Republic of the Philippines

LUNA COLLEGES
Tayug, Pangasinan

COURSE SYLLABUS

2nd Semester, S.Y. 2019-2020

COURSE INFORMATION
BILANG NG KURSO GE9
PAMAGAT NG KURSO FILIPINO SA IBA’T-IBANG DISIPLINA
YUNIT 3
VISON, MISSION, GOALS AND OUTCOMES
VISION It envisions to create a community that is technologically, socially and spiritually equipped to face the challenges of the changing world.
MISSION It is tasked to prepare the STUDENTS with the best that EDUCATION can offer in manner that is consistent with the needs of modern SOCIETY.
INSTITUTIONAL The Luna Colleges, In. Institutional Learning Outcomes (LC ILO) are the qualities that Lunarians must possess. These outcomes are anchored on the core values of
LEARNING OUTCOMES accountability, credibility, competence, social and community involvement, and spirituality.
DESKRIPSYON NG KURSO
Ang FILDIS ay isang praktikal na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa kasanayan sa malalim at mapanuring pagbasa, pagsulat, at pananaliksik sa wikang Filipino sa iba’t ibang larangan, sa
konteksto ng kontemporaryong sitwasyon at mga pangangailangan ng bansa at ng mga mamamayang Pilipino. Nakatuon ang kursong ito sa makrokasanayang pagbasa at pagsulat, gamit ang
mga makabuluhang pananaliksik sa wikang Filipino, bilang lunsaran ng pagsasagawa ng pananaliksik (mula sa pangangalap ng datos at pagsulat ng borador ng pananaliksik hanggang sa
publikasyon at/o presentasyon nito) na nakaugat sa mga suliranin at realidad ng mga komunidad ng mga mamamayan sa bansa at maging sa komunidad ng mga Pilipino sa iba pang bansa.
Saklaw rin ng kursong ito ang paglinang sa kasanayang pagsasalita, partikular sa presentasyon ng pananaliksik sa iba’t ibang porma at venue.
MGA PAMPROGRAMANG TUNGUHIN PARA SA EDUKASYONG PANGGURO
Ang mga nagsipagtapos ng programang BSEd/BEEd ay mga guro na:

1. Naipahahayag ang pagkakaugnay ng edukasyon samas malawak nahistorikal, sosyal, kultura at political na proseso.
2. Napadadaloy ang pagkatuto gamit ang mga masaklaw na hanay ng metodolohiya sa pagtuturo sa iba’t-ibang kapaligiran.
3. Nakabubuo ng mga alternatibong pagdulog sa pagtuturo para sa magkakaibang estudyante.
4. Nagagamit ang mga kasanayan sa paglinang ng kurikulum, pagpaplano ng aralin, pagbuo ng mga kagamitan, paghahatid ng instruksyonal at edukasyonal na pagtataya
5. Naipapakita ang batayan at mas mataas na antas na kasanayang pampag-iisip sa pagpaplano, pagtataya at pag-uulat.
6. Naisasabuhay ang mga propesyonal at etikal na pamantayan sa pagtuturo upang makatugon sa pangangailangan ng komunidad.
7. Napagsusumikapan ang panghabambuhay na pag-aaral para sa personal at propesyonal na paglago.
 PROGRAMANG INDIKADOR
1. Nakalilikha ng mga oportunidad para sa pagninilay na historikal, sosyal, kultura at political na proseso bilang mga nakaiimpluwensya sa araw-araw na buhay ng mga estudyante.
2. Aktibong nailalahok ang mga estudyante upang mapanatili ang kanilang interes sa paksang aralin.
3. Naipatutupad ang magiliw na pamamahala, pamamaraan at mga gawi sa silid-aralan sa mga mag-aaral.
4. 4 nakagagamit ng iba’t-ibang metodolohiya sa pagtuturo para sa magkakaibang estudyante nasusukat ang kasalukuyang dulog sa pagtuturo at nabbago ayon sa pangangaiangan ng mga
estudyante.
5. Naipatutupad at natataya ang kurikulum.
6. Epektibong naisulat at naituro nang may masteri ang banghay aralin.
7. Nakapagtuturo ng mga nakwiwiling aralin na may mga angkop na layunin, gawaing pampagtuturo at pampagkatuto, material at pamamaraan ng pagtataya
8. Nakakakalap at naisasaayos ang mga datos at impormasyon na kaugnay ng pagtuturo at pagkatuto.
9. Nasusuri at nabibigyang kahulugan ang mga datos at impormasyon gamit ang mga angkop na kagamitan at pamamaraan.
10. Nakasusulat at nakapagbabahagi ng mga tumpak at mahusay na ulat (ulat ng pag-unlad, pagtataya, opisyal na komunikasyon. At iba pa).
11. Kumikilos ayon sa koda ng Etiko ng mga propesyonal na guro.
12. Nagagamit ang komunidad bilang material sa pagkatuto.
13. Nakapagpaplano at kumikilos para sa personal at propesyonal na paglago.
MGA LAYUNIN NG KURSO
Pagkatapos ng kursong ito, ang mga estudyante ay inaasahang:
 KAALAMAN
1. Maipaliwanag ang ugnayan ng mga function ng wikang Filipino bilang wikang pambansa, wika ng bayan, at wika ng pananaliksik na nakaugat sa pangangailangan ng sambayanan.
2. Maisa-isa ang mga suliraning lokal at nasyonal ng komunidad na kinabibilangan.
3. Matukoy ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-pakinabang na sanggunian sa pananaliksik
4. Makapagmungkahi ng mga solusyon sa mga pangunahing suliraning panlipunan sa mga komunidad at sa buong bansa, batay sa pananaliksik.
5. Maipaliwanag ang mahigpit na ugnayan ng pagpapalakas ng wikang pambansa, pagpapatibay ng kolektibong identidad, at pambansang kaunlaran.
6. Malikhain at mapanuring mailapat sa pananaliksik ang piling makabuluhang konsepto at teoryang lokal at dayuhan na akma sa konteksto ng komunidad at bansa.

