Teori & Menyelesaikan Masalah

MODUL PECUTAN SAINS SPM 2019: BAHAGIAN C: TEORI & KBKK RoslainiMantan GCKEDAH
MENYELESAIKAN MASALAH
1. Seorang pelajar mendapati bahawa gula yang disimpan dalam suatu jar telah
melarut menjadi larutan.
Terangkan bagaimana mendapat semuala hablur gula daripada larutan gula
tersebut.
[6 markah]
Σ Markah
Markah
Soalan
Kriteria Pemarkahan
Pernyataan Masalah:
Mendapat semula hablur gula daripada larutan gula 1 1
1.
Penjelasan masalah
Gula yang disimpan dalam suatu jar telah melarut 1 1
menjadi larutan.
Kaedah:
Penghabluran.
Langkah-langkah:
1
1.Larutan gula dipanaskan sehingga menjadi tepu.
1
2.Larutan disejukkan.
1 Maks
3.Larutan dituraskan
1 3
4.Hasil turasan dikeringkan
Penyelesaian Masalah.
Hablur gula akan terhasil 1 1
JUMLAH 6
2. Cincin bersadur argentum telah menjadi pudar selepas beberapa bulan

dipakai.
Dengan menggunakan kaedah sains, terangkan bagaimana anda
mengembalikan kekilauannya [6 markah]
Masalah :
2. Mengembalikan kekilauan cincin argentum yang telah 1 1
pudar.
Penjelasan Masalah: 1 1
Cincin argentum yang anda beli telah menjadi pudar
selepas beberapa bulan dipakai.
Kaedah Penyelesaian: 1 1
Penyaduran logam secara elektrolisis
1
Langkah-langkah penyelesaian masalah:
Cincin argentum Logam argentum
Larutan argentum nitrat
(a) Bersihkan cincin argentum dengan kertas

pasir 1
(b) Cincin argentum dijadikan katod//Rajah
(c) Plat/ Kepingan argentum dijadikan anod// 1
Rajah 1
(d) Larutan argentum nitrat dijadikan elektrolit// Maks 3
Rajah 1
(e) Lengkapkan litar dan biarkan arus elektrik
mengalir 20 minit 1
Penilaian:
Enapan nipis argentum pada cincin dapat mengembalikan 1
kekilauan cincin yang telah pudar. 1
JUM 6
LAH
3. Seorang murid ingin mendapatkan kuprum tulen dan daripada kuprum tak
tulen.
Dengan menggunakan prinsip sains, terangkan bagaimana masalah ini boleh
diselesaikan. [6 markah]
Soalan
Markah
Markah
Kriteria Pemarkahan
Σ
Masalah :
3. Bagaimana memisahkan kuprum dan bendasing daripada 1
kuprum tidak tulen
Kaedah Penyelesaian: 1
Penulenan logam secara elektrolisis
2
Langkah Penyelesaian:
pt 4
pt 2 pt 1
Kuprum tulen Kuprum tidak tulen
(katod)
(anod)
pt 3
Larutan kuprum (II)
sulfat
Selepas tindak balas
pt 4
pt 2 pt 1
Kuprum tulen Kuprum tidak tulen
(anod)
(katod)
Larutan pt 3
Bendasing
kuprum(II) sulfat
1.Logam yang tidak tulen dijadikan anod//Rajah

1
2.Logam yang tulen dijadikan katod//Rajah
1
3.Larutan yang mengandungi ion logam kuprum dijadikan
elektrolit//Larutan kuprum (II) sulfat/klorida sebagai 1
elektrolit//Rajah
4.Litar dilengkapkan//Rajah 1
JUM
LAH 6
4. Seorang murid terjumpa sebentuk cincin besi yang berkarat.

Menggunakan kaedah saintifik, terangkan bagaimana murid ini dapat
menghalang cincin tersebut daripada berkarat.
[6 markah]
3
Kriteria Pemarkahan
Markah
Markah
Soalan
Σ
Masalah :
4. Sebentuk cincin besi yang telah berkarat. 1 1
Penjelasan Masalah:
Menghalang cincin besi daripada berkarat 1 1
Kaedah Penyelesaian:
Penyaduran logam secara elektrolisis
Langkah-langkah penyelesaian masalah:
1 1
Cincin besi
Logam argentum
Larutan argentum nitrat
1
(a) Bersihkan cincin besi dengan kertas
pasir 1
(b) Cincin besi dijadikan katod//Rajah 1
(c) Plat/ Kepingan argentum dijadikan anod//
Rajah 1
(d) Larutan argentum nitrat dijadikan elektrolit//
Maks
Rajah 1
(e) Lengkapkan litar dan biarkan arus elektrik
3
mengalir 20 minit
Penilaian:
Enapan nipis argentum pada cincin dapat menhalang cincin 1
besi daripada berkarat. 1
JUMLAH
6
4
5. Kebocoran reaktor nuklear telah menyebabkan sinar radioaktif yang

merbahaya terbebas ke persekitaran.
Terangkan apakah langkah-langkah yang perlu diambil oleh pekerja di
dalam reaktor untuk mengelakkan daripada terdedah kepada sinaran
radioaktif tersebut. [6 markah]
Masalah Langkah-langkah yang perlu diambil oleh pekerja di

dalam reaktor untuk mengelakkan daripada terdedah
kepada sinaran radioaktif.
Penjelasan Kebocoran reaktor nuklear telah menyebabkan sinar

Masalah radioaktif yang merbahaya terbebas ke persekitaran.
Langkah- 1. Menyimpan bahan radioaktif dalam bekas plumbum

langkah tebal untuk mengelakkan pancaran sinaran radioaktif
penyelesaian keluar
2. Bahan radioaktif dikendalikan melalui skrin kaca

berplumbum menggunakan alat kawalan jauh
supaya pekerja tidak terdedah kepada sinaran
radioaktif
3. Pekerja memakai pakaian pelindung khas dan lencana

filem. Lencana filem mengesan tahap kekuatan sinaran
radioaktif yang diterima pekerja bagi paras itu pada
tahap yang paras itu pada tahap yang selamat
4. Simbol sinaran radioaktif perlu dipamerkan di semua

makmal radioaktif untuk memberi amaran kepada
orang ramai tentang kehadiran bahan radioaktif
Kaedah Bahan radioaktif perlu disimpan dalam bekas plumbum

terbaik dan tebal bagi mengelakkan radiasi sinaran
sebab radioaktif yang boleh membahayakan pekerja dalam
reaktor nuklear.
6. Pengendalian bahan-bahan radioaktif yang tidak betul akan

menyebabkan ancaman kepada manusia.
Cadangkan kaedah-kaedah yang betul bagi pengendalian bahan-bahan
radioaktif .
[6 markah]
Mengenal pasti Pengendalian bahan-bahan radioaktif yang tidak betul akan

