Doğruda Açılar Merkeze Teğet Geometri

Geometrik Kavramlar Açı Çeşitleri

▶ Nokta: Kalemin kağıda bıraktığı ize nokta denir.

▶ Dar Açı: Ölçüsü 0˚ ile 90˚ arasında olan açılardır.
▶ Doğru: Aynı doğrultudaki sonsuz noktalar kümesi doğruyu A
oluşturur, d doğrusu veya AB doğrusu şeklinde adlandırılır.
0˚ < α < 90˚

A B B
C

İ
▶ Doğru Parçası: Aynı doğrultudaki başlangıç ve bitiş noktası
▶ Dik Açı: Ölçüsü 90˚ olan açılardır. ⊥

TR
olan noktalar kümesidir. [AB] ile gösterilir. ile gösterilir.

E
A
A B α = 90˚

G E
▶ Işın: Bir noktadan başlayıp aynı doğrultuda sonsuza kadar
giden noktalar kümesidir. [AB ile gösterilir. B
OM
T
Merkeze Teğet Geometri

E
A B

Ğ F
▶ Geniş Açı: Ölçüsü 90˚ ile 180˚ arasında olan açılardır.

E T E P D A

Z
Açısal Kavramlar

Z İ
α

S
90˚ < α < 180˚

E T
▶ Açı: Başlangıç noktaları aynı iki ışının oluşturduğu bölgeye

K E
B

R
açı denir.

E ÜC R
A

M A B ] ∪ [ BC =  =B
C = CAB
ΑΒ 
▶ Doğru Açı: Ölçüsü 180˚ olan açılardır.
B
C
α = 180˚

A B

▶ Açıortay: Bir açıyı iki eş parçaya bölen ışına denir.

A [ BD açıortay;
D  ) = m( DBC
m( ABD  )
▶ Tam Açı: Ölçüsü 360˚ olan açılardır.
α = 360˚
B
A
C

4
Doğruda Açılar Merkeze Teğet Geometri

▶ Tümler Açılar: Ölçüleri toplamı 90˚ olan açılardır. ▶ Bütünler Açılar: Ölçüleri toplamı 180˚ olan açılardır.
☑ 40˚ nin tümleri ....... dir. ☑ 120˚ nin bütünleri ....... dir.
☑ 1˚ nin tümleri ....... dir. ☑ 50˚ nin bütünleri ....... dir.
☑ 80˚ nin tümleri ....... dir. ☑ α˚ nin bütünleri ....... dir.
☑ α˚ nin tümleri ....... dir.

Örnek - 1 Örnek - 4
Bir açının 4 katının 30 fazlası aynı açının tümlerine eşit Bütünler iki açının ölçüleri farkı 80˚ olduğuna göre, küçük açının
olduğuna göre, büyük açı kaç derecedir? bütünleri kaç derecedir?

İ
A) 36 B) 46 C) 56 D) 66 E) 78 A) 110 B) 115 C) 120 D) 125 E) 130

E TR
G E OM
T
Merkeze Teğet Geometri

Örnek - 2

E Ğ E D F
Örnek - 5

T
Tümlerinin ölçüsünün bütünlerinin ölçüsüne oranı 2 olan
1

P
Tümler iki açının oranı olduğuna göre, küçük açı ve büyük
4 açının ölçüsü kaç derecedir? 5

E İ Z
açı arasındaki fark kaç derecedir?

Z
A) 30 B) 32 C) 34 D) 36 E) 40

E S
A) 36 B) 54 C) 72 D) 78 E) 80

E R K R E T
M Ü C
Örnek - 3 Örnek - 6
Bir açının ölçüsü tümlerinin ölçüsünün yarısından 60˚ fazla a açısının tümleri ile b açısının bütünleri toplamı 210˚ ve
olduğuna göre, bu açı kaç derecedir? farkları 120˚olduğuna göre, a açısı kaç derecedir?

