30

ยาหลักที่ใช้รักษาโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง แบ่งเป็น 2 กลุ่มได้แก่ ยาขยายหลอดลม และยากลุ่มสเตียรอยด์

1. ยาขยายหลอดลม ( Bronchodilators ) ประกอบด้วยยา 3 กลุ่มได้แก่
1.1 Anticholinergics ยาในกลุ่มนี้ออกฤทธิ์ยับยั้งการทางานของ cholinergic nervous
system ทาให้หลอดลมขยายตัว ยากลุ่มนี้ที่ออกฤทธิ์สั้น เช่น Ipratropium ใช้เวลามีอาการ
หอบ และยาที่ออกฤทธิ์นาน เช่น Tiotropium ใช้พ่นทุกวันควบคุมอาการ อาการไม่พึง
ประสงค์ที่พบได้เช่น ปากแห้ง คอแห้ง
1.2 β2-agonists ยากลุ่มนี้ออกฤทธิ์โดยการกระตุ้น β2-receptor ทาให้หลอดลมขยายตัว ยาใน
กลุ่มนี้ที่ออกฤทธิ์สั้น เช่น Salbutamol , Terbutaline ,Fenoterol , Procaterol ใช้เวลามี
อาการหอบ และยาที่ออกฤทธิ์นาน เช่น Formoterol , Salmeterol , Indacaterol ยาใช้
ทุกวันเพื่อควบคุมอาการอาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้ เช่น มือสั่น ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว
1.3 Theophylline ยามีฤทธิ์ขยายหลอดลม แต่ยามี therapeutic index แคบ ต้องระวังการใช้
ยาเกินขนาด อาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ปวดศีรษะ ใจสั่น
หัวใจเต้นเร็ว ยาเม็ดรูปแบบออกฤทธิ์เนิ่น สามารถแบ่งครึ่งเม็ดได้ แต่ห้ามบด ห้ามเคี้ยว
2. ยาคอร์ติโคสเตอรอยด์
ยามีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ยาสูตรผสมร่วมกับ β2-agonists ชนิดออกฤทธิ์นาน ใช้สูดพ่นทุก
วันเพื่อควบคุมอาการ อาการไม่พึงประสงค์จากยาชนิดสูดพ่น ได้แก่ การติดเชื้อราในช่อง
ปาก ระคายคอ เสียงแหบ ซึ่งอาการเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยการบ้วนปากทุกครั้ง
หลังจากพ่นยา
จุดประสงค์ ในการบริบาลทางเภสัชกรรมผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
- เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถใช้ยาเทคนิคพิเศษได้ถูกต้อง ทราบวิธปี ้องกันอาการไม่พึงประสงค์ที่สามารถ
ป้องกันได้
- เพื่อให้ผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการใช้ยาที่ต้องใช้ต่อเนื่อง