Bengkel Kimia Asas

Bengkel ASAS kimia Cikgu Adura – Siri 1/2021
Mol, Formula Kimia dan Persamaan kimia
1. Persamaan Kimia
Terbahagi kepada 3
(i) Persamaan kimia/ penuh
Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu
(ii) Persamaan ion
(iii) Persamaan setengah
https://cikguadura.wordpress.com 1 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Untuk menulis persamaan, kita perlu mengetahui formula kimia
Semasa tingkatan 4, kita telah pelajari jirim yang terdiri daripada ...............
........................ adalah ATOM, ION dan MOLEKUL
2. Atom dan Molekul
Atom – kebanyakan LOGAM dan ahli kumpulan 18.

Kumpulan 18 tak bertindak balas dalam kimia. Jadi tidak terlibat
Molekul – adalah gabungan atom bukan logam dengan bukan logam.

Dengan cara berkongsi elektron. Dah belajar dalam bab 5 – ikatan kimia
Tip: Cara Cikgu Adura #1

ATOM – 1NAMA
Tuliskan nama bagi :
K : ................................................
Na : ................................................
Ca : ................................................
Mg : ................................................
Fe2+ : ................................................
Cu2+ : ................................................
Zn2+ : ................................................
Kesimpulan
Pengecualian:


MOLEKUL – 1NAMA
Tuliskan nama bagi :
O2 : ................................................
H2 : ................................................
N2 : ................................................
Kumpulan 17
Cl2 : ................................................
Br2 : ................................................
I2 : ................................................
C : ................................................
Kesimpulan
Pengecualian:

3. Untuk formula ion
Kita perlu tahu ion positif, Kation dan ion negatif, Anion
Formula ion
Kation, Ion Positif Anion, Ion Negatif

Kalium Klorida
Natrium Bromida
Magnesium Iodida
Aluminium Hidroksida
Barium Nitrat
Hidrogen Sulfat
Kuprum(II) Karbonat
Plumbum(II)
Ferum(II)
Ferum (III)

Kation
Anion

4. Untuk membuat formula ion, Kita boleh membuat darab silang.
Secara mudahnya, pindahkan nombor cas secara berbalik.

Boleh menulis atau menggunakan jari tangan
Cuba buat bersama-sama :
Formula Kation Formula Anion

Natrium klorida
Formula kimianya

Magnesium klorida
Formula kimianya

Natrium oksida
Formula kimianya

Aluminium klorida
Formula kimianya

Aluminium oksida
Formula kimianya

Magnesium oksida
Formula kimianya

Latihan :
Tuliskan formula kimia bagi :
Barium Magnesium Ammonium Ferum(III)

hidroksida hidroksida karbonat sulfat

2NAMA

5. Jadi sekarang kita dah tahu untuk menulis formula kimia yang betul
bagi Atom, ion dan molekul.
Kita akan membuat persamaan kimia/ penuh dan seimbang

Secara mudahnya:
(a) 1 + 1 → 2
(b) 1 + 2 → 2 + 1
(c) 2 + 2 → 2 + 2

(a) 1 + 1 → 2
Contoh 1
Pembakaran logam reaktif dengan oksigen
Tuliskan persamaan yang seimbang
Tafsirkan secara kuantitatif
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Tafsirkan secara kualitatif
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
(Kita boleh mengenal pasti melalui persamaan kimia yang diletakan

bersamanya keadaan fizikal.
g – gas
Ak/ aq – larutan akueus
ce/ l – cecair
p/ s/ – pepejal

Contoh 2
Tindak balas kumpulan 1 dengan oksigen
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................

Contoh 3:
Tindak balas Kumpulan 17 dengan logam Ferum
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................

(b) 1 + 2 → 2 + 1
Contoh 1:
Tindak balas penyesaran logam
Contoh 2:
Tindak balas logam dengan asid

(c) 2 + 2 → 2 + 2
Contoh 1
Garam tak terlarutan
Contoh 2
Tindak balas Asid dengan oksida logam

6. Selain daripada ini

KARBONAT
Penguraian
Persamaan kimia :
Persamaan kimia :
NITRAT

7. Dalam Bab 7 – kadar tindak balas,

Tindak balas antara natrium tiosulfat dengan asid sulfurik:
Persamaan kimia:

B. Pengiraan
1. JAR/ JMR/ JFR
Kirakan:
1. H2O = .....................................................................
2. CO2 = .....................................................................
3. NaCl = .....................................................................
4. Mg(OH)2 = .....................................................................
5. Fe2(SO4)3 = .....................................................................
6. CuSO4.10H2O = .....................................................................
Tanda titik membawa maksud ................................

