You are on page 1of 17

https://vimakritis.

gr/manolis-paterakis-o-kritikos-chorofylakas-pou-ypegrapse-tin-
apagogi-tou-nazi-stratigou-chainrich-kraipe/

Κυριακή, Μάι 9, 2021

Οκτ 28, 2020

Μανώλης Πατεράκης : Ο Κρητικός χω-


ροφύλακας που υπέγραψε την απαγωγή
του ναζί στρατηγού Χάινριχ Κράιπε
Έναν άθλο εντελώς ιδιαίτερο σφράγισε ο αντιστασιακός της
λεβεντογέννας Κρήτης, όταν η μοίρα τον έφερε κοντά με τους δυο βρετανούς
κομάντο που θέλησαν να οργανώσουν την απαγωγή του γερμανού στρατιωτικού
διοικητή του Ηρακλείου.

Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας, ο νεαρός χωροφύλακας βρέθηκε στη


Μέση Ανατολή για να εκπαιδευτεί ως κομάντο και αλεξιπτωτιστής στη Χάιφα και το
Κάιρο, όπου θα γνωρίσει δύο βρετανούς αξιωματικούς, κάποιους Πάτρικ Λι-Φέρμορ
και Γουόλτερ Στάνλεϊ Μος, οι οποίοι είχαν ήδη λάβει το πράσινο φως των Συμμάχων
για την απαγωγή του δαφνοστεφή Κράιπε.

Όταν στις 17 Μαΐου 1944 ένα συμμαχικό αεροσκάφος προσγειώνεται στο


Κάιρο, μεταφέροντας αιχμάλωτο στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα τον γερμανό
στρατηγό, το όνομα του Πατεράκη θα φτάσει ως το Λονδίνο, καθώς ήταν αυτός που
συμμετείχε από την αρχή στον σχεδιασμό της επικίνδυνης επιχείρησης και οργάνωσε
τον κρητικό λαό που πήρε μέρος στην απαγωγή της 26ης Απριλίου.

Ο Κράιπε δεν θα έπεφτε ποτέ στα χέρια των Συμμάχων χωρίς τη βοήθεια τόσο
του ηρωικού κρητικού λαού όσο και μεμονωμένων ανταρτών του νησιού, προεξάρχο-
ντος του Πατεράκη, που μετατράπηκε σε αγρίμι του Ψηλορείτη και συνέβαλε τα
μέγιστα σε μια από τις πιο εμβληματικές στιγμές όλου του Β’ Παγκοσμίου.

Κρήτες και Σύμμαχοι ήθελαν βέβαια να πιάσουν τον προηγούμενο φρούραρχο


του Ηρακλείου, τον διαβόητο «Χασάπη της Κρήτης», στρατηγό Φρίντριχ Βίλχελμ
Μιούλερ.

Η ιστορία της απαγωγής του Κράιπε συναρπάζει με τα ηρωικά κατορθώματα των


πρωταγωνιστών και υπνωτίζει με τη σχεδόν κινηματογραφική εξέλιξή της.

Παραμένει όμως κάτι περισσότερο από ένα χρονικό δράσης μερικών γενναίων
παλικαριών, μιας και είναι η ιστορία ενός ολόκληρου πληθυσμού που αψηφώντας τον
παντοδύναμο αντίπαλο σήκωσε στους ώμους του ένα κατόρθωμα που φωτίζει ακόμη
τον αστείρευτο ηρωισμό των Κρητών στον Β’ Παγκόσμιο.
Ο επικεφαλής των ντόπιων αγωνιστών Μανώλης Πατεράκης συμμετείχε από
την αρχή στην επιχείρηση και ήταν ουσιαστικά ο ιθύνων νους στη συνεργασία των
Βρετανών με τους ντόπιους.

Ο χωροφύλακας ήταν στην ομάδα που εκπαιδεύτηκε στη Χάιφα και το Κάιρο,
απέκτησε επιχειρησιακή εμπειρία στην Ιταλία και έζησε όλο το χρονικό της
απαγωγής του Κράιπε, μέχρι να τον επιβιβάσουν τουλάχιστον στο υποβρύχιο για το
συμμαχικό στρατηγείο της Μέσης Ανατολής.

Μετά τον πόλεμο όμως, ο Πατεράκης βρέθηκε χωρίς δουλειά και χωρίς καμία
αναγνώριση από το ελληνικό κράτος.

Η τραγική ειρωνεία της ιστορίας του είναι η κατάληξή της, μιας και τη
σημασία του άθλου του την κατάλαβαν τελικά οι Γερμανοί, οι οποίοι σε αναγνώριση
της ιπποτικής συμπεριφοράς του απέναντι στον αιχμάλωτο Κράιπε, τον διόρισαν
φύλακα στο γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο της Κρήτης, δίνοντάς του έτσι την
ευκαιρία να ζήσει με αξιοπρέπεια τα χρόνια της ειρήνης.

Copyright © 2021 --- Το σύνολο του περιεχομένου και των υπηρεσιών της
ιστοσελίδας vimakritis.gr διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική
χρήση. Απαγορεύεται η χρήση σε οποιοδήποτε μέσο, μετά ή άνευ επεξεργασίας,
χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη.

© created by VK

 Ποιοι είμαστε
 Επικοινωνία
 Ροή ειδήσεων
 ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ

Ποιοι είμαστε
Ποιοι είμαστε
Το Βήμα Κρήτης είναι ειδησεογραφικό portal, το οποίο φιλοδοξεί να αποτελέσει
βασική πηγή για την πλήρη, πολυεπίπεδη, έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας.

