რაღაც დროს დაველოდებით, წავშლით ჩვენს სულებს – და დავშორდებით,
ყველაფრის მიუხედავად...
როდემდე?!
"},{"head":"2.","content":"
2.
ერთი კვირის მერე, რაც მისი ღია ბარათი მივიღე მთვარის ფოტოთი, სამსახურის თაობაზე ჰაკოდატეში წას‐
ვლამ მომიწია. ვერ ვიტყვი, რომ ამჯერად ძალიან საინტერესო სამუშაო შემხვდა, თუმცა ასარჩევადაც არ
მქონდა საქმე. მთელი ჩემი სამუშაო, სიმართლე გითხრათ, ძალიან ცოტათი განსხვავდება ამისგან.
მოკლედ, იმის ნაცვლად, რომ თავი ვიმტვრიო, გამიმართლა თუ არა სამსახურში, ჯობს ყელამდე ჩავყურყუ‐
მელავდე საქმეში, იქ კი განსხვავებასაც ვეღარ ვიგრძნობ. როგორც ტალღებს ემართებათ აკუსტიკაში. რა‐
ღაც ზღვარზე სიხშირეს უკვე ვეღარ ასხვავებ, რომელი ბგერაა მაღალი, რომელი დაბალი; მაგრამ საკმარი‐
სია ამ ზღვარს გასცდე, არამარტო სიმაღლის, ბგერის გარჩევაც კი შეუძლებელი იქნება...
ეს იყო ერთ-ერთი ქალთა ჟურნალის პროექტი: მკითხველებისთვის უნდა გაეცნოთ ჰაკოდატეს დელიკატე‐
სები. მე და ფოტოგრაფი გამოვიკვლევთ ათიოდე ადგილობრივ რესტორანს, მე დავწერ ტექსტს, ის გა‐
დაიღებს. მასალის მოცულობა ხუთი გვერდისთვის... რა გაეწყობა. რადგან არსებობს ქალების ჟურნალი,
ესე იგი ვიღაცამ მისთვის რეპორტაჟებიც უნდა დაწეროს. ზუსტად ასევე ვიღაცას ქუჩაში ნაგვის შეგროვება
უწევს, ან თოვლისგან გზის გასუფთავება. ვიღაცა მეეზოვეც ხომ უნდა იყოს. მოსწონს მას ეს თუ არა...
ერთი სიტყვით, სამწელიწად-ნახევარი აი, ასე ვშოულობ საარსებო ფულს, აი, ასეთი ფსევდოკულტურული
მოღვაწეობით. ლიტერატურის ერთგვარი მეეზოვე.
ვითარებამ მაიძულა, წავსულიყავი ფირმიდან, რომელსაც მე და ჩემი მეწყვილე ვხელმძღვანელობდით –
ჩემს კარგ ნაცნობთან სწორედ იმ დრომდე, – და იმის შემდეგ მთელი წელიწად-ნახევარი უსაქმურად ვეგდე.
რამისთვის ხელის მოკიდების არც ძალა მქონდა, არც სურვილი. მეტისმეტად ბევრი სიურპრიზი შემომთავა‐
ზა წინა შემოდგომამ. ცოლი წავიდა. ჩემი საუკეთესო მეგობარი დაიღუპა – უცნაური, მისტიკური სიკვდი‐
ლით. მეგობარი ქალი გაქრა – თითქოს მიწამ უყო პირი, სიტყვა არ დასცდენია. უცნაურ ადამიანებს გადავე‐
ყარე, რომლებმაც ასეთივე უცნაურ ისტორიაში ჩამითრიეს... მერე კი ყველაფერი დასრულდა და სიჩუმეში
ჩავიძირე, რომლის მსგავსი დაბადებიდან არ მახსოვს. ქვეყანას გარიდებულმა, ნახევარი წელიწადი გავა‐
ტარე აქ, ყოველგვარ სიცოცხლეს მოკლებულ ბინაში. თუ არ ჩავთვლი იშვიათ გასვლას საყიდლებზე – თით‐
ქმის სიმბოლურზე, რომ ფეხები არ გამეფშიკა – დღისით გარეთ არ გავდიოდი. მხოლოდ დილაბნელზე ვტო‐
ვებდი სახლს და უკაცრიელ ქუჩებში დავეხეტებოდი. პირველი გამვლელების გამოჩენისთანავე შინ ვბრუნ‐
დებოდი და ვიძინებდი.
მოსაღამოებულზე ვიღვიძებდი, უბრალო ვახშამს ვიმზადებდი, ვჭამდი, კონსერვებს ვაჭმევდი კატას. ვახ‐
შმის შემდეგ კი იატაკზე, კუთხეში ვჯდებოდი და გონების თვალით ისევ და ისევ გავყურებდი წარსულს,
ვცდილობდი მოვლენათა ჯაჭვში რაღაც ერთიანი აზრის დანახვას. ადგილებს ვუცვლიდი ცალკეულ სცე‐
ნებს, ვუღრმავდებოდი მომენტებს, როცა ჩემი არჩევნით რაიმეს შეცვლა შემეძლო; ხელახლა ვწონიდი, სწო‐
რად მოვიქეცი თუ არა მაშინ და იქ... და ასე მზის ჩასვლამდე. მერე კი ისევ გავდიოდი შინიდან და მკვდარ ქა‐
ლაქში დავბორიალებდი.
აი, ასე ვცხოვრობდი ალბათ მთელი ნახევარი წელიწადი... ჰო, ზუსტად: სამოცდაცხრამეტის იანვრიდან ივ‐
ნისამდე. არ ვკითხულობდი. არცერთი გაზეთი არ გადამიშლია. არ ვუსმენდი მუსიკას. არც რადიოს ვრთავ‐
დი, არც ტელევიზორს. თითქმის არ ვეკარებოდი სპირტიან სასმელს. უბრალოდ, სურვილი არ მქონდა. რა
ხდებოდა ქვეყანაზე, ვინ რით გაითქვა სახელი, ვინ იყო ჯერ კიდევ ცოცხალი, ვინ მოკვდა – წარმოდგენა არ
მქონდა. ვერ ვიტყვი, რომ უარს ვამბობდი ნებისმიერი სახის ინფორმაციაზე. უბრალოდ, ახლის გაგება არ
მინდოდა. ცხადია, ვგრძნობდი: სამყარო ისევ ბრუნავდა. ვგრძნობდი – ჩემს სოროში გამომწყვდეული.
ოღონდ ეს არავითარ ინტერესს არ მიღვიძებდა. ქვეყნის მოვლენები უხმო ნიავივით შეუმჩნევლად მივლი‐
და გარს და სადღაც იკარგებოდა.
მე კი ისევ ვიჯექი იატაკზე და წარსულზე ვფიქრობდი. და, როგორი საკვირველიც არ უნდა იყოს, ნახევარი
წლის შეუპოვარი თვითჯიჯგნა სულ არ მომწყინებია. მეტისმეტად დიდი და მრავალწახნაგა მეჩვენებოდა ის,
რაც გადამხდა. მეტისმეტად რეალური და თვალსაჩინო. ხელს გაიწვდი და შეეხები. თითქოს რაღაც ვეებერ‐
თელა მონუმენტი აჩოჩხილიყო ჯოჯოხეთურ წყვდიადში. ვეებერთელა ობელისკი ჩემ პატივსაცემად... ჰოო,
ბევრი სისხლი დაიღვარა მაშინ. ზოგი ჭრილობა შეხორცდა დროთა განმავლობაში, სხვები მოგვიანებით გა‐
იხსნა. და მაინც, ნახევარი წელიწადი ჩემს ნებაყოფლობით საკანში იმიტომ არ ვიჯექი, რომ ჭრილობები მო‐
მეშუშებინა. უბრალოდ, დრო მჭირდებოდა. ზუსტად ნახევარი წელიწადი, რომ ყველაფერი ერთად მომეგ‐
როვებინა დეტალურად აღწერილ სურათში და ჩავწვდომოდი მის არსს. და სულაც არ ჩავკეტილვარ საკუ‐
თარ თავში, არც ირგვლივ არსებული სინამდვილე უარმიყვია – არა, ეს ნამდვილად არ ყოფილა. ჩვეულებ‐
რივი დროის ამბავია. ფიზიკური დროის, რათა აღმედგინა თავი, გარდავსახულიყავი.
მაინც რად გარდავსახულიყავი – გადავწყვიტე, ამაზე ჯერჯერობით არ მეფიქრა. მეჩვენებოდა, რომ ეს ცალ‐
კე საკითხი იყო და მასში გარკვევა მერეც შეიძლებოდა. ჯერჯერობით კი ფეხზე დადგომა და წონასწორობის
შენარჩუნება იყო აუცილებელი.
კატასაც კი არ ველაპარაკებოდი.
ყოფილი მეწყვილე მწერდა, რომ წუხდა ჩემ გამო – სად დავიკარგე, რას ვაკეთებ. რომ წერილს ალალბედზე
გზავნის ამ მისამართზე – ხომ შეიძლება, ისევ აქ ვცხოვრობ. თუ რამე მჭირდება, შევატყობინო. ოფისში საქ‐
მე ჩვეული რიგით მიდის. სხვათა შორის ახსენა საერთო ნაცნობები... რამდენჯერმე ვკითხულობდი ამ წერი‐
ლებს, მარტო იმიტომ, რომ ნაწერის აზრი გამეგო (ხანდახან ხუთჯერ წაკითხვაც მიხდებოდა), – და მაგიდის
უჯრაში ვმარხავდი.
მწერდა ყოფილი ცოლი. მთელ სიას მიგზავნიდა მხოლოდ ზედმიწევნით საქმიანი დავალებებით. ბოლოს კი
მატყობინებდა, რომ ისევ თხოვდება, ცოლად მიჰყვება ჩემთვის სრულიად უცნობ კაცს. თითქოს ხაზს უსვამ‐
და: „ჩემი შემდგომი ბედი შენ სრულიად არ გეხება“. ეტყობა, ჩემი ნაცნობიც, ჩუმ-ჩუმად რომ ეკურკურებო‐
და, როცა ვშორდებოდით, ჯანდაბაში გაგზავნა. ჰო, აბა რა. ჩემი ხუთი თითივით ვიცნობდი. აი, ისეთი
ჩვეულებრივი, ნაცრისფერი. გიტარაზეც კი უკრავდა, ვარსკვლავებს არ წყვეტდა ციდან. საინტერესო თანა‐
მოსაუბრედაც კი არ გამოდგებოდა. რა იპოვა მასში, ვერაფრით ვერ მივმხვდარვარ. თუმცა ეს უკვე მათი ურ‐
თიერთობაა... „შენ გამო არ ვნერვიულობ, – მწერდა, – ისეთებს, როგორიც შენ ხარ, რაც არ უნდა გადახდეთ,
არაფერი არ ემართებათ. უფრო იმათზე ვნერვიულობ, ვინც ოდესმე ურთიერთობას გააბამს შენთან... წარმო‐
გიდგენია, ამ ბოლო დროს მსგავსი რაღაცები მაწუხებს“.
ფულზე მაინცდამაინც არ ვწუხდი: დაზოგილი სახსრები დაახლოებით ნახევარ წელიწადს მაინც მეყოფოდა,
გათავდებოდა და ფიქრსაც მაშინ დავიწყებდი.
გაილია ზამთარი. დადგა გაზაფხული. მზემ თბილი, დამამშვიდებელი სინათლით ამივსო ბინა. მთელი დღე
ფანჯრიდან შემოსულ სხივებს შევცქეროდი და ვამჩნევდი, როგორ იცვლებოდა მათი დახრის კუთხე. გაზაფ‐
ხულმა სულში სხვადასხვა მოგონებები გამიღვიძა. მათზე, ვინც წავიდა. მათზეც, ვინც მოკვდა. გამახსენდა
ორი ტყუპი გოგო და ის, თუ როგორ ვცხოვრობდით სამნი. ეს სამოცდაცამეტში იყო. მაშინ გოლფის მინ‐
დვრის გვერდით ვცხოვრობდი. საღამოობით, როცა მზე ჩასასვლელად ემზადებოდა, ჩვენ რკინის ბადის
ქვეშ ვძვრებოდით და მინდორზე დავსეირნობდით, თან დაკარგულ ბურთებს ვაგროვებდით. ახლაც, საღა‐
მოს მზეს რომ შევყურებ, მაშინდელი პეიზაჟი მახსენდება – დაისი გოლფის მინდორზე...
გამახსენდა ერთი ციცქნა ბარი, სადაც ასე გვიყვარდა სიარული მე და ჩემს ახლა უკვე გარდაცვლილ მეგო‐
ბარს. წარმოუდგენლად ბევრი დრო მოვკალით იქ სრულიად უაზროდ. თუმცა ახლა მეჩვენება, რომ ყველაზე
აზრიანი სწორედ ის დრო იყო. საოცარია, ღმერთმანი... გამახსენდა ძველმოდური მუსიკა, რომელსაც იქ უკ‐
რავდნენ. მაშინ ის-ის იყო სკოლას ვამთავრებდით. იმ ბარში კი შეგვეძლო ლუდი დაგველია და მოგვეწია,
რამდენიც გვინდოდა. და რა გასაკვირია, რომ ამ ბარის გარეშე უბრალოდ ცხოვრება ვერ წარმოგვედგინა.
რა თქმა უნდა, სულ რაღაცაზე ვლაპარაკობდით. აი, თუ რაზე, მომკალით და, ვერ ვიხსენებ. მხოლოდ ის მახ‐
სოვს, რომ ვლაპარაკობდით. ეს არის და ეს.
ახლა ის მკვდარია.
გაზაფხული ერთ ამბავში იყო. შეიცვალა ქარის სუნი. ახალი შეფერილობა შეიძინა სიბნელემ ღამღამობით.
ხმები უჩვეულო ექოთი სწვდებოდა ყურს. დღითიდღე სულ უფრო აშკარად იგრძნობოდა ზაფხულის სურნე‐
ლი.
მაისის ბოლოს კატა მოკვდა. სრულიად მოულოდნელად – ყოველგვარი წინასწარი სიმპტომების გარეშე.
ერთ მშვენიერ დილით გავიღვიძე და სამზარეულოში ვიპოვე – კუთხეში იწვა, მოკუნტული, და აღარ სუნ‐
თქავდა. ალბათ თვითონაც ვერ გაიგო, ისე მოკვდა. სხეული მაცივრიდან გამოღებულ მოხარშულ ქათამს
მიუგავდა, ბეწვი უფრო ჭუჭყიანი უჩანდა, ვიდრე სიცოცხლეში. კატას ქაშაყი ერქვა. ვერ ვიტყვი, რომ მაინ‐
ცდამაინც ბედნიერი ცხოვრებით იცხოვრა. არავის უყვარდა, თუმცა არც თვითონ უყვარდა ვინმე განსაკუთ‐
რებით. ადამიანებს ყოველთვის შეშფოთებული უყურებდა თვალებში. ისეთი მზერით, თითქოს ეუბნებოდა:
„ჰოო, აი, ახლა ისევ რაღაცას დავკარგავ...“ არა მგონია, ქვეყნად კიდევ იყოს კატა ასეთი თვალებით. და აი,
მოკვდა. საკმარისია მხოლოდ ერთხელ ჩაძაღლდე და არასოდეს არაფერს აღარ დაკარგავ. ამაში, უნდა ვა‐
ღიარო, სიკვდილის დიდი ღირსებაა.
მკვდარი კატა სუპერმარკეტის ქაღალდის პაკეტში ჩავდე, უკანა სავარძელზე დავდე, საჭეს მივუჯექი, წავე‐
დი მაღაზიაში და ბარი ვიყიდე. მანქანაში რომ დავბრუნდი, რადიოში მუსიკალური არხი ვიპოვე და პოპმუ‐
სიკის რიტმზე, რომელიც ათასი წელი არ მომესმინა, დასავლეთისკენ წავედი. მეტწილად რაღაც უაზრო მუ‐
სიკა ისმოდა: Fleetwood Mac, ABBA, Manchester, Bee Gees, KC and the Sunshine Band, დონა სამერი, Eagles, Boston,
Commodores, ჯონ დენვერი, Chicago, კენი ლოგინზი... ეს მუსიკა ადვილად აღწევს ტვინში და ქაფივით უკვა‐
ლოდ ქრება. სრული სიყალბეა, გავიფიქრე. ერთჯერადი მოხმარების საქონელი. მოდური საღეჭი რეზინი,
რომლისთვისაც ჯიბეებს იბრუნებს მილიონობით თინეიჯერი...
საჭეს მოვუჭირე ხელი და შევეცადე გამეხსენებინა იმ მუსიკის სრული სიყალბის მარგალიტები, რომელიც
ჩემს ყმაწვილობაში ისმოდა... ნენსი სინატრა – აი, ნამდვილი ნეხვი!.. The Monkees – არაფრით არ იყო უკეთე‐
სი. და იმ ელვისსაც უამრავ სრულიად უნიჭო რაღაცას უპოვი... იყო კიდევ ერთი სასწაული, სახელად ტრინი
ლოპესი. პეტ ბუნის მოყმუილეთა უმეტესობისგან პირში საპნის გემო რჩებოდა. ფაბინი, ბობი რაიდელი,
ანეტ... ჰო, სიის სულ ბოლოში კი, რაღა თქმა უნდა, Herman’s Hermits. ეს კი ნამდვილი კატასტროფა იყო.
არაფერი არ იცვლება. ყოველთვის, ყოველთვის, ყოველთვის – წესრიგი ქვეყნად ერთი და იგივეა. მარტო ნო‐
მერი თუ აქვს წელიწადს სხვა, და ახალი სახეები წასულების ნაცვლად. ერთჯერადი მოხმარების უაზრო მუ‐
სიკა ყველა დროში არსებობდა და არც მომავალში გაქრება. მთელი ეს „ცვლილებები“ ისეთივე მუდმივია,
როგორც ბებერი მთვარის ფაზები.
დიდხანს მივაქროლებდი მანქანას, გაფანტული ვფიქრობდი ამ ყველაფერზე. უცებ რადიოთი Rolling Stones
ჩართეს – Brown Sugar. უნებურად გამეღიმა. კეთილი სიმღერა იყო. ეს უკვე სხვა საქმეა, ზუსტად ის, რაც საჭი‐
როა, გამიელვა თავში. Brown Sugar სუპერჰიტი იყო, თუ არ ვცდები, სამოცდათერთმეტში… ვცადე, ზუსტად გა‐
მეხსენებინა წელი. ვერ გავიხსენე. თუმცა რა მნიშვნელობა აქვს. სამოცდათერთმეტი იყო თუ სამოცდათორ‐
მეტი – დღეს ამას არვითარი მნიშვნელობა აღარ აქვს. და საერთოდაც, რა აზრი აქვს ამაზე სერიოზულ
ფიქრს?
რაც შეიძლება ღრმად ავედი გორაკებში, ტრასიდან გადავუხვიე, შესაფერი ჭალა მოვძებნე და იქ დავმარხე
კატა. ტყის პირას მეტრიანი ორმო ამოვთხარე, შიგ ქაღალდის პაკეტში გახვეული ქაშაყი ჩავაწვინე და მიწა
მივაყარე. მაპატიე, ვუთხარი ბოლოს, ამაზე მეტის იმედი არ უნდა გქონდეს. მთელი იმ ხნის განმავლობაში,
სანამ ორმოს ვთხრიდი, შორიახლოს რაღაც ფრინველი გალობდა, მაღალ რეგისტრში და ლეგატოთი, თით‐
ქოს ფლეიტაზე უკრავდა.
საფლავი მოვასწორე, ნიჩაბი საბარგულში შევინახე და ისევ ტრასაზე გავედი. მერე ისევ ჩავრთე რადიო და
მანქანით ტოკიოსკენ ავიღე გეზი.
ჯერ როდ სტიუარტი და The J. Geils Band უკრავდა. მერე წამყვანმა შემოგვთავაზა „რაღაც-რაღაცები წარსუ‐
ლიდან“. რეი ჩარლზი აღმოჩნდა, Born to Lose. „იმიტომ დავიბადე, რომ ვკარგო და ვკარგო, – მღეროდა ჩვენი
ჩარლზი, – და ახლა შენ გკარგავ“... უცებ საშინელი სევდა მომაწვა, კინაღამ ცრემლი მომერია. ხანდახან მე‐
მართება ასე. სულ უბრალო რაღაც, კაცმა არ იცის რატომ, სულის ყველაზე ნაზ სიმს შეეხება... რადიო გა‐
მოვრთე. უახლოეს ბენზინგასამართთან გავჩერდი, პატარა რესტორანში შევედი და ბოსტნეულის სენდვიჩი
და ყავა შევუკვეთე. მერე ტუალეტში დიდხანს ვიბანდი მიწით დასვრილ ხელებს. სამი სენდვიჩიდან მხო‐
ლოდ ერთი შევჭამე და ორი ფინჯანი ყავა დავლიე.
ნეტავ როგორ არის ჩემი ქაშაყი, გავიფიქრე. იქ, ორმოში, ალბათ ბნელა, ვერაფერს დაინახავ, გინდ თვალები
დაითხარე. გამახსენდა, მიწის ბელტები როგორ ეცემოდა ქაღალდის პაკეტს... რას იზამ, მეგობარო. ასეთი
ფინალი ყველაზე უფრო შესაფერისია ჩვენთვის. შენთვისაც და ჩემთვისაც.
მთელი საათი ვიჯექი რესტორანში და სენდვიჩებიან თეფშს მივშტერებოდი. ზუსტად ერთი საათის შემდეგ
იისფერკაბიანი ოფიციანტი მოვიდა და ნასწავლი თავაზიანობით მკითხა, შეიძლებოდა თუ არა თეფშის წა‐
ღება. უხმოდ დავუქნიე თავი.
დროა დავბრუნდე.
"},{"head":"3.","content":"
3.
სამსახურში, რომელსაც ადრე ვხელმძღვანელობდი, ტექსტებს ვასწორებდით. გარდა ამისა, ხშირად გვიწევ‐
და წერაც. და ამ ბიზნესში კიდევ დამრჩა რაღაც კავშირები. ასე რომ, სადმე შტატგარეშე ჟურნალისტად მოწ‐
ყობა ხარჯების დასაფარად არავითარ სიძნელეს არ წარმოადგენდა. თუ არაფერს ვიტყვი იმაზე, რომ ჩემი
ცხოვრება საერთოდაც არ ითხოვდა განსაკუთრებულ ყოფით ხარჯებს.
უბის წიგნაკი მოვძებნე და რამდენიმე ნომერზე დავრეკე. ყველა თანამოსაუბრეს პირდაპირ ვეკითხებოდი,
ხომ არ მოიძებნებოდა ჩემთვის რაიმე სამუშაო. საქმე ის არის, რომ რაღაც მიზეზების გამო ერთხანს დავი‐
კარგე, მაგრამ ახლა, თუ შესაძლებელია, სიამოვნებით წავიმუშავებდი. როგორც ველოდი, მაშინვე შემომთა‐
ვაზეს რამდენიმე „ცხელ-ცხელი“ შეკვეთა. ცხადია, არც ისე სერიოზული. უნდა ამომევსო შემთხვევითი ღრი‐
ჭოები რეკლამის უსასრულო ნაკადში. რბილად რომ ვთქვა, ტექსტების უმეტესობა, რასაც მაძლევდნენ,
ღრმა აზრით არ გამოირჩეოდა და, საეჭვოა, რომ საერთოდ სჭირდებოდა ვინმეს. ქაღალდისა და მელნის
ორგანიზებულად ნეხვად ქცევა. და ამიტომ მეც, სრულიად დაუძაბავად, თითქმის მექანიკურად ვასრულებ‐
დი შეკვეთებს ერთიმეორის მიყოლებით. თავდაპირველად საქმე ცოტა იყო, დღეში ორ საათზე მეტს არ ვმუ‐
შაობდი. დარჩენილ დროს კი ქალაქში ხეტიალსა და კინოში სიარულს ვანდომებდი. წარმოუდგენელი
რაოდენობის ფილმები ვნახე. დაახლოებით სამ თვეს გრძელდებოდა ასე. ეს საკმარისი დროა იმისთვის,
რომ შევჩვეოდი აზრს: „ავად თუ კარგად, მაინც ვმონაწილეობ ამ საზოგადოების ცხოვრებაში“.
დადგა შემოდგომა და ყველაფერი შეიცვალა. საქმე მკვეთრად მომემატა. ახლა ჩემი ტელეფონი თითქმის
დილიდან საღამომდე რეკავდა. წერილები ძლივს ეტეოდა საფოსტო ყუთში. დამკვეთები უკვე ვახშამზე მპა‐
ტიჟებდნენ და საერთოდაც ძალიან თბილად მექცეოდნენ, მპირდებოდნენ, რომ სულ მალე კიდევ რაღაცას
შემომთავაზებდნენ.
თუ რატომ მოხდა ასე, ძნელი მისახვედრი არ არის. შეკვეთების მიღებისას არ ვწუნიაობდი, ვიღებდი, რასაც
მაძლევდნენ. სამუშაოს ყოველთვის დათქმულ ვადაზე ცოტა ადრე ვამთავრებდი. არასდროს არაფერზე არ
ვწუწუნებდი. და კიდევ – კარგი ხელწერით გამოვირჩეოდი. საერთოდაც აკურატული ვიყავი წვრილმანებში.
იქაც კი, სადაც ჩემი კოლეგები ჩვეულებრივ თავს არ იწუხებდნენ, ყველაფერი ფილიგრანულობამდე მიმ‐
ყავდა. და როცა ცოტას მიხდიდნენ, ერთხელაც არ დავჭყანულვარ. გამაღვიძე ღამის ორ საათზე და მითხა‐
რი: „დილის-ექვსი-საათისთვის-ოცი-გვერდი-ოთხას-ოთხასი-ასო-ნიშნით-სასწრაფოდ!“ – დავჯდები მაგი‐
დასთან და უკვე ექვსის ნახევარზე მზად მექნება ყველაფერი, რასაც ითხოვენ. ნებისმიერ თემაზე – იქნება
ეს „მექანიკური საათების უპირატესობა“, „ორმოცი წლის ქალების მიმზიდველობა“ თუ „ქალაქ ჰელსინკის
დაუვიწყარი ღირსშესანიშნაობები“ (სადაც, ცხადია, არასდროს ვყოფილვარ). ვთქვათ, გადაწერას მთხოვენ
– ზუსტად ექვსისთვის თავიდან გადაწერასაც მოვასწრებ... რა გასაკვირია, რომ ჩემი რეპუტაცია მხოლოდ
იზრდებოდა.
არც სახელის წყურვილი, არც სურვილი, რაღაცით გამოვირჩე შრომის ფრონტზე. უბრალოდ: ბარდნის – მე
ვხვეტავ. მონდომებით და აკურატულად. ვაღიარებ, არაერთხელ მიფიქრია, რომ საკუთარ ცხოვრებას ნეხ‐
ვად ვაქცევ. მაგრამ თანდათან მივედი დასკვნამდე: ქაღალდი და მელანიც ხომ ნეხვად იქცევა, და თუ მათ‐
თან ერთად ჩემს ცხოვრებასაც იქით უჭირავს გეზი – ღირს კი მსოფლიო უსამართლობაზე წუწუნი? ჩვენ
ვცხოვრობთ განვითარებული კაპიტალიზმის საზოგადოებაში. აქ ნეხვად ქცევა უმაღლესი სათნოებაა. პო‐
ლიტიკოსები ამას „მოხმარების ოპტიმიზაციას“ უწოდებენ. მე ეს „ნეხვად ქცევა მგონია“. მოსაზრებები არ
ემთხვევა. მაგრამ, მთელი ამ განსხვავების მიუხედავად, მხოლოდ ერთი რამ არის უცვლელი: ჩვენ გარშემო
არის საზოგადოება, რომელშიც ვცხოვრობთ. არ მოგწონს – მიბრძანდი სუდანში ან ბანგლადეშში.
სოციალური რეაბილიტაცია...
ცხოვრებაში არასდროს ვყოფილვარ ასე დაკავებული. რეგულარული შეკვეთები თავზე მაყრია, თან გამუდ‐
მებით რაღაც სასწრაფო. ყველა სამუშაო, რომელმაც შემსრულებელი ვერ იპოვა, აუცილებლად ჩემთან
ხვდებოდა. ისევე როგორც განსაკუთრებულად რთული და მოსაწყენი. ამ უცნაურ საზოგადოებაში სულ უფ‐
რო და უფრო ვემსგავსებოდი ძველი მანქანების საყრელს: ვისაც არ უნდა დანჯღრეოდა ოთხთვალა, ყველა
ჩემთან მოარახრახებდა. ყველანაირ წუნს – სასაფლაოს სიჩუმით სავსე ამ ჩემს შუაღამის ბინდში.
თანდათან ჩემს ანგარიშზე ბანკში გაჩნდა თანხა, რასაც ადრე ვერც წარმოვიდგენდი: ამასთან, ისეთი დაკა‐
ვებული ვიყავი, რომ დასახარჯად დროც კი არ მქონდა. ჯართში ჩავაბარე ძველი მანქანა – დამღალა მის
სნეულებებთან ბრძოლამ – და ნაცნობისგან იაფად ვიყიდე „სუბარუ-ლეონე“. სულ ბოლო მოდელი არ იყო,
მაგრამ საკმაოდ პატარა გარბენით, მაგნიტოფონით და კონდიციონერით. ასეთი მდიდრული მანქანა ადრე
არ მქონია. ბინაც გამოვიცვალე – არაპრესტიჟული რაიონიდან სიბუიაში გადავედი. თუ ყურადღებას არ მი‐
აქცევ ავტომაგისტრალის გაუთავებელ გუგუნს ფანჯრებს იქით, მშვენიერი საცხოვრებელია.
სოციალური რეაბილიტაცია...
ყოველთვის წინასწარ ვიცოდი, როგორ გოგოებთან ღირდა დროის დაკარგვა და როგორებთან არ გამოვი‐
დოდა არაფერი. აგრეთვე ისიც, ვისთანაც არავითარ შემთხვევაში არ ღირდა ამის გაკეთება. ასაკთან ერ‐
თად ასეთ რაღაცებს ქვეცნობიერად გრძნობ. გარდა ამისა, ყოველთვის ვხვდებოდი, როდის იყო საჭირო ურ‐
თიერთობის გაწყვეტა. ამიტომ ყოველთვის ყველაფერი უმტკივნეულოდ ჩაივლიდა ხოლმე. არავის არ ვაწა‐
მებდი – არავინ არ მტანჯავდა. გულის კანკალამდე, ისევე როგორც ყელზე თოკის შეგრძნებამდე, არასდროს
მიმყავდა საქმე.
ყველაზე უფრო სერიოზულად იმ გოგოსთან აეწყო საქმე, სატელეფონო კომპანიაში რომ მუშაობდა.
საახალწლო საღამოზე გავიცანი. ორივე კარგად შემხიარულებული ვიყავით, მთელი საღამო ვეხუმრებო‐
დით ერთმანეთს, მერე კი ჩემთან წავედით და ორივე მხარის თანხმობით ჩემს ლოგინში გავათიეთ ღამე. ბუ‐
ნებას ნათელი გონებით და მშვენიერი ტრაკით დაეჯილდოებინა. ხშირად ჩემს „სუბარუში“ ვსხდებოდით და
მეზობელ ქალაქებში ვმოგზაურობდით. დროდადრო, როცა გუნებაზე იყო, მირეკავდა და პირდაპირ მეკითხე‐
ბოდა, შეიძლებოდა თუ არა ჩემთან გაეთია ღამე. ასეთი თავისუფალი ურთიერთობა, ურთიერთობა ყოველ‐
გვარი ვალდებულებების გარეშე, მთელი ცხოვრების განმავლობაში მხოლოდ მასთან მქონდა. ორივე
ვხვდებოდით, რომ ამ კავშირს არსად არ მივყავდით. მაგრამ გემოს ვატანდით ცხოვრების მიერ ჩვენთვის
გამოყოფილ დროს იმ სიკვდილმისჯილივით, რომელსაც განაჩენის აღსრულება გადაუვადეს.
კარგა ხანია სულში ასეთი სინათლე და სიმშვიდე არ მქონია. ერთმანეთს ვეფერებოდით და ჩურჩულით
ვლაპარაკობდით. ჩემს მომზადებულ საჭმელს ვჭამდით და დაბადების დღეზე საჩუქრებს ვჩუქნიდით ერ‐
თმანეთს. ჯაზკლუბში დავდიოდით და ჩხირებით ვწრუპავდით კოქტეილს. არასდროს არ ვჩხუბობდით. ყო‐
ველთვის წინასწარ ვიცოდით, რა უნდოდა მეორეს. მაგრამ ეს ყველაფერი დასრულდა. ერთხელაც – ჰოპ! –
და ჩაწყდა, როგორც ფირი კინოპროექტორში.
მისი წასვლის შემდეგ იმაზე მეტი სიცარიელე დამრჩა, ვიდრე ველოდი. მერე დიდხანს მხრავდა შიგნიდან ეს
უცნაური სიცარიელე. მე გავირინდე მასში და არსაით აღარ ვმოძრაობდი. ყველა შორიახლოს მიდი-‐
მოდიოდა, სადღაც ქრებოდა. მხოლოდ მე, მარტო, ეული ვითოშებოდი რაღაც უვადო გადავადებაში...
ირეალობაში გაყინული რეალური ცხოვრება.
ჩემი სიცარიელის მთავარი წყარო იყო ის, რომ ეს ქალი არ მჭირდება. მომწონდა. კარგად ვგრძნობდი თავს
მის გვერდით. როცა ერთად ვიყავით, სითბოთი ვავსებდით ერთმანეთს. ისიც კი გავიხსენე, თუ რა იყო სინა‐
ზე... მაგრამ საბოლოოდ მოთხოვნილებას ამ ქალში ვერ ვგრძნობდი. მისი წასვლიდან უკვე მესამე დღეს მივ‐
ხვდი ამას. ის მართალია: მასთან ერთად ლოგინშიც კი მე ჩემს მთვარეზე ვიყავი. ნეკნებზე მისი კერტები მე‐
ხებოდა, მე კი სრულიად სხვა რამ მჭირდებოდა.
ოთხი წელიწადი მოვუნდი დაკარგული წონასწორობის აღდგენას. ვირივით ვმუშაობდი, თითოეულ შეკვე‐
თას ვაკვდებოდი, ყველაფერს უნაკლოდ ვასრულებდი და გარშემომყოფთა სულ უფრო მეტ ნდობას ვიმსა‐
ხურებდი. ვერ ვიტყვი, რომ ბევრისთვის, მაგრამ ზოგიერთისთვის სიმპათიურიც კი გავხდი. ჩემთვის, რა
თქმა უნდა, ეს არასაკმარისი იყო. კატასტროფულად არასაკმარისი. მეტისმეტად ბევრი დრო და ენერგია
დაიხარჯა იმისთვის, რომ კვლავ სტარტზე აღმოვჩენილიყავი.
ესეც ასე, გავიფიქრე ბოლოს. ოცდათოთხმეტი წლის ასაკში გზის დასაწყისში დავბრუნდი. რა უნდა მოგი‐
ხერხო ახლა? რით დავიწყო?
თუმცა განსაკუთრებული საფიქრალიც არაფერი იყო. გადაწყვეტილება კარგა ხანია სქელი შავი ღრუბელი‐
ვით დაცურავდა თავში. უბრალოდ, ვერ ვბედავდი მის ხორცშესხმას, ყოველდღე სამომავლოდ ვდებდი...
იქ მას უნდა შევხვდე. იმ გოგოს, უმაღლესი კატეგორიის მეძავს, რომელმაც პირველად მიმიყვანა ოტელ
„დელფინში“... იმიტომ, რომ კიკი იქ მელოდება (მკითხველს: ახლა მას რაღაც სახელი უნდა დავარქვა. თუნ‐
დაც პირობითი, დროებით მაინც. კიკის დავარქმევ. ნახევრად პირობითი სახელია. მოგვიანებით გავიგებ,
რომ ასე ჰქვია. თუ რა ვითარებაში, მერე ავხსნი. ახლა კი უბრალოდ ამ სახელით მოვნათლავ. მისი სახელია
კიკი. ყოველ შემთხვევაში, სწორედ ასე ერქვა ოდესღაც, ამ მჭიდრო სამყაროს ერთ-ერთ კუთხეში). მხოლოდ
კიკის შეეძლო ჩემი დადუმებული ძრავას დაქოქვა. იქ უნდა დავბრუნდე. ოთახში, რომლიდანაც ერთხელაც
გამოდიან და აღარ ბრუნდებიან. არავინ იცის, მოვახერხებ თუ არა დაბრუნებას. მაგრამ უნდა ვცადო. სწო‐
რედ აქედან დაიწყება ჩემი ახალი ცხოვრების ციკლი.
თან წასაღები ნივთები შევაგროვე, მაგიდასთან დავჯექი და ორიოდე საათში დავასრულე ყველაზე ცხელი
შეკვეთები. მერე ყურმილი ავიღე და გავაუქმე მთელი თვის განმავლობაში გაწერილი ყველა სამუშაო. დავუ‐
რეკე ყველას, ვისთანაც კი შევძელი დარეკვა – შევატყობინე, რომ ოჯახური მდგომარეობა მაიძულებს, მთე‐
ლი თვით დავტოვო ტოკიო. ორმა თუ სამმა რედაქტორმა თავიდან ცოტათი წაიბუზღუნა, მაგრამ ბედს
შეურიგდნენ: ასეთ რამეს ხომ პირველად ვთხოვდი, თანაც მათი შეკვეთების ვადები მაინცდამაინც მალე არ
იწურებოდა. საბოლოოდ ყველას შევუთანხმდი. დავპირდი, ზუსტად ერთი თვის შემდეგ დავბრუნდები და
ყველაფერს შევასრულებ, რასაც კი ისურვებთ-მეთქი. ამ ყველაფრის მერე თვითმფრინავში ჩავჯექი და ჰო‐
კაიდოზე გავფრინდი. ეს მოხდა 1983 წლის მარტში.
ღირს კი იმის თქმა, რომ „ბრძოლის ველიდან ჩემი დროებითი გასვლა“ ერთი თვით არ შემოიფარგლა?
"},{"head":"4.","content":"
4.
ორი დღით დავიქირავე ტაქსი და ჩემს კოლეგა-ფოტოგრაფთან ერთად ჰაკოდატეს დათოვლილ ქუჩებში
ვბზრიალებდი ერთი რესტორნიდან მეორემდე.
მშვენიერი რეპორტაჟი გამოდიოდა. ასეთ საქმეში მთავარია წინასწარ შეაგროვო მასალა და მოქმედების
დაწვრილებითი გეგმა შეადგინო. გულახდილად თუ ვიტყვი, მეტი არც არაფერია საჭირო. მანამ, სანამ ინ‐
ტერვიუს ავიღებ, ყველანაირ ხელმისაწვდომ ინფორმაციას ვაგროვებ. ჯერ ერთი, არსებობს პროფესიული
ასოციაციები, რომლებიც მონაცემებს აწვდიან ყველა ჩემნაირ მსურველს. გახდი ასეთი ასოციაციის წევრი,
გადაიხადე საწევრო შესატანი და ჩათვალე, რომ რეპორტაჟის ნახევარზე მეტი ჯიბეში გაქვს. ვთქვათ, დაგ‐
ჭირდა „ყველაფერი ჰაკოდატეს დელიკატესებზე“ – იმდენს გადმოგილაგებენ, თვალებს არ დაუჯერებ. მოზ‐
რდილი კომპიუტერის გონების ლაბირინთებიდან გამოჩიჩქნიან ყველაფერს, რაც შეიძლება გამოგადგეს.
ამოგიბეჭდავენ და ლამაზი კონვერტით პირდაპირ სახლში მოგართმევენ. რა თქმა უნდა, უფასოდ არა, რა‐
ღაცას მაინც გადაიხდი, მაგრამ თუ გაითვალისწინებ, რომ ამ ფულით დროს და ენერგიას ყიდულობ, თანხა
სავსებით მისაღებია.
თან მეც არ ვზივარ ერთ ადგილზე და ვაგროვებ ალტერნატიულ ინფორმაციას. ტურისტული ბიუროებიც ხომ
არსებობს თავიანთი სარეკლამო პროსპექტებით. ბიბლიოთეკებიც. გადაქექავ ყველაფერს და უამრავ მასა‐
ლას შეაგროვებ. იქ ვპოულობ ჩემთვის გამოსადეგ რესტორნებს რეპორტაჟისთვის. მერე ვრეკავ, ვაზუსტებ
სამუშაო საათებს, გამოსასვლელ დღეებს. ამით ძვირფას დროს ვზოგავ უშუალოდ ინტერვიუსთვის. მერე ვი‐
ღებ ფურცელს, ვადგენ განრიგს მთელი დღისთვის. ქალაქის რუკაზე ვხაზავ მოძრაობის ყველაზე მოკლე
მარშრუტს. მოკლედ, მინიმუმამდე ვამცირებ იმ ფაქტორებს, რომლებიც წინასწარ ვერ გავთვალე.
ამის შემდეგ ქალაქში მივდივარ და ფოტოგრაფთან ერთად ჩამოვუვლი სიაში მონიშნულ ყველა რესტო‐
რანს. დაახლოებით ოცდაათს მაინც. კერძებს ყოველ ჯერზე, რომ იტყვიან, მხოლოდ ვეხებით და უდარდე‐
ლად ვტოვებთ თეფშებზე. ასე ვთქვათ, თვალით ვაჭაშნიკებთ. მოხმარების ოპტიმიზაცია... ჯერჯერობით ვმა‐
ლავთ, რომ რეპორტიორები ვართ. არც ფოტოებს ვიღებთ. მხოლოდ ქუჩაში გამოსულები ვმსჯელობთ იმა‐
ზე, რაც გავსინჯეთ და ათბალიანი სკალით ვაფასებთ. თუ კარგია, სიაში ვტოვებთ, თუ არა – ვშლით. სავა‐
რაუდოდ, ნახევარზე მეტს. ერთდროულად ვუთანხმდებით ადგილობრივ სარეკლამო ჟურნალს, ის კიდევ
ხუთ თუ ექვს რესტორანს გვირჩევს იმის გარდა, რაც სიაში გვაქვს. იმ რესტორნებშიც შევდივართ. ვირჩევთ.
და როცა საბოლოო სია უკვე მზად არის, ისევ ვრეკავთ თითოეულ რესტორანში, ვეუბნებით ჟურნალის სა‐
ხელწოდებას და რეპორტაჟის ნებართვას ვთხოვთ ფოტოებთან ერთად. ამ ყველაფერზე ორი დღე გვეხარ‐
ჯება. საღამოს, უკვე ოტელში, მომავალი რეპორტაჟის ჩონჩხის კონტურები გადამაქვს ფურცელზე.
მომდევნო დღეს ფოტოგრაფი სწრაფად იღებს კერძების ფოტოებს, მე კი რესტორნის პატრონებთან ვსაუბ‐
რობ. სახელდახელოდ. ამგვარად, მთელ სამუშაოს სულ სამ დღეს ვანდომებთ. რა თქმა უნდა, არიან რეპორ‐
ტიორები, რომლებიც ამ საქმეს უფრო სწრაფად ართმევენ თავს. ოღონდ ისინი წინასწარ არაფერს არ ამოწ‐
მებენ. უბრალოდ, შემოივლიან ქალაქის ყველაზე პოპულარულ ადგილებს და მორჩა. ზოგიერთი იმასაც კი
ახერხებს, რომ წერს კერძზე, რომელიც არ გაუსინჯავს. ასეთები, თუ მოინდომებენ, ნებისმიერ რამეს შეთ‐
ხზავენ, თან ისე, რომ ვერაფერზე შეედავები. გულახდილად რომ ვთქვა, ქვეყნად არ არსებობს მეორე ჟურ‐
ნალისტი, რომელიც ასეთ მასალაზე იმდენ ოფლს ღვრიდეს, რამდენსაც მე. ეს საქმე დიდ ძალისხმევას მო‐
ითხოვს, თუ გინდა, რომ კეთილსინდისიერად შესრულდეს. მაგრამ თუ ასეთი სურვილი არ გაქვს, მკლავებ‐
ჩამოყრილმაც შეიძლება გააკეთო. კეთილსინდისიერად და გულგრილად შესრულებულ სამუშაოებს შორის
თითქმის არავითარი განსხვავება არ არის. ერთი შეხედვით, ორივე ერთნაირი გეჩვენება. მხოლოდ ყურად‐
ღებით თუ დააკვირდები, მაშინ შენიშნავ მცირე განსხვავებას.
ამას სატრაბახოდ არ ვყვები. უბრალოდ, მინდა, რომ გასაგები იყოს, რას ვაკეთებ. და როგორ ვცვეთ ყოველ‐
დღე საკუთარ თავს.
ამ ფოტოგრაფთან ადრეც მიმუშავია. რაღაც თვალსაზრისით ვგავართ კიდეც ერთმანეთს. ორივე პროფე‐
სიონალები ვართ. სწორედ ასეთი მსგავსებაა მორგის სანიტრებს შორის: ყველანი სტერილური ხელთათმა‐
ნებით, ნიღაბი სახის ნახევარზე, თეთრი ფეხსაცმელები, რომლებსაც სულ ერთი ციცქნა ლაქაც არა აქვს...
აი, ჩვენც ასე ვართ. ვმუშაობთ ოპერატიულად და სტერილურად. სხვა რამეებზე არ ვლაქლაქებთ, პატივს
ვცემთ ერთმანეთს. წამითაც არ გვავიწყდება, რომ ამ ოფლით ვშოულობთ პურის ფულს. თუმცა, ეს უკვე უმ‐
ნიშვნელოა. უბრალოდ, თუ რაღაცის გაკეთებას ვაპირებთ, კარგად ვაკეთებთ. და ამ თვალსაზრისით პრო‐
ფესიონალები ვართ.
მესამე დღეს, საღამოს, ოტელში რეპორტაჟს ვამთავრებ.
...მეოთხე, სარეზერვო დღე აბსოლუტურად თავისუფალი გვაქვს. საქმეს რომ მოვრჩით და წარმოდგენა არ
გვქონდა, კიდევ რა უნდა გაგვეკეთებინა, მანქანა ვიქირავეთ, ქალაქგარეთ გავედით და საღამომდე თხილა‐
მურებით ვისრიალეთ. საღამო ბარში გავატარეთ – ვახშამი, საკე. დღემ მშვიდად და აუჩქარებლად ჩაიარა.
რეპორტაჟის ხელნაწერი ფოტოგრაფს მივეცი ტოკიოში წასაღებად: დანარჩენი უჩემოდაც შეიძლება მოგ‐
ვარდეს. ძილის წინ საპოროს საქალაქო ცნობათა ბიუროში დავრეკე და ოტელ „დელფინის“ ტელეფონი
ვთხოვე.
საწოლში წამოვჯექი. ძლივს ვსუნთქავდი. ახლა ის მაინც ვიცი, რომ ოტელი „დელფინი“ ჯერ არ გაკოტრებუ‐
ლა. შემიძლია ამაზე მაინც არ ვინერვიულო. სინამდვილეში ნებისმიერ დროს შეიძლება გაკოტრებულიყო
და არც არავის გაუკვირდებოდა. სული მოვითქვი და ჩაწერილი ნომერი ავკრიფე.
ყურმილი მაშინვე აიღეს – პირველივე ზუმერის შემდეგ. თითქოს ისხდნენ და მოუთმენლად ელოდნენ ჩემს
ზარს. ოდნავ შევცბი კიდეც. აქ რაღაც აშკარად ისე ვერ არის. მეტისმეტად იოლად, მეტისმეტად პროფე‐
სიულად.
ახალგაზრდა ქალმა მიპასუხა. ქალმა? რა სისულელეა! „დელფინი“ ის ოტელი არ არის, სადაც დახლს მიღმა
ახალგაზრდა ქალები სხედან!
გაოგნებულმა, ყოველი შემთხვევისთვის, ოტელის მისამართი დავაზუსტე. ძველია. ესე იგი ქალი დაიქირა‐
ვეს?
განთავსების მორიგე?! თავში ყველაფერი ამერია. ამ წუთიდან აღარ ვცდილობდი, რაიმე ახსნა მომეძებნა
იმისთვის, რაც ხდებოდა. ღმერთო ჩემო, რა დაემართა ოტელ „დელფინს“?
ეჭვები მიმოვფანტე, ერთადგილიანი ნომერი შევუკვეთე სამი დღით და სახელი და ტოკიოს ტელეფონის ნო‐
მერი ვუკარნახე.
– შეკვეთა მიღებულია! ერთადგილიანი ნომერი ხვალიდან, სამი დღით! – მიპატაკა განთავსების მორიგემ.
უცებ ვერ მოვისაზრე, კიდევ რა უნდა მეკითხა, ამიტომ დაბნეულმა მადლობა გადავუხადე და ყურმილი დავ‐
კიდე. მაგრამ დავკიდე თუ არა, დაბნეულობა მხოლოდ გაძლიერდა. ერთხანს ტელეფონს მიშტერებული გა‐
უნძრევლად ვიჯექი. მეჩვენებოდა, რომ აი ახლა ვიღაც დამირეკავს და ამიხსნის, რა ხდება. მაგრამ არაფერი
არ მოხდა. რაც იქნება, იქნება – ჩავიქნიე ხელი. ჩავალ და ადგილზე გავარკვევ ყველაფერს. მაინც ხომ მომი‐
წევს წასვლა. უკან დასაბრუნებელი გზა მოჭრილია. არც არჩევანი მაქვს.
პირველ სართულზე მორიგეს დავურეკე და საპოროს მატარებლების განრიგი ვთხოვე. მეორე დღეს, შუად‐
ღისას, ერთი ჩქარი გადიოდა. მერე მოახლე ქალს დავურეკე, ნომერში ნახევარი ბოთლი სკოჩი შევუკვეთე
ყინულით და ტელევიზორი ჩავრთე. რაღაც დასავლურ ფილმს უჩვენებდნენ კლინტ ისტვუდის მონაწი‐
ლეობით. მთელი ფილმის განმავლობაში ერთხელაც არ გაუღიმია. ფილმი დასრულდა, ვისკი გამოვცალე,
სინათლე ჩავაქრე და დავიძინე. დილამდე არც არაფერი დამსიზმრებია.
***
ვაგონის ფანჯრის იქით თოვლის მეტი არაფერი იყო. ყურება ვცადე, მაგრამ მაშინვე თვალები ამტკივდა.
მგზავრებიდან ფანჯარაში არავინ იყურებოდა. ყველამ იცოდა: თოვლის გარდა, მაინც ვერაფერს დაინახავ‐
დნენ.
დილით საუზმე ვერ მოვასწარი, ამიტომ სადილობას არ დავუცადე და ვაგონ-რესტორანში გავედი. ლუდი და
ომლეტი შევუკვეთე. ჩემს მაგიდასთან ორმოცდაათიოდე წლის მამაკაცი იჯდა კოსტიუმით და მჭიდროდ
შეკრული ჰალსტუხით. ისიც ლუდს სვამდა და ლორის სენდვიჩს აყოლებდა. გარეგნულად ძალიან ჰგავდა
ტიპურ ტექნოკრატს. ტექნოკრატიც გამოდგა. პირველმა დაიწყო საუბარი და მითხრა, რომ ინჟინრად მუშა‐
ობს თავდაცვის ძალებში და ტექნიკურ მომსახურებას უწევს სამხედრო თვითმფრინავებს. მერე დაწვრილე‐
ბით მომიყვა, როგორ არღვევენ ჩვენს საჰაერო სუვერენიტეტს საბჭოთა გამანადგურებლები და ბომბდამშე‐
ნები. თუმცა ამ საკითხში გათავხედებული საბჭოთა ავიაციის მოქმედება, როგორც ჩანს, მაინცდამაინც არ
აღელვებდა. სინამდვილეში უფრო ამერიკული Fantom F-4-ის ეკონომიურობის პრობლემა აწუხებდა. მითხრა,
რამდენ საწვავს ჭამდა F-4 ერთადერთ საგანგებო აფრენაზე.
მაშინ ავდექი და მეც ვუთხარი, რომ მძღნერად გადაქცევა განვითარებული კაპიტალიზმის დიდი სიკეთეა.
იაპონია შტატებისგან რეაქტიულ გამანადგურებლებს ყიდულობს, ცაში ანავარდებს და ძვირფას საწვავს
ანიავებს; ამის წყალობით მსოფლიო ეკონომიკის ბორბალი კიდევ ერთ ბრუნს აკეთებს და განვითარებული
კაპიტალიზმი კიდევ უფრო ვითარდება თავისი განვითარების გზაზე. მაგრამ თუ ყველა შეწყვეტს იმის წარ‐
მოებას, რაც მძღნერად უნდა გადაიქცეს, წარმოიქმნება დიდი ქაოსი და მსოფლიო ეკონომიკისგან მხოლოდ
ნაყარნუყარი დარჩება. მძღნერად გადაქცევა კვებავს მსოფლიო წესრიგს, მსოფლიო წესრიგი ააქტიურებს
ეკონომიკას, ეკონომიკა აწარმოებს მძღნერად გადაქცევის კიდევ უფრო მეტ ობიექტებს... და ასე შემდეგ.
– იქნებ ასეც არის, – ცოტა დაფიქრდა და თითქოს დამეთანხმა კიდეც, – მაგრამ მაინც... შესაძლოა იმიტომ,
რომ ჩემი ბავშვობა ომს დაემთხვა, როცა ყველაფერი გვაკლდა... მაგრამ საზოგადოების ამგვარ მოწყობას
ჩემი სული ვერ ეგუება! ჩვენს თაობას – ცხადია, თქვენ, ახალგაზრდებს, არა! – ასეთ სიბრძნეებთან შეგუება
უჭირს.
მწარედ ჩაიცინა.
სულაც არ ვთვლიდი, რომ შევეგუე ამ ყველაფერს, მაგრამ საუბრის გაგრძელება არ მინდოდა და აღარაფე‐
რი მითქვამს. შეეგუები? არა! გააზრება შეიძლება, გაგებაც, მაგრამ შეგუება? მეტისმეტად დიდი განსხვავებაა
ამ ორ მდგომარეობას შორის... ომლეტს ბოლო მოვუღე, დავემშვიდობე და ავდექი.
ჩემს ადგილზე რომ დავბრუნდი, ნახევარი საათი წავუძინე, მერე კი საპორომდე ჰაკოდატეს სადგურის წიგ‐
ნის მაღაზიაში ნაყიდ ჯეკ ლონდონის ბიოგრაფიას ვკითხულობდი. ჯეკ ლონდონის ამ კაშკაშა, ტრაგედიითა
და ტრიუმფით აღსავსე ბედთან შედარებით, ჩემი ცხოვრება ნაცრისფერი და უმნიშვნელო მომეჩვენა – გა‐
ზაფხულის მოლოდინში მუხის ტოტებში შემალული შეშინებული ციყვივით. ყოველ შემთხვევაში, რამდენიმე
წუთი ნამდვილად ასე მეჩვენებოდა. აი, ასეთი რამეა ეს სხვისი ბიოგრაფია. ვის აინტერესებს პატარა ქალაქ
კავასაკის ბიბლიოთეკარის ბიოგრაფია, მშვიდად რომ იცხოვრა და ასევე მშვიდად მოკვდა თავის ლოგინში?
არა, სხვის ბიოგრაფიას რომ ვკითხულობთ, თითქოს რაღაც კომპენსაციას ვითხოვთ იმის სანაცვლოდ, რაც
ჩვენს საკუთარ ცხოვრებაში არა და არ ხდება...
გადავწყვიტე, საპოროს სადგურიდან ოტელ „დელფინამდე“ ფეხით მივსულიყავი: ბარგი არ მქონდა, ერთა‐
დერთი – მხარზე გადასაკიდი ჩანთა. ამინდი მშვენიერი იყო, ნიავიც კი არ ქროდა. ტროტუარები გზიდან ახვე‐
ტილი ჭუჭყიანი თოვლით იყო დაფარული და გამვლელები თითქმის ყოველ ნაბიჯს ზომავდნენ. ყინვისგან
სახეაწითლებულ უფროსკლასელ გოგონებს ერთი ჟრიამული ჰქონდათ. ამონასუნთქი ორთქლი ისეთი
თეთრი და მკვრივი იყო, იეროგლიფებს დაწერდი ზედ. მივაბიჯებდი ქუჩაში, ვათვალიერებდი შენობებსა და
გამვლელებს. ბოლოს ოთხი წლის წინათ ვიყავი საპოროში. თუმცა ახლა ისეთი უცხო მეჩვენებოდა ყველა‐
ფერი, თითქოს ათასი წელი გავიდა მას შემდეგ.
შუა გზაზე კაფეში შევედი. სიგარეტი მოვწიე და მაგარი ყავა დავლიე კონიაკთან ერთად. ჩემ გარშემო
ჩვეულებრივი ქალაქი ჩვეულებრივი ცხოვრებით ცხოვრობდა. კუთხეში ხმადაბლა ღუღუნებდა შეყვარებუ‐
ლი წყვილი; ქაღალდებში ჩაფლული ბიზნესმენი რაღაც ციფრებს ჩაჰკირკიტებდა; სტუდენტების ჯგუფი მო‐
მავალ სათხილამურო ექსკურსიასა და The Police-ის უკანასკნელ ალბომზე მსჯელობდა... ნებისმიერი ნორმა‐
ლური ქალაქის ყოველდღიურობის სტანდარტული სურათი. გინდ აქ გინახავს, გინდ იოკოჰამაში, გინდ ფუ‐
კუოკეში – არავითარი განსხვავება. და მაინც, ასეთი საყოველთაო ერთგვაროვნების მიუხედავად (თუმცა,
შესაძლოა, სწორედ ამიტომაც), სწორედ ამ კაფეში, სწორედ ამ მაგიდასთან და ამ ფინჯნით ხელში ვიგრძენი
საზარელი, ძვლებამდე შეღწეული მწველი მარტოობა. უცებ წარმოვიდგინე: ამ გარემოში სრულიად უცხო
სხეული ვარ. არც ამ ქალაქს, არც ამ ყოველდღიურობას არანაირად არ ვეკუთვნი.
რა თქმა უნდა, თუ მკითხავთ, მაინც რომელ კაფეს ვეკუთვნი თუნდაც ტოკიოში, გიპასუხებთ, რომ არც ტო‐
კიოში და არც სადმე სხვაგან ასეთი ადგილი უბრალოდ არ არსებობს. და მაინც, ტოკიოს კაფეებში ასეთ სა‐
შინელ მარტოობას არ ვგრძნობ. ტოკიოს კაფეებში უბრალოდ, ვსვამ ყავას, ვკითხულობ წიგნებს – მოკლედ,
დაუძაბავად ვკლავ დროს. იქ ხომ ეს ჩემი ყოველდღიურობის ნაწილია, რომელზეც მირჩევნია, რომ ღრმად
არ ჩავფიქრდე.
აქ, საპოროში კი, იმ ადამიანის მარტოობა მეუფლება, პოლარული წრის იქით, პატარა კუნძულზე რომ გა‐
დასვეს. მუდამ ერთი და იგივე პეიზაჟი. ყველაფერი ისე გამოიყურება, როგორც ამ განედის ნებისმიერ სხვა
კუნძულზე. შესაძლებელი რომ იყოს ამ კუნძულისგან თოვლისა და ყინულის საფარვლის ჩამოგლეჯა, ეს
კუნძული განსხვავებული იქნებოდა ჩემთვის ცნობილი ყველა კუნძულისგან. მე ასე მეჩვენება. ჰგავს, მაგ‐
რამ ისეთი არ არის. როგორც სხვა პლანეტა. პლანეტა, სადაც ჩემს ენაზე ლაპარაკობენ, აცვიათ მსგავსი ტა‐
ნისამოსი, სადაც სახეებს ნაცნობი გამომეტყველება აქვს. და მაინც, პრინციპულად რაღაც ისე არ არის. სამ‐
ყარო, სადაც არ მუშაობს ბუნების რომელიღაც კანონი. მაგრამ თუ რომელი კანონი მუშაობს და რომელი
არა, საკუთარ ტყავზე მიხდება ამის გამოცდა. ერთხელაც რომ შევცდე, ჩემი საქმე წასულია: ყველა მიხვდე‐
ბა, რომ უცხოპლანეტელი ვარ. მაშინვე ყველა წამოხტება ადგილიდან, შემომეხვევიან და თითით ანიშნებენ
ჩემზე:
ქიმერები, ქიმერები...
მაგრამ რაც სიმართლეა – მე ხომ ნამდვილად მარტო ვარ. არავის რეალობას არ ვკვეთ. და სწორედ ესაა
პრობლემა. რაც არ უნდა მოხდეს, ყოველთვის საკუთარ თავს ვუბრუნდები. არავისთან და არაფერთან და‐
კავშირებული.
მილიონი წლის წინათ. დიდი გამყინვარების შესვენებებს შორის. რაღაც სრულიად პრეისტორიულ დროში
იურულ თუ რაღაც ამისმაგვარ პერიოდში. ყველაფერი, რაც მაშინ გარშემო მერტყა, კარგა ხანია აღიგავა პი‐
რისაგან მიწისა. დინოზავრები, მამონტები. აირის ბომბები იმპერატორის სასახლის ბაღში. ყველაფერი ეს
დრომ შთანთქა. დადგა განვითარებული კაპიტალიზმი. და დავრჩი მასში მარტო, ეული.
ყავის ფული გადავიხადე, ქუჩაში გამოვედი და დაუფიქრებლად პირდაპირ ოტელ „დელფინისკენ“ წავედი.
გზა ზუსტად არ მახსოვდა, ამიტომ ცოტას ვღელავდი, სწრაფად ვიპოვიდი თუ არა. როგორც აღმოჩნდა, სულ
ტყუილად ვნერვიულობდი. ოტელი მალევე ვიპოვე. ოცდაექვსსართულიანი, გამაოგნებელი ნაგებობა თავი‐
სით ამოიზარდა ჩემ თვალწინ. „ბაუჰაუსის“ სტილის მოდერნისტულად გაზნექილი ხაზები; მინისა და ფოლა‐
დის ვეებერთელა მბზინავი ბლოკები, ფართო ესტაკადა მანქანებისთვის, მის გასწვრივ კი – თითქმის ყველა
ქვეყნის დროშები; უნიფორმიანი შვეიცარები ენერგიული ჟესტებით უხმობდნენ სტუმრებს მანქანების სად‐
გომისკენ; ზედ სახურავის ქვეშ მოთავსებული რესტორნისკენ ისარივით მიმქროლავი მინის ლიფტი... მხო‐
ლოდ ბრმა თუ ვერ შეამჩნევს ასეთ რამეს! შესასვლელთან, მარმარილოს სვეტებზე, ჯერ კიდევ შორიდან
შევნიშნე დელფინის რელიეფური გამოსახულება, მის ქვეშ კი – ვეებერთელა ასოები:
DOLPHIN HOTEL
ოციოდე წამი პირდაღებული ვიდექი და ამ კოლოსს შევცქეროდი. როგორც იქნა, ჩავისუნთქე – ისე ღრმად
და გაბმით, რომ ალბათ მთვარეზე გაფრენას მოვასწრებდი.
გავოგნდი.
"},{"head":"5.","content":"
5.
საუკუნის ბოლომდე ოტელის წინ პირდაღებული დგომა არ ივარგებდა და შესვლა გადავწყვიტე. ასეა თუ
ისე, მისამართი ხომ სწორია. სახელწოდებაც ემთხვევა. ნომერიც კია შეკვეთილი ჩემს სახელზე. ვერაფერს
გააწყობ – მომიწევს შესვლა.
დამრეცი ესტაკადის ბილიკით ბზრიალა შესასვლელ კართან ავედი, ხელი ვკარი და შიგნით შევედი.
ოტელის ფოიე ვეებერთელა სპორტულ დარბაზს ჰგავდა. ჭერი იმსიმაღლეზე იყო, რომ გონებით არ ფიქსირ‐
დებოდა. მინის კედლებიდან მზის ნატურალური სხივები იღვრებოდა. მთელ დარბაზში ძვირფასი დივნები
იდგა, მათ შორის კი სქელფოთლიანი ფიკუსები ამოზრდილიყო. მარცხნივ ფოიეს სივრცე ყავის მდიდრული
დარბაზით მთავრდებოდა. ისეთი კაფეთი, სადაც სენდვიჩს შეუკვეთავ და ვეებერთელა ვერცხლის ლანგრით
სავიზიტო ბარათის ზომის, კიტრითა და კარტოფილის ჩიფსით ლამაზად გაფორმებულ სუპერხარისხიან
ოთხ ბუტერბროდს მოგიტანენ, მერე ფინჯან ყავასაც მოგართმევენ და წარმოგიდგენენ ანგარიშს, რომლი‐
თაც მაძღრად ისადილებდა ოთხსულიანი ოჯახი. კედელზე ზეთით შესრულებული სურათი ეკიდა სამი-‐
ოთხზე – ჰოკაიდოს სალეკი მდელოების პეიზაჟი. და თუმცა სურათს შედევრს ვერ დავარქმევდი, მარტო ზო‐
მებიც კი მოკრძალების მსგავს გრძნობას აღძრავდა.
ეტყობა, რაღაც დღესასწაულს აღნიშნავდნენ: ფოიე სავსე იყო ხალხით. რამდენიმე დივანზე მამაკაცების
ჯგუფი იჯდა, ყველა, როგორც ერთი, შუახნის, და დახვეწილი კოსტიუმებით. გაცხოველებით საუბრობდნენ,
დროდადრო თავს უქნევდნენ ერთმანეთს და გულიანად ხარხარებდნენ. თავის დაქნევა იყო თუ ფეხის ფეხ‐
ზე გადადების მანერა, ყველას სრულიად ერთნაირი ჰქონდა. ალბათ ექიმები ან უნივერსიტეტის პედაგოგები
არიან. გვერდით, მამაკაცებისგან განცალკევებით – თუ მაინც ერთად? – ჟღურტულებდა ახალგაზრდა ქალე‐
ბის გუნდი. ნახევარი კიმონოში, ნახევარიც კაბებში. აქა-იქ ევროპული სახეებიც ჩანდა. დახვეწილი კოს‐
ტიუმებით, სადა ჰალსტუხებით და „დიპლომატებით“ მუხლებზე ბიზნესმენები დათქმულ შეხვედრას ელოდ‐
ნენ.
კარგად წარმომედგინა, რა სჭირდება ასეთი მონსტრის ამუშავებას. ერთ დროს არაერთი სარეკლამო ტექ‐
სტი შევადგინე პირველი კლასის სასტუმროების მთელი ქსელისთვის. როცა ეს ადამიანები მორიგი ოტელის
წამოჭიმვას ჩაიფიქრებენ, ჯერ დასხდებიან და წინასწარ ყველაფერს ძირფესვიანად ანგარიშობენ. შემოიკ‐
რებენ პროფესიონალების გუნდს, რომელსაც კომპიუტერში შეაქვს ყველა შესაძლო მონაცემი და სკრუპუ‐
ლოზულ კალკულაციას ადგენს. აქედანვე ანგარიშობენ ტუალეტის ქაღალდის რაოდენობას, რომელსაც
ოტელი მოიხმარს წლის მანძილზე რულონის ამა და ამ ფასად. ქირაობენ სტუდენტებს, აყენებენ ქალაქის
გზაჯვარედინებზე და აიძულებენ დაარეგისტრირონ ქუჩაში მოსიარულეთა ნაკადის სიხშირე საპოროს თი‐
თოეულ ქუჩაზე. ითვლიან, ამ ნაკადში რამდენი ახალგაზრდაა შესაბამისი ასაკის და გამოჰყავთ ქორწინების
პოტენციური სიხშირე ქალაქში უახლოესი წლების განმავლობაში. ისინი ყველაფრის პროგნოზს აკეთებენ.
რისკი მინიმუმამდე დაჰყავთ. ძალიან დიდხანს და საფუძვლიანად ამუშავებენ გენერალურ გეგმას, ნიშნავენ
პასუხისმგებელ პირებს. და მხოლოდ ამის შემდეგ ყიდულობენ მიწას. აგროვებენ პერსონალს. იწყებენ
ხმაურიან სარეკლამო კამპანიას. ნებისმიერ პრობლემას, რომელიც შეიძლება გადაწყდეს ფულის საშუალე‐
ბით – იმ პირობით, რომ ეს ფული ოდესმე უკან დაბრუნდება – აგვარებენ პროექტში ნებისმიერი რაოდენო‐
ბის ფულის ჩაყრით... აი, ასეთი „დიდი ბიზნესია“.
გასაგებია – ასეთი ბიზნესის მართვა შეუძლია მხოლოდ ძლიერ ორგანიზაციას, რომელსაც თავისი ფრთის
ქვეშ უამრავი ფირმა ჰყავს შეფარებული. ხომ ნათელია, რამდენიც არ უნდა ეცადო რისკის თავიდან აცილე‐
ბას, ყოველთვის რჩება რაღაც, რისი გათვლაც შეუძლებელია. და მხოლოდ ასეთ კონგლომერატს ხელეწი‐
ფება ჩავარდნის შემთხვევაში გაანაწილოს ზარალი მონაწილეთა შორის და არ ჩაიძიროს.
მოკლედ, გულახდილად რომ ვთქვა, ახალი ოტელი „დელფინი“ სრულებით არ პასუხობდა ჩემს გემოვნებას.
ჩვეულებრივი ვითარება რომ ყოფილიყო, ცხოვრებაში არ გავჩერდებოდი ასეთ ადგილას საკუთარი ფულით.
მეტისმეტად ძვირია და მეტისმეტად ბევრია ზედმეტი. მაგრამ ახლა ვერაფერს ვიზამ. მომწონს თუ არ მომ‐
წონს – აი ის, როგორიც არის: ძირფესვიანად შეცვლილი ახალი ოტელი „დელფინი“.
– მაპატიეთ... შეიძლება გკითხოთ? – ვუთხარი. ჩემს ფიზიონომიაზეც ისეთივე ხელოვნურად ხალისიანი ღი‐
მილი აკიაფდა (ჰო, ჰო, რა თქმა უნდა, მეც მაქვს ასეთი უკიდურესი შემთხვევისთვის), – ადრე ამ ადგილას
სულ პატარა ოტელი იდგა ასეთივე სახელწოდებით. ასე არ არის? შემთხვევით ხომ არ იცით, რა დაემართა?
მისი ღიმილის იდეალური ჰარმონია ოდნავ დაირღვა. ზუსტად ასე ემართება წყნარი გუბურის ზედაპირს,
როცა ლუდის საცობს ჩააგდებენ შიგ. წამის შემდეგ კი ყველაფერი ისევ გაირინდება. მაგრამ როცა ღიმილი
ისევ გაირინდა, ისეთივე აღარ იყო, როგორც ადრე. დიდი ინტერესით ვადევნებდი თვალს ამ ტრანსფორმა‐
ციას. თითქოს სადაცაა წყლიდან რომელიმე სული ამოყვინთავს და იმის დაზუსტებას შეეცდება, როგორი სა‐
ცობი ჩავაგდე – ყვითელი თუ თეთრი. მაგრამ, რა თქმა უნდა, არავითარ სულს არ ამოუყვინთავს.
– იცით... – საჩვენებელი თითით სათვალე გაისწორა ცხვირზე, – ეს ჩვენი ოტელის გახსნამდე იყო, ამიტომ...
ასეთი ინფორმაცია, როგორ გითხრათ...
ფრაზა შუაზე გაწყვიტა. ველოდი, რომ გააგრძელებდა, მაგრამ მსგავსი არაფერი მომხდარა.
– ჰმ-მ-მ! – გავწელე. რაც უფრო დიდხანს ვლაპარაკობდით, მით უფრო კარგად ვგრძნობდი თავს. მეც მომინ‐
და საჩვენებელი თითით სათვალის გასწორება ცხვირზე, მაგრამ, სამწუხაროდ, სათვალე არ მქონდა, – კარ‐
გი, რა გაეწყობა. ვისგან შემიძლია მივიღო „ასეთი ინფორმაცია“?
სუნთქვაშეკრული რამდენიმე წამით ჩაფიქრდა. სახიდან ღიმილი გაუქრა. ცხადია, სუნთქვა რომ გეკვრება,
ღიმილი, ძალიანაც რომ მოინდომო, აღარ გამოდის. ვისაც არ სჯერა, სცადოს.
– ერთი წამით! – შებრუნებულმა თქვა და დამხმარე სათავსში მიიმალა. ნახევარი წუთის შემდეგ კი ორმო‐
ციოდე წლის შავკოსტიუმიან ტიპთან ერთად გამოჩნდა. გარეგნობით ძალიან ჰგავდა სასტუმროს მენეჯმენ‐
ტის ჭეშმარიტ პროფესიონალს. ჩემს პრაქტიკაში არაერთხელ შევხვედრივარ ასეთ სუბიექტებს. ღიმილი
თითქმის არასდროს შორდება მათ სახეს, თუმცა ოცამდე კონფიგურაციის მიღება შეუძლია გარემოების მი‐
ხედვით. თითოეულ ღიმილს თავისი ნომერი აქვს. ნომერ პირველიდან ნომერ ოცამდე. საჭირო ნომრის ღი‐
მილი სიტუაციის მიხედვით შეირჩევა, ისევე როგორც ყვანჯები გოლფში სხვადასხვა დარტყმისთვის. აი,
ასეთი ტიპი იყო.
– კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება! – იმ ადამიანის ღიმილით გაიღიმა, ნებისმიერ საკამათო საკითხს რომ
წყვეტს, და თავაზიანად დახარა თავი. ჩემმა გარეგნობამ, როგორც ჩანს, ვერ გაამართლა მისი მოლოდინი:
თავიდან ფეხებამდე შემათვალიერა – და მისი ღიმილი მკვეთრად შეიცვალა სხვა, სამი რანგით დაბლით.
ბეწვიანი სანადირო ქურთუკი მეცვა (მკერდზე კიტ ჰარინგის ფიგურიანი ნიშნით), ბეწვის ქუდი (ავსტრიული,
ალპური რეინჯერების სამოსიდან), ულტრამოდური ტურისტული შარვალი სხვადასხვა ზომისა და ფორმის
ჯიბეებით, და თოვლში სასიარულო მაგარი ჩექმები. ეს ყველაფერი, ძალიან ძვირი და გამძლე, ამ ოტელის
ატმოსფეროსთვის სრულიად რეალური ხარისხის იყო. თუმცა ამაში არავითარი ბრალი არ მიმიძღვის – ხომ
არსებობს ცხოვრების სხვადასხვა სტილი და აზროვნების სხვადასხვა ხერხი.
– მითხრეს, რომ გაინტერესებთ ინფორმაცია ჩვენი ოტელის შესახებ, – არნახული თავაზიანი ტონით იკითხა.
– მაპატიეთ, მაგრამ... – თქვა ხანმოკლე პაუზის შემდეგ, – შეიძლება გავიგო, რა გაიძულებთ დაინტერესდეთ
ოტელით, რომელიც ადრე იყო აქ? თუ შესაძლებელია, კარგი იქნებოდა, მიზეზი მცოდნოდა...
ორიოდე სიტყვით ავუხსენი, რომ ერთხელ იმ ოტელში გავჩერდი, რომელიც აქ ადრე იყო და მის პატრონს
დავუმეგობრდი. ახლა მისი ნახვა მინდა, მაგრამ ვხედავ, რომ ყველაფერი შეცვლილია. მინდოდა გამეგო, რა
დაემართა. სრულიად კერძო ინტერესია, რომელიც არავის ბიზნესს არ ეხება.
– უნდა ვაღიარო, რომ ამ საკითხზე არც ჩვენ გვაქვს დაწვრილებითი ცნობები... – თქვა. ფრთხილად არჩევდა
სიტყვებს, – მხოლოდ ის შემიძლია გითხრათ, რომ მიწის ნაკვეთი იმ... წინა ოტელ „დელფინისა“ ჩვენმა ფირ‐
მამ გამოისყიდა და ძველი შენობის ადგილზე ახალი ააშენა. სახელწოდება ნამდვილად ძველი დარჩა, მაგ‐
რამ თვითონ ოტელი სულ სხვა დაწესებულებაა და საერთო არაფერი აქვს იმასთან, რაც ადრე იყო.
– ძალიან ვწუხვარ, მაგრამ... – მიპასუხა და სახე ნომერ თექვსმეტი ღიმილის რეჟიმზე გადართო.
– როგორ გითხრათ... – ოდნავ გვერდზე დახარა თავი, – საქმე ის არის, რომ ჩვენ, მომსახურე პერსონალს, არ
გვაქვს საშუალება გავერკვეთ საკითხებში, რაც ახალი ორგანიზაციის გახსნამდე იყო. ამიტომ თქვენს შე‐
კითხვაზე, თუ ვის უნდა ჰკითხოთ, ჩვენი პასუხი, რბილად რომ ვთქვა...
მისი საუბარი რკინის ლოგიკას ინარჩუნებდა, და მაინც რაღაც ისე ვერ იყო. მის პასუხებშიც, ქალიშვილის
სიტყვებშიც რაღაცნაირი სიყალბე იგრძნობოდა. ვერ ვიტყვი, რომ ყურს ჭრიდა, მაგრამ უყურადღებოდ და‐
ტოვებაც არ გამოდიოდა. როცა გამუდმებით გიწევს ადამიანებისგან ინტერვიუს აღება, რა-რა და, ალღო
ასეთ რამეებზე თავისთავად გივითარდება... არაფრის თქმისკენ მიმართული საუბრის მანერა. ადამიანების
სახის გამომეტყველება, რომლებიც სიმართლეს არ ამბობენ. ვერავითარი არგუმენტით ამას ვერ დაასაბუ‐
თებ. უბრალოდ, გრძნობ: რაღაცას გიმალავენ და მორჩა.
ერთი რამ ნათელი იყო: ამ წყვილს მეტს ვერაფერს ამოვქაჩავდი. შავკოსტიუმიან ტიპს მადლობა გადავუხა‐
დე. თავი დამიკრა და სათავსის კარში გაუჩინარდა. როცა წავიდა, ქალიშვილს ვკითხე სასტუმროს კვების
სისტემისა და ნომერში სერვისის თაობაზე. გულმოდგინედ მპასუხობდა შეკითხვებზე. ვუსმენდი და ერთთა‐
ვად თვალებში შევცქეროდი. ძალიან ლამაზი თვალები ჰქონდა. თუ დიდხანს უყურებდი, მოგეჩვენებოდა,
რომ კიდევ რაღაცას ხედავდი. ჩემი მზერა დაიჭირა და სახე აუჭარხლდა. ამის გამო კიდევ უფრო მეტად მო‐
მეწონა. რატომ? არ ვიცი. იქნებ იმიტომ, რომ ოტელ „დელფინის“ სულს ვხედავდი? მადლობა გადავუხადე,
დახლს მოვცილდი, ლიფტი გამოვიძახე და ჩემი ნომრისკენ წავედი.
***
1523 კაი რამე გამოდგა. ერთადგილიანის კვალობაზე უჩვეულოდ ფართო საწოლი, უჩვეულოდ მოზრდილი
სააბაზანო. მაცივარი სასმლითა და საუზმეულით სავსე. საწერი მაგიდა – გრაფომანის ოცნება, უჯრები –
კონვერტებითა და საწერი ფურცლებით გაჭედილი. სააბაზანოში ყველაფერია, რაც კი შეიძლება ინატრო –
შამპუნებიდან ლოსიონებამდე და სააბაზანო ხალათამდე. გარდერობი – მოცულობით ოთახს რომ არ ჩა‐
მოუვარდება. ახალი ხალიჩა – კოჭამდე რბილი ბეწვით.
ქურთუკი და ფეხსაცმელი გავიხადე, დივანზე მივესვენე და ქალიშვილის მიერ მოცემული სარეკლამო ბუკ‐
ლეტის კითხვა დავიწყე. ბუკლეტიც კი შედევრობაზე აცხადებდა პრეტენზიას. ვინ როგორ, მე კი სარეკლამო
ბუკლეტების გამოშვებაში ჭიპი მაქვს მოჭრილი და ასეთი გამოცემების ხარისხს თვალის დახამხამებაში ვა‐
ფასებ. ამ ოტელის ბუკლეტში ყველაფერი უნაკლო იყო. აბსოლუტურად ვერაფერში ვერ შეედავებოდი.
როგორც ბუკლეტი იტყობინებოდა, ოტელი „დელფინი“ პრინციპულად ახალი ტიპის სასტუმრო კომპლექსი
იყო, თანამედროვე მეგაპოლისის ცხოვრების თავისებურებების გათვალისწინებით აშენებული. უახლესი
მოწყობილობა, მაღალი ხარისხის სერვისი ოცდაოთხი საათის განმავლობაში. თავისუფალი ადგილის სიუხ‐
ვე ბადებს სიმსუბუქისა და ძალდაუტანებლობის შეგრძნებას. თითოეული ნომრის მოწყობა, კონცეპტუალუ‐
რად შერჩეული ინტერიერი იწვევს ოჯახური კერისა და სიმყუდროვის შეგრძნებას...“
დასასრულ ბუკლეტი გარანტიას იძლეოდა ისეთ რაღაცაზე, როგორიცაა „ადამიანურობის აურა“, რაც, რო‐
გორც ჩანს, მხოლოდ ერთს ნიშნავდა: „ეს ყველაფერი ჩვენ დიდი ფული დაგვიჯდა, ასე რომ, არ გაგიკვირ‐
დეთ ჩვენი ფასები“.
რაც მეტს ვკითხულობდი, მით მეტი გაოცება მეუფლებოდა: ღმერთმანი, რაღა არ არის აქ! მიწისქვეშა სავაჭ‐
რო ცენტრი. აუზი საუნითა და სოლარიუმით. დახურული ჩოგბურთის კორტები. გამაჯანსაღებელი კლუბი
შეიპინგის იარაღებით და ინსტრუქტორებით. მოლაპარაკებების დარბაზი სინქრონული მთარგმნელებით.
ხუთი რესტორანი. სამი ბარი. ღამის კაფეტერია. თუ ცეცხლი გიკიდია, შეგიძლია ლიმუზინიც შეუკვეთო.
ოფისები ორგტექნიკითა და საკანცელარიო ნივთებით – მობრძანდით, ვისაც გნებავთ. იმუშავეთ, როგორც
გაგიხარდებათ. ნებისმიერი მომსახურება, რისი წარმოდგენაც კი შეიძლება. სახურავზე მოედანი ვერ‐
ტმფრენისთვის.
ნეტავ რა ფირმაა ასეთი, ამოდენა კოლოსი რომ წამოუკიდებია ზურგზე? ხელახლა ჩავათვალიერე მთელი
ბუკლეტი პირველიდან ბოლო გვერდამდე, მაგრამ სიტყვა ვერ ვიპოვე იმ ორგანიზაციის შესახებ, რომელიც
ამ ოტელს მართავს. რა ოხრობაა? ხომ დღესავით ნათელია: ასეთი კლასის სასტუმროს წამოჭიმვა და წარ‐
მატებით მართვა მხოლოდ ძალიან ძლიერ, პროფესიონალ კორპორაციას ხელეწიფება, რომელსაც ასეთივე
ოტელების მთელი ქსელი აქვს ქვეყანაში. და რადგან მან, ამ კორპორაციამ, ხელი მოჰკიდა ამ საქმეს, თავი‐
სი სახელიც უნდა მიეთითებინა და რეკლამა გაეწია იმავე ქსელის დანარჩენი ოტელებისთვის. მაგალითად,
თუ გაჩერდით ოტელ „პრინცში“, მაშინ აუცილებლად შემოგთავაზებენ დანარჩენი „პრინც-ოტელების“ მისა‐
მართებს და ტელეფონებს. ამას წყალი არ გაუვა.
გარდა ამისა, რა ჭირად დაითრია ამ მონსტრმა გაქუცული ოტელის სახელწოდება, რომელიც აქ ადრე იდგა?
ნოსტალგიური სევდით ვიხსენებდი ძველ ოტელ „დელფინს“. რაც არ უნდა თქვა, მისი ფანჯრიდან ყურება
გაცილებით საინტერესო იყო.
"},{"head":"6.","content":"
6.
ოტელის შიგნეულის კვლევით თითქმის საღამომდე ვკლავდი დროს. შემოვიარე რესტორნები და ბარები,
დავათვალიერე აუზი, საუნა, გამაჯანსაღებელი კლუბი, ჩოგბურთის კორტები, შევიხედე სავაჭრო ცენტრში
და რამდენიმე წიგნი ვიყიდე. ვიბოდიალე უზარმაზარ ფოიეში, სათამაშო ავტომატების დარბაზშიც შევედი
და რამდენჯერმე გავაწამე „ცალხელა ბანდიტი“. საღამოც მალე მოვიდა. ზუსტად ისე, როგორც ლუნა-‐
პარკში-მეთქი, გავიფიქრე. არსებობს დროის მოკვლის ასეთი განსაკუთრებული ხერხი.
როცა დაბნელდა, ოტელიდან გამოვედი და საპოროს ქუჩებში სახეტიალოდ წავედი. რაც უფრო მეტს დავ‐
დიოდი, მით უფრო თვალსაჩინოდ იკვეთებოდა მეხსიერებაში ქალაქის გეოგრაფია. როცა ძველ ოტელ
„დელფინში“ გავჩერდი, თითქმის ყოველდღე მიწევდა ამ ქუჩებში ხეტიალი, იმდენ ხანს, რომ დარდი მოგ‐
კლავდა. რომელი მოსახვევის მერე რა იყო, დღემდე მახსოვდა. იმ ძველ ოტელ „დელფინში“ ბუფეტიც კი არ
იყო, და რომ ყოფილიყო კიდეც, მაინც არ მოგინდებოდა იქ წასაუზმება თუ წავახშმება, და მეც მეგობართან
(ესე იგი, კიკისთან) ერთად ყოველთვის სადმე მეზობლად ვჭამდი. ასე რომ, ამჯერად მთელი საათი დავხე‐
ტიალებდი ნაცნობ ქუჩებში და ისეთი გრძნობა მქონდა, თითქოს ჩემი ბავშვობის კვარტალში შევეხეტე. მზე
ჩავიდა და ყინულის ჰაერი კანს წიწკნიდა. ფეხქვეშ სქლად დადებული თოვლი ხრაშუნებდა. ნიავი არ ქრო‐
და, ქუჩაში სეირნობა სასიამოვნო იყო. ჰაერი გაკრიალდა და გზაჯვარედინებზე გამონაბოლქვისგან რუხგა‐
დაკრული თოვლის გორები ღამის ქალაქის სინათლეზე ჭიანჭველების ფანტასტიკურ ბუდესავით ბრწყინავ‐
დნენ.
მაშინდელთან შედარებით კვარტალები ოტელ „დელფინის“ გარშემო შეცვლილიყო. რა თქმა უნდა, „მაშინ‐
დელი“ ჩემს შემთხვევაში მხოლოდ ოთხი წლის წინანდელ მოვლენებს გულისხმობდა. ასე რომ, შენობების
დიდი ნაწილი ქუჩებში ძველებურად იდგა. არც საერთო ატმოსფერო შეცვლილიყო, მაგრამ ჩემი სეირნობის
პირველივე წუთიდან ვიგრძენი: დრო აქ ერთ ადგილს არ ტკეპნიდა. ათობით მაღაზია დახურულიყო რეკონ‐
სტრუქციისთვის, რასაც შესასვლელთან გაკრული განცხადებები იტყობინებოდა. რამდენიმე ადგილას ერ‐
თდროულად მრავალსართულიანი ნაგებობები შენდებოდა. დრაივ-ინები ჰამბურგერებით ავტომობილით
მოსიარულეთათვის, საქვეყნოდ ცნობილი მოდელიერების ტანსაცმლის სალონები, ავტოშოპები ევროპული
ლიმუზინებით ვეებერთელა ვიტრინებში, მოდერნისტული კაფეტერიები ეგზოტიკური მცენარეებით და შიდა
ბაღებით, თითქმის მთლიანად მინის გამაოგნებელი ოფისები – არნახული კონსტრუქციის აქამდე წარმოუდ‐
გენელი დაწესებულებები ერთიმეორის მიყოლებით ამოზრდილიყო მიწიდან და მარტო თავისი გარეგნობი‐
თაც კი ქალაქის ცხოვრებიდან რიყავდნენ გაქუცულ, ფერდაკარგულ სამსართულიანებს, ქსოვილისაბრიან
იაფფასიან ტრაქტირებს და ასევე იაფფასიანი ტკბილეულის ფარდულებს ნავთის ღუმლებთან მთვლემარე
მთელი თავიანთი კატებით. ამ ვიწრო ქუჩების შემხედვარეს, უცნაური გრძნობა მეუფლებოდა, ისეთი, ბავ‐
შვის სარძევე კბილების ყურებისას რომ გიჩნდება – თითქოს იძულებული ხარ, დროებით იცხოვრო იმის
გვერდით, რაც ძალიან მალე გაქრება. ერთბაშად რამდენიმე ბანკს უკვე გაეხსნა ახალი განყოფილებები.
როგორც ჩანს, ცვლილებების ქარი დაქროდა ამ ქუჩებში სწორედ ოტელ „დელფინის“ გაჩენის წყალობით.
რაც არ უნდა თქვა, როცა ასეთი კოლოსი ამოიზრდება სრულიად უსახურ, ღვთისგან დავიწყებულ ადგილას
– თითქოს ნავთობის შადრევანმა ამოხეთქა უდაბნოში: თანდათან და გარდაუვალად იცვლება ცხოვრების
ბალანსი. მოდის ხარისხობრივად სხვა მომხმარებელი, იზრდება მოსახლეობის აქტიურობა.
ან იქნებ მთელი ეს ცვლილებები გაცილებით უფრო გლობალური რამ არის? იქნებ ოტელ „დელფინის“ გაჩე‐
ნას კი არ მოჰყვა ეს ცვლილებები, თვითონ ოტელი არის ამ დიდი ცვლილებების მცირე ნაწილი? ვთქვათ,
მხოლოდ ერთ-ერთი პროექტი ქალაქის რეკონსტრუქციის გრძელვადიან გეგმაში...
ბარში შევიარე, სადაც ოდესღაც უკვე ვიყავი ნამყოფი, დავლიე საკე, წავიხემსე. ბარში ჭუჭყი, ხმაური და
სიიაფე იყო. კერძი გემრიელი. როცა სადმე წასაუზმება მიწევს, ყოველთვის ხმაურიან ადგილს ვარჩევ. ასე
უფრო მშვიდად ვარ. არც მარტოობას ვგრძნობ, რამდენიც მინდა, იმდენი შემიძლია ველაპარაკო საკუთარ
თავს – ვერავინ გაიგონებს.
ჩემი თეფში დაცარიელდა, მაგრამ კიდევ მინდოდა რაღაც. ისევ შევუკვეთე საკე. ჰოდა, ფინჯან-ფინჯან რომ
ჩავუშვი კუჭში ბრინჯის ცხელი არაყი, დავფიქრდი კიდეც: რას ვაკეთებ, რა დამრჩენია აქ? ოტელი „დელფი‐
ნი“ აღარ არსებობს. რისი მოლოდინიც არ უნდა მქონოდა მისგან, ყველაფერი ტყუილია: ოტელი „დელფინი“
აღიგავა პირისაგან მიწისა. ის უბრალოდ აღარ არსებობს. მის ნაცვლად ეს ტექნოკრატიული სიმახინჯეა, ზე‐
საიდუმლო კოსმოსურ ბაზას რომ მაგონებს „ვარსკვლავური ომებიდან“... ეს ყველაფერი მხოლოდ სიზმა‐
რია, ჩემი დაგვიანებული ოცნება. ისინი მხოლოდ და მხოლოდ დამესიზმრა – წარსულში დანთქმული ოტე‐
ლი და კარის ღიობში გაუჩინარებული კიკი. შეიძლება მართლა ტიროდა იქ ვიღაც ჩემ გამო. მაგრამ ყველა‐
ფერი უკვე დასრულდა. აღარაფერი დარჩა. აქ აღარაფერი გესაქმება!
ზუსტად ასეა, გავიფიქრე. შეიძლება ხმამაღლაც ვთქვი. სწორედ ასეა, აქ მეტი აღარაფერი დარჩა. აქ აღარა‐
ფერი მესაქმება. არც არაფერი მჭირდება.
დიდხანს ვიჯექი ტუჩებმოკუმული და ჩემ წინ, დახლზე დადგმულ სოიის სოუსის ბოთლს შევყურებდი.
როცა დიდხანს ცხოვრობ მარტო, უნებურად აკვირდები ყველაფერს, რაც თვალში მოგხვდება. საკუთარ
თავთან ლაპარაკიც მოსულა. ხმაურიან ბარებში ვახშმობაც. შენი ძველი მანქანის გულში უჩუმრად სიყვა‐
რულიც. და ნება-ნება ცხოვრებისგან დაღლა.
ბარიდან გამოვედი და ისევ ოტელისკენ გავბრუნდი. შორს კი წავსულიყავი, მაგრამ უკან დასაბრუნებელი
გზის მოძებნა არ გამჭირვებია. რომელ ქუჩაბანდშიც არ უნდა ამომეყო თავი, ოტელი „დელფინი“ მაინც
თვალში მეჩხირებოდა. იმ აღმოსავლელი მოგვებივით, ღამეში ვარსკვლავების საშუალებით რომ გაიგნეს
გზა იერუსალიმისა თუ ბეთლემისკენ. ასე მივაღწიე ოტელ „დელფინამდე“.
ნომერში დავბრუნდი თუ არა, შხაპი მივიღე. მერე, სანამ თმა მიშრებოდა, ფანჯრიდან ღამის საპოროს ვათ‐
ვალიერებდი. გამახსენდა, ძველ ოტელ „დელფინის“ ფანჯრიდან შენობა ჩანდა რომელიღაც ფირმის ოფი‐
სით. ბოლოს და ბოლოს, რა ფირმა იყო, მაინც ვერ გავიგე, მაგრამ აშკარად რაღაც ოფისი იყო. ყელამდე საქ‐
მეში ჩაფლული ხალხი დარბოდა სართულებზე. მე კი მთელი დღე ვაკვირდებოდი ფანჯრიდან. ნეტავ სად
არის ახლა ის ფირმა? მახსოვს, იქ ერთი გოგონა იყო, თვალიც კი დამრჩა. ნეტავ რა დაემართა? ნეტავ რას
საქმიანობდნენ იმ ოფისში?
რა უნდა მეკეთებინა. ერთხანს უაზროდ დავბორიალებდი ნომერში. მერე სავარძელში ჩავეხეთქე და ტელე‐
ვიზორი ჩავრთე. ერთმანეთზე უფრო გულისამრევი გადაცემები იყო. თითქოს ერთიმეორის მიყოლებით მიჩ‐
ვენებდნენ ხელოვნურად შექმნილი ნარწყევის ყველა სახეობას. და რადგან ნარწყევი ხელოვნურია, ზიზღი
მაშინვე არ გიპყრობს. მაგრამ საკმარისია განაგრძო ყურება და მაშინვე ნატურალური ხდება. ტელევიზორი
გამოვრთე, ჩავიცვი, ნომრიდან გამოვედი და ოცდამეექვსე ბარს მივაშურე. დახლთან დავჯექი და ლიმონჩა‐
წურული სოდიანი არყის წრუპვა დავიწყე... ბარში ერთი კედელი მთლიანად მინის იყო – ფანჯარა იატაკიდან
ჭერამდე. არაყს ვსვამდი და ქვევით გაფენილ ღამის საპოროს დავცქეროდი. სიტუაცია ჩემ გარშემო კოსმო‐
სურ მეგაპოლისს მაგონებდა „ვარსკვლავური ომებიდან“. თუმცა უნდა ვაღიარო: ბარი ერთობ ღირსეული
გამოდგა. სასმელსაც მშვენივრად აზავებდნენ. ხარისხით არც ბოკალი ჩამოუვარდებოდა შიგთავსს. საკმა‐
რისი იყო ეს ბოკალები შეხებოდა ერთმანეთს, რომ დარბაზი მელოდიური, სასიამოვნო წკრიალით ივსებო‐
და.
ჩემ გარდა, ბარში მხოლოდ სამი ადამიანი იყო. შუახნის ორი მამაკაცი ყველაზე უფრო მყუდრო კუთხეში
ვისკის სვამდა, თან შეთქმულებივით რაღაცას ბუტბუტებდნენ. ნამდვილად არ ვიცი, რაზე მსჯელობდნენ ასე
საიდუმლოდ, მაგრამ, როგორც ჩანს, მთელი კაცობრიობისთვის რაღაც საბედისწეროზე. ვთქვათ, დართ
ვეიდერზე თავდასხმის საიდუმლო გეგმაზე. რას გაუგებ?
მარჯვნივ, მაგიდასთან, მდედრობითი სქესის ცამეტი-თხუთმეტი წლის ახალგაზრდა არსება იჯდა, თავზე
პლეიერის ყურსასმენებით, და ჩხირით რაღაც კოქტეილს წრუპავდა. ლამაზი ბავშვია. გრძელი, სწორი თმა,
გრძელი წამწამები, თვალებში კი გულისამაჩუყებელი გამჭვირვალობა, რომლის დანახვისას მათ პატრონს
მაშინვე უნდება რაღაც ინანოს, თანაც, კაცმა არ იცის, რატომ. თითები მაგიდის ხის ზედაპირზე რაღაც უც‐
ნობ რიტმს აკაკუნებდნენ. ალბათ მხოლოდ ეს თითები – მთელი მისი გარეგნობის უცნაური კონტრასტი – გა‐
მოიყურებოდა ნამდვილად ბავშვურად. თუმცა გოგონას მოზრდილს მაინც ვერ უწოდებდი. მაგრამ მასში უკ‐
ვე გაღვიძებულიყო ის განსაკუთრებული დამოკიდებულება სამყაროს მიმართ, რომლითაც ქალი თავის
გარშემო ზემოდან დაჰყურებს ყველაფერს. ცუდი აზრით არა, არააგრესიულად. უბრალოდ – როგორ ვთქვა
უკეთ – ნეიტრალურად უყურებს სამყაროს ზევიდან ქვევით. ეს არის და ეს. როგორც ქუჩას ფანჯრიდან.
სინამდვილეში გოგონა საერთოდ არსად არ იყურებოდა. მისი მზერა, როგორც ჩანს, კონკრეტულად არაფ‐
რისკენ არ იყო მიპყრობილი. ეცვა ჯინსი, თეთრი სპორტული ფეხსაცმელი და სპორტულივე ჯემპრი წარწე‐
რით GENESIS, თან ვეებერთელა ასოებით. ჯემპრის სახელოები იდაყვებამდე ჰქონდა აკეცილი. მონდომებით
და თავდავიწყებით აკაკუნებდა მაგიდის ზედაპირზე რიტმს. თავით ფეხებამდე ჩაფლულიყო თავისი
პლეიერის მუსიკაში. დროდადრო ტუჩები ოდნავ შესამჩნევად უტოკავდა, უცნობ მელოდიას ჰყვებოდა.
– ლიმონის წვენი უდგას, – ჩემ წინ აღიმართა და, თითქოს თავს იმართლებსო, ამიხსნა ბარმენმა, – ზის და
ელოდება, სანამ დედა დაბრუნდება...
– აჰა, – გაურკვევლად ჩავიბურტყუნე პასუხად. მართლაც, უცნაური სურათი უნდა იყოს: ცამეტი წლის ლაწი‐
რაკი ღამის ბარში ზის, პლეიერს უსმენს და რაღაცას სვამს ღამის თერთმეტ საათზე. თუმცა ბარმენს რომ არ
ეთქვა, ვერაფერ უცნაურს ამაში ვერ დავინახავდი. მე რომ მკითხოთ, ძალიან ბუნებრივად და ორგანულა‐
დაც კი გამოიყურებოდა.
კიდევ შევუკვეთე არაყი და ბარმენს ბუნებაზე, ამინდსა და სხვა უაზრო რამეებზე გავუბი საუბარი. ცოტა
ხნის შემდეგ კი გაკვრით, სხვათა შორის ჩავუგდე სიტყვა – ბოლო ორ წელიწადში ყველაფერი როგორ
შეიცვალა-მეთქი. სახეზე გაკვირვება გამოესახა და თქვა, რომ ოტელ „დელფინის“ გახსნამდე ტოკიოს ერთ-‐
ერთ ოტელში მუშაობდა და საპოროზე თითქმის არაფერი იცის. ამ დროს ბარში მომსვლელები მომრავ‐
ლდნენ და ჩვენი საუბარი თავისთავად დამთავრდა – აბსოლუტურად უშედეგოდ.
უკვე მეოთხე არაყს მოვუღე ბოლო. ვგრძნობდი, რომ თავისუფლად შემეძლო გაგრძელება, მაგრამ აქ დიდ‐
ხანს ჯდომა არ მინდოდა, ოთხით შემოვიფარგლე, ჩეკზე მოვაწერე ხელი, ანგარიშში სასმელიც ჩავრთე. რო‐
ცა ავდექი და გასასვლელისკენ წავედი, გოგონა ისევ ისე იჯდა მაგიდასთან და პლეიერს უსმენდა. დედამი‐
სი არ ჩანდა, ყინული ლიმონის წვენში მთლიანად გადნა, მაგრამ მას, როგორც ჩანს, სულ ფეხებზე ეკიდა. და
მხოლოდ მაშინ, როცა დახლს მოვცილდი, პირდაპირ მე შემომხედა. ორი თუ სამი წამი ათვალიერებდა ჩემს
სახეს და უცებ ოდნავ გაიღიმა. ან იქნებ მხოლოდ ტუჩები შეკრთნენ შემთხვევით? ასეა თუ ისე, მომეჩვენა,
რომ შემომხედა. და მისმა მზერამ – რა საშინლადაც არ უნდა ჟღერდეს – მკერდში რაღაც შემიტოკა. აუხსნე‐
ლი შეგრძნებაა – თითქოს ეს გოგონა თვითონ მირჩევდა... უცნაური თრთოლა სულში. ასეთი რამ არასოდეს
გამომეცადა. თითქოს იატაკიდან ხუთ-ექვს სანტიმეტრზე ლივლივებ.
სრულიად არეული შევედი ლიფტში, მეთხუთმეტე სართულზე ჩავედი და ნომერში დავბრუნდი. „ასე რამ შე‐
გიპყრო?“ – საკუთარი თავის მიკვირდა. „თორმეტი წლის, თუ რამდენისაც არის, ცინგლიანმა გოგონამ გაგა‐
ბედნიერა ღიმილით? შვილად გეკუთვნის, კრეტინო!“
თუმცა ის გარემოება, რომ მის ჯემპრზე მაინცდამაინც ეს სიტყვა დავინახე, საშინლად სიმბოლურად მომეჩ‐
ვენა. თავიდათავი. საწყისის დასაწყისი.
არ გამიხდია, ისე დავეგდე საწოლზე და დახუჭული თვალებით ვცადე აღმედგინა მეხსიერებაში გოგონას სა‐
ხე. პლეიერი. ფერმკრთალი თითები მაგიდაზე რიტმს აკაკუნებენ. Genesis. დამდნარი ყინული ბოკალში.
საწყისის დასაწყისი.
უძრავად ვიწექი დახუჭული თვალებით და ვგრძნობდი, როგორ მივლიდა სხეულში ალკოჰოლი. ზონრები შე‐
ვიხსენი, ბათინკები გავიხადე და ლოგინში შევძვერი.
ეტყობა, იმაზე მეტად ვიყავი დაქანცული და მთვრალი, ვიდრე წარმომედგინა. ვიწექი და ველოდი, რომ რო‐
მელიმე ქალის ხმას ეთქვა ჩემ გვერდით: „ეი, ძვირფასო, დღეს მეტისმეტი მოგივიდა!“ მაგრამ არავის არა‐
ფერი უთქვამს. აბსოლუტურად მარტო ვიყავი.
საწყისის დასაწყისი.
ჩამრთველს მივწვდი და ტორშერი ჩავაქრე. „ალბათ ისევ „დელფინი“ დამესიზმრება“, – მოვასწარი გაფიქრე‐
ბა სიბნელეში. მაგრამ არაფერი დამსიზმრებია. დილით, თვალი რომ გავახილე, შიგნით მხოლოდ უაზრო სი‐
ცარიელე ვიგრძენი. აბსოლუტური ნული, გავიფიქრე. არც სიზმარი, არც ოტელი. სრულიად უადგილო ადგი‐
ლას ვიმყოფები და სრული სისულელით ვარ დაკავებული. ტურისტული ბათინკები გათოშილი ლეკვებივით
ეყარა საწოლთან, იატაკზე.
ფანჯრის მიღმა ცას დაბალი, პირქუში ღრუბლები ფარავდა. შეხედავ ასეთ ცას და არაფრის გაკეთება აღარ
გინდა. საათი რვის ხუთ წუთს უჩვენებს. თითი დავაჭირე დისტანციური მართვის პულტს, ტელევიზორი ჩავ‐
რთე და ლოგინიდან დავიწყე ახალი ამბების დილის პროგრამის ყურება. წამყვანი დიდხანს ჰყვებოდა რაღა‐
ცას მომავალი არჩევნების შესახებ. თხუთმეტი წუთის შემდეგ მივაფურთხე და ტელევიზორი გამოვრთე. ავ‐
დექი და სააბაზანოში წავლასლასდი. სახეზე წყალი შევისხი, მერე გაპარსვა დავიწყე. მეტი სიმხნევისთვის
„ფიგაროს ქორწინების“ უვერტიურას ვღიღინებ. თუმცა სულ მალე აღმოვაჩინე, რომ უფრო „ჯადოსნური
ფლეიტაა“. რაც უფრო მეტად ვცდილობდი გამეხსენებინა, რა საიდან იყო, მით მეტად ვიხლართებოდი. რის‐
თვისაც არ უნდა მომეკიდებინა ხელი ამ დილით, ყველაფერი უკუღმა გამოდიოდა. პარსვისას ლოყა გავიჭე‐
რი. პერანგი გადავიცვი და აღმოვაჩინე, რომ მანჟეტზე ღილი აკლდა.
რესტორანში საუზმობისას ისევ დავინახე გუშინდელი გოგონა ბარიდან. მოზრდილი ქალის კომპანიაში, სა‐
ვარაუდოდ, დედასთან. ფლეიერი თან აღარ ჰქონდა. ისევ ის ჯემპრი ეცვა, GENESIS-ით. მაგიდასთან იჯდა და
სახეზე აღბეჭდილი აუტანელი მოწყენილობით სვამდა ჩაის. არც ლორს და არც ერბოკვერცხს არ მიჰკარე‐
ბია. დედამისი – ყველაფრის მიხედვით, სწორედ დედამისი – ორმოციოდე წლის, ან ცოტა მეტის, მი‐
ნიატიურული ქალი გამოდგა. თმა კუდად ჰქონდა შეკრული კეფაზე. აქლემის ქაშმირის სვიტერი ეცვა თოვ‐
ლივით ქათქათა ბლუზაზე. წარბები – ზუსტად ისეთი, როგორიც მის ქალიშვილს. ცხვირი სწორი, არისტოკ‐
რატული ფორმის. მოთენთილობა, როგორითაც იკეთებდა ბუტერბროდს, მასში ამჟღავნებდა ნატურას, რო‐
მელიც ყველას და ყველაფრის მოხიბვლას არის შეჩვეული. ჟესტებში გამოსჭვიოდა რაღაც ისეთი, რის ნე‐
ბაც შეუძლიათ მისცენ თავს ქალებმა, რომლებიც მუდმივად ყურადღების ცენტრში არიან.
როცა მათ მაგიდას ჩავუარე, გოგონამ უცებ ასწია თავი, პირდაპირ სახეში შემომხედა და მხიარულად გაიცი‐
ნა. ამჯერად სრულიად აშკარად, ისე არა, როგორც გუშინ. ნამდვილად არ მეშლებოდა...
საუზმობისას მხოლოდ მისი ღიმილი მახსენდებოდა და სხვა ვერაფერზე ვფიქრობდი. რაზეც არ უნდა დავ‐
ფიქრებულიყავი, თავში ერთი და იგივე სიტყვები მიტრიალებდა და არაფერი არ ხდებოდა. ამიტომ უბრა‐
ლოდ ვსაუზმობდი, საპილპილეს ვათვალიერებდი და საერთოდ არაფერზე არ ვფიქრობდი.
"},{"head":"7.","content":"
7.
საქმე არ მქონდა. არც სამსახურის ვალდებულებები, არც პერსონალური სურვილები. ალბათ კმარა: ერ‐
თხელ უკვე მოვინდომე ოტელ „დელფინში“ გაჩერება და აი, რა გამოვიდა. ოტელი, რომელშიც ადამიანების
ბედი წაღმა-უკუღმა ტრიალებდა, აღარ არსებობს და ვერც ვეღარაფერს შეცვლი. დამარცხდი, მეგობარო,
და ის დროა, ხელები ასწიო.
თუმცა მაინც ჩავედი ფოიეში, მდიდრულ დივანზე მივესვენე და დღის განრიგის შედგენა ვცადე. მაგრამ გან‐
რიგი არ დგებოდა. ადგილობრივი ღირსშესანიშნაობების დათვალიერება არ მინდოდა – მაგრამ სხვა რა უნ‐
და გააკეთო? ვიფიქრე, დროს კინოში მოვკლავ-მეთქი, მაგრამ, ჯერ ერთი, ნორმალური არაფერი გადიოდა
და, მეორეც, რა იდიოტობაა: ტოკიოდან საპოროში ჩამოეთრიო, რომ კინოთეატრში მოკლა დრო?!.. აბა რა
გავაკეთო?
არც არაფერი.
ასე რომ, სწორი გადაწყვეტილებაა. გონივრული და რეალისტური. გამოგიჩნდა თავისუფალი დრო? მიბ‐
რძანდი საპარიკმახეროში! ხომ გონივრულია?! რომელი მხრიდანაც არ უნდა შეხედო, ისეთი საქციელია, არ
შეგრცხვება.
სრულიად ახალგაზრდა ოსტატი მკრეჭდა, ოცზე მეტის არ იქნებოდა. ისევე, როგორც გუშინდელმა ბარმენ‐
მა, არც ამან იცოდა საპოროზე რამე. როცა ვუთხარი, ადრე ამ ადგილას სხვა, უსახური სასტუმრო იდგა, რო‐
მელსაც ასევე „დელფინი“ ერქვა-მეთქი, მხოლოდ ამოილუღლუღა: „რას ამბობთ?“ და მაშინვე დაკარგა ინ‐
ტერესი. როგორც ჩანს, მსგავსი თემები სულ ფეხებზე ეკიდა. ძალიან თანამედროვე ყმაწვილი იყო. Men’s
Bigi-ს პერანგით. თუმცა თავისი საქმე კარგად იცოდა და, თუნდაც ამიტომ, საპარიკმახეროდან უკმაყოფილო
არ გამოვსულვარ.
ფოიეში რომ დავბრუნდი, ისევ დავფიქრდი – კიდევ სად შეიძლება წავეთრიო? გაკრეჭას სულ რაღაც ორმო‐
ცი წუთი დასჭირდა.
თერთმეტი ხდებოდა. სადილზეც შეიძლებოდა ფიქრი. ოტელიდან გამოვედი და ნელა გავუყევი ქუჩას. თან
ვფიქრობდი, სად და რა შეიძლებოდა მეჭამა. მაგრამ რომელ რესტორანზეც არ მიჩერდებოდა მზერა, კუჭი
გულგრილი რჩებოდა. წყეული მადა არ მოდიოდა. ბოლოს მივაფურთხე ყველაფერს, პირველივე სასადი‐
ლოში შევედი, შევუკვეთე სპაგეტი სალათით და ერთი ბოთლი ლუდი. ცა დილიდანვე იმუქრებოდა თოვლით,
თუმცა ვერა და ვერ გადაეწყვიტა. ვეებერთელა ღრუბელი დაეკიდა ქალაქის თავზე, მფრინავი კუნძულივით
გულივერის მოგზაურობიდან. საგნებს ირგვლივ რუხმა ნაცრისფერმა გადაჰკრა. ჩანგალი, სალათა თუ ლუ‐
დი ბოთლში – ყველაფერი ნაცრისფერ-რუხი გახდა. ნებისმიერი მცდელობა, რაღაც მოიფიქრო ასეთ ამინ‐
დში, წინასწარვე განწირულია.
ბოლოს გადავწყვიტე: ქუჩაში გამოვედი, ტაქსი გავაჩერე, ქალაქის ცენტრში წავედი, ვეებერთელა უნივერ‐
მაღში შევედი და დროის მოკვლა დავიწყე. ვიყიდე წინდები, წყვილი საცვალი, ელემენტები, კბილის ჯაგრი‐
სი და ფრჩხილების საკვნეტი. ბუტერბროდები საღამოსთვის და სქელი ჭიქა ბრენდისთვის. ამ სიიდან არც
ერთი ნივთის განსაკუთრებულ აუცილებლობას არ ვგრძნობდი. ერთადერთი მიზნით ვყიდულობდი: როგორ‐
მე მომეკლა დრო. და მოვკალი კიდეც – მთელი ორი საათი.
ოტელში დავბრუნდი და ის იყო, ფოიეს გავლით ლიფტისკენ გავემართე, რომ გავიგონე, ვიღაც სახელით მე‐
ძახის. სწორედ ის სათვალიანი ქალიშვილი გამოდგა. პირდაპირ თავისი დახლიდან მეძახდა. მივედი. სიტ‐
ყვა არ უთქვამს, ფოიეს სულ შორეული სექციისკენ წამიყვანა. სექციას „ავტომობილების გაქირავება“ ერ‐
ქვა და გარშემო ყველაფერი სარეკლამო ბუკლეტებით იყო მოფენილი. დახლთან არავინ იდგა. ქალიშვილი
თითებით კალმისტარს ატრიალებდა და უცნაური გამომეტყველებით მიყურებდა – თითქოს სიამოვნებით
მომიყვებოდა რაღაცას, რომ სცოდნოდა, როგორ. მაშინვე მივხვდი: ვერ გაუგია, უჭირს და საშინლად ეუხერ‐
ხულება.
– მაპატიეთ... ისე ვერ დაიჭერთ თავს, თითქოს ავტომობილების გაქირავებაზე მესაუბრებით? – მკითხა. და
თითქოს უნებურად ფოიეს მოავლო თვალი, – საქმე ის არის, რომ აკრძალული გვაქვს პირადი საუბრები
კლიენტებთან.
წამოწითლდა.
გავიღიმე.
– რა ბრძანეთ?
თითით გაისწორა ჩარჩო და რამდენჯერმე ჩაახველა მუჭში. აშკარად იმ ქალების რიცხვს ეკუთვნის, ვისი
დაბნევაც ადვილია.
– იცით, რაღაც მინდოდა მეკითხა თქვენთვის... – დაბნეულობას მოერია და თქვა, – რაღაც პირადული.
უცებ მომინდა სახეზე მოვფერებოდი, როგორმე დამემშვიდებინა, მაგრამ ეს შეუძლებელი იყო. ამიტომ უბ‐
რალოდ ვუსმენდი.
– ოტელის თაობაზე, რომელზეც გუშინ მეუბნებოდით... იმაზე, ადრე რომ იდგა აქ, – ძალიან ჩუმად განაგრძო,
– მაინც რა ოტელი იყო? ნორმალური?
თითებით თეთრი ბლუზის საყელოს ბოლოებს ჩაეჭიდა და ათიოდე წამს ნერვიულად აწვალებდა. მერე ისევ
ჩაახველა.
– როგორ გითხრათ... არ ვიცი, როგორ აგიხსნათ... ვთქვათ, რამე უცნაური რეპუტაცია ხომ არ ჰქონდა? ჩემ‐
თვის ძალიან მნიშვნელოვანია – სიმართლე ვიცოდე იმ ძველი ოტელის შესახებ...
თვალებში ჩავხედე. როგორც ადრე შევნიშნე, ძალიან ლამაზი თვალები ჰქონდა, ნათელი. ცოტა დიდხანს ვუ‐
ყურებდი ამ თვალებს და ისევ აწითლდა.
– რა თქმა უნდა, არ ვიცი, თუ რატომ არის ეს თქვენთვის მნიშვნელოვანი, – ვთქვი, – მაგრამ თუ მოყოლას და‐
ვიწყებ, ძალიან გრძელი ამბავი გამოვა. ასე რომ, პირდაპირ აქ და ახლა საუბარი არ გამოგვივა. სამსახურში
ხართ – საქმეც ალბათ თავსაყრელად გაქვთ...
თანამშრომლებისკენ გააპარა მზერა, დახლს იქით რომ ფუსფუსებდნენ, და არაჩვეულებრივი თეთრი კბი‐
ლებით მოიკვნიტა ტუჩი. მერე რამდენიმე წამს იყოყმანა და თავი დამიქნია.
– როდის ამთავრებთ?
– რვა საათზე. მაგრამ აქ, ოტელთან ახლოს, თქვენთან შეხვედრა არ შემიძლია. ძალიან მკაცრი წესები
გვაქვს. თუ შეიძლება, სადმე სხვაგან, მოშორებით.
ისევ დამიქნია თავი, ორიოდე წამით ჩაფიქრდა. ბლოკნოტიდან ფურცელი ამოხია, ავტოკალმით რაღაც და‐
წესებულების სახელწოდება და უბრალო სქემა წაჩხაპნა.
– არავითარ შემთხვევაში არ ვიფიქრებ არაფერს უცნაურს. ნუ ღელავთ, – ვუთხარი, – ვიღაც გარეწარი არ გე‐
გონოთ. ადამიანებში განსაკუთრებულ სიმპათიას ვერ ვიწვევ, მაგრამ ვცდილობ ისე მოვიქცე, რომ საბაბი
არ მივცე, ვძულდე.
ავტოკალამს თითებში ატრიალებდა, თან ერთხანს ჩემს სიტყვებზე ფიქრობდა, თუმცა, როგორც ჩანს, მაინ‐
ცდამაინც ვერ ჩასწვდა აზრს. გაურკვეველმა ღიმილმა შეუტოკა ტუჩები, საჩვენებელმა თითმა კი ისევ შეას‐
წორა სათვალე ცხვირზე.
– მაშინ შეხვედრამდე! – თქვა, განაწესის მიხედვით დამიკრა თავი და თავის სექციას მიაშურა. მომხიბლავი
არსებაა, როგორღაც აფორიაქებული სულით.
ნომერში დავბრუნდი, მაცივრიდან ლუდი გამოვიღე და დავლიე. თან უნივერმაღში ნაყიდი ბუტერბროდების
ნახევარიც გავანადგურე. ესეც ასე, გავიფიქრე. ახლა ის მაინც ვიცი, რით დავიწყო. თითქოს მანქანა დავქო‐
ქე – და თუმცა ჯერ კიდევ არ ვიცი, საით უნდა წავიდე, მაინც დავიძარი ადგილიდან. დასაწყისისთვის არც
ისე ცუდია.
სააბაზანოში შევედი, სახეზე წყალი შევისხი და ისევ გავიპარსე. უხმოდ, მშვიდად გავიპარსე. სიმღერის გა‐
რეშე. მერე ლოსიონი წავისვი, კბილები გავიხეხე. კრიტიკულად შევათვალიერე საკუთარი თავი სარკეში,
რაც კარგა ხანია არ გამიკეთებია. ახალი არაფერი შემატყობინა ამ სანახაობამ, არც არავითარი დამატები‐
თი რწმენა მოუცია. ჩვეულებრივი სახეა. როგორიც იყო ყოველთვის.
***
რვის ნახევარზე ნომრიდან გავედი, ქვევით დავეშვი, პირდაპირ შემოსასვლელთან ტაქსიში ჩავჯექი და შო‐
ფერს მისამართიანი ფურცელი გავუწოდე. უხმოდ დამიქნია თავი, ძალიან სწრაფად მიმიყვანა, სადაც საჭი‐
რო იყო და ზედ შესასვლელთან ჩამომსვა. მრიცხველი რამდენიმე ათას იენს უჩვენებდა.
სადა, მყუდრო ბარი ხუთსართულიანი სახლის სარდაფში. კარის გაღება ვერ მოვასწარი, რომ ჯერი მალიგა‐
ნის საქსოფონის სოლო მეცა. უნდა ვაღიარო, ასეთი ძველი ფირფიტის კვალობაზე ბგერა სულაც არ იყო
ურიგო. ამ ალბომს ჯერ კიდევ მაშინ იწერდნენ, როცა ჯერი მხრებამდე პატლს და ჭიპამდე ჩახსნილ პერანგს
ატარებდა, ბენდში კი მასთან ერთად უკრავდნენ ჩეტ ბეიკერი და ბობ ბრუკმაიერი. ოდესღაც მაგრად
ვკაიფობდი მათზე. ჯერ კიდევ მაშინ, როცა არავითარი ადამ ანტის ხსენება არ იყო.
ადამ ანტი!
– მაპატიეთ! – სწრაფად ჩაილაპარაკა, – დღის ბოლოს კლიენტმა იმატა, თან ცვლამაც დააგვიანა.
კუთხის მაგიდასთან გადასვლა შემომთავაზა. ჩემი ვისკის ბოკალი ავიღე და გადავჯექი. ტყავის ხელთათმა‐
ნები გაიძრო, კუბოკრული კაშნე მოიხსნა, გრძელი ნაცრისფერი პალტო გაიხადა. სიფრიფანა ყვითელი სვი‐
ტერითა და მუქი მწვანე შალის ქვედატანით დარჩა. სვიტერში მომწყვდეული მკერდი გაცილებით დიდი აღ‐
მოჩნდა, ვიდრე ადრე მომეჩვენა. ნატიფი ოქროს საყურეები ეკეთა.
როგორც კი მოიტანეს, მაშინვე აიღო ჭიქა და მოსვა. ვახშამზე რას იტყვით? დავინტერესდი. მიპასუხა, რომ
ჯერ არ ევახშმა, მაგრამ ოთხ საათზე წაიხემსა და მაინცდამაინც არ შია. მე ვისკი მოვსვი, იმან – „ბლადი მე‐
რი“. ბარში კარგა აქოშინებული მოვარდა და პირველი ნახევარი წუთი ხმა არ ამოუღია – დაახლოებით ამ‐
დენი დასჭირდა სულის ოდნავ მოსათქმელად. თეფშიდან თხილი ავიღე, ერთხანს ვათვალიერებდი, მერე
შევჭამე. კიდევ ერთი ცალი ავიღე. ისიც შევისწავლე და პირში ჩავუძახე. ასე, თხილის ჭამით ველოდი, რო‐
დის აღიდგენდა სუნთქვას.
ბოლოს ღრმად ჩაისუნთქა და დამშვიდდა. ძალიან ღრმად და დიდხანს. თვითონაც კი დაიბნა – შეშფოთე‐
ბულმა შემომხედა, შესამოწმებლად, მეტისმეტად ღრმად ხომ არ ჩავისუნთქეო.
– კი, – თავი დამიქნია, – ჭკუიდან შეიშლები. ჯერ კიდევ ისე არ ჩავრთულვარ, თვითონ ოტელიც სულ ახალი
გახსნილია – ხელმძღვანელობა გვწვრთნის, რაც ძალი და ღონე აქვს...
ხელები მაგიდაზე დააწყო და თითები გადააჯვარედინა. მარჯვენა ნეკზე ერთადერთი ბეჭედი შევნიშნე. სა‐
და, ვერცხლის, უპრეტენზიო. ოციოდე წამი ვისხედით და ორივე ამ ბეჭედს ვუყურებდით.
– აბა, რა შეგიძლიათ მითხრათ იმ ძველი ოტელის შესახებ? – მკითხა ბოლოს, – იმედია, ჟურნალისტი ან რამე
ამგვარი არ ხართ.
– თავიდან მგონი რაღაც სკანდალი იყო... ამის შემდეგ ხელმძღვანელობას ძალიან ეშინოდა ყველაფრის.
ყველანაირი რეპორტიორებისა და ჟურნალისტების. ასევე ნებისმიერი შეკითხვის მიწის გადაცემის თაობა‐
ზე... ალბათ გესმით. ამაზე გაზეთებში რომ დაიწყონ წერა, ოტელს კარგი დღე არ დაადგება. იქ ხომ მთელი
ბიზნესი კლიენტის ნდობაზეა... რეპუტაცია შეირყევა, ასე არ არის?..
– და რა, სადმე უკვე დაწერეს ამის შესახებ?
– ერთხელ, ყოველკვირეულში. რაღაც დიდ ქრთამებზე... და თითქოს იმათ, ვისაც მიწის გაყიდვა არ უნდოდა,
იაკუძა თუ ულტრამემარჯვენეები მიუსიეს და მაინც აიძულეს... რაღაც ამის მსგავსი.
ოდნავ მოიბუზა ბოკალის თავზე და კიდევ ერთი ყლუპი „ბლადი მერი“ მოსვა.
– ვფიქრობ, რომ იყო. ამიტომ დაიძაბა ჩვენი მენეჯერი, როცა ძველი ოტელი ახსენეთ. ხომ შენიშნეთ, როგორ
დაიძაბა?.. მაგრამ, გულახდილად გეტყვით, დეტალები არ ვიცი. მხოლოდ იმას მოვკარი ყური – ახალ ოტელს
ასე იმიტომ ჰქვია, რომ დღემდე არსებობს რაღაც კავშირი ძველთან. ეს მითხრა ერთმა...
– ვინ?
– კოსტიუმმა?
თავი გადააქნია. მარცხენა ხელის თითებით ბეჭედი გამოსწია და ისევ თავის ადგილზე დააბრუნა.
ისევ გააქნია თავი, სულ ოდნავ. მერე ბოკალი ტუჩებთან მიიტანა, ჩაფიქრდა და ამ პოზაში გაირინდა. არ ვი‐
ცი, როგორ ავხსნა, მაგრამ მომეჩვენა, რომ თავში მოსული აზრებისგან ფიზიკურ ტკივილს გრძნობდა.
– არა, ამისი არა... ეშმაკს წაუღია გაზეთები, წერონ, რაც უნდათ – მე ხომ არაფერ შუაში ვარ? ეს ჩვენი ხელ‐
მძღვანელობა შეიშლება ჭკუიდან, ასე რომ... თუმცა, კმარა ამაზე. სხვა რამეს ვგულისხმობ, თვითონ ოტელს,
შენობას. იქ, შიგნით, რაღაც ისეთი ხდება... ძალიან უცნაური. რაღაც ძალიან ცუდი. რაღაც არანორმალური.
– არა! სიზმრები სხვა რამეა! სიზმრებს მეც ვხედავ ხანდახან. თუ დიდხანს გესიზმრება რაღაც, მაშინ ამ სიზ‐
მრის რეალურობის შეგრძნება თანდათან ქრება. აქ კი ყველაფერი პირიქითაა! აქ რა დროც არ უნდა გავი‐
დეს, შეგრძნება, რომ ეს რეალობაა, ისეთივე რჩება! სულ, სულ, სულ, რამდენ ხანსაც არ უნდა გაგრძელდეს,
ყველაფერი ცოცხალივით მიდგას თვალწინ...
ხმა არ ამომიღია.
– კარგი... ახლა შევეცდები, როგორმე მოგიყვეთ, – გადაწყვიტა და კიდევ ერთი ყლუპი მოსვა ბოკალიდან. მე‐
რე ხელსახოცი აიღო და ტუჩები შეიმშრალა.
– ეს იანვარში მოხდა. იანვრის დასაწყისში. ის-ის იყო, საახალწლო დღესასწაულები დამთავრდა. საღამოს
ცვლამ მომიწია. საერთოდ, ქალებს საღამოს ცვლაში არ ამუშავებენ, მაგრამ იმ დღეს როგორღაც ისე მოხ‐
და, რომ სხვა არავინ იყო. მოკლედ, ცვლა დაახლოებით შუაღამისას დასრულდა. ყველა, ვინც ასე გვიან ამ‐
თავრებს, ფირმას თავისი ხარჯით, ტაქსით მიჰყავს სახლში. იმიტომ, რომ აღარც მეტროა და არც ელექტრო‐
მატარებელი დადის. თორმეტ საათზე ტანსაცმელი გამოვიცვალე, სასამსახურო ლიფტში შევედი და მეთექ‐
ვსმეტე სართულზე ავედი. იქ დასასვენებელი ოთახია პერსონალისთვის. წიგნი დამრჩა იქ. მეორე დღესაც
შემეძლო ამეღო, მაგრამ ძალიან მინდოდა ბოლომდე წამეკითხა. თან ერთი თანამშრომელიც, რომელთან
ერთადაც ტაქსით უნდა წავსულიყავი, ცოტა ხნით შეყოვნდა. ჰოდა, ვიფიქრე, ავალ, წიგნს ავიღებ-მეთქი. შე‐
ვედი ლიფტში და ავედი. მეთექვსმეტე სართულზე ნომრები არ არის, მხოლოდ სასამსახურო ოთახებია – მა‐
გალითად, დასასვენებელი ოთახი. იქ შეგიძლია წათვლიმო კიდეც. კიდევ სამზარეულო, ჩაის მოსადუღებ‐
ლად. ასე რომ, ხშირად ავდივარ იქ, დღეში რამდენჯერმე.
მოკლედ, ჩერდება ლიფტი, იღება კარი, გამოვდივარ. როგორც ყოველთვის. დაუფიქრებლად. ალბათ იცით,
ხშირად ხდება ასე. როცა რაღაც ჩვეულს აკეთებ, ან დიდი ხნის ნაცნობ ადგილებში მიდიხარ, არ ფიქრობ,
რას აკეთებ, ავტომატურად მოქმედებ. ჰოდა, მეც ასე: უბრალოდ, ნაბიჯი გადავდგი ლიფტიდან. უფიქრე‐
ლად. არა, რაღაცაზე მაინც ვფიქრობდი. რა თქმა უნდა. ახლა აღარ მახსოვს, რაზე... გამოვდივარ ლიფტი‐
დან, ხელები პალტოს ჯიბეებში მიწყვია და უცებ ვხედავ: ჩემ გარშემო ბნელა. აბსოლუტური წყვდიადი, არა‐
ფერი არ ჩანს. უკან დაბრუნება დავაპირე, მაგრამ კარი უკვე დაიხურა! ჯერ ვიფიქრე, სინათლე გამოირთო-‐
მეთქი. მაგრამ მაშინვე მივხვდი: არა, ეს შეუძლებელია. იმიტომ რომ ოტელში ავტომატური ენერგომომარა‐
გების სისტემაა. ჩვენ სასწავლო განგაში ჩაგვიტარეს, ამიტომ ვიცი. ელექტრობა აქ არაფერ შუაშია. ავტონო‐
მიური სისტემაც რომ გამოვიდეს მწყობრიდან, საავარიო ნათურები მაინც ანთია სახანძრო გასასვლელების
თავზე. მოკლედ, ასეთი წყვდიადი საერთოდ გამორიცხულია. სულ უკიდურეს შემთხვევაში დერეფნები
მკრთალი მწვანე შუქით ნათდება. არ შეიძლება, რომ არ განათდეს. რაც არ უნდა მოხდეს.
აქ კი: ისეთი სიშავე, თვალთან თითს ვერ მიიტან. მხოლოდ ლიფტის გამოსაძახებელი ღილაკი და სართუ‐
ლების ციფრებიანი ეკრანი ჩანს... მე, რა თქმა უნდა, მაშინვე ღილაკს ვაჭერ. წყეული ლიფტი კი სადღაც
სულ ქვევით ჩასულა – უკან წამოსვლას არ აპირებს! აი, ახლა კი გავები, ვფიქრობ, ლოდინი მომიწევს. ვდგა‐
ვარ და აქეთ-იქით ვიხედები. შიშისგან ვცახცახებ, თან გაცოფებული ვარ... და იცით, რატომ?
თავი გავაქნიე.
– წარმოიდგინეთ: რადგან მთელ სართულზე არ არის სინათლე, ესე იგი, ოტელის მუშაობაში რაღაც შეფერ‐
ხებაა. ასე არ არის? ესე იგი, ან ტექნიკამ გვიღალატა, ან პერსონალს აქვს პრობლემები. ეს კი მხოლოდ
ერთს ნიშნავს: ყველას ისევ ყურებზე დაგვაყენებენ. ისევ მუშაობა გამოსასვლელ დღეებში, წვრთნა დილი‐
დან დაღამებამდე, პანჩური ხელმძღვანელობისგან ნებისმიერი საბაბით... ღმერთო ჩემო, როგორ მომწყინ‐
და ყველაფერი! ეს-ეს არის, თითქოს ყველაფერი დამშვიდდა, და აჰა!
– და აი, ვდგავარ, ამ ყველაფერზე ვფიქრობ და ვბრაზობ. სიბრაზე შიშსაც კი აჭარბებს. თან ვფიქრობ: ის მა‐
ინც ხომ უნდა ვნახო, რა ხდება... ორიოდე ნაბიჯით ვშორდები ლიფტს. ძალიან ნელა. ვგრძნობ, რაღაც ისე
ვერ არის. ნაბიჯების ხმა ისეთი არ არის, როგორც ყოველთვის. მართალია, ქუსლიანი ფეხსაცმელი მაცვია,
მაგრამ ფეხქვეშ რაღაც უჩვეულოს ვგრძნობ. ისეთი შეგრძნება არ არის, როგორიც ხალიჩაზე ფეხის დად‐
გმისას – რაღაც მეტისმეტად მაგარია.... მე მომეტებული მგრძნობელობა მაქვს და, მერწმუნეთ, ასეთ რაღა‐
ცებში არ ვცდები! და კიდევ, გარშემო რაღაც უცნაური ჰაერია. მწარე, თითქოს გაზეთები დაწვეს. ისეთი არა,
როგორც ოტელში. ოტელში ჰაერის სისუფთავეს კონდიციონერი აკონტროლებს. მთელ შენობაში. ვერ წარ‐
მოიდგენთ, დღეში რამდენ ჰაერს ქაჩავენ! და არა მარტო ქაჩავენ, საგანგებოდ ამუშავებენ კიდეც. ჩვეულებ‐
რივ ოტელებში ჰაერი გამომშრალია, თან ისე, რომ სუნთქვა ჭირს, ჩვენთან კი ბუნებრივ ატმოსფეროს ინარ‐
ჩუნებენ! დამწვარი გაზეთები რა მოსატანია! აი, ეს ჰაერი კი, თუ ძალიან მარტივად ვიტყვი, აშმორებულია,
თითქოს ასი წელი შენობა არ გაუნიავებიათ. პატარაობისას პაპაჩემთან, სოფელში, სარდაფში ჩავძვერი...
ზუსტად ასეთი სუნი იდგა. აი, ძველმანების სხვადასხვა სუნი რომ აურიო ერთმანეთში და ასე დაამჟავო თავ‐
დაცობილი, მთელი საუკუნე...
შეკვეთა მოგვიტანეს. სინქრონულად ავწიეთ ჭიქები და თითო ყლუპი მოვსვით. თითით სათვალის ჩარჩო გა‐
ისწორა. ჩუმად ველოდი გაგრძელებას.
– აბა, როგორია? – მკითხა, – ჯერ კიდევ ვერაფერი კონკრეტული ვერ დაიჭირეთ ჩემს შეგრძნებებში?
– რაღაც კი, – ვთქვი, – ლიფტიდან გამოდიხართ მეთექვსმეტე სართულზე. გარშემო ბნელა. უცნაური სუნი
დგას. მეტისმეტი სიჩუმეა. რაღაც ისე ვერ არის.
ღრმად ჩაისუნთქა.
– არ მინდა ვიტრაბახო, მაგრამ... ბუნებით სულაც არ ვარ მშიშარა. ყოველ შემთხვევაში, ქალის კვალობაზე
მაგარი ნერვები მაქვს. და მხოლოდ იმიტომ, რომ უცებ ჩაქრა სინათლე, მეტი წილი გოგოების მსგავსად არ
ავტეხ კივილს მთელი ქვეყნის გასაგონად... როცა გეშინია, გეშინია, ტყუილს ვერ ვიტყვი. მაგრამ ნება მივცე
შიშს დამთრგუნოს, ეს ჩემი საქმე არ არის. ჰოდა, გადავწყვიტე, მეშინია თუ არ მეშინია, ვნახო, რა ხდება. და
ხელის ცეცებით გავუყევი დერეფანს...
– მარჯვნივ! – სწრაფად თქვა და ჰაერში მარჯვენა ხელი გაიქნია, კიდევ ერთხელ დასარწმუნებლად, რომ
ნამდვილად მარჯვენა იყო, – ჰო, ზუსტად, მარჯვნივ წავედი. ძალიან ნელა... დერეფანი ჯერ პირდაპირ მი‐
დიოდა. მივდივარ, კედელს მივყვები და უცებ! მარჯვნივ შეუხვია. ვხედავ, წინ რაღაც ბჟუტავს. ძლივს ჩანს,
შორს თითქოს სანთელი ანთია. აჰა, ვფიქრობ, ვიღაცამ სანთელი აანთო. მეც იქით უნდა წავიდე. ცოტა რომ
მივუახლოვდი, ვხედავ: არავითარი სანთელი არ ანთია, გამოღებული კარიდან გამოდის შუქი. თვითონ კა‐
რიც ძალიან უცნაურია. ასეთი კარი არასდროს მინახავს. ყოველ შემთხვევაში, ჩვენს ოტელში ასეთი არ უნ‐
და იყოს. ამის მიუხედავად, კარი მაინც იყო, ნაპრალიდან კი სინათლე გამოდიოდა. ვდგავარ ამ კარის წინ,
თავში ყველაფერი ამერია, არ ვიცი, რა გავაკეთო. იქნებ კარს იქით არც არავინაა. იქნებ არის კიდეც, მაგრამ
ვიღაც მანიაკი. თან კარიც რაღაც უცნაურია... მოკლედ, ავდექი და ფრთხილად დავაკაკუნე. ძალიან ფრთხი‐
ლად, ისე რომ, ძნელი გასარკვევი იყოს, აკაკუნებენ თუ არა. ოღონდ ირგვლივ ისეთი სიჩუმე იდგა, მთელ
სართულზე გრუხუნივით გაისმა! კარს მიღმა კი არავითარი რეაქცია... პირველი ათი წამის განმავლობაში.
ესე იგი, ათი წამი ვიდექი და ვფიქრობდი, რა მექნა. უცებ იქიდან ხმა მოისმა. ისეთი, თითქოს ვიღაც ძალიან
მძიმეტანისამოსიანი დგება იატაკიდან. მერე ნაბიჯების ხმაც გავიგონე. საშინლად ნელი. ფაჩუნისმაგვარი.
შრ-რ-რ... შრ-რ-რ... შრ-რ-რ... ისეთი უცნაური, ფოსტლებს თუ ფეხებს იატაკზე მოათრევს... და ნაბიჯ-ნაბიჯ
კარს უახლოვდება...
ოდესღაც გაგონილის გახსენებაზე სადღაც ზევით აიხედა, რამდენიმე წამით ასე გაირინდა. მერე გამოერკვა
და თავი გადააქნია.
– როცა ეს ხმა გავიგონე, შიშისგან გავქვავდი. უცებ ვიგრძენი: ადამიანი ასე ვერ ივლის. თუ რატომ, ვერ ავ‐
ხსნი, მაგრამ ვგრძნობ: ეს ადამიანი არ არის... ცხოვრებაში პირველად შიშისგან ზურგი ყინულად მექცა. არა,
გადატანითი მნიშვნელობით არა, პირდაპირ, ყინულად... და გავიქეცი. კისრისტეხით. ორჯერ თუ სამჯერ და‐
ვეცი. მერე ვნახე, წინდები სულ დამგლეჯოდა. ოღონდ არაფერი არ მახსოვს. მხოლოდ ის მახსოვს, რომ მივ‐
რბივარ... მივრბივარ... თავში მხოლოდ ერთი აზრი ხტის: „ღმერთო, ოღონდ ლიფტი არ ჩაძაღლდეს. მაგრამ
თუ ჩაძაღლდება, რა უნდა ვქნა?“ მივირბინე ლიფტამდე. ვხედავ, მუშაობს! გამოძახების ღილაკიც ანთია,
ციფრებიანი ეკრანიც. ოღონდ თვითონ ლიფტი, თითქოს ჯინაზე, პირველ სართულზე დგას! მთელი ძალით
მივაწექი ღილაკს და დაიძრა. ნელა, ძალიან ნელა. გაგიჟდები, ისე ნელა... მეორე სართული... მესამე... მეოთ‐
ხე... ლამის ვყვირი – „ჩქარა, ჩქარა!..“ აზრი არა აქვს. წამება იყო, იმდენ ხანს მოხოხავდა. თითქოს დამცინო‐
და...
– და მაშინ ისევ გავიგონე... ნაბიჯების ხმა, შრ-რ-რ... შრ-რ-რ... ნელი. სულ უფრო და უფრო ახლოს... შრ-რ-რ...
შრ-რ-რ... ვიღაც გამოვიდა კარიდან, მარცხნივ შემოუხვია და... სულ ახლოს... აი, ეს იყო ნამდვილი შიშის ზა‐
რი! უფრო სწორად, შიშის ზარიც არა... უბრალოდ, ვგრძნობ – კუჭი ნელ-ნელა ყელისკენ ამოდის. ოფლში
ვცურავ. ცივ, წებოვან ოფლში. და ტანზე თითქოს გველები დასრიალებენ... წყეული ლიფტი კი ვერა და ვერ
მოდის! მეშვიდე სართული... მერვე... მეცხრე... ნაბიჯები კი სულ ახლოა!
ნახევარი წუთით გაჩუმდა. და მთელი ამ ხნის განმავლობაში ბეჭედს აწვალებდა ნეკზე. თითქოს ტალღის
დასაჭერად რადიომიმღების გადამრთველს ატრიალებდა. დახლს იქით მდგომმა ქალმა რაღაც თქვა. მამა‐
კაცმა ისევ გაიცინა. მუსიკა მაინც ჩართონ მალე, გავიფიქრე.
– ასეთ შიშის ზარს ვერ აუწერ იმას, ვისაც არ გამოუცდია, – მიმქრალი ხმით თქვა.
– უცებ ვხედავ: ჩემ წინ ლიფტის ღია კარია, იქიდან კი კაშკაშა სინათლე გამოდის! ლამის ყირაზე გადავედი,
ისე შევვარდი... ბნედიანივით ვცახცახებ და პირველი სართულის ღილაკს ვაწვები, მთელი ძალით ვაწვები...
ჩავედი დაბლა – მთელი ფოიე შოკშია. აბა, რა იქნება. წარმოიდგინეთ: მიტკალივით გათეთრებული გამოვ‐
ვარდი ლიფტიდან, ვერხვის ფოთოლივით ვცახცახებ, გულსაკლავად ვქვითინებ... მაშინვე მოირბინა მენე‐
ჯერმა, რა მოხდაო, მეკითხება. მეც, სულს კი ვერ ვითქვამ, მაგრამ რაღაცის ახსნას ვცდილობ. იქ, მეთექ‐
ვსმეტე სართულზე, რაღაც უცნაური ხდება-მეთქი. მენეჯერმა კიდევ ერთი ბიჭი წამოიყვანა და სამნი ავე‐
დით მეთექვსმეტე სართულზე. ოღონდ იქ უკვე არაფერი აღარ არის! სიგნალიზაცია, როგორც წესი, წითლად
ანთია და არავითარი უცნაური სუნი. ყველაფერი ჩვეულებრივადაა... დასასვენებელ ოთახში შევიხედეთ,
იმის საკითხავად, რა და როგორ მოხდა. იქ ორი თანამშრომელი იყო, მთელი ამ ხნის განმავლობაში არ ეძი‐
ნათ, მაგრამ არავითარი სინათლის გამორთვა არ შეუნიშნავთ. ყოველი შემთხვევისთვის მთელი სართული
შემოვიარეთ, მაგრამ უცნაური ვერაფერი აღმოვაჩინეთ. წმინდა წყლის ცდუნებაა...
ის-ის იყო დავბრუნდით პირველ სართულზე, რომ მენეჯერი კაბინეტში მეძახის. ახლა, ვფიქრობ, ყვირილს
დამიწყებს. ის კი სულაც არ გაბრაზებულა. დაწვრილებით მომიყევი, რა მოხდაო. მეც სულ დეტალურად მო‐
ვუყევი. უკანასკნელ იდიოტად კი ვგრძნობდი თავს, მაგრამ ნაბიჯების ხმაც კი გამოვსახე. ვფიქრობდი, აი,
ახლა გადაიხარხარებს და იყვირებს, რომ ეს ყველაფერი დამესიზმრა-მეთქი.
არც კი გაღიმებია. პირიქით, საშინლად სერიოზული სახე გაუხდა. და თქვა: „ეს არავის არ მოუყვე, კარგი?“
ალერსიანი ხმით მეუბნება, თანაგრძნობით. „ალბათ, – ამბობს, – რაღაც შეცდომის ბრალია. მაგრამ არავი‐
თარ შემთხვევაში არ უნდა დავუშვათ, რომ სხვა თანამშრომლებს რაღაცის ეშინოდეთ. ასე რომ, ეცადე, ენას
კბილი დააჭირო“.
მაგრამ თქვენ ალბათ ხვდებით, როგორაა საქმე... ჩემი მენეჯერი არასდროს არ ელაპარაკება ადამიანებს
ალერსიანად! პირდაპირ მიახლის ხოლმე უხეშად – ასეთია მისი ჩვეული მანერა. ამიტომ ვიფიქრე, იქნებ
პირველი არ ვარ, ვინც ამის თაობაზე მოუყვა?
გაჩუმდა. მეც ჩუმად ვიჯექი. ვცდილობდი მოსმენილი გამეაზრებინა. პაუზა გაიწელა. რაღაც უნდა მეკითხა.
– სხვა თანამშრომლებისგან მსგავსი არაფერი მოგისმენიათ? – ვკითხე, – ისეთი, რაც თქვენს ამბავს დაემ‐
თხვეოდა... უცნაური ამბები, მისტიკური ისტორიები. თუნდაც ჭორის დონეზე...
თავი გააქნია.
– მოსმენით არ მომისმენია... მაგრამ ვგრძნობ: ამ ყველაფრის მიღმა რაღაც არანორმალური იმალება. აი,
ჩემს მენეჯერსაც რაღაც უცნაური რეაქცია ჰქონდა... და, საერთოდ, ირგვლივ მეტისმეტად ბევრი ბოლომდე
ართქმული, რაღაც ნახევრად ჩურჩულით საუბარია... როგორც საჭიროა, ისე ვერ გიხსნით, მაგრამ... ძალიან
უცნაურია. ადრე სხვა ოტელში ვმუშაობდი – რა შედარებაა. ცხადია, ის ოტელი გაცილებით პატარა იყო და
ვითარებაც სხვანაირი, მაგრამ სულერთია: მეტისმეტად დიდი განსხვავებაა. მახსოვს, იმ ოტელში რაღაც შე‐
საშინებელ ამბებს ჰყვებოდნენ, თუმცა სერიოზულად არავინ იღებდა. აქ კი სულ სხვანაირადაა! აქ არავინ
არაფერზე არ იცინის. და ამიტომ კიდევ უფრო საშიშია. მენეჯერს ჩემს მონაყოლზე რომ გასცინებოდა... ან
თუნდაც ეყვირა... მაშინ ალბათ დავმშვიდდებოდი, ვიფიქრებდი, მართლა რაღაც შეცდომაა-მეთქი. აი, ასე
კი....
– არაერთხელ, – მიპასუხა მოწყენილი ხმით, – ეს ხომ ჩემი სამსახურია. მინდა, არ მინდა, მიწევს იქ ასვლა.
მაგრამ, ჩვეულებრივ, მხოლოდ დღისით ავდივარ. საღამოს – არასოდეს. და რაც არ უნდა მოხდეს, არავი‐
თარ შემთხვევაში არ ავალ საღამოს. ასეთი რამის კიდევ ერთხელ გადატანა... ამიტომ საღამოს ცვლაში
აღარ ვმუშაობ. არ მინდა-მეთქი და მორჩა – პირდაპირ ასე ვუთხარი უფროსს.
ნიკაპი შეუტოკდა.
– ხომ გითხარით... დღეს პირველად ვყვები. შეიძლება ადრე მინდოდა კიდეც მომეყოლა ვინმესთვის, მაგრამ
არავინ იყო... ახლა კი თქვენ გამოჩნდით. თქვენც გაინტერესებთ, რა ხდება იქ... მეთექვსმეტე სართულზე.
– მე? რამ გაფიქრებინათ?
– არ ვიცი... ძველ ოტელ „დელფინზე“ თქვენ რაღაც იცით. და იმის შესახებ, თუ როგორ გაქრა, მაშინვე დაიწ‐
ყეთ გამოკითხვა... ჰოდა, მეც ვიფიქრე, იქნებ თქვენ მაინც შეძლოთ იმის ახსნა, თუ რა დამემართა...
– არავითარი ახსნა არ მაქვს, – ერთხანს დავფიქრდი და ვუპასუხე, – იმ ძველ ოტელზეც ბევრი არაფერი ვიცი.
პატარა, უღიმღამო ოტელი იყო. ოთხი წლის წინათ იქ გავჩერდი, პატრონი გავიცანი, ახლა კი მონახულება
გადავწყვიტე... სულ ეს არის. არაფერი არ იყო იქ თვალშისაცემი. არაფერი, რაც შეიძლება დაიმახსოვრო, მე‐
რე კი მოჰყვე.
ჩემთვის, გულში, სულაც არ ვფიქრობდი, რომ ძველი ოტელი „დელფინი“ მაინცდამაინც ჩვეულებრივი იყო,
თუმცა ჯერჯერობით გულის გადაშლა არ მინდოდა.
– და მაინც, როცა დღეს გკითხეთ, ნორმალური თუ იყო ის ოტელი-მეთქი, თქვენ მიპასუხეთ, გრძელი ამბა‐
ვიაო. რას გულისხმობდით?
– ვგულისხმობდი რაღაც ძალიან პირადულს, – ავუხსენი, – მოყოლა რომ დამეწყო, დიდ დროს წაიღებდა,
მაგრამ მას შემდეგ, რაც მომიყევით, უკვე აღარ ვფიქრობ, რომ ჩემი ისტორია რამენაირად დაკავშირებულია
თქვენს შემთხვევასთან.
ჩემმა პასუხმა, როგორც ჩანს, იმედი გაუცრუა. ტუჩები მოჭიმა და ერთხანს ჩუმად ათვალიერებდა საკუთარ
ხელებს.
– რას იზამ, – ამოიოხრა, – თქვენი ბრალი არ არის. მე კი... მოგიყევით და ცოტათი მაინც მომეშვა გულზე. ძა‐
ლიან ძნელია, როცა ამდენ ხანს ინახავ ასეთ რამეს. გამუდმებით რაღაც გაშფოთებს...
– ჰო, რა თქმა უნდა, – ვთქვი, – ასეთი რამის დიდხანს თავში გაჩერება არ შეიძლება, საჰაერო ბუშტივით
გაიბერება...
უხმოდ დამიქნია თავი. მერე ისევ მიუბრუნდა ნეკზე წამოცმულ ბეჭედს, დაატრიალა, თითქმის გაიძრო და
ისევ ძველ ადგილას დააბრუნა.
– საშიში იყო?
– არა, საშიში ალბათ არა... – ვუპასუხე, – უბრალოდ, სხვადასხვა კვანძი სხვადასხვაგვარად იკვრება. რაც
შეეხება ჩემს შემთხვევას...
– არ ვიცი... კარგად ვერ აგიხსნით. მაგრამ ფაქტია, რომ ასეთი რამ ხდება. ამიტომაც მჯერა თქვენი. ვინმე
სხვას ალბათ არ დავუჯერებდი. თქვენი მჯერა. რადგან ამბობთ, ესე იგი, ასეც იყო.
უცებ ასწია თავი და გაიღიმა – ისე არა, როგორც აქამდე იღიმებოდა. რაღაც ძალიან პირადული ღიმილით.
სათქმელი ამოიღო და ახლა ცოტათი უფრო დამშვიდებული ჩანდა.
– საინტერესოა, რატომ. მოგიყევით და თითქოს ლოდი ამაცალეს მკერდიდან... ჩვეულებრივ, უცხო ადა‐
მიანებთან ნორმალური საუბარი არ გამომდის, მერიდება თუ მეუხერხულება. აი, თქვენთან კი ყველაფერი
რიგზეა...
როგორც ჩანს, გვარიანად დაიბნა პასუხის ძებნაში და საბოლოოდ არც არაფერი მიპასუხა. მხოლოდ ღრმად
ამოიოხრა. კარგი ამოოხვრით, უკმაყოფილების გარეშე. უბრალოდ, კიდევ ერთხელ გაანიავა ფილტვები, მე‐
ტი არაფერი.
მაშინვე შევთავაზე, სადმე წავსულიყავით და ნორმალურად გვევახშმა, მაგრამ მითხრა, რომ აქ წახემსებაც
საკმარისი იქნებოდა. ოფიციანტს დავუძახეთ და პიცა და სალათა შევუკვეთეთ.
ჭამის დროს ათას რამეზე ვლაპარაკობდით. მის სამსახურზე ოტელში, საპოროს ცხოვრებაზე და ასე შემდეგ.
რაღაც-რაღაცები თავის თავზეც მომიყვა. ოცდასამი წლისაა. სკოლის შემდეგ სასწავლებელში მოეწყო, სა‐
დაც პერსონალს ამზადებენ ოტელისთვის. ორი წლის მერე დაასრულა, ორიოდე წელი ტოკიოს ერთ-ერთ
ოტელში იმუშავა, მერე გაზეთის განცხადებით საპოროს ახალ ოტელში აღმოჩნდა. აქ, ჰოკაიდოზე გადმოს‐
ვლა იმით იყო კარგი, რომ ასაჰიკავასთან ახლოს მის მშობლებს იაპონური სტილის პატარა სასტუმრო
ჰქონდათ.
– საკმაოდ კარგი სასტუმროა, – დაამატა, – თან ძველი აშენებულია.
– ესე იგი, ახლა ვარჯიშობთ, რათა მერე მემკვიდრეობით მიიღოთ და საქმეები გადაიბაროთ? – ვკითხე.
– არა, არა, – თქვა და ისევ გაისწორა სათვალე, – მემკვიდრეობასა და სხვა სამომავლო გეგმებზე სერიოზუ‐
ლად არც მიფიქრია... უბრალოდ, მომწონს ოტელში მუშაობა. სულ სხვადასხვანაირი ადამიანები ჩერდებიან
აქ, მერე ისევ მიემგზავრებიან... ძალიან მომწონს, როგორღაც მყუდროდ ვგრძნობ თავს. მაშინვე ვმშვიდდე‐
ბი... იქნებ იმიტომ, რომ მთელი ბავშვობა ასე გავატარე?
– ასეც ვფიქრობდი!
– რას ფიქრობდით?
– იქ, ფოიეში, სრულიად ნათლად მომეჩვენა, თითქოს ოტელ „დელფინის“ სული ხართ.
– ოტელის სული? – გაიცინა, – კარგი ერთი... ისიც კი არ ვიცი, ოდესმე შევეჩვევი ამ სამსახურს თუ არა...
– თქვენ? აუცილებლად შეეჩვევით, საკმარისია მოინდომოთ, – გავუღიმე, – ოღონდ... ისეთ ადგილებში, რო‐
გორიც ოტელია, არაფერი არ ჩერდება დიდი ხნით. ეს არ გაღელვებთ? ვინც არ უნდა გაჩერდეს ოტელში, ბო‐
ლოს და ბოლოს, ყველა თავისი გზით მიდის...
– რა თქმა უნდა, – თავი დამიქნია, – ვინმე დიდი ხნით რომ გაჩერდეს, პირველს მე შემეშინდებოდა. რატომ
ვარ ასეთი? იქნებ უბრალოდ, მშიშარა ვარ? ვინც არ უნდა გამოჩნდეს, მალევე ქრება – მარტო ამის გაფიქრე‐
ბაზეც კი ვმშვიდდები. უცნაურია, არა? ჩვეულებრივ, ქალები ხომ სხვანაირად არიან მოწყობილი. ასე არ
არის? ჩვეულებრივ ქალს რაღაც კონკრეტული უნდა უნდოდეს, მყარი. თუ ასე არ არის?.. მე კი რაღაც სხვა‐
ნაირი ვარ. ნეტავ რატომ? თვითონაც არ ვიცი...
– ჩემი აზრით, ამაში უცნაური არაფერია, – ვთქვი, – უბრალოდ, ჯერ კიდევ არ მიგიღიათ მთავარი გადაწყვე‐
ტილება.
გაკვირვებულმა შემომხედა.
და, რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, მეტის გაგება მოუნდა ჩემს სამსახურზე. რაიმეს დამალვას აზრი არ ჰქონდა
და მეც ცოტა მეტი მოვუყევი. ინტერვიუზე მცირეწლოვან პრიმადონასთან და ჰაკოდატეს დელიკატესების
რეპორტაჟზე.
– მთელი ამ წლების განმავლობაში საინტერესო არაფერი მაგონდება. როგორ გითხრათ, თვითონ ეს საქმე –
წერა – ტვირთად არ მაწევს. ვერ ვიტყვი, რომ წერა არ მიყვარს. როცა ვწერ, ვმშვიდდები. და მაინც, აზრს იმა‐
ში, რასაც ვაკეთებ, ვერ ვხედავ. სრული აბდაუბდაა...
– მაგალითად?
– ცხადია... ყველაფერი რომ ვჭამოთ, სამ დღეში ფეხებს გავფშეკთ! ხალხი იდიოტებად მოგვნათლავს. ჩვენს
ცხედრებზე კი ცრემლსაც არ გადმოაგდებენ...
– ჰო, ეგრეა. არაფერი აღარ ეშველება, – თავი დავუქნიე, – თვითონაც მშვენივრად ვიცი. ეს იგივეა, ქარბუქში
ნამქერის ახვეტა მოინდომო. აღარაფერი ეშველება და ამიტომაც აგრძელებ წერას. იმიტომ არა, რომ გინ‐
და. იმიტომ, რომ არაფერი აღარ ეშველება.
– როგორ ვთქვა, ჩემი ნებით არ გავქორწინებულვარ, – ვუპასუხე, – უბრალოდ, ერთ მშვენიერ დღეს ადგა და
წავიდა. სხვასთან.
– მტკივნეული იყო?
– მაპატიეთ... როგორღაც უხეშად მომივიდა. უბრალოდ, ძნელი წარმოსადგენია, რას გრძნობ, როცა გულს
გტკენენ. რა ხდება სულში? რას აკეთებთ, როგორი რეაქცია გაქვთ?
გაიცინა.
– სულ ეს არის?
– საქმე ის არის, – გავაგრძელე, – რომ დროთა განმავლობაში ასეთი ტკივილი ქრონიკულში გადადის. შიგ‐
ნით შეიწოვება, შენი ყოველდღიურობის ნაწილი ხდება. ასე რომ, თვითონ ტკივილი თითქოს აღარც ჩანს.
მაგრამ ის იქ არის, შიგნით. უბრალოდ, გარჩევა, ვინმესთვის ჩვენება – აი, ეს არის ჩემი ტკივილი – უკვე შეუძ‐
ლებელია. ჩვენება, როგორც წესი, მხოლოდ პატარ-პატარა იარების თუ შეიძლება...
– მართლა?
– ერთი შეხედვით, ჩემზე შესაძლოა ვერც იფიქრო, მაგრამ... ცხოვრებამ მეც ბევრი ტკივილი მომაყენა. სხვა‐
დასხვანაირი. არავის არ ვუსურვებდი... – ძალიან ჩუმად ჩაილაპარაკა, – იქ, ტოკიოში იყო. საბოლოოდ წამო‐
ვედი იმ ოტელიდან. ძალიან მტკივნეული იყო. მტკივნეული და ძნელი. არის რაღაცები, რასთან შეგუებაც არ
შემიძლია ისე ადვილად, როგორც სხვა ყველაფერთან...
– ჰო, – ჩავიბურტყუნე.
– და ჯერ ისევ მტკივა. როგორც კი გამახსენდება, რა მოხდა, სიკვდილი მინდა, რომ ყველაფერი გაქრეს...
ისევ ნეკზე წამოცმულ ბეჭედს დაუწყო წვალება, გამოსწია, თითქოს გამოძრობა სცადა, და ისევ ადგილზე
დააბრუნა. მერე კიდევ ერთი ყლუპი „ბლადი მერი“ მოსვა. სათვალე გაისწორა თითით. და გაიღიმა.
კარგად შევყევით. აღარც კი გვახსოვდა, რამდენი რამ შევუკვეთეთ. როგორღაც შეუმჩნევლად გახდა თერ‐
თმეტი. ბოლოს მაჯის საათისკენ გააპარა მზერა, თქვა, რომ ხვალ ადრე უნდა ადგეს, რომ ალბათ უკვე
გვიანია. ტაქსით შინ მიყვანა შევთავაზე. მანქანით სულ ათიოდე წუთის სავალი იყო. ანგარიში გავასწორე
და ქუჩაში გამოვედით. ისევ თოვდა. არც ისე ძალიან, მაგრამ ტროტუარებზე თხელ ფენად დადებული ფეხ‐
ქვეშ ხრაშუნობდა. ხელიხელჩაკიდებული წავედით ტაქსის გაჩერებისკენ. უკვე კარგად შემხიარულებული
იყო და მაინცდამაინც თავდაჯერებული ვერ მოდიოდა.
– მომისმინე... აი, იმ ჟურნალს... რომელმაც უძრავი ქონების სკანდალზე დაწერა... რა ჰქვია? და როდის
დაიბეჭდა სტატია, დაახლოებით მაინც?
ხუთიოდე წუთი ვიდექით გაჩერებაზე, სანამ ტაქსი გამოჩნდებოდა. ჩუმად თოვდა. მთელი ამ ხნის განმავ‐
ლობაში ჩემი ხელი ეჭირა. ძალიან მშვიდად იყო. მეც.
– კარგა ხანია ასე მშვიდად არ მიგრძნია თავი! – თქვა უცებ. ჰო, ჩემი სათქმელიც თქვა. და ისევ გავიფიქრე,
რომ ჩვენ ორივეს არსი სადღაც მართლა იკვეთება. შემთხვევითი ხომ არ არის, რომ პირველივე შეხვედრი‐
სას ასე მიმიზიდა...
ტაქსიში რაღაც უმნიშვნელოზე ვლაპარაკობდით. ავდარზე, სიცივეებზე, მის სამუშაო განრიგზე, ტოკიოზე
და ასე შემდეგ. მთელი გზა, სანამ ველაპარაკებოდი, გულში ჭიასავით მღრღნიდა კითხვა: როგორ გამეგრძე‐
ლებინა მასთან ურთიერთობა? ხომ სრულიად ნათელი იყო: კიდევ სულ ცოტაც და ორივე ერთ ლოგინში აღ‐
მოვჩნდებოდით. რას-რას და, ასეთ რამეებს უცებ ვგრძნობ. უნდა ეს თუ არა, რასაკვირველია, არ ვიცი, მაგ‐
რამ უარზე რომ არ იქნება, ესეც დღესავით ნათელია. გამომეტყველებით, სუნთქვით, ლაპარაკის მანერით,
ხელების მოძრაობით ამის გარკვევა ადვილია. მე რომ მინდოდა, ეს ცხადი იყო. წინასწარაც კი ვიცოდი: ეს
არ გაგვირთულებდა ცხოვრებას არც მას და არც მე. გამოვჩნდი და ჩემივე გზით გავაგრძელე. ზუსტად ისე,
როგორც თვითონვე თქვა... და მაინც ვერ გადამეწყვიტა. ტვინის რომელიღაც კუნჭულში ფეთქავდა: ასე მოქ‐
ცევა უსინდისობაა. ათი წლით უმცროსია ჩემზე, სტრესშია, თან ფეხზე ძლივს დგას. ამით სარგებლობა იგი‐
ვეა, დანიშნული კარტით მოიგო პოკერში. წმინდა წყლის თაღლითობაა.
სხვა მხრივ, ვკითხე თავს, – რას ნიშნავს პატიოსნება ცხოვრების ისეთ სფეროში, როგორიც სექსია? თუ მო‐
ვითხოვთ, რომ სექსში ყველაფერი პატიოსნად იყოს, მაშინ ადამიანებისთვის ყველაზე უკეთესი ვარიანტი
სოკოსავით გამრავლებაა. ამაზე პატიოსან გზას ვერ მოიფიქრებ.
სანამ ჩემი გონება აქეთ-იქით აწყდებოდა ამ ორ უკიდურესობას შორის, მანქანა მის სახლს მიუახლოვდა.
სულ რაღაც ათი წამით ადრე, სანამ მანქანა გაჩერდებოდა, საოცარი სიმსუბუქით თვითონვე გადაჭრა ჩემი
დილემა.
ტაქსი ვეებერთელა შენობის სადარბაზო შესასვლელთან გაჩერდა. სანამ გადავიდოდა, მკითხა, ბინის კა‐
რამდე ხომ არ მივაცილებდი. ღამით კიბეზე უცნაური ტიპები იკრიბებიან და მარტოს ეშინია. მძღოლს ვუთ‐
ხარი, მოეცადა, – ხუთ წუთში დავბრუნდები-მეთქი, – ხელი მოვკიდე და ხრაშუნა თოვლზე წავედით სადარბა‐
ზოსკენ. კიბით მესამე სართულზე ავედით. უბრალო სახლი იყო, არქიტექტურული ზედმეტობების გარეშე.
ნომერ 306 კარამდე მივედით, შეჩერდა, ხელჩანთა გახსნა, გასაღები ამოიღო და ძალიან ბუნებრივად გაიღი‐
მა:
კარი გააღო და გასაღები ჩანთაში ჩააგდო. დაკეტა. მკვეთრი ჩხაკუნი ექოდ გაისმა სადარბაზოში. ძალიან
ყურადღებით შემომხედა თვალებში. თითქოს საკლასო ოთახის დაფაზე გეომეტრიის ამოცანას ხსნიდა. და‐
იბნა. არ იცოდა, როგორ მოქცეულიყო. ვერ ახერხებდა დამშვიდობებას ისე, როგორც მიღებულია.
– დასთან ვცხოვრობ-მეთქი, რომ გითხარი, ტყუილი იყო, – ძალიან ჩუმად თქვა, – მარტო ვცხოვრობ.
– ვიცი, – ვუთხარი.
– ეგ საიდანღა იცი?
– შეიძლება, – დავეთანხმე, – თუმცა უკვე გითხარი: ისეთს არაფერს ვაკეთებ, რის გამოც მერე შეიძლება შე‐
მიძულონ. არც სხვისი სისუსტეებით სარგებლობა მიყვარს. ასე რომ, დამეთანხმე – ნამდვილად არ მომიტ‐
ყუებიხარ.
– არ ვიცი... როგორღაც უნებურად წამომცდა. მეც მაქვს ჩემი ნაფხაჭნები სულზე. ხომ მოგიყევი... ბევრი რა‐
მის გადატანა მომიხდა.
– იქნებ ცოტა ხნით მაინც შემოსულიყავი, ჩაი დაგველია... ცოტას კიდევ ვისაუბრებდით...
თავი გავაქნიე.
– გმადლობ. მეც სიამოვნებით წავისაუბრებდი... მაგრამ დღეს არა. თვითონაც არ ვიცი რატომ, მაგრამ ჯობს,
რომ წავიდე. ისეთი გრძნობა მაქვს, თითქოს ერთ ჯერზე ბევრი რამის თქმა მაინცდამაინც კარგი არ უნდა
იყოს. ნეტავ რატომ?
ისეთი დაჟინებით მიცქეროდა, როგორც წვრილ იეროგლიფებს აკვირდებიან ხოლმე ღობეზე გაკრულ გან‐
ცხადებაზე.
– გასაგებად ახსნა მიჭირს, მაგრამ... ასე მეჩვენება, – განვაგრძე, – როცა არის სათქმელი და სალაპარაკო,
ჯობს პატარა ულუფებით. ალბათ. თუმცა შეიძლება ვცდები კიდეც.
ჩემს სიტყვებზე დაფიქრდა. თუმცა, როგორც ჩანს, იმ თავისი ფიქრებით ვერსადაც ვერ მივიდა.
– ჰეი, – ხმადაბლა დავუძახე. კარი ათიოდე სანტიმეტრით გაიღო, ღრიჭოში მისი სახე გამოჩნდა, – მალე ისევ
ვცდი სადმე შენ გატყუებას... როგორ ფიქრობ, მოვახერხებ?
ღრმად ამოიოხრა.
