You are on page 1of 78

7

Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan

LEARNING ACTIVITY SHEET


Republic of the Philippines
Department of Education
REGION II (CAGAYAN VALLEY)

COPYRIGHT PAGE
Learning Activity Sheet in ARALING PANLIPUNAN

GRADE 7
Copyright © 20 20

DEPARTMENT OF EDUCATION
Regional Office No. 02 (Cagayan Valley)
Regional Government Center, Carig Sur, Tuguegarao City, 3500 “No copy of this material shall subsist
in any work of the Government of the Philippines. However, prior approval of the government agency or office
wherein the work is created shall be necessary for exploitation of such work
for profit.”

Consultants:
Regional Director : BENJAMIN D. PARAGAS, PhD, CESO IV, DepEd R02
Assistant Regional Director : JESSIE L. AMIN , EdD,CESO V, DepEd R02
Schools Division Superintendent : CHERRY S. RAMOS, EdD,, CESO V, Santiago City
Asst. Schools Division Superintendent: JONATHAN A. FRONDA, PhD, CESE, Santiago City
Chief Education Supervisor, CLMD : OCTAVIO V. CABASAG, PhD
Chief Education Supervisor, CID : JANETTE V. BAUTISTA, EdD
Development Team
Writers:
RUBY S. SIMBULAN, PACITO P. GERON, CABULAY HS, Santiago City
MARIO B. GABRIEL, JOY B. CONCEPCION, EVANGELINE S. LUANAN, SCNHS, Santiago City
VIRGINIA M. ITCHON, REYNALDO P. SINGUEO , PATUL
NHS, Santiago City
APRIL ROSE C. CANTIL, MOISES G. TORRES, MARBERT LUIS, SAGANA NHS, Santiago City
RUTH V. CANDO, CONSOLACION M. LAGRIO, ROSARIO NHS, Santiago City
MARIA CRISTINA A. SUBIA, NAGGASICAN NHS,Santiago City
DANIEL S. BALUBAL, BALINTOCATOC INTEGRATED SCHOOL, Santiago City
KAREN B. TOLENTINO, DIVISORIA HIGH SCHOOL, Santiago City
Content Editor: CRISTINA A. PAPA, DIVISORIA HIGH SCHOOL-NAGGASICAN EXT., Santiago City
LEONIDA F. CULANG, SALVADOR INTEGRATED SCHOOL, Santiago City
MERILYN C. MANANGO, DIVISORIA HIGH SCHOOL, Santiago City
Language Editor: ELIZABETH R. BERDADERO, Education Program Supervisor- FILIPINO
Illustrators: MICHAEL ALVAREZ, MABINI ELEMENTARY SCHOOL, Santiago City
ALLEN MANUEL, SANTIAGO NORTH CENTRAL SCHOOL, Santiago City
Layout Artists: MICHAEL ALVAREZ, MABINI ELEMENTARY SCHOOL, Santiago City
JENELYN B. BUTAC, Division Librarian
Focal Persons: ROBERT T. RUSTIA, Education Program Supervisor– ARALING PANLIPUNAN
MARIVEL G. MORALES, Division LRMDS Coord inator
MIRAFLOR D. MARIANO, Education Program Supervisor– AP, CLMD, DepEd R02
RIZALINO G. CARONAN, Education Program Supervisor-LRMDS, CLMD, Deped R02
This material has been developed for the implementation of K to 12 Curriculum through the Curriculum and
Learning Management Division (CLMD). It can be reproduced for educational purposes and the source must be
acknowledged. Derivatives of the work including creating an edited version, an enhancement of supplementary
work are permitted provided all original works are acknowledged and the copyright is attributed. No work may
be derived from this material for commercial purposes and profit.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.


ii

Talaan ng Nilalaman

Compentency Page number


Nasusuri ang dahilan, paraan at epekto ng Kolonyalismo
at Imperyalismo ng mga kanluranin sa unang yugto (ika16 .....................
at ika-17 siglo) at pagdating nila saTimog at Kanlurang 1-11
Asya
Nasusuri ang mga salik, pangyayaring at kahalagahan ng
nasyonalismo sa pagbuo ng mga bansa sa Timog at
Kanlurang Asya ..................... 12-18

Natatalakay ang karanasan at implikasyon ng mga


digmaan pandaigdig sa kasaysayan ng mga bansang
Asyano ..................... 19-26

Nasusuri ang kaugnayan ng iba’t-ibang ideolohiya sap ag-


usbong ng nasyonalismo at kilusang nasyonalista ..................... 27-33

Nasusuri ang karanasan at bahaging ginagamapanan ng


mga kababaihan tungo sa pagkapantay-pantay, .....................
pagkakataong pang-ekonmiya at karapatang pampolitika 34-41

Napapahalagahan ang bahaging ginagampanan ng


nasyonalismo sa pagbibigay wakas sa imperyalismo sa
Timog at Kanlurang Asya ..................... 42-50
Natataya ang bahaging ginampanan ng relihiyon sa iba’t-
ibang aspeto ng pamumuhay ..................... 51-59

Nasusuri ang mga anyo, tugon at epekto sa neo-


.....................
kolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya 60-66

Napapahalagahan ang mga kontribusyon ng Timog at


Kanlurang Asya sa kulturang Asyano. ..................... 67-73

Practice Personal Hygiene protocols at all times.


iii

Practice Personal Hygiene protocols at all times.


ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ________________________________ Baitang: _________
Seksyon: _________________________________ Petsa: ____________

Panahon ng Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog at Kanlurang Asya


(16-17 Siglo)

PANIMULA

Ang mga pangyayari noong panahon ng unang yugto ng Kolonyalismo at


Imperyalismo ay nakatuon sa mga bansang Kanluranin o Europeo bilang mga mananakop at
sa mga bansa sa Asya bilang mga bansang nasakop. Sa pagpapatuloy ng aralin at mga gawain
ay masusuri ang mga dahilan, paraan at epekto ng imperyalismo sa Timog at Kanlurang Asya
noong ika 16 hanggang 17 siglo.

UNANG YUGTO NG KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO

Sa unang yugto ng Imperyalismo at Kolonyalismo umiral ang pinsipyong


pangekonomiyang merkantilismo sa Europa. Ang merkantilismo ang ginamit na dahilan ng
mga Europeo upang mag-unahan na makakuha ng mga lupaing masasakop sa Asya, may
mapagkukunan ng likas na yaman, hilaw na sangkap, at pagbebentahan ng mga yaring
produkto upang maging pandaigdigang makapangyarihan.
Ang Kolonyalismo ay nagmula sa salitang Latin na colonus na ang ibig sabihin ay
magsasaka. Ito ay isang patakaran ng isang bansa na mamamahala ng mga sinakop upang
makagamit ng likas na yaman ng mga sinakop para sa sariling interes. Kadalasan ang una
nilang ginagawa para maisakatuparan ang kanilang pagnanais ay pakikipagkaibigan at
pakikipagkalakalan. Kapag nakuha na ang loob at saka nila isasakatuparan ang tunay nilang
hangarin na pagsamantalahan at pakinabangan nang husto ang likas na yaman ng kolonya,
magtatatag ng pamahalaang kolonyal, magpapataw at magtatakda ng paniningil ng buwis at
magsasagawa ng mga batas na makabubuti sa mga mananakop.
Samantala ang Imperyalismo ay nagmula sa salitang Latin na imperium na ang ibig
sabihin ay command. Isang salitang Latin na nagsimulang gamitin sa panahon ng pananakop
ng Imperyong Roma. Ang imperyalismo ay nangangahulugan ng dominasyon ng isang
makapangyarihang nasyon-estado sa aspektong pulitika, pangkabuhayan at kultural na
pamumuhay ng isang mahina at maliit na nasyon-estado upang maging pandaigdigang
makapangyarihan. Sa loob ng dalawang libong taon, ang Imperyong Roma ay nakontrol ang
halos kabuuan ng Mediterranean. Bago matapos ang ika-18 siglo, ang ilan sa mga bansang
Europeo at ang Estados Unidos ay nagsimulang kontrolin ang ibang mga bansa sa lupalop ng
Asya, Aprika at Latin Amerika. Ang panahon mula 1800 hanggang 1914 ay kilala bilang
Panahon ng Imperyalismo.

Ang imperyalismo noong ika-18 siglo ay naging resulta ng apat na pangunahing salik.
Una, dahil sa udyok ng nasyonalismo, nais ng mga nasyon saEuropa na magkaroon ng
malawak na kapangyarihan upang labanan ang kanilang mga karibal na mga bansa. Ikalawa,
dulot ng Rebolusyong Industriyal, nangangailangan ng mga hilaw na materyal na pagkukunan
at pamilihan na paglalagyan ng mga produktong yari at gawa mula sa kanila kaya sila ay
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

1
nagpalawak ng kanilang mga teritoryo. Pangatlo, ang Kapitalismo, isang sistema kung saan
mamumuhunan ng kanyang salapi ang isang tao upang magkaroon ng tubo o interes. Sa
pagunlad ng kalakalan sa pagitan ng mga Europeo at mga Asyano, dumami ang salaping
naipon ng mga mangangalakal na Kanluranin. Nahikayat na gamitin ng mga mangangalakal
na Kanluranin ang kanilang salaping naipon sa mga pananim at minahan sa mga kolonya para
ito mas kumita. Pang-apat, ang White Man’s Burden na isinulat ni Rudyard Kipling, isang
manunulang Ingles, ipinasailalim sa isang kaisipan ang mga nasasakupan na sila ay pabigat sa
mga Kanluraning bansa. Na ang mga Kanluranin ay may tungkulin na turuan at tulungan
upang “paunlarin” ang kanilang nasasakupan. Ito ang naging pagbibigay-katwiran ng mga
Kanluraninsa ginawa nilang pananakop sa Asya.ang paghahangad na ipakilala ang kanilang
superyor na kultura, relihiyon at paniniwalasa iba pang mga bansa sa mundo. Noong gitnang
bahagi ng ika-18 siglo, karamihan sa mga bansa sa lupalop ng Europa ay naghangad na
magkaroon ng sariling mga kolonya sa mga lupalop ng Asya at Aprika. Naging bahagi ito ng
kanilang paghahangad sa kapangyarihan at pagtatatag ng mga pamahalaang pinatatakbo ng
mga dayuhang mananakop. Nagtago sila sa pagpapaniwala sa mga bansa sa Asya at Aprika na
ang kanilang pamumuno ay magtuturo sa mga ito ng mga makabagong pamamaraan ng
pagpapatakbo ng kanilang mga pamahalaan, ng pagsasarili at malaking tulong na magkaroon
ng nagsasariling pamahalaan. Ito ang naging dahilan ng patuloy na pagpapalawak ng kanilang
mga teritoryo sa iba’t ibang bahagi ng Asya at Aprika at tuluyang paghahangad na ito’y
maging bahagi ng kanilang lupain.

PAGGALUGAD AT PAGTUKLAS NG MGA BANSANG KANLURANIN

Pinangunahan ng Portugal at Spain ang paghahanap ng ruta. Maraming manlalayag na Portuges


ang naglakbayngunit ang pinakamahalaga sa lahat ay ang paglalakbay ni Vasco da
Gama sapagkatnalibot niya ang”Cape of Good Hope” sa dulo ng Aprika na siyang magbubukas
ng ruta patungong India at sa mga Islang Indies.
Kung noon ay Italy, lalo na ang Venice ang nag-iisang nagkontrol sa rutang
pangkalakalan patungong Silangan, ang pagtuklas ng alternatibong ruta na natuklasanng mga
Portuges ang nagbigay ng hamon sa iba pang bansang Europeo na maggalugad sa ibang panig
ng daigdig. Nariyan ang Spain, Netherlands, France, England, Russia, Germany, at Amerika.
Nagpaligsahan ang mga ito para tanghaling pinakamakapangyarihan na bansa sa
mundo sa pamamgitan ng pagpapalawak ng mga lupain. Nanguna sa mga ito ang Portuges at
Spain na naging matindi ang pagpapaligsahan sa paggalugad sa mundo at pagsakop ng mga
lupain. Sa matinding pagtutunggalian ng dalawang bansa ay namagitan ang Papa ng
Simbahang Katoliko para maiwasan ang paghantong sa digmaan ng paligsahan ng mga ito.
Taong 1494 ay nagtalaga ng “line of demarcation” o hangganan kung saang bahagi ng mundo
maggagalugad ang dalawang bansa.
Ayon sa Tratadong Tordesillas, ang Portuges ay maggagalugad sa bandangsilangan
samantalang ang Espanya ay sa bandang kanluran. Nang maipatupad ang desisyong ito ay
nakapaglayag na ang Espanya sa bandang kanluran kung saan marami nang teritoryo sa
kontinenting Amerika ang nasakop. Ang Portuges naman ay nakuha lang ang Brazil. Ganoon
pa man, hinayaan na ng Espanya na manatili sa Portuges ang Brazil habang ang Pilipinas
naman na nasa silangan na nasakop naman ng Espanya ay nanatili naman dito. Ang hindi
naiwasan na digmaan ng Portuges at Espanya ay sa Moluccas. Ito ang pinakamimithi na lugar
na pinagkukunan ng mga rekado. Sa pamamagitan ng Tratadong Saragosa noong1529, nakuha
ng Portuges ang Moluccas. Maliban sa Moluccas ay nakakuha rin ito ng teritoyo sa India.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

2
KANLURANG ASYA

Sa Unang Yugto ng Imperyalismo at Kolonyalismo sa Kanlurang Asya ay hindi pa


nagkakainteres ang mga Kanluranin dahil ito ay sakop ng mga Turkong Ottoman. Ang
naghahari sa panahong ito ay ang relihiyong Islam. Noong 1507, nakuha ang Oman at Muscat
ng mga mangangalakal na Portugues ngunit pinatalsik naman ng mga Arabe noong 1650.
Noong1907, ang Bahrain ay naging protectorate ng Britanya ngunit hindi rin nagtagal,
pinatalsik ang mga British ng isang Heneral na si Shah Reza Pahlavi ang mga British.
Ang Portugal, England at France ang mga bansang Kanluranin na nakarating sa India.
Sa pag-iral ng prinsipyong pang-ekonomiyang merkantilismo ang mga bansang Kanluranin ay
may iisang layunin sa pagpunta sa Asya, ang makasakop ng mga lupain. Sa huli ang England
ang nagtagumpay para maisakatuparan ang interes sa likas na yaman at mga hilaw na
materyales ng India. Samantalang ang Kanlurang Asya ay hindi agad nasakop dahil sa
panahong ito pinaghaharian pa ito ng napakalakas na imperyong Ottoman, at pinagpatibay ng
pagkakaisa dahil sa relihiyong Islam na ipinalaganap at tinanggap sa rehiyon.
Ang Portugal ay nakakuha ng maraming piling lugar sa Asya. Noong 1502 nagbalik at
nagtatag si Vasco da Gama ng sentro ng kalakalan sa may Calicut sa India.Nooong 1505
ipinadala si Francisco de Almeida bilang unang Viceroy sa silangan .Sa pamumuno ni Alfonso
de Albuquerque, 1510 nasakop ang Ormuz sa Golpo ng Persia(Iran ngayon).Diu at Goa sa
India, Aden sa Red Sea, Malacca sa Malaya at Moluccas sa Ternate, Macao sa China at sa
Formosa(Taiwanngayon). Mga daungan ang piniling sakupin ng Portugal upang makontrol
ang kalakalan .Noong una ang motibo o paraan lang ay pangkabuhayan o pangekonomiya
lamang hanggang sa ipinasok ang Kristiyanismong Katolisismo sa mga nasasakupan ng
Portugal.Sa kalagitnaan ng 16 na siglo ang Portugal ay may malawak ng sakop sa Asya.
Noong 1580, sinakop ng Spain ang Portugal ng 60 taon.Nang makalaya ang Portugal noong
1640 ang kanyang mga kolonya ay nakuha na ng England at France.
Maliban sa Espanya at Portuges, nakipagpaligsahan rin ang Inglatera. Sa pamamagitan
ng Italyanong marinero na si John Cabot, napasailalim ng Inglatera ang Nova Scotia Canada.
Nang matalo ng Inglatera ang Spanish Armada noong 1588 ibinuhos ng Inglatera ang kanyang
atensiyon sa kalakalan. Sa pamamagitan ng East India Company, naitatag ng Inglatera ang
sentro ng kalakalan sa India. Nakapagtatag rin ito ng permanenteng panirahan sa Hilagang
Amerika. Sinundan ito ng pagsakop ngCeylon, Malaya, at Singapore pati na rin ang Australia,
New Zealand, at mga pulo sa Hilagang Pasipiko.
Ang England sa India,noong 1600 ginamit ang British East India Company ,isang
pangkat ng mangangalakal na Ingles na pinagkalooban ng pamahalaang Ingles ng kaukulang
kapangyarihan upang mangalakal at pamahalaan ang pananakop nito at pangalagaan ang
interes nito sa ibayong dagat. Pagdating ng 1612 nabigyan ng permiso ang Ingles para
makapagtatag ng pagawaaan sa Surat. Hindi nagustuhan ng Portugal dahil sila ang naunang
nanakop. Pagdating ng 1622, tinulungan ng Ingles ang mga Persian laban sa Portuguese dahil
dito nakapagtatag ng sentro ng kalakalan sa kanluran at silangang baybayin ng India.Ang
British East India Company ay nakakuha na ng concession (pagbibigay ng espesyal na
karapatang pangnegosyo) sa Madras mula sa rajah ng Chandragiri. Noong 1668 pinaupahan na
ni Haring Charles ang pulo ng Bombay. Sa taong 1690 sa delta ng Ganges nakakuha ng
kapirasong lupain ang Ingles sa pagpayag ni Emperador Aurangzeb ang lider ng Imperyong
Mogul.Dito naitatag ang lunsod ng Calcutta.Madaling nasakop ang India dahil watak-watak
ang mga estado nito at mahina ang liderato ng Imperyong Mogul na siyang naghahari sa India.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

