ประมวลกฎหมายที่ดิน

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พระรำชบัญญัติ กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ใช้ประมวลกฎหมำยที่ดิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พ.ศ. ๒๔๙๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีภูกมำิพลอดุลยเดช สป.ร.
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ไว้ ณ วันที่ ๓๐ พฤศจิกำยน พ.ศ. ๒๔๙๗
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สเป็ำนันกปีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ ๙ ในรัชกำลปัจจุบกันำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนัพระบำทสมเด็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จพระปรมิกนำทรมหำภูมิพลอดุ
สำนัลกยเดช
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
มีพระบรมรำชโองกำรโปรดเกล้ ำฯ
ให้ประกำศว่ำ
สำนัโดยที ่เป็นกำรสมควรที่จะประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ประมวลกฎหมำยที ่ดิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
จึงทรงพระกรุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ณำโปรดเกล้ ำฯ ให้ตรำพระรำชบักญำ ญัติขึ้นไว้โดยค
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำแนะน ำและยินยอม กำ
ของสภำผู้แทนรำษฎร ดั่งต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑ พระรำชบัญญัตินี้เรียกว่ำ “พระรำชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยที่ดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗”
มำตรำ ๒๑ พระรำชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถั ดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
นุเบกษำเป็นต้นไป กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนัมำตรำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินตำมทีส่ตำนัรำไว้
๓ ประมวลกฎหมำยที กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต่อท้ำยพระรำชบัญกญัำ ตินี้ให้ใช้บังคับ
เป็นกฎหมำยตั้งแต่วันที่ ๑ ธันวำคม พ.ศ. ๒๔๙๗ เป็นต้นไป
สำนัมำตรำ ๔ ตั้งแต่วันที่ประมวลกฎหมำยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินกใช้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั บังคับ ให้ยกเลิก กำ
(๑) พระรำชบัญญัติออกตรำจองชั่วครำว ซึ่งประกำศเปลี่ยนนำมพระรำชบัญญัติ
เมื่อรัตนโกสินทรศก ก๑๒๔
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เป็นพระรำชบั
สำนักญ ญัติออกโฉนดตรำจองกำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) พระรำชบัญญัติกำรออกโฉนดที่ดิน รัตนโกสินทรศก ๑๒๗
สำนั(๓)
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน ฉบับสทีำนั่ ๒กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติออกโฉนดที
(๔) พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน ฉบับที่ ๓
(๕) พระรำชบั ญญัติแก้ไขควำมในมำตรำ ๒๕ แห่งพระรำชบัญญั ติกำรออกโฉนด
ที่ดิน ร.ศ. ๑๒๗สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) พระรำชบัญญัติว่ำด้วยกำรหวงห้ำมที่ดินรกร้ำงว่ำงเปล่ำอันเป็นสำธำรณสมบัติ
ของแผ่นดิน พุทธศักรำช
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๔๗๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๗๑/ตอนที่ ๗๘/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๓๐ พฤศจิกำยน ๒๔๙๗
-๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ ๕) พุทธศักรำช ๒๔๗๙

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๘) พระรำชบั
กำ ญญัติอสอกโฉนดที ่ดิน (ฉบับที่ ๖) พุกทำธศักรำช ๒๔๗๙
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๙) พระรำชบัญ ญัติค วบคุม กำรได้ม ำซึ่งที่ดิน โดยห้ำ งหุ ้น ส่ว นและบริษัท จำกัด
เพื่อค้ำกำไร พุทธศัำนักรำช
ส ๒๔๘๕
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๐) พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ ๗) พุทธศักรำช ๒๔๘๖
(๑๑) พระรำชบั ญ ญั ติ ว่ ำด้ ว ยพนั ก งำนเจ้ ำหน้ ำ ที่ จ ดทะเบี ย นสิ ท ธิ แ ละนิ ติ ก รรม
เกี่ยวกับอสังหำริมสทรั
ำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย์ตำมประมวลกฎหมำยแพ่ กำ งและพำณิสชำนั ย์ กพุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทธศักรำช ๒๔๘๖ กำ
(๑๒) พระรำชบั ญ ญั ติ ว่ ำด้ ว ยพนั ก งำนเจ้ ำหน้ ำ ที่ จ ดทะเบี ย นสิ ท ธิ แ ละนิ ติ ก รรม
สำนักเกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ยวกับอสังหำริมทรัพย์กตำำมประมวลกฎหมำยแพ่ งและพำณิชย์ (ฉบักำบที่ ๒) พ.ศ. ๒๔๙๒
(๑๓) พระรำชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่ำงด้ำว พุทธศักรำช ๒๔๘๖
ส(๑๔) พระรำชบัญ ญัติที่ดินกในส่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วนที่เกี่ยวกั บคนต่
สำนั ำงด้ำว (ฉบับที่ ๒) กพ.ศ.
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ๒๔๙๓
และ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑๕) บรรดำบทกฎหมำย
กำ สำนักกฎ และข้อบังคับอื่น ๆ กในส่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วนที่มีบัญญัสตำนัิไว้กแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ล้วในประมวล กำ
กฎหมำยที่ดิน หรือซึ่งแย้งหรือขัดต่อบทแห่งประมวลกฎหมำยที่ดิน
มำตรำกำ ๕ ให้ ผู้ ที่ ได้สคำนัรอบครองและท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำประโยชน์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ในที่ ดิ น อยูส่ กำนั
่ อ นวั น ที่ ป ระมวล
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
กฎหมำยที่ ดิ น ใช้บั งคับ โดยไม่มี ห นั งสื อ ส ำคัญ แสดงกรรมสิ ท ธิ์ที่ ดิ น แจ้งกำรครอบครองที่ ดิน ต่ อ
นำยอำเภอท้องทีส่ภำนั
ำยในหนึ ่งร้อยแปดสิบวันนักบำแต่วันที่พระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักญ ญัตินี้ใช้บังคับ ตำมหลักำกเกณฑ์และ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วิธีกำรที่รัฐมนตรีกำหนดโดยประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ
วรรคสอง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒ (ยกเลิก) สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรแจ้งกำรครอบครองตำมควำมในมำตรำนี้ ไม่ก่อให้เกิดสิทธิขึ้นใหม่แก่ผู้แ จ้ง
แต่ประกำรใด สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๖ บุคคลที่คสรอบครองและท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำประโยชน์กใำนที่ดินอยู่โดยชอบด้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วยกฎหมำย
ก่อนวันที่พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ ๖) พุทธศักรำช ๒๔๗๙ ใช้บังคับ และผู้รับโอนที่ดิน
ดังกล่ำว ให้มีสิทธิขอรับโฉนดที่ดินตำมบทแห่งประมวลกฎหมำยที่ดิน สำหรับบุคคลที่ครอบครองที่ดิน
สำนักตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งแต่วัน ที่พ ระรำชบัญกญัำ ติอ อกโฉนดทีสำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(ฉบับ ที่ ๖) พุท ธศักกรำช
ำ ๒๔๗๙ ใช้ สำนับกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คับ เป็น ต้น มำ กำ
และก่อ นวันที่ประมวลกฎหมำยที่ดินใช้บังคับ ถ้ำไม่ดำเนิน กำรให้ชอบด้วยกฎหมำยที่ใช้บังคับอยู่ใน
ขณะนั้น กำรออกโฉนดที ่ดินให้เป็นไปตำมหลักำกเกณฑ์และวิสธำนัีกำรที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่กำหนดโดยกฎกระทรวง
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และให้
พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ ๖) พุทธศักรำช ๒๔๗๙ คงใช้บังคับต่อไป
มำตรำ ๗ ที่ดินที่ได้รับอนุญำตให้จับจองไว้แล้วตำมพระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน
(ฉบั บ ที่ ๖) พุ ทสธศัำนักกรำช ๒๔๗๙ และยั งกมิำไ ด้ รั บ ค ำรั บ รองว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ได้ ท ำประโยชน์ แ ล้กำว ก่ อ นวั น ที่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พระรำชบั ญญั ตินี้ใช้บังคับ ให้ ถือว่ำผู้ได้รับอนุญำตยังมีสิทธิที่จะมำขอคำรับรองจำกนำยอำเภอได้
สำนักจนกว่ ำจะครบกำหนดหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่งร้อยแปดสิบสวัำนันกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บจำกวันสิ้นสุดเวลำแห่
กำงกำรจับจองตำมพระรำชบั ญญัติ
ดังกล่ำว สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒
มำตรำ ๕ วรรคสอง ยกเลิกโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๙๖ ลงวันที่ ๒๙ กุมภำพันธ์
สำนักพุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทธศักรำช ๒๕๑๕ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีระยะเวลำแห่งกำรจับจองดังกล่ำวในวรรคแรกสิ้นสุดลง ก่อนวันที่ประมวล
สำนักกฎหมำยที ่ดินใช้บังคับ กหำกปรำกฏว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำกำรท ำประโยชน์จำกที่ดินที่ไกด้ำรับอนุญำตให้สจำนัับกจองอยู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ในสภำพ
ที่จะพึงขอคำรับรองว่ำ ได้ทำประโยชน์ดังกล่ำวแล้วได้ ให้ยื่นคำขอต่อนำยอำเภอเพื่ อขอคำรับรองเสีย
ภำยในกำหนดหนึสำนั ่งร้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยแปดสิบวันนับแต่วันกทีำ่ประมวลกฎหมำยที ่ดินใช้บังคับ เมื่อพ้นกกำำหนดเวลำ
ดังกล่ำว ให้ถือว่ำที่ดินนั้นปลอดจำกกำรจับจองเว้นแต่นำยอำเภอได้มีคำสั่งผ่อนผันให้เป็นกำรเฉพำะรำย
สมำตรำ ๘ กำรพิจำรณำว่ำทีก่ดำ ินได้ทำประโยชน์

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ล้วหรือไม่ ให้เป็นไปตำมหลั
กำ กเกณฑ์
ที่กำหนดในกฎกระทรวง
ที่ ดิ น ทีก่ ำได้ รั บ อนุ ญ ำตให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั บ จอง แต่ ยั งไม่ ได้ รับ คกำรั
ำ บ รองจำกนำยอ ำเภอว่ำได้ ท ำ
ประโยชน์แล้ว ผู้ได้รับอนุญำตจะโอนไปไม่ได้เว้นแต่จะตกทอดโดยทำงมรดก
มำตรำ ๙ ที่ดินที่ได้รับคำรับรองจำกนำยอำเภอว่ำ ได้ทำประโยชน์แล้ว ให้โอนกันได้
มำตรำ ๑๐ ที่ดินซึ่งได้หวงห้ำมไว้เพื่อประโยชน์ตำมพระรำชบัญญัติว่ำด้วยกำรหวงห้ำม
ที่ดินรกร้ำงว่ำงเปล่ำอันเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดิน พุทสำนั
ธศักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
รำช ๒๔๗๘ หรือตำมกฎหมำยอื ่น
สำนักอยู ่ก่อนวันที่ประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินใช้บสังำนัคับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้คงเป็นที่หวงห้ำมต่อกไปำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๑ ในเขตท้ อ งทีก่ ซำึ่ งได้ ออกโฉนดตรำจองและตรำจองที

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ ต กรำว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำ “ได้ ท ำ
ประโยชน์แ ล้ว ” ก่อ นวัน ที่ป ระมวลกฎหมำยที่ดิน ใช้บังคับ ให้ค งใช้บ ทกฎหมำยว่ำ ด้ว ยกำรนั้น
สำนักเฉพำะในส่ ว นที่บัญญัตกิถำึงวิธีกำรรังวัดสและกำรออกหนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งสือสำคัญกดัำงกล่ำวข้ำงต้นสต่ำนัอกไปจนกว่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำจะได้
ออกโฉนดที่ดินตำมประมวลกฎหมำยที่ดินแล้ว
มำตรำ ๑๒ บุคคลใดจะได้มำซึ่งที่ดินโดยมีสัญญำจะซื้อจะขำย หรือสัญญำเช่ำซื้อ
สำนักซึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งได้กระทำไว้ก่อนวันทีก่พำ ระรำชบัญญัสตำนัินกี้ใช้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บังคับ ถ้ำได้จดแจ้งสัญกำญำนั้นต่อพนักสำนั
งำนเจ้ ำหน้ำที่ตำม
มำตรำ ๗๑ แห่งประมวลกฎหมำยที่ดิน ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่รัฐมนตรีกำหนด ภำยในหนึ่งร้อย
ยี่สิบวันนับแต่วันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ เมื่อได้มีกำรซื้อขำยไปตำมสัญญำเช่นว่ำนั้น ให้ถือเสมือน
สำนักว่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำผู้ซื้อหรือผู้เช่ำซื้อมีสิทกธิำในที่ดินอยู่ก่อสนวั
ำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ประมวลกฎหมำยที่ดกินำใช้บังคับ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๓ บุคคลใดได้ขำยฝำกที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินไว้ก่อสนวั
ำนันกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บกังำคับ ถ้ำได้ทำ
กำรไถ่ถอนที่ดินนั้น เมื่อประมวลกฎหมำยที่ดินได้ใช้บังคับแล้ว ให้ถือเสมือนว่ำผู้นั้นเป็นผู้มีสิทธิใน
สำนักทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ดินอยู่ก่อนวันที่ประมวลกฎหมำยที
กำ ่ดินสำนั
ใช้กบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ังคับ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๔ บุคคลใดได้ดำเนิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนกำรขอจับจองที
สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินไว้ต่อพนักงำนเจ้ำหน้กำำที่ก่อนวันที่
พระรำชบั ญ ญั ตินี้ ใช้บั งคั บ แต่ยั ง ไม่ได้รับ อนุ ญ ำต ให้ น ำยอำเภอมีอ ำนำจดำเนิ น กำรตำมนั ยแห่ ง
สำนักพระรำชบั ญญัติออกโฉนดที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับทีส่ ำนั
๖)กพุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทธศักรำช ๒๔๗๙ ต่อกไปจนถึ
ำ งที่สุดได้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

-๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยรักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
สำนักและตำมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ่ดิน และให้ สำนัมีกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนำจแต่งตั้งเจ้ำพนักงำนที
กำ ่ ดินและพนัสกำนังำนเจ้ ำหน้ำที่กับ
ออกกฎกระทรวงเพื่อปฏิบัติกำรให้เป็นไปตำมพระรำชบัญญัตินี้และประมวลกฎหมำยที่ดิน
สกฎกระทรวงนั ้น เมื่อได้ประกำศในรำชกิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จจำนุ
สำนัเกบกษำแล้ ว ให้ใช้บังคับได้กำ

ผู้รับสนองพระบรมรำชโองกำร
จอมพล ป. พิบูลสงครำม
นำยกรัฐมนตรีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

-๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยที่ดิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทเบ็ดเสร็จทั่วไป
มำตรำ ๑ ในประมวลกฎหมำยนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี “ที่ดินก”ำ หมำยควำมว่สำนั ำ พืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นที่ดินทั่วไป และให้หมำยควำมรวมถึ
กำ สงำนัภูกเขำ ห้วย หนอง
คลอง บึง บำง ลำน้ำ ทะเลสำบ เกำะ และที่ชำยทะเลด้วย
ส“สิ
ำนัทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ในที่ดิน” หมำยควำมว่กำำกรรมสิทธิ์ และให้ สำนักหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มำยควำมรวมถึงสิทธิครอบครองด้
กำ วย
“ใบจอง” หมำยควำมว่ำ หนังสือแสดงกำรยอมให้เข้ำครอบครองที่ดินชั่วครำว
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี “หนังกสืำอรับรองกำรทสำนั ำประโยชน์ ” หมำยควำมว่กำำ หนังสือคำรัสบำนัรองจำกพนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำน
เจ้ำหน้ำที่ว่ำได้ทำประโยชน์ในที่ดินแล้ว
“ใบไต่สวน” หมำยควำมว่ำ หนังสือแสดงกำรสอบสวนเพื ่อออกโฉนดที่ดิน และให้
สำนักหมำยควำมรวมถึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งใบนำด้ กำวย สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
“โฉนดที่ดิน” หมำยควำมว่ำ หนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน และให้หมำยควำม
รวมถึงโฉนดแผนทีสำนั ่ โฉนดตรำจอง และตรำจองที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ตรำว่ำ “ได้ทสำนั
ำประโยชน์ แล้ว”
“กำรรังวัด” หมำยควำมว่ำ กำรรังวัดปักเขต และทำเขต จด หรือคำนวณกำรรังวัด
สำนักเพื ่อให้ทรำบที่ตั้งแนวเขตที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน หรือทรำบที
สำนัก่ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั้งและเนื้อที่ของที่ดิน กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๓
“กำรค้ำที่ดิน” (ยกเลิก)
ส“ทบวงกำรเมื อง”๔ หมำยควำมว่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) รำชกำรส่วนกลำง รำชกำรส่วนภูมิภำค หรือรำชกำรส่วนท้องถิ่น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๒) หน่กำวยงำนอื่นของรั สำนัฐทีก่ไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ม่ใช่รัฐวิสำหกิจ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
“คณะกรรมกำร”๕ หมำยควำมว่ำ คณะกรรมกำรจัดที่ดิน
“พนักงำนเจ้ำหน้ำที่” หมำยควำมว่ำ เจ้ำพนักงำนซึ่งเป็นผู้ปฏิบัติกำรตำมประมวล
สำนักกฎหมำยนี ้ และพนักงำนอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่นซึ่งรัฐมนตรีสแำนัต่กงตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งให้ปฏิบัติกำรตำมประมวลกฎหมำยนี
กำ ้ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั
“อธิบดี” หมำยควำมว่ำ อธิบดีกรมที่ดิน
ส“รั
ำนัฐกมนตรี ” หมำยควำมว่ำกรัำฐมนตรีผู้รักษำกำรตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัติใกห้ำใช้ประมวล
กฎหมำยที่ดิน และตำมประมวลกฎหมำยนี้
มำตรำ ๒ ที่ดินซึ่งมิได้ตกเป็นกรรมสิทธิ์ของบุคคลหนึ่งบุคคลใด ให้ถือว่ำเป็นของรัฐ
๓
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ
กำ ๑ นิ ย ำมคำว่สำำนั“กำรค้ ำ ที่ ดิ น ” ยกเลิ ก โดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญั ติ แสก้ำนั
ไขเพิ ่ ม เติ ม ประมวล
กฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑
๔
มำตรำ ๑ นิยำมค ำว่ำ “ทบวงกำรเมือ ง” แก้ไขเพิ่ม เติ มโดยพระรำชบั ญ ญั ติ แก้ไขเพิ่ มเติ ม
ประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๖
๕
มำตรำ ๑ นิ ยำมค ำว่ำ “คณะกรรมกำร” แก้ ไขเพิ่ ม เติม โดยพระรำชบั ญ ญั ติแ ก้ไขเพิ่ มเติ ม
สำนักประมวลกฎหมำยที
่ดิน (ฉบักบำที่ ๑๔) พ.ศ. ๒๕๖๒
-๖- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๓ บุคคลย่อมมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกรรมสิ ทธิ์ในที่ดิน ในกรณีกตำ่อไปนี้
(๑) ได้มำซึ่งกรรมสิทธิ์ตำมบทกฎหมำยก่อนวันที่ประมวลกฎหมำยนี้ใช้บังคับ หรือ
ได้มำซึ่งโฉนดที่ดินสตำมบทแห่ งประมวลกฎหมำยนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ได้ ม ำซึ่ งกรรมสิ ท ธิ์ ต ำมกฎหมำยว่ ำ ด้ ว ยกำรจั ด ที่ ดิ น เพื่ อ กำรครองชี พ หรื อ
กฎหมำยอื่น
มำตรำ ๔ ภำยใต้บังคับมำตรำ ๖ บุคคลใดได้มำซึ่งสิทธิครอบครองในที่ดินก่อนวันที่
สำนักประมวลกฎหมำยนี ้ใช้บกังคัำ บ ให้มีสิทธิคสรอบครองสื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บไปและให้คุ้มครองตลอดถึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งผู้รสับำนั
โอนด้ วย
สมำตรำ ๔ ทวิ ๖ นั บ ตั้งแต่ วกันำ ที่ป ระกำศของคณะปฏิ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วัติ ฉบั บ นี้ ใช้บั งกคัำบ กำรโอน
กรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองในที่ดินซึ่งมีโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ต้องทำเป็น
สำนักหนั งสือและจดทะเบียนต่กำอพนักงำนเจ้ำสหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัำกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕ ผู้ใดมีควำมประสงค์เวนคืนสิทสธิำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในที ่ดินให้ แก่รัฐ ให้ยื่นคำขอเวนคืนต่อ
สำนักพนั กงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๗๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗
สมำตรำ ๖ นับตั้งแต่วันที่ปกระกำศของคณะปฏิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วัติฉบับนี้ใช้บังคับ บุคคลใดมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สิทธิใน
ที่ดินตำมโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ หำกบุคคลนั้นทอดทิ้งไม่ทำประโยชน์ในที่ดิน
สำนักหรื อปล่อยที่ดินให้เป็นทีก่รำกร้ำงว่ำงเปล่ำสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เกิกนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำหนดเวลำดังต่อไปนีก้ ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) สำหรับที่ดินที่มีโฉนดที่ดิน เกินสิบปีติดต่อกัน
ส(๒)
ำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหรับที่ดินที่มีหนังสือรักบำ รองกำรทำประโยชน์ เกินห้ำปีติดต่อกัน กำ
ให้ถือว่ำเจตนำสละสิทธิในที่ดินเฉพำะส่วนที่ทอดทิ้งไม่ทำประโยชน์ หรือที่ปล่อยให้
สำนักเป็ นที่รกร้ำงว่ำงเปล่ำ เมืกำ่ออธิบดีได้ยื่นคสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำร้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งต่อศำล และศำลได้สั่งกเพิ
ำ กถอนหนังสืสอำนัแสดงสิ ทธิในที่ดิน
ดังกล่ำว ให้ที่ดินนั้นตกเป็นของรัฐเพื่อดำเนินกำรตำมประมวลกฎหมำยนี้ต่อไป
มำตรำกำ๗๘ (ยกเลิก)สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙
สมำตรำ ๘ บรรดำที่ดินทั้งหลำยอั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นเป็นสำธำรณสมบั ติของแผ่นดิน หรือกเป็ำ นทรัพย์สิน
ของแผ่ น ดิน นั้ น ถ้ำไม่มีกฎหมำยกำหนดไว้เป็ น อย่ำงอื่น ให้ อธิบ ดีมีอำนำจหน้ำที่ดู แลรัก ษำ และ
๖
สำนัมำตรำ ๔ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัวกั ตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิ ฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวั น ที่ ๒๙กำ กุ ม ภำพั น ธ์
พุทธศักรำช ๒๕๑๕
๗
กำ ๖ แก้ไขเพิ่ มเติ มโดยประกำศของคณะปฏิ
สำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวกัตำิ ฉบับ ที่ ๙๖ ลงวั
สำนันทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ ๒๙ กุม ภำพั น ธ์ กำ
๘
มำตรำ ๗ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๓) พ.ศ.
๒๕๒๖
๙
มำตรำ ๘ แก้ ไขเพิ่ ม เติม โดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบั บ ที่ ๓๓๔ ลงวัน ที่ ๑๓ ธัน วำคม
-๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ดำเนินกำรคุ้มครองป้องกันได้ตำมควรแก่กรณี อำนำจหน้ำที่ดังว่ำนี้ รัฐมนตรีจะมอบหมำยให้ทบวง

สำนักกำรเมื องอื่นเป็นผู้ใช้ก็ได้กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่ ดิ น อั น เป็ น สำธำรณสมบั ติ ข องแผ่ น ดิ น ส ำหรั บ พลเมื อ งใช้ ร่ ว มกั น หรื อ ใช้ เพื่ อ
ประโยชน์ของแผ่นำนั ส ดินกโดยเฉพำะ หรือเป็นที่ดกินำที่ได้หวงห้ำมหรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอกสงวนไว้ ตำมควำมต้องกำรของทบวง
กำรเมืองอำจถูกถอนสภำพหรือโอนไปเพื่อใช้ประโยชน์อย่ำงอื่นหรือนำไปจัดเพื่อประชำชนได้ ในกรณี
ดังต่อไปนี้
ส(๑)
ำนักทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ดินสำหรับพลเมืองใช้กรำ่วมกัน ถ้ำทบวงกำรเมื อง รัฐวิสำหกิจหรือกเอกชนจั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ดหำ
ที่ดินมำให้พลเมืองใช้ร่วมกันแทนแล้ว กำรถอนสภำพหรือโอนให้กระทำโดยพระรำชบัญญัติ แต่ถ้ำ
สำนักพลเมื องได้ เลิ กใช้ป ระโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ในที่ ดิ น นัส้ นำนัหรื อ ที่ดิ น นั้ นได้ เปลี่ ย นสภำพไปจำกกำรเป็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ดิ น ส ำหรับ กำ
พลเมืองใช้ร่วมกัน และมิได้ตกไปเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ใดตำมอำนำจกฎหมำยอื่นแล้ว กำรถอนสภำพให้
กระทำโดยพระรำชกฤษฎี กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ที่ดินที่ใช้เพื่อประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพำะ หรือที่ดินที่ได้หวงห้ำมหรือสงวน
สำนักไว้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำมควำมต้องกำรของทบวงกำรเมื กำ อสงใด ถ้ำทบวงกำรเมืองนั้นเลิกำกใช้ หรือไม่ต้อสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งกำรหวงห้ ำมหรือ
สงวนต่อไป เมื่อได้มีพระรำชกฤษฎีกำถอนสภำพแล้ว คณะรัฐมนตรีจะมอบหมำยให้ทบวงกำรเมือง
ซึ ่ง มีห น้ ำ ที่ เ ป็ นสผูำนั
้ ใ ช้กหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รื อ จั ด หำประโยชน์กกำ็ ไ ด้ แต่ ถ้ ำ จะโอนต่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อ ไปยั ง เอกชน ให้ ก ระท ำโดย
สำนักพระรำชบั ญญัติ และถ้ำกจะน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำไปจัดเพื่อสประชำชนตำมประมวลกฎหมำยนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ้หรือกฎหมำยอื ่น ให้กระทำ
โดยพระรำชกฤษฎีกำ
สกำรตรำพระรำชบั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญ ญัติห รืกอำพระรำชกฤษฎี สำนักกำตำมวรรคสองให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีมีแผนที
กำ ่ แสดงเขต
ที่ดินแนบท้ำยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำนั้นด้วย
มำตรำ ๘ ทวิ๑๐
ที่ดินของรัฐซึ่งมิได้มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง หรือที่ดินสำหรับ
พลเมืองใช้ร่วมกันสซึำนั่งได้ ถอนสภำพตำมมำตรำก๘ำ (๑) แล้ว รัฐสมนตรี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีอำนำจที่จะจัดขึ้นทะเบี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนเพื่อให้
ทบวงกำรเมืองใช้ประโยชน์ในรำชกำรได้ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง
ก่อนทีก่จำะจัดขึ้นทะเบีสยำนันตำมวรรคหนึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ง ให้มีกำรรักงำวัดทำแผนที่ สและให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ผู้ว่ำรำชกำร
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
จังหวัดท้องที่ป ระกำศกำรจั ดขึ้น ทะเบี ยนให้ รำษฎรทรำบมีกำหนดสำมสิบวัน ประกำศให้ ปิดในที่
เปิดเผย ณ สำนักงำนที่ดิน ที่ว่ำกำรอำเภอหรือที่ว่ำกำรกิ่งอำเภอ ที่ทำกำรกำนัน และในบริเวณที่ดินนั้น
กำรจัดกขึำ ้นทะเบียนตำมวรรคหนึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ง ให้รัฐมนตรีประกำศในรำชกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จจำนุ
สำนัเกบกษำ และให้มี
แผนที่แนบท้ำยประกำศด้วย
มำตรำ ๘ ตรี๑๑
ที่ดินอันเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน
สำนักหรื อใช้เพื่อประโยชน์ของแผ่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นดินโดยเฉพำะ อธิบดีอำจจัดให้มีหนังกสืำ อสำคัญสำหรัสบำนัทีก่หงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ลวงเพื่อแสดง กำ
เขตไว้เป็นหลักฐำน
สแบบ หลั กเกณฑ์ และวิธีกกำรออกหนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งสื อสำนั
ส ำคั ญ ส ำหรับ ที่ ห ลวง ให้ กเป็ำ น ไปตำมที่
กำหนดในกฎกระทรวง
๑๐
มำตรำ ๘ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๓๓๔ ลงวั น ที่ ๑๓ ธั น วำคม
๑๑
มำตรำ ๘ ตรี เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๓๓๔ ลงวั น ที่ ๑๓ ธั น วำคม
-๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่ ดิ น ตำมวรรคหนึ่ งแปลงใดยั งไม่ มี ห นั งสื อ ส ำคั ญ ส ำหรั บ ที่ ห ลวง เขตของที่ ดิ น
สำนักดังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งกล่ำวให้เป็นไปตำมหลักำกฐำนของทำงรำชกำร
สมำตรำ ๙ ภำยใต้บังคับกฎหมำยว่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำด้วยกำรเหมื องแร่และกำรป่ำไม้ ทีก่ดำินของรัฐนั้น
ถ้ำมิได้มีสิทธิครอบครอง หรือมิได้รับอนุญำตจำกพนักงำนเจ้ำหน้ำที่แล้ว ห้ำมมิให้บุคคลใด
(๑) เข้ำไปยึดถือ ครอบครอง รวมตลอดถึงกำรก่นสร้ำงหรือเผำป่ำ
ส(๒)
ำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำด้วยประกำรใด ให้เป็กำนกำรทำลำย สหรื ำนัอกทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำให้เสื่อมสภำพที่ดิน กทีำ่หิน ที่กรวด
หรือที่ทรำย ในบริเวณที่รัฐมนตรีประกำศหวงห้ำมในรำชกิจจำนุเบกษำ หรือ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๓) ทกำสิำ ่งหนึ่งสิ่งใดอัสนำนั
เป็กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อันตรำยแก่ทรัพยำกรในทีกำ ่ดิน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙/๑ ๑๒ ให้ ผู้ รับ อนุกญ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำตตำมมำตรำ
สำนัก๙งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เสี ย ค่ ำตอบแทนเป็ นกำรำยปี ให้ แ ก่
เทศบำล องค์กำรบริหำรส่วนตำบล กรุงเทพมหำนคร เมืองพัทยำ หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่น
่มีกฎหมำยจัดตั้งที่ที่ดกินำที่ได้รับอนุญำตตั
สำนัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยู่ ยกเว้นองค์กำรบริกหำำรส่วนจังหวัดสำนัทัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นี้ ตำมวิธีกำร กำ
และอัตรำที่กำหนดในข้อบัญญัติท้องถิ่นนั้น แต่ต้องไม่เกินอัตรำตำมบัญชีท้ำยประมวลกฎหมำยนี้
ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตจังหวัสดำนัแบ่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
งค่ำตอบแทนที่ได้รับตำมวรรคหนึ ่ง
สำนักให้ แก่องค์กำรบริหำรส่วกนจั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งหวัดในอัตสรำร้
ำนัอกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยละสี่สิบของค่ำตอบแทนที กำ ่ได้รับภำยในก สำนัำหนดสำมสิ บวัน
นับแต่วันที่ได้รับ เพื่อเป็นรำยได้ขององค์กำรบริหำรส่วนจังหวัด และให้ค่ำตอบแทนส่ วนที่เหลือตกเป็น
รำยได้ขององค์กรปกครองส่ วนท้องถิ่นที่ที่ดินกทีำ่ได้รับอนุญำตตั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั้งกอยูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ ในกรณีที่ที่ดินดังกล่กำำวไม่ได้ตั้งอยู่
ในเขตขององค์กำรบริหำรส่วนจังหวัด ให้ค่ำตอบแทนที่ได้รับตำมวรรคหนึ่ง ตกเป็นรำยได้ขององค์กร
สำนักปกครองส่ วนท้องถิ่นนั้นกทัำ้งหมด
สมำตรำ ๑๐ ที่ดินของรัฐซึ่งกมิำได้มีบุคคลใดมีสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สิทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ครอบครองและมิใช่สกำธำรณสมบั
ำ ติ
ของแผ่น ดินอัน รำษฎรใช้ป ระโยชน์ ร่วมกันนั้น ให้ อธิบดีมีอำนำจจัดหำผลประโยชน์ ในกำรจัดหำ
สำนักผลประโยชน์ ให้รวมถึงจักดำ ทำให้ที่ดินใช้สปำนัระโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ได้ ซื้อขำย แลกเปลี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ยน ให้เช่ำ และให้
สำนักเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ช่ำซื้อ กำ
หลักเกณฑ์และวิธีกำรจัดหำผลประโยชน์ ให้กำหนดโดยกฎกระทรวง แต่สำหรับกำร
ขำย กำรแลกเปลี่ยน และกำรให้เช่ำซื้อที่ดินต้องได้รับอนุมัติจำกรัฐมนตรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรดกำเนิำ นกำรจัดหำผลประโยชน์ ตำมควำมในมำตรำนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ ให้คำนึสำนั
งถึกงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรที่จะสงวน กำ
ที่ดินไว้ให้อนุชนรุ่นหลังด้วย
มำตรำ ๑๑ กำรจัดหำผลประโยชน์ซึ่งที่ดินของรัฐตำมนัยดังกล่ำวมำในมำตรำก่อนนี้
สำนักรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฐมนตรีจะมอบหมำยให้กำทบวงกำรเมือสงอืำนั่นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นผู้จัดหำผลประโยชน์
กำ สำหรับรัฐ หรืสำนั
อบกำรุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งท้องถิ่นก็ได้ กำ
ทั้งนี้ ให้เป็นไปตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง
มำตรำ ๑๒ ที่ดิน ของรัฐซึ่งมิได้มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครอง รัฐมนตรีมีอำนำจให้
สำนักสังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มปทำน ให้ หรือให้ใช้กในระยะเวลำอั
ำ สนำนั
จำกั ด ทั้งนี้ ให้เป็นไปตำมหลั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กเกณฑ์และวิ
สำนัธีกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรที่กำหนดใน กำ
กฎกระทรวง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒
มำตรำ ๙/๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่ มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
สำนัก๑๑)
พ.ศ. ๒๕๕๑ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติในมำตรำนี้ไม่กระทบกระเทือนถึงกฎหมำยว่ำด้วยกำรเหมืองแร่และกำรป่ำไม้
มำตรำ ๑๓ เพื่อดำเนินกำรให้เป็นไปตำมบทแห่งประมวลกฎหมำยนี้ ให้รัฐมนตรี
มีอำนำจจัดตั้งสำนัสำนั
กงำนที ่ดินจังหวัดขึ้น กำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จังหวัดใดมีควำมจำเป็นที่จะต้องตั้งที่ทำกำรที่ดินมำกกว่ำหนึ่งแห่งให้รัฐมนตรีมีอำนำจ
จัดตั้งสำนักงำนที่ดินสำขำขึ้นโดยให้สังกัดอยู่ในสำนักงำนที่ดินจังหวัด
สกำรจั ดตั้งสำนั กงำนที่ดินจังกหวั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ดและสำนัสกำนั
งำนที ่ดินสำขำให้ประกำศในรำชกิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จจำ
นุเบกษำ
หมวด ๒
กำรจัดทีกำ่ดินเพื่อประชำชน