***
ტაქსის მძღოლი მოწყენილი სახით კითხულობდა გაზეთს. როცა სავარძელზე დავეხეთქე და ოტელში
წამიყვანე-მეთქი, ვუთხარი, გულწრფელად გაოცდა.
– მართლა ბრუნდებით? – მკითხა, – მე კი მეგონა, მეტი რომ აღარ მეცადა, გამიშვებდით. რაღაც ისეთი სი‐
ტუაცია იყო. როგორც წესი, ყველაფერი ასე მთავრდება.
– პირიქით. რაც უფრო დიდხანს მუშაობ, უფრო მეტია იმის საშიშროება, რომ ალღომ გიმტყუნოს. ალბათო‐
ბის თეორია.
– ჰო, შესაძლოა ასეც არის, – მიპასუხა შეფიქრიანებულმა, – მაგრამ, ჩემი აზრით, თქვენ უბრალოდ, არ ჰგავ‐
ხართ ნორმალურ მგზავრს.
***
ნომერში წყალი შევისხი სახეზე და კბილები გავიხეხე. ვიხეხავდი და გული მწყდებოდა, რომ დავბრუნდი.
თუმცა მერე მაინც მკვდარივით დამეძინა. რაც არ უნდა დამემართოს, დიდხანს არასოდეს ვნანობ.
***
დილით განთავსების მორიგეს დავურეკე და კიდევ სამი დღით გავიგრძელე ნომერი. ადვილად მოხერხდა –
ტურისტულ სეზონს ბევრი უკლდა და ნომრების ნახევარი ცარიელი იყო.
მერე ოტელიდან გავედი, გაზეთი ვიყიდე და იქვე, საკონდიტრო „დანკინ დონატსში“ შევედი. ორი ფუნთუშა
შევჭამე და ორი მოზრდილი ფინჯანი ყავაც დავლიე. სასტუმროს საუზმისგან უკვე გული მერეოდა. აი, „დან‐
კინ დონატსი“ კი სასაუზმოდ იდეალური ადგილია. ფუნთუშებიც იაფია და დამატებით ყავასაც უფასოდ მო‐
გართმევენ.
საკონდიტროდან რომ გამოვედი, ტაქსი გავაჩერე და ბიბლიოთეკაში წავედი. ასეც ვუთხარი მძღოლს: ამ ქა‐
ლაქის ყველაზე დიდ ბიბლიოთეკაში-მეთქი. სამკითხველო დარბაზში ხსენებული ყოველკვირეული მოვით‐
ხოვე. სტატია ოტელ „დელფინზე“ ოცი ოქტომბრის ნომერში აღმოჩნდა. ქსეროასლი გადავიღე, უახლოეს
კაფეში შევედი, მაგიდას მივუჯექი და მორიგი ფინჯანი ყავის თანხლებით კითხვას შევუდექი.
სტატია ძნელად იკითხებოდა. იმის გასარკვევად, თუ რა ხდებოდა, სამჯერ მომიხდა გადაკითხვა. და მიუხე‐
დავად იმისა, რომ მარტივად გადმოსაცემად ავტორი ძალ-ღონეს არ იშურებდა, თემა, რომელიც აირჩია, მე‐
ტისმეტად რთული გამოდგა მისთვის. თხრობა წარმოუდგენლად აბურდული იყო. მაგრამ რა უნდა მექნა: ბე‐
ჯითად შევისწავლე აბზაც-აბზაც და, როგორც იქნა, მივხვდი, რა და როგორ. სტატიას ასე ერქვა: „საპორო:
უძრავი ქონების მაქინაცია. ქალაქმშენებლობა ჭუჭყიანი ხელებით“. სათაურის ქვეშ – სადღაც ზევიდან გა‐
დაღებული ფოტო: ოტელ „დელფინის“ მშენებლობა დასრულების სტადიაში.
ისტორია ასეთი იყო: ქალაქ საპოროს ერთ-ერთ რაიონში უცებ ვიღაცამ ერთმანეთის მიყოლებით დაიწყო
მიწის უზარმაზარი ნაკვეთების შესყიდვა. ეს ძალიან უცნაურად ხდებოდა. ორი წლის განმავლობაში მიწის
ახალი მფლობელის ვინაობა ერთხელაც არ ამოტივტივებულა. მიწის ფასმა კი ამ რაიონში აბსურდულ დო‐
ნეს მიაღწია. ამ ყველაფერმა დააინტერესა ჟურნალისტი, სტატიის ავტორი, და მან მოკვლევა დაიწყო. გაირ‐
კვა, რომ მიწას სხვადასხვა ფირმის სახელით ყიდულობდნენ, რომელთაგან თითქმის ყველა მხოლოდ ქა‐
ღალდზე თუ არსებობდა. ესე იგი, ფირმა დარეგისტრირებული იყო და გადასახადსაც იხდიდა. თუმცა არც
ოფისი და არც პერსონალი არ არსებობდა. თავის მხრივ, ეს ქაღალდის ფირმები სხვა ქაღალდის ფირმებზე
იყო მიბმული და მთელი ეს სისტემა ოსტატურად ატრიალებდა მაქინაციებს მიწის ერთმანეთზე მიყიდვით.
ოცი მილიონი იენის ღირებულების ნაკვეთი უცებ გადაფორმდებოდა სხვა სახელზე ახლა უკვე სამოც მი‐
ლიონად, ცოტა ხნის შემდეგ კი – უკვე ორას მილიონად. კარგა დიდხანს იტრიალა არარსებული ფირმების
ლაბირინთში. და ამ კარგა ხნის ტრიალის შემდეგ ავტორმა მაინც გამოითვალა, რომ ყველა ოპერაცია საბო‐
ლოოდ მხოლოდ ერთი იურიდიული პირით მთავრდებოდა. ეს იყო კომპანია B. – უძრავი ქონებით მოვაჭრე
სრულიად რეალური ფირმა, რომელმაც თავისი ოფისისთვის გამოისყიდა თანამედროვე ნაგებობა აკასაკის
კვარტალებში. დაბოლოს, უკვე ეს კომპანია B. არაოფიციალურად, მაგრამ ძალიან მჭიდროდ ეკვროდა გი‐
განტურ კონგლომერატს – სახელგანთქმულ კორპორაცია A.-ს. სწორედ იმას, ვისი ლოცვა-კურთხევითაც
დარბიან მატარებლები, ყვავის ფეშენებელური ოტელები, გამოდის ფილმები, იწარმოება კვების პროდუქტე‐
ბი, მუშაობს საფირმო მაღაზიები, იბეჭდება პოპულარული ჟურნალები, გაიცემა გრძელვადიანი კრედიტები,
აზღვევენ ქვეყნის მილიონობით მოქალაქეს სტიქიისა და უბედური შემთხვევებისგან. ამ ყველაფრის გარ‐
და, კორპორაცია A.-ს ფართო კავშირები ჰქონდა დიდი პოლიტიკის სამყაროში აი, ამდენი რამ კი გამოჩიჩ‐
ქნა, მაგრამ ჩვენი ავტორი მაინც არ დამშვიდდა. და კიდევ რაღაც საინტერესო გაარკვია.
კომპანია B.-ს მიერ შესყიდული მიწის ყველა ნაკვეთი იყო იმ ტერიტორიაზე, რომელიც „პერსპექტიული ქა‐
ლაქმშენებლობისთვის“ მონიშნა ქალაქ საპოროს ადმინისტრაციამ. სწორედ აქ, ათვისებისა და განვითარე‐
ბის სახელმწიფო გეგმის თანახმად, ახლა გაჰყავთ რკინიგზა, ადგილს უცვლიან მთელ რიგ ადმინისტრაცი‐
ულ დაწესებულებებს და სწორედ ამ რაიონის განვითარებისთვის იდება პრიორიტეტული წესით ზღაპრული
ინვესტიციები, რომელთა ნახევარზე მეტი სახელმწიფო ბიუჯეტიდანაა. ქვეყნის მთავრობამ, ჰოკაიდოს სა‐
გუბერნატორომ და საპოროს მერიამ წვრილმანებამდე დახვეწეს ეს გეგმა და „საბოლოო გადაწყვეტილე‐
ბაც“ მიიღეს – ესე იგი განსაზღვრეს ტერიტორია, მშენებლობის მასშტაბი, ხარჯთაღრიცხვა, ბიუჯეტი და ასე
შემდეგ. ყველაფერი სრულიად ოფიციალურად. კრინტიც არ დაძრულა იმაზე, რომ აი უკვე რამდენიმე წელი‐
წადია, ვიღაც რკინის ხელით ყიდულობს მიწას სახელმწიფო გეგმით დამტკიცებულ ტერიტორიაზე. მთელი
ინფორმაცია დაილექა კორპორაცია A.-ს არქივებში. და საიდანაც არ უნდა შეხედო, გამოდის, რომ ამ გეგმის
დამტკიცებამდე მიწა აქტიურად იყიდებოდა. ესე იგი წინასწარ, ამ მთავრობის მაგივრად გადაწყვიტეს, თუ
რა გადაწყვეტილება უნდა მიეღო მთავრობას.
ადგილობრივი უძრავი ქონების დაუფლების ოპერაციაში კი ფლაგმანის როლი ოტელ „დელფინს“ მიეკუთ‐
ვნა. სწორედ მისი მშენებლობისთვის მოასუფთავეს საუკეთესო ადგილი ამ მიდამოებში. და გიგანტური სას‐
ტუმრო კომპლექსი კორპორაცია A.-ს შტაბბინად და რაიონის წამყვან საწარმოდ იქცა. ოტელმა თანდათან
მიიპყრო ყურადღება, თანდათან შეცვალა მომხმარებლის შემადგენლობა მიმდებარე ქუჩებზე და მთელი
ქალაქის ცხოვრებისთვის დიადი გარდაქმნების სიმბოლო გახდა. ყველაფერი დეტალურად გათვლილი გეგ‐
მით. განვითარებული კაპიტალიზმი, როგორც ასეთი. ვინც ყველაზე მეტ კაპიტალს აბანდებს, სწორედ ის
იღებს ყველაზე სასარგებლო ინფორმაციას და ყველაზე დიდ უკუგებას ინვესტირებიდან. საკითხი, „თუ ვინ
არის ამაში დამნაშავე“, საერთოდ არ დგას. ეს ყველაფერი უბრალოდ, თვით კაპიტალდაბანდების ფორმუ‐
ლაშია. როცა რაღაცაში ვდებთ ფულს, ჩვენ ეფექტიან უკუგებას ველით. და რაც უფრო მეტს ვდებთ, მით მეტი
ეფექტი გვინდა. მაგრამ სწორედ ისე, როგორც ნახმარი მანქანის ყიდვისას ფეხის კვრით ვამოწმებთ საბურა‐
ვებს და ეჭვით ვუგდებთ ყურს ძრავას ღმუილს – ასმილიარდიანი კაპიტალის ინვესტორს არ ეზარება
წვრილმანებამდე გათვალოს, ეფექტიანად აბანდებს თუ არა თავის ფულს, ან სულაც „თვითონ ჯდება საჭეს‐
თან“ და „ცდილობს საქმეში გასინჯოს“. პატიოსნების ცნება ასეთ სამყაროში აღარ არსებობს. მეტისმეტად
დიდია ინვესტირებული თანხები იმისთვის, რომ სერიოზულად დაფიქრდე პატიოსნებაზე. თუ საჭიროა, არც
ძალადობაზე ამბობენ უარს.
ვთქვათ, ვიღაცას არ უნდა დათმოს თავისი მიწა. რომელიღაც ჯიხური, ერთი და იგივე ადგილზე ასი წელი
რომ ვაჭრობს ჩალის ფოსტლებით, გაჯიუტდა და ვერ ძრავენ ადგილიდან. აი, მაშინ ჩნდებიან თავზეხელა‐
ღებული ტიპები. ნებისმიერ სუპერკაპიტალს, სხვა ყველაფრის გარდა, აუცილებლად აქვს კავშირი ასეთ
„საძმოსთან“. ის აკონტროლებს ყველაფერს, რაც კი სუნთქავს და მოძრაობს ცხოვრების თითქმის ყველა
სფეროში: მსხვილი პოლიტიკური ფიგურებით დაწყებული, სახელგანთქმული მწერლებით, როკვარსკვლა‐
ვებითა და იაკუძას მაღალი ეშელონებით დამთავრებული. გრძელდანიანი უბრალო იაპონელი ბიჭები
დაუპატიჟებლად შედიან ნებისმიერ კარში. პოლიცია კი ამ „გაუგებრობის“ გამოძიებისას, რბილად რომ
ვთქვათ, ენთუზიაზმის გარეშე იქცევა. პოლიციასთან ყველაფერი წინასწარ არის დათქმული – ქვემოდან
სულ კენწერომდე. ეს კორუფციაც კი არ არის. ეს სისტემაა. პირობების კომპლექსი კაპიტალის ეფექტიანად
დაბანდებისთვის.
რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი ამა თუ იმ ზომით ადრეც არსებობდა – ღმერთმა უწყის, რა დროიდან. წარ‐
სულთან განსხვავება მხოლოდ ის არის, რომ ახლა კაპიტალდაბანდების სქემა წარმოუდგენლად
ჩახუჭუჭებულ-ჩაწიკწიკებულია. და ეს ყველაფერი დიდი კომპიუტერის გაჩენის წყალობით. ყველა შემთხვე‐
ვა, მოვლენა თუ ცნება, რაც კი შეიძლება მოიძებნოს დედამიწაზე, შეაგროვეს და ერთ სქემაში შეიყვანეს.
დაყვეს კატეგორიებად, განაზოგადეს და სუბლიმატიც გამოიყვანეს: კაპიტალის უნივერსალური ცნება. ან,
თუ კატეგორიულად ვიტყვით, შედგა გაღმერთების აქტი. ადამიანებმა დაიწყეს კაპიტალის დინამიზმის თაყ‐
ვანისცემა. ლოცულობენ კაპიტალის მითზე. აკანონებენ უძრავი ქონების ნებისმიერ ნაგლეჯს და ყველა‐
ფერს, რამაც შეიძლება განასახიეროს ახალთახალი მბზინავი „პორშე“. რადგან სხვა არანაირი მითი ამქვეყ‐
ნად მათთვის აღარ დარჩა.
1969-ში სამყარო გაცილებით სადა იყო – თუმცა მაშინ ასე არ მეჩვენებოდა. ესროდი ქვას სპეცდანიშნულე‐
ბის ჯარს და თითქოს გამოხატავდი კიდეც შენს დამოკიდებულებას სამყაროსთან. ამ თვალსაზრისით კარგი
დრო იყო. დღეს ჩვენი ზერაფინირებული ფილოსოფიით ვის მოუვა აზრად, პოლიციელებს ქვა ესროლოს?
რომელი იდიოტი გაიქცევა პიკეტისკენ ცრემლსადენი ბომბის სასროლად? ჩვენ გარშემო ჩვენი დღევანდე‐
ლი რეალობაა. კუთხიდან კუთხემდე გადაჭიმული ბადე. და კიდევ ერთი ზემოდან. ვერსად გაიქცევი. ქვას
ისვრი და უკან დაგიბრუნდება.
ჟურნალისტმა ლამის ხელები გადაიტყავა, როცა ერთიმეორის მიყოლებით აძრობდა საეჭვო ისტორიებს.
მაგრამ რა უცნაურია – რაც უფრო მეტს ვკითხულობდი, მით უფრო სუსტი მეჩვენებოდა მისი არგუმენტები.
შუაზე რომ გამსკდარიყო, მკითხველის დარწმუნებას ვერ ახერხებდა. უბრალოდ, ვერ გარკვეულიყო. აქ არა‐
ფერი იყო საეჭვო. ეს ყველაფერი განვითარებული კაპიტალიზმის ბუნებრივი პროცესია. ყველამ მშვენივ‐
რად იცის ამის შესახებ. ყველამ იცის და ამიტომ ყველას ფეხებზე ჰკიდია. ისე, მაინც რა ხდება? ვიღაცის ზე‐
კაპიტალმა არალეგალურად მოიპოვა ინფორმაცია რაღაც უძრავ ქონებაზე. მთლიანად შეისყიდა ეს ქონება,
აიძულა პოლიტიკოსები, აჰყოლოდნენ ამ თამაშში, ამასობაში კი იაკუძას ჯგუფი ჩალის ფოსტლების ჯი‐
ხურს მიუქსია და აყროლებული სასტუმროდან წიხლისკვრით გამოაგდო მისი მფლობელი – ნეტავ ვის აინ‐
ტერესებს ეს ყველაფერი? აი, სად არის ძაღლის თავი დამარხული. დრო უდაბნოს ქვიშასავითაა – მიედინე‐
ბა და იცვლება. და ფეხქვეშ ის აღარ გვაქვს, რაც ჯერ კიდევ წუთის წინ გვქონდა...
ჩემი აზრით, მშვენიერი სტატია იყო. გულდასმით შემოწმებული ფაქტებით, სამართლიანობისკენ გულწრფე‐
ლი მოწოდებით. თუმცა კალაპოტიდან ამოვარდნილი.
"},{"head":"8.","content":"
8.
ნომრიდან ჩემს ყოფილ მეწყვილეს დავურეკე – ოდესღაც პატარა კანტორა გვქონდა. უცნობმა ხმამ ყურ‐
მილში სახელი მკითხა, ის მეორე უცნობმა ხმამ შეცვალა, იმანაც მკითხა სახელი, – და მხოლოდ ამის შემ‐
დეგ მოვიდა ტელეფონთან თვითონ პატრონი. აშკარად ყელამდე იყო საქმეებში ჩაფლული. უკანასკნელად
თითქმის ერთი წლის წინ ველაპარაკეთ ერთმანეთს. არა, შეგნებულად არ გავურბოდი. უბრალოდ, არაფერი
გვქონდა სალაპარაკო. ყოველთვის სიმპათიას იწვევდა ჩემში. და ეს სიმპათია დღემდე არ გამქრალიყო.
მაგრამ ჩემთვის ის (ისევე როგორც მე იმისთვის) უკვე გავლილი გზის რომელიღაც მოსახვევში დარჩა. მე არ
დამიტოვებია. არც თვითონ აპირებდა იქ დარჩენას. მაგრამ ორივე ჩვენგანი თავისი გზით მიდიოდა, ამ გზებ‐
მა კი უცებ შეწყვიტეს ერთმანეთის გადაკვეთა. ეს არის და ეს.
სამსახურზე ვკითხე.
მყოფნისო, მიპასუხა.
– რაღაც მინდა გთხოვო, – როგორც იქნა, დავახეთქე. ოდესღაც დიდი სამსახური გავუწიე და მთელი ამ ხნის
განმავლობაში მშვენივრად ახსოვდა: დავალებული იყო. მეც მახსოვდა. ადამიანს რაღაც სთხოვო, რომ მე‐
რე მასზე იყო დამოკიდებული? ღმერთმა დამიფაროს.
– ოდესღაც მე და შენ ოფლს ვღვრიდით ტექსტზე ჟურნალ „სასტუმრო ბიზნესისთვის“, – გავაგრძელე, – და‐
ახლოებით ხუთი წლის წინ, გახსოვს?
– მახსოვს.
– შეგრჩა ის კონტაქტები?
– სწორია ყველაფერი?
***
სადილად სასტუმროს კაფეტერიაში უბრალო რაღაც შევჭამე. მერე ფოიეში ჩავედი და რეგისტრაციის დახ‐
ლთან სათვალიანი სახე დავინახე. დარბაზის კუთხისკენ წავედი, დივანზე დავჯექი და თვალთვალი დავუწ‐
ყე. საქმეში იყო ჩაფლული და, როგორც ჩანს, ვერ დამინახა. შეიძლება დამინახა კიდეც, მაგრამ შეგნებულად
არ მამჩნევდა. ასეა თუ ისე, ჩემთვის სულერთი იყო. უბრალოდ, ყურება მინდოდა. ვუყურებდი მის ფიგურას
და ვფიქრობდი: აი, ქალი, რომელთანაც შემეძლო დავწოლილიყავი, თუ მოვინდომებდი...
დაახლოებით ათი წუთი ვუყურებდი, მერე მეთხუთმეტე სართულზე, ჩემს ნომერში დავბრუნდი და წიგნის
კითხვა დავიწყე. ცას ფანჯრის იქით ისევ ის მოღუშული ღრუბლები ფარავდა. თითქოს პაპიე-მაშეს ყუთში
ვიჯექი, სადაც მხოლოდ სინათლის ცალკეული სხივები აღწევდა. ნებისმიერ წუთს შეიძლებოდა დაერეკა
ტელეფონს და ამიტომ ნომრიდან გასვლა არ მინდოდა. ნომერში კი, კითხვის გარდა, საქმე არაფერი მქონ‐
და. დავამთავრე ჯეკ ლონდონის ბიოგრაფია და „ესპანური ომების ისტორია“ დავიწყე.
დღე უაზროდ გაწელილ საღამოს ჰგავდა. ვარიაციების გარეშე. რუხი სინათლე ფანჯრის მიღმა ნელ-ნელა
შავდებოდა და ბოლოს ღამედ გადაიქცა. ამით მხოლოდ ჩრდილების სიმკვრივე შეიცვალა გარშემო. სამყა‐
როში ორი ფერიღა დარჩა: რუხი და შავი. ბუნებით დადგენილი წესის მიხედვით, ერთი იცვლებოდა მეორით.
სულ ეს იყო.
მოახლეს დავურეკე, ბუტერბროდები შევუკვეთე ნომერში. ნელა ვჭამდი და მაცივრიდან გამოღებულ ლუდს
ვაყოლებდი. ლუდსაც ნელა ვსვამდი, პატარ-პატარა ყლუპებით. როცა დიდხანს არაფერი გაქვს საკეთებე‐
ლი, ბევრ წვრილმანს საშინლად ნელა და სკრუპულოზურად აკეთებ.
– გაგიჭირდა?
– როგორ გითხრა... – მცირე პაუზის შემდეგ მიპასუხა. როგორც ჩანს, მაინცდამაინც ადვილი არ გამოდგა.
– მოკლედ მოგიყვები, – განაგრძო, – ჯერ ერთი, ეს საქმე დახურულია – საბოლოოდ და სამუდამოდ. ლუქით
არის დაბეჭდილი, ლენტებით გადაკრული და სეიფებში დამარხული. დღის სინათლეზე ვეღარავინ გა‐
მოიტანს. გაგრძელება აღარ იქნება. და არც არავითარი სკანდალი აღარ არის. ორიოდე დღით განზე გასწი‐
ეს წყვილი პაიკი მთავრობასა და საპოროს მერიაში. „კორექციისთვის“ – რათა მომავალში მექანიზმმა
სრულყოფილად იმუშაოს. ოდნავ შეყანყალდა პოლიციის დეპარტამენტი, თუმცა კონკრეტულს იქაც ვერა‐
ფერს ჩაავლეს ხელი. ყველაფერი ისეა ჩახლართული, ეშმაკიც კი კისერს წაიმტვრევს... მეტისმეტად ცხელი
თემაა. ასეთი ინფორმაციის მოსაპოვებლად მე თვითონ მომიხდა ოფლის ღვრა.
– ასეც ვუთხარი...
ყურმილი არ მომიშორებია, მაცივართან მივედი, ლუდის ქილა გამოვიღე, თავისუფალი ხელით გავხსენი და
ჭიქაში დავისხი.
– ოღონდ სულერთია – მაპატიე, რომ თავს გაბეზრებ – მაგრამ გამოუცდელი კაცი ასეთ რამეს რომ შეიტყობს,
სულ ადვილად შეიძლება ფეხი დაუცდეს... – თქვა, – მეტისმეტად დიდი მასშტაბებია. არ ვიცი, რისთვის გჭირ‐
დება ეს ყველაფერი, მაგრამ... ეცადე, ღრმად არ შეტოპო. მესმის, ალბათ შენი მიზეზები გაქვს. თუმცა მაინც
ჯობს, თავი არ გამოყო და შენს ზომაზე მოირგო ცხოვრება. შეიძლება ისე არა, როგორც მე, მაგრამ მაინც...
– გასაგებია, – ვუთხარი.
– არ მიკვირს, – ვთქვი. ოტელ „დელფინის“ პატრონს ცხოვრებაში ბევრი რამ ჰქონდა გადატანილი. მეტისმე‐
ტად ბევრი იმისთვის, რომ წვრილმანებზე ავარდნილიყო.
– ბოლოს ოტელმა ერთი, მაგრამ ძალიან უცნაური პირობა წამოაყენა. შეასრულეთ და ეგრე იყოს, გავათავი‐
სუფლებ ტერიტორიასო. თუ რა პირობა იყო, თვითონ მიხვდი.
– არ ვიცი, – ვუთხარი.
– მაგრამ რატომ?
– იმიტომ, რომ კარგი სახელწოდებაა. რა, არა? ოტელი „დელფინი“ – მშვენივრად ჟღერს. არ მეთანხმები?
– ამბობენ, როცა მიწას ტოვებდა, რაღაც გამოსასყიდი მიიღოო; კაცმა არ იცის, შეიძლება ამ ფულით რაღაც
ახალი წამოიწყო. როგორ უნდა შეამოწმო. ერთი უბრალო ვინმეა – ვის რაში სჭირდება, კაცი ბრბოდან...
– აი, დაახლოებით ასე, – შეაჯამა, – სულ ეს არის, რისი გაგებაც შევძელი. აბა, რას იტყვი?
– არა, არა, – მაშინვე მიპასუხა, – ორი კაცის ვახშამი, კლუბი გინძეზე და ტაქსი სახლამდე. – სალაპარაკოდ არ
ღირს... მაინც ჩამოიწერება. ჩვენთან ხომ, რასაც გინდა, იმას ჩამოწერ ფირმის ხარჯზე. ჩვენი ბუღალტერიც
კი სულ ბუზღუნებს: რატომ არის ასე ცოტა ხარჯი, მეტი დავხარჯოთო. ასე რომ, ამაზე ნუ წუხხარ. კლუბში
კი, გინძეზე, თუ გინდა, შემიძლია შენც წაგიყვანო. ხომ არასოდეს ყოფილხარ? ასე არ არის?
ყურმილი დავკიდე და ჩემს ყოფილ მეწყვილეზე დავიწყე ფიქრი. ჩემი ტოლია უკვე დაყენებული ღიპით. მა‐
გიდის უჯრაში რაღაც აბებს ინახავს, მუდამ ერთსა და იმავეს, და სერიოზულად აინტერესებს არჩევნების
შედეგები. ნერვიულობს სკოლაში ბავშვების წარუმატებლობის გამო, სისტემატურად ეჩხუბება ცოლს, მაგ‐
რამ აღმერთებს ოჯახს. სისუსტეებიც აქვს – გადახუხვა უყვარს. საერთოდ კი – ვერაფერს იტყვი, ნორმალუ‐
რია, გინდ სახლში, გინდ სამსახურში. ყველა თვალსაზრისით ჩვეულებრივი, წესიერი ადამიანია.
ასე რომ, ვფიქრობ, პრობლემა მე ვიყავი. როგორც ჩანს, რაღაცნაირად ვბოჭავდი. მხოლოდ ჩემი წასვლის
შემდეგ გამოცოცხლდა და მხრებში გაიმართა. ისწავლა კლიენტებთან მოქცევა, მდივან ქალებთან გაარში‐
ყება, ფირმის ფულის ხარჯვა – „წარმომადგენლობით ხარჯებზე“, რასაც თვითონვე აკრიტიკებდა, – და გინ‐
ძეს ღამის კლუბებში ართობდა ყველას, ვინც კი ხელში მოხვდებოდა. გვერდით რომ ვყოლოდი, დაიძაბებო‐
და, ეს ყველაფერი ასე ბუნებრივად არ გამოუვიდოდა. მუდამ ჩემი მხედველობის არეში მყოფი ალბათ მკით‐
ხაობდა, რას ვფიქრობდი მასზე. აი, ასეთი იყო. თუმცა, გულახდილად თუ ვიტყვი, მისი საქციელი საერთოდ
არ მაღელვებდა.
„ასაკის შესაფერი“, – გავიმეორე ჩემთვის. და ყოველი შემთხვევისთვის ხმამაღლა ვთქვი. ხმამაღლა ნების‐
მიერს შეიძლება შეხებოდა, მაგრამ არა მე.
***
საღამოს ცხრა საათზე ტელეფონმა რეკვა ატეხა. არავის ზარს არ ველოდი და უცებ ვერც კი მივხვდი, თუ
რას ნიშნავდა. მიუხედავად ამისა, ტელეფონი ისევ იჭაჭებოდა. მეოთხე ზუმერის შემდეგ ყურმილი ავიღე.
– აღიარე, რომ დღეს ფოიეში მითვალთვალებდი, – მითხრა. არც გაბრაზებული, არც მხიარული ხმით – სრუ‐
ლიად გულგრილად.
გაჩუმდა.
– სამსახურში ასე რომ მათვალიერებენ, ვიძაბები, თან ძალიან, – განაგრძო, – სანამ მიყურებდი, შენ გამო
უამრავი შეცდომა მომივიდა.
– მეტს აღარ ვიზამ, – დავპირდი, – შენი ყურებით გამბედაობას ვიკრებდი. არ ვიცოდი, თუ ასე დაიძაბებოდი.
ახლა უკვე ვიცი. ასე რომ, მეტს აღარ ვიზამ. სად ხარ?
– სახლში. ახლა აბაზანას მივიღებ და დავწვები, – თქვა, – შენ ნომერი გააგრძელე, არა?
– არ ვიცი. ყველას სხვადასხვანაირად უჭირავს თავი. რა გითხრა, ყველა დაიძაბება, თუ ეცოდინება, რომ უთ‐
ვალთვალებენ. ასე რომ, არ ღირს ამაზე ფიქრით თავის ატკივება. მით უფრო, რომ უბრალოდ ასეთი ჩვევა
მაქვს – ნებისმიერ რამეს დიდხანს ვათვალიერებ. მივაჩერდები და ნახევარი საათი თვალს არ ვაცილებ...
– ძნელია იმის ახსნა, საიდან მოდის ჩვენი ჩვევები. თუმცა ყველაფერი გავიგე და მეტს აღარ გითვალთვა‐
ლებ. და ყველაზე ნაკლებად ის მინდა, რომ პრობლემები გქონდეს სამსახურში.
და დავკიდე ყურმილი. მერე აბაზანა მივიღე, დივანზე წამოვწექი და თერთმეტ საათამდე წიგნს ვკითხულობ‐
დი. თერთმეტზე ავდექი, ჩავიცვი და ნომრიდან გამოვედი. დერეფანი ლაბირინთივით გრძელი და დახლარ‐
თული იყო. გადავწყვიტე, ერთი ბოლოდან მეორემდე გამევლო. დერეფნის ბოლოში სასამსახურო ლიფტი
აღმოვაჩინე. ისეთ ადგილზე იყო, რომ თვალში არ მოხვედროდა სტუმრებს, თუმცა პოვნა ძნელი არ გამოდ‐
გა. ისარს მივყევი, რომელსაც „სახანძრო გასასვლელი“ ეწერა და ჩიხში აღმოვჩნდი, სადაც მხოლოდ უნომ‐
რო, დამხმარე ოთახები იყო, იმის იქით კი, კუთხეში – სასამსახურო ლიფტი. შემთხვევით რომ არავინ შემ‐
ძვრალიყო შიგ, კარზე დაფა ეკიდა წარწერით „სატვირთო“. კარგა ხანს ვიდექი ლიფტის წინ, მაგრამ რო‐
გორც ციფრი აჩვენებდა დისპლეიზე, მთელი ამ ხნის განმავლობაში ლიფტი სარდაფში იდგა. ამ საათებში
ლიფტით თითქმის არავინ სარგებლობდა. ჭერში დამონტაჟებული დინამიკიდან ხმადაბალი მუსიკა ისმოდა
– პოლ მორიას ორკესტრის – Mammy Blue.
ღილაკს დავაჭირე თითი. თითქოს ძილქუშიდან გამოერკვაო, მხეცმა თავი წამოსწია. ლიფტი შეძაგძაგდა და
ზევით წამოვიდა. 1, 2, 3, 4, 5, 6... კაბინა ნელა, მაგრამ ულმობლად ახლოვდებოდა. Mammy Blue-ს ვუსმენდი და
თვალებით ვხვრეტდი ციფრებს. თუ შიგნით ვინმე აღმოჩნდება, ვიტყვი, რომ შევცდი. ნორმალურ სტუმრებს
ყოველთვის ეშლებათ ლიფტები. თერთმეტი, თორმეტი, ცამეტი, თოთხმეტი... ნაბიჯი უკან გადავდგი და ჯიბე‐
ში ხელებმომუჭული ველოდი, როდის გაიღებოდა კარი.
„15“ – ლიფტი გაჩერდა. პაუზა. სამარისებური სიჩუმე. კარი ჩუმი სრიალით გაიღო.
შიგნით არავინაა.
რა საშინლად ჩუმი ლიფტია, გავიფიქრე. რა შედარებაა ძველ ოტელ „დელფინის“ ჭლექიან ლიფტთან. შიგ‐
ნით შევედი და დავაჭირე ღილაკს – „16“. კარი დაიხურა. ლიფტი ოდნავ გადაადგილდა სივრცეში და კარი
ისევ გაიღო. მეთექვსმეტე სართული. ჩვეულებრივი – არავითარი სიბნელე და სხვა საშინელებები მისი მო‐
ნაყოლიდან. სინათლე, როგორც წესია, ისე ანთია. დინამიკებში დაუსრულებელი Mammy Blue. არავითარი სუ‐
ნი არ მცემს. ყოველი შემთხვევისთვის მთელი სართული შემოვიარე. მეთექვსმეტე სართული მეთხუთმეტის
ზუსტი ასლი აღმოჩნდა. ისეთივე – მოსახვევებად დატეხილი დერეფანი, ისეთივე უსასრულო კარები, ისეთი‐
ვე ნიშები სასმელიანი ავტომატებისთვის, ისეთივე რამდენიმე ლიფტი. ზოგიერთ კართან მოახლე ქალს
ელოდა იმათი ცარიელი თეფშები, ვინც ნომერში ვახშმობდა. იატაკზე – მუქი წითელი ხალიჩა. რბილი, მდიდ‐
რული. ნებისმიერი ნაბიჯის ხმას ახშობს. ფეხით ვცადე დაბრაგუნება. პასუხად ვერაფერი გავიგონე. ჭერი‐
დან ჩამოღვრილი მუსიკა პერსი ფეისის „ზაფხულის დღის სიყვარულით“ შეიცვალა. კუთხემდე მივედი. მარ‐
ჯვნივ შევუხვიე, დერეფნის შუაში ჩვეულებრივ ლიფტში ჩავჯექი, მეთხუთმეტე სართულზე დავბრუნდი და
გადავწყვიტე, თავიდან ბოლომდე გამემეორებინა ყველაფერი. ჩავჯექი სატვირთო ლიფტში, ავედი მეთექ‐
ვსმეტეზე, გამოვედი სრულიად ჩვეულებრივ დერეფანში. ისეთივე სინათლე, იგივე „ზაფხულის დღის სიყვა‐
რული“.
შემდგომ ცდებზე უარი ვთქვი, უკან ჩამოვედი, ნომერში დავბრუნდი, ორიოდე ყლუპი ბრენდი გადავკარი და
მკვდარივით დამეძინა.
***
გათენდა: სიშავე ფანჯრის იქით ნაცრისფერმა შეცვალა. თოვდა. ჰოო, გავიფიქრე, დღეს რა გავაკეთო?
ძველებურად – არაფერი.
გარეთ გავედი. დინჯად, ცოტა უხალისოდაც კი თოვდა. „დანკინ დონატსში“ წავედი, ფუნთუშა შევჭამე, ორი
ფინჯანი ყავა დავლიე და გაზეთი გადავათვალიერე. არჩევნებით იყო გაჭედილი. კინოში, როგორც გუშინ,
არაფერი ისეთი, რისი ნახვაც მომინდებოდა. მხოლოდ ფილმის რეკლამა მომხვდა თვალში, რომელშიც ჩემი
თანაკლასელი თამაშობდა. ფილმს „უპასუხო სიყვარული“ ერქვა და, რეკლამის გათვალისწინებით, სტან‐
დარტული სასკოლო მელოდრამა უნდა ყოფილიყო. მთავარ როლში თხუთმეტი წლის საკულტო ვარსკვლა‐
ვით და არანაკლებ გაპიარებული პოპ-კერპის სიმღერებით.
ცხადად წარმოვიდგინე, ასეთ ფილმში რა როლი უნდა ეთამაშა ჩემს თანაკლასელს. აი, ისეთი, ახალგაზრდა,
კეთილშობილი, ყველაფრის გამგები მასწავლებლის. მაღალი, ერთდროულად სპორტის რამდენიმე სა‐
ხეობის ოსტატი. უფროსკლასელი გოგონების გულთამპყრობელი, და ყველას, ვისაც კი სახელით მიმარ‐
თავს, მოულოდნელი გარინდება იპყრობს. მთავარი გმირიც, ბუნებრივია, ჭკუაზე არ არის. და ამიტომაც კვი‐
რა დღეს რაღაც ფუნთუშებს აცხობს და მასთან მიაქვს, სახლში. პარალელურად კი მის გამო ერთი მოწაფე
ხმება. სრულიად ჩვეულებრივი ბიჭი, ოღონდ ცოტა გაუბედავი... დარწმუნებული ვარ, აი დაახლოებით ასეთი
სიუჟეტია. ამის წარმოსადგენად სულაც არ არის საჭირო ტვინის დაძაბვა.
მას შემდეგ, რაც ჩემი თანაკლასელი სახელგანთქმული კინომსახიობი გახდა, ერთხანს – ნაწილობრივ ცნო‐
ბისმოყვარეობის გამო – ყველა ახალ ფილმს ვუყურებდი მისი მონაწილეობით. ხუთი თუ ექვსი ფილმი ვნა‐
ხე. მერე კი ყოველგვარი ინტერესი დავკარგე: ფილმები ერთიმეორეზე მოსაწყენი იყო, თვითონაც ყველა
ფილმში ერთი და იგივე შაბლონურ როლს თამაშობდა. კეთილშობილი ათლეტის როლი ანგელოზის სულით
და გრძელი ფეხებით. ჯერ სტუდენტი, მერე მასწავლებელი, ექიმი, წარმატებული ფირმის კლერკი, და კიდევ
ბევრი სხვა ვინმე... მაგრამ პერსონაჟი ყოველთვის ერთი და იგივე გამოსდიოდა. სწორედ ის, ვის გამოც გო‐
გონები გოჭებივით ჭყვიტინებენ. მისი დამაბრმავებელი ქათქათა ღიმილი მეც კი კარგ გუნებაზე მაყენებდა.
და მაინც, ფულის გადახდა ასეთ ფილმზე აღარ მინდოდა. არა, ნამდვილად არ ვეკუთვნი მკაცრ სნობ კინო‐
ფილებს, რომლებიც მხოლოდ ტარკოვსკის და ფელინის უყურებენ, მაგრამ, მერწმუნეთ, ფილმები ამ ყმაწვი‐
ლის მონაწილეობით ნამდვილი ლექი იყო. მთელ სიუჟეტს პირველ ხუთ წუთში გამოიცნობდით, გმირები
სრულიად ბანალურ ფრაზებს წარმოთქვამდნენ, ფილმის ბიუჯეტი სადღაც ნულთან ფართხალებდა, რეჟი‐
სორმა კი, როგორც ჩანს, მანამდე მიაფურთხა თავის მოვალეობას, სანამ მის შესრულებას შეუდგებოდა.
თუმცა, თუ გავიხსენებ, ასეთი იყო ყოველთვის – ჯერ კიდევ მანამ, სანამ სახელგანთქმული გახდებოდა. ერ‐
თობ მიმზიდველი გარეგნულად და სრულიად მღვრიე შიგნით. მის გვერდით ორიოდე წელი გავატარე სა‐
შუალო კლასებში. ფიზიკა-ქიმიის ლაბორატორიულ ცდებს ყოველთვის ერთსა და იმავე მაგიდაზე ვატარებ‐
დით. ასე რომ, ხანდახან ლაყბობის დროც გვრჩებოდა. ისევე როგორც მერე, კინოში, ეს ბიჭი საოცრად სა‐
სიამოვნო შთაბეჭდილებას ახდენდა. ყველა გოგო ჭკუას კარგავდა მასზე და მის გვერდით მთვარეულები‐
ვით იქცეოდნენ. საკმარისი იყო რომელიმე მათგანისთვის ორიოდე სიტყვა ეთქვა და – საცოდავი, ნახევარი
დღე კვადრატული თვალებით დადიოდა. ლაბორატორიული ცდების დროს კლასის ქალთა სქესის ნახევარი
მას მისჩერებოდა. თუ რამე გაუგებარი იყო, მას ეკითხებოდნენ. ხოლო როცა გაზქურას აანთებდა, ჩვენს მა‐
გიდას ისე მიაშტერდებოდნენ, თითქოს მორიგი ოლიმპიური თამაშების გახსნის რიტუალს ასრულებდა. აზ‐
რად არავის მოსდიოდა, რომ იქვე, გვერდით, მეც ვარსებობდი.
ასევე შესანიშნავად სწავლობდა. ყოველთვის პირველი ან მეორე იყო კლასში. თავაზიანი, გულწრფელი, და
თან არავითარი ქედმაღლობა. ყველანაირ ტანსაცმელში ერთნაირად თანამედროვე და მიმზიდველი. პისუ‐
არში რომ აფსამდა, მაშინაც კი ელეგანტური იყო. და საერთოდ, იშვიათად შეხვდები ყმაწვილს, ასე ელეგან‐
ტურად რომ აფსამდეს პისუარში. ღირს კი იმის თქმა, რომ მშვენიერი სპორტსმენი იყო? სკოლის ნაკრების
ერთ-ერთი ლიდერი. ჭორები დადიოდა, რომ კლასის ყველაზე პოპულარულ გოგოსთან მეგობრობდა. მაგ‐
რამ სიმართლე იყო ეს თუ არა, არ ვიცოდი. მასწავლებლები აღმერთებდნენ, მას შემდეგ კი, რაც მოეწყო
„საჩვენებელი სასკოლო დღე“ მშობლებისთვის, ჩვენი კლასელების ყველა დედიკოს კერპი გახდა. აი, ასეთი
ადამიანი იყო. თუმცა ჩემთვის ყოველთვის უცნობი რჩებოდა, სინამდვილეში რას და როგორ ფიქრობდა.
გაზეთი ურნაში ჩავაგდე და ოტელში დავბრუნდი. ფოიეში რომ გავიარე, სარეგისტრაციო დახლისკენ გავა‐
პარე მზერა, მაგრამ ჩემი ნაცნობი იქ არ აღმოჩნდა. როგორც ჩანს, შესვენებაზე სადღაც გავიდა. კომპიუტე‐
რული თამაშების კუთხეში რამდენჯერმე ვითამაშე „პეკმენი და გალაქტიკა“. კარგად მოფიქრებული, თუმცა
მეტისმეტად პათოლოგიური თამაშია. და მეტისმეტად აგრესიული. მაგრამ დროს მშვენივრად კლავს.
ცარიელი და უაზრო დღე მელოდა. კითხვა მომწყინდა და ერთხანს უბრალოდ თოვლს ვუყურებდი ფანჯრის
მიღმა. ეტყობოდა, საღამომდე აპირებდა თოვას. ბარდნიდა და ბარდნიდა. საინტერესოც კია; აი, თურმე რამ‐
დენი თოვლი შეიძლება ჩამოცვივდეს ციდან ერთ დღეში. თორმეტ საათზე ოტელის კაფეში ჩავედი და ვისა‐
დილე. მერე ნომერში დავბრუნდი, კიდევ ცოტა წავიკითხე და ისევ თოვლს ვუყურებდი ფანჯრიდან.
მაგრამ ამ უცნაურ დღეს უშედეგოდ დასრულება არ ეწერა. ზუსტად ოთხ საათზე, როცა წიგნით ხელში ლო‐
გინში ვგორაობდი, კარზე დააკაკუნეს. რამდენიმე სანტიმეტრით გავაღე კარი და ღრიჭოში გავიხედე. ზღურ‐
ბლზე ის იდგა. სათვალით და ღია ცისფერი უნიფორმით. უხმაურო ჩრდილივით შემოსრიალდა ოდნავ გაღე‐
ბულ კარში და მაშინვე მიხურა.
სწრაფად მოათვალიერა ოთახი, დივანთან მიირბინა, დაჯდა, ხელისგულებით ქვედატანი გაისწორა მუხ‐
ლებზე. და ღრმად ამოიოხრა.
– არა, ძალიან ცოტა დრო მაქვს, – იუარა, – მითხარი, რას აკეთებ მთელი დღე ნომერში?
– არაფერს, – ვუპასუხე. მაცივრიდან ლუდი გამოვიღე და ჭიქაში დავისხი, – დროს ვკლავ. წიგნს ვკითხულობ.
თოვლს ვუყურებ.
– რა წიგნს, რაზეა?
– ესპანურ ომებზე. თითოეული ომი თავიდან ბოლომდე დაწვრილებით არის აღწერილი. სხვადასხვა ისტო‐
რიული ვერსიითა და განმარტებით...
ესპანური ომები მართლაც სავსეა სრულიად სხვადასხვა განმარტებით, თუ რა და როგორ ხდებოდა იქ. აი,
ასეთი ომები იყო ადრე.
– უცნაური? – კითხვა დავუბრუნე, – რას გულისხმობ? იმას, რომ ნომერში მოხვედი ჩემთან?
– ჰო.
– ა-ა...
– არაფერ უცნაურს არ ვფიქრობ. ჰო, ცოტა გამიკვირდა, რომ მოხვედი, მაგრამ ძალიან მიხარია. მოწყენილო‐
ბისგან ვკვდებოდი, ხმის გამცემი არ მყავს...
დივნიდან ადგა, შუა ოთახში გაჩერდა, მოხდენილი მოძრაობით ცისფერი ჟაკეტი გაიხადა და რომ არ დაჭ‐
მუჭნოდა, საწერ მაგიდასთან, სკამის საზურგეზე გადაკიდა. მერე მომიახლოვდა, ჩემ გვერდით, საწოლზე ჩა‐
მოჯდა და დარბაისლურად შეატყუპა მუხლები. უჟაკეტოდ უცებ ძალიან სუსტი და მოწყვლადი მეჩვენა.
მხარზე მოვეხვიე. თავი მხარზე დამადო და გაირინდა. გასაოცარი სურნელი. იდეალურად გაუთოებული
თეთრი ბლუზა. ალბათ ხუთი წუთი გავიდა ასე. ჩემს მხარში თავჩარგული, დახუჭული თვალებით, ისე მშვი‐
დად და თანაბრად სუნთქავდა, თითქოს ეძინა. მხოლოდ გაუთავებლად ბარდნიდა და ბარდნიდა, ქალაქის
ხმაურს ახშობდა გარშემო. აბსოლუტური სიჩუმე.
გზაში დაქანცულმა ადამიანმა სადღაც დასვენება გადაწყვიტა, ვფიქრობდი. და მე ხე ვარ, რომელსაც მიეყ‐
რდნო. თანავუგრძნობდი. თან სულაც არ მიმაჩნდა, რომ აი, რა უსამართლობაა და არასწორია, როცა ასეთი
ახალგაზრდა და სიმპათიური ქალიშვილი ასე იღლება. ისე, თუ დაფიქრდები, არავითარი უსამართლობა აქ
არ არის. დაღლილობა შეიძლება თავს დაატყდეს ნებისმიერ ჩვენგანს, ასაკისა და სილამაზის მიუხედავად.
ზუსტად ისე, როგორც ქარიშხალი, წყალდიდობა, მიწისძვრა ან მეწყერი.
ხუთი წუთის შემდეგ თავი ასწია, ადგა, ჟაკეტი ჩაიცვა. და ისევ ჩამოჯდა – ახლა უკვე დივანზე. მარცხენა ხე‐
ლის თითებით ბეჭედს აწვალებდა მარჯვენა ხელის ნეკზე. ჟაკეტში თითქოს ისევ დაიძაბა, წეღანდელივით
უცხო და შორეული გახდა.
– და გარშემო უცნაური არაფერი შეგინიშნავს? რამე ისე ვერ იყო, როგორც ყოველთვის?
– არა, ყველაფერი ჩვეულებრივად იყო! – მხრები აიჩეჩა, – არავითარი უცნაურობა. სრულიად ჩვეულებრი‐
ვად ჩავჯექი ლიფტში. ავედი მეთექვსმეტე სართულზე, კარი გაიღო, ბნელა. სულ ეს არის.
თავი დავუქნიე.
თავი გააქნია.
– ხვალ?
– ცურვას სწავლობ... – გავიმეორე და გამეღიმა, – იცი, რომ ძველ ეგვიპტეშიც აუზში სწავლობდნენ ცურვას?
– არა, არ ვიტყუები. სიმართლეა! ამაზე თვითონ ვაგროვებდი მასალას სტატიისთვის, – ვუთხარი. თუმცა რომ
ეკითხა: მერედა, რა მოხდაო? – არც კი ვიცი, რა უნდა მეპასუხა.
– გმადლობ, – თქვა. და ისევე ჩუმად გასრიალდა დერეფანში, როგორც მოვიდა. დღის ერთადერთი მოვლენა.
პატარა და შეუმჩნეველი. აი, ასეთი შეუმჩნეველი და პატარა მოვლენებით ცხოვრობდნენ ძველი ეგვიპტე‐
ლები. ცურვას სწავლობდნენ აუზებში, აბალზამებდნენ მუმიებს, და სხვადასხვა წვრილმანებით იყვნენ დაკა‐
ვებული. ასეთი წვრილმანების დიდი რაოდენობით ერთ ადგილზე თავმოყრას ცივილიზაციას ეძახიან.
"},{"head":"9.","content":"
9.
თერთმეტისთვის აღარაფერი იყო გასაკეთებელი, ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით. ის, რისი გაკეთე‐
ბაც შეიძლებოდა, უკვე გავაკეთე. ფრჩხილები დავიჭერი, აბაზანა მივიღე, ყურები გავიწმინდე, ახალი ამბები
ვნახე ტელევიზორში. იატაკზე რამდენჯერმე ავიწიე. ვივახშმე, ყველა წიგნი ბოლომდე წავიკითხე. მაგრამ
ძილი მაინც არ მინდოდა. მეორე მხრივ, ლიფტის მორიგი ექსპერიმენტებისთვის მეტისმეტად ადრე იყო.
ასეთი რაღაცები შუაღამის მერე შეიძლება აკეთო, როცა სართულებზე პერსონალიდან ვერავის გადაეყრე‐
ბი.
კიდევ რა რჩება-მეთქი, დავფიქრდი და ბარში ავედი, ოცდამეექვსე სართულზე. მაგიდასთან დავჯექი. მარ‐
ტინის ვწრუპავდი, თოვლის წყვდიადს გავყურებდი ფანჯარაში და ეგვიპტელებზე ვფიქრობდი. მაინც რა სა‐
ინტერესოა, როგორ ცხოვრობდნენ იქ, ძველ ეგვიპტეში? ვის ასწავლიდნენ ცურვას თავიანთ აუზებში? ალ‐
ბათ ფარაონის ოჯახის წევრებს, არისტოკრატთა შვილებს და სხვა „ოქროს ყმაწვილებს“. ძველეგვიპტელი
ნუვორიშები ნილოსის გასწვრივ საუკეთესო მიწის ნაკვეთებს ითვისებდნენ, იქ ელიტურ აუზებს აგებდნენ
და თავიანთ აჭალ-ბუჭულებს განსაკუთრებული პიჟონური ხერხით ასწავლიდნენ წყალში გადაადგილებას.
მომხიბლავი ინსტრუქტორები კი – ჩემი თანაკლასელი-კინომსახიობის ზუსტი ასლები – გარშემო დაცურავ‐
დნენ და დამტკბარი ხმით უგურგურებდნენ: „მშვენიერია, ჩემო ბატონო, ასე განაგრძეთ! ოღონდ როცა კრო‐
ლით ინებებთ ცურვას, კარგი იქნება, თქვენი მარჯვენა ხელი ცოტა უფრო დიდხანს იყოს წინ...“
ნათლად წარმოვიდგინე ეს სურათი. ნილოსის ლურჯი მელნისფერი წყალი, დამაბრმავებელი მზე, გრძელშუ‐
ბიანი მცველები ალიგატორებსა და მდაბიოებს აფრთხობენ, ლერწმის შრიალი ქარში, ფარაონის ვაჟების გა‐
რუჯული სხეულები... ჰო, მაგრამ ფარაონის ქალიშვილები? თუ გოგონებს ცურვას არ ასწავლიდნენ? მაგა‐
ლითად, კლეოპატრა, ჯერ კიდევ სულ ახალგაზრდა, ჯოდი ფოსტერის ალი-კვალი. საინტერესოა, იმასაც
ელეთმელეთი მოუვიდოდა ინსტრუქტორის, ჩემი თანაკლასელის დანახვაზე? ჰო. ალბათ იმასაც. ეს ხომ მი‐
სი ძირითადი დანიშნულებაა...
გადაეღოთ ასეთი ფილმი, გავიფიქრე. ასეთი ფილმის სანახავად მართლაც სიამოვნებით წავიდოდი.
მთავარი გმირი – ცურვის ინსტრუქტორი – სულაც არ არის პლებეური წარმოშობის. სპარსეთის ან ასირიის
მეფის შვილია. მაგრამ ომის დროს ტყვედ ვარდება, ეგვიპტეში მიჰყავთ და იქ მონად ყიდიან. თუმცა მონად
გახდომის შემდეგაც არ კარგავს თავის მომხიბვლელობას. რა მოსატანია ვიღაც ჩარლტონ ჰესტონი ან კერკ
დუგლასი! დამაბრმავებელი ღიმილით ელეგანტურად შარდავს ლელიანში. საკმარისია მისცეთ უკულელე –
საღამოს ნილოსის ფონზე დადგება და Rock-a-hula baby-ის ძველეგვიპტურ ენაზე ორიგინალზე უარესად არ იმ‐
ღერებს. ასეთი როლის შესრულება მხოლოდ ჩემს თანაკლასელს შეუძლია.
და აი, ერთხელ მისი ცხოვრების სავალი ფარაონის გზასთან იკვეთება. ერთ მშვენიერ დღეს ლერწამს ჭრის
ნილოსის ნაპირზე. და უცებ მის თვალწინ მდინარეში იძირება ხომალდი. წამით არ ყოყმანობს, მდინარეში
ხტება და სწრაფი კროლით მიცურავს ხომალდთან. გამოიყვანს იქიდან ფარაონის ქალიშვილს და ალიგა‐
ტორთან შეჯიბრებაში ფარაონის ქალიშვილთან ერთად ნაპირს მიაღწევს. ძალიან ელეგანტურად. დაახ‐
ლოებით ისე, როგორც გაზქურას ანთებდა ბუნებისმეტყველების გაკვეთილზე. ფარაონი ამ ყველაფერს
უყურებს და ფიქრობს: „აჰა! ცურვის ახალ მასწავლებლად ხომ არ მომეწვია ტახტის მემკვიდრეებისთვის?
ძველი ხომ მაინც წინა კვირას დავახრჩვეთ ჭაში თავხედური ლაპარაკისთვის!“ და აი, ჩვენი გმირი დიდი ფა‐
რაონის აუზის მწვრთნელია. ისეთივე მომხიბვლელი, როგორიც ადრე – ირგვლივ ყველა ჭკუას კარგავს. ღა‐
მის დადგომისთანავე კეთილსურნელებლით ცხებულ ფარაონის კარის ქალბატონებს ერთი სული აქვთ,
ლოგინში შეუძვრნენ. ფარაონის შვილებს მასზე მზე და მთვარე ამოსდით. გადასარევი ეპიზოდი „პრინცესა
ბიკინიში“ იცვლება ეპოქალური სცენით „ჩემი ფარაონი და მე“. ფარაონის დაბადების დღეს ფარაონის შვი‐
ლები მამიკოსთვის ასრულებენ სინქრონული ცურვის კომპოზიციას. ფარაონი ბედნიერებისგან ქვითინებს,
გმირის ფსონი ისევ იზრდება. მაგრამ გმირი ცხვირს მაღლა არ სწევს, თავმდაბალია. დროდადრო თუ გაიღი‐
მებს და ლელიანში ელეგანტურად მოშარდავს. სასახლის კარის ყველა ქალს, რომელმაც მასთან ლოგინში
შეძრომა მოახერხა, თითქმის ერთი საათი ეფერება. ბოლოს არასდროს არ ავიწყდება თავზე ხელი გადაუს‐
ვას და უთხრას: „შენ ყველაზე კარგი ხარ!“ ძალიან კეთილია.
სხვათა შორის, საინტერესოა, როგორი უნდა იყოს სექსი ძველეგვიპტური სასახლის კარის ქალბატონთან.
ვცადე ამის წარმოდგენა, მაგრამ არაფერი არ გამომივიდა. რაც უფრო ვძაბავდი ჩემს საცოდავ წარმოსახ‐
ვას, მით უფრო შემაწუხებლად მიძვრებოდა თავში კადრები კინოსტუდია XXth Century Fox-ის ნაწარმოებ
„კლეოპატრადან“. იმ საშინელი, გულისამრევი ფილმიდან ელიზაბეტ ტეილორით, რიჩარდ ბარტონით და
რექს ჰარისონით. ჰოლივუდური ეგზოტიკა: შავი ხარჭები ლამის კისრიდან წამოსული ფეხებით, რომლებიც
გრძელტარიანი მარაოებით უნიავებენ ელიზაბეტ ტეილორს. ის ჭკუიდან შემშლელ პოზებში ათავებინებს
ჩემს თანაკლასელს. ძველი ეგვიპტელები ამ საქმეში კარგად იყვნენ გაწაფული.
და აი, კლეოპატრას – ალი-კვალი ჯოდი ფოსტერი – მასთან შეხვედრის მერე საბოლოოდ დაუცურდება კრა‐
მიტი. ბანალურია, რა თქმა უნდა, მაგრამ რას იზამ – ამის გარეშე კინო არ გამოდის.
თუმცა ჯოდი კლეოპატრასგან მარტო მას არ დაუცურდება კრამიტი. აბისინიელი პრინცი, ჭვარტლივით შა‐
ვი, კარგა ხანია მასზე ოხრავს. მასზე ერთი გაფიქრებაც საკმარისია, რომ ადგილს მოსწყდეს და თავისი აბი‐
სინიური ცეკვები დაუაროს. ამის თამაში მხოლოდ მაიკლ ჯექსონს შეუძლია. სხვას არავის. ვნებით შეპყრო‐
ბილი მიეთრევა ეგვიპტეში უდაბნოს გავლით ლამის შუაგულ აბისინიიდან. თავისი ქარავნის ყოველ დაბანა‐
კებაზე კოცონთან ტამბურინით ხელში ცეკვავს Billie Jean-ს. ვარსკვლავების ციმციმით ნაკვები შავი გუგები
ნაპერწკლებს ყრის. ცურვის მასწავლებელსა და მაიკლ ჯექსონს შორის, რაღა თქმა უნდა, სამუდამო მტრო‐
ბა ღვივდება. კლასიკური სასიყვარულო სამკუთხედია.
აქამდე შევთხზე და პირდაპირ ჩემ თვალწინ ბარმენის ფიგურა დავინახე. ძალიან ვწუხვარ, მაგრამ ბარი იკე‐
ტებაო, მითხრა, თითქოს მოიბოდიშა. საათს დავხედე. პირველის თხუთმეტი წუთია. ჩემ გარდა, ბარში არავი‐
ნაა. ბარმენი ბარის დალაგებას ამთავრებდა. თავი გადავაქნიე. შეიძლება ამდენი იფიქრო რაღაც სისულე‐
ლეზე?! არც გონებას რომ მატებს რამეს და არც გულს... ხომ არ გავაფრინე?
ჩეკზე მოვუწერე ხელი, დარჩენილი მარტინი გადავკარი და ავდექი. ბარიდან გამოვედი, ხელები ჯიბეებში
ჩავიწყვე და ლიფტს დავუწყე ლოდინი.
...მაგრამ მკაცრი ძველეგვიპტური ეტიკეტი ავალდებულებს ჯოდი კლეოპატრას ცოლად გაჰყვეს თავის უმ‐
ცროს ძმას, ვაგრძელებ ფიქრს. წყეული სცენარი მაგრად ჩამიჯდა თავში. როგორ არ ვეცადე, ქვეცნობიერი
ახალ-ახალ ეპიზოდებს მთავაზობდა. უმცროსი ძმა ჭკუანაკლული და ნამდვილი დოყლაპიაა. ვის უნდა ვან‐
დო ასეთი როლი? ვუდი ალენს? არა, რა თქმა უნდა! ეს მთელ ფილმს სულელურ კომედიად მიქცევს. დაიწ‐
ყებს მოსაწყენი ხუმრობების ფრქვევას და პლასტმასის ჩაქუჩის თავში ცემას... არა, არ გამოვა.
კარგი, ძმას მერე მოვუვლი. აი, ფარაონს კი ლოურენს ოლივიე ითამაშებს. თავისი მუდმივი შაკიკით და სა‐
ფეთქლებზე მიჭერილი თითებით. ყველას, ვინც კი თვალში არ მოსდის, ფარაონი უძირო ჭაში ახრჩობს, ან
ნილოსში გზავნის ნიანგებთან შესაჯიბრებლად. ინტელიგენტური და მკაცრია. ჰოდა, ბრძანებს, ვიღაცას ქუ‐
თუთოები დააგლიჯონ, მერე კი უდაბნოში დააგდონ უბედური...
ამ ადგილამდე მივედი და ჩემ წინ ლიფტის კარი გაიღო. სრულიად უხმაუროდ. შევედი, მეთხუთმეტე სართუ‐
ლის ღილაკს დავაჭირე და ფიქრი გავაგრძელე. არ მინდოდა ამაზე ფიქრი, მაგრამ რატომღაც შეჩერებაც
ვერ მოვახერხე.
სცენა იცვლება: უსაზღვრო უდაბნო. უდაბნოს შუაგულში გამოქვაბულია, რომელშიც ფარაონის მიერ გაძე‐
ვებული წინასწარმეტყველი ბინადრობს. მრავალი წელი ადამიანებს გარიდებული იქ, სადაც ვეღარავინ აწ‐
ყენინებს. ქუთუთოებდაგლეჯილი ახერხებს მთელი უდაბნოს შემოვლას და რაღაც მანქანებით გადარჩენას.
თავით ფეხებამდე ცხვრის ტყავში გახვეული ემალება მზის სხივებს თავისი გამოქვაბულის წყვდიადში. ჭამს
ჭიებს, ღრღნის აქლემის ეკალს და თანდაყოლილი მესამე, შინაგანი თვალით წინასწარმეტყველებს მომა‐
ვალს. ფარაონის მალე დაცემას. ეგვიპტის მზის ჩასვენებას. ეპოქის შეცვლას დედამიწაზე...
ლიფტის კარი გაიღო, როგორც ყოველთვის, უხმაუროდ. საკუთარი ბოდვით გაოცებულმა გადავაბიჯე დერე‐
ფანში. ადამიანი-ცხვარი! ნუთუ ფარაონის დროსაც არსებობდა? თუ ეს ყველაფერი ჩემი დაბრენდილი ფან‐
ტაზიის ნაყოფია? ჯიბეებიდან ხელები არ ამომიღია, ვიდექი სიბნელეში და ვცდილობდი რამენაირი ახსნა
მომეძებნა ამისთვის.
სიბნელეში?
და აი აქ, როგორც იქნა, მოვედი გონს: ჩემ გარშემო ჯოჯოხეთური წყვდიადია. სინათლის ციცქნა სხივიც კი
არ ჩანს. ლიფტის კარი ისევ ისე, უხმაუროდ დაიხურა ჩემ უკან და ეს სიბნელე ბიტუმის ლაქივით გაშავდა.
საკუთარ ხელებსაც კი ვერ ვხედავდი. გაქრა მუსიკაც. არც შენი Mammy Blue, არც „ზაფხულის დღის სიყვარუ‐
ლი“ – არაფერი. მთრთოლავ ჰაერში ქინაქინის მწარე სუნი იდგა.
"},{"head":"10.","content":"
10.
ვერც საგნებს ვარჩევდი, ვერც მოხაზულობას. ვერც საკუთარი სხეულის კონტურებს. ვერ ვგრძნობდი, თავის
ადგილზე იყო თუ არა ჩემი სხეულის რომელიმე ნაწილი. შავი ფერის არაფერი – აი, ერთადერთი, რაც გარს
მერტყა.
ასეთ თავზარდამცემ წყვდიადში საკუთარ თავსაც კი აბსტრაქციად აღიქვამ. ჩემი „მე“ კარგავს მატე‐
რიალურ გარსს და რაღაც მისტიკური ექტოპლაზმით ავსებს სივრცეს. ის, ჩემი „მე“, უკვე გათავისუფლდა
ჩემი სხეულისგან – მაგრამ სანაცვლოდ არავითარი გარსი არ შეუძენია, უსხეულო და აწრიალებული ეგდო
კოსმოსურ სიცარიელეში – რეალობისა და კოშმარის არამყარ ზღვარზე.
ცივი გონებით!
ჯერ ერთი, ეს უკვე დაემართა ჩემს ახალ ნაცნობს. და ახლა უბრალოდ, იგივე მეორდება. ასეა, არა? ასეა.
მაგრამ ვინაიდან მან ამ ყველაფერს თავი დააღწია, ესე იგი მეც შევძლებ! რა, ძნელია? პანიკის ვერანაირ მი‐
ზეზს ვერ ვხედავ. უბრალოდ, უნდა გავიმეორო ყველაფერი, რასაც ის აკეთებდა.
და კიდევ: ამ შენობაში რაღაც უცნაური ხდება და ეს „რაღაც“ ჩემთან არის დაკავშირებული. უეჭველია, რომ
ეს ოტელი რაღაცით დაკავშირებულია ძველ ოტელ „დელფინთან“. ამიტომაც მოვედი აქ. ასეა თუ არა? სწო‐
რედ ასეა! ესე იგი, საჭიროა ნაბიჯ-ნაბიჯ გავიმეორო მისი გზა და დავინახო ის, რისი დანახვისაც ასე ეშინო‐
და...
საშიშია?
არადა, მართლა საშიშია, ყოველგვარი ხუმრობის გარეშე! უიარაღო და შიშველი ვიყავი. სიშავე ჩემ გარშემო
ძალადობით იმუქრებოდა, მე კი საშიშროების დანახვაც არ შემეძლო, რომელიც ამ უკუნში ზღვის გველივით
უხმოდ და აუჩქარებლად მიახლოვდებოდა. ფატალურმა უძლურებამ შემიბოჭა მთელი სხეული. კანის ფო‐
რები სიბნელემ ამომიქოლა. პერანგი ცივი ოფლისგან დამისველდა. ყელი გამიშრა: ნერწყვის გადაყლაპვა
ვცადე და კინაღამ კისერი მოვიტეხე.
ღმერთო ჩემო, მაინც სად ვარ?! ნებისმიერ ადგილას, ოღონდ არა ოტელ „დელფინში“. ეს თავისთავად ცხა‐
დია. სხვა სივრცეში აღმოვჩნდი. რაღაც ზღვარს გადავაბიჯე – და სადღაც გადავვარდი. თვალები დავხუჭე
და ძალიან ღრმად ჩავისუნთქე.
უკანასკნელი იდიოტივით უცებ საშინლად მომინდა პოლ მორიას ორკესტრის Mammy Blue-ს მოსმენა. საკმა‐
რისი იქნებოდა ერთი ფრაზა მომესმინა და ბედნიერი ვიქნებოდი. აი, რა დამაბრუნებდა ამ ცხოვრებაში! ან
თუნდაც რიჩარდ კლაიდერმანის. ახლა ნამდვილად ავიტანდი. Los Indios Tabajara-საც ავიტანდი, ხოსე ფელი‐
სიანოსაც, ხულიო იგლესიასსაც, სერხიო მენდესსაც, Partridge Family-საც და რომელიმე Fruit company 1910-საც –
ნებისმიერ რამეს! კბილს კბილზე დავაჭერდი და ისე მოვუსმენდი, შენი მოწონებული. თავზარდამცემი სიჩუ‐
მეა... მიტჩ მილერის გუნდზეც კი თანახმა ვარ, თუნდაც ალ მარტინოსა და ენდი ვილიამსის დუეტმა შეუბე‐
როს – ეშმაკსაც წაუღია, ოღონდ რამე ჟღერდეს!!!
კარგი, გეყოფა. საკმარისია. რამდენი უნდა იფიქრო ყველანაირ სისულელეზე? მაგრამ სულ არაფერზე ფიქ‐
რიც შეუძლებელია. მაშინ რა მნიშვნელობა აქვს, რაზე ვიფიქრებ? რაღაცით ხომ უნდა შევავსო სიცარიელე
თავში. შიშს მაინც რომ მოვერიო. რათა როგორმე მაინც დავიოკო ამ კოსმოსურ სიცარიელეში საცეცებგა‐
მოჩრილი ცხოველური შიში.
მაიკლ ჯექსონი Billie jean-ს ცეკვავს კოცონთან ტამბურინით ხელში. აქლემებიც კი ტრანსში ვარდებიან მის
ყმუილზე.
თავშიფაფადმექცაყველაფერი...
კიდევ ერთხელ ღრმად ჩავისუნთქე და ამ სულელი თავიდან რაც შეიძლება შორს მოვისროლე ეს უაზრო
ხილვები. მართლა უსასრულოდ ხომ არ ვიფიქრებ ამ აბდაუბდაზე! უნდა ვიმოქმედო. ასე არ არის? აბა რა
ჯანდაბამ მომათრია აქ?
თავს მოვერიე და კედელზე ხელის ცეცებით მარჯვნივ გავუყევი დერეფანს. ფეხები არ მემორჩილებოდა.
თითქოს სხვისი იყო. თითქოს დაირღვა კავშირი ფეხებსა და ნერვულ სისტემას შორის. კი ვუბრძანებ, რომ
გაინძრნენ, მაგრამ ყურსაც არ იბერტყავენ. ირგვლივ მხოლოდ წყვდიადია, უსასრულო და უნაპირო.
წყვდიადი დედამიწის გულამდე. ნაბიჯ-ნაბიჯ მივდივარ დედამიწის ცენტრისკენ და უკვე ვეღარასოდეს დავ‐
ბრუნდები ზედაპირზე... იფიქრე რამეზე, ვეუბნები თავს. არაფერზე არ იფიქრებ და შიში საბოლოოდ შეგბო‐
ჭავს. განაგრძე შენი ფილმის შეთხზვა... რაზე შევჩერდით? ადამიანი-ცხვრის გამოჩენაზე. მაგრამ უდაბნოს
ეპიზოდს ჯერ ვერ განვავითარებთ, ფარაონის სასახლეში დავბრუნდეთ. უგრანდიოზულესი სატახტო დარ‐
ბაზი. მთელ აფრიკაში შეგროვებული განძი. ნუბიელი მონა ქალები თაყვანისცემის პოზაში გაშეშებული იც‐
დიან. აი, ამ ყველაფრის შუაგულში კი ფარაონი ზის. დღეს რაღაც გუნებაზე ვერ არის. „რაღაც დალპა ნილო‐
სის სამეფოში, – ფიქრობს, – ისევე როგორც ჩემს სასახლეში. რაღაც შეცდომა თანდათან იზრდება, ყველა‐
ფერს ხრწნის გარშემო. სასწრაფოდ უნდა ვიპოვო და გამოვასწორო...“
ნაბიჯ-ნაბიჯ მივდიოდი წინ. და ვფიქრობდი, რაც ძალი და ღონე მქონდა. ესე იგი ჩემმა ნაცნობმა გოგომ ეს
საშინელება გადალახა. საინტერესოა... ნუთუ აი ასე, როგორც ახლა მე, მარტო წავიდა იმ წყვდიადში რაღა‐
ცის შესამოწმებლად? მეც კი ვცახცახებ. არადა, ხომ ვიცოდი, რა მელოდა! წინასწარ რომ არ მცოდნოდა ეს
ყველაფერი, ფეხს არ მოვიცვლიდი ადგილიდან. ალბათ იქვე, ლიფტთან ვიდგებოდი გაქვავებული, თითის
განძრევას ვერ გავბედავდი...
ჩემს ახალ ნაცნობზე დავიწყე ფიქრი. წარმოვიდგინე, როგორ სწავლობს ცურვას თავის აუზში. შემოტმასნი‐
ლი საცურაო კოსტიუმით. იქვე, გვერდით კი... ჩემი კინომსახიობი თანაკლასელი უვლის გარს. ჩემს ახალ
ნაცნობსაც უცურდება კრამიტი. თანაკლასელი უჩვენებს, როგორ უნდა მოუსვას მარჯვენა კროლით. ჩემი
ნაცნობი გოგო გაოგნებული თვალებით შესცქერის. ძლივს იცდის დაღამებამდე და მის ლოგინში მიძვრება...
დავნაღვლიანდი. სიმწრისგან და წყენისგან. ასე არ შეიძლება, ვუთხარი ფიქრით. საერთოდ არაფერი არ
გესმის. მთელი მისი ხიბლი მხოლოდ მისი გარეგნობაა. ყურში ნაზ სიტყვებს ჩაგჩურჩულებს, რომელთა მიღ‐
მა არაფერია. და ალბათ მაგრად აგაგდებს... მაგრამ ეს ხომ მხოლოდ ტექნიკის საკითხია! საქმის ცოდნით
შესრულებული პრელუდია და მეტი არაფერი!
დერეფანი მარჯვნივ უხვევდა. ყველაფერი ისეა, როგორც ამბობდა... მაგრამ ჩემს წარმოსახვაში უკვე იწვა
ჩემს წყეულ თანაკლასელთან. აი, ფრთხილად ხდის ტანზე და კომპლიმენტს ჩასჩურჩულებს სხეულის თი‐
თოეულ გაშიშვლებულ ნაწილზე. გულწრფელად ჩურჩულებს ძაღლიშვილი. წრფელი გულით... კეთილი-ი-ი...
– გავიფიქრე. ძალიან საინტერესოა. ვიგრძენი, როგორ გავბრაზდი. „როგორ შეიძლება ასე შეცდე?!“ – მინდო‐
და მეყვირა.
კედელზე ხელის ცეცებით მარჯვნივ შევუხვიე. და სადღაც შორს, წინ, სინათლე დავინახე. ძალიან სუსტი და
გადღაბნილი. თითქოს ერთბაშად რამდენიმე ფარდიდან აღწევდა.
ჩემი თანაკლასელი მის სხეულს ტუჩებით ეხება. ნელა გადადის ყელიდან მხრებზე, მკერდზე... კამერა თანაკ‐
ლასელს წინიდან აჩვენებს. გოგოს ზურგიდან. მერე რაკურსი იცვლება. გოგოს სახე. ოღონდ ეს მისი სახე არ
არის. იმ ჩემი ნაცნობის არა, ოტელ „დელფინის“ დახლს იქით რომ დგას. ეს კიკის სახეა. სწორედ იმ კიკის,
ფანტასტიკური ყურების პატრონის, უმაღლესი კატეგორიის ბოზის, რომელთან ერთადაც გავჩერდი ძველ
ოტელ „დელფინში“. კიკის, ასე უცნაურად რომ გაქრა ჩემი ცხოვრებიდან... ეს ყველაფერი კინოფილმის კად‐
რივით ჩანდა. პროფესიულად დამონტაჟებული კადრივით. მეტისმეტად პროფესიულადაც კი. ბანალურად
მოსაწყენად. კიკი. აქ საიდან გაჩნდა?
სივრცედადროჭკუიდანშეიშალნენ...
ისევ ვიძვრები ადგილიდან, კურსი სინათლისკენ მიჭირავს. ადგილიდან ვიძვრები და ფილმიც წყდება. ეკრა‐
ნი ქრება.
სიბნელეში კედლის გასწვრივ მივიწევ წინ. თავს ვუბრძანებ, რომ არაფერზე არ იფიქროს. იფიქრო-არ იფიქ‐
რო, სულერთია, არაფერი იცვლება, მხოლოდ ფიქრით დროს ტყუილუბრალოდ დახარჯავ. ჯობს ყოველგვა‐
რი ფიქრის გარეშე ფეხები ამოძრაო, მეტი არაფერი. ყურადღებით. მიზანმიმართულად. სინათლე მკრთა‐
ლია, გაფანტული. ვერ მიხვდები, საიდან მოდის. მხოლოდ ოდნავ გაღებული კარი ჩანს. კარი, როგორიც ამ
ოტელში არ არის. როგორც ჩემმა ნაცნობმა გოგომ თქვა... ძველისძველი ხის კარი. ზედ ნომრიანი ფირფიტა
კიდია. ციფრების გარჩევა შეუძლებელია. მეტისმეტად ბნელა და მეტისმეტად ჭუჭყიანი ფირფიტაა. მაგრამ
როგორიც არ უნდა იყოს, ეს ოტელი „დელფინი“ არაა. საიდან უნდა გაჩენილიყო ახალ ოტელ „დელფინში“
ძველი კარი? ჰაერზე აღარაფერს ვამბობ. მართლა, რისი სუნი დგას? რაღაც დაობებული ქაღალდის... სინათ‐
ლე კარს მიღმა დროდადრო ირხევა. სანთლის ალს ჰგავს...
კარის წინ დავდექი და ერთხანს ამ ნათებას ვუყურებდი. და ისევ გამახსენდა ის, გოგო ახალი ოტელის
ფოიედან. მაინც მგონია, რომ უნდა დავრჩენილიყავი მასთან. დავბრუნდები კი ოდესმე ნორმალურ სამყა‐
როში? მოვახერხებ კიდევ ერთხელ სადმე დაპატიჟებას? უცებ მწველი ეჭვიანობა ვიგრძენი „ნორმალური
სამყაროს“ მიმართ მთელი თავისი აუზებით. თუმცა შეიძლება ეს ეჭვიანობა არ იყო. ასე ვთქვათ, გამრუდე‐
ბული და გაზვიადებული სინანული არჩადენილზე. მაგრამ რატომღაც ეჭვიანობასავით შევიგრძნობდი. ყო‐
ველ შემთხვევაში, სწორედ ეჭვიანობას ჰგავდა ამ სიბნელეში. მეც ვიპოვე რა დრო და ადგილი საეჭვიანოდ!
არადა, ათასი წელი არავისზე არ მიეჭვიანია... რომ აღარაფერი ვთქვა ეჭვიანობით ტანჯვაზე – ეს ხომ საერ‐
თოდ არ მახასიათებს! ამისთვის მეტისმეტად ჩაციკლული ვარ საკუთარ თავზე... და, მიუხედავად ამისა, – რა
უცნაურია! – საოცრად ვეჭვიანობდი საცურაო აუზზე.
რას ბოდავ, ვუთხარი საკუთარ თავს. განა შეიძლება აუზზე ეჭვიანობა? ასეთი რამ არასდროს მსმენია...
ნერწყვი გადავყლაპე. სამარისებურ სიჩუმეში ეს ისე გაისმა, თითქოს ცარიელ ლითონის კასრს რკინის კეტი
შემოჰკრეს. არადა, უბრალოდ ნერწყვი გადავყლაპე...
ხმა იმაზე ძლიერი იყო, ვიდრე შეიძლებოდა ყოფილიყო. ზუსტად ისე, როგორც ამბობდა... სხვათა შორის,
დაკაკუნება აუცილებელია. ამ კარზე უნდა დავაკაკუნო...
დავაკაკუნე კიდეც. დაუფიქრებლად, უნებურად. ძალიან ხმადაბლა: ტუკ-ტუკ. ისე, რომ შეიძლება ვერც
გაიგონონ. ჰოდა, რა ვქნა, ჭირსაც წაუღია. მაგრამ ისეთი გრუხუნი გაისმა, კინაღამ დავყრუვდი. სულის გამ‐
ყინავი გრუხუნი, მძიმე, როგორც სიკვდილის ნაბიჯები.
თავიდან არც არაფერი მომხდარა. სიჩუმემ დაისადგურა, ხანგრძლივმა, ისეთმა, როგორზეც მიყვებოდა.
ზუსტად ვერ ვიტყვი, რამდენად ხანგრძლივმა. შეიძლება ხუთწამიანმა, შეიძლება წუთიანმა. ასეთ სიბნელე‐
ში დროის გამოთვლა შეუძლებელია. დრო ძგერდა, ხან იწელებოდა, ხან იკუმშებოდა. თვითონაც ვიწელებო‐
დი და ვიკუმშებოდი მასთან ერთად – ზედმეტი ჩქამის გარეშე. დრო იზნიქებოდა თავისი ფორმიდან – მეც
ვიზნიქებოდი მასთან ერთად. როგორც ანარეკლი მრუდე სარკეში.
ბოლოს გავიგონე. არაბუნებრივად ხმამაღალი შრიალი. თითქოს ძველმანების ვეებერთელა გროვას ქექავ‐
დნენ. ვიღაც ძალიან მძიმე წამოდგა იატაკიდან. ნაბიჯების ხმა გაისმა. ნელა, ძალიან ნელა მიახლოვდებო‐
და. ვერ გაარჩევდი, ფოსტლებით იყო თუ უბრალოდ ფეხს ითრევდა. – შრ-რ-რ! შრ-რ-რ! – რაღაც საზარელი
მოდიოდა პირდაპირ ჩემკენ. რაღაც არაადამიანურიო, ასე თქვა. ზუსტად. ადამიანს ასე სიარული არ შეუძ‐
ლია. ეს რაღაც სხვაა. ის, რაც ჩვეულებრივ სამყაროში ვერ იარსებებს. აქ კი არსებობს...
არ გავქცეულვარ. პერანგი ოფლით გაიჟღინთა და ზურგზე მომეწება. მაგრამ უცნაურია – რაც უფრო ახლოს
ისმოდა ნაბიჯების ხმა, მით ნაკლები ადგილი რჩებოდა შიშისთვის. ყველაფერი რიგზეა, ვუთხარი საკუთარ
თავს. არავინ არაფერს არ დამიშავებს. უცებ ძალიან აშკარად ვიგრძენი ეს. საშიში არაფერია. მოხდეს, რაც
მოსახდენია. ყველაფერი კარგად იქნება. რაღაც თბილი მორევი მითრევს... კარის სახელურს ჩავებღაუჭე,
სუნთქვა შევიკარი და თვალები დავხუჭე. ყველაფერი კარგად არის. არაფრის არ მეშინია. ჯოჯოხეთურ
წყვდიადში მესმის, როგორ გამაყრუებლად მიცემს გული. ჩემი გული. მე ამ გულისცემაში ვიღვენთები, მე მი‐
სი ნაწილი ვარ. საშიში არაფერია – ვეუბნები საკუთარ თავს. უბრალოდ, ყველაფერი ერთ მთლიანობად
გროვდება...
ნაბიჯების ხმა წყდება. რასაც არ უნდა ნიშნავდეს ეს – ახლა ის პირდაპირ ჩემ წინ დგას. და დაჟინებით მიყუ‐
რებს. მე კი თვალდახუჭული ვდგავარ. ჩაირთო! – უცებ მივხვდი. სრულიად სხვადასხვა ნივთები, ადგილები
და მოვლენები ჩემით შეიკრა. ნილოსის ნაპირები, კიკი, ოტელი „დელფინი“, ძველი, ძალიან ძველი როკ-ენ-
როლი – ეს ყველაფერი ერთ ჯაჭვად გაერთიანდა და ამუშავდა. ნუბიელი არისტოკრატების ნელსაცხებ‐
ლიანი სხეულები. ბომბი, უკანასკნელ წამებს რომ ითვლის იმ ძველ სახლში. წარსულის ნათება, ძველი ბგე‐
რები, ძველი ხმები...
ეს ადამიანი-ცხვარი იყო.
"},{"head":"11.","content":"
11.
ძველ მაგიდასთან ვსაუბრობდით. პატარა, მრგვალ მაგიდაზე, თიხის უხეშ ჭრაქში ერთადერთი სანთელი ენ‐
თო. შეიძლება ითქვას, რომ ეს სამი ნივთი შეადგენდა ამ ოთახის მთელ ავეჯს.
ეს ადამიანი-ცხვრის ოთახი იყო. გრძელი და ვიწრო. კედლები და ჭერი თავიდან ძველ ოტელ „დელფინს“ მა‐
გონებდა, მაგრამ კარგად რომ დავაკვირდი, საერთო ვერაფერი დავინახე. კარის მოპირდაპირე მხარეს –
ფანჯარა. შიგნიდან ფიცრებით აჭედილი. კარგა ხნის წინათ აჭედილი: ღრიჭოები ფიცრებს შორის რუხი
ფერფლისფერი მტვრით ამოვსებულა. ლურსმნებს ჟანგისგან წაბლისფერი ადევს. ოთახში მეტი არაფერია.
ოთახი კი არა, ქვის ყუთია. არც ლამპა ჭერზე. არც კარადა. არც ტუალეტი. არც საწოლი. სავარაუდოდ,
იატაკზე ეძინა ცხვრის ტყავში გახვეულს. მთელი იატაკი, ვიწრო ბილიკის გარდა, რომელზეც გაჭირვებით გა‐
ივლიდა ერთი ადამიანი, ძველი წიგნებით, გაზეთებითა და დოკუმენტების შეკვრებით იყო მოფენილი. ქა‐
ღალდი სიძველისგან გახუნებულიყო; ალაგ-ალაგ ჭიებს გამოეხრათ; რაღაც-რაღაცები ისე აზელილიყო ერ‐
თმანეთში, აღარაფერი ეშველებოდა. თვალი მოვავლე წიგნების სათაურებს: ყველა, ასე თუ ისე, ჰოკაიდოზე
მეცხვარეობის ისტორიას ეხებოდა... აი, თურმე სად გაქრა ძველი „დელფინის“ არქივი! იქ, ძველ ოტელში,
ერთი სართული საარქივო დოკუმენტებს ეჭირა ცხვრის შესახებ. და მოხუცი პროფესორი, ოტელის მმარ‐
თველის მამა, პირადად უვლიდა ამ დოკუმენტებს... ნეტავ სად არიან ახლა ეს უცნაური ადამიანები? რა
დაემართათ?..
– კარგა ხანია არ გვინახავს ერთმანეთი, არა? – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა ნიღბის ქვემოდან, – თითქმის არ
შეცვლილხარ. გამხდარი მეჩვენები.
– აქ გახდები...
წარმოდგენა არ მქონდა, რომელი ომი მიაჩნდა უკანასკნელად, მაგრამ, ყოველი შემთხვევისთვის, მაინც გა‐
ვაქნიე თავი.
– ესე იგი მალე დაიწყება! – უხალისოდ თქვა და ჩქარ-ჩქარა გაუსვა ხელთათმნიანი ხელები ერთმანეთს, –
ფრთხილად იყავი, თუ სიკვდილი არ გინდა. ომი აუცილებლად იქნება. ყოველთვის. არ შეიძლება, რომ ომი
არ იყოს. რომ გეჩვენებოდეს კიდეც, რომ არ არის, სულერთია, მაინც არის. ადამიანებს უყვართ ერთმანეთის
ხოცვა. და ხოცავენ, სანამ ძალა შესწევთ. გამოეცლებათ ძალა და ცოტას შეისვენებენ. მერე ისევ აგრძელე‐
ბენ ხოცვას. ასეა მოწყობილი. ვერავის ვერ ენდობი. და ეს არასდროს არ შეიცვლება. და ვერც ვერაფერს გა‐
აწყობ. არ მოგწონს? მაშინ ისღა დაგრჩენია, სხვა სამყაროში გაიქცე.
ცხვრის ტყავი ადრინდელზე უფრო ჭუჭყიანი ჩანდა. ბეწვი მთელ სხეულზე გაქონილიყო და მოთელილიყო.
ნიღაბიც უფრო შელახულიყო იმასთან შედარებით, ვიდრე მახსოვდა. ეს ყველაფერი თითქოს მისი
ჩვეულებრივი ტანსაცმლის დროებითი შემცვლელი იყო. თუმცა, შესაძლოა, უბრალოდ მომეჩვენა ამ ნეს‐
ტიანი, გაქუცული კედლებისა და სანთლის მკრთალი ციმციმის გამო. ან იქნებ იმიტომ, რომ ჩვენი მეხსიერე‐
ბა საერთოდ უფრო უკეთესი სახით იმახსოვრებს, ვიდრე სინამდვილეშია. და მაინც, ადამიანი-ცხვრის არა‐
მარტო ტანისამოსი, თვითონაც გაცილებით დაქანცული და შელახული ჩანდა. ამ ოთხ წელიწადში დაბერე‐
ბულიყო და შეფერთხილიყო. დროდადრო ღრმად ოხრავდა და ეს ამოოხვრა უცნაურად ჭრიდა ყურს. თით‐
ქოს რაღაც გაიჭედა რკინის მილში – რამდენიც არ უნდა უბერო, მხოლოდ კედლებს ფხაჭნის და არაფრით
არ ვარდება გარეთ.
– ვფიქრობდით, რომ უფრო ადრე მოხვიდოდი, – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – ამიტომ სულ გელოდით. ამას წი‐
ნათ კიდევ ვიღაც მოვიდა. გვეგონა, შენ იყავი. აღმოჩნდა, რომ არა. ვიღაც შეცდომით შემოეხეტა. უცნაურია.
სხვებისთვის აქ მოხვედრა არც ისე ადვილია. მაგრამ არაფერია. მთავარი ის არის, რომ გვეგონა, უფრო ჩქა‐
რა მოხვიდოდი.
მხრები ავიჩეჩე.
– რა თქმა უნდა, ვხვდებოდი, რომ მოვიდოდი. რომ არ შეიძლებოდა, არ მოვსულიყავი. ოღონდ ვერ გადამეწ‐
ყვიტა... ხშირად მესიზმრებოდა. ოტელი „დელფინი“. ერთი და იგივე სიზმარი. გამუდმებით. მაგრამ დრო დამ‐
ჭირდა, რომ გადამეწყვიტა.
– ამ ადგილის დავიწყება გინდოდა?
– მინდოდა, – ვაღიარე, – და ნახევრად დავივიწყე კიდეც... – თითებზე დავიხედე. მათ შორის გაჩენილი ჩრდი‐
ლები ოდნავ ირხეოდა სანთლის მოუსვენარ ციმციმზე („გამჭოლი ნიავია?“ – გამიკვირდა), – ნახევრად და‐
ვიწყებული კი მინდოდა სულ დამევიწყებინა. და ისე მეცხოვრა, თითქოს არაფერიც არ იყო...
– ჰო, ბოლოს და ბოლოს, მაინც დავბრუნდი, – თავი დავუქნიე, – ვერ მოვახერხე ამის დავიწყება... როგორც
კი შევეცდები დავივიწყო, უცებ რაღაც ისევ გამახსენებს. ალბათ ეს ადგილი ძალიან ბევრს ნიშნავს ჩემ‐
თვის. სულ მეჩვენება, რომ მისი შემადგენელი ნაწილი ვარ... თვითონაც არ ვიცი, რისი თქმა მინდა ამით, მაგ‐
რამ... ძალიან ნათლად ვგრძნობ. განსაკუთრებით ძილში. ვიღაც ტირის და მეძახის. ამიტომაც გადავწყვიტე
მოსვლა... თუმცა მაინც ამიხსენი – რა ადგილია ეს? სად ვარ ახლა?
– ზუსტად ჩვენც არ ვიცით... აქ ხალვათობაა. და ძალიან ბნელა. რამდენად ხალვათობაა და რამდენად ბნე‐
ლა, ჩვენთვის უცნობია. მხოლოდ ამ ოთახის შესახებ ვიცით. დანარჩენზე – არა. ამიტომ მოსაყოლიც ბევრი
არაფერია... თუმცა რადგან მაინც მოხვედი, ესე იგი, უკვე მოვიდა მოსვლის დრო. ჩვენ დარწმუნებული ვართ.
ამაში ეჭვი არ შეგეპაროს. ესე იგი ვიღაც ნამდვილად ტირის შენ გამო. და ნამდვილად სჭირდები. თუ ამას
გრძნობ, ესე იგი ასეც არის. ჰოდა, შემთხვევით არ მოსულხარ აქ. როგორც ჩიტი თავის ბუდეში. ბუნებაში
ხშირად ხდება ასე. დაბრუნების სურვილი რომ არ გაგჩენოდა, ჩათვალე, რომ ეს ადგილი არც იარსებებდა...
და ადამიანმა-ცხვარმა ისევ ჩქარ-ჩქარა გაუსვა ხელები ერთმანეთს. ვეებერთელა ჩრდილი კედელზე მისი
მოძრაობის ტაქტს აჰყვა. გიგანტური შავი მოჩვენება, რომელიც ყოველ წამს მზად იყო თავს დამსხმოდა.
ზუსტად ისე, როგორც ჰორორ-კომიქსებში ადრეული ბავშვობისას.
„როგორც ჩიტი თავის ბუდეში“... – გავიმეორე ჩემთვის. არადა, მართლა ჰგავს. სწორედ ასე დავბრუნდი აქ –
ვიღაცის ძახილზე, დაუფიქრებლად...
– მომიყევი, – ჩუმად თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – მომიყევი შენ შესახებ. აქ შენი სამყაროა. არ მოგერიდოს.
რაც გულში გაქვს, იმაზე მომიყევი. არ იჩქარო. როგორც ჩანს, ბევრი რამ დაგიგროვდა...
მოვუყევი, რომ, ავად თუ კარგად, ვშოულობდი საარსებო ფულს. ოღონდ არსაით არ ვმოძრაობ. და ასე, არ‐
საით მოძრაობით, წლიდან წლამდე ვბერდები. გადამავიწყდა სიყვარული. უბრალოდ, დავკარგე გულის აი
ეს ვიბრაცია. და უკვე კარგა ხანია ვერ ვხვდები, რისი სურვილი უნდა მქონოდა ცხოვრებაში.
ყველაფერი, რაც ჩემზეა დამოკიდებული, ვცდილობ რაც შეიძლება კარგად შევასრულო. პატიოსნად ვცდი‐
ლობ, მთელი ძალით. ოღონდ ეს არ მშველის. მხოლოდ იმას ვგრძნობ, დღითიდღე როგორ მიხევდება
სხეული. სადღაც შიგნიდან, შიგ გულიდან მემუქრება მთლიანად გახევება. და სისხლი მეყინება ძარღვებში...
ეს ადგილი ერთადერთი კუნძულია მთელ სამყაროში, რომელთანაც რაღაც მაინც მაკავშირებს. თითქოს მი‐
სი ნაწილი ვარ. არ ვიცი, რა ადგილია ეს. უბრალოდ, ვგრძნობ: მას ვეკუთვნი...
ადამიანი-ცხვარი მისმენდა, არც ინძრეოდა და არც ხმას იღებდა. შეიძლებოდა გეფიქრა, ჩაეძინაო. თუმცა,
დავამთავრე თუ არა, მაშინვე გაახილა თვალი.
– ყველაფერი რიგზეა, – ხმადაბლა თქვა, – ნურაფრის დარდი ნუ გაქვს. შენ ნამდვილად ეკუთვნი „დელფინს“.
დღემდე ეკუთვნოდი. და ყოველთვის ასე იქნება. ყველაფერი აქედან იწყება და აქვე მთავრდება. ეს შენი ად‐
გილია. სამუდამოდ. აქ იკვეთები ყველაზე და ყველაფერზე. ყველა და ყველაფერი კი შენზე იკვეთება. და
თქვენ ერთიან ქსლად იკვრებით. რომლის მთავარი კვანძიც აქ არის.
– ყველაფერი, რაც დაკარგე და ყველაფერი, რაც ჯერ კიდევ არ დაგიკარგავს. ეს ყველაფერი ერთად იკვრე‐
ბა.
ვცადე მისი სიტყვების გააზრება. მაგრამ არაფერი არ გამოვიდა. მეტისმეტად მიუწვდომელი, კოსმოსური
მასშტაბების იყო ის, რასაც ამბობდა.
მაგრამ ადამიანმა-ცხვარმა არ მიპასუხა. მას არ შეეძლო აეხსნა ასეთი კონკრეტული რამ. და მხოლოდ ჩუ‐
მად გადააქნია თავი. მშვიდად გადააქნია და თვითნაკეთი ყურები ჩიტის ფრთებივით აცეკვდნენ ზემოთ-‐
ქვემოთ. კიდევ უფრო გამალებით აბორგდნენ ასეთივე ფრთები ავისმომასწავებელ ჩრდილზე. კიდევ ცოტაც
და, კედელი ნამსხვრევებად იქცეოდა.
– კარგი, – დავნებდი, – მაგრამ აი, კიდევ ერთი გამოცანა. რატომ დასჭირდა ძველ ოტელ „დელფინის“ პატ‐
რონს, რომ ახალ ოტელსაც „დელფინი“ რქმეოდა? რისთვის?
– ჩემთვის? და რა გამოდის – ვეებერთელა სასტუმრო კომპლექსს მაინცდამაინც ჩემ გამო არქმევენ ოტელ
„დელფინს“?
დიდხანს შევცქეროდი სანთლის აცახცახებულ ალს და ვერაფრით დამეჯერებინა ის, რაც გავიგონე.
– და რატომ მაინცდამაინც მე? მაინც რატომ ატყდა ასეთი ამბავი მაინცდამაინც ერთი, ერთადერთი ადა‐
მიანისთვის?
– ეს ხომ შენი სამყაროა! – ისეთი ტონით თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, თითქოს თავისთავად აშკარა რამ ახსნაო,
– რა არის აქ გაუგებარი? გჭირდება ეს სამყარო? – შენი იქნება. მთავარია ნამდვილად გჭირდებოდეს. ამიტო‐
მაც გეხმარებოდით ყველა, როგორც შეგვეძლო. რომ მალე მოგეღწია აქამდე. რომ აქაური სამყარო არ დან‐
გრეულიყო. რომ არ გამქრალიყო, მიტოვებული და დავიწყებული. სულ ეს არის.
– რა თქმა უნდა. მეც ვეკუთვნი. ყველა ეკუთვნის. და ეს ყველაფერი შენი სამყაროა! – ჩაილაპარაკა
ადამიანმა-ცხვარმა და საჩვენებელი თითი ასწია. გიგანტურმა ჩრდილმაც ასწია ვეებერთელა საჩვენებელი
თითი კედელზე.
– ჩვენ ადამიანი-ცხვარი ვართ! – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა და ხრინწიანად ჩაიცინა, – შენი თვალით ხედავ.
გვაცვია ცხვრის ტყავი და ვცხოვრობთ იქ, სადაც ადამიანები ვერ დაგვინახავენ. ჩვენზე ნადირობდნენ –
ჩვენ ტყეში წავედით. ეს დიდი ხნის წინათ იყო. ძალიან დიდი ხნის წინათ – აღარც კი გვახსოვს. აი, ვინ ვიყა‐
ვით მანამდე, ეს საერთოდ არ გვახსოვს. მას შემდეგ ვცხოვრობთ შეუმჩნევლად. და ერთხელ, – არც კი გვახ‐
სოვს, როდის – ტყე სადღაც გაქრა და ჩვენ აქ აღმოვჩნდით. ეს ადგილი ჩვენთვის არის გამოყოფილი და
ვდარაჯობთ. ჩვენც ხომ უნდა დავიცვათ თავი წვიმისა და ქარისგან. ტყეშიც კი ყველა ცხოველს სორო ესაჭი‐
როება. ასე არ არის?
– როგორც ჩანს, მართალი ხარ! – ვთქვი ბოლოს, – ასეა. დავკარგე კავშირი სამყაროსთან, სამყარომ დაკარ‐
გა კავშირი ჩემთან. და სულში სრული ქაოსი მაქვს. და არაფერთან არ ვარ მიერთებული. და ერთადერთი
ადგილი, რომელთანაც რაღაც მაკავშირებს, აქ არის... – ნელა, თითქოს დანით ვთლიდი, ვამატებდი ფრაზას
ფრაზაზე, თან სანთლის ათინათებზე აკანკალებულ საკუთარ ხელებს დავცქეროდი, – მაგრამ ვგრძნობ... რა‐
ღაც ცდილობს ჩემთან შემოღწევას. საკმარისია დავიძინო და იქ, სიზმარში, ვიღაც მეძახის, ტირის ჩემ გამო.
მეჩვენება, რომ კიდევ ცოტაც და, რაღაცას შევუერთდები. ძალიან კარგად ვგრძნობ. იცი... ნამდვილად მინდა
ყველაფრის თავიდან გადათამაშება. მაგრამ შენი დახმარება მჭირდება.
ადამიანი-ცხვარი ჩუმად იყო. ვთქვი, რაც მინდოდა და მეტი აღარაფერი მქონდა სათქმელი. ისეთი სიჩუმე
ჩამოვარდა, თითქოს საშინლად ღრმა შახტაში ვისხედით. ეს სიჩუმე მაწვებოდა მხრებზე და იმონებდა გო‐
ნებას. მისი წნევის ქვეშ აზრები ღრმა წყლების თევზებს დაემსგავსნენ, თვალგაუმტარი მახინჯი ჯავშნებით
რომ დაღოღავენ ოკეანის ფსკერზე. და მხოლოდ დროდადრო თუ დაარღვევდა სიჩუმეს მოუსვენარი სან‐
თლის ჩუმი ტკაცანი. ადამიანი-ცხვარი დიდხანს მისჩერებოდა ალს. დიდხანს იყო ჩუმად. ბოლოს ნელა ას‐
წია თავი და შემომხედა.
– და რა უნდა გავაკეთო?
– უკვე ბევრი რამ დაკარგე. ბევრი დიდი და მნიშვნელოვანი. არავინ არ არის დამნაშავე. საქმე ის კი არ არის,
ვისი ბრალია, საქმე ის არის, რით ავსებდი ამ ცარიელ ადგილებს. ყოველთვის, როცა რამეს კარგავდი, შენში
ახალი სიცარიელე ჩნდებოდა. და ყოველ ასეთ სიცარიელეს რაღაცით ავსებდი დაკარგულის ნაცვლად.
თითქოს ნიშანს ადებდი მეხსიერებას... არადა, სწორედ ამის გაკეთება არ შეიძლებოდა. ამ სიცარიელეს
იმით ავსებდი, რაც შიგნით უნდა დაგეტოვებინა. და ყოველ ჯერზე უბრალოდ, შლიდი საკუთარ თავს... რა‐
ტომ? რა გაიძულებდა?
– არ ვიცი, – ვუპასუხე.
– თუმცა შესაძლოა კითხვა ასე არც უნდა დავსვათ. შესაძლოა ეს რაღაც ბედისმაგვარია. არც კი ვიცით, რო‐
გორ ვთქვათ უფრო ჭკვიანურად...
– ტენდენცია? – ვუკარნახე.
– აჰა! სწორედ ეგ! ტენდენცია. ჰოდა, ჩვენც ვფიქრობთ... ახალი ცხოვრება რომ დაიწყო და უცებ ისე მოხდეს,
რომ მაინც ძველებურად მოიქცე? რადგან ტენდენციაა ასეთი? მაგრამ თუ ტენდენციას დიდხანს მიჰყვები,
ერთხელაც დადგება დრო, როცა უკან ვეღარ დაბრუნდები. გვიანი იქნება. და ჩვენც კი ვერ დაგეხმარებით.
ჩვენ ხომ მხოლოდ ის ვიცით, რომ აქ ვისხდეთ და ყველა ყველაფერთან შევაერთოთ. მეტი არაფერი.
– მაინც რა უნდა გავაკეთო? – კიდევ ერთხელ ვკითხე.
– როგორც უკვე გითხარით, ყველაფერს გავაკეთებთ, რაც ვიცით. შევეცდებით სწორად შეგაერთოთ, – თქვა
ადამიანმა-ცხვარმა, – მაგრამ ეს საკმარისი არ იქნება. ამის შემდეგ შენ თვითონ უნდა მოინდომო. თუ ერთ
ადგილზე იჯდები და ცხოვრების არსზე იფიქრებ, არაფერი არ გამოვა. ყველაფერი წყალში ჩაიყრება. გასა‐
გებია?
– ეს გასაგებია, – ვთქვი, – მაგრამ, ბოლოს და ბოლოს, იქნებ მითხრა, მაინც რა უნდა გავაკეთო?
– იცეკვე, – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – სანამ უკრავს მუსიკა, განაგრძე ცეკვა. ხომ გასაგებია? იცეკვე და არ
გაჩერდე. ნუ ფიქრობ იმაზე, რატომ ცეკვავ. ნუ ფიქრობ იმაზე, რა აზრია ამაში. არავითარი აზრი არ არის და
არც არასდროს ყოფილა. დაფიქრდები და ფეხები გაჩერდება. და თუ ერთხელ მაინც გაჩერდა ფეხები, ჩვენ
ვეღარაფრით დაგეხმარებით. მთელი შენი კონტაქტები სამყაროსთან დაწყდება. სამუდამოდ დაწყდება. თუ
ასე მოხდა, შენ მხოლოდ აქაურ სამყაროში შეძლებ ცხოვრებას. ნელ-ნელა მთლიანად ჩაგითრევს. ამიტომ
არაფრით არ შეიძლება, რომ ფეხები გაჩერდეს. თუნდაც ირგვლივ ყველაფერი სულელური და უაზრო მო‐
გეჩვენოს, არ მიაქციო ყურადღება. რიტმს მიაქციე ყურადღება და განაგრძე ცეკვა. და მაშინ ის, რაც შენში
ჯერ კიდევ არ გახევებულა, ნელ-ნელა გაიწოვება. შენში ჯერ კიდევ უნდა იყოს გაუქვავებელი კუნძულები.
იპოვე და გამოიყენე. ლიმონივით გამოწურე თავი. და გახსოვდეს: საშიში არაფერია. შენი მთავარი მეტოქე
დაღლილობაა. დაღლილობა და პანიკა დაღლილობისგან. ეს ყველას ემართება. მოგეჩვენება, რომ მთელი
სამყარო არასწორად არის მოწყობილი. და ფეხები თავისთავად გაჩერდება...
– სხვა ხერხი არ არსებობს, – განაგრძო ადამიანმა-ცხვარმა, – აუცილებლად უნდა იცეკვო. თუმცა არც ეს
არის საკმარისი: უნდა იცეკვო და რაც შეიძლება კარგად. ისე, რომ ყველა გიყურებდეს. და მხოლოდ მაშინ
შესაძლოა მოვახერხოთ შენი დახმარება. ასე რომ, იცეკვე. იცეკვე, სანამ მუსიკა უკრავს.
იცეკვესანამმუსიკაუკრავს...
– მითხარი, აი ეს შენი აქაური სამყარო... საერთოდ რა არის ეს? ამბობ, რომ სანამ ერთიანად გავხევდები, მე
„იქაური“ სამყაროდან „აქაურ“ სამყაროში ჩამითრევს. მაგრამ სწორედ „აქაური“ სამყარო არ არის ჩემი სამ‐
ყარო? ის ხომ სწორედ ჩემთვის არსებობს? ასე არ არის? რა არის ცუდი იმაში, თუ უბრალოდ დავბრუნდები
საკუთარ სამყაროში? შენ თვითონ არ თქვი, რომ ეს სამყარო სრულიად რეალურია?
– აქაური რეალობა ისეთი არ არის, როგორიც იქაური. შენთვის აქ ცხოვრება ჯერჯერობით არ შეიძლება. მე‐
ტისმეტად ბნელა, მეტისმეტად ბევრი ადგილია. სიტყვებით ძნელი ასახსნელია. თან, როგორც უკვე გითხა‐
რით, ბევრი რამ თვითონაც არ ვიცით. რა თქმა უნდა, ეს სამყარო რეალურია. და ჩვენი შეხვედრა შენთან და
ეს საუბარიც სინამდვილეში ხდება. ამაში ეჭვი არ შეგეპაროს. თუმცა არ იფიქრო, რომ რეალობა მხოლოდ
ერთია. რეალობები – რამდენიც გნებავს. ჩვენ ჩვენთვის აქაური რეალობა შევარჩიეთ. იმიტომ რომ აქ ომი
არ არის. და კიდევ იმიტომ, რომ გადასაყრელი არაფერი გვქონდა. შენი საქმე კი სულ სხვანაირადაა. შენში
ჯერ კიდევ ბევრი სიცოცხლე ანთია. შენი ახლანდელობისთვის აქ მეტისმეტად ცივა. და არც საჭმელია. შენ‐
თვის აქ არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება...
და მართლაც: უცებ ვიგრძენი, რომ ოთახში ტემპერატურა ეცემა. ხელები ჯიბეებში ჩავიწყვე და მოვიბუზე.
– გცივა? – მკითხა ადამიანმა-ცხვარმა.
თავი დავუქნიე.
– ესე იგი უნდა იჩქარო, – გააქნია თავი, – მალე კიდევ უფრო აცივდება. ჩქარა წადი, თორემ სულ გაიყინები.
– უკანასკნელი შეკითხვა! – ვთქვი, – ამწამს გამახსენდა. უფრო სწორად, მხოლოდ ახლა მივაქციე ყურადღე‐
ბა... ისეთი შეგრძნება მაქვს, თითქოს მთელი ცხოვრება შენთან შეხვედრას ველოდი. შენს ჩრდილსაც კი გა‐
დავეყარე, სულ სხვადასხვა ადგილას. ეს შენი ჩრდილი სხვადასხვა მოხაზულობას იძენდა, თუმცა მუდმი‐
ვად იმ სამყაროში იყო. ფერმკრთალი და ბუნდოვანი – უცებ ვერც შეამჩნევდი. მთლიანად ჩრდილიც კი არა,
მხოლოდ ცალკეული ფრაგმენტები... თუმცა ახლა მახსენდება – როგორც ჩანს, მაინც მთლიანი... აი, ასეთი
შეგრძნებაა...
– ჰო, ეგრეა, ყველაფერი სწორია! მართალი ხარ. სწორედ ასე იყო. ჩვენი ჩრდილი სულ იყო იქ. ხან მთლიანი,
ხან ფრაგმენტების სახით...
– მაშინ გაუგებარია, – გავაგრძელე, – ახლა სრულიად გარკვევით გხედავ. ის, რაც ადრე არ შემეძლო, ახლა
შემიძლია. რა ხდება?
– რა და, ის, რომ უკვე ბევრი რამ დაკარგე, – ძალიან ჩუმად თქვა, – გაცილებით ცოტა ადგილი დაგრჩა, სადაც
შეიძლება წახვიდე. იმიტომაც ხედავ უკეთესად, როგორ გამოვიყურები.
– არა! – მკვეთრად თქვა. ღრმად ჩაისუნთქა და მხრები შეატოკა, – აქ საიქიო სამყარო არ არის. ჩვენ ორივე
ცოცხლები ვართ. აბსოლუტურად ცოცხლები – რა შენ და რა ჩვენ. ვსხედვართ აქ, ვსუნთქავთ და ვსაუბ‐
რობთ. აქ ყველაფერი სრულიად რეალურია.
– იცეკვე! – გაიმეორა, – სხვა საშუალება არ არსებობს. უფრო გასაგებად აგიხსნიდით, რომ შეგვეძლოს. მაგ‐
რამ მეტის ახსნა არ შეგვიძლია... იცეკვე. არაფერზე არ იფიქრო, უბრალოდ, იცეკვე, და, რაც შეიძლება, კარ‐
გად. უნდა იცეკვო. სხვაგვარად არაფერი გამოვა...
ტემპერატურა ოთახში სწრაფად ეცემოდა. შემაძაგძაგა და უცებ გამახსენდა, რომ ერთხელ უკვე გადავიტანე
ასეთი სიცივე. ზუსტად ასეთი ყინულივით ცივი ჰაერი, წებოვანი სინესტით ძვლებამდე რომ აღწევდა. შორე‐
ულ, შორეულ წარსულში, აქედან შორს, შორს. ოღონდ ვერ გამეხსენებინა – სად. კიდევ ცოტაც და გამახსენ‐
დებოდა. მაგრამ ვერ ვახერხებდი გახსენებას. საამისოდ აუცილებელი ტვინის მონაკვეთი პარალიზებული‐
ვით გაშეშდა. გაშეშდა და ქვად იქცა.
გაშეშდადაქვადიქცა...
– ჩქარა მოშორდი აქაურობას, – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – თორემ საბოლოოდ გაიყინები. ჩვენ კი ისევ შევ‐
ხვდებით. ყოველთვის, როცა მოინდომებ. ჩვენ ხომ სულ აქ ვსხედვართ. ვსხედვართ და გელით...
ფეხისთრევით მიმაცილა მოსახვევამდე. შრ-რ-რ, შრ-რ-რ – ისმოდა მისი ნაბიჯების ხმა სიბნელეში. მერე კი
დავემშვიდობე. ხელის ჩამორთმევის, ყოველგვარი განსაკუთრებული სიტყვების გარეშე. მშვიდობით-‐
მეთქი, უბრალოდ ვუთხარი. და იმ წყვდიადში დავშორდით. ის თავის ვიწრო სენაკში წალასლასდა, მე ლიფ‐
ტისკენ წავედი. ღილაკს დავაჭირე, ლიფტი აუჩქარებლად წამოვიდა ზევით. კარი უხმაუროდ გაიღო. კაშკაშა
სინათლე გადმომეღვარა ტალღასავით. კაბინაში შევედი, კედელს მივეყრდენი და ერთხანს ასე ვიდექი.
ლიფტის კარი ავტომატურად დაიხურა. მე კი ისევ ვიდექი, განძრევის თავი არ მქონდა.
„ესე იგი...“ – გავიფიქრე. თუმცა სიტყვას გაგრძელება აღარ მოჰყოლია. ჩემი ცნობიერება სამყაროს ვაკუუმს
ჰგავდა, რომლის ცენტრში მიკროსკოპული მე ვიყავი. საითაც არ უნდა წახვიდე, რამდენიც არ უნდა ირბინო
– გარშემო მხოლოდ სიცარიელეა. არცერთ აზრს არსად არ მივყავდი და არაფრით არ მთავრდებოდა. დაღ‐
ლილობა და პანიკა სულ უფრო და უფრო მიპყრობდა. როგორც მაფრთხილებდა ადამიანი-ცხვარი. და ამ
სამყაროში სულ მარტო ვიყავი. ტყეში გზააბნეული ბავშვივით.
ლიფტიდან გამოვედი და ჭერში დამაგრებული დინამიკები მოონ ღივერ-ით მომესალმნენ – ჰენრი მანტინის
შესრულებით. რეალობაში დავბრუნდი. ამ რეალობაში, რომელშიც, ეჭვი მეპარება, რომ ოდესმე ბედნიერი
ვიქნები, რეალობაში, რომელშიც, როგორც ჩანს, არსად წასასვლელი არ მაქვს.
მექანიკურად დავიხედე საათზე. რეალობაში დაბრუნების დრო – დილის სამი საათი და ოცი წუთი.
და ღრმად ჩავისუნთქე.
"},{"head":"12.","content":"
12.
პირველი, რაც ნომერში გავაკეთე, აბაზანა ცხელი წყლით გავავსე და გათოშილი სხეული შიგ ჩავუშვი. თუმ‐
ცა ეგრე იოლად მაინც ვერ გავთბი. სხეული ლამის თირკმლებამდე გამყინოდა და ცხელი წყალი მხოლოდ
აძლიერებდა შიგნით გამეფებულ სიცივეს. ვაპირებდი, ასე ვმჯდარიყავი, სანამ ეს ყინული არ გალღვებოდა,
მაგრამ თავში ისე ამერია ყველაფერი, რომ იძულებული გავხდი აბაზანიდან ამოვმძვრალიყავი.
ოთახში შუბლით ფანჯრის მინას მივეკარი და ოდნავ გავიგრილე თავი. მერე ბრენდი დავისხი ბოკალში სამი
თითის დადებაზე, გადავკარი და მაშინვე შევძვერი ლოგინში. მთელი ძალით ვცდილობდი დამეძინა. არა‐
ფერზე არ ვფიქრობდი, მაგრამ ვერ მოვახერხე. ძილი არ მოდიოდა. თავში აზრები გამიქვავდა, ლოდების
გროვად იქცა. ხელები წავივლე თავზე და ასე ვიწექი მანამ, სანამ ფანჯრის იქით არ ინათა. ცას ნაცრისფერი
ღრუბლები გადაჰკვროდა. ჯერ არ თოვდა, მაგრამ ღრუბლების ფენა ისეთი მკვრივი იყო, რომ მთელი ქალა‐
ქი უკანასკნელ კუთხე-კუნჭულამდე თავისი უღიმღამო უფერულობით შეეღება. საითაც არ უნდა გაგეხედა,
ყველაფერს ფერფლისფერი ედო. იმედგადაწურული ადამიანების ღვთით მივიწყებული ქალაქი.
ვერაფრით ვერ დავიძინე, მაგრამ არა მძიმე ფიქრების გამო. მეტისმეტად დავიღალე, რომ რამეზე მეფიქრა.
სხეულიც და სულიც სასოწარკვეთილი ითხოვდნენ ძილს. ოღონდ ტვინის რომელიღაც გაუგებარი უბანი
სულ უფრო ქვავდებოდა – გადაჭრით უარს ამბობდა დაძინებაზე და ნერვებს მიშლიდა. ასე გაღიზიანებენ
ფირფიტები სადგურების დასახელებით სწრაფი მატარებლის ფანჯარაში. ყოველი მომდევნოს მოახლოება‐
ზე ისევ ძაბავ ყურადღებას, რათა მოასწრო იეროგლიფების წაკითხვა, თუმცა უშედეგოდ. მეტისმეტად დი‐
დია სიჩქარე, ბუნდოვანი წარწერა გაკრთება ფანჯარაში, მაგრამ ვერ არჩევ, რა სიტყვაა. წამიც და, ყველა‐
ფერი უკან დარჩა. და ასე დაუსრულებლად. სადგურ-სადგურ. პატარა პროვინციული ქალაქები ყველასთვის
უცნობი სახელებით. ჩაუქროლებს მატარებელი თითოეულ მათგანს, თან კივის და ეს მწივანა ხმები ფუტ‐
კრებივით ზუზუნებენ თავში...
ასე გაგრძელდა ცხრა საათამდე. ბოლოს, როცა დავინახე, რა დრო იყო და დაძინების იმედიც სულ გადამე‐
წურა, ლოგინიდან გამოვძვერი. სააბაზანოში წავლასლასდი და პარსვა დავიწყე. როგორც საჭიროა, ისე რომ
გამეპარსა, რამდენჯერმე მომიხდა საკუთარი თავისთვის ხმამაღლა შემეხსენებინა: „ვიპარსავ!“ როგორც
იქნა, მოვრჩი, ჩავიცვი, თმა დავივარცხნე და სასაუზმოდ წავედი. რესტორანში ფანჯარასთან მდგარ მაგი‐
დას მივუჯექი და საუზმე „კონტინენტალი“ შევუკვეთე, მაგრამ საბოლოოდ ორი ფინჯანი ყავა დავლიე და
ერთი ტოსტი შევჭამე. ამას უამრავი დრო დასჭირდა. ღრუბლების მკრთალ სინათლეზე ტოსტი, ისევე რო‐
გორც ყველაფერი დანარჩენი, ნაცრისფერი ჩანდა, გემოთი კი დაკორძებული ბამბის ნაგლეჯს ჰგავდა.
იდეალური ამინდი იყო სამყაროს დასასრულის წინასწარმეტყველებისთვის. ყავას რომ ვსვამდი, ორმოცდა‐
მეათეჯერ ჩავუყევი დილის მენიუს გვერდს. ლოდები თავში ადგილს არ იცვლიდნენ. სწრაფი მატარებელი
შეუჩერებლად მიქროდა, ერთიმეორის მიყოლებით იტოვებდა უკან სადგურებს. საყვირი ისევ ბურღავდა
ტვინს, აზრები კი ამ ტვინში სულ უფრო და უფრო ემსგავსებოდნენ კბილის პასტის გამხმარ ნაღვენთს.
მეზობელ მაგიდასთან დიდი ამბით საუზმობდნენ. შაქარს ყრიდნენ ყავაში, კარაქს ლესავდნენ ტოსტებზე,
დანა-ჩანგლით ჭრიდნენ ლორიან ერბოკვერცხს. კლაც, კლაც, კლაც – ისმოდა გაუთავებლად დარბაზში.
რესტორანი კი არა, მანქანების სარემონტო სახელოსნოა...
ადამიანი-ცხვარი გამახსენდა. აი, ახლა, ამწამს ის ისევ არსებობს. ამ ოტელში, დრო-სივრცის რომელიღაც
ნაპრალში მელოდება თავის პატარა ოთახში. და ცდილობს რაღაც ამიხსნას. ოღონდ ყველაფერი უშედეგოა.
ვერ ვასწრებ წაკითხვას. მეტისმეტად დიდია სიჩქარე. თავი ლოდად მექცა და ვერაფრის ამოკითხვას ვერ
ახერხებს. მხოლოდ იმის წაკითხვა შემიძლია, რაც ადგილზე დგას: (A) საუზმე „კონტინენტალი“: წვენი (ფორ‐
თოხლის, გრეიპფრუტის ან პომიდვრის), კარაქიანი ტოსტები და... ვიღაც ცდილობს ჩემთან დალაპარაკებას.
და ჩემგან პასუხს ელის. ვინ შეიძლება იყოს? თავს მაღლა ვწევ. ოფიციანტია. თეთრი საფირმო პიჯაკით
დგას და ყავადანი უჭირავს ხელებში. თითქოს ყავადანი კი არა, საპატიო თასია: „სამყაროს საუკეთესო ოფი‐
ციანტს“. „კიდევ ხომ არ ინებებთ ყავას?“ – ძალიან თავაზიანად მეკითხება. უარის ნიშნად თავს ვაქნევ. ის
უჩინარდება. ვდგები და რესტორნიდან გამოვდივარ. კლაც, კლაც, კლაც – არ წყდება ზურგს უკან.
ნომერში ისევ ჩავჯექი აბაზანაში. ყინული თანდათან გალღვა სხეულში. მთელ სიგრძეზე გავიშალე და გულ‐
მოდგინედ, თითქოს აბურდულ გორგალს ვხსნიდი, შევუდექი კიდურების გახურებას და გასწორებას. ასე
რომ, საბოლოოდ თითოეული თითი ისე ამოძრავდა, როგორც საჭირო იყო. აი, ისიც, ვფიქრობდი, ჩემი
სხეული. აქ და ახლა. რეალურ სასტუმროს ნომერში, რეალურ აბაზანაში. არავითარი მატარებელი. არავი‐
თარი საყვირები. სადგურების სახელწოდებების წაკითხვის არავითარი აუცილებლობა. ისევე როგორც რა‐
მეზე ფიქრი.
აბაზანიდან ამოვედი, ოთახში წავლასლასდი, საწოლზე დავეგდე და საათს დავხედე. თერთმეტის ნახევარია.
იქნებ მივაფურთხო ძილს და სასეირნოდ წავიდე? ამაზე ფიქრში ვიყავი, რომ სრულიად მოულოდნელი ძილ‐
ქუში მეცა. წამიერი, როგორც თეატრში, როცა სცენაზე უცებ ქრება სინათლე. და თვითონ ეს წამიც ძალიან
გარკვევით დავიმახსოვრე. სად იყო, სად არა, ვეებერთელა რუხი ფერფლისფერი მაიმუნი, უროთი თათში,
აღიმართა ჩემ წინ და შუბლში ჩამცხო. ისე ძლიერად, რომ გულშეღონებულივით ჩავყურყუმელავდი ძილში.
სიზმარში სივიწროვე იყო, და სიბნელე – თვალთან თითს ვერ მიიტანდი. არც მუსიკა უკრავდა. არც შენი
Mamy Blue და არც Moon river. აი, ასეთი ნაღვლიანი სიზმარი, შეფერადების გარეშე. „თექვსმეტის მერე რა რიც‐
ხვია?“ – მეკითხება ვიღაც. „ორმოცდაერთი“, – ვამბობ. მკვდარივით სძინავს, – ამბობს ნაცრისფერი მაიმუნი.
მართალია, სწორედ ასე მძინავს. შავ ბუშტში ვარ, ფუღუროში მოკალათებული ციყვივით. ვეებერთელა თუ‐
ჯის ბუშტში, ისეთში, სახლებს რომ ანგრევენ. ოღონდ ამის შიგნით სიცარიელეა. ვწევარ იქ, შიგნით, და
მკვდარივით მძინავს. სიმკაცრე, სივიწროვე, მოწყენილობა.
მატარებლის საყვირია?
როგორც ჩანს, ჩემს ბურთს ვეებერთელა გაზის ქურაზე უპირებენ გახურებას. სწორედ ასეთი ხმები მესმის...
„ისევ არასწორია! განაგრძე ფიქრი!“ – ძველბერძნული ტრაგედიის გუნდივით უნისონში ყვირიან თოლიები.
თოლიები ხმას არ იღებენ. აღარავინ მპასუხობს. სად გაქრნენ თოლიები? ხელი მოვაფათურე ბალიშთან და
ყურმილი ავიღე.
– გისმენთ.
ძზ-ზ-ზ-ზ-ზ.
საშინლად მტკიოდა თავი – იმ ადგილას, სადაც ფერფლისფერმა მაიმუნმა ჩამცხო. „სულელი, არ შეეძლო,
ცოტა ნელა დაერტყა?“ – ჩავილაპარაკე. კოშმარული ტკივილი. თითქოს გამიხვრიტეს თავი.
– დღის სამ საათზე... – გავიმეორე. თვითონაც არ ვიცი, რას ვაკეთებდი. და მართლაც რას ვაკეთებ? – ვკითხე
საკუთარ თავს.
ჩავფიქრდი. უფრო სწორად, ძალიან ვეცადე ჩავფიქრებულიყავი. მაგრამ მომკალით და ვერ ვფიქრობდი.
– კარგი, თავს ნუ აიტკივებ, – დიდსულოვნად ჩაიქნია ხელი. დივანზე დაჯდა და შემომაჩერდა: – ერთი დაგა‐
ნახვა შენი სახე...
– წარმომიდგენია, – ვთქვი.
– მკვდრის ფერი გადევს, თან დასივებულიც გაქვს... ალბათ სიცხე გაქვს. რა დაგემართა?
– აჰა. შენი ფიზიონომიის სანახავად მოვედი. უბრალოდ, ცნობისმოყვარეობის გამო. მაგრამ თუ ხელს გიშ‐
ლი, წავალ...
– არ მიშლი, – ვთქვი და საწოლზე ჩამოვჯექი, – ისე მეძინება, ვკვდები, მაგრამ სულაც არ მიშლი ხელს.
რაღაცაზე დაფიქრდა – და თითქოს ერთხელ კიდევ ამოწმებდა თავს, თითით ფრთხილად გაისწორა სათვა‐
ლე.
– ჰო. შეიძლება. შენ მართლა ცოტათი... ისეთი არ ხარ, როგორიც ყველა, – თქვა.
წამოდგა, ცისფერი ჟაკეტი გაიხადა და გუშინდელივით სკამის საზურგეზე გადაკიდა. მაგრამ ამჯერად გვერ‐
დით არ მომჯდომია, ფანჯარასთან მივიდა და მორუხო ფერფლისფერ ღრუბლებს დაუწყო ყურება. როგორც
ჩანს, იმიტომ, რომ ხალათით ვიყავი, სახე კი... რა გაეწყობა, ვერაფერს იზამ. მეც შეიძლება მქონდეს ჩემი გა‐
რემოებები. ბოლოს და ბოლოს, კარგად ვჩანდე სხვის თვალში, ჩემი ცხოვრების მთავარი მიზანი არ არის.
– იცი, – ვთქვი, – მგონი უკვე გითხარი... სულ მეჩვენება, რომ ჩვენ სადღაც თუ რაღაცაში ვიკვეთებით.
– მართლა? – ისე, სხვათა შორის თქვა. დაახლოებით ნახევარი წუთი ჩუმად იყო. და მხოლოდ მერე მკითხა:
– მაგალითად, რაში?
– მაგალითად... – ის იყო დავიწყე, მაგრამ წყეული თავი სრულებით არ მუშაობდა. ვერაფერი კონკრეტული
ვერ გავიხსენე. სიტყვა არ მომდიოდა თავში. უბრალოდ, მეჩვენებოდა, რომ ასე იყო. რომ ჩვენ ნამდვილად
რაღაცაში ვიკვეთებოდით. „მაინც სად?“ – ვიქექებოდი გონებაში. მაგრამ ვერაფერი შესაფერი ვერ ვიპოვე –
ვერც „მაგალითისთვის“ და ვერც „თუნდასთვის“. უბრალოდ, ვგრძნობდი და მორჩა.
– არ ვიცი, – ამოვღერღე ბოლოს, – ცოტა კიდევ უნდა ვიფიქრო. დავალაგო. და შევამოწმო, მართლა ასეა თუ
არა...
– ჭკუიდან შეიშლები ადამიანი, – ისე თქვა, არ შემობრუნებულა. დაცინვის გარეშე, მაგრამ არც ისე დაინტე‐
რესებულმა.
ლოგინში შევძვერი, თავი ბალიშზე დავდე და მისი ფიგურის თვალიერება დავიწყე. თეთრი ბლუზა, არც ერ‐
თი ნაოჭი. შემოტმასნილი მუქი ლურჯი ქვედატანი. კოხტა ფეხები თხელ წინდებში. ახლა ეს ყველაფერიც
ფერფლისფერი გახდა. და ამის გამო ისე გამოიყურებოდა, როგორც ძველ ფოტოზე. მაგარი საყურებელი
იყო. ვერთვები. მე ის აღმაგზნებს. მშვენიერი შეგრძნებაა. დღის სამ საათზე, ნახევრად გონდაკარგული,
ძილ-ღვიძილში – ერექცია რუხი ფერფლისფერი ცის ქვეშ...
– არანორმალური.
– აბსოლუტურად ნორმალური, – ვთქვი, – უბრალოდ, აზრები მერევა თავში. მოსაწესრიგებელია.
– სიცხე არ უნდა გქონდეს, – თქვა, – დაიძინე. კარგი იქნება, თუ გრძელ, გრძელ სიზმარს ნახავ...
მინდოდა, რომ ჩემთან დარჩენილიყო. მე მძინებოდა, ის კი ასე გვერდით მჯდარიყო. მაგრამ უაზრობა იყო
ამის თხოვნა. ხმას არ ვიღებდი. ვიწექი და ვუყურებდი, როგორ ჩაიცვა თავისი ცისფერი ჟაკეტი, როგორ
გაიხურა კარი. წავიდა – და მის ნაცვლად ისევ გამომეცხადა ფერფლისფერი მაიმუნი უროთი. „არა, გმად‐
ლობ, ამჯერად როგორმე თვითონ მოვახერხებ დაძინებას“, – მინდოდა მეთქვა მაიმუნისთვის. მაგრამ ტუჩე‐
ბი არ მემორჩილებოდა და ისევ მდრუზეს თავში.
„რა რიცხვია ოცდახუთის მერე?“ – მეკითხება ვიღაც. „სამოცდათერთმეტი“, – ვამბობ. „მკვდარივით სძინავს“,
– ამბობს ფერფლისფერი მაიმუნი. რა გასაკვირია, ვფიქრობ. აი, ასე რომ გთხლიშონ თავში, ისე დაიძინებდი,
შენი მოწონებული! ცნობიერების სრული გათიშვა – აი, რა ჰქვია ამას...
სიბნელემ წამლეკა...
"},{"head":"13.","content":"
13.
საღამოს ცხრა საათი იყო. მარტო ვვახშმობდი. სულ რაღაც ნახევარი საათის წინ გამოვფხიზლდი საღათას
ძილისგან. თვალი გავახილე და სრულიად ჯანმრთელად ვიგრძენი თავი. მშვენიერ გუნებაზე ვიყავი. თავში
სიმშვიდე და წესრიგი სუფევდა. იქაც კი, სადაც ურო ჩამცხო ფერფლისფერმა მაიმუნმა, არაფერი მტკიოდა.
არავითარი გაქვავებული ადგილები, არავითარი შინაგანი სიცივე. მეხსიერება გარკვევით, დეტალებში
აღადგენდა ყველაფერს, რაც მოხდა. მადაც დამიბრუნდა. თანაც როგორი! მთელ სპილოს გადავყლაპავდი.
ამიტომ მაშინვე წავედი იქვე, სასტუმროს მახლობლად, პატარა ბარში, რომელსაც ჩამოსვლისას გადავეყა‐
რე და საკე და უამრავი კერძი შევუკვეთე. შემწვარი თევზი, მოშუშული ბოსტნეული, კიბორჩხალა, მოხარშუ‐
ლი კარტოფილი და კიდევ ბევრი რამ ამ სტილში. ისევე როგორც მაშინ, ახლაც ბევრი ხალხი და ხმაური იყო.
ჰაერში დამწვრის და საჭმლის მწკლარტე სუნი იდგა. ხალხი გაუთავებლად რაღაცას უყვიროდა ერთმანეთს.
„ესე იგი კომუტატორი...“ – გავიმეორე გუნებაში და წყნარად ვთქვი ხმამაღლა. ესე იგი მე ვწყვეტ. ადამიანი-‐
ცხვარი კი მაერთებს...
ძალიან ძნელად წარმომედგინა, თუ რას ნიშნავდა ეს ყველაფერი. მეტისმეტად რთული მეტაფორაა. თუმცა
ვინ იცის, მეტაფორად თუ არა, სხვანაირად ასეთ რაღაცებს ვერც გამოთქვამ. თან არ მგონია, რომ ადამიან-‐
ცხვარს რაღაც ხუშტურების გამო აერია ტვინი მეტაფორებით. უფრო იმას ვფიქრობ, რომ უბრალოდ, სხვა‐
ნაირად ვერ თქვა. სხვა სიტყვებით არ გამოუვიდოდა...
თუ ადამიან-ცხვარს დავუჯერებ, გამოდის, რომ მთელი ცხოვრება ამქვეყნად ყველაფერს მისი საშუალებით
ვერთვები, მისი აი იმ კომუტატორით. ახლა კი, როგორც ჩანს, სისტემაში რაღაც მოიშალა. რატომ? იმიტომ
რომ უცებ შევწყვიტე იმის შეტყობინება ადამიანურად, თუ რა მინდა. და კონტაქტი გაწყდა.
კარგი. ვთქვათ, ასეა, მაგრამ კიკის რაღა დაემართა? ხომ ვგრძნობდი მას სიზმარში?! ის არ მეძახდა? რატომ‐
ღაც მე ვჭირდებოდი. ამიტომაც დავბრუნდი „დელფინში“... ოღონდ აქ ვეღარ მწვდება მისი ხმა. გზავნილი
ვეღარ აღწევს ჩემამდე. რაცია დაჯდა.
ალბათ ჯაჭვის ჩაწყვეტის გამო. ჩემთვის აუცილებლად უნდა განვსაზღვრო – რა მჭირდება, რა მინდა. და
ადამიანი-ცხვრის დახმარებით ეს ყველაფერი მავთულ-მავთულ საკუთარ ცხოვრებას მივუერთო. გავთიშო
და თავიდან აღვადგინო ყველა იმ გარემოების კონტაქტი, რომელშიც ახლა ვიმყოფები.
მაგრამ რით დავიწყო? ირგვლივ არავითარი მინიშნება! ქეჩოთი მაღალ კედელზე ვარ აკრული. ზედაპირი
სარკესავით გლუვია. როგორც არ უნდა გაიჭაჭო, ვერაფერს ჩაავლებ ხელს. ეშმაკიც ვერ მიხვდება, როგორ
უნდა მოიქცეს...
მეხუთე თუ მეექვსე საკეს მოვუღე ბოლო, გადავიხადე და ქუჩაში გამოვედი. ციდან ბზრიალ-ბზრიალით ეშ‐
ვებოდა თოვლის ვეებერთელა ფანტელები. და თუმცა ჯერ კიდევ არ ბარდნიდა, ქუჩის ხმაური ჩვეულებრივ‐
ზე მეტად მიყუჩებულიყო. გამოსაფხიზლებლად გადავწყვიტე, მთელი კვარტალი შემომევლო. „რით დავიწ‐
ყო?“ – ვფიქრობდი და თან საკუთარ ბათინკებს დავცქეროდი. უაზრობაა. სრული ჩიხი. არ ვიცი, რა მინდა ამ
ცხოვრებისგან. ისიც კი არ ვიცი, რა მიმართულებით ვიარო. ვიჟანგები. ვიჟანგები და ვქვავდები. და რაც უფ‐
რო დიდხანს ვცხოვრობ მარტო, მით უფრო ვკარგავ თავს. ღმერთო ჩემო, მაინც რით დავიწყო? თუმცა რა
მნიშვნელობა აქვს, მთავარია დავიწყო! აბა, რას იტყვი იმ, ოტელის გოგოზე? ფაქტია, რომ სიმპათიურია. რა‐
ღაც ნამდვილად გვაქვს საერთო. ისიც ცხადია: საკმარისია მოვინდომო, უცებ აღმოვჩნდებით ლოგინში. საქ‐
მე ის არის – მერე რა იქნება, მერე. ვითომ იქნება რამე მერე? ვითომ მოჰყვება ამას გაგრძელება? არაფერიც
არ იქნება. უფრო მეტად დავკარგავ თავს. იმიტომ რომ არ შემიძლია საზღვრის გავლება: რა მინდა და რა არ
მინდა. და სანამ ამ საზღვარს არ მოვსინჯავ, სანამ არ ვისწავლი მის შენარჩუნებას, რათა არ გაქრეს – მერეც
გავაგრძელებ ადამიანებისთვის გულის ტკენას, როგორც ცოლმა მითხრა განქორწინებისას.
კვარტალს შემოვუარე, თავში დავბრუნდი და გამეორება გადავწყვიტე. ისევ ნელა ცვიოდა ფიფქები. თეთრი
ფანტელები მეყრებოდა ქურთუკზე, სამ-ოთხ წამს დაბნეული ებღაუჭებოდნენ სიცოცხლეს და მერე უკვა‐
ლოდ ქრებოდნენ. მივაბიჯებდი ქუჩაში და წესრიგს ვამყარებდი თავში. გამვლელები ხან მისწრებდნენ, ხან
წინ მხვდებოდნენ და მათი ამონასუნთქის თეთრი ორთქლი ბოლქვ-ბოლქვად ასდიოდა ქუჩის შავ ბინ‐
დბუნდს. ყინვა მტკივნეულად მიწიწკნიდა სახეს. მაინც ვაგრძელებდი სიარულს დასახული მარშრუტით და
თან ვფიქრობდი. ცოლის სიტყვები წყევლად გამეხირა თავში. რა უნდა ვთქვა – მართალი იყო. ყველაფერი
სწორედ ასე ხდება. და თუ ასეც გაგრძელდა, ვშიშობ, რომ ქვეყნის დასასრულამდე მხოლოდ ტკივილს მოვუ‐
ტან ყველას, ვინც კი დამიკავშირდება.
– შენ, ეი! დაბრუნდი შენს მთვარეზე! – მითხრა იმ გოგომ და გაქრა. უფრო სწორად, არ გამქრალა, იქ დაბ‐
რუნდა, საიდანაც მოვიდა. იმ ვეებერთელა სამყაროში, რომელსაც „რეალობა“ ჰქვია.
კიკი, გავიფიქრე. აი, ვისგან უნდა დამეწყო... სამწუხაროდ, მისი გზავნილი სიგარეტის კვამლივით მანამდე
გაუჩინარდა ჰაერში, სანამ ჩემამდე მოაღწევდა.
თვალები დავხუჭე და დიდხანს ველოდი პასუხს. მაგრამ თავში არავინ იყო. არც ადამიანი-ცხვარი, არც თო‐
ლიები, არც ფერფლისფერი მაიმუნი. სრული სიცარიელე. აბსოლუტურად ცარიელი ოთახი, სადაც სულ მარ‐
ტო ვზივარ. არავინ პასუხობს ჩემს შეკითხვებს. უბრალოდ ვზივარ იქ – დაბერებული, ჩამომჭკნარი, დაუძ‐
ლურებული. და აღარ შემიძლია ცეკვა.
სულისშემძვრელი სურათია.
და მაინც – მოვიდა პასუხი. მომდევნო დღეს, მოსაღამოებულზე. როგორც ყოველთვის, სწორედ მაშინ, როცა
არაფერს ელი. ფერფლისფერი მაიმუნის უროსავით.
"},{"head":"14.","content":"
14.
უცნაურია – თუმცა შეიძლება არც ისე უცნაური, – მაგრამ ლოგინში ზუსტად შუაღამისას დავწექი, მაშინვე
დამეძინა და დილამდე აღარც გამღვიძებია. აი, ასეთი დამთხვევაა: ვახელ თვალს – საათი ზუსტად რვას უჩ‐
ვენებს. უცნაური გრძნობაა, თითქოს წრე შემოვურბინე სტადიონს და სტარტზე დავბრუნდი. განწყობა ნორ‐
მალურია. ოდნავ მშია კიდეც. ასე რომ, „დანკინ დონატსს“ მივაშურე, ორი ფინჯანი ყავა დავლიე, ორი ფუნ‐
თუშა შევჭამე, მერე კი ქალაქში სახეტიალოდ წავედი.
მოყინულ ქუჩებში დავდიოდი, ფუმფულა ფანტელები ცვიოდა. ცას ჰორიზონტამდე ისევ პირქუში ტყვიისფე‐
რი ღრუბლები ფარავდა. მაინცდამაინც კარგი დღე არ იყო სასეირნოდ. მივაბიჯებდი ქუჩაში და საოცარ სიმ‐
სუბუქეს ვგრძნობდი. თითქოს მძიმე ტვირთი მომხსნეს მხრებიდან, რომელიც მთელი ცხოვრება გასაქანს
არ მაძლევდა, და ეს საშინელი ყინვა, მტკივნეულად რომ მწიწკნიდა კანს, რაღაცნაირად მსიამოვნებდა კი‐
დეც. რა მემართება? – თვითონვე მიკვირდა და ნაბიჯს არ ვანელებდი. არც ერთი პრობლემა არ გადაგიწყვე‐
ტია, უკეთესობისკენ არაფერი შეცვლილა და რა გიხარია, შე იდიოტო?
ერთი საათის შემდეგ ოტელში დავბრუნდი. და ჩემი სათვალიანი ნაცნობი რეგისტრაციის დახლთან აღმოვა‐
ჩინე. ამჯერად ვიღაც გოგოსთან ერთად მუშაობდა. როცა მივედი, ის, მეორე, კლიენტებს ესაუბრებოდა, ჩემი
ნაცნობი კი ტელეფონზე ლაპარაკობდა. სანიმუშო საწარმოო ღიმილით იღიმებოდა და ანგარიშმიუცემლად
ატრიალებდა თითებში ავტოკალამს. მის დანახვაზე მივხვდი, რომ უბრალოდ, ვალდებული ვიყავი, საუბარი
გამება. ნებისმიერ რამეზე, და რაც უფრო სულელური იქნებოდა, მით უკეთესი. რამე სრულიად სულელურ
თემაზე...
დახლთან მივედი, თვალებში მივაჩერდი და დაველოდე, როდის დაამთავრებდა საუბარს. დაეჭვებულმა შე‐
მომხედა, მაგრამ ინსტრუქციით გათვალისწინებული საფირმო ღიმილი წამით არ მოშორებია სახიდან.
ჩავახველე.
– ყური მოვკარი, თითქოს გუშინ საღამოს აქვე ახლოს, აუზში, ორი ახალგაზრდა ქალი შეჭამა ნიანგმა, – ერ‐
თი ამოსუნთქვით ვუთხარი სრულიად სერიოზული ტონით.
– როგორ გითხრათ... – მიპასუხა, თან ვირტუოზული ოსტატობით შეინარჩუნა საწარმოო ღიმილი. მხოლოდ
თვალებით მივხვდი, როგორი გაცოფებული იყო. ფერმკრთალი ლოყები გაუვარდისფრდა, ნესტოები დაეძა‐
ბა, – საქმე ის არის, რომ ამის თაობაზე ჩვენ არანაირ ინფორმაციას არ ვფლობთ. ხომ შეიძლება ჭორია?..
– ვინც ნახა, ამბობენ, ძალიან დიდი ნიანგი იყო – „კადილაკს“ არ ჩამოუვარდებოდაო! მინის სახურავი დაუმ‐
ტვრევია, პირდაპირ წყალში ჩავარდნილა, ერთბაშად გადაუსანსლავს ორი ქალი, დესერტად ნახევარი პალ‐
მა დაუყოლებია და მიმალულა. მითხარით, ჯერ არ დაუჭერიათ? ხომ გესმით, თუ არ დაუჭერიათ, ქუჩაში გას‐
ვლა უკიდურესად...
– მაპატიეთ, – ისე შემაწყვეტინა, ოდნავ არ შეცვლია სახე, – მაგრამ იქნებ პირდაპირ პოლიციაში დაგერეკათ?
გარწმუნებთ, იქ თქვენს შეკითხვებს უფრო დამაჯერებლად უპასუხებენ. კიდევ უფრო უკეთესი იქნება, თუ
ოტელიდან გახვალთ, მარჯვნივ შეუხვევთ, სულ ცოტას გაივლით და პოლიციის განყოფილებაში აღმოჩნდე‐
ბით, სადაც სრულიად ამომწურავ კონსულტაციას გაგიწევენ.
– როგორ ვერ მოვიფიქრე! – გამინათდა გონება, – ასეც მოვიქცევი. განგებამ მოგიმართოთ ხელი!
***
– ეს... ეს რა იყო?! – ძლივს თქვა ჩუმი, რისხვისგან ნახევრად მოგუდული ხმით, – ხომ გითხარი, სამსახურში
არ მომეკარო-მეთქი?! იმაზე მეტად არაფერი მეჯავრება, როცა ვიღაც ტიპები მუშაობაში ხელს მიშლიან!
– მაპატიე! – ძალიან გულწრფელად ვუთხარი, – უბრალოდ, ძალიან მინდოდა შენთან დალაპარაკება, ნების‐
მიერ თემაზე. შენი ხმის გაგონება მინდოდა. ჰო, ცუდი ხუმრობა მოვიფიქრე. მაგრამ ეგ ხომ არ არის მთავა‐
რი. უბრალოდ, დალაპარაკება მინდოდა... ვიფიქრე, ძალიან არ შევუშლი-მეთქი ხელს.
– მე ხომ ვიძაბები. ხომ გაგაფრთხილე! სამსახურში ისედაც დაძაბული ვარ. შენ გამო კიდევ უფრო ვიძაბები!
ხომ შემპირდი? ხომ შემპირდი, რომ ყვავივით არ მომაშტერდებოდი?!
– მორჩა, აღარ ვიზამ! არ დაგელაპარაკები. არც შემოგხედავ. არაფერს არ ვიზამ. ჰანაოკას შახტასავით დავ‐
მშვიდდები... მომისმინე, დღეს სამსახურის მერე თავისუფალი ხარ? თუ ალპინიზმის ლექციაზე უნდა გაიქ‐
ცე?
– ჰოდა, გაითვალისწინე, რომ ზოგჯერ ასეთ ხუმრობებს ვერ ვიგებ. „ალპინიზმის ლექცია“... ჰა-ჰა-ჰა.
მშრალად და დამარცვლით თქვა, თითქოს კედელზე გაკრული განცხადების წვრილ იეროგლიფებს კითხუ‐
ლობდა – ჰა-ჰა-ჰა და ყურმილი დაკიდა.
ნახევარი საათი ველოდი, რომ ისევ დარეკავდა. მაგრამ არ დარეკა. ჰო-ო-ო... დროდადრო ჩემი იუმორი სრუ‐
ლიად გაუგებარია თანამოსაუბრეებისთვის. ზუსტად ისევე, როგორც ხანდახან ჩემი სერიოზულობაა გაუგე‐
ბარი.
სხვა არაფერი მომივიდა თავში და გადავწყვიტე, ისევ ქუჩაში მეხეტიალა. თუ ხეტიალი შეგიძლია, ადრე თუ
გვიან აუცილებლად გადააწყდები რაღაც საინტერესოს. რაღაც ახალს აღმოაჩენ. ნებისმიერ შემთხვევაში
უსაქმოდ ჯდომას განძრევა სჯობს. ყოველთვის რაღაც უნდა სცადო. და მომიმართოს ხელი განგებამ.
მთელი ერთი საათი დავხეტიალებდი ქუჩაში, მაგრამ ახალი ვერაფერი აღმოვაჩინე. უფრო მეტად გავიყინე.
თოვა კი არა და არ წყდებოდა. თორმეტზე „მაკდონალდსში“ შევედი, ჩიზბურგერი შევჭამე, ერთი პაკეტი შემ‐
წვარი კარტოფილი და კოკა-კოლა დავაყოლე. არაფრის ჭამა არ მინდოდა. თვითონაც არ ვიცი, რატომ – მაგ‐
რამ ხანდახან ასე ხდება, მივდივარ და ვჭამ რაღაც ამისმაგვარს. როგორც ჩანს, ჩემი ორგანიზმი უცნაურ მუ‐
ტაციას განიცდის ამ სამყაროში და დროდადრო ასეთი ნაგვის შეშველებას ითხოვს.
„მაკდონალდსიდან“ გამოსული კიდევ ნახევარი საათი დავდიოდი ქუჩაში. ახალს ისევ ვერაფერს გადავაწ‐
ყდი. მხოლოდ თოვლმა მოუხშირა, სულ ეგ იყო. ქურთუკის ელვა ნიკაპამდე შევიკარი, სვიტერის საყელო
ავიწიე და ცხვირი ჩავყავი. მაგრამ მაინც ვერ გავთბი. სამაგიეროდ, საშინლად მომინდა ტუალეტში. მოფიქ‐
რება არ გინდა? კოკა-კოლას დალევა ასეთ ყინვაში! ნაბიჯი არ შემინელებია, თავი მივატრიალ-მოვატრიალე
რამე ტუალეტიანი შენობის მოსაძებნად. გზის მეორე მხარეს კინოთეატრი დავინახე. ძალიან ძველი, გაქუ‐
ცული შენობა. რა მნიშვნელობა აქვს, ტუალეტი ხომ აუცილებლად იქნება. მერე დარბაზშიც შეიძლება გავ‐
თბე, თან ფილმიც ვნახო. მეტი საქმე მაინც არ მაქვს. ნეტავ რას უჩვენებენ? აფიშას შევხედე. ორი ფილმი,
ორივე იაპონური. და ერთი მათგანი, „უპასუხო სიყვარული“ – მთავარ როლში ჩემი თანაკლასელი...
რა უბედურებაა, ღმერთო.
თუმცა ჩემი თანაკლასელი (გოტანდა რიოიტი ერქვა. ერთი კია, რომ სამსახიობო კარიერისთვის ფსევდონი‐
მი შეურჩიეს: სამწუხაროდ, „გოტანდა რიოიტის“ ტიპის სახელებისგან გოგოებს კრამიტი არ უცურდებათ) ამ‐
ჯერად ჩვეულებრივზე ოდნავ რთულ როლს თამაშობდა. აქ მისი გმირი უბრალოდ, ელეგანტური და მომხიბ‐
ლავი კი არ იყო, წარსულში მიღებული სულიერი ტრავმებისგანაც იტანჯებოდა. აი, ახალგაზრდობაში სტუ‐
დენტურ გაფიცვებში მონაწილეობს. აჰ და ოჰ, აი, რამდენიმე წლის წინათ ორსულ ქალს მიატოვებს, აჰ და
ოჰ, და ასე შემდეგ ამ სტილში; საშინლად ბანალურია, მაგრამ სულ არაფერს კიდევ ეს სჯობს. მაიმუნის ლო‐
გიკით, რომელიც კედელს თიხის გუნდებს ესვრის, რეჟისორმა მთელ ფილმში გააბნია კადრები პერსონაჟის
ბობოქარი წარსულიდან. რამდენჯერმე ქრონიკაც გაკრთა – სტუდენტების მიერ უნივერსიტეტის შენობის
ხელში ჩაგდება. მოწონების ნიშნად კინაღამ იდიოტივით ავსლუკუნდი, მაგრამ დროზე შევიკავე თავი.
ასე იყო თუ ისე, აი, ასეთი ტრაგიკული არსების თამაშს ცდილობდა ჩვენი ძმა გოტანდა. უნდა ვაღიარო – ძა‐
ლიან ცდილობდა. თუმცა ფილმს მეტისმეტად უვარგისი სცენარი ჰქონდა და მეტისმეტად უნიჭო რეჟისორი
ჰყავდა. შეუძლებელი იყო დიალოგები მოგესმინა სირცხვილის გარეშე იმათ გამო, ვინც ისინი შეთხზა. უაზ‐
რო, გაჭიანურებული სცენების გამო კი ყბა მივარდებოდა მთქნარებისგან. ყველა გოგო ქვემოდან ზემოთ
შესციცინებდა რაიმე საბაბით თუ უსაბაბოდ, და მთელი ამ ძალისხმევის მიუხედავად, კარგად ეთამაშა, ეს
ამაღლება ისეთი კომიკური იყო, როგორც გულივერისა – ლილიპუტებს შორის. და რაც უფრო ვითარდებო‐
და „სიუჟეტი“, მით უფრო მეტად მეცოდებოდა. აშკარა იყო, რომ იტანჯებოდა ამ ფილმში. თუმცა ვინ იცის –
შესაძლოა მთელი ცხოვრება მხოლოდ იმას ცდილობდა, რომ ასე დატანჯულიყო?
ფილმში ერთი ლოგინის სცენაც იყო. კვირა დილა, ჩვენს ძმა გოტანდას თავის ლოგინში სძინავს ქალთან, და
აი, ამ დროს მთავარი გმირი – უფროსკლასელი გამოეცხადება თავისი გამომცხვარი ფუნთუშებით. აი, ეს
მესმის! ყველაფერი ზუსტად ისე, როგორც ვვარაუდობდი! გოტანდა, როგორც წესი და რიგია, ლოგინშიც
ალერსიანი და მზრუნველია. ძალიან ხარისხიანი სექსი. მისი იღლია – ალბათ სურნელოვან ვნებასავით სა‐
სიამოვნო. გრძნობის აღმძვრელად აჩეჩილი მისი თმა. აი, შიშველ ზურგზე ეფერება. კამერა ნელ-ნელა
ცვლის რაკურსს და მის სახეს გვიჩვენებს.
ეს კიკი იყო. ვიგრძენი, როგორ დამიარა სიცივემ ზურგზე და სავარძლის საზურგეზე მიმეყინა. სადღაც უკან
გრუხუნით გაგორდა იატაკზე ცარიელი ბოთლი. კიკი. სწორედ ის სახე, წყეული დერეფნის წყვდიადში რომ
გამომეცხადა... აი, ახლა კი – ისევ ის, კიკი, ლოგინში გოტანდასთან.
***
ეს იყო კიკის ერთადერთი სცენა. გოტანდა მასთან წევს კვირა დილას. და მორჩა. შაბათ საღამოს სადღაც გა‐
მოთვრება ქალაქში, შეაბამს და სახლში მიჰყავს. დილით კიდევ ერთხელ აქვთ სექსი. და აი, ამ დროს გამო‐
ეცხადება თავისი მოწაფე, მთავარი გმირი. რა უბედურებაა – კარის დაკეტვა დაავიწყდა. მუნჯი სცენა. და
ამის მერე კიკი წარმოთქვამს თავისი როლის ერთადერთ რეპლიკას: „რა ხდება?“ თუმცა მას მერე, რაც სა‐
ცოდავი მოწაფე შეშლილი სახით ტოვებს მოქმედების ადგილს, გოტანდა მთვარეულივით გაირინდება. სრუ‐
ლიად უნიჭო ფრაზაა. თუმცა მხოლოდ ამას წარმოთქვამს:
– რა ხდება?
ვერ მოვასწარი იმაში დარწმუნება, რომ ეს ნამდვილად კიკის ხმა იყო. კარგად არ მახსოვდა, როგორ ჟღერ‐
და, თან დარბაზში დინამიკებიც საზიზღარი იყო, მაგრამ მისი სხეული მახსოვდა მშვენივრად. ეს ზურგი, ეს
კისერი, ეს მკვრივი ძუძუები მეტისმეტად კარგად მახსოვდა იმისთვის, რომ ახლა ვერ მეცნო. თანდათან
ვქვავდებოდი სავარძელში და თვალს ვერ ვაშორებდი კიკის ეკრანზე. მთელი ეს სცენა ფილმში ალბათ
ხუთ-ექვს წუთს გაგრძელდა. გოტანდა ეხვევა, ეალერსება, კიკი სიამოვნებისგან თვალებს ხუჭავს, ოდნავ
აცახცახებული ტუჩებით იღიმება. ძლივს გასაგონად ოხრავს. გაუგებარია, თამაშობს თუ არა. ეს ხომ კინოა!
თუმცა ის აზრი, რომ კიკის შეეძლო ასეთი როლის თამაში, ვერაფრით წარმომედგინა. დავიბენი. თუ ეს თამა‐
ში არ არის, ესე იგი ნამდვილად დასცურებია კრამიტი გოტანდას გამო; მაგრამ თუ მაინც თამაშია, მაშინ
ჩემს ცხოვრებაში კიკის არსებობის მთელი არსი ჯოჯოხეთში ინთქმება!.. არა, რა თქმა უნდა, ვერ ითამაშებს,
ვიმეორებდი ჩემთვის.
მაშ ასე – ფილმის გმირი უფროსკლასელი აღებს კარს. ხედავს, როგორ ტყნაურობენ შიშველი გოტანდა და
კიკი. პირდაღებული ვერ ახერხებს ჩასუნთქვას. თვალებს ხუჭავს. გარბის. გოტანდა ტრანსშია. კიკი ამბობს:
„რა ხდება?“ გოტანდა თავს მაღლა სწევს. ეკრანი ბნელდება.
ფილმში კიკის სხვა სცენა არ არის. ეშმაკის გზას გავუყენე წყეული სიუჟეტი და ბოლომდე მხოლოდ ეკრანს
ვადევნებდი თვალს, მაგრამ ერთხელაც აღარ გამოჩენილა. ასეთი როლი ჰქონდა. სადღაც უნდა გაეცნო გო‐
ტანდა, დაწოლილიყო მასთან, საკუთარი თავით შეევსო მისი ყოველდღიურობის შემთხვევითი სცენა, და
უკანმოუბრუნებლად გამქრალიყო. ზუსტად ისე, როგორც მე მომექცა ოდესღაც. მოულოდნელად გამოჩნდა
და ასევე მოულოდნელად გაქრა.
ფილმი დამთავრდა, დარბაზში სინათლე აინთო. რაღაც მუსიკა ჩართეს. მე კი ვიჯექი გაქვავებული და თვა‐
ლებით ვბურღავდი სცენას. ნუთუ შესაძლებელია ასეთი რამ? ფილმი დასრულდა და სულელური გამონაგო‐
ნისა თუ სიზმრის შეგრძნება დატოვა. რა ოხრობა უნდა აქ კიკის? მით უფრო ლოგინში გოტანდასთან ერ‐
თად? სრული იდიოტიზმია. არა, აქ რაღაც შეცდომაა. რაღაც რიგზე ვერ არის ჯაჭვში. არასწორი შეერთება
და რეალობა ქვეცნობიერთან იკვეთება. სხვანაირად ვერ ახსნი, ასე არ არის?
კინოთეატრიდან გამოვედი და ქუჩას გავუყევი. მთელი გზა კიკიზე ვფიქრობდი. „რა ხდება?“ – ყურებში გუგუ‐
ნებდა მისი ხმა.
რა ხდება?
ნამდვილად ის იყო, კიკი. აშკარად. ოდესღაც ჩემთან, ლოგინში, ზუსტად ასეთი სახე ჰქონდა, ზუსტად ასე
იღიმებოდა ოდნავ აკანკალებული ტუჩებით, ზუსტად ასე ოხრავდა. ნამდვილად კიკია. უეჭველად. და იმავ‐
დროულად – კინო...
ვერაფერი გამიგია.
რაც უფრო ბევრს ვფიქრობდი ამაზე, მით უფრო ნაკლებად ვენდობოდი საკუთარ მეხსიერებას. იქნებ უბრა‐
ლოდ მომეჩვენა?
ერთი საათის შემდეგ იმავე კინოთეატრში შევედი და კიდევ ერთხელ ვნახე „უპასუხო სიყვარული“. კვირად‐
ღის დილა. გოტანდა ქალს ხმარობს. შიშველი ზურგი ახლო ხედით. კამერა რაკურსს ცვლის. მისი სახე. ეს
კიკია. ნამდვილად. შემოდის უფროსკლასელი გოგონა. სუნთქვა ეკვრება. თვალებს ხუჭავს. გარბის. გოტან‐
და ტრანსშია. კიკი ამბობს: „რა ხდება?“ ეკრანი ბნელდება.
მეორე დღეს ისევ წავედი კინოთეატრში. და, სავარძელში გარინდებულმა, ისევ დავიწყე „უპასუხო სიყვარუ‐
ლის“ ყურება. დავიტანჯე, ძლივს მივაღწიე იმ სცენამდე. როგორც იქნა, დაიწყო. კვირადღის დილა. გოტანდა
ქალს ხმარობს. შიშველი ზურგი. იცვლება რაკურსი. მისი სახე. კიკი. დღესავით ნათელია. შემოდის გოგონა.
სუნთქვა ეკვრება. თვალებს ხუჭავს. გარბის. გოტანდა ტრანსშია. კიკის ხმა: „რა ხდება?“
"},{"head":"15.","content":"
15.
კინოთეატრის სავარძელში ჩაფლული ცხვირწინ თითებს ვაჯვარედინებ და უკვე მერამდენედ ვეკითხები სა‐
კუთარ თავს: ახლა რა უნდა ქნა?
ჩემი მარადიული წყეული შეკითხვა... მაგრამ სწორედ ახლა უნდა გავცე პასუხი – მშვიდად და გონივრულად.
და, ბოლოს და ბოლოს, მოვაწესრიგო თავში ყველაფერი. ან ახლა, ან არასოდეს.
სადღაც მოკლე ჩართვაა. ეს დღესავით არის ნათელი. კიკი, მე და გოტანდა – ჩვენი სქემები ერთმანეთს
დაედო, მავთულები დაიხლართა. თუ რატომ მოხდა ასე, ბუნდოვანი წარმოდგენაც კი არ მაქვს. თუმცა ეს
გორგალი, რადაც არ უნდა დამიჯდეს, უნდა გავხსნა. დარღვეული რეალობა უნდა აღვადგინო, და ამის მერე
– საკუთარი თავიც... მაგრამ რა იქნება, თუ ეს უწესრიგობა არ არის ძველ ჯაჭვში, არც არეულობა მის სქემა‐
ში, არამედ პრინციპულად ახალი სქემაა, რომელიც ყველაფერ დანარჩენისგან დამოუკიდებლად, თავისთა‐
ვად წარმოიქმნა? რა გაეწყობა. ასეც რომ იყოს, მაინც მომიწევს იმის გარკვევა, საით მივყავარ ამ ჯაჭვს. თან
რაც შეიძლება ფრთხილად, რომ, ღმერთმა ნუ ქნას, კონტაქტები არ ჩაწყდეს. სხვა საშუალება არ არის. ნე‐
ბისმიერ შემთხვევაში მოძრაობაა აუცილებელი. რაც არ უნდა მოხდეს, უნდა ვიცეკვო, არ უნდა გავჩერდე.
უნდა ვიცეკვო და თან ძალიან კარგად. რომ ყველამ მხოლოდ მე მიყუროს...
ჯერ ტოკიოში უნდა დავბრუნდე. აქ დარჩენას აზრი აღარ აქვს. ოტელ „დელფინში“ ჩამოსვლის მიზანი უკვე
მიღწეულია. ამოცანა მთელი ასი პროცენტით არის შესრულებული. დავბრუნდები ტოკიოში, გონს მოვალ,
მოვძებნი საჭირო მავთულებს და გავყვები ამ ეშმაკის ჯაჭვს თავიდან ბოლომდე... ქურთუკის ელვა ნიკაპამ‐
დე შევიკარი, ჩავიცვი ხელთათმანები, დავიხურე ქუდი, თითქმის ცხვირამდე შემოვიხვიე შარფი და კინოთე‐
ატრიდან გამოვედი. ისე ბარდნიდა, რომ გზას ძლივს ვხედავდი. გათოშილი ქალაქი გაშეშებული გვამივით
უიმედოდ გამოიყურებოდა.
***
ნომერში რომ დავბრუნდი, „სრულიად იაპონურ ავიახაზებში“ დავრეკე და ჰანედამდე შევუკვეთე ბილეთი
შუადღის შემდგომ პირველივე რეისზე. „ძლიერი თოვლის გამო შესაძლოა ეს რეისი შეფერხდეს ან შემ‐
დგომზე მოგიხდეთ გადაჯდომა. წინააღმდეგი ხომ არ ხართ?“ მკითხა ყურმილში მორიგემ. ვუპასუხე,
სულერთია-მეთქი. დაბრუნება გადავწყვიტე და მინდოდა, რაც შეიძლება ჩქარა გავფრენილიყავი. ნივთები
შევაგროვე, ფოიეში ჩავედი და ანგარიში გავასწორე. მერე ჩემი სათვალიანი ნაცნობი მივიპატიჟე დახლთან
„ავტომობილები იჯარით“.
– ეი, – ვუთხარი, – ისევ ჩამოვალ. მალე. და მაშინ მშვიდად ვივახშმებთ და ყველაფერზე ვისაუბრებთ, კარგი?
აუცილებლად უნდა დაგელაპარაკო რაღაცაზე. მაგრამ ახლა ვალდებული ვარ ტოკიოში წავიდე – ძალიან
მნიშვნელოვან საქმეზე. იქ საშინელი რაღაცები დამჭირდება: ლოგიკური აზროვნება, სიტუაციური მოდელი‐
რება, ზოგადი პროგნოზირება... მერე ყველაფერი დამთავრდება და ჩამოვალ. ერთი, ორი ან სამი თვის შემ‐
დეგ, ჯერ არ ვიცი. მაგრამ აუცილებლად დავბრუნდები. რატომ ვარ ასე დარწმუნებული? როგორ აგიხსნა...
ეს ადგილი ჩემთვის ბევრს ნიშნავს. ასე მგონია. და ამიტომ აუცილებლად დავბრუნდები.
– ჰოო! – გავწელე. უფრო მტკიცებას ჰგავდა, – რა თქმა უნდა, ვიცი, როგორ ჰგავს ბოდვას ის, რასაც ვამბობ...
– სულაც არა! – თქვა უცებ, ყოველგვარი ინტონაციის გარეშე, – უბრალოდ, წინასწარ ვერ ვივარაუდებ, თუ რა
შეიძლება დამემართოს რამდენიმე თვის შემდეგ. სულ ეს არის.
– არა, რა რამდენიმე თვე! ჩვენ აუცილებლად შევხვდებით. ჩვენ ხომ იმდენი რამ გვაქვს საერთო! – ვარწმუ‐
ნებდი. თუმცა ვგრძნობდი, რომ ჩემი სიტყვები მიზანს ვერ აღწევდა, – თუ შენ ასე არ გგონია?
– ყველაზე უახლოესით, რომელიც კი აფრინდება, – თავი დავუქნიე, – ოღონდ უამინდობის გამო ჯერჯერო‐
ბით უცნობია, როდის იქნება ეს რეისი.
– რა თქმა უნდა!
– ჩვენ აქ ბავშვი გვყავს – 13 წლის გოგონა – ტოკიოში მიემგზავრება მშობლების გარეშე. დედამისი რაღაც
სასწრაფო საქმეებზე სადღაც გაფრინდა. ქალიშვილი კი მარტო დატოვა ოტელში. თუ არ შეწუხდები, იქნებ
ტოკიომდე გააცილო. ბარგიც აქვს და ვაითუ თვითმფრინავში ისე ვერ ჩაჯდეს, როგორც საჭიროა...
– ეგ როგორ? – ვერ მივხვდი, – დედამ შვილი დატოვა და, ღმერთმა იცის, სად გაფრინდა? რა დაუდევრობაა!
მხრები აიჩეჩა.
– რას იზამ, ასეთია დედამისი. დაუდევარი. საქვეყნოდ ცნობილი ფოტომხატვარი, თავისი უცნაურობებით.
წამოუვლის თავში სადმე გამგზავრება – ადგება და მიდის. არც გაახსენდება ბავშვი. შემოქმედებითი ნატუ‐
რაა, რა უნდა მოჰკითხო? რაღაცაზე დაიწყებს ფიქრს – ყველაფერი დანარჩენი ავიწყდება. გუშინ გაემგზავ‐
რა, დღეს გაახსენდა და, რეკავს და რეკავს ოტელში, თქვენთან ქალიშვილი დამრჩა, იქნებ ჩასვათ თვით‐
მფრინავში და ტოკიოში დააბრუნოთო...
