You are on page 1of 124

Özel Dörtgenler

2. ÜNİTE
1. Kazanım
¯ Yamuk
2. Kazanım
¯ Yamuksal Bölgenin Alanı
3. Kazanım
¯ Paralelkenar
4. Kazanım
¯ Paralelkenarsal Bölgenin Alanı
5. Kazanım
¯ Dikdörtgen
6. Kazanım
¯ Dikdörtgensel Bölgenin Alanı
7. Kazanım
¯ Eşkenar Dörtgen
8. Kazanım
¯ Eşkenar Dörtgensel Bölgenin Alanı
9. Kazanım
¯ Kare
10. Kazanım
¯ Karesel Bölgenin Alanı
11. Kazanım
¯ Deltoid
12. Kazanım
¯ Deltoidsel Bölgenin Alanı
13. Kazanım
¯ Dörtgenlerin Sınıflandırılması
Karşılıklı kenarlarından sadece ikisi paralel olan bir dörtgene yamuk denir.

D üst taban C
ar

ya
ken

n
ke
na
yan

A alt taban B

® Şekildeki ABCD dörtgeninde [AB] // [DC] olup bu dörtgen bir yamuktur.

® Yamuğun paralel kenarına tabanlar denir. [AB] kenarı alt taban ve [DC] kenarı üst tabandır.

® Paralel olmayan [AD] ve [BC] kenarlarına ayaklar (yan kenarlar) denir.

® Bir yamukta bir yan kenarla tabanların oluşturduğu iç açıların ölçüleri toplamı 180° dir.

D C
ABCD yamuğunda
a a 180°– α 180°– θ
m( A) + m( D) = 180° ve
a a
m( B) + m( C) = 180° dir.
α θ
A B

İspat:

D C K a a
β
θ m( ABC) = θ ve m( DCB) = β olsun.
a a
m( KCB) = m( CBA) = θ olacağından
θ a a
m( DCB) + m( BCK) = 180° ⇒ θ + β = 180° olur.
A B

42
Yamuk

ÖRNEK 1 ÖRNEK 3
D C
α D 4 C
100°

120° E 5

x
A B
a a a A 9 B
ABCD yamuk, m( ADE) = m( EDB), m( AED) = 120° a
a a a ABCD yamuğunda, m( ADC) = 100°, |DC| = 4 cm
m( DAE) = m( EAB) ise m( BDC) = α kaç derecedir? a
|AD| = 5 cm ve |AB| = 9 cm ise m( CBA) = x kaç
Çözüm derecedir?

Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 4
D C

ÖRNEK 2 4
D 4 C

A 9 B
6
ABCD yamuğunda, |AB| = 9 cm, |CB| = 4 cm
70° 40° a a
A x B m( DCB) = 2m( DAB) ise |DC| kaç cm dir?
a a Çözüm
ABCD yamuğunda, m( DAB) = 70°, m( CBA) = 40°
|DC| = 4 br ve |CB| = 6 br ise |AB| = x kaç br dir?
Çözüm

43
Yamuk

ÖRNEK 5 Yamuğun Orta Tabanı


y
Bir yamukta paralel olmayan kenarların orta nokta-
D(–1, 4) F C(1, 4) larını birleştiren doğru parçasına orta taban denir.

x
A O B ABCD yamuğunda, E ve F D c C

ABCD yamuğunda, C(1, 4), D(–1, 4), |AO| = |OB| kenar orta noktaları ise
a a
m( A) + m( B) = 90° ise |AB| kaç br dir? [EF] orta taban olup E F

[DC] // [EF] // [AB]


Çözüm
a+c A a B
ve |EF| = dir.
2

ACD üçgeninde
D c C
[EK] orta taban
c
olduğundan E 2
F
K a
DC c 2
|EK| = =
2 2
A a B
ABC üçgeninde
AB a
[KF] orta taban olduğundan |KF| = = dir.
ESEN YAYINLARI

2 2
c a a+c
|EF| = |EK| + |KF| ⇒ |EF| = + = olur.
2 2 2

ÖRNEK 7
ÖRNEK 6
ABCD yamuğunda D c C
ABCD yamuğunda D c C
|DK| = |KE| = |EA|
[AC] ⊥ [DB] 4
|CL| = |LF| = |FB| K L
|AC| = 6 br
|AB| = a br 6
|DB| = 8 br ise E F
|DC| = c br
a + c kaç birimdir? A a B
|KL| = 4 br
A a B
Çözüm
|EF| = 6 br ise a + c kaç br dir?

Çözüm

44
Yamuk

ÖRNEK 9
D c C
D C

E F
K L E F
K L

A a B
A B

ABCD yamuğunda, [EF] orta taban, [DB] ve [AC] ABCD yamuğunda, [EF] orta taban, [AC] ve [BD]
a–c köşegenlerdir. |DC| = 2|KL|, |AB| = 12 br ise |EF|
köşegenler ise |KL| = dir.
2 kaç birimdir?

D c C Çözüm

c c
2 2
E F
K L

A a B

c
ACD üçgeninde [EK] orta taban olup, |EK| = dir.
2
c
DBC üçgeninde [LF] orta taban olup, |LF| = dir.
2
ESEN YAYINLARI

|EF| = |EK| + |KL| + |LF|


ÖRNEK 10
a+c c c a–c D 6 C
= + |KL| + ⇒ |KL| = bulunur.
2 2 2 2

E 4 F x

ÖRNEK 8
D 2 C A 12 B

ABCD yamuğunda, [EF] // [DC] // [AB], [CF] ve [BF]

E F açıortaylar, |DC| = 6 br, |AB| = 12 br, |EF| = 4 br ise


K L
|CB| = x kaç birimdir?

A 6 B Çözüm

ABCD yamuğunda, [EF] orta taban, |AB| = 6 cm


|DC| = 2 cm ise |EK|, |KL| ve |LF| değerlerini
bulunuz.

Çözüm

45
Yamuk

ÖRNEK 11 ÖRNEK 13

ABCD yamuğunda D 2 C D 4 C

[DE], [CF], [BF] ve x


E F
4 x 6
[AE] açıortaylar
E F
|AD| = 4 cm
|AB| = 10 cm A 10 B A 10 B

|CB| = 6 cm, |DC| = 2 cm ise |EF| = x kaç cm dir? ABCD yamuğunda, [DC] // [EF] // [AB], |EA| = 2|ED|
Çözüm |DC| = 4 br ve |AB| = 10 br ise |EF| = x kaç br dir?

Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 12
D 4 C
ÖRNEK 14

ABCD yamuğunda D 2 C
E F
K [EF] // [AB] // [DC] x
x E F
|DC| = 2 br
A 12 B
|AB| = 6 br ise
ABCD yamuğunda, E ve F orta noktalar
|EF| = x kaç birimdir?
[EB] ∩ [AF] = {K}, |CF| = |FB|, |AB| = 12 cm A 6 B

|DC| = 4 cm, |AF| = 10 cm ise |AK| = x kaç cm dir? Çözüm

Çözüm

46
Yamuk

ÖRNEK 16
ABCD yamuğunda D c C
D C
[AC] ve [BD] K L
N 2 F
köşegenlerinin 1 K
kesim noktası
N olmak üzere; x
A a B
|AB| = a A E B

|DC| = c ve [DC] // [KL] // [AB] ise ABCD yamuğunda, [DB] ve [AC] köşegen
2.a.c
|KN| = |NL| ve |KL| = dir. [CE] ∩ [DB] = {K}, 2|EB| = 3|AE|, |DF| = 2 br ve
a+c
|FK| = 1 br ise |KB| = x kaç birimdir?
& & DN CN c
DCN + BAN ⇒ = = Çözüm
NB NA a

DN CN c
⇒ = =
DB CA a+c

& & DN KN
DKN + DAB ⇒ =
DB a

c KN a.c
⇒ = ⇒ |KN| =
a+c a a+c
ESEN YAYINLARI

& & CN NL
CNL + CAB ⇒ =
CA a

c NL a.c
⇒ = ⇒ |NL| =
a+c a a+c
2.a.c
O halde, |KL| = |KN| + |NL| = elde edilir.
a+c

ÖRNEK 15
D 1 C
Yamuğun Yüksekliği
K L
N
Bir yamuğun tabanları (paralel kenarları) arasın-
daki uzaklığa, yamuğun yüksekliği denir.
D C
A 4 B

ABCD yamuğunda, [AC] ∩ [BD] = {N}


h
[DC] // [KL] // [AB], |DC| = 1 cm ve |AB| = 4 cm
ise |KL| kaç cm dir? A H B

Çözüm Şekilde [DH] ⊥ [AB] olduğundan, |DH| = h


ABCD yamuğunun yüksekliğidir.

47
Yamuk

ÖRNEK 17
D 5 C D L C

20 15 O

A 30 B
A K B
ABCD yamuğunda, |AB| = 30 cm, |AD| = 20 cm
ABCD yamuğunda, [AC] ∩ [BD] = {O}
|BC| = 15 cm ve |DC| = 5 cm ise yamuğun yüksek-
|KL| = h |AB| = a, |DC| = c ise
liği kaç cm dir?
c.h a.h
Çözüm |OL| = ve |OK| = dir.
a+c a+c

& & OL DC c
DCO + BAO ⇒ = =
OK BA a

⇒ |OL| = c.k, |OK| = a.k

h = |OL| + |OK| ⇒ h = c.k + a.k

⇒ h = k(c + a)
h
⇒k= olur.
a+c
ESEN YAYINLARI

c.h
O halde, |OL| = c.k =
ÖRNEK 18 a+c
ABCD yamuğunda D 2 C a.h
|OK| = a.k = elde edilir.
[AD] ⊥ [DE] a+c

|CE| = |EB| E
a
m( DAB) = 75°
75°
|DC| = 2 br A 6 B
ÖRNEK 19
|AB| = 6 br ise yamuğun yüksekliği kaç birimdir?
D L C
Çözüm
O

A K B

ABCD yamuğunda, [AC] ∩ [BD] = {O}, [LK] ⊥ [AB]


|AB| = 12 cm, |DC| = 4 cm ve |LK| = 8 cm ise |OL|
kaç cm dir?

Çözüm

48
Yamuk

ETKİNLİK
y

4
3
D′ C′
2
D C
1 B′
A′
A x
–4 –3 –2 –1 B 1 2 3 4 5

Köşelerinin koordinatları

A(–4, 0), B(0, 0), C(–2, 1), D(–3, 1) olan ABCD yamuğunu v 1 = (5, 1) doğrultusunda öteleyelim.

f(x, y) = (x, y) + (5, 1) = (x + 5, y + 1)

A′(–4 + 5, 0 + 1) = A′(1, 1)

B′(0 + 5, 0 + 1) = B′(5, 1)

C′(–2 + 5, 1 + 1) = C′(3, 2)

D′(–3 + 5, 1 + 1) = D′(2, 2)

olup ABCD ve A′B′C′D′ yamukları eştir.

Şimdi de A′B′C′D′ yamuğunu v 2 = (–1, 2) doğrultusunda öteleyerek A″B″C″D″ yamuğunu çizelim.

A″(1 – 1, 1 + 2) = A″(0, 3), B″(5 – 1, 1 + 2) = B″(4, 3)

C″(3 – 1, 2 + 2) = C″(2, 4), D″(2 – 1, 2 + 2) = D″(1, 4)

D″ C″
4
3 B″
A″
D′ C′
2
1 B′
A′
x
1 2 3 4 5

ABCD yamuğunu v = (4, 3) doğrultusunda öteleyerek EFGH yamuğunu bulalım.

E(–4 + 4, 0 + 3) = E(0, 3)

F(0 + 4, 0 + 3) = F(4, 3)

G(–2 + 4, 1 + 3) = G(2, 4)

H(–3 + 4, 1 + 3) = H(1, 4) şeklinde bulunur.

A″B″C″D″ ve EFGH yamuklarının koordinatlarının aynı olduğuna dikkat ediniz.

Bunun nedeni, v = v 1 + v 2 olmasıdır.

49
Yamuk

İKİZKENAR YAMUK ÖRNEK 21

Paralel olmayan kenarları eşit uzunlukta olan yamuğa ABCD yamuğunda


ikizkenar yamuk denir. D 2 C
|AD| = |BC| = c13 br
D C
|DC| = 2 br c13 c13
5
|DB| = 5 br ise
|AB| = x kaç birimdir? A x B

A B Çözüm

ABCD ikizkenar yamuk ise;

® |AD| = |BC|

® Köşegen uzunlukları eşittir. |AC| = |BD|


a a a a
® m( A) = m( B) , m( D) = m( C)

® ABCD ikizkenar D c C

yamuğunda
[DH] ⊥ [AB]
[CK] ⊥ [AB] ise
a–c A H c K B
ESEN YAYINLARI

|AH| = |KB| =
2
a
olur.

ÖRNEK 20
ÖRNEK 22
D 3 C D C
x
5 5 H
4

A 11 B

A 6 B
ABCD yamuğunda, |AD| = |BC| = 5 br, |DC| = 3 br
ABCD yamuğunda, |AD| = |CB| = 4 br, [HB] ⊥ [AD]
|AB| = 11 br ise yamuğun yüksekliği kaç birimdir?
a a
m( ABH) = m( HBC), |AB| = 6 br ise |HD| = x kaç br dir?
Çözüm
Çözüm

50
Yamuk

ÖRNEK 24
D c C
D 2 C

L
h x x

A a B
A 8 B
ABCD ikizkenar yamuğunda, [AC] ⊥ [DB] ise
ABCD yamuğunda, |AD| = |CB| = x, [AC] ⊥ [DB]
a+c
h= dir. |AB| = 8 br ve |DC| = 2 br ise x kaç br dir?
2

c c
Çözüm
D 2 K 2 C

A a H a B
2 2

[KH] ⊥ [AB] çizersek, DLC ikizkenar dik üçgen olur.


c
Bu durumda, |KL| = |DK| = |KC| = dir.
2
ESEN YAYINLARI

Yine, ABL ikizkenar dik üçgeninde,


a
|LH| = |AH| = |HB| = olacağından
2
c a a+c
h = |KH| = |KL| + |LH| = + = bulunur.
2 2 2

ÖRNEK 25
D 2 C

ÖRNEK 23

D 4 C

45°
A 4 B
a
ABCD yamuk, |AD| = |CB|, m( CAB) = 45°, |AB| = 4 br
|DC| = 2 br ise yamuğun yüksekliği kaç br dir?
A 10 B
Çözüm
ABCD yamuğunda, |AD| = |CB|, [AC] ⊥ [DB]
|DC| = 4 br, |AB| = 10 br ise yamuğun yüksekliği
kaç birimdir?

Çözüm

51
Yamuk

DİK YAMUK ÖRNEK 27

Yan kenarlarından biri tabanlara dik olan yamuk dik y


C
yamuktur. Aşağıdaki yamuklar birer dik yamuktur. D

D C D C

x
O B

OBCD dik yamuğunda, [OC] ⊥ [CB], C(4, m), B(13, 0)

A B A B ise m kaçtır?

Çözüm y

ABCD dik yamuğunda D c C

[CH] ⊥ [AB] ise

|CH| = |DA| = h h h

|AH| = |DC| = c

|HB| = a – c dir. A c H a–c B


ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 26
D 4 C

ÖRNEK 28
6
y
D
C
60° α
A B
a A O
x
ABCD dik yamuğunda, m( DAB) = 60°, |DC| = 4 br

|AD| = 6 br ise |AB| kaç birimdir? AOCD dik yamuğunda, A(–5, 0), D(–3, 2) ise
a
Çözüm m( ADC) = α kaç derecedir?

Çözüm

52
Yamuk

ÖRNEK 29
D v5 C D c C

2
E
h

A a B
A B
ABCD dik yamuğunda köşegenler birbirine dik ise,
ABCD dik yamuğunda, [AE] açıortay, |DC| = v5 br
h2 = a.c dir.
|CE| = 2 br ve |AD| = |AB| ise |EB| = x kaç br dir?
Çözüm I. Yol
[DK] // [CA] D c C

çizilirse,
KACD paralel- h

kenarında
|KA| = |DC| = c K c A a B

olur. Ayrıca [DK] // [AC] olduğundan,


a
m( KDB) = 90° olur.
KBD dik üçgeninde Öklid teoremine göre,
ESEN YAYINLARI

|DA|2 = |KA|.|AB| ⇒ h2 = a.c bulunur.

II. Yol
ÖRNEK 30
& & D c C
y ADC + BAD α θ
θ
D AD DC
C = ise
BA AD h

α
h c
x = ⇒ h2 = a.c olur. α
A O a h a
A B

AOCD dik yamuğunda, [AC] açıortay, D(–4, m)


A(–6, 0) ise m kaçtır?

Çözüm
ÖRNEK 31

ABCD dik yamuğunda D 4 C

[DB] ⊥ [AC]
|DC| = 4 cm x

|AB| = 9 cm ise
|AD| = x kaç cm dir? A 9 B

Çözüm

53
Yamuk

ÖRNEK 32 ÖRNEK 34

ABCD dik yamuğunda D 3 C ABCD dik yamuğunda D C


[AC] ⊥ [BD] |AD| = |AE|
|DC| = 3 cm x
|CE| = |EB| ise E
|AB| = 12 cm ise a
m( EAB) = α
|CB| = x kaç cm dir?
A 12 B kaç derecedir? α
Çözüm A B
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 33 C
ÖRNEK 35

D C
D α
7
F
3
2
15°
A E B A B
a a a
ABCD dik yamuğunda [FE] ⊥ [AB], m( ADF) = m( FDC) ABCD dik yamuğunda m( ABD) = 15°, |DC| = 2|AD|
a a a
m( DCF) = m( FCB), |AD| = 3 cm, |FE| = 2 cm ise m( DCB) = α kaç derecedir?

|CB| = 7 cm ise |DC| kaç cm dir? Çözüm

Çözüm

54
ALIŞTIRMALAR – 1
Aşağıdaki yamukların her birinde verilenlere göre x Aşağıdaki yamukların her birinde verilenlere göre
değerlerini bulunuz. istenenleri bulunuz.
1. 6.
x 4
120°

125° x
x=?

2. 7. x
a

a x+y=?
4

x 70°
2a
y

3.
ESEN YAYINLARI

a 8. x

x
1
b b
x=?

a+b 3

9. x
4.
2
130° 2 y x+y+z=?
3
3

80° z
x

10. 4

5. 2k
α
x x=?
x 6
3k

180° – α
9

55
Yamuk

Aşağıda verilen yamukların yüksekliklerini bulunuz. Aşağıdaki yamukların her birinde verilenlere göre x
11. değerlerini bulunuz.
4
16.
4

12.
4
17.

3 4

x
9

13. 18.
x
ESEN YAYINLARI

2 3

14.
5
19.
6

x
5
1

10

15.
5
20.

13
5v2

8 x

56
Yamuk

YAMUKSAL BÖLGENİN ALANI ÖRNEK 37

y
D c C
D C

h E F

A H B x
A O B
a
ABCD yamuğunda, [EF] orta taban ve E(–8, 3)
[CH] ⊥ [AB], |AB| = a cm, |CD| = c cm, |CH| = h cm ise A(ABCD) kaç br2 dir?
(a + c) .h Çözüm
A(ABCD) =
2

D c C

A H B

A(ABCD) = A(ACB) + A(ADC)


ESEN YAYINLARI

a.h c.h a.h + c.h


= + =
2 2 2

(a + c) .h
= bulunur.
2
ÖRNEK 38

D 9 C

ÖRNEK 36 13 13
D 4 C

A 19 B
6
ABCD yamuğunda, |AB| = 19 cm, |AD| = |BC| = 13 cm

A H B |DC| = 9 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?


8 Çözüm
ABCD yamuğunda, [DH] ⊥ [AB], |AB| = 8 cm
|CD| = 4 cm, |DH| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

57
Yamuk

ÖRNEK 39 ÖRNEK 40
y D 6 C

C
D
8
10

E
13
5
x
O B
A B
OBCD dik yamuğunda, [OC] ⊥ [BC], B(13, 0)
ABCD dik yamuğunda, |DE| = 8 cm, |EA| = 5 cm
C(4, m) ise A(OBCD) kaç br2 dir?

