TED ATAKENT KOLEJİ

2020-2021 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

9. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ 26.02.2021
FABL
Sınıf: 9-A Ad - Soyad: Tuğrul Ergül No: 1157
I. Metin

ÖKÜZ KADAR KOCAMAN OLMAK İSTEYEN KURBAĞA

Bir öküze rastlar
kurbağanın biri.
Öküz dağ gibi iri,
kendisi ufacık, yumurta kadar.
Öküz gibi kocaman olmak ister kurbağa.
Yere sırtüstü yatar,
bir yandan başlar şişip kabarmağa,
bir yandan da şöyle der:
- Hele bana bir baksanıza kardeşler,
onun gibi olmadım mı daha?
- Yok canım. – Ya şimdi? – Hayır, nafile.
- Hâlâ mı olmadı? – Yaklaşamadınız bile.
Nihayet öylesine şişer ki bu cılız hayvan,
çat diye çatlar ortadan.
İşte böyle sersemlerle dolu yeryüzü.
Bir yarışmadır gider ortalıkta:
ağaların beyzadelikte gözü,
beyzadelerinki paşalıkta.
(Düzenlenmiştir.) Nâzım Hikmet, La Fontain’den Masallar, Adam Yayıncılık ve
Matbaacılık, İstanbul, 2000.

Metne Dair Sorular

 1) Metnin biçimsel özelliğini yazınız.

Edebi Metin

2) Metnin türünü belirtip gerekçelendirerek açıklayınız.

Bu metin şiir şeklinde yazılmış olmasına rağmen fabldır. Fabllar hayattan alınan olayları ders verme

niteliğinde hayvanlar ya da bitkiler arasında geçmiş gibi anlatır. Bu metinde de hem hayvanlar

kullanılmış hem de başkalarına benzemek yerine kendimiz olmamız gerektiği dersi verilmiş.

3) Metnin ana fikrini belirtiniz.

Olmadığımız şeyler olmak için çabalarken elimizde olan şeylerden de oluruz.

4) Edatların özelliklerini belirtiniz.

 Edatlar ise tek başlarına anlam ifade etmezler; ancak cümlede anlam kazanır veya sadece

diğer kelimelere anlam katarlar.

 Edatlar önceki kelimeyle sonraki kelime arsında yeni bir anlam ilgisi kurar.

 Edatlar cümleden çıkarılınca cümlenin anlamında bir eksiklik, daralma veya bozulma olur.

 Bazıları yalnızca hal eki alabilirken, bazılarına diğer ekler de ilave edilebilmektedir.

5) Metindeki edatları bulup yazınız, cümleye kattığı anlamları açıklayınız.

3 Öküz dağ gibi iri. (Benzetme) 4 Kendisi ufacık, yumurta kadar. (Benzetme)

5 Öküz gibi kocaman olmak ister kurbağa. (Benzetme) 10 Onun gibi olmadım mı daha. (Benzetme)
 II. Metin

KURTLA KUZU
Aynı derede karşılaşmış bir gün kurtla kuzu, susuzluktan dilleri damaklarına yapışmış, kurt yukarıda
duruyormuş, kuzu da çok aşağıda. Bir neden bulmuş hır çıkarmak için o saat doymak bilmez
boğazının dürtüsüyle haydut. “Ne diye bulandırıyorsun,” demiş “suyumu?” Korka korka yanıt vermiş
yün yığını: “Yakındığın şeye bak, kurt kardeş, hele, olacak şey mi dediğin, Tanrı aşkına, senden bana
doğru değil mi suyun akışı?” Şamar gibi inince kurdun yüzüne gerçek, “Atıp tutmuşsun” demiş, “benim
hakkımda bundan altı ay önce.” “Doğmamıştım ki daha” diye karşılık vermiş öteki, “Baban atıp tutmuş
öyleyse benim hakkımda” demiş o, “Hercules adına ant içerim ki.” Böyle yakalayıp parçalamış işte
ölümü hak etmemiş kuzucuğu. Olmadık nedenler yaratarak suçsuzları ezenler vardır ya hani, o
insanlar için yazılmıştır işte bu masal.
(Düzenlenmiştir.) G. İ. Phaedrus, Masallar (Çev. G. Varınlıoğlu), YKY, İstanbul, 2007.
Kelime Dağarcığı:
Hercules (İsim, Herkül özel adından): Güçlü, kuvvetli kimse.
dürtü: Bedensel veya ruhsal dengenin değişmesi sonucu ortaya çıkan ve canlıyı türlü tepkilere
sürükleyebilen içten gelen gerilim.

1. Metindeki devrik cümleler metnin anlatımına nasıl etki etmektedir? Yazınız.

Devrik cümleler vurguyu arttırarak anlatımı daha da etkili kılabilmek için kullanılmış.

2. Metnin kahramanları kimlerdir? Kahramanları temsil eden birer özellikle belirtiniz.

Kurt: Kuzu’dan daha güçlü zorba, kaba, korkulan karakter.

Kuzu: Masum, güçsüz, hakkını savunmaya çalışan karakter.

3. Metinde geçen “Kurt, kuzunun ezeli düşmanıdır.” ifadesinin metnin anlatımına etkisi
nedir?

Metinde öyle bir ifade geçmiyor?

4. Metnin türü fabldır. Metni masaldan çok fabl olarak değerlendirmemizi

gerekçelendirerek açıklayınız.

Fabllar hayattan alınan olayları ders verme niteliğinde hayvanlar ya da bitkiler arasında geçmiş gibi
anlatır. Bu metinde de hem hayvanlar kullanılmış hem de zorbalık yapmamamız gerektiğinin dersini
vermiş.

5. Fabllardaki öğreticilik kaygısını açıklayıp bu metinde verilen doğrudan mesajı belirtiniz.

Bu metinde sanki zorbalık övülmüş gibi ama bence amacı zorba olan insanların diğer tarafında bakış
açısını görüp kendileri hak yedikleri zaman suçlu hissetmelerini ve yaptıkları kötü eylemlerini bir daha
yapmamalarını sağlamaktır.