Professional Documents
Culture Documents
Government Property
NOT
ARALING 11
PANLIPUNAN
Ikalawang Markahan - Module 1:
Pananakop ng Bansa at ang Epekto ng
Kolonisasyon
1
Araling Panlipunan- Grade 5
Alternative Delivery Mode
Quarter 2 - Module 1: Pananakop ng Bansa at ang Epekto ng Kolonisasyon
First Edition, 2020
ARALING 5
PANLIPUNAN
Pananakop Ikalawang
ng Bansa atMarkahan-Modyul 1
Epekto ng Kolonisasyon
Talaan ng Nilalaman
Nilalaman ng Modyul……………………………………………………………….……..i
3
Icons na Ginamit sa Modyul……………………………...………………………………..ii
Aralin 1:
Alamin……………………………………………………………………..7
Subukin……………………………………………….……………………8
Tuklasin…………………………………………….……………………...8
Suriin……………………………………………………………………....9
Pagyamanin……………………………………………...…………….…..11
Isaisip…………………………………………….…….…………….……12
Isagawa……………………………………………………..…………..…13
Tayahin…………………………………………………………..………..14
Aralin 2:
Alamin……………………………………………………………………..15
Subukin……………………………………………….……………………15
Tuklasin…………………………………………….……………………...15
Suriin……………………………………………………………………....16
Pagyamanin……………………………………………...…………….…..17
Isaisip…………………………………………….…….…………….……18
Isagawa……………………………………………………..…………..…19
Tayahin…………………………………………………………..………..20
Susi ng Pagwawasto…………………………………………………………….....…...…22
Sanggunian………………………………………………………………...……….…….22
Ang Nilalaman
Naitanong mo ba sa iyong sarili kung ano ang naging buhay ng ating mga ninuno noon?
May kaibahan ba ang naging buhay nila noon at sa ngayon? Sa kasalukuyang panahon,
naitanong mo ba na karapat dapat k aba sa mga bagay na natatamasa mo ngayon lalong lalo na
ang kalayaan ? Sa mga nakaraang aralin, napag alaman mo na may sariling kultura at paniniwala
ang mga sinaunang Pilipino ngunit maraming pangyayari na naganap sa kasaysayan ng Pilipinas
na nagpatibay at nagpapatatag sa ating bansa sa kasalukuyan .
4
Bilang isang Pilipino , nararanasan nating mamuhay nang masaya sa ating sariling bansa.
Nagagawa natin ito sapagkat naninirahan tayo sa isang bansang malaya. Subalit sa kasaysayan
ng Pilipinas dumating din ang panahon na tayo ay nasakop ng iba't ibang bansa sa pangunguna
ng bansang Espanya.
5
Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa
pamamagitan ng pagtatalakay sa mga mahahalaga
Balikan
mong natutunan sa nagdaang aralin na may
koneksiyon sa tatalakaying bagong aralin.
Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa
Tuklasin pamamagitan ng iba’t ibang gawain.
6
Alamin
Naitanong mo ba sa iyong sarili kung ano ang naging buhay ng ating mga ninuno noon?
May kaibahan ba ang naging buhay nila noon at sa ngayon? Sa kasalukuyang panahon,
naitanong din mo ba na ikaw ay karapat dapat sa mga bagay na natatamasa mo ngayon lalo na
ang kalayaan ? Sa mga nakaraang aralin, napag alaman mo na may sariling kultura at paniniwala
ang mga sinaunang Pilipino ngunit maraming pangyayari na naganap sa kasaysayan ng Pilipinas
na nagpatibay at nagpapatatag sa ating bansa sa kasalukuyan.
Bilang isang Pilipino, nararanasan nating mamuhay nang masaya sa ating sariling bansa.
Nagagawa natin ito sapagkat naninirahan tayo sa isang bansang malaya. Subalit sa kasaysayan
ng Pilipinas dumating din ang panahon na tayo ay nasakop ng iba't ibang bansa sa pangunguna ng
bansang Espanya.