ESEN YAYINLARI
|CE| = 10 cm, |EB| = 13 cm ise A(CEB) kaç cm2 dir?
Çözüm
Çözüm

ETKİNLİK
D L C

ABCD yamuksal bölgesinde; E, F, K, L birer orta noktaları ise


E K
a. EFKL dörtgeni paralelkenardır.
A (ABCD)
b. A(EFKL) = dir.
A F B 2

a. D L C DAC üçgeninde [EL] ve BAC üçgeninde [FK] orta taban olup,


AC
O [EL] // [AC] // [FK] ve |EL| = |FK| = dir.
2
E α K
Benzer şekilde CDB üçgeninde [LK] ve ABD üçgeninde [EF]
α BD
orta taban olup, [EF] // [BD] // [LK] ve |EF| = |LK| = dir.
A F B 2

O halde, EFKL dörtgeninin karşılıklı kenarları paralel ve uzunlukları eşit olduğundan, EFKL paralelkenardır.

1
b. A(ABCD) = |AC|.|BD|.sinα …I
2

BD . AC . 1
A(EFKL) = |EF|.|FK|.sinα = sin α = |AC|.|BD|.sinα …II
2 2 4

A (ABCD)
I ve II den A(EFKL) = bulunur.
2

58
Yamuk

D C D C
S4

S1 E S3 E

S2

A B
A B
ABCD yamuğunda |AE| = |ED| ise
ABCD yamuğunda, [AC] ∩ [BD] = {E}
A (ABCD)
A(ADE) = S1 , A(AEB) = S2 , A(EBC) = S3 ve A(BEC) = dir.
2
A(DEC) = S4 ise
D c C
® S1 = S3 = S 2 .S 4
h
2
F
® A(ABCD) = ^ S 2 + S 4 h
2 E H
dir. K
h
2

A(ADC) = A(BDC) ⇒ S1 + S4 = S3 + S4 A a B

⇒ S1 = S3 bulunur. a+c
[EF] orta taban ise |EF| =
2
[AC] ve [BD] köşegen ise, oluşan üçgenlerin kar-
şılıklı alanları çarpımı eşit olduğundan A(BEC) = A(BEF) + A(CEF)
ESEN YAYINLARI

S1.S3 = S2.S4 tür. Ayrıca S1 = S3 olduğundan, h h


EF . EF .
= 2 + 2
S1.S1 = S3.S3 = S2.S4 ⇒ S1 = S3 = S 2 .S 4 olur. 2 2

EF .h
A(ABCD) = S1 + S2 + S3 + S4 =
2
= S 2 .S 4 + S2 + S 2 .S 4 + S4 a + c .h
= 2
= S2 + 2 S 2 .S 4 + S4 2

= ^ S2 + S4 h
2 A (ABCD)
elde edilir. = bulunur.
2

ÖRNEK 41

ABCD yamuk D C D C
4 H
[AC] ∩ [BD] = {E}
E b
A(DEC) = 4 cm2 E h

A(ABE) = 9 cm2 ise 9

A(ABCD) kaç cm2 dir? A B A B

Çözüm Yukarıdaki özelliğin sonucu olarak,


ABCD yamuğunda |AE| = |ED| ve [EH] ⊥ [BC]
ise A(ABCD) = |BC|.|EH| dir.
Yani, A(ABCD) = b.h elde edilir.

59
Yamuk

ÖRNEK 42 ÖRNEK 44
D C y
H
D C
E

A B

ABCD yamuğunda, [EH] ⊥ [BC], |AE| = |ED| x


O B
2
|EH| = 6 cm, |BC| = 8 cm ise A(ABCD) kaç cm dir?

Çözüm OBCD dik yamuk C(4, m), B(9, 0) ise A(OBCD)


kaç br2 dir?

Çözüm
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 43

D C

E
8

12
30°

A B
a
ABCD yamuk, |BE| = |EC|, m( DAE) = 30°
|AD| = 8 cm ve |AE| = 12 cm ise A(ABCD) kaç
cm2 dir? ÖRNEK 45

Çözüm
D C
K
E F

A B

ABCD yamuk, [AC] ∩ [BD] = {F}, C, K, E doğrusal


E, L, B doğrusal, [EF] // [AB], A(CFB) = 6 cm2
ise A(CEB) kaç cm2 dir?

60
Yamuk

Çözüm Dörtgensel Bölgenin Ağırlık Merkezi

Bir dörtgensel bölgenin köşegenlerinin meydana

getirdiği dört üçgenin ağırlık merkezlerinin oluştur-

duğu dörtgenin köşegenlerinin kesiştiği noktaya,

bu dörtgensel bölgenin ağırlık merkezi denir.

ETKİNLİK

y = x doğrusu üzerindeki A(–8, –8) ve C(7, 7)


noktaları ile x + y = 2 doğrusu üzerindeki B(10,–8)
ve D(–2, 4) noktaları alınarak oluşturulan ABCD
dörtgensel bölgesinin ağırlık merkezini bulalım.
ÖRNEK 46
y=x
D 5 C

C(7, 7)
E G3
D(–2, 4)
ESEN YAYINLARI

75° E
G2
A 11 B G4 G

a
ABCD yamuk, [EC] ⊥ [BC], |AE| = |ED|, m( ABC) = 75°
G1
|DC| = 5 cm ve |AB| = 11 cm ise A(ABCD) kaç A(–8, –8) B(10, –8)
cm2 dir? x+y=2

Çözüm
y = x ile x + y = 2 doğrularının kesim noktası

E(1, 1) dir. EAB üçgensel bölgesinin ağırlık mer-

1 – 8 + 10 1 – 8 – 8
kezi, G 1 c , m = G 1 (1, –5) tir.
3 3
Benzer şekilde EBC, ECD ve EAD üçgensel böl-

gelerinin ağırlık merkezleri de sırasıyla G2(6, 0),

G3(2, 4) ve G4(–3, –1) dir.

G1, G2, G3 ve G4 noktaları ile oluşturulan

G1G2G3G4 dörtgensel bölgesi bir paralelkenar

olup köşegenlerinin kesim noktası olan G noktası,

aynı zamanda ABCD dörtgensel bölgesinin de

ağırlık merkezidir.

61
Yamuk

ETKİNLİK

Dik üçgensel bölge şeklindeki bir tarlayı iki kardeş eşit alanlı iki
parçaya bölerek paylaşacaktır. Küçük kardeş tabana paralel 50 m
30 m
bir çit ile tarlanın aslına benzer bir üçgensel bölge oluşturmak
istediğine göre farklı tabanlar için çitlerin uzunluklarını bulalım.

Çözüm 40 m

62
ALIŞTIRMALAR – 2
1. D 2 C 5. D C

4v2 E 6 8
F

45° B
A
A B
ABCD yamuk, [CF] ve [BF] açıortaylar
a
ABCD dik yamuk, m( ABC) = 45°, |DC| = 2 cm [EF] // [AB], |EF| = 6 cm, |BC| = 8 cm ve
|BC| = 4v2 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A(BFC) = 16 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

2. D 5 C
6. D 4 C

6 5 F

A B
A 9 E 2 B
a a
ABCD yamuk, m( C) = 2.m( A), |AD| = 6 cm ABCD dik yamuk, [AC] ⊥ [DE], |AE| = 9 cm
2
|DC| = |CB| = 5 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? |DC| = 4 cm, |EB| = 2 cm ise A(ABCD) kaç cm2
dir?
ESEN YAYINLARI

3. 7. D 3 C
D C

A 6 B A 2 E 8 B
a a
ABCD yamuk, |AD| = |BC|, m( ABD) = m( DBC) ABCD yamuk, |AE| = 2 cm, |EB| = 8 cm

|AB| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A (AECD)


|DC| = 3 cm ise kaçtır?
A (EBC)

8. D C
4. D 2 C 2
E
4
18
30° 45°
A B A B

a a ABCD yamuk, [AC] ∩ [BD] = {E},


ABCD yamuk, m( A) = 30°, m( B) = 45°,
A(DCE) = 2 cm2, A(AEB) = 18 cm2 ise
|AD| = 4 cm, |DC| = 2 cm ise A(ABCD) kaç cm2
dir? A(ABCD) kaç cm2 dir?

63
Yamuk

9. D C 13. y

D E C
E

A B x
A O B
ABCD yamuk, |AE| = 2|EC|, |AB| = 3|DC|
A(CEB) = 6 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir? ABCD ikizkenar yamuğunda, D(–1, 4), C(2, 4)
B(5, 0), |AD| = |BC| ise A(AOED) kaç br2 dir?

10. D C

F 14. y
6
18 D C

E F
A E B

ABCD yamuk, [AD] // [EC], A(AEFD) = 6 cm2 x


A O B
2 2
A(CFB) = 18 cm ise A(ABCD) kaç cm dir?
ABCD yamuk, [EF] orta taban F(4, 1) ise
A(ABCD) kaç br2 dir?
ESEN YAYINLARI

11. D C

2
E
4

15. 2x + 4y – 4 = 0 ve x + 2y – 6 = 0 doğrularının
eksenlerle oluşturduğu yamuksal bölgenin alanı
A B kaç br2 dir?
ABCD yamuk, |AB| = |AE|, |DE| = |DC|
|EC| = 2 cm, |CB| = 4 cm ise A(CEB) kaç cm2 dir?

16. y

12. D 4 C A
E
C
6

30° B
A E 2B x
a O
ABCD yamuk, [AB] // [DC], m( DAB) = 30°
|AD| = 6 cm, |DC| = 4 cm ve |EB| = 6 cm ise AOBC yamuğunda, [AO] // [CB], |AE| = |EC|

A(EBCD) kaç cm2 dir? E(2, 4) ve B(m, 1) ise A(AOBC) kaç br2 dir?

64
TEST – 1
1. D C 4. y
x
D C
E 100°
10

A B
x
A E O
a a
ABCD yamuğunda, m( ACE) = m( ECB)
a a a AOCD dik yamuğunda, [DE] açıortay
m( CBE) = m( EBA), m( CEB) = 100° ise
a E(–2, 0), D(m, 8), |AD| = 10 br ise m kaçtır?
m( DCA) = x kaç derecedir? 9 7
A) –6 B) –5 C) – D) –4 E) –
2 2
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30

5.
D 5 C

2.
D C
E
ESEN YAYINLARI

A 3 F B
40°
A B
ABCD yamuğunda, [EF] // [CB], |DE| = |EA|
ABCD yamuğunda, |DC| = |BC| , |AB| = 2|BC|
|DC| = 5 cm, |AF| = 3 cm ise |FB| kaç cm dir?
a a
m( B) = 40° ise m( D) kaç derecedir?
A) 10 B) 9 C) 8 D) 7 E) 6
A) 110 B) 115 C) 120 D) 125 E) 130

y
6.
C

3.
D 10 C D x
O
E 8
F
K
A B

A 18 B
ABCD yamuğunun köşegenlerinin kesim noktası
ABCD dörtgeninde A ve D açılarının açıortayla- aşağıdakilerden hangisidir?
rının kesim noktası K dir. [AB] // [EF] // [DC]
2 4 1 2
A) c – , – m B) c – , – m
|AB| = 18 br , |DC| = 10 br , |KF| = 8 br ise 3 3 3 3
4 2 2 1
|EK| kaç br dir? C) c – , – m D) c – , – m
3 3 3 3
2 5
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 E) c – , – m
3 3

65
Yamuk

7. 10. y
D 2v2 C
A
4
D
E
x
O
x
4
C
45°
A B B
ABCD dik yamuğunda, |AE| = |ED| = 4 cm
a ABCD ikizkenar yamuğunda, [AB] // [DC]
|DC| = 2v2 cm, m( DAB) = 45° ise |EB| = x |AD| = |BC|, A(1, 3), B(1, –4) ve C(4, –3) tür.
kaç cm dir? ABCD yamuğunun y eksenine göre yansıması
A) 2v5 B) c30 C) 4v2 alındığında A′B′C′D′ yamuğu elde ediliyorsa D′
noktasının koordinatları aşağıdakilerden hangi-
D) c34 E) 2c10
sidir?
A) (–2, 3) B) (–4, 3) C) (–3, 3)
D) (–4, 2) E) (–5, 2)
8. y
C

D(–8, 6) 11. D 3 C
x
ESEN YAYINLARI

E
A B(0, 2)

x
O

ABCD dik yamuğunda, B(0, 2), D(–8, 6) ve A 8 B

ABCD yamuğunda, |AD| = |CB|, [AE] ⊥ [CB]


|DC| = |BC| ise yamuğun çevresi kaç br dir?
a a
m( DAE) = m( EAB), |DC| = 3 cm, |AB| = 8 cm
A) 30 B) 31 C) 32 D) 33 E) 34
ise |CE| = x kaç cm dir?
1 3 5
A) B) 1 C) D) 2 E)
2 2 2
9. y

A(0, 9)
12.
D C

O D F
x

E
B
C(m, –4) A B

ABCD dik yamuk [EF] ⊥ [AD], |AF| = |FD| = |EF|


ABCD dik yamuğunda, [AD] ⊥ [BD], [DC] ⊥ [BC]
|AB| + |DC| = 12 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
A(0, 9) ve C(m, –4) ise A(ABCD) kaç br2 dir?
A) 51 B) 52 C) 53 D) 54 E) 55 A) 36 B) 48 C) 72 D) 108 E) 144

1.C 2.A 3.C 4.A 5.C 6.C 7.E 8.C 9.A 10.D 11.B 12.C

66
TEST – 4
1. y 4 D C

A(–3, 3) E
D(2, 2)

x
O
C(3, –1) F 4 A 6 B

ABCD yamuğunda, |FC| = 3|EC| , |AF| = 4 cm


|AB| = 6 cm ise ABCD yamuğunun orta taban
B
uzunluğu kaç cm dir?
ABCD yamuğunda, [AB] // [DC] , A(–3, 3)
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
D(2, 2) ve C(3, –1) ise AB doğrusunun denkle-
mi aşağıdakilerden hangisidir?
A) y + 3x + 4 = 0 B) y + 3x + 5 = 0
C) y + 3x + 6 = 0 D) x + 2y – 5 = 0
E) x + y + 4 = 0
5. D 4 C

2. D 5 C
30°
ESEN YAYINLARI

A B
E x
F
ABCD yamuğunda, |AD| = |CB|, [AD] ⊥ [DB]
a
m( DBA) = 30°, |DC| = 4 cm ise Çevre(ABCD)
A 12 B kaç cm dir?
ABCD yamuğunda, [EF] // [AB], 3|FB| = 4|CF|
A) 22 B) 21 C) 20 D) 19 E) 18
|DC| = 5 cm, |AB| = 12 cm ise |EF| = x kaç
cm dir?
15 17
A) 6 B) 7 C) D) 8 E)
2 2

6. y
D C
3. y

C
D
F E
E

x
A O
x
O B
AOCD dik yamuğunda, [DE] ⊥ [AE], [FE] // [AO]
OBCD dik yamuğunda, [OE] ⊥ [BC], |BE| = |EC| F(–8, 6), C(0, 12) ise Çevre(AOCD) kaç birim-
C(12, 16) ise |OE| kaç br dir? dir?

A) 6v5 B) 15 C) 16 D) 8v5 E) 18 A) 43 B) 44 C) 45 D) 46 E) 47

71
Yamuk

7. 10. y
D C
D C

E
E F

A B x
A O B

Birim karelerden oluşan düzlemde çizilen


ABCD yamuğunda |CE| = |EB| dir. Buna göre, ABCD yamuğunda, [AB] // [DC], E ve F orta
noktalardır. F(6, 3) ise A(ABCD) kaç br2 dir?
AE , DC kaçtır?
A) 18 B) 24 C) 30 D) 32 E) 36
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

8. D 3 C 11. D C
2
M
E
E K L F
3
ESEN YAYINLARI

A 6 B
A N B

ABCD bir yamuk |AB| = 6 cm, |AE| = |DC| = 3 cm ABCD yamuğunda, [EF] orta taban, [MN] // [AD]
2
|DE| = 2 cm ise A(CEB) kaç cm dir? |KL| = 8 cm, |EK| = 2 cm, |AD| = 6 cm ise
A) 12,5 B) 12 C) 11 |MN| kaç cm dir?
D) 10,5 E) 10 10 16
A) B) 4 C) 5 D) E) 6
3 3

9.
y
4y – 3x = 12 12.
B D 20 C

C F
x
12
x
D O A
A E B

ABCD dik yamuğunda, [DE] ⊥ [AC]


4y – 3x = 12 doğrusunun eksenleri kestiği nok- a a
talar C ve D dir. |DC| = |CB| olmak üzere, m( DAC) = m( CAB), |DC| = 20 br, |EF| = 12 br

OABC dik yamuğunun alanı kaç br2 dir? ise |BC| = x kaç birimdir?

A) 19 B) 18 C) 16 D) 15 E) 12 A) 19,2 B) 18,6 C) 16 D) 14 E) 9,6

1.C 2.D 3.D 4.D 5.C 6.B 7.C 8.D 9.B 10.E 11.C 12.A

72
Karşılıklı kenarları paralel olan dörtgenlere paralelkenar denir.

Şekildeki ABCD paralelkenarında D a C


θ α
® [AB] // [DC] ve [AD] // [BC] dir.
b
® Bir paralelkenarda karşılıklı kenarların uzunlukları b

α θ
ve karşılıklı açıların ölçüleri eşittir.
A a B

İspat:
D C
& &
ADB , CBD (A.K.A. eşlik teoremi) olduğundan,
a a a a
m( A) = m( C), m( B) = m( D)

|AB| = |DC|, |AD| = |BC| bulunur.


A B

ÖRNEK 1 ÖRNEK 2
D C
ABCD paralelkenar
α D C
a a
37° m( ADE) = m( EDC)
|EB| = 2 cm
6
|BC| = 6 cm ise
A H B |DC| kaç cm dir?
A E 2 B
a
ABCD paralelkenar, [DH] ⊥ [AB], m( ADH) = 37° ise Çözüm
a
m( C) = α kaç derecedir?

Çözüm

73
Paralelkenar

ÖRNEK 3

D C Paralelkenarda komşu açılar bütünlerdir.


50°
F
D C
70°

α
A E B
a a
ABCD paralelkenar, m( AFE) = 70°, m( BCD) = 50° α θ α
a A B E
ise m( FEB) = α kaç derecedir?
a a
Çözüm
m( DAE) = m( CBE) = α (yöndeş açılar)
a a
m( ABC) + m( CBE) = 180° ⇒ α + θ = 180°
olduğundan paralelkenarda komşu açılar bütün-
lerdir. Yani,
a a
m( A) + m( B) = 180°
a a
m( B) + m( C) = 180°
a a
m( C) + m( D) = 180°
a a
m( A) + m( D) = 180° olur.
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 4

D C
20°
ÖRNEK 5
E α D C
α + 30°
30°
A B
a a
ABCD paralelkenar, m( DCE) = 20°, m( ABE) = 30° 2α – 10°
a A B
ise m( CEB) = α kaç derecedir? a
ABCD paralelkenar, m( A) = 2α – 10°
Çözüm a a
m( C) = α + 30° ise m( B) kaç derecedir?

Çözüm

74
Paralelkenar

ÖRNEK 6 ÖRNEK 8
E y
80°
D 5° C B
C

E
20°

α x
A B O A
a a
ABCD paralelkenar, m( AEC) = 80°, m( EAD) = 20° OABC paralelkenarında, [AC] köşegendir.
a a
m( ECD) = 5° ise m( DAB) = α kaç derecedir? |CE| = |EA|, E(0, 2), A(3, 0) ise |AB| kaç br dir?
Çözüm
Çözüm

ÖRNEK 7

ABCD paralelkenar D C

|AD| = |DE|
12°
|CD| = |CE|
a
ESEN YAYINLARI

m( ECB) = 12° ise


a
m( A) kaç derecedir? A E B

Çözüm
ÖRNEK 9
D C

A B

ABCD paralelkenar, AC = (6, 4) ve BD = (–2, 4) ise


paralelkenarın kenar uzunluklarını bulalım.

Çözüm

D C
Paralelkenarda
köşegenler
E
birbirini ortalar.
A B

& &
ABE , CDE (A.K.A. eşlik teoremi) olduğundan,
|AE| = |EC| ve |BE| = |ED| dir.

