You are on page 1of 288

@) @orbitalyayinlari

BİZE ULAŞIN � orbital yayinlari

1 ÖĞRETMEN ÜYELiĞi SEÇiMi iLE


SiSTEME ÜYELiK FORMUNU
DOLDURUNUZ.
SISTEME GiRiŞ YAPARAK DİJiTAL
2İÇERiKLERiNiZ! iSTEDiĞiNiZ YERE
iNDiREBiLiRSiNiZ.

3 İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA


OLMASIN DİLEDİĞİNİZ
PLATFORMLARDA ICERIKLERIMIZI
4 .STEDİĞİNİZ SORULARLA KENDi
TESTİNİZİ OLUŞTURABİLiRSiNİZ.

KULLANABiLiRSiNiZ.
.. 1. ! ı. 1 • : !
•• ••
ONSOZ
Değerli Öğrencilerimiz;

Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (YKS) ikinci oturumu olan Alan Yeterlilik Tes­
tinde (AYT) başarılı olmanız amacıyla, Orbital Yayınları AYT Kimya Soru Bankası
kitabımızı titiz bir çalışma sonucunda hazırladık.

Kitabımızla, Üniversite sınavına hazırlanırken Alan Yeterlilik Testinde karşınıza


çıkabilecek Kimya sorularını rahatlıkla çözebilmeniz için gerekli bilgi, beceri ve
teknikleri edinmeniz, farklı soru çeşitleri görebilmeniz ve kendinizi geliştirmeniz
hedeflenmiştir.

Kitabımızın hazırlık aşamasında, geçmiş yıllarda ÖSYM tarafından gerçekleştirilen


AYT ve LYS'de çıkmış sorular dikkatlice incelenmiştir. Testlerin soru tarzı ve konu
kapsamı çıkan sorular temel alınarak, Alan Yeterlilik Testine (AYT) uygun olarak
hazırlanmıştır.

Kitabımızda, testlerin alt konu başlıklarına ayrılmış olması (hücreleme yöntemi),


kolaydan zora doğru konuyu tarayacak şekilde olması, konuyu daha iyi kavrama­
nızı, hangi konuda eksiklerinizin olduğunu görmenizi sağlayacak ve size rehber
olacaktır.

Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığının 2018-2019 eğitim öğretim yılından itibaren uygu­
lamaya başladığı Kimya Dersi Yeni Öğretim Programı temel alınmıştır. Soruların
Kimya Dersi Yeni Öğretim Programındaki kazanımlara uygun olmasına özen göste­
rilmiştir. Kazanımlarla ilgili bilgi sahibi olmanız için kitabımızın sonunda konulara
ait kazanımlar yazılmıştır.

Hazırladığımız bu kitabın; Alan Yeterlilik Testinde başarılı olmanızda büyük katkı


sağlayacağına inanıyoruz.

Kitabımızla ilgili değerli görüş ve önerilerinizi aşağıdaki mail adreslerine gönde­


rebilirsiniz.

Başarılarınızda yanınızda olmak istedik. Katkıda bulunabilirsek ne mutlu bize ...

Kimya netlerinizi arttırmanız ve en kısa sürede başarıyı yakalayıp, full yapmanız


temennisiyle.

Her şey gönlünüzce olsun...

Dr. Hamdi ÖZKAN Dr. Serkan YAVUZ


hozkan@gazi.edu.tr syavuz@gazi.edu.tr

Çetin GÜNDÜZ
Uzman Kimya Ögretmeni
cetogunduz@hotmail.com

Orbital Yayınları
• • •
iÇiNDEKiLER
1. ÜNİTE-MODERN ATOM TEORİSİ 8. ÜNİTE- ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
'

1. BÖLÜM Atomun Kuantum Modeli • Elektron Dizilimleri.......... 4 1. BÖLÜM Çözünürlük Çarpımı • Çökelme Hesaplamaları ••••••••158
.. . .
2. BÖLÜM Periyodik Sistem ve Periyodik Özellikler .................. 12 UNITE TESTi................................................................................... 164

3. BÖLÜM Elementleri Tanıyalım• Yükseltgenme Basamaklan••••••. 20


.. . ..
UNITE TESTi.•••.••.•••••.••.••.••.•••••.••.••••.•..•••••.••.•••••..••• 26
, 9. ÜNİTE-ELEKTROKİMYA
1.. BÖLÜM Redoks Tepkimeleri .......................................................................172
2. ÜNİTE-GAZLAR
2.. BÖLÜM Piller ..............................................................................................................178
1. BÖLÜM Gaz.ların Özellikleri ve Gaz Yasaları• İdeal Gaz Yasası •.••• 32
3. BÖLÜM Aktiflik ve Elektroliz................................................................................188
2. BÖLÜM Gazların Karışımları • Kısmi Basınç .••.•..•.•••••••••••••••••. 38
ÜNİTE TESTi.............................................................................................. 194
3. BÖLÜM Gazlarda Kinetik Teori • Gerçek Gazlar .•.•.••••••••••••.••. 44
.. . ..
UNITE TESTi•••••.••••••••••.•••••.•••••••••••••.•••.••.••.•••.•••.••.• 50
10. ÜNİTE-KARBON KİMYASINA GİRİŞ
3. ÜNİTE-sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK 1. BÖLÜM Anorganik ve Organik Bileşikler ..............................202

ı. BÖLÜM Çözücü Çözünen Etkileşimleri• Derişim Birimleri.••.•..•. 58 2. BÖLÜM Lewis Formülleri, Hibritleşme, Molekül Geometrisi..•.••208
.. .. ..
2. BÖLÜM Kollgatif Özellikler ................................................... 66 UNITE TESTi................................................................................... 216

3. BÖLÜM Çözünürlük - Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler..•••••••• 72


... . ..
UNITE TESTi ..................................................................................................... 78 11. ÜNİTE -ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR
1. BÖLÜM Alkanlar ...............................................................................................................222
4. ÜNİTE-KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ 2.. BÖLÜM Alkenler ................................................................................................................228
1. BÖLÜM Kimyasal Tepkimelerde ısı Değişimi
3.. BÖLÜM Alkinler .........................................................................................................234
Oluşum Entalpisi - Entalpi Türleri••••.••••••••.•••••.••••••• 88
4. BÖLÜM Aromatik Hidrokarbonlar .......................................240
2. BÖLÜM Bağ Enerjileri • Tepkime ısılarının Toplanabilirllği ••••. 92
.. .. ..
ÜNiTE TESTİ •••.••.••.••••••.••••.•••.•.•..•.••••.••.•••.••.•••••.••.• 96 UNITE TESTi.................................................................................. 246

5. ÜNİTE-KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ 12. ÜNİTE


1. BÖLÜM Tepkime Hızları...............................................................................................102 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR
2. BÖLÜM Tepkime Hızına Etki Eden Faktörler ••.•..•••••••••••••••••••110 1. BÖLÜM Fonksiyonel Gruplar •••.•••••••••••..•..••••..••.••.•••••.•••..•.••252
.. .. ..
UNITE TESTi.................................................................... 114
2.. BÖLÜM Alkoller ve Eterler........................................................................................254

3. BÖLÜM Aldehit ve Ketonlar................................................................................................260


6. ÜNİTE-KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
4. BÖLÜM Karboksilik Asitler ve Esterler .................................266
1. BÖLÜM Kimyasal Denge ....................................................................................120
ÜNiTE TESTİ................................................................................................. 272
2. BÖLÜM Dengeye Etki Eden Faktörler ...................................126
.. . .
UNiTE TESTi..................................................................................... 132
13. ÜNİTE
7. ÜNİTE -ASİT - BAZ DENGESİ ENERJİ KAYNAKLAR! VE BİLİMSEL GELİŞMELER
ı. BÖLÜM Asit Baz Tanımlan ve pH-pOH• Asit-Baz Dengeleri ••.••.•138 1. BÖLÜM Fosil Yakıtlar • Alternatif Enerji Kaynakları ••••••••.••..• 278

2. BÖLÜM Nötrleşme ve Titrasyon• Tampon ve Tuzlar ••••••••••••146


.. . ..
UNITE TESTi............................................................................................. 152 KAZANIMLAR ..••..•....••..•.•.•...•••.•....•.•........•••••.284
MODERN ATOM TEOR İS İ
TEORİSİ
Atomun Kuantum Modeli - Elektron Dizilimleri

1. Atomun yapısıyla ilgili, 4. Modern atom teorisine göre, atoma ait bir elektron dört
farklı kuantum sayısı ile tanımlanır.
1. Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıklarda yer alan çizgi­
sel yörüngelerde bulunur. Buna göre, kuantum sayılarıyla ilgili aşağıdakilerden han­
il. Her yörüngenin enerjisi sabittir. gisi yanlıştır?
111. Bir elektron yüksek enerjili bir yörüngeden daha düşük A) Baş kuantum sayısı (n), sıfırdan büyük tam sayılı değerler
enerjili bir yörüngeye geçtiğinde ışıma yapar. "' alır.
.o
yukarıdaki bilgilerden hangileri Bohr atom teorisinde yer B) Açısal momentum kuantum sayısının (.€) alabileceği en
almaktadır? küçük sayısal değer l'dir.
A) Yalnızı B) Yalnız il C)ı ve il C) Açısal momentum kuantum sayısı (f), orbital türünü
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 (şeklini) belirler.
D) Manyetik kuantum sayısı me, açısal momentum kuan­
tum sayısına (f.) bağlı olup, orbitallerin uzaydaki yönel­
melerini belirler.
E) Spin kuantum sayısı (m5 ) -1/2 veya +1/2 değerlerini ala­
bilir.

2. Modern atom teorisine göre, çekirdeğin çevresinde elekt- 1 5. Çok elektronlu bir atoma ait 3d, 4s ve 4p orbitallerinin
ronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu hacimsel böl­ enerjilerinin karşılaştırılması aşağıdaki seçeneklerden han­
gelere ne ad verilir? gisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Yörünge B) Orbital C) Enerji düzeyi A)4s <4p <3d B)4p <4s <3d C)3d <4s <4p
D) Katman E ) Kabuk D)4s <3d <4p E) 3d <4p <4s

3. Baş kuantum sayısı (n) 3 ve açısal momentum kuantum sa- 1 6. Açısal momentum kuantum sayısı (.€) 2 olan bir orbitalin,
yısı (.€) 2 olan orbital aşağıdakilerden hangisidir? baş kuantum sayısı aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A)3s B)3p C)3d D)4f E)4d A)6 B) 5 C)4 D)3 E) 2

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 4


TEST
1
7. Elektronların orbitallere yerleşmesiyle ilgili kurallar dikka­ 10. 25Mn elementiyle ilgili,
te alındığında 6C atomuna ait,
ı. Elektron dizilimi 4s2 3d5 ile sonlanır.
: 1s2 2s2 2p2 il. Açısal momentum kuantum sayısı (,€) = O olan toplam
Gc
QXDO "' 8 elektronu bulunur.
1. ® ® C
111. Manyetik kuantum sayısı (md +1 olan toplam 5 elektro­
"'
11. (t{) Qô ·1-DC_X.) nu bulunur.
111. GI> (ff) ()(t)(f) yargılarından hangileri doğrudur?
iV. ® ® CDCDO A)Yalnız 1 8) Yalnız il C} ı ve 111
yukarıdaki orbital diyagramlarından hangileri doğrudur? D) ıı ve ııı E) ı, ıı ve 111
A) 1 ve 111 8) il ve iV C) il ve 111
D) 111 ve iV E} 1, il ve 111

11. Temel haldeki X element atomunun s orbitallerindeki top­


lam elektron sayısının p orbitallerindeki toplam elektron sa­
yısına oranı 4/9'dur.
Buna göre, X elementinin atom numarası kaç olabilir?
A)3O 8)32 ()34 0}35 E} 36

8. Aşağıda elektron dizilişi verilen atomlardan hangisi uyarıl­


mış halde bulunur?
A) 58: ısı 2s2 2pı 8) 6c: ısı 2s2 2p2 C) 7N: ısı 2s2 2p3
12. ı. Çok elektronlu taneciklerin özelliklerini açıklayamaması
D) 9F: ısı 2s2 2p43s1 E) 10Ne: ısı 2s2 2p6 il. Elektronun sabit bir yörüngede sabit bir hızla hareket
ederken enerji kaybederek çekirdeğe neden düşmediği­
ni açıklayamaması
111. Elektronun dalga hareketini dikkate almaması
Yukarıda verilen açıklamalardan hangileri Bohr atom mo­
delinin yetersizliklerindendir?
A} Yalnız 1 8) Yalnız il C} 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

9. 15P element atomunun temel hal elektron dizilimi ve elekt- 13. Bohr atom modeli aşağıdaki taneciklerden hangisinin çizgi
ronların orbitallere dağılımıyla ilgili, spektrumunu açıklayamamıştır?
1. 2s ve 3s orbitallerinde ikişer elektron bulunur. A) 1H 8) 2 He+ C) 3Li2+ D) 48e2+ E) 584+
il. 3px, 3py ve 3p2 orbitallerinde birer elektron bulunur.
111. 3s ve 3p orbitallerinin enerjileri eşittir.
iV. Enerji düzeyi en düşük olan orbital ıs orbitalidir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve 111 8) il ve 111 C) 111 ve iV
D) 1, il ve 111 E) 1, il ve iV

(sJ ,
1: 2 3: 4 : 5 6: 7 8: 9 10:1112:13
E:B
. ' C:B:D.E:A
• 1

. . . . .D:E
1 f 1

. E:E
<I o

. E:D

.
< 1 j 1 -• 1 • •
MODERN ATOM TEORİSİ
ON�TE
1
1. Kuantum sayılarıyla ilgili; 4. 3d orbitali için;
1. Baş kuantum sayısı (n) elektronun enerji seviyesini ve 1. Baş kuantum sayısı 3'tür.
elektronun çekirdeğe olan uzaklığını belirler. il. Manyetik kuantum sayısı beş farklı değer alır.
il. Açısal momentum kuantum sayısı (f), orbitalin şeklini 111. Açısal momentum kuantum sayısı 2'dir.
belirler. C

"'
>.

>- yargılarından hangileri doğrudur?


111. Manyetik kuantum sayısı (m,), elektronun kendi ekseni "'
etrafında dönme yönünü belirler. .o A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) ı ve ııı
ifadelerinden hangileri doğrudur? D) il ve 111 E) ı, il ve 111
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) ı ve 111
D) il ve 111 E) 1,11 ve 111

2. Atomun elektron yapısı ile ilgili,


5. 19K elementinde değerlik elektronuna ait kuantum seti
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1. Baş kuantum sayısı (n) 1 olan enerji düzeyinde yalnızca
s orbitali bulunur. n ,e m t. ms
il. Baş kuantum sayısı (n) 2 olan enerji düzeyinde en fazla A) 4 3 +2 1
8 elektron bulunabilir. +-
111. f orbitali için açısal momentum kuantum sayısı e = 2'dir. B) 4 2 +1 --1
yargılarından hangileri doğrudur? 2
C) 4 1 o +-
1
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
2
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 D) 4 o o +-
1
2
E) 4 o +1 --1
2

3. y
z z

X X

2p 3p 6. 80 atomunun temel hal elektron dağılımı aşağıdakilerden


hangisi olabilir?
Şekilde sınır yüzey diyagramları verilen orbitallerle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1s 2s 2p 3s
A) Baş kuantum sayıları (n) farklıdır.
"'
A) @ <ID mTIXJ o
B) Açısal momentum kuantum sayıları (f) aynıdır. t... B) 1f'
\.!_'.) <fll ®::tXD ()
C) Manyetik kuantum sayıları (m.tl farklıdır. "' C) @ ® ®X(l) o
D) 2p orbitali çekirdeğe daha yakındır. o D) @ CID C.tXD1) CD
E) 3p orbitalinin enerjisi daha yüksektir.
E) @ ® JXID'.l) o
ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 6
TEST
2
7. Aşağıdaki atom ve iyonlardan hangisinin elektron dizilişi 10. 27x2+ iyonunun elektron dağılımında en yüksek enerjili or-
yanlış verilmiştir? bitalin;
+
A) 11 Na = ıs2 2s2 2p6 1. Baş kuantum sayısı (n)
B) 17CI- = ıs2 2s2 2p6 3s2 3p6 "' il. İçerdiği elektron sayısı
"' 111. Açısal momentum kuantum sayısı (t)
C) 20Ca 2+ = ısı ısı 2p6 3s2 3p6
nicelikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak göste­
D) 21Sc ısı
+= 2p6
2s2 3p6
3s2 4s2 rilmiştir.
E) 29 cu+ = 1s2 2s2 2p6 3s 2 3p6 3d10
il 111

A) 4 2 o
B) 3 5 2
C) 3 7 2
D) 4 7 o
E) 3 7 1

8. Temel halde bulunan 23X atomu ile ilgili;


1. 11 tane tam dolu, 1 tane yarı dolu orbitali vardır.
il. s orbitallerinde toplam 8 tane elektron vardır.
111. 4s orbitalindeki elektronlarını 3d orbitallerine vererek
küresel simetri özelliği gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur? 11. X: ls2 ısı
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 Y: 1s2 2s2 2p3
D) 1 ve 111 E)ı, il ve 111 Z: ıs2 2s2 2p2
X, Y ve Z elementleri için,
ı. Tam dolu orbital sayıları eşittir.
il. X ve Y küresel simetri özelliği gösterir.
111. X ve Z'nin değerlik elektron sayıları eşittir.
9. Elektron Sayısı yargılarından hangileri doğrudur?

1 2 ... ....... ··- A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il


D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
7 ····-

5 ,..... -
.___._--'---'--....;;.._--'--- orbita 1
s p d türü
Nötr X atomunun temel haldeki elektron dizilişine ilişkin gra­ 12. x+ iyonunun elektron dağılımı [18Ar) 3d5 ile bitmektedir.
fik yukarıda verilmiştir.
Buna göre x+ iyonu ile ilgili;
Buna göre X elementiyle ilgili;
1. Küresel simetri özelliği gösterir
ı. Proton sayısı 26'dır.
il. f, = O olan 6 tane elektron vardır.
il. 26Fe2+ ile izoelektroniktir.
111. Küresel simetri özelliği gösterir.
111. 10 tam dolu, 5 yarı dolu orbitali vardır.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız 1 B) ı ve il C) 1 ve 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il

D) il ve 111 E) ı, il ve 111 D) il ve 111 E) ı, il ve 111

(TJ
MODERN ATOM TEORİSİ
ON�TE
1
1. 21Sc atomuyla ilgili; 4.
1. Temel halde .e = O kuantum sayısına sahip 8 elektronu
vardır.
il. +2 yüklü iyonunun elektron dağılımı 4s 1 ile sonlanır.
111. Temel hal elektron dağılımı küresel simetrik değildir.
yargılarından hangileri doğrudur? "'
.o
A) Yalnız 1 B) ı ve il C) 1 ve 111 Sınır yüzey diyagramı yukarıda verilen bir orbital;

D) il ve 111 E) 1, il ve 111 n /l.


1. 1 1 -1
il. 2 o o
111. 3 1 +1
yukandaki kuantum sayılarından hangilerine sahip olamaz?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111
2. Sd, 4f ve 6p orbitalleriyle ilgili;
1. Baş kuantum sayısı en küçük olan 4f orbitalidir.
il. Enerji seviyeleri (katman sayıları) aynıdır.
111. Orbitallerin enerjilerinin sıralaması; 6p > Sd > 4f şeklin­
dedir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E)ı, il ve 111 s. Temel hal elektron dizilimine sahip 24Cr elementiyle ilgili,
ı. f. = O olan 8 elektronu vardır.
il. me = O olan 12 elektronu bulunur.
1
111. m5 = +- olan en fazla 15 elektronu bulunur.
2
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) ı ve il
D) 1 ve 111 E) il ve 111

3. 29X atomu ile ilgili;

l 1 1
1. Değerlik elektronlarının orbital şeması,

1l H 1l 1l
lısAr) 4'.1 3d
ıo

şeklindedir.
+ 1 9
6. 32Ge elementi için;
il. x iyonunun elektron dağılımı 4s 3d şeklinde sonlanır.
1. Değerlik elektron sayısı 4'tür.
111. x+ iyonu eşleşmemiş elektron içerir.
il. Küresel simetri özelliği gösterir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
«i 111. iki tane eşleşmemiş elektronu bulunur.
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
$ yargılarından hangileri doğrudur?
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 8


TEST
3
7. x3+ İyonunun elektron diziliminde 9 tane tam dolu ve 5 10. X : ls22s2 2p4
tane yarı dolu orbital bulunduğuna göre, nötr X elemen­
Y : ls2 2s22p3 3s 1
tinin elektron konfigürasyonu aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir? Yukarıda X ve Y atomlarının elektron dağılımı verilmiştir.
A) 1s2 2s2 2p6 3s 2 3p6 3d8 "' Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
"'
>-- A) X ve Y atomları farklı elementlere aittir.
B) ls2 2s2 2p6 3s2 3p6 4sl 3d5
"'
B} Y, X'in uyarılmış halidir.
C) ls2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d7
C) Y'den elektron koparmak, X'e göre daha kolaydır.
D) ls2 2s2 2p6 3s2 3p6 4sı 3d10
D) Y, X'ten daha yüksek enerjilidir.
E) ls2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
E) Y, X'e dönüşürken ışın yayar.

8. Bir element atomunun baş kuantum sayısı n = 3, açısal mo­ 11. 30Zn2+ ve 29cu+ iyonları ile ilgili;
mentum kuantum sayısı f, = 1 olan orbitalinin türü ve man­
1. izoelektronik taneciklerdir.
yetik kuantum sayısı (me) aşağıdakilerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir? il. d orbitallerindeki elektron sayıları eşittir.
111. Küresel simetri özelliği gösterirler.
Orbital türü m1. yargılarından hangileri doğrudur?
A) s o
A)Yalnız 1 B) Yalnız il ı
C) ve il
B} p o
D)lve lll E)ı, ilve 111
C) p -1, o, +1
D) d -2, -1, o, +1, +2
E) f - 3, -2, -1, o, +1, +2, + 3

9. n = 4 ve J; = 2 kuantum sayılarına sahip bir elektronla ilgili, =


12. Bir atomda n 3, e 2, m1. = =
O koşulunu sağlayan en
1. Baş kuantum sayısı 4'tür.
fazla kaç tane elektron bulunabilir?
il. d orbitalinde bulunur. A)2 8)4 C} 6 0)8 E) 10

111. Spin kuantum sayısı, m5 = + veya m5 = _.!_ olabilir.


1
2 2
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1ve il
D) 1ve 111 E) 1, ilve 111

(gJ
MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
Atomun Kuantum Modeli - Elektron Dizilimleri

1. Temel haldeki 5X, 6v ve 82 atomlarına ait, 4. Aşağıdaki kuantum setlerinden hangisi bir elektronu ta­
nımlar?
ıs 2s 2p
A) n=l1 f,=o, m,t=+l, m5=+1/2
1. X: ® ® CXXD "' B) n=2 f,=2, mt.=O, m5=+1/2
® ® ®X)
1
il. Y: C

"'
>-- C) n=3 f,=2, mt.=-2, m5=+1/2
111. Z: @ @ ®-__'t(i) "'
1

D) n=3 f,=1, mt.=+2, m5=-1/2


o
.o 1
elektron konfigürasyonlarından hangileri doğru gösteril-
miştir? E) n=4 1 f,=1, m,=-2, m5=+1/2
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)1 ve 111

2+
5. 27Co iyonu ile ilgili,
2 x- iyonunun elektron dizilimi 3p6 ile bitmektedir.
1. Elektron konfigürasyonu 3d5 ile biter.
Buna göre nötr X atomu ile ilgili olarak; il. Açısal momentum kuantum sayısı f= 2, olan 7 elektron var­
ı. Küresel simetri özelliği gösterir. dır.
il. Tam dolu orbitallerinin sayısı 8'dir. 111. 4 . enerji düzeyinde 2 tane elektronu bulunur.
111. Değerlik elektron sayısı 7'dir. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur? A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il D) il ve 111 E) 1, il ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

3. Bir atomun elektron yapısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi ,. 1


6. Nötr X atomu temel halde n = 3, f, = 2, m. =-� kuantum
yanlıştır? sayılarına sahip iki elektron bulundurduğuna göre atomun
A) ı. enerji düzeyinde en fazla 2 elektron bulunabilir. elektron sayısı en fazla kaç olabilir?

B) 4s orbitalinin enerjisi, 3d orbitalinden daha azdır. A)21 8)22 C)27 0)29 E) 30

C) 3d orbitallerinde en fazla 10 elektron bulunabilir.


D) Elektronlar orbitallere düşük enerjili olandan itibaren
yerleşir.
E) Atomdan ilk olarak en düşük enerjili elektron kopar.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 10


TEST
4
7. Temel halde bulunan X elementinin elektron dağılımı 3p3 ile 10. Temel haldeki elektron diziliminde s orbitallerinde 6, p or-
sonlanmaktadır. bitallerinde 10 elektron bulunduran X atomu için;
Buna göre xoı- iyonunda toplam kaç tane elektron bulunur? 1. Proton sayısı 16'dır.
(gO) il. Değerlik elektron sayısı 4'tür.
A)32 8)48 C)SO 0)58 E) 62 ili. 7 tane tam dolu orbitali vardır.
"' yargılarından hangileri doğrudur?
.o
A)Yalnız il B)Yalnız 111 C) 1 ve il

D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111

11. Çok elektronlu bir sistemde 3s, 3p, 3d ve 4s orbitallerinin


8. 28Ni elementi ile ilgili, enerjilerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde
1. En büyük baş kuantum sayısı 4'tür. doğru olarak verilmiştir?
il. Elektron dizilişi 3d8 ile biter. A) 3d > 4s > 3p > 3s
ili. m, = -2 olan en fazla 2 elektronu vardır. B) 4s > 3d > 3p > 3s
yargılarından hangileri doğrudur?
C) 3d > 4s > 3s = 3p
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1 ve il
D) 4s = 3d > 3p = 3s
D) il ve ili E) 1, il ve ili
E) 4s > 3d = 3p = 3s

9. = =
n 3, me -1 kuantum sayılarına sahip olan bir elektron 12. Bir elementin n = 3, f, = 2 kuantum sayılarına sahip değerlik
için, orbitali yarı doludur.

1. Elektron d orbitalinde bulunabilir. Buna göre X elementinin atom numarası aşağıdakilerden


hangisi olabilir?
il. Elektron 3s orbitalinde bulunabilir.
ili. Elektron f, = ı, kuantum değerine sahip olabilir. A)20 8)22 C)24 0)26 E) 27
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1 ve il

D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2: 3: 4 5: 6 7: 8 9 : 10 11: 12
:A D; E:C; B:C,C: E, D:D A:C
1 � 1 1 <I 1 4 1 -< 1 4 1 - •
MODERN ATOM TEOR TEORİSİİSİ
ON TE

2 Periyodik Sistem ve Periyodik Özellikler

1. 17cı elementinin periyodik sistemdeki yeri aşağıdakilerden 1 4. 11Na, 17CI ve 19K elementlerinin yarıçaplarının karşılaştırıl­
hangisinde doğru olarak verilmiştir? ması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
A) 3. periyot, SA grubu 8) 3. periyot, 2A grubu A) cı>Na> K 8) Na>K>cı C) cı>K>Na

C) 3. periyot, 7 A grubu D) 2. periyot, SA grubu D) K>cı>Na E) K>Na>cı

E) 2. periyot, 7A grubu
"'
.o

2. 2 5M n iyonunun periyodik sistemdeki yeri aşağıdakiler­


2+
5. 11Na , 12Mg2+ ve 13Al3 iyonları için;
+ +
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1. Yarıçapları eşittir.
A) 4. periyot, 18 grubu 8) 4. periyot, 38 grubu
il. izoelektroniktirler.
C) 4. periyot, 48 grubu D) 4. periyot, 58 grubu
111. Periyodik sistemdeki yerleri aynıdır.
E) 4. periyot, 78 grubu yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 8) Yalnız il C) 1 ve il

D) 1 ve 111 E) il ve 111

3. = = ı
n 3 ve f, O orbitalinde elektron bulunan elementin pe- 1 6. Aşağıdaki taneciklerden hangisinden bir elektron kopar­
riyodik sistemdeki yeri aşağıdakilerden hangisinde doğru ·. mak en zordur?
verilmiştir?
A)2He
A) 3. periyot, lA grubu 8) 3. periyot, 2A grubu

C) 3. periyot, 3A grubu D) 4. periyot, 1A grubu

E) 4. periyot, 18 grubu

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI l_12J


TEST
5
7. Aynı grupta bulunan X , Y ve Z elementlerinin atom çapları i.Eı i.E2 i.E3 i.E4
10.
X > Y > Z şeklinde sıralanıyor. (J/mol) (J/mol) (J/mol) (J/mol)
Buna göre; X: 520 7300 11810
ı. Atom numarası en büyük olan Z'dir. "'

Y: 900 1760 14850 21010
il. İyonlaşma enerjileri Z > Y > X'tir. "' Z: 800 2430 3660 25020
111. Elektronverme eğilimi en büyük olan X'tir. "'
.o T: 500 4560 6910 9540
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 Periyodik sistemde bulunan X, Y, Zve T elementlerinin iyon-
!aşma enerjileriverilmiştir.
D) 1ve il E) ilve 111
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Y, 2A grubu elementidir. B) Xve T aynı gruptadır.
C) X'in atom numarası 3'tür. D) Z, 3A grubu elementidir.
E) T'nin atom yarıçapı, X'ten küçüktür.

8. 3 Li, 11Na ve 19K elementleriyle ilgili aşağıdaki yargılardan


hangisi yanlıştır?
A) Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan K'dır.
B) Elektron ilgisi en büyük olan Na'dır.
C) Elektron dizilimleri ns ı ile biter.
D) Periyodik sistemde aynı grubun farklı periyotlarında bulu­
nurlar.
11. İyonlaşma enerjisi
E) Atom yarıçapı en küçük olan Li'dir.
X
T

z
y Q
Atom numarası

Periyodik sistemde yer alan bazı baş grup elementlerinin


iyonlaşma enerjilerinin atom numaralarıyla değişim grafiği
9. 9X elementiyle ilgili; yukarıdaverilmiştir.
1. 2 periyot 7A grubu elementidir. Y elementinin atom numarası 11 olduğuna göre;
il. Halojendir.
ı. Xve T elementleri soygazdır.
111. Hidrojenli bileşiğinin sulu çözeltisi asit özelliği gösterir.
il. Yve Q elementleri aynı gruptadır.
iV. Bileşiklerinde -1 ile +7 arasında değerlikler alır.
111. z elementi küresel simetri özelliği gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) ı, il, 111ve iV B) 1, ilve 111 C) il, 111ve iV
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) ıve il
D) 1, 111ve iV E) 1ve il
D) 1ve 111 E) 1, ilve 111
MODERN ATOM TEORİSİ
ON�TE
2
1. 2X = 1s2 4. Aynı periyotta yer alan A grubu elementleriyle ilgili;

4Y = 1s 2s 1. Yörünge sayıları aynıdır.


2 2

6 2 il. Benzer kimyasal özellikler gösterirler.


12z = 1s 2s 2p 3s
2 2

111. Atom çapının arttığı yönde değerlik elektron sayılanda


Yukarıda elektron dağılımları verilen elementlerden hangi­
artar.
leri 2A grubunda yer alır?
"' yargılarından hangileri doğrudur?
A) X, Yve Z B) Yve Z C) Xve Z .o
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ıve il
D) Xve Y E) Yalnız Z
D) ilve 111 E) 1ve 111

21x ile v - iyonları izoelektronik olduğuna göre X ve Yele­


2. 3+ 2
mentlerinin periyodik sistemdeki yerleri aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?

X y
A) 3. Periyot 3A grubu 4. Periyot 4B grubu 5. A grubu elementleri olan X, Yve Z ile ilgili,
B) 3. Periyot lA grubu 3. Periyot 4A grubu • Değerlik elektron sayıları altıdır.
C) 4. Periyot 1B grubu 3. Periyot 8A grubu • Y'nin atom çapı Z'den büyük, X'ten küçüktür.
D) 4. Periyot 3B grubu 3. Periyot 6A grubu bilgileriveriliyor.
E) 4. Periyot 3A grubu 4. Periyot 6B grubu Buna göre; X, Y ve Z elementlerinin atom numaralarının
büyükten küçüğe doğru sıralanışı nasıldır?
A) X, Z, Y B) X, Y, Z C) Z, Y, X
D) Y, Z, X E) Y, X, Z

3.
y
z

6.
- X
-
En yüksek enerjili orbitalinin şekli yukarıdaki gibi olan X ato­ T
munun en büyük başkuantum sayısı 4'tür.
y
z n w
X elementi temel halde 1 tane eşleşmemiş elektron içerdi­
ğine göre periyodik sistemdeki yeri hangisinde doğru ola­
rak verilmiştir?
Periyodik sistemde yerleri gösterilen elementlerle ilgili
Periyot Grup aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) 3. periyot 3A A) X, alkali metaldir.
"'
B) 4. periyot lA B) Atom numarası en büyük olan W'dir.
C) 3. periyot lA "' C) Y bileşiklerinde farklı değerlikler alır.
D) 4. periyot 3A D) Q ile Z arasında iyonik bağlı bileşik oluşur.
E) 3. periyot 4A
E) T bileşiklerinde yalnızca -1 değerlik alır.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 14


TEST
6
7. Temel hal elektron dizilişi 3p1 ile biten X elementiyle ilgili 10. Elektron dizilimi 4s2 3d2 ile biten elementle ilgili;
aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
1. Periyodik sistemde 48 grubunda yer alır.
A)Zn metali ile alaşım oluşturabilir. il. Baş grup elementidir.
B)Bileşiklerinde yalnızca(+)değerlik alır. 111. Geçiş metalidir.
C} Tam dolu orbital sayısı G'dır. yargılarından hangileri doğrudur?

D)9F elementi ile XF3 bileşiğini oluşturur. A} Yalnızı B)Yalnız il C) 1ve 111

E)Periyodik sistemde 3. periyot 1A grubunda yer alır. D) ilve 111 E)ı, ilve 111

11. İyonlaşma Enerjisi(kkal/mol)


s. x2· : .............. 3p6 Element İı i2 İ3 İ4
X 118 1091 1653 -
y : .............. 3p6
y 175 345 1835 2526
z2+ : ............•. 3d6
z 158 325 1678 2354
Yukarıdaki iyonların elektron dizilimindeki son orbitalleri ve­
rilmiştir. A grubu elementi olan X, Y ve Z elementlerine ait iyonlaşma
Buna göre X, Y ve Z element atomlarıyla ilgili, enerjileri yukarıda verilmiştir.

1. Aynı periyotta yer alırlar. Buna göre,


il. X ve Y elementleri soygazdır. 1. X ile Y aynı gruptadır.
111. Z, 4. periyot 88 grubu elementidir. il. Z'nin atom yarıçapı, Y'den büyüktür.
yargılarından hangileri yanlıştır? 111. X, 2. periyot lA grubu elementidir.
A)Yalnız 1 B)Yalnız 111 C) 1ve il yargılarından hangileri yanlıştır?

O} 1 ve 111 E) I, il ve 111 A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111


D)lvell E)lvelll

9. İyonlaşma enerjisi
(kkal/mol) 12.
1200 ---------------
900 ------------ il
750 ---------

150 ------
100 --
Koparılan
1 23 4 5 elektron sayısı
Nötr X elementi için koparılan elektron sayısına karşılık iyon­ Yukarıdaki periyodik sistemde I ve il yönlerinde; atom nu­
laşma enerjisi grafiğinden bir bölüm yukarıdaverilmiştir. marası, yörünge sayısı ve metalik aktiflikteki değişimler,

Buna göre X elementiyle ilgili; il

1. Atom numarası 12 olabilir. 1. Atom numarası Artar Artar


il. 2A grubu elementidir. il. Yörünge sayısı Artar Değişmez
111. Toplam elektron sayısı S'tir. 111. Metalik aktiflik Azalır Artar
yargılarından hangileri doğrudur? hangilerinde doğru olarak verilmiştir?

A)Yalnız 1 B)1ve il C)Yalnız 111 A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111

D)Yalnız il E)1, ilve 111 D) 1ve il E) 1ve 111

(Ts"J !
1

:B
'
1 .ı
2: 3: 4
• ı

. . . . . E:C
' o:s:A:B:E . s:c

. A:E
.
5: 6 7:8
ı O ı .•
9 ; 10 11; 12
1 , 1 • •
MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
ON�TE
2 Periyodik Sistem ve Periyodik Özellikler

ı. 11 tane tam dolu orbitali bulunan nötr X atomunun peri- 1 4. Halojen oldukları bilinen X, Y ve Z elementleriyle ilgili,
yodik sistemdeki yeri aşağıdakilerden hangisinde doğru • İyonlaşma enerjisi en küçük olan Y'dir.
olarak verilmiştir?
• Elektronegatifliği en fazla olan X'tir.
Periyot No Grup No "' bilgileri verilmiştir.
A) 3 2B "' Buna göre; HX, HY ve HZ bileşiklerinin gaz fazındaki asitlik
B) 4 2B "' kuwetleri aşağıdakilerden hangisinde doğru karşılaştırıl­
o
.o
mıştır?
C) 3 6B
D) 4 8B A) HX > HY > HZ B) HY > HZ> HX C) HX > HZ> HY

E) 4 6B D) HZ> HX > HY E) HY > HX > HZ

xı+
2.
5. : ıs2 2s2 2p6
y- : ıs2 2s2 2p6
il
z : ıs2 2s2 2p6
Yukarıda bazı taneciklerin elektron dizilişleri verilmiştir.
Buna göre X, Y ve Z elementleriyle ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
Aşağıdaki özelliklerden hangisi baş grup elementleri için
1 yönünde azalırken, il yönünde artmaktadır? A) X'in değerlik elektron sayısı 2'dir.

A) iyonlaşma enerjisi B} Y, 2. periyot VII A grubu elementidir.


C) Birinci iyonlaşma enerjileri Z > Y> X'dir.
B} Elektron ilgisi
C} Ametal aktiflik D) Z doğada atomik yapıda ve gaz fazında bulunur.

D) Atom çapı E) Y'nin değerlik elektron sayısı l'dir.

E) Değerlik elektron sayısı

3. xn+ iyonunun yükü ve elektron sayısı bilindiğine göre, 6. Aynı periyotta baş grup elementlerinin atom çapının arttığı
ı. Periyodik sistemdeki yeri yönde;
il. Nötron sayısı 1. Elektronegatiflik
111. Nötr atomunun elektron dağılımı il. Oksitlerin bazik karakteri
özelliklerinden hangileri belirlenebilir? 111. Değerlik elektron sayısı
A} Yalnız 1 B} Yalnız il C) Yalnız 111 niceliklerinden hangileri azalır?

D) 1 ve il E) ı ve 111 A) Yalnız I B) Yalnız il C) ı ve il


D) 1 ve 111 E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 16


TEST
7
7. Bir element atomunun değerlik elektronları, kuantum sayıla­ 10. � -
= =
rı n 3, e 1 olan orbitalini tam doldurmaktadır.
X y
Bu elementin periyodik sistemde bulunduğu periyot ve Q
grup aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A)3. periyot, IIA grubu
C

"'
>.

>-
B)3. Periyot, VIIIA grubu "' Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri gösterilen element­
.o
lerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
C) 3. Periyot, VIA grubu
A) Y'nin birinci iyonlaşma enerjisi X'ten küçüktür.
D) 2. Periyot, IVA grubu
B) Atom yarıçapı en büyük olan T'dir.
E)4. Periyot, VIIIA grubu
C) Z'nin elektron ilgisi en büyüktür.
D) Xve T nin oksitleri bazik özellik gösterir.
E) Y'nin oksitleri amfoter özellik gösterir.

8. 11. 4 Be2+, 11 Na+, 14Si4+ taneciklerinin iyon yarıçapları arasında­


1X, 2Y ve 3Z elementleriyle ilgili;
ki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarakverilmiştir?
1. Aynı periyotta yer alırlar.
A) Na+ < Be2+ < Si4+
il. X ve Z aynı grupta yer alırlar.
2+ + 4+
111. Y elementi soygazdır. B) Be < Na < Si
+
iV. Xve Z elementleri alkali metaldir. C) Be2+ < Si4+ < Na
yargılarından hangileri yanlıştır? +
D) Si4+ < Na < Be2+
A)llvelll B)lve lV C) 1, ilve 111 E) Si4+ < Be2+ < Na+
D)il, 111ve iV E) 1, ilive iV

12. İyonlaşma enerjisi

X
Q
T
z
9.
y w
Atom numarası
Br2

Yukarıda Br2 molekülüverilmiştir. Yukarıda bazı elementlerin ı.


iyonlaşma enerjilerinin atom
numaralarına göre değişimini gösteren grafikverilmiştir.
Buna göre;
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
1. r1, Kovalent yarıçaptır.
A)W elementinin oksiti bazik karakterlidir.
il. r2, Van der waals yarıçapıdır.
B)Sadece Xve Q elementleri küresel simetri özelliği gösterir.
111. r 1 değeri r2'den büyüktür.
yargılarından hangileri yanlıştır? C)Yve W elementleri alkali metaldir.

A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 D) Xve Q soygazdır.

D) 1ve il E)ilve 111 E)Z ve T arasında iyonik bağlı bileşik oluşur.

FrJ ! 1
:o
4 .ı
2 : 3 : 4 5: 6 7: 8
1 1 • .ı o

D;E:B;E:D.B;B C;C C:B


O 1 -·
9 : 10 11: 12
1 • 1 - •
MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
ON�TE
2 Periyodik Sistem ve Periyodik Özellikler

1. 31Ga elementi ile ilgili, 4. 11Na , 10Ne ve 9F· türleri ile ilgili;
+

1. İzoelektronik türlerdir.
1. Periyodik sistemde 4 . periyot 3A grubundadır. il. İyonlaşma enerjileri eşittir.
il. Değerlik orbitalleri sve p'dir. 111. İyon yarıçaplarının sıralaması: Na +> Ne> F· şeklindedir.
111. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur? "'
.o A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)lve lll
D)il ve 111 E)1, ilve 111
A)Yalnızı B)Yalnız il C) 1ve il

D)ı ve 111 E) ilve 111

5.

Eı E2 E3 E4 Es
X 113 208 1071 1208 1453
2. xı+ iyonunun elektron dağılımı 3d6 ile bitmektedir.
y 103 175 200 1040 1299
Buna göre X elementi için; z 70 350 571 632 1006
1. Atom numarası 26'dır.
X, Y ve Z baş grup elementleri aynı periyotta yer almaktadır.
il. Periyodik sistemin 8B grubunda yer alır. X, Y ve Z elementlerinin ilk beş iyonlaşma enerjileri (kkal/
111. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. mol)yukarıdaki tablodaverilmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre,
A)Yalnız 1 B)Yalnız 111 C)ı ve il ı. X elementinin değerlik elektron sayısı 2'dir.
D)ilve 111 E)ı, ilve 111 il. Y'nin atom çapı en küçüktür.
111. Z alkali metaldir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B)Yalnız il C)1ve il
D) 1, il ve 111 E) ilve 111

6. Periyodik sistemde aynı grupta yer alan X, Y ve Z elementle­


3. Değerlik elektronları s ve p orbitallerinde bulunan bir ele-.
riyle ilgi;
mentle ilgili,
• Y'nin ametalik özelliği en fazladır.
1. d orbitallerinde elektron bulundurması
il. Periyodik sistemin ilk periyodunda bulunması • Z'nin atom çapı, X'den küçüktür.
111. Geçiş metali olması bilgileriveriliyor.
özelliklerinden hangileri söylenemez? Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin 1. iyonlaşma enerjileri
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1ve il arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
verilmiştir?
D)il ve 111 E) 1, ilve 111
A) X > Y > Z B) X > Z > Y C) Y> Z> X

D) Z > Y > X E) Z > X > Y

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 18


TEST
8
7. Periyodik sistemde lA grubunda yukarıdan aşağıya doğru 10. İyonlaşma
inildikçe, enerjisi (kkal/mol)
1. İyonlaşma enerjisi azalır.
il. Oksitlerin bazik karakteri artar.
z
111. Değerlik elektron sayısı artar. Q
yargılarından hangileri doğrudur? "' T
.o
A) Yalnızı B) ı ve il C) 1 ve 111 y
X
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 Atom numarası

3. periyot, A grubu elementlerinin 1. iyonlaşma enerjilerinin


atom numaralarına göre değişimi yukarıdaki grafikte gösteril­
miştir.
Buna göre, grafikte yeralan elementlerle ilgili,

8. ls 2s 2p 3s 3p 1. X ve Q arasında oluşan bileşiğin iyonik karakteri en fazla­


1. X: ® ® @Xft@) (D
dır.
il. Yarı dolu orbital sayısı en fazla olan Z'dir.
il. y: ® <ID ®:!J)'Jf) 111. X ve T elementleri arasında oluşacak bileşiğin formülü
111. Z: ® ® ®it@) ® X2T'dir.
Temel haldeki elektron dağılımları verilen X, Y ve Z ele­ yargılarından hangileri doğrudur?
mentleriyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il
A) X'in değerlik elektron sayısı l'dir.
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
B) Atom hacmi en büyük olan Z'dir.
C) Y elementi, X ve Z ile bileşik oluşturmaz.
D) Z küresel simetri özelliği gösterir. 11. X(g) + Q kJ _.,. X(g) 2+ + 2e·
E) 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan Y'dir. Gaz halindeki X elementinden iki elektron koparmak için ele­
mente Q kJ kadar ısı verilmektedir.
Verilen ısı (Q) aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) Birinci iyonlaşma enerjisi
B) ikinci iyonlaşma enerjisi
C) Birinci ve ikinci iyonlaşma enerjilerinin toplamı
D) Üçüncü iyonlaşma enerjisi
9. E) ikinci ve üçüncü iyonlaşma enerjilerinin toplamı
- -
y z T

12. Periyodik sistemle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi


Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementlerle ilgili ola­ yanlıştır?
rak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) ı. iyonlaşma enerjisi en büyük olan element Helyumdur.
A) X en aktif metaldir. B) Elektron ilgisi en büyük olan element Klordur.
B) X ve Y metal, Z, T ve Q ametaldir. C) Elektronegatifliği en büyük olan element Flordur.
C) Atom çapı en küçük olan T'dir. D) d bloğu elementlerinin tamamı oda koşullarında katı hal­
D) X ve Y'nin periyot numaraları aynıdır. dedir.

E) X ve T arasında iyonik bağlı bileşik oluşur. E) d bloğu elementlerinin tamamı metaldir.

! 1 2: 3: 4 5: 6 7: 8 9; 10 11: 12
:c E:D:A:o:c
. . . . . s:s
. . o:E
. c:o
.
•1 � <1 1 <I o <I 1 -< 1 <I 1 - •

.
MODERN ATOM TEORİSİ
ON�TE
3
1. H2SO4 bileşiğinde kükürt {S) elementinin yükseltgenme ba- ı 4.
samağı kaçtır? - -
A) 2- B) O C)2+ 0)4+ E)6+
X z
y T

"'
u
11111111l l 11111
.o

Yukarıdaki periyodik sistemde yer alan elementlerden han­


gisi bileşiklerinde hem pozitif hem de negatif değerlik ala­
bilir?
A)X B)Y C)Z D)T E) Q

2. X metali ile CI elementi arasında yalnızca XCl2 bileşiği oluş­


maktadır.
Buna göre X element atomunun elektron dizilişi aşağıdaki­
lerden hangisi olabilir? {ı7CI)
A) ısı 2s2 2p2
B) ısı 2s2 2p4
C) ısı 2s2 2p6 3s2
D) ısı 2s2 2p 6 3s2 3pl 5. NH4NO3 bileşiğindeki azot atomlarının yükseltgenme basa­
makları sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
E) ısı 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6 verilmiştir?
»
A) 3-, 5+ B) 3+, 5- C) 5-, 3+ D) 5+, 3- E) 3+, 3-

3. X elementi doğada X2 molekülleri şeklinde bulunduğuna ı 6. Aşağıdaki bleşiklerden hangisinde krom (Cr) elementinin yük­
A
göre, X elementinin periyodik sistemdeki yeri aşağıdakiler- . seltgenme basamağı diğerlerinden farklıdır? (ıH, sO, 11Na,
den hangisi olabilir? 19K, 24Cr)
A)2. Periyot, 2A grubu
B)2. periyot, 7A grubu
C)2. periyot, 8A grubu
D) 4. periyot, 2 B grubu
E) 4. periyot, 3 A grubu

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_20


TEST
9
7. 12X ile 17Y elementlerinin oluşturduğu bileşikle ilgili; 10. Periyodik sistemin 7A grubunda bulunan elementleriyle
ilgi aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
1. İyonik bağlıdır.
il. X elementi elektron vermiş, Y elementi ise elektron al­ A} Halojenler olarak adlandırılırlar.
mıştır. B) Elektron dağılımları ns2 np5 ile biter.
111. Her iki elementte bileşik oluştururken oktetlerini ta­
C) Doğada iki atomlu moleküller halinde bulunurlar.
mamlamışlardır.
yargılarından hangileri doğrudur? D) Atom numaraları aynı periyottaki soygazlardan bir eksiktir.

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 E) Grupta, yukarıdan aşağıya doğru inildikçe ametalik özel­
likleri artar.
D) ı ve il E) 1, il ve 111

8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde kükürt elementinin 11. Alabileceği en büyük yükseltgenme basamağına ulaşan ele­
yükseltgenme basamağı 2-'dir? (ı H, 80, 16S) mentlerin yer aldığı bileşikler yanmazlar.
A} H2S C)S02 Buna göre aşağıda verilen bileşiklerden hangisi yanmaz?
bN, gO)
A) NO B) N204 C) N20 D}N203 E) N20s

9. 1. CI03 il. CI02 111. cıo- 12. Periyodik sistemin SA grubunda bulunan elementler için;
Yukarıdaki anyonlarda bulunan klor elementlerinin yük­ ı. Değerlik elektron sayıları 8'dir.
seltgenme basamaklarının karşılaştırılması aşağıdakiler­ il. Doğada monoatomik yapıda bulunurlar.
den hangisinde doğru olarak verilmiştir? (80, 17CI)
111. Oda sıcaklığında gaz halde bulunurlar.
A} 1 > il > 111 B} 1 > 111 > il C) 111 > 11 > 1 yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
D) 111 > 1 > il E}ll>l>III A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
ON�TE
3 Elementleri Tanıyalım - Yükseltgenme Basamakları

1. 80 elementinin 11X, 12Y ve 132 elementleri ile yaptığı bile- 1 4. 7N ile 80 elementleri arasında,
şiklerin formülleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
1. N20
verilmiştir?
il. N203
X y
"' 111. N20s
A)
C
X2 0 Y2 03 Z03 "' yukarıdaki verilen bileşiklerden hangileri oluşabilir?
B) XıO YO Z2 03 "' A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C} 1 ve il
C) XOı Y02 Z302 o
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
D) xo Y02 Z03
E) X2 0 Y2 0 Z2 03

s. Fosfat kökünün Po!­


2. MgF2 bileşiğinde magnezyum iyonu ile flor iyonu izoelektro­ ı. ııNa
nik olup, flor iyonunun elektron sayısı l0'dur.
il. 12Mg
Buna göre, 111. 13AI
1 F elementi 2. Periyot 7A grubundadır. elementleriyle oluşturduğu bileşiklerin birer mollerinin
il. Mg elementi 3. Periyot 2A grubundadır. içerdikleri toplam atom sayıları arasındaki ilişki aşağıdaki­
lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
111. Bileşikte Mg ve F atomları oktetlerini tamamlamışlardır.
yargılarından hangileri doğrudur? A) 1>il>111 B)ll>lll>I C} 111 > il > 1

A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111 D)ll>l>III E) 111>1> il

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

6. Al2 O3, CaO ve H2 O bileşikleriyle ilgili,

3. IIA grubu elementi olan kalsiyumun (Ca), nitrat (NO3)· iyo­ 1. Hepsi iyonik bağlıdır.
nuyla yaptığı bileşiğin bir molünün içerdiği toplam atom il. Al2O3 bileşiğindeki alüminyumun yükseltgenme basa­
sayısı kaç moldür? mağı +3'dür.
A) 5 B) 7 C)9 D) 11 E) 12 111. H2O bileşiğindeki oksijenin yükseltgenme basamağı -2'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 80, 13AI, 2oCa)
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) il ve 111 E) 1 ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
10
7. Periyodik sistemin s bloğunda bulunan elementler için; 10. Bileşiklerinde sadece {+) değerlikler alan X elementi, 80 ile
X20 ve XO bileşiklerini oluşturmaktadır.
1. Hepsi metaldir.
il. Bileşiklerinde daima pozitif değerlik alırlar. Buna göre, X elementiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden han­
gisi yanlıştır?
111. Elektron dizilimleri ns 1 veya ns2 ile biter.
C

yargılarından hangileri doğrudur? "'


>. A) Geçiş metali olabilir.
>--
A)Yalnız il B) Yalnız III C) 1 ve 111 B) Periyodik sistemin p bloğunda yer alır.

D) il ve 111 E) 1, il ve 111 C) Oksitlerinin sulu çözeltisi bazik özellik gösterir.


D) 9F ile XF ve XF2 bileşiklerini oluşturur.
E) Katı halde elektriği iletir.

8.

11.
- �

Periyodik sistemde verilen oklar yönünde;


1. Atom hacmi y T

il. Ametalik özellik


111. Oksit bileşiklerinin bazlığı
niceliklerinden hangileri azalır? X, Y, Zve T element atomlarının periyodik sistemdeki yerleri
yukarıda verilmiştir.
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
Buna göre aşağıda verilen element çiftlerinden hangisi ara­
D) 1 ve 111 E) il ve 111 sında bileşik oluşmaz?
A)XileY B) X ile Z C)Y ile Z

D) Y ile T E) Zile T

9. X veY elementleri ile ilgili;


• X bileşiklerinde yalnızca +2 değerlik alır.
• Y bileşiklerinde -3 ile +5 arasındaki değerlikleri alabilir.
• Y elementinin oksijence zengin oksitlerinin sulu çözeltileri
asidik özellik göstermektedir. 12. Metallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
bilgileri veriliyor. A) Bileşiklerinde pozitif(+) değerlik alırlar.

Buna göre, B) Ametallerle iyonik bağlı bileşik oluştururlar.

1. Her ikisi de metaldir. C) Atomları arasında metalik bağ vardır.


il. X veY elementleri arasında oluşan bileşik iyonik bağlıdır. D) Yüzeyleri parlaktır.
111.Y'nin elektron ilgisiX'in elektron ilgisinden fazladır.
E) Oksitleri asidik özellik gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

(nJ
MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
ON TE

3 Elementleri Tanıyalım - Yükseltgenme Basamakları

1. Periyodik sistemin lA grubunda yeralan elementlerle ilgili 1 4. 29Cu elementiyle ilgili,


aşağıda verilen ifadelerden hangisi kesinlikle doğrudur?
ı. Periyodik sistemde 4. periyotta yer alır.
A) Tamamı metaldir. il. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir.
B) Oda sıcaklığında katı haldedirler. 111. Küresel simetri özelliği gösterir.
C) Bileşiklerinde pozitif değerlik alırlar. yargılarından hangileri doğrudur?

D) Temel hal elektron dizilimleri sı orbitali ile biter.


O)

.o A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il

E) Moleküler yapıdadırlar. D) il ve 111 E) 1, il ve 111

5. Aşağıdaki bileşiklerde altı çizili element atomlarından han­


gisinin yükseltgenme basamağı, karşısında yanlış verilmiş­
tir? (ıH, 7N, gO, 11Na, 12Mg, 17CI, 20Ca, 25Fe)

Bileşik Yükseltgenme basamağı


2. X2o¾- iyonunda toplam 46 elektron vardır. A) H3PO4 +5

Buna göre, nötr X element atomu IUPAC sistemine göre pe-
O)

'- B) NaNO3 +5
riyodik sistemde hangi grupta yeralır? (sO) >-
O)
C) MgO -2
A)4 B) 6 C)8 D) 10 E) 14 "' -1
D) CaCl2
E) Fe2O3 +2

3. Aşağıdaki kimyasal türlerden hangisinde oksijen elementi­


6. Lantanit ve aktinitlerle ilgili,
nin yükseltgenme basamağı pozitiftir? (ıH, 6C, 7 N, 80, 9 F)

D) OF2 E) OH·
ı. Periyodik sistemde f bloğunda yeralırlar.
il. İç geçiş metalleri şeklinde adlandırılırlar.
111. 6. ve 7. Periyotta bulunmaktadırlar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 111 B) ı ve il C) ı ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_24


TEST
11
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde Mangan (Mn} elemen­ 10.
tinin yükseltgenme basamağı en büyüktür? (80, 9F, 19K - -X
z7Mn)
A) MnF3 B) Mn02 C) KMn04
n

"'
.o

11111111II11111 T
X, Y, Z, T ve Q element atomlarının periyodik sistemdeki yer­
leri yukarıda verilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) Q bileşiklerinde sadece pozitif(+) değerlik alır.
Elektron Sayısı
B) Y'nin elektron dizilişi ısı 2s2 2p5 şeklindedir.
8.

12 ... - C) Z, alkali metaldir.


D) X elementinin değerlik elektron sayısı 2'dir.
8 - E) T, 7. periyot elementidir.

3 . .. ...
···· ·-

Alt Kabuk
b
'---'--...O.....--''--"-------'-- -
a C

Yukarıdaki grafikte X elementinin temel haldeki orbital türle­


rinde bulunan elektron sayıları gösterilmiştir.
11. Kalay (Sn} elementi bileşiklerinde 2+ ve 4+ yükseltgenme ba­
samaklarına sahip olabilir.
Buna göre X elementi ile ilgili,
1. 4 periyot 5B grubu elementidir.
il. a, b ve c alt kabukları sırasıyla p, s ve d olur.
Buna göre kalay elementiyle ilgili,
1. Periyodik sistemde d bloğunda yer alır.
111. Katı halde elektrik akımını iletmez.
il. Metaldir.
111. Sadece yükseltgen özellik gösteren asitlerle tepkime ve­
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnızı B) Yalnız 111 C) ı ve il rebilir.
D) il ve 111 E) 1 ve 111 yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C} Yalnız 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

9.

7A
1 3. Periyot 1
1A 8A
X y z
Periyodik sistemde yerleri verilen X, Y ve Z elementleriyle 12. Periyodik sistemde IUPAC'a göre 2. grupta yer alan ele-
ilgili; mentlerle ilgili,
1. X bileşiklerinde +1 değerlik alır. ı. Toprak alkali metaller olarak adlandırılırlar.
il. Değerlik elektron sayısı en fazla olan Y elementidir. il. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilirler.
111. Z elementi oda sıcaklığında tek atomlu gaz haldedir. 111. Oda şartlarında katı halde bulunurlar.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 D) il ve 111 E) ı, il ve 111

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
:o
•1 .ı <I 1 • <I o 4 t -• 1 • 1 • ,

E;D:E;E:E.C:B C:E B:B


ÜNiTE MODERN ATOM TEORİSİ

1. Atom kuramına göre, baş kuantum sayısı (n) ile ilgili aşağı- 1 4. 3+
3 1X iyonu ile ilgili;
daki ifadelerden hangisi yanlıştır?
1. Elektron dağılımı 3d8 ile sonlanır.
A) Baş kuantum sayısı, temel enerji düzeyini belirtir ve sıfır­ il. Bütün orbitalleri tam doludur.
dan büyük tam sayıdır.
111. 3. Enerji düzeyinde 18 elektronu vardır.
C
B) n2'nin sayısal değeri, n enerji düzeyindeki toplam orbital "'
>.
yargılarından hangileri doğrudur?
sayısını verir. >-
"'
.o A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il
C) 2n2'nin sayısal değeri, n enerji düzeyinde bulunabilecek
maksimum elektron sayısını verir. D) il ve 111 E) 1, il ve 111

D) 1. enerji düzeyinde en fazla 2 elektron bulunur.


E) 3. Enerji düzeyinde bulunabilecek toplam elektron sayısı
en fazla 32'dir.

2. 9F elementiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 5. X elementi periyodik sistemin 4. periyodunun 3. elementidir.

A) En yüksek enerji düzeyinde 7 elektron bulunur. Buna göre X elementiyle ilgili,


B) 1 elektron alarak oktetini tamamlar. 1. 3A grubu elementidir.
C) Bileşiklerinde yükseltgenme basamağı -l'dir. il. 38 grubu elementidir.
111. Geçiş metalidir.
D) Periyodik sistemde 7A grubunda bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
E) Manyetik kuantum sayısı (m.t): O olan en fazla 4 elektro­
nu vardır. A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111

3. 22Ti elementiyle ilgili, 6. Aşağıda verilen taneciklerden hangisi 802- ile izoelektronik
değildir?
ı. Elektron dağılımı 4s2 3d2 ile sonlanır.
il. 4. periyot 4. grup {IVB) elementidir. A) 12Mg2+ B) ısP5+ D) 9F-
111. s orbitallerindeki toplam elektron sayısı lO'dur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_26


TEST
12
7. Elementlerin periyodik sistemdeki yerleri ve elektron dizi­ 10. Aşağıdaki elementlerden hangisi, en az sayıda elektron ve­
limleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? rerek son yörüngesindeki elektron sayısını S'e tamamlar?
A) Potasyumun ( 19K), elektron dizilimi 4s1 ile sonlanır. C} 19K D} 20Ca E} 21Sc
B) Kalsiyum (20ca), 2A grubunda yer alır.
C) Silisyum (ı4Si), 4A grubunda yer alır.
D) Oksijenin (80), elektron dizilimi 2s 2 2p 2 ile sonlanır.
E) Kripton '36Kr), 8A grubu elementidir.

8. Nötr halde 24 elektronu bulunan elementle ilgili, 11. 7N3-, 9F- ve 12Mg2+ iyonlarının yarıçaplarının karşılaştırıl­
ması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1. Elektron dizilimi; ıs2 2s2 2p6 3s 2 3p6 4s2 3d4 şeklindedir. 2
A} 1 2Mg + < gF- < 1N 3-
il. Geçiş metalidir.
111. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alabilir. B} gF- < 7N3- < 1 2Mg2+
yargılarından hangileri doğrudur? C) 7N 3-< 1 2Mg2+ < gF-
2+
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C} Yalnız 111 D) 7N3- < gF- < 1 2Mg
D) 1 ve il E) il ve 111 E) gF- < 1 2Mg2+ < 7N 3-

9. 12Mg, 16S ve 17CI elementleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden 12. 12X ile 7Y elementleri arasında oluşan kararlı bileşiğin 1 mo­
hangisi doğrudur? lünde toplam kaç tane elektron vardır? {Avogadro sayısı: NA)
A} S elementi metal olarak sınıflandırılır.
B) Birinci iyonlaşma enerjisi en küçük olan element Cl'dir.
C) Atom yarıçapı en büyük olan element Mg'dir.
D} Mg'nin elektron alma eğilimi, S'ninkinden daha fazladır.
E) S'nin elektronegatifliği, Cl'nin elektronegatifliğinden
daha büyüktür.

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11 : 12
, .ı t 1 • <I o 4 1 _, 1 • t - •

:E E;C:D.E:E.D:E C:C A:D


ÜNiTE TEORİSİ
MODERN ATOM TEORİSİ
ÜNİTE TESTİ

1. Bir X element atomunun kütle numarası 65, atom numarası 1 4. Aşağıdaki grafikte bazı elementlerin birinci iyonlaşma enerji­
30'dur. lerinin atom numaralarıyla değişimi verilmiştir.
Buna göre, X elementi ve XO oksit bileşiğiyle ilgili aşağıdaki E, (kJ/mol)
ifadelerden hangisi doğrudur? (80) He
C
Ne
A) XO bileşiğindeki toplam elektron sayısı 43'dür. "'
>.

>-
B) X element atomunun nötron sayısı 30'dur. "'
.o
N
C) X elementi geçiş metalidir.
C
D} X elementi 3. periyottadır. Be o
E} XO bileşiğinde X'in yükseltgenme basamağı +l'dir.
Li Na

o -+--+--+--+--+--+--+--+--+--+--+---- Atom numarası


1 2 3 4 S 6 7 8 9 1011
2.
- Buna göre,
ı. 9F elementi periyodik sistemde 7A grubunda yer alır.
X z n il. Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan He elementidir.
T
111. N elementinin 1.iyonlaşma enerjisinin O elementinden
daha fazla olmasının nedeni 2p orbitallerinin yarı dolu ol­
masıdır.
Yukarıda verilen periyodik sistemde yer alan elementlerle
yargılarından hangileri doğrudur?
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A} Yalnız 111 B) ı ve 111 C) il ve 111
A} X ve Y elementlerinin değerlik elektron sayıları aynıdır.
D} Yalnız il E) 1, il ve 111
B} X ve Q elementlerinin en yüksek enerjili orbitallerinin
baş kuantum sayıları aynıdır.

C} R elementinin katman sayısı 3'tür.

D) T elementi 4. Periyotta yer alır.


5. Aynı periyotta bulunan X, Y ve Z baş grup elementlerinin birin­
E} Z elementi ametaldir.
ci iyonlaşma enerjileri arasındaki ilişki X > Z > Y şeklindedir.

Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin atom numarası aşağı­


dakilerden hangisindeki gibi olamaz?
3. X, Y ve Z element atomlarının elektron dizilişleri aşağıda ve­
rilmiştir.
X y z
A) 17 16 ıs
X: ls2 2s1
B) 16 12 13
Y: ıs2 2s2 2p 3
C} 18 16 17
Z: 1s2 2s2 2p 5 D) 7 5 6
Buna göre X, Y ve Z elementleriyle ilgili aşağıdakilerden E) 14 13 12
hangisi yanlıştır?
A} X element atomunun 1 tane değerlik elektronu vardır ve
2s orbitalinde bulunur.
6. Periyodik sistemle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yan­
B} Y ve Z element atomlarının s ve p olmak üzere iki tür or­ lıştır?
bitali vardır.
A) Geçiş metalleri d bloğunda yer alır.
C} X, Y ve Z element atomlarının açısal momentum kuan­
tum sayısı (.f} O olan orbitalleri tam doludur. "'

B) VA grubu elementlerinin elektron dağılımı s2p 3 ile biter.

D) X element atomu bir elektron vererek soygaz elektron � C) IA grubu elementlerinin tamamı metaldir.
düzenine ulaşır.
"'
D) 8A grubu elementleri küresel simetri özelliği gösterir.
E} X ve Y elementleri X3Y bileşiğini oluşturur. E) 8 Tane A grubu vardır.

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI I_ 28


TEST
13
7. Aşağıda bazı elementlerin periyodik sistemdeki yerleri veril­ 10. Sodyum (Na) element atomunun iyonlaşmasıyla ilgili,
miştir.
- - a. Na(g}--+ Na+(g} + e-

b. Na+(g} Na2+(g} + e-
Na s değişimleri verilmiştir.
Ca Sc Br
"'
>.

>- (Em ve En, iyonlaşma enerjileri olup sayısal değerleri sıfırdan


büyüktür.}
Bu elementlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Buna göre,
A) Ca element atomu, bileşiklerinde +3 yükseltgenme basa­ 1. Em, Na elementinin birinci iyonlaşma enerjisi, En ise ikin­
mağına sahiptir. ci iyonlaşma enerjisidir.
B) Na, bir toprak alkali metalidir. 11. Em> En'dir.
111. Na+ iyonunda elektron başına düşen çekim kuweti, Na
C) S elementi periyodik sistemde 4. periyot 6A grubunda ye­
atomundakinden daha fazladır.
ralır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Sc elementi, 18 grubunda yeralır.
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) ı ve il
E) Br element atomu, bir elektron alarak oktetini tamam­
lar. D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

8. ızMg ve 13AI elementleriyle ilgili, 11. 3 Li, 11Na, 19K elementlerinin hidroksitlerinin gaz fazındaki
bazlık kuwetlerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangi­
1. IUPAC sistemine göre Mg 2. grupta, Al ise 3. grupta bulu­ sinde doğru olarak verilmiştir?
nur.
A) Li>Na> K B) Li > K> Na C) K>Na> Li
il. Her iki element de metal olarak sınıflandırılır.
111. Periyodik sistemde her iki elementin de periyot numara­ D) K > Li > Na E) Na> K> Li
sı 3'tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1, il ve 111 B) Yalnız il C) 1 ve il
12. 1. İyonlaşma enerjisi (kJ/mol)
D) il ve 111 E) 1 ve 111
1402

1314 .. .... .........


9.

- 3A
-
8A 1086 ... .

68 Ar
Fe Ga '-------'----'--'--- Element
X y z atomu

Birinci iyonlaşma enerjileri yukarıdaki grafikte verilen X, Y


Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri verilen elementlerle ve Z elementleri baş grup elementleridir ve atom numara­
ilgili, ları ardışıktır. Y elementi IUPAC'a göre periyodik sistemde
1. Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan Ar'dir.
15 grupta yer alır.

il. Galyum (Ga) p bloğu elementidir. Buna göre X, Y ve Z elementlerinin 1. elektron ilgilerinin
111. Demir (Fe) d bloğu elementidir. karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
verilmiştir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) X > Y > Z B} Y > Z > X C) Z > Y > X
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) Y > X > Z E) Z > X > Y
D) il ve 111 E} 1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
1 .ı f 1 • .ı I O 1 -• 1 , 1 • •

:C E;C;E;s:c_E;D E;D C;E


MODERN ATOM TEOR İSİ
TEORİSİ
ÜNiTE

1 ÜNİTE TESTİ

1. X, Y, Z, Q elementleri ve periyodik sistemdeki yerleriyle ilgili 1 4.

ıt ıt t t
1s2 2s2 2p3
bilgiler şöyledir:
1. i
ıt ıt t ı
• X elementinin elektron dağılımı 2p ile bitmekte ve tam do­
ludur. 11. t
• Y element atomunun proton sayısı en azdır. C

"' 111. ıt ıt ı ı ı
ıt
>.

ıt ıt ı
• Y ile Z aynı gruptadır ve Y'nin 1 . iyonlaşma enerjisi Z'nin- >--
"'
kinden büyüktür. .o iV
• Q elementinin proton sayısı Y'ninkinden fazladır.
Buna göre X, Y, Z, Q elementlerinin periyodik sistemdeki 7N elementine ait yukarıdaki orbital diyagramlarından
yerleri için aşağıdaki gösterimlerden hangisi doğru olabilir? hangileri doğrudur?

A) Y Q X B) Z Q X C) 1 y I QI I z 1
X A) 1 ve 111 B) il ve iV C) il ve 111

z y D) il, 111 ve iV E) 1, il ve 111

D) Q Y X E) Y Z X
z Q

2. Periyodik sistemin aynı periyodunda yeralan X, Y ve Z baş


grup elementleriyle ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 5. 34Se4+ iyonunun elektron dizilişi aşağıdakilerden hangisin­
de doğru olarak verilmiştir?
• X elementi oktetini tamamlamıştır.
• Z elementi 6A grubundadır. A) [ 18Ar]: 4s2 3d10 B) [ı8Ar]: 3d1 0 4p2
• Y elementinin elektronegatifliği en fazladır. C) [18Ar]: 4s2 3d8 4p2 D) [ 18Ar]: 4s2 3d6 4p4
Buna göre X, Y ve Z elementlerinin atom numaralarının E) [18Ar]: 3d8 4p4
artış sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril­
miştir?
A) Z, Y, X B) X, Y, Z C) Y, Z, X

D) Z, X, Y E) Y, X, Z

3. Aşağıdaki taneciklerden hangisinin elektron dağılımı yanlış ı 6. 10Ne elementine ait 2s ve 2p orbitalleri için aşağıdakilerden
verilmiştir? hangisi aynıdır?
A) 17 CI: ıs2 2s 2 2p6 3s 2 3p 5 A) Enerjileri
B) 19 K: ıs2 2s2 2p6 3s 2 3p6 4s 1 B) Orbital şekilleri
C) 21 sc: ısı ısı 2p6 3s2 3p6 4s2 3dl C) Açısal momentum kuantum sayıları
D) 26 Fe3+ : ısı ısı 2p6 3s2 3p6 3d5 D) Baş kuantum sayıları
E) 24 Cr3+ : ıs2 ısı 2p6 3s 2 3p6 3d4 E) içerdikleri toplam elektron sayıları

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
14
7. Periyotları farklı olan iki element için, 10. • p blok elementidir.
1. Değerlik elektron sayıları • Başkuantum sayısı 3'tür.
il. Değerlik orbital türleri • Temel halde 3 tane eşleşmemiş elektronuvardır.
111. s orbitallerinin en büyük başkuantum sayısı • Ametaldir.

iV. En yüksek enerjili orbitalin (n+f) değeri Yukarıda X elementi için bazı bilgilerverilmiştir.
niceliklerinden hangileri aynı olabilir? Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) 1ve il C) 1, ilve 111 A) Periyodik sistemin 3. periyodunda bulunur.

D) ilve iV E)l,llvelV B) Değerlik elektronları s ve p orbitallerindedir.

C) Oksijence zengin oksitleri asidik özellik gösterir.


D) Bileşiklerinde pozitif ya da negatif değerlik alabilir.

E) İyonlaşma enerjisi aynı periyotta kendisinden sonra ge­


len elementten küçüktür.

8.
·····"• Na + 1/2
:
:
:
: . ' '
• •
••;------ııı-,:•• .
1 1
ı-.,:
. '' 11. • CO2
rcı:99 pm
• NaHCO3
• C2H2
11Na ve 17cı elementleri Nacı bileşiğini oluşturmaktadır.
Bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? {pm: piko­ Yukarıda verilen bileşiklerle ilgili,
metre)
1. co2 asidik özellik gösterir.
+
A) Na iyonunun iyonik yarıçapı 186 pm'den daha küçüktür. il. NaHCO3 bileşiğinde karbon elementi 4+ yükseltgenme
B) cı- iyonunun iyonik yarıçapı 99 pm'den daha büyüktür. basamağına sahiptir.
111. Karbon her üç bileşikte de pozitif değerlikler almıştır.
C) Oluşan Nacı bileşiği iyonik bağlıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D)CI elementininvan der waals yarıçapı 99 pm'dir.
A) Yalnız il B) 1ve il C) 1ve 111
E) Na element atomunun metalik yarıçapı 186 pm'dir.
D) ilve 111 E) 1, ilve 111

9. A grup elementi olan X'in değerlik elektron sayısı 2'dir. 12. Kararlı bileşiklerinde 1-, 7+ ve bu değerler arasında bazı po­
zitif değerlikleri alan X elementi için,
Buna göre,
1. 7A grubunda bulunur.
1. X elementi soygazdır.
il. Oksijenle yaptığı bileşiklerde, oksijen sayısı arttıkça yük­
il. Oda sıcaklığında katı haldedir.
seltgenme basamağı artar.
111. Bileşiklerinde pozitif değerlik alır.
111. Bileşiklerinde her zaman soygaz elektron düzenindedir.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) 1ve il C) 1ve 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
D) ilve 111 E) 1, ilve 111
D) 1ve il E) 1ve 111
1. Gazlarla ilgili; 4. Bir miktar gaz örneği 0,750 atm basınç altında 400 ml hacim
kaplamaktadır.
1. Bütün gaz karışımları homojendir.
ı ı. Gaz tanecikleri yüksek sıcaklıklarda daha hızlı hareket Sıcaklık sabit tutularak basınç 1,20 atm yapıldığında, bu gaz
eder. örneği ne kadar hacim kaplar?
111. Gazlar bulundukları kabı tamamen doldurur. A)105 8)125 C)200 D)225 E)250
ifadelerinden hangileri doğrudur? "'
.o
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E)1, il ve 111

5. Sabit basınçlı kapalı bir kapta 27 °C'da, 120 ml hacim kapla­


yan He gazı bulunmaktadır.
Sıcaklık 227 °C'ye çıkarılırsa kabın son hacmi kaç ml olur?
2. Gazları niteleyen büyüklüklerle ilgili dönüşümlerden han­ A)240 8)220 C)200 D)110 E)55
gisi yanlıştır?
A)1 atm = 760 mmHg'dır.
B)21 torr = 21 mmHg'dır.
C)23°( = 250 K'dır.
D)0,5 L =500 ml'dir.
E)1 mol atom = 6,02 x 1023 tane atom

3. P.V=n .R.T 6. Serbest pistonlu bir kapta bulunan 22 gram CO2 gazına ait
hacim-sıcaklık grafiği aşağıda verilmiştir.
Yukarıdaki denklem, ideal gaz denklemi olarak adlandırılır. V (L)
İdeal gaz denkleminde yer alan nicelikler ve bu denklemde
kullanılması gereken birimlerden hangisi yanlış verilmiştir?
5,6
Sembol Nicelik Birim
-273 o T(OC)
A) p Basınç atm
Buna göre kabın bulunduğu ortamın dış basıncı kaç cmHg'dir?
8) V Hacim L
(C: 12, O: 16 g/mol)
C) n Tanecik sayısı mol "'
A)19 8)38 C}57 D)76 E)152
D) T Sıcaklık oc :,;:.

"'
E) R İdeal gaz sabiti L.atm/mol.K

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 32


TEST
15
7. 6 gram X gazı 27 °C'da 410 ml hacimli kapta 12 atm basınç 10. O °C'de 5,6 L'lik sabit hacimli bir kaptaki 1 mol COCl2 gazının
yapmaktadır. %50'si,
Buna göre X gazının molekül ağırlığı kaç gram/mol'dür? COCl2(g)--+ CO(g)+ Cl 2(g)
A)30 B) 32 ()44 D)56 E) 60 "' tepkimesine göre ayrışıyor.
"' Buna göre,
"'
1. 0,5 mol COCl 2 gazı ayrışır.
il. 14 gram CO gazı oluşur.
111. Aynı sıcaklıkta toplam gaz basıncı 6 atm'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (C: 12, O: 16 g/mol)
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

8. Grafikteki X ve Y doğruları, bir miktar ideal gazın, farklı ba­


sınçlardaki hacim-sıcaklık değişimlerini göstermektedir.
Hacim (L)
X
y

A o Sıcaklık

Bu grafikle ilgili,
ı. Sıcaklık birimi °C'dir. 11. Siklopropan (C3HG)genel anestezide kullanılan bir gazdır.
il. A noktası -273'ü göstermektedir. Bu gazın 27 °C'de yoğunluğu 1,4 g/L olduğuna göre, basıncı
111. X doğrusu daha yüksek basınçta elde edilmiştir. kaç atm'dir? (C3H6 = 42 g/mol)
yargılarından hangileri doğrudur? A)0,41 B) 0,82 C)1,23 D) 1,64 E) 2,05
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı, il ve 111

9. 20 g CaCO3 katısı, 12. Bir gölün dibinde bulunan hava kabarcığının hacmi 5,46 ml
sıcaklığı O °C ve gölün dibindeki basınç 3,2 atm'dır.
CaCO3(k)--+ CaO(k)+ CO2(g)
Gölün dibinden suyun yüzeyine çıkan, hava kabarcığının 1
tepkimesine göre 273 °C'de tamamen parçalanıyor. atm basınç ve 27 °C'de hacmi kaç ml'dir?
Buna göre oluşan C02 gazı 273 °C'de 5,6 L'lik sabit hacimli A} 4,8 B) 9,6 C)19,2 D)22,4 E)24
kapta kaç atm basınç yapar? (CaC03 : 100 g/mol)
A) 0,4 B)0,8 C)1,2 D)1,6 E)3,2
1. Gazların temel dört özelliğinden biri olan gaz basıncıyla ilgi- ı 4.
li aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Gazların kabın iç yüzeyine çarparak birim yüzeye uygula-


dıkları dik kuvvete basınç denir.
B) S i birim sisteminde basınç birimi paskaldır.
C) Açık hava basıncı manometre ile ölçülür. "'
Şekildeki kaplar arasındaki musluk açılarak sabit sıcaklıkta
.o
D) Gazlar, içinde bulunduğu kabın her noktasına aynı basın­ yeterince bekleniyor.
cı yapar. Buna göre,
E) İdeal gaz denkleminde gaz basıncı birimi atm kullanılır. 1. Gazın son hacmi 5 L olur.
il. Kaptaki son basınç 180 mmHg'dır.
ili. He gazı homojen olarak tüm kabı doldurur.
yargılarından hangileri doğrudur?

2. Camdan yapılmış sabit hacimli bir kaptaki gazın sıcaklığı A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız ili
300 K'den 127°C'a getiriliyor. D) 1 ve ili E) 1, il ve ili
Buna göre,
1. Gaz basıncı artar.
5. Serbest pistonlu bir kapta bulunan bir miktar X gazı ile ilgili,
il. Gazların kinetik enerjisi azalır.
p V V
111. Taneciklerin ortalama hızı azalır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
""
V T(K) n
D) 1 ve il E) il ve ili n, T sbt P, n sbt P, T sbt

111

yukarıda verilen grafiklerden hangileri doğrudur?


A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız ili
3.
D) 1 ve il E) 1, il ve ili

He(g)
6. Basınç (atm)
a b
1 ··· A
Belirli bir sıcaklıkta sabit hacimli a kabında Hı ve serbest pis­
tonlu b kabında ise He gazı bulunmaktadır. Bu kaplara; : B
0,5 ···:·····.
: '

1. a kabına Hı gazı ekleniyor.


il. b kabı ısıtılıyor. 4 V
Hacim (L)
işlemleri uygulanıyor. Sabit sıcaklıkta bir miktar gazın basıncının hacmiyle değişim
Buna göre, her iki işlemde gaz basıncındaki değişim aşağı­ grafiği yukarıda verilmiştir
dakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Buna göre,
il 1. A noktasında basınç ı atm, B noktasında ise 0,5 atm'dir.
A) Artar Artar il. B noktasında gaz hacmi 8 L'dir.
"' ili. A ve B noktalarında P.V çarpımları eşittir.
B) Artar Değişmez
C) Artar Azalır � yargılarından hangileri doğrudur?
"'
D) Değişmez Artar A) Yalnız 1 B) Yalnız ili C) ı ve il
E) Değişmez Değişmez D) il ve ili E) 1, il ve ili

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_34


TEST
16
7. 1. Boyle - Mariotte yasası a. Basınç - hacim ilişkisi 10.
il. Charles yasası b. Basınç - sıcaklık ilişkisi Cıva He(g)-- ·
111. Gay - Lussac yasası c. Hacim - sıcaklık ilişkisi Cıva­
He(g)- ( ; G;ı---·Po Cıva -- lh cm
Yukarıda bazı gaz yasaları ve gaz özellikleri arasındaki ilişkiler � h cm
verilmiştir.
C H (g)
Po
Buna göre, aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? il 111
Aynı ortamda bulunan şekildeki tüplerde eşit miktarlardaki
A) 1-a B) 1-a C) 1-b D) 1-b E) 1-c
He gazları h cm yüksekliğindeki civa ile kapatılmıştır.
11-b 11-c 11-a 11-c 11-b
Tüpler şekildeki gibi dengede olduğuna göre, He gazlarının
111-c 111-b 111-c 111-a 111-a basınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1>il>111 B) 1> 111>il C) 11> 111> 1
D) 111> 1>il E) 111>il> 1
8. P(atm)
X
11. • •
,,. 2V

V
= He
-1 o

27 °C'da şekildeki serbest pistonlu kapta bulunan He gazının


Mol sayıları eşit olan X, Y ve Z gazlarına ait basınç - sıcaklık hacmi V litredir.
değişimini gösteren grafik yukarıda verilmiştir.
Buna göre,
Buna göre X, Y ve Z gazlarının bulundukları kapların ha­
cimleri arasındaki ilişki, aşağıdakilerden hangisinde doğru ı. Sıcaklığı 54 °C'ye çıkarmak
verilmiştir? il. Sabit sıcaklıkta eşit kütlede He gazı eklemek
A) X>Y >Z B) X = Y = Z C) X > Z > Y 111. Mutlak sıcaklığı iki katına çıkarmak
işlemlerinden hangileri yapılırsa gaz hacmi 2V litreye çıkar?
D) Y >Z>X E) Z>Y >X
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111
9. Farklı kaplarda bulunan ve mol sayıları eşit olan X ve Y gazla­
rının basınç - sıcaklık grafiği aşağıda verilmiştir.
Basınç (P)
12.
X
m (g)

Buna göre,
ı. A noktası mutlak sıfır noktasıdır. 2 4 V (L)
il. Eşit sıcaklıkta X gazının basıncı, Y'ninkinden büyüktür. Deniz seviyesinde, ideal pistonlu bir kapta bulunan X gazının
111. X gazının bulunduğu kabın hacmi, Y gazının bulunduğu kütle - hacim grafiği yukarıda verilmiştir.
kabın hacminden daha küçüktür.
Kabın bulunduğu ortamın sıcaklığı 0°C ise, X gazı aşağıdaki­
ifadelerinden hangileri doğrudur? lerden hangisi olabilir? (N: 14, O: 16 g/mol, deniz seviyesin­
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il de dış basınç 1 atm'dir.)
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 A)02 B) N2 C) NO D) N20 E) N02

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
, � t 1 • .ı 1 .ı 1 -O 1 , 1 • •

:C A;B:o;o:E.B;E E:A E:B


1. 1l 4. 1 atm
0,5 L

"'
Manometre 2
"'
>. M 503
1. Kap il. Kap "' gazı 1
Yukarıda verilen sistemde 27 °C'de 8 g CH4 gazı bulunmak­
tadır. Dış basıncın 1 atm olduğu bir ortamda ideal pistonlu kapta
20 g 503 gazı bulunmaktadır.
Buna göre,
Kaba sabit sıcaklıkta 40 g daha S03 gazı eklenerek piston
1. 0,5 mol CH4 gazı bulunur. 2 konumuna getirilirse gaz basıncı kaç atm olur? (O: 16, S:
il. Manometreden okunan basınç 24,6 atm'dir. 32 g/mol)
111. M musluğu açılırsa manometreden okunan basınç 8,2
A) 1,5 B) 2 C) 3 D) 4,5 E) 5
atm olur.
yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1, C: 12 g/mol)
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
5. Aynı basınç ve sıcaklıktaki CO ve COı gazlarının hacimleri
eşittir.
Buna göre,
ı. Gazların mol sayıları eşittir.
2.

-
1. Kap

2.Kap il. CO'in kütlesi, COı'in kütlesinden fazladır.
111. Gazların özkütleleri eşittir.

- -
� �

� yargılarından hangileri doğrudur? (C: 12, O: 16 g/mol)

N20 ., A) Yalnız 1
D) 1 ve 111
B) Yalnız 11
E) il ve 111
C) Yalnız 111

He

2L ll

Aynı ortamda serbest pistonlu kaplarda bulunan 1. kapta 22


g NıO gazı, 2. kapta ise bir miktar He gazı bulunmaktadır. 6. P(atm)

Buna göre 2. kapta bulunan He gazı kaç gramdır? 1,5 A


(He: 4, N: 14, O: 16 g/mol)
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 4
B
0,5

� -
+-- - -
-+--- V(L)
11,2 33,6

Şekildeki grafik O °C'de bir miktar Hı gazının basınç-hacim


3. İdeal pistonlu bir kapta bulunan gazın sıcaklığı 25 °C'den ilişkisini göstermektedir.
50 °C'ye çıkarılıyor.
Buna göre,
Buna göre,
ı. Basınç ile hacim ters orantılıdır.
1. Gaz basıncı değişmez. il. A ve B noktalarında P.V çarpımları eşittir.
il. Gaz hacmi 2 katına çıkar. 111. Kaptaki Hı gazı 4 gramdır.
111. Gazın ortalama kinetik enerjisi artar. yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1 g/mol)
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_36


TEST
17
7. 10. 27 °C'deki 4,1 atm basınç altında ideal pistonlu kapta bir
miktar NO gazı bulunmaktadır.
Buna göre,
ı. Gazın özkütlesi 5 g/L'dir.
il. Eşit kütlede C2H6 gazı eklenirse gaz yoğunluğu artar.
>-"'
>.

111. Sıcaklık 127 °C'ye çıkarılırsa gaz yoğunluğu değişmez .


Şekildeki ideal pistonlu kapta C3H8 gazı bulunmaktadır. Kaba yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1, C: 12, N: 14, O: 16 g/
sabit sıcaklıkta bir miktar daha C 3H8 gazı ekleniyor. mol)
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Kabın hacmi artar. D) 1 ve il E) 1, il ve 111
B}Gaz basıncı değişmez.
C) Gaz yoğunluğu artar. 11. Basınç (atm)
D} Gazın mol sayısı artar.
1 ···· A
E) Taneciklerin ortalama kinetik enerjisi değişmez.
0,25 ··········: B
---
2 V
Hacim (L)
Sabit sıcaklıkta bir miktar gazın basıncının hacmi ile değişim
grafiği verilmiştir.
8. Şekildeki esnek balon içerisinde bulunan 19,2 g 03 gazının
tamamı sabit sıcaklıkta, Gazın yoğunluğu A noktasında 1,2 g/L olduğuna göre B
noktasındaki hacmi ve yoğunluğu aşağıdakilerden hangi­
sinde doğru olarak verilmiştir?
tepkimesine göre 02 gazına dönüşüyor. 03
>- Hacim Yoğunluk
500 ml "'
Buna göre, A) 2 0,3
1. 0,4 mol 02 gazı oluşur. B} 8 0,4
il. Balonun son durumdaki hacmi
C) 1 2,4
750 ml olur.
111. Balondaki gaz yoğunluğu azalır. D) 2 0,6
yargılarından hangileri doğrudur? (O: 16 g/mol) E) 8 0,3
A} Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111
12. Po = ?

X(g) 36 cm ı
Hg-- 24cm Hg ----- 24cm

i X(g)-·· 18cm
P0 = 74 cmHg
9. Sabit hacimli 11,2 L'lik bir kapta O °C'de 0,1 mol N205 gazı, Şekil 1 Şekil 2

Şekil l'deki kapiler borunun bulunduğu ortamda açık hava


tepkimesine göre aynı sıcaklıkta tamamen parçalanıyor. basıncı 74 cmHg'dır. Bu kapiler boru sabit sıcaklıkta Şekil
2'deki ortamda ters çevrilerek dengeye geliyor.
Buna göre son durumda kaba uygulanan toplam gaz basın­
cı kaç atm olur? Buna göre Şekil 2'deki ortamın açık hava basıncı kaç cm­
Hg'dir?
A}0,2 B) 0,3 C) 0,4 D}0,5 E) 0,6
A}38 B) 64 C} 72 D}76 E) 82
1. Sabit hacimli bir kap içerisinde bulunan 2 mol 02 ve3 mol He 1 4.
gazlarından oluşan karışımın toplam basıncı 10 atm'dir.

Buna göre He gazının kısmi basıncı kaç atm'dir?


A)2 B)3 C)4 D)5 E) 6

"'
o
.o
İdeal pistonlu kapta l'er mol H2 ve CH4 gazları bulunuyor.
Kaba sabit sıcaklıkta 2 mol H2 gazı ilave ediliyor.

Buna göre H2 ve CH4 gazlarının kısmi basınçları nasıl değişir?

H2'nin kısmi basıncı CH4°ün kısmi basıncı


A) Artar Artar
B) Artar Azalır
C) Artar Değişmez
D) Değişmez Değişmez
E) Azalır Artar
2. 11,2 L'lik bir kaba 7 g N2 ve 22 g CO 2 gazları konuluyor.
Sıcaklık 273 °C olduğuna göre, N2 gazının kısmi basıncı ve kap-
taki toplam gaz basıncı kaç atm'dir? (C: 12, N: 14, O: 16 g/mol)
N2'nin kısmi basıncı Toplam basınç

A) 1 3
B) 2 3
5. Sabit basınçlı bir kapta bulunan 0,5 mol N2 ve 0,6 mol H2
C) 1 2 gazları,
D) 2 4
E) 1 4 o
denklemine göre tam verimle tepkimeye giriyor.

Tepkime sonunda kaba yapılan toplam basınç 140 cmHg ol­


duğuna göre NH3 gazının kısmi basıncı kaç cmHg'dir?
A)30 6)50 C)70 D)80 E) 110

6.
2 atm
3. Kapalı sabit hacimli bir kaptaki 5 g Ne gazının basıncı 20 3 atm
mmHg'dir.

Aynı sıcaklıkta kaba kaç gram He eklenirse toplam gaz ba­


sıncı 80 mmHg olur? (He: 4, Ne: 20 g/mol)
3L
A)l B) 2 C)3 D)4 E) 8
Şekildeki sistemde oda sıcaklığında bulunan kaplar arasında­
ki musluklar açılıyor.

"' Buna göre son durumda toplam gaz basıncı kaç atm olur?
A) 2,5 B)3 C)3,5 D)4 E) 4,5

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_38


TEST
18
7. 10. KCIO3 katısının ısıtılarak bozunması sonucunda ortaya çıkan
0 2 gazı su üzerinde toplanmaktadır. 27° C'de ve 787 torr ba­
-P0 = 1 atm sıncında toplanan 02 gazının hacmi 1,23L'dir.

Buna göre elde edilen 02 gazı kaç gramdır? (O: 16 g/mol,


2L KLMNO P C 27°C'de suyun buhar basıncı 27 mmHg'dir.)
"'
>.

>--
"' A)0,8 B) 1,6 C)3,2 D)4,8 E) 9,6
Yukarıdaki sistemde kaplar arasındaki musluk açıldığında
serbest piston hangi noktada durur? (Her bölmenin hacmi
1 L'dir.)
A)L B) M C)N D)O E) p

11. 1 atm
8. ideal piston

He gazı H2 gazı

2V
A B C D E F G
Kaplar arasındaki musluk açıldığında,
Yukarıdaki kapta serbest piston He ve H2 gazları arasında C
noktasında dengededir. CO(g)+ 1/2O2 (g)--. CO2(g)

Buna göre He gazının mol sayısının H2 gazının mol sayısına tepkimesi gerçekleşiyor.
oranı kaçtır? Tepkime tamamlandıktan sonra kabın mutlak sıcaklığı iki
A) 1/2 B) 1/3 C) 1 D)2 E) 3 katına çıkartıldığına göre son basınç kaç atm olur?
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D)2 E) 2,5

12. Kapalı bir kap içerisinde bulunan ideal gaz karışımıyla ilgili,
9. Şekildeki kapta 25°C'de buharıyla dengede bulunan suyun
üzerinde bir miktar He gazı bulunmaktadır. Sabit sıcaklıkta 1. Toplam gaz basıncı, karışımı oluşturan gazların kısmi ba­
piston 2 noktasına kadar itiliyor. sınçlarının toplamına eşittir.
il. Bileşenlerin kısmi basınçları, toplam basınç ile o gazın
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
mol kesrinin çarpımına eşittir.
A)H2O gaz miktarı azalır. r"
111. Bileşenlerin mol sayılarının artışı, toplam basıncı artırır .