A) 50 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90 A) 55 B) 45 C) 25 D) 15 E) 5

5
 Doğruda Açılar Merkeze Teğet Geometri

Örnek - 7 Örnek - 9

E D
C
F x – 10˚ Dr.Biyoloji Caddesi

A K B

Par
aks
A, K, B doğrusal, [KF ve [KC açıortay olduğuna göre,

enil
 =

C
m( E KD ) 80°

add
esi
R
 ) kaç derecedir? Biosem Caddesi
Buna göre m( F KC

ET
A) 50 B) 80 C) 100 D) 120 E) 130 3x +30˚

E O M Şekilde bir bölgede birbirine paralel olan Dr. Biyoloji ve Biosem

Caddelerini ve bazı açı ölçümleri verilmiştir.

Örnek - 8

E T G Şekilde ,
 =
Buna göre, Paraksilen Caddesi ile Dr. Biyoloji Caddesi ara-
sında oluşan dar açı kaç derecedir?

Ğ
m( AOB ) 60°

F
Merkeze Teğet Geometri

A) 30 B) 40 C) 60 D) 65 E) 80

E D
A  =
m( BOC ) 50°

T
B

60˚
50˚

Z E İ Z P M Kuralı : Paralel doğrularda aynı yöne bakan

açıları toplamı birbirine eşittir.

E S
O

T
C d1

K
x

R E
olduğuna göre, AOB ve BOC açılarının açıortayları arasın-

R
daki açının ölçüsü kaç derecedir?

E
α d1 // d2

ÜC
☑α=x+y

M
A) 25 B) 30 C) 40 D) 55 E) 60
y
d2

x d1
Paralel Doğrular
α
d1 // d2
d3 d1 // d2 y
β
☑ α+β=x+y+z
b a
c d d1 z
d2

y x Kalem Ucu Kuralı :Paralel doğrular

z d2
t arasındaki açılarda üç açının toplamı 360º dir.

d1
a
☑Yöndeş Açılar ☑Ters Açılar ☑İç Ters Açılar ☑Karşı Durumlu Açılar
(Z kuralı) (U kuralı) d1 // d2
▶ a=x ▶ a=c ▶ c=x ▶ x + d = 180˚ b
▶ b=y ▶ b=d ▶ d=y ▶ y + c = 180˚ ☑ a + b + c = 360º
▶ c=z ▶ x=z
c
▶ d=t ▶ y=t
d2

6 1.E 2.B 3.C 4.E 5.A 6.B 7.E 8.D 9.A

 Doğruda Açılar Merkeze Teğet Geometri

Örnek - 10 Örnek - 13

[ LE / / CF ] B
A
E 40˚ α  BA// [ EF
[ BD ⊥ [ BK
A  
80˚  = m(DEA)=m(AEF)
m( ALE ) 80° 70˚ C

İ
F 
L
 = m(ABC)=40°
m( FCD ) 40°

R

m(BCD)=70°
D 46˚

ET
B 40˚ 
x C m(BAE)=46°
D

M
E F

O
K
olduğuna göre, α kaç derecedir?

E
olduğuna göre, x kaç derecedir?

G
A) 68 B) 74 C) 79 D) 82 E) 86

T
A) 110 B) 120 C) 130 D) 140 E) 150

E Ğ E D F
T P
Örnek - 11

E
Örnek - 14

İ Z
[ AB / / [ FG ,

Z
Merkeze Teğet Geometri

C K F  FK // [ BA // [ DE ,

E S
=
m( BAC ) 34°,

T
105˚
[CF] açıortay,

K
34˚

E
A =
m( FED ) 10°, D E

R
B 
m(CFK)=105°

R
α

E
61˚ D =
m(GFE ) 42°, A B

C
G F 
m(ABC)=145°

M
= 145˚

Ü
42˚ m(CDE ) 61°
10˚
C
E
olduğuna göre, α kaç derecedir?
Buna göre, m( 
ACD) kaç derecedir?
A) 110 B) 115 C) 125 D) 130 E) 135
A) 5 B) 8 C) 11 D) 14 E) 17

Örnek - 12
Örnek - 15

A B  BA // [ DT ,
K 70˚  FK // [ DL ,

m(ABC)=70°
L M F 
m(EDL)=45°
M x 
y
m(BCF)=25°
25˚
60˚ D E 
m(CFK)=x°
Şekilde, bir okçu yere dik konumdaki tahtaya K, L ve M oklarını T C 45˚ K
doğrusal kesikli çizgi üzerine gelecek şekilde fırlatmıştır. K ve L 
m(MCB)=y°
okları yer düzlemine paralel olarak saplanmıştır. M oku ise L ile L
130˚lik açı oluşturmuştur.
Buna göre, M oku ile tahta arasındaki dar açı kaç derecedir? olduğuna göre, x+y kaç derecedir?