75
Paralelkenar

ÖRNEK 10 ÖRNEK 12
y
D C
D
5 10 3 E

E 9 x
A O C

A x B K
B
ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BD] = {E}, |DE| = 5 cm
ABCD paralelkenarında, |AO| = |OC|, E(0, 6)
|BC| = 9 cm, |CE| = 10 cm ise |AB| = x kaç cm dir?
A(–8, 0), |DE| = 3 br ise |AB| kaç br dir?
Çözüm
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 13
D

ÖRNEK 11 A
8
ABCD paralelkenar
D C x C
[AC] ∩ [BD] = {F} 2
B, K, E doğrusal F F B E
E 2
|KF| = 2 cm ise ABCD paralelkenar, [FA] // [BD] // [EC], |EC| = 2 cm
K
|AC| kaç cm dir? |BD| = 8 cm ise |FA| = x kaç cm dir?
A B
Çözüm Çözüm

76
Paralelkenar

ETKİNLİK
y
D(4, 4) C(8, 4)
Yanda verilen ABCD dörtgeni
ile ilgili aşağıda yapılan çalışmaları
inceleyiniz.
x
O A(2, 0) B(6, 0)

a. |AB| = 4 br, |DC| = (8 – 4) 2 + (4 – 4) 2 = 4 br

|BC| = (8 – 6) 2 + (4 – 0) 2 = 2v5 br, |AD| = (4 – 2) 2 + (4 – 0) 2 = 2v5 br

0–0 4–4 4–0 4–0


mAB = = 0 , mDC = = 0, mBC = = 2 , mAD = =2
6–2 8–4 8–6 4–2
ABCD dörtgeninin karşılıklı kenar uzunlukları eşit ve karşılıklı kenarları paraleldir.
O halde, ABCD dörtgeni bir paralelkenardır.
b. y
C(8, 4)
D(4, 4)
2+8 0+4
|AE| = |EC| ⇒ E c , m = E(5, 2)
2 2
E
6+4 0+4
|BE| = |ED| ⇒ E c , m = E(5, 2)
x
2 2
O A(2, 0) B(6, 0)

c. y F, K, L, N kenar orta noktalar olsun.


D(4, 4) L C(8, 4)
2+6 0+0 6+8 0+4
E Fc , m = F(4, 0), K c , m = K(7, 2)
N K 2 2 2 2
8+4 4+4 2+4 0+4
x Lc , m = L(6, 4), N c , m = N(3, 2)
O A(2, 0) F B(6, 0) 2 2 2 2

[FL] ∩ [NK] = {E} olup ABCD paralelkenarı ile FKLN paralelkenarının köşegenleri aynı noktada (E noktası)
kesişmektedir.

ÖRNEK 14
Paralelkenarda komşu açıların açıortayları birbirine
diktir. ABCD paralelkenar D C
D C
[AE] ve [DE] [AE] ve [DE]
F x
açıortaylar E 12
açıortay ise E
[FE] // [AB]
[AE] ⊥ [DE] dir.
ESEN YAYINLARI

|BC| = 12 cm ise A B
A B
|FE| = x kaç cm dir?
a a
m( A) + m( D) = 180° D C Çözüm
θ
θ
2α + 2θ = 180°
E
α + θ = 90° dir. α
α
ADE üçgeninde, A B
a a
α + θ + m( E) = 180° ⇒ m( E) = 90° dir.

77
Paralelkenar

ÖRNEK 15 ÖRNEK 17
D C
D 16 C

x
E F 6

A 10 B
A E B
ABCD paralelkenar, [AE], [BF], [CF], [DE] açıortaylar
ABCD paralelkenar, [DE] açıortay, [DE] ⊥ [CE]
|AB| = 10 cm , |BC| = 6 cm ise |EF| = x kaç cm dir? |DC| = 16 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?
Çözüm Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 16
D C ÖRNEK 18

D E 3 C

F
B 8
A
α
F
E
A x B
ABCD paralelkenar, [DE] iç açıortay, [BE] dış açıortay
a ABCD paralelkenar, [BF] açıortay, [AE] ⊥ [BF]
ise m( DEB) = α kaç derecedir?
|AD| = 8 cm, |EC| = 3 cm ise |AB| = x kaç cm dir?
Çözüm Çözüm

78
Paralelkenar

ÖRNEK 19
D C
ABCD paralelkenar
D C
[DE] ve [CE]
b
açıortaylar
5 x
|AD| = 5 cm 6
A a B
|DE| = 6 cm ise
|CE| = x kaç cm dir? A E B ABCD paralelkenar, |AB| = a, |BC| = b, |AC| = e

Çözüm |BD| = f ise e2 + f2 = 2(a2 + b2) dir.

D C

f/2 e/2

b
e/2 K f/2

A a B

Paralelkenarda köşegenler birbirini ortaladığından,


f
|BK| = |KD| = dir.
2
ABC üçgeninde kenarortay teoremine göre,

f 2 e2
2. c m = a2 + b2 –
ESEN YAYINLARI

2 2

f2 e2
2. = a2 + b2 –
4 2
e2 + f2
ÖRNEK 20 = a2 + b2 ⇒ e2 + f2 = 2(a2 + b2) dir.
2
ABCD paralelkenar D E 4 F C

[AF] ve [BE]
açıortaylar
|EF| = 4 cm ÖRNEK 21

|AB| = 9 cm ise A 9 B D 6 C
Çevre(ABCD) kaç cm dir?

Çözüm 4
E

A B

ABCD paralelkenar, |AD| = 4 cm, |DC| = 6 cm


|AC| = 8 cm ise |BD| kaç cm dir?

Çözüm

79
Paralelkenar

D C D F C

L
L
F
K K

A E B A E B

ABCD paralelkenar, |AE| = |EB|, |BF| = |FC| ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, |AE| = |EB|
[AC] köşegen ise |AK| = |KL| = |LC| olur. |DF| = |FC| ise |AK| = |KL| = |LC| olur.

D C D F C
2n
n 2n
L N L
n F
N n
2n K n
2n K
A E B
A E B
[BD] köşegeni çizilirse |BN| = |ND| olduğundan,
[BD] köşegeni çizilirse |BN| = |ND| olduğundan,
K noktası ABD üçgeninin ve L noktası BCD üçgeni-
K noktası ABD üçgeninin ve L noktası BCD üçgeni-
nin ağırlık merkezidir. O halde,
nin ağırlık merkezidir. O halde,
ESEN YAYINLARI

|AK| = 2|KN| ve |LC| = 2|NL| olduğundan,


|AK| = 2|KN| ve |LC| = 2|NL| olduğundan,
|AK| = |KL| = |LC| dir.
|AK| = |KL| = |LC| dir.

ÖRNEK 22

D C
6
ÖRNEK 23
L D C
F F
K x

A E B K x

ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, |AE| = |EB| L

|BF| = |FC|, |CL| = 6 cm ise |EF| = x kaç cm dir? A E B

Çözüm ABCD paralelkenar, [BD] köşegen, |AE| = |EB|


|DF| = |FC|, |BD| = 12 cm ise |KL| = x kaç cm dir?

Çözüm

|DK| = |KL| = |LB| = x olduğundan,


3x = 12 ⇒ x = 4 cm bulunur.

80
Paralelkenar

ÖRNEK 25
A D D C

E F
E
4
B C K
A 10 H 4 B
ABCD paralelkenar, [BD] köşegen; A, E, F, K doğ-
ABCD paralelkenar, [DE] ve [CE] açıortaylar
rusal; B, C, K doğrusal ise |AE|2 = |EF|.|EK| olur. [EH] ⊥ [AB], |AH| = 10 cm ve |HB| = |EH| = 4 cm ise
|AD| kaç cm dir?
& &
[DF] // [AB] ⇒ DFE + BAE
Çözüm
DE FE
⇒ = ..... I
EB EA

& &
[AD] // [BK] ⇒ ADE + KBE

DE AE
⇒ = ..... II
EB EK

FE AE
I ve II den =
ESEN YAYINLARI

EA EK

|AE|2 = |EF|.|EK| olur.

ÖRNEK 26

D C

ÖRNEK 24
x
A D F
K
x 1
E F A E B
3
9
ABCD paralelkenar, [DE] ∩ [AF] = {K}; |AE| = |EB|
B C K |BF| = |FC|, |EK| = 1 cm ise |DK| = x kaç cm dir?
ABCD paralelkenar, [AK] ∩ [BD] = {E}; B, C, K doğ- Çözüm
rusal, |EF| = 3 cm ve |FK| = 9 cm ise |AE| = x kaç
cm dir?

Çözüm

|AE|2 = |EF|.|EK| ⇒ x2 = 3.(3 + 9)

81
Paralelkenar

ÖRNEK 27
D D
C
α A

50° C
F
B
A E B
d
A′ D′ B′ C′
ABCD paralelkenarında |AE| = |EB| = |BC|
a a
m( CFB) = 50° ise m( EDB) = α kaç derecedir? d doğrusu ABCD paralelkenarının dışında olmak
üzere, [AA′] ⊥ d , [BB′] ⊥ d , [CC′] ⊥ d ve
Çözüm
[DD′] ⊥ d ise
|AA′| + |CC′| = |BB′| + |DD′| olur.

A
K
C
B

d
A′ D′ K′ B′ C′
ESEN YAYINLARI

[AC] ∩ [BD] = {K} olmak üzere,

ÖRNEK 28
paralelkenarda köşegenler birbirini ortaladığından,

DDl + BBl
y |KK′| = ve
2
D C
20° AAl + CCl
|KK′| = olduğundan
2
F |AA′| + |CC′| = |BB′| + |DD′| elde edilir.
x
A O B

ABCD paralelkenarında [AC] köşegen, |FC| = 2|BC|


a a
m( DCA) = 20° ise m( ADC) kaç derecedir?

Çözüm D C

C′
B′
D′
A
B
A′

d doğrusu ABCD paralelkenarını kesiyor ve

[AA′] ⊥ d , [BB′] ⊥ d , [CC′] ⊥ d ve [DD′] ⊥ d ise

|AA′| + |CC′| = |DD′| – |BB′| olur.

82
Paralelkenar

ÖRNEK 29
C
Herhangi bir dörtgenin kenar orta noktaları, bir
D
paralelkenarın köşeleridir.
B
x C
A 8
6 L
5 D
d A′ D′ B′ C′
K
ABCD paralelkenarının köşegenlerinden, dışındaki M
bir d doğrusuna dikmeler çizilmiştir. |AA′| = 5 cm
|BB′| = 6 cm , |DD′| = 8 cm ise |CC′| = x kaç cm dir? A F B
Çözüm
ABCD dörtgen ve F, K, L, M kenar orta noktalar
olmak üzere;
ADC üçgeninde [ML] orta taban olup,
AC
|ML| = ve [ML] // [AC] dir. …I
2
ETKİNLİK
ABC üçgeninde [FK] orta taban olup,
y
C(8, 8)
AC
D(2, 6) |FK| = ve [FK] // [AC] dir. …II
G3 2
G2 I ve II den |ML| = |FK| ve [ML] // [FK] dır.
G4 G
ESEN YAYINLARI

Benzer şekilde, ABD ve BCD üçgenlerinde


G1
B(6, 4) [MF] ve [LK] orta taban olup,
A(0, 2)
|MF| = |LK| ve [MF] // [LK] dır.
x
O
O halde, FKLM paralelkenardır.
Köşelerinin koordinatları verilen ABCD paralelke-
narının köşegenlerinin kesim noktası G olsun.
G noktası [AC] ile [BD] nin orta noktası olacağından
ÖRNEK 30
0+8 2+8
Gc m = G(4, 5) veya
D
,
2 2 K
C
6+2 4+6
Gc , m = G(4, 5)
2 2 L
F
GAB, GBC, GCD ve GAD üçgenlerinin ağırlık
merkezleri sırasıyla G1, G2, G3 ve G4 ise
A E B
4+0+6 5+2+4 10 11
G1 c , m = G1 c , m
3 3 3 3 ABCD dörtgeninde; E, F, K, L kenar orta noktalar
4+6+8 5+4+8 17
G2 c , m = G 2 c 6, m olmak üzere, |AC| + |BD| = 12 cm ise Çevre(EFKL)
3 3 3
kaç cm dir?
4+8+2 5+8+6 14 19
G3 c , m = G3 c , m
3 3 3 3 Çözüm
4+0+2 5+2+6 13
G4 c , m = G 4 c 2, m bulunur.
3 3 3
G1G2G3G4 paralelkenarının köşegenlerinin kesim
noktası ile ABCD paralelkenarının köşegenlerinin
kesim noktası (G noktası) aynıdır.
Yani, [G1G3] ∩ [G2G4] = {G} dir.

83
ALIŞTIRMALAR – 3
Aşağıdaki ABCD paralelkenarlarında verilenlere 6.
D E C
göre α kaç derecedir? 120°
1.
D C

2α – 20°
α
A B

α – 10°
A B E
7.
D E C
100°
2.
D E C
α
α

20° A B

A B

8.
D E C

85°
3.
D C α
ESEN YAYINLARI

α F
40°
40°

A B

H A B

E
9.
α
4.
D C D F C
50°

80° A B
A E B

10. E
5.
D E C α
α D C

40°
20
°

A B
A B

84
Paralelkenar

Aşağıdaki ABCD paralelkenarlarında verilenlere 16.


D F C
göre x kaç birimdir?
x
11. 6 L
D E x C
K

6 A E B

A 8 B
17.
D 10 C

12.
D x C 6

A E x F B
6
H

A E 2 B

18.
D C
13. 6
D C
ESEN YAYINLARI

K
x 3
A
K F B

F x
12
E
A E B

14. 19.
D C D C

x
3
K 5
E

F 6
A x B 4 F
A E B

15.
D C 20.
D F 6 C

F x 4
x

A E B A B
E 2

85
Paralelkenar

PARALELKENARSAL BÖLGENİN ALANI ÖRNEK 32


D C

Paralelkenarın alanı, bir kenar uzunluğu ile bu


kenara ait yüksekliğin çarpımına eşittir. b

D C D C α
A a B
hb
ha H b ABCD paralelkenar, |AB| = a cm, |AD| = b cm
a
m( A) = α ise A(ABCD) = a.b.sinα olduğunu göste-
A H B A B
riniz.
a
Çözüm
A(ABCD) = a.ha A(ABCD) = b.hb

D C

ha

A H B

& &
ABD + CDB ⇒ A(ABD) = A(CDB) dir.
ESEN YAYINLARI

AB . DH
O halde, A(ABCD) = 2.A(ABD) = 2.
2
= |AB|.|DH|
ÖRNEK 33
= a.ha bulunur. D C

A E B
ÖRNEK 31

D C
ABCD paralelkenar, |EB| = 5|AE|, 3|BF| = 2|FC| ise
A (EBF)
oranı nedir?
A (ABCD)
F

Çözüm
A E B

ABCD paralelkenar, [DE] ⊥ [AB], [BC] ⊥ [DF]


|AB| = 4 cm, |BC| = 3 cm, |DE| = 9 cm ise |DF| kaç
cm dir?

Çözüm

86
Paralelkenar

Vektörlerle Paralelkenarın Alanının Hesaplanması ÖRNEK 35


D C
y
C
→ →
D AB = a
→ →
→ AD = b
b
a
α B m( DAB) = α A E B

A a
olmak üzere,
O
x ABCD paralelkenar, |AE| = 2|EB|, A(ADE) = 12 cm2
→ → ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
A(ABCD) = || a ||.|| b ||.sinα
Çözüm
bağıntısı ile paralelkenarın alanı hesaplanabilir.
→ →
sinα = 1 – cos 2 a ve a ,b = || a ||.|| b ||.cosα

olduğundan,
→ →
A(ABCD) = || a ||.|| b ||.sinα
→ →
= || a ||.|| b ||. 1 – cos 2 a
2
→ → a, b
= || a ||.|| b ||. 1–
|| a || 2 .|| b || 2
ESEN YAYINLARI

2
→ → || a || 2 .|| b || 2 – a, b
= || a ||.|| b ||.
|| a || 2 .|| b || 2
2
= || a || 2 .|| b || 2 – a, b bulunur.
ÖRNEK 36
D K C

2
ÖRNEK 34
E 3
Üç köşesinin koordinatları A(–2, 0), B(3, –1) ve F
60°
C(0, 2) olan ABCD paralelkenarsal bölgesinin alanı
A B
kaç birimkaredir?
Çözüm ABCD paralelkenar, [BD] köşegen, |DE| = |EB|
a
[EK] ⊥ [DC], [EF] ⊥ [BC], m( DAB) = 60°, |EK| = 2 cm
|EF| = 3 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

87
Paralelkenar

ÖRNEK 38
D E C
D E C

12 6

A B A B

ABCD paralelkenar, E ∈ [DC] ise ABCD paralelkenar, [AE] ve [BE] açıortaylar


A (ABCD) |AE| = 12 cm, |BE| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
A(ABE) = dir.
2
Çözüm
D E C

A H B

[EH] ⊥ [AB] olsun.


AB . EH A (ABCD)
A(ABE) = = bulunur.
2 2
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 37
ÖRNEK 39
D C
D E C

10
H

A E B
A 16 B
ABCD paralelkenar, [DH] ⊥ [EC], |DH| = 8 cm a a
ABCD paralelkenar, m( AED) = m( BEC), |AE| = 10 cm
|EC| = 12 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
|AB| = 16 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
Çözüm
Çözüm

88
Paralelkenar

ÖRNEK 41
D C D F C
E noktası, ABCD para- S3
lelkenarının içinde her- S4
S2
E
hangi bir nokta ise S1 E

A B A B
A(EAB) + A(EDC) = A(EBC) + A(EAD) dir.
ABCD paralelkenar, |DF| = |FC|, |CE| = 3|EB| ise
Yani, S1 + S3 = S2 + S4 olur. A (ADF)
oranı nedir?
A (AECF)
D C Çözüm

K
L
E

A B

[KL] // [AB] ve E ∈ [KL] olsun.

A(AEB) = A(AKE) + A(BEL)


A(EDC) = A(EDK) + A(ELC)
+
–––––––––––––––––––––––––
ESEN YAYINLARI

S1 + S3 = S2 + S4 bulunur.

® E, köşegenlerin orta noktası olduğunda,


ÖRNEK 42
S1 = S2 = S3 = S4 elde edilir. D C

K
F
ÖRNEK 40 12

D C A E B

ABCD paralelkenar, [AC] ∩ [BD] = {K}; D, F, E doğ-


E
15
6 rusal, |AE| = |EB|, A(EFKB) = 12 cm2 ise A(ABCD)
kaç cm2 dir?
A B Çözüm

ABCD paralelkenar, A(BEC) = 6 cm2


A(AED) = 15 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

89
Paralelkenar

ÖRNEK 43 ÖRNEK 44

E D C
D C

F E F
K

A B

A B
ABCD paralelkenar, C, D, E doğrusal, B, F, E doğ-
rusal, A(CDF) = 18 cm2 ise A(AEF) kaç cm2 dir? ABCD paralelkenar, [AC] köşegen, [EF] // [AB]
A(CKF) = 2 cm2, A(AEK) = 18 cm2 ise A(ABCD) kaç
Çözüm
cm2 dir?

Çözüm

ESEN YAYINLARI

ETKİNLİK
ABCD paralelkena- D F C
rında E ve F orta
noktalar ise oluşan K
L
üçgensel bölgeler
ile dörtgensel böl- A E B

genin alanı arasındaki ilişkiyi sorgulayalım.

D F C
[EF] çizilirse oluşan
S S ÖRNEK 45
AEFD ve EBCF S
K
S S S
L
D K C
paralelkenarsal böl- S S
geleri eş olur. A E B
L N
F
Köşegenler paralelkenarsal bölgeleri 4 eşit alana 6
böldüğünden, AEFD ve EBCF paralelkenarsal
A E B
bölgeleri de şekildeki gibi eşit alanlara bölünürler.
ABCD paralelkenar, [BD] köşegen, [LF] // [AB]
Yukarıdaki şekilde AECF ve EBFD dörtgenlerinin
[EK] // [BC], A(AENL) = 6 cm2 ise A(NFCK) kaç
de paralelkenarsal bölge olduklarına dikkat ediniz.
cm2 dir?

90
Paralelkenar

Çözüm
ETKİNLİK
® Aşağıda paralelkenarsal bölgelerin iki eşit ala-
na sahip olması için yapılan çeşitli bölmeler
vardır. İnceleyiniz.