Masalah menyebabkan ancaman kepada manusia.
Penjelasan 1.Sinaran radioaktif daripada bahan radioaktif akan

memusnahkan sel-sel hidup.
5
Masalah 2.Menyebabkan kanser

3.Menyebabkan mutasi.
4.Menyebabkan kecacatan pada fetus.
Mana-mana satu
Kaedah-kaedah 1.Memakai lencana khas/dosimeter

menyelesaikan 2. Memakai pakaian yang dilapisi dengan plumbum
masalah 3. Menggunakan tangan robotik/alat kawalan
4.Menyimpan bahan radioaktif di dalam bekas plumbum.
5.Membuat pemeriksaan kesihatan yang kerap untuk
mengetahui tahap kesihatan.
6.Simbol sinaran radioaktif perlu dipamerkan di semua
makmal radioaktif dan pada bekas penyimpanan bahan
radioaktif.
Mana-mana 4 kaedah
7. Rajah menunjukkan satu bahan radioaktif yang membebaskan sinaran

berbahaya. Seorang saintis diarahkan untuk menggunakan bahan itu
dengan langkah-langkah yang betul.
Terangkan langkah-langkah yang perlu diambil oleh saintis itu untuk
menyelesaikan masalah daripada terdedah kepada sinaran radioaktif
tersebut.
[6 markah]
Mengenal Mengelak daripada terdedah kepada sinaran radioaktif.

pasti Masalah
Penjelasan Bahan radioaktif membebaskan sinaran yang berbahaya.

Masalah
6
Kaedah 1. Memakai lencana khas/dosimeter untuk mengesan tahap

penyelesaian pendedahan sinaran radioaktif
dan
penerangan 2. Memakai pakaian yang dilapisi dengan plumbum untuk
menghalang penembusan sinaran radioaktif
3. Menggunakan tangan robotik/alat kawalan untuk

mengelakkan sentuhan secara langsung
Nota: Mana-mana dua kaedah penyelesaian.

Kaedah – 1 markah
Penerangan – 1 markah
Penerangan tanpa kaedah – 0 markah.
Kaedah 1. Memakai lencana khas/dosimeter untuk mengesan tahap

terbaik dan pendedahan sinaran radioaktif.
alasan
2. Memakai pakaian yang dilapisi dengan plumbum untuk
menghalang penembusan sinaran radioaktif.
3. Menggunakan tangan robotik/alat kawalan untuk

mengelakkan sentuhan secara langsung.
Nota: 1. Mana-mana satu kaedah terbaik dan alasan

yang betul.
8. Kaji pernyataan berikut.
Sekumpulan pelajar hendak mengadakan persembahan pentas. Kumpulan

ini terdiri daripada lima orang . Mereka dikehendaki memakai blaus
berwarna merah tetapi hanya terdapat tiga blaus berwarna merah dan dua
blaus berwarna magenta.
Nyatakan cara untuk menyelesaikan masalah ini.
[6 markah]
Mengenal Blaus berwarna merah tidak mencukupi untuk semua ahli

pasti Masalah kumpulan.
Penjelasan Blaus berwarna magenta perlu kelihatan berwarna merah.

Masalah
Kaedah 1. Blaus berwarna magenta akan kelihatan berwarna merah

penyelesaian jika disinari oleh cahaya merah kerana objek berwarna
dan magenta akan memantulkan cahaya merah di bawah
penerangan cahaya merah.
7
2. Blaus berwarna magenta akan kelihatan berwarna merah

jika disinari oleh cahaya kuning kerana objek berwarna
magenta akan memantulkan cahaya merah di bawah
cahaya kuning

Kaedah – 1 markah
Penerangan tanpa kaedah – 0 markah
Kaedah terbaik dan alasan
1. Menggunakan cahaya merah kerana objek berwarna magenta akan

memantulkan cahaya merah maka blaus berwarna magenta akan kelihatan
berwarna merah
2. Menggunakan cahaya kuning kerana objek berwarna magenta akan

memantulkan cahaya merah maka blaus berwarna magenta akan kelihatan
berwarna merah.
Nota: 1. Mana-mana satu kaedah terbaik dan alasan yang betul.
9(a) Aktiviti manusia kadangkala mendatangkan kesan buruk terhadap

alam sekitar.
Nyatakan dua aktiviti manusia dan terangkan kesannya terhadap alam
sekitar. [4 markah]
JAWAPAN:
Kesan buruk terhadap alam sekitar.
Aktiviti Manusia
1. Hujan asid
Pembakaran bahan api fosil 2. Kemusnahan tumbuhan
oleh kenderaan dan jentera 3. Pencemaran udara
1 kilang 4. Kesan rumah hijau
5. Pemanasan global
6. Pulau haba
Nota: Mana-mana satu
Penggunaan bahan
kimia/baja kimia/ racun 1. Pencemaran air/tasik/sungai
perosak/ racun kula yang 2. Merangsang pertumbuhan alga yang
2 tidak terkawal dalam berlebihan
pertanian 3. Eutrofikasi
Pembuangan sisa kimia/sisa 1. Pencemaran air

3 2. Kemusnahan kehidupan akuatik
toksik/ bahan radioaktif ke
3. Pencemaran terma
8
dalam laluan air Nota: Mana-mana satu
Penggunaan
4 klorofluorokarbon 1. Penipisan lapisan ozon
Pembuanan sampah tidak

terbiodegradasi dan 1. Tanah dipenuhi dengan sampah sarap
5 kumbahan 2. Pencemaran tanah
3. Pencemaran air
1. Hakisan tanah
6 Pembalakan 2. 2. Banjir kilat
3. 3. Tanah runtuh
4. Nota: Mana-mana satu
Nota: Sebaran dua aktiviti manusia dan dua kesan
1. Satu aktiviti manusia – 1 markah