มำตรำ ๑๔ ๑๓ ให้ มี คณะกรรมกำรคณะหนึ่ งเรียกว่ำ “คณะกรรมกำรจัด ที่ ดิ น ”
ประกอบด้วยรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยเป็นประธำนกรรมกำร ปลัดกระทรวงมหำดไทย
สำนักอธิ บ ดีกรมกำรปกครองกำอธิบ ดีกรมชลประทำน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อธิบดีกรมทรัพกยำกรทำงทะเลและชำยฝั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ ง อธิบ ดี
กรมธนำรักษ์ อธิบดีกรมป่ำไม้ อธิบดีกรมพัฒนำที่ดิน อธิบดีกรมพัฒนำสังคมและสวัสดิกำร อธิบดี
กรมส่งเสริม สหกรณ์ สำนักอธิ บดีกรมอุทยำนแห่งชำติ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สัตว์ป่ำ และพั
สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธุ์พืช เลขำธิกำรสำนักงำนกำรปฏิ
กำ รูป
ที่ ดิ น เพื ่อ เกษตรกรรม และเลขำธิก ำรส ำนัก งำนนโยบำยและแผนทรัพ ยำกรธรรมชำติแ ละ
สำนักสิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งแวดล้อม เป็น กรรมกำรโดยต
กำ ำแหน่สำนั ง กและผู ้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งคณะรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐมนตรีแ ต่สงำนั ตั้งกจำกผู ้มีควำมรู้
ควำมสำมำรถ ควำมเชี่ยวชำญ และประสบกำรณ์ด้ำนกำรจัดกำรที่ดิน ด้ำนทรัพยำกรดิน ด้ำนกำร
ปฏิรูป ที่ดิน ด้ำนกำรอนุ รักษ์ทรัพยำกรธรรมชำติ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และสิ่งแวดล้
สำนัอกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ม ด้ำนกฎหมำย ด้ำนเทคโนโลยี กำ ภูมิ
สำรสนเทศ หรือด้ำนเศรษฐศำสตร์ จำนวนไม่เกินเจ็ดคนเป็นกรรมกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ อ ธิกบำดี ก รมที่ ดิ น เป็สำนั
น กรรมกำรและเลขำนุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำร
กำ และให้ อ ธิ บสดีำนักกรมที ่ ดิ น แต่ งตั้ ง
ข้ำรำชกำรของกรมที่ดินจำนวนไม่เกินสองคนเป็นผู้ช่วยเลขำนุกำร
มำตรำกำ ๑๕ ๑๔
กรรมกำรผู ้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ ด ำรงตกำำแหน่ ง มี ก ำหนดสี ่ ปี กรรมกำร
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ผู้ทรงคุณวุฒิที่พ้นจำกตำแหน่ง คณะรัฐมนตรีจะแต่งตั้งให้เป็นกรรมกำรอีกก็ได้
มำตรำ ๑๖ นอกจำกกำรออกจำกต ำแหน่ งตำมวำระตำมควำมในมำตรำ ๑๕
สำนักกรรมกำรผู ้ทรงคุณวุฒิพก้นำจำกตำแหน่งสเมืำนั่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ตำย
ส(๒)
ำนักลำออก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๑๓
มำตรำ ๑๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๔)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๑๔
มำตรำ ๑๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๔ ลงวันที่ ๑๓ ธันวำคม
- ๑๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ต้องจำคุกโดยคำพิพำกษำถึงที่สุดให้จำคุก เว้นแต่ควำมผิดที่เป็นลหุโทษ หรือ

สำนักควำมผิ ดที่มีโทษชั้นลหุโกทษ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หรือควำมผิสดำนัอักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้กระทำโดยประมำทกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) คณะรัฐมนตรีให้ออกจำกตำแหน่ง
สในกรณี ที่มีกำรพ้นจำกตำแหน่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งตำมมำตรำนี
สำนั้ กให้ คณะรัฐมนตรีแต่งตั้งกผูำ้ทรงคุณวุฒิ
เป็นกรรมกำรแทน กรรมกำรที่ได้รับแต่งตั้งเข้ำแทนนี้ย่อมอยู่ในตำแหน่งได้เพียงเท่ำกำหนดเวลำ
ของผู้ซึ่งตนแทน
มำตรำ ๑๗ กำรประชุมของคณะกรรมกำร ต้องมีกรรมกำรมำประชุมเกินกว่ำกึ่งหนึ่ง
สำนักจึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเป็นองค์ประชุม กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๑๘ ในเมื่อ ประธำนไม่

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ ยู่ใ นที่ปสระชุ ม ให้ก รรมกำรเลือ กตักำ้ง กัน ขึ้น เอง
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นประธำน
มำตรำ ๑๙ กำรลงมติวินิจฉัยข้อปรึกษำนั้นให้ถือเอำเสียงข้ำงมำกเป็นประมำณ
กรรมกำรคนหนึ่ งย่ อ มมี เสี ยงหนึ่ งในกำรลงคะแนน ถ้ำมี จำนวนเสี ยงลงคะแนน
สำนักเท่ ำกัน ให้ประธำนในที่ปกำระชุมออกเสียสงเพิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ขึ้นได้อีกเสียงหนึ่งเป็นเสี
กำยงชี้ขำด สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕
สมำตรำ ๒๐ ให้ คณะกรรมกำรมี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อำนำจหน้
สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ควบคุมกำรจัดที่ดินกตำมประมวล
ำ
กฎหมำยนี้รวมทั้งให้มีอำนำจหน้ำที่ ดังต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๑) กกำหนดแนวทำงกำรจั
ำ ดที่ดิน เพื่อให้ประชำชนมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่ ดินสำหรัสำนั บอยู ่อำศัยและหำ
เลี ้ย งชีพ ตำมควรแก่อัต ภำพและสอดคล้อ งกับ นโยบำยและแผนกำรบริห ำรจัด กำรที ่ด ิน และ
ทรัพยำกรดินของประเทศ
(๒) วำงแผนกำรถือครองที่ดินในกำรจัดที่ดิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๓) สงวนหรื
กำ อ หวงห้สำนั
ำ มที ่ ดิ น ของรั ฐ ซึ่ ง มิ ได้ มี บกุ คำคลใดมี สิ ท ธิสคำนัรอบครองเพื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ อ ให้
ประชำชนใช้ประโยชน์ร่วมกัน
(๔) กำหนดระเบียบ ข้อบังคับ หลักเกณฑ์ หรือเงื่อนไขเกี่ยวกับกำรจัดที่ดิน กำรออก
สำนักโฉนดที ่ดินและหนังสือรักบำรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรือเพื่อกิจกำรอื่นตำมประมวลกฎหมำยนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้
(๕) ปฏิบัติกำรอื่นใดตำมที่ประมวลกฎหมำยนี้หรือกฎหมำยอื่นกำหนดให้เป็นอำนำจ
หน้ ำ ที่ ข องคณะกรรมกำร หรื อ ตำมที่ ค ณะรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐ มนตรี ห รื อสคณะกรรมกำรนโยบำยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีก่ ดำิ น แห่ ง ชำติ
มอบหมำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ระเบียกบหรื
ำ อข้อบังคับสทีำนั่เกีก่ยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วข้องกับประชำชน เมืก่อำประกำศในรำชกิ สำนัจกจำนุ เบกษำแล้ว
ให้มีผลใช้บังคับได้
มำตรำ ๒๑ ให้ รั ฐ มนตรี ด ำเนิ น กำรตำมมติ ข องคณะกรรมกำร และมี อ ำนำจ
สำนักมอบหมำยให้ ทบวงกำรเมืกำองที่เกี่ยวข้องดสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำเนิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นกำรใด ๆ อันเกี่ยวกับกำรจั
กำ ดที่ดินได้ และถ้ ำสำมำรถทำได้
ให้ทบวงกำรเมืองที ่เกี่ยวข้องปฏิบัติกำรให้เป็นไปตำมที่ได้รับสำนั
มอบอ ำนำจไปนั้นโดยไม่ชักช้ำ และเพื่อ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕
มำตรำ ๒๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๔)
สำนักพ.ศ.
๒๕๖๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประโยชน์แห่ งมำตรำนี้ ให้ เจ้ ำพนั กงำนของทบวงกำรเมืองเช่นว่ำนั้ นมีอำนำจหน้ำที่อย่ำงเดียวกับ

สำนักพนั กงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมทีก่กำ ำหนดไว้ในประมวลกฎหมำยนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้
ในกำรมอบอำนำจให้ทบวงกำรเมืองดำเนินกำรตำมควำมในวรรคก่อน รัฐมนตรีจะให้
ทบวงกำรเมืองเช่นำนัว่กำนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส ้นเบิกเงินในงบประมำณของกรมที
กำ ่ดสินำนัไปใช้ จ่ำยตำมรำยกำรในงบประมำณ
แทนกรมที่ดินก็ได้
สมำตรำ ๒๒ ให้ รั ฐ มนตรี แกละพนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ก งำนเจ้สำำนัหน้ ำที่ ที่ รัฐ มนตรีม อบหมำยมี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ ำนำจ
ดังต่อไปนี้
(๑) มีกหำนังสือเรียกบุสคำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คลใด ๆ มำชี้แจงข้อเท็จจริกำงหรือแสดงควำมคิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดเห็นเกี่ยวกับ
กำรจัดที่ดิน และให้ส่งเอกสำรหลักฐำนหรือสิ่งอื่นที่เกี่ยวข้องมำประกอบกำรพิจำรณำของคณะกรรมกำร
ส(๒)
ำนักเข้ ำไปยังสถำนที่ หรือทีก่ดำินของทบวงกำรเมื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อง องค์กำรของรัฐหรืกอำเอกชนเพื่อ
ตรวจสอบเรื่ อ งต่ ำง ๆ ที่ เกี่ย วกับ กำรจั ด ที่ ดิ น และให้ มี อำนำจสอบถำมข้ อเท็ จจริง เรีย กเอกสำร
สำนักหลั กฐำน หรือสิ่งอื่นที่เกีก่ยำวข้อง จำกบุคสคลที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่อยู่ในสถำนที่หรือที่ดินกเช่ำ นว่ำนั้น มำตรวจพิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จำรณำได้ตำม
ควำมจำเป็น ในกำรนี้ บุคคลเช่นว่ำนั้นต้องให้ควำมสะดวกแก่คณะกรรมกำรและพนักงำนเจ้ำหน้ำที่
ตำมสมควร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๒๓ ในกำรใช้อำนำจหน้ำที่ตำมประมวลกฎหมำยนี้ พนักงำนเจ้ำหน้ำที่
และเจ้ำพนักงำนของทบวงกำรเมื องซึ่งมีอำนำจหน้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำที่อย่ำงเดี
สำนัยกวกั บพนักงำนเจ้ำหน้ำทีก่ตำำมควำมใน
มำตรำ ๒๑ ต้องมีบัตรประจำตัว และแสดงแก่บุคคลที่เกี่ยวข้อง
มำตรำ ๒๔ ให้ถือว่ำพนักงำนเจ้ำหน้ำที่และเจ้ำพนักงำนที่ปฏิบัติหน้ำที่ตำมควำม
ในประมวลกฎหมำยนี
สำนัก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นเจ้ำพนักงำนตำมควำมหมำยในกฎหมำยลั
กำ กษณะอำญำ
มำตรำกำ๒๕๑๖ เพื่อประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกำรจัดที่ดินหรือกำรส
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำรวจควำมอุสำนั
ดมสมบู รณ์ของดิน
คณะกรรมกำรจะจัดให้มีกำรสำรวจที่ดินก็ได้
เมื่อเป็นกำรสมควรจะสำรวจที่ดินในท้องที่ใด ให้คณะกรรมกำรประกำศท้องที่นั้น
สำนักเป็ นเขตสำรวจที่ดินในรำชกิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จจำนุเบกษำ
สำนัและให้ ปิดประกำศนั้น ณกำที่ว่ำกำรอำเภอและบ้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนกำนันใน
ตำบลที่อยู่ในเขตสำรวจ ประกำศของคณะกรรมกำรดังกล่ำวให้มีแผนที่ประเมิ นเขตที่ดินที่กำหนดให้
เป็นเขตสำรวจที่ดสินำนัไว้กทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ำยประกำศด้วย แผนทีก่ดำ ังกล่ำวนี้ให้ถสือำนั
ว่ำกเป็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นส่วนแห่งประกำศ กำ
มำตรำกำ ๒๖ ภำยในเขตส
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำรวจที่ดินตำมควำมในมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕สให้
ำนักผงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ู้มีสิท ธิในที่ดิน กำ
หรือผู้ครอบครองที่ดินซึ่งอยู่ในเขตสำรวจที่ดิน มีหน้ำที่
ส(๑)
ำนักแจ้ งต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำกทีำ ่ในท้องที่ซึ่งทีส่ดำนัินกตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้งอยู่ภำยในระยะเวลำทีกำ่ผู้ว่ำรำชกำร
จังหวัดประกำศกำหนด ตำมแบบและวิธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง ในกรณีเช่นนี้จะจัดให้บุคคลอื่น
สำนักแจ้ งแทนก็ได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖
มำตรำ ๒๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๔ ลงวันที่ ๑๓ ธันวำคม
- ๑๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) น ำหรื อจั ด ให้ บุ ค คลอื่น น ำพนั ก งำนเจ้ ำหน้ ำที่ ไปชี้ เขตที่ ดิ น ซึ่งตนมี สิ ท ธิห รื อ
สำนักครอบครองอยู ่ ในเมื่อได้กรำับคำบอกกล่ำสวจำกพนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนเจ้ำหน้ำที่ล่วงหน้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำเป็นเวลำอัสนำนั
สมควร
(๓) ลงชื่อรับรองกำรสำรวจที่ดินของพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมที่เป็นจริง ในกรณีที่จัด
ให้บุคคลอื่นนำชี้เขตที
ินให้บุคคลซึ่งนำชี้เขตทีก่ดำ ินเป็นผู้ลงชื่อสรัำนับรองกำรส ำรวจที่ดินแทนกำ

มำตรำ ๒๗ นอกจำกที่ดินที่ส่วนรำชกำรหรือองค์กำรของรัฐนำไปจัดตำมกฎหมำย
อื่นแล้ว อธิบดีมีอสำนำจจั ดที่ดินของรัฐซึ่งมิได้มกีบำ ุคคลใดมีสิทสธิำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ครอบครองให้ รำษฎรเพื่อเป็กำนที่อยู่อำศัย
และท ำมำหำเลี้ ย งชี พ ได้ ทั้ ง นี้ ต้ อ งเป็ น ไปตำมระเบี ย บ ข้ อ บั ง คั บ ข้ อ ก ำหนด และเงื่ อ นไขที่
สำนักคณะกรรมกำรก ำหนดซึก่งำให้รวมถึงรำยกำรดั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งต่อไปนี้ด้วย คือ กำ
(๑) จำนวนที่ดินที่จะแบ่งให้ครอบครอง
ส(๒)
ำนักหลั กเกณฑ์สอบสวนคัดเลื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอกผู้เข้ำครอบครองสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) วิธีที่ผู้เข้ำครอบครองพึงปฏิบัติ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี (๔) หลักำก เกณฑ์ ก ำรชดใช้ ทุ น ที่ ได้ ล งไปในที่ ดิ นกนัำ ้ น และกำรเรีสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ย กค่ ำ ธรรมเนี ย ม
บำงอย่ำง
(๕) กิจกำรที่จำเป็นสำหรับกำรจัดแบ่งที่ดินสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ระเบี ยกบำ ข้อบั งคับ ข้สอำนักกำหนด และเงื่อนไขของคณะกรรมกำร
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้กปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ระกำศในรำช กำ
กิจจำนุเบกษำ
มำตรำ ๒๗ ทวิ ๑๗ ในกรณี ที่ ผู้ ค รอบครองและท ำประโยชน์ ในที่ ดิ น หรือ ผู้ ซึ่ งได้
สำนักครอบครองและท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำประโยชน์กำ ในที่ดินต่สอำนัเนืก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งจำกบุคคลดังกล่ำว ได้กำยื่นคำร้องขอผ่สอำนันผักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นกำรแจ้งกำร กำ
ครอบครองตำมพระรำชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยที่ดิน พ.ศ. ๒๔๙๗ ก่อนวันที่ประกำศของคณะ
ปฏิวัติฉบับนี้ใช้บังสคัำนับกและผู ้ว่ำรำชกำรจังหวัดกยัำงไม่ได้มีคำสั่งสให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัผกู้วงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ำรำชกำรจังหวัดพิจำรณำสั
กำ ่งกำรให้
เสร็จสิ้ น โดยไม่ชักช้ำ แต่ทั้งนี้ ไม่ตัดสิทธิผู้ ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินนั้นที่จะใช้สิ ทธิตำม
สำนักมำตรำ ๒๗ ตรี แห่งประมวลกฎหมำยนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๗ ตรี เมื่อผู้ว่ำรำชกำรจังหวัดได้ประกำศกำหนดท้องที่และวันเริ่มต้น
สำนักของกำรส ำรวจตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๕๘ วรรคสองสำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ครอบครองและทำประโยชน์ กำ ในที่ดินอยู สำนั่ก่อกนวั นที่ประมวล
กฎหมำยนี้ใช้บังคับโดยไม่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน และมิได้แจ้งกำรครอบครองตำมมำตรำ ๕
แห่ งพระรำชบั ญสญัำนัตกิใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ห้ ใช้ป ระมวลกฎหมำยที กำ ่ ดิ น พ.ศ. ๒๔๙๗ หรือผู้ ซึ่งรอคำสั่ งผ่ อนผั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น จำกผู้ ว่ ำ
รำชกำรจังหวัดตำมมำตรำ ๒๗ ทวิ แต่ได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินนั้นติดต่อมำจนถึงวันทำกำร
สำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรวจรังวัดหรือพิสูจน์กสำอบสวน ถ้ำประสงค์ จะได้สิทธิในที่ดินนัก้นำ ให้แจ้งกำรครอบครองที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดินต่อ
เจ้ำพนักงำนที่ดิน ณ ที่ดินนั้นตั้งอยู่ภำยในกำหนดเวลำสำมสิบวันนับแต่วันปิดประกำศ ถ้ำมิได้แจ้ง
กำรครอบครองภำยในก ำหนดเวลำดังกล่ำว แต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำได้มำนำหรือส่สำนั
งตักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แทนมำนำพนักงำนเจ้ำกหน้ ำ ำที่ทำกำร

๑๗
มำตรำ ๒๗ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวั น ที่ ๒๙ กุ ม ภำพั น ธ์
๑๘
มำตรำ ๒๗ ตรี แก้ไ ขเพิ่ม เติม โดยพระรำชบัญ ญัติแ ก้ไ ขเพิ่ม เติม ประมวลกฎหมำยที่ดิน
สำนัก(ฉบั
บที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำรวจรังวัดตำมวันและเวลำที่พนักงำนเจ้ำหน้ำ ที่ประกำศกำหนด ให้ถือว่ำยังประสงค์จะได้สิทธิใน

่ดินนั้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งมำตรำนี้ ผู้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินตำมวรรคหนึ่ง
ให้หมำยควำมรวมถึ
สำนังกผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ซึ่งได้ครอบครองและทกำประโยชน์
ำ ในทีส่ดำนัินกต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อเนื่องมำจำกบุคคลดังกกล่
ำ ำวด้วย

มำตรำ ๒๘ ให้คณะกรรมกำรมีอำนำจแต่งตั้งคณะอนุกรรมกำรเพื่อช่วยเหลือในกำร
ดำเนินกิจกำรอย่ำสงใดอย่ ำงหนึ่งแล้วรำยงำนคณะกรรมกำร
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้นำควำมในมำตรำ ๑๗ มำตรำ ๑๘ และมำตรำ ๑๙ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๒๙ ในกำรดำเนิน กำรตำมควำมในมำตรำ ๒๗ ที่ดิน ที่ได้รับ มำโดยบท
แห่งประมวลกฎหมำยนี ้ตั้งอยู่ในท้องที่ใด ให้กำจัดให้ บุคคลทีส่ำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มีภกูมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิลำเนำอยู่ในท้องที่นั้นกได้
ำ รับ ได้ซื้อ
ได้แลกเปลี่ยน หรือได้เช่ำซื้อก่อน ต่อเมื่อมีที่ดินเหลืออยู่ จึงให้จัดให้บุคคลที่มีภูมิลำเนำอยู่ในท้องที่อื่น
สำนักได้ รับ ได้ซื้อ ได้แลกเปลีก่ยำน หรือได้เช่ำซืส้อำนัต่กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๐ เมื่อได้จัดให้ บุคคลเข้ำครอบครองในที ่ ดินรำยใดแล้ ว ให้ พนักงำน
สำนักเจ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหน้ำที่ออกใบจองให้กไว้ำ เป็นหลักฐำนก่
สำนัอนกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และเมื่อปรำกฏแก่พนักกำงำนเจ้ำหน้ำทีส่วำนั
่ำ กบุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คคลที่ได้จัดให้ กำ
เข้ำครอบครองที่ดินได้ทำประโยชน์ในที่ดิน และทั้งได้ปฏิบัติตำมระเบียบ ข้อบังคับ ข้อกำหนด และ
เงื่อนไขที่คณะกรรมกำรก ำหนดโดยครบถ้วนแล้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ก็ให้ พนักสำนั
งำนเจ้ ำหน้ำที่ออกหนังสือกแสดงสิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทธิใน
ที่ดินให้โดยเร็ว
มำตรำ ๓๑๒๐ โฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ที่ได้ออกสืบเนื่องมำจำก
ใบจองตำมมำตรำสำนั ๓๐กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และมำตรำ ๓๓ ห้ำมมิกใำห้ผู้ได้มำซึ่งสิสทำนั ธิใกนที ่ดินดังกล่ำวโอนที่ดินกนัำ้นให้แก่ผู้อื่น
ในกรณี ดังต่อไปนี้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๑) ถ้ำกเป็
ำ นกรณีที่ได้อสอกใบจองในหรื อหลังวันที่ ๑๔
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธันวำคม พ.ศ. สำนั๒๕๑๕ ห้ำมโอน
ภำยในกำหนดสิบปีนับแต่วันได้รับโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์
(๒) ถ้ำเป็นกรณีที่ได้ออกใบจองก่อนวันที่ ๑๔ ธันวำคม พ.ศ. ๒๕๑๕ เฉพำะที่รัฐให้
สำนักกำรช่ วยเหลือในด้ำนสำธำรณู
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ปโภคและอื ่น ๆ เนื่องจำกกำรจัดกทีำ่ดิน ห้ำมโอนภำยในก
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหนดห้ำปี
นับแต่วันได้รับโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์
สควำมในวรรคหนึ ่งมิให้ใช้บกังำคับแก่กรณีที่ทสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ี่ดินกนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้นตกทอดทำงมรดกหรื กำอโอนให้แก่
ทบวงกำรเมือง องค์กำรของรัฐบำลตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรจัดตั้งองค์กำรของรัฐบำล รัฐวิสำหกิจที่
สำนักจังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดตั้งขึ้นโดยพระรำชบักญำ ญัติ หรือโอนให้
สำนักแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก่สหกรณ์เพื่อชำระหนีก้โำดยได้รับอนุมสัตำนั ิจำกนำยทะเบี ยน
สหกรณ์
สภำยในก ำหนดเวลำห้ำมโอนตำมวรรคหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง สทีำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นั้นไม่อยู่ในข่ำยแห่งกำรบั
กำ งคับคดี

๑๙
มำตรำ ๓๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๔ ลงวันที่ ๑๓ ธันวำคม
๒๐
มำตรำ ๓๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
๒๕๒๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒ บุคคลใดเข้ำครอบครองที่ดินตำมนัยแห่งบทบัญญัติมำตรำ ๓๐ ไม่ปฏิบัติ

สำนักตำมระเบี ย บ ข้ อบั งคับกำข้อกำหนด หรืสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อเงืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อนไขของคณะกรรมกำร กำ อธิบ ดีมี อำนำจสั ่ งให้ บุคคลนั้น
ออกไปจำกที่ดิน นั้ นได้ และนับ ตั้งแต่วันได้รับคำสั่ ง ให้ บุคคลนั้นขำดสิ ทธิอันจะพึงได้ตำมระเบียบ
ข้อบังคับทั้งหลำยทั
สำนันกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลนั้นไม่พอใจคำสั่งดังกล่ำวในวรรคก่อน ก็มีสิทธิยื่นอุทธรณ์ต่อรั ฐมนตรีได้
ภำยในกำหนดสำมสิบวัน นับแต่วันได้รับคำสั่ง แต่ถ้ำรัฐมนตรีมิได้วินิจฉัยสั่งกำรภำยในกำหนดหกสิบวัน
นับแต่วันได้รับอุทสธรณ์ ให้ถือว่ำรัฐมนตรีสั่งให้กมำีสิทธิครอบครองในที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดินนั้นต่อไป แต่จะต้อกำงปฏิบัติตำม
ระเบียบ ข้อบังคับ ข้อกำหนด และเงื่อนไขของคณะกรรมกำรตำมเดิม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คำสั่งของรั
กำ ฐมนตรีให้สถำนั
ือเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นที่สุด กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๓๓ ในเขตท้องที่ใกดที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ คณะกรรมกำรยั งมิได้ประกำศเขตส ำรวจที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ ดิ นตำม
ควำมในหมวดนี้ก็ดี หรือในกรณีที่สภำพของที่ดินเป็นแปลงเล็กแปลงน้อยก็ดี รำษฎรจะขออนุญำต
บจองที่ดินได้โดยปฏิบกำัติตำมระเบียบสำนัข้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บังคับ ข้อกำหนด และเงื
กำ ่อนไขที่คณะกรรมกำรก ำหนด
และเมื่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่อนุญำตแล้ว ก็ให้ออกใบจองให้ต่อไป
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๓
กำรกำหนดสิทธิในที่ดิน
มำตรำกำ๓๔๒๑ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๓๕๒๒ (ยกเลิก) กำ

