Professional Documents
Culture Documents
Anxhela Lama
Objektiva
Qellimi kryesor i ketij punimi eshte njohja me disa nga metodat tradicionale
dhe bashkekohore te retrofitit sizmik per strukturat qe e kane te nevojshme.
Njohja, aplikimi dhe harmonizimi i standarteve europiane si dhe te kodit
Shqipetar te projektimit ne riaftesimin sizmik.
Te kuptojme faktoret qe ndikojne ne reagim sizmik.
Te kategorizojme strukturen qe ka nevoje per riaftesim sipas nivelit te duhur
te njohjes ne perputhje me eurokodet.
Njohja ne menyre analitike me strategjite e perforcimit dhe metodat
kryesore per nderhyrje ne objektet ekzistuese.
Konkretizim I metodave nepermjet nje shembulli aplikativ
1.2 Dizajni dhe analiza sizmike, rregullat e përgjithshme për ndërtesat
Cdo sistem strukturor projektohet ne menyre te tille qe te kete nje kapacitet sizmik me te
madh se kerkesa sizmike te cilen duhet ta njohim.
Kapaciteti sizmik nenkupton nje funksion kompleks te rezistences duktilitetit dhe
ngurtesise,. Ketu pasqyrohet dhe gjeometria e sistemit dhe karakeristikat e materialeve te
perdorura.
Objektivi i performances perbehet nga 2 pjese, nje gjendje demtimi dhe 1 nivel
korespondues i rrezikut sizmik. Performanca sizmike do pershkruhej duke ju referuar nje
gjendje demtimesh maksimale te lejuara shkaktuar nga nje nivel i identifikuar rreziku
sizmik apo levizja e pritshme e truallit gjate termetit.
Objektivat e performances ndahen ne Nivelin e performances strukturore SP dhe niveli i
performances jostrukturore NP.
1.2.3 Nivelet me te rendesishem te SP(performanca strukturore):
Demtimet jane te kufizuara dhe Demtime te konsiderueshme por ka I korespondon gjendjes kur
edhe rezerva strukturore krahasuar
sistemi kryesor i forcave me kolapsin total apo pjesor. demtimet strukturore jane te
vertikale e horizontale ka ato
tilla qe e cojne sistemin
Struktura eshte demtuar strukturor ne prag kolapsi.
karakteristika dhe kapacitete si konsiderueshem me soliditet e
perpara termetit. ngurtesi te mbetur relativisht te ulet Rritet rreziku i plagosjeve te
dhe elementet vertikale te afte te
mbajne ngarkesa vertikale. mundshme.
Ne elementet jo strukturore
mund te kete demtime qe Ne elementet jostrukturore kemi Struktura eshte demtuar rende
demtime ne soliditet dhe ngurtesi
riparohen me kosto te ulet.
Keto demtime mund te shkaktojne horizontale.
Spostimet relative mbetese jane plagosje ne njerez por kercenimi per
jeten eshte i ulet. Shumica e elementeve
te neglizhueshme. strukturore jane shembur.
Struktura mund te perballoje
pasgoditjet e termetit me intesitet te
Struktura ska nevoje per moderuar. Struktura eshte ne prag
riparime. kolapsi.
Kostot e riparimit jane te larta.
Mund te shfrytezohet Mund te mos i rezistoje nje
menjehere. termeti tjeter, struktura nuk
riparohet.
1.3 Faktoret qe ndikojne ne reagim sizmik.
Efekti i perdredhjes
✓ Fenomen kur qendra e mases se objektit nuk perputhet me qendren e ngurtesise se planit.
✓ Perdorimi i elementeve si diafragma ose berthama (shmang asimetrine e momentet perdredhese te medha)
Duktiliteti
✓ Perkufizim: Duktilitet quhet aftesia e struktures per tu deformuar dhe njekohesisht per perballimin e ngarkesave
(elementet kane rezistence edhe ne stad joelastik)
Konfigurimi i nderteses
Pacaktueshmeria
Aftesia e nje strukture qe te rishperndaje forcat ne te gjithe elementet strukturore kur ka ndodhur demtimi i pjesshem
dhe jokolapsi i elementit me te ngarkuar
1.4 Eurokod 8 pjesa 1
❑ Dizanjimi i strukturave per rezistencen ndaj termeteve ka si qellim kryesor:
o te siguroje mbrojtjen e jetes se njerezve,
o kufizimin e demeve
o garantimin qe strukturat me te rendesishme te mbeten aktive.