3
Noong una pangkabuhayan ang dahilan ng England sa pagpunta sa India. Nang makita ang
malaking pakinabang sa likas na yaman nito tuluyang sinakop ang India ng England.
Ang France naman ay nakakuha rin ng teritoryo sa Quebec, Canada. Nakuha rin nito
ang Louisiana sa Amerika at sa Asya noong ika-18 siglo nasakop ng Pransiya ang Laos,
Cochin China, Cambodia, at Annam,Vietnam. Ang mga teritoryong ito ang buong kolonyang
French Indo-China.
Ang France ang pangatlong bansa na gustong masakop ang India. Ang ginawa ng
France ay nakipagsabwatan sa pinunong local ng Bengal. Ginamit ang French East India
Company na naitatag noong 1664. Nakapatatag ang France ng pamayanang pangkomersyal sa
Pondicherry, Chandarnagore, Mahe at Karikal. Nagtapos ang interes na ito ng nagkaroon ng
labanan sa Plassey ng Pitong Taong Digmaan sa pagitan ng England at France. Sa tulong ni
Robert Clive, ang nagtatag ng tunay na pundasyon ng Ingles sa India. Ang England ang
nagtagumpay laban sa France. Ang England ang nananatiling matatag na mananakop ng India.
Ang Netherlands sa pamamagitan ng Dutch East India Company ay namahala rin sa
isang bahagi ng India. Napasailalim ng Netherlands ang East Indies (Indonesia sa
kasalukuyan).

MGA EPEKTO NG KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO SA TIMOG AT


KANLURANG ASYA (Ika-16-20 Siglo)
Maraming pagbabago sa pamumuhay ng mga Asyano ang naidulot ng pananakop ng
mga Kanluranin sa Timog at Kanlurang Asya. Ang mga sumusunod na aspeto ay nagpapakita
kung paano nagbago ang pamumuhay ng mga katutubo. Nang tuluyang pinamahalaan ng mga
Kanluranin ang Timog at Kanlurang Asya ang mga sumusunod na aspeto ay nagpapakita kung
paano nagbago ang pamumuhay ng mga Asyano.
Ang Indian at mga Arabe ay lubhang naapektuhan. Pinakinabangan nang husto ang mga likas
na yaman at mga hilaw na sangkap bunga nang nagaganap na Rebolusyong Industriyal na
nagdulot ng pagdagsa ng mga Kapitalista sa mga kolonya. Ang mahabang panahon ng
pananakop ng mga Imperyong Europeo sa Asya ay naging daan sa pagkakaroon ng mga
pamilihan paglalagyan ng mga produktong galing sa mga bansang mananakop at pagkukunan
ng mga hilaw na materyal na kailangan ng mga bansa sa pagbuo ng kanilang mga produkto.
Nasanay ang mga Asyano sa paggamit ng mga produktong dayuhan kaya minabuti ng mga
bansang mananakop na maglagay na rin ng mga pabrikang bubuo sa mga hilaw na materyal na
galing sa mga kolonya. Ang natural na kapaligiran ng mga bansang Asyano ay unti unting
naubos at pinagkakitaan ng mga dayuhan. Malaking kita at pakinabang ang naibigay ng mga
pamilihan sa antas ng ekonomiya ng mga Europeong bansa nguni’t nanatiling nakatali ang
ekonomiya ng mga kolonya dito. Nagpatayo ng mga tulay, riles ng tren, kalsada ang mga
mananakop upang maging mabilis ang pagdadala at pagluluwas ng mga produkto. Dahil dito
ay isinilang ang mga Asyanong naging mangangalakal o middleman ng mga produkto kaya
sila ay umunlad din sa kanilang mga pamumuhay at nanatiling mga tagapagtaguyod ng mga
batas na magpapatibay sa kolonisasyon. Sila ay mga nabigyan ng puwesto sa pamahalaan at
ekonomiya kaya naging mahirap ang mga ginawang pag-aalsa ng ilang mga patriotikong
Asyano sa dahilang sila’y hindi sumusuporta sa mga nasabing kilusan. Nais nilang manatili
ang sistemang pinatatakbong direkta o di direkta sa pamamagitan nila ng mga dayuhan. Sila
ngayon ang nagsamantala hanggang sa maging mayaman at makapangyarihan sa bansa. Inayos
ang kalusugan ng mga mamamayan kaya nagtayo ng mga ospital para magamot ang mga
maysakit at mabigyan ng lunas ang mga sakit na laganap bago dumating ang mga mananakop.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

4
Sa pagdating ng mga Kanluraninang kalagayan ng mga katutubo ay hiwa-hiwalay na estado na iba-
iba ang namumuno. Nagtatag ang mga mananakop ng isang pamamahala. Ngunit ang mga matataas
na posisyon ay para lamang sa mga Kanluranin at ang mababang posisyon ay para sa mga katutubo.
Naalis sa kolonya na pamahalaan ang sariling bansa. Ipinakilala ng mga Kanluranin ang Kaisipan
na nagbigay ng hindi pagkakasundo-sundo ng mga Asyano sa pamamahala. Nagkaroon ng
paghahati-hati ng rehiyon sa mga Kanluraning bansa at nagkaroon ng “fixed border” o takdang
hangganan ang teritoryo ng bawat bansa.
Maging ang mga paniniwala, pilosopiya at pananampalataya ng mga Asyano ay
pinalitan ng mga dayuhankaya naging mabuti itong behikulo sa kanilang matagal na
pananakop.. Nagkaroon ng paghahalo ng lahi ng mga katutubo at mga Kanluranin para
makuha ang katapatan ng kolonya.Pinanghimasukan ang tradisyon ng mga katutubo.Ang mga
kaugalian ay nahaluan tulad sa mga pagkain at istilo ng pamumuhay ay ginaya.
Ang edukasyon ay naging instrumento rin para payapain ang mga Asyanong
naghahangad ng pagbabago sa dahilang ang mga nakapag-aral na ito ang nagdala ng bagong
mga ideolohiya tungo sa pagbabago sa kanilang mga bansa. Ito ang ginamit ng mga katutubo
para makalaya sa kamay ng mga mananakop. Nang matuto ang mga kolonya na ipaglaban ang
kanilang karapatan at nagising ang damdamin para sa pagmamahal sa bayan reporma ang
kanilang sigaw samantalang ang mas nakakarami ay separasyon naman ang nais. Ang
paghahati na ito ng antas ng uri ng mga mamamayan ay nagresulta sa dalawang sanga: ang
pagtatatag ng nasyon-estado sa pamamagitan ng pagbubuo ng mga batas at Saligang Batas o
ang paglago ng dating bayan na pinanatili ang dating kalinangan bago dumating ang mga
dayuhang mananakop.
Ang liberal na mga kaisipan ay nakatulong sa pagpukaw ng damdaming makabayan o
nasyonalismo sa mga bansang Asyano. Ito ang naging simula ng pagbubuo pa ng mga
kilusang nasyonalismo na naglalayong magpalaya ng mgabansang Asyano sa kamay ng mga
dayuhan.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

*Nasusuri ang mga dahilan, paraan at epekto ng kolonyalismo at imperyalismo ng mga Kanluranin
sa unang yugto (ika-16 at ika-17 siglo) pagdating nila sa Timog at Kanlurang Asya.
(AP7TKA-IIIa-1.1 MELC). Week 1-2

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

5
Gawain 1- LARAWAN HULAAN
Panuto: Suriing mabuti ang mga larawan sa ibaba at pagkatapos ay sagutin ang concept map
upang makabuo ng hinuha tungkol sa gawain.

Kolonyalismo

At Imperyalismo

PAMPROSESONG TANONG:

1. Ano ang kahulugan ng Kolonyalismo at Imperyalismo?


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Sa palagay mo, naranasan ba ito ng rehiyon ng Timog at Kanlurang Asya? Ipaliwanag.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

6
3. Naging kapaki-pakinabang ba ang kinahitnan ng pananakop ng (mga) Kanluranin sa Asya? Paano
nakatulong sa mga bansa sa Timog at Kanlurang Asya ang pananakop ng mga kanluranin?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

4. Makatarungan ba ang layunin ng mga Kanluranin sa pananakop sa Asya? Pangatwiranan.


_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Gawain 2- TALASALITAAN
Panuto: Isulat ang wastong salita upang mabuo ang pangungusap. Piliin ang sagot sa loob
ng kahon.

paggalugad kolonyalismo demokrasya


kalakalan imperyalismo kolonya
rekado emperador rebolusyon
digmaan nasyonalismo kapital

1. Gumamit ang mga Kanluranin ng ________________ sa pakikipagkalakalan sa mga bansang


Asyano.
2. Ang Pilipinas ay dating ________________ ng Spain.
3. Ang ________________ ng mga bansang nasa Europa ay isang yugto sa panahon ng
repormasyon sa kontinenteng Europeo.
4. Sumiklab ang ________________ dahil sa hidwaan na namagitan sa dalawang bansa.
5. Ang ________________ ang ginamit na pampalasa at preserbatibo ng pagkain.
6. ________________ ang tawag sa anumang transaksyon sa pagitan ng dalawang tao o sa pagitan
ng mga bansa na kabilang sa isang pamilihan.
7. Pagmamahal sa bayan; pagtatanggol sa bansa laban sa mga manlulupig na dayuhan ay tinatawag
na ________________.
8. ________________ ang tawag sa katas-taasang pinuno ng imperyo.
9. Ang ________________ ay paraan ng pamamahala kung saan ang malalaki o
makapangyarihang mga bansa ang naghahangad upang palawakin ang kanilang kapangyarihan
sa pamamagitan ng pagsakop.
10. Ang ________________ ay isang tuwirang pananakop ng isang makapangyarihang bansa sa
isang bansa na mayroong mga likas na yaman dahil sa kanilang pansariling pagnanasa na
pagsamantalahan ang yaman ng bansang gusto nilang sakupin

Gawain 3- EPEKTO-SURIIN MO!


Panuto: Ang mga sumusunod ay epekto ng kolonyalismo at imperyalismo sa Asya. Suriing mabuti
ang bawat pangungusap at piliin kung Ekonomiya, Politika, at Sosyo-kultural.
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

7
1. Ang India ang pangunahing tagapagtustos ng mga hilaw na materyales at pamilihan ng produktong
kanluranin.
2. Maraming katutubo ang yumakap sa Kristiyanismo bilang relihiyon.
3. Pagkakaroon ng fixed border o takdang hangganan ang teritoryo ng bawat bansa.
4. Sumulpot ang mga kolonyal na lungsod.
5. Nagkaroon ng paghahalo ng lahi ng mga Kanluranin at katutubo upang mapanatili ang katapatan ng
kolonya.
6. Pag-unlad ng sistema ng transportasyon at komunikasyon.
7. Nawalan ng karapatan ang mga Asyano na pamahalaan ang sariling bansa gamit ang sariling sistema.
8. Nailipat sa Europe ang mga kayamanan ng Asya na dapat pinakinabangan ng mga Asyano.
9. Nagtayo ng mga irigasyon, ospital, paaralan at simbahan.
10. Nagkaroon ng makabagong kaisipan at ideya na magamit sa pagpapatakbo ng pamahalaan,
ekonomiya at iba pang aspekto ng buhay.
11. Nabuo ang mga kilusang nasyonalismo.
12. Nagtatag ng maayos at sentralisadong pamahalaan.
13. Ang mga kaugalian at tradisyon ay nahaluan.
14. Ang mga istilo ng pamumuhay ay iginaya sa kanluranin.
15. Isinilang ang mga Asyanong mangangalakal o middle men.

Gawain 4- MAPA-KULAYAN MO!


Panuto: Bakatin ang mapa sa ibaba sa isang malinis na papel. Gamit ang mapa ng daigdig
bilang iyong gabay, kulayan ang mga bansang Asyano na sinakop ng mga Kanluranin bansa ayon
sa mga itinakdang kulay na nasa kabilang pahina.

4. a

Portugal - berde France - asul England - pula

4. b
Panuto: Unawain at sagutin ang mga tanong sa ibaba. Ilagay ang sagot sa mga patlang

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

8
1. Bakit hindi maagang nasakop ng mga Kanluranin ang Kanlurang Asya sa Unang Yugto
ng pananakop?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
2. Bakit nagtatag ang mga bansang Kanluranin ng mga kolonya sa Asya?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

3. Mahalaga ba ang Unang Yugto ng Imperyalismo at kolonyalismo ng mga Kanluranin


sa Asya? Sa mga Asyano? Ipaliwanag ang sagot.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Gawain 5: TSEK o EKIS


Panuto: Lagyan ng (/) tsek kung mabuting epekto at (X) ekis kung hindi mabuting epekto
ng kolonyalismo at imperyalismo.
Timog Asya Kanlurang Asya
Mabuti Di-mabuti Mabuti Di-mabuti
Pamahalaan
Kabuhayan
Teknolohiya
Lipunan
Edukasyon
Paniniwala
Pagpapahalaga
Sining at Kultura

Sanggunian:

Mga Aklat
Asya: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba
Araling Panlipunan Modyul para sa Mag-aaral pp. 193-221

ASYA: Noon, Ngayon at sa Hinaharap


Batayang Aklat para sa mag-aaral pp. 154-162

https://pdfslide.net/download/link/learning-module-3rd

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

9
www.googleimages.com

Inihanda ni :

PACITO P. GERON
Teacher III
May-Akda

SUSI NG PAGWAWASTO

Gawain 1: LARAWAN HULAAN


Maaring magkakaiba ang sagot.

PAGKAKAIBA NG KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO

Ano ang kolonyalismo?

• Ito ay isang tuwirang pananakop ng isang makapangyarihang bansa isa isang bansa na
mayroong mga likas na yaman dahil sa kanilang pansariling pagnanasa na
pagsamantalahan ang yaman ng bansang gusto nilang sakupin.

Ano ang imperyalismo?

• Ito ay maaring batas o paraan ng pamamahala ng isang malaki at makapanyarihang


bansa sa mga maliliit na bansa dahil ang bansang ito ay may layuning palawakin ang
kanilang kapangyarihan sa pamamagitan ng paglulunsad ng batas na kontrolin ang
pangkanuhayan at pampulitika sa ibabaw ng ibang mga bansa.

