ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK

10. ve 11. SINIF OKULA YARDIMCI

KONU ANLATIMLI
SORU BANKASI
GEOMETRİ

KATI CİSİMLER

› Prizmalar
› Piramitler
› Silindir
› Koni
› Küre
 ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK
10. ve 11. SINIF
OKULA YARDIMCI
KONU ANLATIMLI
SORU BANKASI
ISBN
978 – 605 – 2273 – 64 – 7
Editörler
Hazal ÖZNAR - Uğurcan AYDIN
Dizgi
ÇAP Dizgi Birimi
Kapak Tasarım
Özgür OFLAZ
4. Baskı
Ekim 2018
İLETİŞİM
ÇAP YAYINLARI
Ostim Mah. 1207 Sokak No: 3/C–D
Ostim / Ankara
Tel: 0312 395 13 36
Fax: 0312 394 10 04
www.capyayinlari.com.tr
bilgi@capyayinlari.com.tr
twitter.com/capyayinlari
facebook.com/capyayinlari
Bu kitabın her hakkı Çap Yayınlarına
aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve
Sanat Eserleri Yasasına göre Çap
Yayınlarının yazılı izni olmaksızın,
kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi
bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz,
bilgisayarda depolanamaz,
çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.
SUNU
Sevgili Öğrenciler,
Gelecekteki hayatınızı şekillendirmek, düşlediğiniz bir yaşamı
kurmak için üniversite sınavını başarıyla atlatmanız gerektiğini bi-
liyorsunuz. Bu bilinçle yoğun bir ders çalışma sürecinden geçmek-
tesiniz. Böylesine önemli bir sınavı başarıyla atlatmanın en temel
şartlarından biri sınavın ruhunu anlamak ve bu çizgide hazırlanmış
kitaplardan yeterince faydalanmaktır.
Bizlerde gayretlerinize destek olmak, çalışmalarınızı daha ve-
rimli hâle getirmek amacıyla sınav ruhuna uygun elinizdeki fasikül-
leri hazırladık.
Kitaplarımız, Talim Terbiye Kurulu’nun en son yayımladığı öğ-
retim programında yer alan kazanımlar dikkate alınarak hazırlan-
mıştır. Özgün bir yaklaşım ve titiz bir çalışmanın ürünü olan eserle-
rimizin ana yapısı şu şekildedir:
Kazanımlara ait bilgiler konu sayfasında verilmiştir. Özet
konu anlatımından sonra örnek çözümlerine geçilmiş ve bu bö-
lüm standart sorular ve çözümleri ile ÖSYM tarzı sorular ve çö-
zümleri olmak üzere iki kısımdan oluşturulmuştur. Buradaki
amacımız konu ile ilgili soru çeşitlerine hâkim olduktan sonra
ÖSYM'nin son yıllarda sorduğu ve sınavlarda çıkma olasılığı
yüksek soru türlerine yer vermektir. Örnek çözümlerinden sonra
da pekiştirme testleri bulunmaktadır. Bölümün tamamı bittiğinde
ise tüm ünitenin özetini bulabilirsiniz. Konuyu özetledikten sonra
Acemi, Amatör, Uzman ve Profesyonel adı altında dört farklı zorluk
düzeyinde çoktan seçmeli soruların bulunduğu karma testlere yer
verilmiştir. Arkasından ÖSYM'den Seçmeler adı altında son yıllarda
üniversite giriş sınavlarında sorulmuş seçme sorular yer almaktadır.
Kitabımızdaki testlerin tamamını VİDEO ÇÖZÜMLÜ hazırladık.
Yayınevimize ait olan akıllı telefon uygulamasını (çApp) kullanarak
video çözümlerine ulaşabilirsiniz.
Kitaplarımızın eğitim öğretim faaliyetlerinizde sizlere faydalı ol-
ması ümidiyle, hepinize başarılı, sağlıklı ve mutlu bir gelecek dileriz.
ÇAP YAYINLARI
 KİTABIMIZI TANIYALIM