มำตรำกำ๓๖๒๓ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๒๔ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๗ (ยกเลิก)
มำตรำ ๓๘๒๕ (ยกเลิก)
๒๑
กำ ๓๔ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวั ตกิำฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั
สำนันกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ ๑๓ มกรำคม กำ
พุทธศักรำช ๒๕๐๒
๒๒
สำนัมำตรำ ๓๕ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ก๑๓
ำ มกรำคม
๒๓
กำ ๓๖ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวักตำิ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั
๒๔
มำตรำ ๓๗ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓ มกรำคม
๒๕
มำตรำ ๓๘ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓ มกรำคม
ทธศักรำช ๒๕๐๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๒๖ (ยกเลิก)

มำตรำ ๔๐๒๗ (ยกเลิก)
มำตรำ ๔๑๒๘ (ยกเลิก)
๒๙
สมำตรำ ๔๒ (ยกเลิก) กำ
มำตรำกำ๔๓๓๐ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๔๔๓๑ (ยกเลิก) กำ

มำตรำกำ๔๕๓๒ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๓๓ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๖ (ยกเลิก)
มำตรำ ๔๗๓๔ (ยกเลิก)
มำตรำ ๔๘๓๕ (ยกเลิก)
ส๒๖ำนัมำตรำ ๓๙ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณ

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สะปฏิ
ำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ก๑๓ ำ มกรำคม
๒๗
กำ ๔๐ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวั ตกิำฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั สำนันกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส๒๘ำนัมำตรำ ๔๑ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ
๒๙
กำ ๔๒ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวั กตำิ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวัสำนันกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๓๐
สำนัมำตรำ ๔๓ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ
๓๑
กำ ๔๔ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
๓๒
สำนัมำตรำ ๔๕ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ
๓๓
กำ ๔๖ ยกเลิ กสโดยประกำศของคณะปฏิ
๓๔
มำตรำ ๔๗ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓ มกรำคม
๓๕
มำตรำ ๔๘ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓ มกรำคม
- ๑๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙๓๖ (ยกเลิก)

มำตรำ ๕๐ ในกำรที่อธิบดีใช้อำนำจจำหน่ำยที่ดินตำมบทแห่งประมวลกฎหมำยนี้
ให้ อ ธิ บ ดี มี อ ำนำจจ
สำนักำหน่ ำ ยโดยกำรขำย หรืกำอ ให้ เช่ ำ ซื้ อ ตำมหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก เกณฑ์ แ ละวิ ธี ก ำรที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ ก ำหนดใน
กฎกระทรวง และให้อธิบดีมีอำนำจเรียกค่ำธรรมเนียมได้ไม่เกินร้อยละห้ำของรำคำที่จำหน่ำยนั้น
ถ้ำจำหน่ำยไม่ได้ภำยในสองปี ให้อธิบดีโดยอนุมัติรัฐมนตรีมีอำนำจจัดกำรขำยที่ดินนั้น ด้วยวิธีผ่อนส่ง
ภำยในสิบปี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อำนำจตำมควำมที่กล่ำวในวรรคแรกนั้น เมื่ออธิบดีเห็นเป็นกำรสมควรจะจัดแบ่ง
่ดินออกเป็นแปลง ๆ เพืกำ่อจำหน่ำยก็ได้สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๑ ในกรณีที่อธิบกำดีจะใช้อำนำจจ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำหน่ ำยที่ดิน ตำมประมวลกฎหมำยนี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้
ให้ผู้มีสิทธิในที่ดินอันจะพึงจำหน่ำยตกลงกับพนักงำนเจ้ำ หน้ำที่ว่ำที่ดินแปลงใด หรือส่วนของที่ดิน
สำนักตอนใดจะพึ งจำหน่ำย ถ้กำำไม่สำมำรถตกลงกั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ ให้เสนอเรื่องให้คณะกรรมกำรชี
กำ ้ขำด
มำตรำ ๕๒ ในกรณี ที่ อธิบ ดีเห็ น สมควรจะใช้ อ ำนำจจำหน่ำยที่ ดิน ให้ พ นั ก งำน
ำหน้ำที่แจ้งไปให้ผู้มกีสำิทธิในที่ดิน ทรำบล่ ว งหน้ำไม่น้อยกว่ำสำมสิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ วัน เมื่ อพ้สำนั
นกกำหนดดั งกล่ำ ว
ให้พนัก งำนเจ้ำหน้ำที่ตกลงกับผู้มีสิทธิในที่ดินเกี่ยวกับรำคำที่ดิน ถ้ำไม่สำมำรถตกลงรำคำที่ดินกันได้
ให้นำบทบัญญัติวส่ำำนั
ด้วกยกำรก ำหนดรำคำอสังหำริ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มทรัพย์โดยอนุ
สำนัญกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำโตตุลำกำรตำมกฎหมำยว่ กำ ำด้วยกำร
เวนคืนอสังหำริมทรัพย์มำใช้บังคับโดยอนุโลม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รำคำทีก่ดำ ินที่จะพึงตกลงหรื อที่จะพึงกำหนดโดยอนุกญ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำโตตุลำกำรนั ้นให้
สำนั ถือรำคำตลำด
ตำมที่เป็นอยู่ในวันที่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่แจ้งให้ผู้มีสิทธิในที่ดินทรำบว่ำอธิบดีจะใช้อำนำจจำหน่ำย
มำตรำ ๕๓ นับแต่วันที่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่แจ้งให้ทรำบตำมควำมในมำตรำ ๕๒
สำนักให้ อธิบดีมีอำนำจครอบครองที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินนั้นทันสำนั ที และให้ ผู้มีสิทธิในที่ดิน บริกวำ ำร ผู้เช่ำ ผู้อำศั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ย กและบุ
สำนั คคลอื่นใด
ที่อยู่ในที่ดินนั้น ออกจำกที่ดินภำยในกำหนดหนึ่งปี
ในกรณี ที่ มี สั ญ ญำเช่ ำ ที่ ดิ น แปลงนั้ น อยู่ ก็ ให้ สั ญ ญำเช่ ำ เป็ น อั น ระงับ ไปในวั น ที่
สำนักพนั กงำนเจ้ำหน้ำที่แจ้งให้กำผู้มีสิทธิในที่ดสินำนัทรำบว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำอธิบดีจะใช้อำนำจจ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำหน่ำย สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๔ เมื่อมีกำรจำหน่กำำยที่ดินของผู้ใสดตำมนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยแห่งประมวลกฎหมำยนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ โดยวิธี
เช่ำซื้อหรือผ่อนชำระรำคำ ให้อธิบดีชำระรำคำที่ดินให้แก่ผู้มีสิทธิในที่ดินเป็นงวด ๆ ให้เสร็จสิ้นภำยใน
สำนักระยะเวลำดั งต่อไปนี้ กำ
(๑) กรณีกำรจำหน่ำยตำมมำตรำ ๓๙ ให้ผ่อนชำระรำคำที่ดินภำยในห้ำปี
ส(๒)
ำนักกรณี กำรจำหน่ำยตำมมำตรำอื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่น ให้ผ่อสนชำนัำระรำคำที ่ดินภำยในสิบปีกำ
สำหรับกำรผ่อนชำระรำคำที่ดินนั้น ให้คิดดอกเบี้ยร้อยละสำมต่อปีของรำคำที่ดิน
่ค้ำงชำระจำกผู้ซื้อหรือกผูำ้เช่ำซื้อ ให้แก่สผำนั
ู้มีสกิทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิในที่ดินเดิม กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๓๖
มำตรำ ๔๙ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓ มกรำคม
- ๑๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๕ ในกรณีกำรขำยหรือให้เช่ำซื้อที่ดินตำมควำมในมำตรำ ๕๐ ถ้ำผู้ซื้อหรือ

สำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้เช่ำซื้อไม่ปฏิบัติตำมเงืก่อำนไขในสัญญำซืสำนั้อขำยหรื อสัญญำเช่ำซื้อ แล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำวแต่กรณี ให้อสำนั
ธิบกดีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีอำนำจเรียก กำ
ที่ดินคืน ในกำรเรียกที่ดินคืน ให้สิทธิในที่ดินตกเป็นของกรมที่ดินในวันที่ผู้ซื้อหรือผู้เช่ำซื้อได้ทรำบ
หรือควรจะได้ทรำบถึ สำนักงกำรเรี ยกที่ดินคืน กำ

หมวด ๔
กำรออกหนักงำสือแสดงสิทธิสในที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน กำ

มำตรำ ๕๖๓๗
ภำยใต้บังคับมำตรำ ๕๖/๑ แบบ หลักเกณฑ์ และวิธีกำรออกใบจอง
หนังสือรับรองกำรท
สำนัำประโยชน์ ใบไต่สวนหรือกโฉนดที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ดิน รวมทั
สำนั้งกใบแทนของหนั งสือดังกล่กำำว ให้ เป็นไป
ตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง
มำตรำ ๕๖/๑๓๘ กำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ถ้ำเป็น
ที่ดินที่มีอำณำเขตติดต่อคำบเกี่ยวหรืออยู่ในเขตที่ดินของรัสฐำนั
ที่มกีรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ะวำงแผนที่รูปถ่ำยทำงอำกำศหรื อ
สำนักระวำงรู ปถ่ำยทำงอำกำศกำพนักงำนเจ้ำหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่จะออกให้ได้ต่อเมื่อตรวจสอบกั
กำ บระวำงแผนที ่รูปถ่ำยทำง
อำกำศหรือระวำงรูป ถ่ ำยทำงอำกำศฉบับที่ทำขึ้นก่อนสุดเท่ำที่ทำงรำชกำรมีอยู่แล้วว่ำเป็นที่ดินที่
สำมำรถออกโฉนดที สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน หรือ หนังสือ รับ รองกำรท
กำ ำประโยชน์ สำนักได้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หรือ ตรวจสอบด้ว ยวิ
กำธีอื่น ทั้ง นี้
ตำมระเบียบที่อธิบดีกำหนด
มำตรำ๕๗๓๙ โฉนดที่ดินและหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ให้มีข้อควำมสำคัญ
ดังต่อไปนี้ ชื่อตัวสชืำนั่อกสกุ ล ที่อยู่ของผู้มีสิทธิใกนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ดิน ตำแหน่สงำนั
ที่ดกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน จำนวนเนื้อที่ รูปแผนที
กำ ่ของที่ดิน
แปลงนั้นซึ่งแสดงเขตข้ำงเคียงทั้งสี่ทิศ ให้เจ้ำพนักงำนที่ดินจังหวัด เจ้ำพนักงำนที่ดินจังหวัดสำขำ
สำนักหรื อเจ้ำพนักงำนที่ดินซึก่งำอธิบดีมอบหมำย
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เป็นผู้ลงลำยมือชื่อ และประทั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บตรำประจ ำตำแหน่งของ
เจ้ำพนักงำนที่ดินเป็นสำคัญ กับให้มีสำรบัญสำหรับจดทะเบียนไว้ด้วย
โฉนดที่ดินและหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ให้ทำเป็นคู่ฉบับรวมสองฉบับมอบ
สำนักให้ ผู้มีสิทธิในที่ดินฉบับหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ง อีกฉบับหนึสำนั
่งเก็กบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไว้ ณ สำนักงำนที่ดินกสำำหรับฉบับที่เสก็ำนับไว้ ณ สำนัก งำน
ที่ดินนั้น จะจำลองเป็นรูปถ่ำยหรือจัดเก็บโดยระบบเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรสื่อสำรก็ได้ ในกรณี
เช่นนี้ให้ถือเสมือนเป็ นฉบับ๔๐
สำนันกต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๓๗
สำนัมำตรำ ๕๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัสตำนั
ิแก้กไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับที่
๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑
๓๘
กำ ๕๖/๑ เพิ่มโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มเติกมำประมวลกฎหมำยที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน (ฉบับที่ ๑๑) กำ
พ.ศ. ๒๕๕๑
๓๙
มำตรำ ๕๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๔๐
มำตรำ ๕๗ วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน
สำนัก(ฉบั
บที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๕๐ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๔๑ เมื่อรัฐมนตรีเห็นสมควรจะให้มีกำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรอง

สำนักกำรท ำประโยชน์ในจังหวั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำดใดในปีใด ให้สำนั
รัฐกมนตรี ประกำศในรำชกิจกจำนุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เบกษำกำหนดจั งหวัดที่จะทำ
กำรสำรวจรังวัดทำแผนที่หรือพิสูจน์สอบสวนกำรทำประโยชน์สำหรับปีนั้น เขตจังหวัดที่รัฐมนตรี
ประกำศกำหนดไม่สำนั รวมท้ องที่ที่ทำงรำชกำรได้กจำำแนกให้เป็นเขตป่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไม้ถำวร กำ
เมื่อได้มีประกำศของรัฐมนตรีตำมวรรคหนึ่ง ให้ผู้ว่ำรำชกำรจังหวัดกำหนดท้องที่
และวันเริ่มต้น ของกำรเดิน สำรวจรังวัดในท้องที่นั้นโดยปิดประกำศไว้ ณ สำนักงำนที่ดิน ที่ว่ำกำร
อำเภอ ที่ว่ำกำรกิส่งำนัอำเภอ ที่ทำกำรกำนัน และที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ทำกำรผู้ใหญ่ สำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ำนแห่งท้องที่ก่อนวันเริกำ่มต้นสำรวจ
ไม่น้อยกว่ำสำมสิบวัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีเมื่อได้กมำีประกำศของผูสำนั
้ว่ำกรำชกำรจั งหวัดตำมวรรคสอง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้บุคคลตำมมำตรำ ๕๘ ทวิ
วรรคสอง หรือตัวแทนของบุคคลดังกล่ำว นำพนักงำนเจ้ำหน้ำที่หรือผู้ซึ่งพนักงำนเจ้ำหน้ำที่มอบหมำย
เพื่อทำกำรสำรวจรั
สำนั งวักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทำแผนที่หรือพิสูจน์สกอบสวนกำรท
ำ ำประโยชน์ ในที่ดินของตนตำมวั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นและเวลำ
ที่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ได้นัดหมำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกำรเดิ กำ น สำรวจพิสสูจำนัน์กสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อบสวนกำรทำประโยชน์ กำ เพื่อออกหนัสงำนัสืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รับรองกำรทำ กำ
ประโยชน์ เจ้ ำ พนั ก งำนที่ ดิ น มี อ ำนำจแต่ งตั้ งผู้ ซึ่ งได้ รั บ กำรอบรมในกำรพิ สู จ น์ ส อบสวนกำรท ำ
ประโยชน์ เป็นเจ้สำหน้
ำที่ออกไปพิสูจน์สอบสวนกำรทำประโยชน์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แทนตนได้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกำรปฏิ กำ บัติหน้ำที่ตสำมวรรคสี ่ ให้เจ้ำหน้ำที่เป็นกเจ้ำำพนักงำนตำมประมวลกฎหมำย
อำญำ
มำตรำ ๕๘ ทวิ๔๒ เมื่อได้สำรวจรังวัดทำแผนที่หรือพิสูจน์สอบสวนกำรทำประโยชน์
สำนักในที ่ดินตำมมำตรำ ๕๘ กแล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ว ให้พนักงำนเจ้
สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หน้ำที่ออกโฉนดที่ดินหรื กำ อหนังสือรับรองกำรท ำประโยชน์
แล้วแต่กรณี ให้แก่บุคคลตำมที่ระบุไว้ในวรรคสอง เมื่อปรำกฏว่ำที่ดินที่บุคคลนั้นครอบครองเป็น ที่ดิน
ที่อำจออกโฉนดทีส่ดำนัินหรื อหนังสือรับรองกำรทกำประโยชน์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ได้ตสำมประมวลกฎหมำยนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ กำ
บุคคลซึ่งพนักงำนเจ้ำหน้ำที่อำจออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์
สำนักตำมวรรคหนึ ่งให้ได้ คือ กำ
(๑) ผู้ ซึ่ งมี ห ลั กฐำนกำรแจ้งกำรครอบครองที่ ดิน มี ใบจอง ใบเหยียบย่ำ หนั งสื อ
รับรองกำรทำประโยชน์ โฉนดตรำจอง ตรำจองที่ตรำว่ำ “ได้ทำประโยชน์แล้ว” หรือเป็นผู้มีสิทธิตำม
สำนักกฎหมำยว่ ำด้วยกำรจัดทีก่ดำ ินเพื่อกำรครองชี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ผู้ซึ่งได้ปฏิบัติตำมมำตรำ ๒๗ ตรี
ส(๓)
ำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ซึ่งครอบครองที่ดินและท กำ ำประโยชน์ใสนทีำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน ภำยหลังวันที่ประมวลกฎหมำยนี
กำ ้
ใช้บังคับ และไม่มีใบจอง ใบเหยียบย่ำ หรือไม่มีหลักฐำนว่ำเป็นผู้มีสิทธิตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรจัด
่ดินเพื่อกำรครองชีพ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อ ประโยชน์แ ห่ง มำตรำนี้ ผู้ซึ่ง มีห ลัก ฐำนกำรแจ้ง กำรครอบครองที่ดิน ตำม
วรรคสอง (๑) ให้สหำนัมำยควำมรวมถึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งผู้ซึ่งได้คกรอบครองและท
ำ สำประโยชน์ ในที่ดินต่อเนื่องมำจำกบุ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ คคล
ดังกล่ำวด้วย
๔๑
มำตรำ ๕๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๔๒
มำตรำ ๕๘ ทวิ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับ
่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำหรับบุคคลตำมวรรคสอง (๒) และ (๓) ให้ออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำร

สำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำประโยชน์ แล้ วแต่กกรณีำ ได้ ไม่เกิ น ห้สำนั
ำสิกบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไร่ ถ้ำเกินห้ ำสิบไร่ จะต้กำ องได้ รับ อนุ มสัตำนัิ จกำกผู ้ว่ำรำชกำร
จังหวัดเป็นกำรเฉพำะรำย ทั้งนี้ ตำมระเบียบที่คณะกรรมกำรกำหนด
สภำยในสิ บ ปีนับ แต่วัน ที่ได้รกับำ โฉนดที่ดินหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัอหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตำม
วรรคหนึ่ง ห้ำมมิให้บุคคลตำมวรรคสอง (๓) ผู้ได้มำซึ่งสิทธิในที่ดินดังกล่ำวโอนที่ดินนั้นให้แก่ผู้อื่น
เว้นแต่เป็นกำรตกทอดทำงมรดก หรือโอนให้แก่ทบวงกำรเมือง องค์กำรของรัฐบำลตำมกฎหมำย
ว่ำด้วยกำรจัดตั้งองค์
สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรของรัฐบำล รัฐวิสำหกิ กำจที่จัดตั้งขึ้นโดยพระรำชบั ญญัติ หรือโอนให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แก่สหกรณ์
เพื่อชำระหนี้โดยได้รับอนุมัติจำกนำยทะเบียนสหกรณ์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีภำยในกกำำหนดระยะเวลำห้สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มโอนตำมวรรคห้ำ ที่ดกินำนั้นไม่อยู่ในข่ำสยแห่ ำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรบังคับคดี กำ
สมำตรำ ๕๘ ตรี๔๓ เมื่อรัฐมนตรี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เห็นสมควรจะให้ มีกำรออกโฉนดที่ดินสกำหรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บที่ดินที่
มีหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ซึ่งใช้ระวำงรูปถ่ำยทำงอำกำศในท้องที่ใด ให้รัฐมนตรีประกำศในรำช
สำนักกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จจำนุเบกษำกำหนดท้กอำ งที่นั้นและวันสำนั
ที่เกริงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่มดำเนินกำรออกโฉนดที
กำ ่ดินให้ทรำบล่สวำนังหน้ ำไม่น้อยกว่ำ
สำมสิบวัน
กำรทำแผนที่เพื่อออกโฉนดที่ดินตำมวรรคหนึ ่ง ให้นำหลักฐำนเกี่ยวกับระวำงรูปถ่ำย
สำนักทำงอำกำศที ่ใช้กับหนังสืกอำรับรองกำรทสำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำปรับแก้ตำมหลักกำ วิชำกำรแผนที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่รูปกถ่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ำยทำงอำกำศ กำ
โดยไม่ต้องทำกำรสำรวจรังวัด เว้นแต่กรณีจำเป็นให้เจ้ำพนักงำนที่ดินทำกำรสำรวจรังวัด
สเมืำนั่อกถึงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งกำหนดวัน ที่เริ่ม ดำเนิ
กำน กำรออกโฉนดที ่ดินตำมประกำศของรักฐำ มนตรีตำม
วรรคหนึ่ งแล้ ว ให้ ระงับ กำรจดทะเบี ย นสิ ทธิและนิติกรรมใด ๆ ที่ต้ องมีกำรรังวัดส ำหรับ ที่ดิ นที่ มี
สำนักหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ โดยใช้รสะวำงรู ปถ่ำยทำงอำกำศในท้กอำงที่ดังกล่ำว เว้สนำนัแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณีจำเป็น กำ
เจ้ำพนักงำนที่ดินจะอนุญำตเฉพำะรำยก็ได้ ทั้งนี้ ตำมระเบียบที่คณะกรรมกำรกำหนด
สกำรออกโฉนดที ่ดินตำมมำตรำนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ ให้ออกแก่ สำนัผกู้มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีชื่อซึ่งเป็นผู้มีสิทธิในหนั กำงสือรับ รอง
กำรทำประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อได้กจำัดทำโฉนดที่ดสำนัินแปลงใดพร้ อมที่จะแจกแล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ให้เจ้ำพนัสกำนังำนที ่ดินประกำศ
กำหนดวันแจกโฉนดที่ดินแปลงนั้นแก่ผู้มีสิทธิ และให้ถือว่ำหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์สำหรับ
ที่ดินแปลงนั้นได้ยกเลิกตั้งแต่วันกำหนดแจกโฉนดที่ดินตำมประกำศดังกล่ำว และให้ส่งหนังสือรับรอง
สำนักกำรท ำประโยชน์ที่ยกเลิกกำแล้วนั้นคืนแก่สเำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จ้ำกพนั กงำนที่ดิน เว้นแต่กรณี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สูญหำย สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๔๔
สมำตรำ ๕๙ ในกรณีที่ผู้มกีสำ ิทธิครอบครองที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินมำขอออกโฉนดที่ดินกหรื
ำ อหนังสือ
รับรองกำรทำประโยชน์เป็นกำรเฉพำะรำยไม่ว่ำจะได้มีประกำศของรัฐมนตรีตำมมำตรำ ๕๘ แล้ว
สำนักหรื อไม่ก็ตำม เมื่อพนักงำนเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหน้ำที่พสิจำนัำรณำเห็ นสมควร ให้ดำเนิกำนกำรออกโฉนดที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินหรือหนังสือ กำ
รับรองกำรทำประโยชน์ แล้วแต่กรณี ได้ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่ประมวลกฎหมำยนี้กำหนด

๔๓
มำตรำ ๕๘ ตรี เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.
๒๕๒๘
๔๔
มำตรำ ๕๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๙๖ ลงวันที่ ๒๙ กุมภำพันธ์
- ๒๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งมำตรำนี้ ผู้มีสิทธิครอบครองที่ดินตำมวรรคหนึ่งให้หมำยควำม
สำนักรวมถึ ง ผู้ ซึ่ งได้ ค รอบครองและท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำประโยชน์ ในที่ ดิ น ต่ อ เนื่ อ งมำจำกผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ ซึ่ ง มี ห ลัสกำนั
ฐำนกำรแจ้ งกำร
ครอบครองด้วย
มำตรำ ๕๙ ทวิ๔๕ ผู้ซึ่งครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินอยู่ก่อนวันที่ประมวล
กฎหมำยนี้ใช้บังคับโดยไม่มีหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน และมิได้แจ้งกำรครอบครองตำมมำตรำ ๕
แห่งพระรำชบัญญัสำนั ติใกห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใช้ประมวลกฎหมำยทีก่ดำิน พ.ศ. ๒๔๙๗ สำนัแต่ ไม่รวมถึงผู้ซึ่งมิได้ปฏิบกัตำิตำมมำตรำ
๒๗ ตรี ถ้ำมีควำมจำเป็นจะขอออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์เป็นกำรเฉพำะรำย
สำนักเมืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อพนักงำนเจ้ำหน้ำทีก่พำิจำรณำเห็นสมควรให้ ดำเนินกำรออกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินหรือหนัสำนั งสืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ประโยชน์ แล้วแต่กรณี ได้ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่ประมวลกฎหมำยนี้กำหนด แต่ต้องไม่เกิน
ห้ำสิบไร่ ถ้ำเกินห้สำำนั
สิบกไร่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จะต้องได้รับอนุมัติจำกผู
กำ ้ว่ำรำชกำรจัสงำนั
หวักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทั้งนี้ ตำมระเบียบที่คกณะกรรมกำร
ำ
กำหนด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เพื่อประโยชน์
กำ แห่งมำตรำนี ้ ผู้ครอบครองและทกำประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ในทีสำนั
่ดินกตำมวรรคหนึ ่ง
ให้หมำยควำมรวมถึงผู้ซึ่งได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินต่อเนื่องมำจำกบุคคลดังกล่ำวด้วย
มำตรำกำ ๕๙ ตรี๔๖ สในกำรออกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน หรือกหนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ง สือ รับ รองกำรท ำประโยชน์
ถ้ำ ปรำกฏว่ำเนื้อที่ที่ทำกำรรังวัดใหม่แตกต่ำงไปจำกเนื้ อที่ตำมใบแจ้งกำรครอบครองตำมมำตรำ ๕
แห่งพระรำชบัญสญัำนัติใกห้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใช้ประมวลกฎหมำยทีกำ่ดิน พ.ศ. ๒๔๙๗ ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่พกำิจำรณำออก
หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินให้ได้เท่ำจำนวนเนื้อที่ที่ได้ทำประโยชน์ ทั้งนี้ ตำมระเบียบที่คณะกรรมกำร
ำหนด กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๕๙ จัตวำ๔๗ กำรออกโฉนดที

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน ตำมมำตรำ ๕๘ ทวิ มำตรำก๕๘
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ตรี และ
มำตรำ ๕๙ ถ้ำหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินเดิมมีรำยกำรภำระผูกพัน หรือมีรำยกำรเปลี่ยนแปลงผู้มีสิทธิ
สำนักในที ่ดินในระหว่ำงดำเนินกำกำรออกโฉนดที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้ยกรำยกำรดังกล่ำวมำจดแจ้
กำ งไว้ในโฉนดที ่ดินด้วย
๔๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๙ เบญจ กำรออกโฉนดที่ดินตำมมำตรำ ๕๘ ทวิ และมำตรำ ๕๙ ให้ถือว่ำ
สำนักหนั งสือแสดงสิทธิในที่ดกินำเดิมเป็นอันยกเลิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และให้ส่งหนังสือแสดงสิ
กำทธิในที่ดินที่ยสกเลิ
ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แล้วนั้นคืนแก่ กำ
เจ้ำพนักงำนที่ดิน เว้นแต่กรณีสูญหำย

๔๕
สำนัมำตรำ ๕๙ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ
ั ติ ฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวั น ที่ ๒๙กำ กุ ม ภำพั น ธ์
๔๖
กำ ๕๙ ตรี เพิ่ มสำนั
โดยประกำศของคณะปฏิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วั ตกิ ำฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวัสำนั
น ทีก่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๒๙ กุ ม ภำพั น ธ์ กำ
๔๗
มำตรำ ๕๙ จัตวำ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๔๘
มำตรำ ๕๙ เบญจ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
- ๒๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖๐๔๙ ในกำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ถ้ำมีผู้โต้แย้ง