– აბა რა ვიცი. თქვა, რომ საქმე აქვს და კიდევ ერთი კვირა ვერ გამოაღწევს კატმანდუდან. არადა, ცნობილი
პიროვნებაა, დიდად საყურადღებო კლიენტი, და ასე უბრალოდ უარს ვერ ვეტყვით... თქვენო, – გვეუბნება, –
ოღონდ თვითმფრინავში ჩასვით, ტოკიოში თვითონ მიხედავს თავსო. მაგრამ ასე ხომ არ შეიძლება, მართა‐
ლი არ ვარ? მაინც გოგონაა, ღმერთმა ნუ ქნას, რამე რომ მოხდეს – ხომ ჩვენ ვიქნებით დამნაშავე? მთელი
პასუხისმგებლობა ჩვენზეა...
***
ჩემმა ნაცნობმა მაშინვე დარეკა „სრულიად იაპონურ ავიახაზებში“ და იმ რეისზე შეუკვეთა ბილეთი, რომ‐
ლითაც მე მივფრინავდი. მერე გოგონას ოთახის ნომერი აკრიფა, სთხოვა, ჩემოდანი ჩაელაგებინა და ქვე‐
ვით ჩამოსულიყო – როგორც იქნა, გამცილებელი ვიპოვეთო. არა, არა, აბსოლუტურად წესიერი, ჩემი კარგი
ნაცნობიაო, უთხრა. და ჩემოდნებისთვის კაცი გაგზავნა. მერე სასტუმროს ლიმუზინი შეუკვეთა. ყველაფერი
ძალიან ელეგანტურად, ლამაზად, პროფესიულად. ნამდვილი ტალანტია... მაგრად გამოგდის-მეთქი, ვუთხა‐
რი.
– ხომ გითხარი, ჩემი საქმე მიყვარს-მეთქი. მიდრეკილება მაქვს, იმიტომაც გამომდის, – ვითომც არაფერიო,
ისე მიპასუხა.
– ეს ცალკე საუბრის თემაა. საერთოდ არ მიყვარს, როცა მეხუმრებიან. უკვე დიდი ხანია, ასეთი რეფლექსი
მაქვს. საშინლად ვიძაბები.
– მაგრამ მე ხომ იმიტომ არ ვხუმრობ, რომ დაიძაბო! – ვთქვი, – პირიქით: იმიტომ ვხუმრობ, რომ თავი დავიმ‐
შვიდო. შეიძლება ჩემი ხუმრობები ბრტყელ-ბრტყელი და უაზროა, მაგრამ დამიჯერე, გულწრფელად ვცდი‐
ლობ! რამდენჯერ მომხდარა: ვეხუმრები ადამიანს, ის კი სულაც არ მხიარულდება ისე, როგორც წარმომედ‐
გინა. კარგი, რაც არი, არი! მთავარია, ცუდი არავისთვის არ მინდა. შენც იმიტომ კი არ გეხუმრები, რომ გაგა‐
ღიზიანო, არამედ იმიტომ, რომ ეს მე თვითონ მჭირდება...
ოდნავ მოპრუწა ტუჩები და თავიდან ფეხებამდე ჩამათვალიერა. ასე დასცქერიან მაღალი მთიდან წყალდი‐
დობისგან გაპარტახებულ ველს. ბოლოს ძალიან უცნაური ხმით – არ ვიცი, სუნთქვას იკრავდა თუ სურდო
ჰქონდა, – თქვა:
– ჰო, მართლა... სავიზიტო ბარათს არ მომცემ? სხვა რომ არაფერი, ბავშვს გაბარებ. ყველაფერი ოფიციალუ‐
რად უნდა გაფორმდეს.
– სხვა დროს გეტყვი, – მიპასუხა და თითით სათვალის ჩარჩო გაისწორა, – თუ, რა თქმა უნდა, კიდევ შევ‐
ხვდებით.
***
ათი წუთის შემდეგ გოგონა მებარგულთან ერთად ჩამოვიდა ფოიეში. მებარგული ვეებერთელა ჩემოდანს
მოათრევდა – დიდი გერმანული ნაგაზი თავისუფლად ჩაეტეოდა. მართლაც: ცამეტი წლის ცეროდენას და‐
ტოვება შუა აეროპორტში ასეთი ბარგით წმინდა წყლის სადიზმია. სპორტული ჯემპრი ეცვა წარწერით
TALKING HEADS, ვიწრო ჯინსი და ტყავის მძიმე ბათინკები. ძვირფასი ქურქი კოჭებამდე სწვდებოდა. რო‐
გორც წინა შეხვედრისას, გოგონა ზმანებასავით უცნაურ სილამაზეს ასხივებდა. მოუხელთებელს, ნებისმი‐
ერ წამს გასაქრობად გამზადებულს. ააფორიაქებდა, თავდაჯერებას წაართმევდა ნებისმიერ ადამიანს, ვინც
კი მას შეხედავდა. ალბათ სწორედ ამ თავისი მოუხელთებლობის წყალობით.
Talking Heads… – გავიფიქრე. „მოლაპარაკე თავები“. ურიგო სახელი არ არის როკ-ბენდისთვის! პირდაპირ კე‐
რუაკისგან გადმოღებული: „ჩემ გვერდით ლუდს უბერავდა მოლაპარაკე თავი. საშინლად მომინდა მოფსმა.
„ახლავე წავალ და მოვფსამ“, – ვუთხარი მოლაპარაკე თავს და გავედი.“
ცეროდენამ შემომხედა. ამჯერად ღიმილის გარეშე. ოღონდ ოდნავ შეჭმუხნა წარბები – და ჩემს სათვალიან
ნაცნობზე გადაიტანა მზერა.
ცეროდენამ კიდევ ერთხელ შემომხედა. და სასოწარკვეთით – სხვა რა გზა მაქვს? – რამდენჯერმე დააქნია
თავი. თითქოს ასარჩევად მაქვს საქმეო... და უცებ გარეწრად ვიგრძენი თავი, რომელმაც საბრალო ბავშვის
წინააღმდეგ რაღაც საზიზღრობა ჩაიფიქრა. ერთგვარი ძია სკრუჯი, ჭირმა წამიღოს...
– არ ინერვიულო, – ისევ თქვა ჩემმა ნაცნობმა, – მხიარული ბიძიაა, ხუმრობა უყვარს, ამბების მოყოლა, გო‐
გოებთან თავდაჭერილია... თან ჩემი მეგობარია. ასე რომ, ყველაფერი კარგად იქნება. შევთანხმდით?
– ბიძია? – გაოგნებულმა გავიმეორე, – რომელი ბიძია? სულ ოცდათოთხმეტი წლის ვარ! ვაპროტესტებ!..
ხელი მოჰკიდა ცეროდენას და პირდაპირ ლიმუზინისკენ წაიყვანა, რომელსაც მთლიანად ჩაეხერგა მინის
პორტალი ოტელიდან გასასვლელში. მებარგული ჩემოდანს საბარგულში დებდა. სხვა გზა არ იყო – მეც უკან
გავყევი. „ბიძია“!.. ჭკუიდან შეიშლები კაცი.
ლიმუზინში მხოლოდ მე და ცეროდენა ჩავსხედით. ამინდი თვალსა და ხელს შუა ფუჭდებოდა. მთელი გზა
აეროპორტამდე მხოლოდ თოვლი და ყინული იყო. ანტარქტიდა...
ყურადღებით შემომხედა და ოდნავ გააქნია თავი. ძია-კაცო, სხვა საქმე არ გაქვსო? მერე ფანჯრისკენ შებ‐
რუნდა და აუჩქარებლად, თითქოს რაღაც კონკრეტულს ეძებდა, თვალი მოავლო მიდამოს. სადაც არ უნდა
გაგეხედა, თოვლი იდო.
– იუკი?
რატომ? – ვფიქრობდი, – რამე ისე ვერ ვთქვი?.. მოგვიანებით კი მივხვდი, რომ იუკი მისი ნამდვილი სახელი
იყო. მაგრამ მაშინ, ლიმუზინში, დარწმუნებული ვიყავი, რომ უბრალოდ წამოაყრანტალა პირველი, რაც თავ‐
ში მოუვიდა. და მეც მეწყინა. დროდადრო ჯიბიდან საღეჭ რეზინს იღებდა და ღეჭავდა. ერთხელაც არ შე‐
მოუთავაზებია ჩემთვის. არა, სულაც არ მინდოდა მისი საღეჭი რეზინი, მაგრამ თავაზიანობის გამო შემოთა‐
ვაზება ხომ შეიძლებოდა? და აი, მთელი ამ უსამართლობის შედეგად საბოლოოდ აბეზარ ბებერ იდიოტად
ვიგრძენი თავი. და რადგან ამის გამოსწორება უკვე შეუძლებელი იყო, უბრალოდ, ღრმად ჩავეხრახნე სა‐
ვარძელს და თვალები დავხუჭე. საკუთარ წარსულში ჩავიძირე. იმ დროში, როცა იმდენის ვიყავი, რამდენი‐
საც ახლა ის არის. მაშინ როკმუსიკის ფირფიტებს ვაგროვებდი. ორმოცდახუთიანებს. რეი ჩარლზი – Hit the
Road, Jack, რიკი ნელსონი – Travellin’ Man, ბრენდა ლი – All Allone Am I და ეგეთებს. მახსოვს, ასამდე შევაგროვე.
ყოველდღე ვუსმენდი და ვუსმენდი – ყველა სიტყვა ზეპირად ვიცოდი... ვცადე გამემეორებინა Travelin’ Man-ის
სიტყვები. საკუთარ თავს არ დავუჯერე – მთელი ტექსტი ზეპირად მახსოვდა! სულ უაზრო სიმღერაა, მაგრამ
აბა სცადე და წაიმღერე – უკანასკნელ სტრიქონამდე გაგახსენდება… აი, რას ნიშნავს მელოდია და კარგი
მეხსიერება. ნებისმიერ აბდაუბდას დაიმახსოვრებ სიცოცხლის ბოლომდე.
And the China doll
waits for my return… (და ფაიფურის თოჯინა ძველ ჰონკონგში ელის ჩემ დაბრუნებას).
რა უნდა თქვა? რასაკვირველია, ეს Talking Heads არ არის. იცვლება დრო. Ti-i-imes, they are a-cha-a-anging…
***
იუკი მოსაცდელ დარბაზში დავტოვე, ავიახაზების დახლისკენ წავედი და ბილეთები გამოვისყიდე. ჩემი საკ‐
რედიტო ბარათით გადავიხადე – მერე გავსწორდებით. გაფრენამდე მთელი საათი რჩებოდა, მაგრამ მორი‐
გემ შეგვატყობინა, სავარაუდოდ, რეისი გადაიდებაო. „თვალყური ადევნეთ განცხადებებს, – თქვა, – ჯერჯე‐
რობით ნულოვანი ხილვადობაა“.
– პროგნოზის მიხედვით, მოსალოდნელია, მაგრამ ძნელი სათქმელია, როდის, – მიპასუხა მორიგემ იმ ადა‐
მიანის ხმით, რომელსაც ყველაფერი ყელში ამოუვიდა. რა გასაკვირია. აბა, სცადე და გაიმეორე ერთი და
იგივე ფრაზა ორასჯერ – სიცოცხლე მოგბეზრდება.
იუკისთან დავბრუნდი, უამინდობასა და რეისის შესაძლო შეფერხებაზე ვუთხარი. ისე შემომხედა, თითქოს
აპირებდა ეთქვა: „აბა, აბა!“ მაგრამ არაფერი არ თქვა.
– არავინ იცის, რა მოხდება. ასე რომ, ბარგს ჯერ ნუ ჩავაბარებთ, – შევთავაზე, – თუ რამე მოხდა, უკან დაბრუ‐
ნებისას გავწვალდებით.
– ერთხანს აქ მოგვიწევს ჯდომა. არც ისე საინტერესო ადგილია, რა თქმა უნდა... – განვაგრძე, – ჰო, მართლა,
ისადილე?
თავი დამიქნია.
– მაშინ იქნებ კაფეში შევსულიყავით? დალევ რამეს. ყავა, კაკაო, ჩაი, წვენი – რაც გინდა. ჰა?
– მაშინ წავედით! – ვთქვი და ავდექი სავარძლიდან. ბორბლებიანი ჩემოდნით შევედით კაფეში. უამრავი
ხალხი იყო. რეისები ფერხდებოდა, ირგვლივ ყველას დაქანცული სახე ჰქონდა. მხოლოდ იმიტომ, რომ რამე
შეგვეკვეთა, მე ბუტერბროდები და ყავა მოვითხოვე, იუკიმ კაკაო აიღო.
– რამდენი დღე იცხოვრე ოტელში? – ვკითხე.
– სკოლაში არ დავდივარ. ასე რომ, შემეშვი, – მითხრა, ჯიბიდან ფლეიერი ამოიღო და ყურსასმენები მოირ‐
გო.
ყავა დავლიე, გაზეთი წავიკითხე. ამ ბოლო დროს რაღაც ხშირად ვაღიზიანებ გოგოებს. ნეტავ რა ხდება? არ
მიმართლებს თუ რამე უფრო სერიოზულია?
ალბათ უბრალოდ, არ მიმართლებს, გადავწყვიტე. გაზეთის კითხვა დავამთავრე, ჩანთიდან ჯიბის ფოლკნე‐
რი ამოვიღე – „ხმაური და მრისხანება“ – და პირველ გვერდზე გადავშალე. რატომღაც სწორედ ფოლკნერს
(და კიდევ ფილიპ დიკს) განსაკუთრებით კარგად აღვიქვამ, როცა ნერვები მღალატობს. საკმარისია ემო‐
ციურად გამოვიფიტო და ამ ორიდან რომელიმეს წაკითხვას ვცდილობ. არცერთ სხვა ვითარებაში მათ არ
ვკითხულობ... ცოტა ხნის შემდეგ იუკი ტუალეტში წავიდა. მერე ფლეიერის ბატარეები შეცვალა. კიდევ ნახე‐
ვარი საათის შემდეგ კი განცხადება მოვისმინეთ: რეისი ჰანედაზე ოთხი საათით გადაიდო. დაელოდეთ ამინ‐
დის გაუმჯობესებას. ამოვიოხრე. ფუ შენი! კიდევ ოთხი საათი აქ უნდა ვიყურყუტო?
კარგი. რაც არი, არი. ვერაფერს ვიზამ. ბოლოს და ბოლოს, ხომ გამაფრთხილეს. აი, ასე ჯდომას და თავში
ხელის ცემას ჯობს იმაზე ვიფიქრო, როგორ მოვკლა ამდენი დრო. Power of Positive Thinking... ხუთწუთიანი „პო‐
ზიტიური ფიქრის“ შედეგად, როგორც იქნა, გამოიჩეკა ერთი პატარა იდეა. იღბლიანი თუ უიღბლო – ამას მე‐
რე ვნახავთ. თუმცა, გაცილებით უფრო საინტერესოა, ვიდრე ამ გაბოლილი კაფეს გნიასში ცხოვრების ნაწი‐
ლის მოკვლის პერსპექტივა. „ახლავე დავბრუნდები“, მივუგდე იუკის, წავედი დახლისკენ „ავტომობილების
გაქირავება“ და მანქანა მოვითხოვე. გოგონამ წამში გააფორმა ყველაფერი. „კოროლა სპრინტერი“ შემ‐
ხვდა, ჩამონტაჟებული სტერეოთი. მიკროავტობუსში ჩამსვეს, მანქანების სადგომამდე მიმიყვანეს და გასა‐
ღები გადმომცეს. აეროპორტიდან აქამდე ათი წუთის სავალი იყო. „კოროლა“ თეთრი გამოდგა, ზამთრის
ახალთახალი საბურავებით. ჩავჯექი და აეროპორტში დავბრუნდი. კაფეში შევედი და იუკის ვუთხარი:
– მაგრამ იქ ხომ ყველაფერი თოვლით არის დაფარული... როგორ უნდა ისეირნო, როცა არაფერი არ ჩანს? –
ჩაილაპარაკა დაბნეულმა, – მაინც საით გაგიწევია?
თავი გააქნია. „ჰო, იცრუე, იცრუე!“ ამოვიკითხე სახეზე. მიუხედავად ამისა, როცა არ ვუყურებდი, მაშინ
ვთქვი, „აბა, წავედით!“ და სკამიდან ავდექი. მაშინვე წამოხტა და გამომყვა.
მისი ჩემოდანი ძლივს ჩავტენე საბარგულში და გადაუღებელ თოვაში გავაქროლე მანქანა – თვითონაც არ
ვიცი, საით. იუკიმ ჩანთიდან კასეტა ამოიღო, მაგნიტოფონში ჩადო და ჩართო. დევიდ ბოუის China Girl ფილ
კოლინზმა შეცვალა. მერე Starship. ტომას დოლბი. ტომ პეტი და Heartbreakers. ჰოლი და ოუტსი. Thompson Twins.
Iggy Pop. Bananarama. ყველაფერი ძალიან სტანდარტული, რასაც პლანეტა დედამიწის ცეროდენები უსმენენ,
ამ კასეტაზე იყო თავმოყრილი.
– ო, ეს სიმღერა ვიცი! – ვთქვი, – ამას ადრე The Miracles მღეროდა. სმოუქი რობინსონი და The Miracles. მაშინ
თხუთმეტი თუ თექვსმეტი წლის ვიქნებოდი...
ცოტა ხნის შემდეგ პოლ მაკარტნი და მაიკლ ჯექსონი ადუდღუნდნენ: შაყ, შაყ, შაყ. გზაზე მანქანები თით‐
ქმის არ გვხვდებოდა, შეიძლება ითქვას, რომ არც იყო. ტრიუმფალურად, როგორც აღლუმზე – ტრ-რამ! ტრ-‐
რამ! ტრ-რამ! მინის საწმენდები თოვლს წმენდდნენ საქარე მინიდან. მანქანაში თბილოდა, როკ-ენ-როლთან
ერთად კი საერთოდაც სიმყუდროვე იყო. „დიურან დიურანთანაც“ კი, ყველაფრის მიუხედავად, სიმყუდრო‐
ვეა. როგორც იქნა, მოვეშვი, ყველა ბენდს ხმას ვაყოლებდი და მანქანას თოვლის ნიაღვარში მივაქროლებ‐
დი. იუკიც ადრინდელზე უფრო მშვიდად გამოიყურებოდა. როცა მისი ოთხმოცდაათწუთიანი ნაკრები დას‐
რულდა, ყურადღება მიაქცია კასეტას, რომელიც მანქანების სადგომის ოფისში ავარჩიე.
– ეს რა არის? – მკითხა.
ჯერ სემ ქუქმა იმღერა Wonderful World. „ისტორიის ბევრი არაფერი გამეგება, და მაინც...“ მშვენიერი რამეა.
მესამე კლასში რომ ვიყავი, მაშინ მოკლეს სემ ქუქი.
ბადი ჰოლი – Oh, Boy. ბადი ჰოლიც დაიღუპა. ავიაკატასტროფაში.
ყველა დაიღუპა...
ჩაკ ბერიმ Sweet Little Sixteen იმღერა. ედი კოკრენმა – Summertime Blues. ძმებმა ევერლებმა – Wake up Little Susie.
– აბა, როგორ... ადრე მეც შენსავით ჭკუას ვკარგავდი როკმუსიკაზე, – ვთქვი, – როცა შენხელა ვიყავი. საღა‐
მოობით მიწებებულივით ვიჯექი რადიოსთან, მთელ ჯიბის ფულს ფირფიტებზე ვხარჯავდი... როკ-ენ-როლი!
მეგონა, ქვეყნად ამაზე მშვენიერი არაფერი იყო. უბრალოდ, ბედნიერი ვიყავი იმით, რომ ვიჯექი და ამ ყვე‐
ლაფერს ვუსმენდი.
– ახლა?
– ახლაც ვუსმენ. საყვარელი სიმღერებიც მაქვს. ოღონდ მაინცდამაინც აღარ ვცდილობ დამახსოვრებას.
ისე ძალიან აღარ მოქმედებს.
– რატომ?
– როგორ თუ რატომ?..
– ალბათ დროთა განმავლობაში ხვდები, რომ ნამდვილად კარგი რაღაცა ამქვეყნად არც ისე ბევრია. ნამდვი‐
ლად კარგი – ორი-სამი და მორჩა. ნებისმიერი რამ. კარგი წიგნები, კარგი ფილმები, კარგი კონცერტები – თი‐
თებზე ჩამოთვლი! როკმუსიკაშიც ასეა. მთელი საათის განმავლობაში რადიოს ერთადერთ ღირებულ მელო‐
დიას თუ გამორჩები. ყველაფერი დანარჩენი ნაგავია, მასობრივი წარმოების ნარჩენები. ადრე ამაზე სე‐
რიოზულად არ ვფიქრობდი. რაც მომხვდებოდა, ვუსმენდი და მიხაროდა. ახალგაზრდა ვიყავი, თავისუფალი
დრო ყელამდე მქონდა... დროდადრო მიყვარდებოდა ხოლმე კიდეც. უხარისხო სისულელესაც კი სულიერი
თრთოლით ვეკიდებოდი. გესმის, რას ვგულისხმობ?
„დელ ვაიკინგზ“ აჟღერდა – Come Go With Me, და მეც გუნდთან ერთად წავიმღერე შესავალი.
– აბა, რას იტყვი, მოსაწყენია? – ვკითხე იუკის.
აქ კი ჩავფიქრდი.
– გასაგებია, – ვთქვი.
– მართლა მესმის, – თავი დავუქნიე, – ზოგიერთები ამას „ესკაპიზმს“ უწოდებენ. ისე, რაც უნდათ, ის დაარ‐
ქვან, ჩემთვის სულერთია. ჩემი ცხოვრება ჩემი ცხოვრებაა, შენი ცხოვრება – შენი და სხვა არავისი. თუ ზუს‐
ტად იცი, რა გინდა, იცხოვრე, როგორც მოგწონს და არა აქვს მნიშვნელობა, რას ფიქრობენ შენზე დანარჩე‐
ნები. წყალსაც წაუღია ყველა!.. აი, ასე ვფიქრობდი, როცა ისეთი ვიყავი, როგორიც შენ ხარ. ახლაც ასე ვფიქ‐
რობ. შეიძლება დღემდე ვერ გამოვედი ბავშვობიდან. ან იქნებ თავიდანვე მართალი ვიყავი. ორში ერთია,
მაგრამ რომელი – არ ვიცი...
ჯიმი გილმერი Sugar Shack-ს მღეროდა. მელოდიას ვუსტვენდი და მანქანას მივაქროლებდი. მარცხნივ, ჰორი‐
ზონტამდე, თოვლით დაფარული ველი გაჭიმულიყო. „უბრალოდ ყავახანაა ძველი მორებისგან... ყავით გა‐
გიმასპინძლდება, როცა ამის დრო არ არის“... მშვენიერი სიმღერაა. სამოცდაოთხი წელი.
– ცოლი გყავს?
– მყავდა ოდესღაც.
– გაეყარე?
– ჰო.
– რატომ?
– თვითონ წავიდა.
– მართლა?
– საწყენია, – თქვა.
– გმადლობ, – ვუთხარი.
– რატომ? – ვკითხე.
მაგრამ იუკიმ მხოლოდ წარბები შეჭმუხნა და არაფერი არ მიპასუხა. თუმცა არც მინდოდა მეკითხა.
– გმადლობ, არ მინდა.
ყინული ჩვენ შორის ნელა, მაგრამ თანდათან მაინც ლღვებოდა და სულ მალე ორივემ ბექ-ვოკალი მოვუწ‐
ყვეთ Surfin' U.S.A.-ს „ბიჩ ბოიზიდან“. არა, მთელი სიმღერა არა, მხოლოდ მისამღერები – „ინსაიდ, აუტსაიდ
იუ-ეს-ეი!“ და ასე შემდეგ. მაგრამ მაინც მხიარულად გამოგვივიდა. და, სხვათა შორის, მისამღერი Help Me
Ronda-ც ერთად ვიმღერეთ. აი, ასე. ჯერ ადრეა სანაგვეზე ჩემი გადაგდება. და სულაც არ ვარ ბიძია სკრუჯი…
ამასობაში ქარბუქი ჩაწყნარდა. აეროპორტში დავბრუნდით. გაქირავების დახლთან გასაღები ჩავაბარე. მე‐
რე ბარგი გავაფორმეთ და ნახევარი საათის შემდეგ ჩასხდომაც დაიწყო. ბოლოს ისე გამოვიდა, რომ ჩვენი
რეისი ხუთი საათით შეყოვნდა. თვითმფრინავში იუკიმ მაშინვე ჩაიძინა. ძილში ფანტასტიკურად ლამაზი სა‐
ხე ჰქონდა. თითქოს ადამიანი კი არა, რაღაც არამიწიერი მასალისგან გამოძერწილი დახვეწილი სკულპტუ‐
რა იყო. შემთხვევით შეეხებოდი და ათას ნაწილად დაიმსხვრეოდა. აი, ასეთი, განსაკუთრებულად ლამაზი.
სტიუარდესამ სასმელებით გვერდით რომ ჩაგვიარა, ეს სახე დაინახა და მრავალმნიშვნელოვნად შემომხე‐
და. გაიღიმა. მეც გავუღიმე. და ჯინი ვთხოვე, ტონიკით. ვწრუპავდი და კიკიზე ვფიქრობდი. რამდენჯერმე და‐
ვატრიალე თავში კიკის და გოტანდას სცენა ლოგინში. კამერა ბრუნდება. კიკი. „რა ხდება?“ – კითხულობს.
16.
– ჰაკონეში, – თქვა.
– ოჰო! უახლოესი სამყარო, – შევნიშნე. საღამოს ცხრა საათია: ტაქსი იქნება თუ სხვა რამ, ჰაკონემდე
შუაღამემდე ვერ მივალთ, – აქ, ტოკიოში, გყავს ვინმე? ნათესავები ან ვინმე ახლობლები?
– ახლობლები არა. მაგრამ ბინა გვაქვს აკასაკაზე. სულ პატარა. დედა რჩება ხოლმე, როცა ტოკიოში ჩამო‐
დის. შემიძლია იქ გავათენო ღამე. არავინ არ ცხოვრობს.
– ჰო-ო-ო... – მხოლოდ ეს ვთქვი. პრობლემური ოჯახია. თუმცა რა ჩემი საქმეა? – კარგი. მოდი, ჯერ ჩემთან
შევიაროთ, მერე სადმე ვივახშმოთ და ჩემი მანქანით აკასაკამდე წაგიყვან. შევთანხმდით?
ტაქსი დავიქირავე და სიბუიაზე წავედით, ჩემთან. იუკის ვთხოვე, სადარბაზოსთან მოეცადა, მე სახლში ავე‐
დი და საექსკურსიო ამუნიცია ჩვეულებრივი ტანისამოსით შევცვალე – კედები, ტყავის ქურთუკი, სვიტერი,
ჯინსი. მერე ჩავედი, იუკი ჩემს „სუბარუში“ ჩავსვი და თხუთმეტი წუთის შემდეგ უკვე იტალიური რესტორნის
მაგიდას ვუსხედით. ჩემთვის რავიოლა და სალათა შევუკვეთე, იუკიმ სპაგეტი „ბონგოლე“ აირჩია ისპანა‐
ხით. ფოლგაში გამომცხვარი თევზიც მოვითხოვეთ და ერთი ულუფა გავიყავით. თევზი ძალიან დიდი იყო,
მაგრამ იუკი ვერ დანაყრდა და დესერტად ფორთოხლის მუსიც შთანთქა. მე „ესპრესო“ დავლიე.
ვაღიარე, რომ საერთოდაც ყოველთვის ვიცი ადგილები, სადაც შეიძლება გემრიელად ივახშმო. და ჩემს სამ‐
სახურზე მოვუყევი – ყველაზე გემრიელი რესტორნების აღმოჩენა დიდ ქალაქში.
– ასე რომ, ამ საქმის სპეციალისტი ვარ, – ვთქვი, – მაგალითად, საფრანგეთში არიან ისეთი ღორები, რომლე‐
ბიც, როცა ტრიუფელს პოულობენ, ღრუტუნებენ და მიწას ჩიჩქნიან. ძალიან ჰგავს...
– ესე იგი არ გიყვარს შენი სამუშაო?
თავი გავაქნიე.
– პირდაპირ სატანჯველია. ვერაფრით ვერ შევიყვარე. მეტისმეტად უაზროა. ვთქვათ, ვიპოვე მორიგი რეს‐
ტორანი კარგი სამზარეულოთი. დავწერე ამის შესახებ მოდურ ჟურნალში. აბა, მოგროვდით ყველანი აქ. და
აი, ეს შეჭამეთ. მაგრამ რა საჭიროა ეს ყველაფერი? ნუთუ ადამიანებს არ შეუძლიათ თვითონ გადაწყვიტონ,
რა ჭამონ? რა უფლებით ვურჩევ მე, უცხო ადამიანი, თუ რით ამოივსონ პერსონალური კუჭები. მაშინ რა სა‐
ჭიროა მენიუები რესტორნებში?.. და აი, რეკლამის მერე ეს რესტორანი საშინლად პოპულარული ხდება.
ხალხი აწყდება და სულ მალე ეს უნიკალური სამზარეულო, თავის სერვისთან ერთად, ნეხვად იქცევა. თით‐
ქმის ყოველთვის. ათიდან რვა შემთხვევაში, თუ უფრო ხშირად არა. იმიტომ რომ თვით ბალანსი მოთხოვნა‐
სა და მიწოდებას შორის იქცევა ნეხვად. ჩვენ თვითონ ვაქცევთ ნეხვად. დღის სინათლეზე გამოგვაქვს რა‐
ღაც სუფთა, და ვუყურებთ, როგორ ედება ყველა მხრიდან ჭუჭყი და ტალახი. და ამას ინფორმაციას ვუწო‐
დებთ. მერე კი მთელ ქვეყანას ვჩიჩქნით ერთი ბოლოდან მეორემდე ისე, რომ ხელუხლებელ ადგილს არ
ვტოვებთ მიწაზე და ამას ინფორმაციის ოპტიმიზაციას ვუწოდებთ. პირადად მე ამ ყველაფრისგან გული მე‐
რევა. არადა, თუნდაც მელოტ ეშმაკს გაუკეთონ ოპტიმიზაცია – მე რა შუაში ვარ?
– ჯერ ერთი, სამსახური სამსახურია... – დავიწყე, მაგრამ მაშინვე მოვეგე გონს, გამახსენდა, ვის ველაპარა‐
კებოდი. ღმერთო ჩემო! რით ვუტენი თავს ცამეტი წლის გოგოს?
ჩემს „სუბარუში“ ჩავსხედით და იუკიმ ხელში მოხვედრილი პირველივე კასეტა ჩადო მაგნიტოფონში. „ძვე‐
ლების“ ნაკრებს თვითონ ვიწერდი. სიმღერა, რომლის თანხლებითაც კარგია მანქანის მარტო მართვა.
„ფორ ტოპსი“ – Reach Out, I’ll Be There… გზა ცარიელი იყო და აკასაკამდე მალე მივედით. ვკითხე, სად იყო მისი
სახლი.
სავარძელში მთელი სხეულით შემობრუნდა და მომაშტერდა. გზას გავყურებდი და ვერ ვხედავდი მის სახეს
– მაგრამ ვგრძნობდი, როგორ მიწვავდა მისი მზერა მარცხენა ლოყას. ვერანაირ გარკვეულ ემოციას ამ მზე‐
რაში ვერ ვგრძნობდი: უბრალოდ, მბურღავდა თვალებით და მორჩა. მერე ფანჯრისკენ შებრუნდა და თქვა:
– ჯერ არ მეძინება. ახლა სახლში რომ წავიდე, მოწყენილობისგან მოვკვდები. ჯობს ცოტა გავისეირნოთ და
მუსიკას მოვუსმინოთ.
დავფიქრდი.
– კარგი. კიდევ ერთი საათი. ზუსტად ერთი საათის შემდეგ შინ წახვალ და კუნძივით დაიძინებ. შევთან‐
ხმდით?
– შევთანხმდით.
კიდევ ერთი საათი ღამის ტოკიოს ქუჩებში დავდიოდით და თან მუსიკას ვუსმენდით. მე საჭეს ვატრიალებ‐
დი და იმაზე ვფიქრობდი, რომ სწორედ ასეთების გამო, როგორიც ჩვენ ვართ, ბინძურდება ატმოსფერო, ირ‐
ღვევა ოზონის ფენა, ხმაურის დონეს მასობრივ ფსიქოზამდე მიჰყავს ხალხი, პლანეტა დედამიწის ბუნებრი‐
ვი რესურსების მარაგი კი ილევა. იუკი ლოყით სავარძლის საზურგეს მიეყრდნო და ფანჯრიდან არსად მაც‐
ქერალი თვალებით უხმოდ ათვალიერებდა ქალაქს.
– აჰა...
– სულ ასეა! თავში მხოლოდ ფოტოები აქვს. არ ვსაყვედურობ, უბრალოდ, ასეთია. საკუთარი თავის გარდა,
არაფერზე ფიქრი არ შეუძლია. დროდადრო სადღაც ვავიწყდები. ქოლგასავით – აიღო და დარჩა სადღაც!
და, კაცმა არ იცის, სად წავიდა. კატმანდუში მოუნდა? მორჩა, ქვეყნად არაფერი აღარ აინტერესებს. მერე გა‐
ახსენდება, პატიებას ითხოვს. ნახევარი საათის შემდეგ კი ყველაფერი თავიდან იწყება! აი, ახლაც ასე...
უცებ მეუბნება, წამო, ჰოკაიდოზე გაგასეირნებო. ძალიან კარგი. მივემგზავრებით ჰოკაიდოზე. ოღონდ ჰო‐
კაიდოზე დედა სადღაც ქრება, მე კი ყოველდღე ფლეიერს ვუსმენ ნომერში და მარტო ვსადილობ... მაგრამ
ახლა მორჩა, საკმარისია! ეგეთი ნომრები აღარ გაუვა. ეგ ხომ მხოლოდ დაპირებაა, რომ ერთ კვირაში ჩამო‐
ვა. შემიძლია ნაძლევი დავდო, კატმანდუდან კიდევ სადღაც გაუტევს!..
– მაგრამ სამსახურში დედას სხვანაირად ეძახიან, – თქვა იუკიმ, – იქ ამე (იაპ. წვიმა) ჰქვია. უკვე რამდენი წე‐
ლია. ამიტომაც დამარქვა იუკი (იაპ. თოვლი). სულელური სახელია, არა? აი, ასეთი დედიკო მყავს...
სახელი „ამე“ კარგად ვიცოდი. ვინ არ იცნობს ამეს! ფოტომხატვარი. მთელ ქვეყანაზე გაითქვა სახელი ლა‐
მის ერთ კვირაში. ტელევიზორში არ ჩანს. ინტერვიუს არ აძლევს. მაღალ საზოგადოებაში არ ჩნდება. მისი
ნამდვილი სახელი თითქმის არავინ იცის. მხოლოდ იმას აკეთებს, რაც მოსწონს. განსაკუთრებით თავისი ექ‐
სცენტრიკულობით არის ცნობილი. იღებს ჭკვიანურ, აგრესიულ ფოტოებს... შეფიქრიანებულმა გავაქნიე თა‐
ვი.
იქიდან, რაც იუკის მამამ დაწერა, ხუთი თუ ექვსი წიგნი წავიკითხე. ახალგაზრდობის დროინდელი ორი ყვე‐
ლაზე ადრეული რომანი და მოთხრობები სულაც არ იყო ურიგო. ორიგინალური ენა, საგნების ახლებური
ხედვა. პირველ ხანებში ეს წიგნები ბესტსელერების სიაშიც შედიოდა. თვითონ ავტორი კი „ბრბოს
რჩეულად“ იქცა. ტელევიზიებსა და მოდურ ჟურნალებს აძლევდა ინტერვიუებს, რომლებშიც ცხოვრების
სხვადასხვა პრობლემებზე საუბრობდა. სწორედ ამ დროს დაქორწინდა „საკულტო“ ფოტომხატვარ ამეზე და
თავისი კარიერის უმაღლეს წერტილს მიაღწია.
მერე ყველაფერი უკუღმა წავიდა. თითქმის ყოველგვარი მიზეზის გარეშე უცებ დაავიწყდა წერა. მისი მორი‐
გი ორი თუ სამი რომანი აშკარა გრაფომანული ნაგავი გამოდგა. კრიტიკა სასტიკად დასცინოდა ამ რომა‐
ნებს, ცუდად იყიდებოდა. და მაშინ ჰირაკუ მაკიმურამ გადაწყვიტა ძირფესვიანად შეეცვალა წერის მანერა.
ახალდაქორწინებული მწერალ-რომანტიკოსიდან უცებ გადაიქცა ექსპერიმენტატორ-ავანგარდისტად. რო‐
მანების შინაარსს ამან იოტისოდენა ვერაფერი შემატა. უბრალოდ, მისი ტექსტები ახლა ველურ ნარევს მო‐
გაგონებდათ, ნაწყვეტებს ეგზალტირებული ფრანგული პროზიდან. სრულიად უგემოვნო რამდენიმე კრიტი‐
კოსმა თავიდან შექება სცადა. მაგრამ ორიოდე წლის შემდეგ – როგორც ჩანს, მიხვდნენ, რომ საძიებელი აქ
არაფერი არ იყო – ისინიც ჩაჩუმდნენ. თუ რატომ მოხდა ასე, არ ვიცი. მაგრამ მისმა ტალანტმა პირველივე
სამ წიგნში ამოწურა თავი და უკვალოდ გაქრა. გამართული ტექსტების თხზვა არ დავიწყებია და ისევ აგრძე‐
ლებდა წერას. მიხრწნილი ხვადი ძაღლივით, ძველი ჩვევით, დრუნჩს კუდქვეშ რომ უყოფს ძუკნას, დაწ‐
რიალებდა მისი აჩრდილი ბუკინისტების უკანა თაროებზე. იმ დროისთვის ამე უკვე გაყრილი იყო მასთან.
ყოველ შემთხვევაში, ასე გადაწყვიტა მაღალი წრის ქრონიკამ.
მაგრამ ჰირაკუ მაკიმურამ არც მაშინ დაყარა ფარ-ხმალი. პირიქით, უფრო გააფართოვა თავისი თემების
საზღვრები და „სათავგადასავლო მოგზაურობებზე“ გადავიდა. წელიწადში რამდენჯერმე მიემგზავრებოდა
დედამიწის ნაკლებად ცნობილ ადგილებში და იქაურ ისტორიებს წერდა. როგორ ჭამდა ესკიმოსებთან სე‐
ლაპის ხორცს, როგორ ცხოვრობდა აფრიკელ აბორიგენებთან, როგორ აკვირდებოდა სამხრეთამერიკული
გორილების ჩვევებს და თან უშვერი პირით ლანძღავდა ჩვენი დროის ცხოვრების უნახავ ვითომ მწერლებს.
თავიდან ეს ურიგოდ არ იკითხებოდა, მაგრამ ის წერდა და წერდა ერთი და იგივეს ათი წლის განმავლობაში
და, ბოლოს და ბოლოს, ამომშრალ ჭასავით გამოიფიტა. რა გასაკვირია! ამქვეყნად ერთობ ცოტა ადგილი
დარჩა თავგადასავლებისთვის. ეს ლივინგსტონის და ამუნდსენის დრო არ არის! თანდათან მისი თავგადა‐
სავლები აბსტრაქტული გახდა, მათი ადგილი კი გრძელ-გრძელმა მაღალფარდოვანმა მსჯელობებმა დაიკა‐
ვა. აღარაფერს ვამბობ იმაზე, რომ ამ მოგზაურობებისას ერთხელაც არ გადახდენია თავგადასავალი ამ
სიტყვის სრული მნიშვნელობით. თითქმის ყველგან თან ახლდნენ ვიღაც კოორდინატორები, რედაქტორები,
კინოოპერატორები და, ღმერთმა უწყის, კიდევ ვინ. და როცა ტელევიზიას დაუკავშირდა, რეჟისორების, ოპე‐
რატორებისა და სპონსორი ფირმის წარმომადგენლებისგან შემდგარი მისი რეგულარული ამალა სა‐
შუალოდ ათ კაცამდე გაიზარდა. ნელ-ნელა ავტორიც ჩნდებოდა კადრში. და რაც დრო გადიოდა, მით უფრო
ხშირად. თუ რას ნიშნავდა ეს, საქმიან წრეებში ამისი ახსნა არავის არ სჭირდებოდა.
შეიძლება მართლა კარგი ადამიანი იყო, მაგრამ ვარსკვლავებს არ წყვეტდა ციდან. ამაში იუკი მართალია...
მის მწერალ მამაზე მეტი აღარ გვილაპარაკია. იუკის აშკარად არ უნდოდა ამ თემაზე საუბარი. მაინცდამა‐
ინც არც მე მინდოდა.
ერთხანს ჩუმად ვუსმენდით მუსიკას. საჭეს ჩაფრენილი, BMW-ს სტოპ-სიგნალს ვუყურებდი, მთელი გზა ჩვენ
წინ, შორს რომ მოჩანდა. იუკი ფანჯრიდან ქალაქს ათვალიერებდა და ბათინკის წვერით სოლომონ ბიორკის
დოლებს ჰყვებოდა.
– მაგარი მანქანა გყავს! – არც აცივა და არც აცხელა, ისე თქვა, უცებ, – რა ჰქვია?
– „სუბარუ“, – ვუპასუხე, – ძველი, ნახმარი „სუბარუ“. ალბათ პირველი ხარ, ვისაც ამის შექება აზრად მოუვი‐
და...
– და გულითადობას ასხივებს?
– მე და ჩემი მანქანა გამუდმებით ვეხმარებით ერთმანეთს. თან ერთსა და იმავე სივრცეს ვავსებთ. მე მიყ‐
ვარს ჩემი მანქანა. სივრცე ჩემი გრძნობებით ივსება. ჩემი გრძნობები მას გადაეცემა. ამიტომ კარგად
ვგრძნობ თავს. ისიც კარგად გრძნობს თავს.
– რა თქმა უნდა! – თავი დავუქნიე, – ოღონდ რატომ, არ ვიცი. მაგრამ მექანიზმებსაც აქვთ თავიანთი განწყო‐
ბა. ზოგჯერ კარგად არიან, ზოგჯერ კი ისე, რომ ჯობს გაერიდო. ჰო. ლოგიკურად ამას ვერ ახსნი, მაგრამ გა‐
მოცდილებით ვიცი: ნამდვილად ასეა.
თავი გავაქნიე.
– არა. მანქანის სიყვარული სხვანაირია. მანქანასთან ეგრეა: ერთხელ დაემთხვევა და რაღაც დროის გან‐
მავლობაში ჩვენი ურთიერთობა უკვე აღარ იცვლება. ადამიანებთან ეგრე არ არის. ადამიანები, მომავალ‐
შიც რომ დაემთხვნენ, ყოველთვის უნდა შეეწყონ ერთმანეთს, ყველა წვრილმანში. მათი გრძნობები მუდმი‐
ვად იცვლება. მათში მუდმივად რაღაც მოძრაობს ან ჩერდება, იზრდება ან ქრება, რაღაც კამათობს, შიშ‐
ვლდება... უმეტეს შემთხვევაში გონებით ამის გაკონტროლება შეუძლებელია. აი, „სუბარუ“ სულ სხვა საქმე‐
ა.
– მეგონა, რომ ვემთხვეოდით. მაგრამ ცოლი ასე არ ფიქრობდა. ჩვენი თვალსაზრისები განსხვავებული იყო.
ამიტომაც გაიქცა. როგორც ჩანს, გადაწყვიტა: ამ განსხვავების გამოსწორებას, ჯობს, ვინმესთან გავიქცე და
დრო დავზოგოო.
– ჰო, – თავი დავუქნიე. ავარჩიე რა მეც თემა ცამეტი წლის გოგოსთან სალაპარაკოდ!
ისევ ვიგრძენი, როგორ ბურღავენ ჩემს მარცხენა ლოყას. მეჩვენებოდა – კიდევ ცოტაც და, ნახვრეტი გაჩ‐
ნდება. „აი, თურმე რა!“ – მივხვდი, როგორც იქნა.
– ვფიქრობ, რომ შენ ალბათ ყველაზე ლამაზი გოგო ხარ იმათ შორის, ვინც ოდესმე პაემანზე გამომიტ‐
ყუებია, – ვთქვი. თან გზას ვუყურებდი, – არა, რა „ალბათ“, ნამდვილად ყველაზე ლამაზი. და თხუთმეტი წლის
რომ ვიყო, აუცილებლად შემიყვარდებოდი. მაგრამ უკვე ოცდათოთხმეტის ვარ და ასე ადვილად აღარ მიყ‐
ვარდება. არ მინდა, იმაზე უბედური ვიყო, ვიდრე აქამდე ვიყავი. ჩემს „სუბარუსთან“ გაცილებით მშვიდად
ვგრძნობ თავს... აი, დაახლოებით ასე. ვუპასუხე შენს შეკითხვას?
შესაძლოა იმიტომ, რომ სწორედ მან თქვა ასე – უცებ მართლა ყველა ხელმოცარულზე უფრო უიმედოდ წარ‐
მოვიდგინე თავი. არა მგონია, ჩემი წყენინება უნდოდა. მაგრამ სწორედ ეს გამოუვიდა, თან არცთუ ურიგოდ.
***
– აბა! – ვუთხარი.
ამჯერად იუკიმ, როგორც საჭიროა, ისე ამიხსნა გზა. დედამისის ბინა მყუდრო ქუჩაზე, ერთი ბეწო შენობაში
იყო ნოგის ტაძართან ახლოს. მანქანა სადარბაზოსთან შევაჩერე და ძრავა გამოვრთე.
– თვითმფრინავისას, როცა დედა ჩამოვა, მაშინ დამიბრუნებთ, – ვუთხარი, – დანარჩენზე ნუ შეწუხდები. ქა‐
ლისთვის პაემანზე ყოველთვის მე ვიხდი. ასე რომ, შეგიძლია ჩათვალო – თვითმფრინავის გარდა, არავითა‐
რი ხარჯი არ ყოფილა.
არაფერი არ მიპასუხა, წარბები შეჭმუხნა, მანქანიდან გადავიდა, ფიკუსის ქოთანთან დაიხარა და საღეჭი
რეზინი გადააგდო, რომელსაც მთელი გზა ღეჭავდა.
– დიდი მადლობა!
– არაფრის! – ვთქვი და თავაზიანად დავუკარი თავი საკუთარ თავს. მერე ჯიბიდან სავიზიტო ბარათი ამოვი‐
ღე და გავუწოდე, – როცა დედა ჩამოვა, აი ეს გადაეცი. გარდა ამისა, როცა მარტო იქნები და პრობლემები შე‐
გექმნება, ამ ნომერზე დამირეკე. როგორც შევძლებ, ისე დაგეხმარები...
თითებში მოიქცია ჩემი სავიზიტო ბარათი, რამდენიმე წამს ათვალიერა და ჩიბეში ჩაიდო.
საბარგულიდან ჩემოდანი ამოვიღე, ლიფტში შევიტანე და ბინის კარამდე მივათრიე. იუკიმ ჩანთიდან გასა‐
ღები ამოიღო და კარი გააღო. ბინა პატარა სამზარეულოსგან (სასტუმრო ოთახიც ის იყო), პატარა საძინებ‐
ლისგან, ტუალეტისგან და საშხაპესგან შედგებოდა. შენობა სულ ახალი იყო, ბინაში იდეალური წესრიგი სუ‐
ფევდა და ამიტომ ძალიან ჰგავდა უძრავი ქონების სააგენტოს სარეკლამო სალონს. ავეჯი, ჭურჭელი, ელექ‐
ტროხელსაწყოები უნაკლოდ იყო დაკომპლექტებული. ყველაფერი ზუსტად იქ იდგა, სადაც უნდა მდგარიყო.
მართალია, ყველა ნივთი დახვეწილი და მდიდრული იყო, ადამიანის სამყოფლის ნიშანწყალი არ ეტყობო‐
და. თითქოს ვიღაცას უბრალოდ, ერთად მოეგროვებინა და იდეალურად დაელაგებინა, ფული გადაეხადა და
სამ დღეში შეესრულებინათ შეკვეთა. გონივრულად და გემოვნებით. მაგრამ სრულებითაც არა ისე, როგორც
რეალურ ცხოვრებაში.
– დედა აქ იშვიათად რჩება, – თქვა იუკიმ და ჩემს მზერას გააყოლა თვალი, – სტუდია აქვე ახლო აქვს, სულ
იქ არის, როცა ტოკიოშია. იქვე სძინავს და იქვე ჭამს. აქ ხანდახან თუ შემოივლის.
იუკიმ ქურქი გაიხადა, გაზქურა ჩართო. მერე, ღმერთმა უწყის საიდან, „ვირჯინია სლიმზის“ კოლოფი
ამოიღო, სიგარეტი ტუჩებით დაიჭირა, ძალიან მოდურად გაჰკრა ასანთს და მოუკიდა.
პირადად მე მიმაჩნია, რომ ცამეტი წლის გოგონები არ უნდა ეწეოდნენ. საზიანოა ჯანმრთელობისთვის,
ფუჭდება კანი. თუმცა ამ გოგომ ისე გამაოგნებლად გააბოლა, რომ რამის სათქმელად ენა არ მომიბრუნდე‐
ბოდა. მკვეთრად მოხაზული, ფერმკრთალ სახეზე თითქოს დანით გამოთლილი ტუჩები ფრთხილად მოერ‐
კალნენ ფილტრს; გაუბედავმა ალმა გალოკა სიგარეტის ბოლო და აბრეშუმის გრძელი წამწამები ნელა და‐
ეშვა. შუბლზე მოკლედ შეჭრილი თმა ძლივს შესამჩნევად შეირხა, როცა იუკიმ ოდნავ წინ დახარა თავი...
სრულყოფილება. თხუთმეტი წლის რომ ვყოფილიყავი, ნამდვილად შემიყვარდებოდა, ისევ გავიფიქრე. აბ‐
სოლუტურად ფატალური სიყვარულით. საშინელით და დაუოკებლით, როგორც ზვავი გაზაფხულის მთებში.
შემიყვარდებოდა და როცა არ მეცოდინებოდა, რა უნდა მექნა ამ ყველაფრისთვის, ველურ, შავ მელანქო‐
ლიაში ჩავვარდებოდი... ვუყურებდი იუკის და სხვა გოგო მახსენდებოდა. ის, რომელიც თოთხმეტი თუ
თხუთმეტი წლისას მიყვარდა. და იმ შორეული წლების დიდი ხნის დავიწყებულმა, უნაპირო გრძნობამ ისევ
გამსჭვალა სული.
თავი გავაქნიე.
– უკვე გვიანაა. წავალ.
პირდაპირ ასიანში მოარტყა – წარბში, შუბლში ან სადმე სხვაგან კი არა, პირდაპირ თვალში.
***
სიბუიაზე, შინ რომ დავბრუნდი, დივანზე დავეხეთქე და ერთი ქილა ლუდი გამოვცალე. მერე საფოსტო ყუ‐
თიდან ამოღებული ხუთი თუ ექვსი წერილი დავათვალიერე. ყველა სამსახურს ეხებოდა, არცერთი არ ით‐
ხოვდა მყისიერ რეაგირებას. კონვერტები გავხსენი, წერილები მაგიდაზე გადმოვყარე და ასე დავტოვე – მე‐
რე წავიკითხავ. სხეულში დაღლილობა გამჯდომოდა, არაფრის გაკეთების სურვილი არ მქონდა. საშინელი
აგზნებულობის გამო არც ძილი მინდოდა. რა გრძელი დღე იყო, გავიფიქრე. სულ გრძელდება, გრძელდება
და დასრულებასაც არ აპირებს. ისეთი გრძნობა მაქვს, თითქოს დილიდან საღამომდე „ამერიკულ გორაკებ‐
ზე“ დავქროდი. მთელი სხეული მიცახცახებს...
რამდენი დღე გავატარე საპოროში? გახსენება ვცადე, მაგრამ ვერ მოვახერხე. მეხსიერებაში ერთიმეორის
მიყოლებით კრთოდა სურათები – სიზმრები, ღამისთევები. ნაცრისფერი ცა. თარიღები, მოვლენები – ყველა‐
ფერი ამ ცის ქვეშ გაერთიანებულიყო, ერთიმეორეზე დადებულიყო... ჯერ სათვალიან გოგოსთან ვივახშმე.
ჩემს ყოფილ მეწყვილეს დავურეკე. მისგან ოტელ „დელფინის“ წარსული შევიტყვე. ადამიან-ცხვარს შევ‐
ხვდი. გოტანდასა და კიკის ფილმი ვნახე. ცამეტი წლის ცეროდენასთან ერთად „ბიჩ ბოიზის“ სიმღერა ვიმ‐
ღერე. და ტოკიოში დავბრუნდი. რამდენი დღე დასჭირდა ამ ყველაფერს?
ხვალ, ხვალ დავითვლი, გადავწყვიტე. ხვალისთვის გადადე ის, რაზეც არ შეგიძლია დღეს იფიქრო...
სამზარეულოში გავედი, ჭიქაში ვისკი დავისხი და გაუზავებლად დავიწყე დალევა. დარჩენილ ნახევარ კო‐
ლოფ ორცხობილას მივადექი, ისეთივე დაობებულს, როგორიც ჩემი ფიქრებია. ხმადაბლა ჩავრთე ძველი
ფირფიტა – ტომი დორსის სიმღერები ნოსტალგიური The Modernaires-ის შესრულებით. ისეთივე ძველმოდური,
როგორი ფიქრებიც მაქვს თავში. ნემსის წრიპინით ფირფიტაზე. ოღონდ ეს არავის აღარ უშლის ხელს. ამ
მუსიკის დრო დასრულდა. ის არსად აღარ მიდის. ისევე როგორც ფიქრები ჩემს თავში.
კამერა ბრუნდება. გოტანდას გაწაფული თითები ცნობისმოყვარედ იკვლევენ კიკის ზურგს, თითქოს წყლის
სათავეს ეძებენ უდაბნოში.
რა ხდება ჩემს თავს, კიკი? მართალი ხარ, რაღაც უცნაური. ძველებურად აღარ მჯერა საკუთარი თავის. სიყ‐
ვარული და ნახმარი „სუბარუ“ მაინც სხვადახვა რამეებია. ვითომ ასე არ არის? ვეჭვიანობ გოტანდას გაწა‐
ფულ თითებზე... ნეტავ როგორ არის იუკი თავისი სიგარეტით – რამე ხომ არ დაწვა? გამორთო გაზქურა? „მა‐
მიკო“... აღარ მჯერა საკუთარი თავის. იქნებ ცოცხლებშიც აღარ ვარ და უბრალოდ, ვლპები ბედის წყევლა-‐
კრულვით ამ განვითარებული კაპიტალიზმის სპილოების სასაფლაოზე?
კბილები გავიხეხე, პიჟამა ჩავიცვი, ჭიქაში დარჩენილი ვისკი დავლიე და ის იყო, დაწოლას ვაპირებდი, ტე‐
ლეფონმა დარეკა. რამდენიმე წამს შუა ოთახში გაჩერებული გაოცებული შევყურებდი. მერე ყურმილი ავი‐
ღე.
– ეს-ეს არის გაზქურა გამოვრთე, – მიპატაკა იუკიმ, – სიგარეტიც ჩავაქრე. აბა, რას იტყვი, მოგეშვა გულზე?
– მომეშვა, – ვუპასუხე.
– ჰეი... – თქვა უცებ და გაჩუმდა, – აღიარე: იქ, საპოროში, იმ ოტელში... ცხვრისტყავიანი ადამიანი ნახე?
ტელეფონი ისე ფრთხილად ჩავიკარი, თითქოს აფრიკული სირაქლემის კვერცხი მქონდა მიკრული მკერდზე
და ნელა დავეშვი საწოლზე.
– მე ყველაფერი ვიცი. ვიცი, რომ ნახე. შენთვის არ მითქვამს, მაგრამ თავიდანვე ვიცოდი.
– მ-მ... – წაიდუდუნა და ენა გააწკლაპუნა, – მაგრამ ამაზე სხვა დროს. შევხვდებით და მშვიდად მოგიყვები. ახ‐
ლა მეძინება!
საშინლად მტეხდა საფეთქლებში. სამზარეულოში გავედი და კიდევ დავლიე ვისკი. მთელი სხეული მიცახ‐
ცახებდა. „ამერიკული გორაკები“ ღმუილით აგრძელებდნენ შეშლილ ატრაქციონს. „ყველაფერი ერთმანეთ‐
თან კავშირშია“, თქვა ადამიანმა-ცხვარმა.
"},{"head":"17.","content":"
17.
სამზარეულოში, ნიჟარას მიყრდნობილმა, კიდევ გადავკარი ვისკი და გავიფიქრე: ღმერთო ჩემო, რა ხდება?
იუკისთან დარეკვა მომინდა. დარეკვა და პირდაპირ შეკითხვა: საიდან იცნობ ადამიან-ცხვარს? მაგრამ მე‐
ტისმეტად დავიღალე. მეტისმეტად გრძელი დღე იყო. თან როგორ თქვა? სხვა დროს მოგიყვებიო. – და ყურ‐
მილი დააგდო. ასე რომ, მოცდა მომიწევს... ჰო, და მთავარი. მისი ტელეფონის ნომერიც კი არ ვიცი.
ლოგინში შევძვერი, მაგრამ დაძინება ვერ მოვახერხე – თხუთმეტი წუთი ბალიშთან დადებულ ტელეფონს
თვალებდაჭყეტილი მივშტერებოდი. რატომღაც მეჩვენებოდა, რომ სადაცაა იუკი ისევ დარეკავდა. ან ვინმე
სხვა. არის წუთები, როცა ტელეფონს საათისმექანიზმიან ბომბად აღიქვამ. არ იცი, როდის ამუშავდება. და
მხოლოდ აფეთქების შესაძლებლობა ითვლის წამებს.
რა უცნაური ფორმა აქვს ამ ტელეფონის აპარატებს. ძალიან უცნაური. ჩვეულებრივ ამას ყურადღებას არ
აქცევ. მაგრამ თუ დააკვირდები, მის მოხაზულობაში რაღაც მისტიკურ უთქმელობას ამოიკითხავ. თითქოს
რაღაცის თქმა უნდა და ვერ ამბობს. თითქოს მთელი არსებით სძულს ისინი, ვინც ამ გარსში ჩაამწყვდია. ვის
მოუვიდა აზრად, აბსოლუტურად წმინდა სატელეფონო კონცეფციისთვის ასეთი იდიოტური ფორმა მიეცა!
ტელეფონი...
სატელეფონო სადგურებზე დავიწყე ფიქრი. მავთულებზე, ჩემი ბინიდან რომ მიძვრებიან და დედამიწის ყვე‐
ლა კუთხეს ედებიან. პოტენციურად ამ პლანეტის თითქმის ყველა ადამიანთან ვარ ჩართული. შემეძლო
პირდაპირ ახლა დავკავშირებოდი ანკორიჯს. დამერეკა ოტელ „დელფინის“ ფოიეში. ან თუნდაც ჩემს ყო‐
ფილ ცოლთან... კონტაქტების უკიდეგანო ზღვა. ამ კონტაქტების მთავარი კვანძი კი სატელეფონო სადგურ‐
შია. იქ, სადგურში, გიგანტური კომპიუტერი ამუშავებს ყველა შემოსულ და გასულ სიგნალს. სხვადასხვა
ციფრული კომბინაციებისგან იბადება ასეთი თუ ისეთი კონტაქტები და შედეგად – საყოველთაო კომუნიკა‐
ცია. სატელეფონო მავთულების, წყალქვეშა კაბელების, მიწისქვეშა გვირაბებისა და კოსმოსური თანამგზავ‐
რების კავშირით ჩვენ ერთმანეთთან ვართ ჩართული. და ვეებერთელა კომპიუტერი აკონტროლებს ჩვენს
კავშირს.
მაგრამ როგორი სრულყოფილიც არ უნდა იყოს ამ კომუნიკაციის საშუალებები, ისინი ვერავისთან ვერ შეგ‐
ვაერთებენ მანამ, სანამ ჩვენ თვითონ არ გაგვიჩნდება ამის სურვილი. მეტიც, იმ შემთხვევაშიც კი, როცა
სურვილი გაქვს, მაგრამ არ გაქვს ტელეფონის ნომერი (როგორც ჩემს შემთხვევაში – დამავიწყდა მეკითხა),
მაშინაც არ გამოვა არაფერი. აღარაფერს ვიტყვი იმ შემთხვევაზე, როცა საჭირო ციფრები გივარდება თავი‐
დან ან უბის წიგნაკს კარგავ. ისეც ხდება – ნომერი კი გახსოვს, მაგრამ თითი საჭირო ღილაკზე არ დააჭირე...
ასეთ შემთხვევებში არსადაც არ ვხვდებით და ვინც გვჭირდება, იმას ვერ ვუკავშირდებით. აი, ასეთი არას‐
რულყოფილი და არაპრაქტიკული არსებები ვართ.
თუმცა არც ეს არის ყველაფერი! დავუშვათ, შევასრულე ზემოთ აღწერილი ყველა პირობა და დავურეკე
იუკის. ის ადგება და გამომიცხადებს: „ახლა არ მსურს თქვენთან ლაპარაკი!“ და დამიგდებს ყურმილს. ესე
იგი ისეც ხდება, რომ კონტაქტი დამყარებულია, მაგრამ კავშირი – ნული. ვიღაცის ემოციების ცალმხრივი
გადმოფრქვევა. ეს არის და ეს.
აი, ის, ტელეფონის ყურმილი, უცნაურად ნერვიულობს იმის გამო, რომ საშუალებას არ აძლევენ სრულად
გამოხატოს თავისი იდეალური სატელეფონო კონცეფცია. უბრალოდ, ბობოქრობს იმის გამო, რომ ადამიან‐
თა კავშირები წარმოიქმნება გაურკვეველი, გადარეცხილი სურვილებისგან და არავითარ კონკრეტულ მიზ‐
ნებს არ ისახავს. მისი იდეალური კონცეფციისთვის ეს მეტისმეტად არასრულყოფილი, მეტისმეტად არაპ‐
როგნოზირებადი და მეტისმეტად არაპრაქტიკულია.
იდაყვზე წამოვიწიე, ლოყა ხელისგულზე ჩამოვდე და იმის ცქერით გავერთე, თუ როგორ ბრაზობდა. „ვერა‐
ფერს იზამ, ძვირფასო! – ვუთხარი ფიქრით, – ჩემი ბრალი არ არის. აი, ასეთია ეს – ადამიანთა ურთიერთობა.
არასრულყოფილი, არაპროგნოზირებადი და არაპრაქტიკული...“ სწორედ ასეთი თვალსაზრისი მიმაჩნია გა‐
ცილებით იდეალურ კონცეფციად, სწორედ ეს აცოფებს ყველაზე მეტად. მაგრამ ეს სულაც არ არის ჩემი
ბრალი. ქვეყნის რომელ კუთხეშიც არ უნდა გაიქცეს, ირგვლივ, ყველგან და ყოველთვის ყველაფერი ზუს‐
ტად ასევე გააღიზიანებდა. თუმცა არ გამოვრიცხავ, რომ ამ შემთხვევაში ჩვეულებრივზე მეტად ღიზიანდება,
რადგან იძულებულია მაინცდამაინც ჩემს ბინაში იყოს. და ამაში, მზად ვარ ვაღიარო, მეც მიმიძღვის ბრალი.
რაც არ უნდა იყოს, მეც დავფარფატებ ამ ცხოვრებაში და სულაც არ ვფიქრობ ისეთ მნიშვნელოვან საკით‐
ხებზე, როგორიცაა საკუთარი სრულყოფილება, პროგნოზირებულობა და პრაქტიკულობა. უბრალოდ, თავს
არ ვიტენი ამ ყველაფრით. ეს არის და ეს...
ვერც კი შევამჩნიე, როგორ გადავერთე ფიქრებით ჩემს ყოფილ ცოლზე. ტელეფონის ყურმილი ჩუმი საყვე‐
დურით შემომცქეროდა. ზუსტად ისე, როგორც ოდესღაც მიყურებდა ცოლი. მიყვარდა ჩემი ცოლი. ოდესღაც
ძალიან მოგვწონდა ერთად ყოფნა. ყოველთვის გვესმოდა ერთმანეთის ხუმრობა. მთელი ამ წლების განმავ‐
ლობაში ათასჯერ მაინც გვქონდა სექსი. ერთად ვიმოგზაურეთ უამრავ ქალაქში... და მაინც, დროდადრო ჩუ‐
მი საყვედურით მიყურებდა. ღამით უსიტყვოდ, მხოლოდ თვალებით მსაყვედურობდა ჩემი არასრულყოფი‐
ლების, ჩემი არაპროგნოზირებადობისა და ჩემი არაპრაქტიკულობის გამო. ვგრძნობდი, რომ ვაღიზიანებ‐
დი. თუმცა ვიმეორებ: ერთად ძალიან კარგად ვგრძნობდით თავს. მაგრამ სამყაროს ის იდეალური სურათი,
რომლისკენაც მიისწრაფოდა და რომელსაც ხატავდა თავში, მეტისმეტად განსხვავდებოდა იმ სამყაროსგან,
რომელშიც მე ვცხოვრობდი. მისი იდეალი ადამიანური ურთიერთობების ზეიმი იყო. რაღაც კინოფილმის
ფინალური სცენისმაგვარი, სადაც ურთიერთობა თოვლივით ქათქათა დროშაა, რომელსაც დედამიწელი
ადამიანები უსისხლო რევოლუციების ნათელი გზით დიადი სრულყოფილებისკენ მიჰყავს. დიადი სრულყო‐
ფილება ნთქავს ყველა წვრილ არასრულყოფილებას, თან აგვარებს ჩვენს ყველა პრობლემას და კურნავს
ყველა ჩვენგანს. ასეთი იყო სიყვარული მისი წარმოდგენით. და ჩემს წარმოდგენასთან, ცხადია, საერთო
არაფერი ჰქონდა. ჩემს წარმოდგენაში სიყვარული გაცილებით მიწიერად და სადად გამოიყურებოდა: ჩვენ,
ყველანი, სისხლისა და ხორცისგან შექმნილი მარტოსული არსებები ვართ და მხოლოდ მიწისქვეშა კაბელე‐
ბით, სატელეფონო მავთულებით და კიდევ, კაცმა არ იცის, რით ვუერთდებით ერთმანეთს. საშინლად არას‐
რულყოფილი სისტემაა. ხან ხაზია გადატვირთული. ხან საჭირო ციფრები არ გახსენდება. ხან ვიღაც ვირს
ეშლება ნომერი. მაგრამ ასეა მოწყობილი და ჩემი ბრალი არ არის. სანამ სისხლისა და ხორცისგან ვართ შექ‐
მნილი, ასეც იქნება ყოველთვის. ლოგიკის მიხედვით. ბუნების კანონების მიხედვით... ეს ყველაფერი ავუხ‐
სენი. ბევრჯერ, ძალიან ბევრჯერ.
ტელეფონს ვათვალიერებდი და ჩვენი სექსი მახსენდებოდა. უკანასკნელი სამი თვის გამავლობაში, სანამ
წავიდოდა, ერთხელაც არ მოუცია. სამაგიეროდ, მშვენივრად აძლევდა სხვას. იმაზე, რომ ჩემს ცოლს ვიღაც
ხმარობდა, მაშინ არაფერი ვიცოდი.
ხუმრობს-მეთქი, გავიფიქრე მაშინ. მაგრამ არ ხუმრობდა. „არა, შენ გარდა, არავისთან არ მინდა, – ვუპასუ‐
ხე. ისე, ნამდვილად არავისთან არ მინდოდა. „მაგრამ მე მართლა მინდა, რომ მიღალატო! – არ მომეშვა, –
მაშინ შევძლებდით, რაღაც გამოგვესწორებინა ჩვენს ურთიერთობაში...“
მაინც არავისთან არ დავწოლილვარ მის გამო. ისე, სულაც არ მიმაჩნია თავი „შებოჭილად“ სექსის სფერო‐
ში, მაგრამ დაწოლა ერთ ქალთან იმისთვის, რომ მეორესთან ურთიერთობა გამოასწორო – უმორჩილესად
გთხოვთ, მაპატიეთ! თუ ვინმესთან ვტყნაურობ, მხოლოდ იმიტომ, რომ მე თვითონ მინდა.
ამის მერე ძალიან მალე წავიდა. საინტერესოა: მისი თხოვნა რომ შემესრულებინა, წავსულიყავი სადმე, ვი‐
ღაცასთან დავწოლილიყავი – ვითომ დარჩებოდა? იქნებ იმის იმედი ჰქონდა, რომ ეს ჩვენ შორის დაამყა‐
რებდა მის საყვარელ „ადამიანურ ურთიერთობებს“? მაგრამ ეს ხომ მეტისმეტი სიბრიყვეა. არავისთან და‐
წოლა არ მინდოდა. რისი იმედი ჰქონდა, არ ვიცი. თვითონ არ აუხსნია. განქორწინების შემდეგაც კი. აბ‐
სტრაქტული მეტაფორები – სულ ეს არის, რაც მისგან მესმოდა. თავისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე მხო‐
ლოდ და მხოლოდ სიმბოლური ცნებებით მსჯელობდა.
შუაღამე კარგა ხნის გადასული იყო, მაგრამ ავტომაგისტრალი ფანჯრის იქით არ დუმდებოდა. ოთახის სი‐
ჩუმეს დროდადრო მოტოციკლების ტკაცანი არღვევდა. ხმაგაუმტარი მინები ახშობდნენ ხმაურის დონეს,
მაგრამ მისი სიმკვრივე მაინც მოქმედებდა ნერვებზე. რითაც არ უნდა მომესაზღვრა თავი, ის მაინც რჩებო‐
და – ქუჩის ეს ხმაური სულ უფრო ახლო და ახლო მოდიოდა. და სულ უფრო ცხადი სიმკაცრით საზღვრავდა
ჩემს ადგილს დედამიწაზე...
დავხუჭე თვალები და ფანჯრებგაღებულ ჩემს სიცარიელეში პარალიზური უილაჯობა შემოიჭრა. ძალიან მა‐
ლე შეავსო ყველა კუთხე-კუნჭული. და მხოლოდ ამის შემდეგ მოვიდა ძილი.
***
დილით, ვისაუზმე თუ არა, სატელეფონო ცნობარი გადავქექე. საჭირო ნომერი ვიპოვე და ჩემს ძველ ნაც‐
ნობს დავურეკე – შოუბიზნესის ვარსკვლავების დაქირავების აგენტს. ჩვენი გზები ყოველთვის იკვეთებოდა,
როგორც კი მორიგი ინტერვიუს აღება მჭირდებოდა ყოველკვირეულისთვის. ათი საათი იყო და, რა თქმა უნ‐
და, ეძინა. გაღვიძებისთვის ბოდიში მოვუხადე და ვუთხარი, რომ აუცილებლად მჭირდებოდა გოტანდას ტე‐
ლეფონის ნომერი. ცოტა წაიბუზღუნა, მაგრამ ბოლოს მაინც მითხრა იმ კინოსტუდიის ნომერი, რომელსაც
კონტრაქტი ჰქონდა დადებული გოტანდასთან. საშუალო დონის სტუდია იყო. დავრეკე. ყურმილი მორიგე
მენეჯერმა აიღო, ჩემი ყოველკვირეულის სახელწოდება ვუხსენე და ვუთხარი, რომ ბატონ გოტანდასთან
დაკავშირება მინდოდა.
– რამდენად პირადი?
– მე ნამდვილად სერიოზული საქმე მაქვს, – ვთქვი, – გარდა ამისა, ვფიქრობ, შევძლებ თქვენი ძალისხმევის
კომპენსირებას ისე, რომ ეს თქვენივე სამსახურის ინტერესებში იყოს.
ხუთიოდე წამი ჩემს სიტყვებზე ფიქრობდა. რა თქმა უნდა, ვბლეფობდი. არავითარი ძალაუფლება არ გამაჩ‐
ნდა ამგვარი „კომპენსაციისთვის“. ყველაფერი, რაც კი ჩემს სამსახურში შემეძლო, ის იყო, რომ წავსულიყა‐
ვი იქ, სადაც მიბრძანებდნენ და ინტერვიუ ამეღო იმისგან, ვისგანაც საჭირო იყო. მაგრამ ჩემი თანამოსაუბ‐
რე ამას ვერ მიხვდა. მიხვდებოდა და ჩათვალე, რომ ყველაფერი წყალში ჩაიყრებოდა.
– ნამდვილად არ გინდათ ინტერვიუ? – მკითხა, – თუ მაინც ინტერვიუ გინდათ, მაშინ ჩემი საშუალებით
შეუთანხმდით, სხვაგვარად პრობლემები იქნება. ყველაფერი ოფიციალურად უნდა იყოს...
– ესე იგი თანაკლასელი... – გაიმეორა და ამოიოხრა, – კეთილი. დღეს საღამოს – ან, შესაძლოა, ხვალ – დაგი‐
რეკავთ. თუ, რა თქმა უნდა, თვითონ ენდომება, ხომ გესმით...
– ცხადია, – ვთქვი.
დაამთქნარა და პირდაპირ შუა მთქნარებაში დაკიდა ყურმილი. რას იზამ. დილის ათი საათია...
***
სადილობამდე აოიამაზე წავედი და საათზე მეტი პიჟონურ სუპერმარკეტ „კინოკუნიაში“ გავატარე. ჩემი ბე‐
ბერი „სუბარუ“ მაღაზიის სადგომზე, „სააბებსა“ და „მერსედესებს“ შორის დავაყენე. მათ ფონზე ისევე უსა‐
ხურად ვიგრძენი თავი, როგორც ჩემმა მცირელიტრაჟიანმა. ამ ყველაფრის მიუხედავად, მიყვარს „კინოკუ‐
ნიაში“ სიარული პროდუქტებისთვის. სასაცილოდ ჟღერს, მაგრამ „კინოკუნიაში“ ნაყიდი სალათა უფრო
დიდხანს ძლებს, ვიდრე სხვა სუპერმარკეტებში ნაყიდი. არ ვიცი რატომ, მაგრამ ასეა. შეიძლება „კინოკუნი‐
ას“ პერსონალი დაკეტვის შემდეგაც რჩება მაღაზიაში და მთელი ღამე სალათის ფოთლებს გამძლეობაში
ავარჯიშებს. სულ არ გამიკვირდება, რომ ეს სიმართლე გამოდგეს. ჩვენს განვითარებული კაპიტალიზმის სა‐
ზოგადოებაში ასეთები მომხდარა?
შინიდან გასვლისას ტელეფონი ავტომოპასუხეზე დავაყენე, მაგრამ როცა დავბრუნდი, არავითარი შეტყობი‐
ნება არ დამხვდა. არავის არ დაურეკავს. „შაფტის“ თემა – გამოაცხადეს რადიოში მორიგი მელოდიის სა‐
ხელწოდება. სანამ „შაფტის“ თემას ვუსმენდი, პაკეტიდან ბოსტნეული ამოვიღე, პოლიეთილენში შევახვიე
და მაცივარში შევინახე. საინტერესოა, ნეტავ ვინ არის ეს „შაფტი“?
მერე ისევ გარეთ გავედი და იქვე, სიბუიაზე, პატარა კინოთეატრში მეოთხედ ვნახე „უპასუხო სიყვარული“.
სეანსის დაწყებიდან დაახლოებით გადავითვალე დრო, დარბაზში შევედი და კიკის სცენას დაველოდე. ყუ‐
რადღებით მივაცქერდი ეკრანს, ისე რომ წვრილმანიც არ გამომრჩენოდა. ყველაფერი ჩვეულებრივად მი‐
დიოდა. დილა. კვირადღის უშფოთველი გათენება. ჟალუზები. შიშველი ქალის ზურგი. მამაკაცის თითები
ეალერსება ზურგს. კედელზე კორბუზიეს სურათი. საწოლის თავთან პატარა მაგიდა. ზედ „კატი სარკის“ ნაკ‐
ლული ბოთლი. ორი ბოკალი და საფერფლე. „სევენ სტარზის“ განახევრებული კოლოფი. კედელთან სტე‐
რეოსისტემა. ყვავილის ლარნაკი. ლარნაკიდან ქრიზანთემებს ამოუყვიათ თავი. იატაკზე ტანსაცმელი ყრია,
აშკარად სიჩქარეში გახდილი. წიგნის თარო. კამერა ბრუნდება. კიკი. უნებურად ვხუჭავ თვალებს. მერე ვა‐
ხელ. გოტანდა კიკის ეალერსება. სათუთად და ნაზად. „რა სისულელეა!“ – ვფიქრობ. და ხმამაღლა ვამბობ.
ბიჭი, ჩემგან ოთხი სავარძლის იქით, გაკვირვებული მიყურებს.
შემოდის ფილმის გმირი უფროსკლასელი გოგონა. ნაწნავები აქვს. საწვიმარი რომელიღაც იახტკლუბის ემ‐
ბლემით. ჯინსი. წითელი „ადიდასი“. ხელში ფუნთუშები. ნაბიჯს დგამს ოთახში. გარბის. გოტანდა ტრანსშია.
გაშეშებული მზერით ზის საწოლში და იმ სივრცეს გაჰყურებს, სადაც ახლახან გოგონა იდგა. კიკის თითები
მის მხრებზე. ხმაში წყენა გაისმის. „რა ხდება“?
საგაზაფხულო არდადეგები დაიწყო და ქუჩა სავსე იყო მოსწავლეებით და სტუდენტებით. ყველა ჯურის თი‐
ნეიჯერი აწყდებოდა კინოთეატრებს, ჭამდნენ „მაკდონალდსის“ ნაგავს, გრიალებდნენ მოდურ კაფეებში, ყი‐
დულობდნენ „ჰოთდოგ პრესის“, „პოპ აის“ ან „ოლივის“ ტიპის პოპულარულ ჟურნალებს, რომლებისგანაც
მერე თვითონაც არ იცოდნენ, როგორ დაეღწიათ თავი, და უკანასკნელ ხურდას სათამაშო ავტომატებში
ყრიდნენ. ყოველი მხრიდან მუსიკა გრიალებდა: სტივი უანდერი, ჰოლი და ოუტსი, პაჩინკოს ისტერიული
რიტმები, მილიტარისტული მარშები ულტრამემარჯვენეთა სარეკლამო ავტობუსების დინამიკებიდან – ეს
ყველაფერი ირეოდა, იწნეხებოდა და დნებოდა ერთ გაუგებარ კაკოფონიაში. მეტროსთან ახლოს უფრო დი‐
დი გნიასი იდგა: პირდაპირ მეტროს წინ წინასაარჩევნო შოუ გაემართათ პოლიტიკოსებს.
შეუჩერებლად მივდიოდი ქუჩაში და კიკის ზურგზე მოსრიალე გოტანდას გრძელი თითები მედგა თვალწინ.
ნელ-ნელა ჰარაძიუკუმდე მივაღწიე, ბეისბოლის სტადიონს ჩავუარე და სენდაგაიზე გავედი, აოიამას სასაფ‐
ლაოს გავლით ნეძუს ხელოვნების მუზეუმისკენ შევუხვიე, უკან მოვიტოვე კაფე „ფიგარო“ და ისევ სუპერ‐
მარკეტ „კინოკუნიას“ წინ აღმოვჩნდი. მერე ცათამბჯენ „ძინტანს“ შემოვუარე და სიბუიაზე დავბრუნდი. მოკ‐
ლედ, მშვენივრად გავისეირნე. როცა სადგურ სიბუიას მივაღწიე, მზე უკვე ჩასულიყო. აქედან კარგად ჩანდა,
გახურებული ნეონის ციალისკენ როგორ მიქროდნენ ქუჩებში შავპალტოიანი გულგრილი კლერკები – ყვე‐
ლა ერთი სიჩქარით – პირქუში თინუსებივით თინუსდამჭერი პროჟექტორებისკენ.
შინ წითლად ანთებული ავტომოპასუხე დამხვდა. შუქი ავანთე. პალტო გავიხადე. მაცივრიდან ლუდის ქილა
გამოვიღე, ცოტა მოვსვი. მერე საწოლზე დავჯექი, ტელეფონს მივწვდი და „პლაყ“-ს დავაჭირე. ხუთიოდე წა‐
მის განმავლობაში კასეტა უკან ახვევდა, მერე თვითონ ჩაირთო.
"},{"head":"18.","content":"
18.
– აუ, რა დრო გავიდა! – თქვა გოტანდამ. მკაფიოდ, კარგი არტიკულაციით. არც ჩქარა და არც ნელა, არც ხმა‐
მაღლა და არც ხმადაბლა, დაუძაბავად, თუმცა არც მეტისმეტად დუნედ. იდეალური ხმაა. მაშინვე ვიცანი.
ასეთი ხმის დავიწყება ძნელია, საკმარისია ერთხელ გაიგონო. ისევე, როგორც ძნელია ამ დამაბრმავებელი
ღიმილის, თოვლივით ქათქათა კბილებისა და ცხვირის ნატიფი ხაზის დავიწყება. არასდროს არ მიმიქცევია
ამ ხმისთვის განსაკუთრებული ყურადღება და საგანგებოდ არ დავფიქრებულვარ მასზე. მაგრამ ახლა ეს
ხმა, ზარის წკრიალივით ტალღებად რომ ეფინება საღამოს ბინდბუნდს, აი ეს ხმა მეღვენთებოდა სხეულში
და მეხსიერების ყველაზე მიძინებულ კუთხე-კუნჭულებს აღვიძებდა... საოცრებაა და მეტი არაფერი.
– დღეს საღამოს შინ ვარ, პირდაპირ აქ დამირეკე. ნებისმიერ დროს – დილამდე არ მძინავს! – თქვა გოტან‐
დამ და ორჯერ მიკარნახა თავისი ნომერი, – აბა, დროებით! დარეკავ – ვილაპარაკებთ...
პირველი ციფრების მიხედვით, სადღაც ახლოს ცხოვრობდა. ნომერი ჩავიწერე, ყურმილი ავიღე და დავრე‐
კე. მეექვსე ზუმერის შემდეგ ავტომოპასუხე ჩაირთო. „სახლში არავინ არ არის. გთხოვთ, დატოვოთ შეტყო‐
ბინება“, – თქვა ქალის მექანიკურმა ხმამ. ვთქვი სახელი, ტელეფონის ნომერი და დარეკვის დრო. ასევე
ვთქვი, რომ დღეს მთელი საღამო სახლში ვარ... ძნელია დიდ ქალაქში ცხოვრება! ყურმილი დავკიდე და
სამზარეულოში გავედი. მაცივრიდან ნიახურის ფოთლები გამოვიღე, გავრეცხე, წვრილად დავჭერი, მაიონე‐
ზი მოვასხი და უკვე ჭამა და ლუდის დაყოლება რომ დავიწყე, ტელეფონმა დარეკა.
– არ ღირს, – ვუპასუხე. ამქვეყნად მეტისმეტად ბევრი რამ საჭიროებს უფრო მეტ თანაგრძნობას, ვიდრე მე.
უბრალოდ იუკიმ ჯერ არ იცოდა ეს.
– მაპატიე, მაგრამ დღეს არ გამოვა. დღეს სახლში ვარ და ძალიან მნიშვნელოვან საქმიან ზარს ველოდები.
სხვა დროს, კარგი?.. ჰო, მართლა, გუშინდელი საუბრის თაობაზე. შენ რა, ნამდვილად ნახე ადამიანი ცხვრის
ტყავით? მომიყევი! ვერც კი წარმოიდგენ, რა მნიშვნელოვანია ეს...
***
ნიახური მალე შევჭამე და დავფიქრდი, რა მომემზადებინა ვახშმად. დღეს სპაგეტის მოვხარშავ, გადავწყვი‐
ტე. უნდა ავიღო ორი კბილი ნიორი, დავნაყო და ზეითუნის ზეთში მოვხრაკო. დროდადრო უნდა დავხარო
ტაფა, ცალ მხარეს მოვაგროვო ზეთი და დიდხანს მეჭიროს ასე ნელ ცეცხლზე. დავამატო გრძლად დაჭრილი
წითელი წიწაკა. გავაგრძელო ნივრისა და წიწაკის მოხრაკვა. ზეთი რომ არ დაიწვას, დროზე ამოვიღო წიწაკა
და ნიორი (ყველაზე ძნელი ამ მომენტის გამოცნობაა). ზეთში ლორის ნაჭრები ჩავყარო და მანამდე შევწვა,
სანამ ტკაცანს არ დაიწყებს. ტაფაში სპაგეტი ჩავუძახო და ავურიო. წვრილად დავჭრა ოხრახუში. ესეც ასე!
ახლა „მოცარელა“ და პომიდვრები... ურიგო არ უნდა იყოს!
მაგრამ წყლის ადუღებაც ვერ მოვასწარი სპაგეტისთვის, რომ ისევ დამირეკეს. გაზქურა გამოვრთე და ტე‐
ლეფონთან მივედი.
– მენეჯერმა მითხრა, საქმე გქონია ჩემთან. პარტნიორს ეძებ ბაყაყის გასაჭრელად? – გულიანად გაიცინა.
– მინდოდა, რაღაც მეკითხა შენთვის. თუმცა ვიცი: დაკავებული ხარ. ცოტა არ იყოს, უცნაური შეკითხვაა.
იცი, რა მინდოდა...
– მშვენიერია! სადმე ხომ არ გავსულიყავით, რომელიმე რესტორანში? აი, სწორედ ახლა ვიჯექი და ვფიქ‐
რობდი, ვისთან ერთად ვივახშმო-მეთქი. არ მიყვარს მარტო ჭამა...
– კარგი რა! გვინდა თუ არ გვინდა, კუჭი დღეში სამჯერ ცარიელდება. იძულებული ვართ, რაღაცით შევავ‐
სოთ. ასე რომ, შენი გულისთვის ძალად ჭამას არ ვაპირებ. ადამიანურად დავსხდებით, შევჭამთ, დავლევთ,
წარსულს გავიხსენებთ. ათასი წელია, სკოლის არცერთ ნაცნობს არ შევხვედრივარ. მთავარია, შენთვის
იყოს მოსახერხებელი, თორემ მე – სიამოვნებით. შევთანხმდით?
მისამართი ვუთხარი.
– ძალიან კარგი, აქვე ყოფილხარ. ოც წუთში მანდ ვარ! ოღონდ მზად იყავი, რომ მაშინვე გამოხვიდე, თორემ
მუცელში უკვე კოსმოსური ვაკუუმი მაქვს, დიდხანს ვერ მოვითმენ.
სასწრაფოდ გავიპარსე, ნარინჯისფერზოლიანი პერანგი და კელვინ კლაინის ტვიდის პიჯაკი ჩავიცვი. ოდეს‐
ღაც მეგობარი ქალის მიერ დაბადების დღეზე ნაჩუქარი არმანის შალის ჰალსტუხი გავიკეთე. ახალგარეც‐
ხილი ჯინსი, ამას წინათ ნაყიდი ჩოგბურთის ფეხსაცმელები. ეს ჩემი გარდერობის ყველაზე ძვირფასი ტანი‐
სამოსი იყო. დამიფასებს ჩემი თანამოსაუბრე ამ შიკს? ეშმაკმა უწყის. ცხოვრებაში ერთხელაც არ მივახშმია
კინოვარსკვლავთან. და რა უნდა ჩაიცვა ამ დროს, წარმოდგენაც კი არ მქონდა.
ზუსტად ოცი წუთის შემდეგ მოვიდა – არც მეტი, არც ნაკლები. მისმა მძღოლმა, ორმოცდაათი წლის წარმო‐
უდგენლად თავაზიანმა კაცმა კარზე დარეკა და შემატყობინა, რომ ბატონი გოტანდა მანქანაში მელოდა. იქ,
სადაც პირადი მძღოლია, „მერსედესიც“ არის, გავიფიქრე და არც შევმცდარვარ. ქვევით სწორედ „მერსედე‐
სი“ მელოდა. ვერცხლისფერი, გიგანტური „მერსედესი“. ავტომობილი კი არა, იახტაა. სარკისებური მინებით,
ვერაფრით ვერ მიხვდები, რა არის შიგნით. მსუბუქი, სასიამოვნო ჩხაკუნით შოფერმა კარი გამიღო. დავჯე‐
ქი. გოტანდა იქ იყო.
– კარგა ხანია არ გვინახავს ერთმანეთი! – თქვა გოტანდამ და გაიღიმა. მივხვდი, რომ ხელის ჩამორთმევა
არ იქნებოდა – მადლობა ღმერთს.
ძალიან სადად ეცვა: მუქი ლურჯი საწვიმარი შალის სვიტერზე. გაცრეცილი ველვეტის კრემისფერი შარვა‐
ლი. ფეხზე – გახუნებული „ასიქსის“ კედები. თუმცა ყველაფერი ერთად უნაკლოდ გამოიყურებოდა.
ყველაზე სტანდარტული და უსახური ტანსაცმელი მასზე ისე მოდური ჩანდა, როგორც უმაღლესი კლასის
მოდელიერების შედევრი. ღიმილი არ მოუცილებია სახიდან, თავიდან ფეხებამდე ჩამათვალიერა.
– გმადლობ, – ვუთხარი.
– ნამდვილი კინოვარსკვლავი ხარ! – დაამატა. სულაც არ ჟღერდა დაცინვასავით. უბრალოდ, იხუმრა ადამი‐
ანმა. ეს არის და ეს. გავიცინე. იმანაც გაიცინა. ატმოსფერო განიმუხტა. გოტანდამ მანქანის სალონს მოავ‐
ლო თვალი.
– მხეცი მანქანაა, არა? ამას სტუდია მაძლევს, როცა მჭირდება. მძღოლიანად. იმიტომ, რომ ავარიაში არ
მოვყვე და საჭეს არ მივუჯდე, როცა მთვრალი ვარ. ასე უფრო უხიფათოა. სტუდიისთვისაც და ჩემთვისაც.
ყველა კარგად არის, ყველა ბედნიერია.
– „მაზერატი“, – მიპასუხა.
– „სივიკი“? – მკითხა.
– „სუბარუ“, – ვუპასუხე.
– აჰ, „სუბარუ“! – მაშინვე დამიქნია თავი, – ჰო, ჰო, მყავდა ოდესღაც. პირველი მანქანა ცხოვრებაში. პირვე‐
ლი იმათგან, რომელიც სამსახურის კი არა, საკუთარი ფულით ვიყიდე. პირველი ფილმის შემდეგ ჰონორარი
მივიღე და ნახმარი „სუბარუ“ ვიყიდე. ძალიან მიყვარდა! გადაღებაზე მხოლოდ იმით დავდიოდი. მომდევნო
ფილმში უკეთესი როლი მომცეს, თან მაშინვე გამაფრთხილეს: თუ გინდა ვარსკვლავებში გაიჩითო, არც კი
იფიქრო რაღაც „სუბარუზე“ დაჯდომა... იძულებული გავხდი სხვა მანქანით შემეცვალა. ასეა სამყარო მოწ‐
ყობილი! კარგი მანქანა იყო. პრაქტიკული, იაფი... კაი რამეა „სუბარუ“. მოდი და ნუ გეყვარება...
– რატომ?
– იმიტომ რომ მეტი ხარჯია ჩამოსაწერი! – ხმადაბლა, საიდუმლო ტონით თქვა, თითქოს ვიღაცის ჭუჭყიან
საიდუმლოს მიმხელდა, – მენეჯერი ერთთავად ჩამძახის: რაც შეიძლება მეტი ხარჯე! თორემ ჩამოსაწერად
არ მყოფნისო. ჰოდა, მეც იძულებული ვარ, ძვირფასი მანქანები ვიყიდო. უფრო ძვირს იყიდი? უფრო ბევრს
ჩამოწერ. ხარჯის საერთო კვოტა იზრდება. ყველა ბედნიერია.
– ახლა შიმშილით ფეხებს გავფშეკ! – თქვა გოტანდამ და თავი გააქნია, – მოზრდილი სტეიკი თუ მიშველის.
სტეიკზე რას იტყვი?
ვუპასუხე, რომ მის გემოვნებას ვენდობი და მძღოლს უთხრა, სად წასულიყო. მძღოლმა უხმოდ დაუქნია თა‐
ვი. მანქანა დაიძრა. გოტანდა ღიმილით შემომყურებდა.
– პირადული შეკითხვა! – თქვა, – თვითონ იმზადებ ვახშამს, ესე იგი უცოლო ხარ?
– არცერთ იენს?
თავი გავაქნიე.
– მაინც არ აიღებს.
– ბედნიერი! – თქვა და გაიცინა, – მე კი, თუ დამიჯერებ, არაფერსაც არ ვიხდი, მაგრამ იმ წყეული განქორწი‐
ნებიდან სულ მშრალზე ვზივარ. გაიგებდი, როგორი ამბით ვშორდებოდი.
აღარ გაუგრძელებია.
როგორც მახსოვდა, ხუთი წლის წინ დაქორწინდა პოპულარულ კინომსახიობზე, დაახლოებით ორი წლის
შემდეგ კი გაეყარა. მათ განქორწინებას მაშინ დაგემოვნებით ლოკავდნენ სკანდალური ყოველკვირეულები.
ძნელი გასარკვევი იყო, ვინ წერდა სიმართლეს და ვინ – ტყუილს. მაგრამ ზოგადად გამოდიოდა, რომ იმ მსა‐
ხიობის ოჯახი ალესილი იყო გოტანდაზე. სტანდარტული სიტუაციაა, ყოველ ფეხის ნაბიჯზე მეორდება. სა‐
ხელოვანი ცოლის ულმობელმა ოჯახმა ქეჩოში ჩაავლო ხელი ქმარუკას და მთლიანად დამორჩილება სცა‐
და. შინაც და გარეთაც. ის კი, უბრალო ოჯახში გაზრდილი, ვერ ეგუებოდა მაღალ საზოგადოებას და ცდი‐
ლობდა, თუნდაც მხოლოდ პირად ცხოვრებაში თავის ნებაზე ყოფილიყო. ცხადია, აქ „ოჯახურ ბედნიერება‐
ზე“ ლაპარაკიც კი ზედმეტი იყო.
– რა საინტერესოა, არა? ოდესღაც ჩვენ ბაყაყის გაჭრის ცდები გვაერთიანებდა. ამდენი წლის მერე ისევ
ვხვდებით და... ახლა არშემდგარი ოჯახური ცხოვრების ერთნაირი გამოცდილება გვაქვს! პირდაპირ მისტი‐
კაა! არ მეთანხმები? – სიცილით თქვა გოტანდამ და თითის წვერით მარცხენა წამწამს შეეხო, – შენ რატომღა
გაშორდი?
– ჩემთან ყველაფერი ძალიან უბრალოდ მოხდა. ერთ მშვენიერ დღეს ადგა და წავიდა. სულ ეს არის.
– აი ასე, უცებ?
– ჰო. არაფერი არ უთქვამს. ადგა და წავიდა. ვერაფერს ვერ ვხვდებოდი. ერთხელაც მოვდივარ სამსახური‐
დან, ის კი შინ არ არის. ვიფიქრე, ალბათ მაღაზიებში გაიარა, მალე მოვა-მეთქი. ვახშამი მოვიმზადე, შევჭამე.
დასაძინებლად დავწექი. დილით გავიღვიძე – ისევ არ არის. არც ერთი კვირის შემდეგ გამოჩნდა, არც ერთი
თვის შემდეგ. მერე კი ფოსტით განქორწინების დოკუმენტები მივიღე.
– შეიძლება გეწყინოს, მაგრამ ასე მგონია, ჩემთან შედარებით უბრალოდ, იღბლიანი ხარ.
– რატომ? – ვკითხე.
– ჩემგან არავინ წასულა. პირიქით – ეს მე გამატიტვლეს და პანღური ამომკრეს. ამ სიტყვის პირდაპირი
მნიშვნელობით...
გოტანდა გაჩუმდა და მანქანის საქარე მინის მიღმა, სადღაც შორს დაიწყო ყურება.
– საშინლად ჭუჭყიანი ისტორიაა, – განაგრძო, – ყველაფერი დაგეგმეს, თავიდან ბოლომდე. ყველა წვრილმა‐
ნი გაითვალისწინეს. ნამდვილი თაღლითები. რამდენი დოკუმენტი გადააკეთეს ჩემი სახელით! თან ისე მო‐
ხერხებულად, რომ უკანასკნელ დღემდე ვერაფერს ვხვდებოდი. ჩემი ფინანსები მისსავე ადვოკატს ჩავაბა‐
რე. ცოლს მთლიანად ვენდობოდი. როცა მეუბნებოდა, ასეა საჭირო შემოსავლების დეკლარაციისთვისო,
მეც ყველაფერს ვუთმობდი: ბანკის ბეჭედს, აქციებს, თამასუქებს, საბანკო ბარათს... საერთოდ, ცოტა რამ
გამეგება ამ ბუღალტერიის. თუ არის ვინმე, ვისაც შეიძლება დავავალო, ვავალებ, ოღონდ თავიდან ავიცი‐
ლო. მაგრამ ჩემი თანამეცხედრე თავის წინაპრებს აჰყვა სიმღერაში: გონს რომ მოვედი, უკვე გვიან იყო –
საცვლების ამარა დამტოვეს. ეს კიდევ რბილად არის ნათქვამი – ძვლებამდე გამომხრეს. და ძაღლივით გა‐
მომაგდეს – რამდენიც უნდოდათ, მიმსახურეს და აღარ ვჭირდებოდი... მოკლედ, ჭკუა მასწავლეს სულელს!
– ისევ ხალისიანად გაიცინა, – ასე რომ, დროა, მეც გავიზარდო...
– მართალი ხარ... მაინც რა უცნაურად არის მოწყობილი ადამიანი! როგორღაც მომენტალურად იზრდება:
ჰოპ! – და უკვე გაზრდილი ხარ. ადრე მეგონა, რომ ადამიანები წლიდან წლამდე იზრდებიან, თანდათან... –
გოტანდამ დაჟინებით შემომხედა, – აღმოჩნდა, რომ არა. ადამიანი უცებ ხდება მოზრდილი.
***
სხვა სტუმრებისგან მოშორებით, კედელთან მდგარ მაგიდასთან მიგვიყვანეს. დარბაზში ხალხი უკანასკნელ
მოდაზე იყო ჩაცმული – მაგრამ სწორედ ამ ფონზე გოტანდა თავის გახეხილ ველვეტის შარვალსა და კედებ‐
ში განსაკუთრებულ ელეგანტურ პიჟონად გამოიყურებოდა. არც კი ვიცი რატომ, მაგრამ სადაც არ უნდა გა‐
მოჩენილიყო ეს კაცი, რაც არ უნდა სცმოდა, აუცილებლად იქცევდა გარშემომყოფთა ყურადღებას. თით‐
ქმის ყველა მაგიდიდან დროდადრო გამოაპარებდნენ ხოლმე მზერას – მოკლეს, სულ ორიოდე წამიანს. ეს
მზერა აშკარად დიდხანს გასტანდა, მაგრამ ეტიკეტი არ იძლეოდა მეტის საშუალებას – და უკვე ორიოდე წა‐
მის შემდეგ ეს მზერა ისევ თეფშებს უბრუნდებოდა. მაინც რა რთულად არის მოწყობილი ეს სამყარო...
– უცნაურია, – თქვა, – არადა, დღემდე მიყვარს... იმ ყველაფრის მერეც კი, რაც გამიკეთა, მაინც მიყვარს. ვე‐
რაფრით ვერ ვივიწყებ. სხვა ქალის შეყვარებაც არ გამომდის.
– ჰო.
– თვითონაც არ ვიცი, – ვაღიარე, – არ მინდოდა, რომ წასულიყო. ის კი მაინც წავიდა. ვისი ბრალია, არ ვიცი.
მაგრამ, ასეა თუ ისე, ეს მაინც მოხდა. რეალობად იქცა. დიდხანს ვეჩვეოდი ამ რეალობას, ვცდილობდი, სხვა
არანაირ რეალობაზე არ მეფიქრა. ასე რომ, არც კი ვიცი...
– სულაც არა, – თავი გავაქნიე, – რეალობა რეალობაა, სისულელეა მისთვის ზურგის შექცევა. თან ტკივილიც
არაფერ შუაშია. უბრალოდ, ვერ გამიგია, რას ვგრძნობ სინამდვილეში.
– აი! სწორედ ეგრეა! „გაუგებარია, რას გრძნობ სინამდვილეში“... ფაფხურობ, უაზროდ იქნევ ხელებს უწონა‐
დო მდგომარეობაში. ტკივილსაც კი ვერ გრძნობ...
– ჰო, მართლა! – გაახსენდა გოტანდას, – რაღაც საქმე გქონდა ჩემთან. სანამ აზრზე ვართ, ჯერ საქმეს მივხე‐
დოთ.
თბილად გამიღიმა. პროფესიული თბილი ღიმილით. თუმცა ეს რატომღაც უსიამო გრძნობას არ ბადებდა.
– „უპასუხო სიყვარული“? – წაიბუტბუტა და მოიღუშა, – ნაგავი ფილმია. ნაგავი რეჟისორი. სცენარიც ნაგავი‐
ა... ყველას, ვინც ფილმში მონაწილეობდა, რაც შეიძლება, ჩქარა უნდა ამის დავიწყება...
– ამ ფილმში მონაწილეობს ჩემი ერთ ნაცნობი, – ავუხსენი და დავამატე: – შენ გარდა, ცხადია...
– ვინ?
– კიკი...
– ასე ეძახდნენ. ყოველ შემთხვევაში, გადაღებაზე ყველამ მხოლოდ ეს იცოდა. კიკის სახელით გამოჩნდა
ჩვენს შეშლილ სამყაროში და ამავე სახელით წავიდა. მარტო სახელიც სავსებით ჰყოფნიდა.
– არ შეიძლება.
– რატომ?
– მოდი, თავიდან დავიწყებ. ჯერ ერთი, კიკი პროფესიონალი მსახიობი არ არის და ეს მაშინვე ართულებს
ამოცანას. ყველა პროფესიონალი, სახელიანიც და უსახელოც, რომელიმე კინოსტუდიის შტატში ირიცხება.
მათი მოძებნა პრობლემა არ არის. თითქმის ყველა მათგანი ტელეფონთან ზის მიწებებულივით და ლოცუ‐
ლობს, რომ ვინმემ დაურეკოს. მაგრამ კიკი სხვა შემთხვევაა. არსად არ არის აღრიცხული და არავის არ
ეკუთვნის. გაკრთა მეორეხარისხოვან როლში ორ თუ სამ ფილმში – სულ ეს არის მისი კარიერა. ცოტაოდენი
ფულის შოვნა და არავითარი ვალდებულებები.
– როგორ და მე მივიყვანე! – თითქოს არაფერიო, ისე მიპასუხა, – ჯერ ვკითხე, გინდა კინოში გადაღება-‐
მეთქი? მერე კი რეკომენდაცია გავუწიე რეჟისორთან.
– რატომ?
– ამის შემდეგ სერიოზულად ვაპირებდი დიდ კინოში მის შეყვანას. დარწმუნებული ვარ, შეძლებდა...
ოღონდ არაფერი გამოვიდა: დაიკარგა. და ეს მეორე სირთულეა შენს ამოცანაში. უბრალოდ, ადგა და გაქრა.
კვამლივით. დილის ნისლივით.
– სწორედ ამას ნიშნავს. პირდაპირი მნიშვნელობით. თითქოს მიწამ უყო პირი. დაახლოებით ერთი თვის წინ.
შევთავაზე, სინჯებზე მოდი-მეთქი. ყველაფერი მოვაგვარე, ყველას მოველაპარაკე, ოღონდ მოდი და ახალ
ფილმში დიდ როლს მიიღებ-მეთქი. ერთი დღით ადრე დავურეკე, კიდევ ერთხელ დავაზუსტე შეხვედრის
დრო. მითხრა, მოვალო... და არ მოვიდა. მას შემდეგ აღარავის უნახავს.
– ჰო, – ვუპასუხე.
– ესე იგი მ-მ... რომ გითხრა, მეც ვიწექი-მეთქი, შენ... ხომ არ გეწყინება?
– არა, – ვუპასუხე.
– ჰოდა, მადლობა ღმერთს! – შვებით ამოისუნთქა, – თორემ ტყუილი არასდროს მეხერხებოდა. ასე რომ, ახ‐
ლავე ვაღიარებ: მეც ვიწექი, და არა ერთხელ და ორჯერ. ისეთია, თავს დაგამახსოვრებს. უცნაურობებით, რა
თქმა უნდა. მაგრამ ადამიანის სულში ჩაძრომა შეუძლია, ამას ვერ დაუკარგავ. გამხდარიყო მსახიობი, შორს
წავიდოდა... სამწუხაროა, რომ ყველაფერი ასე დამთავრდა.
– საქმეც ეგ არის – ხელჩასაჭიდი არაფერია. არავინ არაფერი არ იცის. გარდა იმისა, რომ კიკი ერქვა.
– ბუღალტერიაში შეამოწმე? – ვკითხე, – ჩანაწერი ჰონარარის მიღების თაობაზე. ჰონორარი რომ მიიღო,
გვარი და მისამართი უნდა მიუთითო. საგადასახადო ანგარიშისთვის. ხომ ასეა?
– რა თქმა უნდა, შევამოწმე. ოღონდ უშედეგოდ. არ მოდიოდა ჰონორარის ასაღებად. ფული ჩარიცხულია,
მაგრამ გაცემული არ არის. ჩანაწერი არ არის. ვაკუუმი.
– უფრო მარტივი რამ მკითხე, – თქვა გოტანდამ და საფეთქლები მოისრისა, – შეიძლება ინკოგნიტოდ დარჩე‐
ნა უნდოდა. ქალი გამოცანა, ამას მაშინვე მივხვდი... მოკლედ, ძმაო, როგორც არ უნდა ატრიალო, მე და შენ
უკვე სამ პოზიციაში ვემთხვევით ერთმანეთს. ერთად ვჭრიდით ბაყაყებს – ეს ერთი, ორივე მიგვატოვა ცოლ‐
მა – ორი, და ორივე ვიწექით კიკისთან...
მოგვიტანეს სალათა და სტეიკი. უნდა ვაღიარო – არაჩვეულებრივი სტეიკი. ზუსტად ისეთი, როგორიც ფო‐
ტოა მენიუში – ოდნავ შემწვარი, სისხლიანი. გოტანდა საოცრად მადიანად ჭამდა. იმის თქმა მინდა, რომ ძა‐
ლიან უბრალოდ ეჭირა თავი მაგიდასთან და არა მგონია, მაღალი ქულები მიეღო დახვეწილი მანერების
კონკურსზე – მაგრამ მასთან ერთად ჭამა ერთობ სასიამოვნო და გემრიელი იყო, ვიდრე მარტო. მის თი‐
თოეულ მოძრაობაში იკვეთებოდა მოუხელთებელი შარმი, რისგანაც კრამიტი უცურდებოდათ გოგოებს.
ამის მიბაძვა უაზრობაა, სწავლა – შეუძლებელი. ეს ან დაბადებიდან გაქვს, ან როგორმე მის გარეშე უნდა იც‐
ხოვრო.
– სად?.. – ერთხანს ფიქრობდა, – ჰო, ტელეფონით გამოვიძახე ქალი და ის მოვიდა. ხომ იცი, რა ტელეფო‐
ნით?..
სტეიკს ნაჭერი ჩამოათალა. პირში ჩაიდო, გემრიელად დაღეჭა, გადაყლაპა და ვისკი მიაყოლა.
თავი დააქნია.
– ჰო-ო... ცხოვრება კი არა, კოშმარია, – თანაგრძნობა გამოვხატე, – თან დილიდან საღამომდე ხარჯების ჩა‐
მოწერისგანაც გტკივა თავი.
– ჰო, – თავი დამიქნია გოტანდამ და ხელსახოცით შეიწმინდა ტუჩები, – ის გოგო კი გამოვიძახე, ვისთანაც
უკვე შეჩვეული ვიყავი, მაგრამ იმ დღეს რატომღაც არ იყო. და, ერთის ნაცვლად, ორი გამომიგზავნეს. ესე
იგი თვითონ რომ ამერჩია, რომელიც უფრო მომეწონებოდა. მაღალი ყურადღების ღირსი კლიენტი ხარო და
ისინიც აი, ასეთ სერვისს მთავაზობენ... ერთი მათგანი კიკი იყო. მეც ვიფიქრე, ვიფიქრე, არჩევა დამეზარა
და ორივე გავსინჯე.
– სკოლაში... სკოლაში ეგეთ რამეს ვერც გავბედავდი, – ჩაიცინა გოტანდამ, – ახლა კი, წარმოგიდგენია? ავ‐
დექი და ორივე ერთად ვიხმარე. მაგარი ნაზავი გამოვიდა! იმ მეორეს უბრალოდ, თვალს ვერ მოწყვეტდი. გა‐
მოსაყლევებელი სილამაზე და გრაცია. სხეულის თითოეული კვადრატული სანტიმეტრი აუარებელი ფული
ღირს. არ ვამლაშებ. ცხოვრებაში იმდენი ლამაზმანი მინახავს, მაგრამ ეს ერთ-ერთი საუკეთესო იყო. შესა‐
ნიშნავი ხასიათი. ნათელი გონება. თუ რამეა, ცხოვრებაზეც დაგელაპარაკება. კიკი კი რაღაც სულ სხვაა...
გარეგნობით არც ის არის ურიგო, ყველაფერი თავის ადგილზე აქვს. უბრალოდ, მისი სილამაზე არც ისეთი
კაშკაშა და ეფექტურია, როგორ ვთქვა...
– ყოველდღიური, – ვუკარნახე.
– ჰო, ზუსტად! ყოველდღიური... ზუსტად. სადად იცვამს, ლაპარაკისას არ იპრანჭება, კოსმეტიკას თითქმის
არ ხმარობს. მოკლედ, ისე უჭირავს თავი, თითქოს ეს ყველაფერი ფეხებზე ჰკიდია. მაგრამ სამაგიეროდ...
უცნაური რამეა: რაც დრო გადის, მით უფრო გიზიდავს მასთან ურთიერთობა. კიკიზე გეუბნები... თავიდან სა‐
მივემ ერთად ვიტყნაურეთ, მერე კიდევ დიდხანს ვეყარეთ პირდაპირ იატაკზე – რაღაცას ვსვამდით, მუსიკას
ვუსმენდით, ხან რაზე ვლაყბობდით, ხან – რაზე. მოკლედ, კაი დრო გავატარე. თითქოს სტუდენტურ წლებში
დავბრუნდი. ასი წელი ასე არ მოვშვებულვარ... მერე კიდევ რამდენჯერმე გამოვიძახე სწორედ ეს წყვილი.
– განქორწინების მერე, დაახლოებით ნახევარი წელი იყო გასული. ჰო, ნახევარი წლის წინათ! – იანგარიშა, –
მოკლედ ასე, კიდევ რამდენჯერმე მოვახერხეთ სამივემ ერთად. ცალკე კიკი არ გამომიძახებია, მასთან მარ‐
ტო არ ვწოლილვარ. ნეტავ რატომ? ხომ ღირდა მესინჯა?
– გეშინოდა? რისი?
– მასთან მარტო დარჩენის, – მიპასუხა. და ისევ ჩანგალს და დანას წაავლო ხელი, – როგორ გითხრა... აქვს
შიგნით რაღაც... გამაღიზიანებელი. იმის ფსიქიკას აღაგზნებს, ვინც გვერდით ჰყავს. ძნელია ამის სიტყვე‐
ბით გადმოცემა. უფრო სწორად, აღაგზნებს კი არა... არა, ვერ აგიხსნი.
– ჰო, შეიძლება ასეც არის. თვითონაც ვერ გამიგია. როგორღაც მეტისმეტად ბუნდოვნად ვგრძნობდი ამ ყვე‐
ლაფერს. უფრო ზუსტ სიტყვას ვერ ვპოულობ. მაგრამ მასთან პირისპირ დასარჩენად გამბედაობა არ მყოფ‐
ნიდა. თუმცა სინამდვილეში მისკენ უფრო მიმიწევდა გული. არ ვიცი, გასაგებად ვამბობ თუ არა...
– ესე იგი მარტო ის რომ მომეტყნა, ისე კარგად ვერ ვიგრძნობდი თავს. მეჩვენებოდა, თუ გავაბამდი მასთან
ურთიერთობას, აუცილებლად ჩამითრევდა სადღაც უფრო ღრმად. მენდომებოდა თუ არ მენდომებოდა. მაგ‐
რამ ზუსტად ეს არ მინდოდა! მე მხოლოდ ვინმესთან დაწოლა და მოშვება მინდოდა. ამიტომაც არ მქონია
მასთან არაფერი, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან მომწონდა...
– როცა სინჯებზე არ მოვიდა, კლუბში დავურეკე, – თითქოს რაღაც გაახსენდაო, განაგრძო გოტანდამ მცირე
პაუზის შემდეგ, – ვეკითხები, კიკი სად არის-მეთქი. არ არისო, მეუბნებიან. გაქრა. არ ვიცით – სად. არ არისო
და მორჩა! რა თქმა უნდა, შეიძლება თვითონ დაარიგა, ასე ეპასუხათ, თუ დავურეკავდი. ეშმაკმა წაიღოს მა‐
გისი თავი... როგორ უნდა შეამოწმო? ერთი რამ ცხადია: ჩემი ცხოვრებიდან აორთქლდა.
მხრები ავიჩეჩე.
– დღეს მთელი დღე კბილის ექიმის ასისტენტი ვიყავი. როლში რომ შევსულიყავი. ახლა ტელედრამაში კბი‐
ლის ექიმს ვთამაშობ, ყოველ კვირას ახალი სერიაა. ესე იგი მე სტომატოლოგი ვარ, რიოკო ნაკანო კი – ოკუ‐
ლისტი. ორივეს კლინიკა ერთ რაიონშია, ბავშვობიდან ვიცნობთ ერთმანეთს, მაგრამ როგორღაც ვერ ვახერ‐
ხებთ ერთმანეთთან შეხვედრას... და ასე შემდეგ. რა თქმა უნდა, ბანალურია. თუმცა მთელი ეს ტელედრამე‐
ბი ბანალობაა, ვერაფერს იზამ. ხომ არ გინახავს?
– არა, – ვთქვი, – საერთოდ არ ვუყურებ ტელევიზორს. მხოლოდ ახალ ამბებს. იმასაც კვირაში ერთი-ორჯერ.
– სწორადაც იქცევი, – თავი დამიქნია გოტანდამ, – ეგრე ჯობს, სრულიად უვარგისი დრამაა. არაფრის გუ‐
ლისთვის არ ვუყურებდი, მე რომ არ ვმონაწილეობდე. მაგრამ პოპულარულია. ესე იგი, ნამდვილად პოპულა‐
რულია. ისევე, როგორც ნებისმიერი ბანალობა, რომელსაც მოსახლეობის უმრავლესობის მოწონება და
მხარდაჭერა აქვს. სტუდიაში ყოველ კვირას უამრავი წერილი მოდის. სტომატოლოგები გვწერენ მთელი
ქვეყნიდან! ხან ინსტრუმენტი არ მიჭირავს ისე, როგორც საჭიროა, ხან არასწორად ვმკურნალობ, ხან კიდევ
რაღაც სხვა – მოკლედ, თითოეული წვრილმანისთვის მხერხავენ. საზიზღრობაა თქვენი საცოდავი სე‐
რიალის ყურებაო. ჰოდა, ნუ უყურებენ, ვინ აიძულებს. მართალს არ ვამბობ?
– და საერთოდაც: როგორც კი მასწავლებლის ან ექიმის თამაშია საჭირო, ჩემთან რატომ გამორბის ყველა?
იცი, რამდენი ექიმი მაქვს ნათამაშევი? ვერ დაითვლი! ამ ექიმებიდან მარტო პროქტოლოგი არ მითამაშია.
ისიც იმიტომ, რომ მისი საქმიანობის ტელევიზიით ჩვენება უხერხულია... ვეტერინარიც კი მითამაშია. გინე‐
კოლოგიც... მასწავლებელი – თითქმის ყველა საგნის, რასაც კი სკოლაში ასწავლიან. არ დამიჯერებ, რეპე‐
ტიტორის განსახიერებაც კი მომიხდა. ყოველთვის ასე რატომ ხდება?
– ალბათ. ეს მეც მშვენივრად ვიცი... ერთხელ, დიდი ხნის წინათ, ძველი ავტომობილებით მოვაჭრის როლი
შემომთავაზეს. აი, ისეთის, ცხოვრებისგან დაჩაგრული საკაიფო ტიპის: ჩასმული თვალი აქვს, ყბედია – ნე‐
ბისმიერ ნეხვს კანფეტად აქცევს და ხუთ წუთში გაყიდის. ძალიან მომწონდა ის როლი და ვფიქრობ, კარგა‐
დაც ვითამაშე. ოღონდ აქედან არაფერი გამოვიდა. სტუდია წერილებმა წალეკა – რა საშინელი უსამართლო‐
ბაა, რომ ასეთ მსახიობს ასეთი როლი მიეცითო, რა საცოდაობააო და ამგვარი რაღაცები. თუ მომავალშიც
აიძულებთ ასეთი როლების თამაშს, თქვენი გადაცემის სპონსორების პროდუქციას აღარ ვიყიდითო... ვინ
იყო მაშინ სპონსორი, აღარც კი მახსოვს – „ლაიონზი“ თავისი კბილის პასტით თუ „სანსტარი“... დამავიწყდა.
მაგრამ, ასე იყო თუ ისე, ჩემი გადამყიდველი სცენარიდან ამოჭრეს. ჰოპ, და აღარ არის! მერე რა, რომ ერთ-‐
ერთი მთავარი როლია. არადა, რა საინტერესო ხასიათი იყო – ეჰ!.. და მას მერე ერთმანეთს წაება: ექიმები,
მასწავლებლები, რეპეტიტორები...
– თუ პირიქით, მეტისმეტად მარტივი? – გაიცინა გოტანდამ, – მოკლედ, დღეს მთელი დღე დანტისტის ასის‐
ტენტი ვიყავი, სტომატოლოგიის სიბრძნეს ვეუფლებოდი. უკვე რამდენჯერმე ვიყავი იქ და უნდა გითხრა –
ცუდად არ გამომდის. გულახდილად გეუბნები! მთავარი ექიმიც კი მაქებს. უბრალო სამედიცინო დახმარე‐
ბას უკვე დამოუკიდებლად ვახერხებ. პაციენტები ვერ მცნობენ – მე ხომ ნიღბით ვარ, როგორც წესი და რი‐
გია. მაგრამ საკმარისია დაველაპარაკო – უცებ მოეშვებიან, ყოველგვარი დამამშვიდებლების გარეშე.
– რთული შეკითხვაა... – თითით შუბლს შეეხო და ჩაფიქრდა, – საქმე ის არის, მჯერა თუ არა საკუთარი თავის.
ერთი მხრივ, ყველაფერი ისეა, როგორც ამბობ. ჩემს მაყურებლებს სჯერათ ჩემი. მაგრამ ისინი ხომ მე კი
არა, ჩემი პერსონაჟის სახეს ხედავენ! სცენურ იმიჯს. მოჩვენებას და მეტს არაფერს. დააჭირე ღილაკს თი‐
თი, გამორთე ტელევიზორი და მოჩვენება მაშინვე გაქრება. ჩხაკ! – და ჩემგან არაფერი აღარ დარჩა. ხომ
ასეა?
– ასეა, – დავეთანხმე.
– მაგრამ ნამდვილი მასწავლებელი ან ექიმი რომ ვიყო, არავითარი ღილაკი არ იარსებებდა. მაშინ მთელი
ცხოვრება, უბრალოდ, მე ვიქნებოდი და სხვა არავინ...
– მაგრამ ის, ვისაც თამაშობ... ისიც ხომ გამუდმებით ცხოვრობს შენში... – ვთქვი.
– ღმერთო ჩემო, როგორ ვიღლები ხანდახან! – ჩუმად თქვა გოტანდამ, – ამ მარადიული გაორებისგან. საშინ‐
ლად ვიღლები. თავის ტკივილამდე. ვეღარ ვიგებ, ვინ ვარ სინამდვილეში, სად ვარ ნამდვილი და სად – ჩემი
პერსონაჟი. საკუთარი თავის შეგრძნება მთლიანად იკარგება, თითქოს საზღვარი იშლება შენსა და საკუთარ
ჩრდილს შორის...
– ო, არა, რა თქმა უნდა! ის მომენტი, როცა საკუთარ თავს კარგავ, ყველას ხვედრია, – დამეთანხმა გოტანდა,
– უბრალოდ, იმის თქმა მინდა, რომ ჩემს შემთხვევაში მსგავსი მიდრეკილება მეტისმეტად ძლიერი და მე‐
ტისმეტად ფატალურია... და ეს ყველაფერი ბავშვობიდან! ბავშვობიდან – და დღემდე. მე ხომ შენი საშინ‐
ლად მშურდა სკოლაში...
– ჩემი?! – ვიფიქრე, რომ კარგად ვერ გავიგონე, – რა სისულელეა. რა უნდა შეგშურებოდა ჩემი? ვერც კი წარ‐
მომიდგენია.
– როგორ ვთქვა... ყოველთვის მარტო აკეთებდი იმას, რაც მოგწონდა. არასდროს არ გაწუხებდა ის, როგორ
შეგაფასებდნენ გარშემომყოფნი. უბრალოდ, აკეთებდი იმას, რაც გინდოდა, რაც საჭიროდ მიგაჩნდა. ყოველ
შემთხვევაში, ასეთი მეჩვენებოდი. ბიჭი, რომელიც ნებისმიერ ვითარებაში თავის „მეს“ ინარჩუნებს... – გო‐
ტანდამ ბოკალი ასწია და სადღაც მის მიღმა, შორს დაიწყო ყურება, – აი, მე კი... მე ყოველთვის „კოლექტი‐
ვის იმედი“ ვიყავი. ჩვილობიდან დღემდე. შესანიშნავი მოსწრება. პოპულარობა. სასიამოვნო გარეგნობა.
მასწავლებლებისა და მშობლების ნდობა. კლასის მუდმივი ლიდერი. სკოლის ბეისბოლის ვარსკვლავი.
ყვანჯს გაიქნევ და ბურთი მთელ მოედანს გადაუფრენს. თვითონაც არ ვიცი, რატომ, მაგრამ ყოველთვის
ძლიერი დარტყმა გამომდიოდა. ვერ წარმოიდგენ, რა უცნაური შეგრძნებაა...
– მართალია, უნივერსიტეტში რაღაც შეიცვალა. ომი ვიეტნამში, ახალგაზრდული ამბოხი მთელ ქვეყანაში,
ერთიანი სტუდენტური ფრონტი – შენც კარგად იცი... მე, რა თქმა უნდა, ისევ ლიდერებში აღმოვჩნდი. იქ, სა‐
დაც რამე ტოკავდა, აუცილებლად მე მაყენებდნენ წინ. სხვანაირად უბრალოდ არ შეიძლებოდა. ბარიკადებს
ვაგებდი, კომუნაში ვცხოვრობდი – თავისუფალი სიყვარული, მარიხუანა, Deep Purple დილიდან საღამომდე...
ერთი სიტყვით, იგივეს ვაკეთებდი, რასაც ყველა. მერე სპეცრაზმი გამოიძახეს, ყველა დაგვიჭირეს, ცოტა
ხანს საკანში გვაყურყუტეს... ამის შემდეგ აღარ ვიცოდით, რა უნდა გვეკეთებინა. ერთხელ იმ გოგომ, რო‐
მელთანაც მაშინ ვცხოვრობდი, ახალგაზრდულ თეატრში შემათრია – რა, გეშინია, რომ სცადოო? ჯერ ვიფიქ‐
რე, რა მოხდება, მოდი, მოვსინჯავ-მეთქი, მაგრამ თანდათან ეშხში შევედი. მიხედ-მოხედვაც ვერ მოვასწარი,
რომ მე, ახალბედას, კარგი როლი მომცეს. თვითონაც ვგრძნობდი, რომ მონაცემები მქონდა. სხვა ადამიანე‐
ბის განსახიერება, სხვისი ცხოვრების თამაში... რაღაცნაირი ბუნებრივი მიდრეკილება. ერთი-ორი წელი თე‐
ატრში გავატარე და იმ იატაკქვეშა გარემოში სახელიც კი გავითქვი... მაშინ ჩემი ცხოვრება ნამდვილი საგი‐
ჟეთი იყო. დაუსრულებელი ღრეობა, ვიღაც ქალები... იმ დროს ყველა ასე ცხოვრობდა. ერთხელაც ვიღაც
მოდის კინოსტუდიიდან და მეუბნება: გინდა, კინოში გადაგიღოთო? დავინტერესდი, გადავწყვიტე მეცადა.
მით უფრო, რომ ურიგო როლი არ იყო. მახსოვს, მგრძნობიარე, ადვილად მოწყვლადი უფროსკლასელი ბი‐
ჭის როლი ვითამაშე. იმათ კი – ჰოპ! – და მორიგი როლი შემომთავაზეს. იქვე ტელევიზიაც მეძახის. წავიდა
და წავიდა. ერთი რომ აეწყობა, ხომ იცი. თავისუფალი დრო სულ უფრო ცოტა მრჩებოდა. თეატრთან გამომ‐
შვიდობებამ მომიწია. სცენას რომ ვტოვებდი, ვტიროდი. მაგრამ სხვა გამოსავალი არ იყო. მთელი ცხოვრება
სარდაფში ხომ არ დავმჟავდებოდი! ისე მწყუროდა დიდ სამყაროში გამოჩენა... და აი, გამოვხტი კიდეც. ექი‐
მებისა და სკოლის მასწავლებლების როლების დიდი სპეციალისტი. ორ სარეკლამო რგოლში გადამიღეს.
მუცლის აბები და ხსნადი ყავა. ესეც შენი „დიდი სამყარო“...
გოტანდამ ღრმად ამოიოხრა. მთელი თავისი პროფესიული შარმით. მაგრამ ამოოხვრა მაინც ამოოხვრა იყო
– ძალიან ნაღვლიანი და გულწრფელი.
– საერთოდ, ჰო... – უხალისოდ დამეთანხმა, – მე, რა თქმა უნდა, სულ მიმართლებდა, ამაზე არ ვიკამათებ,
მაგრამ თუ დაფიქრდები, თვითონ ხომ არაფერი ამირჩევია! ხანდახან ღამით მეღვიძება და ისე საშინლად
ვგრძნობ თავს – ძალა არ მყოფნის... ცივ ოფლში გაღვრილი ვწევარ და ვფიქრობ. აბა, სად არის ის, ჩემი
ცხოვრება? სად დაიკარგა? სად გაქრა ის ნამდვილი „მე“, რომელიც ოდესღაც ვიყავი? მთელი ცხოვრება –
უცხო როლები: ერთთავად თავს მახვევენ. მე კი ვთამაშობ და ვთამაშობ. და თან არც ერთხელ – არც ერ‐
თხელ! – თვითონ არაფერი არ ამირჩევია...
– სულაც არა, – თავი გავაქნიე, – თუ გაქვს რამე სათქმელი, თქვი. ნუ გეშინია, არავის არ ვეტყვი.
– აი, მაგისი ნამდვილად არ მეშინია, – თქვა გოტანდამ, თან პირდაპირ თვალებში მიყურებდა, – და არას‐
დროს არ მეშინოდა შენთან. შენ გენდობი. თვითონაც არ ვიცი, რატომ. ასეთ რამეებს ყველას არ ეუბნებიან.
უფრო სწორად, ეს თითქმის არავისთვის არ მითქვამს. მხოლოდ ცოლს ვუთხარი. გულწრფელად. ჩვენ ყვე‐
ლაფერს გულწრფელად ვუყვებოდით ერთმანეთს. მშვენივრად ვუგებდით, ზოგჯერ უსიტყვოდაც, და ნამ‐
დვილად გვიყვარდა ერთმანეთი... სანამ მისმა წყეულმა ოჯახმა ყველაფერი თავდაყირა არ დააყენა. თავი
რომ დაენებებინათ ჩვენთვის, ახლაც მშვენივრად ვიცხოვრებდით. ოღონდ, ეს არის, შინაგანად სულ ყოყმა‐
ნობდა... მაინც მკაცრ გარემოში აღზარდეს. ოჯახის წინააღმდეგ სიტყვის თქმას ვერ ბედავდა. მეტისმეტად
იყო მათზე დამოკიდებული. ჰოდა, მეც... თუმცა კმარა, ძალიან გამიგრძელდა. ეს უკვე სხვა ისტორიაა. მხო‐
ლოდ იმის თქმა მინდოდა, რომ შენთან გულახდილად შემიძლია ლაპარაკი, ისე რომ არაფრის არ მეშინო‐
დეს. თუ ამ ყველაფრის მოსმენა ტვირთად გაწვება?
მერე გოტანდა ჩვენს ლაბორატორიული მოგონებების ეპოპეაში გადავარდა. თქვა, რომ ცდების დროს სა‐
შინლად იძაბებოდა, ეშინოდა, რამე შეცდომით არ გაეკეთებინა. იმიტომ რომ მერე ეს უნდა ეჩვენებინა გო‐
გოებისთვის, რომლებსაც არ გამოსდიოდათ. და რომ ყოველთვის შურდა ჩემი, რადგან ყველაფერს მშვიდად
ვაკეთებდი, თან ინსტრუქციით კი არა, არამედ ისე, როგორც თვითონ ვთვლიდი საჭიროდ.
მომკალით და არ მახსოვდა, მაინც რას ვაკეთებდით მაშინ და ვერ წარმომედგინა, რა შურდა ჩემი. ყველა‐
ფერი, რაც მახსოვდა, ის იყო, თუ როგორ უნაკლოდ მოძრაობდნენ მისი ხელები. რა ოსტატურად ანთებდნენ
გაზქურას, როგორ მოჰყავდათ წესრიგში მიკროსკოპი. და როგორ უთვალთვალებდნენ ჩვენი კლასელი გო‐
გოები მის ყოველ მოძრაობას – თითქოს მათ თვალწინ სასწაული ხდებოდა. მე კი, თუ მაინცდამაინც მშვი‐
დად ვრჩებოდი, მხოლოდ ერთი, ერთადერთი მიზეზით – ყველაფერ რთულს ყოველთვის ის ასრულებდა.
ცოტა ხნის შემდეგ ჩვენს მაგიდასთან ორმოციოდე წლის უნაკლოდ ჩაცმული მამაკაცი მოვიდა, შინაურუ‐
ლად დაარტყა გოტანდას მხარზე ხელი და ხმამაღლა თქვა:
მაჯაზე „როლექსი“ უბზინავდა – ისეთი დაუფარავი პიჟონური შესახედაობის, რომ უხერხულობისგან შებრუ‐
ნება მომინდა. სულ რაღაც მეოთხედი წამით შემომხედა და როგორც კი თვალი მომაშორა, მაშინვე დაივიწ‐
ყა ჩემი არსებობა. ასეთი მზერით ათვალიერებენ ხალიჩას, როცა ბინაში შედიან. ჩემმა არმანის ჰალსტუხ‐
მაც კი არ შეუშალა ხელი, ამ მეოთხედი წამის განმავლობაში გამოეთვალა: მე ვარსკვლავი არ ვარ. სტან‐
დარტული ფრაზებით მიესალმნენ ერთმანეთს. „აბა, როგორ ხარ? – ჰო, სულ საქმეები, საქმეები... – გოლფი
ხომ არ გვეთამაშა?“ და ასე შემდეგ, ამავე სტილში. მერე „როლექსმა“ ისევ ღონივრად დაჰკრა გოტანდას
მხარზე: „აბა, კარგად, შეხვედრამდე!“ – და უკანმოუხედავად გაგვეცალა.
მისი წასვლის შემდეგ გოტანდა ერთხანს წარბშეკრული იჯდა, მერე ხელი ასწია, ორი თითით ოფიციანტს
უხმო და ანგარიში მოითხოვა. როცა ანგარიში მოიტანეს, ავტოკალამი შეათამაშა, არც დაუხედავს თანხის‐
თვის.
– შენ ნუ გერიდება. რაც შეიძლება, მეტი უნდა დავხარჯო, – მითხრა, – ამას ფულსაც კი ვერ დაარქმევ – წარ‐
მომადგენლობითი გასავალია.
– ეგრე იყოს, გმადლობ დაპატიჟებისთვის, – ვუთხარი.
"},{"head":"19.","content":"
19.
მე და გოტანდა მის „მერსედესში“ ჩავსხედით, აძაბუს გარეუბანში გადავედით და იქ ერთ-ერთ ბარში დასა‐
ლევად შევედით. შესასვლელიდან რაც შეიძლება შორს, დახლთან ჩამოვსხედით და დაახლოებით ერთ სა‐
ათში რამდენიმე კოქტეილს მოვუღეთ ბოლო. რა-რა და, სმა გოტანდამ ნამდვილად იცოდა: რამდენიც არ უნ‐
და დაელია, არაფერი ეტყობოდა. არც საუბარში, არც გამომეტყველებაში არაფერი ეცვლებოდა. ჭიქას ჭიქა‐
ზე ვცლიდით, თან რაღაც ამბებს მიყვებოდა. ჩვენი ტელევიზიის უმსგავსობაზე. რეჟისორების უთავობაზე.
ტელევარსკვლავების უგემოვნობაზე, რომელთა კულისებს მიღმა შეთქმულებისგან გული აგერევა კაცს.
დილის ახალი ამბების კომენტატორების გაიძვერობაზე. საინტერესოდ ყვებოდა. ნაძერწი ხასიათები, ძარ‐
ღვიანი ენა, სამყაროს სარკასტული ხედვა.
მერე მთხოვა, რამე მომეყოლა ჩემ შესახებ. როგორ ვცხოვრობდი, რას მივაღწიე და ასე შემდეგ. როგორც
შემეძლო, ისე დავწურე ჩემი ცხოვრება სულ მოკლე ისტორიამდე და წინ დავუდე. უმაღლესი სასწავლებ‐
ლის მერე ჩემს ნაცნობთან ერთად პატარა კანტორა გავხსენი – ვადგენდით განცხადებებს, ვასწორებდით
სარეკლამო ტექსტებს. მოვიყვანე ცოლი, გავშორდი. სამსახურში ურიგოდ არ მიდიოდა საქმე, მაგრამ რა‐
ღაც უსიამოვნებები შემხვდა და ფირმის დატოვება მომიხდა. ახლა თავისუფალი ჟურნალისტობით ვირჩენ
თავს, სტატიებს ვწერ შეკვეთით. ფული არც ისე ბევრია, მაგრამ ხარჯვის დროც არ მაქვს... ჩემი ცხოვრება
ასეთი დაწურული სახით თვითონაც საშინლად ნაცრისფერი და უსახური მომეჩვენა.
ბარი თანდათან ხალხით ივსებოდა. საუბარი გაძნელდა. რამდენიმე ტიპი უკვე თვალებდაყვლეპილი მისჩე‐
რებოდა გოტანდას.
– წავედით ჩემთან, – თქვა გოტანდამ და ადგა, – ორ ნაბიჯზეა. ჩემთან სიმშვიდეა, დასალევიც მაქვს.
მართლა ორიოდე კილომეტრში ცხოვრობდა ბარიდან. „მერსედესი“ გავუშვით და ფეხით გავისეირნეთ მის
სახლამდე. რამდენიმესართულიანი შენობა რესპექტაბელურად გამოიყურებოდა. სადარბაზოში ორი ლიფ‐
ტი იყო და ერთი მათგანი, ამ სახლის ბინადრებისთვის, გასაღებით იღებოდა.
– ეს ბინა ჩემთვის სტუდიამ გამოისყიდა, როცა განქორწინების შემდეგ ქუჩაში დავრჩი, – ამიხსნა გოტანდამ,
– არ ეკადრება კინოსა და ტელევიზიის კერპს რომელიმე სოროში ცხოვრება მხოლოდ იმიტომ, რომ ცოლმა
ნიფხავის ამარა გამოაგდო სახლიდანო. ასე ოფლით მოპოვებულ იმიჯს ქარი წაიღებსო! ახლა კი გამოდის,
რომ მათგან ბინას ვქირაობ – ცხადია, ქირასაც ვიხდი. იმავე ჩამოსაწერი გასავლებიდან. მოკლედ, გამოწე‐
რილივით არის – ყველას ხელს აძლევს, ყველა ბედნიერია.
გოტანდას ბინა ზედა სართულზე იყო, სახურავქვეშ. ვრცელი მისაღები, ორი საძინებელი, სამზარეულო, დი‐
დი აივანი, რომელსაც ტოკიოს ვეებერთელა ანძა წამოსდგომოდა თავზე. ავეჯი სასტუმრო ოთახში საქმის
ცოდნით იყო შერჩეული. ერთი შეხედვითაც ნათელი იყო: უამრავი ფული ჩაეყარათ. პარკეტის იატაკი, სპარ‐
სული ხალიჩები – დიდებიც, პატარებიც. არც მეტისმეტად მაგარი, არც მეტისმეტად რბილი დივანი. კარგად
მოფიქრებული, თითქოს უწესრიგოდ განლაგებული ქოთნები ფიკუსებით. ჭაღი და მაგიდის ლამპა „იტა‐
ლიური მოდერნის“ სტილში. არავითარი დამატებითი სამკაულები, გარდა ტუმბაზე დადებული ვეებერთე‐
ლა, აშკარად ანტიკვარული თეფშისა. ყველგან იდეალური წესრიგი სუფევდა. უეჭველია, დაქირავებული
მოახლე-ქალი ყოველდღე მოდის და ბინას ალაგებს. ჟურნალის მაგიდაზე – ორი თუ სამი ტაბლოიდი (ყდებ‐
ზე ბიკინიანი გოგოები) და პრიალაგარეკანიანი ყოველთვიური „არქიტექტურული დიზაინი“.
– ამ ინტერიერის დიზაინერებისგან სხვას არც უნდა ელოდე! ვისაც არ უნდა შეუკვეთო, საცხოვრებელი კი
არა, დეკორაცია გამოსდით გადაღებისთვის. ხანდახან მუშტებსაც კი ვურტყამ კედელს. მინდა დავრწმუნდე,
რომ ეს ყველაფერი პაპიე-მაშე არ არის. სიცოცხლის სუნი არ იგრძნობა, ვერ ატყობ? ფირზე გადასაღებად
კარგია, მაგრამ აბა სცადე და იცხოვრე...
– საქმეც ეგაა, რომ თვითონ სიცოცხლე არ არის, – ყოველგვარი ინტონაციის გარეშე თქვა გოტანდამ.
ფირსაკრავთან მივიდა – პიჟონურ „ბენგ ენდ ოლუფსენთან“, ფირფიტა დადო და ნემსი დაუშვა. სრულიად
ნოსტალგიური სისტემა ჰქონდა – JBL, P-88 მოდელი, მშვენიერი დინამიკები ხარისხიანი ხმით, იმ ეპოქაში
დამზადებული, როცა ფირმა JBL-ს ჯერ კიდევ არ ჰქონდა გავსებული მთელი სამყარო თავისი ფსიქოტრონუ‐
ლი სტუდიო-მონიტორებით. ჩაირთო ბობ კუპერის ძველისძველი ალბომი.
სამზარეულოში გავიდა და მალე ლანგრით დაბრუნდა: ერთი ბოთლი არაყი, ტონიკის რამდენიმე ქილა, ყი‐
ნულის ვედრო და შუაზე გაჭრილი სამი ლიმონი. და დავიწყეთ არაყგარეული ტონიკის სმა ლიმონით, დასავ‐
ლეთ სანაპიროს ცივი, გულგრილი ჯაზის თანხლებით.
სიცოცხლის სუნი გოტანდას ბინაში მართლა არ იდგა. არა, არაფერი უსიამო, უბრალოდ, სიცოცხლის სუნი
არ იდგა, მორჩა და გათავდა. მაგრამ პირადად მე ამ სუნის არარსებობა სულაც არ მძაბავდა. მთავარია, რო‐
გორ გუნებაზე შეხვდები. მე, მაგალითად, ძალიანაც კარგად და მშვიდად ვგრძნობდი თავს. ჩემთვის მყუდ‐
როდ ვზივარ დივანზე და არყით გაზავებულ ტონიკს ვსვამ...
– რამდენი შესაძლებლობა მქონდა! – გულს მიშლიდა გოტანდა, – რომ მომენდომებინა, სულ ადვილად გავ‐
ხდებოდი ექიმი. ან ლექტორი. შემეძლო მაგარ ფირმაში მოვწყობილიყავი... არადა, აი, რა გამოვიდა. აი, ასე‐
თი ცხოვრება... უცნაურია, არა? ნებისმიერი კარტი შემეძლო ამომეღო დასტიდან. მშვენივრად ვიცოდი, რა
კარტიც არ უნდა ამომეღო, ყველაფერი კარგად იქნებოდა. მეტისმეტად ვიყავი დარწმუნებული... მაგრამ
სწორედ ამიტომაც ვერაფერი ვერ ავარჩიე! ხომ გესმის, რას ვგულისხმობ?
გოტანდამ უცნაურად მოჭუტული თვალებით შემომხედა, მაგრამ ორიოდე წამის შემდეგ გაიცინა. ალბათ
იფიქრა, რომ ვხუმრობდი.
დამისხა, თავისთვისაც დაისხა, ერთი ლიმონი ორივე ბოკალში ჩაწურა და კანი გადააგდო.
– ქორწინებაც როგორღაც თავისთავად გამოვიდა, – განაგრძო, – სამსახურში გავიცანი. ერთ ფილმში ვთამა‐
შობდით. ერთად დავდიოდით გადაღებაზე ქალაქგარეთ, იქვე ვგრიალებდით პიკნიკებზე, ჰაივეიზე მანქანე‐
ბით დავქროდით. როცა გადაღება დასრულდა, კიდევ რამდენჯერმე შევხვდით ერთმანეთს... და თანდათან
ჩვენ გარშემო ყველამ ჩათვალა, რომ „იდეალური წყვილი“ ვართ, რომ ქორწილი ცხრა მთას იქით არ არის,
თითქოს სხვანაირად არც შეიძლება მომხდარიყო. ბოლოს და ბოლოს, დავქორწინდით კიდეც, თითქოს პუბ‐
ლიკის საამებლად. შენთვის ალბათ ძნელია ამის წარმოდგენა, მაგრამ... ეს სამყარო საშინლად ვიწროა!
ბრბოს ნებისმიერი ნაბოდვარი, ნებისმიერი ჭორი ისე შეიძლება გაიზარდოს და გამკვრივდეს, რომ ერთხე‐
ლაც – ჰოპ! – და ეს ყველაფერი შენს რეალობად იქცევა... ოღონდ მე მართლა მიყვარდა! ის ყველაზე ნამდვი‐
ლია იმ ყველაფრიდან, რაც ოდესმე ბედმა მაჩუქა. ძალიან მინდოდა, ჩემი ყოფილიყო... არ გამოვიდა. და
სულ ასეა. როგორც კი შევეცდები, ჩემით ავირჩიო – ყველა გამირბის. ქალები, როლები... მთავაზობენ ზემო‐
დან ან გვერდიდან – ყველაფერს არაჩვეულებრივად ავუდივარ და ყველა კმაყოფილია. მაგრამ საკმარისია
მე თვითონ მოვინდომო, ისე იპარება, როგორც ქვიშა თითებს შორის...
– რა თქმა უნდა, დეპრესიაში არ ვვარდები, – დაამატა პაუზის შემდეგ, – უბრალოდ, დღემდე მიყვარს. ამდენი
დრო გავიდა და ახლაღა ვოცნებობ... მიგვეტოვებინა მე ჩემი კინოკარიერა, იმას – თავისი, გვეცხოვრა ერ‐
თად მშვიდად და ბედნიერად. მოდური აპარტამენტების გარეშე. „მაზერატის“ გარეშე. არაფერი არ მინდა!
მხოლოდ სამსახური, სულ ჩვეულებრივი, და სახლი, რომელშიც თბილა. ბავშვები გვეყოლებოდა... როგორც
ხდება ხოლმე, სამსახურის შემდეგ შევიკრიბებოდით თანამშრომლები სადმე ბარში, საკეს მოვწრუპავდით
და ცხოვრებაზე ვიბუზღუნებდით. მერე კი შინ წავიდოდი, მეცოდინებოდა, რომ მელოდება... ვიყიდდი განვა‐
დებით რომელიმე „სივიკს“ ან „სუბარუს“ და ხელფასიდან გადავიხდიდი ხუთი წლის განმავლობაში. მოკ‐
ლედ, როგორც ყველა ნორმალური ადამიანი... არ დამიჯერებ, სწორედ ეს მინდოდა ყოველთვის. ოღონდ ის
მყოლოდა გვერდით... სულ ტყუილად. იმას ხომ სულ სხვა რამ უნდოდა! მისი ოჯახი ისე ჩამოდიოდა მასზე
ფსონს, როგორც დოღის ცხენზე. მთელ თავიანთ პირად გეგმებს მას უკავშირებდნენ. დედამისი მთელი
ცხოვრება მისი იმიჯმეიკერი იყო. ძუნწი მამიკო ჰონორარებს ღუნავდა. უფროსი ძმა მის მენეჯერად მუშა‐
ობდა. უმცროსი ძმა – ძნელად აღსაზრდელი ბავშვი, რაღაც შარში გაეხვეოდა, სასამართლოდან თავის და‐
საღწევად ფული იყო საჭირო. უმცროსი და მომღერალი გახდა, იმასაც ხელის წაკვრა დასჭირდა... მოკლედ,
ისე შემოეწყვნენ გარშემო, თავს ვერ დაიძვრენდა. ამ ყველაფერს ისიც ემატებოდა, რომ ბავშვობიდანვე გა‐
მოუჭედეს ყურები თავიანთი „ოჯახური ფასეულობებით“. შენს ცხოვრებაში ყველაზე მთავარი შენი წინაპ‐
რებიაო... ასეც გაიზარდა, სულ თვალებში შეჰყურებდა იმათ. და დღემდე იმათ გამოგონილ სამყაროში ცხოვ‐
რობს. იმ ხატებაში ამოქოლილი, რომელიც მისთვის მოიგონეს. იქ, შიგნით, ისე არ არის მოწყობილი, რო‐
გორც მე და შენ. რეალობის არავითარი ობიექტური შეფასება! და მაინც, ამ ყველაფრის მიუხედავად, ძალი‐
ან სუფთა გული აქვს. სინაზეც არის იქ, ხიბლიც. მე ხომ ვიცი... ეჰ, ახლა რაღა დროსია. სულერთია, არაფერი
აღარ გამოვა... წარმოგიდგენია, ერთი კვირის წინ სექსიც კი გვქონდა!
– ყოფილ ცოლთან?
– რაც მთავარია, თვითონ მოვიდა. აი, ამ ბინაში. რისთვის მივიდა, ვერც გავიგე. ჯერ დარეკა, შეიძლება გეს‐
ტუმროო? რა თქმა უნდა, მოდი-მეთქი, ვუთხარი. და ყველაფერი ისე გამოვიდა, როგორც ოდესღაც: ვსვამ‐
დით, მთელი საღამო ვლაპარაკობდით, თვითონაც ვერ გავიგეთ, როგორ აღმოვჩნდით ლოგინში... მაგარი
იყო! მითხრა, რომ დღემდე ვუყვარვარ. ჰოდა, მეც ავდექი და შევთავაზე: თავიდან ვცადოთ, იქნებ ყველაფე‐
რი გამოგვივიდეს-მეთქი. ჩუმად მისმენს და იღიმება... მაშინ ოჯახზე მოვუყევი, სრულიად ჩვეულებრივ
ოჯახზე – აი, ისე, როგორც ახლახან მოგიყევი... მისმენდა და იღიმებოდა... თუმცა, არა... მისმენდა კი არა, სა‐
ერთოდ არ მისმენდა. ერთი სიტყვაც არ გაუგონია. არა აქვს ასეთი უნარი – გისმინოს. თქვი, არ თქვი – გინდ
კედლისთვის გითქვამს. უბრალოდ, იმ დღეს, როგორც ჩანს, მარტოობამ დარია ხელი. მოუნდა ვიღაც მოფე‐
რებოდა. და მოეჩვენა, რომ სწორედ მე ვარ ის „ვიღაც“. შეიძლება ცუდია, ამას რომ ვამბობ, მაგრამ, ჩემი აზ‐
რით, ყველაფერი სწორედ ასე იყო... მაინც სხვადასხვანაირები ვართ. მისთვის მარტოობა ისეთი უსიამო
გრძნობაა, რომელიც რაც შეიძლება სწრაფად უნდა გაფანტოს ვინმესთან. მოძებნის ამ ვინმეს, გაანიავებს
და მარტოობაც აღარ არის. ყველაფერი კარგადაა. მოევლო ყველა პრობლემას... მე კი ასე არ შემიძლია.
ფირფიტა ბოლოში გავიდა და სიჩუმე ჩამოვარდა. ნემსი აიღო და ასე გარინდებული რაღაცაზე ჩაფიქრდა.
– არასოდეს.
– რატომ?
– ნებისმიერ შემთხვევაში დარჩი დღეს ჩემთან, – შემომთავაზა, – გამოვიძახოთ გოგო, რომელიც მაშინ კი‐
კისთან ერთად მოვიდა. შეიძლება რამე გითხრას.
– კარგი, – მხრები ავიჩეჩე, – ოღონდ... იმის თქმა ხომ არ გინდა, რომ ესეც ხარჯებში ჩამოიწერება?
– არ დამიჯერებ, – თქვა, – მაგრამ ესეც ჩამოიწერება. იქ ხომ მთელი სისტემაა! ყველა დოკუმენტში კლუბის
ოფიციალური მოღვაწეობა – „საბანკეტო მომსახურების შეთავაზება“. როცა ფულს გადაიხდი, ქვითარს გაძ‐
ლევენ – ლამაზს, პრიალას, ცქერით ვერ გაძღები. იმის შემოწმებას მოინდომებ, თუ რა „ბანკეტებია“ და თავ‐
ბედს დაიწყევლი რაღაცის გაგების მცდელობაში. ასე რომ, ხარჯები ბოზებზე ნორმალურ წარმომადგენლო‐
ბით ხარჯებად იქცევა. აი, ასეთი მხიარული საზოგადოება გვყავს...
***
სანამ გოგოებს ველოდით, კიკი გამახსენდა. გოტანდას ვკითხე, ენახა თუ არა ოდესმე მისი ყურები.
– ყურები? – გაკვირვებულმა შემომხედა, – ა-არა... უფრო სწორად, შეიძლება დავინახე კიდეც, მაგრამ არ მახ‐
სოვს. რა სჭირს ყურებზე?
– ისე. არაფერი, – ვუთხარი.
***
ორი დაქალი შუაღამის მერე გამოგვეცხადა. ერთი მათგანი – ის, რომელზეც ასე აღტაცებით ლაპარაკობდა
გოტანდა – მართლა კიკის ყოფილი მეწყვილე გამოდგა. ეს გოგო მართლაც უნაკლო იყო. საკმარისია ამ იშ‐
ვიათი ჯიშის ქალებს უსიტყვოდ მხოლოდ ერთხელ შეხედო თვალებში, რომ მოგონება ამ მზერაზე მთელი
თვე გაგყვეს. „ამაყი დედოფალი“ – სახე, რომელიც თავდაყირა აყენებს მამაკაცურ სიზმრებს. მაინცდამაინც
თვალში მოსახვედრადაც არ აცვია. სადა და ხარისხიანი ნივთები. გაღეღილი გრძელი წამოსასხამი, ქაშმი‐
რის სვიტერი. ჩვეულებრივი შალის ქვედატანი. მთელი მისი სამკაული – სადა რგოლები ყურებში. არც მეტი,
არც ნაკლები – უკარება სტუდენტი ქალთა ელიტური კოლეჯიდან.
მეორე ეგზოტიკური ჭრელი კაბით და ცხვირზე დაკოსებული სათვალით გამოგვეცხადა. აქამდე არ მიფიქ‐
რია, რომ არსებობენ სათვალიანი ბოზები. აღმოჩნდა, რომ არსებობენ, თანაც როგორი! მართალია, „ამაყ
დედოფლამდე“ ბევრი უკლდა, მაგრამ ძალიან საყვარელი და მიმზიდველი მომეჩვენა. თლილი მტევნები,
ლამაზი ფეხები, არაჩვეულებრივი რუჯი. სულ ამწამს გაჩნდა ჰავაიდან – მთელი კვირა ჭყუმპალაობდა იქ.
მოკლედ შეჭრილი თმა. ვერცხლის სამაჯური. მარჯვე, ზამბარისებური მოძრაობა. ელასტიკური კანი მჭიდ‐
როდ ეკვრის თითოეულ მომრგვალებულ ადგილს ძარღვმაგარ, ჯიქივით მოქნილ სხეულზე.
გოგოებს რომ ვუყურებდი, ბავშვობა გამახსენდა. ნებისმიერი სკოლის ნებისმიერ კლასში, თუნდაც მცირე
განსხვავებებით, ყოველთვის შეხვდები გოგოების ყველა ტიპს. თითოეული ტიპის თითო გოგოს მაინც. ასევე
თითოეულ კლასში ჰყავთ თავიანთი „ამაყი დედოფალი“ და თავიანთი ძარღვიანი ჯიქი. ულაპარაკოდ... რა
მაგარია, გავიფიქრე. ფასიანი სექსი კი არა, მშობლიური სკოლის კურსდამთავრებულთა საღამოა. უფრო
ზუსტად კი, მისი ფინალური ნაწილი, როცა ყველანი პატარ-პატარა შეხმატკბილებულ ჯგუფებად დაიყვნენ
და სადმე სხვაგან გრიალი გადაწყვიტეს. რა თქმა უნდა, სულელური ასოციაციაა, მაგრამ სწორედ ასე მეჩვე‐
ნებოდა. ახლა მესმის, მათთან ასე კარგად რატომ გრძნობდა თავს გოტანდა.
აშკარა იყო – არც ერთი და არც მეორე პირველად არ იყვნენ გოტანდასთან. უბრალოდ, ყოველგვარი შებო‐
ჭილობის გარეშე მიესალმნენ. „გაუ! – როგორ ხარ? – მოიწყინე უჩვენოდ?“ გოტანდამ ჩემი თავი გააცნო –
სკოლის მეგობარია, წერს.
– გაუ! – გამიღიმა ორივემ. ღიმილით სერიიდან „ნუ გეშინია, შინაურები ვართ“. აი, ისეთი განსაკუთრებული
ღიმილით, როგორსაც თითქმის ვერ შეხვდები რეალურ სამყაროში.
– გაუ, – ვუპასუხე.
მერე ხან დივანზე ვეყარეთ, ხან იატაკზე, ბრენდის ვსვამდით სოდით ჯო ჯექსონის, Chic-ისა და The Alan
Parsons Project-ის თანხლებით და ათას რამეზე ვლაყბობდით. სიმშვიდისა და არნახული თავისუფლების ატ‐
მოსფეროში გაეხვა ოთახი. მე და გოტანდა აშკარად კაიფში ვიყავით. გოგოებიც მშვენივრად გრძნობდნენ
თავს. გოტანდამ სათვალიანი შეარჩია პაციენტად, თვითონ სტომატოლოგი იყო. არაჩვეულებრივად გა‐
მოუვიდა. უფრო მეტად ჰგავდა სტომატოლოგს, ვიდრე ნამდვილი სტომატოლოგი. ერთი სიტყვით – ტალან‐
ტი.
გოტანდა სათვალიანთან ერთად იჯდა იატაკზე. იდუმალი სახით ეჩურჩულებოდა რაღაცას. ისიც დროდად‐
რო ხითხითებდა. ამ დროს „ამაყი“ ჩუმად მომეყრდნო მხარზე და ხელზე ხელი მომიჭირა. საოცარ სურნელს
აფრქვევდა. ღვთაებრივი არომატი, რომლისგანაც სუნთქვა მეკვროდა. ზუსტად ისე, როგორც თანაკლასელ‐
თან სკოლის დამთავრებიდან ათი წლის შემდეგ, გავიფიქრე ისევ. „მაშინ, სკოლაში, ვერ ვბედავდი მეთქვა...
მაგრამ საშინლად მომწონდი... რატომ არაფერს მეუბნებოდი, სულელო?“ ნებისმიერი უფროსკლასელი ბი‐
ჭის ოცნება. იდეალური ხატება... ფრთხილად მოვეხვიე, თვალები დახუჭა და ცხვირით ყელზე მომეკრა. მე‐
რე ენის წვერით გამლოკა, ძალიან ნელა და ნაზად. უცებ შევნიშნე, რომ გოტანდა და მისი თანამოსაუბრე
ოთახში აღარ არიან. ალბათ საძინებელში განმარტოვდნენ. „იქნებ ოდნავ ჩავუწიოთ სინათლეს?“ – ჩურჩუ‐
ლით შემომთავაზა. კედელზე ჩამრთველი ვიპოვე და ჭაღი ჩავაქრე. ტორშერის მკრთალ სინათლეზე დავ‐
რჩით. ფირფიტის ნაცვლად უკვე რატომღაც ბაბინა უკრავდა. ბობ დილანი. It’s All Over Now, Baby Blue.
– გამხადე, ოღონდ ნელა, – ჩამჩურჩულა ყურში. დავემორჩილე – ნელა, ძალიან ნელა გავხადე სვიტერი, მე‐
რე ქვედატანი, მერე წინდები. ის იყო, მექანიკურად ვცადე ნივთების აკურატულად დაწყობა, რომ იქვე მივ‐
ხვდი: ამის აუცილებლობა არ იყო და ყველაფერი ისევე დავტოვე იატაკზე. ახლა მისი რიგი იყო. ასევე ნელა
შემხსნა არმანის ჰალსტუხი, მერე „ლივაისები“, მერე პერანგი. მერე კი ტრუსითა და ვიწრო ლიფით პირდა‐
პირ თავზე წამომადგა.
– მაგარია! – ვთქვი. უნაკლო სხეული. ფატალური, უბიწოდ ველური, საშინლად აღმგზნები სილამაზე.
– როგორი „მაგარი“? – არ მომეშვა, – თუ უფრო გასაგებად იტყვი, არ ინანებ. ჩემი მხრიდან პრობლემა არ იქ‐
ნება.
რამდენიმე წამს შეფიქრიანებული მიყურებდა მოჭუტული თვალებით, თითქოს სამყაროს საოცრება ვიყავი,
ბოლოს კი გულღიად გაიღიმა.
– სულაც არა! – გაიცინა. მერე ძალიან ახლოს მომიჯდა და ის გააკეთა, რაც ოცდათოთხმეტი წლის განმავ‐
ლობაში არავის გაუკეთებია ჩემთვის. რაღაც ძალიან ინტიმური – სამყაროსავით ვეებერთელა, რასაც ადა‐
მიანის წარმოსახვა, უბრალოდ, ვერ მისწვდება. თუმცა ვიღაცამ მაინც მოიფიქრა... კუნთები მოვადუნე, თვა‐
ლები დავხუჭე და დინებას მივყევი. მთელი ჩემი ცხოვრების სექსუალური გამოცდილება ვერანაირად ვერ
შეედრებოდა იმას, რასაც ახლა ვგრძნობდი.
ეს იყო ღვთაებრივი მუსიკა, რომელიც ამშვიდებს ფსიქიკას, ათავისუფლებს სხეულს და ნანას უმღერის
დროის ნებისმიერ შეგრძნებას. უდახვეწილესი ინტიმურობა, დროისა და სივრცის სრული ჰარმონია, უნი‐
ვერსალური ურთიერთობა, თუნდაც ასეთი შეზღუდული ფორმით... და ეს ყველაფერი რაღაც ხარჯების ჩა‐
მოწერის ფასად? „ძალიანაც კარგი“, გავიმეორე. ისევ მღეროდა ბობ დილანი. ნეტავ რა სიმღერაა? ჰო, Hard
Rain. ფრთხილად მოვეხვიე. ერთიანად მოეშვა და ჩემს ხელებში გალღვა. უცნაური რამეა ლამაზ ქალთან
წოლა ბობ დილანის თანხლებით რაღაც ხარჯების ჩამოწერის ფასად. იმ ძველ სამოციანებში ასეთი რამ
ფიქრადაც კი არ მოუვიდოდა არავის.
„არადა, ეს ხომ ხელოვნური ხატია! – გაკრთა თავში, – დააჭირე ღილაკს და გაქრება იმავ წამს. სამგანზომი‐
ლებიანი ეროტიკული სურათი. დამატებით კი სუნამოს სურნელი, ნაზი კანი თითებქვეშ და ვნებიანი ოხ‐
ვრა...“
მკითხა, მაინც რას წერო. მოკლედ მოვუყევი ჩემი საქმიანობის არსი. ჰო-ო, არც ისე საინტერესოა, თქვა. თე‐
მას გააჩნია, ვუთხარი. მოკლედ, კულტუროლოგიურ ნამქერში ვიქექები, ვთქვი. მე კი – ფიზიოლოგიურ ნამ‐
ქერში, თქვა და გაიცინა. ჰეი, მითხრა, კიდევ ერთხელ ხომ არ გაგვექექა ნამქერი? და ისევ დავიწყეთ. პირდა‐
პირ ხალიჩაზე. ამჯერად ძალიან სადად და ძალიან ნელა. მაგრამ სადა და მარტივ სექსშიც კი მშვენივრად
იცოდა, როგორ ავეგდე. საიდან იცის ეს ყველაფერი? მიკვირდა მთელი ამ ხნის განმავლობაში.
მხოლოდ მაშინ, როცა გვერდიგვერდ ვისხედით ვეებერთელა აბაზანაში და ვყვინთავდით, ვკითხე კიკიზე.
– კიკი... – გაიმეორა, – დიდი ხანია არაფერი მსმენია მასზე. თქვენ რა, იცნობთ ერთმანეთს?
– დაიკარგა. თითქოს მიწამ ჩაყლაპა... მეგობრები ვიყავით. ერთად დავდიოდით საყიდლებზე, ბარებში დავე‐
ხეტებოდით... მერე კი უცებ გაქრა. დაახლოებით ორი თვის წინ... სიმართლე რომ გითხრათ, ჩვეულებრივი
ამბავია. ჩვენნაირ სამუშაოზე არავინ არ წერს განცხადებას წასვლის შესახებ. ვინც წასვლას გადაწყვეტს,
უბრალოდ, უხმაუროდ ქრება. მორჩა და გათავდა. რა თქმა უნდა, გული მწყდება, რომ მეგობრის გარეშე
დავრჩი. გადასარევი ურთიერთობა გვქონდა. ისე კი, საერთოდ, წავიდა და მადლობა ღმერთს. ჩვენთან
სკაუტებად არ ქირაობენ...
– იწექი მასთან?
– ოთხი წლის წინათ? – ჩაიცინა, – ამდენი ხნის წინ! ოთხი წლის წინათ წესიერი გოგო ვიყავი და სკოლაში
დავდიოდი...
– ესე იგი კიკისთან შეხვედრის არავითარი შანსი არ არის? – უკვე პირდაპირ ვკითხე.
– ძნელი სათქმელია... წარმოდგენაც კი არ მაქვს, სად შეიძლება წასულიყო. თითქოს მიწამ ჩაყლაპა. თით‐
ქოს ბეტონის კედელში ამოიქოლა თავი. სამუდამოდ. არავითარი მინიშნება. დაიწყებ ძებნას და ალბათ
ტყუილად დაკარგავ დროს. შენ რა... დღემდე გიყვარს?
ნელა გავშალე ფეხები ცხელ წყალში და ჭერს მიშტერებული ჩავფიქრდი. მიყვარს კი კიკი დღემდე?
– არ ვიცი... მაგრამ, ასეა თუ ისე, აუცილებლად უნდა ვნახო. ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ კიკისაც საშინლად
უნდა ჩემი ნახვა. ამიტომ მესიზმრება გამუდმებით...
– რა უცნაურია, – თქვა და პირდაპირ თვალებში შემომხედა, – აი, მეც გამომეცხადება ხოლმე სიზმარში ხან‐
დახან...
– სიზმარში? როგორ?
ისევ დავბრუნდით ოთახში და ბრენდის სმა გავაგრძელეთ მუსიკის თანხლებით – პირდაპირ იატაკზე. ჩემს
მკერდზე მოეწყო, ხელი მოვხვიე. როგორც ჩანს, გოტანდამ მის მეგობართან ერთად ჩაიძინა – საძინებლი‐
დან არავინ გამოსულა.
– იცი, – მითხრა, – შეიძლება არ დამიჯერო, მაგრამ შენთან ძალიან კარგია. აი ასე, როგორც ახლა. გულახდი‐
ლად გეუბნები. ის, რომ ჩემი სამუშაოს მიხედვით რაღაც როლი უნდა ვითამაშო, აქ არაფერ შუაშია. მარ‐
თლა, არ გატყუებ! გჯერა ჩემი?
– მჯერა, – ვუპასუხე, – მეც კარგად ვგრძნობ თავს შენთან. რაღაც ძალიან მშვიდად ვარ. როგორც თანაკლა‐
სელთან...
– დავუბრუნდეთ კიკის, – ვთქვი, – რა, სულ არაფერი არ იცი? მისამართი, გვარი – სულ არაფერი?
– ჩვენ არასდროს არაფერზე არ ვლაპარაკობდით. სახელებიც ყველას მოგონილი გვაქვს. ის კიკია, მე – მეი.
იქ, საძინებელში – მამი. ყველას მეტსახელები გვაქვს, სამი-ოთხი ასო და მორჩა. ერთმანეთის პირად ცხოვ‐
რებაზე საერთოდ არაფერი ვიცით. სანამ თვითონ არ მოყვები, არავინ არაფერს გკითხავს. ასეთი ეტიკეტია.
მეგობრობით ვმეგობრობთ. სამუშაოს შემდეგ ყოველთვის ერთად ვისვენებთ. მაგრამ... ეს ნამდვილი
რეალობა არ არის. არაფერი ნამდვილი ერთმანეთის შესახებ არ ვიცით! მე მეი ვარ, ის – კიკი. რეალური
ცხოვრება აქ არ არსებობს. მხოლოდ იმიჯი. თითქოს ვარსებობთ კიდეც სივრცეში, მაგრამ ვერ ვავსებთ. ჩვე‐
ნი სახელები როგორღაც მორიგ ფანტაზიას ჰგავს. ერთმანეთის ფანტაზიებს კი, ვცდილობთ, პატივი ვცეთ.
გესმის ჩემი?
– ზოგიერთ კლიენტს ამის გამო ვეცოდებით... მაგრამ მათ უბრალოდ, არ ესმით! ჩვენ ხომ მხოლოდ ფულის
გამო არ ვაკეთებთ ამას. ჩვენი პატარ-პატარა სიხარულიც არ გვავიწყდება. კლუბში საწევრო სისტემაა. კლი‐
ენტი ძალიან კეთილშობილია. ყველა ცდილობს რამენაირად გაგვანებივროს. ასე რომ, ამგვარ გამონაგონ
სამყაროში სულაც არ ვართ მოწყენილი...
– ესე იგი მოგწონთ ეს ნამქერის ქექვა? – ჩავიფრუტუნე.
– მოგვწონს და მერე როგორ! – გაიცინა. და ტუჩებით მკერდზე მომეკრა, – დროდადრო გუნდაობასაც კი ვა‐
ხერხებთ!
– მეი... – ვთქვი, – ოდესღაც ვიცნობდი გოგონას ამ სახელით. ჩვენი ფირმის გვერდით სტომატოლოგიური
კლინიკა იყო. ის იქ, რეგისტრატურაში მუშაობდა. ჰოკაიდოზე, გლეხის ოჯახში დაიბადა. და ყველა „ბეკეკა
მეის“ ეძახდა. ძალიან შავგვრემანი და ჩხირივით გამხდარი. კარგი გოგო იყო...
– მაკოცე! – მთხოვა. მოვეხვიე და ვაკოცე. გამაოგნებელი კოცნით. ისე, როგორც არ მიკოცნია ათასი წელი.