1
KONU 2
7
Konuya ilişkin bilgilerin özet
halinde verildiği, “Aklında Olsun”, STANDART
“Hatırlatma”, “Uyarı” gibi pratik SORULAR VE
notların da olduğu alan…
ÖSYMʼden SEÇMELER ÇÖZÜMLERİ
İşlenen konuyla ilgili
ÖSYM çıkmış sınav sorularından standart soru tiplerinin
seçilen ve işlenen konularla görülebileceği, çözümlü
paralel, yıl sıralamasına göre soruların olduğu alan…
oluşturulan alan…

3
ÖSYM TARZI
KARMA TESTLER SORULAR VE
ÇÖZÜMLERİ
Dört ayrı zorluk düzeyine göre
düzenlenmiş, “Acemi, Amatör, Son yıllarda
Uzman ve Profesyonel” ÖSYMʼnin
seviyelerinde tüm ünite sınavlarında sorduğu
ile ilgili karma, özgün soru tarzları; sınavlarda
soruların olduğu çıkabilecek seçici ve ayırt
alan… edici soruların olduğu alan…

ÜNİTE ÖZETİ PEKİŞTİRME TESTLERİ

Konunun tamamının
Hem standart hem de ÖSYM tarzı sorulardan oluşan,

6
özelliklerini, formüllerini
kendinizi sınamanızı sağlayan, konuyu iyice
özet halinde bir arada
kavramanıza yardımcı özgün soruların
bulabileceğiniz alan…
olduğu alan…

5 4
 İÇİNDEKİLER
Prizmalar ............................................................................................................................................................. 6
Standart Sorular ve Çözümleri ............................................................................................................................. 8
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 10
Konu Pekiştirme 1 .............................................................................................................................................. 11
Dikdörtgenler Prizması .................................................................................................................................... 13
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 14
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 17
Konu Pekiştirme 2, 3 .......................................................................................................................................... 19
Kare Prizma ...................................................................................................................................................... 23
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 24
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 26
Konu Pekiştirme 4 .............................................................................................................................................. 28
Küp .................................................................................................................................................................... 30
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 32
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 34
Konu Pekiştirme 5, 6, 7 ...................................................................................................................................... 36

Piramit - Kesik Piramit - Düzgün Dörtyüzlü - Düzgün Sekizyüzlü................................................................ 42

Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 45
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 48
Konu Pekiştirme 8, 9 .......................................................................................................................................... 50
Dik Dairesel Silindir .......................................................................................................................................... 54
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 55
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 57
Konu Pekiştirme 10, 11 ...................................................................................................................................... 59
Koni.................................................................................................................................................................... 63
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 64
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 67
Konu Pekiştirme 12, 13 ...................................................................................................................................... 69
Küre ................................................................................................................................................................... 73
Standart Sorular ve Çözümleri ........................................................................................................................... 74
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri ..................................................................................................................... 76
Konu Pekiştirme 14, 15 ...................................................................................................................................... 78
Ünite Özeti .......................................................................................................................................................... 82
Acemi Testleri 1, 2 .............................................................................................................................................. 91
Amatör Testleri 1, 2, 3 ........................................................................................................................................ 95
Uzman Testleri 1, 2, 3 ...................................................................................................................................... 101
Profesyonel Testleri 1, 2 ................................................................................................................................... 107
ÖSYM'den Seçmeler ........................................................................................................................................ 111
Değerli hocalarımız;
Hasibe KILIÇ, Kamil ŞEN, Orhan EKTAŞ,
Birdal ÇOLAK ve Turan KIRBAŞ'a
katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

KATI CİSİMLER KONUSUNUN

ÖSYM SINAVLARINDAKİ SORU DAĞILIMI

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS TYT AYT

1 4 3 1 4 1 4 1 3 2 3 2 3 2 3 2 1
 Prizmalar
KONU

● ABCD çokgeninin üzerindeki noktalardan geçen ve d doğrusuna paralel olan

doğruların oluşturduğu yüzeye prizmatik yüzey denir.