ท ธิ กั น ให้ พ นั ก งำนเจ้กำำ หน้ ำ ที่ ห รื อสเจ้ำนัำกพนั ก งำนที่ ดิ น แล้ ว แต่กกำ รณี มี อ ำนำจท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำกำรสอบสวน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เปรียบเทียบ ถ้ำตกลงกัน ได้ก็ให้ ดำเนิ นกำรไปตำมที่ตกลง หำกตกลงกันไม่ได้ให้ เจ้ำพนักงำนที่ดิน
จังหวัดหรือเจ้ำพนัสำนั กงำนที ่ดินจังหวัดสำขำมีอำนำจพิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จำรณำสัส่งำนั กำรไปตำมที ่เห็นสมควร กำ
เมื่อเจ้ำพนักงำนที่ดินจังหวัด หรือเจ้ำพนักงำนที่ดินจังหวัดสำขำสั่งประกำรใดแล้ว
ให้แจ้งเป็นหนังสือต่อคู่กรณีเพื่อทรำบ และให้ฝ่ำยที่ไม่พอใจไปดำเนินกำรฟ้องต่อศำลภำยในกำหนด
หกสิบวันนับแต่วันสำนั ทรำบค ำสั่ง
ในกรณีที่ได้ฟ้องต่อศำลแล้ว ให้รอเรื่องไว้ เมื่อศำลได้พิพำกษำหรือมีคำสั่งถึงที่สุด
สำนักประกำรใด จึงให้ดำเนินกกำรไปตำมกรณี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนัถ้ำกไม่ ฟ้องภำยในกำหนด ก็กใำห้ดำเนินกำรไปตำมที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่เจ้ำพนักงำน
ที่ดินจังหวัดหรือเจ้ำพนักงำนที่ดินจังหวัดสำขำสั่ง แล้วแต่กรณี
มำตรำ ๖๑ ๕๐ เมื่อ ควำมปรำกฏว่ำได้ ออกโฉนดที่ ดิ น หรือ หนังสื อ รับ รองกำรท ำ
สำนักประโยชน์ หรือได้จดทะเบี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนสิทธิและนิ สำนัตกิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รรมเกี่ยวกั บอสังหำริมกทรั ำ พย์ หรือจดแจ้
สำนังกเอกสำรรำยกำร
จดทะเบียนอสังหำริมทรัพย์ให้แก่ผู้ใดโดยคลำดเคลื่อนหรือไม่ชอบด้วยกฎหมำย ให้อธิบดีหรือผู้ซึ่ง
อธิบดีมอบหมำยซึสำนั ่งดกำรงต
ำแหน่งรองอธิบดีหรือผู้ตรวจรำชกำรกรมที สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่ดินมีอำนำจหน้ำที่สั่งเพิกถอน
สำนักหรื อแก้ไขได้
ก่อนที่จะดำเนินกำรตำมวรรคหนึ่ง ให้อธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมำยตำมวรรคหนึ่ง
ตั้งคณะกรรมกำรสอบสวนขึ ้นคณะหนึ่ง โดยมีกอำ ำนำจเรียกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน หนังสือรับรองกำรท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำประโยชน์
เอกสำรที่ได้จ ดทะเบีย นสิท ธิและนิติกรรม เอกสำรที่ได้จดแจ้งรำยกำรทะเบียนอสังหำริมทรัพ ย์
สำนักหรื อเอกสำรอื่น ที่เกี่ยวข้กำองมำพิจำรณำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัพร้ อมทั้งแจ้งให้ผู้มีส่ว นได้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เสียทรำบเพืส่อำนั ให้กโงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อกำสคัดค้ำน กำ
ถ้ำไม่คัดค้ำนภำยในกำหนดสำมสิบวันนับแต่วันที่ได้รับแจ้ง ให้ถือว่ำไม่มีกำรคัดค้ำน
สคณะกรรมกำรสอบสวนกำรออกโฉนดที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ส่ดำนั
ินหรื อหนังสือรับรองกำรทกำำประโยชน์
ที่ออกโดยคลำดเคลื่ อนหรื อไม่ช อบด้ วยกฎหมำย อย่ำงน้ อยต้ องมีเจ้ำพนั กงำนฝ่ ำยปกครองและ
สำนักตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วแทนคณะผู้บริหำรท้อกงถิ ำ ่นหรือผู้บริหสำรท้
ำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งถิ่นที่ที่ดินนั้นตั้งอยู่เป็กนำ กรรมกำร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรสอบสวนตำมวรรคสองต้องดำเนิน กำรให้ แล้ วเสร็จและส่ งให้ อธิบ ดีห รือผู้ ซึ่ง
อธิบ ดีม อบหมำยตำมวรรคหนึ่งภำยในกำหนดหกสิบ วันนับแต่วัน ที่ได้มีคำสั่งให้ทำกำรสอบสวน
สำนักในกรณี ที่คณะกรรมกำรสอบสวนไม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สสำนั
ำมำรถด ำเนินกำรให้แล้วกเสร็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จ ภำยในกำหนดเวลำดั งกล่ำว
ให้ค ณะกรรมกำรสอบสวนรำยงำนเหตุที่ทำให้ กำรสอบสวนไม่แล้ วเสร็จต่ออธิบดีห รือผู้ ซึ่งอธิบดี
มอบหมำยตำมวรรคหนึ ่งเพื่อขอขยำยระยะเวลำกำรสอบสวน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัโดยให้ อธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบกดีำ มอบหมำย
ตำมวรรคหนึ่งสั่งขยำยระยะเวลำดำเนินกำรได้ตำมควำมจำเป็นแต่ไม่เกินหกสิบวัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้อธิบกดีำ หรือผู้ซึ่งอธิบสดีำนัมกอบหมำยตำมวรรคหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งพิกจำำรณำให้แล้วเสร็
สำนัจกภำยในสิ บห้ำวัน
นับแต่ได้รับรำยงำนกำรสอบสวนจำกคณะกรรมกำรสอบสวนตำมวรรคสี่ เมื่ออธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดี
มอบหมำยตำมวรรคหนึ ่งพิจำรณำประกำรใดแล้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ก็ให้ดำเนินสกำรไปตำมนั ้น

๔๙
มำตรำ ๖๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๕๐
มำตรำ ๖๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
สำนัก๑๑)
- ๒๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรดำเนิ น กำรเพิ กถอนหรือแก้ไขตำมควำมในมำตรำนี้ ถ้ำไม่ได้โฉนดที่ ดิน หรือ

สำนักหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มำ ให้ถสือำนัว่กำโฉนดที ่ดินหรือหนังสือรักบำ รองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นั้นสูญหำย
และให้เจ้ำพนักงำนที่ดินออกใบแทนหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินเพื่อดำเนินกำรต่อไป
สถ้ำนั
ำมีกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรคลำดเคลื่อนเนื่องจำกเขี กำ ยนหรือพิมสพ์ำนัขก้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ควำมผิดพลำดโดยมีหลักกำ ฐำนชัดแจ้ง
และผู้ มีส่ว นได้เสีย ยิ น ยอมเป็ น ลำยลั กษณ์ อักษรแล้ ว ให้ เจ้ำพนักงำนที่ ดินมีอำนำจหน้ ำที่แก้ไขให้
ถูกต้องได้
สในกรณี ที่ศำลมีคำพิพ ำกษำหรื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อ คำสั่ง ถึงสทีำนั
่สุดกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้เพิกถอนหรือ แก้ไขอย่ กำ ำ งใดแล้ ว
ให้เจ้ำพนักงำนที่ดินดำเนินกำรตำมคำพิพำกษำหรือคำสั่งนั้นตำมวิธีกำรที่อธิบดีกำหนด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรตั้กงคณะกรรมกำรสอบสวน
ำ กำรสอบสวน กำรแจ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งผู้มีส่วนได้
สำนัเสีกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เพื่อให้โอกำส กำ
คั ด ค้ ำ นและกำรพิ จ ำรณำเพิ ก ถอนหรื อ แก้ ไข ให้ เป็ น ไปตำมหลั ก เกณฑ์ แ ละวิ ธี ก ำรที่ ก ำหนดใน
กฎกระทรวง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๖๒ บรรดำคดี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่เกกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ดขึ้นเกี่ยวด้วยเรื่องกรรมสิ
กำ ทธิ์ที่ดินที่ได้สอำนัอกโฉนดที ่ดินแล้ว
เมื่อศำลพิจำรณำพิพำกษำคดีถึงที่สุดแล้ว ให้ศำลแจ้งผลของคำพิพำกษำอันถึงที่สุดหรือคำสั่งนั้นต่อ
เจ้ำพนักงำนที่ดินสแห่
งท้องที่ซึ่งที่ดินนั้นตั้งอยู่ด้วย สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๓ โฉนดที่ดินของผู้ใดเป็นอันตรำย ชำรุด สูญหำยด้วยประกำรใด ให้เจ้ำของ
มำขอรับใบแทนโฉนดที ่ดินนั้นได้
เมื่อได้ออกใบแทนไปแล้ว โฉนดที่ดินเดิมเป็นอันยกเลิก เว้นแต่ศำลจะสั่งเป็นอย่ำงอื่น
สำหรักบำกำรขอใบแทนใบจอง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หนังสือรับรองกำรท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำประโยชน์หสรืำนั
อใบไต่ สวน ให้นำ
ควำมดังกล่ำวข้ำงต้นมำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๖๔๕๑ ถ้ำโฉนดที่ดิน ใบไต่ส่วน หนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ หรือใบจอง
สำนักฉบั บสำนักงำนที่ดินเป็นกอัำนตรำย ชำรุดสำนัสูญกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หำย ให้พนักงำนเจ้ำหน้กำำที่ตำมมำตรำสำนั
๗๑กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีอำนำจเรียก กำ
หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินดังกล่ำวจำกผู้มีสิทธิในที่ดินมำพิจำรณำแล้วจัดทำขึ้นใหม่ โดยอำศัยหลักฐำน
เดิมได้
หมวด ๕
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำรรั
กำ งวัดที่ดิน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๕ กำรรังวัดเพื่อออกโฉนดที่ดิน ให้ เป็นไปตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่
๕๑
มำตรำ ๖๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๒)
๒๕๒๑ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖๖ เพื่อประโยชน์แก่กำรรังวัด ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่และคนงำนมีอำนำจ

สำนักเข้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำไปในที่ดินของผู้มีสิทกำธิในที่ดิน หรือสำนั
ผู้คกรอบครองในเวลำกลำงวั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำนได้ แต่จะต้อสำนั งแจ้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งให้ผู้มีสิทธิใน กำ
ทีด่ ินทรำบเสียก่อน และให้ผู้มีสิทธิในที่ดินหรือผู้ครอบครองที่ดินนั้นอำนวยควำมสะดวกตำมควรแก่กรณี
สในกรณี ต้องสร้ำงหมุดหลักกฐำนกำรแผนที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ส่ใำนั
นทีก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินของผู้ใด ให้ พนักงำนเจ้
กำ ำหน้ำที่ มี
อำนำจสร้ำงหมุดหลักฐำนลงได้ตำมควำมจำเป็น
ในกำรรังวัด เมื่อมีควำมจำเป็นและโดยสมควร พนักงำนเจ้ำหน้ำที่มีอำนำจที่จะขุดดิน
ตัด รำนกิ่งไม้หรือสกระท ำกำรอย่ำงอื่นแก่สิ่งทีก่กำ ีดขวำงแก่กำรรั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนังกวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดได้เท่ำที่จำเป็น ทั้งนีก้ำให้ระลึกถึง
กำรที่จะให้เจ้ำของได้รับควำมเสียหำยน้อยที่สุด
มำตรำ ๖๗ เมื่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ได้จั ดทำหลักหมำยเขตที่ดิน หรือได้สร้ำงหมุด
หลักฐำนเพื่อกำรแผนที ่ลงไว้ในที่ใด ห้ำมมิให้กผำู้หนึ่งผู้ใดนอกจำกพนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนเจ้ำหน้ำที่ ทำลำย
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดัดแปลง
เคลื่อนย้ำย ถอดถอนหลักหมำยเขตหรือหมุดหลักฐำนเพื่อกำรแผนที่นั้นไปจำกที่เดิม เว้นแต่จะได้รับ
สำนักอนุ ญำตจำกเจ้ำพนักงำนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖๘ เมื่อบุคคลใดมีควำมจำเป็นที่จสะต้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
องกระทำกำรตำมควำมในมำตรำ ๖๗
สำนักให้ ยื่นคำร้องต่อเจ้ำพนักกงำนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ดินเพื่อขออนุ
สำนักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำต กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่เจ้ำพนักงำนที่ดินไม่อนุญำต ให้เจ้ำของที่ดินมีสิทธิอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีได้
ภำยในสิ บ ห้ ำวันสนัำนั
บ จำกวั น ทรำบคำสั่งไม่อนุกญ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำต ให้ รัฐมนตรี
ั่ งภำยในหกสิ บวันนับกจำกวั ำ น ได้รั บ
อุทธรณ์ คำสั่งรัฐมนตรีให้เป็นที่สุด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำรัฐมนตรี
กำ ไม่สั่งภำยในก
สำนักำหนดหกสิ บวันดังกล่ำวในวรรคก่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อน ให้สถำนัือว่กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนุญำต กำ
สมำตรำ ๖๙ เมื่อเป็นกำรสมควรจะท
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำกำรสอบเขตที ่ดินตำมแผนที่ระวำงในท้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ องที่ใด
ให้ผู้ว่ำรำชกำรจังหวัดประกำศให้ผู้มีสิทธิในที่ดินทรำบล่วงหน้ำไม่น้อยกว่ำสิบห้ำวัน กำรประกำศให้ทำ
สำนักหนั งสือปิดไว้ในบริเวณทีกำ่ดินเพื่อให้ผู้ที่เสกีำนั่ยวข้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี องทรำบด้วย และให้แกจ้ำ งกำหนด วันสเวลำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไปให้ผู้มีสิทธิ
ในที่ดินทรำบอีกชั้นหนึ่ง และให้ผู้มีสิทธิในที่ดินนำพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ทำกำรรังวัดสอบเขตที่ดิน
ผู้มีสิทธิในที่ดินตำมควำมในวรรคก่อน จะตั้งตัวแทนนำพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ทำกำร
งวัดสอบเขตที่ดินของตนก็กำ ได้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ที่ดิน ที่ได้ทำกำรสอบเขตแล้ว ให้เจ้ำพนักงำนที่ดินมีอำนำจทำโฉนดที่ดิน ให้ใหม่
แทนฉบับเดิม ส่วสนฉบั บเดิมเป็นอันยกเลิกและให้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส่งคืน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๖๙ ทวิ๕๒ ผู้มสีสำนัิทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในที่ดินประสงค์จะขอสอบเขตโฉนดที
กำ ่ดสินำนัเฉพำะรำยของตน
ให้ยื่นคำขอพร้อมด้วยโฉนดที่ดินนั้นต่อเจ้ำพนักงำนที่ดินและให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ไปทำกำรรังวัดให้
สในกำรรั งวัด ถ้ำปรำกฏว่ำกำรครอบครองไม่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัตกรงกั บแผนที่ห รือเนื้อที่กในโฉนดที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ดิน
เมื่อผู้มีสิทธิในที่ดินข้ำงเคียงได้รับรองแนวเขตแล้ว ให้เจ้ำพนั กงำนที่ดินมีอำนำจแก้ไขแผนที่หรือเนื้อที่
สำนักให้ ตรงกับควำมเป็นจริงได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เว้นแต่จะเป็สนำนั
กำรสมยอมเพื ่อหลีกเลี่ยงกฎหมำย
๕๒
มำตรำ ๖๙ ทวิ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับ
่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ไม่อำจติดต่อผู้มีสิทธิในที่ดินข้ำงเคียงให้มำระวังแนวเขตได้ หรือในกรณีที่
้มีสิทธิในที่ดินข้ำงเคียงได้
กำ รับกำรติดต่สอำนั
จำกพนั กงำนเจ้ำหน้ำที่ให้กมำำระวังแนวเขตแล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แต่ไม่มำ หรือ กำ
มำแต่ไม่ยอมลงชื่อรับรองแนวเขตโดยไม่ได้คัดค้ำนกำรรังวัด ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่แจ้งเป็นหนังสือให้
ผู้นั้นมำลงชื่อรับรองแนวเขตหรื อคัดค้ำนภำยในสำมสิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บวันนัสบำนัแต่กวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ันที่ได้ส่งหนังสือ ถ้ำผู้มกำีสิทธิในที่ดิน
ข้ำงเคียงไม่ดำเนินกำรอย่ำงหนึ่งอย่ ำงใดภำยในกำหนดดังกล่ำว และผู้ขอได้ให้คำรับรองว่ำมิได้นำทำ
กำรรังวัดรุกล้ำที่ดินข้ำงเคียงและยินยอมให้แก้ไขแผนที่หรือเนื้อที่ให้ตรงกับควำมเป็นจริง ให้เจ้ำพนักงำน
ที่ดินดำเนินกำรตำมวรรคสองไปได้ โดยไม่ต้องมีกำกำรรับรองแนวเขต
กำรติ ด ต่ อ หรื อ กำรแจ้ ง ผู้ มี สิ ท ธิ ในที่ ดิ น ข้ ำ งเคี ย งตำมวรรคสำม ให้ เป็ น ไปตำม
สำนักหลั กเกณฑ์และวิธีกำรทีก่กำำหนดในกฎกระทรวง
หำกปรำกฏว่ำมีผู้คัดค้ำน ให้ เจ้ำพนักงำนที่ดินมีอำนำจสอบสวนไกล่เกลี่ยโดยถือ
หลักฐำนแผนที่เป็สนำนัหลั กในกำรพิจำรณำ ถ้ำตกลงกั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นได้ก็ให้สดำนั ำเนิ นกำรไปตำมที่ตกลง แต่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ต้องไม่เป็น
กำรสมยอมกันเพื่อหลีกเลี่ยงกฎหมำย หำกตกลงกันไม่ได้ให้แจ้งคู่กรณีไปฟ้องต่อศำลภำยในเก้ำสิบวัน
สำนักนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บแต่วันที่ได้รับแจ้ง ถ้ำกไม่
ำ มีกำรฟ้องภำยในก ำหนดดังกล่ำว ให้ถือกว่ำำผู้ขอไม่ประสงค์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัจกะสอบเขตโฉนด
ที่ดินนั้นต่อไป
ในกรณีผู้มีสิทธิในที่ดินประสงค์จะขอให้ตสรวจสอบเนื ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
้อที่ตำมหนังสือรับรองกำรทำ
สำนักประโยชน์ เฉพำะรำยของตน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้ยื่นคำขอพร้ อมด้วยหนังสือรับรองกำรท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำประโยชน์สสำนัำหรั บที่ดินนั้นต่อ
เจ้ำพนักงำนที่ดิน และให้นำควำมในวรรคสอง วรรคสำม วรรคสี่ และวรรคห้ำ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๗๐ เพื่อประโยชน์แก่กำรรังวัด ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่มีอำนำจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๑) เรีกยำกผู้มีสิทธิในทีส่ดำนัินกข้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำงเคียงมำระวังแนวเขตกำ และลงชื่อรับสทรำบแนวเขตที ่ดิน
ของตน
ส(๒)
ำนักเรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยกให้บุคคลที่เกี่ยวข้อกงมำให้ ำ ถ้อยคำสหรืำนัอกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สั่งให้ส่งเอกสำร หรือหลั
กำกฐำนอื่นใด
ที่เกี่ยวข้องในกำรสอบสวน
มำตรำ ๗๐ ทวิ๕๓ ให้ นำควำมในมำตรำ ๖๖ และมำตรำ ๗๐ มำใช้บังคับแก่กำร
พิสูจน์สอบสวนที่ดินเพื่อออกหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ และกำรตรวจสอบเนื้อที่ตำมหนังสือ
บรองกำรทำประโยชน์กโดยอนุ
ำ โลม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๖ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
สมำตรำ ๗๑๕๔ ให้เจ้ำพนักกงำนที

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ดิน เป็นสพนั
ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนเจ้ำหน้ำที่จดทะเบีกยำ นสิทธิและ
นิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ตำมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ สำหรับอสังหำริมทรัพย์ที่อยู่
สำนักในเขตท้ องที่สำนักงำนทีก่ดำินจังหวัดหรือสสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนที่ดินสำขำนั้น กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๕๓
มำตรำ ๗๐ ทวิ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับ
่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๑ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณี ที่ ส ำนั กงำนที่ ดิน จั งหวัดหรือส ำนัก งำนที่ ดิน สำขำได้ นำระบบเทคโนโลยี
สำนักสำรสนเทศและกำรสื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี่อกสำรมำใช้
ำ ใ นกำรจดทะเบี ย นสิท ธิแ ละนิกตำิก รรมแล้ว ให้สเำนัจ้ำกพนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก งำนที่ดิน
เป็น พนักงำนเจ้ำหน้ำที่จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ตำมประมวลกฎหมำย
แพ่งและพำณิชย์สโดยระบบเทคโนโลยี สำรสนเทศและกำรสื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส่อำนั
สำรส ำหรับอสังหำริมทรัพกย์ำที่อยู่ในเขต
ท้องที่สำนักงำนที่ดินจังหวัดหรือสำนักงำนที่ดินสำขำอื่นได้ด้วย เว้นแต่กำรจดทะเบียนที่ต้องมีกำร
ประกำศหรือต้องมีกำรรังวัด ทั้งนี้ ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่อธิบดีประกำศกำหนดในรำชกิจจำ
นุเบกษำ๕๕ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำต รำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๗ ๒ ๕๖ ผู้ ใสดป
ำนักระสงค์ จ ะจดท ะเบี ยน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สิ ท ธิ แ ละนิสติำนักกรรมเกี ่ ย วกั บ
อสังหำริมทรัพย์ตำมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ ให้คู่กรณีนำหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินมำขอ
จดทะเบียนต่อพนัสกำนังำนเจ้ ำหน้ำที่ตำมมำตรำ ก๗๑
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขอจดทะเบีย นสิท ธิแ ละนิติก รรมตำมวรรคหนึ่ง สำหรับ ที่ดินที่มีโ ฉนดที่ดิน
สำนักใบไต่ สวนหรือหนังสือรักบำรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คู่กรณีอำจยื่นคำขอต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอพนักงำนเจ้ำสหน้
ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ ณ กรมที่ดิน กำ
หรือสำนักงำนที่ดินแห่งใดแห่งหนึ่ง เพื่อให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมมำตรำ ๗๑ ดำเนินกำรจดทะเบียนให้
เว้นแต่กำรจดทะเบี ยนที่ต้องมีกำรประกำศหรือต้องมีกำรรังวัสดำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๗๓ เมื่ อ ปรำกฏต่ อ พนั ก งำนเจ้ ำหน้ ำที่ ว่ำนิ ติ ก รรมที่ คู่ ก รณี น ำมำขอจด
ทะเบียนนั้นเป็นโมฆะกรรม พนักงำนเจ้ำหน้ำทีกำ่ไม่ต้องจดทะเบีสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนให้
หำกนิติกรรมที่คู่กรณีนำมำขอจดทะเบียนนั้นปรำกฏว่ำเป็นโมฆียะกรรม ให้พนักงำน
ำหน้ำที่รับจดทะเบียนในเมื
กำ ่อคู่กรณีฝส่ำำนั
ยทีก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำจเสียหำยยืนยันให้จดกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๗๔ ในกำรดำเนินกำรจดทะเบี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนสิ ทธิกแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ละนิติกรรมของพนักงำนเจ้
กำ ำหน้ำที่
ตำมมำตรำ ๗๑ ให้ พนั กงำนเจ้ำหน้ ำที่มีอำนำจสอบสวนคู่กรณี และเรียกบุ คคลที่เกี่ยวข้องมำให้
สำนักถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยคำ หรือส่งเอกสำรหลักำ กฐำนที่เกี่ยวข้
สำนัอกงได้ ตำมควำมจำเป็น แล้กวำให้พนักงำนเจ้สำำนัหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำที่ดำเนินกำร
ไปตำมควรแก่กรณี
ถ้ำมีกรณีเป็นที่ควรเชื่อได้ว่ำ กำรขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมนั้น จะเป็นกำร
สำนักหลี กเลี่ยงกฎหมำย หรืกอำเป็น ที่ควรเชื่อสได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักว่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำบุคคลใดจะซื้อที่ดินเพืกำ่อประโยชน์แสก่ำนั
คนต่ ำงด้ำว ให้ขอ
คำสั่งต่อรัฐมนตรี คำสั่งรัฐมนตรีเป็นที่สุด
มำตรำ ๗๕๕๗
กำรดำเนินกำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดินที่มีโฉนด
่ดินหรือหนังสือรับรองกำรท
กำ ำประโยชน์
สำนักให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เจ้ำพนักงำนที่ดินบันกทึำกข้อตกลงหรือสำนั
ทำสั ญญำเกี่ยวกับ
๕๔
มำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๗๑ แก้ไขเพิ่มสเติ
ำนัมกโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๕๕
มำตรำ ๗๑ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๐)
พ.ศ. ๒๕๕๐
๕๖
มำตรำ ๗๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔)
- ๒๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรนั้น แล้วแต่กรณี แล้วให้จดบัน ทึกสำรสำคัญลงในโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์

สำนักฉบั บสำนักงำนที่ดินและฉบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บเจ้ำของที่ดสินำนัให้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตรงกันด้วย กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๗๖ ในกรณีกำรขอจดทะเบี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนสิทสธิำนัแกละนิ ติกรรมเกี่ยวกับที่ดกินำซึ่งพนักงำน
เจ้ำหน้ำที่ได้ทำกำรสอบสวนและรังวัดหมำยเขตไว้แล้ว แต่ยังไม่ได้ออกโฉนดที่ดิน ให้ไปขอจดทะเบียน
ต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมควำมในมำตรำ ๗๑
สกำรจดทะเบี ยนดังกล่ำวในวรรคก่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อน ให้จดแจ้ สำนังกในใบไต่ สวน อนุโลมตำมวิกำธีกำรว่ำด้วย
กำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดินที่มีโฉนดที่ดิน
มำตรำ ๗๗ กำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดินหรืออสังหำริมทรั พย์
อย่ำงอื่น ถ้ำประมวลกฎหมำยนี ้มิได้บั ญญัติกไว้ำเป็นอย่ำงอื่นสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้กปงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฏิบัติตำมหลักเกณฑ์ กและวิ
ำ ธีกำรที่
มำตรำ ๗๘ กำรขอจดทะเบี ยนสิ ท ธิและนิ ติ กรรมในที่ ดิ น ซึ่งได้ ม ำตำมประมวล
กฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ มำตรำ ๑๓๘๒ หรือโดยประกำรอืส่นำนันอกจำกนิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ติกรรมสำหรับที่ดินที่มีโฉนด
่ดินแล้ว ให้ปฏิบัติตำมหลั
กำ กเกณฑ์และวิ ธีกกำรที
สำนั ่กำหนดในกฎกระทรวง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๕๘
สมำตรำ ๗๙ ผู้มีสิทธิในทีก่ดำ ินประสงค์จะแบ่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แยกที่ดินออกเป็นหลำยแปลงหรื
กำ อ
รวมที่ดิน หลำยแปลงเข้ำเป็น แปลงเดียวกัน ให้ยื่นคำขอพร้อ มด้ว ยหนังสือแสดงสิท ธิในที่ดิน นั้น
สำนักต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ตกำมมำตรำ
ำ ๗๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งมำตรำนี้ ให้นำมำตรำ ๖๙ ทวิ มำใช้บังคับโดยอนุโลมด้วย และถ้ำ
จะต้องจดทะเบียสนสิำนัทกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ธิและนิติกรรม ก็ให้จดทะเบี
กำ ยนสิทธิแสละนิ ติกรรมเสียก่อน แล้วจึกงออกหนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ งสือ
แสดงสิทธิในที่ดินฉบับใหม่ให้
มำตรำ ๘๐๕๙ ในกรณีไถ่ถอนจำกจำนอง หรือไถ่ถอนจำกกำรขำยฝำกซึ่ งที่ดินที่มี
หนังสือแสดงสิทธิในที่ดินหรืออสังหำริมทรัพย์อื่น เมื่อผู้รับจำนองหรือผู้รับซื้อฝำกได้ทำหลักฐำนเป็น
สำนักหนั งสือว่ำได้มีกำรไถ่ถอนแล้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ให้ผู้มีสิทสำนั
ธิไถ่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ถอนหรือผู้มีสิทธิในอสังกหำริ
ำ มทรัพย์นำหลั
ฐำนที่แสดงว่ำ กำ
ได้มีกำรไถ่ถอนแล้วมำขอจดทะเบียนไถ่ถอนต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ได้
สเมืำนั่อกพนั กงำนเจ้ำหน้ำที่ตรวจเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นกำรถูกต้อสงำนัให้ จดทะเบียนในหนังสือกแสดงสิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทธิใน
ที่ดินหรือในทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ให้ปรำกฏกำรไถ่ถอนนั้น
๕๗
กำ ๗๕ แก้ไขเพิ่มสเติ
ำนัมกโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๕๘
มำตรำ ๗๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๔ ลงวันที่ ๑๓ ธันวำคม
๕๙
มำตรำ ๘๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
สำนัก๑๓)
พ.ศ. ๒๕๕๖ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๘๑ ๖๐ กำรขอจดทะเบี ยนสิท ธิเกี่ยวกับอสั งหำริมทรัพย์ซึ่งได้มำโดยทำง