Layunin
Sa aralin ngayon inaasahang:
Subukin
Panuto: Basahin ng mabuti ang bawat tanong at isulat ang letra ng tamang sagot.
Balikan
Tuklasin
Pamprosesong Tanong:
8
Suriin
Sa panahong iyon , tanging ang taga-Venicia lamang ang hindi sinisingil ng mahal na
taripa ng mga Turkong Muslim sa kanilang pagdaan sa ruta ng kalakalan. Ang mga kadahilanang
ito ang nagningas sa pagnanasa ng mga taga-Europa na humanap ng ibang ruta patungo sa
Silangan. Ang kagustuhan ng Europa na pangalagaan ang kapakanan ng lupain lalo na ang
mabigyan ng solusyon ang nauubos na yaman ng kani-kanilang bansa ay nagbigay hudyat upang
gumawa ng hakbang ang Europeong bansa na magkaroon ng kolonya. Sa kolonyang bansa nila
kukuhanin ang mga hilaw na sangkap para sa kanilang industriya.
Suriin
10
Pagyamanin
2. Anu- ano ang mahalagang pangyayari sa kasaysayan na naganap sa Europa noong ika-15
dantaon?
3. Bakit nagbalak ang mga Europeo na maghanda ng mga gawain ng panunuklas noong ika-
15 dantaon?
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
11
Isaisip
Gawain A
Panuto: Isulat ang T kung ang pahayag ay tama at M kung ang pahayag ay
mali.
____________1. Ang Espanya ang nanguna sa kalakalan noong ika-15 siglo.
____________2. Nais lamang ng Espanya at Portugal na malibot ang daigdig at hindi
gawing kolonisasyon ang mga bansang di – katoliko.
____________3. Magkatunggali ang bansang Portugal at Espanya sa panunuklas ng mga
lupain
____________4. Si Haring Carlos I ng Espanya ang nagtibay ng Kasunduan ng Tordesillas.
____________5. Ang nagbigay pahintulot ng kolonisasyon at panunuklas ay si Papa
Alexander VI.
____________6. Pinahintulutan ni Papa Alexander VI ang panunuklas o ekspenisasyon sa
kagustuhang mapalaganap ang kristiyanismo.
____________7. Ang Asyanong mga bansa ay nagnais gumawa ng ekspedisyon sa buong
daigdig.
____________8. Ang Kasunduan ng Tordesillas ay naghati ng lupaing mapasaiilalim ng
kolonisasyon, ang Kanluran ay para sa Espanya at ang Silangang bahagi ay
para sa Portugal.
____________9. Ang Hari ng Espanya ang tumutol sa una hanggang pangatlong dektritong
paghahati ng Papa.
____________10. Napilitang humanap ng ruta ang mga Europeong bansa bumagsak ang
Constantinople sa kamay ng mga Turkong Muslim noong 1455.
Gawain B.
Panuto: Punan ang kahon ng mga sagot upang mabuo ang konsepto kung
ano ang kolonyalismo.
KAHULUGAN
KOLONISISASSY
ON
DAHILAN
12
Ang kolonyalismo ay
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Isagawa
Gawain A
13
Tayahin
Panuto: Ipares ang pangyayari sa hanay A sa hanay B. Isulat ang letra sa patlang.
A B
_____1. Katunggali ng Espanya sa panunuklas ng A. Espanya
malalayong lupain para sa kolonisasyon.
F. Venicia
G. Haring Carlos I
H. Portugal
14
Aralin KONTEKSTO AT DAHILAN NG
Balikan
Sa nakaraang aralin, nabatid mo ang kaibahan ng kolonisasyon at kung paano ito nagsimula.
Mahalaga ang pangyayaring nagdaan upang mas higit na maunawaan ang sitwasyon o mga
pangyayari sa ating kasaysayan.
Alamin
Tuklasin
15
Suriin
Source:
https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/327
https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/430
https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/500
https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/580
Pangkabuhayan Panrelihiyon
Panrelihiyon
Pangkabuhayan
16
Pagyamanin
Sagutin:
1.Ano ang kolonyalismo?