2. Satu kesan betul - 1 markah
3. Hanya kesan diberi - 0 markah
10 Kebanyakan kilang di kawasan perindustrian membebaskan asap dan gas

beracun sebagai bahan buangan.Bahan buangan yang dihasilkan akan
menyebabkan pencemaran udara.
Terangkan kaedah untuk mengatasi masalah ini.
[6 markah]
Masalah Bahan buangan yang dihasilkan oleh kilang akan menyebabkan

pencemaran udara.
Penjelasan Kebanyakan kilang di kawasan perindustian membebaskan asap
Masalah dan gas beracun sebagai bahan buangan.
Kaedah dan 1.Menggunakan cerobong asap yang tinggi supaya asap dan gas
penerangan toksik dapat dibebaskan pada aras atmosfera tinggi.
untuk
menyelesai 2. Memasang pemendak elektrostatik pada cerobong untuk
kan menarik zarah-zarah bahan pencemar daripada asap sebelum
masalah asap dibebaskan.
3. Menggunakan sistem pembersihan udara yang dapat menapis

atau melarutkan gas toksik sebelum gas ini dibebaskan ke
udara.
4. Penguatkuasaan undang-undang kawalan pembuangan sisa

toksik dari kilang memastikan pihak yang terlibat
mengamalkan sikap bertanggungjawab dalam isu
membuangan sisa-sisa industri tersebut.
9
Kaedah – 1 markah
Kaedah Memasang pemendak elektrostatik pada cerobong untuk

terbaik dan menarik zarah-zarah bahan pencemar daripada asap sebelum
alasan asap dibebaskan. Maka gas yang dibebaskan adalah bersih dan
tidak menjejaskan kualiti alam sekitar.
11 Satu kawasan perindustrian mengandungi beberapa buah kilang yang

telah dibina berhampiran sebuah bandar. Kilang-kilang itu dipercayai
menghasilkan sisa toksik. Pengusaha kilang perlu mengatasi hasil
pembuangan dari kilang ini supaya ia tidak menjejaskan kesihatan
penduduk. Terangkan bagaimana ia perlu di atasi.
[6 markah]
Masalah Pengusaha kilang memastikan hasil pembuangan dari

kilang ini tidak menjejaskan kesihatan penduduk.
Penjelasan
Masalah Sisa toksik dari kilang yang menjejaskan kesihatan
Kaedah dan 1.Sisa toksik diproses semula iaitu sisa toksik ini dirawat
penerangan menjadi bahan yang tidak beracun atau tidak bahaya.
untuk
menyelesaikan 2.Simpan dalam tong iaitu tong ditanam di dalam tanah
masalah supaya sisa toksik tidak bocor atau mengalir ke sungai.

Kaedah – 1 markah
Kaedah Sisa toksik diproses semula iaitu sisa toksik ini dirawat
terbaik dan menjadi bahan yang tidak beracun atau tidak bahaya.Oleh
alasan itu sisa toksik ini tidak akan menjejaskan kesihatan.
12 Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian menyebabkan

pencemaran alam sekitar .
Terangkan bagaimana masalah pencemaran alam sekitar ini dapat
dikawal.
[6 markah]
Masalah Mengawal pencemaran alam sekitar.

10
Penjelasan Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian menyebabkan

Masalah pencemaran alam sekitar.
Kaedah dan 1.Sisa daripada aktiviti perindustrian diproses semula iaitu

penerangan sisa ini dirawat menjadi bahan yang tidak beracun atau
untuk tidak bahaya.
menyelesai 2.Penguatkuasaan undang-undang dimana pengilang yang

kan melakukan kesalahan pembuagan sisa dari aktiviti
masalah perindustrian akan dikenakan denda.
3.Mendidik orang awam iaitu dengan mengadakan kempen

kesedaran kepentingan menjaga alam sekitar.
.
Kaedah – 1 markah
Kaedah Sisa daripada aktiviti perindustrian diproses semula iaitu sisa

terbaik dan ini dirawat menjadi bahan yang tidak beracun atau tidak
alasan bahaya.Oleh itu masalah pencemaran alam sekitar dapat
diatasi.
13 SPM 2008
Sekumpulan pegawai daripada Jabatan Kesihatan diarahkan untuk mengawal

demam denggi di satu kawasan perumahan.
Huraikan bagaimana mereka dapat mengatasi masalah ini.
Terangkan jawapan anda berdasarkan perkara berikut:
• Tujuan pemilihai [ 1 mark ]

• Penjelasan masalah [ 1 mark ]
• Cadangkan empat kaedah untuk menyelesaikan masalah itu. [ 4 marks ]
Masalah Untuk mengawal demam denggi di suatu kawasan

perumahan [ 1 mark ]
Penjelasan Masalah Denggi disebarkan oleh nyamuk Aedes [ 1mark ]
11
Kaedah 1. Bunuh nyamuk dewasa melalui semburan

menyelesaikan
masalah 2. Bersihkan kawasan tempat pembiakan nyamuk
3. Bersihkan longkang yang tersumbat
4. Litupi permukaan kolam dengan minyak
5. Bela ikan gapi dalam kolam
6. Penguatkuasaan undang-undang// denda

[ 4 marks ]
14 Rajah menunjukkan ladang kepunyaan Encik Ghazali. Dia menanam sayur-

sayuran dan memelihara ikan untuk dijual. Dia menggunakan racun
serangga untuk meningkatkan hasil pengeluaran sayur-sayurannya.
(a) Nyatakan empat alasan kesan penggunakan racun serangga secara

berlebihan kepada alam sekitar. [ 4 marks ]
(b) Selepas 1 tahun, Encik Ghazali mendapati kebanyakan ikannya telah mati.
Huraikan bagaimana Encik Ghazali mengatasai masalah ini.
Jawapan anda hendaklah mengandungi perkara berikut:

• Mengenal pasti masalah [1mark ]
• Penjelasan masalah. [1mark ]
• Kaedah-kaedah penyelesaian [3 marks]
• Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda. [1mark ]
Pemarkarhan Markah
14(a) 1. Pencemaran air/ pencemaran tanah /pencemaran udara 1
2. Organisma akuatik/ikan/haiwan akuatik mati 1
3. Mengancam keseimbangan alam. 1
4. Menganggu/memusnahkan rantai/siratan makanan 1
14(b) Penjelasan masalah Kebanyakan ikan mati 1

Penjelasan masalah Kerana penggunaan racun serangga 1
yang berlebihan
• Mengguna kaedah kawalan
biologi
• Mengamal tanaman bergilir
12
• Guna sinararan gama untuk

mensteril serangga perosak 3
• Membimbing para petani
tentang penggunaan dan
kualiti racun perosak dengan
betul
Sebarang tiga kaedah
Pilih kaedah terbaik • Guna kaedah kawalan biologi
berbanding racun perosak
kerana ia adalah mesra
• Mengamalkan tanaman
bergilir dapat meningkat 1
serangan terhadap serangga
perosak
• Penggunaan sinaran gama
dapat mensteril serangga
perosak dan dengan ini
mengurangkan populasi
serangga perosak
• Bimbingan kepada para
petani tentang penggunaan
dan kualiti rancun perosak
dapat memberi pendidikan
kepada petani
Sebarang kaedah dan alasan
yang betul
15 Keseimbangan alam sangat penting kepada kehidupan.
(a) Huraikan bagaimana kitar nitrogen dapat mengekalkan keseimbangan

alam. [ 4 markah ]
(b) Pusat pembuangan sampah yang tidak terurus merupakan ancaman

terbaru kepada keseimbangan alam dan menjejaskan kualiti air. Anda
diminta memberi cadangan bagaimana mengatasi masalah ini.
• Mengenalpasti masalah [1 markah ]

