See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/350648398

INFORMATIKË BIZNESI Ligjërata e dytë online

Presentation · April 2021

CITATIONS READ

0 1

1 author:

Edmond Beqiri
University of Peja Haxhi Zeka
144 PUBLICATIONS   37 CITATIONS   

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

Research Papers (Articles) View project

Libra universitarë View project

All content following this page was uploaded by Edmond Beqiri on 06 April 2021.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

INFORMATIKË
BIZNESI
Ligjërata e dytë online
- Data: 09.03.2021
- Orari: Gr.1: 09:00-11:15 dhe Gr.2. 11:30-13:45

Prof.Asoc.Dr. Edmond Beqiri

INFORMATIKË BIZNESI
Software
Përmbajtja

Ndarja e softverit
Softveri sistemor
Sistemi operativ
Sistemet operative mobile
Softveri programor
Softveri aplikativ
 Softveri (Software)

Komponentët e sistemit
kompjuterik:
 Hardveri dhe softveri
Softveri kompjuterik
(Computer Software) ose
vetëm softveri paraqet:
 Koleksionin e programeve
kompjuterike që mundësojnë
instruksionet që i tregojnë
kompjuterit se çfarë dhe si të
punojnë Programet e
vendosura në memorie.
Çmimi i softverit në ditët e
sotme është më dominant
se çmimi i hardverit.
 Ndarja e softverit
Softveri
 SOFTVERI SISTEMOR:
▪ Sistemi operativ kompjuterik
▪ Menaxhon resurset e kompjuterit: hardverin,
memorjen, hyrjet, daljet, HD-në, adresat, Softveri Softveri Softveri
bufferin, ... sistemor programor aplikativ
▪ Ai i siguron përdoruesit qasje në burime
përmes ndërfaqes (interfejsit)  Softveri programor:
▪ Lidh softverin dhe programin e aplikacionit
 Programe të cilat shërbejnë për të shkruar
▪ Krijohet për hardver specifik (kompjuter të programet tjera
dedikuar)  Mjetet e përdorura nga zhvilluesit për të krijuar,
testuar, mirëmbajtur dhe mbështetur programe
dhe aplikacione të tjera
SOFTVERI APLIKATIV:
▪ Një mjet për të ndihmuar përdoruesit e  Termi gjithashtu i referohet programeve
relativisht të vogla si përpiluesit, debuggerët,
kompjuterave të zgjidhin problemet e botës interpretët, redaktorët e teksteve, etj.
reale  Ato janë të kombinuara në mjedise për zhvillim
▪ Është shkruar në një gjuhë gjegjëse të të integruar (Integrated development
Environment, IDE).
programimit
Ndarja e softverit dhe përdorimi i tij

Përdoruesi Softveri aplikativ Programuesi përdor

mjete programore.

Softveri sistemor

Hardveri
Softveri Sistemor
 Softver i dizajnuar për të punuar hardveri dhe si një platformë për
të ekzekutuar Softverin aplikativ
 Ai përbëhet nga fajllat e sistemit dhe programet që formojnë
sistemin operativ të një kompjuteri :
 Fajllat sistemorë përfshijnë bibliotekat e funksioneve, shërbimet e
sistemit, drejtuesit e printerit dhe fajllat e tjerë të hardverit dhe të
konfigurimit
 Programet përfshijnë asemblerët, kompajlerët, mjetet e menaxhimit të
fajllave, mjetet e sistemit, debugerët …
 Ku ka nevojë për softver sistemor? – Kompjuterët personalë,
serverët në internet, telefonët celularë, Player-ët muzikorë, ruterët,
swiçët (çelsat), wireless access points (pikat e qasjes pa tel,
konzollat e lojërave, kamerat digjitale, etj.
Çfarë është sistemi operativ (SO)?
 Sistemi Operativ (anglisht OS) është një paketë e programeve të sistemit që
shërbejnë për kontrollin e hardverit dhe softverit dhe si një ndërmjetës midis
përdoruesit, gjegjësisht programit të tij dhe të pajisjeve kompjuterike.