A) 40 B) 50 C) 60 D) 65 E) 70 A) 110 B) 120 C) 130 D) 135 E) 140

7 10.E 11.A 12.A 13.D 14.B 15.E

 TA

Merkeze Teğet Geometri

OR

Teğet Testi Y-

LA
KO
1. Bütünler iki açıdan biri diğerinin üç katından 20° fazla 4. Şekilde kare şeklindeki üç adet sosyal medya logosu
ise küçük olan açı kaç derecedir? veriliyor. Ortadaki logo hariç diğer iki logonun kenarları
birbirine paraleldir.

İ
A) 60 B) 50 C) 45 D) 40 E) 35 M E F

R
B
K

ET
α 42˚

M
D

O
A C L

G E
Buna göre, α kaç derecedir?

T
A) 36 B) 40 C) 42 D) 45 E) 48

E
A
2. B

Ğ
 BA // [ DE ,

E F
x+40˚

D

m(ABC)=x+40°

T P

m(BCD)=2x+25°

E Z
C 2x+25˚


Z İ
m(CDE)=3x − 5°

E T S
Merkeze Teğet Geometri

K
3x–5˚ B
5.

R E
D E  20°
m(ABC)=

E R
20˚
 45°

C
olduğuna göre, x kaç derecedir? D 45˚ m(BCD)=

M Ü
x
C  50°
m(DEF)=
A) 30 B) 35 C) 40 D) 45 E) 50
50˚ E  50°
40˚ m(EFA)=
25˚
F A

Buna göre, x kaç derecedir?

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

0˚
–1
2x
x+

3.
20
˚

6. E D
30˚  DE // [ KL ,
3x+30˚

m(EDA)=30°
α A 
m(ABC)=100°
B 
m(LKC)=145°
100˚
L K 
m(KCB)=75°
145˚
75˚
Bir ağaçta ana gövde ile dört farklı dalın yaptığı açılar şekilde
verilmiştir. Üst üste ve aynı tarafta olan dallar birbirine paralel C
olduğuna göre, α kaç derecedir? olduğuna göre, BAD açısı kaç derecedir?

A) 110 B) 112 C) 120 D) 126 E) 128 A) 50 B) 55 C) 60 D) 65 E) 70

8
 TA

Merkeze Teğet Geometri

OR
Y-

LA
KO

7. İlhan Hoca Şekil I deki dikdörtgen şeklindeki kartonu 9. Furkan üç farklı dikdörtgen biçimindeki renkli kağıdı
iki bölgeye ayırıp Şekil II deki gibi doğrusal birleştirmiştir. şekildeki gibi üst üste koyuyor.

140º
a b

R İ
ET
Şekil I 100º

E O M
G
x

E T
Furkan α açısını bulmak için işlem yaptığında α açısını

Ğ F
Merkeze Teğet Geometri

E
bulmuştur.Buna göre, verilen açı ölçüleri ile α açısını

E T Z P D kaç derece bulmuştur ?

Z İ
Şekil II A) 100 B) 110 C) 120 D) 130 E) 140

E T S
a – b =124 olduğuna göre, kesme işleminden sonra

R K E
Şekil II de mavi boyalı x açısı kaç derecedir?

E C R
A) 58 B) 57 C) 56 D) 54 E) 52

8. M K
Ü L
65º αº

M
115º
146º
N
10.
A B
d1
L K
A B x
d1 // d2
Mine iki ucuna A ve B cisimlerini bağladığı kabloyu E F
şekildeki gibi bir panoya raptiye yardımıyla asmıştır.
126º 136º
Yer çekimi etkisi ile aşağı doğru sarkan kablolar birbirine d2
paraleldir. D C

Buna göre verilen açılarla beraber α kaç derecedir? Buna göre, x kaç derecedir?