S S

S S

S
S S
S

® Aşağıda paralelkenarsal bölgelerin dört eşit


alana sahip olması için yapılan çeşitli bölmeler
vardır. İnceleyiniz.
ÖRNEK 46

D C
S
ESEN YAYINLARI

S S
S
S
S S S
F

A E B
S
ABCD paralelkenar, [BD] ∩ [CE] = {F}, |AE| = |EB| S S S S S
S
2 2
A(DEF) = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? S

Çözüm

S S S S

S S S S

S
S S S

S
S S S

S S S
S
S
S S
S

91
ALIŞTIRMALAR – 4
1. D C 5. D C

E
F

A B E A B

A (EFB) ABCD paralelkenar, [AE] ve [DE] açıortay


ABCD paralelkenar, |BF| = |FC| ise
A (ABCD)
kaçtır? A(ABCD) = 24 cm2 ise A(EAB) kaç cm2 dir?

D F C
6.
2. D F C
K
E
E

A B
A B
ABCD paralelkenar, [AF] ∩ [DE] = {K}
ABCD paralelkenar, |DF| = |FC|, |BE| = |EC| ise
|DF| = |FC|, |BE| = |EC], A(ABCD) = 120 cm2
A (CFE)
kaçtır?
A (ABCD) ise A(ABEK) kaç cm2 dir?
ESEN YAYINLARI

7. D E F C
3. D E C
K
F

A B
A B
ABCD paralelkenar, [AF] ve [BE] açıortaydır.
ABCD paralelkenar, [FB] ⊥ [AE], |AE| = 6 cm
A (AKB)
|BF| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? |EF| = |FC| ise kaçtır?
A (ABCD)

8. D E C

4. D C
F

A B

A B ABCD paralelkenar, [AE] ∩ [BD] = {F}


ABCD paralelkenar, A(EAB) + A(EDC) = 12 cm2 A(EBC) = 5 cm2, A(AFB) = 9 cm2 ise
ise A(ABCD) kaç cm2 dir? A(ABCD) kaç cm2 dir?

92
TEST – 5
1. 4. E
D E C
α 3

D F 4 C

140°
A B
a
ABCD paralelkenar, [AE] açıortay, m( B) = 140° A B
a ABCD paralelkenar, A, D, E doğrusal
ise m( AEC) = α kaç derecedir?
[BE] açıortay, |ED| = 3 cm, |FC| = 4 cm ise
A) 140 B) 145 C) 150 D) 155 E) 160 Çevre(ABCD) kaç cm dir?

A) 24 B) 22 C) 20 D) 18 E) 16

2. D C 5. D x C

2x+10°

6
K
ESEN YAYINLARI

α x+20°
A E 4 F B
A B E
a ABCD paralelkenarında, [DF] ve [CE] açıor-
ABCD paralelkenar, m( ADC) = 2x + 10°
a a taylardır. |EF| = 4 cm ve |AD| = 6 cm ise
m( CBE) = x + 20° ise m( DAE) = α
|DC| = x kaç cm dir?
kaç derecedir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
A) 40 B) 50 C) 60 D) 70 E) 80

6. y
3. D C
α
D 5 O 3 C
9° x

A E B
A B
a a
ABCD paralelkenar, m( DEC) = m( CEB)
a a ABCD paralelkenar, [AO] açıortay, D(–5, 0) ve
|AE| = |BC|, m( ECB) = 9° ise m( CDE) = α
C(3, 0) ise |AO| kaç br dir?
kaç derecedir?
A) 8 B) 4v5 C) 3c10
A) 48 B) 50 C) 52 D) 54 E) 56
D) 10 E) 13

93
Paralelkenar

7. D 6 E C
10. ABCD paralelkenarında, AB = (2, 4) ve
x

F
AD = (4, 3) ise A(ABCD) kaç br2 dir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

A B

ABCD paralelkenarında, [BE] açıortay


[BE] ⊥ [EF] , |DE| = 6 cm ise |DF| = x kaç cm
dir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

y
11.
B

8. y C
H

C B x

x
ESEN YAYINLARI

x
O A O

OABC paralelkenarında, [CH] ⊥ OB dir. C(–4, 9)


OABC paralelkenarında, B(11, 3) tir. C köşe-
ve |OA| = 5 br ise |AH| = x kaç br dir?
sinin apsisi 4 ise paralelkenarın çevresi kaç
A) 7 B) 2c13 C) 8 D) 4v5 E) 9
birimdir?
A) 22 B) 23 C) 24 D) 25 E) 26

9. D C
12. D E C
K 4
F
F 1

A E B
A B
ABCD paralelkenarında, [AC] ve [BD] köşe-
genlerdir. |FK| = 1 cm ve |KC| = 4 cm ise ABCD paralelkenar, |AE| = 3|FE| ise

AE A (BEF)
oranı nedir? nedir?
EB A (ABCD)

1 1 1 1 1
3 4 5 5 5 A) B) C) D) E)
A) B) C) D) E) 3 4 6 8 9
2 3 3 4 2

1.E 2.D 3.D 4.B 5.A 6.B 7.E 8.C 9.A 10.C 11.B 12.C

94
TEST – 8
1. D C 4. D E C

E x 6

120° K
F
L
α
A B
A B
a a
ABCD paralelkenarında, m( CDE) = m( EDB) ABCD paralelkenarında, [DB] köşegen
a a a |DE| = |EC| , |BF| = |FC| , |EF| = 6 cm ise
m( CBE) = m( EBD) ve m( DEB) = 120° ise
a |DK| = x kaç cm dir?
m( DAB) = α kaç derecedir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
A) 80 B) 75 C) 70 D) 60 E) 50

5. y
2. D C

D
5v2 x A
ESEN YAYINLARI

135°
x
A 7 B C

a B
ABCD paralelkenarında, m( B) = 135°
|AB| = 7 cm ve |AD| = 5v2 cm ise |AC| = x
Şekildeki ABCD paralelkenarının alanı kaç br2
kaç cm dir?
dir?
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14

3. y
B 6. D C
x
A

K H F

x A E B
O

ABCD paralelkenar, 2|AE| = 5|EB|, |DA| = 5|FA|


OABC paralelkenarında K ağırlık merkezidir.
A(ABCD) = 84 cm2 ise A(AFE) + A(CEB)
[KH] ⊥ OA, K(–2, 5), A(0, 7) ise |AB| = x kaç br
dir? kaç cm2 dir?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 A) 32 B) 30 C) 24 D) 18 E) 16

99
Paralelkenar

7. F 10. D L K C

3
E 4 C
D

A E F B

ABCD paralelkenarının [AB] kenarı beş,


A B
[DC] kenarı dört eş parçaya bölünmüştür.
ABCD paralelkenar, [BF] açıortay
A (EFKL)
A, D, F doğrusal, |EC| = 4 cm ve |DF| = 3 cm Buna göre, oranı nedir?
A (ABCD)
ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?
13 3 11 1 9
A) B) C) D) E)
A) 22 B) 20 C) 18 D) 16 E) 14 40 10 40 4 40

11. D C
8. D C

8 L
F
F K
h
6
A E B
ESEN YAYINLARI

A E B
ABCD paralelkenar, [AC] köşegen
ABCD paralelkenarında, [BF] ve [CF] açıortay-
D, K, E doğrusal ve D, L, F doğrusal
lar, [DE] ⊥ [AB] , |BF| = 6 cm , |CF| = 8 cm ise
|DE| = h kaç cm dir? |AE| = |EB|, |BF| = |FC|, A(DKL) = 6 cm2
ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
A) 8 B) 9,2 C) 9,6 D) 9,8 E) 10
A) 24 B) 30 C) 36 D) 42 E) 48

12. y
9. y A F D

D C
E
12

E x
B O C
x
A O B
a a
ABCD paralelkenar, m( ADE) = m( EDC)
ABCD paralelkenarında, [DE] ve [CE] açıortay- a a
m( DCE) = m( ECB), |AB| = 12 br, F(0, 8) ise
lar, A(–4, 0), B(12, 0) ve E(0, 3) ise |BC| kaç
A(DEC) kaç br2 dir?
br dir?
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14 A) 18 B) 24 C) 30 D) 36 E) 48

1.D 2.E 3.C 4.C 5.C 6.D 7.A 8.C 9.D 10.A 11.C 12.B

100
Açıları dik açı olan paralelkenar dikdörtgendir.
® Şekildeki ABCD dikdörtgeninde, D a C
|AB| = |DC| = a, |AD| = |BC| = b dir.
® Dikdörtgen, paralelkenarın tüm özellikle- E
b b
rini taşır.
® Köşegen uzunlukları eşit olup, birbirini
A a B
ortalar. |DE| = |EB| = |AE| = |EC|
K

D C D C
® K noktası, dikdörtgenin içinde veya dışın-
da herhangi bir nokta olmak üzere,
K
|KD|2 + |KB|2 = |KA|2 + |KC|2 dir.

A B A B

ÖRNEK 1 ÖRNEK 2
D C
D C

E 2
10 4
3x+1 2x+5 K
5
x
A B
A B
ABCD dikdörtgeninde [AC] ve [DB] köşegenlerdir.
ABCD dikdörtgeninde, |KD| = 2 cm, |KC| = 4 cm
Verilenlere göre |AB| kaç birimdir?
Çözüm |KB| = 5 cm ise |KA| = x kaç cm dir?
Çözüm

101
Dikdörtgen

ÖRNEK 3 ÖRNEK 5
D C
D C
40°

E E
x
x 5

A 24° B A 8 B
F
ABCD dikdörtgeninde, [AC] ve [DB] köşegenler
ABCD dikdörtgeninde, [AC] ∩ [DB] = {E}, |EB| = |AF|
a a a |AE| = 5 br, |AB| = 8 br ise |BC| = x kaç birimdir?
m( BAF) = 24°, m( DCA) = 40° ise m( AEF) = x kaç
Çözüm
derecedir?
Çözüm

ÖRNEK 6
E
ESEN YAYINLARI

80°
D x C

20°
A B
ÖRNEK 4 a
D E C ABCD dikdörtgeninde, |AE| = |DB|, m( AEC) = 80°
a a
m( DBA) = 20° ise m( ECD) = x kaç derecedir?
F Çözüm
α
A B

ABCD dikdörtgeninde, [DB] ∩ [AC] = {F}, |DE| = |EF|


a
|EC| = |FC| ise m( DBA) = α kaç derecedir?

Çözüm

102
Dikdörtgen

ÖRNEK 7 ÖRNEK 8
K
D E C
D C

5 x
3

A A 5 B
B
ABCD dikdörtgeninde, |AE| = |AB| = 5 cm ve
ABCD dikdörtgeninde, |KB| = 3|KD|, |KA| = 2|KC|
|CB| = 3 cm ise |EB| = x kaç cm dir?
KC
ise kaçtır?
KD

ESEN YAYINLARI
Çözüm
Çözüm

ETKİNLİK
y Köşelerinin koordinatları verilen yandaki ABCD dörtgenini inceleyelim.
C(2, 3)

® AD = (– 4 – (–2), 0 – (– 4)) = (–2, 4)
D(–4, 0) →
O
y AB = (4 – (–2), –1 – (– 4)) = (6, 3)
B(4, –1) → →
AD, AB = –2.6 + 4.3 = 0 olduğundan, AD ⊥ AB dir.
→ → → → → →
A(–2, –4) Benzer şekilde, BA ⊥ BC , CB ⊥ CD ve DA ⊥ DC olduğu da
gösterilebilir.

® Kenarlara ait doğru parçalarının eğimlerini bulalım.


–1 – (– 4) 1 _b 0 – (– 4) _
m AB = = m AD = = –2 b
4 – (–2) 2b – 4 – (–2) b
` ⇒ [AB] // [DC] ` ⇒ [AD] // [BC]
3–0 1 b 3 – (–1) b
m DC = = b m BC = = –2 b
2 – (– 4) 2 2–4 a
a
O halde, ABCD dörtgeni bir dikdörtgendir.

® |AC| = (2 + 2) 2 + (3 + 4) 2 = 65 br, |BD| = (– 4 – 4) 2 + (0 + 1) 2 = 65 br

|AC| = |BD| olup ABCD dikdörtgeninde köşegen uzunlukları eşittir.

–2 + 2 – 4 + 3 –1 – 4+4 0–1 –1
® [AC] nin orta noktası c , m = c 0, m , [BD] nin orta noktası c , m = c 0, m
2 2 2 2 2 2
olup [AC] ve [BD] köşegenleri orta noktalarında kesişmektedir.

103
Dikdörtgen

ÖRNEK 9 ÖRNEK 11
D F C
x D C

24
° F
E K
x 12

A B
A E B

ABCD dikdörtgeninde, [DB] ∩ [AC] = {E}, |FC| = |EC| ABCD dikdörtgeninde, [AC] ∩ [DB] = {F}, |AE| = |EB|
a a
m( DEF) = 24° ise m( DCA) = x kaç derecedir? D, K, E doğrusal ve |FB| = 12 cm ise |KF| = x kaç
cm dir?
Çözüm
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 12

D C

E
9 x K

F
ÖRNEK 10
D C A 12 B
4
E
ABCD dikdörtgeninde, [AC] ve [DB] köşegenler
A, F, K doğrusal, |CK| = |KB|, |AD| = 9 cm ve
9
|AB| = 12 cm ise |EF| = x kaç cm dir?

A B Çözüm

ABCD dikdörtgeninde, [BE] ⊥ [AC], |AE| = 9 cm

|EC| = 4 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?


Çözüm

104
Dikdörtgen

ÖRNEK 13 ÖRNEK 15
D C y

D E O
9 x

4 E x
A B
A B

ABCD dikdörtgeninde, [DE] ⊥ [AC], |AE| = 4 cm ABCD dikdörtgeninde, [AE] ⊥ [BE], E(–1, 0), B(0, –2)
|EC| = 9 cm ise |EB| = x kaç cm dir? ise |DE| kaç br dir?

Çözüm Çözüm

ÖRNEK 14
D E x C
ESEN YAYINLARI

5 3

ÖRNEK 16
A 6 B
D 4 F 2 C

ABCD dikdörtgeninde, |AB| = 6 cm, |AE| = 5 cm


|EB| = 3 cm ise |EC| = x kaç cm dir? x E
Çözüm

A B

ABCD dikdörtgeninde, [AF] ⊥ [EF], |CE| = |EB|


|DF| = 4 cm, |FC| = 2 cm ise |AD| = x kaç cm dir?
Çözüm

105
Dikdörtgen

ÖRNEK 17 Çözüm
y

D O
x

A E B

ABOD dikdörtgeninde, [DE] açıortay, B(0, –6)


D(–8, 0) ise |DE| kaç br dir?

Çözüm

ÖRNEK 19

D 15 C
ESEN YAYINLARI

A x E B

ABCD dikdörtgeninde, [DE] açıortay, |DE| = |EB|


|DC| = 15 cm ise |AE| = x kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 18

D C

2
F
3v 2

A E B

ABCD dikdörtgeninde, [DE] açıortay, [DE] ⊥ [EF]


|CF| = 2 cm, |EF| = 3v2 cm ise Çevre(ABCD) kaç
cm dir?

106
Dikdörtgen

ÖRNEK 20 ÖRNEK 22
D 8 C D C

x
6 F
E
1

A E x B A 8 F 2 B

ABCD dikdörtgeninde, [DB] ⊥ [EC], |DC| = 8 cm ABCD dikdörtgeninde, [DE] ⊥ [EC], [EF] ⊥ [AB]

|AD| = 6 cm ise |EB| = x kaç cm dir? |AF| = 8 cm, |FB| = 2 cm, |EF| = 1 cm ise |AD| = x
kaç cm dir?
Çözüm
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 21
ÖRNEK 23
D 4 E 11 C
D C
2
6 E
F

x 2v6
A F x B

ABCD dikdörtgeninde, [AE] ⊥ [EF], |DE| = 4 cm A B

|EC| = 11 cm, |CB| = 6 cm ise |FB| = x kaç cm dir? ABCD dikdörtgeninde, [EF] ⊥ [DA], [CE] ⊥ [EB]

Çözüm |DF| = 2 cm, |EB| = 2v6 cm ise |AF| = x kaç cm dir?


Çözüm

107
ALIŞTIRMALAR – 5
Aşağıdaki dikdörtgenlerin her birinde verilenlere göre m değerlerini bulunuz.

1. D C 6. 8 E 2
D C
2m
–1 –6
3m 2
m

A B
A B

2.
D C 7. D C
2
10 E
12
6

A m B A B
m

8. 9 1
3. D E C
D C
ESEN YAYINLARI

m
6
m
A B
A B
E

9. m
4. D C
D m C

4
6
2
A B
E 8
A B
E

5. y
10. y
D E B(0, 5) D

m
C(8, 0)
x
A(–2, 0)
x m
A(–12, 0) O
B

108
Dikdörtgen

Aşağıdaki dikdörtgenlerin her birinde verilenlere göre m değerlerini bulunuz.

11. 16. D C
2 5 30°

|AC| = |DE|
4v2
m
B
A 40°

m
E

12.
m+1 2m
17.

v3m 30°
3 m

13.
E
2 4
18.
ESEN YAYINLARI

D C
20°
m 5
m

A B
40°

14.
19.
D C
10 m
m 6

|BD| = |EA|
10 25°
E A B

15.
m
20.
80°
6
4

m
8

109
Dikdörtgen
Aşağıdaki dikdörtgenlerin her birinde verilenlere göre m değerlerini bulunuz.

21. 26.
2

9
m
6

27.
2v6
22. y
8
2v3
m
6

x
O m

28.

m
23. 4
ESEN YAYINLARI

8 7

29.

24.
1
m
m
6

30. y

25. m
m

v5
15°

4 m
x
O 2

110
Dikdörtgen

DİKDÖRTGENSEL BÖLGENİN ALANI Çözüm

Bir dikdörtgenin alanı, ardışık iki kenarının uzunlukları


çarpımına eşittir.

D C
|AB| = a br
|AD| = b br olduğundan b

A(ABCD) = a.b br2 dir.


A a B

→ →
AB ⊥ AD olduğundan, AB, AD = 0 dır.
2
A(ABCD) = || AB || 2.|| AD || 2 – AB, AD

= || AB || 2.|| AD || 2 – 0 2

= || AB ||.|| AD || bulunur. ÖRNEK 26


D 12 C

ÖRNEK 24 10
D 9 E 4 C F
ESEN YAYINLARI

A E B

ABCD dikdörtgen, [DB] ∩ [CE] = {F}, |AE| = |EB|


A B |DC| = 12 cm, |DF| = 10 cm ise A(AEFD) kaç cm2 dir?
ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BE], |DE| = 9 cm
Çözüm
|EC| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

111
Dikdörtgen

ÖRNEK 27 ÖRNEK 29
D 4 E C
ABCD dikdörtgen D L 12 C
[AC] köşegen
6 [HK] ∩ [LF] = {O}
H K
|AH| = 4 cm O
4
A B |LC| = 12 cm ise A F B
ABCD dikdörtgen, [BD] ⊥ [AE], |AD| = 6 cm ve HOLD dikdörtgensel bölgesinin alanı kaç cm dir? 2

2
|DE| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? Çözüm
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 30

D C
ÖRNEK 28
D C

A 6 E 4 B
E
4 a a
A B ABCD dikdörtgen, m( DCA) = m( ECB), |AE| = 6 cm

ABCD dikdörtgen, [DE] ⊥ [AC], |AE| = 4 cm ve |EB| = 4 cm ise A(AEC) kaç cm2 dir?

|DE| = 6 cm ise A(CEB) kaç cm2 dir? Çözüm

Çözüm

112
Dikdörtgen

ÖRNEK 31 Çözüm

D C

A E B

ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [DE] = {F}, |AE| = |EB|


A(AFE) = 2 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

ÖRNEK 33

D C

E
4
ESEN YAYINLARI

A F x B

ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}, [AC] ⊥ [FE]


|BC| = 4 cm ve A(AFE) = 5 cm2 ise |FB| = x kaç
cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 32

D C

3 E
F

A K B

ABCD dikdörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}, [EK] ⊥ [AB]

[EF] ⊥ [AD], |EK| = 2 cm, |EF| = 3 cm ise A(EBC)


kaç cm2 dir?