สำนักมรดก ให้ผู้ได้รับมรดกนกำำหลักฐำนสำหรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนับกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ดินหรือหนังสือแสดงสิกำทธิในที่ดินหรืสอำนัหลักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กฐำนเกี่ยวกับ กำ
อสังหำริมทรัพย์อื่นพร้อมด้วยหลักฐำนในกำรได้รับมรดกมำยื่นคำขอต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ตำมมำตรำ ๗๑
ถ้ำหนังสือแสดงสิสทำนัธิกในที ่ดินอยู่กับบุคคลอื่นกให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พนักงำนเจ้สำำนั หน้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำที่มีอำนำจเรียกหนังสืกอำ แสดงสิท ธิ
ในที่ดินดังกล่ำวนั้นได้๖๑
เมื่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่สอบสวนพยำนหลักฐำนและเชื่อได้ว่ำผู้ขอเป็นทำยำทแล้ว
ให้ประกำศโดยทสำเป็ ำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หนังสือปิดไว้ในที่เปิดเผยมี กำ กำหนดสำมสิ สำนับกวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น ณ สำนักงำนที่ดิน สกำนั ำ กงำนเขต
หรือที่ว่ำกำรอำเภอหรือกิ่งอำเภอ สำนักงำนเทศบำล ที่ทำกำรองค์กำรบริหำรส่วนตำบล ที่ทำกำร
สำนักแขวงหรื อ ที่ ท ำกำรก ำนักำน ที่ ท ำกำรผูส้ ใำนัหญ่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บ้ ำ นแห่ ง ท้ อ งที่ ซึ่ งอสักงำหำริ ม ทรั พ ย์สตำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ั้ งอยู ่ และบริ เวณ
อสังหำริมทรัพย์นั้นแห่งละหนึ่งฉบับ และให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่มีหนังสือส่งประกำศดังกล่ำวให้บุคคลที่
ผู้ขอแจ้งว่ำเป็นทำยำทและมิ ได้มำด้วยในวันกยืำ่นคำขอทรำบเท่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่จะทำได้ หำกไม่มีทำยำทซึ กำ ่งมีสิทธิ
ได้รับมรดกโต้แย้งภำยในกำหนดเวลำที่ประกำศ และมีหลักฐำนเป็นที่เชื่อได้ว่ำผู้ขอมีสิทธิได้รับมรดกแล้ว
สำนักให้ พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ดกำเนิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น กำรจดทะเบี สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นให้ตำมที่ผู้ขอแสดงหลั กำ ก ฐำนกำรมีสสำนัิทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำมกฎหมำย กำ
ตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง๖๒
ในกรณี ที่ มี ท ำยำทซึ่ งมี สิ ท ธิ ได้ รั บ มรดกโต้ แ ย้ ง ให้ พ นั ก งำนเจ้ ำ หน้ ำ ที่ มี อ ำนำจ
สำนักสอบสวนคู ่กรณีและเรียกกบุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ คคลใด ๆ มำให้ สำนักถงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้อยคำ หรือสั่งให้ส่งเอกสำรที กำ ่เกี่ยวข้องได้
สำนัตกำมควำมจ ำเป็น
และให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่เปรียบเทียบ ถ้ำเปรียบเทียบไม่ตกลง ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่สั่งกำรไปตำมที่
เห็นสมควร สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่สั่งประกำรใดแล้ว ให้แจ้งให้คู่กรณีทรำบ และให้ฝ่ำยที่ไม่ พอใจ
สำนักไปด ำเนินกำรฟ้องต่อศำลภำยในก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหนดหกสิ บวันนับแต่วันที่ได้รับกแจ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ง หำกผู้นั้นมิสไำนัด้ฟกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้องต่อศำลและ กำ
น ำหลั กฐำนกำรยื่ น ฟ้ อ งพร้ อมส ำเนำค ำฟ้ อ งเกี่ ยวกับ สิ ทธิในกำรได้ รับ มรดกมำแสดงต่อพนั ก งำน
เจ้ำหน้ำที่ภำยในกสำหนดเวลำดั งกล่ำว ก็ให้ดำเนิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนกำรไปตำมที สำนั ่พนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนเจ้ำหน้ำที่สั่ง กำ
ในกรณี ที่ ท ำยำทได้ ยื่ นฟ้ องต่อศำลภำยในกำหนดเวลำตำมควำมในวรรคสี่ หรือ
สำนักทำยำทอื ่ น ซึ่งมี สิ ท ธิ ได้กรัำบ มรดกได้ ฟ้ อสงคดี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เกี่ ยวกั บ สิ ท ธิในกำรได้กรำ ับ มรดกต่ อศำลก่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นที่ พ นั กงำน กำ
เจ้ำหน้ำที่ได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมกำรได้มำโดยทำงมรดก เมื่อผู้นั้นนำหลักฐำนกำรยื่นฟ้อง
พร้อมสำเนำคำฟ้องแสดงต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ระงับกำรจดทะเบียนไว้ เมื่อศำล
สำนักได้ มีคำพิพำกษำหรือคำสัก่งำถึงที่สุดประกำรใดก็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้ดำเนินกำรไปตำมคกำพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พำกษำหรือสคำนัำสัก่งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นั้น กำ
๖๓
สมำตรำ ๘๒ ผู้ใดประสงค์กจำ ะขอจดทะเบีสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนลงชื ่อผู้จัดกำรมรดกในหนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งสือแสดง
สิทธิในที่ดิน หรือประสงค์จะขอจดทะเบียนให้ปรำกฏชื่อผู้จัดกำรมรดกในทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
๖๐
สำนัมำตรำ ๘๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแสก้ำนัไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยทีก่ดำิน (ฉบับที่ ๙)
พ.ศ. ๒๕๔๓
๖๑
กำ ๘๑ วรรคหนึส่งำนั
แก้กไงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญกญัำติแก้ไขเพิ่มเติมสประมวลกฎหมำยที ่ดิน
(ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๖
๖๒
มำตรำ ๘๑ วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน
(ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๖
๖๓
มำตรำ ๘๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
สำนัก๑๓)
พ.ศ. ๒๕๕๖ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ ให้ ยื่นคำขอพร้อมด้วยนำหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินหรือหลักฐำนเกี่ยวกับ

สำนักอสั งหำริมทรัพย์อื่นนั้น และหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กฐำนกำรเป็ สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผู้จัดกำรมรดกมำแสดงต่กอำพนักงำนเจ้ำหน้ สำนัำทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ตำมมำตรำ ๗๑ กำ
ถ้ำเป็นผู้จัดกำรมรดกโดยคำสั่งศำล ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ดำเนินกำรจดทะเบียนให้ตำมคำขอ แต่ถ้ำ
เป็นผู้จัดกำรมรดกในกรณี อื่น ให้พนักงำนเจ้ำกหน้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำที่สอบสวนและตรวจสอบหลั กฐำน และให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นำควำม
ในมำตรำ ๘๑ วรรคสอง มำใช้บังคับโดยอนุโลม เมื่อไม่มีผู้ใดโต้แย้งให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่จดทะเบียน
ลงชื่ อผู้ จัด กำรมรดกในหนั งสื อ แสดงสิ ท ธิในที่ ดิ น นั้ น หรือ ในทะเบี ยนสิ ท ธิ และนิ ติ ก รรมเกี่ ย วกั บ
อสังหำริมทรัพย์ได้สำนัแต่กถงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ำมีผู้โต้แย้งก็ให้รอเรื่องไว้
กำ และแจ้งให้คสู่กำนั
รณีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไปฟ้องต่อศำล เมื่อศำลมี กำคำพิพำกษำ
หรือคำสั่งถึงที่สุดประกำรใดแล้ว ให้ดำเนินกำรไปตำมคำพิพำกษำหรือคำสั่งศำลนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ในกรณี กำที่ผู้จัดกำรมรดกซึ ่งได้มีชื่อในหนังสือแสดงสิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทธิในที่ดินแล้
สำนัวกขอจดทะเบี ยน
สิ ทธิในที่ดิ น หรือจดทะเบี ย นสิ ทธิในที่ ดินพร้อมกับอสั งหำริมทรัพ ย์อื่น รวมกับ ที่ดิน ดังกล่ ำวให้ แ ก่
ทำยำท หรือผู้จัดสกำรมรดกซึ ่งปรำกฏชื่อในทะเบี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนสิทธิและนิสำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิกรรมเกี่ยวกับอสังหำริกมำ ทรัพย์แล้ว
ขอจดทะเบียนสิทธิในอสังหำริมทรัพย์อื่นให้แก่ทำยำท ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ดำเนินกำรจดทะเบียนให้
สำนักตำมค ำขอโดยไม่ต้องประกำศตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั๘๑
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่ทรัสตีของทรัสต์ซึ่งได้ก่อตั้งขึ้นโดยชอบด้วยกฎหมำยไว้แล้วขอจดทะเบียน
ในฐำนะเป็นทรัสตี เมื่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่สอบสวนพยำนหลัสกำนั
ฐำนแล้ ว ให้ดำเนินกำรจดทะเบียนได้
มำตรำ ๘๓๖๔ ผู้ใดมีส่วนได้เสียในที่ดินใดอันอำจจะฟ้องบังคับให้มีกำรจดทะเบียน
หรือให้มีกำรเปลีส่ยำนั
นแปลงทำงทะเบี ยนได้ มีคกวำมประสงค์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จสะขออำยั ดที่ดิน ให้ยื่นคำขอต่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อพนักงำน
เจ้ำหน้ำที่ตำมมำตรำ ๗๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีเมื่อพนักกำ งำนเจ้ำหน้ำทีส่สำนัอบสวนเอกสำรหลั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกฐำนที่ผกู้ขำอได้นำมำแสดงแล้สำนักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ถ้ำเห็นสมควร กำ
เชื่อถือก็ให้รับอำยัดไว้มีกำหนดสำมสิบวันนับแต่วันที่สั่งรับอำยัด เมื่อพ้นกำหนดระยะเวลำดังกล่ำว
ให้ถือว่ำกำรอำยัดสสิำนั้นกสุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดลงและผู้นั้นจะขออำยักดำ ซ้ำในกรณีเดีสยำนั วกักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อีกไม่ได้ กำ
ถ้ำผู้มีส่วนได้เสียคัดค้ำนว่ำกำรอำยัดนั้นไม่ชอบด้วยกฎหมำย ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่มี
สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนำจสอบสวนพยำนหลั กำกฐำนเท่ำที่จสำเป็
ำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เมื่อเป็นที่เชื่อได้ว่ำได้รกับำ อำยัดไว้โดยไม่สำนั
ชอบด้ วยกฎหมำย
ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่มีอำนำจสั่งยกเลิกกำรอำยัดนั้น และแจ้งให้ผู้ขออำยัดทรำบ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๗
กำรกำหนดสิทธิในที่ดินเพื่อกำรศำสนำ
มำตรำกำ๘๔ กำรได้มสำซึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนัก่งทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ดินของวัดวำอำรำม กวัำดบำดหลวงโรมั
สำนันกคำธอลิ ค มูลนิธิ
เกี่ยวกับคริสต์จักร หรือมัสยิดอิสลำม ต้องได้รับอนุญำตจำกรัฐมนตรี และให้ได้มำไม่เกิน ๕๐ ไร่
สในกรณี ที่เป็นกำรสมควร รัฐกมนตรี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จะอนุญสำตให้ ได้มำซึ่งที่ดินเกินจำนวนที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่บัญญัติไว้
ในวรรคแรกก็ได้
๖๔
มำตรำ ๘๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๙)
๒๕๔๓ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๒๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบั ญ ญั ติ ในมำตรำนี้ ไม่ กระทบกระเทือนกำรได้มำซึ่งที่ดิน ที่มี อยู่แล้ ว ก่อนวัน ที่

สำนักประมวลกฎหมำยนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ใช้บกังำคับ และกำรได้
สำนัมกำซึ ่งที่ดินของมัสยิดอิสลำมโดยทำงบทบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติแห่งศำสนำ กำ
อิสลำมในจังหวัดที่มีตำแหน่งดะโต๊ะยุติธรรม
มำตรำ ๘๕ ในกรณี ที่นิติบุคคลได้มำซึ่งที่ดินเกินกำหนดตำมควำมในมำตรำ ๘๔
เมื่ อ ประมวลกฎหมำยนี้ ได้ ใช้ บั งคั บ แล้ ว ให้ นิ ติ บุ ค คลดั งกล่ ำวจั ด กำรจ ำหน่ ำยภำยในห้ ำปี ถ้ำไม่
จำหน่ำยที่ดินภำยในเวลำที ่กำหนด ให้อธิบดีมกำีอำนำจจำหน่สำำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยทีก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินนั้น และให้นำบทบัญกญัำ ติเรื่องกำร
บังคับจำหน่ำยที่ดินตำมควำมในหมวด ๓ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
หมวด ๘
กำรกำหนดสิทกธิำในที่ดินของคนต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักำงด้ ำว

มำตรำ ๘๖ คนต่ำงด้ำวจะได้มำซึ่งที่ดินก็โดยอำศัยบทสนธิสัญญำซึ่งบัญญัติให้ มี
กรรมสิทธิ์ในอสังหำริมทรัพย์ได้ และอยู่ในบังคับบทบัญญัติแสห่ำนั
งประมวลกฎหมำยนี ้ด้วย
ภำยใต้กบำ ังคับมำตรำ ส๘๔
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คนต่ำงด้ำวดังกล่ำวจะได้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มำซึ่งที่ดินเพืส่อำนัใช้กเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ป็นที่อยู่อำศัย กำ
ประกอบกิจกำรในทำงพำณิชยกรรม อุตสำหกรรม เกษตรกรรม กำรสุสำน กำรกุศลสำธำรณะ หรือ
กำรศำสนำ ต้องเป็สำนั
นไปตำมเงื ่อนไขและวิธีกำรซึ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งกำหนดโดยกฎกระทรวง และต้องได้รับกำอนุญำตจำก
รัฐมนตรี
มำตรำ ๘๗ จำนวนที่ดินที่จะพึงอนุญำตให้ตำมควำมในมำตรำก่อน มีกำหนดดังนี้
ส(๑)
ำนักทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อยู่อำศัย ครอบครัวละไม่
กำ เกิน ๑ ไร่
(๒) ที่ใช้เพื่อพำณิชยกรรม ไม่เกิน ๑ ไร่
(๓) ทีก่ใช้ำเพื่ออุตสำหกรรม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไม่เกิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๐ ไร่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ที่ใช้เพื่อเกษตรกรรม ครอบครัวละไม่เกิน ๑๐ ไร่
(๕) ที่ใช้เพื่อกำรศำสนำ ไม่เกิน ๑ ไร่
(๖) ทีก่ใช้ำเพื่อกำรกุศลสำธำรณะ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไม่เกิน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๕ ไร่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑
(๗) ที่ใช้เพื่อกำรสุสำน ตระกูลละไม่เกิน ไร่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒
คนต่ำงด้ำวผู้ใดต้องกำรมีสิทธิในที่ดินเพื่อกำรอุตสำหกรรมเกินกว่ำที่บัญญัติไว้ใน (๓)
สำนักถ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเห็นเป็นกำรสมควร คณะรั
กำ ฐมนตรีจะอนุ สำนักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำตให้ได้มำซึ่งที่ดินเกินกกว่ำ ำจำนวนที่กำหนดไว้ โดยกำหนด
เงื่อนไขก็ได้ และให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๔๘ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๘๘ บทบัญญัติในมำตรำ ๘๗ มิให้กระทบกระเทือนแก่ที่ดินของคนต่ำงด้ำว
่มีอยู่แล้ว เกินกำหนดตำมควำมในมำตรำ
กำ ๘๗ ก่อนวันที่ประมวลกฎหมำยนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ใช้บสังำนั
คับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่วนผู้ที่มีที่ดิน กำ
อยู่แล้วน้อยกว่ำกำหนด หรือผู้ที่ได้จำหน่ำยที่ดินเดิมของตนไป อำจได้มำซึ่งที่ดินได้อีก แต่รวมแล้ว
ต้องไม่เกินกำหนดตำมมำตรำ ๘๗

- ๓๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๘๙ เมื่อคนต่ำงด้ำวได้รับอนุญำตให้ได้มำซึ่งที่ดินเพื่อกิจกำรใด ผู้รับอนุญำต

สำนักต้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องใช้ที่ดินเพื่อกิจกำรนักำ้น จะใช้เ พื่อกิสจำนักำรอื ่นไม่ได้ เว้นแต่จะได้รกับำ อนุญำตให้ใช้สเำนัพื่อกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กิจกำรอื่นใหม่ กำ
ตำมจำนวนที่ไม่เกินกำหนดในมำตรำ ๘๗ ถ้ำจะไม่ใช้ที่ดินตำมที่ได้รับอนุญำตนั้นต้องแจ้งให้ทรำบตำม
แบบและวิธีกำรทีส่กำนั ำหนดในกฎกระทรวง
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ภำยในก
กำ ำหนดสำมสิ บวักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั นับแต่วันไม่ใช้ที่ดินนั้นกำ
คนต่ำงด้ำวผู้ใดประสงค์จะใช้ที่ดินเพื่อกิจกำรอื่นใหม่ ให้ขออนุญำตใหม่ต่อรัฐมนตรี
ตำมแบบและวิธีกำรที่กำหนดในกฎกระทรวง ถ้ำรัฐมนตรีเห็นสมควรก็ให้มีอำนำจอนุญำต
มำตรำ ๙๐ คนต่ำงด้ำวที่ได้รับอนุญำตให้มีและใช้ที่ดินเพื่อกิจกำรใด ถ้ำไม่ใช้ที่ดินนั้น
สำนักต่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อไป หรือได้ใช้ที่ดินเพืก่อำกิจกำรอื่นโดยไม่
สำนัไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รับอนุญำตใหม่ ให้จัดกกำรจ
ำ ำหน่ำยที่ดสินำนันัก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ภำยในเวลำที่ กำ
อธิบ ดีกำหนด ซึ่งไม่น้อยกว่ำหนึ่งร้อยแปดสิบวัน แต่ไม่ให้เกินหนึ่งปี ถ้ำพ้นกำหนดเวลำดังกล่ำว
ให้อธิบดีมีอำนำจจ ำหน่
สำนั ำยที่ดินนั้น
มำตรำกำ๙๑ คนต่ำงด้สำำนัวทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ได้รับอนุญำตให้ใช้ที่ดินกเพืำ ่อกิจกำรใด ถ้สำนั
ำได้กรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับอนุญำตใหม่ กำ
ให้ ใช้ที่ดิน นั้ น เพื่อกิจกำรอื่น ซึ่งจ ำนวนที่ ดินที่ได้รับ อนุญ ำตนี้ลดลง ให้ จำหน่ำยที่ดินส่ วนที่เกิ นนั้ น
ภำยในเวลำที่อธิบสดีำนักกำหนดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ซึ่งไม่น้อยกว่ำหนึ่งร้อยแปดสิบวัสนำนัแต่
ไม่ให้เกินหนึ่งปี ถ้ำพ้น กำหนดเวลำ
งกล่ำว ให้อธิบดีมีอำนำจจ กำ ำหน่ำยที่ดินสำนั
นั้นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙๒ คนต่ำงด้ำวผู้ใกดได้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ รับอนุญำตให้
สำนัไกด้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มำซึ่งที่ดินตำมควำมในมำตรำ
กำ ๘๗
วรรคสอง ถ้ำไม่ได้ปฏิบัติตำมเงื่อนไขที่คณะรัฐมนตรีกำหนด ให้จำหน่ำยที่ดินส่วนที่ได้รับอนุญำต
สำนักให้ ได้มำเกินกว่ำจำนวนทีกำ่กำหนดไว้นั้นสภำยในเวลำที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่อธิบดีกำหนดกำซึ่งไม่น้อยกว่ำสหนึ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนั่ งกร้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อยแปดสิบวัน กำ
แต่ไม่ให้เกินหนึ่งปี ถ้ำพ้นกำหนดเวลำดังกล่ำว ให้อธิบดีมีอำนำจจำหน่ำยที่ดินนั้น
มำตรำ ๙๓ คนต่ำงด้ำวได้มำซึ่งที่ดินโดยได้รับมรดกในฐำนะที่เป็นทำยำทโดยธรรม
ฐมนตรีจะอนุญำตให้ไกด้ำมำซึ่งที่ดินนั้นสำนั
แต่กเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มื่อรวมกับที่มีอยู่แล้วไม่กเำกินจำนวนที่จสะพึ
ำนังกมีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ ตำมควำม กำ
ในมำตรำ ๘๗ ก็ได้
มำตรำกำ๙๔ บรรดำทีสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดินกทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่คนต่ำงด้ำวได้มำโดยไม่
กำ ชอบด้วยกฎหมำย หรือไม่ได้รับ
อนุญำต ให้คนต่ำงด้ำวนั้นจัดกำรจำหน่ำยภำยในเวลำที่อธิบดีกำหนดให้ ซึ่งไม่น้อยกว่ำหนึ่งร้อยแปด
สิบวัน แต่ไม่เกินหนึ
สำนั่งกปีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ถ้ำไม่จำหน่ำยที่ดินภำยในเวลำที
กำ ่กำหนด ให้อธิบดีมีอำนำจจำหน่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำยที่ดินนั้น
และให้นำบทบัญญัติเรื่องกำรบังคับจำหน่ำยที่ดินตำมควำมในหมวด ๓ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๙๕ ผู้ ใดได้ ม ำซึ่ งที่ ดิ น ในขณะที่ มี สั ญ ชำติ ไทย ถ้ ำภำยหลั งผู้ นั้ น เปลี่ ย น
สัญ ชำติเป็ น คนต่สำำนั
งด้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ว ให้ คงมีสิ ทธิถือที่ดินกได้
ำ เท่ ำที่ ค นต่ำสงด้
ำนัำกวนั ้นจะพึงมี นอกจำกนักำ้นให้ ทำกำร
จำหน่ำย และให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๙๔ มำใช้บังคับโดยอนุโลม
มำตรำ ๙๖ เมื่อปรำกฏว่ำผู้ใดได้มำซึ่งที่ดินสแห่
งใดในฐำนะเป็นเจ้ำของแทนคนต่ำงด้ำว
หรือนิติบุคคลตำมควำมในมำตรำ ๙๗ หรือมำตรำ ๙๘ ให้อธิบดีมีอำนำจทำกำรจำหน่ำยที่ดินนั้น
สำนักและให้ นำบทบัญญัติมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๙๔ มำใช้บสำนั
ังคักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยอนุโลม กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ ๙๖ ทวิ ๖๕ สบทบั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญ ญั ติ ว่ ำ ด้ ว ยคนต่ ำงด้กำำวจะได้ ม ำซึ่ งสทีำนั่ ดกิ นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี โดยอำศั ย บท กำ
สนธิสัญญำตำมมำตรำ ๘๖ วรรคหนึ่ง มิให้ใช้บังคับกับคนต่ำงด้ำวซึ่งได้นำเงินมำลงทุนตำมจำนวนที่
กำหนดในกฎกระทรวง ซึ่งต้องไม่ต่ำกว่ำสี่สิบกล้ำำนบำท โดยให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ได้กมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ำซึ่งที่ดินเพื่อใช้เป็นที่อกยูำ ่อำศัยได้ไม่
เกินหนึ่งไร่ และต้องได้รับอนุญำตจำกรัฐมนตรี
กำรได้มำซึ่งที่ดิน ของคนต่ำงด้ำวตำมวรรคหนึ่ ง ให้ เป็นไปตำมหลักเกณฑ์ วิธีกำร
และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีโดยในกฎกระทรวงอย่
กำ ำสงน้
ำนัอกยต้ องมีสำระสำคัญ ดังต่กำอไปนี้
(๑) ประเภทของธุรกิจที่คนต่ำงด้ำวลงทุนซึ่งต้องเป็นประโยชน์ต่อเศรษฐกิจและ
งคมของประเทศ หรืกอำเป็ น กิจกำรทีส่ คำนัณะกรรมกำรส่ งเสริมกำรลงทุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น ได้ ป ระกำศให้ เป็นกิจกำรที่
สำมำรถขอรับกำรส่งเสริมกำรลงทุนตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรส่งเสริมกำรลงทุนได้
ส(๒)
ำนักระยะเวลำกำรด ำรงกำรลงทุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นต้องไม่น้อสยกว่ ำสำมปี
(๓) บริเวณที่ดินที่อนุ ญำตให้ คนต่ำงด้ำวได้มำต้องอยู่ภำยในเขตกรุงเทพมหำนคร
สำนักเขตเมื องพัทยำ เขตเทศบำล
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรืออยู่ภสำยในบริ เวณที่กำหนดเป็ นเขตที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่อยู่อำศัยตำมกฎหมำยว่ ำด้วย
กำรผังเมือง
มำตรำกำ๙๖ ตรี ๖๖ คนต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำกงด้ ำวซึ่งได้รับอนุญำตให้กำได้มำซึ่งที่ดินสตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๙๖ ทวิ
ถ้ำกระทำกำรผิดหลักเกณฑ์ห รือเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวงตำมมำตรำ ๙๖ ทวิ วรรคสอง
ให้จัดกำรจำหน่ำยที สำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ในส่วนที่ตนมีสิทธิภำยในเวลำที
กำ ่อธิบดีสกำนั
ำหนด ซึ่งไม่น้อยกว่ำหนึ่งร้กอำยแปดสิบวัน
แต่ไม่เกินหนึ่งปี ถ้ำพ้นกำหนดเวลำดังกล่ำวให้อธิบดีมีอำนำจจำหน่ำยที่ดินนั้น
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คนต่ำกงด้ำ ำวซึ่งได้รับอนุ
สำนัญกำตให้ ได้มำซึ่งที่ดินตำมมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๙๖ ทวิสำนั
ถ้ำกไม่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้ใช้ที่ดินนั้น กำ
เพื่อเป็นที่อยู่อำศัยภำยในกำหนดเวลำสองปีนับแต่วันจดทะเบียนกำรได้มำ ให้อธิบดีมีอำนำจจำหน่ำย
ที่ดินนั้น สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๙
กำรกำหนดสิทธิในที่ดินของนิติบุคคลบำงประเภท

มำตรำ ๙๗ นิติบุคคลดังต่อไปนี้ให้มีสิทธิในที่ดินได้เสมือนกับคนต่ำงด้ำว
๖๗ บริษัทจำกัดหรือบริษัทมหำชนจำกัดที่มีหุ้นอันเป็นทุนจดทะเบียน ถือโดยคน
ส(๑)
ต่ำงด้ำวเกินกว่ำร้อยละสี่สิบเก้ำของทุนจดทะเบียน หรือผู้ถือหุ้นเป็นคนต่ำงด้ำวเกินกว่ำกึ่งจำนวนผู้ถือหุ้น
สำนักแล้ วแต่กรณี
๖๕
กำ ๙๖ ทวิ เพิ่มโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มเติมกประมวลกฎหมำยที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ. กำ
๒๕๔๒
๖๖
มำตรำ ๙๖ ตรี เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.
๒๕๔๒
๖๗
มำตรำ ๙๗ (๑) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับ
่ ๖) พ.ศ. ๒๕๓๕ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งหมวดนี้บริษัทจำกัดใดออกใบหุ้นชนิดออกให้แก่ผู้ถือ ให้ถือว่ำ
สำนักใบหุ ้นนั้นคนต่ำงด้ำวเป็นกผูำ ้ถือ
(๒)๖๘ ห้ำงหุ้นส่วนจำกัด หรือห้ำงหุ้นส่วนสำมัญที่จ ดทะเบียนแล้ว ที่มีคนต่ำงด้ำว
ลงหุ้นมีมูลค่ำเกินกว่
สำนัำกร้องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยละสี่สิบเก้ำของทุนทัก้งหมด
ำ หรือผู้เป็นสำนั
หุ้นกส่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วนเป็นคนต่ำงด้ำวเกินกกว่ำ ำกึ่งจำนวน
ของผู้เป็นหุ้นส่วน แล้วแต่กรณี
(๓) สมำคมรวมทั้งสหกรณ์ที่มีสมำชิกเป็นคนต่ำงด้ำวเกินกว่ำกึ่งจำนวน หรือดำเนิน
กิจกำรเพื่อประโยชน์
สำนัคกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นต่ำงด้ำวโดยเฉพำะ หรืกำอเป็นส่วนใหญ่สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) มูลนิธิที่มีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์คนต่ำงด้ำวโดยเฉพำะ หรือเป็นส่วนใหญ่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี(๕)๖๙ ก(ยกเลิ
ำ ก) สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๙๘ ๗๐ ในกรณี ที่ นกิ ตำิ บุ ค คลที่ ร ะบุสไำนัว้ ใกนมำตรำ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๙๗ เข้ ำถื อ หุก้ นำ หรือ ลงหุ้ น
แล้วแต่กรณี ในนิติบุคคลอื่นตำมนัยที่กล่ำวในมำตรำ ๙๗ ให้ถอื ว่ำนิติบุคคลอื่นนั้นเป็นคนต่ำงด้ำว
มำตรำ ๙๙๗๑ ในกรณีที่นิติบุคคลตำมมำตรำ ๙๗ หรือมำตรำ ๙๘ จะได้มำหรือต้อง
จำหน่ ำยไปซึ่งสิ ทธิในที่ดิน ให้ น ำบทบั ญ ญั ติในหมวด ๘ มำใช้ บั งคับโดยอนุ โลม และให้ นิติบุคคล
งกล่ำวมีหน้ำที่และควำมรั
กำ บผิดเช่นเดียสำนั
วกักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่กำหนดไว้สำหรับคนต่กำำงด้ำวและบุคสคลทั
ำนัก่วงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไป กำ
สมำตรำ ๑๐๐ นิติบุคคลใดได้กมำ ำซึ่งที่ดินในขณะที

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ไม่ต้องด้วยบทบัญญัติขกองมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ๙๗
และมำตรำ ๙๘ ถ้ ำ ภำยหลั ง มี ส ภำพต้ อ งด้ ว ยบทบั ญ ญั ติ ในมำตรำ ๙๗ หรื อ มำตรำ ๙๘ ให้ น ำ
สำนักบทบั ญญัติมำตรำ ๙๕ มำใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บังคับโดยอนุ
สำนัโลม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกหมวด
ำ ๑๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรค้ำที่ดิน๗๒
๗๓ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๑ (ยกเลิก)
๖๘
สำนัมำตรำ ๙๗ (๒) แก้ไขเพิ่มเติกมำโดยพระรำชบัญสญัำนัตกิแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที
กำ ่ดิน (ฉบับ
ที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๓๕
๖๙
กำ ๙๗ (๕) ยกเลิ สำนักกโดยประกำศของคณะปฏิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกวำั ติ ฉบั บ ที่ ๔๙ ลงวั
สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ ๑๓ มกรำคม กำ
๗๐
สำนัมำตรำ ๙๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตสิแก้ำนัไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยทีก่ดำิน (ฉบับที่ ๖)
พ.ศ. ๒๕๓๕
๗๑
กำ ๙๙ แก้ไขเพิส่มำนั
เติกมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ กำ่มเติมประมวลกฎหมำยที ่ดิน (ฉบับที่
๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑
๗๒
หมวด ๑๐ กำรค้ำที่ดิน มำตรำ ๑๐๑ ถึง มำตรำ ๑๐๒ ยกเลิ กโดยพระรำชบัญ ญั ติแก้ ไข
เพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑
๗๓
มำตรำ ๑๐๑ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๒)
๒๕๕๑ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๒๗๔ (ยกเลิก)