კოცნით რომ გული ვიჯერეთ, ისევ დალევა გავაგრძელეთ – არც კი მახსოვს, მერამდენე ბრენდის – Police-ის
თანხლებით. სხვათა შორის, აი, კიდევ ერთი სულელური სახელწოდება. ისე როგორ უნდა დაიბრენდო, რომ
როკჯგუფს „პოლიცია“ დაარქვა? ამაზე ვფიქრობდი და ვერც კი შევნიშნე, როგორ ჩაეძინა მეის. ტკბილად
ფშვინავდა ჩემს მკერდზე და სულ აღარ ჰგავდა ამაყ დედოფალს. ჩვეულებრივი გოგო მეზობლის ეზოდან,
მოწყვლადი და გულუბრყვილო. თანაკლასელთა საღამო, ღმერთო ჩემო... ხუთი იყო დაწყებული. ფირფიტა
დამთავრდა, აბსოლუტური სიჩუმე ჩამოვარდა. ბეკეკა მეი და დათუნია პუჰი... მორიგი ფანტაზია. ჯადოსნუ‐
რი ზღაპარი ვიღაცის ხარჯების ჩამოწერის ფასად. როკჯგუფი „პოლიცია“... მაგარი დღე გამოვიდა! მეგონა,
რომ სწორ ბილიკზე გავედი, არადა, ისევ დავიკარგე. ძაფი, რომელსაც სადღაც შეეძლო მივეყვანე, გაწყდა.
გოტანდას დავუახლოვდი. რაღაც სიმპათიისმაგვარი გრძნობა გამიჩნდა. ბეკეკა მეი გავიცანი. ვიწექი მას‐
თან. სიამოვნება მივიღე. ვინი პუჰი გავხდი. ფიზიოლოგიური ნამქერი გავქექე. მოკლედ, ბევრი რამ გადამ‐
ხდა ამ დღეს... მაგრამ საბოლოოდ ვერსადაც ვერ მივედი.
სამზარეულოში ყავას ვადუღებდი, როცა გაიღვიძეს. სამივე იქ შემოლასლასდა. საათი ექვსის თხუთმეტ
წუთს უჩვენებდა. მეი ხალათით იყო. მამი და გოტანდა – მის ჭრელ პიჟამაში: მამის ზედა შეხვდა, გოტანდას
ქვედა. მე მაისური და ჯინსი მაცვია. ყველანი მაგიდას მივუსხედით და ყავა მივირთვით. შეიწვა ტოსტები,
დავიწყეთ ჭამა, ერთმანეთს ვაწოდებდით კარაქს და ჯემს. რადიოში იყო გადაცემა „ბაროკო თქვენთვის“ –
ჰენრი პერსელის პასტორალი. ისეთი განწყობა შეიქმნა, პიკნიკზე დილით რომ იცის.
***
რვის ნახევარზე გოტანდამ ტელეფონით ტაქსი გამოიძახა და გოგოები გავაცილეთ. წასვლის წინ მეიმ მაკო‐
ცა.
– თუ კიკის ნახავ, აუცილებლად გადაეცი მოკითხვა, – თქვა. ჩემი სავიზიტო ბარათი მივეცი და ვთხოვე
დაერეკა, თუ შემთხვევით რამეს გაიგებდა.
– ჰო, რა თქმა უნდა, – დამიქნია თავი. მერე თვალი ჩამიკრა და დაამატა: – იქნებ კიდევ გაგვექექა ნამქერი?
***
ორნი დავრჩით და კიდევ თითო ყავა დავლიეთ. მე მოვადუღე. აი, ყავის მოდუღება ნამდვილად ვიცი. ფან‐
ჯრის იქით ნელა ამოდიოდა მზე. ტოკიოს ტელეანძა თვალისმომჭრელად ბზინავდა მის სხივებში. ამ პეიზა‐
ჟის დანახვაზე „ნესკაფეს“ რეკლამა ამოტივტივდა მეხსიერებაში. თუ არ ვცდები, იქაც იყო ტელეანძა. „ტო‐
კიო დილის „ნესკაფეთი“ იწყება“. მგონი ასე. შეიძლება არა. რა მნიშვნელობა აქვს. მოკლედ, ტელეანძა
ბრწყინავდა მზეზე, ჩვენ ყავას ვსვამდით და ვუყურებდით. თავში კი ტელერეკლამის ის ერთი სტრიქონი მო‐
ცოცავდა.
ნორმალური ადამიანები ამ დროს სამსახურში, სკოლაში ან სადმე სხვაგან მიიჩქარიან. ოღონდ არა მე და
გოტანდა. მე და გოტანდა მთელი ღამე ლამაზ გოგოებთან ვერთობოდით, თავიანთი ხელობის პროფესიონა‐
ლებთან. ახლა კი ყავას ვსვამთ და არსად არ გვეჩქარება. და, სავარაუდოდ, ნახევარი საათის შემდეგ ზაზუ‐
ნებივით ჩაგვეძინება. მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, ეს სხვა საკითხია, მაგრამ მე და გოტანდა სრულიად ამო‐
ვარდნილი ვართ „ნორმალური ადამიანების“ ცხოვრების სტილიდან.
– მომეწონა, – ვუპასუხე.
თავი გავაქნიე.
– მხოლოდ ის, რომ გაქრა. როგორც შენ ამბობდი. არავითარი კვალი. გვარიც კი ვერ გავიგე.
– კანტორაშიც ვიკითხავ, – დამპირდა, – იქნებ რამე გავიგო, თუ გამიმართლა...
ეს თქვა, ჩაფიქრებულმა მოკუმა ტუჩები და ჩაის კოვზით საფეთქელი მოიფხანა. „სრული შარმანი“, რო‐
გორც გოგოები იტყოდნენ.
– მოიცა, – მითხრა, – რას აპირებ, თუ იპოვი კიკის? მის დაბრუნებას შეეცდები? თუ მხოლოდ წარსულის გამო
ჩაიფიქრე ეს ყველაფერი?
– არ ვიცი, – ვუპასუხე.
ყავა დავლიეთ და გოტანდამ თავისი ახალთახალი ყავისფერი „მაზერატით“ სახლამდე მიმიყვანა. თავიდან
უარზე ვიყავი, ტაქსის გამოძახებას ვაპირებდი, მაგრამ თავისი გაიტანა, თქვა, რომ იქვე, ახლოს ვყავდი მი‐
საყვანი.
– ისევ დაგირეკავ, კარგი? – მითხრა დამშვიდობებისას, – კარგი დრო გავატარეთ. როგორც წესი, ვერავისთან
დალაპარაკებასაც ვერ ვახერხებ... ასე რომ, თუ წინააღმდეგი არ ხარ, შევეცდები, როგორმე ისევ გამოგიტ‐
ყუო...
ხმა არ ამოუღია, მხოლოდ თავი გააქნია. თუ რაზე არ ამოუღია ხმა, უსიტყვოდაც ნათელი იყო.
"},{"head":"20.","content":"
20.
რამდენიმე დღე ისე გავიდა, მნიშვნელოვანი არაფერი მომხდარა. დღეში სამჯერ თუ ოთხჯერ სამსახურის
თაობაზე მირეკავდნენ, მაგრამ ავტომოპასუხე ჩავრთე და ტელეფონთან არ მივდიოდი. ჩემი ოფლით გამო‐
მუშავებული რეპუტაცია ძნელად კვდებოდა. საჭმელს ვიმზადებდი, ვჭამდი, შინიდან გავდიოდი, სიბუიაზე
დავხეტიალებდი და დღეში ერთხელ რომელიმე კინოთეატრში აუცილებლად ვუყურებდი „უპასუხო სიყვა‐
რულს“. საგაზაფხულო არდადეგების დრო იყო და დარბაზები მაყურებლით თუ არ ივსებოდა, ხალხი მაინც
საკმარისი იყო. თითქმის სულ უფროსკლასელები. ზრდასრული „წესიერი“ ადამიანებიდან, როგორც ჩანს,
კინოში მხოლოდ მე დავდიოდი. ახალგაზრდები კი აქ ერთადერთი მიზნით კლავდნენ დროს – თვალი შეევ‐
ლოთ მორიგი კინოვარსკვლავის ან პოპკერპისთვის მთავარ როლში. სიუჟეტური პერიპეტიები, რეჟისურის
ხარისხი და სხვა სისულელეები ფეხებზე ეკიდათ. საკმარისი იყო მათი ოცნების ვარსკვლავი კადრში გამო‐
ჩენილიყო, მაშინვე ერთად გაჰკიოდნენ თავიანთ „ვაუ, ვაუ“-ს და იდაყვებს ურტყამდნენ ერთმანეთს. ეს ყვე‐
ლაფერი ძალიან ჰგავდა მაწანწალა ძაღლების თავშესაფარს. როცა მათი ოცნების ვარსკვლავი არ ჩანდა
ეკრანზე, შეწყობილად აშრიალებდნენ რაღაცას, რაღაცას ხსნიდნენ, გაუთავებლად ღეჭავდნენ რაღაცას და
ყველა ტონალობაში წრიპინებდნენ: „რა მოწყენილობაა!“ ან „წადი შენი!“ დროდადრო მეჩვენებოდა: ხანძა‐
რი რომ გაჩენილიყო ასეთ კინოთეატრში და თავის მაყურებლებიანად გადაბუგულიყო, ქვეყანა შვებით
ამოისუნთქავდა.
ყველა ქუჩაზე წინასაარჩევნო კამპანიის პლაკატები მიჭრელებდა თვალებს. ყველა პლაკატი საშინელი იყო,
ერთიმეორეზე უსახური. გზებზე აქეთ-იქით დაქროდნენ მეგაფონიანი ავტობუსები – აშკარად ვიღაცისთვის
ხმის მიცემისკენ მოუწოდებდნენ. შეუძლებელი იყო იმის გარკვევა, კონკრეტულად რას გაჰყვიროდნენ. უბ‐
რალოდ, გაჰყვიროდნენ და მორჩა. დავდიოდი ამ ქუჩებში და კიკიზე ვფიქრობდი. უცებ შევნიშნე: თანდათან
ფეხებს ძველი სიმტკიცე უბრუნდებოდა. ყოველი ნაბიჯი სულ უფრო მსუბუქი, უფრო დამაჯერებელი ხდებო‐
და. პარალელურად თავმაც შეიძინა მისთვის აქამდე უჩვეულო საზრიანობა. ძალიან ნელა, სულ ოდნავ, მაგ‐
რამ მაინც დავიძარი მკვდარი წერტილიდან. გამიჩნდა მიზანი და ფეხებიც, როგორც ჯაჭვურ გადაცემაში,
მიიღეს თუ არა საჭირო ბიძგი, თვითონ ამოძრავდნენ. კარგი ნიშანია... იცეკვე! – ვუთხარი თავს. მსჯელობას
აზრი არა აქვს. რაც არ უნდა ხდებოდეს გარშემო – აიღე მიწიდან დაბუჟებული ფეხები და შეინარჩუნე მოძ‐
რაობის შენი სისტემა. და კარგად დააკვირდი, ყურადღებით დააკვირდი, საით აიღებ გეზს. და შეეცადე,
შეინარჩუნო თავი ამ სამყაროში. რადაც არ უნდა დაგიჯდეს...
აი ასე, სრულიად შეუმჩნევლად ჩაიარა მარტის ოთხმა თუ ხუთმა დღემ. ერთი შეხედვით არანაირი პროგრე‐
სი არაა. დავდიოდი პროდუქტების საყიდლად, ვიმზადებდი საჭმელს, ვჭამდი, მივდიოდი კინოში, ვუყურებდი
„უპასუხო სიყვარულს“ და გაწელილ გასეირნებას ჩვეული მარშრუტით ვასრულებდი. შინ დაბრუნებული ავ‐
ტომოპასუხეს ვამოწმებდი – ყველა შეტყობინება სამსახურს ეხებოდა. ძილის წინ ვსვამდი საკეს და რაღაც
წიგნებს ვკითხულობდი. ასე გადიოდა დღეები, სანამ აპრილი არ დადგა – ელიოტის ლექსებით და ქაუნთ
ბეისის იმპროვიზებით. ღამღამობით, საკეს რომ ვწრუპავდი, ბეკეკა მეის და ჩვენს სექსს ვიხსენებდი. ნამქე‐
რის ქექვას... უცნაურობამდე მისული ცალკე მოგონებაა. არსად არ მიჰყავხარ, არაფერთან არ გაკავშირებს.
არც გოტანდასთან, არც კიკისთან, არც ვინმე სხვასთან. მართალია, ყველაფერი ძალიან ცოცხლად, წვრილ‐
მანებით მახსოვდა, მაინც უფრო ცინცხლად აღვიქვამდი, ვიდრე სინამდვილეში იყო და საბოლოოდ არ‐
საითაც არ მივყავდი. თუმცა მესმოდა: მოხდა სწორედ ის, რაც მჭირდებოდა. სულების შეხება ძალიან შეზ‐
ღუდული ფორმით. პარტნიორის ხატებისა და ფანტაზიის ურთიერთპატივისცემა. ღიმილი სერიიდან „ნუ გე‐
შინია, შინაურები ვართ“. პიკნიკის დილა. კუ-კუ...
ვცდილობდი წარმომედგინა, მაინც როგორი სექსი ჰქონდათ გოტანდას და კიკის. ნუთუ ისეთივე გამაოგნე‐
ბელი, როგორსაც მეი უზრუნველყოფდა მისთვის „ინტიმის სრული პროგრამით“? კლუბში ყველა გოგო
ფლობს ამ ნოუ-ჰაუს თუ ეს მხოლოდ მეის თავისებურებაა? რას გაიგებ. გოტანდას ხომ არ ვკითხავ... ჩემთან
სექსის დროს კიკი პასიური იყო. ჩემს ალერსს ყოველთვის თბილად პასუხობდა, მაგრამ თვითონ არავითარ
ინიციატივას არ იჩენდა. ერთიანად დუნდებოდა, თითქოს სიამოვნებაში ლღვებოდა. ასე რომ, მასთან ყო‐
ველთვის ვიღებდი იმას, რაც მინდოდა. იმიტომ, რომ ეს ძალიან მაგარი რამ იყო – მყვარებოდა აი ასეთი მო‐
დუნებული. მეგრძნო მისი რბილი სხეული, მშვიდი სუნთქვა, თბილი სისველე შიგნით. ეს უკვე მყოფნიდა. და
ამიტომ წარმოდგენაც კი არ შემეძლო, რომ ვინმესთან, მაგალითად, გოტანდასთან, მთელი ეშხით პროფე‐
სიული სექსით იყო დაკავებული. ან იქნებ მე არ მყოფნიდა ფანტაზია?
როგორ არჩევენ ბოზები ერთმანეთისგან სამსახურებრივ სექსს და სათავისო სექსს? ჩემთვის ეს გადაუჭრე‐
ლი ამოცანაა. როგორც გოტანდას ვუთხარი, აქამდე ბოზთან არასდროს ვწოლილვარ. კიკისთან ვიწექი. კიკი
ბოზი იყო. თუმცა მე, რა თქმა უნდა, კიკი-პიროვნებასთან ვიწექი და არა კიკი-ბოზთან. და პირიქით, მეი-‐
ბოზთან ვიწექი, მეი-პიროვნებასთან კი – არა. ერთი სიტყვით, იმის მცდელობა, რომ პირველი შემთხვევა
მეორეს შევადარო, ერთობ უაზრო მცდელობაა. რაც უფრო მეტს ვფიქრობდი ამაზე, მით მეტად ვიხლართე‐
ბოდი. და საერთოდაც – რამდენად არის სექსი ფსიქოლოგიური რამ, და რამდენად უბრალოდ ტექნიკა? სა‐
ნამდეა ნამდვილი გრძნობა და სად იწყება თამაში? ან თუნდაც კარგი აქტიორული თამაში გრძნობების სა‐
კითხია თუ ოსტატობის? ნამდვილად მოსწონდა კიკის ჩემთან წოლა? ან იმ ფილმში – ნუთუ უბრალოდ
როლს თამაშობდა? თუ მართლა ვარდებოდა ტრანსში, როცა გოტანდას თითები ზურგზე ეალერსებოდა?
„იცეკვე, – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – თან რაც შეიძლება კარგად. ყველას რომ მოსწონდეს ყურება...“
რა გამოდის – მეც უნდა შევიქმნა ჩემთვის იმიჯი? და ისე მოვიქცე, რომ ყველას აინტერესებდეს ჩემი ცქე‐
რა?.. გამოდის, რომ ასეა. ამქვეყნად რომელ იდიოტს აინტერესებს ათვალიეროს ჩემი ნამდვილი „მე“?
***
როცა უკვე თავისით მეხუჭებოდა თვალები, სამზარეულოში საკეს ფინჯანს გავრეცხავდი, კბილებს გავიხე‐
ხავდი და დასაძინებლად ვწვებოდი. თვალებს დავხუჭავდი და კიდევ ერთი დღე თენდებოდა. ძალიან სწრა‐
ფად ცვლიდნენ დღეები ერთმანეთს. ასე შეუმჩნევლად დადგა აპრილი. აპრილის სულ პირველი დღეები.
ფაქიზი, ჭირვეული, მოხდენილი და მყიფე, როგორც ტრუმენ კაპოტეს ტექსტები.
მორიგ კვირა დღეს, დილით, უნივერმაღ „კინოკუნიაში“ წავედი და უკვე მერამდენედ ვიყიდე გაწვრთნილი
ბოსტნეული. აგრეთვე ათიოდე ქილა ლუდი და სამი ბოთლი ჩამოფასებული ღვინო. სახლში რომ დავბრუნ‐
დი, ავტომოპასუხის შეტყობინებას მოვუსმინე. ხმამ, რომელშიც ოდნავაც არ იგრძნობოდა ინტერესი იმის
მიმართ, თუ რა ხდებოდა გარშემო, თქვა, რომ თორმეტი საათისთვის კიდევ ერთხელ დარეკავს და რომ სახ‐
ლში დავხვდე. თქვა და დააგდო ყურმილი. ყურმილის დაგდება, ეტყობა, მისი ჩვეული ჟესტი იყო. საათი
თორმეტის ოც წუთს უჩვენებდა. რაც შეიძლება მაგარი ყავა მოვიდუღე, ოთახში, იატაკზე დავჯექი და
ცხელ-ცხელი სითხის წრუპვით ედ მაკბეინის ეს-ეს არის გამოსული „პოლიციის განყოფილება-87“-ის კითხვა
დავიწყე. აი, უკვე ათი წელია ვაპირებ, სამუდამოდ დავანებო თავი მსგავსი ნაგვის კითხვას, მაგრამ როგორც
კი მორიგი გაგრძელება გამოდის, მაშინვე ვყიდულობ. ქრონიკული დაავადებისთვის ათი წელი მეტისმეტად
დიდი დროა, რომ განკურნების იმედი გქონდეს. პირველის ხუთ წუთზე ტელეფონმა დარეკა.
– სადილის მომზადებას ვაპირებ. ახლა ავიღებ პიჟონურ უნივერმაღში ნაყიდ გაწვრთნილ ბოსტნეულს, შე‐
ბოლილ ღურკანას და ყინულიან წყალში ჩაცივებულ ხახვს, წვრილად დავჭრი სამართებელივით ბასრი და‐
ნით. მერე ამისგან სენდვიჩს გავაკეთებ და მდოგვით და პირშუშხათი შევაზავებ. შებოლილი ღურკანას სენ‐
დვიჩს ძალიან უხდება „კინოკუნიადან“ წამოღებული ფრანგული ზეთი. თუ ძალიან მოვინდომებ, იმაზე ნაკ‐
ლები არ გამოვა, ვიდრე დელიკატესენის სენდვიჩების სტენდთან, კობეს ცენტრში რომ არის. ხანდახან არ
გამომდის, მაგრამ არა უშავს. მთავარია, მიზანი გქონდეს – მცდელობებისა და შეცდომების ჯაჭვი აუცილებ‐
ლად მიგიყვანს სასურველ შედეგამდე.
– რა კოშმარია, – ამოიოხრა იუკიმ, – იცი, ცუდი არ იქნება, ცოტა რომ გაიზარდო. ხანდახან მეც კი მეჩვენება,
რომ სისულელეებს ბოდავ.
– მანქანით გასეირნება მინდა, – შეკითხვა ერთი ყურიდან მეორეში გაატარა, – დღეს საღამოს გცალია?
– ჰო. ჰაკონეში მაინც არაფერი საქმე არ მაქვს. უზარმაზარი სახლია გორაკზე. მარტო შეიძლება ჭკუიდან
შეიშალო. აქ გაცილებით საინტერესოა.
– არ ვიცი. არც რეკავს და არც მწერს. ზის ალბათ თავის კატმანდუში. ხომ გეუბნებოდი, ცხოვრებაში მისი
იმედი აღარ მექნება-მეთქი. და როდის დაბრუნდება – არც ვიცი და არც მინდა ვიცოდე.
– ყველაფერი რიგზეა. ბარათით გამომაქვს, რამდენიც მჭირდება. დედაჩემის ჩანთიდან ამოვიღე ერთი ცა‐
ლი. ისეთი ადამიანისთვის, როგორიც დედაჩემია, ერთით მეტი იქნება თუ ერთით ნაკლები, დიდი მნიშვნე‐
ლობა არა აქვს. ვერც კი შეამჩნევს. მე კი, საკუთარ თავზე თუ არ ვიზრუნე, ფეხებს გავფშეკ. ასეთ დაუდევარ
ადამიანს მხოლოდ ასე უნდა მოექცე... არ მეთანხმები?
– რა თქმა უნდა! რატომ მეკითხები? რომ არ ვჭამდე, კარგა ხანია მკვდარი ვიქნებოდი!
– როგორ გითხრა... დავდივარ „კენტუკი ფრაიდ ჩიქენში“, „მაკდონალდსში“, „დეილი ქვინში“... სხვადასხვა‐
ნაირი საუზმე კოლოფებით...
– მოკლედ, ხუთზე მოვალ, – ვუთხარი, – სადმე რამე ნორმალური ვჭამოთ. საშინელებაა, რით ივსებ კუჭს! ქა‐
ლის ახალგაზრდა, მზარდ ორგანიზმს გაცილებით ჯანმრთელი საკვები სჭირდება. თუ დიდხანს იქნები ამ
რეჟიმში, მენსტრუალური ციკლი დაიწყებს თამაშს. რა თქმა უნდა, ყოველთვის შეგიძლია თქვა – ეს ჩემი პი‐
რადი საქმეაო. მაგრამ შენი გადაცდენების გამო გარშემომყოფნიც იწვნევენ უხერხულობას. ხომ არ შეიძლე‐
ბა, ყველა ფეხებზე დაიკიდო!
– რისთვის?
– იმისთვის, რომ ახლა ცალმხრივი კავშირი გვაქვს. ეს უნამუსობაა. შენ იცი ჩემი ტელეფონი. მე – არა. მოგივ‐
ლის – დამირეკავ. მომივლის – ვერ დაგირეკავ. არავითარი თანასწორობა! და, საერთოდაც, ძალიან მოუხერ‐
ხებელია: ვთქვათ, შეხვედრაზე შევთანხმდით და უცებ გადაუდებელი საქმე გამომიჩნდა – როგორ შეგატყო‐
ბინო?
შეფიქრიანებულმა ერთხანს ძლივს გასაგონად იქსუტუნა ყურმილში და, როგორც იქნა, ნომერიც მითხრა.
მაშინვე ჩავიწერე უბის წიგნაკში. იქვე, გოტანდას ტელეფონის ნომერთან.
– ოღონდ, კეთილ ინებე და მაინცდამაინც ჩქარ-ჩქარა ნუ შეცვლი შენს გეგმებს, – თქვა იუკიმ, – დედაჩემის
ფოკუსებიც მეყოფა.
– ნუ ღელავ, ჩემს გეგმებს ასე ადვილად არ ვცვლი. პატიოსან სიტყვას გაძლევ. პეპლებს ჰკითხე, თუ არ გჯე‐
რა. ან გვირილებს. ყველა გეტყვის: ეგეთ სიტყვის პატრონს ვერ ნახავ. მაგრამ საქმე ის არის, რომ ამქვეყნად
დროდადრო რაღაცებიც ხდება. ის, რასაც წინასწარ ვერ განსაზღვრავ. ეს სამყარო, სამწუხაროდ, მეტისმე‐
ტად დიდი და მეტისმეტად დახლართულია და დროდადრო ისეთ რაღაცებს გვთავაზობს, რომ ასე უცებ ვერ
ვუმკლავდები. აი, ასეთ შემთხვევებში მომიწევს სასწრაფოდ შეგატყობინო. ხვდები, რას გეუბნები?
– შემთხვევები... – გაიმეორა.
21.
ოთხის წუთებზე გამომეცხადნენ. ორნი. ზარმა სააბაზანოში მომისწრო. სანამ ხალათს ვიცვამდი და კარის‐
კენ მივლასლასებდი, რვაჯერ მაინც მოასწრეს დარეკვა. სიჯიუტე, როგორითაც რეკავდნენ, მთელ კანს მი‐
ღიზიანებდა. კარი გავაღე. ზღურბლზე ორნი იდგნენ. ერთი ორმოცს გადაცილებული იქნებოდა, მეორე – და‐
ახლოებით ჩემი ხნის. უფროსი – მაღალი, წარბებშუა ნაიარევით. ადრეული გაზაფხულის კვალობაზე, არა‐
ნორმალურად გარუჯული. დამჯდარი, ნამდვილი რუჯით, მხოლოდ მეთევზეებს რომ მიჰყვებათ მთელი
ცხოვრების განმავლობაში. ვერც გუამის პლაჟებზე, ვერც სათხილამურო კურორტებზე ასე ვერასდროს
გაირუჯები. უხეში თმა, უსიამოვნოდ დიდი ხელები. თაგვისფერი ლაბადა აცვია. ახალგაზრდა პირიქით – სა‐
შუალო ტანის, გრძელი თმით. პატარა, აზრიანი თვალებით. სამოცდაათიანების ძველმოდური, ლიტერატუ‐
რაზე შეშლილი ყმაწვილი. ერთი იმათგანი, თავისნაირების კომპანიაში დროდადრო კულულებს რომ გადა‐
იყრის შუბლიდან და იტყვის: „აი, მისიმა კი...“ მახსოვს, უნივერსიტეტში ჩემთან ერთად რამდენიმე ასეთი
ტიპი სწავლობდა. მუქი ლურჯი ლაბადით იყო. ორივეს შავი ფეხსაცმელი ეცვა. იაფფასიანი, დაჩეჩქვილი.
გზაზე, ტალახში რომ ეყაროს, არც კი შეხედავ. თავისი გარეგნობით არცერთი ჯენტლმენი მეგობრულად არ
განგაწყობდა. ჩემთვის მოვნათლე კიდეც: გიმნაზიელი და მეთევზე.
გიმნაზიელმა ჯიბიდან პოლიციელის მოწმობა ამოიღო და უსიტყვოდ მიჩვენა. ზუსტად ისე, როგორც კინო‐
ში, გავიფიქრე. აქამდე ერთხელაც არ მენახა პოლიციელის მოწმობა, მაგრამ მაშინვე ვიგრძენი – ყალბი არ
იყო. მოწმობის ტყავის გარეკანი ისევე გასცვეთოდა, როგორც ბათინკები. და მაინც, ეს ტიპი მოწმობასაც კი
ისეთი სახით გიჩვენებს, თითქოს მეზობლებში თავისი ლიტერატურული წრის ალმანახს ავრცელებსო.
მეთევზე გვერდით ედგა, ჯიბეებში ხელებჩაწყობილი, და თითქოს შემთხვევით შემოეყო ფეხი კარსა და
ზღურბლს შორის. ისე, რომ კარი არ დახურულიყო. რა უბედურებაა, მართლა რაღაც კინოს ჰგავს...
– თქვენთან რამდენიმე შეკითხვა გვაქვს, – როგორც იქნა, ალაპარაკდა გიმნაზიელი, – მაპატიეთ, მაგრამ გან‐
ყოფილებაში ხომ არ წამობრძანდებოდით?
– ამაზე ჯობს განყოფილებაში ვისაუბროთ, – მიპასუხა, – საქმე ის არის, რომ საუბარი პროტოკოლის დაცვას
მოითხოვს, რაღაც საბუთები იქნება საჭირო. ასე რომ, თუ შეიძლება, ამ ყველაფერზე იქ ვისაუბროთ.
მთელი ამ ხნის განმავლობაში, სანამ მეორე ოთახში ვიცვამდი, ასე იდგნენ კარში. ჩავიცვი ჩემი საყვარელი
ჯინსი, ნაცრისფერი სვიტერი, სვიტერზე – ტვიდის პიჯაკი. თმა გავიშრე, დავივარცხნე, ჯიბეებში ჩავიწყვე სა‐
ფულე, უბის წიგნაკი, გასაღები, ოთახში ფანჯარა მივხურე, სამზარეულოში გაზი გადავკეტე, ყველგან ჩავაქ‐
რე სინათლე, ტელეფონი ავტომოპასუხეზე გადავრთე. ფეხები მუქ ლურჯ მოკასინებში წავყავი. როცა ვიც‐
ვამდი, ვიზიტორები ისეთი სახით მიყურებდნენ, თითქოს რაღაც საოცრებას ათვალიერებენო. მეთევზეს
ისევ კარსა და ჩარჩოს შორის ეჭირა ფეხი.
მანქანა სახლიდან ოდნავ მოშორებით გვიცდიდა. ისე დაეყენებინათ, რომ თვალში არ მოხვედროდა ხალხს.
ჩვეულებრივზე ჩვეულებრივი საპატრულო მანქანა, საჭესთან – ფორმიანი პოლიციელი. სალონში პირველი
მეთევზე შეძვრა, მერე მე შემტენეს, გიმნაზიელი კი გვერდით მომიჯდა. და ეს ყველაფერი – ჰოლივუდის
საუკეთესო ტრადიციებით. გიმნაზიელმა კარი მოიხურა და სამარისებურ სიჩუმეში დავიძარით.
მართალია, გზა გადაჭედილი იყო, მაგრამ სირენა არ ჩაურთავთ და მანქანა კუსავით მიღოღავდა. კომფორ‐
ტულობით შიგნით ყველაფერი ტაქსის მოგაგონებდათ. მხოლოდ მრიცხველი აკლდა. მეტწილად ვიდექით,
ვიდრე მივდიოდით, ასე რომ, მეზობელი მანქანების მძღოლები თვალებდაყვლეპილი მომჩერებოდნენ. მან‐
ქანაში ხმას არავინ იღებდა. გულხელდაკრეფილი მეთევზე ერთ წერტილს მისჩერებოდა. გიმნაზიელი პირი‐
ქით, ისეთი სახით იყურებოდა ფანჯარაში, თითქოს პეიზაჟის ჩანახატს თხზავდა რომელიღაც რომანისთვის.
ნეტავ რა სურათს თხზავს, გავიფიქრე. ნამდვილად რამე პირქუშს, უამრავი გაუგებარი სიტყვით. „გაზაფხუ‐
ლი, როგორც ასეთი, შავ მოქცევასავით გაავებული ეცა ქალაქს. ქუჩებში გაირბინა, კუთხე-კუნჭულებში მი‐
მალული ადამიანების იდუმალი გრძნობები გააღვიძა და უხმოდ გალღვა უნაყოფო ქვიშის დიუნებში“.
მსგავსი ტექსტი წარმოვიდგინე და მაშინვე მომინდა ამ ნაბოდვარის გადახაზვა. რას ნიშნავს „გაზაფხული,
როგორც ასეთი“? რა „უნაყოფო ქვიშა“? თუმცა მალე მოვედი გონს და შევწყვიტე ეს იდიოტური რედაქტირე‐
ბა. სიბუიას ქუჩები, როგორც ყოველთვის, კლოუნისტანსაცმლიანი უტვინო თინეიჯერებით იყო სავსე. არც
„გაღვიძებული გრძნობები“ და არც „ქვიშის დიუნები“ ჩანდა სადმე.
განყოფილებაში მისვლისთანავე მეორე სართულზე, „მოკვლევის კაბინეტში“ ამიყვანეს. ვიწრო ოთახი, ერ‐
თი ციცქნა ფანჯრით კედელში. ფანჯრიდან სინათლე არ შემოდიოდა, როგორც ჩანს, ზედ მიშენებული მეზო‐
ბელი შენობის გამო. კაბინეტში მაგიდა, ორი რკინის სკამი და წყვილი დასაკეცი ტაბურეტი იდგა. მაგიდის
თავზე საათი ეკიდა – უფრო პრიმიტიულის მოფიქრება ძნელი წარმოსადგენია. და მეტი არაფერი. საერთოდ
არაფერი. არც კედლის კალენდარი, არც სურათი. არც თაროები ქაღალდებისთვის. არც ყვავილებიანი ლარ‐
ნაკი. არც პლაკატი. არც ლოზუნგი. არც ჩაის დასალევი ფინჯანი, თეფში ან კოვზი. მხოლოდ მაგიდა, სკამები,
საათი. მაგიდაზე საფერფლე, ფანქრის სათლელი და საქაღალდეების წყება დავინახე.
ოთახში რომ შევედით, ჩემმა გამცილებლებმა ლაბადები გაიხადეს, კუთხეში, ტაბურეტზე დააწყვეს და რკი‐
ნის სკამზე დამსვეს. მაგიდის მოპირდაპირე მხარეს, ზუსტად ჩემ წინ, მეთევზე დაჯდა. გიმნაზიელი ოდნავ
მოშორებით დადგა, უბის წიგნაკით ხელში – დროდადრო შრიალით ფურცლავდა. ხმას არცერთი არ იღებდა.
მეც ჩუმად ვიყავი.
– რას აკეთებდით გუშინ საღამოს? – თქვა ბოლოს მეთევზემ. როგორც მახსოვს, ეს იყო პირველი, რაც საერ‐
თოდ თქვა.
გუშინ საღამოს, გავიფიქრე. მაინც რა მოხდა გუშინ საღამოს? ჩემთვის გუშინდელი საღამო მაინცდამაინც
არ განსხვავდებოდა გუშინწინდელისგან, გუშინწინდელი კი – გუშინწინისწინდელისგან. რაოდენ სამწუხა‐
როც არ უნდა იყოს, ასეა. ერთხანს ჩუმად ვიყავი, ტყუილუბრალოდ ვცდილობდი რამის გახსენებას. რამდე‐
ნი დრო მიაქვს ამ მოგონებებს...
– მომისმინეთ! – თქვა მეთევზემ და ჩაახველა, – შემეძლო ბევრი რამ მომეყოლა ჩვენს კანონებზე, და ეს დიდ
დროს წაგვართმევდა. ტყუილუბრალოდ რომ არ დავხარჯოთ ამდენი დრო, სულ უბრალო რამეს გეკითხე‐
ბით. მაგალითად, რას აკეთებდით გუშინ საღამოდან დღეს დილამდე. ძალიან მარტივია, არა? ასეთივე მარ‐
ტივი პასუხით თქვენ სრულიად არაფერს არ კარგავთ.
– რომ გაიხსენოთ, აუცილებლად უნდა დაფიქრდეთ? მე ხომ გუშინდელ საღამოზე გეკითხებით და არა შარ‐
შანდელ აგვისტოზე. აქ საფიქრალიც არაფერია, – მაწვებოდა მეთევზე.
კინაღამ ვუპასუხე, აი, მაგიტომაც ვერ ვიხსენებ-მეთქი, მაგრამ თავი შევიკავე. როგორც ჩანს, მეხსიერების
ასეთ შემთხვევით ჩავარდნებზე წარმოდგენა არ აქვთ. არც ის გამიკვირდება, იდიოტად რომ ჩამთვალონ...
– მე მოვიცდი, – თქვა მეთევზემ, – თქვენ კი აუჩქარებლად გაიხსენეთ, – თქვა, ჯიბიდან „სევენ სტარზის“ კო‐
ლოფი ამოიღო და იაფფასიანი პლასტმასის სანთებელათი მოუკიდა, – მოწევთ?
– არა, გმადლობთ, – თავი გავაქნიე. როგორც „ბრუტასი“ წერს, თანამედროვე მოქალაქისთვის მოწევა მო‐
დური აღარ არის. მაგრამ ამ ორს ფეხებზე ეკიდა მოდა – აშკარა სიამოვნებით აბოლებდნენ. მეთევზე „სევენ
სტარზს“ ეწეოდა, გიმნაზიელი – მოკლე „ჰოუპს“. ორივე აშკარად უახლოვდებოდა chain smokers-ის კატეგორი‐
ას. „ბრუტასი“ ალბათ არასდროს სჭერიათ ხელში. უიმედოდ ჩამორჩენილი ბიჭები არიან.
– ხუთ წუთს მოვიცდით, – თქვა გიმნაზიელმა წეღანდელივით ბრტყელი, არაფრისმთქმელი ტონით, – თქვენ
კი ამასობაში შეეცადეთ გაიხსენოთ, სად იყავით და რას აკეთებდით გუშინ საღამოს...
– ხომ გეუბნებოდი, ინტელია-მეთქი! – მიუბრუნდა მეთევზე გიმნაზიელს, – გადავამოწმე. ადრეც იყო შემ‐
ჩნეული. თითის ანაბეჭდებიც აქვს აღებული, ცალკე ფაილიც არსებობს. სტუდენტურ არეულობებში მონაწი‐
ლეობა. ადმინისტრაციული დაწესებულებების მუშაობის დეზორგანიზაცია. საქმე სასამართლოში იყო გადა‐
ცემული... ასეთ საუბრებში ჭიპი აქვს მოჭრილი! რკინისებური მოთმინება. თავისთავად ცხადია, სძულს პო‐
ლიცია. სისხლის სამართლის კოდექსი გაზეპირებული აქვს. ისევე როგორც თავისი კონსტიტუციური უფლე‐
ბები. ნახავ ახლა, ცოტაც და იღრიალებს, „ადვოკატს დაუძახეთო“.
– მაგრამ თვითონ დაგვთანხმდა წამოსვლაზე. თან სულ უბრალო რაღაცას ვეკითხებით! – თითქოს გაუკვირ‐
დაო, ისე გამოეპასუხა გიმნაზიელი, – დაპატიმრებითაც არავინ დამუქრებია... არ მესმის, რისთვის სჭირდება
ადვოკატი? მე მგონი, ცოტას ართულებ. ნუ ეძებ თაგვებს იქ, სადაც არ არიან.
– კარგი ერთი, ყველაფერი რიგზე იქნება! ჩქარა გვიპასუხებს – ჩქარა წავა სახლში. საღად მოაზროვნე ადა‐
მიანია, რატომ არ უნდა გვიპასუხოს? ეგეც არ იყოს, ადგება ახლა ადვოკატი და ამსიშორეზე წამოჩანჩალდე‐
ბა მხოლოდ იმიტომ, რომ მის კლიენტს ეკითხებიან, გუშინ რას აკეთებდიო?! ადვოკატებიც ხომ დაკავებული
ადამიანები არიან. თუ ინტელია, ეს მაინც ხომ უნდა იცოდეს!
– კარგი, – თქვა მეთევზემ, – თუ მართლა იცის, მაშინ ჩვენს დროსაც გაუფრთხილდება და თავისასაც. ჩვენც
ხომ გვაქვს საქმე. ვფიქრობ, მასაც ექნება უფრო მნიშვნელოვანი საქმეები. გაწელავს დროს და თვითონვე
დაიღლება. ძა-ლ-ლიან დაიღლება...
ორი კომიკოსი თამაშობდა მთელ ამ მიზანსცენას, სანამ პასუხისთვის გამოყოფილი ხუთი წუთი არ გავიდა.
– აბა, – თქვა ბოლოს მეთევზემ, – როგორაა საქმე? გაიხსენეთ რამე?
არაფერი არ გამიხსენებია – არც არაფერი იყო გასახსენებელი. მოგვიანებით თავისით გამახსენდება რამე.
მაგრამ ახლა აზრი არა აქვს. წყეული სიცარიელე თავში – გინდ შუაზე გასკდი, – არ ხორცდებოდა.
– ჯერ ამიხსენით, რა ხდება, – ვთქვი, – არ შემიძლია ლაპარაკი, როცა არ ვიცი, რა ხდება. არ მინდა, რამე
ზედმეტი ვთქვა, როცა არ ვიცი, რა ხდება. ელემენტარული თავაზიანობა მოითხოვს, ჯერ ადამიანს აუხსნათ,
რა ხდება და მერე ჰკითხოთ. თქვენი საქციელი უაღრესად უწესოა.
– არ უნდა, რომ ზედმეტი თქვას... – ისე გაიმეორა გიმნაზიელმა, თითქოს რომელიმე რომანის ტექსტს არჩევ‐
და, – ჩვენი საქციელი უაღრესად უწესოა.
– რას გეუბნებოდი? წმინდა წყლის ინტელია! – თქვა მეთევზემ, – ყველაფერს ტრაკიდან აღიქვამს. პოლიცია
სძულს. იმის შესახებ, თუ ამქვეყნად რა ხდება, გაზეთ „ასაჰის“ რუბრიკა „სამყაროდან“ შეიტყობს.
– არადა, მშვენიერი იუმორის გრძნობა აქვს, – თქვა გიმნაზიელმა. მკერდზე დაიწყო ხელები და სადღაც ზე‐
ვით აიხედა, – „გამორიცხული არ არის!“
მეთევზემ წარბებს შორის ნაიარევზე მოისვა ხელი. როგორც ჩანს, დანით დატოვებული ნაიარევი იყო –
ღრმა, ნაგლეჯი კიდეებით.
– ყურადღებით მომისმინე, – თქვა მეთევზემ, – ძალიან ცოტა დრო გვაქვს. ლაილაისთვის არ გვცალია. რაც
შეიძლება, ჩქარა უნდა მოვრჩეთ. ხომ არ გგონია, რომ ძალიან გვეხალისება? ერთი სული გვაქვს, ყველაფე‐
რი ექვს საათამდე დავამთავროთ და, როგორც ნორმალურმა ადამიანებმა, სახლში, ოჯახთან ერთად ვივახ‐
შმოთ! შენი ჯავრი არ გვჭირს. მოგვიყევი, რას აკეთებდი გუშინ საღამოს და მეტს არაფერს არ მოგთხოვთ.
თუ ადამიანს სასირცხვილო არაფერი ჩაუდენია, ასეთი რამის მოყოლა ადვილზე ადვილია. ასე არ არის? თუ
რაღაცას მალავ და იმიტომ ხარ ჩუმად?
გიმნაზიელმა ისევ შრიალით გადაფურცლა უბის წიგნაკი და ჯიბეში ჩაიდო. ნახევარი წუთი ხმა არავის
ამოუღია. მეთევზემ მორიგი სიგარეტი ამოიღო, პირში ჩაიდო და მოუკიდა.
– ფოლადის ნებისყოფა, რკინის გამძლეობა, – ირონიით თქვა.
გიმნაზიელმა ჯიბიდან ქაღალდის ხელსახოცების პაკეტი ამოიღო, ერთი ცალი გამოაძრო და, თითქოს მილ‐
ში ჩაბერესო, ისე მოიწმინდა ცხვირი. მეთევზემ მაგიდის უჯრა გამოაღო, იქიდან პლასტმასის სახაზავი
ამოიღო და რამდენჯერმე დაირტყა გაშლილ ხელისგულზე.
– თქვენ რა, ვერაფერს ხვდებით? – წამოიძახა გიმნაზიელმა და ქაღალდის ხელსახოცი მაგიდასთან მდგარ
ურნაში ჩააგდო, – ყოველი ასეთი პასუხით მხოლოდ საკუთარ თავს აყენებთ ზიანს!
– ეი, ყმაწვილო. ახლა სამოცდაათი წელი არ არის. ვის აინტერესებს დროის დაკარგვა თვითნებობასთან
ბრძოლაში შენს თამაშებზე? – ისეთი ინტონაციით გაწელა მეთევზემ, თითქოს ყველაფერი მობეზრდა ამ‐
ქვეყნად, – არეულობების დრო წავიდა, ძმაო! ახალმა საზოგადოებამ შეიწოვა ყველა – შენც, მეც – თავის ჭა‐
ობში. აღარც თვითნებობა არსებობს, აღარც დემოკრატია. ამგვარი კატეგორიებით აღარავინ აზროვნებს! ეს
საზოგადოება მეტისმეტად დიდია. როგორი ქარიშხლის ატეხაც არ უნდა სცადო, არაფერი გამოგივა. სისტე‐
მა სრულყოფილებამდეა აწყობილი. ყველას, ვინც უკმაყოფილოა, ისღა რჩება, სოროში შეძვრეს და რაიმე
სუპერ-მიწისძვრას დაელოდოს. და რამდენიც არ უნდა ატრაკო აქ, ჩვენთან – არაფერი გამოვა. არც შენ‐
თვის, არც ჩვენთვის. მხოლოდ ნერვებს მოვუშლით ერთმანეთს. თუ ინტელი ხარ – ეს კარგად უნდა გესმო‐
დეს; ასე არ არის?
– ჰო, შესაძლოა ცოტა დავიღალეთ და ამიტომ მოგმართეთ არც ისე თავაზიანი ფორმით. თუ ასეა, ბოდიშს
გიხდით, – ჩაილაპარაკა გიმნაზიელმა. ისევ ჯიბიდან ამოღებულ უბის წიგნაკს აწვალებდა, – მაგრამ ჩვენც
გაგვიგეთ. წელში გაწყვეტამდე ვმუშაობთ. მთელი ღამე არ გვიძინია. ხუთი დღეა ბავშვები არ გვინახავს.
ვჭამთ, რაც მოგვხვდება და სადაც მოგვიხდება. და თუნდაც არ მოგწონდეთ, ჩვენც ჩვენებურად ვღვრით
ოფლს ამ საზოგადოებისთვის. აი, ამ დროს გამოდიხართ, რქებს წაჰყოფთ მიწაში და კითხვებზე პასუხის გა‐
ცემა არ გინდათ. წარმოიდგინე, რომ უნებურად ანერვიულდები! როცა ვამბობ, რომ „თვითონვე აყენებთ ზი‐
ანს საკუთარ თავს“, მხოლოდ იმას ვგულისხმობ, რომ რაც უფრო მეტად დავიღლებით, მით უარესად მოგეპ‐
ყრობით. ეს ბუნებრივია. მარტივი საკითხების გადაჭრა რთულდება. ყველაფერი უფრო და უფრო იხლართე‐
ბა. რა თქმა უნდა, არსებობს თქვენთვის ასე პატივსაცემი კანონი და კონსტიტუციით გათვალისწინებული
სამოქალაქო უფლებები. მაგრამ მათ ზედმიწევნით დაცვას დრო სჭირდება. სანამ დროს კარგავ, აუცილებ‐
ლად რისკავ, რომ უამრავ მორიგ უხერხულობას გადააწყდები. კანონი საშინლად ჩახლართულია – რომ ჩა‐
უღრმავდე, ამისთვის ხანდახან უბრალოდ დრო არ რჩება. განსაკუთრებით ჩვენს საქმიანობაში, სადაც სას‐
წრაფოდ, პირდაპირ შემთხვევის ადგილზე გვიწევს ყველაფრის გადაწყვეტა. ხვდებით, რას ვგულისხმობ?
– ისღა გვაკლია, რომ ვერ გაგვიგო. არავინ არ ცდილობს შენ დაშინებას, – აიტაცა მეთევზემ, – ჰოდა, აი ისიც
ოდნავ გაფრთხილებს. უბრალოდ, გვინდა, რომ მორიგი უხერხულობები აგარიდოთ...
უხმოდ ვათვალიერებდი საფერფლეს. არც წარწერა ჰქონდა, არც რაიმე ორნამენტი. უბრალოდ, ძველი და
ჭუჭყიანი მინის საფერფლეა. ოდესღაც ალბათ გამჭვირვალეც იყო. მაგრამ არა ახლა. ახლა მღვრიე მოთეთ‐
რო იყო, ფსკერზე დაფენილი კუპრით. ნეტავ რამდენი ხანია დევს ამ მაგიდაზე?
მეთევზე ერთხანს კიდევ ათამაშებდა სახაზავს ხელისგულზე.
– კარგი! – თქვა ბოლოს, – მოგიყვებით, რა ხდება. მიუხედავად იმისა, რომ ეს მოკვლევის სტანდარტული
პროცედურის დარღვევაა – ჩათვალე, რომ შენი პრეტენზიები მიღებულია. იყოს შენებურად... ყოველ შემ‐
თხვევაში, ჯერჯერობით.
ამ სიტყვებით სახაზავი გადადო. ერთ-ერთი საქაღალდე აიღო, სწრაფად გადაფურცლა, ქაღალდის კონვერ‐
ტი გამოაძრო, იქიდან სამი დიდი ფოტო ამოიღო და ჩემ წინ, მაგიდაზე დააწყო. ფოტოები ავიღე. შავ-‐
თეთრია, ძალიან რეალისტური. სულაც არ არის ხელოვნების სიყვარულის გამო გადაღებული – ამას პირვე‐
ლივე წამს მივხვდი. ფოტოებზე ქალი იყო. პირველზე შიშველი იწვა საწოლზე, პირქვე. გრძელი ხელები და
ფეხები, მკვრივი დუნდულები. მარაოდ გაწეწილი თმა სახესა და კისერს უფარავს. თეძოები ოდნავ აქვს გა‐
წეული. ხელები – განზე გადაშლილი. მძინარეს ჰგავს. საწოლზე საყურადღებო არაფერია.
მეორე სურათი გაცილებით ნატურალისტური გამოდგა. ახლა ზურგზე წევს. შიშველი მკერდი, სამკუთხედი
თმა ბოქვენზე. ხელ-ფეხი ისე აქვს გაჭიმული, როგორც ბრძანება „სმენაზე“. დღესავით ნათელია; ქალი
მკვდარია. თვალები ფართოდ აქვს გახელილი, ტუჩები უცნაურად მოჰქცევია – ტეხილი ხაზით. ეს მეი იყო.
მესამე ფოტოს დავხედე. ლამის მიბჯენით გადაღებული სახე. მეი. არავითარი ეჭვი. ოღონდ დედოფალი
აღარ იყო. სხეული გაშეშებოდა, გაქვავებოდა და ყოველგვარი მომხიბვლელობა დაეკარგა. ყელის გარშემო
მკრთალი ლაქები შევნიშნე, თითქოს საგულდაგულოდ უზელდნენ თითებით.
ყელი ისე გამიშრა, რომ ნერწყვი ვეღარ გადავყლაპე. ხელისგულში თითქოს ათასი ნემსი ჩამარჭვეს. ღმერ‐
თო ჩემო... მეი. სექსის დედოფალი. დილამდე ისე საგულდაგულოდ ქექავდა ჩემთან ერთად ფიზიოლოგიურ
ნამქერს, უსმენდა Dire straits-ს, სვამდა ყავას. მერე კი მოკვდა. ახლა აღარ არის... თავის გაქნევა მინდოდა,
მაგრამ გადავიფიქრე. და ვითომც არაფერი, ისე დავუბრუნე ფოტოები მეთევზეს. მთელი ამ ხნის განმავლო‐
ბაში, სანამ ფოტოებს ვათვალიერებდი, მაძებრები ჩემს ფიზიონომიას სწავლობდნენ. „და რა?...“ – თვალებით
ვკითხე მეთევზეს.
თავი გავაქნიე.
– არ ვიცნობ, – ვუპასუხე. ეჭვიც არ მეპარებოდა: საკმარისი იყო მეთქვა, რომ ვიცნობდი მეის – მთელ ამ
გაუგებრობაში მაშინვე მოჰყვებოდა გოტანდა. მართალია, მან გამაცნო მეი, მაგრამ ამ ამბავში გოტანდას
ჩათრევა არ შემეძლო. რა თქმა უნდა, გამორიცხული არ არის, რომ ის ამ ყველაფერში ჩემამდე ჩაითრიეს.
ეს არ ვიცი. თუ ასეა – თუ გოტანდამ შეატყობინა ჩემი სახელი და წამოაყრანტალა, რომ მასთან ვიწექი, – მა‐
შინ ჩემი საქმე წასულია. ჯერ გაირკვევა, რომ მოვატყუე გამოძიება. აი, აქ კი უბრალო ხუმრობებით თავს
ვერ დავიძვრენ. ამაზე მხოლოდ მარჩიელობა შემეძლო. მაგრამ ჩემი მხრიდან გოტანდას გაცემა არავითარ
შემთხვევაში არ ივარგებდა. მეტისმეტად განსხვავებულ სიტუაციებში ვართ. დიდი სკანდალი ატყდება. ტაბ‐
ლოიდები შიგნეულიანად შესანსლავენ.
– კიდევ ერთხელ კარგად დააკვირდი, – ნელა, დაბეჯითებით თქვა მეთევზემ, – ძალიან მნიშვნელოვანია, რას
გვიპასუხებ ახლა. ამიტომ კარგად დააკვირდი და მერე გვიპასუხე. აბა! იცნობ ამ ქალს? ტყუილის თქმა არც
კი იფიქრო. ჩვენ ჩვენი საქმის პროფესიონალები ვართ. გვატყუებენ თუ სიმართლეს ამბობენ, მაშინვე
ვხვდებით. ვინც პოლიციას ატყუებს, ცუდად ამთავრებს, ძალიან ცუდად... გასაგებია?
ისევ ავიღე მაგიდიდან ფოტოები და ერთხანს ვათვალიერებდი. ძალიან მინდოდა თვალის არიდება. მაგრამ
სწორედ ეს არ შეიძლებოდა.
– არა, არ ვიცნობ, – ვთქვი, – თანაც მკვდარია...
– არა, – ვუთხარი.
– აი, ჩვენ კი გვინახავს, და არა ერთხელ და ორჯერ! ამ სტადიაზე უკვე ვეღარ გაარჩევ, ლამაზი იყო თუ არა.
უბრალოდ, დამპალი ხორცის ნაჭერია. აყროლებული სტეიკივით. ძალიან ჰგავს. ამ სუნის მერე კარგა ხანს
ვერაფერს შეჭამ. ჩვენგანაც კი, პროფესიონალებიდან, ამ სუნს ვერავინ იტანს. ასეთ რამეს ვერ შეეჩვევი...
მერე კიდევ რაღაც დრო გავა და მხოლოდ ძვლებიღა დარჩება. უკვე სუნის გარეშე. უკიდურესად გამომშრა‐
ლი. ქათქათა. პირველქმნილი სისუფთავის... საუკეთესო მდგომარეობაა, არა? თუმცა ეს ქალი აქამდე ჯერ
არ მისულა. ძვლებამდე არ გახრწნილა და არ აყროლებულა. ახლა ის მხოლოდ გვამია. გაფშეკილი. ხესა‐
ვით. ჯერ მისი სილამაზის დანახვაც შეიძლება. სანამ ცოცხალი იყო, არც მე, არც შენ უარს არ ვიტყოდით
ასეთ განძზე ლოგინში. ასე არ არის? მაგრამ ახლა მისი სიშიშვლე არავითარ სურვილს არ იწვევს. იმიტომ
რომ მკვდარია. ხოლო ჩვენ და გვამები სრულიად სხვადასხვა სუბსტანცია ვართ. გვამი – ეს იგივეა, რაც ქვის
ქანდაკება. სხვაგვარად რომ ვთქვა, არსებობს რაღაც წყალგამყოფი, რომლის იქით მხოლოდ ნულია. აბსო‐
ლუტური ნული! იწექი წყნარად და ელოდე კრემაციას. არადა, როგორი ქალი იყო! რა საცოდაობაა, არა?
ცოცხალი ჯერ კიდევ დიდხანს დარჩებოდა ლამაზი. აფსუს! ვიღაცას დასჭირდა მისი მოკვლა. ვიღაც გარე‐
წარს. არადა, ამ გოგოსაც ხომ ჰქონდა სიცოცხლის უფლება. სულ რაღაც ოცი წლისას. წინდებით გაგუდეს.
ასეთი სიკვდილი სწრაფად არ დგება. რამდენიმე წუთმა უნდა გაიაროს. საშინელმა წუთებმა. კარგად
გრძნობ, რომ სადაცაა მოკვდები. და ფიქრობ, რატომ კვდები ასე უაზროდ. ძალიან გინდა, კიდევ იცოცხლო.
მაგრამ სპაზმები და ჟანგბადის უკმარობა გკრუნჩხავს. გონება გიბნელდება. იფსამ. უკანასკნელად ცდილობ
თავის დაღწევას და გადარჩენას. მაგრამ ძალა არ გყოფნის. და ნელა კვდები... არც ისე სასიამოვნო სიკვდი‐
ლია, რას იტყვი? ჰოდა, ჩვენც იმ გარეწრის დაჭერა გვინდა, ვინც ასეთი სიკვდილი მოაწყო. ვალდებული
ვართ დავიჭიროთ. იმიტომ რომ ეს დანაშაულია. მხეცური დანაშაული. ანგარიშსწორება ძლიერისა სუსტზე.
ასეთი რამის პატიება არ შეიძლება. ასეთ რამეს თუ აპატიებ, საზოგადოების საძირკველი შეირყევა. მკვლე‐
ლი დასაჭერი და დასასჯელია. ეს ჩვენი ვალია. თუ ამას არ ვიზამთ, ის კიდევ მოკლავს, ისევ და ისევ.
– გუშინ ამ ქალმა ორადგილიანი ნომერი შეუკვეთა ძვირფას ოტელში აკასაკაზე. და ხუთ საათზე იქ მარტო
შევიდა, – თქვა მეთევზემ, – თქვა, რომ ქმარი მოგვიანებით მოვიდოდა. გვარი და ტელეფონი გამოგონილია.
ნომრის საფასური წინასწარ გადაიხადა ნაღდი ფულით. ექვს საათზე ქვევით დარეკა და ვახშამი შეუკვეთა
ერთ კაცზე. და მთელი ამ ხნის განმავლობაში მარტო იყო. რვა საათზე ნომრიდან ჭურჭლიანი ურიკა გა‐
მოაგორეს. კარზე კი ფირფიტა გაჩნდა: „ნუ შემაწუხებთ“. ანგარიშსწორების დრო ოტელში დღის თორმეტი
საათია. მომდევნო დღეს, ზუსტად თორმეტზე, განთავსების მორიგემ ნომერში დარეკა, მაგრამ ყურმილი
არავინ აიღო. კარზე ისევ ეკიდა ფირფიტა „ნუ შემაწუხებთ“. კაკუნზე არავინ გამოპასუხებიათ. ოტელის თა‐
ნამშრომლებმა სათადარიგო გასაღები მოიტანეს და კარი გააღეს. ნომერში მკვდარი შიშველი ქალი აღ‐
მოაჩინეს. მომსახურე პერსონალიდან არავის დაუნახავს ნომერში შესული მამაკაცი. ოტელის ზედა სარ‐
თულზე რესტორანია, ლიფტით სარგებლობა შეუძლია ყველას და მსურველიც ბევრია. სხვათა შორის, ამი‐
ტომაც უყვართ აქ ღამის პაემნების დანიშვნა. ამდენ წამსვლელ-მომსვლელში რომელ კვალზე შეიძლება
ლაპარაკი...
– ჩანთაში ისეთი არაფერი უპოვიათ, რაც ოდნავ მაინც დაეხმარებოდა გამოძიებას, – მეთევზე გიმნაზიელმა
შეცვალა, – არც მართვის მოწმობა, არც უბის წიგნაკი, არც საკრედიტო ბარათი. სახელის ინიციალები ვერ‐
სად ვერ აღმოაჩინეს. იქ მხოლოდ კოსმეტიკური ჩანთა იყო, ოცდაათი ათასი იენი საფულეში, ჩასახვის საწი‐
ნააღმდეგო აბები. მეტი არაფერი... თუმცა არა! საფულის ყველაზე მოფარებულ ჯიბეში – იქ, სადაც უცებ
ვერც დაინახავ – სავიზიტო ბარათი იპოვეს. თქვენი სავიზიტო ბარათი.
თავი გავაქნიე. მხოლოდ გამიხარდებოდა, თუ პოლიცია მეის მკვლელ გარეწარს დაიჭერდა. მაგრამ ჯერ
ცოცხლებზე უნდა მეფიქრა.
– იქნებ გვითხრათ, სად იყავით და რას აკეთებდით გუშინ საღამოს? – მკითხა გიმნაზიელმა, – ახლა ხომ
იცით, რატომ მოგიყვანეს აქ და რატომ გეკითხებიან...
– ექვს საათზე სახლში ვიყავი და ვვახშმობდი, მერე წიგნს ვკითხულობდი, ცოტა დავლიე, დაახლოებით
თორმეტზე დავიძინე, – ვუთხარი. მეხსიერება ნელ-ნელა მიბრუნდებოდა. ეტყობა, მკვდარი მეის ფოტოებით
მოგვრილი შოკის გამო.
– არა, – ვთქვი, – ერთხელ დარეკეს, დაახლოებით ცხრა საათზე, მაგრამ ტელეფონი ავტომოპასუხეზე იყო
ჩართული და ყურმილი არ ამიღია. მერე შევამოწმე – სამსახურის თაობაზე მირეკავდნენ.
მათ იმ კლიენტის სახელისა და ტელეფონის ნომრის გაგება მოინდომეს, ვინც გუშინ მირეკავდა. ვუთხარი.
– რას კითხულობდი?
მეთევზემ ჩაიწერა.: „კაფკა. პროცესი“. სიტყვა „პროცესის“ იეროგლიფი არ იცოდა, გიმნაზიელმა უკარნახა.
ამ ტიპმა, როგორც ვვარაუდობდი, კაფკას შესახებ ზოგი რამ ნამდვილად იცოდა.
– რამდენი დალიე?
მეხსიერება დავძაბე.
– ლუდი – ორი ქილა. მერე ბრენდი, დაახლოებით მეოთხედი ბოთლი. დაკონსერვებულ ატამს ვაყოლებდი.
ცოტა ხანს კიდევ ვიფიქრე, მაგრამ მეტი ვეღარაფერი გავიხსენე. მართლა არაფრით გამორჩეული საღამო
იყო. უბრალოდ, ვიჯექი და წიგნს ვკითხულობდი. იმ არაფრით გამორჩეულ საღამოს, როცა მეი წინდით გა‐
გუდეს.
– არ მახსოვს, – ვთქვი.
– გირჩევ, გონება მოიკრიბო, – ჩაახველა და ისევ ჩაერია გიმნაზიელი, – თქვენ ახლა იმ სიტუაციაში ხართ,
როცა თქვენს ნებისმიერ სიტყვას შეუძლია ძალიან გავნოთ...
– კარგი რა! ჩემი სიტყვები ვერაფრით ვერ მავნებს, იმიტომ რომ არაფერი დამიშავებია, – მოვუჭერი, – მე თა‐
ვისუფალი მხატვარი ვარ, სავიზიტო ბარათებს მთელ ქალაქში ვარიგებ. როგორ მოხვდა ჩემი სავიზიტო ბა‐
რათი ამ გოგოსთან, არ ვიცი, მაგრამ ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ მე მოვკალი!
– არაფერ შუაში რომ არ იყო, ერთადერთ სავიზიტო ბარათს საფულის ყველაზე მოფარებულ ადგილას
შეინახავდა? აი, როგორი შეკითხვა ისმის... – თქვა მეთევზემ, – საერთოდ, ჩვენ მომხდარის ჯერჯერობით
ორი ვერსია გვაქვს. ვერსია პირველი: ეს ქალი შენი ერთ-ერთი პარტნიორია ბიზნესის კუთხით. ვიღაცამ
ოტელში პაემანი დაუნიშნა, მოკლა, ჩანთიდან ამოიღო ყველაფერი, რასაც კი შეიძლება კვალზე დავეყენები‐
ნეთ და მიიმალა. და მხოლოდ შენი სავიზიტო ბარათი, რომელიც ასე კარგად იყო დამალული, ვერ შენიშნა.
ვერსია მეორე: ეს ქალი მეძავია, პროფესიონალი ბოზი. უმაღლესი კატეგორიის. ერთი იმათგანი, ვინც მხო‐
ლოდ მდიდრულ ოტელებში მუშაობს. ამ ჩიტუნებს ისეთი არაფერი დააქვთ თან, რაც მერე ვინმეს მათ მო‐
ძებნაში დაეხმარება. და აი, რაღაც უცნობი მიზეზის გამო მორიგმა კლიენტმა გაგუდა. რადგან ფულს ხელი
არ ახლეს, მკვლელი, სავარაუდოდ, მანიაკია. აი, ასეთი ორი ვერსია გვაქვს. ამაზე რას იტყვი?
– ასეა თუ ისე, ამ გამოცანის ერთადერთი გასაღები შენი სავიზიტო ბარათია. ამ დროისთვის სულ ეს არის,
რაც ხელში გვიჭირავს, – დინჯად თქვა მეთევზემ და ავტოკალმის ბოლო მაგიდის რკინის ზედაპირზე ააკაკუ‐
ნა.
– სავიზიტო ბარათი მხოლოდ ასოებიანი ქაღალდის ნაგლეჯია, – შევეპასუხე, – და თავისთავად არაფერს ამ‐
ტკიცებს. და არც სამხილად გამოდგება.
– შეიძლება აქედან დავრეკო? – ვკითხე მეთევზეს, – ზუსტად ხუთზე ერთ ადამიანს შევპირდი დარეკვას.
აუცილებლად. თუ არ დავრეკავ, პრობლემები იქნება.
თავი დამიქნია, ტელეფონს მისწვდა და დისკით მოსწია ჩემკენ. ბლოკნოტი ამოვიღე, იუკის ნომერი მოვძებ‐
ნე და ავკრიფე. მესამე ზუმერზე ყურმილი აიღო.
– რაღაც მოხდა, – შევუსწორე, – მე არაფერ შუაში ვარ. ჰო, მესმის, რომ საშინელებაა, მაგრამ ვერაფერს ვი‐
ზამ. პოლიციაში წამიყვანეს დაკითხვაზე. აკასაკას განყოფილებაში. დიდი დრო დამჭირდება იმის ასახსნე‐
ლად, თუ რა ხდება, მაგრამ, როგორც ჩანს, მალე არ გამომიშვებენ.
– ნუ იტყვი, – დავეთანხმე.
– რა თქმა უნდა, არავინ არ მომიკლავს. ცხოვრებაში ბევრ სისულელეს ვაკეთებ, ბევრი შეცდომა მომდის,
მაგრამ ადამიანებს არ ვხოცავ. და გამომიძახეს, როგორც მოწმე. ვზივარ და პასუხს ვცემ შეკითხვებს. ცხა‐
დია, დამნაშავე ვარ შენ წინაშე, არ გეკამათები. შევეცდები უახლოეს მომავალში გამოვისყიდო დანაშაული.
მეც დავდე ყურმილი და ტელეფონი მეთევზეს დავუბრუნე. ორივე გამომძიებელი ყურადღებით უსმენდა
ჩემს საუბარს იუკისთან, მაგრამ, როგორც ჩანს, სათავისო ვერაფერი გაიგონეს. რომ სცოდნოდათ, ცამეტი
წლის გოგოს დავუნიშნე პაემანი, ვინ იცის, რაში აღარ დამადანაშაულებდნენ. ალბათ მანიაკ-გარყვნილებში
ჩამწერდნენ, ან კიდევ რამე უარესში. არის კი იმის თქმა საჭირო, რომ ნორმალურ ქვეყანაში ოცდათოთხმე‐
ტი წლის ნორმალური მამაკაცები პაემანს არ უნიშნავენ ცამეტი წლის ცეროდენებს.
სულ წვრილად გამომკითხეს, რას ვაკეთებდი გუშინ და თითოეული სიტყვა ოქმში შეიტანეს. ყოველი მომ‐
დევნო ფურცლის ქვეშ დახაზულ მუყაოს ქაღალდს დებდნენ და გულმოდგინედ გამოჰყავდათ იეროგლიფე‐
ბი. იდიოტური, აბსოლუტურად გამოუსადეგარი ოქმი. ნეხვად ქცეული ადამიანური ძალა და დრო. ამ
ზრდასრულმა ადამიანებმა კეთილსინდისიერად დააფიქსირეს, სად დავდიოდი და რას ვჭამდი. ყველაფერი
მოვუყევი, შემწვარი კონიაკუს მომზადების ხრიკებიც კი, რომლითაც ვივახშმე. მერე კი სიცილით ავუხსენი,
თუ როგორ უნდა დაიჭრას მზეზე გამოყვანილი თინუსი. მაგრამ ეს ხალხი ვერ იგებდა ხუმრობას. სიტყვა‐
სიტყვით, გულმოდგინედ იწერდნენ ყველაფერს, რასაც ვყბედობდი. საბოლოოდ საკმაოდ მოზრდილი დო‐
კუმენტი გამოვიდა. სოლიდური შესახედაობის და ყოველგვარ აზრს მოკლებული.
შვიდის ნახევარზე უახლოეს ჯიხურში გადავიდნენ და ბენტო მომიტანეს. რბილად ვიტყვი – არა ყველაზე
გემრიელი ბენტო ჩემს ცხოვრებაში. მეტისმეტად ჰგავდა საკვებ ნაგავს. ხორცის ფრიკადელები, კარტოფი‐
ლის სალათა, შემწვარი თევზის ჩხირები. ამ კერძის არც საკაზმი, არც ინგრედიენტები არავითარ კულინარი‐
ულ ინტერესს არ წარმოადგენდა. ზეთის მეტისმეტად მკვეთრი გემო, ზედმეტად ცხარე სოუსები. მაგრამ
რადგან მეთევზე და გიმნაზიელი ისე ყლაპავდნენ თავიანთ ულუფას, რომ ყბებს ტკაცატკუცი გაუდიოდა, მეც
უკანასკნელ ნამცეცამდე გადავსანსლე. ეგღა მაკლდა, ეფიქრათ, თითქოს შიშისგან ლუკმა არ გადამდიოდა
ყელში.
როცა ყველამ შევჭამეთ, გიმნაზიელმა საიდანღაც მწკლარტე ცხელი მწვანე ჩაი მოიტანა. მერე ისევ მოწიეს.
ეს პატარა ოთახი ისე გაიბოლა, ვერ ისუნთქებდი. თვალები მწიწკნიდა, პიჯაკი ნიკოტინით გაიჟღინთა. ჩაის
სმა დამთავრდა და ისევ დაიწყო შეკითხვები. კონცენტრირებული აბდაუბდის უსასრულო ნაკადი. საიდან და
სადამდე ვკითხულობდი „პროცესს“. როდის ჩავიცვი პიჟამა. მეთევზეს „პროცესის“ ზოგადი სიუჟეტი მოვუ‐
ყევი, მაგრამ მგონი არ იმოქმედა. მისთვის ეს ისტორია ალბათ მეტისმეტად ყოველდღიური ამბავი იყო. შევ‐
წუხდი კიდეც: მიაღწევენ კი ფრანც კაფკას ქმნილებები ოცდამეერთე საუკუნემდე? ასე იყო თუ ისე, ჩემ მიერ
გადმოცემული „პროცესის“ სიუჟეტიც ოქმში აღმოჩნდა. ვერაფრით ვერ ვხვდებოდი, ვის რა ჭირად უნდოდა
ამ ყველაფრის ჩაწერა. არც მეტი, არც ნაკლები, წმინდა წყლის კაფკაა... ნამდვილ იდიოტად ვიგრძენი თავი
და მოვიწყინე. დავიღალე. თავი აღარ მუშაობდა. ეს ყველაფერი მეტისმეტად უმნიშვნელოდ და ბოდვად
მეჩვენებოდა. ამის მიუხედავად, ეს წყვილი ლამის ტყავიდან ძვრებოდა, ცხვირს ჰყოფდა ყველა იმ რაღაცის
ნახვრეტში, რაც გუშინ გადამხდა. კითხვას კითხვაზე მაძლევდა და დაწვრილებით იწერდა პასუხებს. დრო‐
დადრო მეთევზეს ავიწყდებოდა, როგორ იწერებოდა მორიგი იეროგლიფი და გიმნაზიელს ეკითხებოდა. ეს
უცნაური სამუშაო, როგორც ჩანს, არ ბეზრდებოდათ. კარგა დაქანცულებმაც კი არ ჩამოყარეს ყურები. მათი
ყურები ლოკატორებივით იჭერდნენ ჩემი ინტონაციის სულ მცირე ნიუანსსაც კი. თვალები კი ვნებიანი სურ‐
ვილით ჰქონდათ ანთებული, რომ გაგონილში როგორმე რამე შეუთანხმებლისთვის ჩაევლოთ ხელი. ხან ერ‐
თი, ხან მეორე დროდადრო ოთახიდან გადიოდა და ხუთი-ექვსი წუთის შემდეგ ბრუნდებოდა. სრულიად შე‐
უდრეკელი ბიჭები იყვნენ.
რვა საათზე როლები გაცვალეს. შეკითხვებს გიმნაზიელი მაძლევდა. გახევებული მეთევზე ადგა და ოთახში
სიარულს მოჰყვა. მხრებს უკან სწევდა, კისერს ატრიალებდა და ხელებს იქნევდა. ცოტა ხნის შემდეგ ისევ
გააბოლა. მანამ, სანამ დაკითხვას გააგრძელებდა, გიმნაზიელმაც მოწია სიგარეტი. უჰაერო ოთახში თეთრი
ბოლი ისე ეკიდა, როგორც ჭეატჰერ ღეპორტ-ის კონცერტის დროს სცენაზე. თან ნიკოტინით და ნაგავი ჩასა‐
ხეთქით ყარდა. ძალიან მინდოდა ქუჩაში გასვლა და ღრმად ჩასუნთქვა.
მაგრამ დაკითხვა თერთმეტ საათზეც გრძელდებოდა. დასასრულის სულ მცირე მინიშნებასაც ვერ ვიჭერდი.
ათ საათზე მეთევზე სადღაც გავიდა. თერთმეტზე დაბრუნდა. აშკარად სადღაც წამოწვა და წაუძინა. თვალე‐
ბი დასწითლებოდა. დაბრუნებულმა, მაშინვე დაიწყო იმის შემოწმება, რა ჩაწერეს მისი არყოფნისას. მერე
გიმნაზიელი შეცვალა. გიმნაზიელმა ყავა მოიტანა. ხსნადი. შაქრით და ფხვნილის ნაღებით. სასმელი ნაგა‐
ვი.
– ფუ შენი! – წამოიძახა გიმნაზიელმა და ნერვიულად ააკაკუნა თითები მაგიდაზე, – დრო არ გვაქვს, თქვენი
პასუხები კი უკიდურესად აუცილებელია შემდგომი გამოძიებისთვის. მაპატიეთ, მაგრამ ძალიან მნიშვნე‐
ლოვანია, რომ ცოტა კიდევ მოითმინოთ და საშუალება მოგვცეთ მოკვლევა ბოლომდე მივიყვანოთ.
– ვერაფერს მნიშვნელოვანს თქვენს შეკითხვებში ვერ ვხედავ, – ვუთხარი, – სხედხართ და ამდენი საათია მე‐
კითხებით რაღაც აბდაუბდას.
– თუ გეძინება, რას იტყვი დასასვენებელი ოთახის თაობაზე? – შემომთავაზა მეთევზემ, – დაწვები, გამოიძი‐
ნებ, იქნებ რამე ახალიც გაიხსენო.
უხმოდ დავუქნიე თავი. სულერთია, სად იქნება, ოღონდ ნიკოტინით გაჟღენთილ ამ საკუჭნაოში არა.
მეთევზემ „დასასვენებელ ოთახში“ წამიყვანა. პირქუში დერეფანი გავიარეთ, კიდევ უფრო პირქუში კიბით
ჩავედით და ისევ დერეფანი გავიარეთ. მოღუშული, ნესტიანი სიბნელე თითქოს სამუდამოდ აჰკვროდა კედ‐
ლებს. „დასასვენებელი ოთახი“, რომელზეც მეუბნებოდა, ციხის საკანი აღმოჩნდა.
– როგორც ვხვდები, ეს ციხის საკანია, – გავიღიმე ყველაზე უფრო ნერვიული ღიმილით, როგორიც ოდესმე
მომიხერხებია, – თუ, რა თქმა უნდა, საერთოდ რამეში ვერკვევი...
– თქვენ რა, მეხუმრებით? სახლში მივდივარ, – განვაცხადე, – ხვალ დილით ისევ მოვალ.
– კარს არ დავკეტავ, – ჟესტით შემაჩერა მეთევზემ, – ნუ ჭირვეულობ. მხოლოდ ერთი ღამე მოითმინე. თუ ცი‐
ხის საკნის კარი არ იკეტება, ეს მხოლოდ ჩვეულებრივი ოთახია. ასე არ არის?
მორიგ კამათში აყოლის თავი აღარ მქონდა. რაც გინდათ, ის ქენით, გავიფიქრე. ბოლოს და ბოლოს, მარ‐
თლა ასეა: თუ საკნის კარს არ კეტავენ, ეს მართლა ჩვეულებრივი ოთახია. ასე იყო თუ ისე, არაადამიანურად
დავიქანცე და მეძინება. და მთელ სამყაროში არავისთან და არაფერზე საუბარი არ მინდა. უსიტყვოდ და‐
ვუქნიე თავი და საკანში შევედი, ტახტზე დავწექი და მოვიკუნტე. სევდა შემომაწვა – გინდ მგელივით იყმუვ‐
ლე! ნესტიანი ლეიბი, გაქუცული პლედი და პარაშის სუნი. სრული უიმედობა.
– არ ვკეტავ! – თქვა მეთევზემ და კარი გაიხურა. კარი ცივი, სულისშემძვრელი ღრჭიალით დაიხურა. დაკეტე,
არ დაკეტე – ეს ღრჭიალი უფრო სასიამოვნო ვერ გახდება.
ამოვიოხრე და პლედი თავზე წავიფარე. კედლის იქიდან ვიღაცის ძლიერი ხვრინვა ისმოდა. ეს ხვრინვა ხან
სადღაც შორიდან აღწევდა, ხან იქვე, ახლოს გაისმოდა. თითქოს დედამიწა შეუმჩნევლად გასკდა რამდენი‐
მე ნაწილად, და ეს ნაწილები ახლა უთავბოლოდ ფართხალებდნენ, ხან უახლოვდებოდნენ, ხანაც შორდე‐
ბოდნენ ერთმანეთს სივრცეში – და ახლა დედამიწის მეზობელ ნაწილზე ვიღაც დარდიანად, თავდავიწყებით
ხვრინავდა. მიუწვდომელი და სრულიად რეალური.
მეი, გავიფიქრე. გუშინ გიხსენებდი. არ ვიცი, ცოცხალი იყავი იმწუთას თუ უკვე მკვდარი. მაგრამ გიხსენებდი.
როგორ გვეძინა ერთად. რა ნელა იხდიდი ჩემ თვალწინ. მართლა უცნაური გრძნობა მქონდა – თითქოს გა‐
მოსაშვებ საღამოზე ვიყავით. თითქოს ჭანჭიკები, სამყაროს რომ კრავდა, უცებ შესუსტდა და მეც დავმშვიდ‐
დი. ათასი წელი არ განმიცდია მსგავსი რამ... მაგრამ იცი, მეი, ახლა არაფრის გაკეთება არ შემიძლია შენ‐
თვის. მაპატიე, მაგრამ არაფრის, სულ არაფრის. შენც ხომ გესმის, როგორი მყიფეა ამ ცხოვრებაში ყველაფე‐
რი, როცა ყველაფრის გატეხა ასე იოლია... არ მაქვს უფლება, გოტანდა ჩავითრიო ამ სკანდალში. ის იმიჯე‐
ბის სამყაროში ცხოვრობს, ეკრანული როლების სამყაროში. თუ ყველა გაიგებს, რომ მეძავთან იწვა, მერე კი
პოლიციაში გამოიძახეს, როგორც მკვლელობის მოწმე, მთელი მისი სამყარო დაიფერფლება. ბოლო მოეღე‐
ბა სერიალებს მისი მონაწილეობით, ბოლო მოეღება რეკლამას. შენ იტყვი, რომ ეს ყველაფერი სისულელეა
და მართალიც იქნები. სულელური როლები სულელური სამყაროსთვის... მაგრამ ის მენდო, როგორც მეგო‐
ბარს, როცა თავის სამყაროში მეპატიჟებოდა. მეც ამით უნდა გადავუხადო. ერთგულების საკითხია... მეი, ბე‐
კეკა მეი. რა კარგი იყო. რა კარგი იყო შენთან. თითქოს ზღაპარში ვიყავი, გეფიცები. არა მგონია, ამან რამე
შეგმატოს, მაგრამ იცოდე, ყოველთვის მახსოვხარ. ჩვენ ერთად ვქექავდით ნამქერს, ფიზიოლოგიურ ნამ‐
ქერს. ჩვენ იმიჯების სამყაროში გვქონდა სექსი ვიღაცის წარმომადგენლობით ხარჯზე. დათუნია პუჰი და
ბეკეკა მეი. ალბათ რა საშინელებაა, როცა ყელზე წინდას გიჭერენ. ალბათ როგორ გინდა, ისევ იცოცხლო.
წარმომიდგენია. მაგრამ არაფრის გაკეთება არ შემიძლია. თუ გულახდილად ვიტყვი, თვითონაც არ ვიცი,
სწორად ვიქცევი თუ არა. მაგრამ სხვა არაფერი მრჩება. ასეთია ჩემი ცხოვრების წესი. ჩემი სისტემა. ამიტომ
ხმას ჩავიკმენდ და არაფერს არ ვიტყვი. მშვიდად იძინე, ბეკეკა მეი. ახლა გაღვიძება მაინც არ მოგიწევს.
არც ისევ სიკვდილი.
"},{"head":"22.","content":"
22.
მეორე დღეს ყველაფერი ზუსტად გამეორდა. იმავე „კაბინეტში“ სამივემ ჩუმად დავლიეთ საზიზღარი ყავა
ფუნთუშით. ყავისგან განსხვავებით, კრუასანს არა უშავდა. გიმნაზიელმა ელექტროსაპარსი მათხოვა. არას‐
დროს არ მიყვარდა ელექტროსაპარსი, მაგრამ ახლა ფეხებზე დავიკიდე და იმით გავიპარსე, რაც ღმერთმა
მომცა. რადგან კბილის ჯაგრისი არ აღმოაჩნდათ, ონკანის წყალი გამოვივლე. და ისევ დაიწყო შეკითხვები.
სულელური, იდიოტური. დაკითხვა დაცინვით კანონის ფარგლებში. მთელი ეს აბდაუბდა, მოსამართ ლოკო‐
კინასავით ნელი და გაჭიანურებული, სადილამდე გრძელდებოდა. შუადღისთვის ყველაფერი გამომკითხეს,
რისი გამოკითხვაც შეეძლოთ. შეკითხვების ფორმამაც და შინაარსმაც სრულიად ამოწურეს თავი.
მაგრამ, ასეა თუ ისე, მეტს ვეღარაფერს შემეკითხებიან. ახლა შინ წავალ, აბაზანას მივიღებ, კბილებს გავი‐
ხეხავ და, როგორც საჭიროა, ისე გავიპარსავ. ადამიანურ ყავას დავლევ. და ადამიანურად შევჭამ.
– ე-ე... ასე უცებ არა, – უკვე აშკარად თავს ძალა დაატანა მეთევზემ.
– მომეცით და მოვაწერ.
– მაგრამ მანამდე უნდა დარწმუნდე, სწორად არის თუ არა ჩაწერილი შენი სიტყვები. დაჯექი და წაიკითხე.
სტრიქონ-სტრიქონ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია.
წვრილი იეროგლიფებით ნაწერი ოცდაათი თუ ორმოცი ფურცლის დასტა ნელა და გულმოდგინედ წავიკით‐
ხე თავიდან ბოლომდე. გვერდებს რომ ვფურცლავდი, იმაზე ვფიქრობდი, რომ შესაძლოა ორასი წლის შემ‐
დეგ ეს დოკუმენტი ცოდნის უნიკალურ წყაროდ შეფასდეს წარსული ეპოქის ყოფაზე. პათოლოგიურობამდე
დაწვრილებითი, მანიაკალურობამდე სარწმუნო. ისტორიკოსები აღტაცებისგან პირდაპირ ჭკუიდან შეიშლე‐
ბიან. ოცდათოთხმეტი წლის მარტოხელა მამაკაცის მთელი ცხოვრება ხელისგულზეა. რა თქმა უნდა, ამ
ადამიანს საშუალოსტატისტიკურს ვერ ვუწოდებთ. მაგრამ თავისი ეპოქის შვილი ნამდვილად არის... და მა‐
ინც, აქ, საპოლიციო უბნის „მოკვლევის კაბინეტში“, ასეთი რამის კითხვა კბილის ტკივილივით მოსაბეზრე‐
ბელი იყო. ამ ყველაფრის წასაკითხად თხუთმეტი წუთი მაინც დამჭირდა. მაგრამ ეს ბოლოა, ვიმხნევებდი
თავს. ბოლომდე წავიკითხავ და – შინ!
მეთევზემ თითებში მოიქცია ავტოკალამი, აქეთ-იქით ატრიალა და მერე გიმნაზიელს მიაჩერდა. გიმნაზიელი
ბატარეასთან მივიდა, ზედ დატოვებული მოკლე „ჰოუპის“ კოლოფი აიღო, სიგარეტი ამოიღო, მოუკიდა, ბო‐
ლი გამოუშვა და პირქუში სახით ამ ბოლს დაუწყო ყურება. გულის კოვზთან რაღაც საზიზღრად ჩამწყდა.
ცხენი მიკვდებოდა, მთელ პრერიაზე უკვე მტრის ტამტამები გრუხუნებდა.
– ასე იოლად არ არის საქმე, – ძალიან ნელა თქვა გიმნაზიელმა. თითოეულ სიტყვას საგულდაგულოდ არ‐
ჩევდა, პროფესიონალივით, რთულ დავალებას რომ აძლევს ახალბედას, – ეს დოკუმენტი საკუთარი ხელით
უნდა დაიწეროს.
– საკუთარი ხელით?
– სხვა სიტყვებით რომ ვთქვა, ამ ყველაფრის გადაწერა მოგიწევთ. საკუთარი ავტოკალმით. საკუთარი ხე‐
ლით. წინააღმდეგ შემთხვევაში დოკუმენტს არავითარი იურიდიული ძალა არ ექნება.
– არ გადავწერ! – ვთქვი, – დავიღალე და შინ მივდივარ. სრული უფლება მაქვს. ვერავინ შემაჩერებს.
გიმნაზიელმა რაღაც გაურკვეველი ხმა გამოსცა – არ ვიცი, დაიკვნესა თუ გულზე დაადგა. მეთევზემ თავი
აიღო, ჭერს ახედა და ავტოკალმის ბოლოთი მაგიდაზე უცნაურად ტეხილი რიტმი გამოსცა. ტოტოტონ-ტონ,
ტოტონ-ტოტონ-ტონ.
– ასეთ შემთხვევაში ჩვენი საუბარი გაჭიანურდება, – ჩაილაპარაკა მშრალად, – კარგი. ორდერს გამოვწერთ.
დაგაპატიმრებთ და ოფიციალურ დაკითხვას მოგიწყობთ. მაშინ ასეთი კეთილები აღარ ვიქნებით. ეშმაკსაც
წაუღიხარ, ჩვენთვის ასე უფრო ადვილია. სიმართლეს არ ვამბობ? – მიუბრუნდა გიმნაზიელს.
– ჰო, მართალი ხარ. ასე უფრო ჩქარა მოვრჩებით. კარგი, ასე ვქნათ, – თავი დაუქნია გიმნაზიელმა.
– როგორც გნებავთ, – ვთქვი, – ოღონდ სანამ ორდერს არ გამოწერთ, თავისუფალი ვარ. სახლში ვიქნები. ორ‐
დერიანად მოდით და წამომიყვანეთ. ახლა კი, რაც გინდათ, ის ქენით, შინ მივდივარ. თორემ აქ ჭკუიდან შე‐
ვიშლები.
– პრინციპში, თქვენი დაკავება წინასწარაც შეგვიძლია, ორდერის გარეშე, – თქვა გიმნაზიელმა, – ეჭვი არ შე‐
გეპაროთ, არსებობს ასეთი კანონი.
„მომიტანეთ იაპონიის კანონთა კრებული და მაჩვენეთ, სად წერია ეს!“ – მინდოდა მომეთხოვა, მაგრამ აქ
ჩემი სასიცოცხლო ენერგია საბოლოოდ ჩაქრა. მშვენივრად ვიცოდი, რომ ბლეფობდნენ, მაგრამ მათთან
ბრძოლის თავი აღარ მქონდა.
– კარგი, – ვეღარ გავუძელი, – ყველაფერს დავწერ, როგორც თქვენ გინდათ. სანაცვლოდ დამარეკინეთ.
– ჯერ ისევ პოლიციაში ვარ, – ვუთხარი, – და, როგორც ვატყობ, დაღამებამდე აქ ვიჯდები. ასე რომ, ვერც
დღეს მოვახერხებ მოსვლას. მაპატიე.
– ბავშვივით იქცევი! – თქვა იუკიმ. მაინც რა მდიდარი სიტყვის მარაგი აქვს იაპონურ ენას, გავიფიქრე.
– არაფერს, – მიპასუხა, – რაღაც სისულელეს. ვწევარ და მუსიკას ვუსმენ. ჟურნალებს ვკითხულობ. ნამ‐
ცხვარს ვჭამ. დაახლოებით ასე.
ორივე გამომძიებელი ტყავიდან ძვრებოდა, რომ ცოტა რამ მაინც გაეგოთ. მაგრამ, როგორც წინა შემთხვევა‐
ში, ვერაფერს მიხვდნენ.
სადილად სობა გვქონდა. სლიპინა, გატყლარჭული. ჩხირებით ძლივს რომ დაიჭერ. პირთან მიტანას შეეცდე‐
ბი და შუა გზაზე იშლება. ეს კერძი საავადმყოფოს თხელ კვებას მაგონებდა. თან რაღაც უკურნებელი სენის
სუნიც უდიოდა. მაგრამ ორივე გამომძიებელი მადიანად ილუკმებოდა და მეც იგივეს განსახიერება მომიხ‐
და. ჭამა რომ დავამთავრეთ, გიმნაზიელი ისევ სადღაც წავიდა და ცხელი მწვანე ჩაი მოიტანა.
დღე მშვიდად მიდიოდა, როგორც ღრმა მდინარე საგაზაფხულო ადიდებისას. სიჩუმეს მხოლოდ კედელზე
დაკიდებული საათის წიკწიკი და დროდადრო მეზობელ ოთახში ტელეფონის რეკვა არღვევდა. მაგიდასთან
ვიჯექი და ქაღალდებზე ერთმანეთის მიყოლებით იეროგლიფს იეროგლიფზე ვხატავდი. სანამ ვწერდი, გა‐
მომძიებლები რიგრიგობით, ხანაც ორივე ერთად გადიოდა დერეფანში. რაღაცაზე ჩურჩულებდნენ. მე კი მა‐
გიდასთან ვიჯექი და სახაზინო ავტოკალმით ჩუმად მივერეკებოდი ფურცელზე. ვიწერდი მარცხნიდან მარ‐
ჯვნივ, სტრიქონ-სტრიქონ, მოზრდილ, უაზრო ტექსტს. „ექვს საათსა და თხუთმეტ წუთზე გადავწყვიტე მევახ‐
შმა, მაცივრიდან კონიაკი გამოვიღე...“ საკუთარი „მეს“ მორჩილი და ნებაყოფლობითი წაშლა. სულ დასუს‐
ტდი, – ვუთხარი საკუთარ თავს, – საბოლოოდ მოიშალე. ასრულებ ყველაფერს, რასაც გიბრძანებენ და კრინ‐
ტსაც ვერ ძრავ...
მარტო ეს რომ იყოს... – იქვე გავიფიქრე. ჰო, რაც დრო გადის, უფრო და უფრო ვსუსტდები. მაგრამ მთავარი
მაინც სხვა რამეა. ჩემი მთავარი უბედურება ის არის, რომ აღარ ვარ დარწმუნებული საკუთარ თავში. ისეთი
გრძნობა მაქვს, თითქოს საყრდენი გამომაცალეს. ვითომ ახლა სწორად ვიქცევი? იმის ნაცვლად, რომ გო‐
ტანდას ტრაკი გადავარჩინო, არ ჯობს, ყველაფერი მოვყვე და რამით მაინც დავეხმარო პოლიციას? ახლა
ვცრუობ. სიცრუე – რის გამოც არ უნდა იყოს – ერთობ საეჭვო სიამოვნებაა. თუნდაც ამ სიცრუით მეგობარს
ეხმარებოდე. საკუთარი თავისთვის ყოველთვის მოიძებნება დამაჯერებელი არგუმენტები. მაგალითად, საბ‐
რალო მეის რომ ვეღარ გავაცოცხლებ. ასეთ გამართლებას, რამდენსაც გინდა, იმდენს მოიგონებ. ოღონდ,
რომ გასკდე, ვერაფერს დაეყრდნობი. ამიტომ ვიყავი ჩუმად და ოქმის გადაწერას ვაგრძელებდი. და საღა‐
მომდე ოცი გვერდი გადავწერე. თუ დიდხანს წერ წვრილ იეროგლიფებს, მთელ სხეულში სახსრები გტეხს.
თავსა და კისერში თითქოს ტყვია ჩაგასხეს. გიმძიმდება იდაყვები. გიბუჟდება შუა თითი. ითიშება ტვინი და
ტექსტში სულ უფრო და უფრო მეტი შეცდომა გეპარება. როცა ტექსტში შეცდომა ჩნდება, უნდა გადახაზო და
მის ადგილას ცერის ანაბეჭდი დატოვო. ჩუმი შეშლილობა.
ვახშმად ისევ ბენტო მოიტანეს. ჭამა არ მინდოდა. მწვანე ჩაი დავლიე და კინაღამ იქვე გული ამერია.
ტუალეტიდან რომ გამოვდიოდი, სარკეში ჩავიხედე და შემზარა იმან, რაც იქ დავინახე.
– ჯერჯერობით არავითარი შედეგები არ არის? – ვკითხე მეთევზეს, – თითის ანაბეჭდები, ექსპერტების ჩვენე‐
ბები, გაკვეთის შედეგები? ისევ არაფერი?
საღამოს ათი საათისთვის კიდევ ხუთი გვერდი გადავწერე – და ჩემი ფიზიკური შესაძლებლობები ზღვარს
მიუახლოვდა. მივხვდი, რომ არცერთი ასოს დაწერის თავი აღარ მქონდა. და ვთქვი კიდეც ამის შესახებ. მე‐
თევზემ საკანში წამიყვანა. ნარზე დავწექი და მაშინვე ჩამეძინა. გაუხეხავი კბილებით, სამი დღის გამოუც‐
ვლელი ტანისამოსით – ჩემთვის უკვე ყველაფერი სულერთი იყო.
დილით ისევ გავიპარსე ელექტროსამართებლით, ყავა დავლიე, კრუასანი შევჭამე და გავიფიქრე: კიდევ ხუ‐
თი გვერდი. ორიოდე საათში ამ ხუთ გვერდსაც მოვუღე ბოლო. მერე თითოეულ გვერდს ხელი მოვაწერე და
ზედ ცერის ანაბეჭდი დავტოვე. გიმნაზიელმა შესამოწმებლად წაიღო.
– კიდევ რამდენიმე შეკითხვა და შეგიძლიათ წახვიდეთ, – თქვა გიმნაზიელმა, – ნუ ღელავთ, ძალიან მარტივი
კითხვებია. გაგვახსენდა, რომ აქ რაღაც გვაკლია.
სუნთქვა შემეკრა.
– რასაკვირველია, – თავი დამიქნია გიმნაზიელმა, – როგორი სამწუხაროც არ უნდა იყოს, დაწესებულება და‐
წესებულებაა. ქაღალდი – ეს ყველაფერია. არ არის ქაღალდი ბეჭდით, ჩათვალე, რომ არც არაფერია.
თითებით ქუთუთოები მოვისრისე. თვალებში თითქოს რაღაც ჩამივარდა. რაღაც მაგარი და ჩხვლეტია, კაც‐
მა არ იცის, საიდან, თავში შეძვრა და იქ გასივდა. ისე, რომ ვერც გამოათრევ. გვიან არის, ძმაო, ცოტა ადრე
რომ მოგეფიქრებინა, შეიძლება გამოგეთრია კიდეც. მაგრამ ახლა – სამწუხაროა. თანაგიგრძნობ.
– ნუ ღელავთ. ეს დიდ დროს არ წაიღებს. ყველაფერი სწრაფად დამთავრდება.
დუნედ და უხალისოდ ვპასუხობდი მორიგ უაზრო შეკითხვებს. ამ დროს კაბინეტში მეთევზე დაბრუნდა. გიმ‐
ნაზიელი დერეფანში გაიხმო და კარს იქით დიდხანს ჩურჩულებდნენ. სკამის საზურგეს მივეყრდენი, თავი
ავწიე და კუთხეებში ობმოკიდებულ შავ ლაქებს დავუწყე თვალიერება. ეს ობი ფოტოზე აღბეჭდილი გვამის
ბოქვენის თმას მახსენებს. ის ლაქებად ჩამორბოდა პირქუში კედლებიდან და ძველ ფრესკებზე გაჩენილი
ბზარების მსგავს ნაპრალებს ავსებდა. მომეჩვენა, რომ ამ ობმა უამრავი ადამიანის სხეულის სუნი შეისრუ‐
ტა, ვინც კი აქ ოდესმე მოხვედრილიყო. ათეული წლების განმავლობაში მათი ნასუნთქი და ოფლის წვეთები
ამ კედლებზე დალექილიყო და პირქუშ ობად ქცეულიყო. უცებ გავიფიქრე, რომ ძალიან დიდი ხანია არ მინა‐
ხავს მზის სინათლე. არ მომისმენია მუსიკა. ჰო, ეს ადგილია... ოთახი, სადაც არავითარ საშუალებას არ თა‐
კილობენ, ფეხქვეშ თელავენ ადამიანების თავმოყვარეობას, გრძნობებს, სიამაყეს, რწმენას. თვალში მოსახ‐
ვედრ იარებს არ დაუტოვებენ, ისე ამოუბრუნებენ სულს, ისე შეიტყუებენ ნებისმიერ, ჭიანჭველების ბუდეზე
უფრო დახლართულ ბიუროკრატიულ ლაბირინთებში, უკიდურეს ექსპლუატაციას უწევენ მათ შიშსა და სი‐
სუსტეს. ადამიანებს უმალავენ მზის სინათლეს და ტენიან ნაგავ საკვებს. ადენენ ოფლს. აი, ასე იბადება
ობი.
ხელები მაგიდაზე დავაწყვე, თვალები დავხუჭე და წარმოვიდგინე დათოვლილი ქალაქი საპორო. ვეებერთე‐
ლა ოტელი „დელფინი“ და გოგონა სარეგისტრაციო დახლთან. ნეტავ როგორ არის ახლა? ისევ ისე დგას და
საწარმოო ღიმილს ასხივებს? უცებ მომინდა პირდაპირ აქედან დამერეკა და დავლაპარაკებოდი. მორიგი
სულელური ხუმრობები მომეყოლა. მაგრამ არ ვიცი მისი სახელი. მისი სახელიც კი არ ვიცი! რომელ დარეკ‐
ვაზე შეიძლება ფიქრი... რა კარგი გოგოა, გავიფიქრე. განსაკუთრებით სამსახურში. ოტელის სული და გული.
უყვარს თავისი საქმე. მე კი არ მგავს. რაც არ უნდა მეკეთებინა, ჩემი სამუშაო არასდროს მყვარებია. ზედმი‐
წევნით კარგად, კეთილსინდისიერად ვასრულებ. შეყვარება კი ერთხელაც ვერ მოვახერხე. აი, მას კი უყ‐
ვარს თავისი საქმე, სწორედაც როგორც საქმე. სამსახურის შემდეგ კი ისეთი ნაზი და დაუცველია. ისეთი
გაუბედავი და მოწყვლადი. რომ მომენდომებინა, შემეძლო მასთან დავწოლილიყავი. მაგრამ არ დავწექი.
"},{"head":"23.","content":"
23.
როგორც იქნა, ორივე გამომძიებელი დაბრუნდა ოთახში, მაგრამ არ დამსხდარან. დაბნეული ვათვალიერებ‐
დი ობს.
– სიტუაცია შეიცვალა, – დაამატა მეთევზემ, – ჩვენ აღარ შეგვიძლია შენი აქ გაჩერება. შეგიძლია წახვიდე
სახლში. გმადლობ დახმარებისთვის.
თამბაქოთი აქოთებული ქურთუკი შემოვიცვი და ავდექი. არ ვიცი რატომ, მაგრამ ვგრძნობდი, კარგი იქნე‐
ბოდა, ჩქარა გავცლოდი აქაურობას, სანამ ამ ორს ჯერ კიდევ არ გადაეფიქრებინა. გიმნაზიელმა გასასვლე‐
ლამდე მიმაცილა.
– იმას, რომ დამნაშავე არ იყავი, ჯერ კიდევ გუშინ საღამოს მივხვდით, – მითხრა, – ექსპერტიზისა და გაკვე‐
თის შედეგებს შენთან არავითარი კავშირი არა აქვს. სპერმა და სისხლის ჯგუფი შენი არ არის. შენი თითის
ანაბეჭდები ვერ აღმოაჩინეს. მაგრამ მაინც რაღაცას მალავ, ხომ ასეა? ამიტომაც არ გიშვებდით. ვფიქრობ‐
დით, კიდევ ცოტას მივაწვებით და რამეს წამოაყრანტალებსო. როცა რაღაცას გვიმალავენ, მაშინვე ვხვდე‐
ბით. ალღო. პროფესიული ალღო. შენ ხომ იცი, დაახლოებით მაინც, ვინ არის ეს ქალი? მაგრამ რატომღაც
მალავ. ცუდია, ძალიან ცუდი. არ ღირს ჩვენი შეუფასებლობა. ჩვენ ჩვენს საქმეში პროფები ვართ. აქ კი ადა‐
მიანის მკვლელობაზეა საუბარი.
– შესაძლოა ისევ მოგიწიოს აქ მოსვლამ, – ჯიბიდან კოლოფი ამოიღო, იქიდან ასანთის ღერი გამოაძრო და
ფრჩხილების წმენდა დაიწყო, – და თუ ეს მოხდება, ასე უბრალოდ ვერ დაიძვრენ თავს. შენს ზურგს უკან
დროდადრო ადვოკატიც რომ გამოხტეს, წარბსაც არ შევიხრით. და, რომ იტყვიან, უმაღლესი დონის შეხვედ‐
რას მოგიწყობთ.
– ადვოკატი? – ვიკითხე.
მაგრამ ის უკვე კარს იქით გამქრალიყო. ტაქსი დავიქირავე და შინ დავბრუნდი. აბაზანა ცხელი წყლით გა‐
ვავსე და ნელა ჩავიძირე შიგ. კბილები გავიხეხე, გავიპარსე და გულმოდგინედ დავიბანე თავი. მეჩვენებოდა,
რომ ნიკოტინით ვიყავი გაჟღენთილი. ღმერთო, ეს რა ადგილია, ისევ გავიფიქრე. ნამდვილი გველის ბუდე.
აბაზანიდან რომ გამოვედი, ყვავილოვანი კომბოსტო მოვიხარშე. ვჭამდი და ლუდს ვაყოლებდი. თან ართურ
პრაისოკს ვუსმენდი ქაუნთ ბეისის ორკესტრთან ერთად. უნაკლო, მშვენიერი ალბომია. თექვსმეტი წლის წი‐
ნათ ვიყიდე. სამოცდაშვიდში. უკვე თექვსმეტი წელია ვუსმენ. და არ მბეზრდება.
მერე ცოტა ხანს დავიძინე. ძალიან ხანმოკლე ძილით – თითქოს ცოტა ხნით გავედი სადღაც, მერე მოვტრი‐
ალდი და უკანვე დავბრუნდი. ნახევარი საათი ვისეირნე, მეტი არა. თვალი რომ გავახილე, დღის პირველი
საათი იყო. ჩანთაში საცურაო კოსტიუმი და პირსახოცი ჩავყარე, ჩემს ბებერ „სუბარუში“ ჩავჯექი, სეტაგაიას
დახურულ აუზზე წავედი და მთელი საათი ვცურავდი, არაქათის გაცლამდე. და მხოლოდ მაშინ, როგორც იქ‐
ნა, ვიგრძენი თავი ადამიანად. რაღაცის ჭამაც კი მომინდა. იუკის დავურეკე. შინ იყო. ვუთხარი, რომ გამო‐
მიშვეს. „შესანიშნავია“, მიპასუხა თავისი განუმეორებელი გულგრილი მანერით. ვკითხე, ისადილა თუ არა.
ჯერ არაო, მიპასუხა. დილით ორი ცალი კრემიანი ნამცხვარი შევჭამეო. მორიგი ნაგავი, მივხვდი. შევთავაზე,
გამოგივლი და სადმე ადამიანურად ვისადილოთ-მეთქი. კარგიო, მითხრა.
ისევ ჩავჯექი „სუბარუში“. შემოვუარე მეიძის ტაძრის ბაღებს, ხელოვნების მუზეუმის ხეივანი გავიარე და
აოიამას მოსახვევიდან ნოგის ტაძრისკენ გადავუხვიე. გაზაფხული დღითი დღე სულ უფრო ხმამაღლა აცხა‐
დებდა პრეტენზიას. იმ ორი დღის განმავლობაში, რომელიც აკასაკას პოლიციის განყოფილებაში გავატარე,
ქარმა უფრო თავაზიანად დაუბერა, კვირტებიდან ფოთლებმა გამოყვეს თავი, მზის სინათლე დარბილდა და
საგნების კონტურები მოამრგვალა. ვეებერთელა ქალაქის ხმაური და ყაყანიც არტა ფარმერის ბუკის ფლუ‐
გერივით ალერსიანად ისმოდა. სამყარო მშვენიერი იყო, კუჭი – კოსმოსივით ცარიელი. წყეული ქვიშის მარ‐
ცვალი, თვალს რომ მიკაწრავდა, თავისით გაქრა.
ზარის ღილაკს დავაჭირე თითი და იუკი მაშინვე ჩამოვიდა. ამჯერად მაისური ეცვა დევიდ ბოუის პორტრე‐
ტით, მაისურის ზემოდან – რბილი ტყავის ყავისფერი ქურთუკი. მხარზე ტილოს ჩანთა ჰქონდა გადაკიდებუ‐
ლი. ჩანთაზე Stray Cats-ის, Steely Dan-ისა და Culture Club-ის ნიშნები აეკრა. მაგარი შეხამებაა, გავიფიქრე. თუმცა
ჩემთვის რა მნიშვნელობა აქვს...
– აბა, როგორაა პოლიცია? მხიარულება იყო? – მკითხა იუკიმ.
– ჰმ-მ, – გაწელა.
– ელვის პრესლის გიყიდი, აი ამის ნაცვლად, კარგი? – შევთავაზე და თითით Culture Club-ზე ვუჩვენე.
უწინარეს ყოვლისა, ნორმალურ რესტორანში წავიყვანე და ნამდვილი ხორბლის პურის სენდვიჩები ვაჭამე
ბოსტნეულის სალათით. ახალთახალი რძე დავალევინე. თვითონაც იგივე შევჭამე და ყავა დავლიე. არაჩ‐
ვეულებრივი სენდვიჩები იყო. გემოვნებით მომზადებული სოუსი, ნაზი ხორცი მდოგვითა და პირშუშხათი.
სიცოცხლის ენერგიის გემო ჰქონდა. აი, რას ვეძახი საკვებს.
– ცუძიდოსკენ, – მითხრა.
– იმიტომ, რომ იქ მამა ცხოვრობს, – მიპასუხა იუკიმ, – მითხრა, რომ შენი ნახვა უნდა.
– ჩემი?
– არ მითქვამს, რომ გარეწარია, მაგრამ რატომ მოუნდა უცებ ჩემი ნახვა? რამე უთხარი?
– ჰო. დავურეკე. მოვუყევი, როგორ ჩამომიყვანე ჰოკაიდოდან, მერე კი პოლიციამ რომ წაგიყვანა და აღარ
გიშვებდა. მამამ თავის ნაცნობ ადვოკატს დაურეკა და სთხოვა გარკვეულიყო. საერთოდ, ბევრი ასეთი ნაც‐
ნობი ჰყავს. იმიტომ, რომ ძალიან რეალისტურია.
– გამომადგა, მართლა.
– მამამ თქვა, რომ პოლიციას არ ჰქონდა შენი დაკავების უფლება. და რომ ნებისმიერ დროს შეგეძლო იქი‐
დან წამოსულიყავი.
– ძნელი სათქმელია... – ვუპასუხე ცოტა ხნის ფიქრის შემდეგ, – შესაძლოა ასე ვისჯიდი თავს.
***
„სუბარუში“ ჩავსხედით და ცუძიდოსკენ ავიღეთ გეზი. დღე უკვე ილეოდა და მაგისტრალი ცარიელი იყო.
იუკი მთელი გზა ჩანთიდან კასეტებს იღებდა და რიგრიგობით დებდა მაგნიტოფონში. რა აღარ ისმოდა ჩემს
ჯაბახანაში, სანამ მივდიოდით! ბობ მარლის Exodus-ით დაწყებული, ჯგუფ Styx-ის Mr. Roboto-თი დამთავრებუ‐
ლი. ნამდვილად საინტერესო მუსიკიდან სრულ აბდაუბდამდე. თუმცა მსგავსი რამეები ფანჯრის მიღმა
პეიზაჟივითაა – ერთმანეთს მიჰყვება და ერთმანეთის მიყოლებით იკარგება. იუკი ჩუმად იყო – სავარძელზე
მიწოლილი უსმენდა მუსიკას. ხელსაწყოების პანელზე ჩემი მზის სათვალე დაინახა და მაშინვე გაიკეთა,
გზაში კი „ვირჯინია სლიმზის“ მოწევაც მოასწრო. მეც ჩუმად ვიყავი, გზისკენ მქონდა გულისყური. გულმოდ‐
გინედ ვრთავდი სიჩქარიდან სიჩქარეზე. თვალს არ ვაშორებდი ტრასას. არ გამომრჩენია არცერთი მაჩვენე‐
ბელი და არცერთი საგზაო ნიშანი.
ხანდახან მეჩვენებოდა, რომ მშურდა იუკისი. ახლა მხოლოდ ცამეტი წლისაა. ალბათ რა ცინცხლად აღიქ‐
ვამს მისი თვალები გარშემო ყველაფერს – პეიზაჟს, მუსიკას, ადამიანებს. და სულაც არ ხედავს იმას, რასაც
მე. არადა, ოდესღაც მეც ხომ ასეთი ვიყავი. ცამეტი წლისას სამყარო გაცილებთ მარტივი მეჩვენებოდა. და‐
ხარჯული ძალისხმევა აუცილებლად საჩუქრდებოდა, სიტყვებს ურყევი აზრი ჰქონდა, ერთხელ ნაპოვნი სი‐
ლამაზე კი აღარ ქრებოდა. და მაინც, ცამეტი წლისა ასეთი ბედნიერი არ ვიყავი. მიყვარდა მარტოობა. როცა
მარტო ვიყავი, უფრო მეტად მჯეროდა საკუთარი თავის. მაგრამ ღირს კი იმის თქმა, რომ მარტოს არასდროს
არ მტოვებდნენ? ორი სისტემის მკაცრ ჩარჩოებში მოქცეული – სკოლასა და სახლში, საშინლად ვნერ‐
ვიულობდი და კომპლექსები მაწუხებდა. ასეთი ნერვიული ასაკი იყო. და როცა პირველად შემიყვარდა გო‐
გო, ცხადია, აქედან კარგი არაფერი გამოვიდა. იმიტომ, რომ წარმოდგენა არ მქონდა, რა იყო სიყვარული და
როგორ უნდა მოვქცეოდი მას. ეგ კი არადა, ორი სიტყვის გადაბმას ვერ ვახერხებდი გოგონებთან საუბრი‐
სას. მორცხვი, უგერგილო მოზარდი. ვცდილობდი შევპასუხებოდი მასწავლებლებს და მშობლებს, რაღაც
ფასეულობებს რომ მიტენიდნენ თავში, მაგრამ ვერასდროს ვერ ვახერხებდი ჩემი პრეტენზიების რიგიანად
ჩამოყალიბებას. რაც არ უნდა მეკეთებინა, წესიერად არაფერი არ გამომდიოდა. გოტანდას სრული ანტიპო‐
დი, რომელსაც ყოველთვის ყველაფერი ისე გამოსდიოდა, როგორც საჭირო იყო. თუმცა სამყაროზე ცინცხა‐
ლი მზერა მაინც შევინარჩუნე. და ეს არაჩვეულებრივი იყო. სურნელი პირდაპირ მიდუღებდა სისხლს, ცრემ‐
ლი ნამდვილად მდუღარე იყო, გოგონები – ლამაზი, როგორც ზღაპარში, როკ-ენ-როლი კი – ნამდვილად მა‐
რადიული. კინოდარბაზების სიბნელეში საიდუმლოს ინტიმური გრძნობა იბადებოდა, ზაფხულის ღამეები კი
სულს მიფორიაქებდა თავისი სიღრმითა და უსასრულობით. ჩემს ნერვიულ ბავშვობას მუსიკის, ფილმებისა
და წიგნების სამყაროში ვატარებდი. ზეპირად ვსწავლობდი სემ კუკისა და რიკი ნელსონის სიმღერების სიტ‐
ყვებს. მხოლოდ ჩემთვის ავიგე სამყარო და მშვენივრად ვცხოვრობდი იქ. ცამეტი წლისა. და მხოლოდ ბუნე‐
ბისმეტყველების ცდებს ვატარებდი გოტანდასთან ერთად. ეს ის გაჰკრავდა ხოლმე ასანთს, და არა მე, რო‐
ცა ელეგანტურად მიჰქონდა ალი ქურასთან და თავისკენ იზიდავდა გოგონების ვნებიან მზერას. ბუჰ!..
რა ეშმაკი შურს ახლა ჩემი?
– ჰეი, – გადავულაპარაკე იუკის, – იქნებ მაინც მომიყვე ცხვრისტყავიან ადამიანზე? სად შეხვდი და რა იცი,
რომ მეც ნანახი მყავს?
ჩემკენ შემობრუნდა, მზის სათვალე მოიხსნა, ხელსაწყოების პანელზე დადო და ოდნავ აიჩეჩა მხრები.
– მოსულა, – დავეთანხმე.
ნახევარი წუთის განმავლობაში იუკი გულის გამაწვრილებელი დილის ზარხოშივით ზლუქუნებდა უნისონში
ფილ კოლინზთან ერთად, მერე ისევ აიღო პანელიდან სათვალე და საყურეებს დაუწყო წვალება.
– გახსოვს, იქ, ჰოკაიდოზე მითხარი... რომ ყველა გოგონას შორის, რომელიც კი გამოგიტყუებია პაემანზე, მე
ყველაზე ლამაზი ვარ.
– და რა, ეს სიმართლეა? თუ მხოლოდ იმიტომ თქვი, რომ აღარ მეწუწუნა? ოღონდ გულახდილად.
– ორასი?
– კარგი ერთი, – გამეცინა, – არც ისე პოპულარული ვარ ქალებში. არა, პოპულარული კი ვარ, მაგრამ არც ამ‐
დენად. მე, როგორ ვთქვა... ერთობ ლოკალური სარგებლობისთვის. აი, ისეთი, ვიწრო. ფართო მასებს ვერ
მოვიცავ... მაგრამ თხუთმეტიოდე მაინც მყავს გამოტყუებული.
– ასე ცოტა?
ცოტა ხნით ჩაფიქრდა – ალბათ იმაზე, თუ როგორ შეიძლება ასეთი ცხოვრებით ცხოვრება. მაგრამ, როგორც
ჩანს, მაინც ვერაფერს მიხვდა. რას იზამ. ჯერ მწვანეა...
– დაახლოებით, – შევასწორე. და კიდევ ერთხელ გადავახვიე თავში ჩემი უბედური ცხოვრების ოცდათოთ‐
ხმეტი წელი, – ჰო, დაახლოებით ასე. დიდი-დიდი – ოცი.
– ჰო, – ვუპასუხე.
– იქნებ, უბრალოდ, ლამაზები არ შეგხვედრია? – მკითხა. და მეორე სიგარეტს მოუკიდა. წინ, გზაჯვარედინზე,
პოლიციელის ფიგურა გამოჩნდა. ამიტომ სიგარეტი წავართვი და ფანჯარაში გადავაგდე.
– ძალიან ლამაზებიც მხვდებოდნენ, – ვუპასუხე, – მაგრამ შენ ყველაზე ლამაზი ხარ. სერიოზულად. არ გატ‐
ყუებ. არ ვიცი, გამიგებ თუ არა, მაგრამ შენი სილამაზე როგორღაც თავისთავად არსებობს, შენგან დამოუკი‐
დებლად. ისე არა, როგორც სხვებთან. მაგრამ ძალიან გთხოვ: მოდი, ნუ მოვწევთ მანქანაში. ჯერ ერთი, გა‐
რედან ყველაფერი ჩანს, და მეორეც, სალონი სუნით გაიჟღინთება. და კიდევ, უკვე გითხარი: როცა გოგოები
პატარაობიდანვე ეწევიან, მერე, ასაკში, მენსტრუალური ციკლი ერღვევათ.
– ადამიან-ცხვარზე?
– მართლა?
გზაზე საცობები დაიწყო და ყოველი შუქნიშნის წინ ლოდინი გვიწევდა, სანამ მწვანე ორჯერ მაინც არ შეიც‐
ვლებოდა.
– მომიყევი. სად შეხვდი? – იუკიმ მხრები აიჩეჩა.
– არსადაც არ შევხვედრივარ. უბრალოდ... უცებ გავიფიქრე მასზე. როცა შენ შემოგხედე, – თქვა და თმის
წვრილი კულული თითზე დაიხვია, – თვითონ მომელანდა. ადამიანი ცხვრის ტყავით. ხილვასავით. და ყო‐
ველთვის, როგორც კი იქ, ოტელში გხვდებოდი, ის ჩემს თავშიც ჩნდებოდა. ამიტომაც გკითხე და არა იმიტომ,
რომ რამე ვიცი...
მორიგ შუქნიშანთან რომ დავამუხრუჭე, ვცადე გამეაზრებინა გაგონილი. ეს უნდა გავიაზრო. რადაც არ უნ‐
და დამიჯდეს. მოვატრიალო საჭირო ჭანჭიკი თავში და მოვმართო ზამბარა. ერთი, ორი...
– შენ ამბობ, რომ „უცებ გაიფიქრე მასზე“, – ვუთხარი იუკის, – ესე იგი ადამიანი-ცხვრის ფიგურა წარმოგიდგა
თვალწინ. ასეა ხომ?
– არ შემიძლია ზუსტად აგიხსნა, – მიპასუხა, – როგორ ვთქვა უკეთ... არა, თვითონ ამ ადამიანი-ცხვრის ფიგუ‐
რა კი არ წარმომიდგა თვალწინ, იცი... იმის შეგრძნება, ვინც ეს ყველაფერი დაინახა, ჰაერივით გადმომეცე‐
მა. მაგრამ თვალები ამას ვერ ხედავს. თვალები ვერ ხედავს, მაგრამ მე აღვიქვამ და შემიძლია გადავაკეთო
სურათად. ოღონდ ეს მთლად სურათი არ არის. თითქოს სურათია. რომ შემძლებოდა კიდეც ვინმესთვის მეჩ‐
ვენებინა, ვერავინ მიხვდებოდა, რა არის ეს. ესე იგი ეს სურათი, რომელიც მხოლოდ ჩემთვის არსებობს,
სულ ეს არის... ფუ! არ შემიძლია ნორმალურად აგიხსნა! რა სულელი ვარ. გესმის, რას ვამბობ?
– ესე იგი რა გამოდის... – ვცადე ალალბედზე, – შენ შეგიძლია მიხვდე იმას, რასაც შიგნით ვგრძნობ, ან იმას,
რაც გარედან შემეხო – რაიმე ემოცია ან ზეიდეა – და ეს ყველაფერი გარდაქმნა რაღაც ხილვაში, სიმბოლურ
სიზმრისმაგვარში. ასეა?
– ზეიდეა?
– ჰო, შესაძლოა... ის, რასაც ძალიან ფიქრობ – ჰო, მაგრამ არა მარტო ეს. არის კიდევ რაღაც, რამაც ეს აზრი
გააჩინა. რაღაც საშინლად მძლავრი... ძალა, რომელიც აზრს აჩენს. თუ ის არსებობს, მაშინ მე მას ვგრძნობ.
ჩემში ვატარებ, როგორც ელექტროდენს. და მაშინ – ჩემი მზერით – ვხედავ კიდეც. ოღონდ არა როგორც
ჩვეულებრივ სიზმარს. უფრო როგორც ცარიელ სიზმარს... ჰო, აი, ზუსტად ეგრე! ცარიელი სიზმარი. იქ არა‐
ვინ არის. არც ფიგურები, არც საგნები. აი, დაახლოებით ისე, ტელევიზორს კონტრასტი ბოლომდე რომ გადა‐
უტრიალო – ან სულ ჩაბნელდეს, ან სულ განათდეს. ზუსტად ასე. არაფერი არ ჩანს. მაგრამ იქ ვიღაც მაინც
არის! უბრალოდ, ყურადღებით შეხედვაა საჭირო. ჰოდა, მეც ვუყურებ და ვგრძნობ. რომ იქ ზის ადამიანი
ცხვრის ტყავით. რომ ის ბოროტი ადამიანი არ არის. და, საერთოდ, არც ადამიანია. თვალები ვერ ხედავს,
მაგრამ ხვდები. უბრალოდ, უხილავივით გამოიყურება. თითქოს არ არის, მაგრამ არის... – იუკიმ ჯავრისგან
ენა გააწკლაპუნა, – საშინლად ვხსნი!
უკვე ზედ ცუძიდოსთან, ზღვისკენ გადავუხვიე, ფიჭვის კორომს შემოვუარე და „სუბარუ“ მანქანების სად‐
გომზე, ორ თეთრ ხაზს შორის გავაჩერე. აქეთ-იქით სულ რამდენიმე მანქანა იდგა.
აპრილის საოცარი დღე იდგა. ნიავი უბერავდა, მაგრამ თითქმის შეუმჩნევლად. ზღვა მშვიდი იყო. მხოლოდ
ზედ ნაპირთან ტალღა ხან აიწეოდა, ხან ქრებოდა – თითქოს ვიღაც იდგა წყალთან და ზეწარს ფერთხავდა.
რბილი, თანაბარი ტალღა. სერფერებს წყალზე გასეირნების ყველა მცდელობაზე უარი ეთქვათ, ნაპირზე
ამოეთრიათ დაფები და, ზღვის ჰიდროკოსტიუმებში გამოწყობილები, ქვიშაზე ისხდნენ და ეწეოდნენ. ნაგვის
გროვის თავზე ავარდნილი კვამლი ცას სწვდებოდა. კვამლის სვეტის მარცხნივ, შორს, ვარდისფრად
ყვაოდა საკურა კუნძულ ენოზე. ვეებერთელა შავი ძაღლი, მეტისმეტად გულისყურმოკრებილი, ხან მიძუნ‐
ძულებდა, ხან აუჩქარებლად მიაბიჯებდა ტალღმჭრელზე. ხუთი თუ ექვსი თევზმჭერი სეინერი ჰორიზონტზე
დრეიფზე იდგა, თავზე კი თეთრი ქაფის მორევივით უხმოდ დასტრიალებდა თოლიების გუნდი. ზღვასაც კი
გაზაფხულის სუნი ასდიოდა.
სანაპიროს გასწვრივ ფეხით სავალ ბილიკს გავუყევით. გზადაგზა ხან ძუნძულით მოყვარულებს, ხანაც ვე‐
ლოსიპედზე მჯდარ მოსწავლე გოგოებს ვხვდებოდით. ერთხანს ფუძისავასკენ ვიარეთ, მერე პლაჟზე შესა‐
ფერისი ადგილი მოვძებნეთ, ქვიშაზე დავსხედით და ზღვას დავუწყეთ ცქერა.
– არა, გამუდმებით არა, – მიპასუხა, – ხანდახან. ისეთი ადამიანი, ვისი საშუალებითაც ამას ვგრძნობ, არც
ისე ბევრია. სულ ცოტა. მაგრამ თვითონაც ვცდილობ თავის დაცვას. როცა ეს გრძნობა მოდის, ვცდილობ,
რაც შეიძლება, ცოტა ვიფიქრო მასზე. დაიწყება თუ არა მაშინვე – ჰოპ! – და ვიხურები. იმიტომ, რომ წინას‐
წარ ვიცი: აი, ახლა დაიწყება. ხოლო როცა ვიხურები, ისე ღრმადაც ვეღარ ვგრძნობ. დაახლოებით ისე, თვა‐
ლები რომ დახუჭო – ძალიან ჰგავს. ვხუჭავ ჩემს გრძნობებს. მაშინ სულ არაფერი არ ჩანს. აი, როცა კინოში
რაღაც საშინელება ხდება – ხომ ხუჭავ თვალებს? აქაც ასეა. და სანამ არ გაივლის, ზიხარ, დახურული. რაც
შეიძლება მაგრად...
– არ მიყვარს, – მკვეთრად მიპასუხა, – ადრე, როცა პატარა ვიყავი, არ ვიხურებოდი. სკოლაში, როგორც კი
რამეს ვიგრძნობდი, მაშინვე ხმამაღლა ვამბობდი. მაგრამ ეს ყველასთვის ცუდი იყო. მაგალითად, ვგრძნობ,
რომ ახლა ვიღაც დასახიჩრდება. და ყველას გასაგონად ვამბობ: „აი, ეს ბიჭი მალე დასახიჩრდება“. და სულ
მალე მართლა იტეხს ფეხს. ბევრჯერ მოხდა ასე. და თანდათან, როგორც კუდიანს, ისე მიყურებდნენ. მაბრა‐
ზებდნენ კიდეც – „კუდიანოო“. აი, ასეთი რეპუტაცია გამოვიმუშავე... მე კი ეს ყველაფერი ძალიან მწყინდა.
ერთხელაც საკუთარ თავს შევპირდი: არასოდეს არავის არაფერს მოვუყვები... არავის. როგორც კი ვიგ‐
რძნობ, რომ აი ახლა რაღაცას დავინახავ, მაშინვე ვახშობ ყველა გრძნობას.
მხრები აიჩეჩა.
– ეს რაღაცნაირად მოულოდნელად მოხდა, შემთხვევით. ვერ მოვასწარი დახურვა. როგორღაც უცებ – ჰოპ! –
და ეს სურათივით ჩამისახლდა. როცა ერთმანეთი პირველად ვნახეთ. ოტელის ბარში. მუსიკას ვუსმენდი,
რაღაც როკს... Duran Duran-ს თუ დევიდ ბოუის... როცა მუსიკას ყურადღებით უსმენ, ყოველთვის ეგრე ხდება,
ასე არ არის? თავის დაცვას ვერ ასწრებ. მოშვებული ხარ და იმიტომ. ამიტომაც მიყვარს მუსიკა...
– ესე იგი რა გამოდის, ნათელმხილველის ნიჭი გაქვს? – შევეკითხე, – რადგან შეგიძლია იწინასწარმეტყვე‐
ლო, ვინ როდის მოიტეხს ფეხს და ასე შემდეგ.
– როგორ ვთქვა... მაინც მგონია, რომ ეს რაღაც სხვაა. მე ხომ არ ვწინასწარმეტყველებ, რა უნდა მოხდეს. უბ‐
რალოდ, ვგრძნობ, რა ხდება ახლა. მაგრამ იქ რაღაც განსაკუთრებული ჰაერია, იმის განწყობა, რომ რაღაც
უნდა მოხდეს. გესმის? აი, მაგალითად, ვიღაც ღერძზე ვარჯიშობს და მალე რაღაც უნდა იტკინოს. მაგრამ
მასში ახლავეა დაუდევრობა, რაღაცნაირი ზედმეტი თავდაჯერება. ხომ ხვდები? ან, ვთქვათ, აშკარად მაიმუ‐
ნობს ადამიანი. აი, ასეთ დროს ეს გრძნობა ტალღასავით გადამივლის. ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელო‐
ბით – ჰაერიც საშინლად მკვრივდება. და უკვე ვხვდები: აი, ახლა რაღაც ცუდი მოხდება. და მაშინვე ამას „ცა‐
რიელი სიზმარიც“ მოჰყვება... მერე კი ზუსტად იგივე ხდება სინამდვილეში. ეს ნათელმხილველობა არ არის.
ეს რაღაც ძალიან გადღაბნილია. მაგრამ ის ხდება ხოლმე, ვხედავ ასეთ რამეებს. ოღონდ არავის აღარ ვუყ‐
ვები, თორემ ისევ კუდიანს დამიძახებენ... მაგრამ მე ხომ, უბრალოდ, ვხედავ და მეტი არაფერი! ვხედავ, რომ
ეს ბიჭი აი ახლა დაიწვავს რაღაცას. და ასეც ხდება. მაგრამ მე ხომ ვერაფერს ვერ დამაბრალებს. საშინელე‐
ბაა, არა? ამის გამო საკუთარი თავიც კი მძულს. ამიტომაც ვიხურები. თუ ვიხურები, მაშინ აღარ არის საჭი‐
რო საკუთარი თავის შეძულება.
– ჰო, არსებობს – ვუთხარი, – ოტელში არის ადგილი, სადაც ის ცხოვრობს. ამ ოტელის შიგნით არის კიდევ
ერთი, სულ სხვანაირი ოტელი. თუ სად, ჩვეულებრივი თვალით არ ჩანს. მაგრამ ძველი ოტელი არსადაც არ
წაუღიათ. ის ჩემთვის დატოვეს. იმიტომ რომ იქ იყო ადგილი ჩემთვის. ადამიანი-ცხვარი იქ ცხოვრობს და
რაღაცებთან მაერთებს, ადამიანებთან და მოვლენებთან. ეს ადგილი ჩემთვისაა და ის იქ ჩემთვის მუშაობს.
უმისოდ, როგორც საჭიროა, ვერაფერსაც ვერ მივუერთდები. ის არის ამ ყველაფრის ავანჩავანი. როგორც
ოპერატორი სატელეფონო სადგურში.
– გაერთებს?
– ჰო, რა თქმა უნდა. დამჭირდება რამე, მომინდება მასთან მიერთება და ისიც მაერთებს.
– არ მესმის.
ზუსტად ისე, როგორც იუკიმ, მეც მუჭით ქვიშა მოვხვეტე და ვუყურებდი, როგორ იწრიტებოდა თითებს შო‐
რის.
თავი დავუქნიე.
– ჰო, ძალიან დიდი ხანია. ბავშვობიდან. მთელი ცხოვრება ვგრძნობდი ამას. რომ იქ ვიღაც არის. ოღონდ
ადამიანი-ცხვრის ფორმა ახლახან მიიღო. თავიდან არ ჰქონდა ფორმა, და მხოლოდ თანდათან – რაც დრო
გადიოდა, მით უფრო – იმ სამყაროსთვის იღებდა ფორმას, რომელშიც ახლა ცხოვრობს. რაც უფრო მემატე‐
ბოდა წლები. რატომ? არ ვიცი. ალბათ ასე იყო საჭირო. ალბათ გავიზარდე, ბევრი რამ დავკარგე და იმიტო‐
მაც გაჩნდა ამის აუცილებლობა. რათა უფრო უკეთ დამეხმაროს. მაგრამ დანამდვილებით არ ვიცი. შესაძ‐
ლოა, რაღაც სხვა მიზეზია. აი, სწორედ ამაზე ვფიქრობ გამუდმებით. მაგრამ ვერაფრით ვერ მივმხვდარვარ.
ალბათ სულელი ვარ...
– არა, არავისთვის. რისთვის მოვყვე, სულერთია, მაინც არავინ დამიჯერებს. ვერავინ ვერ გაიგებს. თან ვერც
მე ავუხსნი წესიერად. აი, პირველს შენ გიყვები. ისეთი გრძნობა მაქვს, თითქოს შემიძლია შენ მოგიყვე.
– არც მე მომიყოლია ვინმესთვის ასე კარგად. შენ პირველი ხარ. ისე კი სულ ჩუმად ვიყავი. დედამ და მამამ
ცოტა რამ იციან, მაგრამ არა ჩემგან. მე ყოველთვის, სულ პატარაობიდანვე მეჩვენებოდა, რომ ჯობდა საერ‐
თოდ არავისთვის არ მომეყოლა ამის შესახებ. ინსტინქტურად ვგრძნობდი...
– ესე იგი შენც კუდიანი ხარ... – თქვა იუკიმ და თითები ჩაყო ქვიშაში.
***
უკანა გზაზე იუკი სკოლაზე მიყვებოდა. იმაზე, თუ რა საშინელებაა საგანმანათლებლო სკოლების საშუალო
კლასები.
– ზაფხულის არდადეგების მერე სკოლაში არ დავდივარ, – მითხრა, – თან იმიტომ კი არა, რომ სწავლა მეზა‐
რება. იმიტომ, რომ თვითონ იმ ადგილს ვერ ვიტან. ფიზიკურად. მივალ თუ არა სკოლაში, ისე ცუდად ვხდები,
რომ მაშინვე გული მერევა. ყოველდღე მერეოდა გული. ამერეოდა გული და დამცინოდნენ. ყველა დამცინო‐
და. მასწავლებლებიც კი...
– შენი თანაკლასელი რომ ვყოფილიყავი, ასეთ ლამაზ გოგოს არასდროს არ დავცინებდი, – ვთქვი.
– მაგრამ პირიქითაც ხომ ხდება: იმიტომ გაღიზიანებენ, რომ ლამაზი ხარ. თან ცნობილი ადამიანების შვილი.
ასეთებს კი ან ძალიან აფასებენ, ან ძალიან აღიზიანებენ. ორიდან ერთი. ჰოდა, მე მეორე ვარ. არავისთან მე‐
გობრობა არ გამომდის. სულ დაძაბული ვარ. მე ხომ გრძნობები მუდამ დატყვევებული უნდა მქონდეს. ასე
არ არის? არადა, ვერავინ ვერ იგებს, რატომ ვარ ასე. სულ რატომ ვკანკალებ. მე კი ხანდახან ვკანკალებ, და
ალბათ სველი იხვივით გამოვიყურები. ისინიც მაშინვე მასხარად მიგდებენ. რა საზიზღრობაა! ვერც წარმო‐
იდგენ, რა საზიზღრობაა. არ ვიცი, სირცხვილისგან სად დავიმალო. უბრალოდ, არ მჯერა, რომ შეიძლება
ადამიანი ასე მოიქცეს. ისინი ხომ, წარმოიდგინე...
– ყველაფერი რიგზეა, – ვუთხარი, – თავს ნუ გამოიტენი ამ სისულელით. სკოლა ის ადგილი არ არის, სადაც,
გინდა თუ არა, უნდა იარო. თუ არ გინდა, ჯობს არც იარო. სკოლაზე მეც მშვენივრად ვიცი ყველაფერი. საში‐
ნელი ადგილია. ყველა სულელი ცხვირს სწევს, უნიჭო მასწავლებლებს გენიოსებად მოაქვთ თავი. გულახ‐
დილად რომ ვთქვა, ამ მასწავლებლების ოთხმოცი პროცენტი ან უტვინო იდიოტები არიან, ან სადისტები.
ზოგიერთი – ერთიც და მეორეც. სტრესისგან თავგზა ებნევათ და ბავშვებზე იყრიან ჯავრს. სულ რაღაც წესე‐
ბი, წვრილმანი და სრულიად უაზრო. მთელი სწავლება პრინციპით: „ზედმეტი არაფერი მოგივიდეს“, და კარ‐
გი ნიშნებიც მხოლოდ წარმოსახვის არმქონე კრეტინებს ხვდებათ... ადრეც ეგრე იყო. ახლაც ზუსტად ასეა.
ეს ნაგავი მუდმივად იქნება.
– ჰოდა, ამაზე სხვებმა აიტკივონ თავი. არავინ არ არის ვალდებული იაროს იქ, სადაც დასცინიან. არავის წი‐
ნაშე არ ხარ ვალდებული! ყოველთვის გაქვს უფლება თქვა: „არ მინდა“. ადგე და ხმამაღლა განაცხადო: „არ
მსურს – და მორჩა!“
– როცა ცამეტი წლის ვიყავი, მეც მეშინოდა ამის, – ვუთხარი, – რომ მთელი ცხოვრება ასეც იქნება. მაგრამ
ასე არ იქნება. ყველაფერი როგორმე დალაგდება. არ მოუნდება დალაგება? აი, მაშინ კიდევ ერთხელ დაიწ‐
ყებ ფიქრს, თუ როგორ მოიქცე. გავა კიდევ ცოტა დრო, გაიზრდები, შეგიყვარდება. პატარა ლიფს გიყიდიან.
და მთელი სამყაროც სხვანაირი გახდება.
– იდიოტი ხარ! – გაცეცხლდა იუკი, – რაც შეეხება ლიფს, დღეს ყველა ცამეტი წლის გოგოს აქვს! ნახევარი
საუკუნით ჩამორჩი ცხოვრებას.
– ოჰო, – გამიკვირდა.
"},{"head":"24.","content":"
24.
მამამისს ზედ ზღვასთან ჰქონდა კარ-მიდამო. როცა ჩავედით, უკვე ბინდდებოდა. ძველი, კარგა მოზრდილი
სახლი ხეებში ჩაფლულიყო. შენობის ერთი მხარე დავიწყებული დროის სტილს ინარჩუნებდა, როცა სიონა‐
ნის პლაჟი სანაპიროზე გაშენებული მდიდრული ვილების ზონად ითვლებოდა. გაზაფხულის რბილ ბინდბუნ‐
დში ფოთოლიც კი არ ირხეოდა. საკურას ტოტებს კვირტები დაჰბეროდა. დაიყვავილებს საკურა – გაიშლება
მაგნოლიის კოკორი. ეს ბაღი აშკარად ისე იყო მოწყობილი, რომ ფერებისა და სურნელის შეხამებით თვალი
მიგედევნებინა, დღიდან დღემდე ნელ-ნელა როგორ ცვლიდნენ ერთმანეთს წელიწადის დროები. უბრალოდ,
არ მჯეროდა, რომ დღეს სადმე კიდევ იყო დარჩენილი ასეთი ადგილი.
მაკიმურას სახლ-კარი მაღალი კედლით იყო შემოღობილი, ჭიშკარი კი სახურავს სწვდებოდა – ასე აშენებ‐
დნენ ძველად. ალაყაფის კარზე არაბუნებრივად თეთრი ფირფიტა ეკიდა ორი გამოკვეთილი იეროგლიფით:
„მაკიმურა“. დავრეკეთ. ნახევარი წუთის შემდეგ მაღალმა, სასიამოვნო გარეგნობის ოცდახუთი წლის მამა‐
კაცმა, რომელსაც თმა მოკლედ ჰქონდა შეკრეჭილი, კარი გაგვიღო და სახლში შეგვიძღვა. თან გულღიად
გვიღიმოდა ხან მე, ხან იუკის. იუკი, ეტყობა, არაერთხელ ჰყავდა ნანახი. რბილი, თავაზიანი ღიმილით გო‐
ტანდას მაგონებდა. თუმცა, მაინც უნდა ვთქვა, რომ გოტანდას უკეთ გამოსდიოდა. ახალგაზრდა კაცმა ბი‐
ლიკით სახლის უკან წაგვიყვანა და გზად მაცნობა, რომ „მაკიმურა-სანს ყველაფერში ეხმარება“.
– დამყავს მანქანა, დამაქვს ხელნაწერები, ვაგროვებ სამუშაო მასალას, გოლფსა და მაჯონგს ვეთამაშები
სენსეის, საზღვარგარეთ დავდივარ საქმეებზე – მოკლედ, ვასრულებ ყველაფერს, რაც საჭიროა! – ამიხსნა
მხიარულად, თუმცა არაფერი მიკითხავს, – როგორც ადრე ამბობდნენ, „ოსტატის შეგირდი“...
„არანორმალური დარტყმული“, სახეზე ეწერა იუკის, მაგრამ არაფერი უთქვამს. თუმცა უკვე მივხვდი: თუ სა‐
ჭირო გახდება, ჯიბეში არ ჩაძვრება სიტყვისთვის.
მაკიმურა გოლფით ერთობოდა სახლის უკან, ბაღში. ფიჭვებს შორის, მის წინ, მწვანე ბადე ეკიდა, შუაში
თეთრი სამიზნით, საითაც მთელი ძალით ურტყამდა ბურთებს. ყვანჯი მკვეთრი სტვენით აიჭრებოდა ჰაერში
– წიუ-უ! – თითქოს შუაზე აპობდა ცას და მხარზემოთ ირინდებოდა. ამქვეყნად ჩემთვის ერთ-ერთი ყველაზე
საძულველი ხმა. ყოველთვის, როცა კი გავიგონებ, საშინელი სევდა და ნაღველი მერევა. ნეტავ რატომ? ალ‐
ბათ ამოჩემების ბრალია. უბრალოდ, ყოველგვარი მიზეზის გარეშე, ვერ ვიტან გოლფს, როგორც სპორტს.
სულ ეს არის.
როგორც კი სტუმრები შენიშნა, მაკიმურა შემობრუნდა და ყვანჯი დაუშვა. მერე პირსახოცი აიღო, გულმოდ‐
გინედ მოიწმინდა სახიდან ოფლი და იუკის მიმართა:
– ჩამოხვედი? კარგია...
იუკიმ ისე დაჭირა თავი, თითქოს ვერ გაიგონა. სადღაც განზე გაიხედა, ჯიბიდან საღეჭი რეზინი ამოიღო,
გახსნა, პირში ჩაიდო და გამაყრუებელი ხმაურით დაიწყო ღეჭვა. ქაღალდი, რომელშიც კევი იყო გახვეული,
დაამრგვალა და ფიკუსის უახლოეს ქოთანში მოისროლა.
– ახლავე! – გაწვრთნილი ხმით თქვა და სახლში გაიქცა. მაკიმურა სენსეიმ ხმამაღლა ჩაახველა, ბარა‐
ქიანად გადააფურთხა მიწაზე და ისევ მოიწმინდა სახე პირსახოცით. ერთხანს ასე იდგა, არ იმჩნევდა ჩემი
არსებობის ფაქტს და სამიზნიან ბადეს გასცქეროდა. მე ხავსმოდებულ ქვებს ვათვალიერებდი.
რაც დრო გადიოდა, მით უფრო ხელოვნური და უაზრო მეჩვენებოდა სიტუაცია. საქმე მარტო ის არ იყო, სად
რა ვერ აეწყო ან ვისი ბრალი იყო. უბრალოდ, ეს ყველაფერი რაღაც პაროდიას ჰგავდა. თითქოს ყველა გულ‐
მოდგინედ ასრულებდა მიცემულ როლს. მასწავლებელი და მოსწავლე... ღმერთმანი, გოტანდა ხელქვეითის
როლში უფრო ელეგანტური იქნებოდა. თუნდაც არც ასეთი გრძელი ფეხებით.
– ისეთი არაფერი, – მხრები ავიჩეჩე, – ერთად ჩავსხედით თვითმფრინავში, ერთად დავბრუნდით ტოკიოში,
სულ ეს არის. განსაკუთრებული არაფერი. აი, თქვენ კი დიდი მადლობა პოლიციასთან დაკავშირებით. დავა‐
ლებული ვარ...
– ა-ა, ეს... ჰო, არაფერია. ჩათვალე, რომ ბარიბარში ვართ. ქალიშვილმა მთხოვა, მე გავაკეთე, გინდ მე მო‐
მენდომებინა. ნუ დაიძაბები. პოლიციას ვერ ვიტან, თავის დროზე მეც ვიწვნიე. მეც ხომ ვიყავი იქ, პარლამენ‐
ტთან, სამოცში, როცა მიტიკო კანბა დაიღუპა... რა დრო გავიდა...
ამ სიტყვებით დაიხარა, მიწიდან ყვანჯი აიღო, თან ნელა იკაკუნებდა ფეხზე, თან მათვალიერებდა. ჯერ სა‐
ხე, მერე ფეხები, მერე ისევ სახე. თითქოს იმის გაგება უნდოდა, როგორ ურთიერთმოქმედებენ ჩემი სახე და
ფეხები.
– ოდესღაც ადამიანებს კარგად ესმოდათ, რა არის სამართლიანობა და რა – არა, – თქვა ჰირაკუ მაკიმურამ.
– არა, – ვუპასუხე.
– არ გიყვარს?
გაიცინა.
– ასე არ ხდება, რომ ადამიანებმა არ იცოდნენ, უყვართ თუ არა გოლფი. მათ უმეტესობას, ვისაც გოლფი არ
უთამაშია, არ უყვარს. უბრალოდ, არ ამჟღავნებენ. ასე რომ, შეგიძლია გულახდილად თქვა. შენი აზრი მაინ‐
ტერესებს.
– რატომ?
– ხატოვნად ვთქვი. კონკრეტული აზრის გარეშე. მხოლოდ იმის თქმა მინდა, რომ გოლფის მთელი ეს ანტუ‐
რაჟი ნერვებს მიშლის. რაც შეეხება „დაცქვეტილ ყურებს“, უბრალოდ ხუმრობაა, – ავუხსენი.
როგორც იქნა, შეგირდმა ლანგრით ორი ბოთლი ლუდი და წყვილი ჭიქა მოიტანა. ბოთლები გახსნა და ჭიქებ‐
ში დაასხა. მერე კი გაიქცა – ისევე სწრაფად, როგორც ცოტა ხნის წინ.
– გაგიმარჯოთ, – ვთქვი და ლუდი მოვსვი. ყელი გამშრალი მქონდა და ლუდიც საოცრად გემრიელი მეჩვენა.
მაგრამ საჭესთან ვიჯექი და გადავწყვიტე, ბევრი არ დამელია. ერთი ჭიქაც საკმარისია.
ჰირაკუ მაკიმურას ზუსტი ასაკი არ ვიცოდი, მაგრამ ორმოცდახუთზე ნაკლების არ უნდა ყოფილიყო. სა‐
შუალო ტანის იყო, მაგრამ ძლიერი აღნაგობის გამო იმაზე დიდი ჩანდა, ვიდრე სინამდვილეში იყო. განიერი
მხრები, მსხვილი მკლავები და სქელი კისერი. კისერი ალბათ მეტისმეტად სქელიც ჰქონდა. ასე რომ არ ყო‐
ფილიყო, სპორტული აღნაგობის მამაკაცს დაემსგავსებოდა, თუმცა ორმაგი ნიკაპი და წყეული ნაკეცები
ყელზე აშკარად მეტყველებდნენ ცხოვრების არაჯანსაღ წესზე, რომლითაც მრავალი წლის განმავლობაში
ცხოვრობდა ეს ადამიანი. და ახლა, რამდენიც არ უნდა იქნიოს გოლფის ყვანჯი, ამას ვეღარსად გაექცევა.
წლებს თავისი მიაქვს. ფოტოებზე, რომლებიც დიდი ხნის წინ მქონდა ნანახი, ჰირაკუ მაკიმურა ტანადი
ახალგაზრდა კაცი იყო გამჭრიახი თვალებით. ლამაზს ვერ იტყოდი, მაგრამ მასში რაღაც იზიდავდა მზერას,
ის, რაც პროგრესულ მწერალს ჰპირდებოდა ქვეყანას, ისეთს, როგორიც სულ მალე უნდა გამხდარიყო. რო‐
დის იყო ეს? თხუთმეტი, თექვსმეტი წლის წინათ? მის თვალებში ისევ იდგა ძველი შორსმჭვრეტელობა. დრო‐
დადრო ეს თვალები ლამაზიც კი მოგეჩვენებოდა, იმის მიხედვით, თუ როგორ ეცემოდა სინათლე, როგორი
კუთხით უყურებდი. თმა მოკლედ შეკრეჭილი, ჭაღარაშერეული. დაბინდული მზერა – ალბათ გოლფის ხშირი
თამაშის გამო – სასიამოვნოდ ეხამებოდა Lacoste-ს ღვინისფერ პოლოს. ორივე ღილი ყელზე, ცხადია, გახსნი‐
ლია. მეტისმეტად სქელი კისერი. ლაცოსტე-ს ღვინისფერი პოლოები საერთოდ იშვიათად ადგას ვინმეს
კარგად. წვრილკისრიანები მასში გაპუტულ წიწილებს ჰგვანან, სქელ კისრებს კი ისე უჭერენ, თითქოს დახ‐
რჩობას უპირებენ. ცოტა ვინმე თუ ახერხებს იდეალთან დამთხვევას. თუმცა ჩვენი ძმა გოტანდა, ცხადია,
აქაც ასი პროცენტით დაემთხვეოდა... ჰეი. შეწყვიტე. მორჩი ფიქრს გოტანდაზე!
– წერას ვერ დავარქმევდი, – ვუპასუხე, – ტექსტებს ვადგენ, სარეკლამო პაუზებს ვავსებ. ნებისმიერ რამეზე.
მთავარია ტექსტი იყოს – აზრს არა აქვს მნიშვნელობა. ვიღაცამ ხომ უნდა დაწეროს ასეთიც. ჰოდა, ვწერ.
გინდ ქარბუქში ნამქერი გიქექია. კულტუროლოგიური ნამქერი...
– ნამქერს ქექავ? – გაიმეორა ჰირაკუ მაკიმურამ და ცერად დახედა გოლფის ყვანჯს ფეხებთან, – საინტერე‐
სო გამოთქმაა...
– გმადლობთ, – ვუთხარი.
– ის, რასაც ახლა ვწერ, არ შეიძლება გიყვარდეს ან არ გიყვარდეს. ისეთი მასშტაბის სამუშაო არ არის. თუმ‐
ცა, ცხადია, მაქვს ნამქერის ქექვის ეფექტური ხერხი. ჩემი პატარა ეშმაკობები, ნოუ-ჰაუ, სტილი. თუ გნე‐
ბავთ, დაძაბვის საკუთარი მანერა. ასეთი რაღაცების მიმართ, შეიძლება ითქვას, უსიამოვნო შეგრძნება არ
მაქვს.
– ჰო-ო... – გაწელა. და თხუთმეტიოდე წამით გაჩუმდა, – აი, ეს გამოთქმა – „ნამქერის ქექვა“ – შენ მოიგონე?
– წინააღმდეგი ხომ არ იქნები, სადმე რომ გამოვიყენო? „ნამქერს ვქექავ“, ჰმ... საინტერესო გამოთქმაა.
„კულტუროლოგიურ ნამქერს ვქექავ“...
– ვხვდები, რასაც გულისხმობ, – თქვა ჰირაკუ მაკიმურამ და ყურის ბიბილო მოიფხანა, – დროდადრო მეც
ვგრძნობ, თუ რა პატარა აზრია ამაში, რასაც დროდადრო ვწერ. დროდადრო... ადრე ასე არ იყო. ადრე სამყა‐
რო გაცილებით პატარა იყო. ყველაფრის შენარჩუნება შეგეძლო. ზუსტად იცოდი, თუ კონკრეტულად რას
აკეთებდი. და რა სჭირდებოდათ გარშემომყოფ ადამიანებს. მასმედია არ იყო ასეთი გიგანტური კლოაკა. ერ‐
თი პატარა სოფელი ვიყავით. და ერთმანეთს სახეზე ვცნობდით...
ჭიქა გამოცალა. თავისთვისაც დაისხა და მეც დამისხა. ხელები გავასავსავე, მაგრამ ყურადღებაც არ მიუქ‐
ცევია.
– ახლა კი ყველაფერი სხვანაირადაა! აღარ არსებობს სიკეთისა და ბოროტების ცნება. არავის არა აქვს წარ‐
მოდგენა, რა არის კარგი და რა – ცუდი. საერთოდ არავის! ყველა მხოლოდ იმაში იქექება, რასაც ცხვირწინ
ხედავს. ქარბუქში იქექებიან, ნამქერში... აი, ზუსტად ასე. უკეთ ვერც იტყვი.
ისევ გაუშტერა თვალი მწვანე ბადეს ფიჭვებს შორის. ბალახში თეთრად მოჩანდა მიტოვებული ბურთები,
ოცდაათი ცალი მაინც იქნებოდა.
ჰირაკუ მაკიმურა ჩუმად იყო, ფიქრობდა, კიდევ რა ეთქვა. დრო კი გადიოდა. მაგრამ ეს სულ არ აღელვებდა.
შეჩვეული იყო, რომ ყველა თვალებში შეჰყურებდა და მის თითოეულ სიტყვას იწერდა. სხვა გზა არ იყო – გა‐
დავწყვიტე, მეც მომეცადა, სანამ კიდევ რამეს იტყოდა. ის კი ისევ იწიწკნიდა ყურის ბიბილოს.
– ძალიან შეგეჩვია ჩემი ქალიშვილი, – თქვა ბოლოს ჰირაკუ მაკიმურამ, – ის კი პირველივე შემხვედრს არ
ეწებება. უფრო ზუსტად, არავისაც არ ეწებება. როცა ჩემთანაა, ხმას ვერ ამოაღებინებ. დედასთანაც თევზი‐
ვით ჩუმად არის. თუმცა დედას პატივს მაინც სცემს. აი, მე კი არ მცემს პატივს. სრულებით. არაფრად მივაჩ‐
ნივარ. მეგობრები არ ჰყავს. უკვე რამდენიმე თვეა, სკოლაში არ დადის. მთელი დღე სახლში ზის და მუსიკას
უსმენს, ისე ხმამაღლა, ლამის კედლები დაანგრიოს. შეიძლება ითქვას, ძნელად აღსაზრდელი ბავშვია... ჰო,
ამასვე ამბობს მისი სახლის მასწავლებელიც. გარშემომყოფებიდან ვერავის ეგუება. აი, შენ კი შეგეჩვია. რა‐
ტომ?
– რატომ? – გავიმეორე.
– ხასიათები დაემთხვა?
სანამ ვუპასუხებდი, ცოტა ხნით დავფიქრდი. უცნაური გრძნობა მქონდა, თითქოს ტილიანობაზე მამოწმებ‐
დნენ. მგონი ჯობია, გულახდილი ვიყო.
– რთული ასაკია. ესე იგი ის თავისთავად რთულია, ამ შემთხვევაში კი ოჯახური ვითარებაც საშინელია. სა‐
ბოლოოდ ყველაფერი ისე რთულადაა, რომ გამოსწორება თითქმის შეუძლებელია. მით უფრო, რომ ამაზე
არავინ ზრუნავს. არავის არ სურს, თავის თავზე აიღოს პასუხისმგებლობა. ხმის გამცემი არ ჰყავს. ვერავის
ეუბნება იმას, რაც გულში დაუგროვდა. ძალიან სწყინს და სტკივა. მაგრამ არავინაა, ვინც ამ ტკივილს გაუყუ‐
ჩებს. მეტისმეტად სახელგანთქმული მშობლები ჰყავს. მეტისმეტად ლამაზია. მეტისმეტად დიდი პრობლემე‐
ბი აწევს სუსტ მხრებზე. დამატებით კიდევ ფსიქიკის ზოგიერთი თავისებურება... ასე ვთქვათ, ზემგრძნო‐
ბიარობა. მოკლედ, იუკი რაღაცით განსხვავდება დანარჩენებისგან. მაგრამ ძალიან გულახდილი ბავშვია.
ვფიქრობ, ვინმეს რომ ეცალოს მისთვის, კარგ ადამიანად გაიზრდებოდა.
მაკიმურამ ღრმად ამოიოხრა. მერე ყურის ბიბილოს გაუშვა ხელი და თითის წვერებს დაუწყო თვალიერება.
– ჰო, ყველაფერი ასეა. ყველაფერს სწორად ამბობ... თვითონაც ვხედავ ამას – მაგრამ არაფრის გაკეთება არ
შემიძლია. ხელები შეკრული მაქვს. ჯერ ერთი, როცა ცოლს ვეყრებოდი, პირობები წამომიყენა: არ ჩავ‐
რეულიყავი ქალიშვილის ცხოვრებაში. განქორწინების დოკუმენტებში ახლა ასე წერია. კრინტიც ვერ დავძა‐
რი. მაშინ გოგოებში დავრბოდი. როცა თვითონ თავი ნეხვში გაქვს წაყოფილი, პროტესტს როგორ განაცხა‐
დებ? წარმოიდგინე, თუნდაც მხოლოდ იმისთვის, რომ იუკი აქ მოსულიყო, ამესთვის უნდა მეთხოვა ნებარ‐
თვა... ღმერთო, რა სახელებია – ამე, იუკი... მოკლედ, აი ასე გამოვიდა. და მეორეც, უკვე გითხარი: იუკი სულ
არ არის ჩემთან ყოფნას შეჩვეული. რაც არ უნდა ვუთხრა, ყურსაც არ შეიბერტყავს. და, საერთოდაც, რო‐
გორც მამა, განზე აღმოვჩნდი. თუმცა ჩემი ქალიშვილი მიყვარს. ერთადერთი შვილია, რაც არ უნდა იყოს.
ოღონდ ვერაფრით ვერ ვეხმარები. ხელ-ფეხი მაქვს შეკრული. ვერ ვწვდები...
და ისევ მწვანე ბადეს მიაშტერდა ფიჭვებს შორის. უფრო ჩამობნელდა. მხოლოდ გოლფის ბურთები ჩანდა
თეთრად ბალახში, თითქოს ვიღაცას მდელოზე მთელი კალათა კანჭის ძვლები მიმოებნია.
– მაგრამ ხომ გესმით, რომ ასე გაგრძელება აღარ შეიძლება! – ვუთხარი, – დედამისი სამუშაოშია ჩაფლული,
მთელ ქვეყანას არის მოდებული, შვილზე საფიქრელად არ სცალია. ეს ბავშვიც ხან სად დაავიწყდება და ხან
სად. უფულოდ ტოვებს ჰოკაიდოზე, ოტელში, და მხოლოდ სამი დღის შემდეგ ახსენდება. სამი დღე! ბავშვი
როგორღაც ბრუნდება ტოკიოში, ფეხმოუცვლელად ზის ბინაში მარტო, დილიდან საღამომდე უსმენს როკს
და ღვეზლებითა და „მაკდონალდსის“ ათასი ნაგვით იკვებება. სკოლაში არ დადის. მეგობრები არ ჰყავს.
ასეთ სიტუაციას, საიდანაც არ უნდა შეხედო, ნორმალურს ვერ დაარქმევ. არ ვიცი... თქვენ, რა თქმა უნდა,
უფლება გაქვთ მითხრათ: სხვის ოჯახში ცხვირს რას ჰყოფ, შენი რჩევების გარეშეც იოლად გავალთო.
ოღონდ ამით ის უკეთ ვერ იგრძნობს თავს. იქნებ მეტისმეტად პრაგმატულად ვმსჯელობ, ან მეტისმეტად რა‐
ციონალურად, ან ვირზე შემჯდარი საშუალო კლასის პოზიციიდან?
– არა, რა თქმა უნდა. ასი პროცენტით მართალი ხარ, – თქვა ჰირაკუ მაკიმურამ და ნელა დააქნია თავი, – ყვე‐
ლაფერი ასეა. ვერაფერში ვერ შეგეწინააღმდეგები. ორასი პროცენტითაც კი მართალი ხარ. სწორედ ამიტომ
მინდოდა რჩევა მეკითხა. ამიტომ დაგპატიჟე.
ცუდი წინათგრძნობა დამეუფლა. ცხენი დაეცა. ინდიელები აღარ უბრახუნებენ თავიანთ ტამტამებს. მეტის‐
მეტი სიჩუმეა... თითებით საფეთქლები მოვისრისე.
– აი, რა მინდა გითხრა. შენ, ყმაწვილო, კარგი იქნებოდა, ამ უახლოეს ხანებში მიგეხედა იუკისთვის, – თქვა, –
საერთოდ, მაინცდამაინც დიდი მიხედვა არ სჭირდება. უბრალოდ, დროდადრო შეხვდი, სულ ეს არის. ყო‐
ველდღე ორი-სამი საათი. სადმე წადით, ერთად ჭამეთ რამე ნორმალური. ეს სრულიად საკმარისია. ამის‐
თვის გადაგიხდი. როგორც რეპეტიტორს. იმ განსხვავებით, რომ არავის მეცადინეობა არ დაგჭირდება. არ ვი‐
ცი, რამდენს შოულობ, მაგრამ, ვფიქრობ, დაახლოებით იმდენის გადახდა შემიძლია. დანარჩენი დრო – რაც
გინდა აკეთე. მხოლოდ ორი საათი იყავი მასთან. რას იტყვი, საინტერესო წინადადებაა? ამესთანაც უკვე
ყველაფერი გავარკვიე ტელეფონით. ის ახლა ჰავაიზეა. ფოტოებს იღებს. მე მხოლოდ იდეა შევთავაზე. მა‐
შინვე დამთანხმდა: მართლა კარგი იქნება ვთხოვოთო... ისიც ხომ თავისებურად ღელავს იუკიზე. უბრა‐
ლოდ, ცოტა ვერ არის. ნერვები არ უვარგა. მაგრამ საშინელი ტალანტია! ამიტომაც დროდადრო ეხდება ტვი‐
ნი, როგორც ორთქლის ქვაბს სახურავი. და მაშინ ყველაფერი ავიწყდება ამქვეყნად. არცერთი რეალური
პრობლემის გადაწყვეტა არ შეუძლია. გამრავლების ტაბულა რა არის, იმასაც ვერ ერევა...
– არ მესმის, – ვთქვი უხალისო ღიმილით, – თქვენ რა, ვერაფერს ვერ ხედავთ? გოგონას მშობლიური სიყვა‐
რული სჭირდება. იმის რწმენა, რომ ვიღაცას მთელი გულით უყვარს, სრულიად უანგაროდ. ამას მე ვერას‐
დროს ვერ შევძლებ. ეს მხოლოდ მშობლებს შეუძლიათ. აი, რა უნდა შეიგნოთ ძალიან მკაფიოდ თქვენც და
თქვენმა მეუღლემაც. ეს ერთი. და მეორეც: მისი ასაკის გოგონებს აუცილებლად სჭირდებათ თავისი ასაკი‐
სა და სქესის მეგობრები. აი, ასეთი მეგობარი რომ ჰყავდეს, გაცილებით გაუადვილდებოდა. მე კი მამაკაცი
ვარ, თანაც მასზე გაცილებით უფროსი. გარდა ამისა, არც თქვენ და არც თქვენმა მეუღლემ არაფერი იცით
ჩემ შესახებ. ცამეტი წლის გოგონა რაღაც თვალსაზრისით უკვე ქალია. ძალიან ლამაზი, და თან არასტაბი‐
ლური ფსიქიკით. როგორ უნდა ანდოთ ასეთი ბავშვი აბსოლუტურად უცხო მამაკაცს? რა იცით ჩემ შესახებ,
ოღონდ გულახდილად მითხარით. მე ხომ სულ ახლახან პოლიციამ დამაკავა, როგორც მკვლელობაში ეჭ‐
ვმიტანილი! და თუ მართლა მოვკალი ადამიანი, მაშინ?
– რა თქმა უნდა, არა! – აღვშფოთდი. რა უბედურებაა, მამიკოც და დედიკოც ერთი და იგივე შეკითხვას მაძ‐
ლევენ... – არავინაც არ მომიკლავს.
– ჰოდა, ძალიან კარგი. მე გენდობი. რადგან ამბობ, რომ არ მოგიკლავს, ესე იგი არ მოგიკლავს.
– ის ტიპი არ ხარ. შენ არ შეგიძლია ადამიანის მოკვლა. არც ბავშვის გაუპატიურება. ზედ გეტყობა, – თქვა ჰი‐
რაკუ მაკიმურამ, – თან ჩემი ქალიშვილის ალღოსიც მჯერა. იუკის ბავშვობიდანვე გამახვილებული ინ‐
ტუიცია აქვს. ისეთი არა, როგორიც ყველას. როგორ ვთქვა უფრო გასაგებად... ხანდახან მეშინია კიდეც, აი
ისეთი, მედიუმისმაგვარი უნარი. ხანდახან მეჩვენება, რომ ხედავს იმას, რასაც სხვები ვერ ხედავენ. გაგიგო‐
ნია ასეთი რამ?
– ჰო... მე მჯერა იუკის ინტუიციის. იუკი გენდობა. ამიტომ გენდობი მეც. შენც შეგიძლია მენდო. გარეწარი არ
ვარ. ხანდახან ათასგვარ სირობას ვწერ, მაგრამ გარეწარი არასდროს ვყოფილვარ... – ისევ ჩაახველა და მი‐
წაზე გადააფურთხა, – აბა, რას იტყვი, თანახმა ხარ? იუკის რომ მიხედო, მაგას ვგულისხმობ. ყველაფერი,
რასაც შენ ამბობ, მშვენივრად მესმის. რა თქმა უნდა, ჩვეულებრივ ვითარებაში ეს თვითონ მშობლებმა უნდა
გააკეთონ. ოღონდ ჩვენი ვითარება ჩვეულებრივი არ არის. როგორც უკვე გითხარი, ხელ-ფეხი შეკრული
მაქვს. და შენ გარდა ვერავის ვერ ვთხოვ.
დიდხანს ვიჯექი და ვუყურებდი, როგორ დნებოდა ქაფი ჩემს ჭიქაში. სრულებით ვერ წარმომედგინა, რა უნ‐
და მექნა. ესეც ოჯახია რა... სამი შიზოფრენიკი და მათი დამხმარე პარასკევა. ესეც შენი კოსმოსური რობინ‐
ზონები...
– სულაც არ ვარ წინააღმდეგი, რომ შევხვდე ხოლმე, – ვთქვი, – ოღონდ არა ყოველდღე. ჯერ ერთი, ჩემი საქ‐
მეებიც მყოფნის. გარდა ამისა, ვერ ვიტან ადამიანებთან შეხვედრას ვალდებულების გამო. როცა მოგვინდე‐
ბა, მაშინ ვნახავთ ერთმანეთს. არც თქვენი ფული მჭირდება. ხელმოკლედ არ ვარ. თან იუკის იმიტომ ვხვდე‐
ბი, რომ მეგობრები ვართ. ჩემს მეგობრებს კი ყოველთვის მე ვუმასპინძლდები. აი, მხოლოდ ასეთ პირობებ‐
ზე შევთანხმდეთ. მეც მომწონს იუკი. ხანდახან ძალიან მხიარულადაც ვატარებთ დროს. მაგრამ მთლიანად
პასუხისმგებლობის აღება არ შემიძლია. იმედია, გამიგებთ. რაც არ უნდა დაემართოს მას, საბოლოოდ
თქვენ აგებთ პასუხს. თუნდაც ამიტომ არ მინდა თქვენგან არავითარი ფული.
ჰირაკუ მაკიმურა მისმენდა და თავს მიქნევდა. ყოველ დაქნევაზე ყურს ქვემოთ ნაოჭები ოდნავ უთრთოდა.
რამდენიც არ უნდა ითამაშო გოლფი, ამ ნაოჭებს უკვე ვეღარ მოიშორებ. მხოლოდ ცხოვრების წესის რადი‐
კალური შეცვლა თუ გიშველის. მაგრამ ამის ძალა უკვე აღარ შესწევს. ოდესმე თუ შესწევდა, ალბათ დიდი
ხნის წინათ.
– მესმის შენი. და პატივს ვცემ შენს პრინციპებს, – მითხრა, – მაგრამ არავითარი პასუხისმგებლობის აკიდე‐
ბას არ ვაპირებ. ნუ ფიქრობ პასუხისმგებლობაზე. ჩათვალე, რომ წელში მოდრეკილი მოვედით შენთან ამის
სათხოვნელად, იმიტომ რომ სხვა არჩევანი არ გვაქვს. ყურადღება მიაქციე იმას, რომ სიტყვა არ დამიძრავს
პასუხისმგებლობაზე. ფულის საკითხი კი მერეც შეგვიძლია განვიხილოთ. მე ყოველთვის ვაბრუნებ ჩემს
ვალს. გახსოვდეს მომავლისთვის. ახლა კი, შესაძლოა, მართალიც ხარ. მე გენდობი. მოიქეცი ისე, როგორც
გინდა. თუ უცებ ფული დაგჭირდა, მაშინვე დაგვიკავშირდი ან მე, ან ამეს. არა აქვს მნიშვნელობა. სახსრებში
არცერთი არ ვართ შეზღუდული. ასე რომ, არ მოგერიდოს.
არაფერი არ მითქვამს.
– თავიდანვე მივხვდი, რომ ჯიუტი ადამიანი ხარ, – დაამატა.