113
ALIŞTIRMALAR – 6
1. 5. y
D C
D E O
x
E

9 6

A B A B

ABCD dikdörtgen, [AC] ⊥ [BE], |AE| = 9 cm a a


2
ABOD dikdörtgen, m( EAO) = m( OAB), E(–10, 0)
|BE| = 6 cm ise A(DEC) kaç cm dir?
B(0, –8) ise A(ABOD) kaç br2 dir?

2. D C
6. D 6 E 2 C

12

15°
A B
A B
a
ABCD dikdörtgen, m( BAC) = 15°, |AC| = 12 cm ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BD], |DE| = 6 cm
2
ise A(ABCD) kaç cm dir? |EC| = 2 cm ise A(BCE) kaç cm2 dir?
ESEN YAYINLARI

3. D C

7. D C
12
E

22,5° 6
A B

A F B
a
ABCD dikdörtgen, m( BAC) = 22,5°, |AC| = 12 cm ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [EB], [EF] ⊥ [AB]
ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
|FB| = |BC|, |EB| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2
dir?

4. y
C
8. D 3 F C

D B

x
A O
A E 4 B

ABCD dikdörtgeninde, A(–1, 0), B(0, 2) dir. ABCD dikdörtgen, |DF| = 3 cm, |EB| = 4 cm
2
A(ABCD) = 10 br ise C noktasının koordinatla- A (AEFD) 4
= ise |AE| + |FC| kaç cm dir?
rı aşağıdakilerden hangisidir? A (EBCF) 5

114
TEST – 9
1. D C 4.
y
4
D
E
6

C
A
A x B
x
ABCD dikdörtgeninde, [AC] ve [DB] köşegenler- B

dir. |DE| = 4 cm, |CB| = 6 cm ise |AB| = x kaç


cm dir?

A) 5 B) 2v7 C) 4v2 Birim karelerden oluşmuş koordinat düzleminde


D) 6 E) 2c10 çizilmiş olan ABCD dikdörtgeninin alanı kaç br2
dir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15

2.
D C

5. D x C
E

x 30°
ESEN YAYINLARI

4
46°
A F B

ABCD dikdörtgeninde, [AC] ∩ [DB] = {E} A E B


a a
|AE| = |AF|, m( EAB) = 46° ise m( FEB) = x ABCD dikdörtgeninde, [DE] açıortay
a
kaç derecedir? m( ECB) = 30°, |EC| = 4 cm ise |DC| = x kaç
A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25 cm dir?

A) 8v3 B) 12v3 C) 4 + 4v3


D) 2 + 4v3 E) 2 + 2v3

6. y

3. A D
D C

2 x
F
E

1 K 3

x
A B B O

ABCD dikdörtgeninde, |AK| = 1 cm, |KD| = 2 cm


ABOD dikdörtgeninde, [DE] ∩ [AO] = {F}
|KB| = 3 cm ise |KC| = x kaç cm dir?
|AE| = |EB|, A(–9, 12) ise |AF| kaç br dir?
A) 2v3 B) c13 C) c15 7 9
A) 3 B) C) 4 D) E) 5
D) 3v2 E) 2v5 2 2

115
Dikdörtgen

7. y 10. D C

D E

12 9
5
C
x
A O
A B
E
ABCD dikdörtgen, [AE] ⊥ [BE], |AE| = 12 cm
B
|EB| = 5 cm, |BC| = 9 cm ise taralı AEBCD beş-
ABCD dikdörtgeninde, D(0, 4), E(0, –1) ise geninin alanı kaç cm2 dir?
|AC| kaç br dir?
A) 87 B) 90 C) 93 D) 96 E) 98
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12

11.
8. D C
D C
2

x 45°
ESEN YAYINLARI

A E B A F x B

a
ABCD dikdörtgeninde, [DF] ⊥ [FE], m( FEB) = 45°
Birim karelerden oluşmuş düzlemde ABCD dik-
dörtgeni çizilmiştir. [DE] açıortay ise |DE| = x kaç |CE| = 2 cm, Çevre(ABCD) = 14 cm ise |FB|
br dir? kaç cm dir?
3 5 5 5 3 5
A) B) 2v5 C) A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2 2 2
7 5
D) 3v5 E)
2

12.
y
9. D C
A D

F E

A E 1 B
x
O C
ABCD dikdörtgeninde, [CE] açıortay, |AE| = |EC|
AOCD dikdörtgeninde, [DO] ⊥ [AE], D(6, 8) ise
|EB| = 1 cm ise |AC| kaç cm dir?
|DE| kaç br dir?
A) 3 B) 2v3 C) 4 9 11
A) 4 B) C) 5 D) E) 6
D) 3v2 E) 2v5 2 2

1.B 2.A 3.A 4.C 5.E 6.E 7.D 8.A 9.B 10.A 11.A 12.B

116
TEST – 12
1. D C
4.
D C
48°
x E 1
F

4
x
E A B
A B
ABCD dikdörtgeninde, |DB| = |EA|
ABCD dikdörtgeninde, [BE] ⊥ [AC], |EC| = 1 cm
a a
m( CDB) = 48° ise m( CEB) = x kaç derecedir? |AE| = 4 cm ise |DE| = x kaç cm dir?
A) 18 B) 20 C) 22 D) 24 E) 26 A) c13 B) c14 C) c15 D) c17 E) c19

5. D C
2. y
B

E x
C
ESEN YAYINLARI

α
A 1 F 2 B
80°
x
O F A ABCD dikdörtgeninde, [EF] ⊥ [FC], |DE| = |EA|
D |AF| = 1 cm, |FB| = 2 cm ise |FC| = x kaç
a cm dir?
ABCD dikdörtgeninde, m( OAB) = 80° ise
a A) 2v2 B) 3 C) c10
m( DCO) = α kaç derecedir?
D) 2v3 E) 3v2
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30

y
6.
C

3. A
D E C
70° B(6, 2)
x
O

x
AOBC dikdörtgeninde, B(6, 2), |AC| = 2|AO|
A B
ise C noktasının koordinatları aşağıdakilerden
ABCD dikdörtgeninde, |AE| = |AB| hangisidir?
a a
m( BEC) = 70° ise m( DAE) = x kaç derecedir? A) (3, 5) B) (3, 4) C) (4, 4)

A) 20 B) 30 C) 40 D) 45 E) 50 D) (4, 5) E) (5, 5)

121
Dikdörtgen

7. 10. y
D E x F C
A D

E
A 10 B
x
ABCD dikdörtgeninde, [AE] ⊥ [BE], [AF] ⊥ [FB] B O

|CB| = 4 cm, |AB| = 10 cm ise |EF| = x kaç


ABOD dikdörtgeninde, [AE] ⊥ [EB], E(0, 3)
cm dir?
B(–6, 0) ise Çevre(ABOD) kaç br dir?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
A) 41 B) 42 C) 43 D) 44 E) 45

8.
D C

11. y
E
x
B
2 C
F
1
ESEN YAYINLARI

E
A B
D
ABCD dikdörtgeninde, [AE] ⊥ [DB], [FC] ⊥ [DB] x
O A
|AE| = 2 cm, |FB| = 1 cm ise |EF| = x kaç
cm dir? OABC dikdörtgeninde, [OB] köşegen,
5 7 OD = DE = EB , B(9, 6) ise CD , CE
A) 2 B) C) 3 D) E) 4
2 2
kaçtır?
A) 24 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28

9. 6 E 6
A D
12.
4 D 12 C
K
F
4
4 x
E
L K
B C

ABCD dikdörtgeninde, [DF] ∩ [BE] = {K} A F B

|DE| = |EA| = 6 cm, |AF| = |FB| = 4 cm ise


ABCD ve DEFK dikdörtgen, |DL| = 4 cm
|KB| = x kaç cm dir?
|DC| = 12 cm ise A(DEFK) kaç cm2 dir?
10 17 20
A) B) 4 C) D) 6 E) A) 24 B) 48 C) 54 D) 60 E) 72
3 3 3

1.D 2.A 3.E 4.A 5.A 6.E 7.D 8.C 9.E 10.B 11.C 12.B

122
Bütün kenar uzunlukları birbirine eşit olan paralelkenara eşkenar dörtgen denir.
Eşkenar dörtgen bir paralelkenar olduğundan, paralelkenarın bütün özelliklerini taşır.
® Karşılıklı kenarlar paraleldir.

D a C
[AB] // [DC] , [AD] // [BC]
® Karşılıklı açıların ölçüleri eşittir.
a a a a
m( A) = m( C) , m( B) = m( D)
a a
® Komşu açılar birbirinin bütünleridir.
a a a a
m( A) + m( B) = 180° , m( B) + m( C) = 180°
A a B
a a a a
m( C) + m( D) = 180° , m( A) + m( D) = 180°

Eşkenar Dörtgenin Çizimi

A B A B
• Herhangi bir [AB] çizelim.
• Pergelin arasını |AB| kadar açalım ve B merkezli bir yay ile A merkezli bir başka yay çizelim.

D C D C

A B A B

• Pergelin açıklığını değiştirmeden yayların biri üzerinde belirlediğimiz bir C noktasından diğer yayı kesen
C merkezli bir yay çizerek D noktasını belirleyelim.
• Oluşan A, B, C ve D noktalarını sırasıyla birleştirelim.
Elde edilen dörtgenin kenar uzunlukları eşit ve karşılıklı kenarları paraleldir.
O halde, ABCD dörtgeni bir eşkenar dörtgendir.

123
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 1
Bir eşkenar dörtgende, köşegenler birbirini ortalar,
D C açıortaydır ve birbirine diktir.
E 80°
α
D a C

a a
E
A B

ABCD eşkenar dörtgen, ABE eşkenar üçgen


A a B
a a
m( BCD) = 80° ise m( AED) = α kaç derecedir? Eşkenar dörtgen bir paralelkenar olduğundan,
paralelkenarın bütün özelliklerini taşır. Dolayısıyla
Çözüm
eşkenar dörtgende de köşegenler birbirini ortalar.
ABE eşkenar üçgen ise D C
|AB| = |AD| olduğundan ABD ikizkenar üçgeninde,
[AE] kenarortayı hem açıortay hem de yüksekliktir.
a a
O halde, m( DAE) = m( EAB) ve [AB] ⊥ [BD] dir.
Aynı durum ABC, BCD ve ADC üçgenleri için de
geçerlidir.
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 3
D C

ÖRNEK 2
D 5
x 8
18 120° E

E
A C 2
A a B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen, |AE| = 2 cm


B |DE| = 5 cm, |EC| = 8 cm ise |AB| = a kaç cm dir?
a
ABCD eşkenar dörtgen, [BE] ⊥ [DC], m( ADC) = 120° Çözüm
|AD| = 18 cm ise |DE| = x kaç cm dir?

Çözüm D

124
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 4 ÖRNEK 6
A D
A
ABCD eşkenar dörtgen
B E
x
B, D, E doğrusal F
1
|ED| = 1 cm 4
K 3
|DB| = 4 cm
D
1 a L B C
|EC| = 3v2 cm ise
|DC| = a kaç cm dir?
E 3v2 C ABCD eşkenar dörtgeninde, [BD] ∩ [CE] = {K}
a a
m( ABE) = m( EBL), |FK| = 1 cm ve |KC| = 3 cm ise
Çözüm
|EF| = x kaç cm dir?
Çözüm
Eşkenar dörtgende köşegenler açıortay olduğundan;
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 7
D C

F 8

K
ÖRNEK 5 6
D C

A E B
7
ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {K}
F
x |AE| = |EB| , |DF| = |FK|, |KB| = 6 cm, |KC| = 8 cm ise
E 3
|EF| kaç cm dir?
A B
a a Çözüm
ABCD eşkenar dörtgen, m( ADE) = m( BAF)
a a
m( DEA) = m( AFB), |DE| = 7 cm, |FB| = 3 cm ise
|EF| = x kaç cm dir?
Çözüm

125
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 8
D a C
ABCD eşkenar dörtgen D C
e/2
[AC] ∩ [BD] = {E} K
f/2
a E a
|BF| = |FC| 2 F e/2
E
D, K, F doğrusal f/2
x
|EK| = 2 cm ise A a B
A B
|AE| = x kaç cm dir? ABCD eşkenar dörtgeninde, |BD| = e, |AC| = f
Çözüm |AB| = a ise e2 + f2 = 4a2 olur.

Eşkenar dörtgende köşegenler birbirini dik olarak


ortaladığından;
f e
|AE| = |EC| = , |BE| = |ED| =
2 2
[AC] ⊥ [BD]
&
ABE de Pisagor teoremine göre,
|BE|2 + |AE|2 = |AB|2

e 2 f 2
b l + c m = a2
2 2
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 9
y e2 f2
+ = a2 ⇒ e2 + f2 = 4a2 olur.
4 4
A
F

D
x
O E C ÖRNEK 10

Bir eşkenar dörtgende köşegen uzunluklarının kare-


ADEF eşkenar dörtgen, E(3, 0), C(8, 0) ise |EF|
leri toplamı 144 cm2 ise bu eşkenar dörtgenin çevresi
kaç br dir?
kaç cm dir?
Çözüm y
Çözüm

126
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 11 Çözüm

A D

x
B O C

ABCD eşkenar dörtgeninde, C(1, 0), B(–2, 0) ise


|AC| kaç br dir?

Çözüm

ÖRNEK 13
D x F C

E
ESEN YAYINLARI

A 15 B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen, [EF] ⊥ [DC]


|AE| = |EC|, |AB| = 15 cm ise |DF| = x in alabileceği
değerler toplamı kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 12

D C

A 2 H 8 B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}


[EH] ⊥ [AB], |AH| = 2 cm, |HB| = 8 cm ise |DE| = x
kaç cm dir?

127
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 14 Çözüm

D x F 4 C

A B

ABCD eşkenar dörtgeninde, [EF] ⊥ [DC], |AC| = 4|EC|


|FE| = 2 cm, |FC| = 4 cm ise |DF| = x kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 16
D

O
ESEN YAYINLARI

A C

ABCD eşkenar dörtgeninde, E ve F kenar orta nokta-


lar, |AC| = 16 cm, |BD| = 12 cm ise |EF| kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 15

D
1F
6

A 60° x C

E
2
B
a
ABCD eşkenar dörtgen, m( DAB) = 60°, |AD| = 6 cm

|DF| = 1 cm, |EB| = 2 cm ise |EF| = x kaç cm dir?

128
Eşkenar Dörtgen

ETKİNLİK
“Bir paralelkenarın köşegenlerinin kesim noktası dik ise bu paralelkenar eşkenar dörtgendir.”
teoremini iki kolonlu ispat biçimi ile ispatlayalım.
D C

Verilen : ABCD paralelkenar ve [AC] ⊥ [BD]


P
İstenen : ABCD eşkenar dörtgendir.

A B
İfadeler Gerekçeler

1. [AC] ⊥ [BD] 1. Verilen


a a
2. APB ≅ BPC 2. Komşu bütünler açı olmasından

3. [BP] ≅ [BP] 3. [BP] ortak kenar

4. ABCD dörtgeni paralelkenar 4. Verilen

5. [AP] ≅ [PC] 5. Paralelkenarda köşegenler birbirini ortalar


& &
6. ABP , CBP 6. KAK eşlik teoreminden

7. [AB] ≅ [CB] 7. Eş üçgenlerde karşılıklı kenarlar eş olduğundan

8. ABCD eşkenar dörtgendir 8. Eşkenar dörtgenin tanımı

ÖRNEK 17 ÖRNEK 18
y

D O C D L C
x

E 3
E 2 x
h M
F
5
A B

A K B
ABCD eşkenar dörtgen, [BE] ⊥ [AD] , D(–4, 0)
ESEN YAYINLARI

C(4, 0) ise |BE| = h kaç br dir? ABCD eşkenar dörtgeninde, [LK] ⊥ [AB], [EF] ⊥ [BC]
|EM| = 2 cm, |LM| = 3 cm, |MK| = 5 cm ise
Çözüm
|MF| = x kaç cm dir?

Çözüm

129
ALIŞTIRMALAR – 7
Aşağıdaki ABCD eşkenar dörtgenlerinde verilenlere Aşağıdaki ABCD eşkenar dörtgenlerinde verilenlere
göre α kaç derecedir? göre m kaç birimdir?
1. 5.
D C D C

CBE
eşkenar m
α
üçgen

A B E
A 6 B H

6. y
A
2. A
100°
D(0, 6)
D
B E
25°

x
B O E(m, 0)
α
C(0, – 4)
C
ESEN YAYINLARI

3. D C
7. D C
35°

3
α m 4
E

A B
A E 2 B

4. 8. D C
A D

ABE m
E
eşkenar
E F
üçgen
α 2

B C A H B

130
Eşkenar Dörtgen

9. D F 2 C 13. D C

K E 8
7
E
17
3
A a B H
A B
ABCD eşkenar dörtgeninde verilenlere göre
ABCD eşkenar dörtgeninde verilenlere göre |AB| = a kaç cm dir?
EK
oranı nedir?
KF

14. D C

10. D F 5 C
K 6 F
9
6
K m

E A E B
m ABCD eşkenar dörtgeninde, [BD] köşegen

A B [KF] // [AB], [EF] // [AD], |KF| = 6 cm, |BC| = 9 cm

EK ise |EF| = m kaç cm dir?


3
ABCD eşkenar dörtgeninde, = ise
ESEN YAYINLARI

KF 2
|AE| = m kaç cm dir?
15. D
C

11. A D
m m
α 2α 6
H
A
m
6 H m B

ABCD eşkenar dörtgeninde verilenlere göre m


B C
kaç birimdir?
ABCD eşkenar dörtgeninde verilenlere göre
|BD| = m kaç cm dir?
16. D C

K
y
12.
m F
A D(0, m) E

x A B
B O C
ABCD eşkenar dörtgeninde, [AC] ∩ [BD] = {F}
ABCD eşkenar dörtgeninde, |BO| = |OC| |FK| = |KC|, |FL| = |LB|, |AE| = 16 cm
D(0, m) ve Çevre(ABCD) = 24 br ise m kaçtır? |DE| = 12 cm ise |AD| = m kaç cm dir?

131
Eşkenar Dörtgen

EŞKENAR DÖRTGENSEL BÖLGENİN ALANI ÖRNEK 20

Köşelerinin koordinatları A(0, 1), B(1, –2), C(2, 1)


D a C ve D(1, 4) olan eşkenar dörtgenin alanı kaç br2 dir?
ABCD eşkenar
h Çözüm
dörtgen ise E
a h
A(ABCD) = a.h
dır.
A H B

ÖRNEK 19
D K C

4
8 2
E
F

A B

ABCD eşkenar dörtgen, [BD] köşegen, [EF] ⊥ [BC]


[EK] ⊥ [DC], |AD| = 8 cm, |EF| = 2 cm ve
ESEN YAYINLARI

|EK| = 4 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

ÖRNEK 21

Köşegen uzunlukları 8 cm ve 12 cm olan eşkenar


dörtgenin alanı kaç cm2 dir?

Çözüm

D C

A B
→ →
ABCD eşkenar dörtgeninde ||AC|| = e, ||BD|| = f
→ →
AC ⊥ BD olduğundan
AC . BD e.f
A(ABCD) = = dir.
2 2

132
Eşkenar Dörtgen

ÖRNEK 22 Çözüm

D C

E
10
4

A H B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}


[EH] ⊥ [AB], |EH| = 4 cm, |BC| = 10 cm ise
A(ABCD) kaç cm2 dir?

ETKİNLİK

1,2 m x 1,6 m boyutlarında olan dikdörtgensel bölge şekildeki


bir kilim üzerine 5 tane eşkenar dörtgensel bölge şeklinde
motif dokunmuştur.

a. Bu motiflerin her birinin çevresi farklı renkte bir ip ile dokunacaktır. 1 cm dokuma için 2 cm ip kullanıldığına
göre, motiflerin her birinin çevresinde kullanılacak ipin uzunluğunu hesaplayalım.

160 cm Eşkenar dörtgenlerden


birisinin bir kenar
uzunluğu yandaki
gibi 50 cm olarak
hesaplandığından,
120 cm
30 cm birisinin çevresi
60 cm 4.50 = 200 cm dir.
50 30 cm
O halde, birisinin çevresi
40 cm 40 cm 2.200 = 400 cm = 4 m
80 cm
ip ile dokunur.

b. Motiflerden her birinin kilim üzerinde kapladığı alanı bulalım.