• Penjelasan masalah [1 markah]
• Kaedah-kaedah penyelesaian [3 markah]
• Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda [1 markah]
13
Nitrogen dalam atmosfera

15(a)
Bakteria pendenitritan ▪ Tindakan kilat
▪ Bakteria pengikat nitrogen
Bakteria penitritan penyerapan

Nitrit Nitrat Protein tumbuhan
pemakanan
Bakteria penitritan
Sebatian
ammonium Protein haiwan
Pereputan
Bakteria pereputan
1. Nitrogen dalam atmosfera ditukarkan kepada 1
nitrat //g.r 1
2. Oleh bakteria pengikat nitrogen dan tindakan 1
kilat//gr.
3. Nitrat diserap oleh akar tumbuhan dan menjadi 1
protein haiwan//gr
4. Tumbuhan dimakan oleh haiwan menjadi 1
protein haiwan//gr
5. Tumbuhan dan haiwan akan mati dan 1
direputkan oleh bakteria pereputan /saprofit
kepada sebatian ammonium//gr
1 Maks 4
6. Sebatian ammonium ditukarkan kepada nitrit
1
oleh bakteria penitritan//gr
7. Bakteria penitritan menukarkan nitrit kepada
nitrat//gr
8. 8. Bakteria pendenitritan menukarkan nitrat
9. kepada nitrogen yang akan dibebaskan kepada
atmosfera//gr 1
Mana-mana 4
Mengenalpasti masalah:
Pusat pembuangan sampah yang tidak terurus
1 1
▪ Penjelasan masalah :
Menjejaskan keseimbangan alam //
menjejaskan kualiti air 1 1
▪ Kaedah-kaedah penyelesaian
1. Kitar semula
2. Membuat (baja) kompos 1
3. Pembakaran tertutup // Bakar sampah 1
sarap dalam insinerator
4. Pembinaan tapak pelupusan moden 1
Mana-mana tiga 1 Maks 3
14
Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda

1. Kitar semula
• dapat mengelakkan pembaziran
• menjimatkan sumber alam sekitar seperti
kertas, kaca dan logam 1
• mengurangkan sampah di tempat
pembuangan
• mengurangkan pembinaan tapak
pelupusan sampah
• mengurangkan pencemaran air bawah
tanah dan udara
2. Membuat (baja) kompos 1

• Bahan terbiodegradasikan seperti sisa
makanan boleh diuraikan oleh bakteria
• Ia boleh dijadikan kompos iaitu baja
semulajadi
• Pembakaran tertutup // Membakar sampah-
sarap dalam insinerator 1
• Sampah yang tidak boleh dikitar semula
dilupus dengan membakar sampah sarap
dalam insinerator
• mengelakkan pembebasan asap yang
mengandungi gas toksik, gas beracun dan
jelaga yang akan menyebabkan pencemaran
udara dan menjejaskan kesihatan
3. Pembinaan tapak pelupusan moden 1

• Dengan kemajuan bioteknologi, bakteria Maks 1
digunakan untuk menguraikan bahan
barangan organik dan menghasilkan gas
metana
• Gas metana boleh digunakan sebagai bahan
api untuk stesen janakuasa elektrik, kilang
dan rumah.
Mana-mana satu kaedah dan satu huraian
JUMLAH 10
16(a) Nyatakan dua bahan pencemar utama dan kesan buruknya ke atas alam
sekitar. [4 marks]
(b) Sesetengah daripada aktiviti manusia boleh menyebabkan peningkatan suhu

bumi yang membawa kepad pemanasan global.
Jelaskan bagaimana masalah ini dapat dikurangkan.
• Mengenal pasti masalah

[1 mark]
• Penjelasan masalah
[1 mark]
15
• Cadangkan tiga kaedah untuk menyelesaikan masalah itu

[3 marks]
• Pilih kaedah yang terbaik dan jelaskan pilihan anda
[1 mark]
JAWAPAN
16 (a)
Bahan pencemar Kesan terhadap alam sekitar
Gas-gas berasid/ - Menyebabkan hujan asid
sulfur dioksida/ - Merendahkan pH air
nitrogen dioksida sungai
- Merendahkan pH tanah
Karbon dioksida - Pemanasan global
- Kesan rumah hijau
Racun perosak - Mencemar air dan udara
CFC - Penipisan ozon
Haba - Meningkatkan suhu air
dan udara
Sampah sarap / plastik - Mengancam keindahan
/sisa pepejal alam dengan
mengeluarkan gas beracun
apabila dibakar
[sebarang dua sumber dan kesan yang betul] 4
16(b) Kenalpasti masalah:

1. Pemanasan global 1
2. Peningkatan suhu bumi
[Sebarang satu]
Penjelasan Masalah 1
Peningkatan kandungan karbon dioksida dalam udara yang
menyebabkan suhu bumi meningkat.
Kaedah penyelesaian :
1. Penghutanan semula
2. Buka lebih banyak Kawasan simpanan hutan
3. Mengharamkan pembakaran terbuka
4. Mengawal pembakaran bahan api
5. Berkongsi kereta [Sebarang tiga] 3
16
Pilih kaedah terbaik dan jelaskan jawapan anda:

1. Penghutan semua data mengurangkan kandungan
karbon dioksida dalam udara (melalui proses
fotosintesis) // mengurangkan pemanasan
global//mengurangkan suhu atmosfera bumi.
2. Mengharamkan pembakaran terbuka dapat

mengurangkan penambahan pembebasan gas karbon 1
dioksida semasa pembakaran bahan api
17(a) Sebuah kilang bateri melupuskan logam berat dan asid ke persekitaran.
Terangkan kesan pelupusan ini terhadap persekitaran.
[4 marks]
(b) Kebanyakan bahan buangan domestik mengandungi bahan buangan

organik, kertas dan plastik terbuang. Pembakaran bahan buangan
secara terbuka akan menyebabkan pencemaran udara.
Terangkan kaedah untuk menyelesaikan masalah berikut.
Penerangan anda seharusnya mengandungi perkara-perkara berikut:
• Kenalpasti masalah yang terhasil daripada pembakaran terbuka. [1 mark]