Përdoruesi 1 Përdoruesi 2 Përdoruesi n

Kompajleri Tekst procesori Bazat e të dhënave

Sistemi dhe programet aplikative

Sistemi operativ

Hardveri
Sistemi operativ
Sistemi operativ mundëson:
1. Menaxhon me resurset e hardverit dhe
softverit – këto resurse përfshijnë procesorin,
memorien, hapësirat në disk etj.
(Derisa shumica e programeve luftojnë për CPU-në,
memorjen, hyrjet / daljet, hapësirat për ruajtje, etj., sistemi
operativ në këtë rast kujdeset që çdo aplikacion të marrë
resurset e nevojshme)

2. E ofron një platformë për punë konsistente dhe

stabile të aplikacioneve me hardverin pa patur
nevojë që të njihen detlet e hardverit. (Ofron
një ndërfaqe për aplikimet (Application program
interface, API) e cila u mundëson zhilluesëve
developers që të zhvillojnë aplikacione pa marrë
parasysh platformën),
 Funksionet themelore të sistemit operativ

 Menaxhon aktivitetet e CPU-

së
 Kryen kontroll, shpërndarje
dhe menaxhim të kujtesës
 Ofron ndërfaqe në magjistralë
dhe pajisjet periferike
 Kontrollon pajisjet e hyrjes
dhe daljes
 Menaxhon programet dhe të
dhënat …
 Përbërësit e sistemit operativ
 Sistemi operativ është një program që i duhet përdoruesit për të
kontrollojë kompjuterin, të përdorë pajisjet e memorjes së jashtme,
të ekzekutojë programe të tjera, etj.
 Komponentët kryesorë të sistemit SO janë :
 Bërthama
 Bibliotekat e sistemit
 Ndërfaqja e përdoruesit
 Puna në rrjet dhe programet
e serverëve
 Programet ndihmëse
 Bërthama - Thelbi (Kernel)

 Niveli më i ulët – bazamenti i sistemit operativ

 Të gjitha pjesët e tjera mbështeten në kernel-bërthamë dhe funksionojnë
falë saj.
 Kerneli përbëhet nga disa pjesë, më të rëndësishmet nga të cilat janë
nënsistemet e menaxhimit me:
 Proceset – kontrollon programe që shpesh ekzekutohen njëkohësisht (më
shumë punë procesorkei)
 Memorie - programet ekzekutohen brenda makinave speciale virtuale
(simulimi i kompjuterit me kompjuter) – zgjidhen konfliktet me kujtesën
 Input / Output - qasje në periferikësh të kompjuterit përmes drajverëve
(programeve menaxhuese speciale)
 Fajllat - alokimi i fajllave në pajisjet konkrete të jashtme të ruajtjes
 Lidhja e programeve kompjuterike dhe
pajisjeve përmes sistemit operativ

API DRAJVER

APLIKACIONI SISTEMI OPERATIV PAJISJA

Bibliotekat e sistemit

 Programet e përdoruesve komunikojnë me sistemin operativ përmes të

ashtuquajturave: thirrjet e sistemit.
 Një thirrje e sistemit kërkohet sa herë që një program përdorues dëshiron të
kryejë një operacion që është nën kontrollin e sistemit operativ
 P.sh. në mënyrë që programi t'i shfaqet përdoruesit nën sistemin operativ Windows,
duhet të hapet një dritare. Programi nuk mund të hapë dritaren në ekran vetvetiu,
por e thërret një funksion të veçantë të sistemit operativ
 Ky komunikim zhvillohet përmes një ndërfaqe speciale të quajtur API
 API (Application Programming Interface) përfaqëson një bibliotekë funksionesh,
konstante dhe përkufizime të llojeve përmes të cilave programet mund të
komunikojnë me sistemin operativ, pajisjen, etj.
 Ndërfaqja (interfejsi) e përdoruesit (User
Interface)
 Ndërveprimi i përdoruesit me sistemin operativ siguron:
 Ndërfaqja nga Linja e Komandës (DOS)
 Ndërfaqja GUI (Ndërfaqja Grafike e Përdoruesit)
(Windows)
Ndërfaqja e përdoruesit
Linja komanduese:

Sistemi operativ në disk (DOS)

 MS-DOS - në të cilën ndërveprimi i
përdoruesit kryhet me shenja-
karaktere (shkronja, numra,
simbole)

 Ndërfaqja e linjës komanduese

(komandat mbahen mend dhe
shtypen me tastierë)
 Ndërfaqja e përdoruesit
Ndërfaqja grafike për përdoruesin

(GUI – Graphical User Interface):

– Një sistem operativ në të cilin
përdoruesi bashkëvepron me
një kompjuter duke përdorur
një maus dhe ikonat.
– Ekran me prekje më i ri me
bazë GUI (touchscreen)
Puna në rrjet dhe programet e serverëve

Mundësitë e rrjetëzimit dhe komunikimit janë

ndërtuar në sisteme operative, p.sh. :
Drajver për pajisjet e komunikimit (modemi,
kartela e rrjetit)
Protokolli i shkëmbimit të të dhënave (psh.
TCP / IP për lidhje përmes internetit)
Aplikimet themelore të klientit (e-mail,
browsers …)
Programet ndihmëse

Programet e mirëmbajtjes së
sistemit, p.sh.
Puna me memorje të jashtme
(defragmentimi, ndarja (particionimi) e
diskut, kopjimi ose incizimi i mjediseve
DVD, etj).
Puna me fajlla (kopjimi, lëvizja,
arkivimi, arkivimi, kompresimi (zip),
shkëmbimi ose shkrirja e fajllave, etj.)
Mirëmbajtja e sistemit (instalimi /
çinstalimi i programeve, vendosja e
opsioneve të sistemit, matja e
performancës, fshirja e fajllave, etj.)
 Çfarë ndodhë ndërmjet kohës kur përdoruesi aktivizon
kompjuterin derisa ikonat të shfaqen në desktop?

Që kompjuteri të fillojë

(boot) me sukses, BIOS-i i
tij, sistemi operativ dhe
përbërësit e hardverit
duhet të funksionojnë siç
duhet.
dështimi i njërit prej këtyre
tre elementëve do të çojë në
një sekuencë të dështuar të
boot!
Çfarë do të thotë boot-imi (booting)?

 Boot është procesi i fillimit ose

ristartimit të një kompjuteri
 Ekzistojnë dy lloje të boot-imit:
 Cold booting – kjo ndodh kur përdoruesi
së pari e ndizë kompjuterin
 Warm booting – ndodh kur ristartohet
kompjuterin
 Gjatë procesit të boot-imit, kompjuteri
ngarkon sistemin operativ në
memorje dhe e përgatit për përdorim
 Procesi i butimit

▪ Procesi i parë pasi kompjuteri

ndizet është BIOS (Basic Input
Output System) funksionet kryesore
të të cilit janë :
1. Ekzekutimi i testit POST (vetë-testimi) -
Power-On Self Test) – kontrollon të
gjitha pajisjet harduerike (RAM, hard
disk, etj.) të dhënat e të cilave ruhen në
CMOS (memorje e vogël në
motherboard).
2. BIOS kontrollon përparësitë e bootimit -
mund të vendoset të jetë një disk CD,
hard disk ose ndonjë mjedis tjetër.
3. Leximi MBR (Master Boot Record) dhe
sektori i parë në hard disk - përmban një
tabelë ndarjesh dhe boot loader (një
program i vogël që ngarkon kernelin në
memorje),
CMOS
(Complementary Metal Oxide Semiconductor)

