Makmal Sains Anda

Simbol-simbol amaran

Mudah
meletup

Silinder Kelalang kon Tabung didih Mudah

penyukat terbakar

Mengakis

Kasa dawai
Toksik /
Beracun

Radioaktif

Kaki retort Buret Penunu Bunsen Merengsa

10 ml

Tungku kaki tiga Pemegang tabung uji Pipet

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 1 Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik 1
Kuantiti Fizik
Kuantiti Unit S.I. Alat
fizik pengukuran

Panjang meter (m) Pembaris meter

Jisim kilogram (kg) Neraca tuas

Masa saat (s) Jam randik

Suhu Kelvin (K) Termometer

Arus elektrik Ampere (A) Ammeter

Imbuhan awalan

Imbuhan Simbol Nilai dalam Imbuhan Simbol Nilai dalam

bentuk piawai
giga G 1 × 109
mega M 1 × 106
kilo k 1 × 103
desi d 1 × 10–1
senti c 1 × 10–2
bentuk piawai
mili m 1 × 10–3
mikro m 1 × 10–6
nano n 1 × 10–9

Ralat Sistematik dan Ralat Rawak

Ralat

Ralat sistematik Ralat rawak

Ralat sifar Salah teknik

Alat pengukur yang Ralat paralaks

tidak jitu
Kecuaian pemerhati

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 1 Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik 2
Sel Haiwan dan Sel Tumbuhan
Sel haiwan Sel tumbuhan
Dinding sel

Membran sel
Kloroplas

Nukleus
Nukleus
Membran sel

Mitokondria
Mitokondria

Sitoplasma
Sitoplasma
Vakuol

Perbandingan antara sel haiwan dengan sel tumbuhan

Sel haiwan Sel tumbuhan

Persamaan
• Mempunyai membran sel
• Dapat menjalankan aktiviti kehidupan
• Mempunyai sitoplasma, mitokondria
dan nukleus

Perbezaan
• Secara amnya, lebih • Secara amnya, lebih
Saiz
kecil besar

• Tidak tetap Bentuk • Tetap

• Tiada Dinding sel • Ada

• Tiada kloroplas • Ada kloroplas

Kandungan
• Tiada vakuol • Ada vakuol

Amali Proses Sains Tingkatan 1

Bab 2 Sel sebagai Unit Asas Hidupan 3
© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd
Organisma
Organisma unisel Organisma multisel

• Setiap organisma terdiri daripada hanya • Setiap organisma dibina daripada

satu sel yang menjalankan semua pelbagai jenis sel. Setiap jenis sel
proses kehidupan. menjalankan satu fungsi tertentu.
• Contoh: Ameba, Euglena, Yis • Contoh: Hidra, rumput, semut

Organisasi sel dalam manusia

Hidung

Organisma

Peparu

Sistem respirasi
Sistem

Jantung Peparu
Mulut

Esofagus

Organ
Perut

Usus Usus
besar kecil

Sistem pencernaan
Tisu
Sel darah
merah Sel saraf

Sel
Darah Tisu saraf

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 2 Sel sebagai Unit Asas Hidupan 4
 5
Pembiakan Tumbuhan

Pembiakan
Struktur bunga

Bab 4
Butir
debunga
Ranggi
Pendebungaan sendiri ialah
Butir pemindahan butir debunga dari
debunga anter ke stigma pada bunga
1 yang sama atau bunga lain
5 pada pokok yang sama
2
6
3
4 Sepal
(a) Pendebungaan sendiri

Butir debunga

Amali Proses Sains Tingkatan 1

1 Stigma
Pendebungaan kacuk ialah

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd

2 Stil pemindahan butir debunga
Pistil
3 Ovari • organ pembiakan
dari anter ke stigma bunga
betina tumbuhan pada pokok yang lain dari
4 Ovul spesies yang sama
5 Anter
Stamen
6 Filamen • organ pembiakan
jantan tumbuhan
(b) Pendebungaan kacuk
Jirim
Definisi jirim

Bahan yang mempunyai jisim dan memenuhi ruang.

Teori kinetik jirim

Jirim terdiri daripada zarah-zarah kecil dan
diskret. Zarah-zarah ini sentiasa bergerak.

Tiga keadaan jirim

• Mempunyai bentuk dan isi padu yang tetap.

• Zarah–zarah sangat rapat antara satu sama
lain dan tersusun di dalam corak yang
seragam. Zarah-zarah itu bergetar pada
kedudukan yang tetap.