• Terangkan 2 kaedah untuk menyelesaikan masalah. [4 marks]
• Pilih kaedah terbaik dan terangkan pilihan anda. [1 mark]
17(a) Kesan-kesan pembuangan bahan buangan
(i) Logam berat bersifat toksik yang boleh merosakkan 1

sistem saraf pusat dan buah pinggang
(ii) Logam beracun akan mencemarkan air sungai dan 1

apabila dimakan oleh ikan akan menjejaskan
manusia
(iii) Asid menyebabkan pH air sungai menjadi rendah. 1

Ini boleh membunuh haiwan dan tumbuhan akuatik
(iv) Tanah berasid adalah tidak subur untuk pertanian 1 4
17(b) Mengenalpasti masalah 1 1

Pembakaran bahan buangan secara terbuka akan
menyebabkan pencemaran udara
Penerangan dua kaedah

Kitar semula iaitu memproses bahan buangan
menjadi produk lain/baru 2
17
Tapak pelupusan sampah dimana sampah akan 2 4

ditimbus dengan tanah.
Kaedah terbaik ialah kitar semula kerana ia akan 1 1

mengurangkan pembuangan bahan buangan
SPM 2003
18 Ladang buah-buah itu terletak di cerun bukit.Selepas beberapa tahun hakisan
Tanah berlaku diladangnya.
Terangkan bagaimana petani itu dapat mengatasi masalah tanah ladangnya?
Masalah Mengatasi masalah hakisan tanah ditanah ladangnya
Pernyataan Ladang buah-buahan terletak di cerun bukit dan mengalami

masalah hakisan tanah selepas beberapa tahun
Kaedah 1. Mengamalkan kaedah tanaman kontur

Penyelesaian 2. Mengamalkan kaedah tanaman secara teres
Masalah 3. Menanam tanaman penutup bumi
4. Membina parit
5. Menggunakan penutup plastik
6. Membina tembok/ benteng
Langkah Tanaman tutup bumi dapat memegang tanah dan membekalkan

Penyelesaian baja
19 (a) Namakan dan terangkan dua jenis penyakit yang berkaitan dengan tabiat
makan yang kurang sihat [4 markah ]
JAWAPAN:
Bil Penyakit Penerangan
1 Arteriosklerosis Disebabkan oleh pengumpulan kolesterol di dinding

dalam arteri yang menyebabkn lumen arteri mengecil
2 Tekanan darah Berlaku apabila darah yang dipam melalui arteri yang
tinggi sempit mengalir dibawah tekanan tinggi
3 Trombosis Disebabkan oleh darah beku yang menyekat pengaliran
darah dalam arteri sepenuhnya
4 Strok Trombosis dalam salur darah pada otak berlaku apabila
bekalan darah ke bahagian otak tertentu disekat oleh
darah beku di dalam salur darah di otak.
5 Serangan Berlaku apabila salur darah yang membekal darah ke
jantung bahagian tertentu jantung disekat
6 Diabetes Keadaan di dalam badan yang tidak dapat mengawal
melitus paras gula dalam darah
19. (b) Pusat pembuangan sampah yang tidak terurus merupakan
ancaman terbaru kepada keseimbangan alam dan menjejaskan
18
kualiti air. Anda diminta memberi cadangan bagaimana

mengatasi masalah ini. [6 markah]
1 Masalah Pusat pembuangan sampah yang tidak terurus
2 Penjelasan Menjejaskan keseimbangan alam//menjejaskan kualiti

Masalah air
3 Langkah- 1.Kitar semula

langkah 2.Membuat(baja) kompos
penyelesaian 3.Pembakaran tertutup//bakar sampah sarap dalam
insinerator
4 Kaedah Kitar semula

terbaik dan
Kerana kitar semula dapat mengurangkan sampah
sebab
yang tidak terurus dan tidak menjejaskan
keseimbangan alam sekitar.
20(a) Terangkan kesan pengambilan bahan tambahan makanan yang berlebihan

ke atas kesihatan. [ 4 markah ]
JAWAPAN:
Bil Bahan tambah Kesan
makanan
1 Pengawet •Menganggu sistem pencernaan manusia
•Memusnahkan vitamin B dalam minuman
•Menyebabkan ruam
•Ketidak normalan fetus dalam rahim
•Bengkak pada tisu-tisu lembut tertentu seperti
kelopak mata, bibir, lidah dan tangan
• Berasa ketat pada dada bagi individu yang mengalami
asma
2 Pewarna •Menyebabkan kanser
•Menyebabkan kemandulan
• Menyebabkan keracunan makanan
3 Peluntur •Menyebabkan kanser

• Menyebabkan keracunan makanan
4 Perisa •Menyebakan kanser

•Kerosakan otak terutama kanak-kanak
•Berasa ketat pada dada bagi individu yang mengalami
asma
5 Pemanis •Menyebabkan kanser

•Menyebabkan ruam
6 Pengantioksida •Pertumbuhan badan terbantut

•Kerosakan pada hati dan ginjal
19
•Menyebabkan ruam
•Berasa ketat pada dada bagi individu yang mengalami
asma
Menyelesaikan masalah
(b) Pertambahan populasi rakyat Malaysia akan menyebabkan peningkatan
permintaan makanan.
Terangkan kaedah untuk meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran
makanan bagi mengatasi masalah tersebut
1. Masalah Meningkatkan kualiti dan kuantiti pengeluaran

makanan.
2. Kaedah dan 1. Penggunaan baka yang bermutu.

penerangan Penyelidikan dijalankan untuk mengacukkan
Bijirin, buah-buahan dan haiwan ternakan untuk
endapatkan baka yang bermutu yang lebih
berkualii, lebih tahan terhadap penyakit dan dapat
mengeluarkan hasil yang banyak dalam masa yang
singkat.
2. Penggunaan teknologi moden
Jentera and alat moden digunakan bagi
memudahkan kerja dan dapat meningkatkan
pengeluaran hasil pertanian.
3. Penggunaan tanah dan kawasan pengairan
secara optimum
Sistem integrasi yang melibatkan pemeliharaan
Ternakan dan penanaman tumbuhan di tanah yang
Sama dapat meningkatkan pengeluaran makanan
3 Pilihan dan alasan Penggunaan tanah dan kawasan pengairan secara

optimum. Kaedah ini dapat meningkatkan kualiti dan
kuantiti pengeluaran makanan.
21 (a) Terangkan bagaimana proses pempasteuran dijalankan