▪ Chip memorie 64B me fuqi shumë të

vogël

▪ Përdor bateri të vogla

▪ Kujtesë e vogël në motherboard që

ruan akordimet e BIOS-it

▪ Kujton informacione të tilla si llojin e

hard diskut, tastierën, grupin e çipave,
kohën dhe datën

▪ Mundësohet nga një bateri në Pllakën

CMOS çipi dhe bateria
amë kryesore - konsumi shumë i ulët
 CMOS bateria
 Një bateri CMOS në përgjithësi do të
zgjasë për aq kohë sa një motherboard
(deri në 10 vjet në shumicën e rasteve)
 Nëse data e sistemit, koha ngarkohet
ngadalë ose akordimet BIOS humbasin,
kjo tregon që bateria CMOS është e
dobët ose e lodhur dhe duhet të
zëvendësohet.
CMOS dhe BIOS shpeshë ngatërrohen me
njëra-tjetrën!
Ata nuk janë të njëjtë - por ata punojnë shumë
ngjashëm
BIOS-i siguron boot-imin e sistemit
 Kryen funksionet kryesore të start up apo fillimit (POST)
 Teston dhe krahason përmbajtjen me CMOS

CMOS-i thjesht i ruan kohën dhe datën,

konfigurimin e pajisjeve dhe akordimet e tjera,
Procesi i butimit (vazhdim)
 Nëse pajisjet hardverike janë duke punuar siç duhet, BIOS i kërkon të ngarkojë
Sistemin Operativ (SO).
 CMOS siguron informacione se ku është SO, i cili zakonisht është në hard diskun C:,
megjithëse BIOS mund ta boot-ojë sistemin operativ nga një njësi e jashtme
gjithashtu.
 Renditja e disqeve që CMOS shikon për të gjetur SO quhet sekuenca e boot-imit, e cila
mund të ndryshohet duke rregulluar CMOS
 Kur inicializohet SO, BIOS-i kopjon të gjithë fajllat në memorje dhe që nga ai
moment SO merr kontrollin e procesit të boot.
 SO kontrollon disponueshmërinë e kujtesës dhe ngarkon drajverët që duhet të
kontrollojnë periferikët (p.sh. printerin, skanerin, miun, tastierën, etj.) - kjo është
faza e fundit e procesit të boot, pas së cilës përdoruesi mund të hyjë në
aplikacionet e sistemit për të kryer detyra
 BIOS interfejsi (ndërfaqja)

 BIOS interfejsi i përdoruesit (User

Interface, UI) - një sistem tipik i
menusë i cili arrihet duke shtypur
një çelës specifik gjatë booting
 BIOS UI lejon:
 Konfigurimin e hardverit
 Vendosja e orës së sistemit
 Aktivizimi ose çaktivizimi i
përbërësve të sistemit
 Rregullimi i sekuencës së boot
 për të vendosur kodin e hyrjes BIOS
UI ...
Një prezantim i booting (nisjes) të sistemit

 BIOS but programi fton

vargun e POST testeve
 Programi i integruar
Power Supply
diagnostikues që kontrollon
pajisjen sipas të dhënave të
Hard Floppy regjistruara përgjithmonë të
Drives Drives
mbajtura në CMOS
 Punon shumë shpejtë
CPU
CMOS  Lajmërohet me një ‘bip’ në
RAM qoftë se ekziston gabimi
 POST

CPU dërgon sinjale

përmes magjistralës
(bus) të sistemit për
Power Supply
të siguruar që
Hard
Drives
Floppy
Drives
funksionon si duhet

CPU
CMOS
RAM
 POST

CPU kontrollon
kohëmatësin e sistemit
Koha siguron që
Power Supply
operacionet e PC të
Hard Floppy
zhvillohen në një mënyrë
Drives Drives
të sinkronizuar

CPU
CMOS
RAM
 POST

Teston kartelën grafike

(Video Display
Adapter)
Power Supply
Kjo është zakonisht
Hard
hera e parë që diçka
Floppy
Drives Drives
shfaqet në ekran (kjo
është arsyeja pse
CPU përdoret ‘bip’ kôdi
CMOS
RAM nëse ka gabim)
 POST