● Prizmatik yüzeyin belirttiği uzay parçasına prizmatik bölge denir.

d
D' C'

A' B'

D C

AKLINDA OLSUN A B
Tüm prizmalarda

Yüz sayısı = F
● d doğrusuna prizmatik yüzeyin ana doğrusu denir.
Ayrıt sayısı = E
● İki paralel düzlem ile sınırlanan kapalı prizmatik bölgeye prizma denir.
Köşe sayısı = V ● Prizmanın altını ve üstünü oluşturan çokgensel bölgelere dik prizmanın ta-
olmak üzere, banları denir.
D' C'
V – E + F = 2 dir.
Üst taban

<DQDOD\U×W
A' B'

Yükseklik Yan yüz

D C
Alt Taban

A B
7DEDQD\U×W×

● Prizmanın taban kenarlarına taban ayrıtları denir.

● Tabanların karşılıklı köşe noktalarını birleştiren doğru parçalarına yanal ayrıt

denir.

● İki yanal ayrıt arasında kalan ve taban kenar sayısı kadar olan paralelkenarsal
bölgelere yanal yüzler denir.

● İki taban arasındaki uzaklığa yükseklik denir.

● Yanal ayrıtları tabanlarına dik olan prizmaya dik prizma denir.

● Tabanları düzgün çokgenler olan prizmaya düzgün prizma denir.

● Dik prizmalar, tabanı oluşturan çokgene göre adlandırılır. (üçgen dik prizma,
kare dik prizma, altıgen dik prizma, ...)

GEOMETRİ
 Standart Sorular ve Çözümleri

1
10. 2
10.

Bütün ayrıtları eşit uzunlukta olan bir üçgen prizma-

nın hacmi 16 3 birimküptür.
Bu prizmanın yanal alanı kaç birimkaredir?
4 cm
A) 24 B) 36 C) 48
3 cm
D) 24 3 E) 48 3
2 cm
Bütün ayrıtları eşit olduğuna göre
Şekilde bir dik üçgen dik prizmanın açınımıyla birlik- tabanı eşkenar üçgen, yan yüzeyleri
te bazı ayrıtların uzunlukları gösteriliyor. ise karedir.

Buna göre, bu prizmanın hacmi ve yüzey alanı

a a a
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hacim = 12 cm3 a

Y. Alanı = 36 cm2 Hacim = (Taban Alanı) . (Yükseklik)

a2 3
B) Hacim = 6 cm3 16 3 =
4
.a
Y. Alanı = 5 + 13 cm
2
64 3 = a 3 3 & a 3 = 64 & a = 4 br olur.
C) Hacim = 24 cm3 Yanal Alanı = (Taban Çevresi) . (Yükseklik)
Y. Alanı = 26 + 2 13 cm = 12.4 = 48 br2 bulunur.
2

Yanıt C
D) Hacim = 24 cm3
Y. Alanı = 26 + 4 13 cm
2

E) Hacim = 12 cm3 3
10.
Y. Alanı = 26 + 4 13 cm
2

İkizkenar yamuk dik prizmanın bir yanal ayrıtı 5

birim, tabanın bir açısının ölçüsü 60° ve bu açının
Hacim = (Taban Alanı) . (Yükseklik) olduğundan kolları üzerindeki iki kenarın uzunluğu 6 ve 8
Taban Alanı =
2.3
= 3 cm
2 birim olduğuna göre, bu prizmanın yanal alanı
kaç br2 dir?
2
Hacim = 3 cm2 . 4 cm = 12 cm3 bulunur.
A) 90 B) 100 C) 110 D) 120 E) 140
Yüzey Alanı = 2 . (Taban Alanı) + (Yanal Alan)
Yanal Alan = (Taban Çevresi) . (Yükseklik)
a a§3
°
30

3 cm 2
2 2
x = 3 + 2 = 132 60°
a
2 cm
x x = 13 cm 2
2
5 30° 5
Yanal Alan = ` 2 + 3 + 13 j .4 6 3§3 6
3§3
60°
= 20 + 4 13 cm2
3 2 3
Yüzey Alan = (2 . 3) + ` 20 + 4 13 j
Yanal Alan = (Taban Çevresi) . Yükseklik
= 26 + 4 13 cm2 bulunur.
= (6 + 8 + 6 + 2) . 5

Yanıt E = 110 br2 bulunur.

