ป.วิ อาญา ล่าสุด1

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พระรำชบัญญัติ กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ใช้ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพุกทำธศักรำช ๒๔๗๗
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ในพระปรมำภิไธยสมเด็จพระเจ้ำอยู่หัวอำนันทมหิดล
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คณะผู้สำเร็จรำชกำรแทนพระองค์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ (ตำมประกำศประธำนสภำผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้แทนรำษฎร
กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลงวันที่ ๗ มีนำคม พุทธศักรำช ๒๔๗๗)
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกอนุ ำ วัตน์จำตุรนต์
อำทิตย์ทิพอำภำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ เจ้ำพระยำยมรำช กำ
ตรำไว้ ณ วันที่ ๕ มิถุนำยน พุทธศักรำช ๒๔๗๘
เป็นปีทกี่ำ๒ ในรัชชกำลปั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัจกจุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บัน กำ

โดยที่สภำผู้แทนรำษฎรลงมติ ว่ำเป็นกำรสมควรที่จะประกำศใช้ ประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ
จึ่งมีกำพระบรมรำชโองกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ตรำพระรำชบัญกญัำ ติขึ้นไว้ โดยคสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำแนะน ำและยินยอม กำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของสภำผู้แทนรำษฎร ดังต่อไปนี้
มำตรำ ๑ พระรำชบัญญัตินี้ให้เรียกว่ำ “พระรำชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พุทธศักรำช
สำนั๒๔๗๗”
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนัมำตรำ ๒๑ ให้ใช้พระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตินี้ตั้งแต่สวำนัันกประกำศในรำชกิ จจำนุเบกษำเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นต้นไป
มำตรำ ๓ ให้ ใช้ ป ระมวลกฎหมำยวิธีพิ จ ำรณำควำมอำญำตำมที่ ต รำไว้ ต่อ ท้ ำย
พระรำชบัญญัตสำนั ินี้ กตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งแต่วันที่ ๑ ตุลำคม พุทกำธศักรำช ๒๔๗๘ สำนัเป็ นต้นไป
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ให้ศำลและเจ้ำพนักงำนทั้งหลำยผู้ดำเนินคดีอำญำตลอดรำชอำณำจักร ปฏิบัติกำร
ตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั้ กเว้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นแต่ศำลซึ่งมีวิธีพิจำรณำพิกำ เศษไว้ต่ำงหำก
คดีทั้งหลำยซึ่งค้ำงอยู่ในศำลก่อนวันใช้ประมวลกฎหมำยนี้ ให้บังคับตำมกฎหมำย
ซึ่งใช้อยู่ก่อนวันสำนั
ใช้กปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระมวลกฎหมำยนี้จนกว่กำำ คดีนั้น ๆ จะถึสำนั งทีก่สงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ุด กำ
มำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๔ ภำยใต้สำนั
บังกคังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บแห่งบทบัญ ญัติมำตรำ
กำ ๓ ตั้ง แต่วันสำนั
ใช้กปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระมวลกฎหมำย กำ
วิธีพิจ ำรณำควำมอำญำนี้สื บ ไป ให้ ยกเลิ กมำตรำ ๑๔, ๑๖ และมำตรำ ๘๗ ถึง ๙๖ ในกฎหมำย
ลักษณะอำญำสพระรำชบั ญ ญัติวิธีพิจำรณำควำมมี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ โทษสำหรั
สำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใช้ไปพลำงก่อน ร.ศ. ๑๑๕
กำ และบรรดำ

๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๕๒/-/หน้ำ ๕๙๘/๑๐ มิถุนำยน ๒๔๗๘
-๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กฎหมำย กฎและข้อบังคับอื่น ๆ ในส่วนที่มีบัญญัติไว้แล้วในประมวลกฎหมำยนี้ หรือซึ่งขัดหรือแย้ง

สำนักกังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บประมวลกฎหมำยนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๒ ให้ประธำนศำลฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำกำ นำยกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
และรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรม รักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
ให้ ป ระธำนศำลฎี กำมีอ ำนำจออกข้อบั งคับ และนำยกรัฐมนตรี รัฐ มนตรีว่ำกำร
กระทรวงมหำดไทย สำนัและรั ฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติธรรมมีสอำนั
ำนำจออกกฎกระทรวง
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เพืก่ อำวำงระเบียบ
กำรงำนตำมหน้ ำที่ให้กำรดำเนินคดีอำญำเป็นไปโดยเรียบร้อย ทั้งนี้ ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับอำนำจ
สำนักหน้ ำที่ของตน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อบังคับหรือกฎกระทรวงนั้น เมื่อได้ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำแล้วให้ใช้บังคับได้
ผู้รับสนองพระบรมรำชโองกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นำยพันเอก พระยำพหลพลพยุหเสนำ
นำยกรั ฐมนตรี
๒
มำตรำ ๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนัก(ฉบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำรบำญ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ
ภำค ๑ ข้อควำมเบื้องต้น
ลักษณะ ๑ หลักสทัำนั
่วไปกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑-๑๕
ลักษณะ ๒ อำนำจพนักงำนสอบสวนและศำล
หมวด ๑ หลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กทั่วไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๖
หมวด ๒ อำนำจสืบสวนและสอบสวน ๑๗-๒๑
หมวด
สำนั๓กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อำนำจศำล กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก๒๒-๒๗
ำ
ลักษณะ ๓ กำรฟ้องคดีอำญำและคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอำญำ
หมวด ๑ กำรฟ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องคดีอำญำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๘-๓๙
หมวด ๒ กำรฟ้องคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอำญำ ๔๐-๕๑
ลักษณะ ๔ หมำยเรียกและหมำยอำญำ
หมวด ๑ หมำยเรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยก สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๕๒-๕๖
หมวด ๒ หมำยอำญำ
สส่ำนั
วนที ่ ๑ หลักทั่วไป
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก๕๗-๖๕
ำ
ส่วนที่ ๒ หมำยจับ ๖๖-๖๘
ส่วนทีก่ ๓ำ หมำยค้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๖๙-๗๐
ส่วนที่ ๔ หมำยขัง หมำย
สจำนั
ำคุกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หมำยปล่อย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก๗๑-๗๖
ำ
ลักษณะ ๕ จับ ขัง จำคุก ค้น ปล่อยชั่วครำว
หมวด ๑ จักบำ ขัง จำคุก สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๗๗-๙๐
หมวด ๒ ค้น ๙๑-๑๐๕
หมวด ๓ ปล่อยชั่วครำว ๑๐๖-๑๑๙ ทวิ
ภำค ๒ สอบสวน
ลักษณะ ๑ หลักสทัำนั
่วไปกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี๑๒๐-๑๒๙
กำ
ลักษณะ ๒ กำรสอบสวน
หมวด ๑ กำรสอบสวนสำมั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั สำนัก๑๓๐-๑๔๗
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒ กำรชันสูตรพลิกศพ ๑๔๘-๑๕๖
ภำค ๓ วิธีพิจำรณำในศำลชั้นต้น
สำนักลังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กษณะ ๑ ฟ้องคดีอำญำและไต่
กำ สวนมูสลำนัฟ้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ง กำ สำนัก๑๕๗-๑๗๑
ลักษณะ ๒ กำรพิสจำนัำรณำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๒-๑๘๑
ลักษณะ ๓ คำพิพำกษำและคำสั่ง ๑๘๒-๑๙๒
-๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำค ๔ อุทธรณ์และฎีกำ
กษณะ ๑ อุทธรณ์ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑ หลักทั่วไป ๑๙๓-๒๐๒
หมวด ๒ กำรพิจำรณำ คำพิพำกษำ
สำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ สำนั
ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
และคำสั่งชั้นอุทธรณ์ ๒๐๓-๒๑๕
ลักษณะ ๒ ฎีกำ
หมวด
สำนั๑กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หลักทั่วไป กำ ๒๑๖-๒๒๔
หมวด ๒ กำรพิจำรณำ คำพิพำกษำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีและคกำ ำสั่งชั้นฎีกำสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๒๕
ภำค ๕ พยำนหลั กฐำน

หมวด ๑ หลักทั่วไป ๒๒๖-๒๓๑
หมวด ๒ พยำนบุคคล
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ สำนั
ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๓๒-๒๓๗
สำนั
ก ตรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
หมวด ๓ พยำนเอกสำร ๒๓๘-๒๔๐
หมวด ๔ พยำนวัตถุ ๒๔๑-๒๔๒
หมวด ๕ ผูก้เำชี่ยวชำญ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ส๒๔๓-๒๔๔/๑
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำค ๖ กำรบั งคับตำมคำพิพำกษำและค่

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำธรรมเนียมสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑ กำรบังคับตำมคำพิพำกษำ ๒๔๕-๒๕๑
หมวด ๒ ค่กำำธรรมเนียม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก๒๕๒-๒๕๘
ภำค ๗ อภั
สำนัยกโทษ เปลี่ยนโทษหนักเป็กนำเบำ และลดโทษ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๒๕๙-๒๖๗

-๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ภำค ๑
ข้อควำมเบื้องต้น

ลักษณะ ๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกหลั
ำ กทั่วไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑ ในประมวลกฎหมำยนี้ ถ้ำคำใดมีคำอธิบำยไว้แล้ว ให้ถือ ตำมควำมหมำย
ดังได้อธิบำยไว้ เว้สนำนัแต่กขงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้อควำมในตัวบทจะขัดกกัำบคำอธิบำยนัส้นำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒ ในประมวลกฎหมำยนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้
(๑) “ศำล” หมำยควำมถึ งศำลยุ ติ ธ รรมหรื อ ผู้ พิ พ ำกษำ ซึ่ งมี อ ำนำจท ำกำรอั น
เกี่ยวกับคดีอำญำ
(๒) “ผูก้ตำ ้องหำ” หมำยควำมถึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งบุคคลผู้ถูกหำว่ำได้กำกระทำควำมผิสดำนัแต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยังมิได้ถูกฟ้อ ง
ต่อศำล
ส(๓)
ำนัก“จ ำเลย” หมำยควำมถึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำงบุ ค คลซึ่ งถู กสฟ้ำนัอกงยั งศำลแล้ ว โดยข้อ หำว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำได้ ก ระท ำ
ควำมผิด
(๔) “ผูกำ้เสียหำย” หมำยควำมถึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งบุคคลผู้ได้รับควำมเสี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยหำยเนื่อสงจำกกำรกระท ำผิด
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ฐำนใดฐำนหนึ่ง รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำนำจจัดกำรแทนได้ ดังบัญญัติไว้ในมำตรำ ๔, ๕ และ ๖
ส(๕)
ำนัก“พนั กงำนอั ยกำร” หมำยควำมถึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งเจ้สำำนั
พนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนผู้มีหน้ำที่ฟ้องผู้ตก้อำงหำต่อศำล
ทั้งนี้ จะเป็นข้ำรำชกำรในกรมอัยกำรหรือเจ้ำพนักงำนอื่นผู้มีอำนำจเช่นนั้นก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๖) “พนั กำ กงำนสอบสวน” หมำยควำมถึงเจ้ำพนักกำงำนซึ่งกฎหมำยให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีอำนำจและ
หน้ำที่ทำกำรสอบสวน
(๗) “ค ำร้ อ งทุ ก ข์ ” หมำยควำมถึ งกำรที่ ผู้ เสี ย หำยได้ ก ล่ ำวหำต่ อ เจ้ ำหน้ ำที่ ต ำม
สำนักบทบั ญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ ว่ำสมีำนัผกู้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระทำควำมผิดขึ้น จะรูก้ตำ ัวผู้กระทำควำมผิ
สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือไม่ก็ตำม กำ
ซึ่ง กระท ำให้ เกิ ดควำมเสี ย หำยแก่ผู้ เสี ย หำย และกำรกล่ ำวหำเช่ น นั้ น ได้ ก ล่ ำวโดยมี เจตนำจะให้
ผู้กระทำควำมผิดสได้ำนัรกับงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โทษ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๘) “คำกล่ำวโทษ” หมำยควำมถึงกำรที่บุคคลอื่นซึ่งไม่ใช่ผู้เสียหำยได้กล่ำวหำต่อ
สำนักเจ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหน้ำที่ ว่ำมีบุคคลรู้ตกัวำหรือไม่ก็ดี ได้สกำนั ระท ำควำมผิดอย่ำงหนึ่งขึ้นกำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๓
(๙) “หมำยอำญำ” หมำยควำมถึงหนังสือบงกำรที่ออกตำมบทบัญญัติแห่งประมวล
กฎหมำยนี้สั่งให้เจ้สำนั ำหน้ ำที่ทำกำรจับ ขัง จำคุกกำหรือปล่อยผู้ตส้อำนังหำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จำเลย หรือนักโทษ หรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อให้ทำกำร
ค้น รวมทั้งสำเนำหมำยจับหรือหมำยค้นอันได้รับรองว่ำถูกต้อง และคำบอกกล่ำวทำงโทรเลขว่ำได้
สำนักออกหมำยจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีบ หรื อ หมำยค้กำ น แล้ ว ตลอดจนส ำเนำหมำยจั บ หรืกำอ หมำยค้ น ทีส่ ไำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ด้ สก่ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทำงโทรสำร กำ
สื่ อ อิ เ ล็ ก ทรอนิ กสส์ำนัหรื อสื่อเทคโนโลยีสำรสนเทศประเภทอื่นสำนัทัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นี้ ตำมที่บัญญัติไว้ในมำตรำ กำ
๗๗
๓
มำตรำ ๒ (๙) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนักควำมอำญำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๖- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๐) “กำรสืบสวน” หมำยควำมถึงกำรแสวงหำข้อเท็จจริงและหลักฐำนซึ่งพนักงำน

สำนักฝ่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำ ยปกครองหรื อ ต ำรวจได้
กำ ป ฏิ บั ติ ไปตำมอ ำนำจและหน้ ำ ที่ เพืก่ ำอ รั ก ษำควำมสงบเรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ย บร้ อ ยของ
ประชำชน และเพื่อที่จะทรำบรำยละเอียดแห่งควำมผิด
ส(๑๑) “กำรสอบสวน” หมำยควำมถึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกำรรวบรวมพยำนหลั กฐำนและกำรด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเนินกำร
ทั้งหลำยอื่นตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ ซึ่งพนักงำนสอบสวนได้ทำไปเกี่ยวกับควำมผิด
ที่กล่ำวหำ เพื่อที่จะทรำบข้อเท็จจริงหรือพิสูจน์ควำมผิดและเพื่อจะเอำตัวผู้กระทำผิดมำฟ้องลงโทษ
ส(๑๒) “กำรไต่สวนมูลฟ้อง”กำหมำยควำมถึสงำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กระบวนไต่ สวนของศำลเพืกำ่อวินิจฉัยถึง
มูลคดีซึ่งจำเลยต้องหำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑๓) ก“ที
ำ ่รโหฐำน” หมำยควำมถึ งที่ต่ำง ๆ ซึ่งมิกใช่ำ ที่สำธำรณสถำนดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งบัญญัติไว้ใน
กฎหมำยลักษณะอำญำ
ส(๑๔) “โจทก์” หมำยควำมถึกงำพนักงำนอัยกำร
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักหรื อผู้เสียหำยซึ่งฟ้องคดีกอำำญำต่อศำล
หรือทั้งคู่ในเมื่อพนักงำนอัยกำรและผู้เสียหำยเป็นโจทก์ร่วมกัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑๕) ก“คูำ ่ควำม” หมำยควำมถึ งโจทก์ฝ่ำยหนึ่งและจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำเลยอีกฝ่ำยหนึ สำนั่งกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๖) “พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจ” หมำยควำมถึงเจ้ำพนักงำนซึ่งกฎหมำย
ให้มีอำนำจและหน้ ำที่ รักษำควำมสงบเรียบร้อยของประชำชน ให้ รวมทั้ งพัศดี เจ้ำพนักงำนกรม
สำนักสรรพสำมิ ต กรมศุลกำกร
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กรมเจ้ำท่ำ พนั
สำนักกงำนตรวจคนเข้ ำเมือง และเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำพนักงำนอื ่น กๆงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ในเมื่อทำกำร กำ
อันเกี่ยวกับกำรจับกุมปรำบปรำมผู้กระทำผิดกฎหมำย ซึ่งตนมีหน้ำที่ต้องจับกุมหรือปรำบปรำม
๔ “พนั กงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจชั้น ผู้ใหญ่ ” หมำยควำมถึง เจ้ ำพนักงำน
ส(๑๗)
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ดังต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ก) ำ ปลัดกระทรวงมหำดไทย
(ข) รองปลัดกระทรวงมหำดไทย
(ค) ผู้ตรวจรำชกำรกระทรวงมหำดไทย
(ฆ) ผู้ช่วยปลัดกระทรวงมหำดไทย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ง)ำ อธิบดีกรมกำรปกครอง
(จ) รองอธิบดีกรมกำรปกครอง
(ฉ) ผู้อำนวยกำรกองกำรสอบสวนและนิติกำร กรมกำรปกครอง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ช) ำ หัวหน้ำฝ่ำยและหั วหน้ำงำนในกองกำรสอบสวนและนิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติกสำรกรมกำรปกครอง
(ซ) ผู้ตรวจรำชกำรกรมกำรปกครอง
(ฌ) ผู้ว่ำรำชกำรจังหวักดำ
(ญ) รองผู้ว่ำรำชกำรจังหวัด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ฎ) ำ ปลัดจังหวัดสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฏ) นำยอำเภอ
(ฐ) ปลัดอำเภอผู้เป็นหักวำหน้ำประจำกิส่งำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อำเภอ
(ฑ) อธิบดีกรมตำรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ฒ) ำ รองอธิบดีกสำนั
รมตกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรวจ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ณ) ผู้ช่วยอธิบดีกรมตำรวจ
๔
มำตรำ ๒ (๑๗) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๓๕ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๑๘) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ด) ผู้บัญชำกำรตำรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ต) ำ รองผู้บัญชำกำรต ำรวจ
(ถ) ผู้ช่วยผู้บัญชำกำรตำรวจ
(ท) ผู้บังคับกำรตำรวจกำ
(ธ) รองผู้บังคับกำรตำรวจ
(น) หัวหน้ำตำรวจภูธรจังหวัด
(บ) รองหัวหน้ำตำรวจภู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธรจังหวัด สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ป) ผู้กำกับกำรตำรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ผ) ำ ผู้กำกับกำรต สำนัำรวจภู ธรจังหวัดเขต กำ
(ฝ) รองผู้กำกับกำรตำรวจ
(พ) รองผู้กำกับกำรตำรวจภู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธรจังหวัดสำนั
เขตกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฟ) สำรวัตรใหญ่ตำรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก(ภ) ำ สำรวัตรตำรวจ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ม) ผู้บังคับกองตำรวจ
(ย) หัว หน้ำสถำนีตำรวจซึ่งมียศตั้งสแต่ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ชั้นนำยร้อยตำรวจตรีห รือ เทียบเท่ำ
สำนักนำยร้ อยตำรวจตรีขึ้นไปกำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ร) หัวหน้ำกิ่งสถำนีตำรวจซึ่งมียศตั้งแต่ชั้นนำยร้อยตำรวจตรี หรือเทียบเท่ำ
นำยร้อยตำรวจตรีสขำนัึ้นกไปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ทั้งนี้ หมำยควำมรวมถึงผู้รักษำกำรแทนเจ้ำพนักงำนดังกล่ำวแล้ว แต่ผู้รักษำกำร
สำนักแทนเจ้ ำพนักงำนใน (ม)กำ (ย) และ (ร)สต้ำนัอกงมี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยศตั้งแต่ชั้นนำยร้อยต
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำรวจตรีห รือสเที
ำนัยกบเท่ ำนำยร้อย
ตำรวจตรีขึ้นไปด้วย
ส(๑๘) “สิ่งของ” หมำยควำมถึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งสังหำริม ทรั พกย์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ใด ซึ่งอำจใช้เป็นพยำนหลั
กำ กฐำนใน
คดีอำญำได้ ให้รวมทั้งจดหมำย โทรเลขและเอกสำรอย่ำงอื่น ๆ
(๑๙) ก“ถ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อ ยค ำส ำนวน” หมำยควำมถึ ง หนั ง สืกำอ ใดที่ ศ ำลจดเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หลั ก ฐำนแห่ ง กำ
รำยละเอียดทั้งหลำยในกำรดำเนินคดีอำญำในศำลนั้น
(๒๐) “บันทึก” หมำยควำมถึงหนังสือใดที่พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจจดไว้
สำนักเป็ นหลักฐำนในกำรสอบสวนควำมผิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดอำญำ รวมทั้งบันทึกคำร้องทุกกำข์และคำกล่ำวโทษด้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วย
(๒๑) “ควบคุม” หมำยควำมถึงกำรคุมหรือกักขังผู้ถูกจับโดยพนักงำนฝ่ำยปกครอง
หรือตำรวจในระหว่สำนัำงสื บสวนและสอบสวน กำ
(๒๒) “ขัง” หมำยควำมถึงกำรกักขังจำเลยหรือผู้ต้องหำโดยศำล
มำตรำ ๓ บุ ค คลดั งระบุ ในมำตรำ ๔, ๕ และ ๖ มี อ ำนำจจั ด กำรต่ อ ไปนี้ แ ทน
ผู้เสียหำยตำมเงื่อสนไขที ่บัญญัติไว้ในมำตรำนั้นกๆำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ร้องทุกข์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๒) เป็กนำโจทก์ฟ้องคดีสอำนัำญำ หรือเข้ำร่วมเป็นโจทก์กกำ ับพนักงำนอัยสกำร
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) เป็นโจทก์ฟ้องคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีสำนั
อำญำ
(๔) ถอนฟ้องคดีอำญำหรือคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๕) ยอมควำมในคดี
กำ คสวำมผิ ดต่อส่วนตัว
-๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ ๔ ในคดีอำญำซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งผู้เสียหำยเป็นหญิงมีกสำำมี หญิงนั้ นมีสสำนัิทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ฟ้องคดีได้เอง กำ
โดยมิต้องได้รับอนุญำตของสำมีก่อน
สภำยใต้ บังคับแห่งมำตรำ ๕ก(๒)
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำมีมีสิทธิสฟำนั้อกงคดี อำญำแทนภริยำได้กต่ำ อเมื่อได้รับ
อนุญำตโดยชัดแจ้งจำกภริยำ
สมำตรำ ๕ บุคคลเหล่ำนี้จัดกำรแทนผู
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้เสียหำยได้
(๑) ผู้แทนโดยชอบธรรมหรือผู้อนุบำล เฉพำะแต่ในควำมผิดซึ่งได้กระทำต่อผู้เยำว์
สำนักหรื อผู้ไร้ควำมสำมำรถซึก่งอยู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ในควำมดูแสลำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ผู้บุพกำรี ผู้สืบสันดำน สำมีหรือภริยำเฉพำะแต่ในควำมผิดอำญำ ซึ่งผู้เสียหำย
ถูกทำร้ำยถึงตำยหรื
สำนัอกบำดเจ็ บจนไม่สำมำรถจะจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดกำรเองได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ผู้จัด กำรหรือ ผู้แ ทนอื่น ๆ ของนิติบุค คล เฉพำะควำมผิด ซึ่ง กระทำลงแก่
สำนักนิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติบุ คคลนั้ น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖ ในคดีอำญำซึ่งผู้เสียหำยเป็นผูส้เำนั ยำว์กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรม กำ
หรือเป็น
สำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้วิกลจริต หรือคนไร้ควำมสำมำรถไม่
กำ มสีผำนัู้อนุกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บำล หรือซึ่งผู้แทนโดยชอบธรรมหรื
กำ อผูสำนั
้อนุกบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลไม่สำมำรถ กำ
จะทำกำรตำมหน้ำที่โดยเหตุหนึ่งเหตุใด รวมทั้งมีผลประโยชน์ขัดกันกับผู้เยำว์หรือคนไร้ควำมสำมำรถ
นั้น ๆ ญำติของผู้นสำนั
ั้น กหรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อผู้มีประโยชน์เกี่ยวข้กอำงอำจร้องต่อศำลขอให้ ตั้งเขำเป็นผู้แทนเฉพำะคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้
เมื่อได้ไต่สวนแล้ วให้ ศำลตั้งผู้ร้องหรือบุคคลอื่น ซึ่งยินยอมตำมที่เห็นสมควรเป็น
้แทนเฉพำะคดี เมื่อไม่มกำีบุคคลใดเป็นผูส้แำนัทนให้ ศำลตั้งพนักงำนฝ่ำยปกครองเป็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นผู้แสทน
ห้ำมมิให้เรียกค่ำธรรมเนียมในเรื่องขอตั้งเป็นผู้แทนเฉพำะคดี
มำตรำ ๗ ในกำรสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจำรณำคดีที่นิติบุคคลเป็นผู้ต้องหำ
สำนักหรื อจำเลย ให้ออกหมำยเรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยกผู้จัดกำรหรื
สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้แทนอื่ น ๆ ของนิติบุกคำคลนั้น ให้ไปยัสงำนั
งำนสอบสวน กำ
หรือศำล แล้วแต่กรณี
ถ้ำผู้จัดกำรหรือผู้แทนของนิติบุคคลนั้นไม่ปฏิบัติตำมหมำยเรียก จะออกหมำยจับ
้นั้น มำก็ได้ แต่ห้ำมมิใกห้ำใช้บ ทบัญญัตสำนั
ิว่ำกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว ยปล่อยชั่ว ครำว ขังกหรื
ำ อ จำคุก แก่ผสู้จำนััดกกำรหรื อผู้แทน
นิติบุคคล ในคดีที่นิติบุค คลนั้น เป็นผู้ ต้องหำหรือจำเลย
มำตรำ ๗/๑๕ ผู้ถูก จับ หรือ ผู้ต้อ งหำซึ่ง ถูก ควบคุม หรือ ขัง มีสิท ธิแ จ้ง หรือ ขอให้
สำนักเจ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำพนักงำนแจ้ง ให้ญำติ
กำห รือผู้ซึ่งผู้ถูกสจัำนับกหรื อผู้ต้องหำไว้วำงใจทรำบถึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกำรถูกสจัำนับกกุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มและสถำนที่ กำ
ที่ถูกควบคุมในโอกำสแรกและให้ผู้ถูกจับหรือผู้ต้องหำมีสิทธิดังต่อไปนี้ด้วย
ส(๑)
ำนักพบและปรึ กษำผู้ซึ่งจะเป็กนำ ทนำยควำมเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นกำรเฉพำะตั
สำนั ว
(๒) ให้ทนำยควำมหรือผู้ซึ่งตนไว้วำงใจเข้ำฟังกำรสอบปำกคำตนได้ในชั้นสอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๓) ได้กรำับกำรเยี่ยมหรืสอำนัติกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต่อกับญำติได้ตำมสมควร กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ได้รับกำรรักษำพยำบำลโดยเร็วเมื่อเกิดสกำรเจ็
บป่วย
๕
มำตรำ ๗/๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
-๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจซึ่งรับมอบตัวผู้ถูกจับหรือผู้ต้องหำมีหน้ำที่แจ้งให้
้ถูกจับหรือผู้ต้องหำนั้นกทรำบในโอกำสแรกถึ
ำ งสิทธิตำมวรรคหนึ่ง กำ
สมำตรำ ๘๖ นับแต่เวลำที่ยื่นกฟ้ำ องแล้ว จำเลยมี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัสกิทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิดังต่อไปนี้ กำ
(๑) ได้รับกำรพิจำรณำคดีด้วยควำมรวดเร็ว ต่อเนื่อง และเป็นธรรม
(๒) แต่งทนำยควำมแก้ต่ำงในชั้นไต่สวนมูลฟ้อง หรือพิจำรณำในศำลชั้นต้นตลอดจน
ชั้นศำลอุทธรณ์และศำลฎี กำ
(๓) ปรึกษำทนำยควำมหรือผู้ซึ่งจะเป็นทนำยควำมเป็นกำรเฉพำะตัว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๔) ตรวจดู
กำ สิ่งที่ยื่นเป็สนำนั
พยำนหลั กฐำน และคัดสำเนำหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อถ่ำยรูปสสิำนั ่งนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ๆ กำ
(๕) ตรวจดูสำนวนกำรไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจำรณำของศำล และคัดสำเนำหรือขอรับ
สำเนำที่รับรองว่ำสถูำนั
กต้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งโดยเสียค่ำธรรมเนียมกำเว้นแต่ศำลจะมีสำนัคกำสังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งให้ยกเว้นค่ำธรรมเนียกมนั ำ ้น
(๖) ตรวจหรื อ คั ด ส ำเนำค ำให้ ก ำรของตนในชั้ น สอบสวนหรื อ เอกสำรประกอบ
สำนักคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำให้กำรของตน กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำจำเลยมีทนำยควำม ทนำยควำมนั้นย่อมมีสิทธิเช่นเดียวกับจำเลยดังกล่ำวมำแล้วด้วย
เมื่อพนักงำนอัยกำรได้ยื่นฟ้องคดีต่อศำลแล้สำนั ว กให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ผู้เสียหำยมีสิทธิตำมวรรคหนึ ่ง (๖)
สำนักเช่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นเดียวกับจำเลยด้วย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙ บั น ทึ ก ต้ อ งระบุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส ถำนที่ วั นสำนั
เดืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นปี ที่ ทำ นำม และตกำแหน่
ำ ง ของ
เจ้ ำ พนั ก งำนผู้ ทำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อ เจ้กำำ พนัก งำนทำบั
สำนันกทึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก โดยรับ คำสั่ง จำกศำลหรื
กำ อ โดยคำสัสำนั่ งกหรื อ คำขอของ
เจ้ำ พนัก งำนอื่น ให้เจ้ำพนักงำนนั้นกล่ำวไว้ด้วยว่ำได้รับคำสั่งหรือคำขอเช่นนั้น และแสดงด้วยว่ำได้
ทำไปอย่ำงใด สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้เจ้ำพนักงำนผู้ทำบันทึกลงลำยมือชื่อของตนในบันทึกนั้น
มำตรำ ๑๐ ถ้อยคำสำนวนต้องระบุชื่อศำล สถำนที่ และวันเดือนปีที่จด ถ้ำศำลจด
ถ้อยคำสำนวนตำมคำสั่งหรือประเด็นของศำลอื่น ให้กล่ำวเช่นนั้น และแสดงด้วยว่ำได้ทำไปอย่ำงใด
ผู้พิพำกษำที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่จดถ้อยคสำส
ำนัำนวนต้ องลงลำยมือชื่อของตนในถ้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อยคำสสำนั
ำนวนนั ้น
สมำตรำ ๑๑ บันทึกหรือถ้อยค
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำสำนวนนั้นให้
สำนัเจ้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พนักงำนหรือศำลอ่ำนให้
กำผู้ให้ถ้อยคำ
ฟัง ถ้ำมีข้อควำมแก้ไข ทักท้วง หรือเพิ่มเติม ให้แก้ให้ ถูกต้องหรือมิฉะนั้นก็ให้บันทึกไว้ และให้ผู้ให้
สำนักถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยคำลงลำยมือชื่อรับรองว่
กำ ำถูกต้องแล้สำนั
ว กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลที่ต้องลงลำยมือชื่อในบันทึกหรือถ้อยคำสำนวนไม่สำมำรถหรือไม่ยอมลง
ให้บันทึกหรือรำยงำนเหตุ นั้นไว้
มำตรำกำ ๑๒ เอกสำรซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่ งกศำลหรื อ เจ้ำพนั กงำนเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำน ผู้ ท ำค ำร้อ งทุ
สำนักกข์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ค ำกล่ ำวโทษ กำ
คำให้กำรจำเลยหรื อคำร้องซึ่งยื่นต่อเจ้ำพนักงำนหรือศำล จัสกำนัต้อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเขียนด้วยน้ำหมึกหรือกพิำ มพ์ดีดหรือ
๖
มำตรำ ๘ แก้ไ ขเพิ่ม เติม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๒๒) กพ.ศ.
ำ ๒๕๔๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พิมพ์ ถ้ำมีผิดที่ใดห้ำมมิให้ลบออก ให้เพียงแต่ขีดฆ่ำคำผิดนั้นแล้วเขียนใหม่ ผู้พิพำกษำ เจ้ำพนักงำน

สำนักหรื อบุคคลผู้แก้ไขเช่นนั้นกำต้องลงนำมย่อสรัำนับรองไว้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ข้ำงกระดำษ กำ
ถ้อ ยคำตกเติม ในเอกสำรดัง บรรยำยในมำตรำนี้ต้อ งลงนำมย่อ ของผู้พิพ ำกษำ
เจ้ำพนักงำนหรือบุำนัคกคลผู
ส ้ซึ่ งตกเติมนั้นกำกับกไว้ำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๒ ทวิ ๗ ในกำรร้ อ งทุ ก ข์ กำรสอบสวน กำรไต่ ส วนมู ล ฟ้ อ ง และกำร
พิจำรณำ ถ้ำบทบัสญำนัญักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิใดกำหนดให้มีนักจิตวิกทำยำหรือนักสังคมสงเครำะห์ เข้ำร่วมด้วยแล้กวำนักจิตวิทยำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือนักสังคมสงเครำะห์ดังกล่ำวจะต้องมีคุณสมบัติตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง
ให้นักกจิำตวิทยำหรือนัสกำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สังกคมสงเครำะห์ ตำมวรรคหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งได้รับค่ำตอบแทนตำมระเบี ยบ
ที่กระทรวงยุติธรรมกำหนดโดยได้รับควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลัง
มำตรำ ๑๓๘ กำรสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้อง หรือพิจำรณำ ให้ ใช้ภำษำไทย แต่ถ้ำมี
สำนักควำมจ ำเป็นต้องแปลภำษำไทยท้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องถิส่นำนัหรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ภำษำถิ่นหรือภำษำต่กำำงประเทศเป็ นสภำษำไทยหรื อต้อง
แปลภำษำไทยเป็นภำษำไทยท้องถิ่นหรือภำษำถิ่นหรือภำษำต่ำงประเทศให้ใช้ล่ำมแปล
ในกรณีที่ผู้เสียหำย ผู้ต้องหำ จำเลย หรือพยำนไม่ สำมำรถพูดหรือเข้ำใจภำษำไทย
สำนักหรื อสำมำรถพูดหรือเข้ำกใจเฉพำะภำษำไทยท้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ องถิ่นหรือภำษำถิ่น กและไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มีล่ำม ให้สำนั พนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนสอบสวน กำ
พนักงำนอัยกำรหรือศำลจัดหำล่ำมให้โดยมิชักช้ำ
สในกรณี ที่ผู้เสียหำย ผู้ ต้องหำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จำเลย หรือสพยำนไม่ สำมำรถพูดหรือได้กำยิน หรือสื่ อ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ควำมหมำยได้ และไม่มีล่ำมภำษำมือ ให้พนักงำนสอบสวน พนักงำนอัยกำร หรือศำล จัดหำล่ำมภำษำ
สำนักมืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อให้หรือจัดให้ถำม ตอบ กำ หรือสื่อควำมหมำยโดยวิ ธีอื่นที่เห็นสมควรกำ
เมื่อมีล่ำมแปลคำให้กำร คำพยำนหรืออื่น ๆ ล่ำมต้องแปลให้ถูกต้อง ล่ำมต้องสำบำน
หรือปฏิญำณตนว่สำำนั จะท ำหน้ำที่โดยสุจริตใจ จะไม่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เพิ่มเติมหรืสอำนั
ตัดกทอนสิ ่งที่แปล
ให้ล่ำมลงลำยมือชื่อในคำแปลนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ พ นักกำงำนสอบสวนสำนัพนั ก งำนอั ย กำร หรือ ศำลสั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ง จ่ ำ ยค่ ำ ป่สวำนั
ยกำร ค่ ำพำหนะ
เดิน ทำง และค่ำเช่ำที่พั กแก่ล่ำมที่จั ดหำให้ ตำมมำตรำนี้ ตำมระเบี ยบที่ส ำนักงำนตำรวจแห่ งชำติ
กระทรวงมหำดไทย กระทรวงยุติธรรม สำนักงำนอัยกำรสูงสุด หรือสำนักงำนศำลยุติธรรม แล้วแต่กรณี
สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหนดโดยได้รับควำมเห็กำนชอบจำกกระทรวงกำรคลั ง
๙
สมำตรำ ๑๓ ทวิ (ยกเลิก) กำ
มำตรำกำ๑๔ ในระหว่สำำนังทกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำกำรสอบสวน ไต่สวนมูกำลฟ้องหรือพิจสำรณำ ถ้ำมีเหตุควร
เชื่อว่ำผู้ ต้องหำหรือจ ำเลยเป็ น ผู้วิกลจริตและไม่สำมำรถต่อสู้คดีได้ ให้ พนักงำนสอบสวนหรือศำล
๗
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีมำตรำ
กำ ๑๒ ทวิ เพิ่มสโดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไ ขเพิก่มำเติม ประมวลกฎหมำยวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจ ำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๐) พ.ศ. ๒๕๔๒
๘
มำตรำ ๑๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. ๒๕๕๑
๙
มำตรำ ๑๓ ทวิ ยกเลิก โดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๘)กพ.ศ.
ำ ๒๕๕๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แล้ว แต่ก รณี สั่ง ให้พ นัก งำนแพทย์ตรวจผู้นั้น เสร็จ แล้ว ให้เรีย กพนัก งำนแพทย์ผู้นั้น มำให้ถ้อ ยคำ
สำนักหรื อให้กำรว่ำตรวจได้ผกลประกำรใด
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่พนักงำนสอบสวนหรือศำลเห็นว่ำผู้ต้องหำหรือจำเลยเป็นผู้วิกลจริตและ
ไม่สำมำรถต่อสู้คดีำนัได้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส ให้งดกำรสอบสวน ไต่สกวนมู
ำ ลฟ้องหรือสพิำนัจกำรณำไว้ จนกว่ำผู้นั้นหำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำกลจริตหรือ
สำมำรถจะต่อสู้คดีได้ และให้ มีอำนำจส่งตัวผู้นั้นไปยังโรงพยำบำลโรคจิ ตหรือมอบให้ แก่ผู้ อนุบำล
ข้ำหลวงประจำจังหวัดหรือผู้อื่นที่เต็มใจรับไปดูแลรักษำก็ได้ตำมแต่จะเห็นสมควร
สกรณี ที่ศำลงดกำรไต่สวนมูลกฟ้ำ องหรือพิจ ำรณำดั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งบัญญัติไว้ในวรรคก่อกนำ ศำลจะสั่ง
จำหน่ำยคดีเสียชั่วครำวก็ได้
มำตรำ ๑๕ วิธีพิจ ำรณำข้อ ใดซึ่ง ประมวลกฎหมำยนี้มิได้บัญ ญัติไว้โ ดยเฉพำะ
ให้นำบทบัญญัติ แสำนั
ห่งกประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจกำำรณำควำมแพ่สำนังมำใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บังคับเท่ำที่พอจะใช้กำบังคับได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๒
อำนำจพนักงำนสอบสวนและศำล

หมวด ๑

มำตรำ ๑๖ อำนำจศำล อำนำจผู้ พิ พ ำกษำ อำนำจพนักงำนอัยกำรและอำนำจ
พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื อตำรวจ ในกำรที่จะปฏิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บัติตำมบทบัสญ
ำนัญักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติแห่งประมวลกฎหมำยนีกำ ้ต้องเป็นไป
ตำมกฎหมำยและข้อบังคับ ทั้งหลำยอันว่ำด้ว ยกำรจัดตั้งศำลยุติธ รรม และระบุอำนำจและหน้ำที่
สำนักของผู ้พิพำกษำ หรือซึ่งกว่ำำด้วยอำนำจและหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำที่ของพนักงำนอัยกำรหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพนักงำนฝ่
สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยปกครองหรือ กำ
ตำรวจนั้น ๆ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๒
อำนำจสืบสวนและสอบสวน
มำตรำกำ๑๗ พนักงำนฝ่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกยปกครองหรื อตำรวจมีอกำนำจท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำกำรสืบสสวนคดี อำญำได้
สมำตรำ ๑๘๑๐ ในจังหวัดอืก่นำนอกจำกจังหวั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัดกพระนครและจั งหวัดธนบุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรี พนักงำน
ฝ่ำยปกครองหรือตำรวจชั้นผู้ใหญ่ ปลัดอำเภอ และข้ำรำชกำรตำรวจซึ่งมียศตั้งแต่ชั้นนำยร้อยตำรวจตรี
สำนักหรื อเทียบเท่ำนำยร้อยตกำรวจตรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ขึ้นไป สมีำนัอำนำจสอบสวนควำมผิ ดอำญำซึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งได้เกิด สหรืำนัอกอ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำง หรือเชื่อว่ำ กำ
ได้เกิดภำยในเขตอสำนั
ำนำจของตน หรือผู้ต้องหำมีที่อยู่ หรือถูกจัสำนั
บภำยในเขตอ ำนำจของตนได้
๑๐
มำตรำ ๑๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๕) พ.ศ.กำ๒๔๙๖ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำหรับในจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี ให้ข้ำรำชกำรตำรวจซึ่งมียศตั้งแต่ชั้น
สำนักนำยร้ อยตำรวจตรีหรือกเทีำ ยบเท่ำนำยร้สอำนัยตกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำรวจตรีขึ้นไป มีอำนำจสอบสวนควำมผิ
กำ สำนัดกอำญำซึ ่งได้เกิด
หรืออ้ำง หรือเชื่อว่ำได้เกิดภำยในเขตอำนำจของตน หรือผู้ต้องหำมีที่อยู่ หรือถูกจับภำยในเขตอำนำจ
ของตนได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำยใต้บังคับแห่งบทบัญญัติในมำตรำ ๑๙ มำตรำ ๒๐ และมำตรำ ๒๑ ควำมผิด
อำญำได้เกิดในเขตอำนำจพนักงำนสอบสวนคนใด โดยปกติให้เป็นหน้ำที่พนักงำนสอบสวนผู้นั้นเป็น
ผู้รับ ผิ ดชอบในกำรสอบสวนควำมผิ ดนั้น ๆกเพื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ อด ำเนิ น คดีสำนั
เว้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แต่เมื่อมีเหตุจำเป็นหรืกำอเพื่ อควำม
สะดวก จึงให้พนักงำนสอบสวนแห่งท้องที่ที่ผู้ต้องหำมีที่อยู่ หรื อถูกจับเป็นผู้รับผิดชอบดำเนินกำร
สำนักสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในเขตท้องที่ใดมีพนักงำนสอบสวนหลำยคน กำรดำเนินกำรสอบสวนให้อยู่ในควำม
รับผิดชอบของพนัสกำนังำนสอบสวนผู ้เป็นหัวหน้ำกในท้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ องที่นั้น หรืสำนัอผูก้รงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ักษำกำรแทน กำ
มำตรำกำ๑๙ ในกรณีดสังำนัต่กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไปนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เป็นกำรไม่แน่ว่ำกำรกระทำผิดอำญำได้กระทำในท้องที่ใดในระหว่ำงหลำยท้องที่
(๒) เมื่อควำมผิดส่วนหนึ่งกระทำในท้องที่หสนึำนั่ง กแต่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อีกส่วนหนึ่งในอีกท้องที่หนึ่ง
(๓) เมืก่อำ ควำมผิดนั้นสเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนันกควำมผิ ดต่อเนื่ องและกระท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำต่อเนื่องกั สำนันกในท้ องที่ต่ำง ๆ
เกินกว่ำท้องที่หนึ่งขึ้นไป
ส(๔)
ำนักเมื ่อเป็นควำมผิดซึ่งมีหลำยกรรม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กระทสำลงในท้ องที่ต่ำง ๆ กัน กำ
(๕) เมื่อควำมผิดเกิดขึ้นขณะผู้ต้องหำกำลังเดินทำง
(๖) เมืก่อำควำมผิดเกิดขึส้นำนัขณะผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้เสียหำยกำลังเดินทำง
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พนักงำนสอบสวนในท้องที่หนึ่งท้องที่ใดที่เกี่ยวข้องมีอำนำจสอบสวนได้
สในกรณี ข้ำงต้นพนักงำนสอบสวนต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อไปนี้ เป็สนำนัผูก้รงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับผิดชอบในกำรสอบสวน กำ
(ก) ถ้ำจับผู้ต้องหำได้แล้ว คือพนักงำนสอบสวนซึ่งท้องที่ที่จับได้อยู่ในเขตอำนำจ
(ข) ถ้ำกจัำ บผู้ต้องหำยัสงไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คือพนักงำนสอบสวนซึ กำ ่งท้องที่ที่พบกำรกระท ำผิดก่อน
อยู่ในเขตอำนำจ
มำตรำกำ๒๐ ๑๑ ถ้ำควำมผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัดกซึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งมีโทษตำมกฎหมำยไทยได้ กำ กระทำลงนอกรำชอำณำจั กรไทย
ให้อัยกำรสูงสุดหรือผู้รักษำกำรแทนเป็นพนักงำนสอบสวนผู้รับผิดชอบหรือจะมอบหมำยหน้ำที่นั้น
ให้พนักงำนอัยกำรหรื
พนักงำนสอบสวนคนใดเป็ กำ นผู้รับผิดชอบท
สำนักำกำรสอบสวนแทนก็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ได้กำ
ในกรณีที่อัยกำรสูงสุดหรือผู้รักษำกำรแทนมอบหมำยให้พนักงำนสอบสวนคนใดเป็น
้รับผิดชอบทำกำรสอบสวน กำ อัยกำรสูงสสุำนัดกหรื อผู้รักษำกำรแทนจะมอบหมำยให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พสนัำนั
กงำนอั ยกำรคนใด
ทำกำรสอบสวนร่วมกับพนักงำนสอบสวนก็ได้
สให้
ำนัพกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนอัยกำรที่ได้รับมอบหมำยให้
กำ เป็นสพนั
ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนสอบสวนผู้รับผิดชอบหรื กำ อให้ทำ
กำรสอบสวนร่ว มกับ พนั กงำนสอบสวนมีอำนำจและหน้ำที่ในกำรสอบสวนเช่น เดียวกับพนักงำน
สำนักสอบสวน บรรดำอำนำจและหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำที่ปสระกำรอื ่น ที่กฎหมำยบั ญ ญักตำิไว้ให้ เป็นอำนำจและหน้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำที่ของ
พนักงำนอัยกำร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑
มำตรำ ๒๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิ จำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๙) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณี ที่พนั กงำนอัย กำรทำกำรสอบสวนร่วมกับพนักงำนสอบสวน ให้ พนักงำน

สำนักสอบสวนปฏิ บั ติ ต ำมคกำสั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ ง และค ำแนะน ำของพนั ก งำนอั ย กำรในเรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ อ งที่ เ กี่ ยสวกั
ำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรรวบรวม กำ
พยำนหลักฐำน
สในกรณี จำเป็น พนักงำนสอบสวนต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อไปนี้มสีอำนัำนำจสอบสวนในระหว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีำงรอค กำ ำสั่งจำก
อัยกำรสูงสุดหรือผู้รักษำกำรแทน
(๑) พนักงำนสอบสวนซึ่งผู้ต้องหำถูกจับในเขตอำนำจ
ส(๒)
ำนักพนั กงำนสอบสวนซึ่งรัฐกบำลประเทศอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ส่นำนัหรืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อบุคคลที่ได้รับควำมเสีกยำ หำยได้ร้อง
ฟ้องให้ทำโทษผู้ต้องหำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีเมื่อพนักำกงำนอัยกำรหรื
สำนัอพนั กงำนสอบสวนผู้รับผิกดำชอบในกำรสอบสวน
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แล้วแต่กรณี
เห็นว่ำกำรสอบสวนเสร็จ แล้ว ให้ทำควำมเห็นตำมมำตรำ ๑๔๐ มำตรำ ๑๔๑ หรือมำตรำ ๑๔๒
ส่งพร้อมสำนวนไปยัสำนังกอังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยกำรสูงสุดหรือผู้รักษำกำรแทน
มำตรำกำ๒๑ ในกรณีสทำนัี่ไม่กแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น่ว่ำพนักงำนสอบสวนคนใดในจั
กำ งหวัสดำนัเดีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยวกันควรเป็น กำ
พนักงำนสอบสวนผู้รับผิดชอบ ให้ข้ำหลวงประจำจังหวัดนั้นมีอำนำจชี้ขำด แต่ในจังหวัดพระนคร
และธนบุรี ให้ผู้บสังำนัคับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
บั ญชำของพนักงำนสอบสวนซึ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่งมีตำแหน่ งตั้งแต่รองอธิบดีกรมตำรวจขึ้นไป
สำนักเป็ นผู้ชี้ขำด
ในกรณีที่ไม่แน่ว่ำพนักงำนสอบสวนคนใดในระหว่ำงหลำยจังหวัด ควรเป็นพนักงำน
สอบสวนผู้รับผิดชอบ
สำนักให้ อธิบดีกรมอัยกำรหรือกำผู้ทำกำรแทนเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันผูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ชี้ขำด กำ
กำรรอคำชี้ขำดนั้น ไม่เป็นเหตุให้งดกำรสอบสวน
มำตรำ ๒๑/๑๑๒ สำหรับกำรสอบสวนซึ่งอยู่ในควำมรับผิดชอบของเจ้ำพนักงำน
ตำรวจ ในกรณีที่ไสม่ำนัแกน่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว่ำพนักงำนสอบสวนคนใดในจั
กำ งหวัดเดีสำนั
ยวกักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นหรือในกองบัญชำกำรเดี
กำ ยวกันควร
เป็น พนักงำนสอบสวนผู้รับผิดชอบ ให้ผู้บัญชำกำรซึ่งเป็นผู้ บังคับบัญชำของพนักงำนสอบสวนนั้น
สำนักเป็ นผู้ชี้ขำด
กำรรอคำสั่งชี้ขำด ไม่เป็นเหตุให้งดกำรสอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๓
อำนำจศำล
มำตรำกำ๒๒ เมื่อควำมผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เกิดขึ้น อ้ำงหรือเชื่อว่ำกได้ำ เกิดขึ้นในเขตอ
สำนัำนำจของศำลใด
ให้ชำระที่ศำลนั้น แต่ถ้ำ
ส(๑)
ำนักเมื ่อจำเลยมีที่อยู่ หรือถูกกำจับในท้องที่ หสนึำนั่งกหรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อเมื่อเจ้ำพนักงำนทำกำรสอบสวน
กำ
ในท้องทีห่ นึ่งนอกเขตของศำลดังกล่ำวแล้ว จะชำระที่ศำลซึ่งท้องที่นั้น ๆ อยู่ในเขตอำนำจก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๒) เมืก่อำ ควำมผิดเกิดสขึำนั้นกนอกรำชอำณำจั กรไทยให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ชำระคดีนั้นทีสำนั ่ศำลอำญำ ถ้ำกำร
สอบสวนได้กระทสำลงในท้ องที่หนึ่งซึ่งอยู่ในเขตของศำลใด ให้สชำนัำระที
่ศำลนั้นได้ด้วย
๑๒
มำตรำ ๒๑/๑ เพิ่มโดยประกำศคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ ฉบับที่ ๑๑๕/๒๕๕๗ เรื่อง
สำนักแก้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พุทธศักรำช ๒๕๕๗
ลงวันที่ ๒๑ กรกฎำคม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๓ เมื่อศำลแต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องศำลขึ้นไปต่ำงมีอำนำจช
กำ ำระคดี ถ้ำสได้ำนัยกื่นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฟ้องคดีนั้นต่อ กำ
ศำลหนึ่งซึ่งตำมฟ้องควำมผิดมิได้เกิดในเขต โจทก์หรือจำเลยจะร้องขอให้โอนคดีไปชำระที่ศำลอื่นซึ่ง
ควำมผิดได้เกิดในเขตก็ ได้
ถ้ำโจทก์ยื่นฟ้องต่อศำลซึ่งควำมผิดเกิดในเขต แต่ต่อมำควำมปรำกฏแก่โจทก์ว่ำกำร
พิจ ำรณำคดีจ ะสะดวกยิ่งขึ้น ถ้ำให้อีกศำลหนึ่งซึ่งมีอำนำจชำระคดีได้พิจำรณำคดีนั้น โจทก์จะยื่น
คำร้องต่อศำลซึ่งสคดีำนันกั้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยู่ในระหว่ำงพิจำรณำขอโอนคดี
กำ ไปยัสงำนัอีกกศำลหนึ ่งก็ได้ แม้ว่ำจำเลยจะคั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดค้ำน
ก็ตำม เมื่อศำลเห็นสมควรจะโอนคดีไปหรือยกคำร้องเสียก็ได้
มำตรำ ๒๔ เมื่อควำมผิดหลำยเรื่องเกี่ยวพันกันโดยเหตุหนึ่งเหตุใด เป็นต้นว่ำ
ส(๑)
ำนักปรำกฏว่ ำควำมผิ ด หลำยฐำนได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ระท
สำนัำลงโดยผู ้ ก ระท ำผิ ด คนเดีกำย วกั น หรือ
ผู้กระทำผิดหลำยคนเกี่ยวพันกันในกำรกระทำควำมผิดฐำนหนึ่งหรือหลำยฐำน จะเป็นตัวกำร ผู้สมรู้
สำนักหรื อรับของโจรก็ตำม กำ
(๒) ปรำกฏว่ำควำมผิดหลำยฐำนได้กระทำลงโดยมีเจตนำอย่ำงเดียวกัน หรือโดย
ผู้กระทำผิดทั้งหลำยได้คบคิดกันมำแต่ก่อนแล้ว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) ปรำกฏว่
กำ ำควำมผิดสฐำนหนึ ่งเกิดขึ้นโดยมีเจตนำช่กำวยผู้กระทำผิดสอืำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่นให้ พ้นจำกรับโทษ
ในควำมผิดอย่ำงอื่นซึ่งเขำได้กระทำไว้
สดัำนั
งนีก้จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะฟ้องคดีทุกเรื่อง หรืกอำฟ้องผู้กระทำควำมผิ ดทั้งหมดต่อศำลซึ่งมีกอำำนำจชำระ
ในฐำนควำมผิดซึ่งมีอัตรำโทษสูงกว่ำไว้ก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำควำมผิ กำ ดอันเกี่ยวพัสำนั
นกักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีอัตรำโทษอย่ำงสูงเสมอกักำ น ศำลซึ่งสมีำนั อำนำจช ำระ ก็คือ
ศำลซึ่งรับฟ้องเรื่องหนึ่งเรื่องใดในควำมผิดเกี่ยวพันกันนั้นไว้ก่อน
มำตรำ ๒๕ ศำลซึ่งรับฟ้องคดีเกี่ยวพันกันไว้จะพิจำรณำพิพำกษำรวมกันไปก็ได้
ถ้ำศำลซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งรับฟ้องคดีเสกีำนั
่ยวพั นกันไว้ เห็นว่ำเป็นกำรสมควรที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ควำมผิ
สำนัดฐำนหนึ ่ง ควรได้
ชำระในศำลซึ่งตำมปกติมีอำนำจจะชำระถ้ำหำกว่ำคดีนั้นไม่เกี่ยวกับคดีเกี่ยวพันกัน เมื่อศำลเดิมได้
ตกลงกับอีกศำลหนึ่งแล้ว จะสั่งให้ไปฟ้องยังศำลอื่นนั้นก็ได้
มำตรำ ๒๖ ๑๓ หำกว่ำตำมลักษณะของควำมผิด ฐำนะของจำเลย จำนวนจำเลย
ควำมรู้สึกของประชำชนส่ วนมำกแห่งท้องถิ่นนักำ้น หรือเหตุผลอย่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกงอื ่น อำจมีกำรขัดขวำงต่กอำ กำรไต่สวน
มู ล ฟ้ อ งหรื อ พิ จ ำรณำ หรื อ น่ ำ กลั ว ว่ำ จะเกิ ด ควำมไม่ ส งบหรือ เหตุ ร้ ำยอย่ ำงอื่ น ขึ้ น หรื อ อำจเกิ ด
สำนักผลกระทบต่ อประโยชน์กทำ ี่สำคัญอื่นของรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัฐกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เมื่อโจทก์หรือจำเลยร้กอำงขอหรือศำลทีสำนั ่คดีกนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั้นอยู่ระหว่ำง กำ
พิจำรณำทำควำมเห็นเสนอต่อประธำนศำลฎีกำขอให้โอนคดีไปศำลอื่น ถ้ำประธำนศำลฎีกำเห็นควร
อนุญำต ก็ให้สั่งโอนคดี ไปยังศำลดังที่ประธำนศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำระบุไว้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำสั่งของประธำนศำลฎีกำให้เป็นที่สุด
มำตรำ ๒๗ ผู้พิพำกษำในศำลใดซึ่งชำระคดี
อำญำ จะถูกตั้งรังเกียจตำมบทบัญญัติ
๑๓
มำตรำ ๒๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๓๑) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แห่งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมแพ่งซึ่งบัญญัติไว้ในเรื่องนั้นก็ได้
ลักษณะ ๓
กำรฟ้องคดีอำญำและคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แพ่งที่เกี่ยวเนื
สำนั่อกงกังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บคดีอำญำ กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องคดีอำญำ
สมำตรำ ๒๘ บุคคลเหล่ำนี้มกีอำำนำจฟ้องคดีอสำญำต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อศำล
(๑) พนักงำนอัยกำร
(๒) ผู้เกสีำยหำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๙ เมื่อผู้เสียหำยได้ยื่นฟ้องแล้วสตำยลง ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผู้บุพกำรี ผู้สืบสันดำน สำมีหรือ
สำนักภริ ยำจะดำเนินคดีต่ำงผูก้ตำำยต่อไปก็ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำ ผู้เ สีย หำยที่ต ำยนั้น เป็น ผู้เ ยำว์ ผู้วิก ลจริต หรือ ผู้ไ ร้ค วำมสำมำรถ ซึ่ ง ผู้แ ทน
โดยชอบธรรม ผูส้อำนันุบกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลหรือผู้แทนเฉพำะคดี กำ ได้ยื่นฟ้องแทนไว้ แล้ว ผู้ฟ้องแทนนั้นจะว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำ คดีต่อไป
ก็ได้
มำตรำ ๓๐ คดีอำญำใดซึ่งพนักงำนอัยกำรยื่นฟ้องต่อศำลแล้ว ผู้เสียหำยจะยื่น
คำร้องขอเข้ำร่วมเป็
สำนันกโจทก์ ในระยะใดระหว่ำกงพิำ จำรณำก่อนศำลชั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้นต้นพิพำกษำคดีนั้นก็ไกด้ำ
มำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๓๑ คดีอสำญำที ่ม ิใ ช่ค วำมผิด ต่อ ส่กวำนตัว ซึ ่ง ผู ้เ สียสหำยยื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่น ฟ้อ งแล้ว
พนักงำนอัยกำรจะยื่นคำร้องขอเข้ำร่วมเป็นโจทก์ในระยะใดก่อนคดีเสร็จเด็ดขำดก็ได้
มำตรำกำ๓๒ เมื่อพนักสงำนอั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยกำรและผู้เสียหำยเป็กนำ โจทก์ร่วมกันสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำกพนั กงำนอัยกำร
เห็ น ว่ ำ ผู้ เ สี ย หำยจะกระทำให้ ค ดี ข องอั ย กำรเสี ย หำย โดยกระทำหรื อ ละเว้ น กระทำกำรใด ๆ
ในกระบวนพิ จ ำรณำ พนักงำนอัยกำรมีอำนำจร้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องต่อศำลให้
สำนัสกั่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้เสียหำยกระทำหรือละเว้
กำ นกระทำ
กำรนั้น ๆ ได้
มำตรำ ๓๓ คดีอำญำเรื่องเดียวกันซึ่งทั้งพนักงำนอัยกำรและผู้เสียหำยต่ำงได้ยื่น
ฟ้องในศำลชั้นต้นสศำลเดี ยวกันหรือต่ำงศำลกันกำศำลนั้น ๆ มีสอำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนำจสั ่งให้รวมพิจำรณำเป็กนำคดีเดียวกัน
เมื่อศำลเห็นชอบโดยพลกำรหรือโดยโจทก์ยื่นคำร้องในระยะใดก่อนมีคำพิพำกษำ
แต่ทว่กำำจะมีคำสั่งเช่นสนัำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้นไม่ ได้ นอกจำกจะได้รับควำมยิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นยอมของศำลอื ่นนั้นก่อน
มำตรำ ๓๔ คำสั่งไม่ฟ้องคดี หำตัดสิทธิผู้เสียหำยฟ้องคดีโดยตนเองไม่
- ๑๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๕ คำร้อ งขอถอนฟ้อ งคดีอ ำญำจะยื่น เวลำใดก่อ นมีคำพิพ ำกษำของ

