Professional Documents
Culture Documents
Chương 1:
Câu 1: khái niệm tư tưởng HCM được nêu trong đại hội đại hội đại biểu
lần thứ 11 của Đảng (2011) và ý nghĩa học tập môn học tư tưởng HCM?
1.Khái niệm
Tư tưởng Hồ Chí Minh:
+Là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản
của cách mạng Việt Nam
+Là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin
vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống
tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu văn hoá nhân loại
+Là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta. Mãi
mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta giành thắng lợi
+ Cho sinh viên tri thức khoa học về hệ thống các quan điểm toàn diện và
sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng VN.
+ Hình thành năng lực , phương hướng làm việc và niềm tin, tình cảm của
sinh viên .
+ Ứng dụng tư tưởng HCM vào giải quyết vấn đề trong cuộc sống .
+ Bồi đắp năng lực lý luận để chỉ dẫn hành động
=>trở thành công dân có ích cho xã hội VN trong quá trình thực hiện mục
tiêu : xây dựng một xã hội dân giàu , nước mạnh , dân chủ , công bằng , văn
minh .
Giáo dục thực hành đạo đức cách mạng , củng cố niềm tin khoa học gắn
liền với trau dồi tình cảm cách mạng , bồi dưỡng lòng yêu nước :
+ Sinh viên nâng cao bản lĩnh chính trị, kiên định ý thức trách nhiệm của
công dân .
+ Thường xuyên rèn luyện bản thân theo tư tưởng , phong cách HCM
+ Trau dồi tình cảm cách mạng, đóng góp thiết thực và hiệu quả vào sự
nghiệp cách mạng của đất nước .
- Xây dựng , rèn luyện phương pháp và phong cách công tác :
+ Người học có điều kiện vận dụng , kiến thức & kĩ năng đã nghiên cứu học
gập vào điều kiện cụ thể .
+ Giáo dục thế hệ trẻ tiếp tục hình thành và hoàn thiện nhân cách để ngày
càng cao đẹp hơn , trở thành những chiến sĩ tiên phong trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ tổ quốc .
Chương 2:
Câu 10: Quan điểm của HCM về những nguyên tắc trong hoạt động của
Đảng?
Nguyên tắc 1: đảng lấy chủ nghĩa Mác là nề tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho
hoạt động
+ đường cách mệnh 1927 Đảng muốn vững phải lấy dân làm gốc => chủ nghĩa
Mac
+ người nhấn mạnh phải trung thành, vận dụng sáng tạo phù hợp với chủ nghĩa
Mac
Nguyên tắc 2: tập trung dân chủ ( quan trọng nhất của SH Đảng)
+ Tập trung là nền tảng của dân chủ
+ dân chủ phải đi đến tập trung
+ HCM nói về cách tiến hành nguyên tắc
=> Đảng viên bày tỏ ý kiến dân chủ
=> Thảo luận đi đến thống nhất tập trung=> phục hưng chân lí => những điều
có lợi cho dân
Nguyên tắc 3 : Nguyên tắc tuwjphee bình và phê bình
+ việc làm thường xuyên như “rửa mặt mỗi ngày”
+ di chúc : thường xuyên nghiêm chỉnh phê bình là cách tốt nhất
=> phần tốt phải nhân lên
=> phần xấu mất dần đi
=> phải có văn hóa phê bình
Nguyên tắc 4 kỉ luật nghiêm minh, tự giác
+ khác với tổ chức khác vì chỉ kết nạp người hăng hái, cách mạng nhất
+ đảng có kỉ luật bắt buộc- kỉ luật sắt => mỗi đảng viên nên phải tuân theo
+ kỉ luật của Đảng là kỉ luật tự giác=> bền lâu, thực sự tạo sức mạnh
Nguyên tắc 5: phải thường xuyên tự chỉnh đốn
+ đảng không có mục đích tự thân=> hoạt động vì tổ quốc và đồng bào
+ đảng đang đứng trước nhiều hình thức=> phải chỉnh đốn, mới làm tròn nhiệm
vụ giao phó
+TP “sửa đổi lối làm việc” điều 10 : Đảng phải luôn luôn tẩy bỏ những phần tử
hủ hóa ra ngoài
Nguyên tắc 6 : Đoàn kết thống nhất trong Đảng
+ đây là điều kiện để xây dựng khối đoàn kết dân tộc
+ đoàn kết là truyền thống quý báu
+ nhờ đoàn kết, đảng đã lãnh đạo nhân dân TL, cách mạng t8, kháng chiến
chống Pháp, Mỹ, công cuộcđổi mới
=> giữ gìn sự đoàn kết, nhất trí trong đảng như giữ gìn con người của mắt MK
Nguên tắc 7: Liên kết mật thiết với nhân dân
Đúng là bộ phận của dân tộc 3 trong 1 : Đảng+ công nhân+ nhân dân
=> mục tiêu xây dựng 1 Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ, văn
minh
+ Đảng không phải từ trên trời rơi xuống. Nó ở trong lòng xã hội mà ra
+ đưa ra yêu cầu với Đảng, không được xa dân, coi trọng chữ tín
Nguyên tắc 8: Đoàn kết quốc tế:
+ giữ vững và tăng cường mối đoàn kết quốc tế trong sáng
+ coi cách mạng VN là một bộ phận của thế giới
Câu 11: Quan điểm của HCM về yêu cầu chủ yếu đối với đội ngũ cán bộ
Đảng viên?