Nyatakan dua contoh makanan bagi proses ini [4 marks]
(b) Seorang nelayan mendapati hasil tangkapan ikan yang banyak. Ikan akan
menjadi busuk jika tidak diproses. Terangkan bagaimana nelayan itu dpat
mengatasi masalah yang dihadapinya
21(a) Proses pempasteuran :

(i) Makanan dipanaskan pada suhu 630C selama 30 minit/ 720C selama
15 saat
(ii) Makanan disejukkan serta merta
Contoh: susu, jus buah, yogurt/dadih/tairu, minuman beralkohol, jus
sayur-sayuran
20
21(b)
Masalah: Ikan menjadi busuk [ 1mark}]
Penjelasan Masalah: Seorang nelayan telah mendapat hasil tangkapan

ikan yang banyak
Kaedah dan penerangan
Kaedah Penerangan
Pengetinan Masukkan ikan ke dalam tin dan panaskan pada suhu

tinggi
Pada suhu tinggi bakteria akan mati
Jemur ikan dibawah Tanpa air bakteria akan mati
cahaya matahari
Penyejukbekuaan Pada suhu sangat rendah bakteria menjadi tidak aktif
Pengeringan beku Bekukan ikan dan letak dalam vakum

Pada suhu sangat rendah dan tanpa air bakteria tidak aktif
Pendinginan Letak ikan dalam peti sejuk
Pada suhu rendah bakteria tidak aktif
Penjerukan Simpan ikan dalam cuka/garam
Dalam medium berasid /garam bakteria akan mati
Membuat Panas/keringkan produk makanan daripada ikan pada
keropok/minyak/ suhu tinggi/tanpa air . Bakteria akan mati
Serunding ikan
Mana-mana produk
daripada ikan
Kaedah terbaik dan sebab: Pilih mana-mana jawapan dalam kaedah
22(a) Nyatakan empat kesan pencemaran alam sekitar terhadap kesihatan

manusia. [ 4 marks ]
(b) Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian menyebabkan

pencemaran alam sekitar
Terangkan bagaimana masalah pencemaran alam sekitar ini dapat
dikawal.
• Mengenalpasti masalah [1 mark]
• Penjelasan masalah [ 1 mark ]
• Kaedah-kaedah penyelesaian [ 3 marks ]

• Kaedah terbaik dan alasan [1 mark]
21
Kesan pencemaran udara terhadap kesihatan manusia
▪ Udara yang tercemar di kota-kota besar dan kawasan perindustrian

mengandungi asap, debu,jelaga dan gas-gas seperti karbon monoksida, sulfur
dioksida, nitrogen dioksida, karbon dan zarah-zarah plubum
Menyedut masuk bahan-bahan pencemar ini ke dalam badan akan
menyebabkan masalah pernafasan, alergi dan mungkin menyebabkan
kematian
▪ Air yang dicemari dengan kumbahan yang tidak dirawat atau aktivti
industri adalah tidak selamat untuk diminum
▪ Kumbahan yang tidak dirawat mengandungi pelbagai mikroorganisma

yang menyebarkan penyakit
▪ Sisa industri yang dilepaskan ke dalam sungai mengandungi bahan kimia

yang berbahaya yang akan mengancam organisma akuatik
Seterusnya, manusia akan mengambil bahan kimia yang berbahaya ini apabila
kita the aquatic organisms found in the contaminated water
▪ Pendedahan kepada bunyi yang terlalu kuat pada jangka masa yang lama
( melebihi 80 decibels)akan menyebabkan sakit kepala, perasaan teruja,
merosakkan pendengaran yang akan menyebabkan pekak
1 Masalah Mengawal pencemaran alam sekitar
2 Penjelasan Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian

maaslah menyebabkan pencemaran alam sekitar
3 Kaedah 1. Penguatkuasaan Undang-undang
penyelesai 2. Menggunakan teknologi dalam pengendalian sisa
na 3. Mendidik masyarakat
4 Kaedah 1. Penguakuasaan undang-

terbaik ▪ Akta Kualiti Alam Skitar 1974 bertujuan untu memberi
dan perlindungan, memerhara dan memperbaiki kualiti alam
penerangan sekitar
▪ Tindakan undang-undang dikenakan ke atas pengusaha-
pengusaha kilang yang mencemar alam sekitar
▪ Penguatkuasaan undang-undang melalui pemeriksaan
2. Pengunaan teknologi dalam pengurusan sisa

Kaedah bergantung kepada ciri-ciri fizikal dan kimia sisa-
sisa industri
Contoh:
Jenis sisa Kaedah Kawalan
industri
Gas beracun
Contoh: Guna sistem pembersih udara
22
sulfur dioksida &

nitrogen dioksida
Habuk Guna pemendak elektrostatik
Sisa toksik Urai menjadi bahan-bahan yang
/beracun tidak beracun melalui proses
biologi dan kimia sebbelum
dibuang
Sisa pepejal buah Diproses menjadi bahan makanan
sawit haiwan atau digunakan sebagai
bahan api
Sisa radioaktif Disimpan dalam bekas plumbum
sebelum dilupuskan mengikut
prosedur
3. Pendidikan
▪ Untuk memberi kesedaran orang ramai tentang
kepentingan memelihara alam sekitar.
▪ Sains alam sekitar dimasukkan dalam kurikulum sekolah
untuk mendidik generasi muda
▪ Kempen dan seminar dianjurkan untuk memaklumkan
orang awam tentang kaedah untuk mengawak dan
mencegah pencemaran
23
Chef Ismail mendapati roti yang dihasilkan daripada tepung gandum dan gula
menjadi keras dan tidak naik. Huraikan bagaimana Chef Ismail dapat
menghasilkan roti yang lembut dan gebu.
1 Masalah Menghasilkan roti yang lembut dan gebu
2 Pernyataan masalah Roti yang dihasilkan daripada tepung gandum

dan gula menjadi keras dan tidak naik
3 Penyelesaian Masalah Menggunakan kulat /yis kerana yis boleh

membebaskan gas apabila bertindak balas
dengan gula dan tepung gandum dan menyebabkan
roti naik.
4 Langkah (a) Kulat yang terlibat ialah yis

Penyelesaian (b) Apabila dicampurkan dengan tepung dan
gula, yis akan menguraikan gula untuk
menghasilkan karbon dioksida
(c) Karbon dioksida menolak adunan roti dari
23
dalam keluar apabila dipanaskan