สำนักศำลชั ้นต้นก็ได้ ศำลจะมีกคำ ำสั่งอนุญำตหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอกมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนุญำตให้ถอนก็ได้ แล้กำวแต่ศำลจะเห็สนำนั
สมควรประกำรใด
ถ้ำคำร้องนั้นได้ยื่นในภำยหลังเมื่อจำเลยให้กำรแก้คดีแล้ว ให้ถำมจำเลยว่ำจะคัดค้ำนหรือไม่ แล้ว ให้
ศำลจดคำแถลงของจ สำนัำเลยไว้ ในกรณีที่จำเลยคักดำค้ำนกำรถอนฟ้สอำนัง กให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ศำลยกคำร้องขอถอนฟ้กำองนั้นเสีย
คดีควำมผิดต่อส่วนตัวนั้น จะถอนฟ้องหรือยอมควำมในเวลำใดก่อนคดีถึงที่สุดก็ได้
แต่ถ้ำจำเลยคัดค้ำน ให้ศำลยกคำร้องขอถอนฟ้องนั้นเสีย
มำตรำ ๓๖ คดีอำญำซึ่งได้ถอนฟ้องไปจำกศำลแล้ว จะนำมำฟ้องอีกหำได้ไม่ เว้นแต่
สำนักจะเข้ ำอยู่ในข้อยกเว้นต่อกไปนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ถ้ำพนักงำนอัย กำรได้ยื่นฟ้อ งคดีอำญำซึ่งไม่ใช่ควำมผิด ต่อส่ว นตัว ไว้แล้ว ได้
ถอนฟ้องคดีนั้นไปสำนักำรถอนนี ้ไม่ตัดสิทธิผู้เสียกหำยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่จะยื่นฟ้อสงคดี
ำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั้นใหม่ กำ
(๒) ถ้ำพนักงำนอัยกำรถอนคดีซึ่งเป็นควำมผิดต่อส่วนตัวไป โดยมิได้รับควำมยินยอม
สำนักเป็ นหนังสือจำกผู้เสียหำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำรถอนนั้นไม่ สำนัตกัดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สิทธิผู้เสียหำยที่จะยื่นฟ้กอำงคดีนั้นใหม่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำ ผู้เ สีย หำยได้ยื่น ฟ้อ งคดีอ ำญำไว้แ ล้ว ได้ถ อนฟ้อ งคดีนั้น เสีย กำรถอนนี้
ไม่ตัดสิ ทธิ พนักงำนอัยกำรที่จะยื่นฟ้องคดีนั้นใหม่ เว้นแต่คดีสซำนั
ึ่งเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นควำมผิดต่อส่วนตัว กำ
มำตรำ ๓๗๑๔ คดีอำญำเลิกกันได้ ดังต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักในคดี มีโทษปรับสถำนเดีกำยว เมื่อผู้กระทสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำผิกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยินยอมเสียค่ำปรับในอักำตรำอย่ำงสูง
สำหรับควำมผิดนั้นแก่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ก่อนศำลพิจำรณำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) ในคดี
กำ ควำมผิดที่เสป็ำนั
นลหุ โทษหรือควำมผิดที่มีอกำัตรำโทษไม่สูงกว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำควำมผิ ดลหุโทษ
หรือคดีอื่นที่มีโทษปรับสถำนเดียวอย่ำงสูงไม่เกินหนึ่งหมื่นบำท หรือควำมผิดต่อกฎหมำยเกี่ยวกับภำษี
อำกรซึ่งมีโทษปรัสบำนัอย่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำงสูงไม่เกินหนึ่งหมื่นบำทกำ เมื่อผู้ต้องหำช
สำนักำระค่ ำปรับตำมที่พนักงำนสอบสวน
ได้เปรียบเทียบแล้ว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) ในคดี
กำ ควำมผิดที่เสป็ำนั
นลหุ โทษหรือควำมผิดที่มีอกำัตรำโทษไม่ สูงกว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกควำมผิ ดลหุโทษ
หรือคดีที่มีโทษปรับสถำนเดียวอย่ำงสูงไม่เกินหนึ่งหมื่นบำท ซึ่งเกิดในกรุงเทพมหำนครเมื่อผู้ต้องหำ
ชำระค่ำ ปรับ ตำมที่น ำยตำรวจประจำท้อ งที่ตั้ง แต่ตำแหน่ง สำรวัต รขึ้น ไป หรือ นำย ตำรวจชั้น
สำนักสังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญญำบัตรผู้ทำกำรในตกำแหน่ำ งนั้น ๆ ได้ สำนัเปรี ยบเทียบแล้ว
(๔) ในคดีซึ่งเปรีย บเทีย บได้ต ำมกฎหมำยอื่น เมื่อ ผู้ต้อ งหำได้ชำระค่ำ ปรับตำม
คำเปรี ย บเทีย บของพนั กงำนเจ้ ำหน้ ำที่แล้ วกำ
มำตรำกำ๓๘ ควำมผิดสตำมอนุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ (๒) (๓) และ ก(๔)
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ แห่งมำตรำก่สอำนันกถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเจ้ำพนักงำน กำ
ดังกล่ำวในมำตรำนั้นเห็นว่ำผู้ต้องหำไม่ควรได้รับโทษถึงจำคุก ให้มีอำนำจเปรียบเทียบดังนี้
ส(๑)
ำนักให้ กำหนดค่ำปรับ ซึ่งผูก้ ตำ้องหำจะพึ งชสำระ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำผู้ ต้องหำและผู้ เสี ยกหำยยิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น ยอม
ตำมนั้น เมื่อผู้ต้องหำได้ชำระเงิน ค่ำปรับตำมจำนวนที่เจ้ำหน้ำที่กำหนดให้ภ ำยในเวลำอันสมควร
สำนักแต่ ไม่เกินสิบห้ำวันแล้วกคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นั้นเป็นอันเสร็
สำนัจกเด็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดขำด กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ ต้ องหำไม่ยิ น ยอมตำมที่ เปรียบเทีสำนัยบกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือเมื่ อยิ นยอมแล้ วกำไม่ช ำระเงิน
๑๔
มำตรำ ๓๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๒๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ค่ำปรับภำยในเวลำกำหนดในวรรคก่อน ให้ดำเนินคดีต่อไป
(๒) ในคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ม ีค ่ำ ทดแทน ถ้ำ ผู ้เ สีย หำยและผู ้ต้อกงหำยิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น ยอมให้ เปรี
สำนั ย บเทีย บ ให้
เจ้ำหน้ำที่กะจำนวนตำมที่เห็นควรหรือตำมที่คู่ควำมตกลงกัน
มำตรำ ๓๙ สิทธินำคดีอำญำมำฟ้องย่อมระงับไป ดังต่อไปนี้
(๑) โดยควำมตำยของผู้กระทำผิด
ส(๒)
ำนักในคดี ควำมผิดต่อส่วนตักำว เมื่อได้ถอนค
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำร้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั งทุกข์ ถอนฟ้องหรือยอมควำมกั
กำ น
โดยถูกต้องตำมกฎหมำย
(๓) เมืก่อำคดีเลิกกันตำมมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๓๗
(๔) เมื่อมีคำพิพำกษำเสร็จเด็ดขำดในควำมผิดซึ่งได้ฟ้อง
ส(๕)
ำนักเมื ่อมีกฎหมำยออกใช้ภำยหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกำรกระท ำผิกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ยกเลิกควำมผิดเช่นนั้นกำ
(๖) เมื่อคดีขำดอำยุควำม
(๗) เมืก่อำมีกฎหมำยยกเว้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกโทษ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำรฟ้องคดี
สำนักแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอกำญำ
ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๐ กำรฟ้องคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอำญำจะฟ้องต่อศำลซึ่งพิจำรณำ
สำนักคดี อำญำหรือต่อศำลที่มกีอำ ำนำจชำระคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แพ่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั งก็ได้ กำรพิจำรณำคดีกแำพ่งต้ องเป็นไปตำมบทบั ญญัติแห่ง
ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมแพ่ง
มำตรำ ๔๑ ถ้ำกำรพิ จำรณำคดีแพ่ งจักท ำให้ กำรพิ จำรณำคดี อำญำเนิ่ น ช้ำหรือ
สำนักติงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดขัดศำลมีอำนำจสั่งให้กแำยกคดีแพ่งออกจำกคดี อำญำ และพิจำรณำต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงหำกโดยศำลที
สำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีอำนำจชำระ กำ
มำตรำ ๔๒ ในกำรพิจำรณำคดีแพ่ง ถ้ำพยำนหลักฐำนที่ นำสืบแล้ว ในคดีอำญำ
สำนักยังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งไม่เพียงพอ ศำลจะเรีกยำ กพยำนหลักฐำนมำสื บเพิ่มเติมอีกก็ได้ กำ
ในกรณี เช่ น นั้ น ศำลจะพิ พ ำกษำคดี อ ำญำไปที เดี ย ว ส่ ว นคดี แ พ่ งจะพิ พ ำกษำใน
ภำยหลังก็ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๔๓ คดีลั กทรั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัพกย์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วิ่งรำว ชิงทรัพย์ ปล้กนำทรัพย์ โจรสลัสดำนักรรโชก ฉ้อโกง
ยักยอกหรือรับของโจร ถ้ำผู้ เสียหำยมีสิทธิที่จะเรียกร้องทรัพย์สินหรือรำคำที่เขำสูญเสียไปเนื่องจำก
กำรกระทำผิดคืน สเมืำนั่อกพนั กงำนอัยกำรยื่นฟ้องคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอำญำ ก็ให้เรีสยำนั
กทรั พย์สินหรือรำคำแทนผู้เกสีำยหำยด้วย
มำตรำกำ๔๔ กำรเรียสกทรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย์สินหรือรำคำคืนตำมมำตรำก่
กำ อน พนัสำนั
กงำนอั ยกำรจะขอ
รวมไปกับคดีอำญำหรื อจะยื่นคำร้องในระยะใดระหว่ำงที่คดีอสำญำก
ำลังพิจำรณำอยู่ในศำลชั้นต้นก็ได้
คำพิพำกษำในส่วนเรียกทรัพย์สินหรือรำคำให้รวมเป็นส่วนหนึ่งแห่งคำพิ พำกษำใน
สำนักคดี อำญำ
- ๑๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๔๔/๑๑๕ ในคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัทกี่พงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นักงำนอัยกำรเป็นโจทก์
กำ ถ้ำผู้เสียหำยมี
สำนัสกิทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิที่จะเรียกเอำ กำ
ค่ำสินไหมทดแทนเพรำะเหตุได้รับอันตรำยแก่ชีวิต ร่ำงกำย จิตใจ หรือได้รับควำมเสื่อมเสียต่อเสรีภำพ
ในร่ำงกำยชื่อเสียสงหรื
ำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้รับควำมเสียหำยในทำงทรั กำ พย์สินสอัำนันกเนืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่องมำจำกกำรกระทำควำมผิ กำ ดของ
จำเลย ผู้เสียหำยจะยื่นคำร้องต่อศำลที่พิจำรณำคดีอำญำขอให้บังคับจำเลยชดใช้ค่ำสินไหมทดแทนแก่
ตนก็ได้
สกำรยื ่นคำร้องตำมวรรคหนึก่งำ ผู้เสียหำยต้อสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งยืก่นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คำร้องก่อนเริ่มสืบพยำน กำ ในกรณีที่
ไม่มีกำรสืบพยำนให้ยื่นคำร้องก่อนศำลวินิจฉัยชี้ขำดคดี และให้ถือว่ำคำร้องดังกล่ำวเป็นคำฟ้องตำม
สำนักบทบั ญญัติแห่งประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจสำรณำควำมแพ่ งและผู้เสียหำยอยู
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ในฐำนะโจทก์ สำนักใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นคดีส่วนแพ่ง กำ
นั้น ทั้งนี้ คำร้ องดังกล่ ำวต้องแสดงรำยละเอียดตำมสมควรเกี่ยวกับควำมเสี ยหำยและจำนวนค่ำ
สินไหมทดแทนทีส่เำนั รียกกร้ อง หำกศำลเห็นว่ำคกำร้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ องนั้นยังขำดสำระส ำคัญบำงเรื่อง ศำลอำจมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คำสั่ง
ให้ผู้ร้องแก้ไขคำร้องให้ชัดเจนก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คำร้ อกงตำมวรรคหนึ
ำ ส่ งำนั
จะมี ค ำขอประกำรอื่ น ที่ มกิ ใำช่ คำขอบั งคั บสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้กจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเลยชดใช้ ค่ ำ กำ
สินไหมทดแทนอันเนื่องมำจำกกำรกระทำควำมผิดของจำเลยในคดีอำญำมิได้ และต้องไม่ขัดหรือแย้ง
กับคำฟ้องในคดีอสำญำที
่พนักงำนอัยกำรเป็นโจทก์ และในกรณี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่พนักงำนอัยกำรได้ดำเนินกำรตำม
สำนักควำมในมำตรำ ๔๓ แล้ว ผูกำ้เสียหำยจะยื่นคสำร้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัอกงตำมวรรคหนึ ่งเพื่อเรียกทรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำพย์สินหรือรำคำทรั
สำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย์สินอีกไม่ได้ กำ
๑๖
สมำตรำ ๔๔/๒ เมื่อได้รับกำคำร้องตำมมำตรำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๔๔/๑ ให้ ศำลแจ้งให้กจำำเลยทรำบ
หำกจำเลยให้กำรประกำรใดหรือไม่ประสงค์จะให้กำรให้ศำลบันทึกไว้ ถ้ำหำกจำเลยประสงค์จะทำ
ำให้กำรเป็นหนังสือให้กศำำลกำหนดระยะเวลำยื ่นคำให้กำรตำมที่เห็กนำ สมควร และเมื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่อกพนั กงำนอัยกำร
สืบพยำนเสร็จ ศำลจะอนุญำตให้ผู้เสียหำยนำพยำนเข้ำสืบถึงค่ำสินไหมทดแทนได้เท่ำที่จำเป็น หรือ
ศำลจะพิจำรณำพิสพำนัำกษำคดี อำญำไปก่อนแล้วกพิำ จำรณำพิพำกษำคดี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ส่วนแพ่งในภำยหลังก็กไำด้
ถ้ำควำมปรำกฏต่อศำลว่ำผู้ยื่นคำร้องตำมมำตรำ ๔๔/๑ เป็นคนยำกจนไม่สำมำรถ
สำนักจังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดหำทนำยควำมได้เองกให้ ำ ศำลมีอำนำจตั
สำนั้งกทนำยควำมให้ แก่ผู้นั้น โดยทนำยควำมที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ได้กรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ับแต่งตั้งมีสิทธิ กำ
ได้รับเงินรำงวัลและค่ำใช้จ่ำยตำมระเบียบที่คณะกรรมกำรบริหำรศำลยุติธรรมกำหนด
มำตรำกำ๔๕ คดีเรื่องใดถึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แม้ว่ำได้ฟ้องในทำงอำญำแล้
กำ ว ก็ไม่ตัดสสิำนัทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้เสียหำยที่จะ กำ
ฟ้องในทำงแพ่งอีก
มำตรำ ๔๖ ในกำรพิพำกษำคดีส่วนแพ่ง ศำลจำต้องถือข้อเท็จจริงตำมที่ปรำกฏใน
ำพิพำกษำคดีส่วนอำญำ
กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๑๕
มำตรำ ๔๔/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. ๒๕๔๘
๑๖
มำตรำ ๔๔/๒ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๔)กพ.ศ.
ำ ๒๕๔๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๑๗ คำพิพำกษำคดีส่วนแพ่งต้องเป็นไปตำมบทบัญญัติแห่งกฎหมำยอัน

สำนักว่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำด้วยควำมรับผิดของบุกำคคลในทำงแพ่ สำนัง กโดยไม่ ต้องคำนึงถึงว่ำจกำเลยต้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ องคำพิพสำนั
ำกษำว่ ำได้กระทำ
ควำมผิดหรือไม่
สรำคำทรั พย์สิน ที่ สั่งให้จำเลยใช้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แก่ผู้เสีย หำย
สำนักให้ ศำลกำหนดตำมรำคำอั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น แท้จ ริง
ส่วนจำนวนเงินค่ำสินไหมทดแทนอย่ำงอื่นที่ผู้เสียหำยจะได้รับนั้น ให้ศำลกำหนดให้ตำมควำมเสียหำย
แต่ต้องไม่เกินคำขอ
มำตรำ ๔๘ เมื่อศำลพิพำกษำให้คืนทรัพย์สิน แต่ยังไม่ปรำกฏตัวเจ้ำของ เมื่อใด
สำนักปรำกฏตั วเจ้ำของแล้ว ให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำเจ้ำหน้ำที่ซึ่งรัสกำนัษำของคื นของนั้นให้แก่เจ้ำกของไป
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ปรำกฏตัวเจ้ำของ ให้ศำลพิพำกษำสั่งให้เจ้ำหน้ำที่ซึ่งรักษำของคืนของนั้น
ให้แก่เจ้ำของไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อ มีก ำรโต้แ ย้ง กัน ให้ บุค คลที่อ้ำ งว่ำ เป็น เจ้ำ ของอัน แท้จ ริง ในทรัพ ย์สิน นั้น
สำนักฟ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องเรี ย กร้ องยั งศำลทีก่ มำีอำนำจชำระสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙ แม้จะไม่มีฟ้องคดีส่วนแพ่งก็ตสำมำนักเมืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
่อพิพำกษำคดีส่วนอำญำ ศำลจะสั่ง
สำนักให้ คืนทรัพย์สินของกลำงแก่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เจ้ำของก็ได้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘
สมำตรำ ๕๐ ในกรณีที่ศำลสั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งให้คืนหรือสใช้ำนัรกำคำทรั พย์สิน หรือค่ำสินกไหมทดแทน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ
แก่ผู้เสียหำยตำมมำตรำ ๔๓ มำตรำ ๔๔ หรือมำตรำ ๔๔/๑ ให้ถือว่ำผู้เสียหำยนั้นเป็นเจ้ำหนี้ตำม
ำพิพำกษำ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๑ ๑๙ ถ้ ำ ไม่ มี ผู้ ใดฟ้

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ งทำงอำญำ
สำนัสิกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิ ข องผู้ เสี ย หำยที่ จ ะฟ้กำอ งทำงแพ่ ง
เนื่องจำกควำมผิดนั้นย่อมระงับไปตำมกำหนดเวลำดังที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมำยอำญำเรื่องอำยุ
สำนักควำมฟ้ องคดีอำญำ แม้ถกึงำว่ำผู้เยำว์หรือสผูำนั้วิกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ลจริตในมำตรำ ๑๙๓/๒๐ กำ แห่งประมวลกฎหมำยแพ่ งและ
พำณิชย์จะเป็นผู้ฟ้องหรือได้ฟ้องต่ำงหำกจำกคดีอำญำก็ตำม
ถ้ำคดีอำญำใดได้ฟ้องต่อศำลและได้ตัวผู้กระทำควำมผิดมำยังศำลด้วยแล้ว แต่คดียัง
สำนักไม่ เด็ดขำด อำยุควำมซึ่งกผูำ้เสียหำยมีสิทสธิำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จะฟ้ องคดีแพ่งย่อมสะดุดหยุกำดลงตำมมำตรำสำนั๙๕
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แห่งประมวล
กฎหมำยอำญำ
สถ้ำนั
ำโจทก์ ได้ฟ้องคดีอำญำและศำลพิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พำกษำลงโทษจ ำเลยจนคดีเด็ดขำดแล้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วก่อนที่ได้
ฟ้องคดีแพ่ง สิทธิของผู้เสียหำยที่จะฟ้องคดีแพ่งย่อมมีตำมกำหนดอำยุ ควำมในมำตรำ ๑๙๓/๓๒ แห่ง
สำนักประมวลกฎหมำยแพ่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งและพำณิ
กำ ชย์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำโจทก์ฟ้ องคดีอำญำและศำลพิ พ ำกษำยกฟ้ องปล่ อยจำเลยจนคดีเด็ด ขำดแล้ ว
๑๗
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ
กำ ๔๗ แก้ไขเพิส่มำนั
เติกมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ
กำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๘
มำตรำ ๕๐ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญั ติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๙
มำตรำ ๕๑ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ก่อนที่ได้ยื่นฟ้องคดีแพ่ง สิทธิของผู้เสียหำยจะฟ้องคดีแพ่งย่อมมีอำยุควำมตำมประมวลกฎหมำยแพ่ ง
สำนักและพำณิ ชย์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลัำกษณะ ๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเรียกและหมำยอำญำ
หมวด ๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมำยเรียก
มำตรำ ๕๒ กำรที่ จ ะให้ บุ ค คลใดมำที่ พ นั ก งำนสอบสวนหรือ มำที่ พ นั ก งำนฝ่ ำย
สำนักปกครองหรื อตำรวจชั้นกผูำ้ใหญ่หรือมำศำล
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักเนื ่องในกำรสอบสวน กำรไต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สวนมูลฟ้สอำนังกำรพิ จำรณำคดี
หรือกำรอย่ำงอื่นตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ จักต้องมีหมำยเรี ยกของพนักงำนสอบสวน
หรือพนักงำนฝ่ำยปกครองหรื อตำรวจชั้นผู้ใหญ่หรือของศำล สแล้
วแต่กรณี
แต่ในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่พนักงำนสอบสวนหรื อพนักงำนฝ่ำกยปกครองหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อสตำนั
ำรวจชั ้นผู้ใหญ่ไป
ท ำกำรสอบสวนด้ว ยตนเอง ย่อ มมีอ ำนำจที ่จ ะเรีย กผู ้ต้อ งหำหรือ พยำนมำได้โ ดยไม่ต ้อ ง ออก
หมำยเรียก สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๕๓ หมำยเรีสยำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กต้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งทำเป็นหนังสือและมีขก้อำ ควำม ดังต่อไปนี
สำนัก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) สถำนที่ที่ออกหมำย
ส(๒)
ำนักวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นเดือนปีที่ออกหมำย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ชื่อและตำบลที่อยู่ของบุคคลที่ออกหมำยเรียกให้มำ
(๔) เหตุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำที่ต้องเรียกผู้นสำนั
ั้นมำ
(๕) สถำนที่ วันเดือนปีและเวลำที่จะให้ผู้นั้นไปถึง
(๖) ลำยมือชื่อและประทับตรำของศำล หรือลำยมือชื่อและตำแหน่งเจ้ำพนักงำน
้ออกหมำย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๔ ในกำรกำหนดวักำนและเวลำที่จสะให้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำตำมหมำยเรียกนั้น ให้
กำพึงระลึกถึง
ระยะทำงใกล้ไกล เพื่อให้ผู้ถูกเรียกมีโอกำสมำถึงตำมวันเวลำกำหนดในหมำย
มำตรำ ๕๕ กำรส่งหมำยเรียกแก่ผู้ต้องหำ จะส่งให้แก่บุคคลผู้อื่นซึ่งมิใช่สำมีภริยำ
ญำติหรือผู้ปกครองของผู ้รับหมำยรับแทนนั้นไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๕๕/๑๒๐ ในคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัพกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นักงำนอัยกำรเป็นโจทก์กำ ถ้ำศำลมีคำสัส่งำนั
ให้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อกหมำยเรียก กำ
พยำนโจทก์โดยมิสไำนัด้กกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหนดวิธี กำรส่งไว้ ให้ พกำนักงำนอัยกำรมี ห น้ำที่ดำเนินกำรให้ หัวหน้ำพนักงำน
๒๐
มำตรำ ๕๕/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๒)กพ.ศ.
- ๒๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สอบสวนแห่งท้องที่เป็นผู้จัดส่งหมำยเรียกแก่พยำนและติดตำมพยำนโจทก์มำศำลตำมกำหนดนัดแล้ว
สำนักแจ้ งผลกำรส่งหมำยเรียกไปยั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งศำลและพนั สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนอัยกำรโดยเร็ว หำกปรำกฏว่
กำ ำพยำนโจทก์ มีเหตุขัดข้อง
ไม่อำจมำศำลได้ห รือเกรงว่ำ จะเป็ น กำรยำกที่จะนำพยำนนั้นมำสื บตำมที่ศำลนัดไว้ ก็ให้ พนักงำน
อัยกำรขอให้ศำลสืสบำนัพยำนนั ้นไว้ล่วงหน้ำตำมมำตรำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๗๓/๒สำนั วรรคสอง
เจ้ำพนักงำนผู้ส่งหมำยเรียกมีสิทธิได้รับค่ำใช้จ่ำยตำมระเบียบที่กระทรวงยุติธรรม
กำหนดโดยได้รับควำมเห็นชอบจำกระทรวงกำรคลัง
มำตรำ ๕๖ เมื่อบุ คคลที่รับหมำยเรีย กอยู่ต่ำงท้องที่กับท้องที่ซึ่งออกหมำย เป็ น
สำนักหมำยศำลก็ ให้ส่งไปศำลกำเป็นหมำยพนัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนฝ่ ำยปกครองหรือตำรวจให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส่งยังพนัสกำนังำนฝ่ ำยปกครอง
หรือตำรวจที่มีอำนำจออกหมำยเรียกซึ่งผู้ถูกเรียกอยู่ในท้องที่ เมื่อศำลหรือพนักงำนฝ่ำยปกครองหรือ
ตำรวจได้รับหมำยเช่
สำนันกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นแล้ว ก็ให้สลักหลังหมำยแล้
กำ วจัดกำรส่ งแก่
สำนั ผู้รับต่อไป
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๒
หมำยอำญำ

ส่วนที่ ๑

มำตรำ ๕๗๒๑ ภำยใต้บังคับแห่งบทบัญญัติในมำตรำ ๗๘ มำตรำ ๗๙ มำตรำ ๘๐
มำตรำ ๙๒ และมำตรำ ๙๔ แห่งประมวลกฎหมำยนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ จะจับสำนั
ขังกจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำคุก หรือค้นในที่รโหฐำนหำตั
กำ วคน
หรือสิ่งของต้องมีคำสั่งหรือหมำยของศำลสำหรับกำรนั้น
บุคคลซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่งต้องขังหรือจสำคุ
ำนักกตำมหมำยศำล จะปล่อกยไปได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ก็เมื่อมีหสมำยปล่ อยของศำล
๒๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘ ศำลมีอำนำจออกคำสั่ งหรือหมำยอำญำได้ภ ำยในเขตอำนำจตำม
สำนักหลั กเกณฑ์และวิธีกำรทีก่กำำหนดในข้อบัสงคัำนับกของประธำนศำลฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำ
๒๓
สมำตรำ ๕๙ ศำลจะออกค
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำสั่งหรื อหมำยจั
หมำยค้น หรือหมำยขักงำ ตำมที่ศำล
เห็นสมควรหรือโดยมีผู้ร้องขอก็ได้
ในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำที่ ผู้ ร้ องขอเป็สนำนัพนั ก งำนฝ่ ำยปกครองหรืกำอ ต ำรวจ ต้ อสงเป็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พนั ก งำนฝ่ ำ ย กำ
ปกครองตั้งแต่ระดับสำมหรือตำรวจซึ่งมียศตั้งแต่ชั้นร้อยตำรวจตรีหรือเทียบเท่ำขึ้นไป
๒๑
กำ ๕๗ แก้ไขเพิส่มำนั
กำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ. ๒๕๔๗
๒๒
มำตรำ ๕๘ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๒๓
มำตรำ ๕๙ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีจำเป็นเร่งด่วนซึ่งมีเหตุอันควรโดยผู้ร้องขอไม่อำจไปพบศำลได้ ผู้ร้ องขออำจ

สำนักร้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องขอต่อศำลทำงโทรศักพำ ท์ โทรสำร สืสำนั ่ออิกเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ล็กทรอนิกส์ หรือสื่อเทคโนโลยี
กำ สำรสนเทศประเภทอื ่นที่
เหมำะสมเพื่อขอให้ศำลออกหมำยจับหรือหมำยค้นก็ได้ ในกรณีเช่นว่ำนี้เมื่อศำลสอบถำมจนปรำกฏว่ำ
มีเหตุที่จะออกหมำยจัสำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือหมำยค้นได้ตำมมำตรำ กำ ๕๙/๑ สและมี คำสั่งให้ออกหมำยนั้นกแล้ำ ว ให้จัดส่ง
สำเนำหมำยเช่นว่ำนี้ไปยังผู้ร้องขอโดยทำงโทรสำร สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หรือสื่ อเทคโนโลยีสำรสนเทศ
ประเภทอื่น ทั้งนี้ ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ
สเมืำนั่อกได้ มีกำรออกหมำยตำมวรรคสำมแล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว สให้ำนัศกำลด ำเนินกำรให้ผู้ที่เกี่ยกวข้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ องกับกำร
ขอหมำยมำพบศำลเพื่อสำบำนตัวโดยไม่ชักช้ำ โดยจดบันทึกถ้อยคำของบุคคลดังกล่ำวและลงลำยมือ
สำนักชืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อของศำลผู้ออกหมำยไว้ กำ หรือจะใช้สเำนัครืก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งบันทึก เสียงก็ได้โ ดยจั กำด ให้มีก ำรถอดเสี
สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเป็นหนังสือ กำ
และลงลำยมือชื่อของศำลผู้ออกหมำย บันทึกที่มีกำรลงลำยมือชื่อรับรองดังกล่ำวแล้ว ให้เก็บไว้ใน
สำรบบของศำล หำกควำมปรำกฏต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อศำลในภำยหลั
กำ งว่ำได้มสีกำนัำรออกหมำยไปโดยฝ่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีำฝืนต่กอำ บทบัญญัติ
แห่งกฎหมำย ศำลอำจมีคำสั่งให้เพิกถอนหรือแก้ไขเปลี่ยนแปลงหมำยเช่นว่ำนั้นได้ ทั้งนี้ ศำลจะมี
ำสั่งให้ผู้ร้องขอจัดกำรแก้ กำ ไขเพื่อเยียวยำควำมเสี ยหำยที่เกิดขึ้นแก่กบำุคคลที่เกี่ยวข้สอำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งตำมที ่เห็นสมควร
ก็ได้
มำตรำกำ๕๙/๑ ๒๔ ก่อสนออกหมำย จะต้องปรำกฏพยำนหลั กฐำนตำมสมควรที ่ทำให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ศำลเชื่อได้ว่ำมีเหตุที่จะออกหมำยตำมมำตรำ ๖๖ มำตรำ ๖๙ หรือมำตรำ ๗๑
สคำนั
ำสัก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ศำลให้ออกหมำยหรือยกคกำ ำร้อง จะต้อสำนั
งระบุ เหตุผลของคำสั่งนั้นด้กวำย
หลักเกณฑ์ในกำรยื่นคำร้องขอ กำรพิจำรณำ รวมทั้งกำรออกคำสั่งให้เป็นไปตำม
สำนักหลั กเกณฑ์และวิธีกำรทีก่กำำหนดในข้อบัสงคัำนับกของประธำนศำลฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำ
สมำตรำ ๖๐๒๕ หมำยจับ หมำยค้

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น หมำยขัสำนั
ง หมำยจ ำคุก หรือหมำยปล่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อย ต้องทำ
เป็นหนังสือและมีข้อควำมดังต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๑) สถำนที
กำ ่ที่ออกหมำย
(๒) วันเดือนปีที่ออกหมำย
(๓) เหตุที่ต้องออกหมำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๔) (ก)กำในกรณีออกหมำยจั บ ต้องระบุชื่อหรือรูปกพรรณของบุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ คคลที
สำนั่จกะถู กจับ
(ข) ในกรณีออกหมำยขัง หมำยจำคุก หรือหมำยปล่อย ต้องระบุชื่อบุคคลที่จะ
ถูกขัง จำคุก หรือสปล่
ำนัอกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ค) ในกรณีออกหมำยค้น ให้ระบุสถำนที่ที่จะค้น และชื่อหรือรูปพรรณบุคคล
สำนักหรื อลักษณะสิ่งของที่ต้อกงกำรค้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น กำหนดวั
สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เวลำที่จะทำกำรค้น และชื
กำ ่อกับตำแหน่ งของเจ้
สำนั ำพนักงำน
ผู้จะทำกำรค้นนั้น
ส(๕)
ำนัก(ก) ในกรณีออกหมำยจักบำ หมำยขัง หรืสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อหมำยค้ นให้ระบุควำมผิดกำหรือวิธีกำร
เพื่อควำมปลอดภัย
๒๔
มำตรำ ๕๙/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๒๕
มำตรำ ๖๐ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่ มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ข) ในกรณีออกหมำยจำคุก ให้ระบุควำมผิดและกำหนดโทษตำมคำพิพำกษำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(ค)กำในกรณีออกหมำยขั งหรือหมำยจำคุก ให้รกะบุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สถำนที่ที่จะให้
สำนัขกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือจำคุก กำ
(ง) ในกรณีออกหมำยปล่อย ให้ระบุเหตุที่ให้ปล่อย
ส(๖)
ำนักลำยมื อชื่อและประทับตรำของศำล
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๑ ๒๖ ภำยใต้บังคับ แห่งมำตรำ ๙๗ พนัก งำนฝ่ำยปกครองหรือ ตำรวจ
มีอำนำจหน้ำที่จัดสกำรให้ เป็นไปตำมหมำยอำญำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ซึ่งได้มอบหรื อส่กงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั มำให้จัดกำรภำยในอำนำจของเขำ
กำ
หมำยอำญำใดซึ่งศำลได้ออก จะมอบหรือส่งไปยังพนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจ
สำนักซึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งอยู่ภำยในเขตอำนำจของศำลดั
กำ งระบุ
สำนัในหมำย หรือแก่หั วหน้ำกพนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กงำนฝ่ำยปกครองหรื อตำรวจ
ประจำจังหวัด อำเภอ กิ่งอำเภอ หรือตำบล ซึ่งจะให้จัดกำรให้เป็นไปตำมหมำยนั้นก็ได้
สในกรณี หลังเจ้ำพนักงำนผู้ไกด้ำรั บหมำยต้อสงรัำนับกผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดชอบในกำรจัดกำรตำมหมำยนั
กำ ้น
จะจัดกำรเองหรือสั่งให้เจ้ำพนักงำนรองลงไปจัดกำรให้ก็ได้ หรือจะมอบหรือส่งสำเนำหมำยอันรับรอง
ำถูกต้องให้แก่พนักงำนฝ่ กำ ำยปกครองหรื อตกำรวจคนอื
สำนั ่นซึ่งมีหน้ำที่จกัดำกำรตำมหมำยซึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่งกตนได้ รับนั้นก็ได้
ถ้ำหมำยนั้นได้มอบหรือส่งให้แก่เจ้ำพนักงำนตั้งแต่สองนำยขึ้นไป เจ้ำพนักงำนจะจัดกำรตำมหมำยนั้น
แยกกันหรือร่วมกัสนำนัก็ไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๒ ภำยใต้บังคับแห่งบทบัญญัติทั้งหลำยในประมวลกฎหมำยนี้ซึ่งว่ำด้วย
กำรจับและค้น เจ้สำนั
ำพนั กงำนผู้จัดกำรตำมหมำยนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นต้องแจ้งสข้ำนัอกควำมในหมำยให้ แก่ผู้เกีก่ยำวข้องทรำบ
และถ้ำมีคำขอร้อง ให้ส่งหมำยนั้นให้เขำตรวจดู
กำรแจ้กำงข้อควำมในหมำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรส่งหมำยให้ตรวจดู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แ ละวันเดือนปี
สำนัทกี่จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ัดกำรเช่นนั้น กำ
ให้บันทึกไว้ในหมำยนั้น
มำตรำ ๖๓๒๗ เมื่อเจ้ำพนักงำนได้จัดกำรตำมหมำยอำญำแล้ว ให้บันทึกรำยละเอียด
สำนักในกำรจั ดกำรนั้น ถ้ำจัดกกำรตำมหมำยไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนัไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้บันทึกพฤติกำรณ์ไกว้ำ แล้วให้ส่งบันสทึำนักกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นไปยังศำลซึ่ง กำ
ออกหมำยโดยเร็ว
มำตรำกำ๖๔ ๒๘
ถ้ำบุคสคลที ่มีชื่อในหมำยอำญำถูกจักำบ หรือบุคคลหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอกสิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งของที่มีหมำย กำ
ให้ค้นได้ค้นพบแล้ว ถ้ำสำมำรถจะทำได้ก็ให้ส่งบุคคลหรือสิ่งของนั้นโดยด่วนไปยังศำลซึ่งออกหมำย
หรือเจ้ำพนักงำนตำมที ่กำหนดไว้ในหมำย แล้กวำแต่กรณี เว้นแต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จะมี
สำนั คำสั่งเป็นอย่ำงอื่น กำ
มำตรำกำ๖๕ ถ้ำบุคคลที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่ถกูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จับตำมหมำยหลบหนีหกำรือมีผู้ช่วยให้หสนีำนัไปได้ เจ้ำพนักงำน
ผู้จับมีอำนำจติดตำมจับกุมผู้นั้นโดยไม่ต้องมีหมำยอีก
๒๖
กำ ๖๑ แก้ไขเพิส่มำนั
กำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิ จำรณำ
๒๗
มำตรำ ๖๓ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๒๘
มำตรำ ๖๔ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ส่วนที่ ๒
หมำยจับ

มำตรำ ๖๖๒๙ เหตุที่จะออกหมำยจับได้มีดังต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักเมื ่อมีหลักฐำนตำมสมควรว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำบุคคลใดน่ ำจะได้
สำนั กระทำควำมผิดอำญำซึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งมีอั ตรำ
โทษจำคุกอย่ำงสูงเกินสำมปี หรือ
(๒) เมืก่อำมีหลักฐำนตำมสมควรว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำบุคคลใดน่ำจะได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กระทำควำมผิ ดอำญำและมี
สำนั เหตุ
อันควรเชื่อว่ำจะหลบหนี หรือจะไปยุ่งเหยิงกับพยำนหลักฐำน หรือก่อเหตุอันตรำยประกำรอื่น
สถ้ำนั
ำบุกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คลนั้นไม่มีที่อยู่เป็นหลักำกแหล่ง หรือไม่
สำนัมกำตำมหมำยเรี ยกหรือตำมนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดโดยไม่มี
ข้อแก้ตัวอันควร ให้สันนิษฐำนว่ำบุคคลนั้นจะหลบหนี
มำตรำ ๖๗ จะออกหมำยจับบุคคลที่ยังไม่รู้จักชื่อก็ได้แต่ต้องบอกรูปพรรณของผู้นั้น
ให้ละเอียดเท่ำที่จะทำได้
มำตรำ ๖๘๓๐ หมำยจับคงใช้ได้อยู่จนกว่ำจะจับได้ เว้นแต่ควำมผิดอำญำตำมหมำย
นั้นขำดอำยุควำมหรื
สำนัอกศำลซึ ่งออกหมำยนั้นได้ถกำอนหมำยคืน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ส่วนที่ ๓
หมำยค้น
มำตรำกำ๖๙ เหตุที่จะออกหมำยค้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นได้มีดังต่อไปนีก้ ำ
(๑) เพื่อพบและยึดสิ่งของซึ่งจะเป็นพยำนหลักฐำนประกอบกำรสอบสวน ไต่ส วน
มูลฟ้องหรือพิจำรณำ
(๒) เพืก่อำพบและยึดสิส่งของซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งมีไว้เป็นควำมผิด หรืกอำ ได้มำโดยผิดกฎหมำย
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรือมีเหตุ
อันควรสงสัยว่ำได้ใช้หรือตั้งใจจะใช้ในกำรกระทำควำมผิด
ส(๓)
ำนักเพื ่อพบและช่วยบุคคลซึก่งำได้ถูกหน่วงเหนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ยวหรื
สำนั อกักขังโดยมิชอบด้วกยกฎหมำย
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ
(๔) เพื่อพบบุคคลซึ่งมีหมำยให้จับ
(๕) เพืก่อำ พบและยึดสิส่งำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ของตำมค ำพิพำกษำหรือตำมค
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำสั่งศำล ในกรณี ที่จะพบหรือ
จะยึดโดยวิธีอื่นไม่ได้แล้ว
มำตรำ ๗๐ หมำยค้นซึ่งออกเพื่อพบและจับบุคคลนั้นห้ ำมมิให้ ออก เว้นแต่จะมี
๒๙
มำตรำ ๖๖ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๓๐
มำตรำ ๖๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยจับบุคคลนั้นด้วย และเจ้ำพนักงำนซึ่งจะจัดกำรตำมหมำยค้นนั้นต้องมีทั้งหมำยค้นและหมำยจับ
ส่วนที่ ๔
หมำยขัง หมำยจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำคุก หมำยปล่
ย กำ

๓๑
สมำตรำ ๗๑ เมื่อได้ตัวผู้ตกำ้องหำหรือจำเลยมำแล้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว ในระยะใดระหว่กำำงสอบสวน
ไต่ส วนมูลฟ้องหรือพิจำรณำ ศำลจะออกหมำยขังผู้ต้องหำหรือจำเลยไว้ตำมมำตรำ ๘๗ หรือมำตรำ ๘๘
สำนักก็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ และให้นำบทบัญญักตำิในมำตรำ ๖๖สำนั มำใช้ บังคับโดยอนุโลม กำ
หมำยขังคงใช้ได้อยู่จนกว่ำศำลจะได้เพิกถอน โดยออกหมำยปล่อยหรือออกหมำยจำคุกแทน
สถ้ำนั
ำควำมปรำกฏแก่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ศำลว่ำกผูำ้ต้อ งหำหรือจสำเลยนั ้น มีอำยุไม่ถึงสิบ แปดปี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ห รือเป็น
หญิงมีครรภ์หรือเพิ่งคลอดบุตรมำไม่ถึงสำมเดือน หรือเจ็บป่วยซึ่งถ้ำต้องขังจะถึงอันตรำยแก่ชีวิต
สำนักศำลจะไม่ อ อกหมำยขั กงหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อจะออกหมำยปล่ อยผู้ต้อ งหำหรือจำเลยซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง ถูก ขัง อยูสำนั่นัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก็ได้ แต่ทั้ง นี้ กำ
ไม่ห้ำ มศำลที่จะมีคำสั่งให้ผู้นั้นอยู่ในควำมดูแลของเจ้ำพนักงำนหรือบุคคลที่ยินยอมรับผู้นั้นไว้ หรือ
กำหนดวิธีกำรอย่สำำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
งหนึ ่งอย่ำงใดเพื่อป้องกันกำรหลบหนีหรือสควำมเสีำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ยหำยที่อำจเกิดขึ้น ถ้ำศำลมีคำสั่ง
นว่ำนี้ในระหว่ำงสอบสวน กำ ให้ใช้ได้ไม่สำนั
เกิกนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หกเดือนนับแต่วันมีคำสั กำ่ง แต่ถ้ำมีคำสัส่งำนั
ในระหว่ ำงไต่สวน
มู ล ฟ้ อ งหรื อ ระหว่ำ งพิ จ ำรณำ ให้ ใช้ ได้ จ นกว่ำ จะเสร็ จ กำรพิ จ ำรณำ หำกภำยหลั งที่ ศ ำลมี ค ำสั่ ง
ผู้ต้องหำหรื อจำเลยนั ้ น ไม่ป ฏิ บั ติตำมวิธีกำรที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ก ำหนดหรื อสพฤติ กำรณ์ ได้เปลี่ ยนแปลงไป
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้ ศ ำลมี
อำนำจเปลี่ยนแปลงคำสั่งหรือพิจำรณำออกหมำยขังได้ตำมที่เห็นสมควร
มำตรำ ๗๒ หมำยปล่อยผู้ต้องหำหรือจำเลยซึ่งต้องขังอยู่ตำมหมำยศำล ให้ออก
ในกรณีต่อไปนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เมื่อศำลสั่งปล่อยชั่วครำว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) เมืกำ่ อ พนั ก งำนอัสยำนักำรหรื อ พนั ก งำนสอบสวนขอให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ศ ำลปล่
สำนัอกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย โดยเห็ น ว่ ำ กำ
ไม่ จำเป็ น ต้ อ งขั ง ไว้ ระหว่ำงสอบสวน
(๓) เมื่อ พนั กงำนอัย กำรร้องต่ อศำลว่ำได้ยุ ติกำรสอบสวนแล้ ว โดยคำสั่ งไม่ฟ้ อ ง
้ต้องหำ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) เมื่อพนักงำนอัยกำรไม่ฟ้องผู้ต้องหำในเวลำที่ศำลกำหนด
ส(๕)
ำนักเมื ่อศำลไต่สวนมูลฟ้องแล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วเห็นว่ำคดีไสม่ำนั
มีมกูลงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และสั่งให้ยกฟ้อง เว้นกแต่
ำ เมื่อโจทก์
ร้องขอและศำลเห็นสมควรให้ขังจำเลยไว้ระหว่ำงอุทธรณ์ฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๖) เมืก่อำโจทก์ถอนฟ้อสำนั งหรืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อมีกำรยอมควำมในคดีกำควำมผิดต่อส่สวำนั นตักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือเมื่อ ศำล กำ
พิจำรณำแล้วพิพำกษำหรือมีคำสั่งให้ยกฟ้อง เว้นแต่ศำลเห็นสมควรให้ขังจำเลยไว้ระหว่ำงอุทธรณ์ฎีกำ
ส(๗)
ำนักเมื ่อศำลพิพำกษำให้ลงโทษจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเลยอย่ำสงอื ำนั่ นกซึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งไม่ใช่โทษประหำรชีวกิตำ จำคุกหรือ
ให้อยู่ภำยในเขตที่อันมีกำหนด ถ้ำโทษอย่ำงอื่นนั้นเป็นโทษปรับเมื่อจำเลยได้เสียค่ำปรับแล้ ว หรือศำล
สำนักให้ ปล่อยชั่วครำวโดยมีกกำหนดวั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นเพื่อให้สำนั
จำเลยหำเงิ นค่ำปรับมำชำระต่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อศำล สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๓๑
มำตรำ ๗๑ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๗๓ คดี ใดอยู่ระหว่ำงอุ ทธรณ์ ฎี กำ ถ้ำจำเลยต้องควบคุ ม หรือขั งมำแล้ ว

สำนักเท่ ำกับ หรือเกิน กว่ำกำหนดจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำคุ กหรือสกำนัำหนดจ ำคุ กแทนตำมคำพิกำพำกษำ ให้ ศำลออกหมำยปล่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อย
จำเลย เว้นแต่จะเห็นสมควรเป็นอย่ำงอื่นในกรณีที่โจทก์อุทธรณ์ฎีกำในทำนองขอให้เพิ่มโทษ
มำตรำ ๗๔ ภำยใต้ บั ง คั บ แห่ ง มำตรำ ๗๓ และ ๑๘๕ วรรค ๒ เมื่ อ ผู้ ใ ดต้ อ ง
คำพิ พ ำกษำให้จำคุกหรือประหำรชีวิตหรือจะต้องจำคุกแทนค่ำปรับ ให้ศำลออกหมำยจำคุกผู้นั้นไว้
มำตรำ ๗๕ เมื่ อ ผู้ ต้ อ งค ำพิ พ ำกษำให้ จ ำคุ ก ถู ก จ ำครบก ำหนดแล้ ว หรื อ ได้ รั บ
สำนักพระรำชทำนอภั ยโทษให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำปล่อย หรือมีสคำนัำวิกนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิจฉัยให้ปล่อยตัวไปโดยมี
กำ เงื่อนไข หรืสอำนั
มีกกฎหมำยยกเว้ น
โทษหรือโทษจำคุกนั้นหมดไปโดยเหตุอื่น ให้ศำลออกหมำยปล่อยผู้นั้นไป
มำตรำ ๗๖ หมำยขัง หมำยจำคุก หรือหมำยปล่อย ต้องจัดกำรตำมนั้นโดยพลัน
ลักษณะ ๕
จับ ขัง จำคุก ค้น ปล่อยชัส่วำนั
ครำว
จับ ขัง จำคุก
สมำตรำ ๗๗๓๒ หมำยจับให้ใกช้ำได้ทั่วรำชอำณำจั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ร กำ
กำรจัดกำรตำมหมำยจับนั้นจะจัดกำรตำมเอกสำรหรื อหลักฐำนอย่ำงหนึ่งอย่ำงใด
สำนักดังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งต่อไปนี้ก็ได้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) สำเนำหมำยอันรับรองว่ำถูกต้องแล้ว
(๒) โทรเลขแจ้งว่ำได้ออกหมำยแล้ว
(๓) สกำเนำหมำยที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ส่งสทำงโทรสำร สื่ออิเล็กทรอนิกกำ ส์ หรือสื่อเทคโนโลยี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำรสนเทศ
ประเภทอื่น ทั้งนี้ ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ
สกำรจั ดกำรตำม (๒) และ (๓)กำให้ส่งหมำยหรืสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อสกำเนำอั นรับรองแล้วไปยักงำเจ้ำพนักงำน
ผู้จัดกำรตำมหมำยโดยพลัน
มำตรำ ๗๘๓๓ พนั กงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจจะจับผู้ใดโดยไม่มีห มำยจับหรือ
คำสั่งของศำลนั้นสไม่ำนัได้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เว้นแต่ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เมื่อบุคคลนั้นได้กระทำควำมผิดซึ่งหน้ำดังได้บัญญัติไว้ในมำตรำ ๘๐
๓๒
มำตรำ ๗๗ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่ มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๓๓
มำตรำ ๗๘ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) เมื่อ พบบุ คคลโดยมี พ ฤติ ก ำรณ์ อัน ควรสงสั ยว่ ำผู้ นั้ น น่ ำจะก่อ เหตุ ร้ำยให้ เกิ ด
สำนักภยั นตรำยแก่บุคคลหรือกทรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พย์สินของผูสำนั
้อื่นกโดยมี เครื่องมือ อำวุธ หรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอวัตถุอย่ำงอื่นสำนั
อันกสำมำรถอำจใช้
ในกำรกระทำควำมผิด
ส(๓)
ำนักเมื ่อมีเหตุ ที่จ ะออกหมำยจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ บุ คคลนั้ นสำนั
ตำมมำตรำ ๖๖ (๒) แต่มกีคำวำมจำเป็ น
เร่งด่วนที่ไม่อำจขอให้ศำลออกหมำยจับบุคคลนั้นได้
(๔) เป็นกำรจับผู้ต้องหำหรือจำเลยที่หนีหรือจะหลบหนีในระหว่ำงถูกปล่อยชั่วครำว
ตำมมำตรำ ๑๑๗สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๗๙ รำษฎรจะจั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้อื่นไม่ได้เว้นแต่จะเข้กำำอยู่ในเกณฑ์แสห่ำนั
งมำตรำ ๘๒ หรือ
เมื่อผู้นั้นกระทำควำมผิดซึ่งหน้ำ และควำมผิดนั้นได้ระบุไว้ในบัญชีท้ำยประมวลกฎหมำยนี้ด้วย
มำตรำ ๘๐ ที่เรีย กว่ำ ควำมผิด ซึ่ง หน้ำ นั้น ได้แ ก่ค วำมผิด ซึ่ง เห็น กำลัง กระทำ
สำนักหรื อพบในอำกำรใดซึ่งกแทบจะไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มีควำมสงสั ยเลยว่ำเขำได้กระทำผิกำดมำแล้วสด ๆสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อย่ ำ งไรก็ ดี ควำมผิ ด อำญำดั งระบุ ไว้ ในบั ญ ชี ท้ ำ ยประมวลกฎหมำยนี้ ให้ ถื อ ว่ ำ
ควำมผิดนั้นเป็นควำมผิดซึ่งหน้ำในกรณีดังนี้
(๑) เมืก่อำบุคคลหนึ่งถูกสไล่ำนัจกับงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดังผู้กระทำโดยมีเสียงร้กอำงเอะอะ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) เมื่อพบบุคคลหนึ่งแทบจะทันทีทันใดหลังจำกกำรกระทำผิดในถิ่นแถวใกล้เคียง
กับที่เกิดเหตุนั้นและมี สิ่ง ของที่ได้มำจำกกำรกระท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำผิด หรืสอำนัมีกเครื ่องมือ อำวุธหรือวัตกถุำอย่ำงอื่นอัน
สันนิษฐำนได้ว่ำได้ใช้ในกำรกระทำผิด หรือมีร่องรอยพิรุธเห็นประจักษ์ที่เสื้อผ้ำหรือเนื้อตัวของผู้นั้น
มำตรำ ๘๑๓๔
ไม่ว่ำจะมีหมำยจับหรือไม่ก็ตำม ห้ำมมิให้จับในที่รโหฐำน เว้นแต่จะได้
ทำตำมบทบัญญัตสิใำนั
นประมวลกฎหมำยนี ้อันว่ำกด้ำวยกำรค้นในทีสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่รโหฐำน
มำตรำกำ๘๑/๑๓๕ ไม่วส่ำำนัจะมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หมำยจับหรือไม่ก็ตำมกำห้ำมมิให้จับในพระบรมมหำรำชวั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ง
พระรำชวัง วังของพระรัช ทำยำทหรือของพระบรมวงศ์ตั้งแต่ส มเด็ จเจ้ำฟ้ำขึ้นไป พระรำชนิเวศน์
พระตำหนัก หรือในที่ซึ่งพระมหำกษัตริย์ พระรำชินี พระรัชทำยำท พระบรมวงศ์ตั้งแต่สมเด็จเจ้ำฟ้ำ
สำนักขึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นไป หรือผู้สำเร็จรำชกำรแทนพระองค์
กำ สำนัประทั บหรือพำนัก เว้นแต่กำ
(๑) นำยกรัฐมนตรี หรือรัฐมนตรีซึ่งนำยกรัฐมนตรีมอบหมำย อนุญำตให้จับ และได้
แจ้งเลขำธิกำรพระรำชวั ง หรือสมุหรำชองครักกษ์ำ รับทรำบแล้วสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) เจ้ำ พนัก งำนผู้ถ วำยหรือ ให้ค วำมปลอดภัย แด่พ ระมหำกษัต ริย์ พระรำชินี
สำนักพระรั ช ทำยำท พระบรมวงศ์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตั้งแต่สมเด็สำนัจกเจ้ ำฟ้ำขึ้นไป หรือผู้สำเร็กำจรำชกำรแทนพระองค์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เป็นผู้จับ
ตำมกฎหมำยว่ำด้วยรำชองครักษ์ หรือตำมกฎหมำย กฎ หรือระเบียบเกี่ยวกับกำรให้ควำมปลอดภัย
มำตรำ ๘๒ เจ้ำพนักงำนผู้จัดกำรตำมหมำยจับ จะขอควำมช่วยเหลือจำกบุคคล
๓๔
มำตรำ ๘๑ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๓๕
มำตรำ ๘๑/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๒๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ใกล้เคียงเพื่อจัดกำรตำมหมำยนั้นก็ได้ แต่จะบังคับให้ผู้ใดช่วยโดยอำจเกิดอันตรำยแก่เขำนั้นไม่ได้
มำตรำ ๘๓๓๖ ในกำรจับนั้น เจ้ำพนักงำนหรือรำษฎรซึ่งทำกำรจับต้องแจ้งแก่ผู้ที่จะ
ถูกจับนั้นว่ำเขำต้สอำนังถูกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จับ แล้วสั่งให้ผู้ถูกจับกไปยั
ำ งที่ทำกำรของพนั กงำนสอบสวนแห่งท้กอำ งที่ที่ถูกจับ
พร้อ มด้ว ยผู้จับ เว้น แต่ส ำมำรถนำไปที่ทำกำรของพนัก งำนสอบสวนผู้รับ ผิด ชอบได้ในขณะนั้น
ให้นำไปที่ทำกำรของพนักงำนสอบสวนผู้รับผิดชอบดังกล่ำว แต่ถ้ำจำเป็นก็ให้จับตัวไป
สในกรณี ที่เจ้ำพนักงำนเป็นผูก้จำับ ต้องแจ้งข้อสกล่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัำกวหำให้ ผู้ถูกจับทรำบ หำกมี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หมำยจับ
ให้แสดงต่อผู้ถูก จับ พร้อมทั้ งแจ้งด้ว ยว่ำ ผู้ถูกจับมี สิท ธิที่จะไม่ให้กำรหรือให้กำรก็ได้และถ้อยคำ
สำนักของผู ้ถูกจับ นั้นอำจใช้เป็กำนพยำนหลักฐำนในกำรพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จำรณำคดีได้และผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ถูกจับมีสิทธิสทำนั
ี่จะพบและปรึ กษำ
ทนำยควำม หรือผู้ซึ่งจะเป็นทนำยควำม ถ้ำผู้ถูกจับประสงค์จะแจ้งให้ญำติหรือผู้ซึ่งตนไว้วำงใจทรำบ
ถึงกำรจับกุมที่สำมำรถด ำเนินกำรได้โดยสะดวกและไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็นกำรขั
ขวำงกำรจับหรือกำรควบคุ กำ มผู้ถูกจับ
หรือทำให้เกิดควำมไม่ปลอดภัยแก่บุคคลหนึ่งบุคคลใด ก็ให้เจ้ำพนักงำนอนุญำตให้ผู้ถูกจับดำเนินกำร
สำนักได้ ตำมสมควรแก่กรณี ในกำรนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ให้เจ้ำพนั กงำนผู
สำนั ้จับนั้นบันทึกกำรจับกดัำ งกล่ำวไว้ด้วยสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลซึ่งจะถูกจับขัดขวำงหรือจะขัดขวำงกำรจับ หรือหลบหนีหรือพยำยำมจะ
หลบหนี ผู้ทำกำรจับมีอำนำจใช้วิธีหรือกำรป้องกันทั้งหลำยเท่ ำที่เหมำะสมแก่พฤติกำรณ์แห่งเรื่องใน
สำนักกำรจั บนั้น
๓๗
สมำตรำ ๘๔ เจ้ำพนักงำนหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อรำษฎรผู้ทสำกำรจั บต้องเอำตัวผู้ถูกจับไปยั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งที่ทำกำร
ของพนักงำนสอบสวนตำมมำตรำ ๘๓ โดยทันที และเมื่อถึงที่นั้นแล้ว ให้ส่งตัวผู้ถูกจับแก่พนักงำน
สำนักฝ่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำยปกครองหรือตำรวจของที กำ ่ทำกำรของพนั กงำนสอบสวนดังกล่ำกวำเพื่อดำเนินกำรดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนังกต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อไปนี้ กำ
(๑) ในกรณี ที่ เจ้ ำพนั กงำนเป็ นผู้ จับ ให้ เจ้ำพนั กงำนผู้ จับนั้ น แจ้งข้อกล่ ำวหำ และ
รำยละเอียดเกี่ยวกัสำนั
บเหตุ แห่งกำรจับให้ผู้ถูกจักบำทรำบ ถ้ำมีหมำยจั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บให้แจ้งให้ผู้ถูกจับทรำบและอ่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำนให้
ฟังและมอบสำเนำบันทึกกำรจับแก่ผู้ถูกจับนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) ในกรณี กำ ที่ รำษฎรเป็ สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้จับ ให้ พนักงำนฝ่ ำยปกครองหรื
กำ อตสำรวจซึ ่งรับมอบตัว
บันทึกชื่อ อำชีพ ที่อยู่ของผู้จับ อีกทั้งข้อควำมและพฤติกำรณ์แห่งกำรจั บนั้นไว้ และให้ผู้จับลงลำยมือ
ชื่อกำกับไว้เป็นสำคัญเพื่อดำเนินกำรแจ้งข้อกล่ำวหำและรำยละเอียดแห่งกำรจับให้ผู้ถูกจับทรำบและ
สำนักแจ้ งให้ผู้ถูกจับทรำบด้วยว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำผู้ถูกจับมีสิทสำนั
ธิทกี่จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะไม่ให้กำรหรือให้กำรก็กำได้ และถ้อยคสำของผู ้ถูกจับอำจใช้
เป็นพยำนหลักฐำนในกำรพิจำรณำคดีได้
สเมืำนั่อกได้ ดำเนินกำรตำมวรรคหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งแล้วให้พนัสกำนังำนฝ่ ำยปกครองหรือตำรวจ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ซึ่งมีผู้นำ
ผู้ถูกจับ มำส่งแจ้งให้ผู้ถูกจับทรำบถึงสิทธิตำมที่กำหนดไว้ในมำตรำ ๗/๑ รวมทั้งจัดให้ผู้ถูกจับสำมำรถ
สำนักติงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดต่อกับญำติหรือผู้ซึ่งกผูำ้ถูกจับไว้วำงใจเพื สำนัก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แจ้งให้ทรำบถึงกำรจับกำกุมและสถำนทีสำนั ่ที่ถกูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ควบคุมได้ใน กำ
โอกำสแรกเมื่อผู้ถูกจับมำถึงที่ทำกำรของพนักงำนสอบสวนตำมวรรคหนึ่ง หรือถ้ำกรณีผู้ ถูกจับร้อง
ขอให้ พ นั ก งำนฝ่สำำนั
ยปกครองหรื อ ต ำรวจเป็กนำผู้ แ จ้ ง ก็ ให้ จัสดำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรตำมค ำร้อ งขอนั้ น โดยเร็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว และให้
พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจบันทึกไว้ ในกำรนี้มิให้เรียกค่ำใช้จ่ำยใด ๆ จำกผู้ถูกจับ
๓๖
มำตรำ ๘๓ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๓๗
มำตรำ ๘๔ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๒๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่จำเป็น เจ้ำพนักงำนหรือรำษฎรซึ่งทำกำรจับจะจัดกำรพยำบำลผู้ถูกจับ
สำนักเสีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยก่อนนำตัวไปส่งตำมมำตรำนีกำ ้ก็ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้อยคำใด ๆ ที่ผู้ ถูกจั บให้ ไว้ต่อเจ้ำพนักงำนผู้จับ หรือพนักงำนฝ่ ำยปกครองหรือ
ตำรวจในชั้นจับกุมำนั
ส หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รับมอบตัวผู้ถูกจับ ถ้ำกถ้ำอยคำนั้นเป็นคสำนั
ำรักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำรภำพของผู้ถูกจับว่ำกตนได้
ำ กระทำ
ควำมผิดห้ำมมิให้รับฟังเป็นพยำนหลักฐำน แต่ถ้ำเป็นถ้อยคำอื่น จะรั บฟังเป็นพยำนหลักฐำนในกำร
พิสูจน์ควำมผิดของผู้ถูกจับได้ต่อเมื่อได้มีกำรแจ้งสิทธิตำมวรรคหนึ่ง หรือตำมมำตรำ ๘๓ วรรคสอง
แก่ผู้ถูกจับแล้วแต่สกำนัรณีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๘๔/๑ ๓๘ พนัสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนฝ่ ำยปกครองหรือตำรวจซึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งมีผู้นำผูส้ถำนั
ูกจักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บมำส่งนั้น จะ กำ
ปล่ อ ยผู้ ถู ก จั บ ชั่ ว ครำวหรื อ ควบคุ ม ผู้ ถู ก จั บ ไว้ ก็ ได้ แต่ ถ้ ำ เป็ น กำรจั บ โดยมี ห มำยของศำลให้ รี บ
ดำเนิ น กำรตำมมำตรำ ๖๔ และในกรณี ที่ ตก้ อำงส่ งผู้ ถูก จับ ไปยั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ศำล แต่ ไม่ อำจส่ งไปได้
กำในขณะนั้ น
เนื่องจำกเป็นเวลำที่ศำลปิดหรือใกล้จะปิดทำกำร ให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจที่รับตัวผู้ถูกจับ
สำนักไว้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีอำนำจปล่อยผู้ถูกจับกชัำ ่วครำวหรือควบคุสำนักมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้ถูกจับไว้ได้จนกว่ำจะถึ กำงเวลำศำลเปิดสำนั
ทำกำร
มำตรำ ๘๕ เจ้ำพนักงำนผู้จับหรือรับตัวผูส้ถำนั ูกจักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไว้ มีอำนำจค้นตัวผู้ต้อกงหำ
ำ
และยึด
สำนักสิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งของต่ำง ๆ ที่อำจใช้เป็กนำ พยำนหลักฐำนได้
กำรค้นนั้นจักต้องทำโดยสุภำพ ถ้ำค้นผู้หญิงต้องให้หญิงอื่นเป็นผู้ค้น
สสิำนั
่งของใดที ่ยึดไว้เจ้ำพนักงำนมี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจยึดไว้สำนั
จนกว่ ำคดีถึงที่สุด เมื่อเสร็กจำคดีแล้วก็ให้
คืนแก่ผู้ต้องหำหรือแก่ผู้อื่น ซึ่งมีสิทธิเรียกร้องขอคืนสิ่งของนั้น เว้นแต่ศำลจะสั่งเป็นอย่ำงอื่น
มำตรำ ๘๕/๑๓๙ ในระหว่ำงสอบสวน สิ่งของที่เจ้ำพนักงำนได้ยึดไว้ซึ่งมิใช่ทรัพย์สิน
ที่กฎหมำยบัญญัตสิไำนัว้วก่ำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้ใดทำหรือมีไว้เป็นควำมผิ
กำ ด ถ้ำยังไม่สไำนัด้นกำสื บหรือแสดงเป็นพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กฐำนใน
กำรพิจำรณำคดี เจ้ำของหรือผู้ซึ่งมีสิทธิเรียกร้องขอคืนสิ่งของที่เจ้ำพนักงำนยึดไว้ อำจยื่นคำร้องต่ อ
สำนักพนั ก งำนสอบสวนหรื อกำพนั ก งำนอั ย กำร
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักแล้ ว แต่ ก รณี เพื่ อ ขอรักบำ สิ่ งของนั้ น ไปดู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัแกลรั ก ษำห รือ ใช้
ประโยชน์โดยไม่มีประกัน หรือมีประกัน หรือมีประกันและหลักประกันก็ได้
กำรสั่ ง คื น สิ่ ง ของตำมวรรคหนึ่ ง จะต้ อ งไม่ ก ระทบถึ ง กำรใช้ สิ่ ง ของนั้ น เป็ น
สำนักพยำนหลั กฐำนเพื่อพิสูจกำน์ข้อเท็จจริงในภำยหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ง ทั้งนี้ ให้พนักงำนสอบสวนหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สอำนั
พนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนอัยกำรมี กำ
คำสั่งโดยมิชักช้ำ โดยอำจเรีย กประกันจำกผู้ยื่นคำร้องหรือกำหนดเงื่อนไขอย่ำงหนึ่งอย่ำงใดให้บุคคล
นั้นปฏิบัติ และหำกไม่ ปฏิบัติตำมเงื่อนไขหรือกบุำคคลดังกล่ำวไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัยกอมคื นสิ่งของนั้นเมื่อมีคกำสัำ ่งให้คืน ให้
พนักงำนสอบสวนหรือพนั กงำนอัยกำร แล้วแต่กรณี มีอำนำจยึดสิ่งของนั้นกลับคืนและบังคับตำม
ญ ญำประกั น เช่น ว่ำนัก้ นำ ได้ วิธีกำรยื่สนำนั
คำร้ อง เงื่อ นไขและกำรอนุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ำตให้ เป็ น ไปตำมที ่ กำหนดใน
กฎกระทรวง
สในกรณี ที่พนักงำนสอบสวนหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพนักงำนอัสยำนั กำรมี คำสั่งไม่อนุญำต ผู้ยื่นกคำำร้องมีสิทธิ
ยื่นคำร้องอุทธรณ์คำสั่งต่อศำลชั้นต้นที่มีอำนำจพิจำรณำพิพำกษำคดีอำญำดังกล่ำวได้ภำยในสำมสิบ
๓๘
มำตรำ ๘๔/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๓๙
มำตรำ ๘๕/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๗)กพ.ศ.
ำ ๒๕๕๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งกำรไม่อนุญำตและให้ศำลพิจำรณำให้แล้วเสร็จภำยในสำมสิบวันนับแต่วันที่
สำนักได้ รับ อุทธรณ์ ในกรณีกทำี่ศำลมีคำสั่งอนุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัญกำต ศำลอำจเรีย กประกักำนหรือกำหนดเงื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่อกนไขอย่ ำงหนึ่ง
อย่ำงใดได้ตำมที่เห็นสมควร คำสั่งของศำลให้เป็นที่สุด
มำตรำ ๘๖ ห้ำมมิให้ใช้วิธีควบคุมผู้ถูกจับเกินกว่ำที่จำเป็นเพื่อป้องกันมิให้เขำหนี
เท่ำนั้น
มำตรำ ๘๗๔๐ ห้ำมมิให้ควบคุมผู้ถูกจับไว้เกินกว่ำจำเป็นตำมพฤติกำรณ์แห่งคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำควำมผิดลหุโทษ สำนักจะควบคุ มผู้ถูกจับไว้ได้เท่กำำเวลำที่จะถำมค
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำให้ กำร และที่จะ
รู้ตัวว่ำเป็นใครและที่อยู่ของเขำอยู่ที่ไหนเท่ำนั้น
สในกรณี ที่ผู้ถูกจับไม่ได้รับกำรปล่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อยชั่วครำว สำนัและมี เหตุจำเป็นเพื่อทำกำรสอบสวน
หรือกำรฟ้องคดี ให้นำตัวผู้ถูกจับไปศำลภำยในสี่สิบแปดชั่วโมงนับแต่เวลำที่ผู้ถูกจับถูกนำตัวไปถึง
สำนักทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ทำกำรของพนักงำนสอบสวนตำมมำตรำ
กำ สำนัก๘๓ เว้นแต่มีเหตุสุดวิสัยกหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อมีเหตุจำเป็สนำนัอย่ ำงอื่นอันมิอำจ
ก้ำวล่วงเสียได้ โดยให้พนักงำนสอบสวนหรือพนักงำนอัยกำรยื่นคำร้องต่อศำลขอหมำยขังผู้ต้องหำนั้น
ไว้ ให้ศำลสอบถำมผู ้ต้องหำว่ำจะมีข้อคัดค้ำนประกำรใดหรือสำนั ไม่กและศำลอำจเรี
ยกพนักงำนสอบสวน
สำนักหรื อพนักงำนอัยกำรมำชีก้แำจงเหตุจำเป็นสหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อำจเรียกพยำนหลักฐำนมำเพื กำ ่อประกอบกำรพิ จำรณำก็ได้
ในกรณีควำมผิดอำญำที่ได้กระทำลงมีอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสูงไม่เกินหกเดือ น หรือ
ปรับไม่เกินห้ำร้อยบำท หรือทั้งจำทั้งปรับ ศำลมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจสั่งขังสได้ำนัคกรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งเดียว มีกำหนดไม่เกินกเจ็ำ ดวัน
ในกรณี ควำมผิ ดอำญำที่มีอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสู งเกินกว่ำหกเดือนแต่ไม่ถึงสิบ ปี
สำนักหรื อปรับเกินกว่ำห้ำร้อยบำท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือทั้งจสำทั ำนั้งกปรั บ ศำลมีอำนำจสั่งขังกหลำยครั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้งติด ๆสำนั
กันกได้ แต่ครั้งหนึ่ง
ต้องไม่เกินสิบสองวัน และรวมกันทั้งหมดต้องไม่เกินสี่สิบแปดวัน
สในกรณี ควำมผิดอำญำที่มีอัตกรำโทษจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำคุกอย่สำนั
ำงสูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งตั้งแต่สิบปีขึ้นไป จะมีกโำทษปรับด้วย
หรือไม่ก็ตำม ศำลมีอำนำจสั่งขังหลำยครั้งติด ๆ กันได้ แต่ครั้งหนึ่งต้องไม่เกินสิบสองวัน และรวมกัน
สำนักทังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งหมดต้องไม่เกินแปดสิกบำ สี่วัน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีตำมวรรคหกเมื่อศำลสั่งขังครบสี่สิบแปดวันแล้ว หำกพนักงำนอัยกำรหรือ
พนั ก งำนสอบสวนยื่ น คำร้ องต่อ ศำลเพื่อขอขัง ต่อ ไปอีกโดยอ้ำงเหตุจำเป็น ศำลจะสั่ ง ขัง ต่อไปได้
ต่อเมื่อพนักงำนอัยกำรหรื กำ อพนักงำนสอบสวนได้ แสดงถึงเหตุจำเป็กนำ และนำพยำนหลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฐำนมำให้ศำล กำ
ไต่สวนจนเป็นที่พอใจแก่ศำล
สในกำรไต่ สวนตำมวรรคสำมและวรรคเจ็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด สผูำนั้ต้อกงหำมี สิทธิแต่งทนำยควำมเพื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่อ แถลง
ข้อคัดค้ำนและซักถำมพยำน ถ้ำผู้ต้องหำไม่มีทนำยควำมเนื่องจำกยังไม่ได้มีกำรปฏิบัติตำมมำตรำ
สำนัก๑๓๔/๑ และผู้ต้องหำร้กอำงขอ ให้ศำลตัส้งำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทนำยควำมให้ โดยทนำยควำมนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นมีสิ ทธิไสด้ำนัรับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เงินรำงวัลและ กำ
ค่ำใช้จ่ำยตำมที่กำหนดไว้ในมำตรำ ๑๓๔/๑ วรรคสำม โดยอนุโลม
สถ้ำนั
ำพนั กงำนสอบสวนต้องไปท
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำกำรสอบสวนในท้ องที่อื่นนอกเขตของศำลซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งได้สั่งขัง
ผู้ต้องหำไว้ พนั กงำนสอบสวนจะยื่ น คำร้องขอให้ โอนกำรขังไปยังศำลในท้องที่ ที่จะต้องไปทำกำร
สำนักสอบสวนนั ้นก็ได้ เมื่อศำลที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่สั่งขังไว้เห็นสเป็ำนันกกำรสมควรก็ ให้สั่งโอนไปกำ
๔๐
มำตรำ ๘๗ แก้ไขเพิ่มเติม โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๘๗/๑ ๔๑ เมื่อพนักงำนอัยกำรหรือพนักงำนสอบสวนร้ องขอและผู้ต้องหำ

สำนักมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้คัดค้ำน หำกศำลเห็กนำ สมควร ศำลอำจอนุ ญำตให้นำผู้ต้องหำหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอพยำนหลักฐำนไปยั งสถำนที่ทำ
กำรของทำงรำชกำร หรือสถำนที่แห่งอื่นที่ศำลเห็นสมควรซึ่งสำมำรถสอบถำมผู้ต้องหำหรือทำกำร
ไต่ส วน โดยจัดให้สมำนัีกกำรถ่ ำยทอดภำพและเสียกำงในลักษณะกำรประชุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มทำงจอภำพได้ กำรด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเนินกำร
ดังกล่ำวให้เป็นไปตำมข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำโดยควำมเห็นชอบจำกที่ประชุมใหญ่ของศำลฎีกำ
และประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำแล้วให้ใช้บังคับได้ ทั้งนี้ ให้ระบุวิ ธีกำรสอบถำมและไต่สวน รวมทั้ง
สักขีพยำนในกำรนัสำนั
้นด้กวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรไต่สวนตำมวรรคหนึ่งให้ถือเสมือนว่ำเป็นกำรไต่สวนในห้องพิจำรณำของศำล
มำตรำ ๘๘๔๒ คดีที่รำษฎรเป็นโจทก์ เมื่อศำลประทับฟ้องและได้ตัวจำเลยมำศำลแล้ ว
หรือ คดีที่พ นักงำนอั
กำรเป็น โจทก์ เมื่อ ได้กยำื่น ฟ้องต่อ ศำลแล้
สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ศำลจะสั่งขังจำเลยไว้
กำห รือ ปล่อ ย
ชั่วครำวก็ได้
มำตรำ ๘๙๔๓ หมำยขังหรือหมำยจำคุกต้องจัดกำรให้เป็นไปตำมนั้ นในเขตของศำล
ซึ่งออกหมำย เว้นแต่บัญญัติไว้เป็นอย่ำงอื่นในประมวลกฎหมำยนี ้หรือกฎหมำยอื่น
มำตรำ ๘๙/๑๔๔ ในกรณีที่มีเหตุจำเป็นระหว่ำงสอบสวนหรือพิจำรณำ เมื่อพนักงำน
สอบสวน พนักงำนอั สำนัยกกำร ผู้บัญชำกำรเรือนจกำำ หรือเจ้ำพนักสงำนผู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้มีหน้ำที่จัดกำรตำมหมำยขั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งร้องขอ
หรือเมื่อศำลเห็นสมควร ศำลจะมีคำสั่งให้ขังผู้ต้องหำหรือจำเลยไว้ในสถำนที่อื่นตำมที่บุคคลดังกล่ำว
สำนักร้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องขอ หรือตำมที่ศำลเห็ กำนสมควรนอกจำกเรื อนจำก็ได้ โดยให้อยูก่ใำนควำมควบคุสมำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ของผู ้ร้องขอ หรือ
เจ้ำพนักงำนตำมที่ศำลกำหนด ในกำรนี้ ศำลจะกำหนดระยะเวลำตำมที่ศำลเห็นสมควรก็ได้
สในกำรพิ จำรณำเพื่อมีคำสั่งตำมวรรคหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง ศำลจะด ำเนินกำรไต่สวนหรือกำให้ผู้เสียหำย
หรือเจ้ำพนักงำนที่เกี่ยวข้องตำมหมำยขังคัดค้ำนก่อนมีคำสั่งก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สถำนที กำ่ อื่นตำมวรรคหนึ
สำนัก่ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องมิใช่ส ถำนีตำรวจกหรืำ อสถำนที่ คสวบคุ
ำนักมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้ต้องหำของ กำ
พนั กงำนสอบสวน โดยมีลั กษณะตำมที่กำหนดในกฎกระทรวงซึ่งต้ องกำหนดวิธีกำรควบคุมและ
มำตรกำรเพื่อป้องกันกำรหลบหนีหรือควำมเสียหำยที่อำจเกิดขึ้นด้วย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อศำลมี
กำ คำสั่งตำมวรรคหนึ ่งแล้ว หำกภำยหลังกผูำ ้ต้องหำหรือจสำเลยไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ปฏิบัติตำม
วิธีกำรหรือมำตรกำรตำมวรรคสำมหรือพฤติกำรณ์ได้เปลี่ยนแปลงไป ให้ศำลมีอำนำจเปลี่ยนแปลง
คำสั่งหรือให้ดำเนิสนำนักำรตำมหมำยขั งได้

๔๑
สำนัมำตรำ ๘๗/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญัติแสก้ำนั
ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจ ำรณำ
๔๒
กำ ๘๘ แก้ไขเพิส่มำนั
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิกำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๔๓
มำตรำ ๘๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๐
๔๔
มำตรำ ๘๙/๑ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๕)กพ.ศ.
- ๓๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๘๙/๒๔๕ ในกรณีที่มีเหตุจำเป็น เมื่อพนักงำนอัยกำร ผู้บัญชำกำรเรือนจำ

สำนักหรื อเจ้ำพนักงำนผู้มีหน้กำำที่จัดกำรตำมหมำยจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำคุกร้องขอ หรือเมื่อกศำลเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นสมควรสำนัศำลจะมี คำสั่งให้
จ ำคุกผู้ ซึ่งต้อ งจ ำคุก ตำมคำพิ พ ำกษำถึงที่ สุ ด ที่ได้รับโทษจำคุกมำแล้ วไม่น้ อยกว่ำหนึ่ งในสำมของ
กำหนดโทษตำมทีส่รำนัะบุกไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว้ในหมำยศำลที่ออกตำมคกำ ำพิพำกษำนัสำนั ้น กหรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อไม่น้อยกว่ำสิบปี ในกรณี
กำ ต้องโทษ
จำคุกเกินสำมสิบปีขึ้นไป หรือจำคุกตลอดชีวิต โดยวิธีกำรอย่ำงหนึ่งอย่ำงใด ดังต่อไปนี้ก็ได้
(๑) ให้จำคุกไว้ในสถำนที่อื่นตำมที่บุคคลดังกล่ำวร้องขอหรือตำมที่ ศำลเห็นสมควร
นอกจำกเรือนจำหรื สำนัอกสถำนที ่ที่กำหนดไว้ในหมำยจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำคุก ทั้ งสนีำนั้ ลักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ษณะของสถำนที่ดังกล่กำำวให้เป็ นไป
ตำมที่กำหนดในกฎกระทรวงซึ่งต้องกำหนดวิธีกำรควบคุมและมำตรกำรเพื่อป้องกันกำรหลบหนีหรือ
สำนักควำมเสี ยหำยที่อำจเกิดกขึำ้นด้วย
(๒) ให้จำคุกไว้ในเรือนจำหรือสถำนที่ที่กำหนดไว้ในหมำยจำคุกหรือสถำนที่อื่น
ตำม (๑) เฉพำะวัสนำนัที่กกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหนดตำมหลักเกณฑ์แกละวิ ำ ธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง
(๓) ให้จำคุกโดยวิธีกำรอื่นที่สำมำรถจำกัดกำรเดินทำงและอำณำเขตของผู้นั้นได้
สำนักตำมหลั กเกณฑ์และวิธีกกำรที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่กำหนดในกฎกระทรวง
ในกำรพิจำรณำของศำลตำมวรรคหนึ่ง ให้ศำลคำนึงถึ งฐำนควำมผิด ควำมประพฤติ
สวัสดิภำพของผู้ซึ่งต้ องจำคุก ตลอดจนสวัสดิภำพและควำมปลอดภั ยของผู้เสียหำยและสังคมด้วย
้ งนี้ ให้ ศ ำลด ำเนิ น กำรไต่
กำ ส วนหรื อสอบถำมผู ้ เสี ย หำย เจ้ำพนักกำงำนที่ เกี่ ยวข้อสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งตำมหมำยจ ำคุ ก
พนักงำนฝ่ำยปกครอง หรือตำรวจในท้องที่นั้น หรือผู้ซึ่งศำลเห็นว่ำมีส่วนเกี่ยวข้อง
สคำนั
ของศำลตำมวรรคหนึก่งำ ให้ ศำลกำหนดให้ เจ้ำพนักงำนผู้ มีหน้ำทีกำ่จัดกำรตำม
หมำยนั้น เป็นผู้มีหน้ำที่และรับผิดชอบในกำรดำเนินกำรตำมคำสั่ง และให้นำควำมในมำตรำ ๘๙/๑
สำนักวรรคสี ่ มำใช้บังคับโดยอนุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ โลม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙๐๔๖ เมื่อมีกำรอ้ำกงว่ำ ำบุคคลใดต้สอำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งถูกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คุมขังในคดีอำญำหรือกในกรณี
ำ อื่นใด
โดยมิชอบด้วยกฎหมำย บุคคลเหล่ำนี้มีสิทธิยื่นคำร้องต่อศำลท้องที่ที่มีอำนำจพิจำรณำคดีอำญำขอให้
สำนักปล่ อย คือ
(๑) ผู้ถูกคุมขังเอง
(๒) พนักงำนอัยกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) พนักำกงำนสอบสวนสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ผู้บัญชำกำรเรือนจำหรือพัศดี
ส(๕)
ำนักสำมี ภริยำ หรือญำติของผู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นั้น หรือบุคสคลอื
ำนัก่นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใดเพื่อประโยชน์ของผูก้ถำูกคุมขัง
เมื่อได้รับคำร้องดังนั้น ให้ศำลดำเนินกำรไต่สวนฝ่ำยเดียวโดยด่วน ถ้ำศำลเห็นว่ำ
ำร้องนั้น มีมูล ศำลมีอกำนำจสั
ำ ่งผู้คุมขัสงำนัให้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำตัวผู้ถูกคุมขังมำศำลโดยพลั
กำ น และถ้
สำนัำผูก้คงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ุมขังแสดงให้ กำ
เป็นที่พอใจแก่ศำลไม่ได้ว่ำกำรคุมขังเป็นกำรชอบด้วยกฎหมำย ให้ศำลสั่งปล่อยตัวผู้ถูกคุมขังไปทันที
หมวด ๒
๔๕
มำตรำ ๘๙/๒ เพิ ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๐
๔๖
มำตรำ ๙๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ค้น
สมำตรำ ๙๑๔๗ ให้นำบทบัญกญัำติในมำตรำ ๘๑/๑

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำบังคับในเรื่องค้นโดยอนุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ โลม

มำตรำ ๙๒๔๘ ห้ำมมิให้ค้นในที่รโหฐำนโดยไม่มีหมำยค้นหรือคำสั่งของศำล เว้นแต่
พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื อตำรวจเป็นผู้ค้น และในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดังต่อสไปนี
ำนัก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เมื่อมีเสียงร้องให้ช่วยมำจำกข้ำงในที่รโหฐำน หรือมีเสียงหรือพฤติกำรณ์อื่นใด
สำนักอังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นแสดงได้ว่ำมีเหตุร้ำยเกิ
กำดขึ้นในที่รโหฐำนนั ้น
(๒) เมื่อปรำกฏควำมผิดซึ่งหน้ำกำลังกระทำลงในที่รโหฐำน
ส(๓)
ำนักเมื ่อ บุค คลที่ได้กระทำควำมผิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดซึ่ง หน้สำนั
ำ ขณะที ่ถูกไล่จับ หนีเข้ำไปหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ มีเ หตุ
อันแน่นแฟ้นควรสงสัยว่ำได้เข้ำไปซุกซ่อนตัวอยู่ในที่รโหฐำนนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๔) เมืก่อำมีพยำนหลักสฐำนตำมสมควรว่ ำสิ่งของที่มกำีไว้เป็นควำมผิสดำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้มำโดยกำร กำ
กระทำควำมผิดหรือได้ใช้หรือมีไว้เพื่อจะใช้ในกำรกระทำควำมผิด หรืออำจเป็นพยำนหลักฐำนพิสูจน์
กำรกระทำควำมผิสำนั ดได้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ซ่อนหรืออยู่ในนั้น ประกอบทักำ
้งต้องมีเสหตุ
อันควรเชื่อว่ำเนื่องจำกกำรเนิ่นช้ำกว่ำ
สำนักจะเอำหมำยค้ นมำได้สิ่งกของนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้นจะถูกโยกย้สำนัำกยหรื อทำลำยเสียก่อน กำ
(๕) เมื่อที่รโหฐำนนั้นผู้จะต้องถูกจับเป็นเจ้ำบ้ำน และกำรจับนั้นมีหมำยจับหรือจับ
ตำมมำตรำ ๗๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรใช้อำนำจตำม (๔) ให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจผู้ค้นส่งมอบสำเนำบันทึก
สำนักกำรตรวจค้ นและบัญชีทกำรัพย์ที่ได้จำกกำรตรวจค้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น รวมทั้งจัดทำบักนำ ทึกแสดงเหตุสผำนัลทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ทำให้สำมำรถ กำ
เข้ำค้นได้เป็นหนังสือให้ไว้แก่ผู้ครอบครองสถำนที่ที่ถูกตรวจค้น แต่ถ้ำไม่มีผู้ครอบครองอยู่ ณ ที่นั้น
ให้ส่งมอบหนังสือสดัำนังกล่ ำวแก่บุคคลเช่นว่ำนั้นกในทั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นทีที่กระท ำได้
สำนั และรีบรำยงำนเหตุผกลและผลกำร
ตรวจค้นเป็นหนังสือต่อผู้บังคับบัญชำเหนือขึ้นไป
มำตรำ ๙๓ ห้ำ มมิให้ทำกำรค้น บุค คลใดในที่ส ำธำรณสถำน เว้น แต่พ นัก งำน
ฝ่ำยปกครองหรือ ตำรวจเป็นผู้ค้นในเมื่อมีเหตุอันควรสงสัยว่ำบุคคลนั้นมีสิ่งของในควำมครอบครอง
สำนักเพื ่อจะใช้ในกำรกระทำควำมผิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด หรือซึส่งำนั
ได้มกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำโดยกำรกระทำควำมผิกดำหรือซึ่งมีไว้เป็สนำนัควำมผิ ด
สมำตรำ ๙๔ ให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อตสำรวจที ่ทำกำรค้นในที่รโหฐำน
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สั่งเจ้ำของ
หรือคนอยู่ในนั้นหรือผู้รักษำสถำนที่ซึ่งจะค้น ให้ยอมให้เข้ำไปโดยมิหวงห้ำม อีกทั้งให้ควำมสะดวก
สำนักตำมสมควรทุ กประกำรในอั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นที่จะจัดกำรตำมหมำย ทั้งนี้ ให้พนักกงำนผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้นั้นแสดงหมำยหรื อถ้ำค้ นได้
โดยไม่ต้องมีหมำยก็ให้แสดงนำมและตำแหน่ง
สถ้ำนั
ำบุกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คลดังกล่ำวในวรรคต้นกมิำ ยอมให้เข้ำไปสำนัเจ้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พนักงำนมีอำนำจใช้กำลั
กำงเพื่อเข้ำไป
ในกรณีจำเป็นจะเปิดหรือทำลำยประตูบ้ำน ประตูเรือน หน้ำต่ำง รั้วหรือสิ่งกีด ขวำงอย่ำงอื่นทำนอง
๔๗
มำตรำ ๙๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๔๘
มำตรำ ๙๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เดียวกันนั้นก็ได้
มำตรำ ๙๕ ในกรณีค้นหำสิ่งของที่หำย ถ้ำพอทำได้ จะให้เจ้ำของหรือผู้ครอบครอง
สิ่งของนั้นหรือผู้แสทนของเขำไปกั บเจ้ำพนักงำนในกำรค้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นนั้นด้สวำนัยก็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ กำ

มำตรำ ๙๖ ๔๙ กำรค้น ในที่ร โหฐำนต้อ งกระทำระหว่ำ งพระอำทิต ย์ขึ้น และตก
มีข้อยกเว้นดังนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เมื่อลงมือค้นแต่ในเวลำกลำงวัน ถ้ำยังไม่เสร็จจะค้นต่อไปในเวลำกลำงคืนก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๒) ในกรณี
กำ ฉุกเฉินอย่สำนั ำงยิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ง หรือซึ่งมีกฎหมำยอืก่นำบัญญัติให้ค้นสได้ำนัเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นพิเศษ จะทำ กำ
กำรค้นในเวลำกลำงคืนก็ได้
ส(๓)
ำนักกำรค้ นเพื่อจับผู้ดุร้ำยหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอผู้ร้ำยสำคัญสจะท ำในเวลำกลำงคืนก็ได้ กแต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ต้องได้ รับ
อนุญำตพิเศษจำกศำลตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ
มำตรำ ๙๗๕๐ ในกรณีที่ค้นโดยมีหมำย เจ้ำพนักงำนผู้มีชื่อในหมำยค้นหรือผู้รักษำกำร
แทนซึ่งต้องเป็นพนักงำนฝ่ำยปกครองตั้งแต่ระดับสำมหรือตสำรวจซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่งมียศตั้งแต่ชั้นร้อยตำรวจตรีขึ้นไป
สำนักเท่ ำนัน้ มีอำนำจเป็นหัวหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำไปจัดกำรให้สเำนั
ป็นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปตำมหมำยนั้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙๘ กำรค้นในที่รโหฐำนนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นจะค้สนำนั
ได้กแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต่เฉพำะเพื่อหำตั วคนหรื
กำ อสิ่งของที่
ต้องกำรค้นเท่ำนั้น แต่มีข้อยกเว้นดังนี้
(๑) ในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่ค้นหำสิส่งำนั
ของโดยไม่ จำกัดสิ่ง เจ้ำพนักกำ งำนผู้ค้นมีอำนำจยึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดสิ่งของใด ๆ
ซึ่งน่ำจะใช้เป็นพยำนหลักฐำนเพื่อเป็นประโยชน์หรือยันผู้ต้องหำหรือจำเลย
ส(๒) เจ้ำ พนัก งำนซึ่ง ทำกำรค้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น มีอำนำจจั บ บุกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ค คลหรือ สิ ่ ง ของอื่น ในที
กำ ่ค้น นั้น ได้
เมื่อมีหมำยอีกต่ำงหำก หรือในกรณีควำมผิดซึ่งหน้ำ
มำตรำ ๙๙ ในกำรค้นนั้น เจ้ำพนักงำนต้องพยำยำมมิให้มีกำรเสียหำยและกระจัด
กระจำยเท่ำที่จะทำได้
มำตรำ ๑๐๐ ถ้ำ มีเ หตุอัน ควรสงสัย ว่ำ บุค คลซึ่ง อยู่ใ นที่ซึ่ง ค้น หรือ จะถูก ค้น
จะขัด ขวำงถึง กัสบำนัทกำให้ กำรค้นไร้ผล เจ้ำพนักกำ งำนผู้ค้นมีอสำนำจเอำตั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วผู้นั้นควบคุมไว้กหำรือให้ อยู่ใน
ควำมดูแลของเจ้ำพนักงำนในขณะที่ทำกำรค้นเท่ำที่จำเป็น เพื่อมิให้ขัดขวำงถึงกับทำให้กำรค้นนั้นไร้ผล
ถ้ำมีเ หตุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อัน ควรสงสัสยำนัว่ำกบุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ค คลนั้นได้เอำสิ่งของที
กำ ่ต้องกำรพบซุ ก ซ่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั อนในร่ำงกำย กำ
เจ้ำพนักงำนผู้ค้นมีอำนำจค้นตัวผู้นั้นได้ดังบัญญัติไว้ตำมมำตรำ ๘๕
มำตรำ ๑๐๑ สิ่งของซึ่งยึดได้ในกำรค้น ให้ห่อหรือบรรจุหีบห่อตีตรำไว้หรือให้ทำ
๔๙
มำตรำ ๙๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๕๐
มำตรำ ๙๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เครื่องหมำยไว้เป็นสำคัญ
มำตรำ ๑๐๒ กำรค้นในที่รโหฐำนนั้น ก่อนลงมือค้นให้เจ้ำพนักงำนผู้ค้นแสดงควำม
บริสุทธิ์เสียก่อน และเท่ ำที่สำมำรถจะทำได้ให้กคำ ้นต่อหน้ำผู้คสรอบครองสถำนที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่หรือบุคคลในครอบครั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว
ของผู้นั้น หรือถ้ำหำบุคคลเช่นกล่ำวนั้นไม่ได้ ก็ให้ค้นต่อหน้ำบุคคลอื่นอย่ำงน้อยสองคนซึ่งเจ้ำพนักงำน
ได้ขอร้องมำเป็นพยำน
สกำรค้ นที่อยู่หรือสำนักงำนของผู
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ต้องหำหรืสอำนัจำเลยซึ ่งถูกควบคุมหรือขักงำอยู่ให้ทำต่อ
หน้ำผู้นั้น ถ้ำผู้นั้นไม่สำมำรถหรือไม่ติดใจมำกำกับจะตั้งผู้แทน หรือให้พยำนมำกำกับก็ได้ ถ้ำผู้แทน
สำนักหรื อพยำนไม่มี ให้ค้นต่อกหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำบุคคลในครอบครั วหรือต่อหน้ำพยำนดักงำกล่ำวในวรรคก่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อนกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั
สิ่งของใดที่ยึดได้ต้องให้ผู้ครอบครองสถำนที่ บุคคลในครอบครัว ผู้ต้องหำ จำเลย
ผู้แทนหรือพยำนดูสเำนั พื่อกให้ รับรองว่ำถูกต้อง ถ้ำบุกคำคลเช่นกล่ำวนัส้นำนัรักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รองหรือไม่ยอมรับรองก็กใำห้บันทึกไว้
มำตรำกำ๑๐๓ ให้เจ้ำสพนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักกงำนผู ้ค้นบันทึกรำยละเอีกำยดแห่งกำรค้นสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี และสิ ่งของที่ค้นได้
นั้นต้องมีบัญชีรำยละเอียดไว้
บันทึกกำรค้นและบัญชีสิ่งของนั้นให้อ่ำนให้สผำนัู้คกรอบครองสถำนที
่ บุคคลในครอบครัว
้ต้องหำ จำเลย ผู้แทนหรื
กำ อพยำนฟัง แล้ วแต่
สำนั กรณี แล้วให้ผู้นั้นลงลำยมื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อชื่อรับรองไว้
สมำตรำ ๑๐๔ เจ้ำพนักงำนที

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ค้นโดยมีหมำย
สำนัต้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งรีบส่งบัน ทึกและบัญกชีำ ดังกล่ำวใน
มำตรำก่อนพร้อมด้วยสิ่ งของที่ ยึดมำ ถ้ำพอจะส่ งได้ ไปยังผู้ ออกหมำยหรือเจ้ำพนักงำนอื่นตำมที่
ำหนดไว้ในหมำย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณี ที่ ค้น โดยไม่ มี ห มำยโดยเจ้ ำพนั ก งำนอื่น ซึ่งไม่ ใช่พ นั ก งำนสอบสวน ให้ ส่ ง
บันทึก บัญชีและสิสำนั
่งของไปยั งพนักงำนสอบสวนหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อเจ้ำหน้ำทีส่ใำนั
ดซึก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องกำรสิ่งเหล่ำนั้น กำ
มำตรำกำ๑๐๕ จดหมำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักไปรษณี ยบัตร โทรเลขกสิำ ่งพิมพ์หรือเอกสำรอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่นซึ่งส่งทำง
ไปรษณี ย์ แ ละโทรเลข จำกหรื อ ถึ งผู้ ต้ อ งหำหรือ จ ำเลย และยั งมิ ได้ ส่ ง ถ้ ำเจ้ ำหน้ ำ ที่ ต้ อ งกำรเพื่ อ
ประโยชน์แห่งกำรสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้อง พิจำรณำหรือกำรกระทำอย่ำงอื่นตำมประมวลกฎหมำยนี้
สำนักให้ ขอคำสั่งจำกศำลถึงเจ้กำำหน้ำที่ไปรษณีสยำนั์โทรเลขให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ส่งเอกสำรนั้นมำกำ
ถ้ำอธิบดีกรมตำรวจหรือข้ำหลวงประจำจังหวัดเห็นว่ำเอกสำรนั้นต้องกำรใช้เพื่อกำร
ดังกล่ำวแล้ว ระหว่สำำนังทีก่ขงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อคำสั่งต่อศำลมีอำนำจขอให้
กำ เจ้ำหน้ำที่ฝสำนั
่ำยไปรษณี ย์โทรเลขเก็บเอกสำรนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นไว้ก่อน
บทบั ญ ญั ติ แ ห่ งมำตรำนี้ ไม่ ใช้ ถึ งเอกสำรโต้ ต อบระหว่ำ งผู้ ต้ อ งหำหรือ จ ำเลยกั บ
สำนักทนำยควำมของผู ้นั้น กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ปล่อยชั่วครำว

- ๓๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๖๕๑ คำร้องขอให้ปล่อยผู้ต้องหำหรือจำเลยชั่วครำวโดยไม่ต้องมีประกัน

สำนักหรื อมีประกัน หรือมีประกั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นและหลักประกั น ไม่ว่ำผู้นั้นต้องควบคุกมำหรือขังตำมหมำยศำล
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ย่อมยื่นได้
โดยผู้ต้องหำ จำเลย หรือผู้มีประโยชน์เกี่ยวข้อง ดังนี้
ส(๑)
ำนักเมื ่อผู้ต้องหำถูกควบคุมอยู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่และยังมิได้ถสูกำนั
ฟ้อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งต่อศำล ให้ยื่นต่อพนักกงำนสอบสวน
ำ
หรือพนักงำนอัยกำร แล้วแต่กรณี
(๒) เมื่อผู้ต้องหำต้องขังตำมหมำยศำลและยังมิได้ถูกฟ้องต่อศำล ให้ยื่นต่อศำลนั้น
ส(๓)
ำนักเมื ่อผู้ต้องหำถูกฟ้องแล้วกำให้ยื่นต่อศำลชัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้นต้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ชำระคดีนั้น กำ
๕๒
(๔) เมื่อศำลอ่ำนคำพิพำกษำศำลชั้นต้นหรือศำลอุทธรณ์แล้ว แม้ยังไม่มีกำรยื่น
สำนักอุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทธรณ์หรือฎีกำ หรือมีกกำำรยื่นอุทธรณ์สำนั หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฎีกำแล้วแต่ยังไม่ได้ส่งกสำำนวนไปยังศำลอุ สำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธรณ์หรือศำล กำ
ฎีกำ ให้ยื่นต่อศำลชั้นต้นที่ชำระคดีนั้น
สำนักในกรณี ที่ ศ ำลชั้ น ต้ น เห็กนำ สมควรให้ ปสล่ำนัอกยชังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ ว ครำว ให้ ศ ำลชั้ น ต้กนำสั่ งอนุ ญ ำต
มิฉะนั้นให้รีบส่งคำร้องพร้อมสำนวนไปให้ศำลอุทธรณ์หรือศำลฎีกำเพื่อสั่ง แล้วแต่กรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๕) เมืก่อำ ศำลส่งสำนวนไปยั งศำลอุทธรณ์ห รือศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำแล้ว จะยื ่นกต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั อศำลชั้นต้นที่ กำ
ชำระคดีนั้น หรือจะยื่นต่อศำลอุทธรณ์หรือศำลฎีกำ แล้วแต่กรณีก็ได้
ในกรณีที่ยื่นต่อศำลชั้นต้น ให้ศำลชั้นต้สนำนัรีบกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่งคำร้องไปยังศำลอุทกธรณ์ ำ
หรือศำล
สำนักฎีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำเพื่อสั่ง แล้วแต่กรณีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๕๓
สมำตรำ ๑๐๗ เมื่อได้รับกคำำร้องให้ปล่อยชั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่วกครำว ให้เจ้ำพนักงำนหรืกำอศำลรีบสั่ง
อย่ำงรวดเร็วและผู้ต้องหำหรือจำเลยทุกคนพึง ได้รับอนุญำตให้ปล่อยชั่วครำว โดยอำศัยหลักเกณฑ์
สำนักตำมที ่บัญญัติไว้ในมำตรำกำ๑๐๘ มำตรำส๑๐๘/๑
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ ๑๐๙ มำตรำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๑๐ มำตรำสำนั
๑๑๑ มำตรำ ๑๑๒
มำตรำ ๑๑๓ และมำตรำ ๑๑๓/๑
สคำนั
ให้ปล่อยชั่วครำวตำมวรรคหนึ
กำ ่ง ให้ผสำนั
ู้เกี่กยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วข้องดำเนินกำรตำมคกำสั
ำ ่งดังกล่ำว
โดยทันที
มำตรำ ๑๐๘๕๔ ในกำรวินิจฉัยคำร้องขอให้ปล่อยชั่วครำว ต้องพิจำรณำข้อเหล่ำนี้
ประกอบ
(๑) ควำมหนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กเบำแห่สงำนั
ข้อกหำ
(๒) พยำนหลักฐำนที่ปรำกฏแล้วมีเพียงใด
ส(๓)
ำนักพฤติ กำรณ์ต่ำง ๆ แห่งคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำเป็นอย่ำงไร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) เชื่อถือผู้ร้องขอประกันหรือหลักประกันได้เพียงใด
๕๑
สำนัมำตรำ ๑๐๖ แก้ไขเพิ่มเติมกโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญญัสำนั
ติแกก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ กำ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๒๒
๕๒
กำ ๑๐๖ (๔) สแก้ำนัไกขเพิ ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญกญัำ ติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติสมำนัประมวลกฎหมำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วิ ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำ (ฉบั บ ที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๒๕
๕๓
มำตรำ ๑๐๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๕๔
มำตรำ ๑๐๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ผู้ต้องหำหรือจำเลยน่ำจะหลบหนีหรือไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๖) ภักยำอันตรำยหรือควำมเสี ยหำยที่จะเกิดจำกกำรปล่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อยชั่วครำวมี สำนัเพีกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งใดหรือไม่ กำ
(๗) ในกรณีที่ผู้ต้องหำหรือจำเลยต้องขังตำมหมำยศำล ถ้ำมีคำคัดค้ำนของพนักงำน
สอบสวน พนักงำนอั ส ำนัยกกำร โจทก์ หรือผู้เสียหำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แล้วแต่กรณีสศำลพึ งรับประกอบกำรวินิจกฉัำยได้
เพื่อประโยชน์ในกำรดำเนินกำรตำมวรรคหนึ่ง เจ้ำพนักงำนซึ่งมีอำนำจสั่งให้ปล่อย
ชั่วครำวหรือศำลอำจรับฟังข้อเท็จจริง รำยงำนหรือควำมเห็นของเจ้ำพนักงำนซึ่งกฎหมำยกำหนดให้มี
อำนำจหน้ำที่ที่เกีส่ยำนั
วกักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรนั้นเพื่อประกอบกำรพิ กำ จำรณำสั่งคสำร้ำนัอกงด้ วยก็ได้
ในกำรอนุญำตให้ปล่อยชั่วครำว เจ้ำพนักงำนซึ่งมีอำนำจสั่งให้ปล่อยชั่วครำวหรือ
สำนักศำลจะก ำหนดเงื่อนไขเกีกำ่ยวกับที่อยู่หรืสอำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เงื่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นไขอื่นใดให้ผู้ถูกปล่อยชั
กำ่วครำวปฏิบัตสิ หรื
ในกรณีที่ผู้นั้น กำ
ยิน ยอมจะสั่ งให้ ใช้อุป กรณ์ อิเล็ กทรอนิ กส์ ห รืออุปกรณ์ อื่นใดที่สำมำรถใช้ตรวจสอบหรือจำกัดกำร
เดิน ทำงของผู้ ถูกสปล่
ยชั่ว ครำวก็ได้ ทั้ งนี้ กเพืำ ่ อ ป้ องกั น กำรหลบหนี หรือ ภั ยอั น ตรำยกำ หรือควำม
เสียหำยที่อำจเกิดขึ้น แต่ถ้ำผู้ถูกปล่อยชั่วครำวมีอำยุไม่ถึงสิบแปดปีบริบูรณ์ แม้ผู้นั้นยินยอม จะสั่งให้
สำนักใช้ อุป กรณ์ ดังกล่ ำวได้ตก่อำ เมื่อผู้ นั้ น มีพสฤติ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรณ์ ที่อำจเป็น ภัยต่อบุกคำ คลอื่นอย่ำงร้สำนั
ำยแรง หรือมีเหตุ
สมควรประกำรอื่น๕๕
มำตรำกำ๑๐๘/๑ ๕๖ กำรสั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไม่ให้ปล่อยชั่วครำว จะกระท
กำ ำได้ต่อเมืสำนั
่อมีกเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หตุอันควรเชื่อ กำ
เหตุใดเหตุหนึ่งดังต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ต้องหำหรือจำเลยจะหลบหนี
(๒) ผู้ต้องหำหรือจำเลยจะไปยุ่งเหยิงกับพยำนหลักฐำน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๓) ผู้ตก้อำ งหำหรือจำเลยจะไปก่ อเหตุอันตรำยประกำรอื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ผู้ร้องขอประกันหรือหลักประกันไม่น่ำเชื่อถือ
ส(๕)
ำนักกำรปล่ อยชั่วครำวจะเป็กนำ อุปสรรคหรือสก่ำนัอกให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เกิดควำมเสียหำยต่อกกำรสอบสวน
ำ
ของเจ้ำพนักงำนหรือกำรดำเนินคดีในศำล
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีคำสั่งไม่กำให้ปล่อยชั่วครำวต้ องแสดงเหตุผล และต้กอำงแจ้งเหตุดังกล่สำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำวให้ ผู้ต้องหำหรือ
จำเลยและผู้ยื่นคำร้องขอให้ปล่อยชั่วครำวทรำบเป็นหนังสือโดยเร็ว
มำตรำกำ๑๐๘/๒ ๕๗
ในกรณี ที่พยำนสำคัญในคดีอกำจได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ รับภัยอันสตรำยอั นเนื่องมำแต่
กำรปล่อยชั่วครำวผู้ต้องหำหรือจำเลย พยำนนั้นอำจคัดค้ำนกำรปล่อยชั่วครำวนั้นได้ โดยยื่นคำร้องต่อ
พนักงำนสอบสวนสำนั
งำนอัยกำร หรือศำล กแล้ำ วแต่กรณี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำมีคำคัดค้ำนกำรปล่ อยชั่ว ครำวตำมวรรคหนึ่ ง ให้ พนักงำนสอบสวน พนักงำน
ยกำรหรือศำล แล้วแต่กำกรณี พิจำรณำค
สำนักำคั ดค้ำนดังกล่ำวทันที กโดยให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มีอำนำจเรี
สำนัยกกผู ้ที่เกี่ยวข้อง
ทั้งสองฝ่ำยมำสอบถำมเพื่อประกอบกำรพิจำรณำและมีคำสั่งตำมที่เห็นสมควร
๕๕
กำ ๑๐๘ วรรคสำมสำนักแก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบักำญ ญัติแก้ไขเพิ่มสเติำนัมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕๕๘
๕๖
มำตรำ ๑๐๘/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
อำญำ (ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ. ๒๕๔๗
๕๗
มำตรำ ๑๐๘/๒ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๓๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๐๙๕๘ ในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี่ผู้ต้องหำหรือจำเลยต้อกงหำหรื
ำ อถูกฟ้อสงในควำมผิ ดมีอัตรำ
โทษจำคุกอย่ำงสูงเกิ นสิ บปี ถ้ำมีคำร้องขอให้ ปล่อยชั่วครำว ในระหว่ำงสอบสวนหรือระหว่ำงกำร
พิจำรณำของศำลชั
สำนั้นกต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น ศำลจะต้องถำมพนักกงำนสอบสวน
ำ สพนั
งำนอัยกำร หรือโจทก์กวำ่ำจะคัดค้ำน
ประกำรใดหรือไม่ ถ้ำไม่อำจถำมได้โดยมีเหตุอันควรศำลจะงดกำรถำมเสียก็ได้แต่ต้องบันทึกเหตุนั้นไว้
๕๙
สมำตรำ ๑๑๐ ในคดีมีอัตกรำโทษจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำคุกอย่สำำนั
งสูกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เกินสิบปีขึ้นไป ผู้ที่ถูกปล่
กำ อยชั่วครำว
ต้องมีประกันและจะมีหลักประกันด้วยหรือไม่ก็ได้๖๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในคดีอกำย่ำงอื่นจะปล่อสยชัำนัก่วงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ครำวโดยไม่มีประกันเลย กำ หรือมีประกันสำนั หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีประกันและ กำ
หลักประกันด้วยก็ได้
สกำรเรี ยกประกันหรือหลักประกั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นตำมวรรคหนึ
สำนัก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือวรรคสองจะเรียกจนเกิ กำ นควรแก่
กรณี มิ ได้ และต้ อ งค ำนึ ง ถึ ง เงื่อ นไขและมำตรกำรป้ อ งกั น ต่ ำ ง ๆ ที่ ได้ ใช้ กั บ ผู้ ถู ก ปล่ อ ยชั่ ว ครำว
สำนักประกอบด้ วย ทั้งนี้ ให้กเำป็ น ไปตำมหลัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กเกณฑ์ วิธีกำร และเงื่อนไขที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ กำหนดในกฎกระทรวง หรือ
ข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ แล้วแต่กรณี๖๑
มำตรำกำ ๑๑๑ เมื่อสจะปล่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ ยชั่ว ครำวโดยไม่มกีปำ ระกัน เลย ก่สำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ นที ่จ ะปล่อ ยไป
ให้ ผู้ ต้องหำหรื อจำเลยสำบำนหรื อปฏิญ ำณตนว่ำจะมำตำมนัดหรื อหมำยเรีย ก
มำตรำ ๑๑๒ เมื่อจะปล่อยชั่วครำวโดยมีประกัน หรือมี ประกันและหลั กประกัน
สำนักก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนปล่อยไปให้ผู้ประกันกำหรือผู้เป็นหลักสำนั
ประกั นลงลำยมือชื่อในสัญกญำประกั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นนั้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในสัญญำประกันนอกจำกข้อควำมอย่ำงอื่นอันพึงมี ต้องมีข้อควำมดังนี้ด้วย
ส(๑)
้ถูกปล่อยชั่วครำวหรือกผูำ้ประกัน แล้วแต่ สำนักกรณี จะปฏิบัติตำมนัดหรืกอำ หมำยเรียก
ของเจ้ำพนักงำนหรือศำล ซึ่งให้ปล่อยชั่วครำว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๒) เมืก่อำผิดสัญญำจะใช้
สำนัเงิกนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จำนวนที่ระบุไว้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในสั ญ ญำประกัน จะกำหนดภำระหน้ำที่ ห รือ เงื่อนไขให้ ผู้ ถูกปล่ อยชั่ว ครำว หรือ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๖๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผู้ประกันต้องปฏิบัติเกินควำมจำเป็นแก่กรณีมิได้
๕๘
กำ ๑๐๙ แก้ไขเพิ ่มเติกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั มโดยพระรำชบัญญั ติแก้ไกขเพิ ำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๕๙
สำนัมำตรำ ๑๑๐ แก้ไขเพิ่มเติมกโดยพระรำชบั
ไขเพิ่มเติ มประมวลกฎหมำยวิ
กำ ธีพิจำรณำ
๖๐
กำ ๑๑๐ วรรคหนึ ่ง แก้
สำนั ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบักญำญัติแก้ไขเพิ่มเติสมำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ประมวลกฎหมำยวิ ธี
พิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๔) พ.ศ. ๒๕๖๒
๖๑
มำตรำ ๑๑๐ วรรคสำม แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕๕๘
๖๒
มำตรำ ๑๑๒ วรรคสำม เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๓๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๑๓๖๓ เมื่อพนักงำนสอบสวนหรือพนักงำนอัยกำรสั่งปล่อยชั่วครำวไม่ว่ำ

สำนักจะมี ประกันหรือมีประกักนำและหลักประกั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกหรื อไม่ กำรปล่อยชั่วครำวนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นให้ใช้ได้รสะหว่
ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งกำรสอบสวน กำ
หรือจนกว่ำผู้ต้องหำถูกศำลสั่งขังระหว่ำงสอบสวนหรือจนถึงศำลประทับฟ้อง แต่มิให้เกินสำมเดือน
นับ แต่วันแรกที่มสีกำนั
ำรปล่ อยชั่วครำว ไม่ว่ำเป็นกำกำรปล่อยชั่วครำวโดยพนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนสอบสวนหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพนักงำน
อัยกำร ในกรณีที่มีเหตุจำเป็นทำให้ไม่อำจทำกำรสอบสวนได้เสร็จภำยในกำหนดสำมเดือนจะยืดเวลำ
กำรปล่อยชั่วครำวให้เกินสำมเดือนก็ได้ แต่มิให้เกินหกเดือน
สเมืำนั่ อกกำรปล่ อยชั่ว ครำวสิ้ นสุกดำ ลงตำมวรรคหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แล้ ว ถ้ำยังมีควำมจำเป็กำ น ที่ จ ะต้ อง
ควบคุมผู้ต้องหำไว้ต่อไปให้ส่งผู้ต้องหำมำศำล และให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๘๗ วรรคสี่ ถึงวรรคเก้ำ
สำนักมำใช้ บังคับ
สมำตรำ ๑๑๓/๑๖๔ ในกรณีกทำี่มีกำรปล่อยชัส่วำนัครำวผู

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ต้องหำในชั้นสอบสวนโดยมี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำร
วำงเงินสดหรือหลักทรัพย์อื่นเป็นประกันไม่ว่ำต่อพนักงำนสอบสวนหรือพนักงำนอัยกำร และยังไม่ได้
สำนักรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บ คื น หำกผู้ ต้ อ งหำหรืกำอ จ ำเลยประสงค์
สำนักจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะขอปล่ อ ยชั่ ว ครำวต่กอำไป ผู้ ต้ อ งหำหรื
สำนัอกจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเลยหรื อ ผู้ มี กำ
ประโยชน์เกี่ยวข้องอำจยื่นคำร้องต่อพนักงำนอัยกำรหรือศำล แล้วแต่กรณี โดยขอให้ถือเอำทรัพย์สิน
ดังกล่ำวเป็นหลักสประกั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นต่อไปก็ได้ เมื่อพนักงำนอัยกำรหรือศำลเห็ นสมควรแล้วอำจมีคำสั่งอนุญำตให้
สำนักปล่ อยชั่วครำว โดยถือว่กำำเงินสดหรือหลัสกำนัทรักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พย์ดังกล่ำวนั้นเป็นหลักกำประกันในชั้ นพนั
สำนักกงำนอั ยกำรหรือ
ศำล แล้วแต่กรณี ก็ได้ ให้ พนั กงำนอัย กำรหรือศำลนั้นแจ้งพนักงำนสอบสวนหรือพนักงำนอัยกำร
แล้วแต่กรณี ให้ สส่ งำนัหลักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กประกัน เช่นว่ำนั้ นต่อกพนั
ำ กงำนอัย กำรหรื อศำลภำยในระยะเวลำที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ พนั กงำน
อัยกำรหรือศำลเห็นสมควร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำปล่อยชั่วครำวสำนัโดยมี บุคคลเป็นประกันหรืกอำหลักประกันต่สอำนัพนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนสอบสวน กำ
หรือพนักงำนอัยกำร หำกบุค คลเช่นว่ำนั้นร้องขอ พนักงำนอัยกำรหรือศำลอำจถือเอำบุคคลนั้นเป็น
ประกันหรือหลักประกั นในกำรปล่อยชั่วครำวต่กำอไปก็ได้ กรณีสเำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ช่นกว่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนี้ พนักงำนอัยกำรหรืกอำ ศำลจะแจ้ง
ให้ พ นั ก งำนสอบสวนหรื อ พนั ก งำนอั ย กำร แล้ ว แต่ ก รณี ส่ งเอกสำรเกี่ ย วกั บ กำรประกั น ภำยใน
สำนักระยะเวลำที ่เห็นสมควรกำ
มำตรำ ๑๑๔ เมื่ อ จะปล่ อ ยชั่ ว ครำวโดยให้ มี ป ระกั น และหลั ก ประกั น ด้ ว ย
สำนักก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อ นปล่ อ ยตั ว ไป ให้ ผู้กร้ำอ งขอประกั นสจัำนัดกหำหลั ก ประกั น มำดั ง ต้กอำงกำร
หลักประกันมี ๓ ชนิด คือ
ส(๑)
ำนักมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เงินสดมำวำง กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) มีหลักทรัพย์อื่นมำวำง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) มีบกำุคคลมำเป็นหลัสกำนัประกั น โดยแสดงหลักทรักพำย์

๖๓
มำตรำ ๑๑๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๓๒
๖๔
มำตรำ ๑๑๓/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๔๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๑๕ ๖๕ โดยควำมปรำกฏต่อ มำ หรือ เนื่อ งจำกกลฉ้อ ฉลหรือ ผิด หลง

สำนักปรำกฏว่ ำสัญ ญำประกักนำ ต่ำไปหรือหลัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กประกั น ไม่เพีย งพอ หรือกเงื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่อนไขที่กำหนดไว้ ไม่เหมำะสม
ให้เจ้ำพนักงำนหรือศำลมีอำนำจสั่งเปลี่ยนสัญญำประกันให้จำนวนเงินสูงขึ้น หรือเรียกหลักประกัน
เพิ่ม หรือให้ดีกว่ำสเดิำนัมกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขทีกำ ่กำหนดไว้ให้สำนั มีคกวำมเหมำะสมยิ ่งขึ้น กำ
ภำยหลั ง ที่ มี คำสั่ ง ปล่ อ ยชั่ ว ครำวแล้ ว หำกพฤติ ก ำรณ์ แ ห่ ง คดี เ ปลี่ ย นแปลงไป
ให้ เ จ้ ำ พนั ก งำนหรื อ ศำลมี อำนำจสั่ ง ลดหลั ก ประกั น ได้ ต ำมที่ เ ห็ น สมควร
สในกรณี ที่ ศ ำลปล่ อ ยชั่ ว ครำวและคดี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ขสึ้ นำนัไปสู ่ ศำลสู ง ศำลสู ง มี อกำนำจแก้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ไข
เปลี่ยนแปลงจำนวนเงินตำมสัญญำประกันหรือเงื่อนไขที่ศำลล่ำงกำหนดไว้ได้ตำมที่เห็นสมควร
มำตรำ ๑๑๖ กำรขอถอนสัญญำประกันหรือขอถอนหลักประกัน ย่อมทำได้เมื่อ
ผู้ทำสัญญำมอบตัสวำนัผู้ตกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้องหำหรือจำเลยคืนต่อกเจ้ำ ำพนักงำนหรืสำนั
อศำล
มำตรำกำ ๑๑๗ ๖๖ เมืส่ อำนัผู้กตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ อ งหำหรื อ จ ำเลยหนี หกำรื อ จะหลบหนีสำนัให้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ นั ก งำนฝ่ ำ ย กำ
ปกครองหรือตำรวจที่พบกำรกระทำดังกล่ำวมีอำนำจจับผู้ต้องหำหรือจำเลยนั้นได้ แต่ใ นกรณีที่บุคคล
ซึ่งทำสัญญำประกั นหรือเป็นหลักประกันเป็นผู้พบเห็นกำรกระท ำดังกล่ำว อำจขอให้พนักงำนฝ่ำย
สำนักปกครองหรื อ ตำรวจทีก่ใ กล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ที่สุด จับ ผู้ตสำนั้อ งหำหรื อ จำเลยได้ ถ้ำ ไม่กำส ำมำรถขอควำมช่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว ยเหลื อ จำก
เจ้ำ พนัก งำนได้ ทั น ท่ ว งที ก็ให้ มี อ ำนำจจั บ ผู้ ต้ อ งหำหรือ จำเลยได้ เอง แล้ ว ส่ งไปยั ง พนั กงำนฝ่ ำ ย
ปกครองหรือตำรวจที สำนัก่ใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กล้ที่สุด และให้เจ้ำพนักกำงำนนั้นรีบจัดสส่ำนังผูก้ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้องหำหรือจำเลยไปยังกเจ้ำ ำพนักงำน
หรือศำล โดยคิดค่ำพำหนะจำกบุคคลซึ่งทำสัญญำประกันหรือเป็นหลักประกันนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณี กำที่ มี คำสั่งให้ ใสช้ำนั
อุปกกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ ห รืกอำ อุปกรณ์ อื่นใดตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๑๐๘
วรรคสำม กับผู้ต้องหำหรือจำเลยใด ถ้ำปรำกฏว่ำอุปกรณ์ดังกล่ำวถูกทำลำยหรือทำให้ใช้กำรไม่ได้
ไม่ว่ำโดยวิธีใด ให้สสำนัันกนิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ษฐำนว่ำผู้ต้องหำหรือจกำเลยนั ำ ้นหนีหรืสอำนัจะหลบหนี ๖๗
ถ้ำผู้ต้องหำหรือจำเลยตำมวรรคหนึ่งหรือวรรคสองเป็นบุคคลที่ศำลสั่งปล่อยชั่วครำว
สำนักศำลอำจมี คำสั่งตั้งเจ้ำพนักำกงำนศำลดำเนิสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นกำรแจ้ งให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อตำรวจจั บผู้ต้องหำหรือ
จำเลยนั้ น หรือถ้ำมีเหตุจำเป็ น ที่ไม่สำมำรถขอควำมช่วยเหลือจำกเจ้ำพนักงำนได้ทัน ท่วงที ก็ให้ มี
อำนำจจับผู้ต้องหำหรือจำเลยได้ และเมื่อจับได้แล้ว ให้นำผู้ถูกจับไปยังศำลโดยเร็ว๖๘
มำตรำ ๑๑๘ เมื่อคดีถึงที่สุดหรือควำมรับผิดตำมสัญญำประกันหมดไปตำมมำตรำ
๑๑๖ หรือโดยเหตุสำนั
อื่นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้คืนหลักประกันแก่ผู้ทกำี่ควรรับไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๖๕
สำนัมำตรำ ๑๑๕ แก้ไขเพิ่มเติมกโดยพระรำชบั
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
๖๖
กำ ๑๑๗ แก้ไขเพิ ่มเติกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิ
ำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๖๗
มำตรำ ๑๑๗ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕๕๘
๖๘
มำตรำ ๑๑๗ วรรคสำม เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๖๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๓๔) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๑๙๖๙ ในกรณีผิดสัญญำประกันต่อศำล ศำลมีอำนำจสั่งบังคับตำมสัญญำ

สำนักประกั นหรือตำมที่ศำลเห็กนำ สมควรโดยมิสตำนั้องฟ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อง ทั้งนี้ ศำลอำจสั่งงดกำรบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งคับตำมสั
สำนัญกญำประกั นหรือ
ลดจำนวนเงินที่ต้องใช้ตำมสัญญำประกันก็ได้ โดยคำนึงถึงควำมพยำยำมของผู้ประกันในกำรติดตำม
ตัวผู้ต้องหำหรือจสำเลยที ่หลบหนี รวมทั้งควำมเสี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยหำยที่เกิดขึส้นำนัว่กำมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มำกน้อยเพียงใดประกอบด้ กำ วย และ
เมื่อศำลสั่งประกำรใดแล้วฝ่ำยผู้ถูกบังคับตำมสัญญำประกันหรือพนักงำนอัยกำรมีอำนำจอุทธรณ์
ได้ คำวินิจฉัยของศำลอุทธรณ์ให้เป็นที่สุด
สเงิำนันกสดหรื อหลักทรัพย์อื่นทีก่นำำมำวำงต่อศำลเพื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อเป็นหลักประกันตำมมำตรำ กำ ๑๑๔
ไม่อยู่ในข่ำยที่จะถูกยึดหรืออำยัดเพื่อชำระหนี้ให้แก่เจ้ำหนี้อื่นจนกว่ำควำมรับผิดตำมสัญญำประกันจะ
สำนักระงั บ สิ้น ไป เว้นแต่ศำลเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น ว่ำหนี้ข องเจ้
สำนัำกหนี ้นั้นมิได้เกิดจำกกำรฉ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อฉลและมี คสำสัำนั่งกให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปล่อยทรัพย์ กำ
ดังกล่ำว
สในกรณี ที่จำเป็นต้องมีกำรบักงำคับคดีเพรำะผิสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดสักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญำประกันตำมวรรคหนึ กำ ่ง ให้ศำลมี
อำนำจออกหมำยบั งคับ คดีห รือคำสั่ งอื่นใดเพื่อบังคับเอำแก่ทรัพย์สินของบุคคลซึ่ งต้องรับผิ ดตำม
ญ ญำประกัน ได้เสมือกนว่ำ ำเป็ น ลู กหนีส้ ตำนัำมค ำพิพำกษำ โดยให้ เจ้กำำพนักงำนศำลที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่ ได้กรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับแต่งตั้ งและ กำ
พนักงำนอัยกำรเป็นผู้มีอำนำจหน้ำที่ในกำรบังคับตำมสัญญำประกัน และให้เจ้ำพนักงำนบังคั บคดี
กรมบังคับคดี มีอสำนำจหน้
ำที่ยึดหรืออำยัดทรัพย์สินของผู้ปสระกั ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นและขำยทอดตลำดตำมที่ได้ รับแจ้ง
สำนักจำกศำล หรือพนักงำนอักยำกำร และถ้ำจะต้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งขำยทรัพย์สินที่วำงเป็กนำหลักประกันไว้สตำนั่ อกศำล เมื่อศำลส่ง
ทรัพย์สินหรือหนังสือสำคัญสำหรับทรัพย์สินนั้นไปยังเจ้ำพนักงำนบังคับคดี กรมบังคับคดี ให้ถือว่ำได้มี
กำรยึดทรัพย์สินดัสำนังกล่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำวแล้ว ทั้งนี้ มิให้หน่กวยงำนของรั
ำ ฐเรีสยำนักค่ ำฤชำธรรมเนียมหรือค่กำำใช้จ่ำยจำก
ผู้ดำเนินกำรบังคับคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรบักงำคับคดีตำมมำตรำนี ้ ให้ป ฏิบัติตำมประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธสีพำนั
ิจำรณำควำมแพ่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ง กำ
โดยอนุโ ลม เว้นแต่ประธำนศำลฎีกำโดยควำมเห็นชอบของที่ประชุมใหญ่ศำลฎีกำจะออกข้อบังคับ
กำหนดไว้เป็นอย่ำสงอื ำนั่นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ข้อบังคับนั้นเมื่อประกำศในรำชกิ
กำ จจำนุ
สำนั เบกษำแล้ วให้ใช้บังคับได้ กำ
มำตรำกำ๑๑๙ ทวิ๗๐ สในกรณี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ศำลสั่งไม่อนุญำตให้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำปล่อยชั่ วครำวสำนัผูก้ร้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งขอมีสิทธิยื่น กำ
คำร้องอุทธรณ์คำสั่งนั้นได้ ดังต่อไปนี้
(๑) คำสั่งของศำลชั้นต้น ให้อุทธรณ์ไปยังศำลอุทธรณ์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) คำสั
กำ ่งของศำลอุทสธรณ์ ให้อุทธรณ์ไปยังศำลฎีกกำำ
ให้ศำลชั้นต้นที่รับคำร้องอุทธรณ์คำสั่งรีบส่งคำร้องดังกล่ำวพร้อมด้วยสำนวนควำม
หรือสำเนำสำนวนควำมเท่ ำที่จำเป็นไปยังศำลอุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทธรณ์หรือศำลฎี
ำ แล้วแต่กรณี เพื่อพิจกำรณำ
ำ และมี
คำสั่งโดยเร็ว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คำสั่งของศำลอุ
กำ ทธรณ์สำนัที่ไกม่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนุญำตให้ปล่อยชั่วครำวยื
กำ นตำมศำลชั สำนั้นกต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นให้เป็นที่สุด กำ
แต่ทั้งนี้ ไม่ตัดสิทธิที่จะยื่นคำร้องให้ปล่อยชั่วครำวใหม่
ภำค ๒
๖๙
มำตรำ ๑๑๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี พิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕๕๘
๗๐
มำตรำ ๑๑๙ ทวิ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๑๕) กพ.ศ.
ำ ๒๕๒๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลัำกษณะ ๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หลักทั่วไป
มำตรำ ๑๒๐ ห้ำมมิให้พนักงำนอัยกำรยื่นฟ้องคดีใดต่อศำล โดยมิได้มีกำรสอบสวน
สำนักในควำมผิ ดนั้นก่อน กำ
สมำตรำ ๑๒๑ พนักงำนสอบสวนมี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจสอบสวนคดี อำญำทั้งปวง กำ
แต่ถ้ำเป็นคดีควำมผิดต่อส่วนตัว ห้ำมมิให้ทำกำรสอบสวนเว้นแต่จะมีคำร้องทุกข์
สำนักตำมระเบี ยบ
มำตรำ ๑๒๒ พนักงำนสอบสวนจะไม่ทำกำรสอบสวนในกรณี ต่อไปนี้ก็ได้
(๑) เมืก่อำผู้เสียหำยขอควำมช่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วยเหลือ แต่ไม่ยอมร้อกงทุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กข์ตำมระเบีสยำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) เมื่อผู้เสียหำยฟ้องคดีเสียเองโดยมิได้ร้องทุกข์ก่อน
ส(๓) เมื่ อ มี ห นั ง สื อ กล่ ำ วโทษเป็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น บั ต รสนเท่
สำนักหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
์ หรื อ บุ ค คลที่ ก ล่ ำ วโทษด้
กำ ว ยปำก
ไม่ ย อมบอกว่ ำ เขำคือใคร หรือไม่ยอมลงลำยมือชื่อในคำกล่ำวโทษหรือบันทึกคำกล่ำวโทษ
มำตรำ ๑๒๓ ผู้เสียหำยอำจร้องทุกข์ต่อพนักงำนสอบสวนได้
สคำนัำร้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งทุ ก ข์ นั้ น ต้ อ งปรำกฏชืกำ ่ อ และที่ อ ยูส่ ขำนัองผู ้ ร้ อ งทุ ก ข์ ลั ก ษณะแห่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ง ควำมผิ ด
พฤติกำรณ์ต่ำง ๆ ที่ควำมผิดนั้นได้กระทำลง ควำมเสียหำยที่ได้รับและชื่อหรือรูป พรรณของผู้กระทำ
สำนักผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดเท่ำที่จะบอกได้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำร้องทุกข์นี้จะทำเป็นหนังสือหรือร้องด้วยปำกก็ได้ ถ้ำเป็นหนัง สือต้องมีวันเดือนปี
และลำยมือชื่อของผู้ร้อ งทุก ข์ ถ้ำร้อ งด้ว ยปำก ให้พ นัก งำนสอบสวนบันทึก ไว้ ลงวันเดือนปีแ ละ
สำนักลงลำยมื อชื่อผู้บันทึกกับกำผู้ร้องทุกข์ในบัสนำนัทึกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นั้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๒๔ ผู้ เสี ย หำยจะร้