LAYUNIN NG PAGTATATAG NG KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO

1. Pagpapalaganap ng relihiyong kristiyanismo.

2. Mabawasan ang lupain ng Jerusalem sa mga Muslim.


3. Upang makipagkalakalan sa Asya.

MGA DAHILAN NG KOLONYALISMO AT KOLONYALISMO SA ASYA

• Ang paglalakbay ni Marco Polo


• Nakarating si Marco Polo noong 1265 sa China na pinamumunuan noon ni Kublai Khan ng
imperyong Mongol at dahil naging magkaibigan si Marco Polo at Khan ay binigyan siya ng
pagkakataong maglingkod sa pamahalaan.
• Dahil dito nasaksihan ni Marco Polo ang Kagandahan at karangyaan ng kabihasnang Tsino
at siya ay namangha sa kultura at tradisyon nito kabilang na ang gawaing panrelihiyon at
mga likas na yaman ng bansa.
• Noong 1925 bumalik siya sa Europa at siya ay nagtungo sa Venice at Genoa at siya ay
nabihag at napakulong sapagkat sumiklab doon ang digamaan.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

10
• Sa kanyang pagkakulong ay kanyang naikuwento ang kagandahan ng Tsina at Asya at doon
nagsimula ang pagnanasa ng iba pang mga bansa sa Asya.

Gawain 2: TALASALITAAN
1. kapital 6. kalakalan
2. kolonya 7. nasyonalismo
3. paggalugad 8. emperador
4. digmaan 9. imperyalismo
5. rekado 10. kolonyalismo

Gawain 3: EPEKTO-SURIIN MO!


1.E 6. E 11. S/K
2.S/K 7. P 12. P
3. S/K 8. E 13. S/K
4. E 9. E 14. S/K
5. S/K 10. S/K 15. S/K

Gawain 4: MAPA-KULAYAN MO!


4. a (Isasagawa ng mga mag-aaral ang paglalagay ng kulay sa mapa.)
4. b Malayang pagsagot

Gawain 5: TSEK o EKIS

Timog Asya Kanlurang Asya


Mabuti Di-mabuti Mabuti Di-mabuti
Pamahalaan / /
Kabuhayan / /
Teknolohiya / /
Lipunan / /
Edukasyon / /
Paniniwala X X
Pagpapahalaga X X
Sining at Kultura X X

ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ________________________________ Baitang: __________
Seksyon: _________________________________ Petsa: ____________

Pag-Usbong ng Nasyonalismo at Paglaya ng Mga Bansa


sa Timog at Kanluraning Asya

PANIMULA

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

11
Ang gawaing pagkatuto na ito ay nakatuon sa pag-aaral sa mga karanasan at pagsubok
na pinagdaanan ng mga tao upang maabot ang ngayo’y mauunlad na bansa sa Asya. Sa
pamamagitan ng mga gawaing nakatakda ay inaasahang matututuhan) mo ang mga salik sa
pangyayari at kahalagahan ng nasyonalismo na nakaapekto sa mga pagbabago sa Timog at
Kanlurang Asya. Marahil naitatanong mo sa iyong sarili, “Ano ang nasyonalismo? Paano
tumugon ang ating mga kapwa Asyano mula sa Timog at Kanlurang Asya sa pananakop ng
mga Kanluraning Bansa? Maipaliliwanag ang kasagutan sa mga katanungang ito, sa mga
susunod na mga gawain.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

*Nasusuri ang mga salik, pangyayari at kahalagahan ng nasyonalismo sa pagbuo ng mga


bansa sa Timog at Kanlurang Asya. (AP7TKA-IIIb-2 MELC) Week 3

GAWAIN 1: KILALANIN ang mga Nasyonalista sa Timog at Timog Kanlurang


Asya at punan ng mahalagang impormasyon ang data retrieval chart.

MOHANDAS KARAMCHAD GANDHI

Si Gandhi ay naging inspirasyon ng marami dahil sa kaniyang katangitanging


tahimik na pamamaraan ng pagtutol upang matamo ng India ang kalayaan. Nakilala siya
bilang Mahatma o “Dakilang Kaluluwa”. Tinuruan niya ang mga mamamayan na humingi
ng kalayaan na hindi gagamit ng karahasan, dahil naniniwala si Gandhi sa Ahimsa (lakas
ng kaluluwa) at Satyagraha sa pakikipaglaban. Hindi rin niya sinang-ayunan ang
pagtatangi sa untouchables at sati na para sa mga kababaihan. Ipinakilala rin ni Gandhi
ang paraang civil disobedience kung saan ay hinikayat niya ang mga Indian na gumawa ng
pagboykot o hindi pagbili sa mga kalakal o produktong Ingles lalo na ang telang negosyo
ng mga ito. Isinagawa rin niya ang pag aayuno o hunger strike upang makuha ang
atensiyon ng mga Ingles at upang mabigyan ng agarang pansin ang kanilang kahilingang
lumaya. Labas masok man sa piitan ay hindi pa rin siya natakot. Sa halip ay nagpatuloy pa
rin si Gandhi sa kaniyang mapayapang pakikibaka hanggang sa makamit ng mga Indian
ang kanilang kalayaan.

Nakamit ng India ang kanilang kalayaan noong Agosto 15, 1947 sa pamumuno
ni Jawaharlal Nehru. Nabaril at napatay si Gandhi noong Enero 30, 1948 na hindi
nagtagumpay sa kaniyang adhikain na mapagkasundo ang mga Hindu at Muslim.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

12
MOHAMED ALI JINNAH

Nakilala siya bilang “ Ama ng Pakistan ”, isang abogado at pandaigdigang


lider. Naganyak ng kaibigan ng kaniyang ama na isang dayuhan tulad ni Sir Frederick
Leigh Craft na mag aral sa London. Kabilang si Ali Jinnah sa Khoja Muslim sect. Si
Mohamed Ali Jinnah ang namuno sa Muslim League noong 1905. Layunin ng samahan
ang magkaroon ng hiwalay na estado para sa mga Muslim. Namuno siya upang ang
Pakistan ay lumaya mula sa India. Noong Agosto 14, 1947 nang ipinagkaloob ang
kalayaan ng Pakistan. Si Mohamed Ali Jinnah ang itinanghal na kauna-unahang
gobernador heneral ng Pakistan. Namatay si Mohamed Ali Jinnah noong Setyembre 11,
1948.

MUSTAFA KEMAL ATATURK

Isa si Mustafa sa hindi pumayag sa kasunduan ng Italy at France na hatiin ang


Imperyong Ottoman nang matapos ang kanilang digmaan noong 1912. Siya ang naging
susi sa isang pagkilos na naganap noong Disyembre 1911 sa Battle of Tobruk, na kung
saan ay may 200 Turko at Arabong militar lamang ang lumaban sa 2000 Italyanong
naitaboy at 200 na nahuli at napatay, bagamat nagtagumpay pa rin ang mga Italyano, Si
Mustafa Kemal ang nagbigay-daan sa pagtatamo ng kalayaan ng Turkey sa kabila na ito
ay binalak paghatihatian ng mga Kanluraning bansa tulad ng France, Britain, Greece at
Armenia. Siya ang tumawag ng halalang pambansa at hiwalay na parlliamento na siya ang
nagsilbing tagapagsalita (speaker). Ito ang Grand National Assembly ng Turkey. Ito ang
nagbigay daan upang ang mga Turkong militar ay mapakilos na hingin ang kalayaan ng
bansang Turkey.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

13
AYATOLLAH ROUHOLLAH
MOUSARI KHOMEINI

Noong 1962 nagsimula si Ayatollah na maging aktibo sa larangan ng politika. Kasama


siya sa mga pagkilos at pagbatikos sa mga karahasang isinasagawa ng kanilang Shah sa
mga mamamayan at ang tahasang pagpanig at pangangalaga nito sa interes ng mga
dayuhan tulad ng Estados Unidos. Si Ayatollah rin ay gumawa ng makasaysayang
pagtatalumpati noong Hunyo 3, 1963 laban sa patuloy na pagkiling ng Shah ng Iran sa
mga makadayuhang pakikialam at pagsuporta nito sa Israel. Sa pamamagitan ng gawaing
ito ay naaresto at nakulong si Ayalollah na umani ng malawakang pagsuporta ng mga
mamamayan na naging sanhi ng kaguluhan sa bansa. Naranasan din ni Ayatollah ang
maipatapon sa ibang bansa tulad ng Turkey at Iraq noong Nobyembre 1964, dahil sa
pagsusulat at pangangaral laban sa pamunuang mayroon ang kaniyang bansa. Pagkatapos
mabuwag ang pamahalaan ng Iran sa pamamagitan ng Rebolusyong Islamic noong 1979
at mapatalsik ang Shah muling bumalik si Ayatollah sa Iran na muling tinanggap ng mga
mamamayan. Noong Pebrero 1989 siya ay nagpalabas ng isang Fatwa sa estasyon ng
Tehran Radio na nagbibigay ng parusang kamatayan laban sa isang manunulat na Ingles
na si Salman Rushdie at sa kaniyang tagapagpalimbag ng aklat na may titulong Satanic
Verses. Namatay si Ayatollah noong Hunyo 3, 1989.

IBN SAUD
Si Ibn Saud ang kauna-unahang hari ng Saudi Arabia. Minsang nakulong sa
Kuwait ang kaniyang pamilya at taong 1902 nang muling mapasakamay nila ang Riyadh,
samantalang taong 1912 naman nang masakop niya ang Najd at dito ay bumuo ng pangkat
ng mga bihasang sundalo. Matapos ang Unang Digmaang Pandaigdig, sinikap ng mga
Ingles na mapalapit sa kaniya, ngunit di ito nagtagumpay sa halip ay pinaboran ang
kaniyang katunggali na si Husayn Ibn Ali ng Hejaz. Taong 1924-1925 napabagsak ni Ibn
Saud si Husayn at iprinoklama ang kaniyang sarili bilang hari ng Hejaz at Nejd.
Pagkatapos matipon ang halos kabuuan ng Tangway Arabia taong 1932 binigyan ni Ibn
Saud ang kaniyang kaharian ng bagong pangalan bilang Saudi Arabia. Nagtagumpay siya

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

14
na mahimok ang mga Nomadikong tribo o pangkat-etniko na mapaayos ang kanilang
pamumuhay at iwasan na ang gawain ng panggugulo at paghihiganti. Sa kaniya ring
pamumuno ay nawala ang mga nakawan at pangingikil na nangyayari sa mga dumadalo
ng pilgrimage sa Mecca at Medina. Si Haring Ibn Saud ang nagbigay ng pahintulot sa
isang kompanya ng Estados Unidos noong 1936 at 1939 upang magkaroon ng oil
concession sa Saudi Arabia. Pinatunayan ng bansa na ang mina ng langis ang
pinakamayaman sa daigdig na nakatulong upang ito ay magkaroon ng pambansang pag-
unlad. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig si Haring Ibn Saud ay nanatiling neutral
ngunit di rin naiwasan na siya ay minsang pumabor sa mga Allies. Hindi siya seryosong
nakialam sa Digmaang Arab Israel noong 1948. Pinalitan siya ng kaniyang panganay na
anak na si Prince Saud.

Mga Nasyonalista Bansang Pinagmulan Mahalagang


Kontribusyon sa
Nasyonalismo
1. Mahatma Gandhi

2. Ayatollah Khomeini

3. Ibn Saub
4. Mohammad Ali Jinnah

5. Kemal Ataturk

GAWAIN 2: TAMA o MALI


Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay nagsasaad ng wastong impormasyon
at MALI kung hindi wasto ang nakasaad sa pangungusap.
1. Si Mohandas Gandhi ay nagsagawa ng ahimsa bilang paraan ng pagtutol sa pananakop
ng mga Ingles.
2. Si Ibn Saud ay kilala bilang “Ama ng Pakistan ”, isang abogado at pandaigdigang lider.
3. Hindi pumayag si Mustafa sa kasunduan ng Italy at France na hatiin ang Imperyong
Ottoman nang matapos ang kanilang digmaan noong 1912.
4. Kinilala si Ayatollah bilang pinakamabait na lider noong panahon niya.
5. Sa pamumuno ni Ibn Saud ay hindi nawala ang mga nakawan at pangingikil na
nangyayari sa mga dumadalo ng hajj ( maari ring hajji o haji) o pilgrimage sa Mecca at
Medina.

GAWAIN 3: PAG-ISIPAN MO!


Muli mong kilalanin ang mga pinunong nasyonalista sa Timog at Kanlurang Asya.
Sagutin ang mga tanong sa ibaba. Isulat sa mga patlang ang sagot.

1. Sinong nasyonalista sa Timog at Kanlurang Asya ang nais mong tularan? Bakit?
_____________________________________________________________________
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

15
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Bilang isang mag-aaral, ano ang mga maari mong gawin na magpapakita ng iyong
pagiging nasyonatista? Ipaliwanag ang iyong sagot.
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
3. Sino sa mga lider sa Timog at Kanlurang Asya sa kasalukuyan ang kakikitaan natin
ng pagiging makabayan? Bakit?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Gawain 4: PAGPAPALALIM NG KAALAMAN


Kung ang karanasan ng Pilipinas ang tutukuyin, sino sa palagay mo ang pangunahing bayani
ng Pilipinas ang nagpakita ng konsepto ng nasyonalismo, at bakit?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
REPLEKSIYON

Ang nasyonalismo ay nakabuti sa mga bansa sa Timog at Kanlurang Asya, pati na rin
ang Timog Silangang Asya dahil
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
__________________.
Marapat lamang na ipinagmalaki ko ang aking pagiging Asyano
sapagkat____________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Sanggunian:

Mga Aklat

Asya: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba


Araling Panlipunan Modyul para sa Mag-aaral pp. 193-221

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

16
ASYA: Noon, Ngayon at sa Hinaharap
Batayang Aklat para sa mag-aaral pp. 154-162

https://www.google.com/search?q=activity+about+nasyonalismo&hl=en&tbm=isch&source=
iu&ictx=1&fir=2yMJ8ekJx1r9gM%252Cc7KNWBjfZSeCEM%252C_&vet=1&usg=AI4_kQpCRNYx-
5_NcUgVltVRnnDxt2BKg&sa=X&ved=2ahUKEwjRtP391aHrAhXSwYsBHaaCUQQ9QEwBnoECAoQM
A&biw=1366&bih=654#imgrc=qgZHKXJ7nK8C-M

https://pdfslide.net/download/link/learning-module-3rd

www.googleimages.com

Inihanda ni :

PACITO P. GERON
Teacher III, Cabulay High School
May-Akda

SUSI NG PAGWAWASTO

GAWAIN 1: BALIK-ARAL
Maaring magkakaiba ang sagot.
*Marami ang naging epekto ng imperyalismo at kolonyalismo sa Asya na nagpabago sa
pamumuhay, edukasyon, teknolohiya, kultura at iba pa. Ito ang naging dahilan upang umusbong
ang nasyonalismo sa Asya.

Gawain 2: TAMA O MALI


1. TAMA
2. MALI
3. TAMA
4. TAMA
5. MALI

GAWAIN 3: PICTURE! PICTURE!

Malayang pagsagot
*Lahat sila ay nakapag-ambag ng mahahalagang kontribusyon para sa pagkamit ng kalayaan at
pagpapakita ng pagmamahal sa bayan na naging dahilan upang magkaisa ang mga Asyano
laban sa mga Kanluranin.

Gawain 4: PAGPAPALALIM NG KAALAMAN


Maaring magkakaiba ang sagot.
*Maraming pagbabago ang naganap dahil sa pananakop ng mga banyaga sa Pilipinas. Isa na rito
ang mga kultura, tradisyon at paniniwala ng mga Pilipino dahil sa impluwensya ng mga
dayuhan. Ang pagpapakita natin ng pagmamahal sa ating bayan ang naging hudyat upang
makamit ang kalayaan laban sa mga mananakop na dayuhan.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

17
REFLECTION LOG
Malayang pagsagot
* Ang nasyonalismo ay nakabubuti dahil nakamit ng isang bansa ang kalayaan at kasaganaan
laban sa mga mananakop. Ipinagmamalaki ko ang aking pagiging Asyano dahil sa natatanging
mga nagawa ng mga kilalang nasyonalista sa Timog at Kanlurang Asya na nagpapatunay na
ang Asyanong katulad ko ay matapang, may paninindigan at masidhing pagmamahal para sa
bayan.

ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ____________________________________ Baitang: ________
Seksyon: _________________________________ Petsa: ____________

GAWAING PAGKATUTO
Digmaang Pandaigdig

Panimula
Ang digmaan ay isang madilim na bahagi ng ating kasaysayan. Ngunit ang digmaan din
ang naging dahilan upang matutong pahalagahan ng mga Asyano ang kanilang sariling bansa.
Dahil sa digmaan, sila ay naging matapang, nagkaroon ng pagkakaisa at pagmamahal sa
bayan. Digmaan din ang naging susi upang sila ay lumaban at magbuwis ng buhay makamtan
lamang ang kasarinlan at kalayaan mula sa malulupit na kamay ng mga dayuhang mananakop.
Dahil sa mga digmaan pandaigdig, maraming tao ang nasawi at nagbuwis ng buhay. Malaki
ang naging epekto ng Una at Ikalawang Digmaan Pandaigdig sa buhay ng maraming tao at
bansa. Maraming nagutom at nawalan ng hanapbuhay, marami ang nasirang kaharian at
nagdulot din ito ng mabagal na pag-usbong ng ekonomiya.
Noong Agosto 1914 sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig. Sinasabing ang
pangunahing dahilan nito ay ang pagkamatay ni Archduke Francis Ferdinand ng Austria. Ito
ay kinasangkutan ng mga makapangyarihang mga bansa sa mundo na nahati sa dalawang
alyansa; ang Alyansa ng Entente (Triple Entente o Alyansa ng Puwersa) na kinabibilangan ng
Imperyong Briton, Imperyong Ruso at Imperyong Pranses (Pransiya). Samantala ang
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

18
Alyansang Sentral ( Tripple Aliance or Central Power) ay binubuo din ng tatlo; ang
Imperyong Aleman, Austria-Unggarya at Italya. Tumagal ang Unang Digmaan Pandaigdig ng
mahigit tatlong taon.

Mga Epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig


1. Napinsala ang maraming ari-arian na nagkakahalaga ng halos dalawang daang bilyong dolyar.
Maraming buhay rin ang nadamay lalo na ang mga buhay ng mga sundalong sumabak sa
digmaan. Humigit kumulang 8.5 milyong sundalo ang nasawi, 22 milyon ang sugatan, at 18
milyong sibilyan ang nadamay sa natapos na digmaan.
2. Naging dalawang bansa ang Austria at Hungary samantalang naging malayang mga bansa ang
Latvia, Estonia, Lithuania, Finland, Czechoslovakia, Yugoslavia, at Albania.
3. Nagwakas rin ang mga Imperyo sa Europa.

Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nagsimula sa Europa sa pagsakop ni Adolf Hitler


sa bansang Poland. Tumagal ang digmaang ito ng anim na taon. Itinuturing itong
pinakamapinsala at pinakamadugong digmaan sa kasaysayan. Maraming mga bansa ang
nawasak dulot ng digmaang ito. Nagkaroon din ng mga massacre, pagpatay ng mga lahi sa
ibat’-ibang bahagi ng mundo. At dahil sa galit ni Hilter sa mga Hudyo, marami sa kanila ang
pinaslang na walang kalaban-laban. Sa digmaang ito gumamit ang mga bansa ng mga
malalakas na armas tulad ng nuclear bomb. Noong September 2, 1945 lumagda ang H apon sa
dokumento ng pagsuko at dito tuluyang nagwakas ang ikalawang digmaang pandaigdig.
Mga Epekto ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig

1. Maraming bansa ang nawasak at nasira.


2. Maraming tao ang namatay na halos mga sibilyan. Nagkaroon ng mga massacre at pagpatay
sa mga lahi. Sa ikalawang digmaan ay nagkaroon ng Holocaust, ito ay ang pagpatay sa mga
Hudyo dahil sa kanilang lahi at relihiyon.
3. Bumagsak ang ekonomiya ng mga bansang sangkot sa digmaang ito
4. Naitatag ang United Nation na may layuning pangalagahan ang pandaigdigang kapayapaan at
kooperasyon sa pagitan ng mga bansa

Zionism. Ito ang pag-uwi sa Palestine ng mga Jew mula sa iba’t-ibang panig ng daigdig.
( Mateo et. Al., Asya: Pag-usbong ng Kabihasnan)
Holocaust. Ito ang pagpatay sa mga Hudyo ng mga Aleman (ang sistematiko at malawakang
pagpatay ng mga German sa mga Hudyo o Jew o Israelite) noong Word War II ( Mateo et.
Al., Asya: Pag-usbong ng Kabihasnan)

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Natatalakay ang karanasan at implikasyon ng mga digmaang pandaigdig sa kasaysayan ng


mga bansang Asyano. AP7TKA-IIIe-1.13 (MELC- Week 4)

Gawain 1.1 - Positibo ba o Negatibo kaya?


Malaki ang naging epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa Timog at Kanlurang
Asya. Makakatulong sa iyong pang-unawa kung alam mo ang simula ng Unang Digmaan at
ano naging epekto (bunga) ng digmaang ito. Panoorin sa YouTube ang tungkol sa Unang
Digmaang Pandaigdig na may URL na https://www.youtube.com/watch?v=u8OhlE6nbgw

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

19
Panuto: Ibigay ang mga hinihinging datos tungkol sa Unang Digmaang Pandaigdig. Isulat ang
mga sagot sa talahanayan

a. Timog Asya
Mga Epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa Timog Asya

Positibo Negatibo

b. Kanlurang Asya
Mga Epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig sa kanlurang Asya

Positibo Negatibo

Gawain 1.2 Sagutan ang mga sumusunod na tanong.


1. Paano sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig?

2. Paano nakaapekto ang digmaang ito sa buhay ng mga tao at mga bansa sa Asya?

3. Masasabi mo bang malaki din ang naging epekto ng mga digmaan pandaigdig sa buhay natin sa
kasalukuyan? Ipaliwanag ang sagot?

Gawain 2- Basa Tala ng mga pangyayari noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

20
Panuto: Basahin ang mga pangyayari noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig at itala ang
mga epekto nito sa pamumuhay, ekonomiya at politika ng mga tao at bansang sangkot
dito.

Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay itinuturing na pinagkamadugong digmaang naganap sa


buong daidig. Tumagal ito ng anim na taon at isang araw. Tinatayang nasa pitumpo o
walungpo’t limang milyong tao ang nasawi sa digmaang ito. Basahin ang Wikipedia ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa site na ito
https://tl.wikipedia.org/wiki/Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig
O panoorin ang video sa YouTube na may URL na https://www.youtube.com/watch?v=HjXr7IkH1wo

. Pamumuhay Ekonomiya Politika

________________
_________________________ _______
________________
________________ ________________
________________ ________________
________________ ________________ ________________
________________
________________ ________________

________________________________ ________________________________ ________________ ________________


________________ ________________ ________________
* ________________ ________________ ________________

________________________________ ________________________________ ________________ ________________


________________ ___________

Gawain 3- Moditified True or False

Panuto: Isulat ang Tama kung ang nakasaad sa pangungusap ay tama at kung ito ay mali, iwasto
ang salitang may salungguhit upang itama ang pangungusap. Isulat ang sagot sa mga patlang o
sagutang papel.

_____1. Si Mahatma Gandhi ay naging inspirasyon nang marami dahil sa kanyang katangitanging
tahimik na pamamaraan ng pagtutol sa mga mananakop na Ingles.
_____2. Ang Balfour Declaration ay isang batas na inilabas ng mga Ingles na kung saan nagsasaad
na ang Pakistan ay bubuksan sa mga Jew upang maging tahanan.
_____3. Nasyonalismo ang naging daan upang magkaisa ang pangkat ng mga Hindu at Muslim
noong Unang Digmaang Pandaigidg.
_____4. Ang Treaty of Venice ay isang kasunduan ng Allied Forces at Central Powers para sa
pormal na pagtatapos ng Unang Digmaang Pandaigidig.
_____5. Ang Azerbian Crisis ay nagbigay daan sa Cold War sa pagitan ng United States at Russia
noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
_____6. Ang Manmade System ang sistemang ipinatupad ng Allied Forces para hatiin ang mga
bansang dating sakop ng Imperyong Ottoman.
_____7. Ang Pagbabalik ng mga Jew sa Palestine mula sa iba’t-ibang dako ng daigdig ay tinatawag
na Nasyonalismo.

Gawain 4- Malaya na ako!

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

21
Panuto: Gumuhit ng isang larawan, bagay o simbolo na naiuugnay mo sa kalayaan na
tinatamasa natin ngayon. Ang mga simbolo ay maaring bagay, hayop o lugar na may natatanging
kaugnayan sa iyong pagiging malayang mamamayan sa ngayon. Gumamit ng malinis na coupon
bond sa pagguguhit.

Rubric sa pagmamarka sa pagguguhit


Pamantayan Paglalarawan Puntos
Nilalaman Ang bagay na iginuhit ay 15
nagpapakita ng
pagmakabayan at
pagmamahal sa bansang
sinilangan.
Pagkamalikahain May sariling istilo sa 15
pagguguhit. Gumamit ng
angkop na disenyo at kulay
upang maging kaaya-aya
ang iginuhit na bagay, tao o
simbolo.
Kabuuan 30

GAWAIN 5: Sa Isip, Sa Salita at Sa Gawa!

Panuto: Dugtungan ang mga kataga ayon sa iyong sariling pagkaintindi. Isulat ang mga dugtong
sa sagutang papel.

1. Natutunan ko sa aralin na ang mga digmaang pandaigdig


ay_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.

2. Mailalarawan ko ang Ikawalang Digmaang Pandaigdig bilang


isang______________________________________________________________________
_________________________________________________________________________.

3. Ang pagkakaroon ng digmaang pandaigdig ay lubos


na_________________________________________________________________________
________________________________________________________________________.

4. Malaki ang epekto ng digmaang pandaigdig sa buhay ng


bawat______________________________________________________________________
___________________________________________________________________.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

22
5. Hindi ko nanaisin na magkaroon pa uli ng digmaang pandaigdig
dahil_______________________________________________________________________
________________________________________________________________.

Repleksiyon

Ano ang mahalagang bagay na napulot mo sa aralin na napag-aralan natin sa araw na ito?
Bakit mahalaga ang mga ito? Ipaliwanag ang iyong kasagutan.

_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_
____________________________________________________________________
_
_____________________________________________________________________

Sanggunian

Mga Aklat

Blando, Rosemarie C., Sebastian, Adelina A., Espiritu, Angelo C., Golveque, Ema C.
Jamora, August M., Capua, Regina R., Victor, Ami S., Balgos, Sandara I., Del Rosario, Allan
F., Mariano, Randy R., Araling Panlipunan 7, ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba,
Eduresources Publishing, Inc., 5th Floor Mabini Building, DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig
City, Philippines 1600

Mga Websites
https://www.slideshare.net/semanaraymund/asya-at-ang-ikalawang-digmaang-pandaigdig
https://www.slideshare.net/jmpalero/ap-7-lesson-no-20-mga-epekto-ng-
digmaangpandaigdig-sa-kanlurang-at-timog-asya https://brainly.ph/question/92589
https://www.google.com/search?q=Epekto+ng+digmaan+sa+timog+at+kanlurang+Asya
https://www.slideshare.net/lejehan/ang-epekto-ng-unang-digmaang-pandaigdig
https://www.panitikan.com.ph/ipaliwanag-ang-epekto-o-bunga-ng-unang-digmaangpandaigdig/
https://lrmds.deped.gov.ph/learning-resources/
https://tl.wikipedia.org/wiki/Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig
https://www.slideshare.net/eliasjoy/ikalawang-digmaang-pandaigdig-85365964
https://www.slideshare.net/alexlayda/ikalawang-digmaang-pandaigdig-44060380
https://aralipunan.com/ano-ang-ikalawang-digmaang-pandaigdig-wwii/

Susi ng Pagwawasto sa mga Tanong

Gawain 1: Positibo ba o negatibo kaya?

Mungkahing mga sagot.

a. Timog Asya
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

23
Epekto ng Unang Digmaan sa Timog Asya

Positibo Negatibo
1. Umusbong ang mga kilusang 1. Maraming mga sibilyan at militar
Nasyonalismo sa bansang India. ang namatay.
2. Nagkaroon ng pagkakaisa at 2. Nagkaroon ng malawakang
pagtangkilik ng mga mamamayan sa pagkasira sa mga lupain at ari-arian.
mga produkto, ideya at kultura ng
sariling bansa.
3. Nagkaroon ng pagkakaisa ang 3. Nagkaroon ng kapangyarihan ang
kilusang Muslim at Hindu mga dayuhan upang kontrolin ang
ekonomiya, politika at militar ng mga
bansang nasakop nito.
4. Maraming makabayang samahan ang 4. Natigil ang pag-usbong ng
naitatag. ekonomiya dahil sa pagkawasak ng
maraming industriya, transportasyon
at pananalapi ng maraming bansa

b. Kanlurang Asya

Epekto ng unang digmaang sa kanlurang Asya

Positibo Negatibo
1. Nailunsad ang Balfour Declaration na 1. Nagdulot ng malawakang pagkasira ng mga
kung saan ang Palestine ay bubuksan para pamayanan, ari-arian, at pagkamatay ng
sa mga Jew para dito na sila manirahan. maraming Iranian
2. Paglaya at pag-usbong ng damdaming 2. Dahil sa pagpasok ng kaluranin sa
nasyonalismo sa kanlurang Asya kanlurang Asya natuklasan ang mina ng
langis sa Saudi Arabia
3. Nagkaroon ng pagkakaisa at masidhing 3. Ang lahat ng kompanya na naglilinang ng
pagmamahal sa sariling bayan at bansa langis sa Saudi Arabia ay pag-aari ng mga
dayuhan.
4. Natutong pahalagahan at tangkilikin 4. Naitatag ang sistemang mandato na kung
ang sining, kultura, produkto, ideya ng saan ang bansang France at Britain ay
sariling bayan. pinaghati-hatian ang Syria, Lebanon at
Palestine.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

24
Gawain 2: Ikalawang Digmaang Pandaigdig

Mungkahing mga sagot

Pamumuhay Ekonomiya Politika

-Naging mahirap -Tumigil ang Naitatag ang ang buhay ng


mga pagsulong ng United Nation na tao dahil marami
ekonomiya dahil may layuning
sa kanila ang sa pagkawasak ng pangalagaan ang nawalan ng maraming
pandaigdigang hanapbuhay. imprastraktura at kapayapaan at -Nagkaroon
ng industriya. kooperasyon sa pagkagutom -Nagsara ang pagitan ng mga
-Nawalan ng maraming bansa
tahanan at ari negosyo
arian

Gawain 4: Modified True or False

1. Tama
2. Palestine
3. Tama
4. Treaty of Versailles
5. Tama
6. Mandate System
7. Zionism
Gawain 5: Sa Isip, Sa Salita at Sa Gawa
Malayang Pagsagot

Inihanda ni:
Consolacion M. Lagrio
Teacher I
Writer/May Akda

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

25
ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ________________________________ Baitang: ________
Seksyon: _________________________________________ Petsa: ____________

GAWAING PAGKATUTO
Iba’t Ibang Ideolohiya
sa mga Malawakang Kilusang Nasyonalista

Panimula

May iba’t-ibang Ideolohiya ang sinusunod ng mga bansa sa Asya. May mga
bansang naniniwala sa ideolohiya ng demokrasya, mayroon din tumatangkilik sa ideolohiya
ng komunista, kapitalismo, monarkiya at marami pang iba.
Isa ang Pilipinas sa mga bansang yumakap sa ideolohiyang demokrasya. Tayong mga
Pilipino ay malayang nakikilahok sa mga aktibidades o gawaing panlipunan at may kalayaan
din na iboto ang kung sino ang gusto natin magiging pinuno.
Ang ideolohiya ay nahahati sa dalawang kategorya; ang Ideolohiyang Pang-ekonomiya at
ang Ideolohiyang Pampolitika.
Ang Ideolohiyang Pang-ekonomiya ay nakatuon sa mga patakarang pangkabuhayan ng bansa
at sa paraan ng paghahati ng mga kayamanan nito sa mamamayan.
Ang Ideolohiyang Pampolitika naman ay nakatuon sa paraan ng pamumuno at sa paraan
ng pagpapatupad ng mamamayan.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda


Nasusuri ang kaugnayan ng iba’t-ibang ideolohiya sa pag-usbong ng nasyonalismo at kilusang
nasyonalista. AP7TKA-IIIf-1.15 (MELC) week 4

Mga Ideolohiya na lumaganap sa Asya.