B) H2O sıvı miktarı artar. yargılarından hangileri doğrudur?
3
C) Suyun buhar basıncı artar.
2
He(g) A)Yalnız ı B)Yalnız 111 C) 1 ve il
D)He'un kısmi basıncı artar. H2O(g) D)il ve III E)1, il ve ili
1
E)Toplam gaz basıncı artar. H2O(s)

1 2: 3 4: 5: 6 7: 8 9 : 10 11: 12,
.E. . A:c:s:o:s
. ' . . '. . . . . .. . . o:A
. . .. . .c:s
. ,. . . . o:E:
'. .. • • •• • ••• ' • • •• •• • • •• •• • • •• 1. •

. . . . .,
1.

T, 2V, 3P
T, 3V, P
Şekildeki sabit hacimli kapta bulunan gazların toplam basıncı
4 atm'dir. "' Şekildeki sistemde kaplar arasındaki musluk açılarak gazların
.o
sabit sıcaklıkta karışması sağlanıyor.
Buna göre,
Son durumda kaptaki toplam gaz basıncı kaç P'dir?
1. Toplam 2 mol gaz bulunur.
il. 02 gazının kısmi basıncı 2 atm'dir. A) 1,2 B) 1,8 C} 2,4 D) 3,2 E) 4,8

111. 02 gazının mol kesri 0,S'tir.


yargılarından hangileri doğrudur? (He: 4, O: 16 g/mol)
A) Yalnız I B) Yalnız il C} Yalnız 111

D) 1 ve il E) ı, il ve 111

5. ideal piston

2. n mol
0,8 mol Ne
He(g)

o 1 2 3 4 5 6

Sabit hacimli kapta CO ve CO2 gazları bulunmaktadır. Şekildeki He ve Ne gazları bulunan sistemde ideal piston
Sabit sıcaklıkta kaba bir miktar C02 gazı eklendiğinde gaz­ dengededir.
ların kısmi basınçları ve toplam gaz basıncı nasıl değişir? Buna göre,

Pcoı Pco Proplam


ı. He ve Ne gazlarının basınçları eşittir.
il. 0,4 g He gazı bulunur.
A) Artar Değişmez Artar
111. Sabit sıcaklıkta M musluğu yardımıyla kaba 0,4 mol He
B) Artar Değişmez Değişmez gazı eklenirse piston 3 noktasında durur.
C} Artar Artar Artar yargılarından hangileri doğrudur? (He: 4 g/mol)
D) Değişmez Artar Azalır A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
E) Azalır Azalır Değişmez D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111

3. İdeal pistonlu bir kapta bir miktar SO2 gazı bulunmaktadır. 6. P0 = 1 atm
Kaba sabit sıcaklıkta eşit kütlede 02 gazı ekleniyor.

Buna göre,
ı. Kabın hacmi 3 katına çıkar.
2L
il. Toplam gaz basıncı 2 katına çıkar. 3L

111. SO 2 gazının kısmi basıncı değişmez. Şekildeki sistem açık hava basıncının 1 atm olduğu bir or­
yargılarından hangileri doğrudur? (O: 16, S: 32 g/mol) tamda bulunmaktadır.
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111 Sabit sıcaklıkta kaplar arasındaki musluk açıldığında esnek
D) 1 ve il E) 1 ve 111 balonun hacmi kaç L olur?
A}8 8)9 C) 10 0}11 E}12

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 40


TEST
19
7. 2. kap 10. O 1 2 3 4

ı--- Pd,ş = 1 atm

1L V ideal piston
"'
Aynı sıcaklıkta bulunan kaplar arasındaki musluk açılıyor. .o
Son durumda Cl2 gazının kısmi basıncı 0,8 atm olduğuna Yukarıdaki dengede bulunan sistemde açık hava basıncının
göre, 1 atm olduğu bir ortamda sabit sıcaklıkta kaplar arasındaki
musluk açılıyor.
ı. 2. kabın hacmi 4 L'dir.
il. Son basınç 1,8 atm'dir. Son durumda ideal piston 3 noktasında durduğuna göre X2
gazının ilk durumdaki basıncı kaç atm'dir? (Bölmeler eşit
111. Cl2 gazının molce %20'si 1. kaba geçmiştir. aralıklıdır ve her bir bölme 1 L'dir.)
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 B)1,5 C)2 D)2,5 E) 3
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)l velll E)1, il ve 111

11. Kapalı basınca dayanıklı camdan yapılmış kap içerisinde bir


miktar COCl 2 gazı vardır. Sabit sıcaklıkta,
8. Sabit hacimli bir kapta bulunan NH3 ve He gaz karışımında- COCl2(g)--+ CO{g)+ Cl2(g)
ki NH3 gazının kısmi basıncını arttırmak için,
tepkimesi tam verimle gerçekleşmektedir.
ı. Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar daha NH3 gazı eklemek,
Bu sistemle ilgili,
il. Kabın sıcaklığını arttırmak,
1. CO ve Cl2 gazlarının kısmi basınçları eşittir.
111. Sabit sıcaklıkta kaba bir miktar daha He gazı eklemek,
il. Kaptaki gaz basıncı iki katına çıkar.
işlemlerinden hangileri uygulanabilir?
111. Kaptaki toplam mol sayısı artar.
A) Yalnızı B)Yalnız 111 C)1 ve il
yargılarından hangileri doğrudur?
D) 1 ve 111 E)il ve 111
A) Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)1 ve il E)1, il ve 111

9.

12.

Şekildeki sabit hacimli kapalı kap içerisinde eşit kütlede co2 2V, T
ve C3Hs gaz karışımı vardır. 3V, T

Buna göre C02 ve C3H 8 gazlarına ait; Şekildeki sistemde musluk açıldığında sabit sıcaklıkta

ı. Mol sayıları CO{g)+ Cl2(g)--+ COCl2(g)


il. Kısmi basınçları tepkimesi tam verimle gerçekleşiyor.
111. Ortalama kinetik enerjileri Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
özelliklerinden hangileri her iki gaz için de aynıdır?
A) Başlangıçtaki CO gazının mol sayısı Cl2'den fazladır.
(H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
'>- B)cı2 gazı sınırlayıcı bileşendir.
A)Yalnız 1 B)Yalnız 111 C) 1 ve il
-"'

C)Sistemin son basıncı 0,8 atm'dir.
D)il ve 111 E)1, il ve 111
D)Son durumda CO gazının kısmi basıncı 0,2 atm'dir.
E)Son durumda cocı2 gazının mol kesri 0,25'tir.

: 1
•1 .ı
2: 3: 4
f 1 <I
5: 6 7:8
o <I 1 .•
9 ; 10 11; 12
1 • 1 - •

:E A;A:B;D:C.E:C E:C E:E


1. 4. Kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta,

• 0,1 mol NO 2

• 0,2 mol N2 O5
• 0,5 mol N2

"' gazları bulunmaktadır.


Şekildeki sabit hacimli kap içerisinde bulunan gazların,
.o
Buna göre
1. Hacimleri
il. Ortalama kinetik enerjileri 1. Gazlar homojen bir karışım oluşturur.

111. Kısmi basınçları il. N 2 gazının kısmi basıncı diğerlerinden fazladır.

niceliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır? (H: 1, C: 12 g/ 111. N 2Os'in mol kesri 0,25'tir.
mol) yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve il E)1 ve 111 D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

2.

Ne(g)
5. 1. kap 2. kap

Şekildeki ideal sürtünmesiz pistonlu kapta bir miktar Ne gazı


vardır. Kaba M musluğu yardımıyla sabit sıcaklıkta CH 4 gazı
ekleniyor. I \

"' Etil T Su
Buna göre, kapta bulunan Ne gazının yoğunluğu ve kısmi '-
>- alkol hl
"'
>- .......i.
basıncındaki değişim aşağıdakilerden hangisinde doğru ve­
rilmiştir? (H: 1, C: 12, Ne: 20 g/mol) F
Cıva
Yoğunluk Kısmi Basınç
A) Artar Azalır Yukarıdaki sistemde ı ve il balonlarında aynı sıcaklıkta buha­
rıyla dengede etil alkol ve su sıvıları bulunmaktadır.
B) Azalır Azalır
C) Artar Değişmez Buna göre civa seviyelerini eşitlemek için,
D) Değişmez Değişmez 1. 1. kabın sıcaklığını azaltmak

E) Artar Artar il. 1. Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar su eklemek


111. 2. Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar su eklemek
İşlemlerinden hangileri uygulanabilir? (Su ve etil alkol bir­
biri içerisinde çözünebilen sıvılardır.)
A) Yalnızı B) Yalnız il C) ı ve il
3.
D)1 ve 111 E) 1, il ve 111

Şekildeki pistonlu kaba sabit sıcaklıkta M musluğundan bir ;::

miktar CH4 gazı gönderildiğinde piston A noktasına gelmek- 1 6. Normal koşullarda ideal pistonlu bir kapta 24 mL hacim kap­
tedir. layan SO3 gazı bulunmaktadır.

Buna göre son durumda CH4 gazının kısmi basıncı kaç atm Kabın sıcaklığı 273 °C'ye ve basıncı 3 atm'ye çıkarılırsa SO3
olur? (Bölmeler eşit aralıklıdır) gazının hacmi kaç ml olur?
A)0,9 B) 0,8 C) 0,7 D) 0,5 E) 0,4 A)9 B)16 C)20 0)24 E) 36

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI I_ 42


TEST
20
7. 9.



• He(g)

Su Şekildeki ideal pistonlu kapta bulunan He gazına sırasıyla


KCIO3 katısı ısıtıldığında tamamı KCI katısı ile 02 gazına dö­ şu işlemler uygulanıyor;
nüşüyor. Oluşan 02 gazı şekildeki düzenekte görüldüğü gibi 1. Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar H2 gazı ilave ediliyor.
25 °C'de su üstünde toplanıyor. il. Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar He gazı ilave ediliyor.
Buna göre su üzerindeki toplam basıncı hesaplayabilmek ili. Sıcaklık azaltılıyor.
için, Buna göre, bu işlem sonucunda kaptaki gazın yoğun­
1. Oluşan o2 gazının mol sayısı luğunun zamanla değişimini gösteren grafik aşağıda­
kilerden hangisi olabilir?
il. Deneyin yapıldığı ortamın dış basıncı
ili. Suyun aynı sıcaklıktaki buhar basıncı A) d B) d

iV. Şişe içindeki toplam gaz hacmi


bilgilerinden hangileri gereklidir? (R = 0,082 L.atm/mol.K)
A) 1 ve il B) 1, ili ve iV C) 111 ve iV
D) il, ili ve iV E)ı, il, ili ve iV
C) d D) d

E) d

8.
·• Sürtünmesiz 10. 1. kap p
3
He(g) piston

H 2O(g)
H2O(s)
V, T 2V, T

Şekildeki kap içerisinde He gazı ve sıvısıyla dengede olan Şekilde verilen kaplarda l'er atm basınç yapan He ve CH 4
H2O buharı bulunmaktadır. Sabit sıcaklıkta piston 3 nokta­ gazları bulunmaktadır. Sabit sıcaklıkta P pompası yardımıyla
sından 2 noktasına getiriliyor. bir miktar CH4 gazı 1. kaba aktarılıyor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Son durumda 2. kaptaki gaz basıncı 0,75 atm olduğuna
A) Sıvı haldeki H2O moleküllerinin sayısı artar. göre,

B) Gaz haldeki H2O moleküllerinin sayısı azalır. ı. CH4 gazının molce %25'i 1. kaba geçmiştir.
"'

il. 1. kaptaki CH4 gazının kısmi basıncı 0,5 atm'dir.
C) Suyun buhar basıncı artar.

ili. 1. kaptaki toplam gaz basıncı 1,5 atm'dir.
D) He gazının kısmi basıncı artar. "' yargılarından hangileri doğrudur?
E) Toplam gaz basıncı artar.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) ı ve il
D) 1 ve ili E) 1, il ve 111

4
(3J
1. 4. PV
RT

V = sabit

Yukarıdaki sabit hacimli kaba musluk yardımıyla sabit sıcak­


lıkta eşit molde He gazı ekleniyor.
Buna göre; �--------.- P (atm)

1. Kaba yapılan basınç 2 katına çıkar. Yukarıdaki şekilde sabit sıcaklıkta l'er mol X, Y ve Z gazla­
il. Çarpma sayısı 3 katına çıkar. rına ait basınca karşı sıkıştırılabilirlik faktörü (PV/RT) grafiği
111. Özkütle 4/5 katına çıkar. verilmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur? (He: 4, CH4: 16 g/mol) Buna göre,
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C)ı ve il ı. Z, ideal gazı temsil etmektedir.
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 il. X gazı, Y gazına göre ideale daha yakındır.
111. Y gazının molekül kütlesi, X gazından büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

2. Gazların özellikleriyle ilgili olarak, aşağıda verilen bilgiler­


den hangisi yanlıştır?
A) Katı ve sıvı fazlara göre yoğunlukları çok küçüktür.
5. P(atm)
B) Bulundukları kabın her noktasına eşit basınç uygularlar. ,.,
C) Kolaylıkla sıkıştırılabilirler.
C
D) Sürekli ve gelişigüzel hareket ederler.
E) Sıcaklıkları aynı olan gazlardan molekül kütlesi küçük o B

olanın ortalama kinetik enerjisi daha büyüktür.

� - - - - - - t(0c)

Saf bir X maddesine ait üçlü faz diyagramı yukarıda verilmiştir.


Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) O noktasında katı - sıvı - gaz hali dengededir.
B) B noktası kritik noktadır.
C) C noktasında katı ve sıvı hali dengededir.
3. Aşağıda sıcaklık ve basınç değerleri verilen gerçek gazlardan D) A noktasında sıvı ve gaz hali dengededir.
hangisi ideale en yakındır? (He: 4, C: 12, N: 14, O: 16 g/mol)
E) Katı üzerine basınç uygulanırsa erime noktası düşer.
Gaz Sıcaklık(°C} Basınç(mmHg)
A) He 127 700
B) C02 127 700 t...

6. Aynı şartlar altında bulunan He gazının yayılma hızının CH4


C) N2 27 760 gazının yayılma hızına oranı aşağıdakilerden hangisinde
D) C02 27 760 doğru verilmiştir? (H: 1, He: 4, C: 12 g/mol}
E) He 27 760 A)l B) 2 C)4 D)8 E) 16

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_ 44


7. Aynı sıcaklıkta X gazının yayılma hızı SO3 gazının yayılma hızı­ 10. Sabit hacimli kapalı bir kapta bulunan bir miktar He gazı kü­
nın 2 katıdır. çük bir delikten efüzlenerek 12 saniyede kabı tamamen terk
ediyor.
Buna göre X gazının molekül kütlesi kaç g/mol'dür? (O: 16,
S: 32 g/mol) Buna göre aynı koşullarda eşit moldeki S02 gazı kabı kaç
C saniyede terkeder? (He: 4, O: 16, S: 32 g/mol)
A) 4 B) 16 C)20 D) 32 E) 64 "'
>.

>-- A)48 8)36 C)24 D) 12 E)3

8. M 11. Gaz ve buhar ile ilgili,


1. Gazlar basınç etkisi ile sıvılaşabilir.
il. Buhar halindeki bir madde kritik sıcaklığın altındadır.
111. Buhar sıkıştırılarak sıvılaşırsa ortam soğur.
Şekildeki sistemde aynı sıcaklıktaki He ve CH4 gazları bulu­ yargılarından hangileri doğrudur?
nan cam balonlara bağlı olan M muslukları aynı anda açılıyor. A) Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
Buna göre gazlar hangi noktada karşılaşır? (H: 1, He: 4, D) 1 ve il E) 1, il ve 111
C: 12 g/mol, bölmeler eşit aralıklıdır.)
A)A B)B C)C D)D E) E

12. Gerçek gazlar düşük sıcaklıklarda sıkıştırıldığında ideallikten


sapar ve sıvılaşabilir.

Buna göre,
9. ı. 27°C'deki H2 gazı
1. Petrol gazından LPG eldesi
il. 327°C'deki CH4 gazı
VH2 il. Çakmak gazlarının sıkıştırılarak çakmaklara doldurulması
Yukarıda verilen gazların difüzyon hızlarının oranı
VcH4 111. Buzdolabında soğutucu akışkanların kullanılması
kaçtır? (H: 1, C: 12 g/mol)
işlemlerinden hangileri gerçek gazların ideallikten sapma­
A) 1/2 B) 1/4 C)l D)2 E)4
larının bir sonucudur?
A) Yalnız I B)Yalnız il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
:c
1 .ı 1 1 • <I 1 4 1 -• 1 , 1 • •

E;A:E;O:B_C;D. D:A B:E


1. 4. A B
1· · ···· ··············· 120 ffi ······· · ··· · ··········l

C02(g)
-
X-
(g) () ()-
He(g)
Ne(g)

Aynı sıcaklıktaki X ve He gazları cam borunun iki ucundan


Kapalı sabit hacimli bir kapta bulunan CO2 ve Ne gazlarıyla aynı anda gönderiliyor.
"'
ilgili, .o
Gazlar ilk kez A ucundan 40 cm uzaklıkta karşılaştığına göre
1. Sıcaklıkları aynıdır. X gazı aşağıdakilerden hangisi olabilir? (H: 1, He: 4, C: 12,
il. Ortalama kinetik enerjileri aynıdır. O: 16, S: 32 g/mol)

111. C02 gazının ortalama hızı, Ne gazının ortalama hızından A)H2 D)02 E) S02
daha büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
{C: 12, O: 16, Ne: 20 g/mol)

A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız il ı


5. Gerçek gazlar yüksek sıcaklık ve düşük basınçta ideale yakla­
D) 1 ve i l E) 1, il ve 111
şırlar.

Buna göre X gazının,

Basınç Sıcaklık
2. Gazlarla ilgili,
1. latm 21°c
1. Joule-Thomson olayı, hızla genleşen gazların soğuması
prensibine dayanır. 11. 2 atm 21°c

il. Gazların havada ya da başka bir gaz içinde yayılmasına 111. 1 atm 121° c
difüzyon denir. yukarıdaki şartlarda ideale yakınlık sıralaması aşağıdakiler­
111. Gaz moleküllerinin kapalı bir kaptaki küçük bir delikten den hangisinde doğru verilmiştir?
dışarıya yayılmasına efüzyon denir.
A) 1>il >111 8)1>111>11 C) 111 >il >1
yargılarından hangileri doğrudur?
D)ll 1>1>11 E) il >1 >111
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız il ı

D) 1 ve il ı,
E) il ve 111

6. Molekül sayısı

3.

Şekilde verilen kapta eşit mollerde He ve Ne gazları bulun­


maktadır. Sabit sıcaklıkta musluk açılıp, kısa bir süre sonra Molekül hızı (m/s)
kapatılıyor.

Buna göre son durumda kapta, Eşit moldeki X ve Y gazlarının belirli bir sıcaklıkta molekül sa­
yısı-molekül hızı dağılımını gösteren grafik verilmiştir.
1. He gazının mol sayısı, Ne gazının mol sayısından daha azdır.
Buna göre,
il. He gazının kısmi basıncı, Ne gazının kısmi basıncından
daha fazladır. 1. X gazının ortalama hızı, Y'den fazladır.
111. Her iki gazın kısmi basıncıda azalmıştır. il. Y gazının mol kütlesi, X'den küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur? (He: 4, Ne: 20 g/mol) 111. X gazının ortalama kinetik enerjisi, Y'den fazladır.

A)Yalnızı B) Yalnız il C)Yalnız 111 yargılarından hangileri doğrudur?

D)ı ve 111 E) 1, il ve 111 A)Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111

D)il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_46


TEST
22
7. 10. PV/RT

1L
M M
X(g)
1 ideal gaz
21 ·c 27 ·c

27°C'de aynı dış basınç altındaki gazların bulunduğu kapla- o


rın muslukları açılıyor. Her iki gazda eşit sürede bulundukları
kabı terk ederek difüzleniyor. '----------- Basınç (atm)

Buna göre, X gazının mol kütlesi kaç g/mol'dür? Yukarıdaki grafik H2 ve 02 gazlarının basınca bağlı olarak ide­
(H: 1, C: 12 g/mol} al gaz davranışından sapmalarını göstermektedir.

A) 4 B) 8 C) 32 D) 64 E) 128 Buna göre,


1. İdeal gazın 1 molü için PV/RT değeri l'e eşittir.
il. Basınç arttıkça H2 gazı ideallikten sapar.
111. 02 gazı ideal gaz olarak davranmıştır.
yargılarından hangileri yanlışhr.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
8. Aynı koşullar alhnda sabit hacimli bir kapta bulunan eşit
moldeki He ve 502 gazları için, D) 1 ve 111 E) il ve 111

1. Difüzyon hızı
il. Kısmi basınç
111. Birim zamanda birim yüzeye yapılan çarpma sayısı 11. Kritik sıcaklıkla ilgili,
niceliklerinden hangileri eşittir? (He: 4, 502: 64 g/mol) 1. Maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 il. Kritik sıcaklığın altındaki akışkanlar sıvı ya da buhar halin­
D) 1 ve il E)ı, il ve 111 de bulunur.
111. Kritik sıcaklığın üstündeki akışkanlar gaz halinde bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

9. 1L ll

Boş 12.

1.Kap 2.Kap
Eşit moldeki He ve CH4 gazları 1. kapta karışım halinde bu­
lunmaktadır. Sabit sıcaklıkta M musluğu açılıp kısa bir süre Şekildeki sistemde bir miktar N20 gazı bulunmaktadır.
sonra kapatılıyor. He gazının molce %20'si 2. kaba geçerken
He'un 2. kaptaki kısmi basıncı 0,2 atm oluyor. Buna göre,

Buna göre son durumda, 1. Mutlak sıcaklığı iki katına çıkarmak


il. Sabit sıcaklıkta eşit molde co2 gazı eklemek
1. 2. kaptaki CH4 gazının kısmi basıncı 0,1 atm'dir.
111. Eşit molde He gazı eklemek
il. 1. kaptaki toplam gaz basıncı 1,7 atm'dir.
işlemlerinden hangileri tek başına uygulandığında birim za­
111. 1. kapta He gazının kısmi basıncı daha fazladır.
manda birim yüzeye yapılan çarpma sayısı 2 katına çıkar?
yargılarından hangileri doğrudur? (He: 4, CH4: 16 g/mol) (C: 12, N: 14, O: 16 g/mol)
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 D) il ve 111 E) 1, il ve 111

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
•1 .ı t 1 <I o <I 1 -• 1 4 1 • •

:D E;D:B.o:A.D:B. D:C E:B


ı. Bazı maddelerin kritik sıcaklık ve kaynama noktası değerleri 1 5.
aşağıda verilmiştir.
Buna göre oda koşullarında verilen maddelerden hangisi­
nin soğutucu akışkan olarak kullanılması en uygundur? B
C

Kaynama Kritik Sıcaklık "'


>.

>-- Yukarıdaki sistemde kaplarda eşit molde NH3 ve HCI gazları


Madde
Noktası (°C) (OC) "' vardır. Sabit sıcaklıkta musluklar aynı anda açılıyor.
.o
A) H2 -252 -240 Buna göre;
B) CH4 -164 - 82
1. Gazlar B-C arasında karşılaşır.
C) C2HG - 89 32 il. Kapdaki HCI gazının miktarı artırılırsa, gazlar NH3'ün bu­
D} NH3 -33 133 lunduğu kaba daha yakın bölgede karşılaşır.
E) CO2 -7 8 31 111. Gazlar karşılaştığında,
NH3(g) + HCl(g)-• NH4Cl(k)
tepkimesi gerçekleşir.
2. Belirli bir sıcaklıkta sabit hacimli bir kapta 8 g CH4 ve 16 g 02 yargılarından hangileri doğrudur?
gaz karışımı vardır. (NH3: 17, HCI: 36,5 g/mol, bölmeler eşit aralıklıdır.)

Buna göre gazlarla ilgili, A) Yalnızı B) Yalnız 111 C) ı ve il

ı. Kısmi basınçları D) 1ve 111 E) il ve 111


il. Moleküllerin ortalama hızları
111. Moleküllerin ortalama kinetik enerjileri
niteliklerinden hangileri eşittir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ı ve il

D) 1 ve 111 E) il ve 111

1 Molekül sayısı
,J 6.
3. 0OC:'de 1,12 atm basınçta yoğunluğu 1,6 g/L olan X gazının
1
difüzyon hızı, aynı sıcaklıkta Y gazının difüzyon hızının ✓2
katıdır.
Buna göre, Y gazının molekül ağırlığı kaç g/mol'dür?
A) 16 8)24 C)32 D}64 E)80

Grafikte X gazına ait taneciklerin farklı sıcaklıklarda molekül


4. hızlarının dağılımları verilmiştir.
Gaz MA(g/mol) Sıcaklık(°C) Buna göre,
X 4 27
1. Sıcaklıklar arasında T1 > T2 > T3 ilişkisi vardır.
y 16 27
il. T3 sıcaklığında taneciklerin ortalama kinetik enerjisi en
z 64 927 fazladır.
X, Y ve Z gazlarının molekül kütleleri (MA) ve sıcaklık değer­ 111. T1 sıcaklığında taneciklerin ortalama hızı en fazladır.
leri yukarıdaki tabloda görülmektedir. yargılarından hangileri doğrudur?
Buna göre gazların difüzyon hızları arasındaki ilişki aşağıda­ A)Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
D) 1ve il E)ı, il ve 111
A) X > Y > Z B) X = Y > Z C) X > Y = Z

D) Z > Y > X E) Z > Y = X

ORBİTAL YAYINLARI a.lill KİMYA SORU BANKASI [_48_


TEST
23
7. Aynı sıcaklığa ve hacme sahip l'er mollük CH4 ve HCI ger­ 10. Gerçek gazların moleküller arası etkileşimleri arttığında ide­
çek gazları ile ilgili olarak; a ilikten saparlar.
ı. HCl(g)'nin ölçülen basıncı, CH 4(g}'ün basıncından daha Madde Moleküller arası etkileşim
düşüktür.
NH3 Hidrojen bağı
il. CH 4 ideale daha yakındır. C

"'
>.

>-- He London kuwetleri


111. Basınçları eşittir.
CH 3CI Dipol-dipol etkileşimleri
ifadelerinden hangileri doğrudur? (CH4: 16, HCI: 36,5)
NH3, He ve CH 3CI maddelerine ait en etkin moleküller arası
A)Yalnız 111 B)1ve il C) 1ve 111
etkileşim türleri tablodaverilmiştir.
D) il ve 111 E)1,ilve 111
Buna göre,
1. NH3 molekülleri arasındaki çekim güçleri daha büyüktür.
1 2 il. İdeale en yakın alan He gazıdır.
8.
111. CH3CI polar bir moleküldür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B)Yalnız 111 C)1ve il
V, T Toplama V,T
Kabı D) 1ve 111 E)1,ilve 111

Yukarıdaverilen kaplarda eşit mol sayılarında H 2 ve He gazla­


rı bulunmaktadır. Sabit sıcaklıkta Ave B muslukları aynı anda
açılıp bir süre beklendikten sonra tekrar kapatılıyor.
Buna göre toplama kabında;
1. He gazının mol sayısı daha fazladır.
il. H2 gazının kısmi basıncı daha büyüktür.
111. H2 ve He gazlarının kütleleri eşittir.
11. PV
yargılarından hangileri doğru olur? (H: 1, He: 4 g/mol) RT
A)Yalnız il B)Yalnız 111 C) 1ve il
D)1ve 111 E) ilve 111
ideal
T2 gaz
9.

Madde Kaynama Kritik sıcaklık �-------- P (atm)


°
Noktası ( C) (° C)
Şekildeki grafik X gazı için sıkıştırılabilme faktörünün {PV/RT)
02 -183 -118
basınçla değişimini göstermektedir.
NH3 -33 133
Buna göre,
H20 100 374
Yukarıdaki tabloda bazı maddelerin kaynama noktasıve kri­
ı. T2 sıcaklığı,T 1 sıcaklığından büyüktür.
tik sıcaklık değerleriverilmiştir. il. T1 sıcaklığında X gazı ideale daha yakındır.
111. 1 mol ideal gaz için sıkıştırılabilme faktörü l'e eşittir.
Buna göre,
yargılarından hangileri yanlıştu?
1. Oda koşullarında H 20 sıvı, 02 gaz,NH3 ise buhar halindedir.
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
il. İdeale en yakın olan 02 gazıdır.
111. NH3 buharı soğutucu akışkan olarak kullanılabilir. D)lve ll E)l,llve lll
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)il ve 111 E)ı, ilve 111


1 : 2 : 3 4 : s G : 7 s : 9 10: 11
1 1 .ı o ; 1 j 1 -· 1 -

,D;D:A;C:D.B:B A:E E:A


ÜNiTE

2
1. Gazlarla ilgili; 4. 16 gram X gazının 4 litre hacim kapladığı koşullarda 0,5 mol
N2 gazı 8 litre hacim kapladığına göre, X gazının molekül
1. Yüksek basınç ve düşük sıcaklıkta sıvılaşırlar.
kütlesi kaç gram/mol'dür? (N: 14 g/mol)
il. Aynı koşullardaki bütün gazların ortalama hızları eşittir.
A)8 8)16 C)24 D)32 E)64
111. Sabit hacimli kaplarda, sıcaklık artarsa gaz basıncı artar.
yukarıda verilen açıklamalardan hangileri doğrudur?
"'
A) Yalnızı 8) Yalnız il C) Yalnız 111 .o

D) 1 ve il E) 1 ve 111

2. 1. Piston X .,2. Piston


0,5 mol
y CH4 CH4
He
5.
A 8 C D E K L M N o
Şekildeki sistemde CH4 ve He gazları dengededir. .,.1 F2(g)
Sisteme aynı sıcaklıkta,

• X musluğundan 0,3 mol He gazı dışarıya gönderiliyor. Şekildeki ideal pistonlu kapta 100 K'de bir miktar F2 gazı bu­
• Y musluğundan 0,5 mol CH 4 gazı içeriye gönderiliyor. lunmaktadır.
işlemleri uygulanıyor. Gaz moleküllerinin ortalama hızını iki katına çıkarmak için,
Buna göre yapılan işlemler sonuçunda sistem dengeye geldi­ 1. Piston sabit tutularak sıcaklığı 400 K'e çıkarmak.
ğinde pistonlar hangi konumda olur? (Bölmeler eşit aralıklıdır) il. Sabit sıcaklıkta kaba eşit miktarda F2 gazı eklemek.

1. piston 2. piston 111. Kabın hacmini yarıya düşürmek.


işlemlerinden hangileri uygulanabilir?
A) C - D arasında N noktasında
8) D - E arasında N - O arasında A) Yalnız 1 8) Yalnız il C) 1 ve il

C) K - L arasında M - N arasında D) il ve 111 E) ı, il ve 111


D) E - K arasında L - M arasında
E) K noktasında M noktasında

3. P.V (atm.L)

6. ,P(atm) V(L) P.V


11,2

5,6 .... ..... :


\_ /
.. n, T sbt
V(L)
P, n sbt
T(K)
T sbt
�-2-+7-3--54ı-6----T(K) 1 il 111

Yukarıda verilen grafik sabit hacimli bir kapta bulunan C02 İdeal gazlarla ilgili çizilen yukarıdaki grafiklerden hangileri
gazına aittir. doğrudur?
Buna göre, kapta kaç gram CO2 gazı vardır? (C: 12, O: 16 g/mol) A) Yalnız 1 8) Yalnız il C) Yalnız 111
A)ll 8)22 C)33 D)44 E)SS D) 1 ve il E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 50


TEST
24
7. Şekildeki ideal pistonlu kapta bulunan He gazının basıncı P 10.
atm'dir.
Boş

2V "' 3P, V
V "'
>-
He "'
He(g)
• Piston yukarı çekilerek kabın hacmi iki katına çıkarılıyor.

• Mutlak sıcaklık yarıya düşürülüyor. 4P, 3V


Yukarıdaki işlemler sırası ile uygulandığında He gazının son Şekildeki sistemde sabit sıcaklıkta Mı, Mı ve M3 muslukları
basıncı kaç atm olur? aynı anda açılıyor.
A) P/4 B) P/2 C) p 0)2P E) 4P Buna göre,
ı. Sistemin son basıncı 2,5P olur.
il. V hacimli kaptaki gaz yoğunluğu azalır.
111. 3V hacimli kaptaki gaz miktarı artar.
yargılardan hangileri doğrudur?
8. Hacim (V)
X
A)Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il

O) 1 ve 111 E) il ve 111
y

11. 2,16 g HgO katısı ısıtıldığında,


Sıcaklık
o 2HgO(k)--+ 2Hg(s)+ O2(g)
"""' tepkimesinde göre Hg ve 02 oluşuyor. Açığa çıkan 02 gazı
Mol sayıları eşit olan X, Y ve Z gazlarının hacim - sıcaklık gra- o
.Q

27 °C'de su üzerinde 61,5 ml hacim kaplıyor.


fiği yukarıda verilmiştir.
Buna göre su üzerindeki toplam gaz basıncı kaç mmHg'dir?
Buna göre, (27°C'de suyun buhar basıncı 27 mmHg'dir. O: 16, Hg: 200 g/mol)
1. X gazının basıncı en fazladır. A)1547 8)787 C)407 0)217 E)122
il. Aynı sıcaklıkta X gazının kinetik enerjisi en büyüktür.
111. Grafikteki sıcaklık birimi Kelvin'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız 111 ı
C) ve il 12. 3L

O) 1 ve 111 E) il ve 111

9. Puron; kütlece %50 oranın da diflorometan (CH2F2)ve pen­ Aynı sıcaklıkta bulunan kaplar arasındaki musluk açıldığında
tafloroetan (C2HF5)dan oluşan bir gaz karışımıdır. Günümüz­ gazların kısmi basınçları eşit oluyor.
de buzdolabı ve soğutma sistemlerinde soğutucu akışkan
olarak kullanılmaktadır. Puronun 1 atm dış basınç altında Buna göre;
kaynama sıcaklığı -53 °C, kritik sıcaklığı ise 73 °C'dir. ı. Gazların mol sayıları eşittir.
Buna göre, puron gazı aşağıda verilen sıcaklık değerlerin­ il. CH4 gazının molce %401 1 diğer kaba geçmiştir.
den hangisinde basınç artırılarak sıvılaştırılamaz? (Sıcaklık 111. ilk durumda CH4 gazı daha fazla basınç yapmaktadır.
birimi °C'dir)
yargılarından hangileri yanlıştır?
A)-50 B)O C)25 0)30 E)80
A)Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ı ve il

O) il ve 111 E) 1, il ve 111

: 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11; 12
. ' . A:E .
•1 .ı 1 1 • <I 1 4 1 -• 1 • 1 - •

:E
' c:A:E . . A:B
. E:c
. A:B
ÜNiTE

2
1.

"'
>.

>--
2V V "' V, T 2V, T
Şekildeki sistemde M musluğu açılıp kısa bir süre sonra ka- o Yukarıdaki verilen sistemlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
patılıyor. Son durumda il. kaptaki gaz basıncı 2 atm olarak doğrudur? (H: 1, He: 4 g/mol)
ölçülüyor.
A) Yoğunlukları eşittir.
Buna göre, ı. kapta bulunan gazın molce % kaçı il. kaba
B) Birim hacimdeki tanecik sayıları eşittir.
geçmiştir?
C) Birim zamanda birim yüzeye yapılan çarpma sayıları eşit­
A)75 8)65 C) 60 0)50 E) 25
tir.
D) il. kaptaki moleküllerin hızı ı. kaptakilerin iki katıdır.
E) Gazların mol sayıları eşittir.

2.

C02(g)
02(g)
-··· C02(g)
5. Sabit hacimli kapalı bir kapta 0,8 atm basınç yapan XY3 gazı
bulunmaktadır.
Yukarıdaki sabit basınçlı kapta co2 ve 02 den oluşan gaz ka­
rışımı bulunmaktadır. M musluğundan kaba bir miktar C02 Sabit sıcaklıkta XY3 gazının %SO'si,
gazı ekleniyor.
Buna göre, tepkimesine göre bozunmaktadır. Buna göre oluşan X2 ga­
1. C02 gazının kısmi basıncı artar. zının kısmi basıncı kaç atm olur?
il. Gaz karışımının toplam basıncı değişmez. A) 0,2 B) 0,25 C)0,3 D) 0,35 E) 0,4
111. 02 gazının kısmi basıncı değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı ve 111

6. 3V
3.
X(g) Z(g)
Y(g) 4P
Z(g)
t°C

Yukarıdaki kapta eşit molde X, Y ve Z gazları bulunmaktadır. Yukarıdaki sistemde musluklar açılıp yeterince beklenirse;
Kabın kapağı açılıp kısa bir süre sonra kapatılıyor. 1. Z'nin kısmi basıncı P olur.
Kapta kalan gazların kısmi basınçları Px = Py > Pz olduğuna il. Her bir gazın P.V değeri artar.
göre X, Y ve Z gazlarının mol kütlelerinin karşılaştırılması 111. Oluşan gaz karışımının basıncı 5P olur.
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
yargılarından hangileri doğru olur?
A) X > Y > Z B) X = Y > Z C) Y > Z > X
A) Yalnızı B)ı ve il C)ı ve 111
D) Z > X = Y E) Z > Y > X
D) il ve 111 E)ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEill KİMYA SORU BANKASI [_s2J


TEST
25
7. Serbest piston 10.
L
,,
ideal +♦ 1
piston--.ı-.�-'----il t il
-P o = 1 atm
"'
"'
>.
y
a b c d e
Şekildeki düzenekte t °C sıcaklığında K ve L muslukları açılıp V V
yeterli süre beklenirse piston hangi konumda dengeye ge­
lir? (t 0c sıcaklıkta suyun buhar basıncı 0,2 atm'dir. Bölmeler 1 atm dış basınç altında bulunan şekildeki sistemde ideal X ,
eşit aralıklı olup 1 L'dir, yeterince su vardır. Suyun buharlaş­ Y ve Z gazları bulunmaktadır.
masından kaynaklanan hacim değişimi ihmal edilecektir, sı­
caklık sabittir.) • M musluğu açılınca piston I yönünde hareket ediyor.
• N musluğu açıldığında piston il yönünde hareket ediyor.
A} a -b arasında B) e noktasında C} d - e arasında
Buna göre; başlangıç durumunda X, Y ve Z gazlarının ba­
D) b - c arasında E} c - d arasında sınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir.?
A) X > Y > Z B) Z > Y > X C} Y > X > Z

8. P(atm) D) Y > Z > X E) X > Z > Y

11. A B C D
-() C>-
X(g) '-'----------->.- Y(g)
/
/ Yukarıda verilen cam borunun iki ucundan aynı anda X ve Y
..···
__._. ---'----+----+---- Sıcaklık (°C) gazları gönderilmektedir.
-273 O 273 t
Gazlar B noktasında karşılaştıklarına göre, X ve Y gazları
Kapalı bir kapta bulunan X gazının basınç - sıcaklık grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir?
yukarıdaki gibidir. (Bölmeler arası uzaklıklar eşittir. H: 1, He: 4, C: 12, N: 14,
Buna göre, O °C'deki gaz basıncı Px ve 3 atm basınç yaptığı O: 16, S: 32 g/mol)
t sıcaklığı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
X y
Px t A) N2O CO2
A} 0,5 atm 2730( B} co CO2
B) 0,5 atm 546oC C} SO2 CH4
C) 1 atm 273°C D) CH4 SO2
D} 1 atm 546oC E} He H2
E) 1 atm 8190(

9. Aynı sıcaklıkta eşit kütlede CO2, N2 O ve C3 H8 gazlarının;


1. Molekül sayıları 12. Kapalı cam bir kap içinde 273 °C'de 54 gram su buharı bulun­
il. Yayılma hızları maktadır.
111. Kinetik enerjileri Birim zamanda birim yüzeye yapılan çarpma sayısını iki ka­
niceliklerinden hangileri eşittir? (H: 1, C: 12, N: 14, O: 16 g/mol) tına çıkarmak için, kaba kaç gram H2 gazı ilave edilmelidir?
C) ı ve 111
(H: 1, O: 16 g/mol)
A) Yalnız 1 B) 1 ve il
E} ı, il ve 111
A) 2 B} 4 C} 6 D) 8 E) 10
D) il ve 111

1 2: 3 4: 5: 6 7: 8 9 : 10 11: 12,
Ls3J '. -1 • • ••

E o:s. B A:c f:D f:A c:A:


• ••• ' • • •• •• • • •• .. •

• • • • • • • '. • • • • •• • .• • • •• •• • • ı• • • • • • • •,
• •• •• •
ÜNiTE

2
1.
-(
Ne ) ----�()-
_...____ s�
4. ideal piston

Şekildeki cam borunun iki ucundan aynı sıcaklıktaki Ne ve


SO3 gazları aynı anda gönderiliyor.

Gazlar Ne gazının gönderildiği uçtan 24 cm uzaklıkta karşı­ "'


laştığına göre cam borunun uzunluğu kaç cm'dir? (Ne: 20, .o
o 1 2 3
503: 80 g/mol)
Şekildeki kapta 02 ve CH4 gazları bulunan bölmeler arasın­
A) 36 B) 40 C)48 D) 60 E) 72 daki ideal piston dengededir. Buna göre, 02 ve CH4 gazla­
rının;
ı. Yoğunluk
il. Kütle
111. Basınç
değerlerinden hangileri eşittir?
2. Sabit hacimli bir kapta 11,2 gram C2H4 ve 10,5 gram C3HG
(H: 1, C: 12, O: 16, S: 32 g/mol, Bölmeler eşit aralıklıdır.)
gazlarından oluşan karışıma, aynı sıcaklıkta bir miktar CH4
gazı ekleniyor. A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il
Son durumda, D) il ve 111 E) ı, il ve 111
• Toplam basınç 90 cmHg
• C2H4 gazının kısmi basıncı 40 cmHg 5. Kapalı sabit hacimli bir kap içerisinde bulunan ideal X gazı-
olduğuna göre; nın mutlak sıcaklığı 2 katına çıkartılırsa;
1. Eklenen CH4 gazı 4 gramdır. ı. Kinetik enerji
il. Toplam mol sayısı 0,5 moldür. il. Birim zamanda birim yüzeye yapılan çarpma sayısı
111. C3H6 nın kısmi basıncı 25 cmHg'dır. 111. Taneciklerin ortalama hızı
yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1, C: 12 g/mol) niceliklerinden hangileri iki katına çıkar?
A) Yalnız I B) 1 ve il C) 1 ve 111 A) Yalnız 1 ı
B) ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 D) il ve 111 E) ı, il ve 111

6. Yandaki sürtünmesiz pistonlu •


-

kapta sıvısı ile dengede bulu­
nan su buharı ve He gazı vardır.
-..• Sürtünmesiz
H2O(g) piston
P(atm) Sabit sıcaklıkta piston yukarı
3. He(g)
doğru çekiliyor.
H2O(s)

2 . ... ... ... ... Bu işlem ile ilgili çizilen aşağıdaki grafiklerden hangisi doğ­
rudur?
1 ........... A) Buhar basıncı B) Sıvı kütlesi C) Toplam gaz basıncı

"'----ı----ı---- d(g/L)
1,25 2,5
273 °c sıcaklıkta X gazının basınç - yoğunluk değişimini gös­
teren grafik yukarıda verilmiştir. Zaman Zaman Zaman

Buna göre, X gazı aşağıdakilerden hangisi olabilir? (H: 1, C:


D) • He kütlesi E) Sıvı hacmi
12, N: 14, O: 16 g/mol)
!
A) C3Hg B) CO C) N2O D) N2Os E} C4Hg

Zaman Zaman

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI I_ 54


TEST
26
7. Hareketli pistonlu kapta bir miktar ideal davranışlı gaz bulun­ 10. Kapalı sabit hacimli bir kapta bulunan He ve CH4 gazlarının,
maktadır. Kaptaki gazın mutlak sıcaklığı 4 katına çıkarılıyor.
1. Kinetik enerji
Bu olayda gaza ait, il. Hacim
ı. Ortalama yayılma hızı
C
111. Kısmi basınç
il. Birim hacimdeki tanecik sayısı "'

>--
niceliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır?
niceliklerindeki değişim aşağıdakilerden hangisinde doğru "'
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1 ve il
.o
olarak verilmiştir?
D)il ve 111 E) 1 ve 111
il
A) 2 katına çıkar 1/4'üne düşer
11. 5L
B) 4 katına çıkar 1/4'üne düşer 1L
C) 6 katına çıkar 1/2'sine düşer
CO(g)
D) 6 katına çıkar 1/4'üne düşer
···• Elastik
E) 2 katına çıkar Değişmez balon
2 atm

Dış basıncın 1 atm olduğu ortamda bulunan sistemde 1 L


hacimli kapta 2 atm basınç yapan CO ve 5 L hacimli elastik
8. ideal piston balonda cı2 gazı bulunmaktadır. M musluğu açıldığında gaz­
! lar arasında tam verimle,
CO(g)+ Cl2(g)--+ COCl2(g)
N2(g) He(g) tepkimesi gerçekleşiyor.
Tepkime sonunda başlangıç sıcaklığına dönüldüğüne göre
K L M N o p R elastik balonun son hacmi kaç L olur?
A)3 8)4 C)5 D)7 E) 8
N2 ve He gazları bulunan bölmeleri ayıran hareketli ideal
piston dengededir. Musluk yardımıyla N2 gazının bulunduğu
kısma H2 gazı ekleniyor. N2 ve H2 gazları,

tepkimesine göre artansız şekilde NH3 gazına dönüşüyor.


Buna göre, sabit sıcaklıkta sistem yeniden dengeye geldi­
ğinde piston hangi noktada durur? (Bölmeler arası uzaklık­
lar eşittir.)
A)L noktasında B) M noktasında C) N noktasında 12. İçerisinde He gazı bulunan ağzı kapalı elastik bir uçan balon
yeryüzünden bırakılıyor.
D)O noktasında E)P noktasında
Sabit sıcaklıkta gökyüzüne doğru yükselen uçan balonla
ilgili,
ı. Zamanla hacmi artar.
9. 11,2 litrelik sabit hacimli bir kapta bir miktar KCI03 katısı var­ il. İçindeki He gazının basıncı azalır.
dır. Kap 546 °C'ye kadar ısıtılınca;
111. Bir süre sonra patlar.
KCI03(k)-+ KCl(k)+ 3/202(g) yargılarından hangileri doğrudur?
tepkimesi sabit sıcaklıkta tam verimle gerçekleşiyor. A)Yalnızı B)Yalnız il C) 1 ve il
Tepkime tamamlandıktan sonra kaptaki gaz basıncı 18 atm D)il ve 111 E) 1, il ve 111
olduğuna göre, KCIO3 katısının başlangıçtaki kütlesi kaç
gramdır? (KCI03: 122,5 g/mol)
A)122,5 B)245 C)367,5 D)490 E)612,5

LssJ ,•

A
1 2: 3 4: 5: 6 7: 8

c: E- 0 A:A A:C s:c s: E:


t • •1 t • ·• o t • •• t• O
9: 10 11: 12,
• •• I• • ♦ •• 1• ♦

• • • • , • • '. • • • • •• • .• • • •• • • • • ı• • • • • • • • ,
ÜNiTE

2
1.

02(g)
C

"'
>.

>-
Şekildeki ideal pistonlu bir silindirde bir miktar 02 gazı bu­ "' 50 cmHg 10 cmHg
.o
lunmaktadır. Şekildeki sistemde M musluğu açıldığında,
Bu sisteme aşağıdaki işlemden hangisi uygulanırsa 02 gazı­
nın basıncı azalır?
tepkimesi tam verimle gerçekleşiyor. Tepkime sonunda
A) Kaptan 02 gazı çekmek başlangıç sıcaklığına dönüldüğüne göre gaz basıncı kaç
cmHg olur?
B) Sıcaklığı azaltmak
A) 10 8)15 C) 20 D) 25 E) 30
C) Sabit sıcaklıkta kaba 02 gazı eklemek
D) Sabit sıcaklıkta kaba He gazı eklemek
E) Pistonu aşağı itmek

5. Pistonlu bir silindirde, ideal davranıştaki C0 gazı bulunmak­


tadır. Sabit sıcaklıkta piston itilerek sıkıştırılıyor.
2. İdeal davranıştaki X2 H4 ve YO2 gazlarından oluşan karışım,
1,6 mol H ve 1,2 mol O atomu içermektedir. Buna göre, CO gazı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Bu karışımın, 0°C ve 1 atm'deki yoğunluğu 2,0 g/L olduğuna A) Moleküler arası uzaklık azalır.
göre kütlesi kaç gramdır? B) Moleküllerin ortalama hızı azalır.
A) 11,2 B) 22,4 C) 33,6 D) 44,8 E) 67,2 C) Birim zamanda birim yüzeye yapılan çarpma sayısı artar.
D) Basınç artar.
E) Birim hacimdeki molekül sayısı artar.

3.

Ne(g) _-0,_

2L ll
6.
273 °C 273 °C
P0 = 1 atm
Şekildeki sistemde piston yardımıyla Ne gazının tamamı He
gazının bulunduğu kaba gönderiliyor.
2L ll
Son durumda 273°C'de kaptaki toplam gaz basıncı 33,6
atm olduğuna göre Ne gazının ilk durumdaki basıncı kaç Şekildeki sistemde kaplar arasındaki musluk açılıyor. Sıcak­
atm'dir? (He: 4 g/mol) lık sabit olduğuna göre son basınç kaç atm olur?

A) 2,8 B) 5,6 C) 11,2 D) 24,4 E) 33,6 A)l B) 0,9 C) 0,8 D) 0,7 E) 0,5

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_56


TEST
27
7. 2L ll 10.
3V•...._
_ ___._.;.a· ·• Sürtünmesiz
Ne(g) piston
2V
"' H20(g)
Kuru buz Yağ C V-&-- - - -1
"' H20(s)
banyosu banyosu >--
-23 °C 121 °c "'
1. Kap 2.Kap o t °C sıcaklıkta pistonlu kap içerisinde bulunan gazların top­
lam basıncı 38 cmHg'dir.
Şekildeki sistemde cam balonların son sıcaklıkları 27 °C'ye
Sabit sıcaklıkta piston 3V'den 2V konumuna getirilip sabit­
getiriliyor ve M musluğu açılarak gazların tamamen karışma­
lenirse toplam gaz basıncı kaç cmHg olur? (t °C'de PH20: 2
sı sağlanıyor.
cmHg'dir.)
Sistem dengeye geldiğinde son basınç kaç atm olur? A)78 8)76 C)74 0)72 E) 68
A) 1,5 B) 1,4 C) 0,8 O) 0,7 E) 0,3

8.

N20(g)
11. Aynı şartlardaki ideal gazlardan oluşan karışımla ilgili,
ı. Mol sayıları eşit olan gazlardan, molekül kütlesi büyük
V V olanın kısmi basıncı daha küçüktür.
il. Molekül kütlesi küçük olanın ortalama hızı daha büyüktür.
Aynı sıcaklıktaki eşit hacimli kaplarda bulunan gazlar eşit sa­
yıda azot atomu içermektedir. 111. Molekül kütlesi büyük olanın kinetik enerjisi daha büyüktür.
yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
Buna göre, bu gazlar için;
A) Yalnız il B)Yalnız 111 C) 1 ve il
1. Molekül sayıları
11. Basınçları O) 1 ve 111 E) ı, il ve ili
111. Yoğunlukları
niceliklerinden hangileri eşittir? (N: 14, O: 16 g/mol)
A)Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111

O) il ve 111 E) 1, il ve 111

12. 2L
2L
Ne(g)
H20(g)

Manometre
9. O °C'de sabit hacimli bir kapta bulunan 2,4 mol NH3 gazı 60
cmHg basınç yapıyor. Oda sıcaklığında yukarıdaki kapta buharı ile dengede H20 sıvı­
sı ve Ne gazı bulunmaktadır. Sıvı üzerindeki toplam gaz basıncı
Sıcaklık 273 °C'ye çıkarıldığında NH3'ün bir kısmı 50 mmHg'dir.
2NH3(g)--+ N2(g)+ 3Hı(g) Sabit sıcaklıkta kaplar arasındaki musluk açıldığında ma­
tepkimesine göre parçalanıyor. 273 °C'de son basınç 180 nometrede okunan basınç değeri kaç mmHg'dir? {25°C'de
cmHg olduğuna göre NH3'ün yüzde kaçı parçalanmıştır? suyun buhar basıncı 25 mmHg'dir)
A)25 8}50 C)60 0)75 E) 80 A) 17,5 B)22,5 C)25 O) 32,5 E) 37,5

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
:o
1 .ı 1 1 .ı o 4 , -• 1 1 1 • •

D;B:E'.B:B.D:B. B:C A:E


sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

ı. Çözünme olayı 'Benzer benzeri çözer' ilkesine göre gerçek- 1 4. 80 ml saf suda aynı sıcaklıkta 25 ml saf etil alkol çözünü-
leşir. Buna göre, 12 katısının aynı koşullarda aşağıdaki çözü­ yor. Oluşan çözeltiyle ilgili;
cülerden hangisinde iyi çözünmesi beklenmez?
ı. Kütlesi 100 gram'dır.
E)H2O il. Hacmi 105 ml'dir.
111. Kütlece% 20'Iiktir.
"' yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? (d5u: 1 g/ml,
.o detil alkol: 0,8 g/ml)

A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111


D) 1 ve 111 E)il ve 111

2. 1. C$ı - H2O 5. 4 gram NaOH katısı suda tamamen çözünerek 500 ml'lik
sulu çözelti hazırlanıyor.
il. CCl4- C6H6
111. H2O -HCI Oluşan çözeltinin derişimi kaç molardır? (NaOH: 40 g/mol)
Yukarıda verilen bileşik çiftlerinden hangilerinin birbiri A) 2xl0·3 B) 0,02 C) 0,2 D) 0,5 E)2,0
içinde iyi çözünmeleri beklenir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

3. Kütlece% 14'Iük 200 gram KOH çözeltisinde kaç mol çözün­ 6. 100 ml 0,25 Molar NaN03 çözeltisinin molar derişimini
müş KOH bulunur? (KOH: 56 g/mol) 0,20 molar yapmak sabit sıcaklıkta kaç ml saf su eklenme­
lidir?
A) 0,25 B) 0,50 C) 0,75 D) 0,80 E)1,0
A) 25 B)40 C)50 D)75 E)100

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI l_ss


TEST
28
7. 200 ml 0,4 M şeker çözeltisi ile 300 ml 0,2 M şeker çözeltisi 10. 0,3 g Na+ iyonu içeren 1000 g sulu çözeltideki Na+ iyonları­
sabit sıcaklıkta karıştırılıyor. nın derişimi kaç ppm'dir?
Buna göre oluşan son çözeltinin derişimi kaç molardır? A)3 8)30 C)300 0)6 E)600
A) 0,12 B) 0,14 C) 0,24 D) 0,28 E)0,36
C

"'
>.

>-
"'
.o

8. 18,4 gram MgBr2 tuzu suda tamamen çözünerek 500 ml'lik 11. 4 ppm Ca2+ iyonu bulunan sulu çözelti hazırlamak için 10
, litrelik sulu çözeltide kaç mg CaF2 katısı çözünmelidir?
sulu çözelti hazırlanıyor.
(CaF2: 78 g/mol, dçözelti: 1 g/ml)
Oluşan çözeltideki sr- iyon derişimi kaç molardır? ? (Mg:
24, Br: 80 g/mol) A) 39 B) 78 C) 156 D) 390 E) 780
A) 0,1 B) 0,2 C)0,3 D) 0,4 E) 0,5

9. Kütlece% 20 lik NaOH çözeltisinin özkütlesi 1,2 g/ml olduğu­ 12. 200 gram suda kaç gram G5H12o6 katısı tamamen çözünürse
na göre, çözeltinin derişimi kaç molardır? (NaOH: 40 g/mol) oluşan çözeltinin derişimi 0,2 molal olur? ('15H 1206: 180 g/mol)
A)3 B} 4 C)6 D) 8 E) 12 A) 3,6 B)7,2 C}18 D)36 E) 72

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9; 10 11: 12
1 -1 1 t • <I 1 <I 1 -• 1 1 1 • •

:E D;B:D.C:A.D:D C:C B:B


sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. Metil alkol {CH30H) oda sıcaklığında sıvı haldedir. Buna 1 4. 200 ml 0,3 M HN03 çözeltisi ile 400 ml X M HN03 çözeltisi
göre metil alkolle ilgili; karıştırılıyor. Son çözelti 0,5 M olduğuna göre X'in değeri
kaçtır?
1. Suda iyi çözünür.
il. Oda sıcaklığında molekülleri arasında hidrojen bağı bulu­ A) 0,5 8) 0,6 C) 0,7 D) 0,8 E)0,9
nur.
111. Polardır. "'
.o
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 8) Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)1, il ve 111

5. 100 ml 0,1 M NaNO3 ile 150 ml 0,2 M Mg(NO3)ı çözeltileri


karıştırılıyor.

Buna göre son çözeltideki iyonların derişimleri aşağıdaki­


lerden hangisinde doğru verilmiştir?
2. Br2 sıvısı CCl4 içerisinde çözünürken aşağıdaki çekim kuv-
vetlerinden hangisi etkili olur? Na+ N03 Mg2+
A) 0,04 0,12 0,03
A) Dipol-dipol
8) 0,04 0,24 0,12
8) Dipol-indüklenmiş dipol
C) 0,04 0,28 0,24
C)Hidrojen bağı
"''- D) 0,04 0,28 0,12
D) lyon-dipol
"' E) 0,08 0,12 0,24
>-
E)İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol

3. 5,6 gram XOH bileşiği ile 200 ml çözelti hazırlanıyor. Derişim (M)
6.
Çözeltinin molar derişimi 0,5 M olduğuna göre X'in atom
kütlesi kaçtır? (H: 1, O: 16 g/mol) 0,5 ------- 1
A)7 8)23 C)39 D)56 E) 64
0,1-------�-------, 2
' '

'-- -- -
_J'- -
....ı...
---+ v Hacim (mL)
100
0,5 M NaOH çözeltisine su ilave edildiğinde derişim 1 nokta­
sından 2 noktasına gelmektedir.

Buna göre 2 noktasındaki çözelti hacmi V kaç ml'dir?


A)lOO 8)200 C)300 D)400 E)500

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_ 60


TEST
29
7. CaBr2 Derişimi (mol/L) 10. 200 ml 1 M BaCl 2 çözeltisi hazırlamak için kaç gram Ba­
Cl2.2H2 O bileşiği kullanılmalıdır? (BaCl2 : 208 , H 2O: 18 g/
mol)
0,25 --------,--- A) 7,2 B) 14,4 C)21,6 D)48,8 E) 52,4

' C

>-"'
>.

Eklenen CaBr2
20 32
kütlesi (g)

Şekildeki grafikte bir miktar suya eklenen CaBr2 kütlesine


karşılık oluşan çözeltinin CaBr2 derişimi arasındaki ilişki gös­
terilmiştir.
Buna göre çözeltisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış­
tır? (CaBr 2: 200 g/mol) Toplam iyon derişimi (M)
11.
A) 12 gram CaBr2 çözünmeden kalmıştır.
B) 0,1 mol Br- iyonu içerir.
0,5 -----------c- -,---,--
C) Doymuş çözeltidir.
D) Ca2+ iyonları derişimi 0,25 M'dir.
E) Hacmi 400 ml'dir. L- - - ---'
---➔ Zaman

m gram Al2S3 kullanılarak hazırlanan 200 ml'lik çözeltide


toplam iyon derişiminin zamanla değişimi grafikteki gibidir.
Buna göre m kaçtır? (Al: 27, S: 32 g/mol)
A)1,6 B) 3 C)4 D)5 E) 7
8. Eşit hacim ve derişimli NaN03 ve Al(N03 h çözeltileri karıştı­
rıldığında N03 derişimi 0,8 M olarak ölçülüyor.
Buna göre başlangıçtaki çözeltilerin derişimi kaç molardır?
A)0,05 B)0,2 C)0,1 D) 0,3 E) 0,4

9. 50 ml hacimdeki derişik HCI çözeltisinin saf suda çözünme­ 12. 400 ml 2 M NaOH çözeltisine 48 gram NaOH kansı eklenip
siyle 250 ml'lik bir çözelti hazırlanıyor. tamamen çözülüyor. Oluşan çözeltiye saf su eklenerek hacmi
1000 ml'ye tamamlanıyor.
Hazırlanan çözeltinin molar derişimini hesaplayabilmek
için; Buna göre son çözeltinin derişimi kaç molardır? (NaOH: 40
g/mol)
ı. Derişik HCI çözeltisinin özkütlesi
A)1 B)1,2 C)2 D} 2,4 E)3,2
il. Derişik HCI çözeltisinin kütlece% derişimi
111. H ve Cl'nin atom kütleleri
niteliklerinden hangilerinin bilinmesi gerekir?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve 111
D)il ve 111 E)1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
, .ı t t • <I o <I 1 -• 1 • 1 • •

:E E;C:B.o:E.B:E E:D B:C


sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

ı. 12 M kütlece% 40'1ık 250 ml hacmindeki NaOH çözeltisinin 1 4. 200 ml 0,2 M AICl3 çözeltisine yavaş yavaş 300 ml 0,3 M
kütlesi kaç gramdır? (NaOH : 40 g/mol) CaCl2 çözeltisi ekleniyor. Buna göre AICl3 çözeltisiyle ilgili,
Mol sayısı [Cı-ı [Ca2+]
A)50 B) 100 C)150 0)200 E) 300

"'
.o

Zaman il Zaman 111 Zaman

yukarıdaki grafiklerden hangileri doğrudur?


A) Yalnızı B)Yalnız il C) 1 ve il
O) il ve 111 E)1, il ve 111

2. X katısıyla hazırlanan kütlece% 40'1ık sulu çözeltinin özkütle­


si 2,4 g/ml'dir. Bu çözeltiden 100 mL alınarak hacmi saf su ile
500 ml'ye tamamlanıyor.
Buna göre son çözeltinin molar derişimi nedir? (X: 400 g/
mol)
A) 0,48 B)0,32 C)0,24 O) 0,12 E) 0,06 5. Özkütlesi 1,25 g/mL olan, 2 mol X katısı ile hazırlanan kütle­
. ce%30'1uk çözeltinin hacmi 800 ml'dir.
Buna göre X'in molekül kütlesi kaç g/mol'dür?
A)lOO B) 150 ()200 0)250 E)300

3.

6. 9 gram X(N03)ı tuzu ile 500 mL çözelti hazırlandığında N03


derişimi 0,2 M olmaktadır.
Buna göre X'in atom kütlesi kaçtır? (N: 14, O: 16 g/mol)
200ml 500ml'lik A)24 8)40 C)56 O) 72 E)96
balonjoje

200 mL X M NaF çözeltisinden 50 mL alınarak 500 ml'lik boş


bir balon jojeye konuluyor. Üzerine 500 mL çizgisine kadar
saf su eklendiğinde F - derişimi 0,4 M oluyor.
Buna göre başlangıç çözeltisinin derişimi kaç molardır?
A)4 B)2 C) 1 O) 0,5 E)0,4

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
30
A B 10. Kütlesi 2 kg olan çözeltide 0,12 g NO3 iyonu çözünmüş halde
bulunmaktadır.
Buna göre çözeltideki NO3 derişimi kaç ppm'dir?
A)3 8)6 C}30 D)60 E}600

7.

Şekildeki kaplarda bulunan NO3 iyonlarının mol sayılarını


eşitleyebilmek için;
1 . A kabında 0,4 mol NaNO 3 çözmek
il. B kabından çökme olmadan 5 00 ml su buharlaştırmak
111. B kabına 2L su eklemek
işlemlerinden hangileri uygulanabilir?
A)Yalnızı 8)Yalnız il C}Yalnız 111
D)1 ve 111 E)1, il ve 111

11. 16 ppm Ca2+ çözeltisinin 500 ml sinde kaç mol Ca2+ iyonu
bulunur? (dçözeıti: 1 g/ml, Ca: 40 g/mol)
A) 1 . 1 0 4- 8) 2.ıo-4 c} 4.10-4 D}1 . 1 0 2- E}2.10-2

8. Kütlece% 12'Iik LiOH çözeltisinin 50 gramı üzerine saf su ila­


ve edilerek 400 mL'lik çözelti hazırlanıyor.
Buna göre oluşan son çözeltinin derişimi kaç molardır?
(LiOH: 24 g/mol) """'

A) 0,125 8) 0,3 75 C)0,425 D) 0,625 E)0, 775 12. 4 gram HF 5 ,4 gram saf suda çözülüyor.
.�
Buna göre elde edilen çözeltideki HF'ün mol kesri nedir?
(H2O: 18, HF: 20, g/mol}
A} 0,4 8)0, 5 C) 0,6 D} 0, 7 E)0,8

9. Molar derişim {M}

O4I

0,3
0,2
0,1
...._,.___ ,._
_ __ ._ __ Hacim (L} 13. Eşit miktarda NaOH içeren iki çözeltiden birinde NaOH'in
100ml VA Vs
mol kesri 1/3, diğerinde ise 1/6'dır.
100 mL KF çözeltisine önce saf su daha sonra 0,5 M KF çözel­
tileri ekleniyor. Bu iki çözelti karıştırıldığında oluşan yeni karışımda
NaOH'in mol kesri ne olur?
Buna göre VA ve V8 çözelti hacimleri sırasıyla kaçar ml'dir?
A) 1/2 8)1/5 C)2/ 7 D} 2/9 E}3/8
A)300,400 8)300,500
()400, 800 D)400,500
E)S00,500
i
(iJ •
1: 2 3: 4:1
s G : 7 s : 9 10: 11 12: 13
E ; A . A ; B : B '. C : A . D : C D : B A :J?.;
1 1 t .ı 1 4 1 ·; 1 1 •• • •• • •
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

ı. Oda koşullarındaki NaCI katısının H20 (su) içerisinde çözün- 1 4.


mesi sırasında tanecikler arasındaki en etkin çekim kuweti
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dipol-dipol etkileşimleri

B) Dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri


il
C) Hidrojen bağı "'
.o
Arı NaNO3 katısının I ve il numaralı kaplarda aynı sıcaklıkta
D) İyon-dipol etkileşimleri
sulu çözeltileri hazırlanmıştır. Birinci kapta 2m gram NaNO3,
E) İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri ikinci kapta m gram NaNO3 katılan tamamen çözünmüştür.

Bu kaplardaki çözeltilerle ilgili,


1. İkinci kaptaki çözeltinin kütlece % derişimi daha küçük­
tür.
il. Kaplardaki çözeltilerin yoğunlukları farklıdır.
111. Her iki kapta 100 ml hacmindeki suda çözünen katı mik­
tarları aynıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

;::

2. Aşağıdaki maddelerden hangisinin suda çözünmesi sırasın- ı 5. Etil alkolün 250 ml hacimce %32'1ik sulu çözeltisiyle ilgili;
da en etkili olan çekim kuweti hidrojen bağı değildir?
ı. 80 ml saf etil alkol içermektedir.
C) Hl
il. 170 ml saf su kullanılmıştır.
D)HF 111. Çözeltinin hacimce %68'i sudur.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) ı ve il E) 1 ve 111

6. Hacimce % 30'1uk etanol çözeltisi hazırlamak için sabit sı­


caklıkta aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanabilir?
3. Çözünen taneciklerin su molekülleri tarafından sarılmasına
"hidratasyon" denir. A) 15 ml etanol üzerine, 35 ml saf su eklemek

Buna göre aşağıdaki çözünme olaylarından hangisinde hid­ B) 15 ml etanol üzerine, 85 ml saf su eklemek
ratasyon olayı gerçekleşmez?
C) 15 ml etanol üzerine, hacim 100 ml oluncaya kadar saf
A) Çay şekerinin suda çözünmesi su eklemek

B) Sofra tuzunun suda çözünmesi D) 15 ml etanol üzerine hacim 50 ml oluncaya kadar saf su
"' eklemek
C) Etil alkolün suda çözünmesi
� E) 30 ml etanol üzerine 100 ml saf su eklemek
D) Amonyağın suda çözünmesi "'
E) İyot katısının CCl4 içinde çözünmesi

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_64


TEST
31
7. Sulu bir çözeltideki KMnO4'ün mol kesri 0,25'dir. Bu çözelti- 10.
ye bir miktar saf su eklendiğinde,
Denklemine göre yeterince Mg metalinin 200 ml HNO3 çö­
1. KMnO4'ün molar derişimi azalır. zeltisiyle tam verimle tepkimesinden NŞA'da 4,48 L hacim
il. Suyun mol kesri artar. kaplayan H2 gazı açığa çıkmaktadır.
111. KMnO4'ün mol sayısı azalır. Buna göre HNO3 çözeltisi kaç molarlıktır? {Mg: 24 g/mol)
yargılarından hangileri doğrudur? "' A) 3,0 B) 2,0 C) 1,5 D) 1,0 E) 0,5
.C>

A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) il ve 111

8. 1 litre saf suda 1 mol CuSO4 katısı çözünüyor.


Oluşan çözeltiyle ilgili;
ı. Derişimi 1 molardır.
il. Kütlece% 32'1iktir.
111. Molalitesi l'dir.
11. Aynı koşullarda aşağıdaki maddelerderden hangisinin saf
iV. Çözeltinin hacmi saf su ile 2 litreye tamamlanırsa derişi- sudaki çözünürlüğü en fazladır?
mi 0,5 molar olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
(d5u: 1 g/ml, CuSO4: 160 g/mol)
A) ı, il ve 111 B) 1, 111 ve iV C) il, ili ve iV
D) 111 ve iV E) il ve 111

9. 12. 2,62 gram Mg3(PO4 )ı bir miktar saf suda çözülerek çözelti­
nin hacmi saf suyla 500 ml ye tamamlanıyor.
Doygun
şekerli Mg3 (PO4)ı'ın sudaki iyonlaşma denklemi aşağıdaki gibidir.
su çözelti Mg3(PO4 )ı(suda) -• 3Mg2+(suda) + 2POJ-(suda)
Buna göre, hazırlanan çözeltiyle ilgili olarak aşağıdakiler­
Yukarıdaki beherde bulunan doygun şekerli su çözeltisine den hangisi yanlıştır? (Mg3 (PO4)ı : 262 g/mol)
sabit sıcaklıkta bir miktar daha saf su ekleniyor.
A) Çözeltiyi hazırlamak için 0,01 mol Mg 3(PO4)ı kullanılmış-
Buna göre aşağıdaki özelliklerden hangisi değişmez? tır.
A) Çözünenin mol sayısı B) Hazırlanan 500 ml lik çözeltide toplam 0,06 mol iyon bu­
"' lunmaktadır.
B) Çözücünün mol sayısı
� C) Çözeltideki Mg2+ derişimi 0,06 molardır.
C) Çözeltinin hacmi "'
D) Çözeltideki PO�- derişimi 0,04 molardır.
D) Çözeltinin yoğunluğu
E) Çözeltideki Mg2+ nın mol sayısının, P O � - ninkine oranı
E) Çözünenin derişimi
3/2'dir.

(ssJ : 1
:o
1 .ı
2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11; 12
t 1 • <I 1 4

C;E:B.E:D.C:D. A:B B:B


1 -• • 1 f 1 • •
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

ı. Çözeltide çözünen maddenin türüne bağlı olmayıp sadece ı 4. 1000 gram suda 360 gram glikoz tamamen çözünüyor.
çözünen maddenin toplam tanecik derişimine bağlı olan
Oluşan çözeltinin 1 atm dış basınç altında kaynamaya
özelliklere koligatif özellikler denir.
başladığı sıcaklık kaç °C'dir?
Buna göre;
(CGH12O6: 180 g/mol, suyun kaynama noktası yükselmesi
1. Buhar basıncı düşmesi sabiti: 0,52 °C/molal)
il. Kaynama noktası yükselmesi "' A)lOO B)100,52 C)101,04
.o
111. Donma noktası düşmesi
D)101,56 E)102,08
iV. Ozmotik basınç
niceliklerinden hangileri koligatif özelliktir?
A)1 ve il B) il ve 111 C) 1, il ve 111
D) il, 111 ve iV E) ı, il, 111 ve iV

5. 1. 1 M Şekerli su çözeltisi
ıı. 1 M Nacı çözeltisi
111. 1 M MgCl2 çözeltisi
Yukarıdaki çözeltilerin ı atm dış basınç altında kaynamaya
2. 35 °C'de 4,75 mol su içerisinde 0,25 mol glikoz tamamen başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangi­
çözünüyor. sinde doğru olarak verilmiştir?
Oluşan çözeltinin buhar basıncı kaç mmHg'dir? (35 oC'de saf A) 1 > il > 111 B)il > 1 > 111 C) 111 > 1 > il
suyun buhar basıncı: 40 mmHg'dir)
D) 111 > il > 1 E)il > 111 > 1
A)38 8)36 C)35 D) 32 E)30

3. Saf suyun 40 °C'de buhar basıncı 55 mmHg'dır. 6. 400 gram suda 116 gram Nacı katısı tamamen çözülüyor.
Buna göre, 40 oC'de 720 g saf suya kaç gram KBr katısı ila­ Oluşan çözeltinin 1 atm dış basınç altında donmaya
ve edilip tamamen çözülürse çözeltinin buhar basıncı 50 başladığı sıcaklık kaç °C'dir? {NaCI: 58 g/mol, suyun donma
mmHg olur? (H2O: 18, KBr: 120 g/mol) noktası alçalması sabiti: 1,86 oC/molal)
A)480 8)360 C)240 D)120 E)60 A)-1,86 8)-7,44 C) -9,3 D)-14,88 E)-18,6

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 66


TEST
32
7. Aşağıdaki grafikte 1 atm basınçta sulu çözeltinin donma nok­ 9. 1 atmosfer dış basınç altında 0,2 molar NaBr çözeltisinin kay­
tasının, çözünen X, Y ve Z maddelerinin molar derişimine namaya başladığı sıcaklık (100 + t)0C'dir.
bağlı olarak değişimi verilmiştir.
Buna göre, aynı koşullarda 0,4 molar Fe(NO3h çözeltisinin
0,1 0,2 0,3 kaynamaya başladığı sıcaklık kaç °C'dir?
Molar
derişim (M) "'
>. A) 100 + t B) 100 + 2t C) 100 + 3t
-t >-
-2t "' D)100 + 4t E) 100 + 5t
.C>

-3t X
-4t
y
z
Sulu çözeltinin donma noktası (°C)

Z maddesi AICl3 olduğuna göre,


1. Y maddesi NaCI olabilir.
11. X şekerli su çözeltisi olabilir.
111. Aynı koşullarda kaynama noktası en büyük olan X'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? 10. 40 °C sıcaklıkta 3 mol etil alkol (C 2H5OH) ile 5 mol su (H2O)
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) ı ve 111 karıştırılarak çözelti oluşturuluyor.

D) il ve 1111 E) 1, il ve 111 Buna göre, aynı sıcaklıkta çözeltinin buhar basıncı


aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (40 °C'de
P�2o = 56 mmHg, PgıHsOH = 120 mmHg)
A)96 8)80 C}75 D) 45t E) 35

8. Saf suyun 1 atmosfer basınçta kaynama noktası 100°C'dir. Aynı


miktarda su içeren üç ayrı kaba eşit mol sayılarında X ve Y mad­
deleri ayrı ayrı eklendiğinde oluşan çözeltilerin kaynamaya baş­
ladıkları sıcaklıkların 102°C ve 106°C olduğu gözlenmiştir.
Buna göre X ve Y maddeleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisi
olabilir?

X y
A) Şeker Nacı
11. Benzen ve toluenin ideal bir çözelti oluşturduğu bilinmekte­
B) Nacı Şeker
rir. 25 °C'de bir benzen ve toluen karışımının toplam buhar
C) MgCl2 Nacı basıncı 66 mmHg'dır.
D) Nacı MgCl2 Bu karışımda toluenin kısmi buhar basıncı 12 mmHg
E) Şeker MgCl2 olduğuna göre, benzenin sıvı fazdaki mol kesri
aşağıdakilerden hangisidir? (Saf benzenin 25 °C'deki buhar
basıncı 90 mmHg'dır.)
A) 0,2 B) 0,4 C) 0,5 D) 0,6 E) 0,8
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. Saf suyun içerisinde bir miktar sofra tuzu çözünüyor. Bu ı 4. 1 mol Nacı 1 mol C11 H22O11
olayla ilgili;
1. Çözeltinin buhar basıncı saf sudan küçük olur.
il. Suyun donma noktası artar.
111. Elektrolit bir çözelti oluşur.
yargılarından hangileri doğru olur?
1. Kap 2. Kap
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)1 ve il
Yukarıdaki kaplar oda sıcaklığında bulunmaktadır. Sabit sı­
D) 1 ve 111 E) il ve 111 caklıkta 1. kapta 1 mol sofra tuzu (NaCI), ikinci kapta 1 mol
çay şekeri (C 11H22O11) çözünüyor.
Oluşan çözeltilerin;
1. Molal derişimleri
il. Kaynama noktaları
111. Donma noktaları
iV. Buhar basınçları
niceliklerinden hangileri eşittir?
A)Yalnızı B) 1 ve il C)il, 111 ve iV
D)1, il ve 111 E)ı, il, 111 ve iV

2. 1. 500 ml 0,2M C6Hı2O6 çözeltisi


il. 300 ml 0,2M CaBr2 çözeltisi
111. 100 ml 0,3M KN03 çözeltisi
Yukarıdaki çözeltilerin ı atm dış basınç altında kaynamaya
başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangi-
1 5. Formülü bilinmeyen bir tuzun 0,4 molü 200 gram suda çö­
sinde doğru olarak verilmiştir?
zündüğünde oluşan çözeltinin 1 atm dış basınç altında kay­
A)l>ll>III 8)111>1=11 C)ll>l>III namaya başladığı sıcaklık 103,12 °C'dir.
D) il =111> 1 E) 1 = il =111 Buna göre suda çözünen tuzun formülü aşağıdakilerden
hangisi olabilir? {Kıc: 0,52 °C/m)
A)Nacı B)MgCl2 C)AICl3
D)NaNO3

3. 1. 0,2 M Ca(N03 )ı çözeltisi


11. Saf su 6. ı. Çay şekeri
111. 0,3 M şeker çözeltisi 11. Sofra tuzu
Aynı ortamda bulunan yukarıdaki maddelerin donmaya 111. Kolonya
başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangi­ iV. Antifriz
sinde doğru olarak verilmiştir?
V. Metil alkol
A) 1> 111> il B)111> 1> il C) il> 1> 111 Yukardaki maddelerden kaç tanesi saf suyun donma nok­
D)l>ll>III E)ll>lll>I tasını düşürür?
A)5 B) 4 C)3 D)2 E) 1

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_68


TEST
33
7. Sıcaklık (°C) Sıcaklık (ÔC) 10. 25 °C'de saf suyun buhar basıncı 25,0 mmHg'dir.

14,4 gram suda, 12 gram üre katısı çözülürse oluşan çözelti­


100 100 nin buhar basıncı kaç mmHg olur.? (H2O: 18, Üre: 60 g/mol,
üre suda moleküler olarak çözünmektedir.)
A) 10 B) 12 C)15 D}18 E) 20
25 25
"'
Zaman Zaman .C>

Şekil - 1 Şekil - 11

1 atm dış basınç altında bulunan saf suyun ısıtılmasına ait


sıcaklık zaman grafiği Şekil-l'de verilmiştir.
Buna göre, Şekil-ll'deki grafiğin elde edilebilmesi için;
1. Dış basıncı arttırmak
il. Saf suda bir miktar şeker çözmek 11. Aynı ortamda bulunan eşit kütledeki NaCI çözeltisi ve saf
suyla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlış­
ili. Saf suda bir miktar etil alkol çözmek tır?
işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir?
A) Saf suyun uçuculuğu daha fazladır.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
B) NaCI çözeltisinin yoğunluğu daha fazladır.
D) 1 ve ili E) il ve ili
C) Aynı ortamda kaynarken buhar basınçları eşittir.
D) Saf suyun donma noktası daha düşüktür.
E) NaCI çözeltisinin kaynama noktası daha yüksektir.

8. Saf suyun 1 atmosfer basınçta kaynama noktası 100 °C'dir.


Aynı miktarda saf su içeren üç ayrı kaba eşit mol sayılarında
X, Y, Z maddeleri ayrı ayrı eklendiğinde oluşan çözeltilerin
kaynama noktalarının sırasıyla; 102, 104, 108 °C olduğu göz­
lenmiştir.
Buna göre; X, Y, Z maddeleri aşağıdakilerden hangisi ola­
bilir? 12. Buhar basıncı (mmHg)
X y z
X y
A) Sakkaroz Nacı AICl3 760
B) Sakkaroz MgCl2 AICl3
C) Nacı AICl3 Sakkaroz
D) AICl3 Nacı MgCl2
E) Nacı MgCl2 AICl3 Sıcaklık ("C)

Yukarıdaki grafik X ve Y tuzlarının eşit derişimli sulu çözel­


tilerinin buhar basıncı - sıcaklık değişimini göstermektedir.
Buna göre aynı ortamda;
1. Y çözeltisinin kaynama noktası, X'den büyüktür.
9. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi saf suda çözündüğünde su­ il. X'in toplam iyon derişimi, Y'den daha azdır.
yun kaynama noktası yükselmez? ili. Aynı sıcaklıkta Y'nin buhar basıncı, X'den büyüktür.
B) Nacı C) CııH22011 yargılarından hangileri doğrudur?
E) C2H50H A) Yalnız il B) Yalnız ili C) 1 ve il
D) ı ve ili E) ı, il ve ili
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. Eşit miktardaki saf suda çözünen farklı katıların mol sayıları- 1 4. 1 atm dış basınç altında 200 ml 0,SM AICl3 çözeltisinin don­
na karşılık çözeltilerin kaynama noktalarının yükselme mik­ maya başladığı sıcaklık -2t °C'dir.
tarı grafikteki gibidir.
Buna göre aynı şartlarda 100 ml 2M NaNO3 çözeltisinin
Kaynama noktası donmaya başladığı sıcaklık kaç °C'dir?
"'

X C
A)-t B) -2t C)-3t D)-4t E)-8t
100 + 3a "'
>-
"'
.o
KCI
100 + 2a

0,4 0,6 0,8 Çözünenin


mol sayısı

Buna göre X ve Y saf katılan aşağıdakilerden hangisi ola­


bilir?

X y
A) C6H12O6 NaNO3
B) NaNO3 C 6H12O6
5. 25 °c 1 atm'de molar derişimleri ve hacimleri eşit olan
C) C6H12O6 Ca{NO3)ı
KNO 3 ve Ca(NO3 )ı çözeltilerinin aşağıdaki niceliklerinden
D) Ca{NO3)ı CGH12O6 hangileri kesinlikle eşittir?
E) AICl3 NaNO3 A)Buhar basınçları
B) Kaynama noktaları
C)Toplam iyon derişimleri
D)Donma noktaları
E)Çözünen maddelerin mol sayıları
2. 0,2 M CaBr2 çözeltisinin kaynamaya başladığı sıcaklık
100 + 6t olduğuna göre, aynı şartlarda 0,25 M FeCl3
çözeltisinin kaynamaya başladığı sıcaklık aşağıdakilerden
hangisidir?
A) 100 + t B) 100 + 4t C)100 + 6t
D) 100 + 8t E)100 + l0t

6. Taze kesilmiş elma dilimleri kütlece% 70 derişimdeki şekerli


su çözeltisine konulmuştur. Bir süre beklendikten sonra elma
dilimleri şekerli sudan çıkarılıyor.
3. 40,4 gram KNO3 katısı bir miktar su içerisinde çözündüğün­
Bu olayla ilgili,
de oluşan çözeltinin 1 atm'de kaynamaya başladığı sıcaklık
102,08 °C'dir. ı. Şekerli su çözeltisinin kütlece% derişimi azalmıştır.
Buna göre çözeltideki suyun kütlesi kaç gramdır? (N: 14, O: il. Elma dilimleri su kaybetmiştir.
16, K: 39 g/mol, k: 0,52 °C/m) 111. Şekerli su çözeltisi daha derişik hale gelmiştir.
A) 100 8)200 C)400 D)S00 E)800 yargılarından hangileri doğru olur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)lve ll E)llve lll

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_10


TEST
34
7. Eşit derişimli X, Y ve Z tuzlarının sulu çözeltilerinin aynı or- 10. 1. Donmaya başlama sıcaklığı
tamda kaynama noktalarının farklı olması; il. Kaynamaya başlama sıcaklığı
ı. Toplam iyon derişimleri 111. Molar derişim
il. Çözelti hacimleri � iV. Kütlece % derişim
111. Çözeltilerin özkütleleri "'
>. V. Buhar basıncı
>--
hangilerinin farklı olması ile açıklanabilir? "' VI. Elektrik iletkenliği
.o
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 Yukarıdakilerden kaç tanesi tuzlu su ve şekerli su çözeltisi
için aynı olabilir?
D) 1 ve il E) il ve 111
A) 6 B) 5 C)4 0)3 E) 2

8. Basınç (atm)

•• ►
• Saf çözücü 11. Kaynamakta olan saf suya bir miktar şeker ilave ediliyor. Bu
olayla ilgili,
1 atm ··•··•··► Çözelti
Sıvı 1. Suyun kaynaması kısa bir süre durur.
Katı il. Buhar basıncı düşer.
Buhar' 111. Kaynama noktası yükselir.
yargılarından hangileri doğrudur?
'-- -
-+---+- -
--ı---+-- Sıcaklık (°C)
a b C d A) Yalnız 1 B) 1 ve il C} 1 ve 111

Yukarıdaki grafik, saf bir çözücü içerisinde uçucu olmayan bir D) il ve 111 E) 1, il ve 111
madde çözündüğünde çözücünün kaynama ve donma nok­
tasındaki değişimi göstermektedir.

Buna göre grafikle ilgili;


1. a noktası çözeltinin donma noktasıdır.
12. a kolu bkolu
il. d noktası çözeltinin kaynama noktasıdır.
111. Çözücü olarak su kullanılmıştır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
Saf "'··
D) 1 ve il E) il ve 111 Çözücü

Yarı
geçirgen zar

Yukarıdaki osmoz düzeneğiyle ilgili;


1. Zamanla a kolundaki sıvı seviyesi artar.
9. Sıcaklıkları ve hacimleri eşit olan 0,1 M ve lM'lık NaNO3
çözeltilerinin, il. b kolundaki çözelti daha derişik hale gelir.
111. Çözücü molekülleri geçişi b kolundan a koluna doğrudur.
1. Aynı ortamda kaynarken buhar basınçları
iV. b kolunun olduğu taraftan basınç uygulanırsa su mole-
il. Aynı ortamda kaynamaya başlama sıcaklıkları
külleri a kolundan b koluna geçebilir.
111. Toplam iyon derişimleri
yargılarından hangileri yanlıştır?
niceliklerinden hangileri farklıdır?
A) Yalnız I B) il ve 111 C) 1 ve iV
A) Yalnız I B) Yalnız 11 C) 1 ve il
D) 1, il ve iV E) 1, il, 111 ve iV
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
1 .ı f t • ; o O 1 -• 1 O 1 • •

:D E;B:D;E:D. A:C. D:B E:E


sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. Bir öğrenci beherde bulunan oda sıcaklığındaki 100 ml saf 1 Çözünürlük


suya, 5 gram Nacı katısı ekliyor ve karıştırarak tamamen çö­ (g A/100 g su)
zünmesini sağlıyor.
A katısı
Oluşan çözeltiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle 80
doğrudur? C

A) Seyreltiktir. "' 50
.o
B)Derişiktir. 40
C) Doymuştur
0.__- -
--+- -
-+-- - Sıcaklık
D)Aşırı doymuştur. 30 50

E) Elektrik akımını iletir.


3., 4., ve 5 . soruları yukarıdaki grafiğe göre çözünüz.

3. 30°C de 200 g suya 75 gram A katısı ekleniyor. Çözeltinin


doymuş hale gelmesi için kaç gram daha A katısı eklenme­
lidir?
A)20 B) 25 C)40 D) 50 E) 75

4. S0°C da 400 g su ile hazırlanan doymuş çözelti 30°C ye so­


2. Çözünürlük ğutulursa kaç gram A katısı dibe çöker?
(X/100 cm3 su) A)30 B)60 (}90 D)120 E)150

X katı

�--------- Sıcaklık (°C)

X katısının çözünürlük sıcaklık grafiği yukarıdaki gibidir. 5. 30°C de 100 g su ile doymuş çözelti hazırlanıyor. Çözeltiye
100 g su eklenip sıcaklık 50°C ye çıkarılıyor.
Grafikle ilgili,
50°C'de çözeltinin doymuş hale gelmesi için kaç gram daha
1. a noktasındaki çözelti doygundur.
A katısı eklenmelidir?
il. b noktasındaki çözelti aşırı doymuştur.
A)30 B)50 ()80 D)110 E)120
111. c noktasındaki çözelti, a noktasındaki çözeltiye göre daha
derişiktir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B)1 ve il C)1 ve 111
D)il ve 111 E)1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
35
6. Potasyum dikromatın {K 2Cr2O7) 40 °C'de saf sudaki çözünür­ 9. Sudaki çözünme denklemi;
lüğü 25 g K2Cr207/100 g sudur.
ısı+ X(k) + su --- X (suda)
Aynı sıcaklıkta hazırlanmış doygun çözelti kütlece% kaçlıktır?
gibi olan X maddesinin doymamış sulu çözeltisine;
A) 12,5 8}20 C)25 D) 30 E)20 "'
ı. Sıcaklığı arttırmak. (buharlaşma ihmal edilecek)
"' il. Sabit sıcaklıkta su buharlaştırmak.
"'
111. Sabit sıcaklıkta X katısı eklemek.
işlemlerinden hangileri uygulanırsa doymuş çözelti elde
edilebilir?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) ı ve il
D) ı ve 111 E) il ve 111

7. Potasyum klorürün (KCI) 25 °C'de saf sudaki çözünürlüğü 30


g KCI /100 ml sudur. Sıcaklığı 25 °c olan 100 ml saf suya 40
gram saf KCI tuzu ekleniyor. Çözelti karıştırılıyor ve bir süre
bekleniyor.
Oluşan çözeltiyle ilgili,
10. C02 gazının sudaki çözünürlüğü;
1. Aşırı doymuştur.
1. Basınç
il. Doygundur.
il. Sıcaklık
111. Oluşan çözeltinin buhar basıncı aynı sıcaklıkta saf sudan
düşüktür. 111. Çözücü miktarı
yargılarından hangileri doğrudur? niteliklerinden hangilerine bağlıdır?

A)Yalnız 1 B) Yalnız 11 C)Yalnız 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111

D) 1 ve 111 E) il ve 111 D) 1 ve il E) il ve 111

11. Dibinde katısıyla dengede olan doygun tuzlu su çözeltisine


8. 1. Sıcaklık sabit sıcaklıkta dipteki tuzun tamamını çözmeyecek kadar
il. Basınç saf su ekleniyor.
111. Çözücü türü Bu işlem sonucunda çözeltiye ait aşağıdaki niceliklerden
iV. Çözücü miktarı hangisi artar?
V. Çözünenin türü A) Kütlece% derişim B) Molarite C)Özkütle
Saf bir katının oda sıcaklığında saf bir sıvıdaki çözünürlüğü D)Çözünen maddenin mol sayısı E) Dipteki katı miktarı
yukarıdakilerden kaç tanesine bağlıdır?
A)5 8)4 C)3 D)2 E}l

ı: s ıo: ıı
(nJ • 1
2 : 3
1 j
4:
,E;E;B;o:o_B:E C:E D:D
1 <I
G: 7
1 -•
8: 9
1 -• 1 • •
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. 4. Aşağıdaki grafikte saf KNO3, Pb(NO3 )ı ve CuSO4 katılarının


sudaki çözünürlüklerinin sıcaklıkla değişimi verilmiştir.
Çözünürlük
(g X/100 g su)
12 KNO3
11
"' Pb(NO3)ı
.o
Katısıyla dengede olan yukarıdaki çözeltiyle ilgili; CuSO4
1. Doygun çözeltidir.
il. Doymamıştır.
111. Çözünme ve çökme olayları devam etmektedir.
yargılarından hangileri doğrudur?
o .....__2.,_o �o.....
___.6____.s
o o_ı oo -- Sıcaklık ( 0 C)
...
A)Yalnızı B}Yalnız il C)Yalnız ili
Bu katılar ve hazırlanan çözeltilerle ilgili;
D)ı ve ili E)il ve 111
ı. Katıların suda çözünmesi endotermiktir.
il. 20 °C'de 100 gram suda 25 gram KNO3 çözülerek hazırla­
nan çözelti doygundur.
111. 40 °C'de çözünürlüğü en düşük olan CuSO4'tür.
2. X katısının sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi aşağı­ iV. 60 °C'de çözünürlüğü en yüksek olan Pb(NO 3)ı'dir.
daki grafikte verilmiştir. yargılarından hangileri yanlıştır?
Çözünürlük A)1 ve ili B) 111 ve iV C}il ve iV
(g X/100 g su)
D)il, 111 ve iV E)l,llve lV
X katı
60

'---ı---+-----• Sıcaklık (0 C)
25 40

25 °c 'de 200 g suya 150 g X katısı ekleniyor. Daha sonra


çözeltinin sıcaklığı 40 °C'ye çıkarılıyor.
5. Çözünürlük
Son durumda kaç gram X katısı çözünmeden kalır? (Buhar­ (g/100 g su)
laşma ihmal edilecektir.)
A) 25 8)30 C)40 0)50 E)60
6

25
X(k)
3. Arı bir tuzun sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi aşa­
-Sıcaklık ("C)
'----+- -+--- - •
ğıda verilmiştir. 25 40

Sıcaklık Çözünürlük Yukarıdaki grafikte saf X katısının sudaki çözünürlüğünün sı­


(°C) (g/100 g su) caklıkla değişimi verilmiştir. Buna göre 40 °C'de hazırlanan
250 gram doygun X çözeltisi 25 °C'ye soğutuluyor.
25 20
50 40 Çözeltinin doygun hale gelebilmesi için kaç gram daha X ka­
tısı eklenip çözünmelidir?
50 °C'de hazırlanan 280 gram doygun tuz çözeltisi 25 °C'ye
soğutuluyor. Buna göre dibe çöken tuz miktarı kaç gramdır? A)120 B} 70 C)50 0}40 E}25

A) 80 B}60 C)50 0}40 E}20

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_74


TEST
36
6. Potasyum bromürün (KBr)100 gram saf sudaki çözünürlüğü; 9. Saf bir katının bir sıvıdaki çözünürlüğü,
10 oc'de 60 gram, 30 °C'de 70 gramdır.
1. Sıcaklık
Buna göre, 30 °C'de 65 gram potasyum bromürün 100 gram il. Sıvının türü
suda çözünmesiyle hazırlanan çözeltiyle ilgili aşağıdakiler­
111. Katının tanecik boyutuna
den hangisi yanlıştır?
iV. Sıvının miktarına
A) Çözelti doymamıştır.
V. Basınç
B) Çözelti kütlece% 65 oranında potasyum bromür içerir. özelliklerinden hangilerine bağlıdır?
C) Çözeltiye aynı sıcaklıkta 5 gram daha potasyum bromür A)Yalnızı B) 1 ve il C) ı, 111 ve iV
eklenirse çözelti doymuş hale gelir.
D) 1, 11, iV ve V E) 1, il ve 111
D) Çözeltinin sıcaklığı 10 °C'ye düşürüldüğünde 5 gram po­
tasyum bromür çöker.
E) Çözeltiye aynı sıcaklıkta ve eşit miktarda su eklendiğinde
çözelti daha seyreltik olur.
10. X katısının oda koşullarında saf sudaki çözünürlüğü 40 g X/
100 gram sudur.
400 gram kütlece % 25'1ik X çözeltisini doygun hale getir­
mek için kaç gram daha X katısı eklenip çözülmelidir?