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ งทุ ก ข์ ต่ อสพนั
งำนฝ่ ำยปกครองหรือกตำ ำรวจ ซึ่ งมี
ตำแหน่งหน้ำที่รองหรือเหนือพนักงำนสอบสวน และเป็นผู้ซึ่งมีหน้ำที่รักษำควำมสงบเรียบร้อยตำม
สำนักกฎหมำยก็ ได้
เมื่ อ มี ห นั ง สื อ ร้ อ งทุ ก ข์ ยื่ น ต่ อ เจ้ ำ พนั ก งำนเช่ น กล่ ำ วแล้ ว ให้ รี บ จั ด กำรส่ งไปยั ง
พนักงำนสอบสวนสำนั และจะจดหมำยเหตุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อะไรไปบ้ กำ ำงเพื่อประโยชน์ สำนักขงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องพนักงำนสอบสวนก็กไำด้
เมื่อมีคำร้องทุกข์ด้วยปำกให้รีบจัดกำรให้ผู้ เสียหำยไปพบกับพนักงำนสอบสวนเพื่อ
สำนักจดบั นทึกคำร้องทุกข์นั้นกดัำ งบัญญัติ ในมำตรำก่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อน ในกรณีเร่งร้อนเจ้กำำพนักงำนนั้นสจะจดบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นทึกเสียเอง
ก็ได้ แต่ แล้ วให้ รสีบำนัส่ งกไปยั งพนั กงำนสอบสวน และจะจดหมำยเหตุ
อะไรไปบ้ ำงเพื่ อประโยชน์ ของ
พนักงำนสอบสวนก็ได้
- ๔๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วรรคสี่๗๑ (ยกเลิก)
มำตรำ ๑๒๔/๑๗๒ ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ ๑๓๓ ทวิ วรรคหนึ่ง วรรคสอง และ
วรรคสำมมำใช้บสังำนั
คับกโดยอนุ โลมแก่กำรจดบักำนทึกคำร้องทุสกำนัข์ใกนคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ผู้เสียหำยเป็นเด็กกำอำยุไม่เกิน
สิบแปดปี เว้นแต่มีเหตุจำเป็น ไม่อำจหำหรือรอนักจิตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์บุคคลที่เด็กร้องขอ
และพนักงำนอัยกำรได้ และเด็กไม่ประสงค์จะให้มีหรือรอบุคคลดังกล่ำวต่อไป ทั้งนี้ ให้ผู้รับคำร้อง
ทุกข์ ตำมมำตรำ ส๑๒๓ หรือมำตรำ ๑๒๔ แล้วกแต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กรณี บันทึสกำนั
เหตุกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดังกล่ำวไว้ในบันทึกคำร้กอำ งทุกข์ด้วย
มำตรำกำ ๑๒๕ เมื่ อพนั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนสอบสวน หรือ พนักกำงำนฝ่ ำยปกครองหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ ต ำรวจได้
กระทำกำรสืบสวนหรือสอบสวนไปทั้งหมดหรือแต่ส่วนหนึ่งส่วนใดตำมคำขอร้องให้ช่วยเหลือให้ตกเป็น
หน้ำที่ของพนักงำนนั
สำนั้นกจังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดกำรให้มีคำร้องทุกข์ตกำมระเบี
ำ ยบ ตำมบทบั ญญัติแห่งมำตรำ ๑๒๓กำและ ๑๒๔
มำตรำกำ ๑๒๖ ผู้ ร้ องทุ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกข์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จะแก้ค ำร้องทุ ก ข์ระยะใด
กำ หรื อจะถอนค ำร้องทุ ก ข์เสี ย
เมื่อใดก็ได้
ในคดี ซึ่ งมิ ใช่ ค วำมผิ ด ต่ อ ส่ ว นตั ว กำรถอนค ำร้ อ งทุ ก ข์ เ ช่ น นั้ น ย่ อ มไม่ ตั ด อ ำนำจ
สำนักพนั กงำนสอบสวนที่จะสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือพนั กงำนอั
สำนั ยกำรที่จะฟ้องคดีนกั้นำ
สมำตรำ ๑๒๗ ให้นำบทบัญญักำติในมำตรำ ๑๒๓

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักถึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ง ๑๒๖ มำบังคับโดยอนุ
กำ โลมในเรื่อง
คำกล่ำวโทษ
เจ้ำพนักกำ งำนผู้มีหน้ำทีส่รำนัับกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำกล่ำวโทษจะไม่บันทึกกคำำกล่ำวโทษในกรณี ต่อไปนี้ก็ได้
(๑) เมื่อผู้กล่ำวโทษไม่ยอมแจ้งว่ำเขำคือใคร
ส(๒)
ำนักเมื ่อคำกล่ำวโทษเป็นบัตกรสนเท่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ห์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำกล่ ำ วโทษซึ่ ง บั น ทึ ก แล้ ว แต่ ผู้ ก ล่ ำ วโทษไม่ ย อมลงลำยมื อ ชื่ อ เจ้ ำ พนั ก งำน
้ รั บ คำกล่ ำ วโทษจะไม่กจำัดกำรแก่คำกล่สำนั
ำวโทษนั ้นก็ได้
มำตรำ ๑๒๘ พนักงำนสอบสวนมีอำนำจให้เจ้ำพนักงำนอื่นทำกำรแทน ดังต่อไปนี้
(๑) กำรใดในกำรสอบสวนอยู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่น อกเขตอำนำจของตน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มีอ ำนำจส่
สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ประเด็ นไปให้ กำ
พนักงำนสอบสวน ซึ่งมีอำนำจทำกำรนั้นจัดกำรได้
ส(๒)
ำนักกำรใดเป็ นสิ่งเล็กน้อยในกำรสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ซึ่งกอยู
สำนั ่ในเขตอำนำจของตนกำไม่ว่ำทำเอง
หรือจัดกำรตำมประเด็น มีอำนำจสั่งให้ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชำทำแทนได้ แต่ทั้งนี้เมื่อประมวลกฎหมำยนี้
สำนักหรื อกฎหมำยอื่นมิได้เจำะจงให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทำด้วยตนเอง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๒๙ ให้ทำกำรสอบสวนรวมทั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้งสกำรชั นสูตรพลิกศพ ในกรณีกำที่ควำมตำย
เป็น ผลแห่งกำรกระทำผิดอำญำ ดังที่ บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมำยนี้อันว่ำด้วยกำรชันสูตรพลิกศพ
๗๑
มำตรำ ๑๒๔ วรรคสี่ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
๗๒
มำตรำ ๑๒๔/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๖)กพ.ศ.
- ๔๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำกำรชันสูตรพลิกศพยังไม่เสร็จ ห้ำมมิให้ฟ้องผู้ต้องหำยังศำล
ลักษณะ ๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำรสอบสวน
กำรสอบสวนสำมัญ
สมำตรำ ๑๓๐ ให้เริ่มกำรสอบสวนโดยมิ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ชักสำนั
ช้ำกจะท ำกำรในที่ใด เวลำใด
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แล้วแต่จะ
เห็นสมควร โดยผู้ต้องหำไม่จำต้องอยู่ด้วย
มำตรำ ๑๓๑๗๓ ให้พนักงำนสอบสวนรวบรวมหลักฐำนทุกชนิด เท่ำที่สำมำรถจะทำ
ได้ เพื่อประสงค์จะทรำบข้อเท็จจริงและพฤติกำรณ์ ต่ำง ๆ อัสนำนัเกีก่ยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วกับควำมผิดที่ถูกกล่กำำวหำ เพื่ อจะ
สำนักรูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ตัวผู้กระทำผิดและพิสูจกน์ำ ให้เห็นควำมผิสำนั
ดหรื อควำมบริสุทธิ์ของผู้ตก้อำงหำ
๗๔
สมำตรำ ๑๓๑/๑ ในกรณี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที ่จำเป็น ต้อสำนั
งใช้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ ยำนหลัก ฐำนทำงวิกทำ ยำศำสตร์
เพื่อ พิสูจ น์ข้อ เท็จ จริงตำมมำตรำ ๑๓๑ ให้พนักงำนสอบสวนมีอำนำจให้ทำกำรตรวจพิสูจน์บุคคล
สำนักวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตถุ หรือเอกสำรใด ๆ โดยวิ กำ ธีกำรทำงวิสทำนัยำศำสตร์ ได้
ในกรณีควำมผิดอำญำที่มีอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสูงเกินสำมปี หำกกำรตรวจพิสูจน์
ตำมวรรคหนึ่ง จำเป็ สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องตรวจเก็บตัวอย่ำงเลื กำอด เนื้อเยื่อ สผิำนั
วหนั ง เส้นผมหรือขน น้ำลำย
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ปัสสำวะ
อุจจำระ สำรคัดหลั่ง สำรพันธุกรรมหรือส่วนประกอบของร่ำงกำยจำกผู้ต้องหำ ผู้เสียหำยหรือบุคคลที่
สำนักเกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ยวข้อง ให้พนักงำนสอบสวนผูกำ ้รับผิดสชอบมี อำนำจให้แพทย์หรือผูก้เำชี่ยวชำญดำเนิสนำนักำรตรวจดั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งกล่ำว
ได้ แต่ต้องกระทำเพียงเท่ำที่จำเป็นและสมควรโดยใช้วิธีกำรที่ก่ อให้เกิดควำมเจ็บปวดน้อยที่สุดเท่ำที่
จะกระทำได้ ทั้งจะต้องไม่เป็นอันตรำยต่อร่ำงกำยหรืออนำมัยของบุคคลนั้น และผู้ต้องหำ ผู้เสียหำย
สำนักหรื อบุ คคลที่ เกี่ย วข้องต้กอำ งให้ ควำมยิ นสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยอม หำกผู้ ต้องหำหรือผู้เกสีำยหำยไม่ยินยอมโดยไม่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีเหตุอัน
สมควรหรือผู้ต้องหำหรือผู้เสียหำยกระทำกำรป้องปัดขัดขวำงมิให้บุคคลที่เกี่ยวข้องให้ควำมยินยอม
โดยไม่มีเหตุอันสมควร ให้สันนิษฐำนไว้เบื้ องต้กำนว่ำข้อเท็จจริสงำนัเป็กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไปตำมผลกำรตรวจพิกสำูจน์ที่หำกได้
ตรวจพิสูจน์แล้วจะเป็นผลเสียต่อผู้ต้องหำหรือผู้เสียหำยนั้น แล้วแต่กรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ค่ำใช้จก่ำำยในกำรตรวจพิ สำนัสกูจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น์ตำมมำตรำนี้ ให้ สั่งจ่กำำ ยจำกงบประมำณตำมระเบี ยบที่
สำนัก งำนตำรวจแห่งชำติ กระทรวงมหำดไทย กระทรวงยุติธ รรม หรือ สำนั ก งำนอัย กำรสูง สุด
แล้วแต่กรณี กำหนดโดยได้ รับควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ง

๗๓
มำตรำ ๑๓๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๗๔
มำตรำ ๑๓๑/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๔๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒ เพื่อประโยชน์แห่งกำรรวบรวมหลักฐำน ให้พนักงำนสอบสวนมีอำนำจ

งต่อไปนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ตรวจตัวผู้เสียหำยเมื่อผู้นั้นยินยอม หรือตรวจตัวผู้ต้องหำ หรือตรวจสิ่งของหรือ
ที่ทำงอันสำมำรถอำจใช้ เป็นพยำนหลักฐำนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้ร วมทั้งทสำภำพถ่ ำย แผนที่ หรือภำพวำดจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำลอง
หรือ พิม พ์ล ำยนิ ้ว มือ ลำยมือ หรือ ลำยเท้ำ กับ ให้บัน ทึก รำยละเอีย ดทั้ง หลำยซึ่งน่ำ จะกระทำให้
คดีแจ่มกระจ่ำงขึ้น
สำนักในกำรตรวจตั ว ผู้ เสี ย หำยหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ ผู้ ต้ อ งหำตำมวรรคหนึ ่ ง หำกผู้ เกสีำย หำยหรื อ
ผู้ต้องหำเป็นหญิง ให้จัดให้เจ้ำพนักงำนซึ่งเป็นหญิงหรือหญิงอื่นเป็นผู้ตรวจ ทั้งนี้ ในกรณีที่มีเหตุ
นสมควร ผู้เสียหำยหรืกอำผู้ต้องหำจะขอน สำนัำบุ คคลใดมำอยู่ร่วมในกำรตรวจนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นด้วยก็สไำนัด้๗๕
(๒) ค้นเพื่อพบสิ่งของ ซึ่งมีไว้เป็นควำมผิด หรือได้มำโดยกำรกระทำผิด หรือได้ใช้
หรือสงสัยว่ำได้ใช้สใำนั
นกำรกระท ำผิด หรือซึ่งอำจใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็นพยำนหลั สำนักกฐำนได้ แต่ต้องปฏิบัติตกำมบทบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญญัติ
แห่งประมวลกฎหมำยนี้ว่ำด้วยค้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) หมำยเรี
กำ ยกบุคคลซึ ่งครอบครองสิ
สำนั ่งของ ซึ่งอำจใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็นพยำนหลั กฐำนได้
สำนั แต่บุคคล
ที่ถูกหมำยเรียกไม่จำต้องมำเอง เมื่อจัดส่งสิ่งของมำตำมหมำยแล้ว ให้ถือเสมือนว่ำได้ปฏิบัติตำมหมำย
(๔) ยึดไว้ซึ่งสิ่งของที่ค้นพบหรือส่งมำดังกล่สำำนั วไว้กใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นอนุมำตรำ (๒) และ ก(๓) ำ

มำตรำ ๑๓๓ พนักงำนสอบสวนมีอำนำจออกหมำยเรียกผู้เสียหำยหรือบุคคลใดซึ่งมี
เหตุอัน ควรเชื่อ ว่สำำนัถ้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยคำของเขำอำจเป็นกประโยชน์ ำ แ ก่คสดีำนัใกห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ม ำตำมเวลำและสถำนที กำ ่ใ นหมำย
แล้วให้ถำมปำกคำบุคคลนั้นไว้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรถำมปำกค
กำ ำนั้ น พนั
สำนักกงำนสอบสวนจะให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ผู้ ใกห้ำถ้ อ ยค ำสำบำนหรื อ ปฏิ ญ ำณตั ว
เสียก่อนก็ได้ และต้องปฏิบัติตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ว่ำด้วยพยำนบุคคล
สห้ำนัำมมิ ให้พนักงำนสอบสวนตักำกเตือน พูดให้สทำนั้อกใจหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อใช้กลอุบำยอื่นเพืก่อำป้องกันมิให้
บุคคลใดให้ถ้อยคำ ซึ่งอยำกจะให้ด้วยควำมเต็มใจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในคดีกคำวำมผิ ด เกี่ ย วกั
สำนับกเพศ กำรถำมปำกค ำผูก้ เสีำ ย หำยซึ่ งเป็ นสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หญิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ง ให้ พ นั ก งำน กำ
สอบสวนซึ่งเป็น หญิงเป็น ผู้ส อบสวน เว้นแต่ผู้เสียหำยนั้นยินยอมหรือมีเหตุจำเป็นอย่ำงอื่น และ
ให้บัน ทึก ควำมยิน ยอมหรือเหตุจำเป็ นนั้นไว้ ทั้งนี้ ผู้เสียหำยจะขอให้ บุคคลใดอยู่ร่วมในกำรถำม
สำนักปำกค ำนั้นด้วยก็ได้๗๖ กำ
ในกรณีที่มีควำมจำเป็นต้องจัดให้ผู้เสียหำยหรือพยำนยืนยันตัวผู้กระทำควำมผิด
ในชั้นจับกุมหรือชีส้ตำนััวกผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ต้องหำในคดีอำญำ ให้กพำนักงำนฝ่ำยปกครองหรื อตำรวจ หรือพนักกงำนสอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ
จัดให้มีกำรยืนยันตัวผู้กระทำควำมผิดหรือชี้ ตัวผู้ต้องหำในสถำนที่ที่เหมำะสม และสำมำรถจะป้องกัน
สำนักมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้ ผู้กระทำควำมผิดหรื กำอผู้ต้องหำเห็สนำนัตักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้เสียหำยหรือพยำน โดยให้ กำ คำนึงถึงควำมปลอดภั ยของ
ผู้เสียหำยหรือพยำนเท่ำที่เหมำะสมแก่พฤติกำรณ์แห่งกรณี เว้นแต่ ผู้เสียหำยหรือพยำนนั้นยินยอม

๗๕
มำตรำ ๑๓๒ (๑) วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่ มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
พิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. ๒๕๕๑
๗๖
มำตรำ ๑๓๓ วรรคสี่ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และให้บันทึกควำมยินยอมนั้นไว้๗๗
มำตรำ ๑๓๓ ทวิ๗๘ ในคดีควำมผิดเกี่ยวกับเพศ ควำมผิดเกี่ ยวกับชีวิตและร่ำงกำย
อันมิใช่ควำมผิดทีส่เำนักิดกจำกกำรชุ ลมุนต่อสู้ ควำมผิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดเกี่ยวกับสเสรี ำนักภงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำพ ควำมผิดฐำนกรรโชก กำ ชิงทรัพย์
และปล้นทรัพย์ตำมประมวลกฎหมำยอำญำ ควำมผิดตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรป้องกันและปรำบปรำม
กำรค้ำประเวณี ควำมผิดตำมกฎหมำยว่ำด้วยมำตรกำรในกำรป้องกันและปรำบปรำมกำรค้ำหญิงและ
เด็ก ควำมผิดตำมกฎหมำยว่ ำด้วยสถำนบริกกำรำ หรือคดีควำมผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัดกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อื่นที่มีอัตรำโทษจำคุกกซึำ่งผู้เสียหำย
หรือพยำนที่เป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปีร้อ งขอ กำรถำมปำกคำผู้เสียหำยหรือพยำนที่เป็นเด็กอำยุ
สำนักไม่ เกินสิบแปดปี ให้พนักกำงำนสอบสวนแยกกระท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำเป็นส่วนสัดในสถำนที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ที่เ หมำะสมส สำนักำหรั บเด็ก และ
ให้มีนักจิตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์ บุคคลที่เด็กร้องขอ และพนักงำนอัยกำรร่วมอยู่ด้วยในกำร
ถำมปำกคำเด็กนัส้นำนัและในกรณี ที่นักจิตวิทยำหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อนักสังคมสงเครำะห์ เห็นว่ำกำรถำมปำกค
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเด็กคนใด
หรือคำถำมใด อำจจะมีผลกระทบกระเทือนต่อจิตใจเด็กอย่ำงรุนแรง ให้พนักงำนสอบสวนถำมผ่ำน
สำนักนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กจิตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์
กำ เป็สนำนั
กำรเฉพำะตำมประเด็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นคำถำมของพนั
กำ กงำนสอบสวน โดยมิให้
เด็ ก ได้ ยิ น ค ำถำมของพนั ก งำนสอบสวนและห้ ำมมิ ให้ ถ ำมเด็ ก ซ้ ำซ้ อ นหลำยครั้ งโดยไม่ มี เหตุ อั น
สมควร๗๙
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ เป็ นกำหน้ ำ ที่ ข องพนัสำนัก งำนสอบสวนที ่ จ ะต้ อ งแจ้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ง ให้ นั ก จิ ต วิสทำนัยำหรื อ นั ก สั ง คม
สงเครำะห์ บุคคลที่เด็กร้องขอ และพนักงำนอัยกำรทรำบ รวมทั้งแจ้งให้ผู้เสียหำยหรือพยำนที่เป็นเด็ก
ทรำบถึงสิทธิตำมวรรคหนึ ่งด้วย๘๐
นั ก จิ ต วิท ยำหรื อ นั ก สั งคมสงเครำะห์ หรือ พนั ก งำนอั ย กำรที่ เข้ำร่ว มในกำรถำม
สำนักปำกค ำอำจถูกผู้เสียหำยหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพยำนซึ่งเป็สนำนัเด็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กตั้งรังเกียจได้ หำกมีกกรณี ำ ดังกล่ำวให้เปลีสำนั่ยกนตั วผู้นั้น
ภำยใต้ บั งคั บ แห่ งมำตรำ ๑๓๙ กำรถำมปำกค ำเด็ ก ตำมวรรคหนึ่ ง ให้ พ นั ก งำน
สอบสวนจัดให้มีกสำรบั นทึกภำพและเสียงกำรถำมปำกค
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำดังสกล่ำนัำกวซึ ่งสำมำรถนำออกถ่ำยทอดได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อย่ำง
ต่อเนื่องไว้เป็นพยำน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณี กำจำเป็นเร่งด่วสนอย่ ำงยิ่งซึ่งมีเหตุอันควรไม่กำอำจรอนักจิตสวิำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทยำหรื อนักสังคม
สงเครำะห์ บุคคลที่เด็กร้องขอ และพนักงำนอัยกำรเข้ำร่วมในกำรถำมปำกคำพร้อมกันได้ ให้พนักงำน
สอบสวนถำมปำกคำเด็กโดยมีบุคคลใดบุคคลหนึ่งตำมวรรคหนึ่งอยู่ร่วมด้วยก็ได้ แต่ต้องบันทึกเหตุที่
สำนักไม่ อำจรอบุคคลอื่นไว้ในสกำำนวนกำรสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี และมิให้ถือว่ำกำรถำมปำกค
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำผู้เสียหำยหรื อพยำนซึ่งเป็น
เด็กในกรณีดังกล่ำวที่ได้กระทำไปแล้วไม่ชอบด้วยกฎหมำย

๗๗
สำนัมำตรำ ๑๓๓ วรรคห้ำ เพิ่มโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัสำนั
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิกำ ธีพิจำรณำ
๗๘
กำ ๑๓๓ ทวิ เพิสำนั ่ม โดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไ ขเพิกำ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจ ำรณำ
๗๙
มำตรำ ๑๓๓ ทวิ วรรคหนึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
๘๐
มำตรำ ๑๓๓ ทวิ วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบักบำ ที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
- ๔๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓ ตรี๘๑ ในกรณีที่พนักงำนสอบสวนมีควำมจำเป็นต้องจั ดให้ผู้เสียหำย

สำนักหรื อพยำนที่เป็นเด็กอำยุกำไม่เกินสิบแปดปี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัชกี้ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ัวบุคคลใด ให้พนักงำนสอบสวนจั
กำ ดให้สมำนัีกกำรชี ้ตัวบุคคลใน
สถำนที่ที่เหมำะสมสำหรับเด็กและสำมำรถป้องกันมิให้บุคคลซึ่งจะถูกชี้ตัวนั้นเห็นตัวเด็ก โดยให้ มี
นักจิตวิทยำหรือนัสำนั
กสักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คมสงเครำะห์ บุคคลทีก่เำด็กร้องขอ และพนั กงำนอัยกำรร่วมอยู่ด้วกยในกำรชี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้ตัว
บุคคลนั้น เว้นแต่มีเหตุจำเป็นไม่อำจหำหรือรอบุคคลใดบุคคลหนึ่งได้และเด็กไม่ประสงค์จะให้มีหรือ
รอบุคคลดังกล่ำวต่อไป ทั้งนี้ ให้พนักงำนสอบสวนบันทึกเหตุดังกล่ำวไว้ในสำนวนกำรสอบสวนด้วย
สในกรณี กำรชี้ตัวผู้ต้องหำที่เป็กำนเด็กอำยุไม่เกิสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นสิกบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แปดปี ให้พนักงำนสอบสวนจักำ ดให้มี
กำรชี้ตัวในสถำนที่ที่เหมำะสมสำหรับเด็กและสำมำรถป้องกันมิให้ผู้ต้องหำที่เป็นเด็กนั้นเห็นตัวบุคคล
่จะทำกำรชี้ตัว กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๓๔๘๒ เมื่อผู้ต้องหำถู

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กเรียก หรืสอำนั
ส่งกตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วมำ หรือเข้ำหำพนักกงำนสอบสวน
ำ
เอง หรือปรำกฏว่ำผู้ใดซึ่งมำอยู่ต่อหน้ ำพนักงำนสอบสวนเป็นผู้ต้องหำ ให้ถำมชื่อตัว ชื่อรอง ชื่อสกุล
ญชำติ บิ ดำมำรดำ อำยุ
กำ อำชีพ ที่ อยูส่ ำนัทีก่ เกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ด และแจ้งให้ ทรำบถึกงำข้อเท็จจริงเกีส่ยำนั
วกักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรกระทำที่ กำ
กล่ำวหำว่ำผู้ต้องหำได้กระทำผิด แล้วจึงแจ้งข้อหำให้ทรำบ
กำรแจ้งข้อหำตำมวรรคหนึ่ง จะต้องมีหลักสฐำนตำมสมควรว่
ำผู้นั้นน่ำจะได้กระทำผิด
สำนักตำมข้ อหำนั้น
ผู้ต้องหำมีสิทธิได้รับกำรสอบสวนด้วยควำมรวดเร็ว ต่อเนื่อง และเป็นธรรม
สพนั
งำนสอบสวนต้องให้โกอกำสผู ำ ้ต้องหำที ่จะแก้
สำนั ข้อหำและที่จะแสดงข้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อเท็จจริง
อันเป็นประโยชน์แก่ตนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อได้กมำ ีกำรแจ้งข้อกล่
สำนัำกวหำแล้ ว ถ้ำผู้ ต้องหำไม่กใำช่ผู้ถู กจับและยั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนังกไม่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้มีกำรออก กำ
หมำยจั บ แต่ พ นั กงำนสอบสวนเห็ น ว่ำมี เหตุ ที่ จ ะออกหมำยขั งผู้ นั้ น ได้ ต ำมมำตรำ ๗๑ พนั ก งำน
สอบสวนมีอำนำจสั สำนั่งให้ ผู้ต้องหำไปศำลเพื่อขอออกหมำยขั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งโดยทั
ที แต่ถ้ำขณะนั้นเป็นเวลำที กำ ่ศำลปิด
หรือใกล้จ ะปิด ทำกำร ให้พ นักงำนสอบสวนสั่งให้ผู้ต้องหำไปศำลในโอกำสแรกที่ศำลเปิดทำกำร
สำนักกรณี เช่นว่ำนี้ให้นำมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๘๗ มำใช้บสำนั
ังคักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แก่กำรพิจำรณำออกหมำยขั กำ งโดยอนุสโำนัลมกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หำกผู้ต้องหำ กำ
ไม่ปฏิบัติตำมคำสั่งของพนักงำนสอบสวนดังกล่ำว ให้พนักงำนสอบสวนมีอำนำจจับผู้ต้องหำนั้นได้
โดยถือว่ำเป็นกรณีจำเป็นเร่งด่วนที่จะจับผู้ต้องหำได้โดยไม่มีหมำยจับ และมีอำนำจปล่อยชั่วครำวหรือ
สำนักควบคุ มตัวผู้ต้องหำนั้นไว้กำ
๘๓
สมำตรำ ๑๓๔/๑ ในคดีทกำี่มีอัตรำโทษประหำรชี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วิต หรือในคดีที่ผู้ตกำ้องหำมีอำยุ
ไม่เกิน สิบ แปดปี ในวันที่พนักงำนสอบสวนแจ้งข้อหำ ก่อนเริ่มถำมคำให้กำรให้พนักงำนสอบสวนถำม
้ต้องหำว่ำมีทนำยควำมหรื
กำ อไม่ ถ้ำไม่มสีใำนั
ห้รกัฐงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จัดหำทนำยควำมให้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๑
กำ ๑๓๓ ตรี แก้ ไ ขเพิ
สำนั ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญักำติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติ มสประมวลกฎหมำยวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธี
พิ จ ำรณำควำมอำญำ (ฉบั บ ที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
๘๒
มำตรำ ๑๓๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๘๓
มำตรำ ๑๓๔/๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๔๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีที่มีอัตรำโทษจำคุก ก่อนเริ่มถำมคำให้กำรให้พนักงำนสอบสวนถำมผู้ต้องหำว่ำ
สำนักมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทนำยควำมหรือไม่ ถ้ำกไม่ำ มีและผู้ต้องหำต้ สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งกำรทนำยควำม ให้รัฐกจัำดหำทนำยควำมให้
กำรจัดหำทนำยควำมตำมวรรคหนึ่งหรือวรรคสอง ให้พนักงำนสอบสวนปฏิบัติตำม
หลักเกณฑ์ วิธีกำรำนัและเงื
ส ่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และให้ ทนำยควำมที่รัฐจัดหำให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้รับเงิน
รำงวั ล และค่ ำ ใช้ จ่ ำ ยตำมระเบี ย บที่ ก ระทรวงยุ ติ ธ รรมก ำหนดโดยได้ รั บ ควำมเห็ น ชอบจำก
กระทรวงกำรคลัง
สเมืำนั่อกได้ จัดหำทนำยควำมให้แกก่ำ ผู้ต้องหำตำมวรรคหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ง วรรคสอง หรือวรรคสำมแล้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว
ในกรณีจำเป็นเร่งด่วน หำกทนำยควำมไม่อำจมำพบผู้ต้องหำได้ โดยไม่แจ้งเหตุขัดข้องให้พนักงำน
สำนักสอบสวนทรำบหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อแจ้กงำแต่ไม่มำพบผูส้ ตำนั้อกงหำภำยในเวลำอั น สมควร
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้ พ นั ก งำนสอบสวนท ำกำร
สอบสวนผู้ต้องหำไปได้โดยไม่ต้องรอทนำยควำม แต่พนักงำนสอบสวนต้องบันทึกเหตุนั้นไว้ในสำนวน
กำรสอบสวนด้วยสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๓๔/๒๘๔ ให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกำบทบั ญญัติในมำตรำ ๑๓๓
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทวิ มำใช้บสังำนัคักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยอนุโลมแก่ กำ
กำรสอบสวนผู้ต้องหำที่เป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปี
มำตรำกำ๑๓๔/๓ ๘๕
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สผูำนั
้ต้อกงหำมี สิทธิให้ ทนำยควำมหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อผู้ซึ่ งตนไว้
สำนัวกำงใจเข้ ำฟังกำร
สอบปำกคำตนได้
มำตรำ ๑๓๔/๔ ๘๖ ในกำรถำมค ำให้ ก ำรผู้ ต้ อ งหำ ให้ พ นั ก งำนสอบสวนแจ้ งให้
้ต้องหำทรำบก่อนว่ำ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ผู้ต้องหำมีสิทธิที่จะให้กำรหรือไม่ก็ได้ ถ้ำผู้ต้องหำให้กำร ถ้อยคำที่ผู้ต้องหำ
ให้กำรนั้นอำจใช้สเป็ำนันกพยำนหลั กฐำนในกำรพิจกำรณำคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ผู้ต้องหำมีสิทธิให้ทนำยควำมหรือผู้ซึ่งตนไว้วำงใจเข้ำฟังกำรสอบปำกคำตนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีเมื่อผู้ตก้อำ งหำเต็มใจให้สกำนัำรอย่ ำงใดก็ให้จดคำให้กำรไว้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ถ้ำผู้ต้องหำไม่
สำนัเกต็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มใจให้กำรเลย กำ
ก็ให้บันทึกไว้
ถ้อยคำใด ๆ ที่ผู้ต้องหำให้ไว้ต่อพนักงำนสอบสวนก่อนมีกำรแจ้งสิทธิตำมวรรคหนึ่ง
สำนักหรื อก่อนที่จะดำเนิ น กำรตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส๑๓๔/๑ มำตรำ ๑๓๔/๒ และมำตรำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๓๔/๓ จะรับฟังเป็น
พยำนหลักฐำนในกำรพิสูจน์ควำมผิดของผู้นั้นไม่ได้
มำตรำ ๑๓๕๘๗ ในกำรถำมคำให้กำรผู้ต้องหำ ห้ำมมิให้พนักงำนสอบสวนทำหรือ
๘๔
สำนัมำตรำ ๑๓๔/๒ แก้ไขเพิ่มเติกมำโดยพระรำชบัญสญัำนัตกิแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
๘๕
กำ ๑๓๔/๓ เพิส่มำนัโดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไ ขเพิก่ำม เติม ประมวลกฎหมำยวิ
๘๖
มำตรำ ๑๓๔/๔ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๘๗
มำตรำ ๑๓๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๔๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จัดให้ทำกำรใด ๆ ซึ่งเป็นกำรให้คำมั่นสัญญำ ขู่เข็ญ หลอกลวง ทรมำน ใช้กำลังบังคับ หรือกระทำ

สำนักโดยมิ ชอบประกำรใด ๆกเพื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่อจูงใจให้เขำให้
ำรอย่ำงใด ๆ ในเรื่องทีก่ตำ้องหำนั้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๓๖๘๘ (ยกเลิก) กำ

มำตรำ ๑๓๗ พนักงำนสอบสวนขณะทำกำรอยู่ในบ้ำนเรือนหรือในสถำนที่อื่น ๆ
มีอำนำจสั่งมิให้ผสู้ใำนั
ดออกไปจำกที ่นั้น ๆ ชั่วเวลำเท่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำที่จำเป็นสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๓๘ พนักงำนสอบสวนมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อำนำจสอบสวนเองหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อส่งประเด็ นไปสอบสวน
เพื่อทรำบควำมเป็นมำแห่งชีวิตและควำมประพฤติอันเป็นอำจิณของผู้ต้องหำ แต่ต้องแจ้งให้ผู้ต้องหำ
ทรำบข้อควำมทุกสข้ำนัอทีก่ไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ด้มำ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๓๙ ให้พนัสกำนังำนสอบสวนบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นทึกกำรสอบสวนตำมหลั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สกำนัทัก่วงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปในประมวล กำ
กฎหมำยนี้อันว่ำด้วยกำรสอบสวนและให้เอำบันทึก เอกสำรอื่นซึ่งได้มำ อีกทั้งบันทึกเอกสำรทั้งหลำย
ซึง่ เจ้ำพนักงำนอื่นสผูำนั้สกอบสวนคดี
เดียวกันนั้นส่งมำรวมเข้ำสำนวนไว้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เอกสำรที กำ ่ ยื่ น เป็ น พยำนให้ ร วมเข้ ำ ส ำนวน ถ้ ำกเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น สิ่ ง ของอย่สำนั
ำ งอื ่ น ให้ ท ำบั ญ ชี
รำยละเอียดรวมเข้ำสำนวนไว้
สเพื
ำนั่ อกประโยชน์ ในกำรติ ด ตำมพยำนให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ไปตำมก ำหนดนั ด ของศำล กให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พ นั ก งำน
สอบสวนบันทึกรำยชื่อของพยำนบุคคลทั้งหมดพร้อมที่อยู่หรือสถำนที่ติดต่อ หมำยเลขโทรศัพท์หรื อ
๘๙
สำนักช่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องทำงอื่นที่ใช้ในกำรติกดำต่อพยำนเหล่ำสนัำนั้นกเก็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บไว้ ณ ที่ทำกำรของพนั กำ กงำนสอบสวน สำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๔๐ เมื่ อ พนั ก งำนสอบสวนผู

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ รสับำนัผิกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ชอบในกำรสอบสวนกำเห็ น ว่ ำกำร
สอบสวนเสร็จแล้ว ให้จัดกำรอย่ำงหนึ่งอย่ำงใด ดังต่อไปนี้
(๑) ถ้กำำไม่ป รำกฏว่ำสผูำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ใดเป็ นผู้กระทำควำมผิดและควำมผิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดนั้นสำนั
มีอกั ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รำโทษจำคุก กำ
อย่ำงสูงไม่เกินสำมปี ให้พนักงำนสอบสวนงดกำรสอบสวน และบันทึกเหตุที่งดนั้นไว้ แล้วให้ส่งบันทึก
พร้อมกับสำนวนไปยังพนักงำนอัยกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีถ้กำำอั ต รำโทษอย่สำำนังสูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ง เกิ น กว่ ำ สำมปี ให้ พกนัำก งำนสอบสวนส่สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส ำนวนไปยั ง กำ
พนักงำนอัยกำรพร้อมทั้งควำมเห็นที่ควรให้งดกำรสอบสวน
ำพนักงำนอัยกำรสั่งให้กงำ ด หรือให้ทำกำรสอบสวนต่ อไป ให้พนักกงำนสอบสวน
ปฏิบัติตำมนั้น
(๒) ถ้ำกรูำ้ตัวผู้กระทำผิสดำนัให้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ใช้บทบัญญัติในสี่มำตรำต่ กำ อไปนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๔๑ ถ้ำรู้ตัวผู้กระทกำำควำมผิด แต่สเำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รียกกหรื อจับตัวยังไม่ได้ เมื่อกได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ควำมตำม
ทำงสอบสวนอย่ำงใด ให้ทำควำมเห็นว่ำควรสั่งฟ้องหรือสั่งไม่ฟ้องส่งไปพร้อมกับสำนวนยังพนักงำน
๘๘
มำตรำ ๑๓๖ ยกเลิก โดยพระรำชบัญ ญัติ แ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๘๙
มำตรำ ๑๓๙ วรรคสำม เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๕๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อัยกำร
ถ้ำพนักกำงำนอัยกำรเห็สนำนัชอบด้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วยว่ำควรสั่งไม่ฟ้องกำให้ยุติกำรสอบสวนโดยสั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งไม่ฟ้อง
และให้แจ้งคำสั่งนี้ให้พนักงำนสอบสวนทรำบ
สถ้ำนั
ำพนั กงำนอัยกำรเห็นว่ำควรสอบสวนต่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อไปสำนัก็กให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สั่งพนักงำนสอบสวนปฏิ
กำ บัติเช่นนั้น
ถ้ำพนั กงำนอัย กำรเห็ น ว่ำควรสั่ งฟ้ อง ก็ให้ จัดกำรอย่ำงหนึ่ งอย่ำงใดเพื่อให้ ได้ตั ว
ผู้ต้องหำมำ ถ้ำผู้ต้องหำอยู่ต่ำงประเทศ ให้พนักงำนอัยกำรจัดกำรเพื่อขอให้ส่งตัวข้ำมแดนมำ
มำตรำ ๑๔๒ ถ้ำรู้ตัวผู้กระทำควำมผิดและผู้นั้นถูกควบคุม หรือขังอยู่ หรือปล่อย
สำนักชังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่วครำวหรือเชื่อว่ำคงได้กตำ ัวมำเมื่อออกหมำยเรี ยก ให้พนักงำนสอบสวนท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำควำมเห็ นตำมท้
สำนั องสำนวน
กำรสอบสวน ว่ำควรสั่งฟ้องหรือสั่งไม่ฟ้องส่งไปยังพนักงำนอัยกำรพร้อมด้วยสำนวน
สในกรณี ที่เสนอควำมเห็นควรสั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งไม่ฟ้อง ให้สสำนั่งกแต่ สำนวนพร้อมด้วยควำมเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นไปยัง
พนักงำนอัยกำร ส่วนตัวผู้ต้องหำให้พนักงำนสอบสวนมีอำนำจปล่อยหรือปล่อยชั่วครำวถ้ำผู้ต้อ งหำ
สำนักถูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กขังอยู่ ให้ขอเองหรือขอให้
กำ พนักงำนอัสยำนักำรขอต่ อศำลให้ปล่อย กำ
ในกรณี ที่ เสนอควำมเห็ น ควรสั่ งฟ้ อ ง ให้ พ นั ก งำนสอบสวนส่ งส ำนวนพร้อ มกั บ
ผู้ต้อ งหำไปยัง พนัก งำนอัย กำร เว้น แต่ผู้ต้อ งหำนั้น ถูก ขังสอยู
่แ ล้ว หรือ ผู้ต้อ งหำซึ่ง ถูก แจ้ง ข้อ หำ
สำนักได้ ห ลบหนี ไป๙๐
แต่ถ้ำเป็น ควำมผิด ซึ่งพนักงำนสอบสวนเปรียบเทียบได้ และผู้ก ระทำควำมผิด
ได้ป ฏิบัติต ำมเปรีสำนัย บเที ย บนั้น แล้ว ให้ บันทึกกำ กำรเปรียบเที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยบนั
สำนั ้นไว้ แล้วส่งไปให้พนักกำงำนอัยกำร
พร้อมด้วยสำนวน
มำตรำ ๑๔๓๙๑ เมื่อได้รับควำมเห็นและสำนวนจำกพนักงำนสอบสวนดังกล่ำวใน
มำตรำก่อน ให้พนัสกำนังำนอั ยกำรปฏิบัติดังต่อไปนี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ในกรณีที่มีควำมเห็นควรสั่งไม่ฟ้อง ให้ออกคำสั่งไม่ฟ้อง แต่ถ้ำไม่เห็นชอบด้วย
ให้สั่งฟ้องและแจ้งให้พกนัำ กงำนสอบสวนส่ สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้ต้องหำมำเพื่อฟ้องต่อกไปำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ในกรณีมีค วำมเห็น ควรสั่ง ฟ้อ ง ให้อ อกคำสั่ง ฟ้อ งและฟ้อ งผู้ต้อ งหำต่อ ศำล
ถ้ำไม่เห็นชอบด้วย ก็ให้สั่งไม่ฟ้อง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกรณีกำหนึ่งกรณีใดข้สำำนั งต้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พนักงำนอัยกำรมีอำนำจ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ก) สั่งตำมที่เห็นควร ให้พนักงำนสอบสวนดำเนินกำรสอบสวนเพิ่มเติมหรือส่งพยำน
คนใดมำให้ซักถำมเพืสำนั่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สั่งต่อไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ข) วิ นิ จ ฉั ย ว่ ำ ควรปล่ อ ยผู้ ต้ อ งหำ ปล่ อ ยชั่ ว ครำว ควบคุ ม ไว้ หรื อ ขอให้ ศ ำลขั ง
สำนักแล้ วแต่กรณี และจัดกำรหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อสั่งกำรให้เสป็ำนันกไปตำมนั ้น
ในคดีฆำตกรรม ซึ่งผู้ตำยถูกเจ้ำพนักงำนซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่ฆ่ำตำย
หรือตำยในระหว่สำำนังอยูกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ในควำมควบคุมของเจ้กำพนั ำ กงำนซึ่งอ้ำสงว่
ำนัำกปฏิ บัติรำชกำรตำมหน้ำกทีำ่ อธิบดีกรม
๙๐ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๒ วรรคสำม แก้ไขเพิ่ มเติมโดยประกำศคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ ฉบับ ที่
๑๑๕/๒๕๕๗ เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ ลงวันที่ ๒๑ กรกฎำคม พุทธศักรำช
๒๕๕๗
๙๑
มำตรำ ๑๔๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๖) พ.ศ.กำ๒๔๙๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อัยกำรหรือผู้รักษำกำรแทนเท่ำนั้นมีอำนำจออกคำสั่งฟ้องหรือไม่ฟ้อง
มำตรำ ๑๔๔ ในกรณีที่พนักงำนอัยกำรมีคำสั่งฟ้อง ถ้ำควำมผิดนั้นเป็นควำมผิดซึ่ง
อำจเปรียบเทียบได้
สำนัถ้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เห็นสมควรพนักงำนอัยกกำรมี
ำ อำนำจ ดัสงำนัต่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปนี้ กำ
(๑) สั่งให้พนักงำนสอบสวนพยำยำมเปรียบเทียบคดีนั้น แทนกำรที่จะส่งผู้ต้องหำ
ไปยังพนักงำนอัยกำร
ส(๒)
ำนักเมื ่อผู้ต้องหำถูกส่งมำยังกพนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กงำนอัยกำรแล้
สั่งให้ส่งผู้ต้องหำพร้อกมด้
ำ วยสำนวน
กลั บ ไปยังพนั กงำนสอบสวนให้ พ ยำยำมเปรียบเที ยบคดีนั้ น หรือถ้ำเห็ น สมควรจะสั่ งให้ พ นักงำน
สำนักสอบสวนอื ่นที่มีอำนำจจักดำกำรเปรียบเทีสยำนับให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก็ได้
สมำตรำ ๑๔๕๙๒ ในกรณีที่มกำีคำสั่งไม่ฟ้อง สและค

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำสั่งนั้นไม่ใ ช่ของอธิบกดีำกรมอัยกำร
ถ้ำในนครหลวงกรุงเทพธนบุ รี ให้รีบส่งสำนวนกำรสอบสวนพร้อมกับคำสั่งไปเสนออธิบดีกรมตำรวจ
สำนักรองอธิ บดีกรมตำรวจ หรืกำอผู้ช่วยอธิบดีสกำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รมต ำรวจ ถ้ำในจังหวัดอื่นกให้ำ รีบส่งสำนวนกำรสอบสวนพร้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อม
กับคำสั่งไปเสนอผู้ว่ำรำชกำรจังหวัด แต่ทั้งนี้ มิได้ตัดอำนำจพนั กงำนอัยกำรที่จะจัดกำรอย่ำงใดแก่
ผู้ต้องหำดังบัญญัตสำนั
ิไว้ใกนมำตรำ
๑๔๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำที่อธิบดีกรมตสำรวจ รองอธิบดีกรมตำรวจหรื

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อผู้ช่วยอธิบสดีำนั
กรมต ำรวจในนคร
หลวงกรุงเทพธนบุรี หรือผู้ว่ำรำชกำรจังหวัดในจังหวัดอื่นแย้งคำสั่งของพนักงำนอั ยกำร ให้ส่งสำนวน
พร้อมกับควำมเห็สนำนัทีก่แงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย้งกันไปยังอธิบดีกรมอั
กำยกำรเพื่อชี้ขสำด
ำนักแต่ ถ้ำคดี จะขำดอำยุควำมหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อมีเหตุ
อย่ำงอื่นอันจำเป็นจะต้องรีบฟ้อง ก็ให้ฟ้องคดีนั้นตำมควำมเห็นของอธิบดีกรมตำรวจ รองอธิบดีกรม
สำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรวจ ผู้ช่วยอธิบดีกรมตกำำรวจ หรือผู้วส่ำำนั
รำชกำรจั งหวัดไปก่อน กำ
บทบัญญัติในมำตรำนี้ ให้นำมำบังคับในกำรที่พนักงำนอัยกำรจะอุทธรณ์ ฎีกำ หรือ
ถอนฟ้อง ถอนอุทสธรณ์ และถอนฎีกำโดยอนุโลมกำ
มำตรำกำ๑๔๕/๑๙๓ สสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหรักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บกำรสอบสวนซึ่งอยู่ในควำมรั
กำ บผิดชอบของเจ้ ำพนักงำน
ตำรวจในกรณีที่มีคำสั่งไม่ฟ้องและคำสั่งนั้นไม่ใช่คำสั่งของอัยกำรสูงสุด ถ้ำในกรุงเทพมหำนครให้รีบส่ง
สำนวนกำรสอบสวนพร้อมกับคำสั่งเสนอผู้บัญชำกำรตำรวจแห่งชำติ รองผู้บัญชำกำรตำรวจแห่งชำติ
สำนักหรื อผู้ช่วยผู้บัญชำกำรตกำรวจแห่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งชำติสำนั
ถ้ำกในจั งหวัดอื่นให้รีบส่งสกำนวนกำรสอบสวนพร้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อมกับคำสั่ง
เสนอผู้บัญ ชำกำรหรือรองผู้บัญ ชำกำร ซึ่งเป็น ผู้บังคับ บัญ ชำของพนัก งำนสอบสวนผู้รับ ผิด ชอบ
แต่ทั้งนี้ มิได้ตัดอสำนำจพนั กงำนอัยกำรทีจ่ ะจัดกกำรอย่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำงใดแก่สผำนัู้ตก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งหำดังบัญญัติไว้ในมำตรำ กำ ๑๔๓
ในกรณีที่ผู้บัญชำกำรตำรวจแห่งชำติ รองผู้บัญชำกำรตำรวจแห่งชำติ หรือผู้ช่วย
้บ ัญ ชำกำรต ำรวจแห่กำงชำติ ในกรุ ง เทพมหำนคร หรื อ ผู้ บั ญ ชำกำรหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ รองผูส้ บำนัั ญกชำกำรซึ ่ งเป็ น
ผู้บังคับบั ญชำของพนั กงำนสอบสวนผู้รั บผิดชอบในจังหวัดอื่นแย้งคำสั่งของพนักงำนอัย กำรให้ส่ ง
สำนวนพร้อมกับสควำมเห็ นที่แย้งไปยังอัยกำรสู
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งสุดเพื่อชี้ขำด
สำนัแต่ ถ้ำคดีจะขำดอำยุควำม
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือมีเหตุ
อย่ำงอื่น อัน จำเป็น จะต้อ งรีบ ฟ้อ ง ก็ให้ฟ้องคดีนั้น ตำมควำมเห็น ของผู้บัญ ช ำกำรตำรวจแห่งชำติ
๙๒
มำตรำ ๑๔๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๓ ประกำศ ณ วันที่ ๑๓
ธันวำคม ๒๕๑๕
๙๓
มำตรำ ๑๔๕/๑ เพิ่มโดยประกำศคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ ฉบับที่ ๑๑๕/๒๕๕๗ เรื่อง
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พุทธศักรำช ๒๕๕๗
ลงวันที่ ๒๑ กรกฎำคม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รองผู้บัญชำกำรตำรวจแห่งชำติ ผู้ช่วยผู้บัญชำกำรตำรวจแห่ งชำติ ผู้บัญชำกำรหรือรองผู้บัญชำกำร

งกล่ำวแล้วแต่กรณีไปก่กอำ น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติในมำตรำนี้ ให้นำมำบังคับในกำรที่พนักงำนอัยกำรจะอุทธรณ์ ฎีกำ หรือ
ถอนฟ้องถอนอุทธรณ์สำนักแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ละถอนฎีกำโดยอนุโลมกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๔๖ ให้แ จ้งคำสั่ง เด็ด ขำดไม่ฟ้อ งคดีใ ห้ผู้ต้อ งหำและผู้ร้อ งทุก ข์ท รำบ
ถ้ำผู้ต้องหำถูกควบคุสำนักมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือขังอยู่ ให้จัดกำรปล่กำอยตัวไปหรือสขอให้ ศำลปล่อย แล้วแต่กรณีกำ
เมื่อพนักงำนอัยกำรมีคำสั่งเด็ดขำดไม่ฟ้องแล้ว ผู้เสียหำย ผู้ต้องหำ หรือผู้มีส่ว น
สำนักได้ เสีย มีสิทธิร้องขอต่อพนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กงำนอั ยกำรเพื
สำนั่อกขอทรำบสรุ ปพยำนหลักกำฐำนพร้อมควำมเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของพนักงำน กำ
สอบสวนและพนักงำนอัยกำรในกำรสั่งคดี ทั้งนี้ ภำยในกำหนดอำยุควำมฟ้องร้อง ๙๔
มำตรำ ๑๔๗ เมื่อมีคำสั่งเด็ดขำดไม่ฟ้องคดีแล้ว ห้ำมมิให้มีกำรสอบสวนเกี่ยวกับ
สำนักบุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คคลนั้นในเรื่องเดียวกักนำ นั้นอีก เว้นแต่ จะได้
สำนั พยำนหลักฐำนใหม่อกันำ สำคัญแก่คดีสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ซึ่งกน่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำจะทำให้ศำล กำ
ลงโทษผู้ต้องหำนั้นได้
วรรคสอง๙๕ (สภำไม่อนุมัตกิ) ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

หมวด ๒
กำรชักำนสูตรพลิกศพสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๔๘ เมื่อปรำกฏแน่ชัด หรือมีเหตุอันควรสงสัยว่ำบุคคลใดตำยโดยผิด
ธรรมชำติ หรือตำยในระหว่ ำงอยู่ในควำมควบคุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มของเจ้ำพนั
สำนักงำน ให้มีกำรชันสูตรพลิกกำศพ เว้นแต่
ตำยโดยกำรประหำรชีวิตตำมกฎหมำย ๙๖
กำรตำยโดยผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดธรรมชำติ
ั้น คือ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ฆ่ำตัวตำย
(๒) ถูกผู้อื่นทำให้ตำย
(๓) ถูกกสัำ ตว์ทำร้ำยตำยสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ตำยโดยอุบัติเหตุ
๙๔
มำตรำ ๑๔๖ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติ มประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนักควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ.
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๙๕
กำ ๒๕๔๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มีพ ระรำชบัญ ญัติไม่อ นุมัติพ ระรำชกำหนดแก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
ควำมอำญำ พุทธศัสกำนั รำชกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๒๔๘๗ พุทธศักรำช ๒๔๘๗ กำ เป็นเหตุให้มสำตรำ ๑๔๗ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักพุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทธศักรำช ๒๔๘๗ เป็นอักนำตกไป (มำตรำ ๑๔๗ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไข
เพิ่มเติมโดยพระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๘๗ บัญญัติว่ำ “เมื่อมี
คำสั่งเด็ดขำดไม่ฟ้องคดีแล้ว ห้ำมมิให้พนักงำนอัยกำรฟ้องคดีนั้น เว้นแต่จะได้มีกำรสอบสวนตำมบทบัญญัติในวรรค
ก่อน หรือได้มีคำสั่งให้ฟ้องของอธิบดีกรมอัยกำร”)
๙๖
มำตรำ ๑๔๘ วรรคหนึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบั กำบที่ ๖) พ.ศ. ๒๔๙๙
- ๕๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ตำยโดยยังมิปรำกฏเหตุ
มำตรำ ๑๔๙ ควำมตำยผิดธรรมชำติเกิดมีขึ้น ณ ที่ใด ให้เป็นหน้ำที่ของสำมี ภริยำ
ญำติ มิตรสหำยหรืสำนั
อผูก้ปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กครองของผู้ตำยที่รู้เรืก่อำงกำรตำยเช่นสนัำนั
้นจักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำร ดังต่อไปนี้ กำ
(๑) เก็บศพไว้ ณ ที่ซึ่งพบนั้นเองเพียงเท่ำที่จะทำได้
(๒) ไปแจ้งควำมแก่พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจโดยเร็วที่สุด
สหน้
ำนักำทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ดังกล่ำวในวรรคต้นนัก้นำมีตลอดถึงผู้อสื่นำนัซึก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้พบศพในที่ซึ่งไม่มีสำมี
กำภริยำ ญำติ
มิตรสหำย หรือผู้ปกครองของผู้ตำยอยู่ในที่นั้นด้วย
ผู้ใ ดละเลยไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ระทสำหน้
ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ดังบัญ ญัติไว้ในมำตรำนี กำ ้ ต้อ งระวำงโทษปรั บ ไม่เ กิน
หนึ่งพันบำท ๙๗
มำตรำ ๑๕๐ ๙๘ ในกรณีที่จะต้องมีกำรชันสูตรพลิกศพ ให้พนักงำนสอบสวนแห่ ง
สำนักท้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องที่ที่ศพนั้นอยู่กับแพทย์
กำ ทำงนิติเวชศำสตร์ ซึ่งได้รับวุฒิบัตรหรื อกได้ำ รับหนังสืออนุสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มัตกิ จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำกแพทยสภำ กำ
ทำกำรชันสูตรพลิกศพโดยเร็ว ถ้ำแพทย์ทำงนิติเวชศำสตร์ดังกล่ำวไม่มีหรือไม่อำจปฏิบัติหน้ำที่ได้ ให้
แพทย์ป ระจำโรงพยำบำลของรั ฐปฏิบั ติหน้ำที่ ถ้ำแพทย์ประจ ำโรงพยำบำลของรัฐไม่มีหรือไม่อำจ
สำนักปฏิ บัติหน้ำที่ได้ให้แพทย์กปำ ระจำสำนักงำนสำธำรณสุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ขจังหวัดปฏิบกัตำิหน้ำที่ ถ้ำแพทย์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัปกระจ ำสำนักงำน
สำธำรณสุขจังหวัดไม่มีหรือไม่อำจปฏิบัติหน้ำที่ได้ ให้แพทย์ประจำโรงพยำบำลของเอกชนหรือแพทย์
ผู้ประกอบวิชำชีพสเวชกรรมที ่ขึ้นทะเบียนเป็นกแพทย์
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อำสำสมัสคำนั รตำมระเบี ยบของกระทรวงสำธำรณสุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ข
ปฏิบัติหน้ำที่ และในกำรปฏิบัติหน้ำที่ดัง กล่ำว ให้แพทย์ประจำโรงพยำบำลของเอกชนหรือแพทย์
้ป ระกอบวิชำชีพเวชกรรมผู กำ ้นั้น เป็ นสเจ้ำนัำกพนั กงำนตำมประมวลกฎหมำยอำญำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัทัก้ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นี้ ให้ พนักงำน กำ
สอบสวนและแพทย์ดังกล่ำวทำบันทึกรำยละเอียดแห่งกำรชันสูตรพลิกศพทันที และให้แพทย์ดังกล่ำว
ทำรำยงำนแนบท้สำำนั ยบักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทึกรำยละเอียดแห่งกำรชั กำ นสูตรพลิกศพด้ สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยภำยในเจ็ดวันนับแต่วกันำ ที่ได้รับแจ้ง
เรื่อง ถ้ำมีควำมจำเป็นให้ขยำยระยะเวลำออกไปได้ไม่เกินสองครั้ง ครั้งละไม่เกินสำมสิบวัน แต่ต้อง
สำนักบังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นทึกเหตุผลและควำมจ กำ ำเป็นในกำรขยำยระยะเวลำทุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กครั้งไว้ใกนสำ ำนวนชันสูตสรพลิ กศพ รำยงำน
ดังกล่ำวให้ถือเป็นส่วนหนึ่งของสำนวนชั นสูตรพลิกศพ และในกรณี ที่ควำมตำยมิได้เป็นผลแห่งกำร
กระทำผิดอำญำ ให้พนักงำนสอบสวนส่งสำนวนชันสูตรพลิกศพไปยังพนักงำนอัยกำรเมื่อเสร็จสิ้นกำร
นสูตรพลิกศพโดยเร็วและให้ กำ พนักงำนอั ยกำรด
สำนั ำเนินกำรต่อไปตำมมำตรำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๕๖ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้เป็นหน้ำที่ของพนักงำนสอบสวนแจ้งแก่ผู้มีหน้ำที่ไปทำกำรชันสูตรพลิกศพทรำบ
และก่อนกำรชันสูสตำนัรพลิ กศพ ให้พนักงำนสอบสวนแจ้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งให้สสำมี
ำนักภริ ยำ ผู้บุพกำรี ผู้สืบสันกำดำน ผู้แทน
โดยชอบธรรม ผู้อนุบำล หรือญำติของผู้ตำยอย่ำงน้อยหนึ่งคนทรำบเท่ำที่จะทำได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำที่มีควำมตำยเกิสำนัดกขึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นโดยกำรกระทำของเจ้กำำพนักงำนซึ่งอ้สำำนั งว่กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปฏิบัติรำชกำร กำ
ตำมหน้ำที่หรือตำยในระหว่ ำงอยู่ในควำมควบคุมของเจ้ำพนักงำนซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่
ให้พนักงำนอัยกำรและพนั กงำนฝ่ำยปกครองตกำำแหน่งตั้งแต่รสะดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปลัดอำเภอหรือเทียบเท่ กำำขึ้นไปแห่ง
ท้องที่ที่ศพนั้นอยู่เป็นผู้ชันสูตรพลิกศพร่วมกับพนักงำนสอบสวนและแพทย์ตำมวรรคหนึ่ง และให้นำ
๙๗
มำตรำ ๑๔๙ วรรคสำม แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๒
๙๘
มำตรำ ๑๕๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญั ติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติในวรรคสองมำใช้บังคับ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อได้กมำีกำรชันสูตรพลิ สำนักศพตำมวรรคสำมแล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว ให้กพำ นักงำนสอบสวนแจ้ งให้พนักงำน
อัยกำรเข้ำร่วมกับพนักงำนสอบสวนทำสำนวนชันสูตรพลิกศพให้เสร็จภำยในสำมสิบ วันนับแต่วันที่
ได้รับแจ้งถ้ำมีควำมจ สำนักำเป็ นให้ขยำยระยะเวลำออกไปได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ไม่เกินสำนั
สองครั ้ง ครั้งละไม่เกินสำมสิกำบวันแต่ต้อง
บันทึกเหตุผลและควำมจำเป็นในกำรขยำยระยะเวลำทุกครั้งไว้ในสำนวนชันสูตรพลิกศพ๙๙
เมื่อได้รับสำนวนชันสูตรพลิกศพแล้ว ให้พนักงำนอัยกำรทำคำร้องขอต่อศำลชั้นต้ น
แห่งท้องที่ที่ศพนัส้นำนัอยูก่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เพื่อให้ศำลทำกำรไต่สกวนและท ำ ำคำสัส่งำนั
แสดงว่ ำผู้ตำยคือใคร ตำยทีกำ่ไหน เมื่อใด
และถึงเหตุและพฤติกำรณ์ที่ตำย ถ้ำตำยโดยคนทำร้ำยให้กล่ำวว่ำใครเป็นผู้กระทำร้ำยเท่ำที่จะทรำบ
สำนักได้ ภำยในสำมสิบวันนับกำแต่วันที่ได้รับสสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนวน ถ้ำมีควำมจำเป็น ให้กำขยำยระยะเวลำออกไปได้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไม่เกิน
สองครั้ง ครั้งละไม่เกินสำมสิบวัน แต่ต้องบันทึกเหตุผลและควำมจำเป็นในกำรขยำยระยะเวลำทุกครั้ง
ไว้ในสำนวนชันสูตสรพลิ กศพ
ในกำรปฏิ บั ติห น้ ำที่ ต ำมวรรคหนึ่ ง วรรคสำม วรรคสี่ และวรรคห้ ำ ให้ พ นัก งำน
สำนักสอบสวนปฏิ บัติตำมคำสัก่งำของพนักงำนอัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยกำรกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรไต่สวนตำมวรรคห้ำ ให้ศำลปิดประกำศแจ้งกำหนดวันที่จะทำกำรไต่สวนไว้ที่
ศำล และให้พนักงำนอัยกำรยื่นคำร้องต่อศำลขอให้ ศำลส่งสสำเนำค
ำร้องและแจ้งกำหนดวันนัดไต่สวน
สำนักให้ สำมี ภริยำ ผู้บุพกำรีกำผู้สืบสันดำน สผูำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้แทนโดยชอบธรรม
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ผู้ อนุบกำลำ หรือญำติขสองผู ำนัก้ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำยตำมลำดับ กำ
อย่ำงน้อยหนึ่งคนเท่ำที่จะทำได้ทรำบก่อนวันนัดไต่สวนไม่น้อยกว่ำสิบห้ำวันและให้พนักงำนอัยกำร
นำพยำนหลักฐำนทั สำนั้งกปวงที ่แสดงถึงกำรตำยมำสื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อศำลได้ปิดประกำศแจ้งกำหนดวันที่จะทำกำรไต่สวนแล้ว และก่อนกำรไต่สวน
สำนักเสร็ จสิ้น สำมี ภริยำ ผู้บกุพำ กำรี ผู้สืบสันสดำน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ผู้แทนโดยชอบธรรม ผูก้อำ นุบำล หรือญำติ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัขกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องผู้ตำยมีสิทธิ กำ
ยื่นคำร้องต่อศำลขอเข้ำมำซักถำมพยำนที่พนักงำนอัยกำรนำสืบและนำสืบพยำนหลักฐำนอื่นได้ด้ว ย
เพื่อกำรนี้ สำมี ภริสำนั
ยำกผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้บุพกำรี ผู้สืบสันดำน กผูำ้แทนโดยชอบธรรม ผู้อนุบำล หรือญำติของผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ตำยมีสิท ธิ
แต่งตั้งทนำยควำมดำเนินกำรแทนได้ หำกไม่มีทนำยควำมที่ได้รับกำรแต่งตั้งจำกบุคคลดังกล่ำวเข้ำมำ
สำนักในคดี ให้ศำลตั้งทนำยควำมขึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นเพื่อทำหน้ ำทีก่ทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั นำยควำมฝ่ำยญำติผู้ตกำย ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อศำลเห็ น สมควรเพื่ อประโยชน์แห่ งควำมยุติธรรม ศำลจะเรียกพยำนที่น ำสื บ
มำแล้ วมำสื บ เพิ่ มเติมหรื อเรีย กพยำนหลั กฐำนอื่นมำสื บก็ได้ และศำลอำจขอให้ ผู้ ทรงคุณ วุฒิ ห รือ
้เชี่ ย วชำญมำให้ ควำมเห็ กำ น เพื่ อประกอบกำรไต่ ส วนและทำคำสัก่งำ แต่ทั้งนี้ ไม่ตสัดำนัสิกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธิของผู้ นำสื บ กำ
พยำนหลักฐำนตำมวรรคแปดที่จะขอให้เรียกผู้ทรงคุณวุฒิหรือผู้เชี่ยวชำญอื่นมำให้ควำมเห็นโต้แย้ง
หรือเพิ่มเติมควำมเห็ สำนันกของผู ้ทรงคุณวุฒิหรือผู้เกชีำ่ยวชำญดังกล่สำำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำสั่งของศำลตำมมำตรำนี้ให้ถึงที่สุด แต่ไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิฟ้องร้อง และกำร
สำนักพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จำรณำพิพำกษำคดีของศำล กำ หำกพนักงำนอั สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรหรือบุคคลอื่นได้ฟ้อกงหรื ำ อจะฟ้องคดีสเำนักี่ยกวกังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บกำรตำยนั้น กำ
เมื่อศำลได้มีคำสั่งแล้ว ให้ส่งสำนวนกำรไต่สวนของศำลไปยังพนักงำนอัยกำร เพื่อส่ง
แก่พนักงำนสอบสวนด ำเนินกำรต่อไป
แพทย์ตำมวรรคหนึ่ง เจ้ำพนักงำนผู้ได้ทำกำรชันสูตรพลิกศพ และผู้ทรงคุณวุฒิหรือ
้เ ชี่ย วชำญที่ศ ำลขอให้ กำม ำให้ ค วำมเห็ สำนันกตำมมำตรำนี ้มีสิท ธิไ ด้กรำับ ค่ำ ตอบแทนสำนัหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ ค่ำ ป่ว ยกำร
ค่ำ พำหนะเดิน ทำงและค่ ำเช่ำที่พัก ตำมระเบียบที่กระทรวงยุ
ติธรรมกำหนดโดยควำมเห็นชอบของ
๙๙
มำตรำ ๑๕๐ วรรคสี่ แก้ไ ขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไ ขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บที่ ๒๗) พ.ศ.ส๒๕๕๐
ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบั ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กระทรวงกำรคลั งส่ ว นทนำยควำมที่ ศ ำลตั้ ง ตำมมำตรำนี้ มี สิ ท ธิ ได้ รั บ เงิน รำงวั ล และค่ ำ ใช้ จ่ ำ ย
นเดียวกับทนำยควำมที
กำ่ศำลตั้งตำมมำตรำ ๑๗๓
สมำตรำ ๑๕๐ ทวิ๑๐๐ ผู้ใดกระท