__________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
4.Paano mo maihahambing ang isang kolonyalismong bansa sa isang bansang hindi
nasakop?
5.Kung kayo ang papipiliin, gusto nyo bang mapabilang ang ating bansa sa kolonisasyon ng
Espanya? Bakit?
___________________________________________________________________________
Gawain B.
Batay sa iyong nabatid. Gumuhit ng kandila at isulat ang mga layunin ng kolonisasyon sa
isang bansa. Magbigay ng maiksing paliwanag hinggil sa mga layunin.
17
Isaisip
Tandaan Natin
18
Isagawa
Linangin Natin
19
Panuto: Buuin ang mga pahayag nang may paggalang sa anumang ideya o opinyon sa
pamamagitan ng palitang pagsagot.
Kapag may mga dayuhang pumupunta sa Pilipinas at hindi ko maintindihan ang kanilang
wika, ako ay
______________________________________________.
Ang mga katutubo ay may sariling pamamaraan ng pagsamba sa kanilang Diyos kung kaya
______________________________________________.
Ang mga maaari kong magawa upang matulungan ang mga dayuhan ay ang mga sumusunod
________________________________________.
Mga Epekto ng
Maganda ang kultura ng mga Pilipino tulad ng
___________________________________________.
Kolonisasyon
Ang pagkakaalam ko sa kultura ng mga dayuhan, halimbawa ang mga
______________________ at ________________________.
Tayahin
Panuto: Isulat sa sagutang papel ang salitang POSITIBO kung ang sitwasyon ay
nagpapakita ng magandang epekto ng Kolonisasyon at NEGATIBO kung ito ay nagpapakita
ng masamang epekto
______________ 1. Ang mga dayuhan ang higit na nakinabang sa likas na yaman.
______________ 2. Napaunlad ang pamumuhay ng mga katutubo.
______________ 3. Naging maayos ang sistema ng pamahalaan. Ang dating watakwatak na
mga teritoryo ay nabuo bilang isang estado.
______________ 4. Pagkagising ng damdaming makabayan dahil sa paglawak ng kalayaan
nang sakupin ng mga dayuhan.
_______________ 5. Pagkaubos ng likas na yaman ng ban
20
Sanggunian:
Javate E, Dizon M.,, Chan A., Junio C., LM Araling Panlipunan, LRMDS,Cabanatuan City,
Department of Education. file:///D:/AP5_LM.Q2.pdf
Susi sa Pagwawasto:
Aralin 1
1. Ang kolonisasyon ay mayroong mabuti at masamang epekto sa bansa. Ang likas na yaman ng
isang bansa ay lubasang nalinang sa pagdating ng mga dayuhang mananakop. Sila rin ang
lubos na nakinabang sa mga likas na yaman ng bansa. Malaki rin ang naging epekto ng
kolonisasyon pagdating sa teknolohiya. Maraming mga natuto sa makabagong teknolohiya
dala ng ibang bansa, napaunlad din ang pamumuhay ng mga katutubo at nagamot ang mga
maysakit sapagkat makabago ang pamamaraan ng panggagamot ng ibang bansa. Naayos din
ang pamahalaan ng mga nasakop na bansa mula watak – watak na sistema nito at higit sa
lahat nabuo ang damdaming nasyonalismo dulot ng epekto ng kolonisasyon
2. Ang mga dahilan at layunin ng ekspedisyon ng Espanya patungo sa Silangan ay nakarating sa
pulo ng Pilipinas ay ang kayamanan, kapangyarihan, at mapalaganap ang Kristiyanismo. • Si
Ferdinand Magellan, isang Portuges ang unang nakatuklas sa kapuluan ngPilipinas. • Si
Haring Carlos I ay ang hari ng Espanya na sumuporta sa ekspedisyon ni Magellan.
Susi sa Pagwawasto:
Lesson 2
1./ 1 Negatibo
2./ 2. Positibo
3./ 3. Positibo
4./ 4. Positibo
5./ 5. Negatibo
21
For inquiries and feedback, please write or call:
Telefax: (088)545-09-90
Website: deped1miz@gmail.com
22