Εδρεύει στην Κρήτη. “Καρδιά” του Βήματος είναι οι Άνθρωποί του. Έτσι, μια ομάδα
επιστημόνων, δημοσιογράφων, τεχνικών κλπ εγγυάται το καλύτερο δυνατό
αποτέλεσμα!

Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες:


info@vimakritis.gr

Ηλίας Κυριακόπουλος

Πολιτικός Επιστήμονας

Ο Ηλίας Κυριακόπουλος είναι πολιτικός επιστήμονας με


ειδίκευση στην πολιτική φιλοσοφία, και επικοινωνία. Έχει
εργαστεί σε εφημερίδες και ειδησεογραφικά portals.

Ανδρέας Κυριακόπουλος

Δημοσιογράφος

O Ανδρέας Κυριακόπουλος είναι δημοσιογράφος, απόφοιτος


του τμήματος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου .

Κωνσταντίνα Ανδριοπούλου

Δημοσιογράφος

Η Κωνσταντίνα Ανδριοπούλου είναι δημοσιογράφος με


μεγάλη εμπειρία σε ειδησεογραφικά portals και εφημερίδες.
Είναι μέλος της ΕΣΗΕΠΗΝ.

Βίκυ Μαυρομάτη

Δημοσιογράφος

Η Βίκυ Μαυρομάτη είναι δημοσιογράφος. Έχει ασχοληθεί


με την τηλεόραση, σε ενημερωτικές εκπομπές και δελτία
ειδήσεων ενώ έχει εργαστεί και σε ειδησεογραφικά portals.

Συνεργασίες

Κίμωνας Αποστολόπουλος
Επιχειρηματίας

Ο Κίμωνας Αποστολόπουλος είναι πρώην Διευθυντής της


Τράπεζας Πειραιώς και της ΕΤΒΑ, επιχειρηματίας και
ενεργός Μαραθωνοδρόμος.

Ευθύμης Λεκάκης

Ιστορικός ερευνητής, Νομικός, Οικονομολόγος

Ο Ευθύμης Λεκάκης είναι ιστορικός ερευνητής, νομικός και


οικονομολόγος.

Μάι 8, 2021

Ο ρόλος των Γερμανών στη γενοκτονία


των Ελλήνων της Μικράς Ασίας
Ευθύμης Λεκάκης

Του Ευθύμη Λεκάκη*

Δεν αμφισβητείται ότι στην εμπορική του πρόοδο στην Ανατολή, ο


Ελληνισμός, μέχρι το 1900 δεν συναντούσε κανένα εμπόδιο. Επί πολλούς αιώνες
συναλλάσσονταν αρμονικά με Άγγλους και Γάλλους που του προμήθευαν με ότι
χρειαζόταν για τις εμπορικές του δραστηριότητες. Η συνδρομή αυτών των χωρών
προς τους Έλληνες δεν ήταν μόνο εμπορική αλλά και πολιτική. Δυστυχώς, μετά τον
πόλεμο του 1897 αλλά ιδιαίτερα μετά το 1900 οι εμπορικές συνθήκες άλλαξαν διότι
στην τοπική οικονομία ανακατεύτηκαν οι Γερμανοί, οι οποίοι κήρυξαν αμείλικτο
πόλεμο εναντίον όσων  μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν στα χέρια τους κάθε εμπορική
δραστηριότητα στην περιοχή. Δηλαδή, εναντίον Ελλήνων, Γάλλων και Άγγλων, στο
όνομα του Αυτοκράτορα της Γερμανίας που μεταβλήθηκε σε παραγγελιοδόχο του
φίλου του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμήτ.

Η προσπάθεια διείσδυσης της Γερμανίας στην Ανατολή είχε σχεδιαστεί και


ξεκινήσει το 1867, όταν έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη οι φρέρηδες της
Βυτεμβέργης με επικεφαλής τον πάστορα Χριστόφορο Χόφμαν, οπότε άρχισε η
εκπαιδευτική προπαγάνδα με το άνοιγμα σχολείων και εκκλησιών. Τα προξενεία της
Γερμανίας στην Ανατολή είχαν μεταβληθεί σε εμπορικά κέντρα. Σε μια προσπάθεια
διαφωτισμού του Γερμανικού λαού, εκστράτευσε στη Μικρά Ασία ο δρ Κέργκερ και
έκδωσε το βιβλίο του με τίτλο «Η Μικρά Ασία πεδίο Γερμανικού αποικισμού». Η
Τουρκία του Αβδούλ Χαμήτ προσδέθηκε στο άρμα της Γερμανίας. Τα Γερμανικά
χρήματα είχαν επιδράσει στους Τούρκους κυβερνήτες, ο δε σουλτάνος είχε
κολακευτεί από την ευμένεια και τη φιλία του Κάιζερ, ο οποίος το 1889 πήγε στην
Κωνσταντινούπολη και μοίραζε αφειδώς εκατοντάδες παράσημα σε Τούρκους
τιτλούχους. Ύστερα απ’ αυτό άνοιξαν για τους Τούρκους αξιωματικούς οι πόρτες της
στρατιωτικής Ακαδημίας του Βερολίνου και ο Γερμανός στρατηγός φον Γκολτς
ανάλαβε να οργανώσει τον Τουρκικό στρατό. Μ’ αυτό τον τρόπο επιτεύχθηκε η
τέλεια προσέγγιση Γερμανών και Τούρκων και άρχισε να προετοιμάζεται ο πόλεμος
εναντίον Αγγλίας, Γαλλίας και Ελλάδας.