 KASANAYAN
1. Maisapraktika at mapaunlad pa ang mga batayang kasanayan sa pananaliksik.
2. Makapagbasa at makapagbuod ng impormasyon, estadistika, datos atbp. mula sa mga babasahing nakasulat sa Filipino sa iba’t ibang larangan.
3. Makapagsalin ng mga artikulo, pananaliksik atbp. na makapag-aambag sa patuloy na intelektwalisasyon ng wikang Filipino.
4. Makapagsaliksik hinggil sa mga sanhi at bunga ng mga suliraning lokal at nasyonal gamit ang mga tradisyonal at modernong mga sanggunian.
5. Makapagbalangkas ng mga makabuluhang solusyon sa mga suliraning lokal at nasyonal.
6. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino.
7. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto.
8. Makapagsagawa ng pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang larangan.
 9. Malinang ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring diskurso at pananaliksik na nakaugat sa mga realidad ng lipunang Pilipino.
10. Makabuo ng papel o artikulo na maaaring ibahagi sa isang forum o kumperensya at/o ilathala sa isang akademikong journal.
LINGGO MGA PAKSA
1-3 Introduksyon: Filipino Bilang Wikang Pambansa, Wika ng Bayan, at Wika ng Pananaliksik na
nakaugat sa pangangailangan ng sambayanan
(Pokus nito ang pagtalakay sa ugnayan ng mga function ng wikang Filipino bilang wikang
pambansa, wika ng bayan, at wika ng pananaliksik na nakaugat sa pangangailangan ng
sambayanan.)

Rebyu sa Mga Batayang Kasanayan sa Pananaliksik

 Pagpili ng Batis (Sources) ng Impormasyon
 Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon
 Pagsasalin, Paraphrasing Atbp.
 Pagpili ng Paksa ng Pananaliksik
 Pagbabalangkas
4-6 Filipino Bilang Larangan at Filipino sa Iba’t Ibang Larangan
(Pokus nito ang pasaklaw na pagtalakay sa naabot na at sa possible pang direksyon o
ekspansyon ng unique na diskurso sa Filipino bilang larangan at sa Filipino sa iba’t ibang
larangan)

Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at Iba Pang Kaugnay na Larangan

(Pokus nito ang pagbasa ng piling tekstong Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at iba
pang kaugnay na larangan, bilang lunsaran ng paglinang sa kasanayan sa pagsulat ng
pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang larangan. Ang lahat ng estudyante – kahit ang mga NON
-HUSOCOM ang kurso – ay kailangang masanay na makipagdiskurso sa Filipino sa
Humanidades, Agham Panlipunan at iba pang kaugnay na larangan, alinsunod na rin sa layunin
ng kompleto o holistikong General Education/GE.)

Filipino sa Siyensya, Teknolohiya, Inhenyeriya, Matematika At Iba Pang Kaugnay na Larangan

(Pokus nito ang pagbasa ng piling tekstong Filipino sa Siyensya, Teknolohiya, Inhenyeriya,
Matematika at iba pang kaugnay na larangan, bilang lunsaran ng paglinang sa kasanayan sa
pagsulat ng pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang larangan. Ang lahat ng estudyante – kahit ang
mga HUSOCOM ang kurso – ay kailangang masanay na makipagdiskurso sa Filipino sa Siyensya,
Teknolohiya, Inhenyeriya, Matematika at iba pang kaugnay na larangan, alinsunod na rin sa
 layunin ng kompleto o holistikong General Education/GE.)
7-18 Batayang Kaalaman sa Mga Teorya sa Pananaliksik na Akma o Buhat sa Lipunang Pilipino
 Mga Diskurso sa Nasyonalismo
 Marxismo at Kritikal na Diskurso sa Globalisasyon
 Teoryang Dependensiya
 Pagbaklas/Pagbagtas
 Pantayong Pananaw
 Sikolohiyang Pilipino
 Pantawang Pananaw
 Bakod, Bukod, Buklod