Yanıt C

GEOMETRİ
 ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri

6 8
Bir birim uzunluğundaki tel çubuklar ve bu tel çubuk- Bir prizmanın herhangi bir yüzünün
ları birbirine bağlayan mıknatıs küreler kullanılarak kenar sayısı m ve herhangi bir köşe
çeşitli geometrik cisimler oluşturuluyor.
noktasından geçen kenar sayısı
Tabanı bir eşkenar üçgen olup üçgenin bir kenar n olmak üzere bu prizmayı sınıflandır-
uzunluğu 2 birim ve yüksekliği 3 birim olan üçgen
mak için (m, n) ikilisi kullanılıyor.
prizmayı oluşturmak için kullanılacak mıknatıs
küre sayısı kaçtır?
A) 16 B)17 C) 18 D) 19 E) 20 Yukarıdaki beşgen prizmanın (m, n) ikilisi aşağı-
dakilerden hangisi olabilir?
11
Kenarı 2 br, yüksekliği 3 br olan
A) (3, 3) B) (3, 4) C) (3, 5)
10 12 üçgen prizma yandaki gibidir.
15 D) (4, 4) E) (5, 3)
9 13
14
Beşgen prizmanın yüzeyleri beşgen
16 17 1
8
5
veya dikdörtgen olduğundan
18 tane mıknatıs küre kullanılır.
m = 5 ve m = 4 olur.
7 6 4 18 2
3 Bir köşesinden geçen kenar sayısı
Yanıt C n = 3 olur.
1 2 3
(m, n) = (5, 3) veya (4, 3) olmalıdır.
Yanıt E
7
D Şekildeki dik üçgen dik priz-
mada

E F
[BA] ^ [AC]
|AB| = 5 cm 9
A
|DF| = 12 cm dir.
Bir çizim programının n tane doğru parçasını çizme
Hacmi 210 cm3 olan bu süresi saniye cinsinden;
prizmanın yanal alanı kaç f(n) = n2 – 2n + 2
B C
cm2 dir?
fonksiyonu ile hesaplanıyor.
A) 240 B) 420 C) 270 D) 210 E) 180
Bu program ile çizilen bir üçgen dik prizmanın en
son çizilen ayrıtı kaç saniyede çizilmiştir?
D Taban Alanı
A) 15 B) 17 C) 49 D) 50 E) 65
5 12 5 . 12
= 30 cm2 ve
h 2
E F Üçgen prizmada 9 tane ayrıt vardır.
Hacim = 30 . h = 210
Program, 9 ayrıtın tamamını
A h = 7 olur.
h h f(9) = 92 – 2.9 + 2 = 81 – 18 + 2 = 65
5 12
saniyede çizer.

B C
Son ayrıtı çizmesi için 8 ayrıtın çizil-
13
me süresi
Yanal Alan = (Taban Çevresi) . Yükseklik
f(8) = 82 – 2.8 + 2 = 50 sn'dir.
Yanal Alan = (5 + 12 + 13) . 7 = 210 cm2 bulunur.
9. ayrıt ¡ 65 – 50 = 15 saniyede çizilmiştir.
Yanıt D Yanıt A
10

