व क ोत

मा ती तो

|| ी मा ती उपासना||
||मा ती तुती||

मनोजवं मा ततु यवेगं, जत यं, बु मतां व र म् |

वाता मजं वानरयूथमु यं, ीराम त रणं प दे ||

|| भीम पी महा तो ||
भीम पी महा ा, व हनुमान मा ती | वनारी
अंजनीसूता राम ता भंजना ||१||

महाबळ ाणदाता, सकळां उठवी बळ | सौ यकारी

ःखहारी, त वै णव गायका ||२||

द ननाथा हरी पा, सुंदरा जगदांतरा|◌ं

पाता दे वताहंता, भ स र े पना ||३||

ोकनाथा जग ाथा, ाणनाथा पुरातना | पु यवंता

पु य ीळा, पावना प रतोषका ||४||
 वजांगे उच , बाहो, आवे ोट ा पुढ | काळा नी
काळ ा नी, दे खतां कांपती भय ||५||

ांडे माई नेण , आंवळे दं तपंगती | ने ा नी

चा या वाळा, ुकुट ता ठ या बळ ||६||

पु छ ते मुरडी े माथा, करीट कुंड े बर | सुवण कट

कांसोट , घंटा क कणी नागरा ||७||

ठकारे पवता ऐसा, नेटका सडपातळू | चपळांग पाहतां

मोठे , महा व ु तेपरी ||८||

को ट या को ट उ ाण, झेपावे उ रेकडे | मं ा सा रखा

ोणू, ोध उ पा ट ा बळ ||९||
आ ण ा मागुत ने ा, आ ा गे ा मनोगती | मनासी
टा क माग, गतीसी तुळणा नसे ||१०||

अणूपासो न ांडाएवढा होत जातसे | तयासी तुळणा

कोठे , मे मंदार धाकुटे ||११||

ांडाभोवते वेढे, व पु छ क क | तयासी तुळणा

कची, ांडी पाहता नसे ||१२||

आर दे ख डोळा, ा स े सूयमंडळा | वाढतां

वाढतां वाढ, भे द े ू यमंडळा ||१३||

धनधा य प ूवृ , पु पौ सम ही | पावती

प व ाद , तो पाठ क नयां ||१४||
भूत ेतसमंधाद , रोग ाधी सम तही | नासती तूटती
चता, आनंदे भीमद न ||१५||

हे धरा पंधरा ोक , ाभ ोभ बरी | ढदे हो

नसंदेहो, सं या च कळा गुण ||१६||

रामदासी अ ग यू, क पकुळा स मंडणू | राम पी

अंतरा मा, द न दोष नासती ||१७||

॥इ त ीरामदासकृतं संकट नरसनं मा त तो ं

संपूणम्॥

समथ रामदास खीत तो े

समथ रामदास यांनी सु ा या दे वतेब बरीच तो ं
ह . समथ रामदासांचे 'भीम पी महा दा
व हनुमान मा ती' हे यांचे तो ोकप रचीत ठर े .

संमथाना हनुमंताचा फार आधार वाटत होता. कारण

यांचे वडी सूयाजीपंत, बंधू गंगाधरपंत आ ण वत:
समथ या तघांना हनुमंताचे द न झा े होते. हानपणी
समथाना रामांनी अनु ह द ा आ ण येथून पुढे हनुमान
तु हा ा सांभाळे असे सां गत े . हणून समथाना
हनुमंताचा खूप आधार वाटत होता. हनुमंताचे समथावर
खूप उपकार होते. या उपकारांचे उतराई हो यासाठ
समथानी हनुमंताची एकवीस तो े ह आहेत. या
तो ांव न असे प दसते क समथा या मते नमान
हा समाजाचा संर णमं ी आहे. एक रा ीय दै वत हणून
समथ हनुमंताची तमा उभी करतात.
यांनी थापन के े े अनेक मा ती या तो ाती
वणनानुसार आहेत. 'पु छ ते मु ड माथा, करीट
कुंड े बरी। सुवण कट कांसोट , घंटा कक णी नागरा।'
असे मा तीचे यान आढळते. एका तो ात समथानी
बहे बोरगाव येथी हनुमंताची पौरा णक कथा द
आहे. समथानी हजारो मा तीमं दरे था प अस
तरी सातारा, सांग आ ण को हापूर ज ांती यांचे
अकरा मा ती स आहेत. समथ रामदास खीत
एकवीस तो ांपैक अकरा तो े अकरा मा त ची
आहेत. कोण या हनुमंताचे वणन कोण या तो ात आहे
हे सांगणे मा कठ ण आहे. हनुमंताचे च र सांगणे,
या या परा माचे वणन करणे हा या तो ांपाठ मागचा
मुख हेतू दसतो.

समथाची हनुमानभ मा यां या वा यात पानोपानी

कट झा आहे. हानपणी सवच मु ांना हनुमंताचे
आकषण असते. समथ हानपणी आप या दं डा ा
हनुमंताचा ताईत बांधत असत. यांचा तो दं डात ा
मा ती आजही जांबेत पाहाय ा मळतो.साचा:संदभ
हवा. हान मु ांना परा मामुळे हनुमंत य अस ा
तरी संत वा यात हनुमंता ा थान आहे, ते या या
दा यभ मुळे. भ े तुकाराम महाराजांसारखे संत
हनुमंता ा 'भ या वाटा म ा दाखव' अ ी वनंती
करतात. ते हा हनुमान हे भ चे तीक आहे. समथानी
हनुमंताचा उपयोग भ आण यां या
सम वयासाठ के ा.

समथानी यां या या हनुमान तो रचना अनु ु प छं द

आ ण मा नी वृ ात के या.

समथ हतात :

' वधामासी जाता महारामराजा। हनुमंत तो ठे व ा

या च काजा।

सदासवदा रामदासासी पावे। खळे गां जता यान

सांडोनी धावे।
याचा अथ रामा या यानात म न अस े ा हनुमान
भ ावर संकट आ े हणजे यान बाजू ा ठे वतो आ ण
धावत जातो. समथाना त का न वपरीत प र थतीत
हनुमंतानेच सांभाळ े आहे. हणून ते हणतात...

तुज वण मज पाहे पाहतां कोण आहे।

हणउ न मन माझे रे तुझी वास पाहे।

मज तुज नीरवी े पा हजे आठवी े ।

सक ळक नजदासां ागी सांभाळ व े ।।

समथाची हनुमंता ा ही वनवणी आहे क तु या

चा एक अं तू आ हा ा दे . हनुमंताकडे चा
चंड साठा आहे. ते हा याने यात ा थोडा वाटा
आ हा ा ाय ा हरकत नाही, असाही ेरा ते मारतात.
एवढे च न हे तर तू कंजुषपणा क नकोस, जरा मनाचा
मोठे पणा दाखव असे सांगतात. ही तो रचना के
यावेळ समथाना कफाची था होती. या तो पठणाने
यांची कफाची था र झा . हणून काही
कफपी डत समथभ कफावरी उपाय हणून या
तो ाचा उपयोग करतात.

बा वे
साचा: व क ोत
https://play.google.com/store/apps/detail
s?id=com.shrisamarthavatar
हेही पहा
ी गणे अथव ीष
रामर ा
ीराम तुती
हनुमान तुती

"https://mr.wikisource.org/w/index.php?
title=मा ती_ तो &oldid=93009" पासून डक े

ेवटचा बद १६ दवसां पूव 103.132.244.150 कडू न

इतर काही न द के नस यास,येथी मजकूर CC BY-SA

3.0 या अंतगत उप ध आहे.