Batayang Kaalaman sa Metodolohiya (Pagtitipon, Pagpoproseso at Pagsusuri ng Datos) sa

Pananaliksik-Panlipunan
 Pagmamapang kultural, ekonomiko atbp.
 Etnograpiya
 Pananaliksik na leksikograpiko
 Video documentation
 SWOT Analysis
 Literature review
 Pagtatanung-tanong, obserbasyon, interbyu, FGD atbp.
 Participant observation
 Kwentong-Buhay
 Secondary data analysis
 Eksperimental na Pananaliksik
 Case study
 Aksyong Pananaliksik/Action research
 Pagsusuri ng dokumento
 Comparative analysis
 Discourse analysis
 Content analysis
 Saliksik-arkibo (archival research)
 Policy review
 Impact assessment

Balangkas ng Kurso at Sakop na Oras
Inaasahang Matututuhan
KAALAMAN
1. Maipaliwanag ang ugnayan
ng mga function ng wikang
Filipino bilang wikang
pambansa, wika ng bayan,
at wika ng pananaliksik na
nakaugat sa
pangangailangan ng
sambayanan.
2. Matukoy ang mga
mapagkakatiwalaan,
makabuluhan at
kapakipakinabang na
sanggunian sa pananaliksik
3. Maipaliwanag ang mahigpit
na ugnayan ng
pagpapalakas ng wikang
pambansa, pagpapatibay ng
Mga Paksa
Introduksyon: Filipino Bilang Wikang
Pambansa, Wika ng Bayan, at Wika
ng Pananaliksik na Nakaugat sa
Pangangailangan ng Sambayanan
 Pagsasagawa ng survey
 Transkripsyon
Aktwal na Pagsulat ng Pananaliksik, Presentasyon at/o Publikasyon ng Pananaliksik
FILIPINO SA IBA’T-IBANG DISIPLINA
Plano Ng Mga Aralin
Metodolohiya Materyales Pagtatasa
Pagbabalangkas/outlining “Sa Madaling Salita: Kasaysayan at Maikling pagsusulit
Pag-unlad ng Wikang Pambansa” ng
Pagbubuod ng impormasyon/datos Sentro ng Wikang Filipino-UP Diliman Pagsulat ng maikling sanaysay
hinggil sa wikang Filipino bilang
Pangkatang talakayan Panonood ng “Intelektwalismo at Wika” ni R. wikang pambansa, wika ng bayan,
video/documentary Constantino at wika ng pananaliksik na nakaugat
sa
“Ang Wikang Filipino at ang Banta Pangangailangan ng sambayanan.
ng Globalisasyon” ni B. Lumbera
“The Filipino National Language:
Pakikinig sa awit Discourse on Power” ni T. Gimenez-
Maceda
“Nahuhuli at Panimulang
Pagtatangka: Ang Pilosopiya ng
Wikang Pambansa/Filipino” ni M.
Flores
“Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng
 kolektibong identidad, at
pambansang kaunlaran.
KASANAYAN
1. Maisapraktika at mapaunlad
pa ang mga batayang
kasanayan sa pananaliksik.
2. 2. Makapagbasa at
makapagbuod ng
impormasyon, estadistika,
datos atbp. mula sa mga
babasahing nakasulat sa
Filipino sa iba’t ibang
larangan.
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik atbp.
na makapagaambag sa
patuloy na
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino.
4. Makapagpahayag ng mga
makabuluhang kaisipan sa
pamamagitan ng tradisyonal
at modernong midyang
akma sa kontekstong
Pilipino.
5. Makagawa ng mga
malikhain at mapanghikayat
na presentasyon ng
Filipino bilang Larangan at Filipino
sa Iba’t Ibang Larangan
Pagbabalangkas/outlining
Pagbubuod ng impormasyon/datos
Pagsasalin
Pangkatang talakayan
Paggamit ng mga arkibo at database
Wikang Filipino/TANGGOL WIKA:
Internal na Kwento, Mga Susing
Argumento at Dokumento (2014-
2017)” ni D. M. San Juan
“Sariling atin: Ang nagsasariling Patalatang pagbubuod bagong
komunidad na pangkomunikasyon sa pananaliksik (artikulo, disertasyon
disiplinang Araling Pilipino” ni kalalathala pa laman o nalathala
R.Guillermo nakaraang 5 mula sa aklatan ng
kolehiyo/unibersidad
“Philippine Studies/Araling Pilipino/
Pilipinolohiya sa Wikang Filipino:
Pagpopook at Pagdadalumat sa Loob
ng Kapantasang Pilipino” ni M.J.
Rodriguez-Tatel
“Pagsipat sa mga Nagawang
Pananaliksik sa Larangan ng Wika
noong 1996-2007 Tungo sa Pagbuo
ng Isang Agenda sa Pananaliksik” ni J.
Peregrino
“Pagbuo ng Makabuluhang Adyenda
 impormasyon at analisis na
akma sa iba’t ibang
konteksto.
6. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino sa
iba’t ibang larangan.
7. Malinang ang Filipino bilang
daluyan ng
inter/multidisiplinaring
diskurso at pananaliksik na
nakaugat sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
KAHALAGAHAN
1. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskurso na akma
at nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na nakaayon sa
pangangailangan ng
komunidad at bansa.
Rebyu sa mga Batayang kasanayan
sa Pananaliksik
 Pagpili ng batis(Sources)
 Pagbabasa at Pagbubuod ng
impormasyon
 Pagsasalin, paraphrasing
Atbp.
 Pagpili ng paksa ng
Pananaliksik
 Pagbabalangkas
Pagbubuod impormasyon/datos
Pagsasalin
Pangkatang talakayan
Paggamit ng mga arkibo at database
Lektyur-worksyap computer
laboratory gamit ang computer sa
klase (para sa paglipat ng mga
database ng mga journal)
sa Pananaliksik sa Araling Pilipinas
Para sa Siglo 21 at Lagpas Pa” ni D.M.
San Juan
“Introduksiyon sa Saliksik” ni V.
Almario et al. (eds.)
“Manwal sa Panlipunang Borador ng konseptong papel para
Pananaliksik” ni R. Simbulan sa planong pananaliksik
“Saliksik: Gabay sa Pananaliksik sa
Agham Panlipunan, Panitikan, at
Sining” ni E. Evasco et al.
“BATAYANG PAGSASALIN: Ilang
Patnubay at Babasahín para sa
Baguhan” ni V. Almario (ed.)
“Introduksiyon sa Pagsasalin: Mga
Panimulang Babasahin Hinggil sa
Teorya at Praktika ng Pagsasalin” ni
V. Almario (ed.)
“PAGSASALIN: Teorya at Praktika”
nina L. Antonio at A. Batnag (eds.)
Mga artikulo sa Philippine E Journals
Database, partikular ang mga journal
na naglalathala ng mga
(o ilang) artikulo sa Filipino gaya ng
 Daloy