Το 1887 η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο στην Αγγλία, αρπάζοντάς της το


σιδηροδρομικό δίκτυο Χαϊδάρ Πασά – Νικομήδειας. Την ίδια εποχή, ο Γκόλτς είχε
χρησθεί πασάς και διακήρυττε από τα γραφεία της Στρατιωτικής Ακαδημίας του
Χαρμπιέ της Κωνσταντινούπολης ότι θα θάψει την Ελλάδα σε στρατηγικά σημεία της
Θεσσαλίας και της Μακεδονίας.

Κι εμείς, οι Έλληνες, μέχρι τότε, βλέπαμε μια Γερμανία εντελώς αδιάφορη,


διότι ουδέποτε βοήθησε ούτε στο ελάχιστο για την απελευθέρωσή μας από τον
Τουρκικό ζυγό, ενώ τώρα τη βλέπουμε εχθρική και να ετοιμάζει τους Τούρκους για
την εξαφάνισή μας!    Εδώ βέβαια θα πρέπει να σκεφτούμε αν οι Γερμανοί
αρκέστηκαν μόνο στο να εκπαιδεύουν τους Τούρκους εναντίον μας ή να μάθουμε ότι
τους χορηγούσαν τα όπλα Μάουζερ και τα τηλεβόλα Κρουπ με τα οποία το 1897 μας
πήραν το Θεσσαλικό κάμπο και μας εμφάνισαν στον κόσμο σαν ελεεινούς και
τρισάθλιους… Ας θυμηθούμε σ’ αυτό το σημείο τον Ετέμ πασά, ο οποίος
καθοδηγούνταν με τα Γερμανικά σχέδια και στα 1912 ναυμαχήσαμε με τουρκικά
πλοία γερμανικής προελεύσεως. Τότε λοιπόν οι Γερμανοί κήρυξαν πόλεμο σε δύο
μέτωπα και εναντίον των Άγγλων και εναντίον των Ελλήνων. Το βασικό τους σχέδιο
ήταν να εξοντώσουν με κάθε θυσία τους Άγγλους. Αυτούς φοβούνταν και όχι μόνο
τους φοβούνταν αλλά τους έτρεμαν.

Το 1887 άρπαξαν από τους Άγγλους, όπως είπαμε παραπάνω, τη 


σιδηροδρομική γραμμή Χαϊδάρ Πασά – Νικομήδειας. Σχεδόν αμέσως, το 1893, την
επέκτειναν μέχρι Εσκί Σεχίρ και Άγκυρα και κατόπιν μέχρι το Ικόνιο και σχεδιάζεται
η επέκταση προς Βαγδάτη, που ολοκληρώθηκε το 1902. Ο πρεσβευτής της Γερμανίας
στην Κωνσταντινούπολη έχει μεταβληθεί από διπλωμάτης σε εργοδηγός και
οδοστρωτήρας… Αμέσως μετά την αρπαγή της γραμμής αυτής από τους Άγγλους,
έρχεται και η αρπαγή της γραμμής Μερσίνας – Άδανα. Στους Άγγλους απόμεινε μόνο
η διαχείριση της γραμμής Σμύρνη – Κασαμπάς, αν και αυτή τη γραμμή πάμπολλες
φορές προσπάθησαν οι Γερμανοί να τη βάλουν στο χέρι. Στις σιδηροδρομικές αυτές
γραμμές εργαζόταν χιλιάδες ομογενείς σε ανώτερες και κατώτερες θέσεις
(σταθμάρχες, τηλεγραφικοί υπάλληλοι, επιθεωρητές, πωλητές εισιτηρίων,
αποθηκάριοι). Μόλις κατελήφθησαν από τους Γερμανούς, οι Έλληνες εκδιώχθηκαν
και αντικαταστάθηκαν από Τούρκους, Ισραηλίτες και Γερμανούς. Το σχέδιο του
Γερμανού Κάιζερ που εξυπηρετούσε και τους Τούρκους ήταν όχι μόνο να
εκδιωχθούν από την περιοχή τελείως Άγγλοι και Γάλλοι αλλά να συντριβούν και οι
Έλληνες. Έτσι θα κατακτηθεί το εμπόριο, θα ιδρυθούν γερμανικές τράπεζες, θα
εμφανιστούν γερμανικά πλοία στη Μεσόγειο και στις τουρκικές θάλασσες. Εν τω
μεταξύ το έργο της αρπαγής Αγγλικών και Γαλλικών εταιρειών συνεχιζόταν. Η
Αγγλική  τηλεφωνική εταιρεία της Κωνσταντινούπολης αρπάζεται από Γερμανούς, η
Βελγική εταιρεία των τραμ επίσης καθώς και η Αγγλική εταιρεία του Τούνελ. Τα
Αγγλικά υδραυλικά έργα της Μεσοποταμίας διακόπτονται καθώς και η κατασκευή
δρόμων από Γαλλικές εταιρείες στη Μικρά Ασία. Αμέσως μετά τα γερμανικά μεγάλα
ατμόπλοια της εταιρείας «Ντόιτς – Λέβαντ Λόυδ» του Αμβούργου, μπήκαν στη
γραμμή με τιμές σε εισιτήρια και εμπορεύματα κάτω του κόστους, ανταγωνιζόμενα
τα Αγγλικά πλοία. Το ύψος της τεράστιας ζημιάς που προέκυπτε από τις εκπτώσεις
(60%) το κάλυπτε η Γερμανία.