Demokrasya- ito ay isang klase ng ideolohiya na pinamamahalaan ng samabayanan. Ang tao
ang pumipili ng kanilang gustong maging lider at pangulo.
Komunismo- nagmula sa isang salitang Latin na “Communis” na ang ibig sabihin ay
pandaigdigan. Layunin ng ideolohiyang ito ang pagpantay-pantayin ang lahat ng tao,
mayaman man o mahirap.
Sosyalismo- Ang sosyalismo ay nagmula sa salitang Latin na “Sociare” na ang ibig
sabihin ay pagbabahagi o share. Ito ay nagpapahalaga sa pagkakapantay-pantay,
pagtutulungan, at makataong pamamalakad.
Kapitalismo- Tumutukoy sa sistemang pag-iipong kapital upang higit na mapalago at mapalaki
ang negosyo at tubo ng mga namumuhunan.
Pasismo- ito ay nagtataguyod ng awtoritaryang pamahalaan.

Mga Nasyonalistang lider sa Timog at Kanlurang Asya.


Practice Personal Hygiene protocols at all times.

26
Mohandas Ghandi- Tinuruan niya ang mga mamamayan ng India na lumaban na hindi gumagamit ng
dahas at karahasan.

Mustafa Kemal Ataturk- Sa kanyang pamumuno, nakamit ng Turkey ang kanilang inaasam na
kalayaan mula sa mga kanluraning bansa na sumakop sa kanila.

Ayatolla Khomeini-Nagsimulang maging aktibo sa larangan ng politika si Ayatollah noong


1962. Dahil sa pagbatikos niya sa tahasang pagpanig at pangangalaga ng Shah sa interes ng
mga dayuhan tulad ng United States, siya ay pinatapon sa iba’t ibang bansa tulad ng Turkey at
Iran. Siya ay muling bumalik sa Iran pagkatapos mabuwag ang pamahalaan ng Iran at
mapatalsik ang Shah sa pamamagitan ng Rebolusyong Islamic noong 1979. Siya namatay sa
edad 70 at kinilala bilang isa sa mga malupit na lider noong ika-20 siglo.

Ibn Saud- Kilala sa Ibn Saud bilang kauna-unahang hari ng Saudi Arabia. Kabilang ang
kanilang pamilya sa mga pinunong tradisyonal ng kilusang Wahhabi ng Islam. Napabagsak ni
Ibn Saud ang Hejaz at Nejd noong 1924-1925 at ipinahayag ang sarili bilang Hari. Sa kanyang
pamumuno pinalitan niya ng pangalan ang kaniyang kaharian at tinawag itong Saudi Arabia.
Naging matiwasay ang kaniyang pamumuno at nagkaroon ng kaayusan.

Mohamed Ali Jinnah- Kilala siya bilang “Ama ng Pakistan.” Isa siyang abogado at
pandaigdigang lider. Siya ay namuno sa Muslim League noong 1905, layunin nitong
magkaroon ng hiwalay na estado para sa mga Muslim.
Noong Agosto 14, 1947 nakamit ng Pakistan ang kanilang kalayaan at itinanghal na kaunaunahang
gobernador heneral si Mohamed Ali Jinnah ng Pakistan.

GAWAIN 1: Hanapin Mo, Kahulugan Ko!


Panuto: A. Suriin ang mga salita sa bawat kahon. Piliin ang mga salitang kaugnay sa salitang
Ideolohiya.

1. 2. 3.
pagbabago
paniniwala 4. kaisipan
prinsipiyo
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

27
5 . 6. 7. 8.
liwanag kalakasan Ideya pagkakaisa

B. Sa mga salitang napili mo. Bigyan kahulugan ang salitang Ideolohiya.

Ang Ideolohiya ay________________________________________________________


________________________________________________________________________.

GAWAIN 2: Pang-ekonomiya o Pampolitaka


Panuto: Basahin ang mga sumusunod na pangungusap sa ibaba. Isulat ang PE kung ito ay ideolohiyang
pang-ekonomiya at PA kung ito ay ideolohiyang pampolitaka.

_________1. Binibigyang pansin ang mga patakarang pangkabuhayan ng bansa at paraan ng


paghahati ng kayamanan nito sa mamamayan _________2.Ito ay nakapokus sa paraan ng
pamumuno.
_________3. Binibigyan halaga ang pag-iimpok at pagpapalago ng kapital para makalikom ng
mas malaking kita.
_________4. Hinihikayat ang mga tao na kumilos ayon sa nais nilang mga pagbabagong kaayusan.
________5. Nakapaloob dito ang karapatang makapagnegosyo.

GAWAIN 3: Ideolohiya sa Asya

Panuto: Tukuyin ang mga katangian ng mga Ideolohiyang nasa ibaba. Isulat
sa talahanayan ang mga sagot.

Ideolohiya Katangian
1.Demokrasya

2. Komunismo

3.Awtoritaryanismo

4. Kapitalismo

5. Monarkiya

Sagutin ang mga tanong.

1. Ano anong mga bansa sa Asya ang yumayakap sa ideolohiya ng demokrasya at Komunismo?

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

28
2. Ano ang mga epekto ng mga ideolohiyang ito sa mga bansa na yumakap nito?

GAWAIN 4: Inspirasyong Asyano! Kilala mo ba sila?


Panuto:
A. Suriin ang mga larawan na nasa ibaba ng kahon. Piliin sa kahon ang tamang pagkakakilanlan
ng bawat isa. Isulat ang tamang sagot sa patlang sa ibaba ng bawat larawan.

a.Mustafa b. Mohamed Ali c. Mohandas d. Ayatollah e. Ibn


Kemal Ataturk Jinnah Gandhi Khomeini Saud

1. 2. 3.

_____________ _______________ ________________

4. 5.

_________________ _______________

B. Tukuyin kung sino ang tinutukoy ng bawat pangungusap. Piliin sa kahon ang tamang sagot.
Isulat sa patlang ang tamang letra.

___1. Naging inspirasyon nang marami dahil sa kanyang katangi-tanging tahimik na pamamaraan ng
pagtutol sa mga mananakop na Ingles upang matamo ng India ang kalayaan. ___2. Nagsilbi siyang
tagapagsalita sa Grand National Assembly ng Turkey. Isinulong niya ang halalang pambansa at hiwalay na
parliamento. Siya rin ang nagtatag ng Republika ng Turkey.
___3. Pinuno siya ng Muslim League sa Pakistan at isinulong ang paghihiwalay estado ng mga
Muslim at Hindu para makalaya ang Pakistan mula sa India.
___4. Siya ay gumawa ng makasaysayang pagtatalumpati laban sa patuloy na pagkiling ng pamahalaan ng
Iran sa mga dayuhan.
___5. Siya ang kauna-unahang hari ng Saudi Arabia.
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

29
Repleksiyon

Sa mga ideolohiyang iyong natutuhan, alin sa mga ito ang nararapat tularan at ipatupad sa ating
bansa? Paano ito makakabuti para sa nakararami? Ipaliwanang ang iyong sagot.
__________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Sanggunian

Mga Aklat

Blando, Rosemarie C., Sebastian, Adelina A., Espiritu, Angelo C., Golveque, Ema C.
Jamora, August M., Capua, Regina R., Victor, Ami S., Balgos, Sandara I., Del Rosario, Allan
F., Mariano, Randy R., Araling Panlipunan 7, ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba,
Eduresources Publishing, Inc., 5th Floor Mabini Building, DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig
City, Philippines 1600

Mga Larawan

https://www.google.com/search?q=Mahatma+Gandhi https://www.google.com/search?
q=mohamed+Ali+Jinnah https://www.google.com/search?q=mustafa+Kemal+Ataturk
https://en.wikipedia.org/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk
https://www.google.com/search?q=Ayatollah+Khomeini

Mga Website

https://www.slideshare.net/marcelinedodoncalias/mga-ideolohiyang-laganap-sa-aigdig
https://brainly.ph/question/2754228
https://www.slideshare.net/ssusercdfe4f/modyul-18-mga-ideolohiyang-laganap
https://tl.wikipedia.org/wiki/Komunismo https://www.slideshare.net/aivy_09/komunismo
https://www.slideshare.net/SMAPHope/aralin-12-mga-kontribusyon-ng-timog-at-kanlurangasya
https://www.slideshare.net/purpleyuriko/pasismo

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1: Hanapin Mo, Kahulugan Ko

A.
1. 2.
paniniwala prinsipyo pagbabago 3. 4.
kaisipan

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

30
7. 8.
ideya pagkakaisa
B.
Ang Ideolohiya ay tumutukoy sa paniniwala o kaisipan ng mga mamamayan sa isang bansa.

GAWAIN 2: Pang-ekonomiya o Pampolitika


PE 1. Binibigyan pansin ang mga patakarang pangkabuhayan ng bansa at paraan ng
paghahati ng kayamanan nito sa mamamayan PA 2. Ito ay nakapokus sa paraan ng
pamumuno.
PE 3. Binibigyang halaga ang pag-iimpok at pagpapalago ng kapital para makalikom ng mas
malaking kita.
PA 4. Hinihikayat ang mga tao na kumilos ayon sa nais nilang mga pagbabagong kaayusan.
PE 5. Nakapaloob dito ang karapatang makapagnegosyo.

GAWAIN 3: Ideolohiya sa Asya

Ideolohiya Katangian
1.Demokrasya - Nasa kamay ng mga tao ang
kapangyarihan. - May karapatan ang mga
mamamayan ng pumili ng gusting mamuno.
- Maaring magbuo ng union at
organisayon ang mga mamamayan.
2. Komunismo -Walang pag-uuri sa lipunan.
-Pantay pantay ang lahat. Walang mahirap o
mayaman
3.Awtoritaryanismo -Ang lider ang higit na may kapangyarihan
4. Kapitalismo - Ito sistemang pangkabuhayan na kung saan ang
distribuyon ng produksiyon at kalakalan ay
kontrolado ng mga pribadong mangangalakal.
5. Monarkiya -Ang kapangyarihan ay nasa kamay lamang ng
isang tao.
Ang pinuno ay tinatawag na Hari o Reyna.

GAWAIN 4: Inspirasyong Asyano! Kilala mo ba sila?


A.
a. Mustafa b. Mohamed Ali c. Mohandas d. Ayatollah e. Ibn
Kemal Ataturk Jinnah Gandhi Khomeini Saud

1. 2. 3.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

31
Mohandas Gandhi Mohamed Ali Jinnah Mustafa Kemel Ataturk

4. 5.

Ayatollah Khomeini Ibn Saud

B.
c 1. Naging inspirasyon nang marami dahil sa kaniyang katangi-tanging tahimik na
pamamaraan ng pagtutol sa mga mananakop na Ingles upang matamo ng India ang kalayaan.
a 2. Nagsilbi siyang tagapagsalita sa Grand National Assembly ng Turkey. Isinulong niya ang
halalang pambansa at hiwalay na parliament. Siya ang nagtatag ng Republika ng Turkey.
b 3. Pinuno siya ng Muslim League at siya ang nagsulong sa paghihiwalay estado ng mga Muslim at
Hindu sa India at Pakistan.
d 4. Siya ay gumawa ng makasaysayang pagtatalumpati laban sa patuloy na pagkiling ng pamahalaan ng
Iran sa mga dayuhan.
e 5. Siya ang kauna-unahang hari ng Saudi Arabia.

Inihanda ni:
Consolacion M. Lagrio
Teacher I
Writer/May Akda

ARALING PANLIPUNAN 7
Name of Learner: ____________________________________ Baitang: ________ Seksiyon:
__________________________________________ Petsa: _________

GAWAING PAGKATUTO
Mga Samahang Pangkababaihan at mga Kalagayang Panlipunan

Panimula

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

32
Sa pagbabago ng lipunan batay sa progresong nais nitong maabot ay kapuna-puna ang
mga batas at alituntunin na nagnanais ng pagkakapantay-pantay. Isa na dito ang pagbabago ng
katayuan ng mga kababaihan sa lipunan; binigyan ng pansin ng pamahalaan ang karapatan ng
mga ito na dati’y isa lamang palamuti sa tahanan. Ang pagkakaroon ng pantay na pagkilala sa
mga babae at lalaki ay napapanahon na. Marami na ngayon ang mga kababaihan na
sumasabak sa mga trabaho na dati ay lalaki lamang ang gumagawa ganun din naman sa mga
lalaki. Ang pagkakaiba ng mga tungkulin lalo na ng mga kababaihan ay unti-unting nababago.
Naririnig na ngayon ang boses at karapatan ng mga kababaihan. Ito ay napatuyan dahil
nagagawa na nila ang mga trabaho na panlalaki, nagkakaroon na ng lugar para sa politika,
tinitingala sa pagiging mahusay sa negosyo at kinikilala bilang magaling na lider sa buong
bansa. Alamin natin ang mga pangyayari na nagpabago sa kasaysayan ng kalagayan ng mga
Kababaihan sa Timog at Kanlurang Asya. Ang mga samahang pangkababaihan na nagdulot ng
malaking repormasyon sa karapatan ng mga kababaihan.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Nasusuri ang karanasan at bahaging ginampanan ng mga kababaihan tungo sa pagkapantay-


pantay, pagkakataong pang-ekonomiya at karapatang pampolitika. (AP7TKA– IIIf1.15) week
5

Gawain 1- Ang Kababaihan sa Lipunan

Panuto: Suriin ang larawan sa ibaba. Sagutan ang pamprosesong tanong.

KABABAIHAN

Pamprosesong Tanong:

1. Batay sa larawan, anu-ano ang mga katungkulan ng mga kababihan sa lipunan sa kasalukuyan?Tukuyin.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 2.
Ano ang katayuan nila noong sinaunang panahon? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 3.
Paano pinapahalagahan ang mga kakabaihan noong sinaunang panahon? Magbigay ng
halimbawa.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

33
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.

Gawain 2- Babae Ka, May halaga Ka!

Panuto: Punan ang talahanayan. Magbigay ng mga pangalan ng mga kababaihan na kilala sa
lipunan na may naiambag sa lipunang Asyano sa iba’t ibang aspekto. (Gamiting halimbawa
ang unang bilang)

Pangalan ng Aspekto sa Ambag o naging


Bansa
Personalidad Lipunan katayuan/posisyon

Naging unang pangulo ng


Pilipinas. Sinasabing
1. Cory Aquino Pilipinas Politika
nagpanumbalik ng demokrasya sa
bansa.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

34
Gawain 3: Karapatan ng Kababaihan, Alamin!
Panuto: Tukuyin ang mga
salita sa loob ng Crossword Puzzle sa tulong ng mga gabay sa
bawat bilang.

Gawain 4: Kalagayang Panlipunan ng mga Kababaihan


Practice Personal Hygiene protocols at all times.

35
Panuto: Punan ang kahon, Ilista ang kalagayang panlipunan ng mga kababaihan sa Timog
Asya at Kanlurang Asya bago ang mga pangyayaring nagpabago sa kanilang
karapatan. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot.

TIMOG ASYA

Kalagay ang
Panlipunan ng
mga kababaihan

KANLURANG
ASYA

Gawain 4: KARAHASAN AT PAGBABAGO


Panuto: Magbasa ng tungkol sa Mga Kababaihan sa Timog at Kanlurang Asya. Isulat ang mga
napansin at nalaman na KARAHASAN AT PAGBABAGO sa kalagayan ng mga kababaihan.
Maaaring panuorin sa youtube ang ibang detalye nito. https://www.youtube.com/watch?
v=FjafAOYNxsE
KARAHASAN PAGBABAGO

Pamprosesong tanong:

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

36
1. Paanong ang mga samahang kababaihan ay nakaapekto sa pag-unlad ng kanilang karapatan?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. May kinalaman ba ang kalagayang panlipunan ng kababaihan sa pagkamit nila ng pantay na
karapatan? Magbigay ng sariling halimbawa.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 3.
Ano ang malaking pagbabagong naidulot ng samahang pangkababaihan sa mga bansa sa Timog
at Kanlurang Asya?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Gawain 5: KATOTOHANAN VS. OPINYON


Panuto: Suriin at unawaing mabuti ang mga pangungusap na sumusunod. Isulat ang salitang
KATOTOHANAN kung ito ay nagsasaad ng tamang impormasyon sa aralin at OPINYON
kung ang pangungusap ay hindi tinalakay sa aralin.
____________1. Ang aktibong pakikilahok ng mga kababaihan sa repormang panlipunan at
mga kilusan ay nakatulong sa kababaihan upang maisulong ang karapatan sa
edukasyon
____________2. Ang maagang pag-aasawa ay matagal ng problema sa India lalo na ng mga kababaihan.
____________3. Ipinagbawal ng Factory Act ng 1948 ang pagtatrabaho ng kababaihan sa mga
delikadong makinarya at kompulsaryong maternity leave.
____________4. Higit na marami ang karapatang tinatamasa ng mga kababaihan sa Kanlurang
Asya kaysa sa Timog Asya.
____________5. Karaniwan ng karapatan ng lahat ng mamayan sa bawat bansa ang karapatan sa
pagboto.
____________6. Matagumpay ang kampanya ni Sindhian Tehrik laban sa child marriage at polygamy,
gayundin ang karapatan ng kababaihan sa pagpili at pagpayag sa mapapangasawa.
____________7. Ang mga kababaihan sa Sri Lanka ay hindi gaanong nakilalahok sa politika.
____________8. Sumapi ang mga kababaihan sa Liberation Tigers of Tamil Eelam at naging aktibo
sa pakikidigma tulad ng mga kalalakihan.
____________9. Ang kilusan ng kababaihan sa Bangladesh ay isinilang bunga ng kilusang Nasyonalista.
____________10. Sa Kuwait at Saudi Arabia, ilegal para sa kababihan ang makilahok sa eleksyon
dahil sa kanilang kasarian.