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำกำรใด ๆสแก่
ำนัศกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พหรือสภำพแวดล้อมในบริ
กำ เวณที่พบ
ศพก่อนกำรชัน สู ตรพลิ กศพเสร็ จ สิ้ น ในประกำรที่น่ ำจะท ำให้ กำรชัน สู ตรพลิ กศพหรือผลทำงคดี
เปลี่ ย นแปลงไป เว้น แต่จ ำเป็ น ต้องกระทำเพื่อป้ องกัน อันตรำยแก่อนำมั ยของประชำชนหรือเพื่ อ
ประโยชน์สำธำรณะอย่ ำงอื่น ต้องระวำงโทษจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำคุกตั้งแต่หกเดื
สำนัอกนถึ งสองปี หรือปรับตั้งกแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หนึ่ งหมื่น
บำทถึงสี่หมื่นบำท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ถ้ำกำรกระท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำควำมผิสดำนัตำมวรรคหนึ ่งเป็นกำรกระท
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำโดยทุจริตหรื
สำนัอกเพืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ออำพรำงคดี กำ
ผู้กระทำต้องระวำงโทษเป็นสองเท่ำของโทษที่กำหนดไว้สำหรับควำมผิดนั้น
มำตรำ ๑๕๑ ในเมื่อมีกำรจำเป็นเพื่อพบเหตุของกำรตำย เจ้ำพนักงำนผู้ ทำกำร
นสูตรพลิกศพมีอำนำจสั
กำ ่งให้ผ่ำศพแล้สวำนัแยกธำตุ ส่วนใด หรือจะให้กสำ ่งทั้งศพหรือบำงส่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นไปยังแพทย์ กำ
หรือพนักงำนแยกธำตุของรัฐบำลก็ได้
มำตรำกำ๑๕๒ ให้แพทย์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัหกรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อพนักงำนแยกธำตุของรั
กำฐบำลปฏิบัติดสังำนั
นี้ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ทำรำยงำนถึงสภำพของศพ หรือส่วนของศพตำมที่พบเห็นหรือตำมที่ปรำกฏจำก
กำรตรวจพร้อมทัส้งำนั
ควำมเห็ นในเรื่องนั้น
(๒) แสดงเหตุที่ตำยเท่ำที่จะทำได้
(๓) ลงวั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนเดือนปีและลำยมื อชื่อในรำยงำน แล้วจักดำกำรส่งไปยังเจ้สำำนัพนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนผู้ทำกำร
ชันสูตรพลิกศพ
มำตรำ ๑๕๓ ถ้ำศพฝังไว้แล้ว ให้ผู้ชันสูตรพลิกศพจัดให้ขุดศพขึ้นเพื่อตรวจดู เว้นแต่
สำนักจะเห็ นว่ำไม่จำเป็นหรือจะเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นอันตรำยแก่
สำนัอกนำมั ยของประชำชน กำ
มำตรำ ๑๕๔ ให้ผู้ชันสูตรพลิกศพทำควำมเห็นเป็นหนังสือแสดงเหตุและพฤติกำรณ์
่ตำย ผู้ ตำยคือใคร ตำยที
กำ ่ ไหน เมื่ อใดสำนัถ้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำยโดยคนทำร้ำย ให้กกำล่ ำวว่ำใครหรืสำนั
อสงสั ย ว่ำใครเป็ น
ผู้กระทำผิดเท่ำที่จะทรำบได้
มำตรำ ๑๕๕ ให้นำบทบัญ ญัติใ นประมวลกฎหมำยนี้อัน ว่ำ ด้ว ยกำรสอบสวน
สำนักมำใช้ แก่กำรชัน สู ตรพลิกกำ ศพโดยอนุ โสลม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ ๑๗๒ ตรี มำใช้บังคับโดยอนุโลมแก่กำรไต่สวนของศำล
ตำมมำตรำ ๑๕๐สในคดี ที่พยำนเป็นเด็กอำยุไม่กเำกินสิบแปดปี๑๐๑

๑๐๐
มำตรำ ๑๕๐ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๒
๑๐๑
มำตรำ ๑๕๕ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๐) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕/๑๑๐๒ กำรสอบสวนในกรณีที่มีควำมตำยเกิดขึ้นโดยกำรกระทำของ

สำนักเจ้ ำ พนั ก งำนซึ่ ง อ้ ำ งว่ ำกปฏิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บั ติ ร ำชกำรตำมหน้ ำ ที่ หรื อ ตำยในระหว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำ งอยู่ ใ นควำมควบคุ ม ของ
เจ้ ำ พนั ก งำนซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติร ำชกำรตำมหน้ำที่ หรือในกรณีที่ผู้ตำยถูกกล่ ำวหำว่ำต่อสู้ขัด ขวำง
เจ้ำพนักงำนซึ่ ง อ้สำำนังว่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำ ปฏิ บั ติ ร ำชกำรตำมหน้
กำ ำ ที่ ให้ พ นั กสำนั
งำนสอบสวนแจ้ ง ให้ พ นั กกงำนอั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ย กำร
เข้ ำ ร่ ว มกั บ พนั ก งำนสอบสวนในกำรทำสำนวนสอบสวน
กำรทำสำนวนสอบสวนตำมวรรคหนึ่ง ให้ พนักงำนสอบสวนเป็นผู้รับผิดชอบโดย
พนักงำนอัยกำรอำจให้ คำแนะนำ ตรวจสอบพยำนหลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กฐำน สถำมปำกค ำ หรือสั่งให้ถำมปำกค
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำบุคคลที่
เกี่ย วข้อ งได้ ตั้ งแต่ เริ่ม กำรท ำส ำนวนสอบสวนนั บ แต่ โอกำสแรกเท่ ำที่ จะพึ งกระท ำได้ ทั้ งนี้ ตำม
สำนักหลั กเกณฑ์และวิธีกำรทีก่กำำหนดในกฎกระทรวง
ในกรณีจำเป็นเร่งด่วนและมีเหตุอันควรไม่อำจรอพนักงำนอัยกำรเข้ำร่วมในกำรทำ
สำนวนสอบสวนให้ พกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั กงำนสอบสวนทำสำนวนต่ กำ อไปได้ แต่ตสำนั ้องบักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นทึกเหตุที่ไม่อำจรอพนักกำ งำนอัยกำร
ไว้ในสำนวนและถือว่ำเป็นกำรทำสำนวนสอบสวนที่ชอบด้วยกฎหมำย
มำตรำ ๑๕๖ ให้ส่งสำนวนชันสูตรพลิกศพในกรณีที่ควำมตำยมิได้เป็นผลแห่งกำร
กระทำผิดอำญำไปยังข้ำหลวงประจำจังหวัด
ภำค ๓
วิธีพิจำรณำในศำลชั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นสต้ำนั
น กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ลักษณะ ๑
ฟ้องคดีอำญำและไต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สวนมูสลำนัฟ้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ง กำ

มำตรำ ๑๕๗ กำรฟ้ อ งคดี อ ำญำให้ ยื่ น ฟ้ อ งต่ อ ศำลใดศำลหนึ่ ง ที่ มี อ ำนำจตำม
บทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้หรือกฎหมำยอื่น
มำตรำ ๑๕๘ ฟ้องต้องทำเป็นหนังสือ และมี
ส(๑)
ำนักชืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อศำลและวันเดือนปี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) คดีระหว่ำงผู้ใดโจทก์ผู้ใดจำเลย และฐำนควำมผิด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) ตกำแหน่ำ งพนักงำนอั สำนัยกกำรผู ้เป็ นโจทก์ ถ้ำรำษฎรเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นโจทก์ให้สำนั ใส่กชงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ื่อตัว นำมสกุล กำ
อำยุ ที่อยู่ ชำติและบังคับ
ส(๔)
่อตัว นำมสกุล ที่อยู่ ชำติ
กำ และบังคับของจ สำนักำเลย
(๕) กำรกระทำทั้งหลำยที่อ้ำงว่ำจำเลยได้กระทำผิด ข้อเท็จจริงและรำยละเอียดที่
่ยวกับเวลำและสถำนที กำ่ซึ่งเกิดกำรกระท
สำนักำนั ้น ๆ อีกทั้งบุคคลหรืกอำสิ่งของที่เกี่ยวข้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัองด้ วยพอสมควร
เท่ำที่จะให้จำเลยเข้ ำใจข้อหำได้ดี
๑๐๒
มำตรำ ๑๕๕/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๗) กพ.ศ.
- ๕๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีห มิ่น ประมำท ถ้อยคำพูด หนังสือ ภำพขีดเขียนหรือสิ่งอื่นอันเกี่ยวกับ

สำนักข้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อหมิ่นประมำท ให้กล่กำำวไว้โดยบริบูรสณ์ำนัหกรืองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติดมำท้ำยฟ้อง กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) อ้ำงมำตรำในกฎหมำยซึ่งบัญญัติว่ำกำรกระทำเช่นนั้นเป็นควำมผิด
ส(๗)
ำนักลำยมื อชื่อโจทก์ ผู้เรียง กผูำ้เขียนหรือพิมสพ์ำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ฟ้อกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙ ถ้ำจ ำเลยเคยต้อ งคำพิ พ ำกษำให้ ล งโทษเพรำะได้กระทำควำมผิ ด
มำแล้ว เมื่อโจทก์สตำนั
้องกำรให้ เพิ่มโทษจำเลยฐำนไม่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เข็ดหลำบ สให้
ำนักกล่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำวมำในฟ้อง กำ
ถ้ำมิได้ขอเพิ่มโทษมำในฟ้อง ก่อนมีคำพิพำกษำศำลชั้นต้น โจทก์จะยื่นคำร้อ งขอ
สำนักเพิ ่มเติมฟ้อง เมื่อศำลเห็กนำสมควรจะอนุสญำนัำตก็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ได้
สมำตรำ ๑๖๐ ควำมผิดหลำยกระทงจะรวมในฟ้

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องเดียวกันก็ได้ แต่ใกห้ำแยกกระทง
เรียงเป็นลำดับกันไป
ควำมผิกำดแต่ละกระทงจะถื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อว่ำเป็นข้อหำแยกจำกข้กำอหำอื่นก็ได้ ถ้สำำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ศำลเห็ นสมควรจะ
สั่งให้แยกสำนวนพิจำรณำควำมผิดกระทงใดหรือหลำยกระทงต่ำงหำก และจะสั่งเช่นนี้ก่อนพิจำรณำ
หรือในระหว่ำงพิจสำรณำก็
ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๖๑ ถ้ำฟ้องไม่ถูกต้องตำมกฎหมำย ให้ศำลสั่งโจทก์แก้ฟ้องให้ถูกต้องหรือ
ยกฟ้องหรือไม่ประทั
สำนับกฟ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อง กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โจทก์มีอำนำจอุทธรณ์คำสั่งเช่นนั้นของศำล
มำตรำ ๑๖๑/๑ ๑๐๓ ในคดีรำษฎรเป็ นโจทก์ หำกควำมปรำกฏต่อศำลเองหรือ มี
พยำนหลักฐำนที่ศสำนั
ำลเรี ยกมำว่ำโจทก์ฟ้องคดีกโดยไม่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สุจริตหรืสอำนัโดยบิ ดเบือนข้อเท็จจริง เพืกำ่อกลั่นแกล้ง
หรือเอำเปรียบจำเลยหรือโดยมุ่งหวังผลอย่ำงอื่นยิ่งกว่ำประโยชน์ที่ พึงได้โดยชอบ ให้ศำลยกฟ้อง
สำนักและห้ ำมมิให้โจทก์ยื่นฟ้กอำงในเรื่องเดียวกั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ้นอีก กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องคดีโดยไม่สุจ ริตตำมวรรคหนึ่งให้ห มำยควำมรวมถึงกำรที่โจทก์จงใจฝ่ำฝืน
คำสั่งหรือคำพิพำกษำของศำลในคดีอำญำอื่นซึ่งถึงที่สุดแล้วโดยปรำศจำกเหตุผลอันสมควรด้วย
มำตรำ ๑๖๒ ถ้ำฟ้องถูกต้องตำมกฎหมำยแล้ว ให้ศำลจัดกำรสั่งต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักในคดี รำษฎรเป็นโจทก์กให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ไต่สวนมูลฟ้สำนั องกแต่ ถ้ำคดีนั้น พนักงำนอักยำกำรได้ฟ้อง
จำเลยโดยข้อหำอย่ำงเดียวกันด้วยแล้ว ให้จัดกำรตำมอนุมำตรำ (๒)
(๒) ในคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พนักงำนอัสยำนั กำรเป็ นโจทก์ ไม่จำเป็นต้อกงไต่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สวนมูลฟ้อสงำนัแต่ ถ้ำเห็นสมควร
จะสั่งให้ไต่สวนมูลฟ้องก่อนก็ได้
สในกรณี ที่ มี ก ำรไต่ ส วนมู ล ฟ้กำอ งดั งกล่ ำ วแล้สำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว กถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำจ ำเลยให้ ก ำรรั บ สำรภำพให้
กำ ศ ำล
ประทับฟ้องไว้พิจำรณำ
มำตรำ ๑๖๓ เมื่อมีเหตุอันควร โจทก์มีอำนำจยื
่นคำร้องต่อศำลขอแก้หรือเพิ่มเติม
๑๐๓
มำตรำ ๑๖๑/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนักอำญำ
(ฉบับที่ ๓๔) พ.ศ. ๒๕๖๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฟ้อ งก่อ นมีค ำพิพ ำกษำศำลชั้น ต้น ถ้ำ ศำลเห็น สมควรจะอนุญ ำตหรือ จะสั ่ง ใ ห้ไ ต่ส วนมูล ฟ้อ ง
สำนักเสี ย ก่อนก็ได้ เมื่ออนุญกำตแล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วให้ส่งสสำเนำแก้ ฟ้องหรือฟ้องเพิ่มเติกมำ แก่จำเลยเพื่อสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แก้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และศำลจะสั่ง กำ
แยกสำนวนพิจำรณำฟ้องเพิ่มเติมนั้นก็ได้
สเมืำนั่อกมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เหตุอันควร จำเลยอำจยื
กำ ่นคำร้องขอแก้
สำนัหกรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อเพิ่มเติมคำให้กำรของเขำก่
กำ อนศำล
พิพำกษำ ถ้ำศำลเห็นสมควรอนุญำต ก็ให้ส่งสำเนำแก่โจทก์
สมำตรำ ๑๖๔ คำร้องขอแก้กหำรือเพิ่มเติมฟ้อสงนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ถ้ำจะทำให้จำเลยเสียกเปรี
ำ ยบในกำร
ต่อสู้ คดี ห้ ำมมิให้ ศำลอนุ ญำต แต่กำรแก้ฐำนควำมผิ ดหรือรำยละเอียดซึ่งต้องแถลงในฟ้องก็ดี กำร
สำนักเพิ ่มเติมฐำนควำมผิดหรืกอำรำยละเอียดซึส่งำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มิไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กล่ำวไว้ก็ดี ไม่ว่ำจะทำเช่
กำนนี้ในระยะใดระหว่ ำงพิจำรณำใน
ศำลชั้นต้นมิให้ถือว่ำทำให้จำเลยเสียเปรียบ เว้นแต่จำเลยได้หลงต่อสู้ในข้อที่ผิดหรือที่มิได้กล่ำวไว้นั้น
มำตรำ ๑๖๕๑๐๔ ในคดีซึ่งพนักงำนอัยกำรเป็นโจทก์ ในวันไต่สวนมูลฟ้อง ให้จำเลย
สำนักมำหรื อคุมตัวมำศำล ให้กศำ ำลส่งสำเนำฟ้สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี องแก่ จำเลยรำยตัวไป เมื่อกศำลเชื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่อว่ำเป็นสจำนัำเลยจริ งแล้ว ให้
อ่ำนและอธิบำยฟ้องให้ฟัง และถำมว่ำได้กระทำผิดจริงหรือไม่ จะให้กำรต่อสู้ อย่ำงไรบ้ำง คำให้กำร
ของจำเลยให้จดไว้สำนัถ้ำกจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเลยไม่ยอมให้กำรก็ให้กศำ ำลจดรำยงำนไว้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และดำเนินกำรต่อไป
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีจำเลยไม่กำ มีอำนำจนำพยำนมำสื บในชั้นไต่สวนมูลกฟ้ำ อง แต่ทั้งนี้ไม่สเำนัป็นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรตัดสิทธิใน กำ
กำรที่จำเลยจะมีทนำยมำช่วยเหลือ
สในคดี รำษฎรเป็นโจทก์ ศำลมี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจไต่สวนมู
สำนัลกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฟ้องลับหลังจำเลย ให้กศำำลส่งสำเนำ
ฟ้องแก่จำเลยรำยตัวไป กับแจ้งวันนัดไต่สวนให้จำเลยทรำบ จำเลยจะมำฟังกำรไต่สวนมูลฟ้อง โดยตั้ง
สำนักทนำยให้ ซักค้ำนพยำนโจทก์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด้วยหรือไม่สกำนั็ได้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือจำเลยจะไม่มำ แต่กตำั้งทนำยมำซักสค้ำนั ำนพยำนโจทก์ ก็ได้
ห้ำมมิให้ศำลถำมคำให้กำรจำเลย และก่อนที่ศำลประทับฟ้องมิให้ถือว่ำจำเลยอยู่ในฐำนะเช่นนั้น
มำตรำ ๑๖๕/๑๑๐๕ ในคดีที่มีอัตรำโทษประหำรชีวิต หรือในคดีที่จำเลยมีอำยุไม่เกิน
บแปดปีในวันที่ถูกฟ้อกงต่ำ อศำล ในกำรไต่สำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วนมูลฟ้องตำมมำตรำ ก๑๖๕ ำ ถ้ำจำเลยมำศำลเมื ่อใด และ
จำเลยไม่มีทนำยควำม ก็ให้ศำลตั้งทนำยควำมให้
ในคดีที่มีอัตรำโทษจำคุก ในกำรไต่สวนมูลฟ้องตำมมำตรำ ๑๖๕ ถ้ำจำเลยมำศำล
สำนักเมืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อใด ให้ศำลถำมจำเลยว่กำ ำมีทนำยควำมหรื อไม่ ถ้ำไม่มีและจำเลยต้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องกำรทนำยควำม ก็ให้ศำลตั้ง
ทนำยควำมให้
สให้
ำนัศกำลจ่ ำยเงินรำงวัลและค่ำกใช้ำ จ่ำยแก่ทนำยควำมที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ศำลตั้งตำมมำตรำนีก้ ำโดยคำนึงถึง
สภำพแห่ งคดีและสภำวะทำงเศรษฐกิจ ทั้ งนี้ ตำมระเบียบที่ คณะกรรมกำรบริห ำรศำลยุติธ รรม
ำหนดโดยควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลั
กำ ง
สมำตรำ ๑๖๕/๒ ๑๐๖ ในกำรไต่

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส วนมู ล ฟ้สำนั
อ งกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จ ำเลยอำจแถลงให้ ศกำลทรำบถึ
ำ ง
๑๐๔
มำตรำ ๑๖๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๔๙๙
๑๐๕
มำตรำ ๑๖๕/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
สำนักอำญำ
(ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. ๒๕๖๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อเท็จจริงหรือข้อกฎหมำยอันสำคัญที่ศำลควรสั่งว่ำคดีไม่มีมูล และจะระบุในคำแถลงถึงตัวบุคคล
สำนักเอกสำร หรือวัตถุที่จะสนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บสนุนข้อเท็สจำนั
จริกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำมคำแถลงของจำเลยด้ กำ วยก็ได้ กรณี เช่กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ว่ำนี้ ศำลอำจ กำ
เรียกบุคคล เอกสำร หรือวัตถุดังกล่ำวมำเป็นพยำนศำลเพื่อประกอบกำรวินิจฉัยสั่งคดีได้ตำมที่จำเป็น
และสมควร โดยโจทก์
สำนักแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ละจำเลยอำจถำมพยำนศำลได้กำ เมื่อได้สรำนั
ับอนุ ญำตจำกศำล

มำตรำ ๑๖๖ ถ้ำโจทก์ไม่มำตำมกำหนดนัด ให้ศำลยกฟ้องเสีย แต่ ถ้ำศำลเห็นว่ำ
มีเหตุสมควรจึงมำไม่
สำนักได้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จะสั่งเลื่อนคดีไปก็ได้กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คดีที่ศำลได้ย กฟ้องดังกล่ำวแล้ว ถ้ำโจทก์มำร้องภำยในสิบ ห้ำวัน นับแต่วันศำล
สำนักยกฟ้ องนั้น โดยแสดงให้กศำำลเห็นได้ว่ำมีสเำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หตุกสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มควรจึงมำไม่ได้ ก็ให้ศกำลยกคดี
ำ นั้นขึ้นสไต่
ำนัสกวนมู ลฟ้องใหม่
ในคดีที่ศำลยกฟ้องดังกล่ำวแล้ว จะฟ้องจำเลยในเรื่องเดียวกันนั้นอีกไม่ได้ แต่ถ้ำศำล
ยกฟ้องเช่นนี้ในคดี ซึ่งกรำษฎรเท่
สำนั ำนั้นเป็นโจทก์กำไม่ตัดอำนำจพนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนอัยกำรฟ้องคดีนั้นอีกกำ เว้นแต่จะ
เป็นคดีควำมผิดต่อส่วนตัว
มำตรำ ๑๖๗ ถ้ำปรำกฏว่ำคดีมีมูล ให้ ศำลประทับฟ้ องไว้พิ จำรณำต่อไปเฉพำะ
กระทงที่มีมูล ถ้ำคดีไม่มีมูล ให้พิพำกษำยกฟ้อง
คำสั่งของศำลที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ว่ำคดีสมำนัีมูลกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้แสดงข้อเท็จจริงและข้
กำอกฎหมำยพร้สอำนัมเหตุ ผลประกอบ
ตำมสมควรด้วย ๑๐๗
มำตรำ ๑๖๘ เมื่อศำลประทับ ฟ้อ งแล้ว ให้ส่งสำเนำฟ้อ งให้แ ก่จำเลยรำยตัว ไป
สำนักเว้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นแต่จำเลยจะได้รับสกำเนำฟ้
ำ องไว้ก่อสนแล้ ว
สมำตรำ ๑๖๙ เมื่ อ ศำลประทั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ ฟ้ อ งแล้สวำนัแต่ ยั ง ไม่ ได้ ตั ว จ ำเลยมำกให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ศ ำลออก
หมำยเรียกหรือหมำยจับมำแล้วแต่ควรอย่ำงใดเพื่อพิจำรณำต่อไป
มำตรำ ๑๗๐ คำสั่งของศำลที่ให้ค ดีมีมูลย่อมเด็ดขำด แต่คำสั่งที่ว่ำคดีไม่มีมูลนั้น
โจทก์มีอำนำจอุทธรณ์ฎีกำได้ตำมบทบัญญัติว่ำด้วยลักษณะอุทธรณ์ฎีกำ
ถ้ำโจทก์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ร้องขอศำลจะขั
สำนังกจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเลยไว้หรือปล่อยชั่วครำวระหว่
กำ ำงอุทธรณ์
สำนักฎงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีกำก็ได้ กำ
สมำตรำ ๑๗๑ ให้นำบทบัญกญัำ ติว่ำด้วยกำรสอบสวนและกำรพิ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จำรณำเว้กำนแต่มำตรำ
๑๗๕ มำบังคับแก่กำรไต่สวนมูลฟ้องโดยอนุโลม
ให้นำบทบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติในมำตรำ ๑๓๓ ทวิ และมำตรำ ก๑๗๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ตรี มำใช้สบำนั
โดยอนุโลมแก่ กำ
กำรไต่สวนมูลฟ้องในคดีที่พยำนเป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปี ทั้งในคดีที่รำษฎรเป็นโจทก์ และในคดีที่

๑๐๖
มำตรำ ๑๖๕/๒ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำม
อำญำ (ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. ๒๕๖๒
๑๐๗
มำตรำ ๑๖๗ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พนักงำนอัยกำรเป็นโจทก์๑๐๘
ลักษณะ ๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำรพิ
กำ จำรณำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๗๒ กำรพิจำรณำและสื

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บพยำนในศำล ให้ทำโดยเปิดเผยต่กอำหน้ำจำเลย
เว้นแต่บัญญัติไว้เป็นอย่ำงอื่น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อโจทก์
กำ ห รื อทนำยโจทก์ แ ละจำเลยมำอยู่ต่อหน้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำศำลแล้ ว และศำลเชื ่อว่ำเป็ น
จำเลยจริง ให้อ่ำนและอธิบำยฟ้องให้ จำเลยฟัง และถำมว่ำได้กระทำผิดจริงหรือไม่ จะให้กำรต่อสู้
อย่ ำ งไรบ้ ำ ง ค ำให้
สำนักกำรของจ ำเลยให้ จ ดไว้กถ้ำ ำ จ ำเลยไม่ ยสอมให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำร ก็ ให้ ศ ำลจดรำยงำนไว้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แ ละ
ดำเนินกำรพิจำรณำต่อไป
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกำรสื กำ บพยำน เมื่อสได้
ำนัพกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เครำะห์ถึงเพศ อำยุ ฐำนะกำ สุขภำพอนำมั สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ภำวะแห่งจิต กำ
ของพยำนหรือควำมเกรงกลัวที่พยำนมีต่อจำเลยแล้ว จะดำเนินกำรโดยไม่ให้พยำนเผชิญหน้ำโดยตรง
กับจำเลยก็ได้ซึ่งอำจกระท ำโดยกำรใช้โทรทัศน์วงจรปิด สื่ออิสเำนัล็กกทรอนิ
กส์ หรือวิธีอื่นตำมที่กำหนดใน
อบังคับของประธำนศำลฎี ำ กำ และจะให้
ก๑๐๙ สำนัสกอบถำมผ่ ำนนักจิตวิทยำกนัำ กสังคมสงเครำะห์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรือบุคคลอื่น
ที่พยำนไว้วำงใจด้วยก็ได้
สในกำรสื บพยำน ให้มีกำรบันกทึำ กคำเบิกควำมพยำนโดยใช้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วิธีกำรบันทึกกลงในวั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สดุ ซึ่ง
สำมำรถถ่ำยทอดออกเป็นภำพและเสียงซึ่งสำมำรถตรวจสอบถึงควำมถูกต้องของกำรบันทึกได้ และให้
สำนักศำลอุ ทธรณ์ศำลฎีกำใช้กกำำรบันทึกดังกล่สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำวประกอบกำรพิ จำรณำคดีกดำ ้วย ทั้งนี้ ตำมหลั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เกณฑ์ วิธีกำร กำ
และเงื่อนไขที่กำหนดในข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ ๑๑๐
สข้ำนั
อบักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งคับของประธำนศำลฎีกำกำตำมวรรคสำมและวรรคสี ่ เมื่อได้รับควำมเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นชอบ
จำกที่ประชุมใหญ่ของศำลฎีกำและประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำแล้วให้ใช้บังคับได้๑๑๑
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ๑๑๒ ภำยหลังที่ศำลได้ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๑๗๒ วรรค ๒ แล้ว
เมื่อศำลเห็นเป็นกำรสมควร เพื่อให้กำรดำเนินกำรพิจำรณำเป็นไปโดยไม่ชักช้ำ ศำลมีอำนำจพิจำรณำ
สำนักและสื บพยำนลับหลังจำเลยได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ในกรณี สดัำนั
งต่กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๘
กำ ๑๗๑ วรรคสอง
สำนักเพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่มโดยพระรำชบัญญัติแก้กไขเพิ
๑๐๙
สำนักมำตรำ ๑๗๒ วรรคสำม เพิก่มำโดยพระรำชบัญสญัำนัติแกก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
๑๑๐
กำ ๑๗๒ วรรคสี ่ เพิก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ กำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๑๑
มำตรำ ๑๗๒ วรรคห้ำ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๑๒
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๔๙๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๖) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑)๑๑๓ ในคดีมีอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสูงไม่เกินสิบปี จะมีโทษปรับด้วยหรือไม่ก็ตำม

สำนักหรื อในคดีมีโทษปรับสถำนเดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยว เมื่อจสำเลยมี ทนำยและจำเลยได้รับกำอนุญำตจำกศำลที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่จงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะไม่มำฟังกำร กำ
พิจำรณำและกำรสืบพยำน
ส(๒)
ำนักในคดี ที่มีจำเลยหลำยคน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ถ้ำศำลพอใจตำมค ำแถลงของโจทก์ว่ำ กกำรพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จำรณำ
และกำรสืบพยำนตำมที่โจทก์ขอให้กระทำไม่เกี่ยวแก่จำเลยคนใด ศำลจะพิจำรณำและสืบพยำนลับ
หลังจำเลยคนนั้นก็ได้
ส(๓)
ำนักในคดี ที่มีจำเลยหลำยคน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ถ้ำศำลเห็นสสมควรจะพิ จำรณำและสืบกพยำนจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำเลย
คนหนึ่ง ๆ ลับหลังจำเลยคนอื่นก็ได้
(๔)๑๑๔กำจำเลยไม่อำจมำฟั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งกำรพิจำรณำและสืบกพยำนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เนื่องจำกควำมเจ็ บป่ว ย
หรือมีเหตุจำเป็นอย่ำงอื่นอันมิอำจก้ำวล่วงได้ เมื่อจำเลยมีทนำยควำมและจำเลยได้ รับอนุญำตจำก
ศำลที่จะไม่มำฟังกำรพิ จำรณำและสืบพยำน กำ
(๕)๑๑๕ ในระหว่ำงกำรพิจำรณำและสื บพยำน ศำลมีคำสั่งให้ จำเลยออกจำกห้ อง
จำรณำเพรำะเหตุขัดขวำงกำรพิ
กำ จำรณำ
สำนักหรื อจำเลยออกจำกห้อกงพิำ จำรณำโดยไม่สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ได้กรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับอนุญำตจำก กำ
ศำล
ในคดีที่ศำลพิจำรณำและสืบพยำนตำม (๒)สำนั หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(๓) ลับหลังจำเลยคนใด กำ
ไม่ว่ำกรณี
สำนักจะเป็ นประกำรใด ห้ำมมิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้ศำลรับฟังสกำรพิ จำรณำ และกำรสืบพยำน
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่กระทำลั สำนับกหลั งนั้นเป็นผล
เสียหำยแก่จำเลยคนนั้น
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ/๑๑๑๖ ภำยหลังที่ศำลได้ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๑๗๒ วรรคสอง
สำนักแล้ ว เมื่อศำลเห็นว่ำจำเลยหลบหนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือสำนั
ไม่กมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำฟังกำรพิจำรณำและสืกบำ พยำนโดยไม่สมำนั
ีเหตุ อันสมควร ให้
ศำลออกหมำยจับจำเลย หำกไม่ได้ตัวจำเลยมำภำยในสำมเดือนนับแต่วันออกหมำยจับ เมื่อศำลเห็น
เป็นกำรสมควรเพืส่อำนัประโยชน์ แห่งควำมยุติธรรมที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่จะให้กำรพิสำนั
จำรณำเป็ นไปโดยไม่ชักช้ำกและจ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำเลยมี
ทนำยควำม ให้ศำลมีอำนำจพิจำรณำและสืบพยำนลับหลังจำเลยได้ และเมื่อศำลพิจำรณำคดีเสร็จ
สำนักแล้ ว ให้ศำลมีคำพิพำกษำในคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นั้นต่อไปสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรพิจำรณำและสืบพยำนตำมวรรคหนึ่งต้องมิใช่คดีที่มีอัตรำโทษประหำรชีวิต หรือ
คดีที่จำเลยมีอำยุไม่เกินสิบแปดปีในวันที่ถูกฟ้องต่อศำล
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ/๒๑๑๗ ในคดีที่จำเลยเป็นนิติบุคคล ภำยหลังที่ศำลได้ดำเนินกำร
ตำมมำตรำ ๑๗๒สำนั
วรรคสอง แล้ว เมื่อมีกรณีกทำี่ศำลได้ออกหมำยจั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บผู้จัดกำรหรือผู้แทนของนิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติบุคคล
๑๑๓
กำ ๑๗๒ ทวิ (๑)
สำนัแก้ ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบักญำ ญัติแก้ไขเพิ่มเติ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๕) พ.ศ. ๒๕๒๗
๑๑๔
สำนักมำตรำ ๑๗๒ ทวิ (๔) เพิ่มโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัสำนั
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. ๒๕๖๒
๑๑๕
กำ ๑๗๒ ทวิ (๕)
สำนัเพิก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิ ำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๑๖
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญั ติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๑๗
มำตรำ ๑๗๒ ทวิ/๒ เพิ่มโดยพระรำชบัญญั ติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี พิจำรณำ
(ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นั้นแล้ว แต่ยังจับตัวมำไม่ได้ภำยในสำมเดือนนับแต่วันออกหมำยจับ และไม่มีผู้แทนอื่นของนิติบุคคล

สำนักมำด ำเนินกำรแทนนิติบกุคำคลนั้นได้ เมื่อสศำลเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นเป็นกำรสมควรเพื่อกประโยชน์
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ แห่งควำมยุ ติธรรมที่จะให้
กำรพิจำรณำเป็นไปโดยไม่ชักช้ำ ให้ศำลมีอำนำจพิจำรณำและสืบพยำนลับหลังจำเลยได้ และเมื่อศำล
พิจำรณำคดีเสร็จสแล้ำนัวกให้ ศำลมีคำพิพำกษำในคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นั้นต่อไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๗๒ ตรี๑๑๘ เว้นแต่ในกรณีที่จำเลยอ้ำงตนเองเป็นพยำน ในกำรสืบพยำนที่
เป็นเด็กอำยุไม่เกิสนำนัสิกบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แปดปี ให้ศำลจัดให้ พกยำนอยู ำ ่ในสถำนที
สำนั่ทกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี่เหมำะสมสำหรับเด็ก กและศำลอำจำ
ปฏิบัติอย่ำงใดอย่ำงหนึ่ง ดังต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑) ศำลเป็
กำ นผู้ ถำมพยำนเอง โดยแจ้ งให้ พยำนนัก้ นำทรำบประเด็ นสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี และข้ อเท็ จจริงซึ่ ง
ต้องกำรสืบแล้วให้พยำนเบิกควำมในข้อนั้น ๆ หรือศำลจะถำมผ่ำนนักจิตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์ก็ได้
ส(๒)
ำนักให้ คู่ควำมถำม ถำมค้ำนกหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อถำมติงผ่ำสนนัำนักกจิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์
กำ
ในกำรเบิกควำมของพยำนดังกล่ำวตำมวรรคหนึ่ง ให้มีกำรถ่ำยทอดภำพและเสียง
สำนักไปยั งห้องพิจำรณำด้วย กและเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นหน้ำที่ขสองศำลที ่จะต้องแจ้งให้นักจิตกวิำทยำหรือนักสังสคมสงเครำะห์
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทรำบ
ก่อนกำรสืบ พยำนตำมวรรคหนึ่ง ถ้ำศำลเห็นสมควรหรือถ้ำพยำนที่เป็นเด็กอำยุ
ไม่เกิน สิบแปดปีหรือคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งร้องขอโดยมีเหตุสผำนัลอักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นสมควรซึ่งเมื่อพิจำรณำแล้กำ
วเห็นว่ำ
สำนักจะเป็ นผลร้ำยแก่เด็กถ้ำกไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อนุญำตตำมที สำนั่รก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งขอ ให้ศำลจัดให้มีกำรถ่ กำ ำยทอดภำพและเสี ยงคำให้กำร
ของผู้เสียหำยหรือพยำนที่เป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปีที่ได้บันทึกไว้ในชั้นสอบสวนตำมมำตรำ ๑๓๓ ทวิ
หรือชั้นไต่สวนมูลสฟ้ำนัอกงตำมมำตรำ ๑๗๑ วรรคสอง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ต่อหน้ำคูส่คำนัวำมและในกรณี เช่นนี้ให้ถกือำสื่อภำพและ
เสียงคำให้กำรของพยำนดังกล่ำวเป็นส่วนหนึ่งของคำเบิกควำมของพยำนนั้นในชั้นพิจำรณำของศำล
สำนักโดยให้ คู่ควำมถำมพยำนเพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่มเติม ถำมค้สำำนั
นหรื อถำมติงพยำนได้ ทั้งกนีำ้ เท่ำที่จำเป็นสและภำยในขอบเขต
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่ศำลเห็นสมควร
สในกรณี ที่ไม่ได้ตัวพยำนมำเบิกกำ ควำมตำมวรรคหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งเพรำะมีเหตุจำเป็นอย่กำำงยิ่งให้ ศำล
รับฟังสื่อภำพและเสียงคำให้กำรของพยำนนั้นในชั้นสอบสวนตำมมำตรำ ๑๓๓ ทวิ หรือชั้นไต่สวนมูลฟ้อง
สำนักตำมมำตรำ ๑๗๑ วรรคสอง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เสมือนหนึส่งำนัเป็กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คำเบิกควำมของพยำนนั กำ ้นในชั้นพิจำรณำของศำล และให้
ศำลรับฟังประกอบพยำนอื่นในกำรพิจำรณำพิพำกษำคดีได้
๑๑๙
มำตรำกำ๑๗๒ จัตวำ สำนักให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นำบทบัญญัติในมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๗๒ ตรี มำใช้
สำนับกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คับโดยอนุโลม กำ
แก่กำรสืบพยำนนอกศำลในคดีที่พยำนเป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปี
มำตรำ ๑๗๓๑๒๐ ในคดีที่มีอัตรำโทษประหำรชีวิต หรือในคดีที่จำเลยมีอำยุไม่เกิน
บแปดปีในวันที่ถูกฟ้อกงต่ำ อศำล ก่อนเริ
สำนั่มกพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จำรณำให้ศำลถำมจำเลยว่
กำ ำมีทนำยควำมหรื อไม่ ถ้ำไม่มี
ก็ให้ศำลตั้งทนำยควำมให้
๑๑๘
กำ ๑๗๒ ตรี สแก้
ำนัไกขเพิ ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญกญั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติสมำนัประมวลกฎหมำย
วิ ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำ (ฉบั บ ที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๐
๑๑๙
มำตรำ ๑๗๒ จัตวำ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๒๐
มำตรำ ๑๗๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๖๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีที่มีอัตรำโทษจำคุก ก่อนเริ่มพิจำรณำให้ศำลถำมจำเลยว่ำมีทนำยควำมหรือไม่
ำไม่มีและจำเลยต้องกำรทนำยควำม
กำ สก็ำนั
ให้กศงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลตั้งทนำยควำมให้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ศำลจ่ำยเงินรำงวัลและค่ำใช้จ่ำยแก่ทนำยควำมที่ศำลตั้งตำมมำตรำนี้ โดยคำนึงถึง
สภำพแห่ งคดีและสภำวะทำงเศรษฐกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีจ ทัก้ งำนี้ ตำมระเบียสบที
ำนัก่ คงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ณะกรรมกำรบริห ำรศำลยุ
กำ ติ ธ รรม
กำหนดโดยควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลัง
๑๒๑
สมำตรำ ๑๗๓/๑ เพื่อให้กกำำรพิจำรณำเป็สนำนัไปด้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วยควำมรวดเร็ว ต่อเนืกำ่อง และเป็น
ธรรมในคดีที่จำเลยไม่ให้กำรหรือให้กำรปฏิเสธ เมื่อคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งร้องขอหรือศำลเห็นสมควร
สำนักศำลอำจก ำหนดให้มีวันกตรวจพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สกำนั
ฐำนก่ อนกำหนดวันนัดสืบกพยำนก็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ได้ โดยแจ้
สำนังกให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คู่ควำมทรำบ กำ
ล่วงหน้ำไม่น้อยกว่ำสิบสี่วัน
สก่ำนั
อนวั นตรวจพยำนหลักฐำนตำมวรรคหนึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งสไม่ำนันก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยกว่ำเจ็ดวัน ให้คู่ควำมยืกำ ่นบัญชีระบุ
พยำนต่อศำลพร้อมสำเนำในจำนวนที่เพียงพอ เพื่อให้คู่ควำมฝ่ำยอื่นรับไปจำกเจ้ำพนักงำนศำลและถ้ำ
สำนักคูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ควำมฝ่ำยใดมีควำมจำนงจะยื
กำ ่นบัญชีสรำนั
ะบุกพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยำนเพิ่มเติม ให้ยื่นต่อกศำลก่ำ อนกำรตรวจพยำนหลั กฐำน
เสร็จสิ้น
กำรยื่นบัญชีระบุพยำนเพิ่มเติมเมื่อล่วงพ้นระยะเวลำตำมวรรคสองจะกระท ำได้ต่อเมื่อ
สำนักได้ รับอนุญำตจำกศำล เมืกำ่อผู้ร้องขอแสดงเหตุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อันสมควรว่ำไม่สำมำรถทรำบถึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งพยำนหลั กฐำนนั้นหรือ
เป็นกรณีจำเป็นเพื่อประโยชน์แห่งควำมยุติธรรม หรือเพื่อให้โอกำสแก่จำเลยในกำรต่อสู้คดีอย่ำงเต็มที่
สถ้ำนั
ำพยำนเอกสำรหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีอพยำนวั กำ ตถุใดอยู่ในควำมครอบครองของบุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คคลภำยนอก
กำ ให้
คู่ค วำมที่ ป ระสงค์จ ะอ้ำ งอิง ขอให้ศ ำลมีคำสั่ ง เรีย กพยำนเอกสำรหรือ พยำนวัต ถุดัง กล่ ำ วมำจำก
้ ค รอบครองโดยยื่นคำขอต่
กำ อศำลพร้อสมกั ำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรยื่นบัญชีระบุพยำนกำเพื่อให้ได้พยำนเอกสำรหรื อพยำน
วัตถุนั้นมำก่อนวันตรวจพยำนหลักฐำนหรือวันที่ศำลกำหนด
มำตรำ ๑๗๓/๒ ๑๒๒ ในวันตรวจพยำนหลั กฐำน ให้ คู่ควำมส่ งพยำนเอกสำรและ
สำนักพยำนวั ตถุที่ยังอยู่ในควำมครอบครองของตนต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อศำลเพื่อให้คู่ควำมอี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำกฝ่ำยหนึ่งตรวจสอบ เว้นแต่ศำล
จะมี ค ำสั่ ง เป็ น อย่ ำ งอื่ น อั น เนื่ อ งจำกสภำพและควำมจ ำเป็ น แห่ ง พยำนหลั ก ฐำนนั้ น เอง ห รื อ
พยำนหลักฐำนนั้นเป็นบันทึกคำให้กำรของพยำน หลังจำกนั้นให้คู่ควำมแต่ละฝ่ำยแถลงแนวทำงกำร
สำนักเสนอพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กฐำนต่กอำศำล และให้ ศสำนั ำลสอบถำมคู ่ควำมถึงควำมเกี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ย วข้ องกั บสประเด็ นและควำม
จำเป็นที่ต้องสืบพยำนหลักฐำนที่อ้ำงอิงตลอดจนกำรยอมรับพยำนหลักฐำนของอีกฝ่ำยหนึ่ง เสร็จแล้ว
ให้ศำลกำหนดวันสสืำนับกพยำน และแจ้งให้คู่ควำมทรำบล่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วงหน้สำำนั
ไม่กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้อยกว่ำเจ็ดวัน ในกรณีกทำี่ โจทก์ไม่มำ
ศำลในวันตรวจพยำนหลักฐำนให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๑๖๖ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำจำเป็นเพื่อประโยชน์ แห่งควำมยุติธรรม เมืกำ่อศำลเห็นสมควรหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อคู่ควำมฝ่ำย
หนึ่งฝ่ำยใดร้องขอ ศำลจะมีคำสั่ งให้สืบพยำนหลักฐำนที่เกี่ยวกับประเด็นสำคัญในคดีไว้ล่วงหน้ำก่อน
ถึงกำหนดวันนัดสืสบำนัพยำนก็ ได้

๑๒๑
มำตรำ ๑๗๓/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๒๒
มำตรำ ๑๗๓/๒ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๖๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๔ ก่อนนำพยำนเข้ำสืบ โจทก์มีอำนำจเปิดคดีเพื่อให้ศำลทรำบคดีโจทก์

สำนักคืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อแถลงถึงลักษณะของฟ้ กำ อง อีกทั้งพยำนหลั กฐำนที่จะนำสืบเพื่อพิกสำ ูจน์ควำมผิดของจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำเลยเสร็จแล้ว
ให้โจทก์นำพยำนเข้ำสืบ
สเมืำนั่อกสืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บพยำนโจทก์แล้ว จำเลยมี
กำ อำนำจเปิดสคดีำนักเพืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อให้ศำลทรำบคดีจำเลย
กำ โดยแถลง
ข้อเท็จจริงหรือข้อกฎหมำยซึ่งตั้งใจอ้ำงอิง ทั้งแสดงพยำนหลักฐำนที่จะนำสืบ เสร็จแล้วให้จำเลยนำ
พยำนเข้ำสืบ
สเมืำนั่อกสืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บพยำนจำเลยเสร็จแล้กวำ โจทก์และจำเลยมี อำนำจแถลงปิดคดีของตนด้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยปำก
หรือหนังสือหรือทั้งสองอย่ำง
ในระหว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงพิจำรณำ สถ้ำนั
ำศำลเห็ นว่ำไม่จำเป็นต้ องสืกำบพยำนหรือทสำกำรอะไรอี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กจะสั่ง
งดพยำนหรือกำรนั้นเสียก็ได้
มำตรำ ๑๗๕ เมื่อโจทก์สืบพยำนเสร็จแล้ว ถ้ำเห็นสมควรศำลมีอำนำจเรียกสำนวน
สำนักกำรสอบสวนจำกพนั กงำนอั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยกำรมำเพืส่อำนั
ประกอบกำรวิ นิจฉัยได้ กำ
๑๒๓ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๖ ในชั้น พิ จ ำรณำ ถ้ำจำเลยให้ กำรรับ สำรภำพตำมฟ้ อ ง ศำลจะ
พำกษำโดยไม่สืบพยำนหลั
กำ กฐำนต่อไปก็ สำนักได้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เว้นแต่คดีที่มีข้อหำในควำมผิ
กำ ดซึ่งจำเลยรั บสำรภำพนั้น
กฎหมำยกำหนดอัตรำโทษอย่ำงต่ำไว้ให้จำคุกตั้งแต่ห้ำปีขึ้นไปหรือโทษสถำนที่หนักกว่ำนั้น ศำลต้อง
ฟังพยำนโจทก์จนกว่
สำนัำกจะพอใจว่ ำจำเลยได้กระท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำผิดจริง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีที่มีจำเลยหลำยคน และจำเลยบำงคนรับสำรภำพ เมื่อศำลเห็นสมควรจะสั่ง
ำหน่ำยคดี สำหรับจำเลยที
กำ ่ปฏิเสธเพื่อสำนั
ให้กโจทก์ ฟ้องจำเลยที่ปฏิเสธนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้น เป็นคดีใหม่ ภำยในเวลำที
สำนั ่ศำล
กำหนดก็ได้
มำตรำ ๑๗๗ ศำลมีอำนำจสั่งให้พิจำรณำเป็นกำรลับ เมื่อเห็นสมควรโดยพลกำร
สำนักหรื อโดยคำร้องขอของคูก่คำวำมฝ่ำยใด แต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัตก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเพื่อประโยชน์แห่ งควำมสงบเรี
กำ ยบร้อสยหรื อศีลธรรมอันดี
ของประชำชน หรือเพื่อป้องกันควำมลับอันเกี่ยวกับควำมปลอดภัยของประเทศมิให้ล่วงรู้ถึงประชำชน
มำตรำกำ๑๗๘ เมื่อมีสกำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำรพิ จำรณำเป็นกำรลับ บุคกำคลเหล่ำนี้เท่ำสนัำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้นมีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สิทธิอยู่ในห้อง กำ
พิจำรณำได้ คือ
ส(๑)
ำนักโจทก์ และทนำย
(๒) จำเลยและทนำย
(๓) ผู้คกวบคุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มตัวจำเลย
(๔) พยำนและผู้ชำนำญกำรพิเศษ
ส(๕)
ำนักล่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำม กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) บุคคลผู้มีประโยชน์เกี่ยวข้องและได้รับอนุญำตจำกศำล
(๗) พนักำกงำนศำลและเจ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกหน้ ำที่รักษำควำมปลอดภั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำยแก่ศำลแล้วแต่
สำนัจกะเห็ นสมควร
๑๒๓
มำตรำ ๑๗๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๖๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๗๙ ภำยใต้ บั งคั บ แห่ งประมวลกฎหมำยนี้ ห รื อ กฎหมำยอื่ น ศำลจะ

ำเนินกำรพิจำรณำตลอดไปจนเสร็
กำ จโดยไม่
สำนักเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ลื่อนก็ได้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำพยำนไม่มำ หรือมีเหตุอื่น อันควรต้องเลื่ อนกำรพิ จำรณำ ก็ให้ ศำลเลื่ อนคดีไป
ตำมที่เห็นสมควร ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๘๐ ให้นำบทบัญญัติเรื่องรักษำควำมเรียบร้อยในศำลในประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมแพ่
สำนังกมำบั งคับแก่กำรพิจำรณำคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำญำโดยอนุ
สำนักโลม แต่ห้ำมมิให้ สั่งให้จำเลยออกจำก
ห้องพิจำรณำ เว้นแต่จำเลยขัดขวำงกำรพิจำรณำ
มำตรำ ๑๘๑ ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ ๑๓๙ และ ๑๖๖ มำบังคับแก่กำรพิจำรณำ
โดยอนุโลม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๓
คำพิพำกษำและคำสั่ง

มำตรำ ๑๘๒๑๒๔ คดีที่อยู่ในระหว่ำงไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจำรณำ ถ้ำมีคำร้องระหว่ำง
พิจำรณำขึ้นมำ ให้สศำนัำลสั ่งตำมที่เห็นควร เมื่อกำรพิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จำรณำเสร็จสแล้ำนัวกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้พิพำกษำหรือสั่งตำมรูกำปควำม
ให้อ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งในศำลโดยเปิดเผยในวันเสร็จกำรพิจำรณำ หรือภำยใน
สำนักเวลำสำมวั นนับแต่เสร็จกคดีำ ถ้ำมีเหตุอันสสมควร
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จะเลื่อนไปอ่ำนวันอืก่นำก็ได้ แต่ต้องจดรำยงำนเหตุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นั้นไว้
เมื่อศำลอ่ำนให้คู่ควำมฟังแล้ว ให้คู่ควำมลงลำยมือชื่อไว้ ถ้ำเป็นควำมผิดของโจทก์ที่
ไม่มำ จะอ่ำนโดยโจทก์ ไม่อยู่ก็ได้ ในกรณีที่จำเลยไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อยู่ โดยไม่ สำนัมกีเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หตุสงสัยว่ำจำเลยหลบหนีกำ หรือจงใจ
ไม่มำฟัง ก็ให้ศำลรอกำรอ่ำนไว้จนกว่ำจำเลยจะมำศำล แต่ถ้ำมีเหตุสงสัยว่ำจำเลยหลบหนีหรือจงใจ
สำนักไม่ มำฟัง ให้ศำลออกหมำยจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ จำเลย สเมื ำนั่อกได้ ออกหมำยจับแล้ว ไม่กำได้ตัว จำเลยมำภำยในหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งเดื อน
นับ แต่วันออกหมำยจับ ก็ให้ศำลอ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งลับหลังจำเลยได้ และให้ถือว่ำโจทก์หรือ
จำเลย แล้วแต่กรณี ได้ฟังคำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้นแล้ว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกรณีกำที่คำพิพำกษำหรื สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คำสั่งต้องเลื่อนอ่ำนไปโดยขำดจ
กำ ำเลยบำงคน ถ้ำจำเลยที่
อยู่จะถูกปล่อย ให้ศำลมีอำนำจปล่อยชั่วครำวระหว่ำงรออ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้น
มำตรำ ๑๘๓ ค ำพิ พ ำกษำ หรือ ค ำสั่ งหรือ ควำมเห็ น แย้ งต้ อ งท ำเป็ น หนั งสื อ ลง
สำนักลำยมื อชื่อผู้ พิพ ำกษำซึก่งำนั่ งพิจ ำรณำ สผูำนั้ พกิพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำกษำใดที่ นั่ งพิ จำรณำกำ ถ้ำไม่เห็ น พ้ อสงด้
ำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย มีอำนำจท ำ กำ
ควำมเห็นแย้ง คำแย้งนี้ให้รวมเข้ำสำนวนไว้
มำตรำ ๑๘๔ ในกำรประชุมปรึกษำเพื่อมีคำพิพำกษำหรือคำสั่ง ให้อธิบดีผู้พิพำกษำ
ำหลวงยุติธรรม หัวหน้กำำ ผู้พิพำกษำในศำลนั ้นหรือเจ้ำของสำนวนเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นประธำน สถำมผู ้พิพำกษำที่นั่ ง
พิจำรณำทีละคนสำนั
ให้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อกควำมเห็นทุก ประเด็กำนที่จะวินิจฉัยสำนั
ให้กปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระธำนออกควำมเห็นกสุำดท้ำย กำร
๑๒๔
มำตรำ ๑๘๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๖๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วินิจฉัยให้ถือตำมเสียงข้ำงมำก ถ้ำในปัญหำใดมีควำมเห็นแย้งกันเป็นสองฝ่ำยหรือเกินกว่ำสองฝ่ำย
สำนักขึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นไป จะหำเสียงข้ำงมำกมิ
กำ ได้ ให้ผู้พสิพำนั
ำกษำซึ ่งมีควำมเห็นเป็นผลร้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำยแก่จำเลยมำกยอมเห็ นด้ว ย
ผู้พิพำกษำซึ่งมีควำมเห็นเป็ นผลร้ำยแก่จำเลยน้อยกว่ำ
มำตรำ ๑๘๕ ถ้ำศำลเห็นว่ำจำเลยมิได้กระทำผิดก็ดี กำรกระทำของจำเลยไม่เป็น
ควำมผิดก็ดี คดีขำดอำยุควำมแล้วก็ดี มีเหตุตำมกฎหมำยที่จำเลยไม่ควรต้องรับโทษก็ดี ให้ศำลยกฟ้อง
โจทก์ปล่อยจำเลยไป
สำนักแต่ ศำลจะสั่งขังจำเลยไว้กหำรือปล่อยชั่วครำวระหว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำงคดียังไม่ถึงที่สุดกก็ำได้
เมื่อศำลเห็ นว่ำจำเลยได้กระทำผิด และไม่มีกำรยกเว้นโทษตำมกฎหมำย ให้ ศำล
สำนักลงโทษแก่ จำเลยตำมควำมผิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด แต่เมื่อเห็ นสมควรศำลจะปล่
สำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีอยจำเลยชั
กำ ่วครำวระหว่ ำงคดี
สำนั ยังไม่ถึงที่สุด
ก็ได้
มำตรำ ๑๘๖ คำพิพำกษำหรือคำสั่งต้องมีข้อสำคัญเหล่ำนี้เป็นอย่ำงน้อย
(๑) ชื่อกศำลและวั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นเดืสอำนั
นปีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) คดีระหว่ำงใครโจทก์ใครจำเลย
(๓) เรื่อง
(๔) ข้อกหำและค
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำให้กสำรำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ข้อเท็จจริงซึ่งพิจำรณำได้ควำม
ส(๖)
ำนักเหตุ ผลในกำรตัดสินทั้งในปั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญหำข้อเท็จสจริ
ำนังกและข้ อกฎหมำย
(๗) บทมำตรำที่ยกขึ้นปรับ
(๘) คำชี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ขำดให้ยกฟ้อสงหรื
ลงโทษ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๙) คำวินิจฉัยของศำลในเรื่องของกลำงหรือในเรื่องฟ้องทำงแพ่ง
สคำนั
ำพิกพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำกษำในคดีที่เกี่ยวกับกควำมผิ
ำ ดลหุโทษสำนัไม่กจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำต้องมีอนุมำตรำ (๔) ก(๕)
ำ และ (๖)
มำตรำกำ๑๘๗ คำสั่งระหว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งพิจำรณำอย่ำงน้อยต้กอำงมี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) วันเดือนปี
(๒) เหตุผลตำมกฎหมำยในกำรสั่ง
(๓) คำสั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๘๘ คำพิพ ำกษำหรื

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ คำสั่ง มีผสลตั
ำนัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แต่วัน ที่ ได้อ่ำ นในศำลโดยเปิ
กำ ด เผย
เป็นต้นไป
มำตรำ ๑๘๙ เมื่อ จำเลยซึ่งต้อ งคำพิพ ำกษำให้ล งโทษเป็น คนยำกจนขอสำเนำ
คำพิพำกษำซึ่งรับสำนั
รองว่ ำถูกต้อง ให้ศำลคัดสกำเนำให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หนึ่งฉบัสำนับโดยไม่ คิดค่ำธรรมเนียมกำ
มำตรำกำ๑๙๐ ห้ำมมิสให้ำนัแกก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไขคำพิพำกษำหรือคำสัก่งำซึ่งอ่ำนแล้ว นอกจำกแก้ ถ้อยคำที่
เขียนหรือพิมพ์ผิดสพลำด
มำตรำกำ๑๙๑ เมื่อเกิสดำนัสงสั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยในกำรบังคับตำมคำพิกำพำกษำหรือคสำสัำนั่งกถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำบุคคลใดที่มี กำ
- ๖๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประโยชน์เกี่ยวข้องร้องต่อศำลซึ่งพิพำกษำหรือสั่ง ให้ศำลนั้นอธิบำยให้แจ่มแจ้ง
มำตรำ ๑๙๒๑๒๕ ห้ำมมิให้พิพำกษำ หรือสั่ง เกินคำขอ หรือที่มิได้กล่ำวในฟ้อง
สถ้ำนั
ำศำลเห็ นว่ำข้ อเท็จจริงตำมที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ปรำกฏในกำรพิ จ ำรณำแตกต่ำงกับข้อกเท็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จจริงดังที่
กล่ำวในฟ้อง ให้ศำลยกฟ้องคดีนั้น เว้นแต่ข้อแตกต่ำงนั้นมิใช่ในข้อสำระสำคัญและทั้งจำเลยมิได้หลง
ต่อสู้ ศำลจะลงโทษจำเลยตำมข้อเท็จจริงที่ได้ควำมนั้นก็ได้
สในกรณี ที่ข้อแตกต่ำงนั้นเป็นกเพี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ยงรำยละเอีสยำนั
ด กเช่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น เกี่ยวกับเวลำหรือสถำนที
กำ ่กระทำ
ควำมผิดหรือต่ำงกันระหว่ำงกำรกระทำผิดฐำนลักทรัพย์ กรรโชก รีดเอำทรัพย์ ฉ้อโกง โกงเจ้ำหนี้
สำนักยังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กยอก รับของโจร และท กำ ำให้เสียทรัพสำนั
ย์ กหรื อต่ำงกันระหว่ำงกำรกระท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำผิดโดยเจตนำกั บประมำท
มิให้ถือว่ำ ต่ำงกันในข้อสำระสำคัญ ทั้งมิให้ถือว่ำข้อที่พิจ ำรณำได้ควำมนั้นเป็นเรื่องเกินคำขอหรือเป็น
เรื่องที่โจทก์ไม่ประสงค์ ให้ลงโทษ เว้นแต่จะปรำกฏแก่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ศำลว่ำกำรที ่ฟ้องผิดไปเป็นเหตุให้จกำเลยหลงต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อสู้
แต่ทั้งนี้ ศำลจะลงโทษจำเลยเกินอัตรำโทษที่กฎหมำยกำหนดไว้สำหรับควำมผิดที่โจทก์ฟ้องไม่ได้๑๒๖
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำศำลเห็
กำ นว่ำข้อเท็จสจริ
ำนังกบำงข้ อดังกล่ำวในฟ้อง กและตำมที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ปรำกฏในทำงพิ จำรณำ
ไม่ใช่เป็นเรื่องที่โจทก์ประสงค์ให้ลงโทษ ห้ำมมิให้ศำลลงโทษจำเลยในข้อเท็จจริงนั้น ๆ
ถ้ำศำลเห็นว่ำข้อเท็จจริงตำมฟ้องนั้นโจทก์สสำนัืบสม กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่โจทก์อ้ำงฐำนควำมผิดหรือบท
สำนักมำตรำผิ ด ศำลมีอำนำจลงโทษจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเลยตำมฐำนควำมผิ ดที่ถูกต้องได้ กำ
ถ้ำควำมผิดตำมที่ฟ้องนั้นรวมกำรกระทำหลำยอย่ำง แต่ละอย่ำงอำจเป็นควำมผิดได้
อยู่ในตัวเอง ศำลจะลงโทษจ ำเลยในกำรกระทกำผิำ ดอย่ำงหนึ่งอย่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกงใดตำมที ่พิจำรณำได้ควำมก็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ภำค ๔
อุทธรณ์ และฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๑
อุทธรณ์