Ini kimia, bukan MAT or Add mat
2. MOL
Sebenarnya ada 4 formula
3 dalam bab 3 tingkatan 4:
Mol = Jisim Mol = Isi padu Mol = Bilangan zarah

Jisim molar Isi padu molar Pemalar Avagadro
1 lagi dalam bab 6 tingkatan 4:
Mol = MV @ mol = MV/1000; M – Kepekatan, mol dm-3

V – Isi padu larutan dalam dm-3
Bezanya MV dan MV/1000, sebab M adalah mol dm-3.

Sebab itu sebenarnya tiada per 1000.

3. Nisbah
Penting
Bab 3 – T4 – formula dan persamaan kimia
Bab 7 – T4 – kadar tindak balas (menentukan bahan terhad/ bahan yang
berlebihan)
Bab 2 – T5 – karbon – bahan bakar
Bab 3 – T5 - termokimia
FOKUSKAN
Apa maklumat berikan
Kepada
apa soalan suruh cari
Bilangan mol boleh di dapati daripada persamaan kimia yang seimbang.
TETAPI;
Masalahnya, persamaan tu, persamaan.
Bukan kita buat dalam makmal
Jadi kita kena kira berapa mol yang soalan bagi tu
Secara mudahnya
1. Cari mol maklumat soalan berikan,
2. Kemudian, nisbahkan
Ini hanyalah MOL Apa diberikan KEPADA MOL Soalan suruh CARI
3. DAH DAPAT MOL SOALAN SURUH CARIKAN

Baru selesaikan apa kehendak soalan tu.
Untuk itu, Kita kira dulu nisbah di bawah :
a. 1 – 1 d. 2 – 3
0.1 Jadi → .......... 0.7 Jadi → ..........
b. 1 – 2 e. 3 – 5
0.1 Jadi → .......... 0.21 Jadi → ..........
c. 2 – 1
0.1 Jadi → ..........

Jom buat soalan
[SPM16-03]
(a) (iii) The chemical equation for photosynthesis is as below.
Persamaan kimia bagi fotosintesis adalah seperti di bawah.
6 CO2 + 6 H2O → C6H12O6 + 6 O2

Give three information that can be interpret from the chemical equation.
Berikan tiga maklumat yang dapat di tafsir daripada persamaan kimia itu.
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
..............................................................................................................[3M]
[SPM08-03b] (b) Rajah 3.2 menunjukkan dua biji belon yang masing-
masing mengandungi gas oksigen dan gas karbon dioksida
Rajah 3.2 shows two balloons containing oxygen gas and carbon dioxide gas
respectively.
Rajah 3.2 / Diagram 3.2
Berdasarkan maklumat yang diberi / Based on the given information:
(a) Hitung jisim gas oksigen dalam belon A.

Calculate the mass of oxygen gas in balloon A.
[Jisim atom relatif: O=16] [Relative atomic mass: O=16]
[1M]

(ii) Hitung isi padu gas karbon dioksida dalam belon B.

[Isi padu molar gas = 24 dm3 mol-1 pada suhu dan tekanan bilik
Calculate the volume of carbon dioxide gas in balloon B.
[Molar volume of gas = 24 dm3 mol-1 at room temperature and pressure]
[1M]
Esei/ Essay
[MRSM16-09] (a) Diagram 9.1 shows the chemical bonding in a molecule of
a compound present in fruits.
Rajah 9.1 menunjukkan ikatan kimia dalam satu molekul bagi satu sebatian
yang terdapat dalam buah–buahan.
Diagram 9.1 / Rajah 9.1
(i) State the molecular formula and empirical formula of this compound.
Nyatakan formula molekul dan formula empirik sebatian ini. [2M]
(ii) What is the relative molecular mass of this compound?

[Relative atomic mass of H=1, C=12 and O=16]
Berapakah jisim molekul relatif sebatian ini?
[Jisim atom relatif H=1, C=12 dan O=16] [1M]

(b) Diagram 9.2 shows a gas syringe containing helium gas.

Rajah 9.2 menunjukkan picagari mengandungi gas helium.
Diagram 9.2/ Rajah 9.2
(i) Calculate the mass of helium gas in the syringe. [Molar volume of gas =
24 dm3 mol-1 at room conditions, [Relative atomic mass of He = 4]
Tentukan jisim gas helium di dalam picagari tersebut.
[Isi padu molar gas = 24 dm3 mol-1 pada keadaan bilik, Jisim atom relatif
He = 4]
[3M]
MRSM12-03] Diagram 3.1 shows the structural formula of compound Y.

Rajah 3.1 menunjukkan formula struktur bagi sebatian Y
Diagram 3.1 / Rajah 3.1
(b) Write the molecular formula of compound Y.