– არა, ჯიუტი არა. უბრალოდ, ჩემი სისტემის ჩარჩოებში ვმოქმედებ. სულ ეს არის.
– ჩემი სისტემა... – გაიმეორა. და ისევ იჩქმიტა ყურზე, – დღეს ეს უკვე უაზრობაა! საკუთარი ხელით აწყობილ
ლამპის გამაძლიერებელს ჰგავს. იმის მაგივრად, რომ დრო და ენერგია დახარჯო ამის ასაწყობად, გაცილე‐
ბით ადვილია მაღაზიაში წახვიდე და ახალთახალი, ტრანზისტორებიანი იყიდო. იაფიც არის და უკეთესადაც
ჟღერს. თუ გატყდება, შინ მოგაკითხავენ და გაგირემონტებენ. თუ ახალს იყიდი, ძველს იაფად ჩაიბარებენ...
ჩვენს დროში ინდივიდუალური სისტემების ადგილი არ არის. გეთანხმები, იყო დრო, როცა ამას რაღაც ფასი
ჰქონდა. მაგრამ ახლა ასე არ არის. ახლა ფულით ყველაფრის ყიდვა შეიძლება. მათ შორის, ადამიანის აზ‐
როვნებისაც. წახვალ, იყიდი რასაც გინდა და მიუერთებ შენს ცხოვრებას. ძალიან მარტივია. და მაშინვე გა‐
მოიყენებ შენი სიამოვნებისთვის. კომპონენტ A-ს მიუერთებ კომპონენტ B-ს. წკაპ! – და მზად არის. დაგიძ‐
ველდა რამე – წადი და შეცვალე. ასე უფრო მოსახერხებელია. მოებღაუჭები „შენს სისტემას“ და ცხოვრება
სანაგვეზე მოგისვრის. პრინციპით: ვისაც კუთხეების შემოჭრა უყვარს, ის მოძრაობას აფერხებს.
სულ დაბნელდა. სადღაც მეზობლად ნერვიულად ყმუოდა ძაღლი. ვიღაც უღმერთო ბორძიკით უკრავდა მო‐
ცარტის სონატას. ჰირაკუ მაკიმურა ღრმად ჩაფიქრებული იჯდა ვერანდაზე და ლუდს წრუპავდა. მე კი იმაზე
ვფიქრობდი, რომ ტოკიოში დაბრუნების დღიდან განსაკუთრებულად უცნაურ ადამიანებს ვხვდები. გოტან‐
და, ორი უმაღლესი კლასის მეძავი (ერთი მათგანი მოკვდა), პოლიციის ორი ინსპექტორი, ჰირაკუ მაკიმურა
თავის პარასკევა ხელქვეითით... რაც უფრო დიდხანს გავყურებდი ბაღის სიბნელეს პიანინოს ტრელისა და
ძაღლის ყმუილის თანხლებით, მით უფრო აშკარად მეჩვენებოდა, რომ რეალობა ჩემ გარშემო დნებოდა და
უკუნ სიბნელეში უჩინარდებოდა. საგნები და ნივთები ცურავდნენ, ყოველგვარ აზრს მოკლებულნი ერთმა‐
ნეთში ირეოდნენ და ერთიან ქაოსში ლღვებოდნენ. გოტანდას ელეგანტური თითები კიკის ზურგზე; გაუთა‐
ვებელი თოვლი საპოროს ქუჩებში; ბეკეკა მეი, თავისი „კუ-კუ“-თი; პლასტმასის სახაზავის ტყლაშუნი პოლი‐
ციის ინსპექტორის გაშლილ ხელისგულზე; სასტუმროს დერეფნების წყვდიადში მომლოდინე ადამიანი-‐
ცხვარი – ახლა ყველაფერი ერთმანეთს შედნობოდა... იქნებ, უბრალოდ, დავიღალე? – გავიფიქრე. მაგრამ არ
დავღლილვარ. უბრალოდ, რეალობა ჩემ ირგვლივ უცებ დადნა. დადნა და ერთ ქაოსურ ბურთად იქცა. რა‐
ღაც კოსმოსური სფეროს მსგავსად. ამასთან, პიანინო ჟღარუნს აგრძელებდა, ძაღლი კი ისევ ყმუოდა. და
ვიღაც რაღაცის თქმას ცდილობდა ჩემთვის. ვიღაც ცდილობდა ჩემთვის რაღაცის...
– არადა, ხომ იცნობდი იმ ქალს? ასე არ არის? – თქვა, – იმას, რომელიც გაგუდეს... გაზეთში წავიკითხე.
ოტელში არ მოხდა? ჰო. წერდნენ, რომ ვინაობა ვერ დაადგინეს. რომ მის ჩანთაში მხოლოდ სავიზიტო ბარა‐
თი აღმოაჩინეს და რომ ბარათის პატრონთან მოკვლევა ტარდება. შენი გვარი მითითებული არ არის. რო‐
გორც ადვოკატმა მითხრა, პოლიციისთვის გითქვამს, რომ არაფერი არ იცი... არადა, ნამდვილად იცი რაღაც,
ასე არ არის?
– ისე... – გოლფის ყვანჯი აიღო, მახვილივით გაიწვდინა წინ, ლაპარაკი განაგრძო და თან წარმოსახვითი
მახვილის წვერს დაჟინებით გასცქეროდა, – მომეჩვენა, თითქოს ვიღაცას აფარებ ხელს, რაღაცას მალავ. ინ‐
ტუიცია. და რაც უფრო დიდხანს გელაპარაკები, მით უფრო მგონია, რომ ასეა. ერთობ ჭირვეული ხარ
წვრილმანებში, მაგრამ დაუდევარი – განზოგადებაში. რაღაც ასეთი მანერა გაქვს, თითქოს მოცემული ნიმუ‐
შის მიხედვით აზროვნებ. საინტერესო ხასიათია. რაღაცით იუკის ჰგავხარ. ცხოვრებაში ძნელად მიიკვლევ
გზას, გარშემომყოფთ უჭირთ შენი გაგება. წაიბორძიკებ, დაეცემი – მთელი ცხოვრება თავდაღმართში მიექა‐
ნება და შენი მშველელი არავინაა. ამაში შენ და იუკი გაჭრილი ვაშლივით ჰგავხართ ერთმანეთს. აი, ამჯერა‐
დაც – ჩათვალე, რომ ძალიან გაგიმართლა. სახიფათო თამაშია პოლიციის ასე აბუჩად აგდება. დღეს თავი
დაიძვრინე, მაგრამ არავითარი გარანტია არ არსებობს, რომ ხვალაც გაგიმართლებს. „აზროვნების საკუთა‐
რი სისტემა“ – ცუდი არ არის, მაგრამ თუ სულ მაგის იმედად იქნები, შეიძლება თავიც გაიტეხო. ახლა ის დრო
არ არის...
– სწორედაც რომ არ ვარ მაგის იმედად, – ვუთხარი, – ეს უფრო ცეკვის მოძრაობას ჰგავს. რეფლექსურს. თა‐
ვი არ ფიქრობს, სხეულს კი ახსოვს. და როცა მუსიკა უკრავს, სხეული თვითონ იწყებს მოძრაობას, ძალიან
ბუნებრივად. მაშინაც კი, როცა გარშემო ყველაფერი იცვლება – არა აქვს მნიშვნელობა. ძალიან რთული
ცეკვაა და არ შეიძლება ყურადღება მიაქციო იმას, რაც გარშემო ხდება. მიაქცევ ყურადღებას და ამოვარდე‐
ბი რიტმიდან. და მხოლოდ ერთ უნიჭო რამედ დარჩები. „მწყობრის გარეთ“...
– რას? – ავიჩეჩე მხრები. რა უნდა მომეგონებინა მისთვის? პიკასოს სურათი „ჰოლანდიური ლარნაკი და სა‐
მი წვეროსანი მხედარი“?
– მაგრამ არ დაგიმალავ: მომეწონე და გენდობი. ასე რომ, კეთილ ინებე და მიხედე იუკის. მოვა დრო და მად‐
ლობას გეტყვი. უმადური არ ვარ, ვალს ყოველთვის ვაბრუნებ. ეს, თუ არ ვცდები, უკვე გითხარი, არა?
– ჰო, მითხარით...
– ჰოდა, ძალიან კარგი, – შეაჯამა ჰირაკუ მაკიმურამ. და დაუდევრად მიაყუდა ყვანჯი ვერანდის მოაჯირს, –
ესე იგი მოვილაპარაკეთ.
– მეტი თითქმის არაფერი. რომ წინდით გაგუდეს. რომ უმაღლესი კატეგორიის ოტელი ყველაზე რთული ად‐
გილია გამოძიებისთვის. ვერც სახელი გაიგეს, ვერც მოწმეები იპოვეს. რომ მოკლულის ვინაობა დგინდება.
და მორჩა... ასეთი რამეები ხშირად ხდება. ძალიან მალე დაივიწყებენ.
– ალბათ, – ვთქვი.
"},{"head":"25.","content":"
25.
იუკი შვიდ საათზე დაბრუნდა. თქვა, რომ სანაპიროზე სეირნობდა. წასვლამდე ხომ არ გვევახშმაო, შემოგ‐
ვთავაზა ჰირაკუ მაკიმურამ, მაგრამ იუკიმ მხოლოდ თავი გააქნია. არ მშია, სახლში წავალო.
– თუ მოგინდებათ, შემოიარეთ. თვის ბოლომდე ალბათ იაპონიაში ვიქნები, – თქვა მამამ და მადლობა გადა‐
მიხადა ჩამოსვლისთვის. მაპატიე, რომ უკეთ ვერ გაგიმასპინძლდიო. რას ბრძანებთ-მეთქი, ვუპასუხე.
პარასკევა ხელქვეითმა მანქანამდე მიგვაცილა. სახლს უკან მანქანების სადგომს რომ ჩავუარეთ, შევნიშნე
ჯიპი „ჩეროკი“, მოტოციკლი „ჰონდა“, 750 კუბის მოცულობით და მძიმე მოტოროლერი უგზოობაში სასიარუ‐
ლოდ.
– ჰო... საკმაოდ, – ოდნავ დაფიქრდა და მიპასუხა, – სენსეი მშვიდად ვერ ზის ერთ ადგილზე, როგორც
ჩვეულებრივი მწერლები. მთელი მისი ცხოვრება გაუთავებელი მოძრაობაა...
***
„სუბარუში“ ჩავსხედით თუ არა, იუკიმ მაშინვე თქვა, მშიაო. რესტორან „ჰანგრი ტაიგერისკენ“ გადავუხვიე
და თითო სტეიკი შევჭამეთ. მე უალკოჰოლო ლუდი დავლიე.
– რა თქმა უნდა, უარი ვუთხარი. არ მიყვარს ასეთი თამაშები. საბავშვო ბაღია, ღმერთმანი... მაგრამ, მიუხე‐
დავად ამისა, ვფიქრობ, ღირს დროდადრო შევხვდეთ ერთმანეთს. არა, მამაშენის გამო არა, უბრალოდ, ერ‐
თმანეთის გამო. რა თქმა უნდა, ჩვენ შორის საშინელი უფსკრულია – ასაკშიც, ცხოვრების წესშიც, სხვადას‐
ხვანაირად ვფიქრობთ, სხვადასხვანაირად ვგრძნობთ, მაგრამ მაინც, ჩემი აზრით, არცთუ ურიგოდ გამოგ‐
ვდის ურთიერთობა. რას იტყვი?
მხრები აიჩეჩა.
– მოკლედ, თუ მოგინდება ჩემი ნახვა, დამირეკე. არავითარი შეხვედრები ვალდებულების გამო. მოგვინდება
– ვხვდებით. ჩვენ ერთმანეთს ისეთი რამეები მოვუყევით, რაც არასდროს არავისთვის მოგვიყოლია და ახ‐
ლა საერთო საიდუმლო გვაერთიანებს. ასეა თუ არა?
– აჰა...
– ასეთ რაღაცებს თუ დიდხანს შეინახავ, შიგნით იბერება. ასე რომ, ხანდახან შეკავებაც შეუძლებელია. და
თუ დროდადრო მაინც არ გამოუშვი გარეთ – იფეთქებს. ბაბახ! გასაგებია? და თუ, ღმერთმა ნუ ქნას, ასეთი
რამ მოხდა, ცხოვრება კოშმარს დაემსგავსება... ძნელია მარტომ შეინახო საიდუმლო. ძნელია შენთვისაც და
ჩემთვისაც. არავის არ უყვები, ვერც ვერავინ იგებს, რა გიდევს შიგნით... მაგრამ ჩვენ ხომ გვესმის ერთმანე‐
თის. და შეგვიძლია მშვიდად მოვუყვეთ ერთმანეთს ყველაფერი.
– შენგან არაფერს ვითხოვ. მოგინდება რამის მოყოლა, დამირეკე ტელეფონით. არა აქვს მნიშვნელობა, რა
უნდოდა ჩემგან მამაშენს. არ ვაპირებ, შენთან კეთილი, ყოვლისმცოდნე უფროსი ძმის როლის თამაშს. ჩვენ
თანასწორები ვართ. რაღაც თვალსაზრისით. და შეგვიძლია ერთმანეთს დავეხმაროთ. აი, რატომ ღირს ხან‐
დახან მაინც შეხვედრა.
არაფერი არ მიპასუხა. უბრალოდ, დაამთავრა თავისი დესერტი. ხმაურით მიაყოლა წყალი. ოდნავ დააელმა
თვალები და მსუქნების ოჯახის თვალიერება დაიწყო, ერთი ამბით რომ იტენიდნენ პირს მეზობელ მაგიდას‐
თან. მამა, დედა, ქალიშვილი და ვაჟი. ყველანი ისე შესამჩნევად მსუქნები იყვნენ, რომ თვალს უხაროდა.
იდაყვებით მაგიდას დავეყრდენი, ყავას ვსვამდი და იუკოს სახეს შევცქეროდი. საოცრად ლამაზი ბავშვია,
ვფიქრობდი. როცა დიდხანს უყურებ ასეთ სახეს, უცნაური გრძნობა გიპყრობს. თითქოს ვიღაცამ რაღაც გან‐
საკუთრებული მიზნის გარეშე კენჭი გესროლა და პირდაპირ სულში ჩაგიგდო. აი, ასე. და თუმცა შენი სულის
ლაბირინთი ისეთი დახლართულია, რომ ჩვეულებრივ ყველაფერი სადღაც შუა გზაზე ჩერდება, ეს ვიღაც
ახერხებს და ზუსტად შუაგულში ახვედრებს. თხუთმეტი წლის რომ ვიყო, ნამდვილად შემიყვარდებოდა, ალ‐
ბათ უკვე მეოცედ გავიფიქრე. თუმცა თხუთმეტი წლისა ალბათ ვერ მივხვდებოდი, რას გრძნობს. ახლა მეს‐
მის, ასე თუ ისე. და შევძლებდი კიდეც ჩემებურად მიხედვას. მაგრამ ახლა ოცდათოთხმეტის ვარ და სასიყ‐
ვარულო თამაშებს არ ვაპირებ ცამეტი წლის გოგონებთან. არასდროს კარგი არაფერი გამოვა აქედან.
ვხვდებოდი, ასე რატომ აწამებდნენ თანაკლასელები. როგორც ჩანს, მეტისმეტად ლამაზია მათი ყოველ‐
დღიურობისთვის. მეტისმეტად ჭკვიანი. და თვითონაც არ ცდილობს მათთან რამენაირად დაახლოებას. სა‐
ბოლოოდ კი ეშინიათ მისი, როგორც ეშინიათ ყველაფერი გაუგებარის და გამოუცნობის, და ისტერიკაში ჩა‐
ვარდნილები აღიზიანებენ. გრძნობენ, რომ თავისი ზემოდან მიმართული მზერით ის დასცინის მთელ მათ
მეგობრულ კომპანიას. აი, პრინციპულად რით განსხვავდება იუკი გოტანდასგან. გოტანდამ ყოველთვის
მშვენივრად იცოდა, რა ძლიერ მოქმედებდა მისი გარეგნობა ადამიანებზე და აკონტროლებდა თავის ქცე‐
ვას. ამიტომ შიშის გრძნობას არ უჩენდა გარშემომყოფთ. და თუ მოულოდნელად ეს გამოვლინება მეტისმე‐
ტად გაიზრდებოდა, ყოველთვის შეეძლო დროულად გაღიმება და ხუმრობა. აქ განსაკუთრებული იუმორიც
კი არ იყო საჭირო. უბრალოდ, გაიღიმე რაც შეიძლება გულღიად და რამე ჩვეულებრივი ხუმრობაც მიაყო‐
ლე. ირგვლივ ყველა გაიღიმებს, მხიარულად და კარგად იგრძნობს თავს. და აუცილებლად გაიფიქრებენ:
„მშვენიერი ყმაწვილია!“ აი, როგორ გამოსდის – უფრო კი სწორედ ასეთია: მშვენიერი ყმაწვილი გოტანდა.
იუკი სხვა საქმეა. ის მთელ ენერგიას იმაში ხარჯავს, როგორ შეიკავოს თავი. იმისთვის კი, რომ წინასწარ გა‐
მოიცნოს ადამიანთა საქციელი და რაღაც ზომებიც მიიღოს, აღარ ჰყოფნის ძალა. შედეგად გულს სტკენს
ადამიანებს, მათი საშუალებით კი – საკუთარ თავს. აი, რით განსხვავდება ის გოტანდასგან. ცხოვრების ძნე‐
ლი საშუალებაა. მეტისმეტად ძნელი ცამეტი წლის გოგოსთვის. მოზრდილისთვისაც კი საშინლად ძნელი.
წარმოდგენა არ მქონდა, ამ გზებიდან რომელს გაჰყვებოდა იუკი. როგორც არ უნდა ატრიალო, ყველა ადა‐
მიანს თავისი მწვერვალი აქვს ცხოვრებაში. და მას შემდეგ, რაც ამ მწვერვალს მიაღწევს, ისღა დარჩენია,
ძირს დაეშვას. საშინელებაა, მაგრამ ვერაფერს იზამ. წინასწარ ხომ არავინ იცის, სად არის მისი მწვერვალი.
„კიდევ ავბობღდები, – ფიქრობს ადამიანი, – სანამ კიდევ არის ასასვლელი“. მაგრამ უცებ მთა მთავრდება და
ვეღარაფერს მოებღაუჭები. როდის ხდება ასეთი რამ, უცნობია. ვიღაცა თორმეტი წლისა აღწევს თავის
მწვერვალს და მერე მთელი გზა შეუმჩნეველი, ნაცრისფერი ცხოვრებით ცხოვრობს. ვიღაცა ზევით და ზე‐
ვით მიბობღავს სიკვდილამდე. ვიღაცა მწვერვალზე კვდება. ბევრმა პოეტმა და კომპოზიტორმა გალია ცხოვ‐
რება ქარიშხალივით, მეტისმეტად სწრაფად უახლოვდებოდნენ მწვერვალს და კვდებოდნენ ისე, რომ ოც‐
დაათსაც ვერ აღწევდნენ. პაბლო პიკასო კი ოთხმოცი წლის მერეც ქმნიდა შედევრებს და თავის ლოგინში
მოკვდა.
მწვერვალი, გავიფიქრე. დღემდე ჩემს ცხოვრებაში მსგავსი არაფერი მომხდარა. ეს ნამდვილად ასეა. „ცხოვ‐
რება“. უკან რომ ვიხედები, ასეთ ხმაურიან სახელსაც ვერ დავარქმევდი ამას. რაღაც აღმართები, რაღაც
დაღმართები. ავდიოდი, ჩამოვდიოდი, ისევ და ისევ. სულ ეს არის! თითქმის არაფერი გამიკეთებია. არაფე‐
რი ახალი. ვიღაც მიყვარდა, ვიღაცას ვუყვარდი. ოღონდ არაფერი აღარ დარჩა. ჰორიზონტალური მოძ‐
რაობა. ბრტყელი პეიზაჟი. კომპიუტერული თამაში... სადღაც მივქრი, როგორც პეკმენი თავის ვირტუალურ
გალაქტიკაში: ერთმანეთის მიყოლებით ვახრამუნებ წყეული პუნქტირის ხაზებს – და ამიტომაც ვაგრძელებ
არსებობას. რატომღაც. და ერთხელაც აუცილებლად მოვკვდები.
– შესაძლოა არასოდეს აღარ იყო ბედნიერი, – თქვა ადამიანმა-ცხვარმა, – ამიტომ ისღა დაგრჩენია, იცეკვო.
მაგრამ ისე კარგად, რომ ყველამ შენ გიყუროს...
– კარგად ხარ? – მკითხა, – მიწისფერი გადევს სახეზე. რამე საშინელება ხომ არ გითხარი?
– შესაძლოა.
– იცი... საშინელ მარტოობას ხომ არ გრძნობ ხანდახან? აი, მაგალითად, ღამით, როცა თავში ასეთი რამეები
მოგდის?
***
ვახშმობის საფასური იუკიმ გადაიხადა. ყველაფერი რიგზეა, თქვა, მამამ ბევრი ფული მომცა. ანგარიში
აიღო, სალაროსთან მივიდა, ჯიბიდან რამდენიმე დაკეცილი ათიანი ამოიღო, ერთი დანერწყვა, ანგარიში გა‐
ასწორა და ხურდა დაუთვლელად ჩაიდო ჟაკეტის ჯიბეში.
– ჰგონია, რომ ფული მომცა და თავიდან მომიშორა, – თქვა, – ბავშვივით. ასე რომ, დღეს მე გპატიჟებ. ჩვენ
ხომ რაღაც თვალსაზრისით თანასწორები ვართ, ასე არ არის? ყოველთვის შენ მპატიჟებ, მეც ხომ შემიძლია
ხანდახან...
– დიდი მადლობა, – ვუთხარი, – მაგრამ მომავლისთვის გაითვალისწინე, რომ კლასიკური პაემნის წესს არ‐
ღვევ.
– ეგ როგორ?
– ჯერ მამაკაცს უნდა მისცე საშუალება გადაიხადოს, ფული კი მხოლოდ ამის მერე დაუბრუნო. ასეთია საყო‐
ველთაო ეტიკეტი. სხვაგვარად მამაკაცის თავმოყვარეობას შეეხები. ჩემსას არაფერი დაემართება. მე, რო‐
მელი მხრიდანაც არ უნდა შემომხედო, „მაჩოს“ ვერ მიწოდებ. შეგიძლია ასე მომექცე, მაგრამ ქვეყნად უამ‐
რავი მამაკაცია, ვისაც ეს ეწყინება. მთელი სამყარო ჯერ ისევ ტრიალებს „მაჩოს“ პრინციპით.
– ძალიან კარგი... ლოგიკური პოზიციაა, – ვთქვი, საჭე მოვატრიალე და „სუბარუ“ სადგომიდან გამოვიყვანე,
– მაგრამ საქმე ის არის, რომ ხანდახან ადამიანებს უბრალოდ, ყოველგვარი ლოგიკის გარეშე უყვარდებათ
ერთმანეთი. მოსწონთ ერთმანეთი და გინდ შუაზე გასკდი. სიყვარული ჰქვია. როცა ცოტა კიდევ გაიზრდები
და ლიფს გიყიდიან, მიხვდები.
– გითხარი, უკვე მაქვს-მეთქი! – იყვირა და მუშტები დამიშინა ისე, რომ კინაღამ ვეებერთელა წითელ ნაგვის
ყუთს შევეჯახე.
– ვხუმრობ! – ვთქვი და მანქანა გავაჩერე, – იცი, ჩვენ, მოზრდილებს, ასეთი წესი გვაქვს: დროდადრო გავე‐
ხუმრებით ერთმანეთს, მერე კი ერთად ვიცინით. შესაძლოა ამქვეყნად საუკეთესო ოხუნჯი არ ვარ, მაგრამ
მაინც მოგიწევს შეჩვევა.
– ჰმ-მ... – გაწელა.
– ოღონდ საჭესთან მჯდომი ადამიანის ცემა კატეგორიულად აკრძალულია. აი, ახლა აღარ ვხუმრობ, – ვუთ‐
ხარი, – წინააღმდეგ შემთხვევაში ყველა მოკვდება – შენც და ისიც. ესეც შენ, კლასიკური პაემნის მეორე კა‐
ნონი. არ მოკვდე. იცოცხლე რაც შეიძლება დიდხანს, რადაც არ უნდა დაგიჯდეს.
***
უკანა გზაზე იუკის კრინტი არ დაუძრავს. სავარძელზე მიწოლილი ფიქრებში დალივლივებდა. ხანდახან მეჩ‐
ვენებოდა, რომ ეძინა, ხანდახან – არა, მაგრამ დაახლოებით ერთნაირად გამოიყურებოდა. კასეტებს აღარ
დებდა მაგნიტოფონში. საცდელად ჯონ კოლტრეინის „ბალადა“ ჩავრთე; პროტესტი არ გამოუთქვამს. რაც
არ უნდა ჩამერთო, როგორც ჩანს, ამ წუთებში მისთვის სულერთი იყო. ამიტომ მივაქროლებდი მანქანას,
თან კოლტრეინის საქსოფონს ხმადაბლა ვაყოლებდი ხმას.
სიონან-ტოკიოს ღამის გზა, რომლითაც უკან ვბრუნდებოდით, საოცრად მოსაწყენი იყო. მხოლოდ წინ მიმა‐
ვალი მანქანების სტოპსიგნალებს მივჩერებოდი. მაინცდამაინც არც ლაპარაკი მინდოდა. როცა დედაქალა‐
ქის ჰაივეიზე შევედით, იუკიმ გაიღვიძა და სახლში მისვლამდე კევს ღეჭავდა. თან ერთი სიგარეტიც მოწია.
სამ-ოთხჯერ გაბუთქა და ფანჯარაში გადააგდო. „კიდევ ერთს მოწევს და ვეღარ მოვითმენ“, გავიფიქრე. მაგ‐
რამ მეტი აღარ მოუწევია. ალღო. მშვენივრად გრძნობდა, რას ვფიქრობდი. იმასაც, როგორ უნდა მოქ‐
ცეულიყო.
კევი ქაღალდში გაახვია, დაამრგვალა და ხელსაწყოების პანელზე დადო. მერე ზანტი მოძრაობით გააღო კა‐
რი, მანქანიდან გადავიდა და წავიდა. არც დამმშვიდობებია, არც კარი მოუხურავს, არც მობრუნებულა. რთუ‐
ლი ასაკია. ან იქნებ, უბრალოდ, თვიურია. როგორც არ უნდა იყოს, ეს ყველაფერი უცნაურად მახსენებდა
მორიგ ფილმს გოტანდას მონაწილეობით. რთული ასაკის მოწყვლადი გოგონა... ჰო, გოტანდა აუცილებლად
გამონახავდა საერთო ენას. ისეთ თანამოსაუბრესთან, როგორიც გოტანდაა, იუკის კრამიტი დაუცურდებო‐
და. აუცილებლად. სხვაგვარად ფილმი არ გამოვა. და მაშინ... ფუ შენი. ისევ გოტანდა. თავი გავაქნიე, გადავი‐
ხარე და კარი მოვხურე. ბამ! და ფრედი ჰაბარდთან ერთად, ღედ ჩლაყ-ს სიმღერით, შინისკენ წავედი.
***
დილით, გავიღვიძე თუ არა, მეტროსთან გავედი გაზეთებისთვის. ჯერ ცხრა საათი არ იყო და სიბუიას სად‐
გურთან მგზავრების ვეებერთელა ძაბრი დამხვდა. გაზაფხულის მიუხედავად, მხოლოდ თითო-ოროლა მო‐
ღიმარი სახე დავინახე, იმათზეც ძნელად თუ იტყოდი გაღიმებულს. უბრალოდ, ჩვეულებრივზე უფრო ნაკ‐
ლებად დაძაბული სახეები იყო. ჯიხურში რამდენიმე გაზეთი ვიყიდე, „დანკინ დონატსში“ შევედი და ყავა-‐
ფუნთუშასთან ერთად გადავფურცლე. მეის ხსენება არ იყო. დისნეილენდი კიდევ ერთ ატრაქციონს ამატებ‐
და, ვიეტნამი კამბოჯას ეომებოდა, ტოკიოელები ახალ მერს ირჩევდნენ, საშუალო კლასების მოსწავლეებმა
ისევ დაარღვიეს კანონი – ოტელში წინდით გაგუდულ ახალგაზრდა ლამაზ ქალზე კი გაზეთები არაფერს იტ‐
ყობინებოდნენ. მართალია ჰირაკუ მაკიმურა: ჩვეულებრივი შემთხვევაა, ისეთი, როგორიც ასობით ხდება.
დისნეილენდში მოწყობილ ახალ ატრაქციონთან შედარებით კი – საერთოდ რა მოსატანია. ყველა ძალიან
მალე დაივიწყებს ამ ამბავს. თუმცა არიან ადამიანები, რომლებიც არ დაივიწყებენ. ერთი მათგანი მე ვარ. კი‐
დევ ერთი – მკვლელი. როგორც ჩანს, არც პოლიციის ორი ინსპექტორი აპირებს დავიწყებას...
ვიფიქრე, რამე ფილმი ხომ არ მენახა და კინორეკლამის გვერდი გავშალე. „უპასუხო სიყვარულს“ არსად
აღარ უჩვენებდნენ. გოტანდა გამახსენდა. ალბათ უნდა შევატყობინო, რა დაემართა მეის. თუ რაღაც მომენ‐
ტში მასაც წაავლებენ ხელს მოკვლევისთვის და იქ, მისთვის მოულოდნელად, ჩემი სახელიც ამოტივტივდე‐
ბა, ყელამდე ნეხვში აღმოვჩნდები. იმის გაფიქრებაზე, რომ ისევ დამკითხავს პოლიცია, საფეთქლები დამი‐
ბუჟდა.
„დანკინ დონატსის“ სათამაშო ვარდისფერ ტელეფონთან მივედი, ნაპრალში მონეტა ჩავუშვი და გოტანდას
ნომერი ავკრიფე. რა თქმა უნდა, შინ არ იყო. ავტომოპასუხე. ყურმილს ვუთხარი, რომ მნიშვნელოვანი საქ‐
მე მქონდა და რაც შეიძლება მალე დამლაპარაკებოდა. მერე გაზეთები ურნაში ჩავყარე, ქუჩაში გამოვედი
და შინ წავბანცალდი. მთელი გზა იმაზე ვფიქრობდი, რატომ ეომებოდა ვიეტნამი კამბოჯას. ვერ გამეგო. რა
საშინლად დახლართულია ყველაფერი ამქვეყნად.
აუარებელი საქმე დაუყოვნებლად დასრულებას მოითხოვდა. არის ცხოვრებაში ასეთი დღეები. როცა
რეალისტი უნდა გახდე და სასწრაფოდ შეუხამო შენი ახლანდელი რეალობა იმ რეალობას, როგორც ის
დღემდე გამოიყურებოდა.
პირველ ყოვლისა, სამრეცხაოში რამდენიმე პერანგი წავიღე, იქიდან დაახლოებით ამდენივე წამოვიღე და
სახლში მოვიტანე. მერე ბანკში წავედი, ფული გამოვიტანე, გაზის და ტელეფონის გადავიხადე. ბინის პატ‐
რონს ერთი თვის ჩავურიცხე. უახლოეს ჯიხურში ქუსლები გამოვუცვალე ფეხსაცმელს. ვიყიდე ექვსი სუფთა
აუდიოკასეტა და ბატარეები მაღვიძარასთვის. მერე შინ დავბრუნდი და მთელი ხმით ჩართულ „რადიო-‐
FEN“-ზე ბინის დალაგება დავიწყე. აბაზანა გავაწკრიალე, მაცივრიდან ყველაფერი გამოვიღე, შიგნიდან გა‐
ვამშრალე, პროდუქტები დავახარისხე, გადავყარე ყველაფერი, რაც უკვე აღარ ვარგოდა. გავხეხე გაზქურა,
გავწმინდე კონდიციონერის ფილტრები, მოვრეცხე იატაკი, ფანჯრები, შევაგროვე მთელი ნაგავი, პაკეტებში
ჩავყარე და კართან დავაწყვე. გამოვცვალე ზეწრები, ბალიშისპირი. მტვერსასრუტით დავალაგე ბინა. ამ ყვე‐
ლაფერს არანაკლებ ორი საათი დასჭირდა. ჟალუზებს რომ ვწმენდდი და შტყხ-თან ერთად ვღრიალებდი მი‐
სამღერს Mr. Roboto, ტელეფონმა დარეკა. გოტანდა იყო.
– მოდი, სადმე შევხვდეთ. ტელეფონზე ვერ გეტყვი, – შევთავაზე.
– შევხვდეთ... და... სასწრაფოა? იცი, საქმე დამიგროვდა, რაღაც უნდა ვქნა – კინო, ტელევიზია, ვიდეო –
ყველგან გადაღებაა. ორ-სამ დღეში მშვიდად, ადამიანურად წავიჭორავებდი შენთან ერთად, მაგრამ ახლა...
– მაპატიე, რომ მნიშვნელოვან საქმეებს გწყვეტ, მაგრამ იცი, ადამიანი დაიღუპა, – ვთქვი, – ჩვენი საერთო
ნაცნობი. პოლიციას შეკითხვები აქვს.
– გასაგებია. დღეს საღამოს გამოვალ. მაგრამ არ გამოვრიცხავ, რომ ძალიან დამაგვიანდეს. არა უშავს?
– მაშინ ალბათ პირველზე ან ორზე დაგირეკავ... მაპატიე, მაგრამ უფრო ადრე თავს ვერ დავაღწევ.
ყურმილი რომ დავკიდე, კიდევ ერთხელ, სიტყვასიტყვით დავატრიალე თავში მთელი ეს საუბარი.
დაიღუპა ადამიანი. ჩვენი საერთო ნაცნობი. პოლიცია შეკითხვებს იძლევა... ნამდვილი კრიმინალური თრი‐
ლერია, გავიფიქრე. რაშიც არ უნდა მიეღო მონაწილეობა ჩვენს ძმა გოტანდას, ყველაფერი რატომღაც მა‐
შინვე კინოს ფორმას იღებდა. რატომ? რეალობა თითქოს ნელ-ნელა უკან იხევს და გეჩვენება, რომ მოცე‐
მულ როლს თამაშობ. ასეთი აურა აქვს. წარმოვიდგინე, როგორ გადმოდის თავისი „მაზერატიდან“ – შავი
სათვალით, საყელოაწეული ლაბადით. ელეგანტური, როგორც ავტომობილების საბურავების რეკლამა.
სრული შარმანი... თავი გავაქნიე და დარაბების წმენდა გავაგრძელე. საკმარისია. დღეს რეალობაში დაბრუ‐
ნების დღეა.
***
ხუთ საათზე ჰარაძიუკუში წავედი და ტაკესიტას სავაჭრო დახლებზე ელვისის სამკერდე ნიშნის მოძებნა
ვცადე. ამოცანა ადვილი არ გამოდგა. იყო Kiss და იანი, იყო Iron Maiden და AC/DC, Motorhead, მაიკლ ჯექსონი და
პრინცე, ელვისი კი არავის ჰქონდა. მხოლოდ მესამე პატარა მაღაზიაში დავინახე, როგორც იქნა, წარწერით
ELVIS THE KING და მაშინვე ვიყიდე. მერე გამყიდველს ხუმრობით ვკითხე, შემთხვევით ჯგუფ Sly & the Family
Stone-ის ნიშანი ხომ არ გაქვთ-მეთქი. გამყიდველმა, თვრამეტიოდე წლის გოგონამ, თმა განიერი ლენტით
რომ ჰქონდა აკრული, დაბნეულმა შემომხედა.
– ბოლო დროს იმდენი ახალი სახელი ჩნდება. არ დამიჯერებთ! – თქვა და შეწუხებულმა გააწკლაპუნა ენა, –
უბრალოდ, თვალს ვერ მიადევნებ...
– ნუ იტყვით, – დავეთანხმე.
მერე რესტორან „ცურუოკაში“ შევიარე, ლუდი დავლიე და ერთი ულუფა ტემპურა შევჭამე. დრო უაზროდ გა‐
დიოდა, ნელ-ნელა მზეც ჩავიდა. Sunrise, sunset... როგორც ორგანზომილებიანი პეკმენი მონიტორის ეკრანზე,
მარტო მივდიოდი რაღაც მიმართულებით, ვნთქავდი დრო-სივრცეს და არაფერს არ ვტოვებდი უკან. სი‐
ტუაცია ჩიხში მოექცა. ვერსადაც ვერ მივედი. სცენარი, რომლის მიხედვითაც მოძრაობდა აქამდე ყველაფე‐
რი, უცებ უამრავ განაპირა ხაზად დაიტოტა. ძირითადი კი, რომელსაც შეეძლო კიკისთან შევეერთებინე, უკ‐
ვალოდ გაქრა. მეტისმეტად გავერთე ეპიზოდებით. ტვინსაჭყლეტი პიესის მეორეხარისხოვან სცენებში გა‐
ვიხლართე და ახლა დროსა და ენერგიას ვხარჯავ იმის გასარკვევად, რომელია უფრო მნიშვნელოვანი. ამ
სცენებიდან რომელშია, ეშმაკმა წაიღოს, მთავარი მოქმედება? და საერთოდ, არის კი აქ მთავარი?
შუაღამემდე საქმე არაფერი მქონდა, ამიტომ შვიდ საათზე სიბუიაზე, კინოთეატრში შევედი და „ვერდიქტი“
ვნახე პოლ ნიუმენით მთავარ როლში. ფილმი, როგორც ჩანს, ცუდი არ იყო, მაგრამ ერთთავად ფიქრებში
მივდიოდი, რის გამოც სიუჟეტი ნაწილებად იშლებოდა თავში. საკმარისი იყო, გულისყურმოკრებილს შემე‐
ხედა ეკრანისთვის, რომ მაშინვე მეჩვენებოდა, თითქოს აი, ახლა გამოჩნდებოდა კიკის შიშველი მხრები და
ჩემდაუნებურად მასზე ვიწყებდი ფიქრს. კიკი! რატომ მეძახდი? რა გინდა ჩემგან?
ეკრანზე THE END აინთო, მე კი, ისე, რომ ვერც მივხვდი, რაზე იყო ფილმი, ავდექი და გამოვედი კინოთეატ‐
რიდან. ცოტა გავისეირნე, ბარში შევიარე, ორი „ჰიმლეტი“ დავლიე, არაქისი დავაყოლე.
თერთმეტ საათზე შინ დავბრუნდი და გოტანდას ზარის მოლოდინში წიგნის კითხვა დავიწყე. დროდადრო
ტელეფონის აპარატს გავხედავდი – სულ მეჩვენებოდა, რომ იქიდან მიყურებდა.
პარანოია.
წიგნი მოვისროლე, საწოლზე გავიშხლართე სახით კედლისკენ და ქაშაყზე დავიწყე ფიქრი. ნეტავ როგორ
არის იქ? მიწაში ალბათ სიმშვიდე და სიჩუმეა. მისგან ალბათ მარტო ძვლებიღა დარჩა. და ის ძვლებიც ძალი‐
ან მშვიდად არიან. თოვლივით ქათქათა ძვლები, როგორც პოლიციის ინსპექტორმა თქვა. ხელშეუხები სიწ‐
მინდის. ისინი ვერასოდეს ვერავის ვერაფერს ეტყვიან. იმიტომ რომ ჭალაში, ხის ქვეშ დავმარხე. უნივერ‐
მაღ „სეიუს“ ქაღალდის პაკეტით.
არაფერს არ იტყვიან...
უძლურების შეგრძნებამ, ჩუმმა, როგორც ახლად დამდნარმა თოვლმა, დატბორა ბინა. გამოსავლის ძებნაში
ჯერ სააბაზანოში წავედი, შხაპი მივიღე, თან Red Clay-ს მელოდიას ვუსტვენდი. სამზარეულოში ერთი ქილა
ლუდი გამოვცალე. მერე თვალები დავხუჭე და ესპანურად ათამდე დავითვალე. „მორჩა!“ – დავიყვირე და
მუცელზე დავიტყაპუნე ხელი. და ყველანაირი უძლურება თითქოს ქარმა წაიღო. აი, ასეთი საიდუმლო ჯა‐
დოქრობა ვიცი. როცა დიდხანს ცხოვრობ მარტო, უნებურად სწავლობ მსგავს ფოკუსებს. სხვაგვარად ვერ
გადარჩები.
"},{"head":"26.","content":"
26.
გოტანდამ პირველის ნახევარზე დარეკა.
– მახსოვს, – ვუპასუხე.
– მთელი დღე უამრავი სამუშაო იყო, ადრე ვერ მოვახერხე გამოქცევა. მაგრამ შეგვიძლია ნორმალურად ვი‐
საუბროთ მანქანაში. ჯობს, ჩემმა მძღოლმა არაფერი გაიგონოს. სწორად მესმის ვითარება?
„სუბარუ“ გამოვიყვანე მანქანების სადგომიდან და თხუთმეტ წუთში აძაბუში ვიყავი. ზარის ღილაკს, იეროგ‐
ლიფიან ფირფიტა „გოტანდას“ დავაჭირე თითი – მის ნამდვილ გვარს – და მაშინვე ჩამოვიდა.
– მაპატიე, რომ ასე გვიან მოგიყვანე. დღე კი არა, კოშმარი იყო, ახლა იოკოჰამაშიც ვარ წასასვლელი. გადა‐
ღება დილაადრიან იწყება. მანამდე იქნებ ცოტა წამეძინა მაინც. იქ უკვე შეუკვეთეს ჩემთვის ოტელი...
– რა სიმყუდროვეა! – შენიშნა.
რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, ლაბადით იყო. და ეს ლაბადა მართლა მაგრად გამოიყურებოდა. შავი სათვა‐
ლე, რაც მართალია, მართალია, არ ჰქონდა. შავის ნაცვლად, ჩვეულებრივი, გამჭვირვალემინებიანი ეკეთა.
მაგრამ ისიც წარმოუდგენლად ელეგანტური იყო. ელეგანტური და ინტელიგენტური...
ხელსაწყოების პანელიდან The Beach Boys-ის კასეტა აიღო და დიდხანს ატრიალებდა ხელში.
– რა ნოსტალგიაა! – თქვა, – ოდესღაც ხშირად ვუსმენდი. ჯერ კიდევ სკოლაში, უფროს კლასებში. ამ The Beach
Boys-ს, როგორ ვთქვა, ძალიან გამორჩეული ბგერა ჰქონდა. ისეთი რბილი, მყუდრო... მზიანი დღე, ზღვის
სურნელი, გვერდით ლამაზი გოგოები ირუჯებიან... ვუსმენდი და მეჩვენებოდა, რომ ასეთი ქვეყანა ნამდვი‐
ლად არსებობს. მითური ქვეყანა, სადაც ყველა მუდამ ახალგაზრდაა და გარშემო ყველაფერი შიგნიდან ანა‐
თებს... აი, ასეთი უსასრულო adolescence. როგორც ზღაპარში.
– და სადღაც Good Vibrations-ის შემდეგ თითქმის აღარ ვუსმენდი. უბრალოდ, გადამიარა და მორჩა. უფრო
მძიმესკენ გამიწია გულმა. Cream, The who, Led Zeppelin, ჯიმი ჰენდრიქსი... ჰარდის დრო დადგა. რაღა დროს The
Beach Boys იყო! მაგრამ დღემდე მახსოვს. რამე Surfer Girl, მაგალითად… რა თქმა უნდა, ზღაპარი იყო. მაგრამ,
დამეთანხმე, არცთუ ურიგო ზღაპარი!
– არცთუ ურიგო, – დავეთანხმე, – ოღონდ Good Vibrations-ის შემდეგ The Beach Boys-ს კიდევ ბევრი რამ ჰქონდა
კარგი. ისეთი, რომ მოსმენა ღირდა. მაგალითად, „20/20“. ან Wild Honey, ან Holland, ან Surf’s Up – მშვენიერი ალ‐
ბომებია. მე მომწონს. გასაგებია, რომ ისეთი ვერ არის... ბრწყინვალე, როგორც თავიდან. კარგი რამეები სი‐
სულელეში გარეული. მაგრამ ბიჭებს ნებისყოფა მაინც შერჩათ. ეს ნაღდია. თუმცა ბრაიან უილსონს ცოტა
კრამიტი დაუცურდა და ჯგუფისთვის ბევრს აღარაფერს აკეთებდა. მაგრამ დანარჩენებს, ყველაფრის მიუხე‐
დავად, ძალიან უნდოდათ გაერთიანება და გაძლება – ეს აშკარად იგრძნობოდა. მაგრამ დრო შეიცვალა, მათ
დააგვიანეს. ამაში მართალი ხარ... მაგრამ ცუდი მაინც არ იყო.
– არ მოგეწონება, – გავიღიმე.
კასეტა მაგნიტოფონში ჩადო და ღილაკს დააჭირა თითი. დაიწყო Fun, Fun, Fun. დაახლოებით ნახევარ წუთს
გოტანდა ჩუმად უსტვენდა მელოდიას.
– ჭკუიდან შეიშლები, – თქვა ბოლოს, – წარმოგიდგენია? მას შემდეგ, რაც ეს მუსიკა პოპულარული იყო, ოცი
წელი გავიდა!
– შენი ხუმრობა მაინც სჯობს ამ სამყაროს ხუმრობას. ამქვეყნად ყველაზე კარგი ხუმრობა მეზობლისთვის
პლასტმასის თეფშით ძაღლის მძღნერის მირთმევაა. სიცილით მუცლები დაუსკდებათ.
– კიდევ უფრო კარგი ნამდვილის მირთმევაა. რომ ყველა მაშინვე სიცილით დაიხოცოს.
– ნუ იტყვი...
ერთხანს ჩუმად ვუსმენდით The Beach Boys-ს. ძველი, უწყინარი სიმღერები – California Girls, „409“, Catch a Wave და
ეგეთები. წამოჟინჟღლა. დროდადრო ფანჯრების საწმენდს ვრთავდი, მერე გამოვრთავდი, ცოტა ხნის შემ‐
დეგ კი ისევ ვრთავდი. აი, ასეთი წვიმა იყო – მსუბუქი საგაზაფხულო ჟინჟღლი.
– კიდევ?
– იცი... ძალიან ელეგანტურად გამოგდიოდა. ქურასაც კი ისე ანთებდი, თითქოს გმირობას სჩადიოდი, რომე‐
ლიც ისტორიის ანალებში ჩაიწერებოდა.
– ეს უკვე მეტისმეტია! – გაიცინა, – თუმცა ვხვდები, რაზე მიმანიშნებ. მეტისმეტად ყელყელაობდიო, არა? ვი‐
ცი, არაერთხელ უთქვამთ. ოდესღაც მწყინდა კიდეც. ისე, მოსაჩვენებლად არაფერს ვაკეთებდი, უბრალოდ,
ასე გამოდიოდა. თავისთავად. მახსოვს, ბავშვობაში ყველა მე მომჩერებოდა, ყურადღებას ვიპყრობდი, თით‐
ქოს რაღაც მაგნიტი მქონდა. ეს ყველაფერი, რა თქმა უნდა, უკვალოდ არ ქრებოდა. რაც არ უნდა გამეკეთე‐
ბინა, ყველაფერს, სულ ცოტათი მაინც, თეატრალური ელფერი დაჰკრავდა. ეს წყეული თეატრალობა ამეწე‐
ბა და მთელი ცხოვრება გამყვა. თითქოს სულ სცენაზე ვარ. და როცა მსახიობი გავხდი, მძიმე ტვირთი მო‐
ვიხსენი მხრებიდან. ახლა შემეძლო პატიოსნად მეთამაშა და არაფრის არ მომრიდებოდა! – მუხლებზე დაიწ‐
ყო ხელები, დააცქერდა და რამდენიმე წამს ასე იჯდა, – მაგრამ არც ისეთი გარეწარი ვარ, სულაც არ ვარ
პირმოთნე. გულახდილიც ვარ, მოწყვლადიც. და არც დილიდან საღამომდე დავდივარ ნიღბით.
– ჰო, რა თქმა უნდა, ღმერთმა დამიფაროს! – ვუთხარი, – ამიტომ არ მითქვამს. მხოლოდ იმას ვგულისხმობ‐
დი, რომ დიდებულად ანთებდი გაზქურას. სულ ეს არის. სიამოვნებით შეგხედავდი კიდევ ერთხელ.
– მშვენიერი აზრია! – გადაიხარხარა და სათვალე გაიკეთა. მერე ხელი გაიწვდინა და ხმას დაუწია, – თუ წინა‐
აღმდეგი არ ხარ, მოდი, იმ ადამიანზე ვილაპარაკოთ, რომელიც მოკვდა...
– მეი... – ვთქვი. მოცეკვავე ფანჯრის საწმენდის იქით გზას გავცქეროდი, – აღარ არის. მოკლეს. წინდით და‐
ახრჩვეს ოტელში, აკასაკაზე. მკვლელი არ უპოვიათ.
გოტანდა ცარიელი, უაზრო თვალებით შემომაცქერდა. მხოლოდ რამდენიმე წამის შემდეგ მიაღწია ჩემმა
სიტყვებმა მის ყურამდე. და მაშინ სახე შეუტოკდა, რაღაც ჩასწყდა. ასე ტყდება ფანჯრის ჩარჩო ძლიერი მი‐
წისძვრის დროს. მის სახეცვლილებას ვაკვირდებოდი. ეტყობა, მართლა შოკში იყო.
– როდის? – მკითხა.
– კოშმარია, – თქვა ბოლოს. და თავი გააქნია, – მეტისმეტად უაზრო და სასტიკი. ის ხომ არაფერს აშავებდა.
მშვენიერი გოგო იყო. და საერთოდაც... – ენა დაება და ისევ გააქნია თავი.
გოტანდა უცებ როგორღაც მოეშვა და ღრმად, ძალიან ღრმად ამოიოხრა. სახეზე ნაღველივით დაეღვარა
არაადამიანური დაღლილობა – თითქოს აღარ შეეძლო მისი ატანა. თითქოს მთელი ცხოვრება აგროვებდა
ამ დაღლილობას და მხოლოდ ახლა მისცა ნება, გარეთ გადმოღვრილიყო. საოცარი ადამიანია, გავიფიქრე.
აი, მესმის გამძლეობა... საშინლად დაღლილი გოტანდა თითქოს ოდნავ დაბერდა. მაგრამ ეს არაადამიანუ‐
რი დაღლილობაც ელეგანტურად გამოიყურებოდა. როგორც ცხოვრების დახვეწილი აქსესუარი. თუმცა ამა‐
ზე სერიოზულად ფიქრი, რა თქმა უნდა, უსამართლობა იყო. ისიც იღლებოდა ნამდვილად. მასაც სტკიოდა.
ვის უნდა სცოდნოდა ეს, თუ არა მე. უბრალოდ, რაც არ უნდა ეკეთებინა, დახვეწილად გამოსდიოდა. რო‐
გორც მითურ მეფეს, რომელიც ოქროდ აქცევდა ყველაფერს, რასაც კი ხელს შეავლებდა.
– მახსოვს, სამივე ხშირად ვლაპარაკობდით დილამდე, – განაგრძო გოტანდამ, – მე, მეი, კიკი... ისეთი კარგი
იყო. ის, რასაც შენ „ზღაპარს“ ეძახი. ოღონდ ზღაპარს ხელით ვერ შეეხები. ამიტომ იყვნენ ჩემთვის ასე
ძვირფასები, აი ასე, ცალკე მთელი სამყაროსგან. და მაინც გაქრნენ. ერთმანეთის მიყოლებით...
გავჩუმდით. მე გზას ვუყურებდი, ის – ხელსაწყოების პანელს. მე ხან ვრთავდი, ხან გამოვრთავდი ფანჯრის
საწმენდებს. თჰე ბეაცჰ ბოყს ხმადაბლა აგრძელებდა ძველ, უწყინარ სიმღერებს. მზეზე, სერფინგზე, ავტორ‐
ბოლებზე.
– პოლიციაში გამომიძახეს, – ვუპასუხე, – საფულეში ჩემი სავიზიტო ბარათი უპოვეს. მე მივეცი მაშინ. ვთხო‐
ვე დაერეკა, თუ რამეს გაიგებდა კიკიზე. გამომართვა და საფულეში, სულ ძირში შეინახა. თან ატარებდა.
ღმერთმა უწყის, რატომ. და, თითქოს ჯიბრზე, ეს სავიზიტო ბარათი ერთადერთი სამხილია, რომლითაც მა‐
ძებრებს მისი ვინაობის დადგენის იმედი ჰქონდათ. ჰოდა, გამომიძახეს. გვამის ფოტოები მაჩვენეს, მეკითხე‐
ბოდნენ, ვიცნობდი თუ არა ამ ქალს. ორნი იყვნენ, ინსპექტორები, ორივე შებერტყილი და მიმწოლი. ჰოდა,
მეც ვთქვი, არ ვიცნობ-მეთქი. მოკლედ, მოვიტყუე.
– რატომ?
– რატომ? შენი აზრით, პატიოსნად უნდა მეთქვა: ჰო, მე და ჩემმა მეგობარმა, გოტანდამ, ბოზები სახლში
გამოვიძახეთ-მეთქი? წარმოიდგინე, რა მოხდებოდა, სიმართლე რომ მეთქვა! სრულ ჭკუაზე ხარ? თუ წარმო‐
სახვა გღალატობს?
– მაპატიე, – გულწრფელად თქვა, – თავი არ მუშაობს, სისულელე გკითხე. რა თქმა უნდა, მართალი ხარ. რა‐
ღაც იდიოტობა გამოვიდოდა... და იმათ რაო?
– რა და, რა თქმა უნდა, არ დაიჯერეს. არცერთი სიტყვა. ორივე გაქნილი პროფია, ყნოსვით ხვდებიან, როცა
იტყუები. სამი ღამე მაყურყუტეს. ისე რომ, არც კანონი დაურღვევიათ, თითიც არ დაუკარებიათ, ისე ამომიბ‐
რუნეს სული – მოკლედ, გულმოდგინედ იმუშავეს. კინაღამ ჭკუიდან შევიშალე. მაინც იმ ასაკში აღარ ვარ.
ადრე სხვა საქმე იყო... ღამის გასათევი არ ჰქონდათ, საკანში მომიხდა ძილი. კარი არ დაკეტეს. მაგრამ
დაკეტე-არ დაკეტე, ციხე ციხეა. თითქოს რაღაც ჭაობში ეფლობი. სულ ადვილად შეიძლება ჩვრად იქცე...
– ვიცი. ოდესღაც მეც ვიჯექი ორი კვირა. ხმის ამოუღებლად. ნათქვამი ჰქონდათ: რაც არ უნდა გაგიკეთონ,
ჩუმად იყავიო. მეც ვიჯექი ჩუმად. ოო, საშინელება იყო... ორი კვირა უმზეოდ. მეჩვენებოდა, რომ ვეღარასო‐
დეს გამოვიდოდი იქიდან. იქ მართლა ასე იწყებ ფიქრს. ისინი ხომ ადამიანებისგან კატლეტს აკეთებენ. ლუ‐
დის ბოთლით თითქოს საქონლის ხორცს ბეგვავენ. და მშვენივრად იციან, ნებისმიერი ადამიანი რა სა‐
შუალებით მიამწყვდიონ კუთხეში, რათა გამოტეხონ... – დაჟინებით დასცქეროდა ფრჩხილებს მარჯვენა
ხელზე, – შენ კი, როგორც ამბობ, სამი დღე იჯექი და არაფერი წამოგცდა?
– არა, რა თქმა უნდა! რა, ჯერ უარზე უნდა დავმდგარიყავი და მერე უცებ მეთქვა: „გულახდილად რომ გით‐
ხრათ, ყველაფერი ცოტა სხვანაირად იყო-მეთქი? მაშინ მთელი ცხოვრება ვერ გამოვაღწევდი იქიდან! არა,
ამ ტიპებთან ერთადერთი საშუალებით შეიძლება გადაირჩინო თავი – ერთადერთი სიმღერა უნდა წელო. და
თუ თავი მოიკატუნე, რომ არაფერი არ იცი – ასეც დარჩი ბოლომდე.
– შენ რა გაქვს მოსაბოდიშებელი, – მხრები ავიჩეჩე, – რაც იყო, იყო. მაშინ მეც კარგად გავერთე. ახლა კი
ასეა. შენ ხომ ბრალი არ მიგიძღვის მის სიკვდილში!
– ეგ გასაგებია... მაგრამ შენ იძულებული იყავი, ტყუილი გეთქვა. და ეს ყველაფერი მარტო აგეტანა – მხო‐
ლოდ იმისთვის, რომ მეც არ გაგერიე. ესე იგი მაინც ჩემ გამო. ისე გამოვიდა, თითქოს ლოდი დაგკიდე კი‐
სერზე...
მანქანა მორიგ შუქნიშანთან დავამუხრუჭე, გოტანდას შევხედე და ალბათ ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ
ვუთხარი:
– მომისმინე. მოდი, შევეშვათ ამას. თავს ნუ იტკივებ. ნუ ბოდიშობ. მადლობას ნუ მეუბნები. შენ შენი სი‐
ტუაცია და შენი პინციპები გაქვს, და ეს კარგად მესმის. ჩემი პრობლემა კი ის არის, რომ ვერ დავეხმარე მე‐
ის ვინაობის დადგენაში. ის უბრალოდ კი არ ჩამივარდა გულში, ალბათ გესმის, თითქოს ჩემი ახლობელი
იყო. და ძალიან მინდა, რომ ის არამზადა, ვინც მეი მოკლა, დამსახურებულად დაისაჯოს. ძალიან მინდოდა,
ყველაფერი მომეყოლა, რაც ვიცი. მაგრამ არ მოვუყევი. აი, რა მაწვალებს სინამდვილეში. აბა, წარმოიდგი‐
ნე: ახლა მეი სადღაც მკვდარი წევს და არავინ მისი სახელიც კი არ იცის. ეს გულს არ გირევს?
დიდხანს, დიდხანს იჯდა თვალდახუჭული და რაღაცაზე ფიქრობდა. მომეჩვენა, რომ ჩაეძინა კიდეც. The
Beach Boys-ის კასეტა დამთავრდა, ღილაკს დავაჭირე თითი და მაგნიტოფონიდან ამოვიღე. სალონში სიჩუმე
ჩამოვარდა. მხოლოდ ქვევიდან ისმოდა საბურავების მონოტონური შრიალი. რა ყრუ ღამეა, გავიფიქრე.
– პოლიციაში დავრეკავ, – თვალი გაახილა და ხმადაბლა თქვა გოტანდამ, – ანონიმურად. ვეტყვი კლუბის სა‐
ხელწოდებას, სადაც მუშაობდა. მის პიროვნებას დაადგენენ და ეს დაეხმარება გამოძიებას.
– მშვენიერი იდეაა, – ვუთხარი, – თავი გიმუშავებს, ნუ იტყვი. მე როგორ ვერ მოვიფიქრე? პოლიცია შიგ‐
ნეულიანად ამოაბრუნებს კლუბს, გაიგებს, რომ მკვლელობამდე რამდენიმე დღით ადრე სახლში გამოიძახე.
გიბარებს დაკითხვაზე და პიკანტურ კითხვას გისვამს: სამი დღის განმავლობაში ასე გულმოდგინედ რატომ
გაფარებდი ხელს?
– ზუსტად, დაგიცურდა, – დავუდასტურე, – ასეთ სიტუაციებში უნდა გაყუჩდე და არ იფაფხურო. მაშინ ვერ შე‐
გამჩნევენ და გვერდით ჩაგირბენენ. მოცდაა საჭირო. მოგცლია ერთი, დიდი ამბავი, ვიღაც დეიდა წინდით
გაგუდეს ოტელში! ასეთი რამ წამდაუწუმ ხდება. ხვალ აღარავის ემახსოვრება. შენ არაფერ შუაში ხარ, სი‐
სულელეა თავის დადანაშაულება. ჩარგე თავი მხრებში და იჯექი ჩუმად. არაფრის გაკეთება არ არის საჭი‐
რო. ფაფხურს დაიწყებ და – უფრო მეტად გახლართავ ყველას.
შესაძლოა მეტისმეტად გულგრილად ვთქვი. შესაძლოა, მეტისმეტად მკვეთრად გაიჟღერა. არ ვიცი. მაგრამ,
ბოლოს და ბოლოს, მეც მაქვს ემოციების უფლება. ბოლოს და ბოლოს, მეც...
– მაპატიე, – ვუთხარი, – არ მინდოდა საყვედურის თქმა. უბრალოდ... ძალიან ცუდად ვიყავი. ვერაფრით ვერ
დავეხმარე. სულ ეს არის. შენ არაფერი დაგიშავებია.
სიჩუმე მეტისმეტად დამძიმდა და მორიგი კასეტა ჩავრთე – ბენ ე. კინგი, Spanish Harlem. იოკოჰამამდე ორივე
ჩუმად ვიყავით. მაგრამ სწორედ ამ დუმილმა დამაახლოვა უცებ გოტანდასთან. მომინდა, მხარზე ხელი და‐
მერტყა და მეთქვა: „მოეშვი, უკვე ყველაფერი დამთავრდა“. მაგრამ არაფერი მითქვამს. მოკვდა ადამიანი.
მოკვდა და წევს ცივ მიწაში. ეს გაცილებით დიდი და მძიმე იყო იმასთან შედარებით, რითაც შემეძლო მენუ‐
გეშებინა.
– კარგი შეკითხვაა... – ამოვიოხრე, – ისეთ სამსახურში, როგორიც მას ჰქონდა, ვის არ გადაეყრები. ყველაფე‐
რი ხდება. მხოლოდ ზღაპრები არ...
– მაგრამ ეს კლუბი კლიენტებს მხოლოდ საიმედო, შემოწმებული ადამიანებისგან ირჩევს! ყველა შეკვეთა
ადმინისტრაციის საშუალებით ფორმდება. და იმის დადგენა, ვინ ვის შეხვდა, პრაქტიკულად მაშინვე შეიძ‐
ლება.
– ეტყობა, ამჯერად შუამავლების გარეშე მუშაობდა. ძალიან ჰგავს ამას. რაღაც კერძო შეკვეთა, ან დამატე‐
ბითი სამუშაო. ასეა თუ ისე, კლინტი დამპალი გამოდგა.
– მაინც რა უცნაურია, – თქვა გოტანდამ, – ასეთი ლამაზი, ჭკვიანი გოგო რატომ მუშაობდა მეძავად? გაუგება‐
რია. ასეთი მონაცემებით სულ ადვილად შეეძლო უკეთესი ცხოვრება უზრუნველეყო საკუთარი თავისთვის.
ნორმალური სამსახური ეშოვა, ვინმე მდიდარი მოეჩანგლა. ან ფოტომოდელი გამხდარიყო. რატომ გახდა
მეძავი? გასაგებია, რომ კარგად უხდიან. მაგრამ ფული მაინცდამაინც არ აინტერესებდა! შეიძლება მართა‐
ლი ხარ. როგორც ჩანს, უბრალოდ, ზღაპრები უნდოდა...
– ეტყობა, – თავი დავუქნიე, – როგორც შენ. როგორც ჩვენ ყველას. ყველას გვინდა ზღაპრები, ოღონდ ყველა
თავისებურად ეძებს. ამიტომაა, რომ ადამიანები ასე ხშირად ვერ უგებენ ერთმანეთს. და შეცდომები მოს‐
დით. ზოგჯერ კვდებიან კიდეც.
– აქ ხომ არ გაათევდი ღამეს? – შემომთავაზა, – ნამდვილად ექნებათ თავისუფალი ნომერი. ვისკის შევუკვე‐
თავდით, დავილაპარაკებდით. სულერთია, ამ მკვდრებზე ფიქრით მაინც არ დამეძინება...
თავი გავაქნიე.
– ჩვენ ერთად აუცილებლად კიდევ დავთვრებით, მაგრამ არა დღეს. დავიღალე. ახლა სიამოვნებით წავიდო‐
დი სახლში და დასაძინებლად დავეგდებოდი, ისე რომ არაფერზე არ მეფიქრა.
– გასაგებია... – ამოიოხრა გოტანდამ, – გმადლობ, რომ მომიყვანე. ალბათ მთელი გზა რაღაც სისულელეებს
ვროშავდი, არა?
– შენც დაიღალე, – ვუთხარი, – კიდევ მოასწრებ შენს მკვდრებზე ფიქრს. ისინი მკვდრები არიან და ვერსად
წაგივლენ. დაისვენე, აზრზე მოდი და მერე იფიქრე. გესმის, რას გეუბნები? მეი მკვდარია. აბსოლუტურად,
უიმედოდ მკვდარი. მისი გვამი უკვე გაკვეთეს და გაყინეს. და ვერავითარი სინდისის ქენჯნა, ვერავითარი
სენტიმენტები ვეღარ დააბრუნებს.
გაიცინა. უკვე მანქანიდან გადასვლას აპირებდა, რომ უცებ რაღაც გაახსენდა და შემომხედა.
– უცნაურია... ცხოვრებაში არავისთან არ მილაპარაკია ისე გულწრფელად, როგორც შენთან. არადა, ოცი წე‐
ლიწადი არ გვენახა ერთმანეთი. და მას შემდეგ მხოლოდ მეორედ ვხვდებით. საოცრებაა...
თქვა და მანქანიდან გადავიდა. ლაბადის საყელო აიწია და გაზაფხულის წვიმაში ოტელ „ნიუ-გრანდის“ კარ‐
ში გაუჩინარდა. პირდაპირ ფილმი „კასაბლანკაა“, გავიფიქრე. „მშვენიერი მეგობრობის დასაწყისი“…
მაგრამ მთელი მუღამი ის არის, რომ იგივეს ვგრძნობდი მის მიმართ. მშვენივრად მესმოდა, რასაც გულის‐
ხმობდა. მის გარდა, ახლა მეც ვერავის დავასახელებდი მეგობრად. მეც ვფიქრობდი, რომ ეს ძალიან უც‐
ნაური იყო. თუმცა იმაში, რომ ეს ყველაფერი „კასაბლანკას“ მაგონებდა, რა თქმა უნდა, მას ბრალი არ მიუძ‐
ღვის.
***
Sly & the Family Stone ჩავდე მაგნიტოფონში, საჭეზე მუსიკის რიტმს ავაყოლე თითები და უკან, ტოკიოში გამოვ‐
ბრუნდი. ძველი კეთილი Everyday People…
უ-უ-უ, შა-შა!
ყოველდღიური ხალხი...
ისევ ჟინჟღლავდა, ჩუმად და მონოტონურად. რბილი, ალერსიანი წვიმა, რის შემდეგაც ხეებზე კვირტები იშ‐
ლება, თესლი კი ღივდება. „აბსოლუტურად, უიმედოდ მკვდარია“, ვთქვი ხმამაღლა. ოტელში უნდა დავრჩე‐
ნილიყავი და გოტანდასთან ერთად დავმთვრალიყავი. მთელი ოთხი რამ გვაერთიანებს. ბუნებისმეტყველე‐
ბის ცდები. ორივე განქორწინებული ვართ. ორივე ვიწექით კიკისთან. და ორივე – მეისთან. ახლა კი მეი
მკვდარია. აბსოლუტურად, უიმედოდ... ალბათ ღირდა მისი შესანდობარი დაგველია. შემეძლო დავრჩენი‐
ლიყავი. ცუდი არ იქნებოდა. თავისუფალი დრო, რამდენიც გინდა, იმდენი მაქვს, ხვალისთვის ჯერ არაფერი
დამიგეგმავს. მაშინ რატომ არ დავრჩი? ალბათ იმიტომ, რომ სცენას გამახსენებდა ფილმიდან, მივხვდი
უცებ. ცოტათი შემეცოდა კიდეც. მეტისმეტად მომხიბლავია. თუმცა ალბათ მისი ბრალი არც არის... ალბათ.
სახლში ვისკი დავისხი, ფანჯარასთან დავდექი და ჟალუზებიდან დიდხანს გავყურებდი მანქანების შუქს
ჰაივეიზე. ოთხ საათზე ვიგრძენი, რომ თვლემა მომერია, ლოგინში შევძვერი და დავიძინე.
"},{"head":"27.","content":"
27.
მიილია კვირა. კვირა, რომლის დროსაც გაზაფხული თავის უფლებებში დამკვიდრდა და უკვე ნაბიჯსაც
აღარ დგამდა უკან. ისე არა, როგორც მარტში იცის. საკურას ყვავილი დასცვივდა და აპრილის თავსხმამ მი‐
სი ნაზი ვარდისფერი ფურცლები მთელ ქალაქს მოჰფინა. დედაქალაქმა, როგორც იქნა, აირჩია მერი, სკო‐
ლებში კი სასწავლო წელი დაიწყო. გაიხსნა ტოკიოს დისნეილენდი. შალითაში ჩადო ჩოგანი ბიორნ ბორგმა.
ჰიტპარადებში მაიკლ ჯექსონი ლიდერობდა. მკვდრები მკვდრებად რჩებოდნენ.
უთავბოლო, უაზრო კვირა, რომლის განმავლობაშიც პირადად ჩემთვის მნიშვნელოვანი არაფერი მომხდა‐
რა. დღეების მწკრივი, რომელმაც საბოლოოდ არაფერთან არ მიმიყვანა. ამ კვირაში ორჯერ ვიცურავე აუზ‐
ში. ვიყავი საპარიკმახეროში. ხანდახან გაზეთს ვყიდულობდი. არაფერი, რაც მეისთან იქნებოდა დაკავშირე‐
ბული, თვალში არ მომხვედრია. როგორც ჩანს, პოლიციამ მაინც ვერ დაადგინა მისი ვინაობა. ყოველთვის,
როცა გაზეთს ვიყიდდი სიბუიაზე, „დანკინ დონატსში“ შევდიოდი, მთელ ნომერს თავიდან ბოლომდე ვათვა‐
ლიერებდი და ურნაში ვაგდებდი. მზერა არაფერზე არ ჩერდებოდა.
ორჯერ, სამშაბათს და ხუთშაბათს, იუკის შევხვდი, ვლაპარაკობდით და ერთად ვსადილობდით. ჰო, ორშა‐
ბათს ქალაქგარეთ გავემგზავრეთ, მთელი გზა როკ-ენ-როლს ვუსმენდით. მომწონდა მასთან შეხვედრა. ხა‐
სიათით მართლა ვგავდით ერთმანეთს. თან ორივეს უამრავი თავისუფალი დრო გვქონდა. დედამისი ჯერ კი‐
დევ არ დაბრუნებულიყო იაპონიაში. თუ ჩემთან შეხვედრებს არ ჩავთვლით, ეს დღეები ფეხმოუცვლელად
იჯდა სახლში. „როცა მარტო ვსეირნობ, მაშინვე გამომიჩნდებიან აღმზრდელები და მასწავლიან, რა უნდა
გავაკეთო“, – შემომჩივლა.
– რას ვერ იტან? კეთილ მიკი-მაუსებს, რომლებიც მამიკოს ფულით ბავშვებს ართობენ?
– ჰავაიზე?
გავიცინე.
ჩავფიქრდი. და რაც უფრო მეტს ვფიქრობდი, მით უფრო მეჩვენებოდა, რომ ჰავაიზე გამგზავრება სულაც არ
იყო ცუდი იდეა. იმის თქმა მინდა, რომ ახლა სიამოვნებით გავეცლებოდი ამ ქალაქს და რაც შეიძლება
შორს, სულ სხვა გარემოში ჩავიძირებოდი. აქ, ტოკიოში, ცოტა არ იყოს, მაგრად გავიჭედე. არცერთი საღი
აზრი იმის თაობაზე, როგორ გამეგრძელებინა ცხოვრება, თავში არ მომდიოდა. ყველა გზამკვლევი ძაფი,
რომლითაც დღემდე ვმოძრაობდი, ჩაწყდა, ახალი კი არსად ჩანდა. მხოლოდ იმას ვგრძნობდი, რომ იქ არ ვი‐
ყავი, სადაც უნდა ვყოფილიყავი და რაც საჭიროა, იმას არ ვაკეთებ. ნებისმიერი საქმე ფიზიკური დისკომ‐
ფორტი იყო. დეპრესია, რომლის დროსაც მუდმივად გეჩვენება, რომ უცნაურ რაღაცებს ჭამ და უცნაურ ნივ‐
თებს ყიდულობ. და, ამასთან, მკვდრები მკვდრებად რჩებოდნენ. აბსოლუტურ, უიმედო მკვდრებად... ერთი
სიტყვით, ნამდვილად დავიღალე. სამ დღეში პოლიციაში მიღებული საშინელი სტრესი ისევ თან მდევდა და
ყველაფერში იჩენდა თავს.
ჰავაიზე აქამდე მხოლოდ ერთხელ ვიყავი. ისიც ოცდაოთხი საათით. სამსახურის საქმეზე მივფრინავდი
ლოს ანჯელესში, თვითმფრინავს პირდაპირ ჰაერში გაუფუჭდა ძრავა და იძულებით დაჯდა ჰავაიზე. ყველას
ჰონოლულუში მოგვიხდა ღამის გათევა. ოტელში, რომელშიც ავიაკომპანიამ დაგვაბინავა, ჯიხური იყო. იქ
ვიყიდე მზის სათვალე, საცურაო კოსტიუმი და საღამომდე პლაჟზე ვგორაობდი. შესანიშნავი დღე იყო... ჰა‐
ვაი. მშვენიერი აზრია!
იქ ერთი კვირის გატარება ისე, რომ არაფერზე არ ვიფიქრო. ვიცურაო, „პინა კოლადით“ გავიჭყიპო, მერე კი
უკან. დაღლილობას მოვიხსნი. სულს მოვითქვამ. დავმშვიდდები. გავირუჯები. ამის შემდეგ საღი თვალით
შევხედავ სიტუაციას, თავიდან ავწონ-დავწონი ყველაფერს. საბოლოოდ კი შუბლში შემოვიკრავ ხელს. „ჰო,
რა თქმა უნდა! აი, თურმე რა ყოფილა! მაშინვე როგორ ვერ მივხვდი!“
ძალიანაც კარგი.
მანამ, სანამ ბილეთებზე წვიდოდით, იუკის ნომერი ვკითხე და ჰირაკუ მაკიმურას დავურეკე. ყურმილი პა‐
რასკევამ აიღო. ვუთხარი, ვინც ვიყავი, მხიარულად მომესალმა და პატრონთან შემაერთა.
ჰირაკუ მაკიმურას ვითარება ავუხსენი და ვკითხე, წინააღმდეგი ხომ არ იქნებოდა, თუ იუკის ჰავაიზე წავიყ‐
ვანდი. „ამაზე ვერც კი ვიოცნებებდი“, – გაუხარდა.
– არც შენ გაწყენდა გულის გადაყოლება, – დაამატა მაკიმურამ, – ნამქერის მქექავებსაც სჭირდებათ დასვე‐
ნება. აღარც პოლიცია შეგაწუხებს ტყუილუბრალოდ. ის საქმე ხომ ჯერ არ დაუხურავთ? ისევ მოგაკითხავენ,
დამიჯერე...
– ფულზე ნუ შეწუხდები, დაისვენეთ, რამდენიც მოგინდებათ, – განაგრძო. რაზეც არ უნდა ელაპარაკა, ყვე‐
ლაფერი ფულით მთავრდებოდა. პრაქტიკული ადამიანი.
– რამდენიც მოგვინდება – ეს მეტისმეტად ბევრია. ერთი კვირაც საკმარისი იქნება, – ვუპასუხე, – მეც საქ‐
მეები მაქვს.
– კარგი. ისე მოიქეცი, როგორც გინდა, – თქვა ჰირაკუ მაკიმურამ, – როდის მიფრინავთ?.. აი, ეს სწორია – რაც
ადრე, მით უკეთესი. ასეთია მოგზაურობა – გადაწყვიტე წასვლა? ადექი და გაემგზავრე. ეს არის მთელი ეშხი.
ბარგი ბევრი არ წაიღოთ. ციმბირში ხომ არ მიდიხართ. რაც დაგჭირდებათ, ადგილზე იყიდით. იქ ყველაფერი
იშოვება. ზეგისთვის რომ აგიღოთ ბილეთები. გაწყობთ?
– მორჩი სისულელეებს. ისეთ საქმეს ვაკეთებ, რომ ნებისმიერი ბილეთი ჩალის ფასად მიჯდება. თან საუკე‐
თესო ადგილები. ამიტომ, ნება მომეცი, მე თვითონ გავაკეთო ყველაფერი. ყოველ ჩვენგანს თავისი ნიჭი და
თავისი შესაძლებლობები აქვს. ასე რომ, ზედმეტი ლაპარაკი საჭირო არ არის. როგორმე იოლად გავიდეთ იმ
შენი „ინდივიდუალური სისტემის“ გარეშე. ბინასაც მე შეგირჩევთ. ორი ოთახი. შენთვის და იუკისთვის. რო‐
გორი გინდათ – სამზარეულოთი თუ სამზარეულოს გარეშე?
– ერთი კარგი ადგილი ვიცი. ზღვამდე ორი ნაბიჯია, გარშემო სიჩუმე, მშვენიერი პეიზაჟი. ოდესღაც იქ გავ‐
ჩერდი. ორი კვირით შეგიკვეთავთ. ჯერჯერობით. მერე კი თქვენ გადაწყვიტეთ.
– ჰო, მაგრამ...
– თავს ნუ იმტვრევ. ყველაფერს გავაკეთებ, ნუ ღელავ. დედამისს დავურეკავ. ყველაფერი, რაც მოგეთხოვე‐
ბა – იუკისთან ერთად გაემგზავრო ჰონოლულუში, მასთან ერთად იგორაო ქვიშაზე და, როცა საჭიროა, ადა‐
მიანურად გამოკვებო. დედამისი მაინც საქმეშია ჩაფლული. როცა მუშაობს, გარშემო ვერავის ამჩნევს, სა‐
კუთარ შვილსაც კი. ასე რომ, ყურადღება არ მიაქციო. შენს ნებაზე დაისვენე. თვალი ადევნე, რომ იუკიმ
ნორმალურად ჭამოს. მეტზე ნურაფერზე იფიქრებ. უბრალოდ, მოეშვი და მორჩა. ჰო! იმედია, ვიზა გაქვს.
– მაშინ ზეგ. შევთანხმდით. საცურაო კოსტიუმები, მზის სათვალეები და პასპორტები წაიღეთ. დანარჩენს იქ
იყიდით. ყველაფერი ძალიან მარტივია. მართლა ციმბირში ხომ არ მიდიხართ. რაც შეეხება ციმბირს – იქ ძა‐
ლიან ძნელი იყო. ავღანეთშიც... ჰავაი კი – გინდ დისნეილენდში ყოფილხარ. ჰოპ – და უკვე ზღაპარში ხარ.
გაწექი ქვიშაზე, პირი დააფჩინე და დატკბი ცხოვრებით. ინგლისურად ხომ ნორმალურად ლაპარაკობ?
– ჩვეულებრივ სიტუაციებში...
– ჰოდა, ძალიან კარგი, – თქვა, – მეტი არც არის საჭირო. ყველაფერი იდეალურადაა. ხვალ ნაკამურა ბილე‐
თებს მოგიტანს. და საპოროდან იუკის ბილეთის ფულს დაგიბრუნებს. გამგზავრების წინ დაგირეკავს.
– ნაკამურა?
ხელქვეითი-პარასკევა, მივხვდი.
– შეკითხვები გაქვს? – მკითხა მაკიმურამ. უამრავი შეკითხვა მქონდა, მაგრამ ვერც ერთი ვერ გავიხსენე.
– ძალიან კარგი, – თქვა, – არადა, სწრაფად აზროვნებ. მიყვარს ასეთები... ჰო, აი, კიდევ რა. ჩემგან საჩუქარს
მოგიტანენ. უარი არ თქვა. თუ რა არის, ამას მაშინ გაიგებ, როცა იქ ჩახვალ. ბაფთა შემოაცალე და დატკბი.
ჰავაი მშვენიერი ადგილია. ერთი დიდი ატრაქციონი. სრული რელაქსაცია. არავითარი ნამქერი. და რა სურ‐
ნელს აფრქვევს – ნამდვილი ზღაპარი... მოკლედ, გაერთე, როგორც საჭიროა. როცა ჩამოხვალ, მომიყვები.
და ყურმილი დაკიდა.
– მშვენიერია, – თქვა.
– ეს ხომ ჰავაია! – გაუკვირდა იუკის, – გინდ ოისოს პლაჟზე გასულხარ. კატმანდუში ხომ არ მივდივართ...
***
და მაინც, გამგზავრებამდე კიდევ რამდენიმე მნიშვნელოვანი საქმე მრჩებოდა. მეორე დღეს ბანკში წავედი –
ანგარიშიდან ფულის მოსახსნელად. ბარათზე კიდევ კარგა მოზრდილი თანხა მრჩებოდა. დამემატა კიდეც:
ჰონორარი გამომიგზავნეს მასალისთვის, რომელიც წინა თვეში დავწერე. ბანკის მერე წიგნის მაღაზიაში შე‐
ვიარე, რამდენიმე წიგნი ვიყიდე. პერანგები გამოვიტანე სამრეცხაოდან. მერე შინ დავბრუნდი და მაცივარი
მოვაწესრიგე. სამ საათზე პარასკევამ დარეკა. მითხრა, რომ ახლა „მარუ-ნო-უტის“ მეტროს ხაზზეა და მო‐
დის, რომ ბილეთები სახლში მომიტანოს. შეხვედრა კაფე „პარკოში“ დავუნიშნე, სიბუიაზე, სადაც მოზრდი‐
ლი პაკეტი გადმომცა. პაკეტში იუკის ბილეთის ფული იყო საპოროდან, ორი ბილეთი ჰავაიზე ღია თარიღით
(პირველი კლასი, „ჯეპენ ერლაინზ“), „ამექს“-ის საგზაო ჩეკების ორი შეკვრა. აგრეთვე ჰონოლულუს სას‐
ტუმროს სარეკლამო პროსპექტი იქ მისასვლელი გზის აღწერით.
– იქ რომ მიხვალთ, თქვენი სახელი უთხარით – მეტი არაფერი არ არის საჭირო, – თქვა პარასკევამ, – ოთახე‐
ბი ორი კვირით არის დაჯავშნილი. ვადა შეგიძლიათ გააგრძელოთ ან შეამციროთ. ჩეკებზე მხოლოდ ხელი
მოაწერეთ – არაფერი არ მოიკლოთ. არ მოგერიდოთ – სულერთია, წარმომადგენლობით ხარჯებზე ჩამოწე‐
რენ.
– ნუთუ ამქვეყნად ყველაფრის ჩამოწერა შეიძლება წარმომადგენლობით ხარჯებზე? – ვერ შევიკავე თავი.
– სამწუხაროდ, ყველაფრის არ შეიძლება... მაგრამ სადაც კი შეძლებთ, შეეცადეთ აიღოთ ქვითარი. მერე ამ
ყველაფერს ჩამოვწერ, ასე რომ, შეირგეთ, – მიპასუხა და გაიცინა. სასიამოვნო სიცილით. ყოველგვარი და‐
ცინვის გარეშე.
– გმადლობთ, – ვუპასუხე.
– თუმცა ეს ხომ ჰავაია! – დაამატა პარასკევამ და გულღიად გაიღიმა, – და არა რაღაც ზიმბაბვე...
***
საკუჭნაოდან იაფფასიანი, ყველაზე დიდი ჩანთა გამოვიღე. შიგ ტუალეტის ნაკრები, საცვლები, სუფთა წინ‐
დები ჩავაწყვე. საცურაო კოსტიუმი, მზის სათვალე და დამცავი კრემი. წყვილი მაისური, სპორტული პერან‐
გი, შორტი და დასაკეცი შვეიცარიული დანა. ზევიდან პიჟონური კუბოკრული საზაფხულო პიჯაკი დავდე. ბო‐
ლოს ელვა შევკარი და კიდევ ერთხელ შევამოწმე, ადგილზე იყო თუ არა პასპორტი, საგზაო ჩეკები, საკრე‐
დიტო ბარათი, მართვის მოწმობა, ბილეთები... კიდევ რა შეიძლება დამჭირდეს?
აი, თურმე რა ადვილია ჰავაიზე გამგზავრება. მართლაც, გინდ ოისოს პლაჟზე წასულხარ. ჰოკაიდოზე წასას‐
ვლელადაც კი გაცილებით მეტი ჩვრები და ჩემოდნები იქნებოდა საჭირო.
ჩანთა ჰოლში გავიტანე და იმაზე დავიწყე ფიქრი, რა ჩამეცვა გზაში. მოვამზადე ჯინსი, მაისური, თხელი საწ‐
ვიმარი, გრძელკარტუზიანი კეპი. ტანსაცმელს რომ მოვრჩი, აღარ ვიცოდი, რა მეკეთებინა. საქმე რომ არ
მქონდა, შხაპი მივიღე, ახალ ამბებს ვუსმინე ტელევიზორში. თუმცა ახალი არაფერი უთქვამთ. ხვალ ამინდი
გაუარესდება, დაგვემუქრნენ სინოპტიკოსები. ეგრე იყოს, გავიფიქრე. ხვალ უკვე ჰონოლულუში ვიქნებით.
ტელევიზორი გამოვრთე და ლუდის ქილიანად ლოგინზე გავგორდი. ისევ მეი წარმოვიდგინე. აბსოლუტუ‐
რად, უიმედოდ მკვდარი მეი. როგორ წევს ახლა სასტიკ სიცივეში. არავინ იცის, ვინ არის. არავინ მიდის მის
წასაყვანად. ვერც Dire Straits-ს და ვერც ბობ დილანს ვეღარასოდეს მოუსმენს. მე კი ხვალ ჰავაიზე მივემგზავ‐
რები. და არა ისე, უბრალოდ, არამედ ვიღაცის წარმომადგენლობით ხარჯზე. ვინ თქვა, რომ ამქვეყნად არ‐
სებობს სამართლიანობა?
თავი გავაქნიე და მეიზე ფიქრები მოვიშორე. მერე ვიფიქრებ, ახლა არა. მეტისმეტად მძიმეა. მეტისმეტად
ახალი და მძაფრია.
საპოროს ოტელის გოგოზე დავიწყე ფიქრი. სწორედ იმაზე, სათვალიანზე, რეგისტრაციის დახლთან რომ
დგას. უკვე ზედიზედ რამდენიმე დღეა საშინლად მინდა მასთან დალაპარაკება. ერთი-ორჯერ დამესიზმრა
კიდეც. მაგრამ როგორ მოვქცეულიყავი, არ ვიცოდი. ავდგე და დავურეკო ოტელში? და ყურმილს ვუთხრა:
„შემაერთეთ სათვალიან გოგონასთან, რეგისტრაციის დახლთან რომ დგას“? რა სისულელეა. აქედან კარგი
არაფერი გამოვა. არავისთანაც არ შემაერთებენ. რაც არ უნდა იყოს, ოტელი სერიოზული ადგილია, სადაც
ძალიან სერიოზული ადამიანები მუშაობენ.
საკმაოდ დიდხანს ვიწექი და ამაზე ვფიქრობდი. ხომ უნდა იყოს რაღაც გამოსავალი, მიტრიალებდა თავში.
თუ ძალიან გინდა, საშუალებას ყოველთვის გამოძებნი. ბოლოს, თხუთმეტიოდე წუთის შემდეგ, მოვიფიქრე.
გამოვიდოდა თუ არა – არ ვიცოდი, მაგრამ ცდად ღირდა.
იუკის დავურეკე, ხვალინდელ შეხვედრაზე შევუთანხმდი. ვუთხარი, რომ დილით, ათის ნახევარზე გავუვლი‐
დი ტაქსით. და თითქოს თემას მივაბი, ვკითხე: შემთხვევით ხომ არ იცი იმ ქალის სახელი საპოროს ოტელში.
აი, იმის, რომელმაც ერთმანეთი გაგვაცნო, და ტოკიოში შენი გაცილება მთხოვა... ჰო-ჰო, სათვალიანის.
– ჰო... მგონი ვიცი. რაღაც უცნაური სახელი ერქვა. გამიკვირდა. დღიურშიც კი ჩავიწერე. ოღონდ უცებ ვერ
გავიხსენებ, დღიური უნდა ვნახო, – მითხრა იუკიმ.
– ახლა შეგიძლია?
– არ ვიცი. ხომ გითხარი, მეც გამიკვირდა, რომ გავიგონე. წარმოდგენა არ მაქვს, როგორ იწერება. ალბათ
სადღაც ოკინავადან არის. ყველა იქაურს ხომ არანორმალური სახელი ჰქვია?!
– არა მგონია... ასეთს ოკინავაზეც ვერ შეხვდები.
– მოკლედ, ასე ჰქვია. იუმიოსი, – თქვა იუკიმ, – ჰეი, მორჩი? თორემ მე აქ ტელევიზორს ვუყურებ.
– და რას უყურებ?
ყოველი შემთხვევისთვის ტელეფონის ცნობარი გადავფურცლე გვარ „იუმიოსის“ მოსაძებნად. და, ჩემდა გა‐
საკვირად, აღმოვაჩინე, რომ მთელ ტოკიოში ორი იუმიოსი ცხოვრობდა. ერთი თავის გვარს ორი იეროგლი‐
ფით – „ხახვით“ და „წარმატებით“ წერდა, მეორე თავისი ფირმის სახელით იყო მონიშნული – „ფოტოჯიხური
იუმიოსი“, სადაც რეკლამის მიზნით იეროგლიფების ნაცვლად კანა იყო გამოყენებული. ჰოო-ო... რა სახელს
აღარ გადაეყრები ამქვეყნად.
ოტელ „დელფინში“ დავრეკე და ვიკითხე, ადგილზე იყო თუ არა დღეს იუმიოსი-სან. მაინცდამაინც დიდი იმე‐
დი არ მქონდა, მაგრამ მაშინვე შემაერთეს. „ჰეი...“ – ვუთხარი. ვახსოვდი. ნაგავსაყრელი ჯერ ადრეა ჩემ‐
თვის.
***
იუმიოსის ზარის მოლოდინში გოტანდას სახლში დავურეკე და ავტომოპასუხეს ვუთხარი, რომ ხვალ ჰა‐
ვაიზე მივფრინავ დასასვენებლად. გოტანდა სახლში იყო და მაშინვე დამირეკა.
– რა მაგარია! უბრალოდ, მშურს შენი, – მითხრა, – გაერთობი, ცოტა გულს გადააყოლებ. რომ შემეძლოს, წა‐
მოვიდოდი...
– რას ამბობ, ეგრე ადვილი არ არის. ჩემი კანტორის ფული მმართებს. მთელი ამ ქორწინებებისა და განქორ‐
წინებებისთვის სულ მათგან ვსესხულობდი... არ მოგიყევი, როგორ დამტოვეს ცარიელ-ტარიელი? ჰოდა,
ასეა. ახლა კი მარტო იმისთვის, რომ ვალი დავაბრუნო, ვირივით ვმუშაობ. ისეთ რეკლამაზეც კი ვთანხმდე‐
ბი, გული აგერევა. წარმოგიდგენია, რა სიტუაციაა? ყიდვით, რაც მინდა, იმას ვყიდულობ, ყველაფერი ჩა‐
მოიწერება. ვალის დაბრუნება კი არ შემიძლია... ღმერთმანი, ეს ქვეყანა სულ უფრო იხლართება და იხლარ‐
თება. ვეღარ გაგიგია, ღარიბი ხარ თუ მდიდარი. გარშემო იმდენი ხარახურაა, თავზე გაცვივა, იმას კი, რაც
გინდა, ვერ იპოვი. ფულს, რამდენსაც გინდა, იმდენს დახარჯავ, ოღონდ იმაზე არა, რაც ნამდვილად გჭირდე‐
ბა. ლამაზმანები, თუ გინდა, ყოველღამ იყიდე – საყვარელ ქალთან მიკარება კი არც გაბედო... უცნაური
ცხოვრებაა!
– და ბევრი გმართებს?
– საშინლად ბევრი, – გამომიტყდა, – ეს მე ვიცი, რომ ბევრია. მაგრამ რამდენი მაქვს უკვე მიცემული მევა‐
ლისთვის, რამდენი – მისაცემი, გაუგებარია. იცი შენ, არ ვტრაბახობ – ყველაფერი შემიძლია, რაც ჩვეულებ‐
რივ ადამიანს მოეთხოვება, და მეტიც. ოღონდ ფულის საკითხში სუსტი ვარ. საკანცელარიო წიგნებში მარ‐
ტო ციფრების დანახვაზეც კი, უბრალოდ, მაკანკალებს. თვალები თავისით გარბიან გვერდებიდან. ჩემი
მშობლები – ძველი ყაიდის ოჯახი იყო – ამას ხედავდნენ და ასეც გამზარდეს: რადგან ფულის არაფერი გაგე‐
გება, ნურც ჩაყოფ ცხვირს ამ ბუღალტერიაშიო. მიაფურთხე ციფრებს, იშრომე, რამდენიც შეგიძლია, ფუფუ‐
ნებას მოერიდეო. რასაც იშოვი, იმით დაკმაყოფილდი და ყველაფერი რიგზე იქნებაო. წვრილმანებზე არ
მოცდე, მთავარზე იფიქრე, ცხოვრება არ აირიო... ხომ იცი, აქვთ ადამიანებს ასეთი ფილოსოფია. ყოველ შემ‐
თხვევაში, ჰქონდათ ოდესღაც... მაგრამ დღეს თვით იდეა „რასაც იშოვი, იმით დაკმაყოფილდი“ აზრს კარ‐
გავს! და მთელი ეს მათი ფილოსოფია უფსკრულში მიექანება. ყველაფერი აირ-დაირია. სად არის ეს „ცხოვ‐
რება არ აირიო“? იყო და აღარ არის. მარტო ჩემი ფინანსური კრეტინიზმიღა დარჩა... კოშმარია. რამდენი ფუ‐
ლი შემოდის, რამდენი გადის – წარმოდგენა არ მაქვს. კანტორაში ბუღალტერი თავდაუზოგავად მიხსნის რა‐
ღაცას. ისეთი ხათაბალაა, ეშმაკიც კი კისერს წაიტეხს. მხოლოდ ერთი რამ არის ნათელი: საოცრად დიდი
ფული ტრიალებს. აი, აქ დებეტი გვაქვს, აი, აქ – კრედიტი. აქ ხარჯები ჩამოვწერეთ, აქ გადასახადები გადავი‐
ხადეთ – თავბრუ დაგეხვევა! რამდენჯერ ვთხოვე – მოდი, როგორმე მარტივად გავაკეთოთ-მეთქი. საქმეში
ხარ? მოსმენაც არ უნდა არავის. მაშინ, ვეუბნები, ამიხსენით მაინც, კიდევ რამდენი დამრჩა ვალი. ჰოდა, მიხ‐
სნიან. ეს კი მარტივზე მარტივია. ბლომადო – აი, ეს არის მთელი ახსნა. აქ თითქმის გავსწორდითო, აი, აქ და
აქ – კიდევ ბლომადო. ასე რომ, გამოიმუშავეთო. მანამდე კი ხარჯეთ, რამდენიც მოგესურვებათ წარმომად‐
გენლობით გასავალზეო... აი, ასეთი სისულელე გამოდის. ცუდ დღეში ვარ, ძალა აღარ მყოფნის. რაღაც სა‐
ზიზღარი მატლივითაა... მე, რა თქმა უნდა, მზად ვარ გამოვიმუშაო. და, საერთოდ, ჩემი სამუშაო მიყვარს კი‐
დეც, მაგრამ იმაზე ცუდი არაფერია, როცა, როგორც უნდათ, ისე გაბზრიალებენ, შენ კი იმასაც ვერ ხვდები,
რა ხდება. ხანდახან ისეთი შიში შემიპყრობს... ეჰ, კარგი. რამდენს ვყბედობ, მაპატიე. შენთან ყოველთვის
ლაპარაკის საღერღელი ამეშლება ხოლმე...
– ჰო, ჩემს პრობლემებს რომ გახვევ თავს?! კარგი, შევხვდებით როგორმე... მოკლედ, მშვიდობიან მგზავრო‐
ბას გისურვებ. უშენოდ ძალიან მოვიწყენ. სულ ვფიქრობდი, დროს გამოვნახავ, ერთი მაგრად დავთვრებით-‐
მეთქი...
– ჰავაიზე მივდივარ, ჰავაიზე! – გავიცინე, – სპილოს ძვლის ნაპირზე ხომ არა. ერთ კვირაში დავბრუნდები!
– დაგირეკავ, – დავპირდი.
– ვაიკიკის პლაჟზე რომ წამოგორდები, გაიხსენე, როგორ ვებრძვი ვალებს კბილის ექიმის როლით...
– ამქვეყნად ცხოვრების ბევრი საშუალება არსებობს, – ვუთხარი, – რამდენი ადამიანიცაა, იმდენია საშუალე‐
ბაც. Different strokes for different folks...
– Sly & the Family Stone! – მყისიერად დამიბრუნა გოტანდამ და გავიგონე, რა მხიარულად გაატკაცუნა თითები.
რა საოცარია: შენი თაობის ადამიანთან საუბრისას ბევრ რამეს ზედმეტი სიტყვების გარეშე იგებ.
იუმიოსიმ ათი საათისთვის დარეკა. სამსახურიდან მოვედი, სახლიდან გირეკავო, მითხრა. მაშინვე გამახ‐
სენდა მისი სახლი თოვლის საბურველს მიღმა. ძალიან უბრალო სახლი. ძალიან უბრალო კიბე. ძალიან უბ‐
რალო კარი. მისი ოდნავ ნერვიული ღიმილი. მივხვდი, რომ საშინლად მომნატრებოდა ეს ყველაფერი. თვა‐
ლები დავხუჭე და წარმოვიდგინე, რა ჩუმად ცეკვავენ ფიფქები უკუნ ღამეში... რაო, შეყვარებული ხარ? გავი‐
ფიქრე.
– როგორ გაიგე, რა მქვია? – მაშინვე ეს მკითხა.
– იუკიმ მითხრა, – ვუპასუხე, – ნუ გეშინია, ცუდი არაფერი ჩამიდენია. ქრთამი არ მიმიცია. ტელეფონების‐
თვის არ მიმიყურადებია. არავინ მიცემია. უბრალოდ, თავაზიანად ვკითხე გოგონას, თუ რა ერქვა დეიდას,
და იმანაც თავაზიანად მიპასუხა.
– ყველაფერი რიგზეა, – ვუპასუხე, – სადაც საჭირო იყო, იქაც მივიყვანე და დღემდეც ვხვდები დროდადრო.
ცოცხალია, ჯანმრთელად არის. ცოტა უცნაური ბავშვია, რა თქმა უნდა...
– შენი ზუსტი ასლია, – გულგრილად თქვა, თითქოს დედამიწაზე მცხოვრები ყველა ჰუმანოიდისთვის ცნობი‐
ლი რაღაც ფაქტის კონსტატაციას ახდენდა. აი, რაღაც ამისმაგვარს: „მაიმუნებს უყვართ ბანანი“ ან „საჰა‐
რის უდაბნოში იშვიათად წვიმს“. ყოველ შემთხვევაში, ასე მომეჩვენა.
– რა ვიცი, ჩემი აზრით, კარგი გვარია. აქ შევამოწმე – ტოკიოში შენი გვარის მთელი ორი ადამიანი ცხოვ‐
რობს. ეს იცოდი?
– რა თქმა უნდა. ხომ გითხარი, ადრე ტოკიოში ვცხოვრობდი-მეთქი. დიდი ხნის წინათ შევამოწმე. და რადგან
ღმერთმა უცნაური გვარით დაგაჯილდოვა, პირველი, რასაც ახალ ქალაქში აკეთებ, ტელეფონების ცნობა‐
რის შემოწმებაა. ათვალიერებ, სხვა იუმიოსი ხომ არ არის. მაგალითად, კიოტოში მხოლოდ ერთია ასეთი...
შენ რა, საქმეზე მირეკავ?
– არა, რა საქმეზე. ისე, უბრალოდ, – ვუთხარი გულახდილად, – ხვალ სამოგზაუროდ მივდივარ. გამგზავრების
წინ შენი ხმის გაგონება მომინდა. აი, სულ ეს არის. წარმოიდგინე, ხანდახან ძალიან მომინდება ხოლმე შენი
ხმის გაგონება.
ისევ გაჩუმდა. ყურმილში ჩუმი ფხაკუნი ისმოდა. სადღაც შორს ქალი ლაპარაკობდა. თითქოს რომელიღაც
გრძელი დერეფნის ბოლოში. წრიპინა ხმა ძალიან უცნაურად ჟღერდა. სიტყვების გარჩევა შეუძლებელი
იყო, მაგრამ იგრძნობოდა, რომ უჭირდა. ისე წვალებით ლაპარაკობდა, ხანდახან შუაზე უწყდებოდა სიტყვა,
ვიღაცას თავის იღბალზე ეწუწუნებოდა.
– მახსოვს, – ვუპასუხე.
– ეს... კიდევ ერთხელ გამეორდა.
ხმა არ ამომიღია. არც იმას. ყურმილში, სადღაც შორს, ისევ წვალობდა ქალი. თანამოსაუბრე კვერს უკრავ‐
და, მისი ხმა კიდევ უფრო ცუდად ისმოდა. მხოლოდ შორისდებულებს იმეორებდა, რაღაც „აჰას“ და „უჰუს“
მსგავსს. ქალი ისე ნელა ლაპარაკობდა, თითქოს მოყანყალებულ ხის კიბეზე ადიოდა და ჩამოვარდნის ეში‐
ნოდა. „ასე მკვდრები ლაპარაკობენ! – უცებ გამკრა თავში, – გრძელი, ძალიან გრძელი დერეფნის ბოლოში
მიცვალებულები შეკრებილან და მე მელაპარაკებიან. იმაზე, თუ რა ძნელი და მტანჯველია სიკვდილი...“
– ოღონდ ჯერ მითხარი, მაშინ ნამდვილად გჯეროდა ჩემი? თუ უბრალოდ, თავს მიქნევდი და თავაზიანობის
გამო მეთანხმებოდი?
– ნამდვილად მჯეროდა, – ვუთხარი, – შენთვის არ მომიყოლია, მაგრამ... მერე, ჩვენი საუბრის შემდეგ, მეც ვი‐
ყავი იქ. ლიფტით ავედი, გამოვედი და სიბნელეში აღმოვჩნდი. და მეც იგივე გადამხდა. ასე რომ, მჯერა შენი.
ნუ ნერვიულობ.
– ამაზე უფრო დაწვრილებითაც მოგიყვები, მაგრამ ახლა არა. ჯერ კიდევ ვერ აგიხსნი ყველაფერს, როგორც
საჭიროა. ძალიან ბევრი რამ ჯერ ჩემთვისაც არ გადამიწყვეტია. მაგრამ როცა შევხვდებით, აუცილებლად
მოგიყვები – ყველაფერს, თავიდან ბოლომდე. და თუნდაც ამიტომ კიდევ ერთხელ უნდა გნახო. მაგრამ ეს მე‐
რე იქნება. ახლა კი შეგიძლია მომიყვე, რა დაგემართა? დამიჯერე, ეს ძალიან მნიშვნელოვანია.
კარგა ხანს ჩუმად იყო. ფხაკუნი და შორეული ხმები ყურმილში შეწყდა. მხოლოდ ტელეფონის ყურმილის
ჩვეული სიჩუმე იყო და მეტი არაფერი.
– ეს იყო... – როგორც იქნა, თქვა, – ალბათ ათიოდე დღის წინ. ქვევით ჩავედი ლიფტით, მიწისქვეშა გარაჟში.
დაახლოებით საღამოს რვა საათზე. ჩავედი, გამოვდივარ და უცებ ისევ იქ აღმოვჩნდი! როგორც მაშინ. ჯერ
ლიფტიდან გავედი და მხოლოდ მერე მივხვდი, სადაც ვიყავი. ოღონდ არც ღამე იყო და არც მეთექვსმეტე
სართული. მაგრამ ყველაფერი ზუსტად ისე. ისე ბნელა, თვალთან თითს ვერ მიიტან. ნესტია და ობის სუნი
დგას. სიბნელეც, ნესტიც, სუნიც ზუსტად ისეთი. ამჯერად არსად არ წავსულვარ. ერთ ადგილზე გავშეშდი და
ვიცდი, სანამ ლიფტი დაბრუნდება. თითქოს მთელი საუკუნე ვიდექი ასე... მერე ლიფტი მოვიდა, ჩავჯექი და
სასწრაფოდ დავბრუნდი უკან. აი, ასე იყო.
– რას ამბობ! – თქვა იუმიოსიმ, – მეორედ? არა, საკმარისია. გადავწყვიტე, არავისთვის აღარ მეთქვა.
– მაგრამ რა უნდა ვქნა? სულ უნდა მეშინოდეს, რომ როცა ლიფტში ჩავჯდები, ისევ სიბნელეში აღმოვჩნდე‐
ბი? როცა ასეთ დიდ ოტელში მუშაობ, გინდა, არ გინდა, დღეში რამდენჯერმე ლიფტით გიწევს სიარული... რა
უნდა ვქნა? რჩევასაც ვერავის ვთხოვ, შენ გარდა....
– მომისმინე, იუმიოსი-სან, – ვუთხარი, – ადრე რატომ არ დამირეკე? მაშინვე აგიხსნიდი, როგორ მოქცეული‐
ყავი!
– დაგირეკე. რამდენჯერმე, – ჩუმად, თითქმის ჩურჩულით თქვა, – არც ერთხელ არ იყავი სახლში.
– გასაგებია. მაშინ მომისმინე, ძალიან მარტივად აგიხსნი. ეს სიბნელე არავითარი ბოროტება არ არის. და
შენთვის არავითარ საშიშროებას არ წარმოადგენს. ნუ გეშინია. იქ, სიბნელეში, ვიღაც ცხოვრობს – გახსოვს,
ნაბიჯების ხმა რომ გესმოდა? – მაგრამ არაფერს დაგიშავებს. ის ჭიანჭველასაც კი არ აწყენინებს, დამიჯერე.
ამიტომ, თუ ისევ აღმოჩნდები სიბნელეში, უბრალოდ, დახუჭე თვალები და მოიცადე, სანამ ლიფტი არ მოვა.
გასაგებია?
– ვერ გაგიგე, – ძალიან ჩუმად თქვა, – ხანდახან გიხსენებ. მაგრამ ვინ ხარ სინამდვილეში, რა ადამიანი ხარ,
ვერაფრით ვერ გავიგე.
– ვიცი, რას გულისხმობ, – ვუთხარი, – უკვე ოცდათოთხმეტი წლის ვარ, მაგრამ, სამწუხაროდ, ჩემში ჯერ კი‐
დევ ბევრი რამ არის ისეთი, რისი ახსნა საკუთარი თავისთვისაც კი არ შემიძლია. ძალიან დიდხანს მეტისმე‐
ტად ბევრ შეკითხვას მომავლისთვის ვდებდი. და მხოლოდ ახლა ვცდილობ, ბოლოს და ბოლოს, ერთ
მთლიანად ვიქცე. მთელი ძალით ვცდილობ. იმედი მაქვს, ძალიან მალე ზუსტად აგიხსნი ყველაფერს. და მა‐
შინ უკეთ გავუგებთ ერთმანეთს.
– კარგი... იმედია, – თქვა აბსოლუტურად უცხო ადამიანის ტონით. ტელევიზორის დიქტორივით: „იმედია,
ყველაფერი კარგად დასრულდება. გადავდივართ მომდევნო ამბებზე...“
ამით საუბარი ამოიწურა. ერთმანეთს დავემშვიდობეთ და ყურმილი დავკიდეთ. ერთბაშად გამოვცალე ჭიქა‐
ში დარჩენილი ვისკი, სინათლე ჩავაქრე და დავიძინე.
"},{"head":"28.","content":"
28.
ფორტა დე-რასის პლაჟზე ვნებივრობდი. მაღალ ცას, პალმებს და ჩიტებს შევცქეროდი, როცა ეს ხმამაღლა
ვთქვი. იუკი გვერდით იწვა, ჭილოფზე. პირქვე, თვალდახუჭული. ირუჯებოდა. მოზრდილი მაგნიტოლა „სანი‐
ო“ ერიკ კლაპტონის ახალ ჰიტს უბერავდა. ზეთისხილისფერი მინიატიურული ბიკინი ეცვა. მთელი სხეული,
კისრიდან ფეხის თითებამდე, ქოქოსის ზეთით ჰქონდა გათხუპნილი. გლუვი კანი დელფინივით უპრიალებ‐
და. ირგვლივ ახალგაზრდები ირეოდნენ გულში ჩაკრული სერფინგის დაფებით. სამაშველო სამსახურის ბი‐
ჭებს ჩაშავებულ კისრებზე ოქროს ძეწკვები უბრწყინავდათ.
გარშემო ცხოვრება დუღდა. ჩნდებოდნენ ახალი სახეები, ჩვენ თვალწინ ერთიმეორის მიყოლებით კრთებო‐
და ეგზოტიკური სცენები. დაუჯერებელი იყო, რომ სულ ახლახან საპოროს დათოვლილ ქუჩებში დავხე‐
ტიალებდი. ახლა კი ქვიშაზე ვგორაობ და ჰონოლულუს ცას შევცქერი. აი, როგორ აეწყო ყველაფერი. მოვ‐
ნიშნე წერტილი, გავავლე წარმოსახვითი ხაზი და ზუსტად ასე გამოვიდა და არა სხვანაირად. მუსიკას ავყე‐
ვი და აი, სადამდე მივედი ცეკვა-ცეკვით. კარგად კი ვცეკვავ? დავატრიალე თავში ყველაფერი, რაც გადამ‐
ხდა, და ნაბიჯ-ნაბიჯ შევამოწმე, სწორად ვმოქმედებდი თუ არა. გამოდის, რომ არცთუ ისე ცუდად. ცხადია,
უმაღლესი კლასი არ არის, მაგრამ არც ცუდია. ხელმეორედ რომ მოვხვედრილიყავი იმავე სიტუაციაში, ალ‐
ბათ ასევე მოვიქცეოდი. სწორედ ეს არის სისტემა. მთავარია მოძრაობდეს ფეხები. და წამით არ ჩერდებო‐
დეს.
– ხანმოკლე შესვენება, – ვთქვი ძალიან ხმადაბლა, მაგრამ იუკიმ, როგორც ჩანს, გაიგონა. ზანტად გადმობ‐
რუნდა გვერდზე, მზის სათვალე მოიხსნა, თვალები მოჭუტა და ეჭვით შემომხედა.
– რაც გინდა, ის ქენი, ოღონდ მორჩი ჩემ გვერდით საკუთარ თავთან ლაპარაკს. თუ ბურტყუნი გინდა, დარჩი
მარტო ნომერში და იბურტყუნე!
– არანორმალური დარტყმული.
– აჰა, – დავეთანხმე.
***
აეროპორტში ტაქსი გავაჩერეთ, სასტუმროში წავედით, ნივთები ნომერში დავტოვეთ, შორტები ჩავიცვით,
იქვე, გვერდით, სავაჭრო პასაჟს მივაშურეთ და სპილოს ზომის მაგნიტოფონი ვიყიდეთ. ასე მოუნდა იუკის.
ჰირაკუ მაკიმურას საგზაო ჩეკებით ყველაზე დიდი მაგნიტოლა ვიყიდეთ, რაც კი მაღაზიაში აღმოჩნდა. მას‐
თან ერთად ბატარეების მარაგი და რამდენიმე კასეტა.
თავი გააქნია.
პლაჟზე ჩვენი ყოველი გასვლა მაგნიტოლას აუცილებელ გაყოლებას გულისხმობდა. ტარებით, ცხადია, მე
უნდა მეტარებინა. როგორც ადგილობრივი მკვიდრი ფილმ „ტარზანიდან“, ამ ვეება რაღაცას მხარზე შეგდე‐
ბულ მოკლულ ანტილოპასავით მივათრევდი („ნუ წახვალ იქ, ბვანა. იქ ბოროტი სულები ცხოვრობენ“), წინ
კი იუკი მიაბიჯებდა. რადიოს დისკ-ჟოკეი სიმღერას სიმღერაზე დებდა. აი, ამიტომ მოხდა, რომ ამ გაზაფხუ‐
ლის სუპერჰიტები სიცოცხლის ბოლომდე დამამახსოვრდა. მაიკლ ჯექსონის ყმუილი ეპიდემიასავით ედე‐
ბოდა მთელ ქვეყანას. მდარე წყვილი ჰოლი და ოუტსი ჭეშმარიტად გმირული სიჯიუტით ვარსკვლავებში მი‐
იკვლევდნენ გზას. Duran Duran-ს აშკარად აკლდა წარმოსახვის უნარი, ჯო ჯექსონს კი – ღვთაებრივი ნაპერ‐
წკლის გაღვივება, რომელიც მასში ოდნავ ბჟუტავდა. The Pretenders-ს, საიდანაც არ უნდა მიუდგე, უბრალოდ,
არ ჰქონდა მომავალი. Supertramp და The Cars ყოველთვის ერთი და იგივე ნეიტრალურ-თავაზიან ღიმილს იწ‐
ვევდნენ... და ასე შემდეგ – პოპმომღერლები და პოპსიმღერები სრულიად წარმოუდგენელი რაოდენობით.
როგორც ჰირაკუ მაკიმურა დაგვპირდა, საცხოვრებელი ისეთი შეგვხვდა, უკეთესს ვერ ინატრებდი. რა თქმა
უნდა, ავეჯი, საერთო დიზაინი და კედლებზე დაკიდებული სურათები ძალიან შორს აღმოჩნდა იმისგან, რა‐
საც ფუფუნებას ეძახიან, თუმცა ოთახები საოცრად სასიამოვნო გამოდგა (ვის მოუვა აზრად, ჰავაიზე ფუფუ‐
ნება მოითხოვოს?), პლაჟი კი მართლაც ხელის გაწვდენაზე იყო. ნომრები მეათე სართულზე – წყნარი, ზღაპ‐
რული ხედით ფანჯრიდან. გაირუჯე პირდაპირ აივანზე და უყურე ზღვას. მოზრდილი, მოხერხებული, სუფთა
სამზარეულო, სადაც ყველაფერია – მიკროტალღური ღუმლიდან, ჭურჭლის სარეცხ აგრეგატამდე. იუკის
ნომერი გვერდით იყო, ოდნავ პატარა, მაგრამ ისიც ცალკე სამზარეულოთი. მობინადრენი, ლიფტებსა და
ვესტიბიულებში რომ გვხვდებოდნენ, ყველა, როგორც ერთი, მდიდრულად და გემოვნებით იყო ჩაცმული.
ნაყიდი მაგნიტოლა სასტუმროში მივათრიეთ. მერე მარტო წავედი სუპერმარკეტში – ლუდი, კალიფორ‐
ნიული ღვინო, ხილი და ბევრი სხვადასხვა წვენი ვიყიდე. აგრეთვე ყველაფერი, რაც სენდვიჩის მოსამზა‐
დებლად არის საჭირო. მხოლოდ ამის შემდეგ წავედით პლაჟზე, ჭილოფზე გვერდიგვერდ დავწექით და საღა‐
მომდე ცას და ზღვას ვუყურებდით. თითქმის არ ვლაპარაკობდით. მხოლოდ დროდადრო ვიცვლიდით
გვერდს და, დროის დინებას მინდობილები, საერთოდ არაფერს არ ვაკეთებდით. ულმობელი მზე სხივებს
ღვრიდა მიწაზე და წვავდა ქვიშას. ზღვიდან დაბერილი ნიავი – რბილი, ნაზი, ოდნავ ნესტიანი – თითქოს შემ‐
თხვევით გაახსენდაო, დროდადრო შეათამაშებდა ხოლმე პალმის ფოთლებს. დროგამოშვებით რული მომე‐
კიდებოდა, მერე უცებ ვიღაცის მეტისმეტად მკვეთრ ფეხის ტყაპუნზე ან ხმამაღალ ლაპარაკზე ვიღვიძებდი
და ყოველ ჯერზე ვფიქრობდი: „სად ვარ?“ – „ჰავაიზე“, – ვპასუხობდი საკუთარ თავს, მაგრამ მაინცდამაინც
სწრაფად ვერ ვაჯერებდი. გასარუჯ კრემს შერეული ოფლი ყურებიდან ლოყაზე ჩამომდიოდა და ქვიშაზე
წვეთავდა. სრულიად სხვადასხვა ხმები ტალღებივით ხან მოიქცეოდნენ, ხან უკუიქცეოდნენ. ამ ხმებში ხან‐
დახან ჩემს გულისცემას ვარჩევდი. თითქოს ჩემი გული ბუნების ერთ-ერთი ღირსშესანიშნავი მოვლენა იყო
დედამიწის ზურგზე.
იუკის სახე შეეცვალა. მეტამორფოზა მაშინვე მოხდა, როგორც კი თვითმფრინავიდან ჰონოლულუს აერო‐
პორტში ჩამოვიდა და ჰავაის რბილ-ტკბილი ჰაერი კანზე მიეალერსა. ტრაპიდან ჩამოსული შეჩერდა. მაგ‐
რად მოჭუტა თვალები, თითქოს დაბრმავების ეშინიაო, ღრმად ჩაისუნთქა. თვალი გაახილა და შემომხედა.
მთელი მისი დაძაბულობა, დღემდე თხელ, უხილავ აპკად რომ ჰქონდა გადაკრული სახეზე, უკვალოდ გაქ‐
რა. აღარც შიში იყო, აღარც გაღიზიანება. მისმა ყველა ჟესტმა – შუბლიდან თმას გადაიწევდა, მომრგვალე‐
ბულ კევს გადააგდებდა თუ უმიზნოდ და უაზროდ აიჩეჩდა მხრებს – უცებ დაკარგა ადრინდელი მოუხეშაობა
და სრულიად ბუნებრივად გამოიყურებოდა. შემეცოდა კიდეც: საწყალი, ალბათ რა მძიმე ცხოვრებით ცხოვ‐
რობდა დღემდე! და არა უბრალოდ მძიმე – იმთავითვე არასწორი.
ახლა კი, როცა ხელფეხგაშლილი პლაჟზე, მზეზე ირუჯებოდა – კოხტად აკეცილი თმა, მზის სათვალე, ბიკინი
– იუკის ასაკს თვალით ვერ განსაზღვრავდი. სხეული მთლად ბავშვური ჰქონდა, მაგრამ უკვე იგრძნობოდა
რაღაც ახალი – განსაკუთრებული გრაცია არსებისა, რომელიც ერთთავად სრულყოფისკენ ისწრაფვის, რის
გამოც ასაკთან შედარებით გაცილებით დიდი გეგონება. ამ ნაზ ხელებსა და გრძელ ფეხებს გასაშტერებელს
ვერ უწოდებდი, მაგრამ ისინი უკვე ივსებოდა განსაკუთრებული მეტაფიზიკური ძალით. ისეთით, რომ, სულ
ცოტაც, კიდევ ერთი უნებური მოძრაობაც და, ირგვლივ არსებული სივრცე ოთხ სხვადასხვა მხარეს გაიწე‐
ლებოდა. რადგან სწორედ აი ახლა ეს სხეული თავისი ზრდის ყველაზე დინამიკურ ფაზაში იმყოფებოდა –
ბობოქარ, დაუოკებელ ზრდაში.
ერთმანეთს გასარუჯი კრემი წავუსვით ზურგზე. ჯერ იუკიმ წამისვა. ცხოვრებაში პირველად გავიგონე, რომ
თურმე დიდი ზურგი მაქვს. იუკის საშინლად ეშინოდა ღიტინის. და როცა ვუსვამდი, სულ იკლაკნებოდა.
აწეული თმა, ფერმკრთალი ყურები, გამხდარი კისერი. უნებურად გამეღიმა. შორიდან მისი სხეული იმდე‐
ნად ჰგავდა ქალისას, რომ მეც კი მეკვროდა სუნთქვა. მხოლოდ მალები კისერზე – ისეთი ბავშვური, თითქოს
შემთხვევით გაჩნდნენ ამ ადგილას – მეტყველებდნენ მის ნამდვილ ასაკზე. „მთლად ბავშვია“, კიდევ ერ‐
თხელ გავიფიქრე. რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, ქალის კისერი მის მიერ გავლილ წლებს აღნიშნავს, ისევე
როგორც რგოლები აფიქსირებენ ხის ასაკს. თუმცა, რომ მკითხოთ, რა და როგორ იცვლება, ალბათ გასაგე‐
ბად ვერც აგიხსნით. მიუხედავად ამისა, ასეა: თინეიჯერ გოგონებს თინეიჯერი გოგონების კისერი აქვთ, მო‐
წიფულ ქალებს – მოწიფული ქალის კისრები.
– თავიდან ცოტათი უნდა გაირუჯო, – ამიხსნა იუკიმ დამრიგებლური ტონით, – ჯერ ჩრდილში, მერე ცოტა
ხნით მზეზე, მერე ისევ ჩრდილში. თორემ აუცილებლად დაიწვები. ბებერები დაგაჯდება. ისინი კი ნაკვალევს
დაგიტოვებენ. და ივლი გაქუცულ კატასავით.
– ჩრდილში... მზეზე... ისევ ჩრდილში... – გულმოდგინედ ვიზეპირებდი, თან კრემს ვუსვამდი ზურგზე.
აი, რატომ გავატარეთ ჩვენი პირველი დღე ჰავაიზე ვეება პალმის ქვეშ დიჯეის ყბედობის თანხლებით სა‐
შუალო ტალღაზე. ხან ზღვაში შევდიოდი საბანაოდ, ხან ბარში, ტენტის ქვეშ, მაგრად ჩაცივებულ „პინა კო‐
ლადას“ ვწრუპავდი. იუკი წყალში ჩასვლას არ ჩქარობდა. „ჯერ სრული რელაქსი!“ – განაცხადა. დარჩენილი
დღის განმავლობაში მხოლოდ ანანასის წვენს წრუპავდა და ნახევარ საათში ერთხელ ზოზინით კბეჩდა ერ‐
თსა და იმავე ჰოთდოგს მდოგვით და კიტრის მწნილით. უკვე ჩაესვენა ვეებერთელა მზის ბურთი ზღვაში,
კეტჩუპისფრად შეღება ჰორიზონტი, უკვე აანთეს ანძებზე სინათლე კრუიზიდან დაბრუნებულმა სასეირნო
გემებმა, იუკი კი ისევ მოკუნტული იწვა თავის ჭილოფზე და არც კი ფიქრობდა წასვლას. თითქოს იმდღევან‐
დელი მზის სულ უკანასკნელი სხივის შესრუტვაც უნდოდა.
– არ წავიდეთ? – დავუძახე ბოლოს, – მზე ჩავიდა, კუჭი დაცარიელდა. წამო, გავისეირნოთ და სადმე თითო
კარგი კატლეტი შევჭამოთ. კაი საქონლის ხორცით, გემრიელი კეტჩუპით და ოდნავ მოშუშული ხახვით...
მოკლედ, ყველაფერი ნამდვილი.
თავი დამიქნია, მაგრამ არ ადგა. წამოჯდა და ზღვას თვალს არ აშორებდა. თითქოს დღის ნარჩენებზე დარ‐
დობდა, რითი დატკბობაც ვერ მოასწრო. ჭილოფები ავახვიე და მაგნიტოლა მხარზე გავიდე.
– ნუ ღელავ, – ვუთხარი, – ხვალინდელი დღეც გვაქვს. ნურაფერზე ნუ ფიქრობ. ხვალ გათავდება – ზეგ დაიწ‐
ყება.
"},{"head":"29.","content":"
29.
მეორე დილით იუკიმ გამომიცხადა, რომ დედასთან შესახვედრად მივდიოდით. დედის სახლის ტელეფონის
გარდა, არაფერი არ იცოდა. ამიტომ ნომერი ავკრიფე, სასწრაფოდ წარვუდგინე თავი და ვკითხე, სად უნდა
მივსულიყავით. დედამისს მაკაჰისთან ახლოს კოტეჯი ჰქონდა დაქირავებული. მანქანით ნახევარი საათის
გზაა ჰონოლულუდან, ამიხსნა. ვფიქრობ, ორი საათისთვის მანდ ვიქნებით, ვუთხარი. მერე უახლოეს გამქი‐
რავებელ პუნქტში წავედი და „მიცუბისი ლანსერი“ დავიქირავე. მშვენივრად ვიმგზავრეთ. რადიოს ხმა ბო‐
ლომდე ავუწიეთ, ყველა ფანჯარა ჩამოვწიეთ და ას ოცით მივქროდით ჰაივეიზე. გარშემო ყველაფერი მზის‐
ფერი იყო, თბილი ჰაერი გველამუნებოდა ყვავილებისა და ზღვის სურნელით.
– მეტი საქმე არა აქვს! – მიპასუხა იუკიმ და ოდნავ მოღრიცა ტუჩები, – დედაჩემისნაირები საზღვარგარეთ
დიდხანს მარტო ვერ ძლებენ. რაზეც გინდა დავნაძლევდეთ – ბოიფრენდი ეყოლება. თან აუცილებლად
ახალგაზრდა და ლამაზი. როგორც მამას. გახსოვს, როგორი პედერ-ბოიფრენდი ჰყავს? გლუვი, კრიალა –
სულ ბზინავს. ალბათ დღეში სამჯერ ბანაობს და ორჯერ იცვლის ტანისამოსს.
– პედერ?..
– რა, არ იცოდი?
– არა...
– ერთი შენც ხარ რა. სახეზე აწერია ყველაფერი! – თქვა იუკიმ, – მამა ასეთია თუ არა, არ ვიცი, მაგრამ ის ნამ‐
დვილად პედერასტია. წყალი არ გაუვა. ორასი პროცენტით.
– დედაჩემს მთელი ცხოვრება პოეტები უყვარდა. ლექსი რომ ეწერა, ან ეცადა მაინც, მაგრამ აუცილებლად
ახალგაზრდა უნდა ყოფილიყო. თვითონ ფოტოები გადაეღო, იმას კი ზურგს უკან ლექსები წაეკითხა. ჭკუას
კარგავს ამაზე. აი, ასეთი ოფოფებიანია. როგორი ლექსიც არ უნდა ყოფილიყო – მთავარია ვინმეს წაეკითხა.
ასეთებს მაგრად ეჩვევა... ასე რომ, ჯობდა მამას ლექსები ეწერა. მაგრამ ისეთები, როგორიც მამაა, ლექსებს
არ წერენ...
აი, ოჯახი, მესმის... ისევ გავიფიქრე. ნამდვილი კოსმოსური რობინზონები. სწრაფი რეაგირების მწერალი,
ფოტომხატვარი, გოგონა-მედიუმი, მოწაფე-პედერასტი და პოეტი-საყვარელი... ღმერთო ჩემო. მაგრამ რა
როლია განკუთვნილი ჩემთვის ამ ფსიქოდელიურ ჰიპეროჯახში? შიზოფრენიით შეპყრობილი ქალიშვილის
ბებერი კომიკოსი პაჟის? გამახსენდა, როგორ თავაზიანად მიღიმოდა პარასკევა, თითქოს მეპატიჟებოდა,
კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება ჩვენს თბილ კომპანიაშიო... ეი, ბიჭებო, ასე არ შევთანხმებულვართ. მე აქ
შემთხვევით მოვხვდი! შვებულებაში ვარ, გასაგებია? დამთავრდება შვებულება და გავაგრძელებ ნამქერის
ქექვას, აღარ მექნება თქვენთან თამაშის დრო. ეს ყველაფერი დროებითია. ხანმოკლე მითი შემთხვევითო‐
ბის წყალობით ჩაწნული რეალური ამბის სიუჟეტში. ეს მითი ძალიან მალე დამთავრდება: თქვენ თქვენ საქ‐
მეს მიხედავთ, მე – ჩემსას. მე მაინც უფრო მარტივი სამყარო მიყვარს. სამყარო, სადაც ადვილად ხვდები,
ვინ ვინ არის.
***
ამეს ინსტრუქციის მიხედვით, სანამ მაკაჰამდე მივიდოდით, ჰაივეიდან მარჯვნივ გადავუხვიე და კიდევ ცო‐
ტა ვიარეთ მთების მიმართულებით. გზის პირზე დაფეხვილი ქოხები გაკრთა: აშკარა იყო – პირველივე
ძლიერი ტაიფუნი მოგლეჯდა ამ სახურავებს. თუმცა სულ მალე ქოხები გაქრა და ჩვენ წინ კერძო კოტეჯე‐
ბის ზონის ჭიშკარი გაჩნდა. ინდიელი კარის დარაჯი, ჯიხურში რომ მორიგეობდა, დაინტერესდა, სად მივ‐
დიოდით. ამეს კოტეჯის ნომერი ვუთხარი. ტელეფონისკენ შებრუნდა, სადღაც დარეკა, მობრუნდა, თავი
დაგვიკრა და გაგვატარა.
შევედით ზონაში. ირგვლივ, სადამდეც თვალი სწვდებოდა, მოვლილი მდელოები ჩანდა. გოლფის ურიკებზე
ამხედრებული რამდენიმე მებაღე გაზონებს და ხეების ვარჯებს კრეჭდა. ყვითელნისკარტიანი ჩიტები დახ‐
ტოდნენ ბალახებში. ეგზოტიკური მწერების კოლონიას ჰგავდნენ. ერთ მებაღესთან დავამუხრუჭე, იუკის დე‐
დის მისამართი ვუჩვენე და ვკითხე, სად უნდა ყოფილიყო. „იქ!“ – დაგვიგდო და სადღაც გვერდით გაიშვირა
თითი. თითს თვალი გავადევნე და შორს მორიგი მდელო დავინახე აუზით და პატარა ხეივნით. მოასფალტე‐
ბული ბილიკი აუზს გვერდს უვლიდა და ხეების კორომში იკარგებოდა. მებაღეს მადლობა გადავუხადე, ერ‐
თი გორაკიდან ქვევით დავეშვით, მეორეზე ავედით და ტროპიკული ნაგებობის მოდერნისტულ კოტეჯთან
მივედით, რომელშიც იუკის დედა ცხოვრობდა. შესასვლელთან პატარა ვერანდა იყო, საიდანაც ველური ხი‐
ლი ჩამოკიდებულიყო.
მე და იუკი მანქანიდან გადმოვედით და კიბეს ავუყევით. კარზე დავრეკე. ზარის მთვლემარე წკრიალი სუსტ
ნიავზე საოცრად ჰარმონიულად ჩაწნულიყო ვივალდის კონცერტში, რომელიც ღია ფანჯრებიდან ისმოდა.
თხუთმეტი წამი გავიდა, სანამ კარი უხმოდ გაიღებოდა და ჩვენ წინ მამაკაცი აღმოჩნდებოდა. საშუალო სი‐
მაღლის გარუჯული ამერიკელი, რომელსაც მარცხენა ხელი არ ჰქონდა. ძლიერი აღნაგობის, წვერით და
ულვაშით, რაც ერთობ იდუმალ იერს აძლევდა. მოკლესახელოიანი გაცრეცილი „ჰავაიური“, სპორტული
შორტი და ჩალის ქოშები ეცვა. დაახლოებით ჩემი ხნის იქნებოდა. ლამაზს ვერ იტყოდი, მაგრამ სიმპათიური
ნამდვილად იყო. პოეტის კვალობაზე მეტისმეტად ჰგავდა მაჩოს. თუმცა ქვეყნად ალბათ საკმაოდ არიან
პოეტი-მაჩოები. უცნაური ამაში არაფერია. ქვეყანა დიდია – ვის არ შეხვდები იქ.
მამაკაცმა ჯერ მე შემომხედა, მერე – იუკის, მერე – ისევ მე, მერე თავი ოდნავ გვერდზე დახარა და გულღიად
გაიღიმა.
– ფირებს ამჟღავნებს, ათ წუთში დაამთავრებს, – თქვა მამაკაცმა, – ცოტა კიდევ მოიცადეთ. მე დიკი მქვია.
დიკ ნორტი. აქ ერთად ვცხოვრობთ, ის და მე.
– სასიამოვნოა, – ვუპასუხე. იუკი ჩუმად იჯდა, შორეულ პეიზაჟს გასცქეროდა ფანჯრიდან. იმ ადგილს, სადაც
ხეებშუა ლურჯად ელვარებდა ზღვა. ჰორიზონტთან, ცაზე, ეული ღრუბელი ეკიდა, გიგანტური პითეკანთრო‐
ფის თავის ქალას ჰგავდა. ღრუბელი არ მოძრაობდა და, როგორც ჩანს, არსაით არ აპირებდა წასვლას. ეტ‐
ყობა, მეტისმეტად სქელშუბლიანი პითეკანთროპი იყო. დროს სითეთრემდე გაელოკა მისი თავის ქალა და
მკვეთრად გამოეყო გაპრიალებული წარბზედა რკალები. და ახლა ამ თავის ქალას ფონზე აქეთ-იქით და‐
ფარფატებდა ყვითელნისკარტიანთა გუნდი. ვივალდის კონცერტი დასრულდა, დიკ ნორტმა თავის ადგილას
დააბრუნა ნემსი, ცალი ხელით აიღო ფირფიტა, კონვერტში ჩადო და თაროზე დადო.
– მშვენივრად ფლობთ იაპონურს, – ვუთხარი, რადგან სალაპარაკო სხვა მაინც არაფერი იყო.
დიკ ნორტმა თავი დამიქნია, ოდნავ ასწია ცალი წარბი, წამით თვალები დახუჭა და ისევ გაიღიმა.
– დიდხანს ვცხოვრობდი იაპონიაში, – თქვა ბოლოს. შეკითხვებს მაშინვე არ პასუხობდა, – ათი წელი. პირვე‐
ლად ომის დროს ჩამოვედი... ვიეტნამის ომის დროს. იქ ძალიან მომეწონა და როცა ომი დამთავრდა, იაპო‐
ნურ უნივერსიტეტში შევედი. კარგი უნივერსიტეტია. ახლა კი ლექსებს ვწერ...
ბინგო, გავიფიქრე. არც ისე ახალგაზრდა, არც ისე ლამაზი, მაგრამ ლექსებს წერს; იუკიმ პირდაპირ ათიანში
გაარტყა.
– ...აგრეთვე ინგლისურად ვთარგმნი ჰაიკუს და ტანკას, – დაამატა, – გარწმუნებთ, ადვილი სამუშაო არ არის.
ისევ გულღიად გაიღიმა და მკითხა, კიდევ ხომ არ დავლევდი ლუდს. უარს არ ვიტყოდი-მეთქი, ვუპასუხე. კი‐
დევ ორი ქილა მოიტანა. საოცარი სიმსუბუქით გახსნა ერთადერთი ხელით თავისი ქილა, ჭიქა გაავსო და
მოსვა. მერე ჭიქა მაგიდაზე დადგა, თავი გადააქნია და მკაცრი მზერით მიაჩერდა ჩვენ წინ, კედელზე დაკი‐
დებულ უორჰოლის პლაკატს.
– უცნაური რამეა, – ჩაფიქრებულმა თქვა, – ქვეყნად არ არსებობენ ცალხელა პოეტები. რატომ?.. ცალხელა
მხატვრები არსებობენ, ცალხელა პიანისტებიც გვხვდება. ოდესღაც, მახსოვს, ცალხელა ბეისბოლისტიც
იყო. რატომ არ იცნობს ისტორია ცალხელა პოეტებს? ლექსების საწერად ხომ არავითარი მნიშვნელობა არა
აქვს, ერთი ხელი გაქვს თუ სამი...
ჰო, საერთოდ ასეა, დავეთანხმე ფიქრით. მაგრამ რითმების გაწყობაში ხელების რაოდენობა სრულებით არ
არის პრინციპული საკითხი.
– აი, თქვენ შეგიძლიათ თუნდაც ერთი ცალხელა პოეტის გახსენება? – მკითხა დიკ ნორტმა.
თავი გავაქნიე. თუმცა, პატიოსნად თუ ვიტყვი, ლექსის თითქმის არაფერი გამეგება და ორხელა პოეტსაც კი
ათზე მეტს ვერ გავიხსენებდი.
– რამდენიმე ცალხელა სერფერს ვიცნობ, – განაგრძო, – იალქანს ფეხით მართავენ. ცოტათი მეც შემიძლია...
იუკი უცებ ადგა და დაბნეული მოჰყვა ოთახში სიარულს. ფირფიტების თაროსთან შეჩერდა, დასახელებები
წაიკითხა, მაგრამ, როგორც ჩანს, საინტერესო ვერაფერი ნახა და მაშინვე დაჭყანა სახე სერიიდან „ძალიან
სულელური რამეა“. მას შემდეგ, რაც მუსიკა გაჩუმდა, ოთახი მთვლემარე სიჩუმემ გაავსო. ფანჯრის იქით
დროდადრო დაიღმუვლებდა ხოლმე გაზონის სათიბი. ვიღაცა ვიღაცას ხმამაღლა ეძახდა. ქარზე ეჟვნები
ჟღარუნებდნენ. ჩიტები ჭიკჭიკებდნენ. მაგრამ სიჩუმე ყველაფერს ნთქავდა. რა ხმაც არ უნდა დაბადებული‐
ყო, ყველაფერს პირწმინდად ყლაპავდა. თითქოს უხმო მტვერსასრუტით შეიარაღებული ათასობით უჩინა‐
რი და უტყვი, როგორც ჭუჭყს და მტვერს, ისე აგროვებდა მთელ ამ მიდამოში ხმებს. სადაც არ უნდა დაწყე‐
ბულიყო სულ მცირე ხმაურიც კი, იქვე დაეცემოდნენ და უკანასკნელ ექომდე შეისრუტავდნენ.
დიკ ნორტმა კვერი დამიკრა, მერე მრავალმნიშვნელოვნად დახედა თავის ერთადერთ ხელისგულს და ისევ
დააქნია თავი.
– ჰო, სიწყნარეა. და ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ისეთი ადამიანებისთვის, როგორიც მე და ამე ვართ. სიწყნა‐
რე სამუშაოდ, უბრალოდ, აუცილებელია. ვერც ერთი ვერ ვიტანთ, როცა ირგვლივ ბასტიბუბუა. როცა გარშე‐
მო აურზაურია, ყველაფერი ხელიდან გივარდება კაცს. როგორ მოგწონთ აქაურობა? დამეთანხმეთ, ჰონო‐
ლულუ ძალიან ხმაურიანი ქალაქია...
სულაც არ ვფიქრობდი, რომ ჰონოლულუ მაინცდამაინც ხმაურიანი ქალაქია, მაგრამ საუბრის გაჭიანურება
არ მინდოდა და ისეთი სახე მივიღე, თითქოს ვეთანხმებოდი. იუკი, მისი გამომეტყველებით თუ ვიმსჯელებ‐
დი, მორიგ „სისულელეს“ ათვალიერებდა ფანჯრის მიღმა.
– კაუაი – აი, იქ კი ნამდვილად კარგია. სიჩუმე, ხალხი თითქმის არ არის. მართალი გითხრათ, სიამოვნებით
ვიცხოვრებდი იქ. მაგრამ არა აქ, ოაჰუზე. ტურისტული ცენტრია, ვერაფერს იზამ; უამრავი მანქანა, კრიმინა‐
ლის მაღალი მაჩვენებელი... მე ამეს სამუშაოს გამო ვარ აქ. კვირაში ორჯერ-სამჯერ ჰონოლულუში მიწევს
წასვლა. მასალისთვის. გადასაღებად ამეს სულ სჭირდება მასალა. და, რა თქმა უნდა, აქედან, ოაჰუდან უფ‐
რო ადვილია კავშირის დამყარება, ადამიანებთან შეხვედრა. ამე ახლა სხვადასხვანაირ ადამიანებს იღებს,
იმათ, ვინც ჩვეულებრივი ცხოვრებით ცხოვრობენ. მეთევზეებს, მებაღეებს, გლეხებს, მზარეულებს, გზის მუ‐
შებს, თევზით მოვაჭრეებს, და ვის აღარ... შესანიშნავი ფოტომხატვარია. მისი ნამუშევრები ნამდვილი შე‐
დევრებია.
ჩემმა სამუშაომ, როგორც ჩანს, დააინტერესა. ეტყობა, ჩათვალა, რომ ჩვენ პროფესიით გაერთიანებული
სულით ნათესავები ვართ, და მკითხა, კერძოდ რას ვწერდი.
ნებისმიერ რამეს, ვუთხარი. რასაც შემიკვეთავენ. დაახლოებით ნამქერის ქექვას ჰგავს ქარბუქში.
– ნამქერის ქექვა... – გაიმეორა და დიდხანს ჩაფიქრდა სერიოზული სახით. თითქოს მაინცდამაინც კარგად
ვერ გაიგო, რაც მოესმა. უკვე ვყოყმანობდი, დაწვრილებით ხომ არ მომეყოლა იმის შესახებ, როგორ ქექა‐
ვენ ნამქერს, მაგრამ ამ დროს ოთახში ამე შემოვიდა და ჩვენი საუბარი დასრულდა.
***
ძალიან სადად ეცვა: მოკლესახელოიანი ტილოს ხალათი, გახეხილი თეთრი შორტი. არავითარი კოსმეტიკა
სახეზე, თმა ისეთი აჩეჩილი, თითქოს ეს-ეს არის გაიღვიძაო. და, მიუხედავად ამისა, ღვთაებრივად მიმზიდ‐
ველად გამოიყურებოდა. არისტოკრატიული ქედმაღლობა, რომელიც ჯერ კიდევ ჰოკაიდოს ოტელის რეს‐
ტორანში შევნიშნე, ძველებურად იგრძნობოდა მის ყოველ მოძრაობაში. შემოვიდა თუ არა ოთახში, ყველამ
მაშინვე იგრძნო, რამდენად განსხვავდება მისი ცხოვრება დანარჩენების უმიზნო არსებობისგან. არაფრის
ახსნა ან ჩვენება არ სჭირდებოდა: განსხვავება თვალის ერთი შევლებითაც აშკარა იყო.
არაფერი უთქვამს, ისე მივიდა იუკისთან, თითები თმაში შეუყო, დიდხანს უჩეჩდა, სანამ სულ არ აუწეწა, მე‐
რე კი ცხვირით საფეთქელზე მიეკრა. იუკი დიდ ინტერესს არ იჩენდა, თუმცა არც წინააღმდეგობას უწევდა.
მხოლოდ მაშინ, როცა ყველაფერი დასრულდა, ერთი-ორჯერ გააქნია თავი და ვარცხნილობა აღიდგინა.
გულგრილი მზერა მიაპყრო სტელაჟზე დადგმულ ყვავილების ლარნაკს. და მაინც, მისი გულგრილობა სულ
სხვაგვარი იყო, ვიდრე უფერული ნიჰილიზმი, რაც მამის სახლში ეწერა სახეზე. ახლა, ყველაფრის მიუხედა‐
ვად, მასში გამოსჭვიოდა რაღაც გულწრფელი და ცოცხალი. უეჭველი იყო, დედა-შვილს მხოლოდ მათთვის
გასაგები და ყველასთვის გაუგებარი უსიტყვო დიალოგი ჰქონდა ერთმანეთთან.
ამე და იუკი. წვიმა და თოვლი. მართლაც რა უცნაურია, ისევ გავიფიქრე. ისე, კაცმა რომ თქვას, რა სახელე‐
ბია? მართალია ჰირაკუ მაკიმურა, რაღაც ამინდის პროგნოზია. კიდევ ერთი ბავშვი რომ გაეჩინათ, ნეტავ
რას დაარქმევდნენ?
ამეს და იუკის არაფერი უთქვამთ ერთმანეთისთვის. არც „გამარჯობა“, არც „როგორ ხარ“. დედამ უბრალოდ
თმა აუჩეჩა ქალიშვილს, ცხვირი მიადო საფეთქელზე და მორჩა. მერე ჩემთან მოვიდა, გვერდით დაჯდა დი‐
ვანზე, ჯიბიდან „სალემის“ კოლოფი ამოიღო, სიგარეტი ამოაძრო და მუყაოს ასანთით მოუკიდა. პოეტმა
საიდანღაც საფერფლე მოიტანა და ელეგანტურად, თითქმის უხმოდ დადო მაგიდაზე. თითქოს ლამაზი მეტა‐
ფორა ჩართო ლექსის სტრიქონში საჭირო ადგილას. ამემ ასანთის ღერი ჩააგდო საფერფლეში, კვამლის ნა‐
კადი გამოუშვა და ცხვირით დაიქსუტუნა.
– მაპატიეთ, ვერაფრით ვერ მოვწყდი სამუშაოს, – თქვა, – ასეთი ხასიათი მაქვს: არ შემიძლია შუა გზაზე გა‐
ჩერება. მერე მოინდომებ გაგრძელებას და აღარაფერი გამოვა...
პოეტმა ამეს ჭიქა მოუტანა, ცალი ხელით მოხერხებულად გახსნა ქილა და ლუდი დაუსხა. რამდენიმე წამს
ამე უყურებდა, როგორ ჯდებოდა ქაფი, მერე ერთბაშად დალია ნახევარი ჭიქა.
– როგორ გითხრათ, – ვუპასუხე, – ჯერ არაფერი დამიგეგმავს. მაგრამ ალბათ ერთი კვირა. შვებულებაში ვარ.
მალე იაპონიაში დავბრუნდები და საქმეს მივხედავ...
– ჰო, რა თქმა უნდა... კარგია, – წავილუღლუღე პასუხად. რა ჯანდაბაა. ეტყობა, სულ არ მისმენდა.
– უკვე ისაუზმეთ? – მკითხა.
– როგორც მახსოვს, ზუსტად ერთი საათის წინ სპაგეტი ვჭამეთ, – ნელა და, რაც შეიძლება, რბილად უპასუხა
იმან, – ერთი საათის წინ პირველის თხუთმეტი წუთი იყო. ნორმალური ადამიანები ამას სადილს ეძახიან...
როგორც წესი.
– მართლა, – თავი დაუქნია პოეტმა. ჩემკენ შემობრუნდა და გაიღიმა, – ამე მუშაობის დროს საერთოდ წყდე‐
ბა რეალობას. როდის ჭამა უკანასკნელად, სად რას აკეთებდა – ყველაფერი ავიწყდება. მეხსიერება სუფთა
ფურცელს ემსგავსება. არაადამიანური თავგანწირვაა...
ჩემთვის გავიფიქრე, რომ ეს უკვე თავგანწირვა კი არა, პროგრესირებადი შიზოფრენიაა, მაგრამ, ცხადია,
ხმამაღლა არაფერი მითქვამს. ჩუმად ვიჯექი დივანზე და თავაზიანად ვიღიმებოდი.
ამე კარგა დიდხანს არაამქვეყნიური მზერით ბურღავდა ლუდის ჭიქას, მერე, თითქოს რაღაც გაახსენდაო,
ჭიქა აიღო და ერთი ყლუპი მოსვა.
– იცი, იქნებ ვისადილეთ კიდეც, ოღონდ ისევ მშია. მე ხომ დღეს არც კი მისაუზმია! – თქვა ამემ.
– მომისმინე. ვიცი, რომ სულ ვბუზღუნებ, მაგრამ... თუ რეალურ ფაქტებს გავიხსენებთ, დღეს, რვის ნახევარ‐
ზე, ვეებერთელა გახუხული პური, გრეიპფრუტი და იოგურტი შეჭამე, – მოთმინებით აუხსნა დიკ ნორტმა, –
მერე კი თქვი: „თითებს ჩაიკვნეტო!“ ისიც თქვი, გემრიელი საუზმე ცხოვრების ცალკე დღესასწაულიაო.
– აჰ, ჰო... იყო რაღაც მსგავსი, – თქვა ამემ, ცხვირის წვერი მოიფხანა და ისევ ჩაფიქრდა – ისევ დაბნეული
მიაჩერდა სივრცეს. ზუსტად ისე, როგორც ჰიჩკოკის ფილმშია, გავიფიქრე. რაც უფრო მეტს უყურებ, მით უფ‐
რო ვერ ხვდები, რა არის სიმართლე და რა – არა. და უფრო ძნელია ნორმალური ადამიანის გარჩევა შეშლი‐
ლისგან.
– ასეა თუ ისე, სულერთია, კუჭი მაინც ცარიელი მაქვს, – თქვა ამემ, – წინააღმდეგი ხომ არ იქნები, კიდევ ერ‐
თხელ ვჭამო?
– რა თქმა უნდა, არა, – გაიცინა პოეტმა, – ეს ხომ შენი კუჭია, და არა ჩემი. გინდა ჭამა? ჭამე, რამდენიც ჩაგე‐
ტევა. უკეთესიცაა, როცა მადა გაქვს. ყოველთვის ასეა. როცა კარგად გამოგდის საქმე, მაშინვე ჭამა გინდა.
კარგი, სენდვიჩს გაგიკეთებ.
– შენ, იუკი?
– მე და დიკიმ ტოკიოში გავიცანით ერთმანეთი, – თქვა ამემ, ფეხი ფეხზე გადაიდო და მომაცქერდა. თუმცა
მაინც მომეჩვენა, რომ ამას იუკისთვის ჰყვებოდა, – სწორედ მან შემომთავაზა კატმანდუში წასვლა. მითხრა,
რომ იქ აუცილებლად მეწვეოდა შთაგონება. კატმანდუში მართლა კარგი იყო. ხელი კი დიკმა ომში დაკარგა,
ვიეტნამში. ნაღმზე აფეთქდა. არის ასეთი სპეციალური ნაღმი, „ბაუნსინგ ბეტი“. ფეხს დაადგამ, და ბუჰ, პირ‐
დაპირ ჰაერში ფეთქდება – ბაბახ! გვერდით ვიღაცამ დაადგა, დიკმა კი ხელი დაკარგა. პოეტია. გაიგონეთ,
როგორი მშვენიერი იაპონური იცის? ერთხანს კატმანდუში ვცხოვრობდით, მერე ჰავაიზე გადმოვედით. კატ‐
მანდუს შემდეგ ისე გვინდოდა სადმე, სადაც ცხელა! ჰოდა, დიკმაც აქ იპოვა სახლი. ეს მისი მეგობრის კოტე‐
ჯია. სტუმრების სააბაზანოში კი ფოტოლაბორატორია მოვაწყვეთ. შესანიშნავი ადგილია!
თითქოს ყველაფერი თქვა, რასაც საჭიროდ თვლიდა, ღრმად ჩაისუნთქა, მთელი სხეულით გაიზმორა და სი‐
ჩუმეში ჩაიძირა. სიჩუმე შედედდა; კაშკაშა მზის სინათლე ფანჯრის მიღმა სქელი მტვერივით გაშლილიყო
თავის ნებაზე. პითეკანთროპის თეთრი თავის ქალა ჰორიზონტის თავზე ეკიდა, ერთი დუიმითაც არ შეუც‐
ვლია ადგილი. და ისევ ისე, მტკიცედ გამოიყურებოდა. სიგარეტი, რომელსაც ამე აღარ გაჰკარებია, ფილ‐
ტრამდე ჩაიფერფლა.
ვცადე წარმომედგინა, როგორ ამზადებდა დიკ ნორტი ცალი ხელით სენდვიჩს. მაგალითად, როგორ ჭრიდა
პურს. მარჯვენაში დანა უჭირავს. ეს ნაღდია, წყალი არ გაუვა. მაგრამ რით იჭერს პურს? ფეხით? გაუგება‐
რია. იქნებ, თუ დანას სწორი რიტმით ამოძრავებ, პური საყრდენის გარეშეც იჭრება? მაგრამ რატომ არ სარ‐
გებლობს პროთეზით?
***
ცოტა ხნის შემდეგ პოეტმა სენდვიჩებიანი თეფში შემოიტანა, ისე იყო გაწყობილი, როგორც პირველი კლა‐
სის რესტორანში. სენდვიჩი კიტრით და ლორით „ბრიტანულად“ იყო დაჭრილი – პატარ-პატარა ულუფებად,
თითოეულში ზეთისხილი იყო ჩადებული. ყველაფერი მადისაღმძვრელად გამოიყურებოდა. „ნეტავ როგორ
დაჭრა?“ – ვიმტვრევდი თავს. დიკ ნორტმა ლუდიც გახსნა და ჭიქებში დაასხა.
– ცალხელა მზარეულების კონკურსი რომ მოეწყოთ, აუცილებლად გავიმარჯვებდი! – თვალი ჩამიკრა პოეტ‐
მა.
– გასინჯეთ, – შემომთავაზა ამემ. მეც გავსინჯე. ნამდვილად მშვენიერი სენდვიჩი იყო. ძალიან ხარისხიანი
ლექსივით. ახალთახალი მასალა, უნაკლო მოწოდება, დახვეწილი ფონეტიკა.
– თითებს ჩაიკვნეტ, – გულწრფელად შევაქე, თუმცა მაინც ვერ მივხვდი, როგორ ჭრიდა პურს. ერთი სული
მქონდა, მეკითხა, მაგრამ, რა თქმა უნდა, არ ივარგებდა.
დიკ ნორტი ნამდვილად მოქმედების ადამიანი იყო. სანამ ამე სენდვიჩებს ანადგურებდა, სამზარეულოში გა‐
ვიდა და ყავის მოდუღება მოასწრო. მართლაც არაჩვეულებრივი ყავა იყო.
– მუსიკაზე გეკითხებით, ცხადია. მთელი ეს როკი, ხომ გესმით. ნუთუ ჭკუიდან არ გშლით?
– როცა ამას ვუსმენ, უბრალოდ, თავი შუაზე მისკდება! ნახევარ წუთსაც ვერ ვუძლებ, თუნდაც ყურები დავიგ‐
მანო. ესე იგი როცა იუკი ჩემ გვერდით არის, არანაირი პრობლემა არაა. მაგრამ მისი მუსიკა – ეს რაღაც კოშ‐
მარია! – თქვა და ნერვიულად მოისრისა საფეთქლები, – მე მხოლოდ კონკრეტულ მუსიკას ვუსმენ. ბარო‐
კოს. რამე მსუბუქ ჯაზს. ან რამე ეთნიკურს. რათა სული დამშვიდდეს. აი, ეს მიყვარს. ლექსებიც ასეთი მიყ‐
ვარს. ჰარმონია და სიმშვიდე...
ისევ აიღო „სალემის“ კოლოფი. მოუკიდა და სიგარეტი საფერფლის კიდეზე დადო. ესეც ბოლომდე დაიფერ‐
ფლება, გავიფიქრე. ასეც გამოვიდა. პირდაპირ უცნაურია, დღემდე როგორ არ დაწვა სახლი... ეტყობა, უკვე
ვიგებდი ჰირაკუ მაკიმურას სიტყვებს იმის შესახებ, რომ ამესთან ურთიერთობამ „შესანსლა“ მისი ცხოვრე‐
ბა და უნარი. ეს ქალი ერთი იმათგანი არ იყო, ვინც გჩუქნის თავს. სულაც პირიქით. ცოტ-ცოტას სხვებს არ‐
თმევს და ისე აშენებს თავის ცხოვრებას. მის გარშემომყოფთ უბრალოდ, არ შეუძლიათ, არ მისცენ რამე,
რადგან მას ღვთითბოძებული ტალანტი აქვს, ეს კი ძალიან მძლავრი ტუმბოა ყველაფრის ჩასაყლაპად. ცხა‐
დია, სხვისი. და ადამიანებთან ასე მოქცევა მას თავის ბუნებრივ უფლებად მიაჩნია. ჰარმონია და სიმშვიდე...
და ეს რომ აჩუქონ, ადამიანები მზად არიან, ყველაფერი მოიგლიჯონ, საკუთარი ხელ-ფეხის გარდა.
აქ მხოლოდ იმიტომ მოვხვდი, რომ მოულოდნელ შვებულებაში ვარ. სულ ეს არის! დამთავრდება შვებულე‐
ბა და ნამქერის ქექვას მივუბრუნდები. და ეს იდიოტური სიტუაცია თავისთავად მოგვარდება. მაგრამ მთავა‐
რია, რომ სრულიად არაფერი მაქვს თქვენთვის მოსაცემი. და რომ მქონდეს კიდეც რამე გასაყოფი, ახლა
მეც მშვენივრად გამომადგებოდა. აქ, თქვენს თბილ კომპანიაში, ბედის ჭირვეულობამ შემომაგდო... ძალიან
მინდოდა, ავმდგარიყავი და ეს ყველას გასაგონად მეთქვა. მაგრამ აზრი არ ჰქონდა. არც არავინ მომისმენ‐
და. ამ ჰიპეროჯახისთვის მე მორიგი „შორეული ნათესავი“ ვიყავი, და ჩემთვის ხმის უფლება ჯერ არავის
მოეცა.
ღრუბელმა, ისე რომ მოხაზულობა არ შეუცვლია, ჰორიზონტის თავზე, ზემოთ გადაინაცვლა. გეგონებოდა,
ქვეშ რომ პატარა ხომალდს გაევლო, ანძით წამოედებოდა. ვეებერთელა პითეკანთროფის გიგანტური თა‐
ვის ქალა. ჰონოლულუს ამ ცაზე ეპოქების ნაპრალებიდან გადმოვარდნილი. „ეტყობა, ძმები ვართ“, ფიქრით
ვუთხარი.
სენდვიჩებს რომ გაუსწორდა, ამე ადგა, ქალიშვილთან მივიდა, ისევ შეუყო თმაში თითები, ისევ აუჩეჩა.
იუკი გულგრილად უყურებდა ყავის ფინჯანს მაგიდაზე.
– მშვენიერი თმაა, – თქვა ამემ, – მთელი ცხოვრება ვოცნებობდი ასეთზე. ხშირი, ბზინვარე, გრძელი... ჩემი კი,
სულ ცოტა და, ყალყზე დგება. თუნდაც საერთოდ არ მიეკარო! ასე არ არის, პრინცესა? – და ისევ ქალიშვი‐
ლის საფეთქელს მიადო ცხვირი.
დიკ ნორტმა ლუდის ცარიელი ქილები და თეფში აალაგა მაგიდიდან. და მუსიკა ჩართო. რაღაც კამერული,
მოცარტის.
– კარგი... ახლა იუკის დაველაპარაკებოდი, – თქვა ამემ ყინულივით ცივი ხმით, – ოჯახური საუბარი. დედა-‐
შვილი, პირისპირ. ამიტომ, დიკ, ხომ ვერ აჩვენებდი სტუმარს ჩვენს პლაჟს? ვფიქრობ, ერთი საათი საკმარი‐
სი იქნება...
– რა თქმა უნდა, რატომაც არა! – უპასუხა დიკ ნორტმა და დივნიდან ადგა. მეც ავდექი. პოეტმა მსუბუქად
აკოცა ამეს ლოყაზე. თეთრი ტილოს შლაპა დაიხურა და მზის მწვანე სათვალე გაიკეთა, – გავისეირნებთ.
ერთ საათში დავბრუნდებით. თქვენ აქ ისაუბრეთ, – და იდაყვზე წამავლო ხელი: – აბა, წავედით? აქ მშვე‐
ნიერი პლაჟებია.
იუკიმ ოდნავ აიჩეჩა მხრები და გაქვავებული მზერა მესროლა. ამემ „სალემის“ კოლოფიდან მესამე სიგარე‐
ტი გამოაძრო. დედა-შვილი მარტო დავტოვეთ – ცალხელა პოეტთან ერთად დახუთულ და მზიან შუადღეში
გავედი.
***
„ლანსერის“ საჭეს მივუჯექი და სანაპიროს გავუყევით. პოეტი მომიყვა, რომ პროთეზით ადვილად ატარებს
მანქანას. მაგრამ, აუცილებელი საჭიროების გარდა, ცდილობს არ გაიკეთოს.
– არაბუნებრივად გრძნობ თავს, – ამიხსნა, – გაიკეთებ და ვერ მშვიდდები. რა თქმა უნდა, მოსახერხებელია.
მაგრამ დისჰარმონია იგრძნობა. ასე რომ, შეძლებისდაგვარად ვცდილობ შევაჩვიო თავი ცალი ხელით
იოლად გასვლას. გამოვიყენო საკუთარი სხეული, თუნდაც ნაწილობრივ...
– პურს? – კითხვა დამიბრუნა და დაფიქრდა, თითქოს ვერ გაიგო, რას ეკითხებოდნენ, – ა! რას ვაკეთებ, როცა
პურს ვჭრი? ჰო, კანონზომიერი შეკითხვაა. ნორმალური ადამიანებისთვის ალბათ ძნელი გასაგებია... მაგრამ
ძალიან ადვილია. ასეც ვჭრი – ცალი ხელით. რა თქმა უნდა, თუ დანას ჩვეულებრივად დაიჭერ, არაფერი გა‐
მოვა. მთელი ფოკუსი ის არის, როგორ მოჰკიდო ხელი. პურს თითებით იჭერ, ზედ კი აქეთ-იქით დანას უს‐
ვამ... აი, ეგრე!
თითებით მაჩვენა, როგორ კეთდება ეს – მაგრამ მომკალით და ვერაფრით ვერ წარმოვიდგინე, როგორ უნდა
დაეჭრა ასე პური. არადა, სწორედ ასე ჭრიდა პურს გაცილებით კარგად, ვიდრე ჩვეულებრივი ადამიანები
ორი ხელით.
– ურიგოდ არ გამოდის! – გაიღიმა, როცა ჩემი სახე დაინახა. ჩვეულებრივი საქმეების უმეტესობა შეიძლება
ცალი ხელით გაკეთდეს. ტაშს, ცხადია, ვერ დაუკრავ, მაგრამ იატაკიდან და ღერძზე აწევა შეიძლება. ვარჯი‐
შის საკითხია. თქვენ რას ფიქრობდით? თქვენი აზრით, მაინც როგორ უნდა დამეჭრა პური?
– მაგარია! – წამოიძახა, – პოემის დაწერა შეიძლება. ცალხელა პოეტზე, რომელიც ფეხით ჭრიდა პურს... კაი
ლექსები გამოვა.
***
საკმაოდ შორს რომ წავედით სანაპიროს გასწვრივ, გავჩერდით, მანქანიდან გადმოვედით, ექვსი ქილა ცივი
ლუდი ვიყიდეთ (პოეტმა გადაიხადა), მერე კი პლაჟზე მყუდრო ადგილი მოვძებნეთ და ქვიშაზე წამოწოლი‐
ლებმა სმა დავიწყეთ. ასეთ სიცხეში რამდენიც არ უნდა დალიო, რომ გასკდე, ვერ დათვრები.
პლაჟი მაინცდამაინც ჰავაიური არ გამოდგა. ყველგან რაღაც მწვანე, გაფარჩხული ხეები იყო, დაკლაკნილი
სანაპირო ხაზი კი ალაგ-ალაგ კლდიან ადგილებში გადადიოდა. თუმცა, სარეკლამო ღია ბარათს მაინც არ
ჰგავდა. იქვე, შორიახლოს, სამი მინიატიურული სატვირთო ავტომანქანა იდგა – ადგილობრივმა მცხოვრებ‐
ლებმა ბავშვები საბანაოდ გამოიყვანეს. ღია ზღვაში იქაური სერფინგის ვეტერანები ტალღებს ებრძოდნენ.
თავისქალასმაგვარი ღრუბელი იმავე ადგილას იდგა დრეიფზე, თოლიების გუნდიც ისევ მის გარშემო
ტრიალებდა, როგორც ქაფის ბუშტები სარეცხ მანქანაში. ლუდს ვსვამდით, ზანტად გავყურებდით ამ
პეიზაჟს და ხან რაზე ვსაუბრობდით, ხან – რაზე. დიკ ნორტმა გამანდო, როგორ პატივს სცემდა ამეს. „აი, ვინ
არის ნამდვილი მხატვარი!“ – დარწმუნებულმა თქვა. ამეზე რომ ლაპარაკობდა, ხანდახან იაპონურიდან ინ‐
გლისურზე გადადიოდა. თავისი გრძნობების გამოხატვას, როგორც საჭიროა, იაპონურად ვერ ახერხებდა.
– მასთან შეხვედრის შემდეგ ჩემი დამოკიდებულება ლექსების მიმართ მთლიანად შეიცვალა. მისი ფოტო,
როგორ ვთქვა... უბრალოდ, აშიშვლებს პოეზიას. ის, რისთვისაც ლექსებში ასე დიდხანს ვარჩევთ სიტყვებს,
ვქსოვთ მათგან რაღაც დახლართულ ნართს, მის ნამუშევარში თვალის დახამხამებაში ჩნდება! მომენტა‐
ლური embodiment. გარდასახვა... ამას თამაშ-თამაშით აჩენს – ჰაერიდან, მზის სხივიდან, დროის რაღაც ნაპ‐
რალიდან და ადამიანის ყველაზე უფრო იდუმალ გრძნობებს გამოხატავს... ხვდებით, რას ვამბობ?
– ვუყურებ მის ნამუშევრებს და ხანდახან შიში მიპყრობს. თითქოს მთელ ჩემს ცხოვრებას რაღაც ემუქრება.
იმდენად მსჭვალავს ეს... იცით ასეთი სიტყვა – dissilient?
– არ ვიცი, – ვუთხარი.
– როგორ ვთქვა ეს იაპონურად… აი, როცა რაღაც... ჰოპ! – და სკდება შიგნიდან... აი, ასეთი შეგრძნებაა. თით‐
ქოს მთელი სამყარო ფეთქდება მოულოდნელად. დრო, სინათლის სხივი – მასთან ყველაფერი უცებ dissilient
ხდება. წამში. მის ხელს თვით ღმერთი მართავს. ეს სულაც არ არის ისე, როგორც თქვენ ან მე... ბოდიშს ვიხ‐
დი, რა თქმა უნდა. თქვენ შესახებ ჯერჯერობით არაფერი ვიცი...
თავი გავაქნიე.
– გენიალურობა საშინლად იშვიათი რამეა. ნამდვილ გენიალურობას ყოველ ნაბიჯზე ვერ გადაეყრები. როცა
ცხოვრებაში მასთან შეხვედრის შანსი გიჩნდება, როცა შეგიძლია პირდაპირ შენ წინ დაინახო, როცა თვი‐
თონ გივარდება ხელში – ბედის საჩუქრად უნდა ჩათვალო. თუმცა, ცხადია... – რამდენიმე წამით გაჩუმდა, მე‐
რე განზე გასწია ერთადერთი მტევანი, ისე, თითქოს უნდოდა, რაც შეიძლება ფართოდ გაეშალა ხელები, –
რაღაც თვალსაზრისით, ეს ძალიან მტკივნეული გამოცდაა. თითქოს ნემსით გჩხვლეტენ, სადღაც შიგ...
ცალი ყურით ვუსმენდი, თან ჰორიზონტს და მის თავზე დაკიდებულ ღრუბელს გავცქეროდი. ჩვენ წინ ზღვა
ხმაურობდა, ტალღები მთელი ძალით ეხეთქებოდა ტალღმჭრელს. თითებს ცხელ ქვიშაში ვყოფდი, ხელის‐
გულში ვაგროვებდი და წვრილ ნაკადად ვღვრიდი. ერთიმეორის მიყოლებით, ისევ და ისევ. სერფერები
ზღვაში მორიგ ტალღას ელოდნენ, თავზე მოექცეოდნენ, ტალღმჭრელამდე მოდიოდნენ და ისევ უკან, ზღვა‐
ში ბრუნდებოდნენ.
– მაგრამ რაღაც ძალა – გაცილებით ძლიერი, ვიდრე ჩემი ეგო! – მეწევა მისი გენიალურობისკენ... თან, უბრა‐
ლოდ, მიყვარს კიდეც, – ჩუმად დაამატა. და თითები გაატკაცუნა, – ჰოდა, მიწოვს რაღაცნაირად, მორევივით!
წარმოიდგინეთ, რომ ცოლიც მყავს. იაპონელი. შვილებიც. ცოლიც მიყვარს. ის მინდა ვთქვა, რომ ნამდვი‐
ლად მიყვარს. ახლაც კი... მაგრამ როცა ამეს შევხვდი, ისე ჩამითრია – უბრალოდ, წასასვლელი აღარ დამი‐
ტოვა. როგორც ვეებერთელა მორევმა. როგორც არ უნდა იფართხალო, როგორი წინააღმდეგობაც არ უნდა
გაუწიო, აზრი არა აქვს. ამას მაშინვე მივხვდი. ასეთი რამ მხოლოდ ერთხელ ხდება. ეს შეხვედრა ერთადერ‐
თია მთელ ცხოვრებაში. ასეთ რამეებს, დამიჯერეთ, კარგად ვგრძნობ. და დავფიქრდი. თუ ჩემს ცხოვრებას
ასეთ ადამიანს დავუკავშირებ, შეიძლება მერე ვინანო. არ დავუკავშირებ და მთელი ჩემი არსებობა აზრს და‐
კარგავს... ასეთი ფიქრები არასდროს მოგსვლიათ თავში?
