॥ ी वामी समथ ॥

अ खल भारतीय ी वामी समथ गु पीठ, यंबके र

ना शक

तपण वधी
सव ी वामी समथ सेवेकरी बंधुसाठ वशेष सेवा. नय मत तपण
वधी के यास गयेस केलेले तपण/ ा काशीला केलेले पडदान,
वेणी संगमावर केलेले ा यांचे फळ मळते असा उ लेख अनेक
धम ंथात आहे ही सेवा घरीच करावी.
पतृदोष नवारणाथ ही सेवा श यतो रोज कवा अमाव येलाच
करावी इ फल ा तीसाठ कमीत कमी १ वषभर ही सेवा करावी ही
सेवा फ पु ष सेवेक यांसाठ आहे
या सेवेसाठ लागणारे सा ह य :
आसन, ता हण, पळ , काळे तीळ, तां ळ, फुलपा ( यांचे आई
व डल जवीत असतील यांनी पा यात तां ळ टाकुन ही सेवा करावी )
या सेवेसाठ पांढरे शु धोतर प रधान करावे अंगावर इतर कपडे
नसावेत ( ब नयान, सदरा वगैरे ) अंगावर एक उपरणे जान ा सारखे
बां धावे ( जानवे अस यास उपर याची गरज नाही ) डा ा
खां ाव न उज ा कमरेपयत ) (स )
या सेवेची वेळ पारी १२ ते २ ( अपरा ह काळ ) वाजेपयत असावी.
सेवेचा म :
भगवान ी वामी समथाची ाथना व १ माळ ी वामी समथ जप

१) दे वतातपण
दे वतातपणाम ये एकंदर २९ दे वतांचा समावेश आहे या दे वतां चे
नावांचा मश: उ चार क न दे वतीथाने हणजे मध या बोटां या
अ भागाने यास एकदाच पाणी दे ऊन याचे तपण करावे ( पाणी
डा ा हाताने घेऊन उज ा हातावर सोडावे ते खाली ता हणात
पडेल या तपणा या वेळेस उपरणे/जानवे स थतीत ठे वावे ) या
पा यात तां ळ टाकुन ठे वावेत.
१) ॐ जाप त तृ यतु २) ातृ यतु ३) वेदा तृ य तु
४) दे वता तृ य तु ५) ऋषय तृ य तु ६) सवाणी छ दा स तृ य तु
७) ॐ कार तृ यतु ८) वषटकार तृ यतु ९) ा तय तृ यतु
१०) सा व ीतृ य तु ११) य ा तृ य तु १२) ावापृ थवी तृ येयात
१३) अ त र :तृ य तु १४) अहोरा ा ण तृ य तु १५) सां या तृ य तु
१६) स ा तृ य तु १७) समु ा तृ य तु १८) न तृ य तु
१९) गरय तृ य तु २०) े ौष धवन प त ग धवा सरस तृ य तु
२१) नागा तृ य तु २२) वयां स तृ य तु २३) गाव तृ य तु
२४) सा या तृ य तु २५) व ा तृ य तु २६) य ा तृ य तु
२७) र ां स तृ य तु २८) भूता न तृ य तु २९) एवम ता न तृ य तु

२) ऋ षतपण
ऋ षतपणाम ये १२ ऋष चा समावेश आहे या ठकाणी
ऋ वेदातील मं या आचायाना उ े शन
ु ऋ ष श दाचा वापर केलेला
आहे ऋ षतपणातील ऋष चा महो ऋ वेदास अनुस नच ठे व यात
आलेला आहे हे तपण नवी त (माळे सारखे जानवे क न) करावयाचे
असते यासाठ ऋष या नावांचा मश: उ चार क न ऋ षतीथाने
हणजे करंगळ या मुळ भागाने येक २ वेळा पाणी ावे या
पा यात तां ळ टाकुन ठे वावेत.
१) शत चन तृ य तु २) मा यमा तृ य तु ३) गृ समद तृ यतु
४) व ा म ा तृ यतु ५) वामदे व तृ यतु ६) अ ी तृ यतु
७) भर ाज तृ यतु ८) व श तृ यतु ९) गाथा तृ य तु
१०) पावमा य तृ यतु ११) ु सु ा तृ य तु १२) महासु ा तृ य तु

३) आचायतपण
या तपणाम ये वेद, महाभारत, शाखा आ दचे णयन करणा या
आचायाना तपण कर यात येते हे तपण अपस क न आ ण पतृ
तीथाने हणजे अंग ा या मुळ भागाजवळू न येक आचाया या
नावाने ३ वेळा पाणी दे ऊन तपण कर यात येते अपस हणजे
जानवे उज ा खां ाव न डा ा कमरेवर ठे वणे यावेळ काळे तीळ
टाकलेले पाणी वापरावे.
१) सुम तु जै मनी वैशप
ं ायन पैल सू भा य भारत महाभारत
धमाचाया तृ य तु
२) जान त बाह व गा य गौतम शाकल बा मा ड
मा डकेया तृ य तु
३) गाग वाच नवी तृ य तु ४) वडवा ातीथेयी तृ यतु
५) सुलभा मै ेयी तृ यतु ६) कहोळं तपया म
७) कौषीतकं तपया म ८) महाकौषीतकं तपया म
९) पैङगयं तपया म १०) महापैङगयं तपया म ११) सुय ं तपया म
१२) सां यायनं तपया म १३) ऐतरेयं तपया म १४) महैतरेयं तपया म
१५) शाकलं तपया म १६) बा कलं तपया म
१७) सुजातव ं तपया म १८) औदवा ह तपया म
१९) महौदवा ह तपया म २०) सौजा म तपया म
२१) शौकनं तपया म २२) आ लायनं तपया म
२३) ये चा ये आचाया ते सवतृ य तु