(d) Tindakan ini menaikkan adunan roti
5 Penilaian Kehadiran yis (sejenis kulat) menghasilkan gas

karbon dioksida yang akan mengembang dan
menyebabkan roti naik
24 Penduduk disebuah kampung membuang sampah yang terdiri daripada

botol-botol plastik secara bersepah-sepah. Keadaan ini mengakibatkan
banyak air bertakung dan berlaku pembiakan nyamuk
Apakah langkah-langkah penyelesaian yang dilakukan oleh anda sebagai
Ketua kampung?
1 Masalah Air bertakung dan mengakibatkan pembiakan

nyamuk.
2 Penjelasan Masalah Penduduk disebuah kampung membuang sampah

yang terdiri daripada botol-botol plastik secara
bersepah-sepah
3 Penerangan Langkah 1. Kitar semula – botol-botol plastik dikitar semula

untuk kegunaan yang sesuai.
Penyelesaian 2. Penguatkuasaan undang-undang:
-Denda kepada sesiapa membuang sampah
sarap bersepah
3. Pendidikan – menyedarkan mengenai nilai
kebersihan melalui kempen yang dibuat
3 Kaedah terbaik dan Kitar semula botol-botol plastik dapat

alasan mengurangkan kos bahan mentah dan juga dapat
mengatasi masalah air bertakung yang
mengakibatkan pembiakan nyamuk
25 Pencemaran alam sekitar merupakan fenomena yang boleh menjejaskan

kesihatan.
(a) Nyatakan punca-punca pencemaran dan kesannya ke atas kesihatan
manusia. [ 4 markah ]
(b) Satu kawasan perindustrian mengandungi beberapa buah kilang

yang telah dibina berhampiran sebuah bandar. Kilang dipercayai
menghasilkan sisa toksik.
Pengusaha kilang perlu mengatasi hasil pembuangan dari kilang ini
supaya ia tidak menjejaskan kesihatan penduduk. Terangkan
bagaimana ia perlu di atasi. Huraian anda perlu mengandungi
maklumat berikut:
24
▪ Kenalpasti masalah [ 1 markah ]

▪ Jelas masalah [ 1 markah ]
▪ Cari alternatif [ 2 markah ]
▪ Langkah penyelesaian masalah [ 1 markah ]
▪ Penyelesaian masalah [1 markah ]
(a)
Punca Kesan
Penggunaan bahan kimia / 1. Susah bernafas / jejas respirasi

1 racun dalam bidang 2. Gatal-gatal pada badan
pertanian 3. Keracunan makanan
1. Bau busuk /sesak nafas /jejas
Pembuangan sampah sarap
2 respirasi
dari rumah
2. Tempat pembiakan nyamuk
Pembuangan bahan 1. Penyakit taun.
3
kumbahan dari rumah 2. Bau busuk /jejas respirasi
1. Jejas penglihatan/ pernafasan/
4 Pembakaran terbuka
bronkitis
Pembuangan sisa 1. Menyebabkan kanser/kecacatan
toksik/radioaktif/asap/ fetus.
5
sisa kelapa sawit dari 2. Susah bernafas/jejas respirasi /
kilang. bau busuk.
Pembakaran bahan api fosil
6 1. Jejas penglihatan/ pernafasan
dari kenderaan
Pembuangan/ pembakaran 1. Kerosakan sistem keimunan /
7
sisa plastik pembiakan / sistem saraf
(b)
1. Mengenalpasti masalah:
Kilang menghasilkan sisa toksik.
2. Jelas masalah :
Sisa toksik menjejaskan kesihatan // Untuk mengatasi masalah sisa
toksik.
3. Alternatif :
• Simpan dalam tong.
• Sisa toksik diproses semula.
4.
Alternatif Operasi /langkah
Tong ditanam dalam tanah supaya sisa toksik
Simpan dalam tong
tidak bocor / mengalir ke sungai
Sisa kilang diproses Diproses menjadi bahan yang tidak beracun /
semula bahaya
25
26 Kebanyakan bahan buangan domestik seperti kertas di lupuskan dengan cara

pembakaran terbuka.Pembakaran terbuka akan menyebabkan pencemaran
udara. Terangkan kaedah untuk mengatasi masalah ini
1 Masalah Pembakaran terbuka yang menyebabkan pencemaran

udara
2 Terangkankan 1. Insinerator
dua kaedah Sisa kertas dibakar dalam insinerator
2. Kitar semula
Sisa buangan diproses semula atau diguna semula
3. Tanam dalam tanah
Sisa buangan ditanam dalam tanah sedalam satu
meter jauh daripada Kawasan perumahan
3 Kaedah terbaik Kitar semula

dan penjelasan
Ia tidak menyebabkan sebarang pencemaran
27 Ramai penduduk di sebuah pekan mengalami masalah obesiti

berpunca dari amalan pemakanan yang tidak sihat. Terangkan bagaimana
masalah ini dapat diatasi
Jawapan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:
• Pengenalpastian masalah [ 1 markah ]
• Penjelasan masalah [ 1 markah ]
• Cadangkan empat kaedah untuk menyelesaikan masalah ini. [ 4 markah ]
1. Masalah Ramai penduduk di sebuah pekan

mengalami masalah obesiti
2. Penjelasan masalah Obesiti berpunca dari amalan pemakanan
yang tidak sihat
3. Kaedah penyelesaian 1. Kerap bersenam
2 Kurangkan makanan makanan yang
mengandungi karbohidrat tinggi
3 Kurangkan pengambilan makanan yang
kaya dengan lemak
4. Banyakan makan sayur dan buah-
buahan/ makanan yang berserat tinggi
Kurangkan pengambilan makanan yang

mengandungi lemak tinggi dapat mengatasi
4. Kaedah terbaik dan alasan masalah obesti kerana mengurangkan
pemendapan lemak dibawah kulit yang
menyebabkan obesiti
26
28 Pakaian seragam seorang pelajar terkena gris semasa mencuci mesin di

sebuah bengkel. Terangkan dengan menggunakan konsep sains bagaimana
pelajar tersebut dapat menanggalkan gris daripada pakaiannya.
1 Masalah Untuk menyingkir gris daripada pakaian

seragam
2 Penjelasan masalah Pakaian seragam terkena gris semasa
mencuci mesin di sebuah bengkel
3 Kaedah Guna sabun
4 Langkah-langkah kaedah 1. Larut sabun dalam air