Οι Γερμανοί χρηματιστές συσκέφτηκαν στο Βερολίνο για ν’ αποφασίσουν τον


ασφαλέστερο τρόπο που θα κατέστρεφαν την οικονομικά ισχυρή ελληνική ομογένεια
της Τουρκίας. Το 1904 ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Γερμανίας Φον
Μοζέβιους έπεισε τον διοικητή της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας Στέφανο Στρέιτ 
να ιδρύσουν την «Τράπεζα της Ανατολής». Ο Στρέιτ δέχτηκε βεβαίως αλλά υπό την
προϋπόθεση ότι θα υπάρχει ελληνική πλειοψηφία στο Διοικητικό Συμβούλιο της νέας
τράπεζας. Μετά την αποδοχή της ελληνικής προϋπόθεσης ιδρύθηκαν
υποκαταστήματα στην Θεσσαλονίκη, στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, στην
Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο. Σύμφωνα με τη σύμβαση που υπογράφτηκε από τους
δύο ομίλους, έπρεπε σε κάθε τράπεζα να υπάρχουν δυο διευθυντές ένας Έλληνας και
ένας Γερμανός με μοναδική εξαίρεση τα καταστήματα Θεσσαλονίκης και Σμύρνης
που θα υπήρχε μόνο Έλληνας.
Το μέγαρο της τράπεζας της Ανατολής στη Σμύρνη

Είχε καθοριστεί επίσης το κεφάλαιο να είναι δέκα εκατομμύρια φράγκα. Μετά


τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, ύστερα και από την τεράστια αποδοχή της από τους
Έλληνες των πόλεων στις οποίες εγκαταστάθηκε, αποφασίστηκε η αύξηση του
μετοχικού της κεφαλαίου. Οι Γερμανοί δέχτηκαν αυτή την αύξηση κεφαλαίου αλλά
ως πάντοτε υστερόβουλοι και κακοπροαίρετοι υπό την προϋπόθεση ότι  η πλειοψηφία
των μελών του Δ.Σ. θα αποτελείται από Γερμανούς μετόχους. Η Ελληνική πλευρά
δεν το δέχτηκε και έπεσαν στον εξής συμβιβασμό. Η «Ανατολική Τράπεζα της
Ελλάδος» να ιδρύσει υποκαταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και η «Γερμανική
Τράπεζα της Ανατολής» να ιδρύσει υποκαταστήματα σε Σμύρνη και Θεσσαλονίκη.
Με αυτό τον τρόπο, οι Γερμανοί απελευθερώθηκαν από δεσμεύσεις, ίδρυσαν
υποκαταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και στην Αίγυπτο και άρχισαν να
παρέχουν ανεξέλεγκτα τεράστιες πιστώσεις σε κάθε εμπορευόμενο. Γνωστό ή
άγνωστο, έντιμο ή χρεοκοπημένο! Στην Αίγυπτο θα καταλάμβανε την πρώτη θέση
από πλευράς κίνησης αν δεν γινόταν η κρίση του 1907 η οποία έκλεισε εκατοντάδες
εμπορικά καταστήματα και πιστωτικά ιδρύματα. Εν τω μεταξύ οι Γερμανοί ίδρυσαν
σε συνεργασία με τους Αυστριακούς την «Βίνερμπανκ Φεράιν» και την «Ντόιτς
Μπάνκ». Εκτός από αυτές τις καθαρά προπαγανδιστικές τράπεζες, πρέπει να
θεωρηθεί προπαγανδιστική και η αποκλειστικά Αυστριακή «τράπεζα της
Θεσσαλονίκης», της οποίας κυριότερος μέτοχος ήταν η «Λέντερ Μπάνκ» της
Βιέννης, και της οποίας διάφορα μέλη συμμετείχαν στο συμβούλιο, στη διεύθυνση
και στα υποκαταστήματα της «Τραπέζης Θεσσαλονίκης», η οποία είχε δημιουργήσει
δεκάδες καταστήματα και πρακτορεία σε μικρές και μεγάλες πόλεις της     
Μακεδονίας και της Θράκης, με στόχο την αποκλειστική εξυπηρέτηση του
Αυστριακού κατακτητικού σχεδίου της Θεσσαλονίκης.

Οι Γερμανοί ήταν πλέον κυρίαρχοι σε όλη την Τουρκία και ίδρυσαν ανώνυμες
εταιρίες σε Συρία και Παλαιστίνη ώστε να εκτοπίσουν κάθε άλλο κεφάλαιο. Ίδρυσαν
επίσης στην Ιόππη και στην Ιερουσαλήμ την «Ντόιτς Παλεστίν Μπάνκ» η οποία από
τις πρώτες μέρες μοίραζε αφειδώς χρήμα σε όποιο έμπαινε στα γραφεία τους
αδιακρίτως φυλής ή θρησκεύματος. Δεν έμεινε όμως η Γερμανία μέχρι αυτό το
σημείο. Με τους κήρυκες του γερμανικού αποικισμού να αλωνίζουν όλη τη χώρα ναι
να ωθούν όλες τις τάξεις του πληθυσμού να μεταναστεύουν στην Ανατολή, στη νέα
χώρα του χρυσού και του πλούτου που κατέκτησε ο μέγας αετός του Κάιζερ. Για τη
μετάβαση στην Ανατολή δεν χρειαζόταν χρήματα. Μπορούσαν να ταξιδεύουν
δωρεάν από το λιμάνι του Αμβούργου με τα πλοία κολοσσούς της «Νόρντ Λόυντ».
Ο καθένας θα μπορούσε ελεύθερα και χωρίς διατυπώσεις να μπει  και να
εγκατασταθεί όπου επιθυμεί στη νέα χώρα που κατέκτησαν οι Γερμανοί! Οι νέοι
άποικοι ανοίγουν καταστήματα και πουλούν σε εξευτελιστικές τιμές. Ένεκα τούτου,
το εμπόριο κλονίστηκε και πολλά καταστήματα Ελλήνων έκλεισαν ή πουλήθηκαν σε
Γερμανούς οι οποίοι έδιναν αδρά αποζημίωση.