Dalumat

Hasaan

Layag

Malay

Katipunan

Daluyan

Social Science Diliman

Humanities Diliman

Mga Artikulo sa U.P. Diliman

Journals Online Piling saliksik mula sa
iba’t ibang database:

http://iskwiki.upd.edu.ph/index.php/
Category:Theses#.WVdcJhWGMvU

www.narcis.nl

www.diva-portal.org

http://nora.openaccess.no

KAALAMAN
1. Maisa-isa ang mga Filipino sa Humanidades at Agham Pagbubuod ng impormasyon/datos “Ang proseso ng transkripsiyon ng Nirebisang borador ng konseptong
 suliraning lokal at nasyonal
ng komunidad na
kinabibilangan.
2. Matukoy ang mga
mapagkakatiwalaan,
makabuluhan at
kapakipakinabang na
sanggunian sa pananaliksik
3. Makapagmungkahi ng mga
solusyon sa mga
pangunahing suliraning
panlipunan sa mga
komunidad at sa buong
bansa, batay sa
pananaliksik.
4. Maipaliwanag ang mahigpit
na ugnayan ng
pagpapalakas ng wikang
pambansa, pagpapatibay ng
kolektibong identidad, at
pambansang kaunlaran.
5. Malikhain at mapanuring
mailapat sa pananaliksik ang
piling makabuluhang
konsepto at teoryang lokal
at dayuhan na akma sa
konteksto ng komunidad at
bansa.
Panlipunan at Iba Pang Kaugnay na
Larangan
Think-pair-share sa mga
ispesipikong teksto
Pangkatang talakayan Lektyur-
worksyap sa computer laboratory o
gamit ang computer sa klase (para
sa pagsipat ng mga database ng
mga journal)
Komparatibong analisis ng saklaw
ng mga journal
mga inskripsiyon sa mga Bato ng papel
Ticao” ni R. Guillermo
Venn diagram ng dalawang
“Andres Bonifacio: Kapookan, magkaugnay na artikulo sa journal
Kaisipan, at Kabayanihan” ni N.
Kimuell-Gabriel
Paglikha ng dayagram na
“Musika at Krisis: Kung Papaano nagbubuod sa nilalaman ng
Umawit nang Matipid si Juan de la binasang artikulo
Cruz” ni E. Carandang II
“Luntiang Pamayanan: Tungo sa
Pagunlad ng Kalikasan, Antas ng
Pamumuhay at Wika” ni R. Nuncio
“Ang Pilosopiya ni Pierre Bourdieu
bilang Batayang Teoretikal sa Araling
Pilipino” ni F.P. Demeterio III at L.A.
Liwanag
“Ciao! Ciao!: Pagsusuri sa mga
Pananda ng Negosasyon sa Pagbuo
ng Transnasyonal na Identidad ng
mga Pilipino sa Venezia, Italya” ni R.
Madula
“Ang Papel ng Pagsasalin sa ASEAN
Integration: Ilang Pagninilay at
Mungkahing Gawain ” ni R. Sison –
Buban
“Ang Hermeneutika ng
Pakikipagtunggali: Ang
pagpapakahulugan sa diskurso ng
KASANAYAN
1. Maisapraktika at mapaunlad
pa ang mga batayang
kasanayan sa pananaliksik.
2. Makapagbasa at
makapagbuod ng
impormasyon, estadistika,
datos atbp. mula sa mga
babasahing nakasulat sa
Filipino sa iba’t ibang
larangan.
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik atbp.
na makapag - aambag sa
patuloy na
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino.
4. Makapagsaliksik hinggil sa
mga sanhi at bunga ng mga
suliraning local at nasyonal
gamit ang mga tradisyonal
at modernong mga
sanggunian.
5. Makapagbalangkas ng mga
makabuluhang solusyon sa
mga suliraning lokal at
nasyonal.
6. Makapagpahayag ng mga
makabuluhang kaisipan sa
pakikibakang panlipunan ” ni F.
Gealogo
“Ang Mga Liriko ni Gary Granada
Bilang Repleksyon ng Pulitika,
Nasyonalismo at Kalagayan ng Bansa