7. Çözünürlük A)lO B) 20 C)40 D)50 E) 80


(g/100 g su)

11. 1. Sıcaklık
il. Çözünen maddenin tanecik boyutu
X maddesi
111. Çözeltiyi karıştırmak
Yukarıdakilerden hangileri katı bir maddenin uygun bir çö­
'-- - - - - - - - Sıcaklık ("C) zücüde hem çözünürlüğünü hem de çözünme hızını etkiler?
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
Çözünürlük-sıcaklık grafiği verilen X maddesi
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
1. Şeker katısı
il. co2 gazı
111. 02 gazı 12.
yukarıda verilenlerden hangileri olabilir?
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) ı ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

8. 25 °C'de saf X katısının sudaki çözünürlüğü 60 gram/100 Şeker(k)


gram su dur. 25 °C'de 200 gram suya 150 gram saf X katısı Dibinde katısıyla dengede olan şekerli su çözeltisine sabit sı­
eklenip, karıştırılıyor. caklıkta bir miktar daha katı şeker ekleniyor ve karıştırılıyor.
Çözünme tamamlandıktan sonra oluşan çözelti için; Bu işlem sonucunda aşağıdaki niceliklerden hangisi artar?
1. Doygundur. A) Kütlece% derişim
il. Aşırı doygundur. B) Molarite
111. Çözelti kütlesi 350 gramdır.
C)Özkütle
yargılarından hangileri doğrudur?
D)Çözünen maddenin mol sayısı
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
E) Katı şeker miktarı
D)il ve 111 E)ı ve 111

! 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11; 12
:o B;D:C; B:B.D:A. B:B A: E
1 .,ı t 1 <I 1 4 1 -• 1 1 1 • •
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

1. Arı bir katının, iki ayrı kapta aynı sıcaklıkta saf sudaki çözelti- 1 4. Suda çözünmesi endotermik olan katı bir maddenin doygun
leri hazırlanmıştır. Birinci kapta 100 ml hacmindeki suda 20 sulu çözeltisi ısıtılıyor.
gram şeker, ikinci kapta 200 ml hacmindeki suda 10 gram
Buna göre;
şeker çözünmüştür.
1. Çökelme olur.
Bu kaplardaki çözeltilerle ilgili,
il. Katının çözünürlüğü artar.
ı. İkinci kaptaki çözelti daha seyreltiktir. "' 111. Çözelti doymamış hale gelir.
.o
il. Kaplardaki çözeltilerin yoğunlukları farklıdır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
111. Her iki kaptaki çözeltide, birim hacminde çözünen şeker
miktarı aynıdır. A)Yalnız I B)Yalnız il C) Yalnız 111

yargılarından hangileri doğrudur? D) 1 ve il E) il ve 111


A)Yalnız 111 ı
B) ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) ı, il ve 111 Çözünürlük (g/100 g su)


5.

X(k)
2. 50 · ... ... .. ... .. ..
p

C02(g)

25
C02 çözeltisi

'--- - - - --
- - Sıcaklık (°C)
Şekildeki kapta bulunan C02 gazının suda daha çok çözün­ 20 4 0
mesi için;
1. Kabı soğutmak.
X katısının çözünürlük - sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir.
20°C'deki 250 gram doygun çözeltinin sıcaklığı 40 °C'ye çıka­
il. Sabit sıcaklıkta musluk yardımıyla kaba He gazı eklemek. rılıyor.
111. Sabit sıcaklıkta musluk yardımıyla kaba co2 gazı ekle­
mek. Buna göre çözeltinin doygun hale gelebilmesi için kaç gram
su buharlaştırılmalıdır?
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A)50 B)100 C)125 D)lS0 E)175
A) 1, il ve 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) Yalnız 111

6.
3.

Şekildeki beherde bulunan şekerli su çözeltisine sabit NaNO3 katısının suda çözünmesi endotermiktir.
sıcaklıkta bir miktar daha katı şeker ekleniyor ve çözünüyor. Katısıyla dengede olan doygun NaN� çözeltisinin elektrik
Oluşan yeni çözelti ilk çözeltiye göre, iletkenliğini arttırmak için aşağıdaki işlemlerden hangisi
yapılmalıdır? (Buharlaşma ihmal edilecektir.)
1. Daha derişiktir.
A) Sabit sıcaklıkta saf su eklemek
il. Özkütlesi daha büyüktür.
111. Buhar basıncı daha fazladır.
B) Çözeltiyi karıştırmak
ifadelerinden hangileri doğrudur? C) Kabı soğutmak

A)Yalnızı B)Yalnız il C) 1 ve il D) Kaba NaNO 3 katısı eklemek


D) il ve 111 E) ı, il ve 111 E) Kabı ısıtmak

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_76


TEST
37
7. KN03 tuzunun dibinde katısı olmayan doygun sulu 10. Çözünürlük
çözeltisine sabit sıcaklıkta saf su eklenirse,
1. Çözeltinin yoğunluğu, X
il. Çözeltinin kütlece% derişimi
111. Çözünen KNO3 miktarı
niceliklerinden hangileri değişmez? "'
.o
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yaln ız 111
'-- - - - - - - - Basınç
D) 1 ve il E) il ve 111
Çözünürlük-basınç grafiği yukarıda verilen X maddesi
aşağıdakilerden hangisi olamaz?
A) SO2 (g) B) 02(g) C)CO2(g)

8. Çözünürlük
(g/100 gram su)

X
50

20 11. ı. Dalgıçların yaşadığı vurgun olayı


il. Oda sıcaklığında, bir gazoz şişesinin kapağı açılıp şişenin
.____._
_ _-ı-- - - S cakl k ("C) ı ı ağzına hemen elastik bir balon geçirilmesiyle gazozdan
25 40 çıkan karbondioksit gazının balonu şişirmesi
Yukarıda çözünürlük-sıcaklık grafiği verilen saf X katısının 111. Sıcak sularda çözünmüş oksijen oranının düşük olması
40 °C'deki doygun sulu çözeltisi 25 °C'ye soğutulduğunda 6 Yukarıdaki durumlardan hangilerinin nedeni, gazların çözü­
gram X katısı dibe çökmektedir. nürlüğünün basınca bağlı olmasıyla açıklanabilir?
Buna göre, başlangıçtaki çözeltinin kütlesi kaç gramdır? A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
A) 50 8)40 C)30 D)26 E)24 D) 1 ve 111 E) il ve 111

9. Suda ekzotermik olarak çözünen X katısının 20 °C'de ve 30 12. Suda çözünmesi ekzotermik olan bir katının dibinde katısı
°C'de eşit miktarlardaki suda doygun çözeltileri hazırlanıyor. olmayan doymuş sulu çözeltisi soğutuluyor.
20 °C'deki çözeltinin, 30 °C'deki çözeltiye göre, Oluşan yeni çözeltiyle ilgili;
1. Çözünürlük ı. Çözelti doymamış hale gelir.
il. Kütlece% derişim il. Çözeltide bir miktar daha katı çözünebilir
111. Özkütle 111. Çözeltinin molar derişimi artar.
niceliklerinden hangileri daha büyüktür? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il A) Yalnız ı B) ı ve il C) ı ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 D) il ve 111 E) ı, il ve 111

(nJ ! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
•1 .ı <I • 1

:B_C;C:A.B:E.C:C E:E C:B


<I o 4 , .• 1 1. 1 - •
ÜNiTE sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK
3
4.
1. Karışım Etkili olan çekim kuweti
1. CH30H-H20 Hidrojen bağı
11. Nacı- H20 İyon-dipol Seyreltik Derişik

"' KCI KCI
111. H20-C6H6 Dipol- dipol çözeltisi çözeltisi
"'
Yukarıdaki karışımlardan hangilerinde bileşenler arasında
etkili olan çekim kuvvetleri doğru olarak verilmiştir?
O)
1. Kap il. Kap

A) Yalnız I B) Yalnız 11 C) 1 ve il Aynı ortamda sıcaklıkları eşit olan şekildeki kaplarda çözü­
D) ı ve 111 E) ı, il ve 111 nen KCI miktarları birbirine eşittir.
Buna göre;
ı. ı. kaptaki çözeltinin hacmi daha büyüktür.
il. 2. kaptaki çözelti doygundur.
111. 1. kaptaki çözeltinin kaynamaya başladığı sıcaklık daha
düşüktür.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sabit sıcaklık ve basınçta


saf suda doygun çözeltisi hazırlanamaz?
A) Nacı

5.

NaCI tuzunun suda çözünmesine ait yukarıdaki şekille ilgili;


1. 1 numaralı etkileşim hidrojen bağıdır.
il. 2 numaralı etkileşim iyon-dipol etkileşimidir.

3. Tabloda saf su, yemek tuzu ve çay şekerinin sulu çözeltileriy­ 111. cı· iyonları suyun negatif ucu tarafından sarılmaktadır.
le ilgili bilgiler ve bulundukları ortamın dış basınçları veril­ yargılarından hangileri doğrudur?
miştir. A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
Madde Hacim (L) Basınç (cmHg) D) il ve 111 E) 1, il ve 111
1. Saf su 3 70
1 Mol Nacı içeren
11. 2 76
tuzlu su
1 Mol çay şekeri
il1. 2 70
içeren şekerli su
Buna göre 1, il ve III maddeleriyle ilgili aşağıdaki ifadeler­
den hangisi doğrudur? 6. Oda sıcaklığında C6H 1206 {glikoz) bileşiği saf suda çözünür­
A) 1. nin kaynama noktası en yüksektir. ken etkin olan çekim kuvveti aşağıdakilerden hangisidir?

B) il. nin kaynama noktası en düşüktür. "'



A) Dipol-dipol etkileşimleri
C) 111. nün kaynama noktası, 1. ninkinden yüksektir. � B) Dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri
"'
D) il. ve 111. nün kaynama noktaları aynıdır. C) Hidrojen bağları

E) Kaynama noktaları arasındaki ilişki 111 < il < 1 şeklindedir. D) İyon-dipol etkileşimleri
E) İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_78


TEST
38
7. Derişim (mol/L) 10. 250 ml CaBr2 çözeltisinin derişimi 0,5 molardır. Çözelti
ısıtılarak, çökelme olmaksızın 150 ml su buharlaştırılıyor.
Oluşan son çözeltideki Br iyon derişimi kaç molar olur?
0,3 · ... ... ... � - - A}0,75 B}1,00 C)l,25
C

"'
>.

>- D)1,50 E}2,50


"'
.o

Bir miktar Al2 (SO4)3 katısı suda çözülerek hazırlanan 1 litre­


lik çözeltideki iyon derişimlerinin zamanla değişimi grafikte
verilmiştir.
Buna göre,
1. 3,42 gram Al2(SO4 )J çözünmüştür.
il. Çözeltide toplam 0,5 mol iyon bulunur.
111. Çözeltinin yoğunluğu 34,2 g/L'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? {O: 16, Al: 27, S: 32 g/mol)
A)Yalnız I B)Yalnız il C}1 ve il
D) ı ve 111 E) il ve 111 11. Kimya laboratuvarında bir öğrenci 34,0 g NaNO3 ve 200 g su
kullanarak doymamış bir çözelti hazırlıyor.
NaN03 tuzunun suda tamamen iyonlarına ayrışarak
çözündüğü varsayıldığında hazırlanan bu çözeltinin 1 atm
dış basınç altında kaynamaya başladığı sıcaklık kaç °C'dir?
8. 2 Molarlık AICl3 çözeltisine sabit sıcaklıkta 750 ml saf su ek­ (Su için molal kaynama noktası yükselmesi sabiti, Kk: 0,52
lendiğinde cı- iyon derişimi 1,5 molar oluyor. °C/m; Suyun normal kaynama noktası: 100 °c; NaN�: 85 g/
mol)
Buna göre çözeltinin başlangıçtaki hacmi kaç ml'dir?
A) 100,52 8)101,04 C}102,08
A)250 8)500 C)750
D}102,6 E) 103,12
D}l000 E} 1500

9. 1 litre 3 M KBr çözeltisinin 400 ml'si bir behere 600 ml'si 12. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi oda sıcaklığındaki saf suyla
başka bir behere konuluyor. karıştırıldığında çözelti elde edilebilir?
Seherlerdeki çözeltilerin; C} CS2

1. Molar derişimleri
il. Çözünen madde mol sayıları
111. Özkütleleri
niteliklerinden hangileri farklıdır?
A) 1, il ve 111 B) 1 ve il C) Yalnız il
D) il ve 111 E}ı ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9; 10 11: 12
•1 .ı t 1 • <I o <I I j 1 1 1 - •

:c E;C:D;s:c.B:A, C:E C;B


ÜNiTE sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK
3
1. 25°C'de Na 2CO3'ün saf sudaki çözünürlüğü 30 g/100 g su- 1 4. Saf X katısı suda çözünürken çözeltinin sıcaklığı artmaktadır.
dur. Buna göre oda sıcaklığındaki 100 gram saf suya 40 gram
Buna göre, katısı ile dengede olan X çözeltisi ısıtıldığında
Na2CO3 katısı ekleniyor ve çözelti karıştırılıyor.
aşağıdaki niceliklerden hangisi artar? (Buharlaşma ihmal
Oluşan çözeltiyle ilgili; edilecektir.)
1. Aşırı doygundur. A) X katısının sudaki çözünürlüğü
il. Doygundur. "' B) Çözünen X miktarı
.o
111. 10 gram Na2CO3 katısı çözünmeden kalır.
C) Çözelti kütlesi
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Katı X miktarı
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
E) Çözeltinin kütlece% derişimi
D) il ve 111 E) 1 ve 111

2. 25 gram CuS04.sH20 katısının 91 g suda çözünmesiyle 1 5. Aynı koşullarda aşağıdaki maddelerin eşit melleri eşit kütleli
hazırlanan çözeltinin derişimi kaç molal olur? (H20: 18 · saf su örneklerinde ayrı ayrı çözünüyor.
CuSO4: 160 g/mol) Buna göre hangi maddeden oluşan çözeltinin donma
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,5 E) 1 noktası en düşüktür?
A) AICl3
D) Nacı

3. Yoğunluğu 1,8 g/ml olan kütlece % 98'Iik derişik H2SO4 1 6. Etil alkolün normal donma noktası -115 °c, suyun normal
çözeltisinden 50 ml alınıp, içinde bir miktar saf su bulunan donma noktası O °C'dir.
bir balon jojeye yavaşça ekleniyor. Sonra çözeltinin hacmi saf
Etil alkol-su karışımından oluşan çözeltiyle ilgili;
su ile 500 ml' ye tamamlanıyor.
1. 1 atm'de donma noktası 0°C'nin altındadır.
Buna göre, oluşan son çözeltinin derişimi kaç mol/L'dir?
(H2S04: 98 g/mol) il. Çözeltideki etil alkol oranı arttıkça donma noktası alçalır.
111. 1 atm'de çözeltinin donma noktası -115 °c olabilir.
A) 18 8)9 C) 1,8 D) 0,9 E) 0,18
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) ı ve il C) Yalnız 111
D) il ve 111 E) 1 ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI l_so


TEST
39
7. Çözünürlük (g/l00g su) 10. 02 gazının farklı sıcaklık ve basınçlarda saf sudaki çözünür­
lükleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
X
Basınç Sıcaklık Çözünürlük
"' (atm) (OC) (M)
"' 1 25 sı
"' 2 10 S2
o 2 25 S3

Buna göre, 02 gazının sudaki çözünürlükleri arasındaki


� -�--�-- • Sıcaklık (°C) ilişki (s1, s2 ve s3) aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
40 50
verilmiştir?
X ve Y maddelerinin çözünürlük-sıcaklık grafiği yukarıda ve­
rilmiştir.
Buna göre,
°
1. 40 C'de hazırlanan doygun X ve Y çözeltilerinin kütlece
yüzde derişimleri eşittir.
il. Doymamış X çözeltisi soğutularak doygun hale getirile­
bilir.
111. Y maddesinin fiziksel hali gaz olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E)ı, il ve 111
11. Naftalin (C 10H8) katısı benzen (C6H6) sıvısında moleküler ola­
rak çözünmektedir.
Bu olayla ilgili;
8. Oda sıcaklığındaki suya eklenen iyonik bağlı bir bileşiğin bir
kısmı suda çözünüyor, bir kısmı dibe çöküyor.
ı. Çözünme esnasında London çekim kuvvetleri etkili olur.
il. Naftalin benzenin donma noktasını düşürmektedir.
Oluşan çözeltiyle ilgili,
111. Solvatasyon gerçekleşmektedir.
ı. Elektrolittir. yargılarından hangileri doğrudur?
il. Çözeltide iyon-dipol etkileşimleri vardır.
A)1, il ve 111 B)ı ve il C)Yalnız 111
111. Çözelti aşırı doymuştur.
D) 1 ve 111 E) il ve 111
iV. Kaynama noktası aynı koşullarda saf sudan daha büyük­
tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1, il ve iV B)l ve lV C) il ve iV
D)ı, il ve 111 E)1, il, 111 ve iV

9. Glikoz (C6H 1206)bileşiği saf suda çözünmektedir. 12. Yoğunluğu 1,8 g/cm3 olan kütlece% 20'1ik X tuzunun çözel­
tisi kullanılarak, 3M lSL X çözeltisi hazırlamak için kaç L saf
Oluşan çözeltiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? su gereklidir? {X : 40 g/mol)
A) Elektrik akımını iletir. A}S B)10 C)12 D}13 E)14
B) Uçuculuğu aynı koşullarda saf sudan büyüktür.
C) Donma noktası aynı koşullarda saf sudan düşüktür.
D) Glikoz molekülleri ile su molekülleri arasında iyon-dipol
etkileşimleri vardır.
E) Özkütlesi aynı koşullarda saf sudan küçüktür.

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
:o
1 .ı <I 1 • <I 1 4 1 j 1 • 1 - •

E;C:D;A:B,E:A C:D A:B


ÜNiTE sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK
3
1. Uçucu olmayan NaBr ve CaBr2 tuzları suda tamamen iyonla- 1 3.
rına ayrışmaktadır. Bu maddelerin oda sıcaklığında, 1 atmos­ Çözünürlük (g/100 ml su)
fer basınçta, eşit hacim ve eşit molar derişimde sulu çözelti­ Madde
leri hazırlanmıştır. 25 °C 40 °C 50 °C 60 ° (
X 35 36 37 38
Bu çözeltilerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru­
dur? (Na: 23, Ca: 40, Br: 80 g/mol) y 20 25 35 55
"' z 36 40 45 50
A) CaBr2 çözeltisinin kaynama sıcaklığı, NaBr çözeltisinin .o
kaynama sıcaklığından düşüktür. Buna göre X, Y, Z maddelerinin sudaki çözünürlükleriyle il­
B) CaBr2 çözeltisinin donma sıcaklığı NaBr çözeltisinin gili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?
donma sıcaklığından daha düşüktür. A) 40 oc'de 100 ml suda suda en az çözünen Y'dir.
C) Her iki çözeltinin de donma sıcaklığı saf suyunkinden B) 25 °C'de 100 ml suda suda en çok çözünen Z'dir.
yüksektir.
C) 60 °C'de 100 ml suda suda en az çözünen X'dir.
D) Her iki çözeltideki çözünmüş madde miktarı aynıdır.
D) Sıcaklık 25 °C'den 60 °C'ye çıkarıldığında, 100 ml suda
E) Her iki çözeltinin de buhar basıncı aynı sıcaklıktaki saf su­ çözünen madde miktarındaki artış en fazla Y'de olur.
yunkinden yüksektir.
E) Sıcaklık 25 °C'den 40 °C'ye çıkarıldığında, çözünen
madde miktarındaki yüzde artış en fazla Z'de olur.

4.
• Doymuş tuzlu su çözeltisi

• Doymamış tuzlu su çözeltisi

2. Arı bir X maddesinin 100 ml suda çözünen miktarının Y ile Hacimleri ve sıcaklıları eşit olan yukarıdaki çözeltilerin,
değişimi grafikteki gibidir.
ı. Çözünen tuzun mol sayısı
Çözünen X'in miktarı il. Kaynama noktaları
(gram)
111. Aynı ortamda kaynarken buhar basınçları
niceliklerinden hangileri aynıdır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız i l C) Yalnız ili

D) 1 ve il E) 1 ve ili

y
o
Buna göre X maddesinin fiziksel hali ve grafikteki Y değiş- ı 5. Oda koşullarında bulunan doymamış şekerli su çözeltisine,
keni aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1. ısıtma
X'in fiziksel hali Y değişkeni il. Aynı sıcaklıkta saf su ekleme
A) Katı Basınç 111. Sabit sıcaklıkta şeker ekleme
B) Gaz Basınç işlemlerinden hangileri uygulanırsa çözeltinin buhar basın­
cı artar?
C) Gaz Kütlece% derişim
D) Katı Molar derişim
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız ili

E) Gaz Sıcaklık D) ı ve il E) 1 ve ili

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI l_s2J


TEST
40
6. Cemile Hanım Ramazan Bayramı için baklava yapmıştır. Bak­ 9.
lavanın şerbetini hazırlamak için bir tencereye oda sıcaklı­
ğında 1 litre su ve 2100 gram çay şekeri koyar. Şekerin bir
C02(g)
kısmı suda çözünür, bir kısmı çözünmeden kalır. Sonra şekerli
suyu ısıtır ve karıştırarak şekerin tamamen çözünmesini sağ­
C02 (suda)
lar. Daha sonra şerbeti soğumaya bırakır.
Şerbet oda sıcaklığına soğutulduğunda oluşan çözeltiyle Yukarıdaki serbest pistonlu kapta bulunan CO2 gazının su­
ilgili, daki çözünürlüğünü artırmak için,
1. Aşırı doymuş çözeltidir. 1. Kabı ısıtmak, (P sbt)
il. Doymamış çözeltidir. il. Pistonu aşağı doğru bastırıp sabitlemek, (T sbt)
111. Şerbet bir süre bekledikten sonra şeker kristallenmeye 111. Kabı soğutmak, (P sbt)
başlar. iV. Sabit sıcaklıkta kaba He gazı eklemek, (P sbt)
yargılarından hangileri doğrudur? (Çay şekerinin saf sudaki işlemlerinden hangileri yapılabilir?
çözünürlüğü 25°C'de, 2000 g/L'dir)
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) il ve 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) ı ve 111
D) il ve iV E) il, 111 ve iV
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

10. Eşit hacim ve derişimdeki K3PO4 ve Mg3(PO4)ı sulu çözeltile­


ri karıştırılıyor.
Buna göre,
7. 30°C'de 10 mol suda kaç mol şeker {C6H 12O6) tuzu çözülürse
oluşan çözeltinin buhar basıncı 35 mmHg olur? {Psu = 42 1. Çözeltideki katyon derişimi değişmez
mmHg) il. Son çözeltideki toplam iyon derişimi başlangıca göre
yarıya inmiş olur.
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 0)2 E) 2,5
111. Karışımdaki iyonların mol sayıları eşittir
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

11. Saf suyun normal kaynama noktası 100 °C'dir.


8. Suda ekzotermik olarak çözünen X katısının doymamış sulu
çözeltisini doymuş hale getirmek için; Suyun kaynama noktasını yükseltmek ve kaynarken sı­
caklığının sabit kalması için aşağıdaki işlemlerden hangisi
1. ısıtmak yapılabilir?
il. Soğutmak
A) Suyun miktarını artırmak
111. X katısı eklemek
iV. Sabit sıcaklıkta çözücü buharlaştırmak B) Suyun içinde bir miktar yemek tuzu çözmek
işlemlerinden hangileri yapılabilir? C) Dış basıncı azaltmak
A) Yalnızı B) il, 111 ve iV C)ı ve 111 D) Suyun içerisinde bir miktar çay şekeri çözmek.
D) il ve 111 E) 1, 111 ve iV E) Dış basıncı artırmak

(iiJ •
2 : 3 4 : s G : 7 s : 9 ıo: ıı
ı:
1 1 t 1

,B;E:E;c:o_C:C E:C E:E


; 1 -• 1 -· 1 - •
ÜNiTE sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK
3
1. Çözünürlük 4. Çözünürlük
(g X/100ml su) (g/100 cm3 su)
X
60 -------------- X katı
---------- -
50
40 ------- 75
"'
.o
30
25
'--�1 �0�1 -5 -2 �0- 5� -__. Sıcaklık (oc)
2 "---+--- - - - - Sıcaklık (0C)
25 40
Saf X tuzunun çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi grafikte
verilmiştir. X katısının çözünürlük-sıcaklık grafiği yukarıda verilmiştir.
15°C'de 150 g suda 45 gram X tuzu çözülerek hazırlanan çö­ 25 °C'de özkütlesi 1,5 g/ml olan 7,5 molarlık doygun çözel­
zeltiyle ilgili; tide çözünmüş olan X katısının mol kütlesi kaç g/mol'dür.
ı. 15°C'de doygun hale gelmesi için 15 gram tuz ilave edil­ A)40 8)42 C)56 D)58 E)103
melidir.
il. 10°C'ye soğutulursa doygun hale gelir.
111. 25°C'ye ısıtılırsa doygun hale gelmesi için 75 gram su bu­
harlaştırılmalıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız ı 8)Yalnız il C)ı ve il ı 5. 2,0 gram CuSO4.nH2O katısının suda tamamen çözünmesi ile
hazırlanan 20 ml'lik çözeltide Cu 2+ iyonları derişimi 0,4 M
D)il ve 111 E)1, il ve 111
olmaktadır.
Buna göre bileşikteki n sayısı kaçtır?
� (H2O : 18, CuSO4 : 160 g/mol)
A)3 8)4 C)5 D)6 E)7
2. Oda sıcaklığında hazırlanmış l00'er gram kütlece % deri-
şimleri farklı tuzlu su çözeltilerinin;
1. Özkütle
111. Elektrik iletkenliği
iV. Molar derişim
iV. Molal derişim 6. Katı kütlesi (g)
niceliklerinden hangileri farklıdır?
A) 1, il, 111 ve iV 8)1, il ve 111 C)il, 111 ve iV 20

D) 1 ve 111 E)il ve 111


10 ··---···'--
· - -
-

'-- Zaman
- - - •-
20°C'de bir miktar suya 20 gram X katısı ilave edilerek 50
gram çözelti hazırlanıyor.

3. Saf suyun kaynama noktasını arttlrmak için; Katı kütlesinin zamanla değişimi yukarıdaki grafikteki gibi
olduğuna göre oluşan çözeltiyle ilgili;
1. İçinde tuz çözmek,
il. Rakımı daha yüksek bir yere çıkarmak, 1. Doymuş çözeltidir.

111. İçinde etil alkol çözmek, il. Kütlece% 20'1iktir.


işlemlerinden hangileri yapılabilir? 111. 20°C'deki çözünürlüğü 25g X/100 g su'dur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 8)Yalnız 111 C) 1 ve 111
A) Yalnız 1 8) Yalnız il C)Yalnız 111
D)il ve 111 E)1, il ve 111
D) 1 ve 111 E)1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 84


TEST
41
7. Çözünürlük(g/l00gsu) 10. 1 . 200 ml 0,4 M KCI
il. 500 ml 0,2 M AIBr3
80 · ········· ............ .............
111. 50 ml 0,6 M C6H1206
Yukarıda verilen aynı koşullardaki çözeltilerin buhar ba­
sınçları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
.,, A)111>1 >il B)il>1>111 C)1 > il > 111
.a
D)l=ll>III E) 111 > 1 =il
30

� ------- - Sıcaklık (°C)


40 60

Saf X tuzunun çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi grafikte


° °
verilmiştir. 60 C'de hazırlanan 350 g X çözeltisi 40 C'ye soğu­
tulduğunda çöken X katısını çözmek için 300 g su ekleniyor.
Buna göre,
1. Başlangıçtaki çözelti doymamıştır.
11. 5 M HCI çözeltisi (stok çözelti) kullanılarak 1 L, 0,1 M HCI
il. Çöken X katısının kütlesi 90 gramdır. çözeltisini hazırlamak için aşağıdaki işlemlerden hangisi uy­
111. Başlangıçtaki çözeltide 150 g X tuzu çözünmüştür. gulanmalıdır?
yargılarından hangileri doğrudur? A) 20 ml stok çözelti alıp üzerine 980 ml saf su eklenmeli-
A)Yalnızı B)Yalnız il C)ı ve il dir.

D)il ve 111 E)1, il ve 111 B) 20 mL stok çözelti alıp hacmi saf su ile 1 L ye tamamlanma­
lıdır.
'-
C) 10 mL stok çözelti alıp üzerine 990 mL su eklenmelidir.
.,,
>-
D) 10 mL stok çözelti alıp hacmi saf su ile 1 L ye tamamlanma­
lıdır.
8. KN03 bileşiğinin sulu çözeltisinin kütlece yüzde derişimi
E) 50 mL stok çözelti alıp üzerine 950 mL su eklenmelidir.
bilinmektedir. KN03 çözeltisinin yoğunluğunu bulabilmek
için;
1 . KN03 bileşiğinin mol kütlesi
il. Çözeltinin derişimi
111. Çözeltinin hacmi
niceliklerinden hangilerinin bilinmesi gereklidir?
A)Yalnız il B)Yalnız 111 C) 1 ve il

D)1 ve 111 E)il ve 111

12. Sudaki çözünme denklemi;


ısı+ X(k)+su- -X (suda)

gibi olan X maddesinin doymamış çözeltisine;
9. Bromür (Br-) iyon derişimleri eşit olan eşit hacimli CaBr2 ve
AIBr3 çözeltileriyle ilgili; 1. Sıcaklığı yükseltmek
il. Sabit sıcaklıkta su buharlaştırmak
ı. Ca2+ ve Al3+ iyon derişimleri eşittir.
111. X katısı eklemek
il. Her iki çözeltide çözünen maddelerin mol sayıları aynıdır.
işlemlerinden hangileri uygulanırsa doymuş çözelti elde
111. Her iki çözeltide elektrik akımını iletir.
edilir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)ı ve il
A)Yalnız 111 B)1 ve il C)1 ve 111
D)il ve 111 E)1, il ve 111
D)il ve 111 E)1, il ve 111

(ssJ ! 1
1 .ı
2: 3: 4
f 1

:E A;A:A;C:E.E:C, A:E
4
5: 6 7: 8
o 4 1 .•
9 : 10 11: 12
1 1 1

B:D
• •
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. 1. C(k) + Oı(g)--+ CO2 + ısı 4. 1. S(k) + Oı(g)-+ SO2(g)


il. Hı(g)-- 2H(g) LıH > O il. Hı(g) + lı(g) 2Hl(g)
ili. HCl(suda)+NaOH(suda)--+ NaCl(suda)+H2 O LıH=-57 kJ/mol ili. NO(g) + 1/2O 2(g)- + NO 2 (g)
Yukarıdaki tepkimelerden hangileri dışarıya ısı veren (ekzo­ Standart şartlarda gerçekleşen yukarıdaki tepkimelere ait
termik) tepkimedir? entalpilerden hangileri standart molar oluşum entalpisi
değildir?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız ili "'
.o A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
D) 1 ve il E) ı ve ili
D) 1 ve il E) il ve ili

2. PE (kJ)

50
z
40
30 X +y
20
10 5. CH4(g), CO2(g) ve H2 O(s) bileşiklerinin standart şartlarda­
ki molar oluşum entalpileri sırasıyla; -74, -394 ve -286 kJ/
TK mol'dür.

Yukarıdaki potansiyel enerji - tepkime koordinatı grafiğine Buna göre,


göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Girenlerin toplam ısı kapsamı 30 kJ'dür. "'
tepkimesinin entalpi değişimi {aH) kaç kJ'dür.
"'
>-
B) Ürünlerin toplam ısı kapsamı 50 kJ'dür. A)-892 8) +892 C)-1040 D) +1040 E) +1184
C) Tepkime entalpisi LıH = +20 kJ'dür.
D) Ekzotermik bir tepkimedir.
E) Tepkime denklemi, X + Y + 20 kJ Z şeklindedir.

6. Aşağıda üç ayrı bileşiğin standart şartlarda elementlerinden


3. N2(g) + 3Hı(g)--+ 2NH3 (g) LıH = -46 kJ
oluşma ısıları verilmiştir.
Tepkimesiyle ilgili olarak,
Hı(g) + Fı(g)-- 2HF(g) LıHg1 = -538 kJ
1. Ekzotermik bir tepkimedir.
C(k) + 2Fı(g) CF4 (g) LıHg1 = -680 kJ
il. NH 3'ün molar oluşum entalpisi-46 kJ/mol'dür.
2C(k) + 2Hı(g) C2H4(g) LıHg1 = +52 kJ
ili. NH 3'ün ısı kapsamı N2 ve H2'nin ısı kapsamları toplamın­
dan büyüktür. Buna göre,
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili tepkimesinin standart tepkime ısısı (aH0) kaç kJ'dür.
D) 1 ve il E) ı ve 111 A) +2488 B) -2488 C) +1166 D)-1166 E)-844

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_86


TEST
42
7. C3 H3(g)+ 5O2(g)--+ 3CO2(g)+ 4H2O(s) ôH = -2220 kJ 10. CH3OH(s)+ 3/2O2(g)--+ CO2(g)+ 2H2O(g) ôH = -720 kJ
Yukarıdaki tepkime denklemine göre, 12 gram CH3OH sıvısı 12 gram 02 gazı ile tam verimle yan­
maktadır.
1. C 3H8'in molar yanma entalpisi -2220 kJ'dir.
il. 22 gram C3 H8 yandığında 1110 kJ ısı açığa çıkar. Buna göre
111. 555 kJ ısı açığa çıkması için 11 gram C3H8 yanmalıdır. "'
>.

>- ı. 180 kJ ısı açığa çıkar.


ifadelerinden hangileri doğrudur? (C3H 8: 44 g/mol) "'
.C>
il. Kaba 02 gazı eklenirse açığa çıkan ısı artar .
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 111. Metanol buharının molar yanma ısısı -720 kJ'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

8. 2X(k)+ 1/2O2(g)-+ X2O(k) ôH = -160 kJ


Yukarıdaki tepkimeye göre 6,4 g X katısı yandığında 8 kJ ısı
açığa çıkıyor.
Buna göre X'in atom kütlesi aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir?
A) 16 B)24 C)32 D)64 E) 128 11. Aşağıdaki elementlerden hangisinin standart koşullarda
oluşum entalpisi kesinlikle sıfırdır?
A) C(k) B) P(k) C) S(k) D) O2(g)

9. PE (kJ)

80

A+B
40-ı--- ôH = +286 kJ
C+D
20
NŞA'da 11,2 litre hacim kaplayan 02 gazının bir kısmı 03 ga­
TK zına dönüşüyor.

A(g)+ B(g)--+ C(g)+ D(g)tepkimesinin potansiyel enerji - Dönüşüm sırasında kaç kJ ısı harcanırsa oluşan gaz karışımı
tepkime koordinatı grafiği yukarıdaki gibidir. NŞA'da 8,96 litre hacim kaplar?

Buna göre, A)28,6 B)57,2 C) 85,8 D)143 E) 228,8

1. Tepkime ekzotermiktir.
il. ôH = +20 kJ'dür.
111. ileri tepkimenin aktivasyon enerjisi 60 kJ'dür.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) ı ve il E) il ve 111
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
Kimyasal Tepkimelerde lsı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Entalpi Türleri

1. PE (kJ) Bileşik Oluşum entalpisi


4.
-297 kJ/mol
-395 kJ/mol

Yukarıda bazı bileşiklerin molar oluşum entalpileri veril­


"' miştir.
.o

2XY
Tepkimesine göre 3,2 gram SO 2 gazının yanması sonucunda
kaç kJ ısı açığa çıkar? (O: 16, S: 32 g/mol)
TK
A) 4,9 B) 5,6 C) 9,8 D) 11,2 E) 19,6
Yukarıdaki potansiyel enerji - tepkime koordinatı grafiğine
göre,
1. Tepkime ekzotermiktir.
il. Ürünler girenlerden daha düşük enerjilidir.
111. XY'nin molar oluşum entalpisi 50 kJ/mol'dür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111
5. Bileşik Oluşum entalpisi
-285 kJ/mol
+52 kJ/mol
2.
Oluşum entalpisi
Bileşik Yukarıda bazı bileşiklerin molar oluşum entalpileri verilmiş­
(kkal/mol)
"' tir.
CH3OH(s) -57
"' Buna göre;
CO2(g) -94
-58 C2H4(g)+ 3O2(g)--+ 2CO2(g)+ 2H 2O(g) lıH= -1410 kJ
H2 O(g)
tepkimesinde yer alan C02(g)'ın molar oluşum entalpisi kaç
Yukarıda bazı bileşiklerin oluşum ısıları verilmiştir. kJ'd"ur?.
Buna göre, A) +394 B) -394 C)+1214 D)-1214 E)-840

tepkimesinin entalpisi (/.\H) kaç kkal/mol'dür?


A) +153 B} -153 C)+95 D}-95 E}-187

lıH = +14 kkal 6. Ekzotermik bir tepkimeyle ilgili,


tepkimesiyle ilgili olarak; 1. Yalıtılmış bir kapta gerçekleşirse sistemin sıcaklığı artar.
1. Ekzotermik bir tepkimedir. 11. tıH < 0'dır.
il. NO2'nin ısı kapsamı N2O4'den büyüktür. 111. Ürünler girenlerden daha kararlıdır.
111. NO2'nin molar oluşum entalpisi 7 kkal'dir. ifadelerinden hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur? A} Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
A) Yalnız ı B) Yalnız il C) Yalnız 111 D) il ve 111 E) 1, il ve 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_ 88


TEST
43
7. C(k)+ O2(g)--+ CO2(g)+ 94 kkal 10. PE (kJ)
Tepkimesine göre,
1. CO2'nin oluşum entalpisi -94 kkal/mol'dür.
il. CO2'nin elementlerinden oluşması sırasında ortam so­
ğur. "'
>.

>- b
Ürünler
111. 6 gram karbonun yeterince 02 ile tepkimesinden 47 kkal Girenler
:a
ısı açığa çıkar. t
TK
ifadelerinden hangileri doğrudur? (C: 12 g/mol)
A} Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il Yukarıda bir tepkimenin potansiyel enerji - tepkime koordi­
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 natı grafiği verilmiştir.
Bu grafiğe göre,
1. İleri tepkime endotermiktir.
il. İleri tepkimenin tepkime ısısı c'dir.
111. Geri tepkimenin aktifleşme enerjisi b - a'dır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111
8.
Tepkimesine göre, 1 mol C2H4(g}'nın yeterince H2(g) ile tep­
kimesi sonucunda 32 kkal ısı açığa çıkmaktadır.
C2H4(g)'nın oluşum ısısı AH�ı = -12 kkal/mol olduğuna göre, 11. Aşağıda verilen dönüşümlerden hangisinin entalpi değişi­
C2H6(g)'nın oluşum ısısı kaç kkal/mol'dür? mi (AH) yanlış adlandırılmıştır?
"'
A) -20 8)+20 C)+44 D)-44 E)-24 Değişim AH
"'
>-
"' Çözünme
A) NaCl(k) Na+(suda) + Cl·(suda)
':'
entalpisi
Nötrleşme
B) H+(suda) + OH·(suda) H2O(s)
entalpisi
Yanma
C) C(k)+ O2(g) CO2(g)
entalpisi
Oluşum
D) CO{g) + O2(g) CO2(g}
entalpisi
Erime
E) H2O(k) H2O(s)
9. entalpisi
2X{k} + 3/2O2(g}-_. X2O3(k)+ 196 kkal
Denklemine göre bir miktar X(k} oksitlendiğinde kütlesi 9,6
g artıyor.
Bileşiğin kütlece % 30'u oksijen olduğuna göre,
1. Oluşan bileşik 0,2 moldür.
il. X'in atom kütlesi 56'dır. 12. 2NO(g)+ O2(g}-• 2NO2(g}
111. 9,6 gram oksijen gazı harcandığında 196 kkal ısı açığa çı­
Tepkimesinin AH değerini hesaplayabilmek için;
kar.
yargılarından hangileri doğrudur? (O: 16 g/mol) 1. NO(g}'nun oluşum ısısı
il. NO2(g}'nun oluşum ısısı
A) Yalnız I B) Yalnız 111 C) ı ve il
111. 2NO2(g)-• N2O4(g) tepkimesinin tepkime ısısı
D) 1 ve 111 E}ı, il ve 111
değerlerinden hangileri gerekli değildir?
A} Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı, il ve 111

: 1 2: 3: 4 5: 6 7: 8 9 : 10 11: 12
:C B; s:A. s: E.D:D C:A D:C
•1 .ı <I 1 <I 1 <I 1 -• 1 • • 1 - •
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. 4. NH3 gazının molar oluşum ısısı -46 kJ/mol'dür.


Denklemine göre 8 g CH4'ün yandığında 106 kkal ısı açığa
çıkmaktadır.
Tepkimesine göre NK'da 11,2 L hacim kaplayan NH3 gazı
C(k)+ O2(g)-+ CO2(g) liH = -94 kkal/mol oluştuğunda kaç kJ ısı açığa çıkar?
H2(g)+ 1/2O2(g) H2O(s) liH = -68 kkal/mol A) 11,5 B) 23 C)34,5 D)46 E) 57,5
Verilen bu bilgilere göre CH4 gazının oluşum entalpisi kaç
kkal'dir? {CH4: 16 g/mol)
A)+18 B) -18 C) +36 D)-36 E) +9

5.
2. ısı alan (endotermik) tepkimelerde,
Tepkimesinde kullanılan kükürtün mol sayısı ve tepkime
ı. Toplam entalpi artar. sonucunda açığa çıkan ısı miktarı verilirse,
il. ileri aktifleşme enerjisi, geri aktifleşme enerjisinden kü­
çüktür. 1. Kükürtün molar yanma entalpisi
111. Aktifleşmiş kompleksin enerjisi hem girenlerin hem de il. SO3'ün molar oluşum entalpisi
ürünlerin enerjisinden fazladır. 111. Tepkimede harcanan O2'nin NK'daki hacmi
yargılarından hangileri doğrudur? niceliklerinden hangileri bulunabilir?
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111 A)Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
D)lvelll E) 1, il ve 111 D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

3. C3Hg(g)+ 5O2(g) -+ 3CO2(g)+ 4H2O(g)+ 222 kJ 6. 1. Na(g)-+ Na+(g)+ e


Denklemine göre 11 g �H8 yandığında aşağıdakilerden il. H2O(s) H2O(k)
hangisi gerçekleşir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol) 111. N2(g) 2N(g)
A)1 mol CO2 oluşur. Yukarıdaki dönüşümlerden hangileri endotermiktir?
B) 111 kJ ısı açığa çıkar. A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)1 ve il
C) 40 g 02 harcanır. D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

D) 0,5 mol H2O oluşur.


E)Çevreden 55,5 kJ ısı alır.

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI l_go


TEST
44
7. Kimyasal tepkimeler ve tepkime ısılarıyla ilgili aşağıdakiler­ 10. içinde saf su bulunan kapta bir miktarX katısı çözündüğünde
den hangisi yanlıştır? cam kabın dış yüzeyinin buğulandığı gözleniyor.
A) Ekzotermik tepkimelerde 6H < 0'dır. ,,------ X(katı)
B) ısı kapsamı büyük olan maddelerin ısı kapsamı küçük
C
olan maddelere dönüşümü ekzotermiktir. "'
>.

>-
C) Tepkime ısısı, ürünlerin toplam potansiyel enerjisi ile gi­ "'
.o
renlerin toplam potansiyel enerjisi arasındaki farka eşit­
tir. ---�Cam kap
D) Bir elementin bütün allotroplarının oluşum ısısı sıfır ka­
bul edilir. Buna göre,

E) Tepkime ısısı sıcaklık ve basınca bağlıdır. 1. Havada bulunan su buharı cam kabın dış yüzeyinde yo­
ğunlaşır.
il. X'in suda çözünmesi endotermiktir.
111. Çözünme sırasında suyun sıcaklığı artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)il ve 111

8. SO 2(g) ve SO3(g) bileşiklerinin molar oluşum entalpileri sıra­


sıyla -295 kJ/mol ve -395 kJ/mol'dür.

11. X + 2Y + 40 kkal --+ XY 2


Tepkimesinin ileri aktifleşme enerjisi 65 kJ olduğuna göre
geri aktifleşme enerjisi kaç kJ'dür? Tepkimesinin ileri aktifleşme enerjisi 200 kJ olduğuna göre,

A)35 8)65 C)100 D)165 E)195 XYı--X + 2Y


tepkimesinin ileri aktifleşme enerjisi kaç kJ'dür?
A)40 8)80 C)160 D)200 E)240

12. 2Ca(k)+ O2(g)-- 2CaO(k) 6H = -300 kkal


Yukarıda verilen tepkimeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? (O: 16, Ca: 40 g/mol)
9. 0,01 M 500 ml Ca(OH)ı çözeltisi yeteri kadar HCI ile,
A) Ekzotermik bir tepkimedir.
Ca(OH)ı + 2HCI -...- CaCl2 + 2H2O
B) 40 g Ca oksitlendiğinde 150 kkal ısı açığa çıkar
tepkimesine göre nötralleştirildiğinde 130 kalori ısı açığa çı­
kıyor. C) CaO'in molar oluşum ısısı -300 kkal'dür.
Buna göre Ca(OH)ı'in molar nötrleşme ısısı kaç kkal'dir? D) CaO'in ısı kapsamı kalsiyum ve oksijenin ısı kapsamları
toplamından küçüktür.
A)+26 B)-26 C)+52 D) -52 E) -13
E) Kalsiyumun molar yanma entalpisi -150 kkal/mol'dür.

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
•, .ı <I 1 • <I o <I 1 _, 1 <I 1 - •

:B D;C:B.E;D,D;D_ B;D C:C


KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
Bağ Enerjileri - Tepkime ısılarının Toplanabilirliği

1. 2Mg(k)+ Oı(g)--+ 2MgO(k) t:ıH0 = -288 kkal 4. Hı(g)+ 1/2O2(g)--+ H2O(g) l:ıH = -57,8 kkal
olduğuna göre; Hı(g)+ 1/2O2(g) H2O(s) l:ıH = -68,3 kkal
MgO(k) ---+ Mg(k)+ 1/2O2(g) Tepkimeleri standart koşullardaki l:ıH değerleri ile birlikte
verilmiştir.
tepkimesi için l:ıH 0 değeri kaç kkal'dir?
Buna göre, aynı koşullarda 180 gram su buharının yoğun­
A)+144 B)-144 C)+288 D)-288 E)-578
laşması sırasında kaç kkal ısı açığa çıkar? (H20: 18 g/mol}
A)210 B)105 C)52,5 D) 42,5 E)22,5

2. 2NO(g)+ Oı(g)--+ 2NO2(g) l:ıH1 = -27,2 kkal


5. Bir tepkimenin entalpi değişimi (t.H),
2NO2(g)--+ Nı(g) + 2O2(g) l:ıH2 = -16 kkal 1. Sıcaklık
Tepkimelerinin l:ıH'ları bilindiğine göre, il. Basınç
1/2N2(g)+ 1/2O2(g)---+ NO(g) 111. Tepkimenin izlediği yol
tepkimesinin l:ıH'ı kaç kkal'dir? yukarıdaki özelliklerden hangilerine bağlı değildir?

A)-43 B)-21,6 C)+21,6 D) +18,4 E)-12,6 A)Yalnız 111 B) ı ve il C) ı ve 111


D) il ve 111 E)1, il ve 111

3. Yanda PE-TK grafiği verilen bileşikler ve tepkimelerle ilgili 1 6. Bağ Türü Bağ Enerjisi (kJ/mol}
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
PE (kJ) H- H 432
A) CO(g)'ın oluşum entalpisi cı-cı 240
-110 kJ'dür.
H- CI 420
B) CO2(g)'in oluşum entalpi­
si -283 kJ' d ür. Yukarıda bazı atomlar arasında oluşan bağlar ve bağ enerji­
leri verilmiştir.
C) C(g)+ Oı(g)--+ CO2
l:ıH = -393 kJ'dür. Buna göre,

D) CO2(g)---+ CO{g)+
"'

Hı(g)+ Cl2(g) 2HCl(g)
1/202 l:ıH = +283 kJ'dür. TK tepkimesinin entalpisi kaç kJ'dir?
"'
E) C(k)'nın yanması ekzotermik bir olaydır. A)-168 8)+168 C)+252 D)-252 E)+1092

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_92


TEST
45
7. Bağ Türü Bağ Enerjisi (kJ/mol) 10. Aşağıda bağ enerjisi verilen moleküllerden hangisi en karar­
lıdır?
H-H 436
c-c 343 Molekül Bağ enerjisi (kJ/mol)

C-H 416
"'

A) H-H 436
"'
>- B) H-F 563
Yukarıda bazı atomlar arasındaki bağlar ve bağ enerjileri veril­
"'
miştir. .o C) H-CI 432
D) H-Br 366
tepkimesinin entalpisi dH = -124 kJ/mol olduğuna göre, E) H-1 299
C = C bağının bağ enerjisi kaç kJ/mol dür?
A)148 B) 286 C}315 0}478 E)615

8. X(g)+ Y(g)--+ Z(g)+ Q kkal 11. 1. Hı(g}+ 1/2O2(g}--+ H2O(g)


tepkimesi için, il. Hı(g}+ 1/2O2(g)--+ H2O(s} D.H11
1. D.H = -Q'dur. 111. Hı(g)+ 1/2O2(g)--+ H2O(k) D.H111
il. Z'nin fiziksel hali, Q'nun değerini değiştirmez. Tepkimelerinde açığa çıkan ısıların karşılaştırılması aşağı­
dakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
111. Z nin ısı kapsamı, X ve Y'nin ısı kapsamı toplamından kü­
çüktür. A) 1 > il > 111 B} 111 > il> 1 C) 1 > 111 > 11
ifadelerinden hangileri doğrudur? D) 111 > 1 > il E) 11 > 111 > 1
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
D) ı ve 111 E}1, il ve 111

9. 2O(g) --+ O= O(g) D.H = -495 kJ/mol


D.H = -1640 kJ/mol
Oksijen atomlarından oksijen molekülünün eldesine ait yu­
karıdaki tepkimeye göre, Tepkimesine göre 24,8 g X yandığında 328 kJ ısı açığa çıkıyor.
1. 1 mol O= O bağı oluşurken 495 kJ ısı açığa çıkar. Buna göre,
il. Bağ oluşumu ekzotermik, bağ ayrışması endotermiktir. 1. X4 katısının molar yanma entalpisi -410 kJ'dir.
111. 02 molekülleri O atomlarından daha düşük enerjilidir. il. X4O6 katısının molar oluşma entalpisi -1640 kJ'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? 111. X'in atom kütlesi 31 g/mol'dür.
A)Yalnız 1 8)Yalnız il C)Yalnız 111 yargılarından hangileri doğrudur? (X4 elementtir ve X ele­
mentinin referans alınan allotropudur.)
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) ı ve il
D)il ve 111 E)1, il ve 111

(iiJ
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. Aşağıda verilen olayların hangisinin entalpi (aH) türü yanlış 1 4. Bağ Bağ Enerjisi (kJ/mol)
adlandırılmıştır?
c-c 342
Tepkime Entalpi türü C=C 650
A) HıO(k) HıO(s) Erime ısısı

"' c=c 835
8) C{grafit) + Oı(g) COı(g) Oluşum ısısı "'>.
"' Karbon atomları arasında oluşan bağlar ve enerjileri yukarı­
C) F(g)+ e F (-g) Elektron ilgisi
daki tabloda verilmiştir.
D) Hı(g) + 1/2Oı(g) H2O(s) Hal değişim ısısı
Bu bilgilere göre,
E) Mg(g) Mg+(g)+ e iyonlaşma enerjisi
1. Atomlar arası bağ sayısı arttıkça bağ enerjisi artar.
il. Karbon atomları arasında katlı bağlardan her bir bağın
enerjisi eşittir.
111. Karbon atomları arasındaki bağın enerjisi 835 kJ'den
büyük olamaz
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A)Yalnız 1 8)ı ve il C) 1 ve 111
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
2. Bağın cinsi Bağ Enerjisi (kJ/mol)
C-H 99
O-H 112
5. Bağın cinsi Bağ Enerjisi (kJ/mol)
o= o 118
C-H 98
C=O 170
C=C 146
Yukarıda verilen bağ enerjilerine göre, 1 mol CH4 gazının "' cı-cı 57
yanması sonucu kaç kkal ısı açığa çıkar? "'
>-- c-cı 78
A)68 8)156 C)212 D)256 E)274 "'
� c-c 83
Yukarıda verilen bağ enerjilerinden yararlanarak,

reaksiyon tepkimesinin aH değerini hesaplayınız?


A)-36 8)+36 C)-42 D)-215 E) +42

3. X{g)+ 2Y(g)--+ XY ı(g) 6H=+30kJ


Tepkimesi için aktifleşme enerjisi 40 kkal olduğuna göre,
potansiyel enerji - tepkime koordinatı grafiği aşağıdakiler­
den hangisi gibi olabilir?

A) •
Pt lkll
8) •
Pt (kir
C) •
Pt (kir
6. 2H(g)--+ Hı(g)+ ısı
' ' Tepkimesiyle ilgili;
• • •
,
2 ı. Ekzotermiktir.
.. ,. ,. il. Hı molekülü, H atomlarından daha kararlıdır.
Pt tkll Pt (kıl 111. Hidrojen elementi doğada moleküler {Hı) halde bulun­
D) 6 E) 6
mayı tercih eder.
s
• •
s

3 3
yargılarından hangileri doğrudur?
ı ı
l l A)Yalnız 1 8)Yalnız il C) 1 ve il

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_94


TEST
46
7. C(k)+ O2(g)-+ CO2(g) 6H = -96 kkal 10. X2 + Y ı -+ 2XY + 20 kkal
H2(g)+1/2O2(g) H 2O(g) 6H = -70 kkal Tepkimesinin geri aktifleşme enerjisi biliniyor.
C2HG(g)+ 7 /2O2(g)--+ 2CO2(g)+ 3H2O(g) 6H = -390 kkal Buna göre;
Yukarıda bazı tepkimeler ve �H değerleri verilmiştir. Buna ı. Tepkimenin ileri aktifleşme enerjisi
göre; il. X2 ve Yı'nin bağ enerjileri
"'
.a 111. XY'nin molar oluşum entalpisi
tepkimesinin �H değeri kaç kkal'dir? niceliklerinden hangileri hesaplanabilir?

A)+12 8)-12 ()+58 D) -58 E)+96 A)Yalnız 1 B)Yalnız 111 C) ı ve il


D)il ve 111 E)1 ve 111

11. N2(g)+ 3H2(g)--- 2NH3(g) 6H1 = -a kkal/mol


8. 2SO2(g)+ O2(g)-+ 2SO3(g) 6Hı = -48 kkal
N2(g)+ O2(g) 2NO(g) 6H2 = 2a kkal/mol
2S(g)+ 3O2(g)-+ 2SO3(g) 6H2 = -190 kkal
2H2(g)+ O2(g) 2H2O(g) 6H3 = -Sa kkal/mol
Denklemlerine göre, SO2(g)'nin molar oluşum ısısı kaç
Yukarıda bazı tepkimelere ait entalpi değişimleri veriliyor.
kkal/mol'dür?
4NH3(g)+ 5O2(g)--+ 4NO(g)+ 6H2O(g)
A)142 B) -71 C)-142 D)71 E) -35,6
Tepkimesinin entalpi değişiminin "a" türünde değeri nedir?
(NH3: 17 g/mol)
A)-ısa B)+lSa C) -9a D)+9a E)-4a

9. 1 . 2AB{k) + ısı --- A2(g)+ B2(g) 12. N2(g)+ O2(g)+ 42 kkal --- 2NO(g)
il. AB(s)-+ AB(k)+ ısı N2(g)+ 3H2(g)--+ 2NH3(g)+ 22 kkal
Yukarıda verilen tepkimelerle ilgili olarak, aşağıdaki ifade­
2H2(g)+ O2(g)- -+ 2H2O(s)+ 68 kkal
lerden hangisi yanlıştır?
Tepkimeleri ve ısı değişimleri veriliyor.
A)1 . tepkime endotermik, il. tepkime ekzotermiktir.
Buna göre,
B)Her iki tepkimede de kütle korunmuştur.
4NH3(g)+ 5O2(g)--+ 4NO(g)+ 6H2O(s)
C) il. tepkimede açığa çıkan ısı, hal değişim ısısıdır.
tepkimesi için;
D) ısı değerleri bilinirse AB(s)'nın oluşum ısısı hesaplanır.
1. 6H = -76 kkal'dür.
E)1 . tepkimede toplam potansiyel enerji azalmıştır.
il. Tepkime ekzotermiktir.
111. Tepkimede 2 mol NH3(g) harcandığında ortamdan 38
kkal'lik ısı alınır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 Yalnız il C)1 ve il
D)1 ve 111 E) ı, il ve 111

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
1 .ı t 1 • <I 1 4 1 -• 1 , 1 - •

:D B;C:O;A:E.B:B E;E C:C


ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. 1. 2Hı(g}+ Oı(g}--+ 2H2O(g} 4. CO2 gazının oluşum ısısı -94 kkal/mol'dür.


il. C(k}+ Oı(g}--+ CO2(g} Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
111. CO + 1/2O2(g}--+ CO2(g}
A)CO2(g}'in molar yanma ısısı 94 kkal'dir.
Yukarıdaki tepkimelerin entalpilerinden hangileri molar
oluşum entalpisidir? B) 2C(k)+ 2O2(g}-+2CO2(g}+ 188 kkal yazılabilir.

A}Yalnızı B} Yalnız il C)Yalnız 111 C)0,5 mol CO2 oluşurken 47 kkal ısı açığa çıkar.

D} 1 ve il E) il ve 111 D}co2, C ve 02 elementlerinden daha düşük enerjilidir.


E) 3CO2(g}+ 282 kkal --+ 3C(k}+ 3O2(g}yazılabilir.

PE (kJ)
2.

C+2D 5. C2HG(g}+ 7/2O2(g}--+ 2CO2(g}+ 3H2O(s)


80
�H = -380 kkal/mol
Tepkimesine göre, 3,0lxlo22 tane C2 H6 molekülünün
A+ 8 tam verimle yanmasıyla açığa çıkan enerji kaç kkal'dir?
30
(H: 1, O: 16 g/mol; NA: 6,02xl023)
A}19 B}39 C)156 D}340 E)390
TK
Şekildeki grafiğe göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Tepkime endotermiktir.
B}Tepkime denklemi A + B + 50 kkal --+ C + 2D şeklindedir.
C)1 mol D oluşurken 25 kkal ısı açığa çıkar.
D} 1 mol A nın tepkimeye girmesi için 50 kkal ısı gerekir.
E}C + 2D --+ A + B tepkimesi için 6H = -50 kkal'dir.

3. Etilen'in yanma tepkimesi; 6. Mg(k)+ 1/2O2(g}--+ MgO(k) 6H = -144 kkal


C2 H4(g}+ 3O2(g}--+ 2CO2(g}+ 2H2O(s} 6H = -38 kkal/mol Fe2O3(k}+ 3Mg(k)-- 3MgO(k)+ 2Fe(k)6H = -236 kkal
şeklindedir. Olduğuna göre,
114 kkal ısı elde etmek için kaç gram etilen gazı yakılmalı­ 2Fe(k)+ 3/2O2(g}--+ Fe2O3(k)
dır? (H: 1, C: 12 g/mol) tepkimesinin l\H'ı kaç kkal'dir?
A)38 8)42 C}56 D)70 E)84 A)-196 B}-245 C)+196 D)+245 E)564

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_96


TEST
47
7. Kış sezonunda kayak merkezlerinde snowboard yapan kişi­ 10. 1. OF2(g}+ H2O(s)--+ O2(g}+ 2HF(g) 6H = -66 kkal
lerin el ve ayaklarının üşümemesi için kimyasal el ısıtıcısı ge­ il. SF4(g}+2H2O(s) SO2(s)+ 4HF(g) 6H = -198 kkal
liştirilmiştir. Kimyasal el ısıtıcısı, plastik bir paket içine hapse­
111. S{k)+ Oı(g) SO2(g} 6H = -71 kkal
dilmiş küçük bir torbadır. Snowboard yapan kişi paketi açar,
eldiven veya botuna yerleştirir. Torba yavaşca ısınır, elleri ve olduğuna göre,
C
ayakları bütün gün boyunca ısıtır. "'
>.

>--
Buna göre, kimyasal el ısıtıcısında gerçekleşen tepkime tepkimesinin entalpisi (6H) kaç kkal'dir?
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A)-76 8}+76 c}-61 D}+61 E}-472
A) N2(g}+ Oı(g} 2NO(g)
B} CH4(g}+ 2O2(g} CO2(g}+ 2H2O(g}
C) C2HsOH(s)+ 3O2(g} 2CO2(g}+ 3H2O(g}
D) 2Fe(k}+ 3/2O2(g} Fe2O3 (k)
E) Mg(k)+ 1/2O2(g} MgO(k)

11. 2XY(g}+ Yı(g}--+ 2XY2(g}


Tepkimesi için,
• İleri aktifleşme enerjisi 80 kkal
• Geri aktifleşme enerjisi 120 kkal
8. Nı(g}+ 3Hı(g}--+ 2NH3(g}
• Aktifleşmiş kompleksin enerjisi 145 kkal
Standart koşullarda gerçekleşen tepkime için olduğuna göre,
• İleri aktifleşme enerjisi 40 kkal 2XY2(g}--+ 2XY(g}+ Yı(g}
• Geri aktifleşme enerjisi 60 kkal
tepkimesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
olarak veriliyor.
A) Tepkime entalpisi 40 kkal'dir.
Buna göre,
B) Aktifleşmiş kompleksin enerjisi 145 kkal'dir.
1. NH3'ün standart oluşum entalpisi 10 kkal'dir.
C) Reaktiflerin toplam potansiyel enerjisi 25 kkal'dir.
il. Tepkimeye girenlerin toplam potansiyel enerjisi sıfırdır.
111. Tepkime entalpisi -20 kkal'dir. D} Ürünlerin toplam potansiyel enerjisi 65 kkal'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? E) Yüksek sıcaklıkta girenler daha kararlıdır.
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) il ve 111
D} 1 ve 111 E) 1, il ve 111

12. CH4 ve C4Hıo gazlarının molar yanma entalpileri sırasıyla


-210 ve -680 kkal dir. Bu gazlardan oluşan 0,5 mol karışım
9.
yakıldığında 234,25 kkal ısı açığa çıkıyor.
Tepkimesinin entalpisini (6H) hesaplayabilmek için aşağı­
Buna göre, karışımında kaç gram CH4 gazı vardır? (H: 1,
dakilerden hangisinin bağ enerjisinin sayısal değerini bil­
C: 12 g/mol)
meye gerek yoktur?
A) 2,4 B) 3,6 C) 4,8 D)5,2 E}6
A)C-H B}O=O C) C-O D) C=O E}O-H
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. Bağın cinsi Bağ Enerjisi (kJ/mol) 4.

H-H 436 Tepkimesine göre 5,6 gram C2H4'ün tam yanması sonucu
70 kkal ısı açığa çıkmaktadır. co2(g)'nin oluşum ısısı -94 kkal,
H-CI 431 H20'nun oluşum ısısı ise -68 kkal1dir.
Br-Br 193
"'
"' Buna göre;
O=O 498
"'
N=N 979
tepkimesinin aH değeri nedir? (H: 1, C: 12 g/mol, Tepkime­
Yukarıdaki tabloda bazı atomlar arasındaki bağlar ve bağ ler aynı şartlarda gerçekleşmiştir.)
enerjileriverilmiştir.
A)-13 B)+13 ()+26 D)-26 E)+188
Buna göre aşağıdaki moleküllerden hangisi aynı koşullarda
diğerlerine göre daha kararlıdır?
A)H2 B)HCI C)Br2 D) 02 E) N2

5. X katısı yalıtılmış bir kapta bulunan suda çözünüyor. Suyun


sıcaklığının bir süre sonra arttığı gözleniyor.
Buna göre,
ı. X katısının suda çözünmesi ekzotermiktir.
2. 1. Suyun donması il. X katısı suda fiziksel olarak çözünmektedir.
il. Doğal gazın yanması 111.X katısı suda moleküler olarak çözünmektedir.
111. Kolonyanın buharlaşması yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
Yukarıdaki olaylardan hangileri ısı veren türdendir?
A) Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
A)Yalnızı B)Yalnız il C) Yalnız 111
D)lve lll E)l,llve ll
D) 1ve il E)1, ilve 111

6.
3. NaOH(suda)+ HN03(suda)-- NaN03(suda)+ H 20(sıvı) • S{k)+ 02(g)-- S02(g)+ 80 kkal
Tepkimesine göre ll, SM NaOH ile ll, 2M HNO3 çözeltisi­ • H20(s)--+ H20(g)+ 10 kkal
nin tepkimesinde açığa çıkan ısı X kkal ise tepkimenin en­
Denklemlerine göre 8 gram S'nin yakılması sonucunda açı­
talpisi kaçtu?
ğa çıkan enerji ile 100 °C'deki kaç gram su buharlaştırılabi­
A)-X/5 B)-X/2 C)-2X D)X/2 E) 2X lir? (H: 1, O: 16, S: 32 g/mol)
A)18 8}36 C)72 D)90 E)108

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_ 98


TEST
48
p Madde Molar yanma entalpisi (kJ/mol) 10. Bir beherde bulunan NaOH çözeltisine büret yardımıyla
7.
damla damla HCI çözeltisi ekleniyor.
C(k) -393
Seherdeki çözeltiyle ilgili,
S(k) -296
ı. Sıcaklığı artar.
H 2(g} -285 C

"'
>.

>-
ıı. OH- iyon derişimi azalır.
CH4(g} -890
ili. Elektriği iletmez.
CH3OH(s) -727
yargılarından hangileri yanlıştır?
Yukarıdaki tabloda bazı maddelerin molar yanma entalpileri A} Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
verilmiştir. Tablodaki maddelerden eşit kütlede alınıyor.
D} il ve 111 E) 1, il ve il
Hangi maddenin yanması sonucunda daha çok enerji açığa
çıkar? (H: 1, C: 12, O: 16, S: 32 g/mol}
A) CH4 B) CH3OH C)S D} H2 E} C

11.
• 4,6 gram Na'un aşırı miktarda su ile tepkimesinden NaOH
ve H2 oluşurken 15 kkal ısı açığa çıkıyor.
8. C(k)+ O2(g}-+ CO2(g} + ısı
Na(k)+ H2O(s}--+ NaOH(suda)+ 1/2H 2(g}
Tepkimesi sonucunda açığa çıkan ısı için,
• NaH oluşma entalpisi -20 kkal'dir.
ı. Karbonun yanma ısısı
il. CO2 gazının oluşum ısısı Buna göre,
ili. Tepkime ısısı NaH(k} + H2O(s}-- NaOH(suda)+ H 2(g}
adlandırmalarından hangileri kullanılabilir? tepkimesinin �H değeri kaç kkal'dir? (Na: 23 g/mol)
A)Yalnız 1 B)Yalnız 11 C) 1 ve il A} 27,5 B} -55 C) 27,5 D)55 E} 95
D) il ve ili E) 1, il ve 111

12.
9. 2C(k)+ O2(g)-+ 2CO2(g}
tepkimesinin entalpi değişimini hesaplayabilmek için,
2CO(g)+ O2(g} 2CO2(g}
1. C - H
0
Tepkimelerinin �H değerleri verilirse, 11. C - CI
1. CO gazının standart oluşum entalpisi 111.cı - cı
il. co2 gazının standart oluşum entalpisi iV. C=C
ili. C katısının standart yanma entalpisi V. C- C
niceliklerinden hangileri bulunabilir? VI.C= C
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) ı ve il bağ enerjilerinden hangilerinin bilinmesi yeterlidir?

D) il ve ili E) 1, il ve 111 A) 1 ve 111 B) 1, il, ili ve iV C) il, ili ve iV


D) 1, 111, V ve Vl E)il, ili, iV ve V

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
1 .ı 1 1 • .ı o 4 1 j I ı 1 • •

:E D;B;D;A:B.D:E E;C B:E


ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

1. 1. Yüksek enerjili bağlardan, düşük enerjili bağların oluştu- 1 4. H+(suda) + OH-(suda) -+ H2O +13,6 kkal/mol
ğu tepkimeler
Tepkimesine göre100 ml 0,lM HCI çözeltisine 5, 6 g KOH ka­
il. İleri aktifleşme enerjisinin, geri aktifleşme enerjisinden tısı atılıyor.
küçük olduğu tepkimeler
Buna göre açığa çıkan ısı kaç kaloridir? (KOH: 56 g/mol)
111. Gerçekleşirken sürekli olarak dışarıdan enerji alması ger­
eken tepkimeler A) 0,136 B)13,6 C)136 0)1360 E)13600
"'
Yukarıda verilen tepkimelerden hangileri için tepkime en­ .o
talpisi değerinin pozitif olması beklenir?
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111
O) il ve 111 E) 1, il ve 111

2. CO(g), C02(g) ve H20(g) bileşiklerinin molar oluşum ısıları 1 5. Ekzotermik bir tepkime için
bilindiğine göre,
1. Eai > Eag'dir.
1. CO(g) +1/2O2(g)-+ CO2{g) il. LlH < 0'dır.
il. CO(g) + H2O(g) CO2(g) + Hı(g) 111. Başladıktan sonra kendiliğinden devam edebilir.
111. Hı(g) +1/2O2(g) H2O(s) yargılarından hangileri doğrudur?
tepkimelerinden hangilerinin tepkime ısısı hesaplanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
O) ı ve il E) il ve 111
O) 1 ve il E) 1, il ve 111

6. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi ısı alışverişi yönünden


3. X(k) + Oı(g) --+ XO2(g) t.H = -94 kkal/mol diğerlerinden farklıdır?
Tepkimesine göre 1,1 gram xo2 gazı oluştuğunda 2,35 kkal A) HCl(suda) + NaOH{suda)-+ NaCl{suda) + H2O(s)
ısı açığa çıktığına göre, X'in atom kütlesi kaçtır? {O: 16 g/mol)
B) CaO(k) + H2O(s)-+ Ca(OH)ı(suda)
A)12 B) 14 C)16 0) 20 E) 24
C) CaCO3(k)-+ CaO(k) + CO2(g)
O) CH4(g) + 2O2(g)-+ CO2(g) + 2H2O(g)

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_100_


TEST
49
7. Hı(g) + 1/20 2(g)--+ H 20(g) 10. C(k)+ Oı(g)--+ C02(g) 6H =-94 kkal/mol
Yukarıda verilen tepkimenin molar entalpi değişimini he­ CO(g)+ 1/202 (g) C0 2(g) 6H =-66 kkal/mol
saplayabilmek için,
tepkime denklemlerine göre,
1. HıO(s)'nın molar oluşum ısısı
C ı. co2(g)'in molar oluşum ısısı-94 kkal/mol'dür.
il. Suyun molar buharlaşma ısısı "'
>.

>-- il. CO(g)'in molar yanma ısısı-66 kkal/mol'dür.


111. Buzun molar erime ısısı
111. C{k) + 1/202(g) --+ CO(g) tepkimesinin ısısı +28 kkal/
niceliklerinden hangilerinin bilinmesi gerekir? mol'dür.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 yargılarından hangileri doğrudur?
D) 1 ve il E) ı, il ve 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı, il ve 111

11. Bir maddenin yanması sırasında açığa çıkan ısı miktarı,


8. Etanolün yanma tepkimesi;
1. Maddenin türü
C2H50H(s) + 30 2 (g)-- 2C02 (g) + 3H2 0(s) LıH =-328 kkal
il. Maddenin miktarı
şeklindedir. 111. Maddenin fiziksel hali
CO2(g)'in oluşma ısısı -94 kkal ve H2O(s)'nın oluşma ısısı niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
-68 kkal olduğuna göre C2H5OH(s)'nın standart oluşma ısısı
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
kaç kkal'dir?
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
A)-328 B)-64 (}+64 D)+166 E)-166

9. 1. İleri aktifleşme enerjisi 12. 2A + 3CB 2


il. Geri aktifleşme enerjisi Tepkimesinin �H değerini hesaplayabilmek için,
111. Tepkime entalpisi 1. C + B2 -- CB2 tepkimesinin ısısı
Yukarıdaki niceliklerden hangileri negatif(-) işaretli olabi­ il. CB+ 1/2B 2--+ CB 2 tepkimesinin ısısı
lir?
111. 2A + 3/2B2---+ A2 B3 tepkimesinin ısısı
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 değerlerinden hangilerinin bilinmesi yeterlidir?
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

: 1 2: 3 : 4 5: 6 7: 8
•1 .ı 1 1 .ı 1 4 1 -•
9 : 10 11: 12
1 • 1 • •

:C D;A:C;E:C_D:B C:D E:E


KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
ON TE

1
1. 18 gram C2H6 gazı 5 l:'lik bir kaba konularak yakılıyor. 4. Aşağıdaki grafikte A --+ B tepkimesinde A'nın derişiminin
zamanla değişimi verilmiştir.
Yanma tepkimesi 2 dakika sürdüğüne göre karbondioksit
gazının ortalama oluşma hızı kaç mol/L.s'dir? (C2 H6: 30 g/ Derişim (mol/L)
mol)
A) 1.10-3 B) 2.10-3 C) 1.10-4 D) 2.10-4 E) ı.ıo-s 0,8
"' 0,7
.o
0 0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1

Buna göre, tepkimenin 15. saniyedeki anlık hızı ve 0-50. sa­


niyeler arasındaki ortalama hızı kaç M/s'dir?
2. X(g) + 2Y(g)--+ 3Z(g)
Tepkimesindeki maddelerin harcanma ve oluşma hızları ile 15. s'deki Anlık Hızı Ortalama hız
ilgili; (M/s) (M/s)
A) 0,0125 0,0160
THy
1. THx =
2 B) 0,0160 0,0125
il. THz =3THx C) 0,0250 0,0500
3 D) 0,0500 0,0250
111. THy =-THz
2
E) 0,0625 0,0750
verilen eşitliklerden hangileri yanlıştır? "'
"'
>-
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

5. Sabit hacimli bir kapta belirli bir sıcaklıkta gerçekleşen,


1. CO(g) + Cl2(g)--+ COCl2(g)

3. ı. Ag+(suda) + cı-(suda)--+ AgCl(k)


il. H2(g) + Br2 (g) 2HBr(g)
111. KCIO3 (k) KCl{k) + 3/2O2(g)
il. C2H6(g) + 7/2O2(g)--+ 2CO2(g) + 3H2O(g)
yukarıdaki tepkimelerden hangilerinin hızı basınçtaki azal­
111. H2(g) + Cl2(g)--+ 2HCl(g)
manın ölçülmesi ile belirlenebilir?
ıv. ca2+(suda) + so�-(suda)--+ CaSO4 (k)
Yukarıdaki tepkimelerin aynı şartlar altındaki tepkime hız­ A) Yalnız I B) Yalnız il C} 1 ve 111
larının karşılaştırılması nasıldır? D) il ve 111 E) 1, il ve 111
A) 1 >il > 111 >iV B) 1 >il>iV > 111 C) iV >il > 1 > 111
D) iV > 1 >111 >il E) 1 >iV> 111>il

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_102_


TEST
50
6. Molekül sayısı 8. PE PE

40 40

"' 30 30
Tı "'
Tı "' 20 20
T3
10 10
TK TK
Eai Kinetik enerji
PE - TK grafiği Şekil l'deki gibi olan bir tepkimenin PE - TK
Yukarıdaki grafik, bir gaz örneğinin T 1, T ı ve T 3 sıcaklıkların­ grafiği sabit sıcaklıkta Şekil ll'ye dönüşmektedir.
daki kinetik enerji dağılımını göstermektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Bu gaz örneğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A)Katalizör kullanılmıştır.
A) Sıcaklık yükseldikçe eşik enerjisinin değeri artar. B} Eşik enerjisi düşmüştür.
B) Sıcaklık yükseldikçe eşik enerjisi değerini aşan molekül C) Taneciklerin kinetik enerjisi artmıştır.
sayısı artar.
D)Tepkime hızı artmıştır.
C) Sıcaklık düştükçe ortalama kinetik enerji değeri küçülür.
E) Eşik enerjisini aşan tanecik sayısı artmıştır.
D) T 1 sıcaklığı T 2'den yüksektir.
E) T 3 sıcaklığı T 2'den düşüktür.

9. 2X2(g} + Y2(g}--+ 2X2Y(g}


Tepkimesi tek basamakta gerçekleşiyor. Sabit sıcaklıkta ka­
bın hacmi yarıya indirilirse tepkime hızı nasıl değişir?
7. A} 4 katına çıkar B)1/4 katına çıkar C} 8 katına çıkar
H2(g) D) 1/8 katına çıkar E)2 katına çıkar

=
Cl2(g)

HCl(g)
1-

H 2(g) + Cl2(g) 2HCl(g)


Tepkimesinin tek basamakta gerçekleştiği sabit hacimli kaba
sabit sıcaklıkta dışarıdan,
1. H2(g}
10. Sabit hacimli bir kapta tek basamakta gerçekleşen,
il. HCl(g)
111. He(g} A(g) + B(g)-- C(g)
gazları ayrı ayrı ilave ediliyor. Tepkimesinin hız sabiti k = ı.ıo-6 L.mol·1.s·1 dir. 0,4'er mol
A ve B alınarak gerçekleştirilen tepkimenin hızı 4.10·8 M/s
Buna göre hangi gazlar ilave edildiğinde tepkime hızı artar?
olduğuna göre, tepkime kabının hacmi kaç litredir?
A) Yalnız 1 B} Yalnız 11 C) Yalnız 111
A)0,1 B) 0,2 C} 1 D)2 E) 4
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

: 1· 2 3:4 5 : 6 7 : 8 9 : 10
: B:C;D:A.A:A A:C C:D
1 ..ı t 1 • • t j 1 4 1• - ·
KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
ÜNiTE
5 1
ı. Kimyasal bir tepkimeyle ilgili, 4. Kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta gerçekleşen,
1 . Tepkimenin anlık hızı zamanla azalır. 1. H2(g)+ Cl2(g)-_. 2HCl(g)
il. Zaman - derişim grafiğine t anında çizilen teğetin eğimin­ il. 2NH3(g)_ _. N2(g)+ 3H2(g)
den ortalama hızı bulunur. 111. CaCO3(k)--+ CaO(k)+ CO2(g)
111. Tepkimenin başlangıç hızı en yüksektir. tepkimelerinden hangilerinin hızı basınç artışı ile ölçülebilir?
yargılarından hangileri doğrudur? O)

.o A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111


A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D)ı ve il E) il ve 111
D) 1 ve il E) 1 ve 111

2.
s. Gaz fazında pistonlu bir kapta gerçekleşen tepkimenin hızı-
Tepkimesine göre 1 litrelik kaptaki 3,4 g NH 3 gazı 10 saniye­ nı eşik enerjisini değiştirmeden arttırmak için,
de tamamen parçalanıyor.
1. Piston sabit tutularak sıcaklığı arttırmak
Buna göre NH3'ün ortalama harcanma hızı ve H2'nin ortala­ il. Sıcaklık sabit tutularak pistonu aşağı itmek
ma oluşma hızı kaç M/s dir? (H: 1, N: 14 g/mol)
111. Katalizör kullanmak
NH3'ün ortalama H2'nin ortalama işlemlerinden hangileri tek başına uygulanabilir?
harcanma hızı (M/s) oluşma hızı (M/s) A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
A) 0,02 0,03
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
B) 0,03 0,045
C) 0,02 0,06
O)

D) 0,06 0,04
>-
O)

E) 0,04 0,06

6. Derişim (M)
1,5

-
1,0

---
3. Mg tozu Mg plaka Mg parçaları
.... - •
:·❖!·:·
. •• •
0,5
;

10 20 30 Zaman (s)

lM HCI lM HCI lM HCI Na(k) + HCl(suda)--+ NaCl(suda)+ 1/2H2(g)


il 111 Tepkimesinde harcanan HCI için molarite - zaman grafiği şe­
Yukarıda üç ayrı kapta bulunan eşit sıcaklık ve derişimdeki kilde verilmiştir.
HCI çözeltilerine eşit kütlede üzerlerinde yazan magnezyum Buna göre, 0-120 saniyeler arasında HCl'nin ortalama har­
örnekleri atılıyor. canma hızı kaç M/s'dir?
Bu kaplardaki H2 gazı çıkış hızlarının karşılaştırılması aşağı­ A)0,05 B)0,150 C)0,300 D)0,450 E} 0,750
dakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)l>ll>III 8)11>1>111 C)111>1 >il
D)l>llI>11 E)1>111> il

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_104_


TEST
51
7. PE (kkal) 10. Aşağıda T 1 ve T 2 sıcaklıklarında bir tepkime için aktifleşme
enerjisini aşan tanecik sayıları gösterilmiştir.
30
Tanecik sayısı
25
20
ıs.J----­
ıo "'
.o
s ... .. ... .. ... .. ...
'----------•TK
X2(g) + Y2(g)-+ 2XY(g)
'--- - - - --'-- - -
► Kinetik Enerji
Tepkimesine ait PE - TK grafiği yukarıda verilmiştir. Buna
göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) İleri tepkimenin aktifleşme enerjisi 10 kkal'dır. A) T 1 sıcaklığı, T 2 sıcaklığından daha düşüktür.
B) Geri tepkimenin aktifleşme enerjisi 20 kkal'dır. B) T 2 sıcaklığında aktifleşme enerjisini aşan tanecik sayısı
C) Ekzotermik bir tepkimedir. daha fazladır.

D) Tepkime ısısı 10 kkal'dır. C) T 2 sıcaklığında tepkime daha hızlıdır.

E) Tepkime hızını ileri tepkimenin aktifleşme enerjisi belir­ D) T 2 sıcaklığında etkin çarpışma yapabilecek enerjiye sahip
ler. molekül sayısı daha fazladır.
E) T 2 sıcaklığında aktifleşme enerjisi daha küçüktür.

8. Tek basamakta gerçekleşen,


X2(g) + Y 2(g)-+ 2XY(g) + ısı
tepkimesinin hızını, 11. KCIO3(k)-+ KCl(k) + 3/2O2(g)
1. X2 derişimi Tepkimesine göre,
il. XV derişimi
Sıcaklık Katalizör 02 gazının çıkış hızı
111. Katalizör
80 ° C katalizörsüz Vı
iV. Sıcaklık
90°( katalizörlü V2
niceliklerinden hangileri etkiler?
90°( katalizörsüz V3
A) Yalnızı B) 1ve il C) ive 111
D) ilve iV E) 1,111 ve iV
yukarıda belirtilen durumlardaki 02 gazının çıkış hızları; V1,
V2 ve V3 arasındaki bağıntı aşağıdakilerden hangisinde doğ­
9. 2CO(g) + O2(g)-- 2CO2(g) ru verilmiştir?

Tek basamakta gerçekleşen tepkimesinin başlangıçtaki hızı


V olduğuna göre sabit sıcaklıkta;
1. CO(g)'nin mol sayısını 2 katına çıkartmak
il. Hacmi yarıya indirmek
işlemleri ayrı ayrı uygulandığında tepkimenin hızı kaç V 12. 25O2(g) + O2(g)-+ 25O3(g)
olur?
Tepkimesi tek basamakta gerçekleşmektedir. 1 L'lik bir kaba
il 2'şer mol 502ve 02 gazları konuyor.

A) 4 8 Sabit sıcaklıkta SO2'nin yarısı harcandığı anda tepkime hızı


"' kaç M/s olur? (k = lxlo-4)
B) 2 4
"' A) l,Sxlo--4 B) l,Sxl0-3 C) 3xlo-4
C) 1 0,5
D) 4 2 o D) 3x10-s E) 3xl0-3

E) 2 8

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11:12
1 .ı • t <I o <I I j 1 1 1 - •

:E A;D:E;D:A.D:E A:E E:A


KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

1. Derişim (M) 3. X gazının belirli bir sıcaklıktaki kinetik enerji dağılımı grafik­
teki gibidir.
Molekül sayısı
0,8
"'

C

0,6 "'

>-
"'
.o
0,4 ··..

"-- ---'---'-- • Kinetik enerji


-
0,2 Eı E2
E1 ve E2 , X gazının
--
ı-+
0-�+s-1o-1--1
s 2ı-
o-+ --1 +- ---'t +-+
2 s 30 -3S 40-4S S_
O _ Zaman (s)
__ 2X • Y + 32

tepkimesine ait katalizörlü ve katalizörsüz ortamlardaki akti­


Yukarıda bir tepkimeye ait derişim zaman grafiği verilmiştir.
vasyon enerjileridir.
Buna göre, Buna göre;
1. Tepkimenin O - 20. saniyeler arasındaki ortalama hızı 1. E1 katalizörlü tepkimenin aktivasyon enerjisidir.
0,03 M/s'dir.
il Her iki durumda da etkin çarpışma sayısı aynıdır.
il. Tepkime başlangıç anında en hızlıdır.
111 Aktivasyon enerjisi E2 olduğunda birim zamanda oluşan
111. Tepkimenin 10. saniyedeki anlık hızı 20. saniyedeki anlık
ürün miktarı daha azdır.
hızından yüksektir.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C} Yalnız 111
A) Yalnız 1 B} Yalnız il C) Yalnız 111
D} 1 ve 111 E) il ve 111
D} 1 ve il E} 1, il ve 111

2. ı. NH;(suda} + NO2(suda)--+ N2(g} + 2H2O(s}


il. N2(g} + 3H2(g}--+ 2NH3(g} (V, T sabit) 4. COCl2 (g}--+ CO(g} + Cl 2 (g}
111. C2H4 + Br2-- C2H4Br2 Tepkimesinde COCl2'nin zaman - derişim değerleri tabloda
Renksiz kırmızı renksiz verilmiştir.

Tepkimelerin hızlarının ölçülebilmesi için kullanılacak yön- Zaman (s} [COCl2] (M}
temler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? o 0,500
il 111 300 0,375
Basınç Renk İletkenlik 600 0,300
A)
artışı değişimi artışı 900 0,220
İletkenlik Basınç Renk 1200 0,200
B}
artışı azalışı değişimi
Buna göre,
İletkenlik Basınç Renk
C) 1. Tepkimenin ortalama hızı zamanla azalmıştır.
azalışı azalışı değişimi
il. O-600 saniyeler arasında ortalama hız 5.10-4 M/s'dir.
Basınç Renk iletkenlik
D} 111. 0-1200 saniyeler arasında ortalama hız 2,5.10·4 M/s'dir.
azalışı değişimi azalışı "'
İletkenlik Basınç Basınç yargılarından hangileri doğrudur.
E)
azalışı azalışı azalışı "' A} Yalnızı B} Yalnız il C} Yalnız 111
D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_106_


TEST
52
5. 2CO(g) + Oı(g)-+ 2COı(g} 8.
Tepkimesindeki CO gazının derişiminin zamanla değişimi Sabit sıcaklıkta gerçekleşen tepkimesinin potansiyel ener­
aşağıdaki grafikte verilmiştir. ji-zaman grafiği iki ayrı durum (1 ve il) için verilmiştir.
Derişim[CO) "'
� PE
"'
A "'

B
C

'---t--ı---ı--ı---+--+-- Zaman(s)
O 1 2 3 4 5 6

Buna göre tepkime hızı hangi zaman aralığında en yüksektir? Buna göre tepkimeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yan­
lıştır?
A) A-B B) B-C C} C-D D) D-E E) E-F
A) Her iki durumda da tepkimenin entalpi değeri pozitiftir.
B) il. durumda tepkime daha hızlıdır.
C) Her iki durumun da aktivasyon enerjisi aynıdır.
6. Serbest pistonlu kapta bulunan Hı ve Clı gazları
D) Taneciklerin kinetik enerjisi değişmemiştir.
Hı(g} + Clı(g)--+ 2HCl(g)
E) Her iki durumda da tepkime entalpisi (tıH) aynıdır.
tepkimesine göre HCI gazına dönüşüyor.
Tepkime tek basamakta gerçekleştiğine göre
9. Mg(k) + 2HCl(suda) -+ MgClı(suda) + Hı(g}
ı. Pistonu aşağı itip sabitlemek
il. HCI gazı eklemek (P sabit) Tepkimesine göre 0,2 mol Mg katısı 100 ml 0,2 M HCI çözel­
tisine atılıyor.
111. Piston sabit tutulup kaba Hı gazı eklemek
işlemlerinden hangileri uygulandığında tepkime hızı azalır? Bu tepkimenin hızını ve çıkan H2 gazı miktarını artırmak için
aşağıdakilerden hangisi uygulanabilir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Mg1yi toz haline getirmek
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
B) 200 mL 0,2 M HCI çözeltisi kullanmak

C) 100 ml 4 M HCI çözeltisi kullanmak


D} 0,4 mol Mg katısı eklemek
7. TiCl 4(g) + 2HıO(s) --+ TiOı(k) + 4HCl(g)
E) 0,4 mol Mg tozu eklemek
Tepkimesine ait iki farklı sıcaklıktaki hız sabitleri (k) aşağıdaki
gibidir. 10. 1. Kap
°
il. Kap
Sıcaklık ( C) Hız sabiti (k)
Tı 0,32 s 1- r-;:;ı
Tı 1,94 s 1- t..:::J
Buna göre bu tepkime ile ilgili; 0,5 L
2L
1. Tı>Tı
il. T ı sıcaklığında eşik enerjisini aşan tanecik sayısı daha 25 °C'de yukarıdaki kaplarda bulunan NıO4 gazları,
fazladır.
111. Tepkimenin derecesi 2'dir.
denklemine göre tek basamakta tepkimeye giriyor.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
ı. Kaptaki tepkime hızı 0,02 M/s olduğuna göre aynı sıcak­
lıktaki il. kapta tepkime hızı kaç M/s'dir?
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
A) 0,4 B) 0,32 C) 0,16 D) 0,08 E) 0,01


: 1 : ı 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10
.f t 1 • ,ı 1 -• 1 • 1• - •

:E:C:D:D.A:B B:C C:C


KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
ON�TE
1
1. H2(g) + 21Cl(g) --+ 12(g) + 2HCl(g) tepkimesi, 4.
H2(g) + ICl(g) Hl(g) + HCl(g) (yavaş) • ocı- + H20 -- HOCI + 011 {hızlı)

Hl(g) + ICl(g) l2(g) + HCl(g) (hızlı) • ı - +HOCI -- HOi + cı- (yavaş)

mekanizması üzerinden yürümektedir. (hızlı)

Bu tepkime için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? "'


Sulu çözeltide yukarıdaki tepkime basamaklarından oluşan,
.o
A) Tepkime hızı 3. derecedendir.

B) Tepkime hızı= k.[H2).[ICl]2'dir. tepkimesinde kullanılan katalizör aşağıdakilerden hangisidir?


C) Yavaş basamağın aktivasyon enerjisi hızlı basamağınkin­ B) HOCI C)H20 oı ocı-
den küçüktür.

D) HCI ara üründür.