หมวด ๑๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีค่กำำธรรมเนียม สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๗๕
สมำตรำ ๑๐๓ ในกำรดำเนิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนกำรออกหนัสงำนั
สือกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แสดงสิทธิในที่ดิน กำรรักำงวัด กำรจด
ทะเบียนสิทธิและนิติกรรม หรือกำรทำธุระอื่น ๆ เกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ ให้เรียกเก็บค่ำธรรมเนียม
สำนักและค่ ำใช้จ่ำยตำมที่กำหนดในกฎกระทรวง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แต่ต้องไม่เกินอัตรำตำมบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำญชีท้ำยประมวลกฎหมำยนี ้
ในกรณีออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ตำมมำตรำ ๕๘ ให้เรียก
เก็บเฉพำะค่ำธรรมเนี
สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มเป็นค่ำออกโฉนดที่ดกินำ ค่ำออกหนัสงสืำนัอกรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บรองกำรทำประโยชน์กำค่ำหลักเขต
ที่ดิน และค่ำมอบอำนำจในกรณีที่มีกำรมอบอำนำจ แล้วแต่กรณี โดยผู้ มีสิทธิในที่ดินจะขอรับโฉนด
่ดินหรือหนังสือรับรองกำรท
กำ ำประโยชน์สำนัไกปก่ อนแต่ยังไม่ชำระเงินกค่ำำธรรมเนียมก็สไำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ด้ และให้ พนักงำน
เจ้ำหน้ ำที่จดแจ้งกำรค้ำงชำระเงินค่ำธรรมเนียมให้ปรำกฏในโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำ
ประโยชน์นั้น ถ้ำได้สำนั
ยื่นกคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ำขอจดทะเบียนสิทธิและนิ ติกรรมครั้งสแรก
ให้ผู้ยื่นคำขอเป็นผู้ชำระค่ำธรรมเนียม
่ค้ำงชำระ๗๖
สำนักทีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณี อ อกโฉนดที่ ดิ น ตำมมำตรำ ๕๘ ตรี ให้ ได้ รั บ ยกเว้ น ค่ ำ ธรรมเนี ย มและ
ค่ำใช้จ่ำย๗๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๐๓ ทวิ๗๘ สกำรจดทะเบี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนสิทธิและนิกตำิกรรมเกี่ยวกับสำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อสักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หำริมทรัพย์ที่ กำ
บริจำคให้แก่ทำงรำชกำร ให้ได้รับยกเว้นค่ำธรรมเนียม
มำตรำ ๑๐๔๗๙ กำรขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมในกรณีโอนกรรมสิทธิ์ห รือ
ทธิครอบครองในที่ดินกหรื
ำ ออสังหำริมสทรั
ำนัพกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย์ ให้ผู้ขอจดทะเบียนสิกทำธิและนิติกรรมเสี
ค่ำธรรมเนียม กำ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมโดยคำนวณตำมรำคำประเมินทุนทรัพย์ตำมบัญชีรำคำประเมินทรัพย์สิน
ตำมกฎหมำยว่ำด้วยกำรประเมินรำคำทรัพย์สินเพื่อประโยชน์แห่งรัฐ ซึ่งใช้อยู่ในวันที่จดทะเบียนสิทธิ
สำนักและนิ ติกรรมนั้น
๗๔
สำนัมำตรำ ๑๐๒ ยกเลิกโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแก้ไสขเพิ
ำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เติมประมวลกฎหมำยที่ดกินำ (ฉบับที่ ๑๒)
พ.ศ. ๒๕๕๑
๗๕
กำ ๑๐๓ แก้ไขเพิส่มำนั
เติกมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิก่ำมเติมประมวลกฎหมำยที ่ดิน (ฉบับที่ ๒)
พ.ศ. ๒๕๒๑
๗๖
สำนัมำตรำ ๑๐๓ วรรคสอง แก้กไขเพิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่มเติมโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
ที่ดิน (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘
๗๗
กำ ๑๐๓ วรรคสำมสำนัเพิก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ
กำ่มเติมประมวลกฎหมำยที ่ดิน (ฉบับที่ ๔)
พ.ศ. ๒๕๒๘
๗๘
มำตรำ ๑๐๓ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๑๖ ลงวัน ที่ ๗ พฤศจิ ก ำยน
พุทธศักรำช ๒๕๒๐
๗๙
มำตรำ ๑๐๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
๒๕๖๒ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ในกรณีอื่นนอกจำก
่กำหนดไว้ในวรรคหนึ่กง ำให้ผู้ขอจดทะเบี
สำนัยกนสิ ทธิและนิติกรรมเสียกค่ำำธรรมเนียมจดทะเบี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนสิทธิและ
นิติกรรม โดยคำนวณตำมจำนวนทุนทรัพย์ที่ผู้ขอจดทะเบียนแสดงตำมควำมเป็นจริง
มำตรำ ๑๐๕๘๐ (ยกเลิก)
๘๑
สมำตรำ ๑๐๕ ทวิ (ยกเลิกก) ำ
มำตรำกำ๑๐๕ ตรี๘๒ (ยกเลิ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก)
สมำตรำ ๑๐๕ จัตวำ๘๓ (ยกเลิกกำ )

มำตรำกำ๑๐๕ เบญจ๘๔สำนั(ยกเลิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก)
๘๕ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๕ ฉ (ยกเลิก)
มำตรำ ๑๐๕ สัตต๘๖ (ยกเลิก)
มำตรำ ๑๐๕ อัฏฐ๘๗ (ยกเลิก)
มำตรำ ๑๐๖๘๘ (ยกเลิก)
๘๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีมำตรำ
กำ ๑๐๕ ยกเลิกสโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มเติกำมประมวลกฎหมำยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
ส๘๑ำนัมำตรำ ๑๐๕ ทวิ ยกเลิกโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแสก้ำนั
ไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดกินำ (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๒
กำ ๑๐๕ ตรี ยกเลิ
สำนักโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มกเติ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มประมวลกฎหมำยที ่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๓
สำนัมำตรำ ๑๐๕ จัตวำ ยกเลิกโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแสก้ำนัไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดกินำ (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๔
กำ ๑๐๕ เบญจ ยกเลิ
สำนักกโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๕
สำนัมำตรำ ๑๐๕ ฉ ยกเลิกโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติแก้สำนั
ไขเพิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดกินำ (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๖
กำ ๑๐๕ สัตต ยกเลิ
สำนักกโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๗
มำตรำ ๑๐๕ อัฏฐ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๕)
พ.ศ. ๒๕๖๒
๘๘
มำตรำ ๑๐๖ ยกเลิกโดยพระรำชบัญ ญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๕)
๒๕๓๔ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักบทก ำหนดโทษ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๗๘๙ ผู้ใดไม่นำพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ทำกำรสำรวจรังวัดทำแผนที่หรือพิสูจน์
สอบสวนกำรทำประโยชน์ในที่ดินของตน หรือไม่ตั้งตัวแทนเพื่อกำรดังกล่ำว ตำมมำตรำ ๕๘ หรือ
มำตรำ ๖๙ หรือผูสำนั
้ใดฝ่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำฝืนหรือไม่ปฏิบัติตำมมำตรำ
กำ ๒๖ หรืสอำนัมำตรำ ๗๐ ต้องระวำงโทษปรั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บไม่เกิน
ห้ำร้อยบำท
มำตรำ ๑๐๘๙๐ ผู้ใดฝ่ำฝืนมำตรำ ๙ อยู่ก่อนวันที่ประกำศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ใช้
บังคับ พนักงำนเจ้สำำนัหน้ ำที่หรือผู้ซึ่งได้รับมอบหมำยจำกพนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กสงำนเจ้ ำหน้ำที่มีอำนำจแจ้งเป็กำนหนังสือให้
ผู้ฝ่ำฝืนปฏิบัติตำมระเบียบที่คณะกรรมกำรกำหนด ถ้ำผู้ฝ่ำฝืนเพิกเฉยหรือไม่ปฏิบัติให้ถูกต้องตำม
สำนักระเบี ยบ ให้พนักงำนเจ้ำกหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำที่มีคำสั่งเป็สำนั
นหนั งสือให้ผู้ฝ่ำฝืนออกจำกที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินและหรือสรืำนั
้อถอนสิ ่งปลูกสร้ำง
ในที่ดินนั้นภำยในระยะเวลำที่กำหนด ถ้ำไม่ปฏิบัติตำมคำสั่งของพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ ต้องระวำงโทษ
จำคุกไม่เกินหนึ่งปีสำนัหรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปรับไม่เกินห้ำพันบำทกำหรือทั้งจำทั้งปรั สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีในกำรก กำ ำหนดระเบียสบตำมวรรคหนึ ่ง คณะกรรมกำรจะก
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหนดให้
สำนักผงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ู้ฝ่ำฝืนต้องเสีย กำ
ค่ำตอบแทนในกำรใช้ที่ดินนั้นให้แก่รัฐหรือรำชกำรบริหำรส่วนท้องถิ่นด้วยก็ได้
มำตรำ ๑๐๘ ทวิ๙๑ นับตั้งแต่วันที่ประกำศของคณะปฏิวั ติฉบับนี้ใช้บังคับ ผู้ใดฝ่ำ
สำนักฝืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นมำตรำ ๙ ต้องระวำงโทษจ กำ ำคุกไม่เกิสนำนั หนึกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่งปี หรือปรับไม่เกินห้ำพักำนบำท หรือทั้งสจำนัำทัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปรับ กำ
ถ้ำควำมผิ ดตำมวรรคหนึ่งได้กระท ำแก่ที่ดิน ซึ่งเป็น สำธำรณสมบัติของแผ่ นดิน ที่
ประชำชนใช้ร่วมกัสำนั น กหรืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อที่ใช้เพื่อประโยชน์ขกองแผ่ ำ นดินโดยเฉพำะ ต้องระวำงโทษจำคุกกไม่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เกินสำมปี
หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบำท หรือทั้งจำทั้งปรับ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ถ้ำควำมผิ
กำ ดตำมวรรคสองได้ กระทำเป็นเนื้อที่เกินกกว่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำห้ำสิบไร่ ต้สอำนั
งระวำงโทษจ ำคุก
ไม่เกินห้ำปี หรือปรับไม่เกินสองหมื่นบำท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ในกรณีที่มีคำพิพ ำกษำว่ำผู้ใ ดกระทำควำมผิด ตำมมำตรำนี้ ศำลมีอำนำจสั่งใน
สำนักคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำพิพำกษำให้ผู้กระทำควำมผิกำ ด คนงำน สำนัผูก้รงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ับจ้ำง ผู้แทน และบริวำรของผู
กำ ้กระทำควำมผิ ดออกไปจำก
ที่ดินนั้นด้วย
สบรรดำเครื ่องมือ เครื่องใช้ สักตำว์พำหนะ ยำนพำหนะ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี หรือเครื่องจักรกลใดกำๆ ซึ่งบุคคล
ได้ใช้ในกำรกระทำควำมผิด หรือได้ใช้เป็นอุปกรณ์ให้ได้รับผลในกำรกระทำควำมผิดดังกล่ำว ให้ริบเสีย
สำนักทังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งสิ้น ไม่ว่ำจะมีผู้ถูกลงโทษตำมค
กำ ำพิพำกษำหรื อไม่
๘๙
กำ ๑๐๗ แก้ไขเพิสำนั
่มเติกมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยประกำศของคณะปฏิกวำัติ ฉบับที่ ๙๖ ลงวั
่ ๒๙ กุมภำพันธ์ กำ
๙๐
มำตรำ ๑๐๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๙๖ ลงวันที่ ๒๙ กุมภำพันธ์
๙๑
มำตรำ ๑๐๘ ทวิ เพิ่ ม โดยประกำศของคณะปฏิ วั ติ ฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวัน ที่ ๒๙ กุ ม ภำพั น ธ์
- ๓๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๐๘ ตรี๙๒ ผู้ใดขัดขวำงหรือไม่ให้ควำมสะดวกต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ซึ่ง

สำนักปฏิ บัติหน้ำที่ตำมมำตรำกำ๖๖ ต้องระวำงโทษปรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บไม่เกินหนึ่งพันบำทกำ
สมำตรำ ๑๐๙ ผู้ใดฝ่ำฝืน หรืกอำ ไม่ปฏิบัติตำมมำตรำ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๓๘ มำตรำ ๖๗ หรืกอำ มำตรำ ๗๔
มีควำมผิดต้องระวำงโทษปรับไม่เกินสองพันบำท หรือจำคุกไม่เกินสำมเดือน หรือทั้งปรับทั้งจำ
สมำตรำ ๑๑๐ ผู้ใดฝ่ำฝืน หรืกำอไม่ปฏิบัติตำมมำตรำ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๘๙ มีควำมผิดต้กอำงระวำงโทษ
ปรับไม่เกินสำมพันบำท หรือจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือทั้งปรับทั้งจำ
มำตรำ ๑๑๑๙๓ ผู้ใดฝ่ำฝืน หรือไม่ปฏิบัติตำมมำตรำ ๘๖ มีควำมผิดต้องระวำงโทษ
ปรับไม่เกินสองหมืสำนั
่นบำท หรือจำคุกไม่เกินสองปี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือทั้งปรับสทัำนั้งจกำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๑๑๒ นิติบุคสคลใด
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ได้มำซึ่งที่ดินเป็นกำรฝ่ำฝืนบทแห่งประมวลกฎหมำยนี้
(๒) ใช้ที่ดินนั้นเพื่อกิจกำรอื่นนอกจำกที่ได้รสับำนัอนุกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญำต กำ
(๓) ใช้กทำ ี่ดินผิดเงื่อนไขที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่คกณะรั ฐมนตรีกำหนดตำมควำมในมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั๙๙ ประกอบด้วย
มำตรำ ๘๗ วรรคสอง
ส(๔)
ำนักไม่ แจ้งกำรไม่ใช้ที่ดินตำมควำมในมำตรำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั๙๙ ประกอบด้วยมำตรำ ก๘๙
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หรือ
๙๔
(๕) (ยกเลิก)
มีควำมผิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดต้องระวำงโทษปรั บไม่เกินห้ำหมื่นบำทกำ
สมำตรำ ๑๑๓ ผู้ใดได้มำซึ่งกทีำ่ดินในฐำนะเป็สนำนัตักวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แทนของคนต่ำงด้ำว หรื
กำ อนิติบุคคล
ตำมควำมในมำตรำ ๙๗ หรือมำตรำ ๙๘ มีควำมผิดต้องระวำงโทษปรับไม่เกินสองหมื่นบำท หรือจำคุก
สำนักไม่ เกินสองปี หรือทั้งปรักบำทั้งจำ
๙๒
กำ ๑๐๘ ตรี เพิส่ มำนัโดยประกำศของคณะปฏิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีวัตกิำฉบั บ ที่ ๙๖ ลงวั
สำนัน ทีก่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๒๙ กุ ม ภำพั น ธ์ กำ
๙๓
มำตรำ ๑๑๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑
๙๔
มำตรำ ๑๑๒ (๕) ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่
สำนัก๑๒)
- ๓๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บัญชีอัตรำค่ำธรรมเนียมและค่ำใช้จ่ำยท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดิน๙๕
๑. ค่ำธรรมเนียมในกำรขอสั มปทำน รำยละ กำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๕๐๐ บำท กำ
๒. ค่ำสัมปทำนปีหนึ่ง ไร่ละ ๒๐ บำท
เศษของไร่ให้คิดเป็นหนึ่งไร่
๓. ค่ำธรรมเนียมออกหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
(๑) ที่ดินเนื้อที่ไม่เกิน ๒๐ ไร่ แปลงละ ๓๐ บำท
(๒) ที่ดินเนื้อที่เกิน ๒๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ไร่ ส่วนที่เกิสนำนัไร่กลงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ะ กำ ๒ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เศษของไร่ให้คิดเป็นหนึ่งไร่
๔. ค่ำธรรมเนียมกำรพิ สูจน์สอบสวนหรือตรวจสอบเนื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้อที่เกี่ยสวกั
ำนับกหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
(๑) ถ้ำเรียกเป็นรำยแปลง แปลงละ ๓๐ บำท
(๒) ถ้ำเรียกเป็นรำยวัน วันละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ ส ำนั ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๓๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ค่ำคัดหรือจำลองแผนที่ แปลงละ ๓๐ บำท
(๔) ค่ำคำนวณเนื้อที่หรือสอบแส แปลงละ ๓๐ บำท
(๕) ค่ำจับระยะ แปลงละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๕. ค่ำธรรมเนียมออกโฉนดที่ดิน
(๑) ที่ดินเนื้อทีส่ไำนั
ม่เกกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น ๒๐ ไร่ แปลงละ กำ ๕๐ บำท กำ
(๒) ที่ดินเนื้อที่เกิน ๒๐ ไร่ ส่วนที่เกินไร่ละ ๒ บำท
เศษของไร่ให้คิดกเป็ำ นหนึ่งไร่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๖. ค่ำธรรมเนียมรังวัดเกี่ยวกับโฉนดที่ดิน
(๑) ถ้ำเรียกเป็สนำนัรำยแปลง แปลงละ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๔๐ บำท กำ
(๒) ถ้ำเรียกเป็นรำยวัน วันละ ๔๐ บำท
(๓) ค่ำคัดหรือจำลองแผนที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ แปลงละ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๓๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ค่ำคำนวณเนื้อที่หรือสอบแส แปลงละ ๓๐ บำท
(๕) ค่ำจับระยะ แปลงละ ๑๐ บำท
๙๕
บั ญ ชี อั ต รำค่ ำ ธรรมเนี ย มและค่ ำ ใช้ จ่ ำ ยท้ ำ ยประมวลกฎหมำยที่ ดิ น แก้ ไขเพิ่ ม เติ ม โดย
สำนักพระรำชบั
ญญัติแก้ไขเพิ่มเติกมำประมวลกฎหมำยที สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๒๑กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗.๙๖ ค่ำธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
(๑) มีทุนทรัพย์ให้เรีกยำกเก็บร้อยละส๒ำนัของรำคำประเมิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นทุนทรักพำย์สำหรับกำรขอจดทะเบี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนสิทธิ
และนิติกรรมโอนกรรมสิทธิ์ห รือสิทธิครอบครองในที่ดินหรืออสังหำริมทรัพย์ ส่ว นกรณีอื่น
ให้เรียกเก็บสำนั
ร้อกยละ ๒ ของจำนวนทุนทรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำพย์ที่ผู้ขอจดทะเบี
นแสดงตำมควำมเป็นจริกำง
เศษของร้อยให้คิดเป็นหนึ่งร้อย
(๒) ไม่มีทุนทรัพย์ แปลงละ ๑,๐๐๐ บำท
๘. ค่ำธรรมเนียมกำรขอให้ ได้มำซึ่งที่ดินของคนต่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงด้ำว รำยละ ๕๐๐ บำท กำ
ค่ำอนุญำต ไร่ละ ๑๐๐ บำท
เศษของไร่ให้คิดเป็นกหนึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่งไร่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๗
๙. (ยกเลิก)
๑๐. ค่ำธรรมเนียสมเบ็ ำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เตล็ด กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ค่ำคำขอ แปลงละ ๕ บำท
(๒) ค่ำคัดสำเนำเอกสำรต่ำง ๆ รวมทั้งค่ำคัดสำเนำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ สำนั
ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เอกสำรเป็นพยำนในคดีแพ่งโดยเจ้ำหน้ำที่เป็นผู้คัด
ร้อยคำแรกหรื อไม่ถึงร้อยคำ ๑๐ บำท
ร้อยคำต่อไป ร้อกยละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๕ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เศษของร้อยให้คิดเป็นหนึ่งร้อย
(๓) ค่ำรับรองเอกสำรที ่คัด ฉบับละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๐ บำท กำ
(๔) ค่ำตรวจหลักฐำนทะเบียนที่ดิน แปลงละ ๑๐ บำท
(๕) ค่ำรับอำยัดที่ดินกแปลงละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ค่ำมอบอำนำจ เรื่องละ ๒๐ บำท
(๗) ค่ำออกใบแทนโฉนดที ่ดินหรือหนังสือแสดงสิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทธิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในที่ดินอย่ำงอื่น ฉบับละ ๕๐ บำท
(๘) ค่ำประกำศ แปลงละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๙) ค่ำหลักเขตที่ดิน หลักละ ๑๕ บำท
ถ้ำเป็นกำรเดินสำรวจหรือสอบเขตทั้งตำบลสำหรับกรณีออกโฉนด
คิดเป็นรำยแปลงกำแปลงละ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๖๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๐)๙๘ ค่ำตรวจสอบข้อมูลด้ำนงำนรังวัด ด้ำนทะเบียนที่ดิน
ด้ำนประเมิ นรำคำหรือข้อมูลอื่นครัก้งำละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ๑๐๐ บำท กำ
๙๙
(๑๑) ค่ำสำเนำจำกสื่อบันทึกข้อมูลทำงคอมพิวเตอร์
๙๖
สำนับักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ชีอัตรำค่ำธรรมเนียมและค่ กำ ำใช้จ่ำยท้ำยประมวลกฎหมำยที ่ ดิน ๗. แก้กไขเพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่มเติมโดย
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๓
๙๗
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บั ญกชีำอั ต รำค่ ำ ธรรมเนี
มและค่ ำ ใช้ จ่ ำ ยท้ ำ ยประมวลกฎหมำยที
กำ ่ ดิ นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ๙. ยกเลิ ก โดย กำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑
๙๘
บั ญ ชี อั ต รำค่ ำธรรมเนี ย มและค่ ำใช้ จ่ำ ยท้ ำ ยประมวลกฎหมำยที่ ดิ น ๑๐. (๑๐) เพิ่ ม โดย
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๓
๙๙
บั ญ ชี อั ต รำค่ ำธรรมเนี ย มและค่ ำใช้ จ่ำ ยท้ ำ ยประมวลกฎหมำยที่ ดิ น ๑๐. (๑๑) เพิ่ ม โดย
ญญัติแก้ไขเพิ่มเติกมำประมวลกฎหมำยทีสำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๓กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๓๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หรือสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นหรือสำเนำข้อมูลอื่นแผ่นละ ๕๐ บำท
สำนัก๑๑. ๑๐๐ ค่ำใช้จ่ำย
(๑) ค่ำพำหนะเดินทำงให้แก่เจ้ำพนักงำน ให้จ่ำยในลักษณะเหมำจ่ำย
พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ และคนงำนที่จ้ำง
ส ำนั ก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ สำนั
ก ตำมระเบียบกระทรวง
ไปทำกำรรังวัดเกี่ยวกับโฉนดที่ดิน หรือ มหำดไทยด้วยควำมเห็นชอบ
พิสูจน์สอบสวน หรือตรวจสอบเนื้อที่ ของกระทรวงกำรคลัง
เกี่ยวกัสบำนัหนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งสือรับรองกำรทำประโยชน์ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตำมคำขอ
(๒) ค่ำเบี้ยเลี้ยงให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำแก่เจ้ำพนักงำน สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ให้จ่ำยในลั กษณะเหมำจ่
สำนั ำย
พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ และค่ำจ้ำงคนงำน ตำมระเบียบกระทรวง
ที่จ้ำงไปท
สำนักำกำรรั งวัดเกี่ยวกับโฉนดที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ดิน มหำดไทยด้วยควำมเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นชอบ
หรือพิสูจน์สอบสวน หรือตรวจสอบเนื้อที่ ของกระทรวงกำรคลัง
เกี่ยวกับหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำ ส ำนัก งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตำมคำขอ
(๓) ค่ำป่วสยกำรให้
แก่เจ้ำพนักงำนผู้ปกครอง สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ท้องที่หรือผู้แกทนที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ไปในกำรรั งวักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั เกี่ยวกับ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โฉนดที่ดิน หรือพิสูจน์สอบสวน หรือ
ตรวจสอบเนื ้อที่เกี่ยวกับหนังสือรับกรอง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรทำประโยชน์ คนหนึ่ง วันละ ๑๐๐ บำท
(๔) ค่ำใช้จ่ำยอื่นกำๆ ในกำรรังวัดสเกีำนั่ยกวกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ให้จ่ำยในลั กษณะเหมำจ่
สำนั ำย
โฉนดที่ดิน หรือพิสูจน์สอบสวน หรือ ตำมระเบียบกระทรวง
ตรวจสอบเนื ้อที่เกี่ยวกับหนังสือรับกรอง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ มหำดไทยด้วยควำมเห็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นชอบ
กำรทำประโยชน์ ของกระทรวงกำรคลัง
(๕) ค่ำปิดประกำศให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แก่ผู้ปิดประกำศ แปลงละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๐ บำทสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ค่ำพยำนให้แก่พยำน คนละ ๒๐ บำท
๑๐๐
บัญชีอัตรำค่ำธรรมเนียมและค่ำใช้จ่ำยท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดิน ๑๑. แก้ไขเพิ่มเติมโดย
ญญัติแก้ไขเพิ่มเติกมำประมวลกฎหมำยที
ิน (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๔๑กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บัญชีค่ำตอบแทนท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดิน๑๐๑
ค่ำตอบแทนในกำรอนุสำนักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำต กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ตำมมำตรำ ๙ (๑) ไร่ละ ๑,๐๐๐ บำทต่อปี
(๒) ตำมมำตรำ ๙ (๒) หรือมำตรำ ๙ (๓)
(ก) กำรขุดหรืสอำนัดูดกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทรำย ลูกบำศก์ เมตรละกำ ๒๘ บำท กำ
(ข) กำรขุดดินหรือลูกรังหรืออื่น ๆ ไร่ละ ๑๐,๐๐๐ บำทต่อปี
หรือลูกบำศก์เมตรละ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๐ บำท
๑๐๑
บั ญ ชี ค่ ำตอบแทนท้ ำยประมวลกฎหมำยที่ ดิ น แก้ ไขเพิ่ ม เติ ม โดยพระรำชบั ญ ญั ติ แ ก้ ไข
สำนักเพิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่มเติมประมวลกฎหมำยทีก่ดำิน (ฉบับที่ ๗) พ.ศ.
สำนัก๒๕๔๑
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรใช้พระรำชบัญญัติและประมวลกฎหมำยที่ดินฉบับนี้ คือ ในขณะนี้ได้มี

สำนักกฎหมำยว่ ำด้วยที่ดินอยูก่หำลำยฉบับ สมควรน
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำมำประมวลไว้ในที่เดียกวกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ น และปรับสปรุ
ำนังกเสีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยใหม่ให้รัฐได้ กำ
ดำเนินกำรจัดที่ดินโดยกว้ำงขวำง เพื่อประโยชน์แห่งรัฐและประชำชน
ประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๔๙ ลงวันที่ ๑๓ มกรำคม พุทธศักรำช ๒๕๐๒๑๐๒
สโดยที ่เห็นว่ำบทบัญญัติในประมวลกฎหมำยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินซึ่งบัญญัติจำกัดสิทธิกขำองบุคคลใน
กำรถือกรรมสิทธิ์ที่ดินเพื่อกำรอยู่อำศัย เกษตรกรรม อุตสำหกรรม และพำณิชยกรรม โดยให้ถือได้
สำนักเพี ยงจำนวนเนื้อที่ดินที่กกำำหนดไว้ ผู้ใดจะถื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กรรมสิทธิ์เกินไปกว่ำมิกไำด้นั้น เป็นกำรจสำนั ำกักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยไม่สมควร กำ
และเป็นเหตุบ่อนควำมเจริญก้ำวหน้ำในทำงเกษตรกรรม อุตสำหกรรม พำณิชยกรรม และส่งผลให้
เสี ย หำยแก่กำรเศรษฐกิ จ ของประเทศ จึงสมควรที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ จะยกเลิ กข้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั อ จำกั ดนี้ เสี ย อนึ่ ง บทบักำ ญ ญั ติ แ ห่ ง
ประมวลกฎหมำยที่กล่ำวแล้ว ซึ่งบัญญัติว่ำนิติบุคคลที่เป็นบริษัทจำกัด ห้ำงหุ้นส่วนจำกั ด สมำคม
สำนักสหกรณ์ และมูลนิธิ บรรดำซึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งเพียงแต่มสีผำนั
ู้จัดกกำรหรื อกรรมกำรเป็นคนต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำงด้ำว ก็ให้ถสือำนัว่ำกเป็ นคนต่ำงด้ำว
ถูกบั่นทอนสิทธิในกำรถือกรรมสิทธิ์ที่ดินไปด้วยนั้น ก็ไม่เหมำะสมและชอบด้วยควำมยุติธรรม และส่งผล
เสียหำยเช่นเดียวกัสำนั
น กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๙๖ ลงวันที่ ๒๙ กุมภำพันธ์ พุทธศักรำช ๒๕๑๕๑๐๓
ข้อ ๑๓ ประกำศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศใน
สำนักรำชกิ จจำนุเบกษำเป็นต้กนำไป
สโดยที ่ ค ณะปฏิ วั ติ ได้ พิ จ ำรณำเห็

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น ว่ ำ ประชำชนซึ ่ ง ครอบครองที่ ดกิ นำ และได้ ท ำ
ประโยชน์ในที่ดินนั้น และได้ปฏิบัติตำมกฎหมำยโดยแจ้งกำรครอบครองไว้แล้วตำมมำตรำ ๕ แห่ง
สำนักพระรำชบั ญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ.ศ. ๒๔๙๗ มำเป็นเวลำกว่ กำ ำสิบห้ำปีสำนั ยังกไม่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้รับหนังสือ กำ
รับรองกำรทำประโยชน์ไว้เป็นหลักฐำนสำหรับแสดงสิทธิในที่ดินของตน ทำให้เกิดกรณีพิพำทเกี่ยวกับ
สิ ท ธิในที่ ดิน และเขตที่ ดิน ข้ำงเคีย ง ทั้ งไม่ได้ รับ ควำมสะดวกในกำรจดทะเบี ยนสิ ท ธิและนิ ติกรรม
สำนักเกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ยวกับที่ดินนั้นด้วย คณะปฏิ
กำ วัติจึงเห็นสสมควรแก้ ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินสำนั
เพืก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้ทำงรำชกำร กำ
สำมำรถออกหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ได้รวดเร็วยิ่งขึ้น โดยจัดให้มีกำรเดินสำรวจออกหนังสือ
รับรองกำรทำประโยชน์ ด้วยกำรใช้ระวำงรูปกถ่ำำยทำงอำกำศในเขตท้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี องที่ซึ่งจะได้ประกำศเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นแห่ง ๆ
ไปเช่นเดียวกับกำรเดินสำรวจออกโฉนดที่ดินทั่วรำชอำณำจักร และในขณะเดียวกันจะได้ทำกำรเดิน
ำรวจเพื่อออกหนังสือรักบำ รองกำรทำประโยชน์ สำหรับที่ดินที่มีผู้คกรอบครองและท
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สำประโยชน์ อยู่แล้ว
แต่ไม่ได้แจ้งกำรครอบครองที่ดิน ตำมมำตรำ ๕ แห่งพระรำชบัญ ญัติให้ใช้ประมวลกฎหมำยที่ดิน
พ.ศ. ๒๔๙๗ รวมทั สำนั้งกกำหนดมำตรกำรป้ องกันกมิำให้มีกำรบุกรุกสทีำนั่ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ของรัฐด้วย กำ
สำนักประกำศของคณะปฏิ วัตกิ ำฉบับที่ ๓๓๔ สลงวั