Motiflerden birisinin alanı içinde bulunduğu dikdrötgenin


60 cm alanının yarısına eşit olup
60.80 4800
= = 2400 cm2 dir.
2 2
80 cm

133
ALIŞTIRMALAR – 8
1. D C 5. A

12
B
2 D 3 E
120°
A B

a C
ABCD eşkenar dörtgen, m( B) = 120° ve
ABCD eşkenar dörtgen, B, D, E doğrusal
|AC| = 12 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
[BA] ⊥ [AE], |BD| = 2 cm, |DE| = 3 cm ise
A(ADE) kaç cm2 dir?
2. D K C

3
F 2
6. y
E
D F C

A 6 B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen


x
[EF] ⊥ [AD], [EK] ⊥ [DC], |EF| = 2 cm, |EK| = 3 cm A O B

|AB| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? ABCD eşkenar dörtgen, A(–13, 0), B(4, 0) ve
C(12, m) ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
ESEN YAYINLARI

3. D C
7. D C

150°
A 12 B
A 9 H 4 B
a
ABCD eşkenar dörtgen, m( ABC) = 150° ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}
|AB| = 12 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir? [EH] ⊥ [AB], |AH| = 9 cm ve |HB| = 4 cm ise
taralı AHED bölgesinin alanı kaç cm2 dir?

4. D C
D E C
8.
3
2
E F

6 4

A B
A B
ABCD eşkenar dörtgen, [AE] ve [DE] açıortaydır. ABCD eşkenar dörtgen, [AC] köşegen
|AE| = 6 cm, |DE| = 3 cm ise A(ABCD) kaç cm2 [BE] ⊥ [DC], |EF| = 2 cm ve |FB| = 4 cm ise
dir?
A(AFED) kaç cm2 dir?

134
TEST – 13
1. E 4. D C

A D E 6
64° F

75°
α A a B
a
B C ABCD eşkenar dörtgen, m( ABD) = 75°

ABCD eşkenar dörtgeninde B, D, E doğrusal [EF] ⊥ [BC], |DE| = |EB|, |EF| = 6 cm ise
a a |AB| = a kaç cm dir?
|AD| = |DE|, m( DAB) = 64° ise m( ECD) = α
kaç derecedir? A) 24 B) 20 C) 18 D) 15 E) 12

A) 29 B) 30 C) 31 D) 32 E) 33

2. D C 5.

D C
ESEN YAYINLARI

E
F

α
A B
A B
ABCD eşkenar dörtgeninde, [DF] ⊥ [BC], [AC]
a
köşegen, |DE| = |EC| ise m( ABC) = α kaç dere- Birim karelerden oluşmuş düzlemde çizilen

cedir? ABCD eşkenar dörtgeninin alanı kaç br2 dir?


A) 15 B) 17 C) 20 D) 21 E) 24
A) 105 B) 120 C) 135 D) 150 E) 165

3. y
6. D C
D C 64°

E
a

x
A O B
A B

ABCD eşkenar dörtgeninde, [DE] ⊥ [AB] ABCD eşkenar dörtgen, |AD| = |BE|
a a
B(3, 0), D(0, 4) ise |AD| = a kaç br dir? m( ADC) = 64° ise m( AEC) kaç derecedir?
14 9 13 25
A) 5 B) C) D) E) A) 144 B) 146 C) 148 D) 152 E) 154
3 2 3 6

135
Eşkenar Dörtgen

7. 10. D C
D C

E
a

2
150°

A 6 B A 1 F B
a
ABCD eşkenar dörtgeninde, m( ABC) = 150° ABCD eşkenar dörtgeninde
|AB| = 6 cm ise A(ABCD) kaç cm dir? 2 [AC] ∩ [BD] = {E}, [EF] ⊥ [AB], |AF| = 1 cm
|EF| = 2 cm ise |AD| = a kaç cm dir?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 9 E) 12v3
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

8. 11. D L 4 C
D C

K
12
E
x
ESEN YAYINLARI

2
A 10 B A F B
ABCD eşkenar dörtgen, |AB| = 10 cm ABCD eşkenar dörtgeninde, [AC] köşegen
2 [EF] ⊥ [AB], [KL] ⊥ [DC], |EF| = 2 cm
|BD| = 12 cm ise A(ABCD) kaç cm dir?
|KL| = 3 cm, |LC| = 4 cm ise |AE| = x kaç
A) 96 B) 92 C) 84 D) 78 E) 72
cm dir?
14 10
A) 5 B) C) 4 D) E) 3
3 3

9.
y
12. y
D E C
A

B(–4, 3)
x
A O x
O

AOCD eşkenar dörtgen, D(–2, 4) ise A(AOCD)


ABOC eşkenar dörtgeninde, B(–4, 3) ise
kaç br2 dir?
A(ABOC) kaç br2 dir?
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20 A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20

1.A 2.B 3.E 4.A 5.C 6.C 7.C 8.A 9.E 10.C 11.D 12.E

136
TEST – 15
1. y 4. y

D
B
C
C

A
B A
x x
O O

ABCD eşkenar dörtgeninde, B(3, 1) ve Birim karelerden oluşmuş koordinat düzleminde


D(–1, 5) ise AC doğrusunun eğimi kaçtır? çizilmiş olan OABC eşkenar dörtgeninin alanı
1 1 kaç br2 dir?
A) –1 B) – C) D) 1 E) 2
2 2
A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12

2. 5. D C
D C

E 36
ESEN YAYINLARI

α A B

A H B ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BE] = {F}

ABCD eşkenar dörtgeninde, [DH] ⊥ [AB] |AE| = |ED|, |CF| = 36 cm ise |AF| = x
a kaç cm dir?
|AC| = 2|DH| ise m( ABC) = α kaç derecedir?
A) 18 B) 15 C) 12 D) 9 E) 6
A) 105 B) 120 C) 135 D) 145 E) 150

6. A

3.
A a D
3 4

D E B
6
4

E 4v5 C
B F C
ABCD eşkenar dörtgeninde; D, B, E doğrusal
ABC üçgeninde DECF eşkenar dörtgen
|DB| = 4 cm, |BE| = 6 cm, |CE| = 4v5 cm
|AD| = 3 cm, |DB| = 4 cm, |AC| = 6 cm ise
ise |AB| = a kaç cm dir?
|BC| kaç cm dir?
A) 4 B) 2v3 C) 2v5 D) 2v6 E) 6
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10

139
Eşkenar Dörtgen

7. Bir eşkenar dörtgenin çevresi 16 cm ve köşegen- 10. D C


lerinin uzunlukları toplamı 16 cm olduğuna göre,
alanı kaç cm2 dir?
3 E
A) 24 B) 36 C) 48 D) 64 E) 72 x
F
5

A K B

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}


[FK] ⊥ [AB], |AK| = |KB|, |AF| = 5 cm
|FE| = 3 cm ise |BC| = x kaç cm dir?

A) 8 B) 5v3 C) 4v5
D) 3c10 E) 10
8. E

5
C
D
11. D C

F 16
3 E

A B
10
ESEN YAYINLARI

ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BE] = {F}


A F B
a a
m( ECD) = m( CAB), |ED| = 5 cm, |FB| = 3 cm
ABCD eşkenar dörtgen, [AC] ∩ [BD] = {E}
ise A(ABCD) kaç cm2 dir? |AF| = |FB|, |DE| = 16 cm, |EF| = 10 cm
A) 30 B) 36 C) 42 D) 48 E) 60 ise |AC| kaç cm dir?

A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 32

12. D

9. L
y
2 3

D C A C
E K
1 x
E F

x
A O B
B

13 ABCD eşkenar dörtgeninde, [AC] ve [BD]


ABCD eşkenar dörtgeninde, C c , 4 m ve
2 köşegen, |EF| = 1 cm, |EL| = 2 cm, |LK| = 3 cm
|AE| = |ED| ise A(ABCD) kaç br2 dir? ise |FK| = x kaç cm dir?

A) 20 B) 18 C) 16 D) 15 E) 12 A) v2 B) v3 C) 2 D) v5 E) v6

1.D 2.B 3.C 4.C 5.A 6.C 7.C 8.B 9.A 10.C 11.D 12.E

140
Kenar uzunlukları eşit ve kenarları birbirine dik olan dörtgene kare denir.
Kareyi, kenar uzunlukları birbirine eşit olan dikdörtgen şeklinde de tanımlayabiliriz.
D a C

|AB| = |BC| = |CD| = |DA| = a


a a a a a a
m( A) = m( B) = m( C) = m( D) = 90°

A a B

D a C
® Köşegen uzunlukları birbirine eşittir. |AC| = |BD| = av2 45° 45°
45° 45°
a 2
® Köşegenler birbirini ortalar. |AO| = |OC| = |BO| = |OD| =
2
a O a
® Köşegenler birbirine diktir. [AC] ⊥ [BD]
45° 45°
® Köşegenler açıortaydır. 45° 45°
A a B

ÖRNEK 1 ÖRNEK 2
D C
D C
α

5
E
E
1
A B
A B
ABCD kare, |BE| = 1 cm, |DE| = 5 cm ise |AB| kaç a
cm dir? ABCD kare, BEC eşkenar üçgen ise m( CDE) = α

Çözüm kaç derecedir?

Çözüm

141
Kare

ÖRNEK 3 ÖRNEK 5
D C y

E
F
α C B

x
O A
A B
x + 3y = 12
ABCD kare, ABE eşkenar üçgen ve [BD] köşegen
a Analitik düzlemdeki OABC karesinin B köşesi
ise m( AFB) = α kaç derecedir?
x + 3y = 12 doğrusu üzerinde bulunmaktadır.
Çözüm Buna göre, OABC karesinin çevresi kaç birimdir?

Çözüm
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 6

D C

v2
ÖRNEK 4 E
D C
α
E
v5

A B

ABCD kare, [AC] köşegen, |CE| = v2 cm


A B |BE| = v5 cm ise |AB| kaç cm dir?
a
ABCD kare, ABE eşkenar üçgen ise m( ADE) = α Çözüm

kaç derecedir?

Çözüm

142
Kare

ÖRNEK 7 ÖRNEK 9
E
D F C
ABCD kare x
1
A, C, E doğrusal D 4
C
K
|AC| = 2 cm E

|CE| = 1 cm ise 2

|DE| = x kaç cm dir? A B


A B
Çözüm ABCD kare; E ve F orta noktalar, [DE] ∩ [BF] = {K}
|CK| = 4 cm ise |AB| kaç cm dir?

Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 8
D C
15°
6 ÖRNEK 10
E D F C

x
E
A B x x
a
ABCD karesinde, [DB] köşegen, m( DCE) = 15°
A 6 B
|CE| = 6 cm ise |AB| kaç cm dir?
ABCD kare, [EF] ⊥ [DC], |AB| = 6 cm ise
Çözüm
|AE| = |EB| = |EF| = x kaç cm dir?

Çözüm

143
Kare

ÖRNEK 11 ÖRNEK 13
D C y
B
F
F
K
C 70°

A
α

A E B x
O E

ABCD kare, AEFK dikdörtgen, F ∈ [BD] a a


ABCO karesinde, m( OFC) = 70° ise m( FEB) = α
Çevre(AEFK) = 24 cm ise |BD| kaç cm dir? kaç derecedir?
Çözüm Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 12

D C ÖRNEK 14

D C
3 F
4

3
A E x B 5
A B
ABCD kare, [CE] ⊥ [DF], |DF| = 4 cm, |CF| = 3 cm ise
ABCD kare, [CE] ⊥ [BE], [AF] ⊥ [CE], |AB| = 5 cm
|EB| = x kaç cm dir?
|BE| = 3 cm ise |AF| kaç cm dir?
Çözüm
Çözüm

144
Kare

ÖRNEK 15 Çözüm
y
D

C
E

x
A O

ACDE kare, A(–3, 0) ve |DC| = 5 br ise |OD| kaç


br dir?

Çözüm
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 17

D 10 C

F
E

A B

ABCD karesinde, [DE] ⊥ [BE], |DC| = 10 cm


|CF| = |FB| ise |BE| = x kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 16

D C
2v2
4
E

A a B

ABCD kare, |DE| = |BE| = 4 cm, |CE| = 2v2 cm ise


|AB| = a kaç cm dir?

145
Kare

ÖRNEK 18 Çözüm
y
d
C

D(0, 6)

x
O A(2, 0)

Analitik düzlemdeki ABCD karesinin C köşesi d doğ-


rusunun üzerindedir.
Buna göre, orijinden ve C köşesinden geçen d doğ-
rusunun denklemi nedir?

ETKİNLİK

B(0, 1)

Şekilde verilen ABCD karesi için


aşağıda yapılan etkinlikleri inceleyiniz.
x
C(–1, 0) O A(1, 0)

D(0, –1)


® OA, orijin etrafında ve pozitif yönde 45° döndürülürse elde edilen vektörü bulalım.
y
Rα(A) = (x.cosα – y.sinα, x.sinα + y.cosα)
B
R45°(A) = (1.cos45° – 0.sin45°, 1.sin45° + 0.cos45°) B′ A′

= (cos45°, sin45°)
1 1 x
A′(cos45°, sin45°) = A′ c, m bulunur. C O A
2 2
→ → →
Aynı işlem OB, OC ve OD için de yapılırsa yandaki C′ D′
D
A′B′C′D′ karesi bulunur.

® A noktası orijin etrafında ve pozitif yönde 90° döndürülürse elde edilen A″ noktasını bulalım.
R90°(x, y) = (–y, x) olduğundan, R90°(1, 0) = (0, 1) ⇒ A″(0, 1) bulunur.
Aynı işlemler B, C ve D noktaları için de yapılırsa; B″(–1, 0), C″(0, –1) ve D″(1, 0) bulunur.
Bu durumda oluşan A″B″C″D″ karesinin ABCD karesi ile çakışık olduğuna dikkat ediniz.

® ABCD karesinin simetri eksenlerinden ikisi x ekseni ile y eksenidir.


Buna göre, ABCD karesinin x eksenine göre simetriği veya y eksenine göre simetriği alınırsa yine aynı
ABCD karesi elde edilir.

146
ALIŞTIRMALAR – 9
1. D C 5. D C
60°

6
E
α

A B A E B
a
ABCD kare, DEC eşkenar üçgen ise m( AEB) = α a
ABCD kare, m( CDE) = 60°, |DE| = 6 cm ise
kaç derecedir?
|AB| kaç cm dir?

6. D C
2. A D

E α

120°
A 6 E x B
B C
a a
ABCD kare, ABE eşkenar üçgen ise m( DEC) = α ABCD kare, m( AEC) = 120°, |AE| = 6 cm ise

kaç derecedir? |EB| = x kaç cm dir?


ESEN YAYINLARI

7. D C
3. A D
α
x
4
E

E
2
A B
B C
a
ABCD kare, ABE eşkenar üçgen ise m( BDE) = α ABCD kare, [DB] köşegen, |DE| = 4 cm

kaç derecedir? |EB| = 2 cm ise |CE| = x kaç cm dir?

8. D C
4. D C

4v2
F α
F

A B E
A x E 4 B
ABCD kare; A, B, E doğrusal, |DF| = |BE| ise ABCD kare, [DB] ⊥ [EF], |DF| = 4v2 cm
a
m( CFE) = α kaç derecedir? |EB| = 4 cm ise |AE| = x kaç cm dir?

147
Kare

9. D C 13. D C

15°
4 3
E

E
x
2
A 12 B A B
a
ABCD kare, [DE] ⊥ [EB], m( EDA) = 15° ABCD kare, |BE| = 2 cm, |CE| = 3 cm
|AB| = 12 cm ise |DE| kaç cm dir? |DE| = 4 cm ise |AE| = x kaç cm dir?

10. D E C 14. D C

4
F F
K
x
2

A B A E B

AD ABCD kare, [DE] ⊥ [AF], |DK| = 4 cm


ABCD kare, [FE] ⊥ [DC] ise oranı nedir?
EF
|EK| = 2 cm ise |BF| = x kaç cm dir?
ESEN YAYINLARI

11. D C E

15. D C
F

6
2

A B F 1

ABCD kare, |AE| = 4|FE|, |BF| = 6 cm ise A E B

|DE| kaç cm dir? ABCD kare, [FE] ⊥ [CE], |FE| = 1 cm


|CE| = 2 cm ise |AB| kaç cm dir?
12. D C

16. D K C

x
L

B 4 T
A α
6
7 F

E
A E B
ABCD kare; D, B, E doğrusal, |DB| = |AE| ise ABCD kare, [LF] ⊥ [KE], |LT| = 4 cm, |TE| = 7 cm
a
m( BAE) = α kaç derecedir? |TF| = 6 cm ise |LK| = x kaç cm dir?

148
Kare

KARESEL BÖLGENİN ALANI ÖRNEK 20

y
D C

C(0, 4)

a D

x
O B
A a B

ABCD karesinde, |AB| = |BC| = a br ise A(–2, –2)

A(ABCD) = a.a
Şekilde verilen ABCD karesel bölgesinin alanı kaç
A(ABCD) = a2 dir.
br2 dir?

Çözüm

ÖRNEK 19

Çevresi 12 cm olan karenin alanı kaç cm2 dir?

Çözüm
ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 21
D C

F
K
2

A E B

ABCD kare, [AC] köşegen, |AF| = 2 cm, |FC| = 4 cm


ise EBKF dikdörtgeninin alanı kaç cm2 dir?
D a C Çözüm

a a

A a B
→ →
ABCD karesinde ||AC|| = ||BD||, [AC] ⊥ [BD]

AC . BD
olduğundan, A(ABCD) =
2
2
AC
A(ABCD) = bulunur.
2

149
Kare

ÖRNEK 22 ÖRNEK 24
D C C

3
K F

12 E
F

2
A B E

A D B
ABCD ve BEFK birer karedir. |AK| = 12 cm ise
ABC üçgeninde, ADEF kare, |CE| = 3 cm
karelerin alanları toplamı kaç cm2 dir?
|EB| = 2 cm ise A(ADEF) kaç cm2 dir?
Çözüm
Çözüm

ESEN YAYINLARI

ÖRNEK 23
D C

A B

ABCD kare, ABE eşkenar üçgen, A(BCE) = 6 cm2 ise


A(ABCD) kaç cm2 dir?

Çözüm

ÖRNEK 25
D C

F
6v5

A B

ABCD kare, |AE| = |CF|, |BF| = 3|FC|


|EF| = 6v5 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

150
Kare

Çözüm ÖRNEK 27
y

D C
x + 2y = 12

x
O A B

Analitik düzlemdeki ABCD karesinin C köşesi


x + 2y = 12 doğrusu üzerinde olup |DA| = |AB| dir.
Buna göre, ABCD karesinin alanı kaç br2 dir?
Çözüm

ÖRNEK 26
D C

ÖRNEK 28
ESEN YAYINLARI

F
D E C
A B

F
E
K
ABCD dikdörtgeninin çevresi 14 cm ve alanı 12 cm2
olduğuna göre, AEFC karesinin alanı kaç cm2 dir? A B

Çözüm ABCD kare, [AF] ∩ [BE] = {K}, |BF| = |FC|


A(BKF) = 2 cm2, A(EAK) = 12 cm2 ise A(ABCD) kaç
cm2 dir?
Çözüm

151
ALIŞTIRMALAR – 10
1. D C 5. D C

E
5

A E B A B

ABCD kare, |AE| = |EB|, |CE| = 5 cm ise ABCD kare, AED eşkenar üçgen

A(ABCD) kaç cm2 dir? A(ABE) = 8 cm2 ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

2. E
6. D C
°

D C
30

12 E

75° 2

A F B
A B
a
a ABCD kare, m( DAE) = 75°, [AE] ⊥ [EB]
ABCD kare, m( AEB) = 30°, |BE| = 12 cm ise
[EF] ⊥ [AB], |EF| = 2 cm ise taralı bölgenin alanı
A(ABCD) kaç cm2 dir? kaç cm2 dir?
ESEN YAYINLARI

y 7. D C
3.
C

K
B E
3
D A B
1
x F
O F
A ABCD ve EFKD birer karedir. |EA| = 3 cm
ABCD kare, F(6, 0), C(0, 12) ise A(ABCD) kaç |AF| = 1 cm ise A(DCK) kaç cm2 dir?
2
cm dir?
8. D F C

4. D C

K
E E
F

A B
A B

ABCD kare, [DE] ⊥ [EB], |DF| = |FA| ise ABCD kare, [DE] ∩ [BF] = {K}, |BE| = |EC|
A (DEF) |DF| = |FC|, A(BEK) = 6 cm2 ise A(ABCD) kaç
oranı nedir?
A (ABCD) cm2 dir?