❑ Prandaj dizajni dhe ndertimi ne rajone sizmike duhet te behet ne perputhje te plote me kerkesat e performances te
percaktuara ne pjesa 1 eurokod 8, ne kerkesat per mosshembje dhe per kufizimin e demit.
❑ Kerkesa e mos shembjes garanton qe struktura te kete kapacitetin e duhur per ti bere balle aktivitetit sizmik pa kolaps lokal
dhe global.
❑ Kërkesa për Kufizimin e Dëmtimit garanton aftësinë për të përballuar një veprim më të shpeshtë sizmik, pa dëmtime të
konsiderueshme për elementet strukturore dhe jo-strukturore.
Analiza dinamike. Nepermjet zgjidhjes se akselogramave mbi bazen e studimeve te sizmicitetit te sheshit te ndertimit .
2. Përkufizimi i “riaftësimit”
o Sipas Atc 40: Riaftësimi është një metodë bazë e adoptuar për të përmirësuar performancën sizmike të mundshme të ndërtesës ose ndryshe, për
të reduktuar riskun deri në një nivel të pranueshëm.
o Me riaftesim do te kuptonim rritjen e kapacitetit mbajtes te strukturave nëpërmjet ndërhyrjeve të ndryshme strukturore, kryesisht ndryshimin e
skemës statike dhe përforcimin e elementëve strukturorë, me qëllim ripërshtatjen e strukturës me kushtet e reja (objektive ose subjektive).
o lloji i themeleve;
3)mundësia e përdorimit të analizës statike jo-lineare si mjet standard për qëllime vlerësimi.
❑ 'faktorë të besimit' (CF), të cilat marrin parasysh shkallën e ndryshme të njohurive të arritura në lidhje me; gjeometri, sasinë dhe cilësinë e
detajeve dhe materialeve.
2.2 Teknikat retrofitting
Vendimi për llojin e teknikës per riaftesimin strukturor bazohet ne ; rezultatet e vlerësimit strukturor; llojin dhe zgjatjen e dëmit;
kriteret teknike; ndikimi social i ndërhyrjes; kostot e ndërhyrjes së tillë
Varësisht nga niveli i dëmtimit në strukturë, mund të përcaktohen dy lloje të ndërhyrjes; përforcimin lokal të elementeve, dhe / ose
përforcimin global të sistemit strukturor.
2. Shkaterrimi total i objektit- Ne rastet kur shpenzimet qe nevojiten per nderhyrjen per permiresimin e performances tejkalojne
vleren ekonomike qe vihet ne funksion
3. Ripershtatje e perkohshme - Ndodh qe ne nje ndertese te shtyhet jetegjatesia e shfrytezimit pa ndryshuar destinacioni per arritjen e
qellimit, rritje e aftesise mbajtese
Godina eshte llogaritur si skelet b/arme, me rrjete shufrash, te lidhura ndermjet tyre ne menyre rigjide. Kjo rrjete eshte e
perbere nga themelet, kollonat dhe muret b/a, traret dhe soletat.
Seksionet e kolonave jane zgjedhur kryesisht katrore dhe drejtkendore me variacion te vogel te brinjeve duke respektuar kushtet
gjeometrike te strukturave me duktilitet te larte te specifikuara ne EC8-Part 1. Ne 3 katet e para kolonat jane zgjedhur me
seksion 50x50 dhe ne katet e tjere 40x40.
Traret jane zgjedhur me permasa 40x50, te afte per formimin e cernierave plastike te nevojshme.
Materialet e perdorura jane konform En 1992-1-2:2004.
Betonet e perdorura i perkasin klases C25/30, si per elementet horizontal, ashtu dhe per ata vertikale.
Shufrat e celikut i perkasin klases S500 me fy=500 N/mm 2.