หมวด ๑

มำตรำ ๑๙๓ คดีอุท ธรณ์คำพิพ ำกษำหรื อ คำสั่ง ศำลชั้น ต้น ในข้อ เท็จ จริง และ
ข้อกฎหมำยให้อุทสธรณ์
ำนักไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปยังศำลอุทธรณ์ เว้นแต่กจำะถูกห้ำมอุทธรณ์
สำนัโกดยประมวลกฎหมำยนี ้หรืกอำกฎหมำยอื่น
อุทธรณ์ทุกฉบับต้องระบุข้อเท็จจริงโดยย่อหรือข้อกฎหมำยที่ยกขึ้นอ้ำงอิงเป็นลำดับ
๑๒๕
มำตรำ ๑๙๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๒๖
มำตรำ ๑๙๒ วรรคสำม แก้ไ ขเพิ ่ม เติม โดยพระรำชบัญ ญัต ิแ ก้ไ ขเพิ ่ม เติม ประมวล
สำนักกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๑๗)
ธีพิจำรณำควำมอำญำ สำนักพ.ศ.
๒๕๓๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๙๓ ทวิ๑๒๗สำนัห้กำมมิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้อุทธรณ์คำพิพำกษำศำลชั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นต้นในปั
สำนักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หำข้อเท็จจริง กำ
ในคดีซึ่งอัตรำโทษอย่ำงสูงตำมที่กฎหมำยกำหนดไว้ให้จำคุกไม่เกินสำมปี หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบำท
หรือทั้งจำทั้งปรับสเว้
ำนันกแต่ กรณีต่อไปนี้ให้จำเลยอุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทธรณ์ในปัญสหำข้
เท็จจริงได้ กำ
(๑) จำเลยต้องคำพิพำกษำให้ลงโทษจำคุกหรือให้ลงโทษกักขังแทนโทษจำคุก
(๒) จำเลยต้องคำพิพำกษำให้ลงโทษจำคุก แต่ศำลรอกำรลงโทษไว้
ส(๓)
ำนักศำลพิ พำกษำว่ำจำเลยมีกคำวำมผิด แต่รอกำรก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหนดโทษไว้ หรือ กำ
(๔) จำเลยต้องคำพิพำกษำให้ลงโทษปรับเกินหนึ่งพันบำท
มำตรำ ๑๙๓ ตรี๑๒๘ในคดีซึ่งต้องห้ำมอุทธรณ์ตำมมำตรำ ๑๙๓ ทวิ ถ้ำผู้พิพำกษำ
คนใดซึ่งพิจำรณำหรืสำนัอกลงชื ่อในคำพิพำกษำหรืกอำทำควำมเห็นแย้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนังในศำลชั ้นต้นพิเครำะห์เห็กนำ ว่ำข้อควำม
ที่ตัดสินนั้นเป็นปัญหำสำคัญอันควรสู่ศำลอุทธรณ์และอนุญำตให้อุทธรณ์ หรืออธิบดีกรมอัยกำรหรือ
สำนักพนั กงำนอัยกำรซึ่งอธิบดีกกำ รมอัยกำรได้สมำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อบหมำยลงลำยมื อชื่อรับรองในอุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทธรณ์ว่ำสำนั มีเหตุ อันควรที่ศำล
อุทธรณ์จะได้วินิจฉัยก็ให้รับอุทธรณ์นั้นไว้พิจำรณำต่อไป
มำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๙๔ ถ้ ำ มีสำนั
อุ ทกธรณ์ แ ต่ ใ นปั ญ หำข้ อ กกฎหมำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ในกำรวิ นิ จ ฉั ย ปั ญ หำ
ข้อกฎหมำยนั้น ๆ ศำลอุทธรณ์จะต้องฟังข้อเท็จจริงตำมที่ศำลชั้นต้นวินิจฉัยมำแล้วจำกพยำนหลักฐำน
ในสำนวน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๙๕ ข้อกฎหมำยทั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้งปวงอันคู่ควำมอุทธรณ์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ร้องอ้ำงอิงให้สำนั
แสดงไว้ โดยชัดเจน
ในฟ้องอุทธรณ์ แต่ต้องเป็นข้อที่ได้ยกขึ้นมำว่ำกันมำแล้วแต่ในศำลชั้นต้น
สข้ำนั
อ กกฎหมำยที ่ เกี่ ย วกั บ ควำมสงบเรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ย บร้สำนั
อ ยกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรื อ ที่ เกี่ ย วกั บ กำรไม่กำป ฏิ บั ติ ต ำม
บทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้อันว่ำด้วยอุทธรณ์ เหล่ำนี้ผู้อุทธรณ์หรือศำลยกขึ้นอ้ำงได้ แม้ว่ำจะ
สำนักไม่ ได้ยกขึ้นในศำลชั้นต้นกก็ำตำม
มำตรำ ๑๙๖ คำสั่งระหว่ำงพิจำรณำที่ไม่ทำให้คดีเสร็จสำนวน ห้ำมมิให้อุทธรณ์
ำสั่งนั้นจนกว่ำจะมีคำพิกพำำกษำหรือคำสัส่งำนัในประเด็ นสำคัญและมีอุทธรณ์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คำพิพำกษำหรื
สำนัอกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำสั่งนั้นด้วย กำ
สมำตรำ ๑๙๗ เหตุที่มีอุทธรณ์

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คำพิพำกษำหรื
สำนัอกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำสั่งฉบับหนึ่งแล้ว หำเป็กำนผลตัดสิทธิ
ผู้อื่นซึ่งมีสิทธิอุทธรณ์ จะอุทธรณ์ด้วยไม่
มำตรำ ๑๙๘๑๒๙ กำรยื่นอุทธรณ์ ให้ยื่นต่อศำลชั้นต้นในกำหนดหนึ่งเดื อนนับแต่วัน
๑๒๗
กำ ๑๙๓ ทวิ สแก้
ำนัไกขเพิ ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญกำญั ติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติสมำนัประมวลกฎหมำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วิ ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำ (ฉบั บ ที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๓๒
๑๒๘
มำตรำ ๑๙๓ ตรี เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๑๗
๑๒๙
มำตรำ ๑๙๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ.กำ๒๕๑๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อ่ำน หรือถือว่ำได้อ่ำนคำพิพำกษำหรือคำสั่งให้คู่ควำมฝ่ำยที่อุทธรณ์ฟัง๑๓๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ เป็ นกหน้
ำ ำที่ ศำลชั้นสต้ำนันกตรวจอุ ทธรณ์ว่ำควรจะรักำบส่งขึ้นไปยังสศำลอุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทธรณ์ หรือไม่
ตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ ถ้ำเห็นว่ำไม่ควรรับให้จดเหตุผลไว้ในคำสั่งของศำลนั้นโดย
ชัดเจน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ตำมคำพิพำกษำจำเลยต้องรับโทษจำคุกหรือโทษสถำนที่หนักกว่ำนั้นและ
จำเลยไม่ได้ถูกคุมขัง จำเลยจะยื่นอุทธรณ์ได้ต่อเมื่อแสดงตนต่อเจ้ำพนักงำนศำลในขณะยื่นอุทธรณ์
มิฉะนั้น ให้ศำลมีสคำนัำสักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งไม่รับอุทธรณ์ ทั้งนี้ กประธำนศำลฎี
ำ สกำนั
ำอำจออกข้ อบังคับกำหนดหลั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กเกณฑ์
วิธีกำร และเงื่อนไขกำรแสดงตนของจำเลยก็ได้ ข้อบังคับนั้น เมื่อประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำแล้ว
สำนักให้ ใช้บังคับได้๑๓๑
ควำมในวรรคสำมมิให้ใช้บังคับแก่กรณีที่จำเลยได้รับกำรรอกำรลงโทษจำคุก หรือรับโทษ
จำคุกตำมคำพิพำกษำครบถ้ วนแล้ว๑๓๒
มำตรำกำ๑๙๘ ทวิ๑๓๓ สำนั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ศำลชั้นต้นปฏิเสธไม่ยอมรั
กำ บอุทธรณ์ ผูส้อำนั
ุทธรณ์ อำจอุทธรณ์
เป็นคำร้องอุทธรณ์คำสั่งของศำลนั้นต่อศำลอุทธรณ์ได้ คำร้องเช่นนี้ให้ยื่นที่ศำลชั้นต้นภำยในกำหนด
สิบห้ำวันนับแต่วันสำนั
ฟังกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำสั่ง แล้วให้ศำลนั้นรีบกส่ำงคำร้องเช่นว่สำำนันั้นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ไปยังศำลอุทธรณ์พร้อมด้ วยอุทธรณ์
สำนักและค ำพิพำกษำหรือคำสักำ่งของศำลชั้นต้สนำนั๑๓๔
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อศำลอุทธรณ์เห็นสมควรตรวจสำนวนเพื่อสั่งคำร้องเรื่องนั้น ก็ให้สั่งศำลชั้นต้นส่ง
มำให้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ศ ำลอุท ธรณ์พิจ ำรณำคำร้อ งนั้น แล้ว มีคำสั่ง ยืน ตำมคำปฏิเสธของศำลชั้ น ต้น
สำนักหรื อมีคำสั่งให้รับอุทธรณ์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คำสั่งนี้ให้เป็สนำนัทีก่สงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ุดแล้วส่งไปให้ศำลชั้นต้กนำอ่ำน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๙๙ ผู้อุทธรณ์ซึ่งกต้ำองขังหรือต้อสงจำนัำคุ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กอยู่ในเรือนจำ อำจยืก่นำอุทธรณ์ต่อ
พัศดีภำยในกำหนดอำยุอุทธรณ์ เมื่อได้รับอุทธรณ์นั้นแล้ว ให้พัศดีออกใบรับให้แก่ผู้ยื่นอุทธรณ์ แล้วให้
สำนักรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บส่งอุทธรณ์นั้นไปยังศำลชั
กำ ้นต้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อุทธรณ์ฉบับใดที่ยื่นต่อพัศดีส่งไปถึงศำลเมื่อพ้นกำหนดอำยุอุทธรณ์แล้วถ้ำปรำกฏว่ำ
กำรส่งชักช้ำนั้นมิใช่เป็ นควำมผิดของผู้ยื่นอุทธรณ์ ให้ ถือว่ำเป็นอุทธรณ์ที่ได้ยื่นภำยในกำหนดอำยุ
ทธรณ์ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๐
กำ ๑๙๘ วรรคหนึ
สำนั่งกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
กำญญัติแก้ไขเพิ่มสเติำนัมกประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๓๒
๑๓๑
สำนักมำตรำ ๑๙๘ วรรคสำม เพิก่มำโดยพระรำชบัญสญัำนัติแกก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ กำ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙
๑๓๒
กำ ๑๙๘ วรรคสี ่ เพิก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั โดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิ
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙
๑๓๓
มำตรำ ๑๙๘ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๓๔
มำตรำ ๑๙๘ ทวิ วรรคหนึ่ ง แก้ ไขเพิ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญั ติ แ ก้ ไขเพิ่ ม เติ ม ประมวล
สำนักกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๑๗)
ธีพิจำรณำควำมอำญำ สำนัพ.ศ.
๒๕๓๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๐๑๓๕ ให้ศำลส่งสำเนำอุทธรณ์ให้แก่อีกฝ่ำยหนึ่งแก้ภำยในกำหนดสิบห้ำ

นนับแต่วันที่ได้รับสำเนำอุ
กำ ทธรณ์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๐๑๑๓๖ เมื่อศำลส่กำงสำเนำอุทธรณ์

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัแกก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อีกฝ่ำยหนึ่งไม่ได้เพรำะหำตั
กำ วไม่พบ
หรือหลบหนี หรือจงใจไม่รับสำเนำอุทธรณ์ หรือได้รับแก้อุทธรณ์แล้ว หรือพ้นกำหนดแก้อุทธรณ์แล้ว
ให้ศำลรีบส่งสำนวนไปยังศำลอุทธรณ์เพื่อทำกำรพิจำรณำพิพำกษำต่อไป
มำตรำ ๒๐๒ ผู้ อุทธรณ์ มีอำนำจยื่นคำร้องขอถอนอุทธรณ์ ต่อศำลชั้นต้นก่อนส่ ง
สำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนวนไปศำลอุ ทธรณ์กในกรณี ำ เช่น นีส้ ศำนัำลชั ้นต้ นสั่ งอนุ ญ ำตได้ เมืกำ่ อส่ งส ำนวนไปแล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้ ยื่น ต่อศำล กำ
อุทธรณ์หรือต่อศำลชั้นต้นเพื่อส่งไปยังศำลอุทธรณ์เพื่อสั่ง ทั้งนี้ ต้องก่อนอ่ำนคำพิพำกษำศำลอุทธรณ์
สเมืำนั่อกถอนไปแล้ ว ถ้ำคู่ควำมอีกกำ ฝ่ำยหนึ่งมิได้สอำนัุทกธรณ์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คำพิพำกษำหรือคกำสั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่งของศำล
ชั้นต้นย่อมเด็ดขำดเฉพำะผู้ถอน ถ้ำอีกฝ่ำยหนึ่งอุทธรณ์ จะเด็ดขำดต่อเมื่อคดีถึงที่สุดโดยไม่มีกำรแก้
ำพิพำกษำหรือคำสั่งศำลชั กำ ้นต้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำกำรพิจำรณำสคำนัำพิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พำกษำและคำสั่งชั้นศำลอุ
กำ ทธรณ์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๐๓ ให้ ศ ำลอุ ท ธรณ์ พิ จ ำรณำโดยเปิ ด เผยเฉพำะแต่ ในกรณี ที่ นั ด หรื อ
สำนักอนุ ญำตให้คู่ควำมมำพร้กอำมกัน หรือมีกำรสื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พยำน กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๐๔ เมื่ อจะพิ จำรณำในศำลโดยเปิ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เผย ให้ ศำลอุทธรณ์ อกอกหมำยนั
ำ ด
กำหนดวันพิจำรณำไปยังคู่ควำมให้ทรำบล่วงหน้ำอย่ำงน้อยไม่ต่ำกว่ำห้ำวัน
กำรฟักงคำ ำแถลงกำรณ์สำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นั้นกห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำมมิให้กำหนดช้ำกว่ำกสิำบห้ำวันนับแต่สวำนัันกรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บสำนวน ถ้ำมี กำ
เหตุพิเศษจะช้ำกว่ำนั้นก็ได้แต่อย่ำให้เกินสองเดือน เหตุที่ต้องช้ำให้ศำลรำยงำนไว้
มำตรำกำ ๒๐๕ ค ำร้สอำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งขอแถลงกำรณ์ ด้ ว ยปำกให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติ ด มำกั บ ฟ้สอำนั
งอุกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธรณ์ ห รื อ แก้ กำ
อุทธรณ์
สคำนั
ำแถลงกำรณ์ เป็นหนังสือให้กยำ ื่นก่อนวันศำลอุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัทกธรณ์ พิพำกษำ
คำแถลงกำรณ์ด้ว ยปำกหรือ หนัง สือ ก็ต ำม มิให้ถือ ว่ำ เป็น ส่ว นหนึ่ง ของอุท ธรณ์
สำนักให้ นับว่ำเป็น แต่คำอธิบกำยข้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ออุทธรณ์หสรืำนั
อแก้ อุทธรณ์เท่ำนั้น
คำแถลงกำรณ์เป็นหนังสือจะยื่นต่อศำลชั้นต้นหรือต่อศำลอุทธรณ์ก็ได้
มำตรำ ๒๐๖ ระเบียบแถลงกำรณ์ด้วยปำกมีดังนี้
๑๓๕
มำตรำ ๒๐๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๓๖
มำตรำ ๒๐๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๗๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ถ้ำคู่ควำมฝ่ำยใดขอแถลงกำรณ์ ให้ฝ่ำยนั้นแถลงก่อน แล้วให้อีกฝ่ำยหนึ่งแถลง

สำนักแก้ เสร็จแล้วฝ่ำยแถลงก่กอำ นแถลงแก้ได้สอำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ีก กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำคู่ควำมทั้งสองฝ่ำยขอแถลงกำรณ์ ให้ผู้อุทธรณ์แถลงก่อน แล้วให้อีกฝ่ำยหนึ่ง
แถลงแก้ เสร็จแล้วำนั
ส ให้กผงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ู้อุทธรณ์แถลงแก้ได้อีก กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำคู่ควำมทั้งสองฝ่ำยขอแถลงกำรณ์และเป็นผู้อุทธรณ์ทั้งคู่ ให้โจทก์แถลงก่อน
แล้วให้จำเลยแถลง เสร็จแล้วโจทก์แถลงแก้ได้อีก
มำตรำ ๒๐๗ เมื่อมีอุทธรณ์คำพิพำกษำ ศำลอุทธรณ์มีอำนำจสั่งให้ศำลชั้นต้นออก
สำนักหมำยเรี ยกหรือจับจำเลย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ซึ่งศำลนั้นปล่
สำนัอกยตั วไปแล้ว มำขังหรือ ปล่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อยชั่วครำวระหว่ ำงอุทธรณ์ก็ได้
หรือถ้ำจำเลยถูกขังอยู่ระหว่ำงอุทธรณ์จะสั่งให้ศำลชั้นต้นปล่อยจำเลยหรือปล่อยชั่วครำวก็ได้
มำตรำ ๒๐๘ ในกำรพิจำรณำคดีอุทธรณ์ตำมหมวดนี้
(๑) ถ้กำำศำลอุทธรณ์เสห็ำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นว่กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ควรสืบพยำนเพิ่มเติมกำให้มีอำนำจเรีสยำนักพยำนมำสื บเอง
หรือสั่งศำลชั้นต้นสืบให้ เมื่อศำลชั้นต้นสืบพยำนแล้ว ให้ส่งสำนวนมำยังศำลอุทธรณ์เพื่อวินิจฉัยต่อไป
(๒) ถ้ำศำลอุทธรณ์เห็นเป็นกำรจำเป็น เนื่อสงจำกศำลชั
้นต้นมิได้ปฏิบั ติให้ถูกต้องตำม
สำนักกระบวนพิ จำรณำ ก็ให้พกิพำ ำกษำสั่งให้ศสำลชั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้นทำกำรพิจำรณำและพิ
กำ พำกษำหรือสสัำนั
่งใหม่ ตำมรูปคดี
๑๓๗
สมำตรำ ๒๐๘ ทวิ ถ้ ำอธิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ ดี ผู้ พิ พ ำกษำศำลอุ ท ธรณ์ เห็ น สมควรกำจะให้ มี ก ำร
วินิจฉัยปัญหำใด ในคดีเรื่องใด โดยที่ประชุมใหญ่ก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ประชุ
กำมใหญ่ ให้ประกอบด้ วยผู้พิพำกษำทุกคนซึกำ่งอยู่ปฏิบัติหน้สำำนัทีก่ แต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ต้องไม่น้อย
กว่ำกึ่งจำนวนผู้พิพำกษำแห่งศำลนั้น และให้อธิบดีผู้พิพำกษำศำลอุทธรณ์เป็นประธำน
สกำรวิ นิจฉัยในที่ประชุมใหญ่กำให้ถือเสียงข้ำสงมำก
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำในปัญหำใดมีควำมเห็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นแย้งกัน
เป็นสองฝ่ำย หรือเกินสองฝ่ำยขึ้นไป จะหำเสียงข้ำงมำกมิได้ ให้ผู้ พิพำกษำซึ่งมีควำมเห็นเป็นผลร้ำย
สำนักแก่ จำเลยมำกยอมเห็นด้กวำยผู้พิพำกษำซึส่งำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีคกวำมเห็ นเป็นผลร้ำยแก่จกำเลยน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อยกว่ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีซึ่งที่ประชุมใหญ่ได้วินิจฉัยปัญหำแล้ว คำพิพำกษำหรือคำสั่งต้องเป็นไปตำม
คำวินิจฉัยของที่ประชุมใหญ่ และต้องระบุไว้ด้วยว่ำปัญหำข้อใดได้ วินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ ผู้พิพำกษำ
่เข้ำประชุม แม้มิใช่เป็นกผูำ้นั่งพิจำรณำ ก็สใำนัห้มกีองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนำจพิพำกษำ ทำคำสัก่งำ หรือทำควำมเห็สำนันกแย้ งในคดีนั้นได้
สมำตรำ ๒๐๙ ให้ศำลอุทธรณ์

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พิพำกษำโดยมิ
สำนักชงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ักช้ำ และจะอ่ำนคำพิพกำำกษำที่ศำล
อุทธรณ์ หรือส่งไปให้ศำลชั้นต้นอ่ำนก็ได้
มำตรำ ๒๑๐ เมื่อศำลอุทธรณ์เห็นว่ำฟ้องอุทธรณ์มิได้ยื่นในกำหนด ให้พิพำกษำ
ยกฟ้องอุทธรณ์นสั้นำนัเสีกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๑๑ เมื่อมีสอำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ุทธรณ์ คัดค้ำนคำพิพำกษำในประเด็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นสำคัสญำนัและคั ดค้ำนคำสั่ง
ระหว่ำงพิจำรณำด้สำนั
วยกศำลอุ ทธรณ์จะพิพำกษำโดยคำพิพำกษำอั
นเดียวกันก็ได้
๑๓๗
มำตรำ ๒๐๘ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
(ฉะบับที่ ๒) กพ.ศ.
ำ ๒๔๘๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๑๒ คดีทสี่จำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำเลยอุ ท ธรณ์ คำพิ พำกษำที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ ให้ ลงโทษ ห้ ำสมมิ
ำนักใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ห้ ศำลอุทธรณ์ กำ
พิพำกษำเพิ่มเติมโทษจำเลย เว้นแต่โจทก์จะได้อุทธรณ์ในทำนองนั้น
มำตรำ ๒๑๓ ในคดีซึ่งจำเลยผู้หนึ่งอุทธรณ์คัดค้ำนคำพิพำกษำ ซึ่งให้ลงโทษจำเลย
หลำยคนในควำมผิดฐำนเดียวกันหรือต่อเนื่องกัน ถ้ำศำลอุทธรณ์กลับหรือแก้คำพิพำกษำศำลชั้นต้น
ไม่ล งโทษหรื อลดโทษให้ จำเลย แม้เป็ น เหตุกอำยู่ในส่ วนลั กษณะคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ศำลอุท ธรณ์ มีอำนำจพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ ำกษำ
ตลอดไปถึงจำเลยอื่นที่มิได้อุทธรณ์ ให้มิต้องถูกรับโทษ หรือได้ลดโทษดุจจำเลยผู้อุทธรณ์
มำตรำ ๒๑๔ นอกจำกมีข้อควำมซึ่งต้องมีในคำพิพำกษำศำลชั้นต้น คำพิพำกษำ
ศำลอุทธรณ์ต้องปรำกฏข้ อควำมดังต่อไปนี้ด้วกยำ
(๑) นำมหรือตำแหน่งของผู้อุทธรณ์
(๒) ข้อกควำมว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำ ยืน ยก
สำนัแก้ หรือกลับคำพิพำกษำศำลชั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นต้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๕ นอกจำกที่บัญญัติมำแล้ว ให้ นำบทบัญญัติว่ำด้วยกำรพิจำรณำและ
ำด้วยคำพิพำกษำและคกำำสั่งศำลชั้นต้นสำนั
มำบั งคับในชั้นศำลอุทธรณ์กดำ้วยโดยอนุโลมสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลัำกษณะ ๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฎีกำ
หลักทั่วไป
๑๓๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๖ ภำยใต้บังคับแห่ งมำตรำ ๒๑๗ ถึง ๒๒๑ คู่ควำมมีอำนำจฎีกำ
สำนักคังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ด ค้ำ นคำพิพ ำกษำ หรื กำอ คำสั่ ง ศำลอุสำนั
ท ธรณ์ ภ ำยในหนึ่ง เดือ น กนัำบ แต่วัน อ่ำ นสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ถือ ว่ำ ได้อ่ำ น กำ
คำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้นให้คู่ควำมฝ่ำยที่ฎีกำฟัง
สฎีำนักกำนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้น ให้ยื่น ต่อศำลชั้นต้กนำ และให้นำบทบั
ญัติในมำตรำ ๑๙๘ กมำตรำ ำ ๒๐๐
และมำตรำ ๒๐๑ มำใช้บังคับโดยอนุโลม ๑๓๙

มำตรำ ๒๑๗ ในคดีซึ่งมีข้อจำกัดว่ำ ให้คู่ควำมฎีกำได้แต่ เฉพำะปัญหำข้อกฎหมำย
ข้อจำกัดนี้ให้บังคัสบำนั
แก่กคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ู่ควำมและบรรดำผู้ที่เกีก่ยำวข้องในคดีดส้วำนั
ย กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๘
มำตรำ ๒๑๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่ม เติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๓๙
มำตรำ ๒๑๖ วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี
จำรณำควำมอำญำ (ฉบับกทีำ่ ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙
- ๗๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๘ ในคดี ที่ ศ ำลอุ ท ธรณ์ พิ พ ำกษำยื น ตำมศำลล่ ำงหรือ เพี ย งแต่ แก้ ไข
สำนักเล็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กน้อย และให้ลงโทษจ กำำคุกจำเลยไม่สเำนั
กินกห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำปี หรือปรับหรือทั้งจกำทั
ำ ้งปรับแต่โทษจ
สำนักำคุ กไม่เกินห้ำปี
ห้ำมมิให้คคู่ วำมฎีกำในปัญหำข้อเท็จจริง
สในคดี ที่ศ ำลอุท ธรณ์พิพ ำกษำยื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น ตำมศำลล่ สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งหรือ เพีย งแต่แ ก้ไ ขเล็กำก น้อ ยและ
ให้ล งโทษจ ำคุก จ ำเลยเกิน ห้ำ ปี ไม่ว่ำจะมีโทษอย่ำงอื่นด้วยหรือไม่ ห้ำมมิให้ โจทก์ฎีกำในปัญ หำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อเท็จจริง๑๔๐
มำตรำ๒๑๙๑๔๑ ในคดีที่ศำลชั้นต้นพิพำกษำให้ลงโทษจำคุกจำเลยไม่เกินสองปีหรือ
สำนักปรั บไม่เกินสี่หมื่นบำท กหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อทั้งจำทั้งปรั บ กถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ำศำลอุทธรณ์ยังคงลงโทษจ
กำ ำเลยไม่เกิสำนั
นกกำหนดที ่ว่ำมำนี้
ห้ำมมิให้คู่ควำมฎีกำในปัญหำข้อเท็จจริง แต่ข้อห้ำมนี้มิให้ใช้แก่จำเลยในกรณีที่ศำลอุทธรณ์พิพำกษำ
แก้ไขมำกและเพิ่มสเติำนัมกโทษจ ำเลย
มำตรำกำ ๒๑๙ ทวิ ๑๔๒

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำ มมิ ให้ คู่ ค วำมฎี ก ำคักดำ ค้ ำ นค ำพิ พ ำกษำหรื อ ค ำสั่ ง ใน
ข้อเท็จจริงในปัญหำเรื่องวิธีกำรเพื่อควำมปลอดภัยแต่อย่ำงเดียว แม้คดีนั้นจะไม่ต้องห้ำมฎีกำก็ตำม
ในกำรนั บ กำหนดโทษจำคุกตำมควำมในมำตรำ ๒๑๘ และ ๒๑๙ นั้ น ห้ ำมมิให้
ำนวณกำหนดเวลำที่ศกำลมีำ คำพิพำกษำหรืสำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คำสั่งเกี่ยวกับวิธีกำรเพืก่อำควำมปลอดภัสยำนัรวมเข้ ำด้วย
๑๔๓
สมำตรำ ๒๑๙ ตรี ในคดีกทำี่ศำลชั้นต้นลงโทษกั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กขังแทนโทษจำคุก หรืกอำเปลี่ยนโทษ
กักขังเป็น โทษจำคุก หรือคดีที่เกี่ย วกับ กำรกักขังแทนค่ำปรับ หรือกักขังเกี่ยวกับกำรริบทรัพย์สิน
ำศำลอุทธรณ์มิได้พิพำกษำกลั
กำ บคำพิพสำนัำกษำศำลชั ้นต้น ห้ำมมิให้คกู่คำวำมฎีกำในปัญสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หำข้ อเท็จจริง
สมำตรำ ๒๒๐๑๔๔ ห้ำมมิให้กคำู่ควำมฎีกำในคดี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัทกี่ศงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลชั้นต้นและศำลอุทธรณ์
กำ พิพำกษำ
ยกฟ้องโจทก์
มำตรำ ๒๒๑ ในคดีซึ่งห้ำมฎีกำไว้โดยมำตรำ ๒๑๘, ๒๑๙ และ ๒๒๐ แห่งประมวล
กฎหมำยนี้ ถ้ำผู้ พิพำกษำคนใดซึ่งพิจำรณำ หรือลงชื่อในคำพิพำกษำหรือทำควำมเห็ นแย้งในศำล
้นต้นหรือศำลอุทธรณ์กพำิเครำะห์เห็ นว่สำำนั
ข้อกควำมที ่ตัดสินนั้นเป็นปักญำหำสำคัญอันควรสู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ศำลสูงสุดและ
อนุญำตให้ฎีกำ หรืออธิบดีกรมอัยกำรลงลำยมือชื่อรับรองในฎีกำว่ำมีเหตุอันควรที่ศำลสูงสุดจะได้
วินิจฉัย ก็ให้รับฎีกสำนั
ำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไว้พิจำรณำต่อไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๐
กำ ๒๑๘ วรรคสองสำนักเพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่มโดยพระรำชบัญญัติแก้กไขเพิำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๔๑
สำนักมำตรำ ๒๑๙ แก้ไขเพิ่มเติมกโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญสญัำนั
๑๔๒
กำ ๒๑๙ ทวิ เพิสำนั่มกโดยพระรำชบั ญ ญัติแก้ไขเพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๔๓
มำตรำ ๒๑๙ ตรี เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๔๔
มำตรำ ๒๒๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๓๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๒๒ ถ้ำคดีมสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ีปัญกหำแต่ เฉพำะข้อกฎหมำยกำ ในกำรวินิจฉัสยำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ปัญกหำข้ อกฎหมำย
นั้น ศำลฎีกำจะต้องฟังข้อเท็จจริงตำมที่ศำลอุทธรณ์ได้วินิจฉัยมำแล้วจำกพยำนหลักฐำนในสำนวน
มำตรำ ๒๒๓ ให้เป็นหน้ำที่ศำลชั้นต้นตรวจฎีกำว่ำควรจะรับส่งขึ้นไปยังศำลฎีกำ
หรือไม่ตำมบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้ ถ้ำเห็นว่ำไม่ควรรับ ให้จดเหตุผลไว้ในคำสั่งของศำลนั้น
โดยชัดเจน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๒๔๑๔๕ เมืส่อำนัศำลชั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้นต้นไม่ยอมรับฎีกำกผูำ้ฎีกำอำจฎีกำเป็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำร้องอุทธรณ์ กำ
คำสั่งของศำลนั้นต่อศำลฎีกำได้ คำร้องเช่นนี้ให้ยื่นที่ศำลชั้นต้นภำยในกำหนดสิบห้ำวันนับแต่วันฟัง
คำสั่ง แล้วให้ศำลนั
สำนั้นกรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บส่งคำร้องเช่นว่ำนั้นไปยั
กำ งศำลฎี กำพร้สำนัอกมด้ วยฎีกำและคำพิพำกษำหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อคำสั่ง
ของศำลชั้นต้นและศำลอุทธรณ์
เมื่อศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำเห็นสมควรตรวจส ำนวนเพื่อสั่งคำร้องเรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่องนั้น ก็ให้สั่งสศำลชั ้นต้นส่งมำให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำรพิจำรณำ
ำพิพำกษำและคำสั่งชัก้นำฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๕ ให้ น ำบทบัญญั ติว่ำด้วยกำรพิจำรณำ และว่ำด้วยคำพิ พำกษำและ
ำสั่งชั้นอุทธรณ์มำบังคักบำในชั้นฎีกำโดยอนุ
สำนักโลม เว้นแต่ห้ำมมิให้ทำควำมเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นแย้ง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำภำค ๕ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พยำนหลักฐำน
หมวด ๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หลักทั่วไป
มำตรำ ๒๒๖ พยำนวัตถุ พยำนเอกสำร หรือพยำนบุคคลซึ่งน่ำจะพิสูจน์ได้ว่ำจำเลย
ผิดหรือบริสุทธิ์ ให้อ้ำกงเป็
ำ น พยำนหลัสำนักฐำนได้ แต่ต้องเป็ นพยำนชนิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด ที่มิได้เ กิสดำนัขึก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จำกกำรจูงใจ กำ
มีคำมั่น สัญ ญำ ขู่เข็ญ หลอกลวงหรือโดยมิชอบประกำรอื่น และให้สืบตำมบทบัญญัติแห่งประมวล
กฎหมำยนี้หรือกฎหมำยอื ่นอันว่ำด้วยกำรสืบพยำน
๑๔๕
มำตรำ ๒๒๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๓๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๒๖/๑ ๑๔๖ ในกรณี ที่ ค วำมปรำกฏแก่ ศ ำลว่ ำ พยำนหลั ก ฐำนใดเป็ น

สำนักพยำนหลั กฐำนที่เกิดขึ้นกโดยชอบแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ได้สมำนัำเนื ่องจำกกำรกระทำโดยมิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ชอบ หรือเป็สนำนัพยำนหลั กฐำนที่
ได้มำโดยอำศัยข้อมูลที่เกิดขึ้นหรือได้มำโดยมิชอบ ห้ำมมิให้ศำลรับฟังพยำนหลักฐำนนั้น เว้นแต่กำร
รับ ฟังพยำนหลักสฐำนนั ้ น จะเป็ น ประโยชน์ตก่อำกำรอำนวยควำมยุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติธรรมมำกกว่ำผลเสีกยำอันเกิดจำก
ผลกระทบต่อมำตรฐำนของระบบงำนยุติธรรมทำงอำญำหรือสิทธิเสรีภำพพื้นฐำนของประชำชน
ในกำรใช้ดุลพินิจรับฟังพยำนหลักฐำนตำมวรรคหนึ่ง ให้ศำลพิจำรณำถึงพฤติกำรณ์
ทั้งปวงแห่งคดี โดยต้
สำนัอกงค ำนึงถึงปัจจัยต่ำง ๆ ดักงำต่อไปนี้ด้วย สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) คุณค่ำในเชิงพิสูจน์ ควำมสำคัญ และควำมน่ำเชื่อถือของพยำนหลักฐำนนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๒) พฤติ กำ กำรณ์และควำมร้ ำยแรงของควำมผิดในคดี
(๓) ลักษณะและควำมเสียหำยที่เกิดจำกกำรกระทำโดยมิชอบ
ส(๔)
้ที่กระทำกำรโดยมิชอบอั กำ นเป็นเหตุให้สไำนั
ด้พกยำนหลั กฐำนมำนั้นได้รกับำกำรลงโทษ
หรือไม่เพียงใด
มำตรำ ๒๒๖/๒ ๑๔๗ ห้ ำ มมิ ให้ ศ ำลรั บ ฟั ง พยำนหลั ก ฐำนที่ เกี่ ย วกั บ กำรกระท ำ
ควำมผิดครั้งอื่น ๆ หรือควำมประพฤติในทำงเสื่อมเสียของจ ำเลย เพื่อพิสูจน์ว่ำจำเลยเป็นผู้กระทำ
สำนักควำมผิ ดในคดีที่ถูกฟ้องกเว้ำ นแต่พยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กฐำนอย่
สำนั ำงหนึ่งอย่ำงใด ดังกต่ำ อไปนี้
(๑) พยำนหลักฐำนที่เกี่ยวเนื่องโดยตรงกับองค์ประกอบควำมผิดของคดีที่ฟ้อง
ส(๒)
ำนักพยำนหลั กฐำนที่แสดงถึกงำลักษณะ วิธี หรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอกรูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ป แบบเฉพำะในกำรกระท กำ ำควำมผิด
ของจำเลย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) พยำนหลั
กำ ก ฐำนทีสำนั่ หกั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ล้ ำ งข้ อ กล่ ำ วอ้ ำ งของจ กำำเลยถึ ง กำรกระท ำ หรื อ ควำม
ประพฤติในส่วนดีของจำเลย
สควำมในวรรคหนึ ่งไม่ห้ำมกำรน
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำสืบพยำนหลั สำนักกฐำนดั งกล่ำว เพื่อให้ศำลใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ประกอบ
ดุลพินิจในกำรกำหนดโทษหรือเพิ่มโทษ
มำตรำ ๒๒๖/๓๑๔๘ ข้อควำมซึ่งเป็นกำรบอกเล่ำที่พยำนบุคคลใดนำมำเบิกควำมต่อ
ศำลหรือที่บันทึกไว้ในเอกสำรหรือวัตถุอื่นใดซึ่งอ้ำงเป็นพยำนหลักฐำนต่อศำล หำกนำเสนอเพื่ อพิสูจน์
สำนักควำมจริ งแห่งข้อควำมนัก้นำ ให้ถือเป็นพยำนบอกเล่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ
ห้ำมมิให้ศำลรับฟังพยำนบอกเล่ำ เว้นแต่
ส(๑)
ำนักตำมสภำพ ลักษณะ แหล่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งที่มำ และข้สอำนั
เท็กจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จริงแวดล้อมของพยำนบอกเล่ กำ ำนั้น
น่ำเชื่อว่ำจะพิสูจน์ควำมจริงได้ หรือ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) มีกเหตุ
ำ จำเป็น เนื่อสำนั
งจำกไม่ สำมำรถนำบุคคลซึก่ำงเป็นผู้ที่ ได้เห็สนำนัได้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยิน หรือทรำบ กำ
ข้อควำมเกี่ยวในเรื่องที่จะให้กำรเป็นพยำนนั้นด้วยตนเองโดยตรงมำเป็นพยำนได้ และมีเหตุผลสมควร
๑๔๖
กำ ๒๒๖/๑ เพิสำนั
่ม โดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไ ขเพิกำ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิ
๑๔๗
มำตรำ ๒๒๖/๒ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๔๘
มำตรำ ๒๒๖/๓ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
- ๗๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งควำมยุติธรรมที่จะรับฟังพยำนบอกเล่ำนั้น
ในกรณีกำที่ศำลเห็นว่ำไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัควรรั บไว้ซึ่งพยำนบอกเล่ำกใด
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ และคู่ควำมฝ่สำนัำยที ่เกี่ยวข้องร้อง
คัดค้ำนก่อนที่ศำลจะดำเนินคดีต่อไป ให้ศำลจดรำยงำนระบุนำม หรือชนิดและลักษณะของพยำน
บอกเล่ำ เหตุผลทีสำนั
่ไม่กยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อมรับ และข้อคัดค้ำนของคู
กำ ่ควำมฝ่ำสยที ำนั่เกกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ ยวข้องไว้ ส่วนเหตุผลทีกำ่คู่ควำมฝ่ำย
คัดค้ำนยกขึ้นอ้ำงนั้น ให้ศำลใช้ดุลพินิจจดลงไว้ในรำยงำนหรือกำหนดให้คู่ควำมฝ่ำยนั้นยื่นคำแถลงต่อ
ศำลเพื่อรวมไว้ในสำนวน
มำตรำ ๒๒๖/๔ ๑๔๙ในคดี ค วำมผิ ด เกี่ ย วกั บ เพศ ห้ ำ มมิ ใ ห้ จ ำเลยน ำสื บ ด้ ว ย
สำนักพยำนหลั กฐำนหรือถำมค้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำนด้วยคำถำมอั
เกี่ยวกับ พฤติกรรมทำงเพศของผู
กำ ้เสีสยำนัหำยกั บบุคคลอื่น
นอกจำกจำเลย เว้นแต่จะได้รับอนุญำตจำกศำลตำมคำขอ
สศำลจะอนุ ญำตตำมคำขอในวรรคหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง เฉพำะในกรณี ที่ศำลเห็นว่ำจะก่กอำให้เกิดควำม
ยุติธรรมในกำรพิจำรณำพิพำกษำคดี
มำตรำ ๒๒๖/๕๑๕๐ ในชั้นพิจำรณำหำกมีเหตุจำเป็นหรือเหตุอันสมควร ศำลอำจรับ
ฟังบันทึกคำเบิกควำมในชั้นไต่สวนมูลฟ้องหรือบันทึกคำเบิสกำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมของพยำนที ่เบิกควำมไว้ในคดีอื่น
สำนักประกอบพยำนหลั กฐำนอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่นในคดีได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๒๗ ให้ศ ำลใช้ดกุลำพินิจ วินิจ ฉัยสชัำนั่ง น้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหนัก พยำนหลัก ฐำนทั
กำ้ง ปวง อย่ำ
พิพำกษำลงโทษจนกว่ำจะแน่ใจว่ำมีกำรกระทำผิดจริงและจำเลยเป็นผู้กระทำควำมผิดนั้น
เมื่อ มีกคำวำมสงสัย ตำมสมควรว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำจำเลยได้กระทกำผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ด หรือไม่ ให้สำนั
ย กประโยชน์ แ ห่ง
ควำมสงสัยนั้นให้จำเลย
มำตรำ ๒๒๗/๑๑๕๑ ในกำรวินิจฉัยชั่งน้ำหนักพยำนบอกเล่ำ พยำนซัดทอด พยำนที่
ำเลยไม่มีโอกำสถำมค้กำำน หรือพยำนหลั สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฐำนที่มีข้อบกพร่องประกำรอื
กำ ่นอันอำจกระทบถึ งควำม
น่ ำ เชื่ อ ถื อ ของพยำนหลั ก ฐำนนั้ น ศำลจะต้ อ งกระท ำด้ ว ยควำมระมั ด ระวั ง และไม่ ค วรเชื่ อ
พยำนหลักฐำนนั้นโดยลำพังเพื่อลงโทษจำเลย เว้นแต่จะมีเหตุผลอันหนักแน่น มีพฤติกำรณ์พิเศษแห่ง
สำนักคดี หรือมีพยำนหลักฐำนประกอบอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่นมำสนั
สำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สนุน กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พยำนหลักฐำนประกอบตำมวรรคหนึ่ง หมำยถึง พยำนหลักฐำนอื่นที่ รับฟังได้ และมี
แหล่งที่มำเป็นอิสสระต่ ำงหำกจำกพยำนหลักกฐำนที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ต้องกำรพยำนหลั กฐำนประกอบนั้นกำทั้งจะต้องมี
คุณค่ำเชิงพิสูจน์ที่สำมำรถสนับสนุนให้พยำนหลักฐำนอื่นที่ไปประกอบมีควำมน่ำเชื่อถือมำกขึ้นด้วย
มำตรำ ๒๒๘ ระหว่ำงพิจำรณำโดยพลกำรหรือคู่ควำมฝ่ำยใดร้องขอ ศำลมีอำนำจ
๑๔๙
กำ ๒๒๖/๔ เพิสำนั
่ม โดยพระรำชบั ญ ญัติแ ก้ไขเพิกำ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิ
๑๕๐
มำตรำ ๒๒๖/๕ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธี พิจ ำรณำ
๑๕๑
มำตรำ ๒๒๗/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจ ำรณำ
- ๗๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สืบพยำนเพิ่มเติม จะสืบเองหรือส่งประเด็นก็ได้
มำตรำ ๒๒๙ ศำลเป็นผู้สืบพยำน จะสืบในศำลหรือนอกศำลก็ได้ แล้วแต่เห็นควร
ตำมลักษณะของพยำน

มำตรำ ๒๒๙/๑ ๑๕๒ ภำยใต้บังคับมำตรำ ๑๗๓/๑ ในกำรไต่สวนมูลฟ้องหรือกำร
พิจำรณำ โจทก์ต้อสำนั งยืก่นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บัญชีระบุพยำนหลักฐำน กำ โดยแสดงถึงสประเภทและลั กษณะของวัตกถุำ สถำนที่พอ
สังเขป หรือเอกสำรเท่ำที่จะระบุได้ รวมทั้งรำยชื่อ ที่อยู่ของบุคคลหรือผู้เชี่ยวชำญ ซึ่งโจทก์ประสงค์จะ
ำสืบ หรือขอให้ศำลไปตรวจหรื กำ อแต่งสตัำนั้งกต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อศำลไม่น้อยกว่ำสิบห้กำำวันก่อนวันไต่สสำนั วนมู ลฟ้องหรือวัน
สืบพยำน พร้อมทั้งสำเนำบัญชีระบุพยำนหลัก ฐำนดังกล่ำวในจำนวนที่เพียงพอเพื่อให้จำเลยรับไป
ส่วนจำเลยให้ยื่นบัสญำนัชีกรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะบุพยำนหลักฐำนพร้อกมส ำ ำเนำก่อนวันสสืำนับกพยำนจ ำเลย
ในกำรไต่สวนกรณีร้องขอคืนของกลำงที่ศำลสั่งริบหรือกรณีร้องขอให้ศำลริบทรัพย์
สำนักให้ บุคคลที่เกี่ยวข้องยื่นกบัำ ญชีระบุพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กฐำนต่อศำลไม่น้อยกว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำเจ็ดวัน ก่ อนวั นไต่
สำนั สวนพร้อมทั้ง
สำเนำบัญชีระบุพยำนหลักฐำนดังกล่ำวในจำนวนที่เพียงพอ เพื่อให้บุคคลที่เกี่ยวข้องอื่น ถ้ำมี รับไป
เมื่อระยะเวลำที่กำหนดให้ยื่นบัญชีระบุพยำนหลั กฐำนตำมวรรคหนึ่งหรือวรรคสอง
สำนักแล้ วแต่กรณี ได้สิ้นสุดลงกำถ้ำคู่ควำมหรือสบุำนัคกคลที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่เกี่ยวข้องซึ่งได้ยื่นบักญำชีระบุพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกฐำนไว้ แล้วมีเหตุ
อันสมควรแสดงได้ว่ำตนไม่สำมำรถทรำบได้ว่ำต้องนำพยำนหลักฐำนบำงอย่ำงมำสืบ หรือไม่ทรำบว่ำ
พยำนหลักฐำนบำงอย่ สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งได้มีอยู่ หรือมีเหตุสมควรอื กำ ่นใด หรือสถ้ำนัำคูก่คงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วำมหรือบุคคลที่เกี่ยวข้กำองฝ่ำยใดซึ่ง
มิได้ ยื่ น บั ญ ชีร ะบุ พ ยำนหลั กฐำนเช่ น ว่ำนั้ นแสดงให้ เป็น ที่ พอใจแก่ศำลได้ ว่ำ มีเหตุอัน สมควรที่ ไม่
สำนักสำมำรถยื ่นบัญชีระบุพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กฐำนตำมก สำนัำหนดเวลำดั งกล่ำวได้ คูก่คำวำมหรื อบุคคลเช่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว่ำนั้น อำจร้อง กำ
ขออนุญำตอ้ำงพยำนหลักฐำนดังกล่ำวต่อศำล พร้อมกับบัญชีระบุพยำนหลักฐำนและสำเนำบัญชีระบุ
พยำนหลักฐำนนัส้นำนัไม่กวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ำเวลำใด ๆ ก่อนเสร็จกสิำ้นกำรสืบพยำนของฝ่ ำยนั้นสำหรับกรณีทกำี่คู่ควำมหรือ
บุคคลเช่นว่ำนั้นได้ยื่นบัญชีระบุพยำนหลักฐำนไว้แล้ว หรือก่อนเสร็จสิ้นกำรพิจำรณำสำหรับกรณีที่
สำนักคูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ควำมหรือบุ คคลเช่นว่กำำ นั้น ไม่ได้ยื่ น บัสำนัญ ชีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระบุพ ยำนหลักฐำนและถ้ กำ ำศำลเห็ น ว่สำำนั
จำเป็ นจะต้องสื บ
พยำนหลักฐำนดังกล่ำว เพื่อให้กำรวินิจฉัยชี้ขำดข้อสำคัญแห่งประเด็นเป็นไปโดยเที่ยงธรรม ให้ศำลมี
อำนำจอนุญำตให้สืบและรับฟังพยำนหลักฐำนเช่นว่ำนั้นได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ห้ ำ มมิกใำห้ ศ ำลอนุ ญ ำตให้
ื บ และรับ ฟั งพยำนหลักำก ฐำนใดซึ่ งคูส่ คำนัวำมหรื อ บุ ค คลที่
เกี่ยวข้องซึ่งอ้ำงพยำนหลักฐำนนั้นมิได้แสดงควำมจำนงจะอ้ำงอิงพยำนหลัก ฐำนนั้นตำมวรรคหนึ่ง
วรรคสอง หรือวรรคสำม หรือตำมมำตรำ ๑๗๓/๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วรรคสองหรื สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วรรคสำม แต่ถ้ำศำลเห็กนำ ว่ำจำเป็นที่
จะต้องคุ้มครองพยำน หรือจะต้องสืบพยำนหลักฐำนดังกล่ำวเพื่อให้กำรวินิจฉัยชี้ขำดข้อสำคัญแห่ง
สำนักประเด็ นเป็นไปโดยเที่ยกงธรรม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หรือเพื่อสำนั
ให้กโอกำสแก่ จำเลยในกำรต่กอำ สู้คดี อย่ำงเต็สมำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ กให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ศำลมีอำนำจ กำ
อนุญำตให้สืบและรับฟังพยำนหลักฐำนเช่นว่ำนั้นได้
มำตรำ ๒๓๐ ๑๕๓ เมื่อคู่ควำมที่เกี่ยวข้องร้องขอหรือเมื่อศำลเห็ นเป็นกำรสมควร
๑๕๒
มำตรำ ๒๒๙/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๕๓
มำตรำ ๒๓๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๗๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ศำลอำจเดินเผชิญสืบพยำนหลักฐำน หรือเมื่อมีเหตุจำเป็นไม่สำมำรถนำพยำนหลักฐำนมำสืบที่ศำล
้น และกำรสืบพยำนหลั กำกฐำนโดยวิธสีอำนั
ื่นไม่ สำมำรถกระทำได้ ศำลมี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจส่งประเด็
ให้ศำลอื่นสืบ กำ
พยำนหลักฐำนแทน ให้ศำลที่ รับประเด็นมีอำนำจและหน้ำที่ดังศำลเดิม รวมทั้งมีอำนำจส่งประเด็น
ต่อไปยังศำลอื่นได้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภำยใต้บังคับมำตรำ ๑๗๒ และมำตรำ ๑๗๒ ทวิ ให้ส่งสำนวนหรือสำเนำฟ้อง สำเนำ
คำให้กำรและเอกสำรหรือของกลำงเท่ำที่จำเป็นให้แก่ศำลที่รับประเด็นเพื่อสืบพยำนหลักฐำน หำก
จำเลยต้องขังอยู่ใสนระหว่ ำงพิจำรณำให้ผู้คุมขักงส่ำ งตัวจำเลยไปยั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนังศำลที ่รับประเด็น แต่ถ้ำจกำเลยในกรณี
ตำมมำตรำ ๑๗๒ ทวิ ไม่ ติ ด ใจไปฟั ง กำรพิ จ ำรณำจะยื่ น ค ำถำมพยำนหรื อ ค ำแถลงขอให้ ต รวจ
สำนักพยำนหลั กฐำนก็ได้ ให้ศกำลสื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บพยำนหลัสกำนัฐำนไปตำมนั ้น
เมื่อสืบพยำนหลักฐำนตำมที่ได้รับมอบหมำยเสร็จสิ้นแล้ว ให้ส่งถ้อยคำสำนวนพร้อม
ทั้งเอกสำรหรือของกลำงคื นศำลเดิม
มำตรำกำ๒๓๐/๑๑๕๔ สในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่มีเหตุจำเป็นอันไม่กอำำจนำพยำนมำเบิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกควำมในศำลได้
เมื่อคู่ควำมร้องขอหรือศำลเห็ น สมควร ศำลอำจอนุญ ำตให้ พยำนดั งกล่ ำวเบิกควำมที่ศำลอื่นหรือ
สถำนที่ทำกำรของทำงรำชกำรหรื อสถำนที่แห่งอื่นนอกศำลนัส้นำนัโดยจั
ดให้มีกำรถ่ำยทอดภำพและเสียง
สำนักในลั กษณะกำรประชุมทำงจอภำพได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สทัำนั้งนีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ภำยใต้กำรควบคุมของศำลที
กำ ่มีเขตอำนำจเหนื อท้องที่นั้น
ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในข้อบังคับของประธำนศำลฎีกำ โดยได้รับควำมเห็นชอบจำกที่
ประชุมใหญ่ของศำลฎี
ำและประกำศในรำชกิกจำจำนุเบกษำแล้สำนั ว กให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใช้บังคับได้ กำ
กำรเบิกควำมตำมวรรคหนึ่งให้ถือเสมือนว่ำพยำนเบิกควำมในห้องพิจำรณำของศำล
มำตรำ๒๓๐/๒๑๕๕ ในกรณีที่ไม่อำจสืบพยำนตำมมำตรำ ๒๓๐/๑ ได้ เมื่อคู่ควำม
ร้องขอหรือศำลเห็สนำนัสมควร ศำลอำจอนุญำตให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำเสนอบันทึกถ้สอำนั ยคกำยื นยันข้อเท็จจริงหรือควำมเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นของ
ผู้ให้ถ้อยคำซึ่งมีถิ่ น ที่อยู่ในต่ำงประเทศต่อศำลแทนกำรนำพยำนบุคคลมำเบิกควำมต่อหน้ำศำลได้
สำนักแต่ ทั้งนี้ ไม่ตัดสิทธิผู้ให้กถำ้อยคำที่จะมำศำลเพื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่อให้กำรเพิ่มเติม กำ
บันทึกถ้อยคำตำมวรรคหนึ่ง ให้มีรำยกำรดังต่อไปนี้
(๑) ชื่อศำลและเลขคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) วันกำเดือน ปี และสถำนที ่ที่ทำบันทึกถ้อยคำ กำ
(๓) ชื่อและสกุลของคู่ควำม
ส(๔)
่อ สกุล อำยุ ที่อยู่ และอำชี
กำ พของผู้ให้สถำนั ้อยค ำ และควำมเกี่ยวพันกักบำคู่ควำม
(๕) รำยละเอียดแห่งข้อเท็จจริง หรือควำมเห็นของผู้ให้ถ้อยคำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๖) ลำยมืกำ อชื่อของผู้ใสห้ำนั
ถ้อกยค ำ และคู่ควำมฝ่ำยผู้เกสนอบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นทึกถ้อยค ำ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั
สำหรับลำยมือชื่อของผู้ให้ถ้อยคำให้นำมำตรำ ๔๗ วรรคสำม แห่งประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมแพ่ สำนังกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มำใช้บังคับโดยอนุโลมกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ห้ ำมมิให้ แก้ ไขเพิ่ มเติมบั นทึ กถ้อยค ำที่ ได้ยื่ นไว้แล้ วต่อ ศำล เว้น แต่เป็ น กำรแก้ไข
๑๕๔
มำตรำ ๒๓๐/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๕๕
มำตรำ ๒๓๐/๒ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๘) กพ.ศ.
- ๗๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อผิดพลำดหรือผิดหลงเล็กน้อย
มำตรำ ๒๓๑ เมื่อคู่ควำมหรือผู้ใดจะต้องให้ กำรหรือส่งพยำนหลักฐำนอย่ำงหนึ่ง
อย่ำงใด ดังต่อไปนีสำนั
้ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) เอกสำรหรือข้อควำมที่ยังเป็นควำมลับในรำชกำรอยู่
(๒) เอกสำรหรือข้อควำมลับ ซึ่งได้มำหรือทรำบเนื่องในอำชีพหรือหน้ำที่ของเขำ
ส(๓)
ำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธีกำร แบบแผนหรืองำนอย่กำ ำงอื่นซึ่งกฎหมำยคุ ้มครองไม่ยอมให้เปิกดำเผย คู่ควำม
หรือบุคคลนั้นมีอำนำจไม่ยอมให้กำรหรือส่งพยำนหลักฐำน เว้นแต่ได้รับอนุญำตจำกเจ้ำหน้ำที่หรือ
สำนักบุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คคลที่เกี่ยวข้องกับควำมลักำ บนั้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำคู่ควำมหรือบุคคลใดไม่ยอมให้กำร หรือไม่ส่งพยำนหลักฐำนดังกล่ำวแล้ว ศำลมี
อำนำจหมำยเรียสกเจ้ ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หน้ำที่ห รือบุคคลผู้เกีก่ยำวข้องกับควำมลั
นั้นมำแถลงต่อศำล เพืกำ่อวินิจฉัยว่ำ
กำรไม่ยอมนั้นมีเหตุผลค้ำจุนหรือไม่ ถ้ำเห็นว่ำไร้เหตุผล ให้ศำลบังคับให้ ๆ กำรหรือส่งพยำนหลักฐำน
้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พยำนบุคคล
มำตรำ ๒๓๒ ห้ำมมิให้โจทก์อ้ำงจำเลยเป็นพยำน
มำตรำ ๒๓๓๑๕๖ จำเลยอำจอ้ำงตนเองเป็นพยำนได้ ในกรณีที่จำเลยอ้ำงตนเองเป็น
พยำน ศำลจะให้สเำนั
ข้ำกสืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บ ก่อนพยำนอื่น ฝ่ ำยจกำเลยก็
ำ ได้ ถ้ำคสำเบิ
ควำมของจำเลยนั้นปรั กำ ก ปร ำหรื อ
เสียหำยแก่จำเลยอื่น จำเลยอื่นนั้นซักค้ำนได้
ในกรณีกำที่จำเลยเบิกควำมเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น พยำน คำเบิกควำมของจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเลยย่อสมใช้
ำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ันจำเลยนั้นได้ กำ
และศำลอำจรับฟังคำเบิกควำมนั้นประกอบพยำนหลักฐำนอื่นของโจทก์ได้
มำตรำกำ๒๓๔ พยำนไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัตก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งตอบคำถำมซึ่งโดยตรงหรื
กำ ออ้อม อำจจะท ำให้เขำถูกฟ้อง
คดีอำญำ เมื่อมีคำถำมเช่นนั้น ให้ศำลเตือนพยำน
มำตรำ ๒๓๕ ในระหว่ำงพิจำรณำ เมื่ อเห็นสมควร ศำลมีอำนำจถำมโจทก์จำเลย
สำนักหรื อพยำนคนใดได้ กำ
ห้ำมมิให้ถำมจำเลยเพื่อประโยชน์แต่เฉพำะจะเพิ่มเติมคดีโจทก์ซึ่งบกพร่อง เว้นแต่
จำเลยจะอ้ำงตนเองเป็
พยำน กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๓๖ ในระหว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกงพิ จำรณำศำลมีอำนำจสักำ่งให้ผู้ที่จะเป็นสพยำนซึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งมิใช่จำเลย
ออกไปอยู่นอกห้อสงพิ จำรณำจนกว่ำจะเข้ำมำเบิกควำม อนึ่งเมืสำนั
่อพยำนเบิ กควำมแล้วจะให้รออยู่ในห้อง
๑๕๖
มำตรำ ๒๓๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๘๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พิจำรณำก่อนก็ได้
มำตรำ ๒๓๗ ๑๕๗ บันทึก คำเบิก ควำมพยำนชั้นไต่ส วนมูล ฟ้อ งหรือ พิจำรณำนั้น
ให้ศำลอ่ำนให้ พยำนฟั งต่อหน้ ำจำเลย เว้นแต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำในกรณีดังบัญสญัำนัตกิไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว้ในมำตรำ ๑๖๕ วรรคสำม
กำ
ในกรณีที่คู่ควำมตกลงกัน ศำลอำจอนุญำตให้ถือเอำบันทึกคำเบิกควำมพยำนในชั้น
ไต่สวนมูลฟ้องเป็นคำเบิกควำมพยำนในชั้นพิจำรณำ โดยพยำนไม่ต้องเบิกควำมใหม่หรือให้พยำน
เบิกควำมตอบคำถำมค้ ำนของจำเลยไปทันทีกได้ำ เว้นแต่ในข้อสหำควำมผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดที่กฎหมำยกำหนดอั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตรำโทษ
อย่ำงต่ำจำคุกตั้งแต่ห้ำปีขึ้นไปหรือโทษสถำนที่หนักกว่ำนั้น
มำตรำ ๒๓๗ ทวิ๑๕๘ ก่อนฟ้องคดีต่อศำล เมื่อมีเหตุอันควรเชื่อได้ว่ำพยำนบุคคลจะ
เดินทำงออกไปนอกรำชอำณำจั กร ไม่มีที่อยู่เป็กนำ หลักแหล่ง หรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอเป็ นบุคคลมีถิ่นที่อยู่ห่ำงไกลจำกศำลที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่
พิจำรณำคดี หรือมีเหตุอันควรเชื่อว่ำจะมีกำรยุ่งเหยิงกับพยำนนั้นไม่ว่ำโดยทำงตรงหรือทำงอ้อม หรือ
เหตุจำเป็นอื่นอันเป็นกำรยำกแก่
กำ กำรน ำพยำนนั
สำนั ้ นมำสืบในภำยหน้กำำ พนักงำนอัยสกำรโดยตนเองหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ
โดยได้รับคำร้องขอจำกผู้เสียหำยหรือจำกพนักงำนสอบสวน จะยื่นคำร้องโดยระบุกำรกระทำทั้งหลำย
ที่อ้ำงว่ำผู้ต้องหำได้ กระทำผิดต่อศำลเพื่อให้ศำลมีคำสั่งให้สสืบำนัพยำนนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
้นไว้ทันทีก็ได้ ถ้ำรู้ตัวผู้กระทำ
สำนักควำมผิ ด และผู้นั้นถูกควบคุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ม อยู่ในอำนำจพนั กงำนสอบสวนหรือพนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กงำนอัย กำรสำนัให้กพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นักงำนอัยกำร กำ
นำตัวผู้นั้นมำศำล หำกถูกควบคุมอยู่ในอำนำจของศำล ให้ศำลเบิกตัวผู้นั้นมำพิจำรณำต่อไป
สเมืำนั่อกศำลได้ รับ คำร้อ งเช่น ว่กำำนั้น ให้ศ ำลสืสบำนัพยำนนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้น ทัน ที ในกำรนีก้ ผูำ ้ต้อ งหำจะ
ซักค้ำนหรือตั้งทนำยควำมซักค้ำนพยำนนั้นด้วยก็ได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีกำตำมวรรคสองสำนั ถ้ำกเป็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นกรณีที่ผู้ต้องหำนั้นถูกกำกล่ำวหำว่ำกระท สำนักำควำมผิ ดอำญำ
ซึ่ ง หำกมี ก ำรฟ้ อ งคดี จ ะเป็ น คดี ซึ่ งศำลจะต้ อ งตั้ ง ทนำยควำมให้ หรื อ จ ำเลยมี สิ ท ธิ ข อให้ ศ ำลตั้ ง
ทนำยควำมให้ตำมมำตรำ ๑๗๓ ก่อนเริ่มสืบพยำนดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกล่ำว ให้ สำนั ศำลถำมผู ้ต้องหำว่ำมีทนำยควำมหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อไม่
ในกรณี ที่ศำลต้องตั้งทนำยควำมให้ ถ้ำศำลเห็ นว่ำตั้งทนำยควำมให้ ทันก็ให้ ตั้งทนำยควำมให้ และ
ำเนินกำรสืบพยำนนั้นกทัำนที แต่ถ้ำศำลเห็ สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว่ำไม่สำมำรถตั้งทนำยควำมได้ กำ ทันหรืสอำนั
ผู้ตก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งหำไม่อำจตั้ง กำ
ทนำยควำมได้ทัน ก็ให้ศำลซักถำมพยำนนั้นให้แทน
คำเบิกควำมของพยำนดังกล่ำวให้ศำลอ่ำนให้พยำนฟัง หำกมีตัวผู้ต้องหำอยู่ในศำล
สำนักด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วยแล้ว ก็ให้ศำลอ่ำนคกำเบิ ำ กควำมดังกล่ ำวต่
สำนั อหน้ำผู้ต้องหำ
ถ้ำต่อมำผู้ต้องหำนั้นถูกฟ้องเป็นจำเลยในกำรกระทำควำมผิดอำญำนั้น ก็ให้รับฟัง
คำพยำนดังกล่ำวในกำรพิ จำรณำคดีนั้นได้ กำ
ในกรณี ที่ผู้ต้องหำเห็ นว่ำ หำกตนถูกฟ้องเป็นจำเลยแล้ ว บุคคลซึ่งจำเป็นจะต้อง
ำมำสืบเป็นพยำนของตนจะเดิ กำ นทำงออกไปนอกรำชอำณำจั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กรกไม่
ำ มีที่อยู่เป็นหลั
สำนักกแหล่ ง หรือเป็น
บุคคลมีถิ่นที่อยู่ห่ำงไกลจำกศำลที่พิจำรณำคดี หรือมีเหตุอันควรเชื่อว่ำจะมีกำรยุ่งเหยิงกับพยำนนั้น
ไม่ว่ำโดยทำงตรงหรื สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทำงอ้อม หรือมีเหตุจกำเป็ ำ น อื่น อัน เป็สนำนักำรยำกแก่ กำรนำพยำนนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้น มำสืบ ใน
ภำยหน้ำ ผู้ต้องหำนั้นจะยื่นคำร้องต่อศำลโดยแสดงเหตุผลควำมจำเป็น เพื่อให้ศำลมีคำสั่งอนุญำตให้
๑๕๗
มำตรำ ๒๓๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๕๘
มำตรำ ๒๓๗ ทวิ แก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญั ติ แ ก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม ประมวลกฎหมำย
สำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ ที่ ๒๐) พ.ศ.
ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำ (ฉบั สำนั๒๕๔๒
- ๘๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สืบพยำนบุคคลนั้นไว้ทันทีก็ได้
เมื่ อ ศำลเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น สมควรสำนั
ให้กศงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลมี คำสั่ งอนุ ญ ำตให้กสำื บ พยำนนั้ น และแจ้ งให้ พ นั ก งำน
สอบสวนและพนักงำนอัยกำรที่เกี่ยวข้องทรำบ ในกำรสืบพยำนดังกล่ำว พนักงำนอัยกำรมีสิทธิที่จะ
ซักค้ำนพยำนนั้นได้สำนัและให้ นำควำมในวรรคสำม
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วรรคสี่ และวรรคห้ ำ มำใช้บังคับโดยอนุกโำลม
ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ ๑๗๒ ตรี มำใช้บังคับโดยอนุโลมแก่กำรสืบพยำนที่เป็น
เด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปี
มำตรำ ๒๓๗ ตรี๑๕๙ ให้นำควำมในมำตรำ ๒๓๗ ทวิ มำใช้บังคับโดยอนุโลมแก่กรณี
สำนักกำรสื บพยำนผู้เชี่ยวชำญกำและพยำนหลัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กฐำนอื ่น และแก่กรณีที่ได้มกำีกำรฟ้องคดีไว้สแำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ล้วกแต่ มีเหตุจำเป็น
ที่ต้องสืบพยำนหลักฐำนไว้ก่อนถึงกำหนดเวลำสืบพยำนตำมปกติตำมมำตรำ ๑๗๓/๒ วรรคสองด้วย
สในกรณี ที่พยำนหลักฐำนทำงวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทยำศำสตร์จสะสำมำรถพิ สูจ น์ให้เห็นถึงข้กอำ เท็จจริงอัน
สำคัญในคดีได้ หรือมีเหตุอันควรเชื่อว่ำ หำกมีกำรเนิ่นช้ำกว่ำจะนำพยำนหลักฐำนทำงวิทยำศำสตร์อัน
ำคัญมำสืบในภำยหน้ำกพยำนหลั
ำ กฐำนนั
สำนั้นกจะสู ญเสียไปหรือ เป็นกำรยำกแก่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำรตรวจพิ สูจน์ ผู้ต้องหำ
หรือพนักงำนอัยกำรโดยตนเองหรือเมื่อได้รับคำร้องจำกพนักงำนสอบสวนหรือผู้เสียหำย จะยื่นคำร้อง
ขอ ให้ ศำลสั่งให้ทสำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ำกำรตรวจพิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สูจน์ทำงวิทยำศำสตร์ตำมควำมในมำตรำ ๒๔๔/๑ ไว้ก่อนฟ้องก็ได้
้งนี้ ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ
กำ ๒๓๗ ทวิ
สำนัมำใช้ บังคับโดยอนุโลม กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พยำนเอกสำร
สมำตรำ ๒๓๘ ต้นฉบับเอกสำรเท่