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ที่ ๑๓ ธันวำคม พุทธศักกำรำช ๒๕๑๕๑๐๔
ำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส๑๐๒
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๗๖/ตอนที่ ๘/หน้ำ ๑๒/๑๓ มกรำคม ๒๕๐๒
๑๐๓
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๘๙/ตอนที่ ๓๓/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๘/๓ มีนำคม ๒๕๑๕
๑๐๔ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๘๙/ตอนที
่ ๑๙๐/ฉบับพิเศษกำหน้ำ ๑๗๑/๑๓สธัำนั
นวำคม ๒๕๑๕ กำ
- ๔๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อ ๑๓ ประกำศของคณะปฏิวัติฉบับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศใน
สำนักรำชกิ จจำนุเบกษำเป็นต้กนำ ไป
สโดยที ่คณะปฏิวัติพิจำรณำเห็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนสมควรแก้ไสขเพิ
ำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เติมประมวลกฎหมำยทีกำ ่ดิน เพื่อให้
กำรจัดที่ดินให้ประชำชนดำเนินไปโดยรวดเร็วยิ่งขึ้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในกำรพัฒนำทำงเศรษฐกิจ
และส่งเสริมให้ประชำชนมีที่ดินทำมำหำกิน และเห็นสมควรปรับปรุงประมวลกฎหมำยที่ดินในเรื่อง
กำรควบคุมที่ดินสำธำรณสมบั ติ กำรสงวนรักกษำทรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พยำกรธรรมชำติ ไว้เพื่ออนุชนรุ่นหลักงำรวมทั้งกำร
รังวัด และกำรจดทะเบียนที่ดิน ให้ประชำชนได้รับควำมสะดวกและรวดเร็วด้วย
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน พ.ศ. ๒๕๒๐๑๐๕
มำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตินี้ให้ ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
สำนักนุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เบกษำเป็นต้นไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ลในกำรประกำศใช้ พระรำชบัญญัติฉบับนีส้ ำนั คือกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่บทบัญญัติเกี่ยวกักบำ กำรทำกำร
งวัดสอบเขตโฉนดที่ดินกและกำรรั
ำ งวัดสแบ่
ำนังกแยกที ่ดินยังไม่เหมำะสมกำเนื่องจำกในกำรรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วัด ถ้ำผู้มีสิทธิ กำ
ในที่ดินข้ำงเคียงไม่ได้รับรองแนวเขตครบถ้วนแล้วก็ไม่อำจทำกำรรังวัดสอบเขตโฉนดที่ดิน หรือรังวัด
แบ่งแยกที่ดินได้ สเพืำนั่อกขจั ดข้อขัดข้องดังกล่ำวเห็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นสมควรแก้ไสขเพิำนัก่มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เติมหลักเกณฑ์เกี่ยวกักบำกำรทำกำร
รังวัดสอบเขตโฉนดที่ดิน และกำรรังวัดแบ่งแยกที่ดินเสียใหม่ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้ขึ้น
ประกำศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๖ ลงวันที่ ๗ พฤศจิกำยน พุทธศักรำช ๒๕๒๐๑๐๖
โดยที่ปรำกฏว่ำได้มีประชำชนผู้มีจิตศรัทธำได้บริจำคที่ดินหรืออสังหำริมทรัพย์อื่น
สำนักให้ แก่ทำงรำชกำร เพื่อกนำำไปใช้ประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัใกนกำรปฏิ รูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือสประโยชน์ ของทำง
รำชกำรอื่นอยู่เนือง ๆ เพื่อเป็นกำรสนองตอบศรัทธำของผู้บริจำคทรัพย์สินดังกล่ำว จึงเป็นกำรสมควร
ให้กำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ที่บริจำคให้แก่ทำงรำชกำรได้รับยกเว้น
สำนักค่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำธรรมเนียมตำมประมวลกฎหมำยที
กำ ่ดสินำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติแสก้ำนั
ไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับที่ส๒)
ำนักพ.ศ. ๒๕๒๑๑๐๗
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตินี้ให้ ใช้บังคับตั้งแต่วกันำ ถัดจำกวันประกำศในรำชกิ จจำ
นุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกข้อจำกัดกำรห้ำมโอนสิทธิ
สำนักในที ่ดินตำมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินยังสไม่ำนัรกัดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กุ มและมีบทบัญญัติบำงมำตรำในประมวลกฎหมำยที
กำ ่ดิน
ส๑๐๕
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๔/ตอนที่ ๘๖/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๑๙ กันยำยน ๒๕๒๐
๑๐๖
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๙๔/ตอนที่ ๑๐๙/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๒/๘ พฤศจิกำยน ๒๕๒๐
๑๐๗ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๙๕/ตอนที
่ ๑๓๘/ฉบับพิเศษกำหน้ำ ๑/๑๑ ธันสวำคม
๒๕๒๑ กำ
- ๔๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ไม่เหมำะสม ท ำให้ เป็ น อุ ป สรรคแก่ ก ำรปฏิ บั ติ งำนของเจ้ ำหน้ ำ ที่ ในกำรอ ำนวยควำมสะดวกแก่
สำนักประชำชน สมควรแก้ไขปรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บปรุงเสียใหม่
สำนักักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ทั้งจำเป็นต้องปรับปรุกงำอัตรำค่ำธรรมเนี
สำนัยกมและค่ ำใช้จ่ำย
ท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดินให้เหมำะสมกับสภำพกำรณ์ปัจจุบัน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๖๑๐๘
สมำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตกินำ ี้ให้ ใช้บังคับตัส้ำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิ
กำ จจำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นกำรสมควรโอนอำนำจ
หน้ำที่ในกำรพัฒสนำที
ำนัก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินตำมประมวลกฎหมำยที กำ ่ดิน ในส่วสนที
ำนัก่เกีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ยวกับกำรสำรวจ จำแนก
กำ และทำ
สำมะโนที่ดินเพื่อให้ทรำบถึงควำมสมบูรณ์ตำมธรรมชำติและควำมเหมำะสมแก่กำรใช้ประโยชน์ที่ดิน
สำนักเพื ่อเกษตรกรรม และกำรวำงแผนกำรใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัทกี่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิน กำรพัฒนำที่ดิน กำรก กำำหนดบริเวณกำรใช้ ที่ดินและกำร
กำหนดมำตรกำรเพื่อกำรอนุรักษ์ดินและน้ำ ไปเป็นอำนำจหน้ำที่ของคณะกรรมกำรพัฒนำที่ดินและ
กรมพัฒนำที่ดินตำมกฎหมำยว่ ำด้วยกำรพัฒนำที่ดิน จึงจำเป็สำนันต้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งตรำพระรำชบัญญัตินกี้ ำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘๑๐๙
สมำตรำ ๑๙๑๑๐ (ยกเลิก) กำ

มำตรำกำ๒๐ ให้รัฐมนตรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัวก่ำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรกระทรวงมหำดไทยรั
กำ กษำกำรตำมพระรำชบั ญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่เป็น กำรสมควรปรับปรุงกำร
สำนักออกเอกสำรแสดงสิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทธิใกนที
ำ ่ดิน และกำรรั สำนับกจดทะเบี ยนสิทธิและนิกตำิกรรมเกี่ยวกับสอสั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนังกหำริ มทรัพย์ให้
เหมำะสมยิ่งขึ้น โดยกำรรวมอำนำจหน้ำที่ในกำรออกเอกสำรแสดงสิทธิในที่ดินและกำรรับจดทะเบียน
สิทธิและนิติกรรมเกี
สำนั่ยกวกั บอสังหำริมทรัพย์แกละกำรท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำกิจกำรอื
สำนัก่นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ๆ ที่ เกี่ยวข้องกับที่ดินกซึำ ่งแต่เดิมให้
ผู้ว่ำรำชกำรจั งหวัด หั วหน้ ำเขต นำยอำเภอ ปลั ดอำเภอผู้ เป็ นหั วหน้ ำประจำกิ่งอำเภอ มีอำนำจ
สำนักกระท ำกำรดั งกล่ ำ วด้ กวำย มำให้ เป็ น อสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนำจของเจ้ ำ พนั ก งำนทีก่ ดำิ น แต่ เพี ย งฝ่ ำสยเดี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วเพื่ อ ให้ ก ำร กำ
บริห ำรงำนเกี่ย วกับ ที่ดิน มีเอกภำพและสะดวกแก่ประชำชนมำกขึ้ น โดยแก้ไขบทบัญ ญั ติในเรื่อง
ดังกล่ำว และในขณะเดี ยวกันสมควรแก้ไขเพิก่มำเติมบทบัญญัสตำนัิแห่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งประมวลกฎหมำยที่ดกินำในส่วนที่ยัง
เป็ นอุปสรรคต่อกำรปฏิบัติงำนของกรมที่ดินให้ เหมำะสมรัดกุม เพื่อให้ กำรปฏิบัติงำนเป็นไปอย่ำง
๑๐๘
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๐๐/ตอนที่ ๑๖๐/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๘/๖ ตุลำคม ๒๕๒๖
ส๑๐๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๐๒/ตอนที่ ๒๐๑/ฉบับพิเศษ หน้ำ ๑/๓๑ ธันวำคม ๒๕๒๘
๑๑๐
มำตรำ ๑๙ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติคุ้มครองประชำชนในกำรทำสัญญำขำยฝำกที่ดิน
สำนักเพืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อเกษตรกรรมหรือที่อยู่อกำศั
ำ ย พ.ศ. ๒๕๖๒สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คล่องตัวยิ่งขึ้น นอกจำกนี้ได้เพิ่มเติมกรณีของกำรออกโฉนดที่ดินสำหรับที่ดินที่มีหนังสือรับรองกำรทำ
สำนักประโยชน์ ซึ่งใช้ระวำงรูกปำถ่ำยทำงอำกำศขึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั้นกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นพิเศษเพรำะรัฐมีนโยบำยที
กำ ่จะเร่งรัสดำนั
ให้กมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีกำรออกโฉนด กำ
ที่ ดิ น ในกรณี นี้ ให้ ร วดเร็ ว ยิ่ งขึ้น เพื่ อ ประโยชน์ แ ก่ ป ระชำชนโดยทั่ ว ไปอี กด้ ว ย จึงจ ำเป็ น ต้ อ งตรำ
พระรำชบัญญัตินสี้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๔๑๑๑
สมำตรำ ๗ ให้คณะกรรมกำรประเมิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นทุนทรัสำนั
พย์กใงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นกำรจดทะเบียนสิทธิกแำละนิติกรรม
และคณะอนุกรรมกำรประจำจังหวัดซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่ในวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับยังคงปฏิบัติ
สำนักหน้ ำที่ต่อไปจนกว่ำจะมีกกำำรแต่งตั้งคณะกรรมกำรก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหนดรำคำประเมิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนทุนทรัพย์และคณะอนุ กรรมกำร
ประจ ำจังหวัดขึ้น ใหม่ตำมมำตรำ ๑๐๕ และมำตรำ ๑๐๕ ฉ แห่ งประมวลกฎหมำยที่ดินซึ่งแก้ไข
เพิ่มเติมโดยพระรำชบั ญญัตินี้
มำตรำ ๘ ในระหว่ำงที่ยังมิได้มีกำรประกำศใช้รำคำประเมินทุนทรัพย์ตำมมำตรำ
๑๐๕ เบญจ สำหรั สำนับกเขตจั ง หวัด หรือ เขตท้อกำงที่ใด ให้พ นักสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งำนเจ้ ำ หน้ำที่เรีย กเก็บ ค่กำำธรรมเนีย ม
จดทะเบีย นสิ ท ธิ แ ละนิ ติ ก รรมตำมจ ำนวนทุ น ทรั พ ย์ ใ นกำรจดทะเบี ย นสิ ท ธิ แ ละนิ ติ ก รรมที่
สำนักคณะอนุ ก รรมกำรประจ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำจั ง หวั ด ได้ กสำหนดไว้ แล้ ว ส ำหรับ เขตจักงำหวัดหรือ เขตท้สำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อ งที ่ นั้ น ก่ อนวั น ที่
พระรำชบั ญญั ตินี้ ใช้บั งคับ โดยให้ ถือว่ำจำนวนทุนทรัพย์ดังกล่ ำวเป็นรำคำประเมินทุนทรัพย์ตำม
มำตรำ ๑๐๕ เบญจ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๙ คำขอจดทะเบี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยนสิทธิและนิติกรรมทีก่ได้ำ ยื่นไว้ก่อนวันสทีำนั่พกระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้
ใช้บังคับและยังอยู่ในระหว่ำงกำรพิจำรณำของพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ คณะอนุกรรมกำรประจำจังหวัด
หรือคณะกรรมกำรประเมินทุนทรัพย์ในกำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม ให้เรียกเก็บค่ำธรรมเนียม
สำนักจดทะเบี ย นสิ ท ธิและนิกตำิกรรมตำมรำคำประเมิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นทุ นทรัพย์ตำมมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๐๕ เบญจ แห่ งประมวล
กฎหมำยที่ดิน หรือตำมมำตรำ ๘ แห่งพระรำชบัญญัตินี้ แล้วแต่กรณี
มำตรำ ๑๐ ในระหว่ำงที่ ค ณะกรรมกำรก ำหนดรำคำประเมิ น ทุ น ทรัพ ย์ยั งมิ ได้
ำหนดหลักเกณฑ์และวิกธำีกำรในกำรกำหนดรำคำประเมิ นทุนทรัพย์กำให้นำระเบียบกระทรวงมหำดไทย
ว่ำด้วยกำรกำหนดจำนวนทุนทรัพย์ในกำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับที่ดิน พ.ศ. ๒๕๓๐
มำใช้บังคับกับกำรก
สำนัำหนดรำคำประเมิ นทุนทรั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำพย์โดยอนุโลมเพี
งเท่ำที่ไม่ขัดหรือแย้งกักบำ บทบัญญัติ
แห่งประมวลกฎหมำยที่ดิน ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้
มำตรำ ๑๑ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยรั
กษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
๑๑๑ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๐๘/ตอนที
่ ๑๖๔/ฉบับพิเกศษำ หน้ำ ๑/๑๘ กัสนำนั
ยำยน ๒๕๓๔ กำ
- ๔๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักหมำยเหตุ :- เหตุผ ลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัพกระรำชบั ญ ญั ติฉบั บนี้ คืกอำ โดยที่ เป็ นกำรสมควรปรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บปรุง
บทบัญญัติว่ำด้วยกำรเรียกเก็บค่ำธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตำมประมวลกฎหมำยที่ดิน
เพื่อให้เกิดควำมสะดวกและรวดเร็ วแก่ประชำชนผู
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ขอจดทะเบีสำนัยนมำกยิ ่งขึ้น โดยกำรเปลีก่ยำนวิธีกำรคิด
ค่ำธรรมเนียมจำกเดิมที่คิดจำกจำนวนทุนทรัพย์ของอสังหำริมทรัพย์ที่ขอจดทะเบียนตำมกำรประเมิน
ของพนักงำนเจ้ำหน้ำที่เป็นกำรคิดจำกรำคำประเมินทุนทรัพย์ที่ทำงรำชกำรได้ประกำศกำหนดไว้แล้ว
และเป็นกำรสมควรปรั บปรุงองค์ประกอบและอ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำนำจหน้ำทีส่ขำนั
องคณะกรรมกำรก ำหนดรำคำประเมิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น
ทุ น ทรั พ ย์ และของอนุ กรรมกำรประจ ำจังหวั ด ให้ เหมำะสมและชัด เจนยิ่งขึ้ น จึงจำเป็ น ต้ องตรำ
สำนักพระรำชบั ญญัตินี้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับที่ส๖)
ำนักพ.ศ. ๒๕๓๕๑๑๒
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตินี้ให้ ใช้บังคับตั้งแต่วกันำ ถัดจำกวันประกำศในรำชกิ จจำ
สำนักหมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พระรำชบั
สำนั ญ ญัติฉบับนี้ คือกำเนื่องจำกบทบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ติเกี่ยวกับนิติ กำ
บุคคลซึ่งมีสิทธิในที่ดินได้เสมือนคนต่ำงด้ำวในประมวลกฎหมำยที่ดินสำหรับกรณีของบริษัทจำกัดและ
ห้ ำงหุ้ น ส่ ว นนิ ติบสุ คำนัคลจ ำกัด ได้ ก่อ ให้ เกิ ดปั ญกหำว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำ ทุ น ของคนต่ ำงด้ำวที่ มี ในบริษั ท จำกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ด หรื อห้ ำ ง
หุ้นส่วนนิติบุคคลจำกัดจะต้องพิจำรณำรวมไปถึงทุนของคนต่ำงด้ำวในนิติบุคคลอื่นที่เข้ำถือหุ้นหรือ
สำนักลงหุ ้น ในบริษัทจำกัดหรืกอำ ห้ำงหุ้นส่วนนิสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติบกุคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คลจำกัดด้วยหรือไม่ กเพืำ ่อมิให้เกิดปัญสหำในกำรพิ จำรณำ
ควำมหมำยของบทบั ญ ญั ติดังกล่ ำว สมควรแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญ ญั ติเกี่ยวกับนิติบุคคลดังกล่ ำวให้
ชัดเจนและเหมำะสมยิ ่งขึ้น นอกจำกนี้ สมควรเพิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่มเติมให้เงืส่อำนันไขดั งกล่ำวใช้บังคับกับบริ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำษัทมหำชน
จำกัดตำมกฎหมำยว่ำด้วยบริษัทมหำชนจำกัดและแก้ไขเพิ่มเติมมำตรำ ๙๘ ให้สอดคล้องกับกำรแก้ไข
สำนักข้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำงต้นด้วย จึงจำเป็นต้กอำงตรำพระรำชบั สำนัญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตินี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๔๑๑๑๓
นุเบกษำเป็นต้นไปสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สพำนัระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือ กโดยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่บัญชีอัตรำค่
สำนัำกธรรมเนี ยมและ
ค่ำใช้จ่ำยท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดิน และบัญชีค่ำตอบแทนท้ำยประมวลกฎหมำยที่ดินได้ใช้บังคับมำ
เป็ น เวลำนำน ทสำให้
ำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ัตรำค่ำธรรมเนี ยมและค่ กำ ำใช้จ่ำย รวมทั สำนั้ งกค่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำตอบแทนต่ำง ๆ ไม่กเหมำะสมกั
ำ บ
สภำพเศรษฐกิจ ในปั จ จุ บั น ที่ เปลี่ ย นแปลงไป สมควรแก้ ไขเพิ่ ม เติ ม บั ญ ชี อัต รำค่ำธรรมเนี ย มและ
สำนักค่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำใช้จ่ำยท้ำยประมวลกฎหมำยที
กำ ่ดินในส่
สำนัวกนที ่เกี่ยวกั บค่ำใช้จ่ำย และบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญชีค่ำตอบแทนท้ ำยประมวล
กฎหมำยที่ดิน ให้สเหมำะสมยิ ่งขึ้น จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั
ญญัตินี้
๑๑๒
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๐๙/ตอนที่ ๑๔/หน้ำ ๓/๒๗ กุมภำพันธ์ ๒๕๓๕
๑๑๓ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๑๕/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พฤศจิกำยนส๒๕๔๑
่ ๘๙ ก/หน้ำ ๑/๒๖ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๒๑๑๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่ดิน (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.
สมำตรำ ๒ พระรำชบั ญ ญัตกินำ ี้ให้ ใช้บังคับตัส้ำนั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งแต่กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิ
กำ จจำ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พระรำชบั กำ ญญัติฉบับนีส้ำนั
คือกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่เป็นกำรสมควรให้ กำคนต่ำงด้ำว
ซึ่งได้เข้ำมำลงทุนในกิจ กำรที่ส ำคัญและเป็นประโยชน์ในด้ำนกำรพัฒ นำเศรษฐกิจ และสังคมของ
สำนักประเทศ อำจได้มำซึ่งทีก่ดำินเพื่อใช้เป็นสทีำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่อยูก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำศัยตำมจำนวนที่กฎหมำยก กำ ำหนด เพืสำนั่ อกเป็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นกำรอำนวย กำ
ควำมสะดวกแก่คนต่ำงด้ำวที่เข้ำมำประกอบกิจกำรในรำชอำณำจักร รวมทั้งเป็นปัจจัยเสริมในกำร
ตัดสินใจที่จะเข้ำสมำลงทุ นของคนต่ำงด้ำว ตลอดจนเป็
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นกำรเพิ
สำนั่มกกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำลังซื้อให้กับธุรกิจอสักงำหำริมทรัพย์
ของประเทศที่ กำลั งประสบปั ญ หำสภำวะซบเซำ ซึ่งเป็ นมำตรกำรหนึ่งในกำรฟื้ น ฟูเศรษฐกิจของ
สำนักประเทศโดยรวม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จึงจำเป็
กำนต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้
ไขเพิ ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ส๙)
พ.ศ. ๒๕๔๓๑๑๕ กำ

มำตรำกำ๙ ให้กำรสอบสวนเกี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ยวกับกำรออกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินหรือหนัสำนั
งสืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ประโยชน์ หรือกำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ หรือกำรจดแจ้งเอกสำร
รำยกำรจดทะเบียสนอสั งหำริมทรัพย์ ตำมมำตรำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๖๑ วรรคสองสำนักแห่ งประมวลกฎหมำยทีกำ่ดิน ซึ่งแก้ไข
เพิ่ ม เติ มโดยพระรำชบั ญ ญั ติ แก้ ไขเพิ่ ม เติ มประมวลกฎหมำยที่ ดิ น (ฉบั บ ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘ ที่ ได้
สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเนินกำรมำก่อนวันทีก่พำ ระรำชบั ญญัสตำนัินกี้ใช้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บังคับ เป็นกำรสอบสวนตำมมำตรำ
กำ ๖๑กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั แห่ งประมวล กำ
กฎหมำยที่ดินซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัตินี้
กำรสอบสวนตำมควำมในวรรคหนึ่งที่อยู่ในขั้นตอนกำรพิจำรณำของผู้ว่ำรำชกำร
ง หวั ด ให้ ผู้ ว่ ำ รำชกำรจั
กำ ง หวั ด ส่ ง ส สำนวนกำรสอบสวนให้ อ ธิ บกำดี ภ ำยในสำมสิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนับกวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น นั บ แต่ วั น ที่ กำ
พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มำตรำ ๑๐ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยรักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่เป็นกำรสมควรแก้ไขเพิ่มเติม
ผู้มีอำนำจหน้ำทีส่ในกำรสั ่งเพิกถอนหรือแก้ไขโฉนดที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินหรืสอำนัหนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งสือรับรองกำรทำประโยชน์
กำ โดยให้
อธิบดีกรมที่ดินหรือรองอธิบดีซึ่งอธิบดีมอบหมำยเป็นผู้มีอำนำจหน้ำที่ในกำรสั่งเพิกถอนหรือแก้ไข
สำนักโฉนดที ่ดินหรือหนังสือรักบำรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แต่เพียงฝ่ำยเดียวเพืก่อำให้กำรดำเนินสกำรสั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่งเพิกถอนหรือ
แก้ไข ในกรณีดังกล่ ำวเป็นไปด้วยควำมรวดเร็ว นอกจำกนี้ สเห็ำนันกสมควรแก้
ไขบทบัญญัติเกี่ยวกับกำร
๑๑๔
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๖/ตอนที่ ๓๙ ก/หน้ำ ๒๕/๑๘ พฤษภำคม ๒๕๔๒
๑๑๕ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๑๗/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เมษำยน ๒๕๔๓
่ ๒๙ ก/หน้ำ ๑/๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จดทะเบียนเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ซึ่งได้มำโดยทำงมรดก กำรอำยัดที่ดิน กำรเรียกเก็บค่ำธรรมเนียม

สำนักจดทะเบี ยนสิทธิและนิตกิกำรรม ตลอดจนบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัญกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ชีอัตรำค่ำธรรมเนียมและค่
กำ ำใช้จ่ำยท้ำสยประมวลกฎหมำย
ที่ดินให้เหมำะสมยิ่งขึ้น จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
*พระรำชกฤษฎีกำแก้ไขบทบัญญัติให้สอดคล้องกับกำรโอนอำนำจหน้ำที่ของส่วนรำชกำรให้เป็นไป
ตำมพระรำชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ พ.ศ. ๒๕๔๕๑๑๖
มำตรำ ๔ ในประมวลกฎหมำยที่ดิน
(๑) ในมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๔ สให้ำนัแกก้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ไขค ำว่ ำ “รั ฐ มนตรี วก่ ำำกำรกระทรวงมหำดไทย” เป็ น
“รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม” คำว่ำ “อธิบดีกรมประชำสงเครำะห์”
เป็ น “อธิบ ดีกรมพั
สำนัฒกนำสั งคมและสวัส ดิกำร”
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และค ำว่ ำ ส“อธิ บ ดีกรมที่ดิ น ” เป็น “ผูกำ้ อำนวยกำร
สำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อม”
(๒) ในมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๐๕สำนัให้กแงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก้ ไขค ำว่ ำ “อธิ บ ดี ก รมที
กำ ่ ดิ น หรื อ ผู้ แสทน” เป็ น “อธิบ ดี
กรมธนำรักษ์หรือผู้แทน” และคำว่ำ “อธิบดีกรมโยธำธิกำรหรือผู้แทน” เป็น “อธิบดีกรมโยธำธิกำร
และผังเมืองหรือผูส้แำนัทน”
(๓) ในมำตรำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๑๐๕ สฉำนักให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แก้ไขคำว่ำ “เจ้ำพนักกงำนที ำ ่ดินจังหวัสดำนั” กเป็ น “ธนำรักษ์
จังหวัด”
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่พระรำชบัญญัติปรับปรุง
สำนักกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ.
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๔๕ ได้สำนับัญกญั ติให้จัดตั้งส่วนรำชกำรขึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้นใหม่โดยมีสภำนัำรกิ จใหม่ ซึ่งได้มี
กำรตรำพระรำชกฤษฎี ก ำโอนกิ จ กำรบริ ห ำรและอ ำนำจหน้ ำ ที่ ข องส่ ว นรำชกำรให้ เป็ น ไปตำม
พระรำชบัญ ญัติสปำนั รับกปรุ ง กระทรวง ทบวง กกรม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นั้น แล้ว สและเนื ่อ งจำกพระรำชบัญกญัำ ติดัง กล่ำ ว
ได้บัญญัติให้โอนอำนำจหน้ำที่ของส่วนรำชกำร รัฐมนตรีผู้ดำรงตำแหน่งหรือผู้ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่ในส่วน
สำนักรำชกำรเดิ มมำเป็นของส่กำวนรำชกำรใหม่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัโดยให้ มีกำรแก้ไขบทบัญกญัำ ติต่ ำง ๆ ให้สสอดคล้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี องกับอำนำจ
หน้ำที่ที่โอนไปด้วย ฉะนั้น เพื่ออนุวัติให้เป็นไปตำมหลักกำรที่ปรำกฏในพระรำชบัญญัติและพระรำช
กฤษฎีกำดังกล่ำว จึงสมควรแก้ไขบทบัญญัติของกฎหมำยให้สอดคล้องกับกำรโอนส่วนรำชกำร เพื่อให้
้เกี่ยวข้องมีควำมชัดเจนในกำรใช้
กำ กฎหมำยโดยไม่ ต้องไปค้นหำในกฎหมำยโอนอ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนำจหน้ ำที่ว่ำตำม
กฎหมำยใดได้ มี ก ำรโอนภำรกิ จ ของส่ ว นรำชกำรหรื อ ผู้ รั บ ผิ ด ชอบตำมกฎหมำยนั้ น ไปเป็ น ของ
หน่วยงำนใดหรือสผูำนั ้ใดแล้ ว โดยแก้ไขบทบัญญักตำิของกฎหมำยให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัมกีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรเปลี่ยนชื่อส่วนรำชกำร กำ รัฐมนตรี
ผู้ดำรงตำแหน่งหรือผู้ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่ของส่วนรำชกำรให้ตรงกับ กำรโอนอำนำจหน้ำที่ และเพิ่มผู้แทน
สำนักส่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วนรำชกำรในคณะกรรมกำรให้กำ ตรงตำมภำรกิ จที่มีกำรตัดโอนจำกส่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วนรำชกำรเดิ สำนัมกมำเป็ นของส่วน
รำชกำรใหม่ รวมทั้งตัดส่วนรำชกำรเดิมที่มีกำรยุบเลิกแล้ว ซึ่งเป็นกำรแก้ไขให้ตรงตำมพระรำชบัญญัติ
และพระรำชกฤษฎี กำดั
สำนั งกล่ำว จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนี้ กำ
สำนักพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิก่มำเติมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๐๑๑๗สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
่ดิน (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ.
๑๑๖
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๙/ตอนที่ ๑๐๒ ก/หน้ำ ๖๖/๘ ตุลำคม ๒๕๔๕
๑๑๗ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๔/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กันยำยน ส๒๕๕๐
่ ๖๑ ก/หน้ำ ๓๐/๒๗ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพระรำชบั
กำ ญญัติฉบับสนีำนั้ คืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่ได้มีกำรนำระบบเทคโนโลยี
กำ
สำรสนเทศมำใช้ในกำรจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม เพื่อเป็นกำรรองรับวิธีกำรดังกล่ำว สมควรแก้ไข
เพิ่มเติมวิธีกำรในกำรจัดเก็บในโฉนดที่ดิน และหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ให้สำมำรถจัดเก็บโดย
ระบบเทคโนโลยีสสำนั ำรสนเทศได้ ด้วย รวมทั้งกำหนดให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เจ้ำพนัสกำนังำนที ่ดินมีอำนำจจดทะเบีกยำ นสิทธิและ
นิติกรรมเกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ที่อยู่ในเขตท้องที่สำนักงำนที่ดินจังหวัดหรือสำนักงำนที่ดินสำขำอื่นที่
สำนักได้ นำระบบเทคโนโลยีสกำรสนเทศมำใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สใำนั
นกำรจดทะเบี ยนสิทธิและนิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำติกรรม เพื่ออสำนวยควำมสะดวก
และควำมรวดเร็วในกำรให้บริกำรแก่ประชำชน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑๑๑๘
นุเบกษำเป็นต้นไป เว้นแต่มำตรำ ๓ มำตรำ ๖ และมำตรำสำนั
๗ กให้
ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดเก้ำสิบวัน
สำนักนังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บแต่วันประกำศในรำชกิ
กำ จจำนุเบกษำสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำตรำ ๗ ให้ ผู้ รั บ อนุญ ำตตำมมำตรำ

