ፉከራ

ቀድሞም አያቴ ሲዘምቱ አውቃለሁ ቀረርቶ

ኋላም አባቴ ሲገል አወቃለሁ ፈሪ ቁም ፈሪ ቁም መንታ ላሊበላ፣
ዛሬም ልጅየው ተደግሻለው ሲሸሽ የሞተ ሰው ተዝካሩ አይበላ፡፡
ጠላት ከመጣ አፈርሰዋለሁ እንደእውር አህያ እንዴት ጎድን ጎድን፣
ያባቴን ጋሻ አንስቼዋለሁ የማይሞት ሰው ላይሞት የሚሞት ሰው ላይድን፡፡

ፉከራ
ውጋው በሳንጃ በለው በሰደፍ
አገር ናትና ጎበዝ አትስነፍ፡፡
ኳኳ ሲል አውሽትራ
አጥንቱ ለጅብ ስጋው ላሞራ ፡፡
*አውሽትራ(የጦር መሳርያ ስም
ፉከራ
መድፍ መትረየስ ሲሸረሽረው፣
አልቢን ምንሽር ሲያብጠሰጥሰው፣
አልሸሽም ብሎ ቆሞ ቆያቸው፣
ዙሮ በጥይት ሰነጠቃቸው፡፡
ቀረርቶ
ለምን ዝም ትላለህ ሀገርህን ሲወረው፣
ተነስ ያገሬ ልጅ ይህ የኛ እዳ ነው፡፡
እንኳን ባባቱ አገረ ባባቱ ሸለቆ፣
ምን አለ ቢሞቱት ወንድነቱ ታውቆ፡፡
ቀረርቶ
በያዝከው ወጥ አልቢን አርገው ገለል ገለል፣
በያዝከው ምንሽር አርገው ገለል ገለል፣
ሞት አይቀርምና በጀርባ መንጋለል፡፡
በለው በምንሽር በል፣ በለው በጓንዴ፣ ድገመው በዋንዛ፣
ባባት አገርና በሚስት የለም ዋዛ፡፡
ቀረርቶ
በለው ሽንጡን ደሙ ይንዠርዠር
ሰው ስለገደሉ አይቀርም አገር፡፡
ወዲህ ገምነን ወዲያ ገምነን ያልህበት እንደሆን
አንተም ትፈራለህ ካንበሳ ከዝሆን፡፡
እምቢ ብሎ እንደሆን ደም እያራወጠው
በምንሽር ጥይት ወገቡን ቁረጠው፡፡
ወዲያ ማዶ ገለህ ወዲህ ተሻገር
አገሩም ደም ይልመድ ወንዙም ይታፈር፡፡
ቀረርቶ
ምን ያለው ሞኝ ነው ያጓት ጠላላ፣
ወንድሙን ሰው ገሎት እሱ አርሶ ሊበላ፡፡
ወንድሙን ሲከፋው ወንድሙን ካልከፋው፣
ጣሉለት ከፊቱ ደሙ እንዲከረፋው፡፡
የሰው ወንድም ገድሎ ቢገቡ ከደብር፣
ያመጣል ወንድሙ ተስቦ እንደነብር፡፡
ገበየሁ ቢሞት ተተካ ባልቻ
መድፍ አገላባጭ ብቻ ለብቻ
አሻግሮ ገዳይ ዲብ አንተርሶ
የዳኛው አሽከር ባልቻ አባ ነፍሶ፡፡
ምኒሊክ ተወልዶ ባያነሳ ጋሻ ፣ ስለ አጤ ቴዎድሮስ
ግብሩ እንቁላል ነበር ይህን ጊዜ አበሻ፡፡ ማረክን እንዳይሉ ሰው የለ በእጃቸው፣
በሰራው ወጨፎ ባነሳው እርሳስ፣ ገደልን እንዳይሉ ሞተው አገኟቸው፣
ቆላ አንገረገበው ያን የባህር ገብስ፣ ምን ይሉ እንግሊዞች ሲገቡ አገራቸው፡፡
ተፈጠመ ጣልያን አበሻ እንዳይደርስ፡፡ መቅደላ አፋፉ ላይ ጩኸት በረከተ፣
የሴቱን አናውቅም ወንድ አንድ ሰው ሞተ፡፡
መብራቱን ዮሐንስ ለአሉላ ቢሰጠው፣ ጠላቶቹን ሁሉ አጭዶ እንደ ገብስ፣
እንደ ቀትር እሳት ቱርክን ገላመጠው፣ መቅደላ ተጣለው ራሱን በራስ፡፡
ጣልያን ወደቀ እያንቀጠቀጠው፣ እናትና አባቱ አላንድ አልወለዱ፣
አጭዶና ከምሮ እንደ ገብስ አሰጣው፡፡ አባ ታጠቅ ካሳ ያ ወንዱ ያ ወንዱ፡፡
…አባ ነጋ አሉላ የደጋ ላይ ኮሶ፣ ዳር እሰከ ዳር ይዞ የገዛው ንጉስ፣
በጥላው ያደክማል እንኳንስ ተቀምሶ፡፡ እንዲህን ለሱ ነው ጠበንጃ እሚጎርስ፡፡
ጣልያን ሰሐጢ ላይ እግሩን ቢዘረጋ፣
በብረት ምጣዱ በሰሐጢ አደጋ፣ ታጠቅ ብሎ ፈረስ ካሳ ብሎ ስም፣
አንገብግቦ ቆላው አሉላ አባ ነጋ፡፡ ዐርብ ዐርብ ይሸበራል ኢየሩሳሌም፡፡
አንተም ጌታ አይደለህ እኔም አልሆን ሎሌ፣
የኢየሩሳሌም ሰው ካልጫነ በርሞሌ፡፡
ሴሰኛውን ጎበዝ ያራቱን ማዕዘን ባል፣
የእሳት ምድጃችን ሳይዳፈን ቀርቶ፣ ታጠቅን ማን አምኖ ባል ብሎ ያገባል፡፡
ከትልቁ አዳራሽ ከጓዳው ተነስቶ፣
ብዙ ቤት በላብን የሚያጠፋው ጠፍቶ፡፡ ደረስጌ ያበራው የቋራው ፀሐይ፣
ተኝቷል መቅደላ ጠላት እንዳያይ፡፡
ኢትዮጵያ የተባለችው፣ የመቅደላን ጋራ መርጦ ቴዎድሮስ፣
አንደኛ እናትህ ናት ሰይፉን ልብስ አድርጎ ጦሩንም ትራስ፣
ሁለተኛ ዘውድህ ናት ቢርበው ጥይቱን አየነው ሲጎርስ፡፡
ሦስተኛ ሚስትህ ናት
አራተኛ ልጅህ ናት ጎጃም ራስ ሀይሉ ግድ የለም ግድ የለም፣
አምስተኛ መቃብርህ ናት አድዋ ራስ ሥዩም ግድ የለም ግድ የለም፣
አጤ ዮሐንስ 1887 ወሎ ራስ አመዴ ግድ የለም ግድ የለም፣
በዛች አውራ ጣቱ ያልፈረመ የለም፡፡
ካንድ አገር ብዙ ብር እየጠየቃችሁ፣
ላንድ ሰው ሶስት ሺህ፣ ላንድ ሰው ሁለት ሺህ
ብር እየሰጣችሁ፣
እኔስ አንድ ሰው ነኝ ይብላኝ ላገራችሁ፡፡ ,