Kontrollon RAM-in
Monitori mund të
shfaqë sasinë e
Power Supply kujtesës, aq sa është
kontrolluar
Hard Floppy
Drives Drives

CPU
CMOS
RAM
 POST

Ai kontrollon tastierën

Kontrollon nëse është
Power Supply
shtypur një tast (çelës)
Shtypja e një tasti
Hard
Drives
Floppy
Drives (çelësi) mund të
ndërpresë procesin e
CPU
boot-imit.
CMOS
RAM
 POST
 Ai dërgon sinjale përmes
shtigjeve specifike në
magjistralë në çdo disk drive.
 Pret një përgjigje për të parë se
Power Supply cilat disqe janë atje?
 Në secilin njësi disku, LED
treguesi zakonisht ndriçon
Hard
Drives
Floppy
Drives shkurtimisht.
CPU  Mund të shihet një përgjigje në
CMOS ekranin e asaj që u gjet.
RAM
 POST

 Rezultatet POST
Power Supply
krahasohen me të
Hard Floppy
dhënat e ruajtura në
CPU
Drives Drives
CMOS chip
CMOS
RAM
 Dallimet mund të bëjnë
një gabim
 Çdo ndryshim në
konfigurimin bazë të
sistemit regjistrohet në
CMOS
POST kah Boot procesi
 Ndonjëherë ekrani shfaq informacion të përmbledhur që BIOS gjeti
në sistem para se të fillojë sistemin operativ
 Te informacioni tipik paraqiten:
 Lloji i procesorit
 Shpejtësia e orës së sistemit
 (MHz / GHz)
 Floppy disqe (A, B)
 Disqet IDE / ATA
 Basic (primar)
 Kujtesa RAM
 Kujtime të zgjeruara
 Madhësia e cache
 portet
Boot-imi me më shumë Sisteme Operative
 Lejojnë një përdorues të ketë më shumë se një sistem operativ në të njëjtin kompjuter

 Në fillimin e punës, operatori zgjedh cilin SO të instaluar për t'u përdorur

 Vetëm një SO mund të funksionojë në një kohë, përveç në një sistem makinash virtuale
 Makina virtuale është një mjedis i njëjtë pune që sillet sikur të ishte një kompjuter i veçantë

 KUSHTI: SECILI SO në particionin e veçantë të diskut!!

 SISTEMET OPERATIVE
Ndarja sipas numrit të përdoruesve
 Klasifikimi i SO në bazë të numrit
të pëedoruesve:
 Njëpërdorues (singleuser)
 Synohet për një përdorues
 Mikrokompjuterët e dizajnuar për
një funksion të vetëm

 Shumëpërdorues (multiuser)
 Qasje e njëkohshme nga shumë
përdorues njëkohësisht
 SISTEMET OPERATIVE
Ndarja sipas qëllimit
 Klasifikimi i SO sipas qëllimit
 SO me qëllim të përgjithshëm
 Për punët aplikative: përpunimin e tekstit, tabelave, imazheve, etj.

 P.sh: Windows 8, Windows 10, ..

 SO i specializuar
 Kryesisht për serverë të dedikuar

 P.sh: serveri i bazës së të dhënave, serveri i aplikacionit, serveri i

rrjetit, ...

 P.sh: DNS, SQL Server, Server Aplikacioni WebSphere …

 Përmbledhje e sistemit operativ

Microsoft familja SO:

 MS-DOS
 Windows 3.1/3.11/95/98
 Windows NT 3.51/4.0
 Windows 2000/XP/Vista/7/8/10

Platformat tjera:
 Unix/Linux
 Macintosh MAC OS X Lion
8 MAC OS X Chrome OS
(2012) 10.8 Mountain Lion (2012)
 Google Chrome OS (2012)

 …
 Windows 7
 Publikuar më 2009
 Për kompjuterët personalë (shtëpi
dhe biznes)
 Mundësi të reja
 handwriting recognition

 Mbështetje e përmirësuar për

procesorët multi-core, boot,
DirectAccess, kernel, ...