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๙สำนั
แห่กงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ประมวลกฎหมำยที่ ดกินำ ก่อ นวัน ที่
พระรำชบัญญัตินี้ ใช้บังคับ เสียค่ำตอบแทนตำมมำตรำ ๙ ทวิ แห่ งประมวลกฎหมำยที่ดินซึ่งแก้ไข
สำนักเพิ ่มเติมโดยประกำศของคณะปฏิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วัติ สฉบั
ำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ ๓๓๔ ลงวันที่ ๑๓ ธักนำ วำคม พ.ศ. ส๒๕๑๕ จนกว่ำกำร
อนุญำตจะสิ้นสุดลง
มำตรำ ๘ ให้ ผู้ ซึ่ งได้ ครอบครองและท ำประโยชน์ ในที่ ดิน อยู่ก่ อนวัน ที่ ป ระมวล
สำนักกฎหมำยที ่ดินใช้บังคับกโดยมี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ หลักฐำนกำรแจ้ งกำรครอบครองที่ดกินำ และยังมิได้สยำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ื่นคกำขอออกโฉนด
ที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ นำหลักฐำนกำรแจ้งกำรครอบครองที่ดินนั้นมำยื่นคำขอเพื่อ
ออกโฉนดที่ดินหรือหนั งสือรับ รองกำรทำประโยชน์ต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่ภำยในสองปีนับแต่วันที่
สำนักพระรำชบั ญญัตินี้ใช้บังคักบำ
เมื่อ ได้รับ คำขอและหลัก ฐำนกำรแจ้ง กำรครอบครองที่ดิน ตำมวรรคหนึ่ง แล้ว
ให้พนักงำนเจ้ำหน้สำนัำทีก่ดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำเนินกำรเพื่อออกโฉนดทีกำ ่ดินหรือหนัสงสืำนัอกรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บรองกำรทำประโยชน์กตำำมประมวล
กฎหมำยที่ดินต่อไป
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เมื่อพ้นกำกำหนดเวลำตำมวรรคหนึ ่ง หำกมีผู้นำหลักกำฐำนกำรแจ้งกำรครอบครองที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดิน กำ
มำขอออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ พนักงำนเจ้ำหน้ำที่จะออกโฉนดที่ดินหรือ
หนังสือรับรองกำรท สำนัำประโยชน์ ให้ได้ต่อเมื่อศำลยุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ติธรรมได้มสีคำนัำพิกพงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำกษำหรือ คำสั่งถึงที่สกุดำว่ำผู้นั้นเป็น
ผู้ซึ่งได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินโดยชอบด้วยกฎหมำยอยู่ก่อนวันที่ประมวลกฎหมำยที่ดิน
สำนักใช้ บังคับ
๑๑๘ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๒๕/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กุมภำพันธ์ ๒๕๕๑
่ ๒๙ ก/หน้ำ ๕๐/๖ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๔๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรพิจำรณำของศำลตำมวรรคสำม ให้ศำลแจ้งให้กรมที่ดินทรำบ และให้กรมที่ดิน

สำนักตรวจสอบกั บระวำงแผนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่รูปถ่ำยทำงอำกำศหรื อระวำงรูปถ่ำยทำงอำกำศฉบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บทีส่ทำนัำขึก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ก่อนสุดเท่ำที่ กำ
ทำงรำชกำรมีอ ยู่ พร้อ มทั้งทำควำมเห็น เสนอต่อศำลว่ำ ผู้นั้นได้ค รอบครองหรือ ทำประโยชน์ใน
ที่ดิน นั ้น โดยชอบด้
สำนัวกยกฎหมำยก่ อนวัน ที่ประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนั่ ดกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ใช้บังคับหรือไม่ เพื่อประกอบกำร
กำ
พิจำรณำของศำล ควำมเห็นดังกล่ำวให้เสนอต่อศำลภำยในหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันได้รับแจ้งจำกศำล
เว้นแต่ศำลจะขยำยระยะเวลำเป็นอย่ำงอื่น
สเพื
ำนั่อกประโยชน์ แห่งมำตรำนีก้ ผูำ ้ครอบครองทีสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่ดินกตำมวรรคหนึ ่งให้หมำยควำมรวมถึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ง
ผู้ซึ่งได้ครอบครองและทำประโยชน์ในที่ดินต่อเนื่องมำจำกบุคคลดังกล่ำวด้วย
มำตรำ ๙ ให้ อ ธิ บ ดี ก รมที่ ดิ น ท ำกำรส ำรวจ ตรวจสอบหลั ก ฐำนกำรแจ้ ง กำร
ครอบครองที่ดินและต ำแหน่งที่ดินตำมหลักฐำนกำรแจ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งกำรครอบครองที ่ดินที่มีอยู่จริกงำกับทะเบียน
กำรครอบครองที่ดิน ระวำงแผนที่หรือระวำงแผนที่รูปถ่ำยทำงอำกำศหรือระวำงรูปถ่ำยทำงอำกำศ
สำนักว่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำที่ดินที่มีหลักฐำนกำรแจ้
กำ งกำรครอบครองที ่ดินนั้น ได้มีกำรออกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินหรือหนั สำนังสืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ประโยชน์ไปแล้วหรือไม่ ให้แล้วเสร็จภำยในสองปีนับแต่วันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ หำกพบว่ำ
ที่ดินแปลงใดได้อสอกโฉนดที
่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ไปแล้ว ให้จำหน่ำยหลักฐำนกำร
สำนักแจ้ งกำรครอบครองที่ดินกนัำ ้นเสีย
สมำตรำ ๑๐ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยรั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กษำกำรตำมพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตินี้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สพำนัระรำชบั ญญัติฉบับนี้ คือ กโดยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่เป็นกำรสมควรแก้ ไขเพิ่มเติม
บทบั ญ ญั ติ ที่ ให้ อ งค์ ก ำรบริ ห ำรส่ ว นจั ง หวั ด ก ำหนดและจั ด เก็ บ ค่ ำ ตอบแทนตำมมำตรำ ๙ ทวิ
บทบัญญัติที่กำหนดหลั กเกณฑ์และวิธีกำรออกโฉนดที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินหรื
สำนัอกหนั งสือรับรองกำรทำประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตำม
ประมวลกฎหมำยที่ดิน และบทบัญญัติเกี่ยวกับผู้มีอำนำจหน้ำที่ในกำรสั่งเพิกถอนหรือแก้ไขเกี่ยวกับ
สำนักกำรออกโฉนดที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี่ดินหรือกหนั
ำ งสือรับรองกำรท ำประโยชน์หรือกำรจดทะเบี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนสิทธิและนิสำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิกรรมเกี่ยวกับ กำ
อสังหำริม ทรัพ ย์ หรือ กำรจดแจ้งเอกสำรรำยกำรจดทะเบีย นอสัง หำริม ทรัพ ย์โ ดยคลำดเคลื่อ น
หรือ ไม่ช อบด้ ว ยกฎหมำย ซึ่ งไม่ เหมำะสมกั บ สภำพกำรณ์ ในปั จ จุบั น กับ สมควรแก้ ไขเพิ่ ม เติ ม ให้
สำนักเทศบำล องค์กำรบริหำรส่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วนตำบล กรุสงำนั เทพมหำนคร เมืองพัทยำ กหรืำ อองค์กรปกครองส่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วนท้องถิ่นอื่น
ที่มีกฎหมำยจัดตั้งที่ที่ดินที่ได้รับอนุญำตตำมมำตรำ ๙ ตั้งอยู่ มีอำนำจกำหนดและจัดเก็บค่ำตอบแทน
ดังกล่ำว เพื่อเป็นสกำรกระจำยรำยได้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไปสู่องค์กำกรปกครองส่สวำนั นท้กองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งถิ่นที่เป็นแหล่งรำยได้กำนั้น รวมทั้ง
ปรับปรุงหลักเกณฑ์และวิธีกำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ให้เหมำะสมยิ่งขึ้น
สำนักโดยให้ มีมำตรกำรเร่งรัดกผูำ้มีหลักฐำนกำรแจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรครอบครองที่ดินมำด กำ ำเนินกำรเพืส่อำนั
ขอออกโฉนดที ่ดิน
หรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ตลอดจนแก้ไขเพิ่มเติมให้อธิบดีกรมที่ดินหรือผู้ซึ่งอธิบดีกรมที่ดิน
มอบหมำยซึ่งดำรงต สำนัำแหน่ งรองอธิบดีหรือผู้ตรวจรำชกำรกรมที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ส่ดำนัินกเป็งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นผู้มีอำนำจหน้ำที่ในกำรสั
กำ ่งเพิกถอน
หรือแก้ไขตำมมำตรำ ๖๑ เพื่อให้กำรดำเนินกำรในกรณีดังกล่ำวเป็นไปด้วยควำมรวดเร็ว และสอดคล้อง
สำนักกังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บหลักกำรปฏิรูประบบรำชกำรทีกำ ่มุ่งสเน้ำนันกให้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีกำรกระจำยภำรกิจกและกระจำยอ
ำ สำนำจกำรตั ดสินใจ
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้

- ๕๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๕๑๑๑๙


หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ เนื่องจำกบทบัญญัติเกี่ยวกับกำรค้ำ
ที่ดินตำมประมวลกฎหมำยที ่ดินเป็นบทบัญกญัำ ติที่มีเจตนำรมณ์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พื่อยกเว้นกำรจำกัดจกำนวนกำรถื
ำ อ
ครองที่ดินและป้องกันกำรหลีกเลี่ยงกำรกำหนดสิทธิในที่ดิน และโดยที่บทบัญญัติในเรื่องกำรจำกัด
สำนักจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนวนกำรถื อ ครองทีก่ ดำิ น นั้ น ได้ ถู ก ยกเลิ
โดยประกำศของคณะปฏิ กำ วั ติ ฉบั บ ทีสำนั
่ ๔๙ ลงวั น ที่ ๑๓
มกรำคม พ.ศ. ๒๕๐๒ แต่บทบัญญัติเกี่ยวกับกำรค้ำที่ดินซึ่งเป็นกรณีที่เกี่ยวเนื่องกันยังไม่ได้มีกำรแก้ไข
เพิ่มเติมให้สอดคล้สำนั
องกักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น ประกอบกับกำรค้ำทีก่ดำ ินได้มีกฎหมำยว่ สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ด้วยกำรจัดสรรที่ดินควบคุ
กำ มอยู่แล้ว
สมควรยกเลิกบทบัญญัติเกี่ยวกับกำรค้ำที่ดิน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบัญญัตินี้
พระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๖๑๒๐
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสญำนัญักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกกำหนดเก้
ำ ำสิบวัสนำนั
นับกแต่ วันประกำศ
ในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
หมำยเหตุ :- เหตุผ ลในกำรประกำศใช้พ ระรำชบั ญ ญั ติฉบับ นี้ คือ โดยที่ ในปัจจุบั นได้มีกำรจัดตั้ ง
สำนักหน่ วยงำนของรัฐซึ่งมิใช่กรำำชกำรส่วนกลำง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักรำชกำรส่ วนภูมิภำค หรืกำอรำชกำรส่วนท้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัองถิ ่น เพื่อรองรับ
กำรจัดทำบริกำรสำธำรณะ แต่เนื่องจำกบทนิยำมคำว่ำ ทบวงกำรเมือง ตำมประมวลกฎหมำยที่ดินที่
กำหนดไว้นั ้น ยังสมิำนัไ ด้กคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รอบคลุม ถึง หน่ว ยงำนของรั
กำ ฐ ดัง กล่
สำนัำ กวด้ ว ย มีผ ลท ำให้ห น่ว ยงำนของรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐ
ดัง กล่ำ วไม่ส ำมำรถขอใช้ ป ระโยชน์ ต ำมบทบั ญ ญั ติ แ ห่ งประมวลกฎหมำยที่ ดิ น ได้ ประกอบกั บ
สำนักหลั กเกณฑ์ในกำรจดทะเบี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยนไถ่ถอนจำกจ
สำนัำนอง ไถ่ถอนจำกกำรขำยฝำก
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำรจดทะเบี สำนักยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นสิทธิเกี่ยวกับ กำ
อสังหำริมทรัพย์ซึ่งได้มำโดยทำงมรดก และกำรจดทะเบียนลงชื่อผู้จัดกำรมรดก ในหนังสือแสดงสิทธิ
ในที่ดิน มิได้รวมถึงอสังหำริมทรัพย์อื่นนอกจำกที่ดิน ด้วย สมควรปรับปรุงบทบัญญัติดังกล่ำวเพื่อให้
สำนักสอดคล้ องกับสภำวกำรณ์กำปัจจุบันและเกิสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดควำมชั ดเจนยิ่งขึ้น จึงจำเป็
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นต้องตรำพระรำชบั ญญัตินี้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับที่ส๑๔) พ.ศ. ๒๕๖๒๑๒๑
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสญำนัญักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกกำหนดหกสิ
ำ บวัสนำนั
นับกแต่ วันประกำศ
ในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
มำตรำ ๖ บรรดำระเบียบ ข้อบังคับ ประกำศ คำสั่ง หรือมติของคณะกรรมกำร
ด ที่ดิน แห่งชำติที่ใช้บกังำคับอยู่ในวัน ก่สอำนันวักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นที่พระรำชบัญญัตินี้ใกช้ำบังคับ ให้ ยังคงใช้
สำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ังคับได้ต่อไป กำ
ส๑๑๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๕/ตอนที่ ๓๓ ก/หน้ำ ๗๔/๑๓ กุมภำพันธ์ ๒๕๕๑
๑๒๐
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๐/ตอนที่ ๑๒๐ ก/หน้ำ ๑/๑๙ ธันวำคม ๒๕๕๖
๑๒๑ กำ สำนั
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ ม ก๑๓๖/ตอนที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เมษำยน ๒๕๖๒
่ ๔๙ ก/หน้ำ ๕๘/๑๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จนกว่ ำจะมี กำรออกระเบี ย บ ข้ อ บั งคั บ ประกำศ ค ำสั่ ง หรือ มติ ข องคณะกรรมกำรจั ด ที่ ดิ น ตำม
สำนักประมวลกฎหมำยที ่ดินซึก่งำแก้ไขเพิ่มเติมสโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัตินี้
สมำตรำ ๗ ในวำระเริ่มแรก กให้ำ คณะกรรมกำรจั

ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ดินแห่งชำติตำมประมวลกฎหมำย
กำ
ที่ ดิ น ปฏิ บั ติ ห น้ ำ ที่ ค ณะกรรมกำรจั ด ที่ ดิ น ตำมประมวลกฎหมำยที่ ดิ น ซึ่ ง แก้ ไ ขเพิ่ ม เติ ม โดย
พระรำชบัญญัติ นี้ไปพลำงก่อนจนกว่ำจะมีกำรแต่งตั้งคณะกรรมกำรจัดที่ดินตำมประมวลกฎหมำย
ที่ ดิ น ซึ่ ง แก้ ไขเพิส่ มำนัเติกมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชบั ญ ญั ตกิ นำี้ ทั้ ง นี้ ต้ อ งไม่
สำนัเ กิกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น หนึ่ ง ร้ อ ยแปดสิ บ วั นกำนั บ แต่ วั น ที่
พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
มำตรำ ๘ กำรใดที่ อยู่ ในอ ำนำจหน้ ำที่ ข องคณะกรรมกำรจั ดที่ ดิน แห่ งชำติต ำม
มำตรำ ๒๐ แห่งประมวลกฎหมำยที ่ดิน ซึ่งแก้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั ญญัติแก้ไขเพิ่มกเติำ มประมวล
กฎหมำยที่ดิน (ฉบั บที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๖ ซึ่งยังดำเนินกำรไม่แล้วเสร็จ และอยู่ในอำนำจหน้ำที่ของ
สำนักคณะกรรมกำรจั ดที่ดินตำมประมวลกฎหมำยที
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดินซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตสินำนัี้ ให้ คณะกรรมกำร
จัดที่ดินดำเนินกำรต่อไปจนกว่ำจะแล้วเสร็จ
มำตรำกำ๙ ให้รัฐมนตรีสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว่ำกกำรกระทรวงมหำดไทยรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกกำ ษำกำรตำมพระรำชบั ญญัตินี้
หมำยเหตุ :- เหตุ สำนัผกลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพกำระรำชบั ญ ญัสตำนัิ ฉกบังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
บ นี้ คื อ โดยที่ ก ฎหมำยว่ กำ ำ ด้ ว ย
คณะกรรมกำรนโยบำยที่ดินแห่งชำติกำหนดให้มีคณะกรรมกำรนโยบำยที่ ดินแห่งชำติ เพื่อทำหน้ำที่
ำหนดนโยบำยและแผนกำรบริ กำ หำรจัสดำนักำรที ่ดินและทรัพยำกรดิกนำ ของประเทศเพื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนั่อกประโยชน์ ด้ำน
เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และควำมมั่นคง โดยกำรบูรณำกำร กำรกระจำยอำนำจ
กำรมีส่ วนร่วมของประชำชน ชุมชนและภูมกิสำ ั งคม และโดยที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ คงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ณะกรรมกำรจัดที่ดินกแห่ ำ งชำติ ต ำม
ประมวลกฎหมำยที่ดินมีหน้ำที่ประกำรหนึ่งในกำรวำงนโยบำยกำรจัดที่ดินเพื่อให้ประชำชนมีที่ดิน
ำหรับอยู่อำศัยและหำเลี กำ ้ยงชีพตำมควรแก่ อัตภำพรวมถึงควบคุมกกำรจั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ดที่ดินตำมประมวลกฎหมำย
ที่ดินและกฎหมำยอื่น สมควรแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติเกี่ยวกับคณะกรรมกำรจัดที่ดิน แห่งชำติดังกล่ำว
โดยแก้ไขชื่อคณะกรรมกำรเป็น “คณะกรรมกำรจัดที่ดิน ” รวมทั้งแก้ไขเพิ่มเติมองค์ประกอบและ
สำนักองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนำจหน้ำที่ของคณะกรรมกำรเสี
กำ ยใหม่สำนัเพืกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่อมิให้เกิดควำมซ้ำซ้อนในกำรปฏิ
กำ บัติหน้สำำนัทีก่ และเพื ่อให้กำร
จัดที่ดินเพื่อให้ประชำชนมีที่ดินสำหรับอยู่อำศัยและหำเลี้ยงชีพสอดคล้องกับนโยบำยและแผนกำร
บริหำรจัดกำรที่ดสินำนั
และทรั พยำกรดินของประเทศ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จึงจำเป็นสต้ำนั
องตรำพระรำชบั ญญัตินี้ กำ
สำนักพระรำชบั ญญัติคุ้มครองประชำชนในกำรท
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำสัญ ญำขำยฝำกที่ดกินำเพื่อเกษตรกรรมหรื
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อที่อยู่อำศัย
พ.ศ. ๒๕๖๒๑๒๒
เบกษำเป็น ต้น ไป เว้กนำแต่บ ทบัญ ญัสตำนั
ิในมำตรำ ๑๘ ในส่ว นที่กกำหนดให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ว ำงทรั
สำนัพกย์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อัน เป็น สิน ไถ่ กำ
๑๒๒ กำ สำนั
่ ๕๐ ก/หน้ำ ๑๑๑/๑๖ เมษำยนส๒๕๖๒
- ๕๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ต่อสำนักงำนที่ดินจังหวัดหรือสำนักงำนที่ดินที่รับจดทะเบียนกำรขำยฝำก ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด
สำนักหนึ ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำวันประกำศในรำชกิ จจำนุเบกษำ
สมำตรำ ๓ ให้ยกเลิกมำตรำก๑๙
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ แห่งพระรำชบั
สำนักญงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
กำ
ที่ ดิ น (ฉบั บ ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๒๘ และให้ โอนหน้ ำ ที่ แ ละอ ำนำจของหั ว หน้ ำ เขต นำยอ ำเภอ หรื อ
ปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้ำประจำกิ่งอำเภอ ซึ่งมีอยู่ตำมประมวลกฎหมำยที่ดินก่อนวันที่พระรำชบัญญัติ
แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที ่ดิ น (ฉบับทีก่ ๔)
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ พ.ศ. ๒๕๒๘
สำนัใช้ บังคับ ไปเป็นหน้ำที่และอ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำนำจของ
ข้ำรำชกำรสังกัดกรมที่ดินที่ปฏิบัติหน้ำที่ที่อำเภอตำมที่อธิบดีกรมที่ดินกำหนด
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่บทบัญญัติว่ำด้วยขำยฝำกตำม
ประมวลกฎหมำยแพ่ สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และพำณิชย์อยู่ภำยใต้กหำลักของควำมศัสำนั กดิก์สงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิทธิ์และเสรีภำพในกำรแสดงเจตนำ
กำ
ระหว่ำงคู่สัญญำซึ่งเป็นเอกชนที่มีสถำนะเท่ำเทียมกัน แต่ในกำรขำยฝำกที่ดินเพื่อเกษตรกรรมและที่
สำนักอยู ่อำศัยซึ่งเป็นเครื่องมืกอำในกำรเข้ำถึงสแหล่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เงินทุนของประชำชนจกำำนวนมำกได้ปสรำกฏว่ ำผู้ขำยฝำก
มีอำนำจต่อรองน้อยกว่ำผู้ซื้ อฝำกอันเนื่องมำจำกสถำนะทำงเศรษฐกิจที่แตกต่ำงกัน และผู้ขำยฝำก
อำจได้รับควำมเดืสอำนัดร้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อนจำกกำรสูญเสียที่ดกินำทำกินหรือที่อสำนั ยู่อกำศั
ย สมควรกำหนดให้มีกำรควบคุม
ญญำขำยฝำกที่ดินเพื่อกเกษตรกรรมและที
ำ สำนัก่องำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยู่อำศัยและกำรอำนวยควำมสะดวกแก่
กำ สำนัปกระชำชนในกำร
วำงทรัพย์อันเป็นสินไถ่โดยกำหนดให้ ผู้ขำยฝำกสำมำรถดำเนินกำรได้ที่สำนักงำนที่ดินจังหวัดหรือ
สำนักงำนที่ดินที่รสับำนัจดทะเบี ยนกำรขำยฝำก และให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ข้ำรำชกำรสั
สำนักงงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กัดกรมที่ดินซึ่งปฏิบัติหกน้ำำที่ที่อำเภอ
มีหน้ำที่และอำนำจรับกำรวำงทรัพย์ได้ด้วย ทั้งนี้ เพื่อขจัดควำมเหลื่อมล้ำและสร้ำงเสริมควำมเป็นธรรม
สำนักในสั งคม จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญสำนั
ญัตกินงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ดิน (ฉบับที่ส๑๕) พ.ศ. ๒๕๖๒๑๒๓
มำตรำกำ๒ พระรำชบัสญำนัญักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกกำหนดหนึ
ำ ่งร้อยแปดสิ บวันนับแต่วัน
ประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้นไป
มำตรำกำ๕ ในระหว่ำสงทีำนั่ยกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ไม่เริ่มใช้บัญชีรำคำประเมิ
กำ นทรัพย์สินตำมกฎหมำยว่ ำด้วย
กำรประเมิน รำคำทรัพ ย์สิน เพื่อ ประโยชน์แ ห่ง รัฐ ให้พ นัก งำนเจ้ำหน้ำที่เรีย กเก็บ ค่ำธรรมเนีย ม
จดทะเบียนสิทธิแสละนิ
ำนักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิกรรมโดยคำนวณตำมรำคำประเมิ
กำ นทุสนำนัทรักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พย์ของอสังหำริมทรัพย์กเำพื่อเรียกเก็บ
ค่ำธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม ซึ่งใช้อยู่ในวันก่อนวันที่พระรำชบัญญัตินี้ใช้บังคับไปพลำงก่อน
สำนักจนกว่ ำจะมีบัญชีรำคำประเมิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นทรัพย์สินตำมกฎหมำยว่ ำด้วยกำรประเมิกนำรำคำทรัพย์สินสเพืำนั่อกประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แห่งรัฐ
ใช้บังคับ
มำตรำ ๖ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยรักษำกำรตำมพระรำชบัญญัตินี้
๑๒๓ กำ สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พฤษภำคมสำนั
่ ๖๘ ก/หน้ำ ๓๒/๒๕ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๕๖๒
- ๕๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่กฎหมำยว่ำด้วยกำรประเมิน

สำนักรำคำทรั พย์สิน เพื่อประโยชน์
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แห่งรัฐกำหนดให้ มีคณะกรรมกำรประเมิกนำรำคำทรัพย์สินสเพืำนั่อกประโยชน์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี แห่งรัฐ
และคณะกรรมกำรประเมินรำคำทรัพย์สินเพื่อประโยชน์แห่งรัฐประจำจังหวัด เพื่อทำหน้ำที่เกี่ยวกับ
กำรประเมินรำคำทรัสำนัพกย์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สินและกำรจัดทำบัญชีกรำำคำประเมินทรัสำนั
พย์กสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ินซึ่งใช้เป็นเกณฑ์อ้ำงอิกงหรื
ำ อเป็นฐำน
ในกำรจัดเก็บภำษีอำกรและค่ำธรรมเนียมตำมกฎหมำย หรือเพื่อใช้ประโยชน์อย่ำงอื่นของหน่วยงำนของรัฐ
สมควรแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยที่ดิน เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมำยดังกล่ำว จึงจำเป็ นต้องตรำ
พระรำชบัญญัตินสี้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

- ๕๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
วิวรรธน์/เพิ่มเติม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๘
สำนักเมษำยน ๒๕๖๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำนุสรำ/ตรวจ
๒๒ เมษำยน ๒๕๖๒
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พิไลภรณ์
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ /เพิ่มเติม
๒๗ พฤษภำคม ๒๕๖๒
วิชพงษ์/ตรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๙ พฤษภำคม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๖๒

ประมวลกฎหมายที่ดิน

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ประมวลกฎหมายที่ดิน

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

(๗) พระรำชบัญญัติออกโฉนดที่ดิน (ฉบับที่ ๕) พุทธศักรำช ๒๔๗๙

สมำตรำ ๘ กำรพิจำรณำว่ำทีก่ดำ ินได้ทำประโยชน์

สมำตรำ ๑๑ ในเขตท้ อ งทีก่ ซำึ่ งได้ ออกโฉนดตรำจองและตรำจองที

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๔ ทวิ ๖ นั บ ตั้งแต่ วกันำ ที่ป ระกำศของคณะปฏิ

ดำเนินกำรคุ้มครองป้องกันได้ตำมควรแก่กรณี อำนำจหน้ำที่ดังว่ำนี้ รัฐมนตรีจะมอบหมำยให้ทบวง

สมำตรำ ๙/๑ ๑๒ ให้ ผู้ รับ อนุกญ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

(๓) ต้องจำคุกโดยคำพิพำกษำถึงที่สุดให้จำคุก เว้นแต่ควำมผิดที่เป็นลหุโทษ หรือ

สมำตรำ ๑๘ ในเมื่อ ประธำนไม่

ประโยชน์แห่ งมำตรำนี้ ให้ เจ้ ำพนั กงำนของทบวงกำรเมืองเช่นว่ำนั้ นมีอำนำจหน้ำที่อย่ำงเดียวกับ

สมำตรำ ๒๒ ให้ รั ฐ มนตรี แกละพนั

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำรวจรังวัดตำมวันและเวลำที่พนักงำนเจ้ำหน้ำ ที่ประกำศกำหนด ให้ถือว่ำยังประสงค์จะได้สิทธิใน

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๓๒ บุคคลใดเข้ำครอบครองที่ดินตำมนัยแห่งบทบัญญัติมำตรำ ๓๐ ไม่ปฏิบัติ

มำตรำกำ๓๔๒๑ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๓๕๒๒ (ยกเลิก) กำ

มำตรำกำ๓๖๒๓ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๓๙๒๖ (ยกเลิก)

มำตรำกำ๔๓๓๐ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๔๔๓๑ (ยกเลิก) กำ

มำตรำกำ๔๕๓๒ (ยกเลิสกำนั) กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ส๒๖ำนัมำตรำ ๓๙ ยกเลิ ก โดยประกำศของคณ

มำตรำ ๔๙๓๖ (ยกเลิก)

มำตรำ ๕๕ ในกรณีกำรขำยหรือให้เช่ำซื้อที่ดินตำมควำมในมำตรำ ๕๐ ถ้ำผู้ซื้อหรือ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๕๘๔๑ เมื่อรัฐมนตรีเห็นสมควรจะให้มีกำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรอง

สำหรับบุคคลตำมวรรคสอง (๒) และ (๓) ให้ออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำร

สมำตรำ ๕๘ ตรี๔๓ เมื่อรัฐมนตรี

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สมำตรำ ๕๙ จัตวำ๔๗ กำรออกโฉนดที

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๐๔๙ ในกำรออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์ ถ้ำมีผู้โต้แย้ง

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

กำรดำเนิ น กำรเพิ กถอนหรือแก้ไขตำมควำมในมำตรำนี้ ถ้ำไม่ได้โฉนดที่ ดิน หรือ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

มำตรำ ๖๖ เพื่อประโยชน์แก่กำรรังวัด ให้พนักงำนเจ้ำหน้ำที่และคนงำนมีอำนำจ

มำตรำกำ๖๙ ทวิ๕๒ ผู้มสีสำนัิทกธิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สมำตรำ ๗๑๕๔ ให้เจ้ำพนักกงำนที

กำรนั้น แล้วแต่กรณี แล้วให้จดบัน ทึกสำรสำคัญลงในโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองกำรทำประโยชน์

มำตรำ ๘๑ ๖๐ กำรขอจดทะเบี ยนสิท ธิเกี่ยวกับอสั งหำริมทรัพย์ซึ่งได้มำโดยทำง

เกี่ยวกับอสังหำริมทรัพย์ ให้ ยื่นคำขอพร้อมด้วยนำหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินหรือหลักฐำนเกี่ยวกับ

บทบั ญ ญั ติ ในมำตรำนี้ ไม่ กระทบกระเทือนกำรได้มำซึ่งที่ดิน ที่มี อยู่แล้ ว ก่อนวัน ที่

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