Karagdagang Gawain

Gawain 6: Karapatan ng kababaihan ipaglaban!


Panuto: Gumawa ng film analysis sa napanuod na video. Magkaroon ng masusing pagsusuri
sa dokumentaryong napanood. Gamitin ang mga link na nasa ibaba para sa mga
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

37
dokumentaryo. Gumamit ng hiwalay na papel para sa gawain
https://www.youtube.com/watch?v=az0Ab_AInS8 https://www.youtube.com/watch?
v=A7npjSlYLho

Rubric for scoring

20 points – Kung wasto at napunan lahat ng gawain


15 points- Kung wasto ngunit kalahati lamang ang napunan na gawain
10 points – Kung wasto ngunit sangkapat lamang ang napunan na gawain
5 points- Kung kalahati ang mali at napunan na gawain
1 point – Kung mali lahat ang gawain

Repleksiyon

Panuto: Sumulat ng isang sanaysay kaugnay ng iyong damdamin at opinyon tungkol sa karanasan at
gampanin ng mga kababaihan sa kasaysayan.

Sanggunian
Mga Aklat

Antonio, Eleonor D. Pana-Panahon II: Worktext para sa Araling Panlipunan.


IkalawangTaon. Kasaysayan ng Asya, Rex Bookstore, Manila, Philippines 1999.

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

38
Kagawaran ng Edukasyon, ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba,
Republika ng Pilipinas.

Mga Websites

https://www.youtube.com/watch?v=FjafAOYNxsE https://www.youtube.com/watch?
v=az0Ab_AInS8 https://www.youtube.com/watch?v=A7npjSlYLho

https://www.slideshare.net/shairaresurreccion7/epekto-ng-mga-samahang-kababaihan-at-ngmga-
kalagayang-panlipunan-sa-buhay-ng-kababaihan-tungo-sa-pagkakapantay-1
https://www.slideshare.net/ApHUB2013/kilusang-pangkababaihan-final-india

https://www.scribd.com/presentation/359414284/Mga-Samahang-Pangkababaihan-at-MgaKalagayang-
https://rmhalife.wordpress.com/2018/10/15/araling-panlipunan-3rd-grading/
https://brainly.ph/question/1687906 https://brainly.ph/question/547490

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1- Ang Kababaihan sa Lipunan


Maaaring magkakaiba ang sagot.
Gawain 2- Kababaihan, May Halaga ako!
Maaaring magkakaiba ang sagot.

Gawain 3: Karapatan ng Kababaihan, Alamin!

1. Child Labor 5. Sexual Harassment


2. Child Marriage 6. Diborsyo
3. Diskriminasyon 7. Organisasyon
4. Karapatan 8. Sekswalidad

Gawain 3: Kalagayang Panlipunan ng mga Kababaihan


Maaaring magkakaiba ang sagot

Practice Personal Hygiene protocols at all times.

39
Gawain 4: KAHARASAN AT PAGBABAGO
Maaring magkakaiba ang sagot. Ang mga sagot ng mag-aaral sa kaniyang sariling
pagsusuri at napulot na detalye sa napasa o napanood na video o sa youtube.

Gawain 5: KATOTOHANAN VS. OPINYON


1. Katotohanan 6. Katotohanan
2. Katotohanan 7. Katotohanan
3. Katotohanan 8. Katotohanan
4. Opinyon 9. Katotohanan
5. Opinyon 10. Katotohanan

Karagdagang Gawain
Gawain 6: Karapatan ng Kababaihan Ipaglaban!
(Maaring ipagawa ang gawain na ito sa mga mag-aaral para patuloy na suriin ang
kanilang pang-unawa at hasain ang kaalaman tungkol sa nararapat at solusyon sa
isang suliranin.

Inihanda ni :

APRIL ROSE C. CANTIL


May Akda
Practice Personal Hygiene protocols at all times.

41
ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ____________________________________ Baitang: _________ Seksiyon:
____________________________________ Petsa: __________

GAWAING PAGKATATUTO

Mga Pamamaraang Ginamit sa Timog at Kanlurang Asya sa Pagtatamo ng


Kalayaan Mula sa Konlonyalismong Kilusang Nasyonalista

Panimula

Ang damdaming nasyonalismo ay isang debosyon ng pagpapakita na mahal natin ang


sariling bansa. Ito ay ideolohiyang politikal ng pagiging makabansa, ng katapatan sa interes ng
bansa, ng identipikasyon nang may pagmamalaki sa kultura at tradisyon ng bansa, at ng
paglulunggating matamo ang pambansang pagsulong. Pinaniniwalaang ang pag-unlad
nasyonalismo ay mahigpit na kaugnay ng modernisasyon ng estado at ng pagtangkilik sa
soberanyang popular. Ito ay naglalakbay sa diwa ng ng bawat tao kasabay ng pag-unlad ng bawat
bansa ang pagkamulat ng mamayan at pumukaw ng damdaming makabayan ng mga tao. May
mga namuno kagaya ng mga lider ng mga bansa sa Timog at Kanlurang Asya. Sa aralin na ito,
kilalanin natin ang mga naging inspirasyon ng damdaming makabayan at ang mga nagawa nila sa
kanikanilang mga bansa.

Kasanayang Pampagkatuto

Napapahalagahan ang bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa pagbibigay wakas sa


imperyalismo sa Timog at Kanlurang Asya. (AP7TKA-IIIh1.16) week 6

Gawain 1- Larawang Suri


Panuto: Suriing mabuti ang mga larawan at sagutin ang mga sumusunod na katanungan. Ibigay
ang mga pinapahiwatig ng bawat larawan sa inilaan na kahon.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 42


Pamprosesong Tanong:

1. Ano ang mabubuo mong konsepto mula sa ipinakitang larawan? Ipaliwanag.


_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

2. Paano maipapakita ang pagmamahal sa sarili nating bayan?


_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

Gawain 2 – Konseptong Nasyonalismo


Practice Personal Hygiene protocols at all times. 43
Panuto: Magbigay ng salita na may kaugnayan sa salitang NASYONALISMO sa kahon sa
ibaba. Sa pamamagitan ng mga salitang ito, bumuo ka ng iyong sariling depenisyon o
pagpapakahulugan tungkol sa NASYONALISMO.

NASYONALISMO
NASYONALISMO

Gawain 3 – Pagkakaiba at Pagkakatulad


Panuto: Isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng Defensive Nationalism at Agressive
Nationalism.

Defensive Nationalism Agg ressive Nationalism

Pamprosesong Tanong:
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 44
1. Ano anong mga bansa sa Asya ang nagpamalas o kakikitaan ng Defensive Nationalism at
Aggressive Nationalism? Magbigay ng halimbawang pangyayari sa kanilang kasaysayan.

Gawain 3 – Matuto sa mga Bidyo!

Gawain 4 – BUHAY SINE -Matuto sa mga Video!


Panuto: Panoorin ang mga video tungkol sa Nasyonalismo sa Timog Asya at Kanlurang Asya para
masagutan ng maayos ang susunod na gawain (Gawain 4 Data Retrieval Chart). Ang link ay nasa
ibaba.

https://www.youtube.com/watch?v=Y8WTH-mZCTk
https://www.youtube.com/watch?v=9xabMjMUgvw

Gawain 5 – Data Retrieval Chart

Panuto: Itala sa tsart ang mga hinihinging impormasyon sa bawat kolum.

Pangalan ng Petsa ng
Nasyonalista Bansa Kalayaan ng
Paraan na ginamit sa pagtamo ng Bansa
Kalayaan

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 45


Pamprosesong Tanong:
1. Ano-anong dahilan o pangyayari ang pwedeng maranasan para magising ang damdaming
makabayan ng isang tao? Magbigay ng halimbawa.
___________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

2. Bakit mahalaga ang pagmamahal sa bayan? Ipaliwanag.


______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Paano nawakasan ng mga nasyonalista ang imperyalismo sa kanilang mga lugar?


______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

4. Ano ang mas higit na mabisa ang defensive nationalism o aggressive nationalism?
Pangatwiranan.
______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Gawain 6 – Gawaing Nasyonalismo Pahalagahan Mo!
Panuto: Kilalanin muli ang mga Nasyonalista sa Timog at Kanlurang Asya. Isulat ang kanilang
mga pangalan sa ibaba ng kanilang larawan. Sagutin ang sumusnod na tanong.

_______ _______ _______

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 46


_______ _______ _______

Pamprosesong Tanong

1. Bilang mag-aaral, sino sa mga lider na ito ang iyong hinahangaan? Bakit?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

2. Ano ang naging bunga ng mga gawaing makabayan ng mga Nasyonalista sa kanilang bansa?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Rubric for scoring

20 points – Kung wasto at napunan lahat ng gawain


15 points - Kung wasto ngunit kalahati lamang ang napunan na gawain
10 points – Kung wasto ngunit sangkapat lamang ang napunan na
gawain
5 points - Kung kalahati ang mali at napunan na gawain
1 point – Kung mali lahat ang gawain

REPLEKSIYON

Panuto: Sumulat ng isang maikling repleksyon tungkol sa mga gawain kaugnay ng salitang
NASYONALISMO.
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 47
Rubric for scoring

Sanggunian

Mga Aklat

Antonio, Eleonor D. Pana-Panahon II: Worktext para sa Araling Panlipunan.


Ikalawang Taon. Kasaysayan ng Asya, Rex Bookstore, Manila, Philippines 1999.

Mga Websites

https://philippineculturaleducation.com.ph/nasyonalismo/
https://www.slideshare.net/ApHUB2013/mga-nasyonalista-sa-timog-at-timog-kanlurang-asyaq3-
2ndyear-29422891
https://www.slideshare.net/berwin1203/mga-nasyonalista-sa-timog-at-kanlurang-asya
https://www.slideshare.net/tangtangneddie/gr-8-4th-aralin-3
https://brainly.ph/question/1311558

Mga Larawan

https://www.google.com/search?q=image%20of%20president%20duterte&tbm=isch&tbs=sur%3Afc&rlz
=1C1GCEJ_enPH875PH884&hl=en&sa=X&ved=0CAIQpwVqFwoTCJiQj4PwkOsCFQAAAAAdAAAAABAC&bi
w=1903&bih=969 https://www.google.com/search?
q=mahatma+gandhi&tbm=isch&ved=2ahUKEwjqht_s7JDrAh WHA5QKHWy4DnIQ2-
cCegQIABAA&oq=mahatma+gan&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgUIABCxAzICCAAyAggAMgIIADICC
AAyAggAMgIIADICCAAyAggAMgIIADoICAAQsQMQgwE6BAgAEENQy6kGWOG_BmCu2gZoAHAA
eAGAAYwDiAGdD5IBBzAuOS4xLjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZ8ABAQ&sclient=img&ei=Ilo xX-
rtGYeH0ATs8LqQBw&bih=969&biw=1903&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&tbs=sur%3Afc&hl=en
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 48
https://www.google.com/search?q=ibn%20saud&tbm=isch&tbs=sur%3Afc&rlz=1C1GCEJ_enPH
875PH884&hl=en&sa=X&ved=0CAIQpwVqFwoTCKjJevskOsCFQAAAAAdAAAAABAC&biw=1903&bih
=969

https://www.google.com/search?q=mustafa+kemal+ataturk&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&so
urce=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiU15j-
65DrAhUyyYsBHfVRA2kQ_AUoAXoECB0QAw&biw=1920&bih=969

https://www.google.com/search?q=mustafa+kemal+ataturk&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&so
urce=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiU15j-
65DrAhUyyYsBHfVRA2kQ_AUoAXoECB0QAw&biw=1920&bih=969
https://www.google.com/search?q=symbol+for+freedom+and+justic-
pluma+at+papel&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&oq=SYMB&aqs=chrome.0.69i59l3j0l2j69i57
j69i60l2.3766j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
https://www.google.com/search?q=dove%20symbol%20of%20peace&tbm=isch&tbs=sur%3Afc
&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&hl=en&sa=X&ved=0CAIQpwVqFwoTCPDnqZyskOsCFQA
AAAAdAAAAABAC&biw=1903&bih=969#imgrc=3-
NnCw0RzVZ5rM&imgdii=QRndsXxM4xrnM
https://www.google.com/search?q=injustice%20symbol&tbm=isch&tbs=sur%3Afc&rlz=1C1GC
EJ_enPH875PH884&hl=en&sa=X&ved=0CAIQpwVqFwoTCOD76pW2kOsCFQAAAAAdAA
AAABAH&biw=1903&bih=969
https://www.google.com/search?q=wrist%20in%20chain%20a%20symbol%20of%20freedom&t
bm=isch&tbs=sur%3Afc&rlz=1C1GCEJ_enPH875PH884&hl=en&sa=X&ved=0CAIQpwVqFw
oTCPCl0sK5kOsCFQAAAAAdAAAAABAC&biw=1903&bih=969#imgrc=wzk1AaAfzBuiM&i
mgdii=yNebDK7GtW5JcM

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1- Larawang Suri


Maaring magkakaiba ang sagot

Gawain 2 – Konseptong Nasyonalismo


(Maaring maging basehan at may koneksyon sa binigay na kahulugan)
Ang nasyonalismo ay ang pagiging mabuting mamamayan ng isang tao sa bayang
sinilangan. Ito ay isa sa mga katangiang dapat taglayin ng bawat isa upang maipakita ang
pagmamalaki at pagmamahal sa lupang tinubuan ng buong puso. Pagtangkilik at pagpapahalaga
ang kailangan ng isang bansa sa mamamayan nito.

Gawain 3 – Pagkakaiba at Pagkakatulad na Nasyonalismo

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 49


(Maaring maging basehan at may koneksyon sa binigay na kahulugan)
Sa aggressive na nasyonalismo, hangad ng mga mamamayan at ng gobyerno na sakupin
ang mga lugar higit sa kanilang mga bansa.
Sa kabilang banda, ang defensive na nasyonalismo naman ay siyang uri na nais ipaglaban at
palayain ang bansa sa mga mananakop.

Gawain 4 – Matuto sa mg Video!


(Ang gawain na ito ay may layuning mabigyan matibay na kaalaman ang mga mag-aaral)

Gawain 5 – Data Retrieval Chart

Pangalan ng Bansa Paraan na ginamit sa Petsa ng Kalayaan ng


Nasyonalista pagtamo ng Kalayaan at Bansa/ Pakikibaka para sa
mga nagawa pagababgo o kalayaan
Mohandas India Civil Disobedience Agosto 15, 1947
Karamchad Gandhi
Mohamed Ali Jinnah Pakistan Nagtatag ng Muslim Agosto 14, 1947
League
Mustafa Kemal Turkey Himagsikan Oktubre 29,1923
Ataturk
Ayatollah Ruhollah Iran Islamic Rebolusyon 1979
Mousari Khomeini
Ibn Saud Saudi Repormasyon Setyember 23, 1932
Arabia

Gawain 6 – Gawaing Nasyonalismo Pahalagahan Mo!