GEOMETRİ
 Konu Pekiştirme - 1

1. E 4. F Şekildeki dik üçgen

5 dik prizmada
D N M C %
D E m (ABC) = 30° ,
16 cm H 9 cm

20 cm C
AD = 4 3 cm ,
4§3
DF = 5 cm dir.
A K L B
30°
A B
F
Yukarıda verilenlere göre, prizmanın hacmi kaç
Şekilde açınımı verilen dik üçgen dik prizmada
cm3 tür?
[EH] ^ [DC]
A) 90 3 B) 120 C) 150
[KF] ^ [FL]
D) 50 3 E) 30 3
|AD| = 20 cm
|NH| = 16 cm
|MH| = 9 cm

olduğuna göre, prizmanın yüzey alanı kaç cm2

5. Tabanının bir ayrıtının uzunluğu 4 m ve yüksekliği
dir?
12 m olan eşkenar üçgen dik prizma şeklindeki
A) 1800 B) 1500 C) 1250
saat kulesinin her bir yan yüzüne çapı 2 m olan
D) 1200 E) 1000 daire şeklinde birer saat yerleştirilmiştir.

Bu kulenin yanal yüzeyinin saatler dışında

kalan bölgesinin alanı kaç m2 dir? (p = 3 alınız.)

A)32 B) 48 C) 135 D) 144 E) 168

2. Tabanı düzgün altıgen olan bir dik prizmanın taba-
nının bir kenarı 6 cm ve yüksekliği 9 cm dir.

Buna göre; bu dik prizmanın yanal alanı kaç

cm2 dir? 6. H G Şekildeki düzgün altı-
gen dik prizmada
A) 364 B) 324 C) 256 D) 224 E) 144
K E
|AP| = |PB|,
|BC| = 6 cm,
L F
|AK| = 18 cm dir.

3. N M Yanda verilen ikizkenar P noktasında bulunan

O
yamuk dik prizmada bir karınca verilen yön-
de yüzeyden hareket
K L 2|AB| = |DC| = 12 cm
A D ederek CDEF yüzeyi-
|AD| = |BC| = |DN| = 5 cm
D C nin orta noktası olan O
P
noktasına gidecektir.
A B B C

Yukarıda verilenlere göre, prizmanın hacmi kaç Buna göre, karıncanın gideceği en kısa yol kaç

cm3 dir? cm dir?

A) 300 B) 270 C) 240 D) 210 E) 180 A) 6 B) 8 C) 9 D) 12 E) 15 11

“Katı Cisimler”
 ÜNİTE ÖZETİ

PRİZMALAR

PRİZMALAR'DA

Yanal Alan = (Taban Çevresi) .(Yükseklik)

Yüzey Alanı = 2.(Taban Alanı) + (Yanal Alan)
Hacim = (Taban Alanı) . (Yükseklik)

1. Dik Üçgen Prizma

a b a b
a b Yanal Alan = (a + b + c) . h
$o×Q×P× c )RUPOOHU
h Yüzey Alanı = a . b + (a + b + c) . h
h
a .b
Hacim = ·h
2
2
c

2. Eşkenar Üçgen Prizma

a a a a
a2 3
a a Taban Alanı =
4
$o×Q×P× )RUPOOHU Yanal Alan = 3a.h
h h
a2 . 3
Yüzey Alanı = + 3ah
2
a
2
a . 3
Hacim = ·h
4

3. Düzgün Altıgen Prizma

a
a a
a a a a a a
2
3
Taban Alanı = ·6
4
a a
a $o×Q×P× )RUPOOHU Yanal Alan = 6a.h
h h h
Yüzey Alanı = 3 . a . 3
2

2
a . 3
Hacim = 6· ·h
4

82

GEOMETRİ
 TEST

1 ACEMİ
1. F
Yandaki şekilde taban ayrıtları 5. Kenar uzunlukları 2 birim olan 6 küple oluşturulan

2 cm ve yüksekliği 4§3 cm aşağıdaki kürsünün tabanı hariç tüm yüzeyleri, bir

olan eşkenar üçgen dik prizma madalya töreni için kumaşla kaplanacaktır.
D E
verilmiştir.
C 4§3
2 2

A 2 B

Buna göre, prizmanın hacmi kaç cm3 tür?

Bu kaplama işi için kaç birimkare kumaş gerek-
A) 12 B) 14 C) 15 D) 16 E) 18
lidir?