E) ICl'nin derişimi iki katına çıktığında tepkime hızı da iki katı-
1 5. TH (mol/L.s)
na çıkar.
TH (M/s) 9
8
7
2. X(g) + 2Y(g) + 3Z(g)--+ Ürünler
6
Tepkimesinin hız ifadesi 3+--- - - 5
4
TH = k.[X).[Y]2 şeklindedir. 2 3
2
Buna göre, 1 1
1. Tepkime en az iki basamaktan oluşan bir mekanizma [Y) (mol/L)
1 2 3 [X) (mol/L) 2 3
üzerinden yürür.
il. Mekanizmadaki yavaş basamağın girenler kısmı, X ve Y arasında gerçekleşen tepkimede X ve Y'nin derişim­
X + 2Y -- Ürün şeklindedir. lerindeki değişim ile tepkime hızının değişimi görülmektedir.
111. Z'nin derişiminin artması tepkime hızını arttırır. Buna göre,
yargılarından hangileri doğrudur?
ı. X'in derişimindeki değişim tepkime hızını etkilemez.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il il. X ve Y'nin derişimi 2 şer kat artarsa tepkime hızı 4 katına
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 çıkar.
111. Tepkimenin hız bağıntısı TH= k . [Y]2'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
PE (kkal)
3. A} Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) 1, il ve 111

6. İki basamakta gerçekleşen;


2NO(g) + Cl2(g) --+ 2NOCl(g)
L-- - - - - - -
--TK
tepkimesinin hızlı basamağı,
iki basamakta gerçekleşen mekanizmalı tepkimeye ait
NO(g) + Cl2(g)--+ NOCl2(g)
PE-TK grafiği yukarıdaki gibidir.Buna göre tepkimeyle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? olduğuna göre; tepkimenin yavaş basamağı aşağıdakile­
rden hangisidir?
A) 1. Basamak hız belirleyen basamaktır.
A) NO(g) + NOCl2(g)-- 2NOCl(g)
B) il. Basamağın aktifleşme enerjisi daha küçüktür.
B) NOCl2(g)--+ NO(g) + Cl2(g)
C) il. Basamak ekzotermiktir.
C) 2NOCl2(g) 2NOCl(g) + Cl2(g)
D) Tepkime süresince bir tane aktifleşmiş kompleks oluşur.
D) NO(g) + Cl2(g) NOCl2(g)
E) Toplam tepkime endotermiktir.
E} N204(g) 2N02(g)

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_108_


TEST
53
7. Sabit sıcaklık ve hacimde gerçekleşen 10. PCl3(g) + Cl2(g)--+ PCl5(g)
2A(g) + 3B(g)--+ Ürünler Tek basamakta gerçekleşen tepkimesinin 25 °C'de başlangıç
hızı 5.10·2 M/s'dir. Sıcaklık 50 °C'ye çıkarıldığında PCl3
tepkimesine ilişkin deney sonuçları aşağıdaki gibidir.
derişimi 0,4 molardan 0,2 molara, cı2 derişimi 0,2 molardan
Deney no [Al (mol/L) [B] (mol/L] Hız (M/s) 0,05 molara düşmektedir. Tepkimenin 50 °C'deki ortalama
1 0,01 0,01 2 . 10-6 25.10·2 M/s'dir.
2 0,01 0,02 4. 10-6 Buna göre, tepkimenin 50 °C'deki hızı sabitinin, 25 °C'deki
3 0,02 0,01 8. 10-6 hız sabitine oranı aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre tepkimenin hız bağıntısı aşağıdakilerden hangi­ A) 1/40 8}40 C) 2/5 D) 5/2 E) 1/25
sidir?
A) TH = k.[A).[B] B) TH = k.[A]2 .[B) C) TH = k.[A).[B]2
D) TH = k.[A]2 E) TH = k.[B]2

8. Tek basamakta gerçekleşen, 11. Kapalı bir kapta,


2X(g) + Y(g) ---+- 2Z(g) H2(g) + Br2(g) --+ 2HBr(g)
tepkimesi için yapılan deneylerde X ve Y derişimleri aşağıda tepkimesi gerçekleşmektedir.
verilmiştir.
Buna göre,
Deney No [X] [Y) 1. Hacim
1 0,2 0,4 il. Sıcaklık
2 0,4 0,2 ili. Derişim
niceliklerinden hangileri kaptaki moleküllerin çarpışma
1. deney sonucunda ölçülen hız değeri 2,4 x 10·3 M/s old­
sayısını etkiler?
uğuna göre 2. deneydeki hız değeri kaçtır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
A) 1,2 X 10"3 B) 2,4 X 10·2 C) 3,2 X 10·2
3 3 D) 1 ve il E) ı, il ve 111
D) 4,0 X 10· E) 4,8 X 10"

9. 2NO2 + F2 --+ 2NO2F


Tepkimesi iki basamaklıdır ve gaz fazında gerçekleşmektedir.
Tepkimenin hızlı olan birinci basamağı
12. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinin tek basamakta gerçek­
F + NO2 --+ NO2F
leşme olasılığı en yüksektir?
şeklinde olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) CO(g) + 1/2O2(g) CO2 (g)
A) F katalizördür.
B) H2(g) + Cl2(g) 2HCl(g)
B) TH = k.[NO2].[F2J'dir.
"'

C) 1/2N2 (g) + 3/2H2 (g) NH3(g)
C) Tepkimenin moleküleritesi 3'tür.
� D) 2NO(g) + 1/2O2(g) N2O3(g)
D) ikinci basamağın eşik enerjisi daha fazladır. "'
E) 2NO(g) + Cl2 (g) 2NOCl(g)
E) Hız sabitinin (k) birimi L2/mol2 .s'dir.

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
• .. • • • ' • • j 1 ' • - •

:E C;D:C.E:A.B:E E:B E:B


KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
ÜNiTE
5 2
ı. Tepkime hızlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- 1 4. 4HCl(g) + 02(g}-+ 2H20(g} + 2Cl2(g}
lıştır?
Tepkimesinin basamakları sırasıyla,
A) Tepkime hız ifadeleri deneysel yollarla bulunur.
• HCl(g} + 02(g}--- HOOCl(g) (yavaş}
B) Bir tepkime birden fazla basamak üzerinden yürüyorsa bu
• HOOCl(g} + HCl(g} 2HOCl(g) (hızlı)
basamakların hepsine birden tepkimenin mekanizması
denir. • HOCl(g} + HCl(g} H20(g} + Cl2(g} (hızlı)
"'
.o
C) Birden fazla basamaktan oluşan bir tepkimenin hızını şeklindedir.
yavaş basamak belirler.
Buna göre,
D) Ara ürün tepkime sonlandığında ortamda hala bulunmak­
tadır.
ı. HOOCI ara üründür.
11. HOCI katalizördür.
E) Katalizör tepkimenin yönünü değiştirmez.
111. Tepkimenin hızını ilk basamak belirler.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız il C} Yalnız 111
D) ı ve il ı
E} ve 111

2. H2co3(suda) + H+(suda) --+ H3 C03 (suda) 5. H202 + ı--- H20 + 1 0 - (yavaş)


H3C03(suda)--+ HC02 (suda) + H20(s}
10- + H 30 --� HIO+ H20 (hızlı)
+

HC02(suda} --. C02(g} + H+(suda)


HIO+ H30+ + r -- ► 2H20 + 12 (hızlı}
Basamaklarından oluşan tepkimede ara ürün ve katalizör
Yukarıdaki mekanizma üzerinden, sulu fazda yürüyen,
aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir?

Ara ürün Katalizör


tepkimesi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
H3C03 ve HCo2 H+
+ +
A)
A) ıo- ve HIO ara üründür.
B} H3C03 ve H+ HC02
B) Tepkimenin hız ifadesi T H = k.[H202].[l-)'dir.
C} H2C03 H20
D) H20 ve C02 C} 2. Dereceden bir hız denklemine sahiptir.
H2C03
E} C02 H+ D} 12 bir katalizördür.
E} Hız sabiti k'nın birimi L/mol.s'dir.

6. 2X(g} + 2Y(g) + Z(g) --. T(g) + Q(g}


Tepkimesiyle ilgili yapılan deneyler sonucunda bulunan hız
3. ıx + Y + 3Z-- Ürünler bağıntısı,
Tepkimesine ait hız ifadesi TH = k.[X]2 .[Z] şeklindedir.
TH = k.[X]2.[Y] olduğuna göre;
Buna göre bu mekanizmalı tepkimenin yavaş basamağı
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
ı. Tepkime mekanizmalıdır.
il. Z katalizördür.
A} 2X + Z Ürün
"' 111. X'in derişimi 2 katına çıkarılırsa tepkime hızı 4 katına
B} X + Y Ürün çıkar.
C} 2X + Y Ürün "' ifadelerinden hangileri doğrudur?

D} 2X + 3Z Ürün A) Yalnız 1 ı
B} ve il C) ı ve 111

E} 2X + Y + 3Z Ürün D) il ve 111 E) ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI 1_110_


TEST
54
7. X ile Y arasında gerçekleşen bir tepkime için; 10. A2(g)+ 3B(g) -+ A2B3(g)tepkimesinin sabit sıcaklıktaki
deney sonuçları aşağıda verilmiştir.
Deney [X] (mol/L) [Y] (mol/L) Hız (M/s)
ı. 0,1 0,2 2.10-3 Deney [Al (mol/L) [B] (mol/L) [Hız] (mol/L)
2. 0,2 0,1 4.10-3 ı. 0,2 0,4 2.10-4

3. 0,2 0,2 s.10·3 2. 0,4 0,4 4.10·4


"'
,:, 3. 0,4 0,8 16.10·4
farklı derişimlerde aynı şartlarda yapılan deneyler sonucu
oluşan hız değerleri tabloda verilmiştir. Buna göre bu tablo yardımıyla,
Tabloya göre tepkimenin hız sabitinin sayısal değeri kaç 1.Hız sabit k'nın değeri
olur? il. Tepkimenin basamaklı olup olmadığı
A) 0,2 B) 0,5 C) 1 D)2 E) 10 111. Katalizör kullanılıp kullanılmadığı
iV. Tepkime basamaklı ise basamak sayısı
özelliklerinden hangileri belirlenebilir?
A)Yalnız 111 B)1 ve il C) il ve iV
D) il,111 ve iV E) 1 ve 111

8. 2A+3B+c -
- Ürünler
Tepkimesinin belli bir sıcaklıktaki deney sonuçları aşağıdaki
gibidir.

Deney [Al (mol/L) [B] (mol/L) [C] (mol/L) [Hız]


.
(mol/L) 11. Bir kimyasal tepkimenin potansiyel enerji - tepkime koordi­
ı. 0,1 0,2 0,2 4.10·2 natı grafiği şekildeki gibidir.
2. 0,4 0,1 0,2 L10·2 tQ
>- PE(kkal)
3. 0,1 0,1 0,4 2.10-2 4a
Bu sonuçlara göre tepkimenin hız ifadesi aşağıdakilerden
hangisidir? 3a

A)TH= k.[A].[B]2 B)TH= k.[B]2.[C] C)TH= k.[A].[C] 2a


D)TH= k.[C]2 E) T H= k.[B].[C]2 a

'--- - - - - - - -
-TK

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


A)Tepkime iki basamaklıdır.

9. ı. Basamak: 2A--B+C B) Birinci basamak hızlı,ikinci basamak yavaştır.


il. Basamak: C+A B+D C)Toplam tepkimenin ısısı+2a'dır.
111.Basamak: A+D 2B+ E D)Tepkime hızını ikinci basamak belirler.
Üç basamaklı olarak gerçekleşen tepkimede sabit sıcaklıkta
E)Katalizör kullanılırsa ikinci basamağın eşik enerjisi düşer.
A'nın derişimi 2 katına çıkarılırsa tepkime hızı 4 katına çıkıyor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) D maddesi üründür.
B)1.tepkime,il.den daha hızlıdır.
C) B katalizördür.
D)Hız= k.[A]2 dir.
E) Hızı 111.basamak belirler.
KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
ON�TE
2
1. 1. X(g) + Y(g) ___. XY(g) TH = k.[X].[Y] 4. Hı+ ıcı --- Hl+ HCI (yavaş)
il. 2X(g)+ Y(g) --+ X 2Y(g) TH = k.[X] ıcı + Hl HCI+ 12 (hızlı)
111. 2X(g) + 3Y(g) X2Y 3(g) TH = k.[X].[Y]2
Yukarıdaki mekanizma üzerinden yürüyen,
Yukarıda hız denklemleri verilen tepkimelerin hangileri ke­
sinlikle mekanizmalıdır? C 21CI+ Hı-+ 2HCI+ 12

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 "'


tepkimesi gaz fazında gerçekleşmektedir.
.o
D) ı ve il E) il ve 111 Buna göre tepkime hız sabitinin birimi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) 1/s B) L/mol.s C) L2 / mol 2 .s
D) mol / L.s E) moı2 / L2 .s
2. Aktifleşme enerjisi (Ea) ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangi­
si yanlışhr?
A) Etkin çarpışma veren taneciklerin sahip olması gereken
minimum enerjidir.
B) Değeri tepkimeye göre pozitif ya da negatif olabilir. 5. 2NO + H2 --- N2 + H202 (yavaş)
,ı;i
C) Aktifleşme enerjisi büyük olan tepkimeler, küçük olan H202+ H2 2H20 (hızlı)
tepkimelere göre daha yavaştır.
Yukarıdaki basamaklardan oluşan gaz fazındaki tepkimeyle
D) Değeri katalizör ile değişir. ilgili;
E) Sıcaklık değişimi ile tepkimenin aktifleşme enerjisi değiş­ 1. H202 ara üründür.
mez.
il. Net tepkime trimoleküler bir tepkimedir.
111. Kabın hacmi iki katına çıkarılırsa tepkime hızı yarıya dü­
şer.
yargılarından hangileri yanlışhr?
3. 2NO + 2Hı-- N2 + 2H20
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
Gaz fazında gerçekleşen yukarıdaki tepkime,
D) 1 ve 111 E) il ve 111
a. N20+ Hı--- N2 + H20 (çok hızlı)
b. N202 + H2 N20+ H20 (yavaş)
c. 2NO -- N202 (hızlı)
6. Ozonun (03) üst atmosferdeki doğal olarak bozunması,
basamaklarından oluşmaktadır.
03(g) + O(g) -+ 202(g)
PE
şeklindedir. Kloroflorokarbonların ( CFC) atmosferde birik­
mesi sonucunda ortaya çıkan Cl(g) atomu, ozon (03) gazı ile
il
111
aşağıdaki tepkimeleri verir.
Cl(g) + 03(g)-+ CIO(g)+ 02(g) (Yavaş)
CIO(g) + O(g) Cl(g)+ 02(g) (Hızlı)
Buna göre;
� - - - - - --
- TK
1. Cl(g), ozon (03) gazının bozunmasını hızlandırır.
Buna göre, PE - TK'da yer alan ı, il ve III eğrileri mekanizma­ il. CIO(g) ara üründür.
daki hangi basamaklara ait olabilir? 111. Ozon gazının doğal bozunma tepkimesinin mekanizması
değişmiştir.
il
iV. Tepkimedeki Cl(g) miktarı zamanla azalır.
A) a b C
yargılarından hangileri doğrudur?
B) a C b
A) 1 ve il B) 1, il ve 111 C) ı, il, 111 ve iV
C) C b a
D) il, 111 ve iV E) 1, 111 ve iV
D) C a b
E) b a C

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_112_


TEST
55
7. PE 10

'
0,1 M 100 ml HCI 0,1 M 200 ml HCI
Yukarıdaki potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiği kim­ 1. Kap il. Kap
yasal bir tepkimeye aittir.
Bu grafiğe göre; 25oC'de içlerinde HCI çözeltileri bulunan kaplara kütleleri
eşit olan özdeş magnezyum çubuklar daldırılıyor.
1. Tepkimede katalizör kullanılmıştır.
Buna göre 1. kaptaki tepkime hızının il. kaptaki tepkime hı­
il. Tepkime iki basamaklıdır. zına oranı kaçtır?
111. Tepkime hızını ikinci basamak belirlemektedir.
A)l B) 1/2 C) 2 D) 1/4 E) 4
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

8. 2HCIO{suda) + 2O H.(suda)--+ 2cıo·(suda) + 2H2O(s)


tepkime üç basamakta gerçekleşmektedir. k
11. 1. Tepkime: H 2(g) + 12 (g) ı 2Hl{g) + ısı
Bu tepkimenin hızlı olan 2. ve 3. basamakları k
2. Tepkime: 2Hl(g) ı H2 (g) + 12(g)
2. basamak: r(suda) + HCIO(suda)--- Hl(suda)+ cıo·(suda)
1. ve 2. tepkime özdeş iki kapta aynı koşullarda gerçekleşti­
3. basamak: Hl(suda) + OH.(suda) r(suda) + H ıO(s)
rilmektedir.
olduğuna göre tepkimenin yavaş basamağının denklemi
Buna göre;
aşağıdakilerin hangisidir?
1. k1 ve k2 birbirine eşittir.
A) CIO(suda)+ H2O(s) HCIO(suda) + oH·(suda)
il. kı > k2'dir.
B) HCIO(suda) + O H.(suda) CIO(suda) + H2O(s)
111. Her iki tepkimenin ileri aktifleşme enerjileri birbirine
C) r(suda) + cıo·(suda) ıo·(suda) + Cl"(suda) eşittir.
D) 2HCIO(suda)+ 2r(suda) 2HIO(suda)+ 2Cl(suda) yargılarından hangileri doğrudur? (k1 ve k2, ileri hız sabit­
leridir.)
E) HCIO(suda)+ r(suda) cıo·(suda) + Hl(suda)
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E} 1, il ve 111

9. 2A+ 8+ 3C ürünler tepkimesinin hızı ile ilgili aşağıdaki


deneyler yapılıyor.

Deney [A] mol/L [B] mol/L [C] mol/L TH


1. 0,1 0,2 0,3 6xl0·2
2. 0,2 X 0,6 1,2x10-ı
Deney sonuçları verilen tepkimenin hız ifadesi TH = k.[A]2.
[B] şeklinde olduğuna göre, 2. deneyde B'nin derişimi (X) kaç
molar olur?
A) 0,1 B) 0,2 c) 0,4 D) 0,8 E) 1,0

ı : 2 : 3 4 : s G : 7 s : 9 ıo: ıı
. E:s:c.
. . . s:E
. . s:o
. . s:A
. A:B
.
• 1 1 t 1 ; ı .• 1 4 1 _ •
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

1. Na 3P(k) + 3HCl(suda)--+ PH3(g) + 3NaCl(suda) 4. PE


Oldukça zehirli bir gaz olan fosfin (PH 3 ) elde etmek için 0,6
mol Na3P üzerine yeterli miktarda HCI sulu çözeltisi ekleni­
yor.
C
Tepkime 2 dakika sürdüğüne göre; "'
>.

>-
1. HCl'nin ortalama harcanma hızı 0,9 mol/dakikadır. o,
.o
il. PH3 gazının ortalama oluşma hızı normal koşullarda
11,2 L/dakikadır.
111. Tepkimede 0,9 mol HCI harcanmıştır.
Potansiyel enerji diyagramı 1. eğri gibi olan bir tepkimeye ka­
yargılarından hangileri doğrudur? talizör ilave edildiğinde il. eğri elde ediliyor.
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C} 1 ve 111 Buna göre, katalizörsüz ve katalizörlü tepkimelerin tanecik
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 sayısına karşılık kinetik enerji dağılım grafiği aşağıdakiler­
den hangisidir?
A} Tanecik sayısı B) Tanecik sayısı
E E

il
1

2. Deney [X] mol/L [Y] mol/L Hız (M/s)


1 0,01 0,3 0,25 ._____,___ KE
2 0,03 0,6 3,00 C} Tanecik sayısı D) Tanecik sayısı
X ve Y arasındaki tepkimenin hızı ile ilgili yapılan deneylerin Eıı Eı Eı Eıı
sonuçları yukarıdaki gibidir.

Tepkimenin hız sabitinin birimi (l/mol)2.s·1 olduğuna göre,


tepkimenin hız denklemi aşağıdakilerden hangisidir?
A) k.[X].[Y] B) k.[X]2 C} k [X]2
ı.<._.
___ ı.......:_ KE ı.<._.
_____ KE
E) Tanecik sayısı
D) k [X).[Y]2 E) k.[Y]2
E

"'-- - '-- -KE


-

3.

0,1 mol CO
0,4 mol 02
5. Katalizör bir tepkimede aşağıdaki özelliklerden hangisini
etkilemez?
Yukarıdaki kapta bulunan CO ve 02 gazları,
A) Tepkime hızı
2CO(g) + O2(g)--+ 2CO2(g}
B) Eai (ileri tepkimenin aktifleşme enerjisi)
denklemine göre tek basamakta tepkimeye giriyor. Sabit sı­
C) Eag (geri tepkimenin aktifleşme enerjisi)
caklıkta kabın hacmi yarıya indirilip sabitleniyor ve kaba 0,1
mol CO gazı ilave ediliyor. D) tıH (Entalpi)
Bu durumda tepkimenin hızı kaç katına çıkar? E) Tepkimenin izlediği yolu
A}2 B)4 C} 8 D) 16 E) 32

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_114_


TEST
56
6. X2(g)+ Y 2(g)--. 2XY(g) t.H < O 9. 2A + 3B--+ Ürün
Tepkimesi için, Tepkimesine ilişkin yapılan deneyler aşağıdadır.
1. Katalizör eklemek Deney [A] mol/L [B] mol/L Hız (mol/L.s)
il. Sıcaklığı artırmak C
1 0,1 0,1 2.10· 3
111. X2 ve Y 2 derişimlerini artırmak
2 0,2 0,3 12.10-3
işlemlerinden hangileri uygulanırsa tepkime hızı artar?
Buna göre tepkimenin hız ifadesi aşağıdakilerden hangisin­
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 de doğru verilmiştir?
D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111 A)TH= k.[A].[B] B} TH= k.[A)2.[B) C)TH = k.[A].[8)2
D) TH = k.[A)2 E) ) TH = k.[B)2

10. X2(g} + Y 2(g)--. 2XY(g} + ısı


7. 2NO(g)+ O2(g}--+ 2NO(g)
Yukarıdaki tepkimenin gerçekleştiği kapalı kap soğutuluyor.
Tepkimesi için hız denklemi:
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Hız= k.[NO].[O2]
A} Tepkime yavaşlar.
olduğuna göre;
B)Taneciklerin hızı azalır.
ı. NO'nun derişimini arttırmak
C) Eşik enerjisini geçen tanecik sayısı azalır.
il. O2'nin derişimini arttırmak
111. Katalizör kullanmak D} Tepkimenin eşik enerjisi düşer.
yukarıdaki işlemlerden hangileri uygulandığında tepkime E) Birim zamanda çarpışan tanecik sayısı azalır.
hızı artar?
A} Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) 1, il ve 111

11.

Yukarıdaki kapta bulunan N2 ve H2 gazları arasında,

8. X ve Y gazlarının tepkimesi sonucunda Z gazı oluşuyor. X ve Y


derişimleri sırasıyla 0,01 M ve 0,03 M iken tepkime hızı 9xl0·3 tepkimesi gerçekleşiyor. Tepkimenin hızını eşik enerjisini
M/s, X ve Y'nin derişimleri sırasıyla 0,02 M ve 0,06 olduğun­ değiştirmeden arttırmak için,
da ise tepkime hızı 7,2xl0-2 M/s olmaktadır. 1. Sabit sıcaklıkta pistonu 1 konumuna getirip sabitlemek
Buna göre tepkimenin hız ifadesi kaçıncı derecedendir? il. Piston sabitken sıcaklığı arttırmak
A)l 8)2 C)3 D)4 E)5 111. Katalizör etklemek
işlemlerinden hangileri uygulanabilir?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il

D) ı ve 111 E) 1, il ve 111


1 : 2 : 3 4 : s G : 7 8 : 9 10: 11
1 1 <I 1 • o j 1 • 1 - •

.A;D:E;c:o_E:E C:A D:C


ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

1. Bir kimyasal tepkimede T 1 ve T2 sıcaklıklarında tepkimeye 1 4. Sabit sıcaklıkta gerçekleşen bir tepkimenin hızı ile hız sabiti
giren taneciklerin kinetik enerji dağılımı grafikteki gibidir. birbirine eşittir.

Tanecik sayısı Buna göre tepkime denklemi aşağıdakilerden hangisi ola­


Ea; (eşik enerji) bilir?
"'
"' A) Hı(g) + Clı(g) 2HCl(g)
"' B) 2NO(g) + Oı(g) 2NO2(g)

C) CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g)

D) N2(g) + 3Hı(g) 2NH3(g)

E) CO2(g) + H2O(s) H2CO3(suda)


<-- - - - - - - - KE

Buna göre;
1. Katalizör kullanılırsa eşik enerjisi değişmez.
PE (kkal)
il. T2 sıcaklığında taneciklerin ortalama kinetik enerjisi
50
daha fazladır.
40
111. Tı sıcaklığında eşik enerjisini aşan tanecik sayısı daha az­
dır. 30
20
yargılarından hangileri yanlıştır?
10
A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız 111
oH TK
D) 1 ve il ı
E) ve 111 -10
2 + Cl 2

2HCI
.... .... ... ... ... .... .... ..
-20
5.

Yukandaki PE -TK grafiğine göre, aşağıdakilerden hangisi yan­


2. Çarpışma teorisine göre, lıştır?
1. Bir tepkimenin olabilmesi için taneciklerin çarpışması ge­ A) H2 ve cı2 reaktiftir.
rekir.
B) Tek basamaklı bir tepkimedir.
il. Her çarpışma tepkimeyle sonuçlanır.
C) H2Cl2 ara üründür.
111. Yeterli enerjiyle uygun geometride çarpışarak eşik ener­
jisini aşan tanecikler ürüne dönüşebilir. D) Tepkime entalpisi -20 kkal'dir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? E) Ekzotermik bir tepkimedir.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız il 1

D) 1 ve il E) 1 ve 111

6. 2X + 2Y + z -
- 2K + 2L

Tepkimesi için belli bir sıcaklıkta farklı derişimlerle yapılan


deneylerin sonuçları aşağıda verilmiştir.

3. X2(g) + 2Y 2(g)-- 2XY 2 (g) Deney Hız


[X] mol/L (Y] mol/L [Z] mol/L
Tepkimesi sabit hacimli kapta gerçekleşiyor. Mutlak sıcaklık No (mol/L.s)
iki katına çıkarılıyor. 1 0,1 0,1 0,1 1 X 10·2
Buna göre; 2 0,1 0,1 0,2 2 X 10·2

1. Tepkime hızı artar. 3 0,1 0,2 0,1 4 X 10·2


il. Taneciklerin hızı iki katına çıkar. 4 0,2 0,1 0,1 2 X 10·2
111. Taneciklerin kinetik enerjisi iki katına çıkar. Buna göre, tepkimenin hız denklemi aşağıdakilerden hangi-
ifadelerinden hangisinin doğru olması beklenir? sidir?

A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111 A) k.[X].[Y].[Z] B) k.[X] 2 .[Y]2 .[Z] C) k.[X].[Y]2 .[z]

D) 1 ve 111 E) il, ve 111 D) k.[X].[Y]2 .[Z]2 E) k.[X).[Y].[Z]2

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_116_


TEST
57
7. 1. Kap 2. Kap 3. Kap 10. Bir tepkimeye ait iki farklı sıcaklıktaki hız sabitleri aşağıdaki gibi­
dir.
n mol X(g) n mol X(g) n mol X(g)
Sıcaklık (°C) Hız sabiti
n mol Y(g) n mol Y(g) n mol Y(g)
2x10-3 s·l
V, T1 V, T2 8x10"3 s·l
Yukarıda hacimleri eşit kaplarda eşit mol sayısında gazlar ko- o Buna göre bu tepkimeyle ilgili;
nulup değişik sıcaklıklarda, katalizör kullanılmadan
1. T2>l1
X(g)+ Y(g)-- Z(g) il. T 2 sıcaklığında eşik enerjisini aşan tanecik sayısı daha
tepkimesi gerçekleştiriliyor. Tepkimede X'in derişimindeki fazladır.
değişim aşağıdaki gibidir. ili. T 1 sıcaklığında tepkime hızı daha fazladır.
(X] derişimi yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) 1 ve il C)1 ve ili
D)il ve ili E)1, il ve ili

11. Derişim (mol/L)


r··- 2. kap
:···· 3. kap

O 8 -------------- '
/

O 5 ---------
/ 1
Buna göre;
O 2 • · -·
1. Tepkime hızları TH1 > TH2 > TH3'tür. I

il. Sıcaklıkları T3 > T 2 > T 1'dir.


"---ı---ı---ı--+--.- Zaman (s)
ili. Aktifleşme enerjileri Eı < E 2 < E3'tür. 10 20 30 40
yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıdaki grafik,
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız ili A(g)+ B(g)--+ AB(g)
D)1 ve 111 E)ı, il ve ili Tepkimesindeki AB'nin zamanla derişimindeki değişimi gös­
termektedir.

8. Bir tepkimenin hız sabiti k; Buna göre tepkimenin 20. saniyedeki anlık hızı kaç moı.t·1.s·1
dir?
1. Sıcaklık
A)0,01 B)0,02 C)0,03 D)0,04 E) 0,05
11. Katalizör
ili. Reaktiflerin derişimi
+
niceliklerinden hangileri ile değişir? 12. Br03(aq)+ SBr-(aq}+ 6H (aq)-- 3Br2(aq)+ 3H 20(s)
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız ili Bromat iyonunun bromür ile indirgenme tepkimesi yukarıda
verilmiştir. Yapılan bir sıra deney sonucunda hız ifadesi,
D)1 ve il E)1 ve ili
+
r = k.[Br03).[Br-).[H )2
şeklinde bulunmuştur.
9. Oktan benzinin ana maddesidir. Bir miktar oktanın yeterince
hava ile; Buna göre;
2CgH1g(g)+ 250 2(g)--+ l6C0 2(g)+ l8H20(g) 1. Mekanizmalı bir tepkimedir.
tepkimesine göre yanması sonucunda oluşan C02 gazının or­ il. Tepkime Br- ye göre 1. derecedendir.
talama oluşum hızı 2.10-3 mol/s'dir. 111. Çözeltiye bir miktar baz eklenirse tepkime hızı artar.
Buna göre 500 saniye süren tepkimede açığa çıkan C02 gazı yargılarından hangileri doğrudur?
kaç gramdır? (C02: 44 g/mol) A}Yalnızı B)1 ve il C} 1 ve 111
A} 11 8)22 C)44 0}66 E} 88 D) il ve ili E)1, il ve ili

(nıJ
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ

1. Gaz fazında gerçekleşen 4. Bir tepkimenin eşik enerjisiyle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
2A + 3B - ürünler
A) Eşik enerjisi, tepkimenin gerçekleşmesi için gereken mi­
tepkimesinin hızı sabit sıcaklıkta V olarak ölçülüyor. Bu tepki­
nimum enerjidir.
meye uygulanan işlemler ile tepkime hızındaki değişim tab­ "'
loda verilmiştir. "' B) Eşik enerjisi, reaktiflerin türüne bağlıdır.
"' C) Sıcaklık artışı eşik enerjisini düşürerek daha çok taneci­
İşlem Tepkime hızı
ğin etkin çarpışma yapmasını sağlar.
A'nın derişimi iki katına çıkarılıyor 2V
V
D} Eşik enerjisi küçük olan tepkimelerin hızları büyüktür.
Hacim iki katına çıkarılıyor
8 E) Katalizörler eşik enerjisini düşürerek tepkimeyi hızlandırır.
Buna göre tepkime hızı B'ye göre kaçıncı derecedendir?
A)l B) 2 C) 3 D)4 E) 5

2. Molekül sayısı

Eı E2

5. Potansiyel Enerji (kkal)

.__
_ ___.
_ _ __,_ _ Kinetik enerji
_ _ _ 65 ................ ...... ......... ..

Kinetik enerji - tanecik sayısı grafiği verilen tepkimeye dı­ 45


şarıdan yapılan bir etki sonucunda eşik enerjisi E2'den E1'e
dönüşüyor. 15
Buna göre, 2XY
-20 ...... ......... .... ... ... · ..
1. Eşik enerjisini geçen tanecik sayısı artar.
il. Tepkimenin hızı azalır. '-- - - - - - - - Tepkime Koordinatı

111. Tepkimenin mekanizması değişir. Yukarıda potansiyel enerji (P.E) - tepkime koordinatı (T.K}
grafiği verilen tepkimenin aynı sıcaklıkta kinetik enerji dağı­
yargılarından hangileri doğrudur?
lımı aşağıdaki gibidir.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
Tanecik Sayısı
D) ı ve 111 E) ı, il ve 111

3. 2A + B + 3C-- ürünler

Tepkimesine ilişkin aşağıdaki deneyler yapılıyor.

Deney Hız
[A] mol/L [B] mol/L [C] mol/L
No (mol/L.s)
1. 0,2 0,2 0,2 1.10-2
ı....:;.-----+---- Kinetik Enerji
Ea
2. 0,2 0,4 0,2 2.10-2
Bu tepkime ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
3. 0,4 0,2 0,2 4.10-2
A) Tepkime denklemi X2 +Y 2-- 2XY'dir.
4. 0,2 0,2 0,4 1.10-2
"' B) Tepkimede toplam entalpi zamanla azalır.
Buna göre 0,2 M A, 0,1 M B ve 0,3 M C kullanıldığında tep-
kime hızı kaç M/s olur? � C) Kinetik enerji dağılımındaki Ea = 50 kkal'dir.
"'
A) sx10-3 B) Sxl0-2 C) lxl0-3 D) Sıcaklık arttıkça tepkime hızı artar.

E) 3xıo·3 E) Katalizör tepkimeye giren maddelerin potansiyel enerji­


lerini artırarak tepkimeyi hızlandırır.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI l_11s_


TEST
58
6. Aşağıda potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiği veri­ 8. Tepkime denklemi,
len tepkimelerden hangisinin aynı şartlar altında en hızlı
3X(g) + Y(g) --. Z(g) + 2T(g)
gerçekleşmesi beklenir?
şeklinde olan bir tepkime için sabit sıcaklıkta yapılan deney­
A) PE B) PE
lerin sonuçları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
60 60
50
Buna göre,
50 "'
40 40
.o
30 30 Başlangıç hızı
20 Deney [X) (mol/L) [Y] (mol/L)
20 (mol/L. S)
10 10
1 0,02 0,01 6.10·4

C) D) PE 2 0,01 0,02 3.10-4


PE
3 0,02 0,02 12.10-4
60 60
50
40
50
40
ı. Deneyin yapıldığı sıcaklıkta hız sabitinin değeri
30 30 ıs L2 /mol2 . S'dir.
20 20 il. Tepkime X'e göre 2. derecedendir.
10 10
ili. Tepkime mekanizmalıdır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
E) PE
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
60
D) il ve ili E) 1, il ve ili
50
40
30
20
10
9. Zn(k) + 2HCl(suda)---. ZnCl2(suda) + Hı(g}

0,2 mol Zn metali 200 ml 4 M HCI çözeltisiyle yukarıdaki


denkleme göre tepkime veriyor.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi uygulanırsa Hı gazının


hem çıkış hızı hem de miktarı artar?
A) Katalizör kullanmak
Molekül sayısı
B) Zn'nun miktarını 0,4 mole çıkararak toz hale getirmek

C) 800 ml 2 M HCI çözeltisi kullanmak


D} 100 ml 5 M HCI çözeltisi kullanmak

E} 0,2 mol Zn metalini toz halde ekleyip karıştırmak

Kinetik enerji
Ea ;
Eşik enerjisi +
10. 21"(suda) + H2O2(suda} + 2H (suda) --+ lı(k) + 2HıO(s}

Yukarıdaki grafik bir gaz örneğinin T 1 ve T2 sıcaklığındaki ki­ Tepkimesinin hız bağıntısı T H = k.[l"].[H2O2] şeklindedir.
netik enerji dağılımını göstermektedir. Buna göre, tepkimeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Tepkime ortamına Ki katısı eklenirse tepkime hızı değişmez .
A) T 1 sıcaklığı, T 2 den yüksektir. B) Ortama saf su eklenirse tepkimenin hızı azalır.
B) Sıcaklık düştükçe ortalama KE azalır. "'
C) Sıcaklık artırılırsa tepkimenin hızı ve hız sabiti artar.
C) Sıcaklık yükseldikçe eşik enerjisini aşan tanecik sayısı artar. D) Katalizör kullanılırsa tepkimenin eşik enerjisi azalır.
"'
D) Sıcaklık yükseldikçe eşik enerjisi küçülür. E) Tepkimenin yavaş basamağı; H2O2(suda) + r(suda)
E) Sıcaklık yükseldikçe taneciklerin hızı artar. HOl(suda) + OH-(suda) şeklinde olabilir.

(mJ : 1· 2
:s:o:A:c
1

' . . . . E:E
-,

. o:A
<1

.
3:4
s:A
o

.

5 : 6 7 : 8 9 : 10
ı j 1 -• 1 • •
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON�TE
1
1. 4. 1 L'lik sabit hacimli bir kaba 2 mol PCl5 gazı konuluyor. Sabit
sıcaklıkta,
Sabit sıcaklıkta kapalı bir kapta gerçekleşen tepkimeyle ilgili,
1. Minimum enerji eğilimi girenler yönünedir.
il. Maksimum düzensizlik eğilimi ürünler yönünedir. tepkimesine göre PCl5'in % 20'si ayrıştığında denge kuruluyor.
C

ili. Tersinir bir tepkimedir. Buna göre denge sabiti (Kc) kaçtır?
"'
yargılarından hangileri doğrudur? .o A)0,1 B)0,2 C)0,3 D) 0,4 E)0,5
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)ı, il ve 111

2. Derişim (M)

----,..-- co
__.-.......-- COCl2
5.
'--- - -
� - - - - Zaman (s) Tepkimesine göre ll'lik bir kapta 0,8 mol SO3 gazı ayrışarak
t
SO2 ve 02 gazlarına dönüşüyor.
Sabit sıcaklıkta kapalı bir kapta CO ve Cl2 gazları tepkime ve­ Denge kurulduğunda kapta toplam 1,0 mol gaz bulunduğu­
rerek COCl 2 gazına dönüşüyor. na göre denge sabiti (Kd kaçtır?
Bu tepkimeyle ilgili verilen derişim-zaman grafiğine göre A)0,1 B)0,2 C) 1 D)2 E)20
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Tepkime denklemi; CO(g)+ Cl2(g) ==!, COCl2(g)şeklindedir.
B) t anında sistem dengededir.
C) cocı2 , CO ve cı 2 gazlarının denge derişimleri eşittir.
D) t anında ileri tepkime hızı, geri tepkime hızına eşittir.
E) Denge kurulduğunda madde derişimleri sabittir.

3. 2CO(g)+ Oz(g) =� 2COz(g) 6. 1 L'lik bir kapta gerçekleşen;


Tepkimesi sabit sıcaklıkta 2L'lik bir kaba 0,4 mol CO ve Hz(g)+ Clz(g) =� 2HCl(g)
0,3 mol 02 gazı konularak başlatılıyor.
tepkimesinin sabit bir sıcaklıktaki denge sabiti Kc = 0,25'tir.
Bir süre sonra denge kurulduğunda kapta 0,2 mol CO2 gazı 4'er mol H2 ve Cl2 gazları kullanılarak başlatılan tepkime
bulunduğuna göre, bu sıcaklıkta dengeye ulaştığında kaptaki HCI gazının mol
sayısı kaçtır?
ı. Dengede 0,1 mol 02 gazı bulunur.
il. CO gazının denge derişimi 0,1 M'dır. A)0,4 B) 0,6 C)0,8 D) 1,2 E) 1,6
111. Derişimler türünden denge sabiti Kc = 1,25'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız ili
D) 1 ve il E)il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI 1_120_


TEST
59
7. CO2(g}+ C(k) = :::!!:
2CO(g) 11. Basıncı 1,2 atm olan XY3 gazı 11,2 litrelik sabit hacimli bir
kapta 273•c sıcaklıkta,
Tepkimesinin T sıcaklığında denge sabiti K 1'dir.

Buna göre;
CO(g} =� 1/2C(k} + 1/2CO (g} 2 C

"'
>.
denklemine göre dengeye geldiğinde kapta toplam 0,5 mol
gaz bulunmaktadır.
tepkimesinin aynı sıcaklıktaki denge sabiti nedir? >-
Buna göre tepkimenin kısmi basınçlar türünden denge sa­
1 1 biti kaçtır?
A) - B)- C) K 1 D) 2K 1 E) ✓K1
Kı ✓Kı A}2 B) 1,8 C) 1,6 D}1,2 E) 0,8

8. 1. CaO{k) + CO2(g) CaCO3(k)


il. 2Cl2 (g) + 2H2 O(g) 4HCl(g) + O2 (g} 12.
111. S(k}+ H2 (g} H2S(g) Deney 1 Deney 2
Tepkimelerinden hangilerinde aynı sıcaklıkta KP ve Kc sa- PCl3 + Cl2 PCl5 2 co + 02 2CO2

bitleri arasındaki ilişki KP =ı şeklindedir? Başlangıç: 0,6 0,5 0,4 0,8


R.T
A}Yalnız 1 B}Yalnız il C) Yalnız 111 tı: 0,3 0,2 0,3 02 0,7 0,2
D) 1 ve 111 E) il ve 111
t 2: 0,2 0,1 0,4 0,1 0,65 0,3

t3: 0,1 0,5 0,1 0,65 0,3

Yukarıdaki tabloda, 1 litrelik sabit hacimli kaplarda,


• 1. Deneyde; 0,6 mol PCl 3 ve 0,5 mol cı2 gazlarının tepki­
mesinden zamanla PCl5 oluşumu
9. 2CO2 (g} =� 2CO(g}+ O (g} 2
• 2. Deneyde; 0,4 mol CO ve 0,8 mol o gazlarının tepki­
2
mesinden zamanla co2 oluşumu
0,8 mol CO2 gazı 1 l'lik bir kaba konuyor. 0,2 mol 02 oluştu­
ğunda sistem dengeye ulaşıyor. süresince mol sayılarındaki değişim yukarıda verilmiştir.
Buna göre,
Denge anında kaptaki toplam basınç 2,5 atm olduğuna
göre kısmi basınçlar türünden denge sabiti (Kp) kaçtır? 1. 2 . deneyde t2 ve t3 anında sıcaklık sabittir

A) 0,2 B} 0,3 C}0,5 D) 0,8 E) 1,0 il. ı. deneydeki tepkime tam verimlidir.
8
111. 2. deneydeki tepkimenin denge sabiti \ 3° 'tür.
iV. 1. deneyin gerçekleştiği koşullarda ortama cı2 gazı ekle­
nirse tepkime dengeye ulaşabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve il B) 1, il ve 111 C) il, 111 ve iV
D) il ve 111 ı,
E} il, 111 ve iV
10. 1. A(g) + 282C(g) =� AC2(g) + 2B2(g) Kı = 4
il. AC2(g) + B2 (g) AC(g) + B2C(g} K2 = 2
tepkimeleri veriliyor.
Buna göre,
A{g) + AC2(g} =� 2AC{g) 13.

tepkimesi aynı sıcaklıkta 1 litrelik kapta 0,3 mol A ve 0,3 Tepkimesi 227.C'de ve 2,05 atm basınçla dengeye ulaştığın­
mol AC2 gazları ile başlatıldığında tepkime dengeye geldi­ da gaz karışımının özkütlesi 1,76 g/L olarak ölçülmüştür.
ğine göre, dengedeki AC gazının derişimi kaç molar olur? Buna göre denge tepkimesinin kısmi basınçlar türünden
A) 0,15 B) 0,2 C) 0,4 D) 0,6 E} 0,8 denge sabiti (Kp) kaçtır? (H: 1, N: 14 g/mol)
A) 0,41 B) 0,82 C) 4,1 D) 8,2 E) 16,4
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON�TE
1
1. 1. N a Cl(k)'nın suda çözünmesi 4. 5 litrelik bir kaba 0,4 mal PCl5 gazı konuyor. S abit sıca klıkta,
il. CO2(g)'ın suda çözünmesi
111. Suyun elektrolizle H2 ve 02 gazl arına dönüşmesi
Tepkimesine göre, PCl5'in % SO'si ayrıştığında sistem den­
Yukarıda verilen dönüşümlerden hangilerinde maksimum geye ulaştığına göre PCl5 in denge derişimi ve denge sabiti
düzensizlik zamanla artar? Kc kaçtır?
A)Y alnız 1 B) Ya lnız il C)Ya lnız 111 "'
.o [PCls] Kc
D) 1 ve il E) ı ve 111
A) 0,04 0,04
B) 0,2 0,2
C) 0,2 0,04
D) 0,04 0,02
E) 0,01 0,02

2. Kimyasal bir tepkimenin dengeye ulaşabilmesi için, 5. Belirli bir sıca klıkt aki denge s abiti Kc = 5 ol an,
1. Sıca klık sabit olma lıdır. X2(g)+ 2Y 2(g) =� 2XY 2(g)
il. Sistem ka pa lı olmalıdır. tepkimesi 5 litrelik kapt a dengedeyken 1 mal X2, 2 mal XY 2
111. Kata lizör kull anılma lıdır. ve 64 gram Y 2 gazl arı bulunm akt adır.
yukarıdakilerden hangileri uygulanmalıdır? Buna göre Y'nin mol kütlesi kaç gram/mol'dür?
A)Y alnız 1 B) Ya lnız il C) ı ve il A)12 B) 16 C)24 0)32 E)64
D)il ve 111 E) 1, il ve 111

6. Derişim (M)
0,4

0,3 -------x

0,2

3. a A(g) + b B(g) =� cC(g)+ d D(s) 0,1


Yukarıda denklemi verilen tepkimenin denge bağıntısı aşa­
� - Zaman (s)
------
ğıdakilerden hangisidir? t

ıcf
d a b
[C(.[D) [A] .[B) Yukarıdaki grafikte bir denge tepkimesinde yer a la n gaz h a­
A) Kc B) Kc C) Kc
a
[A] .[B)
b a
[A] .[B]
b
[C( lindeki X, Y ve Z maddelerinin derişimlerinin belirli bir sıca k­
a b
lıkta zamanl a değişimi görülmektedir.
[A] .[B] a b
D) Kc E) Kc=[A] .[B] Buna göre,
rcf .ıoıd
1. t a nın da sisten dengeye gelmiştir.
"'

il. Tepkimenin denklemi X + 2Y=� 2Z şeklindedir.
E"' 111. Denge sabiti K'nın sayısa l değeri 2,0 d
' ır.
1i yargılarından hangileri doğrudur?
A)Y alnız 1 B)Y alnız il C)Ya lnız 111
D) 1 ve il E)il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI I_122_


TEST
60
7. 10. Sabit sıcaklıkta, sabit hacimli bir kapta 4 mol N2O4 gazı bu­
lunmaktadır.
Tepkimesi sabit hacimli bir kapta dengededir. Buna göre,
1. Maksimum düzensizlik eğilimi reaktifler yönünedir.
il. İlerive geri yöndeki tepkimelerin hızları eşittir. Tepkimesine göre, N2Olün % 501si parçalandığında denge
"' kuruluyor.
111. Ekzotermik kimyasal bir tepkimedir.
>.

>-
yargılarından hangileri doğrudur? "' Buna göre,
.o

A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1ve il 1. Toplam basınç 2 katına çıkar.


il. 4 mol NO2 gazı oluşur.
D) il ve 111 E) 1, ilve 111
111. Denge sabitinin sayısal değeri artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)llvelll

8. Bir kaba l1er mol Cl2ve H2O gazları konup; 11. 1. C2N2(g)+ 2O2(g)=:::!::: 2CO2(g)+ N2(g)
2Cl2(g)+ 2H2O(g)=:::!::: 4HCl(g)+ O2(g) il. CaCO3(k) CaO(k)+ CO2(g)
111. H2(g)+ CO2(g)=:::!::: H2O(g) + CO(g)
dengesi kurulduğunda,
Yukarıdaki denge tepkimelerinin hangilerinde derişimlere
• toplam basınç 5,5 atm bağlı denge sabiti {Kc} ile kısmi basınçlara bağlı denge sabi­
• Cl21 nin kısmi basıncı 1,5 atm ti (Kp) arasında Kp = Kc ilişkisi vardır?

oluyor. A) Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111

Buna göre dengedeki sistemde kaç mol 02 bulunur? D) 1ve 111 E) 1, ilve 111

A)0,8 B) 0,5 C) 0,4 D) 0,2 E) 0,005

9. 1. CO{g)+ 1/2O2(g)=:::!::: CO2(g) Kı 12. 1 Litrelik bir kapta 2 mol COBr2 gazı sabit sıcaklıkta;
il. H2O(g) =� H2(g)+ 1/2O2(g) K2 COBr2(g)=� CO{g)+ Br2(g) Kp = 0,25
olduğuna göre; tepkimesine göre ayrışıyor. Sabit sıcaklıkta sistem dengeye
H2(g)+ CO2(g) =� H2O(g)+ CO(g) ulaştığında CO gazının mol kesri 0,21dir.
tepkimesi için denge sabiti değeri aşağıdakilerden hangi­ Buna göre dengede,
sidir? 1. 0,5 mol Br2 gazı bulunur.
1 1 Kı "' ıı. COBr21 nin kısmi basıncı 1,5 atm1dir.
A) K1. K2 B) ✓Kı.K2 C) D)
Kı.K2
E) -
K2
v/Kı.K2 111. Toplam gaz basıncı 3,75 atm1dir.
"' yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)lve lll
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON�TE
1
1. Denge tepkimeleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi 1 4. 2NO2 (g)=� 2NO(g)+ O2(g)
yanlıştır?
Tepkimesi O C'de sabit hacimli bir kapta dengededir. Tepki­
0

A)İleri tepkimenin hızı, geri tepkimenin hızına eşittir. menin ileri hız sabiti ki = 2 L/mol.s geri hız sabiti kg = 20 L/
mol.s'dir.
B)Girenlerin tamamı ürünlere dönüşmez.
Buna göre tepkimenin basınca bağlı denge sabiti (Kp) kaçtır?
C)Dengede ürünler ve girenlerin derişimi eşit olmalıdır.
A)1,12 B)2,24 C)11,2 D)22,4 E) 44,8
D) Dengede ürünler ve girenlerin derişimi sabittir.
E)Tüm maddeler aynı fiziksel halde ise homojen dengedir.

5. Derişim (M)
4 -----'-- NO2

3
2. Bir miktar N2O4 gazı 1 litrelik kaba konuluyor. Sabit sıcaklıkta 2

1
tepkimesi dengeye ulaştığında 0,4 mol NO2 gazı oluştuğu
belirleniyor. '----------- Zaman (t)
Bu sıcaklıkta sistem için denge sabiti, Kc = 0,2 olduğuna Yukarıdaki grafikte NO2 , N2 O5 ve 02 gazları arasındaki tep­
göre N204'ün yüzde% kaçı bozunmuştur. kimede, madde derişimlerinin zamanla değişimi verilmiştir.
A)10 8)20 C)40 D)60 E)80 Buna göre tepkimenin denge bağıntısı aşağıdakilerden
hangisidir?

A) Kc

2 4
[N205] [02l
D) Kc E) Kc = [N2� sl
[N02l4 [N02] [02]

3. Dengeye ulaşmış kimyasal bir tepkime için, 6.


1. Tepkime durmuştur. Denklemine göre belli bir sıcaklıkta 1 L lik bir kaba 8 mol SO2
il. Ürünlerin derişimleri zamanla azalır. ve bir miktarda 02 konularak tepkime başlatılıyor. Sistem
dengeye ulaştığında kapta 4 mol SO3 gazı bulunmaktadır.
111. İleri tepkime hızı, geri tepkime hızına eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur? Bu sıcaklıkta tepkime için Kc = 2 olduğuna göre başlangıçta
kaba kaç mol 02 gazı konulmuştur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
A) 2,5 B) 3 C)4 D) 5 E) 6
D) 1 ve 111 E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_1�


TEST
61
7. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinde derişimler cinsinden 10. Derişim (mol/L)
denge sabiti {Kd ile kısmi basınçlar cinsinden denge sabiti
0,6
(Kp) arasında KP =� ilişkisi vardır?
(RT)
0,4
A) PCl5(g) =� PCl3(g)+ Cl2(g) "'
"'
B)H2(g)+ l2(k),;=� 2Hl(g) >- 0,2 NO2
"'
C) SO2(g)+ NO2(g) =� SO3(g)+ NO(g) o
.C>

t
Zaman(s)
D)KCIO3(k) =� KCl(k)+ 3/2O2(g) Kimyasal bir denge tapkimesine ait derişim-zaman grafiği
yukarıdaki gibidir.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi kesinlikle yanlıştır?
A) Denge tepkimesinin denklemi N2O4(g)
şeklindedir.
== 2NO2(g)
B) Minumum enerjiye eğilim reaktifler yönünedir.
8. 2SO2(g) =� 2S(k)+ 2O2(g) C) Kapta 8'er mol N2O4 ve NO2 gazları vardır.
D) NO2 üründür.
Tepkimelerinin denge sabitleri K1 ve K2 olduğuna göre, E) ileri ve geri yönlü tepkimeler durmuştur.

tepkimesinin denge sabiti aşağıdakilerden hangisine eşit-


.
tir.?

sı­
JKı 11. 273 °C'de 22,4 L hacimli bir kapta 2 mol PCl5 gazı,
K 2
Kı K
D) E)-2
\J1K2 JKı tepkimesine göre ayrışıyor. PCl5 gazının molce %20'si ayrıştı­
ğında sistem dengeye ulaşıyor.
Buna göre;
1. Dengede 0,4 mol Cl2 gazı bulunur.
il. PCl5 gazının kısmi basıncı 3,2 atm'dir.
111. Kısmi basınçlar türünden (Kp) denge sabitinin değeri
0,2'dir.
9. Mol sayısı
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B) 1 ve il C) ive 111
0,4
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
HCI
0,2

� - - - • Zaman
�- - -

12. Kapalı sabit hacimli bir kapta,


1 L lik sabit hacimli bir kaba, 0,4 mol HCI gazı konularak baş­
latılan,
2HCl(g) =� H2(g)+ Cl2(g) tepkimesi dengededir . Sistem dengedeyken N203 ve 02
gazlarının kısmi basınçları 0,4'er atm olduğuna göre, den­
tepkimesinde HCI gazının mol sayısı grafikteki gibi değişmektedir. gedeki N205 gazının kısmi basıncı kaç atm'dir?
Buna göre tepkimenin denge sabiti Kc'nin değeri kaçtır? A) 0,1 B)0,2 C)0,4 D)0,8 E) 1,6
A) 1/8 B) 1/4 C) 1/2 D)2 E) 4

(üsJ ! 1
:c
•1 .ı
2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
<I 1 • <I 1

B;C:B.A:A.E:E. B:E E:B


4 1 _, 1 , 1 • •
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON�TE
2
1. 2HBr(g)=� Brı(g)+ Hı(g) 4. 1 Litrelik sabit hacimli bir kapta 1 mol Hı, 1 mol Brı ve 4 mol
HBr gazları sabit sıcaklıkta,
Tepkimesinin belli bir sıcaklıktaki denge sabiti Kc = 64'tür.
Hacmi 1 L olan kapalı bir kaba; 1 mol HBr, 1 mol Brı ve 2 mol H ı(g)+ Br ı(g) =� 2HBr(g)
Hı gazları konuyor.
tepkimesine göre dengededir.
C
Sistem dengeye ulaştığında; "'
>.

>-- Tepkime kabına 1,5 mol HBr eklenirse yeni denge kuruldu­
1. Hı derişimi 2 M'dir. "' ğunda Br2 derişimi kaç molar olur?
.o
il. Brı'nin derişimi 1 M'den büyüktür. A) 0,25 B)0,50 C)0,75 D) 1,00 E)1,25
111. HBr'nin derişimi 1 M'den küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ı ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

2. A(g)+ B(g) =� C(g)+ D(g) 5. Belli bir sıcaklıkta 1 litrelik bir kapta 0,2 mol SOı, 0,4 mol
NOı, 0,4 mol SO3 ve 0,4 mol NO gazları,
Yukarıdaki tepkime için derişimler cinsinden denge sabiti
Kc = l'dir. 1 L'lik bir kaba 0,1 mol A, 0,1 mol B, 0,2 mol C ve
0,2 mol D konuyor. tepkimesine göre dengededir.
Sistem dengeye ulaştığında kapta bulunan A'nın molaritesi Sabit sıcaklıkta kaptan kaç mol NO2 gazı uzaklaştırılırsa, ye­
nedir? niden kurulan dengede SO2 derişimi 0,3 M olur?
A)0,2 B)0,15 C)0,1 D)0,75 E)0,5 A) 0,05 B)0,1 C)0,2 D)0,25 E)0,35

3. 2NOBr(g)-::;==::!!:. 2NO(g)+ Brı(g) 6. Kapalı bir kapta;


Belli bir sıcaklıkta yukarıdaki tepkime için kısmi basınçlar tü­ COı(g)+ HıO(s)=� 2H+(suda)+ coj·(suda)
ründen denge sabiti Kp = 0,l'dir. 1 L'lik kapta kısmi basınçları
sırasıyla 0,1 atm; 0,2 atm ve 0,2 atm olan NOBr, NO ve Brı tepkimesi dengededir.
gazları bulunmaktadır. Buna göre H+ iyonlarının derişimini arttırmak için,
Buna göre, 1. COı gazı eklemek (V, T sbt)
1. Sistem dengededir. il. Kabın hacmini küçültmek (T sbt)
il. İleri tepkimenin hızı geri tepkimenin hızından daha büyük­ 111. Sıcaklığı artırmak (V sbt)
tür. işlemlerinden hangileri uygulanmalıdır?
111. Dengedeki sistemde NO gazının kısmi basıncı 0,2 atm'den A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
daha küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur? D) 1 ve il E) il ve 111

A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111


D) 1 ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_126_


TEST
62
7. 4NOı{G) + Oı{G) =� 2Nı0s{G) 9. X2(g) + 2Y2(g) =� 2XY2(g)
Tepkimesinin 130 °C'de denge sabiti (Kel 0,4 ve 180 °C'deki Tepkimesinin belirtilen sıcaklıklardaki denge sabitleri tablo­
denge sabiti (Kel ise O, l'dir. da verilmiştir.

Buna göre, "' Sıcaklık Denge Sabiti


1. Tepkime ekzotermiktir. "'
>- T1 0,40
il. Sıcaklık arttıkça tepkime girenler yönüne kayar.
"'
T2 0,70
o
.o
ili. 130 °C'deki molekül sayısı, 180 °C'deki molekül sayısın­
Buna göre,
dan fazladır.
yargılarından hangileri doğrudur? 1. T 2 > T1 ise tepkime endotermiktir.
il. T 1 > T2 ise tepkimede minimum enerji eğilimi ürünler
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
yönündedir.
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 ili. T 1 = T2 ise denge sabiti katalizör etkisiyle değişmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili

D) ı ve il E} 1 ve ili

2L
8. Sabit basınçlı kapta,
10.

PCl5(g) + ısı=� PCl3(g) + Cl2(g)


tepkimesi denge halindedir.

Kabın sıcaklığı arttırıldığında aşağıdaki niceliklerden hangi­


si artmaz?
Şekildeki sistemde M musluğu açıldığında aynı sıcaklıktaki
A) Geri tepkime hızı CO ve o2 gazları arasında,

B ) k/kg oranı 2CO(g) + O2(g) =� 2CO2(g)


C) Toplam molekül sayısı denklemine göre gerçekleşen tepkime bir süre sonra denge­
D) Kısmi basınçlar türünden denge sabitinin sayısal değeri ye geldiğinde CO gazının kısmi basıncı başlangıçtakinin � 'ü
olmaktadır.
E) Kaba yapılan toplam basınç
Buna göre tepkimenin denge sabiti (Kc) kaçtır?
4 2 9 7 4
A) 9 B) 7 C) 4 D) 2 )
E 27

11. 2CO(g) + O2(g) =� 2CO2(g)


Tepkimesi 2 L'lik bir kapta sabit sıcaklıkta dengede iken 1 mol
CO, 2 mol 02 ve 2 mol CO2 gazları bulunmaktadır.

Aynı sıcaklıkta 02 gazının mol sayısının 2,25 mol olması için


kabın hacmi kaç litre olmalıdır?
A)9 B) 8 C) 6 D)3 E) 1

1 : 2 : 3 4 : s G : 7 s : 9 10: 11
,D; B:C'. E:C.D:D E:D E:A
• • t 1 • o ,ı 1 .• 1 • 1 -
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON TE

2
1. COCl2(g) == CO(g) +Cl2(g) 4. Derişim
Tepkimesi sabit hacim ve sıcaklıkta dengededir. Kaba sabit
sıcaklıkta bir miktar cı2 gazı ekleniyor.
-----S02
1-- ----'
-
Buna göre,
C ----503
1. cocı2 gazının derişimi artar. "'
>.

>--
il. Denge reaktifler yönüne kayar. "'
.o
111. Denge sabitinin sayısal değeri değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur? '------ı----+---- Zaman
tı t2
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D.H > O
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
Tepkimesi dengede iken t anında sisteme,
ı. Sıcaklığı artırmak
il. S0 2 gazı eklemek
2. H2(g) + l2(g) == 2Hl(g) + ısı 111. S03 gazı eklemek
Tepkimenin belli bir sıcaklıkta denge sabitinin değeri Kc = işlemlerinden hangileri uygulanırsa maddelerin derişimleri
25'tir. grafikteki gibi değişir?
Herhangi bir anda ortamda H2, 12 ve Hl derişimleri sırasıyla A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
lM, lM ve 4M ise, sistemin durumu için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur? D) 1 ve il E) 1, il ve 111

A) Sistem dengededir.
B) İleri tepkime hızı, geri tepkime hızından küçüktür.
C) Tepkime boyunca kaptaki gaz basıncı artar.
D) Tepkimede H2 ve 12 derişimi zamanla artar.
5. X2(g) + Y 2(g)== 2XY(g)
E) Katalizör kullanılırsa tepkimenin yönü değişir.
Dengede olan sisteme,
1. X2 gazı eklemek
il. Bir miktar Y 2 gazı çekmek
111. Bir miktar XY gazı çekmek
3. iV. Basıncı artırmak
02(g)
NO(g) Boş işlemlerinden hangileri uygulanırsa denge ürünler yönüne
N02(g) kayar?
A) 1 ve il B) ı ve 111 C) il ve iV
2V V
Yukarıdaki 2V hacimli kapta; D) ı, il ve 111 E) ı, il, 111 ve iV

2NO(g) + 02(g)== 2N02(g)


renksiz renksiz kırmızı-kahve rengi

tepkimesi dengedeyken sabit sıcaklıkta kaplar arasındaki


musluk açılıyor.
Buna göre,
6. 1 L'lik bir kaba 3'er mol CO ve cı2 gazları koyuluyor. Gazlar
1. Karışımın rengi açılır.
co(g) + cı 2(g) == cocı2(g)
il. NO gazının derişimi azalır.
111. 02 gazının mol sayısı artar. tepkimesine göre dengeye ulaştığında kapta 2 mol cocı 2
gazı bulunuyor. Kabın hacmi değiştiriliyor ve sabit sıcaklıkta
yargılarından hangileri doğrudur? tekrar denge kurulduğunda kapta2 mol CO gazı bulunuyor.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 Buna göre kabın son hacmi kaç litredir?
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 A)2 B) 3 C)4 D)6 E) 8

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_128_


TEST
63
7. X(g) =� Y(g)+ Z(g) 10. Derişim (mol/L)
Tepkimesinin 60 °C'deki denge sabiti 0,08 ve 140 °C'deki
denge sabiti ise 0,02'dir.
---- Nı
ı---�
Buna göre,
C

ı. Tepkime ekzotermiktir. >--"'


>.
ı---�._____ Hı
"' NH 3
il. Sıcaklık arttıkça tepkime reaktifler yönüne hareket eder. .o
111. 60 °C'deki molekül sayısı, 140 °C'deki molekül sayısın­
dan fazladır. • Zaman
'--- - - - - - - -
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 N2(g)+ 3H2(g).==::::. 2NH 3 + ısı

D)1ve il E)1, ilve 111 Tepkimesi dengede iken t anında yapılan bir etki sonucunda,
denge derişimlerinin zamanla değişimi grafikteki gibi olmak­
tadır.
Buna göre, yapılan etki aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A)Ortama NH 3 gazı eklemek
8. Sabit hacimli bir kapta dengede bulunan,
::::.
B) Ortama H 2 gazı eklemek
2Hl(g)= H2(g)+ l2(g) 6H < O
C} Sıcaklığı azaltmak
tepkimesinde katalizör kullanılırsa,
D)Tepkime kabının hacmini azaltmak
1 . Tepkime hızında artma
E)Sıcaklığı arttırmak
il. Denge sabitinin sayısal değerinde artma
111. Aktifleşme enerjisinde azalma
değişimlerinden hangilerinin olması beklenir?
11. 1 L'lik bir kapta bulunan 1 mol Hlve 0,S'er mol H2 veı2 gaz­
A)Yalnız I B)Yalnız il C} Yalnız 111 ları,
D)lve ll E)lve lll 2Hl(g)..==::::. H2(g)+ l2(g)
o tepkimesine göre dengededir. Aynı sıcaklıkta kaba 0,4 mol
Hl ekleniyor.
Tepkime tekrar dengeye ulaştığında kapta kaç mol Hl bu­
lunur?
9.
A) 0,7 B) 1,2 C) 1,3 D)1,4 E) 1,6

Nı(g)
Hı( g)
12.
NH3 (g)
Tepkimesi sabit hacimli bir kapta dengede iken kabın sıcak­
lığı azaltılırsa,
Yukarıdaki kapta N2, H2ve NH3 gazları
ı. Denge sabitinin (Kc)sayısal değeri
il. Toplam molekül sayısı
tepkimesine göre dengededir. 111. SO3 derişimi
Buna göre, nicelikleri nasıl değişir?

1. Piston sabitken N2(g)eklemek il 111


il. Piston sabitken HCl(g)eklemek A} Değişmez Artar Artar
111. Pistonu aşağı doğru itmek "'
B) Değişmez Artar Azalır
işlemlerinden hangileri yapılırsa dengedeki NH3(g) miktarı ar­
"' C) Artar Artar Azalır
tar?
D) Artar Azalır Artar
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
E) Azalır Değişmez Azalır
D)1ve 111 E)ilve 111

! 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11; 12
:E C;E;B,B;E,E;E D:D B:D
1 .ı • 1 • <I 1 4 1 -• 1 • 1 • •
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE
ON�TE
2
1. 3. Hı(g) + Brı(g)=� 2HBr(g)
Nı(g) Tepkimesinin belli bir sıcaklıkta denge sabiti Kc = 6'dır.
Hı(g) 1 l'lik bir kaba 1 mol Hı, 1 mol Brı ve 2 mol HBr konuyor.
NH3(g)
Buna göre,

"' 1. Sistem dengededir.


Yukarıdaki kapta, Nı, Hı ve NH3 gazları,
.o
il. Tepkime ürünleri yönüne doğru ilerler.
111. HBr'nin denge derişimi 2 M'dan daha büyük olur.
tepkimesine göre dengededir. yargılarından hangileri doğrudur?
Sisteme aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanırsa denge A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
sabiti değişmezken denge reaktifler yönüne hareket eder?
D) 1 ve 111 E) il ve 111
A) Sıcaklığı arttırmak
B) Sıcaklığı azaltmak
C) Sabit sıcaklıkta NH3(g) eklemek
D) Sabit sıcaklıkta N2(g) eklemek
E) Sabit sıcaklıkta He gazı eklemek

4. 2 L lik bir kapta 0,4 mol NOı ve 0,2 mol NıO4 gazları

tepkimesine göre dengededir. Sabit sıcaklıkta kaba 0,1 mol


NOı gazı eklenerek sistemin tekrar dengeye gelmesi bekle­
niyor.
Buna göre;
1. NOı'nin derişimi 0,2 M'dan daha küçüktür.
il. NıOlün mol sayısı 0,2'den daha büyüktür.
111. Denge sabiti Kc'nin değeri 2,S'tan büyük olur.
2. Mol sayısı
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
0,2 ---- C02 ve H 2 D) ı ve 111 E) ı, il ve 111

0,1 ----- CO ve H20

- Zaman (s)
'--- - - - - - - -
t

1 l'lik bir kaba 0,l'er mol COı ve H2, 0,2 şer mol CO ve HıO
gazları konuluyor. Gazların mol sayıları zamanla grafikteki 5. X(k) + 2Y(g) =� 3Z(g)
gibi değişiyor. Tepkimesi dengedeyken sıcaklık artırıldığında denge sabiti­
Buna göre, nin sayısal değeri artmaktadır.

1. t anından önce, CO(g) + HıO(g) =� COı(g) + Hı(g) Buna göre,


tepkimesinin denge kesri Qc < Kc'dir. 1. Tepkime ekzotermiktir.
il. Denge sabiti Kc = 0,4'tür. il. Sıcaklık arttıkça katı kütlesi azalır.
111. t anında ileri ve geri yöndeki tepkimeler durur. 111. Minimum enerji eğilimi reaktifler yönünedir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) il ve 111 E)ı, il ve 111 D) ı ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_130_


TEST
64
6. 9.
---�-ı· ·· Serbest
Hı(g) piston
N2(g)
l2(g)
H2(g)
Hl(g)
NH3(g)
"' Yukarıdaki kapta H2, 12 ve Hl gazları;

H2(g} + l2(g} == 2Hl(g}


Tepkimesi dengedeyken serbest pistonlu kaba, sabit sıcaklık­ tepkimesine göre dengededir. Aynı sıcaklıkta piston üzerine
ta musluk yardımıyla He gazı gönderiliyor. bir ağırlık konuyor.
Buna göre, Buna göre,
1. Denge reaktifler yönüne kayar. ı. Denge derişimleri değişmez.
il. Kaba yapılan toplam basınç artar. il. Hl nın mol sayısı artar.
ili. NH3 gazının denge derişimi azalır. ili. 12 nin derişimi artar.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğru olur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
D) 1 ve ili E) ı, il ve ili ı
D) ve il E} 1, il ve ili

7. 10. Belirli bir sıcaklıkta dengede olan;


C(k) + CO2(g)=
=
Tepkimesi dengede iken sabit hacimli kaba sabit sıcaklıkta 2CO(g)
bir miktar CO2 gazı ilave ediliyor. tepkimenin denge sabitini hesaplayabilmek için,
Bu olayla ilgili; ı. CO2 ve CO in mol sayıları
Derişim Mol sayısı Basınç ıı. İleri ve geri tepkimelerin hız sabitleri
ili. İleri ve geri tepkimelerin hızları
CaO CaO niceliklerinden hangilerinin tek başına bilinmesi yeterlidir?
C02 .....__ COı A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

Zaman Zaman Zaman


ı
D) ve il E) 1, il ve 111
il 111

çizilen grafiklerden hangileri doğrudur?


A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il
Ag+(suda) + Fe2+(suda) -.== Fe 3+(suda) + Ag(k)
:::!e:.
11.
D) il ve ili E} 1, il ve 111
Tepkimesi dengededir.

Bu tepkimeyle ilgili,
1. Ortama H 2O(s) ilave edilirse denge girenler yönüne kayar.
8. Endotermik bir denge tepkimesinde, il. Ortama AgNO3 katısı ilave edilirse denge ürünler yönüne
kayar.
1. Katalizör kullanmak 3+
(Fe ].[Ag]
il. Sıcaklığı artırmak ili. Tepkimenin denge sabiti Kc = + ı+ tir.
[Ag ].[Fe ]
ili. Hacmi artırmak
yargılarından hangileri doğrudur? (AgN03 katısı suda iyi
işlemlerinden hangileri hem denge sabitinin hem de ileri çözünür.)
ve geri yöndeki hız sabitlerinin değerlerini değiştirir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
A) Yalnız 1 B} Yalnız il C) Yalnız ili
D) 1 ve il E) 1, il ve ili
D) 1 ve il E) 1 ve ili

1: 2: 3 4: s G : 7 s : 9 10: 11
. o:A:E
. . . B:E
. . o:E
. . s:c s:o
• • 1 ı t o ,ı t ·• • 1 -• 1 • •

. .
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE

2ICl(g)+ H2(g)= l2(k)+ 2HCl(g)


==:
1. 4. 0°C sıcaklıkta sabit hacimde gerçekleşen,
Tepkimesinde derişimler türünden denge sabiti {Kc}'nin bi­
rimi aşağıdakilerden hangisidir?
tepkimesinin aynı sıcaklıktaki denge sabiti 2,8 olduğuna
ı
L2 göre tepkimenin kısmi basınçlar türünden denge sabiti (K )
A) L B) mol D)mol .L L
E) mol p
12
-mo- aşağıdakilerden hangisidir?
ı< 2,8 4 2,8
"'
.o A) =
,'µ (22,4) 2 )K = 1,
B P (22,4) 2 C)KP=
(22,4) 2
D)� = 2,8. (22,4)2 E) KP !:!)2
= (4


2. C(k)+ C02(g)

CO(g) 5. 2S02(g)+ 02(g) =� 2S03(g)+ ısı
Tepkimesi dengededir. Tepkimesinin 25 °C'deki denge sabiti Kc = a'dır.
Buna göre, Buna göre 40 °C'deki denge sabitinin {Kc } sayısal değeri
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
1. İleri tepkime hızı V 1, geri tepkime hızı V2'ye eşittir.
il. C(k)miktarı zamanla artar. A)4a B) 3a C) 2a D)a E) a/2
11 1. CO(g)derişimi değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B) Yalnız il C} 1 ve il

D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

3. 2CO(g)+ 02(g)===: 2C02(g)+ 135,2 kkal 6. PCl5(g)===: PCl3(g)+ Cl2(g)

Tepkimesi sabit hacimli bir kapta dengededir. Tepkimesi dengededir. Sabit sıcaklıkta kabın hacmi küçültü­
lüyor.
Sistemin sıcaklığı arttırıldığında,
Buna göre,
1. Kc'nin sayısal değeri azalır.
1. Denge ürünler yönüne hareket eder.
il. Kp'nin sayısal değeri değişmez.
il. PCl5'in denge derişimi artar.
111 . CO gazının denge derişimi artar.
111 . PCl3'nın mol sayısı artar.
yargılarından hangileri doğru olur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B) Yalnız il C)Yalnız 111
A) Yalnızı B) Yalnız il C)ı ve il
D) 1 ve il E) 1 ve 111
D)il ve 111 E)ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI I_132_


TEST
65
=
Derişim 9. 1. l2(k) = l2(g}
7.
il. 02(g} -:;;::::=::!:::. 02(suda)
111. N2(g} + 3H2(g}=::!:::. 2NH3(g}
Hl(g)
iV. AgCl(k)== Ag+(suda) + cı-(suda)
Yukarıdaki olayların hangilerinde maksimum düzensizlik
ürünler yönünedir?
A) 1ve il B} ilve 111 C) 111ve iV

'-------.,-------ı----- Zaman D) 1ve 111 E)lvelV


tı t2

H2(g} + l2(g} :;;::::=::!:::. 2Hl(g) + ısı


Tepkimesi t1 anında dengede iken yapılan bir etki sonucunda
gazların derişimleri grafikteki gibi değişerek t2 anında tekrar
dengeye ulaşıyor.

Buna göre,
10. PCl5(g} + ısı== PCl3(g} + Cl2(g}
ı. Kabın hacmini küçültmek,
Tepkimesi sabit hacmli bir kapta dengededir.
il. Sıcaklığı düşürmek,
111. Kaba NH3 gazı eklemek, Buna göre,
yapılan etki yukarıdakilerden hangileri olabilir? ı. Yüksek sıcaklıkta denge reaktifler yönüne hareket eder.
A} Yalnız 1 B} Yalnız il C) Yalnız 111 il. Maksimum düzensizlik eğilimi ürünler yönünedir.
111. Minimum enerjili olma eğilimi reaktifler yönünedir.
D) 1ve il E) ilve 111
yargılarından hangileri yanlıştır?
A} Yalnızı B) Yalnız il C} 1ve il
D) 1ve 111 E} 1 ilve 111

8. N2(g} + 02(g)=::!:::. 2NO{g) 11.


Tepkimesinin 25 °C'ta kısmi basınçlar cinsinden denge sabiti İdeal pistonlu kapta denge tepkimesinde 2 mol 03 gazıvar­
Kp = 16'dır. Sabit hacimli bir kaba 25°C'de kısmi basınçları dır.
sırasıyla; 1, 2ve 8 atm olan N2,02ve NO gazları koyuluyor.
Aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanırsa 03 gazının mol
Bu sistemde aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez? sayısı 2'den fazla olur?
A) N2'nin kısmi basıncı artar. A} Kap hacmini artırmak
B) Toplam basınç azalır. B) Sıcaklığı artırmak
C) NO'nun kısmi basıncı azalır. C} Sabit sıcaklıkta He gazı eklemek
D) ilk anda geri yönlü tepkime, ileri yönlü tepkimeye göre D} Kap hacmini azaltmak
daha hızlıdır.
E) Kaptan 02 gazı uzaklaştırmak
E) 02'nin mol sayısı artar.

(mJ
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE

1. 2X2(g)+ Y2(g) =� 2XY2(g) 4. 2X(g)+ Y(k) =� 2Z(g)


Tepkimesi sabit sıcaklıkta dengede iken kabın hacmi yarıya Tepkimesinin belli bir sıcaklıktaki denge sabiti Kc = a dır.
indiriliyor.
Buna göre aynı sıcaklıkta,
Buna göre,
C Z(g) =� 1/2Y(k)+ X(g)
ı. Denge sabitinin sayısal değeri artar.
tepkimesinin denge sabiti kaçtır?
"'
il. Tepkime reaktifler yönüne hareket eder. .o
1
111. XY2'nin derişimi artar. A) _!_
a
B) -
✓a C) -Ja D)a2 E) �
2
yargılarından hangileri doğru olur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111

D) 1 ve il E)ilve 111

Mol sayısı (n) [X)2 .[Y)


2. 5. Denge bagıntısı Kc -
w

- -olan tek basamakta ve gaz


8
[Z]
fazında gerçekleşen tepkime ile ilgili,
6 ı. Tepkime sadece Z ile başlatılırsa bir süre sonra dengeye
ulaşabilir.
4
il. Denge anında ileri hız sabiti, geri hız sabitine eşittir
2 111. Kp ile Kc arasındaki ilişki Kc = K (RT)2 olur
p
yargılarından hangileri yanlıştır?
'- - - -
----- -- Zaman
-

A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) il ve 111
D)lve lll E) 1, ilve 111
Yukarıdaki grafik 2 L'lik bir kapta gerçekleşen bir tepkimeye
aittir.

Sistem t, anında dengeye geldiğine göre tepkimenin denge


sabiti (Kc} nedir?
A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3

3. 6. 2CO(g)+ 02(g) =� 2C02(g)


Tepkimesi belirli bir sıcaklıkta dengededir. Tepkimesine ait derişimler türünden denge sabiti Kc'nin
Aşağıdakilerden hangisinde verilen işlemlerin her ikisi de sayısal değeri,
daha çok 02 gazı oluşmasını sağlar? 1. Sıcaklığı arttırmak
A)Sıcaklığınve basıncın yükseltilmesi il. CO(g)eklemek

B)Sıcaklığınve basıncın düşürülmesi 111. Basıncı arttırmak


işlemlerinden hangileri sonucunda değişir?
C) Basıncın yükseltilmesi, 0 3 miktarının arttırılması
A) Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)Sıcaklığın yükseltilmesi, basıncın düşürülmesi
D) ıve il E) ı, ilve 111
E)Sıcaklığın yükseltilmesi, 03 miktarının azaltılması

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_134_}


TEST
66
7. 6 mol NO2 gazı 1 litrelik bir kaba koyulup belli bir sıcaklığa 10. X(g)+ Y(g)=::::!!: Z(g)
kadar ısıtılıyor.
Tepkimesi için t°C'de Kc = 8'dir. Aynı sıcaklıkta 1 L'lik bir kaba
NO2 == NO(g)+ 1/2O2(g) 0,1 mol X,0,2 mol Y ve 0,1 mol Z konuyor.
Tepkimesi dengeye ulaştığında 2 mol NO gazı oluştuğu be­ Buna göre,
lirleniyor.
C

"'
>.

>- 1. Tepkime ürünler yönüne ilerler.


Buna göre denge sabitinin değeri (Kc) aşağıdakilerden han­ il. X ve Y'nin derişimi azalıp,Z'nin derişimi artar ve Kc = 5
gisidir? olur.
A)0,1 B)0,2 C)0,3 111. Z'nin dengedeki derişimi 0,1 molardan küçük olur.
D)0,4 E)0,5 yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)1ve il E) 1 ilve 111

8. X{g)+ Y(g) == Z(g)+ T(g) (Yavaş)


11.

T(g)+ X(g) 2Q(g) (Hızlı) N2O4 ve NO2 gaz karışımının 273 K'de 1,4 atm basınçta yo­
ğunluğu 5,175 g/L'dir.
Kapalı bir kaba X ve Y gazları konulduğunda yukarıdaki basa­
Dengede olan bu sistem için,
maklar üzerinden tepkimeye giriyor.
Buna göre, 1. Gaz karışımının ortalama mol kütlesi 8 2,8 g/L'dir.
il. NO2'nin mol kesri 0,2'dir.
1. Net tepkime denklemi, 2X(g)+ Y(g) ==== Z(g)+ 2Q(g)'dur. 111. Dengedeki N2O4'ün kısmi basıncı 1,1 2 atm'dir.
]. ]
il. Denge bağıntısı; Kc [Z [T şeklindedir. yargılarından hangileri doğrudur? (N: 14, O: 16 g/mol)
[X] .[Y]
A} Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
111. Tepkime hızı TH = [X] . Y]'dir.
2
[ D)lve ll E)l,llve lll
yargılarından hangileri yanlıştır?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) ıve il E)ilve 111

9. X(g)+ Y(g)-:;;:=::::!!: Z(g) 12. X(g)+ 2Y(g) == Z(g)


Tepkimesinin gerçekleştiği sistem ısıtıldığında denge sabiti­ Denge tepkimesinde ürünlerin ısı kapsamı reaktiflerden
nin sayısal değeri azalıyor. daha büyüktür.

Buna göre, Buna göre,

1. Tepkime ekzotermiktir. 1. Sıcaklık arttıkça denge sabitinin sayısal değeri artar.


il. Sistem soğutulursa Z gazının derişimi artar. il. Minimum enerjili olma eğilimi ürünler yönünedir.
111. Minimum enerjili olma eğilimi ürünler yönünedir. 111. Tepkime ekzotermiktir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?

A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)1ve il A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111

D) ilve 111 E)1,ilve 111 D) 1ve il E)ilve 111

: 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11; 12
:c A:o:B c:A E:E E:A E:A
' � <I 1 <I 1 4 1 -O 1 • 1 - •

' • • • • • • -> • •
ÜNiTE KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE

1. Sabit hacimli kapta, sabit sıcaklıkta gerçekleşen


k
4. aX(k)+ bY(g) =� cZ(g)
X(k)+ Y(g) kı' 3Z(g) Tepkimesi dengedeyken kap hacmi küçültülürse tepkime gi­
g
renler yönüne kaymaktadır.
tepkimesi dengededir.
Bu denge tepkimesi için aşağıda verilen eşitliklerden han­

"' Buna göre, tepkime katsayılarıyla ilgili,
C

gisi yanlıştır? >--"' 1. a+ b > c'dir.


"'
k.1 .o 11. b < c'dir.
A) Kc =-
k 111. a > c'dir.
9
B) K = Kc (RT) yargılarından hangileri doğrudur?
P
C) Kc
[Z]3 A)Yalnız I B)Yalnız il C) Yalnız 111
[Y]
D)lvell E)llvelll
D) THileri = ki .[Y]
3
E) THgeri = kg.[Z]

5. Derişim (mol/L)

0,6
0,5
----- )
0,4 A(g
0,3
0,2 C(g)
><:::::::::::::===
2. X+ 2Y=�2Z+T

0,1 ;;. B(g)
Tepkimesinin denge sabiti aşağıdaki gibidir. .___________ Zaman

[Zf .[T] Grafik A, B ve C gazlarının derişimlerinin zamanla değişimini


Kc
[Y]2 göstermektedir.
Bu tepkime için,
Buna göre,
ı. T'nin derişimi artırılırsa denge reaktifler yönüne kayar.
1. Tepkime denklemi 2A(g)+ 2B(g) =� C(g)şeklindedir.
il. X eklenirse denge ürünler yönüne kayar.
il. Tepkimenin denge sabiti Kc = 2,S'tir.
111. Denge tepkimesi heterojendir.
111. Kap hacmi küçültülürse denge ürünler yönüne kayar.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) Yalnız 111 C)ıve il
A) Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1ve 111 E) ilve 111
ı
D) ve il E) ilve 111

6. A(g)+ B(g)=� 2C(g)+ ısı


Tepkimesi belirli bir sıcaklıkta dengededir.

3. 1/2N2(g)+ 1/202(g) =� NO(g)


1. Sıcaklık değişimi
il. Hacim değişimi
Tepkimesinin belli bir sıcaklıktaki denge sabiti Kc = 0,25 ol­ 111. Basınç değişimi
duğuna göre aynı sıcaklıkta
iV. Katalizör eklenmesi
2NO(g) =� N2(g)+02(g) Yukarıdaki işlemlerden hangileri denge durumundaki siste­
tepkimesinin denge sabiti kaçtır? me uygulanırsa dengenin bozulmasına neden olmaz?

A)1/2 B) 1 C)2 D)4 E)16 A) Yalnızı B) Yalnız iV C) 1ve il

D) 1ve 111 E) il, 111ve iV

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_136_


TEST
67
9-ı
7. X(g) + Y(g) =� Z(g)+ ısı 10. X2(g) + 3Y2(g)=� 2XY3(g) + ısı

Denge tepkimesinde sıcaklık arttırıldığında; Kapalı bir kapta gerçekleşen yukarıdaki denge tepkimesi
için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
1. İleri yöndeki tepkime hızı (S1)
il. Geri yöndeki tepkime hızı (S2) A) Sıcaklık arttığında XY3 miktarı azalır.
C

111. Derişimler türünden denge sabiti {Kc) "'


>.

>- B) Sıcaklık azalırsa tepkime ürünler yönüne kayar.


nicelikleri nasıl değişir? C) Hacim artışı ile ortamda x2 ve Y 2 miktarı artar.
il 111 D) Katalizör eklenirse ileri ve geri tepkime hızı eşit miktarda
artar.
A) Artar Artar Değişmez
B) Artar Azalır Değişmez E) Sıcaklık artışı ile ortamdaki molekül sayısı azalır.

C) Artar Artar Azalır


D) Azalır Azalır Azalır
E) Azalır Artar Artar

11. Kapalı bir kapta belirli bir sıcaklıkta,


N2(g) + O2(g)=� 2NO(g) 6H > O
tepkimesi dengededir.
Kaptaki gazların hepsinin mol sayısını artırmak için aşağı­
daki işlemlerden hangisi uygulanabilir?
8. 2CO(g) + O2(g) =� 2CO2(g)
A) Sıcaklığı arttırmak.
Tepkimesinin 500 °C'deki denge sabiti 4 ve 1000 °C'deki
denge sabiti 0,02'dir. B) Kabın hacmini azaltmak.

Buna göre, C) Kabın hacmini artırmak.

ı. Tepkime ekzotermiktir. D) Ortama NO gazı ilave etmek.


il. Sıcaklık azaltılırsa tepkime sola kayar. E) Ortama He gazı ilave etmek.
111. Minimum enerji eğilimi reaktifler yönünedir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

9. COCl2(g) =� CO(g) + Cl2(g) 12. Sabit hacimli kapta dengede bulunan,

Tepkimesinin denge sabitinin sayısal değeri sıcaklık arttığın­


da artıyor. tepkimesine yapılan aşağıdaki etkilerden hangisi sonrasın­
Bu denge sistemine, da karşısında verilen sonuç gerçekleşmez?

1. Sıcaklığı arttırmak Yapılan etki Sonuç


il. Cl2 gazı eklemek A) co2 gazı eklemek CO derişimi artar
111. Hacmi küçültmek
"'
B) 02 gazı eklemek CO derişimi azalır
işlemlerinden hangileri uygulanırsa CO derişimi artar?
"' C) CO gazı çekmek co2 derişimi azalır
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il D) Sıcaklığı artırmak Denge sabiti azalır
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 E) co2 gazı eklemek co2 derişimi azalır
ASİT - BAZ DENGESİ

ı. 25 °C'de [H+] = 1 x ıo-3 M olan bir çözelti için aşağıdakiler- 1 5. pH = 2 olan bir çözeltinin 100 ml'sine sabit sıcaklıkta 900
den hangisi yanlıştır? (Ksu = 1 x 10•14) ml saf su ilave edildiğinde çözeltinin pH'ı kaç olur?
A)Asit çözeltisidir. A)1 B)3 C)4 0)5 E)6
B)[OH·]= 1 x 10-11 M'dır.
C)[H+ ) < [OH·]'dir.
"'
D)Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirir. .o

E)Elektrik akımını iletir.

2. 0,8 gram NaOH ile 200 ml sulu çözelti hazırlanıyor. 6. Saf suyun farklı sıcaklıklardaki iyonlaşma sabitleri aşağıda
verilmiştir.
Bu çözeltideki OH- iyonlarının molar derişimi ve çözeltinin
pH'ı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (NaOH: Sıcaklık (°C) Kcsul
40 g/mol)
10 0,3.10·14
[OH-] pH 25 1,0.10·14
A) 0,1 M 1 40 2,9.10·14
B) 0,1 M 13 Buna göre,
C) 0,01 M 2 1. Sıcaklık arttığında iyonlaşma sabitinin sayısal değeri artar.
D) 0,01 M 12 il. Suyun iyonlaşması endotermiktir.
E) 0,2 M 12 ili. 40°C'de saf suda [H+]= [OH-)'dır.
iV. 10 °C'de saf suda pH= 7'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) 1 ve il C)il ve iV
D)ı, il ve ili E)il, ili ve iV
3. pH = 12 olan KOH çözeltisinin 10 litresinde kaç gram KOH
çözünmüştür? (KOH: 56 g/mol)
A)2,8 B) 5,6 C)11,2 D)22,4 E) 56

4. 25 °C'deki sulu çözeltilerin özellikleri ile ilgili, 7.


ı. [H+] > 10-7 M ise asidiktir. Yukarıda verilen tepkimeye göre,
il. pH = pOH ise nötrdür. ı. HF, proton (H+)vermiştir.
ili. pH > 7 ise asidiktir. il. H2O ve H3O+ konjuge asit baz çiftidir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? ili. F-, asit özelliği göstermiştir.
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız ili yargılarından hangileri doğrudur?
D)ı ve il E)ı, il ve ili A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız ili
D) 1 ve il E)1, il ve ili

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_138_


TEST
68
8. 25°C'da 0,1 M HA asidinin sulu çözeltisinin pH değeri kaç­ 12. Yoğunluğu 1,2 g/cm3 olan kütlece% 36'1ık HCI çözeltisi kullanı­
tır? (HA için K3 = lxl0-5) larak pH değeri 1 olan 1,2 litrelik çözelti hazırlamak için derişik
HCI çözeltisinden kaç ml alınmalıdır? (HCI = 36 g/mol)
A)1 B)2 C)3 D)4 E)5
A)10 B)12 C)50 D)lOO E)120

"'
.C>

9. 25°C'da, bir değerli zayıf bir asitin asitlik sabiti, Ka = 2x10•7 dir.
Bu zayıf asit ile 25°C'da hazırlanmış sulu çözeltinin pH'ı 4 13. Belirli bir sıcaklıkta pOH değeri 4 olan 0,1 M 100 ml NH3
olduğuna göre asitin başlangıç derişimi kaç molardır? çözeltisi hazırlanıyor.
A)8. 10-3 B)0,08 C)0,05 D)0,10 E)0,50 Buna göre NH3 'ün iyonlaşma sabiti ve iyonlaşma yüzdesi
kaçtır?

İyonlaşma sabiti İyonlaşma yüzdesi


19
A) 10· %10·7
B) 10·7 %0,1
19
C) 10·7 % 10-
10. Zayıf bir asit olan HX bileşiği 25 °C'da, saf suda%2 oranında D) 0,1 %10·7
iyonlaşmaktadır.
E) 0,1 %0,1
Asit çözeltisinin molar derişimi 0,05 M olduğuna göre,
1. pH = 3'tür.
il. Ka = 2x10·5'dir.
111. [H3O+] = 0,05 molardır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111 14. • • •

HCN NaOH HCI


(suda) (suda) (suda)

pH =4 pH = 12 pOH = 10

11. Suyun iyonlaşma denklemi, Şekildeki kaplarda oda sıcaklığında eşit hacimdeki çözeltiler

2H2O(s) == H3O (suda)+ OH"(suda)


+
�H > O
bulunmaktadır.
Buna göre,
şeklindedir.
1. HCI çözeltisinin derişimi, HCN çözeltisinden büyüktür.
Buna göre,
il. HCN çözeltisinde H+ , CN-ve HCN tanecikleri birlikte bu­
1. Sıcaklık arttıkça suyun pH değeri azalır. lunur.
+
il. H3O , asidik özellik gösterir. 111. Çözeltilerdeki OH-iyonlarının mol sayısı arasındaki ilişki
+
[H3 0 1. f o HJ- _ HCI = HCN < NaOH olur.
111. Denge bagıntısı Ksu = dır.
V

IH20f yargılarından hangileri doğrudur? (HCN zayıf asittir.)


yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111
A)Yalnız 1 B) 1 ve il C)1 ve 111
D)il ve 111 E) ı, il ve 111
D)il ve 111 E) 1, il ve 111
AS
ASİTİT - BAZ DENGESİ
DENGESİ
Asit Baz Tanımları ve pH-pOH -Asit-Baz Dengeleri

1. 1. Çözelti 2. Çözelti 4. 25 °C'de sulu çözeltilerin özellikleriyle ilgili;


1. pH > pOH ise [H+] > [OH-]'dır.
il. [H+] = [OH-] ise nötrdür.
111. [OH-] > 10-7 M ise pH < 7'dir.
C

[OH-]= 10-9 M "'


>.

>-
yargılarından hangileri doğrudur?
"' A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
Oda sıcaklığındaki iki kapta bulunan sulu çözeltilerle ilgili .o
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? D) 1 ve il E) il ve 111
A) 1. çözelti asit, 2. çözelti bazdır.
B) 1. çözeltinin elektrik iletkenliği daha fazladır.
C) 2. çözeltinin pH'ı S'tir.
D) 1. çözelti mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirir.
E) 1. çözelti, 2. çözeltiden daha asidiktir.

2. 25 °C'de 2 litrelik HCI çözeltisindeki H+ iyonlarının derişimi ılı' 5. 25 °C'ta 4 gram NaOH çözülerek hazırlanan 10 litrelik çözel-
, tiyle ilgili;
0,1 M olduğuna göre;
1. pH = l'dir. 1. OH- iyonlarının derişimi 1 x 10-2 M'dır.
il. 7,3 gram HCI çözünmüştür. il. Kırmızı turnusol kağıdının rengini maviye çevirir.
111. Çözeltiye sabit sıcaklıkta 18 litre saf su ilave edilirse 111. H + iyonlarının derişimi 1 x 10-12 M'dır.
pOH = 11 olur. yargılarından hangileri doğrudur? (NaOH: 40 g/mol)
yargılarından hangileri doğrudur? (HCI: 36,5 g/mol) A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Yalnız I B) Yalnız il C) ı ve il D) ı ve il E) 1, il ve 111
D) il ve 111 E) 1,11 ve 111

3_ Oda koşullarında pH - pOH = 4 olan bir çözelti için, 6. H2P04 iyonunun konjuge asit ve konjuge bazı aşağıdakiler­
den hangisinde doğru verilmiştir?
1. Mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirir.
ıı. [H+] = 10-s M'dır. Konjuge asiti Konjuge bazı
111. pOH = S'dir. A) H3P04 HPoı-
yargılarından hangileri doğrudur? B) H3P04 PoI-
A) Yalnızı B) Yalnız il C} Yalnız 111 C) HPOa- PO�-
D) 1 ve il E) 1 ve 111 D) HPoı- H3P04
E) PoI- HPOi-

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_140_


TEST
69
7. pH'ı 2 olan 100 ml HCI çözeltisine sabit sıcaklıkta 900 ml saf 10. 0,1 mol HN02 kullanılarak 25 °C'de 1 litrelik sulu çözelti ha­
su ekleniyor. zırlanıyor.