Pepejal
• Tidak mempunyai bentuk tetap.
• Mempunyai isi padu tetap.
• Zarah–zarah tidak tersusun tetapi rapat
antara satu sama lain. Zarah-zarah itu
bergerak secara bebas dan berlanggar
antara satu sama lain.

Cecair
• Tidak mempunyai bentuk dan isi padu
yang tetap.
• Zarah–zarah berada sangat jauh antara satu
sama lain. Zarah-zarah itu bergerak secara
rawak dan berlanggar antara satu sama lain
pada kelajuan yang tinggi.

Gas

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 5 Jirim 6
 Jirim

Unsur Sebatian Campuran

Suatu unsur dibina Suatu sebatian dibina Suatu campuran dibina

daripada satu jenis daripada dua atau lebih daripada dua atau lebih
zarah. unsur yang bergabung bahan yang bergabung
secara kimia (melalui secara fizikal (seperti
tindak balas kimia). mengacau, melarutkan).

Dikelaskan kepada

Logam Bukan logam

• Berkilau • Pudar
• Mulur • Rapuh
• Boleh ditempa • Tidak boleh ditempa
• Konduktor haba dan elektrik • Konduktor haba dan elektrik
yang baik yang lemah
• Ketumpatan tinggi • Ketumpatan rendah
• Takat lebur dan takat didih
• Takat lebur dan takat didih
yang tinggi
yang rendah

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 6 Jadual Berkala 7
Kitar oksigen

Gas oksigen
dalam atmosfera
Fotosintesis

Pengaratan

Respirasi

Respirasi
Pereputan
bahan kumuh
Pereputan Pembakaran dan organisma
bahan kumuh yang mati
dan organisma
yang mati

Gas karbon dioksida

dalam atmosfera

Kitar karbon

Gas karbon dioksida

dalam atmosfera
Pembakaran
Pereputan bahan api
Fotosintesis
Respirasi
Respirasi

Dimakan

Organisma
yang mati
Bahan api fosil
(petroleum, gas asli
dan arang batu)

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 7 Udara 8
Cahaya, Warna dan Penglihatan

Cermin satah

Ciri-ciri imej yang terbentuk:

• Maya
• Tegak
• Songsang sisi
• Sama saiz dengan objek
• Berjarak sama seperti
jarak di antara objek
dengan cermin

Penyebaran cahaya

1. Penyebaran cahaya ialah proses pemecahan cahaya putih kepada

spektrum apabila bergerak melalui prisma kaca atau titisan air.

2. Spektrum terdiri daripada tujuh warna:

● Merah
● Jingga
● Kuning
● Hijau
● Biru
● Indigo
● Ungu

3. Cahaya ungu paling banyak dibiaskan oleh prisma kaca kerana cahaya
ungu bergerak dengan halaju yang paling rendah. Manakala cahaya merah
paling kurang dibiaskan kerana cahaya merah bergerak dengan halaju
yang paling tinggi.

Amali Proses Sains Tingkatan 1

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd Bab 8 Cahaya dan Optik 9
 Proses Pembentukan Batuan

Luluhawa

© Penerbitan Pelangi Sdn Bhd

n

ut k
gk
kaa

Amali Proses Sains Tingkatan 1

ian
mu
Ha

D
k

per
isa
n
Batuan

b
te
Pemendapan

a
igneus

Ha kan
da
bahan hakisan

n
an
Ma

n
mp

da
a ata
n

n
m

ag

ka
Batuan

eju
n

y
sedimen

n
ua
nan

Pe
ek
Haba dan teka

mb

Haba dan tekanan meningkat

Batuan metamorfik

pe

r
Magma lebu
Me

Batuan igneus Batuan sedimen Batuan metamorfik

● Terbentuk apabila magma atau ● Terbentuk oleh sedimen yang ● Hasil transformasi batuan igneus
lava yang terbentuk daripada terenap untuk jangka masa atau sedimen yang terdedah

Bab 9
lapisan mantel menyejuk dan panjang, biasanya sebagai kepada haba dan suhu yang
membeku. lapisan bawah tasik atau laut. sangat tinggi.

Bumi
● Contoh: Granit, Basalt dan ● Contoh: Batu pasir, Batu lumpur ● Contoh: Marmar, Batu loh dan
Obsidian. dan Batu kapur. Syis.

10