152
TEST – 16
1. A D 4. y

E
α C
F
O D
x
B
B C

ABCD karesinde, BCE ve BFA eşkenar üçgen- A


a
ler ise m( BEF) = α kaç derecedir?
OABC karesinde, |DB| = 2 br, |OB| = 6v2 br ise
A) 15 B) 30 C) 45 D) 60 E) 75 |OD| kaç br dir?
A) 6 B) 2 C) 2c13 D) 8 E) 2c15

2. D C
5. D C

2
ESEN YAYINLARI

E E
α 2v3
A v6 B 15°
A B
ABCD karesinde, |AE| = |CE| = 2 cm a
a ABCD karesinde, [BD] köşegen, m( EAB) = 15°
|AB| = v6 cm ise m( EAB) = α kaç derecedir?
|AE| = 2v3 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 22,5 E) 30
A) 8 B) 12 C) 8v2
D) 8v3 E) 12v2

3. D C
6. E
3
K
4 D C
2
E
L
4 x 6

A F B

ABCD karesinde, [EK] ⊥ [DB], [FL] ⊥ [DB] A B

|EK| = 2 cm, |KL| = |LF| = 4 cm ise |AB| kaç ABCD karesinde, B, D, E doğrusal, |ED| = 3 cm
cm dir? |DB| = 6 cm ise |AE| = x kaç cm dir?

A) 5v2 B) 3v5 C) 2c10 A) 5v3 B) 8 C) 5v2


D) 6 E) 5 D) 3v5 E) 2c10

153
Kare

7. y 10. y

y = 2x A

D C

B D

x C
O A B(9, 0) x

Analitik düzlemdeki ABCD karesinin D köşesi


y = 2x doğrusu üzerinde ve B(9, 0) olduğuna ABCD karesinin orijin etrafında pozitif yönde
göre, A(ABCD) kaç br dir? 2 90° döndürülmesiyle oluşan A′B′C′D′ karesinin
koordinatları toplamı kaçtır?
A) 16 B) 25 C) 36 D) 64 E) 81
A) –16 B) –18 C) –20 D) –22 E) –24

8. D C
11. D 1 E C

5
ESEN YAYINLARI

E
6
75°

A B
A B
a
ABCD karesinde, [AC] köşegen, m( CBE) = 75° ABCD karesinde, |DE| = 1 cm, |EB| = 5 cm ise
|EB| = 6 cm ise |AB| kaç cm dir? A(ABE) kaç cm2 dir?

A) 7 B) 3v6 C) 8 D) 4v5 E) 9 A) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 12

12. y
9. D C
A D

x F
H1 F x
L
K
E
A 2v5 B
B E C
ABCD karesinde, [DE] ⊥ [AF], [BH] ⊥ [AF]
|AB| = 2v5 cm, |HF| = 1 cm ise |DE| = x kaç
ABCD karesinde, [FE] ∩ [KD] = {L} ise A(FKL)
cm dir? kaç br2 dir?
A) 2 B) 2v2 C) 3 D) 4 E) 3v2 A) 0,8 B) 1 C) 1,2 D) 1,4 E) 1,6

1.C 2.B 3.A 4.C 5.E 6.D 7.C 8.B 9.D 10.E 11.C 12.B

154
TEST – 18
1. 4.
D C D C

E
α E

F
A B
A B
ABCD kare ve BEC eşkenar üçgen ise
a
m( DEB) = α kaç derecedir?
Birim karelerden oluşmuş düzlem üzerinde çizi-
A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50 len ABCD karesinde CD , EF kaçtır?
A) –42 B) –39 C) –36 D) 36 E) 39

2. D C
5. E
75°
12v2
4v3 D 15°
C
ESEN YAYINLARI

A B

a A B
ABCD karesinde, [AC] köşegen, m( CDE) = 75°
|DE| = 4v3 cm ise |AB| kaç cm dir? ABCD karesinde A, C, E doğrusaldır.
a
m( EDC) = 15°, |DE| = 12v2 cm ise |AB| kaç
A) 12 B) 8v2 C) 8v3
cm dir?
D) 6v2 E) 6v3
A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

3.
y 6. D C
3y – x = 6
E
A C α

x
B O

A B
ABOC karesinin A köşesi 3y – x = 6 doğrusu
ABCD karesinde, |DE| = |EB| = v2.|EC| ise
üzerinde ise A(ABOC) kaç br2 dir? a
m( DEB) = α kaç derecedir?
9 13
A) 2 B) C) 3 D) E) 4
4 4 A) 105 B) 120 C) 135 D) 145 E) 150

157
Kare

7. y 10. D C

D 4v2

A F
K
O
x

C
A E B
B
ABCD ve AEFK karedir. A(AEFK) = 4 cm2
ABCD karesinin ağırlık merkezi O dur. C(3, –1) |CF| = 4v2 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
2
ise karenin alanı kaç br dir?
A) 36 B) 40 C) 49 D) 64 E) 81
A) 18 B) 20 C) 22 D) 23 E) 25

11. y
8. D C
B

8 E

C
E
x x
6 F O A
ESEN YAYINLARI

A B D
ABCD karesinde, [DE] ⊥ [AE], |DE| = 8 cm
ABCD karesinde, A(9, 0), F(–5, 0) ise A(ABCD)
|AE| = 6 cm ise |EB| = x kaç cm dir? kaç br2 dir?
A) 6 B) 2c10 C) 3v5 A) 108 B) 120 C) 126 D) 135 E) 144
D) 4v2 E) 5v2

12. y
y
9.
A

C B
B
D
x
O A
x
C O x + 2y = 4

ABCD karesinde, A(–2, 6) ise B noktasının OABC karesinin B köşesi x + 2y = 4 doğrusu


koordinatları aşağıdakilerden hangisidir? üzerindedir. Buna göre, karenin çevresi kaç
A) (–5, 3) B) (–6, 3) C) (–5, 4) birimdir?
16 17 19
D) (–4, 4) E) (–6, 4) A) 4 B) C) D) 6 E)
3 3 3

1.D 2.D 3.B 4.C 5.A 6.E 7.B 8.B 9.E 10.A 11.C 12.B

158
Köşegenlerinden biri, iki ikizkenar üçgenin tabanı olan dörtgene deltoid denir.
Şekilde ABC ve DAC ikizkenar üçgenlerinin oluşturduğu ABCD deltoidi çizilmiştir. ABCD deltoidinde;

A ® |AB| = |BC| ve |AD| = |DC|

® [BD] ⊥ [AC]

E
® |AE| = |EC|
B D a a
® m( DAB) = m( DCB)

® [DB] köşegeni açıortaydır.


C
® Kenar orta noktaları birleştirilerek elde edilen dörtgen, bir dikdörtgendir.

ÖRNEK 1 ÖRNEK 2
A A

c13 E 8 24°
B D B D
50°
6

C
C
ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC| ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|
ESEN YAYINLARI

|DE| = 8 cm, |EC| = 6 cm, |EB| = c13 cm ise a a a a


m( ADB) = 24°, m( DBC) = 50° ise m( A) ve m( C)
Çevre(ABCD) kaç cm dir?
değerlerini bulunuz.
Çözüm
Çözüm

159
Deltoid

ÖRNEK 3 Çözüm
A

6v3

60° E
B D
30°

6v3

ABCD deltoidinde, |AB| = |BC|, |AD| = |DC| = 6v3 cm


a a
m( BDC) = 30°, m( ABD) = 60° ise |DB| kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 5
A

B D
ESEN YAYINLARI

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|, E ve F


kenar orta noktalarıdır. |DB| = 16 cm, |AC| = 12 cm
ise |EF| kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 4
y

a D
A

105°
x
O C

a
AOCD deltoidinde, A(0, 4), C(4, 0), m( DCO) = 105°
ise |AD| = |DC| = a kaç br dir?

160
Deltoid

ÖRNEK 6 Çözüm
A

v3 x

B 120° 60° D

v3 x

a a
ABCD deltoidinde, m( ADC) = 60°, m( ABC) = 120°

|AB| = |BC| = v3 cm ise |AD| = |DC| = x kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 8

E
B D
ESEN YAYINLARI

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC| = 5 cm, |AB| = |BC|


a
|AC| = 6 cm, |DB| = 7 cm ise m( ABC) kaç derecedir?

Çözüm

ÖRNEK 7
A

F
N 2
K
B 2 4 D
M
1 L
T

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|


[FK] // [DC], [KL] // [AD], [MN] // [BC], [MT] // [AB]
|NM| = |FK| = 2 cm, |KL| = 4 cm , |MT| = 1 cm ise
Çevre(ABCD) kaç cm dir?

161
Deltoid

ÖRNEK 9 Çözüm
A

F
3 x

B D
E
2

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|


[EF] ⊥ [AB], |EC| = 2 cm, |FB| = 3 cm ise
|EF| = x kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 11

10

E
B D
ESEN YAYINLARI

10

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC| = 10 cm, |AB| = |BC|


[AB] ⊥ [BC], |AC| = 12 cm ise |DB| kaç cm dir?

Çözüm

ÖRNEK 10
A

K
3
E
B D
4

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|


L ve K kenar orta noktalarıdır. |EL| = 4 cm
|EK| = 3 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?

162
Deltoid

ÖRNEK 12 Çözüm

2 E

F
x

B x D 5 C

ABC üçgeninde, |EC| = 2|AE|, |FE| = |DE|, |AF| = 2 cm


|DC| = 5 cm ise |FB| = |BD| = x kaç cm dir?

Çözüm

ESEN YAYINLARI

ETKİNLİK

Pergel Yardımı İle Deltoidin Çizimi


Herhangi bir [XY] çizelim.
X Y

XY
Pergelin arasını den A
2
büyük olacak şekilde [XY]
X Y
nin üst kısmında X mer-

kezli bir yay ile Y merkezli

bir yay çizerek A noktasını B


ÖRNEK 13
belirleyelim.
A

XY
Pergelin arasını den büyük olacak şekilde
L K 2
B D
önceki adımdakinden farklı alarak ve [XY] nin alt

F E kısmında X merkezli bir yay ile Y merkezli bir yay

C
çizerek B noktasını belirleyelim.

ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|, E ve F


A, X, B ve Y noktalarını sırayla birleştirerek AXBY
kenar orta noktalardır. [AE] ∩ [DB] = {K} ve
deltoidini çizmiş oluruz.
KL
[AF] ∩ [DB] = {L} ise kaçtır?
DB

163
ALIŞTIRMALAR – 11
Aşağıdaki deltoidlerin her birinde verilenlere göre x Aşağıdaki deltoidlerin her birinde verilenlere göre
değerlerini bulunuz. deltoidlerin çevre uzunluklarını bulunuz.
1. 6.
y+40°

15 6
x
8

2y–20°

7.
2. a
2b
x
a 2

30° 3 b
40° 2a
b

8.
ESEN YAYINLARI

3. 2v2 x
2
30°
y 2y 45°

2v2 x

9.
4. 60°
2v3
10

x 45°
6

10. A

5.
1
4
x 12 B D
3
2
60°
30°
C
x 12
|AB| = |BC| ve |AD| = |DC|

164
Deltoid

Aşağıdaki soruların her birinde verilenlere göre x Aşağıdaki soruların her birinde verilenlere göre
değerlerini bulunuz. istenenleri bulunuz.
11. 16. D
|AD| = |AB|
v6 v6 F
|DC| = |BC|

75° A C |AC| = 24

x x |BD| = 10
E

B |EF| = ?

12. 17.
A |AD| = |DC|
x E
x |AB| = |BC|
|DF| = 3|FC|
5 B D
2 |EB| = 3|AE|

3y 2y F |BD| = 12, |AC| = 8

C |EF| = ?

18. A
ESEN YAYINLARI

13.
x 12

9–x
y B D
E

3y 12
9
C
a a
m( BAD) + m( BCD) = 180°, |DE| = 2|EB|, |DC| = ?

14.
9
19.
x xv3
x
9
α=?
120° α

x
xv3

15.

20.
x xv2
x 1
α α=?
2
x
xv2

165
Deltoid

DELTOİDSEL BÖLGENİN ALANI Çözüm

B D

ABCD deltoid ise köşegenleri dik kesişir.


[AC] ⊥ [BD], |AC| = e, |BD| = f ise
e.f
A(ABCD) = olur.
2

ÖRNEK 14
ÖRNEK 16
A
y
17 10
8
A
B D
E

17 10 O
x
B D
ESEN YAYINLARI

ABCD deltoid, [AC] ∩ [BD] = {E}, |AD| = |DC| = 10 cm


C
|AB| = |BC| = 17 cm, |AE| = 8 cm ise A(ABCD) kaç
cm2 dir? a a
ABCD deltoid, m( ACB) = m( BDC), D(1, 0), B(–4, 0)
Çözüm ise A(ABCD) kaç br2 dir?

Çözüm

ÖRNEK 15
A

E K

B D

ABCD deltoid, |AK| = |KD|, |AE| = |EB| = |BF|


|EF| = 5 cm, |EK| = 10 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

166
Deltoid

ÖRNEK 17 ÖRNEK 18

D
y
D 4 8

A C
A C
4 120° 8

B B
x
O
ABCD deltoidinde, |AB| = |AD| = 4 cm
a
Analitik düzlemde ABCD deltoid, |AD| = |AB| |BC| = |CD| = 8 cm ve m( ABC) = 120° ise
|BC| = |CD|, A(1, 3), B(5, 1) ve C(10, 3) olduğuna
A(ABCD) kaç cm2 dir?
göre, A(ABCD) kaç br2 dir?

ESEN YAYINLARI
Çözüm
Çözüm

ETKİNLİK
Uçurtma
Çocuklarımız neleri sevmiyorlar ki.
Uçurtmayı seviyorlar sözgelişi,
Bir havalandı mı uçurtmaları
Daha da güzelleşiyorlar.

Maviliklerde gözleri
Özgürlüğü yaşıyorlar
Uçurtmalarla birlikte.

Koparıp da iplerini hele


Bir kurtuldular mı ellerinden,
Öylesine seviniyorlar ki,
Gidiş o gidiş, bile bile…
Rıfat Ilgaz

167
ALIŞTIRMALAR – 12
1. A 3v2
5. D
D
A 4
8
5
2
3v2
E
2
B 8 C
B 5 C

Şekilde, [AB] ⊥ [AD], |AB| = |AD| = 3v2 cm [AD] ⊥ [DC], |AE| = |EB| = 2 cm, |AD| = 4 cm
|CB| = |CD| = 8 cm ise A(AECD) kaç cm2 dir?
|CB| = |CD| = 5 cm ise A(ABCD) kaç cm2 dir?

D
6.
D L
2. 5
A
A 2 6
K
3v5 E
E
5
3
B F C
C
B 3v5
EFKL dikdörtgen, |DL| = 2|AL|, |DK| = 2|KC|
Şekilde, [AC] ∩ [BD] = {E}, |AB| = |AD| = 5 cm |AD| = |AB|, |CB| = |CD|, |EL| = 2 cm, |LK| = 6 cm
|BC| = |CD| = 3v5 cm, |BE| = 3 cm ise A(ABCD) ise taralı bölgelerin alanları toplamı kaç cm2 dir?
kaç cm2 dir?
ESEN YAYINLARI

7. y
D C
3. y
D B
K

A C
x
x A O
O F
B
Şekilde, [AO] // [DC], |AB| = |AD|, |CB| = |CD|
ABCD deltoid, |AO| = |OB| = |AK| = |KD| B(0, 4), A(–6, 0) ise A(ABCD) kaç br2 dir?
|BF| = |FC|, K(0, 3), F(5, 0) ise A(ABCD) kaç
br2 dir?

8. A

4. D 2
5
A 30°
B D
E
6
5

60° C

B 6 C Şekilde, [AD] ⊥ [DC], |AD| = |DC|, |AB| = |BC|


a a
Şekilde, m( BCD) = 60°, |AB| = |AD| = 5 cm m( ABD) = 30° ve |AE| = 2 cm ise A(ABCD) kaç
|BC| = |CD| = 6 cm, ise A(ABCD) kaç cm2 dir? cm2 dir?

168
TEST – 19
1. A 4. A

3v3 x
F

30° 13
B D B 5 D
60°

3v3 x K E

C C
a a
ABCD deltoidinde, m( ADB) = 30°, m( DBC) = 60° ABCD deltoidinde; E, F, K kenar orta noktalar
|AB| = 3v3 cm , |BC| = 3v3 cm ise |AD| = |DC|, |AB| = |BC|, |EF| = 13 cm
|AD| = |DC| = x kaç cm dir? |FK| = 5 cm ise ABCD deltoidinin köşegen uzun-
lukları toplamı kaç cm dir?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
A) 30 B) 31 C) 32 D) 33 E) 34

2. A 5. y
3v5
5
C(0, 3)
ESEN YAYINLARI

B D D(–2, k)

5 x
3v5 A(–1, 0) O B

C
ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, A(0, 1), C(0, 3)
ABCD deltoidinde, |AD| = 3v5 cm
ve D(–2, k) ise B noktasının apsisi kaçtır?
|DC| = 3v5 cm, |AB| = 5 cm, |BC| = 5 cm ve
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
|AC| = 6 cm ise |DB| kaç cm dir?

A) 12 B) 11 C) 10 D) 9 E) 8

6.
A

3. D E 3 C

3
60°
B C
F
1
A B ABCD deltoidinde, [AD] ⊥ [DC], |AD| = |DC|
a DC
ABCD paralelkenarında |AE| = |AF|, |FB| = 1 cm |AB| = |BC|, m( ABC) = 60° ise kaçtır?
AB
|EC| = |CF| = 3 cm ise Çevre(ABCD) kaç cm dir?
2 2 2 2 2
A) 17 B) 16 C) 15 D) 14 E) 13 A) v2 B) C) D) E)
3 2 3 4

169
Deltoid

7. A 10. A

D D
12

E E
15°

B 12 C
B C

ABCD deltoidinde, |AB| = |BC| = 12 cm ABCD deltoidinde, |AD| = |DC|, |AB| = |BC|
a a a
m( ABD) = 15° ve |BE| = 2|DE| ise A(ABCD) kaç m( ADC) = 120°, m( ABC) = 60°, |DB| = 12 cm
cm2 dir?
ise |EB| kaç cm dir?
A) 54 B) 48 C) 42 D) 36 E) 30 15 17
A) 7 B) C) 8 D) E) 9
2 2

11. y
8. A C
4 2

B D B
x
D
4 2
ESEN YAYINLARI

C
A
ABCD deltoidinde, |AD| = |DC| = 2 cm
a a % %
ABCD deltoidinde, m( DAB ) = m( DCB ) = 90°
|AB| = |BC| = 4 cm, m( B) + m( D) = 120° ise
|AD| = |DC| , A(1, –2) ve B(2, 0) olduğuna göre,
A(ABCD) kaç cm2 dir?
A(ABCD) kaç br2 dir?
A) 4v3 B) 6v3 C) 8v3
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
D) 10v3 E) 12v3

12.
D C
9.
2
C
E

3 K
2

A D B
A B
ABC üçgeninde, |DB| = |BC|, |AE| = 3 cm
ABCD deltoidinde, |AB| = |AD|, |BC| = |CD|
EK
|AC| + |BD| = 12 cm, |AC|2 + |BD|2 = 64 cm2 |EC| = |ED| = 2 cm ise kaçtır?
KB
ise A(ABCD) kaç cm2 dir?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
A) 40 B) 32 C) 28 D) 24 E) 20 2 3 4 5 6

1.D 2.C 3.B 4.E 5.B 6.C 7.A 8.A 9.E 10.E 11.E 12.D

170
DÖRTGENLERİN SINIFLANDIRILMASI

Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi ok yönünde ilerlediğimizde geride kalan her dörtgenin tüm özellikleri ondan son-
ra gelen tüm dörtgenler için geçerlidir.
Örneğin, paralelkenarda köşegenler birbirini ortalar. Paralelkenardan sonra ok yönünde ilerlediğimizde rastladığı-
mız dikdörtgen, eşkenar dörtgen ve karede de bu özellik vardır (köşegenlerin birbirini ortalama özelliği).