Buna göre oluşan yeni çözelti için, Bu çözelti için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
(HNO2 zayıf asittir)
ı. [H+] = ı.ıo-3 M olur.
A) pH = l'dir.
C

11. [OH·]= 1.10·11 M olur. "'


>.

>-
111. pH= 3 olur. "' B) [OH-]= 10·13 M'dır.
.C>

yargılarından hangileri doğrudur? C) [H+] < [OH·]'dir.


A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111 D) pH > pOH'dır.
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 E) [H+] > 10·7 M'dır.

8. [OH"] 11. Asit Ka


X 4 x10-10
10·4 K y 2 x1O-s
z 1 X 10· 2
Yukarıda iyonlaşma sabitleri verilen zayıf asitlerin kuvvetli­
10·7 L den zayıfa doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğ­
"'
'-
M "'
ru olarak verilmiştir? (Çözeltilerin derişimleri ve sıcaklıkları
>- eşittir)
"'
(H+)
1 0 ·7 10"1 A) X, Y, Z B) Z, Y, X C) X, Z, Y
+
Sulu çözeltilerdeki H ve OH- iyonlarının derişimleri arasın­ D) Y, X, Z E) Z, X, Y
daki ilişki grafikteki gibidir.

Bu grafiğe göre;
1. L noktasında çözelti asidiktir.
il. M noktasında çözeltinin pH'sı l'dir.
111. Grafikteki taralı alan 25 °C'de suyun iyonlaşma sabitine
eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) il ve 111
12. Oda sıcaklığında HCN ve HF'nin asitlik sabitleri sırasıyla
6,2 x10 ·10 ve 6,6 x10"4'tür.
Bu asitlerin oda sıcaklığında hazırlanan eşit derişimli sulu
çözeltileri için;
1. HCN çözeltisinin pH'ı daha büyüktür.
il. HF çözeltisi daha kuvvetli asittir.
9. 0,3 mol HA zayıf asidi ile hazırlanan 3L çözeltinin pH'sı 4 111. HCN çözeltisinin elektrik iletkenliği daha düşüktür.
olduğuna göre HA'nın asitlik sabitinin (Ka) değeri kaçtır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 x10·7 B) 1 x10·9 C) 2 x10·8 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 5 x10•7 E)3x1O·7 D) 1 ve il E) 1, il ve 111

: 1 2: 3:
•1 .ı t 1
4 ;
5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
o 4 1 j 1 1 1 • •

:A C;C:B;E:A,E:E A:E B:E


ASİT
AS İT - BAZ DENGESİ
DENGESİ
Asit Baz Tanımları ve pH-pOH - Asit-Baz Dengeleri

ı. Sıcaklığı 25 °C olan saf suyla ilgili, 4. HA asiti, belirli bir sıcaklıkta 0,1 M lık çözeltisinde%0,2 ora­
nında iyonlaşmaktadır.
1. Sıcaklığı değiştirilirse pH'ı değişir.
il. pH = pOH'dır. Bu sıcaklıkta asitin iyonlaşma sabiti (Ka) değeri kaçtır?
111. (H+] = 1 x 10- 7 M'dır. A) 2 X 10"6 B) 4 X 10"7 C) 1 x 10"7
C

yargılarından hangileri doğrudur? (25°C'de K5u: 1,0 x 10·14) D) 2 X 10"7 E) 4 X 10"5


A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il "'
.o

D) il ve 111 E) ı, il ve 111

2. • • 5. 25 °C'deki 0,01 M NH 3 çözeltisinin pH'ı 10 olduğuna göre


NH3'ün iyonlaşma yüzdesi ve Kb değeri kaçtır?

İyonlaşma yüzdesi Kb
A) %0,1 1.10-G
(OH-) = 1.10- 10 M [OH-]= 9.10·10 M
1 il B) %1 1.10-G
"'

C) %0,1 1.10-s
25 °C'de yukarıdaki çözeltilerin OH- iyon derişimleri veril­ "'
miştir. >- D) %1 1.10-8
E) %0,01 1.10-4
Bu çözeltilerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
A) 1. Çözeltinin pH'ı l0'dur.
B) il. Çözelti baziktir.
C) 1. Çözeltide H+ iyonlarının derişimi 1 0 4- M'dir.
D) il. Çözeltide H+ iyonlarının derişimi OH- iyonlarının deri­
şiminden küçüktür.
E) 1. Çözeltide pH > 7'dir.

3. pH'ı 2 olan 25 °C'deki HCI çözeltisi için; 6. MgO(katı) + 2HCl{suda) -- MgCl 2 (suda) + H2O(s)

1. OH- derişimi 1 x 10·12 M'dır. Tepkimesine göre, 0,8 gram katı MgO'i tam olarak çözebil­
mek için 400 ml HCI çözeltisi kullanılıyor.
il. 100 L'sinde 36,5 gram HCI çözünmüştür.
111. Sabit sıcaklıktaki çözelti hacmi kadar saf su ilave edilirse Buna göre, 25 °C'deki HCI çözeltisinin pH'ı kaçtır? (O: 16,
pH = 1 olur Mg: 24 g/mol)
yargılarından hangileri doğrudur? (HCI: 36,5 g/mol) A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_142_


TEST
70
7. • 10.

--�--- B
CH3COOH zayıf bir asittir.
Buna göre, yukarıdaki kapta bulunan 0,1 M'lık CH3COOH ''
-- �--- -4---------

çözeltisine sabit sıcaklıkta saf su ilave edilirse; '---'---'-- ----'-➔ [H +]


-
10·7
ı. H + iyonlarının derişimi
il. CH3COOH'ın iyonlaşma yüzdesi 25 °C'de sulu bir çözeltinin OH- ve H + iyonlarının derişimleri
grafikteki gibi değişmektedir.
111. CH3COOH'ın asitlik sabiti
niceliklerinden hangilerinde artma gözlenir? Bu çözelti için;

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 1. A noktasında pH değeri 7'den büyüktür.


il. B noktasında nötrdür.
D) 1 ve il E) il ve 111
111. C noktasında bulunan çözeltinin Mg metali ile tepkimesin­
den H2 gazı açığa çıkar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

8. CH3 COOH zayıf bir asittir. CH 3COOH bileşiğinin 25 °C'deki


sulu çözeltisinde,
1. H3O+
il. OH-
111. CH3COO­ 11. 25 °C'deki 0,01 M HX çözeltisinin pH değeri 4'tür.
IV. CH3COOH Buna göre 1 M HX çözeltisinin pH değeri aşağıdakilerden
yukarıdaki kimyasal türlerden hangileri bulunabilir? hangisidir?
A) Yalnız 1 B) 1 ve 111 C) ı, 111 ve iV A)l B) 2 C)3 D)4 E) 6
D) il, 111 ve iV E) 1, il, 111 ve iV

9. 25 °C'de 1,35 gram HCN ile hazırlanan 200 mililitrelik sulu 12. Asit ve baz çözeltileriyle ilgili;
çözeltinin pH'sı 5'tir.
ı. Zayıf asitler, suda tamamen iyonlaşarak çözünürler.
Buna göre 25 °C'ta HCN'nin iyonlaşma sabiti (Ka) değeri il. Aynı derişimdeki kuvvetli ve zayıf asitlerin sulu çözeltile­
kaçtır? (HCN: 27 g/mol) rinin pH'ı aynıdır.
3
A) 2 X 10" 8) 3 X 10·8 C)4 X 1o·lO 111. Suda zayıf olan bir asit, başka bir çözücüde kuvvetli asit
D) 5 X 1o·lO E) 1 X 10" 8 olarak davranabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
•1 .ı <I 1 • <I 1 4 1 -• 1 1 1 - •

:E C;D:B;B:A.B:E C:E C:B


ASİT
AS İT - BAZ DENGESİ
DENGESİ
Nötrleşme ve Titrasyon - Tampon ve Tuzlar

1. 200 ml 0,1 M HCI çözeltisini tam olarak nötrleştirmek için 1 7. 0,1 M HCI çözeltisi üzerine 0,1 M
çözeltiye kaç gram KOH katısı eklenmelidir? (KOH: 56 g/ ,ıj NaOH çözeltisi damla damla ekleniyor.
mol)
Bu olayla ilgili,
C) 3,36 D) 4,48
A)1,12 B)2,24 E)11,2
ı. Büretteki NaOH çözeltisinin Büret ► NaOH çözeltisi
pH değeri 1 dir. 1
[ O H -] = 10· M

o, il. Erlendekideki çözeltinin


.o
pH değeri zamanla azalır.
2. 25°C'de 0,1 M NaOH çözeltisi üzerine damla damla 0,1 M 111. Erlendeki çözeltinin hacmi
HCI çözeltisi ekleniyor. Buna göre aşağıdakilerden hangisi başlangıçtakinin iki katına
yanlıştır? ulaştığında H+ iyon derişi­
Erlen
A) OH" iyon derişimi azalır. mi 1x10·7 M olur. HCI
çözeltisi
+ yargılarından hangileri doğrudur?
B) H3O iyon derişimi artar.
+
25 °C [H+] = 10"1 M
C) Na iyon derişimi azalır.
A) Yalnızı B)Yalnız 111 C) 1 ve il
D) Çözeltinin pH'ı artar.
D) ı ve ili E) 1, il ve ili
E) er iyonunun mol sayısı artar.

8. 100 ml HCI çözeltisi 0,4 M NaOH çözeltisi ile titre edilmekte­


3. 100 ml 0,3 M NaOH çözeltisi ile 100 ml 0,1 M HCI çözeltisi dir. Bu işleme ait titrasyon eğrisi aşağıdaki gibidir.
karıştırılıyor.
pH
Buna göre son çözeltinin pH'ı kaçtır?
A)1 B)3 C)7 D) 11 E) 13

4. 200 ml 0,1 M HCI çözeltisi ile 200 ml NaOH çözeltisi karıştı­


1+---
rılılıyor.
� -
--, - mLNaOH
----•
Oda sıcaklığında karışmın pH'ı 13 olduğuna göre, NaOH çö­
zeltisinin başlangıç derişimi kaç molardır? Buna göre, a noktasında kaç ml NaOH harcanmıştır?
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5 A)400 8)200 C)l00 D) 50 E) 25

5. pH'ı 2 olan 200 ml çözeltiyi tam olarak nötürleştirmek için 9. 0,1 M CH3COOH ve 0,1 M CH3COONa içeren bir sulu çözeltide,
0,01 M Ca(OH)ı çözeltisinden kaç ml gereklidir? CH3COOH + H20 =� CH3Coo- + H30 +

A)50 B)l00 C)150 D)200 E) 250 dengesi kurulmuştur.

Bu dengeyle ilgili;
ı. Tampon çözelti oluşmuştur.
il. Dışarıdan HCI eklenirse denge girenler yönüne kayar.
6. 100 ml 0,1 M H2SO4 çözeltisini tam olarak nötürleştirmek 111. Dışarıdan NaOH eklenirse denge ürünler yönüne kayar.
için 40 ml NaOH çözeltisi kullanılıyor. iV. Az miktarda seyreltik asit veya baz eklenmesi ile pH'da
Buna göre NaOH çözeltisinin derişimi kaç molardır? ani değişiklikler olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 0,1 B) 0,2 C) 0,4 D) 0,5 E) 0,8
A) 1 ve il B) ı ve 111 C) il ve iV
D) ı, il ve ili E) 1, il, ili ve iV

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_144_


TEST
71
10. Aşağıda verilen madde çiftlerinden hangisinin karıştırılma­ 13. NaCN ve HCN sulu çözeltilerinin eşit hacimde karıştırılma-
sı ile bir tampon çözelti oluşmaz? sıyla elde edilen çözelti ile ilgili,
A)HCN ve KCN B)HF ve NaF C)HCI ve Nacı ı. Asidik tampon çözeltidir.
il. Çözelti hacmi kadar saf su eklenirse pH değeri değişmez.
111. NaOH eklendiğinde çözeltide
"' HCN + OH-===!:. H2O + CN- tepkimesi gerçekleşir.
.o
0 yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111
D)il ve 111 E) 1, il ve 111

14. 25 °C'deki zayıf bir asit ile bu asidin eşlenik bazının iyonlaşma
sabitleri çarpımı K 5u'va eşittir.
Buna göre,
11. Kuvvetli bir asit olan HCI ile zayıf bir baz olan NH3'ün tepki­ 1. NaCIO
mesi sonucunda NH4CI tuzu oluşur.
il. NaCtO2
Buna göre oluşan NH4CI tuzuyla ilgili, 111. NaCtO3
ı. Asidik bir tuzdur. tuzları ile hazırlanmış çözeltilerin pH değerleri arasındaki
il. Suda tamamen iyonlaşır. ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
111. Anyonu hidroliz olur ve H3O+ iyonu açığa çıkar. A) 111 > il > 1 B)l>ll>III C) 111 > 1 > il
yargılarından hangileri doğrudur? D)ll>lll>I E) 1 > 111> il
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
°
15. 25 C'deki HCI çözeltisi, 0,1 M KOH çözeltisi ile titre edildiğin­
de pH değerinin eklenen KOH çözeltisi hacmine göre değişi­
mi grafikteki gibidir.
pH

7
12. 1. 100 ml, 2M HCI çözeltisi
il. 200 ml, lM HF çözeltesi
111. 200 ml, lM H2so4 çözeltesi
1
Yukarıdaki çözeltilere aynı sıcaklıkta 100 ml 2M NaOH
Eklenen
çözeltisi eklendiğinde oluşan çözeltilerin pH değerleri için
45 55 KOH hacmi (ml)
aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (HF zayıf asittir)
Buna göre,
il ili
A) pH =7 pH>7 pH>7 1. HCI çözeltisinin hacmi 45 ml'dir.
il. Grafikteki pH değeri (X) 13'tür.
B) pH < 7 pH =7 pH <7 "'
111. Başlangıçtaki HCI çözeltisinin derişimi 0,1 molardır.
C) pH =7 pH>7 pH <7
"' yargılarından hangileri yanlıştır?
D) pH>7 pH>7 pH>7
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C} 1 ve il
E) pH =7 pH =7 pH <7
D) 1 ve 111 E)il ve 111
ASİT - BAZ DENGESİ

H iyonları derişimi 1x10·2 M olan X çözeltisi ile 1x10·12 M

ı ı
+
Su 1 M NaOH 4.
1.
olan Y çözeltileri karıştırılıyor.

Karışımın pH değeri 7 olduğuna göre bu çözeltiler için;


ı. Eşit hacimleri de karıştırılmıştır.
il. X kuwetli asit, Y kuvvetli bazdır.
0,1 M HCI 0,1 M NaOH "' 111. X kuwetli asit, Y zayıf bazdır.
.o
1 il
yargılarından hangileri doğrudur?
ı. Kaba saf su, il. kaba ise lM NaOH çözeltisi ekleniyor. A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) il ve 111
Buna göre kaplardaki pH değişimleri nasıl olur?
ı
D) ve il E) ı, il ve 111
1. Kap il.Kap
A) Artar Artar
B) Artar Azalır
C) Artar Değişmez
D) Azalır Azalır 5. Yandaki deney setinde erlen
E) Azalır Artar içerisine birkaç damla fenol
ftalein damlatılıyor. Daha son­ Büret
ra büretin musluğu açılarak,
..► 02M
'
erlen içerisine yavaş yavaş HCI
HCI çözeltisi
ekleniyor.

Bu işlem sırasında, aşağıdaki


hacimlerde HCI eklendiğin­
de, erlendeki çözeltinin rengi Erlen
ile ilgili aşağıdaki ifadelerden ı--__.,-➔ 0,1 M 50 ml
I
hangisi yanlıştır? {Fenol ftale­ ı NaOH çözeltisi
2. Aşağıdaki asitlerden hangisinin eşlenik bazı yanlış verilmiş­ in asidik ortamda renksiz, ba-
tir? zik ortamda pembe renklidir.)

Asit Eşlenik bazı A) HCI eklemeden önce, pembe renklidir.

A) HNO2 NO2 B) 20 ml HCI ilavesinden sonra, pembe renklidir.

HCOOH HCOO" C) 30 ml HCI ilavesinden sonra, pembe renklidir.


B)
NH4
+
NH3 D) 50 ml HCI ilavesinden sonra, renksizdir.
C)
E) 55 ml HCI ilavesinden sonra, renksizdir.
D) HCO-3 co�-
E) HPOJ- H2P04

6. 100 ml 0,01 M HCI içeren bir çözelti 0,1 M KOH çözeltisi ile
titre ediliyor.

Buna göre;
3. 400 ml 0,5 M Mg{OH)ı çözeltisini tamamen nötrleştirmek
için kullanılan 1000 ml HCI çözeltisinin molar derişimi aşa­ ı. Asitin başlangıçtaki pH değeri 2'dir.
ğıdakilerden hangisidir? il. Eşdeğerlik noktasında 50 ml KOH çözeltisi harcanmıştır.
A} 0,25 B) 0,4 C)l D) 2 E) 4 111. 55 ml KOH çözeltisi kullanıldığında ortamın pH değeri
7 den büyük olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_146_


TEST
72
7. Kuvvetli asit veya kuvvetli baz çözeltileri oldukları bilinen 10. Tuzlarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
aşağıdaki çözeltilerin hangisinde verilen ı. çözeltiyle il. çö­
A) Nötr tuzlar hidroliz olmazlar.
zelti eşit hacimlerde karıştırıldığında oluşan çözeltinin pH'ı
7 olur? B) Bazik tuzların anyonu hidroliz olur.
"'
ı. Çözelti il. Çözelti
"'
C) Asidik tuzların hidrolizi sonucunda [H3 O+) artar.
>--
A) [OH"] = 1 [H+J = 1x10·13 M o,
D) Nötr tuzlar suda çözünmez.
pH = 2 (H ) = 1x10·2 M o
+
B) E) Bazik tuzların sulu çözeltilerinde pH>7'dir.
C) pH = 3 pOH = 11
D) pH = 10 [H+] = 10·4 M
E) pH = 13 [OH") = 1x10·1 M

8. pH 11. 1 litrelik sulu çözeltide 0,1 mol HCN ve 0,1 mol NaCN bulun­
maktadır.
13
Buna göre,

.. 1. Tampon çözeltidir.
7
il. Çözeltinin pH'ı 7'dir.
111. Çözeltiye NaOH eklenirse pH'ı artar.
yargılarından hangileri doğrudur? (HCN için Ka: 1.10·10)
1-'----
� --- ı --+- - - - Eklenen bazın hacmi (ml)
- - A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
50 V
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
100 ml HCI çözeltisine NaOH çözeltisi eklenmesiyle 25 °C'de
oluşan titrasyon eğrisi yukarıda görülmektedir.
Buna göre,
1. Başlangıçtaki HCI çözeltisi 0,1 M'dır.
il. Eklenen NaOH çözeltisinin derişimi 0,2 M'dır.
111. pH 13 olduğunda 100 ml NaOH eklenmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

12. Zayıf bir asit olan CH3COOH asiti suda,


9. 0,l'er mol X ve Y maddeleri çözülerek 1 litrelik iki ayrı çözelti CH3COOH(suda) + H2O(suda) =� C�COO·(suda) + H3O (suda) +

hazırlanıyor. 25 °C'de X çözeltisinin pH'ı 1, Y çözeltisinin pH'ı


denklemine göre iyonlaşmaktadır.
13 oluyor.
Bu çözeltiye katı CH3COONa tuzu eklenirse aşağıdakilerden
Buna göre;
hangisi gerçekleşmez?
1. X kuvvetli asit, Y zayıf asittir.
A) Tampon çözelti oluşur.
il. Zn metali ile her iki çözelti ile tepkime verir.
B) pH artar.
111. İki çözelti eşit hacimde karıştırılırsa pH = 7 olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur? C) OH- derişimi artar.

A) Yalnızı B) Yalnız il C)ı ve il D) Denge sola kayar.

D) 1 ve 111 E) il ve 111 E) Dengedeki CH3COO- miktarı azalır.

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9: 10 11: 12
•1 .ı f 1 • <I o 4 , -• 1 O • 1 - •

:A.E;B:o:c:E.D:C.E;D D;E
ASİT - BAZ DENGESİ

ı. 25 °C'de pH değeri 2 olan HCI çözeltisine sabit sıcaklıkta; 4.


1. Saf su eklemek Tepkimesi için;
11. 0,1 M HCI çözeltisi eklemek 1. Bir nötralleşme tepkimesidir.
111. 0,1 M NaOH çözeltisi eklemek il. HF, F -'nin konjuge asitidir.
C

işlemlerinden hangileri uygulanırsa pH değeri artar? "'


>.

>-- 111. NH�' NH3'ün konjuge asitidir.


"'
A) Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111 .o ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

5. pH
13

7 X

2. 1. 100 ml 0,1 M HCI


il. 50 ml 0,1 M NaOH � -
----< - - - - - Eklenen çözeltinin
ıoo hacmi (ml)
111. 100 ml 0,1 M H2SO4
°
iV. 50 ml 0,2 M KOH 25 C'deki 200 mililitrelik bir çözeltinin titrasyonu sırasında
Yukarıdaki çözeltilerden hangi ikisi karıştırılırsa pH = 7 olur? pH'ın eklenen çözelti hacmine göre değişimi grafikteki gibidir.

A) 1 ve il B)lve lll C) il ve 111 Buna göre,

D) il ve iV E)l ve lV 1. X noktasında tepkimeye giren iyonların derişimleri eşit­


tir.
il. Eşdeğerlik noktasında çözelti hacmi 200 mililitredir.
111. Tam nötrleşmenin gerçekleşmesi için eklenen çözeltide
+
0,02 mol H iyonu bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111
D)il ve 111 E) 1, il ve 111

3. , 1. Çözelti ,. , 11. Çözelti ,.

6. 200 ml HX çözeltisi 0,02 M 100 ml KOH çözeltisi ile tam ola­


(H1 = l.10-3 M rak nötürleşiyor.
25 °C hacimleri eşit olan ı. ve il. çözeltileriyle ilgili olarak HX saf suda % 0,1 oranında iyonlaştığına göre, asitlik sabiti
aşağıdakilerden hangisi doğrudur? (Ka) kaçtır?
A)Her iki çözelti asit çözeltisidir. A) 1.10-10 B) 1.10-8 C) 1.10-7 D) 1.10·6 E) 1.10"5
B) il. çözeltinin pH'ı ll'dir.
C) 1. çözelti kırmızı turnusol rengini maviye çevirir.
D) İki çözelti karıştırıldığında ortamın pH'ı 7'den küçük olur.
E) il. çözeltiye demir (Fe)metali atılırsa H2 gazı açığa çıkar.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_148_


TEST
73
7. Bromtimol mavisi boyar bir maddedir ve asit baz indikatörü 9. Suda çözündüğünde anyonu hidroliz olan bir tuz için,
olarak kullanılır.
1. Bazik tuzdur.
pH
6 7,6 14 il. Kuvvetli asit ile zayıf bazdan oluşmuştur.
111. Sulu çözeltisinde [H+] > [OH·]'dir.
Sarı 1Yeşil1 C

"'
>.

>--
yargılarından hangileri doğrudur?
"'
Bromtimol mavisinin rengının pH ile değişimi yukarıdaki .o A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
gibidir. Bromtimol mavisi damlatılmış 100 ml 0,1 M HN03
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
çözeltilerine,

1. 20 ml
il. 50 ml
111. 100 ml 10.
0,2 M NaOH çözeltisinden; ayrı ayrı ekleniyor.
Bu işlemlerde kaptaki çözeltinin rengi aşağıdakilerden han­
gisinde doğru verilmiştir? Büret

il 111 ·► O1 M
I

X çözeltisi
A) Sarı Sarı Yeşil
B) Mavi Yeşil Sarı
C) Mavi Sarı Yeşil
D) Sarı Yeşil Mavi Erlen
E) Sarı Mavi Mavi ,____.,_.., 20 ml 0,1 M
ı Y çözeltisi

Yukarıdaki şekilde 25 °C'de eşit değerlikli kuvvetli asit-baz


titrasyonu gösterilmiştir. Büretteki X çözeltisi damla damla Y
çözeltisi üzerine eklendiğinde çözeltinin pH'ı azalıyor.

Buna göre,
1. X baz çözeltisidir.
il. 20 ml X çözeltisi eklenirse pH = 7 olur.
111. 30 ml X çözeltisi eklenirse erlendeki çözelti asidik olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
8. Zayıf bir asit olan HF'nin sulu çözeltisine sabit sıcaklıkta, A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
ı. Saf su eklemek D) 1 ve il E) il ve 111
il. NaF katısı eklemek
111. NaOH katısı eklemek
işlemlerinden hangileri uygulanırsa asitin ayrışma yüzdesi
artar?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111 11. HA asidinin oda sıcaklığında hazırlanmış sulu çözeltisinin
pH'ı 4'tür.
ı
D) ve 111 E) ı, il ve 111
Buna göre HA asitiyle ilgili;
ı. Zayıf asittir.
il. Suda% 100 oranında iyonlaşmıştır.
111. OH.< 1.10"7 M'dır.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111


ı:
• i
2 : 3 4:
I t o
s ,ı
G:7 8:9
1 .• 1 O
ıo: ıı
1 - •

,D;E:B'.E:C.B:D. D:A E:A


ASİT - BAZ DENGESİ

1. KCN(katı)-+ K+(suda) + CN·(suda) 4. pH


CN·(suda) + H2O =� HCN(suda) + OH·(suda)
KCN tuzu suda çözündüğünde yukarıdaki tepkimeler gerçek­
leşiyor. "'
7
Buna göre, "'
ı.
O)

KCN çözeltisi baziktir.


il. KOH kuvvetli baz, HCN zayıf asittir.
111. CN- hidroliz olmuştur. - _ _ _ _ _ Eklenen baz hacmi
� ---<,__
100 NaOH (ml)
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıdaki şekilde 25 °C'de kuvvetli bir asit olan HX'in 2 L'lik
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve ili sulu çözeltisinin 0,1 M NaOH çözeltisiyle titrasyon eğrisi
D) il ve ili E) 1, il ve ili verilmiştir.
Buna göre kullanılan asitin başlangıç molaritesi nedir?
A) 0,1 B) 1 x 10·2 C) 1 x 10·7
O) 5 x 10·3 E) 5 x 10·2

2. Derişimi bilinmeyen 10 ml HCI çözeltisinin titrasyonu için 1 5. 16 g NaOH ve 11,6 g Mg(OH)ı çözünmesiyle oluşan 400 ml
kütlece% 4'1ük yoğunluğu 1,2 g/ml olan NaOH çözeltisi kul- ,. lik bir çözeltiyi tam olarak nötrleştirebilmek için 1,6 M HCI
lanılıyor. çözeltisinden kaç ml gerekir? (NaOH: 40, Mg(OH)z: 58 g/
Eşdeğerlik noktasında 20 ml NaOH çözeltisi kullanıldığına mol)
göre HCI çözeltisinin derişimi kaç M'dır? (NaOH: 40 g/mol) A) 50 B)lOO ()200 0)250 E) 500
A) 0,9 B) 1,2 C) 1,5 D) 1,8 E) 2,4

3. Eşit derişimli NaOH, KCI, HCI ve Hl çözeltilerinin eşit hacimli 1 6. 200 ml HX çözeltisi, 0,01 M 100 ml Ca(OH)ı çözeltisi ile
miktarları karşılaştırılırsa oluşan yeni çözeltide hangi iyo­ tam olarak nötrleşiyor. 200 ml çözeltide HX % 0,1 oranında
nun derişimi en büyük olur? iyonlaştığına göre, bu asidin asitlik sabiti Ka kaçtır?
B) OH· C) CI· D) K+ E) Na+ A) 1.10-10 B) 1.10-s c) ı.10-G oı ı.10-4 E) 1.10-2

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI I_150_


TEST
74
7. XOH = Kuvvetli baz 10. HCI : kuwetli asit

HY = Kuvvetli asit HCN : zayıf asit

HZ = Zayıf asit NaOH : kuwetli baz


olduğuna göre, XV ve XZ tuzları ile ilgili, C NH3 : zayıf baz
"'
>.

>--
1. XY nötr, XZ ise bazik tuzdur. "' Yukarıda bazı asit ve bazların özellikleri verilmiştir.
.o
il. XZ suda hidroliz olur. Buna göre,
111. İkisinin de sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.
1. NaCN bazik tuzdur.
yargılarından hangileri doğrudur?
il. NH4CI çözeltisi asidiktir.
A) Yalnız 1 B) 1 ve il ı
C) ve 111 111. Nacı tuzu suda çözündüğünde hidroliz olmaz.
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

pOH

12

1 ....... ···-
--
' ---ıf-----+ - - Eklenen
- 11. X M 600 ml KOH ile 0,1 M 400 ml H2S04 çözeltileri karıştırılıyor.
Vı X çözeltisi hacmi Son çözeltinin pH'ı 13 olduğuna göre başlangıçtaki KOH çö­
zeltisinin derişimi X kaç molardır?
Yukarıdaki titrasyon grafiği 25 °C'de Y çözeltisi üzerine X çö­
zeltisi eklenerek elde edilmiştir. A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5
Buna göre,
1. Eklenen X çözeltisi bazik özellik gösterir.
il. V1, eşdeğerlik noktasıdır.
111. V2'de çözelti baziktir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) ı, il ve 111
12. 0,27 gram saf Al metali 300 ml NaOH çözeltisine atılıyor.
Tepkime tam verimle gerçekleştiğinde açığa çıkan H2 gazı
NK'da 336 ml hacim kapladığına göre NaOH çözeltisinin
pH'ı kaçtır? (Al: 27 g/mol)

9. pH'ı 11 olan 25 °C'deki 100 ml çözeltiye; A) 13 B) 11 C) 10 D) 9 E) 1

1. 100 ml 10-3 M HCI çözeltisi eklemek


il. 100 ml 10·3 M NaOH çözeltisi eklemek
ııı. 100 mL 10-3 M Nacı çözeltisi eklemek
işlemlerinden hangileri uygulanırsa pH değeri küçülür?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) ı ve 111 E) il ve 111
ÜNiTE ASİT
AS İT - BAZ DENGESİ
DENGESİ

7 ÜNİTE TESTİ

ı. [OH·] = 10·4 M olan sulu bir çözeltiye sabit sıcaklıkta, 4. 25 °C'de pH'ları toplamı 16 olan iki çözelti için,
1. Saf su eklemek ı. İkisi de asit çözeltisi olabilir.
il. HCI çözeltisi eklemek il. İkisi de baz çözeltisi olabilir.
111. pH'ı 10 olan NaOH çözeltisi eklemek 111. Eşit hacimli çözeltileri karıştırılırsa karışım baz özelliği
işlemlerinden hangileri uygulanırsa pH değeri azalır? gösterir.
"' yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il .o
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
D) 1 ve il E) il ve 111

2. Zayıf bir asit olan HA'nın sulu çözeltisine sabit sıcaklıkta bir 1 5. 0,1 M HX ve 0,01 M HY çözeltilerinin pH'ları eşit olduğuna
miktar saf su eklendiğinde, göre,
ı. Asitin Ka'sı ı. HX, HY'den daha kuvvetli asittir.
il. Asitin iyonlaşma yüzdesi il. HX'in iyonlaşma yüzdesi HY'den daha azdır.
111. Çözeltinin pH'ı 111. H + iyon derişimleri eşittir.
niceliklerinin değişimi aşağıdakilerden hangisinde doğru yargılarından hangileri doğrudur?
verilmiştir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
il 111 D) 1 ve il E) il ve 111
A) Değişmez Artar Artar
B) Değişmez Değişmez Artar
C) Artar Azalır Artar
D) Artar Artar Değişmez
E) Azalır Değişmez Azalır
6. • 25 °c • 25 °C

0,1 M 0,1 M
X(suda) Y(suda)

pH = 13 pH = 3
3. HX ve HY asitlerinin oda sıcaklığında eşit derişimli sulu çözel­
tileri hazırlanmıştır. HX çözeltisinin pH değeri, HY çözeltisi­ Bir değerlikli asit veya baz olduğu bilinen X ve Y nin kaplar­
ninkinden büyüktür. daki çözeltileri için;
Bu çözeltilerle ilgili; 1. X zayıf baz, Y kuvvetli asittir.
ı. Asidik kuvvet +
il. X çözeltisindeki H iyonlarının derişimi, Y çözeltisininkin­
11. Elektrik iletkenliği den daha büyüktür.

111. Eşit hacimlerini nötürleştirmek için gereken NaOH mik­ 111. X çözeltisinin elektrik iletkenliği, Y çözeltisinden daha
tarları fazladır.
niceliklerinden hangilerinin HY çözeltisindeki değeri HX de­ yargılarından hangileri doğrudur?
kinden büyüktür? A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 D) 1 ve il E) il ve 111
D) 1 ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_152_


TEST
75
: zayıf baz 10. 0,01 M Naf çözeltisiyle ilgili;
CH3 COOH : zayıf asit ı. Çözelti baziktir.

NaOH : kuwetli baz il. F. anyonu hidroliz olur.


ili. [Na +] = 0,01 M'dır.
HCI : kuwetli asit
yargılarından hangileri doğrudur? (HF için Ka: 1.10·4)
Yukarıda bazı asit ve bazların özellikleri verilmiştir. Buna "'
göre, .o A)Yalnız 1 B) Yalnız ili C) 1 ve il

1. NH4CI D) il ve ili E) 1, il ve ili

il. CH3COONa
111. Nacı
tuzlarının sabit sıcaklıkta eşit derişimli sulu çözeltilerinin
pH'larının sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir?
A) il > ili > 1 B)ll>l>III C)l>ll>III

D) 1 > ili > il E)lll>ll>I

11. X, Y ve Z maddelerinin 0,1 M'lık çözeltilerinin pH değerleri


verilmiştir.

Çözelti pH
X 1
y 4
z 10

8. 0,1 M, 50 ml HCI çözeltisine sabit sıcaklıkta aşağıdaki mad­ Buna göre X, Y ve Z için aşağıda verilen sınıflandırmalardan
delerden hangisi eklenirse çözeltinin pH değeri azalır? hangileri doğrudur?
(CH3COOH zayıf asittir)
X y z
A) 50 ml saf su
A) Kuwetli Asit Kuvvetli Baz Kuwetli Baz
B) Zn metali
B} Kuwetli Asit Zayıf Asit Zayıf Baz
C) 0,01 M, 50 ml NaOH çözeltisi
C) Zayıf Asit Kuvvetli Asit Kuvvetli Baz
D) 0,1 M, 50 ml CH3 COOH çözeltisi D) Kuwetli Baz Kuvvetli Asit Zayıf Baz
E) 1 M, 50 ml HN03 çözeltisi E) Kuwetli Asit Zayıf Asit Zayıf Asit

9. 25 °C'de hacimleri ve derişimleri eşit olan HF ve HCI çözel-


tileri için,
1. pH değerleri
il. Elektrik iletkenlikleri
ili. Nötürleştirebilecekleri NaOH miktarları 12. 1 L 0,5 M HX zayıf asit çözeltisindeki H+ iyon derişiminin ya­
rıya düşmesi için çözelti hacmi kaç litreye seyreltilmelidir?
niceliklerinden hangileri eşittir? {HF için Ka = 1 x 10 ·4)
(HX için Ka = 2.10·6)
A)Yalnızı B)Yalnız il C) Yalnız ili
A)l B)2 C} 3 D)4 E)5
D} 1 ve il E) il ve ili
ÜNiTE ASİT - BAZ DENGESİ

1. 4. NH4CN (amonyum siyanür) katısıyla hazırlanan sulu çözelti­


de NH! ve CN- iyonları

0,1 M
NH4+ + H20 =� NH3 + H30 +
Ka = 5,7.10·10
HA(suda) CN- + H20 HCN + OH- K b = 1,6.10·5
tepkimelerine göre hidroliz olurlar.
>.


Yukarıdaki kapta bulunan 0,1 M'lık HA çözeltisinin pH değeri "'
.o Buna göre,
3 tür. Bu çözeltinin hacmi sabit sıcaklıkta saf su ilave edilerek
iki katına çıkarılıyor. 1. NH4 iyonunun hidrolizi asidiktir.
Buna göre, il. CN- iyonunun hidrolizi baziktir.
111. Çözelti asidik özellik gösterir.
1. HA'nın iyonlaşma yüzdesi artar.
yargılarından hangileri yanlıştır?
il. H+ iyonlarının derişimi yarıya iner.
111. Çözeltinin pH değeri artar. A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
yargılarından hangileri yanlıştır? D) 1 ve il E) il ve 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve il1

2. Mg(k)+ 2HCl(suda)--+ MgCl2(suda)+ H 2(g) 5. 25 °C'de 0,01 M 200 ml HX asidi suda %1 oranında iyonlaş­
maktadır.
100 ml 0,3 M HCI çözeltisine 0,24 gram Mg metali atılıyor.
Sabit sıcaklıkta asidin iyonlaşma yüzdesini 2 katına çıkar­
Tam verimle gerçekleşen tepkime sonucunda çözeltinin pH mak için kaç ml saf su eklenmelidir?
değeri, açığa çıkan H2 gazının NK'daki mililitre türünden
hacmi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A)200 8)400 C)600 0)800 E)1000
(Mg: 24 g/mol, çözeltinin hacmi ve sıcaklığının değişmediği
kabul edilecektir.)

pH H2'nin hacmi (ml)


A) 1 224
B) 1 448
C) 2 224
D) 2 448
E) 3 224

3. HX zayıf asidi ile hazırlanan çözeltinin pH değerinin hesap- 1 6. 0,1 M XY tuzunun sulu çözeltisinde [H+] = ıo-s M'dır.
!anabilmesi için;
Buna göre,
ı. HX çözeltisinin molar derişimi +
1. x , suda hidroliz olur ve OH- iyonu oluşur.
il. HX asitinin Ka değeri
il. x+, sulu çözeltisinde zayıf asit etkisi gösterir.
111. HX'in molekül ağırlığı
111. [Y-1 = 0,1 M'dır.
değerlerinden hangileri gereklidir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve il B)1 ve 111 C) il ve 111
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111
D)ı, il ve 111 E) Yalnız 1
D)il ve 111 E)1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
76
7. • • • 10.
Yukarıda iyonlaşma denklemi verilen NH3 çözeltisiyle ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
X y z
çözeltisi çözeltisi çözeltisi "'

A) Saf su eklenirse pH artar.
pH = pOH [H+] > 10·7 M pOH < 7 "'
>.
B) NH4Cl(k)eklendiğinde pH azalır.
"'
C) HCl(g)ilave edilirse pH azalır.
o
.o
Yukarıdaki X, Y ve Z çözeltilerinin altlarında bazı özellikleri
verilmiştir. D) NaOH ilave edilirse pH artar.
Bu çözeltilerin sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisinde E) NH3 ilave edilirse pH artar.
doğru olarak yapılmıştır?

X y z
A) Asit Baz Nötr
B) Baz Asit Asit
C) Nötr Asit Baz
D) Nötr Baz Asit
E) Nötr Asit Asit

11. Eşit hacim ve derişimli zayıf asit ve zayıf baz çözeltilerinin,


1. İyonlaşma yüzdeleri
il. H + iyon derişimleri
111. İyonlaşma sabitleri
8. Oda sıcaklığında HCIO'nun asitlik sabiti Ka = 2,9xıo-s, HF'nin niceliklerinden hangileri aynı olabilir?
asitlik sabiti Ka = 6,6xl0-4 olarak verilmiştir. A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
Bu asitlerin aynı sıcaklıkta eşit derişimli sulu çözeltileri ile D)lve lll E) 1, il ve 111
ilgili;
1. HCIO daha zayıf asittir.
il. HCIO'nun iyonlaşma yüzdesi daha büyüktür.
111. HF çözeltisinin pH'ı daha büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C) 1 ve il 12. Üç ayrı kaptaki 100 ml 0,1 M NaOH çözeltilerine sabit sı-
caklıkta,
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
1. 100 ml 0,1 M HCI
il. 100 ml 0,1 M NaOH
111. 100 ml 0,01 M NaOH
çözeltileri ayrı ayrı eklendiğinde başlangıçtaki çözeltilerin
9. HX asidi 1 L suda% 1, HY asidi 1 L suda% 0,01 oranında iyon­ OH- derişiminde meydana gelen değişimler aşağıdakiler­
laşmaktadır. den hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Bu asitlerin eşit hacim ve derişimdeki sulu çözeltileri için, il 111


ı. HX, HY'dan daha kuwetli asittir. A) Azalır Artar Azalır
il. HY'nin Ka'sı daha büyüktür. "'

B) Değişmez Azalır Artar
111. HX'i nötrleştirmek için daha çok baz kullanılır. >-
� C) Azalır Artar Artar
yargılarından hangileri doğrudur? "'
D) Artar Değişmez Artar
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111 E) Azalır Değişmez Azalır
D) 1 ve il E) 1 ve 111

! 1
•,
2: 3: 4 5: 6 7:8 9; 10 11: 12
: B.A;A:C;C:D,C:A, A:A D: E
.ı t 1 <I o 4 , -• • 1 , • 1 - •
ÜNiTE ASİT
AS İT - BAZ DENGESİ
DENGESİ
ÜNİTE TESTİ

+
1. 25 °C'deki X, Y ve Z sulu çözeltilerine ait; 4. Aşağıdaki iyonlardan hangisi su ile etkileştiğinde H iyonu
• X çözeltisinde [H+] = 1 x 10"8 M'dır. vererek ortamı asidik yapmaz?
• Y çözeltisinde pH = pOH'dır. A) NH4+ B)HSO4 C)HCO3
• Z çözeltisinde pH < pOH'dır. "'

D) H2PO 4 E) HCOO-
bilgileri verilmiştir. "'
Buna göre aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisi doğrudur? "'

Asit Baz Nötr


A) z y X
B) X Y, Z
C) z X y
D) y x,z
E) X z y 5. (OH-)

10-4 X

y
1 0 7·

10·10
'----+--ı-----ı---- [H+]
1 0 ·10 1 0 7· 1 0 4·
+
2. 0,46 g Na metali 2000 g saf suya atıldığında 25 °C'de sulu bir çözeltide [H ] ve [OH-] iyonlarının derişim­
lerindeki değişimi gösteren grafik yukarıda verilmiştir.
2Na + 2 H20 - 2NaOH + H2
° Bu grafiğe göre,
denklemine göre artansız tepkimesi sonucu oluşan 25 C'de­
ki çözeltinin pH değeri kaçtır? (Na= 23 g/mol, d5u = 1 g/ml, 1. X noktasında pH = l0'dur.
çözeltinin hacmi ve sıcaklığı sabittir.) il. Z noktasındaki çözeltiye yeterince saf su eklenirse X'e dönü­
A)9 B)l0 C) 11 D) 12 E) 13 şür.
ili. X ve Z noktalarındaki çözeltiler eşit hacimlerde karıştırı­
lırsa Y noktasına ulaşılır.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C)1 ve il
D)1 ve 111 E) 1, il ve ili

3. Bir miktar piperidin (C5H11N)ile 500 ml sulu çözelti hazırla­


nıyor.
Oluşan çözeltinin pH'ı 11 olduğuna göre çözeltide kaç gram , 6. 100 ml 4xl0-2 M NaOH çözeltisine kaç ml saf su eklenirse
piperidin çözünmüştür? çözeltinin pH'ı 12 olur?
(C H N: 85 g/mol, piperidin için Kb: 5x10"6)
5 11 A)90 B)l00 ()300 D)400 E)900
A) 8,50 B)4,25 C) 2,25 D) 2,00 E) 1,2

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
77
°
7. il 111 10. 25 C'deki Ba(OH)2 ve H2SO4 çözeltileri karıştırıldığında pH
• • • • • • değeri 7 olan çözelti elde ediliyor.
25 °c 25 ôc 25 °c
Buna göre,
"' 1. Ba(OH)ı ve H2so4 çözeltilerinin pH değerleri toplamı 14
"' ise çözeltiler eşit hacimdedir.
0,1 M HCI 0,1 M NaOH 0,1 M Nacı "' il. Çözeltiler eşit hacimde değilse çözünen maddelerin mol
sayıları farklıdır.
Kırmızı turnusol kağıdı sırasıyla ı, il ve 111 çözeltilerine 111. Çözeltiler eşit derişimde ise hacimleride eşittir.
batırılıyor. yargılarından hangileri doğrudur?
Her bir işlem sonunda turnusol kağıdının rengi ne olur? A)Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
il 111 D) il ve 111 E) 1, il ve 111
A) Kırmızı Mavi Mavi
B) Kırmızı Mavi Renksiz
C) Kırmızı Kırmızı Kırmızı
D) Mavi Kırmızı Mavi
E) Kırmızı Mavi Kırmızı

11. • .. .
25 °c 25 °C 25 °C

HF HCI HBr
0,1 M 0,1 M 0,1 M

8. Saf suyun 25 °C'deki iyonlaşma sabiti {Ksu)1,0.10•14, 80 °C'de 500 ml 200 ml 100 ml
,
ise 1,0.10-12 dir.
HF, HCI ve HBr bileşiklerinin gaz fazında asitlik kuvvetleri ara­
Buna göre, saf su ile ilgili; sındaki ilişki HF < HCI < HBr'dir. HF zayıf, HCI ve HBr kuwetli
1. 25°C'de [H ]= 10·7 M'dır. asitlerdir.
+

il. 80°C'de [H ] =10·6 M'dır.


+
Buna göre yukarıdaki kaplarda verilen çözeltilerin pH de­
111. 80°C'de pH=6'dır. ğerlerinin büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakiler­
den hangisinde doğru verilmiştir?
iV. 80°C'de asidik özellik gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur? A) 1 > il= 111 B) 1 > il > 111 C) 111 > 11 > 1

A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1, il ve 111 D)ll=lll>I E)l =ll=III

D) ı, 111 ve iV E) il, 111 ve iV

9. CH 3COOH zayıf bir asittir. H+ iyon derişimi X molar olan


CH3COOH çözeltisine sabit sıcaklıkta eşit hacimde saf su ek­ 12. 0,6 M Piridin (C5H5N) çözeltisindeki piridinin ayrışma yüz­
leniyor. desi kaçtır? (Piridin için Kb = 1,5.10·9'dur.)
Oluşan son çözeltideki H+ iyon derişimi kaç molar olur? A) 1.10·3 B) s.10·3 C) 1.10"3
A)4X B)2X C) X E) 5
D) X/2

(ınJ
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ON�TE
1
+
1. AgCl(k)+ısı=� Ag (suda)+ cı-(suda) 4. 25 °C'ta CaF 2'nin saf sudaki çözünürlüğü 2xt0·4 molar ol­
duğuna göre, CaF2'nin Kçç değeri kaçtır?
AgCI katısı saf suda yukarıdaki tepkimeye göre çözünerek
dengeye uluşmaktadır. B) 4xıo·8 B) 8x10·12 c) 1,6x10·11
Buna göre bu olayla ilgili; D) 3,2x10·11 E) 6,4xıo·11
C

ı. Minumum enerji eğilimi ürünler lehinedir. "'


>.

>-
"'
il. Maksimum düzensizlik reaktifler lehinedir. .o
111. Oluşan çözelti doygundur.
iV. Heterojen fiziksel bir dengedir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) 1ve il B) 1, ilve 111 C)ilve iV

D) 1, ilve iV E)lve lV

5. 25 °C'ta Mgf 2 tuzu için Kçç = 32x10·9 olduğuna göre,


2. Mgf2'nin saf sudaki çözünürlüğü kaç molardır?
f
A) ıxıo-3 B) 2xlf 3 C) 4xıo·3
E) 16xlff3

'
AgBr(k)

Katısı ile dengede olan AgBr çözeltisine sabit sıcaklıkta dipte­


ki katının tamamını çözmeyecek kadar saf su ekleniyor.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğru olur?


A) AgBr katısının çözünürlüğü artar.
B} AgBr katısının çözünürlük çarpımı artar.

C) Ag+ iyonlarının derişimi artar.

D} Br- iyonlarının mol sayısı artar.


6. İyon derişimi (M)
E) Dipteki katı miktarı artar.

2xıo·6 . ·:....
· =· · ·-
· -[Y·]

,___ _
_ _ _
_
_ ► Zaman
_
3. 25 °C'de 1 litre suda en fazla 6,24 g Ag2S04 katısı çözünebil­
mektedir. Yeterli miktarda XY2 tuzunun sabit sıcaklıkta saf suda çözün­
2+
mesi sırasında, çözeltideki x ve y - iyonlarının derişim-za­
Buna göre 25 °C'de Ag 2SO4'ün çözünürlük çarpımı Kçç kaç­ man grafiği yukarıdaverilmiştir.
tır? (Ag2SO4: 312 g/mol)
Buna göre XY2 tuzunun çözünürlük çarpımı (Kçç) kaçtır?
A) 3,2xl0-4 B) 3,2x1Q·S C) 1,6xl0·6 f
A) 2xlf 12 B) 4x10·12 C) 2x10·18
D) 1,6xıo-s E} o,sxıo-s
D) 4xıo·18 E) 8x10·18

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
78
7. 25 °C'ta Ag2CrO4 katısı için Kçç = 3,2xl0·11'dir. 10. 25 °C'de AgCI için Kçç = lxl0·10'dur. Buna göre,
Buna göre 25 °C'ta hazırlanmış 200 ml doygun Ag2Cr04 çözel­ ı. AgCl'nin saf sudaki çözünürlüğü lx10-s M'dır.
tisinde kaç mol Ag" iyonu bulunmaktadır? il. AgCl'nin 0,1 M Nacı çözeltisindeki çözünürlüğü lxl0-9
A) lx10"5 B) 2x10"5 C) 8x10·4 M'dır.
111. AgCI katısı saf suda, 0,1 M NaCI çözeltisindekinden daha
D) 2x10·4 E) 8x10·5
fazla çözünür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız il 1
D) 1 ve il E) ı, il ve 111

8. Sabit sıcaklıkta MgF2 katısının çözünürlük çarpımı (Kççl 11. PbCl2'nin 0,1 M Nacı çözeltisindeki çözünürlüğü 1,6x10-3 mol/
4xl0-9'dur. L'dir. Buna göre, PbCl2 için çözünürlük çarpımı Kçç kaçtır?

Buna göre sabit sıcaklıkta 1 gram MgF2 katısı 10 litre saf suya A) o,2x10-s B) 0,4xlo-s C) 0,8x10-s
ekleniyor ve karıştırılıyor. Sistem dengeye ulaştıktan sonra çö­ o) 1,2x10-s E) 1,6x10-s
zünmeden kalan MgF2 katısı kaç gramdır? (F: 19, Mg: 24 g/
mol, Katı eklenmesi suyun hacmini değiştirmiyor.)
A) 0,062 B) 0,038 C) 0,38 D) 0,52 E) 0,62

12. Ag2S'ün 0,2 M Na2S çözeltisindeki çözünürlüğü 2xıo ·4 mol/


L'dir.
Buna göre Ag2S'ün saf sudaki çözünürlüğü kaç mol/L'dir?
A) 1x10-3 B) 2x10-3 c) 3xıo-3 D) 1x10-G e) 2xıo-G
9.

Mg2+ OH·

'
Mg(OH)ı(k)

Dibinde katısıyla dengede olan yukarıdaki çözeltide, Mg2+


iyonları derişimi 48 ppm'dir. 13. 25 °C'de pH'ı 10 olan bir çözeltide Cd{OH)ı katısının çökme­
Buna göre Mg(OH)ı katısının çözünürlük çarpımı kaçtır? ye başlaması için Cd2+ iyon derişimi en az kaç molar olma­
(Mg: 24 g/mol) lıdır? (Cd{OH)ı için Kçç = lxl0•l4)

A) 32x10·9 B) 16x10·9 C) 8x10·9 A) ıx10-G B) 2xl0-6 C) 3xl0·6

D) 4xıo·9 E) 2x10·9 D) 4x10·6 E) sxıo-G


ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ON�TE
1
1. Al2(S0 4 h katısı saf suda az çözünen bir katıdır. Bir miktar 1 4. Baryum karbonatın (BaC03) 25 °C'deki çözünürlük çarpımı
Al2(S04h katısı sabit sıcaklıkta saf suda çözülerek, dibinde K = 1,6x10-9'dur.
çç
katısıyla dengede olan doygun bir çözelti hazırlanıyor.
Buna göre, 25 °C'de hazırlanmış 100 mililitre doygun BaC03
Bu dengenin çözünürlük çarpımı (Kçç) aşağıdakilerden han­ çözeltisinde kaç mol Ba2+ iyonu bulunmaktadır?
gisinde doğru olarak verilmiştir?
A)2x10·5 B)4x10"6 C)8x10·5
C

3
"'
>.

>--
A) Kçç = [Al 1.[SOi-J
D) 1,2x10"6 E) 1,6x10"6
+
B) l<çç = [Al3-)2.[SOi J3
= [Al3i 2.[S0]7
3
C) K
çç
D) K = [Al3+]3 .[SOl-ı2
çç
E) K = [Al213.[SOl-ı 2
çç 5. Derişim (M)

3xıo·3 . .... ....... ······· - � ·;;;· '--'


· · -- yn-

ıxıo-3
2. Aşağıda bazı maddelerin çözünürlük çarpımları verilmiştir.
ıxıo-3
Madde Çözünürlük Çarpımı (Kçç)
- -
-
- - - - --► Zaman
1. AgCI ıxıo-10
il. AgBr ıxıo-12
Suda az çözünen bir tuzun çözünürken suya verdiği iyonların
111. Agl ıxıo-16 derişimlerinin zamanla değişimini gösteren grafik yukarıdaki
gibidir.
Buna göre aynı sıcaklıktaki çözünürlükleri arasındaki ilişki
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Buna göre bileşiğin formülü ve Kçç değeri aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)1 > il> 111 B)l>lll>II C) il> 1> 111
D)ll>lll>I E)ll1>1>11 Formül Kçç

A) XY 3 27xıo-ıs
B) X2 Y3 6xıo-G
C) X3 Y2 ıosxıo-ıs
D) X2 Y 32xıo-12
E) X2 Y3 ıosxıo-ıs
3. XY(k)+ısı-::.==� x+(suda)+v·(suda)
Çözünme denklemi yukardaki gibi olan XY tuzunun dibinde
katısıyla dengede olan doygun sulu çözeltisi ısıtılıyor.
Buna göre;
• x+ iyon derişimi
• XY katısının çözünürlüğü
• Çözünürlük çarpımı
• Çözünen maddenin mol sayısı
6. Belli bir sıcaklıkta 200 ml saf suda en fazla 0,4 gram XC03 ka­
• Dipteki katı miktarı tısı çözünebilmektedir.
yukarıdakilerden kaç tanesi artar? (Buharlaşma ihmal edi­
XC� tuzunun çözünürlük çarpımı Kçç = 4xl0-4 olduğuna
lecektir)
göre, X'in mol kütlesi kaç gram/mol'dür? (C: 12, O: 16 g/mol)
A)l B)2 C)3 0)4 E)5
A)7 B) 14 C)24 0)28 E) 40

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_160_


TEST
79
7. 10. 200 ml 2x10-4 M Ca(NO3 )ı çözeltisi ile 200 ml 4xl0·4 M
Na2SO 4 çözeltileri karıştırılıyor.

Oluşan karışımla ilgili;


1. CaSO4 katısı çöker.
2+ 4
il. Ca iyon derişimi lx10" M olur.
CaF2(k)
"' 111. Na+ iyon derişimi 4x10"4 M olur.
.o
Yukarıdaki kapta bulunan çözeltiye sabit sıcaklıkta bir miktar yargılarından hangileri doğrudur? (CaS04 için Kçç = 2x10-6}
NaF tuzu ekleniyor.
A) Yalnız ı B) Yalnız il ı
C) ve 111
Buna göre CaF2 tuzu için,
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
1. Çözünürlüğü azalır.
il. Çözünürlük çarpımı değişmez.
111. Ca2+ iyonlarının derişimi azalır.
yargılarından hangileri doğrudur? {NaF suda iyi çözünen bir
tuzdur)
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111 11. 100 ml 0,2 M AgNO3 çözeltisi ile 100 ml 0,4 M NaCI çözelti­
leri karıştırılıyor.
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
Buna göre;
ı. Başlangıçta Üçç > Kçç'dir.
il. NO3 iyon derişimi yarıya iner.
111. Dibinde katısıyla dengede olan doygun çözelti oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur? (AgCI için Kçç = lxl0-10)
8. AgBr katısının eşit sıcaklıkta,
A) Yalnız I B) 1 ve il C) il ve 111
1. Saf sudaki
ı
D) ve 111 E) 1, il ve 111
il. 0,1 M AgNO3 çözeltisindeki
111. 0,5 M KBr çözeltisindeki
çözünürlüklerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden hangi­
sinde doğru olarak verilmiştir? (AgBr için Kçç = lxlO·12)
A) 1 > il > 111 B) il > 111 > 1 C) 1 > 11 = 111

D) 111 > il > 1 E) 1 > 111 > il

12. 1 L O, 1 M Pb(NO3)ı çözeltisi ile 1 L 0,2 M Ki çözeltileri karıştı­


rılıyor.

Pbl2 için Kçç = 4xlO-9 olduğuna göre, çökelmeden sonra


dengeye ulaşan sistemde Pb2+ derişimi kaç molardır?
A) lxl0-3 B} 2xl0-3 C) 3xl0-3 D) 4xl0-3 E) Sxl0-3
9. BaCrO4 katısının çözünürlük çarpımı 7,Sxl0·1D'dur.
Bu sıcaklıkta BaCr04 katısının 2,5 M'lik K2Cr04 çözeltisindeki
çözünürlüğü kaç mol/L dir?
A) lx10"8 B) 2x10·1 ° C) Sx10"8
D) 3x10·10 E) 4x10·10

! 1
•1 �
2: 3: 4
f t • <I
5: 6 7: 8
o 4 , -<
9 : 10 11: 12
1 i 1 - •

:c A;D:B'.E:E.E:A D:D E:A


ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ON�TE
1
1. 1. XBr için Kçç = 1,6xl0·13 4.
ıı. YBr için Kçç = 4x10-s
ili. ZBr2 için Kçç = 4x10-G Ag +
Yukarıda bazı tuzların çözünürlük çarpımları verilmiştir. "'
� Br·
Buna göre, bu tuzların eşit hacimli doymuş çözeltilerindeki "' '
AgBr(k)
Br- iyon derişimleri arasındaki ilişki nasıldır?
o
.o +
A)lll>ll>I 8)111>1>11 C)ll>l>III AgBr(k) Ag (suda) + Br-(suda) tıH>O
D) 11>lll> ı E) ı> ıı>111 Tepkimesine göre dengede bulunan kaptaki çözeltiye sabit
sıcaklıkta;
1. Saf su eklemek
il. AgNO3 katısı eklemek
111. NaBr katısı eklemek
işlemlerinden hangileri uygulandığında dipteki AgBr katısı­
nın kütlesi artar?
2. • • • • A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili

D) 1 ve il E) il ve ili

0,2 M 0,2 M
Saf Su
Nacı CaCl2

il 111

Aynı sıcaklıkta yukarıdaki kaplarda bulunan sıvılarda


AgCl'nin çözünürlükleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
5. 60 °C'de 100 ml 0,02 M doymamış XY 2 çözeltisi, 30 °C'ye soğu­
A) 1 > il> ili B)l>lll>II C)ll>l>III tulduğunda 0,001 mol XY2 katısı dibe çöküyor.
D)ll>lll>I E)lll>l>II Buna göre, 30 °C'de XY2 tuzunun çözünürlük çarpımı (Kçç)
kaçtır?
A) 4x10-9 B) 2xl0·9 C) lxl0-9

D) 4xl0·6 E) 2xl0·6

3. 25°C'de 100 L çözeltide en fazla 6,2 gram MgF2 katısı çö­


zündüğüne göre, bu sıcaklıkta MgF2'nin çözünürlük çarpımı
(Kçç ) kaçtır? (MgF2: 62 g/mol)

A) 2x10-3 B) 1x10-3 C) 1x10-G


6. CaCO katısının oda sıcaklığında çözünürlük çarpımı 4,9xl0-9'dur.
3
D) ıxıo-6 E) 4xıo-9
Buna göre, oda sıcaklığında hazırfanmış 1 L sulu çözeltide en
fazla kaç miligram CaCO3 katısı çözünebilir? (CaC�: 100 g/mol)
A) 0,75 B) 1,5 C) 1,75 D) 3,5 E)7

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_162_


TEST
80
7. Çözünürlük 10. 0,2 M Pb{NO3)ı çözeltisi ile eşit hacimdeki 0,4 M NaCI çözel­
tisi karıştırılıyor.

CaF2 PbCl2 için Kçç = 4xıo·6 olduğuna göre oluşan karışım için
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Çökelme olur.
CaF2(suda)
"' B)[Na+] = 0,2 M olur.
.C>

i C) [NO3] derişimi yarıya iner.


CaF2(katı)
� • Sıcaklık
------- D) [Pb 2+] = 0,01 M olur.
E)Çökelmeden sonra ortamda cı- iyonu bulunmaz.
Çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi grafikteki gibi olan
CaF2'ün dibinde katısı bulunan doygun çözeltisi ısıtılıyor.
Buna göre,
ı. Katı CaF2 miktarı artar.
il. F - derişimi artar.
111. Kçç'nin sayısal değeri artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 11. Doygun MgF2 çözeltisine bir miktar MgCl2 katısı ekleniyor.

D) 1ve il E) ilve 111 Buna göre MgF 2'ün Kçç değeri, çözünürlüğü ve F- iyonları­
nın derişimi nasıl değişir?

K değeri Çözünürlüğü [ F ]-
çç
A) Azalır Azalır Azalır
� B) Azalır Azalır Değişmez
8. Fe(OH}3 katısının 25 °C'da çözünürlük çarpımı (Kçç)27xıo-20 dir.
"' C) Değişmez Azalır Azalır
Buna göre Fe(OHh katısının pH'sı 10 olan bir çözeltide çö­ >-
zünürlüğü kaç molardır?
"' D) Değişmez Değişmez Azalır
E) Artar Azalır Artar
A)lx10"4 B)2x10"4 C)ıx10·12
D)3xıo·8 E)27xıo·8

9. 2xl0· 2 M CuNO3 çözeltisi, eşit hacimdeki ıxıo- 2 M NaBr çö­


zeltisi ile karıştırılıyor.
Buna göre;
1. Cu Br katısı çöker. 12. Belirli bir sıcaklıkta, saf sudaki molar çözünürlükleri eşit
il. cu+ iyon derişimi yarıya iner. olan MgCO3 ve MgF2 tuzları için;
111. Sabit sıcaklıkta bir miktar saf su eklenirse NO3 iyon deri­ 1. Çözünürlük çarpımları eşittir.
şimi azalır. il. coj·ve F. iyon derişimleri eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur? (CuBr için Kçç: 4xt0·8) 111. Eşit hacimli sulu çözeltilerinde gram cinsinden çözünen
A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1ve il madde miktarları farklıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D)ıve 111 E) ı, ilve 111
A) Yalnız 111 B)Yalnız il C) ıve il
D)lvelll E)ilve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
•1 .ı 1 1 1 1 4 1 j 1 4 1 - •

:A A;E:E;D:E.E:E. D:E C:A


ÜNiTE Ç ÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ

8 ÜNİTE TESTİ

1. Suda az çözünen XY 2 tuzunun belirli bir sıcaklıkta saf sudaki 1 4. XY2 tuzunun bazı sıcaklıklardaki çözünürlük çarpımı (Kççl de­
çözünürlüğü 2xl0·4 mol/L:'dir. ğerleri,
Bu tuzun aynı sıcaklıktaki çözünürlük çarpımı kaçtır? Sıcaklık (°C)
A) 2x10-4 B) 4x10-s C) 16x10-s 15 °C 8xl0-9
D) 32xl0-8 E) 32xl0·12 40 °c 1x10-s
"'
.o verilmiştir.
Buna göre XY2 tuzu için,
1. Çözünme tepkimesi,
XY2(k)=::!!:. x2+(suda) + 2Y-(suda) 6H < O
şeklindedir.
il. Sıcaklık arttıkça, çözünürlüğü artar.
111. Çözünme tepkimesinde minimum enerji eğilimi çökelme
yönündedir.
2. XY(k) ==::!!:. x+(suda) + Y (-suda) 6H > O yargılarından hangileri doğrudur?

Çözünme denklemi yukarıdaki gibi olan XY katısının çözü­ A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
nürlüğünü artırmak için; D) il ve 111 E) ı, il ve 111
1. Sıcaklıkığı arttırmak
il. Sıcaklığı azaltmak
111. Sabit sıcaklıkta saf su eklemek
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
5. 1 litrelik doygun BaSO4 çözeltisinin 25 °C'da çözünürlüğü
D) 1 ve 111 E) il ve 111 kaç ppm'dir?
(BaSO4 için Kçç = 1x10-10, BaSO4: 233 g/mol, dçözeıti = 1 g/ml
A) 2,33 B) 4,66 C) 6,99 D) 9,32 E) 11,65

3. 50 litre suya 4 gram CaF2 katısı atılıyor. 6. 100 ml 0,4 M CaCl2 çözeltisi, 100 ml 0,4 M Na2CO3 çözel­

CaF2 için çözünürlük çarpımı K çç: 4xıo-9 olduğuna göre,


tisiyle karıştırıldığında ortamdaki Ca2+ ve cot
iyonlarının
derişimleri kaç molar olur? (CaCO3 için Kçç = 49xlO·l0)
CaF2'ün kaç gramı çöker? (CaF 2: 78 g/mol)
A) 0,1 B) 0,3 C) 0,7 D) 1,1 E) 1,7 [Ca21 [coi•ı
A) 2x10-ı 2x10-1
B) 1x10-s 1x10-s
C) 7x10-s 7x10-s
D) 2x10-ı 7x10-s
E) 7xl0·5 2x10-1

"'

"'

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_164_


TEST
81
10. Doymuş PbS çözeltisine aynı sıcaklıkta bir miktar saf su ek­
7. Formül Çözünürlük çarpımı
lendiğinde,
1. Agl ıx10·15
1. PbS için Kçç'nin sayısal değeri
11. Mn(OH)ı 4x10"15
il. PbS'ün çözünürlüğü
111. CaF2 4x10"12
nicelikleri için aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
Yukarıda formülleri verilen katıların sabit sıcaklıkta doygun "'
sulu çözeltileri hazırlanıyor. Katıların saf sudaki çözünürlük­ .o il
leri büyükten küçüğe doğru nasıl sıralanır? A) Değişmez Artar
A) 1>il>111 B)ll1>11>1 C) il >111>1 B) Değişmez Değişmez
D) 111>1 >il E)il>1>111 C) Artar Değişmez
D) Azalır Değişmez
E) Azalır Azalır

8. CaCO3 'ın dibinde katısıyla dengede olan doygun sulu çözelti­


sine sabit sıcaklıkta bir miktar Na2CO3 katısı ekleniyor.
Buna göre,
ı. CaCO3'ın çözünürlük çarpımı 11. AgBr'nin 0,01 molarlık MgBr2 çözeltisindeki çözünürlüğü
il. CaCO 3'ın çözünürlüğü s.10-11 molardır.
111. coj· iyon derişimi Buna göre AgBr katısının aynı sıcaklıkta saf sudaki çözünür­
yukarıdaki niceliklerden hangileri artar? lüğü kaç molardır?
A)Yalnız I B)Yalnız il C) Yalnız 111 A) 2x10·2 B) ıxıo-6 C) sxıo-11
D)il ve 111 E) 1 ve 111 D) ıx10·12 E) ıx10·13

12.
9. Sertlik derecesi 1 olan suyun litresinde 8,4 mg MgCO3 bulun­ Katısıyla dengede olan AgOH çözeltisine sabit sıcaklıkta;
maktadır.
1. NaOH (suda)
Doygun MgCÔ3 çözeltisinin sertlik derecesi 10 olduğu­ il. HCI {suda)
na göre, MgCO3 tuzunun çözünürlük çarpımı (Kçç) kaçtır?
ili. NH3 (suda)
(MgCO3: 84 g /mal)
yukarıdaki çözeltiler ayrı ayrı ekleniyor. Hangi çözeltiler
A) lx10"6 B) 2x10"6 C) ıxıo-12 D) 2x10"12 E) ıx10·16 AgOH katısının çözünürlüğünü arttırır? (Ag+ iyonları NH3
çözeltisi ile çok çözünen [Ag(NH3)ı]+ kompleks iyonu oluş­
turmaktadır.)
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

! 1 .ı 2:3: 4 5: 6 7:8 9 : 10 11 1: 12 • •
: E A;A:O;A:C. B:C. A:B B: E
1 <I t • <I o <I 1 .• • 1 t
ÜNiTE Ç ÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ

8 ÜNİTE TESTİ

1. CaF2 için Kçç değeri 4x1Q·12'dir. 4. Oda sıcaklığında doymuş PbBr2 çözeltisinde Br iyon derişimi
4x1Q-6 mol/L dir.
Buna göre CaF2'ün aynı sıcaklıkta 0,2 M KF çözeltisindeki
çözünürlüğü kaç molardır? Buna göre, aynı sıcaklıkta PbBr 2 'nin çözünürlük çarpımı
kaçtır?
A) 2x10·11 B) 2x10·1° C) ıx10·10
A) 3,2xıo-ıs B) ı,6xıo-ıs C) 3,2x1Q·17
C

D) ıxıo·8 E) ıxıo·6
"' D) 1,6x1Q ·19 E) 3,2x1Q·12
.o

s. Katısıyla dengede olan doygun PbCl2 çözeltisine sabit sıcak­


lıkta bir miktar NaCI çözeltisi ekleniyor.
2. A2 çözünen bir tuzun çözünürlük çarpımı Kçç,
Buna göre,
1. Sıcaklık
Derişim • Çözünürlük
il. Ortak iyon etkisi
ili. Çözücü miktarı
niceliklerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
----- [Pb2+]

D) ı ve ili E) 1, il ve ili Zaman Zaman Zaman


il 111

grafiklerinden hangileri doğru olur?


A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız ili
D) 1 ve ili E) ı, il ve ili

3. CaCO3'ün çözünürlük çarpımı 4xıo-10'dur. 0,04 M Ca{NO3)ı


çözeltisi ile eşit hacimde Na2CO3 çözeltisi karıştırılıyor. Çö­
kelme olabilmesi için Na2CO3 çözeltisi en az kaç molar ol­
malıdır?
A) ı,ıxıo-s B) 2,6xıo-s C) s,ıxıo-s
D) 2,4xl0·7 E) 4x1Q-8 6. 25°C'ta Al2(SO4h katısı için çözünürlük çarpımı
,
Kçç = 1,08xıo-2 s dir.
Buna göre 100 ml saf suda kaç mol Al2(S04h katısı çözünür?
A) ıxıo-6 B) 2x10"6 C) ıxıo·7
D) 2xıo·7

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
82
7. Katısıyla dengede olan doygun CaC0 3 çözeltisine; 10.
1. Sabit sıcaklıkta CaCl2 tuzu eklemek
il. Sabit sıcaklıkta CaC03 katısı eklemek ca2+ (suda)
111. Sıcaklığı değiştirmek soa·(suda)
C

işlemleri ayrı ayrı uygulanıyor.


>--"'
>.

Hangi işlemler sonucunda çözeltideki iyon derişimi değişir­


ken, çözünürlük çarpımı sabit kalır?
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
Yukardaki kapta CaS0 4 çözeltisi verilen denkleme göre den­
D) 1 ve il E) il ve 111 gededir.
Bu çözeltiye;
ı. Sıcaklığı artırmak
il. Na2S04 katısı ilave etmek
8. 100 ml 0,04 M Ca(N0 3)ı çözeltisi ile 300 ml 0,08 M Na2S04 111. Sabit sıcaklıkta saf su eklemek
çözeltileri karıştırılıyor. işlemlerden hangileri uygulandığında CaSO4'ın K
çç
değeri
azalır?
Son durumda dengeye gelen çözeltiyle ilgili,
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
1. CaS04 katısı çöker.
il. [SOa-l = 0,06 M olur. D) 1 ve il E) 1 ve 111
111. [Ca2+] = [SOa-]'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (CaSO4 için Kçç: Sxl0·5)
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) 1, il ve 111 11. 2x10·4 M NaBr çözeltisi ile eşit hacimdeki X M AgN03 çözel-
"' tileri karıştırılıyor.

AgBr'ün çökmeye başlayabilmesi için AgNO3 derişimi X en
9. Derişim (mol/L)
az kaç molar olmalıdır? (AgBr için Kçç : 4x1 Q·12)
A)2xıo-12 B) 4xl0·12 C)2xl0-8
D) 4xl0-8 E) 8xl0-8
2xıo·3 (Y""]

L-- - - - - - - - Zaman

Xn Y m tuzunun suda çözünmesi sırasında iyon derişimlerinin


zamanla değişimi grafikteki gibidir. 12. • Sıcaklık
• Ortak iyon
Buna göre,
• pH
1. Tuzun formülü XY2 'dir. • Basınç
il. Çözünürlük çarpımı 4xıo·9'dur. • Çözü nenin türü
111. Saf sudaki çözünürlüğü ıxıo-3 M'dır. Yukarıdaki faktörlerden kaç tanesi suda az çözünen bir ka­
yargılarından hangileri doğrudur? tının, saf sudaki çözünürlüğüne etki edebilir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111 A)S B) 4 C)3 0)2 E) 1

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

,•
1 2:3
-1 ' •
4 : 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12,
• 1 ' • •• O • • •• ,. 0 • •••• • ♦ •• I• ,O

C A:E,C - E:c A:A•• E:A


• • • • ' • • • • • • • • •• • .• • • ••
E:s:
• • ı• • • • • • • • ,
ÜNiTE ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ

8 ÜNİTE TESTİ

1. XBr2 ve YBr tuzlarının belirli bir sıcaklıktaki molar çözünür- 1 4. 100 ml 0,4 M KF çözeltisi ile 100 ml 0,2 M Mg(NO3 )ı çözel­
lükleri aynıdır. tisi karıştırılıyor.
Buna göre, Çökme tamamlandıktan sonra,
1. Doymuş çözeltilerinde Br- derişimleri eşittir. 1. F - derişimi 2xl0·4 M'dır.
il. Çözünürlük çarpımları eşittir. ıı. K+ derişimi 0,2 M'dır.
111. Doymuş çözeltilerindeki x2+ ve y+ derişimleri bir birine "' 111. NO3 derişimi 0,1 M'dır.
.o
eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? (MgF2 için Kçç = 4xl0·12'dir.)
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) ı ve il
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111
D) ı ve 111 E) il ve 111

2. ıxıo-G M Ca2+ iyonları içeren 500 ml'lik sulu çözeltiye kaç S. caco3 için Kçç değeri 49xıo-10'dur. 1 litrelik doygun caco 3
gram NaOH katısı eklenirse, Ca(OH)ı katısı çökmeye baş­ çözeltisinden sabit sıcaklıkta 500 ml su buharlaştırılıyor.
lar? {Ca(OH)ı için Kçç = 4xıo· 12, NaOH: 40 g/mol, katı eklen­
Buna göre kaç miligram CaCO3 katısı dibe çöker? (CaCO3:
mesi çözeltinin hacmini değiştirmiyor, sıcaklık sabit)
100 g/mol)
A) 0,02 B) 0,04 C) 0,06 D) 0,08 E) 0,10
A) 3,5 B) 7 C) 35 D) 70 E) 140

3. Eşit hacim ve derişimli AgNO3 ve K2SO4 çözeltileri karıştırıldı­


ğında çökelme gözleniyor.
6. Oda sıcaklığında 1 L doymuş CaBr2 çözeltisinde Br- iyon de­
Çökelme tamamlandığında iyonların derişimleri aşağıda­ rişimi X M'dır.
kilerden hangisinde doğru olarak kıyaslanmıştır? (Ag2SO4
suda çok az çözünen bir tuzdur.) Buna göre,

A) K+ > NO3 > SOa- > Ag+ 1. CaBr2 'nin saf sudaki çözünürlüğü X M'dır.
il. Çözünürlük çarpımı Kçç = x3/2'dir.
B) K+ > NO3 > soı- = Ag+
111. Çözeltiye sabit sıcaklıkta 1 L saf su eklenirse çözünürlük
C) NO3 = K+ > soı- = Ag+ 2 katına çıkar.
D) NO3 > K+ > Ag+ > so a- ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) K+ > NO3 > Ag+ > Soa- A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_168_


TEST
83
7. 10. Mol sayısı
Dibinde katısı olmayan doygun X2 Y 3 çözeltisi ısıtılıyor.
Sistem dengeye ulaştıktan sonra;
1. Dibe bir miktar X2 Y3 katısı çöker. 2x104 •··

il. Çözelti, aşırı doymuş hale gelir.


"'
111. X2 Y3 katısının çözünürlüğü artar. .o lx104 ------ xn+
iV. X2 Y3 katısının çözünürlük çarpımı (Kçç) azalır.
yargılarından hangileri doğru olur? �- - - - - - -► Zaman
A) 1, il ve iV B) 1, il ve 111 C) il ve iV
Xm Y n tuzunun sudaki çözeltisi hazırlanırken iyonların mol sa­
D) Yalnız ı ı
E) ve iV yısı grafikteki gibi değişmektedir.
Çözeltinin hacmi 2 litre olduğuna göre, tuzun çözünürlük
çarpımı (Kçç) kaçtır?
A) sxıo-13 B) 2,Sxl0·12 C) 2x1Q·8
D) sxıo-s E) 2xıo-1

8.

11. 6 M AgNO3 çözeltisi ile 2 M Na3 PO4 çözeltisi eşit hacimde


karıştırılıyor.
Buna göre,
Sabit sıcaklıkta katısı ile dengede bulunan doygun Ag3 PO4 1. Na+ iyonlarının derişimi 3 M'dır.
çözeltisi için, il. Ag+ iyonlarının derişimi 3 M'dır.
1. Ag3 PO4'ün çökelme hızı, çözünme hızına eşittir. 111. Çözeltide yalnızca Na+ ve NO3 iyonları bulunur.
il. İyon derişimleri [Ag+] = 3 [PO�-ı şeklindedir. yargılarından hangileri doğrudur? (Ag3PO4 için Kçç = 2,7xl0·19)
A) Yalnız ı
+
111. Molar çözünürlüğü Ag iyon derişimine eşittir. B) Yalnız il C) Yalnız 111
yargılarından hangileri doğrudur?
D) ı ve il E) il ve 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il ı
C) ve il

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

9. XY2(k) =� X +(suda) + 2Y-(suda)


2 LlH > O 12. XY2(k) =� x 2+(suda) + 2Y- (suda)+ ısı
Suda az çözünen XY2 tuzunun çözünme denklemi yukarıdaki XY2 tuzunun suda çözünme denklemi yukarıdaki gibidir.
gibidir.
Dibinde katısı bulunan XV2 çözeltisine,
Buna göre, katısıyla dengede olan doygun XV2 çözeltisinin sı­
caklığı arttınldığında, 1. Çözeltiyi ısıtmak

1. XY2 nin çözünürlüğü


il. Su ilave etmek
ıı. x2+ ve Y- iyonlarının derişimi 111. Suda çok çözünen ZY tuzu ilave etmek

111. Çözünürlük çarpımı (Kçç)


işlemlerinden hangileri tek başına uygulandığında XY2 tu­
zunun çözünürlüğü azalır?
niceliklerinden hangilerinin değerinde artma olur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il ı
C) ve il
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
ÜNiTE ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ

8
1. 4. AgCl(k) =� Ag (suda)+ cı-(suda)
+

Tepkimesine göre sabit sıcaklıkta katısıyla dengede doygun


AgCI çözeltisinde bir miktar Nacı katısı çözülüyor.
AgCl(suda)
Buna göre,

AgCI ı. cı· derişimi artar.


il. Çözünürlük çarpımı Kçç artar.
Suda endotermik olarak çözünen AgCI nin katısı ile denge­
111. AgCl(k)mol sayısı azalır.
deki çözeltisine;
yargılarından hangileri doğrudur?
1 . Su ilave etmek
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
il. Nacı ilave etmek
111. Çözeltiyi ısıtmak D)1 ve il E)lve lll

işlemlerinden hangileri ayrı ayrı uygulandığında dipteki


katı AgCI miktarı değişir?
5. Cul(k) =� c u (suda)+ı-(suda)
+
Kçç = 1x10·8
A)Yalnızı B)Yalnız 111 C)ilve 111
Cul2(k) Cu+(suda)+ 2I-(suda) Kçç = 4x10·12
D)1ve 111 E)1,ilve 111
Cul ve Cul2(k) katılarının oda sıcaklığında sudaki çözünme
tepkimeleriverilmiştir.

Bu iki tuzun saf suyla hazırlanmış doygun çözeltileriyle ilgili,


1. Çözünürlükleri eşittir.
il. Her iki çözeltide ı- derişimleri eşittir.
111. Birim hacimde çözünen katı kütleleri eşittir.
2. 25 °C'da PbBr2 tuzunun çözünürlük çarpımının değerini bu-
labilmek için, yargılarından hangileri doğrudur?

1. Doygun çözeltisindeki Br- iyonlarının molar derişimi A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
il. PbBr 2 tuzunun molarite (mol/L)cinsinden çözünürlüğü D)1ve il E)1 ve 111
111. Doygun çözeltisinde çözünen PbBr 2 tuzunun mol sayısı 6. °
25 C'de belirli bir miktar Ag2C 2O4 tuzu ile dibinde katısı bu­
yukarıdaki niceliklerinden hangilerinin tek başına bilinmes lunan 100 mililitrelik çözelti hazırlanıyor. Bu çözelti hazırla­
yeterlidir? nırken tuzun ortamaverdiği iyonların toplam mol sayısı gra­
fikte gösterilmiştir.
A)Yalnızı B)Yalnız il C)1 ve il
Mol sayısı
D)ilve 111 E)1,ilve 111

1,s.10·2 .. ... • ..

3. CO2(g)+ H2O(s) =� H2CO3(suda)+ ısı


Denge tepkimesinde,
ı. Sıcaklığı arttırmak ..___ _ Zaman
________
il. Basıncı arttırmak
111. Su eklemek Buna göre,
işlemlerinden hangileri ayrı ayrı uygulandığında CO2 gazı­ 1. Çözelti 2 gram Ag 2c 2o4 katısı ile hazırlandıysa dipteki
nın çözünürlüğü azalır? katı kütlesi 0,48 gramdır.
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111 il. Ag2 c 2o4 tuzunun aynı sıcaklıktaki çözünürlük çarpımı

D)lve ll E)l,llve lll s.ıo·70dir.


111. Ag2c 2o4 tuzunun aynı sıcaklıktaki çözünürlüğü 4,56 g/L'dir.
yargılarından hangileri doğrudur? (Ag2C2 O4 = 304 g/mol)
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)1 ve il

D)lve lll E)ilve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI I_170_


TEST
84
7. Katısıyla dengede olan doygun Al(OH)3 çözeltisi üzerine sabit 10. Çözünürlük (mol/L)
sıcaklıkta bir miktar NaOH çözeltisi ekleniyor.

Buna göre,
1. Al(OHl3 katısının miktarı artar. 2xıo·3
il. Ai3+ iyon derişimi azalır.
111. Kçç değeri azalır. "'
.o
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
30
D) 1 ve il E) 1, il ve 111
MgF 2 tuzunun saf sudaki çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi
grafikteki gibidir.

30°C'de MgF2'nin çözünürlük çarpımı Kçç'nin değeri nedir?


A)3,2x10-9 B)3,2xıo-s C)1,6xl0-9
D)1,6x10-s E) 8x10-s

8.
11. MgF2 için çözünürlük çarpımı, Kçç değeri 7xl0·9 dur. 0,1 M
S03 gazının sudaki çözünme tepkimesi yukarıda verilmiştir. NaF çözeltisine Mg2+ iyonu içeren çözelti ekleniyor.
Buna göre doygun SO3 çözeltisinin sıcaklığı arttırılırsa, Çökelmenin başlaması için Mg2+ iyonunun derişimi en az
ı. Çözeltinin pH'ı artar.
kaç molar olmalıdır? (Katı eklenmesi çözeltinin hacmini de­
ğiştirmiyor.)
il. S03'ün çözünürlüğü azalır.
A)1,4xl0-7 B)lxl0-7 C) 7xl0-7
111. Denge ürünler yönüne kayar.
yargılarından hangileri doğru olur? D) 7x10-s E)7x10-9

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

ı
D) ve il E) ı, il ve 111

12. Bir XY tuzunun farklı sıcaklıklardaki çözünürlük çarpımı (Kççl


değerleri aşağıda verilmiştir.

Sıcaklık
9. Oda sıcaklığında 250 ml suda en fazla 0,185 gram X(OH)ı
katısı çözünmektedir. T1 4.10"6
T2 9.10·4
Aynı sıcaklıkta X(OH)2'nin çözünürlük çarpımı Kçç = 4xl0·6
olduğuna göre, X'in atom kütlesi kaçtır? (H: 1, O: 16 g/mol) Buna göre XV tuzu ile ilgili,
A)19 B)24 C)40 0}56 E) 76 1. T 1 > T2 ise çözünürlüğü endotermiktir.
il. T 1 sıcaklığındaki molar çözünürlüğü 2.ıo·3 'tür.
111. 1 litre doygun çözelti T2'den T 1'e soğutulduğunda
(T2 > T1) 2,8.10·2 mol XY tuzu çöker.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

: 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11; 12
: E C;A:A:A:A.D:D C:B C:D
•1 .ı 1 1 t o t t -• 1 • 1 - •
ELEKTROKİMYA
ÜN�TE
1
ısı
1. Bir redoks tepkimesiyle ilgili, aşağıda verilenlerden hangisi yan­ 4. 1. MgC03 MgO + C02
lıştır? il. N2 + 3H2 -- 2NH3
A) Elektron alan atom indirgenir.
B) Elektron veren atom indirgendir. "' Yukarıdaki tepkimelerden hangileri redoks (indirgenme -
yükseltgenme) tepkimesidir?
C) İndirgenen atomun değerliği azalır. "'
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111
D) Yükseltgen atomun değerliği artar.
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
E) Toplam elektron sayısı korunur.

5. x2+ iyonu x5+ iyonuna dönüştüğünde,


2. 1. HN03
il. N02 1. 3 elektron vermiştir.
111. NH3 il. İndirgenmiştir.
Yukarıdaki bileşiklerde bulunan azot atomlarının aldığı de­ 111. Yükseltgen olarak davranmıştır.
ğerlikler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiş­ yargılarından hangileri doğrudur?
tir?
A) Yalnız 1 B} Yalnız il C) 1 ve il
il 111 D) ı ve 111 E) 1, il ve 111
A) +5 +2 +3
B) +5 +4 -3
C) +3 +4 -3
D) +3 +2 -3
E) +4 +3 +3

6.
Denkleştirilmiş olarak verilen tepkime için, aşağıdakiler­
3. Bir redoks tepkimesinde, den hangisi yanlıştır?
ı. Atomların türü ve sayısı A) Redoks tepkimesidir.
il. Toplam elektron sayısı B) Cr2o�- deki Cr'nin yükseltgenme basamağı +6'dır.
111. Toplam iyon yükü
C) ı· indirgendir.
niceliklerinden hangileri korunur?
D) ı mol Cr6+ iyonu 6 mol elektron almıştır.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111
E) Tepkime bazik ortamda gerçekleşmiştir.
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_172_


TEST
85
7. 502 +Cl2 +8HI -- X + 2H20 + 2HCI +412 10.
Yukarıda verilen redoks tepkimesinde yer alan; Yukarıda verilen tepkime en küçük tam sayılarla denkleşti­
rildiğinde P'nin katsayısı kaç olur?
1. X'in formülü
il. X'deki kükürt atomunun değerliği A)l B) 2 C)3 D)4 E) 5
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
"'
.o
il
A) 502 +4
B) H25 -2
11. KMn04 +HCI --+ KCI + MnCl2 +Cl2 +H20
C) H 2503 +4
Tepkimesi en küçük tam sayılar ile denkleştirildiğinde
D) H25 +2 H2O'nun kat sayısı kaç olur?
E) 512 -2 A) 3 B) 5 C)7 D)8 E) 10

12.
Yukarıdaki denkleştirilmiş tepkimesiyle ilgili;

8. Fe2+(suda) + Cu2+(suda)-- Fe3+(suda) + cu+ (suda) ı. İndirgenme yarı tepkimesidir.


il. N03 yükseltgen özellik gösterir.
Tepkimesiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
111. 1 mol N03 iyonu 3 tane elektron almıştır.
A) Fe2+ yükseltgenmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
B) Cu2+ indirgenmiştir.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il ı
C) ve il
C) Toplam iyon yükü korunmuştur.
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
D) Tepkimede alınan elektron sayısı verilen elektron sayısı­
na eşittir.
E) Fe2+ yükseltgendir.

13. Aşağıdaki maddelerden hangisi redoks tepkimelerinde


yükseltgen olarak davranmaz?
B) Cr2or C) N03
A) Mn04
D)02 E) F"

9• 1. 5023--- 5042-
il. Fe3+ Fe2+
111. OH- 02 +H20
Yukarıda verilen yarı tepkimelerden hangileri yükseltgen­
14. Aşağıdaki redoks tepkimelerinin başlaması için gerekli olan
me yarı tepkimesidir?
minumum enerji sağlanıyor ve tepkime başlatılıyor.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
Buna göre hangi tepkime istemsizdir?
D) ı ve 111 E) ı, il ve 111
A) 2Fe + 3/202 Fe203
"'
B) C+Oı C02
"' C) N2 +02 2NO
o D) Mg + 2HCI MgCl2 +Hı
E) 2H2 +02 2H20

(mJ : 1
:o
i ..
2 : 3 4: 5 : 6 7 : 8 9: 10 11: 12 13: 14
1 1 • t 1 • t

B;E D;A:D;B:E. D:C, D:C E:C


o 1 1 O 1 -· • 1 • •
ELEKTROKİMYA
ÜN TE

1
1. Bir kimyasal tepkimede X atomu indirgendiğinde, 4. Aşağıdakilerden hangisi indirgenme - yükseltgenme tepki­
mesi değildir?
1. Elektron almıştır.
il. Değerliği azalmıştır. A) Fe + Cu504 Fe504 + Cu

111. Yükseltgen olarak davranmıştır. "'



B) HCI + NaOH Nacı+ H20
yargılarından hangileri doğrudur? "' C) FeS + 0 2 Fe 20 3 + 502
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
"'
.o D) Cu + N03 Cu2+ + NO
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 E) Sn2+ + Cr2o�- Sn4+ + Cr3+

2. NH 4N03 bileşiği suda çözündüğünde, 5. Bir redoks tepkimesinde yer alan maddelerle ilgili aşağıda­
ki açıklamalardan hangisi doğrudur?
NH4 N03(suda)--+ NH4(suda) + N03(suda)
A) Yükseltgenen madde elektron alır.
denklemine göre iyonlaşmaktadır.
B) Değerliği azalan madde indirgendir.
Buna göre NH4NO3 bileşiğindeki N atomları sırasıyla hangi
değerlikleri almıştır? C) Yükseltgen, elektron alır.
A) +3, +5 B) -3, +5 C) +3, -3 D) İndirgen maddenin değerliği azalır.

D) -3, +3 E) +5, -3 E) Yükseltgen, değerliği artan maddedir.

6. 3C + 4HN0 3 --+ 3C02 + 4NO + H20

3. 5Fe2+ + X + 8H+--+ 5Fe3+ + Mn2 + + 4H20 Tepkimesinde indirgenen ve yükseltgenen atomlar aşağı­
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Denkleşmiş tepkimesine göre,
İndirgenen Yükseltgenen
1. X, Mn04'tür.
il. X bileşiği indirgendir. A) C N

111. Fe2+ yükseltgenmiştir. B) C o


yargılarından hangileri doğrudur? C) N C
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 D) N H
D) 1 ve il E) 1 ve 111 E) H o

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI 1_174_


TEST
86
7. 2NF 3 + 2AICl3--... 2AIF3 + X + 3CI2 10. 1. (CIO3 f--... Ci3+
Tepkimesiyle ilgili, il. 502 503
111. P2O 4 P2O3
1. X'in formülü N2'dir.
Tepkimelerinden hangileri indirgenme yarı tepkimesidir?
il. N yükseltgenmiştir.
B) ı ve il
C

111. AICl3 indirgendir. "'


>.

>-
A)Yalnız 1 C)lve lll
yargılarından hangileri doğrudur? "'
.o D)il ve 111 E) ı, il ve 111
A} Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E)il ve 111

8. Aşağıda verilenlerden hangisi indirgenme - yükseltgenme 11. 2KMnO4 + 16HCI--+ 2KCI + 2X + 8H2O + SCl2
olayı değildir?
Yukarıda denkleştirilmiş olarak verilen tepkimede yer alan
A) Suyun elektrolizi X bileşiğindeki metalin yükseltgenme basamağı kaçtır?
B) Demirin oksitlenmesi A)+2 B)+4 C} +5 D)+6 E) +7
C) Azot ve hidrojen gazlarının birleşerek amonyak oluştur­
ması
D) Karbon elementinin yanarak CO2 oluşturması
E) CaCO3 bileşiğinin ısıtıldığında CaO ve CO2'e parçalanması

12.
9.
Tepkimesiyle ilgili,
Tepkimesi ve tepkimede yer alan maddelerle ilgili,
1. Zn indirgen olarak davranmıştır.
1. En küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde H2O'nun kat­ il. Tepkimeye giren tüm N atomları indirgenmiştir.
sayısı 4 olur.
111. En küçük tamsayılarla denkleştirildiğinde H2O'nun katsa­
il. 0,3 mol Cu metali 0,8 mol HNO3 ile tepkimeye girer. yısı 6 olur.
111. HNO3 yükseltgen asittir. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
A)Yalnız il B) Yalnız 111 C) ı ve il
D) 1 ve 111 E} 1, il ve 111
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
1 .ı 1 1 • <I o 4 t j 1 • 1 - •

:E B;C:B.C:C.D:E E;C A:D


ELEKTROKİMYA

ı - - - + ı-
1. 1. HS04 4. SıO + 210 3 + 4CI + 2H _
3 ___. 2S0 4 + 2X + H20
il. H2S Yukarıda verilen denkleşmiş tepkimede X ile gösterilen
111. H2S03 madde aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıdaki iyon ve bileşiklerdeki S'nin değerlikleri arasın­ A)HCI B)ICl2 C)sat E) ICI 2
daki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
(ıH, gO)
"'
.o
A) 1> 111> il 8)1=111>11 C) 1> il> 111
D)ll>lll>I E) 111> 1> il

s. Al(k)+ 3X(suda) -- K3AI03(suda} + - H2(g)


2
Tepkimesiyle ilgili; Yukarı verilen redoks tepkimesiyle ilgili;

1. Heterojen bir tepkimedir. 1. X'in formülü KOH'tır.


il. Redoks tepkimesidir. il. X'teki H atomları yükseltgenmiştir.
111. Atom sayısı artmıştır. 111. Homojen bir tepkimedir.

yargılarından hangileri doğrudur? verilenlerden hangileri yanlıştır?