Tuliskan formula molekul bagi sebatian Y
...…………………………………………………………………………………………[1M]

(c) In an experiment, 0.5 g of zinc carbonate is added into excess

hydrochloric acid.
Dalam satu eksperimen, 0.5 g zink karbonat dimasukkan ke dalam asid
hidroklorik berlebihan.
The following equation represents the reaction between zinc carbonate and
hydrochloric acid.
Persamaan berikut mewakili tindak balas antara zink karbonat dan asid
hidroklorik.
ZnCO3(s) + 2HCl(aq) → ZnCl2(aq) + CO2(g) +

H2O(l)
[Relative atomic mass: C=12; O=16; Cl=35.5; Zn=65]

[Jisim atom relatif: C=12; O=16; Cl=35.5; Zn=65]
(i) Calculate the number of moles of zinc carbonate used.

Hitungkan bilangan mol zink karbonat yang digunakan.
[1M]
(ii) Calculate the maximum mass of zinc chloride produced.
Hitung jisim maksimum zink klorida yang dihasilkan.
[2M]
[SBP14-02]
(a) (ii) What is the number of atoms in 0.5 mole of methane gas, CH4?
Berapakah bilangan atom dalam 0.5 mol gas metana, CH4?
[Avogadro constant = 6.02 x 1023 mol-1] [Pemalar Avogadro = 6.02 x 1023 mol-
1]
[2M]

(c) Copper(II) carbonate, CuCO3 is heated strongly to produce copper(II)

oxide and carbon dioxide gas. The reaction is given by chemical equation
below;
Kuprum(II) karbonat, CuCO3 dipanaskan dengan kuat menghasilkan
kuprum(II) oksida dan gas karbon dioksida. Tindakbalas ditunjukkan oleh
persamaan kimia di bawah;
CuCO3 → CuO + CO2
6.2 g copper(II) carbonate, CuCO3 is heated during an experiment. Calculate

the volume of gas released.
[Relative atomic mass: Cu=64; C=12, O=16; 1 mole of gas occupies 24 dm3
at room conditions]
6.2 g kuprum(II) karbonat, CuCO3 di panaskan dalam suatu eksperimen.
Hitungkan isi padu gas yang dibebaskan.
[Jisim atom relatif: Cu=64; C=12, O=16; 1 mol gas menempati 24 dm3 pada
keadaan bilik]
[3M]

Bengkel Kimia Asas

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bengkel Kimia Asas

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bengkel ASAS kimia Cikgu Adura – Siri 1/2021

Mol, Formula Kimia dan Persamaan kimia

(i) Persamaan kimia/ penuh

(ii) Persamaan ion

(iii) Persamaan setengah

https://cikguadura.wordpress.com 1 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Untuk menulis persamaan, kita perlu mengetahui formula kimia

........................ adalah ATOM, ION dan MOLEKUL

2. Atom dan Molekul

Atom – kebanyakan LOGAM dan ahli kumpulan 18.

Molekul – adalah gabungan atom bukan logam dengan bukan logam.

Tip: Cara Cikgu Adura #1

Tuliskan nama bagi :

https://cikguadura.wordpress.com 2 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tip: Cara Cikgu Adura #2

Tuliskan nama bagi :

https://cikguadura.wordpress.com 3 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

3. Untuk formula ion

Kation, Ion Positif Anion, Ion Negatif

https://cikguadura.wordpress.com 4 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tip: Cara Cikgu Adura #3

https://cikguadura.wordpress.com 5 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

4. Untuk membuat formula ion, Kita boleh membuat darab silang.

Secara mudahnya, pindahkan nombor cas secara berbalik.

Cuba buat bersama-sama :

Formula Kation Formula Anion

Formula Kation Formula Anion

Formula Kation Formula Anion

Formula Kation Formula Anion

Formula Kation Formula Anion

Formula Kation Formula Anion

https://cikguadura.wordpress.com 6 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan formula kimia bagi :

Barium Magnesium Ammonium Ferum(III)

Tip: Cara Cikgu Adura #4

https://cikguadura.wordpress.com 7 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Kita akan membuat persamaan kimia/ penuh dan seimbang

https://cikguadura.wordpress.com 8 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan persamaan yang seimbang

Tafsirkan secara kuantitatif

Tafsirkan secara kualitatif

(Kita boleh mengenal pasti melalui persamaan kimia yang diletakan

https://cikguadura.wordpress.com 9 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan persamaan yang seimbang

Tafsirkan secara kuantitatif

Tafsirkan secara kualitatif

https://cikguadura.wordpress.com 10 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan persamaan yang seimbang

Tafsirkan secara kuantitatif

Tafsirkan secara kualitatif

https://cikguadura.wordpress.com 11 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan persamaan yang seimbang

Tuliskan persamaan yang seimbang

https://cikguadura.wordpress.com 12 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

Tuliskan persamaan yang seimbang

Tuliskan persamaan yang seimbang

https://cikguadura.wordpress.com 13 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

6. Selain daripada ini

Tip: Cara Cikgu Adura #5

https://cikguadura.wordpress.com 14 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

7. Dalam Bab 7 – kadar tindak balas,

https://cikguadura.wordpress.com 15 Adura Azlin bin Ishak | 25 Jun2021

1. JAR/ JMR/ JFR