1)በኢጣልያ ወረራ ጊዜ የተገጠሙ(1928-1933)

እንኳን በእኛ ጊዜ ቢሆን በልጅ ልጅ፣
እንግዲህ አይመጣም የጣልያን ውራጅ፡፡
እነሱ በሰሩት በገዛ መድፋቸው፣
እነሱ ባመጡት በመትረጌሳቸው፣
አለቁ ጣልያኖች ባለማወቃቸው፡፡

2)በሱማሌና በኢትዮጵያ የወሰን ግጭት ጊዜ የተገጠሙ(1956-

1958)
ሱማሌ ጌሾ ጠጥታ አብዳለች ሰክራለች፣
ረመጥ ልትገባ ትገላገላለች፡፡
አወይ ማበድ አወይ መቅበጥ፣
በግመል ተጉዞ እዋጋለሁ ማለት፡፡
ድምፃዊ ይርጋ ዱባለ

3)በሱዳንና በኢትዮጵያ የወሰን ግጭት ጊዜ(1964)

ሱማሌ ጭኖ ነበር መልሶ አራገፈ፣
አንድ ሱዳን ቀርቷል የተክለፈለፈ፣
ይወድቃል ባዳፍኔ እግሩ ካላረፈ፡፡
አረ እናንተ ሆዬ ሁሉም ዋዛ ለምዶ፣
ሱዳን ሊበላ ነው ጎንደር እሳት ነዶ፡፡
አይጥ ጠላ ጠምቃ ሁለቱን ጠጥታ፣
ትገለገላለች ድመትን ልትመታ፡፡
ሱዳን ወደ ኢትዮጵያ ሊመጣ ሲያስፋፋ፣
ፈጥኖ ደረሰበት ገና ሲያንቀላፋ፡፡
ድምፃዊ ይርጋ ዱባለ