 Ekzistojnë gjashtë versione zyrtare

 Kërkesat minimale për instalim :
 32b: 1 GB RAM-a, 16GB hapësirë në HD

 64b: 2 GB RAM-a, 20GB hapësirë në HD

Windows 8

Posedon Metro-style
interfejsin i projektuar për
touchscreen futje të të
dhënave ngjashëm me
Windows Phone aplikacion dhe
Xbox 360
E përkrahë ARM (Advanced
RISC Machine) arkitekturën e
procesorëve
Windows 10
SO i lancuar më 29 korrik 2015, Windows 10 u drejtua më shumë drejt përdoruesve
të celularëve sesa përdoruesve të kompjuterave.
Disa përmirësime nga versionet e mëparshme të SO janë:
1) Kthimi i menusë së fillimit (startimit)
 Ndryshimi më i madh në Windows 10 është menyja startuese. Shiriti i kërkimit
është shumë më i avancuar gjithashtu.
2) Platforma të shumëfishta. Një sistem operativ.
Windows mund të përdoret në formën e një smartphone, tablet ose PC. Zakonisht
me këto platforma të ndryshme deri më tani vinin sisteme operative të ndryshme.
OS nuk do të duket saktësisht i njëjtë nga smartphone në kompjuter, por të njëjtat
aplikacione dhe funksione janë shumë të ngjashme. Kur përdorni një tabletë me
tastierë dhe miun të lidhur, OS vepron si një PC. Pasi miun dhe tastierën janë
shkëputur, UI kalon menjëherë në një ndërfaqe miqësore me celular.
 Unix

 Unix përdoret kryesisht në një mjedis shkencor ose kërkimor

 Ka një numër versionesh të njohura
 Ky është një OS me shumë përdorues (multiuser) për detyra të
shumta të njëkohshme (multitasking)
 Multitasking - punë të shumta (procese) ndajnë të njëjtin resurs
përpunimi (siç është CPU)
 Rendi për ekzekutim, me përparësi
 Iluzioni i paralelizmit
Shtresat e arkitekturës UNIX

Kernel (Jezgro):
• Program koji obavlja osnovne funkcije OS i uvek
se nalazi u memoriji (ROM)
• Skup uslužnih sistemskih programa
Unix – Desktopi tipik
 Linux
 Linus Torvalds - autor i sistemit operativ
Linux
 Linux SO është një nga programet më të
famshëm me burim të hapur (open source
software)
 Sot, Linux ekzekuton serverë në internet,
stacione pune për filma dhe animacione,
super kompjuterë dhe më shumë.
 Mbi 50% të SO të serverëve të instaluar në
botë.
 10 superkompjutera e parë në botë
 Mund të instalohet në pajisje të ndryshme : Linus Benedict Torvalds –
 Për telefonat mobilë, konzolla lojrash, PC, softver inxhinier dhe haker
mainframe, super kompjuterë etj.
 Linux

 Ekzistojnë versione të shumta të të

ashtuquajturave “distribucione"
 Versionet:
 Redhat – për open source kompjuterikë
 Susse – stabiitet dhe siguri (te mainframe
kompjuterët)
 Mandrak – i thjeshtë për përdorimi,
kryesisht për nevoja shtëpiake.
 Dhe shumë të tjera
 Ndërfaqja përdoruese
 Kinja komanduese CLI
 Pnterfejsi grafik i përdoruesit GUI
 Linux SO - Përparësitë dhe disavantazhet
Përparësitë
• Çmim i ulët dhe stabilitet i madh
• Kërkesa për pajisje më të lirë
• Imune ndaj shumicës së viruseve,
trojanëve dhe dobësive të Windows
• Funksionon në një numër të madh
të CPU-ve të ndryshme
• Lexon shumicën e sistemeve të
fajllave dhe mund t'i instalojë ato si
"vetëm për t’u lexuar" (read only)
Të metat
• Ka tendencë të përdoret nga
përdoruesit mesatarë
• Më pak aplikacione softverësh të
disponueshëm
• Më pak ekspertë dhe
administratorë të sistemit
• Nuk mbështetet në mënyrë
universale nga furnizuesit kryesorë
 Linux desktopi