2. Bahagian kepala ionik molekul
sabun larut dalam air
3. Bahagian ekor hidrokarbon molekul
sabun larut dalam gris
4. Ekor hidrokarbon mengemulsi kan
dan memecahkan gris kepada
titisan-titisan kecil
5. Apabila air dikocak, bahagian
kepala ionik molekul sabun yang
larut dalam air dibawa ke atas oleh
air
6. Ekor hidrokarbon yang melarut
dalam gris ditarik oleh kepala ionik
Gris tertanggal dari permukaan
pakaian seragam pelajar
29 SPM 2010
Maklumat berikut menunjukkan masalah kesihatan bagi seorang lelaki.
Kegendutan
Diabetes
Tekanan darah tinggi (Hipertensi)
Terangkan bagaimana lelaki itu boleh mengatasi masalah kesihatannya

Penerangan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:
• Kenal pasti masalah [ 1 mark ]

• Nyatakan satu sebab mengapa masalah itu berlaku [ 1 mark ]
• Nyatakan tiga kaedah untuk menyelesaikan masalah tersebut
[ 3 marks ]
▪ Pilih kaedah terbaik dan jelaskan pilihan anda [ 1 mark ]
1 Masalah 1. Masalah kesihatan

2. Kegendutan/diabetes/tkanan darah tinggi
27
2 Penjelasan 1. Makan terlalu banyak

masalah 2. Makan berlebihan makanan berlemak
3. Makan berlebihan makanan bergula
4. Makan berlebihan makanan bergaram
5. Kurang bersenam
6. Tidak mengambil makanan seimbang
3 Tiga kaedah 1. Kurangkan makan

penyelesaian 2. Kurangkan makan makanan berlemak
3. Kurangkan makan makanan bergula
4. Kurangkan makan makanan bergaram
5. Banyakkan senaman
6. Ambil makanan seimbang
4 Kaedah 1. Makan makanan kurang berlemak akan
terbaik dan mengurangkan kandungan lemak dalam badan
penjelasan 2. Makan kurang makanan bergula akan
mengurangkan kandungan gula dalam darah
3. Makan kurang makanan bergaram akan
mengurangkan kandungan garam dalam darah
4. Memperbanyakkan senaman untuk membakar
lebih banyak kalori
5. Makan lebih banyak buah-buahan dan sayur-
sayuran. Makanan ini tidak mengandungi
lemak/garam/sedikit gula
6. Ambil makanan seimbang kerana ia mengandungi
semua kelas makanan dalam kadar yang betul
7. Kurangkan makan untuk mengelak masalah
kesihatan
28

Teori & Menyelesaikan Masalah

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Teori & Menyelesaikan Masalah

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MODUL PECUTAN SAINS SPM 2019: BAHAGIAN C: TEORI & KBKK RoslainiMantan GCKEDAH

Hablur gula akan terhasil 1 1

2. Cincin bersadur argentum telah menjadi pudar selepas beberapa bulan

Langkah-langkah penyelesaian masalah:

Cincin argentum Logam argentum

Larutan argentum nitrat

(a) Bersihkan cincin argentum dengan kertas

Selepas tindak balas

1.Logam yang tidak tulen dijadikan anod//Rajah

4. Seorang murid terjumpa sebentuk cincin besi yang berkarat.

Larutan argentum nitrat

5. Kebocoran reaktor nuklear telah menyebabkan sinar radioaktif yang

Masalah Langkah-langkah yang perlu diambil oleh pekerja di

Penjelasan Kebocoran reaktor nuklear telah menyebabkan sinar

Langkah- 1. Menyimpan bahan radioaktif dalam bekas plumbum

2. Bahan radioaktif dikendalikan melalui skrin kaca

3. Pekerja memakai pakaian pelindung khas dan lencana

4. Simbol sinaran radioaktif perlu dipamerkan di semua

Kaedah Bahan radioaktif perlu disimpan dalam bekas plumbum

6. Pengendalian bahan-bahan radioaktif yang tidak betul akan

Mengenal pasti Pengendalian bahan-bahan radioaktif yang tidak betul akan

Penjelasan 1.Sinaran radioaktif daripada bahan radioaktif akan

Masalah 2.Menyebabkan kanser

Kaedah-kaedah 1.Memakai lencana khas/dosimeter

7. Rajah menunjukkan satu bahan radioaktif yang membebaskan sinaran

Mengenal Mengelak daripada terdedah kepada sinaran radioaktif.

Penjelasan Bahan radioaktif membebaskan sinaran yang berbahaya.

Kaedah 1. Memakai lencana khas/dosimeter untuk mengesan tahap

3. Menggunakan tangan robotik/alat kawalan untuk

Nota: Mana-mana dua kaedah penyelesaian.

Kaedah 1. Memakai lencana khas/dosimeter untuk mengesan tahap

3. Menggunakan tangan robotik/alat kawalan untuk

Nota: 1. Mana-mana satu kaedah terbaik dan alasan

8. Kaji pernyataan berikut.

Sekumpulan pelajar hendak mengadakan persembahan pentas. Kumpulan

Mengenal Blaus berwarna merah tidak mencukupi untuk semua ahli

Penjelasan Blaus berwarna magenta perlu kelihatan berwarna merah.

Kaedah 1. Blaus berwarna magenta akan kelihatan berwarna merah

2. Blaus berwarna magenta akan kelihatan berwarna merah

Nota: Mana-mana dua kaedah penyelesaian.

Kaedah terbaik dan alasan

1. Menggunakan cahaya merah kerana objek berwarna magenta akan

2. Menggunakan cahaya kuning kerana objek berwarna magenta akan

Nota: 1. Mana-mana satu kaedah terbaik dan alasan yang betul.

9(a) Aktiviti manusia kadangkala mendatangkan kesan buruk terhadap

Pembuangan sisa kimia/sisa 1. Pencemaran air

dalam laluan air Nota: Mana-mana satu

Pembuanan sampah tidak

1. Satu aktiviti manusia – 1 markah

10 Kebanyakan kilang di kawasan perindustrian membebaskan asap dan gas

Masalah Bahan buangan yang dihasilkan oleh kilang akan menyebabkan

3. Menggunakan sistem pembersihan udara yang dapat menapis

4. Penguatkuasaan undang-undang kawalan pembuangan sisa

Nota: Mana-mana dua kaedah penyelesaian.

Kaedah Memasang pemendak elektrostatik pada cerobong untuk

11 Satu kawasan perindustrian mengandungi beberapa buah kilang yang

Masalah Pengusaha kilang memastikan hasil pembuangan dari

Nota: Mana-mana dua kaedah penyelesaian.

12 Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian menyebabkan

Masalah Mengawal pencemaran alam sekitar.

Penjelasan Pembuangan sisa daripada aktiviti perindustrian menyebabkan

Kaedah dan 1.Sisa daripada aktiviti perindustrian diproses semula iaitu

menyelesai 2.Penguatkuasaan undang-undang dimana pengilang yang