ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ

ΔΩΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ

Μεταβολές Παραδείγματα
1. α αντί ε, η  ἱαρός  ἱερός
 σελάνα  σελήνη
 Ἄρταμις  Ἄρτεμις
2. αι αντί ει  αἴτις  εἴτις
3. η αντί ει  κήνα  ἐκείνη
Φωνήεντα  γλυκῆα  γλυκεῖα
4. ι αντί ε (μπροστά από φωνήεν)  σιός  θεός
 ἀργύριον  ἀργύρεον
5. ω, οι αντί ου  ὕπνω  ὕπνου
 Μῶσα  Μοῦσα
 φέροισαφέρουσα
6. σ αντί θ (με κάποιες εξαιρέσεις)  παρσένος  παρθένος
 σιώ  θεώ
7. σδ αντί ζ  συρίσδει  συρίζει

8. νθ αντί λθ  ἐνθοῖσα  ἐλθοῦσα

Σύμφωνα 9. γλ αντί βλ  ἰανογλεφάρων 
ἰανοβλεφάρων
10. σ αντί ν (στο α΄ πληθ. και γ΄ ενικό  λέγομες  λέγομεν
πρόσωπο)  ἦς  ἦν
11. κ αντί τ  ὅκαὅτε
 ἄλλοκαἄλλοτε
12. Διάσωση –τι στις ρηματικές  δίδωτι
καταλήξεις
13. Η κατάληξη του γ΄ πληθυντικού  ἔχοντι  ἔχουσι
προσώπου του ενεργητικού ενεστώτα
είναι -οντι
14. Οι αοριστικοί τύποι με ξ των ρημάτων  ὥριξα  ὥρισα
Κλίση
σε -ιζω
ρημάτων
15. Σχηματισμός μέλλοντα σε -σ-έω, -σ-  πραξέω, πραξίω ή πραξῶ
ίω ή –σ-ῶ αντί του Αττικού -σ-ω
16. Η κατάληξη του γ΄ πληθυντικού  ἔδον ἔδοσαν
προσώπου του αορίστου είναι –ν αντί
-σαν
17. Η κατάληξη του α΄ πληθυντικού προσώπου σε –μες αντί -μεν
Κλίση 18. Η γενική πληθυντικού του θηλυκού  ὑψηλᾶν ἀρετᾶν  ὑψηλῶν

ΜΑΝΟΛΗΣ ΜΑΥΡΑΚΑΚΗΣ-ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
www.filologikos-istotopos.gr
1
 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ
ΔΩΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ
ονομάτων γένους λήγει σε –ᾶν ἀρετῶν
19. Κλίση των ονομάτων σε -ις1 και των  πόλις-πόλιος-πόλιπόλις-
σε -ευς πόλεως-πόλι
 βασιλέοςβασιλέως
Άρθρο 20. τοί, ταί αντί οἱ, αἱ
Επιρρήματα 21. Χρονικά επιρρήματα σε -κα αντί –τε  ὄκα, τόκα  ὄτε, τότε
22. Τοπικά επιρρήματα σε -ει αντί -ου  τεῖδε, πεῖ  τοῦδε, ποῦ
23. τοῦτοι, ταῦται οὗτοι, αὗται
Αντωνυμίες 24. τύσύ
25. τῆνοςκεῖνος
26. τέτορες  τέτταρες
Αριθμητικά
27. πρᾶτος  πρῶτος
28. ὥτεὥστε
29. αἴκαἐάν
30. καἄν
31. Διάσωση –τι σε λέξεις  πλούτιος
Ιδιοτυπίες  φαντί
 πέρυτι
 Συναιρέσεις: α+ε & α+η = η2  ὅραε=ὅρη
 α+ο & α+ω =α  Ἀγησίλαο=Ἀγησίλα,
τάων=τῶν
Τονισμός 32. Διατήρηση παλαιότερων μορφών τονισμού  φώτες  φῶτες
 γυναίκεςγυναῖκες
 ἀνθρῶποιἄνθρωποι
 ἀρνίθεςὄρνιθες
 ἐλέγονἔλεγον
 παντῶςπάντως
Απαρέμφατο 33. Κατάληξη σε -μεν  διδόμενδιδόναι
 τιθέμεντιθέναι
 ἀποκριθῆμενἀποκρι
θῆναι
Προθέσεις 34. Αποκοπή προθέσεων μπροστά από  ἄνἀνά
σύμφωνο και από λέξεις που αρχίζουν από  πάρπαρά
οδοντικό.  κάτκατά
 ποτί πρός

1 χωρίς μεταπτωτική ποικιλία (χρήση περισσοτέρων βαθμίδων του θέματος)

2
Όχι όμως στην αρχή της λέξης (ἄεθλον)

ΜΑΝΟΛΗΣ ΜΑΥΡΑΚΑΚΗΣ-ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
www.filologikos-istotopos.gr
2