A) 84 B) 80 C) 88 D) 72 E) 76

2. T P |AB| = 4 cm
|BC| = 3 cm
K L |BL| = 5 cm

D C 6. Aşağıda taban yarıçapı 3 cm ve ana doğrusu 9 cm

olan dik dairesel koni ve açınımı verilmiştir.
T
A B

Şekildeki dikdörtgenler prizmasında verilenlere 9 cm

göre, |AP| uzunluğu kaç cm'dir?

A) 7 B) 5§2 C) 3§6 D) 8 E) 6§2 O 3

3. Kare prizma şeklindeki üstü açık bir kutunun taban 9 cm

ayrıtının uzunluğu yüksekliğinin yarısıdır.

Kutunun alanı 108 cm2 olduğuna göre, hacmi

kaç cm3 tür?

A) 12§3 B) 24§3 C) 48§3

D) 12 E) 24 O
3cm

Buna göre, açınımdaki daire diliminin merkez

4. Bir ayrıtı 2§3 cm olan düzgün dörtyüzlünün
açısının ölçüsü kaç radyan'dır?
alanı kaç cm2 dir?
2r 3r r
A) 12§3 B) 16§3 C) 8§3 A) B) C)
5 4 2
2r 3r
D) 6§3 E) 4§3 D) E)
3 5 91

“Katı Cisimler”
 TEST

1 AMATÖR
1. Yükseklikleri ve hacimleri eşit olan bir silindir N M
4. Şekildeki küpte P, R, S, T
ile bir koninin taban dairelerinin yarıçapları P noktaları sırasıyla KLMN,
oranı aşağıdakilerden hangisi olabilir? ADNK, ABCD ve BCML
K
L yüzlerinin ağırlık merkezleri-
A) 1 B) C) D) E)
1 1 1 1
2 3 3 5 R T dir.
D
C
Küpün bir ayrıtı 6 cm oldu-
S ğuna göre, PRST dörtge-
A B ninin alanı kaç cm2 dir?

A) 36 B)18 C) 24 D) 30 E) 12

2. N M
5. Taban yarıçapı 2 cm ve yüksekliği x cm olan dik
4 cm dairesel silindir ile taban yarıçapı 4 cm ve yüksekli-
K
L ği y cm olan dik dairesel silindirin yanal alanları
D
C eşittir.

Buna göre, oranı kaçtır?

x
3 cm y

A 6 cm B A) 1 B) 2 C) 4 D) 8 E) 16

|AB| = 6 cm, |BC| = 3 cm ve |MC| = 4 cm

Şekildeki dikdörtgenler prizmasında verilenlere

&
göre, A (ABM) kaç cm2 dir?

A) 15 B) 12 C) 18 D) 20 E) 24
6. N M
|DK| = |AK|

D C |BL| = |LC|

K L

A B

Şekildeki küp KLMN düzlemi ile kesilerek iki parça-

3. Tabanı kare olan bir dik prizmanın farklı iki ayrı- ya ayrılıyor.
tının uzunlukları toplamı 9 cm ve hacmi 80 cm3
Buna göre büyük parçanın hacminin küçük
olduğuna göre, prizmanın alanı kaç cm2 dir?
parçanın hacmine oranı kaçtır?
A) 80 B) 84 C) 96 D) 108 E) 112
A) 8 B) 7 C) 6 D) 4 E) 3

95

“Katı Cisimler”
 TEST

1 UZMAN
1. 3x İkizkenar yamuk 4. N M Şekildeki küpün bir ayrı-
2x 2x tabanlı dik prizma- tı 4 cm dir. A noktasında
x
nın taban ayrıtları K L bulunan bir hareketli
3x§3
x, 2x, 2x ve 3x P
D küpün yüzeyi üzerinden
C
birimdir. ilerleyerek en kısa yol-
dan P noktasına gide-
A B cektir.
Yüksekliği 3x§3 birim olan dik prizmanın hac- Buna göre, hareketlinin alacağı yol kaç cm'dir?
mini veren y = f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden
A) 6 B) 2§5 C) 4§5 D) 4§3 E) 2 10
hangisidir?