Dörtgen

[AB] // [DC] D C D D C
[AB] // [DC]
[AD] // [BC]
|AB| = |DC| Paralelkenar m(A) + m(D) = 180°
A Deltoid C Yamuk
|AD| = |BC| m(B) + m(C) = 180°
A B A B
m(A) = m(C)
B
m(B) = m(D) Karfl›l›kl› kenarlar› Sadece iki kenar› birbirine paralel
paralel olan dörtgen |AB| = |AD|, |CB| = |CD| olan dörtgen yamuktur.
paralelkenardır. m(B) = m(D)

D C D C D C D C

Eflkenar ‹kizkenar
Dikdörtgen Dik yamuk
dörtgen yamuk

A B A B A B A B

Aç›lar› dik aç› olan


Bütün kenar uzunluklar›
paralelkenar
birbirine eflit olan paralel-
dikdörtgendir.
kenar eflkenar dörtgendir.

D C

Kenar uzunluklar› eflit ve


Kare kenarlar› birbirine dik
olan dörtgen karedir.

A B

173
Özel Dörtgenler

DÖRTGENLER‹N ÖZELL‹KLER‹

Özellikler Yamuk Paralelkenar Dikdörtgen Eflkenar Kare Deltoid


dörtgen
Karfl›l›kl› kenar uzunluklar› eflittir.
Bütün kenar uzunluklar› eflittir.
Karfl›l›kl› kenarlar› paraleldir.
Karfl›l›kl› aç›lar› efltir.
Her bir aç›s› diktir.
Köflegenler birbirini ortalar.
Köflegenler efltir.
Köflegenler dik kesiflir.
Ard›fl›k aç›lar› bütünlerdir.
Sadece iki kenar› paraleldir.
‹ç aç›lar›n›n ölçüleri toplam› 360° dir.
Köflegenler aç›ortayd›r.

Herhangi bir dörtgenin kenar orta noktaları, bir paralelkenarın köşeleridir.


C
K
D

F
L

A E B
® Bir dörtgende köşegenler eşit uzunlukta ise kenar orta noktalarının birleşimi bir eşkenar dörtgendir.
|AC| = |BD| ⇒ EFKL eşkenar dörtgendir.
® Bir dörtgende köşegenler dik kesişiyorsa kenar orta noktalarının birleşimi bir dikdörtgendir.
[AC] ⊥ [BD] ⇒ EFKL dikdörtgendir.
® Bir dörtgende köşegenler hem dik kesişiyor hem de eşit uzunlukta ise kenar orta noktalarının birleşimi bir
karedir. [AC] ⊥ [BD] ve |AC| = |BD| ⇒ EFKL karedir.

D K C
D K C D D
L K L K

L F A C A C L F

E F E F
A E B
B B A E B
ABCD dikdörtgen ise Eşkenar dörtgen ve deltoidin kenarlarının orta Karenin kenar orta
EFKL eşkenar dörtgendir. noktaları birleştirilirse bir dikdörtgen elde edilir. noktaları birleşteirilirse
yine kare elde edilir.

174
ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ SINAV SORULARI

1. 1999 - ÖSS 4. 1999 - ÖSS


D 8 C D M C
ABCD bir
124°
N L dikdörtgen
5 3
|DN| = |CL|
62°
x
|AB| = 6 cm
A B A K B
a 6 |BC| = 3 cm
ABCD yamuk, [AB] // [CD], m( ADC) = 124°
a Yukarıdaki verilere göre KLMN dörtgeninin alanı
m( ABC) = 62°, |AD| = 5 br, |DC| = 8 br ise
kaç cm2 dir?
|AB| = x kaç birimdir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 13 E) 14
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 10

2. 1999 - ÖSS
z 5. 1999 - ÖSS
d c D 2 C
ABCD bir dik yamuk
t y 4 a
E m( EKB) = 90°
e b |BE| = |EC| = 4 cm
ESEN YAYINLARI

4
|DC| = 2 cm
u a x
A K B |AB| = 8 cm
8
Kenarları a, b, c, d ve e olan böşgenin her köşe-
sinden, bu köşeyi oluşturan kenarlara birer dikme Yukarıdaki verilere göre AKE üçgeninin alanı
çizilerek şekildeki x, y, z, t ve u açıları elde edil- kaç cm2 dir?
miştir. Buna göre x + y + z + t + u toplamı kaç 7 3 7 5 7
A) B) C)
derecedir? 2 2 2
5 11 7 11
A) 860 B) 720 C) 640 D) 450 E) 360 D) E)
2 2

3. 1999 - ÖSS
6. 1999 - ÖSS
D C
D C

|AB| = 6|AE| [DO] ve [CO]


F açıortay
|BC| = 4|BF|
O
|DO| = 6 cm
A E B
A B
Şekildeki EBF üçgeninin alanı 5 cm2 olduğuna Şekildeki ABCD eşkenar dörtgeninin alanı
göre ABCD paralelkenarının alanı kaç cm2 dir? 96 cm2 olduğuna göre |DC| = x kaç cm dir?
A) 96 B) 84 C) 72 D) 60 E) 48 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 16

179
Özel Dörtgenler

7. 2000 - ÖSS 10. 2001 - ÖSS


D 4 C ABCD dikdörtgen D C
a
2 m( DEF) = 90°
F |AD| = 3 cm
3
G
|DC| = 4 cm
H
|CF| = 2 cm
A E B
|AE| > |EB|
A E F B
A (EBF)
Yukarıdaki verilere göre oranı kaçtır? ABCD kare, |AE| = |EF| = |FB|, |BG| = |GC|
A (AED)
DH
3 1 1 4 1 A, H, G doğrusal; D, H, F doğrusal ise
A) B) C) D) E) HF
2 2 3 9 9
oranı kaçtır?

5 4 5
A) 3 B) 4 C) D) E)
2 3 3

8. 2000 - ÖSS 11. 2001 - ÖSS


D C D C
x
ABCD bir
ESEN YAYINLARI

E paralelkenar M

|DE| = |EA|
|AF| = |FB| 25°
A F B K A B
a
A (AFE) ABCD kare, [MD] ⊥ [DK] ve m( MKB) = 25° ise
Yukarıdaki verilere göre oranı kaçtır?
A (ABCD) a
m( CDM) = x kaç derecedir?
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) A) 45 B) 30 C) 22,5 D) 20 E) 15
8 7 6 5 4

12. 2002 - ÖSS


C B
D

9. 2000 - ÖSS OD ⊥ CA
x |OD| = x
D 6 C
O A
[DC] // [EF] // [AB]
OABC dikdörtgeni şekildeki gibi 8 birim kareye
E x |DC| = 6 cm
F bölünmüştür. Buna göre x kaç birimdir?
|AB| = 4 cm
2 4 2 5
A B A) B) C)
4 5 5 5
Yukarıdaki verilere göre |EF| = x kaç cm dir? 4 5 8 5
D) E)
5 5
A) 2,1 B) 2,2 C) 2,3 D) 2,4 E) 2,5

180
Özel Dörtgenler

13. 2002 - ÖSS 16. 2003 - ÖSS


D B′ C D F C

16 K ABCD bir kare


E
L |AE| = |ED|
A 20 B
A B
Kenar uzunlukları |AD| = 16 cm ve |AB| = 20 cm
olan dikdörtgen biçimindeki bir kartonun [BC] Şekildeki EAL üçgeninin alanı 5 cm2
kenarı üzerinde uygun bir K noktası bulunup FLB üçgeninin alanı 25 cm2 olduğuna göre,
karton AK boyunca katlanarak B köşesi [DC] karenin bir kenarının uzunluğu kaç cm dir?
kenarı üzerindeki B′ noktasına getiriliyor. A) 8 B) 9 C) 2v5
Kartonun üste katlanan kısmı olan AKB′ üçgeni- D) 4v5 E) 5v5
nin alanı kaç cm2 dir?

A) 100 B) 80 C) 50v3
80 3
D) E) 100v2
4
17. 2003 - ÖSS
D E C
|DE| = |EC|
|BC| = 9 cm
ESEN YAYINLARI

F 9
14. 2002 - ÖSS
10 |BF| = 10 cm
D C
|AB| = x
A x B
F
ABCD dikdörtgeninde verilenlere göre, x kaç cm
A 8 B 8 E dir?
a
ABCD eşkenar dörtgen, m( BFE) = 90° A) 8 B) 10 C) 12 D) 15 E) 18
|AB| = |BE| = 8 cm ise ABCD eşkenar dörtgeni-
nin alanı kaç cm2 dir?

A) 16v2 B) 24v2 C) 30v2


D) 24v3 E) 32v3
18. 2003 - ÖSS
D C

15. 2002 - ÖSS


D 12 C ABCD paralelkenar ABCD bir kare
[BK] açıortay a
K m( DEB) = x
3
KM ⊥ BC
M x
|DC| = 12 cm
E A B
|KM| = 3 cm
A B
Yukarıdaki şekilde |AC| = |BE| olduğuna göre x
Yukarıdaki verilere göre AKB üçgeninin alanı kaç derecedir?
kaç cm2 dir?
A) 37,5 B) 45 C) 52,5
A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 36 D) 60 E) 67,5

181
Özel Dörtgenler

19. 2004 - ÖSS 22. 2005 - ÖSS


D 2 E 1 C ABCD paralelkenarı, şekildeki gibi kenarlarına
paralel doğru parçalarıyla dört bölgeye ayrılmış-
|DE| = 2 cm
F tır. Bölgelerden ikisinin cm2 türünden alanları
|EC| = 1 cm
içlerine yazılmıştır.
A B
D C

Yukarıdaki şekilde taralı DAF üçgeninin alanı


a cm2 olduğuna göre ABCD paralelkenarının
36 108
alanı kaç cm2 dir?
7a 9a 11a A B
A) B) C) D) 4a E) 5a
2 2 2
ABCD paralelkenarının alanı 234 cm2 olduğuna
göre taralı bölgenin alanı kaç cm2 dir?

A) 17,5 B) 20 C) 22,5
D) 25 E) 27,5

23. 2006 - ÖSS


20. 2004 - ÖSS
D H G C
D C

ABCD ve HAFE
K
K birer kare
ESEN YAYINLARI

E F |HA| = 4 cm
|AB| = 12 cm
H 4 A 12 B A E F B

Yukarıdaki verilere göre taralı alanların toplamı Şekildeki ABCD karesinin [AB] kenarı 3 eş par-
2
kaç cm dir? çaya, [CD] kenarı da 6 eş parçaya bölünmüştür.
[GE] ve [HF] doğru parçaları yardımıyla oluştu-
A) 36 B) 40 C) 42 D) 50 E) 56 rulan KEF üçgeninin alanı 4 cm2 olduğuna göre
|AB| uzunluğu kaç cm dir?

A) 12 B) 9 C) 8 D) 6 E) 3

24. 2006 - ÖSS


D K C

21. 2005 - ÖSS


D 2 C
DC // AB
N
L
AB ⊥ CB
E
BE ⊥ AD
6
|DC| = 2 cm A M B
|CB| = 6 cm
Şekildeki ABCD karesinin kenarları üzerindeki
A 10 B |AB| = 10 cm
K, L, M, N noktalarının her biri üzerinde bulun-
ABCD dik yamuğunda verilere göre taralı üçge- duğu kenarın orta noktasıdır. A(ABCD) = 4 br2
nin alanı kaç cm2 dir? olduğuna göre taralı alan kaç br2 dir?
1 1 4 2 1
A) 16 B) 18 C) 20 D) 24 E) 28 A) B) C) D) E)
2 4 5 5 5

182
Özel Dörtgenler

25. 2006 - ÖSS 28. 2007 - ÖSS


D C C

ABCD bir
O 10 x eşkenar dörtgen
3 |AB| = v7 cm
D B
3 E 1
A H B |DE| = 3 cm
v7
ABCD, O merkezli çemberin teğetler dörtgenidir. |EB| = 1 cm
AB // DC, DA ⊥ AB, |BC| = 10 cm, |OH| = 3 cm A |CE| = x
olduğuna göre, A(ABCD) kaç cm2 dir?
Yukarıdaki verilere göre x kaç cm dir?
A) 50 B) 48 C) 46 D) 44 E) 42
A) 1 B) 2 C) v2 D) v3 E) v5

29. 2007 - ÖSS


26. 2007 - ÖSS
D C 15 15
F
K
E A′ A′
10 10

G
ESEN YAYINLARI

A K A
A B
fiekil I fiekil II
ABCD paralelkenarında, |DF| = |FE|, |AG| = |GE|
A(ABCD) = 72 cm2 dir. Buna göre, taralı EFG Boyutları 15 cm ve 10 cm olan Şekil I deki dik-
üçgeninin alanı kaç cm dir? 2 dörtgen biçiminde bir karton, K köşesine eşit
uzaklıkta olan A ve A′ noktalarını birleştiren AA′
A) 9 B) 10 C) 12 D) 16 E) 18
doğrusu boyunca Şekil II deki gibi katlandığında
K köşesi dikdörtgenin köşegeni üzerine geliyor.
Katlanan AA′K üçgensel bölgesinin alanı kaç cm2
dir?

A) 18 B) 20 C) 25 D) 30 E) 32
27. 2007 - ÖSS
Basamak yüksekliği 20 cm, basamak genişli-
ği 50 cm olan aşağıdaki merdivenin yan yüzü,
boyutları 25 cm ve 10 cm olan dikdörtgen biçi-
30. 2007 - ÖSS
mindeki fayanslarla kaplanacaktır.
D C KT // AB
a a
m( ADK) = m( KDC)
4 T |CT| = |TB|
K x
50 |AD| = 4 cm
20
10 A 12 B |AB| = 12 cm
25
ABCD dikdörtgeninde verilere göre |KT| = x
Bu iş için kaç tane fayans kullanılır? kaç cm dir?
A) 40 B) 38 C) 36 D) 32 E) 28 A) 8,5 B) 9 C) 9,5 D) 10 E) 10,5

183
Özel Dörtgenler

31. 2008 - ÖSS 34. 2008 - ÖSS


E ABCD bir Aşağıdaki şekilde, eni 40 m ve boyu 100 m olan
x dikdörtgen dikdörtgen biçiminde bir park, parkın içinden
F C a a
D m( ABE) = m( EBC) geçen paralelkenar biçiminde iki yol ve bu yollar
dışında kalan yamuksal K, L ve üçgensel M yeşil
|AB| = 8 cm
5
alanları gösterilmiştir.
|BC| = 5 cm
100
A 8 B |EF| = x
M
Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir? K
40 L
A) 2v2 B) 3v2 C) 3v3
D) c13 E) c15
35 55

Parkın K ve L bölgelerinin alt kenar uzunlukları


sırasıyla 35 m ve 55 m olduğuna göre, toplam
32. 2008 - ÖSS yeşil alan kaç m2 dir?
A D
A) 3200 B) 3400 C) 3500
ABCD bir D) 3600 E) 3800
H
E dikdörtgen
[DE] ⊥ [HF]
ESEN YAYINLARI

B F C
35. 2009 - ÖSS
Şekilde birim karelerden oluşan ABCD dikdört- D 12 C
ABCD bir
geni ve bu dikdörtgenin içine yerleştirilmiş olan
dikdörtgen
DHF dik üçgeni verilmiştir.
5 |DA| = 5 cm
HF
Buna göre, oranı kaçtır? |DC| = 12 cm
HD a a
m( ADE)=m( EDB)
A E B
3 3 1 1 1
A) B) C) D) E)
3 2 2 3 4 Verilenlere göre, A(DEB) kaç cm2 dir?
83 65 61 45 41
A) B) C) D) E)
4 3 3 2 2

33. 2008 - ÖSS


D C

36. 2010 - YGS


10 ABCD bir kare
D C ABCD bir
|AE| = |EB|
dikdörtgen
F |FC| = 10 cm
1 F |AD| = 1 cm
x |AE| = |EB| = 2 cm
A E B
A 2 E 2 B |FE| = x
Yukarıdaki verilere göre, EBC üçgeninin alanı
kaç cm2 dir? Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir?
3 5 3 5 7
A) 25 B) 30 C) 40 D) 45 E) 50 A) B) C) D) E)
2 2 3 3 3

184
Özel Dörtgenler

37. 2011 - YGS 40. 2011 - LYS


ABCD bir eş- D C ABCD bir D 3 F C

kenar dörtgen 4 dikdörtgen


DAF bir üçgen E
|DF| = 3 cm
|CE| = 4 cm 6
|EB| = 4 cm
|EB| = 6 cm A x E 4 B
A B x F |AE| = x
|BF| = x
Yukarıdaki verilere göre, x kaç cm dir? Şekildeki AEFD ve EBCF yamuklarının alanları
A (AEFD) 5
A) 10 B) 12 C) 14 D) 9 E) 15 arasında = ilişkisi olduğuna göre,
A (EBCF) 6
x kaç cm dir?
15 22
A) 6 B) 7 C) 8 D) E)
2 3

38. 2011 - YGS


Aşağıda verilen ABCD dikdörtgeni biçimindeki
bir kağıt, B ve D köşeleri çakışacak şekilde kat-
41. 2011 - LYS
lanıyor. [AB] kenarı üzerindeki katlanma noktası E

E olmak üzere |AE| = 1 birim oluyor.


D C
ABCD bir kare
ESEN YAYINLARI

D C D F C
EDC bir üçgen

A B
A B A 1 E B
Şekildeki EDC ve EAB üçgenlerinin alanları ara-
2
Katlanma sonucunda, kağıdın üst üste gelen sında A(EDC) = .A(EAB) ilişkisi olduğuna
5
kısımları koyu renkli DEF eşkenar üçgensel böl-
A (EDC)
gesini oluşturuyor. Buna göre, kağıdın alanı kaç göre, oranı kaçtır?
A (ABCD)
birim karedir?
1 1 3 3 3
A) B) C) D) E)
A) 6v2 B) 2v2 C) 4v3 3 4 5 4 2

D) 3v3 E) 4v2

42. 2012 – LYS


D G C

D C ABCD bir dikdörtgen


39. 2011 - LYS
F
ABCD bir kare 4 H F GA ve ECD birer
DF ⊥ FE eşkenar üçgen
4
FE ⊥ EB A E B
E 4
|DF| = |FE| = |EB| = 4 cm A (EFGH)
A B Yukarıdaki verilere göre, alanlar
A (ABCD)
Verilenlere göre, A(ABCD) kaç cm dir? 2 oranı kaçtır?
1 1 2 2 4
A) B) C) D) E)
A) 32 B) 36 C) 40 D) 48 E) 50 3 4 7 9 9

185
Özel Dörtgenler

43. 2012 – LYS 45. 2012 – LYS


Kenar uzunlukları 3 cm ve 4 cm olan ABCD Aşağıdaki düzlemsel şekilde, ABCD paralelke-
dikdörtgeni biçimindeki bir kâğıt, AB ve CD narının C köşesi d doğrusu üzerindedir. B ve
kenarları AC köşegeni ile çakışacak biçimde D köşelerinden d doğrusuna inilen dikmelerin
katlanıyor. ayakları sırasıyla E ve F dir.
D C
F
ABCD bir
7
3 paralelkenar
D C
3 |AD| = 5 cm
E
A 4 B 5 |DF| = 7 cm

d
|CE| = 3 cm
C A B

B′ Buna göre, A noktasının d doğrusuna olan


uzaklığı kaç cm dir?
D′
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 13
A

Katlama sonunda, B ve D noktalarına köşegen


üzerinde karşılık gelen B′ ve D′ noktaları
arasındaki uzaklık kaç cm dir?
5 7 8
A) B) C) D) 2 E) 3
ESEN YAYINLARI

2 2 3

44. 2012 – LYS


Ayşe uzunluğu 58 cm olan telin bir kısmı ile
ABCD karesini, kalan kısmı ile de EF doğru par-
çasını oluşturup kareyi şekildeki gibi iki bölgeye
ayırmıştır.
D C

ABCD bir kare


E |AE| = |ED|
|FB| = x

A F x B

Büyük bölgenin alanı küçük bölgenin alanının


5 katı olduğuna göre, x kaç cm dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

186

You might also like