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำนั้นที่อ้ำสงเป็
พยำนได้ ถ้ ำหำต้นฉบับกำไม่ได้ สำเนำ
ที่รับรองว่ำถูกต้องหรือพยำนบุคคลที่รู้ข้อควำมก็อ้ำงเป็นพยำนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำอ้ำงหนั
กำ งสือรำชกำรเป็
พยำน แม้ต้นฉบับยังมีกอำ ยู่จะส่งสำเนำที
สำนั่เจ้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหน้ำที่รับรอง กำ
ว่ำถูกต้องก็ได้ เว้นแต่ในหมำยเรียกจะบ่งไว้เป็นอย่ำงอื่น
มำตรำกำ๒๓๙ เอกสำรใดซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งคู่ควำมอ้ำง แต่มิได้อกยูำ่ในควำมยึดถือสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ของเขำ ถ้ำคู่ควำม
นั้นแจ้งถึงลักษณะและที่อยู่ของเอกสำรต่อศำล ให้ศำลหมำยเรียกบุคคลผู้ยึดถือนำเอกสำรนั้นมำส่งศำล
มำตรำ ๒๔๐๑๖๐ ในกรณีที่ศำลมิได้กำหนดให้มีวันตรวจพยำนหลักฐำนตำมมำตรำ
สำนัก๑๗๓/๑ เมื่อคู่ควำมประสงค์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จะอ้ำงเอกสำรที ่อยู่ในควำมครอบครองของตนเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นพยำนหลั กฐำน ให้ยื่น
พยำนเอกสำรนั้นต่อศำลก่อนวันไต่สวนมูลฟ้องหรือวันสืบพยำนไม่น้อยกว่ำสิบห้ำวัน เพื่อให้คู่ควำมอีก
ฝ่ำยหนึ่งมีโอกำสตรวจและขอคั ดสำเนำเอกสำรดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกล่ำวได้สกำนั
่อนที ่จะนำสืบพยำนเอกสำรนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้น เว้นแต่
เอกสำรที่คู่ควำมประสงค์จะอ้ำงอิงนั้นเป็นบันทึกคำให้กำรของพยำน หรือเป็นเอกสำรที่ปรำกฏชื่อ
๑๕๙
มำตรำ ๒๓๗ ตรี เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๖๐
มำตรำ ๒๔๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๘๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หรือที่อยู่ ของพยำน หรือศำลเห็ น สมควรสั่ งเป็ นอย่ำงอื่นอันเนื่องจำกสภำพและควำมจำเป็นแห่ ง

สำนักเอกสำรนั ้น
ในกรณี ที่ ไ ม่ อ ยู่ ใ นบั ง คั บ ต้ อ งส่ ง เอกสำรตำมวรรคหนึ่ ง เมื่ อ มี เอกสำรใช้ เป็ น
พยำนหลั กฐำนในชัำนั้นกศำล
ส ให้อ่ำนหรือส่ งให้กคำู่ควำมตรวจดูสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำกคูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ควำมฝ่ ำยใดต้องกำรสกำำเนำ ศำลมี
อำนำจสั่งให้ฝ่ำยที่อ้ำงเอกสำรนั้นส่งสำเนำให้อีกฝ่ำยหนึ่งตำมที่เห็นสมควร
ถ้ ำคู่ ค วำมฝ่ ำยใดไม่ ส่ งเอกสำรตำมวรรคหนึ่ งหรื อ ส ำเนำเอกสำรตำมวรรคสอง
หรื อไม่ ส่ งพยำนเอกสำรหรื อพยำนวัตถุ ตำมมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๗๓/๒สำนักวรรคหนึ ่ง ให้ ศำลมี อำนำจไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ รับฟั ง
พยำนหลักฐำนนั้น เว้นแต่ศำลเห็นว่ำเป็นกรณีเพื่อประโยชน์แห่งควำมยุติธรรม หรือกำรไม่ปฏิ บัติ
งกล่ำวมิได้เป็นไปโดยจงใจและไม่
กำ เสียสโอกำสในกำรด ำเนินคดีของคูก่คำ วำมอีกฝ่ำยหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ง กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พยำนวัตถุ
มำตรำ ๒๔๑ สิ่งใดใช้เป็นพยำนวัตถุต้องนสำมำศำล ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีกำที่นำมำไม่ได้ สให้ำนัศกำลไปตรวจจดรำยงำนยั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกงำที่ที่พยำนวัตถุสนำนั
ั้นอยู ่ตำมเวลำและ
วิธีซึ่งศำลเห็นสมควรตำมลักษณะแห่งพยำนวัตถุ
มำตรำ ๒๔๒ ในระหว่ำงสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจำรณำ สิ่งของซึ่งเป็นพยำน
ตถุต้องให้คู่ควำมหรือพยำนตรวจดู
กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำมีกำรแก้ห่อหรือทำลำยตรำ กำรห่อหรือตีตรำใหม่ให้ทำต่อหน้ำคู่ควำมหรือพยำน
ที่เกี่ยวข้องนั้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๕๑๖๑

ผู้เชี่ยวชำญ

มำตรำ ๒๔๓๑๖๒ ผู้ใดโดยอำชีพหรือมิใช่ก็ตำม มีควำมเชี่ยวชำญในกำรใด ๆ เช่น
ในทำงวิทยำศำสตร์ สำนัศิกลงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปะ ฝีมือ พำณิชยกำรกกำรแพทย์
ำ หรืสอำนักฎหมำยต่ ำงประเทศ และซึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งควำมเห็น
ของผู้นั้ นอำจมีป ระโยชน์ในกำรวินิจฉัยคดี ในกำรสอบสวน ไต่ส วนมูลฟ้องหรือพิจำรณำ อำจเป็น
สำนักพยำนในเรื ่องต่ำง ๆ เป็นกำต้นว่ำ ตรวจร่สำำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งกำยหรื อจิตของผู้เสียหำยกผูำ ้ต้องหำ หรือจสำเลย
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตรวจลำยมือ
ทำกำรทดลองหรือกิจกำรอย่ำงอื่น ๆ
สผูำนั
้เชีก่ยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วชำญอำจทำควำมเห็นกเป็
ำ นหนังสือก็ไสด้ำนั
แต่กตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้องส่งสำเนำหนังสือดังกกล่
ำ ำวให้ศำล
และคู่ควำมอีกฝ่ ำยหนึ่งทรำบ และต้องมำเบิกควำมประกอบหนังสื อนั้น เว้นแต่มีเหตุจำเป็น หรือ
๑๖๑
หมวด ๕ ผู้เชี่ยวชำญ มำตรำ ๒๔๓ ถึง มำตรำ ๒๔๔/๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติ
แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. ๒๕๕๑
๑๖๒
มำตรำ ๒๔๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
- ๘๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คู่ควำมไม่ติดใจซักถำมผู้เชี่ยวชำญนั้น ศำลจะให้รับฟังควำมเห็นเป็นหนังสือดังกล่ำวโดยผู้เชี่ยวชำญ
สำนักไม่ ต้องมำเบิกควำมประกอบก็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ผู้เชี่ยวชำญต้องมำเบิกควำมประกอบ ให้ส่งสำเนำหนัง สือดังกล่ำวต่อศำล
ในจำนวนที่เพียงพอล่
ส ำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งหน้ำไม่น้อยกว่ำเจ็ดวันกก่ำ อนวันเบิกควำมเพื ่อให้คู่ควำมอีกฝ่ำยหนึก่งมำรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บไป
ในกำรเบิกควำมประกอบ ผู้เชี่ยวชำญจะอ่ำนข้อควำมที่เขียนมำก็ได้
๑๖๓
สมำตรำ ๒๔๔ ถ้ำศำลหรืกอำ พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อตำรวจชั้นผู้ใหญ่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เห็นจำเป็น
เนื่องในกำรไต่สวนมูลฟ้อง พิจำรณำ หรือสอบสวน ที่จะต้องตรวจศพ แม้ว่ำจะได้บรรจุหรือฝังแล้ว
ต ำม ให้มีอำนำจสั่ งให้กำเอำศพนั้ น ให้สผำนั
ู้เชีก่ยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วชำญตรวจได้ แต่กำรกระท
กำ ำตำมค ำสั
สำนั่งดักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งกล่ำวจะต้อง กำ
คำนึงถึงหลักทำงศำสนำและไม่ก่อให้เกิดอันตรำยร้ำยแรงอย่ำงอื่น
มำตรำ ๒๔๔/๑ ๑๖๔ ในกรณี ค วำมผิ ด อำญำที่ มี อั ต รำโทษจ ำคุ ก หำกมี ค วำม
ำเป็นต้องใช้พยำนหลักกำฐำนทำงวิทยำศำสตร์ เพื่อพิสู จน์ข้อเท็จจริ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำงใดที่เป็นประเด็
สำคัญแห่งคดี กำ
ให้ศำลมีอำนำจสั่งให้ทำกำรตรวจพิสูจน์บุคคล วัตถุ หรือเอกสำรใด โดยวิธีกำรทำงวิทยำศำสตร์ได้
ในกรณีที่กำรตรวจพิสูจน์ตำมวรรคหนึ่ง จำเป็ นต้องตรวจเก็ บตัวอย่ำงเลือด เนื้อเยื่อ
สำนักผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วหนัง เส้นผมหรือขนกน้ำ ำลำย ปัสสำวะ สำนัอุกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จจำระ สำรคัดหลั่ง สำรพั กำ นธุกรรมหรืสอำนัส่วกนประกอบของ
ร่ำงกำยจำกคู่ควำมหรือบุคคลใด ให้ศำลมีอำนำจสั่งให้แพทย์หรือผู้เชี่ยวชำญดำเนินกำรตรวจดังกล่ำว
ได้ แต่ต้องกระทำเพี สำนัยกงเท่ ำที่จำเป็นและสมควรโดยใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วิธีก ำรที
สำนั่กก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้เกิดควำมเจ็บปวดน้กอำยที่สุดเท่ำที่
จะกระทำได้ทั้งจะต้องไม่เป็นอั นตรำยต่อร่ำงกำยหรืออนำมัยของบุคคลนั้น และคู่ควำมหรือบุคคลที่
่ยวข้องต้องให้ควำมยิกนำยอม หำกคู่ควำมฝ่ ำยใดไม่ยินยอมหรือกระท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำกำรป้องปัดสขัำนัดกขวำงมิ ให้บุคคล
ที่เกี่ยวข้องให้ควำมยินยอมโดยไม่มีเ หตุอันสมควร ให้สันนิษฐำนไว้เบื้องต้นว่ำข้อเท็จจริงเป็นไปตำมที่
คู่ควำมฝ่ำยตรงข้ำสมกล่ ำวอ้ำง
ในกรณีที่พยำนหลักฐำนทำงวิทยำศำสตร์สำมำรถพิสูจน์ให้เห็นถึงข้อเท็จจริงที่อำจ
สำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำให้ศำลวินิจฉัยชี้ขำดคดี กำ ได้โดยไม่ต้อสงสื
ำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พยำนหลักฐำนอื่นอีก กหรื ำ อมีเหตุอันควรเชื ่อว่ำหำกมีกำร
เนิ่นช้ำกว่ำจะนำพยำนหลักฐำนทำงวิทยำศำสตร์อันสำคัญมำสืบในภำยหน้ำพยำนหลักฐำนนั้นจะ
สูญเสียไปหรือยำกแก่กำรตรวจพิสูจน์ เมื่อคู่ควำมฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งร้องขอหรือเมื่อศำลเห็นสมควร ศำล
สำนักอำจสั ่งให้ทำกำรตรวจพิกสำูจน์ทำงวิทยำศำสตร์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตำมควำมในวรรคหนึ่งกและวรรคสองได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ทีโดยไม่จำต้อง กำ
รอให้ถึงกำหนดวันสืบพยำนตำมปกติ ทั้งนี้ ให้นำบทบัญญัติในมำตรำ ๒๓๗ ทวิ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
สค่ำนั
ำใช้ จ่ำยในกำรตรวจพิสูจน์กำตำมมำตรำนี้สให้ำนัสกั่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จ่ำยจำกงบประมำณตำมระเบี กำ ยบที่
คณะกรรมกำรบริหำรศำลยุติธรรมกำหนดโดยควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลัง
ภำค ๖
กำรบังคับตำมคำพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พำกษำและค่สำำนัธรรมเนี ยม

๑๖๓
มำตรำ ๒๔๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๖๔
มำตรำ ๒๔๔/๑ เพิ่ม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
(ฉบับที่ ๒๘) กพ.ศ.
- ๘๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๑
กำรบังคับตำมคำพิพำกษำ

มำตรำ ๒๔๕๑๖๕ ภำยใต้บังคับแห่งมำตรำ ๒๔๖, ๒๔๗ และ ๒๔๘ เมื่อคดีถึงที่สุด
แล้ว ให้บังคับคดีโสดยไม่ ชักช้ำ
ศำลชั้นต้นมีหน้ำที่ต้องส่งสำนวนคดีที่พิพำกษำให้ลงโทษประหำรชีวิต หรือจำคุก
สำนักตลอดชี วิต ไปยังศำลอุทกำธรณ์ในเมื่ อไม่สมำนัีกกำรอุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทธรณ์คำพิพำกษำนักำ้น และคำพิพำกษำเช่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นว่ำนี้จะยัง
ไม่ถึงที่สุด เว้นแต่ศำลอุทธรณ์จะได้พิพำกษำยืน
มำตรำ ๒๔๖ ๑๖๖ เมื่ อ จำเลย สำมี ภริ ย ำ ญำติ ข องจำเลย พนั ก งำนอั ย กำร
้ บ ั ญ ชำกำรเรื อ นจ ำกำหรื อ เจ้ ำพนั กสงำนผู ้ มี ห น้ ำ ที่ จั ด กำรตำมหมำยจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำคุ ก ร้อสงขอ หรื อ เมื่ อ ศำล
เห็นสมควร ศำลมีอำนำจสั่งให้ทุเลำกำรบังคับ ให้จำคุกไว้ก่อนจนกว่ำเหตุอันควรทุเลำจะหมดไป
ในกรณีต่อไปนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑) เมืก่อำจำเลยวิกลจริสตำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

(๒) เมื่อเกรงว่ำจำเลยจะถึงอันตรำยแก่ชีวิตถ้ำต้องจำคุก
ส(๓)
ำนักถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำจำเลยมีครรภ์ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ถ้ำจำเลยคลอดบุตรแล้วยังไม่ถึงสำมปี และจำเลยต้องเลี้ยงดูบุตรนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในระหว่ กำ ำงทุเลำกำรบัสงำนัคักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยู่นั้นศำลจะมีคำสั่งให้กบำ ุคคลดังกล่ำวอยู สำนั่ใกนควำมควบคุ ม
ในสถำนที่อันควรนอกจำกเรือนจำหรือสถำนที่ที่กำหนดไว้ในหมำยจำคุกก็ได้ และให้ศำลกำหนดให้
เจ้ำพนักงำนผู้มีหสน้ำนั
ำทีกจ่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ัดกำรตำมหมำยนั้นเป็นกผูำ ้มีหน้ำที่และรัสบำนัผิกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ชอบในกำรดำเนินกำรตำมค กำ ำสั่ง
ลักษณะของสถำนที่อันควรตำมวรรคสองให้เป็นไปตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง ซึ่ง
สำนักต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องกำหนดวิธีกำรควบคุกำมและบำบัดรัสกำนั ษำที ่เหมำะสมกับสภำพของจ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเลย และมำตรกำรเพื ่อป้องกัน
กำรหลบหนี หรือควำมเสียหำยที่อำจเกิดขึ้นด้วย
เมื่อศำลมีคำสั่ งตำมวรรคหนึ่งแล้ ว หำกภำยหลังจำเลยไม่ปฏิบั ติตำมวิ ธีกำรหรือ
สำนักมำตรกำรตำมวรรคสำมหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ อพฤติกำรณ์สำนั ได้กเปลี ่ยนแปลงไป ให้ศำลมีกำอำนำจเปลี่ยนแปลงค
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำสั่งหรือให้
ดำเนินกำรตำมหมำยจำคุกได้
สให้
ำนัหกักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จำนวนวันที่จำเลยอยูก่ใำนควำมควบคุสมำนัตำมมำตรำนี ้ออกจำกระยะเวลำจ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำคุก
ตำมคำพิพำกษำ
มำตรำ ๒๔๗ คดีที่จำเลยต้องประหำรชีวิต ห้ำมมิให้บังคับตำมคำพิพำกษำ จนกว่ำ
จะได้ปฏิบัติตำมบทบั
ญัติในประมวลกฎหมำยนี
กำ ้ว่ำด้วยอภัยสโทษแล้ ว
หญิงใดจะต้องประหำรชีวิต ถ้ำมีครรภ์อยู่ ให้ รอไว้จนพ้นกำหนดสำมปีนับแต่คลอด
๑๖๕
มำตรำ ๒๔๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๖๖
มำตรำ ๒๔๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บุตรแล้ว ให้ล ดโทษประหำรชีวิตลงเหลือจำคุกตลอดชีวิต เว้นแต่เมื่อบุตรถึงแก่ควำมตำยก่อนพ้น

ำหนดเวลำดังกล่ำว ในระหว่
กำ ำงสำมปีสำนั
นับกแต่ คลอดบุตร ให้หญิงนักำ้นเลี้ยงดูบุตรตำมควำมเหมำะสม
ในสถำนที่ที่สมควรแก่กำรเลี้ยงดูบุตรภำยในเรือนจำ ๑๖๗
สกำรประหำรชี วิตให้ประหำรกำณ ตำบลและเวลำที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่เจ้ำหน้ำที่ในกำรนั้นจะเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นสมควร

มำตรำ ๒๔๘ ถ้ำบุ คคลซึ่งต้ องค ำพิ พ ำกษำให้ ป ระหำรชีวิตเกิดวิกลจริตก่อ นถู ก
ประหำรชีวิต ให้รสอกำรประหำรชี วิตไว้ก่อนจนกว่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำผู้นั้นจะหำย
สำนัขณะทุ เลำกำรประหำรชีวกิตำอยู่นั้น ศำล
มีอำนำจยกมำตรำ ๔๖ วรรค (๒) แห่งกฎหมำยลักษณะอำญำมำบังคับ
ถ้ำผู้วิกกำลจริตนั้นหำยภำยหลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งปีหนึ่งนับแต่วันคำพิกำพำกษำถึงที่สุดสให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัลกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดโทษประหำร กำ
ชีวิตลงเหลือจำคุกตลอดชีวิต
มำตรำ ๒๔๙ ๑๖๘ คำพิ พำกษำหรือคำสั่ งให้ คืน หรือใช้รำคำทรัพ ย์สิ น ค่ ำสิ น ไหม
สำนักทดแทนหรื อค่ำธรรมเนียกมนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้น ให้บังคับสตำมบทบั ญญัติแห่งประมวลกฎหมำยวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจสำรณำควำมแพ่ ง
๑๖๙ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๕๐ ถ้ำ คำพิพ ำกษำมิได้ระบุ ไว้เป็น อย่ำงอื่น บุค คลทั้งปวงซึ่ง ต้อ ง
ำพิพำกษำให้ลงโทษโดยได้
กำ กระทำควำมผิ
ฐำนเดียวกัน ต้องรับผิกดำแทนกันและต่สำำนั
งกักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ในกำรคืนหรือ กำ
ใช้รำคำทรัพย์สินหรือใช้ค่ำสินไหมทดแทน
มำตรำ ๒๕๑ ๑๗๐ ถ้ำต้องยึดทรัพ ย์สิ นครำวเดียวกันส ำหรับ ใช้ค่ำธรรมเนียมศำล
สำนักค่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำปรับ รำคำทรัพย์ สิน กหรื
ำ อค่ ำสิ นไหมทดแทน แต่ทรัพย์สินของจกำำเลยไม่พอใช้สคำนัรบทุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กอย่ำงให้ นำ
จำนวนเงินสุทธิของทรัพย์สินนั้นใช้ตำมลำดับดังต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักค่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำธรรมเนียม กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) รำคำทรัพย์สินหรือค่ำสินไหมทดแทน
(๓) ค่ำกปรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ค่ำธรรมเนียม
มำตรำ ๒๕๒ ในคดีอำญำทั้งหลำยห้ำมมิให้ศำลยุติธรรมเรียกค่ำธรรมเนียมนอกจำก
๑๖๗
สำนักมำตรำ ๒๔๗ วรรคสอง แก้กไำขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๐
๑๖๘
กำ ๒๔๙ แก้ไขเพิ
สำนั่มกเติงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิ
๑๖๙
มำตรำ ๒๕๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๗๐
มำตรำ ๒๕๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่บัญญัติไว้ในหมวดนี้
มำตรำ ๒๕๓ ๑๗๑ ในคดี พนั กงำนอัยกำรเป็น โจทก์ซึ่ งมีคำร้องให้ คืนหรือ ใช้รำคำ
ทรัพย์สิน ติด มำกัสบำนัฟ้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งอำญำตำมมำตรำ ๔๓ กำ หรือมีคำขอของผู ้เสียหำยขอให้บังคับกจำำเลยชดใช้
ค่ำสิน ไหมทดแทนมิให้เรียกค่ำธรรมเนียม เว้นแต่ในกรณีที่ศำลเห็นว่ำผู้เสียหำยเรียกเอำค่ำสินไหม
ทดแทนสูงเกินสมควร หรือดำเนินคดีโดยไม่สุจริต ให้ศำลมีอำนำจสั่งให้ผู้เสียหำยชำระค่ำธรรมเนียม
ทั้งหมดหรือแต่เฉพำะบำงส่ วนภำยในระยะเวลำที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ศำลกำหนดก็ สำนักได้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และถ้ำผู้เสียหำยเพิกกเฉยไม่
ำ ปฏิบัติ
ตำมคำสั่งศำล ให้ถือว่ำเป็นกำรทิ้งฟ้องในคดีส่วนแพ่งนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกรณีกำที่มีคำพิพำกษำหรื
คำสั่งให้คืนหรือใช้รำคำทรั
กำ พย์สิน หรืสอำนั
ค่ำกสิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นไหมทดแทน กำ
ตำมวรรคหนึ่ง ถ้ำศำลยังต้องจัดกำรอะไรอีกเพื่อกำรบังคับ ผู้ที่จะได้รับคืนทรัพย์สินหรือรำคำหรือ
ค่ำสินไหมทดแทนสำนัจักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องเสียค่ำธรรมเนียมดักงำคดีแพ่งสำหรับสำนั
กำรต่ อไปนั้น
มำตรำกำ ๒๕๔ ๑๗๒ ภำยใต้

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บั งคั บ แห่ งมำตรำ ๒๕๓
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วรรคหนึ่ งสำนั
ในคดี ที่ ผู้ เสี ย หำย
เรียกร้องให้คืนหรือใช้รำคำทรัพย์สิ น หรือใช้ค่ำสินไหมทดแทนซึ่งติดมำกับฟ้องคดีอำญำ หรือที่ฟ้อง
เป็นคดีแพ่งโดยลำพั ง ให้เรียกค่ำธรรมเนียมดังคดีแพ่ง
คดี ในส่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำว นแพ่ ง ตำมวรรคหนึ ่ ง ถ้ ำ ผู้ เสี ย หำยซึ่ กงเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น โจทก์ ป ระสงค์ จ ะขอยกเว้ น
ค่ำธรรมเนี ยมศำลในศำลชั้น ต้น ชั้น อุทธรณ์ หรือชั้นฎีกำ ให้ยื่นคำขอต่อศำลชั้นต้นที่ ได้ยื่นฟ้องไว้
พร้อมกับคำฟ้องสคำนัำฟ้ องอุทธรณ์ หรือคำฟ้อกงฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ก ำ แล้วแต่สกำนัรณี หำกศำลชั้นต้นเห็นว่กำำคดีอำญำที่
ฟ้องมีมูล และกำรเรียกเอำค่ำสินไหมทดแทนนั้น ไม่ เกินสมควรและเป็นไปด้วยควำมสุจริต ให้ศำลมี
ำสั่งอนุญำตตำมคำขอกแต่ำ ถ้ำศำลมีคำสั
สำนั่งยกเว้ นค่ำธรรมเนียมศำลให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แก่โจทก์ แต่เฉพำะบำงส่ วนหรือมี
คำสั่งยกคำขอ ก็ให้ศำลกำหนดเวลำให้โจทก์ชำระค่ำธรรมเนียมดังกล่ำว คำสั่งของศำลชั้นต้นที่ให้
ยกเว้น ค่ ำธรรมเนีสำนั
ย มศำลหรื อยกคำขอให้ มกี ผำลส ำหรับ กำรด
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำเนิ น คดี ตั้งแต่ชั้ นศำลซึ่งกคดี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นั้ น อยู่ ใน
ระหว่ำงพิจำรณำไปจนกว่ำคดีจะถึงที่สุด เว้นแต่ในกรณีที่พฤติกำรณ์แห่งคดีเปลี่ยนแปลงไป ศำลที่
จำรณำคดีจะแก้ไขเปลีก่ยำนแปลงคำสั่งสนัำนั
้นได้ ตำมที่เห็นสมควร กำ
ห้ำมมิให้อุทธรณ์หรือฎีกำคำสั่งของศำลตำมวรรคสอง
มำตรำกำ๒๕๕ ในคดีดสังำนับักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญัติในมำตรำ ๒๕๓ วรรค
กำ ๒ และมำตรำ
สำนัก๒๕๔ ถ้ำมีคำขอ
ศำลมีอำนำจสั่งให้ฝ่ำยที่แพ้คดีใช้ค่ำธรรมเนียมแทนอีกฝ่ำยหนึ่งได้
มำตรำ ๒๕๖๑๗๓
ให้ศำลจ่ำยค่ำพำหนะ ค่ำป่วยกำร และค่ำเช่ำที่พักที่จำเป็นและ
สำนักสมควรแก่ พยำนซึ่งมำศำลตำมหมำยเรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สยำนักกตำมระเบี ยบที่คณะกรรมกำรบริ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หำรศำลยุ
สำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิธรรมกำหนด กำ
โดยควำมเห็นชอบจำกกระทรวงกำรคลัง
๑๗๑
กำ ๒๕๓ แก้ไขเพิ
มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิ
๑๗๒
มำตรำ ๒๕๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๗๓
มำตรำ ๒๕๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี พิจำรณำ
- ๘๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พยำนที่ ได้ รั บ ค่ ำ พำหนะ ค่ ำ ป่ ว ยกำร หรื อ ค่ ำ เช่ ำที่ พั ก ในลั ก ษณะเดี ย วกั น ตำม
สำนักกฎหมำยอื ่นแล้วไม่มีสิทกธิำได้รับตำมมำตรำนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีก กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๕๗ ๑๗๔ ในคดีซึ่งกรำษฎรเป็

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นโจทก์
สำนักโจทก์ จะต้องเสียค่ำใช้จก่ำำยในกำรส่ ง
สำเนำคำฟ้องและหมำยเรียกให้แก่จำเลยโดยค่ำใช้จ่ำยดังกล่ำวจะต้องมีจำนวนไม่สูงเกินสมควร
๑๗๕
สมำตรำ ๒๕๘ ให้นำบทบักญำ ญัติแห่งประมวลกฎหมำยวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจำรณำควำมแพ่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งว่ำด้วย
ค่ำฤชำธรรมเนียมมำใช้บังคับโดยอนุโลม
ภำค ๗
อภัยโทษ เปลี่ยนโทษหนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กเป็นโทษเบำ
สำนักและลดโทษ

มำตรำ ๒๕๙ ๑๗๖ ผู้ ต้ อ งค ำพิ พ ำกษำให้ รั บ โทษอย่ ำงใด ๆ หรื อ ผู้ ที่ มี ป ระโยชน์
เกี่ยวข้อง เมื่อคดีถึงที่สุดแล้ว ถ้ำจะทูลเกล้ำฯ ถวำยเรื่องรำวต่ อพระมหำกษัตริย์ขอรั บพระรำชทำน
สำนักอภั ยโทษ จะยื่นต่อรัฐมนตรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว่ำกำรกระทรวงยุ ติธรรมก็ได้
๑๗๗
สมำตรำ ๒๖๐ ผู้ถวำยเรืก่อำงรำวซึ่งต้องจสำคุำนักกอยู
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ในเรือนจำ จะยื่นเรื่อกงรำวต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ อพัศดี
หรือผู้บัญชำกำรเรือนจำก็ได้ เมื่อได้รับเรื่องรำวนั้นแล้ว ให้พัศดีหรือผู้บัญชำกำรเรือนจำออกใบรับ
สำนักให้ แก่ผู้ยื่นเรื่องรำว แล้วกให้ำ รีบส่งเรื่องรำวนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปยังรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ
กำ ติธรรมสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๖๑ ๑๗๘ รั ฐ มนตรีกำว่ ำกำรกระทรวงยุ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติ ธ รรมมี ห น้ ำ ที่ ถ วำยเรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ อ งรำวต่ อ
พระมหำกษัตริย์พร้อมทั้งถวำยควำมเห็นว่ำควรพระรำชทำนอภัยโทษหรือไม่
ในกรณี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำที่ไม่มีผู้ใดถวำยเรื
สำนัก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งรำว ถ้ำรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ
กำ สตำนั
ิ ธรรมเห็ นเป็นกำร
สมควร จะถวำยคำแนะนำต่อพระมหำกษัตริย์ขอให้พระรำชทำนอภัยโทษแก่ผู้ต้องคำพิพำกษำนั้นก็ได้
มำตรำกำ๒๖๑ ทวิ ๑๗๙ ในกรณี ที่คณะรัฐมนตรีเห็นกเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นกำรสมควรจะถวำยค ำแนะนำ
๑๗๔
สำนักมำตรำ ๒๕๗ เพิ่มโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแก้ไสขเพิ
ำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เติมประมวลกฎหมำยวิธกีพำิจำรณำควำม
อำญำ (ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ. ๒๕๖๒
๑๗๕
กำ ๒๕๘ แก้ไขเพิ
มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๗๖
สำนักมำตรำ ๒๕๙ แก้ไขเพิ่มเติมกโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญสญัำนั
ควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๓) พ.ศ. ๒๕๔๘
๑๗๗
กำ ๒๖๐ แก้ไขเพิ
มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไกขเพิำ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
๑๗๘
มำตรำ ๒๖๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
๑๗๙
มำตรำ ๒๖๑ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๑๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๙) พ.ศ. สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ต่อพระมหำกษัตริย์ขอให้พระรำชทำนอภัยโทษแก่ผู้ต้องโทษก็ได้
กำรพระรำชทำนอภั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยสโทษตำมวรรคหนึ ่ง ให้ตรำเป็กำนพระรำชกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๒๖๒ ภำยใต้บังคับกำแห่งมำตรำ ๒๔๗

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี และ ๒๔๘ เมื่อคดีถึงทีก่สำ ุด ผู้ใดต้อง
คำพิพำกษำให้ประหำรชีวิต ให้เจ้ำหน้ำที่นำตัวผู้นั้นไปประหำรชีวิตเมื่อพ้นกำหนดหกสิบวันนับแต่วัน
ฟังคำพิพำกษำ เว้นแต่ในกรณีที่มีกำรถวำยเรื่องรำวหรือคำแนะนำขอให้พระรำชทำนอภัยโทษตำม
มำตรำ ๒๖๑ ก็ให้สำนัทุเกลำกำรประหำรชี วิตไว้จนกว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำจะพ้นกำหนดหกสิ บวันนับแต่วันที่รัฐกมนตรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ว่ำกำร
กระทรวงยุติธรรมถวำยเรื่องรำวหรือคำแนะนำขึ้นไปนั้น แต่ถ้ำทรงยกเรื่องรำวนั้นเสีย ก็ให้จัดกำร
สำนักประหำรชี วิตก่อนกำหนดนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ได้๑๘๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เรื่องรำวหรือคำแนะนำขอพระรำชทำนอภั ยโทษแก่ผู้ต้องคำพิพำกษำให้ประหำร
ชีวิต ให้ถวำยได้แสต่ำนั
ครัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เดียวเท่ำนั้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๒๖๓ เหตุที่มสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ีเรื่อกงรำวขอพระรำชทำนอภั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกยำ โทษในโทษอย่สำนั
ำงอืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่นนอกจำกโทษ กำ
ประหำรชีวิต ไม่เป็นผลให้ทุเลำกำรลงโทษนั้น
มำตรำกำ๒๖๔ เรื่องรำวขอพระรำชทำนอภั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยโทษอย่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงอื่นซึ่งมิใสช่ำนั
โทษประหำรชี วิ ต
ถ้ำถูกยกหนหนึ่งแล้ว จะยื่นใหม่อีกไม่ได้จนกว่ำจะพ้นสองปีนับแต่วันถูกยกครั้งก่อน
มำตรำ ๒๖๕ ในกรณีที่มีกำรอภัยโทษเด็ดขำดโดยไม่มีเงื่อนไข ห้ำมมิให้บังคับโทษ
้น ถ้ำบังคับโทษไปบ้ำงแล้
กำ วให้หยุดทันสทีำนัถ้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นโทษปรับที่ชำระแล้กวำ ให้คืนค่ำปรับสให้
ำนัไกปทั ้งหมด
ถ้ำกำรอภัยโทษเป็น แต่เพียงเปลี่ยนโทษหนักเป็นเบำหรือลดโทษ โทษที่เหลืออยู่
ก็ให้บังคับไปได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่กำรได้รับพระรำชทำนอภัยโทษ ไม่เป็นเหตุให้ผู้รับพ้นควำมรับผิดในกำรต้องคืน
สำนักหรื อใช้รำคำทรัพย์สินหรืกอำค่ำทดแทนตำมค
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำพิ พำกษำ
มำตรำ ๒๖๖ เมื่อ ผู้ได้รับ พระรำชทำนอภัย โทษเนื่อ งจำกกำรกระทำควำมผิด
สำนักอย่ ำงหนึ่งถูก ฟ้อ งว่ำกระท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำควำมผิดสอีำนั
ก อย่ ำงหนึ่ง อภัยโทษนั้นย่กอำ มไม่ตัดอำนำจศำลที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่จะเพิ่มโทษ
หรือไม่รอกำรลงอำญำตำมกฎหมำยลักษณะอำญำว่ำด้วยกระทำผิดหลำยครั้งไม่เข็ดหลำบ หรือว่ำด้วย
รอกำรลงอำญำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ ๒๖๗ บทบัสญำนัญักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติ ในหมวดนี้ ให้ น ำมำบั
กำ ง คั บ โดยอนุ โสลมแก่ เรื่อ งรำวขอ
พระรำชทำนเปลี่ยนโทษหนักเป็นเบำหรือลดโทษ
๑๘๐
มำตรำ ๒๖๒ วรรคหนึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนักวิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำบที่ ๒๓) พ.ศ. ส๒๕๔๘
ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบั ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บัญชีแนบท้ำยประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ๑๘๑
ควำมผิดในกฎหมำยลักกษณะอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทีส่มำนั
ำตรำ ๗๙ อ้ำงถึง
ซึ่งรำษฎรมีอำนำจจับได้โดยไม่ต้องมีหมำย
ประทุษร้ำยต่อพระบรมรำชตระกูล มำตรำ ๙๗ และ ๙๙
สำนักขบถภำยในพระรำชอำณำจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ มำตรำ ๑๐๑ สำนัถึกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๑๐๔ กำ
ขบถภำยนอกพระรำชอำณำจักร มำตรำ ๑๐๕ ถึง ๑๑๑
ควำมผิดต่อทำงพระรำชไมตรี กับต่ำงประเทศกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ ๑๑๒ กำ
ทำอันตรำยแก่ธง หรือเครื่องหมำยของต่ำงประเทศ มำตรำ ๑๑๕
สำนักควำมผิ ดต่อเจ้ำพนักงำน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ สำนั
ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มำตรำ ๑๑๙สำนัถึกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๑๒๒ กำ
และ ๑๒๗
หลบหนีจำกที่คุมขัง มำตรำ ๑๖๓ ถึง ๑๖๖
สำนักควำมผิ ดต่อศำสนำ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ มำตรำ ๑๗๒ สำนัและ ๑๗๓
ก่อกำรจลำจล มำตรำ ๑๘๓ และ ๑๘๔
กระทำให้เกิดภยันสตรำยแก่ สำธำรณชน
กระทำให้สำธำรณชนปรำศจำกควำมสะดวก
สำนักในกำรไปมำและกำรส่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีงข่กำำวและของถึงกัสำนั
น กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และกระทำให้สำธำรณชนปรำศจำกควำมสุขสบำย มำตรำ ๑๘๕ ถึง ๑๙๔, ๑๙๖,
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๙๗ และ ๑๙๙ กำ
ปลอมแปลงเงินตรำ มำตรำ ๒๐๒ ถึ ง ๒๐๕ และ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๑๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข่มขืนกระทำชำเรำ มำตรำ ๒๔๓ ถึง ๒๔๖
ประทุษร้ำยแก่ชีวิต มำตรำ ๒๔๙ ถึง ๒๕๑
สำนักประทุ ษร้ำยแก่ร่ำงกำย กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ มำตรำ ๒๕๔ สำนัถึกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๒๕๗ กำ
ควำมผิดฐำนกระทำให้เสื่อมเสียอิสรภำพ มำตรำ ๒๖๘, ๒๗๐ และ ๒๗๖
ลักทรัพย์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ มำตรำ ๒๘๘ ถึง ก๒๙๖
วิ่งรำว ชิงทรัพย์ ปล้นทรัพย์ และโจรสลัด มำตรำ ๒๙๗ ถึง ๓๐๒
สำนักกรรโชก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ มำตรำ ๓๐๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๑
บัญชีแนบท้ำยประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติ
ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
(ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๔๙๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๘๓๑๘๒
มำตรำ ๒ ให้ใช้พระรำชบัญญัตินี้ตั้งแต่วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
พระรำชบัญญัติแก้สไำนัขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิกำธีพิจำรณำควำมอำญำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พุทธศักรำช ๒๔๘๓กนีำ ้ มีหลักกำร
๑. แก้ไขเพิ่มเติมตำแหน่งเจ้ำพนักงำนที่เป็นพนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจชั้น
้ใหญ่บำงตำแหน่ง และเที กำ ยบยศตำรวจบำงอย่ ำงเพื่อให้ตรงกับตำแหน่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งรำชกำรของต ำรวจที่เป็นอยู่
และเพื่อให้เป็นกำรเหมำะสมยิ่งขึ้น
ส๒.ำนักให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อธิบดีกรมตำรวจประกำศแต่
กำ งตั้งข้ำรำชกำรต ำรวจที่มียศไม่ต่ำกว่กำำชั้นนำยสิบ
ตำรวจในรำชกิจจำนุเบกษำ เป็น พนักงำนสอบสวนได้ด้วย ทั้งนี้ เพื่อให้กำรสอบสวนได้ดำเนินไป
สำนักด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วยดีและรวดเร็ว กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกำหนดแก้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ไขเพิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๘๓
่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๘๗
มำตรำ ๒ พระรำชกำหนดนี้ให้ใช้บังคับ ตั้งแต่ วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ
เป็นต้นไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพระรำชบั ญ ญั ติไม่อนุ มกัตำ ิพระรำชกำหนดแก้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิ จสำนั
ำรณำควำมอำญำ
พุทธศักรำช ๒๔๘๗ พุทธศักรำช ๒๔๘๗๑๘๔
มำตรำ ๓ ไม่อนุ มัติพระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ
สำนักควำมอำญำ พุทธศักรำชกำ๒๔๘๗
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉะบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๘๗๑๘๕
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับได้ตั้งแต่วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ
สำนักพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มกเติ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉะบับที่ ๓) สพ.ศ. ๒๔๙๐๑๘๖
สมำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินกี้ใำห้ใช้บังคับเมื่อสพ้ำนันกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหนดสำมสิบวัน นับแต่กำวันประกำศ
๑๘๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๕๗/-/หน้ำ ๕๐๑/๘ ตุลำคม ๒๔๘๓
๑๘๓
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๖๑/ตอนที่ ๒๓/หน้ำ ๓๙๔/๑๑ เมษำยน ๒๔๘๗
ส๑๘๔
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๖๑/ตอนที่ ๕๖/หน้ำ ๗๘๐/๑๐ กันยำยน ๒๔๘๗
๑๘๕
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๖๑/ตอนที่ ๗๙/หน้ำ ๑๒๑๐/๓๑ ธันวำคม ๒๔๘๗
๑๘๖ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๖๔/ตอนที
่ ๓/หน้ำ ๑๑๘/๑๔กำ มกรำคม ๒๔๙๐
- ๙๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๔๙๓๑๘๗
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๔๙๖๑๘๘
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ.
สำนัก๒๔๙๙ ๑๘๙
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมืส่อำนั
พ้นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำหนดหกสิบวัน นับแต่กำวันประกำศ
สำนักในรำชกิ จจำนุเบกษำเป็นกำต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนั
ลในกำรประกำศใช้ พระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติฉบับนีส้ ำนั
คือกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เพื่อให้คดีลุล่วงไปโดยเหมำะสมและ
กำ
รวดเร็วยิ่งขึ้น กับเพื่อแก้ข้อขัดข้องของศำล เจ้ำพนักงำน และคู่ควำมในกำรดำเนินกระบวนพิจำรณำที่
ำคัญบำงประกำร และแก้ กำ บัญชีแนบท้สำำนั
ยประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัเกหมำะสมยิ ่งขึ้น
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๙๐
(ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๐๑
มำตรำก๒ำ พระรำชบัญสญัำนัตกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดกจำกวั
ำ นประกำศในรำชกิ จจำนุเบกษำ
สำนักหมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สพำนัระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือกเนื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่องจำกพระรำชบั ญญัติระเบียบ
บริหำรรำชกำรแผ่นดิน (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๔๙๙ ได้แก้ไขเปลี่ยนแปลงกำรจัดระเบียบบริหำรรำชกำร
ส่วนภูมิภำคใหม่ สโดยให้ มีแต่จังหวัดและอำเภอกำ ส่วนภำคยุ บสเลิำนักกไปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตำแหน่งผู้ว่ำรำชกำรภำค กำ รองผู้ว่ำ
รำชกำรภำค ผู้ช่วยผู้ว่ำรำชกำรภำค และมหำดไทยภำค ซึ่งเป็นตำแหน่งประจำภำคจึงยุบเลิกตำมไปด้วย
สำนักประกอบกั บสมควรจะให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำเจ้ำพนักงำนฝ่สำนั
ำยปกครองบำงต ำแหน่งซึ่งกมีำ หน้ำที่เกี่ยวข้สอำนังกักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรสอบสวน กำ
คดีอำญำในส่วนภูมิภำค เป็นพนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจชั้นผู้ใหญ่ จึงจำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติม
ประมวลกฎหมำยวิ สำนัธกีพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิจำรณำควำมอำญำเฉพำะทีกำ ่เกี่ยวกับคสำว่
ำนัำกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
“พนักงำนฝ่ำยปกครองหรื กำ อตำรวจ
ชั้นผู้ใหญ่” เสียใหม่
๑๘๗
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๖๗/ตอนที่ ๖๐/หน้ำ ๙๗๙/๗ พฤศจิกำยน ๒๔๙๓
ส๑๘๘
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๗๐/ตอนที่ ๑๐/หน้ำ ๑๙๘/๓ กุมภำพันธ์ ๒๔๙๖
๑๘๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๗๓/ตอนที่ ๑๖/หน้ำ ๑๒๖/๒๑ กุมภำพันธ์ ๒๔๙๙
๑๙๐ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๗๕/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตุลำคม ๒๕๐๑สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่ ๗๘/หน้ำ ๕๒๑/๗
- ๙๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักประกำศของคณะปฏิ วัตกิ ำฉบับที่ ๓๓๓ สลงวั

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ ๑๓ ธันวำคม พุทธศักกำรำช ๒๕๑๕๑๙๑
ำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สโดยที ่คณะปฏิวัติพิจำรณำเห็กนำ ว่ำ ในปัจจุบสันำนันี้ภกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำระของอธิบดีกรมตำรวจ
กำ รองอธิบดี
กรมตำรวจ ตำมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำมีปริมำณเพิ่มขึ้นเป็นอันมำก ตลอดทั้ง
วิธีกำรชันสูตรพลิกศพก็ไม่สะดวกและเหมำะสม สมควรแก้ไขกรณีดังกล่ำว
ข้อ ๓ กำรชันสูตรพลิกศพกรณีที่กำรตำยเกิดขึ้นโดยกำรกระทำของเจ้ำพนักงำน
สำนักซึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้
กำ ำที่ หรืสอำนั
ตำยในระหว่ ำงอยู่ในควำมควบคุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มของเจ้ำสพนั
งำน ซึ่งอ้ำงว่ำ กำ
ปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่ที่ได้เริ่มทำกำรชันสูตรพลิกศพไว้ก่อนวันประกำศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ใช้
บังคับ ให้ดำเนินสกำรต่ อไปตำมบทบัญญัติแห่กงำประมวลกฎหมำยวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจำรณำควำมอำญำซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งใช้อยู่ใน
ขณะนั้น
ข้อ ๔ ประกำศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำช
กิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๑๗๑๙๒
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดสำมสิบวันนับแต่วันประกำศ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้ พระรำชบั

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติฉบับนีสำนั
้ คือกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เพื่อให้ประชำชนในเขตอ
กำ ำนำจศำล
แขวงและศำลจังหวัดมีสิทธิในกำรอุทธรณ์โดยเท่ำเทียมกัน และเพื่อให้กำรพิจำรณำพิพำกษำคดีใน
สำนักศำลอุ ทธรณ์และศำลฎีกำลุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำล่วงไปโดยเหมำะสมและรวดเร็ วยิ่งขึ้น จึงกจำำเป็นต้องตรำพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้ขึ้น
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๑๗๑๙๓
มำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตินี้ให้ ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
นุเบกษำเป็นต้นไปสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สพำนั
ระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือ เนื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่องด้วยกำรพระรำชทำนอภั ยโทษ
ซึ่งบัญญัติไว้ในภำค ๗ ว่ำด้วยอภัยโทษเปลี่ยนโทษหนักเป็นเบำ และลดโทษ แห่งประมวลกฎหมำยวิธี
พิจำรณำควำมอำญำ ยังมิได้กำหนดวิธีกำรขอพระรำชทำนอภั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โทษให้แก่ผู้ต้องโทษทัก่วำไป สมควร
กำหนดให้คณะรัฐมนตรีถวำยคำแนะนำต่อองค์พระบำทสมเด็จพระเจ้ำอยู่หัวขอพระรำชทำนอภัยโทษ
สำนักแก่ ผู้ต้องโทษทั่วไปดังกล่กำำวได้ และโดยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่กำรพระรำชทำนอภั
สำนั ยโทษแก่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ผู้ต้องโทษทัส่วำนั
ไปได้ เคยกระทำใน
ส๑๙๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๘๙/ตอนที่ ๑๙๐/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑๖๗/๑๓ ธันวำคม ๒๕๑๕
๑๙๒
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๑/ตอนที่ ๒๐๒/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๓๐ พฤศจิกำยน ๒๕๑๗
๑๙๓ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๙๑/ตอนที
่ ๒๒๕/ฉบับพิเศษกำหน้ำ ๘/๒๙ ธันสวำคม
๒๕๑๗ กำ
- ๙๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รูปพระรำชกฤษฎีกำเสมอมำ แต่เนื่ องจำกรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช ๒๕๑๗

สำนักมำตรำ ๑๙๒ ได้บัญญัตกิวำ ่ำ “พระมหำกษั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ริย์ทรงไว้ซึ่งพระรำชอกำนำจในกำรตรำพระรำชกฤษฎี
ำ กำ
ตำมที่ กำหนดไว้ในรัฐธรรมนู ญ หรือกฎหมำยอื่น ” สมควรกำหนดให้ กำรพระรำชทำนอภั ยโทษได้
กระทำในรูปพระรำชกฤษฎี กำดังที่ได้เคยปฏิกบำัติมำ จึงจำเป็สนำนัต้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
กำ ธี
พิจำรณำควำมอำญำ
พระรำชบัญญัติแก้สไำนัขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิกำธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๒๒๑๙๔
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสญำนัญักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้ นกกำหนดหกสิ
ำ บวัสนำนั
นับกแต่ วันประกำศ
ในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้พ ระรำชบั ญ ญั ติ ฉบั บ นี้ คื อ โดยที่ บ ทบั ญ ญั ติ แห่ งประมวล
สำนักกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ใช้บสังำนั
คับกอยู ่ในปัจจุบันมิได้ให้อำนำจศำลชั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นต้นอย่
สำนัำงชั ดแจ้งในกำรที่
จะสั่งคำร้องขอให้ปล่อยผู้ต้องหำหรือจำเลยชั่วครำว ในกรณีที่ศำลชั้นต้นได้อ่ำนคำพิพำกษำแล้ว ทั้งใน
กำรที่ศำลจะสั่งคสำร้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อ งขอให้ป ล่อ ยชั่ว ครำวในกรณีค วำมผิสำนั ด ทีก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ีอัต รำโทษจำคุก อย่ำงสู งเกิน สิบ ปี
สำนักศำลจะต้ องถำมพนักงำนสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พนัสกำนั
งำนอั ยกำร หรือโจทก์ว่ำจะคั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดค้ำนประกำรใดหรื อไม่ทุกกรณี
ไป ท ำให้ ศ ำลไม่ส ำมำรถมีคำสั่ งได้โดยรวดเร็ว สมควรให้ อำนำจศำลชั้น ต้นสั่ งคำร้องขอให้ ปล่ อ ย
ผู้ต้องหำหรือจำเลยชั สำนัก่วงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ครำวในกรณีที่ศำลชั้นต้กนำ ได้อ่ำนคำพิพสำกษำแล้ ว และให้อำนำจศำลที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่จะงดกำร
ถำมพนักงำนสอบสวน พนักงำนอัยกำร หรือโจทก์ในกรณีที่ไม่อำจถำมได้โดยมีเหตุอันควร เพื่อให้ศำล
สำนักสำมำรถมี คำสั่งคำร้องขอให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ปล่อยชั่วครำวได้ โดยรวดเร็วและเพื่อให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำผู้ต้องหำหรือสจำนั
ำเลยที ่ถูกขังได้รับ
กำรคุ้มครองสิทธิและเสรีภ ำพมำกยิ่งขึ้น ส่ว นกำรที่ศำลจะมีคำพิพ ำกษำนั้น สมควรกำหนดไว้ว่ำ
ถ้ำข้อเท็จจริงตำมที สำนั่ปกรำกฏในทำงพิ จำรณำแตกต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงกับข้อเท็สจำนั
จริกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดังที่กล่ำวในฟ้องเพียงรำยละเอี
กำ ยดที่
เกี่ย วกั บ เวลำ หรื อสถำนที่ก ระทำควำมผิ ด หรือต่ำงกัน ระหว่ำงกำรกระท ำควำมผิ ดฐำนลั กทรัพ ย์
สำนักกรรโชก ฉ้อโกง ยักยอกกำรับของโจร หรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำงกันระหว่ำงกำรกระท กำำผิดฐำนโดยเจตนำและประมำท
มิให้ถือว่ำต่ำงกันในข้อสำระสำคัญอันจะเป็นเหตุให้ศำลยกฟ้องคดีนั้น ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดควำมเป็นธรรม
แก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้ขึ้น
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๒๓๑๙๕
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพันกำหนดสำมสิบวันนับแต่วันประกำศ

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติฉบับสำนั
นี้ กคืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อ โดยที่พระธรรมนูญกศำลยุ
ำ ติธรรม
ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมพระธรรมนูญศำลยุติธรรม (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๒๒
สำนักได้ แก้ไขเพิ่มเติมอำนำจในกำรพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จำรณำพิ
สำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำกษำคดีอำญำของศำลแขวงโดยเพิ
กำ ส่มำนั
จำนวนค่ ำปรับให้
สูง ขึ้น จำกหกพันสบำทเป็ น หกหมื่น บำท เห็น สมควรแก้ไขเพิ
่ม เติม ประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำ
๑๙๔
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๖/ตอนที่ ๖๔/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๒๘ เมษำยน ๒๕๒๒
๑๙๕ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๙๗/ตอนที
่ ๑๐๙/ฉบับพิเศษกำหน้ำ ๑/๑๖ กรกฎำคม
๒๕๒๓ กำ
- ๙๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมอำญำ ให้ส อดคล้องกับ พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมพระธรรมนูญศำลยุ ติธ รรม (ฉบับที่ ๗)

สำนักพ.ศ. ๒๕๒๒ เพื่อให้ คกดีำอำญำของศำลจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หวัดและศำลแขวงที่หก้ ำำ มอุทธรณ์ คำพิ
สำนัพกำกษำในปั ญ หำ
ข้อเท็จจริงมีอัตรำโทษเท่ำเทียมกันอันจะเป็นผลทำให้ประชำชนที่อยู่ในเขตอำนำจศำลแขวงและใน
เขตอำนำจศำลจังสหวัำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีสิทธิในกำรอุทธรณ์โกดยเท่
ำ ำเทียมกันสำนั
และได้ รับผลปฏิบัติทำงคดีกเำช่นเดียวกัน
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้ขึ้น
พระรำชบัญญัติแก้สไำนัขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิกำธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๒๓๑๙๖
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตินี้ให้ ใช้บังคับตั้งแต่วกันำ ถัดจำกวันประกำศในรำชกิ จจำ
นุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกประกำศของคณะปฏิวัติ
สำนักฉบั บที่ ๓๓๓ ข้อ ๒ ได้กยำกเลิกควำมในมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๑๕๐ แห่งประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพสิจำนั
ำรณำควำมอำญำ
ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๖)
พ.ศ. ๒๔๙๙ โดยให้ เหตุผลว่ำ วิธีกำรชันสูตรพลิกศพไม่สะดวกและเหมำะสม แต่เมื่อประกำศของ
สำนักคณะปฏิ ว ัต ิฉบั บ นี้ ป ระกำศใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แ ล้ ว ปรำกฏว่ ำเจ้ ำพนั ก งำนที่ มีอกำนำจตำมกฎหมำยบำงแห่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งได้ ใช้
ตำแหน่งหน้ำที่ในทำงมิชอบ เช่น เมื่อยิงรำษฎรตำยหรือทำร้ำยรำษฎรถึงแก่ควำมตำยแล้วมักจะทำ
เป็นวิสำมัญฆำตกรรม และสรุปสำนวนส่งให้อกธิำ บดีกรมอัยกำรวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิจฉัยโดยไม่ต้องให้ศำลทกำำกำรไต่สวน
ก่อน ก่อให้เกิดควำมไม่เป็ นธรรมขึ้นแก่ผู้ตำย ซึ่งญำติผู้ ตำยไม่สำมำรถนำพยำนเข้ำสื บเป็นกำรให้
ำนำจพนักงำนสอบสวนมำกเกิ กำ นไป สจึำนังสมควรยกเลิ กประกำศของคณะปฏิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วัติ สฉบั
ำนับกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ ๓๓๓ ข้อ ๒ กำ
และให้ บทบัญญัติแห่ งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ มำตรำ ๑๕๐ ที่ถูกยกเลิกมีผ ลใช้
บังคับต่อไป สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๑๓) สพ.ศ. ๒๕๒๕๑๙๗
สำนักนุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เบกษำเป็นต้นไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสำนั
ผ ลในกำรประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พ ระรำชบั
กำ ญ ญั ติ ฉ บัสำนั
บ นีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คื อ โดยที่ บ ทบั ญ ญั ติ แกห่ำ งประมวล
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๑) อนุกำญ ำตให้ มีกำรปล่
ยชั่วครำวโดยไม่ต้องมีกปำ ระกันได้เฉพำะคดี ที่มีอัตรำโทษ
จำคุกอย่ำงสูงไม่ถึงหนึ่งปี และ
ส(๒)
ำนักมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้กำหนดอย่ำงชัดแจ้กงว่ำำ ในกรณีที่ ศสำลชั
ำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้นอ่ำนคำพิพำกษำแล้กำว หำกมีกำร
ยื่นคำร้องขอให้ปล่อยชั่วครำวต่อศำลชั้นต้นก่อนส่งสำนวนไปยังศำลอุทธรณ์หรือศำลฎีกำและศำล
้นต้นเห็นไม่สมควรอนุกญำ ำต ศำลชั้นต้สนำนัจะต้ อง “รีบ” ส่งคำร้องพร้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอมสำนวนไปให้ สำนัศกำลอุ ทธรณ์หรือ
ศำลฎีกำเพื่อสั่ง แล้ วแต่กรณี เหมือนกับที่ได้กำหนดอย่ำงชัดสแจ้
งในกรณีที่มีกำรยื่นคำร้องขอให้ปล่อย
๑๙๖
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๗/ตอนที่ ๑๑๓/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๒๕ กรกฎำคม ๒๕๒๓
๑๙๗ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๙๙/ตอนที
่ ๘๐/ฉบับพิเศษ กหน้
ำ ำ ๔/๑๑ มิถุนสำยน
ำนัก๒๕๒๕
- ๙๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ชั่ว ครำวต่ อศำลชั้น ต้ น เมื่ อส่ งส ำนวนไปยังศำลอุท ธรณ์ ห รือ ศำลฎี ก ำแล้ ว ท ำให้ สิ ท ธิเสรีภ ำพของ
้ ต้ อ งหำและจ ำเลยในกำรได้
กำ รั บ อนุ ญสำนั
ำตให้ ป ล่ อ ยชั่ ว ครำวไม่ ได้กรำับ ควำมคุ้ ม ครองเท่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำที่ ค วร และ
บทบัญญัติของกฎหมำยในเรื่องอย่ำงเดียวกันไม่สอดคล้องเป็นอย่ำงเดียวกัน
สสมควรแก้ ไขเพิ่มเติมให้มีกำรอนุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญำตให้ปล่สอำนัยชั ่วครำวในคดีที่ไม่ร้ำยแรงโดยไม่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ต้อง
มีป ระกัน ได้ม ำกขึ้น และให้บ ทบัญ ญัติข องกฎหมำยดังกล่ำวมีค วำมสอดคล้องเป็น อย่ำงเดียวกัน
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๒๕๑๙๘
ระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือ เพื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่อให้กำรสอบสวนและคดี ลุ ล่วงไป
โดยรวดเร็วและเหมำะสมยิ่งขึ้น กับเพื่อให้สอดคล้องกับหลักกำรสืบสวนและสอบสวนจนได้ควำมแน่ชัด
ก่อนจับกุมผู้ต้องหำ จึงจำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๕) พ.ศ. ๒๕๒๗๑๙๙
สำนักเป็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นต้นไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสำนัผ ลในกำรประกำศใช้

กำ ญ ญั ติ ฉ บัสบำนันีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คื อ โดยที่ บ ทบั ญ ญั ติ แกำห่ งประมวล
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑) มิกได้ำให้สิทธิแก่ผู้ถสูกำนัจับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือผู้ต้องหำที่จะพบและปรึ กำ กษำทนำยสองต่ อสอง สิทธิที่
จะได้รับกำรเยี่ยมและสิทธิที่จะได้รับกำรรักษำพยำบำลโดยเร็ว ทำให้ ผู้ถูกจับหรือผู้ต้องหำมิได้รับ
ควำมคุม้ ครองตำมสมควร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) มิกได้ำ ให้สิทธิแก่ผู้ตสำนั
้องหำหรื อจำเลยที่จะอุทธรณ์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คำสั่งศำลทีส่ไม่ำนัอกนุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญำตให้ปล่อย กำ
ชั่วครำว
ส(๓)
ำนักมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ให้ ศำลมีอำนำจพิจกำรณำและสื ำ บสพยำนลั บหลังจำเลยในคดีทกำี่มีอัตรำโทษ
จำคุก อย่ำ งสูง เกิน สำมปีแ ต่ไ ม่เ กิน สิบ ปี หรือ ปรับ เกิน ห้ำ พัน บำท หรือ ทั้ง จำทั้ง ปรับ ทำให้ ศำล
สำนักไม่ ส ำมำรถเร่งรัดกำรพิกจำำรณำพิพำกษำคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ังกล่ำวให้แล้วเสร็จไปโดยรวดเร็
กำ วได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) มิได้ให้ศำลตั้งทนำยควำมให้แก่จำเลยในคดีที่มีอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสูงเกินห้ำปี
แต่ไม่ถึงสิบปี ทำให้
สำนัจำเลยที ่ยำกจนในคดีดังกล่กำำวไม่มีทนำยในกำรต่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อสู้คดี
(๕) มิได้ให้อำนำจศำลสืบพยำนบุคคลซึ่งจะเดินทำงออกไปนอกรำชอำณำจักรอันยำก
สำนักแก่ กำรน ำพยำนมำสื บกในภำยหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำไว้สทำนัันทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก่อนฟ้ องคดีต่อศำล ทกำให้ ำ เกิ ด ควำมไม่
สำนัเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นธรรมในกำร กำ
พิจำรณำพิพำกษำคดี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๘
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๙/ตอนที่ ๑๐๘/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๖ สิงหำคม ๒๕๒๕
๑๙๙ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๐๑/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หน้ำ ๑/๒๐ กัสนำนั
่ ๑๒๗/ฉบับพิเศษ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยำยน ๒๕๒๗ กำ
- ๙๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมควรแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ เพื่อให้ผู้เสียหำย
้ถูกจับ ผู้ต้องหำ และจกำเลยได้
ำ รับควำมคุ
สำนั้มกครอง และให้กำรพิจำรณำพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พำกษำคดีสอำนั
ำญำด ำเนินไปด้วย
ควำมรวดเร็ วสำมำรถอำนวยควำมสะดวกควำมยุติธรรม ตลอดจนให้ จำเลยที่ยำกจนได้รับ ควำม
ช่วยเหลือทำงกฎหมำยในกำรด ำเนินคดีมำกขึก้นำ จึงจำเป็นต้อสงตรำพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้ กำ

พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๒๙๒๐๐

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญั ติฉ บัสบำนันีก้ คืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อ เนื่องจำกได้มีกำรแก้
กำ ไขเพิ่ ม เติ ม
กฎหมำยว่ำด้วยกำรเปรียบเทียบคดีอำญำ เพื่อให้พนักงำนสอบสวนมีอำนำจเปรียบเทียบได้มำกขึ้น
สำนักโดยเปรี ยบเทียบในคดีทกี่มำ ีโทษปรับสถำนเดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยวอย่ำงสูงไม่เกินหนึ่งกหมื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่นบำทได้ สมควรแก้ ไขเพิ่มเติม
บทบัญญัติว่ำด้วยคดีอำญำเลิกกันในประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำเพื่อให้สอดคล้องกัน
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๓๒๒๐๑

้ คืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่เป็นกำรสมควรแก้กำ ไขเพิ่มเติม
ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ เพื่อให้ผู้ ต้องหำที่ได้รับกำรปล่ อยชั่วครำวโดยพนักงำน
สำนักสอบสวนหรื อพนักงำนอักยำกำรได้รับควำมเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธรรมในกำรดำเนินคดีเกพืำ่อให้ศำลตั้งทนำยให้ จำเลยในทุก ๆ
คดีที่มีอัตรำโทษประหำรชีวิตถ้ำจำเลยยังไม่มีทนำย และให้ศำลตั้งทนำยให้จำเลยในคดีที่มีอัตรำโทษ
จำคุกอย่ำงสูงตั้งแต่สำมปีขึ้นไปแต่ไม่ถึงสิบปี ถ้ำจำเลยไม่มีทนำยและต่อสู้คดีโดยแถลงต่อศำลก่อนเริ่ม
จำรณำว่ำจำเลยยำกจนและต้ กำ องกำรทนำย
สำนักเพื ่อกำจัดปัญหำข้อกฎหมำยเกี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ยวกับกำรพิสำนัพกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำกษำเกินคำขอ กำ
และเพื่อให้กำรพิจำรณำพิพำกษำคดีในศำลชั้นต้น ศำลอุทธรณ์และศำลฎีกำลุล่วงไปโดยเหมำะสม
รวดเร็วยิ่งขึ้น จึงสจำนั
ำเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นต้องตรำพระรำชบัญญักำตินี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๑๘) สพ.ศ. ๒๕๓๕๒๐๒
สมำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตกินำ ี้ให้ ใช้บังคับตัส้ำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิ
กำ จจำ
ส๒๐๐
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๐๓/ตอนที่ ๒๑๕/หน้ำ ๑๔๗/๔ ธันวำคม ๒๕๒๙
๒๐๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๐๖/ตอนที่ ๑๔๙/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๔/๘ กันยำยน ๒๕๓๒
๒๐๒ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๐๙/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เมษำยน ๒๕๓๕
่ ๓๒/หน้ำ ๑๐/๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่มีกำรกำหนดชื่อตำแหน่งใน

สำนักกรมต ำรวจขึ้นใหม่ตำมพระรำชกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กสำแบ่
ำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่วนรำชกำรกรมตำรวจกำ กระทรวงมหำดไทย (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๓๒ ดังนั้น เพื่อมิให้เกิดปัญหำในกำรบริหำรงำนของกรมตำรวจ กระทรวงมหำดไทย สมควร
แก้ไขเพิ่มเติมมำตรำ
สำนัก๒งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(๑๗) แห่งประมวลกฎหมำยวิ
กำ ธีพิจสำรณำควำมอำญำเฉพำะที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี่เกีก่ยำ วกับนิยำม
คำว่ำ “พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจชั้นผู้ใหญ่” เสียใหม่ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้สไำนัขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิกำธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๑๙) พ.ศ. ๒๕๓๙๒๐๓
มำตรำ ๘ บรรดำบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่ง แก้ไข
สำนักเพิ ่มเติมโดยพระรำชบัญกำญัตินี้ ไม่ใช้บังสคัำนับกแก่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรดำเนินกำรของพนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กงำนสอบสวน
สำนัพนั กงำนอัยกำร
หรือศำล ในคดีที่พนักงำนสอบสวน พนักงำนอัยกำร หรือศำล แล้วแต่กรณี ได้ดำเนินกำรไปก่อนวันที่
พระรำชบัญญัตินสี้ใช้ำนับกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คับ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๙ ให้ น ำยกรั ฐ มนตรี รั ฐ มนตรี ว่ ำ กำรกระทรวงมหำ ดไทย และ
รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ ติธรรมรักษำกำรตำมพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัสตำนัินกี้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือ โดยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำที่ ใช้บั งคั บ อยู่ ในปั จ จุ บั น ยั งมี บ ทบั ญ ญั ติ บ ำงประกำรที่ เป็ น อุ ป สรรคต่ อกำรสอบสวน
ดำเนินคดี อันเป็นสำนั
ผลให้ กำรสอบสวนดำเนินกคดี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เป็นไปโดยล่สำำนัช้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และทำให้ผู้เสียหำย ผูก้ตำ้องหำ หรือ
จำเลยได้รั บ กำรปฏิบั ติไม่เท่ำเที ยมกัน และไม่ส ำมำรถต่อสู้ คดีได้อย่ำงเต็มที่ สมควรแก้ไขเพิ่ มเติม
สำนักประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจกำรณำควำมอำญำโดยก
ำ ำหนดให้พนักงำนสอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พนักงำนอั
กำร หรือศำล กำ
จัดหำล่ำมให้แก่ผู้เสียหำย ผู้ต้องหำ จำเลย หรือพยำนที่ไม่สำมำรถพูดหรือเข้ำใจภำษำไทยและไม่มีล่ำม
ลดระยะเวลำที่ให้พนักงำนฝ่ำยปกครองหรือตำรวจควบคุมตัวผู้ถูกจับในกรณีที่มีเหตุจำเป็นลงเหลือ
สำนักไม่ เกินสำมวัน และกำหนดให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พนักงำนสอบสวนมี อำนำจร้องขอต่อกศำลให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สั่งขังผู้ตส้อำนั
งหำไว้ ณ สถำนที่
ทีพ่ นักงำนสอบสวนกำหนดตำมระยะเวลำที่ศำลเห็นสมควร รวมทั้งกำหนดให้ศำลต้องถำมจำเลยก่อน
เริ่มกำรพิจำรณำว่สำำนัมีกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นำยควำมหรือไม่ หำกไม่ กำ มีและจำเลยต้ องกำรก็
สำนั ให้ศำลตั้งทนำยควำมให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำหรับ
คดีที่มีอัตรำโทษจำคุกหรือคดีที่จำเลยมีอำยุไม่เกินสิบแปดปีในวันที่ถูกฟ้อง ทั้งนี้ เพื่อให้ กำรสอบสวน
ำเนินคดีลุล่วงไปโดยรวดเร็กำ ว และเพืส่อำนั ให้กผงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ู้เสียหำย ผู้ต้องหำ และจ กำ ำเลยได้รับควำมช่ วยเหลือทำง
กฎหมำยโดยเท่ำเทียมกัน และจำเลยได้มีโอกำสต่อสู้คดีอย่ำงเต็มที่ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๐) พ.ศ. ๒๕๔๒๒๐๔
มำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมืสำนั
่อพ้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำหนดหนึ่งปีนับแต่กวัำนถัดจำกวัน
๒๐๓
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๓/ตอนที่ ๖๑ ก/หน้ำ ๖/๑๗ พฤศจิกำยน ๒๕๓๙
๒๐๔ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๑๖/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กันยำยน ส๒๕๔๒
่ ๘๑ ก/หน้ำ ๓๐/๑๔ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกในปัจจุบันกำรถำมปำกคำ
เด็กอำยุไม่เกินสิบสำนั
แปดปี ในฐำนะเป็นผู้ เสียหำยหรื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพยำนในชั สำนัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สอบสวน และกำรสืบกพยำนบุ ำ คคล
ซึ่งเป็นเด็กในชั้นศำลนั้น ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำกำหนดวิธีปฏิบัติไว้เช่นเดียวกับ
กรณี ข องผู้ ใหญ่ โดยในชั้ น สอบสวน พนั ก งำนสอบสวนยังมี ค วำมช ำนำญในด้ำนจิต วิท ยำเด็ ก ไม่
เพียงพอ รวมทั้งมิสไำนัด้คกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนึงถึงสภำพร่ำงกำยและจิ กำ ตใจของเด็สกำนั ที่อก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนแอเท่ำที่ควรและกำรใช้ กำ ภำษำกับ
เด็กยังไม่เหมำะสม อันเป็นเหตุให้กำรถำมปำกคำเด็กส่งผลกระทบต่อสภำพจิตใจของเด็กและส่งผลให้
สำนักกำรสอบสวนคลำดเคลื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี่อกนำ ส่วนกำรสืบสพยำนในชั ้นศำลนั้น นอกจำกเด็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กจะต้องเผชิสญ ำนัหน้ ำกับจำเลยใน
ห้องพิจำรณำและตอบคำถำมซ้ำกับในชั้นสอบสวนเสมือนหนึ่งต้องตกเป็นเหยื่อซ้ำอีกครั้งหนึ่งแล้ว
คำถำมที่ใช้ถำมเด็สกำนัยักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อำจเป็นคำถำมที่ตอกย้กำจิ ำ ตใจของเด็กสซึำนั่งบอบช้ ำให้เลวร้ำยยิ่งขึ้น กและยั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งส่งผล
ให้ข้อเท็จจริงที่ได้จำกกำรสืบพยำนคลำดเคลื่อนอีกเช่นกัน นอกจำกนั้นในกำรจดบันทึกคำร้องทุกข์
สำนักกำรชั นสูตรพลิกศพ กำรไต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สวนมูลฟ้องสำนัและกำรพิ จำรณำคดีที่เกี่ยกวกัำ บเด็กก็อำจจะเกิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผลในลักษณะ กำ
ทำนองเดียวกันได้ ฉะนั้น สมควรแก้ไขประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำในเรื่องดังกล่ำวให้มี
กระบวนกำรถำมปำกค ำและสืบพยำนสำหรับเด็กเป็นพิเศษสเพื ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่อให้เหมำะสมยิ่งขึ้นและสอดคล้องกับ
สำนักมำตรฐำนตำมข้ อ ๑๒ แห่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งอนุสัญญำว่สำำนัด้กวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยสิทธิเด็ก ค.ศ. ๑๙๘๙กำและบทบัญญัสตำนัิในมำตรำ ๔ และ
มำตรำ ๕๓ วรรคหนึ่ง ของรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย และโดยที่เป็นกำรสมควรปรับปรุงเหตุ
และวิธีกำรเกี่ยวกัสบำนักำรสื บพยำนไว้ก่อนกำรฟ้กอำ งคดีต่อศำล สและสมควรให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นำวิธีสืบพยำนส
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหรับเด็ก
อำยุไม่เกินสิบแปดปีในชั้นศำลไปใช้กับกำรสืบพยำนไว้ก่อนกำรฟ้องคดีต่อศำลด้วย จึงจำเป็นต้องตรำ
สำนักพระรำชบั ญญัตินี้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๐๕
(ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๒
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสญำนัญักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกกำหนดหนึ
ำ ่งร้อยแปดสิ บวันนับแต่วัน
ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
มำตรำกำ๖ บรรดำบทบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติแห่งประมวลกฎหมำยวิ
กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไข
เพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้ไม่ใช้บังคับแก่กำรชันสูตรพลิกศพและกำรไต่สวนสำหรับกำรตำยที่ ได้มี
กำรแจ้งต่อเจ้ำพนัสกำนังำนไว้ แล้วก่อนวันที่พระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตินี้ใช้สบำนั
และให้ใช้ก ฎหมำยที่ใกช้ำบังคับอยู่ใน
วันที่ได้แจ้งต่อเจ้ำพนักงำนไปบังคับแก่กำรชันสูตรพลิกศพและกำรไต่สวนจนกว่ำศำลจะมีคำสั่งถึงที่สุด
มำตรำ ๗ ภำยในห้ำปีนับแต่วันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ในกรณีที่ต้องชันสูตร
พลิกศพตำมมำตรำ สำนั๑๔๘ (๓) และ(๔) แห่งประมวลกฎหมำยวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักธงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีพิจำรณำควำมอำญำ กถ้ำำแพทย์ตำม
มำตรำ ๑๕๐ วรรคหนึ่ ง แห่ ง ประมวลกฎหมำยวิ ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำ ซึ่ ง แก้ ไขเพิ่ ม เติ ม โดย
สำนักพระรำชบั ญญัตินี้ มีเหตุกจำำเป็นไม่สำมำรถไปตรวจชั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นสูตรพลิกศพในที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่เกิดเหตุได้สแพทย์ ดังกล่ำวอำจ
มอบหมำยให้เจ้ำหน้ ำที่ของโรงพยำบำล หรือเจ้ำหน้ำที่ในสังกัสำนั
ดสกำนั กงำนสำธำรณสุขจังหวัดที่ผ่ำนกำร
๒๐๕ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๑๖/ตอนที
่ ๑๓๗ ก/หน้ำ ก๑๗/๓๐
ำ ธันวำคมส๒๕๔๒
- ๙๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อบรมทำงนิติเวชศำสตร์ไปร่วมตรวจชันสูตรพลิกศพในที่เกิดเหตุในเบื้องต้น แล้วรีบรำยงำนให้แพทย์
สำนักทรำบโดยเร็ ว เพื่อดำเนิกนำ กำรตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก๑๕๐ วรรคหนึ่ง แห่งประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัธกีพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิจำรณำควำม กำ
อำญำ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้ ต่อไป
สควำมในวรรคหนึ ่ง มิให้ใช้บกังำคับแก่กำรปฏิสบำนััตกิหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น้ำที่ของแพทย์ประจำโรงพยำบำล
กำ
ของเอกชนหรือแพทย์ผู้ประกอบวิชำชีพเวชกรรมที่ขึ้นทะเบียนเป็นแพทย์อำสำสมัคร
ให้เจ้ำหน้ำที่ที่ได้รับ มอบหมำยตำมวรรคหนึ่งได้รับค่ำตอบแทน หรือค่ำป่ว ยกำร
ค่ำ พำหนะเดินทำงสำนัและค่ ำเช่ำที่พัก ตำมระเบีกำยบที่กระทรวงยุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัตกิ ธงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รรมกำหนดโดยควำมเห็ กำ นชอบของ
กระทรวงกำรคลัง
มำตรำ ๘ ให้ น ำยกรั ฐมนตรี รัฐ มนตรีว่ำกำรกระทรวงกลำโหม รัฐมนตรีว่ำกำร
กระทรวงมหำดไทย สำนักรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ
กำ ติธรรม รัฐสมนตรี ว่ำกำรกระทรวงสำธำรณสุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ข และ
รัฐมนตรีว่ำกำรทบวงมหำวิทยำลัย รักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกในทำงปฏิบัติ กำรชันสูตร
พลิกศพมักกระทสำโดยพนัำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กงำนสอบสวนร่วมกับเจ้ำหน้ำทีส่ กำนัระทรวงสำธำรณสุ
ขประจำท้องที่ห รือ
สำนักแพทย์ ป ระจ ำตำบลแทนแพทย์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ซึ่งอำจท
สำนักำให้ ระบบกำรตรวจสอบพยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ฐำนทำงนิ ติเวชไม่ มี
ประสิทธิภำพเพียงพอ และอำจก่อให้เกิดควำมผิดพลำดในกำรวินิจฉัยถึงสำเหตุและพฤติกำรณ์ที่ทำให้
เกิดกำรตำยนั้น อีสกำนัทัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรชันสูตรพลิกศพในกรณี กำ ที่ควำมตำยเกิ สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ขึ้ นโดยกำรกระทำของเจ้ กำ ำพนักงำน
ซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่หรือตำยในระหว่ำงอยู่ในควำมควบคุมของเจ้ำพนักงำนซึ่งอ้ำงว่ำ
สำนักปฏิ บัติรำชกำรตำมหน้ำกทีำ่ ยังขำดกำรตรวจสอบและถ่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วงดุลกันของผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ร่วมทำกำรชัสนำนัสูตกรพลิ กศพอย่ำง
แท้จริง นอกจำกนี้ วิธีกำรในกำรชันสูตรพลิกศพและกำรไต่ส วนกำรตำยของบุคคลยังเป็นไปอย่ำง
ล่ำช้ำและมิได้คุ้มสครองสิ ทธิของผู้ที่เกี่ยวข้องเป็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นญำติของผูส้ตำนั ำยอย่ ำงเพียงพอ ฉะนั้น กสมควรแก้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ไข
ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำในเรื่องดังกล่ำว โดยกำหนดตัวบุคคลผู้ร่วมทำกำรชันสูตร
สำนักพลิ กศพเสียใหม่ กล่ำวคืกอำ ให้พนักงำนสอบสวนท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำกำรชันสูตรพลิกกศพร่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วมกับแพทย์ ทกำงนิ
สำนั ติเวชศำสตร์
แพทย์ประจำโรงพยำบำล และแพทย์ประจำสำนักงำนสำธำรณสุขจังหวัด ตำมลำดับ และให้พนักงำน
อัยกำรและพนักงำนฝ่ำยปกครองเข้ำร่วมทำกำรชันสูตรพลิกศพด้วยในกรณีที่ควำมตำยเกิดขึ้นโดยกำร
สำนักกระท ำของเจ้ำพนักงำนซึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่งอ้ำงว่ำปฏิบัตสำนั
ิรำชกำรตำมหน้ ำที่ หรือตำยในระหว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงอยู่ใสนควำมควบคุ มของ
เจ้ำพนักงำนซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่ รวมทั้งปรับปรุงวิธีกำรในกำรชันสูตรพลิกศพและกำร
ไต่สวนกำรตำยโดยศำล เพื่อให้เป็นไปด้วยควำมรวดเร็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว รอบคอบ มีประสิทธิภำพ และคุกำ้มครองสิทธิ
ของผู้ที่เกี่ยวข้องเป็นญำติของผู้ตำยมำกยิ่ งขึ้น และโดยที่เป็นกำรสมควรกำหนดลักษณะควำมผิดขึ้น
สำนักใหม่ ที่ ทำให้ กำรชัน สู ตรพลิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ศพหรือผลทำงคดี เปลี่ ยนแปลงไป กอีำก ทั้งสมควรแก้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัไขอั ตรำโทษ ตำม
บทบัญญัติที่เกี่ยวข้องเพื่อให้มีอัตรำโทษสอดคล้องกัน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ. ๒๕๔๗๒๐๖
มำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตินี้ให้ ใช้บังคับตัส้ำนั
งแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำ
จจำ
๒๐๖ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๑/ตอนพิ
เศษ ๗๙ ก/หน้กำำ๑/๒๓ ธันวำคมสำนั
๒๕๔๗
- ๑๐๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นุเบกษำเป็นต้นไป เว้นแต่บทบัญญัติมำตรำ ๑๓๔/๑ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำ

สำนักควำมอำญำ ซึ่งแก้ไขเพิก่มำ เติมโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้ ให้ใช้บังคับเมืกำ่อพ้นกำหนดหนึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่งกร้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยแปดสิบวัน กำ
นับแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
มำตรำ ๔๖ ในระหว่ำงที่ยังไม่มีระเบียบคณะกรรมกำรบริหำรศำลยุติธรรมที่กำหนด
เกี่ยวกับกำรให้ศำลจ่ำยเงินรำงวัลและค่ำใช้จ่ำยแก่ทนำยควำมที่ศำลตั้งตำมมำตรำ ๑๗๓ แห่งประมวล
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไขเพิกำ่มเติมโดยพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญั ตินี้ ให้ นำระเบียกบซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ งก ำหนด
เกี่ยวกับเรื่องนี้ที่ใช้บังคับอยู่ในวันที่พระรำชบัญญัติ นี้ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำมำใช้บังคับ ทั้งนี้
สำนักต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องดำเนินกำรออกระเบีกำยบคณะกรรมกำรบริ หำรศำลยุติธรรมดังกกล่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำวให้แล้วเสร็สำนั
จภำยในเก้ ำสิบวัน
นับแต่วันที่พระรำชบัญญัตินี้มีผลใช้บังคับ
มำตรำ ๔๗ ให้ประธำนศำลฎีกำและรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรม รักษำกำร
สำนักตำมพระรำชบั ญญัตินี้ กำ
หมำยเหตุ :- เหตุผสลในกำรประกำศใช้
พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คืสอำนัโดยที กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่รัฐธรรมนู ญแห่งรำชอำณำจักรไทย
สำนักได้ บัญญัติรับรองและคุ้มกครองสิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทธิของผูสำนั
้ถูกกจังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บ ผู้ต้องหำ และจำเลยในคดี กำ อำญำไว้สหำนั ลำยประกำร อำทิ
เช่น กำรจับกุมหรือคุมขังบุคคลและกำรค้นในที่รโหฐำนจะกระทำมิได้ เว้นแต่มีคำสั่งหรือหมำยของ
ศำล หรือมีเหตุจสำเป็
อื่น ๆ ตำมที่กฎหมำยบั กำ ญ ญั ติ และผูส้ตำนั้ อกงหำและจ ำเลยย่อมมีสกิทำธิได้รับกำร
สอบสวนหรือ กำรพิจ ำรณำคดีด้ว ยควำมรวดเร็ว ต่อ เนื่อ ง และเป็น ธรรม รวมทั้ง มีส ิท ธิไ ด้รับ
สำนักควำมช่ ว ยเหลือจำกรัฐกด้ำวยกำรจัดหำทนำยควำมให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สมควรที่จะได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แก้ไขเพิ่มเติมสำนั
ประมวลกฎหมำย
วิธีพิ จ ำรณำควำมอำญำให้ ส อดคล้ องกั บ บทบั ญ ญั ติ ข องรัฐ ธรรมนู ญ ดั งกล่ ำว จึ งจ ำเป็ น ต้อ งตรำ
พระรำชบัญญัตินสี้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพระรำชบั ญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพกิจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ำรณำควำมอำญำ (ฉบักบำที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๘ ๒๐๗
สมำตรำ ๔ บรรดำกฎกระทรวงซึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งออกตำมควำมในพระรำชบั ญญัติใกห้ำใ ช้ประมวล
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๗๗ ที่ใช้บังคับอยู่ในวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
สำนักให้ ยั งคงใช้ บั งคั บ ได้ ต่ อกไปโดยอนุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ โลมเพี
สำนัยกงเท่ ำ ที่ ไม่ ขั ด หรื อ แย้ งกักบำ พระรำชบั ญสญัำนัตกิ ใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ห้ ใช้ ป ระมวล กำ
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๗๗ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้ จนกว่ำ
จะมีกำรออกข้อบัสงำนั คับกหรื อกฎกระทรวงขึ้นใหม่กำใช้บังคับแทน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๕ ให้ประธำนศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นำยกรัฐมนตรี รักฐำมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทย
และรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ ติธรรม รักษำกำรตำมพระรำชบั
ญญัตินี้
๒๐๗ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๒/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มกรำคม ๒๕๔๘
่ ๖ ก/หน้ำ ๑๔/๑๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักหมำยเหตุ : - เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระรำชบั ญ ญั ติ ฉ บั บ นีกำ้ คื อ เนื่ อ งด้ วสยรั
ำนัฐกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธรรมนู ญ แห่ ง กำ
รำชอำณำจักรไทย มำตรำ ๒๗๕ กำหนดให้สำนักงำนศำลยุติธรรมเป็นหน่วยงำนอิสระขึ้นตรงต่อ
ประธำนศำลฎีกำสและโดยที ่พระรำชบัญญัติปกรัำบปรุงกระทรวง
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕กได้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กำหนดให้
สำนักงำนอัยกำรสูงสุดเป็นส่วนรำชกำรที่อยู่ในบังคับบัญชำของรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรม และ
สำนักงำนตำรวจแห่งชำติเป็นส่วนรำชกำรที่อยู่ในบังคับบัญชำของนำยกรัฐมนตรี ดังนั้น สมควรแก้ไข
เพิ่มเติมพระรำชบัสญำนัญักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิให้ใช้ประมวลกฎหมำยวิ กำธีพิจำรณำควำมอำญำ พุทธศักรำช ๒๔๗๗กำ โดยกำหนด
เพิ่มเติมให้ประธำนศำลฎีกำและนำยกรัฐมนตรีรักษำกำรในส่วนที่เกี่ยวกับอำนำจหน้ำที่ของตน เพื่อให้
สำนักสอดคล้ องกับสภำพกำรณ์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำดังกล่ำว จึงจสำนั
ำเป็กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องตรำพระรำชบัญญักตำ ินี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๐๘
(ฉบับที่ ๒๓) พ.ศ. ๒๕๔๘
มำตรำกำ ๕ บรรดำเรืสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ อ งรำวกำรขอรั บ พระรำชทำนอภั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ย โทษใด
สำนักๆงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ ได้ ส่ งไปยั ง กำ
รั ฐ มนตรี ว่ ำ กำรกระทรวงมหำดไทยก่ อ นวั น ที่ พ ระรำชบั ญ ญั ติ นี้ ใช้ บั ง คั บ และรั ฐ มนตรี ว่ ำ กำร
กระทรวงมหำดไทยยั สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มิได้ถวำยเรื่องรำวต่อกพระมหำกษั
ำ ตริสยำนั์ ให้ โอนมำยังรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวง
ยุติธรรม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรถวำยเรื
กำ ่องรำว กำรถวำยควำมเห็ น หรือกำรถวำยค
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำแนะนำขอให้ พระรำชทำน
อภัยโทษที่รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยได้กระทำไปก่อนวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับให้ถือว่ำ
เป็นกำรถวำยเรื่อสงรำว กำรถวำยควำมเห็น หรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอกำรถวำยคสำแนะน ำขอให้พระรำชทำนอภั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยโทษโดย
รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรมตำมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดย
มำตรำ ๖ ให้ รั ฐ มนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยและรัฐ มนตรีว่ำกำรกระทรวง
สำนักยุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติธรรมรักษำกำรตำมพระรำชบั
กำ ญญัตินสำนั
ี้ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้ พ ระรำชบั

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญั ติ ฉบัสบำนันีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คือ โดยที่พ ระรำชบั ญกญัำ ติป รับ ปรุง
กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ กำหนดให้โอนกรมรำชทัณฑ์ ซึ่งมีภำรกิจและอำนำจหน้ำที่ในกำร
ำเนินกำรเกี่ยวกับกำรขอพระรำชทำนอภั
กำ ยโทษแก่ผู้ต้องขังในคดีกำอำญำไปสังกัดสกระทรวงยุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติธรรม
ดังนั้น บทบัญญัติว่ำด้วยกำรขอพระรำชทำนอภัยโทษตำมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
ซึ่งกำหนดให้รัฐมนตรี
่ำกำรกระทรวงมหำดไทยเป็
กำ นผู้มีหน้ำสทีำนั
่ในเรื ่องดังกล่ำว จึงไม่สอดคล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องกับกำร
ปรับปรุงโครงสร้ำงของส่วนรำชกำร สมควรแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักโดยให้ รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติธรรมมี
สำนักหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น้ำที่ในกำรขอพระรำชทำนอภั กำ ยโทษสำนัจึงกจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเป็นต้องตรำ กำ
๒๐๘ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๒/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กุมภำพันธ์ ๒๕๔๘
่ ๑๔ ก/หน้ำ ๓๐/๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๒๔)
สำนัพ.ศ.๒๕๔๘ ๒๐๙
สมำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตกินำ ี้ให้ ใช้บังคับตัส้ำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำ จจำ
สมำตรำ ๙ บทบั ญ ญั ติมำตรำ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๓ และมำตรำ ๒๕๔ แห่ งประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธี
พิจำรณำควำมอำญำซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้ไม่มีผลกระทบต่อกำรชำระค่ำธรรมเนียมที่
สำนักได้ ชำระไปแล้วก่อนวันทีก่พำระรำชบัญญัตสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ินี้ใกช้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บังคับ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสำนั ผ ลในกำรประกำศใช้

กำ ญ ญั ติ ฉ บัสำนับ นีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คื อ เนื่ องจำกกำรด ำเนิ กำน คดี แ พ่ ง ที่
เกี่ยวเนื่องกับคดีอำญำในคดีที่พนักงำนอัยกำรเป็นโจทก์ ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักบังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญญั ติให้ พนั กงำนอัยกำรมี
กำ เพีย งอำนำจในกำรเรี ยกทรัพย์สินหรืกอำ รำคำแทนผู้เสสีำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยหำยในควำมผิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ด กำ
เกี่ยวกับทรัพย์บำงประเภทเท่ำนั้นผู้เสียหำยซึ่งได้รับควำมเสียหำยจำกกำรกระทำควำมผิดของจำเลย
ต้องไปดำเนินคดีสสำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่วนแพ่ งเพื่อเรียกค่ำสินไหมทดแทนอื่นด้วยตนเอง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และต้องเสียค่ำธรรมเนียมในกำร
สำนักเรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย กค่ำสิ น ไหมทดแทนอั กำ น เป็ น ภำระยิ ่ งขึก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ให้ แก่ผู้ เสี ยหำย ดังนัก้นำ สมควรแก้ไสขเพิ ำนัก่ มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เติมประมวล กำ
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำให้ผู้ เสียหำยมีสิทธิยื่นคำร้องขอให้จำเลยชดใช้ค่ำสินไหมทดแทนใน
คดีอำญำทุกประเภทที ่พนักงำนอัยกำรเป็นโจทก์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ต่อเนื่องไปได้ สำนัเพืก่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อให้กำรพิจำรณำคดีส่วกนแพ่ ำ งเป็นไป
โดยรวดเร็ว รวมทั้งยกเว้นค่ำธรรมเนียมสำหรับกำรดำเนินคดีดังกล่ำวเพื่อลดภำระให้แก่ผู้เสียหำย
สำนักจึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งจำเป็นต้องตรำพระรำชบั กำ ญญัตินี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติวส่ำำนั
ด้วกยกำรมอบหมำยให้ เจ้ำกหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำที่ไปร่วมชัสนำนั
สูตกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รพลิกศพตำมมำตรำ ๑๔๘กำ (๓) (๔)
และ (๕) แห่งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ พ.ศ. ๒๕๕๐๒๑๐
มำตรำ ๒ พระรำชบัญ ญัตินี้ให้ใช้บังคับ ตั้งแต่วันที่ ๒๗ มิถุนำยน พ.ศ. ๒๕๔๘
มำตรำ ๓ ให้ ขยำยระยะเวลำกำรใช้บั งคับ มำตรำ ๗ แห่ งพระรำชบั ญ ญั ติ แก้ไข
เพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๒๑)
สำนัพ.ศ. ๒๕๔๒ ออกไปอีกเป็กำนระยะเวลำ
ตำมที่กำหนดในพระรำชกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔ ให้ น ำควำมในมำตรำ ๗ แห่ งพระรำชบั ญ ญั ติ แ ก้ไขเพิ่ ม เติ ม ประมวล
กฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบั บที่ ๒๑)
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ.ศ. ๒๕๔๒
สำนัมำใช้ บังคับโดยอนุโลม ในกรณี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่ต้อง
ชันสูตรพลิกศพตำมมำตรำ ๑๔๘ (๕) แห่งประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำตั้งแต่วันถัดจำก
นที่พระรำชบัญญัตินี้ปกระกำศในรำชกิ
ำ สจำนั
จำนุ เบกษำจนถึงกำหนดเวลำตำมที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่กำหนดตำมมำตรำ ๓
๒๐๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๒/ตอนที่ ๑๒๗ ก/หน้ำ ๑/๓๐ ธันวำคม ๒๕๔๘
๒๑๐ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๔/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พฤษภำคม ๒๕๕๐
่ ๒๒ ก/หน้ำ ๑/๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕ ให้ น ำยกรั ฐมนตรี รัฐ มนตรีว่ำกำรกระทรวงกลำโหม รัฐมนตรีว่ำกำร

สำนักกระทรวงมหำดไทย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีรัฐกมนตรี
ำ ว่ำกำรกระทรวงยุ ติธรรม รัฐมนตรีกวำ่ำกำรกระทรวงศึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ษำธิกำร และ กำ
รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงสำธำรณสุข รักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่มำตรำ ๗ แห่งพระรำชบัญญัติ
แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๔๒ บัญญัติให้ ภำยใน
ห้ำปีนับแต่วันที่พสระรำชบั ญญัติดังกล่ำวใช้บังกคัำบ ในกรณีที่ตส้อำนังชักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นสูตรพลิกศพตำมมำตรำ กำ ๑๔๘ (๓)
และ (๔) แห่ งประมวลกฎหมำยวิธีพิจ ำรณำควำมอำญำ แพทย์ตำมมำตรำ ๑๕๐ วรรคหนึ่ง แห่ ง
สำนักประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธีพิจกำรณำควำมอำญำ
ำ สำนักอำจมอบหมำยให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เจ้ำหน้กำำ ที่ของโรงพยำบำลหรื อเจ้ำหน้ำที่
ในสังกัดสำนักงำนสำธำรณสุขจังหวัดที่ผ่ำนกำรอบรมทำงนิติเวชศำสตร์ไปร่วมชันสูตรพลิกศพในที่เกิด
เหตุแทนได้ แต่เมืส่อำนัสิก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สุดระยะเวลำที่กำหนดแล้ กำ ว ยังคงมีขส้อำนั จำกั ดเกี่ยวกั บจำนวนแพทย์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จึงสมควร
ขยำยระยะเวลำดังกล่ำวออกไปจำกเดิมอีกตำมควำมจำเป็นและโดยที่ยังข้อจำกัดเกี่ยวกับจำนวน
สำนักแพทย์ ดังกล่ำว จึงสมควรก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหนดให้มีกสำรมอบหมำยกำรชั นสูตรพลิกกศพในกรณี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กำรตำยโดยยั งมิปรำกฏ
ตำมมำตรำ ๑๔๘ (๕) แห่ ง ประมวลกฎหมำยวิ ธี พิ จ ำรณำควำมอำญำด้ ว ย จึ ง จ ำเป็ น ต้ อ งตรำ

พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๐๒๑๑
สมำตรำ ๗ บทบัญญัติมำตรำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๔๗ วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมำยวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้ ไม่ใช้บังคับแก่กำรขอรับพระรำชทำนอภัยโทษและ
สำนักกำรขอรั บพระรำชทำนเปลี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ยนโทษหนักสเป็
ำนันกเบำหรื อลดโทษ ที่ได้มีกกำรถวำยเรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่องรำวหรื อคำแนะนำต่อ
พระมหำกษัตริย์แล้วก่อนวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มำตรำกำ๘ ให้รัฐมนตรีสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว่ำกกำรกระทรวงยุ ติธรรมรักกษำกำรตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพระรำชบักำ ญญัติฉบับสนีำนั้ คืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่ในปัจจุบันเรือนจ กำ ำมีสภำพที่
แออัดไม่ได้สัดส่วนกับจำนวนของผู้ซึ่งต้องขังหรือต้องจำคุก และไม่เหมำะสมกับสภำพของผู้ซึ่งต้องขัง
สำนักหรื อต้องจำคุกบำงลักษณะโดยเฉพำะสภำพชี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วิตหญิงมีครรภ์ซึ่งต้อกงได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ รับกำรดูแลเป็
สำนันกพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เศษ ประกอบ กำ
กับเทคโนโลยีในกำรควบคุมตัวบุคคลดังกล่ำวมีควำมก้ำวหน้ำเป็นอันมำก ดังนั้น เพื่อให้ผู้ซึ่งต้องขัง
หรือต้องจำคุกได้รสับำนักำรปฏิ บัติที่เหมำะสม สมควรปรั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บปรุงวิสธำนั
ีกำรขั งและจำคุก โดยกำหนดวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีกำรหรื อ
สถำนที่ในกำรขังหรือจำคุกนอกเรือนจำให้เหมำะสมกับสภำพของผู้ซึ่งต้องขังหรือต้องจำคุกในแต่ละ
กษณะตลอดจนปรับปรุกำงกำรทุเลำกำรบั สำนังกคังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บโทษจำคุกหญิงมีครรภ์กำและเปลี่ยนโทษประหำรชี วิตหญิง
๒๑๑ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๔/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กันยำยน ส๒๕๕๐
่ ๕๓ ก/หน้ำ ๑๗/๑๒ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มีครรภ์เป็นจำคุกตลอดชีวิตเพื่อให้บุตรได้รับกำรเลี้ยงดูจำกมำรดำและสืบสำยสัมพันธ์ทำงครอบครัว
นจะเป็นแนวทำงให้บุตกรเติ
ำ บโตเป็นผู้ใสหญ่
ำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี่ดีในสังคมต่อไป จึงจำเป็
กำ นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแสก้ำนั
ไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยวิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ.กำ๒๕๕๐๒๑๒

สำนักหมำยเหตุ :- เหตุผ ลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัพกระรำชบั ญ ญั ติฉบับ นี้ คืกอำ เนื่องด้ วยประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ธี
พิจำรณำควำมอำญำได้กำหนดวิธีปฏิบัติในกำรถำมปำกคำ กำรสืบพยำน และกำรชี้ตัวผู้ต้องหำของ
ผู้เสียหำยหรือพยำนที
สำนัก่เงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ป็นเด็กอำยุไม่เกินสิบแปดปี
กำ รวมถึงกำรสอบสวนผู ้ต้องหำที่เป็นเด็กำกอำยุไม่เกิน
สิบแปดปี ต้องมีนักจิตวิทยำหรือนักสังคมสงเครำะห์ บุคคลที่เด็กร้องขอ และพนักงำนอัยกำรอยู่ร่วมด้วย
สำนักโดยมุ ่งหมำยมิให้เด็กได้กรำับผลกระทบทัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้งทำงร่ ำงกำยและสภำวะทำงจิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตใจจำกกระบวนกำรยุ ติธรรม
แต่เนื่องจำกกำรที่มิได้จำกัดประเภทคดีซึ่งมีควำมจำเป็น ต้องใช้วิธีกำรพิเศษอย่ำงแท้จริงไว้ จึงทำให้
กำรดำเนินคดีบำงประเภทเป็ นไปด้วยควำมล่ำช้ำโดยไม่จำเป็ น ประกอบกับกำรถำมปำกคำมีควำม
สำนักซ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำซ้อนในแต่ละขั้นตอนกทำ ำให้ผู้เสียหำยหรื
พยำนที่เป็นเด็กได้รับผลกระทบจำกกระบวนกำรยุ
กำ ติธรรม
เกิน สมควร ดังนั้ น เพื่อให้ กำรใช้บั งคับ กฎหมำยเป็น ไปอย่ำงมีป ระสิ ท ธิภ ำพ จึงจำเป็ นต้ องตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๒๗)
สำนัพ.ศ. ๒๕๕๐๒๑๓
สมำตรำ ๒ พระรำชบัญญัตกินำี้ให้ใช้บังคับเมืสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่อพ้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำหนดหนึ่งร้อยแปดสิ
กำบวันนับแต่
วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกปัจจุบันประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมอำญำให้อำนำจเจ้ำพนักงำนยึดสิ่งของต่ำง ๆ ที่อำจใช้เป็นพยำนหลักฐำนได้จนกว่ำ
สำนักคดี ถึงที่สุด บำงกรณีอำจต้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องยึดสิ่งของดั
สำนังกล่ ำวไว้เป็นเวลำนำน ทกำให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สิ่งของนั้นชสำรุำนัดกบกพร่ อง เสื่อม
ประโยชน์ หรือเสื่อมรำคำก่อควำมเสียหำยแก่ผู้เสียหำย ผู้ต้องหำ จำเลย หรือผู้อื่น ซึ่งมีสิทธิเรียกร้อง
ขอคืนสิ่งของนั้น สสมควรก ำหนดให้เจ้ำพนักงำนมี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจใช้ดสุลำนั
พินกิจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผ่อนผันให้บุคคลดังกล่กำำ วรับสิ่งของ
ดังกล่ำวไปดูแลรักษำหรือใช้ประโยชน์ระหว่ำงกำรดำเนินคดี อำญำเพื่อเป็นกำรบรรเทำควำมเสียหำย
สำนักและเพื ่อคุ้มครองสิทธิของประชำชนผู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้สสุจำนัริตกตลอดจนลดภำระหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีำทีกำ่ของเจ้ำพนักงำนในกำรดู แลรักษำ
สิ่งของนั้น ประกอบกับกำรทำสำนวนชันสูตรพลิกศพในกรณีที่มีควำมตำยเกิดขึ้นโดยกำรกระทำของ
เจ้ำพนักงำนซึ่งอ้ำสงว่ำนัำกปฏิ บัติรำชกำรตำมหน้ำทีกำ่ หรือตำยในระหว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งอยู่ในควำมควบคุมของเจ้ กำ ำพนักงำน
ซึ่งอ้ำงว่ำปฏิบัติรำชกำรตำมหน้ำที่ และกำรสอบสวนในคดีดังกล่ำวรวมทั้งคดีที่ผู้ตำยถูกกล่ำวหำว่ำ
สำนักต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อสู้ขัดขวำงเจ้ำพนักงำนซึ กำ ่งอ้ำงว่ำปฏิบสัตำนัิรกำชกำรตำมหน้ ำที่ เป็นคดีกำที่มีผลกระทบถึสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งสิกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิและเสรีภำพ กำ
ของประชำชนอย่สำำนังสกำคั ญ สมควรให้พนักงำนอัยกำรเข้ำร่วสมกั
บพนักงำนสอบสวนในกำรทำสำนวน
๒๑๒
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๔/ตอนที่ ๑๐๐ ก/หน้ำ ๑/๒๘ ธันวำคม ๒๕๕๐
๒๑๓ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๕/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มกรำคม ๒๕๕๑
่ ๓ ก/หน้ำ ๑๕/๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ชันสูตรพลิกศพและกำรสอบสวนคดีดังกล่ำวด้วย เพื่อคุ้มครองสิทธิและเสรีภำพของประชำชนมำก
สำนักยิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งขึ้น จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั
กำ ญญัสตำนัินกี้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ.กำ๒๕๕๑๒๑๔

นุเบกษำเป็นต้นไปสำนัเว้กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แต่มำตรำ ๓ และมำตรำ
กำ ๗ ให้ใช้บังสคัำนั
บเมืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อพ้นกำหนดหนึ่งร้อยแปดสิ
กำ บวันนับ
แต่วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
มำตรำ ๒๔ พระรำชบัญญัตินี้ไม่มีผลกระทบถึงกระบวนพิจำรณำใด ๆ ที่ได้กระทำ
ไปแล้วก่อนวันที่พสระรำชบั ญญัตินี้ใช้บังคับ ส่กวนกระบวนพิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จสำรณำใดที ่ยังมิได้กระทำจนล่กวำงพ้นเวลำที่
ต้องกระทำตำมกฎหมำยที่ใช้บังคับอยู่ก่อนพระรำชบัญญัตินี้ แต่ยังอยู่ในกำหนดเวลำที่อำจกระทำได้
สำนักตำมบทบั ญ ญั ติ ที่ แ ก้ ไขเพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญั ติ นี้ ให้ ด ำเนิ นกำกระบวนพิ จ ำรณำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ น ได้ ภ ำยใน
กำหนดเวลำตำมบทบัญญัติดังกล่ำว
มำตรำกำ๒๕ ให้ประธำนศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นำยกรัฐมนตรี กรัำฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทย
และรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรม รักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นกำรสมควรแก้ไขเพิ่ มเติม
สำนักบทบั ญ ญั ติเกี่ย วกับ พยำนหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ฐำนแห่สงำนัประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำควำมอำญำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทันสมัยและ กำ
สอดคล้องกับสภำวกำรณ์ทำงเศรษฐกิจ สังคม และกำรพัฒนำด้ำนเทคโนโลยีของประเทศในปัจจุบัน
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ (ฉบับที่ ๒๙)
สำนัพ.ศ. ๒๕๕๑๒๑๕

้ คืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่เป็นกำรสมควรแก้ กำ ไขเพิ่มเติม
หลักเกณฑ์กำรสอบสวนควำมผิดซึ่งมีโทษตำมกฎหมำยไทยที่ ได้กระทำลงนอกรำชอำณำจักรตำม
สำนักมำตรำ ๒๐ แห่งประมวลกฎหมำยวิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สธำนั
ีพิจกำรณำควำมอำญำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้อกัยำ กำรสูงสุดหรืสอำนัผูก้รงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ักษำกำรแทน กำ
มีอำนำจมอบหมำยหน้ำที่กำรเป็นพนักงำนสอบสวนให้แก่พนักงำนอัยกำรหรือพนักงำนสอบสวน หรือ
จะมอบหมำยให้สพำนันักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนอั ย กำรท ำกำรสอบสวนร่
กำ ว มกั บสพนั
งำนสอบสวนก็ ได้ และเพื กำ ่ อให้ ก ำร
สอบสวนควำมผิ ด ดั ง กล่ ำ วเป็ น ไปโดยรวดเร็ ว และมี ป ระสิ ท ธิ ภ ำพยิ่ ง ขึ้ น จึ ง จ ำเป็ น ต้ อ งตรำ
๒๑๔
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๕/ตอนที่ ๓๐ ก/หน้ำ ๑/๗ กุมภำพันธ์ ๒๕๕๑
๒๑๕ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๕/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กุมภำพันธ์ ๒๕๕๑
่ ๓๐ ก/หน้ำ ๑๖/๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประกำศคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ ฉบับที่ ๑๑๕/๒๕๕๗ เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธี

จำรณำควำมอำญำ ลงวักำนที่ ๒๑ กรกฎำคม พุทธศักรำช ๒๕๕๗๒๑๖
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๐) พ.ศ.กำ๒๕๕๘๒๑๗

มำตรำกำ๗ เมื่อครบสำมปี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นับแต่วันที่พระรำชบัญกญัำ ตินี้ใช้บังคับ สให้ำนัคกณะรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ฐมนตรีจัด
ให้มีกำรประเมินควำมคุ้มค่ำและภำระค่ำใช้จ่ำยของรัฐในกำรใช้ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์หรืออุปกรณ์
อื่นใดตำมมำตรำส๑๐๘ วรรคสำม แห่งประมวลกฎหมำยวิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพสำนั
ิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไกขเพิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่มเติมโดย
พระรำชบั ญ ญั ตินี้ ในกรณี ที่คณะรัฐมนตรีเห็ นสมควรให้ เก็บค่ำใช้จ่ำยจำกผู้ถูกปล่ อยชั่ว ครำวที่ใช้
ปกรณ์ดังกล่ำว ให้กำหนดอั
กำ ตรำค่ำใช้สจำนั่ำกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หลักเกณฑ์ วิธีกำร และเงื
กำ ่อนไขในพระรำชกฤษฎี กำ ซึ่ง
ต้องมีข้อยกเว้นในกำรเรียกเก็บค่ำใช้จ่ำยจำกผู้ที่ไม่มีทรัพย์สินพอที่จะชำระด้วย
มำตรำกำ๘ ให้ประธำนศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นำยกรัฐมนตรี รักฐำมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทย
และรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงยุติธรรมรักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผ ลในกำรประกำศใช้พระรำชบั ญ ญั ติฉบั บนี้ คือ โดยที่ปั จจุบั นมีกำรนำอุปกรณ์
สำนักอิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เล็กทรอนิกส์มำใช้ในกำรบั กำ งคับตำมกระบวนกำรยุ ติธรรมทำงอำญำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สมควรให้นำอุ สำนัปกกรณ์ ดังกล่ำวไป
ใช้ในกำรติดตำมตัวผู้ถูกปล่อยชั่วครำว ถ้ำมีกำรทำลำยอุปกรณ์ดังกล่ำวหรือทำให้ใช้กำรไม่ได้ไม่ว่ำโดย
วิธีใด ให้สันนิษฐำนว่
สำนัำกผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ถูกปล่อยชั่วครำวนั้นหนี
กำ หรือจะหลบหนี สำนักและมิ ให้เรียกหลักประกักนำเกินสมควร
เพื่อให้ผู้ต้องหำและจำเลยมีโอกำสได้รับกำรปล่อยชั่วครำวมำกขึ้น อีกทั้งสมควรกำหนดให้มีกำรสั่งงด
สำนักกำรบั งคับตำมสัญญำประกั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นหรือลดจำนวนเงิ นที่ต้องใช้ตำมสัญญำประกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นโดยคำนึ งถึกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ควำมพยำยำม กำ
ของผู้ประกันในกำรติดตำมผู้ที่หลบหนี รวมทั้งควำมเสียหำยที่เกิดขึ้นว่ำมีมำกน้อยเพียงใด และแก้ไข
เพิ่มเติมหลักเกณฑ์กำรบังคับตำมสัญญำประกันในกรณีที่ต้องมีกำรบังคับคดีโดยเจ้ำพนักงำนบังคับคดี
สำนักกรมบั ง คั บ คดี เพื่ อ ให้ กกำำรบั ง คั บ ตำมสั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัญกญำประกั น มี ป ระสิ ท ธิกภำ ำพมำกขึ้ น สจึำนัง จกำเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น ต้ อ งตรำ
พระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๑) พ.ศ. ๒๕๕๙๒๑๘
ส๒๑๖
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๑/ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง/หน้ำ ๒๙/๓๐ กรกฎำคม ๒๕๕๗
๒๑๗
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๒/ตอนที่ ๑๒๗ ก/หน้ำ ๑/๓๐ ธันวำคม ๒๕๕๘
๒๑๘ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๓๓/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มีนำคม ๒๕๕๙
่ ๒๓ ก/หน้ำ ๔/๑๕ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกในปัจจุบันกำรพิจำรณำ

พำกษำคดีบำงเรื่องอำจเกิ กำ ดผลกระทบต่
สำนัอกประโยชน์ อันสำคัญของรักฐำ ดังนั้น เพื่อสให้ำนักกำรพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จำรณำและ
พิพำกษำคดีของศำลเป็น ไปอย่ำงมีป ระสิท ธิภ ำพ สมควรกำหนดให้ ป ระธำนศำลฎีกำมีอำนำจสั่ง
โอนคดีไปยังศำลอืสำนั
่นทีก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีควำมเหมำะสมกว่ำได้กำจึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้

พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙๒๑๙
สมำตรำ ๕ บรรดำคดีที่ได้ยื่นกำอุทธรณ์หรือฎีสกำนัำไว้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก่อนวันที่พระรำชบัญญักำตินี้ใช้บังคับ
ให้บังคับตำมกฎหมำยซึ่งใช้อยู่ก่อนวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มำตรำ ๖ ให้ประธำนศำลฎีกำรักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ประมวลกฎหมำยวิ ธีพิจำรณำ
ควำมอำญำไม่ได้กำหนดให้จำเลยต้องมำแสดงตนต่อศำลเมื่อประสงค์จะอุทธรณ์หรือฎีกำ ส่งผลให้ศำล
ไม่สำมำรถตรวจสอบได้ ว่ำจำเลยยังมีตัวตนอยู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่หรือไม่ และเป็
สำนันกกำรเปิ ดโอกำสให้จำเลยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่อยู่ระหว่ำง
กำรหลบหนียังคงสำมำรถยื่นอุทธรณ์หรือฎีกำได้ สมควรแก้ไขเพิ่มเติมหลักเกณฑ์กำรอุทธรณ์และฎีกำ
สำนักกรณี ที่จำเลยซึ่งไม่ได้ถูกกคุำมขังเป็นผู้อุทธรณ์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รือฎีกำ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั
กำ ญสำนั
ญัตกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี้ กำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๓) พ.ศ.กำ๒๕๖๒๒๒๐
มำตรำกำ ๘ บทบั ญ ญัสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติมกำตรำ ๑๖๕/๑ มำตรำกำ๑๖๕/๒ และมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๑๖๗ แห่ ง
ประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั ญญัตินี้ ไม่ใช้บังคับแก่คดี
มีมูลที่ศำลได้ประทั บฟ้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั องไว้ตำมมำตรำ ๑๖๗กก่ำอนวันที่พระรำชบั
สำนักญ ญัตินี้ใช้บังคับ
มำตรำกำ๙ ให้ประธำนศำลฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรักษำกำรตำมพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตินี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสำนั ผ ลในกำรประกำศใช้

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพ ระรำชบั
กำ ญ ญั ติ ฉ บัสบำนันีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คื อ โดยที่ บทบั ญ ญั ติขกองกฎหมำย
ำ
เกี่ยวกับกำรไต่สวนมูลฟ้องในปัจจุบันยังไม่เอื้อต่อกำรคุ้มครองสิทธิของจำเลย เนื่องจำกจำเลยอำจ
สำนักไม่ มีทนำยควำมคอยช่วยเหลื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อและไม่สำมำรถแถลงให้ ศำลทรำบถึงข้กอำเท็จจริงหรือข้สอำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กฎหมำยอั นสำคัญ
ที่ศำลควรสั่งว่ำคดีสไำนัม่มกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มูล และในชั้นพิจำรณำคดี
กำ
หำกจำเลยไม่สำนั
มำศำล ศำลไม่สำมำรถสืบพยำนต่อไปได้
๒๑๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๓/ตอนที่ ๑๐๔ ก/หน้ำ ๓๐/๑๑ ธันวำคม ๒๕๕๙
๒๒๐ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๓๖/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กุมภำพันธ์ ๒๕๖๒
่ ๒๐ ก/หน้ำ ๑/๑๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จนกว่ำจะได้ตัวจำเลยมำหรือกรณีที่ไม่มีผู้แทนอื่นของนิติบุคคลมำดำเนินกำรแทนนิติบุคคลนั้นได้ ซึ่ง
สำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำให้ เกิด ควำมล่ ำช้ำและส่
กำ ง ผลกระทบต่
หลั กกำรอ ำนวยควำมยุกำ ติ ธ รรมที่ ร วดเร็
สำนัวกและเป็ นธรรม
ตลอดจนส่งผลกระทบต่อควำมเชื่อมั่นและควำมศรัทธำที่มีต่อระบบศำลยุติธรรม สมควรแก้ไขเพิ่มเติม
ประมวลกฎหมำยวิ สำนัธกีพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิจำรณำควำมอำญำในเรืกำ่องดังกล่ำว และโดยที ่เป็นกำรสมควรให้กกำำรเรียกเก็บ
ค่ำใช้จ่ำยในกำรส่งสำเนำคำฟ้องและหมำยเรียกให้แก่จำเลยมีจำนวนไม่สูงเกินสมควร จึงจำเป็นต้อง
ตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยวิธีพิจำรณำควำมอำญำ (ฉบับที่ ๓๔) พ.ศ. ๒๕๖๒๒๒๑
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่บทบัญญัตสิเำนั
กี่ยกวกั บกำรปล่อย
ชั่ว ครำวผู้ ต้ อ งหำหรื อ จ ำเลยตำมประมวลกฎหมำยวิธีพิ จ ำรณำควำมอำญำก ำหนดให้ กำรปล่ อ ย
ชั่วครำวในคดีที่มสีอำนััตกรำโทษจ
ำคุกอย่ำงสูงเกินห้ำปีขึ้นไปต้อสงมี
ประกัน อำจจะเป็ นภำระแก่ผู้ต้องหำ
สำนักหรื อจำเลย ทั้งที่ผู้ต้องหำหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อจำเลยไม่ สำนัมกีพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฤติกรรมจะหลบหนี กหรืำ อไปยุ่งเหยิงสกัำนับกพยำนหลั กฐำน
หรือไปก่อเหตุอันตรำยประกำรอื่น สมควรขยำยอัตรำโทษจำคุกอย่ำงสูงเป็นสิบปีขึ้นไปเพื่อให้โอกำส
ผู้ต้องหำหรือจำเลยได้
สำนักรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับกำรปล่อยชั่วครำวมำกขึ กำ ้น อันจะเป็นกำรคุ
สำนัก้มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ครองสิทธิและเสรีภำพของประชำชน
กำ
ซึ่ง สอดคล้อ งกับ มำตรำ ๒๙ ของรัฐ ธรรมนูญ แห่ง รำชอำณำจัก รไทย ที่บัญ ญัติว่ำ ในคดีอ ำญำ
สำนักให้ ส ัน นิษ ฐำนไว้ก่อนว่กำำผู้ต้องหำหรือสจำนัำเลยไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีควำมผิ ดและกำรควบคุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มหรือสคุำนั
มขักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้ ต้องหำหรือ กำ
จำเลยให้กระทำได้เพียงเท่ำที่จำเป็น เพื่อป้องกันมิให้มีกำรหลบหนี โดยคำขอประกันผู้ต้องหำหรือ
จำเลยในคดีอำญำต้ สำนัอกงได้ รับกำรพิจำรณำ และจะเรี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยกหลักประกั สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จนเกินควรแก่กรณีมิได้กำทั้งยังให้เจ้ำ
พนักงำนศำลมีอำนำจจับผู้ต้องหำหรือจำเลยที่หลบหนีในระหว่ำงที่ได้รับกำรปล่อยชั่วครำวได้ในกรณี
่มีเหตุจำเป็นด้วย นอกจำกนี
กำ ้ หำกปรำกฏว่ ำมีกำรฟ้องคดีโดยไม่กสำุจริตหรือโดยบิสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดเบืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนข้อเท็จจริง กำ
เพื ่อ กลั ่น แกล้ง หรือ เอำเปรีย บจ ำเลยในหลำยกรณี หรื อ ฟ้ อ งคดี โ ดยมุ่ งหวั งผลอย่ ำงอื่ น ยิ่ งกว่ ำ
ประโยชน์ที่พึงได้ตำมปกติธรรมดำ อันเป็นกำรสร้ำงควำมเดือดร้อนแก่ผู้ที่ถูกฟ้องร้องและบุคคลอื่นที่
่ยวข้องให้ศำลมีอำนำจยกฟ้กำ อง ดังนัสำนั ้น กเพืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อให้ระบบกำรปล่อยชัก่วำ ครำวและกำรพิ สำนัจกำรณำพิ พำกษำ
คดีอำญำมีควำมเหมำะสมกับสภำพสังคมในปัจจุบันและสำมำรถคุ้มครองสิทธิเสรีภำพของประชำชน
ได้อย่ำงมีประสิทธิสภำนัำพและเป็ นธรรม จึงจำเป็กนำ ต้องตรำพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้
๒๒๑ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๓๖/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มีนำคม ๒๕๖๒
่ ๓๔ ก/หน้ำ ๑๘/๒๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กองกฎหมำยไทย/ปรั บปรุง

๒๐ ตุลำคม ๒๕๕๘
ปุณิกำ/เพิ่มเติม
ปัญญำ/ตรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๔ มกรำคม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๙
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักนุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สรำ/ปรับปรุง กำ
๑๕ ธันวำคม ๒๕๕๙
พิไลภรณ์/เพิ่มเติม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ วิชพงษ์/ตรวจ
๒๐ กุมภำพันธ์ ๒๕๖๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

วัฒน์/เพิ่มเติม กำ
๒๐ มีนำคม ๒๕๖๒
นุสรำ/ตรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ส๒๑
ำนักมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นำคม ๒๕๖๒ กำ

ป.วิ อาญา ล่าสุด1

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ป.วิ อาญา ล่าสุด1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

กฎหมำย กฎและข้อบังคับอื่น ๆ ในส่วนที่มีบัญญัติไว้แล้วในประมวลกฎหมำยนี้ หรือซึ่งขัดหรือแย้ง

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ภำค ๕ พยำนหลั กฐำน

ภำค ๖ กำรบั งคับตำมคำพิพำกษำและค่

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

(๑๐) “กำรสืบสวน” หมำยควำมถึงกำรแสวงหำข้อเท็จจริงและหลักฐำนซึ่งพนักงำน

สมำตรำ ๘๖ นับแต่เวลำที่ยื่นกฟ้ำ องแล้ว จำเลยมี

พิมพ์ ถ้ำมีผิดที่ใดห้ำมมิให้ลบออก ให้เพียงแต่ขีดฆ่ำคำผิดนั้นแล้วเขียนใหม่ ผู้พิพำกษำ เจ้ำพนักงำน

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๑๘๑๐ ในจังหวัดอืก่นำนอกจำกจังหวั

ในกรณี ที่พนั กงำนอัย กำรทำกำรสอบสวนร่วมกับพนักงำนสอบสวน ให้ พนักงำน

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๓๕ คำร้อ งขอถอนฟ้อ งคดีอ ำญำจะยื่น เวลำใดก่อ นมีคำพิพ ำกษำของ

มำตรำกำ๔๓ คดีลั กทรั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๔๗๑๗ คำพิพำกษำคดีส่วนแพ่งต้องเป็นไปตำมบทบัญญัติแห่งกฎหมำยอัน

สมำตรำ ๕๑ ๑๙ ถ้ ำ ไม่ มี ผู้ ใดฟ้

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ในกรณีจำเป็นเร่งด่วนซึ่งมีเหตุอันควรโดยผู้ร้องขอไม่อำจไปพบศำลได้ ผู้ร้ องขออำจ

สมำตรำ ๖๐๒๕ หมำยจับ หมำยค้

(ข) ในกรณีออกหมำยจำคุก ให้ระบุควำมผิดและกำหนดโทษตำมคำพิพำกษำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๗๓ คดี ใดอยู่ระหว่ำงอุ ทธรณ์ ฎี กำ ถ้ำจำเลยต้องควบคุ ม หรือขั งมำแล้ ว

สมำตรำ ๗๗๓๒ หมำยจับให้ใกช้ำได้ทั่วรำชอำณำจั

มำตรำ ๘๗/๑ ๔๑ เมื่อพนักงำนอัยกำรหรือพนักงำนสอบสวนร้ องขอและผู้ต้องหำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๘๙/๒๔๕ ในกรณีที่มีเหตุจำเป็น เมื่อพนักงำนอัยกำร ผู้บัญชำกำรเรือนจำ

สมำตรำ ๙๐๔๖ เมื่อมีกำรอ้ำกงว่ำ ำบุคคลใดต้สอำนั

สมำตรำ ๙๑๔๗ ให้นำบทบัญกญัำติในมำตรำ ๘๑/๑

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๑๐๔ เจ้ำพนักงำนที

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๐๖๕๑ คำร้องขอให้ปล่อยผู้ต้องหำหรือจำเลยชั่วครำวโดยไม่ต้องมีประกัน

มำตรำ ๑๑๓๖๓ เมื่อพนักงำนสอบสวนหรือพนักงำนอัยกำรสั่งปล่อยชั่วครำวไม่ว่ำ

สมำตรำ ๑๑๓/๑๖๔ ในกรณีกทำี่มีกำรปล่อยชัส่วำนัครำวผู

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๑๕ ๖๕ โดยควำมปรำกฏต่อ มำ หรือ เนื่อ งจำกกลฉ้อ ฉลหรือ ผิด หลง

มำตรำกำ ๑๑๗ ๖๖ เมืส่ อำนัผู้กตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๑๑๙๖๙ ในกรณีผิดสัญญำประกันต่อศำล ศำลมีอำนำจสั่งบังคับตำมสัญญำ

มำตรำกำ๑๑๙ ทวิ๗๐ สในกรณี

สมำตรำ ๑๒๑ พนักงำนสอบสวนมี

สมำตรำ ๑๒๔ ผู้ เสี ย หำยจะร้