– არა, – ვუთხარი.
– რა უცნაურია! – განაგრძო დიკ ნორტმა, – იმდენი რამ გადავიტანე, რომ მშვიდი, სტაბილური ცხოვრება
ამეწყო. ავაწყვე კიდეც და ეს ცხოვრება ხელში მეჭირა. ყველაფერი მქონდა – ცოლი, ბავშვები, საკუთარი
სახლი. სამუშაო – არც ისე შემოსავლიანი, მაგრამ ღირსეული. ლექსებს ვწერდი. ვთარგმნიდი. და ვფიქრობ‐
დი: აი, მივაღწიე იმას, რაც ამ ცხოვრებისგან მინდოდა... ომში ხელი დავკარგე, მაგრამ მაინც მიმაჩნდა, რომ
ცხოვრებაში პლუსი მეტია, ვიდრე მინუსი. თუმცა ამ პლუსების შესაგროვებლად ძალიან დიდი დრო დამჭირ‐
და. და დიდი ძალისხმევაც – რათა უბრალოდ თავს მოვრეოდი. რომ ყველაფერი საკუთარი ხელით გამომერ‐
თმია ცხოვრებისთვის. გამოვართვი კიდეც, რამდენიც შევძელი. ოღონდ... – უცებ ერთადერთი მტევანი ასწია
და სადღაც ჰორიზონტისკენ გაიქნია, – ოღონდ ეს ყველაფერი შეიძლება რამდენიმე წამში დაკარგო. ჰოპ! და
ხელში აღარაფერი გიჭირავს. და აღარც დასაბრუნებელი გაქვს. არც იაპონიაში, არც ამერიკაში სახლი აღარ
მაქვს. მეტისმეტად დიდხანს ვარ უსამშობლოოდ და მეტისმეტად შორს...
მომინდა როგორმე მენუგეშებინა, მაგრამ ვერც ერთი შესაფერისი სიტყვა ვერ გავიხსენე. მხოლოდ ქვიშას
ვაგროვებდი ხელისგულით და წვრილ ნაკადად ვღვრიდი. დიკ ნორტი წამოდგა, რამდენიმე მეტრით იქით,
ბუჩქებისკენ წავიდა, მოფსა და აუჩქარებლად დაბრუნდა.
– გული გადაგიშალეთ! – სიცილით თქვა, – თუმცა უკვე კარგა ხანია მინდოდა ვინმესთვის მეთქვა... რას ფიქ‐
რობთ ამაზე?
რაც არ უნდა მეფიქრა, ამაზე ლაპარაკს აზრი არ ჰქონდა. ჩვენ, ორივე, ზრდასრული ადამიანები ვართ, ორი‐
ვე ოცდაათს გადაცილებული. ვისთან უნდა დაწვე, თვითონ უნდა გადაწყვიტო. და იქ პატარა მორევი იქნება
თუ დიდი, თუნდაც ქარიშხალი სმერჩით – შენ თვითონ აირჩიე და იცხოვრე ახლა, როგორც გამოგივა... მე
მომწონდა ეს დიკ ნორტი. რამდენი რამ გააკეთა თავისი ერთადერთი ხელით. თუნდაც ამიტომ პატივი უნდა
მეცა მისთვის. ოღონდ... მაინც რა უნდა ვუპასუხო?
– ჯერ ერთი, მე ხელოვნების კაცი არ ვარ... – ვუთხარი, – და ხელოვნებით შთაგონებული ინტიმური ურთიერ‐
თობის არაფერი გამეგება. ეს მეტისმეტად... სცდება ჩემი წარმოსახვის საზღვრებს.
ოდნავ დანაღვლიანდა და ზღვას გახედა. ეტყობა, რაღაცის თქმას აპირებდა, მაგრამ გადაიფიქრა.
თვალები დავხუჭე. ჯერ მომეჩვენა, რომ სულ ცოტა ხნით დავხუჭე – მაგრამ მოულოდნელად ღრმა ძილით
ჩამეძინა. როგორც ჩანს, ლუდის გამო. როცა თვალი გავახილე, ცხვირწინ ტოტის ჩრდილი თამაშობდა. სიც‐
ხისგან ოდნავ მეხვეოდა თავბრუ. სამის ნახევარი იყო. თავი გავაქნიე და ავდექი. დიკ ნორტი ტალღმჭრელ‐
ზე, კაცმა არ იცის, საიდან გამოჩენილ ძაღლს ეთამაშებოდა. ოღონდ არ ეწყინოს, გავიფიქრე. მოხერხება არ
უნდა? ველაპარაკებოდი ადამიანს და შუა ლაპარაკში ჩამეძინა! ეს საუბარი ხომ იმისთვის უფრო მნიშვნე‐
ლოვანი იყო, ვიდრე ჩემთვის...
ერთხანს ისევ ქვიშაში ვურევდი ხელებს, ვუყურებდი, როგორ ეთამაშებოდა ძაღლს. პოეტი თავზე ჰკიდებდა
ხელს და გულში იკრავდა, თითქოს დახრჩობას უპირებდა, ძაღლი კი უსხლტებოდა. ტალღები ხმაურით
ეხეთქებოდნენ ტალღმჭრელს და უკან, ზღვაში მიგორავდნენ. წვრილი შხეფები ბრწყინავდა მზეზე, თვა‐
ლებს აბრმავებდა. ალბათ რა სქელკანიანი ვარ, უცებ გავიფიქრე... თუმცა არც იმის თქმა შეიძლება, რომ არ
მესმის მისი. უბრალოდ, ცალხელები თუ ორხელები, პოეტები თუ არაპოეტები, ყველანი ამ სასტიკ, საშინელ
სამყაროში ვცხოვრობთ. ყველა თავის წილ გასაჭირს და თავის დარდს ებრძვის. ზრდასრული ადამიანები
ვართ. ორივემ თავისი ტვირთით, ავად თუ კარგად, მოაღწია აქამდე. მაგრამ პირველივე შეხვედრისას თანა‐
მოსაუბრეზე მოაპირქვავო შენი ტკივილები, ვერ არის კარგი საქციელი. ელემენტარული აღზრდის საკითხი‐
ა... სქელკანიანი? თავი გავაქნიე. თუმცა, გააქნევ თუ არ გააქნევ, მაინც ვერაფერს გადაწყვეტ.
***
„ლანსერით“ უკან დავბრუნდით. დიკ ნორტმა კარზე დარეკა. იუკიმ გაგვიღო. ისეთი სახე ჰქონდა, თითქოს
ჩვენი დაბრუნება საერთოდ არ აინტერესებდა. ამე, სიგარეტით კბილებში, თურქულად ფეხმორთხმული იჯ‐
და დივანზე და, სივრცეს მიშტერებული, რაღაც ძენ-მედიტაციას მისცემოდა. დიკ ნორტი მიუახლოვდა და
ისევ ლოყაზე აკოცა.
– ისაუბრეთ? – ჰკითხა.
– ჩვენ პლაჟზე ვიყავით, სამყაროს დასალიერს ვჭვრეტდით და მზის აბაზანებს ვიღებდით, – ანგარიში ჩააბა‐
რა დიკ ნორტმა.
მეც იგივეს ვფიქრობდი. ძალიან მინდოდა ჩქარა დავბრუნებულიყავი ხმაურიან, რეალურ, ტურისტულ ჰო‐
ნოლულუში.
ამე დივნიდან ადგა.
– კიდევ ჩამოდით. სიამოვნებით გნახავდით, – თქვა. მერე ქალიშვილთან მივიდა და ლოყაზე მოეფერა.
ხელიხელჩაკიდებული წავედით პატარა ბაღისკენ. შუაგულში უბრალო ღერძი იდგა. მიეყრდნო, პირში მო‐
რიგი სიგარეტი ჩაიდო და მთელი თავისი გამომეტყველებით მაგრძნობინა, როგორ უჭირდა. ასანთი გაჰკრა
და მოუკიდა.
– თქვენ კარგი ადამიანი ხართ. ამას ვხედავ, – მითხრა, – და ამიტომ რაღაც მინდა გთხოვოთ. ხშირად ჩამო‐
იყვანეთ აქ იუკი. მე ის მიყვარს. მინდა, რომ ხშირად შევხვდეთ ერთმანეთს. გესმით ჩემი? შევხვდეთ და ვისა‐
უბროთ. და საბოლოოდ დავმეგობრდეთ. ვფიქრობ, ჩვენ კარგი მეგობრები ვიქნებით. გარდა ამ ურთიერთო‐
ბებისა – ქალიშვილი, დედა... ამიტომ სანამ აქ არის, მინდა, რაც შეიძლება, ხშირად ვნახო.
წარმოდგენა არ მქონდა, რა უნდა მეთქვა. მაგრამ სულ რომ არ მეპასუხა, არც ეგ ივარგებდა.
– აი, ამიტომ, როცა იუკი იტყვის, რომ თქვენი ნახვა უნდა, მაშინვე ჩამოვიყვან, – ვუთხარი, – ანდა, თუ თქვენ,
როგორც დედა, მეტყვით, რომ მოვიყვანო, დაუფიქრებლად შევასრულებ თქვენს განკარგულებას. ან ასე, ან
ისე. მაგრამ პირადად ჩემი მხრიდან არაფრის თქმა არ შემიძლია. როგორც მახსოვს, მეგობრობა ნებაყოფ‐
ლობითი რამეა და არავითარ შუამავლებს არ საჭიროებს. თუ, რა თქმა უნდა, მეხსიერება არ მღალატობს.
ამე ჩაფიქრდა.
– თქვენ ამბობთ, რომ მასთან დამეგობრება გინდათ, – გავაგრძელე, – მშვენიერია, ვერაფერს იტყვი. ოღონდ,
ნება მომეცით! – თქვენ, უწინარეს ყოვლისა, მისი დედა ხართ, და მხოლოდ ამის შემდეგ ყველაფერი დანარ‐
ჩენი. ასეა, მოგწონთ ეს თუ არ მოგწონთ. ის მხოლოდ ცამეტი წლისაა. და ამქვეყნად ყველაზე მეტად
ჩვეულებრივი დედა სჭირდება. ის, ვინც ღამით, როცა ბნელა და შეშინებულია, მოეხვევა და სანაცვლოდ
არაფერს მოითხოვს. მაპატიეთ, მაგრამ მე სრულიად უცხო ადამიანი ვარ თქვენთვის, და შესაძლოა, რაღაც
არ მესმის. მაგრამ ბავშვს ახლა სულ არ სჭირდება ვინმესთან დაახლოების ურთიერთმცდელობები. მას
სჭირდება სამყარო, რომელიც მთლიანად, ყოველგვარი პირობების გარეშე მიიღებს. აი, რა უნდა გაარკვი‐
ოთ პირველ რიგში.
– ჰო, მართალია. ვერ გავიგებ, – დავეთანხმე, – ოღონდ გაითვალისწინეთ: ეს ბავშვია და ამ ბავშვს ძალიან
აწყენინეთ. ის უნდა დაიცვათ და ანუგეშოთ. ამას დრო და ძალისხმევა სჭირდება. მაგრამ ეს ვიღაცამ აუცი‐
ლებლად უნდა გააკეთოს. ამას „პასუხისმგებლობა“ ჰქვია. გესმით ჩემი?
– მე ხომ ყოველდღე მოყვანას არ გთხოვთ! – თქვა, – როცა ის თვითონ არ იქნება წინააღმდეგი, მაშინ მოიყ‐
ვანეთ. მე კი, ჩემი მხრიდან, დროდადრო დავრეკავ. გამიგეთ, ძალიან არ მინდა დავკარგო. თუ ჩვენი ურთი‐
ერთობა ისე გაგრძელდება, როგორც აქამდე იყო, გაიზრდება და სულ დამშორდება. მე კი მინდა, რომ ჩვენ
შორის იყოს ფსიქოლოგიური კავშირი. სულიერი ძაფები... შეიძლება საუკეთესო დედა არ ვარ, მაგრამ, რომ
იცოდეთ, დედობის გარდა, რამდენი რამის თრევა მომიხდა საკუთარი მხრებით! არაფრის შეცვლა არ შემეძ‐
ლო. და ეს მშვენივრად ესმის ჩემს ქალიშვილს. აი, რატომ მინდა მქონდეს მასთან უფრო მაღალი რანგის
ურთიერთობა, ვიდრე „დედაშვილობაა“. „სისხლისმიერი მეგობრები“ – აი, რას დავარქმევდი ამას...
***
უკანა გზაზე უხმოდ ვუსმენდით მუსიკას. მხოლოდ დროდადრო ავყვებოდი ხოლმე მორიგ მელოდიას, მაგ‐
რამ, ჩემს სტვენას თუ არ ჩავთვლით, ძალიან დიდხანს არ ამოგვიღია ხმა. იუკი შებრუნებული იყურებოდა
ფანჯარაში. მეც არაფერი მქონდა სათქმელი. თხუთმეტიოდე წუთი უბრალოდ მანქანას მივაქროლებდი
ტრასაზე. მანამ, სანამ წინათგრძნობა არ წამომეწია. წამიერი და მკვეთრი. ტყვიასავით ჩამესო კეფაში. თით‐
ქოს ვიღაცამ წვრილი ასოებით დამაწერა ტვინში: „ჯობს გააჩერო მანქანა“.
დავემორჩილე, რომელიღაც პლაჟზე, უახლოეს სადგომზე შევუხვიე, მანქანა გავაჩერე და იუკის ვკითხე,
როგორ გრძნობდა თავს. ჩემს ყველა შეკითხვაზე – „როგორ ხარ? რიგზეა ყველაფერი? დალევა ხომ არ გინ‐
და?“ – იუკი დუმილით მპასუხობდა, მაგრამ ამ დუმილში აშკარად იმალებოდა რაღაც მინიშნება. ამიტომ გა‐
დავწყვიტე აღარაფერი მეკითხა და თვითონ მივმხვდარიყავი, რას მიმანიშნებდა. ასაკთან ერთად უკეთესად
იგებ მინიშნების შეფარულ მექანიზმს. და მოთმინებით იცდი, სანამ მინიშნება რეალობად არ იქცევა. დაახ‐
ლოებით ისე, როცა ელოდები, როდის გაშრება შეღებილი კედელი.
ქოქოსის პალმის ჩრდილში ხელიხელჩაკიდებულმა ორმა გოგონამ გაიარა. ორივეს შავი ბიკინი ეცვა. ღობე‐
ზე სასეირნოდ გასული კატებივით მიაბიჯებდნენ. ფეხშიშვლები. ბიკინები კი ეშმაკური კონსტრუქციის ერ‐
თი ციცქნა ცხვირსახოცებს მიუგავდათ. საკმარისი იყო ოდნავ ძლიერ ქარს დაებერა და ყველაფერი სხვა‐
დასხვა მხარეს გაიფანტებოდა. თავიანთ ირგვლივ უცნაურ, თითქმის ხელშესახებ ირეალურობას ავრცე‐
ლებდნენ – როგორც შენელებულ სიზმარში – ისე ჩაგვიარეს მარჯვნიდან მარცხნივ და გაუჩინარდნენ.
ბრიუს სპრინგსტინმა Hungry Heart დაიწყო. მშვენიერი სიმღერაა. ეს სამყარო ჯერ კიდევ მთლად არ ქცეულა
მძღნერად. აი, დიჯეიმაც თქვა, „მაგარი რამეაო“... ფრჩხილების კვნეტით გავცქეროდი სივრცეს. იქ, ცაში,
ძველებურად ეკიდა თავის ქალას ფორმის საბედისწერო ღრუბელი. „ჰავაი“, გავიფიქრე. ლამის ქვეყნიერე‐
ბის დასასრული. დედიკოს საკუთარ ქალიშვილთან დამეგობრობა უნდა. ქალიშვილს კი არანაირი მეგობ‐
რობა არ სურს, უბრალოდ, დედა სჭირდება. შეუთანხმებლობა. ვერაფერს იზამ. დედიკოს ბოიფრენდი ჰყავს.
უსახლკარო ცალხელა პოეტი. მამიკოსაც ჰყავს ბოიფრენდი. ცისფერი მდივანი, მეტსახელად პარასკევა.
ნამდვილად ვერაფერს იზამ.
ათიოდე წუთი გავიდა და იუკი ჩემს მხარზე ატირდა. ჯერ ძალიან ჩუმად, მერე ხმამაღლა. ჩემს მხარზე მო‐
დებული ცხვირით ტიროდა, მუხლებზე ხელებდაწყობილი. აბა, რა იქნება, გავიფიქრე. მეც ვიტირებდი შენს
ადგილას. თან როგორ. მშვენივრად მესმის შენი. მხარზე ხელი მოვხვიე და გამოტირების საშუალება მივეცი.
ჩემი პერანგის სახელო ნელ-ნელა გაიჟღინთა. დიდხანს ტიროდა. მისი ქვითინისგან მხარი მიხტოდა. ჩუმად
ვიყავი, მხოლოდ ის შემეძლო, მაგრად მომეხვია ხელი.
ორმა სათვალიანმა პოლიციელმა გადაჭრა მანქანების სადგომი. კოლტები უბზინავდათ თეძოებზე. სიცხის‐
გან ენაგადმოგდებული გერმანული ნაგაზი დატრიალდა ჩვენ თვალწინ, მიდამო შეისწავლა და სადღაც გაქ‐
რა. პალმები ისევ აქანავებდნენ ფართო ფოთლებს ქარზე. გვერდით პატარა პიკაპი გაჩერდა. იქიდან მხარ‐
ბეჭიანი სამოელები გადმოვიდნენ შავგვრემან ლამაზმანებთან ერთად და პლაჟისკენ წავიდნენ. The J. Geils
Band-მა რადიოში ძველი, კეთილი Dance Paradise შეუბერა.
ბოლოს, როგორც იქნა, მოიოხა გული და, როგორც ჩანს, ცოტა დამშვიდდა.
– ჰეი. აღარასოდეს დამიძახო პრინცესა, კარგი? – ცხვირი არ აუწევია მხრიდან, ისე ჩაილაპარაკა.
– გეძახდი, რო?
– მეძახდი.
– არ მახსოვს.
– როცა ცუძიდოდან დავბრუნდით. მაშინ, საღამოს, – თქვა იუკიმ, – მოკლედ, აღარ დამიძახო ასე, ოქეი?
– არ დაგიძახებ, – ვუთხარი, – ვფიცავ. ბოი ჯორჯის სახელს და ჯორდან დიურანის პატიოსნებას. აღარასო‐
დეს.
– ყოველთვის, ყოველთვის გულს მტკენს. ოღონდ ეს არ ესმის. სრულებით. და მაინც ვუყვარვარ. ხომ მართა‐
ლია?
– ასი პროცენტით.
– რა უნდა ვქნა?
– მაგრამ არ მინდა!
– მოგიწევს, – ვუთხარი, – ყველა იზრდება. ისინიც კი, ვისაც არ უნდა. მერე კი მთელი თავიანთი გულისტკენი‐
თა და პრობლემებით კვდებიან. ასე იყო ყოველთვის და ასეც იქნება. მარტო შენ არ იტანჯები იმით, რომ ვერ
გიგებენ.
– ვცდილობ, – ვუპასუხე.
– მერე რა!.. – ვთქვი ხმამაღლა, რეალისტური ხმით და მანქანა დავძარი, – მოდი, შინ წავიდეთ, ვიბანაოთ. მე‐
რე კი რამე გემრიელს მოვამზადებ და ერთად ვივახშმოთ. მყუდროდ და გემრიელად. როგორც ძველმა კე‐
თილმა მეგობრებმა...
***
მთელი საათი არ გამოვსულვართ წყლიდან. იუკი არაჩვეულებრივად ცურავდა. შორს შედიოდა ზღვაში, თა‐
ვით ყვინთავდა და ფეხებს აქანავებდა ჰაერში. გული რომ ვიჯერეთ, შხაპი მივიღეთ, სუპერმარკეტში შევე‐
დით, სტეიკისთვის ხორცი და ბოსტნეული ვიყიდეთ. ნაზი ხორცი ხახვით და სოიის სოუსით შევაზავე და შევ‐
წვი, მოვამზადე ბოსტნეულის სალათა, სუპი მისო მწვანე ხახვით და სოიის ხაჭოთი. სურნელოვანი ვახშამი
გამოგვივიდა. კალიფორნიული ღვინო გავხსენი, იუკიმაც დალია ნახევარი ბოკალი.
– რას ამბობ, რა ბრწყინვალედ. უბრალოდ, იმას ვაკეთებ, რაც საჭიროა, გულმოდგინედ და სიყვარულით.
ესეც საკმარისია იმისთვის, რომ რაღაც არაჩვეულებრივი გამოვიდეს. გააჩნია, რა პოზიციას დაიჭერ. თუ რა‐
მეს გულმოდგინედ და სიყვარულით აკეთებ, რაღაც დონემდე სხვებსაც აიძულებ შეიყვარონ. თუ ცდილობ
ადვილად და მყუდროდ იცხოვრო, რაღაც დონეზე ასეც ცხოვრობ. ადვილად და მყუდროდ.
– მაგრად ახერხებ ადამიანების დეპრესიაში ჩაგდებას, – თავი გააქნია იუკიმ, – არადა, ზრდასრული ხარ!
მაგიდა ოთხი ხელით ავალაგეთ, ოტელიდან გამოვედით და სახეტიალოდ კალაკაუას ავენიუზე წავედით.
მთელი ქუჩა ყაყანებდა და მხოლოდ ახლა რთავდნენ ღამის განათებას. ქაოსურად ჩარიგებულ ფარდულებ‐
სა და პატარა მაღაზიებში შევდიოდით, რაღაცას ვიზომავდით, რაღაცის ფასს ვკითხულობდით, ქუჩაში დავე‐
ხეტებოდით და გამვლელ-გამომვლელს ვათვალიერებდით. ბოლოს განსაკუთრებით ხალხმრავალ ადგი‐
ლას ჩავუშვით ღუზა – ოტელ „როიალ ჰავაიანის“ პლაჟის ბარში. ჩემთვის „პინა კოლადა“ შევუკვეთე, იუკის‐
თვის – ხილის წვენი და გავიფიქრე: ალბათ სწორედ ასეთი „დიდი ქალაქების ღამის ცხოვრებას“ ვერ იტანს
ჩვენი ნაცნობი დიკ ნორტი. მე ვიტან და არცთუ ცუდად.
– მართალი გითხრა, ცუდად ვუგებ ადამიანებს პირველ შეხვედრაზე, – კარგად დავფიქრდი და ვუპასუხე, –
როგორც წესი, დრო მჭირდება, რათა ყველაფერი ავწონ-დავწონო და რაღაც დასკვნები გამოვიტანო ადა‐
მიანის შესახებ. აი, ასეთი ზანტი ვარ.
– შეიძლება... – დავნებდი. ზღვას გავხედე და „პინა კოლადა“ მოვსვი, – რადგან სახეზე მაწერია, იქნებ ცოტა‐
თი მართლა გავბრაზდი.
– რაზე?
– იმაზე, რომ არცერთი ადამიანი, ვინც პასუხისმგებელია შენზე, როგორც ჩანს, ამ პასუხისმგებლობის აღე‐
ბას არ აპირებს... თუმცა, რა თქმა უნდა, ტყუილუბრალოდ გავბრაზდი. არავითარი უფლებამოსილება გაბრა‐
ზებაზე ჩემთვის არავის მოუნიჭებია. ასე რომ, გაბრაზდი, არ გაბრაზდი – სულერთია, არაფერი არ გამოვა.
– აი, ხომ ხედავ. არავინ არ იცის, რა გააკეთოს. ყველა ამბობს: „რაღაცის გაკეთებაა საჭირო“, მაგრამ კონ‐
კრეტულად რისი – ვერავინ ვერ ხვდება. ასე არ არის?
– შენ ხვდები?
– ვფიქრობ, მოცდაა საჭირო, სანამ მინიშნება რეალურ ფორმას მიიღებს. მხოლოდ ამის მერე შეიძლება რა‐
ღაც ზომების მიღება. მოკლედ, იმის თქმა მინდა, რომ...
რამდენიმე წამს იუკი ჩაფიქრებული აწვალებდა მაისურის სახელოს, ცდილობდა გაეგო, რა ვუთხარი. მაგ‐
რამ, როგორც ჩანს, ვერ მოახერხა.
– ეს რას ნიშნავს?
– ეს იმას ნიშნავს, რომ მოცდაა საჭირო, მეტს არაფერს, – ვუთხარი, – მოთმინებით ლოდინი, სანამ შესაფერი‐
სი დრო დადგება. ნუ ცდილობ ძალით რამის შეცვლას, დააკვირდი, საით მიედინება ყველაფერი. ყველა‐
ფერს მიუკერძოებლად შეხედე. და მაშინ ბუნებრივად შეძლებ იმის გაგებას, თუ როგორ უნდა მოიქცე... მაგ‐
რამ ამისთვის ყველა მეტისმეტად დაკავებულია. ყველა მეტისმეტად ნიჭიერია, მეტისმეტად დაკავებული
თავისი საქმით. და მეტისმეტად ნაკლებად არიან დაინტერესებული ვინმეთი, საკუთარი თავის გარდა, რომ
მიუკერძოებლობაზე იფიქრონ.
იუკიმ ხელისგულზე ჩამოდო ლოყა და თავისუფალი ხელით კრენდელის ნამცეცები გადაყარა ვარდისფერი
სუფრიდან. მეზობელ მაგიდასთან ხანში შესული ამერიკელი წყვილი – მამაკაცი ჰავაიური ჭრელი „ალოჰა‐
თი“, ქალი „მუმუს“ კაბით მეწყვილის ტონალობაში – ვეება ბოკალიდან წრუპავდა სხვადასხვა ფერის ტრო‐
პიკულ კოქტეილს. ორივე საოცრად ბედნიერი ჩანდა. ბაღის სიღრმეში გოგო ზუსტად ასეთივე „მუმუთი“
ელექტროორგანზე Song for You-ს ასრულებდა. მაინცდამაინც კარგად ვერ მღეროდა, მაგრამ ეს რომ სწორედ
Song for You იყო, ამაში ვერ დაეჭვდებოდი. მთელ ბაღში, ხეებს შორის, ჩირაღდნის ფორმის გაზის ნათურები
ციმციმებდა. სიმღერა დამთავრდა, მაგიდებთან მჯდომმა ორმა თუ სამმა კაცმა უხალისოდ დაუკრა ტაში.
იუკიმ ჩემს ბოკალს სტაცა ხელი და „პინა კოლადა“ მოსვა.
– გემრიელია, – თქვა.
– ვერაფრით ვერ გავიგე, მაინც როგორი ადამიანი ხარ, – თქვა ბოლოს, – ერთი მხრივ – აბსოლუტურად ნორ‐
მალური, მეორე მხრივ – აშკარად რაღაც გადახრები ფსიქიკაში.
– აბსოლუტური ნორმალურობა უკვე თავისთავად გადახრაა ფსიქიკაში. ასე რომ, იცხოვრე შენთვის მშვი‐
დად და ამით თავს ნუ გამოიტენი, – მოვიგერიე. საშინლად თავაზიანი გარეგნობის ოფიციანტს ვუხმე და კი‐
დევ ორი „პინა კოლადა“ შევუკვეთე. ოფიციანტმა თეძოების რხევით თითქმის მაშინვე მოგვიტანა შეკვეთა,
ანგარიშში ჩაწერა, მერე გაქრა და მართლაც რომ ჩეშირული მასშტაბების ღიმილი დაგვიტოვა.
– დედაშენს უფრო ხშირად უნდა შენი ნახვა, – ვუპასუხე, – რისთვის, რატომ, არ ვიცი. ეს უკვე თქვენი ოჯახის
საქმეა, თან თვითონაც განსაკუთრებული ადამიანია. მაგრამ ორი სიტყვით თუ გეტყვი, ალბათ „დედა-‐
შვილის“ ურთიერთობის ჩარჩოებიდან გასვლა უნდა, რის გამოც ამდენი უთანხმოება გაქვთ, და უბრალოდ,
დამეგობრება სურს.
– საქმე ის არ არის, რას ვფიქრობ მე. საქმე ის არის, რას ფიქრობ შენ. და აქ სალაპარაკოც არაფერია. მაგა‐
ლითად, შენ შეიძლება იფიქრო: „კიდევ რა უნდა!“ ან პირიქით, ეს „კონსტრუქციულ თვალსაზრისად ჩათვა‐
ლო, რაზეც ღირს დაფიქრება“. თვითონ გადაწყვიტე, რომელი აირჩიო. საჩქარო არაფერია. კარგად დაფიქ‐
რდი და მხოლოდ ამის შემდეგ გადაწყვიტე.
ხელისგულებზე ჩამოდებული თავი დამიქნია. ბარის დახლთან გაბმულად ხარხარებდნენ. ორგანისტი გოგო
თავის მიკროფონთან დაბრუნდა და მიბნედილი ხმით ააჩურჩულა Blue Hawaii-ს შესავალი. „ღამე ისეთი
ახალგაზრდაა, როგორც შენ, როგორც მე. წამოდი ჩემთან, სანამ მთვარეა ზღვაზე...“
– ისეთი საშინელი ურთიერთობა გვქონდა, – თქვა იუკიმ, – უბრალოდ, კოშმარი იყო საპოროში გამგზავრე‐
ბამდე. თან ის პრობლემაც დაერთო – ძვალი რომ გაგეჩხირება ყელში – მევლო სკოლაში თუ არა... იმიტომ,
რომ ისეთებს, როგორიც დედაა, ადამიანურად აზროვნება არ შეუძლიათ! წამოროშავს, რაც თავში მოუვა და
მაშინვე ავიწყდება, რა თქვა. ყველაფერს სერიოზულად ამბობს, მაგრამ ერთი წუთის შემდეგ არაფერი აღარ
ახსოვს! ხანდახან უცებ მოუვლის – ახსენდება თავისი დედობრივი მოვალეობა. ყველაზე მეტად ეს მაცო‐
ფებს!..
– მაინც? – ჩავურთე. მის ლაპარაკში კავშირების ჩართვა – ერთადერთი იყო, რაც მრჩებოდა.
– მაინც... რა თქმა უნდა... ის მაინც განსაკუთრებული და საინტერესო ადამიანია. როგორც დედა, სრულიად
დაუდევარია და ამით ყოველთვის მტკენდა გულს, მაგრამ... ამასთან ერთად, რაღაცით – არ ვიცი, რით – სულ
მიზიდავდა. სულ სხვანაირად, ისე არა, როგორც მამა. არ ვიცი, რატომ. ოღონდ სულერთია... თვითონაც რომ
მითხრას, „მოდი, დავმეგობრდეთო“ – ჩვენ ხომ სულ, სულ სხვადასხვანაირი ძალები გვაქვს! მე ბავშვი ვარ,
ის კი ზრდასრული, ასეთი ძლიერი... ეს ხომ ყველასთვის აშკარაა, ასე არ არის? მაგრამ სწორედ ეს არ ესმის
დედას. და ამიტომ – თუნდაც მართლა უნდოდეს, რომ დავმეგობრდეთ, მართლა მთელი ძალით რომ მოინ‐
დომოს – სულერთია, მაინც გულს მტკენს... აი, თუნდაც საპოროში რომ ვიყავით. გააკეთებს რამეს დასაახ‐
ლოებლად. მეც, რა თქმა უნდა, ნაბიჯს ვდგამ მისკენ. მეც ხომ ისევე ვცდილობ, როგორც შემიძლია, გეფიცე‐
ბი... ის კი მაშინვე – ჰოპ! – და განზე დგება. თავი უკვე სულ სხვა რამით აქვს დაკავებული, მე აღარც ვახსო‐
ვარ. მთელი მისი ცხოვრება ხან ასეა, ხან – ისე, გააჩნია, რომელ ფეხზე ადგება, – იუკიმ გაბრაზებულმა გადა‐
ყარა სუფრიდან კრენდელის ნამცეცები ქვიშაზე, – თან წამიყვანა საპოროში. და მერე რა? ვითომ შეცვალა
ამან რამე? მაშინვე დაავიწყდა, რომ ჩემთან ერთად ჩავიდა და თავის კატმანდუში გაემგზავრა. ის, რომ უც‐
ხო ქალაქში მიმაგდო, სამი დღე არ გახსენებია. ისიც კი არ ესმის, როგორ მტკენს. მე ხომ მართლა მიყვარს...
ჰო, ალბათ მიყვარს. და ალბათ მასთან დამეგობრება მაგარი იქნებოდა. ოღონდ არ მინდა, რომ ისე მაბ‐
ზრიალოს, როგორც მოესურვება... საკმარისია! ამის მოთმენას აღარ ვაპირებ!
– ყველაფერს სწორად ამბობ, – ვუთხარი, – და გონივრული არგუმენტებიც გაქვს. კარგად მესმის შენი.
– აი, დედას კი არ ესმის... რამდენიც არ უნდა აუხსნა, ვერც კი მიხვდება, საერთოდ რას ელაპარაკები.
– აი, ეს მაცოფებს.
იუკიმ ხელი სტაცა ჩემს „პინა კოლადას“ ჭიქას და ხარბად, დიდი ყლუპებით დალია ნახევარი. ჭიქა აკვა‐
რიუმივით დიდი იყო, ასე რომ, ბევრი მოუვიდა. მერე ნიკაპი მაგიდის კიდეზე ჩამოდო და ძილმორეული მო‐
მაჩერდა.
– ჰოდა, ძალიანაც კარგი. დღეს გრძელი დღე იყო. ცამეტწლიანებმა და ოცდათოთხმეტწლიანებმა კარგ გუ‐
ნებაზე ყოფნა დაიმსახურეს.
ანგარიში გავასწორე და ოტელში დავბრუნდით. მთელი გზა იუკის იდაყვზე მეკიდა ხელი. მის ნომრამდე მი‐
ვედით, კარი გავაღე.
– ჰეი, – დამიძახა.
– ა-ა...
***
შესანიშნავი ჰავაიური დილა გათენდა. ვისაუზმეთ თუ არა, გადავიცვით და პლაჟზე გავედით. იუკიმ გამოაც‐
ხადა, რომ აუცილებლად უნდა სცადოს, როგორ სრიალებენ ტალღებზე. ორი დაფა ვიქირავეთ და სასტუმ‐
რო „შერატონის“ წინ, ცენტრალური პლაჟიდან რაც შეიძლება შორს, შევცურეთ ზღვაში. გავიხსენე სერფინ‐
გის ელემენტარული ტექნიკა, ოდესღაც მეგობრები რომ მასწავლიდნენ, და ზუსტად ასევე ავუხსენი იუკის.
როგორ დაიჭირო ტალღა, როგორ დადგა ფეხი დაფაზე და ამისთანები. იუკი საოცრად სწრაფად ითვისებდა
ყველაფერს. სულ არ იძაბებოდა, მშვენივრად გრძნობდა, როდის რა უნდა გაეკეთებინა. ნახევარი საათის
შემდეგ ჩემზე უკეთ ეთამაშებოდა ტალღებს. „მაგარია“, – თქვა ბოლოს.
სადილის შემდეგ შევიარეთ ალა-მოანაზე, მაღაზიაში „ყველაფერი სერფინგისთვის“ და ორი ნახმარი დაფა
ვიყიდეთ. გამყიდველმა გვკითხა, რამდენს ვიწონიდით და ორივეს საჭირო წონისა და სიგრძის დაფა შეგვირ‐
ჩია. „თქვენი დაა?“ – დაინტერესდა გამყიდველი. მისთვის რამის ახსნა ჩემს ძალებს აღემატებოდა და უბრა‐
ლოდ ვუპასუხე: „აჰა“. ასეა თუ ისე, მამიკოს და ქალიშვილს ვერ ვგავდით – მადლობა ღმერთს.
ორ საათზე პლაჟზე დავბრუნდით და საღამომდე ვეყარეთ მზეზე. ხან ვბანაობდით, ხან ვთვლემდით. მაგრამ
უმეტესად უსაქმურობით ვნეტარებდით. რადიოს ვუსმენდით, წიგნებს ვფურცლავდით და პალმის ფოთლე‐
ბის შრიალში ვათვალიერებდით გამვლელ-გამომვლელს. მზე სულ დაბლა და დაბლა ეშვებოდა. როცა მოსა‐
ღამოვდა, ოტელში დავბრუნდით, შხაპი მივიღეთ, სალათა ვჭამეთ სპაგეტისთან ერთად და სპილბერგის
ფილმის სანახავად წავედით. კინოდან გამოსულებმა ქალაქში ცოტა გავისეირნეთ და ოტელ „ჰალეკულა‐
ნის“ ღია აუზთან ბარში შევიარეთ. ჩემთვის ისევ „პინა კოლადა“ შევუკვეთე, იუკისთვის – ხილის კოქტეილი.
– მიდი! – დავეთანხმე და ბოკალებს ადგილი შევუნაცვლე. იუკი ტუჩებით ჩააფრინდა ჩალის ჩხირს და ჩემს
„პინა კოლადას“ ორი სანტიმეტრი მოაკლო.
– ბარემ გამოცალე, – ნება დავრთე, – იცოდე, თუ ყოველ საღამოს ჩემთან ერთად ბარებში იწანწალებ, ერთი
კვირის შემდეგ „პინა კოლადას“ სუპერ-ექსპერტი იქნები იუნიორებს შორის!
აუზთან, საცეკვაო მოედანზე, ორკესტრი Frenesi-ს ასრულებდა. ჭაღარა კლარნეტისტი სოლოს წელავდა. არ‐
ტი შოუს სტილში ძალიან ხარისხიანი სოლო იყო. მუსიკის შესაფერისად გამოწყობილი ათობით ხანში შესუ‐
ლი წყვილი ლამაზად ცეკვავდა. აუზის ფსკერიდან წამოსული მოცისფრო ხელოვნური შუქი მათ სახეებზე
ირეკლებოდა და მთელ ამ სურათს მაგიური ჰალუცინაციის იერს აძლევდა. ეს მოხუცი ქალები და მამაკაცე‐
ბი ძალიან ბედნიერები იყვნენ. ყველა მათგანი ცხოვრების ბოლოს აქ, ჰავაიზე ჩამოვიდა. ოსტატურად ასრუ‐
ლებდნენ პას, ნაბიჯი მტკიცე და მსუბუქი ჰქონდათ. მამაკაცებს მხრები გაეშალათ, ნიკაპი მაღლა აეწიათ, ქა‐
ლები უზადო წრეებს ხაზავდნენ, მათი გრძელი კაბების კალთები რბილად დალივლივებდნენ. ვუყურებდით
და თვალს ვერ ვაცილებდით. არ ვიცი რით, მაგრამ ეს მოცეკვავეები სულს მიმშვიდებდნენ. ალბათ იმით,
რომ მათ სახეებზე ყველაზე გაუყალბებელ სიამოვნებას ვკითხულობდი. მელოდია Moon Glow-თი შეიცვალა,
წყვილებმა ერთდროულად მიადეს ლოყები ერთმანეთს და თავები ასწიეს.
თუმცა ახლა ჩემი დახმარების გარეშე მიაღწია სახლამდე. პროგრესი აშკარა იყო.
***
ჩემს ნომერში დავბრუნდი, სამზარეულოდან ბოთლით ღვინო და ჭიქა გამოვიტანე, ტელევიზორთან დავჯე‐
ქი და ფილმის ყურება დავიწყე. „მაღლა ჩამოკიდე“. კლინტ ისტვუდის მონაწილეობით. ისევ კლინტ ისტვუ‐
დი და ისევ ღიმილის გარეშე... მესამე ჭიქის შემდეგ ძილი მომერია. ტელევიზორი გამოვრთე და სააბაზანო‐
ში წავლასლასდი კბილების გასახეხად. აი, დღეც დასრულდა, გავიფიქრე. რით იყო მნიშვნელოვანი? არც
არაფრით. ისე რა, წყალწყალა. დილით იუკის სერფინგი ვასწავლე, სადილის შემდეგ დაფა ვუყიდე. ვივახ‐
შმეთ, „უცხოპლანეტელი“ ვნახეთ, ოტელ „ჰალეკულანის“ ბარში ბებერ მოცეკვავეებს ვუყურეთ. იუკი შეთ‐
ვრა და დასაძინებლად წავიყვანე. სულ ეს იყო. არც კარგი, არც ცუდი – ჩვეულებრივი ჰავაიური დღე. და, ასე
იყო თუ ისე, დამთავრდა.
ტრუსისა და მაისურის ამარა დავრჩი, ლოგინში შევძვერი, სინათლე ჩავაქრე, მაგრამ ხუთი წუთიც არ იყო
გასული, რომ კარზე დარეკეს. ვინ ოხერია, გავიფიქრე. ღამის პირველი საათია! საწოლის თავთან ტორშერი
ავანთე, შარვალი ამოვიცვი და კართან მივედი. სანამ მივდიოდი, კიდევ ორჯერ დარეკეს. ალბათ იუკია, გა‐
ვიფიქრე. ვის შეიძლებოდა დავჭირვებოდი ასეთ დროს? და იმიტომაც გავაღე კარი, რომ არც დავინტერესე‐
ბულვარ, ვინ იყო იქ. მაგრამ ეს იუკი კი არა, სრულიად სხვა გოგო იყო.
– ერთი წუთით! – ვუპასუხე, ცოტა არ იყოს, გაოგნებულმა, – მგონი კარი შეგეშალათ. ვისთან ხართ?
– ე-ე... ახლავე, მაცადეთ, – თქვა, ჩანთა მოქექა. იქიდან ფურცელი ამოიღო, თვალებით გაირბინა, – მისტერ...
– მე ვარ, – ვუთხარი.
– მოიცა, მოიცა, – არ დავნებდი, – გვარი ემთხვევა, არ გეკამათებით. მაგრამ რა საქმე გაქვთ ჩემთან, ვერ წარ‐
მომიდგენია. საერთოდ, ვინ ხართ?
– იქნებ ჯერ შევსულიყავით? თუ გარეთ დიდხანს ვილაპარაკებთ, რას იფიქრებენ თქვენზე მეზობლები? ნუ
ღელავთ, ყველაფერი კარგად იქნება. გასაძარცვავად არ მოვსულვარ...
ისე, მართალია, გავიფიქრე. სანამ აქ ვიდგებით და ვიკამათებთ, ერთიც ვნახოთ და, იუკიმ გაიღვიძოს. გა‐
მოძვრება თავისი ნომრიდან და აუხსენი მერე. და დაუპატიჟებელი სტუმარი ოთახში შევუშვი. რაც იქნება,
იქნება, კარგია, თუ ყველაფერი კარგად იქნება...
– რასაც თქვენ, მეც იმას, – მიპასუხა. სამზარეულოში ორი „ჯინ-ტონიკი“ მოვამზადე, ოთახში შევიტანე და
დივანზე, მის გვერდით ჩამოვჯექი. სიამოვნებით მოსვა, თურქულად მოირთხა და თამამად გაშალა ფეხები.
ძალიან ლამაზი ფეხები აქვს, გავიფიქრე.
– ვინ გითხრათ?
მხრები აიჩეჩა.
ჰირაკუ მაკიმურა, მივხვდი. აი ის, მისი ყბადაღებული „საჩუქარი“. აი, რას ნიშნავს ბაფთიანი ლენტი მაჯა‐
ზე... როგორც ჩანს, იმედოვნებდა, ქალს მიყიდდა და ქალიშვილზე აღარ ინერვიულებდა. პრაქტიკული ადა‐
მიანია. უფრო სწორად – რეალურ-პრაქტიკული. არ გავბრაზებულვარ – პირიქით, ნამდვილად საინტერესო
რამეები ხდებოდა. უცნაური სამყარო მერტყა გარს: ყველა იმით იყო დაკავებული, რომ ქალებს ყიდულობ‐
დნენ ჩემთვის.
ჯუნმა ფეხები გაშალა, ვარდისფერი სანდლები გაიძრო და მაცდუნებელ პოზაში გაწვა იატაკზე.
– მაგრამ უკვე გადახდილია. ფულს უკან ვერ დავაბრუნებ. თან ვიწექით თუ არა – ის, ვინც გადაიხადა, სუ‐
ლერთია, ამას ვერ გაიგებს. საერთაშორისო ტელეფონით ხომ არ მოვახსენებ; „ეი, სერ! თქვენი შეკვეთა შეს‐
რულებულია. ზუსტად სამჯერ ვიტყნაურეთ...“ ასე რომ, მიხმარ თუ არ მიხმარ, მაინც არაფერი შეცვლება. და
„სიუჟეტი“ აქ სულაც არაფერ შუაში არ არის.
არ ვიცოდი, რა მექნა. რაღაცის აწონ-დაწონა, საკუთარი თავისთვის რაღაცის დამტკიცება სულ უფრო რთუ‐
ლი ხდებოდა. ესეც ასე – დღე მთავრდება, დასაძინებლად წვები, სინათლეს აქრობ, დაძინებას აპირებ. ამ
დროს ოთახში უცნობი ქალი შემოგივარდება და გეუბნება: „მოდი!“ მთელი სამყარო ჭკუიდან შეიშალა.
– კიდევ ხომ არ დაგველია ჯინი? – შემომთავაზა. თავი დავუქნიე. სამზარეულოში გასრიალდა და წუთის შემ‐
დეგ იქიდან „ჯინ-ტონიკი“ მოიტანა. რადიო ჩართო. ისე ეჭირა თავი, თითქოს შინ იყო. ჰარდ-როკი აჟღერდა.
– საიკო! (უმაღლესი კლასი (იაპ.)) – თქვა იაპონურად. მერე გვერდით მომიჯდა, მომეყრდნო და „ჯინ-‐
ტონიკი“ მოსვა, – მე ჩემი საქმე კარგად ვიცი. ამ ყველაფერზე შენზე მეტი გამეგება. არავითარი სიუჟეტი აქ
არ არის. მთავარია, მომენდო, მე თვითონ ვიზამ ყველაფერს. და ის იაპონელი ჯენტლმენიც აქ სრულიად,
სრულიად არაფერ შუაშია. ასეთ რამეებს ის ვერ განაგებს. აქ უკვე ჩვენ ორნი ვწყვეტთ ყველაფერს, შენ და
მე...
და ნაზად გამისვა თითები მკერდზე. მივხვდი, რომ საბოლოოდ ვიხლართებოდი. ისიც კი მომეჩვენა, რომ თუ
ჰირაკუ მაკიმურას ესიამოვნება, რომ მისი ფულით მეძავთან ვიტყნაურე, რატომაც არა? იმის ნაცვლად,
რომ უპასუხო შეკითხვებით დავიტანჯო თავი, გაცილებით ადვილია უცებ მოვრჩე ყველაფერს. ეს ხომ მხო‐
ლოდ სექსია და მეტი არაფერი. ერექცია – აქტი – ეაკულაცია. და ამით ყველაფერი მთავრდება.
– აი, ჭკვიანი ბიჭი, – თავი დააქნია ჯუნმა, „ჯინ-ტონიკი“ გამოცალა და ჭიქა მაგიდის კიდეზე დადგა.
– ხომ გითხარი, მომენდე-მეთქი. მე თვითონ ვიზამ ყველაფერს, თავიდან ბოლომდე. შენ გირჩევნია იწვე და
არ გაინძრე. ოღონდ მანამდე ორ რამეს გთხოვ.
– რას?
– მომისმინე, ჯუნ... – ვუთხარი. რაღაც გამახსენდა, – წინა თვეში შემთხვევით მეი ხომ არ გერქვა?
მხიარულად გაიცინა.
– რა ხუმარა ყოფილხარ! მიყვარს, როცა ხუმრობენ. ესე იგი შენი აზრით, შემდეგ თვეში ჯული ვიქნები, აგვის‐
ტოში კი – ოგი?
მინდოდა მეთქვა, რომ არ ვხუმრობდი. რომ წინა თვეში ნამდვილად ვიწექი გოგოსთან, რომელსაც მეი ერ‐
ქვა. მაგრამ ამის მოყოლას აზრი არ ჰქონდა. და გავჩუმდი. სანამ ჩუმად ვიყავი, ისევ აღმაგზნო თავისი ფო‐
კუსებით. ზედიზედ მეორედ. არაფერს არ ვაკეთებდი, კუნძივით ვეგდე. თვითონ აკეთებდა ყველაფერს, რო‐
გორც თანამედროვე ავტოსერვისის ბენზინგასამართ სადგურზე. მხოლოდ გაჩერდი და გასაღები მიეცი –
სრულად დაგაკმაყოფილებენ: ბენზინსაც ჩაგისხამენ, მანქანასაც გაგირეცხავენ, საბურავებში წნევასაც შე‐
გიმოწმებენ, ზეთსაც გამოგიცვლიან, ფანჯრებსაც გაგიწმენდენ, საფერფლესაც. და ეს ყველაფერი სექსია?
ასე იყო თუ ისე, ორი საათისთვის მოვრჩით და ჩავთვლიმეთ. ექვსი ხდებოდა, რომ გამეღვიძა. რადიო ისევ
უკრავდა. ფანჯრის იქით უკვე თენდებოდა და სერფერები, ადრიანი ჩიტუნები, უკვე ამწკრივებდნენ თავიანთ
სატვირთოებს პლაჟის გასწვრივ. ჩემ გვერდით მოკუნტული იწვა და მშვიდად ქსუტუნებდა შიშველი ჯუნი.
იატაკზე ეყარა ვარდისფერი კაბა, ვარდისფერი სანდლები და ვარდისფერი ბაფთა. რადიო გამოვრთე, ჯუნს
მხარზე მოვკიდე ხელი და შევანჯღრიე.
– ეი... გაიღვიძე, – ვუთხარი, – მალე სტუმრები მეყოლება. სულ პატარა გოგონა, ბავშვი. საუზმისთვის მოვა.
მაპატიე, მაგრამ არ მინდა, რომ აქ დახვდე.
– ოქეი, ოქეი... – მიპასუხა და ლოგინზე წამოჯდა. მერე ადგა, იატაკიდან ჩანთა აიღო და აი, ასე შიშველი წა‐
ვიდა სააბაზანოში. კბილები გაიხეხა, თმა დაივარცხნა. და მხოლოდ ამის შემდეგ ჩაიცვა ტანსაცმელი და
ფეხსაცმელი.
– გადახდილია სამი ვიზიტის. კიდევ ორი დარჩა. როდის გირჩევნია? იქნებ სხვანაირ გუნებაზე დადგე და
სხვა მოგინდეს? ესეც შეიძლება. მე არ მეწყინება. ბიჭებს ხომ სხვადასხვა გოგოებთან უყვართ წოლა. ასე არ
არის?
– არა, რას ამბობ... შენც მშვენივრად მყოფნი, – ვუთხარი. სხვებიღა მაკლდა! სამი ვიზიტი! ღმერთმანი, ამ ჰი‐
რაკუ მაკიმურამ გადაწყვიტა, ბოლო წვეთამდე გამომწუროს.
– გმადლობ. არ გაგაწბილებ. შემდეგ ჯერზე უკეთესად ვიზამ. არ ინანებ! You can rely on me. ზეგ რომ იყოს? ზეგ
საღამოს თავისუფალი ვარ. როგორც საჭიროა, ისე გაგართობ.
სანამ იუკი მოვიდოდა, ჭიქები და საფერფლე გავრეცხე, ოთახი დავალაგე, ზეწარი გამოვცვალე და ვარდის‐
ფერი ლენტი თავის ბაფთიანად ნაგავში გადავაგდე. ყველანაირი კვალი წავშალე. თუმცა შემოსულიც არ
იყო იუკი, რომ მოიღუშა. ოთახში რაღაც აშკარად არ მოეწონა. გრძნობდა ამ რაღაცას. დაეჭვდა. ისეთი სახე
მივიღე, თითქოს ვერაფერს ვამჩნევდი, თან რაღაც მელოდიის სტვენა და მაგიდის გაწყობა დავიწყე. მოვა‐
დუღე ყავა, გავხუხე პური, გავრეცხე ხილი. მთელი ამ ხნის განმავლობაში იუკი ეჭვით ათვალიერებდა ირ‐
გვლივ ყველაფერს. გაუხუხავ პურს ჭამდა და ცივ რძეს აყოლებდა. დალაპარაკება ვცადე, მაგრამ კრინტი
ვერ დავაძვრევინე. ცუდად არის საქმე, გავიფიქრე. მოქუფრულმა სერიოზულობამ გაავსო ოთახი.
საუზმემ დაძაბულად ჩაიარა. ბოლოს იუკიმ იდაყვები მაგიდაზე დააწყო და პირდაპირ თვალებში შემომხედა.
უკიდურესი დაჟინებით.
– არ ვიტყუები. მე არასდროს არ გატყუებ. სერიოზულად, თვითონ მოვიდა, ადგა და მოვიდა, – ვთქვი. და მე‐
რე მოვუყევი, როგორც იყო სინამდვილეში. რომ ჰირაკუ მაკიმურამ მიყიდა ქალი. რომ მოულოდნელად გა‐
მომეცხადა. როგორც ჩანს, ჰირაკუ მაკიმურამ იფიქრა, რომ თუ ამგვარად დაარწყულებდა ჩემს სექსუალურ
ინსტინქტს, მისი ქალიშვილი ხელუხლებელი დარჩებოდა.
– მორჩა. მეტი აღარ შემიძლია, – იუკიმ ამოიოხრა და თვალები დახუჭა, – რატომ, რატომ ფიქრობს მუდამ
რაღაც საზიზღრობებს? რატომ არ შეუძლია კარგი იფიქროს ადამიანზე? ვერაფერს დიდს და მნიშვნელო‐
ვანს ვერასდროს გაიგებს, სამაგიეროდ, ყველანაირი ნაგვით აქვს გამოტენილი თავი! ჰო, დედაჩემი ოქროს
ნეკი არ არის, მაგრამ მამასაც თავისებურად ყველაფერი რიგზე ვერ აქვს თავში. სადღაც სხვაგანაა. ყოველ‐
თვის ისე იქცევა, არ გაერკვევა და ყველაფერს აფუჭებს...
– და შენ? შენ რატომ შემოუშვი? შენ თვითონ შემოიყვანე ოთახში, ასე არ იყო?
– ჰო, ალბათ! – წამოიყვირა და გაჩუმდა, როცა შესაფერისი გამოთქმა ვეღარ იპოვა. ლოყები ოდნავ გაუვარ‐
დისფრდა.
– და, მიუხედავად ამისა, ძნელი ასახსნელია... მოკლედ, როგორც საჭიროა, ისე ვერ ვუთხარი უარი.
– წარმოუდგენელია, – ჩურჩულით თქვა, – უბრალოდ, არ მჯერა. შენ – და უცებ ასეთ რაღაცებს აკეთებ!..
– მე, ცხადია, ჯერ უარის თქმა მინდოდა, – ვუთხარი გულახდილად, – და სანამ უარს ვეუბნებოდი, უცებ სუ‐
ლერთი გახდა ყველაფერი. გადამიარა ამ ყველა „ჰოს“ და „არას“ აწონის სურვილმა. არ ვაპირებ შენ წინაშე
თავი ვიმართლო, მაგრამ... შენი მშობლები ნამდვილად ძლიერი ადამიანები არიან. დედა – თავისებურად, მა‐
მა – თავისებურად. და ორივე ძლიერ ზეგავლენას ახდენს გარშემომყოფებზე. ეს შეიძლება აღიარო ან იკამა‐
თო ამაზე, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, მათ აქვთ რაღაც სტილი. პატივისცემით არ ვცემ პატივს მამაშენს,
მაგრამ არც იგნორირება შემიძლია. ჰოდა, მეც ვიფიქრე, ჯანდაბას, თუ ამით ვასიამოვნებ-მეთქი. მით უფრო,
რომ გოგონას არაფერი დაეწუნებოდა...
– რა საზიზღრობაა! – თქვა იუკიმ ცივად, – მამამ ქალი გიყიდა. შენ რა, ვერ ხვდები? ასე ხომ არ შეიძლება! ეს
სწორი არ არის, სირცხვილია! თუ მართალი არ ვარ?
– ნუ იტყვი, – ვაღიარე.
საუზმის მერე დაფები ავიღეთ და პლაჟზე გავედით. ოტელ „შერატონის“ წინ ისევ ღრმად შევცურეთ ზღვაში
და სადილობამდე ვხედნიდით ტალღებს. ოღონდ იუკი არაფერს აღარ ამბობდა. არც თვითონ იღებდა ხმას
და არც შეკითხვებზე მპასუხობდა. როცა საჭირო იყო, ან კვერს მიკრავდა, ან თავს მიქნევდა. უკან გავცუ‐
როთ, ვისადილოთ, ვუთხარი ბოლოს. თავი დამიქნია. იქნებ სახლში მოგვემზადებინა რამე? – ვკითხე. თავი
გააქნია. მოდი, რამე ვიყიდოთ და პირდაპირ ქუჩაში შევჭამოთ, – შევთავაზე. ისევ დამიქნია თავი. თითო
ჰოთდოგი ვიყიდეთ და ფორტ დერასის მდელოზე დავსხედით. მე ლუდს ვსვამდი, ის – კოკა-კოლას. ისევ არ
იღებდა ხმას. მთლიანობაში უკვე ზედიზედ სამი საათი დუმდა.
მზის სათვალე მოიხსნა და ისე შემომხედა, როგორც მოღრუბლულ ცას, იქნებ სადმე ნაპრალებში სინათლე
დავინახოო. ნახევარი წუთი გაუნძრევლად მიყურებდა. მერე გარუჯული ხელი ასწია და ძალიან ელეგანტუ‐
რი ჟესტით შუბლიდან თმა გადაიწია.
– მე, რა თქმა უნდა, არავის არ ვიცავ, მაგრამ... მამაშენი თავისებურად ღელავს შენ გამო, – ვუთხარი, – რო‐
გორ გითხრა... შენ ქალი ხარ, მე მამაკაცი. გესმის, რისი თქმა მინდა?
– საშინელი სისულელეა!.. – გაიმეორა იუკიმ. ცრემლი გაერია ხმაში. მერე ადგა, თავის ოთახში წავიდა და სა‐
ღამომდე აღარ გამოჩენილა.
სადილის შემდეგ ცოტა წავთვლიმე და ცოტაც ვერანდაზე გავირუჯე. თან სუპერმარკეტში ნაყიდ „ფლეიბო‐
ის“ ვფურცლავდი. ხუთი საათისთვის ცა მოიღუშა, სქელი ღრუბლებით დაიფარა. ხუთის მერე კი ტროპიკულ‐
მა წვიმამ დასცხო. ისეთი თავსხმა იყო, რომ იფიქრებდი, ეს სიგიჟე კიდევ ორიოდე საათს რომ გაგრძელდეს,
კუნძულს ჩარეცხავს და სადღაც სამხრეთ პოლუსისკენ წაიღებსო. ცხოვრებაში პირველად ვხედავდი ასეთ
გიჟურ თქეშს. სულ რაღაც ხუთიოდე მეტრს იქით აღარაფერი ჩანდა. პალმები პლაჟზე შეშლილებივით ქანა‐
ობდნენ და სველი ქათმებივით აფართქუნებდნენ ფართო ფოთლებს. მოასფალტებული გზა უცებ მდინარედ
იქცა. რამდენიმე სერფერმა ჩემს ფანჯრებს ქვემოთ გაირბინა, ქოლგის მაგივრად დაფებით იფარავდნენ
თავს. და აი, ჭექა-ქუხილიც დაიწყო. სადღაც „ალოჰა-თაუერს“ იქით, ზღვის თავზე იელვა, ჰაერი ქუხილმა
შეაზანზარა, თითქოს რეაქტიულმა თვითმფრინავმა გადალახა ბგერის სიჩქარის ბარიერი. ფანჯარა მივხუ‐
რე და ყავის მოსადუღებლად სამზარეულოში გავედი. თან ვფიქრობდი, რა მომემზადებინა ვახშმად.
მეორედაც რომ იქუხა, სამზარეულოში იუკი შემოვიდა. ჩუმად გაიარა, კუთხეში კედელს მიეყრდნო და შემო‐
მაცქერდა. გაღიმება ვცადე, მაგრამ თვალებით მბურღავდა. სახეზე არაფერი არ ეწერა. ყავა დავისხი, ფინ‐
ჯნიანად ოთახში გავედი და დივანზე დავჯექი. იუკი გვერდით მომიჯდა. მაინცდამაინც კარგად ვერ გამოიყუ‐
რებოდა. ალბათ ჭექა-ქუხილის ეშინია. საინტერესოა, ყველა გოგოს ეშინია ქუხილის და ობობების? თუ და‐
ფიქრდები, ჭექა-ქუხილი მხოლოდ და მხოლოდ ატმოსფეროში ელექტრონული განმუხტვაა, ობობა კი, ზოგი‐
ერთი განსაკუთრებული სახეობის გამოკლებით, – სრულიად უვნებელი მწერი... ისევ დაიკლაკნა მოცისფრო
ელვა და იუკი მაგრად, ორივე ხელით ჩამაფრინდა მარჯვენა მაჯაში.
ათიოდე წუთს ვისხედით ასე – თქეშს ვუყურებდით და ჭექა-ქუხილს ვუსმენდით. იუკი მაჯაზე მიჭერდა
ხელს, მე ყავას ვსვამდი. თანდათან ქარიშხალი ჩადგა. წვიმამ იკლო. ღრუბლები გაიფანტა. დაისის მზე
დაეკიდა ზღვის თავზე. იმისგან, რაც მოხდა, მხოლოდ გუბეები დარჩა – ყოველ მხარეს გაჩენილი ერთი ციც‐
ქნა გუბურები და ტბები. პალმის ფოთლების წვერებზე დაკიდებულ წყლის წვეთებში მზის სხივი თამაშობდა.
ზღვის ზედაპირზე, თითქოს არაფერი მომხდარაო, აქოჩრილმა ტალღებმა გაირბინეს და აქა-იქ თავშეფარე‐
ბული დამსვენებლებიც უკან, პლაჟისკენ დაიძრნენ.
– მართალი ხარ, ნამდვილად არ უნდა გამეკეთებინა ეს, – ვთქვი, – რაც არ უნდა ეთქვა, მაშინვე უკან უნდა
გამებრუნებინა. მაგრამ იმ საღამოს საშინლად დაღლილი ვიყავი, თავი სულ არ მუშაობდა... იცი, მე მეტისმე‐
ტად არასრულყოფილი არსება ვარ. ძალიან შორს ვარ იდეალისგან და ხშირად ვცდები. მაგრამ ვსწავლობ.
და ძალიან ვცდილობ, არ გავიმეორო შეცდომები. თუმცა დროდადრო მაინც ვიმეორებ. რატომ? ძალიან მარ‐
ტივია. იმიტომ რომ სულელი და არასრულყოფილი ვარ. ასეთ დროს ძალიან არ მიყვარს საკუთარი თავი. და
ყველაფერს ვაკეთებ, რომ ეს არავითარ შემთხვევაში არ მოხდეს მესამედ. აი, ასე ვვითარდები ნელ-ნელა.
მართალია, პატარა, მაგრამ პროგრესი მაინც არის... სულ არაფერს მაინც ასე ჯობს.
იუკი ძალიან დიდხანს არ მპასუხობდა. როგორც იქნა, გამიშვა ხელი მაჯაზე, იჯდა, ხმას არ იღებდა და ფან‐
ჯარაში იყურებოდა. იმაშიც კი არ ვიყავი დარწმუნებული, რომ ნამდვილად გაიგონა, რაც ვუთხარი. მზე ჩავი‐
და. სანაპიროზე ფერმკრთალი ფარნები აინთო. ნაწვიმარ, გამჭვირვალე ჰაერში ფარნების შუქი განსაკუთ‐
რებულად ცინცხლად ჩანდა. საღამოს ლურჯი ცის ფონზე, პირდაპირ ჩემ წინ, რადიოანძა აღმართულიყო და
წითელი სინათლეები მის ანტენაზე ისევე თანაბრად ციმციმებდნენ, როგორც ჩემი გული. სამზარეულოში
გავედი და მაცივრიდან ლუდის ქილა გამოვიღე. მარილიან ორცხობილას ვახრამუნებდი, ლუდს ვაყოლებდი
და საკუთარ თავს ვეკითხებოდი: მართალია, რომ ოდნავ, მაგრამ მაინც ვვითარდები? უკვე ისე დარწმუნებუ‐
ლი აღარ ვიყავი. თუ კარგად დავფიქრდები, სულაც არ ვიყავი დარწმუნებული. ჩემი აზრით, ზოგიერთ შეც‐
დომას თექვსმეტჯერაც კი ვიმეორებდი, თან სულერთია, მაინც ვერსაით ვერ მივდიოდი... თუმცა ის, რაც
იუკის ვუთხარი, ძირითადად სიმართლე იყო. თან ამის ახსნა სხვანაირად მაინც არ შემეძლო.
როცა ოთახში დავბრუნდი, იუკი ისევ დივანზე იჯდა და გარინდებული იყურებოდა ფანჯარაში. ფეხები
მოეკეცა, ხელები მუხლებზე შემოეწყო და ჯიუტად წამოეწია ნიკაპი. უცებ ჩემი ოჯახური ცხოვრება გამახ‐
სენდა. რამდენჯერ... – ვფიქრობდი. სანამ ცოლი მყავდა, ეს ყველაფერი ისევ და ისევ მეორდებოდა. რამდენ‐
ჯერ ვატკინე გული, რამდენჯერ ვთხოვე პატიება. და ისიც ზუსტად ასე იჯდა და დიდხანს, საათობით არ
ძრავდა კრინტს. თავს ვეკითხებოდი: მაინც რატომ ვტკენ გულს? კაცმა რომ თქვას, არც ისეთი დამნაშავეა.
მერე ძალიან ვნანობდი და ვცდილობდი, რაც შეიძლება, ჩქარა მოშუშებულიყო ჭრილობა მის სულში. თან
იმედი მქონდა, რომ ამ ყველაფრის მრავალჯერ გამეორებით ჩვენს ურთიერთობას ვავითარებდით. მაგრამ,
როგორც შედეგიდან ჩანს, იქ განვითარების ნიშანწყალიც კი არ იყო.
ნამდვილად მხოლოდ ერთხელ მატკინა გული. ერთადერთხელ. როცა ჩემგან სხვასთან წავიდა. და მეტი
არასდროს. მაინც რა უცნაურია ეს ცოლქმრული ცხოვრება, გავიფიქრე. მართლა მორევს ჰგავს... მართალია
ჩვენი ძმა დიკ ნორტი.
იუკის გვერდით დავჯექი. ცოტა ხნის შემდეგ ხელი გამომიწოდა. ჩემს ხელში მოვიქციე და ნელა მოვუჭირე.
– ოღონდ არ იფიქრო, რომ გაპატიე, – თქვა იუკიმ, – ჯერ მაინც უნდა შევრიგდეთ, მერე კი ვნახოთ. შენ საში‐
ნელი რამ ჩაიდინე და ძალიან მატკინე გული. ხვდები?
– ვხვდები, – ვუთხარი.
"},{"head":"30.","content":"
30.
ჰავაი...
რამდენიმე მშვიდობიანმა დღემ გაირბინა. არა, სამოთხის არა, მაგრამ მშვიდობიანმა – ნამდვილად. ჯუნის
მორიგი ვიზიტი თავაზიანად გავაუქმე. ვუთხარი, მახველებს, მგონი გავცივდი და, ვფიქრობ, უახლოეს მომა‐
ვალში გართობის თავი არ მექნება-მეთქი. ათდოლარიანი გავუწოდე – ტაქსისთვის. „როგორღაც უხერხუ‐
ლია, – თავი გააქნია, – გამოჯანმრთელდები და დარეკე, როცა მოგინდება“. ჩანთიდან უბრალო ფანქარი
ამოიღო და ტელეფონის ნომერი კარზე მიაწერა. მერე დამემშვიდობა და თეძოების რხევით წავიდა.
რამდენჯერმე იუკი დედამისთან წავიყვანე. და ყოველ ჯერზე მე და ცალხელა პოეტი დიკ ნორტი ხან პლაჟ‐
ზე მივდიოდით, ხან სახლთან, აუზში ვბანაობდით. ცურვითაც მშვენივრად ცურავდა. ამასობაში იუკი და დე‐
დამისი ურთიერთობას არკვევდნენ. არ ვიცი, რასთან დაკავშირებით. იუკი არ მიყვებოდა, არც მე ვეკითხე‐
ბოდი. უბრალოდ, მაკაჰიმდე მიმყავდა, რის შემდეგაც დიკ ნორტთან მაღალ მატერიებზე ვსაუბრობდი, ვცუ‐
რავდი, სერფერებს ველაპარაკებოდი, ლუდს ვსვამდი, ბუჩქებში მივდიოდი მოსაფსმელად – და მერე უკან
მიმყავდა, ჰონოლულუში.
ერთხელ გავიგონე, როგორ კითხულობდა დიკ ნორტი რობერტ ფროსტის ლექსებს. აზრი, რა თქმა უნდა, ვერ
დავიჭირე, მაგრამ კითხვით მართლა კარგად კითხულობდა. ლამაზი რიტმი, ემოციების მდიდარი გამა. ვნახე
ამეს ფოტოებიც – ჯერ ისევ სველი, ახლად გამჟღავნებული. უბრალო ჰავაიელთა სახეები. ჩვეულებრივი
პორტრეტები, განსაკუთრებული თითქოს არაფერი. მის მიერ გადაღებულ ამ სახეებში იმდენი სიცოცხლე
იყო, თითქოს სახეებს კი არა, სულს იღებდა. ტროპიკული კუნძულების აბორიგენთა გულწრფელობა და სი‐
კეთე, დროდადრო სისასტიკემდე მისული ბუნებრივი მოუხეშაობა, მათი უნარი, დამტკბარიყვნენ ცხოვრე‐
ბით, როგორც ასეთით – ეს ყველაფერი იყო მის ფოტოებზე. ძლიერი, ამასთან, ძალიან მშვიდი ნამუშევრები.
ნამდვილი ტალანტია. „ეს ის არ არის, რაც მე ან შენ“, მითხრა დიკ ნორტმა. რას იზამ, მართალია. ერთი შე‐
ხედვითაც აშკარაა.
დაახლოებით ისე, როგორც მე „ვუვლიდი“ იუკის, დიკ ნორტი „უვლიდა“ ამეს. თუმცა, ის, რა თქმა უნდა, გა‐
ცილებით მეტი ძალისხმევით იღვწოდა. სახლს ალაგებდა, რეცხავდა, კერძებს ამზადებდა, საყიდლებზე და‐
დიოდა, ლექსებს კითხულობდა, ხუმრობდა, ჩაფერფლილ ნამწვებს აქრობდა, ახსენებდა, რომ კბილების გა‐
ხეხვა იყო საჭირო, „ტამპექსის“ მარაგს ავსებდა (ერთხელ მაღაზიებში გავყევი), ფოტოებს ანაწილებდა საქა‐
ღალდეებში, საბეჭდ მანქანაზე მისი ნამუშევრების კატალოგს ადგენდა... და ამ ყველაფერს – ერთი, ერთა‐
დერთი ხელით. როგორ ახერხებდა დროის გამოძებნას საკუთარი გამოკვლევებისთვის – ვერაფრით ვერ
ვხვდებოდი. „საწყალი“, – ვფიქრობდი, როცა ვუყურებდი. თუმცა, ვინ ვარ მე, რომ თანავუგრძნო? იუკიზე
მზრუნველობის სანაცვლოდ მე ბილეთი გამოვიმუშავე ჰავაიზე, უფასო ნომერი სასტუმროში და ლამაზმანი
ლოგინში. შედარებაც კი არ შეიძლება...
***
იმ დღეებში, როცა დედასთან წასვლა საჭირო არ იყო, ტალღების მოთვინიერებას ვსწავლობდით, ვცურავ‐
დით, ქვიშაზე ვნებივრობდით, მაღაზიებში დავეხეტებოდით ან აქეთ-იქით დავქროდით კუნძულზე დაქირა‐
ვებული მანქანით. საღამოობით ქალაქში ვსეირნობდით, ფილმებს ვუყურებდით და „პინა კოლადას“ ვწრუ‐
პავდით „ჰალეკულანის“ ან „როიალ ჰავაიანის“ სასტუმროების ბარებში. უსაქმურობისგან დიდი რაოდენო‐
ბით ნაირ-ნაირ კერძებს ვამზადებდი. მაგრად მოვეშვით და თმის ძირებამდე გავირუჯეთ. ოტელ „ჰილტონის“
ბუტიკში იუკიმ ახალი ბიკინი იყიდა. ჩაიცვა და ვერაფრით ვეღარ გაარჩევდი იმ გოგოებისგან, რომლებიც
ჰავაიზე დაიბადნენ და მთელი ცხოვრება აქ გაატარეს. სერფინგშიც მნიშვნელოვან წარმატებას მიაღწია:
ჩემგან განსხვავებით, სულ პატარა ტალღაზე მოჯდომასაც კი ახერხებდა. The Rolling Stones-ის ათამდე კასეტა
ვიყიდეთ და გაუთავებლად ვუსმენდით, დილიდან საღამომდე. ყოველთვის, როცა გამაგრილებელი სასმე‐
ლების საყიდლად მივდიოდი და იუკის მარტო ვტოვებდი პლაჟზე, მასთან აუცილებლად ცდილობდნენ შეთა‐
მაშებას ვიღაც მამაკაცები. მაგრამ ინგლისური იუკიმ არ იცოდა და ყურადღებას არ აქცევდა. როგორც კი
დავბრუნდებოდი, მაშინვე მეუბნებოდნენ sorry (ხანდახან უფრო მაგრებსაც არ ერიდებოდნენ) და უჩინარდე‐
ბოდნენ. იუკი გაშავდა, კიდევ უფრო გალამაზდა, ჯანმრთელი იერი დაედო. გარდა ამისა, დამშვიდდა და ის‐
წავლა ცხოვრების ყოველი დღით დატკბობა.
– რა, კაცებს ნამდვილად ასე ძალიან უნდათ ქალები? – მკითხა ერთხელ, როცა პლაჟზე ვნებივრობდით.
– საერთოდ, ჰო... ვის მეტად, ვის ნაკლებად – მაგრამ, თავისი ბუნებიდან გამომდინარე, ფიზიკურად, მამაკა‐
ცებს უნდათ ქალები, ეს ფაქტია. საერთოდ, რა არის სექსი, წარმოგიდგენია?
– არსებობს ასეთი რამ – სქესობრივი ლტოლვა, – ავუხსენი, – სურვილი, იწვე ქალთან. ბუნებრივი ინსტინქტი
მოდგმის გასაგრძელებლად.
– მოდგმის გაგრძელებაზე არ გეკითხები. იქნებ სიცოცხლის დაზღვევაზეც მომიყვე. უშუალოდ სქესობრივ
ლტოლვაზე გეკითხები. რას ჰგავს?
– წარმოიდგინე, რომ ჩიტი ხარ, – ვუთხარი, – და მაღლა ცაში გიყვარს ფრენა. ეს ძალიან მოგწონს. ოღონდ
ფრენა, როცა კი მოგინდება, ყოველთვის არ გამოდის: რაღაც ვითარება გიშლის ხელს. ვთქვათ, ცუდი ამინ‐
დი, ან ძლიერი ქარი. ანდა სულაც წლის შეუფერებელი დრო. ამიტომ ხან შეგიძლია ფრენა, ხან – არა. როცა
დიდხანს ვერ ახერხებ ფრენას, შიგნით ბევრი დაუხარჯავი ენერგია გიგროვდება და მოუსვენრობა გიპ‐
ყრობს. გიჩნდება ეჭვი, რომ დაუმსახურებლად დაგამდაბლეს, თავმოყვარეობა შეგილახეს. აღშფოთდები
კიდეც – ფრენის უფლებას რომ არ გაძლევენ. ასეთი გრძნობა გასაგებია შენთვის?
– და უკანასკნელად... როდის დაფრინავდი ცაში? აი, მანამდე, სანამ მამა ქალს გიყიდდა.
– კარგი იყო?
თავი დავუქნიე.
– და ყოველთვის კარგია?
– აუცილებელი არაა, – ვთქვი, – როცა ორი არასრულყოფილი არსება რაღაცას ერთად ცდილობს, ყოველ‐
თვის კარგად არ გამოსდით. იმედგაცრუებაც არ არის გამორიცხული. თუმცა ისეც ხდება, აფრინდები, სიხა‐
რულისგან ყველაფერი გავიწყდება, უცებ – ბახ! – და ნისკარტით ხეს ეჯახები...
– ჰოო-ო, – გააგრძელა იუკიმ და ჩაფიქრდა. ალბათ ცდილობდა წარმოედგინა ჩიტი, რომელსაც სადღაც გაექ‐
ცა მზერა და ნისკარტით ხეს შეასკდა. ავღელდი. ნორმალურად კი ავუხსენი? სისულელით ხომ არ ვუტენი
თავს ასეთ ფაქიზ ასაკში? თუმცა, კარგი, რაც არი, არი. თავის დროზე გაერკვევა.
– მაგრამ წლებთან ერთად იმის შანსი, რომ ყველაფერი კარგად იყოს, იზრდება, – გავაგრძელე ლექცია, –
თანდათან ხვდები, რა უნდა გააკეთო. როგორ იწინასწარმეტყველო ამინდი, გამოიცნო ქარის მიმართულე‐
ბა... თუმცა თვითონ ლტოლვა, როგორც წესი, ასაკთან ერთად სუსტდება. აი, დაახლოებით ასეა ყველაფერი
მოწყობილი.
– ნუ იტყვი, – დავეთანხმე.
***
ჰავაი...
რამდენი ხანია, რაც ამ კუნძულზე ვაგდივარ? თვით დროის ცნებაც კი გაქრა. გუშინ გუშინ იყო, ხვალ ხვალ
იქნება – სულ ეს არის, რასაც ვხვდებოდი. მზე ამოდიოდა და ჩადიოდა, მთვარე გაჩნდებოდა და გაქრებოდა.
მოქცევის მერე მიქცევა იწყებოდა. ვცადე, გასული დრო კალენდრით დამეთვალა. გამოვიდა, რომ ჩვენი აქ
ჩამოსვლიდან ათი დღე გავიდა. აპრილი თავდებოდა. თვე, რომელსაც შვებულებას ვუმიზნებდი, კარგა ხანია
მიიწურა. რა ხდება? – ვკითხე საკუთარ თავს. ჭანჭიკები, რომლებიც ტვინს იჭერენ, მეტისმეტად შესუსტდა
და ძლივსღა უძლებენ. მთელი დღე სერფინგი და „პინა კოლადა“, რაც თავისთავად ცუდი არ არის, მაგრამ
სინამდვილეში ხომ კიკის პოვნა მინდოდა! ყველაფერი სწორედ ამით დაიწყო! ამ სიუჟეტის კვალს მივდევდი
და ვუყურებდი, საით მიედინებოდა ყველაფერი. და სრულიად მოულოდნელად აღმოვჩნდი იქ, სადაც ახლა
ვარ. უცნაური ადამიანები მერტყმიან გარს, ყველაფერი თავდაყირა დადგა. და აი, ახლა პალმის ქვეშ ვაგდი‐
ვარ ტროპიკული სასმელით ხელში და „კალაპანას“ ვუსმენ. მოვლენები იმ კალაპოტით არ გაგრძელდა. სას‐
წრაფოდ უნდა აღვადგინო რაღაც... მეი მოკვდა. მოკლეს. მე პოლიცია გამომეცხადა. ჰო, მართლა, რით დას‐
რულდა მეის საქმე? მეთევზემ და გიმნაზიელმა დაიჭირეს მკვლელი? როგორ არის გოტანდა? მეტისმეტად
დასამახსოვრებლად და საცოდავად გამოიყურებოდა უკანასკნელად. ნეტავ რაზე ვლაპარაკობდით? ასეა
თუ ისე, საქმეები დაუმთავრებელია. არ შეიძლება ყველაფრის შუა გზაზე მიგდება. იაპონიაში უნდა დავ‐
ბრუნდე.
ოღონდ ადგილიდან ტრაკის აწევა ჩემს ძალებს აღემატებოდა. ისევე როგორც იუკი, მეც, უბრალოდ, გაბ‐
რუებული ვიყავი კარგა ხნის წინათ დავიწყებული ყოველგვარი დაძაბულობის არარსებობით. რაც, როგორც
აღმოჩნდა, მეც არანაკლებ მჭირდებოდა. თითქმის არაფერზე არ ვფიქრობდი. მზეზე ვიხრუკებოდი, ვცურავ‐
დი, ლუდს ვსვამდი და მანქანით დავსეირნობდი კუნძულზე Rolling Stones-ის თანხლებით. მთვარიან ღამეებში
ვსეირნობდი პლაჟზე და მდიდრული ოტელების ბარებში ვთვრებოდი.
ცხადია, მესმოდა, რომ ასეთი ცხოვრება უსასრულოდ ვერ გაგრძელდებოდა. და მაინც – ვერ ვაიძულე თავი
გავმგზავრებულიყავი. მე და იუკი ნირვანაში ვიყავით. ვუყურებდი და ენა არ მიბრუნდებოდა იმის სათქმე‐
ლად, „შინ დაბრუნების დროა-მეთქი“. და თანდათან ეს თავის მართლებად იქცა ჩემთვისაც.
***
მე და იუკი მანქანით მივსეირნობდით. ბინდდებოდა. გარეუბანში შევედით. გზა გაჭედილი იყო, მაგრამ არ‐
სად არ გვეჩქარებოდა, საცობიდან საცობში ვხვდებოდით, ყველაფერს ვათვალიერებდით, რასაც გვერდით
ჩავუვლიდით. პორნოფილმების კინოთეატრებს, ძველმანების ფარდულებს, ვიეტნამური და ჩინური კული‐
ნარიის მაღაზიებს. ძველი წიგნებისა და ფირფიტების დახლები უსასრულო რიგებად ჩამწკრივებულიყო
გზის გასწვრივ. ორ მოხუცს მაგიდა და სკამები გამოეტანა ქუჩაში და გოს თამაშობდა. მარადიული, უცვლე‐
ლი ჰონოლულუ. თითქმის ყოველ გზაჯვარედინზე გვხვდებოდნენ მამაკაცები ნამძინარევი თვალებით – უბ‐
რალოდ, იდგნენ ქუჩაში, რაიმე განსაკუთრებული აზრის გარეშე. გასართობი კვარტალები. აქ იაფად და გემ‐
რიელად შეიძლება ჭამო. მაგრამ გოგონებისთვის აჯობებს, მარტო არ ისეირნონ.
გარეუბნები რომ გავიარეთ, პორტისკენ წავედით და გზისპირზე ახლა ოფისები და სავაჭრო კომპანიების
საწყობები გაიჭიმა. გარემო სულ უფრო უკაცური და უსიამო ხდებოდა. ხალხი აჩქარებული ბრუნდებოდა
სამსახურიდან ან ავტობუსის მოლოდინში შეჯგუფებულიყო გაჩერებაზე. ხან აქ, ხან იქ კაფეების ნეონის აბ‐
რები ინთებოდა. თითოეულ წარწერას, სულ ცოტა, ერთი ასო მაინც აკლდა.
თითქოს ჩამარტყეს. თავში რაღაც გაჩხაკუნდა. თითქოს უხილავი კონტაქტები შეაერთეს. რაღაც მოხდა.
მაგრამ კერძოდ რა, მაშინვე ვერ მივხვდი.
– ეი! რას აკეთებ? თავს იკლავ? – თქვა იუკიმ. უფრო სწორად, ალბათ ასე თქვა.
არ ვუსმენდი. კიკი! გამიელვა თავში. არ ვცდებოდი: ეს-ეს არის კიკი დავინახე. აქ. ჰონოლულუს გარეუბანში.
როგორ და რატომ აღმოჩნდა აქ, არ ვიცი. მაგრამ ნამდვილად კიკი იყო. ერთმანეთს ავცდით. გვერდით ჩა‐
მიარა – ისე ახლოს, ხელი რომ გამეწია ფანჯრიდან, შევეხებოდი. ჩამიარა და გაქრა.
– ყველა ფანჯარა ასწიე, ყველა კარი დაკეტე. გარეთ ცხვირი არ გაყო. ვინც არ უნდა გთხოვოს, არავის
გაუღო. გასაგებია? მე მალე დავბრუნდები, – ვუბრძანე იუკის და მანქანიდან გადავხტი.
მაგრამ უკვე ტროტუარზე გავრბოდი. შეიძლება რამდენიმე ადამიანიც წავაქციე, მაგრამ უკან ვერ მივიხე‐
დავდი: კიკის უნდა დავწეოდი. რატომ – თვითონაც არ ვიცი. მაგრამ უნდა დავწეოდი და დავლაპარაკებოდი.
ორი თუ სამი კვარტალი გავირბინე. მივრბოდი და თან ვიხსენებდი, როგორ ეცვა. ცისფერი კაბა, მხარზე გა‐
დაკიდებული თეთრი ჩანთა. შორს, შორს მოვკარი თვალი – ცისფერი და თეთრი ოდნავ ირხეოდა მისი ნაბი‐
ჯების ტაქტზე. ყველაზე ხალხმრავალი კვარტალებისკენ მიდიოდა. რომელიღაც პროსპექტზე გავვარდი. აქ
ბრბო უფრო მჭიდრო იყო და ისე სწრაფად ვეღარ ვმოძრაობდი. ვიღაც ვეებერთელა დედაკაცი, გაბარიტე‐
ბით იუკიზე სამჯერ დიდი, ერთთავად მეფარებოდა, მაგრამ როგორღაც ვახერხებდი, არ დამეკარგა კიკი. ის
კი სულ მიდიოდა და არ ჩერდებოდა. არც სწრაფად, არც ნელა. არ ბრუნდებოდა, არც აქეთ-იქით იყურებო‐
და, არც ავტობუსში ჩაჯდომა უნდოდა – უბრალოდ, წინ მიაბიჯებდა. მეჩვენებოდა, რომ სულ ცოტაც და და‐
ვეწეოდი, მაგრამ უცნაურია – მანძილი ჩვენ შორის არ მცირდებოდა. არცერთ გზაჯვარედინზე არ გაჩერდა.
ყველა შუქნიშანი მის სავალზე მწვანედ ინთებოდა – თითქოს წინასწარ წამებში ანგარიშობდა თავის მარ‐
შრუტს. ერთ-ერთ ქუჩაზე, სულ რომ არ დამეკარგა, იძულებული გავხდი, მანქანებისთვის ამექცია გვერდი,
როცა წითელ შუქზე გადავრბოდი.
ჩვენ შორის ოც მეტრზე მეტი აღარ რჩებოდა, როცა უცებ მარცხნივ შეუხვია. სწრაფად, როგორც შემეძლო,
მივყევი და ვიწრო უკაცურ შესახვევში აღმოვჩნდი. მარცხნივ და მარჯვნივ რაღაც კანტორების ჩამოტყავე‐
ბული კედლები ჩამწკრივებულიყო. პირდაპირ მათ ქვეშ, გაჭედილ სადგომებზე, ტალახიანი სატვირთოები
და მიკროავტობუსები იდგა. თვითონ აღარსად ჩანდა. სუნთქვა შემეკრა. თვალებს არ ვუჯერებდი. „ჰეი! რა
ხდება? ისევ დაიკარგე?“
არა. მისი ფიგურა მხოლოდ წამით მოეფარა გიგანტურ ავტოფურგონს და ისევ გამოჩნდა. მართალია, უკვე
ბინდდებოდა, მაგრამ მაინც გარკვევით ვხედავდი, თეთრი ჩანთა ქანქარასავით როგორ ქანაობდა თეძოზე.
როგორც ჩანს, გაიგონა. ძალიან სწრაფად, სულ რაღაც წამით შემობრუნდა. კიკი. რამდენიმე მეტრი გვაშო‐
რებდა; რა თქმა უნდა, უკვე ბნელოდა და ფარნები ამ პირქუშ შესახვევს ცუდად ანათებდა, მაგრამ ეს რომ კი‐
კი იყო, ეჭვი აღარ მეპარებოდა. არ შევმცდარვარ. ვიცოდი, რომ ის იყო, იმანაც იცოდა, რომ მე ვიყავი. შე‐
მობრუნდა და მისი ღიმილის დანახვაც კი მოვასწარი.
მაგრამ არ გაჩერებულა. მხოლოდ წამით შემობრუნდა და სულ ეს იყო. ნაბიჯიც კი არ შეუნელებია. ცოტაც
გაიარა და უცებ ერთ-ერთ შენობაში გაუჩინარდა. ოციოდე წამის შემდეგ იმავე შესასვლელში ჩავყვინთე.
მაგრამ დამაგვიანდა: ლიფტის კარი უკვე დაიხურა. მოძველებული ტაბლოს ციფერბლატზე ისარი ნელ-‐
ნელა ითვლიდა სართულებს. სული მოვითქვი და ისარს მივადევნე თვალი. ნელა მოძრაობდა, ძლივძლივო‐
ბით მიხოხდა 8-სთან, შეტოკდა და გაჩერდა. მეტი აღარც განძრეულა. ღილაკს დავაჭირე, ლიფტი გამოვიძა‐
ხე, მაგრამ უცებ გადავიფიქრე – კიბით გავიქეცი ზევით. გზად ვახტერს შევეჯახე – ჭაღარა სამოელს. ვედ‐
როებით ხელში ქვევით ჩადიოდა. კინაღამ წავაქციე.
შენობა მტვრიანი და უკაცრიელი იყო. სამარისებურ სიჩუმეში ნაბიჯების ხმა უსიამოვნო, აკანკალებულ
ექოდ ისმოდა. სართულებზე, როგორც ჩანს, სულიერის ჭაჭანება არ იყო. მერვეზე ავირბინე და მივიხედ-‐
მოვიხედე. არავინ, არაფერი. მხოლოდ შვიდი თუ რვა უსახური კარი კედლის გაყოლებით. თითოეულ კარზე
ფირფიტა ნომრით და ოფისის სახელწოდებით.
ერთიმეორის მიყოლებით წავიკითხე ყველა ფირფიტა. ვერც ერთმა წარწერამ მნიშვნელოვანი ვერაფერი
მითხრა. სავაჭრო ფირმა, საადვოკატო კანტორა, სტომატოლოგის კაბინეტი... ყველა ფირფიტა ძველი და
ჭუჭყიანი იყო. ადამიანების სახელებიც კი თითქოს დაბერებულიყვნენ და ხმარებიდან გამოსულიყვნენ. ძნე‐
ლი წარმოსადგენი იყო, რომ რომელიმე ამ კარში დღესაც შედიან მომსვლელები. აბსოლუტურად უსახური
კარები არაფრით გამორჩეული შესახვევის უსახური სახლის შემთხვევით სართულზე. ისევ გადავიკითხე
ყველა ფირფიტა, მაგრამ ვერავითარი კავშირი კიკისთან ვერ აღმოვაჩინე. სრულიად დაბნეული გავშეშდი
შუა დერეფანში. ყური მივუგდე. ჩქამიც არ ისმოდა. მთელ შენობაში ისეთი სიჩუმე იდგა, როგორც ტუტანჰა‐
მონის აკლდამაში.
და აი, აქ გავიგონე – ქუსლების კაკუნი კერამიკის იატაკზე. უკაცური დერეფნის მაღალ ჭერქვეშ უცნაურ,
არაბუნებრივ ექოდ ისმოდა. ხმაურით, თითქოს დიდმა დოლმა დაიგრუხუნა, ექო კი კიდევ დიდხანს გაისმის
ჰაერში. და თავისი ქუხილით მარყევს. უცებ მომეჩვენა, რომ მილიონობით წლის წინათ დაღუპული ვეებერ‐
თელა მხეცის გაქვავებულ შიგნეულში აღმოვჩნდი. თითქოს ეპოქებს შორის გაჩენილ ნაპრალში ჩავვარდი
და იქ გავიჭედე სამუდამოდ.
კაკუნი ისეთი ხმამაღალი იყო, რომ უცებ ვერც მივხვდი, საიდან ისმოდა. მხოლოდ ცოტა ხნის შემდეგ დავ‐
რწმუნდი – მარჯვნივ, დერეფნის ბოლოდან. კედებით, რაც შეიძლება, ფრთხილად ვადგამდი ნაბიჯს. ხმა შო‐
რიდან მოდიოდა. ეჭვი აღარ მეპარებოდა, რომ ქუსლების კაკუნი უკანასკნელი კარიდან ისმოდა. კარზე არა‐
ნაირი წარწერა არ იყო. უცნაურია, გავიფიქრე. ხუთი წუთის წინ, როცა ვამოწმებდი ყველა კარს, აქაც ეკიდა
ფირფიტა. აღარ მახსოვს, ზედ რა ეწერა. მაგრამ ნამდვილად ეკიდა, ეს ფაქტია. ფირფიტის გარეშე რომ შემ‐
ხვედროდა კარი, აუცილებლად დავიმახსოვრებდი.
ნახევარ წუთს გაუნძრევლად ვიცდიდი კართან. მაგრამ არაფერი არ ხდებოდა. აღარც ქუსლები კაკუნობ‐
დნენ.
სახელურს წავავლე ხელი, ღრმად ჩავისუნთქე და მოვატრიალე. ღიაა. სახელური ადვილად დამყვა. კარი
ძლივს გასაგონი ჭრიალით გაიღო შიგნით. სიბნელე. გაპრიალებული პარკეტის სუსტი სუნი. ვეებერთელა,
სრულიად ცარიელ ოთახში აღმოვჩნდი. ავეჯი არ იდგა, ნათურაც კი არ ეკიდა ჭერში. დღის სინათლე ჯერ
ბოლომდე არ გამქრალიყო და სივრცეს მკრთალი მოლურჯო ნათებით ღებავდა. იატაკზე რამდენიმე ძველი
გაზეთი ეგდო. ოთახში არავინ იყო.
და აქ ისევ გავიგონე. ქუსლები. ოთხი ნაბიჯი, არც მეტი, არც ნაკლები. და – ისევ სიჩუმე.
როგორც ჩანს, ხმა მარჯვნიდან და ოდნავ ზევიდან ისმოდა. ოთახი გადავჭერი. მარჯვენა კედელზე, ფანჯა‐
რასთან, კიდევ ერთი კარია. არც ის არის დაკეტილი. იმის იქით – პატარა კიბე. ცივ ლითონის მოაჯირს ვუ‐
ჭერდი ხელს და ნელა, ფრთხილად დავიძარი ზევით. კიბე ძალიან დამრეცი არ გამოდგა. როგორც ჩანს, რა‐
ღაც სახანძრო გასასვლელია, რომლითაც არავინ სარგებლობს. თუმცა ნაბიჯების ხმა აშკარად იქიდან მო‐
დიოდა. მალე კიბე დამთავრდა და ჩემ წინ კიდევ ერთი კარი გაჩნდა. ხელი მოვაფათურე, მაგრამ კედლებზე
ჩამრთველისმაგვარი ვერაფერი აღმოვაჩინე. სხვა რა გზა იყო: სახელური მოვძებნე, მოვატრიალე და კარი
გაიღო.
სიბნელე შემეგება. არა, წყვდიადი არა, მაგრამ რამის გარჩევა შეუძლებელი იყო. მივხვდი: ოთახი ვეებერთე‐
ლა იყო. ალბათ რაღაც საწყობია პენტჰაუზის კიდეზე, ვცადე წარმოდგენა. ფანჯრები არ არის, და თუ მაინც
არის, დარაბებიანია. ზევით, ჭერში, რამდენიმე პატარა ვენტილატორის სარკმელი შევნიშნე. თუმცა მთვარე
ჯერ არ ამოსულიყო და იქიდან სინათლე არ შემოდიოდა. მხოლოდ ქუჩის ფარნების მკრთალი ნათება ხა‐
ტავდა თვით სარკმლების კონტურებს, მაგრამ არაფერს არ ანათებდა.
– კიკი!..
რა ვქნა? იქ, ამ სიბნელეში წასვლას აზრი არა აქვს. სულერთია, ვერაფრს დავინახავ. და მოცდა გადავწყვი‐
ტე. იქნებ თვალი თანდათან შეეჩვიოს სიბნელეს. ან იქნებ სხვა რამეც მოხდეს.
არ ვიცი, რამდენ ხანს ვიდექი ასე გაუნძრევლად. სიბნელესა და სიჩუმეს მიჩერებული. მერე საიდანღაც გა‐
მოტყვრა სუსტი, ძლივს შესამჩნევი სინათლის სხივი. მთვარე ამოვიდა? თუ ფარნებმა უმატეს კაშკაშს? თი‐
თები კარის სახელურს მოვაცილე და ნელა, ფრთხილი ნაბიჯით წავედი სიბნელეში. კედების რეზინის ძირე‐
ბი მშრალად შრაშუნებდნენ ყოველ ნაბიჯზე. და ეს შრაშუნიც სივრცეში ისეთივე უცნაურ, ირეალურ ექოდ
ისმოდა, როგორც მისი ქუსლების რაკუნი.
როგორც ინტუიციამ მიკარნახა, ოთახი ვეებერთელა გამოდგა. უზარმაზარი ცარიელი სივრცე მკვდარი, შე‐
გუბებული ჰაერით. ზუსტად შუაში დავდექი და მივიხედ-მოვიხედე. კედელთან, რამდენიმე ადგილას, რაღაც
ავეჯისმაგვარი მოჩანდა შავად. უფრო გარკვევით დანახვა ვერ შევძელი. მაგრამ პირქუში ნაცრისფერი სი‐
ლუეტის მიხედვით, დივანი, სკამები, მაგიდა და კამოდი უნდა ყოფილიყო. ყველაზე მეტად მთელი ამ სურა‐
თის არარეალურობის შეგრძნება მაოცებდა. მეტისმეტად დიდი ოთახი იყო და მეტისმეტად ცოტა ავეჯი. ცენ‐
ტრიფუგით დაწეწილი საცხოვრებელი სივრცე.
კიდევ ერთხელ მოვათვალიერე იქაურობა. კიკის თეთრ ჩანთას ვეძებდი თვალებით. მისი ცისფერი კაბა აქ
რომ ყოფილიყო, ალბათ სიბნელეში გალღვებოდა. მაგრამ თეთრ ჩანთას, ვფიქრობ, აუცილებლად მოვკრავ‐
დი თვალს. იქნებ რომელიმე სავარძელში ზის?
თეთრი ჩანთა არსად იყო. მხოლოდ უცნაური, უფორმო ლაქები მოჩანდა თეთრად დივანზე და სავარძლებ‐
ში. ჯერ ვიფიქრე, რომ ეს ავეჯის ჩუქურთმიანი შალითები იყო და ახლოს მივედი. მაგრამ შალითები არ იყო.
ჩონჩხები. სავარძელში ხელიხელჩაკიდებული ორი ჩონჩხი იჯდა. სრულფასოვანი ადამიანის ჩონჩხი – ყვე‐
ლა ძვალი თავ-თავის ადგილზე. ერთი დიდი იყო, მეორე – უფრო პატარა. ცოცხალი ადამიანების პოზაში.
დიდ ჩონჩხს დივნის საზურგეზე ედო ხელი. იმას, უფრო პატარას, დარბაისლურად დაეწყო ხელები მუხლებ‐
ზე. ეტყობა, ეს ორი მოულოდნელად მოკვდა, ისე, რომ ვერც კი შენიშნეს, და პოზის შეუცვლელად იქცნენ
ჩონჩხებად. მომეჩვენა, რომ იღიმებოდნენ. ამ ღიმილის სითეთრემ გამაოცა.
შიში არ მიგრძნია. რატომ, თვითონაც არ ვიცი, მაგრამ შიში არსად იყო. აქ ყველაფერი შეჩერდა, მივხვდი.
შეჩერდა და აღარ მოძრაობს. როგორც პოლიციის ინსპექტორმა თქვა – „გაქვავებული ძვლების ველური
სიწმინდე“. ისინი აბსოლუტურად მკვდრები არიან, შეუქცევადად მკვდრები. და აქ საშიში არაფერია.
მთელი ოთახი შემოვიარე. ყოველ სავარძელში თითო ჩონჩხი იჯდა. სულ – ექვსი. ყველა, ერთის გარდა, მთე‐
ლი იყო და, როგორც ჩანს, დიდი ხნის ჩონჩხები იყვნენ. ეს ადამიანები წამიერად, მოულოდნელად დაიხოც‐
ნენ – ჩონჩხებს ცოცხლების ძალდაუტანებელი პოზა ჰქონდათ. ერთი ტელევიზორს მიჩერებული გაირინდა.
ის, რა თქმა უნდა, არაფერს არ უჩვენებდა. ჩონჩხი კი (ყველაფრის მიხედვით, მამაკაცი უნდა ყოფილიყო)
იჯდა და ცარიელი ფოსოებით ეკრანს ბურღავდა. არარსებულ გამოსახულებას მიპყრობილი არარსებული
მზერა. სხვა ორი მაგიდასთან გაშეშებულიყო – სიკვდილმა მაშინ უწია, როცა სავახშმოდ დასხდნენ. მათ წინ
თეფშები და დანა-ჩანგალი შევნიშნე. არ ვიცი, ოდესღაც რის ჭამას აპირებდნენ. კერძი თეფშებზე დიდი ხა‐
ნია დანაცრდა. კიდევ ერთი ლოგინში მოკვდა. მისი ჩონჩხი სრული არ იყო. მარცხენა ხელი მთლიანად აკ‐
ლდა.
თვალები დავხუჭე.
და ისევ მოისმა ქუსლების ხმა. სადღაც სხვა ოთახიდან. ვერ მივხვდი, კერძოდ, რომელი მხრიდან. ისიც კი
მომეჩვენა, რომ არსაიდან, არცერთი მხრიდან. სივრციდან, რომელიც არ არსებობს. მაგრამ ეს ოთახი ჩიხი
იყო. შეუძლებელი იყო აქედან სადმე სხვაგან გასვლა... ქუსლები ნელ-ნელა მშორდებოდა, ერთხანს ისევ
რაკუნობდნენ და მერე ჩაჩუმდნენ. ჩამოწოლილი სიჩუმე ისეთი წებოვანი მეჩვენა, რომ დიდხანს ვერ გავინ‐
ძერი. ბოლოს ძლივს ავწიე ხელი და ოფლი მოვიწმინდე შუბლიდან.
ოთახიდან გამოვედი. იმ კარით, რომლითაც შევედი. და უკანასკნელად მივტრიალდი. ექვსი ჩონჩხი მოჩვე‐
ნებასავით მკრთალად მოჩანდა მელნისფერ სიბნელეში. გეგონებოდა, სადაცაა გამოერკვევიან და ამოძრავ‐
დებიანო. ახლა კი, უბრალოდ, იცდიან, როდის წავალ. საკმარისია, აქედან გავიდე და ტელევიზორის ეკრანი
განათდება, ცხელი, გემრიელი ვახშმით სავსე თეფშებს კი ოხშივარი აუვა. უჩუმრად, რომ მათი ცხოვრება
არ ამეფორიაქებინა, კარი გავიხურე და კიბით ცარიელ კანტორაში ჩავედი. იქ არაფერი შეცვლილიყო – ისევ
არ იყო კაცის ჭაჭანება. ძველი გაზეთები ზუსტად იმავე ადგილას ეყარა.
ფანჯარასთან მივედი და ქუჩაში გავიხედე. ფარნები, ისევე როგორც ადრე, მკრთალი შუქით ანათებდნენ.
ტროტუარებს ისევ ის პიკაპები და სატვირთოები მიჰკვროდნენ. სრულიად ცარიელი შესახვევი. მზე ჩასული‐
ყო.
და აი, უცებ რაღაც ახალი შევნიშნე. მტვრის სქელი ფენით დაფარულ ფანჯრის რაფაზე ქაღალდის ნაგლეჯი
ეგდო. პატარა, სავიზიტო ბარათისოდენა. ზედ შვიდი ციფრი ეწერა. ახალთახალი ქაღალდი, ავტოკალმის
ცინცხალი პასტა. უცნობი ნომერი. მეორე მხარეს – არაფერი. უბრალო თეთრი ქაღალდი.
იუკი შუბლშეკრული ყვინთავდა წინა სავარძელში და რადიოს უსმენდა. დავუკაკუნე. თავი ასწია და კარი გა‐
მიღო.
– მაპატიე, – ვუთხარი.
– მაპატიე...
და იმავე წამს ჩემი სახე დაინახა. თვალის დახამხამებაში მისი მზერა დაითრთვილა; თითქოს ფერი დაკარ‐
გეს თვალებმა და ზედ მსუბუქმა, ძლივს შესამჩნევმა ჭავლმა გადაურბინა – ისე, თითქოს წყლის მშვიდ ზედა‐
პირს ხიდან ჩამოვარდნილი ფოთოლი დაეცა. ტუჩები შეუტოკდა, თითქოს რაღაც გამოუთქმელის თქმას
აპირებდა.
– არ ვიცი, – ვუპასუხე. ვერ მივხვდი, საიდან გაისმა ჩემი ხმა, როგორც იმ ქუსლების კაკუნი – რა მანძილიდან
და რომელი მხრიდან. ჯიბიდან ცხვირსახოცი ამოვიღე და ნელა მოვიწმინდე სახე. ოფლის ცივი წვეთები კა‐
რაქივით სქელი და მკვრივი იყო, – თვითონაც არ ვიცი. სად ვიყავი?
იუკიმ თვალები მოჭუტა, ხელი გამოიწვდინა და რბილი, გლუვი თითებით ლოყაზე შემეხო. ხელი არ მოუშო‐
რებია, ცხვირით ჰაერი შეიწოვა, თითქოს რაღაცას ყნოსავდა. მერე ცხვირი შეუტოკდა, ნესტოები დაებერა.
პირდაპირ თვალებში მიყურებდა – თითქოს კილომეტრიდან მათვალიერებდა.
თავი დავუქნიე.
– ვიცი. ამას სიტყვებით ვერ მოჰყვები. საერთოდ, ვერანაირად ვერ გამოხატავ. როცა ახსნას ცდილობ, ვერა‐
ვინ ვერ გიგებს. მაგრამ მე მესმის... – დაიხარა და ლოყით ნელა მომეკრა ლოყაზე. თხუთმეტიოდე წამი ვის‐
ხედით ასე გაუნძრევლად.
– რატომ ხდება ასე? – გამეცინა. სულ არ მეცინებოდა, მაგრამ სხვანაირადაც არ შეიძლებოდა, – რომელი
მხრიდანაც არ უნდა შემომხედო, ჩვეულებრივი, აბსოლუტურად ნორმალური ადამიანი ვარ. და ძალიან
რეალისტური. სულ რატომ მითრევს რაღაც ველური, უაზრო მისტიკა?
– მართლაცდა, რატომ? – თქვა იუკიმ, – ოღონდ მე ნუ მკითხავ. მე ბავშვი ვარ, შენ – ზრდასრული.
– აი, მე კი – არა.
– უძლურება, – თქვა იუკიმ, – როცა რაღაც ვეებერთელა ძალა გატრიალებს და შენ არაფრის შეცვლა არ შე‐
გიძლია.
***
„ჰალეკულანიში“ წავედით. იმ აუზიან, ღია ბარში არა, ადრე რომ ვიყავით, უშუალოდ ოტელში. მარტინი შე‐
ვუკვეთე, იუკიმ – სოდიანი ლიმონით. ჩვენ გარდა, ბარში არავინ იყო. შუახნის შემელოტებული პიანისტი
რახმანინოვივით გულისყურმოკრებილი სახით როიალზე ჯაზურ სტანდარტებს ასრულებდა. ჯერ Stardust-ს,
მერე – But Not For Me-ს, კიდევ უფრო მერე – Moonlight in Vermont-ს. უნაკლო ტექნიკა ჰქონდა, მაგრამ საინტერე‐
სო მოსასმენი არ იყო. ბოლოს გულმოდგინედ ჩაარაკრაკა შოპენის პრელუდია და ეს, უნდა ითქვას, შესა‐
ნიშნავად გამოუვიდა. იუკიმ ტაში დაუკრა, პიანისტმა ზუსტად ორი მილიმეტრის სიგანის ღიმილი დაგვიტო‐
ვა და სადღაც გაქრა.
უკვე მესამე მარტინს ვსვამდი, როცა თვალდახუჭულმა ისევ დავინახე ის წყეული ოთახი. სიზმარი ცხადად.
საშინელი სიზმარი, რომლისგანაც ჯერ ცივი ოფლი გასხამს და მხოლოდ ამის შემდეგ ამოისუნთქებ შვებით:
არ გინდა, ეგეთი რამ ნახო?.. ოღონდ ეს სიზმარი არ არის. ვიცი, რომ ეს სიზმარი არ არის, იუკიმაც იცის.
იცის იუკიმ: დავინახე, რომ იცის. ექვსი ჩონჩხი, დროის დინებით გაპრიალებული ძვლებით. რა აზრია ამ ყვე‐
ლაფერში? ნუთუ ცალხელა ჩონჩხი დიკ ნორტია? მაშინ ვინ არიან დანარჩენები?
უცებ გამახსენდა. ჯიბე მოვიქექე, რაფაზე ნაპოვნი ქაღალდის ნაგლეჯი ამოვიღე, ტელეფონთან მივედი და
იდუმალი ნომერი ავკრიფე. ყურმილს არავინ იღებდა. თითოეული ზუმერი ისე იძირებოდა დამუნჯებულ უფ‐
სკრულში, როგორც ანკესის საძირავი ზღვაში. უკან გამოვბრუნდი, დახლთან, ჩემს ადგილზე დავებერტყე და
ღრმად ჩავისუნთქე.
– ხვალ, თუ ბილეთები იქნება, ტოკიოში ვბრუნდები, – გამოვაცხადე, – რაღაც დიდხანს შევრჩი აქ. მშვენიერი
შვებულება გამომივიდა, მაგრამ ახლა ვგრძნობ, რომ დროა. თანაც სასწრაფოდ უნდა მოვაგვარო რაღაც-‐
რაღაცები ტოკიოში.
– ერთხანს დედასთან ვიცხოვრებ. ჯერ არ მინდა იაპონიაში. უარს ხომ არ მეტყვის, რომ ვთხოვო?
– კარგი. ხვალ მაკაჰუში წაგიყვან. კარგი იქნებოდა, წასვლის წინ კიდევ ერთხელ დავლაპარაკებოდი დედა‐
შენს.
ღვინოს მანამდე ვსვამდი, სანამ ძილი არ მომერია. და მხოლოდ მაშინ ისევ გამახსენდა – ჯიბიდან ქაღალ‐
დის ნაგლეჯი ამოვიღე, ტელეფონს მივწვდი და ნომერი ავკრიფე. როგორც ველოდი, უშედეგოდ. მეთხუთმე‐
ტე ზუმერის შემდეგ ყურმილი დავკიდე, ისევ დავეგდე დივანზე და ბრაუნის კათოდურ მილაკს მივაჩერდი.
გონებაგაფანტული ვუყურებდი, როგორ ემზადებოდა უინფორდი ბურთის სატყორცნელად, როცა უცებ მივ‐
ხვდი: მეხსიერებაში რაღაც ფხაკუნობდა, ყურადღებას ითხოვდა.
რა უნდა ყოფილიყო?
რაღაც ერთი ძალიან ჰგავდა რაღაც მეორეს. რაღაც ერთი გადახლართულიყო რაღაც მეორეზე...
„შეუძლებელია!“ – გამიელვა თავში. წარმოუდგენლად მეჩვენებოდა, მაგრამ მაინც ღირდა შემოწმება. ქა‐
ღალდის ნაგლეჯით ხელში ავდექი, ჰოლში გავედი და ქაღალდზე დაწერილი ნომერი იმ ნომერს შევადარე,
რომელიც ჯუნმა ფანქრით წააწერა ჩემს კარს.
ზუსტად ემთხვეოდა.
***
დილით ავიასალაროში წავედი და შუადღის რეისზე შევუკვეთე ბილეთი. მერე სასტუმროდან გამოვსახლდი
და იუკი მაკაჰუში, დედასთან წავიყვანე. სადილობამდე დავურეკე ამეს და ვუთხარი, რომ სასწრაფო საქ‐
მეები გამომიჩნდა და იძულებული ვარ დღესვე დავბრუნდე იაპონიაში. ძალიან არ გაჰკვირვებია. მითხრა,
რომ ქალიშვილისთვის ყოველთვის აქვს ადგილი და არანაირი პრობლემა არ არის – ხვალვე შეგიძლია მო‐
იყვანოო.
პირქუში დილა გათენდა. ნებისმიერ წუთს შეიძლებოდა გამეორებულიყო ქარიშხალი. იმავე „მიცუბიში-‐
ლანსერით“ მივქროდი სანაპიროს გასწვრივ ას ოცი კილომეტრი საათში სიჩქარით და მუდმივი როკ-ენ-
როლის თანხლებით.
– ვინ? – შევეკითხე.
– თითქოს შენში პეკმენი ზის, – ამიხსნა, – და შიგნიდან გხრავს. შენს სულს, ცოტ-ცოტას – პიიპ, პიიპ, პიიპ...
– ცუდად ვერკვევი მეტაფორებში.
– რაღაც გხრავს.
– ხანდახან გვერდით სიკვდილის ჩრდილს ვგრძნობ, – ვთქვი, – ძალიან ცხად, მკვრივ ჩრდილს. მეჩვენება,
რომ სულ ახლოს მომიხოხდა. კიდევ ცოტაც და გაძვალულ ხელს გამოიწვდის და ყელში მწვდება. მაგრამ ეს
ისეთი საშიში არ არის. იმიტომ, რომ ეს ყოველთვის ვიღაცის სიკვდილია, და არა ჩემი. და მისი ხელი მუდამ
სხვისი ყელისკენ იწევს. ოღონდ ყოველი სხვისი სიკვდილის შემდეგ შიგნით სული სულ უფრო სიფრიფანა
ხდება, ჩემში სულ უფრო ცოტა მე ვრჩები... რატომ?
– მე თვითონაც არ ვიცი, რატომ, – გავაგრძელე, – მაგრამ სიკვდილი მუდამ თან დამდევს. და ნებისმიერ შემ‐
თხვევაში გამოჩნდება ხოლმე რაღაც ნაპრალიდან.
– იქნებ სწორედ ეს არის შენი გასაღები? იქნებ სწორედ სიკვდილის საშუალებით ხარ დაკავშირებული სამყა‐
როსთან?
***
დიკ ნორტი, როგორც ჩანს, სერიოზულად შეწუხდა, როცა გაიგო, რომ მივემგზავრებოდი. მართალია, არაფე‐
რი არ გვაკავშირებდა, მაგრამ ჩვენ შორის საკმაოდ კეთილი ურთიერთობა დამყარდა საიმისოდ, რომ ასეთი
გრძნობა გასჩენოდა. მეც გულწრფელად ვცემდი პატივს მის „ლირიკულ პრაგმატიზმს“. დამშვიდობებისას
ხელი ჩამოვართვით ერთმანეთს – და აი აქ ისევ გამახსენდა ჩონჩხებიანი ოთახი. ნუთუ იქ ნამდვილად დიკ
ნორტი იყო?
ჩაიცინა და ჩაფიქრდა.
– ომში ხშირად ვფიქრობდი. იქ ხომ სიკვდილის უამრავი საშუალებაა. მაგრამ ამ ბოლო დროს თითქმის არ
ვფიქრობ. არ მცალია ასეთ სიბრძნეებზე ფიქრისთვის. ომში კაცი ისე დაკავებული არ არის, როგორც მშვი‐
დობიანობის დროს! – გაიცინა, – რატომ მეკითხები?
ამის შემდეგ ამემ სასეირნოდ გამიტყუა. აუჩქარებლად, მხარდამხარ გავუყევით მარშრუტს, რომლითაც დი‐
ლით დარბიან.
– გმადლობ ყველაფრისთვის, – მითხრა, – ნამდვილად მადლიერი ვარ. უბრალოდ, არ შემიძლია ისე გამოვხა‐
ტო, როგორც საჭიროა. მაგრამ სინამდვილეში... მ-მ... სერიოზულად ვამბობ. მეჩვენება, რომ თქვენი გამოჩე‐
ნით ბევრი რამ გვარდება. იმის გამო, რომ ჩვენთან ხართ, რატომღაც ყველაფერი ისე ხდება, როგორც საჭი‐
როა. მე და იუკიმ მშვენივრად ვისაუბრეთ, უკეთ ვუგებთ ერთმანეთს. ახლა კი აქ საცხოვრებლადაც რჩება...
– შესანიშნავია, – ვთქვი, – სიტყვა „შესანიშნავს“ მხოლოდ განსაკუთრებით მძიმე შემთხვევებში ვიყენებ, რო‐
ცა მოწონების სიტყვები თავში არ მომდის, გაჩუმება კი უხერხულია. მაგრამ ამემ, რა თქმა უნდა, ეს ვერ შე‐
ნიშნა.
– მას შემდეგ, რაც მასთან ხართ, იუკი დამშვიდდა, მისი ფსიქოზების დიდი ნაწილი სადღაც გაქრა. ხასიათით
ნამდვილად ჰგავხართ ერთმანეთს. ოღონდ არ ვიცი, კერძოდ, რით... ჩემი აზრით, რაღაც საერთო გაქვთ.
თქვენ რას ფიქრობთ?
– არ უნდა სიარული, რატომ უნდა აიძულოთ? მგრძნობიარე ბავშვია, ძალიან რთული ხასათით, ძალდატანე‐
ბით და მუქარით მაინც ვერაფერს გააკეთებინებთ. ჯობს, რეპეტიტორი დაუქირაოთ, რომ ყველაზე აუცილე‐
ბელი რამეები მაინც აითვისოს. როგორც არ უნდა შეაბრუნო, გამოცდების სტრესი, უაზრო შეჯიბრებები, ინ‐
ტერესთა იდიოტური კლუბები, კოლექტივის წინაშე თავის დახრა, ქცევის ფარისევლური წესები – ეს ყველა‐
ფერი მისთვის არ არის. სკოლა ის ადგილი არ არის, სადაც ადამიანი ვალდებულია, საკუთარი ნების საწინა‐
აღმდეგოდ იაროს. ზოგიერთებს მშვენივრად შეუძლიათ, მარტოც ისწავლონ. უფრო მნიშვნელოვანი იქნებო‐
და მისი ინდივიდუალური უნარების აღმოჩენა და რაც შეიძლება ჰარმონიულად განვითარება იმის, რაც
მხოლოდ მას აქვს. მერე კი ალბათ გამოჩნდება – იქნებ მოუნდეს სკოლაში სიარული. ნებისმიერ შემთხვევა‐
ში ადამიანს საშუალება უნდა მისცე, თვითონ გადაწყვიტოს. ხომ მეთანხმებით?
– ჰო, ალბათ, – ხანგრძლივი პაუზის შემდეგ დამიქნია თავი, – ალბათ მართალი ხართ. მე თვითონ არასდროს
არ მიყვარდა ეს „კოლექტიური ცხოვრება“, სკოლასაც დროდადრო ვაცდენდი... ასე რომ, კარგად ვხვდები,
რას გულისხმობთ.
– არა, არავითარი პრობლემა! უბრალოდ, იუკისთან საკუთარი თავი, როგორც დედა, ვერ დავინახე. და ეს
შეგრძნება ვერაფრით ვერ მოვიშორე. ვფიქრობდი: ეს როგორ, ამას როგორ ამბობს – „შეიძლება სკოლაში
არ იაროს?“ როცა საკუთარი თავის არ გჯერა, როგორღაც სუსტი ხდები. ასე არ არის? ხომ ითვლება, რომ
სკოლის მიტოვება ანტისაზოგადოებრივი საქციელია...
– ვხედავ, ძალიან კარგად ხვდებით, თუ რას გრძნობს იუკი. როგორ ახერხებთ ამას?
„თუ ცდილობ რაღაცის გაგებას, რაღაცას აუცილებლად გაიგებ“, – მინდოდა მეპასუხა, მაგრამ, ცხადია, გავ‐
ჩუმდი.
მითხრა, რომ მადლობის გადახდა უნდა ჩემთვის ზრუნვისა და იმ დროისთვის, რომელიც მის ქალიშვილს
დავუთმე.
– ამისთვის გულუხვად გადამიხადა ბატონმა მაკიმურამ. დღემდე ვფიქრობ, სად წავიღო ამდენი...
– მაგრამ ეს მე თვითონ მინდა! ის ის არის, მე კი მე ვარ. მე ჩემი მხრიდან მინდა მადლობა გადაგიხადოთ! თუ
ამას ახლავე არ გავაკეთებ, დამავიწყდება.
გრძელი სკამისკენ გაუხვია, ჩამოჯდა, ხალათის ჯიბიდან სიგარეტი ამოიღო და მოუკიდა. „სალემის“ მწვანე
კოლოფი ოფლისგან დასველებულიყო და ფორმა დაეკარგა. ისევ ის ჩიტები ისევ იმ გამებს უსტვენდნენ.
ამე კარგა ხანს ხმაამოუღებლად იჯდა და ეწეოდა. უფრო ზუსტად, ორჯერ თუ სამჯერ დაარტყა ნაფაზი, მე‐
რე კი სიგარეტი მის გაშეშებულ თითებში დაიფერფლა და ბალახზე, მის ფეხებთან დავარდა. ალბათ აი, ასე
გამოიყურება გარდაცვლილი დრო, გავიფიქრე უცებ. დრო მოკვდა მის ხელში, დაიწვა და თეთრ ფერფლად
დაეფინა მიწას. ჩიტებს ვუსმენდი და ვუყურებდი, ქვევით, ბილიკებზე, როგორ მიდი-მოდიოდნენ მებაღეების
ურიკები. მას შემდეგ, რაც მაკაჰუში ჩამოვედით, უცებ გამოიდარა. მხოლოდ ერთხელ, სადღაც ჰორიზონტი‐
დან მოისმა სუსტი ჭექა-ქუხილი და მაშინვე მიყუჩდა. თითქოს რაღაც უხილავმა ძალამ დაფლითა ტყვიის‐
ფერი ღრუბლები და მიწაზე ისევ დაიღვარა მზის სხივები. ამეს უხეში ტილოს მოკლესახელოიანი ხალათი
ეცვა (სამუშაოდ სწორედ ამ ხალათს იცვამდა. ყოველთვის ერთსა და იმავეს. ჯიბეებში ფანქრებს, ფლომას‐
ტერებს, სანთებელას და სიგარეტს იწყობდა), მზის სათვალე ამჯერად არ გაუკეთებია – თუმცა პირდაპირ
მზის გულზე იჯდა. როგორც ჩანს, არც დამაბრმავებელი მზე, არც სიცხე სრულებით არ აღელვებდა. არადა,
დარწმუნებული ვიყავი, რომ სცხელოდა: ყელზე ოფლის წვეთები უბრწყინავდა, ლურჯ ხალათზე კი აქა-იქ
ლაქები დასტყობოდა. მაგრამ ამე თითქოს ვერ გრძნობდა. ან სულიერი მობილიზაციის, ან სულიერი გაფან‐
ტულობის გამო – ჩემი განსასჯელი არ იყო. მოკლედ, ასე გავიდა ათი წუთი. დრო და სივრციდან აბსოლუტურ
ირეალურობაში ათი წუთით გადასვლაში. მაგრამ რა დროც არ უნდა გასულიყო, მისთვის მნიშვნელობა არ
ჰქონდა. აშკარა იყო, რომ დროის კატეგორია არ შედიოდა იმ ფაქტორების სიაში, რაც მის ცხოვრებას განა‐
პირობებდა. და თუ მაინც შედიოდა, იქ ერთ-ერთი ბოლო ადგილი ეჭირა. რაც მომგებიანად განასხვავებდა
მის სიტუაციას ჩემი სიტუაციისგან. თვითმფრინავზე მაგვიანდებოდა, მაგრამ რა გინდა, რომ ქნა?
– დროა, – ვთქვი და საათს დავხედე, – გაფრენამდე მანქანის ქირის საფასური უნდა გადავიხადო, ამიტომ
ჯობს, ადრე მივიდე.
სადღაც ჩემ მიღმა იყურებოდა, ცდილობდა რამეზე მაინც შეეჩერებინა მზერა. სწორედ ეს გამომეტყველება
არაერთხელ შემიმჩნევია იუკის სახეზე. სერიიდან: „როგორ უნდა შეეწყო ამ რეალობას?“ რაც არ უნდა
თქვა, საერთო ჩვევები და მიდრეკილებები დედა-შვილს საკმარისზე მეტი ჰქონდათ.
– აჰ, რა თქმა უნდა. თქვენ ხომ გეჩქარებათ. დამავიწყდა, – თქვა ამემ და ნელა გააქნია თავი: ერთხელ მარ‐
ცხნივ, ერთხელ მარჯვნივ, – მაპატიეთ, დავფიქრდი ჩემს...
***
ისინი გასაცილებლად გამოვიდნენ – სამივე. იუკი გავაფრთხილე, რაც შეიძლება ნაკლები ნაგავი ეჭამა ყვე‐
ლანაირი „მაკდონალდსის“ სახით. პასუხად მხოლოდ ტუჩები მოპრუწა. კარგი, გავიფიქრე, თუ გვერდით
დიკ ნორტია, ამაზე მაინც შემიძლია არ ვინერვიულო.
მანქანა მოვატრიალე და უკანა ხედვის სარკეში დავინახე უცნაური სამეული. დიკ ნორტს მაღლა აეწია ხე‐
ლი და ენერგიულად აქნევდა აქეთ-იქით. ამე მთვარეულივით ამოძრავებდა ხელის მტევანს და წინ გაშლილ
სივრცეს მისჩერებოდა. გვერდზე მიბრუნებული იუკი სანდლის წვერით ქვას უჩიჩქნიდა ძირს. მართლაც,
უაზრო კოსმოსის მივარდნილ ადგილას დაკარგული, შემთხვევით შეყრილი მაწანწალების გუნდია. ვერ ვი‐
ჯერებდი, რომ უკანასკნელ წუთამდე მეც ამ ეკიპაჟის შემადგენლობაში ვირიცხებოდი. მაგრამ გზამ მალე
ჩაყვინთა მარცხნივ და მათი ანარეკლი გაქრა. პირველად დიდი ხნის განმავლობაში სრულიად მარტო ვიყა‐
ვი.
***
მარტოობით ვტკბებოდი. ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ მე, მაგალითად, იუკის საზოგადოება მძაბავდა. უბრა‐
ლოდ, ხანდახან მაინცდამაინც ცუდი არ არის მარტო დარჩენა. არავის არ ეთათბირები, სანამ რამეს გააკე‐
თებ. არავის წინაშე არ იმართლებ თავს, თუ რამე ისე არ გამოვა. სისულელეს ჩაიდენ – თვითონ იხუმრებ სა‐
კუთარ თავზე და თვითონვე იცინებ. ვერავინ გისაყვედურებს, ეს რა სულელური ხუმრობა იციო. მოიწყენ და
– საფერფლეს გაუშტერებ მზერას, ამით დასრულდება ყველაფერი. არავინ გეტყვის: „ეი, რას მიშტერებიხარ
ამ საფერფლეს?“ მოკლედ, არ ვიცი, კარგია თუ ცუდი – მარტო ცხოვრებას უკვე მეტისმეტად შევეჩვიე.
როგორც კი მარტო დავრჩი, სუნი და ფერები ჩემ გარშემო ოდნავ, მაგრამ მაინც შეიცვალა. ღრმად ჩავისუნ‐
თქე და ვიგრძენი, რომ მკერდი გამიფართოვდა. ბოლოს კი, რადიოში ჯაზის ტალღა რომ მოვძებნე, მთლად
თავისუფლად ვიგრძენი თავი და ლი მორგანთან და კოულმენ ჰოუკინსთან ერთად აეროპორტისკენ გავაქა‐
ნე მანქანა. ღრუბლები, სულ ახლახან მთელ ცას რომ ფარავდნენ, ახლა ვირთხებივით გაიძურწნენ კუთხე‐
ებში, დაგლეჯილ ნაფლეთებად აეკვრნენ ჰორიზონტს. დაუღალავ პასატს, გზის პირზე პალმის ფოთლებს
რომ ათამაშებდა, ეს ღრუბლები სულ უფრო და უფრო დასავლეთით მიჰქონდა. „747“ რატომღაც ცაში ასრო‐
ლილი ვეებერთელა ვერცხლის ლურსმანივით იღებდა სიმაღლეს მახვილი კუთხით.
მარტო დავრჩი და ფიქრებიც მთლიანად გამიფრინდა თავიდან. ვგრძნობდი, რა უცებ და მკვეთრად შევმსუ‐
ბუქდი. ჩემი საცოდავი ცნობიერება უძლური გამოდგა ასეთ საოცარ ცვლილებებთან გასამკლავებლად. და
მაინც, ძალიან სასიამოვნო იყო არაფერზე ფიქრი. ჰოდა, ნუ იფიქრებ, ვუთხარი საკუთარ თავს. ჰავაიზე ხარ,
აქ საერთოდ რაში გჭირდება ფიქრი? თავიდან მოვიშორე ყველაფერი, რაც ჯერ კიდევ რჩებოდა შიგ და გუ‐
ლისყურმოკრებილმა გავაქროლე მანქანა წინ. ჯერ Stuffy-ს ვუსტვენდი, მერე – Side-Winder-ს – სტვენით სა‐
შუალო ძალის გამჭოლ ქარს რომ ჰგავს. ქარი დაღმართზე საათში ას სამოცი კილომეტრი სიჩქარისას გადა‐
რეულივით ყმუოდა. დაღმართის ბოლოს გზამ მკვეთრად გაუხვია და ჩემ წინ, მთელ ჰორიზონტზე, წყნარი
ოკეანის სილურჯე გაიშალა.
მაშ ასე, გავიფიქრე. აი, შვებულებაც დამთავრდა. კარგია თუ ცუდი, ყველაფერი ოდესღაც მთავრდება.
აეროპორტს რომ მივაღწიე, მანქანა დავაბრუნე, „სრულიად იაპონიის ავიახაზების“ დახლთან დავრეგის‐
ტრირდი, ტელეფონ-ავტომატი მოვძებნე და კიდევ ერთხელ ავკრიფე იდუმალი ნომერი. როგორც ვვა‐
რაუდობდი, არავინ მიპასუხა. მხოლოდ ყურში ჩასაჭედად მუდამ მზადმყოფი ნაღვლიანი ზუმერი. ყურმილი
დავკიდე და ერთხანს ავტომატს გავუშტერე თვალი. ვუყურე, ვუყურე, მერე მივაფურთხე, პირველი კლასის
დარბაზში გადავედი და „ჯინ-ტონიკს“ შევექეცი.
"},{"head":"31.","content":"
31.
სიბუიაზე, ჩემს ბინაში რომ დავბრუნდი, სასწრაფოდ გადავათვალიერე უკანასკნლი თვის ფოსტა და ავტო‐
მოპასუხეზეც მოვისმინე შეტყობინებები. არც ფოსტაში, არც ტელეფონზე – ახალი აბსოლუტურად არაფე‐
რია. როგორც ყოველთვის, წვრილმანი შეკვეთები. მორიგი ბუკლეტის გამოსაშვებად გასაუბრებაზე მიწვევა,
ჩივილი იმის თაობაზე, რომ ყველაზე საჭირო დროს გავქრი, ახალი შეკვეთები და დანარჩენიც ამ სტილში. ამ
ყველაფერზე პასუხის გაცემა ჩემს ძალებს აღემატებოდა და, ბოლოს და ბოლოს, ფეხებზე დავიკიდე. ერთი
მხრივ, ცალ-ცალკე ყველას წინაშე თავის მართლებას, ჯობდა ერთბაშად შემესრულებინა ყველაფერი, რა‐
საც ჩემგან მოითხოვდნენ. დროსაც დავზოგავდი და ტვირთსაც მოვიხსნიდი მხრებიდან. მეორე მხრივ, კარ‐
გა ხანია საბოლოოდ გავარკვიე: დაიწყებ ამ თოვლის გახვეტას და ისე ჩაეფლობი, რომ სხვა რამეს ვეღარ
გასწვდები. ამიტომ ერთ მშვენიერ დღეს მაინც მოგიწევს ყველას ეშმაკებთან გაგზავნა. რა თქმა უნდა, ეს
თავაზიანი საქციელი არ არის და შეიძლება რეპუტაცია შეგელახოს. მაგრამ ჩემს შემთხვევაში, მადლობა
ღმერთს, თუნდაც ფულის თაობაზე, ახლო მომავალში შემეძლო არ მენერვიულა. მერე კი, რაც იქნება, იქნე‐
ბა. დღემდე ყველაფერს ვაკეთებდი, რასაც მეუბნებოდნენ, არც ერთხელ უარი არ მითქვამს. და ახლა შემიძ‐
ლია ცოტა ხანს მაინც ვიცხოვრო ისე, როგორც მინდა. ბოლოს და ბოლოს, ამის უფლება მაქვს.
მერე ჰირაკუ მაკიმურას დავურეკე. ყურმილი პარასკევამ აიღო და მაშინვე შემაერთა პატრონთან. მოკლე
ანგარიში ჩავაბარე. იუკი ჰავაიზეა, კარგად არის, კარგად დაისვენა, არავითარი პრობლემები არ გვქონია.
– მშვენიერია, – თქვა ჰირაკუ მაკიმურამ, – მადლიერი ვარ შენი. ხვალ დავურეკავ ამეს. ჰო, მართლა, ფული
გეყოთ?
– დაგვრჩა კიდეც.
– საიდან არის?
– ინტიმური მომსახურების კლუბიდან. მეტი საიდან შეიძლება იყოს? იმედია, მთელი ღამე კარტს არ ეთამა‐
შებოდი.
– არა, მაგას არ გეკითხებით. როგორ ხდება, რომ ტოკიოდან ქალი შეიძლება შეუკვეთო ჰონოლულუში? უბ‐
რალოდ, მაინტერესებს. თუ გნებავთ, წმინდა წყლის ცნობისმოყვარეობაა.
– რაღაც საერთაშორისო ფოსტის შინ მიტანისმაგვარი. რეკავ ტოკიოს კლუბში და ეუბნები: ჰონოლულუში,
ამა და ამ ადგილას, ამა და ამ რიცხვში, ამდენი ხნით საჭიროა ქალი. ისინი უკავშირდებიან ჰონოლულუს
კლუბს, რომელთანაც კონტრაქტი აქვთ გაფორმებული და შეკვეთილი ქალიც იქაა, სადაც საჭიროა. ფულს
ტოკიოს კლუბს უხდი. ისინი საკომისიოს იღებენ, დანარჩენს კი ჰონოლულუში გზავნიან. იქაც იღებენ თავი‐
ანთ საკომისიოს – დანარჩენი ქალის წილია. დამეთანხმე, რომ მოსახერხებელია. როგორც ხედავ, ამქვეყ‐
ნად ბევრი სხვადასხვა სისტემა არსებობს...
– ცხადია, ფული ღირს, მაგრამ რა მოსახერხებელია! მშვენიერ ქალს იღებ პირდაპირ ლოგინში, თუნდაც
ჩრდილოეთ პოლუსზე. შეუკვეთავ ტოკიოდან და გაემგზავრე, სადაც გინდა. იქ ძებნა აღარ დაგჭირდება.
უსაფრთხოებაც გარანტირებულია. არავითარი „კუდები“ არ აგეკიდება. ამასთან, შეგიძლია ყველაფერი წარ‐
მომადგენლობით ხარჯებზე ჩამოწერო.
– აი, ეს კი არ შემიძლია. მკაცრი კონფიდენციალურობაა. ასეთ რამეებს მხოლოდ კლუბის წევრებს ეუბნები‐
ან. მაგრამ წევრი რომ გახდე, ძალიან მკაცრ მოთხოვნებს უნდა პასუხობდე. აქ საჭიროა სოლიდური ფულიც,
საზოგადოებრივი მდგომარეობაც... მოკლედ, საშენო არ არის და არც სცადო. ისიც საკმარისია, ამას რომ
გიყვები, უკვე რაღაც-რაღაც ვალდებულებებს ვარღვევ. გაითვალისწინე, მხოლოდ შენდამი განსაკუთრებუ‐
ლი პირადი სიმპათიის გამო ვიქცევი ასე...
– მადლობა ღმერთს. ასეც შევუკვეთე: რაც შეიძლება საუკეთესო შეარჩიეთ-მეთქი, – თქვა ჰირაკუ მაკიმუ‐
რამ, – რა ერქვა?
– რას გულისხმობთ?
– თეთრკანიანია?
– არა, ალბათ სამხრეთაზიელი.
გოტანდას არ დაურეკავს.
მეორე დილით „დანკინ დონატსში“ შევედი, ვისაუზმე. მერე ბიბლიოთეკაში წავედი და გასული ნახევარი
თვის გაზეთები გადავათვალიერე. ნებისმიერ ინფორმაციას ვეძებდი მეის საქმეზე. თავიდან ბოლომდე წავი‐
კითხე „ასაჰი“, „მაინიტი“ და „იომიური“, მაგრამ ერთი სტრიქონიც ვერ ვიპოვე. არჩევნების შედეგების ვრცე‐
ლი მიმოხილვა, ლევჩენკოს ოფიციალური განცხადება, მოსწავლეების დაუმორჩილებლობა საშუალო სკო‐
ლებში. ერთ სტატიაში იმასაც ამბობდნენ, რომ Beach Boys-ის სიმღერები „მუსიკალური თვალსაზრისით არა‐
კორექტულად“ არის აღიარებული, რის გამოც გაუქმებულია მათი კონცერტი თეთრ სახლში. აი, ჭკვიანები!
Beach Boys-ს თუ „მუსიკალური არაკორექტულობისთვის“ დევნიან, მაშინ მიკ ჯაგერი სამჯერ უნდა დაეწვათ
კოცონზე. ასეა თუ ისე, აკასაკას სასტუმროში წინდით გაგუდულ ქალზე გაზეთებში სიტყვაც არ იყო ნათქვა‐
მი.
მერე სკანდალური ქრონიკის ყოველკვირეულ ჟურნალ „ბეკ-ნამბერს“ მივადექი. და მხოლოდ მთელი დასტა
რომ გადავქექე, მაშინღა ვიპოვე ერთადერთი სტატია მთელ გვერდზე. „ოტელში გაგუდული შიშველი ლამაზ‐
მანი“. სათაურია, ნუ იტყვი... გვამის ფოტოს ნაცვლად, მხატვარ-კრიმინალისტის მიერ შესრულებილი შავ-‐
თეთრი ჩანახატი. როგორც ჩანს, იმიტომ, რომ ჟურნალებში კარგი არ არის გვამების ფოტოების პუბლიკა‐
ცია. ქალი ნახატზე, თუ დააკვირდებოდი, მართლა ჰგავდა მეის. თუმცა შეიძლება მომეჩვენა კიდეც, რადგან
ვიცოდი: ეს მეი იყო. რომ არ მცოდნოდა, თუ რა მოხდა, შეიძლება ვერც მივმხვდარიყავი. სახის ყველა დეტა‐
ლი ძალიან ზუსტად იყო გადმოცემული, მაგრამ ნამდვილი მსგავსებისთვის ყველაზე მთავარი აკლდა: გამო‐
მეტყველება. ეს მკვდარი მეი იყო. ცოცხალ, ნამდვილ მეიში სითბო და მოძრაობა იყო. ცოცხალ მეის ნებისმი‐
ერ წამს რაღაც უნდოდა, რაღაცაზე ოცნებობდა, რაღაცას ფიქრობდა. ნაზი, გამოცდილი, ამაყი დედოფალი –
ფიზიოლოგიური ნამქერის მქექავი. ამიტომაც მივიღე ის ილუზიად. ახლა ნახატზე მისი სახე უბადრუკი და
ჭუჭყიანი მეჩვენებოდა. თავი გავაქნიე. მერე თვალები დავხუჭე და ნელა, ღრმად ჩავისუნთქე. ამ ნახატმა
მაიძულა ბოლომდე შემეგნო: მეი ნამდვილად მკვდარია. სწორედ ახლა აღვიქვი მისი სიკვდილის ფაქტი –
უფრო სწორად კი, სიცოცხლის არარსებობა – გაცილებით აშკარად, ვიდრე მაშინ, როცა გვამის ფოტოს ვათ‐
ვალიერებდი. აბსოლუტურად მკვდარია. სრული ასი პროცენტით. და უკვე ვერასოდეს ვეღარ დაბრუნდება.
შავმა არაფერმა ჩაყლაპა. უსასოობა ჩამეღვარა სულში და დატბორა, ბიტუმივით – შრებოდა და თანდათან
ქვავდებოდა შიგნით.
სტატიის ენაც ასეთივე უბადრუკი და ჭუჭყიანი იყო. პირველი კლასის ოტელ X-ის ნომერში აკასაკაზე აღმო‐
ჩენილია წინდით გაგუდული, სავარაუდოდ, ოცი წლის ქალის გვამი. ქალი შიშველია, თან არავითარი დოკუ‐
მენტები არა აქვს. ნომერში გამოგონილი გვარით შესახლდა და ასე შემდეგ. ყველაფერი, რაც უკვე მითხრეს
პოლიციაში. ახალი ჩემთვის ბევრი არაფერი იყო. კერძოდ: პოლიცია გავიდა იატაკქვეშა ორგანიზაციაზე –
იმაზე, რომელიც ქალებს აქირავებს გამოძახებით პირველი კლასის ოტელებში – და აგრძელებს გამო‐
ძიებას. „ბეკ-ნამბერის“ დასტა თაროზე დავაბრუნე, ფოიეში გავედი, სკამზე ჩამოვჯექი და დავფიქრდი.
რამ აიძულათ ექექათ მეძავებში? ნუთუ რამე სამხილი ან მტკიცებულება იპოვეს? მაგრამ მართლა პოლი‐
ციაში ხომ არ დავრეკავ და მეთევზეს ან გიმნაზიელს ხომ არ ვკითხავ: როგორ მიდის, ბიჭებო, ჩვენი საქმე?..
ბიბლიოთეკიდან გამოვედი, იქვე, შორიახლოს, ნაჩქარევად წავიხემსე და უაზროდ გავუყევი ქუჩას. იმედი
მქონდა, გზადაგზა მოვიფიქრებდი რამე გონივრულს. უშედეგოდ. გაზაფხულის ჰაერმა – გაურკვეველმა და
მძიმემ – ბუსუსები დამაყარა მთელ ტანზე. თავში ყველაფერი ამერია, ვერაფრით ვერ მივხვდი, რაზე და რო‐
გორ ჯობდა ფიქრი. მეიძის ტაძრის პარკამდე მივაღწიე, ბალახზე გავწექი და ცას მივაჩერდი. მეძავებზე და‐
ვიწყე ფიქრი. ესე იგი საერთაშორისო ფოსტა. უკვეთავ ტოკიოში – ტყნავ ჰონოლულუში. ყველაფერი სისტე‐
მის მიხედვით. პროფესიულად, თანამედროვედ. არავითარი ჭუჭყი. ძალიან საქმიანად. მიიყვანე ნებისმიერი
უხამსობა უკიდურეს წერტილამდე და – მასზე უკვე ვეღარ განავრცობ სიკეთისა და ბოროტების კრიტე‐
რიუმებს. რადგან მერე უკვე ვიღაცის პერსონალურ ილუზიებს ეხება საუბარი. პერსონალური ილუზიების
გაჩენასთან ერთად კი, ყველაფერი მომენტალურად იწყებს ცირკულაციას, როგორც ყველაზე ჩვეულებრივი
საქონელი. განვითარებული კაპიტალიზმი ეძებს ამ საქონელს, ისე რომ, არც ერთ ნაპრალს არ ტოვებს
გაუქექავს. ილუზია. აი ისიც, კოდური სიტყვა. თუ პროსტიტუციასაც კი – თავისი სექსუალური და კლასობრი‐
ვი დისკრიმინაციით, სექსუალური გარყვნილებითა და, ეშმაკმა უწყის, კიდევ რით – ლამაზად შევფუთავთ
და თან კეთილხმოვან სახელწოდებასაც წავაწერთ, შესანიშნავ საქონელს მივიღებთ. ამგვარად, მალე
„სეიბუს“ დახლების კატალოგებიდანაც შევძლებთ ბოზების არჩევას. ყველაფერი წესიერების ფარგლებშია.
You can rely on me.
გაზაფხულის ცას მიშტერებული იმაზე ვფიქრობდი, რომ ქალი მინდოდა. თანაც, შეძლებისდაგვარად, არა
ნებისმიერი, არამედ ის – საპოროდან. „იუმიოსი-სან“. რაა რო? მასთან ზუსტად არაფერი არ არის შეუძლებე‐
ლი. წარმოვიდგინე, როგორ ვყოფ ფეხს ჩარჩოსა და კარს შორის – ზუსტად ისე, როგორც ის პოლიციის ინ‐
სპექტორი – და ვამბობ: „ჩემთან უნდა დაწვე. ასეა საჭირო“. მერე სიყვარულით ვერთობით. სათუთად, თით‐
ქოს ბაფთას ვხსნი დაბადების დღის საჩუქარზე, ტანსაცმელს ვხდი. ვხდი პალტოს, სვიტერს, ვხსნი სათვა‐
ლეს. და ის მეიდ გადაიქცევა. „კუ-კუ! – მიღიმის მეი, – როგორ მოგწონს ჩემი სხეული?“
პასუხი დავაპირე, მაგრამ დაღამდა. ჩემ გვერდით კიკია. მის ზურგზე – გოტანდას თითები. იღება კარი, შემო‐
დის იუკი. ხედავს, როგორ ვერთობი სიყვარულით კიკისთან. ეს მე ვარ და არა გოტანდა. მხოლოდ თითებია
გოტანდასი. მაგრამ ტყნაურით მე ვტყნაურობ. „წარმოუდგენელია, – ამბობს იუკი, – უბრალოდ წარმოუდგე‐
ნელია!“
სიზმარი ცხადში.
***
მეიძის პარკიდან გამოვედი, ჰარაძიუკუზე ერთ მშვენიერ კაფეში შევიარე და ცხელი, მაგარი ყავა დავლიე.
მერე კი აუჩქარებლად დავბრუნდი შინ.
– მომისმინე, ახლა სრულებით არ მაქვს დრო, – მითხრა, – იქნებ მოგვიანებით შევხვდეთ? ვთქვათ, ცხრა
საათისთვის?
– იყოს ცხრა, – დავეთანხმე, – სულერთია, მაინც არაფერს ვაკეთებ.
ბუღალტერიას რომ მოვრჩი, ისპანახი მოვხარშე, წვრილ, გამომშრალ თევზში ავურიე, ცოტაოდენი საკე და‐
ვამატე და მუქ კირინთან ერთად შევექეცი. პირველად, დიდი ხნის განმავლობაში, გადავწყვიტე აუჩქარებ‐
ლად გადამეკითხა ჰარუო სატოს მოთხრობები. ჯერ არ შებინდებულიყო და რაიმე განსაკუთრებული მიზე‐
ზის გარეშე მშვენივრად ვგრძნობდი თავს. ლურჯი დაისი უხილავი ფუნჯით ღებავდა ცას – ფენა-ფენად, სა‐
ნამ სულ არ დაბნელდა. კითხვით რომ დავიღალე, შუბერტის მეასე ოპუსი ჩავრთე სტერნ-როუზ-ისტომინის
ტრიოს შესრულებით. აი, უკვე რამდენი წელია, როგორც კი გაზაფხული მოდის, ამ ფირფიტას ვუსმენ. და ყო‐
ველთვის გაოცება მიპყრობს, რა ზუსტად ერგება მელოდია გაზაფხულის ღამეების ფაქიზ, მოუხელთებელ
სევდას. ლურჯი ხავერდის ბინდად ჩაღვრილი გაზაფხულის ღამე... თვალები დავხუჭე და ამ ლურჯ ბინდში
ჩონჩხების მკრთალი სილუეტები დავინახე. სიცოცხლე უფსკრულში გადნა და მხოლოდ მოგონებები დარჩა
ძვალივით მაგარი.
"},{"head":"32.","content":"
32.
ცხრას ოცი წუთი უკლდა, როცა გოტანდა თავისი „მაზერატით“ მოვიდა. როცა ეს უზარმაზარი მანქანა ჩემს
სადარბაზოსთან დავინახე, ისეთი გრძნობა დამეუფლა, თითქოს მისამართი შეეშალათ. თუმცა ვისი რა ბრა‐
ლია. ხდება ხოლმე, როცა რაღაც-რაღაცები ფატალურად არ ერგება ერთმანეთს. ოდესღაც ჩემს სადარბა‐
ზოს არ უხდებოდა მისი „მერსედესი“, ახლა „მაზერატი“ გამოიყურებოდა უცხო სხეულივით. ვერაფერს იზამ.
სხვადასხვანაირი ადამიანები – სხვადასხვანაირი ცხოვრება...
გოტანდას ჩვეულებრივი ნაცრისფერი პულოვერი ეცვა, ჩვეულებრივი პერანგი და ძალიან უბრალო შარვა‐
ლი. მაგრამ ასეთ ტანსაცმელშიც კი აუცილებლად გეცემოდა თვალში. თითქოს რომელიმე ელტონ ჯონი იის‐
ფერი პიჯაკით და ნარინჯისფერი პერანგით სცენიდან თავისი ოინებით ართობს ხალხს. გოტანდამ დააკაკუ‐
ნა. კარი გავაღე, დამინახა და გულიანად გაიცინა.
– თუ გინდა, აქ დავრჩეთ, – შევთავაზე, როგორც კი მის მზერაში ჩემი ბინით გაჩენილი ინტერესი დავინახე.
– ძალიან კარგი, – მიპასუხა და მორიდებით გაიღიმა. ასეთი ღიმილის შემდეგ მასპინძელი მაშინვე შესთავა‐
ზებს სტუმრებს, თუ გნებავთ, მთელი კვირით დარჩითო.
ნებისმიერი სხვა ადამიანის მიერ ნათქვამ ამ სიტყვებს წმინდა წყლის სნობიზმად ჩავთვლიდი. გოტანდას‐
გან ეს სხვანაირად ჟღერდა. გულწრფელი კომპლიმენტივით და მეტი არაფერი.
ჩემი ბინა ოთხი ნაწილისგან შედგებოდა: სამზარეულო, სააბაზანო, სასტუმრო, საძინებელი. ოთხივე ძალიან
პატარა. თან სამზარეულო გაფართოებულ დერეფანს უფრო ჰგავდა. იქ მომცრო ბუფეტი და მაგიდა შევიტა‐
ნე – მეტი არც არაფერი დაეტეოდა. ზუსტად ასეთივე იყო საძინებელი: საწოლმა, ტანსაცმლის კარადამ და
საწერმა მაგიდამ მთელი თავისუფალი ადგილი ჩაყლაპა. მხოლოდ სასტუმრო ინარჩუნებდა, ავად თუ კარ‐
გად, ცოტაოდენ სასიცოცხლო სივრცეს – უბრალოდ, იქ აღარაფერს ვდგამდი. მთელი ავეჯი – წიგნების და
ფირფიტების თარო და სტერეოსისტემა. არც მაგიდა, არც სკამები. მხოლოდ ორი ვეებერთელა ბალიში „მა‐
რიმეკო“: ერთი იატაკზე, მეორე კედელთან – საკმაოდ კომფორტულია. საწერი მაგიდა დაგჭირდება – გასაშ‐
ლელს გამოსწევ კარადიდან და ყველაფერი რიგზეა.
გოტანდას ვაჩვენე, როგორ უნდა დაეწყო ბალიშები, გამოვწიე მაგიდა, სამზარეულოდან შავი ლუდი მოვიტა‐
ნე მარილიან ისპანახთან ერთად და კიდევ ერთხელ დავდე შუბერტი.
– უმაღლესი კლასია! – შემაქო გოტანდამ. არა, კომპლიმენტისთვის არა – როგორც ჩანს, გულწრფელად ამ‐
ბობდა.
– არ გეზარება?
– არა, რას ამბობ... რა უნდა, ერთი-ორი წუთი და მზად არის. რა თქმა უნდა, საუკეთესო მზარეული არ ვარ,
მაგრამ ლუდთან მისატანებელს ყოველთვის მოვახერხებ.
– შეიძლება გიყურო?
ერთმანეთს შევურიე მწვანე ხახვი, ხბოს ხორცი, შემწვარი დამარილებული ქლიავი. დავუმატე მშრალი თი‐
ნუსი, ზღვის კომბოსტო, ძმრიანი კრევეტები, გახეხილი ბოლოკი. შევკაზმე ვასაბის პირშუშხათი. ყველაფერ
ამას, დაკეპილს, მოვასხი მზესუმზირას ზეთი და კარტოფილთან ერთად მოვშუშე. დავამატე ნიორი და წვრი‐
ლად დაჭრილი სალიამი. სალათა კიტრის მწნილით შევაზავე. გუშინდელი ვახშმიდან დარჩენილი მოშუშუ‐
ლი წყალმცენარეები და დამარილებული ლობიოც სალათაში გავამგზავრე. მეტი ეშხისთვის არც ჯანჯაფი‐
ლი დამნანებია.
– კარგი რა. მარტივზე მარტივია. მე თვითონ ხომ არაფერი მომიმზადებია. ცოტას წაივარჯიშებ და ხუთ წუთ‐
ში მოამზადებ ასეთს. მთელი სიბრძნე ის არის, რა რამდენი უნდა აიღო.
– ეგეც მართალია, – დამეთანხმა, – მომისმინე, შეიძლება დღეს შენთან გავათენო? წინააღმდეგი ხომ არ
ხარ?
და ლუდის სმა დავიწყეთ, ჩემს ნათითხნს ვაყოლებდით. ლუდი გათავდა – Cutty Sark-ზე გადავედით. Sly and the
Family Stone დავდეთ. მერე Doors, Rolling Stones და Pink Floyd. მერე – Surfs Up Beach Boys-დან. სამოციანების ღამე
იყო. ვუსმენდით lovin’ Spoonfull-ს და Three Dog Night-ს. უცხოპლანეტელებს რომ შემოეხედათ, იფიქრებდნენ:
„აი, სად მრუდდება დრო!“
მაგრამ უცხოპლანეტელებს არ შემოუხედავთ. სამაგიეროდ, ათი საათის შემდეგ ფანჯრის იქით წვიმა აშრი‐
ალდა – წვრილი, მშვიდობიანი, რომელიც, ბოლოს და ბოლოს, გაფიქრებინებს, რომ საერთოდ ცხოვრობ ამ‐
ქვეყნად, სახურავიდან წამოსული წყლის ხმაურის თანხლებით. წვიმა, ჩუმი და უწყინარი მიცვალებული‐
ვით.
სადღაც შუაღამისას მუსიკა გამოვრთე. კედლები ჩემთან ისეთი არ არის, როგორც გოტანდასთან. თერთმე‐
ტის შემდეგ როკ-ენ-როლზე მეზობლები ჩივილს დაიწყებენ. მუსიკა ჩაჩუმდა და წვიმის შრიალში მკვდრებზე
დავიწყეთ საუბარი.
– პოლიცია იმ ორგანიზაციაზე გავიდა, რომელიც გამოძახებით სთავაზობს გოგოებს, – ვთქვი, – ალბათ რა‐
ღაც იყნოსეს. გამორიცხული არ არის, შენც მოგწვდნენ იმ მხრიდან.
– შეიძლება, – გოტანდა ოდნავ მოიღუშა, – მაგრამ, ვფიქრობ, ყველაფერი რიგზე იქნება. მეც გამოვკითხე
ადამიანები კანტორაში. ეს ორგანიზაცია სრულ კონფიდენციალობას მართლა იცავს-მეთქი? და, წარმოიდ‐
გინე – პოლიტიკოსებთან არიან დაკავშირებული. რამდენიმე ბობოლა ჩინოვნიკი ჭამს მათი გობიდან. ესე
იგი პოლიციამ რომ გამოიჭიროს კიდეც, კლიენტებამდე მაინც არ მიუშვებენ. ხელი არ მიუწვდებათ. თან
ჩემს კანტორასაც აქვს რაღაც გავლენა პოლიტიკაში. ბევრი ვარსკვლავი მეგობრობს მაღალი კაბინეტების
ბიძიებთან. თუ საჭირო გახდება, იაკუძასთანაც კი აქვთ გასასვლელი. ასე რომ, ამგვარი თავდასხმებისგან
დაცვა ყოველთვის შეიძლება. მე ხომ ჩემი ფირმისთვის ოქროს თევზი ვარ. ატყდება ჩემ გარშემო სკანდალი
– შეილახება ჩემი ეკრანული იმიჯი. პირველ რიგში, თვითონ კანტორა დაზარალდება. ჩემზე იმდენ ფულს
აკეთებენ, თავბრუ დაგეხვევა! რა თქმა უნდა, შენ რომ გაგეცა ჩემი სახელი პოლიციასთან – მაშინ სერიოზუ‐
ლად ჩამავლებდნენ ლაყუჩებში ხელს. შენ ერთადერთი რგოლი ხარ, ვინც პირდაპირ მაკავშირებს მკვლე‐
ლობასთან. მაშინ ვერავითარი დაცვა ვერ მოასწრებდა ამუშავებას. მაგრამ ახლა სანერვიულო აღარაფერია
– პრობლემა მხოლოდ ის არის, რომელი პოლიტიკური სისტემა უფრო ძლიერია.
– აი, სწორედ! ორი ხმა „მძღნერს“. ვიღაც გაგუდული გოგო არავის ენაღვლება. ყველა საკუთარი ტრაკის გა‐
დარჩენაზე ფიქრობს. ჩემი ჩათვლით...
– რაღაც უნდა გთხოვო, – ვუთხარი, – არ შეგიძლია დარეკო იმ ორგანიზაციაში და ორიოდე შეკითხვა დაუს‐
ვა?
– რისი გაგება გინდა? თუ მკვლელობის თაობაზე – აზრი არა აქვს. არავინ არაფერს არ იტყვის.
– არა, მკვლელობასთან არავითარი კავშირი არ აქვს. რაღაც მინდა გავიგო ერთ ჰონოლულუელ მეძავზე. გა‐
ვიგე, რომ რაღაც ორგანიზაციის საშუალებით შეიძლება ქალი შეუკვეთო საზღვარგარეთ.
– ვისგან გაიგე?
– ერთი უსახელო კაცისგან. ვფიქრობ, ორგანიზაცია, რომელზეც მიყვებოდა და შენი ღამის კლუბი ერთი და
იგივე კანტორაა. იმიტომ, რომ მაღალი საზოგადოებრივი მდგომარეობის, ფულისა და ზესანდოობის გარეშე
იქ ვერავინ მოხვდება. ისეთებმა, როგორიც, მაგალითად, მე ვარ, ჯობს, საერთოდ არ ჩაყონ ცხვირი.
გოტანდამ გაიღიმა.
– ჰო, ჩემებისგანაც გამიგონია, რომ გოგოს ყიდვა შეიძლება საზღვარგარეთ. მართალი გითხრა, მე თვითონ
არასდროს მიცდია. ალბათ იგივე ორგანიზაციაა... და რა გინდა ჰკითხო ჰონოლულუელი მეძავის შესახებ?
გოტანდა ერთხანს ფიქრობდა, მაგრამ მეტი აღარაფერი უკითხავს. უბის წიგნაკი ამოიღო და სახელი ჩაიწე‐
რა.
– ჯუნ... გვარი?
– კარგი რა. ჩვეულებრივი გოგოა გამოძახებით, – ვუთხარი, – უბრალოდ, ჯუნი და მორჩა. როგორც „ივნისი“
ინგლისურად.
– კარგი რა. იმასთან შედარებით, რაც ჩემთვის გააკეთე, ისეთი წვრილმანია, სალაპარაკოდაც არ ღირს, –
თქვა დაფიქრებულმა, თითებით კანი გადაიჭიმა საფეთქლებზე, თვალები დაივიწროვა, – ჰო, მართლა, რაო
ჰავაიმ? მარტო იყავი?
– ვინ მიდის ჰავაიზე მარტო? გოგოსთან ერთად, რა თქმა უნდა. უბრალოდ, საშინლად ლამაზ გოგოსთან ერ‐
თად, რომელიც მხოლოდ ცამეტი წლისაა.
– მაღალი საზოგადოების მანერებს ვასწავლიდი. ვუყვებოდი, რა არის სექსი. ვაგინებდი ბოი ჯორჯს. „უცხოპ‐
ლანეტელზე“ დავდიოდი. მოკლედ, არ მომიწყენია...
ნახევარი წუთი გოტანდა მზერით მსწავლობდა. და მხოლოდ ამის შემდეგ გაიცინა – ტუჩები ორიოდე მილი‐
მეტრზე გააღო.
– უცნაური ხარ, – მითხრა, – ყველაფერი, რასაც აკეთებ, რაღაც უცნაურია, ღმერთმანი. ნეტავ რატომ?
– მართლაცდა, რატომ? – კითხვა დავუბრუნე, – ამას ხომ საგანგებოდ არ ვაკეთებ. რაღაც ვითარება მიმმარ‐
თავს რაღაც უცნაური კალაპოტით. როგორც მაშინ, მეისთან. თითქოს არავინ არაფერში არ არის დამნაშავე.
არადა, როგორ შემობრუნდა ყველაფერი...
– მშვენივრად გარუჯულხარ.
– აბა...
გოტანდამ ვისკი მოსვა და გალეტები აახრამუნა.
– მე კი, სანამ შენ არ იყავი, ცოლს შევხვდი რამდენჯერმე, – თქვა გოტანდამ, – მაგარი იყო. უცნაურია, მაგ‐
რამ... ყოფილ ცოლთან წოლა ცალკე სიამოვნებაა.
თავი გააქნია.
– არა, რას ამბობ! ასე უკეთესიცაა. მე გული არ მწყდება, – ვუთხარი. და საკუთარ თავს დავეთანხმე: არა,
მართლა ასე აჯობებს, – და რას აპირებთ მომავალში?
– ჩიხია... სრული ჩიხი. სხვა სიტყვას ვერ ვიპოვი. რომელი მხრიდანაც არ უნდა შეხედო, მომავალი არ ჩანს.
სრული უიმედობა. ახლა თითქოს ყველაფერი რიგზეა. ჩუმად ვხვდებით ერთმანეთს, რომელიმე მოტელში
მივდივართ, სადაც ზედ არავინ გვიყურებს... ისე ვმშვიდდებით, როცა ერთად ვართ. ლოგინშიც, უბრალოდ
საოცრებაა, მგონი უკვე გითხარი. არაფრის ახსნა არ არის საჭირო, ერთმანეთს უსიტყვოდ ვუგებთ. გაცილე‐
ბით ღრმად, ვიდრე მაშინ, როცა ცოლ-ქმარი ვიყავით. მოკლედ, ის მინდა ვთქვა, რომ მიყვარს, თუ მაინცდა‐
მაინც პირდაპირ თქმაა საჭირო. მაგრამ, ცხადია, ეს ყველაფერი უსასრულოდ ვერ გაგრძელდება. მოტელებ‐
ში საიდუმლო შეხვედრები არაქათს გაცლის. რეპორტიორები, ადრე თუ გვიან, აუცილებლად იყნოსავენ –
დღეს თუ არა, ხვალ მაინც. კამერით ჩხაკ! – და სკანდალი მზად არის. ასეთი რამ თუ მოხდა, ძვლებიანად
დაგვფშვნიან. ან ძვლებსაც არ დაგვიტოვებენ. ძალიან მყიფე ხიდზე დავდგით ფეხი – აი, ეს არის მთელი
პრობლემა. გავლა ძნელია – საშინლად იღლები. ასეთ წამებას, ჯობს, იატაკქვეშეთიდან დღის სინათლეზე
გამოვძვრეთ – ვიცხოვრებდით ორნი, როგორც ნორმალური ადამიანები. ვოცნებობ ამაზე! ერთად მოვამზა‐
დებდით საჭმელს, ვისეირნებდით ყოველ საღამოს. ბავშვსაც კი გავაჩენდით... ოღონდ მასთან ამაზე საუბა‐
რიც კი უაზრობაა. მის ოჯახს ვერასდროს ვერ შევურიგდები. მეტისმეტად ბევრი ცუდი რამ გამიკეთეს, მე‐
ტისმეტად ბევრი რამ ვუთხარი პირში, რასაც მათზე ვფიქრობ. უკან დასაბრუნებელი გზა აღარ არის. ამის გა‐
დაწყვეტა მასთან პირისპირ რომ შემეძლოს, ოჯახისგან დამოუკიდებლად – რა მარტივი იქნებოდა ყველა‐
ფერი! მაგრამ სწორედ ამის უნარი არა აქვს. ეს წყეული ბანდა, როგორც ინსტრუმენტს, ისე იყენებს. თვითო‐
ნაც მშვენივრად ხვდება, მაგრამ მათ წინააღმდეგ წასვლა არ შეუძლია. ეგენი წინაპრებთან სიამის ტყუპები‐
ვით არიან. მეტისმეტად დამოკიდებული. ვერაფრით დაშორდებიან. ამიტომ არც გამოსავალი არსებობს.
– უბედურებაა, არა? – ჩაეცინა, – კაცმა რომ თქვას, შემიძლია ყველაფრის უფლება მივცე თავს, ოღონდ იმის
არა, რაც სინამდვილეში მინდა!
– ეგრე გამოდის, – დავეთანხმე, – არც კი ვიცი, რა გირჩიო. ჩემს ცხოვრებაში ძალიან ცოტა იყო ის, რისი უფ‐
ლებაც შემეძლო მიმეცა საკუთარი თავისთვის.
– კარგი რა, თუ ღმერთი გწამს! – არ დამეთანხმა, – გინდა თქვა, რომ არც ისე ძალიან გინდოდა? აი, მაგალი‐
თად, „მაზერატი“ ან აპარტამენტები აძაბუზე – ნუთუ არ გინდა?
– არც ისე ძალიან, – შევუსწორე, – ახლა ამის არავითარი მოთხოვნილება არ მაქვს. დღეს ძველი „სუბარუ“
და ეს სორო ასი პროცენტით მაკმაყოფილებს. შესაძლოა, სიტყვა „მაკმაყოფილებს“ მეტისმეტად ხმამაღ‐
ლაა ნათქვამი... მაგრამ მათთან სულიერი თავსებადობა მაქვს. მე მათში ვდუნდები. არავითარი დაძაბულო‐
ბა. თუმცა, რა თქმა უნდა, თუ დროთა განმავლობაში სხვა რამ დამჭირდება, შეიძლება რამე მომინდეს კი‐
დეც.
ვისკი დამდნარყინულიან ჭიქაში ჩაისხა და მოსვა. დაახლოებით ერთი წუთი იჯდა ასე მოღუშული.
– აი, ასეთ სამყაროში მიხდება ცხოვრება. გავინაღდე ბინა ცენტრში, დასავლური მანქანა და „როლექსი“. უკ‐
ვე „უმაღლესი კლასი“ ხარ. მძღნერობაა. რა აზრია ამ ყველაფერში? აი, რისი თქმა მინდა. ჩვენი „მოთხოვნი‐
ლებები“ – ეს ის არის, რასაც გვტენიან. და არა ის, რაც თვითონ გვინდა. ხონჩით გვტენიან, გესმის? ის, რაც
ადამიანებს ცხოვრებაში არასდროს არ უნდოდათ, მათ ცხოვრებისეული აუცილებლობის ილუზიად უსაღე‐
ბენ. ამის გაკეთება იოლზე იოლია. აქციე ზომბად ამ შენი „მასობრივი ინფორმაციით“ და მორჩა. ბინა – ცენ‐
ტრში, მანქანა – BMW, საათი – „როლექსი“. და ასე შემდეგ. ხშირად გაიმეორე – ერთი და იგივე, სხვადასხვა
საშუალებით, სამასჯერ დღეში. ძალიან მალე ამას თვითონაც დაიჯერებენ და შენთან ერთად გააბამენ მან‐
ტრასავით: ბინა – ცენტრში, მანქანა – BMW, საათი – „როლექსი“... და ყველა მათგანი შეეცდება ამ ყველაფ‐
რის შეძენას – მხოლოდ იმიტომ, რომ იგრძნოს თავისი განსაკუთრებულობა. რათა, ბოლოს და ბოლოს, გახ‐
დეს ისეთი, როგორიც ყველაა. და ვერც კი გაიგოს ერთი რამ: სწორედ მისწრაფება ხდის ისეთს, როგორიც
ყველაა! მაგრამ მსგავსი სიბრძნისთვის წარმოსახვა აღარ ჰყოფნის. მისთვის ეს მანტრა მხოლოდ ინფორმა‐
ციაა. გულის სალბუნი ილუზია. საყოველთაო სარგებლობისთვის – და, რა თქმა უნდა, საყოველთაო კეთილ‐
დღეობისთვის. ყელში ამომივიდა ეს ყველაფერი! გჯერა? საკუთარი ცხოვრება მომყირჭდა. სხვანაირად მინ‐
და ცხოვრება – უკეთესად, პატიოსნად. მაგრამ არ გამოდის. მეტისმეტად მაგრად წამიჭირა ყელში კანტო‐
რამ. და მმართავს როგორც თოჯინას, იმ ტანსაცმლით, როგორიც მას უნდა. იმდენი ვალი მაქვს მათი, კრინ‐
ტის დაძვრას ვერ ვბედავ. აბა, სცადე და დაელაპარაკე იმაზე, რაც თვითონ გინდა, – მოსმენითაც კი არ მო‐
გისმენენ! მხოლოდ იმას გეტყვიან – გონს მოდი, ყმაწვილო. ბრწყინვალე ბინაში ცხოვრობ, „მაზერატით“ და‐
სეირნობ, „პატეკ-ფილიპი“ გიკეთია, ქალაქის ყველაზე ძვირფას ბოზებთან წევხარ. უამრავ ადამიანს შეშურ‐
დებოდა ასეთი ცხოვრების, სხვა რაღა გინდა?.. მაგრამ ხომ გესმის, ეს ყველაფერი სულაც არ არის ის, რაც
ცხოვრებისგან მინდა! ის კი, რაც ნამდვილად მინდა, ჩემთვის მიუღწეველია, სანამ ასეთი ცხოვრებით
ვცხოვრობ...