1. Ibn Saud
2. Mohamed Ali Jinnah
3. Ayatollah Rouhollah Mousari Khomeini
4. Mohandas Karamchad Gandhi
5. Mustafa Kemal Ataturk
6. Rodrigo Duterte
Inihanda ni :

APRIL ROSE C. CANTIL


May Akda

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 50


ARALING PANLIPUNAN 7
Pangalan: ______________________________________ Baitang: _________
Seksyon: ______________________________________ Petsa: ____________

GAWAING PAGKATUTO
Bahaging Ginampanan ng Relihiyon sa
Iba’t Ibang Aspekto ng Pamumuhay

Panimula
Ang relihiyon ay tumutukoy sa mga paniniwala na may kaugnayan sa sanhi, kalikasan at dahilan
ng sansinukob na may kinalaman sa paglikha ng tao. Malaki ang impluwensiya ng relihiyon sa
pamumuhay ng mga Asyano. Nakaapekto rin ito sa pananaw, gawain at paraan ng pamumuhay
ng tao gayundin sa kasaysayan.
Ang mga sumusunod na gawain ay inilaan upang masukat ang iyong kaalaman at
kasanayan tungkol sa bahaging ginampanan ng relihyon sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay ng
mga tao sa Timog at Kanurang Asya.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda


Natataya ang bahaging ginampanan ng relihiyon sa iba’t ibang aspekto ng pamumuhay
(AP7TKA-IIIg-1.21) week 6

Gawain 1 - Holy Symbols


Panuto: Tukuyin ang relihiyon na sinisimbolo ng mga larawan. Isulat ang sagot sa patlang.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 51


1. 2.

3. 4.

Gawain 2. Mark the Box


Panuto: Lagyan ng markang tsek ang kahon ng relihiyon na nakaimpluwensiya sa Timog at
Kanlurang Asya.

Buddhism Islam Shintoism

Confucianism Jainism Sikhism

Hinduism Judaism Taoism

Gawain 3. Picture Puzzle Analysis

Panuto: Tukuyin ang impluwensiya ng relihiyon na inilalarawan sa bawat bilang. Buoin ang
puzzle at ipaliwanag sa katapat na kahon ang bahaging ginampanan ng mga ito sa pamumuhay
ng mga Asyano.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 52


D S L N

Gawain 4. Suri-Teksto
Panuto: Basahin at suriin ang teksto. Pagkatapos ay maaari mo nang sagutan ang kasunod na
Venn Diagram. Handa ka na ba? Simulan mo na!

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 53


Relihiyon at Kultura sa Timog at Kanlurang Asya
Alam natin na ang mga pangunahing relihiyon at pilosopiya sa mundo ay nagmula sa
Asya. May malaking bahaging ginagampanan ang relihiyon sa pamumuhay na
mayroon ang mga Asyano sa kasalukuyan. Naimpluwensiyahan nito ang sining,
arkitektura, panitikan, drama, musika, sayaw at maging sa personal na gawi at
maging patakarang pambansa at panlabas. Makikita ang halaga ng relihiyon
hanggang sa kasalukuyan, hindi lamang sa mga dambana mayroon ang mga bansa
kung hindi maging sa mga kaganapang nakaugat sa paniniwalang panrelihiyon.
INDIA
Noong taong 1829 sa ilalim ng pamamahalang Ingles sa India ipinagbawal na ang
Sati o Suttee na pagpapakamatay ng asawang babae sa pamamagitan ng kaniyang
pagsama sa cremation o pagsunog sa labi ng asawang namatay. Itinuturing itong isa
sa mga tradisyon ng Hindu na patuloy pa ring isinasagawa sa ibang pangkat ng tao sa
India. Tulad ng kinasangkutan ni Roop Kanwar sa lugar ng Deorala, India ayon sa
aklat ni Mateo et al, Asya Pag-usbong ng Kabihasnan .
hadlang ang isang taong pagsasama ng mag Siya ay 18 taong gulang, batang babae
na nagsagawa ng Sati. Hindi naging -asawa upang hindi isagawa ang tradisyong Sati.
Ang pangyayaring ito sa India ay naging daan upang magkaroon ng mga pagtatalo
tungkol sa usapin sa tradisyon at modernisasyon. Binatikos ng mga Kanluraning
bansa at pangkat ng mga feministang Hindu ang pangyayaring ito, samantalang
kinilala naman at sinamba ng ibang debotong Hindu si Roop Konwar bilang diyosa.
Ang pangyayaring ito sa India ay naging daan upang magkaroon ng mga pagtatalo
tungkol sa usapin sa tradisyon at modernisasyon. Binatikos ng mga Kanluraning
bansa at pangkat ng mga feministang Hindu ang pangyayaring ito, samantalang
kinilala naman at sinamba ng ibang debotong Hindu si Roop Konwar bilang diyosa.
Ipinadakip ang mga tumulong kay Kanwar upang maisagawa ang Sati kasama ang
kaniyang nakababatang kapatid na lalaki na nagsindi ng apoy sa cremation.
Pagkatapos ng 9 na taon ay nagdesisyon ang korteng Indian na palayain ang mga
akusado sa pamamagitan ng isang deklarasyon na ang Sati ay isang tradisyong
panlipunan.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 54


Saudi Arabia
Hindi naman tuwirang sinabi sa mga aral ng Islam ang diskriminasyong nararanasan ng
kababaihan sa mga bansang Arabo ay patuloy at nanatili pa rin ito sa kasalukuyan. Ilan sa mga
diskriminasyon laban sa kababaihan sa lipunang Arabo ay ang usaping ukol sa kasal,
pinapayagan ang lalaki na magkaroon ng hanggang apat na asawa at kahit ilang concubine sa
kondisyon kailangan niya itong mapakain lahat at matrato nang pantay. Wala ring kahirap- hirap
sa panig ng lalaki na makipagdiborsyo sa kaniyang asawa. Tungkol naman sa karapatan sa mga
anak matapos ang diborsyo, mananatili ang batang lalaki sa pangangalaga ng ama mula sa una
hanggang pitong taong gulang, ang batang babae naman ay kailangang umabot muna sa 9 na
taong gulang bago siya mapunta sa kaniyang ama. Ang ina na magdedesisyon ng
muling pag- aasawa na hindi pa tapos ang panahon ng legal custody ay mawawalan ng karapatan
sa kaniyang mga anak.
Afghanistan
Minsan ding nangibabaw ang pangkat ng Taliban sa Afghanistan, isang grupong
mga radikal na Muslim na nagpapatupad ng mga kautusan laban sa mga kababaihan
tulad ng pagsusuot ng burka, ang tradisyonal na pananamit na tumatakip sa buong
katawan, pagsuot ng belo na tumatakip maging sa kanilang mata. Sa panahon din ng
mga Taliban inalis ang karapatan ng mga kababaihan sa pagboto, pag-aaral,
pagtatrabaho at pagtanggap ng

Gawain 5. Venn Diagram

Panuto: Lagyan ng wastong mga impormasyon ang bawat bahagi ng Venn Diagram. Kulayan
ito upang maging kaakit- akit.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 55


Timog Asya Kanlurang Asya

Pagkakatulad ng Bahaging Ginagampanan


ng Relihiyon sa Pamumuhay ng mga
Asyano sa Timog at Kanlurang Asya

Pamprosesong mga Tanong

1. Ano anong paniniwalang panrelihiyon sa Timog at Kanlurang Asya


ang nakaaapekto sa pamumuhay ng mga tao?
2. Paano naimpluwensiyahan ng relihiyon ang iba’t ibang aspekto ng
pamumuhay ng mga Asyano sa Timog at Kanlurang Asya noon hanggang
sa kasalukuyan?

Gawain 6. Sampol! Sampol!

Panuto: Magbigay ng tiyak na halimbawa kung paano nakaiimpluwensiya ang relihiyon sa iyong
pamumuhay ng mga tagasunod nito. Isulat ang sagot sa loob ng kahon.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 56


1.

2.

3.

Pagmamarka para sa Sampol! Sampol!


Iskala Kraytirya
Mahusay ang organisasyon, wasto at kumpleto ang paglalahad. Malinaw
5
at tiyak ang mga salitang ginamit
4 May sapat na detalye o paliwanag at organisado ang paglalahad
May kakulangan ang detalye at hindi magkakatugma ang mga kaisipan o
3
pahayag
Hindi nakasasapat ang paliwanag at halos walang tiyak na detalyeng
2
nabanggit
1 Hindi maunawaan ang pahayag at walang kaugnayan sa paksa

Gawain 7. Information Index


Panuto. Ipaliwanag ang kaugnayan ng iyong relihiyon sa iyong pamumuhay. Sagutin ang mga
tanong sa loob ng kahon.

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 57


1. Relihiyon 3. Mga pang araw-araw na ginagawa sa
buhay na nagpapakita ng
impluwensiya ng iyong relihiyon.

2. Binago ba ng relihiyon ang iyong


buhay?Paano?

Gawain 8. Paglilinaw
Panuto. Ilahad ang iyong sariling pananaw batay sa iyong natutuhan sa aralin. Isulat ang
pahayag sa loob ng kahon.

Ang aking natutunan… Ang aking mga katanungan…

Ang kawili-wili kong nalaman… Ang nais ko pang matutunan…

SANGGUNIAN

Mga Aklat

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 58


Republika ng Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon. 2014. ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng
Pagkakaiba. Pasig City.

Bustamante, Eliza D. et. al. (2016). Sulyap sa Kasaysayan ng Asya. Quezon City: St. Bernadette
Publishing House Corporation.

Aguilar, Analyn B. et. al. (2017). Alab 7: Araling Asyano. Quezon City. The Inteligente
Publishing Inc.

De Castro Patrick Anthony et. al. (2015). Araling Asyano. Quezon City. Sibs Publisging House Inc.

Mga Larawan

https://www.slideshare.net/templep79/what-is-hinduism-6612622
https://americanislamicsociety.org/ https://society--culture.blogspot.com/2015/09/sati-or-suttee-in-
indian-culture.html https://www.bobmurphyshow.com/episodes/ep-94-a-case-for-christian-
pacifism/ https://www.theguardian.com/books/2011/oct/23/buddhism-bodhisattva-flanagan-
meditatingaustin
https://www.gaia.com/article/hindu-gods
https://montrealgazette.com/news/local-news/whats-the-difference-between-a-hijab-chadorniqab-
and-burka

Susi sa Pagwawasto

Gawain 1. HOLY SYMBOLS


1. Hinduism
2. Buddhism
3. Kristiyanismo
4. Islam
Gawain 2. MARK THE BOX.
Buddhism
Jainism
Hinduism
Islam
Sikhism
Judaism
Gawain 3. PICTURE PUZZLE ANALYSIS
1. PANANAMIT
2. LIPUNAN
3. DISIPLINA Gawain 6. Sampol Sampol!

Pagmamarka para sa Sampol! Sampol!

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 59


Iskala Kraytirya
Mahusay ang organisasyon, wasto at kumpleto ang paglalahad. Malinaw at
5
tiyak ang mga salitang ginamit
4 May sapat na detalye o paliwanag at organisado ang paglalahad
May kakulangan ang detalye at hindi magkakatugma ang mga kaisipan o
3
pahayag
2 Hindi nakasasapat ang paliwanag at halos walang tiyak nadetalyeng nabanggit
1 Hindi maunawaan ang pahayag at walang kaugnayan sa paksa

Gawain 7. INFORMATION INDEX


*Malayang Pagsagot
Gawain 8. PAGLILINAW
*Malayang Pagsagot

KAREN B. TOLENTINO
Teacher I
May Akda

ARALING PANLIPUNAN
Pangalan: ________________________________________ Baitang: _______

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 60


Seksyon: _________________________________________ Petsa: ____________

GAWAING PAGKATUTO
Mga Anyo at Tugon sa Neokolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya

Panimula
Ang neokolonyalismo ay salitang naglalarawan sa pagpapatuloy ng impluwensiya ng mga dating
mananakop na bansa sa mga dating kolonya pagkaraang lumaya. Ito ay nangangahulugan na ang
makapangyarihang bansa ay patuloy na nakikibahagi o nanghihimasok sa pamamalakad ng mga
mahihinang bansa.

Ang mga sumusunod na gawain ay inilaan upang masukat ang iyong kaalaman at
kasanayan patungkol sa mga anyo at tugon sa neokolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda

Nasusuri ang mga anyo at tugon sa neokolonyalismo sa Timog at Kanlurang Asya (AP7TKA-
IIIg-1.24) week 7

Gawain 1. Tatak Pinoy

Panuto: Mag-isip ng mga brand o tatak ng produkto sa unang kolum na gawa sa Pilipinas. Isulat
ang sagot sa pangalawang kolum. Sa ikatlong kolum naman, isulat ang iyong paboritong brand

Produkto Mga Brand na Gawa sa Paborito kong Brand


Pilipinas

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 61


Gawain 2. Picture Analysis

Panuto: Unawain ang inilalahad na mensahe ng larawan. Sagutin ang mga tanong na may
kaugnayan rito. Lagyan ng tsek (√) ang iyong sagot.

1. Patungkol saan ang larawan?


Panghih
imasok ng mga dayuhan
Pagtulong ng mga dayuhan

2. Sainyong palagay, ano ang tunay na intensiyon ng dayuhang bansa?


Magkaroon ng impluwensiya sa bansa
Masolusyonan ang krisis sa lugar
Mapangalagaan ang interes ng dayuhang bansa
Makatulong sa bansa

3. Anong pamamaraan ang ginamit ng dayuhang bansa?


___________________________________________________
___________________________________________________

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 62


Tanong 1 Ano ang neokolonyalismo?

Anu-ano ang anyo at epekto ng neokolonyalismo


Tanong 2
sa mga bansa sa Timog at Kanlurang Asya?

Tanong 3 Paanotumugon sa neokolonyalismo ang mga


bansa sa Timog at Kanlrang Asya?

Pagmamarka para sa Tri-Question Approach


Iskal Kraytirya
a
Mahusay ang organisasyon, wasto at kumpleto ang paglalahad. Malinaw at
5
tiyak ang mga salitang ginamit
4 May sapat na detalye o paliwanag at organisado ang paglalahad
3 May kakulangan ang detalye at hindi magkakatugma ang mga kaisipan o
pahayag
2 Hindi nakasasapat ang paliwanag at halos walang tiyak nadetalyeng nabanggit
1 Hindi maunawaan ang pahayag at walang kaugnayan sa paksa

Gawain 4. Concept Map


Panuto: Bigyang kahulugan ang neokolonyalismo at tukuyin ang mga anyo at epekto nito. Isulat
ang sagot sa loob ng kahon.

NEOKOLONYALISMO

Anyo Epekto

____________________ ____________________
____________________ ____________________
____________________ ____________________
___________________ ___________________

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 63


Pagpipilian:
1. patuloy na pag-asa 5. tulong pinansiyal o pagpapautang
2. colonial mentality 6. pagkuha ng hilaw na materyales at pakikinabang
3. pagtanggap ng tulong sa murang paggawa
4. ugnayang pangkalakalan

Gawain 5. Smiley Me
Panuto. Lagyan ng ang mga palatandaan ng pag-iral ng neokolonyalismo sa kasalukuyan.

____________ 1. Pagkakaroon ng malaking utang sa mga pandaigdigang institusyon at


mauunlad na bansa
____________ 2. Pangingibabaw ng kultura ng mga dayuhan sa bansa
____________ 3. Pagtangkilik ng mga mamamayan sa produkto ng sariling bansa
____________ 4. Pagtatrabaho ng mga manggagawa ng papaunlad na bansa sa mauunlad na
bansa
____________ 5. Pagtatayo ng dayuhang bansa ng mga base militar sa ibang bansa
____________ 6. Pagtanggap ng bansa ng tulong pinansiyal at tulong military mula sa mga
mauunlad na bansa
____________ 7. Pagtanggap ng tulong mula sa ibang bansa sa panahon ng kalamidad
____________ 8. Pagbibigay ng tulong teknikal ng mga mauunlad na bansa sa mga
papaunlad na bansa
____________ 9. Pagkakaroon ng impluwensiya ng mauunlad na bansa sa pamahalaan ng
papaunlad na bansa
____________ 10. Pagtanggap ng papaunlad na bansa ng mga lumang teknolohiya mula sa
mauunlad na bansa.

Gawain 6. Chronology of Events


Panuto: Pagsunod-sunorin ang mga pamamaraan ng neokolonyalismo. Isulat ang titik sa bawat
bilang sa loob ng chart.

1 2 3 4 5

A. Paglaya ng mga
bansa mula sa kolonyalismo
B. Patuloy na pakikinabang ng mga dating mananakop na bansa sa dating
kolonya
C. Matinding suliranin at hamon sa pamamahala ng bansa na hindi matugunan

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 64


D. Pagkakaroon ng political na impluwensiya ng mga dating mananakop sa
dating kolonya
E. Pagtanggap o paghingi ng tulong sa mga dating mananakop o
makapangyarihang bansa.