Main Menu
Button Desk Guide
Task List
 Apple Macintosh

 Versioni i parë u botua në Janar

1980.
 User-friendly alternativa
 100% GUI:
 Asnjë urdhër për t’u kujtuar
 E përdorë miun për funksionimin
direkt me klik

 SO të shumta të azhurnuara ndër

vite
 SO aktuale (OS X) bazuar në Unix
/ Linux
Mac Lion OS X Screenshot
 Sistemet operative mobile

 SO mobil është një sistem operativ që kontrollon telefonat inteligjentë,

tabletët, PDA ose pajisjet e tjera mobile
 Kombinon tiparet e sistemeve operative të PC me:
 touchscreen
 Bluetooth
 Wifi
 GPS navigacionin mobil
 Kamerën
 njohjen e të folurit
 regjistrimin e zërit
 Player muzikor
 asistentin digjital personal (Personal Digital Assistant, PDA) etj.
 Historia e zhvillimit të sistemit operativ mobil

 Historia dhe zhvillimi:

 1993 - smartphone i parë, IBM Simon me ekranin touchscreen, postë elektronike dhe
veçori PDA
 1996 - Sistemi operativ mobil Palm OS
 1996 - Handheld - PC pajisjet e para në Windows CE
 2000 - Symbian bëhet sistemi i parë modern mobil për smartphone (Ericsson R380)
 2001 - Kyocera 6035 është smartphone i parë me Palm OS
 2002 - Smartphone të Microsoft Windows CE (Pocket PC)
 2002 - BlackBerry shpall telefonin e parë të zgjuar.
 2007 - Apple iPhone me iOS prezanton iPod, "celular" dhe "komunikues në internet"
 2007 - Open Handset Alliance (OHA) u formua nga Google, HTC, Sony, Dell, Intel,
Motorola, Samsung, LG dhe të tjerë.
 2008 - OHA lëshon Android 1.0 për HTC Dream (T-Mobile G1) si telefoni i parë Android
 2009 - Samsung shpall Bada OS me lëshimin e Samsung S8500
 2011 - MeeGo është Linux-i i parë mobil i prezantuar me Nokia N9 në bashkëpunim me
Nokia, Intel dhe Linux
 2012 - Lenovo K800 do të jetë smartphone i parë i Intel-it (Android OS)
Pjesëmarrja në treg
Çfarë është Androidi?

 Fjala android nënkupton një robot ose

organizëm sintetik, i dizajnuar të sillet dhe
të duket si një njeri
 Një pirg i programeve celularë që përfshin
sistemet operative, të nivelit të mesëm
(middleware) dhe aplikacionet kryesore
 Android SDK (Software Development Kit)
siguron mjetet dhe API të nevojshme për
të zhvilluar aplikacione në platformën
Android duke përdorur gjuhën e
programimit Java
 http://developer.android.com
 Versioni i fundit Android 10.0
Android arkitektura
58
Ju falënderoj në
vëmendje!

Pyetje dhe
komente?
 59

Shënim!

Ky prezantim është jokomercial.

Slajdet mund të kanë materiale të marra nga Interneti, me përmbajtje
profesionale dhe shkencore, të cilat janë të mbrojtura me Ligjin e të
drejtave autoriale. Ky prezentim do të përdoret vetëm përkohësisht
gjatë shpjegimit nga mësimdhënësi me qëllim të informimit dhe
udhëzimit të studentëve në punë të mëtejme profesionale, kërkuese
dhe shkencore dhe për qëllime të tjera nuk mund të përdoret.
.........................................................................................................................................................
Edmond Beqiri
Edmond.Beqiri@unhz.eu

View publication stats