A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il A) Yalnız I B) Yalnız 111 C) 1 ve il

D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 D) 1 ve 111 E) il ve 111

6. 3Zn + 2 N03 + xH+ ___. 3Zn2+ + 2 NO + yH2 0


3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde oksijen diğer bileşikler­
Redoks tepkimesiyle ilgili;
dekinden farklı bir değerlik almıştır? {6C, 7N, 80, 19K, 20Ca,
26Fe) 1. x = 2y'dir.
A) N203 B) FeO C)CO D) Ca0 2 E) K2 0 il. N03 indirgendir.
111. Zn yükseltgenmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111
D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_176_


TEST
87
7. (NH4)ıCr04 bileşiğindeki N ve Cr'nin değerlikleri aşağıdaki­ 10. 3Cu + 8HN03-+ 3Cu(N03)ı +2NO +4H20
lerden hangisinde doğru verilmiştir? (ıH, 80)
Yukarıda verilen denkleşmiş redoks tepkimesine göre,
N Cr 1. HN03'deki N'un değerliği +S'dir.
A) +3 +4 "'

il. Cu elektron vermiştir.
B) +3 +6 "'
>.
111. HN03 indirgendir.
"' yargılarından hangileri doğrudur?
C) -3 +6
D) -3 +4 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
E) -4 +4 D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111

8. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi redoks tepkimesi değil­ 11. K2Cr207 + HCI -- KCI+ CrCl3 + H20 + Cl2
dir?
Yukarıda verilen redoks tepkimesi denkleştirildiğinde
A) C3Hg02 +402 3C02 +4H20 ürünlerin katsayıları toplamı kaç olur?
B) Ca02 + ısı CaO+l/202 A)4 B) 7 C) 9 D)14 E) 17
C) Zn+ H2S04 ZnS04 + Hı
D) KCI03 KCI +3/202
"'
E) KOH+ HN03 KN03 + H20
"'
>-
"'

12. Asidik ortamda H2O2 ile K2Cr2O7 tepkimeye girerek Cr3+ ve


9. 02 gazı oluşuyor. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi
Yukarıdaki denkleştirilmiş redoks tepkimesiyle ilgili; yanlıştır?

1. CI02 hem yükseltgen hem de indirgen olarak davranmış­ A) H202'de oksijenin değerliği -l'dir.
tır. B) K2Cr207'de oksijenin değerliği -2'dir.
11. OH- yükseltgendir.
C) K2Cr20/de Cr'nin değerliği +6'dır.
111. Toplam elektron sayısı korunmuştur.
D) K2Cr207'de Cr indirgenmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
E) H 202'de hidrojen yükseltgenmiştir.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) il ve 111 E) 1 ve 111
ELEKTROKİMYA

ı. Bir elektrokimyasal pille ilgili, 4.


1. Katotta indirgenme yarı tepkimesi olur.
Tuz köprüsü
il. Dış devrede elektronlar anottan katoda doğru göçer.
Pt Cu
111. Tuz köprüsünde bulunan katyonlar indirgenme olan yarı
hücreye göçer.
C
Fe3•(suda) Cu2•(suda)
"'
>.

>- 50¾-{suda)
Fe2•(suda)
yargılarından hangileri doğrudur? "'
.o soı·(suda) ___.,
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
Şekildeki pilde elektron akımı bakır elektrottan platin elekt­
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 roda doğrudur.

Buna göre,
1. Fe3+ + e -- Fe2+

2. il. Fe2+ -- Fe3+ + e


111. Cu(k)-- Cu2+ + 2e
Tuz köprüsü
A B
tepkimelerinden hangileri bu pildeki yarı pil tepkimesi ola­
• bilir?
A)Yalnızı B)Yalnız il C} Yalnız 111

D) il ve 111 E)lvelll
1 M A2+ 1 M s2•

Yukarıdaki pil sisteminde zamanla B elektrodunun kütlesi 1 5. Mg2+ + 2e· --. Mg{k) E0 =-2, 37 V
arthğına göre,
zn2+ + 2e· --+ Zn(k) E0 = -O, 76 V
1. B elektrodu anottur.
Yarı tepkimeleri ve potansiyelleri verildiğine göre Mg-Zn
il. A2+ derişimi zamanla azalır. pilinin standart pil gerilimi (potansiyeli) kaç volttur?
111. A metali B'den daha aktiftir.
A}-1,61 B)+1,61 C)
-3,13 D) +3,13 E)+2,37
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) ı ve 111 E) il ve 111
6. /-.
V
'---
Tuz köprüsü
,,�-v,
--.....ı-- Zn Cu
3. � ----t,
'-.-✓
- - -
� ,. •
Tuz köprüsü
A B
• •

E0 = +0,76 Volt
2+
Zn(k)-�> Zn (
suda)+ 2e·
1 M A2• 1 M B2• Cu(k) > Cu
2+
(
suda)+ 2e· E0 =-0,34 Volt
1. Kap 2. Kap
Yukarıda verilen pil sistemi için;
Yukarıdaki pil sisteminde elektronlar dış devrede Adan B ye 1. Zn elektrot anottur.
doğru gittiklerine göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 11. Dış devrede elektronlar, Cu elektrottan Zn elektroda
A) ı. kapta A2+ derişimi zamanla artar.
doğru hareket ederler.
111. Tuz köprüsünde katyonlar, Cu(NO3 )ı çözeltisine doğru
B) A elektrodu anottur. hareket ederler.
C) Tuz köprüsünde katyonlar il. kaba doğru göçer. yargılarından hangileri doğrudur?
D} B elektrodunda indirgenme olur. A)Yalnızı B) Yalnız il C} Yalnız I il
E) A metalinin indirgenme potansiyeli B metalininkinden bü­ D) 1 ve il ı
E} ve 111
yüktür.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_178_


TEST
88
7. X ve Y'nin indirgenme gerilimleri şöyledir;
10.
+
x (suda) + e- > X (k) E 0
= -O,25 V
Tuz köprüsü
2+
y (suda) + 2e- -• Y(k) E0 = -O,80 V Ni Ag
,_
Buna göre X ve Y ile oluşturulan X - Y piliyle ilgili aşağıdaki­ C

lerden hangisi yanlıştır? "'



>-- �
2+
A) Çözeltideki y iyonlarının derişimi artar.
1 M Ni(NO3)ı 1 M HCI
B) X elektrodu katottur. 1. Kap il. Kap

C) Dış devrede elektronlar X'ten Y'ye doğru hareket eder. Ni2+ + 2e- • Ni(k} E0 = -0,25 Volt
D} Y elektrodun kütlesi zamanla azalır. +
2H + 2e- > H 2(g} E0 = 0,00 Volt
E) Standart pil potansiyeli +0,55 V tur. E0 = +0,80 Volt
+
Ag + e- > Ag(k)

Yukarıdaki elektrokimyasal pille ilgili aşağıdakilerden han­


gisi yanlıştır?
A} Pil gerilimi 0,25 volttur.
2+
B) Ni iyonlarının derişimi zamanla artar.

C) Ag elektrodun kütlesi değişmez.


8. Al - Ni pilinin standart gerilimi 1,41 volttur. D) il. kapta H2 gazı açığa çıkar.
Bu pilde, E} Ni elektrodun kütlesi zamanla artar.
Ni2+ + 2e--- Ni(k) E0 = -0,25 Volt

tepkimesi ile nikel açığa çıkmaktadır.

Buna göre,
1. Ni, Al den daha aktiftir.
il. Al - Ni pilinin katodunda Al metali açığa çıkar.
111. Al3+ + 3e- -- Al (k) tepkimesinin standart gerilimi;
-1,66 Volttur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D} 1 ve il E} 1 ve 111

11. � ---ı
✓......-
V ,
,f--- -

\._,

Tuz köprüsü
Zn Zn

1 M Zn(NO3)ı 0,1 M Zn(NO3)ı


1. Kap il. Kap
9. 1. u+ + e- Li 0
E = -3, 045 V
0
il. F2 + 2e- 2F- E = +2I870 V Yukarıda verilen pil sistemi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
0
111. Cl2 + 2e- 2cı- E =+1I 359 V
A) il. Kap, anottur.
2+
iV. Mg + 2e- Mg E0 = -2, 363 V
Yukarıda yarı pil tepkimeleri ve pil potansiyelleri verilen
B} ı. Kapta, Zn 2+
iyonlarının derişimi zamanla azalır.

elementler ile oluşturulacak bir pilin standart pil gerilimi C) Tuz köprüsündeki katyonlar, 1. Kaba doğru hareket ederler.
en fazla kaç volt olabilir? 2+
D} Çözeltilerdeki zn iyonlarının derişimleri eşitleninceye
A} 4,229 B) 1,686 C) 5,915 kadar pil çalışır.

D} 5,408 E) 8,960 E} 1. Kaba, saf su ilave edilir ise pil gerilimi artar.
ELEKTROKİMYA
ÜN�TE
2
1. 4. �- ---
- ' V ı--- ­
-
'-._/
Tuz köprüsü Tuz köprüsü
Ag Ag Zn Cu
"'

C

"'
>-
"'
.o
1 M 100 ml 2 M 200 ml 1 M Zn(N03)ı
AgN03(suda) AgN03(suda) 1. Kap
1. Kap il. Kap
Zn(k)+ cu 2+(suda)== Cu(k) + zn2+(suda)
Sabit sıcaklıkta şekildeki pilin gerilimini sıfır yapmak için
Pil tepkimesi ve standart pil potansiyeli verilen sisteme,
sabit sıcaklıkta aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanma­
lıdır? 1. Sabit sıcaklıkta 1. kaba saf su eklemek
A) il. kaba 200 ml saf su eklemek il. Sabit sıcaklıkta 2. kaba Cu(N03)ı katısı eklemek.
ili. Sıcaklığı arttırmak
B) 1. kaba 100 ml saf su eklemek
işlemlerinden hangileri uygulanırsa pil potansiyeli artar?
C) 1. kaba 2 M'lık 100 ml AgN03 çözeltisi eklemek
A) Yalnız I B) 1 ve il C) ı ve 111
D) il. kaba 1 M'lık 200 ml AgN03 çözeltisi eklemek
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
E) il. kaptan 100 ml su buharlaştırmak
.-- ',--v·-..-
- -
5.
,__./.... - -
­
Tuz köprüsü
Ni

2. Pb{k)/ Pb2+(1 M)// Cu 2+(0,1 M) / Cu (k) Epil = +0,46 V


Yukarıda verilen pil şemasıyla ilgili,
1. Pb elektrot anottur. X M H• 0,1 M Ni2•
il. Galvanik hücredir.
2H+(suda)+ 2e· ---->- H 2(g) Eınd = 0,00V
111. Ehücre = Ehücre;dir.
yargılarından hangileri doğrudur? Ni2+(suda) + 2e· -� Ni(k) Eınd = -0,25V

A) Yalnız I B) Yalnız il C)Yalnız 111 Yukarıdaki galvanik hücrenin pil potansiyeli 0,10 V olduğu­
na göre katot çözeltisinin pH'ı kaçtır?
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
A) 1 B) 2 C)3 D)4 E) 5

6. � ----i,
,-.V ,ı-- -­
,_/
Tuz köprüsü
3. �- --..-v ' •ı--- � X y
-
'·-· ' ., .
Tuz köprüsü
Zn(k) 1. Kap il. Kap

1 M X2• 1 M yı+

0,01 M Ag· 0,1 M zn2• Yukarıdaki pilde X elektrot anot olduğuna göre, aşağıdaki­
lerden hangisi yanlıştır?

EAg+/Ag = +0,80V A) Y elektrotun kütlesi artar.

Ezn2+/zn = -0, 76V B) 1. kaptaki x2+ derişimi zamanla artar.

Yukarıda verilen sistemin pil potansiyeli kaç volttur? C)X elektrotun kütlesi azalır.

A)+1,56 D)-1,47 D) Dış devrede elektronlar Y den X e doğru göçer.


B)-1,56 C) +1,47 E) +1,65
E)Tuz köprüsündeki anyonlar 1. kaba doğru hareket eder.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
89
,,---
7. 'V 9. Li - Al pilinin standart pili gerilimi1,38 volttur.
\ ,/
_
Bu pilde,
Tuz köprüsü
Ag Ni
Al3+( suda) + 3e -- Al(k) E0 =-1,67V
• � • �
-
tepkimesine göre alüminyum açığa çıkmaktadır.

Buna göre,
1 M AgNO3 1. Li, Al den daha aktiftir.
il. Li - Al pilinde Li elektrotta indirgenme olur.
2+
Ni{k) • Ni ( suda) + 2e· E0 =+0, 25 volt 111. u+ + le -- Li( k) tepkimesinin standart gerilimi -3,05
Ag (k) )ı
+
Ag (suda) + e• E0 =-0,80 volt V'tur.
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıda verilen pil sistemi için,
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
ı. Pil tepkimesi
+ 2+
Ni(k) + 2Ag ( suda)-- Ni ( suda) + 2Ag (k)'dir. D) 1 ve 111 E) il ve 111
il. Standart pil potansiyeli1,05 volttur.
111. Ag elektrodun kütlesi zamanla artar.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

10. zn2+ + 2e· -- Zn{k) E0 = -O,76V


Al3+ +3e· -- Al{k) ,
E0 =-167V

Yukarıda verilen yarı pil tepkimelerine göre Zn - Al pilinin
standart pil gerilimi kaç volttur?
8.
-,
_ ___,\_y;,--- -
� A) 0,91 B) 2,42 C)0,76 D)1,66 E)1,04

Tuz köprüsü
Pb Ag
• •
25 °C
1 atm

1 M AgNO3

2+
Pb(k) • Pb (suda) + 2e- E0 =+0,12Volt
+
Ag (k)-• Ag ( suda) + e · E0 =-0,80Volt

Yukarıdaki Pb - Ag pili için;


11. Bir elektrokimyasal pille ilgili;
1. Standart pil gerilimi0,68 volttur.
1. Anotta yükseltgenme olur.
il. Pb yarı piline sabit sıcaklıkta saf su eklenirse pil gerilimi
il. indirgenmenin olduğu elektrotta aşınma olur.
artar.
111. Çözeltideki yük dengesi tuz köprüsü yardımıyla korunur.
111. Ag yarı piline Na2S katısı ilave edilirse pil gerilimi azalır.
yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
yargılarından hangileri doğrudur? (Ag2S suda çözünmez)
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve 111 E) il ve 111
D) ı ve il E) il ve 111


ı:
i
2 : 3
1 •
4:
o
s ,ı
G: 7
1 .•
8: 9
1 -·
ıo: ıı
1 - •

,A;D:C.B:C.D:E,E:D A:B
ELEKTROKİMYA
ON TE

2
1. - ------< --:'\
V ,-- -
� 3. Zn - Fe pili için toplam pil tepkimesi;
__.,
Zn (k) + Feı+-- znı+ + Fe (k) E0 = +0,34 V
Tuz köprüsü
Ag Fe - Cu pili için toplam pil tepkimesi;

Fe(k) + cuı+ --+ Fe2+ + Cu (k) EO = +0,76 V


1. Kap 2.Kap
"'
olduğuna göre Zn - Cu pilinin standart pil gerilimi kaç volt­
.o tur?
1 MZn2• 1 MAg•
A) -0,46 B) +0,46 C) 0,00 D) -1,10 E) +1,10
Ag+ + e -
- Ag(k) E0 = +OI80 V

znı+ + 2e Zn(k) EO = -O 76 V 1

Verilen pil için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


A) Pil gerilimi 1,56 volttur.

B) 1. kapta zamanla znı+ derişimi azalır.

C) Dış devrede elektronlar Zn elektrottan Ag elektrota doğru


akar.

D) Zn elektrodu anot, Ag elektrodu katottur.

E) Ag elektrodu indirgenmenin olduğu elektrottur.


4. Elektrokimyasal bir pilde tuz köprüsünün görevi için;
1. Anot ve katot çözeltilerinde elektriksel yük dengesini sağ­
lar.
il. Çözeltiler arasında madde geçişini sağlar.
ili. Pil çalışırken, pil potansiyelinin artmasını sağlar.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) 1 ve ili C) 1 ve il

D) 1, il ve ili E) il ve ili

2. ,,--
- -- V .-- -

.___,,
Tuz köprüsü
Cu Ag
,, •

lM HCI 1 M HCI

ı+
cu (
suda)+ 2e· > Cu ( k) E0 = +O1 34 V
+
2H (suda)+ 2e· > Hz (g) E 0 = 0,00 Volt
+
Ag ( suda) + e· > Ag(k) E 0 = +O 80 V
5. Bakırdan yapılmış bir elektrodun standart hücre gerilimi­
Yukarıdaki pil sistemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğ­ nin ölçülebilmesi için;
rudur?
1. Hidrojen elektrotta 25oC'de H ı gazının basıncı 1 atmos­
A) Ag elektrodun kütlesi artar. fer olmalıdır.
B) Cu elektrodun etrafında Hı gazı oluşur. il. Bakır metalinin elektrodu 1 M cuı+ çözeltisine batırılmış
olmalıdır.
C) Pil gerilimi -0,46 volttur.
ili. Hidrojen elektrodun çözeltisi 1 M H+ iyonu içermelidir.
D) Dış devrede elektronlar Cu elektrottan Ag elektroda doğ­
şartlarından hangilerinin sağlanması gerekir?
ru hareket eder.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
E) Pil çalışmaz.
D) 1 ve il E) 1, il ve ili

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI l_1s2_


TEST
90
6. Zn(k} / zn2+ (1M)// Pb2+ (1 M)/ Pb(k) 9.
Zn - Pb pilinin standart pil potansiyeli 0,63 volttur. Zn'nin
Tuz köprüsü
indirgenme potansiyeli -0,76 volt olduğuna göre, Pb'nin in­
Ni
dirgenme potansiyeli kaç volttur?
A)-0,13 B)0,13 C)1,39 D)-1,39 E)0,76 "'
>.

>- 1. Kap 2. Kap


"'
.C>

100ml 100 ml
1M NiSO4 lM NiSO4

Şekildeki pile sabit sıcaklıkta;


1. 1. kaba 100 ml su eklemek,
il. 2. kaptan 50 ml su buharlaştırmak,
111. 2. kaba 0,2 mol NiSO4(k)eklemek,
işlemlerinden hangileri uygulanırsa pil gerilimi sıfırdan bü­
yük olur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)1 ve il
D)lve lll E)1, ilve 111
7. Bir derişim piliyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Derişik çözelti bulunan kapta indirgenme olur.
B)Seyreltik çözeltiye batırılmış olan elektrot anottur.
C)Zamanla seyreltik çözeltinin derişimi artar.
D)İki çözelti derişimi eşit olduğunda pil potansiyeli sıfır olur.
E)Elektronlar katottan anoda doğru göçer.

10. �
-,
---<, V ,,__ _ _
_
_
,.. .....

Tuz köprüsü
Ag

1. Kap il. Kap

Niı•

Ag'nin indirgenme eğilimi Ni'den fazla olduğuna göre, yu­


karıdaki pil düzeneğinde,
ı. 1.kaba sabit sıcaklıkta saf su eklemek
il. 2. Kaba sabit sıcaklıkta saf su eklemek
8. MnOı(k) + 4H+ + 2e -- Mn2+ + 2H2O E0 nd = +1,23 V
i 111. 2. Kaba AgNO3 katısı eklemek
Çözeltideki Mn2+ iyon derişimi 0,01 M olan yarı pilinin in­ işlemlerinden hangileri pil potansiyelini arttırır?
dirgenme potansiyeli Eind = 1,17 V olduğuna göre çözeltinin A)Yalnız 1 B)Yalnız il C} Yalnız 111
pH'ı kaçtır?
D)1 ve il E)ive 111
A)1 B) 2 C)3 D)4 E)5

(mJ
ELEKTROKİMYA
ON�TE
2
1. 3.
\. ✓
_ ı

.==:f►
Tuz köprüsü Tuz köprüsü
y
.. •
,_
n(k)

Pt-...
C

l.Kap 2. Kap "'


>.

>-- L..

y2+ xı• XM HCI OI01M Sn2•

Yukarıdaki pil sisteminde tuz köprüsündeki katyonlar ı. kaba


o
EH•/Hı = 0,00 V
doğru göçüyor. o
Esn2•/Sn = -0, 14 V
Buna göre, bu pildeki yarı tepkimeler
Yukarıdaki galvanik hücrenin gerilimi 0,08 Volttur.
1. 1. kapta Y(k)-- y2+ + 2e
Buna göre,
il. ı. kapta y2+ +2e-..... Y(k)
1. Hidrojen elektrot anottur.
ili. 2.kapta xı+ + 2e __.. X(k}
il. Hücre tepkimesi istemsizdir.
iV. 2. Kapta X(k)-- xı+ + ıe
ili. HCI çözeltisinin pH'ı 2'dir.
yukarıdakilerden hangileri olabilir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)l velV B) 1, il ve iV C) ili ve iV
A} Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız ili
D) 1, il ve ili E) il ve iV
D) 1 ve il E) 1, il ve ili

2. Zn(k)+ Cu2+(suda)-- zn 2+(suda)+ Cu{k) 4. Aşağıdaki indirgenme tepkimeleri verilen maddelerden


Denklemi verilen standart şartlardaki pil tepkimesine göre hangisinin hidrojen ile oluşturacağı pilde potansiyel farkı
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? en fazla olur? (2H+ + 2e· -- H2 E0 = 0,00)

A) Zn elektrot anottur.
A) Li+ + e· Li(k) E0 = -3 04
I

B} Cu2+ iyonları Cu'a indirgenmiştir. B)Ag+ + e· Ag(k} E0 = 0,80


C) Elektronlar dış devrede Zn'den Cu'a doğru gider. C) zn2+ + 2e· Zn{k} E0 = -O 76
I

D) Pilin şematik gösterim Cu2+(1M) / Cu{k) // Zn(k) /


D) Cu2+ + 2e· Cu(k) E0 = 0,34
zn2+(ıM) şeklindedir. E) Na+ + e· Na(k) E0 = -2 71
I

E) Zn metali, Cu metalinden daha aktiftir.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_184_


TEST
91
5. � ----<·,--,
V ı-- -� 7. � --.,_
v...... -- -
/�

\ , ._/
_

Tuz köprüsü Tuz köprüsü


Zn
.. •
Cu

"'
>.

>--

O'01 M Zn2• 1 M Cu2• 1 M XN03 0,1 M XN03


1. Kap il. Kap
Zn2+ + 2e -- Zn(k) E0 = -O,76 V
Şekildeki pil sistemi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Cu2+ + 2e Cu(k) E 0 = 0,34 V
A) Elektron hareketi, 1. kaptan il. kaba doğrudur.
Zn ve Cu'nun indirgenme yarı tepkimeleri ve pil potansiyelle­
ri yukarıda verilmiştir. B) ı. kaba sabit sıcaklıkta saf su ilave etmek pil potansiyelini
arttırır.
Buna göre şekildeki sistemin pil gerilimi kaç volttur?
C) il. kaptaki çözelti anot çözeltisidir.
A) 1,20 B) 1,16 C) 1,12 D) 1,08 E) 0,96
D) 1. kapta x+ iyonlarının derişimi zamanla artar.
E) il. kaba XN03 katısı ilave edilirse pil potansiyeli artar.

8.
6. Sn(k) / Sn2+ (lM) // Cu2+ (lM) / Cu(k)
EN;2+/Ni = -0,25 V
Yukarıda verilen pil şemasına göre aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? Ecu+/cu = +0,52 V
A) Sn elektrot anottur. Yukarıda şeması verilen pilin potansiyeli kaç volttur?
B) cuı+ iyonları indirgenmiştir. A)+0,80 B) -0,80 C) 0,77 D)+0,74 E) -0.74
C) Tuz köprüsünde anyonlar Sn elektrota doğru gider.
D) Pil tepkimesi Sn(k)+ Cu2+ --+ Sn2+ + Cu(k) şeklindedir.
E) Bakırın indirgenme potansiyeli kalaydan daha küçüktür.

(mJ
ELEKTROKİMYA
ON TE

2
1. Zn(k) znı+(suda)+ ıe· E0 = + 0,76volt 4.
Ni(k) ► Niı+(suda)+ ıe· E0 = +0,12volt
Cu(k) cu ı+(suda)+ ıe· E0 = -0,34volt y2+ zı+

Ag(k) ıo Ag+(suda)+ e· E0 = -0,80volt X metali Z metali Y metali


Yukarıda yükseltgenme potansiyelleri verilen metallerin 1 il 111
aktiflikleri aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmıştır?
Yukarıdaki X, Y ve Z den yapılmış kaplarda içlerinde yazan
A)Zn > Ni > Cu > Ag B)Zn > Ni > Ag > Cu çözeltiler bulunmaktadır.
C)Ag > Cu > Zn > Ni D)Ag > Cu > Ni > Zn Bu metallerin aktiflik sıralamaları X > Y > Z şeklinde olduğu­
na göre hangi kaplarda içlerindeki çözeltiler saklanabilir?
E)Cu > Ag > Ni > Zn
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1ve il E) 1ve 111

2. X, Y ve Z metalleri ile hidrojenin (H) yükseltgenme eğilimleri ı 5. X (k)+ HCl(suda)-� tepkimevermez.


arasındaki ilişki Z > X > H > Y şeklindedir. ,., _
Y(k)+ ZClı(suda) ı, YClı(suda)+ Z (k)
Buna göre;
Z(k)+ H ıSO4(suda) ► ZSO4(suda)+ H ı(g)
ı+
1. z çözeltisi, Y metalinden yapılmış kapta saklanamaz.
+
X, Y ve Z metallerine ait yukarıdaverilen tepkimelere göre;
il. HCI çözeltisine X metali daldırıldığında, H iyonları indirge­
nir. 1. Y, X'den daha aktiftir.
111. Y'nin elektron alma eğilimi, H'ninkinden büyüktür. ıı. Y katısından yapılmış bir kapta HNO3 çözeltisi saklanabi­
lir.
yargılarından hangileri doğrudur?
111. X'in indirgenme eğilimi Z'den küçüktür.
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)lve lll
yargılarından hangileri doğrudur?
D)ilve 111 E)ı, ilve 111
A)Yalnız 1 B)Yalnız ili C) 1ve il
D) ilve 111 E) 1ve 111

3. _., X metali
6. x-- xı+ + ıe· E0 = 0,36 Volt
.-· .. ··
Y yı+ + 2e· E0 = -0,74 Volt
H 2H + + 2e" E0 = 0,00 Volt
YCl21--.. ., Z metalinden ı
. ....-- yapılmış kap Yarı tepkimelerine göre;
çözeltisi
ı+
1. y + X __ yı+ + X
Z metalinden yapılmış bir kapta saklanabilen YClı çözeltisine il. X + 2H+ __ xı+ + H ı
batırılan X metalinde aşınma gözlenmektedir.
111. yı+ + H ı --+ Y + 2H+
Buna göre X, Yve Z metallerinin aktiflik sıralaması aşağıdaki­ tepkimelerinden hangileri kendiliğinden gerçekleşir?
lerden hangisi gibidir?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) ıve il
A) X > Y > Z B) Z > Y > X C) Z > X > Y
D)ilve 111 E) 1, ilve 111
D) X > Z > Y E) Y > Z > X

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
92
7. Erimiş CaCl2'ün elektrolizinde devreden 19300 coulombluk 10. Seri bağlı iki elektroliz kabından birinde Mg2+, diğerinde Ag +
yük geçtiğinde katotta kaç gram Ca metali toplanır? {Ca: 40 iyonlarını içeren çözeltiler vardır. Devreden bir süre akım geçiril­
g/mol) diğinde ı. kabın katodunda 6 gram Mg toplanıyor:
A)2 8)3 C)4 D)8 E)l0 Buna göre diğer kabın katodunda kaç gram Ag toplanır? (Mg:
24, Ag: 108 g/mol)
>--"'
>.

A)5,4 8)10,8 C) 21,6 D)32,4 E)54

8. 0,4 M 500 ml Zn{NO3 )ı çözeltisindeki Zn2+ iyonlarının ta­ 11. 2L, 0,2 MAgNO3 çözeltisi elektroliz ediliyor.
mamen indirgenebilmesi için, çözelti 4 amperlik akımla kaç
Ag + iyonları derişiminin 0,1 M olabilmesi için 9,65 amperlik akım
saniye elektroliz edilmelidir? kaç saniye süreyle devreden geçirilmelidir? (Aktiflik H2 > Ag)
A)193 8)386 ()965 D)1930 E)9650 A)2000 8)1000 C)S00 D)200 E)100

12. ,V,-'.
'-., ..,
_

Tuz köprüsü
Zn Ag
� •

9. AgNO3 çözeltisi Pt elektrotlarla elektroliz ediliyor. 1 M Zn2• 1 MAg•


1. Kap 2.Kap
Katotta 2,7 gram Ag metali birikebilmesi için devreden 100
s süre ile kaç amperlik akım geçmelidir? (Ag: 108 g/mol) zn2+ +2e Zn(k) EO = -O 76 V I

A)12,055 B)17,155 C)24,125 Ag+ +e Ag(k) E0 = +0,80 V


D)28,275 E)36,375 Yukarıdaki galvanik hücredeki volt metre çıkarılıp yerine üre­
teç takılıyor. Sisteme üreteç yardımıyla 2,00 voltluk gerilim
uygulanıyor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?
A) Zn elektrotun kütlesi zamanla artar.
"'
t...
8) Zamanla Ag elektrot aşınır.
"' C) 1. kapta zamanla Zn2+ konsatrasyonu azalır.
D) Tuz köprüsünde katyonlar 1. kaba göçeder.
E) Dış devrede elektrotlar Zn'den Ag'ye akar.

(nıJ
ELEKTROKİMYA
ÜN TE

3
1. Zn metali Pb(NO3)ı çözeltisinde çözünür fakat Al(NO3 )3 çö- 1
zeltisinde çözünmez.
4.
-
z
Buna göre, T

1. Zn, Pb den daha aktiftir. y


il. Al un yükseltgenme potansiyeliZn'ninkinden büyüktür.
111. Al, Pb(NO3)ı ile yer değiştirme tepkimesi verir. "'
.o Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri gösterilen element­
yargılarından hangileri doğrudur? lerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız 111 A) Z'nin elektron alma eğilimi Q'ninkinden büyüktür.
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 B) Y, X'ten daha aktif bir metaldir.
C) Yükseltgenme eğilimi en fazla olanZ'dir.

D) En iyi indirgen Y'dir.


E) Y metali TZ2'nin sulu çözeltisine daldırıldığında tepkime
verebilir.

2. 1. HCI çözeltisiZ metalinden yapılmış bir kapta saklanabili­


5.
2+
Cu + 2e·-� Cu(k) E0 = +0,34 V
yor,fakat Y metalinden yapılmış bir kapta saklanamıyor.
il. x2+ iyonları içeren bir çözelti, Y metalinden yapılmış bir Tepkimesinin yarı pil potansiyelinin pozitif işaretli olması,
kapta saklanabiliyor. 1. Bakırın soymetal olması
Buna göre X, V, Z ve H'nin aktiflikleri arasındaki ilişki aşağı­ il. Cu2 iyonunun H iyonundan daha fazla elektron alma
+ +

dakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? eğilimine sahip olması


A) Z > H > Y > X B) Z > H > X > Y C) Y > H >Z > X 111. Yükseltgenme eğiliminin, indirgenme eğiliminden daha
fazla olması
D) X > Y > H > Z E) Y > X > H > Z
yukarıdakilerden hangileri ile açıklanabilir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il

D) il ve 111 E) ı, il ve 111

3. 6. Erimiş bir halojen tuzunun elektrolizinde katotta toplanan


Ag Cu Zn
• • metalin kütlesi,
ı. Metalin atom kütlesi
il. Metalin değerliği
111. Devreden geçen yük miktarı
CuNO3 çözeltisi HCI çözeltisi HCI çözeltisi
1. kap il. kap 111. kap hangileri ile doğru orantılıdır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il

D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
Yukarıdaki 1. ve il. kaplarda tepkime gerçekleşmezken 111.
kapta Hı gazı çıkışı gözleniyor.

Buna göre, Ag, Cu, Zn ve H'in aktiflikleri büyükten küçüğe


doğru nasıl sıralanır?
A)Zn,H,Cu,Ag B)Zn,H, Ag,Cu C)Zn,Cu, Ag,H

D) Ag,Cu, H,Zn E) Cu,Ag, H,Zn

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI 1_188_


TEST
93
7. 1 Faraday elektrik yükü için, 10.
� --<,
.�,
- Pil 'ı---�
'--
1. 96500 kulon (coulomb)'dur.
il. 1 mol elektron yüküdür. X
111. MgSO4 çözeltisinden 1 mol Mg çıkaran elektrik miktarı­
dır.
y+ı çözeltisi
yargılarından hangileri doğrudun?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
Y metalinin üzerini X ile kaplamak isteyen bir öğrenci yuka­
D) 1 ve il E)1, il ve 111 rıdaki sistemi kuruyor. Bir süre sonra X'in üzerinin Y ile kap­
landığını görüyor.
Bu öğrenci Y metalini X ile kaplayabilmek için,
1. Elektrotların yerini değiştirmek
il. yı+ yerine x2+ çözeltisini kullanmak
111. y2+ derişimini azaltmak
işlemlerinden hangilerini yapmalıdır?
A)Yalnız 1 B)1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E)1, il ve 111
8. Erimiş Nacı tuzu elektroliz edildiğinde,
1. Anotta cı 2 gazı oluşur.
il. Katotta Na katısı oluşur.
111.Oluşan cı 2 ve N a nın mol sayıları eşit olur.
yargılarından hangileri doğru olur?
A)Yalnızı B)Yalnız il C)ı ve il 11. Seri bağlı iki elektroliz kabında ilkinde erimiş XCl2 , ikincisinde
D)ı ve 111
AICl3 tuzları bulunmaktadır. Devreden bir süre akım geçiril­
E) il ve 111
diğinde kaplardan birinde 10 g X toplanırken diğerinde 4,5 g
Al toplanıyor.
Buna göre X in atom ağırlığı kaçtır? (Al: 27 g/mol)
A)24 8)32 C)40 0)56 E)108

9. AgNO3'ün sulu çözeltisi 10 amperlik akımla 4825 saniye


elektroliz ediliyor.
Anotta ve katotta açığa çıkan maddeler ve miktarları aşa­
ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (N: 14, O: 16, Ag:
108 g/mol, Aktiflik sıralaması; H+ >Ag+ >OH->N0 3) 12. 4 L'lik CuS04 çözeltisinden 0,04 Faradaylık akım geçtiğinde,
Anot Katot ı. Katotta 2,56 g Cu katısı birikir.
A) 4 gO2 54gAg il. Anotta NK' d a 0,224 L 02 gazı açığa çıkar.
B) 8 gO2 27 gAg 111. Son durumda çözeltinin pH'ı 2 d
' ir.
C) 16gO2 1 g Hı yargılarından hangileri doğru olur? (Cu: 64 g/mol, Aktiflik
sıralaması; H + >Cu2+ > 0 H ->Soi-)
D) 4,6 g NO2 2 g H2
A)Yalnızı B)Yalnız il C) il ve 111
E) 9,2 g NO2 54gAg
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 ; 10 11: 12
: E D;A:C'.C:D.D:C, A:B C:C
1 -1 1 1 <I 1 4 1 -• • 1 , 1 - •
ELEKTROKİMYA
ÜN TE

3
1. Al3+ + 3e-+ Al(k) E0 = -1,67 V 4. X, Y ve Z elementlerine ait,

snı+ + 2e --+ Sn(k) E0 = -0,13 V • X metalinden yapılmış bir kapta, HCI çözeltisi saklanabil­
mektedir.
Na+ + le --- Na(k) E0 = -2, 71 V
• Y'nin yükseltgenme eğilimi, hidrojenden yüksektir.
Yukarıda indirgenme tepkimesi ve potansiyelleri verilen
elementler için, • Z metali YClı çözeltisinde çözünebilmektedir.
"'
ı. Al metali SnCl ı de çözünür. .o bilgileri verilmektedir.
il. Na, snı+ yi indirger. Buna göre X, Y, Z ve H'nin aktifliklerinin sıralanışı aşağıdaki­
111. En aktif olan Na'dır. lerden hangisinde doğru verilmiştir?
yargılarından hangileri doğrudur? A) X > Y > Z > H B) H > X > Z > Y C) Y > Z > H > X
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 D) Z > Y > H > X E) Y > X > H > Z
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

2. Li > Na > Al > Zn > H > Ag 5. X(k) + yı+ -+ xı+ + Y(k)

Yukarıda bazı elementlerin aktiflik sıralaması verilmiştir. Y(k) + zı+ yı+ + Z(k)

Buna göre aşağıdaki tepkimelerden hangisi kendiliğinden Tepkimeleri kendiliğinden gerçekleşmektedir.


gerçekleşmez?
Buna göre;
A) Li+ HCI
1. İndirgenme eğilimi en büyük olan zı+ iyonudur.
B) Na+ ZnClı "'
il. En aktif metal Y'dir.
"'
>-
C) Ag + HCI 111. En kuvvetli yükseltgen X'tir.

D) Zn + AgCI yargılarından hangileri yanlıştır?

E) Al+ HıSO4 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

3. X ve Y metalleri ile H elementinin bileşiklerinden element 1 6.


haline geçme istekleri Y > H > X şeklinde sıralanmaktadır. • X metalinin HNO3, HCI çözeltileri ve HıO ile ayrı ayrı tepki­
Buna göre; mesinden Hı gazı oluşur.

1. Y bir soy metaldir. • Y metali HıO ile tepkime vermiyor, ancak HNO3 ve HCI ile
il. Y'nin asitlerle tepkimesinden Hı gazı açığa çıkar. tepkimesinden Hı gazı oluşur.

111. Aktifliği en fazla olan X'dir. • Z metali HCI ve HıO ile tepkime vermiyor, ancak HNO3 ile
yargılarından hangileri doğrudur? tepkimesinden NO ı gazı oluşur.

A) Yalnızı B) Yalnız 111 C)ı ve 111 Buna göre X, Y, Z ve H elementlerinin yükseltgenme potan­
siyelleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?
D) il ve III E) 1, il ve 111
A) X > Y > Z > H B) Z > H > X > Y C) Y > X > Z > H

D) X > H > Y > Z E) X > Y > H > Z

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_190_


TEST
94
7. ,-;ı
'p·ı 10. Bazı elementlerin elektron verme eğilimleri,
' '.:ı
'--
K > Mg > H > CI· > OH·
Tuz köprüsü
Mg Al
• .. • .. şeklindedir.
KOH, MgCl2 ve KCI sulu çözeltilerinden oluşan karışımın
- elektrolizinde anotta ve katotta ilk olarak hangi maddeler
toplanır?
0,1 M MgCl2 1 M AICl3 Anot Katot
1. Kap il. Kap
A) 02 K
Al3++ 3e -- Al(k) E0 = -1,66 V
B) Cl2 Mg
Mg2+ + 2e --+ Mg(k) E0 = -2,37 V
C) Cl2 H2
Yukarıdaki sisteme 1 volt elektrik akımı uygulandığında aşa­
D) 02 K
ğıdaki değişimlerden hangisinin olması mümkün değildir?
E) 02 H2
A) Al elektrotta 0,2 mol aşınma olurken, Mg elektrotun küt-
lesinde 0,3 mol artma olur.
B) Tuz köprüsündeki anyonlar il. kaba geçer.
C) Al elektrodun bulunduğu kapta Al3+ derişimi artar.
D) Mg'nin elektronlarını vererek Mg2+ ye yükseltgenir.
E) Dış devrede elektronların, Al çubuktan Mg çubuğa doğru
akar. 11. 200 ml 0,2 M AgNO3 çözeltisi elektroliz ediliyor. Ag+ iyon­
larının % S0'si katotta toplandığı anda oluşan çözeltinin
25°C'de pH'ı kaçtır? (Aktiflik sıralaması; H+ >Ag+>OH->NO3}
A)l B) 2 C)3 D)7 E) 11
8. NaCl'nin 1 molar 1 litrelik sulu çözeltisi 9,65 amperlik akım­
la 100 saniye süreyle elektroliz edilirse çözeltinin pH değe­
ri kaç olur? (Aktiflik: Na > H 2, suyun indirgenme tepkimesi
2H2O(s)+ 2e· --+ 2OH"(suda)+ H 2(g)şeklindedir)
A)1 B) 2 C)8 D)l0 E)12

9. • Hg2+ +2e -- Hg Eo = 0,85 V


• Cr3+ + 3e er E0 = -0,56 V
12. Erimiş AICl3 tuzu, 10 amper sabit akım kullanılarak 965 daki­
• Ca2+ + 2e Ca E0 = -2,86 V ka elektroliz edilmekte ve katot Al metali ile kaplanmaktadır.
Yukarıda bazı metallerin standart indirgenme gerilimleri ve­
Bu sürede anotta oluşan Cl2 gazının 27°C de ve 8,2 atm ba­
rilmiştir.
sınç altında ölçülen hacmi kaç litredir? (Al: 27 g/mol)
Buna göre,
A)15 B) 12 C)9 D)6 E) 4
1. Hg, soy metaldir.
il. Cr, Hidrojenden daha aktiftir.
111. Aktiflik sıralaması Hg > H > Cr > Ca'dır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız 111 C)1 ve il
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9; 10 11: 12
•1 .ı 1 1 • <I o <I 1 -• 1 • 1 - •

:E C;C:D:o:E.D:E C:C A:C


ELEKTROKİMYA

ı. Yükseltgenme - indirgenme tepkimeleriyle ilgili aşağıdaki- 1 4. 2Cı•3+ + 3X + 4H + -- 3Bi3+ + Cr20�- + 2H2 O


lerden hangisi yanlıştır?
Yukarıdaki denkleştirilmiş tepkimeye göre,
A) Atomların türü ve sayısı korunur.
1. X, BiO3· dir.
B) Toplam elektron sayısı korunur. il. Cr3+ yükseltgenmiştir.
C) Alınan elektron sayısı, verilen elektron sayısına eşittir. 111. Asidik ortamda gerçekleşmiştir.
"' yargılarından hangileri doğrudur?
D) Reaktiflerin yüklerinin toplamı, ürünlerin yükleri topla­ .o
mına eşit olmalıdır. A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
E) Toplam kütle korunmayabilir. D) 1 ve il E) ı, il ve 111

s. � ----ı:,,-V----.ı--
', #/
-�

Zn Ni
• ,. •
2.
Yukarıda verilen indirgenme-yükseltgenme tepkimesi için
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
1 M ZnS04 1 M NiSO4
A) H2SO4'te S'nin değerliği +6'dır.
B) SO2 yükseltgenmiştir. E� i2•/Ni = -0,25 V
C) NO 2'deki N indirgendir. "' E�nı+/Zn = -0,76 V
D) 1 mol SO 2 , 2 mol elektron vermiştir. "'
>- Yukarıdaki elektrokimyasal pil için aşağıda verilen bilgiler­
E) Tepkimede toplam atom sayısı korunmuştur. den hangisi yanlıştır?
A) Elektronlar Ni elektrottan Zn elektroda doğru hareket
eder.
B) Zamanla Zn elektrodun kütlesi azalır.
C) Pil gerilimi +0,51 Volt'tur.
D) Tuz köprüsündeki negatif yüklü iyonlar Zn elektroda doğ­
ru gider.
E) Pil çalışır.

3. zn2+ + 2e --+ Zn(k) E0 = -0,76 V


6. 8H+ + Cr20�- + 3H2S -
- 2Cr3+ + 35 + 7H2O
Cu2+ + 2e Cu(k) E0 = +0,34 V
Tepkimesiyle ilgili,
Yukarıda verilen indirgenme yarı tepkimelerine göre,
Zn - Cu pilinin standart pil gerilimi (potansiyeli) kaç volt­
ı. Denkleştirilmiş bir redoks tepkimesidir.
tur? il. H 2S indirgen olarak davranmıştır.
111. Kromun değerliği değişmemiştir.
A) -1,10 B) 1,10 C) -0,42 D} 0,42 E} 0,56
yargılarından hangileri doğrudur?
A} Yalnız 1 B) Yalnız il C} Yalnız 111
D} 1 ve il E) 1 ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI I_192_


TEST
95
7. xı+ + 2e--. X(k) 10. Ca(k) 1 ca2+(x M) // H+(o,01 M) 1 H2 (1 atm)
y3+ + 3e --+ Y(k) Yukarıda pil şeması verilen galvanik hücrenin pil potansi­
yeli (Epn) 0,22 volt olduğuna göre anot çözeltisinde Ca2+
X, Y'den daha aktif bir metal olduğuna göre, X - Y pilinin
derişimi kaç molardır? (Eca2+/ca = -0,28 V, E0H+/Hı = 0,00 V)
standart pil potansiyeli kaç volttur?
"'
>. A)l B) 0,1 C) 0,01 D) 0,001 E) 0,0001
A) a-b B) b - a C) 2a-3b >-
D) 2b- 2a E) 2b-3a

11. 1. 3P + SHNO3 + 2HıO--. 3H 3PO4 + SNO


il. 2NaOH + H2SO4 --+ Na2SO4 + 2H2O
111. CH 4 + 202 -- CO2 + 2H2O
8. Yukarıdaki denkleşmiş tepkimelerin hangilerinde, tepki­
meye giren ve tepkimeden çıkan element atomları arasın­
da bir elektron alış-verişi olmuştur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) ı ve 111

KCl(sıvı) MgCl2(sıvı)

Yukarıdaki seri bağlı elektroliz devresinde erimiş KCI, MgCl2


ve AICl3 tuzları bulunmaktadır.
Devreden bir süre akım geçtiğinde katotta toplanan mad­
delerin mol sayıları arasındaki ilişki nasıl olur?
A) K> Mg>Al
D)Al> K> Mg
B) Al> Mg> K C) K>Al> Mg
E) Mg > K > Al
12. � ---ı v·\-- �
-
.. _,,/

Tuz köprüsü
Cu

1. Kap il. Kap

1 M Mg2• 1 M Cu2•
1 MAg•
lM H•

Yukarıda verilen pil sistemi çalışırken,


9. Kimyasal bir tepkimede X elementi elektron vermektedir.
1. 2. kapta H2 gazı açığa çıkar.
X elementi için,
il. 1. kapta Mg2+ derişimi artar.
ı. İndirgendir.
111. Mg elektrot anot, Cu elektrot katottur.
il. Yükseltgenmiştir.
ifadelerinden hangileri doğru olur?
111. Değerliği artmıştır.
(Aktiflik sıralaması: Mg > H > Cu>Ag)
yargılarından hangileri doğru olur?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
ÜNiTE ELEKTROKİMYA

9
1. 4. Bir Galvanik hücrede tuz köprüsünün içine;
1. Potasyum klorür
Ag Ag 11. Glikoz çözeltisi
� 111. Etil alkol
� iV. Sodyum bromür
"' maddelerinden hangileri konulursa pil çalışır?
0,01 M A� 0,1 M Ag•
A) 1 ve il B) il ve 111 C)l velV
1. Kap 2. Kap
D) 1, il ve iV E) 1, 111 ve iV
Yukarıdaki şekilde verilen pil sistemi için,
1. 1. kaptaki elektrot anottur.
il. 2. kaptaki Ag+ derişimi zamanla azalır.
111. Elektronlar dış devrede 1. kaptan, 2. kaba doğru hareket
eder.
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111

D)ı ve il ı,
E) il ve 111 5. Gemiler bir demir alaşımı olan çelikten yapılır. Tuzlu su çeliğin
korozyonunu hızlandırır . Gemileri korozyondan korumak için ka­
todik koruma yapılır. Geminin gövdesinin alt kısmına bol miktar­
da çinko metali monte edilir. Metal bir kablo ile gemiye temas
ettirilir.

Geminin suya temas eden yüzeylerinin paslanmamasının


2. Seri bağlı iki elektroliz kabından birinde xı+ diğerinde yn+ nedeni;
iyonlarını içeren çözeltiler bulunmaktadır. Bu çözeltiler bir
süre elektroliz edildiğinde 48 g X ve 28 gY katılan toplanıyor. 1. Demir yerine çinko metali yükseltgenmiştir.
il. Demir metali çinko metaline göre daha aktiftir.
Buna göre, n kaçtır? (X: 64, Y: 56 g/mol)
111. Çinko metali kurban elektrot olarak davranmıştır.
A)l B) 2 C}3 D)4 E) 5
yukarıdakilerden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnızı B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) il ve 111

3.

X y
• •

6. Al3+ + 3e --+ Al(k) E0 = -1,67 V


1 M x2• 1 MY 2•
1. Kap il. Kap Ni2+ + 2e Ni(k) EO = -O,27 V

Yukarıda pil düzeneğinde elektronlar dış devrede X den Y ye Standart hidrojen elektrot yerine standart nikel elektrotun
doğru hareket ediyor. yarı pil potansiyeli sıfır kabul edilseydi Al - Ni pilinin stan­
dart pil potansiyeli kaç volt olurdu?
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi pil potansiyelini arttırır?
A) 1,94 B) 1,40 C) 1,67 D)0,27 E) 0,00
A) ı. kaba sabit sıcaklıkta 1 M xı+ eklemek

B) il. kaba sabit sıcaklıkta saf su eklemek

C) il. kaba sabit sıcaklıkta 0,1 M y2+ çözeltisi eklemek

D) ı. kaba sabit sıcaklıkta 0,1 M xı+ çözeltisi eklemek

E) Y elektrotunun kütlesini arttırmak.

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI I_194_


TEST
96
7. E0Ag+ / Ag = +0,80V 10.
EONi2+ / Ni = -0,25 V
Tuz köprüsü
PH,= 1 atm ·· ►
Eocu 2+ / cu = +0,34

EOFe 2+ / Fe = -0,44 V
Pt•...
Yukarıda verilen standart indirgenme potansiyellerine göre
hangi metaller kullanılarak yapılan pilin standart pil potan­ H+(suda) pH = 2 H +(suda) pH = 3
siyeli en fazladır? l. kap 2. kap
A)Fe-Ni B)Fe-Ag C) Cu-Ag Yukarıda verilen elektrokimyasal pil sistemleriyle ilgili,
D)Ni-Ag E)Fe - Cu ı. Galvanik hücredir.
il. Hücre tepkimesi istemsizdir.
111. ı. kap anottur.
iV. Ehücre = 0'dır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B)Yalnız 111 C) il ve 111

D) ı, 111 ve iV E) 11, 111 ve iV

8. İndirgenme - yükseltgenme tepkimeleriyle ilgili,


1. Elektron alış-verişi olur.
il. Toplam elektron sayısı korunur.
111. Toplam iyon yükü korunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
··,
� ----., V'·.,_
- - -
D) 1 ve il E) 1, il ve 111 11.
,__--,

Cu

1 M Ni2• 1 M Cu2•
1. Kap 2. Kap

Ni 2++ 2e-- Ni E O = -O,25 V

cuı+ + 2e-- Cu E 0 = +O ,34 V


9.
Yukarıda verilen Ni - Cu piliyle ilgili,
Redoks tepkimesi için;
1. Standart pil gerilimi 0,59 volttur.
1. HNO3 tepkimede elektron alır. il. 1. kaba Na2S eklenirse pil gerilimi artar.
il. H2S tepkimede elektron verir. 111. 2. kaba su eklenirse pil gerilimi azalır.
111. HNO3 indirgendir. yargılarından hangileri doğrudur? (NiS suda az çözünen bir
yargılarından hangileri doğrudur? tuzdur.)
A) Yalnız I B) Yalnız il C} Yalnız 111 A) Yalnız I B)Yalnız il C) Yalnız 111
ı
D) ve il E) ı ve 111 D)lve ll E)l,ll velll


1 : 2 : 3 4 : s G : 7 8 : 9 10: 11
• 1 1 t o ; 1 -• 1 • •1 -

,E;C:D.C:D.B;B E:D A:E



ÜNiTE ELEKTROKİMYA

1. Mg(k) + Cd 2+(suda)--+ Mg 2+(suda) + Cd(k) E 0 = +1,96 Volt ı 4.

Cd(k)-- Cd2+(suda) + 2e E0 = +0,40 Volt

Yukarıda verilen tepkimelere göre,


Cu Al Zn
1. Mg, Cd'den daha aktiftir. C

il. Mg 2+ + 2e ----+ Mg tepkimesinin standart gerilimi +2,36 Cu, Al ve Zn metallerinden yapılmış kaplara belirtilen çözelti­
"' ler konuluyor. Yalnızca il. kapta aşınma gözleniyor.
volttur. .o
111. Pil tepkimesi gerçekleşirken Cd elektrodun kütlesi azalır. Buna göre Cu, Al ve Zn metallerinin yükseltgenme potansi­
yargılarından hangileri doğrudur? yelleri aşağıdakilerden hangisinde büyükten küçüğe doğru
sıralanmıştır?
ı
A) ve il B) il ve 111 ı
C) ve 111
A) Al, Zn, Cu B) Zn, Al, Cu C) Cu, Zn, Al
D) Yalnız 1 E) Yalnız il
D) Al, Cu, Zn E) Zn, Cu, Al

5. �---fv''------.
:
2. Erimiş bir tuzun elektrolizi sırasında açığa çıkan madde \.:..,ı
miktarı, Tuz köprüsü

- .
X y
1. Devreden geçen akım ile ters orantılıdır. •
il. Elektroliz süresi ile doğru orantılıdır.
1. Kap il. Kap
111. Maddenin değerliği ile doğru orantılıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
1 M x2• 1 M v2•
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111
Şekildeki pil sisteminde, 1. kaba sabit sıcaklıkta saf su eklen­
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
diğinde pil potansiyeli artmaktadır.

Buna göre şekildeki pil için;


1. X elektrodu anottur.
il. yı+ iyonları indirgenmektedir.
3. 111. X elektrodun kütlesi zamanla azalır.
yargılarından hangileri doğrudur?
Ag Ag
' • A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

1 M AgN03 0,1 M AgN03


1. Kap 2. Kap

Yukarıdaki pil sisteminde,


1. 1. kapta indirgenme olur. 6. 1. KPFG

il. 2. kaptaki elektrot kütlesi azalır. il. P2Os

ili. 1. kaptaki elektrot anottur. 111. KHPO2

yargılarından hangileri doğrudur? Yukarıda verilen bileşiklerden hangisi fosforöz asitin


(H2PO3) yükseltgenmesi ile elde edilemez?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) ı ve il E) il ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve ili

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
97
7. YSO 4ve XCI tuzları ile hazırlanan bir çözelti elektrolizediliyor. 1. Kap 2.Kap
10.
Katotta ilk olarak Y katısı, anotta ise cı2 gazı toplanıyor.
1. 0,1 M 100 ml ZnSO 4 0,2 M 100 ml ZnSO4
Buna göre,
il. 0,2 M 100 ml ZnSO 4 0,2 M 200 ml ZnSO4
ı. Y metalinin yükseltgenme potansiyeli negatiftir.
111. 0,1 M 100 ml ZnSO4 0,1 M 50 ml ZnSO4
ıı. er iyonları, sof iyonlarından daha kolay indirgenir.
Bir derişim pili sisteminde ZnSO4 çözeltisi kullanılıyor. Sis­
111. X, Y'den daha aktif bir metaldir. "'
.o temdeki iki kapta yukarıdaki çözeltilerden hangileri bulunur­
yargılarından hangileri doğrudur? sa pil çalışır?
A)Yalnızı B)Yalnız il C) ı ve il A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1ve 111 E) ı, ilve 111 D) 1ve il E) ı, il ve 111

11. /v,_/
Tuz köprüsü
/-.._, Al Cu
8. - ---ı V :·-- �
-
,_....., • � •
Tuz köprüsü
Cu

1 M AICl3 lM HCI
1. Kap 2.Kap

1 M ZnSO4 1 M HCı Al3+ + 3e- Al Eo = - 1,66volt


1. Kap il. Kap
2H+ + 2e· H2 (g) Eo = 0,00volt
zn2+ + 2e Zn(k) E0 = -0,76 V
Cu2 + + ıe· Cu Eo = +0,34 volt
Cu2+ + 2e Cu(k) E0 = +0,34 V
Yukarıda verilen elektrokimyasal pil için;
2H+ + 2e H 2(g) EO = o,oov
Yukarıdaki şekilde elektrokimyasal bir pil gösterilmiştir.
ı. Pil gerilimi 2,00volttur.
il. 2. kapta H2 gazı çıkışı olur.
Buna göre, 111. Elektronlar Al elektrottan Cu elektroda doğru göçer.
ı. Standart pil gerilimi O,76 Volttur. yargılarından hangileri doğrudur?
il. Zamanla Cu elektrodun kütlesi artar. A)lvell B)llve lll C)lvelll
111. il. kaba NaOH eklenirse pil gerilimi düşer.
D) 1, ilve 111 E)Yalnız 1
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız 111
D) 1 ve il E)1 ve 111
12.

1(-·
u. -
Tuz kl!prüsü
P",= 1 atm

Pt ◄-- Pt

9. Erimiş KCI sıvısından 200 amperlik akım kaç saniye süre ile [H"] = 0,1 M
geçerse anotta NK'da 4,48 L Cl 2 gazı toplanır?
Şekilde verilen galvanik hücrenin potansiyeli +0,12 V olduğuna
A)96,5 B) 193 C)289,5 D)386 E)772 göre, anot çözeltisinin pH'ı kaçtır? (2H+(suda} + 2e - H2(g)
Eo=0,00 V)

A)l B) 2 C) 3 D)4 E)5

(nıJ : 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10
:o
1

. s:o:A,
. . . E:B
.,ı

. . o:E
<1

. s:A
.
ı

s:c
.
<1 o <1 1 -•

,
1 4
ıı: 12
• 1 • •
ÜNiTE ELEKTROKİMYA
ELEKTROKİMYA
ÜNİTE TESTİ

1. WO3 + 3H2 -- W + 3HıO �


4. Erimiş XCl2 tuzunun elektrolizinde katotta 4 gram X metali
toplandığında anotta 2,24 L Cl2 gazı toplanıyor. Buna göre,
Tepkimesiyle ilgili,
X'in atom kütlesi nedir?
1. İndirgenme yarı tepkimesidir.
A)19 8)29 C)24 D)27 E)40
il. W elementi elektron vermiştir.
111. W elementinin değerliği +6'dan 0'a dönüşmüştür.
yargılarından hangileri yanlıştır? "'
.o

A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111


D} 1 ve il E) il ve 111
S. 1. CuCl 2
il. AuCl3
ııı. Nacı

n
� - -
--ı Pil f-- - -

2. Yukarıdaki tuzların hangilerinin sulu çözeltisi elektroliz

Q
A B
edildiğinde önce H2 gazı açığa çıkar? (Aktiflikleri: Na > H >
Cu > Au)
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)1 ve il E)il ve 111

Yukarıdaki düzenekte suyun elektrolizi yapılıyor. A tüpün­


de 30 ml gaz toplandığına göre, B tüpünde hangi gazdan
kaç ml toplanır?
A)ıs mLO2 B)30 mLO 2 C)60 ml 02
D)30 ml Hı E) ıs ml Hı
,,-,
6. ,_.,
V

Tuz köprüsü
Al Pb
• .. • ..
3.
-
Tuz köprüsü

Al(k)-� Al3+ + 3e· E0 = +1,66 Volt


Pb(k)-� Pb2+ + 2e· E0 = +0,12 Volt
100 ml 1 M CuS04 100 ml 2 M CuS04 Yukarıdaki pil sisteminde Al(NO3}3 ve Pb{NO3}ı çözeltileri­
1. Kap il. Kap nin derişimleri sabit sıcaklık ve basınçta;

Yukarıdaki düzenekte pil gerilimini sıfir yapmak için sabit Al{NO3h Pb(NO3)z Pil Potansiyeli
sıcaklıkta aşağıdaki işlemlerden hangisi uygulanmalıdır?
1. 1M lM Eı
A)il. kaptan 50 ml çözelti almak
il. 0,1 M lM E2
B) il. kaba 100 ml saf su eklemek 111. 1M 0,1 M E3
C)1. kaba 1 M'lık 100 ml CuSO4 eklemek olarak alındığında pil potansiyelleri arasındaki ilişki aşağı­
D)1. kaba 2 M'lık 100 ml CuSO4 eklemek dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

E)ı. kaptan 50 ml çözelti almak

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI I_198_


TEST
98
7. 1. Suya atıldığında H2 gazı açığa çıkması 10.
''---j
il. Sazlarla tepkimesinden Hı gazı açığa çıkması
111. HNO3 çözeltisine atıldığında NO 2 gazı açığa çıkması X y

Yukarıdaki işlemlerden hangileri bir metalin indirgenme
-

__r
potansiyelinin pozitif olduğunu kanıtlar? C

"'
-
>.

>-
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
a b
D) 1 ve il E) il ve 111 1 M HCI 1 M Y2•
1. kap 2. kap

Yukarıdaki pil sistemi çalıştığında manometredeki civa sevi­


yesi a kolunda yükseliyor.
X elektrotun kütlesi azalmadığına göre, X, Y ve hidrojenin
indirgenme potansiyellerinin büyükten küçüğe doğru sıra­
laması nasıldır?
A) X > Y > H B)X > H > Y C) Y > X > H
D)Y > H > X E)H > X > Y

8.
Yukarıda verilen tepkime için aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Bir redoks tepkimesidir.
11.
B) Denkleştirilmiş tepkimede çinkonun katsayısı 4'tür.
• Al metali Zn(NO3)ı ve Pb(NO3)ı çözeltilerinde çözünmektedir.
C)Çinko indirgen özellik göstermiştir.
• Pb metalinden yapılmış bir kapta Al2(SO4h ve ZnSO4 çözelti­
D)Reaktiflerde yer alan kükürt atomları yükseltgenmiştir. leri saklanabilmektedir.
E) 1 mol kükürt atomu 8 mol elektron almıştır. • Al - Pb pilinin standart gerilimi 1,54 volt, Zn - Pb pilinin stan­
dart gerilimi 0,64 volttur.
Buna göre Al - Zn pilinin standart gerilimi kaç volttur?
A) 0,90 B)1,28 C)1,54 D) 2,18 E)4,36

9. Nacı çözeltisi 0,2 amperlik akımla 9650 saniye elektroliz 12. Hücre diyagramı aşağıda verilen pile;
ediliyor. Katotta açığa çıkan maddenin türü ve miktarı aşa­ Zn I Zn2+ (1 M) il Ag (l M) 1 Ag
+

ğıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? (Aktiflik:


Na> H) ı. Katot kabına 0,1 M Ag+ çözeltisi ilave etmek

A) 0,2 mol Na katısı il. Katot kabına 0,1 M Nacı çözeltisi ilave etmek
111. Anot kabına 0,1 M Zn2+ çözeltisi ilave etmek
B) 0,2 mol H2 gazı
iV. Anot kabına 0,1 M Nacı çözeltisi ilave etmek
C)0,02 mol Na katısı işlemlerinden hangileri yapılırsa pil gerilimi artar?
D)0,01 mol H2 gazı (ZnCl2 çok çözünen, AgCI az çözünen tuzdur.)
E)0,01 mol Na katısı A)Yalnız il B)lve lll C)lll ve lV

ı
D) 1 ve il E) 1, il, 111 ve iV

1 2: 3 4: 5: 6 7: 8 9: 10 11: 12,
[_199J '.

D A: B, E c:E c:o o:s A:c:


.. • • •' • ••• ' • • •• •• • • •• •• • • •• 1. •

• • • • , • • '. • • • • •• • .• • • •• ., • • ,• • • • • • • •t
ÜNiTE ELEKTROKİMYA

1. 4.
X y

Tuz köprüsü
Ag Mg

HCI
"'
.o
1 M HCI 1 M MgS04 il
1. Kap 2. Kap
Yukarıdaki kaplardan !.'sinde H2, 11.'sinde NO2 gazları açığa
Ag+ +e -+ Ag(k) EO = +O 80V
I çıkmaktadır.

Mg2+ +2e--+ Mg(k) E0 = -2,37 V Buna göre X ve Y metalleri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
2H + +2e H2(g) E0 =0V X y
Yukarıdaki pil sistemiyle ilgili, A) Zn Al
1. 1. Kapta H2 gazı açığa çıkar. B) Ni Al
il. Standart pil gerilimi 2,37 volttur. C) Cu Zn
111. ı. Kaptaki çözeltinin pH'ı zamanla artar. D) Cu Ag
yargılarından hangileri doğrudur?
E) Mg Ag
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il

D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

2. Bir redoks tepkimesinde yer alan maddelerle ilgili olarak, 5.


ı. İndirgenen madde elektron alır. � �
il. Yükseltgenen madde elektron verir. "'
111. İndirgen madde yükseltgen maddeye elektron verir. o cu2+
ifadelerinden hangileri doğrudur? � il

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111


Ni2* � �
D) ı ve 111 E) ı, il ve 111
Al3+

3. X + y2+ -- xı+ +y /Pi� 111

z +yı+-- zı+ + Y _.,


+ T 2+ Şekildeki dirençleri özdeş olan, 1, il ve 111 kaplarında katyon­
X X2+ + T
larla aynı cins elektrotlar bulunmaktadır.
Yukarıdaki tepkimeler yazıldıkları yönde kendiliğinden ger­
çekleşmektedir.
Belli bir süre sonunda il. kapta 3,2 g Cu biriktiğine göre I ve
111. kaplarda aynı sürede sırasıyla ne kadar Ni ve Al birikir?
Buna göre, (Al: 27, Ni: 58, Cu: 64 g/mol)
1. En aktif metal X'dir.
Ni Al
il. Tepkimelerin standart gerilimleri pozitiftir.
A) 5,8 gram 0,9 gram
111. İndirgenme gerilimi en yüksek olan Y'dir.
B) 5,8 gram 2,7 gram
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
"' C) 2,9 gram 0,9 gram
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 2,9 gram 2,7 gram
ı
D) ve il E) 1, il ve 111 "'
E) 1,6 gram 2,7 gram
o

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_200_


TEST
99
6. � - - -
----<,
/,.......___
Pi l,ı--- - - -
� 9. � ----<,
-,
V )>--- -
-
,.._.... ,.._,.,

X X
"'
• •
"'
"'
o
.o
XCl2 YS04 Z(N03b 1. Kap 2.Kap

Seri bağlı elektroliz düzeneğinde devreden 0,8mol elektron Yukarıdaki derişim pili çalışnğında 1. kapta yükseltgenme
geçmektedir. olduğuna göre,
Buna göre hücrelerin katotlarında birikecek X, Y ve Z metal ı. 1. kapta 0,1 M xı+, 2. kapta 0,1 M xı+
kütleleri hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir. (X: 56, Y: ıı. 1. kapta 0,1 M xı+, 2. kapta 1 M xı+
64, Z: 27 g/mol)
111. ı. kapta 1 M xı+, 2. kapta 0,1 M xı+
X y z kaplarda yukarıdaki çözeltilerden hangileri bulunabilir?
A) 11,4 12,8 3,6 A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111
B} 12,8 3,6 13,4 D} 1 ve il E) il ve 111
C) 12,8 14,4 7,2
D) 22,4 25,6 14,4
E) 22,4 25,6 7,2

10. ,,-----­
� ----i' V 'ı---- �
-
'-../'

7. indirgenme-yükseltgenme tepkimeleriyle ilgili, Zn


ı. Katotta indirgenme olur.
il. indirgen madde elektron alır.
111. Yükseltgenen madde elektron verir.
ifadelerinden hangileri doğrudur? 0,1 M ZnS04 lM Zn504
1. kap 2. kap
A)Yalnız I B) Yalnız il C)1 ve 111

D) ıı ve ııı E)ı, ıı ve ııı Şekildeki derişim pilinde,


1. Elektron hareketi 1. kaptan 2. kaba doğrudur.
il. 2. kaptaki Zn elektrodun kütlesi zamanla artar.
111. 2. kaptan bir miktar ZnS04 çözeltisi alındığında pil gerili­
mi azalır.
8. Fe2++ 2e Fe(k} E0 =-0,44 V iV. 1. kapta zn2+ derişimi zamanla artar.
cuı+ +2e Cu(k) Eo=+0I 34V V . 2. kaba su eklendiğinde pil gerilimi azalır.

Ni 2++ 2e Ni(k) EO =-OI 25 V yargılarından hangileri doğrudur?

Ag++e Ag(k) E0 =+0,80 V A) 1 ve il B) 1, il ve V C) 1, il ve 111

Tepkimelerine göre bu dört metalden hangileri kullanılarak D) 1, il, iV ve V E) 1, il, 111 ve V


yapılan pil en az elektrik enerjisi üretir?
A)Fe-Cu B} Fe-Ni C) Cu-Ag
D)Fe-Ag E)Ni-Ag
ONITE
10
1 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

ı. Aşağıda formülü verilenlerden hangisi organik bir bileşik 1 4. KCN


değildir?
Potasyum siyanür Benzoik asit
B) C2HsOH C) C6H1206
Yukarıda verilen bileşiklerle ilgili,
D) Na2C03 E) HCOOH
1. Potasyum siyanür anorganik, benzoik asit ise organik bi­
leşiktir.
"' il. Potasyum siyanür saf suda benzoik asite göre daha iyi
.o
çözünür.
111. Benzoik asitin erime noktası daha yüksektir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) il ve 111

2. Organik bileşiklerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi ı 5. Elmas ve grafit ile ilgili, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
yanlıştır?
A) Karbonun doğal allotroplarıdır.
A) Yapılarında karbon ve hidrojen elementleri bulunur.
B) Karbon atomlarının bağlanma şekilleri farklıdır.
B) Ana kaynakları canlı organizmalardır. "'
C) Fiziksel özellikleri farklıdır.
C) Genellikle erime ve kaynama noktaları, anorganik mad-
"'
>-
D) Tepkimeye girme istekleri aynıdır.
delere göre oldukça yüksektir.
E) Yandıklarında oluşan C02 gazlarının kimyasal özellikleri
D) Kovalent yapılı bileşiklerdir.
aynıdır.
E) Yapay olarak laboratuvarlarda sentezlenebilirler.

3. • Yanıcı olup, erime noktası düşüktür. 6. Karbon nanotüple ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
• Kendine özgü kokusu vardır. A) Grafitten özel yöntemlerle elde edilir.
• Kovalent karakterlidir. B) Nanometre boyutundadır.
Yukarıda özellikleri verilen bileşik aşağıdakilerden hangisi
C) Karbon atomunun doğal allotropudur.
olabilir?
D) Uzay sanayisi, elektronik, sağlık alanları ile su ve hava filt­
A) Nacı B) CH20
releme alanlarında kullanılır.
E) iletken özellik gösterir.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_202_


TEST
100
7. Bir organik bileşiğin kaba (basit) formülünden, 11. Bir kafein (kahvede bulunan bir organik bileşik) örneğinin
yakma analizi sonucu 0,144 g C, 0,015 g H, 0,084 g N ve
1. Bileşiğin yapısındaki elementlerin türüne,
0,048 g O içerdiği bulunmuştur.
il. Bileşiği oluşturan elementlerin molce birleşme oranına,
Kafeinin mol kütlesi 194 g/mol olduğuna göre molekül for­
111. Bileşiğin 1 molünde bulunan elementlerin mol sayısına,
mülü nedir? (H: 1, C: 12, N: 14, O: 16 g/mol)
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? "'
>.

>--
A)C2H3N20 B)C4H5N20 C)C3H10N402
A) Yalnız il ı
B) ve il C) ı ve 111
"'
.C>
D)C4HGN402 E)C3HGN20
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

8. Karbon, hidrojen ve oksijen atomlarından oluşan organik bir


bileşiğin 18 gramında 7,2 gram karbon ve 1,2 gram hidrojen
atomu bulunmaktadır.
Buna göre, bu bileşiğin basit formülü aşağıdakilerden hangi­ 12. ismi litince kökenli Vanilla planifola'dan gelen venilya, ge­
sinde doğru olarak verilmiştir? {H: 1, C: 12, O: 16 g/mol) nellikle tropikal ülklerin bir ürünü olup hoş kokusu, iştah
açıcı olması ve diğer faydaları nedeniyle venilyanın yetiştiği
A) CHO B)CH20
bölgelerde oldukça kıymetli bir bitki olmasına neden olmuş­
tur. Birden çok kulanım şekli ve güzel kokusu nedeniyle ve­
nilya bitkisi birçok yerde karşımıza çıkmaktadır. Madagaskar
ve Meksika gibi ülkeler venilya bitkisinin anavatanıdır.

Vanilyanın molekül formülünün bulunması amacıyla 3,04


gram vanilya örneği 02 gazı ile tam verimle yakıldığında
7,04 gram COz ve 1,44 gram su oluşmaktadır. Vanilyanın
molekül kütlesi 152 g/mol olduğuna göre molekül formülü
9. Organik bir bileşik yandığında C02 ve H20 oluşmaktadır. aşağıdakilerden hangisidir?

Buna göre bileşiğin yapısında,


1. Karbon D)C sH120s

il. Oksijen
111. Hidrojen

elementlerinden hangileri kesinlikle bulunur?


A) 1, il ve 111 B) il ve 111 C)ı ve il
ı
D) ve 111 E) Yalnızı

13. Mol sayısı

2,5

2
10. Organik bir bileşiğin molekül formülü biliniyor. Bileşiği 1,5
oluşturan elementlerin atom kütleleri verildiğine göre; bu
bileşiğin aşağıdaki özelliklerinden hangisi molekül formü­
lüne bakılarak bulunamaz?
A) Elementlerin türü
Genel formülü CnH2n+2 olan bir bileşiğin 02 ile yanması sıra­
B) Elementlerin molce birleşme oranı sında değişen mol sayıları grafikte gösterilmiştir.
C) Elementlerin kütlece birleşme oranı Buna göre, organik bileşiğin molekül formülü aşağıdakilerden
D) Oda koşullarındaki fiziksel hali hangisinde doğru verilmiştir?

E) 1 molündeki toplam atom sayısı

1 : 2 3 : 4 : s G : 7 s : 9 ıo: 11 12: 13
D;C B;c:o:c:B. B:D, D:C E;C
, • 1 1 f t <I 1 ,ı 1 -· 1 1 1 - •
ONITE
10
1 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

1. Alman Kimyacı Friedrich Wöhler deney ortamında organik 1 4. Karbonun allotroplarından ikisi olan grafit ve elmasla ilgili
bir bileşiği sentezleyen ilk bilim adamıdır. Wöhler'e ait çalış­ olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
manın kimyasal tepkimesi aşağıda verilmiştir.
A) Tepkimeye girme istekleri farklıdır.

il B) Oksijen ile tepkimeleri sonunda oluşan ürünün kimyasal


NH4CNO-+ H2N- C- NH2 özellikleri farklıdır.
Amonyum Üre "' C) Grafit elektrik akımını iletirken, elmas elektrik akımını
siyanat .o
iletmez.
Buna göre,
D) Elmasın bağ sağlamlığı grafite göre daha fazladır.
1. NH4CNO anorganik bir bileşiktir. E) Elmasta karbon atomları düzgün dörtyüzlü geometridey­
il. Üre organik bir bileşiktir. ken, grafitte ise altıgen halkalardan oluşan tabakalar ha­
111. Wöhler çalışmasında anorganik bir bileşikten organik bir lindedir.
bileşik elde etmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve il B) 1 ve 111 C) il ve 111

D) Yalnız il E) 1, il ve 111

5. Günlük hayatta kullandığımız aşağıdaki maddelerden han­


gisinin organik madde - anorganik madde eşleştirmesi yan­
lış verilmiştir?

2. Aşağıda verilenlerden hangisi organik bir bileşiktir? "'



Madde Türü
"'
>- A) Sofra Tuzu Anorganik
A)CO B)CO2 C) H 2S D) CH3COOH E) KCN
B) Çamaşır sodası Anorganik
C) Alkol Anorganik
D) Çay şekeri Organik
E) Metan gazı Organik

3. Karbon elementi ve allotroplarıyla ilgili olarak, 6. Aşağıda karbon elementine ait bazı özellikler verilmiştir.

1. Karbon elementinin elmas, grafit ve fulleren gibi allot­ 1. Karbon atomunun değerlik elektron sayısı dörttür ve buna
ropları bulunur. bağlı olarak karbon atomları tüm bileşiklerinde 4 bağ ya­
par.
il. Karbon allotropları arasında en sert yapıda olan grafittir.
il. Karbon atomları arasında birli, ikili ve üçlü bağlar oluşabi­
111. Fullerenler top, çubuk, tüp ve halka yapılarda bulunabilir­
lir.
ler.
yargılarından hangileri yanlıştır?
111. C- C birli bağın enerjisi çoğu elementin kendi aralarında
oluşturduğu bağ enerjisinden yüksektir.
A)Yalnız il B)Yalnız 111 C)1 ve il Buna göre verilen özelliklerden hangileri karbon elemen­
ı
D) ve 111 E) il ve 111 tinin çok sayıda bileşik oluşturmasının sebebi olarak gös­
terilebilir?
A)1, il ve 111 B) 1 ve il C)1 ve 111

D)il ve 111 E) Yalnız 1

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_204_


TEST
101
10. Aşağıdaki bilgilerden hangisi organik bileşikler için doğru
7. Özellik Allotrop
değildir?
1. Kırılgandır ve saydam değildir. a. Elmas
A) Karbon elementinin üstün bağ yapma yeteneğinden do-
il. Çok sert ve saydamdır. b. Fulleren layı organik bileşiklerin sayısı çok fazladır.
111. Futbol topu şeklindedir. C. Grafit
"'

"' B) Organik bileşiklerin yapılarında karbon atomu bulunur.


Yukarıda verilen karbonun allotropları ile özelliklerinin eş­ "' C) Erime ve kaynama noktaları anorganik bileşiklerden genel-
leştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru yapılmıştır?
o de yüksektir.
A) 1-a B) 1-c C) 1-b
D) Organik bileşikler kovalent karakterlidir.
il -b il - a il -a
E) Organik bileşiklerin tepkimeleri genellikle yavaştır.
111- C 111- b 111- C

D) 1-a E) 1-c
il -c il - b
111- b 111- a

11. CH 4 ve CH30H bileşikleriyle ilgili,


8. 1. Karbon (C)
1. Organik yapıda olma,
il. Klor (CI)
il. Kovalent yapılı olma,
111. Oksijen (O)
111. Suda çözünmeme,
iV. Azot (N)
yargılarından hangileri her iki bileşik için ortaktır?
Yukarıdaki elementlerden hangileri bütün organik bileşik­
lerin yapısında bulunmaktadır? A) Yalnız il B) 1 ve il C) ı ve 111

A) Yalnızı B) 1 ve il ı
C) ve 111 D) il ve 111 E) 1, il ve 111

D) il, 111 ve iV E) 1, il ve iV

12. X : Her bir karbon atomu çevresindeki 4 karbon atomuyla


düzgün dörtyüzlü geometriye uygun olarak bağlıdır.
9. Atmosferde farklı oranlarda bulunan aşağıdaki gazlardan Y : Karbon atomları altıgen halkalar şeklinde dizilerek taba­
hangisi organik bir bileşiktir? kalar oluşturur.

A) Metan gazı B) Azot gazı C) Karbondioksit gazı Z: Karbon atomları 20 altıgen ve 12 beşgen şeklinde dizilerek
toplamda 60 karbon atomlu küresel yapıyı oluşturmuştur.
D) Oksijen gazı E) Kükürttrioksit gazı
Yukarıda özellikleri belirtilen X, Y ve Z karbon allotropları
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sınıflandırılmıştır?

X y z
"' A) Grafit Elmas Fulleren
B) Elmas Grafit Fulleren
"' C) Elmas Fulleren Grafit
D) Fulleren Grafit Elmas
E) Fulleren Elmas Grafit

! 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9 : 10 11; 12
: E D;A: s:c:A. B;A A;C B:B
•1 -1 1 1 • <I 1 4 1 j I ı 1 • •
ONITE
10
1 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

1. Aşağıdaki maddelerden hangisi karbon atomunun allotro- 1 4. 1. Grafen tabakalarının üst üste binmesinden grafit oluşur.
pu değildir? il. Grafen tabakası silindir şeklinde yuvarlandığında karbon
A) Elmas B) Granit C) Grafit nanotüp oluşur.
111. Grafenin ısı iletkenliği elmastan yüksektir.
D) Grafen E) Karbon nanotüp
Yukarıda verilen bilgilerden hangileri grafen için doğrudur?
"' A) Yalnız il B) 1 ve il C) ı ve 111
.o
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

5. Karbon atomunun allotropları olan elmas ve fulleren için


2. ı. Elmas aşağıdaki özelliklerden hangisi kesinlikle aynıdır?
il. Grafit
A) Aktiflikleri
111. Karbon nanotüp
B) Karbon atomlarının uzaydaki dizilişleri
Yukarıda verilen karbon atomunun allotroplarından hangi­
leri elektrik akımını iletir? C) Bütün karbon atomlarının hibrit türleri
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve il D) Erime noktaları
D) il ve 111 E) 1 ve 111 E) Elektrik iletkenlikleri

3. Karbon elementinin allotroplarından biri olan grafitin yapı- 1 6. ı. Elmas ile fiziksel özellikleri aynıdır.
sıyla ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? il. Karbon atomunun doğal allotropudur.
A) Her bir karbon atomu kovalent bağ ile üç farklı karbon 111. Silindir şeklindedir.
atomuna bağlanır. iV. iletken, yarı iletken ve süper iletken özellikleri gösterir.
B) Elektriği iyi ilettiği için elektrik ve elektronik sanayisinde V. Nanometre boyutundadır.
sıklıkla kullanılır. Yukarıda verilen özelliklerden kaç tanesi karbon nanotüp
C) Karbon atomları arasında p orbitallarinin örtüşmesiyle için geçerlidir?
oluşan bağlar vardır. A)l B) 2 C)3 0)4 E) 5
D) Karbon atomları sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
E) Karbon atomları yedigen halkalar oluşturacak şekilde di­
zilmiştir.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_206_


TEST
102
7. Organik bir bileşikten alınan bir miktar örnek 6 gram karbon, 10. Bir hidrokarbon bileşiğinin 2 L'sini yakmak için aynı koşullar­
1,5 gram hidrojen ve 4 gram oksijen atomu içermektedir. da 10 L 02 gazı harcanmıştır.
Yapısında sadece C, H ve O bulunduran bu bileşiğin basit Tepkime sonunda aynı koşullarda 6 L C02 gazı oluştuğuna
formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? göre bu bileşiğin molekül formülü aşağıdakilerden hangi­
sidir?
(H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
B)CH2 O

11. Mol sayısı

4 COı
8. CnH2n genel formülüne sahip bir hidrokarbonun 0,5 molünü 3 ,H20
tamamen yakmak için NK'da 33,6 L 02 gazı gerekmektedir. 2
Buna göre, bileşiğin molekül formülü aşağıdakilerden han­
gisidir? CxHy
Zaman

CxHy organik bileşiğinin yeterli miktarda 02 ile yakılması sı­


rasında harcanan ve oluşan bileşiklerin değişen mol sayıları
yukarıdaki grafikte verilmiştir.
Buna göre C'.xHy organik bileşiğinin molekül formülü aşağı­
dakilerden hangisidir?

9. C, H ve O atomlarından oluşan organik bir bileşik, kütlece% 12. Karbon, hidrojen ve oksijen atomları içeren organik bir bile­
40 karbon atomu içermektedir. Bu bileşikteki oksijen atom­ şiğin 10,2 gramı yeterli miktarda 02 ile yakıldığında 22 gram
larının kütlesi, hidrojen atomlarının kütlesinin 8 katıdır. CO2 ve 9 gram H2O oluşturmaktadır.
Bu organik bileşiğin mol kütlesi 120 g/mol olduğuna göre Bu bileşiğin molekül ağırlığı 102 g/mol olduğuna göre, bi­
bileşiğe ait kaba ve molekül formülleri aşağıdakilerden leşiğin basit formülü ve molekül formülü aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol) hangisinde doğru verilmiştir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)

Kaba formül Molekül formülü Basit Formül Molekül Formül


A) CH3O C 2 H GO "'

t...
A) C5H10O2 C5 H10O2
B) CH3O2 C2HG O2 >-
� B) CH2 O CsH10Os
"'
C) CH2O C3HGO C) C2HsO2 C4H10O4
D) CH2O C4H8O4 D) C2 H 5 O C4H10O4
E) CH2O2 C4H8O8 E) CH3O2 C 2HG O2

! 1 2:3:4
(irrJ :B D; E: E; C: C D:A D: C B:A
•1 .ı <I 1 • <I
5: 6 7:8
o 4 1 j
9 ; 10
1 <
11; 12
1 • •
ONITE
10
2 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

1. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin Lewis gösterimi yanlış- 1 4. C02 bileş iğinin Lewis gösterimi aşağıdakilerden hangisinde
tır? (ıH, 7N, 80, 9F, 17CI) doğru veril miştir? (6C, 80)
.. -. .. ..
Molekül Lewis Gösterimi B)..O"C
.. ."O'
. . C) o:: c:: O
.. ..
A) H2 H .. H D): o: c::o:
B) N2 ..N::. .N'.
.. .. "'
C) 02 .·o··. . o.· .o

D) F2 F .. F
.. ..
E) Cl 2 .. ..cı..:
:cı

2. Bileş ik Lewis Formülü


H .·o.. .·
1. H:c:H 5. H:C:H
H
Yukarıda Lewis formülü verilen bileş ikle ilgili,
H H
11. 1. Merkez atom ka rbondur.
H:c::c:H
il. Ba ğ sayısı 3'tü r.
111. H:C:: C:H
ili.Orta klanmamış (ba ğyapmayan)elekt ro n çifti sayısı 2'dir.

Yukarıda verilen h id rokarbon bil e şiklerden hangilerinin yargılarından hangileri doğrudur?


Lewis formül ü doğru gösteril mişt ir? (ıH, 6C) A) Yalnız 1 B) Yalnız il C)Yalnız ili
A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız ili D) 1veil E) 1veili
D)lvell E)l,llvelll

3. Aşağıdaki organik bileş iklerden hangisinin Lewis formül ü


yanlış veril m iştir? (ı H, 6C, 7N, 80)

Bileş ik Lewis Formü l ü


H
6. Ozon (03) molekülü için,
A) CH30 H H=c .. o:H ..
ol( -..
- ..
H o ◄ o
../ � 11/ '\ ..
:o
.. o:
.. :o o:
..
H ..
H ..
il
B) CH30CH3 ·
H:C•O :H
·• C
H H
Lewis yapıları çizilebilir.
o ..
:o
C) il .. Bu yapılarla ilgil iaşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
H-C-H H:C: H A) Sigma ba ğ sayılarıeşittir.
o :o..
D) il .. .. B) Merkezde bulunan o k sijen atomu sp 2 hib ritleşmesiyap-
H -C-OH H:C .. 0 ..H mıştır.

H C) Molekül geomet risi do ğru saldır.


E) CH3N H 2 H:C•·
.. N.. ··H D) Merkezde bulunan o k sijen atomu oktetinitamamlamıştır .
H H
E) Orta klanmamış elektron çifti sayılarıeşittir.

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_208_


TEST
103
7. 10. (ıH4 bileşiği ile ilgili olarak,
H H
1 . Lewis formülü H: C ::c: H şeklindedir.
il. Karbon atomları sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
C
s-s p-p p-p s-p 111. Moleküldeki C atomlarının elektron dağılımları;
>--"'
>.

"' C: ısı 2(sp2 )1 2(sp2 )1 2(sp2 )1 2pl şeklindedir.


il 111 iV
.C>
iV. Hibritleşmeye katılmayan p orbitalleri örtüşerek n bağı
Yukarıda verilen orbital örtüşmelerinden hangileri sonu­ oluşturmuştur.
cunda n (pi) bağları oluşur?
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 6C)
A) Yalnız 111 8) Yalnız iV C)ilve ili
A) Yalnız1 B) 1veil C)lllvelV
D) 1ve iV E) ı, ilve ili
D) il, ili veiV E)ı, il, iliveiV

8. Aşağıda açık formülü verilen bileşiklerden hangisindeki 11. NH3 bileşiği ile ilgili,
karbon atomlarının hibritleşme türü yanlış verilmiştir?
1. V SEPR göster imi AX 3'dür.
Bileşik Hibritleşme Türü il. Azot atomunun hibritleşme türü sp2'dir.
H 111. Molekül şekli üçgen piramittir.
1
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 7 N)
A) H-C-H sp 3
1 A) Yalnızı B) Yalnız111 C} 1ve il
H
D)ilveili E)1, ilveili

B) sp2

C} H-C=C-H sp

D) O=C=O sp2

E) sp2
12. Açık formülleri verilen aşağıdaki bileşiklerden hangisinin
VSEPR gösterimi yanlıştır?

Bileşik VSEPR gösterimi


H
1
A) H-C-H

H
9. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde merkez atomun hibrit­
leşme türü yanlış verilmiştir? ( 1H, 6C, 7 N, 16S, 17CI) / N,
B) H I H
H
Bileşik Merkez Atom Hibritleşme Türü ·o·'-
A) sp "' C) /
CS2 H H
>-
B) NH3 sp3 � :o:
"' il
C) CH3CI spı D) / C '-
D) H2S sp3 H H
.. ..
E) CCl4 sp3 E) :o=c=o: AX2

lii
J ! 1 2: 3:
1 .ı t 1
4
• <I

:D E;A:B.E:C.A:D.C:E B:D
5:
1
6 <I
7:
1
8 9 : 10 11: 12
-• 1 <I 1 • •
ONITE
10
2 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

ı. Aşağıdaki elementlerden hangisinin Lewis nokta yapısı ı 4. ·. o.·


yanlış gösterilmiştir? (6C, 7N, 80, 9F, 10Ne) .. il ..
HıN-C- NH2
C): Q:
Yukarıda lewis formülü verilen molekülle ilgili aşağıdakiler­
den hangisi yanlıştır? (ıH, 6C, 7 N, 80)

"' A) Kapalı formülüCH40N2'dir.


.o
B) 7a ve ln bağı içerir.
C) 4 tane bağlayıcı elektron çifti içerir.
D) 4 tane ortaklanmamış elektron çifti içerir.

E) Karbon elementi 4 tane bağ yapmıştır.

2.
Lewis nokta yapısı yukarıda verilen NH3 molekülü ile ilgili;
1. 6 tane ortaklanmış (bağlayıcı) elektron vardır. 5. Aşağıdaki moleküllerden hangisindeki bağ türü ve sayısı
yanlış verilmiştir?
il. 2 tane ortaklanmamış elektron çifti vardır.
i l i. Merkez atom azotdur. Molekül Bağ türü ve sayısı
yargılarından hangileri doğrudur? A) C02 2 sigma, 2 pi
A) ı, il ve ili B) 1 ve ili C) 1 ve il B) 02 2 pi
D) Yalnız 1 E) il ve ili �
"' C) NH3 3 sigma
>-
t...

"' D) H20 2 sigma


>-
"' E) CH4 4 sigma
o

3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin Lewis formülü yanlış ve­


rilmiştir? {ıH, 6c, 80) .. ..
6. :o :o
il .. 11
Bileşik Lewis Formülü CH3-C-S?-C-CH3

A)
..
H
Yukarıda molekül formülü verilen bileşik için,
..
H:C:H
1. Ortaklanmamış elektron çifti (yalın çift) sayısı
H
H H il. Ortaklanmış (bağlayıcı) elektron çifti sayısı
B)
. .
. . H
H:C:C:
H H
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

il
..
. . .. .
H·C·C"O· �
"' A) 12 28
H H >-
t...

B) 12 24

H: C:: O: "' C) 6 14
D) H2CO
H o
D) 6 12
= CH2
H:c::c: H
E) CH2 E) 8 14
H H

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_210_


TEST
104
·o·
p
.. .
.. o· 10
il
C
1
C t t t
:o.... /

o:..
◄◄f---
o:
.. / ".. �
:o. . ..
t t t
7.
co�· iyonuna ait Lewis formülleri ile ilgili, aşağıdakilerden 'C'


il>
hangisi yanlıştır? w
C
"' Hibrit
2 .o
A) Karbon elementinin hibrit türü sp 'dir. orbitaller

tı tı
2s
B) Merkez atom karbondur.
C) iki yapıda da atomlar oktetini tamamlamıştır. ıs ıs
D) Atomların dizilişi aynıdır. Yukarıda hibritleşme şeması verilen karbon atomunun
E) VSEPR gösterimi AX3E'dir. oluşturduğu bileşik aşağıdakilerden hangisi olabilir?
H
1

A)H-C-H B)H-C C-H C) O= C= O


1

H H o
1 il
8. D)H-C-OH E)H-C-H

H
Tautomerleşme
Bir moleküldeki atomların üç
boyutlu olarak düzenlenmesidir.

11. a b C
Molekül
geometrisi
"--
Bir molekülün, yapısındaki en az CH3-CH= CH-C- CH
L......> - - - �
- -'
bir çift bağın ve bir hidrojen ato-
munun yer değiştirmesiyle baş­ Yukarıdaki bileşikte a, b ve c ile gösterilen karbon atomla­
ka bir moleküle dönüşmesidir. rının yaptığı hibritleşme türleri aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir?

izomeri a b C
' - - - -' Kapalı formülleri aynı, açık for­
-- - �
- A) sp sp2 sp3
mülleri farklı yapılardır.
B) sp sp3 sp2
Yukarıda verilen terimlere ait açıklamalardan hangileri C) sp3 sp2 sp
doğru yapılmıştır?
D) sp3 sp sp2
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111 E) sp2 sp3 sp
D) 1 ve il E)1, il ve 111

..
9. - c-- o·.
.·o-
•• •♦ 12. . X·

Lewis gösterimi yukarıdaki gibi olan X elementi için;


Molekülü ile ilgili,
1. SA grubunda bulunur.
ı. Molekül geometrisi doğrusaldır.
il. Hidrojen ile yaptığı bileşiğin VSEPR gösterimi AX3'tür.
il. Karbon elementi sp hibritleşmesi yapmıştır.
111. Temel halde üç tane yarı dolu orbitali vardır.
ili. O-C-O bağ açısı ı80°'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve ili E)il ve 111
D)1 ve ili E) 1, il ve ili
ONITE
10
2 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

ı. H2O molekülüyle ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi 1 4. CH4 molekülü ile ilgili,
doğrudur? (ı H, 80)
1. Karbon atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
A) Molekül geometrisi doğrusaldır. il. Molekül geometrisi düzgün dörtyüzlüdür.
B) Apolar bir moleküldür. 111. C- H bağ uzunlukları birbirinden farklıdır.
C) Merkez atomun hibritleşme türü sp2'dir. yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 6C)
"'
D) VSEPR gösterimi AX2E2'dir. .o A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
E) Bağ açısı 109,5°'dir. D) 1 ve il E) 1, il ve 111

2. 1H elementinin 9 F elementi ile oluşturduğu HF bileşiği için, 5.