A) f(x) = 18x3 B) f(x) = 9x2 C) f(x) = 9x3

D) f(x) = 18x2 E) f(x) = 27x3

2. N M Şekildeki dikdört- 5. Yarıçapı 4 cm olan yarım küre ile taban yarıçapları

genler prizmasın- 4 cm ve 8 cm olan kesik koninin hacimleri eşittir.
da 4 cm 8 cm
K L |AB| = 9 cm
h cm
|BC| = 12 cm
20 cm H
D C |AK| = 20 cm dir. 4 cm

12 cm Buna göre, kesik koninin yüksekliği kaç cm'dir?

9 8 6 5 4
A B A) B) C) D) E)
7 7 7 9 7
[DH] = [BN] olduğuna göre, |DH] = x kaç cm'dir?
A) 6 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15

3. N M Şekildeki kare dik

6. E D Bir ayrıtı 6§2 cm olan
prizmada
küp,
L |AB| = 4 cm L
K [FT], [TD] ve [BT]'nin
|AK| = 8 cm F K T sırasıyla orta noktaları
E
|CE| = |EM| olan K, L ve M nok-
C
%
m (NAE) = a dır. M talarından geçen bir
D C düzlemle kesiliyor.
a
A B
A B
Kesilen parça olan (T, KLM) piramidinin hacmi
Yukarıda verilenlere göre, cosa değeri kaçtır?
kaç cm3 tür?
10 §6 15 2§3 4§5
A) B) C) D) E) A) 18§2 B) 15§2 C) 12§3 D) 9§2 E) 6§3
5 10 5 3 3 101

“Katı Cisimler”
 TEST

1 PROFESYONEL
1. 4. Dik koordinat
y
Üst Taban düzleminde
24 cm2
A verilen düzgün

F B
altıgenin ağırlık
Yan Yüz Yan Yüz
60 cm2 80 cm2 merkezi O
x
O noktasıdır.

Yan Yüz E C B(2§3, 2)

100 cm2
D
Yukarıdaki yapı üçgen dik prizma şeklindedir.
Şekil y - ekseni etrafında 180° döndürüldüğün-
Prizmanın üst yüzey alanı 24 cm2 ve yan yüzey
de oluşan cismin hacmi kaç br3 tür?
alanları 60 cm2, 80 cm2, 100 cm2 olduğuna göre,
prizmanın hacmi kaç cm3 tür? A) 16r B) 24r C) 32r D) 48r E) 64r

A) 100 B) 200 C) 240 D) 360 E) 480

5.

E
2. Şekildeki tahtadan
1
2 2
yapılmış küp şeklinde-

2 3
ki bloktan ayrıtları P
belirtilen dikdörtgenler
prizması şeklindeki bir
Yukarıdaki şekilde P düzlemi üzerine konmuş küre-
parça çıkarılmıştır.
nin çapı 10 cm, tabanı P düzlemi üzerinde bulunan
dik dairesel koninin çapı 16 cm dir.
Buna göre, geriye kalan cismin yüzey alanı kaç
br2 dir? P düzleminden 8 cm uzaklıktaki bir E düzlemi-
A) 236 B) 216 C) 208 D) 198 E) 192 nin küre ve koni ile arakesit dairelerinin yarı-
çapları eşit olduğuna göre, koninin yüksekliği
kaç cm dir?
3. A) 32 B) 24 C) 20 D) 16 E) 12
FP

6. T
6TH@ = (ABC)
FP &

ûHNLO ûHNLO AC = 9 cm
B
Şekil - 1'de taban alanı 15 cm2 olan kavanozun
içinde, 3 cm yüksekliğinde reçel bulunmaktadır. H
Kavanoz Şekil - 2 de görüldüğü gibi ters çevrilince, A
5 cm'lik bir boşluk oluşmaktadır. 9 cm
C
Buna göre, şişenin hacmi kaç cm3 tür?
Şekilde verilen düzgün dörtyüzlünün |TH| uzun-
A) 200 B) 180 C) 160 D) 120 E) 90
luğu kaç cm'dir?