Προκήρυ
ξη στην Οθωμανική Θεσσαλονίκη για το Σύνταγμα

 
Και φτάνουμε αισίως στο έτος 1908, όταν στη Ρέσνα της Μακεδονίας μια
ομάδα αξιωματικών και στρατιωτών, υπό τη καθοδήγηση του μυστικού Κομιτάτου
«Ένωση και Πρόοδος», στασίασε κατά του σουλτάνου και ανακήρυξε το Σύνταγμα.
Τους στασιαστές μιμήθηκαν και αξιωματικοί και στρατιώτες του Μοναστηρίου, της
Αδριανούπολης, της Θεσσαλονίκης και της Σμύρνης. Ο σουλτάνος Αβδούλ Χαμήτ,
στις 10 Ιούλη του ίδιου χρόνου αναγκάστηκε να παραχωρήσει σύνταγμα σε
ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αμέσως μετά, οι επιφανέστεροι
νεότουρκοι που βρισκόταν στην εξορία, άρχισαν να επιστρέφουν. Ο Νεοτουρκισμός,
ήταν μια ωραία ιδέα και το κίνημα είχε προκαλέσει τον θαυμασμό και τον
ενθουσιασμό του κόσμου που πίστεψαν ότι πνεύμα ελευθερίας έρχεται σε όλη τη
χώρα. Ακόμα και οι Έλληνες ήταν ενθουσιασμένοι  με τις διακηρύξεις για ισότητα
και δικαιοσύνη. Μόνο ο πατριάρχης Ιωακείμ είχε δισταγμούς και σε συνέντευξή του
είχε προφητικά αναφέρει ότι ο όλεθρος του ελληνισμού της Ανατολής θα προήρχετο
απ’ αυτούς τους Νεότουρκους! Στην Αθήνα, οι άφρονες πολιτικοί θεώρησαν ότι ο
διωγμός των Ελλήνων ξεκίνησε το 1914 και έγινε για να τους τιμωρήσουν επειδή η
Ελλάδα μπήκε στον πόλεμο του 1912 και επειδή κατείχαν τα νησιά του Αιγαίου
Πελάγους!… Εδώ θα πρέπει να τονισθεί ότι το μέγα πλήθος που εντάχθηκε στις
τάξεις του Νεοτουρκισμού δε γνώριζε τα πραγματικά σχέδια της ηγεσίας των
Νεοτούρκων ούτε μπορούσαν να φανταστούν τα σχέδια του κομιτάτου, οι δε Έλληνες
ούτε που έβαζαν στο μυαλό τους ότι αυτή η φαινομενικά δημοκρατική αλλαγή θα
γινόταν ο τάφος τους στη Μικρά Ασία.
Αρχαιολογικό μουσείο Σαμψούντας. Αναμνηστική επιγραφή της ανακήρυξης του
Συντάγματος στην Τουρκία το 1908, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους
Χριστιανούς, κι ύστερα ήρθε ο όλεθρος από τους ίδιους (Κομιτάτο Ειρήνη και
Πρόοδος των Νεότουρκων) που το επέβαλαν!

Αμέσως μετά την παραχώρηση του συντάγματος από τον σουλτάνο Αβδούλ
Χαμήτ, οι Γερμανοί βρήκαν την κατάλληλη ευκαιρία να χτυπήσουν όλους τους
ξένους και επιστρατεύουν για πολλοστή φορά τον βαρώνο  Μαρσάλ, ο οποίος έθεσε
εαυτόν στη διάθεση των Νεοτούρκων. Η «Ντόιτς μπάνκ» χρηματοδοτεί μέσω της
Νεοτουρκικής Λέσχης Κωνσταντινούπολης εκατοντάδες παραγγελειοδοχικά γραφεία
στην Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη, και Σμύρνη και τα υπερωκεάνια της
γραμμής Αμβούργου Ευξείνου κουβαλούν χιλιάδες Γερμανούς στην Ανατολή. Η
«Ντόιτς Μπανκ» είναι το κέντρο κάθε κατασκοπίας στη χώρα. Αρχίζει η απειλή και ο
αποκλεισμός των Αγγλικών, Γαλλικών και Ελληνικών επιχειρήσεων από παντού και
με τρόπο τρομακτικό μέχρι τρομοκρατικό…

Οι Γερμανοί δεν ξέχασαν τη μοναδική σιδηροδρομική γραμμή στη χώρα που


ακόμα έλεγχαν οι Άγγλοι, από τη Σμύρνη στον Κασαμπά. Παρ’ όλο που η σύμβαση
εκμετάλλευσης είχε ακόμα πολύ χρονικό διάστημα ίσαμε να λήξει, οι Γερμανοί
επιστράτευσαν και χρησιμοποιούσαν σαν καλοχαϊδεμένο παιδί τον ταγματάρχη
Εμβέρ, είδωλο του τουρκικού λαού με τους Νεότουρκους, ο οποίος το 1908
βρισκόταν στη Σμύρνη. Εκείνη την εποχή, οι υπάλληλοι των Αγγλικών
σιδηροδρόμων ζήτησαν αύξηση μισθών και μείωση ωρών εργασίας. Η εταιρεία
απέρριψε τους όρους και δέχτηκε να συζητήσει μόνο μερικούς όρους. Το προεδρείο
δε δέχτηκε και επήλθε ρήξη με κήρυξη γενικής απεργίας. Υπάλληλοι κι εργάτες
κατέλαβαν τρεις μηχανές και αρκετά βαγόνια. Η απεργία διαρκούσε και οι εργάτες
άρχισαν να δυσκολεύονται οικονομικά. Το Γερμανικό προξενείο της Σμύρνης, τους
πρότεινε να τους χρηματίσει για να τους ελέγξει αλλά οι εργάτες απέρριψαν ομόφωνα
την πρότασή του.