– ჰო, მაგალითად, სიყვარული. სულიერი სიმშვიდე. მყარი ოჯახი. უბრალო და გულწრფელი ცხოვრება... –
ხმადაბლა თქვა გოტანდამ. და ხელისგული მიჩვენა, – აი, შეხედე. ამ ხელებით ახლა, რამდენიც მომინდება,
იმდენ სხვის მძღნერს მივიღებ. აი, რას მივაღწიე. და ამით თავის მოწონება, დამიჯერე, არ მინდა.
როგორც ჩანს, გოტანდას ზედმეტი მოუვიდა. გამომეტყველება არ შეცვლია, მაგრამ აშკარად ჩვეულებრივ‐
ზე ბევრს ლაპარაკობდა. თუმცა ვერ ვიტყვი, რომ არ მესმოდა მისი სურვილი, რაც შეიძლება, მაგრად გამომ‐
ტყვრალიყო. შუაღამე გადავიდა და ვკითხე, კიდევ უნდოდა თუ არა ასე ჯდომა.
– ვისხდეთ! ხვალ სამსახურში სადილობამდე არ ვარ წასასვლელი. შენ რამე საქმე გაქვს დილით?
– მაპატიე, რომ ჩემი პრობლემები მოგახვიე თავს... მაგრამ, შენ გარდა, არავინ მყავს ხმის გამცემი. სიმარ‐
თლეს გეუბნები. არავისთან არ შემიძლია. ვეტყვი ვინმეს, „მაზერატს“ „სუბარუ“ მირჩევნია-მეთქი და გიჟად
ჩამთვლიან. ფსიქოანალიტიკოსს მომიჩენენ. ახლა ეს მოდაშია. უმაღლესი სინჯის მძღნერი. კინოვარ‐
სკვლავის პირადი ფსიქიატრი. იგივეა, რაც პროფესიული ასენიზატორი... – თვალებზე აიფარა ხელები, –
დღეს რაღაც ისევ... სულ ვწუწუნებ და სისულელეებს ვბოდავ, არა?
– სერიოზულად?
– არა... ალბათ საკმარისია. გმადლობ. მაპატიე, სულ შენს მხარზე ვტირი. მაგრამ ყველა, ყველა, ყველა, ვინც
გარს მარტყია, ადამიანები კი არა, გამხმარი მძღნერია. გული მერევა მათგან, პირდაპირ ყელზე მადგას, არ
ვხუმრობ...
– ნამდვილი მძღნერი, და სულ გარშემო ირევა! – დაამატა, მართლა ებრძოდა გულისრევას, – ვამპირების
ხროვა, წოვენ დიდი ქალაქის პატარა ვნებებს და ამით ცხოვრობენ. რა თქმა უნდა, ყველა არა. წესიერი ადა‐
მიანებიც გვხვდება, მაგრამ იშვიათად. ოღონდ მძღნერი მაინც ათასჯერ მეტია. ვამპირები, რომლებისთვი‐
საც ყველაფერი ადამიანური მხოლოდ სიტყვებით არსებობს. ვამპირები, რომლებიც ძალაუფლებით სარ‐
გებლობენ, რათა, რაც შეიძლება, მეტი ფული და ქალი დახვეტონ. წოვენ ადამიანების ილუზიას და სუქდები‐
ან, სიამაყით იბერებიან. და ამ ყველაფერში ვცხოვრობ ყოველდღე. წარმოდგენა არ გაქვს, რამდენი ასეთი
გარეწარია გარშემო! მე კი, მინდა, არ მინდა, დროდადრო მათთან დალევა მიწევს. და ყოველ წუთს შეხსენე‐
ბა საკუთარი თავისთვის: „ოღონდ არავინ არ დაახრჩო! ნუ ხარჯავ ენერგიას ამ ნაგავზე!..“
– სწორია, – თავი დამიქნია, – მაგრამ შეძლებისდაგვარად მაინც დავახრჩობდი. სწრაფი სიკვდილი მათთვის
მეტისმეტად დიდი ფუფუნებაა.
– ძალიან კარგი, – ვთქვი, – როგორც მეფისა და ვირის ყურების ზღაპარშია. ამოთხარა ორმო, ჩაჰყვირა და
მაშინვე მოეშვა.
– ნუ იტყვი, – დამეთანხმა.
– სიამოვნებით შევჭამდი.
წყალი ავადუღე და უბრალო ოტიაძუკე მოვხარშე ზღვის კომბოსტოსთან, დამარილებულ ქლიავთან და ვა‐
საბის პირშუშხასთან ერთად. ხმის ამოუღებლად შევჭამეთ ჩვენ-ჩვენი ულუფა.
– ჩემი აზრით, იმ ადამიანს ჰგავარ, რომელიც სიცოცხლეს შეჰხარის, – თქვა ბოლოს გოტანდამ, – ასეა?
– რაღაცას ალბათ შევხარი. უბრალოდ, უფიქრელად შევხარი. თუმცა ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ ბედნიერი
ვარ. საამისოდ რაღაც-რაღაცები მაკლია, ისევე როგორც შენ. ამიტომ ნორმალური ცხოვრებითაც არ ვცხოვ‐
რობ. უბრალოდ, ნაბიჯებს ვდგამ, როგორც ცეკვისას, სულ ეს არის. სხეულს ახსოვს, როგორ გადადგას ნაბი‐
ჯი, ამიტომ მიდის ჯერ კიდევ წინ. მაყურებლებიც მყავს, ვისაც აინტერესებს, რა გამოვა. მაგრამ ცხოვრები‐
სეული თვალთახედვით სრული ნულია. ოცდათოთხმეტი წლისას არც ოჯახი მაქვს, არც ღირსეული სამსა‐
ხური. ასე ვცხოვრობ დღიდან დღემდე. საბინაო კოოპერატივში არ შევსულვარ, ბანკებს გრძელვადიან სეს‐
ხებს არ ვუხდი. ქალებთან ბოლო დროს თითქმის არ ვწევარ... როგორ ფიქრობ, რა მოხდება კიდევ ოცდაათი
წლის შემდეგ?
– უფრო ზუსტად, „ან მოხდება, ან -არა“, – შევუსწორე, – ან მოხდება რამე, ან არაფერი არ მოხდება. არავინ
იცის. ამაში ყველანი ერთნი ვართ.
– ვითომ ისინი, ვისაც კარგად გამოსდის, ყოველ შეხვედრაზე იცრემლებიან? ვითომ თავიანთ პრობლემებს
გახვევენ თავს?
– ყველაფერი ხდება, – ავიჩეჩე მხრები, – მაინც ადამიანებზე ვლაპარაკობთ. და არა საერთო მნიშვნელებზე.
***
– რა იყო, დარჩენილიყავი, – ვუთხარი, – სათადარიგო ფუტონი მაქვს, დილით კი საუზმის გარანტიასაც გაძ‐
ლევ.
– არა, – გააქნია თავი, – გმადლობ შეთავაზებისთვის, მაგრამ უკვე გამოვფხიზლდი კიდეც... შინ წავალ.
– სხვათა შორის, მინდოდა მეთხოვა. ცოტა არ იყოს, უცნაური თხოვნაა, რა თქმა უნდა...
– მიდი, რა პრობლემაა.
– მაპატიე თავხედობისთვის, მაგრამ... „სუბარუს“ ვერ მათხოვებ რამდენიმე დღით? მე კი სანაცვლოდ „მაზე‐
რატის“ დაგიტოვებ. უბრალოდ, ხომ იცი, „მაზერატი“ მეტისმეტად თვალში მოსახვედრია, რათა ცოლს მალუ‐
ლად შევხვდე. სადაც არ უნდა მივიდე, ყველა მაშინვე ხვდება, რომ ეს მე...
– წაიღე და ისეირნე, რამდენიც გინდა, – ვუთხარი, – ჩათვალე, რომ „სუბარუ“ შენს განკარგულებაშია. ახლა
არ ვმუშაობ და მანქანა მაინცდამაინც არ მჭირდება. რა თქმა უნდა, წაიღე, ჩემთვის სულერთია. თუმცა, გუ‐
ლახდილად გეტყვი, სანაცვლოდ ასეთი მდიდრული მანქანის მიღება არ მინდა. წარმოიდგინე – მანქანის
სადგომი საერთოა, დარაჯის გარეშე, ღამით ვიღაც-ვიღაცები, კაცმა არ იცის, რას უზამენ. თან საჭესთან ყვე‐
ლაფერი ხდება. დავჭეჭყავ, გავფხაჭნი ასეთ ლამაზმანს და – მთელი საუკუნე ვერ ამოვალ შენი ვალიდან...
მეტისმეტად დიდი პასუხისმგებლობაა.
– მერე მე რა? მთელი ეს ხარჯები ჩემი კანტორის საქმეა. როგორ გგონია, დაზღვევა რისთვის არის? ნების‐
მიერი ნაფხაჭნის მიმართ დაზღვევა ამოქმედდება. არც გაივლო თავში. თუ მოგინდება, შეგიძლია მაგასთან
ერთად პირსიდან ზღვაში ისკუპო. სერიოზულად! მე კი სანაცვლოდ სხვას ვიყიდი. სწორედ ახლახან ერთი
ნაცნობი პორნომწერალი თავის „ფერარის“ მთავაზობდა...
– მესმის, – გაიცინა, – მაგრამ ჯობს შეეგუო. შენთვის, რა თქმა უნდა, ძნელი წარმოსადგენია, მაგრამ იმ სამ‐
ყაროში, რომელშიც მე ვტრიალებ, კარგი გემოვნებით ვერ გადარჩები. „გემოვნებიანი ადამიანი“ იგივეა, რაც
„ჯიბეგახვრეტილი გარყვნილი“. შეიძლება შეებრალოთ, მაგრამ არასდროს არ სცემენ პატივს.
ბოლოს და ბოლოს, მაინც ჩაჯდა ჩემს „სუბარუში“ და წავიდა. მისი „მაზერატი“ ჩემს სადგომზე გადავაყენე.
ძალიან მგრძნობიარე და საშინლად აგრესიული მანქანაა. მყისიერი რეაქცია, ზემძლავრი ძრავა. გაზს
დააჭერ ფეხს და თითქოს მთვარეზე გაფრინდი.
– აბა, საყვარელო, არ ღირს ასე დაძაბვა, – ალერსიანად ვუგურგურებდი, ხელსაწყოების პანელზე ვუტყაპუ‐
ნებდი ხელს, – მშვიდად, ნუ ჩქარობ...
მაგრამ თითქოს არ ესმოდა. რაც არ უნდა იყოს, მანქანაც გრძნობს, ვინ მართავს. შენც ხარ რა, გავიფიქრე.
„მაზერატი“...
"},{"head":"33.","content":"
33.
დილით მანქანის სადგომზე გავედი – იმის სანახავად, თუ როგორ გრძნობდა თავს „მაზერატი“. მთელი ღამე
სულ ის მიტრიალებდა თავში: ხომ არ გაიტაცეს, ხომ არ დაასახიჩრეს ვიღაც ვანდალებმა. მაგრამ მანქანას
არაფერი სჭირდა.
უცნაური გრძნობაა – ხედავდე „მაზერატის“ იქ, სადაც ადრე „სუბარუ“ იდგა. საჭესთან დავჯექი და დამშვი‐
დება ვცადე. არ გამოდიოდა. იმას ჰგავდა, დილით თვალს რომ გაახელ და ლოგინში, გვერდით, სრულიად
უცნობ ქალს დაინახავ. ძალიან ლამაზს. ოღონდ ეს არ გამშვიდებს. ეს გძაბავს. ვის როგორ – მაგრამ მე დრო
მჭირდება, რომ რამეს შევეჩვიო. ასეთი ხასათი მაქვს.
***
მთელი დღე მანქანას არ გავკარებივარ. შუადღისას ქალაქში ფეხით გავისეირნე, ფილმი ვნახე, რამდენიმე
წიგნი ვიყიდე. საღამოს გოტანდას დავურეკე. გმადლობ გუშინდელისთვისო, მითხრა. არაფრის-მეთქი, ვუპა‐
სუხე.
– მომისმინე, – განაგრძო, – ჰონოლულუს თაობაზე დავრეკე ორგანიზაციაში. პირდაპირ აქედან მართლა შე‐
იძლება ქალის შეკვეთა ჰავაიზე. ვერაფერს იტყვი – მთელი სამყარო კლიენტისთვის მუშაობს! თითქოს
კუპე-ლუქსს უკვეთავ: „როგორი გნებავთ, სადაც მოწევა შეიძლება თუ პირიქით?..“
– ნუ იტყვი...
– მოკლედ, ასეა საქმე. ვკითხე შენი ჯუნის შესახებ. ჩემმა ერთმა ნაცნობმა თქვენი საშუალებით შეუკვეთა,
კმაყოფილი დარჩა და მეც მირჩევს. სამხრეთაზიელი გოგოა, ჯუნი ჰქვია-მეთქი. მთხოვეს, მოიცადეთ, შევა‐
მოწმებთო. საერთოდ, ასეთი რამ პრაქტიკაში არ გვაქვს, მაგრამ თქვენთვის შევეცდებითო... ოღონდ არ
იფიქრო, რომ ვტრაბახობ. ჩვეულებრივ, ამის შეკითხვას აზრი არა აქვს. ჩემთვის კი შეამოწმეს. სწორია, ყო‐
ფილა ასეთი. ფილიპინელი. მაგრამ უკვე სამი თვეა აღარ არის. მათთან აღარ მუშაობს.
– გაჩერდი ერთი. დაიწყებენ ახლა ასეთი წვრილმანების შემოწმებას! ეს ხომ ბოზია: დღეს მუშაობს, ხვალ –
იყო და აღარ არის. რა უნდა ქნა – ძაღლებით მოძებნას უბრძანებ? „არ მუშაობს“ – მორჩა და გათავდა. სამ‐
წუხაროდ.
– სამი თვე?
– ჰო, ასე მითხრეს.
როგორ არ ვეცადე გამეგო, თუ რას ნიშნავდა ეს ყველაფერი, გონივრული ახსნა ვერ მოვუძებნე. მადლობა
გადავუხადე, ყურმილი დავკიდე და ქალაქში სასეირნოდ წავედი.
ესე იგი სამი თვის წინ ჯუნი დაიკარგა. ორი კვირის წინ კი სრულიად რეალურად იწვა ჩემთან. ტელეფონის
ნომერიც კი დატოვა. რომელზეც არავინ პასუხობს. საოცრებაა და მეტი არაფერი... მაშ ასე, ბოზები ახლა
სამნი არიან. კიკი, მეი და ჯუნი. სამივე გაქრა. ერთი მოკლულია, ორი – კაცმა არ იცის სად არის. თითქოს კე‐
დელში ამოქოლეს. თითოეული მათგანის გაქრობა ჩემთან არის დაკავშირებული. ჩემსა და მათ შორის ჰი‐
რაკუ მაკიმურა და გოტანდაა...
კაფეში შევედი, მაგიდასთან დავჯექი, ბლოკნოტი და ავტოკალამი ამოვიღე. ვცადე ურთიერთკავშირის სქე‐
მა შემედგინა იმათ შორის, ვინც გარშემო მერტყა. საშინლად დახლართული სქემა გამოვიდა. პირდაპირ ევ‐
როპის სამხედრო ძალების დისპოზიცია იყო პირველი მსოფლიო ომის წინ.
ბოლოს იძულებული გავხდი მეღიარებინა: ვერანაირი სხვა კავშირები ვეღარ აღმოვაჩინე. როგორც არ უნ‐
და მოვწიო ძაფი, გორგალი უფრო და უფრო უიმედოდ იხლართება. გინდ შუაზე გასკდი, მთლიანი სურათი
არ ჩანს. ჯერ მარტო კიკი-გოტანდა-მეის ჯაჭვი იყო. მერე ჰირაკუ მაკიმურა-ჯუნის ხაზი დაემატა. ახლა კი გა‐
მოდის, კიკი და ჯუნიც არიან რაღაცნაირად ერთმანეთთან დაკავშირებული. ორივემ ერთი და იგივე ტელე‐
ფონის ნომერი დამიტოვა. და ყველაფერი ისევ თავდაყირა დადგა.
– ჰო, ძვირფასო უოტსონ, იოლი ამოცანა არ არის, – ვუთხარი საფერფლეს მაგიდაზე. ბუნებრივია, პასუხად
არაფერი გამიგონია. ჭკვიანმა საფერფლემ ამჯობინა, არ გარეულიყო მთელ ამ აბდაუბდაში. საფერფლე, ყა‐
ვის ფინჯანი, საშაქრე, ჩეკი – ყველა მეტისმეტად ჭკვიანია და ისე უჭირავთ თავი, თითქოს არ ესმით. სულე‐
ლი აქ მარტო მე ვარ. მუდამ რაღაც გაუგებრობაში უნდა წავყო ცხვირი. მუდამ ცხოვრებისგან ნაცემი და
დაღლილი. ამ მშვენიერ გაზაფხულის საღამოს პაემანსაც კი ვერავის ვუნიშნავ...
შინ დავბრუნდი და იუმიოსი-სანთან დარეკვა ვცადე, მაგრამ სამსახურში აღარ იყო. დღეს ადრე წავიდაო,
მითხრეს. ეტყობა, თავის აუზზეა ცურვის სასწავლად. როგორც ყოველთვის, მაშინვე აუზზე ვიეჭვიანე. მომ‐
ხიბლავ ინსტრუქტორზე (ალი-კვალი გოტანდა), რომელიც ხელს ჰკიდებს და ნაზი ხმით უხსნის, როგორ უნ‐
და მოუსვას ხელი კროლით ცურვისას. ამქვეყნად ყველა აუზი დავწყევლე საპოროდან კაირომდე, მხოლოდ
და მხოლოდ იუმიოსის გამო... ღმერთო, ყველაფერი რა მძღნერულად არის, გავიფიქრე.
– ყველაფერი მძღნერია. უმაღლესი სინჯის მძღნერი. გამხმარი მძღნერი. ლამის გული ამერიოს... – გოტან‐
დას მიბაძვით ვთქვი. რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, მართლა მომეშვა გულზე. თუმცა ამის იმედი ნამდვილად
არ მქონდა. ვფიქრობ, გოტანდას მქადაგებლობა უნდა აერჩია. და დილიდან საღამომდე ექადაგა: „მთელი
სამყარო მძღნერია. უმაღლესი სინჯის გამხმარი მძღნერი. ავირიოთ გული, შვილნო ჩემნო!..“ იცოცხლე, შე‐
აგროვებდა მრევლს.
და მაინც, ყველაფრის მიუხედავად, საოცრად მენატრება იუმიოსი-სანი. მისი ოდნავ არეული საუბარი, შეშ‐
ფოთებული მოძრაობა. მომწონდა იმის გახსენება, რა საქმიანად ისწორებდა თითით ცხვირზე დასკუპებულ
სათვალეს. რა სერიოზული სახით შემოძვრებოდა ხოლმე ნომერში, ჟაკეტს გაიხდიდა და გვერდით მომიჯ‐
დებოდა. ამის გახსენებაზე სული მითბებოდა. მასში რაღაც შინაგან პირდაპირობას ვგრძნობდი და ეს ძალი‐
ან მიზიდავდა. საინტერესოა, გამოგვივიდოდა კი რამე?
იუმიოსი: მუშაობს ოტელში თავისი საყვარელი დახლის იქით, კვირაში ორჯერ-სამჯერ დადის აუზზე, და,
როგორც ჩანს, ცხოვრებით კმაყოფილია. მე: ქექავს ტექსტის ნამქერს. უყვარს „სუბარუ“ და ძველი ფირფი‐
ტები, კარგ კერძებს ამზადებს და, როგორც ჩანს, ამ ცხოვრებაში მეტისმეტად ცოტა რამ ახარებს. აი, ასეთი
წყვილია. შესაძლოა გამოსულიყო კიდეც, შესაძლოა – არა. მონაცემები არასაკმარისია. პასუხი – შეუძლებე‐
ლი.
მაგრამ თუ ერთად ვიქნებით – ნუთუ მართლა ვატკენ გულს ოდესმე? როგორც განქორწინებისას მიწინას‐
წარმეტყველა ცოლმა – აუცილებლად ვატკენ გულს ნებისმიერ ქალს, რომელსაც რამე საერთო ექნება ჩემ‐
თან, იმიტომ რომ ასეთი ხასიათი მაქვს. იმიტომ რომ მხოლოდ საკუთარ თავზე ვფიქრობ, სხვების სიყვარუ‐
ლი კი არ შემიძლია. ნუთუ მართალია?
პრობლემა კიკია. ჰო, ყველაფერი მასზე იკვეთება. სრულიად განსხვავებული ხერხებით ცდილობს ჩემთან
კავშირის დამყარებას. სადაც არ უნდა ვიყო – საპოროს კინოთეატრებიდან ჰონოლულუს გარეუბნებამდე –
ის ჩრდილივით დამყვება თან და ცდილობს რაღაც გზავნილის გადმოცემას. ეს დღესავით ნათელია.
ოღონდ ეს გზავნილი ძალიან რთულია და გარჩევა არ შემიძლია. კიკი! რას მთხოვ?
რა უნდა გავაკეთო?..
ნებისმიერ შემთხვევაში უნდა მოვიცადო. ასე იყო ყოველთვის. როცა თევზივით ბადეში გაიხლართები, მთა‐
ვარია მკვეთრი მოძრაობები არ გააკეთო. გაყუჩდი რაღაც დროით – და აუცილებლად რაღაც მოხდება.
აუცილებლად დაიწყება რაღაც. რაც შეიძლება დაჟინებით დააკვირდი მღვრიე ბინდს და დაელოდე, სანამ იქ
რაღაც არ შეტოკდება. საკუთარი გამოცდილებით ვიცი. რაღაც აუცილებლად დაიწყებს მოძრაობას. თუ შენ
ეს გჭირდება – ის აუცილებლად გატოკდება.
***
მე და გოტანდა ზედიზედ რამდენიმე დღე ვხვდებოდით ერთმანეთს – ხან სახლში ვსვამდით, ხან სადმე ვვახ‐
შმობდით. თანდათან ეს შეხვედრები ჩვევად მექცა. ყოველ ჯერზე ბოდიშს მიხდიდა, რომ ვერა და ვერ მიბ‐
რუნებს ჩემს „სუბარუს“. ნუ ღელავ, რა პრობლემაა, – ვიგერიებდი.
– ისე, მართლა მაგარი იქნებოდა, ზღვაში რომ გადაგვეგდო! – ისე თქვა, ჭიქა არ მოუშორებია პირიდან.
– ჰო, შვებით ამოვისუნთქებდი, – დავეთანხმე, – ოღონდ ეს არის, „მაზერეტის“ მერე „ფერარი“ იქნება.
– „ფერარის“ მერე?
– კარგი შეკითხვაა... მაგრამ ყველა რომ ზღვაში ჩავუძახოთ, ერთხელაც იქნება, სადაზღვევო კომპანია გან‐
გაშს ატეხს. წყალი არ გაუვა.
– ჯანდაბას სადაზღვევო კომპანია! მოდი, უფრო მასშტაბურად ვიფიქროთ. ასეა თუ ისე, ეს ჩვენი მთვრალი
ფანტაზიაა და არა რომელიმე მცირებიუჯეტიანი ფილმი, რომელშიც გიღებენ. ფანტაზიას ბიუჯეტი არა აქვს.
დაივიწყე შენი საშუალო სკოლის კომპლექსები. რატომ უნდა დავხურდავდეთ? თუ შიკია, შიკი იყოს... „ლამ‐
ბორგინი“, „პორშე“, „იაგუარი“ – რაც გინდა, სულო და გულო! გამოჩნდა – გადავაგდეთ ზღვაში, და ასე დაუს‐
რულებლად. მოსარიდებელი არაფერია. ზღვა დიდია. თუ გინდა, ათასი მანქანა ჩააგდე, ყველაფერს ჩაყლა‐
პავს და არც ნაპირებიდან გადმოვა. ჩართე წარმოსახვა, ძმაო!
გაიცინა.
– მეც ასე ვარ. მანქანა ჩემი არ არის, თან ფანტაზიაც სხვისია, – მხრები ავიჩეჩე, – ჰო, მართლა, ცოლთან რო‐
გორ ხარ – ყველაფერი რიგზეა?
გოტანდამ ჯინი მოსვა და თავი დააქნია. ფანჯრის იქით წვიმდა. ბარი ცარიელი იყო. მარტო ორნი ვიყავით.
ბარმენი საკეს ბოთლებს წმენდდა.
ხმადაბლა ჩაიხითხითა.
დაახლოებით აი, ასე ვლაპარაკობდით ყოველი შეხვედრისას. ხუმრობა-ხუმრობით ძალიან სერიოზულ რა‐
მეებზე. იმდენად სერიოზულზე, დროდადრო რომ არ გვეხუმრა, აუტანელი იქნებოდა. მართალია, ამ ხუმრო‐
ბების დიდი ნაწილი განსაკუთრებული იუმორით არ ბრწყინავდა, მაგრამ ჩვენთვის სულერთი იყო. მთავა‐
რია ხუმრობა ყოფილიყო, როგორი იქნებოდა, არ გვენაღვლებოდა. ხუმრობა ხუმრობისთვის. თითქოს წი‐
ნასწარ შევთანხმდით, სისულელეები გვეყბედა. როცა ვიცოდით, სინამდვილეში რა სერიოზულად იყო საქ‐
მე. ორივე ოცდათოთხმეტი წლის ვიყავით. რთული ასაკია. რაღაც თვალსაზრისით უფრო რთული, ვიდრე
ოცდაცამეტი. როცა საკუთარ ტყავზე გამოცდი, თუ რას ნიშნავს „ასაკი თავისას შვრება“. როცა შენს ცხოვრე‐
ბაში დგება შემოდგომა, რომლის შემდეგაც ასე მნიშვნელოვანია ზამთრისთვის მომზადება. და, უპირველეს
ყოვლისა, იმის გაგება, რა არის ამისთვის საჭირო. გოტანდას ფორმულირება უკიდურესად მარტივი იყო:
გოტანდა ცოტა ხნით გაყუჩდა. იჯდა და ჩუმად ფიქრობდა სიყვარულზე. მეც იგივეზე დავფიქრდი. იუმიოსი-‐
სან გამახსენდა. მაგიდა ბარში, რომელზეც ხუთი თუ ექვსი „ბლადი მერი“ დალია. აი, თურმე რა. ეტყობა,
„ბლადი მერი“ უყვარს...
– ცხოვრებაში იმდენი ქალი მყავს მოტყნული, მათი დანახვა აღარ მინდა, – განაგრძო გოტანდამ ცოტა ხნის
მერე, – და ლოგინის სიამოვნებებით ყელამდე ვარ. გინდ ათი მოგიტყნავს, გინდ ორმოცდაათი, არავითარი
განსხვავება არ არის! ერთი და იგივე მოქმედება, ერთი და იგივე რეაქცია... მე კი სიყვარული მჭირდება. აი,
ასე – გინდა, საშინელ საიდუმლოს გაგიმხელ? არავისთან არ მინდა ტყნაური, ჩემი ცოლის გარდა!
– აუწიე ტონალობას. აქ ნობელის პრემიის სუნი მცემს. აბა, დაფიქრდი – როგორია, მთელი კაცობრიობის წი‐
ნაშე რომ განაცხადო: „მხოლოდ ჩემი ცოლი მინდა მოვტყნა!“ ვითომ შეუძლიათ ჩვეულებრივ ადამიანებს
ასეთი რამ?
– პრემიის გადაცემის ცერემონიაზე ასეც დავიწყებ სიტყვას შვედი მეფის წინაშე, – განაგრძო გოტანდამ, –
„პატივცემულო ბატონებო! ამიერიდან ჩემი ცოლის გარდა, არავის მოტყვნა აღარ მსურს!“ ოვაციის ქარიშ‐
ხალი. ცა იწმინდება. მზის სხივები შვედეთს ეფინება.
– ფიორდებში მყინვარები დნება. ვიკინგები პირქვე ემხობიან. ისმის ალების სიმღერა, – დავასრულე.
– კათარზისი...
ისევ გავჩუმდით, ორივე ჩვენს სიყვარულზე ვფიქრობდით. ორივეს აშკარად გვქონდა საფიქრალი. მე იმაზე
ვფიქრობდი, რომ სანამ იუმიოსი-სანს მოვიწვევდი სტუმრად, აუცილებლად უნდა მეყიდა არაყი, პომიდვრის
წვენი, ლიმონი და „ლი ენდ-პერინზის“ სოუსი.
– თუმცა გამორიცხული არ არის, რომ ვერანაირ პრემიას ვერ მიიღებ, – დავამატე, – შეიძლება უბრალოდ
გარყვნილად ჩაგთვალონ.
– დიახ, ძალიანაც შესაძლებელია! ჩემი განცხადება ხომ კენჭის სროლაა სექსუალური რევოლუციის ბოს‐
ტანში. აგზნებული მანიაკების ბრბო გამფატრავს. მონოგამიისთვის წამებულად ვიქცევი.
– ლოგიკურია, – დავეთანხმე.
აი, ასე ვსაუბრობდით სერიოზულ თემებზე. თუმცა შემთხვევით ვინმე რომ აღმოჩენილიყო ჩვენ გვერდით,
ალბათ იფიქრებდა, რომ ვმაიმუნობდით. თუმცა ჩვენ, პირიქით, სახუმაროდ სულაც არ გვქონდა საქმე.
გადაღებისგან თავისუფალ დღეებში შინ მირეკავდა. მოვილაპარაკებდით, რომელ რესტორანში უნდა გვე‐
ვახშმა ან მაშინვე მასთან მივდიოდით. ასე გადიოდა დღეები. საბოლოოდ დავუსვი ჯვარი სამსახურს. უბრა‐
ლოდ ფეხებზე დავიკიდე. სამყარო უჩემოდაც მშვიდად ბრუნავდა. მე კი გარინდებული ვიცდიდი მანამ, სა‐
ნამ რამე მოხდებოდა.
მოგზაურობიდან დარჩენილი ფული ჰირაკუ მაკიმურას გავუგზავნე, იმის ჩეკებიც, რაც დავხარჯე.
ხელქვეითმა-პარასკევამ მაშინვე დამირეკა და შემომთავაზა, მეტი დამეტოვებინა.
– მაკიმურა-სენსეიმ მთხოვა გადმომეცა, რომ სხვაგვარად უხერხულად იგრძნობს თავს, – მითხრა, – თან
მეც, თუ გულახდილად გეტყვი, საზრუნავი მომემატება. მენდეთ, როგორც საჭიროა, ყველაფერს ისე გავა‐
ფორმებ. თქვენ ტვირთად არ დაგაწვებათ.
მასთან კამათის თავი არ მქონდა და უბრალოდ ვუთხარი: „კარგი. ისე მოიქეცით, როგორც თქვენთვის მოსა‐
ხერხებელია, ოღონდ, რაც შეიძლება, სწრაფად“. მეორე დღეს სამასი ათასი იენის საბანკო ჩეკი მივიღე ჰი‐
რაკუ მაკიმურასგან. კონვერტში ხელწერილი ვიპოვე ფულის მიღებაზე „ინფორმაციის შეგროვებისა და და‐
მუშავებისთვის“. ხელი მოვაწერე, ბეჭედი დავუსვი და უკან გავგზავნე. რაც არი, არი. სულერთია, მაინც წარ‐
მომადგენლობით ხარჯებზე ჩამოწერენ. რა გულის ამაჩუყებელია, ეშმაკმა წაიღოს მაგათი თავი...
***
რამდენიც არ უნდა გველაპარაკა, ყოველთვის ის წყვეტდა. ხან დიდხანს ვსაუბრობდით, ხან უცებ შეწყვეტ‐
და დიალოგს – დაკავებული ვარო, მოიმიზეზებდა. ისეც ხდებოდა, რომ არაფერს არ მპასუხობდა და ნახევა‐
რი წუთის მერე ყურმილს კიდებდა. მაგრამ, ავად თუ კარგად, რაღაც ურთიერთობას ემსგავსებოდა. ვცვლი‐
დით მონაცემებს, რომლებიც გვაკლდა. ერთხელაც თავისი ბინის ტელეფონის ნომერი მომცა. პროგრესი აშ‐
კარა იყო.
კვირაში ორჯერ ძველებურად აუზზე დადიოდა. ყოველთვის, როცა აუზზე დაიწყებდა საუბარს, ჩემი გული
ისე კრთოდა და ფართხალებდა, როგორც უცოდველი უფროსკლასელის. ერთი სული მქონდა, ცურვის ინ‐
სტრუქტორზე მეკითხა. მაინც რა ტიპია, რამდენი წლისაა, სიმპათიურია თუ არა, მეტისმეტად ალერსიანი
ხომ არ არის და ასე შემდეგ. მაგრამ როგორც საჭიროა, ისე შეკითხვა არ გამოდიოდა. მეშინოდა იმის ჩვენე‐
ბა, რომ ვეჭვიანობდი. მეშინოდა, პასუხად არ გამეგონა: „შენ რა, აუზზე ეჭვიანობ? ვერ ვიტან ეგეთ ტიპებს!
ვისაც ასეთ სისულელეებზე შეუძლია ეჭვიანობა, კაცი კი არა, ჩვარია. გაიგე, რაც გითხარი? ჩვარი! შენი და‐
ნახვა აღარ მინდა!“
ამიტომ ბოქლომი მედო პირზე და აუზზე არაფერს ვეკითხებოდი. და რაც უფრო დიდხანს არ ვეკითხებოდი,
მით უზარმაზარი და მახინჯი ხდებოდა აუზის ქიმერა ჩემს სულში. აი, მთავრდება მეცადინეობა, ცურვის ინ‐
სტრუქტორი ყველას დაითხოვს, იუმიოსი-სანის გარდა, და მასთან აგრძელებს ინდივიდუალურ მეცადი‐
ნეობას. ინსტრუქტორი, რა თქმა უნდა, ზედგამოჭრილი გოტანდაა. ხელით უჭირავს მისი მუცელი და მკერ‐
დი, და უხსნის, როგორ უნდა მოუსვას კროლით ცურვისას. თითები კერტებს აუთოებს, მერე ქვევით მის‐
რიალებს. „ყურადღებას ნუ აქცევ...“ – ჩასჩურჩულებს.
– ყურადღებას ნუ აქცევთ, – იმეორებს ინსტრუქტორი, – სულერთია, ჩემი ცოლის გარდა, არავისთან დაწოლა
არ მინდა.
იუმიოსის ხელისგულით ის თავის გამაგრებულ ასოს ეალერსება. ისიც იბერება პირდაპირ წყალში.
იუმიოსი-სან თვალებს ხუჭავს. ტრანსშია.
– ყველაფერი რიგზეა, – ეუბნება გოტანდა, – ყველაფერი კარგად არის. არავის მოტყვნა არ მინდა, ცოლის
გარდა.
აუზის ქიმერა.
თითქოს წმინდა წყლის ბოდვაა. მაგრამ ქიმერა არ მიდიოდა და ყოველ ზარზე იუმიოსი-სან სულ უფრო მე‐
ტად მივარდებოდა სულში. სულ უფრო რთული ხდებოდა, ახალი დეტალებით და პერსონაჟებით ივსებოდა.
აი, მის გვერდით უკვე მეი და იუკი დაცურავენ... გოტანდას თითები იუმიოსი-სანის ზურგზე მისრიალებს და
ის კიკიდ გადაიქცევა.
***
– იცი... მე ხომ ძალიან მოსაწყენი და ჩვეულებრივი ვარ, – მითხრა ერთხელ იუმიოსი-სანმა. იმ დღეს მისი
ხმა ყურმილში განსაკუთრებით დაღლილად და ნაღვლიანად ჟღერდა, – სხვა დანარჩენებისგან მხოლოდ იშ‐
ვიათი გვარით გამოვირჩევი. მეტი არაფრით. დღეები გადის, მე კი ცხოვრებას ოტელის დახლს მიღმა ვხარ‐
ჯავ... აღარ დამირეკო. გულწრფელად გეუბნები, ამ საქალაქთაშორისო საუბრების ანგარიშად არ ვღირვარ.
– ჰო, მიყვარს. და სამუშაო სულაც არ მაწევს ტვირთად. მაგრამ, იცი, ხანდახან მეჩვენება, თითქოს ეს ოტე‐
ლი მთლიანად გადამყლაპავს, თავის კედლებში ამომქოლავს... ხანდახან. ასეთ წუთებში საკუთარ თავს ვუგ‐
დებ ყურს და ვფიქრობ: რა ხდება ჩემს თავს, ვინ ვარ? თითქოს მე კი არა, სულ სხვა რამე ვარ. იქ, შიგნით,
მხოლოდ ოტელი დარჩა. მე კი აღარ ვარ. არ ისმის ჩემი ხმა. დავიკარგე სადღაც...
– მგონი ოტელი მეტისმეტად ახლო მიგაქვს გულთან, – ვუთხარი, – და მეტისმეტად სერიოზულად ფიქრობ ამ
ყველაფერზე. ოტელი ოტელია, შენ კი შენ ხარ. შენზე ხშირად ვფიქრობ, ოტელზე – იშვიათად. მაგრამ არასო‐
დეს არ ვფიქრობ თქვენზე, როგორც ერთ მთლიან რამეზე. შენ შენ ხარ, ოტელი ოტელია.
– ჰო, ეგ ვიცი, არც ეგეთი სულელი ვარ... მაგრამ ხანდახან ისინი შიგნით ერთმანეთში ირევიან. მათ შორის
საზღვარი ქრება. და მთელი ჩემი არსება – ჩემი გრძნობები, ჩემი პირადი ცხოვრება – ლღვება, ისე იკარგება
ამ ოტელში, როგორც ქვიშის მარცვალი კოსმოსში.
– მაგრამ ეს ხომ ყველას ემართება. ყველა რაღაცაში ვლღვებით, ვეღარ ვარჩევთ საზღვრებს, თავს ვკარ‐
გავთ. ეს მარტო შენ არ გემართება. თვითონ მეც, მაგალითად, ასეთი ვარ, – ვუთხარი.
– კარგი. არ ვარ ასეთი, – დავნებდი, – მაგრამ კარგად მესმის, რას გრძნობ. და ძალიან მომწონხარ. და შენში
რაღაც ძალიან მიზიდავს.
დიდხანს იყო ჩუმად. მაგრამ კარგად ვგრძნობდი მას იქ, ტელეფონის ყურმილის სიჩუმეში.
– იცი... ისე მეშინია, ისევ იქ, სიბნელეში არ აღმოვჩნდე! – თქვა, – ისეთი შეგრძნება მაქვს, თითქოს მალე ისევ
მოხდება...
და ატირდა. მაშინვე ვერც გავარკვიე, რა ხმები იყო. მხოლოდ ცოტა ხნის შემდეგ მივხვდი: ასე მხოლოდ შე‐
კავებული ქვითინი ჟღერს.
– რა თქმა უნდა, რიგზეა. რატომ მეკითხები? უბრალოდ, ვტირი ჩემთვის. რა, ტირილიც აღარ შეიძლება?
– არა, როგორ არ შეიძლება... უბრალოდ, ვღელავ შენ გამო.
***
„მაზერატიში“ ჩავჯექი და აკასაკაზე წავედი. ეს უზარმაზარი მანქანა რომ დაინახა, შუბლი შეიკრა.
– სად იპოვე?
– ნუ გეშინია, არ მომიპარავს. ტყეში მივდიოდი. ტბორში ჩავვარდი – მე გამოვცურე, მანქანა ჩაიძირა. გამო‐
დის წყლიდან ტბორის ფერია, ალი-კვალი იზაბელ აჯანი. რა ჩააგდე ახლა ტბორში, მეუბნება, ოქროს „მაზე‐
რატი“ თუ ვერცხლის BMW? არა, რას ამბობ, ვუებნები, სპილენძის ძველი „სუბარუ“. აი, აქ არის...
– მორჩი სულელურ ხუმრობებს! – არც კი გაუღიმია, ისე შემაწყვეტინა იუკიმ, – სერიოზულად გეკითხები, სად
აიღე და რატომ?
– მეგობარს გავუცვალე დროებით, – ვუთხარი, – მოვიდა ჩემთან მეგობარი, მომეციო, მეუბნება, შენი „სუბა‐
რუთი“ გავისეირნებო. ჰოდა, მეც მივეცი. თუ რისთვის უნდოდა, ეს უკვე მისი საქმეა.
– მეგობარი?
– ჰო. მაგის პატრონიც ზუსტად ასე ამბობს, – ვთქვი, – ოღონდ სხვა სიტყვებით.
არაფერი არ მიპასუხა.
საჭესთან დავჯექი და სიონანის სანაპიროსკენ გავაქროლე მანქანა. იუკი მთელი გზა ჩუმად იყო. ხმადაბლა
ჩავრთე Steely Dan და გზაზე გადავიტანე ყურადღება. მშვენიერი ამინდი იყო. ფერადი „ჰავაიური“ მეცვა, მზის
სათვალე მეკეთა. იუკის მონაცრისფრო თხელი ჯინსი და ვარდისფერი ტრიკოტაჟის პერანგი ეცვა. რუჯზე
ძალიან უხდებოდა. თითქოს ისევ ჰავაიზე ვიყავით. კარგა დიდხანს ჩვენ წინ ღორებით სავსე სატვირთო მი‐
დიოდა. გალიის გისოსებიდან ათობით წყვილი ღორის წითელი თვალი უყურებდა ჩვენს „მაზერატის“. ღო‐
რები ვერ ხედავენ განსხვავებას „სუბარუსა“ და „მაზერატის“ შორის. ღორისთვის უცნობია ცნება დიფერენ‐
ციაცია. ჟირაფისთვისაც. ზღვის გველთევზასთვისაც.
მხრები აიჩეჩა.
– დედას შეურიგდი?
– მშვენივრად გამოიყურები. რუჯიც გიხდება. ნაღებიან ყავასავით მომხიბლავი ხარ. მარტო ფრთები გაკლია
და ჩაის კოვზი მუჭში. ფერია „კაფე-ო-ლე“... „კაფე-ო-ლეს“ გემოც რომ გქონდეს, ვერც „მოკა“, გინდ ბრაზი‐
ლიური, გინდ კოლუმბიური, ვერ გაგიწევდნენ კონკურენციას, ვერც „კილიმანჯარო“. მთელი მსოფლიო
„კაფე-ო-ლეზე“ გადავიდოდა. „კაფე-ო-ლე“ მოაჯადოებდა მთელ კაცობრიობას. აი, რა გასაშტერებელი რუჯი
გაქვს.
უბრალოდ, ტყავიდან ვძვრებოდი, კომპლიმენტებს ვახვავებდი. არავითარი შედეგი – მხოლოდ მხრებს იჩეჩ‐
და. იქნებ იყო კიდეც შედეგი, ოღონდ უარყოფითი? იქნებ ჩემი გულწრფელობა უკვე რაღაც გარყვნილ ფორ‐
მებს იღებდა?
მხრები აიჩეჩა.
შევხედე. მართლა ძალიან მოთენთილი იერი ჰქონდა. უსიცოცხლო თვალები, გაფანტული მზერა. სახე, გა‐
რუჯული რომ არ ჰქონოდა, გაუფითრდებოდა.
– არ არის საჭირო. დაღლილი არ ვარ. უბრალოდ, უკან მინდა, ტოკიოში. და, რაც შეიძლება, ჩქარა, – თქვა
იუკიმ.
იოკოჰამას მოსახვევზე ტრასიდან გადავედი და ტოკიოში დავბრუნდით. იუკის ცოტა ხნით ქუჩაში მოუნდა
ყოფნა. მანქანა მის სახლთან ახლოს, სადგომზე გავაჩერე და ტაძარ ნოგის ბაღში გვერდიგვერდ დავსხე‐
დით.
– მაპატიე, – მითხრა იუკიმ საოცრად გულწრფელად, – ძალიან ცუდად ვიყავი. საშინლად. მაგრამ არ მინდო‐
და ამაზე ლაპარაკი, ამიტომ ბოლომდე ვითმენდი.
– რატომ უნდა ითმინო? რა სისულელეა. გოგონებს ასეთი რამ ხშირად ემართებათ. შეჩვეული ვარ.
– მაგაზე არ გელაპარაკები! – გაცოფდა, – ეგ არაფერ შუაშია! მიზეზი სულ სხვა რამეა. ამ მანქანის გამო გავ‐
ხდი ცუდად. იმიტომ რომ შიგ ვიჯექი.
– კონკრეტულად რა არ მოგწონს „მაზერატის“? – ვკითხე, – სულაც არ არის ცუდი მანქანა. მშვენიერი მახა‐
სიათებლები აქვს, მყუდრო სალონი. რა თქმა უნდა, ჩემთვის ასეთს არ ვიყიდდი, ვერ გავწვდებოდი...
– „მაზერატი“, – გაიმეორა იუკიმ თავისთვის, – არა, მარკა არაფერ შუაშია. სულ არაფერ შუაში. საქმე სწორედ
მანქანაა. შიგნით ძალიან უსიამო ატმოსფეროა. როგორ ვთქვა... რაღაცნაირად მთრგუნავს, ისე რომ ცუდად
ვხდები. მკერდში ჰაერი აღარ მყოფნის, მუცელში რაღაც უცნაურს ვგრძნობ, უცხოს. თითქოს ბამბით ვარ გა‐
ტენილი. ამ მანქანაში შენ არასდროს მოგჩვენებია ასე?
– მგონი, არა, – მხრები ავიჩეჩე, – თუმცა ვერაფრით ვერ შევეჩვიე. მაგრამ ალბათ იმიტომ, რომ „სუბარუს“
ვარ მეტისმეტად შეჩვეული. როცა უცებ იცვლი მანქანას, თავიდან ყოველთვის გიძნელდება. ასე ვთქვათ,
სენსორულ დონეზე. მაგრამ დათრგუნვას რაც შეეხება, მსგავსი არაფერი... ალბათ ამას არ გულისხმობ,
ხომ?
– სწორედ ისეთი? როგორიც ხშირად გეწვევა ხოლმე? ეს შენი... – მინდოდა მეთქვა „ზეშთაგონება“, მაგრამ
თავი შევიკავე. არა, აქ რაღაც სხვა ამბავია. რა დავარქვა? ფსიქოინდუქცია? რამდენიც არ უნდა ვიფიქრო,
სიტყვებით ვერ გადმოვცემ. მხოლოდ რაღაც უხამსობა გამოდის.
– ამის აღწერა რომ შემეძლოს... მაგრამ არ შემიძლია. გამოკვეთილ სურათს ვერ ვხედავ. ჰაერის რაღაც
მღვრიე შენადედია. მძიმე და საზიზღარი. გარს მეხვევა და მაწვება. რაღაც საშინელი... ის, რაც არ შეიძლება,
– მუხლებზე ხელებდაწყობილი გულმოდგინედ ეძებდა სიტყვებს, – არ ვიცი, როგორ ვთქვა უფრო ზუსტად.
ის, რაც არასდროს არ შეიძლება. რაღაც ძალიან არასწორი. გამრუდებული. იქ, შიგნით, ძალიან ჭირს სუნ‐
თქვა. მეტისმეტად მძიმე ჰაერია. თითქოს ტყვიის ყუთში დაგრჩილეს, ზღვაში გადაგაგდეს და იძირები, იძი‐
რები... ჯერ ვიფიქრე, მეჩვენება-მეთქი – უბრალოდ შიშმა ამიტანა, – და იმიტომ ვითმენდი ერთხანს. ის კი
უარესად და უარესად... ამ მანქანაში აღარასოდეს ჩავჯდები. გამოართვი უკან შენი „სუბარუ“.
– ცით დაწყევლილი „მაზერატი“... – არაამქვეყნიური ხმით ვთქვი.
– ეი, არ ვხუმრობ. გირჩევნია, არც შენ იარო ამ მანქანით, – სერიოზული სახით თქვა იუკიმ.
– უბედურების მომტანი „მაზერატი“, – დავამატე. და გავიცინე, – კარგი, გავიგე, რომ არ ხუმრობ. შეძლების‐
დაგვარად შევეცდები იშვიათად ვიარო. თუ რას მირჩევ – პირდაპირ ზღვაში გადავუძახო?
***
ტაძრის ბაღის სკამზე მანამდე ვისხედით, სანამ იუკი შოკიდან არ გამოვიდა. მთელი საათი თვალდახუჭული
იჯდა. ლოყებით ხელისგულებს ეყრდნობოდა. დაბნეული გავყურებდი გვერდით ჩავლილ ადამიანებს – ვინ
ტაძარში მიდიოდა, ვინ ტაძრიდან გამოდიოდა. სადილობის შემდეგ სინტოისტურ ტაძარში მოხუცები, დედი‐
კოები პუტკუნა შვილებით და უცხოელები თუ შედიან კინოაპარატებით ხელში. თუმცა ისინიც თითზე ჩამო‐
სათვლელი არიან. ხანდახან კლერკები შემოივლიდნენ უახლოესი კანტორიდან – სკამებზე სხდებოდნენ და
ისვენებდნენ. შავი კოსტიუმებით, პლასტიკატის „დიპლომატებით“ და გაყინული მზერით. ყველა კლერკი
სკამზე ათი-თხუთმეტი წუთი იჯდა, მერე კი, კაცმა არ იცის, სად ქრებოდა. ამ დროს ყველა ნორმალური ადა‐
მიანი სამსახურშია, ყველა ნორმალური ბავშვი – სკოლაში...
– ჰო, – თავი დამიქნია, – ახლა ჰაკონეშია. თავის ცალხელასთან ერთად. ჰავაისა და კატმანდუს ფოტოებს არ‐
ჩევენ.
– ჰო, რა ვიცი. როცა გუნებაზე ვიქნები. მაგრამ ჯერჯერობით აქ ვიცხოვრებ. ჰაკონეში საქმე მაინც არაფერი
მაქვს.
– შეკითხვა წმინდა ცნობისმოყვარეობის გამო, – ვთქვი, – ამბობ, რომ ჰაკონეში საქმე არ გაქვს და ამიტომ
ხარ ტოკიოში. ტოკიოში რაღას აკეთებ?
მხრები აიჩეჩა.
– შენ გხვდები.
სიჩუმე ჩამოვარდა. მკვდარი მარყუჟისმაგვარი სიჩუმე – რაც უფრო ზევით ადიხარ, მით უფრო სარისკოა.
– შესანიშნავია, – ვთქვი, – უბრალოდ, წმინდა მცნებაა. წმინდა და უბიწო. „იცხოვრეთ და შეხვდით სამარის
კარამდე!..“ ცხოვრება კი არა, პირდაპირ სამოთხეა დედამიწაზე. მე და შენ ყოველდღე ვაგროვებთ ცისარ‐
ტყელას ყველა ფერის ვარდებს, ვსეირნობთ ნავით და ვცურავთ ოქროს ტბორში. თან იქ ჩვენს ფუმფულა
წაბლისფერ ძაღლს ვაბანავებთ. ჭამა მოგვინდება – ზევიდან პაპაია ცვივა. მუსიკა მოგვინდება – მხოლოდ
ჩვენთვის ზევიდან ბოი ჯორჯი მღერის. მშვენიერია. ვერაფერს იტყვი. ოღონდ – ეს რა საცოდაობაა! – ისევ
სამუშაოს უნდა ჩავუჯდე. და მთელი ცხოვრება შენთან გართობას ვეღარ შევძლებ. მით უფრო მამიკოს ფუ‐
ლით.
– ის, რომ დედიკოს და მამიკოს ფული არ გინდა, მესმის, ნუ ღელავ! ოღონდ არ არის საჭირო ამის გამო ასე
საზიზღრად მელაპარაკო. არც მე მომწონს, აქეთ-იქით რომ დაგათრევ. გამოდის, შენ შენი ცხოვრებით
ცხოვრობ, მე კი აქეთ გექაჩები და თავს გაბეზრებ. ასე რომ, ჩემი აზრით, ნორმალური იქნებოდა, შენ რომ...
შენ...
– შენ მთავარი არ გესმის, – ვუთხარი, – რაც არ უნდა მოხდეს, არ მინდა შენთან შეხვედრა ვალდებულების
გამო. მინდა შეგხვდე, როგორც მეგობარი. და არ მსურს, რომ შენს ქორწილში ვითვლებოდე, როგორც „პა‐
ტარძლის პირადი გუვერნანტი, როცა ის ცამეტი წლის იყო“. ირგვლივ კი ლაზღანდარობდნენ: „სა-ინტე-
რესოა, ნეტავ რა მოვალეობებს ასრულებდა?“ არა, ღმერთმა დამიფაროს. სულ სხვა საქმეა – „პატარძლის
მეგობარი, როცა ის ცამეტის იყო“.
– ჰოდა, ძალიან კარგი. ვერც მე ვიტან ქორწილს. მთელი ეს მოსაწყენი სიტყვები, რომელიც ჭკვიანი გამო‐
მეტყველებით უნდა მოისმინო. მთელი ეს ტორტები, ნოტიო და მძიმე, როგორც აგური, საჩუქარივით რომ
გაჩეჩებენ გამომშვიდობებისას. მეზიზღება. დროის ნეხვად გადაქცევა. მეც ყოველგვარი ქორწილის გარეშე
მოვიყვანდი ცოლს – აბა, ეგღა მაკლია... რაც შეეხება გუვერნანტს – ეს, უბრალოდ მაგალითია, რომელიც
სიტყვასიტყვით არ უნდა გაიგო. ყველაფერი, რისი თქმაც მინდა, ძალიან მარტივად ჟღერს. ფულით მეგობ‐
რებს ვერ იყიდი. მით უფრო, ვიღაცის წარმომადგენლობითი ხარჯით...
– შესანიშნავია! – გავიცინე, – არა, მართლა მიხარია. ეტყობა, თანდათან ხვდები, თუ რატომ არის საჭირო
დიალოგი და რა არის მასში ყველაზე მნიშვნელოვანი. კიდევ ცოტაც და მშვენიერ საბავშვო კომიქსებს შე‐
ვადგენთ!
– მომისმინე, – ჩავახველე და განვაგრძე, – მოდი, ახლა სერიოზულად. გინდა ჩემთან ურთიერთობა ყოველ‐
დღე? კი ბატონო, რა პრობლემაა. ჯანდაბას ჩემი სამუშაო. ნამქერის ქექვას მაინც ვერაფერს გამოვრჩები.
ყველაფერზე თანახმა ვარ, ოღონდ ერთი პირობით. დაივიწყე ურთიერთობა ფულისთვის. ჰავაიზე მოგ‐
ზაურობა გამონაკლისია, პირველი და უკანასკნელი. შეიძლება ითქვას, საჩვენებელი ექსპერიმენტი – რისი
გაკეთება არ შეიძლება. ტრანსპორტის ხარჯები ამინაზღაურეს, ქალი მიყიდეს. და რა მივიღეთ შედეგად?
შენ აღარ მენდობი. მე თვითონაც მეზიზღება ჩემი თავი... მორჩა, საკმარისია. სხვის თამაშში მონაწილეობას
აღარ ვაპირებ. ახლა თვითონ ვადგენ თამაშის წესებს. და ნუ მასწავლით ცხოვრებას პირში ფულის ჩაჩრით,
მე თქვენი დიკ ნორტი არ ვარ, და მით უფრო შენი მამიკოს მდივანი. მე მე ვარ და ფეხის სალოკავად არავის‐
თვის მიმიქირავებია თავი. მე თვითონ მინდა შენთან მეგობრობა და იმიტომაც ვმეგობრობ. შენ თვითონ გინ‐
და ჩემთან შეხვედრა და იმიტომაც გხვდები. და დაივიწყე ეს სულელური ფული.
– და შენ რა, მართლა დამიმეგობრდები? – მკითხა იუკიმ, თან დაჟინებით დასცქეროდა შეღებილ ფეხის
ფრჩხილებს.
– რატომაც არა? ასე თუ ისე, მე და შენ ნორმალური ცხოვრებიდან ამოვარდნილი ადამიანები ვართ. დიდი
ამბავი, რა მოხდა მერე. სულერთია, მაინც შეგვიძლია მოვეშვათ და ვიმხიარულოთ.
– სულაც არა, – ვუთხარი, – უბრალოდ, ერთხელ დაწყებულს შუა გზაზე ვერ ვტოვებ. ასეთი ხასიათი მაქვს.
გინდა ურთიერთობა? კი ბატონო, გქონდეს ეს ურთიერთობა, სანამ თავისით არ დაილევა. ჩვენ საპოროს
ოტელში შევხვდით ერთმანეთს. ჩვენ შორის რაღაც ძაფები გაიბა. მე არ დავწყვეტ ამ ძაფებს, სანამ თავისით
არ დაწყდება.
იუკი სანდლის წვერით მიწაზე რაღაცას ხატავდა. მორევს ჰგავდა, ოღონდ კვადრატულს. ჩუმად ვათვა‐
ლიერებდი მის ქმნილებას.
ერთხანს ვფიქრობდი.
– შეიძლება მიჭირს კიდეც, არ ვიცი. ამაზე სერიოზულად არ მიფიქრია. ბოლოს და ბოლოს, არც არაფერი იქ‐
ნებოდა, რომ არ მინდოდეს. შეუძლებელია აიძულო ადამიანები, ვალდებულების გამო იყვნენ ერთად... მა‐
გალითად, რატომ მომწონს შენთან ყოფნა? ამხელა განსხვავება ასაკში, საერთო ინტერესებიც თითქმის არ
გვაქვს... იქნებ იმიტომ, რომ რაღაცას მახსენებ? რაღაც გრძნობას, რომელიც სადღაც ღრმად მქონდა და‐
მარხული. იმას, რასაც განვიცდიდი ცამეტი წლისა. თხუთმეტის რომ ვიყო, აუცილებლად შემიყვარდებოდი...
ეს მგონი უკვე გითხარი, არა?
– ჰოდა, ასე. დაახლოებით ასე, – გავაგრძელე, – და როცა შენთან ვარ, ეს წარსულის გრძნობები ჩემთან
ბრუნდება. მაშინდელ წვიმის ხმაურთან ერთად, მაშინდელ ქარის სუნთან ერთად... და ვგრძნობ: აი, ის – მე,
თხუთმეტი წლის, – მხოლოდ ხელი გაიწვდინე. მაგარი შეგრძნებაა, უნდა გითხრა! ოდესმე გაიგებ ამას...
– მართლა?
– დიკ ნორტი?
– ს-საშინელი უტვინოა!
– რაღაც თვალსაზრისით, შესაძლოა. მაგრამ რაღაცით – ვერ დაგეთანხმები. ცუდი ადამიანი არ არის. ისე,
შენ თვითონაც უნდა ხედავდე. ცალხელა კია, მაგრამ მეტსაც აკეთებს და უკეთესადაც, ვიდრე ყველა ორხე‐
ლა სახლში. და ამას არავის ამადლის. ასეთი ადამიანი ქვეყნად ცოტაა. შეიძლება ისე მასშტაბურად არ აზ‐
როვნებს, როგორც დედაშენი და არც ისეთი ტალანტია. მაგრამ სერიოზული დამოკიდებულება აქვს მასთან,
შეიძლება უყვარს კიდეც. საიმედო კაცია. კეთილი კაცია. და მშვენიერი მზარეულიც.
აღარ შევეკამათე. ბოლოს და ბოლოს, იუკის თავისი ტვინი აქვს და თავისი შეგრძნებები...
დიკ ნორტზე აღარ გვილაპარაკია. ცოტ-ცოტა კიდევ გავიხსენეთ პირველქმნილი ჰავაის ცხოვრება – მზე,
ტალღები, ქარი და „პინა კოლადა“. მერე იუკიმ თქვა, ცოტა მომშივდაო. უახლოეს საკონდიტროში შევედით
და თითო ბლინი შევჭამეთ ხილის მუსით.
"},{"head":"34.","content":"
34.
ორშაბათ საღამოს დიკ ნორტი ჰაკონეში წავიდა საყიდლებზე. სუპერმარკეტიდან პაკეტებით გამოსულს
სატვირთო მანქანა დაეჯახა. ბანალური უბედური შემთხვევა. სატვირთოს შოფერი თვითონაც ვერ მიხვდა,
როგორ მოხდა, რომ ასეთ საზიზღარ ამინდში დაღმართზე ჩამოსვლისას სიჩქარეც კი არ დააგდო. „ეშმაკმა
მაცდუნა“, – ამასღა იმეორებდა მოკვლევის დროს. თუმცა თვითონ დიკ ნორტსაც საბედისწერო შეცდომა
მოუვიდა. ქუჩაზე გადასვლისას, ჩვეულებისამებრ, მარცხნივ გაიხედა, და მხოლოდ ამის მერე მარჯვნივ,
სულ რაღაც ორი თუ სამი წამი დააგვიანა. ჩვეულებრივი შეცდომაა იმათი, ვინც საზღვარგარეთ დიდი ხნის
ცხოვრების მერე დაბრუნდა იაპონიაში. იმას, რომ ყველაფერი პირიქით მოძრაობს, მაშინვე ვერ ეჩვევი. თუ
გაგიმართლა, დიდი-დიდი, შეშინდე, თუ არადა – შეიძლება ყველაფერი ტრაგედიით დასრულდეს. დიკ
ნორტს არ გაუმართლა. სატვირთოსთან შეჯახებისას მისი სხეული ჰაერში ავარდა, საპირისპირო ზოლზე
დაეცა და ახლა მიკროავტობუსს შეეჯახა. წამიერი სიკვდილი.
როცა ეს გავიგე, მაშინვე გამახსენდა, როგორ დავდიოდით მაკაჰას მაღაზიებში. რა საგაულდაგულოდ არ‐
ჩევდა პროდუქტებს, როგორი გულმოდგინებით სინჯავდა ხილს, როგორი საქმიანი სიმშვიდით აწყობდა მა‐
ღაზიის ურიკაში „ტამპექსების“ კოლოფებს. საწყალი, გავიფიქრე. თავიდან ბოლომდე არ უმართლებდა
კაცს. ხელი იმიტომ დაკარგა, რომ ვიღაც სხვამ დაადგა ფეხი ნაღმს. დარჩენილი ცხოვრება საყვარელი ქა‐
ლის ნამწვების ჩაქრობას შესწირა. და დაიღუპა შემთხვევითი სატვირთოსგან სუპერმარკეტის პაკეტით ერ‐
თადერთ ხელში.
გამომშვიდობება მის ცხედართან ცოლ-შვილის სახლში მოეწყო. ღირს კი იმის თქმა, რომ არც ამე, არც
იუკი, არც მე დაკრძალვაზე არ მივედით?
გოტანდას ჩემი „სუბარუ“ გამოვართვი და შაბათს, სადილობის შემდეგ, იუკი ჰაკონეში წავიყვანე. „ახლა დე‐
დას მარტო დატოვება არ შეიძლება“, – თქვა იუკიმ.
– მარტო თვითონ საერთოდ არაფერი არ შეუძლია. შინამოსამსახურე უკვე ძალიან მოხუცია, თან ღამით თა‐
ვის სახლში მიდის. დედასთვის მარტოობა არ შეიძლება.
– დიკ ნორტზე?
– ჰო.
იუკიმ ატლასი კარის ჯიბეში ჩატენა, იდაყვი ღია ფანჯარაში გადადო და მთიანი პეიზაჟის თვალიერება და‐
იწყო.
– ახლა რომ ვფიქრობ, არც ისე ცუდი იყო... კეთილი, სულ რაღაცას მიჩვენებდა. სერფინგს მასწავლიდა. და
ცალი ხელით უფრო ცოცხალი იყო, ვიდრე ბევრი ორხელა... დედაზეც ძალიან ზრუნავდა.
ისევ პეიზაჟს უყურებდა, ერთხელაც არ მობრუნებულა ჩემკენ. ღია ფანჯრიდან ქარი თმას უწეწავდა, ზაფხუ‐
ლის მდელოს ბალახივით.
– რა სამწუხაროც არ უნდა იყოს, ასეთი ბუნების იყო. რაღაც-რაღაც თვისებებისთვის პატივისცემის ღირსია.
მაგრამ მეტისმეტად ხშირად აძლევდა თავს უფლებას გამოეყენებინათ, როგორც სანაგვე ყუთი. ვისაც არ
ეზარებოდა, ჩაივლიდა და ნებისმიერ ნაგავს ჩაყრიდა. ძალიან მოსახერხებელია ჩაყრა. რატომ, არ ვიცი. იქ‐
ნებ დაბადებიდან იყო ასეთი. დაახლოებით ისე, როგორც დედაშენის თვისება, მიიპყროს გარშემომყოფთა
ყურადღება... საერთოდ, უფერულობა ძალიან ჰგავს ლაქას თეთრ პერანგზე. ერთხელ მოგეცხება და მთელი
ცხოვრება ვერ ჩამოირეცხავ.
– ეს უსამართლობაა!
– დიკ ნორტს?
ამოვიოხრე. მანქანა გზის პირას მივაყენე და ძრავა გამოვრთე. საჭიდან ხელები ავიღე და პირდაპირ თვა‐
ლებში შევხედე იუკის.
– ვფიქრობ, ასე მსჯელობა სისულელეა, – ვუთხარი, – ახლა სინანულს ჯობდა თავიდანვე მოქცეოდი ადა‐
მიანურად. გეცადა მაინც, სამართლიანი ყოფილიყავი. მაგრამ ამას არ აკეთებდი. ამიტომ არც სინანულის
და არც წუხილის არავითარი უფლება არ გაქვს.
– შეიძლება ახლა მეტისმეტად მკაცრად გითხრა. გთხოვ, მაპატიო. სხვებს როგორც უნდათ, ისე მოიქცნენ,
მაგრამ სწორედ შენგან არ მინდა ვისმენდე ასეთ სისაძაგლეს. არის რაღაცები, რაზეც ხმამაღლა არ ლაპა‐
რაკობენ. თუ ადგები და იტყვი, ამით არაფერი არ მოგვარდება. და არც არავის მოხვდება გულზე. შენ იმას
ნანობ, რომ უსამართლოდ ექცეოდი დიკ ნორტს. ამბობ, რომ ინანიებ. ალბათ ასეც არის. ოღონდ დიკ ნორ‐
ტის ადგილზე არ მენდომებოდა ასეთი მსუბუქი სინანული შენი მხრიდან. ალბათ არ ენდომებოდა, რომ მისი
სიკვდილის შემდეგ ადამიანებს ასე დაეტირებინათ: „აჰ, როგორი სასტიკები ვიყავით!“ საქმე აღზრდაში არ
არის. საქმე საკუთარი თავის წინაშე პატიოსნებაა. შენ ჯერ კიდევ მოგიწევს ამის სწავლა.
იუკი არ მპასუხობდა. თვალდახუჭული იჯდა, თითები საფეთქლებზე ედო. შეიძლება გეფიქრა, რომ მშვიდად
ეძინა. დროდადრო წამწამებს თუ ასწევდა ნელა, ტუჩებზე კი ოდნავ შესამჩნევი თრთოლა გადაურბენდა.
ალბათ ტირის, გავიფიქრე. ტირის შიგნით, ცრემლისა და ქვითინის გარეშე. მეტისმეტს ხომ არ ველი ცამეტი
წლის გოგოსგან? და რა ვარ მისი, რომ ასეთი სერიოზული გამომეტყველებით ვარიგო ჭკუა? მაგრამ ვერა‐
ფერს ვიზამ. ურთიერთობის რაღაც საკითხებში არ შემიძლია შეღავათების გავრცელება ასაკსა და დისტან‐
ციაზე. სისულელე სისულელეა და მის მოთმენაში აზრს ვერ ვხედავ.
– ნუ გეშინია, შენ არაფერში არ ხარ დამნაშავე, – ვუთხარი, – შეიძლება მე მეტისმეტად სწორხაზოვნად ვაზ‐
როვნებ. სამართლიანობის თვალსაზრისით შენ სწორად იქცევი.
ერთადერთი ცრემლი ლოყაზე ჩამოუგორდა და მუხლზე დაეცა. და ამით ყველაფერი დამთავრდა. აღარც
სლუკუნი, აღარც კვნესა.
– და რა უნდა ვქნა? – მკითხა ცოტა ხნის შემდეგ.
– არაფერი, – ვუპასუხე, – გაუფრთხილდი იმას, რასაც სიტყვებით ვერ იტყვი. მაგალითად, მკვდრების პატი‐
ვისცემას. დროთა განმავლობაში მიხვდები, რას ვგულისხმობ. რაც უნდა დარჩეს – დარჩება, რაც უნდა წავი‐
დეს – წავა. დრო ბევრ რამეს თავის ადგილს მიუჩენს. ხოლო რასაც ვერ მოერევა, შენ თვითონ გადაწყვეტ.
მეტისმეტად რთულად ხომ არ გელაპარაკები?
– ნამდვილად ცოტა რთულია, მართალი ხარ, – გავიცინე, – ისე, რასაც მე გეუბნები, ცოტას თუ ესმის. იმიტომ,
რომ ჩემ გარშემო ადამიანების უმეტესობა როგორღაც სხვანაირად ფიქრობს. მაგრამ ჩემთვის ჩემი თვალ‐
საზრისი მაინც ყველაზე სწორი მგონია, ამიტომ ყველასთვის ყველაფრის დაღეჭვა მიწევს. ადამიანები
დროდადრო კვდებიან. ადამიანის სიცოცხლე გაცილებით სახიფათოა, ვიდრე შენ გგონია. ამიტომ ისე უნდა
მოექცე, რომ მერე არ ინანო. სამართლიანად და რაც შეიძლება გულწრფელად.
– ჰო, ძალიან, – დავეთანხმე, – მაგრამ ცდა მაინც ღირს. აი, მსუქანი პედერასტი ბოი ჯორჯი, ბავშვობაში სპი‐
ლომ რომ დააბიჯა ყურზე, ისიც კი გაძვრა სუპერვარსკვლავებში. უბრალოდ ძალიან უნდა ეცადო. სულ ეს
არის.
***
ამეს სახლი უძრავი ქონების ცნობილი ფირმის სპეციალური პროექტით გაშენებულ რაიონში იყო. ზონაში
ვეებერთელა ჭიშკრით შეიძლებოდა მოხვედრა. ჭიშკრის იქით აუზი და პატარა კაფე იყო. კაფეს გვერდით –
მინისუპერმარკეტის მსგავსი რაღაც, ყველანაირი დასახელებისა და ყველა ფერის ნაგავი პროდუქტით გა‐
ძეძგილი. დიკ ნორტის მსგავს ადამიანებს საერთოდ არაფერი ესაქმებათ აქ. გზა ზევით წავიდა და ჩემს ბე‐
ბერ „სუბარუს“ ქოშინი აუვარდა. ამეს სახლი ფერდობის შუაში იდგა – მეტისმეტად დიდი ორკაციანი ოჯა‐
ხისთვის. მანქანა გავაჩერე და იუკის ნივთები საპარადო კართან მივათრიე. კრიპტომერიის ხეივანი ცერად
ეშვებოდა სახლის კუთხიდან. ხეებს შორის, შორს, ქვევით, ზღვა ჩანდა. გაზაფხულის თხელ ნისლში წყალი
ცისარტყელას ყველა ფერით ბრწყინავდა.
ამე მზით განათებულ სასტუმრო ოთახში მოკიდებული სიგარეტით ბოლთას სცემდა. გიგანტური ბროლის
საფერფლე სავსე იყო „სალემის“ დაგრეხილი და დაჭყლეტილი ნამწვებით. მაგიდაზე ფერფლი ისე იყო მი‐
მოფანტული, თითქოს საფერფლისთვის რამდენჯერმე მთელი ძალით შეებერათ. ბროლში მორიგი ნამწვი
რომ დამარხა, დედა ქალიშვილთან მივიდა და თმა აუჩეჩა. ამეს გასამჟღავნებლით თეთრად დალაქავებუ‐
ლი უზარმაზარი ნარინჯისფერი მაისური და ძველი, გახეხილი „ლივაისი“ ეცვა. თმა – გაჩეჩილი, თვალები –
დაწითლებული. ეტყობა, მთელი ღამე არ ეძინა და სიგარეტს სიგარეტზე ეწეოდა.
– საშინელება იყო, – თქვა ამემ, – ნამდვილი კოშმარი. რატომ ხდება ასეთი საშინელებები?
მივუსამძიმრე. ამე დაწვრილებით მოგვიყვა მომხდარზე. ყველაფერი ისე უცებ მოხდა, რომ ახლა სრული
ქაოსი აქვს. როგორც სულში, ისე ყველაფერში, რასაც არ უნდა მოჰკიდოს ხელი.
– თან, წარმოიდგინეთ, მოსამსახურე ქალსაც სიცხე აქვს, მოსვლა არ შეუძლია. მაინცდამაინც დღეს. არ გინ‐
და ასეთ დღეს ავად გახდე? ალბათ მალე ჭკუიდან შევიშლები. პოლიცია მოდის, დიკის ცოლი მირეკავს... არ
ვიცი, უბრალოდ არ ვიცი, რა ვქნა!
– რაღაც უნდოდა. ვერაფერი ვერ გავიგე, – ამოიოხრა ამემ, – უბრალოდ, ბღაოდა ყურმილში. ხანდახან რა‐
ღაცას ჩურჩულებდა ტირილით. ვერაფერი ვერ გავარკვიე. მოკლედ, ვერ მოვიფიქრე, რა მეთქვა... ხომ გეს‐
მით... რა უნდა მეთქვა?
– უბრალოდ, ვუთხარი, დიკის ნივთებს, რაც შეიძლება, მალე გამოგიგზავნით-მეთქი. ის კი სულ ქვითინებდა
და სლუკუნებდა. სრულიად შეურაცხადი იყო....
ჯერ საფერფლე დავცალე, მაგიდიდან ტილოთი ფერფლი გადავწმინდე და კაკაოთი დალაქავებული ფინჯა‐
ნი გავიტანე სამზარეულოში. მერე სამზარეულო დავალაგე, ჩაიდანი დავდგი გაზქურაზე და მაგარი ყავა მო‐
ვადუღე. სამზარეულოში ყველაფერი მართლა ისე იყო მოწყობილი, რომ დიკ ნორტი პრობლემების გარეშე
უვლიდა მეურნეობას. მაგრამ დღეც არ იყო გასული მისი სიკვდილიდან და ყველაფერი თავდაყირა დადგა.
ნიჟარაში ჭურჭელი უთავბოლოდ ეყარა. საშაქრე – სახურავის გარეშე. გაზქურაზე კაკაოს ვეებერთელა გუ‐
ბეები. მაგიდაზე დანები, დაუჭრელი ყველი და კიდევ, კაცმა არ იცის, რა არ ეყარა.
საცოდავი. რამდენი დრო მოანდომა აქ თავისებური წესრიგის დამყარებას! და ერთი დღეც საკმარისი გა‐
მოდგა, რომ ყველაფერი წყალში ჩაყრილიყო. ვინ იფიქრებდა? წასვლისას ადამიანები ყველაზე მეტად იმ
ადგილებში ტოვებენ თავის თავს, რომლებიც მათ ჰგავდნენ. დიკ ნორტისთვის ასეთი ადგილი სამზარეულო
იყო. მაგრამ ამ სამზარეულოდანაც კი მისი მერყევი, ისედაც ძლივს შესამჩნევი ჩრდილი ისე გაქრა, რომ
კვალიც არ დატოვა.
როცა ყავა შევიტანე სასტუმრო ოთახში, ამე და იუკი ჩახვეულები ისხდნენ დივანზე. დედას ქალიშვილის
მხარზე დაედო თავი და ჩამქრალი მზერით გაჰყურებდა სივრცეს. თითქოს ტრანკვილიზატორები გადაეყლა‐
პა. იუკი გულგრილი ჩანდა, ეტყობა, სულ არ გრძნობდა თავს ცუდად იმის გამო, რომ პროსტრაციაში მყოფი
დედა მას ეყრდნობოდა. სრულიად ფანტასტიკური წყვილი. ყოველთვის, როცა კი ერთად აღმოჩნდებოდნენ,
ორივე მათგანის ირგვლივ რაღაც გამოუცნობი, მიუწვდომელი აურა ჩნდებოდა. რაც არ იგრძნობოდა ცალ-‐
ცალკე არც ამესთან, არც იუკისთან. რაღაც უშლიდა ხელს მათ ბოლომდე დაახლოებას. მაგრამ რა?
ამემ ორი ხელით აიღო ფინჯანი, ნელა მიიტანა ტუჩებთან და მოსვა. ისეთი სახით, თითქოს ყავა პანაცეა
იყო.
– გემრიელია, – თქვა.
– ყველაფერი გაკეთდა, რაც საჭირო იყო? – ვკითხე ამეს, – ნოტარიუსს, პოლიციას ვგულისხმობ. კიდევ რა
ფორმალობები დარჩა?
არ გამიკვირდება, რომ სულ რაღაც სამი კვირის მერე ამეს საერთოდ დაავიწყდეს, რომ მის ცხოვრებაში დიკ
ნორტი არსებობდა. ეს ქალი მეტისმეტად ადვილად ივიწყებს ყველაფერს – თან ასეთი მამაკაცის დავიწყე‐
ბაც, კაცმა რომ თქვას, მეტისმეტად ადვილია.
– დიკის ნივთები, – ძლივს თქვა, თითქოს ახველებსო, – რომლებსაც ცოლს შევპირდი. მგონი უკვე გითხა‐
რით...
– ჰო, მითხარით.
– გუშინ საღამოს შევაგროვე ყველაფერი. ხელნაწერები, საბეჭდი მანქანა, წიგნები, ტანსაცმელი. მის ჩემო‐
დანში ჩავაწყვე. ბევრი არ არის. დიკი იმათ არ ჰგავდა, ვისაც ბევრი ნივთი აქვს. ერთი პატარა ჩემოდანი –
სულ ეს არის. ძნელი ხომ არ იქნება თქვენთვის, სახლში რომ წაუღოთ?
– გოტოკუძი, – თქვა ამემ, – ზუსტად არ ვიცი, სად. თქვენ თვითონ რომ შეამოწმოთ? ჩემოდანში რაღაც დოკუ‐
მენტები იყო...
ჩემოდანი მეორე სართულზე მელოდა, პირდაპირ კიბის წინ, პატარა ოთახში. ბირკაზე ეწერა სახელი: „დიკ
ნორტი“. და მისამართი გოტოკუძიში, არაჩვეულებრივად აკურატულად დაწერილი, ისევე როგორც ყველა‐
ფერი, რასაც ეს კაცი აკეთებდა. ოთახში იუკიმ მიმიყვანა. გრძელი და ვიწრო ოთახი ზედ ჭერქვეშ. მაგრამ,
სივიწროვის მიუხედავად, ძალიან სასიამოვნო. ოდესღაც აქ მოსამსახურე ათევდა ღამეს, მერე კი დიკ ნორ‐
ტი დასახლდაო, მითხრა იუკიმ. ცალხელა პოეტს უნაკლოდ მოეწესრიგებინა ოთახი. ჭიქა იდეალურად გათ‐
ლილი ხუთი ფანქრით და წყვილი საშლელი ღამის ლამპის ქვეშ, ხის მაგიდაზე, ნეოკლასიკურ ნატურმორტს
მოგაგონებდათ. კედელზე დაკიდებული კალენდარი ბევრ ადგილას იყო მონიშნული. კარის ჩარჩოს მიყ‐
რდნობილი იუკი უხმოდ ათვალიერებდა ოთახს. ჰაერი ჩუმი და უძრავი იყო – მხოლოდ ფანჯრის იქით ჭიკ‐
ჭიკებდნენ ჩიტები. მაკაჰას კოტეჯი გამახსენდა. იქაც ასეთი სიჩუმე იდგა. და ზუსტად ასევე – არავითარი
ხმა, ჩიტების ჟღურტულის გარდა.
***
ჩახუტებული ჩემოდნით ჩავედი ქვევით. როგორც ჩანს, ჩემოდნის დიდი ნაწილი წიგნებსა და ხელნაწერებს
ეჭირა და უფრო მძიმე გამოდგა, ვიდრე მეგონა. უცნაური აზრი მომივიდა თავში: იქნებ სწორედ ამდენს იწო‐
ნის დიკ ნორტის სიკვდილი?
– ახლავე წავუღებ, – ვუთხარი ამეს, – ასეთი საქმეები, რაც შეიძლება, სწრაფად უნდა მოაგვარო. კიდევ რა
შემიძლია გავაკეთო თქვენთვის?
– საჭმელი საერთოდ არ დაგვრჩა, – ჩუმად თქვა ამემ, – მას მერე, რაც პროდუქტებისთვის წავიდა...
– არაფრის, – ვუთხარი.
ჩემთვის ნამდვილად ძნელი არ იყო – დიკ ნორტის მაგივრად დამემთავრებინა ის, რაშიც სიკვდილმა შეუშა‐
ლა ხელი.
***
პარმაღზე გამოვიდნენ გასაცილებლად. როგორც მაშინ, მაკაჰაზე. თუმცა, ამჯერად ხელი არავის დაუქნევია.
ხელის დაქნევა დიკ ნორტის საზრუნავი იყო. დედა-შვილი ქვის საფეხურზე გაუნძრევლად იდგა და მიყურებ‐
და. მუნჯური სცენა ელადის მითებიდან. ნაცრისფერი პლასტიკის ჩემოდანი „სუბარუს“ უკანა სავარძელზე
დავდე და საჭეს მივუჯექი. მთელი გზა, სანამ შევუხვევდი, იდგნენ და მიყურებდნენ. მზე ჩადიოდა. ზღვა და‐
სავლეთით ნარინჯისფრად შეიღება. გავიფიქრე, ალბათ როგორი მძიმე ღამის გათენება მოუწევდათ ამ სახ‐
ლში.
მერე ცალხელა ჩონჩხი გამახსენდა ჰონოლულუს გარეუბანში. ესე იგი ეს დიკ ნორტი იყო? გამოდის, რომ იმ
ოთახში ვიღაცის სიკვდილები იყო შეგროვებული? ექვსი ჩონჩხი – ექვსი სიკვდილი. მაგრამ ვინ არის დანარ‐
ჩენი ხუთი? ერთი, სავარაუდოდ, ვირთხა, ჩემი დაღუპული მეგობარი. კიდევ ერთი, როგორც ჩანს, მეი. და‐
ნარჩენი სამი...
დარჩა სამი.
მაგრამ რატომ მიმიყვანა კიკიმ იმ უცნაურ ოთახში? რისი თქმა უნდოდა, როცა იმ ექვს სიკვდილს მიჩვენებ‐
და?
– მთხოვეს, თქვენთან მომეტანა, – ისეთი სახით ვუთხარი, თითქოს წარმოდგენა არ მქონდა, რა ხდებოდა.
მამაკაცმა შეათვალიერა ჩემოდანი, წაიკითხა წარწერა ბირკაზე და, როგორც ჩანს, მაშინვე მიხვდა ყველა‐
ფერს.
– დიდი მადლობა, – გულწრფელად თქვა.
***
„რისთვის იყო საჭირო დიკ ნორტის სიკვდილი?“ – ვმარჩიელობდი და ვისკის ვწრუპავდი. და რამდენსაც არ
ვფიქრობდი, ვერავითარ აზრს ვერ ვპოულობდი მის მოულოდნელ სიკვდილში. წყეულ თავსატეხში რამდენი‐
მე უჯრა ჯერ კიდევ თავისუფალი იყო, მაგრამ დარჩენილი ფრაგმენტები არა და არ იწერებოდა სურათში.
გინდ ამოაბრუნე, გინდ გვერდულად ჩადე. იქნებ აქ რომელიმე სხვა თავსატეხის ფრაგმენტები იყო შეჩხერი‐
ლი?
და მაინც. მიუხედავად უაზრობისა, ეს სიკვდილი ძალიან ცვლის ვითარებას. რაღაც ძალიან ცუდი მიმართუ‐
ლებით. არ ვიცი, რატომ, მაგრამ სადღაც ქვეცნობიერის სიღრმეში თითქმის დარწმუნებული ვარ. დიკ ნორ‐
ტი კარგი ადამიანი იყო. და როგორც შეეძლო, თავისებურად აერთებდა საკუთარ თავთან ერთიანი ჯაჭვის
რაღაც კონტაქტებს. ახლა კი გაქრა. და ეს კონტაქტები მოიშალა. რაღაც შეიცვლება. ახლა ყველაფერი კი‐
დევ უფრო აიბურდება და დამძიმდება.
მაგალითი?
მაგალითი. ძალიან არ მომწონს იუკის უსიცოცხლო თვალები, როცა ამესთან არის. არც ამეს ცარიელი, თევ‐
ზის მზერა მომწონს, როცა იუკისთან არის. მეჩვენება, რომ სწორედ აქ არის დამარხული ბოროტების ფესვი.
მე მომწონს იუკი. ნათელი გონება აქვს. დროდადრო ჩოჩორივით ჯიუტია, მაგრამ შინაგანად ძალიან გულ‐
წრფელია. თან, ამეს მიმართაც, უნდა ვაღიარო, თბილი გრძნობა მაქვს. როცა ვსაუბრობდით, ერთობ მიმ‐
ზიდველ ქალად იქცეოდა ხოლმე. ნიჭიერ და იმავდროულად დაუცველ არსებად. რაღაც-რაღაცებში იუკიზე
დიდი ბავშვიც კი იყო. და, მიუხედავად ამისა, დედა-შვილი ერთად ძალიან მძაბავდა. ახლა მშვენივრად მეს‐
მოდა ჰირაკუ მაკიმურას სიტყვები, რომ მათთან ერთ ჭერქვეშ ცხოვრებამ ტალანტი წაართვა...
ჰო, რა თქმა უნდა, მათ გამუდმებით სჭირდებათ ვიღაცის ნება, რომელიც შეაერთებდათ.
დღემდე მათ შორის დიკ ნორტი იყო. მაგრამ ის აღარ არის. და ახლა, რაღაც თვალსაზრისით, უკვე მე ვაიძუ‐
ლებ, უყურონ ერთმანეთს თვალებში.
***
– მაგრამ არ იფიქრო, რომ მასთან რაიმე მაქვს. უბრალოდ, კარგი ნაცნობები ვართ. სკოლის უკანასკნელ
წელს ერთად ვსწავლობდით. ერთ ქალაქში ვმუშაობთ. სულ ეს არის.
– კარგი ერთი, მსგავსს არაფერს ვფიქრობ, – ვუთხარი. ესე იგი ეს მართლა მშვიდად მივიღე. სინამდვილეში
მხოლოდ აუზი მაწუხებდა. რა ტბებზე დაჰყავდა იმ თავის ბოიფრენდს, რა გორებზე ათრევდა, სულ არ მაინ‐
ტერესებდა.
– მაგრამ ჯობს იცოდე ამის შესახებ, – მითხრა იუმიოსი-სანმა, – არ მიყვარს, როცა ადამიანები ერთმანეთს
რამეს უმალავენ.
– კარგი ერთი, – გავიმეორე, – ჩემთვის სულერთია. საპოროში რომ ჩამოვალ, შევხვდებით და დავილაპარა‐
კებთ. აი, რა არის ჩემთვის ნამდვილად მნიშვნელოვანი. შეხვდი, ვისაც გინდა და რამდენჯერაც გინდა. იმას‐
თან, რაც ჩვენ შორის ხდება, მაგას არავითარი კავშირი არა აქვს. მე სულ შენზე ვფიქრობ. ხომ გითხარი უკვე
– ვგრძნობ, რომ რაღაც გვაერთიანებს.
– მაგალითად, რა?
– მაგალითად, ოტელი, – ვუპასუხე, – ეს შენი ადგილია. მაგრამ იქ ჩემი ადგილიც არის. შენი ოტელი განსა‐
კუთრებული ადგილია ორივესთვის.
– ჰოო, – გაწელა. არც წამახალისებლად, მაგრამ არც პირიქით. ადამიანმა ნეიტრალურად ჩაილაპარაკა თა‐
ვისთვის. სულ ეს არის.
– მას შემდეგ, რაც ერთმანეთს დავშორდით, ბევრ ვინმეს შევხვდი. ძალიან ბევრი რამ მოხდა. მაგრამ მაინც
მუდმივად ვფიქრობ ჩვენზე, როგორც ყველაზე მთავარზე. დროდადრო შენი ნახვა მინდა. ოღონდ ჩამოსვლა
ჯერ არ შემიძლია. მანამდე უამრავი რამ მაქვს გასაკეთებელი.
სიჩუმე ჩამოვარდა. ასე ვთქვათ, საშუალო ხანგრძლივობის. სიჩუმე, რომლის დროსაც, როგორც მომეჩვენა,
მისი ნეიტრალურობა ოდნავ წახალისებისკენ გადაიხარა. თუმცა საბოლოოდ დუმილი მხოლოდ დუმილია.
შესაძლოა, სასურველს უბრალოდ სინამდვილედ ვიღებდი.
– ვფიქრობ, მიდის... უფრო მიდის, ვიდრე არა. ყოველ შემთხვევაში, მინდა, რომ ასე ვიფიქრო, – ვუპასუხე.
***
გოტანდა ოდნავ დაღლილი ჩანდა. თავი იჩინა სამუშაოს დაძაბულმა გრაფიკმა, რომელშიც ყოფილ ცოლ‐
თან შეხვედრების ჩაკვეხებასაც ახერხებდა. თან ისე, რომ არავის შეემჩნია.
– ბუნებრივია, ეს უსასრულოდ ვერ გაგრძელდება, – თქვა და ღრმად ამოიოხრა, – ეს მაინც ვიცი. არ მომწონს
ასეთი გამოგონილი ცხოვრება. უფრო ოჯახის კაცი ვარ. იმიტომ ვიღლები ასე. ისე დამეჭიმა ნერვები...
– ჰო, რომ შემეძლოს, – წვალებით თქვა და გაიღიმა, – რა მაგარი იქნებოდა, რომ შემეძლოს! რამდენიმე დღე
არაფერზე ფიქრი, პალმების ქვეშ, ქვიშაზე გორაობა. თუნდაც ხუთი დღე. არა, ხუთი უკვე ფუფუნებაა. სამი
დღე მაინც. სამი დღეც საკმარისია გონს მოსასვლელად...
ეს საღამო გოტანდასთან, აძაბუზე გავატარე – დივანზე გაწოლილი ვისკის ვწრუპავდი და ვიდეოთი ტელე‐
რეკლამებს ვუყურებდი მისი მონაწილეობით. მუცლის აბების რეკლამა... ამას პირველად ვხედავდი. რაღაც
ოფისის ლიფტებით. ოთხი გამჭვირვალე ლიფტი ზევით-ქვევით დაქრის არანორმალური სიჩქარით. გოტან‐
და მუქი კოსტიუმით და შავი ბათინკებით – ნამდვილი ელიტური იაპი – ლიფტიდან ლიფტზე გადარბის, ხან
იქით, ხან აქეთ. ჰოპ-ჰოპ – მხოლოდ ქარის სტვენა ისმის. ერთ ლიფტში უფროსობასთან ლაპარაკობს,
მეორეში პაემანს უნიშნავს ლამაზ მდივან გოგოს, მესამეში სასწრაფოდ ავსებს რაღაც დოკუმენტებს. მეოთ‐
ხედან მობილურით ურეკავს ვიღაცას პირველში. ერთი ლიფტიდან მეორეში გადახტომა საშინელი სისწრა‐
ფით ადვილი არ არის, მაგრამ მის კეთილშობილურ სახეზე არც ერთი კუნთი არ შერხეულა. გოტანდა-იაპი
თავს არ ზოგავს, ლიფტები სულ უფრო და უფრო სწრაფად დაქრიან.
ხმა კადრს მიღმა: „დღითიდღე იზრდება დაღლილობა. სტრესი მუცელში გროვდება. შენ, მუდამ დაკავე‐
ბულს – მუცლის ტკივილის სუპერრბილი საშუალება...“
გავიცინე.
– ჰეი, რა მაგარია!
– ჰო, მეც მომეწონა. სამწუხაროა, რომ რეკლამებში გადის. ყველა რეკლამა, კაცმა რომ თქვას, ერთიანი ნეხ‐
ვია, მაგრამ ეს მშვენივრად არის გადაღებული. იცინე, რამდენიც გინდა. მარტო ეს რეკლამა უფრო ხარის‐
ხიანია, ვიდრე ჩემი ფილმების უმეტესობა. ამაში იმდენი ფული ჩაყარეს – ვერც წარმოიდგენ! მთელი ეს დუბ‐
ლები, სპეცეფექტები, კომბინირებული კადრები... რეკლამისთვის ფული არ ენანებათ. თითოეულ დეტალში
მილიონებს ტენიან, სანამ სრულყოფილებამდე არ მიიყვანენ. თან მონტაჟიც საინტერესოა.
– ზუსტად! – გაიცინა, – მართალი ხარ. ზედგამოჭრილი მე ვარ. ვცდილობ, ყველაფერს გავწვდე, ხან – იქით,
ხან – აქეთ... მთელ წლებს ამაზე ვხარჯავ. სტრესი გროვდება მუცელში. ეს აბებიც კი ვეღარ მშველის. მთე‐
ლი კოლოფი უფასოდ მომცეს. ათი ცალი მაინც დავლიე – არავითარი ეფექტი.
– მაგრად კი მოძრაობ, – ვთქვი და თავიდან გადავახვიე, – ბესტერ კიტონივით კომიკურია. ეტყობა, კომედი‐
ებში თამაშის სულიერი მიდრეკილება გაქვს.
– რამე განსაკუთრებული ტრიუკებიც კი არ არის საჭირო. უბრალოდ, იყავი, რაც ხარ. თუნდაც მარტო ამის‐
გან სიცილით დაიხოცებიან. ჰო, კარგი იქნებოდა ასე თამაში. ახლა იაპონიაში არავინ არ თამაშობს ასე. კო‐
მედიური მსახიობების უმეტესობას ზედმეტი მოსდის. ისე ამლაშებენ, რომ ყბა მოგექცევა. მე კი პირიქით ვი‐
თამაშებდი. ესე იგი საერთოდ არ ვითამაშებდი, – ვისკი მოსვა და ჩაფიქრებული შეაჩერდა ჭერს, – ოღონდ
ასეთ როლს არავინ მომცემს. ამისთვის წარმოსახვა არ ეყოფათ. ჩემი ყველა როლი უჩემოდ გადაწყვიტეს.
დილიდან საღამომდე მხოლოდ ექიმის, მასწავლებლის, ადვოკატის თამაშს ითხოვენ. აღარ შემიძლია. დიდი
ხნის წინათ ვიტყოდი უარს, მაგრამ ვერ ვახერხებ – ხელები მაქვს შეკრული. მხოლოდ სტრესს ვაგროვებ მუ‐
ცელში...
ლიფტების რგოლი წარმატებით სარგებლობდა და რამდენიმე ვარიანტად გადაიღეს. მაგრამ სიუჟეტი ყველ‐
გან ერთია. გოტანდა სათნო ფიზიონომიით და საქმიანი კოსტიუმით ცოფიანივით დაქრის, ციყვივით ხტება
მატარებლიდან ავტობუსზე, ავტობუსიდან თვითმფრინავზე – და ყოველთვის ყველგან ასწრებს. ან, მაგალი‐
თად: იღლიაში დოკუმენტების პაკეტით, თოკით მიძვრება ცათამბჯენზე და მონაცვლეობით ხტება ყველა
ღია მანქანაში. ერთმანეთზე უკეთესი ვარიანტები. გოტანდას სახე ისევ ისეთი უშფოთველია.
– თავიდან მეუბნებოდნენ: დაღლილი სახე გააკეთეო. რეჟისორი მთხოვდა. ისეთი, რომ ყველამ იგრძნოს,
თითქოს აი, ცოტაც და საბრძოლო პოსტზე ჩავძაღლდები. უარი ვუთხარი. დაფიქრდით, – ვეუბნები, – გაცი‐
ლებით უფრო საინტერესოა, თუ ყველაფერი უშფოთველი სახით კეთდება. ოღონდ ამ ვირებმა მოსმენაც კი
არ ისურვეს. მაგრამ არ დავნებდი. არა, სიყვარულის ბუშტი კი არ გამისკდა რეკლამის მიმართ. იქ მხოლოდ
ფულის გამო ვთანხმდები. უბრალოდ, ვგრძნობდი, რომ სწორედ ამ რეკლამაში არის რაღაც... მოკლედ, ისი‐
ნი თავისაზე იდგნენ, მე უარს ვამბობდი. საბოლოოდ ორი ვერსია დაამონტაჟეს და ყველას აჩვენეს. თავის‐
თავად ცხადია – გაცილებით მეტად მოეწონათ ის, რასაც მე ვთავაზობდი. დაიწყეს ქება რეჟისორისა და ძმა‐
თა მისთა. გავიგე, რაღაც პრემიაც კი მისცეს. მე, რა თქმა უნდა, ფეხებზე მკიდია, მსახიობი ვარ. ვინც და რო‐
გორც არ უნდა შემაფასოს, ჩემთან, ნამდვილ მესთან, ამას არავითარი კავშირი არა აქვს. აი, ისინი კი სიამა‐
ყისგან დასკდნენ, თითქოს მართლა თვითონ მოიფიქრეს ყველაფერი! ნაძლევს ჩამოვალ, ახლა აბსოლუტუ‐
რად დარწმუნებული არიან, რომ მთელი რგოლის იდეა – თავიდან ბოლომდე – მხოლოდ მათია და სხვა არა‐
ვისი. აი, ასეთი კრეტინები არიან. წარმოსახვას მოკლებული ადამიანები საერთოდ ძალიან სწრაფად და სა‐
თავისოდ მოირგებენ ხოლმე ყველაფერს. მე კი, უბრალოდ, მომხიბლავ ვირად მთვლიან, რომელიც ნების‐
მიერი საბაბით ჯიუტობს...
გოტანდამ ვიდეო გამორთო. ვისკი დაასხა და ბილ ევანსის ფირფიტა დადო. დივანზე დაჯდა, ჭიქა აიღო და
ერთი ყლუპი მოსვა. ნებისმიერ მოძრაობაში – უცვლელი კეთილშობილება.
– ეგრეა. სავსებით მართალი ხარ. ძალიან კარგად ვიცი: რაც უფრო მეტს მიღებენ ასეთ ნეხვში, მით უფრო
ნეხვი ვხდები. ვგრძნობ, როგორ ვემსგავსები რაღაც საცოდავსა და უსახურს. მაგრამ, ხომ გეუბნები, სხვა გა‐
მოსავალი არ მაქვს. თვითონ არაფრის არჩევა არ შემიძლია ჩემთვის. ჰალსტუხსაც კი ისინი მირჩევენ. კრე‐
ტინები, რომლებსაც ამქვეყნად ყველაზე ჭკვიანი ჰგონიათ თავი, და ობივატელები, დარწმუნებულები, რომ
უნაკლო გემოვნება აქვთ, ისე მაბურთავებენ, როგორ უნდათ. იქ წადი, აქ დადექი, ასე გააკეთე, ისე არ ქნა,
ამით იარე, მავანთან იტყნაურე... კიდევ რამდენ ხანს გაგრძელდება ასე? როდემდე? თვითონაც არ ვიცი. უკ‐
ვე ოცდათოთხმეტი წლის ვარ, კიდევ ერთი თვე და ოცდათხუთმეტი...
– იქნებ, უბრალოდ, მორჩე ამ ჯაჯგურს და ნულიდან დაიწყო? დარწმუნებული ვარ, გამოგივა. წადი კანტორი‐
დან, იცხოვრე შენი ცხოვრებით და ნელ-ნელა ვალებიც დააბრუნე...
– ზუსტად ეგრე, მართალი ხარ. ამაზე ბევრს ვფიქრობ. და მარტო რომ ვიყო, კარგა ხნის წინათ მოვიქცეოდი
ასე. ყველაფერს ჯანდაბის გზას გავუყენებდი. რომელიმე გაქუცულ თეატრში მოვეწყობოდი და ვითამაშებ‐
დი იმას, რაც მომეწონებოდა. სულაც არ არის ცუდი ვარიანტი. ფულშიც როგორმე გავერკვეოდი... მაგრამ
საქმე ის არის, ნულზე დავჯდები თუ არა, გარანტიას გაძლევ, მაშინვე მიმატოვებს. ასეთი ქალია. თავისი
სამყაროს გარდა, ვერც ერთ სხვაში ვერ ისუნთქებს. და ნულზე ჩემთან ერთად მაშინვე გაიგუდება. აქ საქმე
ის კი არ არის, კარგია თუ არა. უბრალოდ, ასეთი ცომისგან არის მოზელილი და მორჩა. სუპერვარსკვლავთა
ღირებულებების სისტემაში ცხოვრობს, ამ სისტემის ჰაერით სუნთქავს – და პარტნიორისგანაც იმავე ატ‐
მოსფერულ წნევას ითხოვს. მე კი მიყვარს. და არ შემიძლია მიტოვება. მთელი უბედურებაც ესაა.
– მოკლედ, როგორც არ უნდა დააწყო, ეს პასიანსი არ გამოდის, – შეაჯამა გოტანდამ ღიმილით, – ჯობს თემა
გამოვცვალოთ. ამაზე დილამდეც რომ ვილაპარაკოთ, მაინც არაფერი გამოვა.
– უცნაურია, – დაამატა გოტანდამ, – ჩათვალე, რომ კიკიმ თავიდან გაგვაცნო ერთმანეთი. შენ კი მასზე არა‐
ფერს მეუბნები. იქნებ მძიმე გასახსენებელია? თუ ასეა, მაშინ არ ღირს...
მოვუყევი, როგორ შევხვდი კიკის. როგორ გადაიკვეთა ჩვენი გზები სრულიად შემთხვევით. როგორ დავიწ‐
ყეთ ერთად ცხოვრება. ბუნებრივად და უხმაუროდ, თითქოს ჰაერმა გაავსო ცარიელი სივრცე, ისე შემოვიდა
ჩემს ცხოვრებაში.
– კიკი მაშინ ქალის ყურების რეკლამის მოდელად მუშაობდა. მისი ყურების ფოტო ვნახე და დავინტერესდი.
ეს იყო, როგორ გითხრა... აბსოლუტური ყურები. ყურები ასი პროცენტით. მე კი სწორედ შეკვეთილი რეკლა‐
მისთვის მაკეტის გაკეთება მინდოდა. ვთხოვე, გამოეგზავნათ ჩემთვის მისი ყურების ფოტოასლები. რა რეკ‐
ლამა იყო, უკვე აღარც მახსოვს... მოკლედ, გამომიგზავნეს ასლები. კიკის ყურები, ასჯერ გადიდებული.
ვეებერთელა – თითოეული ბუსუსი ჩანდა კანზე. სურათები კანტორის კედელზე დავკიდე და ყოველდღე
ვათვალიერებდი. ჯერ მეტი შთაგონებისთვის, მერე კი ისე შევეჩვიე, თითქოს ჩემი ცხოვრების ნაწილი იყო.
ხოლო როცა შეკვეთა შევასრულე, იმდენად მაგარი რამ იყო, რომ კედელზე ჩამოკიდებული დავტოვე. სამწუ‐
ხაროდ, ახლა არ შემიძლია გაჩვენო. სანამ თვითონ არ ნახავ, ვერ მიხვდები, რას ვგულისხმობ. ყურები,
რომლის სრულყოფილება თვით მისი არსებობის ფაქტს ამართლებს.
– მართალია, გითხარი... მოკლედ, მათ პატრონთან შეხვედრა მომინდა. მეჩვენებოდა, რომ არ მენახა, ცხოვ‐
რება შეჩერდებოდა. არ ვიცი, რატომ მოხდა ასე, მაგრამ ნამდვილად ასე მეჩვენებოდა. დავურეკე. დამთან‐
ხმდა შეხვედრაზე. და ჩვენი შეხვედრის პირველივე დღეს მიჩვენა თავისი ყურები. პირადად მე, გესმის?! მუ‐
შაობის დროს არა, პირადად მე. ეს გაცილებით მაგარი იყო, ვიდრე ფოტოზე. მუშაობისას – ესე იგი კამერების
წინ – შეგნებულად ბლოკავდა. „ყურები სამუშაოზე“ სულაც არ არის ის, რაც „ყურები მხოლოდ შენთვის“.
გესმის? როცა მიჩვენებდა, ჰაერიც კი იცვლებოდა გარშემო. ყველაფერი იცვლებოდა – მთელი მსოფლიო,
სამყარო... მესმის, რომ რაღაც სულელურად ჟღერს. მაგრამ სხვანაირად არ გამოდის.
– ჰოო.
– დაჯერებით როგორ არ მჯერა. უბრალოდ, მიხვედრას ვცდილობ. აზრადაც არ მომსვლია შენი გაქილიკება.
– მაგრამ, რაც მთავარია, მის ყურებს რაღაც ზებუნებრივი უნარი ჰქონდა, – გავაგრძელე, – იმის მოსმენა შე‐
ეძლო, რაც სხვებს არ ესმოდათ. და ადამიანების მიყვანა იქ, სადაც სჭირდებოდათ.
– ესე იგი კიკიმ სადღაც მიგიყვანა? – მკითხა ბოლოს, – იქ, სადაც გინდოდა?
თავი დავუქნიე. მაგრამ არაფერი მითქვამს. მეტისმეტად გრძელი ამბავი იყო და მოყოლაც მაინცდამაინც არ
მინდოდა.
– და აი ახლა ისევ უნდა, რომ სადღაც მიმიყვანოს, – ვთქვი, – ამას ვგრძნობ, თან ძალიან. უკვე რამდენიმე
თვეა. მთელი ამ ხნის განმავლობაში თითქოს კიკის გადმოგდებულ რაღაც ძაფს მივყვები. ძალიან წვრილი
ძაფია. უკვე რამდენჯერ გავიფიქრე, აი, ახლა გაწყდება-მეთქი. ის კი ისევ გრძელდება და არ თავდება. ავად
თუ კარგად, დღემდე მოვაღწიე. სანამ მოვდიოდი, სხვადასხვა ადამიანებს შევხვდი. მაგალითად, შენ. იმის
თქმაც შემიძლია, რომ ამ ადამიანებს შორის შენ ცენტრალური ხარ. მე კი ისევ მივდივარ და მივდივარ, ვე‐
რაფრით ვერ მივმხვდარვარ, რა უნდა. უკვე ორი ადამიანი დაიღუპა ამ გზაზე. ჯერ მეი, მერე ცალხელა
პოეტი... ესე იგი მოძრაობით კი ვმოძრაობ, მაგრამ საბოლოოდ ვერსად ვერ მივსულვარ...
ყინული ჭიქებში სულ გადნა. გოტანდამ სამზარეულოდან კიდევ ერთი პატარა ვედრო მოიტანა. ჭიქები ყინუ‐
ლით გაავსო და ვისკი დაასხა. დახვეწილი ჟესტები. კეთილშობილური იერი. ყინულის სასიამოვნო წკარუნი
ჭიქის კედლებზე. „როგორც კინოში“, – გავიფიქრე მექანიკურად.
– ასე რომ, მე ჩემი უბედურება მჭირს, – შევაჯამე, – არაფრით შენსაზე მხიარული არ არის.
– ეე, არა, ძმაო, – არ დამეთანხმა გოტანდა, – მე ჩვენს უიღბლობას არც შევადარებდი. მე ქალი მიყვარს. ეს
სიყვარულია, რომელსაც გამოსავალი არ შეიძლება ჰქონდეს. შენ თავს სულ სხვა ამბავია. შენ, ყოველ შემ‐
თხვევაში, სადღაც რაღაცა მაინც გეწევა – თუნდაც აქეთ-იქით გაქანავებდეს. ვერაფრით ვერ შეედრება ვნე‐
ბების ლაბირინთს, რომელშიც მე დავბორიალებ. შენ იცი, რა გსურს, რისი იმედი შეიძლება გქონდეს. იმის
შანსი მაინც გაქვს, რომ გამოსავალს იპოვი. მე საერთოდ არაფერი არ მაქვს. ჩვენს სიტუაციებს შორის ისე‐
თი უფსკრულია, სალაპარაკოდაც არ ღირს.
– შეიძლება... – თითქოს დავეთანხმე, – ასეა თუ ისე, მე მხოლოდ გზა დამრჩა, რომელსაც კიკი მთავაზობს.
სხვა გზა არ არსებობს. გამუდმებით ცდილობს, რაღაცა გადმომცეს – მინიშნება ან გზავნილი. მეც ვძაბავ
სმენას, ვცდილობ გავიგონო...
– მომისმინე, – თქვა უცებ გოტანდამ, – არასდროს გიფიქრია, რომ კიკი შეიძლება მოეკლათ?
– ჰო. წარმოიდგინე. ისევე უცებ გაუჩინარდა. როცა მეის სიკვდილის შესახებ გავიგე, მაშინვე კიკი გამახსენ‐
და. იქნებ იმასაც იგივე დაემართა? ამაზე ხმამაღლა რამის თქმისაც კი მეშინია. ამიტომ არც არაფერს ვამ‐
ბობდი. მაგრამ ხომ შესაძლებელია ასეთი რამ?
არაფერი არ ვუპასუხე. რაც არ უნდა იყოს, მე ის დავინახე – მიტრიალებდა თავში. იქ, ნაცრისფერ ბინდში,
ჰონოლულუს გარეუბანში. მე ის დავინახე. იუკიმაც კი იცის ამის შესახებ.
– ალბათობა, რა თქმა უნდა, არის. მაგრამ მინიშნებებს სწორედ ის მიგზავნის. ამას სრულიად გარკვევით
ვგრძნობ. კიკის თავისი სტილი აქვს, არ შევცდებოდი.
გოტანდა დიდხანს იყო ჩუმად. გულხელდაკრეფილი იჯდა. შეიძლებოდა გეფიქრა, რომ დაიღალა და ჩაეძი‐
ნა. მაგრამ, ცხადია, არ ეძინა. დროდადრო მისი თითები გამოცოცხლდებოდა და ისევ მშვიდდებოდა. თითე‐
ბის გარდა, არაფერი არ მოძრაობდა. ღამის სიბნელე მოჟონავდა ოთახში და მის მოხდენილ ფიგურას ისე
ეხვეოდა გარს, როგორც სამშობიარო წყლები ჩვილს საშოში. ყოველ შემთხვევაში, ასე მეჩვენებოდა.
და უცებ ვიღაც მესამის ყოფნა ვიგრძენი. თითქოს ჩემსა და გოტანდას გარდა, ოთახში კიდევ ვიღაც იყო.
ვგრძნობდი მისი სხეულის სითბოს, სუნთქვას, სუნს. თუმცა ყველა ნიშნით ეს ადამიანი არ იყო. ირგვლივ
ჰაერი ისე აბორგდა, თითქოს ველური მხეცი გააღვიძეს. მხეცი? ზურგი გამიშეშდა. შეშფოთებულმა
მივიხედ-მოვიხედე. მაგრამ, ცხადია, არავინ დამინახავს. შუა ოთახში რაღაც არაადამიანურის ნადედი შემა‐
ლულიყო. მაგრამ დანახვით ვერაფერს ვხედავდი.
"},{"head":"35.","content":"
35.
მაისის ბოლოს შემთხვევით – იმედია, რომ შემთხვევით – გიმნაზიელს შევხვდი. ერთ-ერთს ინსპექტორების
იმ წყვილიდან, მეის სიკვდილის შემდეგ რომ ვყავდი დაკითხვაზე. უნივერმაღ „ტოკიუ ჰენდსში“ შევედი, სარ‐
ჩილავი ვიყიდე და უკვე გასასვლელისკენ მივდიოდი, რომ პირისპირ შევეჩეხე. მიუხედავად იმისა, რომ
თითქმის ზაფხულის ამინდი იდგა, სქელი ტვიდის პიჯაკი ეცვა, მაგრამ გამომეტყველების მიხედვით ეს სულ
არ აწუხებდა. შეიძლება პოლიციაში მუშაობა ადამიანში განსაკუთრებულ სიცხეგამძლეობას ავითარებს.
კაცმა არ იცის. ხელში უნივერმაღის საფირმო პაკეტი ეჭირა – ისეთივე, როგორიც მე. ისეთი სახე მივიღე,
რომ ვერ შევამჩნიე და გვერდის ავლას ვაპირებდი, მაგრამ გიმნაზიელმა ამის საშუალება არ მომცა.
– რა უცხვირპირო ხართ! – ნაძალადევად იხუმრა, – ჩვენ ხომ უცხოები არ ვართ. რატომ გიჭირავთ თავი ისე,
თითქოს არ ვიცნობთ ერთმანეთს?
– მესმის, – თავი დააქნია, – მაგრამ იქნებ ათი წუთი გამონახოთ. ჩაიზე რას იტყვით? ძალიან მინდოდა სამსა‐
ხურის გარეთ თქვენთან დალაპარაკება. გარწმუნებთ, ათი წუთი საკმარისი იქნება.
და გადაჭედილ კაფეტერიაში შევყევი. რატომ – თვითონაც არ ვიცი. ხომ შემეძლო უარი მეთქვა და ჩემი
გზით წავსულიყავი. არა! დაბარებულივით წავცუნცულდი კაფეტერიაში და ყავას შევექეცი პოლიციის მაძე‐
ბართან ერთად. გარს გვეხვია შეყვარებული წყვილები და სტუდენტები. ყავა უვარგისი იყო, ჰაერი – მძიმე,
დახუთული. გიმნაზიელმა სიგარეტი ამოიღო და მოუკიდა.
– დიდი ხანია თავის დანებება მინდა. სამწუხაროდ, არ გამოდის! – თქვა, – სანამ ამ სამსახურში ვარ, ცდაც კი
არ ღირს. მოსაწევის გარეშე ვერ გაძლებ. მეტისმეტად ცვდება ნერვები.
ხმა არ ამომიღია.
– ცვდება ნერვები, – გაიმეორა, – გარშემო ყველას სძულხარ. რაც უფრო დიდხანს მუშაობ სისხლის სამარ‐
თლის საქმეების ინსპექტორად, მით უფრო ეჯავრები ყველას. თვალები გემღვრევა. სახის კანი გიძაბუნდე‐
ბა. თუ რატომ გიძაბუნდება სახე – არ ვიცი, მაგრამ ასეა. ძალიან მალე ასაკთან შედარებით ორჯერ უფრო
ხნიერი ჩანხარ. ლაპარაკის მანერაც კი გეცვლება. და არაფერი ნათელი ცხოვრებაში აღარ გრჩება.
ყავაში სამი კოვზი შაქარი ჩაყარა, ნაღები დაამატა, გულმოდგინედ მოურია და ფინჯანი ნელა მიიტანა პირ‐
თან.
საათს დავხედე.
– ჰო, რა თქმა უნდა, დრო, – გაახსენდა, – ხუთი წუთი კიდევ გვაქვს, ასე არ არის? ნუ ღელავთ, არ შეგაყოვ‐
ნებთ. იმ მოკლული გოგოს, მეის თაობაზე.
– მეი? – რაც შეიძლება ბრიყვულად ვკითხე. ვინმე ისეთი არ გეგონო, ბიძაჩემო. ასე ადვილად ვერ გამაბამ.
– ჰო, რა თქმა უნდა!.. ასე ერქვა მოკლულს – მეი. გამოძიების დროს გაირკვა. სახელი, ცხადია, ნამდვილი არ
არის. სამუშაო მეტსახელია. მეძავი, როგორც ვვარაუდობდით. ამას თავიდანვე ვგრძნობდი. გარეგნულად
წესიერი გოგოა, სინამდვილეში – პირიქით. ჩვენს დროში სულ უფრო რთულდება ერთი შეხედვით გარჩევა.
არადა, როგორ იყო ადრე? შეხედავდი და მაშინვე მიხვდებოდი: მეძავია. შესაბამისი ტანისამოსი, კოსმეტი‐
კა, მიმიკა, ჟესტები... ბოლო დროს კი ასე უცებ ვერ მიხვდები. ქალები, რომლებზეც ვერასოდეს გაიფიქრებ,
რომ ამ საქმით არიან დაკავებული. ვინ ფულისთვის, ვინ ცნობისმოყვარეობის გამო. ეს ყველაფერი ძალიან
ცუდია. თან ძალიან სახიფათო. არ გეჩვენებათ? დროდადრო უცხო მამაკაცებთან შეხვედრა და მარტო დარ‐
ჩენა მასთან. ამ საზოგადოებაში კი როგორს არ გადაეყრები. გარყვნილებს, სადისტებს. ყველაფერი შეიძლე‐
ბა მოხდეს. ხომ მეთანხმებით?
– მაგრამ ახალგაზრდა ქალებს ეს არ ესმით. ჰგონიათ, რომ იღბალი მუდამ მათ მხარეს იქნება. მაგრამ ვერა‐
ფერს იზამ. იმიტომაც არის ახალგაზრდობა, რომ ამის იმედი ჰქონდეს. გულწრფელად სწამთ, რომ ყველაფე‐
რი კარგად იქნება. და მხოლოდ მაშინ ხვდებიან, რომ ეს ასე არ არის, როცა უკვე მეტისმეტად გვიანაა. როცა
მათ, ამ საცოდავებს, უკვე ყელში წინდა აქვთ წაჭერილი. ფინიში...
– სამწუხაროდ, ჯერ არა. ბევრი დეტალი ამოტივტივდა. მაგრამ გაზეთები ვერაფერს შეიტყობენ, სანამ ძიება
არ დასრულდება. კერძოდ, გაირკვა, რომ მეი ჰქვია. რომ მეძავად მუშაობდა. ნამდვილი სახელი... თუმცა ეს
უკვე არსებითი არ არის. დაიბადა კუმამოტოში. მამა – სახელმწიფო მოხელე. მართალია, პატარა ქალაქში,
მაგრამ უფროსობაში გააღწია. სახლი – სავსე, ოჯახი – უზრუნველყოფილი. ფულს რეგულარულად უგზავ‐
ნიდნენ. დედა თვეში ორჯერ ტოკიოში აკითხავდა, რომ ყველაფრით უზრუნველეყო, რაც ცხოვრებისთვის
იყო საჭირო. მშობლებს ეუბნებოდა, რომ სამოდელო ბიზნესში მუშაობდა. უფროსი და ქირურგზეა გათხოვი‐
ლი. უმცროსი ძმა კიუსიუს უნივერსიტეტში, იურიდიულზე სწავლობს. ოჯახია, უკეთესს ვერ ინატრებ! ასეთი
ოჯახის შვილს რა ჯანდაბა უნდა პანელზე? მას შემდეგ, რაც მოხდა, მისი ყველა ახლობელი შოკშია. ამიტომ
ჯერ არ ვატყობინებთ ოჯახს, რით იყო დაკავებული სინამდვილეში. გვეცოდება. მას შემდეგ, რაც შეიტყო,
რომ ქალიშვილი ოტელში წინდით გაგუდეს, დედა თვითმკვლელობის ზღვარზეა. მეტისმეტად საშინელი ამ‐
ბავია ასეთი იდეალური ოჯახისთვის.
– საბოლოოდ ორდერი მოვითხოვეთ ამ კანტორის ჩხრეკისთვის. სამი დღის შემდეგ მივიღეთ. და როცა ორ‐
დერით ხელში შევვარდით კლუბის კანტორაში – სიცარიელე დაგვხვდა. კოსმოსური სიცარიელე. არც ქა‐
ღალდები, არც სამხილი, არც მოწმეები. ა-რა-ფე-რი. სხვანაირად რომ ვთქვა, საიდუმლო ინფორმაციამ გა‐
ჟონა. შეკითხვა – საიდან გაჟონა? თქვენ როგორ ფიქრობთ?
– არ ვიცი, – ვუთხარი.
– პოლიციიდან, სხვა საიდან! ვიღაცას ზემოთ ძალიან აეწვა და უბრალოდ, გაგვყიდეს. დამტკიცება შეუძლე‐
ბელია, მაგრამ ჩვენთან, განყოფილებაში, მტკიცებულების გარეშეც კი ყველასთვის ნათელია. ვიღაცამ და‐
რეკა კლუბში და გააფრთხილა: მალე სტუმრები გეწვევიან და სანამ დროა, აიბარგეთო... უნამუსობაა. სიმ‐
დაბლე და ღირსების არქონა. კლუბი კი, როგორც ჩანს, სასწრაფო გადაბარგებას შეჩვეულია. რაღაც ერთ
საათში მოაგვარეს ყველაფერი, ახლა მიდი და ეძებე! სხვა კანტორას იქირავებენ, სხვა ტელეფონებს დაიდ‐
გამენ და ისევ ძველ საქმეს მიჰყოფენ ხელს. ეს ხომ ისეთი ადვილია. სანამ კლიენტების სია არსებობს და
გოგოებიც ხაზზე არიან მოწყობილი – შეუძლიათ ეს ბიზნესი ნებისმიერ ადგილას განაგრძონ. და ვერაფერ‐
საც ვეღარ გამოვჩიჩქნით. კინწისკვრით გამოგვყარეს თამაშიდან. ერთი დარტყმით ჩაწყვიტეს ყველა ძაფი.
საკმარისი იყო გაგვეგო, ვინ იყო დამკვეთი მკვლელობის ღამეს და ყველაფერი დაიძვრებოდა მკვდარი წერ‐
ტილიდან. მაგრამ ახლა, როცა ყველაფერი აი ასეა, ისევ ხელცარიელი ვართ. ეშმაკიც ვერ მიხვდება, რა უნ‐
და ვქნათ.
– გაუგებარია, – ვთქვი.
– რა არის გაუგებარი?
– თუ, როგორც თქვენ ამბობთ, საწევრო სისტემის კლუბში მუშაობდა, რისთვის დასჭირდებოდა კლუბის
წევრს მისი მოკვლა? მაშინვე არ გამოითვლიდნენ? ასე არ არის?
– ასეა, – თავი დამიქნია გიმნაზიელმა, – მკვლელის სახელი არ უნდა მოხვედრილიყო კლუბის დოკუმენტებ‐
ში. ესე იგი ეს ან მისი საყვარელია, ან კლუბის წევრი, რომელმაც კერძო წესით, პირდაპირ გამოიძახა. არც
პირველი და არც მეორე ვერსიისთვის ხელჩასაჭიდი არაფერი გვაქვს. ვერაფერი ვერ ვიპოვეთ. ჩიხი.
– მე არ მომიკლავს, – ვუთხარი.
– რა თქმა უნდა. ეს ვიცით, – მითხრა, – და მე მაშინვე გითხარით. თქვენ ის ხასიათი არ გაქვთ. თქვენ ადა‐
მიანის მოკვლა არ შეგიძლიათ. ეს აშკარად ჩანს. თქვენნაირი ადამიანები არ კლავენ სხვა ადამიანებს. მაგ‐
რამ რაღაც იცით. ვგრძნობ. პროფესიული ალღოთი. იქნებ მითხრათ? ყველაფერი ჩვენ შორის დარჩება.
სულში არ ჩაგიძვრებით და არაფერს გისაყვედურებთ. გპირდებით. სერიოზულად.
– ესე იგი სულ ტყუილად ვწვალობთ, – მოიღუშა გიმნაზიელი, – მთელი ამბავი ის არის, რომ ჩვენს უფროსო‐
ბას არ სურს, საქმეს მსვლელობა მისცეს. რა მოხდა, ოტელში გაგუდეს ვიღაც მეძავი – ეშმაკსაც წაუღია,
ღირსიც იყო. ჩვენს ხელმძღვანელობას მარტივი ლოგიკა აქვს: რაც უფრო ცოტაა მეძავი, მით უკეთესი. მათ
უმეტესობას გვამიც კი არ უნახავს. წარმოდგენაც კი არა აქვთ, როგორია, როცა ლამაზ შიშველ გოგოს ყელ‐
ში წინდას უჭერენ. რა საშინელებაა და რა ცოდოა... კლუბის წევრებს შორის მარტო პოლიციის ბოსები კი
არა, დიდი პოლიტიკოსებიც არიან. პოლიციას კი ყურები კეფაზე აქვს. გაკრთება თუ არა სიბნელეში ოქროს
ქრიზანთემა – იაპონიის პარლამენტის სამკერდე ნიშანი – პოლიციელი თავს მაშინვე კისერში მალავს, კუსა‐
ვით. და რაც უფრო ზევით ზის, მით უფრო ღრმად მალავს. რას იზამ, არ გაუმართლა საცოდავ მეის. არაფრის
გამო მოკვდა და მკვლელის პოვნაც... ეტყობა, იღბალი არ ჰქონია...
– გულწრფელად გეტყვი, – განაგრძო გიმნაზიელმა, – იმ გოგოს, მეის მიმართ უცნაური გრძნობა მაქვს, რა‐
ღაც ნათესაური სიახლოვის. ნეტავ რატომ? თვითონაც არ ვიცი. მაგრამ როცა საწოლზე ვნახე – შიშველი,
მკვდარი, წინდით ყელზე – აი, რა გავიფიქრე. იმ გარეწარს, მის მკვლელს, რადაც არ უნდა დამიჯდეს, მაინც
დავიჭერ. რა თქმა უნდა, მსგავსი სცენები „მეტი აღარ მინდამდე“ გვაქვს ნანახი და ყოველი მორიგი გვამის
ნახვისას სიბრალულისა და თანაგრძნობისგან ჭკუიდან არ ვიშლებით. მინახავს დანაწევრებული, ძვლებამ‐
დე შეხრუკულიც – როგორიც გნებავთ. მაგრამ მისი გვამი განსაკუთრებული იყო. წარმოუდგენლად ლამაზი.
დილა იყო. მზის სხივები ეცემოდა ფანჯრიდან. და თითქოს ამ სხივებში იწვა ჩაყინული. თვალები გახელი‐
ლი, ენა ხორხში ჩავარდნილი, ყელზე წინდა. წინდის ბოლოები მკერდზე უწყვია. კოხტად, ჰალსტუხივით. ვუ‐
ყურებდი და უცნაურ რაღაცას ვგრძნობდი. თითქოს ეს გოგო მთხოვს – პირადად მე! – რომ ეს საიდუმლო
გავხსნა. თითქოს სანამ მკვლელს არ ვიპოვი, ასეც იწვება მზის სხივებში ჩაყინული. იქ, ოტელში. და ასეც
მეჩვენება დღემდე: სანამ მკვლელი გარეთ დასეირნობს, სანამ საქმე გაუხსნელია, ის არ გალღვება, ვერ გა‐
თავისუფლდება იმ ყინულებისგან... როგორ ფიქრობთ, ეს ნორმალური გრძნობაა?
– არ ვიცი, – ვუპასუხე.
– თქვენ, როგორც მივხვდი, დიდი ხნით გაემგზავრეთ სადღაც. მოგზაურობდით? რუჯი ძალიან გიხდებათ, –
მითხრა ინსპექტორმა.
– მაგარია... მშურს თქვენი. კარგია ასეთი სამსახური. აქ კი დილიდან საღამომდე გვამები უნდა ათვალიერო.
გინდა, არ გინდა, პირქუში გახდები. ოდესმე დაგითვალიერებიათ გვამები?
– არა, – ვუთხარი.
– კარგი, რა გაეწყობა. მაპატიეთ, რომ ტყუილად წაგართვით დრო. თუმცა იქნებ არცთუ ტყუილად. ხომ ამბო‐
ბენ, შემთხვევითი შეხვედრები არ არსებობსო. ეს ჩვენი საუბარი კი დაივიწყეთ. ისეთებსაც კი, როგორიც მე
ვარ, დროდადრო გულის გადაშლა სჭირდებათ... თუ საიდუმლო არ არის, რა იყიდეთ?
– სარჩილავი, – ვუთხარი.
– აბა, რას ამბობთ! მე არ შემოგიტყუეთ აქ? თქვენი დრო და ნერვები უფრო ძვირიც ღირს. ეს კი, რა სალაპა‐
რაკოა...
– როგორ გითხრათ... საერთოდ, საკმაოდ ხშირად. ცხადია, ყოველდღე არა, მაგრამ არც წელიწადში ერ‐
თხელ. რა, მეძავების მკვლელობები გაინტერესებთ?
ამით დავშორდით.
"},{"head":"36.","content":"
36.
ორთვე-ნახევარი გავიდა, რაც არანაირი შეკვეთები არ ამიღია. ზარები თითქმის შეწყდა. სამყარო ნელ-ნელა
და სულ უფრო ბეჯითად მივიწყებდა. ცხადია, ფული ბანკის ანგარიშზე აღარ შემოდიოდა, მაგრამ ჯერ კიდევ
მრჩებოდა რაღაც თანხა ცხოვრებისთვის. ჩემი ცხოვრება კი, კაცმა რომ თქვას, განსაკუთრებულ ხარჯებს
არ მოითხოვს. თვითონ ვიმზადებ, თვითონ ვირეცხავ. განსაკუთრებული არაფერი მჭირდება. ვალები არ
მაქვს, კრედიტს არავის ვუხდი. მანქანებზე და ჩვრებზე არ ვგიჟდები. ასე რომ, უახლოეს მომავალში შემიძ‐
ლია ფულზე არ ვინერვიულო. კალკულატორი მოვიმარჯვე და ჩემი საარსებო მინიმუმი ვიანგარიშე. ამაზე
გავყავი ის, რაც ბანკში დარჩა და მივხვდი: კიდევ ხუთი თვე გავქაჩავდი. ამ ხუთ თვეში იქნებ რამე მოხდეს
კიდეც. არ მოხდება და მეც მაშინ ვიფიქრებ. გარდა ამისა, ჩემს მაგიდაზე ჰირაკუ მაკიმურას ჩარჩოში ჩასმუ‐
ლი სამასი ათასის ჩეკი იწონებს თავს. რაც არ უნდა მოხდეს, შიმშილით სიკვდილი ჯერ არ მემუქრება.
ვცდილობდი არ დამერღვია ცხოვრების თანაბარი ტემპი, თან ძველებურად ვიცდიდი, სანამ რამე არ მოხდე‐
ბოდა. კვირაში რამდენჯერმე მივდიოდი აუზზე და არაქათის გაცლამდე ვცურავდი. დავდიოდი საყიდლებზე,
ვიმზადებდი კერძს, საღამოს ვუსმენდი მუსიკას და ბიბლიოთეკიდან გამოტანილ წიგნებს ვკითხულობდი.
„იქნებ უბედური შემთხვევა იყო, – ვფიქრობდი, – და ისიც დიკ ნორტივით სატვირთომ გაიტანა?“ ყველა ინ‐
ფორმაცია შევამოწმე საგზაო შემთხვევებზე. შემთხვევებზე, რომლის დროსაც ქალები დაიღუპნენ. ქვეყნად
უბედური შემთხვევების გაუგონარი რაოდენობა ყოფილა, რომლის დროსაც საშინლად ბევრი ქალი იღუპე‐
ბა. კვდებიან ავტოავარიების დროს, იწვებიან ხანძრებში და იწამლებიან გაზით საკუთარ სახლებში. მაგრამ
კიკის მსგავსი მათ შორის ვერ აღმოვაჩინე.
და კიდევ თვითმკვლელობებიც ხდება, გავიფიქრე. ან, ვთქვათ, მოულოდნელი სიკვდილი გულის გახეთქით.
ასეთ შემთხვევებზე გაზეთები უკვე აღარ წერენ. ქვეყნად უამრავი სულ სხვადასხვაგვარი სიკვდილია. ყო‐
ველ მათგანზე გაზეთები არ იუწყებიან. პირიქით: სიკვდილი, რომლის შესახებაც გაზეთები წერენ, გამონაკ‐
ლისია საერთო წესიდან. ადამიანების უმეტესობა ჩუმად და შეუმჩნევლად კვდება.
შეიძლება კიკი მოკლეს. შეიძლება უბედურმა შემთხვევამ იმსხვერპლა. შეიძლება თავი მოიკლა. შეიძლება
გული გაუსკდა.
მაგრამ მტკიცებულება არ არსებობს. არც იმისი, რომ მოკვდა, არც იმისი, რომ ცოცხალია.
ხანდახან, როცა გუნებაზე ვიყავი, იუკის ვურეკავდი. „როგორ ხარ?“ – ვეკითხებოდი. „ისე რა...“ – მპასუხობ‐
და. თითქოს მარსიდან მელაპარაკებოდა. პასუხები ძალიან ცუდად ემთხვეოდა შეკითხვებს. როგორ არ ვი‐
კავებდი თავს, ეს მაინც ყოველთვის მაცოფებდა.
– ისე რა, – თქვა მორიგ ჯერზე, – არც კარგად, არც ცუდად. ვცხოვრობ ჩემთვის ნელ-ნელა....
– თავის თავში ჩაიკეტა. თითქმის არ მუშაობს. მთელი დღე სკამზე ზის და კედელს შეჰყურებს. არაფრის თა‐
ვი არა აქვს.
– პროდუქტები თუ დაგვჭირდა, მოსამსახურე დადის. ისე კი, სახლში ვუკვეთავთ. ორნი ვცხოვრობთ, არა‐
ფერს არ ვაკეთებთ. იცი... აქ თუ დიდხანს ცხოვრობ, გეჩვენება, რომ დრო გაჩერდა. როგორ გგონია, დრო სა‐
ერთოდ მოძრაობს?
– სამწუხაროდ, მოძრაობს, და თანაც როგორ. დრო გადის, აი რა არის უბედურება. წარსული იზრდება, მომა‐
ვალი კი მცირდება. სულ უფრო ნაკლები შანსია რაიმეს გაკეთების და სულ უფრო მეტად გწყდება გული იმა‐
ზე, რაც ვერ მოასწარი.
– მართლა?
– მართლა? – გავიმეორე.
– ეი, არანორმალურო!
– ეი, არანორმალურო!
– მორჩი გამოჯავრებას!
– ეს გამოჯავრება არ არის. ეს შენი სულის ექოა. ბიორნ ბორგი ბრწყინვალედ აბრუნებს მოწოდებას, რითაც
მეტოქეს თამაშში დიალოგის არარსებობაზე მიუთითებს. წკაპ!
– არაფერი მსგავსი, – შევეპასუხე, – უბრალოდ, ცხოვრებისეული მაგალითებით ვასაბუთებ ჩემს ღრმა აზრს.
ამას „მეტაფორა“ ჰქვია.. სიტყვების თამაში, რომლის საშუალებითაც უფრო ადვილია რაღაც რთულის თქმა
ადამიანებისთვის. ბიჭურ გამოჯავრებასთან ამას საერთო არაფერი აქვს.
– ფუ! რა სისულელეა.
– უკვე მოვრჩი, – ვუთხარი, – ამიტომ, მოდი, თავიდან დავიწყოთ. რაღაც ძალიან სუსტი ხმა გაქვს.
– ჰო, ალბათ. აქ, დედაჩემთან, სულ გამოთაყვანდები... მისი განწყობა თავისთავად გადმოდის ჩემზე. ამ
თვალსაზრისით ძალიან ძლიერია. და სულ ზემოქმედებს ჩემზე. იმიტომ რომ ფეხებზე ჰკიდია, რას გრძნო‐
ბენ ადამიანები მის გარშემო. მხოლოდ თავის თავზე ფიქრობს, და კიდევ იმაზე, თუ რას გრძნობს თვითონ.
ასეთი ადამიანები ყოველთვის ძლიერები არიან. ხომ გესმის? რომც არ გინდოდეს, მათი განწყობის ქვეშ ექ‐
ცევი. როგორღაც შეუმჩნევლად. თუ დარდობს, მეც ვდარდობ. თუ გამხიარულდა, ცხადია, მეც უკეთეს გუნე‐
ბაზე ვდგები.
– ჰო, ეტყობა...
– აბა, ხვალამდე, – ვუთხარი და პირის გაღების საშუალება რომ არ მიმეცა, მაშინვე დავკიდე ყურმილი.
***
ამე მართლა ღრმა პროსტრაციაში იყო. დივანზე დამჯდარიყო, ფეხები კოხტად შეეკეცა და უაზრო, ცარიელი
მზერით ბურღავდა მუხლებზე გადაშლილ ფოტოჟურნალს. გვერდიდან ეს ისე ჩანდა, როგორც მხატვარ-‐
იმპრესიონისტის სურათი. ფანჯრები ღია იყო, მაგრამ იმდენად უქარო ამინდი იდგა, რომ არც ფარდები და
არც ჟურნალის ფურცლები ოდნავადაც არ ირხეოდა. როცა შევედი, ამემ მხოლოდ წამით ასწია თავი და დაბ‐
ნეულმა გაიღიმა. ძალიან სუსტად – თითქოს არც გაღიმებია, მხოლოდ ჰაერი შეტოკდა ოთახში ოდნავ. მერე
ჟურნალიდან ხელი აიღო და თლილი თითებით სკამისკენ მიმითითა. მოსამსახურემ ყავა შემოიტანა.
თვალები დახუჭა და თითები სახის წინ გადააჯვარედინა. მერე თვალი გაახილა და მიმოიხედა. ჩვენ გარდა
ოთახში არავინ იყო. ფინჯანი ავიღე და ყავა მოვსვი.
ამე ტილოს ხალათსა და ჯინსს აღარ ატარებდა. ჩვეულების წინააღმდეგ, ახლა თოვლივით ქათქათა, ლამაზ‐
მაქმანებიანი ბლუზა და მომწვანო კვამლისფერი ქვედატანი ეცვა. თმა კოხტად დაევარცხნა, პომადაც წაეს‐
ვა. ლამაზი ქალია. მისთვის ჩვეული სიმკვირცხლე სადღაც გამქრალიყო, მაგრამ თავბრუდამხვევი, მიმზიდ‐
ველი სინატიფე ღრუბელივით შემოხვეოდა. ძალიან სათუთი ღრუბელივით – თითქოს სადაცაა აცახცახდება
და გაქრებაო, მაგრამ საკმარისი იყო ამესთვის შეგეხედა და ღრუბელი ისევ ბრუნდებოდა. ამეს სილამაზე
მკვეთრად განსხვავდებოდა იუკის სილამაზისგან. ამ თვალსაზრისით დედა და შვილი ანტიპოდები იყვნენ.
დედის სილამაზე დრომ შვა და ცხოვრებისეულმა გამოცდილებამ დახვეწა. თავისი სილამაზით ამე თავს იმ‐
კვიდრებდა. მისი სილამაზე თვითონ იყო. ის ოსტატურად მართავდა ამ ღვთიურ ნიჭს და მშვენივრად იცოდა,
როგორ გამოეყენებინა. იუკი, პირიქით, ხშირად წარმოდგენაც არ ჰქონდა, რა ექნა ამ თავისი სილამაზის‐
თვის. საერთოდ, პატარა გოგონების სილამაზის ხილვა ცხოვრების ცალკე სიხარულია.
– რატომ ხდება ასე? – უცებ წამოიყვირა ამემ. ისე მკვეთრად, თითქოს მის წინ ჰაერში რაღაცამ გაიფრინა.
– გასაგებია რატომაც. ალბათ იმიტომ, რომ ადამიანი მოკვდა. ადამიანის სიკვდილი ძალიან დიდი ტრაგე‐
დიაა, – ვუპასუხე.
– ვხედავ, რომ სულელი არ ხართ. მშვენივრად იცით, რასაც ვგულისხმობ. ასე არ არის?
– რატომ? – გაიმეორა და, კაცმა არ იცის, რის ფრენას მიჰყვებოდა მზერით, – რატომ ხდება, რომ ყველა მამა‐
კაცი ჩემ გვერდით საბოლოოდ არაფრად იქცევა? რატომ ხდება, რომ ნებისმიერი ურთიერთობა მათთან ყო‐
ველთვის საზიზღრობით მთავრდება? რატომ ვრჩები ყოველთვის ხელცარიელი? რა არ არის ჩემში ისე, რო‐
გორც საჭიროა? ეშმაკმა წამიღოს...
ასეთ შეკითხვებზე პასუხი არ არსებობს. ჩუმად ვათვალიერებდი ღვლარჭნილ მაქმანებს მისი ბლუზის სახე‐
ლოებზე. ისინი კარგად გამოყვანილ რაღაც ცხოველის შიგნეულობის მოხაზულობას მაგონებდა. „სალემის“
ნამწვი საფერფლეში ბოლის ყუმბარასავით ხრჩოლავდა. კვამლი ზოლად ადიოდა ჭერამდე და მხოლოდ იქ
დნებოდა სიჩუმეში, როგორც შაქარი ყავაში.
სკამიდან ავდექი.
– ალო, დედა! მივდივართ! – იყვირა იუკიმ. ამემ შემოგვხედა, თავი დააქნია და ახალ სიგარეტს მოუკიდა.
დივანზე ქანდაკებასავით მჯდარი ამე დავტოვეთ და სახლიდან გამოვედით. ამ სახლში ჯერ კიდევ რჩებოდა
დიკ ნორტის სული. ისევე როგორც რჩებოდა ჩემში, სანამ მახსოვდა მისი ღიმილი. ის შეფიქრიანებული ღი‐
მილი ჩემი შეკითხვის მერე: იშველიებდა თუ არა ფეხს, როცა პურს ჭრიდა...
ღმერთმანი, უცნაური ვინმეა, უკვე მეასედ გავიფიქრე. თითქოს მართლა უფრო ცოცხალი გახდა სიკვდილის
შემდეგ.
"},{"head":"37.","content":"
37.
დაახლოებით ასე შევხვდი იუკის კიდევ რამდენჯერმე. სამჯერ თუ ოთხჯერ, ზუსტად არ მახსოვს. და რო‐
გორღაც ვერ ვგრძნობდი, რომ დედასთან ერთად ჰაკონეს მთებში ცხოვრება განსაკუთრებულ სიამოვნებას
ჰგვრიდა. იქ ყოფნას სიხარული არ მოჰქონდა, თუმცა არც უსიამო გრძნობებს იწვევდა. ეს არც იმას ჰგავდა,
რომ იქ დედაზე ზრუნვის გამო ყურყუტებდა, რომელმაც ახლობელი ადამიანი დაკარგა. შემთხვევითმა ქარ‐
მა შეაგდო იმ სახლში. და ცხოვრობდა იქ უხალისო და გულგრილი ყველაფრის მიმართ, რაც ირგვლივ ხდე‐
ბოდა.
– იქნებ ღირდეს, ისევ მარტომ იცხოვრო ტოკიოში? – ვკითხე ერთხელ, – ცოტა ხნით შეიცვლიდი გარემოს,
სულ ორი-სამი დღით. მოგიხდებოდა. ჰაკონეში წყალში ჩაგდებულივით ხარ, და რაც დრო გადის, უფრო და
უფრო უარესად. გახსოვს, როგორი იყავი ჰავაიზე? თითქოს სხვა ადამიანი!
– სხვა გამოსავალი არ არის, – მიპასუხა იუკიმ, – ვიცი, რასაც მეუბნები. მაგრამ ახლა, უბრალოდ, ასეთი
დროა. ახლა სადაც არ უნდა ვიცხოვრო, ყველგან ერთი და იგივე იქნება.
პლაჟზე ვიწექით და ზღვას გავყურებდით. ცა სულ უფრო იქუფრებოდა. მსუბუქი ბრიზი ნაპირის გასწვრივ
კუნძულებად ამოსულ ბალახს ქოჩრავდა.
– ვარსკვლავები ცაში, – ოდნავ გაიღიმა და დამიქნია თავი, – არა, მართლა! ჯერ სულ ცუდად და ცუდად
ვხდები. მე და დედა, ორივე, ერთ ტალღაზე ვართ აწყობილი. გახსოვს, გეუბნებოდი: როცა ის მხიარულია,
მეც მიხარია, როცა ცუდად არის, ყველაფერი მიცვივდება ხელიდან. და არ ვიცი, ვინ ვისზე მოქმედებს. დედა
მეწევა თავისკენ თუ პირიქით. თითქოს ერთმანეთთან ვართ მიერთებული, ამას ვგრძნობ. მაგრამ ერთად
ვართ თუ ცალ-ცალკე, მნიშვნელობა აღარ აქვს.
– მიერთებული?
– ჰო, მუდმივად ფსიქოლოგიურად ვართ მიერთებული, – თავი დააქნია იუკიმ, – ხანდახან ამას ვერ ვიტან და
ვცდილობ წინააღმდეგობა გავუწიო. ხანდახან კი ისე ვიღლები, რომ სულერთი ხდება. არაფრის თავი აღარ
მაქვს. როგორ ამბობენ?.. საკუთარი თავის გაკონტროლება აღარ შემიძლია. ვგრძნობ, გარედან რაღაც
ვეებერთელა მართავს ჩემს ძალებს. და ვეღარ ვხვდები, მე ჯერ კიდევ სად ვარ და ის უკვე სად არის. და ვერ
ვუძლებ. გარშემო ყველაფრის დამტვრევა მინდა. იმიტომ რომ ასე აღარ შემიძლია. მინდა ვიყვირო: „ჯერ კი‐
დევ პატარა ვარ!“ – და სადმე კუთხეში მივეგდო...
***
ამიტომ ვბრუნდებოდი ტოკიოში ძველი როკ-ენ-როლის თანხლებით, ვსვამდი ლუდს, ვახშამს ვიმზადებდი
და სიამოვნებით შევექცეოდი მარტო.
***
– ნახე ეს ფილმი?
– ვნახე, – ვუთხარი. მაგრამ, ცხადია, არ მითქვამს, რამდენჯერ. ახლა იმის ახსნა არ გინდოდა, რატომ ვიქ‐
ცეოდი ასე?!
– მოსაწყენზე მოსაწყენი, – ვუპასუხე პატიოსნად, – საშინელი ფილმია. რბილად რომ ვთქვა, ნეხვად ქცეული
ფირი.
– საშინელი ფილმიაო, ამბობს. ფირის ნეხვად ქცევა, – გამეცინა, – თვითონ მსახიობები რომ ამას ამბობენ
ფილმზე, ვერ არის საქმე კარგად.
– მინდა ვნახო.
– შენ არ მოიწყენ?
– მაინც არაფერს ვაკეთებ, – ვუთხარი, – წყენით კი არ მაწყენს. ისეთი ფილმია, ზიანსაც კი ვერ მოგაყენებს.
კინოთეატრში დავრეკე და გავიგე, როდის იწყებოდა „უპასუხო სიყვარული“. სეანსის დაწყებამდე დარჩენი‐
ლი ნახევარი საათი შუა საუკუნეების ციხესიმაგრის ტერიტორიაზე, ზოოპარკში მოვკალით. უცნაური ქალა‐
ქია. ძირითადად მაიმუნებს ვათვალიერებდით. ეს არასდროს არ მოგწყინდება კაცს. მეტისმეტად აშკარად
ჰგავს მაიმუნების გუნდი ადამიანების საზოგადოებას. თავიანთი ჩუმჩუმელებიც ჰყავთ. თავიანთი თავხედე‐
ბი. თავიანთი კამათის მოყვარულები. გორაკის თავზე წამომჯდარი სქელი, საზიზღარი შესახედაობის ხვადი
მრისხანედ და ეჭვით ათვალიერებდა მიდამოს. სრულიად ამაზრზენი არსება. საინტერესოა, რა უნდა აკეთო
მთელი ცხოვრება, რომ საბოლოოდ ასეთი მსუქანი, კუშტი და საზარელი გახდე, მიკვირდა. მაგრამ, ცხადია,
მაიმუნებს ვერ ვკითხავდი.
სამუშაო დღეს კინოთეატრი, ბუნებრივია, ცარიელი იყო. სავარძლები – მოუხერხებელი და მაგარი. დარბაზ‐
ში ისეთი სუნი იდგა, როგორც ძველ კამოდში. სეანსის დაწყებამდე იუკის შოკოლადის ფილა ვუყიდე. არც მე
ვიყავი წინააღმდეგი რამე მეჭამა, მაგრამ ჯიხურში საჩემო არაფერი აღმოჩნდა. თან დახლს იქით მდგომი
გოგო, რბილად რომ ვთქვათ, მაინცდამაინც არ ცდილობდა რამის გაყიდვას. ამიტომ იუკის შოკოლადს ცო‐
ტა მოვატეხე და ამით დავკმაყოფილდი. უკვე წელიწადი იქნებოდა, შოკოლადი არ მეჭამა. იუკისაც ვუთხა‐
რი.
– არანორმალური! – შეაჯამა იუკიმ, – თუ ადამიანს არ აინტერესებს შოკოლადი, ესე იგი ფსიქიკის პრობლე‐
მები აქვს.
– აბსოლუტურად ნორმალური ვარ, – შევეპასუხე, – უამრავი ადამიანია ასე. შენ გიყვარს დალაი-ლამა?
– ეგ რაღაა?
– რა ჯანდაბად მინდა?
– ან, ვთქვათ, გიყვარს თარიღთა ცვლილების პირობითი ხაზი? რა ურთიერთობა გაქვს რიცხვ „პი“-სთან? ჭკუ‐
ას კარგავ ანტიმონოპოლიურ კანონმდებლობაზე? გული ხომ არ გერევა იურული პერიოდისგან? ძალიან წი‐
ნააღმდეგი ხარ სენეგალის ჰიმნის? მოგწონს თუ არა ათას ცხრაას ოთხმოცდაშვიდი წლის რვა ნოემბერი?
ჰო თუ არა?..
– ეი, გეყოფა! – გაბრაზებულმა შემაწყვეტინა იუკიმ, – კაჭკაჭივით არ აჭახჭახდა? თანმიმდევრობით იქნებ მე‐
პასუხა კიდეც... ყველაფერი ნათელია. შენ შოკოლადი არც გიყვარს, არც გეჯავრება, გულგრილი ხარ. ასეა?
გავიგე, სულელი არ ვარ.
ფილმი დაიწყო. მთელი სიუჟეტი ზეპირად ვიცოდი, ამიტომ მაშინვე ეკრანისთვის არ შემიხედავს, ჩემთვის
დავიწყე ფიქრი. როგორც ჩანს, იუკი ძალიან სწრაფად მიხვდა, რა ნაგავსაც უყურებდა. ჩემთვის ისიც საკმა‐
რისი იყო, დროდადრო როგორ ოხრავდა და დამცინავად როგორ ქსუტუნებდა ცხვირით.
– საშინლად კრეტინული სისულელეა! – ვერ მოითმინა ბოლოს, – რომელმა იდიოტმა გადაიღო ასეთი ნაგა‐
ვი?
ეკრანზე ელეგანტური გოტანდა მორიგ გაკვეთილს ატარებდა. მართალია, ეს თამაში იყო, მაგრამ კარგად გა‐
მოსდიოდა. ისეთ რამესაც კი, როგორიც ორსაგდულიანი მოლუსკების სასუნთქი სისტემაა, ახერხებდა და
რბილად, გასაგებად და იუმორით ხსნიდა. პირადად მე მაინტერესებდა მისი მოსმენა. ფილმის გმირ-‐
მოსწავლეს ხელისგულზე ჩამოედო ლოყა და ისიც მონუსხულივით მისჩერებოდა. რამდენჯერ ვნახე ეს
ფილმი და ამ სცენას პირველად მივაქციე ყურადღება.
– ესე იგი ეს არის შენი მეგობარი?
– ჰო, – დავუდასტურე.
– ნუ იტყვი, – დავეთანხმე, – მაგრამ ცხოვრებაში ბევრად უფრო ნორმალურია. რეალურ ცხოვრებაში, როცა
არ თამაშობს, ასეთი ცუდი არ არის. ჭკვიანი კაცია, საინტერესო თანამოსაუბრე... უბრალოდ, ფილმია თვი‐
თონ ნაგავი.
– მართალი ხარ. უფრო ზუსტად ვერც ჩამოაყალიბებ. მაგრამ ეს ადამიანი ძალიან რთულ ვითარებაშია. არ
მოგიყვები, გრძელი ამბავია.
ეკრანზე ნელა ვითარდებოდა საცოდავი სიუჟეტი – უფრო ბანალური წარმოუდგენელი იყო. მდარე დიალო‐
გები, მდარე მუსიკა. ამ ფილმის ფირი ჰერმეტულ კაფსულაში უნდა დაერჩილათ წარწერით „მდარე“ და რაც
შეიძლება ღრმად ჩაემარხათ მიწაში.
დაიწყო კიკის – ფილმის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სცენა. გოტანდა კიკისთან ლოგინში. კვირადღის დილა.
სუნთქვაშეკრული მივაცქერდი ეკრანს. დილის მზე დარაბებში იჭყიტება. ყოველთვის, ყოველთვის ერთი და
იგივე მზის სხივები. ისეთივე სიხშირის, ისეთივე ფერის, ისეთივე კუთხით. ეს ოთახი სულ წვრილმან დეტა‐
ლებამდე ვიცი. მისი ჰაერით ვსუნთქავ. კადრში გოტანდაა. მისი თითები კიკის ზურგს ეალერსება. ელეგან‐
ტურად და გაწაფულად, თითქოს ვიღაცის მეხსიერების იდუმალ კუნჭულებს იკვლევს. კიკი მთელი
სხეულით პასუხობს მის ალერსს. ძლივს შესამჩნევად კრთება ყოველი შეხებისას. ასე ირხევა სუსტ, კანით
შეუგრძნობ ჰაერის ნაკადში სანთლის ალი. ძლივს შესამჩნევი თრთოლა, რისგანაც სუნთქვა გეკვრის. ახლო
ხედით – გოტანდას თითები კიკის ზურგზე. კამერა ბრუნდება. კიკის სახე. გმირი უფროსკლასელი გოგო კი‐
ბეზე ამოდის, აკაკუნებს, კარს აღებს. რატომ არ არის კარი დაკეტილი? – მერამდენედ მიკვირს. არ არის და
ნუ არის, რა უნდა მოსთხოვო. ფილმი ფილმია, თან საშინლად მდარე. მოკლედ, გოგო აღებს კარს, შემოდის.
ხედავს, როგორ ტყნაურობენ გოტანდა და კიკი. თვალებს ხუჭავს, ლაპარაკის უნარს კარგავს, ნამცხვრით
სავსე კოლოფი უვარდება, გარბის. გოტანდა საწოლში წამოჯდება. სადღაც წინ, სივრცეს გაჰყურებს. კიკის
ხმა:
– რა ხდება?
თვალები დავხუჭე და კიდევ ერთხელ დავატრიალე თავში მთელი სცენა. კვირა დილა, მზის სინათლე, გო‐
ტანდას თითები, კიკის ზურგი. რაღაც სამყარო, რომელიც თავისთავად არსებობს და სხვა სივრცე-დროის
კანონებით ცხოვრობს.
და მხოლოდ ახლა შევნიშნე, რომ იუკი წინ დახრილი, სავარძლის საზურგეზე შუბლით მიყრდნობილი ზის.
და მხრებზე ისე იჭერს ხელებს, თითქოს აუტანლად სცივა. გაუნძრევლად, ხმის ამოუღებლად. და თითქოს
სულ არ სუნთქავს. წამით მომეჩვენა, რომ გაიყინა.
ძლივს დამიქნია თავი. გაშეშებულ ხელზე მოვკიდე ხელი და გასასვლელისკენ წავედით. საბოლოოდ შევ‐
ბრუნდი ეკრანისკენ – გოტანდა კათედრასთან იდგა და ბიოლოგიის მორიგ გაკვეთილს ატარებდა.
ქუჩაში ჩუმად ჟინჟღლავდა. ქარი, როგორც ჩანს, ზღვიდან უბერავდა – ჰაერში მოქცევის სუსტი სუნი იდგა.
იუკის მაგრად მოვკიდე ხელი იდაყვზე და იმ ადგილამდე მივედით, სადაც მანქანა დავტოვე. ტუჩებმოკუმუ‐
ლი მომყვებოდა. მთელი გზა ხმა არ ამოუღია. მეც ჩუმად ვიყავი. მართალია, კინოთეატრიდან მანქანამდე
სულ რაღაც ორასი მეტრი იყო, ეს მანძილი საშინლად გრძელი მეჩვენა. ასე მეგონა, თითქოს უსასრულოდ
ვივლიდით და მაინც ვერ მივიდოდით ვერსად.
"},{"head":"38.","content":"
38.
იუკი წინა სავარძელზე დავსვი და ფანჯარა ჩამოვწიე. ისევ ცრიდა. წვიმის წვრილი წვეთები არ ჩანდა. მხო‐
ლოდ ასფალტი შავდებოდა ნელ-ნელა და ჰაერში წვიმის სუნი იდგა. გამვლელები ზოგი ქოლგით იყო, ზოგი –
უქოლგოდ. აი, ასე წვიმდა. მაინცდამაინც არ უბერავდა. მხოლოდ უხმო წვეთები ცვიოდა ცერად. ფანჯრი‐
დან ხელი გავყავი, ცოტა შევიცადე, მაგრამ მაინც ვერ მივხვდი, დამისველდა თუ არა.
იუკიმ იდაყვი გაყო ფანჯარაში, ნიკაპით დაეყრდნო და დიდხანს იჯდა ასე გაუნძრევლად. მხოლოდ ზურგი
და მხრები აუდ-ჩაუდიოდა ოდნავ. ცოტას ჩაისუნთქავდა – ცოტას ამოისუნთქავდა. იფიქრებდი, ოდნავ
ღრმად ჩაისუნთქავს და ეს იდაყვი, ყელი და თავი ათას ნამსხვრევად იქცევაო. საიდან ასეთი შემაშფოთებე‐
ლი დაუცველობის შეგრძნება? – ვუყურებდი და ვფიქრობდი. თუ მხოლოდ იმიტომ მეჩვენება ასე, რომ
ზრდასრული ვარ? უბრალოდ, იმიტომ, რომ, ჩემი არასრულყოფილების მიუხედავად, კარგად ვისწავლე, რო‐
გორ გადავირჩინო თავი ამ სამყაროში, ამ ბავშვმა კი – ჯერ კიდევ ვერა?
– არაფრით, – პოზის შეუცვლელად, ჩუმად მიპასუხა იუკიმ და ნერწყვი გადაყლაპა. არაბუნებრივად ხმამაღ‐
ლა გამოუვიდა, – სადმე წამიყვანე, სადაც სიჩუმეა და არავინ არ არის. ოღონდ ძალიან შორს არა.
– ზღვასთან?
ხელისგულებში ფრთხილად მოვიქციე იუკის თავი და ნელა დავადებინე სავარძლის საზურგეზე. ფანჯარა
ნახევრამდე ავწიე. მერე ძრავა ჩავრთე და ნელა, რამდენადაც მოძრაობის წესები მაძლევდა უფლებას, კუნი‐
ფუძუს სანაპიროსკენ წავიყვანე მანქანა. როცა ზღვას მივაღწიეთ, მანქანიდან გადმოვიდა და თქვა, ახლა
გული ამერევაო.
ზედ ფეხებთან, ქვიშაზე აერია გული. არაფერი განსაკუთრებული კუჭში არ აღმოაჩნდა. ყოველ შემთხვევაში,
ისეთი არაფერი, რომ გულისრევა გამოეწვია. შოკოლადისფერი თხელი ფაფა და კუჭის წვენი ბუშტუკებიანი
ქაფით. სულ ეს იყო. ყველაზე შემაწუხებელი შემთხვევა: მთელი სხეული გიცახცახებს და რაღაც გიბრაგუ‐
ნებს შიგნიდან, გარეთ კი – არაფერი. კრუნჩხვა ლიმონივით წურავს ორგანიზმს, კუჭი მუშტისოდენა ხდება...
ნელა მოვეფერე ზურგზე. ვერ გაიგებდი, წვიმის წვრილი წვეთები ძირს ეცემოდა თუ ისევ უცნაურ ნისლად
ეკიდა ჰაერში. მაგრამ იუკი ყურადღებას არ აქცევდა. ზურგის კუნთები გავუსინჯე, კუჭის საპირისპირო მხა‐
რეს. ყველაფერი გაქვავებული ჰქონდა. მუხლებზე იდგა თვალდახუჭული, ხელები და ფეხები ქვიშაში ჰქონ‐
და, თავისი საზაფხულო შალის სვიტერით, გახეხილი ჯინსით და წითელი კედებით. თმა, რომ არ დასვროდა,
ცალი ხელით ავუწიე, მეორით ზურგს ვუზელდი.
– ოდესღაც მეც დაახლოებით ასე მერეოდა გული. საზიზღრობაა. ამიტომ მესმის შენი. მაგრამ მალე გაგივ‐
ლის. ცოტა კიდევ მოითმინე და ყველაფერი დამთავრდება.
ათი წუთის მერე ცახცახი შეწყდა. ტუჩები ცხვირსახოცით მოვწმინდე და ფეხებთან დამდგარ გუბეს ქვიშა წა‐
ვაყარე. იდაყვზე ხელი მოვკიდე და ჯებირთან მივიყვანე, სადაც შეეძლო ჩამომჯდარიყო და ბეტონის კე‐
დელს მიჰყრდნობოდა.
დიდხანს ვისხედით ხელიხელჩაკიდებული, სულ უფრო და უფრო ვსველდებოდით წვიმით. ბეტონზე მიყ‐
რდნობილი ვუსმენდით საბურავების შრიალს სიონანის დასავლეთ სანაპიროს მაგისტრალზე და გავყურებ‐
დით, როგორ ეღვრებოდა წვიმა ზღვას. წვეთები სულ უფრო შესამჩნევი ხდებოდა. ჯებირის გასწვრივ რამ‐
დენიმე მეთევზის ფიგურა მოჩანდა, მაგრამ ისინი არავითარ ყურადღებას არ გვაქცევდნენ. არც კი შემობ‐
რუნებულან ჩვენკენ. კაპიუშონიან თაგვისფერ საწვიმრებში გამოწყობილები ბეტონის ჯებირზე, თავიანთ
ვახტზე იდგნენ, სპინინგები დროშებივით ეჭირათ და ზღვას გასცქეროდნენ. მათ გარდა, სანაპიროზე არავინ
იყო. ძალაგამოცლილ იუკის ჩემს მხარში ჩაერგო ცხვირი და ხმას არ იღებდა. ვინმეს რომ დავენახეთ,
ღმერთმანი, შეყვარებული წყვილი ვეგონებოდით.
თვალდახუჭული ჩუმად ქსუტუნებდა ჩემს მხარზე. თითქოს ეძინა. სველი თმა შუბლზე ჩამოშლოდა, ნეს‐
ტოები ოდნავ უთრთოდა. ერთი თვის წინანდელი რუჯი ჯერ კიდევ შერჩენოდა კანზე, მაგრამ რუხი, დაღვრე‐
მილი ცის ქვეშ მაინცდამაინც ჯანმრთელად არ გამოიყურებოდა. ცხვირსახოცი ამოვიღე, წვიმით და ცრემ‐
ლით დასველებული სახე გავუწმინდე. ჰორიზონტის ხაზი კარგა ხანია გაქრა წვიმის ფარდის მიღმა. ცაში
ღმუილით გაიქროლეს თავდაცვის ძალების ნავსაწინააღმდეგო თვითმფრინავებმა. ჭრიჭინების გუნდს
ჰგავდნენ.
ბოლოს, როგორც იქნა, გაინძრა და ისე, რომ მხრიდან თავი არ აუღია, თვალებში შემომხედა. მერე ჯინსის
ჯიბიდან „ვირჯინია სლიმზის“ კოლოფი ამოიღო, სიგარეტი პირში ჩაიდო და ასანთის კოლოფს გაჰკრა. ასან‐
თი არ აინთო – მეტისმეტად დასუსტებოდა თითები. არ შემიჩერებია. არც ის მითქვამს: „ჯობია ახლა არ მო‐
წიო“. როგორღაც მოუკიდა და ასანთის ღერი წკიპურტით გადააგდო. მერე ერთი-ორჯერ შეისუნთქა ბოლი
და სიგარეტიც წკიპურტით მოისროლა. ნამწვი ბეტონზე დაეცა, ცოტა ხანს ბოლავდა, დასველდა და ჩაქრა.
შორს, ჯებირზე, ბუნდოვნად ჩანდნენ მეთევზეები. წყნარი ოკეანის წყლებს გაჰყურებდნენ. ნეტავ განსაკუთ‐
რებულს რას ნახულობენ თევზაობაში? – გავიფიქრე. ნეტავ რა ძალა ადგათ, მთელი დღეები რომ ყრიან წვი‐
მაში და ზღვას გასცქერიან? თუმცა, რა თქმა უნდა, გემოვნების საკითხია. ბოლოს და ბოლოს, ცამეტი წლის
ნერვიულ გოგოსთან ერთად ზღვის ნაპირზე წვიმაში გალუმპვაც გემოვნების საქმეა და მეტი არაფერი.
– მეგობარმა?
– გოტანდა ჰქვია, – ვუთხარი, – როგორც მეტროს სადგურს. იცი ალბათ, წრიულზე, მეგუროსა და ოძაკის შო‐
რის.
ცერად გავხედე. ძალიან დაღლილი ჩანდა. მოხრილი იჯდა, ერთიანად გადაგრეხილი – ცალი მხარი მეორე‐
ზე მაღლა – და მძიმედ სუნთქავდა. თითქოს იძირებოდა ადამიანი და უკანასკნელ წამს გადაარჩინეს. ვერ
გავიგე, რისი თქმა უნდოდა.
– მოკლა? ვინ?
ისევ ვერ ვხვდებოდი, რისი თქმა უნდოდა. თავში რაღაც უცნაურად ამერია. თითქოს რეალობის შეგრძნებას
ჩემს ტვინში რაღაც შეერია, ვიღაც უცხოს ნება. და მოვლენების ბუნებრივ დინებას არღვევს. მაგრამ არც ამ
ნების დაუფლება შემეძლო და არც იმის გარკვევა, თუ საიდან გაჩნდა. უნებურად გამეღიმა.
– ფილმზე არ გეუბნები. სინამდვილეში მოკლა. რეალურ ცხოვრებაში. მივხვდი, – თქვა იუკიმ და ხელი მომი‐
ჭირა, – ისე მეშინია. თითქოს მუცელში რაღაც გამეჭედა და ბრუნავს. სუნთქვას მიშლის. შიშისგან ჰაერი
ყელშიც მეჭედება. იცი... ისევ მომიარა... ის, რაზეც გიყვებოდი. ამიტომაც ვიცი. ზუსტად ვიცი, ყოველგვარი
ხუმრობის გარეშე. შენმა მეგობარმა მოკლა ის ქალი. სისულელეს არ ვამბობ. ეს სიმართლეა.
როგორც იქნა, გავიგე, რას მეუბნებოდა. იმავე წამს ზურგზე სიცივემ დამიარა. ენა სასაზე ამეკრა. ვერაფრის
კითხვას ვეღარ ვახერხებდი. გაქვავებული ვიჯექი წვიმაში და ვუყურებდი იუკის. განძრევის თავი არ მქონ‐
და. ახლა რა უნდა ვქნა? – ვფიქრობდი. მთელი ჩემი ცხოვრების სურათი ფატალურად გამრუდდა. ყველაფე‐
რი, რასაც დღემდე ვაკონტროლებდი, ხელიდან გამივარდა...
– მაპატიე. ალბათ არ უნდა მეთქვა, – ამოიოხრა იუკიმ და ხელი გაითავისუფლა, – მართალი გითხრა, თვი‐
თონაც ვერ ვხვდები. ამას ისე ვგრძნობ, როგორც რეალობას. მაგრამ არ ვიცი, ნამდვილია ეს რეალობა თუ
არა. მგონია, ეგეთი რაღაცების მოყოლას თუ დავიწყებ, შენც გაბრაზდები, შემიძულებ, როგორც დანარჩენე‐
ბი. მეორე მხრივ, არც ის შეიძლება, რომ არ გითხრა. მაგრამ რაც არ უნდა იყოს, სიმართლე თუ ტყუილი, მე
ხომ ნამდვილად ვხედავ! და ეს შეგრძნება არსად არ მიდის, და ვერც მე გავურბივარ! ძალიან მეშინია. მარ‐
ტო მე ამას ვერ... ამიტომ გთხოვ, ნუ გამიბრაზდები. იმიტომ რომ, თუ ძალიან მეჩხუბები, ვერ გავუძლებ.