” ni J. Malabanan
“Transpormatibong Edukasyon sa
Pagtuturo ng Maka -Filipinong
Pananaliksik: Tungo sa Pagpapalakas
ng Instruksyon at Programang
Ekstensyon sa Pamantasang San Luis
” ni C. Sicat -De Laza
“Varayti ng Wika sa Pinoy Indie:
Isang Mungkahing Balangkas sa
Pedagohiyang Kritikal Tungo sa
Pagsasabansa ng Akademya at Sining
” ni J. Geronimo
“Pambansang Salbabida at Kadena
ng Dependensiya: Isang Kritikal na
Pagsusuri sa Labor Export Policy
(LEP) ng Pilipinas ” ni D.M. San Juan
“Ingles at Pedagohikal na Pagganap
nito sa Reproduksiyon ng Paggawa ”
ni G. Campoamor II
“Imperyalismong Pangkultura sa
Pilipinas” ni J. M. Sison
“Wikang Lokal at Filipino sa
 pamamagitan ng tradisyonal
at modernong midyang
akma sa kontekstong
Pilipino.
7. Makagawa ng mga
malikhain at mapanghikayat
na presentasyon ng
impormasyon at analisis na
akma sa iba’t ibang
konteksto.
8. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino sa
iba’t ibang larangan.
9. Malinang ang Filipino bilang
daluyan ng
inter/multidisiplinaring
diskurso at pananaliksik na
nakaugat sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
HALAGAHAN
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
teorya ng mga Pilipino sa
iba’t ibang larangan.
2. Malinang ang adhikaing
makibahagi sa pagbabagong
panlipunan.
3. Makapag -ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
Pananaliksik: Isang Naratibong
Sosyolohikal ” ni C. Batan
“Noon pa man, Nand’yan na, Ano’t
Inietsapwera: Ang Maraming Wika
ng Pilipinas ” ni R. Aguila
“Paglahok ng mga Lider Magsasaka
sa Istruktura ng Pamamahala sa
Lokal at Pambansang Antas: Mga
Bunga at Hamon” ni A. Bawagan et
al.
“Ang Pagsasakatutubo mula sa
Loob/Kultural na Pagpapatibay ng
mga Salitang Pandamdaming
Tumutukoy sa “Sayá”: Isang
Semantikal na Elaborasyon ng
Wikang Filipino sa Larangan ng
Sikolohiya” ni J. Petras
“Mula Tsismis Hanggang Panata:
Filipino Bilang Multidisiplinal at
Interdisiplinaryong Larangan” ni C.
Sicat -De Laza
“E. San Juan, Jr. at ang Diskursong
Kulturang Popular ” ni R. Tolentino
“Rebyu sa Progreso ng at Salin -suri
ng Piling Dokumento sa Usapang
Pangkapayapaan ng Gobyerno ng
Republika ng Pilipinas (GRP) at
National Democratic Front of the
makabuluhan at mataas na
antas ng diskurso na akma
at nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na nakaayon sa
pangangailangan ng
komunidad at bansa.
Philippines (NDFP): Tungo sa
Tagumpay ng Usapang
Pangkapayapaang Nakabatay sa
Pagkakaisa Para sa Pambansang
Kaunlaran” ni J. K. Briones
“UP Diksiyunaryong Filipino:
Sinonismong Walang Hangganan” ni
R. Guillermo et al.
“Nasaan ang Lesbiana sa Panitikan?
Pagsipat sa Lesbianang Persona sa
Piling Maikling Kuwento ng Pilipinas
(1987 – 2008)” ni S. A. Pangilinan
“#ingrata at si Mary Jane Veloso:
Mga Bakas ng Trolling sa Spreadable
Media” ni V. Gonzales
“Maiksing Kalagayang Magbubukid
ng Pilipinas”
“Praymer hinggil sa Two-Tier Wage
System (2TWS)”
Mga artikulo sa Philippine EJournals
Database, partikular ang mga journal
na naglalathala ng mga (o ilang)
artikulo sa Filipino gaya ng
Daloy
Dalumat
Hasaan