1. Doğrusal bir moleküldür.


il. Molekül apolardır.
Molekülü ile ilgili;
111. Suda çözünür.
1. 1 ve 2 numaralı karbon atomları sp2 hibritleşmesi yapmış­
ifadelerinden hangileri doğrudur? tır.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) 1 ve 111 11. 8 açısı yaklaşık 120°'dir.
D) il ve 111 E) 1, il ve 111 111. Molekülde toplam 8 tane sigma, 1 tane pi bağı bulunur.
� yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) ı, il ve 111

3. OH o
1 il 6. Karbontetraklorür (CCl4) molekülüyle ilgili aşağıdakilerden
CH2 = C-CH3 ..,...... CH3- C-CH3 hangisi yanlıştır? (6C, 17CI)
Enol Keto
A) Molekül geometrisi düzgün dörtyüzlüdür.
Yukarıda verilen keto - enol tautomerleri ile ilgili,
B) VSEPR gösterimi AX4'tür.
1. Oksijen atomlarına bağlı olan karbon atomlarının hibrit­
leşme türü C) Bağ açıları 109,5°'dir.

11. cr ve rt bağ sayısı D) Molekül içi bağlar polar kovalenttir.


111. Keto ve enol formlarının kararlılıkları E) Molekül polardır.
özelliklerinden hangileri her iki tautomer için de aynıdır?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) Yalnız 111

D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_212_


TEST
105
7. NH3 molekülü için; 10. O
il
"o
1. VSEPR gösterimi AX 3'tür.
/
il. Molekül geometrisi üçgen piramittir. o
111. Polar bir moleküldür.
C NO3 iyonunun açık yapısı yukarıda verilmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 7N) "'
>.

>--
"'
O- N- O bağ açısı yaklaşık 120° olduğuna göre;
A) Yalnız ili B) 1 ve il C) 1 ve 111 .o
1. Molekül geometrisi düzlem üçgendir.
D) il ve 111 E) ı, il ve 111 il. VSEPR gösterimi AX 3'tür.
ili. N atomunun hibritleşme türü sp2 'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1, il ve 111 B) il ve 111 C) 1 ve 111
D) 1 ve il E) Yalnız 111

+
8. Molekül Molekül Geometrisi 11. H
1. NCl3 Üçgen piramit N + H+ N
11. H2S Açısal H/I"-H H/I "- H
H H
il 1. BH3 Üçgen düzlem Yukarıdaki tepkimede NH3 molekülü, NH4 iyonuna dönü­
iV. CCl4 Düzgün dörtyüzlü şürken;

Atom numaraları 1H, 5 B, GC, 7 N, 16S, 1JCI olan elementler ı. Azot elementinin hibritleşme türü
arasında oluşan bileşiklerin molekül geometrileri karşılarına 11. H- N- H bağ açıları
yazılmıştır. 111. Molekül geometrisi
Buna göre hangi yapıların molekül geometrileri doğru ve­ iV. VSEPR gösterimi
rilmiştir? yukarıdakilerden hangileri değişir?
A) 1 ve il B) ı ve 111 C) 1, il ve 111 A) 1 ve il B) il ve iV C) il, 111 ve iV
D) il, 111 ve ıv E) ı, il, 111 ve iV D) ı, il ve 111 E) 1, il, ili ve iV

9. VSPER gösterimi AX3E olan bir molekülle ilgili aşağıdaki 12. X elementinin, 9 Y elementi ile oluşturduğu XY3 bileşiği apo-
yargılardan hangisi yanlıştır? {]N, 9F) lar olduğuna göre;

A) Molekül polardır. ı. X atomu, sp2 hibritleşmesi yapmıştır.


il. Y- X- Y bağ açısı yaklaşık 120° derecedir.
B) Molekül geometrisi üçgen piramittir.
111. X atomu, SA grubu elementidir.
C) Molekül NF3 olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Merkez atomun hibritleşme türü sp3'tür.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
E) Merkez atom üzerinde ortaklanmamış elektron çifti yok­
tur. D) ı ve il E) il ve ili

:1
1
: 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12

2 ,
I
3 o • <I o 4 1 j 1 1 1 - •

:D C;B:D;E:E_D:E,E:A C:D
ONITE
10
2 KARBON KİMYASINA GİRİŞ

1. Bir organik bileşiğin merkez atomu olan karbon sp3 hibritleş- ı 4. Aşağıda verilen Lewis yapılarından hangisi yanlıştır?
mesi yapmaktadır. (ı H, GC, 7N, gO, 14Si, 17CI)
A) H-Ö: B) H-N- H
•• •♦

Buna göre, C) R = C= R
1 1
1. Karbona ait 1 tane s orbitali ile 3 tane p orbitalinin melez­ H H
leşmesi sonucunda eşit enerjili 4 tane sp3 hibrit orbitali :cı:
•• 1 ••
oluşur. "' E): cı - Si - cı:
.. ••
.o
il. Oluşan molekülün VSEPR gösterimi AX4'tür. 1
:cı:
111. Molekülün geometrisi düzlemsel üçgendir.

ı ı/JJ
yargılarından hangileri doğrudur?
5.
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ive
Durum X Durum Y Durum Z
D) 1 ve il E) ilve 111
t t-
-- t t-
-- t
t t t t
.;:::­ 2p 2p
Q)
C
-- - -
t+
UJ

- -
2s 2s

6c atomuna ait değerlik elektronlarının temel hali, uyarılmış


hali ve hibritleşme halleri X, Y ve Z durumları ile gösterilmiştir.
2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin değerlik kabuğu elektron
Buna göre temel hal, uyarılmış hal ve hibritleşme halleri
çifti itme kuramı (VSEPR) gösterimi karşısında yanlış veril-
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
miştir? (ıH, 5 8, 6c, 7 N, 80, 9 F, 17CI)
Temel Hal Uyarılmış Hal Hibritleşme
Bileşik VSEPR gösterimi

A) CH4 AX4
"' A) X y z
B)
"'
>- B) X z y
H2O AX2E2
C) CH3CI AX3E
C) y X z
D) BF3 AX3
D) y z X

E) NH3 AX3E
E) z y X

1 21 3
H-C=C-C-C = C-H
1 1 1
6. H H H

3. Üçgen düzlem molekül geometrisine sahip olan bir bileşik­ Bileşiği ile ilgili olarak,
le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıştır? ı. ı numaralı karbon atomu sp hibritleşmesi yapmıştır.
A) VSEPR gösterimi AX3'tür. il. 2 numaralı karbon atomu sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
B) Merkez atom ortaklanmamış elektron çifti içermez. 111. 3 numaralı karbon atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
iV. ı molekülünde 3 tanen bağı bulunur.
C) Molekül içindeki bağlar arasındaki açı yaklaşık 120°'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Merkez atom sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
A) 1ve il B} 1ve iV C) ilve 111
E) 4 tane sigma bağı içerir.
D) 1, ilve 111 E) 11, 111ve iV

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_214_


TEST
106
7. HCOOH bileşiği ile ilgili olarak; 10. CH ,ı, NH3 ve H2O bileşiklerinde bağ açıları aşağıdakilerden

..
o: hangisinde doğru verilmiştir? (ıH, 6C, 7N, 80)
1. Lewis gösterimi H: C: Ç?: H CH4 NH3 HzO
il. Karbon atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır. "'
,c.
107,30 109.50
A) 104,5°
111. Molekülde ortaklanmamış elektron çifti sayısı 4'tür. "'
>,

>- B) 104,5° 109,5° 107,3°


iV. Molekülde ortaklanmış elektron çifti sayısı 5'tir. "'
.o C) 107,3° 104,5° 109,5°
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 6c, 80)
D) 109,5° 104,5° 107,3°
A) 1, il ve 111 B) ı, 111 ve iV C) ı ve il
E) 109,5° 107,3° 104,5°
D) il ve 111 E) 111 ve iV

8. Aşağıdaki organik maddelerden hangisinin Lewis gösterimi


11. BH3 bileşiği ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
yanlış verilmiştir? {ıH, 6C, 80)
(ıH, sB)
Molekül Lewis Gösterimi A) Molekül geometrisi üçgen düzlemdir.
A) H:c::c:H B) B atomu sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
..
H C) VSEPR gösterimi AX3E'dir.
B) . C:: C··H
H: .(:
D) Apolar bir moleküldür.
H
E) Bağ açıları 120°'dir.
H �: ..
C)
.. .. C .. O··H
H:C
H

D)
.
H. O:
..
..
H:C•·C··H
H
. . . .. .
E) H'C"O'

r
H
12. NH4 iyonuyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
(ıH, 7N)

A) Elektron - nokta yapısı [ H, � , H dır.

9. X atomunun, 9F atomu ile oluşturduğu molekülün geometri­ B) Azot atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
si düzgün dörtyüzlüdür. C) Geometrik şekli düzgün dört yüzlüdür.
Buna göre, D) NH: iyonu NH3 gazının suyla aşağıdaki
1. Bileşiğin formülü XF4'tür.
il. X atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
tepkimesi sonucunda oluşur.
111. Molekülde 12 tane ortaklanmamış elektron çifti bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur? E) NH: iyonunda N - H bağ uzunlukları birbirinden farklıdır.

A) Yalnızı B) ı ve il C) ı ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
ÜNiTE KARBON KİMYASINA GİRİŞ

10
ı. Anorganik bileşiklerle ilgili olarak aşağıda verilen özellikler- 1 4. 1. C02
den hangisi yanlıştır? il. Na2C03
A) Genellikle kendilerine özgü kokuları vardır. 111. Nacı
B) Anorganik bileşiklerin sayısı, organik bileşiklerin sayısın- iV. C6H1206
C
dan azdır. V. CaC03
C) Erime noktaları genellikle yüksektir. "' Yukarıda verilen bileşiklerden kaç tanesi anorganik bileşik­
.o tir?
D) Suda genellikle iyi çözünürler.
A)l B)2 C)3 D)4 E)5
E) Ana kaynakları doğadaki mineraller, cevherler ve maden
ftlizleridir.

5. Karbon, hidrojen ve kükürt atomlarından oluşan organik bi-


leşiğin 0,5 molü için aşağıdaki bilgiler verilmiştir.
• 12 gram karbon atomu içeriyor.
• 3 gram hidrojen atomu içeriyor.
2. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisinin basit formülü ve
molekül formülü aynıdır? • 16 gram kükürt atomu içeriyor.

B)N204 C)CGH1206 Buna göre, organik bileşiğin molekül formülü aşağıdakiler­


den hangisinde doğru verilmiştir? (H: 1, C: 12, S: 32 g/mol)
E)C4Hg02

3. İkinci periyot elementlerinin hidrojen atomu ile oluşturduğu


bileşiklere ait VSEPR gösterimi aşağıda verilmiştir. 6. Aşağıda verilen özelliklerden hangisi NH3 molekülü ve NH4
iyonu için aynıdır? (lH, 11N}
1. AX3
A)Merkez atomun hibritleşme türü
il. AX2E2
111. AX3E B)Bağ sayısı
Buna göre, bu moleküllerin Lewis gösterimlerinde merkez C)Molekül geometrisi
atomun üzerinde bulunan ortaklanmamış elektron sayıları D) Bağlayıcı elektron çifti
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş­
tir? E)Molekül kütlesi
A) 1> il> 111 B)ll=lll>I C)il > 111> 1
D)l=ll=III E)lll>ll>I

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_216_


TEST
107
7. Kimya tarihinde anorganik bir maddeden canlı hücre veya 10. 2 . periyot elementleri olan X ve Y'nin hidrojenle oluşturduğu
organizma kullanılmadan sentezlenen ilk organik bileşik XH3 ve H2Y bileşiklerinin molekülleri polardır.
aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre,
A) Asetilen B) Glikoz C) Üre
1. XH3 üçgen düzlem geometriye sahiptir.
D) Gliserin E) Aseton "'
>.
il. H2Y açısal geometriye sahiptir.
>-
111. Her iki molekülde merkez atomlar sp3 hibritleşmesi yap­
mıştır.
yargılarından hangileri doğrudur? (ı H)
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

11. Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisi organik bile­


8. N2H4 molekülüyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
şik değildir?
(ıH, 7 N)
B) CH3 COOH
A) Ortaklanmamış elektron çifti sayısı 2'dir.
D) CH3COCH3 E) KCNO
B) Polar bir moleküldür.

C) Molekül geometrisi üçgen piramittir.

D) Merkez atomun hibrit türü sp3'tür.


E) VSEPR gösterimi AX3'tür.

12.

Eten (C2H4) molekülüne ait orbital örtüşmeleri görülmekte­


dir.

Buna göre,
9. H2O2 molekülüyle ilgili,
1. VSEPR gösterimi AX2E 2'dir.
ı. Karbon atomlarında birer tane 2p orbitali hibritleşmeye
katılmamıştır.
il. Bağlayıcı elektron çifti sayısı 3'tür.
il. Hibritleşmeye katılmayan p orbitalleri yan yana örtüşe­
111. Merkez atomun hibritleşme türü sp3'dir. rek n bağını oluşturur.
yargılarından hangileri doğrudur? (ı H, 80) 111. Karbonların sp2 hibrit orbitalleri örtüşerek cr bağını oluştu­
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il rur.
iV. Karbonların hibritleşmeye katılmayan p orbitalleri ile
D) ı, il ve 111 E) 1 ve 111
hidrojenin s orbitali örtüşerek a bağlarını oluşturur.

yargılarından hangileri doğrudur?


A) Yalnız I B) il ve 111 C) 1 ve iV

D) 1, il ve 111 E) 1, il, 111 ve iV

1 • 2 ': •3• ' 4 ': •5· •:' 6 • •7. •:• • 8 9 : 10 11: 12,•
_217_) '.
A A:c:o:s:A c:E o:o E:o:
• • •.• ı . . • • . • •

• • • • , • • • • • • • • •• • .• • • •• •• • • ı• • • • • • • •t
ÜNiTE KARBON KİMYASINA GİRİŞ

10
1. Organik bileşiklerle ilgili, 4. Aşağıda verilen element atomlarının hidrojenle yaptığı bile­
şiklerden hangisinde molekülün geometrik şekli yanlış veril-
ı. Yanıcı olup, erime noktaları düşüktür.
miştir?
il. Hiçbirisi suda çözünmez.
111. C ve H atomlarının yanı sıra O, N ve S gibi hetero atomlar "'
� Bileşikteki Merkez atoma Molekülün
içerebilirler. merkez atom bağlı H sayısı geometrik şekli
"'
yargılarından hangileri yanlıştır? o, A) 4Be 2 Doğrusal
o
.o
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) ı ve il B) 58 3 Üçgen düzlem

D) ı ve 111 E) 1, il ve 111 C) GC 4 Düzgün dörtyüzlü


D) 7N 3 Üçgen piramit
E) gO 2 Doğrusal

2. NH4CNO bileşiği ile ilgili olarak,


H H
1. Adı amonyum siyanürdür.
il. Organik bir bileşiktir. 5. H H
111. Yapısında hem iyonik hem de kovalent bağ bulunur. Lewis gösterimi yukarıda verilen bileşik ile ilgili,
iV. Üre sentezinde kullanılabilir.
1. Molekül formülü C2H 50H'dır.
yargılarından hangileri doğrudur?
il. Bağlayıcı elektron çifti sayısı 8'dir.
A) Yalnız iV B) 1 ve 111 C) il ve iV 111. Her iki karbon atomunun VSEPR gösterimi AXltür.
D) 111 ve iV E) il, 111 ve iV yargılarından hangileri doğrudur?
ı,
A) il ve 111 B) il ve 111 ı
C) ve 111

D) 1 ve il E)Yalnız 1

3. X: CH4
6. Aşağıda verilen moleküllerden hangisinin VSEPR gösterimi
Y:C2H4 AX3E şeklindedir? (4Be, 5B, Gc, 7N, gO, 1H)
Z:C2H2 A)BeH2

X, Y ve Z ile gösterilen organik bileşiklerdeki bağ açıları ara­ E)H20


sındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
(ıH, 6C}
A) X > Y > Z B) X > Z > Y C) Y > X > Z
D) Z > Y > X E) Z > X > Y

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI l_21s_


TEST
108
7. C2 H6 molekülüyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 10. Allotrop yapılar ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangi­
(ıH, 6C) si yanlıştır?
A) Bileşikteki merkez atom sp3 hibritleşmesi yapmıştır. A) Allotrop yapıların fiziksel özellikleri aynıdır.
B) Bağ yapmayan elektron çifti yoktur. B) Aynı elementin atomlarının uzayda farklı şekilde dizilme­
si ile oluşurlar.
C) VSEPR gösterimi AX4 şeklindedir.
"' C) Allotrop yapıların kimyasal tepkimeye girme istekleri fark­
D) Molekül geometrisi düzgün dörtyüzlüdür. .o
lıdır.
E) Bağ açısı 12O°'dir.
D) Grafit ve elmas karbon atomunun doğal allotrop yapıları­
dır.
E) Allotropların aynı elementle oluşturdukları aynı formüllü
bileşiklerinin kimyasal özellikleri aynıdır.

8. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin merkez atomunun hib­


ritleşme türü diğerlerinden farklıdır? (ıH, 58, 6C, 7N, 80) Lewis formülü yukarıda verilen molekül ile ilgili olarak,
o C) .,,,.N ---.. 1. Karbon atomları oktetini tamamlamıştır.
il
/ c ---.. H I H
H il. Hidrojen atomları dubletini tamamlamıştır.
H H
o H 111. Karbon atomları arasındaki bağ sayısı 4'tür.
il 1 iV. Molekül geometrisi doğrusaldır.
.,,,.c ---.. .,,,. B ---..
D) H OH E)H H yargılarından hangileri doğrudur?
A) ı ve il B)ı ve 111 C) 111 ve iV
D) 1, il ve iV E) 1, 111 ve iV

12. 1. AX3
9. Merkez atomun elektron dizilişi; il. AX 4
111. AX3E
ısı 2(sp3)12(sp3) 12{sp3)12(sp3) 1
VSEPR gösterimleri yukarıda verilen bileşiklerin bağ açıları
olan bileşik aşağıdakilerden hangisi olabilir? (ıH, 58, 6C, 7N, arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş­
80, 9F) tir?
D) H20 E)HF A) 1>il> 111 B)1> 111>il C) il = 111> 1
D)ll>lll>I E) 111>il> 1

(ınJ ! 1 2: 3 : 1
4
: B D;D: E;A:D. E:C B:A D:A
•1 -1 <I • <I
5: 6
1 4
7: 8
1 -•
9: 10
1 <I 11: 12
• 1 - •
ÜNiTE KARBON KİMYASINA GİRİŞ

10
1. BH3 ve NH3 moleküllerinde aşağıdaki niceliklerinden han- 1 4. o
gisi aynıdır? (ıH, 58, 7N) il
cı- CH2- c- CH2- c= CH
1 2 3
A) Merkez atomun hibritleşme türü
Yukarıda verilen bileşikte 1, 2 ve 3 numaralı karbon atomları­
B) Molekül polarlığı "' nın hibritleşme türleri aşağıdakilerden hangisinde doğru veril­
C

C) VSEPR gösterimi "' miştir?

D) Molekül geometrisi 1 2 3
E) Moleküldeki toplam ortaklanmış elektron çifti sayısı A) sp sp2 sp3
B) sp sp3 sp2
C) sp2 sp3 sp
D) sp3 sp sp2
E) sp3 sp2 sp

2. H2O molekülü ile ilgili olarak,


..
1. Lewis gösterimi H ·· 9: şeklindedir.
H
il. Oksijen atomu sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
111. VSEPR gösterimi AX2E2'dir.
iV. Molekül geometrisi doğrusaldır.
yargılarından hangileri yanlıştır? (ı H, 80) 5. ı. Grafen, grafitten özel yöntemlerle elde edilir.
il. Grafen tabakasının silindir şekline getirilmesi ile karbon
A) Yalnız iV B) ı ve 111 C) il ve 111 nanotüp elde edilir.
D) il ve iV E) 111 ve iV 111. Fulleren 60 tane karbon atomunun futbol topuna benzer
bir şekilde bağlanması ile oluşur.
� Karbon atomunun allotropları ile ilgili yukarıdaki yargılar-
0 dan hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) ı ve il
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
3. Sigma (cr) ve pi (n) bağları ile ilgili aşağıdaki yargılardan
hangisi yanlıştır?
A) Atom orbitallerinin bağ ekseni doğrultusunda uç uca ör­
tüşmesiyle sigma (cr) bağı oluşur.

B) Bağ eksenine dik olarak p - p orbitallerinin yan yana ör- 1 6. VSEPR gösterimi AX2E2 olan bileşik ile ilgili aşağıdakilerden
tüşmesiyle pi (n) bağı oluşur. hangisi yanlıştır?
C) İki atom arasında yalnız bir tane sigma (cr) bağı oluşur. A) Merkez atomun hibritleşme türü sp3'tür.

D) İki atom arasında sigma (cr) bağı oluşmadan pi (rr) bağı B) Molekül geometrisi düzgün dörtyüzlüdür.
oluşabilir.
C) Hem molekül içi bağlar hem de molekül polardır.
E) Zayıf oldukları için kimyasal tepkimelerde önce pi (n)
D) Merkez atomda iki tane ortaklanmamış elektron çifti bulu­
bağları kopar.
nur.

E) Molekülde toplam 4 tane bağlayıcı elektron bulunur.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_220_


TEST
109
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde C2H2 bileşiğindeki kar­ 10. Aşağıda verilen özelliklerden hangisi elmas ve grafen allot­
bon atomlarının hibritleşme türüne sahip karbon atomu ropları için aynıdır?
bulunur? (ıH, 6c, 80, 9 F)
A) Karbon atomlarının uzaydaki dizilişleri
il B) Yapıdaki karbon atomlarının birbirine kovalent bağ ile
B)HCOH C) CH2= CH2 C
bağlanması
>-"'
>.

D) CH2 = C= CH2 E) CH3CH3 C) Tepkimeye girme istekleri


D) Erime noktaları
E) Elektrik iletkenlikleri

8. NH3 ve NCl3 bileşikleri ile ilgili olarak, 11. C2H2 Cl2 bileşiğinin Lewis gösteriminde toplam kaç tane
ı. Molekül geometrileri üçgen düzlemdir. elektron (nokta} bulunur? (ıH, 6 C, 17CI)
il. Merkez atomlarda bulunan ortaklanmamış elektron çifti A} 16 B} 18 C)20 D}22 E}24
sayısı l'dir.
111. Bağ yapımına katılmayan elektron çifti sayıları eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur? (ıH, 7 N, 17CI)
A) Yalnız il B)Yalnız 111 C) 1 ve il
D) 1 ve 111 E) il ve 111

12. 1. C2H6
il. C2H4
9. 1. Fulleren
111. C2H2
il. Karbon nanotüp
Yukarıda verilen moleküllerde karbon atomlarının hibrit­
111. Grafen
leşmeye katılmış orbital sayıları arasındaki ilişki aşağıdaki­
iV. Elmas lerden hangisinde doğru verilmiştir? (ıH, 6C}
V. Grafit A} 1= il=111 B}l>ll=III C) 111> 1 = il
Yukarıda verilen maddelerden kaç tanesi karbon elementi­
nin yapay allotropudur? D} 1>il > 111 E}111>il> 1

A) 1 B) 2 C}3 D)4 E}5


ONITE
11
1 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. CH3 4.
1
CH3- CH2- CH2- C- CH3
1
CH3
Bileşiğinin sistematik adlandırılması hangi seçenekte doğru
yapılmıştır? Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakilerden hangi­
"' sinde doğru olarak verilmiştir?
A) 2-Metilheptan .o
A) 2,4-Dietil-3-metilpentan
B) 4,4-Dimetilpentan
B) 5-Etil-3,4-dimetilheksan
C) 4-Metilheksan
C) l,3-Dietil-1,2,3-trimetilpropan
D) 2,2-Dimetilpentan
D) 3,4,5-Trimetilheptan
E) 2-Metilheksan
E) 2-Etil-3,4-dimetilheksan

5. CH3 CH3
1 1
CH3- CH- CH- CH- CH2- CH3
1
CH3
CH3 Br Bileşiğinin iskelet (çizgi-bağ) formülü hangi seçenekte doğ­
1 1 ru olarak verilmiştir?
2. CH3- CH2- CH- CH2- CH- CH3
Bileşiğinin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde doğru ola-
rak verilmiştir?
"'
A) 2-Bromo-4-etilpentan >­

B) 2-Etil-4-bromopentan "'"'
.o
C) 2-Bromo-4-metilheksan

D) 3-Metil-5-bromoheksan
E) 5-Bromo-3-metilheksan

6. CH2- CH2- CH- CH2- CH- CH3


1 1 1
CH3 CH3 C2Hs
CH3 - CH - CH2 - CH - CH3
1 1 Bileşiğiyle ilgili,
3. F CH3
1. Adı 5-Etil-1,3-dimetilheksandır.
Yukarıda yarı açık formülü verilen bileşiğin genel adlandır­
madaki (IUPAC) adı nedir? il. �.,.,,l.,,, çizgi formülü ile gösterilebilir.
A) 2-Floro-4-metilpentan 111. En uzun zincir 8 karbonludur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
B) 2-Metil-4-floropentan
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
C) 4-Metil-2-floropentan
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
D) 4-Floro-2-metilpentan

E) 1-Floro-1,3-dimetilbütan

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_222_


TEST
110
7. Aşağıda bazı alkil kökleri ve IUPAC adları verilmiştir.
Buna göre hangi alkil kökü yanlış adlandırılmıştır?

Alkil kökü IUPACAdı 10.


"'

Bileşiğiyle ilgili,
C
CH3
A) 1 1-Metiletil "'
CH3-CH- "' 1. 1-Floro-2-metilsiklopentan olarak adlandırılır.
il. Kapalı formülü CGHııF'dir.
CH3
B} 1 2-Metilpropil 111.Halkalı hidrokarbondur.
CH3-CH-CH2-
yargılarından hangileri doğrudur?
CH3
1
A)Yalnız il B}ı ve il C} ı ve 111
C) CH3-C- 1,1-Dimetiletil D}il ve 111 E}1, il ve 111
I
CH3
CH3
D) 1 2-Bütil
CH3-CH2-CH- Br
CH3
E} 1 3-Metilbütil
CH3-CH-CH2-CH2-

11.
Bileşiğinin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde doğru ola­
rak verilmiştir?
A) 1-Bromo-3-eti 1-4-metilsikloheksan
8. Bütanın (C4H 10) Cl2 gazı ile yer değiştirme tepkimesi sonu­
"'
� B} 1-Metil-2-etil-4-bromosikloheksan
cunda kaç farklı monoklor bileşiği oluşabilir?
"' C} 4-Bromo-2-eti1-1-metilsikloheksan
A}l B) 2 C)3 0)4 E) 5
"' D) 1-Etil-2-metil-4-bromosikloheksan

o
E} 1-Bromo-4-metil-3-etilsikloheksan

9. 1. CH3-CH2-CH2-CH2-
CH3 12. 1. CH3-CH2-CH2-CH2-CH3
il. CH3-CH-CH2-CH3
il. CH3 - CH-CH2- 1

CH3
CH3
1 CH3
III.CH3-C-CH2- 1

111. CH3-C -CH3


CH3 1

CH3
Yukarıda verilen alkil köklerinin sınıflandırılması aşağıdaki­
lerden hangisinde doğru olarak yapılmıştır? Yukarıda formülleri verilen hidrokarbonların aynı dış ba­
sınç altında kaynama noktalarının büyükten küçüğe doğru
il 111 sıralanışı nasıldır?
A) Normal İzo Neo A) 1>il> 111 B) 1> 111>il C) 11> 111>1
B} Normal Neo izo D}ll>l>III E)lll>ll>I
C) izo Neo Normal
D) izo Normal Neo 13. Metan gazının güneş ışığında Cl2 gazı ile yer değiştirme tep­
E} Neo izo Normal kimesi sonucunda aşağıdaki organik bileşiklerden hangisi
"' oluşamaz?

o B)CH2Cl2 C}CHCl3

ı : 2 3 : 4 : s G : 7 s : 9 ıo: ıı 1 2: 13
D;C A;D: B.D:D. B;A, B;C A: E
, • 1 1 1 1 1 1 <i 1 .• 1 1 1 - •
ONITE
11
1 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

ı. 2-Metilpentan bileşiğinin yarı açık formülü aşağıdakilerden 1 CH3


1
hangisidir?
CH3-C-CH3
1
A) CH2-CH2 -CH2-CH3
1
4. CH3
CH3
Bileşiğinin adı,
B) CH3-CH-CH2-CH2-CH3 "' 1. 2,2-Dimetilpropan
1 .o
CH3 il. izopentan
111. Neopentan
C) CH2-CH-CH2 yukarıdakilerden hangileri olabilir?
1 1 1
CH3 CH3 CH3 A) Yalnız 1 B} 1 ve il C) 1 ve ili
D) CH3-CH2-CH-CH3 D) il ve 111 E) ı, il ve ili
1
CH3

CI CH3
1 1
CH3 -CH-CH-C-CH3
1 1
CH3-CH-CH-CH3 5. CI CH2-CH2-CH3
1 1
2. C2Hs Br Yukarıdaki bileşiğin sistematik adı aşağıdakilerden hangi­
Bileşiğinin sistematik adı aşağıdakilerden hangisinde doğru sinde doğru olarak verilmiştir?
olarak verilmiştir? A) 3,4-Dikloro-2-metil-2-propilpentan

"''-
A) 2-Bromo-3-etilbütan B) 2,3-Dikloro-4-metil-4-propilpentan
"'
>-
B) 3-Etil-3-bromobütan "' C) 5,6-Dikloro-4,4-dimetilheptan
"'-

C) 2-Bromo-3-metilpentan o D) 2,3-Dikloro-4,4-dimetilheptan
D) 3-Bromoheksan E) 3,4-Dikloro-2-propil-2-metilpentan
E) 3-Metil-2-bromopentan

3. Aşağıdakilerden hangisi 2-kloro-3-etilpentan bileşiğinin


yarı açık formülüdür? C2Hs-CH-CH2-CH-CH2-CH -CH3
1 1 1
A) CH3 -CH -CH -CH2 -CH3 6. CH3 C 2Hs CH3
1 1
CH2 CI Yukarıda yarı açık formülü verilen molekülün IUPAC siste­
1
CH3 mine göre adı aşağıdakilerden hangisidir?

B) CH3-CH-CH-CH3 A) 5-Etil-2, 7-dimetiloktan


1 1
CI CH2 B) 2,4-Dietil-6-metilheptan
1
CH3 C) 4-Etil-2,6-dimetiloktan
C) CH2-CH2-CH-CH2-CH3 D) 4,6-Dietil-2,6-dimetilheksan
1 1
C2Hs cı E) 5-Etil-3,7-dimetiloktan

D) CH3 -CH -CH -CH2


1 1 1
CH3 cı C2Hs

E) CH3 -CH -CH-CH -CH3


2 I I
C2 H5 cı

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_224_


TEST
111
7. Aşağıda verilen alkil köklerinden hangisi yanlış adlandırıl­ 10. Alkanlar ve halojenler arasında ışık etkisiyle yer değiştirme
mıştır? tepkimeleri gerçekleşir.
Alkil kökü Adı Buna göre,
A) CH3- Metil CH3
C 1 ışık
B) CH3- CH- CH2- izobütil "'
>.

>-
CH3- C- CH2 - CH3 + Cl2--+
1
CH3
C) CH3- CH- CH3 n-Propil tepkimesinde kaç farklı monoklor bileşiğinin oluşması bek­
1 lenir?
CH3 A) 1 B) 2 C)3 D)4 E) 5
1
D) CH3- C- ter-Bütil
CH3

CH3

E) CH3- C- CH2- Neopentil


CH3
11. C5 H12 kapalı formülüne sahip üç farklı izomerin kaynama
noktaları aşağıda verilmiştir.

İzomer K.N {°C)


8. Bir karbon atomuna, bir tane CI, bir tane etil, bir tane izo­
X 36
bütil ve bir tane izopropil grubu bağlanması ile elde edilen
bileşiğin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde doğru veril­ y 28
miştir? z 9,5
A) 3-Bromo-3-etil-2,5-dimetilheksan "' Buna göre X, Y ve Z izomer bileşiklerinin adları aşağıdaki­
C.

B) 3-Etil-3-bromo--2,5-dimetilheksan "' lerden hangisinde doğru verilmiştir?


>-
"'
C) 4-Bromo-4-etil-2,5-dimetilheksan X y z
D) 4-Etil-4-bromo-2,5-dimetilheksan A) Neopentan izopentan n-Pentan
E) 2-Metil-3-izobütilpentan B) Neopentan n-Pentan izopentan
C) n-Pentan izopentan Neopentan
D) n-Pentan Neopentan izopentan
E) izopentan Neopentan n-Pentan

9. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı yanlış verilmiştir?


Bileşik Adlandırma

1-Bromo-3-etilsiklobütan

Klorosiklopropan 12. Doymuş bir hidrokarbonun 1 molünü tamamen yakabilmek


için 30 mol hava gerekmektedir.
1-Floro-4-metilsikloheksan Buna göre, bileşiğin açık formülü aşağıdakilerden hangisi
olabilir? {Havanın% 20'si 02 gazıdır.)
1-Etil-4-metilsiklopentan B)CH2 - CH2- CH2
1 1
CH3 CH3

E)
<)--<J Siklopropilsiklobütan C)CH3 - CH- CH3
1
CH3
D)

! 1 2: 3: 4 5 : 6 7: 8 9: 10 ıı: 12
: B C; E:C.D:C.C:A D:D C:D
•1 .ı ,1 1 .ı I O I j 1 1 1 - •
ONITE
11
1 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. CH3 CH3 4. Rı R2
1 1 1 1
CH3- CHı- CH- C- CH3 CH3- CH- CH- CHı- CH- CH3
1 1
CH3 F
Yukarıda formülü verilen organik bileşikle ilgili aşağıdaki­
4-Floro-2,5-dimetilheptan
lerden hangisi yanlıştır?
"' Yukarıda sistematik adı verilen bileşikte yeralan R1 ve R2
A} IUPAC adı; 2,2,3-trimetilpentandır. .o
alkil kökleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
B). Doymuş bir hidrokarbondur.
C}. Alifatik bir hidrokarbondur. Rı Rı
D) 1 tane ikincil (sekonder)karbon atomu içerir. A} Metil Etil

E) 2-Metiloktan bileşiği ile yapı izomeridir. B} Etil Metil


C} Metil Metil
D) Etil Etil
E} Etil Propil

2. C 2 Hs
1
CH3 - CH - CH2 - CH - CH3
1
C 2H s
5.
Bileşiğinin IUPACadı aşağıdakilerden hangisinde doğru ola­
rak verilmiştir?
A} 2,4-Dietilpentan
B} 3,5-Dimetilheptan "' Bileşiğindeki C - C ve C - H bağ sayıları aşağıdakilerden
"'
>-
hangisinde doğru verilmiştir?
C) 5-Etil-3-metilheksan

D) 3-Metil-5-etilheksan
C-Cbağı C - H bağı
A} 8 16
E) 2-Etilpentan
B} 9 18
C} 8 18
D) 9 16
E} 7 16
3. Mol kütlesi 72 g/mol olan doymuş hidrokarbon bileşiği,
1. n-Pentan
il. izo-Pentan
111. Siklopentan
iV. 2,2-Dimetilpropan
yukarıdakilerden hangileri olamaz?
A)Yalnız 111 ı
B} ve il ı
C) ve 111 ı CH3
1
D} ı, 111 ve iV E} il, 111 ve iV 6. CH3- CH- CHı- CHı- CH3

Yukarıdaki organik bileşikte kaç tane primer (birincil) kar­


bon atomu vardır?
A}l 8) 2 C)3 0)4 E) 5

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
112
7. 10. CH 3
1
CH 3-C-CH 3
1
1

Yukarıda iskelet formülleri verilen 1 ve 2 numaralı bileşik­ CH 3


lerle ilgili; C Bileşiği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
>.
"'
ı. Kapalı formülleri aynıdır. >-- A) 1 molü yeterince 02 ile tam verimle yakıldığında 5 mol
il. Alifatik hidrokarbondur. CO2 ve 6 mol H2O oluşur.
111. Genel formülleri CnH2n+2'dir. B) Sıvı halde molekülleri arasında London çekim kuvvetleri
bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
C) HCI ile katılma tepkimesi verir.
A) Yalnız I B) Yalnız il C) ve il
1

D) izopentan ile yapı izomeridir.


D) il ve 111 E) 1, il ve 111
E) Güneş ışığı altında klorlandığında yalnızca ı tane monok­
lor bileşiği oluşur.
8. 1-Etil-3-izopropilsikloheksan bileşiğinin formülü aşağıdaki­
lerden hangisinde doğru verilmiştir?
CH 3
A)C2Hs-O-<H

CH 3

C)C2Hs 11. Yandığında içerdiği karbon sayısına eşit sayıda CO2 ve H2O
oluşturan hidrokarbon bileşiği aşağıdakilerden hangisi ola­
bilir?
A) CH 3-CH 3 B)CH 3- CH-CH3 C)CH 2-CH -CH 3
1 1 1
CH 3 CH 2-CH2

C H3
1

D) CH 3-C-CH 3 E) CH 3-CH2-CH 2-CH2-CH3


9. CH 3-CH -CH -CH3 1

1 1 CH 3
CH 3 CH 3

Aşağıdaki bileşiklerden hangisi, yarı açık formülü yukarıda


verilen bileşiğin izomeri değildir?
CH3
1
A)CH 3-C-CH 2-CH3
1

CH3 12. Alkanlarla ilgili,


CH3 1. LPG, benzin, motorin , fueloil gibi yakıtların yapısında bu­
lunurlar.
B) CH 3-CH-CH 2-CH2-CH3
il. Heksan, apolar organik maddeler için iyi bir çözücüdür.
CH3 111. Katran ve asfalt, uzun zincirli alkanların karışımıdır.
1

C)CH 3-CH2-CH-CH 2-CH3 yargılarından hangileri doğrudur?


A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) CH 3-CH2-CH2-CH2-CH 2-CH 3
D) 1 ve il E) ı, il ve 111
CH3

E)CH 3-CH-CH 2- CH3

(mJ ! 1
1 .ı
2: 3: 4
1 1

:E B;A:B,B:C.E;D E:C C:E


<I
5: 6 7:8
o <I 1 -•
9 : 10 11: 12
1 • 1 - •
ONITE
11
2 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. CH3 -CH-CH = CH-CH3 4. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisi yanlış adlandınlmıştır?


1
CH3
A) [J
Bileşiğinin sistematik adı aşağıdakilerden hangisinde doğru Siklobüten 3-metilsiklohesen
verilmiştir?
A) 4-Metil-2-penten "' ı
0-c
C) D)
.o
B)2-Metil-3-penten
C) 2,2-Dimetil-3-büten Br 3-Klorosikloheksen

o
1-Bromosikloheksen
D) 2-Metil-2-büten

E) 2-Heksen E)

1,3-Sikloheksadien

2.

5. Aşağıdaki bileşiklerinden hangisi cis - trans izomerliği gös­


terir?

Bileşiğinin adı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş-


ti.r.?
CH3 H
A) 3-Bütil-3-metil-1-büten 1 1
E)H-C-C-H
B) 3,3,4-trimetil-1-heksen 1 1
H CH3
C) 3,3-dimetil-4-penten

D) 3,3,4-trimetil-5-heksen

E) 3,4-dimetil-4-etil-5-penten

3. Br
6. Trans-2-penten bileşiğinin formülü aşağıdakilerden hangi­
sinde doğru verilmiştir?

Bileşiğinin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde doğru ve­


rilmiştir?
A) 5-Bromo-2-etil-3-metil-2,4-heksadien

B) 3-Bromo-2 etil-2-heksen
C) 2-Bromo-4,5-dimetil-2,4-heptadien

D) 6-Bromo-3-hepten

E) Bromooktadien

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
113
7. Alkenlerin tepkimeleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden han­ 10. CH3
gisi yanlıştır? 1
CH3-C = CH-CH2-CH3
A) Alkenlere katalizör varlığında H2 katılması sonucunda al­
kanlar elde edilir. Yukarıdaki bileşikle ilgili;
B) Alkenlere hidrojen halojenür (HX) katılması sonucunda "'
>. ı. cis-trans izomerliği gösterir.
alkil halojenürler elde edilir. >-
il. 2-Metil-2-penten olarak adlandırılır.
C) Alkenlere su (H2 O) katılması sonucunda alkoller elde edilir. 111. HBr ile katılma tepkimesi sonucu 2-bromo-2-metilpen­
tan bileşiği oluşur.
D) Alkenler polimerleşme tepkimesi verirler.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) Alkenler yandıklarında oluşturdukları H2O mol sayısı,
CO2 mol sayısından fazladır. A} Yalnız 1 B} Yalnız il C} ı ve il
D) 1 ve 111 E} il ve 111

11.
8. CH2=CH - CH2- CH3 + HCI --+ Ana Ürün
1 2 3 4
Markovnikov Kuralı'na göre oluşan ana ürün ve tepkimeyle
ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Yukarıdaki bileşiğin IUPAC adı hangisinde doğru olarak ve­
A) Oluşan ana ürünün adı, 1-klorobütandır. rilmiştir?

B} Tepkimede 1 numaralı karbon atomuna klor atomu bağlanır. A} 3-Metil-4-bromosiklopenten

C) Tepkimede 2 numaralı karbon atomuna hidrojen atomu B) 2-Bromo-3-metilsiklopenten


bağlanır. C) 4-Bromo-3-metilsiklopenten

D) Tepkime, katılma tepkimesidir. t..
D} 4-Bromo-5-metilsiklopenten
>-
E) Oluşan ana üründe 1 tanen bağı bulunur. "' E) Bromometilsiklopenten

o

12. C2Cl4 bileşiğiyle ilgili;


9. Aşağıdaki alken moleküllerinden hangisinin polimerleşme
ürünü yanlış verilmiştir? 1. Özel adı perkloroetilendir.
Molekül Polimer il. Kuru temizlemede kullanılır.

A} CH2 = CH2 t CH2- CH2+ Polietilen (PE)


111. Açık formülü,
cı " / cı
t
n
B}CH2=CH CH2- H+
T n Polivinil klorür (PVC} cı
/
C=C
"cı

t
cı cı şeklindedir.
C} CH2= CH CH- CH+ Polipropilen {PP} yargılarından hangileri doğrudur?
1 1 1 n
A} Yalnız 1 B) 1 ve il C} 1 ve 111

t
CH3 CH3 CH3

D) CF2 = CF2 CF2-C F2� Politetrafloroetilen D} il ve 111 E) 1, il ve 111


n (Teflon}

©
E) CH2 = CH "'

Polisitiren (PS) t..

"'

o

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 12
, .ı t 1 • t I t 1 -• 1 4 1 - •

:A.B;C:B:C:B.E:D. C:E C:E


ONITE
11
2 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

ı. 3-Bromo-2-metil-2-penten bileşiğinin formülü aşağıdaki- 1 4. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi polimerleşemez?


lerden hangisinde doğru verilmiştir?
CH3
A) Vinil klorür B) Etilen C) Tetrafloroetilen
Br

A) CH3- CH2- C= C- CH3 B)CH3- C= C- CH2-CH3


1 1 D) Bütadien E) Etan

1 1
CH3 Br
Br CH3
1 1
"'
.o

C) CH2 = C-CH-CH2-CH3 D) CH2 = C-CH-CH2


CH3 Br CH3
5. 1. CH3-C = CH-CH3
1 1 1

CH3
C2H s
1

E) CH3-C= C-CH-CH3
1

il. CH2= CH-CH-CH= CH2


CH3 Br
1 1
CH3
1

111.0

,v.D
V. CH2= CH-CH-CH3
2. 1. CH3-CH2-CH = CH 1-Kloro-2-büten
1

il. CH3-CH2-C= CH2
Yukarıdaki organik bileşiklerden kaç tanesi C0H20 genel for­
2-Kloro-1-büten

CI
mülüne uymaz?
C) 3 E) 5
1

A)l 8)2 0)4


111. CH2-CH2-CH = CH2 1-Kloro-3-büten
1

Yukarıda verilen alkenlerden hangileri doğru adlandınlmıştır?
A)Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) ı ve il E) 1, il ve 111 6. 2-Etil-3-metil-1,4-heksadien bileşiğinin açık formülü aşağı-


dakilerden hangisidir?
CH3 CH3
A) CH3-C= C-CH= C-CH3
1 1

C2Hs C2Hs
1

CH3 -CH = C-C -CH3 CH3


1

3. CH3CI B) CH2 C-CH-CHı-CH = CH2


1
1 1 =

CH3
1

CH3
Yukarıda formülü verilen bileşik ile ilgili;
1. En uzun karbon zinciri, 5 karbonludur.
il. IUPAC'a göre adı, 4-kloro-3,4-dimetil-2-heksendir. C) CH2= C-CH-CH= CH-CH3
1

C2Hs
1
111. 6 tane sp3 ve 2 tane sp2 hibritleşmesi yapmış karbon ato­
mu içerir. CH3
D) CH2 = C-CH2-CH2-C = CH2
1
yargılarından hangileri doğrudur?
B) Yalnız il C2Hs
1
A) Yalnız 1 C)Yalnız 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
E) CH2 = C-CH2-CH = CH2
1
CH3

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
114
7. 10. Aşağıda verilen bileşik çiftlerinden hangileri birbirinin
cis - trans izomeridir?
Bileşik Adlandırma
CH� H CH3 CH3
ı. Q-cıHs 3-Etil-1,4-sikloheksadien C= C
"C = C
/

"'
C
A) /
CH3 H
" H
/ "H
"'
H Br
ıı. 0-sr 1-Bromo-3-siklopenten "'
B)
"C C
/
H
"C /
H
.o
o H
/
=
"H Br
/
=
c,
H
CH3
H cı cı" cı
/
C) C=C C=C
111.Ô 3-Metilsiklobüten
CH3
/
H CH3
/ "H
iV. Q--<J 3-Siklopropilsiklopenten
D}
Br
"�c-�/ Br Br
"�c-�/C2 H5
Yukarıdaki organik bileşiklerden hangilerinin IUPAC adı C2Hs C2Hs C 2H 5 Br
karşısında doğru olarak verilmiştir?
C2H C2Hs
A} Yalnız ili B) 1 ve il C) il ve iV E) C=C
H
"C=C/ C2Hs
"H "H
s____

/ /
D) 1, ili ve iV E) il, ili ve iV H C2Hs

8. CH3 CH3
1 1 CH3- C= CH- CH3
CH3-CH-C= C-CH3 1
1 � 11. CH3
CH 3 C.
>­ Bileşiğine su katılması sonucunda oluşan ürün aşağıdaki­
Yukarıda açık formülü verilen bileşiğin iskelet formülü aşa­ :;:
ğıdakilerden hangisidir? """' lerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) CH3 -CH - CH2- CH3 B) CH3- CH- CH2- CH3
1 1
CH 3 OH
OH
1
C) CH3-C-CH2-CH3 D) CH3-CH-CH-CH3
1 1 1
CH3 CH3 OH

E} CH3-CH-CH2-CH2-OH
1
CH3

9.
Alkenil kökü Adı

1. CH2= CH- Vinil


11. CH2 = CH-CH2- Aliil 12. 4 Karbon atomu içeren düz zincirli alken bileşiğinin izomeri
olan halkalı hidrokarbon aşağıdakilerden hangisi olabilir?
ili. CH3-CH = CH-CH2- 1-Bütenil
A) 3-Metilsiklopenten B) 2-Büten C) 1-Büten
Yukarıdaki alkenil köklerinden hangileri doğru adlandırılmıştır?
D) Siklobüten E) Metilsiklopropan
A} Yalnız 1 B) 1 ve il C) il ve 111

D) 1 ve ili E) 1, il ve ili
ONITE
11
2 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

CH3 Br 4. Aşağıda verilen halkalı yapıdaki alkenlerden hangisi yanlış


1 1 adlandırılmıştır?
CH3-C-CH-CH2-CH = CH2

o
1 cı
1. CH3
"'

Bileşiğinin sistematik adı aşağıdakilerden hangisidir? A) B)


"'
A) 3-Bromo-2,2-dimetil-5-heksen "'
.o
o Siklopenten 2-Klorosiklopenten
B) 2,2-Dimetil-3-bromo-5-heksen

p
C) 4-Bromo-5,5,5-trimetil-1-penten cı
C) Ü D)
D) 5,5-Dimetil-4-bromo-1-heksen
E) 4-Bromo-5,5-dimetil-1-heksen cı
4-Klorosiklopenten 1-Klorosiklopenten

E)

5-Kloro-1,3-siklopentadien
C2Hs
2. 1
CH3- C=C- CH3
1
CH3

5.
1 2
Bileşiğiyle ilgili; -CH=CH-

1. IUPAC adı; 2-etil-3-metil-2-bütendir. Yukarıda verilen alkenil kökünde 1 numaralı karbona etil,
2 numaralı karbona ise allil kökü bağlandığında oluşan bile­
il. 1 tane molekülünde 2 tane sp2 hibritleşmesi yapmış kar­
şiğin kapalı formülü nedir?
bon atomu vardır.
111. Kapalı formülü C7H14'dür.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız ili
D) 1 ve il E) ı, il ve 111

6. 1. CH3-CH=CH-CH2-CH3

3.
ı .Q
Br 111.Q

'-o-CH3 : 3-Bromo-4-metilsikloheksen Yukarıda verilen bileşiklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi -


yan­
lıştır?
il.o : 1,3-Sikloheksadien A) Üçüde hidrokarbondur.
B) Üçüde alifatik yapıdadır.
111. CH2- CH = CH- CH2 : 1,4-Dibromo-2-büten
1 1 C) 1 ve 111 doymamıştır.
Br Br
D) 1 ve il izomerdir.
Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin adı karşısında doğru ola­
rak verilmiştir? E) Her üç bileşikte de sp2 hibritleşmesi yapmış karbon ato­
mu vardır.
A) Yalnızı B) Yalnız il C) ı ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
115
7. Bir hidrokarbon bileşiği için, 10. Etilen gazı ile ilgili olarak,
• Molekül yapısında bir tanen bağı bulunmaktadır. 1. Muz ve domates gibi yeşil olarak toplanan meyvelerin
olgunlaşmasını sağlar.
il. Polietilen eldesinde ham madde olarak kullanılır.
• cis-trans izomerliği göstermektedir.
• 0,2 molü yandığında 1 mol H20 oluşmaktadır.

bilgileri veriliyor. Buna göre bu bileşiğin formülü aşağıdaki­ "' 111. Etil alkol ve etil klorür maddelerinin eldesinde kullanılır.

lerden hangisi olabilir?


>.

>-
iV. Etilenin klorlu türevleri kuru temizlemede çözücü olarak
kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve il B) il ve 111 C) 1, il ve 111

D) il, 111 ve iV E) 1, il, 111 ve iV

11. 1-Metilsikloheksen bileşiğinin HCI ile tepkimesi sonucunda


aşağıdaki bileşiklerden hangisinin oluşması beklenir?
CH3 CH3 CH3
I
A)c:f

B) CX C)I
8. 3-Etil-2-metil- 1,4-pentadien bileşiğinin 1 molünde kaç mol
cı y

hidrojen atomu bulunur? CH2CI CH3
(Y r'-(
A)lO B)12 C)14 D)16 E) 18 D)v E)

X + HBr--+ CH3- CH - CH3


1
12. Br
Tepkime denkleminde yer alan X maddesi ile ilgili olarak,
1. Katılma tepkimesi verir.
il. cis - trans izomeri vardır.

9. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisinin cis - trans izomer­


111. Polimerleşme tepkimesi vermez.
iV. Bromun CCl4'teki çözeltisinin rengini giderir.
leri vardır?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) 1 ve il
A) 2-Metil-2-büten B) 2-Metil-propen C) 1-Penten
ı
B) ve 111 C)lveıv

D) 1, il ve 111
D) Propen E) 2-Büten
E) ı, 111 ve iV

(233J ! 1
1 .ı
2: 3: 4
<I t

:E A;E:B:B:E.D:C, E:E A:C


<I
5: 6 7:8
o <I , .•
9 ; 10 11; 12
1 • 1 - •
ONITE
11
3 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. 3C + CaO ---+ X + CO 4. Aşağıdaki tuzlardan hangisi patlayıcı özellik gösterir?


X + 2H2 0 Y + Ca(OH)ı A} Nacı B) AgCI C) KBr
Yukarıdaki tepkime dizisinde yer alan X ve Y maddelerinin D) AgC= CAg
formülleri hangisinde doğru olarak verilmiştir?
C

"'
>.

>--
X y
A) CaC03 C 2H 2
B) CaC C2H4
C) CaC2 C 2H 2
D) CaC03 C0 2
E) Ca2C C 2H4

2. CH3
1
CH3-CH-C-CH-C= C-CH3
1 1 1
Br CH3 C2H5 ı 5. CaC2 + 2H20
Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakilerden hangi­ Yukarıdaki tepkimeye göre 3,2 gram CaC2'den elde edilen
sinde doğru verilmiştir? asetileni tam olarak doyurabilmek için gerekli olan H2 gazı­
A) 2-Bromo-4-etil-3,3-dimetil-5-heptin nın NK'da hacmi kaç litredir? (C: 12, Ca : 40 g/mol)

B) 2-Bromo-4-etil-3-metil-5-heksin A) 1,12 B} 2,24 C) 4,48 D) 11,2 E) 22,4

C) 6-Bromo-4-etil-5,5-dimetil-2-heptin
D) 3,3-Dimetil-4-etil-2-bromo-4-heksin
E) 6-Bromo-4-etil-5-metil-2-heptin

6. 1. 2-Penten
il. Siklopentan
3. CH= C-CH3
111. Siklopenten
Yukarıda formülü verilen bileşiğe uygun koşullarda 2 mol
Yukarıda verilen bileşiklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
HBr tam verilme katıldığında oluşan ana ürünün formülü
yanlıştır?
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A} Üçüde hidrokarbondur.
A) 1,2-Dibromopropan
B) il ve 111 halkalı yapıdadır.
B) 2,2-Dibromopropan
C) 1 ve 111 doymamıştır.
C) 1,1-Dibromopropan
D} 1 ve il izomerdir.
D) 1,3-Dibromopropan
E) Üçünde de sp 2 hibritleşmesi yapmış karbon atomu var­
E) 2-Bromopropan
dır.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_234_


TEST
116
CH3 10. Alkinlerin 1 molü için aşağıdakilerden hangisi yanlışhr?
7 CH3- c= 1
C- CH- CH3 A)1 mol Hı katılırsa alken bileşikleri oluşur.
4-Metil-2-pentin B) 2 mol Hı katılırsa alkan bileşikleri oluşur.
Aşağıdakilerden hangisi 4-metil-2-pentin bileşiğinin yapı C)2 mol Brı katılabilir.
izomeri olabilir? D)2 mol HCI katılabilir.
E) 2 mol HıO katılabilir.

11. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisi amonyaklı gümüş


nitrat çözeltisi ile beyaz renkli çökelek verir?
A) CH3-CHı-CHı-CH3
B) CH3- CH= CH- CH3
C) CH3-C- CH -CH3
c= CH
8. H-C-C-H
D) CH3- CHı-
Açık formülü verilen bileşikle ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlışhr? E) CH2 = CH-CH = CH2
A) IUPAC adı; etindir.
B) Özel adı; asetilendir.
C) Doymamış hidrokarbondur.
D) Karbon atomlarının hibritleşme türü sp'dir
E) C-C-H bağ açısı 120°'dir. 12. 0,2 mol asetilen - etilen gaz karışımı amonyaklı bakır-1-klorür
çözeltisinden geçirildiğinde 15,2 gram kırımız renkli çökelek
oluşuyor.
Karışımdaki etilen gazı kaç gramdır? (H: 1, C: 12, Cu: 64 g/mol)
A)14 B) 2,4 C) 5,6 D)8,4 E)11,2

9. HC = CH + 2Ag(NH3)2 -+ AgC = CAg + 2NH3 + 2N H4 13. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi metal katalizörü varlığında
yeterince hidrojenlendiğinde 2-metilpentan oluşmaz?
Tepkimesi ile ilgili,
A) 2-Metil-1-penten
ı. Yer değiştirme tepkimesidir.
B) 2-Metil-2-penten
il. Katılma tepkimesidir.
"' C) 4-Metil-2-penten
111. Elde edilen metal asetilenür patlayıcı özellik gösterir.
yargılarından hangileri doğrudur? "' D) 4-Metil-1-pentin
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)1 ve 111 E) 3-Metil-1-penten-4-in
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

,
ı:2 3: 4: s G: 7 s: 9
• 1 1 1 1 .ı 1 4 1 -•
ıo: ıı
1
12: 13
• •1 -

C;C B;D:B;E:D.E:C E:D C:E


ONITE
11
3 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. 4. CH3-C= C-CH-CH-CH3
1 1
Alkin Sistematik Adı Br C2H5
1. HC-CH Etin
Bileşiğinin sistematik adlandırılması aşağıdakilerden han­
I1.HC-C-CH2-CH3 1-Bütin gisinde doğru verilmiştir?
111. CH3-C-C-CH3 2-Bütin
"' A) 4-Bromo-5-etil-2-heksin
Yukarıdaki alkinlerden hangilerinin sistematik adı doğru veril­ .o
B) 5-Etil-4-bromo-2-heksin
miştir?
C) 4-Bromo-5-metil-2-heptin
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) ı ve 111
D) 5-Metil-4-bromo-2-heptin
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
E) 3-Bromo-2-etil-4-heksin

5. CH 2 = CH- CH-C= CH
CH3
1 CH3
2. CH3-C-CH2-CH2-C CH
1 Bileşiğiyle ilgili,

1. Hem alken hem de alkin fonksiyonel grubu içerir.
Bileşiğinin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde doğru ola-
il. Doymamış hidrokarbondur.
rak verilmiştir?
"' 111. Sistematik adı, 3-metil-1-penten-4-in şeklindedir.
A) 2-Kloro-2-metil-5-heksin "'
>- yargılarından hangileri doğrudur?
B) 2-Metil-2-kloro-5-heksin
A) 1, il ve 111 B) Yalnız il C) 1 ve il
o
C) 5-Kloro-5-metil-1-heksin
D) 1 ve 111 E) il ve 111
D) 5-Metil-5-kloro-1-heksin
E) 4-Kloro-4-metil-1-pentin

3. 6. x-c-c-Y
Bileşiğiyle ilgili; Yukarıdaki organik bileşikte X yerine etil, Y yerine izopropil
grubu getirilirse oluşan alkinin sistematik adı aşağıdakiler­
1. Özel adı; dimetil asetilendir.
den hangisi olur?
il. Sistematik adı; 2- bütindir.
A) 2-Metil-3-heksin B) 5-Metil-3-heksin
111. Bileşikte toplam 3 sigma, 2 tane pi bağı bulunmaktadır.
C) 3-Heptin D) 4-Heptin
yargılarından hangileri doğrudur?
E) 2-Metil-4-heksin
A) ı ve il B) il ve 111 C) 1 ve 111
D) Yalnız il E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI


TEST
117
7. 3-Metil-1-bütin bileşiğindeki toplam sigma (o) ve pi (n) bağ 10. 1-Bütin bileşiğinin izomeri aşağıdakilerden hangisi olamaz?
sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) CH2 = CH- CH2 - CH3
A) 100, 2rı B)11o,3 rt C)120, 2rt
B) CH2 = CH -CH = CH2


D)13 o, 2rt E)12o,3 rt
C C} CH3- C= C- CH3

"' D)
.o

E}[C>-CH3

8. Asetilen, endüstride kalsiyum karbürün (CaC2, karpit) su ile 11. CaC2 + 2H2O--+ X + Ca(OH)ı
etkileşiminden elde edilir.
Tepkimesi sonucu oluşan X bileşiği ile ilgili aşağıda verilen
CaC2 + 2H2O-+ C2H2(g) + Ca(OH}ı bilgilerden hangisi yanlıştır?
Buna göre 16 gram CaC2'den NK'da en fazla kaç litre aseti­ A} Doymamış hidrokarbondur.
len gazı elde edilir? {C: 12, Ca: 40 g/mol)
B) Anorganik bir bileşikten oluşan organik bir bileşiktir.
A) 2,8 B) 5,6 C)11,2 D)22,4 E)33,6
C} 1 molekülünde 2 tane sp hibritleşmesi yapmış karbon
atomu bulunur.
D) X bileşiğinin Ag tuzu patlayıcı özellik gösterir.
E} cis - trans izomerisi gösterir.

9. =
H - C C - H bileşiği ile ilgili olarak aşağıdakilerden han­ 12. Hidrokarbon olduğu bilinen X bileşiği ile ilgili,
gisi yanlıştır? 1. 0,3 molü yandığında 0,9 mol CO2 gazı oluşuyor.
A) Yaygın adı asetilendir. il. Bromlu suyun rengini gideriyor.
B} Sikloalken izomeri vardır. 111. Amonyaklı AgNO 3 ile çökelek oluşturuyor.
C) Bromun CCl4'teki çözeltisinin rengini giderir. bilgileri veriliyor.
D) Uygun şartlarda H2O katılırsa asetaldehit oluşur. Buna göre, X bileşiğinin formülü aşağıdakilerden hangisi­
dir?
E) NH3'1i Cu2Cl2 çözeltisi ile kırmızı çökelek oluşturur.
A) CH2 = CH2

(mJ : 1 2: 3: 4
1 1
5 : 6 7: 8
: E C;A:C;A:A.C:B. B:A E:B
•1 .ı 1 1 4 1 -•
9: 10
1 O
ıı: 12
1 - •
ONITE
11
3 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

CH3 4.
1
1. CH3-CH2-c=C-CH-CH3 • Bütan
Bileşiği ile ilgili; • 2-Büten
• 2-Bütin
ı. Özel adı; etil izopropil asetilendir.
il. Yapısında 3 tane pi bağı bulunur. Yukarıda verilen organik bileşiklerle ilgili;
o,

111. Genel formülü CnH2n-2'dir. .o 1. Kapalı formülleri aynıdır.


yargılarından hangileri doğrudur? il. Birbirinin izomeridirler.
111. Yapılarındaki toplam sigma ve pi bağ sayıları eşittir.
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 3
iV. sp hibritleşmiş karbon atomu içerirler.
D) ı ve il E) 1 ve 111
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) ı ve il B) il ve 111 C) 1, il ve 111
D) il, 111 ve iV E) 1, il ve iV

2.
Bileşik IUPAC Adı
5.
1. HC- C- CH- CH2 4-Bromo-3-metil-1-bütin
1 1 a b
CH3 Br CH3 -CH2-c=cH
CH3 Yukarıda yarı açık formülü verilen bileşikteki a ve b kar­
1 bonlarının yapmış olduğu hibritleşme türü aşağıdakilerden
il. CH3 -c=C-C-CH3 4,4-Dimetil-2-pentin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1

CH3

o,
a b
III.CH3 - CH- c- C- CH3 2-Kloro-3-pentin t.
>- A) sp3 sp
o,
>-
cı "' B) sp3 sp2
Yukarıdaki organik bileşiklerden hangileri doğru adlandırıl­ o C) sp2 sp3
mıştır?
D) sp2 sp
A) 1 ve il B) il ve 111 C) ı ve 111
E) sp sp
D) Yalnız il E) ı, il ve 111

5 4 3 2 1
3. 1. CH3-CH = CH-CH = CH2
11. HC
6
= S 4
C-CH2 -CH-CH = CH2
3

1
2 1
6. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde sp hibritleşmesi yapmış
karbon atomu vardır?
CH3
A)� B)� C)
5 4 3 2 1 �
111. CH2 = CH- CH2- c- CH
Yukarıdaki moleküllerde sistematik adlandırma için yapılan
numaralandırma işlemlerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) ı ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_238_


TEST
118
)�(
10. Etilen ve asetilenden oluşan bir gaz karışımının 9 litresi kata­
7. lizör varlığında H2 gazı ile tamamen doyuruluyor.
Yukarıda çizgi-bağ formülü verilen bileşiğin kapalı formülü Aynı koşullarda 13 litre H2 gazı kullanıldığına göre başlangıç
aşağıdakilerden hangisidir? karışımda kaç litre asetilen gazı vardır?
A)CsHs E) CgHıG A)2 8)4 C)S 0)6 E) 8

Br
1 11. Bir alkinin 0,2 molü tam verimle yandığında 10,8 gram H2O
CH2= C- CH- C= C- CH3 oluşmaktadır.
1
8. C 2H5 Buna göre alkinin kapalı formülü aşağıdakilerden hangisi­
Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adlandırılması aşağıdaki­ dir? (H : 1, O : 16 g/mol)
lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) 2-Etil-3-bromo-1-pentin-4-en
B) 4-Bromo-5-etil-2-heksin-5-en
C) 3-Bromo-2-etil-1-heksen
D) 3-Bromo-2-etil-1-heksen-4-in
E) 4-Bromo-3-etil-2-heksin

12. Bir organik bileşik ile ilgili;


• 0,2 molü yakıldığında 0,8 mol co2 gazı oluşuyor.
• 0,1 molü 32 g Br2 ile katılma tepkimesi veriyor.
9. Birer molleri eşit sayıda karbon atomu içeren alken ve alkin • Amonyaklı AgNO3 ile çökelek vermiyor.
bileşikleriye ilgili, bilgileri veriliyor.
1. izomerdirler. Buna göre bileşik aşağıdakilerden hangisi olabilir? (Br : 80
il. Aynı miktarda hidrojen gazı ile tam olarak doyurulurlar. g/mol)
111. Yandıklarında eşit molde COı gazı oluştururlar. A)CH3- CH = CH- CH3
yargılarından hangileri doğrudur? C)CH2 = CH- CHı- CH3 D)CH3-CH2- CH2 - CH3
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111 E) CH2 = CH - CH = CH 2
D) 1 ve il E) il ve 111
ONITE
11
4 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1. Benzen bileşiği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- 1 Bileşik Formülü Adı
4.

©
lıştır?
A) Karbonlar arasındaki ikili bağlar sürekli yer değiştirir. 1. Benzen

o
B) Halkalı yapıdadır. "'

C) CH basit formülüne sahiptir. "'


o,
11.
©© Naftalin

D) Karbon atomları sp3 hibritleşmesi yapmıştır.


o
.o
111. 1,4-Sikloheksadien
E) Benzeni oluşturan karbon atomları aynı düzlemde yer alır.

Yukarıda formülü verilen hidrokarbonlardan hangilerinin


adı doğru verilmiştir?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111

COOH

o:
2.
Yukarıda formülü verilen bileşikle ilgili,
1. Benzoik asittir.
il. Aromatik hidrokarbondur. OH
111. Zayıf asit özelliği gösterir. 1
0-..
yargılarından hangileri doğrudur? 5. Br

A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız 111 Bileşiğinin adı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş-
ti.r.?
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
A) o-Bromofenol B) m-Bromofenol C) p-Bromofenol

D) o-Bromotoluen E) m-Bromotoluen

3. Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisi 2,4,6-trinit­


rotoluen'dir (TNT)?

n
CH3 OH
NH2 NH2 N02 N02 Br Br Br
A) B) Ü Br

(("'
C) �
6. 1. 11. 111.

A
N02 NH2 N02 Br Br Br
Br
CH3
N02 N02 Yukarıdaki bileşiklerden hangileri 1,2,4-tribromobenzen bi­
D) E) leşiğinin izomeridir?

OH NH2 A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il


N02 D) ı ve 111 E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI 1_240_


TEST
119
7. Aşağıdaki organik moleküllerden hangisi bromlu suyun 11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi aromatik hidrokarbondur?
rengini giderir?

CH20H sı
� r&
cıv o
il il
CH = CH2 C-H C-OH

D)v D)� E)�

12. 1. 00
8. Aşağıdaki aromatik benzen türevlerinden hangisinin sulu
çözeltisinde pH > 7'dir?
ıı.(O
,, .oo�ı
ı � /2

Yukarıdaki bileşiklerden hangileri iki benzen halkasının


kaynaşması sonucunda oluşmuş aromatik bir bileşiktir?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

9. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi aldehit fonksiyonel grubu


içeren aren türü bir bileşiktir?
o o 13. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin basit formülü CH'dır?
il il
A) CH3-C-H B) CH2 = CH-C-H

C)
0- 11
C-H
il
D)@- C-H
o

E)@-cooH

14. o
Yukarıda formülü verilen benzen molekülü ile ilgili,
10. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisi alifatik bir hidrokar­ ı. 3 tane pi bağı içerir.
bondur? il. Tüm karbon atomları sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
111. Düzlemsel yapıdadır.
A)CH3CH2CI B)CH3CH20H c) @- CH3
yargılarından hangileri doğrudur?
D)CH3-CH = CH-@ E)o-CH3
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
ONITE
11
4 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

1.

ı.
Bileşik

Br---@-- Br
Adlandırma

p-Dibromobenzen
3. o
Yapı formülü yukarıda verilen benzen bileşiği ile ilgili,
1. Aromatik hidrokarbondur.
rô( cı il. 1,4-heksadiin ile izomerdir.
11. o-Kloronitrobenzen "'
1 .o 111. Asetilen ile basit formülü aynıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
N0 2
A) Yalnız I B) Yalnız III C) 1 ve il
yNH2
(r\ D) il ve 111 E) 1, il ve 111
111.� m-Floroanilin

Yukarıdaki bileşiklerden hangileri doğru adlandırılmışnr?


A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve 111 4.

D) il ve 111 E) ı, il ve 111 Bileşiği ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangileri yan­
lıştır?
A) Adı; naftalindir.

B) Kapalı formülü c10H8'dir.

C) Benzen ile izomerdir.

D) Karbon atomlarının tamamı sp2 hibritleşmesi yapmıştır.


E) Moleküldeki karbon ve hidrojen atomları aynı düzlemde bu­
lunur.
2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adlandırılması yanlış ve­
rilmiştir?
Bileşik Adlandırma

p-Ami nofenol COOH

0

5.
A B
m-Ksilen
Yukarıda formülleri verilen bileşiklerle ilgili olarak;
1 . Her ikisi de asidik özellik gösterir.
OH
il. Eşit sayıda hidrojen atomu içerirler.
(§( "o, 111. Birbirleri ile izomerdirler.
q 1-Hidroksi-2-nitrobenzen
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız il ı
B) ve il ı
C) ve 111

D) il ve 111 E) 1, il ve 111
1,3,5-Trinitrotoluen

E) Sikloheksilbenzen
@-0
6. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin konum izomeri vardır?
CI
A) CH30H B) CH3CI C) (X

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI (242_


TEST
120
7. Benzen halkasına 2 tane metil grubu bağlı ise bu bileşiğin adı 10. o-Diklorobenzen bileşiğinin izomeri,
ksilendir. cı cı

,Q
Buna göre; m -ksilen bileşiği aşağıdakilerden hangisidir? cı
CH3 CH3 11. 111.((

A)& CH 3
"'
.o

yukarıdaki bileşiklerden hangileri olabilir?



A} Yalnız il B) Yalnız 111 C} ı ve il

D) 1 ve 111 E) il ve 111
E}

11. Benzen halkasındaki iki hidrojen atomu yerine iki - NO2


grubunun farklı konumlarda bağlanmasıyla en çok kaç fark­
lı yapı izomeri oluşur?
OH
©( A} 2 B) 3 C)4 D}S E} 6
8. CH 3
Yukarıdaki bileşiğin adlandırılması aşağıdakilerden hangisi ola­
maz?
A) 2-Metilfenol
12.
B) o-Metilfenol Bileşik Adlandırılması

C) 1-H idroksi-2-metilbenzen CH20H


1. U Benzil alkol
D} o-H idroksimetilbenzen
E) 2-Metiltoluen
Br
N02
il. 4-Bromo-3-nitrotoluen

NH 2
9. 1. (8'y
lSJ 111. p-Nitroanilin
COOH
11.lSJ
(8-y N H2

111. (8'y
lSJ
CH =CH 2 iV. 0-0 Siklopentilbenzen

OH
CH2- NH2
(8'y
IV.lS} V. 3,4-Dimetilfenol

CH3

Yukarıdaki organik bileşiklerden kaç tanesi bazik özellik gös­ Yukarıdaki bileşiklerden hangisi yanlış adlandırılmıştır?
terir? A} 1 B) il C) 111 D) iV E} V
A)l B) 2 C} 3 D)4 E} 5

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9; 10 11: 12
, .ı 1 1 <I o <I , -• 1 < 1 • •

:A D;E:C;B:C. A:E, B:C B:C


ONITE
11
4 ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

Bileşik Adı cı
1.
4. ı. C( ve cı�cı
CI


1-Metil-3-etilbenzen


o,
ıı.C(
CI
ve
&
.o

1-Hidroksi-3-metilbenzen

CH3 111.C( ve
CI cı
111.A 1-Kloro-3-aminobenzen
CI NH2 Yukarıdaki bileşiklerden hangileri birbirinin konum izome­
ridir?
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri doğru adlandırıl­
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111
mıştır?
D) 1 ve il E) 1 ve 111
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1, il ve 111

2.
OH 5. Aromatik bileşiklerle ilgili;
N02
11.

111.�
ı. Halkalı yapıdadırlar.
il. Kolayca katılma tepkimesi verirler.
OH
111. n bağlarının yer değiştirmesi (rezonansı) nedeniyle ka­
N02
rarlıdırlar.
Yukarıda nitrofenolün konum izomerleri verilmiştir. Buna
yargılarından hangileri doğrudur?
göre bileşiğin konum izomerileri hangi seçenekte doğru
olarak sınıflandırılmıştır? (o : orto, m : meta, p : para) A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111

il ili D) 1 ve 111 E) il ve 111

A) o­ p­ m­
B) m­ p­ o-
C) o­ m­ p­
D) m- o­ p
E) p- m- o- 6. Hidrokarbondan bir hidrojen atomu kopması ile oluşan
gruplardan {R) hangisinin adı yanlış verilmiştir?

R Adı
3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi o-klorotoluendir?
cı A)
©( Benzi!

B) CH3- CH2- Etil


C) CH3-CH-CH2- izobütil
1
CH3
D) CH2=CH- Vinil
OH E) CH3-CH­ izopropil
I
CH3

CI

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI


TEST
121
10.
00
7. Aşağıdaki hidrokarbonlardan hangisinin 1 molü yandığında,
6 mol C02 ve 3 mol H20 oluşur?
A} H2C= CH2 B} CH3- CH3 C) HC= CH Yukarıda formülü verilen naftalin bileşiği,

D)o E}D 1. Yanma


il. Katılma
"' il 1. Yer değiştirme
o tepkimelerinden hangilerini vermez?
A) Yalnızı B) Yalnız il C} Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1 ve 111

8. 1. o
il. CH3CH2CH = CHCH2CH3

ı ı.@
Yukarıda verilen 1, il ve III numaralı bileşiklerle ilgili aşağı­
daki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) 1. bileşik sikloalkandır.
B) 1. ve il. bileşikler alifatik hidrokarbondur.
C) 111. bileşik aromatiktir. 11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi aromatiktir?

D) 111. bileşikteki toplam hidrojen sayısı ı. dekinden fazladır.


E) il. bileşiğin cis ve trans izomerleri vardır.
A}o sıO cı
C()

9. Bileşik Formülü Adı

1. @ Benzen
12. Benzen ve sikloheksan bileşikleri için aşağıdaki özellikler­
den hangisi ortaktır?

o
A) Yanma tepkimesi verirler.
11. @-cH3 Toluen
B) sp2 hibritleşmesi yapmış karbon atomu içerirler.
C) 1 atm dış basıç altında kaynama noktaları eşittir.
111. Sikloheksan
D) Pi bağı içerirler
Yukarıda formülü verilen bileşiklerden hangileri doğru ad­ E) CnHın kapalı formülüne sahiptirler.
landırılmıştır?
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
ÜNiTE ORGANİK KİMYA 1 • HİDROKARBONLAR

11
1. 1. Metan 4. Aşağıdakilerden hangisi n-heksan bileşiğinin yapı izomeridir?
il. Etilen A)Sikloheksan B)Metilsilopentan C)2-Metil-2-penten
111. Asetilen
D)2,2-Dimetilbütan E) 1,2-Dimetilsiklobütan
iV. Propan
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri C0Hın+ı genel for­
mülüne uyar? "'
.o
A)Yalnız 1 B)1ve il C)lveıv
D) ilve 111 E)111ve iV

2. Hidrokarbonlardan bir hidrojen ayrılmasıyla oluşan grup- 5. 1. Bileşik il. Bileşik

ların genel adları, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak 1. CH2 = CH- CH2- CH3 CH3- CH = CH - CH3


verilmiştir? 11. CH= C- CH3 CH2 = C = CH2

o
CH3CH2CH2- CH3CH = CH- CH3CH2C= C- 111. CH3- C= C- CH3
A) Alkil Alkinil Aril
B) Alkil Alkenil Alkinil iV. CH = C- CH2 - CH = CH2

C) Alkil Aril Alkinil Yukarıda verilen organik bileşik çiftlerinden hangileri bir­
"'
D) Alkinil Alkil Aril birlerinin izomeridir?
"'
E) Alkinil Alkil Alkenil A)Yalnız 1 B)1ve il C) 111ve iV
D)1, 111ve iV E)1, il, 111ve iV

6. Trans-2,3-dibromo-2-büten bileşiğinin açık formülü aşağı­


3.
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Aşağıda adı verilen bileşiklerden hangisinin kapalı formülü CH� CH� Br Br Br
yukarıda verilen bileşikle aynıdır? / CH3 / , = /
A)
/ c =c
, B)
/ c =c
, cı / c c , CH3
A)Metilsiklobütan B)Siklopentan C)2-Penten Br Br CH3 Br CH3
D)1-Pentin E)3-Metil-2-pentin
Br CH3
"
" /
D) E) C = C
/
Br CH3

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI 1_246_


TEST
122
CH3-C= CH-CH3 10. Ham petrolün yapısında hidrokarbonlar bulunur. Ham pet­
1 roldeki bileşenler ayrımsal damıtma kolonlarında birbirin­
7. CH3
den ayrıştırılır.
Bileşiğine HBr katılması sonucunda oluşan ürün aşağıdaki­
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin ham petrolün rafi­
lerden hangisinde doğru verilmiştir?
nasyonu sonucunda açığa çıkması beklenmez?
>--"'
>.
A) CH3-CH-CHı-CH3 B) CH3-CH -CH2-CH3
1 1
A) LPG B) Benzin C) Mazot
CH3 Br D) Etanol E) Gaz yağı
Br
1
C) CH3-T-CH2-CH3 D)CH3- TH-fH-CH3
CH3 CH3 Br
E)CH3 - CH - CH2 - CH2 - Br
CH3
11.
CH3 , /CH3
1. C= C
/ "
H H
H, /CH3

8. X, Y ve Z hidrokarbonlarının alkan, alken ve alkin olduğu bi­


il.
H
/
C= C
"CH3
linmektedir. Bu bileşiklerle ilgili bazı bilgiler aşağıda verilmiş­
tir. H, /CH3
111. C=C
/ "
• X bileşiği doymuş bir hidrokarbondur. H H
• Y bileşiği sikloalkenler ile izomerdir. Yukarıdaki organik bileşiklerden hangileri cis-trans izomer­
liği gösterir?
• Z maddesinin 1 molünde 1 mol n bağı bulunmaktadır.
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C) Yalnız 111
Buna göre, X, Y ve Z bileşikleri aşağıdakilerden hangisinde
doğru sınıflandırılmıştır? D)1 ve il E) 1 ve 111

X y z
A) Alken Alkin Alkan
B) Alken Alkan Alkin
C) Alkan Alkin Alken
D) Alkan Alken Alkin
E) Alkin Alkan Alken

12. Günlük hayatta yaygın olarak kullanılan aşağıdaki polime­


lerden hangisinin ham maddesi alken türevi değildir?
A) Naylon 66
9. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisinin 1 molünde 1 mol
1t bağı bulunmasına rağmen CnHzn genel formülüne uy­ B)Polietilen {PE)
maz? C)Polivinilklorür (PVC)
A) CH3-CH=CH2 D) Polistiren (PS)

oıQ E)Politetrafloroetilen (PTFE, Teflon)

(wJ ! 1 2: 3: 4
:c B;D:D; E:D,C:C D:D A:A
1 � 1 1 • i
5: 6 7:8
o j , -O
9 ; 10 11; 12
1 1 1 - •
ÜNiTE ORGANİK KİMYA 1 - HİDROKARBONLAR

11
1. CH3- C= C- CH3 4. 1-Bromonaftalin halkasındaki bir hidrojen atomu yerine bir
OH grubunun farklı konumlarda bağlanmasıyla en çok kaç
Bileşiği ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
farklı yapı izomeri oluşur?
A) CnH2n-2 genel formülüne uyar.
A) 5 B) 7 C) 9 D)l0 E) 11

"'
B) 1-Bütin olarak adlandırılır. C

"'
C) Dimetil asetilen olarak adlandırılabilir. >--
"'
D) Doymamış bir hidrokarbondur.
E) Yanma tepkimesi verir.

5. 1. CH2 = CH - CH3
il. CH3-CH=CH-CH3
2. Alkinler ile sikloalkenler birbirlerinin yapı izomerleridir. III.CH2-C=CH-CH3
1
Aşağıda verilen alkinlerden hangisinin yapı izomeri olan bir CH3
sikloalken yoktur?
Yukarıdaki alken moleküllerinden hangilerine asidik or­
A) Asetilen B) Propin C) 1-Bütin tamda H20 katılması sonucunda tersiyer alkol oluşur?
D) 2-Pentin E) 3-Heksin
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) ı ve il
D) ı ve 111 E) il ve 111

3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi yanlış adlandırılmıştır?

"'

&
Bileşik Adlandırma t.

m-Ksilen 6. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi karşısında verilen kapalı


formüle uymaz?
A) .o

o
Bileşik Kapalı Formül
CH3
CH3
CH3 p-Nitrotoluen

o
1

A) CH3-CH2-CH-CH2-CH3 CGH14
B)
B) CGHs

o 600
N02
Anilin
C) CGH12
C)

NH2 p-Aminofenol
D) C10H12
D)
E) O-cH2-CH2-@ C14H20
OH
COOH m-Klorobenzoik asit
1
E) ::-...__ "'

t.
Y
cı �
"'
o

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI 1_248_


TEST
123
7. 10. Aşağıdaki iskelet formülleri verilen bileşiklerden hangisinin
kapalı formülü C4 H6 değildir?

Yukarıdaki bileşiğin IUPAC adı aşağıdakilerden hangisinde C A}�


>--"'
>.

doğru olarak verilmiştir?


"'
A) 4-Metil-3-klorosiklopenten .o E}

B} 2-Kloro-3-metilsiklopenten
C) 4-Kloro-3-metilsiklopenten
D) 4-Kloro-5-metilsiklopenten
E} Klorometilsiklopenten

11.
Yukarıda iskelet formülü verilen bileşikle ilgili;
1. Kapalı formülü C7H 14'tür.
8. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisi arenler sınıfında
yer almaz? il. 6cr ve lrt bağı içerir.
111 Alifatik bir hidrokarbondur.
yargılarından hangileri doğrudur?

D)
cco ,o
A} Yalnız I
D} il ve 111
B} Yalnız 111
E) 1, il ve 111
C) 1 ve 111

il. CH2 = CH2 ı ı.O 12. 1. 4 karbonlu bir alkan


Yukarıda verilen bileşiklerden birer hidrojen çıkarıldığında il. 6 karbonlu bir alkin
oluşan köklerin genel adı hangisinde doğru verilmiştir? 111. 6 karbonlu bir alkadien
il 111 Yukarıdaki bilgilere göre 1, il ve III nolu bileşiklerin birer
molekülünde kaçar tane hidrojen atomu bulunur?
A) Alkil Alkenil Aril
B) Alkil Aril Alkenil il 111
C) Alkenil Aril Alkil A} 10 10 10
D} Alkenil Alkil Aril B) 10 12 10
E} Aril Alkil Alkenil C} 12 12 12
D) 10 8 10
E} 12 10 8
"'

"'

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
•1 � t t <I o 4 , j 1 1. 1 - •

:B A;C:B;B:B.C:E A:E C:A


ÜNiTE ORGANİK KİMYA 1 • HİDROKARBONLAR

11
1. Kapalı formülü C5H 10 olan hidrokarbon; 4.
1. � CH2- CH2

11. �
1 1
CH3- CH2- CH2- CH3 CH2- CH2
il

111.0 Yukarıda verilen iki bileşik için,


yukarıda verilen bileşiklerden hangileri olabilir?
"'
.o
1. Birbirinin izomeridir.

A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 il. Kapalı formülleri aynıdır.


111. Kütlece karbon yüzdeleri farklıdır.

yargılarından hangileri doğrudur?


D) 1 ve il E) 1 ve 111

A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) 1, il ve 111

5. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi siklopenten bileşiğinin izo­


meri değildir?
2. 1. Alkan - Sikloalkan
11. Alken - Sikloalkan
A) 1-Pentin B) 1,3-Pentadien C) 1-Metilsiklobüten
111. Alkin - Sikloalken

Yukarıda verilen bileşik çiftlerinden hangileri birbirinin izo­


D) 3-Metil-1-bütin E) Siklopropilsiklopropan

meri olabilir?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

Q-oH
6.
3. Birer molekülünde eşit sayıda karbon atomu içeren aşağı­ Yukarıda verilen bileşikle ilgili;
daki hidrokarbonlardan hangisinde en fazla sayıda hidrojen
atomu bulunur? 1. Özel adı fenoldür.
il. Dezenfektan olarak kullanılır.
A) Alkan B) Alken C) Alkin
111. Zayıf asit özelliği gösterir.

yargılarından hangileri doğrudur?


D) Siklo alkan E) Siklo alken

A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_250_


TEST
124
7. 1. □ 10. Molekül formülü C6H10 olan bileşik ile ilgili,
ı. Düz zincirli bir alken olabilir.
il. CH2 = CH- CH = CH2
il. Halkalı yapıdaki bir alken olabilir.
111. HC- C- CH2- CH3
111. İki halkalı bir alkan olabilir.
ıv.[:>-cH3 yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B)Yalnız il C)Yalnız 111
Yukarıda yapı formülleri verilen bileşiklerden hangilerinin o
kapalı formülü C4Hldır? D)il ve 111 E)1, il ve 111

A)il ve 111 ı,
B) il ve 111 C)il, 111 ve iV

D) ı, il ve iV ı,
E) il, 111 ve iV

11. 1. � ıı. X 111. � iV.


�Br �
8. l. Yukarıdaki bileşiklerden hangileri birbirlerinin yapı izome­
ridir?
11.�Br
A)1, il ve 111 B)il, 111 ve iV C)1, il ve iV

il1. ><._,,,, Br D)il ve 111 ı


E) ve 111
Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin kapalı formülü
CsHıı Br'dir?
A)Yalnız 111 B)1 ve il ı
C) ve 111

D)il ve 111 E)1, il ve 111

12. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi meta-hidroksitoluenin yapı


9. 1. n-Heksan izomeridir?
il. izopentan OH
111. n-Pentan
Yukarıda verilen alkanların aynı şartlar altında kaynama A) C)
noktalarının sıralaması nasıldır?
A)1>il >111 B)l>ll1>11 C)il>1>111 OH
D)il>111>1 E)111 >il>1

LoH
oılQJ E)

OH

!' 1 .ı 2 ': 3 •: 4 ' 5 ': 6 • 7 •: 8-• 9 ;1 10' 11;• 12- •


:E D;A:C.C:E.E:D. B:D A:D
ÜNiTE
12
1 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

ı. Aşağıdaki fonksiyonel gruplardan hangisinin yapı formülü 1 4. Aşağıdaki fonksiyonel gruplardan hangisinin formülü yanlış
yanlış verilmiştir? verilmiştir?

Fonksiyonel Grup Yapı Formülü Fonksiyonel Grup Formülü



A) Alkol R-OH "' A) Karboksilik asit -COOH
B) Eter R-O-R "'
>-- B) Ester -COOR
-
o o
C) Amin -CH2NH2
C) Aldehit il D) Aldehit -CHO
R-C-H
E) Alkol -OR
o
D) Keton il
R-C-R
E) Nitro R-NH2

5. 1. Alkan- - Alkil
-
11. Alken Alkin
111. Benzen Fenil
Yukarıda organik bileşiklerden hidrojen çıkarılmasıyla elde
2. Aşağıdaki bileşiklerin hangisi karbonil fonksiyonel grubu edilen köklere örnekler görülmektedir. Buna göre hangi
içermez?
kökler doğru verilmiştir?
C) HCHO
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) 1 ve 111

CH3
1
3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin içerdiği fonksiyonel grup
6. 1. CH3-CH-OH
doğru verilmiştir?
NH2
1
Bileşik Fonksiyonel Grup 11. CH3-CH-CH3
A) CH3OH Karboksil OH
B) CH3CHO Alkol
111. CH3-CH -CH2-NH2
C) CH3COOCH3 Keton
Yukarıdaki organik bileşiklerden hangileri birden fazla
D) CH3COCH3 Ester fonksiyonel grup içerir?
E) CH3CH2CI Alkil halojenür
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
D) 1 ve il E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
125

o o o
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin fonksiyonel grubu yanlış 10. CH 2- CH= CH-
verilmiştir?

Bileşik Fonksiyonel Grup


A) CH 3-NH2 -NH 2 "' il 111
o o "' Yukarıdaki köklerin sınıflandırılması hangisinde doğru veril-
il il "' miştir?
B} CH3-C-OCH3 -C-OCH 3
C) CH3-CH 2-OH -OH il 111

o o A) Aril Alkil Alkenil


il il B) Aril Aril Alkenil
D) CH3-C-H -C-H
C) Alkil Aril Alkil
o
il D} Alkenil Alkil Aril
E} CH3-C-OH -OH
E} Alkenil Alkenil Alkil

H
1 �
o:
H-C-N
1 "ö:
..
11. H
Yukarıda Lewis formülü verilen molekül ile ilgili,
o
1. Nitro alkandır.
o il. Azot atomu sp2 hibritleşmesi yapmıştır.
111. Rezonans yapısı yazılabilir.
8. NH2 iV.-N02 fonksiyonel grubu içerir.

Yukarıda molekül formülü verilen bileşik aşağıdaki fonksi­ yargılarından hangileri doğrudur?
yonel gruplardan hangisini içermez? A} 1ve il B)111ve iV C) 1ve 111
A) Keton B) Ester C) Eter D) ilve iV E} ı, il, 111ve iV
D) Amin E) Alken
12. Alkil kökleri (R -) ile ilgili,
1. Alkanlardan bir hidrojen çıkarılması ile oluşurlar.
il. 1•, 2°veya 3° olabilirler.
111. Genel formülleri CnHın-ı'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A} Yalnız I B} Yalnız il C} 1ve il
il D)il ve ili E) 1, il ve ili
9. X-C-Y
Karbonil grubuna (C = O) bağlı X ve Y'ye göre bileşiğin sınıf­ 13.
landırılması aşağıdakilerden hangisinde yanlış verilmiştir?
Yukarıda verilen molekül ile ilgili,
X y Bileşik
1. Amin türü bir bileşiktir.
A) -R -R Keton il. Merkez atom sp3 hibritleşmesi yapmıştır.
B) -R -H Aldehit 111. 60ve lrr bağı içerir.
C} -R -OH Karboksilik asit yargılarından hangileri doğrudur?
D) -H -H Aldehit
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
E) -H -OR Eter
D) 1 ve il E)llve lll

1: 2 3: 4: 5 6 : 7 8 : 9 10: 11 12: 13
E; E E; E: E; C: E. A: E A: E C: D
• 1 1 1 t <I o • 4 o .• 1 ı 1 - •
ÜNiTE
12
2 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. CH3 4. 2-Etil-3-metil-1,3-pentandiol
1
CH3- CH- C- CH3 Bileşiğinin formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru veril­
miştir?
OH CH2- CH3
1 1

"' A) CH2-CH2-CH-CH2-CH3
Bileşiğinin IUPAC adlandırılması aşağıdakilerden hangisin­ C
1 1
de doğru verilmiştir? >--"' OH OH
CH3
"'
A) 3-Etil-3-metil-2-bütanol .o

B) CH2- CH2- CH - CH2- CH3


1

B) 2-Etil-2-metil-3-bütanol

OH OH C2Hs
1 1 1
C) 3,3-Dimetil-2-pentanol
D) 2-Metil-3-bütanol OH
C) CH2- CH- C- CH2- CH3
1
E) 2,2-Dimetil-3-pentanol
1 1 1
OH C2Hs CH3

OH CH3
D) CH2-C-CH-CH2-CH3
1 1

1 1
OH C2Hs
CH3-CH-CH2-CH3
1 E) CH3-CH-CH-CH2-CH2-OH
2. OH
C2Hs CH3
1 1

Yukarıda formülü verilen bileşiğin adı,


1. 2-Bütanol
11. Sekonder bütil alkol
111. lzopropil alkol
hangileri olabilir?
A) Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

S. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisi yanlış adlandırıl­


mıştır?

3. Aşağıdaki alkol bileşiklerinden hangisinin adlandırılması Bileşik Adı


CH2 = CH -CH2-CH2
yanlış verilmiştir?
A) 3-Büten-1-ol

OH
1
Bileşik Adlandırma
A) CH3-CH2-CH2-OH n-Propanol B) CH2 = CH - CH2 2-Propen-1-ol
CH3-CH-CH2-OH 1
1 OH
B) İzobütil alkol
CH3 C) HC- C- CH2 1-Propin-3-ol
CH2-OH
OH
C) Etandiol 1

1
CH2-OH OH
CH3 U
D) 3-Si kloheksen-1-ol

CH3-C-CH2-OH CXOH
1
D) Neopentil alkol
CH3
1 E) 2-Bromosikloheksanol

E) CH3-CH=CH-CH2-OH
Br
2-Büten-4-ol

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI 1_254_


TEST
126
6. OH 9. Aşağıda verilen özelliklerden hangisi etanol için yanlıştır?
A) Enerji veriminin yeterli düzeyde olmasından dolayı biyo­
yakıt olarak kullanılır.