A) 15 B) 16 C) 26 D) 28 E) 32 A) 64 B) 68 C) 75 D) 82 E) 85

9 1.D 2.E 3.E 4.C 5.B 6.C 7.C 8.B 9.C 10.D
 OR

Merkez Testi Merkeze Teğet Geometri

TA
-

ZO
R
1. A B 3. Dikdörtgen şeklindeki bir kartondan aşağıdaki gibi bir
x [ BA // [ EF , parça kesiliyor.
D m( 
ABC ) = x

m( BCD) = y, E A
z y
 ) = z,
[ BA // [ DE,
m(CDE
t
C 
m(ABC)=a
) = t
m( DEF c D
F E 
m(BCD)=b

İ
b 

TR
olduğuna göre, aşağıdakil? C m(CDE)=c

E
A) x + y + z + t = 180˚ B) x + y + z + t = 360˚ a
C) x + y – z + t = 180˚ D) x + y – z + t = 360˚

OM
B
E) x + y + z – t = 180˚ Yukarıdaki şekilde a + b + c = 240˚ olduğuna göre, c kaç

E
derecedir?

G
A) 120 B) 125 C) 130 D) 135 E) 140

Ğ E T F
E D
Merkeze Teğet Geometri

Z E T İ Z P
R K E E T S
M E Ü C R 4. Birim karelerden oluşan oyuncak parçası verilmiştir. İpek
bu oyuncağa beyaz renkte bir lastik geçirmiştir.

A
B
2. D [ BA // [ EF, C
x  m(DEF),
m(BCD)=  T D

m(ABC)=20°
E
E F
C

20˚
A B Bir ucu T noktasına geçirilmiş olan sarı lastik A,B,C,D
ve E noktalarından hangisine geçirilirse beyaz ve sarı
olduğuna göre, x kaç derecedir? lastikler birbirlerine paralel olur?

A) 40 B) 35 C) 30 D) 35 E) 20 A) A B) B C) C D) D E) E

10
 OR
TA

Merkez Testi Merkeze Teğet Geometri

-

ZO
R
5. Yunus ikisi aynı boyda, biri farklı boyda olan üç adet dikdör- 7. İlhan Hoca geometri dersinde öğrencilerine ''Z'' kuralını
törgen şeklinde tahta parçası satın alıyor. anlatmak istiyor.

d1 d1 // d2
x˚

İ
y˚
d2

Bu tahta parçalarından aynı boyda olanları birbirine paralel

ET R
Bu özelliği yanında bulunan bir tel parçasını bükerek
anlatmayı planlıyor.

M
olacak şekilde aşağıdaki gibi duvara çakmıştır.

E O
A B

G
x˚ Teli sabit tutup önceden işaretlediği A noktasından saatin
˚ tersi yönde 125˚ büküyor. Son durumdaki görüntüsü aşa-
x+

T
+2
15

x ğıda verilmiştir.
˚

E
y

Şekil I

T E Ğ P D F Şekil II B
Merkeze Teğet Geometri

E
Şekil I 'de oluşan açılar x+15˚ ve y˚, Şekil II 'de oluşan

Z İ Z
açılar x+20˚ ve x˚ olduğuna göre, y kaç derecedir?

E S
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60 A

K T
İlhan Hoca'nın amacına ulaşması için B noktasından

R E
hangi bükme işlemini yapması gerekir?

E R
A) Saatin tersi yönde 55˚ bükme

M Ü C
B) Saat yönünde 55˚ bükme
C) Saatin tersi yönde 45˚ bükme
D) Saat yönünde 125˚ bükme
E) Saatin tersi yönde 125˚ bükme

6. F A
a AF // BD,
b
DE // AC, A B
c E 8. [ BA // [ EF // [CD
EF,
 a°
m(FAC)=
 + m(BKL)
m(ABK)  = 200°,
 b°
m(AFE)= C D  = m(EFD)
m(CDF)  + 40°
 c° K
m(DEF)=
D B

C L

olduğuna göre, c açısının a ve b türünden eşiti aşağı-

dakilerden hangisidir? E F

A) a + b = c B) a – b = c  kaç derecedir?
olduğuna göre, m(DLK)
C) c =90˚ – (a+b) D) c = 180˚– (a+b)
A) 100 B) 90 C) 80 D) 70 E) 60
E) 2a + b = c

11 1.C 2.E 3.A 4.C 5.C 6.A 7.D 8.B