Ο πρόξενος επιστράτευσε τότε τον Εμβέρ και κανόνισε συνάντηση στο


ξενοδοχείο Κραίμερ της Σμύρνης με τον δημιουργό της απεργίας Δημήτρη
Κοτζαμάνη, εκδότη της αριστερής εφημερίδας «Εργάτης» και του είπε:

-Θα προσφέρεις μεγάλη υπηρεσία στους εργάτες και στην Τουρκία αν παρατείνεις
την απεργία. Κατά τη σύμβαση, αν η κίνηση σταματήσει για δέκα πέντε μέρες η
σύμβαση της Αγγλικής εταιρείας κηρύσσεται έκπτωτη και όλα τα δικαιώματα
περιέρχονται στο κράτος. Σου δίνω το λόγο μου ότι γι αυτές σου τις υπηρεσίες θα
πληρωθείς όπως εγώ ξέρω.

Ο διευθυντής του «Εργάτη» κατάλαβε αμέσως το σατανικό σχέδιο Τούρκων


και Γερμανών και υποσχέθηκε ότι θα συνεννοηθεί με τους απεργούς, ο οποίος τους
αποκάλυψε το βρόμικο γερμανοτουρκικό σχέδιο. Αγωνίστηκε μέσω της Αγγλικής
εταιρείας και πέτυχε μερικές ακόμα παραχωρήσεις και έτσι έληξε η απεργία και
ναυάγησε το σχέδιο του Γερμανικού προξενείου! Σε αντίποινα οι Τούρκοι
απαγόρευσαν την εισαγωγή ελληνικών εφημερίδων στη χώρα και ο τουρκικός όχλος
ποδοπατούσε στους δρόμους τις φωτογραφίες του βασιλιά Γεωργίου… Πίσω από την
έντονη ανθελληνική εμπορική προπαγάνδα βρίσκονται οι Γερμανοί, οι
Γερμανοεβραίοι  και οι Τούρκοι οι οποίοι ρίχνουν το σύνθημα «Γιατί δεν αρπάζετε ή
δεν αγοράζετε τα καταστήματα των γκιαούρηδων;»

Ένα χρόνο μετά την παραχώρηση του Συντάγματος από τον Αβδούλ Χαμήτ,
οι Νεότουρκοι αγόρασαν από τη Γερμανία με πίστωση δυο παλιά θωρηκτά τα
«Φρειδερίκος Γουλιέλμος» και «Βάϊσεμπουργκ» τα οποία οδήγησαν στον Κεράτιο με
Γερμανικά πληρώματα και τα μετονόμασαν σε «Μπαρμπαρόσας Χαϊρεντίν» και
«Τουργκούτ Ρεΐς» αντίστοιχα. Στον επόμενο του 1912 η Ελλάδα συνέτριψε τους
Τούρκους και πήρε λάφυρα εκατοντάδες γερμανικά τηλεβόλα με χαραγμένα
Γερμανικά γράμματα των εργοστασίων Κρουπ. Η Ελλάδα καταλάμβανε υπό τον
στόλαρχο Παύλο Κουντουριώτη το ένα νησί του Αιγαίου μετά το άλλο. Στη
συνδιάσκεψη του Λονδίνου Τουρκία και Γερμανία με την τριπλή συμμαχία της με
Ιταλία και Αυστρία, συντονισμένα, ξεκίνησαν αδιάκοπο πόλεμο ώστε να πετύχουν τη
μη παραχώρηση των νησιών και της Βορείου Ηπείρου στην Ελλάδα.

Όλο το 1912 Η Γερμανία εξακολουθεί να προωθεί την εγκατάστασή της στην


Τουρκία. Γερμανικοί πληθυσμοί και επιστήμονες γεωπόνοι, μηχανικοί και
κτηνοτρόφοι εγκαθίστανται στο Ικόνιο. Ο διευθυντής της Γερμανικής Τράπεζας Φον
Γκβίντερ ωθεί κάθε Γερμανό έμπορο στη Μικρά Ασία μοιράζοντας χιλιάδες μάρκα.
Γερμανικές εταιρίες καταφθάνουν με γεωργικά μηχανήματα και μέσα σε δύο χρόνια
αποξηραίνουν τη λίμνη του Ικονίου και καταλαμβάνουν ολόκληρη την πεδιάδα που
δημιουργήθηκε. Διώχνουν τους Άγγλους από τα έργα που έκαναν στον Μαίανδρο
ποταμό και έφταναν οργώνοντας τη γη μέχρι την Παλαιστίνη, αποβλέποντας στο έργο
της επικοινωνίας με τη διώρυγα του Σουέζ.

Οι Νεότουρκοι, μετά τους αποτυχημένους γι αυτούς Βαλκανικούς πολέμους,


αποφασίζουν να οργανώσουν νέο στρατό κατά το Γερμανικό υπόδειγμα. Στο
Υπουργείο Στρατιωτικών ο  Εμβέρ διαδέχεται τον Ιζζέτ πασά και προβαίνει σε άμεση
εκκαθάριση του στρατεύματος με την αποστρατεία διακοσίων ανώτερων
αξιωματικών, ώστε να μείνουν οι πιο πιστοί οπαδού του κομιτάτου.