Layag

Malay

Katipunan

Daluyan

Social Science Diliman

Humanities Diliman

Mga Artikulo sa U.P. Diliman

Journals Online

Ispesyal na Isyu ng Malay: Vol.22,

No. 1 (2009)

Ispesyal na Isyu ng Daluyan: No. 1

(2015)

Piling blogs mula sa:

https://kapirasongkritika.wordpress .
com/

https://kritikasatabitabi.wordpress.c
om/

https://dakilapinoy.wordpress.com/

https://xiaochua.net/
 http://risingsun.dannyarao.com/

https://rolandotolentino.wordpress.
com/

https://sirmykel.wordpress.com/

Piling videos mula sa: http://tvup.ph/

Altermidya

Tudla Productions

Mga materyales mula sa mga

kilusang panlipunan

Mga Publikasyon ng Sento ng Wikang

Filipino sa Siyensya, Teknolohiya,
Inhenyeriya, Matematika At Iba
Pang Kaugnay na Larangan
Pagbubuod impormasyon/datos
Think-pair-share sa mga
ispesipikong teksto
Pangkatang talakayan
Lektyur-worksyap computer
laboratory o gamit ang computer sa
klase (para sa pagsipat ng mga
database ng mga journal)
Komparatibong analisis ng saklaw
ng mga journal
Filipino ng UP-Diliman
“Ang Gamit at Kahalagahan ng
Wikang Filipino sa Pagtuturo ng
Agham: Panayam kay Prop.
Fortunato Sevilla III” nina W. Fajilan
at R. B. Zafra
“Ang Filipino bilang Pundasyon ng
Teknikal na Pagkatuto: Panayam kay
Prop. James Christopher D.
Domingo” ni W. Fajilan
“Ang Pagtuturo ng Matematika Sa
Wikang Filipino” ni M. Acelajado
Nirebisang borador ng konseptong
papel
Venn diagram dalawang
magkaugnay artikulo sa journal
Paglikha dayagram nagbubuod sa
nilalaman ng binasang artikulo
Pagsulat ng maikling sanaysay
hinggil sa mga posibleng
imbensyon, debelopment atbp. Sa
siyensya, teknolohiya at iba pang
larangan, sa susunod na 50 taon.
 “Epekto ng mga Wikang Filipino at
Ingles Bilang Midya sa Pagtuturo ng
Aljebra sa Antas ng Pagkatuto at
Atityud ng mga Mag-aaral sa
Kolehiyo” ni M. Acelajado

“Ang Paglubog nina Hippokrates at

Galen sa Kanluran: Isang
Intepretasyon sa Anyo ng
Siyantipikong Rebolusyon sa
Larangan ng Medisina” ni F. P.
Demeterio III

“Ang mga Teorya ng Relatividad ni

Albert Einstein: Isang Pagsusuri sa
Kahandaan ng Wikang Filipino sa
Pagtalakay sa mga Paksa ng
Makabagong Agham” ni F. P.
Demeterio III

“Praymer hinggil sa Pambansang

Industriyalisasyon” ng AGHAM

“Kasaysayan ng Cyberspace,
Kasaysayan sa Cyberspace:
Panimulang Pagtanaw sa Karanasang
Pilipino” ni M. Chua

“Pagsisiyasat sa Elektripikasyon sa
Kanayunan” ni A. J. Mesina

“Ang Pagsasaling Teknikal: Pagsipat

sa Praktika at Pagpapahalaga” ni R.
Sison-Buban
 “Ang ISI at ang Alamat ng
Internasyonal na Komunidad ng mga
Syentista” ni R. Guillermo

“Manwal sa nakakaing krustasyo ng

Pilipinas” ni H. Motoh

“Kapaligiran, Kalinisan, at Kalusugan:

Ang Impluwensya ng Heograpiya sa
Paghubog ng Patakarang
Pangkalusugan ng mga Amerikano sa
Kolonyal na Maynila, 1898-1918” ni
R. Mactal

“PAGBABAGO SA KLIMA. Usaping

Pangkalikasan, Suliraning
Panlipunan, Isyu ng Katutubong
Mamamayan”

“Ang Gabay sa Mekanismo ng

Malinis na Pag-unlad”

“Ang Filipino Sa Inhinyeriya” ni C.

