Η Επανάσταση του '21 στην τέχνη

Η ιστορική ζωγραφική του 19ου αιώνα στην Ελλάδα αφοσιώνεται στην

απομνημόνευση του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Το νέο κράτος σπεύδει να ιδρύσει
“Σχολείο των Τεχνών”, το 1836, αναγνωρίζοντας τη θεσμική σημασία της τέχνης και
τον ιδεολογικό ρόλο που μπορεί να παίξει στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης.
Στην πρώτη περίοδο της ελληνικής τέχνης μετά τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας
δεσπόζουν η ιστορική ζωγραφική και η προσωπογραφία. Ο ηρωισμός, η αυτοθυσία
και η γενναιότητα των Αγωνιστών του ΄21 προβάλλονται ως ηθικό πρότυπο και ως
μαρτυρία της αδιάλειπτης ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού.
Στη ζωγραφική ιστορικών γεγονότων τα έργα είναι μνημειακά, μεγάλων διαστάσεων,
οι συνθέσεις σκηνοθετημένες, το ύφος τελετουργικό στο στυλ του ακαδημαϊκού
ρομαντισμού. Ταυτόχρονα, το φιλελληνικό ρεύμα, το οποίο μέσα στο κλίμα του
ρομαντισμού που επικρατεί στην Ευρώπη και συνεπαρμένο από τους αγώνες της
μικρής σκλαβωμένης Ελλάδας, συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας ειδυλλιακής
ηθογραφίας. Από τους κυριότερος ζωγράφους ιστορικών σκηνών ήταν ο Θεόδωρος
Βρυζάκης, , αλλά και ο Διονύσης Τσόκος, ο Νικόλαος Γύζης, ο Ανδρέας Κριεζής και
άλλοι.
Εκτός από τον διάσημο Ντελακρουά, κι άλλοι φιλέλληνες καλλιτέχνες, όπως ο Καρλ
Κράτσαϊζεν, ζωγραφίζουν “στο πεδίο” τα πορτρέτα μορφών της Επανάστασης και
Φιλελλήνων που συναντούν στα στρατόπεδα και στις Εθνοσυνελεύσεις.
Επιστρέφοντας στις χώρες τους, συχνά τα εκδίδουν σε λευκώματα, τα οποία γίνονται
ανάρπαστα, μια πρώιμη μορφή πολεμικής ανταπόκρισης με έντονο το ρομαντικό
στοιχείο.

ΕΚΤ χρονολόγηση
Τύπος τεκμηρίου
Europeana τύπος
Άδεια χρήσης αρχείου
Γλώσσα

Φορέας / συλλογή
Θέμα
 ◁◁

 ◁
 20
 21
 22
  ▷

 ▷▷
 

Η «Δόξα» των Ελλήνων του Νικολάου Γύζη

Έλληνικόν Σχολείον έν καιρώ δουλείας – Νικόλαος Γύζης

Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος αποτυπώνει σε έναν πίνακά του το θάνατο του Μάρκου
Μπότσαρη.

Ο θάνατος του Μπότσαρη, Θεόφιλος

Τα «Αρραβωνιάσματα», μια σκηνή που γινόταν σε κάθε σπίτι που ήθελε να
προφυλάξει τα παιδιά από το παιδομάζωμα. Μια σκηνή που περιγράφει την Ελληνική
πραγματικότητα εκείνης της εποχής και κρύβει το φόβο του παιδομαζώματος.
Τα αρραβωνιάσματα, Νικόλαος Γύζης (1875). Λάδι σε μουσαμά, 104 x 156 εκ.
Εθνική Πινακοθήκη
 Η σφαγή της Χίου» που

χρειάστηκε επτά μήνες για να τον ολοκληρώσει, ήταν ο πρώτος από μια σειρά
πινάκων εμπνευσμένων από την Ελληνική Επανάσταση.
Η σφαγή της Χίου, Ευγένιος Ντελακρουά (1824). Ελαιογραφία σε καμβά,  419 εκ. x
354 εκ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι
Η Έξοδος του

Μεσολογγίου, Θεόδωρος Βρυζάκης (1853). Λάδι σε καμβά, 169 x 127 εκ. Εθνική
Πινακοθήκη
Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι Θεόδωρος Βρυζάκης (1853). Λάδι
σε καμβά, 155 × 213 εκ. Εθνική Πινακοθήκη
Ναυμαχία του Ναυαρίνου, η τελευταία ναυμαχία του αγώνα.
Ναυμαχία του Ναυαρίνου, George Philip Reinagle (1828). Λάδι σε καμβά, 121,9 x
243,8 εκ. Εθνικό Ναυτικό Μουσείο, Λονδίνο
Η Συνθήκη του Λονδίνου, 6 Ιουλίου 1827.  Ο χάρτης της Ελλάδας επάνω σε ένα
τραπέζι και γύρω του οι αντιπρόσωποι των τριών Μεγάλων Δυνάμεων: Dudley
(Αγγλία), Polignac (Γαλλία) και Lewen (Ρωσία) αποφασίζουν τα σύνορα της χώρας
και συζητούν για το μέλλον της.
Η Συνθήκη του Λονδίνου, Χαλμπράιτερ και Γκουγκενμπέργκερ (1843). Τοιχογραφία
της Αίθουσας Ελ. Βενιζέλου στη Βουλή των Ελλήνων.
Πώς ξέρουμε τη μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ή του Ανδρέα Μιαούλη; Πώς
ενέπνευσε η Ελληνική Επανάσταση τους Ευρωπαίους λόγιους; Πώς συνδέονται οι
δύο παραπάνω ερωτήσεις;
Οι ζωγράφοι, Έλληνες και ξένοι, που θέλησαν να αποτυπώσουν στον καμβά, τον
ηρωισμό και την αυταπάρνηση των επαναστατημένων αγωνιστών ευθύνονται για το
γεγονός πως έχουμε μια «εικόνα» των προσώπων που έγραψαν ιστορία. Επίσης, με τη
συμβολή των ξένων ζωγράφων, η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στις
ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ήρθε πολύ γρήγορα!