Ο Γερμανός Όθων Λίμαν φον Σάντερς πασάς


Όλοι ξέρουν πόσο φιλογερμανός είναι ο Εμβέρ. Με τις δικές του ενέργειες και
ύστερα από συνεννόηση με τον Γερμανό αντιπρόσωπο στην Κωνσταντινούπολη
καλούν τον Λίμαν φον Σάντερς και πενήντα ακόμα αξιωματικούς για να τους
αναθέσουν την αναδιοργάνωση του Τουρκικού Στρατεύματος. Σ’ αυτό το σημείο,
αρχίζει νέα εξάρτηση της Τουρκίας από τους Γερμανούς, η οποία μεταβάλλεται σε
Γερμανικό προτεκτοράτο! Ο Σάντερς τοποθετήθηκε από τον Εμβέρ στη θέση του
Φρουράρχου Κωνσταντινούπολης και διοικητή του πρώτου Σώματος Στρατού. Τον
Δεκέμβρη του 1913 οι κυβερνήσεις Ρωσίας, Αγγλίας και Γαλλίας με γραπτό
υπόμνημα ρώτησαν την Πύλη:1. Αν η δικαιοδοσία του Λίμανς και της λοιπής
ακολουθίας τους θα επεκτεινόταν και στην οχύρωση των Στενών 2. Επειδή λόγω του
Στρατιωτικού Νόμου ο διοικητής του 1 ου Σώματος Κωνσταντινούπολης είναι και
Φρούραρχος Κωνσταντινούπολης, αν αυτή τη θέσει θα κατέχει ο Σάντερς και 3. Αν
για όλα αυτά δεν υπάρχει φόβος να επηρεαστεί σημαντικά η κυριαρχία της
Αυτοκρατορίας.

Η Πύλη απάντησε ότι η παρουσία της Γερμανικής αποστολής στην


Κωνσταντινούπολη έχει μόνο εκπαιδευτικό χαρακτήρα και δεν θα αναμιχθεί στα
πολιτικά πράματα… Παρ’ όλα αυτά ο Σάντερς ανακατεύτηκε ενεργά στην πολιτική
των Νεοτούρκων και πάντοτε επέβαλε στις σκέψεις και απόψεις του Γερμανού
πρέσβη Βακενχάιμ. Από τότε και μετά, αρχίζει η κρισιμότερη περίοδος του
Ελληνικού στοιχείου. Οι Νεότουρκοι συνέρχονται μυστικά στην Νεοτουρκική Λέσχη
Κωνσταντινούπολης και εξετάζουν τρόπους διωγού των Ελλήνων. Σε όλες τις
συνεδριάσεις, μετέχουν και αντιπρόσωποι του Λίμαν φον Σάντερς που εν των μεταξύ
είχε πάρει τον τίτλο Λίμαν πασάς. Η εκτέλεση του σχεδίου εξόντωσης ανατίθεται
ύστερα από εισήγηση του Ναζήμ βέη στους Ταλαάτ βέη (υπουργός εσωτερικών)
Χατζή Αδήλ βέη (Βαλής Αδριανούπολης), Ραχμή βέη (Βαλής Σμύρνης). Οι επαρχίες
και οι λέσχες του Κομιτάτου ειδοποιήθηκαν να μαζέψουν όλα τα εγκληματικά
στοιχεία των περιοχών τους ώστε να ενισχύσουν το έργο τους. Τα πρώτα κρούσματα
διωγμών και δολοφονιών παρουσιάστηκαν το Μάρτη του 1914. Πρώτοι
δολοφονήθηκαν όσοι Έλληνες από τα χωριά της Σμύρνης είχαν λάβει μέρος στον
πόλεμο του 1912 εναντίον της Τουρκίας. Τον Απρίλη του 1914 έγιναν οι διωγμοί στη
Θράκη. Τα πατριαρχεία Κων/πολης (Ορθόδοξο και Αρμενικό) διαμαρτυρήθηκαν
έντονα και κατ’ επανάληψη και ζητούσαν να λάβει μέτρα κατά των ομογενών τους
καθώς και την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων. Ο Ταλαάτ βέης υποσχέθηκε ότι
θα λάβει μέτρα για την αποκατάσταση της τάξης και σε απόδειξη των προθέσεών του
θα μετέβαινε στη Θράκη. Όντως πήγε αλλά απλά για να επιβλέψει προσωπικά τον
ξεριζωμό των Ελλήνων οι οποίο οδικά έφτασαν στην παραλία του Μαρμαρά και
περίμεναν  πλοία να τους μεταφέρουν στην Ελλάδα. Τις περιουσίες τους άρπαξαν
Τούρκοι διοικητικοί υπάλληλοι, χωροφύλακες και αξιωματικοί. Ο Ταλαάτ συνεχίζει
να υπόσχεται ενώ παράλληλα εκδίδει διαταγές να συνεχιστεί αγριότερος ο διωγμός,
χωρίς έλεος και δισταγμό! Το Μάη του 1914 πέφτουν στα χέρια των προξένων
Σμύρνης, Κυδωνιών Βουρλών και Δαρδανελλίων οι μυστικοί φάκελοι του
Κομητάτου της Σμύρνης προς τις Επαρχιακές Λέσχες. Μέσα στους φακέλους
υπήρχαν οδηγίες του Κομιτάτου για τους τρόπους εξόντωσης των Ελλήνων.