Salazar

Mga Publikasyon ng Sento ng

Wikang Filipino ng UP-Diliman

KAALAMAN
1. Matukoy ang mga Batayang Kaalaman sa Mga Teorya Pagbubuod “Metodolohiya at Pagdalumat sa Panel discussion hinggil sa mga
 mapagkakatiwalaan,
makabuluhan at
kapakipakinabang na
sanggunian sa pananaliksik
2. Malikhain at mapanuring
mailapat sa pananaliksik ang
piling makabuluhang
konsepto at teoryang lokal
at dayuhan na akma sa
konteksto ng komunidad at
bansa.
KASANAYAN
1. Maisapraktika at
mapaunlad pa ang mga
batayang kasanayan sa
pananaliksik.
2. Makapagbasa at
makapagbuod ng
impormasyon, estadistika,
datos atbp. mula sa mga
babasahing nakasulat sa
Filipino sa iba’t ibang
larangan.
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik atbp.
na makapagaambag sa
patuloy na
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino.
sa Pananaliksik na Akma o Buhat sa
Lipunang Pilipino
 Mga Diskurso sa
Nasyonalismo
 Marxismo at Kritikal na
Diskurso sa Globalisasyon
 Teoryang Dependensiya
 Pagbaklas/Pagba gtas
 Pantayong Pananaw
 Sikolohiyang Pilipino
 Pantawang Pananaw
 Bakod, Bukod, Buklod
Paglalahad ng impormasyon sa
pamamagitan ng talahanayan
Pagsasalin ng piling bahagi ng
pananaliksik
Pananaliksik” ni R. Nuncio teorya sa pananaliksik
“Ang Wikang Katutubo at ang
Kamalayang Filipino” ni B. Lumbera
“Lisyang Edukasyon ng Pilipino” ni R.
Constantino (salin ni L. M. Martinez)
“Krisis at Rebolusyong Pilipino” ni J.
M. Sison
“Pag-aklas, Pagbaklas, Pagbagtas:
Politikal Na Kritisismong
Pampanitikan” ni R. Tolentino
“Kaisipang Nasyonalista at Teoryang
Dependensiya sa Edukasyon:
Ideolohikal na Kritik ng Programang K
to 12 ng Pilipinas” ni D. M. San Juan
“Ang “Tunay na Dekalogo” ni Mabini
Bilang Isang Akda sa Pilosopiyang
Pilipino” ni N. Mabaquiao
“Mga Batayan ng Sikolohiyang
Pilipino sa Kultura at Kasaysayan” ni
V. Enriquez
 4. Makapagsaliksik hinggil sa
mga sanhi at bunga ng mga
suliraning lokal at nasyonal
gamit ang mga tradisyonal
at modernong mga
sanggunian.
5. Makapagpahayag ng mga
makabuluhang kaisipan sa
pamamagitan ng tradisyonal
at modernong midyang
akma sa kontekstong
Pilipino.
6. Makagawa ng mga
malikhain at mapanghikayat
na presentasyon ng
impormasyon at analisis na
akma sa iba’t ibang
konteksto.
7. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino sa
iba’t ibang larangan.
8. Malinang ang Filipino bilang
daluyan ng
inter/multidisiplinaring
diskurso at pananaliksik na
nakaugat sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
HALAGAHAN
1. Mapalalim ang
“Ang Pantayong Pananaw Bilang
Diskursong Pangkabihasnan ” ni Z.
Salazar
“Kaalamang Bayang Dalumat ng
Pagkataong Pilipino” ni P. Covar
“Pook at Paninindigan: Kritika ng
Pantayong Pananaw ” ni R. Guillermo
“Pagkataong Pilipino: Isang Teorya sa
Lalim ng Banga” ni R. Guillermo
“Ang Konsepto ng Pagsasaayos
Bilang Panimulang Postkolonyal na
Pagdalumat Pulitikal sa Panahong
Postmoderno” ni A. Contreras
“Ang Nagbabagong Anyo ng
Sosyolohiya sa Nagbabagong Lipunan
at Mundo: Ang Posmodernismo at
Ang Hinaharap ng Sosyolohiya ” ni G.
Lanuza
“Pakiramdaman: Isang Tatak
Filipinong Lapit sa Pagdadalumat sa
Sosyolohiya” ni D. Erasga
“Ang Pakikipagkapwa: Pilipinong
Lapit sa Pananaliksik ” ni R. Javier
. “Saysay at Salaysay ng Pantawang
 pagpapahalaga sa sariling Pananaw mula Pusong Hanggang
teorya ng mga Pilipino sa Impersonasyon” ni R. Nuncio
iba’t ibang larangan.
“Ang Siyudad ng Mall: Ang Bakod,
2. Malinang ang adhikaing Bukod at Buklod bilang Espasyo at
makibahagi sa pagbabagong Biswal mula Tabuan hanggang SM
panlipunan. City North Edsa” ni E. Morales
Nuncio
3. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.