B) ilaç ve kozmetik sanayisinde organik çözücü olarak kulla­


C
Br nılır.
"'
>.

>--
Bileşiğinin sistematik adı aşağıdakilerden hangisidir? C} Eter ve ester bileşikleri için hammadde olarak kullanılır.

A) 1-Bromo-2-metil-4-sikloheksanol D) Ağız ya da solunum yoluyla belli bir miktar üzerinde alın­


ması körlüğe neden olur.
B) 1-Metil-2-bromo-4-sikloheksanol
E} Primer alkoldür.
C) 4-Bromo-3-metilsikloheksanol

D) 1-Bromo-4-hidroksi-3-metilsikloheksan

E) 1-Bromo-3-metil-4-hidroksisikloheksan

10. X, Y ve Z maddeleri ile ilgili olarak aşağıdaki bilgiler veriliyor.


• X antifiriz olarak kullanılır.
• Y kolonyanın yapısında bulunur.
• Z nemlendirici özellik gösterir.
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi sekonder alkoldür?
Buna göre X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerden hangisinde
CH3 H
1 1
doğru olarak verilmiştir?
A} CH3-C-OH B) CH3-C-OH
1 1

"' X y z
H H c..
>-
"'
>--
A} Gliserin Etanol Glikol
H CH3 "'
1 1
B) Glikol Etanol Gliserin
C) CH3- CH2- C- OH D) CH3- C- OH o
C) Etanol Glikol Gliserin
1 1

CH3 D) Metanol Glikol Gliserin


E) Etanol Metanol Glikol

11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi yanlış adlandırılmıştır?


8. Etanol bileşiği, Bileşik Adı
ı. Kloroetan bileşiğinin NaOH ile tepkimesinden A) CH3-O-CH3 Dimetil eter
il. Etilene asidik ortamda su katılmasından B) CH3- O- CH2CH2CH3 Propil metil eter
111. Mısır, buğday, patates gibi nişasta içeren bitkilerin fer­ Etil metil eter
C) C2Hs-O-CH3
mantasyonundan
D) CH3-O -CH-CH3 izopropil metil eter
yöntemlerinden hangileri ile elde edilebilir? "' 1

ı
c..
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C} ve il >- CH3

D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
"' E) C2Hs- o- C2Hs Dietil eter
o
ÜNiTE
12
2 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. CH3 4. CnH2n+2On bileşiğinin 0,02 molü 2,44 gramdır.


1

CH -C-CH2-OH Buna göre, verilen bileşiğin açık formülü aşağıdakilerden


3 I hangisi olabilir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
CH3
A) CH2-CH-CH -CH2 B) CH2 -CH-CH2
Bileşiğinin adlandırılması için, 1 1 1 1 1 1 1
OH OH OH OH OH OH OH
1. Neopentil alkol "'
.o C) CH2-CH-CH -CH-CH2 D) CHı-CH-C = CH
11. 2,2-Dimetil-1-propanol 1 1 1 1 1 1 1 1 1
111. Tersiyer pentanol OH OH OH OH OH OH OH OH OH
yukarıdaki verilenlerden hangileri kullanılabilir? E) CH2-C = C-CH -CH2
1 I I 1 1
A) Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111 OH OH OH OH OH
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

5.
OH
1

1. CH2-CH2-CH2 il. CH3-C-CH3


1 1 1
OH OH OH
il. CH3-CH-OH
1 CH3
CH3
111. CH3-C-CH3 iV. CH3-C= CH2
1 1
OH OH
Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri alkol değildir?
A) Yalnız il B) 1 ve il C) il ve iV

Yukarıda yapı formülleri verilen alkoller için aşağıdaki sınıf­ D) 1, il ve iV E) 11, 111 ve iV
landırmalardan hangisi doğrudur?

il ili
A) Primer Sekonder Tersiyer
B) Primer Tersiyer Sekonder 6. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin IUPAC sistemine göre
C) Sekonder Tersiyer Primer adı yanlış verilmiştir?
D) Tersiyer Sekonder Primer Bileşik Adlandırma
E) Tersiyer Primer Sekonder CH 3
1
A) CH3-C-OH 2-Metil-2-propanol
1
CH3
C2Hs Br
1 1
CH3-C-CH-CH 2 B) CH3-CH-CH-CH3 3-Bromo-2-bütanol
1 1 1 I
3. OH OH OH OH
Bileşiğiyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? C) CH2-CH2-CH-CH3 1-Kloro-3-bütanol
1 1
A) Sistematik adı 3-etil-1,2,3-bütantrioldür. CI OH
B) Primer alkol grubu içerir. D) CH2-CH-CH2 Propantriol
1 1 1
C) Sekonder alkol grubu içerir. OH OH OH
E) CH2-CH2-CH-CH2 4-Bromo-1,2-bütandiol
D) Tersiyer alkol grubu içerir. 1 1 1
Br OH OH
E) Polialkoldür.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_256_


TEST
127
7. CH3-CHı-O-CHı-CHı-CHı-CH3 10. Organik X bileşiği ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
Bileşiğiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? ı. Siklobütil alkol ile izomerdir.
A) Kapalı formülü CGHı4O'dur. il. Molekülleri arasında hidrojen bağı içermez.
"' 111. Polar yapılıdır.
B) 2-Heksanol bileşiği ile yapı izomeridir.
"' Buna göre X organik bileşiği aşağıda verilenlerden hangisi


C) Bir eter bileşiğidir. >-
"' olabilir?
D) Simetrik bir eterdir.
E) Aynı ortamda kaynama noktası 1-heksanolden daha büyük­
A) cı ô
tür.
D) �OH E)�OH

8.
Bileşik _ _ _ Ad_ la
_ _ n_dı_ rm _ �- •
_ _a ..,. 11. Aşağıdakilerden hangisi izobütil izopropil eterdir?
1. CH3-O-C2Hs Etil metil eter CH3
1

A) CH3-CHı-CHı-O-CH2-CH-CH3
11. �O- H-CH3 Fenil izopropil eter
T
B) CH3-CH-CHı-O-CH2CH2CH3
CH3 1

111. [>- O-C4H9 Bütil siklopropil eter


CH3
C) CH3-CH-O-CH-CH2-CH3
1 1
Yukarıdaki organik bileşiklerden hangilerinin adı doğru ve­ CH3 CH3
rilmiştir? D) CH3-CH-O-CHı-CH-CH3
1 1
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il CH3 CH3
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111 E) CH3- H-CH2-o- CH2-CH3
T
CH3

9. 2-Etoksipropan bileşiğinin yapı izomeri olan bileşik aşağı­


dakilerden hangisi olabilir?
A) CH3-CH-CH3
OCzHs
B) CH3-CH2-CH2-O-CH3
C) CH2-CH2-CH2-CH2-CH2
1 1 12. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin aynı şartlar altında kay­
OH OH
nama noktasının en yüksek olması beklenir?
D) CH3-CH-O-CHı-CHı-CH3
1
A) Metanol B) 1-Propanol C) 1-Bütanol
CH3
D) Dimetil eter E) Dietil eter
E) CH3-CHı-CH-CHı-CH3
1
OH

(ınJ ! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9: 10 ıı: 12
:B,A;A:A;C:C,D:E E;B D;C
•1 � f 1 .ı o 4 1 _j 1 1 • 1 - •
ÜNiTE
12
2 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. X : CH3 - CH- CH3 4. CH30H bileşiğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


1

OH A) Çözücü olarak kullanılır.


Y: CH2- CH2- CH2 B) İçildiğinde körlüğe hatta ölüme yol açar.
1 1
OH OH C) Özel adı; metanoldür.
Z: CH2- CH2- CH2 D} 1920'1i yıllara kadar odun ruhu {odun alkolü) olarak ad­
1 1 1 o,

OH OH OH .o landırılmıştır.

Yukarıdaki organik bileşikler ile ilgili; E) Su ile her oranda karışır.

1. X, Y ve Z birbirlerinin izomerleridir.
il. Üçü de polialkoldür.
111. Aynı koşullarda kaynama noktaları arasında, Z > Y > X iliş­
kisi vardır.
5. Aşağıda yapı formülleri verilen alkollerden hangisi yanlış
yargılarından hangileri doğrudur?
adlandırılmıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız ili C) 1 ve il
Bileşik Adlandırma
D) 1 ve 111 E) il ve 111
A} CH3 - CH- OH izopropil alkol
1

CH3

CH3
1
B) CH3 - CH- CH- CH- CH3 3-Metil-2,4-pentandiol
1 1
OH OH
2. 1. CH3- CH2- Br + NaOH -+
H+ C) CH2 = CH- CH2- CH2 3-Büten-1-ol
il. CH2 = CH2 + H2O 1

OH
111. y;H12O6 + 02 --+ o,

o,
D) HO OH 1,3-Siklopentandiol
Yukarıda verilen kimyasal tepkimelerden hangilerinin so­ >- V
nucunda etanol oluşur?
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il CH2- CH3

D) 1 ve 111 E) il ve 111 E) CH- Br 2-Bromo-3-metil-1-propanol


1
CH2- OH

3. Bir alkene 3,6 gram H2O katılarak 9,2 gram monoalkol bileşi­
ği elde edilmektedir.
Buna göre elde edilen alkol bileşiği aşağıdakilerden hangisi 1 OH
1
olabilir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol) 6. CH3- CH2- CH = CH- CH- CH2- CH3
A) CH3OH B) C2HsOH C) C3H7OH Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakilerden hangi­
D) C4H9OH E) CsHııOH sidir?
A} 4-Hepten-3-ol B) 3-Hepten-5-ol C) 3-Hidroksiheptan
D) 5-Hidroksi-3-hepten E) 3-Hidroksi-4-heptin

ORBİTAL YAYINLARI aEia KİMYA SORU BANKASI


TEST
128
7. 1. 1-Bütanol 10. C4H10O formülü ile gösterilen bileşik aşağıdakilerden han­
il. 2-Bütanol gisi olamaz?
111. 2-Metil-2-bütanol A) Primer alkol B) Sekonder alkol C)Basit eter
iV. 3-Metil-2-bütanol D) Karışık eter E} Poli alkol
V. İzobütil alkol
Yukarıda adları verilen bileşiklerden kaç tanesi sekonder
alkoldür?
A) 1 B} 2 C)3 0)4 E} 5

11. ı. 3-Metil-2-bütanol
11. Etil metil eter
111. 1,3-Propandiol
8. Aşağıdaki alkol bileşiklerinden hangisinin simetrik eter izo­ iV. Metilvinil eter
meri bulunur?
Yukarıda adlandırılması verilen organik bileşiklerden han­
A) Metanol B)Propanol C) 2-Metil-1-bütanol gileri C0H2n+20 genel formülüne uyar?
D) 3-Metil-2-pentanol E)3-Pentanol A) Yalnız il B) 1ve il C) ilve iV
D) ıve 111 E) il, 111ve iV

9. 1. Metoksietan 12. 1. Bileşik il. Bileşik


il. 2-Etoksipropan CH3 - CH2 - CH2 - OH
111. 1-Bütoksibütan
Yukarıda verilen organik bileşiklerle ilgili,
Yukarıda verilen eter bileşiklerinden hangileri simetrik eter
sınıfındadır? 1. C3HgO kapalı formülüne sahiptir.
il. Molekülleri arasında hidrojen bağı içermez.
A) Yalnız I B)Yalnız 111 C) 1ve il
111. izopropil alkol ile izomerdir.
D) ilve 111 E) 1, ilve 111
iV. Polar yapıdadır.
özelliklerinden hangileri her iki bileşik için de ortaktır?
A} 1, il, 111ve iV B) 1, 111ve iV C) ilve 111
D) 111ve iV E)lve lV
ÜNiTE
12
3 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. Aşağıdaki formülü verilen bileşiklerden hangisi yanlış ad- 1


4. Bileşik Adı
landırılmıştır?
CH30
Bileşik Adlandırma 1 il
1. CH3-C-C-H 2,2-Dimetilpropanal
o �
"'
C
1
il "' CH3
A) H-C-H Metanal >-
CH3
"'
o .a
o 1
il 11. CH3 -C-CH20H 2,2-Dimetil-1-propanol
B) CH3-C-H Etanal 1
CH3
o
il CH30
C) CH3-CHı-C-H Propanal 1 il
111. CH3-C-C-CH3 2,2-Dimetil-3-bütanon
o 1
il
D) CH3-CH-CHı-C-H 2-Metilbütanal CH3
1 Yukarıdaki bileşiklerden hangileri doğru adlandırılmıştır?
CH3
o A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) il ve 111
il D) 1 ve il E) 1, il ve 111
E) CH3-CH-C-H 2-Hidroksipropanal
1
OH

il
CH3-C- H
2. 2 1 5. Bileşik Adı
Yukarıda açık formülü verilen bileşikle ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
1. 3-Florosikloheksanon
A) Molekül geometrisi düzlem üçgendir.
B) Bir molekülündeki toplam sigma bağ sayısı 3'tür. F

C) 1 numaralı karbonun hibrit türü sp2'dir. 11. C)=o Siklopentanon


D) Kapalı formülü C2H40'dur.
E) izomeri olan bir keton yoktur. 111. Q-oH 1-Sikloheksen-3-ol

Yukarıdaki bileşiklerden hangileri yanlış adlandırılmıştır?


A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) ı ve il
3. D) 1 ve 111 E) ı, il ve 111
Bileşiğinin adlandırılması,
1. Propanon
il. Aseton
111. Dimetil keton
yukarıda verilenlerden hangileri olabilir?
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) ı ve 111 E) ı, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI


TEST
129
6. Aynı karbon sayılı aldehitve ketonlar birbirinin yapı izomeridir. 9. Aldehit ve ketonlarla ilgili aşağıda bazı bilgiler verilmiştir.
Buna göre,
Aşağıda verilen aldehit ve keton çiftlerinden hangisi birbiri­
nin yapı izomeri değildir? 1. Tarçına kokusunu veren bileşen bir aldehit olan sinna­
maldehittir.
Aldehit Keton il. Formaldehit, proteince zengin olan gıdaların bozulmaya
o o karşı korunmasında kullanılan bir katkı maddesidir.
il il "'
A) CH3-CH2-C-H CH3-C-CH3 .o 111. Dokuların bozulmasını önlediği için formaldehit, organla­
rın saklanmasında kullanılır.
o o
il il iV. Aseton boyalar için çözücü olarak kullanılır.
B) CH3-CH-C-H CH3-C-C2Hs V. Benzaldehit bademin yapısında bulunur.
1

CH3 yukarıda verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?


o o A) 1 B} 2 C)3 D}4 E)5
il il
C) CH3-CH -CH2-C-H C2Hs-C-C2Hs
1
CH3

o o
D)

10.
il
E) CH3-CH-CH2-C-H
1
CH3 Açık formülleri verilen yukarıdaki bileşiklerle ilgili,
1. Tollens ayıracı ile Gümüş aynası oluşturma
il. Fehling çözeltisi ile yükseltgenerek karboksilik asit oluşturma
111. Moleküller arası hidrojen bağı içermeme
ifadelerinden hangileri ı. bileşik için geçerli, il. bileşik için
geçerli değildir?
7. Kapalı formülü C5 H10o olan ve karbonil grubu içeren bile­ A)lve ll B)lve lll C)llve lll
şik aşağıdakilerden hangisi olamaz?
D) 1, ilve 111 E)Yalnız 111
A} Pentanal B)3-Metilbütanal C)3-Pentanon
D) izopropil metil keton E) izopentil alkol

o
il
..,.- C'
o 11. H OH
il
8. CH3-CH2-C-H Bileşiği için;

Bileşiği ile ilgili, 1. Hem aldehit hem de karboksilik asit fonksiyonel grubu içe­
rir.
ı. Hem indirgen hem de yükseltgen özellik gösterir.
il. Yükseltgenme tepkimesiverir.
il. Yükseltgendiğinde keton oluşturur.
111. Yeterince indirgenirse metanol oluşur.
111. İndirgenme ürünü 1-propanol'dür.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız il B)Yalnız 111 C)ve il
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C) ıve il
D) 1ve 111 E)1, ilve 111
D)lvelll E)ilve 111
ÜNiTE
12
3 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. Asetaldehit molekülünde bulunan sigma ve pi bağları sayısı 1 o


aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? il
5. X [O)- CH3 - CH2-C-H [O) y
o bağı n bağı Yukarıdaki tepkime denklemine göre X ve Y bileşikleri aşa­
A) 4 2 "' ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
B) 5 1 "'
X y
C) 6 1 A) CH3-CH2-CH2-OH
D) 5 2
E) 6 2 o
il
CH3-C-CH3
o
il
C) CH3-CH2-OH CH3-CH2-C-OH
2. 1. CnH2nO genel formülüne uyma o
il. Karbonil grubu içerme il
CH3-C-CH3
111. KMnO4 ile yükseltgenebilme
o
Yukarıda verilen özelliklerden hangileri aldehit ve ketonlar il
için ortak özelliktir? E) CH3-CH2-CH2-OH CH3-CH2-C-OH
A) Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111
D} il ve 111 E) ı, il ve 111

C2H5 O
1 il
CH3-CH-CH-C -H
1
3. Br 6. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisinin adı yanlış veril­
Yukarıda verilen organik bileşiğin IUPAC sistemine göre ad­ miştir?
landırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Bileşik Adlandırma
A) 2-Bromo-3-etilbütanal
o
B) 3-Bromo-2-etilbütiraldehit il Etanon
A) CH3-C-H
C) 3-Bromo-2-etilbütanal
o
D) 2-Bromo-3-metilpentanal il 2-Bütanon
B) CH3-CH2-C-CH3
E) 3-Bromo-2-metilpentanal o
il Aseton
C) CH3-C-CH3
o
o il
D) CH3-CH-C-CH3 3-Metil-2-bütanon
il 1
4. CH3-C-H CH3
Bileşiği ile ilgili, o
il
1. Karbonil grubu içerir. E) CH -CH -CH -C-CH-CH 2,5-dimetil-3-heksanon
3 I 2 I 3
il. Keton izomeri vardır. CH3 CH3
111. Yaygın adı asetaldehittir.
iV. Etanolün bir kademe yükseltgenmesi ile elde edilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) il ve 111
D) 111 ve iV E) ı, 111 ve iV

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_262_


TEST
130
o-
7. 1. 2CH3CH2CI + 2Na CH3CH2CH2CH3 + 2NaCI o
il
KMn04
9. CH2= CH- C- CH3
11. CH3 0-cooH
Yukarıda açık formülü verilen metil vinil keton bileşiğinin
"' IUPAC sistemine göre adlandırılması aşağıdakilerden han­
il
C:

NaBH4 "' gisinde doğru verilmiştir?


111. CH3CH2CH CH3CH2CH20H
sonra H2O "' A) 2-Büten-3-on B) 1-Bütenon C) 3-Bütenon
iV. CH4 + 02 C02 + H20 o D) 1-Metilpropanon E) 2-Bütanon
Yukarıdaki tepkimelerin hangilerinde tepkimeye giren or­
ganik bileşik, tepkime sonunda indirgenmiştir?
A) Yalnız 1 B) ı ve 111 C) il ve iV
D) 1, il ve iV E) il, 111 ve ıv

o
il
10. CH3- C- CH3
Yukarıda verilen bileşik ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yan­
lıştır?
A) Propanon olarak adlandırılır.
B) Dimetilketon olarak adlandırılır.
C) Yaygın adı aseton'dur.
D) Kapalı formülü C3HGO'dur.
E) izomeri olan bir aldehit yoktur.

8. izobütil siklopentil keton bileşiğinin yapı formülü aşağıda­


kilerden hangisidir?

o o
il il
111. CH3- C- H + KMn04 --+ CH3- C- OH

[>- oCil - CH - CH- CH Yukarıdaki karbonil bileşiklerinin tepkimelerinden hangile­


ri doğrudur?
E) 3
2 I
CH3 A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) ı ve il
D) il ve 111 E) 1, il ve 111
ÜNiTE
12
3 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. C2H5 4. 1. 2-Metilsiklopentanon
1
CH3- CH- C- CH- CH3 il. Sikloheksanon
il 1 111. 4-Heksen-2-on
O C2Hs
Yukarıda verilen bileşiklerle ilgili aşağıdaki ifadelerden
Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adlandırılması aşağıdaki­ hangisi yanlıştır?
lerden hangisinde doğru verilmiştir?
"' A) Üçünün de kapalı formülleri C6H 100'dur.
A) 2,4-Dietil-3-pentanon .o
B)Üç bileşik birbirinin yapı izomeridir.
B) 3,5-Dimetil-4-heptanon
C)Üçü de uygun koşullarda alkole indirgenir.
C) 2,4-Dietilpentanal
D) Üçü de uygun koşullarda karboksilik asite yükseltgenir.
D)3,5-Dimetilheptanal
E) 111. Bileşik uygun koşullarda Br2 ile katılma tepkimesiverir.
E) Diizopropil keton

2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin uygun koşullarda indir- 1 o o


il il
genmesi sonucunda alkol oluşmaz? 5. H- C- CH2- CH2- C- H
Bileşiği ile ilgili olarak,
ı. IUPAC sistemine göre adlandırılması, 1,4-bütandial'dir.
il. iki farklı fonksiyonel grup içerir.
111. Yeterince indirgendiğinde diol bileşiği oluşur.
iV. Yükseltgenme ürünü yoktur.
� yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız il B)lvelll C) ilve iV
D)ilive iV E) il, 111ve iV
3. 0,2 molü 14,4 gram olan bir aldehit bileşiğinin yapı formülü
aşağıdakilerden hangisi olabilir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/mol)
o
il
A)CH3- C- H
o
il
B) CH3- C- CH3
o 6. 1. Polar moleküllerdir.
il
C} CH3 - CH - C - H il. sp2 hibritleşmesi yapmış karbon atomu içerirler.
1
CH3 ili. Hem indirgen hem de yükseltgen özellik gösterirler.
o Yukarıda verilen bilgilerden hangileri hem aldehit hem de
il ketonlar için ortaktır?
D)CH3- CH2- C- CH3
o A) Yalnız I B) Yalnız il C) ıve il
il
E)CH3- CH2- CH2- CH2- C- H D)ı ve 111 E) il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI (264_


TEST
131
7. Aldehitlerle ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? 10. o
il
A) Karbonil grubu içerdiklerinden polar moleküllerdir. CH -CH-CH2 -C-H
3 I
B) Aynı karbon sayılı alkollerin kaynama sıcaklığı aldehit bi- Br
leşiklerinden daha yüksektir.
Yukarıda formülü verilen bileşiğin bir kademe indirgenmesi
C) Karbon sayıları arttıkça sudaki çözünürlükleri azalır. ile oluşan bileşiğin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakiler­
D) Nötr özellik gösterirler.
den hangisinde doğru verilmiştir?
A) 3-Bromo-1-bütanol
E) Yoğun fazlarında molekülleri arasında hidrojen bağı ya­
pabilirler. B) 2-Bromobütan
C) 2-Bromobütanoik asit

D) 3-Bromo-2-bütanon

E) 3-Bromobütan

O

ışık
V
il. + Cl2- � -
- + HCI

Yukarıdaki tepkimelerden hangileri, yükseltgenme tepki­ 11. Bir organik bileşikle ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
mesi sınıfına girer?
1. İndirgendiğinde ikincil alkol oluşuyor.
A) Yalnız iV B} il ve ili C) 1, il ve ili
il. 0,2 molü yakıldığında 0,8 mol C02 gazı açığa çıkıyor.
D) 1, 111 ve iV E) il, 111 ve iV Buna göre, bileşiğin açık formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A)CH3-CH-CH3
OH
9. Bir organik bileşik ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. B)CH3-CH2-CH2-CH2-OH

• 0,1 molü yeterince 02 ile yakıldığında normal koşullarda il


6,72 L C02 gazı ve 5,4 gram H20 oluşuyor. C)CH3-C-CH3
• Yükseltgenme tepkimesi vermez. o
il
• Karbonil grubu içerir. D)CH3-CH2-CH2-C-H

Buna göre, bu bileşik aşağıdakilerden hangisidir? (H: 1, O: 16 o


il
g/mol) E) CH3-C -CH3-CH3
OH
1
A) CH3-CH- CH3
o
il
B) CH3-CH2-C-H
o
il
C) CH3-C-CH3
o
il
D)CH3 -CH2 -CH2-C-H
E)CH3-CH2-C-CH3
il
o


ı:
2 : 3 4:
1 1
G: 7 8: 9
• o
s ; 1 -• 1 -·
ıo: ıı
•1 -

.B;D:C;D:B.C:E C:C A:E



ÜNiTE
12
4 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. Bileşik Adlandırma 4. Limonun yapısında bulunan sitrik asitin yapı formülü aşağıda
verilmiştir.
o
1. il Formik asit CH2- COOH
1
H-C-OH
HO-C-COOH
o 1

11. il Asetik asit CH2-COOH


CH3-C-OH "'
.o Buna göre sitrik asit ile ilgili,
o
111. il Propiyonik asit 1. Polikarboksilik asittir.
CH3CH2-C-OH il. Sistematik adı, 2-hidroksipropan-1,2,3-trikarboksilik asittir.
ili. Propiyonik asit ile izomerdir.
Yukarıdaki organik bileşiklerden hangileri doğru adlandırıl­ yargılarından hangileri doğrudur?
mıştır?
A) Yalnız il B) ı ve il C) 1 ve 111
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve ili
D) il ve 111 E)ı, il ve 111
D) il ve ili E) 1, il ve 111

2. �-Amino-a-hidroksivalerik asit bileşiğinin formülü aşağıda­


kilerden hangisinde doğru verilmiştir?
5. H H o
o 1/' OH
il
A) CH3-CH2-CH-C -OH H H
1
OH
o Yukarıdaki molekül ile ilgili,
il
B) CH3-CH2-CH-CH-C-OH ı. Trans yağ asitidir.
1 1
NH2 OH il. 16 tane karbon atomu içerir.
o 111. CnH2n+ıCOOH genel formülüne uyar.
il
C) CH3-CH2-CH-CH-C-OH
1 1 yargılarından hangileri yanlıştır?
OH NH2
O A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız ili
il
D) CH2-CH2-CH-CH2-C-OH D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111
1 1
NH2 OH
O
il
E} CH3- CH2- CH- CH- C- OH
1

NH2

o o
il
CH3- CH- CH- C- OH - +
1 1 6. ONa
3. CH3 Br
Yukarıda molekül formülü verilen sabun ile ilgili,
Bileşiğinin IUPAC adlandırılması aşağıdakilerden hangisin­
de doğru verilmiştir? 1. Hidrofil ve hidrofob gruplar içerir.
A) 2-Bromopentanoik asit il. Formülde Na+ yerine K+ olursa arap sabunu adını alır.
111. Yağların NaOH ile hidrolizi sonucunda elde edilir.
B) 3-Bromobütandioik asit
yargılarından hangileri doğrudur?
C) 2-metil-3-bromobütanoik asit
A) Yalnızı B} Yalnız 111 C) 1 ve il
D} 2-Bromo-3-metilbütanoik asit
D) il ve 111 E} ı, il ve 111
E) 3-Bromopentanoik asit

ORBİTAL YAYINLARI alia KİMYA SORU BANKASI 1_266_


TEST
132
7. Aşağıdaki karboksilik asit bileşikleri ile verilen bilgilerden 9. Aşağıdaki esterlerden hangisi yanlış adlandırılmıştır?
hangisi yanlıştır?
Bileşik Adı
Bileşik o

-
COOH

"' A) il Etil asetat
C
CH3-C-OC2Hs
� Gıda koruyucu maddesi "'
>.

A) >--
o
olarak kullanılır. "'
B) il Metil format
Benzoik asit H-C-OCH3

-
COOH o
1 C) il Metil etanoat
(CH2)4 Naylon üretimi için ham- CH3CH2-C-OCH3
B) 1
COOH
made olarak kullanılır. o
D) Metil benzoat

-
Adipik asit
@-"
o
C-OCH3
C3H7-COOH
C) Tereyağında bulunur. E) il Metil asetat
Bütirik asit CH3-C-OCH3

-
OH
[§(COOH Aspirin etken maddesinin
D)
üretiminde kullanılır.

-
Salisilik asit

HCOOH Sirkenin yapısında bu-


E)
Formik asit lunur.

10. Asetik asit ile izopropil alkolün esterleşme tepkimesi sonu­


cunda oluşan ürün aşağıdakilerden hangisinde doğru veril­
mişti?
o
il
A) CH3-CH-C-O-CH2-CH3
1
OH
o
8. Malik asitin formülü aşağıda verilmiştir. il
COOH B) CH3-C-O-CH2-CH2-CH3
1 o
CH-OH il
1 C) CH3 -CH -C-O -CH3
CH2 1
CH3
COOH o
Buna göre Malik asit ile ilgili olarak aşağıda verilen özellik­ il
D) CH3-C-O-CH2 - CH3
lerden hangisi yanlıştır?
o
A) Elmanın yapısında bulunur. il
E) CH3-C-O-�H-CH3
B) İki farklı fonksiyonel grup içerir.
CH3
C) Kapalı formülü C4 H605'dir.

D) Yeterince indirgendiğinde diol oluşur.


E) Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.

: 1 : 2 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10
1 .f t 1 • ,ı 1 -• 1 1 1 •

:E:s;o:s_C:E,E:D C;E
ÜNiTE
12
4 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

o 4. Etil asetat bileşiğinin yapı formülü aşağıdakilerden hangi­


il sinde doğru verilmiştir?
CH3- CH - CH - C- OH
1 1 o
1. Br CH3 il
A) CH3 - C- O- CH3
Bileşiğinin IUPAC sistemine göre adı aşağıdakilerden hangi­
sinde doğru verilmiştir? o
il
"'
A) 2-Bromo-3-metilbütanoik asit .o
B) CH3- CH2- C- O- CH2- CH3
o
B) 2-Bromopentanoik asit il
C) CH3- CH - C- O - CH2- CH3
C) 3-Bromo-2-metilbütanoik asit 1
CH3
D) 3-Bromopentanoik asit
o
E) 1-Metil-2-bromopropiyonik asit il
D) CH3- C- O- CH2- CH3
o
il
E) CH3 - C - O - CH2 - CH2 - CH3

2. Karboksilik asitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


A) Kaynama noktaları karbon sayısı arttıkça artar.
B) Sudaki çözünürlükleri karbon sayısı arttıkça artar. 5. Propiyonik asitin metil esteri ile ilgili olarak,
C) Kendi molekülleri arasında hidrojen bağı yaparlar. ı. Metil propiyonat olarak da adlandırılabilir.
D) Alkollerle tepkimeye girerek esterleri oluştururlar. il. Propanoik asit ile kapalı formülleri aynıdır.
E) Yeterince indirgendiklerinde birincil alkoller oluşur . ili. Bütirik asit ile yapı izomeridir.
:,;:. yargılarından hangileri yanlıştır?

A) Yalnız il B) Yalnız ili C) 1 ve il

3. D) ve 111 ı E) il ve 111

o o
il il
• HCOH • CH3COH
• COOH • COOH
OH
©Y
6. Sabun ve deterjanların yapılarıyla ilgili,
1. Apolar grup içerirler.
il. Polar uç içerirler.
Yukarıda formülleri verilen organik bileşikler, aşağıdaki ad­
landırmalar ile eşleştirildiğinde, adlandırmalardan hangisi ili. Hidrokarbon zinciri içerirler.
açıkta kalır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Formik asit A) Yalnız ili B) 1 ve il C) 1 ve 111
B) Asetik asit D) il ve ili E) 1, il ve 111

C) Propiyonik asit
D) Benzoik asit
E) Salisilik asit

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_268_


TEST
133
o COOH
il 1

7. CH3-CH2-CH2-C-OH CH2
1

Bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? CH-CH3


"' 10. 1

COOH
A) Yaygın adı bütirik asittir. C

"'
B) Yükseltgenirse ester oluşturur. .,, Bileşiği ile ilgili,
C) Tereyağının yapısında bulunur. ı. Adı, 2-metilbütandioik asittir.
D) Formik asitin propil esteri ile yapı izomeridir. il. Yeterince indirgenirse diol bileşiği oluşur.
111. 4 karbon atomlu ester bileşiği ile yapı izomeridir.
E) NaOH ile tepkimesi sonucunda tuz oluşur.
iV. Kaynama noktası bütanoik asitten düşüktür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 111 ve iV
D) ı, il ve iV E) il, 111 ve iV

8. Bütanoik asit ve metil propanoat bileşikleri için aşağıdaki­


lerden hangisi yanlıştır?
A) Kapalı formülleri aynıdır.
B) Birbirlerinin yapı izomerleridir.
C) Her ikisi de karbonil grubu içerir.
11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adlandırılması yanlış yapıl­
D) Her ikisi de indirgenerek alkol oluşturur.
mıştır?
E) Kaynama noktaları aynıdır.
Bileşik Adlandırma

.,,
o
>- il
"' A) CH3-C-OCH3 Metil format
o o
il
B) CH3-C-O-CH-CH3 izopopil asetat
9. 1
CH3
Bileşik Adlandırma
o
1. CH3-CH-COOH a-Hidroksipropiyonik asit il

6-
1 C) CH3-CH2-C-O-C2H s Propiyonik asitin etil esteri
OH
il. CH3-CH -CH-COOH �-Amino-a,-metilbütirik asit
o
il
1 1 D) CH3-c- o- CH2-TH-CH3 Asetik asitin izobütil esteri
NH2 CH3
111. CH3 COOH 2-Fenilasetik asit CH3
o
il
E) H-C-O-C2Hs Formik asitin etil esteri
Yukarıda verilen organik bileşiklerden hangileri doğru ad­
landırılmıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il
D) 1 ve ili E) il ve 111
ÜNiTE
12
4 ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

1. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi, kendi molekülleri arasında 1 5. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi pentanoik asitin yapı izo­
hidrojen bağı yaparak dimer yapısı oluşturur? meri değildir?
A)CH30H B)CH3CHO C)CH3CI o
il
D)CH3COCH3 E)CH3COOH A)CH3- CH - CH2 - C- OH
1
CH3
"'
.o
CH30
1 il
B)CH3-C-C-OH
1
CH3
o
2. Karboksilik asitlerle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi il
C)CH3-CH2-C-CH2-CH3
yanlıştır?
o
A) Moleküller arası hidrojen bağı yaparlar. il
D)CH3-CH2-CH2-C-O-CH3
B) Sulu ortamda sodyum bikarbonatla (NaHC03) tepkime
vermezler.
o
il
E)CH3-CH2-C-O-CH2-CH3
C) Alkollerle tepkimesi sonucunda ester oluşur.
D) LiAIH4 ile indirgendiklerinde alkol oluşur.
E) Fonksiyonel grubu-COOH'dir.

o o
il
11
6. HO-C-C-OH
Bileşiği ile ilgili,
3. Aşağıda yaygın adı verilen karboksilik asitlerden hangisinin
ester izomeri yoktur? 1. Kapalı formülü H2C204'tür.
il. Yaygın adı, oksalik asittir.
A)Formik asit B)Asetik asit C)Propiyonik asit
111. İki karbon atomu içeren ester ile izomerdir.
D)Bütirik asit E)Valerik asit
yargılarından hangileri doğrudur?
A)Yalnız 1 B)Yalnız il C)Yalnız 111
D)1 ve il E)ı, il ve 111

4. Bir mol asetik asit ile bir mol metil alkolün asit katalizörlü-
ğünde yeterince ısıtılması sonucunda,
1. Metil asetat oluşur.
il. Etil asetat oluşur.
ili. Dimetil keton oluşur. �
OH
iV. Bir mol su açığa çıkar. 7. NH2
yargılarından hangileri doğrudur?
Bileşiği ile ilgili aşağıdaki gruplardan hangisi yanlıştır?
A)Yalnızı B)Yalnız il C)Yalnız 111
A)Adı, a -aminobütirik asittir.
D)1 ve iV E)il ve iV
B)Hem asit hem de bazlarla tepkime verebilir.
C)Karbon atomlarının tamamı sp3 hibritleşmesi yapmıştır.

� D)1t bağı içerir.


0 E)İki farklı fonksiyonel grup içerir.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI (210_


TEST
134
8. 11. o
il
1. CH3-CH2-OH il. CH2-OH ili. CH2-OH CH2-O-C-C17H35 CH2-OH
1 1
CH2-OH CH-OH o
1 il
CH2-OH CH -O-C -C17H35 + 3NaOH --+ 3Y + CH-OH
Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin yeterince yükseltgen­ o
"' il
mesi sonucunda oluşan organik bileşiğin yapısında sadece .o CH2-O-C-C17H35 CH2-OH
karboksilik asit fonksiyonel grubu bulunur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 111 C) 1 ve il
X z
D) 1 ve 111 E) il ve ili Yukandaki tepkime ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan­
lıştır?
A) X bileşiği yağ molekülüdür.
B) Y'nin kapalı formülü, C17H35COONa'dır.
C) Z bileşiğinin adı gliserindir.
9. Propanoik asit ile etanol bileşiklerinin uygun ortamda es­
terleşme tepkimeleri sonucunda oluşan organik bileşiğin D) NaOH yerine KOH kullanılırsa arap sabunu oluşur.
formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? E) Bir esterleşme tepkimesidir.
o
il
A) CH3-CH2-C-O-CH2-CH3
o
il
B) CH3-CH2-CH2-C-O-CH2-CH3
o
il
C) CH3-C-O-CH2-CH2-CH3
o
il
D) CH3-CH2-C-O-CH2-CH2-CH3
o 12. Etil benzoat bileşiğinin formülü aşağıdakilerden hangisinde
il doğru verilmiştir?
E) CH3-CH2-CH2-CH2-C-OH
o o
�il
A)�C-OCH3 B) CH3-�-o-@
o o

10. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi hidroliz olduğunda etil alkol


� il
C)�C-O-C2Hs D) C2Hs_ g_o--@
ve asetik asit elde edilir? o
il
o E) CH3-C-O-C2Hs
il
A) CH3-C-O- CH2- CH2- CH3
o
11
B) CH3-CH-C-O-CH2-CH3
1 o
CH3
il
C) CH3-CH2-C-O-CH2-CH3
o
il
D) CH3-CH2-C-O-CH-CH3
1
O CH3
il
E) CH3-C-O-CH2-CH3

: 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 ; 10 11; 1 2
1 .ı I t • <I 1 4 1 ., 1 • 1 - •

:E B;A:D:C:D.C:C A:E E;C


ÜNiTE ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

12
ı. Yapısında yalnız bir karbon atomu içeren organik bileşik 1 4. Yapısında n bağı bulunmayan, en küçük molekül ağırlığına
aşağıdakilerden hangisi olabilir? sahip halkalı eterin kapalı formülü aşağıdakilerden hangisi­
dir?
A) Aromatik hidrokarbon B) Aldehit C) Eter
A)C 2H40 B) C3HGO C)C4HGO
D) Keton E) Ester
D)C3H30 E) CsHıoO

5. Aşağıdakilerden hangisi aren fonksiyonel grubu içeren eter


2. Su ile hidrojen bağı yapabilen bileşikler suda iyi çözünür.
bileşiğidir?
Buna göre aşağıdaki bileşiklerden hangisi aynı koşullarda
suda diğerlerinden daha iyi çözünür? A)o-OH B)@- O-CH3 cıO-o-CH3
A) Metan B) Benzen C) 1-Bütanol
o o
D) 2,2-Dimetilpropan E)Siklopropan � 11 � il
D)�C-OH E)�C-OCH3

3. Kapalı formülleri C4H 100 olan X, Y ve Z bileşikleriyle ilgili şu


bilgiler veriliyor. 6. Organik bir X bileşiğiyle ilgili bilgiler şöyledir.

• X iki kez, Y bir kez yükseltgenebilir. Z ise yükseltgenemez. • Molekülündeki tüm karbon atomları sp3 hibritleşmesi yap­
mıştır.
• Her birinin birer mollerinden birer mol su çıkması sonucun­
• Heteroatom içermez.
da oluşan bileşiklerin kapalı formülleri C4H8'dir.
Buna göre X bileşiği aşağıdaki bileşik sınıflarından hangi­
Buna göre, X, Y ve Z bileşikleriyle ilgili aşağıdakilerden han­ sinde yeralır?
gisi yanlıştır?
A) Ester B)Aldehit C) Alkan
A) X, CH3CH2CH2CH20H olabilir.
D)Alken E) Alkin
B) Y, CH3CH2CH(OH)CH3 olabilir.
C) Z, (CH3)3COH olabilir.
D) X, (CH3)ıCHCH20H olabilir.
E) Z, CH3CH2CH2 0CH3 olabilir.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI (212_


TEST
135
CH3 10. 7 gram alken bileşiğine uygun koşullarda asidik ortamda H20
1 katılması ile 8,8 gram alkol bileşiği oluşmaktadır.
CH3 -CH-CH-CH = CH2
1 Buna göre, oluşan alkol bileşiği,
7. OH
1. 2-Bütanol
Bileşiğinin adı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş-
il. 2-Metil-2-bütanol
C

ti.r.? "'
>.

>-
"' 111. 1-Pentanol
A) 3-Metil-1-penten-4-ol .o
iV. 2-Pentanol
B) 3-Metil-4-pentanol yukarıda verilenlerden hangileri olabilir? (H: 1, C: 12, O: 16 g/
C) 1-Heksen-4-ol mol)
D) 3-Metil-4-penten-2-ol A) Yalnız iV B) 1 ve il C) il ve 111

E) 2-Metil-4-heksen-2-ol D) 111 ve iV E} il ve iV

8. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisi hem primer hem de 11. X ve Y organik bileşiklerinin adları aşağıda verilmiştir.
tersiyer alkol grubu içerir? X: Propanol
CH3 CH2-OH
1 1 Y: Propanal
A) CH3-C-OH B) CH2-OH C) CH-OH
1 1 1
Buna göre X ve Y bileşikleri için aşağıdaki yargılardan han­
CH3 CH2-OH CH2-OH gisi doğrudur?

CH3 CH3 A) Birer mollerinde eşit sayıda karbon atomu bulunur.


1 1
D) CH3 -CH-C-CH-CH3 E) CH3 -C-CH2-CH2-OH B) Yapı izomerleridir.
1 1 1 1
OH CH3 OH OH C) Her iki bileşik de kendi molekülleri arasında hidrojen bağı
yapabilir.

o D) Eşit melleri eşit sayıdan bağı içerir.


E) Yükseltgenme ürünleri yoktur.

Aldehit X
H +
9. X+ Alkol Y+ H2O 12. 1. Bileşik 2. Bileşik
Tepkimelerinde yer alan X ve Y bileşikleri aşağıdakilerden CH3 -CH2-CH2
hangisinde doğru verilmiştir? 1. 1 CH3-O-CH2-CH3
OH
OH
ô
X y
11. IT
A) Alkol Aldehit
B} Ester Alkol CH2=CH-CH-CH3
C) Karboksilik asit Ester
111. 1 CH3-O-CH2-CH2-CH3
OH
D) Ester Keton
Yukarıda verilen organik bileşik çiftlerinden hangileri bir­
E) Keton Alkol
birlerinin yapı izomerleridir?
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E} ı, il ve 111

(mJ ! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11: 12
•' .ı f 1 •

:B C;E:A;B:C.D:E C:E A:A


1 4 1 j 1 • 1 - •
ÜNiTE ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

12
o 4. Aşağıda verilen bileşiklerden hangisi yanlış adlandırılmış­
il tır?
1. CH3-C-H
Yukarıda formülü verilen bileşikle ilgili, Bileşik Formülü Bileşik Adı

1. Polar moleküldür. o
A) il Formaldehit
il. sp2 hibritleşmesi yapmış karbon atomu içerir. H-C-H
"'
111. CnH2nO genel formülüne uyar. .o o
B) il Aseton
iV. Keton izomeri bulunmaz. CH3- C- CH3
V. Molekülleri arasında hidrojen bağı içermez o
il
bilgilerinden kaç tanesi doğrudur? o/C-H
A)l B) 2 C)3 D)4 E) 5 C) m-Klorobenzaldehit


o
2. Benzi! asetat yasemin çiçeğine yasemin kokusunu veren il
D) CH2- C- CH3 1-Bromopropanal
maddedir. 1
Br
Aşağıdaki bileşiklerden hangisi benzil asetattır?
o
o E)
il
CH2-CH2-CH2-C-H 4-Hidroksibütanal
A) CH3-�-O-CH2-@ 1
OH
o
il
B) �
� CH2- C- O- CH3
o
C) CH3-�-o-@
o 5. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin uygun koşullarda indir­
il genmesi sonucunda alkol oluşmaz?
D) CH3- C- O-C2Hs
o
E) C2H5-�-0-CH2-@ D) C2HsOC2Hs

3. Asetik asit molekülündeki sigma (a) ve pi (n} bağ sayısı aşa­


ğıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 6. iki farklı {I. ve il.) organik bileşikle ilgili şu bilgiler verilmiştir.

o-bağı n-bağı
ı. Bileşik : En küçük sayıda karbon atomuna sahip simetrik eter­
dir.
A) 5 1
il. Bileşik : Karbon sayısı üç olan bir esterdir.
B) 6 1
Buna göre; ı. ve il. bileşikleriyle ilgili aşağıdakilerden han­
C) 7 1
gisi söylenemez?
D) 6 2
A) 1. Bileşik, 2 mol metil alkolün asidik ortamda kondenzas­
E) 5 2 yon tepkimesiyle elde edilir.
B) il. bileşik, etanoik asit ve metil alkolün uygun koşullarda
kondenzasyon tepkimesiyle elde edilir.
C) ı. bileşik, moleküller arası hidrojen bağı yapmaz.
D) Her iki bileşik de (1. ve il.) polar yapıdadır.
E) ı. bileşik yükseltgenebilir.

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_274_


TEST
136
10.
7. 1. COO H -=-©-COOH
o
il
il. C H3-C-OH Yukarıda formülleri verilen X ve Y bileşikleri ile ilgili,
111. CH3-C H 2-O H ı. X bir kademe yükseltgenirse Y bileşiğini oluşturur.
o
il il. X ve Y bileşiklerinin birer mollerinden 1 mol su çekilirse
iV. H -C- H "' propen oluşur.
.o
Yukarıdaki bileşiklerden hangileri için yapı izomerleri yazıla­ 111. X iki kademe, Y bir kademe yükseltgenirse aynı organik
bilir? bileşik oluşur.
A) 1, il ve 111 B) il, 111 ve iV C) ı ve il yargılarından hangileri doğrudur?
D) il ve 111 E) 111 ve iV A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

11. Birer moleküllerinde 3'er tane karbon atomu bulunduran, X, Y,


Z ve T bileşikleriyle ilgili,
8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı, karşısında yanlış ve­
rilmiştir? • X bir mono alkoldür.

Bileşik Adı • Y bir aldehittir.

C H3 • Z bir mono karboksilik asittir.

A) 6-Metil-3-heptanol • T bir esterdir.


bilgileri veriliyor.
OH
B) �� Bütil propil eter Buna göre, X, Y, Z ve T bileşiklerinin içerdikleri hidrojen ato­
mu sayısının karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde
o doğru verilmiştir?
C)
)� Etil bütanoat
A) X > Y > Z = T B) X > Y =Z=T C) X = Y = Z = T
D) � 3-H epten
D) T > Y = Z > X E) Y > X > T > Z
H
E) �( 2-Pentenal

12. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin fonksiyonel grubu karşı­


sında yanlış verilmiştir?

Bileşik Fonksiyonel grup


9. A) C H3C H 2O H (-O H )
ı. Yer değiştirme tepkimesidir. B) C H3C H O ( C H O)
il. Tepkime sonunda etanol oluşmuştur. C) CH3COC H3 ( -CO-)
111. Oluşan ana ürün inorganiktir. D) C H3C H 2COO H (-COOH)
yargılarından hangileri doğrudur?
E) C H3OC H3 (- C H3)
A) Yalnız il B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) ı, il ve 111

: 1 2: 3: 4 5: 6 7:8 9; 10 11: 12
(mJ ,

:E
. . ' . o:E

A:c:o·
t 1

. . A:C
• .ı

. , s:c
. .
s:E
1 1 1 .• 1 4 1 • •
ÜNiTE ORGANİK KİMYA 2 - FONKSİYONEL GRUPLAR

12
1. Pentanal bileşiğinin simetrik olmayan keton izomerinin 1 4. Karbon sayıları eşit olan,
yapı formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
1. Doymuş monoalkoller ile eterler
o il. Doymuş aldehitler ile ketonlar
il
A) CH3-C-CH2-CH2-CH3
111. Doymuş monokarboksilik asitler ile esterler
o
il yukarıdaki bileşik çiftlerinden hangileri birbirlerinin fonksi­
B) CH3-CH2-C-CH2-CH3 "' yonel grup izomeridir?
.o
o A) Yalnız 1 B) Yalnız il ı
C) ve il
il
C) CH3-CH2 -CH2-CH2 -C-OH
D) ilve 111 E) ı, ilve 111
o
il
D) CH3-CH2-C-O-CH2-CH3
o
il
E) CH3-C-CH2-CH3

2. 5. Aşağıda verilen bileşik çiftlerinden hangisi birbirinin fonk­


Bileşik Adlandırma
siyonel grup izomeri değildir?
o • Metil propanoat
1. il A) C3H7OH, CH3OC2Hs
CH3CH2COCH3 • Propiyonik asitin metil esteri
B) CH3CH2CHO, CH3COCH3
o • Etil etanoat
11. il C) C2H5OH, CH3OCH3
CH3-C-O-C2Hs • Asetik asitin izopropil esteri
D) CH3CHO, CH3COCH3
o
il E) C4H9OH, C2HsOC2Hs
C-OCH3 • Metil benzoat
111.
� • Benzoik asitin metil esteri

Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri için karşısında veri­


len her iki adlandırma da kullanılabilir?
A) Yalnız il B) Yalnız 111 C) 1 ve il
D) 1ve 111 E) ı, ilve 111
3. Bileşik Fonksiyonel Grup
6. Kapalı formülü C3H8O olan organik bir bileşikle ilgili;
OH
1. Açık zincirli bir monoalkol olabilir.
1. Eter
il. Açık zincirli bir eter olabilir.
111. Açık zincirli bir aldehit olabilir.
o yargılarından hangileri doğrudur?
il. Keton
� A) Yalnız 1 B) 1ve 111 C) 1 ve il
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
111. Aldehit

Yukarıda iskelet formülleri verilen bileşiklerden hangileri­


nin içerdiği fonksiyonel grup doğru verilmiştir?
A) Yalnız 1 ı
B) ve il C) ilve 111
D)lvelll E) 1, ilve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI (276_


TEST
137
7. X ve Y bileşikleri birbirinin fonksiyonel grup izomeri olan bi­ 10. Organik bir X bileşiği ile ilgili,
leşiklerdir.
• 0,1 molü yandığında 0,4 mol C02 ve 0,4 mol H 20 oluşuyor.
Buna göre X ve Y bileşikleri için, • Heteroatom içermiyor.
1. Kaynama noktaları bilgileri veriliyor.
11. Molekül kütleleri
Buna göre X bileşiğinin kaç tane yapı izomeri vardır?
111. Birer molekülünde bulunan toplam atom sayıları "'
.o
A)3 B) 4 C)S D)6 E) 7
özelliklerinden hangileri farklıdır?
A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) il ve 111

8. Kapalı formülü C4H80 olan kaç farklı aldehit ve kaç farklı ke- -
ton bileşiği olabilir?
o o
il il
CH3CH 2CH2- C- OH CH3CH2- C- OCH3
Aldehit Keton
11. X y
A) 2 1
Yukarıda formülleri verilen X ve Y bileşikleri ile ilgili,
B) 2 2
1. Kapalı formülleri farklıdır.
C) 1 1
i l . Her ikisi de karbonil grubu içerir.
D) 3 1
111. Birbirinin yapı izomeridir.
E) 3 3
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111

D) 1 ve il E) 1 ve 111

12. Organik bir X bileşiği ile ilgili,


9. 1. C2HGO
• 1 molü yandığında 3 mol co2 gazı oluşuyor.
i l . C 2H40
• Doymuş bir mono alkol bileşiği ile fonksiyonel grup izome-
111. C3HgO
ridir.
iV. C3HGO
bilgileri veriliyor.
Yukarıda molekül formülleri verilen bileşiklerden hangile­
rinde karbonil (C = O) grubu bulunabilir? Buna göre X bileşiği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) 1 ve il C) CH3CH20CH2CH3

D) il ve iV E) 111 ve iV E) CH3COCH3

(mJ ! 1 2: 3:4
1 <I
5: 6 7:8
:A E;C: E;o:c_ A;A, D:C A:A
•f .j I I <I 1 -•
9 ; 10 11; 12
1 <I I - •
ONITE
13
1 ENERJİ KAYNAKLARI VE BİLİMSEL GELİŞMELER

ı. Fosil yakıtlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?


4. Ürün Kullanım alanı
A) Yenilenemez enerji kaynaklarıdır. Evlerde ısınma amaçlı kalorifer
ı. Fuel-oil a.
yakıtı olarak kullanılır.
B) Endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanına sahip
olan yakıtlardır. "' Kerosen adıyla jet uçaklarında
il. Zift b.
C) Hidrokarbon içeren yakıtlardır. "' yakıt olarak kullanılır.
111. Gaz yağı c . izolasyon amaçlı olarak kullanılır.
D) Çevre dostu yakıt türleridir.
Ham petrolün damıtılmasından elde edilen ürünler ve kulla­
E) Katı, sıvı veya gaz halde olabilirler.
nım alanları yukarıda verilmiştir.
Buna göre, ürünlerin eşleştirilmesi hangisinde doğru veril­
miştir?

A) 1. a B) 1. c C) 1. a D) 1. c E) 1. b
il. b 11. b il. C il. a il. a
111. C 111. a 111. b 111. b il 1. C

2. Aşağıdakilerden hangisi bir ham petrol ürünü değildir?


A) Kerosen B) Fuel-Oil C) LPG 1 5. Benzinle ilgili verilen aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
D) Linyit E) Katran A) Benzinin kalitesini belirten faktör oktan sayısıdır.
B) Benzinde oktan sayısı alevlendirme zamanıdır.
C) Saf maddedir.
D) Kaynama sıcaklığı 40 - 200 °C'dir.
E) Karbon sayısı 5 - 12 arasındadır.

3. Rüzgar enerjisi ile ilgili,


ı. Yenilenebilir enerji kaynağıdır. 6. Yakıt olarak kullanılan aşağıdaki maddelerden hangisinin
il. Tükenme riski yoktur. yanma ürünleri diğerlerinden farklıdır?
111. Çevre kirliliğinin azalmasında rol oynar. A) Benzin B) Mazot C) Hidrojen
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Biyokütle E) Doğalgaz
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI (278_


TEST
138
7. Aşağıdakilerden hangisi temiz enerji kaynaklarından biri 10. Kömürün yanması sonucu oluşan CO 2, CO, N2 O5 ve SO 3
değildir? gazlarıyla ilgili;
A) Rüzgar B) Jeotermal C) Biyokütle 1. CO gazı zehirlenmelere neden olur.

D) Güneş E) Kömür il. N2O5 ve SO3 gazları asit yağmurlarına neden olur.

"'
>. 111. Oluşan CO2 gazı bir sera gazıdır ve küresel ısınmaya ne­
>- den olur.

§ yargılarından hangileri doğrudur?


A) Yalnız 111 B) 1 ve il C) il ve 111
D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

11. ı. Güneş enerjisi


8. 1. Odun kömürü il. Nükleer enerji
il. Kok kömürü 111. Jeotermal enerji
111. Maden kömürü Yukarıda verilenlerden hangileri yenilenebilir enerji kay­
Yukarıda verilenlerden hangileri yapay kömürdür? naklarından değildir?

A) Yalnızı B) Yalnız il C) Yalnız 111 A) Yalnız il B) 1 ve il C) il ve 111

D) 1 ve il E) 1 ve 111 D) 1 ve 111 E) 1, il ve 111

12. Nükleer santrallerle ilgili,


9. Ham petrol ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? 1. Yakıt olarak genellikle uranyum kullanılır.
A) Ana bileşeni hidrokarbonlardır. il. Sera gazı salınımına yol açar.

B) Bitki ve hayvan kalıntılarının kumlu ve killi katmanlar ara- 111. Elde edilen enerji, diğer enerji kaynaklarına göre çok
sında basınç ve ısı etkisi ile oluşmuştur. daha fazladır.
yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
C) Ayrımsal kristallendirme ile bileşenlerine ayrılır.
A} Yalnız 1 B) Yalnız il C) ı ve il
D) Bileşenlerinin miktarları arasında sabit bir oran yoktur.
D) 1 ve 111 E) il ve 111
E) Fosil yakıttır.
ONITE
13
1 ENERJİ KAYNAKLARI VE BİLİMSEL GELİŞMELER
Fosil Yakıtlar -Alternatif Enerji Kaynakları

1. Fosil yakıtlarla ilgi, 4. Kullanıldığında çevreye C02 gazı salınımı yapmayan enerji
kaynaklarına temiz enerji kaynakları denir.
ı. Canlı kalıntılarının milyonlarca yıl oksijensiz ortamda baş­
kalaşıma uğraması sonucu oluşan yakıtlara fosil yakıt de­ Buna göre aşağıdaki enerji kaynaklarından hangisi kullanıl­
nir. dığında atmosfere CO2 salınımı olmaz?
il. Fosil yakıtlar genel olarak petrol ve kömür olmak üzere C
A) LPG B) LNG C} Kömür
iki gruba ayrılır.
"'
>.

>-
"' D) Biyokütle E} Güneş enerjisi
111. Doğal gaz, küçük molekül kütleli hidrokarbonlardan olu­ .o
şan bir gaz karışımıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız 1 B)Yalnız il C)1 ve il
D) ı ve 111 E) 1, il ve 111

5. Petrolün ayrımsal damıtılması sonucunda elde edilen bazı


2. En önemli fosil yakıt kaynağı olan petrolle ilgili aşağıda ve- bileşenlerin kaynama noktaları aşağıda verilmiştir.
rilenlerden hangisi yanlıştır? ı. Benzen - KN: 80 °C
A) Bitki ve hayvan kalıntılarının, ağır çamur ve kaya tabaka- il. Gaz yağı - KN: 180-320 °c
!arının altında milyonlarca yıl kalması sonucu oluşur. 111. Parafin - EN: 37-48 °C
B) Petrol, sondaj kuyularından çıkarıldığı ham hali ile kulla- Bu bileşenler damıtma kulelerinde uçuculuklarına göre sı­
nıma uygun değildir. rayla ayrılırlar.
C) Ham petrolün kullanılabilmesi için bileşenlerine ayrılma- Buna göre verilen petrol ürünlerinin ayrımsal damıtma iş­
sı gerekir. "' leminde elde edilme sıralamaları aşağıdakilerden hangisin­
"'
>- de doğru verilmiştir?
D} Ham petrol, ayrımsal damıtma yöntemiyle bileşenlerine
"'
ayrılır. A) 1, il, 111 B) il, 1, 111 C) il, 111, 1
E) Petrol yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. D) 111, 1, il E) 1, 111, il

3. Aşağıdakilerden hangisi fosil kaynaklı bir yakıt türü değildir? ı 6. Fosil yakıtların yanması sonucu aşağıdaki gazlardan hangi­
,., sinin oluşması beklenmez?
A) LPG B} LNG C} Kömür
C)CO D)S0 2
D) Hidrojen E) Fuel oil

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI 1_280_


TEST
139
7. Aşağıdakilerden hangisi yenilenebilir enerji kaynağıdır? 10. Aşağıdakilerden hangisi küresel ısınmanın ana sebebidir?
A) LNG B) LPG C) Motorin A) Fosil yakıtların aşırı ve bilinçsiz kullanımı
D) Antrasen E) Rüzgar B) Teknolojinin gelişmesi
C C) Motorlu araçların varlığı
"'
>.

>-
"'
D) Atmosferdeki gaz oranlarının değişmesi
.o
E) Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması

8. Kömürleşme olayı uzun bir süreçte gerçekleşir. 11. Ham petrolün saflaştırılması işleminde aşağıdaki fiziksel
özelliklerden hangisinin farklı olmasından yararlanılır?
Buna göre;
A) Özkütle B) Çözünürlük C) Tanecik boyutu
• Taş kömürü
D) Erime noktası E) Kaynama noktası
• linyit
• Turba
• Antrasit
• Grafit
yukarıdaki maddelerden kaç tanesi kömürleşme sürecinde
yer alan türlerdir?
A) 5 B) 4 C)3 D)2 E) 1

12. Ham petrolün içerisinde yer alan bir maddeye ait,


• Uçuculuğu çok fazladır.
• Araç motorlarında yakıt olarak kullanılır.
bilgileri veriliyor.
9. Çevre kirliliği ile ilgili verilen; Buna göre bu petrol bileşeni aşağıdakilerden hangisidir?
ı. Fosil yakıtların yakılması sonucu oluşan S02 ve N205 gaz­ A) Asfalt B) Benzin C) Parafin
ları asit yağmurlarına neden olur.
D) Gaz yağı E) Bioetanol
il. Plastikler doğada çok uzun süre kalarak suları ve toprağı
kirletir.
111. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı çevre kirliliği­
ni azaltır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnızı B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) il ve 111 E) 1, il ve 111

! 1 2 : 3 : 4 5 : 6 7 : 8 9 : 10 11; 12
1 .ı 1 1 • <I 1 4 1 -• 1 1 1 - •

:E,E;D:E;D:E.E:A E:A E:B


ONITE
13
1 ENERJİ KAYNAKLARI VE BİLİMSEL GELİŞMELER

1. LPG, ingilizce sıvılaştırılmış petrol gazı kelimelerinin baş harf- 1 4. Bitkilerden elde edilen ve yakıt olarak kullanılan maddelere
!eridir. biyoyakıt denir.

Buna göre; • Biyodizel

1. Propan "'

• Biyoetanol
il. Bütan "' • Biyogaz
111. Benzin "'
.o • Biyokütle
yukarıdaki maddelerden hangileri LPG'nın bileşenlerindendir?
• Bütanol
A) Yalnız 1 B) Yalnız il C) Yalnız 111
Yukarıdaki maddelerden kaç tanesi biyoyakıt sınıfına gir­
ı
D) ve il E) 1, il ve 111 mektedir?
A)l B) 2 C) 3 D)4 E) 5

2. LPG ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 5. Çok sayıda küçük molekülün (monomer) birleşmesiyle olu­
A) Renksiz ve kokusuzdur. şan büyük moleküllere polimer denir.

B) Sudaki çözünürlüğü çok azdır. Aşağıdaki maddelerden hangisi polimer değildir?

C) Yanıcı ve parlayıcıdır. A) Teflon B) Selüloz C) Sakkaroz

D) Normal şartlar altında gaz halindedir. D) Nişasta E) Protein

E) Düşük basınç yüksek sıcaklıkta sıvılaşabilir.

3. Aşağıdakilerden hangisi sürdürülebilir (yenilenebilir) enerji 1 6. Aşağıda bazı organik bileşikler ve yanma enerjileri veril­
kaynaklarından biri değildir? miştir. Buna göre hangi organik bileşiğin enerji bakımından
yakıt olarak kullanılma özelliği diğerlerinden daha fazladır?
A) Rüzgar enerjisi
Organik Bileşik Yanma Enerjisi (kj/gram)
B) Güneş enerjisi
A) CH4 890
C) Jeotermal enerji
B) C2HG 1560
D) Hidroelektrik santral
C) C2H4 1411
E) Termik santral
D) C2HsOH 1400
E) C3Hg 2219

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_282_


TEST
140
7. Günümüzde zırh, halat yapımı, itfaiyeci elbisesi ve çelik ye­ 10. Polimerler ile ilgili,
lek yapımında kullanılan polimer madde aşağıdakilerden
1. Polimeri oluşturan en küçük birime "mer" denir.
hangisidir?
il. 4 tane merden oluşan yapıya "tetramer" denir.
A) Dakron (Polyester)
111. Kauçuk anorganik bir polimerdir.
B) Polivinilklorür (PVC) yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
C) Kevlar A) Yalnız I B) Yalnız il C) 1 ve il
D) Polistiren (PS) D) 1 ve 111 E) il ve 111
E) Teflon {PTFE)

11. Aşağıdakilerden hangisi normal şartlarda gaz halde bulu­


8. Aşağıdakilerden hangisi doğal polimer değildir? nurken, taşıma kolaylığı sağlamak için sıvılaştırılmış petrol
A) Yün B) Selüloz C) Nişasta
kaynaklı bir yakıttır.

D) Protein E) Naylon
A) LPG B) LNG C) Benzin

D) Mazot E) Gaz yağı

9. Aşağıda verilen polimer ve kısa gösterimlerinden hangisi yan­ 12. Sera etkisi ile ilgili;
lıştır? 1. Atmosferdeki H20, co2, CH4 gibi gazların güneş ışınlarını
soğurması sonucu oluşur.
Polimer Kısa Gösterim
il. Küresel ısınmaya neden olur.
A) Polietilen PE
111. Fosil yakıtların kullanımı sera etkisine yol açar.
B) Polistiren PS
ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Polietilentetrafta lat PET
A) Yalnız 1 B) 1 ve il C) 1 ve 111
D) Poliakrilonitril PAN
D) il ve 111 E) ı, il ve 111
E) Naylon PMMA
AYT KİMYA SORU BANKASI

1. ÜNİTE 2. ÜNİTE
MODERN ATOM TEORİSİ GAZLAR
11.1.1. Atomun Kuantum Modeli 11.2.1. Gazların Özellikleri ve Gaz Yasaları
11.1.1.1. Atomu kuantum modeliyle açıklar. 11.2.1.1. Gazların betimlenmesinde kullanılan birimleri açıklar.
a. Bohr atom modelinin sınırlılıkları vurgulanarak modern Basınç (atm, Torr, mmHg) ve hacim birimleri {L, m3); bunların
"'
>.

>--
atom teorisinin {bulut modelinin) önemi üzerinde durulur.
"' ondalık ast ve üst katları yanında ölçme birimleri kısaca açıkla­
b. Tek elektronlu atomlar/iyonlar için orbital kavramı elekt- nır. Manometre/erle ilgili hesaplamalara girilmez.
ronların bulunma olasılığı ile ilişkilendirilir. 11.2.1.2. Gaz yasalarını açıklar.
c. Yörünge ve orbita/ kavramları karşılaştırılır. a. Gazların özelliklerine ilişkin yasalar (Boyle, Charles, Gay
ç. Kuantum sayıları orbital/erle ilişkilendirilir. Lussac ve Avogadro) üzerinde durulur.
d. Çok elektronlu atomlarda orbital/erin enerji seviyeleri b. Öğrencilerin hazır veriler kullanılarak gaz yasaları ile ilgili
açıklanır. grafikler çizmeleri ve yorumlamaları sağlanır.

1 ıi)
11.1.2. Periyodik Sistem ve Elektron Dizilimleri
11.2.2. İdeal Gaz Yasası
11.1.2.1. Nötr atomların elektron dizilimleriyle periyodik ,F
11.2.2.1. Deneysel yoldan türetilmiş gaz yasaları ile ideal gaz
temdeki yerleri arasında ilişki kurar.
yasası arasındaki ilişkiyi açıklar.
a. Hund Kuralı, Pauli İlkesi ve Aufbau Prensibi açıklanır.
a . Boy/e, Char/es ve Avogadro yasalarından yola çıkılarak
b. Atomların ve iyonların elektron dizi/imlerine örnekler ve­ ideal gaz denklemi türetilir.
rilir. Atom numarası 36 ve daha küçük türlerin elektron
dizilimleri esas alınır. b. ideal gaz denklemi kullanılarak örnek hesaplama/ar yapı­
lır.
c . Değerlik orbital ve değerlik elektronu kavramları açıklanır.
c . Normal şartlarda gaz hacimleri kütle ve mol sayısıyla iliş­
ç. Elektron dizilimleriyle elementin ait olduğu blok ilişkilen­
kilendirilir.
dirilerek grup ve periyot belirlenir.
11.2.3. Gazlarda Kinetik Teori
11.1.3. Periyodik Özellikler
11.1.3.1. Periyodik özelliklerdeki değişim eğilimlerini sebep­ 11.2.3.1. Gaz davranışlarını kinetik teori ile açıklar.
leriyle açıklar. a. Kinetik teorinin temel varsayımları üzerinde durulur.
a. Kovalent yarıçap, van der Waa/s yarıçapı ve iyonik yarıça­ b. Kinetik teorinin temel varsayımları kullanılarak Graham
pın farkları üzerinde durulur. Difüzyon ve Efüzyon Yasası türetilir.
b. Periyodik özellikler arasında metallik/ametallik, atom/ c . Difüzyon deneyi yaptırılır; bilişim teknoloji/erinden (ani­
iyon yarıçapı, iyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi, elektro­ masyon, simülasyon, video vb.) yararlanılarak da açıkla­
negatiflik ve oksit/hidroksit bileşiklerinin asitlik/baz/ık nır. Deney yapılırken güvenlik uyarılarına dikkat edilmesi
eğilimleri üzerinde durulur. Periyodik özelliklerin nasıl öl- gerektiği hatırlatılır.
çüldüğüne girilmez.
1� 11.2.4. Gaz Karışımları
c. Ardışık iyonlaşma enerjilerinin grup numarasıyla ilişkisr
örneklerle gösterilir. 11.2.4.1. Gaz karışımlarının kısmi basınçlarını günlük hayattan
örneklerle açıklar.
11.1.4. Elementleri Tanıyalım
Sıvıların doygun buhar basınçları kısmi basınç kavramıyla
11.1.4.1. Elementlerin periyodik sistemdeki konumu ile özel­
ilişkilendirilerek su üzerinde toplanan gazlarla ilgili hesapla­
likleri arasındaki ilişkileri açıklar.
malar yapılır.
a. s, p, d bloku elementlerinin metal/ametal karakteri, iyon
yükleri, aktiflik/eri ve yaptıkları kimyasal bağ tipi elektron 11.2.5. Gerçek Gazlar
dizi/imiyle ilişkilendirilir. 11.2.5.1. Gazların sıkışma/genleşme sürecinde gerçek gaz ve
b. f blok elementlerinin periyodik sistemdeki konumlarıyla ideal gaz kavramlarını karşılaştırır.
ilgili özel durumları vurgulanır. a. Gerçek gazların hangi durumlarda ideallikten saptığı be­
c. Asal gaz özellikleri elektron dizilimleriyle ilişkilendirilir. lirtilir.
11.1.S. Yükseltgenme Basamakları b. Karbon dioksitin ve suyun faz diyagramı açıklanarak bu­
11.1.5.1. Yükseltgenme basamakları ile elektron dizilimleri har ve gaz kavramları arasındaki fark vurgulanır.
arasındaki ilişkiyi açıklar. c . Suyun farklı kristal yapılarını gösteren faz diyagramlarına
a. Ametal/erin anyon hôlindeki yükleriyle yükseltgenme basa­ girilmez.
makları arasındakifark örneklendirilir. ç . Günlük hayatta yaygın kullanılan ve gerçek gazların hôl
b. d bloku elementlerinin birden çok yükseltgenme basama­ değişimlerinin uygulamaları olan soğutma sistemleri
ğında bulunabilmeleri, elektron dizilimleriyle ilişkilendirilir. (Joule-Thomson olayı) örnekleriyle açıklanır.

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI l284_


AYT KİMYA SORU BANKASI

3. ÜNİTE 4. ÜNİTE
sıvı ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
11.3.1. Çözücü Çözünen Etkileşimleri 11.4.1. Tepkimelerde lsı Değişimi
11.4.1.1. Tepkimelerde meydana gelen enerji değişimlerini
m
11.3.1.1. Kimyasal türler arası etkileşimleri kullanarak sıvı or- C
açıklar.
tamda çözünme olayını açıklar. >--"'
>.

a. Tepkimelerin ekzotermik ve endotermik olması ısı alışveri­


11.3.2. Derişim Birimleri şiyle ilişkilendirilir.

11.3.2.1. Çözünen madde miktarı ile farklı derişim birimlerini b. Ekzotermik ve endotermik tepkimelerin açıklanmasında
ilişkilendirir. bilişim teknolojilerinden (animasyon, simülasyon, video
vb.) yararlanılır.
a. Derişim birimleri olarak molarite ve mola/ite tanıtılır.
11.4.2. Oluşum Entalpisl
b. Norma/ite ve formalite tanımlarına girilmez. 11.4.2.1. Standart oluşum entalpileri üzerinden tepkime en­
11.3.2.2. Farklı derişimlerde çözeltiler hazırlar. talpilerini hesaplar.
Derişimle ilgili hesaplamalar yapılarak hesaplamalarda mo­ a. Standart oluşum entalpileri tanımlanır.

/arite ve mola/ite yanında kütlece yüzde, hacimce yüzde, mol b. Tepkime entalpisi potansiyel enerji-tepkime koordinatı
grafiği üzerinden açıklanır.
kesri ve ppm kavramları da kullanılır.
c. Öğrencilerin tepkime entalpi/erine ilişkin elektronik tablo­
11.3.3. Koligatif Özellikler lama programı kullanarak grafik oluşturmaları, değerleri
11.3.3.1. Çözeltilerin koligatif özellikleri ile derişimleri arasın­ değiştirerek gerçekleşen değişimleri gözlemlemeleri ve
da ilişki kurar. yorumları sağlanır.
11.4.3. Bağ Enerjileri
a. Ko/igatif özelliklerden buhar basıncı alçalması, don�
11.4.3.1. Bağ enerjileri ile tepkime entalpisi arasındaki ilişkiyi
noktası alçalması (kriyoskopi), kaynama noktası yüksel­
açıklar.
mesi (ebülyoskopi) ve osmotik basınç üzerinde durulur.
Oluşan ve kırılan bağ enerjileri üzerinden tepkime entalpisi
b. Osmotik basınç ile ilgili hesaplamalara girilmez. hesaplamaları yapılır.
c . Ters osmoz yöntemiyle su arıtımı hakkında kısaca bilgi verilir. 11.4.4. Tepkime ısılarının Toplanablllrliği
ç. Saf suyun ve farklı derişim/erdeki sulu çözeltilerin kayna- 11.4.4.1. Hess Yasasını açıklar.
ma noktası tayini deneyleri yaptırılır. Hess Yasası ile ilgili hesaplamalar yapılır.

11.3.4. Çözünürlük
1 (S)
11.3.4.1. Çözeltileri çözünürlük kavramı temelinde sınıflanG.' 5. ÜNİTE
KİMYASAL TEPKİMELERDE HIZ
a. Seyreltik, derişik, doygun, aşırı doygun ve doymamış çö­
11.S.1. Tepkime Hızları
zelti kavramları üzerinde durulur.
11.S.1.1. Kimyasal tepkimeler ile tanecik çarpışmaları arasın­
b. Çözünürlük/er g/100 g su birimi cinsinden verilir. daki ilişkiyi açıklar.
c. Çözünürlükle ilgili hesaplamalar yapılır. 11.S.1.2. Kimyasal tepkimelerin hızlarını açıklar.
11.3.S. Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler a. Homojen ve heterojen faz tepkimelerine örnekler verilir.
b. Tek basamaklı tepkimelerde, her iki yöndeki tepkime hızı­
11.3.S.1. Çözünürlüğün sıcaklık ve basınçla ilişkisini açıklar.
nın derişime bağlı ifadeleri verilir.
a. Farklı tuzların sıcaklığa bağlı çözünürlük eğrilerinin yo­
c. Madde miktarı {derişim, mol, kütle, gaz maddeler için
rumlanması sağlanır. normal şartlarda hacim) ile tepkime hızı ilişkilendirilir.
b. Tuzların farklı sıcaklıklardaki çözünürlük/erinden faydala­ ç. Ortalama tepkime hızı kavramı açıklanır.
nılarak deriştirme ve kristallendirme ile ilgili hesaplama-· 11.S.2. Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler
,
far yapılır. 11.S.2.1. Tepkime hızına etki eden faktörleri açıklar.
c. Gazların çözünürlüklerinin basınç ve sıcaklıkla değişimi a. Madde cinsi, derişim, sıcaklık, katalizör (enzimlere giril­
mez) ve temas yüzeyinin tepkime hızına etkisi üzerinde
üzerinde durulur; çözünürlük eğrilerinin yorumlanması "'
durulur. Arrhenius bağıntısına girilmez.
sağlanır.
"' b. Çok basamaklı tepkimeler için hız belirleyici basamağın
ç . Öğrencilerin çözünürlüğün sıcaklık ve basınçla ilişkisini
üzerinde durulur.
elektronik tablolama programı kullanarak kurgulamaları,
c. Oktay Sinanoğfu'nun kısa biyografisini ve tepkime meka­
değerleri değiştirerek gerçekleşen değişiklikleri gözlemle­ nizmaları üzerine yaptığı çalışmaları tanıtan okuma par­
meleri ve yorumlama/arı sağlanır. çasına yer verilir.
AYT KİMYA SORU BANKASI

6. ÜNİTE 8. ÜNİTE
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
11.6.1. Kimyasal Denge 11.6.3.9. Sulu ortamlarda çözünme-çökelme dengelerini açıklar.
11.6.1.1. Fiziksel ve kimyasal değişimlerde dengeyi açıklar. a. Çözünme-çökelme denge örneklerine yer verilir; çözünür­

"'
C lük çarpımı (Kçç) ve çözünürlük (s) kavramları ilişkilendiri­
a. Maksimum düzensizlik ve minimum enerji eğilimleri üze• "' lir.
rinden denge açıklanır. "' b Tuzların çözünürlüğüne etki eden faktörlerden, sıcaklık ve
b. İleri ve geri tepkime hızları üzerinden denge açıklanır. ortak iyon etkisi üzerinde durulur. Ortak iyon etkisi hesap-
c. Tersinir reaksiyonlar için derişim ve basınç cinsinden d e n - lamaları yapılır.
ge ifadeleri türetilerek hesaplamalar yapılır.
ç. Farklı denge sabitleri arasındaki ilişki incelenir. 9. ÜNİTE
11.6.2. Dengeyi Etkileyen Faktörler ELEKTROKİMYA
11.6.2.1. Dengeyi etkileyen faktörleri açıklar. 12.1.1. İndirgenme-Yükseltgenme Tepkimelerinde Elektrik Akımı

a. Sıcaklığın, derişimin, hacmin, kısmi basınçların ve toplam


12.1.1.1. Redoks tepkimelerini tanır.
basıncın dengeye etkisi denge ifadesi üzerinden açıklanır. a. Yükseltgenme ve indirgenme kavramları üzerinde durulur.

b. Le Chatelier İlkesi ile ilgili hesaplamalara yer verilir. b. Redoks tepkimeleri denkleştirilerek yaygın yükseltgen/er
{02, KMnO,ı, H2S04, HN03, H202) ve indirgen/er (H2, SOı}
c. Katalizör-denge ilişkisi vurgulanır. tanıtılır.
c . İyonik redoks tepkime/erinin denkleştirilmesine girilmez.
7. ÜNİTE 12.1.1.2. Redoks tepkimeleriyle elektrik enerjisi arasındaki
ASİT - BAZ DENGESİ ilişkiyi açıklar.
11.6.3. Sulu Çözelti Dengeleri a. İndirgen-yükseltgen arasındaki elektron alışverişinin doğ­
rudan temas dışında bir yolla mümkün olup olmayacağı­
11.6.3.1. pH ve pOH kavramlarını suyun oto-iyonizasyonu üze­
nın üzerinde durulur.
rinden açıklar.
b. Elektrik enerjisi ile redoks tepkimesinin istem/ilik/istem­
11.6.3.2. Brönsted-Lowry asitlerini/bazlarını karşılaştırır. sizlik durumu ilişkilendirilir.
11.6.3.3. Katyonların asitliğini ve anyonların bazlığını su ile e 12.1.2. Elektrotlar ve Elektrokimyasal Hücreler
,
kileşimleri temelinde açıklar. 12.1.2.1. Elektrot ve elektroklmyasal hücre kavramlarını açıklar.
a. Kuvvetli/zayıf asitler ve bazlar tanıtılır; konjuge asit-baz a. Katot ve anot kavramları, indirgenme-yükseltgenme ile
çiftlerine örnekler verilir. ilişkilendirilerek ele alınır.
b. Asit gibi davranan katyonların ve baz gibi davranan an• b. Elektrot, yarı-hücre ve hücre kavramları üzerinde durulur.
yon/arın su ile etkileşimleri üzerinde durulur. c . İnert elektrotların hangi durumlarda gerekli olduğu belir­
11.6.3.4. Asitlik/bazlık gücü ile ayrışma denge sabitleri arasın­ tilir.
da ilişki kurar. ç . Pillerde tuz köprüsünün işlevi açıklanır.
Asitlerin/bazların iyonlaşma oranlarının denge sabit/eriyle d . Zn/Cu elektrokimyasal pili deneyi yaptırılır; bilişim tekno­
ilişkilendirilmesi sağlanır. lojilerinden (animasyon, simülasyon, video vb.) yarar/anı•
/arak da açıklanır.
11.6.3.5. Kuvvetli ve zayıf monoprotik asit/baz çözeltilerinin
pH değerlerini hesaplar. 12.1.3. Elektrot Potansiyelleri
12.1.3.1. Redoks tepkimelerinin istemliliğini standart elektrot
a. Çok derişik ve çok seyreltik asit/baz çözelti/erinin pH de•
potansiyellerini kullanarak açıklar.
ğer/erine girilmez.
a. Standart yarı hücre indirgenme potansiyel/eri, standart
b. Zayıf asitler/bazlar için {ff} = (Ka.Ca)l/2 ve [OH'] = {Kb.
hidrojen yarı hücresi ile ilişkilendirilir.
Cb)l/2 eşitlikleri esas alınır.
b. Metallerin aktiflik sırası üzerinde durulur.
c. Poliprotik asitlere girilmez.
c . İki ayrı yarı hücre arasındaki istemli redoks tepkimesinin,
11.6.3.6. Tampon çözeltilerin özellikleri ile günlük kullanım standart indirgenme potansiyelleri ile ilişkilendirilmesi
alanlarını ilişkilendirir. sağlanır.
a. Tampon çözeltilerin pH değerlerinin seyrelme ve asit/baz ç . Standart olmayan koşullarda elektrot potansiyel/erinin hesap•
ilavesi ile fazla değişmemesi ortamdaki dengeler üzerin• /anmasına yönelik çalışmalara yer verilir.
den açıklanır. Henderson formülü ve tampon kapasitesine ......,.,,, 12.1.4. Kimyasallardan Elektrik Üretimi
girilmez. 12.1.4.1. Standart koşullarda galvanik pillerin voltajını ve kulla-
b. Tampon çözeltilerin canlı organizmalar açısından önemi- nım ömrünü örnekler vererek açıklar.
ne değinilir. Pillerde tuz köprüsünün önemi vurgulanır.

ORBİTAL YAYINLARI� KİMYA SORU BANKASI (286_


AYT KİMYA SORU BANKASI

12.1.4.2. Lityum iyon pillerinin önemini kullanım alanlar 12.2.5.2. Moleküllerin geometrilerini merkez atomu orbltalleri­
ilişkilendirerek açıklar. nln hibritleşmesl esasına göre belirler.
Öğrencilerin lityum iyon pilleri ve güncel kullanım alanlarını a. Hibritleşme ve VSEPR (Değerlik Katmanı Elekt­
açıklayan bir poster hazırlamaları ve sınıfta sunmaları sağ­ ron Çifti İtmesi) yaklaşımı üzerinde durulur.
lanır. 2. periyot elementlerinin hidrojenle yaptığı bileşikler dı­
C
şındakiler verilmez.
12.1.5. Elektroliz "'
>.

>-
12.1.5.1. Elektroliz olayını elektrik akımı, zaman ve değişime "' b. Öğrencilerin hibritleşme ve VSEPR yaklaşımı konusunda
uğrayan madde kütlesi açısından açıklar. bilişim teknolojilerinden yararlanarak (animasyon, simü­
lasyon, video vb.) molekül modelleri yapmaları sağlanır.
a. 1 mol elektronun toplam yükü üzerinden elektrik yü­
kü-kütle ilişkisi kurulması sağlanır.
b. Yük birimi Coulomb (C) tanımlanır. 11. ÜNİTE
c. Faraday bağıntısı açıklanarak bu bağıntının kullanıldığı ORGANİK l<İMVA 1
hesaplamalar yapılır. HİDROKARBONLAR
ç. Öğrencilerin Faraday bağıntısını elektronik tablolama prog­ 12.3.1. Hidrokarbonlar
ramı kullanarak kurgulamaları, değerleri değiştirerek ger­ 12.3.1.1. Hidrokarbon türlerini ayırt eder.
çekleşen değişiklikleri gözlemlemeleri ve yorumlamaları
12.3.1.2. Basit alkanların adlarını, formüllerini, özelliklerini ve
sağlanır.
kullanım alanlarını açıklar.
d. Kaplama deneyi yaptırılır.
a. Yanma ve halojen/erle yer değiştirme özellikleri üzerinde
12.1.5.2. Kimyasal maddelerin elektroliz yöntemiyle elde edi­ durulur.
liş sürecini açıklar.
b. Yapısal izomerlik ve çeşitleri üzerinde durulur.
Suyun elektrolizi ile hidrojen ve oksijen eldesi deneyi yaptırılır.
c. Alkan/arın yakıtlarda {LPG, benzin, motorin (dizel), fueloil,
12.1.6. Korozyon katran ve asfalt ürünlerinin bileşenleri] kullanıldığı, hek­
12.1.6.1. Korozyon önleme yöntemlerinin elektrokimyasal te­ zanın ise çözücü olarak kullanıldığı vurgulanır.
mellerini açıklar. ç. Benzinlerde oktan sayısı hakkında okuma parçası verilir.
a. Korozyon kavramı açıklanır. 12.3.1.3. Basit alkenlerin adlarını, formüllerini, özelliklerini ve
b. Korozyondan koruma süreci metallerin aktiflik sırası ir' "'
1

kullanım alanlarını açıklar.


ilişkilendirilir; kurban elektrot kavramı üzerinde durulur. c... a. Cis-trans izomerlik üzerinde durulur.
c. Kurban elektrotun kullanım alanlarına örnekler verilir. b. Alken/erin kullanım alanı olarak alkil halojenür ve alkoller
için ham madde oldukları vurgulanır.

10. ÜNİTE c. Alken/erin gıda endüstrisindeki kullanımları ve polimer-


leşme özellikleri hakkında bilgi verilir.
KARBON KİMVASINA GİRİŞ
12.2.1. Anorganik ve Organik Bileşikler 12.3.1.4. Basit alkinlerin adlarını, formüllerini, özelliklerini ve
kullanım alanlarını açıklar.
12.2.1.1. Anorganik ve organik bileşikleri ayırt eder.
Asetilenin üretimi, kullanım alanları, katılma özellikleri ve
a. Organik bileşik kavramının tarihsel gelişimi açıklanır.
birincil patlayıcı tuzları üzerinde durulur. Diğer alkin örnek­
b. Anorganik ve organik bileşiklerin özellikleri vurgulanır. lerine girilmez.
12.2.2. Basit Formül ve Molekül Formülü 12.3.1.5. Basit aromatik bileşiklerin adlarını, formüllerini ve
12.2.2.1. Organik bileşiklerin basit ve molekül formüllerinin kullanım alanlarını açıklar.
bulunması ile ilgili hesaplamalar yapar. Benzen, naftalin, anilin, toluen ve fenol bileşikleri tanıtılarak
12.2.3. Doğada Karbon yapıları ve kullanım alanlarına değinilir.
12.2.3.1. Karbon allotroplarının özelliklerini yapılarıyla ilişki­
lendirir.
a. Karbon elementinin çok sayıda bileşik oluşturma özelliği
ile bağ yapma özelliği arasında ilişki kurulur.
b. Elmas ve grafitin incelenmesi sağlanarak ful/eren, nana­
tüp ve grafenin yapıları ve önemleri üzerinde durulur.
12.2.4. Lewis Formülleri
12.2.4.1. Kovalent bağlı kimyasal türlerin Lewls formüllerini
yazar. "'
c...

Oktetin aşıldığı moleküller kapsam dışıdır.


12.2.5. Hibritleşme-Molekül Geometrileri "' -
12.2.5.1. Tek, çift ve üçlü bağların oluşumunu hibrlt ve atom 0
orbitalleri temelinde açıklar.

(ınJ
AYT KİMYA SORU BANKASI

12. ÜNİTE 12.3.7. Esterier


ORGANİK KİMYA 2 12.3.7.1. Esterlerin adlarını, formüllerini ve kullanım alanla­
FONKSİYONEL GRUPLAR rını açıklar.
12.3.2. Fonksiyonel Gruplar a. Esterleşme tepkimesine örnek verilir.
12.3.2.1. Organik bileşikleri fonksiyonel gruplarına göre sınıf- c
b. Ester/erin yer aldığı doğal maddelere örnek olarak lano­
!andırır. j':
lin, balmumu ve balsam verilir.
Alkil-gruplarına, hidroksi-1 a/koksi-1 ha/o-, karbonil-, karbok­
sil-, amino-, nitro-, fenif-grupları bağlanınca oluşan bileşikler c. Ester/erin çözücü olarak kullanımlarına ilişkin örnekler v e ­
genel olarak tanıtılır. rilir.
12.3.3. Alkoller ç . Karboksilik asit ve ester/erin fonksiyonel grup izomerlikle­
12.3.3.1. Alkolleri sınıflandırarak adlarını, formüllerini, özel­ rine değinilir.
liklerini ve kullanım alanlarını açıklar.
d . Sabun eldesi deneyi yaptırılır.
a. Etanolün fermantasyon yöntemi ile elde edilişi açıklanır.
b. Etanolün alkil ha/ojenürlerden ve alken/erden elde edilişi
üzerinde durulur. 13. ÜNİTE
c. Alkollerin hidroksil sayısına ve alfa karbonundaki alkil sa­ ENERJİ KAYNAKLAR! VE
yısına göre sınıflandırılması sağlanır.
BİLİMSEL GELİŞMELER
ç. 1 -4 karbonlu mono alkoller, etandiol (glikol) ve propantri- 12.4.1. Fosil Yakıtlar
o/ (gliserin) üzerinde durulur.
12.4.1.1. Fosil yakıtların çevreye zararlı etkilerini azaltmak için
d. Metanolün zehirli özellikleri vurgulanır.
çözüm önerilerinde bulunur.
e. Etanolün sağlık alanında kullanımına vurgu yapılır.
a. Fosil yakıtlar ve bu yakıtların oluşumu bilişim teknolojile­
f. Etanolün biyoyakıt işlevi gördüğü ve çözücü olarak kulla­
nıldığı vurgulanır. rinden (animasyon simülasyon, video vb.) yararlanılarak
12.3.4. Eterler açıklanır.

12.3.4.1. Eterleri sınıflandırarak adlarını, formüllerini, özellik­ b. Fosil yakıtları bilinçsizce tüketmenin ve israf etmenin bire­
lerini ve kullanım alanlarını açıklar. O)
ye, topluma ve çevreye verdiği zararlara değinilir.
a. Asimetrik-simetrik eter ayrımı yapılır. C. Öğrencilerin, fosil yakıtların çevreye zararlı etkilerini araş­
>-
O)

b. Eter/erin çözücü özelliklerine vurgu yapılır. tırmaları ve elde ettikleri bilgilerden yararlanarak bunla­
c. Fonksiyonel grup izomer/iği açıklanarak eter/erin alkoller- o rın çevreye zararlı etkilerini azaltmaya yönelik çözüm
le izomerliğine değinilir. önerileri hakkında tartışmaları sağlanır.
12.3.5. Karbonil Bileşikleri
ı' O 12.4.2. Alternatif Enerji Kaynakları
12.3.5.1. Karbonil bileşiklerini sınıflandırarak adlarını, forrrr 12.4.2.1. Alternatif enerji kaynaklarını tanır.
!erini, özelliklerini ve kullanım alanlarını açıklar.
a. Güneş, rüzgar, hidrojen, jeotermal ve biyokütle enerji kay­
a. Aldehit ve keton/arı ayırt edecek düzeyde yapısal ilişki ku­
naklarına değinilir.
rularak indirgenme-yükseltgenme özelliklerinin karşılaştı­
rılması sağlanır. b. Bor mineralinden hidrojen e/desinin ülkemizin kalkınması
b. Aldehit/ere örnek olarak formaldehit, aseta/dehit ve ben­ için önemi vurgulanır.
zaldehit; keton/ara örnek olarak aseton verilir. c. Turhan Nejat Veziroğ/u'nun kısa özgeçmişi ve hidrojenin
c. Aldehit ve ketonların fonksiyonel grup izomerliklerine de­ yakıt olarak kullanılması üzerine yaptığı çalışmalara oku­
ğinilir. ma parçası olarak yer verilir.
ç. Aldehit ve ketonların gıda ve kozmetik sanayinde nasıl
12.4.2.2. Nükleer enerji kullanımını bilim, toplum, teknoloji, çev­
kullanıldıkları üzerinde durulur.
re ve ekonomi açısından değerlendirir.
12.3.6. Karboksilik Asitler
12.4.3. Sürdürülebilirlik
12.3.6.1. Karboksilik asitleri sınıflandırarak adlarını, formül
rini ve kullanım alanlarını açıklar. 12.4.3.1. Sürdürülebilir hayat ve kalkınmanın toplum ve çevre
a. Formik asit, asetik asit, salisilik asit, ftalik asit, sitrik asit, için önemini kimya bilimi ile ilişkilendirerek açıklar.
malik asit, folik asit ve benzoik asit tanıtılır. Düz zincirli Enerji, polimer, kağıt ve metal sektörlerinin sürdürülebilir ha­
monokarboksilli asitlerin dışındakilerin formüllerine giril- yat üzerindeki etkilerine değinilir.
mez.
12.4.4. Nanoteknoloji
b. Doymuş ve doymamış yağ asitleri tanıtılır.
c. Yağ asidi tuzlarının sabun olarak kullanıldığı vurgulanır. 12.4.4.1. Nanoteknoloji alanındaki gelişmeleri bilim, toplum,
ç. Benzoik asidin ve benzoat/arın gıda koruyucu maddesi teknoloji, çevre ve ekonomiye etkileri açısından değerlendirir.
olarak kullanıldığı vurgulanır. Nanoteknoloji kavramı örnekler üzerinden açıklanır.

ORBİTAL YAYINLARI a.lia KİMYA SORU BANKASI 1_288_

You might also like