Objektit ne fjale i shtohen 2 kate, pra kemi nje strukture te re 8 kateshe me bodrum. Si rezultat i shteses se kateve lind nevoja
per riaftesim strukturor te nderteses. Me poshte nepermjet figurave ilustrohen 2 nderhyrje ne objektin e ri:
Riaftesim duke shtuar diagonale metalike
Riaftesim duke shtuar mure
Fig 2. Ilustrim i spektrik te projektimit nga programi Etabs fig 3a)kombinimi kryesor i ngarkesave fig 3b)kombinimi i vecante i ngarkesave
Pas analizes me software Etabs morem rezultatin e periodes T1=1.09 sec si dhe formen e pare te lekundjeve te paraqitur ne figuren 5.
Etapa e dyte: Struktures fillestare i shtojme 2 kate dhe analizojme strukturen e re njesoj si vepruam me pare. Programi na gjeneron formen e pare te lekundjeve dhe
na jep perioden T=1.49 sec. Nga te dhenat tabelare shohim se struktura eshte me fleksibel sec duhet,ka zhvendosje dhe parametra jashte normave prandaj ka nevoje
per riaftesim sizmik.
fig 7a) armimi i kolonave struktur 6k+b fig 7b)armimi i kolonave strukture 8k+b
Fig 8 Retrofit me mur me permasa 150x75 cm ne forme L-je
Fig 10a) Armim ne ndertesen e riaftesuar me mur
Me siper ilustrohet riaftesimi me diagonale prej celiku qe gjithashtu eshte nje metode e dobishme per te permiresuar
performancen strukturore. Preferohen shume per shkak te peshes se lehte dhe se nuk e ngarkojne shume strukturen. Sistemi
me diagonale X rezulton se tregon momentin minimal ne krahasim me llojet e tjera si psh V.
(Vihet re se nese kushtet globale kenaqin performancen e struktures nuk eshte e nevojshme qe te perfo rcohen elementet lo kale. Me nderhyrjet e duhura
nepermjet metodave te ndryshme globale mund te arrihet niveli i duhur i performances referuar kerkeses spektrale dhe normativave ne fuqi.)
Tab 1. Tabele krahasuese e T se nderteses para dhe pas retrofitit.
Modi/T 1 2 3
6k+bodrum 1,09 1,04 0,91
8k+bodrum 1,49 1,45 1,26 Konkluzione mbi problemin :
Shear walls 1,28 1,13 0,91
Braces 1,21 0.97 0,80 Te dyja metodat e perdorura kane avantazhet dhe disavantazhet e
veta:
Keshtu Shear walls zvogelon zhvendosjet horizontale, shmang
Tab 2. Zhvendosjet ne qender te diafragmes per cdo kat para dhe pas mundesine e demtimeve te elementeve te tjere konstruktiv, nuk
nderhyrjeve ( ne metra) kerkon punetori shume te specializuar. Ane negative eshte rritja e
kati mases se objektit duke qene se jane masive.
strukt zhven 0 1 2 3 4 5 6 7 8
ura dosje Diagonalet e celikut dizajnohen për të siguruar ngurtësinë, forcën,
S1 Ux 0,000 0,001 0,00 0,00 0,009 0,011 0,01 duktilitetin dhe shpërndarjen e energjisë. Konsiderohet metode
6k+b 0 6 39 70 7 7 31
od Uy 0,000 0,001 0,00 0,00 0,01 0,011 0,01
eficente per te rritur aftesine mbajtese te struktures. Prania e
0 8 42 73 9 30 diagonaleve ben te mundur reduktimin e zhvendosjeve horizontale
Rz 0,000 0,000 0,00 0.00 0,000 0,000 0,00 duke shmangur shkaterrimin apo demtimet e elementeve strukturore.