GAWAIN 7. INVESTIGATING RESEARCH


Panuto: Magbigay ng mga tiyak na halimbawa ng mga palatandaan ng neokolonyalismo sa
anumang bansa sa Asya. Tukuyin ang palatandaan at ibigay ang mga halimbawa nito. Maaaring
magsaliksik sa internet, pahayagan, at magazines para sa mga impormasyong hinihingi.
Palatandaan Halimbawa

Pagmamarka para sa Investigating Research


Kraytirya Iskala Iskor
Daloy ng Ideya 1-5
Wastong detalye 1-5
Makatotohanan 1-5
Kabuoan 15

GAWAIN 8. Paglilinaw
Panuto: Ilahad ang iyong sariling pananaw batay sa iyong natutunan sa aralin. Isulat ang pahayag
sa loob ng kahon.
Mahalagang Natutunan
____________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Reaksyon
______________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Tanong
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 65
_______________________________________________

SANGGUNIAN

Mga Aklat

Republika ng Pilipinas, Kagawaran ng Edukasyon. 2014. ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng


Pagkakaiba. Pasig City.
Bustamante, Eliza D. et. al. (2016). Sulyap sa Kasaysayan ng Asya. Quezon City: St. Bernadette
Publishing House Corporation
Aguilar, Analyn B. et. al. (2017). Alab 7: Araling Asyano. Quezon City. The Inteligente Publishing
Inc.
De Castro Patrick Anthony et. al. (2015). Araling Asyano. Quezon City. Sibs Publisging House Inc.

Mga Larawan
http://lms.asknlearn.com
https://www.canva.com

Susi sa Pagwawasto
Gawain 1. TATAK PINOY
Malayang pagsagot
Gawain 2. PICTURE ANALYSIS
1. Panghihimasok ng mga dayuhan
2. Magkaroon ng impluwensiya sa bansa
3. Pagkontrol sa mahihinang bansa Gawain 3. TRI-QUESTION APPROACH
Pagmamarka para sa Tri-Question Approach

Iskala Kraytirya Iskor


5 Mahusay ang organisasyon, wasto at kumpleto ang paglalahad.
Malinaw at tiyak ang mga salitang ginamit
4 May sapat na detalye o paliwanag at organisado ang paglalahad

3 May kakulangan ang detalye at hindi magkakatugma ang mga


kaisipan o pahayag
2 Hindi nakasasapat ang paliwanag at halos walang tiyak

1
nadetalyeng nabanggit
Hindi maunawaan ang pahayag at walang kaugnayan sa paksa
Gawain 4. Concept Map.
Mga Anyo
- pagtanggap ng tulong
- ugnayang pangkalakalan
- tulong pinansiyal o pagpapautang
- pagkuha ng hilaw na materyales at pakikinabang sa murang paggawa Mga Epekto
- colonial mentality
- patuloy na pag-asa
Gawain 5. SMILEY ME
1
2
4
6
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 66
8
9
10
Gawain 6. CHRONOLOGY OF EVENTS
1. A
2. E
3. B
4. D
5. C
GAWAIN 7. INVESTIGATING RESEARCH
Pagmamarka para sa Investigating Research
Kraytirya Iskala Iskor
Daloy ng Ideya 1-5
Wastong detalye 1-5

Makatotohanan 1-5
Kabuuan 15
GAWAIN 8. PAGLILINAW
Malayang pagsagot

KAREN B. TOLENTINO
Teacher I
May Akda

ARALING PANLIPUNAN 7
Panglan: ________________________________ Baitang: _________

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 67


Seksyon: _________________________________ Petsa: ____________

GAWAING PAGKATUTO
Kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya at ang Pagkakakilanlan ng
Kulturang Asyano

Panimula
Ang Asya ay isa sa rehiyon na mayaman sa Kultura. Kilala sa larangan ng sining, musika,
sayaw at pampalakasan. Sa bahaging ito, atin alamin ang mga kontribusyon ng Timog at
Kanlurang Asya at ang pagkakakilanlan ng Kulturang Asyano. Handa ka na ba?

Ang Timog Asya kilala sa rehiyon na mayaman sa kultura. Ang bawat gusali na nilikha
nila ay naiuugnay sa relihiyong Hinduismo, Budismo at Islam.Ang arkitekturang India ay may
dalawang tanda; ang templong Budista, ang Stupa, ito ay gawa sa bato na may bilugang umbok
na may tulis na tore. Inilalagay ditto ang mga sagradong panrelihiyong relikya.
Ang ikalawa ay ang Taj Mahal. Ipinatayo ito ni Shah Jahan para sa kaniyang mahal na asawa. Si
Mumtaz ay namatay sa panganganak sa ikalabing-apat nilang anak.

Ang Kanlurang Asya


Tulad ng Timog Asya, ang mga istruktura na itinayo ay may kaugnayan din sa kanilang
rehiyon na Islam.
Ang masjid o moske ay ang kilalang arkitekturang Islamik. Ang Moske ay napapalamutian
ng marmol, mosaic at gawang kahoy. Ito ay ang bahay dasalan ng mga Muslim.

Ang Panitikang Asyano


Ang Panitikang Asyano ay mayaman sa mga kuwentong bayan, alamat, epiko, tula,
maikling kuwento, at dula.
Ang Pilipinas ay mayaman din sa panitikan tulad ng Biag ni Lam-ang, epiko ng mga
Ilokano. Nariyan din ang Hudhud, ang epikong Ifugao at ang Ullalim ng Kalinga. Sa bandang ito
ating tuklasin ang Panitikang Asyano. Handa ka na ba? Umpisahan na natin!( Gawin natin!)

Mga Halimbawa ng Panitikang Asyano


1. Mahabharata-ito ay isa rin sa pinakamahalagang epiko ng India na nagsasalaysay ng
pantribong digmaan.
2. Ramayana- ang kuwento ng buhay ni Rama, ang lalaking bida sa epiko. Ito ay isa rin sa
pinakamahalagang epiko ng India.
3. Shakantula- ito ay akda ni Kalidasa, ang pinakadakilang dramatista ng klasikal Sankskrit.
Ang Shakantula ay tungkol sa pag-ibig ni Haring Dusyanta sa isang ermitanya.
4. Pachatantra- ito ay ang pinakatanyag at pinakamatanda na koleksiyon ng mga pabula na
may maraming kuwento ukol sa alamat, engkantada, at pabula.
5. A Guest for the Night- akda ni Shmuel Yosef Agnon ng Israel. Siya ang kauna-unahang
Hudyo(hudyo) na nakatanggap ng Nobel Prize.
6. Arabian Nights- kuwentong Persiano na hango sa kuwentong Indian. Isa itong kuwento ng
pag-ibig. Dahil sa panloloko ng asawang babae ng hari, nagpasiya itong magpakasal araw-araw sa
iba’t-ibang babae, ngunit sila ay pinapatay niya kinabukasan.
Practice Personal Hygiene protocols at all times. 68
7. The Tale of Alibaba- Ang kuwento ng isang lalaking si Ali Baba at ang apatnapung
bandido na nagtatago ng kayamanan sa isang kuweba.

Kasanayang Pampagkatuto at Koda


Napapahalagahan ang mga kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya sa kulturang Asyano.
AP7TKA-IIIj-1.25 (MELC) week 8

Gawain 1: Tara Pasyalan Natin!


Panuto: Suriing mabuti ang mga larawan. Pagkatapos, sagutin ang mga sumusunod ng tanong sa
ibaba.

1. Ano ang nakikita mo?

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 69


2. Mahalaga ba sa kasaysayan natin ang mga arketikturang nasa larawan? Ipaliwanag ang sagot.

3. Ano ang kaugnayan ng mga ito sa kulturang Asyano?

Practice Personal Hygiene protocols at all times. 70


Gawain 2: Panitikan
Panuto: Ang hanay A ay talaan ng mga halimbawa ng panitikan sa iba’t ibang lugar sa Asya.
Hanapin ang tamang pakahulugan ng mga ito sa hanay B.

Hanay A Hanay B
1. Mahabharata a. Ito salayasay tungkol sa buhay ni Rama at
ng kanyang asawa na si Rita.
2. Biag ni Lam- Ang b. Ito ay kwentong Persiano na hango sa
kwentong Indian
3. Shakantula c. Ito ay epiko ng mga Ilokano na
naglalarawan ng isang kakaibang lakas na
taglay ng bida.
4. Panchatantra d. Tangyag itong koleksiyon ng mga pabula
na may maraming kuwento tungkol sa
alamat, engkatada at pabula.
5. A Guest for the Night e. Ito ay tungkol sa kuwento ng pag-ibig ni
Haring Dusyanta sa isang ermitanya.
6. The Tale of Alibaba f. Ito ay kuwento tungkol sa paglalakbay ng
isang lalaki mula Israel pabalik sa kanyang
bayan sa Europa.
7. The Arabian Nights g. Ito ay isang maalamat na salaysay
tungkol sa digmaan sa pagitan ng dalawang
magkaribal na pamilya.
8. Ramayana h. Ito ay kuwento ng isang mangangahoy at
ang apatnapung magnanakaw.

Gawain 3: Sayaw Asyano!


Panuto: Magsaliksik ng mga kilalang sayaw at usika mula sa ating bansa na may mahalagang
kontribusyon sa Asya at sa daigdig.
A. Pumili ng isang kilalang sayaw o musika sa Pilipinas na may mahalagang
kontribusyon sa daigdig. Kumuha ng mga datos tungkol sa napiling sayaw o musika. Maari
din manggupit ng larawan ng sayaw sa magazine o kumuha sa internet.

B. Mga patnubay na tanong sa gawain


1. Ano ang pamagat ng sayaw at musika na napili mo?
2. Saang lugar ito nagmula sa Pilipinas?
3. Ano ang kaugnayan nito sa lugar na pinagmulan?
4. Ano ang katangian ng sayaw o musika na ito?
5. Ano ang kahalagahan ng sayaw o musika sa lugar na pinanggalingan?
6. Paano ito pinahahalagahan ng mga tao sa lugar na pinagmulan?

Gawain 4: Sikat ang Idol!


Panuto: A. Magtala ng mga sikat na manlalaro na kilala mo. Maaring nasa Pilipinas o nasa
ibang bansa. Punan ang talahanayan ng mga impormasyon tungkol sa kanila.

Pangalan Bansa Larong Kinabibilangan


1.
2.
3.
71
B. Sagutin ang mga tanong sa ibaba.

1. Bakit sila ang mga napili?


2. Paano naipapakita ng mga taong napili mo ang pagkakakilanlan ng kanilang kultura?
3. Bilang isang Asyanong Pilipino, Paano mo mapapahalagahan ang kulturang kontribusyon
ng Timog at Kanlurang Asya?

Repleksiyon

Bilang isang kabataang Pilipino, sa paanong paraan mo mapapaunlad ang kulturang Pilipino?
__________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Sanggunihan

Mga Aklat

Blando, Rosemarie C., Sebastian, Adelina A., Espiritu, Angelo C., Golveque, Ema C.
Jamora, August M., Capua, Regina R., Victor, Ami S., Balgos, Sandara I., Del Rosario, Allan
F., Mariano, Randy R., Araling Panlipunan 7, ASYA: Pagkakaisa sa Gitna ng Pagkakaiba,
Eduresources Publishing, Inc., 5th Floor Mabini Building, DepEd Complex Meralco Avenue,
Pasig City, Philippines 1600
Website https://www.thoughtco.com/what-is-the-taj-mahal-195419
https://www.google.com/search?q=taj+mahal+india
http://malacanang.gov.ph/75495-mga-epiko-at-kuwentong-bayan/
https://www.google.com/search?q=makasaysayang+lugar+sa+pilipinas
https://www.google.com/search?q=makasaysayang+pook+sa+China
https://www.slideshare.net/ChristianSoligan1/panitikan-ng-indianijakecasiple-at-marbebe
https://prezi.com/2jtm1dlxx61t/mga-sayaw-asyano/
https://en.wikipedia.org/wiki/Tinikling
https://theculturetrip.com/asia/philippines/articles/tinikling-the-national-dance-of-
thephilippines-with-bamboo-poles/

Susi sa Pagwawasto
Gawain 1: Tara Pasyalan natin!

Mga Mungkahing sagot


72
1. Mga larawan ng mga sikat arkitektura na matatagpuan sa bansang India, Pilipinas,
China, Indonesia at Combodia.
2. Oo, dahil ang mga arkitekturang ito ay malaki ang impluwensiya sa kultura at
paniniwala ng mga Asyano. Nagsisilbi rin silang salamin sa kasaysayan at karanasan ng mga
Asyano sa mga nakalipas na panahon.
3. Ang mga arkitekturang nasa larawan ay naiiugnay sa paniniwala at relihiyon na
sinusunod ng mga Asyano. Dito nakikita ang kung gaano pinahahalagahan at minamahal ng
mga Asyano ang sariling sining at Kultura.
Gawain 2: Panitikan
Hanay A Hanay B
1. Mahabharata g. Isang maalamat na salaysay tungkol sa
digmaan sa pagitan ng dalawang karibal na
pamilya
2. Biag ni Lam- ang c. Ito ay epiko ng mga Ilokano na
naglalarawan ng isang kakaibang lakas na
taglay ng bida.
3. Shakantula e. Ito ay kuwento tungkol sa pag-ibig ni
Haring Dusyanta sa isang ermitanya.
4. Panchatantra d. Ito ay tangyag na koleksiyon ng mga
pabula na may maraming kuwento tungkol
sa alamat, engkatada at pabula.
5. A guest for the night f. Ito ay kuwento tungkol sa paglalakbay ng
isang lalaki mula Israel pabalik sa kanyang
bayan sa Europa.
6. The Tale of Alibaba h. Ito ay kuwento ng isang mangangahoy at
ang apatnapung magnanakaw na nagtatago
ng maraming kayamanan sa isang kuweba.
7. The Arabian nights b. Ito ay kwentong Persiano na hango sa
kwentong Indian
8. Ramayana a. Ito ay salaysay tungkol sa buhay ni Rama
at ang kanyang asawa na si Rita.

Gawain 3: Sayaw Asyano!


Tinikling

Ang tinikling ay ang Pambansang sayaw ng Pilipinas.


Ito ay nagmula sa Visayas partikular sa bandang Leyte. Ang sayaw na ito ay nilalarawan ang
kagandahan at simpleng pamumuhay ng mga tao sa Visayas. Sumisimbolo din ito sa kanilang
pagiging matatag at masayahin.
Ang tinikling ay hango sa pangalan ng ibon na tikling. Ang tikling ay isang uri ng ibon na
may mahahabang paa.

73
Ang Tinikling ay isang sayaw na kung saan ay ginagaya ng mga mananayaw ang galaw ng
isang tikling. Gamit ang dalawang pares ng kawayan, ang mga mananayaw ay kailangan
sabayan ang indak ng pinagtitipang kawayan sa pamamagitan ng pagtalon sa pagitan ng mga
ito kagaya nang sa tikling.
Madalas itong sinasayaw sa mga mga mahahalagang pagtitipon gaya ng Independence Day,
sa mga fiesta at sa paaralan.
Sa pamamagitan ng pagsayaw ng tinikling ay naipapakita kung gaano ipinagmamalaki at
pinapapahalagahan ng Pilipinas ang kulturang Pilipino.

Gawain 4: Sikat ang Idol!


A.
Pangalan Bansa Larong Kinabibilangan
1.Manny Pacquiao Pilipinas Boxing
2. Gwada Showaa Syria Hurdles at High Jump
3. Naim Suleymanoghi Turkey Weigth lifter

B.
1. Sila ang napili ko dahil sa kanilang angking kagalingan at husay sa larangan ng isport.
2. Naipapakita nila ang pagkakakilalan ng kanilang kultura sa pamamagitan ng paggamit
at pagpapaunlad sa kanilang talento. Dahil sa pagbabahagi ng kanilang kakayahan sila ay
kilala bilang bayani ng kanilang mga bansa.
3. Napapahalagahan ko ang kulturang kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya sa
pamamagitan ng pagpapaunlad at paggtangkilik sa mga ito at gamitin ito para sa ikakabuti ng
aking sariling bayan.

Inihanda ni:
Consolacion M. Lagrio
Teacher 1
Writer/May Akda

74

You might also like