४) पतृतपण

दे वतातपण, ऋ षतपण, आचायतपण यानंतर पतरांचे तपण करावे

उपयु तपणाम ये याला तपण करावयाचे या चे आपले नाते,
तचे नाव, गो आ दचा उ चार क न तीस तपण केले जाते या
तपणाम ये तपणाचा व श मं हणुन नंतर या या नावाने ३
वेळा पाणी अंग ाव न सोडावे या पा याम ये थोडे काळे तीळ
घातलेले असावेत हे तपण अपस ाने करावे नाते संबंधात जी
जी वत असेल यां या नावाने तपण क नये हे तपण करताना
द णेकडे त ड क न बसावे.
 बाप : ( व:ताचे व डल) अ म पतरम ....शमाणं ....गो ं
वसु पं वधा नम तपया म
 आजा : (व डलांचे व डल ) अ म पतामहम ....शमाणं ...गो ं
पं वधा नम तपया म
 पणजा : (व डलांचे आजोबा) अ म पतामहं ...शमाणं ...गो ं
आ द य पं वधा नम तपया म
 आई : अ म मातरम ....ना नी....गो ां वसु पां वधा
नम तपया म
 आजी : अ म पतामह ...ना नी....गो ां वसु पां वधा
नम तपया म
 पणजी : (आजोबां ची आई ) अ म पतामह ....ना नी...गो ां
आ द य पां वधा नम तपया म
 साव आई : अ म साप नमातरं ....ना नी....गो ां वसु पां
वधा नम तपया म
 आईचे व डल : अ म मातामहं ....शमाणं ....गो ं वसु पं
सप नीकं वधा नम तपया म
 आईचे आजोबा : अ म मातृ पतामहं ....शमाणं ....गो ं पं
सप नीकं वधा नम तपया म
 आईचा पणजा : अ म मातृ पतामह ....शमाणं ....गो ं
आ द य पं सप नीकं वधा नम तपया म
 वत:ची प नी : अ म प नी ....ना नी ...गो ां वसु पा वधा
नम तपया म
 पु : अ म पु ं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं साप यं
वधा नम तपया म
 मुलगी : अ म ु हतरं ....ना नी ....गो ां वसु पां सभतृकां
साप यकां वधा नम तपया म
 मामा : अ म मातुलं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीक वधा
नम तपया म
 चुलता : अ म पतृ ं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं
वधा नम तपया म
 भाऊ : अ मद ातरं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं
साप यं वधा नम तपया म
 आ या : अ म पतृ वसारं ....ना नी ....गो ां वसु पां सभतृका
साप यकां वधा नम तपया म
 मावशी : अ म मातृ वसारं ....ना नी ....गो ां वसु पां सभतृकां
साप यकां वधा नम तपया म
 ब हण : अ म भ गनी ....ना नी ....गो ां वसु पां वधा
नम तपया म
 शुर : (सासरे) अ मत शुरं ....शमाणं ....गो ं वसु पं
सप नीकं वधा नम तपया म
 गु : अ मदगु ं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं वधा
नम तपया म
 कुलगु : अ मदाचाय ....शमाणं ....गो ं वसु पां वधा
नम तपया म
 कुलगु प नी : अ म कुलगु प नी ....ना न ....गो ं वसु पां
वधा नम तपया म
 श य : अ मत श यं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं
साप यं वधा नम तपया म
 म : अ म म ं ....शमाणं ...गो ं वसु पं सप नीकं साप यं
वधा नम तपया म
 आ त : अ मदा तं ....शमाणं ....गो ं वसु पं सप नीकं साप यं
वधा नम तपया म
 उपकारकता : अ म पकतारं ....शमाणं ....गो ं वसु पं
सप नीकं साप यं वधा नम तपया म

वरील माणे तपण वधी झा यानंतर पुढ ल तपण करावे.

६) अ ाततपणम्

हे तपण कर यासाठ उपर याची बाजु चमट त ध न

तपणा या पा यात बुडवून ज मनीवर पळावी यावेळ
व ा या दशा वर करा ात
आ त बपय तं , दे व ष पतृमानवा: I
तृ य तु पतर: सव, मातृमातामहादय: ॥

अतीतकुलकोट नां स त प नवा सनाम् ।

आ भुवना लोका ददम तु तलोदकम् ॥

वरील तपण वधी झा यानंतर दोनदा आचमन करावे व तपणाचे

जल आप या अंगावर शपडावे उरलेले पाणी नद त कवा
वहरीत टाकावे.

नरक चतुदशी :

अपमृ यु येऊ नये हणुन पता असले यांनी पा यात अ ता

घालुन व इतरांना पा यात तीळ घालुन खालील नावांनी
यमतपण करावे
१) यमतपया म २) धमराजंतपया म
३) मृ युत
ं पया म ४) अंतकंतपया म
५) वैव वतंतपया म ६) कालंतपया म
७) सवभूत यकरंतपया म ७) औ ं बरंतपया म
९) द नंतपया म १०) नीलंतपया म
११) परमे नंतपया म १२) वृकोदरंतपया म
१३) च ंतपया म। १४) च गु तं तपया म

नंतर द णेकडे त ड क न पुढ ल ोक १० वेळा हणावा

यमो नहंता पतृधमराजो वैव वतो दं डधर काल:।

भूता धपो द कृतानुसारी कृतांत एत श भजपं त ॥

॥ ी गु माऊली चरणापणम तु ॥
संदभ : वामी सेवा मा सक अंक नो हबर २००८