4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskurso na akma
at nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na nakaayon sa
pangangailangan ng
komunidad at bansa.
KAALAMAN
1. Matukoy ang mga Batayang Kaalaman sa Pangkatang pag-uulat “Metodolohiya at Pagdalumat sa Pinal na konseptong papel
mapagkakatiwalaan, Metodolohiya (Pagtitipon, Pananaliksik” ni R. Nuncio
makabuluhan at Pagpoproseso at Pagsusuri ng Paglikha ng KWL Chart Progress report hinggil sa isinusulat
kapakipakinabang na Datos) sa PananaliksikPanlipunan “Pagmamapa ng Pagbabagong na papel o artikulo
sanggunian sa pananaliksik.  Pagmamapang kultural, Pagbabalangkas/outlining ng Heograpikal, Historikal at Kultural ng
ekonomiko atbp. nilalaman ng artikulo Quiapo” ni J. Pamintuan Papel o artikulong maaaring
2. Malikhain at mapanuring  Etnograpiya iprisenta sa isang forum o
mailapat sa pananaliksik ang  Pananaliksik na “Kasarian at Kabuhayan : Ilang Tala kumperensya, at/o ilathala sa isang
piling makabuluhang leksikograpiko sa Kasaysayang Demograpikal ng akademikong journal
 konsepto at teoryang lokal
at dayuhan na akma sa
konteksto ng komunidad at
bansa.
KASANAYAN
1. Maisapraktika at mapaunlad
pa ang mga batayang
kasanayan sa pananaliksik.
2. Makapagbasa at
makapagbuod ng
impormasyon, estadistika,
datos atbp. mula sa mga
babasahing nakasulat sa
Filipino sa iba’t ibang
larangan.
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik atbp.
na makapagaambag sa
patuloy na
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino.
4. Makapagsaliksik hinggil sa
mga sanhi at bunga ng mga
suliraning lokal at nasyonal
gamit ang mga tradisyonal
at modernong pananaliksik.
5. Makapagpahayag ng mga
makabuluhang kaisipan sa
pamamagitan ng tradisyonal
 Video documentation
 SWOT Analysis
 Literature review
 Pagtatanungtanong,
obserbasyon, interbyu, FGD
atbp.
 Participant observation
 Kwentong-Buhay
 Secondary data analysis
 Eksperimental na
Pananaliksik
 Case study
 Aksyong Pananaliksik/Actio
n research
 Pagsusuri ng dokumento
 Comparative analysis
 Discourse analysis
 Content analysis Saliksik
-arkibo (archival research)
 Policy review Impact
assessment
 Pagsasagawa ng survey
 Transkripsyon
Pangkatang pagsusuri sa borador ng
konseptong papel
Konsultasyon Independyenteng
Pananaliksik
Paggawa at Pasahod sa Pilipinas,
1903-1948” ni F. Gealogo
“Kasaysayang Pasalita: Ang Kulturang
Filipino at Karanasan ng Mga
Pilipinong Mananaliksik sa Larangang
Pasalita” ni N. KimuellGabriel
“‘Mga Tiwali sa Daang Matuwid’ at
Ang Mga Talinghaga’t Tema sa
Talumpati ni P-Noy” ni R. Javier
“Tundo: Pagkatapos ng Paraiso
(1902-2010)” ni N. Kimuell-Gabriel
“Pagdalumat sa Bagyong Ondoy:
Isang Konstruktibismo at Lokal na
Pananaw ng mga Kasapi ng Sagrada
Familia” ni D. Café
“Glosaryo ng Mga Termino sa
Panitikan” ni D. M. San Juan
“Aspirations and Challenges for
Economic and Social Development
Progress in the Philippines Toward
2030 ” nina J. Yap at R. Majuca
“Pagpapabida sa Kontrabida: Isang
Paghahanap at Pagsusuri sa
Konstruksiyon at Diskurso ng
Kontrabida sa Teleseryeng Walang
Hanggan” ni L. Oblena
 at modernong midyang
akma sa kontekstong
Pilipino.
6. Makagawa ng mga
malikhain at mapanghikayat
na presentasyon ng
impormasyon at analisis na
akma sa iba’t ibang
konteksto.
7. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino sa
iba’t ibang larangan.
8. Malinang ang Filipino bilang
daluyan ng
inter/multidisiplinaring
diskurso at pananaliksik na
nakaugat sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
9. Makabuo ng papel o
artikulo na maaaring ibahagi
sa isang forum o
kumperensya at/o ilathala
sa isang akademikong
journal
“Ang Espasyong Bakla sa
Cyberspace.Com: Isang Pagsusuri ng
Diskurso ng Usapang Bakla sa mga
Chatroom” ni R. Madula
“Kasaysayang Buhay: Pananaw,
Pamamaraan, Pananaliksik” ni R.
Javar
“Komparatibong Analisis ng Aktuwal
na Gamit ng Wika at mga Piling
Pamantayan sa Gramatika at
Ortograpiya sa Filipino,
SebwanoBisaya at Ilokano: Lapit
Batay sa Korpus” ni J. Ilao
“Review of Philippine Migration Laws
and Regulations : Gains, Gaps,
Prospects” nina J. Ambito et al.
“The Philippine Mining Act of 1995:
Is the law sufficient in achieving