A) 3§3 B) 6 C) 3§2 D) 3§5 E) 3§6

107

“Katı Cisimler”
 ÖSYM’den SEÇMELER

1. Başlangıçta tüm yüzleri beyaz renkli olan bir dik- 4. Ayrıt uzunlukları 10, 10, 25 birim olan bir kare dik
dörtgenler prizmasının bir yüzü kırmızı, bir yüzü prizma, ayrıt uzunluğu 1 birim olan küplere ayrılı-

mavi ve bir yüzü sarı renge boyandığında yor. Sonra, bu küplerin tamamı kullanılarak arala-
rında boşluk kalmayacak biçimde yüksekliği
• kırmızı boyalı yüz haricindeki yüzlerinin alan-
1 birim olan bir kare dik prizma oluşturuluyor.
ları toplamı 82 birimkare,
• mavi boyalı yüz haricindeki yüzlerinin alanları Buna göre, oluşturulan bu kare dik prizmanın
toplamı 79 birimkare, yüzey alanı kaç birimkaredir?
• sarı boyalı yüz haricindeki yüzlerinin alanları A) 5200 B) 5400 C) 5600 D) 5800 E) 6000
toplamı 74 birimkare 2017 / YGS
olarak hesaplanıyor.
Buna göre, bu dikdörtgenler prizmasının yü-
zey alanı kaç birimkaredir?
5. Bir taban ayrıtı 5 birim olan
A) 90 B) 92 C) 94 D) 96 E) 98
kare dik prizma ile özdeş 4
2018 / TYT
üçgen dik prizma şekildeki gibi
bir araya getirilerek bir ayrıtı 7
2. Yarıçapı r ve yüksekliği h olan bir dik dairesel
birim olan aşağıdaki gibi bir küp oluşturuluyor.
silindirin hacmi V = pr2h formülüyle hesaplanır.
Yükseklikleri eşit, içleri boş ve tabanları birbirine
paralel olacak şekilde iç içe bulunan iki dik dai-
resel silindirin üzerinde iki musluk bulunmaktadır.
Bu musluklardan biri içteki silindire, diğeri ise si-
lindirler arasında kalan bölgeye birim zamanda
Buna göre, bir üçgen dik prizmanın yüzey
aynı miktarda su doldurmaktadır.
alanı kaç birimkaredir?
Bu musluklar aynı anda açılıp içteki silindirin ta-
A) 72 B) 75 C) 80 D) 90 E) 96
mamı dolduğu an musluklar kapatılıyor. Son du-
rumda, içteki silindirde bulunan suyun yüksekliği, 2017 / LYS

silindirler arasında kalan bölgedeki suyun yüksek-

liğinin 4 katı oluyor.
Buna göre, dıştaki silindirin yarıçapının içteki
silindirin yarıçapına oranı kaçtır?
A) §3 B) §5 C) §7 D) 2 E) 3 6. Taban ayrıtı 1 birim,
2018 / TYT yüksekliği 3 birim olan
3 bir kare dik prizma ile
bu prizmaların dört
3. Ayrıt uzunluğu 1 birim olan 3 adet küp, her birinin
1 tanesinin birleştirilme-
en az bir yüzü diğer bir küpün bir yüzüyle tam 1
siyle elde edilen 4 x 4 x
örtüşecek biçimde birbirine yapıştırılıyor.
1 boyutlarındaki ortası boş bir cisim yukarıda
Buna göre, bu şekilde elde edilebilecek bir gösterilmiştir.
cismin seçilen iki köşesi arasındaki uzaklık
Elde edilen bu cismin yüzey alanı kaç birim-
birim türünden aşağıdakilerden hangisi ola-
karedir?
maz?
A) 32 B) 36 C) 42 D) 44 E) 48
A) §7 B) §8 C) §9 D) æ10 E) æ11
2016 / YGS
2018 / AYT 111

"ÖSYM'den Seçmeler"