0 8 02 035 49 59 065
S2 Ux 0,000 0,001 0,00 0,00 0.010 0,013 0,01 0,01 0,01 Ane negative eshte se shpesh nuk jane te deshirueshme ne fasaden e
8k+b 0 6 40 72 3 0 54 74 87 objektit dhe kerkojne punetori te specializuar.
od Uy 0,000 0,001 0,00 0,00 0.010 0,013 0,01 0,01 0,01
0 7 43 77 9 5 57 73 83 Sipas tabelave te mesiperme dalim ne perfundimin se te dyja metodat
Rz 0,000 0,000 0,00 0,00 0.000 0,000 0,00 0,00 0,00
nepermjet nderhyrjeve globale sjellin ne normalitet te gjithe
0 08 020 037 52 66 077 085 091
S2+br Ux 0,000 0,001 0,00 0,00 0.008 0,010 0,01 0,01 0,01 elementet strukturore por Shear walls duket se normalizojne ne
aces 1 4 32 56 0 3 24 43 58 menyre me harmonike sjelljen e nderteses, dhe parametrat kryesore te
Uy 0,000 0,001 0,00 0,00 0.006 0,008 0,01 0,01 0,01
1 4 31 50 8 5 01 13 23
saj pas analizave me software Etabs.
Rz 0,000 0,000 0,00 0,00 0.000 0,0,0 0,00 0,00 0,00
0 04 08 014 19 0023 027 029 03 Si perfundim te dyja metodat permiresuan shume reagimin e
S2+m Ux 0,000 0,001 0,00 0,00 0.008 0,011 0,01 0,01 0,01
ur 1 4 34 60 6 0 32 51 66 struktures ndaj veprimit te termetit. Struktura e re e riaftesuar i
Uy 0,000 0,001 0,00 0,00 0.007 0.009 0,01 0,01 0,01
0 0 26 48 0 1 09 25 38 permbush kerkesat e Eurokodeve si dhe te KTP.
Rz 0,000 0,000 0,00 0,00 0.000 0.000 0,00 0,00 0,00
0 06 015 028 40 52 063 072 080
Perfundime :
Riaftësimi është një metodë bazë e adoptuar për të përmirësuar performancën sizmike të mundshme të ndërtesës ose ndryshe, për të reduktuar riskun deri në një nivel të
pranueshëm.
Nderhyrjet mund te behen ne strukture ose ne bazamentin ku ndodhet objekti ose ne te dy rastet bashke.
Çdo strukturë është një sistem unik dhe dëmtimi nga një tërmet do të jetë i ndryshëm nga strukturat e tjera prandaj vendimi për llojin e teknikës per riaftesimin strukturor bazohet
ne ;
rezultatet e vlerësimit strukturor;llojin dhe zgjatjen e dëmit; kriteret teknike; ndikimi social i ndërhyrjes; kostot e ndërhyrjes së tillë
Varësisht nga niveli i dëmtimit në strukturë, mund të përcaktohen dy lloje të ndërhyrjes; përforcimin lokal të elementeve, dhe / ose përforcimin global të sistemit strukturor.
Metodat lokale fokusohen ne nivelin e elementeve, pra ne nje element te caktuar qe paraqet mangesi ne rezistence dhe shtangesi duke e permiresuar ate qe te performoje mire. Ne
keto metoda perfshihet shtim i betonit, i celikut, si dhe te materialeve kompozite ne pjesen e jashtme te elementeve. Secila prej ketyre metodave ka disavantazhet e veta, betoni
eshte intensiv per tu punuar, celiku kerkon pajisje strukture te renda ndersa materialet kompozite kane kosto te medha.
Teknika globale jane: shtimi i mureve betonarme, shtimi i diagonaleve prej celiku si dhe izolimet ne baze.
Muret ne prerje kane kosto te madhe por jane fleksibel ne shperndarjen e tyre duke i lejuar te fshihen ne arkitekturen e struktures. Diagonalet prej celiku lejojne krijimin e
hapesirave te ndryshme, bejne te mundur reduktimin e zhvendosjeve horizontale duke shmangur shkaterrimin apo demtimet e elementeve strukturore . Izolimi ne baze eshte nje
opsion qe po haset shpesh dhe siguron nje sjellje te mire nen veprimin sizmik te ndertesave me lartesi te vogel dhe te mesme.
Vihet re se nese kushtet globale kenaqin performancen e struktures nuk eshte e nevojshme qe te perforcohen elementet lokale. Me nderhyrjet e duhura nepermjet metodave te
ndryshme globale mund te arrihet niveli i duhur i performances referuar kerkeses spektrale dhe normativave ne fuqi.