– არავინ არ გეჩხუბება. დამშვიდდი და თქვი, რას გრძნობ, – ხელი მოვკიდე, – ესე იგი ამას ხედავ?
– ვხედავ. და ძალიან გარკვევით. პირველად ვხედავ ასეთ რამეს... როგორ ახრჩობს. იმ ქალს, ფილმის მსახი‐
ობს. მერე კი მის გვამს მანქანაში დებს და სადღაც მიაქვს. სადღაც ძალიან შორს. აი, იმ მანქანით, იტა‐
ლიურით. რომლითაც ერთხელ მე და შენ დავსეირნობდით. ეს ხომ მისი მანქანაა, არა?
– კი. მისი მანქანაა, – თავი დავუქნიე, – კიდევ რას გრძნობ? ნუ აჩქარდები, კარგად მოიფიქრე. ნებისმიერი
წვრილმანი. სულერთია, ნებისმიერი. რაც ხდება, სწორედ ის მოყევი.
იუკი გასწორდა, მხრიდან მომცილდა და თავი მიატრიალ-მოატრიალა – ყელი გაავარჯიშა. ცხვირით ჩაისუნ‐
თქა, რაც შეიძლება ბევრი ჰაერი მოაგროვა მკერდში და ბოლოს მითხრა:
– ჰო, მოკლედ, ბევრი არაფერი... მიწის სუნი. ნიჩაბი. ღამე. ჩიტების ჭიკჭიკი. ალბათ სულ ეს არის. გაგუდა,
მანქანით წაიღო და მიწაში ჩაფლა. მეტი არაფერი. ოღონდ, იცი, ძალიან უცნაურია... არანაირი და არავის
ბოროტება არ იგრძნობა. ესე იგი იმის შეგრძნება, რომ ეს კაცი ბოროტმოქმედია, არ მაქვს. თითქოს მკვლე‐
ლობაც არ არის, რაღაც ცერემონიაა, დაკრძალვის მსგავსი. ყველაფერი ძალიან მშვიდია. მკვლელიც და
მსხვერპლიც ისეთი მშვიდები არიან, რომ შეგზარავს. ეს სიმშვიდე გზარავს. არ შემიძლია ამის ახსნა... ისე‐
თი სიმშვიდეა, თითქოს ქვეყნიერების კიდეზე მოხვდი.
დიდხანს ვიყავი ჩუმად თვალდახუჭული. და ამ დახუჭული თვალების უკუნში აზრის მოკრებას ვცდილობდი.
უშედეგოდ. აზრების დინებაში, როგორც მდინარეში, ისე შევდიოდი და წონასწორობის შენარჩუნებას ვცდი‐
ლობდი – მაგრამ არაფერი გამოდიოდა. ამ სამყაროს საგნებმა და მოვლენებმა – ყველაფერმა, რასაც ჩემი
ტვინი აქამდე ინახავდა – უცებ ყველანაირი ურთიერთკავშირი დაკარგა. სამყაროს სურათი სკდებოდა და
ნამსხვრევები სხვადასხვა მხარეს იფანტებოდა.
იუკის მონაყოლი ინფორმაციად აღვიქვი. არა, მთლიანად არ დამიჯერებია, მაგრამ არც განსაკუთრებით და‐
ვეჭვებულვარ. ღრუბელივით გამიჟღინთა სული მისმა სიტყვებმა. რა თქმა უნდა, ეს მხოლოდ ვერსიაა. შე‐
საძლებლობა და მეტი არაფერი. მაგრამ უცნაურია: ამ შესაძლებლობის ენერგია, უბრალოდ, დამანგრეველი
გამოდგა. საკმარისი იყო ვიღაც ლიფსიტას მხოლოდ მიენიშნებინა, რომ მსგავსი რამ შესაძლებელი იყო და
მიზეზშედეგობრიობის ჩემი სისტემა, რომელიც, ავად თუ კარგად, ავაგე ამ რამდენიმე თვეში, მუყაოს ხუხუ‐
ლასავით დაიშალა. ეს პირობითი, გამჭვირვალე სისტემა, რომელსაც ყოველთვის აკლდა მტკიცებულება, მა‐
ინც საკმარისად გამართული იყო იმისთვის, რომ არსებობის უფლება ჰქონოდა. ოღონდ ალტერნატივის‐
თვის ახლა სულ უფრო პატარა ადგილი რჩებოდა.
შესაძლებლობა არსებობს, გავიფიქრე. და მაშინვე ვიგრძენი: რაღაც ჩამწყდა. რაღაც დასრულდა – ძლივს
შესამჩნევად, მაგრამ მოუბრუნებლად. მაინც რა? თუმცა არაფერზე ფიქრი აღარ მინდოდა. კარგი, ვუთხარი
საკუთარ თავს. მერე ვიფიქრებ. და ვიგრძენი, როგორ მომაწვა ისევ მარტოობა. აქ, ბეტონის ჯებირზე, ზღვას‐
თან, ცამეტი წლის გოგოს საზოგადოებაში, აუტანლად მარტო ვიყავი.
იუკიმ ნელა მომიჭირა ხელი მაჯაზე. ძალიან დიდხანს ვისხედით ასე, ის კი სულ მიჭერდა და მიჭერდა მაჯა‐
ზე. პატარა, თბილი, თითქმის არარეალური ხელით. და უამრავ მოგონებას მიღვიძებდა. მოგონებები, გავი‐
ფიქრე. რომლისგანაც სითბო მოდის, მაგრამ რომლითაც ვეღარაფერს გამოასწორებ.
– ეი, – მითხრა იუკიმ დამშვიდობებისას. მანქანიდან გადავიდა, გაჩერდა, მხრებზე მოიხვია ხელები და ისე
მელაპარაკებოდა, – ოღონდ ყველაფერს, რასაც გეუბნები, ჭორივით ნუ გადაყლაპავ. უბრალოდ, ასე ვხედავ
და მორჩა. ხომ გითხარი, თვითონაც არ ვიცი, რა არის სიმართლე და რა – არა. და ამის გამო ჩემზე ნუ გაბ‐
რაზდები, გესმის? შენც თუ გამიბრაზდები, საერთოდ აღარ ვიცი, რა დამემართება...
– არა, შენზე არ ვბრაზდები, – გავუღიმე, – და არც არაფერს ვყლაპავ. ოდესმე გავიგებთ, რა მოხდა სინამდვი‐
ლეში. ნისლი აიკრიფება, ჭეშმარიტება დარჩება. ეს ზუსტად ვიცი. თუ ყველაფერი მართლა ისეა, როგორც
შენ ამბობ – ესე იგი ჭეშმარიტება ხანდახან შენი საშუალებით ხდება ხილული. სულ ეს არის. ვიცი, შენი ბრა‐
ლი არ არის. უნდა წავიდე და თვითონ შევამოწმო ყველაფერი. სხვანაირად პრობლემას ვერ გადავწყვეტ.
– შეხვდები?
იუკი მოიბუზა.
– რა თქმა უნდა, არ გიბრაზდები, – ვუთხარი, – რატომ უნდა გიბრაზდებოდე? ხომ არაფერი დაგიშავებია.
– შენ ძალიან კარგი იყავი, – მითხრა იუკიმ. რატომღაც წარსულ დროში, – არასოდეს შევხვედრივარ შენნაირ
ადამიანს.
მთელი გზა მანქანის სალონში მის სინანულს ვგრძნობდი რაღაც გაუკეთებელზე. ვუსმენდი მუსიკას, თვა‐
ლებით ვბურღავდი გზატკეცილს, მაგრად მეჭირა საჭე. ტოკიო-ნაგოიას მაგისტრალიდან გადასახვევზე წვი‐
მა შეწყდა. მაგრამ ფანჯრის საწმენდები რომ უნდა გამომერთო, მხოლოდ მაშინ გამახსენდა, როცა სიბუიას
სადგომზე მივედი. მაშინვე კი შევნიშნე, რომ წვიმამ გადაიღო, მაგრამ საწმენდები რომ უნდა გამომერთო,
რატომღაც არ მიფიქრია. თავში მხოლოდ ფაფა მქონდა. რაღაც უნდა მოვუხერხო ამ ყველაფერს... ძრავა
რომ გამოვრთე, კიდევ დიდხანს ვიჯექი „სუბარუში“, ხელები საჭეზე მეკიდა და წინ ვიყურებოდი. კიდევ დი‐
დი დრო გავიდა, ვიდრე საჭიდან ხელებს ავიღებდი.
"},{"head":"39.","content":"
39.
პრობლემა ნომერი ერთი: ღირს კი დავუჯერო იუკის? შეძლებისდაგვარად გავთიშე ემოციური ფაქტორი და
ვცადე გამეანალიზებინა, საერთოდ, რამდენად შესაძლებელი იყო ის, რაც მან მითხრა. ეს ძნელი არ გამოდ‐
გა. სული უკვე ისე დამბუჟებოდა, თითქოს ფუტკრებმა დამიკბინეს. შესაძლებლობა არსებობს, გავიფიქრე.
მაგრამ რაც მეტს ვფიქრობდი, შესაძლებლობა სულ უფრო მეტად ემსგავსებოდა ალბათობას, რომელშიც
დაეჭვება სულ უფრო რთულდებოდა. სამზარეულოში გავედი. წყალი ავადუღე, ყავის მარცვლები დავფქვი
და აუჩქარებლად, სვენებ-სვენებით მოვიდუღე ყავა. კარადიდან ფინჯანი გადმოვიღე და შესქელებული შა‐
ვი სითხე ჩავასხი. ყავა ოთახში გავიტანე, საწოლზე დავჯექი და დალევა დავიწყე. როცა ფინჯანი დაცარიელ‐
და, ალბათობა ძალიან დაემსგავსა ჭეშმარიტებას. ეტყობა, ნამდვილად ასეა, გავიფიქრე. ის, რაც იუკიმ ნახა,
ნამდვილად მოხდა. გოტანდამ მოკლა კიკი, მერე მანქანით წაიღო და ან დამარხა, ან სხვა რაღაც უქნა.
საოცარია. არც სამხილი, არც მტკიცებულება. ცამეტი წლის გოგონამ, შიშველი ნერვებით, ფილმი ნახა და
მკვლელობა იგრძნო. მე კი რატომღაც ეჭვიც არ გამიჩნდა. შოკი იყო, ეს „ჰო“. მაგრამ თვით სცენა, რაც მან
იხილა, თითქმის ინტუიციურად დავიჯერე. რატომ? რატომ ვარ ასე დარწმუნებული? ეშმაკმა უწყის.
არ მესმის. შემდეგი კითხვა. მეიც გოტანდამ მოკლა? თუ ჰო, ისევ რატომ? რაში დასჭირდა გოტანდას მეის
მოკვლა?
მომკალით და არ მესმის. რამდენი არ ვიმტვრიე თავი – ვერავითარი, სულ ყველაზე უაზრო მოტივიც კი, გო‐
ტანდას ვერ მოვუძებნე.
ერთიღა მრჩებოდა: როგორც იუკის ვუთხარი, შევხვედროდი და პირდაპირ მეკითხა. ისე, კაცმა რომ თქვას,
როგორ უნდა ვკითხო? წარმოვიდგინე ეს სურათი. გოტანდას ვუყურებ და ვეუბნები: „აბა, შენ მოკალი კიკი?“
სრული იდიოტიზმია, აბსურდი-მეთქი, რომ არ ვთქვა. და მეტისმეტად ყარს ნეხვის სუნით. მარტო იმის გა‐
ფიქრებაზე, რომ ასეთი რამის თქმა შემიძლია, კინაღამ გული ამერია.
დღესავით ნათელია: სიტუაციის ჩემეულ ვერსიაში რაღაც მცდარი ფაქტორი გაიჭედა. რა ფაქტორი? ამას
თუ თვითონ გოტანდას არ ვკითხავ, არაფერი არ დაიძვრება ადგილიდან. კმარა ამღვრეულ წყალში, კაცმა
არ იცის, საით ცურვა. ჭირვეულობის თავი აღარ მაქვს იმის არჩევაში, რა მომწონს და რა – არა. აბსურდი,
ნეხვი, მცდარი ფაქტორი – არა აქვს მნიშვნელობა. უნდა გავაკეთო ის, რაც უნდა გავაკეთო.
გოტანდასთან დარეკვა ვცადე – ზედიზედ რამდენჯერმე. ვერც ერთხელ ვერ შევძელი. ტელეფონი მუხლებზე
მედო და ნელა ვატრიალებდი დისკს. მაგრამ მაინც ვერ გადავწყვიტე ნომრის ბოლომდე აკრეფა. ბოლოს
დავნებდი: ყურმილი დავკიდე და საწოლზე გაწოლილი მივაშტერდი ჭერს. არ შემიძლია. უაზრობაა. გოტან‐
და ჩემს ცხოვრებაში გაცილებით დიდ როლს თამაშობს, ვიდრე მეგონა. ჩვენ მეგობრები ვართ. კიკი რომ მო‐
ეკლა კიდეც, მაინც მეგობრები ვართ. მაინც არ მინდა მისი დაკარგვა. უკვე მეტისმეტად ბევრი რამ დავკარ‐
გე. არ შემიძლია. არ შემიძლია დარეკვა და მორჩა.
მომდევნო დღეს რამდენჯერმე დარეკეს. ვინ – არ ვიცი. შეიძლება იუკიმ, შეიძლება იუმიოსი-სანმა. ტელე‐
ფონთან არ მივდიოდი. უბრალოდ, ლაპარაკის თავი არ მქონდა. ტელეფონი შვიდჯერ ან რვაჯერ დაიწ‐
კრიალებდა და გაჩუმდებოდა. და თითოეულ ზუმერთან ერთად ჩემი ყოფილი მეგობარი ქალი მახსენდებო‐
და სატელეფონო კომპანიიდან. „შენ ეი! დაბრუნდი იმ შენს მთვარეზე!“ – მეუბნებოდა. ჰო, – ვამბობდი გულ‐
ში, – მართალი ხარ. ალბათ მართლა ჯობს დავბრუნდე ჩემს მთვარეზე. აქ ჩემთვის მეტისმეტად მკვრივი
ჰაერია. და მეტისმეტად ძლიერი მიზიდულობა.
ზედიზედ ოთხი დღე ვიჯექი სახლში და ვფიქრობდი. ვფიქრობდი იმაზე, თუ რატომ ხდება ასე ჩემს თავს. ოთ‐
ხი დღე საჭმლის, სასმლის და ძილის გარეშე. არსად არ გავსულვარ. ძლივს ვაიძულებდი ორგანიზმს სრუ‐
ლიად ელემენტარული ფუნქციების შესრულებას. უკვე რამდენი რამ დავკარგე ამ ცხოვრებაში, ვფიქრობდი.
და ვაგრძელებ კარგვას. და ყოველ ჯერზე მარტო ვრჩები. ყოველთვის ასეა. ყოველთვის ასე და არა სხვა‐
ნაირად. რაღაც თვალსაზრისით, მე და გოტანდა ერთ თარგზე ვართ მოჭრილი. ტყუილად ხომ არ ვცხოვ‐
რობთ ასე სხვადასხვანაირად, ტყუილად ხომ გვაქვს ასე სხვადასხვანაირი აზრები და გრძნობები. მიუხედა‐
ვად ამ ყველაფრისა, მაინც ერთი ჯიშის ვართ. ორივე განვაგრძობთ კარგვას. და სადაცაა ერთმანეთსაც დავ‐
კარგავთ.
კიკიზე ვფიქრობდი. მის სახეს ვიხსენებდი. „რა ხდება?“ – კითხულობს კიკი. ის მკვდარი იყო, და მიწამიყრილ
ორმოში იწვა. როგორც ჩემი ქაშაყი. უცნაური რაღაც მელანდებოდა. თითქოს კიკი იმიტომ მოკვდა, რომ
თვითონ გადაწყვიტა ასე. თითქოს თვითონ მას სჭირდებოდა, რომ მომკვდარიყო. სასოწარკვეთილებამ შე‐
მიპყრო. ჩუმმა, უიმედო სასოწარკვეთილებამ, როგორითაც წვიმა იღვრება ზღვაზე. დარდითაც კი არ ვდარ‐
დობდი. მხოლოდ სულზე თითქოს ვიღაცის თითები გაირბენდა, დამბურძგლავდა და მობუზვის სურვილს მი‐
ჩენდა. ოდესმე ყველაფერი ქრება. ჩქამის გარეშე იქცევა არაფრად. ქარი შლის ყველა ნიშანს, რომლის და‐
ხატვასაც ვცდილობთ ქვიშაზე. და არავის არ ძალუძს მისი შეჩერება.
ნებისმიერ შემთხვევაში ერთი გვამით მეტია. ვირთხა, მეი, დიკ ნორტი, ახლა – კიკი. სულ ოთხი. დარჩა ორი.
კიდევ ვინ შეიძლება მოკვდეს? თუმცა რა სამარჩიელოა – ოდესმე ყველა მოკვდება. ადრე თუ გვიან. ჩონჩხე‐
ბად იქცევიან და ერთ ოთახში მოგროვდებიან. ჩემი ცხოვრების უცნაური ოთახები კი მისტიკურად არიან ერ‐
თმანეთთან დაკავშირებული. ჩონჩხებიანი ოთახი ჰონოლულუს გარეუბანში. ადამიანი-ცხვრის პირქუში და
ცივი ხუხულა ოტელ „დელფინში“. ბინა, რომელშიც გოტანდა და კიკი სიყვარულით ერთობოდნენ კვირა დი‐
ლით... რამდენად რეალურია ეს ყველაფერი? ყველაფერი რიგზე მაქვს თავში? თუ კარგა ხანია არანორმა‐
ლური ვარ? რა აღარ მოხდა ამ ოთახების გამრუდებულ რეალობაში. და როგორია რეალობა ორიგინალში?
რაც მეტს ვფიქრობდი, მით შორს მიდიოდა ჩემგან ჭეშმარიტება. დათოვლილი საპორო მარტში – რეალო‐
ბაა? ახლა ის ფანტომად მეჩვენებოდა. ველური პლაჟი მაკაჰაზე, სადაც გვერდიგვერდ ვისხედით მე და დიკ
ნორტი – რეალობაა? ესეც რაღაც მოჩვენებაა. ძალიან კი ჰგავს, მაგრამ არა მგონია ორიგინალი იყოს. ღმერ‐
თმანი, აბა რეალურ ცხოვრებაში ცალხელა კაცს შეუძლია ასე თანაბრად დაჭრას პური? ვითომ მომცემდა
ჰონოლულუელი ბოზი ჩონჩხებიანი ოთახის ტელეფონს, სადაც კიკიმ მიმიყვანა?
და მაინც, ეს რეალობაა და სხვა არაფერი. რატომ? იმიტომ რომ მახსოვს, რომ ეს გადამხდა. და თუ ამას არ
ვაღიარებ, სამყაროს მთელი ჩემი აღქმა ჯოჯოხეთში დაინთქმება.
ვერ გავრკვეულვარ.
მეტისმეტად ბევრი რამაა გაუგებარი.
იმისგან დამოუკიდებლად, ვინ არის ავად და რა მწვავდება – უნდა დავალაგო ეს ველური ქაოსი, რომელშიც
აღმოვჩნდი. და რამდენი ნაღველი, ბრაზი და სასოწარკვეთაც არ უნდა დაგროვდეს სულში, ბოლოს და ბო‐
ლოს, უნდა დავაკომპოსტერო ბილეთი ამ შეშლილი მოგზაურობის ბოლო გაჩერებამდე. ასეთია ჩემი როლი.
მეტისმეტად ბევრი საგანი და მოვლენა მიმანიშნებს ამაზე. მეტისმეტად ბევრ ადამიანთან გადაიკვეთა ჩემი
სავალი, რომ შემთხვევით აღმოვჩენილიყავი ამ სიტუაციაში.
მაშ ასე, ვუთხარი საკუთარ თავს. დაუბრუნე ნაბიჯს ძველი სიმტკიცე. და განაგრძე ცეკვა. ისე კარგად, რომ
ყველა სიამოვნებით გიყურებდეს. ნაბიჯი ცეკვისას – აი, შენი ერთადერთი რეალობა. დახვეწე სრულყოფი‐
ლებამდე და მეტი არაფერი. საფიქრალი აქ არაფერია. ეს რეალობა ათასი პროცენტით არის გამოძერწილი
შენს ტვინში. იცეკვე. და რაც შეიძლება კარგად. აკრიფე გოტანდას ნომერი და ჰკითხე:
აზრი არა აქვს ამ ყველაფერს. ხელი არ მემორჩილება. ტელეფონის დანახვაზე გული ცოფიანივით ასკდება
კედლებს. მთელი სხეული მიკანკალებს, სუნთქვა მეკვრის, თითქოს ქარიშხალს ვებრძვი. მიყვარს გოტანდა.
ის ჩემი ერთადერთი მეგობარია, და ეს მე თვითონ ვარ. გოტანდა ჩემი ცხოვრების ნაწილია. კარგად მესმის
მისი... რამდენჯერმე შევცდი, როცა ნომერს ვკრეფდი. თითები სხვა ციფრებზე მიხვდებოდა. მეხუთე თუ მე‐
ექვსე ცდაზე იატაკზე დავახეთქე ტელეფონი. აზრი არა აქვს ამ ყველაფერს. ფიზიკურად არ შემიძლია ამის
გაკეთება. ნაბიჯი ცეკვისას ვერ გადავდგი.
სიჩუმე ბინაში ჭკუიდან მშლიდა. ტელეფონს რომ დაერეკა ამ სიჩუმეში, ალბათ ვიყვირებდი. სახლიდან გა‐
ვედი და ქალაქში ხეტიალი დავიწყე. მოზომილად ვდგამდი ნაბიჯს და ფრთხილად გადავდიოდი ქუჩებზე, იმ
პაციენტივით, რეაბილიტაციის კურსს რომ გადის. ხალხის ნაკადმა რომელიღაც ბაღთან მიმიყვანა. სკამზე
ჩამოვჯექი და გამვლელ-გამომვლელს დავუწყე ყურება. უსასრულოდ მარტო ვიყავი. ძალიან მინდოდა რა‐
მეს მოვჭიდებოდი, მაგრამ გარშემო შესაფერისი არაფერი იყო. ყინულის ლაბირინთში აღმოვჩნდი – აბსო‐
ლუტურად ვერაფერს რომ ვერ დაეყრდნობი. თეთრი სიბნელე იყო და ხმა სიცარიელეში იკარგებოდა. ტირი‐
ლი მომინდა. მაგრამ ესეც ვერ მოვახერხე. ჰო, გოტანდა თვითონ მე ვარ. მისი დაკარგვით საკუთარ თავსაც
ვკარგავდი.
როგორც მაშინ, ახლაც მთელი საღამო წვიმდა. ისევ იმ თეთრი საწვიმრით იყო, იოკოჰამაში მგზავრობისას
რომ ეცვა. საწვიმრის ფერის შლაპა და სათვალე ცხვირზე. ძლიერი წვიმის მიუხედავად, უქოლგოდ იყო.
შლაპიდან წვეთავდა. კარი რომ გავუღე, გაიღიმა. უნებურად მეც გავუღიმე.
– რას დამსგავსებიხარ, – მითხრა, – გირეკავ, გირეკავ – არავინ არ იღებს ყურმილს. ჰოდა, შემოგიარე. ხომ
კარგად ხარ?
– კარგი, რადგან ეგრეა... იქნებ სხვა დროს შემოგიარო? ალბათ ასე აჯობებს. ჩემი ბრალია – დაუპატიჟებლად
გამოგეცხადე... კარგად რომ გახდები, მერე შევხვდეთ. შევთანხმდით?
თავი გავაქნიე. შესაფერი სიტყვების ძებნაში ამოვიოხრე. მაგრამ საჭირო სიტყვები არ მომდიოდა თავში. გო‐
ტანდა გაუნძრევლად იდგა და მოთმინებით იცდიდა, რას ვეტყოდი.
– არა... კარგად ვარ, – ვთქვი, როგორც იქნა, – უბრალოდ, დიდი ხანია არ მიძინია, დიდი ხანია არ მიჭამია –
ჰოდა, ალბათ დაღლილივით გამოვიყურები. მაგრამ, ჯერ ერთი, უკვე ყველაფერი რიგზეა, და მეორეც, შენ‐
თან სალაპარაკო მაქვს. მოდი, სადმე წავიდეთ. ათასი წელია ადამიანურად არ მიჭამია.
ქალაქში მისი „მაზერატით“ გავედით. წყეულ „მაზერატიში“ ისევ ამემღვრა სული. ერთხანს წვიმით ჩამო‐
რეცხილ ნეონებს შორის მიჰყავდა მანქანა. უბრალოდ, მიდიოდა წინ, რაიმე განსაკუთრებული მიზნის გარე‐
შე. იმდენად რბილად და დროულად ცვლიდა სიჩქარეებს, რომ ერთხელაც არ მიგრძნია სუსტი ბიძგიც კი.
ფრთხილად უმატებდა სიჩქარეს და სწორად ამუხრუჭებდა მოსახვევებში. ცათამბჯენები ისე დაგვცქეროდა
თავზე, როგორც მთები მოგზაურებს ხეობაში.
– სად წავიდეთ? – მკითხა და შემომხედა, – „როლექსიან“ ტიპებს რომ არ გადავეყაროთ, მშვიდად ვისაუბ‐
როთ და გემრიელად ვივახშმოთ. ხომ არაფერი მეშლება?
არაფერი არ მითქვამს, ცათამბჯენებს ვათვალიერებდი. კიდევ ნახევარი საათი ვიარეთ ქუჩებში – ბოლოს
ვეღარ მოითმინა.
– ოქეი. მაშინ, მოდი, პირიქით მოვიქცეთ, – ძალდაუტანებლად თქვა, ყოველგვარი გაღიზიანების გარეშე.
– პირიქით?
– ყველაზე ხმაურიან ადგილზე წავიდეთ. იქ მოვახერხებთ პირისპირ საუბარს. როგორ მოგწონს ასეთი იდეა?
– არა, ცხადია. პიცის საწინააღმდეგო არასოდეს არაფერი მქონია. ოღონდ... შენი იმიჯი? ასეთ ადგილას რომ
გიცნონ?
გოტანდამ გაიღიმა – სულ, სულ ოდნავ. ამ ღიმილში იმაზე მეტი ძალა არ იყო, რამდენიც ხშირ ფოთლებში
გამოღწეულ დაისის უკანასკნელ სხივებშია ხოლმე.
როგორც ყოველთვის, უქმე დღეებში პიცერიაში ხმაური და ხალხმრავლობა იყო – ნემსი არ ჩავარდებოდა.
ჯაზის კვარტეტი – ყველა ერთნაირ ზოლიან პერანგებში – სცენაზე Tiger Rag-ს უბერავდა, მაგიდებთან მიმ‐
სხდარი ლუდით შთაგონებული სტუდენტები კი ყვირილით ცდილობდნენ მუსიკის გადაფარვას. დარბაზში
ნახევრად ბნელოდა, არავინ გვაქცევდა ყურადღებას. გახუხული პურის მოტკბო სუნი ტალღებად ვრცელდე‐
ბოდა ჰაერში. პიცა შევუკვეთეთ, ლუდი ვიყიდეთ და ყველაზე მყუდრო კუთხეში, „ტიფანის“ პიჟონურლამპი‐
ან მაგიდასთან დავსხედით.
– აი, ხედავ? ყველაფერი ისეა, როგორც ვამბობდი, – თქვა გოტანდამ, – მყუდროც არის და მშვიდდები კიდეც.
ლუდით დავიწყეთ, ცოტა ხნის შემდეგ კი ცინცხალ, ოხშივარადენილ პიცაზე გადავედით. პირველად ამ რამ‐
დენიმე დღის განმავლობაში კუჭში სიცარიელეს ვგრძნობდი. მართალია, პიცაზე არასდროს ჭკუას არ ვკარ‐
გავდი, ახლა პირველივე ლუკმაზე ვიგრძენი: ამაზე გემრიელი ქვეყნად არაფერია. აი, თურმე რა საშინლად
შეიძლება დაიმშე ოთხ დღეში. როგორც ჩანს, გოტანდასაც შიოდა. ყოველგვარი აზრებისა და ფიქრების გა‐
რეშე, უხმოდ შევექცეოდით პიცას და ლუდს ვაყოლებდით. პიცას რომ მოვრჩით, კიდევ თითო ლუდი შევუკ‐
ვეთეთ.
– თითებს ჩაიკვნეტ, – როგორც იქნა, თქვა გოტანდამ, – გინდ დამიჯერე, გინდ არა, მესამე დღეა პიცაზე ვფიქ‐
რობ. სიზმარშიც კი ვნახე. როგორ იწვება ქურაში და ტკაცუნობს. მე კი ვდგავარ და ვუყურებ. უბრალოდ, ვუ‐
ყურებ და არაფერს არ ვაკეთებ. და ასე მთელი სიზმარი... დასაწყისისა და დასასრულის გარეშე. საინტერე‐
სოა, როგორ გაშიფრავდა ამას ჩვენი ძმა იუნგი? ყოველ შემთხვევაში, ჩემი განმარტება ასეთია: „როგორც
ჩანს, პიცა მინდა“. რას იტყვი? ჰო მართლა, რა უნდა გეთქვა?
„აი ახლა, – გავიფიქრე, – ან ახლა, ან არასოდეს“. მაგრამ თქმით ვერაფერი ვთქვი. გოტანდა ჩემ წინ იჯდა –
წყნარი, მოშვებული, და სასიამოვნო საღამოთი ტკბებოდა. მის უშფოთველ ღიმილს შევყურებდი და სიტყვე‐
ბი ყელში მეჩხირებოდა. აზრი არა აქვს. ახლა არ შემიძლია. ოდესმე სხვა დროს...
– როგორ მიდის საქმეები? – მხოლოდ ეს ვკითხე. ეე, ასე არ შეიძლება, – გამიელვა თავში, კიდევ რამდენ
ხანს აპირებ ყოყმანს და წრეზე სიარულს? მაგრამ ვერა და ვერ მოვერიე თავს. სრული უიმედობა, – სამსა‐
ხურში? ცოლთან?
– უცნაური რამეა... თუ დიდხანს ხარ იქ, იღლები. ოთახში ბნელა. ფანჯრებზე ფარდებია ჩამოფარებული. ნო‐
მერი ხომ სექსისთვის არის განკუთვნილი და მეტი არაფრისთვის, ვის სჭირდება იქ ფანჯრები. აბაზანა და
რაც შეიძლება ფართო საწოლი. კიდევ რადიო, ტელევიზორი და მაცივარი. მხოლოდ ის, რაც საქმეს სჭირდე‐
ბა. რათა ვინმე კარგად მოტყნა, დიდხანს და კაიფით. ჰოდა, მეც ვტყნავ. საკუთარ ცოლს. ცხადია, უმაღლესი
კლასი გამოგვდის. ორივე სტრესს ვიხსნით, ორივე მხიარულად ვართ. ორმხრივი სინაზე იღვიძებს. გავათა‐
ვებთ და დიდხანს ვწევართ ჩახვეულები, სანამ ისევ არ მოგვინდება. ოღონდ, იცი... სინათლე არ გვყოფნის.
მეტისმეტადაა ჩაკეტილი ყველაფერი. როგორღაც ხელოვნურად არის მოფიქრებული. სულს არ უხარია.
მაგრამ ასეთი ადგილების გარდა, მე და ჩემს ცოლს არსად წაგვესვლება. რა ვქნა, არ ვიცი...
– ჩემთან, აძაბუზე მიყვანა არ შემიძლია. რეპორტიორები მაშინვე ჩამავლებენ. წარმოდგენა არ მაქვს, რო‐
გორ ახერხებენ, მაგრამ ფაქტია, აუცილებლად იყნოსავენ. ვერც სამოგზაუროდ მივდივართ – ერთბაშად ამ‐
დენ დღეს არავინ მომცემს. მაგრამ მთავარია, რომ სადაც არ უნდა გავემგზავროთ, მაშინვე გვცნობენ. ჩვენი
ურთიერთობა ირგვლივ ყველასთვის – გასაყიდად გამოტანილი საქონელია. ჰოდა, გამოდის, რომ იაფფა‐
სიანი მოტელების გარდა, ვერსად ვხვდებით. მოკლედ, ცხოვრება კი არა... – სიტყვა გაუწყდა და შემომხედა.
მერე გაიღიმა, – აი, ხედავ? ისევ ვწუწუნებ...
– კარგი ერთი. ილაპარაკე, რაც გინდა. მოგისმენ. დღეს მოსმენის გუნებაზე უფრო ვარ, ვიდრე ლაპარაკის.
– არა მარტო დღეს. შენ ჩემს წუწუნს ყოველთვის უსმენ. მე კი შენსას – არასოდეს. საერთოდ, ამქვეყნად ცო‐
ტაა ადამიანი, რომლებიც უსმენენ. ყველას ლაპარაკი უნდა. მაშინაც კი, როცა არაფერი აქვთ სათქმელი. ჰო‐
და, აი, მეც ასეთი ვარ...
დახლთან მივიდა და შეუკვეთა პიცა ანჩოუსით. მალე მოიტანეს. ერთხანს ისევ ჩუმად ვიყავით, სანამ ჩვენ-‐
ჩვენს წილს არ მოვუღეთ ბოლო. გარშემო სტუდენტები ისევ იჭაჭებოდნენ. კვარტეტმა უკანასკნელი კომპო‐
ზიცია ჩაათავა. მუსიკოსებმა ჩაალაგეს ბანჯო, საყვირი და ტრომბონი და წავიდნენ. სცენაზე მხოლოდ
პიანინო დარჩა.
პიცას რომ მოვრჩით, ერთხანს დაცარიელებულ სცენას ვუყურებდით. მუსიკის მერე ადამიანების ხმა რო‐
გორღაც მკაცრად ჟღერდა. რაღაც გაურკვეველი, სახეცვლილი სიმკაცრით. თითქოს რაღაც რბილი აიძუ‐
ლებდა გამკაცრებულიყო – უნებურად, გარეშე მიზეზების გამო. როცა გიახლოვდება, ძალიან ცივი და მკვრი‐
ვი გეჩვენება. მაგრამ შეგეხება თუ არა, უცებ რბილ, თბილ ტალღად მოგეხვევა. და ახლა ეს რბილი ტალღე‐
ბი არწევდნენ ჩემს ცნობიერებას. რბილად გადამევლებოდნენ, მიელამუნებოდნენ ტვინს და უკან მიგორავ‐
დნენ. კიდევ და კიდევ, ტალღა ტალღაზე. ვიჯექი და ყურს ვუგდებდი, როგორ ხმაურობდნენ ეს ტალღები. ჩე‐
მი ტვინი სადღაც მიცურავდა. შორს, ძალიან შორს ჩემგან. შორს, ძალიან შორს ტალღები ეხლებოდნენ
შორეულ-შორეულ ტვინს...
ისეთი თვალებით შემომხედა, როგორც ადამიანმა, ჰორიზონტზე რაღაცის გარჩევას რომ ცდილობს. ოდნავ
გააღო პირი, თოვლივით ქათქათა კბილების ვიწრო მწკრივი გამოაჩინა. მერე დიდხანს იჯდა გაუნძრევლად.
ხმაური ჩემს თავში ხან ძლიერდებოდა, ხან მიწყნარდებოდა. რეალობის შეგრძნება ხან მტოვებდა, ხან მიბ‐
რუნდებოდა. მახსოვს მაგიდას ლამაზად ჩაჭიდებული მისი უნაკლო თითები. როცა რეალობის შეგრძნება
მიდიოდა, ეს თითები დახვეწილ ნაძერწად მეჩვენებოდა.
– ვიხუმრე, – ვთქვი და საპასუხოდ გავუღიმე, – ისე გკითხე, უბრალოდ... რატომღაც მომინდა მეკითხა.
– რატომ უნდა მომეკლა კიკი? არ ვიცი, რატომ. რატომ უნდა მომეკლა კიკი?
– ხომ გითხარი, უნდა დავფიქრდე-მეთქი. მოვკალი თუ არ მომიკლავს? – გოტანდამ ლუდი მოსვა, კათხა და‐
დო და ლოყით დაეყრდნო ხელს, – ზუსტად არ ვიცი. მესმის, რა სულელურად ჟღერს. მაგრამ ეს სიმართლეა.
დაბეჯითებით ვერაფერს ვიტყვი. ხანდახან მგონია, რომ დავახრჩვე. იქ, ჩემს სახლში. ავდექი და დავახრჩვე.
ასე მგონია. ხანდახან. რატომ? ჩემს საკუთარ სახლში რატომ უნდა დავრჩენილიყავი მასთან პირისპირ? მე
ხომ ეს არასდროს მინდოდა! რაღაც სისულელეა. არაფერი არ მახსოვს, თუ გინდა, მომკალი. მოკლედ, ორნი
ვისხედით ჩემთან... მისი გვამი კი მანქანით წავიღე და დავმარხე. სადღაც მთებში. მაგრამ დარწმუნებული
არ ვარ, რომ ეს რეალურად მოხდა. იმის შეგრძნება არ მაქვს, რომ ეს ნამდვილად ასე იყო. მგონია, რომ მოხ‐
და. დამტკიცება კი არ შემიძლია. სულ ამაზე ვფიქრობ. უშედეგოდ. ვერაფრით ვერ გამიგია. ყველაზე მნიშ‐
ვნელოვანი სიცარიელეში იძირება. რამე სამხილი მაინც დარჩენილიყო! ვთქვათ, ნიჩაბი. თუ გვამი დავმარ‐
ხე, ესე იგი ნიჩაბიც მქონდა, არა? თუ ნიჩაბს ვიპოვი, მივხვდები, რომ ეს ყველაფერი სიმართლეა. ოღონდ
აქაც რაღაც სისულელე გამოდის. თავი ნაგვით მაქვს სავსე, მოგონებებისმაგვარი ნაგვით... თითქოს ნიჩაბი
ვიყიდე მებაღეების რომელიღაც ფარდულში. ორმო ამოვთხარე, გვამი დავმარხე. ნიჩაბი კი... ნიჩაბი მგონი
გადავაგდე. მეჩვენება, გესმის? დეტალურად კი არაფერი მახსოვს. ან ის ფარდული სად იყო, ან ის ნიჩაბი
სად გადავაგდე. არავითარი მტკიცებულება. და ყველაზე მთავარი: სად დავმარხე გვამი? მახსოვს, რომ
მთებში. და მეტი არაფერი. თითქოს რაღაც სიზმრის ნაკუწებია, სურათის ნაგლეჯები. თითქოს რაღაცას უნ‐
და მიხვდე და სურათი მაშინვე – ჰოპ! – სხვა სურათით იცვლება. სრული ქაოსი. დალაგებულად ვერ ვყვები.
მეჩვენება, თითქოს მეხსიერებაში რაღაც არის. მაგრამ ნამდვილია ეს მეხსიერება? თუ ეს უკვე მოგვიანე‐
ბით, სიტუაციის მიხედვით შევთხზე და ასეთი სახით დავიმახსოვრე? რაღაც ისე არ ხდება ჩემს თავს... რა‐
ღაც სისულელე. მას შემდეგ, რაც ცოლს გავეყარე, სულ უფრო და უფრო უარესად ვარ. დავიღალე. სულშიც
უიმედობაა. აბსოლუტურად უიმედო უიმედობა...
– როდემდეა ეს ყველაფერი რეალობა? და როდიდან – მხოლოდ ჩემი ბოდვა? სადამდეა ყველაფერი სიმარ‐
თლე და საიდან – მხოლოდ თამაში? სულ მინდოდა ამის გაგება. და სანამ შენ გხვდებოდი, ასეც ვგრძნობდი:
სადაცაა გავიგებ. მას შემდეგ, რაც პირველად მკითხე კიკიზე, სულ მქონდა იმედი: სწორედ შენ მომეხმარე‐
ბოდი ამ საგიჟეთის გაქექვაში. ფანჯარას გააღებდი და ამ ჩემს აშმორებულ ცხოვრებას გაანიავებდი... – ისევ
შეაერთა ხელის თითები და დააცქერდა, – ოღონდ თუ მართლა მოვკალი კიკი, რისთვის? რისთვის დამჭირ‐
და? ხომ მომწონდა. მიყვარდა მასთან წოლა. როცა ისე ტრაკულად ვიყავი, რომ ყულფში მინდოდა თავის გა‐
ყოფა, – ის და მეი იყვნენ ჩემი ერთადერთი შვება. რატომ უნდა მომეკლა?
გოტანდა დიდხანს იყო ჩუმად, თავის ხელებს ათვალიერებდა. მერე თავი გააქნია.
– არა. მგონი მეი არ მომიკლავს. მადლობა ღმერთს, იმ ღამის რკინის ალიბი მაქვს. საღამოდან გვიან ღამემ‐
დე ტელესტუდიაში ვიყავი გადაღებაზე. მერე მენეჯერთან ერთად მანქანით მიტოში წავედი. ასე რომ, აქ ყვე‐
ლაფერი რიგზეა. ეს რომ არა – არავის რომ არ შეეძლოს იმის დამტკიცება, რომ მთელი ღამე სტუდიაში გავა‐
ტარე, – ალბათ იმის ფიქრიც დამტანჯავდა, მე ხომ არ მოვკალი მეი. მაგრამ რატომღაც ვერ მომიცილებია
ველური შეგრძნება, თითქოს მეის სიკვდილშიც მე მიმიძღვის ბრალი. რატომ? თითქოს ალიბი არის და ყვე‐
ლაფერი რიგზეა. არადა, სულ მეჩვენება, რომ ლამის საკუთარი ხელით გავგუდე. აი, ამ ხელებით. თითქოს
ჩემ გამო მოკვდა...
– უბრალოდ, დაიღალე, – ვუთხარი, – სულ ეს არის. ჩემი აზრით, არავინ არ მოგიკლავს. კიკი, უბრალოდ, სად‐
ღაც დაიკარგა და მორჩა. ადრეც უყვარდა მოულოდნელად გაქრობა, ჯერ კიდევ მაშინ, როცა ჩემთან ცხოვ‐
რობდა. ეს პირველი არ არის. შენ კი დანაშაულის კომპლექსი გაქვს. როცა ცუდად ხარ, ყველაფერში იდანა‐
შაულებ თავს. და ყველაფერს ამქვეყნად შენს ბრალდებას უხამებ.
– არა. მარტო ეს რომ იყოს... ყველაფერი ასე მარტივად არ არის... მგონია, რომ კიკი ნამდვილად მოვკალი.
საცოდავი მეი არ მომიკლავს. მაგრამ კიკის სიკვდილი ჩემს კისერზეა. ვგრძნობ. აი, ამ თითებს დღემდე ახ‐
სოვთ, როგორ უჭერდნენ ყელს. როგორ ეჭირათ მიწით სავსე ნიჩაბი. მე მოვკალი. რეალურად. ამაზე
რეალურს ვერც მოიფიქრებ...
– არ ვიცი, – თქვა, – თვითგანადგურებისკენ სწრაფვა. არის ჩემში ასეთი რაღაც. დიდი ხანია. გროვდება
სტრესი და შიგ ვვარდები. ნაპრალში, ჩემს ნამდვილ მესა და იმას შორის, ვისაც ვთამაშობ. ამ წყეულ ნაპ‐
რალს გარკვევით ვხედავ საკუთარ თავში. ვეებერთელა ნაპრალია, თითქოს ჩემს ფეხქვეშ მიწა აღებს პირს.
ფეხები აქეთ-იქით მიდის და იქით მივფრინავ, ამ უფსკრულში. ღრმაში და ბნელში... როცა ეს ხდება, ყოველ‐
თვის რაღაცას ვანადგურებ. მერე გონს მოვდივარ – მაგრამ რაიმეს გამოსწორება უკვე შეუძლებელია. ბავ‐
შვობაში ხშირად მემართებოდა ასე. სულ რაღაცას ვლეწდი და ვანადგურებდი. ფანქრებს ვამტვრევდი. ჭი‐
ქებს ვამსხვრევდი. კონსტრუქტორის მოდელებს ფეხით ვთელავდი. რატომ – არ ვიცი. სანამ პატარა ვიყავი,
ხალხის თვალწინ ამის უფლებას არ ვაძლევდი თავს. მხოლოდ მაშინ, როცა მარტო ვრჩებოდი. მაგრამ უკვე
სკოლაში, მესამე კლასში, მეგობარი ფლატეზე გადავაგდე. რატომ? ეშმაკმა უწყის. გონს რომ მოვეგე, ბიჭი
ქვევით ეგდო. მადლობა ღმერთს, ღრმა არ იყო. იოლად გადარჩა. სკანდალი მიაფუჩეჩეს. თვითონაც ფიქ‐
რობდა, რომ შემთხვევით მოხდა. ფიქრადაც კი არავის მოსვლია, რომ ასეთი რამის ჩადენა შემეძლო... მშვე‐
ნივრად ვიცოდი, რასაც ვაკეთებდი. საკუთარი ხელით, შეგნებულად, ჩემივე მეგობარი გადავაგდე ფლატეზე.
და ასეთი გმირობა იმდენი მაქვს ჩადენილი ცხოვრებაში, ვერ დაითვლი. უფროს კლასებში საფოსტო ყუ‐
თებს წავუკიდე ცეცხლი. ანთებულ ჩვარს ნაპრალში შევტენიდი და გავრბოდი. ყოველგვარ აზრს მოკლებუ‐
ლი სისაძაგლე. ვიცი, მაგრამ მაინც ვაკეთებ. ვერ ვიკავებ თავს. იქნებ ასეთი სისაძაგლეების საშუალებით
ვცდილობ საკუთარ თავთან დაბრუნებას? არ ვიცი. რას ვაკეთებ, ვერ ვაცნობიერებ, მაგრამ იმის შეგრძნება,
რაც უკვე ჩავიდინე, მეხსიერებაში მრჩება. ეს შეგრძნებები ერთიმეორის მიყოლებით ლაქებივით ეკრობა
თითებს. როგორც არ უნდა ეცადო, ვერ ჩამოირეცხავ. სიკვდილამდე... ცხოვრება კი არა, უზარმაზარი ნაგვის
ორმოა. მეტი აღარ შემიძლია...
– ოღონდ როგორ შევამოწმო ეს ყველაფერი? – განაგრძო, – არავითარი მტკიცებულება, რომ მკვლელი ვარ,
არ მაქვს. გვამი არ არსებობს. ნიჩაბი არ არის. შარვალი მიწით არ მაქვს დასვრილი. ხელზე არავითარი კოჟ‐
რები არ მაქვს. და, საერთოდაც, ერთი საფლავის გათხრით კოჟრები არ გაგიჩნდება. სად არის ჩაფლული,
არც ეგ მახსოვს... ვთქვათ, გამოვცხადდი პოლიციაში, ყველაფერი ვაღიარე – ვინ დამიჯერებს? გვამი არ
არის, ესე იგი არც მკვლელობაა. მორალურ ზიანსაც კი ვერავის ავუნაზღაურებ. გაქრა. და ეს ყველაფერია,
რაც ვიცი... რამდენჯერ დავაპირე, ეს ყველაფერი შენთვის მომეყოლა! ენა არ მიბრუნდებოდა. მეშინოდა –
მოგიყვებოდი და ჩვენ შორის რაღაც დაიკარგებოდა. სანამ ერთმანეთს ვხვდებოდით, უცებ ვისწავლე, რო‐
გორ მოვდუნებულიყავი, ისე როგორც არასდროს. ვეღარ ვგრძნობდი ჩემს ნაპრალს, ფეხები აღარ მებლან‐
დებოდა... ჩემთვის ეს ძალიან მნიშვნელოვანი რამეა. არ მინდოდა ჩვენი ურთიერთობის დაკარგვა. და სულ
იქით და იქით ვდებდი სათქმელს. ყოველ შეხვედრაზე ვფიქრობდი: „ახლა არა, ოდესმე სხვა დროს“. და აი,
აქამდე გავწელე. კარგა ხნის წინათ უნდა გამოგტყდომოდი...
– საქმე მტკიცებულება არ არის. ყველაფერი მე თვითონ უნდა მომეყოლა შენთვის და რაც შეიძლება ადრე.
მე კი ვმალავდი. აი, რა არის პრობლემა.
– კარგი. ვთქვათ, ნამდვილად მოკალი კიკი. მაგრამ შენ ხომ არ გინდოდა მისი მოკვლა!
– არ მინდოდა. და არც არავითარი მიზეზი არ მქონდა. ღმერთო, რისთვის უნდა მომეკლა კიკი? მომწონდა.
ვმეგობრობდით – თუნდაც ასეთი შეზღუდული ფორმით. რაზე არ ვსაუბრობდით! ჩემს ცოლზე ვუყვებოდი.
ყურადღებით მისმენდა, თანაგრძნობით. რატომ უნდა მომეკლა? მაგრამ მაინც მოვკალი. აი, ამ ხელებით.
თან სულ არ მინდოდა მისი სიკვდილი. ვახრჩობდი, როგორც საკუთარ ჩრდილს. და ვფიქრობდი: აი, ჩემი
ჩრდილი, რომელიც უნდა მოვკლა. თუ ამ ჩრდილს მოვკლავ, ცხოვრება, ბოლოს და ბოლოს, დალაგდება...
მაგრამ ეს ჩრდილი არ იყო. ეს კიკი იყო. ოღონდ არა ამ სამყაროში, არამედ იქ, სიბნელეში. იქ სულ სხვა სამ‐
ყაროა. გესმის? აქ არა! კიკიმ თვითონ შემიტყუა იქ. ჩამჩურჩულებდა: „მიდი, აბა, დამახრჩვე! დამახრჩვე, არ
მეწყინება...“ თვითონ მთხოვა და წინააღმდეგობაც არ გაუწევია. სწორედ ასე იყო, არ ვიტყუები... აი, რა ვერ
გამიგია. როგორ შეიძლება ასეთი რამ სინამდვილეში მოხდეს? ვითომ ეს ყველაფერი ჩვეულებრივი ღამის
კოშმარი არ არის? რაც უფრო მეტს ვფიქრობ ამაზე, მით მეტი რეალობა დნება ბოდვაში. რატომ ჩამჩურჩუ‐
ლებდა კიკი? რა ჯანდაბად მთხოვა, რომ მომეკლა?..
გამთბარი ლუდი ბოლომდე დავლიე. სიგარეტის კვამლი ჭერქვეშ გროვდებოდა და მოჩვენებასავით სქელ‐
დებოდა. ვიღაცამ ზურგზე გამკრა და ბოდიში მომიხადა. გამოაცხადეს გამზადებული შეკვეთები: პიცა ასეთი
და ასეთი, მაგიდა ესა და ეს.
დახლთან მივედი, ორი ლუდი ვიყიდე და დავბრუნდი. ჩუმად ვსვამდით. რესტორანში ისეთი ფუთფუთი იყო,
როგორც აკიჰაბარას სადგურზე პიკის საათში: ხალხი ჩვენს მაგიდასთან აქეთ-იქით დაბორიალებდა. არავი‐
თარ ყურადღებას არ გვაქცევდა. არავის არ ესმოდა, რას ვამბობდით. არავინ არ უცქეროდა გოტანდას.
– რას გეუბნებოდი? – თქვა კმაყოფილი ღიმილით, – ასეთ მიყრუებულ ადგილას ვერც ერთ ცნობილ ადამიანს
ძალით ვერ შემოათრევ!
თქვა და მესამედზე დაცლილი ლუდის კათხა ისე შეანჯღრია, თითქოს მენზურა ეჭირა ბუნებისმეტყველების
გაკვეთილზე.
– ყური დამიგდე. არავითარი მტკიცებულება არ არსებობს, რომ მოკალი. მორჩი ტყუილუბრალოდ თავში ცე‐
მას. რატომღაც მგონია, რომ ინერციით თამაშობ მორიგ როლს, როცა შენს კომპლექსებს კიკის გაქრობას
უკავშირებ. ხომ შესაძლებელია ასეთი რამ, მართალი არ ვარ?
– კარგი რა, ნუ ამლაშებ! – ვთქვი და ძალით გავიღიმე, – თუ ჩვენს ყველა პრობლემაში გენეტიკას დავადანა‐
შაულებთ, მაშინ მართლა არაფერი გამოვა. აიღე შვებულება. დაისვენე. რაღაც დროის განმავლობაში საერ‐
თოდ არ შეხვდე ცოლს. სხვა გამოსავალი მაინც არ არის. ყველაფერი ფეხებზე დაიკიდე. მოდი, ჰავაიზე წავი‐
დეთ. პალმებქვეშ, პლაჟზე ვიგორაოთ და „პინა კოლადა“ ვწრუპოთ. ჰავაი მშვენიერი ადგილია. შეგიძლია
საერთოდ არაფერზე არ იფიქრო. დილით ღვინო, დღისით სერფინგი, ღამით გოგოები. „მუსტანგი“ დავიქი‐
რაოთ და – წინ გზატკეცილზე! ას ორმოცდაათი კილომეტრი საათში The Doors-ის, The Beach Boys-ის ან Sly & the
Family Stone-ის ფონზე... გპირდები, ყველა მძიმე ფიქრი გაფრინდება თავიდან. ისევ მოგინდება რამეზე ფიქრი
– დაბრუნდები და თავიდან იფიქრებ.
– ცუდი იდეა არ არის, – თქვა გოტანდამ. და გაიცინა. ოდნავ შესამჩნევი ნაოჭები დააჩნდა თვალებთან, –
ისევ მოვხსნით წყვილ გოგოს და დილამდე ვიგრიალებთ. მაგრად გამოგვივიდა მაშინ!
– მზად ვარ თუნდაც ხვალვე წასასვლელად, – ვთქვი, – შენ? რა დრო გჭირდება, რომ სამსახურის საქმეები
მიალაგ-მოალაგო?
– ვატყობ, მართლა ვერ გაგიგია... იმ სამუშაოზე, რომელშიც მე ვარ ჩაფლული, ვერასდროს ვერაფერს
მიალაგ-მოალაგებ. ერთადერთი გამოსავალი – ჯანდაბის გზას გაუყენო ყველაფერი. ერთხელ და სამუდა‐
მოდ. თუ ასე მოვიქცევი, დარწმუნებული იყავი: ძაღლივით გამომაგდებენ ამ სამყაროდან. ერთხელ და სამუ‐
დამოდ. ამ ვითარებაში კი, როგორც უკვე გითხარი, ცოლს ვკარგავ. სამუდამოდ...
– თუმცა, რა! რისი დაკარგვაც შეიძლებოდა, უკვე ყველაფერი დავკარგე. რა განსხვავებაა? რამდენ ხანს უნ‐
და ვურტყა შუბლი კედელს? მართალი ხარ, მეტისმეტად დავიღალე. დროა ტვინი გავანიავო. ოქეი – მოუსავ‐
ლეთში ვგზავნით ყველაფერს. წავედით ჰავაიზე. ნაგავს გამოვიბერტყავ თავიდან და მერე მოვიფიქრებ, რა
გავაკეთო. არ დამიჯერებ, ისე მინდა ნორმალურ ადამიანად ვიქცე. შეიძლება უკვე დავაგვიანე. მაგრამ მარ‐
თალი ხარ – ალბათ ღირს, თუნდაც ერთხელ კიდევ ვცადო. კარგი, მოგენდობი. შენ ყოველთვის გენდობოდი.
მართლა. როცა პირველად დამირეკე, მაშინვე ვიგრძენი. და როგორ გგონია, რატომ? შენ მთელი ცხოვრება
საშინლად... ნორმალური ხარ. მე კი სწორედ ეს მაკლდა ყოველთვის.
– რა ნორმალური მე ვარ, უბრალოდ, ვცდილობ, ნაბიჯი არ ამერიოს ცეკვისას. შეუჩერებლად ვცეკვავ, სულ
ეს არის. არანაირ აზრს არ ვდებ ამაში...
გოტანდამ უცებ მკვეთრად გასწია ხელები მაგიდაზე. ნახევარ მეტრზე მეტად.
– და რაში დაინახე რაიმე აზრი? სად არის ის – აზრი, რისთვისაც ღირს ცხოვრება? – უცებ გაჩუმდა და გაიცი‐
ნა, – კარგი, ჯანდაბას. ახლა უკვე სულერთია. გნებდები. მოდი, შენგან ავიღოთ მაგალითი. ვცადოთ ლიფტი‐
დან ლიფტში გადახტომა. ეს არც ისე შეუძლებელია. თუ მოვინდომე, მე ხომ ყველაფერი შემიძლია. ეს ხომ
მე ვარ – ნიჭიერი, მომხიბლავი, ელეგანტური გოტანდა. ასე არ არის?.. დამითანხმე. წავედით ჰავაიზე. შეუკ‐
ვეთე ხვალ ბილეთები. ორი ადგილი პირველ კლასში. აუცილებლად პირველში, გესმის? ასეა საჭირო. მანქა‐
ნა – „მერსი“, საათი – „როლექსი“, ბინა – ცენტრში, ბილეთები – პირველ კლასში. მე კი ზეგამდე ჩემოდანს ჩა‐
ვალაგებ. იმავე დღეს – ჰოპ! – და ჰავაიზე ვართ. „ალოჰას“ მაისურები ყოველთვის მიხდებოდა.
– პირველ რიგში პლაჟზე, ბარში მივდივართ და თითო „პინა კოლადას“ ვსვამთ. ძძ-ძალიან ჩაცივებულ „პინა
კოლადას“...
– კარგად ჟღერს.
– თანაც როგორ.
თავი დავუქნიე.
– ვფიქრობ, შევძლებდი.
– მაშინ კიდევ ერთ რამეში უნდა გამოგიტყდე. ოდესღაც მოგიყევი, როგორ ვიჯექი ორი კვირა ციხეში იმი‐
ტომ, რომ ხმას არ ვიღებდი?
– მომიყევი.
– ვიცრუე. მაშინვე გამომიშვეს. ჩავუშვი ყველა, ვისაც ვიცნობდი – პირწმინდად ყველა. უბრალოდ, შიშის გა‐
მო. და კიდევ იმიტომ, რომ თავის დამდაბლება მინდოდა, რათა მერე საკუთარი თავის შეზიზღების საფუძვე‐
ლი მქონოდა. თავი ვერ შევიკავე და ძალიანაც კმაყოფილი დავრჩი – მართლა! – როცა დაკითხვაზე არ გამყი‐
დე. თითქოს შენი დუმილით მე, გარეწარი, როგორღაც გადამარჩინე. მესმის, რომ უცნაურად ჟღერს, მაგ‐
რამ... მოკლედ, ასე მომეჩვენა. თითქოს შენ ჩემი სულიც ამ საზიზღრობისგან გაწმინდე... კარგი, საკმარისია.
დღეს რაღაც ყველა ცოდვას ვინანიებ. პირდაპირ გენერალური რეპეტიციაა. მაგრამ მიხარია, რომ დავილა‐
პარაკეთ. მომეშვა, ღმერთმანი. თუმცა შენ ალბათ მაინცდამაინც მშვიდად ვერ ხარ...
– სისულელეა, – ვუთხარი. „ჩემი აზრით, ასე ახლოს არასდროს ვყოფილვართ“, – გავიფიქრე. უნდა მეთქვა.
მაგრამ მომავლისთვის გადავდე. თუმცა გადადებას რა აზრი ჰქონდა – უბრალოდ, გავიფიქრე, რომ ალბათ
ასე ჯობდა. რომ ისევ დადგება დრო, როცა ეს სიტყვები მეტი ძალით გაიჟღერებს, – სისულელეა, – მხოლოდ
ეს გავიმეორე.
სკამის საზურგედან შლაპა აიღო, შეამოწმა, გაშრა თუ არაო, და ისევ უკან დააბრუნა.
– ძველი მეგობრობის ხათრით, ერთს გთხოვ, – მითხრა, – კიდევ ერთი ლუდი მინდა. მე აღარ ვვარგივარ. დახ‐
ლამდე ალბათ მივალ, მაგრამ უკან ლუდით ხელში – მეეჭვება...
– რა პრობლემაა! – გავუღიმე. ავდექი და დახლისკენ წავედი. დახლთან ბევრი ხალხი იყო. იმისთვის, რომ
ორი საცოდავი ლუდი ამეღო, ხუთი წუთი მოვკალი. როცა კათხებით უკან დავბრუნდი, გოტანდა აღარ იყო.
აღარც გოტანდა და აღარც შლაპა. აღარც „მაზერატი“ შესასვლელთან. ფუ, შენი, გავიფიქრე და თავი გავაქ‐
ნიე. თუმცა გააქნიე, არ გააქნიე – ყველაფერი დამთავრებული იყო.
გაქრა.
"},{"head":"40.","content":"
40.
მეორე დღეს, საღამოს, სიბაურას რაიონში ტოკიოს ყურის ფსკერიდან ყავისფერი „მაზერატი“ ამოიღეს. რა‐
ღაც დაახლოებით ასეთს ველოდი და არ გამკვირვებია. იმ წუთიდან, როცა გაქრა, ვიცოდი, რომ ყველაფერი
ასე დასრულდებოდა.
ასე იყო თუ ისე, კიდევ ერთი გვამი დაემატა. ვირთხა, კიკი, მეი, დიკ ნორტი – ახლა კი გოტანდა. სულ ხუთი.
კიდევ ერთი რჩება. თავი გავაქნიე. მხიარული პერსპექტივაა. რას უნდა ველოდო? ვინ არის შემდეგი?
იუმიოსი-სან გამახსენდა. არა, ოღონდ ის არა. ეს მეტისმეტი უსამართლობა იქნებოდა. იუმიოსი-სან არც უნ‐
და მოკვდეს და არც უგზო-უკვლოდ დაიკარგოს. მაგრამ თუ ის არა, მაშინ ვინ? იუკი? ისევ გავაქნიე თავი. გო‐
გონა სულ ცამეტი წლისაა. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება მისი სიკვდილის დაშვება. თვალი გადავავ‐
ლე, ვინ შეიძლება მომკვდარიყო ჩემ გარშემო უახლოეს მომავალში. თან ამ დროს ლამის სიკვდილის ღმერ‐
თად წარმომედგინა თავი. მეტაფიზიკურ არსებად, რომელიც გულგრილად წყვეტს, ვინ როდის უნდა დატო‐
ვოს ეს სამყარო.
აკასაკას პოლიციის განყოფილებაში მივედი. გიმნაზიელს შევხვდი და მოვუყევი, რომ გუშინდელი საღამო
გოტანდასთან ერთად გავატარე. მომეჩვენა, რომ ჯობდა მაშინვე შემეტყობინებინა ამის თაობაზე. კიკის შე‐
საძლო მკვლელობაზე, ცხადია, არაფერი მითქვამს. რა აზრი აქვს? მაინც წარსულია. გვამიც კი არ უპოვიათ.
მოვუყევი, რომ სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე ერთად ვიყავით, რომ ძალიან დაღლილი ჩანდა და ნევრო‐
ზის ზღვარზე იყო. რომ საბოლოოდ დაქანცა დიდმა ვალებმა, საძულველმა სამუშაომ და საყვარელ ცოლ‐
თან განქორწინებამ.
გიმნაზიელმა ძალიან სწრაფად, ზედმეტი კითხვების გარეშე ჩაიწერა ყველაფერი, რაც მოვუყევი. საოცრად
სწრაფად, ისე არა, როგორც წინა შემთხვევაში. ბოლო ფურცელზე ხელი მოვაწერე და ამით დასრულდა ყვე‐
ლაფერი.
– თქვენ გარშემო მართლა ბევრი ადამიანი კვდება, – ჩაფიქრებულმა თქვა, – თუ დიდხანს ცხოვრობ ასეთი
ცხოვრებით, სულ უმეგობროდ რჩები. თანდათან ყველას სძულდები. როცა ყველას სძულხარ, თვალები გემ‐
ღვრევა, კანი კი ჭკნება... – ღრმად ამოიოხრა, – მოკლედ, ეს თვითმკვლელობაა. ერთი შეხედვითაც ჩანს. მოწ‐
მეც არის. და მაინც – რა ხელგაშლილობაა? გასაგებია, რომ კინოვარსკვლავია. მაგრამ რატომ უნდა გადააგ‐
დო ზღვაში „მაზერატი“? რომელიმე „სივიკი“ ან „კოროლა“ სრულიად საკმარისი იქნებოდა...
– არა. თვითმკვლელობის შემთხვევაში დაზღვევა არ მუშაობს, – თავი გააქნია გიმნაზიელმა, – აქ, როგორც
არ უნდა მოინდომო, – მისი ფირმა, მანქანის ოფიციალური მფლობელი, ერთ იენსაც ვერ მიიღებს. მოკლედ,
სისულელე და პიჟონობაა... მე კი იმ ჩემი ოტროველასთვის ველოსიპედი ვერ მიყიდია. სამი მყავს. კუდამდე
ტყავს მაძრობენ. თან ყველას საკუთარი ველოსიპედი უნდა...
ხმა არ ამომიღია.
– კარგი, – ჩაიქნია ხელი, – შეგიძლიათ წახვიდეთ. თანაგრძნობას გიცხადებთ მეგობრის დაღუპვის გამო.
გმადლობთ, რომ თვითონ შემოიარეთ, რომ მოგვიყევით...
გასასვლელამდე მიმაცილა.
ძალიან დიდხანს არ მტოვებდა უცნაური შეგრძნება, თითქოს გოტანდას სიკვდილში მე ვიყავი დამნაშავე.
როგორ არ ვცადე გავმკლავებოდი ამ შემაწუხებელ გრძნობას – არ მეშვებოდა. ვიხსენებდი „შეიკიზში“ ჩვენი
უკანასკნელი საუბრის თითოეულ ფრაზას. ვიგონებდი ახლებს, იმათ ნაცვლად, რაც მაშინ ვუთხარი. მეჩვე‐
ნებოდა, როგორღაც სხვანაირად, უფრო ფრთხილად რომ დავლაპარაკებოდი, ცოცხალი დარჩებოდა. და ახ‐
ლა მაუას პლაჟზე ვეყრებოდით ლუდის ქილებით.
თუმცა, უფრო მგონია, რომ არაფერიც არ გამოვიდოდა. ალბათ გოტანდამ კარგა ხნის წინათ ჩაიფიქრა ეს
და, უბრალოდ, მოხერხებულ შემთხვევას ელოდა. ალბათ რამდენჯერ დახატა წარმოსახვაში, როგორ მიდის
მისი „მაზერატი“ ფსკერისკენ. როგორ ჟონავს ფანჯრის ნაპრალებიდან წყალი. როგორ უჭირს თანდათან
სუნთქვა. ის კი სულ იცდის, კარის სახელურზე თითებჩაჭიდებული – თვითგანადგურების ფინალის მოლო‐
დინში და ამ რეალობაში დარჩენილი. მაგრამ, ცხადია, ასე უსასრულოდ ვერ გაგრძელდებოდა. ოდესმე
აუცილებლად უნდა შეეღო კარი. ეს იყო მისი ერთადერთი გამოსავალი და მან იცოდა ეს. უბრალოდ, შესა‐
ფერის შემთხვევას ელოდა – ეს არის და ეს...
მეის სიკვდილით ჩემში ძველი სიზმრები მოკვდა. დიკ ნორტის დაღუპვამ იმედი დამაკარგვინა, თვითონაც
არ ვიცი – რისი. გოტანდას თვითმკვლელობამ სასოწარკვეთილებაში ჩამაგდო – მძიმეში და ყრუში, როგო‐
რიც დარჩილულსახურავიანი ტყვიის კუბოა. გოტანდას სიკვდილი ხსნა არ იყო. მთელი თავისი ცხოვრების
განმავლობაში ვერა და ვერ შეძლო შეჰგუებოდა ზამბარას, რომელიც შიგნიდან მართავდა. მისი უმართავი
ენერგია დიდხანს მიაქანებდა უფსკრულისკენ. ადამიანური ცნობიერების ბოლო ზღვრამდე. სანამ საბოლო‐
ოდ არ გადაჩეხა – სხვა სამყაროში, იქ, სადაც მუდამ ბნელა.
– იქნებ პირდაპირ ბეისბოლის ყვანჯით შიგ თავში? – მთავაზობს გოტანდა, – დახრჩობას მაინც დიდი დრო
უნდა.
– ოღონდ ეგ არა, – თავს ვაქნევ, – წამიერი სიკვდილი მათთვის მეტისმეტი ფუფუნებაა. მაინც დახრჩობა
ჯობს, ნელა...
ლოგინში ვწევარ და მძულს ეს სამყარო. გულწრფელად, გაავებით, ფუნდამენტურად მძულს მთელი სამყა‐
რო. ჭუჭყიანი, უაზრო სიკვდილით სავსე სამყარო, საზიზღარ გემოს რომ მიტოვებს პირში. იქ რაიმეს შეცვლა
ჩემს ძალებს აღემატება და სულ უფრო ვისვრები მისი ჭუჭყით. ადამიანები შემოსასვლელით მოდიან ჩემ‐
თან და გასავლელიდან მიდიან. იმათგან, ვინც მიდის, აღარავინ ბრუნდება. ხელისგულებს დავცქერი. ჩემს
თითებსაც აჰკრობია სიკვდილის სუნი.
ჰეი, ადამიანო-ცხვარო, ეს არის ყველაფრის და ყველას ჩართვის შენი ხერხი? სხვისი სიკვდილების უსასრუ‐
ლო ჯაჭვით გინდა შემაერთო სამყაროსთან? კიდევ რა უნდა დავკარგო? მახსოვს, რომ მითხარი – შეიძლება
არასოდეს აღარ იყო ბედნიერიო. რას იზამ, როგორც გენებოს. მაგრამ რატომ ხდება ასე?
ჩემი ბავშვობის დროინდელი ფიზიკის წიგნი მახსენდება. „რა დაემართებოდა სამყაროს, მიზიდულობა რომ
არ არსებობდეს“ – ასე ერქვა ერთ-ერთ თავს. „მიზიდულობა რომ არ არსებობდეს, – ახსნილი იყო თავში, –
ცენტრიდანული ძალა კოსმოსში წაიღებდა ყველაფერს, რაც კი დედამიწაზეა“.
"},{"head":"41.","content":"
41.
სამი დღის მერე, მას შემდეგ, რაც გოტანდამ ზღვაში ჩაძირა თავისი „მაზერატი“, იუკის დავურეკე. გულახდი‐
ლად რომ ვთქვა, არავისთან არ მინდოდა ლაპარაკი. მაგრამ იუკისთან არდალაპარაკება არ შეიძლებოდა.
მარტოა და სუსტი. ბავშვია. ჩემ გარდა, ვერავინ დაიცავს. რაც მთავარია, ცოცხალია. და ყველაფერი უნდა
ვიღონო, რომ მომავალშიც ცოცხალი იყოს. ყოველ შემთხვევაში, ასეთი შეგრძნება მქონდა.
ჰაკონეში დავრეკე, დედამისთან, მაგრამ იქ არ აღმოჩნდა. როგორც ამემ მითხრა, გუშინწინ აკასაკას ბინაში
გადასულა. მგონი გავაღვიძე ამე: ნამძინარევი ხმა ჰქონდა, მაინცდამაინც არ ეხალისებოდა ლაპარაკი, რაც
მე, კაცმა რომ თქვას, ხელს მაძლევდა. აკასაკაზე დავრეკე. იუკიმ მაშინვე აიღო ყურმილი – თითქოს ჩემს
ზარს ელოდა.
იუკი გაჩუმდა. მისი დუმილი წყალივით მეღვრებოდა თავში. ყურმილი მარჯვენა ყურს მოვაშორე და მარ‐
ცხნივ გადავიტანე.
– წამო, რამე ვჭამოთ, – შევთავაზე, – ალბათ ისევ ნაგვით იტენი კუჭს. ადამიანურად ვისადილოთ. უკვე რამ‐
დენიმე დღეა, მეც არაფერი მიჭამია. როცა მარტო ცხოვრობ, მადა თითქოს ძილქუშს ეძლევა...
ტანსაცმელი გამოვიცვალე, ერთი ჭიქა ფორთოხლის წვენი დავლიე, გასაღები და საფულე ჩავიდე ჯიბეში.
„ესეც ასე!..“ – გახალისებულმა გავიფიქრე. თუმცა არ მტოვებდა იმის შეგრძნება, რომ რაღაც მავიწყდებოდა.
ჰო, რა თქმა უნდა. გაუპარსავი ვარ. სააბაზანოში გავედი და გულმოდგინედ გავიპარსე. მერე სარკეში ჩავი‐
ხედე და დავფიქრდი: მომცემ, მაგალითად, ოცდაშვიდ წელს? მე ალბათ მივცემდი. მაგრამ რამდენი წელიც
არ უნდა მიმეცა, გარშემომყოფთაგან ვის მოუვა აზრად ამაზე დაფიქრება? სულ ფეხებზე ჰკიდია ყველას, გა‐
ვიფიქრე. და კიდევ ერთხელ გავიხეხე კბილები.
მშვენიერი ამინდი იდგა. ზაფხული ძალას იკრებდა. წვიმები რომ არ იყოს, ალბათ ყველაზე სასიამოვნო
დროა. მოკლესახელოიანი პერანგი და თხელი ტილოს შარვალი ჩავიცვი. მზის სათვალე გავიკეთე, სახლი‐
დან გავედი, „სუბარუში“ ჩავჯექი და იუკისთან წავედი. მთელი გზა რაღაცას ვუსტვენდი.
ზაფხული...
საჭეს ვატრიალებდი, თან ბავშვობას ვიხსენებდი საზაფხულო სკოლა-სანატორიუმში. შუადღის სამზე ძი‐
ლის საათი იწყებოდა. მე კი, რომ მოგეკალით, დღისით ვერაფრით ვერ ვიძინებდი. ყოველთვის მიკვირდა –
ნუთუ ამ ზრდასრულ ადამიანებს მართლა ჰგონიათ, რომ თუ ბავშვებს უბრძანებ – „დაიძინეთ!“, მაშინვე
მოერევათ ძილი? თუმცა ბავშვების უმეტესობა რაღაც მანქანებით მაინც ახერხებდა დაძინებას. მე კი მთე‐
ლი საათი ვიწექი და ჭერს შევყურებდი. თუ დიდხანს უყურებ ჭერს, ის სრულიად ცალკე სამყაროდ მოგეჩვე‐
ნება. და თუ გადასახლდები კიდეც, იქ ყველაფერი ისე არ იქნება, როგორც აქ. ეს იქნება სამყარო, სადაც ზე‐
ვით და ქვევით ადგილებს ცვლიან. როგორც „ელისის თავგადასავალი საოცრებათა ქვეყანაშია“. მთელი
საათი ვიწექი და ამაზე ვფიქრობდი. და ახლა, როცა ზაფხულის სკოლას ვიხსენებ, მხოლოდ თეთრი ჭერი
მიდგას თვალწინ. კუ-კუ...
უკან სამჯერ დაასიგნალა რომელიღაც „სედრიკმა“. შუქნიშანზე მწვანე ენთო. „დამშვიდდი, მეგობარო – გა‐
ვიფიქრე – სადაც არ უნდა გეჩქარებოდეს, სულერთია, ეს შენი ცხოვრების საუკეთესო ადგილი არ არის.
მართალი არ ვარ? და ნელა დავძარი მანქანა.“
მაინც ზაფხულია...
– გადასარევია! – ვუთხარი.
***
რესტორანში სუპი, სპაგეტი ორაგულის სოუსით, შემწვარი ფარგა და სალათა შევუკვეთეთ. სანამ თორმეტი
გახდებოდა, გარშემო მაგიდები ცარიელი იყო, კერძი კი ისევ ინარჩუნებდა ნორმალურ გემოს. თორმეტი
საათის შემდეგ, როცა მთელი ქვეყნის საზკვებას მშიერი კლერკები ესევიან, რესტორნიდან გამოვედით და
მანქანაში ჩავსხედით.
იუკიმ მაგნიტოფონის ღილაკს დააჭირა თითი. Talking Heads. მგონი Fear of Music. უცნაურია. ნეტავ როდის ჩავ‐
დე Talking Heads-ის კასეტა? გაუთავებელი ხარვეზები მეხსიერებაში...
– რეპეტიტორის დაქირავება გადავწყვიტე, – თქვა იუკიმ, – დღეს ვხვდებით. მამამ მიპოვა. ვუთხარი, რომ
სწავლა მომინდა. ჰოდა, მომიძებნა. ძალიან კარგი ქალია. ოღონდ არ გაგიკვირდეს... ეს ფილმი რომ ვნახე,
მაშინ მივხვდი, რომ სწავლა მინდა.
– რომელი ფილმი? – ყურებს ვერ დავუჯერე, – „უპასუხო სიყვარული“?
– ჰო, ეგ, – თავი დამიქნია და ოდნავ გაწითლდა, – ვიცი, რომ სულელური ფილმია. მაგრამ როგორც კი ვნახე,
რატომღაც მაშინვე სწავლა მომინდა. ალბათ იმ შენი მეგობრის გამო, მასწავლებელს რომ თამაშობდა. ჯერ
ვფიქრობდი, ისიც სულელია-მეთქი. მაგრამ მერე მივხვდი, რომ რაღაც-რაღაცებში ძალიანაც დამაჯერებე‐
ლია. ალბათ მაინც ნიჭიერი იყო, არა?
– ჰო...
– მაგრამ მხოლოდ თამაშში, გამოგონილ სიუჟეტებში. რეალობა სხვა საქმეა. გესმის ჩემი?
– ჰო, ეს ვიცი.
– მაგალითად, სტომატოლოგიც კარგად გამოსდიოდა. უმაღლესი კლასის, თავისი საქმის ოსტატი. მაგრამ
მხოლოდ ეკრანისთვის. ოსტატობა პუბლიკისთვის და მეტი არაფერი. ეკრანული სახე. სინამდვილეში რომ
ეცადა ვინმესთვის კბილის ამოღება, მთელ ყბას დაუნგრევდა! სწავლის სურვილი რომ გაგიჩნდა, აი ეს კი
ძალიან მაგარია. უამისოდ, როგორც წესი, ცხოვრებაში კარგი არაფერი გამოვა. მგონია, ახლა გოტანდა რომ
გისმენდეს, ძალიან გაუხარდებოდა.
– შეხვდით ერთმანეთს?
– არა. შენი ბრალი არ არის. არავის ბრალი არ არის. ყველა ადამიანს სიკვდილის თავისი მიზეზი აქვს. ის
მარტივად გამოიყურება, სინამდვილეში კი გაცილებით რთულია. დაახლოებით ისე, როგორც ძირკვი. ამო‐
უყვია თავი მიწიდან, პატარაა, უბრალო და გასაგები. მაგრამ საკმარისია ამოგლეჯა სცადო – და გრძელი,
დახლართული ფესვები მოჰყვება... როგორც ჩვენი ცნობიერების ფესვები. ღრმად, სიბნელეში ცხოვრობენ.
ძალიან გრძელები და დახლართულები. ბევრ რამეს იქ უკვე ვეღარავინ გაარჩევს, იმიტომ, რომ ამას, ჩვენ
გარდა, ვერავინ მიხვდება. შესაძლოა თვითონაც ვერასოდეს მივხვდეთ.
დიდხანს ეჭირა თითები კარის სახელურზე, გავიფიქრე. და მხოლოდ შესაფერის შემთხვევას ელოდა. არა‐
ვის ბრალი არ არის...
– არ შემძულდები.
– ახლა არა, მაგრამ მერე აუცილებლად შეგძულდები. ვიცი.
– რომც არ შეგძულდე, ჩვენ შორის რაღაც გაქრება, – უკვე თითქმის ჩურჩულით თქვა, – აი, ნახავ...
– მართლა?
– მართლა. იმასაც სულ ეშინოდა, რომ ჩვენ შორის რაღაც გაქრებოდა. ოღონდ არ მესმის, რა არის აქ საშიში.
ამქვეყნად ოდესმე ყველაფერი გაქრება. ჩვენ მუდმივ მოძრაობაში ვცხოვრობთ. და სანამ ვმოძრაობთ, ჩვენ
გარშემო ნივთების უდიდესი ნაწილი ქრება, ადრე თუ გვიან ზურგს უკან ვიტოვებთ. და ამას ვერაფრით ვერ
შეცვლი. დგება დრო და ის, რაც გასაქრობად არის განწირული, ქრება, მაგრამ სანამ ეს დრო არ დამდგარა,
ჩვენთან არის. აი, მაგალითად, შენ. იზრდები. გავა სულ რაღაც ორი წელიწადი და ეს მშვენიერი კაბა უბრა‐
ლოდ აღარ ჩაგეტევა. Talking Heads-ის მუსიკისგან ობის სუნი გეცემა ერთ კილომეტრზე. შენ კი ყველაზე საში‐
ნელ სიზმარშიც არ მოგინდება ჰაივეიზე ჩემთან ერთად სეირნობა, და აქ ვერაფერს იზამ. ასე რომ, მოდი, უბ‐
რალოდ, მივყვეთ დინებას. რამდენიც არ უნდა ვილაპარაკოთ ამაზე, ყველაფერი ისე იქნება, როგორც უნდა
იყოს და არავითარ შემთხვევაში სხვანაირად.
– მაგრამ... ვფიქრობ, შენ ყოველთვის მომეწონები. და დროსთან ამას არავითარი კავშირი არა აქვს.
– ძალიან მიხარია ამის მოსმენა და კარგი იქნებოდა, მეც ასევე მეფიქრა შენზე, – ვუთხარი, – მაგრამ, თუ ობი‐
ექტურად ვიმსჯელებთ, შენ ჯერ მაინცდამაინც კარგად არ გესმის, რა არის დრო. ქვეყნად არის რაღაცები,
რისი გადაწყვეტაც ხელის ერთი დაკვრით არ ღირს. თორემ შეიძლება დროთა განმავლობაში ხორცის ნაჭე‐
რივით აყროლდეს. არის რაღაცები, რაც ჩვენს აზრებზე არ არის დამოკიდებული, და ისინი ჩვენი აზრების‐
გან დამოუკიდებლად იცვლება. და არავინ იცის, რა დაემართება მათ მომავალში.
იუკი დიდხანს არ იღებდა ხმას. კასეტა დამთავრდა, გაჩხაკუნდა და მეორე მხარეს გადავიდა.
– რა თქმა უნდა, არა, – შევპირდი, – ასეთი რამ, უბრალოდ, ვერ მოხდება. ჩვენს უპასუხისმგებლო სამყაროში
ეს ერთადერთი რამ არის, რაზეც შემიძლია პასუხი ვაგო.
გაიღიმა.
თავი დავუქნიე.
– მიყვარდა, – ვთქვი. უცებ სიტყვები ყელში გამეჩხირა. თვალებზე ცრემლი მომადგა, მაგრამ შევიკავე. მხო‐
ლოდ ღრმად ამოვიოხრე, – რაც უფრო ხშირად ვხვდებოდით, მით მეტად მომწონდა. ასეთი რამ საერთოდ იშ‐
ვიათად ხდება. განსაკუთრებით მაშინ, როცა ჩემს ასაკს მიაღწევ...
– ეგ არავინ იცის. როგორც არ უნდა ყოფილიყო, ალბათ ის მოხდა, რაც უნდა მომხდარიყო.
იუკიმ იდაყვი ფანჯარაში გაყო, ხელისგულზე ლოყაჩამოდებული სადღაც შორს იყურებოდა და Talking Heads-
ს უსმენდა. უცებ მომეჩვენა, რომ ჩვენი პირველი შეხვედრის შემდეგ ძალიან გაიზარდა. ან იქნებ, უბრალოდ,
მომეჩვენა. ბოლოს და ბოლოს, მხოლოდ ორთვე-ნახევარი გავიდა...
– მომავალში? – ჩავფიქრდი, – ჯერ არ გადამიწყვეტია... ისეთი რა უნდა გავაკეთო მომავალში? რაც არ უნდა
მოხდეს, კიდევ ერთხელ ჩავფრინდები საპოროში. ხვალ ან ზეგ. საპოროში დასამთავრებელი საქმეები დამ‐
რჩა...
იუმიოსი-სან უნდა ვნახო. და ადამიანი-ცხვარი. იქ არის ჩემი ადგილი. ადგილი, რომელსაც ვეკუთვნი. იქ ვი‐
ღაც ტირის ჩემ გამო. კიდევ ერთხელ უნდა დავბრუნდე და ჩავკეტო გაწყვეტილი წრე.
– ბარემ მიგიყვან, სადაც მიდიხარ, – შევთავაზე, – დღეს მთელი დღე თავისუფალი ვარ.
გაიღიმა.
– ყურებს ვერ ვუჯერებ, – ვთქვი და მზის სათვალე მოვიხსენი, – შენ „მადლობა“ თქვი?
ერთხანს ჩუმად მიყურებდა. სახეზე ისეთი არაფერი ეწერა, რასაც „გამომეტყველებას“ დავარქმევდი. ფან‐
ტასტიკურად გულგრილი სახე. მხოლოდ სხივი თვალებში და ოდნავი ცახცახი მოკუმული ტუჩების კუთხეებ‐
ში მეტყველებდა რაღაც გრძნობებზე. ვუყურებდი ამ გამსჭვალავ, სიცოცხლით სავსე თვალებს და მზეზე
ვფიქრობდი. ზღვის ზედაპირზე გარდატეხილ ზაფხულის მზის კაშკაშა სხივებზე.
– არანორმალური დარტყმული!
მანქანიდან გადავიდა, კარი მოაჯახუნა და უკანმოუხედავად გაუყვა ტროტუარს. დიდხანს გავყურებდი მის
მოხდენილ ფიგურას ხალხის ბრბოში. და როცა გაუჩინარდა, საშინლად მარტო ვიგრძენი თავი. ისე მარტო,
თითქოს ეს-ესაა გამიგლიჯეს გული.
Summer in the City-ს სტვენით ომოტესანდოდან აოიამაზე გადავუხვიე იმ განზრახვით, რომ „კინოკუნიაში“
ბოსტნეული მეყიდა. მაგრამ სადგომზე რომ შევდიოდი, უცებ გამახსენდა: ხვალ-ზეგ საპოროში მივფრინავ.
არაფრის მომზადება არ არის საჭირო, ესე იგი არც არაფერს ვიყიდი. თავს დამტყდარი უსაქმურობისგან და‐
ვიბენი კიდეც. ამ დღეებში აბსოლუტურად არაფერი არ მქონდა გასაკეთებელი.
სრულიად უმიზნოდ ქალაქს დიდი წრე შემოვუარე და შინ დავბრუნდი. ბინა ისეთი ცარიელი დამხვდა, რომ
ყმუილი მომინდა. კუნძივით დავეგდე ლოგინზე და ჭერს შევაცქერდი. ამ გრძნობას თავისი სახელი აქვს,
ვუთხარი საკუთარ თავს. და ხმამაღლა ვთქვი:
– დანაკარგი.
"},{"head":"42.","content":"
42.
(სიზმარი კიკიზე)
კიკი დამესიზმრა. იმის თქმა მინდა, რომ უფრო სიზმარი იყო. მაგრამ თუ სიზმარი არა, მაშინ რაღაც ისეთი
მდგომარეობა იყო, რომელიც ძალიან ჰგავს სიზმარს. რას ნიშნავს „მდგომარეობა, რომელიც ძალიან ჰგავს
სიზმარს“? არ ვიცი. მაგრამ მსგავსი რამ ხდება. ჩვენი ცნობიერების უსიერ ტევრში ბინადრობს ბევრი ისეთი
რაღაც, რასაც სახელსაც ვერ შეურჩევ.
სიმარტივისთვის ამას სიზმარს დავარქმევ. აზრით ეს ყველაზე ახლოსაა იმასთან, რაც გადავიტანე.
***
ტელეფონზე ვრეკავდი. საზღვარგარეთ. იმ ნომერს ვკრეფდი, რომელიც იმ ქალმა – ვითომდა კიკიმ – დამი‐
ტოვა ფანჯრის რაფაზე ჰონოლულუს გარეუბანში. შრრ, შრრ, შრრ – ისმოდა ყურმილში. ციფრს ციფრზე
ვკრეფდი და ვუკავშირდებოდი ვიღაცას. ან მეგონა, რომ ვუკავშირდებოდი. ბოლოს შრიალი შეწყდა. მცირე
პაუზა და მერე კი ზუმერები. ვიჯექი და ვითვლიდი. ხუთი... ექვსი... შვიდი... რვა... მეთორმეტე ზუმერის შემ‐
დეგ ყურმილი აიღეს. და იმავე წამს იქ გავჩნდი. ვეებერთელა და ცარიელ „სიკვდილის ოთახში“, ჰონოლუ‐
ლუს გარეუბანში. დაახლოებით შუადღე იყო. სავენტილაციო ნახვრეტებიდან ჭერში კაშკაშა მზის სინათლე
შემოდიოდა. სინათლის მკვრივი სვეტები შვეულად ეცემოდა იატაკზე. ჭრილი კვადრატული იყო. კიდეები
ისეთი გამოკვეთილი, თითქოს დანით ჩამოეთალათ. შიგნით კი მტვრის წვრილი მარცვლები ცეკვავდა. სამ‐
ხრეთული მზე ოთახში მთელ თავის ტროპიკულ სიმძლავრეს გზავნიდა. მაგრამ ეს სვეტები გარშემო არა‐
ფერს არ ანათებდა და ოთახში ცივი ბინდბუნდი იდგა. გასაოცარი კონტრასტი. მომეჩვენა, რომ ზღვის
ფსკერზე აღმოვჩნდი.
ტელეფონით ხელში დივანზე დავჯექი და ყურმილი ყურთან მივიტანე. ტელეფონის მავთული გრძელი გა‐
მოდგა. დაკლაკნილი გარბოდა იატაკზე სინათლის კვადრატებში და მყიფე, გამჭვირვალე სიბნელეში იკარ‐
გებოდა. რა კოშმარულად გრძელი მავთულია, გავიფიქრე. ცხოვრებაში არ მინახავს ამსიგრძე მავთული. ტე‐
ლეფონი ისევ მუხლებზე მედო. მივიხედ-მოვიხედე.
არც ავეჯი, არც მისი განლაგება ოთახში არ შეცვლილიყო. დივანი, სასადილო მაგიდა სკამებით, ტელევიზო‐
რი, საწოლი, კამოდი – ყველაფერი ისევ ისე, უწესრიგოდ იყო განლაგებული. სუნიც კი ისეთივე იყო. სუნი
ოთახისა, რომელიც ასი წელი არავის გაუნიავებია. ობის სუნით გაჟღენთილი დახუთული ჰაერი. მხოლოდ
ჩონჩხები გამქრალიყო. ექვსივე. არც საწოლზე, არც დივანზე, არც მაგიდასთან, არც სკამზე, ტელევიზორის
წინ, არავინ იყო. აღარც ჭურჭელი ჩანდა. ტელეფონი გადავდე და ადგომა ვცადე. ოდნავ მტკიოდა თავი. მსუ‐
ბუქი, მბურღავი ტკივილით – ასე მაშინ გტკივა, როცა რაღაც ძალიან მაღალ ბგერას ისმენ. ისევ დავჯექი დი‐
ვანზე.
და მაშინ შევნიშნე, ყველაზე ბნელ კუთხეში, სკამზე, როგორ შეირხა რაღაც. დავაკვირდი. ეს „რაღაც“ ადვი‐
ლად წამოდგა სკამიდან, ქუსლები ააბაკუნა და ჩემკენ დაიძრა. კიკი. სიბნელიდან რომ გამოვიდა, აუჩქარებ‐
ლად გაიარა სინათლის სვეტში და მაგიდასთან, სკამზე ჩამოჯდა. უწინდებურად ეცვა: ცისფერი კაბა და
მხარზე გადაკიდებული თეთრი ჩანთა.
იჯდა და მიყურებდა. ძალიან მშვიდად. არც სინათლეში, არც ჩრდილში – ზუსტად შუაში. პირველი, რაც გავი‐
ფიქრე, ავმდგარიყავი და მივსულიყავი მასთან, მაგრამ რაღაცამ შემაჩერა – არ ვიცი, ჩემმა დაბნეულობამ
თუ მსუბუქმა ტკივილმა საფეთქლებში.
– სად გაქრნენ ჩონჩხები? – ვკითხე.
– ეს შენ თვითონ იყავი, – მიპასუხა კიკიმ, – ეს ხომ შენი ოთახია და ყველაფერი, რაც აქ არის, შენ ხარ. ყვე‐
ლაფერი, მტვრის უკანასკნელი ნამცეცის ჩათვლით.
– სად აღარ არის ჩემი ოთახები... – ნაღვლიანად ჩავიცინე, – იცი, გამუდმებით ერთსა და იმავე სიზმარს ვხე‐
დავდი. ყოველღამე. სიზმარს ოტელ „დელფინზე“. ძალიან ვიწრო და გრძელ ოტელზე, რომელშიც ვიღაც ტი‐
როდა ჩემ გამო. მეგონა, შენ იყავი. და შენი ნახვა მომინდა. რადაც არ უნდა დამჯდომოდა.
– ყველა შენ გამო ტირის, – თითქოს მამშვიდებდა, ძალიან ჩუმად თქვა კიკიმ, – ეს ხომ შენი სამყაროა. შენს
სამყაროში ყველა შენ გამო ტირის.
– მაგრამ სწორედ შენ მომიხმე. მე ხომ შენ სანახავად ჩამოვედი „დელფინში“. იქ კი... რამდენი რამ დაიწყო!
ისევე როგორც მაშინ. რამდენი ახალი ადამიანი გამოჩნდა. რამდენი მოკვდა. ეს ხომ შენ მიხმე – ასეა თუ
არა? მიხმე და სადღაც წამიყვანე...
– არა, ასე არ არის. შენ თვითონ უხმე შენს თავს. მე მხოლოდ შენი ჩრდილის როლს ვასრულებდი. ჩემი დახ‐
მარებით უხმე საკუთარ თავს და თვითონვე წაიყვანე სადღაც. შენსავე ანარეკლთან ცეკვავდი სარკეში. მე
ხომ შენი ჩრდილი ვარ, მეტი არაფერი.
არ მიპასუხა, სკამიდან ადგა და ქუსლების ბაკუნით მოვიდა ჩემთან. დაიჩოქა, ხელი გამოიწვდინა და თლი‐
ლი, ნაზი თითებით გაირბინა ჩემს ტუჩებზე. მერე საფეთქლებზე შემეხო.
– ჩვენ იმაზე ვტირით, რაზეც შენ აღარ შეგიძლია ტირილი, – ისე ნელა წაიჩურჩულა, თითქოს ჩემ დაყო‐
ლიებას ცდილობდა, – იმაზე, რისთვისაც შენ ცრემლი აღარ გყოფნის. ვწუხვართ და ვდარდობთ ყველაფერ‐
ზე, რაზე წუხილიც შენ აღარ გამოგდის.
– ჩემი ყურები... – კიკიმ ძლივს შესამჩნევად გაიღიმა, – არაფერი სჭირთ, როგორც ყოველთვის.
– ახლა შეგიძლია მიჩვენო ყურები? – ვთხოვე, – ძალიან მინდა, ისევ განვიცადო. როგორც მაშინ, როცა რეს‐
ტორანში შევხვდით. ის შეგრძნება, თითქოს თავიდან იბადება სამყარო. სულ ეს მახსენდება...
თავი გააქნია.
– სხვა დროს, – თქვა კიკიმ, – ახლა არ შეიძლება. ეს ხომ ის არ არის, რისი ნახვაც ყოველთვის შეიძლება, რო‐
ცა მოგინდება. ეს შეიძლება მხოლოდ მაშინ, როცა ნამდვილად არის საჭირო. მაშინ საჭირო იყო. ახლა – არა.
მაგრამ ოდესმე ისევ გაჩვენებ. როცა ნამდვილად დაგჭირდება.
კიკი წამოდგა, შუა ოთახში, სინათლის ვერტიკალურად ჩამოშვებულ ნაკადში დადგა და დიდხანს იყო ასე
გაუნძრევლად. ზურგით ჩემკენ.
დამაბრმავებელ მზეში მისი სხეული თითქოს ნელ-ნელა დნებოდა, ჰაერში მოცეკვავე მტვრის ნაწილაკებს
ერეოდა.
მზის სხივების ნაკადიდან არ გამოსულა, ისე შემობრუნდა ჩემკენ ქუსლებზე, თითქოს ცეკვავდა.
– გოტანდაზე მეკითხები?
– ჰო, ცხადია.
თავი დავუქნიე.
– არა, – ვაღიარე.
ამ სიტყვებით კიკიმ ნაბიჯი გადადგა სინათლის სვეტიდან და ნელა დაიძრა კედლისკენ. და მაშინაც კი, რო‐
ცა კედელს მჭიდროდ მიუახლოვდა, არ შეუნელებია ნაბიჯი. კედელმა ჩაყლაპა და კიკი გაქრა. ქუსლების ბა‐
კიბუკთან ერთად.
– აბა, რას იტყვი? ხომ მარტივია? – გაისმა უცებ კიკის ხმა, – შენც სცადე.
– ხომ გეუბნები – ძალიან ადვილია. სცადე. უბრალოდ, ადექი და წადი. იარე, როგორც დადიხარ. მაშინ ამ
მხარეს აღმოჩნდები. მთავარია, არ გეშინოდეს. საშიში არაფერია.
ტელეფონი ავიღე, დივნიდან ავდექი, თან მავთული გავათრიე და კედლისკენ, იმ ადგილისკენ წავედი, სადაც
კიკი გაუჩინარდა. ცხვირწინ კედლის ზედაპირი რომ ვიგრძენი, ოდნავ შევკრთი – მაგრამ ნაბიჯის შეუნელებ‐
ლად გავაგრძელე გზა. და არავითარი წინააღმდეგობა არ მიგრძნია. ორიოდე წამით ჰაერი გაუმჭვირვალე
გახდა და მეტი არაფერი. გაუმჭვირვალე და შეხებისას ოდნავ სხვანაირი. ტელეფონით ხელში გადავკვეთე
ამ უცნაური ჰაერის ზოლი და ისევ ჩემს საწოლთან აღმოვჩნდი. დავჯექი და ტელეფონი მუხლებზე დავიდე.
და ეს ყველაფერი სიზმარია?
ალბათ სიზმარია...
43.
როცა ოტელ „დელფინში“ მივედი, ფოიეში, დახლს იქით, სამი გოგო მორიგეობდა. სამივე ტრადიციულ ჟაკე‐
ტებსა და თოვლივით ქათქათა ბლუზებში. ნავარჯიშევი სიხალისით დამიკრეს თავი. იუმიოსი-სან მათ შო‐
რის არ იყო. ამან ძალიან გამიცრუა იმედი. გამიცრუა კი არა, უბრალოდ, სასოწარკვეთამ შემიპყრო. მე ხომ
იმედი მქონდა, რომ მაშინვე ვნახავდი. გაწბილებულს ენა სასაზე ამეკრა. საკუთარი სახელიც კი ვერ ვუთხა‐
რი წესიერად, – და გაპრიალებული ღიმილი გოგოსი, რომელიც ჩემი საბუთებით იყო დაკავებული, ოდნავ
ჩაქრა. საკრედიტო ბარათი გამომართვა, ეჭვით დაათვალიერა და კომპიუტერში შეამოწმა, მოპარული ხომ
არ იყო.
მეჩვიდმეტე სართულზე, ნომერში, ნივთები კუთხეში მივაწყვე, სააბაზანოში სახეზე წყალი შევისხი და უკან‐
ვე, ფოიეში ჩავედი. იქ სტუმრებისთვის განკუთვნილ რბილ, ძვირფას დივანზე დავჯექი და, ვითომ ჟურნალე‐
ბის კითხვით გართულმა, პორტიეს დახლს დავუწყე თვალთვალი. იუმიოსი-სან, უბრალოდ, შესვენებაზეა,
ვირწმუნებდი თავს. მაგრამ გავიდა ორმოცი წუთი და ის არ ჩანდა. მხოლოდ გოგოების სამეული, ზუსტად
ისეთივე ვარცხნილობით, მეჩხირებოდა თვალში გაუთავებლად. ზუსტად ერთი საათი მოვიცადე და დავნებ‐
დი. იუმიოსი-სან არავითარ შესვენებაზე არ წასულა.
ქალაქში გავედი, საღამოს გაზეთი ვიყიდე. კაფეტერიაში შევედი, ყავა დავლიე, თან თავიდან ბოლომდე და‐
ვათვალიერე გაზეთი, მაგრამ საინტერესო ვერაფერი ვნახე. ვერც გოტანდაზე, ვერ კიკიზე. ვიღაც სხვების
მკვლელობებისა და თვითმკვლელობების ქრონიკა. გაზეთის კითხვისას იმაზე ვფიქრობდი, რომ ოტელში
დაბრუნებული ალბათ იუმიოსი-სანს ვნახავდი დახლთან. სხვაგვარად უბრალოდ არ შეიძლებოდა.
იმაზე დავიწყე ფიქრი, რომ რაღაც უცნობი მიზეზით უცებ გაუჩინარდა ამქვეყნიდან. მაგალითად, შეიწოვა
რომელიღაც კედელმა. ამის გაფიქრებაზე ავფორიაქდი და შინ დავურეკე. ყურმილი არავინ აიღო. მაშინ
ფოიეში დავრეკე და ვიკითხე, ადგილზე იყო თუ არა იუმიოსი-სან.
– იუმიოსი-სან გუშინდელი დღიდან ისვენებს, – მითხრა შემცვლელმა, – სამსახურში ზეგ დილით გამოვა.
სხვა მხრივ, გავიფიქრე, არაფრის თქმა არ შემეძლო. ისე, მართლა, რაზე უნდა დავლაპარაკებოდი? იუკიმ
თქვა, რომ გოტანდამ მოკლა კიკი. გოტანდა „მაზერატით“ ზღვაში გადავარდა. მე იუკის ვუთხარი: „შენი ბრა‐
ლი არ არის“. კიკიმ კი თქვა, რომ ის მხოლოდ და მხოლოდ ჩემი ჩრდილია... რა არის აქ სალაპარაკო? კრინ‐
ტსაც ვერაფერზე დაძრავ. მე იუმიოსი-სანთან შეხვედრა მინდოდა, მისი სახის დანახვა. მერე მოვიფიქრებ‐
დი, რა მეთქვა და რა – არა. როგორმე სხვანაირად – ოღონდ ტელეფონით არა.
და მაინც ვერ ვპოულობდი ადგილს. იქნებ რომელიმე კედელმა შეიწოვა და ვეღარასოდეს ვნახავ? ჩონჩხი
ხომ ექვსი იყო ოთახში! ხუთი უკვე ვიცი, ვინც არის. რჩება ერთი. ვისია? საკმარისი იყო ეს გამეფიქრებინა
და კოშმარი მეწყებოდა. სუნთქვა მიძნელდებოდა, გული ნეკნების დალეწას და საგულედან ამოვარდნას
ლამობდა. მთელი ცხოვრების განმავლობაში მსგავსი არაფერი გამომეცადა. რა ხდება? ვეკითხებოდი საკუ‐
თარ თავს. მართლა მიყვარს იუმიოსი-სან? არ ვიცი. მისი ნახვა მინდა. მეტი არაფერზე ფიქრი არ შემიძლია.
შინ ვურეკავდი. ასჯერ მაინც ვკრეფდი მის ნომერს, სანამ თითები არ დამიბუჟდებოდა. მაგრამ ყურმილს
არავინ იღებდა.
ძილს ვერ ვახერხებდი. ყოველთვის, როგორც კი ჩავიძინებდი, განგაში ჩემს ძილს ნამსხვრევებად აქცევდა.
გაოფლიანებულს მეღვიძებოდა, საწოლთან ტორშერს ვანთებდი, საათს დავცქეროდი. უჩვენებდა ორს, სამს
და თხუთმეტს, ოთხს და ოცს. ოთხსა და ოცზე მივხვდი, რომ ვეღარ დავიძინებდი. ფანჯრის რაფაზე ჩამოვჯე‐
ქი და საკუთარი გულის ხმაურიანი რიტმის თანხლებით ვუყურებდი, როგორ ნათდებოდა ქალაქი ფანჯრის
მიღმა.
ეი, იუმიოსი-სან, ოღონდ არ მიმატოვო. ამაზე მეტ მარტოობას ვეღარ გადავიტან. მჭირდები. შენ თუ არ იქნე‐
ბი, ცენტრიდანული ძალა მომწყვეტს ამ მიწიდან და სადღაც სამყაროს კიდეზე მომისვრის. გთხოვ, ნება მო‐
მეცი, გნახო. რასთანაც გინდა, იმასთან შემაერთე ამ რეალურ სამყაროში. არ მინდა მოჩვენებებთან. მე უბ‐
რალო, სრულიად ბანალური ოცდათოთხმეტი წლის მამაკაცი ვარ. მჭირდები.
დილის შვიდის ნახევრიდან ვცდილობდი დაკავშირებას. ტელეფონთან ვიჯექი და ყოველ ნახევარ საათში
ერთხელ ვკრეფდი მის ნომერს. უშედეგოდ.
ივნისი საპოროში ძალიან ლამაზი დროა. თოვლი კარგა ხანია დადნა და ვეებერთელა ზეგანი, ორიოდე თვის
წინ ჯერ კიდევ ყინულის სითეთრემდე გათოშილი, ნელ-ნელა შავდება – სიცოცხლის რბილი სუნთქვით თბე‐
ბა. ხეებმა ფაფუკი ფოთოლი აისხა. ცინცხალი, ალერსიანი ქარი თავგამეტებით დანავარდობს, ქალაქის ხე‐
ივნებში ვარჯებს ეთამაშება. მაღალი ცა, მკვეთრად მოხაზული ღრუბლები. ამ პეიზაჟის შეხედვაზე გული
მითრთის, მაგრამ სასტუმროს ნომერში გამოკეტილი ყოველ ნახევარ საათში ვურეკავ. და ყოველ ათ წუთში
ვახსენებ თავს: მოვა ხვალინდელი დღე, ის დაბრუნდება, მხოლოდ ლოდინია საჭირო... მაგრამ ლოდინი არ
შემიძლია, როდის დადგება ხვალ. ვინ მაძლევს გარანტიას, რომ ხვალ ნამდვილად დადგება? ამიტომ ვზივარ
ტელეფონთან და ვკრეფ მის ნომერს. შუალედებში კი საწოლზე ვაგდივარ – ხან ნახევრად მთვლემარე, ხან
კი უბრალოდ მივჩერებივარ ჭერს.
ოდესღაც ამ ადგილას ოტელი „დელფინი“ იდგა. ჰო, უვარგისი პატარა ოტელი იყო, მაგრამ ახერხებდა თავის
თავში რაღაც ძვირფასის შენარჩუნებას. ძველი დროების დანალექ აზრებს და გრძნობებს – ამით იყო გაჟ‐
ღენთილი ფიცრის ყოველი ჭრიალი, თითოეული ლაქა კედელზე. სავარძელში რაც შეიძლება მოხერხებუ‐
ლად მოვეწყვე, ფეხები მაგიდაზე შევაწყვე, თვალები დავხუჭე და შევეცადე გამეხსენებინა, როგორ გამოიყუ‐
რებოდა ნამდვილი ოტელი „დელფინი“. ჩამოტყავებული შესასვლელი კარით და ზღურბლზე გაქუცული ხა‐
ლიჩით დაწყებული, გამწვანებული სპილენძის გასაღებით, ფანჯრის ჩარჩოების ღრიჭოებში ჩამკვდარი
მტვრით დამთავრებული. მის დერეფნებში დავდიოდი, კარებს ვაღებდი, ნომრებში ვიხედებოდი.
ოტელი „დელფინი“ აღარ არის. მაგრამ დარჩა მისი სული. კანით შევიგრძნობ მას. ოტელი „დელფინი“ გალ‐
ღვა ამ ახალ, იდიოტურ DOLPHIN HOTEL-ად წოდებულ ვეებერთელა ხუხულის შიგნით. თვალდახუჭულს შე‐
მიძლია შიგნით შესვლა და ხეტიალი. ჭლექიანი ძაღლის ხველას მიმსგავსებული ლიფტის გულამომჯდარი
ხრიალი. ეს ყველაფერი აქ არის. არავინ იცის ამის შესახებ. მაგრამ ის აქ არის. ყველაფერი რიგზეა, ვუთხა‐
რი საკუთარ თავს. აქ შენი ცხოვრების სქემის მთავარი კვანძია. და ყველაფერი, რაც აქ არის, შენთვისაა. ის
აუცილებლად დაბრუნდება. ოღონდ ლოდინია საჭირო.
მოახლე გოგოს დავურეკე. ვახშამი შევუკვეთე და ლუდი გამოვიღე მაცივრიდან. ზუსტად რვა საათზე დავუ‐
რეკე იუმიოსი-სანს. არავინ დამხვდა.
მერე ტელევიზორი ჩავრთე და ცხრა საათამდე ბეისბოლის მატჩით შევიქციე თავი. პირდაპირი ტრანსლაცია
იყო. ხმა ჩავუწიე და გამოსახულებას ვუყურებდი. საშინელი თამაში იყო. თან არც ბეისბოლი მინდოდა მაინ‐
ცდამაინც. უბრალოდ, ადამიანების სხეულების ყურება მინდოდა მოძრაობისას, რისთვისაც ნებისმიერი
რამ გამოდგებოდა: თუნდაც ბადმინტონი, თუნდაც წყალბურთი – ჩემთვის სულერთი იყო. სრულებით არ ვა‐
დევნებდი თვალს თამაშს, ვხედავდი, როგორ ისროდნენ ბურთს, იგერიებდნენ ბურთს, გარბოდნენ ბურთის‐
თვის. ვუყურებდი ვიღაც ადამიანების ცხოვრების ნაგლეჯებს, რომლებთანაც არაფერი მაკავშირებდა. თით‐
ქოს უსასრულოდ შორეულ ცაზე მცურავ ღრუბლებს ვათვალიერებდი.
ზუსტად ცხრა საათზე ისევ დავურეკე. ამჯერად პირველივე ზუმერზე აიღო ყურმილი. რამდენიმე წამს ყუ‐
რებს არ ვუჯერებდი. მთელი ამ კონტაქტების რთულ ქსელს, რომელიც სამყაროსთან მაკავშირებდა, უცებ
რაღაც უზარმაზარი დაეჯახა და ვეებერთელა საბედისწერო ნახვრეტი გააჩინა. ძალებმა მიმატოვეს, ყელში
ბურთი გამეჩხირა და სიტყვის თქმის საშუალებას არ მაძლევდა. იუმიოსი-სან დაბრუნდა. და მელაპარაკე‐
ბოდა.
– ეს-ეს არის ჩამოვედი, – ძალიან თავდაჯერებულად თქვა, – შვებულება ავიღე, ტოკიოში ვიყავი, მშობლების
სანახავად. სხვათა შორის, დაგირეკე. ორჯერ. არავინ მიპასუხა.
– აქ ვარ....
– ვფიქრობ, ხვალ საღამოს შეგვიძლია შეხვედრა, – მითხრა ხანმოკლე ფიქრის შემდეგ. ალბათ სათვალე გა‐
ისწორა, წარმოვიდგინე.
მის ხმაში უკმაყოფილო ნოტები გაისმა. უარი, რომელიც უარად არ იქცა. მაგრამ უარყოფა მაინც ვიგრძენი.
– ხომ გითხარი, ეს-ეს არის ჩამოვედი-მეთქი. ძალიან დავიღალე. ძლივს ვდგავარ ფეხზე. ამიტომ პირდაპირ
ახლა არ გამოვა. დილით სამსახურში უნდა ვიყო, ახლა კი, რომ არ დავიძინო, მოვკვდები. ხვალ სამსახურის
მერე შევხვდეთ, კარგი? თუ ხვალ უკვე აქ აღარ იქნები?
– არა, რას ამბობ, ამ დღეებში აქ ვარ. მესმის, რომ დაიღალე, მაგრამ, გულწრფელად გითხრა, ძალიან ვღე‐
ლავ. ხვალ რომ უცებ გაქრე?
– სად უნდა გავქრე?
გაიცინა.
– არა, მაგას არ ვგულისხმობ. შენ არ გესმის. ჩვენ მუდმივ მოძრაობაში ვცხოვრობთ. და რაც არ უნდა იყოს
ჩვენ გარშემო, ქრება, სანამ ჩვენ ვმოძრაობთ. ადრე თუ გვიან. და ამას ვერაფრით შეცვლი. რაღაც გვაბრკო‐
ლებს, იჭედება ჩვენს ცნობიერებაში. მაგრამ ამ რეალური სამყაროდან მაინც ქრება. აი, რა მაღელვებს. გეს‐
მის, იუმიოსი-სან... მჭირდები, ძალიან რეალურად მჭირდები. არავინ არ დამჭირვებია ასე ძალიან. ამიტომ
ძალიან არ მინდა, რომ გაქრე.
– რა უცნაური ხარ, – თქვა ბოლოს, – მაგრამ გპირდები: არ გავქრები. და ხვალ შევხვდებით. ამიტომ მოიცადე
ხვალამდე.
ერთხანს ნომერში კუთხიდან კუთხეში დავდიოდი. მერე მეთექვსმეტე სართულზე ჩავედი, ბარში შევედი და
არაყი შევუკვეთე. იმ ბარში, სადაც პირველად დავინახე იუკი. ბევრი ხალხი იყო. ორი ახალგაზრდა ქალბა‐
ტონი დახლთან იჯდა და რაღაცას სვამდა. ტანისამოსი ეცვათ – თვალს ვერ მოწყვეტდი. თან საქმის ცოდნი‐
თაც შეერჩიათ. ერთს ძალიან ლამაზი ფეხები ჰქონდა. ჩემს მაგიდასთან არაყს ვწრუპავდი და ყოველგვარი
აზრის გარეშე ვათვალიერებდი ორივეს. საღამოს პეიზაჟსაც ფანჯრის იქით. თითები საფეთქლებზე მივიჭი‐
რე. თავის ტკივილის გამო არა – ისე, უბრალოდ. და რატომღაც გავიფიქრე, რომ საკუთარ თავის ქალას ვე‐
ხებოდი. აი ის, ვფიქრობდი, ჩემი თავის ქალა. საკუთარ თავის ქალაზე რომ გავიფიქრე, ახლა დახლთან
მსხდომი ქალების ძვლების წარმოდგენა ვცადე. მათი თავის ქალების, მალების, ნეკნების, მენჯის, კანჭის
ძვლების, სახსრების. ლამაზფეხებიან ქალბატონს ალბათ განსაკუთრებით ლამაზი ჩონჩხი აქვს. თოვლი‐
ვით ქათქათა და პირველქმნილი... ჩემკენ გამოიხედა, როგორც ჩანს, იგრძნო, რომ ვუცქეროდი. მომინდა
მასთან მივსულიყავი და ამეხსნა: იცით, მე თქვენს სხეულს ვათვალიერებდი, არადა, თქვენი ძვლები წარმო‐
ვიდგინე... მაგრამ, ცხადია, არაფერი ამიხსნია. მესამე ჭიქა არაყიც რომ დავლიე, ნომერში დავბრუნდი და
დასაძინებლად დავწექი. არ ვიცი, ალბათ იმიტომ, რომ იუმიოსი-სანის არსებობაში დავრწმუნდი – ეს კი იყო,
იმ ღამეს ჩვილივით დამეძინა.
***
ზუსტად ღამის სამ საათზე კარზე დარეკეს. ბალიშთან ნათურა ავანთე და საათს დავხედე. ხალათი მოვიხუ‐
რე და კარის გასაღებად წავლასლასდი. ზღურბლთან იუმიოსი-სან იდგა. ცისფერი ჟაკეტით. როგორც ყო‐
ველთვის, სწრაფად შემოსრიალდა ოთახში. კარი მივხურე.
შუა ოთახში დადგა და სული მოითქვა. ჟაკეტი გაიხადა და სკამის საზურგეზე გადაკიდა, რომ არ დაჭმუჭნი‐
ლიყო. როგორც ყოველთვის.
– მგონი, არა... – ვუპასუხე დაბნეულმა. ნახევრად მძინარეს ვერ გამეგო, სად იყო რეალობა და სად – სიზმა‐
რი. გაოცებაც კი ვერ მოვახერხე, როგორც საჭიროა.
– ვაღიარებ, – ვაღიარე, – როგორც ჩანს, არ გამქრალხარ. მაგრამ რატომ მოხვედი ღამის სამ საათზე?
– ვერ დავიძინე, – მიპასუხა, – შენი ზარის შემდეგ მაშინვე ჩამეძინა, მაგრამ პირველ საათზე გამეღვიძა. და
ძილი აღარც გამკარებია. ვიწექი და იმაზე ვფიქრობდი, რაც მითხარი. რომ აი, ასე უბრალოდ შეიძლება გაქ‐
რე ადამიანი... მერე კი ტაქსი გამოვიძახე და მოვედი.
– ყველაფერი რიგზეა, არავის დავუნახივარ. ამ დროს ყველას სძინავს. კი ამბობენ, რომ სრული სერვისი
გვაქვს ოცდაოთხი საათის განმავლობაში, მაგრამ სამ საათზე მაინც არაფერია გასაკეთებელი. მხოლოდ
სართულის მოახლე ქალებს და რეგისტრაციის მორიგეს არ სძინავთ. ასე რომ, თუ გარაჟის მხრიდან შემოხ‐
ვალ, ვერავინ დაგინახავს. გარაჟში კი, თუ ვინმე გიცნობს, ასეთები ბევრნი ვართ და არც ჩვენი განაწესი იცი‐
ან. ვიტყვი, რომ პერსონალის ოთახში დასაძინებლად მივდივარ, და არანაირი პრობლემა არ არის. ადრეც
ბევრჯერ მოვსულვარ ასე.
– ადრე?
– ჰო. ღამით, როცა არ მეძინება, ხშირად მოვდივარ ოტელში. და აქ დავბოდიალებ. ეს ძალიან მამშვიდებს.
სისულელეა, არა? აი, მე კი მომწონს. მაშინვე მომეშვება ხოლმე. ერთხელაც არავის გამოვუჭერივარ. ასე
რომ, ნუ ღელავ, ვერავინ დამინახავს. თუ მაინც დამინახავენ, ყოველთვის შემიძლია რაღაცის შეთხზვა. რა
თქმა უნდა, თუ გაიგებენ, რომ შენთან მოვედი, ნომერში, პრობლემები შემექმნება. ისე კი ყველაფერი რიგ‐
ზეა. დილამდე დავრჩები შენთან, მერე კი სამუშაოდ წავალ. წინააღმდეგი ხომ არ ხარ?
ცოტა არ იყოს, ნერვიულად შეიხსნა საათი და მაგიდაზე დადო. მერე დივანზე დაჯდა, მუხლებთან ქვედატან‐
ზე დაისვა ხელი და შემომხედა. საწოლის კიდეზე ვიჯექი, ნელ-ნელა მიბრუნდებოდა ცნობიერება.
– და თან ძალიან, – თავი დავუქნიე, – მე წრე შემოვიარე. ძალიან დიდი წრე. და უკან დავბრუნდი. შენ მე მჭირ‐
დები.
– რეალობაში, – ვუპასუხე, – ამან უამრავი დრო წაიღო, მაგრამ საბოლოოდ რეალობაში დავბრუნდი. იმდენი
უცნაური რამ მოხდა ამ ხნის განმავლობაში. იმდენი ადამიანი მოკვდა. იმდენი რამ დაიკარგა. ისეთი ქაოსი
იყო გარშემო – მე კი მაინც ვერ შევძელი წესრიგის დამყარება. ქაოსი ალბათ ქაოსად დარჩება... მაგრამ
ვგრძნობ: ახლა, ამ ყველაფრის მერე, დავბრუნდი. და ეს ჩემი რეალობაა. სასტიკად დავიღალე, სანამ წრეს
ვუვლიდი. მაგრამ, ავად თუ კარგად, ვაგრძელებდი ცეკვას, ვცდილობდი, არ ამრეოდა ნაბიჯი. და ამიტომაც
მოვახერხე დაბრუნება.
– ახლა არ შემიძლია დაწვრილებით აგიხსნა ყველაფერი, – განვაგრძე, – მაგრამ მინდა, რომ დამიჯერო.
მჭირდები და ეს ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. მაგრამ ზუსტად ასევე მნიშვნელოვანია შენთვის. ეს სი‐
მართლეა.
– და ახლა რა უნდა გავაკეთო? – ისე მკითხა, რომ სახე არ შეცვლია, – ბედნიერებისგან ავქვითინდე: „აჰ, რა
კარგია, რომ ვიღაცას ძალიან ვჭირდები!“ – და მაშინვე ჩაგიგორდე ლოგინში?
– არა, რას ამბობ! – სიტყვებს დავუწყე ძებნა, მაგრამ საჭირო სიტყვები არ მომდიოდა თავში, – როგორ გით‐
ხრა უკეთ... იცი, ეს ბედისწერაა. არასდროს არ მეპარებოდა ეჭვი. შენ და მე – ჩვენ, უბრალოდ, უნდა დავწო‐
ლილიყავით, და ამას თავიდანვე მივხვდი. მაგრამ მაშინ არაფერი არ გამოგვივიდა – არასწორი სიტუაცია
იყო. ამიტომაც შემოვიარე ამხელა წრე. და მთელი გზა ვიცდიდი. ახლა კი დავბრუნდი. ახლა სწორი სი‐
ტუაციაა.
– ვიცი, რომ თავში მოკლე ჩართვა მაქვს. და შენი დარწმუნების ყველა საშუალებიდან ეს ყველაზე საშინე‐
ლია. ამას ვაღიარებ, მაგრამ ჯობს პატიოსნად გითხრა: ჰო, ასე უნდა მოიქცე. სხვანაირად თქმა არ გამოდის.
დამიჯერე, ჩვეულებრივ სიტუაციაში რომ მომენდომებინა, გაცილებით გალანტურად ვიმოქმედებდი. ჩემნა‐
ირ უნდილსაც კი თავისი ხერხები აქვს. გამოვიდოდა თუ არა, სხვა საქმეა. მაგრამ, ჩვეულებრივ, არგუმენ‐
ტებთან დაკავშირებით პრობლემა არ მაქვს. ოღონდ ჩვენ იმ სიტუაციაში არ ვართ. ჩვენ შორის ყველაფერი
მარტივადაა, თავიდანვე ყველაფერი გასაგებია. ამიტომ სხვანაირად თქმაც არ გამომდის. საქმე ის კი არ
არის, კარგად გამოგვივა თუ არა. ჩვენ, უბრალოდ, უნდა დავწვეთ, იმიტომ რომ ეს ჩვენი ბედისწერაა, მას‐
თან თამაშს კი არ ვაპირებ. ბედისწერასთან ფლირტით, ყველაფერი მნიშვნელოვანი, რისი მოცემაც მას შე‐
უძლია, ნაფლეთებად იქცევა. ნამდვილად ასეა. არ გატყუებ.
– ისე, ამას პატიოსნებასაც ვერ დაარქმევ, – თქვა. ამოიოხრა და ღილები შეიხსნა ბლუზაზე, – შებრუნდი...
ლოგინში დავწექი და ჭერს შევაცქერდი. იქ სხვა სამყაროა, ვფიქრობდი. მაგრამ ახლა ამ სამყაროში ვარ.
აუჩქარებლად იხდიდა. ტანისამოსის შრიალს ვუგდებდი ყურს. თითოეულ გახდილ ნივთს, როგორც ჩანს,
ცალკე დებდა. ბოლოს სათვალე მოიხსნა და ძლივს გასაგონი რაკუნით დადო მაგიდაზე. ძალიან მრავლის‐
მთქმელი რაკუნით. ბალიშთან ღამის ნათურა ჩააქრო და ლოგინში შემოძვრა. ძალიან ჩუმად და ბუნებრი‐
ვად მოვიდა ჩემთან. ზუსტად ისე, როგორც ნომერში შემოსრიალდებოდა ხოლმე ოდნავ მოღებული კარი‐
დან.
– რეალობა, – წავიჩურჩულე.
ჩემს კისერში ჩარგო სახე. მისი ცხვირის წვერს ვგრძნობდი ლავიწის თავზე. ვიკვლევდი მისი სხეულის ყვე‐
ლა კუნჭულს. მხრებს, იდაყვებს, მაჯებს, ხელისგულებს, თითის წვერებს. მინდოდა დავრწმუნებულიყავი,
რომ რეალური იყო – წვრილმანებამდე. ყველაფერს, რასაც ჩემი თითები ეხებოდა, მაშინვე ვკოცნიდი. თით‐
ქოს ვასვამდი ბეჭედს: „შემოწმებულია“. მკერდი, ნეკნები, მუცელი, წელი, თეძოები, მუხლები, კოჭები – ყვე‐
ლაფერს ვამოწმებდი, რისი შემოწმებაც შემეძლო. და ყველგან ბეჭედს ვასვამდი. ასეა საჭირო. და არა
სხვაგვარად. ბოლოს ბოქვენის რბილ თმაზე დავუსვი ხელი. ქვევით ჩავიწიე. და ბეჭედი დავუსვი. კუ-კუ...
რეალობა.
ხმა არ ამომიღია. არც იმას უთქვამს რამე. მხოლოდ ჩუმად სუნთქავდა. მაგრამ ახლა იმასაც ვჭირდებოდი,
ვგრძნობდი ამას. ვიცოდი, რა სჭირდებოდა და მის ტალღაზე ვეწყობოდი. მისი სხეული უკანასკნელ წვრილ‐
მანებამდე რომ შევისწავლე, ისევ მაგრად მოვეხვიე. კისერზე შემომაჭდო ხელები. სუნთქვა ცხელი და ნეს‐
ტიანი გაუხდა. თითქოს სიტყვებს ამბობდა, სიტყვებს, რომლებიც სიტყვებად ვერ იქცეოდნენ. და მაშინ გზაც
გავიკვლიე. თამამად და ძლიერად, ისე ძლიერად, როგორც იუმიოსი მჭირდებოდა.
სულ ბოლოს მიკბინა და ხელი დამისისხლიანა. ფეხებზე მეკიდა. რეალობა. რეალური ტკივილი და რეალუ‐
რი სისხლი. ლოგინზე მქონდა მიჭედებული მისი თეძოები და ვათავებდი. ნელა და გამოზომილად, თითქოს
ნაბიჯებს ვითვლიდი ცეკვისას.
სკამზე აკურატულად ეწყო მისი ტანისამოსი. ქვედატანი, ბლუზა, ტრუსი, წინდები. სკამის ქვეშ – შავი ფეხ‐
საცმელი. რეალობა. რეალური ტანისამოსი, რომელიც რეალურად შეიძლება დაიჭმუჭნოს, თუ როგორც სა‐
ჭიროა, ისე არ დააწყობ.
– რა მაგარი იყო!.. – წაიჩურჩულა და შიშველი გაძვრა ლოგინიდან, სხეული დილის სხივებს მიუშვირა. თით‐
ქოს სხეულში უხილავ მზის ბატარეებს მუხტავდა. ლოგინში იდაყვებზე წამოწეული ვტკბებოდი ლამაზი ქა‐
ლით, რომლის სხეულსაც ორიოდე საათის წინ ბეჭედს ვასვამდი.
იუმიოსიმ შხაპი მიიღო. თმა დაივარცხნა. სწრაფად, მაგრამ გულმოდგინედ გაიხეხა კბილები. ვიწექი და ვუ‐
ყურებდი, როგორ იცვამდა. როგორ იკრავდა ღილებს ბლუზაზე. როგორ დადგა სარკის წინ და ძალიან მკაც‐
რი სახით ამოწმებდა, სადმე ლაქა ან ნაოჭი ხომ არ ჰქონდა. შევცქეროდი ასეთს და სიამოვნებისგან ვჭუტავ‐
დი თვალებს. მხოლოდ ახლა ვიგრძენი, რომ ნამდვილად გათენდა.
საწოლიდან ავდექი, მივუახლოვდი და მოვეხვიე. იუმიოსის მოხვევა საფირმო ჟაკეტში ცალკე სიამოვნებაა.
– იცი... აქამდე არავის დავჭირვებივარ ასე ძალიან, – გამომიტყდა, – ახლა ძალიან კარგად ვგრძნობ ამას. ვი‐
ღაცას ვჭირდები. პირველად ვგრძნობ ამას...
– ძალიან მშვიდდები, – მიპასუხა, – ისე ხარ, როგორც ძალიან, ძალიან დიდხანს არ ყოფილხარ. თითქოს სახ‐
ლში შედიხარ, სადაც ძალიან თბილა და სიმყუდროვეა.
– ჰოდა, შენც იცხოვრე ამ სახლში, – შევთავაზე, – არავინ არსად არ წავა, ზედმეტი არავინ გამოჩნდება. სუ‐
ლერთია, ამ სახლში, ჩვენ გარდა, არავინაა.
– არაფერი. ათიე, რამდენიც გინდა. მაგრამ მეშინია, რომ მეტისმეტად რისკავ: რომ დაგინახონ? მაშინვე გა‐
გაგდებენ! იქნებ ჯობს შენთან ვიარო სტუმრად, ან სხვა ოტელში გადავიდე? ასე გაცილებით მშვიდად ვიქნე‐
ბი.
თავი გააქნია.
– არა. აქ ჯობს. მე ეს ადგილი მიყვარს. ეს ხომ მარტო ჩემი კი არა, შენი ადგილიც არის. მინდა, რომ აქ გიყ‐
ვარდე. რა თქმა უნდა, თუ თვითონაც მოგინდება...
კარი სულ ოდნავ გააღო, ყური მიუგდო დერეფნის ხმაურს, ნაპრალში გასრიალდა და გაქრა.
***
გაპარსვისა და შხაპის მერე ოტელიდან გავედი, დილის ქუჩებში გავისეირნე, „დანკინ დონატსში“ შევედი,
ფუნთუშა შევჭამე და ორი ფინჯანი ყავა დავლიე.
მთელი ქალაქი სამსახურში მიიჩქაროდა. საქმეზე მიმავალი ქალაქის დანახვაზე გავიფიქრე, რომ, ურიგო
არ იქნებოდა, მეც მივბრუნებოდი სამუშაოს. იუკიმ, დროა, ისწავლოს, მე კი წავიმუშაო. და ცოტათი მაინც
რეალისტური გავხდე. აქ, საპოროში ხომ არ მომეძებნა რაიმე საქმე? რატომაც არა! გავიფიქრე. ძალიანაც
კარგი იქნება. აქ გადმოვიდე და იუმიოსისთან ერთად ვიცხოვრო. ის გააგრძელებს ოტელში მუშაობას, მე
კი... რას გავაკეთებ? კარგი რა... რაღაც სამსახურს აუცილებლად ვიშოვი. თუ უცებ არ გამოჩნდება, რამდენი‐
მე თვე შიმშილით არ მოვკვდები.
კარგი იქნებოდა, რამე დამეწერა, გავიფიქრე. იმას ხომ ვერ ვიტყვი, რომ არ მიყვარს ტექსტების წერა. და ახ‐
ლა, სამი წლის განმავლობაში გამოუფხიზლებლად ნამქერის ქექვის შემდეგ, ბოლოს და ბოლოს, რამე იქნებ
ჩემთვისაც დავწერო...
უბრალოდ, ტექსტი. არც ლექსი, არც მოთხრობა, არც ავტობიოგრაფია, არც წერილი – უბრალოდ, ტექსტი.
ჩემთვის. უბრალოდ, ტექსტი – შეკვეთისა და ბოლო ვადის გარეშე.
და ისევ იუმიოსი გამახსენდა, რომლის სხეულზეც ყველაფერი დავათვალიერე, უკანასკნელი ხალის ჩათ‐
ვლით. და ყველაფერს საკუთარი ბეჭედი დავასვი. სრულიად ბედნიერი დავსეირნობდი ზაფხულის ქალაქში,
გემრიელად ვჭამე, ლუდი დავლიე. მერე ოტელში დავბრუნდი, ფოიეში, ფიკუსებს მიღმა დავჯექი და თვალ‐
თვალი დავუწყე – როგორ მუშაობდა იუმიოსი.
"},{"head":"44.","content":"
44.
შვიდის ნახევარზე მოვიდა. იმავე საფირმო ჟაკეტით, მაგრამ სხვანაირი ბლუზით. ამჯერად თან პლასტიკა‐
ტის პაკეტი მოიტანა ტუალეტის ნივთებით და კოსმეტიკით.
– ნუ გეშინია, ასე ადვილი გამოსაჭერი არ ვარ, – გაიცინა და ჟაკეტი სკამის საზურგეზე გადაკიდა. დივანზე
დავწექით და ერთმანეთს მოვეხვიეთ.
– დღეს მთელი დღე შენზე ვფიქრობდი, – მითხრა, – იცი, რა გავიფიქრე? რა კარგი იქნებოდა, ყოველდღე რომ
დავდიოდე სამსახურში, ყოველ საღამოს მოვდიოდე შენთან, ნომერში, ყოველღამე გვეყვარებოდა ერთმანე‐
თი, დილით კი ისევ წავიდოდი...
– პირადი ცხოვრება სამსახურში? – გავიცინე, – სამწუხაროდ, ისეთი მდიდარი არ ვარ, რომ იმდენ ხანს ვიც‐
ხოვრო ოტელში, რამდენიც მომესურვება. გარდა ამისა, ადრე თუ გვიან, აუცილებლად გაგიგებენ.
– აი, ხომ ხედავ... ამქვეყნად ყოველთვის ყველაფერი ისე არ არის, როგორც გინდა.
– ნუ იტყვი, – დავეთანხმე.
გაიხადა. ისევ აკურატულად დააწყო ყველაფერი – როგორც ჩანს, მრავალწლიანი ჩვევაა. ჯერ საათი და
სათვალე დააწყო მაგიდაზე, მერე კი საქმეს შევუდექით. დაახლოებით ერთი საათის მერე საბოლოოდ დავი‐
ღალეთ. მაგრამ ცხოვრებაში ამაზე უკეთესი დაღლილობით არ დავღლილვარ.
– მაგარია! – წაიჩურჩულა. და, დამშვიდებულს და მოშვებულს ისევ ჩემს მხარზე დაეძინა. ერთხანს ასე ვიწე‐
ქი, მერე ავდექი, შხაპი მივიღე, მაცივრიდან ლუდი გამოვიღე, მარტომ დავლიე, მერე საწოლთან, სკამზე
დავჯექი და დიდხანს ვუყურებდი იუმიოსის. ძილშიც მშვიდი და ბედნიერი იყო.
ცხრა საათზე გაიღვიძა. შიოდა. მენიუ გადავშალე, მაკარონის ბრაწულა და სენდვიჩი შევუკვეთე ნომერში.
იუმიოსიმ ტანსაცმელი და ფეხსაცმელი კარადაში შეაწყო და როცა კარზე დარეკეს, სააბაზანოში დაიმალა.
სტიუარდმა ურიკით საჭმელი შემოაგორა და წავიდა, მე კი იუმიოსი გამოვიყვანე.
ბრაწულას და სენდვიჩს ლუდი დავაყოლეთ. და ცხოვრების მომავალ გეგმებზე დავიწყეთ საუბარი. ვუთხა‐
რი, რომ სიამოვნებით გადმოვიდოდი საპოროში საცხოვრებლად.
– ტოკიოში მაინც საქმე არაფერი მაქვს. და იქ ცხოვრებას აზრი არა აქვს. დღეს მთელი დღე ვფიქრობდი და
გადავწყვიტე. დავრჩები აქ და მოვძებნი სამსახურს. იმიტომ რომ აქ შენ ხარ.
– ჰო, ვრჩები, – ვუთხარი. და გავიფიქრე, რომ გადმოსასვლელად ნივთებიც ბევრი არაფერი მაქვს. ფირფიტე‐
ბი, წიგნები და სამზარეულოს ჭურჭელი. მეტი არაფერი. ჩავტვირთავ „სუბარუში“ და ბორნით ჰოკაიდომდე.
მოზრდილ ნივთებს ან იაფად გავყიდი, ან გადავყრი და აქ ვიყიდი. საწოლი და მაცივარი კარგა ხანია გამო‐
საცვლელია. არა, მაინც მეტისმეტად ვეჩვევი ნივთებს: ვიყიდი რაღაცას და მერე წლობით ვეღარ ველევი, –
საპოროში ბინას ვიქირავებ და ახალ ცხოვრებას დავიწყებ. შენ კი ყოველთვის შეგეძლება ჩემთან მოსვლა
და იმდენი ხნით დარჩენა, რამდენითაც მოგესურვება. მოდი, ერთხანს ვცადოთ ასე ცხოვრება. ჩემი აზრით,
გამოგვივა. მე რეალობაში დავბრუნდები, შენ დამშვიდდები. და, ბოლოს და ბოლოს, შევძლებთ ერთმანეთ‐
თან დარჩენას.
– რაღაც სასწაულია...
– არ ვიცი, რა მოხდება მომავალში, – დავამატე, – მაგრამ ისეთი გრძნობა მაქვს, ყველაფერი კარგად იქნება.
– არავინ იცის, რა მოხდება მომავალში, – თქვა იუმიოსიმ, – მაგრამ ის, რაც ახლაა, უბრალოდ, სასწაულია.
ყველაზე საოცარი სასწაული...
ისევ დავურეკე მორიგეს და ვთხოვე, ნომერში ყინული მოეტანათ. ამ დროს იუმიოსი ისევ სააბაზანოში იმა‐
ლებოდა. მაცივრიდან არყის ბოთლი და პომიდვრის წვენის პაკეტი გამოვიღე, ჯერ კიდევ დღისით რომ ვიყი‐
დე ქალაქში, და ორი ულუფა „ბლადი მერი“ შევაზავე. ლიმონის გარეშე, „ლი-ენდ-პერინზის“ გარეშე – უბრა‐
ლოდ, „ბლადი მერი“ ნატურალურად. მივუჭახუნეთ. დღესასწაულს მხოლოდ მუსიკა აკლდა. იქიდან, რასაც
საწოლთან დადგმული რადიო გვთავაზობდა, „პოპულარული მელოდიების“ არხი შევარჩიე. მანტოვანის ორ‐
კესტრი მომაბეზრებელი პომპეზურობით უკრავდა Strangers in the Night-ს. ძლივს შევიკავე თავი, რომ რამე მწა‐
რე არ მეთქვა.
– შენ რა, აზრებს კითხულობ? – გაიღიმა იუმიოსიმ, – სულ ახლახან გავიფიქრე: აი, „ბლადი მერი“ რომ
გვქონდეს სრული ბედნიერებისთვის-მეთქი! როგორ მიხვდი?
– ნუ დაიცობ ყურებს და ის, რაც საჭიროა, თვითონ მოგაწვდენს ხმას. ნუ დახუჭავ თვალებს და ის, რაც გჭირ‐
დება, თვითონ დაგენახვება, – ვუპასუხე.
– ლოზუნგივით ჟღერს...
სამ-სამი ულუფა „ბლადი მერი“ დავლიეთ. მერე გავიხადეთ და ისევ საქმეს შევუდექით. ამჯერად ძალიან ნა‐
ზად და ნელა. მეტი არავინ და არაფერი გვჭირდებოდა ამქვეყნად. ერთმანეთი გვყოფნიდა. რაღაც მომენტში
თავში ისე აზრიალდა და აძაგძაგდა რაღაც, როგორც ძველ ოტელ „დელფინის“ დანჯღრეულ ლიფტში. ყვე‐
ლაფერი სწორია, გავიფიქრე. აქ ჩემი ადგილია. მე მას ვეკუთვნი. და რაც არ უნდა თქვა – ეს რეალობაა. ყვე‐
ლაფერი რიგზეა, არსადაც აღარ წავალ. უკვე ჩავერთე. აღვადგინე ყველა ჩაწყვეტილი კონტაქტი და
რეალობას მივუერთდი. მომინდა და ადამიანმა-ცხვარმა მიმაერთა. შუაღამისას დავიძინეთ.
***
– ეი, გაიღვიძე! – ჩამჩურჩულებდა ყურში. რატომღაც ჩაცმული იყო. ნომერში ბნელოდა და თბილ თიხის
გუნდას დამსგავსებულ ჩემს ტვინს არავითარ შემთხვევაში არ სურდა ქვეცნობიერის სიღრმეებიდან ამოყ‐
ვინთვა. საწოლთან ღამის ნათურა ენთო. საათი ოთხის წუთებს უჩვენებდა. რაღაც მოხდა, მაშინვე ეს გავი‐
ფიქრე. ალბათ სასტუმროს უფროსობამ იყნოსა, რომ ჩემს ნომერშია. ღამის სამ საათზე იუმიოსი მხარში
ჩამბღაუჭებია და ვერხვის ფოთოლივით ცახცახებს. და უკვე ჩაცმაც მოუსწრია... ნამდვილად გამოგვიჭირეს.
სხვა ვერსია თავში არც მომდიოდა. რა ვქნა? – ვფიქრობდი გამწარებული. მაგრამ ვერაფერიც ვერ მომეფიქ‐
რებინა.
წამოვხტი და ჩაცმა დავიწყე. სწრაფად, როგორც შემეძლო. თავი – მაისურში, ფეხები – ჯინსში, ტერფები – კე‐
დებში, ხელები – მოკლე საწვიმარში. ელვა ნიკაპამდე ავიწიე. როგორც კი მოვრჩი, იუმიოსიმ გასასვლელის‐
კენ წამათრია. კარი გააღო. სულ რაღაც ორი თუ სამი სანტიმეტრით.
– შეხედე! – მითხრა. ღრიჭოს ავეკარი და დერეფანში გავიხედე. სრული წყვდიადი იდგა. სქელი და თხევადი,
როგორც მელნის ჟელე. ისეთი ღრმა, რომ გეგონებოდა, ხელს გაიწვდი და უძირო უფსკრული ჩაგითრევს. და
კიდევ სუნი ვიგრძენი. ისევ ის. ძველი, დაობებული გაზეთების მძაფრი სუნი. წარსულის სუნთქვა ძველი
დროების ფსკერიდან.
– ყველაფერი რიგზეა, საშიში არაფერია. ეს ჩემი სამყაროა. აქ ცუდი არაფერი შეიძლება მოხდეს. შენ ხომ
პირველმა მიამბე ამ სიბნელის შესახებ. მისი წყალობით შევხვდით ერთმანეთს, – ვამშვიდებდი. მაგრამ თვი‐
თონაც არ მჯეროდა, რასაც ვამბობდი. თუ უფრო ზუსტად ვიტყვი, ყველაფერი მიცახცახებდა. ისეთმა პირ‐
ველყოფილმა შიშმა შემიპყრო, რომ ლოგიკისთვის აღარ მეცალა. შიშმა, რომელიც ჩემს გენეტიკურ კოდში
წინარეისტორიული პერიოდიდან არის ჩადებული. წყეული სიბნელე – რისგანაც არ უნდა ყოფილიყო წარ‐
მოქმნილი – ყლაპავდა ადამიანს, ფქვავდა და ინელებდა მთელი თავისი არგუმენტებიანად. რისი შეიძლება
გწამდეს ასეთ კოსმოსურ სიბნელეში? ამგვარ სიბნელეში ნებისმიერი ცნება მახინჯდება, თავდაყირა დგება
და ქრება. რადგან ყველაფერს ალღობს საკუთარ თავში ერთი, ერთადერთი ლოგიკა: დიადი არარაობა.
– ნუ გეშინია. საშიში არაფერია, – ვარწმუნებდი, თუმცა სინამდვილეში საკუთარი თავის დარწმუნებას ვცდი‐
ლობდი.
– ვცადოთ იქ მისვლა, – ვუთხარი, – მე აქ, ამ ოტელში, თქვენ ორთან შესახვედრად დავბრუნდი. შენთან და
იმასთან, ვინც იქ, სიბნელეში ზის. ის მელოდება.
– მაგრამ ხომ საშიშია... მართლა საშიშია! – თქვა იუმიოსიმ. ხმა უკანკალებდა და უწყდებოდა. თუმცა არა
მარტო იუმიოსის, შიშისგან მეც პირი მქონდა გამშრალი.
თვალებში ვაკოცე.
– ნუ გეშინია. შენთან ვარ. ხელი მომკიდე და არ გამიშვა. ყველაფერი რიგზე იქნება. რაც არ უნდა მოხდეს,
ხელი არ გამიშვა. შევთანხმდით? მაგრად ჩამკიდე.
ოთახში შევბრუნდი, ჩანთიდან ასეთი შემთხვევისთვის შენახული ფარანი და „ზიპოს“ სანთებელა ამოვიღე
და საწვიმრის ჯიბეებში ჩავიწყვე. მერე კართან დავბრუნდი, ნელა გავაღე, მაგრად ჩავკიდე ხელი იუმიოსის
და სიბნელეში გადავდგი ნაბიჯი.
დერეფანს მივყევი, ფარნით ჩემ წინ სივრცეს ვინათებდი. როგორც მაშინ, ახლაც ვგრძნობდი, რომ ეს სუ‐
ლაც არ იყო მოდერნისტული ცათამბჯენი DOLPHIN HOTEL. რაღაც ძველი, დრომოჭმული შენობის დერეფან‐
ში მივდიოდით. წითელი ხალიჩა ისე გაქუცულიყო, ნახვრეტები ჩანდა. გაჯი კედლებზე თავისი ლაქებით
მიხრწნილი მოხუცის კანს ჰგავდა. კედლებიც უსწორმასწორო იყო: ხან მარჯვნივ მიგვაგდებდა, ხან – მარ‐
ცხნივ. იქნებ ეს ძველი ოტელი „დელფინია“? – ვვარაუდობდი. არა მგონია. უფრო ასე ვიტყოდი: აქ რაღაც ძა‐
ლიან ჰგავდა ძველ ოტელ „დელფინს“. რაღაც ძალიან ოტელდელფინური იყო... კიდევ ცოტა გავიარეთ. რო‐
გორც მაშინ, დერეფანი ახლაც მარჯვნივ უხვევდა. მეც მარჯვნივ გავუხვიე. და ვიგრძენი, რომ რაღაც ისე არ
იყო. ისე არა, როგორც მაშინ. არავითარი ნათება არ მოჩანდა წინ, არავითარი მოღებული კარი, რომლის
იქით მკრთალად ციმციმებდა სანთელი. შედარებისთვის ფარანი ჩავაქრე. არაფერი არ შეიცვალა. ნათება
ისევ არ იყო. აბსოლუტურმა უკუნმა, ცბიერმა, როგორც ოკეანის უფსკრულმა, ჩაგვყლაპა ყოველგვარი ჩქა‐
მის გარეშე.
– ნათება არ ჩანს, – ვთქვი. ძალიან უცნაური ხმით. თითქოს მე კი არა, სხვამ თქვა, – ადრე ნათება იყო. აი, იმ
კარიდან.
მოსახვევთან გავჩერდი და დავფიქრდი. რამე შეემთხვა ადამიან-ცხვარს? იქნებ უბრალოდ სძინავს? არა, შე‐
უძლებელია. ის ყოველთვის ტოვებს სინათლეს. ჩემთვის. როგორც შუქურას ღამეში. ეს მისი სამუშაოა. და‐
ძინებისასაც კი ანთებულს ტოვებს სანთელს. სხვანაირად არ შეუძლია... უსიამოდ მიჩქმიტა რაღაცამ გუ‐
ლის კოვზთან.
– მოდი, დავბრუნდეთ! – მითხრა იუმიოსიმ, – აქ მეტისმეტად ბნელა. დავბრუნდეთ და ოდესმე სხვა დროს
მოვიდეთ. ასე აჯობებს. ბედს ნუ გამოცდი.
გულში თითქმის დავეთანხმე. აქ მართლა ძალიან ბნელა. და აშკარად რაღაც ცუდი ხდება. მაგრამ დაბრუნე‐
ბა არ შეიძლება.
– არა, მოიცადე. ვღელავ. იქ უნდა მივიდეთ და შევამოწმოთ, ყველაფერი რიგზეა თუ არა. იქნებ ვჭირდები?
იქნებ სწორედ ამიტომ მიმაერთა? – ისევ ავანთე ფარანი. წვრილი ყვითელი სხივი წინ გაიქცა და სადღაც
შორს სიბნელეს შეერია, – წავიდეთ. მაგრად მომკიდე ხელი. შენ მე მჭირდები. მე შენ გჭირდები. ყველაფერი
კარგად არის, ნუ ღელავ. ჩვენ ვრჩებით. არსად აღარ ვაპირებთ წასვლას. და ამიტომ აუცილებლად დავ‐
ბრუნდებით. ნუ ღელავ, ყველაფერი კარგად იქნება...
ფრთხილად, ნაბიჯ-ნაბიჯ წავედით წინ. სიბნელეში მისი შამპუნის არომატს ვისუნთქავდი. ეს სურნელი ნერ‐
ვებს მიმშვიდებდა. მკლავზე მის თითებს ვგრძნობდი – პატარას, თბილს, მკვრივს. ჩვენ ერთმანეთთან ვართ
დაკავშირებული. ამ საშინელ წყვდიადშიც კი.
ადამიანი-ცხვრის ოთახი თითქმის მაშინვე ვიპოვეთ. დერეფანში მხოლოდ ერთი კარი იყო ღია და მხოლოდ
იქიდან მოდიოდა ობისა და ძველი გაზეთების მძაფრი სუნი. დავაკაკუნე. როგორც მაშინ, ჩემმა კაკუნმა ისე
დაიგრუხუნა, თითქოს ვეებერთელა ყურში უზარმაზარი, ლამპიანი გამაძლიერებელი გასკდა. სამჯერ დავა‐
კაკუნე და მოვიცადე. გავიდა ოცი წამი, ოცდაათი. არავინ ჩანს. რა დაემართა ადამიან-ცხვარს? იქნებ მოკ‐
ვდა? როცა ჩვენ შევხვდით, ისეთი მოფამფალებული და ძალაგამოცლილი იყო... რა გასაკვირია, თუ, უბრა‐
ლოდ, სიბერით მოკვდა. ჰო, დიდხანს იცოცხლა, მაგრამ წლებს თავისი მიაქვს. ოდესმე ისიც უნდა მომკვდა‐
რიყო. როგორც ჩვენ ყველა... პანიკამ შემიპყრო. თუ მოკვდა, ვინღა მიმაერთებს ამ სამყაროსთან? ახლა ვინ
ჩამრთავს?
კარი შევაღე, იუმიოსი თან გავიყოლე, შიგნით შევედი და ოთახი ფარნით გავანათე. ირგვლივ ყველაფერი
ზუსტად ისე იყო, როგორც მაშინ. ძველი წიგნები მთელ იატაკზე, პატარა მაგიდა უხეში ჭრაქით შანდლის
ნაცვლად, შიგ კი ჩამქრალი სანთლის ნამწვი. ძალიან მოკლე, სულ სამი თითის დადება. ჯიბიდან სანთებელა
ამოვიღე, სანთელი ავანთე, ფარანი ჩავაქრე და „ზიპო“ ჯიბეში ჩავიდე.
ადამიანი-ცხვარი არ ჩანდა.
– რას ემალება?
მეჩვენებოდა, რომ დედამიწის კიდეზე ვიდექი – როგორც ეს ძველ ადამიანებს წარმოედგინათ. გიგანტური
ჩანჩქერები ჯოჯოხეთში ვარდება და ყველაფერი ამქვეყნიური თან მიაქვს. ჩვენ კი სულ კიდეზე ვართ. ორ‐
ნი. წინ არაფერია. საითაც არ უნდა გაიხედო – მხოლოდ სიშავე. არაფერი თვალწინ... ოთახის სიცივე ძვლე‐
ბამდე აღწევდა. მხოლოდ ჩვენი ხელები ათბობდნენ ჯერ კიდევ ერთმანეთს.
– ნუ ფიქრობ ასეთ პირქუშ რამეებზე ასეთ სიბნელეში! – თქვა იუმიოსიმ, – რამე ნათელზე იფიქრე. იქნებ მა‐
ღაზიაში წავიდა და მალე დაბრუნდეს? იქნებ სანთელი გაუთავდა?
– ჰო. ან, ვთქვათ, გადასახადის გადახდა გადაწყვიტა. რატომაც არა, – დავამატე. სანთებელა ავანთე და შევ‐
ხედე. ტუჩის კუთხეებში ღიმილი მიმალვოდა. სანთებელა ჩავაქრე და სანთლის მკრთალ შუქზე მოვეხვიე, –
მოდი, უქმე დღეებში ქალაქიდან გავიდეთ, კარგი?
– მთელი ჰოკაიდო შემოვიაროთ ჩემი „სუბარუთი“. ძველია, გამონაცვალი. მოკლედ, ზუსტად ის არის, რაც
გვჭირდება. მოგეწონება. ერთ დროს „მაზერატით“ დავდიოდი. გულახდილად გეტყვი, ჩემი „სუბარუ“ ასჯერ
სჯობს.
ერთხანს კიდევ ვიდექით ასე მოხვეულები. მერე ერთმანეთს ხელი შევუშვით და გარშემო ისევ მოვატარე
ფარანი. იუმიოსი დაიხარა და იატაკიდან წიგნი აიღო. „იორკშირული ცხვრების ჯიშის გასაუმჯობესებელი
კვლევა“. ქაღალდი გახუნებულიყო, ყდაზე კი მტვერი რძის ქაფივით მიჰკრობოდა.
– ამ ოთახში ყველა წიგნი ცხვრებზეა, – ვთქვი, – ძველ ოტელ „დელფინში“ მთელი სართული მეცხვარეობის
არქივს ეჭირა. მმართველის მამა პროფესორი იყო, მთელი ცხოვრება ცხვარს სწავლობდა. და მთელი მისი
ბიბლიოთეკა ახლა აქ არის. ადამიანმა-ცხვარმა მემკვიდრეობით მიიღო და ახლა იცავს. ეს წიგნები არავის
არ სჭირდება. დღეს მათ წაკითხვითაც კი არავინ წაიკითხავს. მაგრამ ადამიანი-ცხვარი ძალიან უფრთხილ‐
დება. როგორც ჩანს, მათ ამ ადგილისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვთ.
იუმიოსიმ ფარანი გამომართვა, წიგნი გადაშალა და კედელს მიეყრდნო. მე ჩემს გიგანტურ ჩრდილს მივაშ‐
ტერდი მოპირდაპირე კედელზე და ადამიან-ცხვარზე დავფიქრდი. სად შეიძლებოდა გამქრალიყო? და უცებ
საზიზღარმა წინათგრძნობამ შემიპყრო. გული ყელში მომებჯინა. რაღაც ისე არ არის. სადაცაა რაღაც საში‐
ნელება მოხდება. რა? გულისყური მოვიკრიბე. და უცებ გონება გამინათდა. რას აკეთებ? ასე არ შეიძლება!!!
– გამიელვა თავში. მივხვდი, რომ რომელიღაც მომენტიდან აღარ გვიკიდია ერთმანეთისთვის ხელი. ხელის
გაშვება არ შეიძლება. არავითარ შემთხვევაში. თვალის დახამხამებაში ცივმა ოფლმა დამასხა. შევბრუნდი
და ხელი გავიწვდინე. მაგრამ უკვე გვიან იყო. იმავე სისწრაფით, როგორითაც ხელს ვიწვდენდი, იუმიოსი
გალღვა კედელში. ისევე როგორც კიკი – ჩონჩხების ოთახში. მისი სხეული ისე გაქრა ბეტონში, როგორც
მოძრავ დიუნებში. ფარნიანად. მარტო დავრჩი მკრთალად მოციმციმე სანთლის შუქზე.
– იუმიოსი! – ვიყვირე.
ხმა არავინ გამცა. სამარისებური სიჩუმე და საფლავის სიცივე ერთმანეთთან შეერთდა და მთელი სივრცე
დაიპყრო ჩემ გარშემო. და ისიც ვიგრძენი, როგორ დედდებოდა სიბნელე.
– ეგრე არ არის!! – ვიღრიალე, – გეჩვენება, რომ ადვილია! ის, ვინც იქით წავიდა, უკან ვეღარ დაბრუნდება!
შენ არ გესმის... იქ სხვა რამეა. იქ ყველაფერი არარეალურია. იქ სხვა სამყაროა. ისეთი არა, როგორიც აქ!
არაფერი უთქვამს. ოთახი ისევ სიჩუმემ დატბორა. სხეულის ყოველ უჯრედზე მაწვებოდა, თითქოს მარიანას
ღრმულში აღმოვჩნდი. იუმიოსი გაქრა. საითაც არ უნდა გაიწვდინო ხელი, ვეღარ მისწვდები. ჩვენ შორის კე‐
დელია... ასე როგორ მოხდა? ძალაგამოცლილი ვფიქრობდი. ასე როგორ მოხდა? იუმიოსი და მე – ჩვენ ორი‐
ვე ამ მხარეს უნდა ვყოფილიყავით! რამდენი რამ გადავიტანე, რომ ასე ყოფილიყო! რამდენნაირი ცეკვა ვი‐
ცეკვე, რომ აქამდე მომეღწია...
მაგრამ ფიქრისთვის დრო აღარ რჩებოდა. არ მქონდა დაგვიანების უფლება. და მის კვალს მივყევი – პირდა‐
პირ ამ წყეულ კედელში. სხვანაირად მოქცევა არ შემეძლო – მე ხომ მიყვარდა იუმიოსი. და როგორც მაშინ,
როცა კიკის გავყევი, ადვილად გავიარე ბეტონში. ზუსტად ისე იყო ყველაფერი: გაუმჭვირვალე ჰაერის ზო‐
ლი – ოდნავ მკვრივი და ხაოიანი შეხებისას. და ზღვის წყალივით ცივი. დრო გამრუდდა, მიზეზმა და შედეგმა
ადგილები გაცვალეს. გრავიტაცია გაქრა. ვგრძნობდი, როგორ ამოტივტივდა საუკუნეების უფსკრულიდან
წარსულის მეხსიერება და ჩემ გარშემო ბოლქვებად მოიყარა თავი. ეს ჩემი გენებია. ევოლუცია ზეიმობდა
ჩემს სისხლსა და ხორცში. მე დავძლიე ჩემი დნმ-ის გიგანტური, რთული, შეუცნობ-დახლართული ფორმუ‐
ლა. გავარვარებული დედამიწის ბურთი გაიბერა და მერე, მკვეთრად გაცივებული, ძალიან დაპატარავდა.
გამოქვაბულში ჩემთან ცხვარი შემოიპარა. ზღვა ერთ ვეებერთელა აზრად იქცა, რომლის ზედაპირს უხმო
წვიმა რწყავდა. უსახო ადამიანები იდგნენ ტალღმჭრელის გასწვრივ და ჰორიზონტს გაჰყურებდნენ. დავინა‐
ხე, როგორ იქცა დრო ძაფის უზარმაზარ გორგლად და როგორ გაგორდა ცაზე. დიადი არარაობა ნთქავდა
ადამიანებს, და კიდევ უფრო დიადი არარაობა თვითონ მას ნთქავდა. ადამიანის სხეული დნებოდა. ქვეშ
ძვლები მოჩანდა. ძვლები ფერფლად იქცეოდა, რომელსაც ქარი სხვადასხვა მხარეს ფანტავდა. თქვენ
მკვდარი ხართ აბსოლუტურად. მკვდარი ხართ ასი პროცენტით, – წარმოთქვა ვიღაცამ გვერდით. კუ-კუ, –
ესეც ვიღაცამ თქვა. ჩემი სხეული იხრწნებოდა, სკდებოდა, ნაპრალებიდან დამპალი ხორცის ნაჭრები ამო‐
დიოდა, – ცოტა ხნის შემდეგ კი ისევ ნორმალურ სახეს იღებდა.
ბოდვა თავში დაცხრა. ქაოსის ზოლი გავლილია. შიშველი ვწევარ ლოგინში, ირგვლივ სიბნელეა. არა, უკუნი
სიბნელე არა, მაგრამ მაინც არაფერი ჩანს. მარტო ვარ. ხელს ვაფათურებ ლოგინში – გვერდით არავინაა.
ისევ მარტო ვარ, სრულიად მარტოდმარტო ამ იდიოტური სამყაროს კიდეზე. „იუმიოსი!“ – ვცდილობ ვიყვი‐
რო, მაგრამ ვერ ვახერხებ. რაღაც ხრიალი ამომდის. კიდევ ერთხელ მინდა დავიყვირო, მაგრამ გაისმის ჩხა‐
კუნი და ნომერში ღამის ნათურის მკრთალი შუქი იღვრება.
იუმიოსი გვერდითაა. თეთრი ბლუზით, საფირმო ქვედატანითა და შავი ფეხსაცმლით. დივანზე ზის და ალერ‐
სიანი ღიმილით მიყურებს. ცისფერი ჟაკეტი საწერ მაგიდასთან მიდგმულ სკამზეა გადაკიდებული – თითქოს
იმის დასტურად, რომ იუმიოსი საერთოდ არსებობს. დაძაბულობით შებორკილი სხეული ნელ-ნელა ეშვება.
თავში თითქოს მაგრად მოჭერილი ჭანჭიკები მომიშვეს. უცებ შევნიშნე, რომ მუჭში ზეწრის ნაჭერი მაქვს
ჩაბღუჯული. ხელი ავწიე და შუბლიდან ოფლი მოვიწმინდე. იმედია, ორივე ამ მხარეს ვართ, გავიფიქრე. თუ
მაინც არა? აი, ეს ტორშერის სინათლე ნამდვილია? თუ ისევ ვბოდავ?
– იუმიოსი...
– რა, საყვარელო?
– ნამდვილად აქ ხარ?
– რა თქმა უნდა.
– და არსად არ გამქრალხარ?
– დამესიზმრა.
– ვიცი. სულ გიყურებდი. როგორ გეძინა, როგორ ხედავდი შენს სიზმარს, და დროდადრო მეძახდი. სიბნელე‐
ში... იცი, თუ ძალიან დააკვირდები, სიბნელეშიც კარგად ხედავ, არა?
საათს დავხედე. დილის ოთხი საათია. ერთი ციცქნა გადასასვლელი ღამიდან დილაში. დრო, როცა აზრები
ღრმავდება და იხლართება. მთელი სხეული გათოშილი და დაბუჟებული მაქვს. ნუთუ ეს მართლა მხოლოდ
სიზმარი იყო? იქ, სიბნელეში, ადამიანი-ცხვარი გაქრა, მასთან ერთად – იუმიოსიც. გარკვევით მახსოვდა
მარტოსული, უძლური სასოწარკვეთა – იმის გამო, რომ აღარსად მქონდა წასასვლელი. ეს შეგრძნება ჯერ
კიდევ ჩემთან არის. უფრო რეალურად, ვიდრე ჩვეულებრივ რეალობაში. შეიძლება იმიტომ, რომ ჩემი
ჩვეულებრივი რეალობა ჯერ კიდევ არ ქცეულა ასპროცენტიან რეალობად.
– იუმიოსი...
– ჰო, საყვარელო.
– შეგიძლია ისევ გაიხადო? – ვთხოვე. ისევ მომინდა დავრწმუნებულიყავი იმაში, რომ ნამდვილად არსებობ‐
და. იმაშიც, რომ აქ სწორედ ეს სამყარო იყო.
საათი შეიხსნა. ფეხსაცმელები გაიხადა და ერთად დააწყო. ერთიმეორის მიყოლებით გაიხსნა ღილები ბლუ‐
ზაზე, გაიძრო წინდები, ქვედატანი და ყველაფერი აკურატულად დააწყო სკამზე. სათვალე მოიხსნა და საათ‐
თან ერთად მაგიდაზე დადო. მერე ფეხშიშველმა გაიარა ოთახი, კარადიდან შალის პლედი გამოიღო, დაბ‐
რუნდა და გვერდით მომიწვა. მაგრად მოვეხვიე. რბილი და თბილი იყო. სრულიად რეალური სიმძიმით.
– არ გამქრალხარ, – ვუთხარი.
ვითომ? – ვეხვეოდი და ვფიქრობდი, – ყველაფერი ასე მარტივად არ არის. ამ სამყაროში ყველაფერი შეიძ‐
ლება მოხდეს. ის მეტისმეტად ცვალებადი და სახიფათოა. სამწუხაროდ, იქ ყველაფერია შესაძლებელი. თა‐
ნაც, „სიკვდილის ოთახში“ კიდევ ერთი გაურკვეველი ჩონჩხი რჩებოდა. ვისი? ადამიანი-ცხვრის? თუ კიდევ
ვიღაცას ეწერა სიკვდილი ჩემს ცხოვრებაში? ხომ შეიძლება, რომ ეს ჩემი, საკუთარი ჩონჩხი იყოს? აქედან
შორს, ძალიან შორს ზის სიბნელეში და მოთმინებით ელის, როდის მოვკვდები...
სადღაც შორიდან ძველ ოტელ „დელფინის“ ხმები მომესმა. თითქოს ღამის მატარებლის რიტმული დუგადუ‐
გი მოჰქონდა ქარს. ზევით წასულმა დანჯღრეულმა ლიფტმა გაიღრჭიალა და გაჩერდა. ვიღაცამ გაიარა დე‐
რეფანში. ნომრის კარი გააღო, მერე დახურა... ის იყო, ძველი ოტელი „დელფინი“. მაშინვე ვიცანი. აქ ყველა‐
ფერი, რასაც კი შეეძლო, ჭრიალებდა, გრუხუნებდა და ღრჭიალებდა. მას ვეკუთვნოდი. მისი ნაწილი ვიყავი.
იქ, შიგნით, ვიღაც ტიროდა. ყველაფერზე, რაზეც მე ცრემლი არ მყოფნიდა.
ქუთუთოებს ვუკოცნიდი.
იუმიოსის ტკბილად ეძინა ჩემს მხარზე. მე არ მეძინა. სხეულში, როგორც ამომშრალ ჭაში, ძილის ერთი წვე‐
თიც არ დამრჩენოდა. ნაზი, მყიფე ყვავილივით ფრთხილად ვეხვეოდი. დროდადრო ვტიროდი. უხმოდ. იმაზე
ვტიროდი, რაც უკვე დავკარგე, იმაზეც, რასაც ოდესმე კიდევ დავკარგავ. თუმცა დიდხანს არც მიტირია. მისი
სხეული ჩემს მკლავებში ისეთი რბილი და თბილი იყო, რომ მეჩვენებოდა: მის მაჯისცემაში თვით დრო წიკ‐
წიკებდა. ცხოვრების რეალური დრო...
თანდათან ინათა. თავი მაღვიძარასკენ მივაბრუნე და დიდხანს ვუყურებდი, როგორ ითვლიდა დიდი ისარი
ჩემი ცხოვრების რეალურ დროს. როგორ მოძრაობდა, ძალიან ნელა, და მაინც შეუბრალებლად. ვიწექი და
ვტკბებოდი ამ დროით, მისი სუნთქვის სითბოსა და სისველეს ვგრძნობდი მხარზე.
როცა საათის ისრები შვიდამდე მიხოხდნენ, ზაფხულის მზე დილის სხივებით შეეხო ოთახს, ოდნავ გამრუ‐
დებული კვადრატი დახატა იატაკზე. იუმიოსის ეძინა. ფრთხილად, ისე რომ არ გამეღვიძებინა, კულული გა‐
დავუწიე და ტუჩებით ყურს შევეხე. სამიოდე წუთი ასე ვიწექი, გაუნძრევლად და ვცდილობდი სწორი სიტყვე‐
ბის მოძებნას. უკეთ რომ მეთქვა? რამდენი სიტყვაა ამქვეყნად. გამოხატვის რამდენი საშუალება... შევძლებ
კი იმის თქმას, რაც საჭიროა? შევძლებ კი ჰაერის ოდნავი რხევით ყველაფრის გადაცემას, რისი გადაცემაც
მინდა? რამდენიმე ვარიანტი გადავსინჯე თავში. და ყველაზე მარტივი ავირჩიე.
ავტორის ბოლოსიტყვაობა
ამ რომანის წერა 1987 წლის 17 დეკემბერს დავიწყე და 1988 წლის 24 მარტს დავამთავრე. ეს ჩემი მეექვსე რო‐
მანია. ამ წიგნის მთავარი გმირია „მე“ – ისევ ის, ვინც რომანებში – „ყური მიუგდე ქარის სიმღერას“, „პინბო‐
ლი – 1973“ და „ნადირობა ცხვარზე“.