Η εντολή ήταν να αποσφραγιστούν όταν ελάμβαναν σχετική εντολή από το


Κομιτάτο. Χωρίς αναβολή και δισταγμό, ο κάθε διοικητής ή αστυνόμος, έπρεπε να
αναγκάσει τους Έλληνες να φτάσουν μέχρι τα Μικρασιατικά παράλια. Εκεί θα
βρίσκονταν ατμόπλοια που θα τους οδηγούσαν στα νησιά Χίο και Λέσβο. Οι
μυστικοί αυτοί φάκελοι στάλθηκαν στην κυβέρνηση της Αθήνας μέσω του Διοικητή
των νησιών του Αιγαίου Πετυχάκη. Παρά τα διαβήματα και τις ενέργειες που έδιναν
στην Κωνσταντινούπολη για τους διωγμούς εναντίον των Ελλήνων, δεν κατέστη
εφικτό ν’ αλλάξει η απόφαση των Νεότουρκων. Όλοι οι ξένοι πρόξενοι στη Σμύρνη,
με εξαίρεση της Γερμανίας και της Αυστρίας πηγαίνουν στις Φώκαιες που κάηκαν
από τους αποσταλμένους εγκληματίες του Κομιτάτου των Νεότουρκων. Εκεί
αντικρίζουν, σύμφωνα με τις αναφορές στα υπουργεία εξωτερικών των χωρών τους,
άγρια πλήθη να σφάζουν και να αρπάζουν καθώς και πτώματα γερόντων ξαπλωμένα
στους δρόμους, κατατρυπημένα από τις λόγχες του τουρκικού στρατού! Προς στιγμή
η Ευρώπη συγκινήθηκε με εξαίρεση τη Γερμανία και την Αυστρία και δόθηκε
διαταγή στους πρέσβεις τους στην Κωνσταντινούπολη να κάνουν έντονη διαμαρτυρία
για τα συμβάντα στο Μεγάλο Βεζύρη, ο οποίος, όπως ήταν φυσικό, αρνήθηκε τις
κατηγορίες και δέχτηκε την αποστολή μικτής επιτροπής που να αποτελείται από
δικούς του και πρέσβεις για να εξετάσουν την κατάσταση, με συνέπεια να επέλθει
ρήξη Μεγάλου Βεζύρη, Ταλαάτ και Εμβέρ, η οποία παρά λίγο να καταλήξει και σε
αλλαγή Βεζύρη. Οι δυο Νεότουρκοι κατηγόρησαν το Μ. Βεζύρη για αδεξιότητα,
επειδή δέχτηκε να πάει επιτροπή στους τόπους των τουρκικών ωμοτήτων, και σε
κάποια μέρη είδαν με τα μάτια τους ότι δεν είχε μείνει όρθια πέτρα πάνω στην πέτρα!
Με αυτό τον πρώτο διωγμό του 1914, περίπου 300.000 έλληνες είχαν εγκαταλείψει
τον τόπο τους…

Οι Γερμανοί είχαν ήδη συμπληρώσει το έργο τους. Χιλιάδες μαγαζιά σε


Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη περιέρχονται στην κατοχή τους. Η «Ντόιτς Μπάνκ»
ανοίγει τα σεντούκια της και δίνει όσα λεφτά χρειάζονται για ν’ αγοραστούν από
Γερμανούς εμπόρους, ακόμα και άνεργους ή ύποπτες γερμανίδες ιερόδουλες…, και
τους προτείνουν συνεταιρισμό με μόνο κεφάλαιο εκ μέρους των Γερμανών τη
χρησιμοποίηση του ονόματός των. Με αυτό το ύπουλο ανθελληνικό Γερμανικό
σχέδιο εκατοντάδες καταστήματα στο Πέραν και στο Γαλατά της
Κωνσταντινούπολης, στο Φραγκομαχαλά της Σμύρνης γίνονται περιουσία των
Γερμανών.
Εκατοντάδες ελληνικές επιχειρήσεις έπεσαν στα χέρια των Γερμανών

Ολόκληρη την περίοδο της Νεοτουρκικής θηριωδίας στην Ανατολική Θράκη,


Αικρά Ασία και Πόντο, η Γερμανία, ουδέποτε ούτε σαν κυβέρνηση ούτε μέσω των
διπλωματικών αρχών της, επενέβη για να ματαιώσει τις συντελεσθείσες αγριότητες.
Αντίθετα, οι Γερμανοί επιτίμησαν τους Τούρκους, επειδή στο Μοσχονήσι και στα
Βουρλά  παρέμειναν πολλοί Έλληνες χωρίς να πεταχτούν στη θάλασσα, όταν ο Λίμαν
φον Σάντερς πασάς αγανακτούσε και έλεγε «ο πληθυσμός αυτός σε ενδεχόμενη
εκστρατεία της Ελλάδας μπορεί μέσα σε λίγη ώρα να οπλιστεί και να
χρησιμοποιηθεί σαν στρατός μάχης, συνεπώς, επιβάλλεται η συμπλήρωση του
έργου του διωγμού»

*Ο Ευθύμης Λεκάκης είναι νομικός, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας

Copyright © 2021 --- Το σύνολο του περιεχομένου και των υπηρεσιών της
ιστοσελίδας vimakritis.gr διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική
χρήση. Απαγορεύεται η χρήση σε οποιοδήποτε μέσο, μετά ή άνευ επεξεργασίας,
χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη.

© created by VK

 Ποιοι είμαστε
 Επικοινωνία
 Ροή ειδήσεων
 ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ

You might also like