- trung thành tuyệt đối với Đảng , với sự nghiệp cách mạng của Đảng suốt đời
phấn đấu cho lợi ích của cách mạng
- nghiêm chỉnh thực hiện cương lĩnh, đường lối, quan điểm, chủ trương, nghị
quyết của Đảng và các nguyên tắc xây dựng Đảng
- tu dưỡng, rèn luyện, trau dồi đạo đức cách mạng
- luôn học tập nâng cao trình độ về mọi mặt
- có mối liên hệ mật thiết với nhân dân
- không bao giờ thụ dộng , lười biếng “thắng không kiêu bại không nản” hăn hái
trách nghiệm, dám chịu trách nghiệm
- luôn phòng và chống những tiêu cực , đặc biệt là tham ô, lãng phí
Câu 12: Quan điểm của HCM về bản chất giai cấp nhà nước?
• Nhà nước ta mang bản chất giai cấp công nhân
- Một là, Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vị trí và vai trò cầm quyền
- Hai là, bản chất giai cấp của nhà nước thể hiện ở tính định hướng XHCN
trong sự phát triển đất nước
- Ba là, bản chất giai cấp của nhà nước ta còn thể hiện ở nguyên tắc tổ chức và
hoạt động cơ bản là nguyên tắc tập trung dân chủ
• Bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính nhân dân và tính dân tộc của
Nhà nước
- Tính dân tộc và tính nhân dân:
+ Tính nhân dân của Nhà nước: Biểu hiện tập trung ở chỗ đó là nhà nước của
dân, do dân, vì dân
+ Tính dân tộc của Nhà nước: Nhà nước thay mặt nhân dân thwucj thi chủ
quyền dân tộc, đấu tranh cho lợi ích của dân tộc, đấu tranh với mọi xu hướng
đi ngược lại lợi ích của dân tộc.
- Mối quan hệ biện chứng bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính nhân
dân và tính dân tộc của Nhà nước thể hiện ở chỗ:
+ Một là, Nhà nước ta ra đời là kết quả của cuộc đáu tranh lâu dài, gian khổ của
rất nhiều thế hệ người Việt Nam từ quá trình dựng nước và giữ nước hàng
nghìn năm của dân tộc
+ Hai là, Nhà nước ta lấy lợi ích của dân tộc làm nền tảng và bảo vệ lợi ích cho
nhân dân. Chính phủ do Hồ Chí Minh đứng đầu luôn là Chính phủ đại đoàn
kết dân tộc
+ Ba là, Nhà nước mới ở Việt Nam đã đảm đương nhiệm vụ mà toàn thể dân tộc
giao phó
Câu 13: Quan điểm của HCM về nhà nước của dân do dân vì dân?
Câu 16: Quan điểm của HCM về nguyên tắc đoàn kết quốc tế
a. đoàn kết trên cơ sở thống nhất mục tiêu và lợi ích, có lí có tình
- phải tìm ra điểm tương đồng về mục tiêu và lợi ích.
+ đối với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế: Độc lập dân tộc và chủ
nghĩ xã hội
+ đối với các dân tộc trên thế giới : độc lập dân tộc và các dân tộc trên thế giới
+ đối với các lực lượng tiến bộ: hòa bình, chống chiến tranh, xâm lược
=> chính sách đối ngoại : làm bạn với các nước và không gây thù oán với một ai
b. đoàn kết trên cơ sở tự chủ tự cường
- đoàn kết để tạo ra sức mạnh tổng hợp , muốn đoàn kết tốt phải có nội lực tốt là
nhân tố quyết định
- thực lực là cái chiêng, ngoại giao là cái tiếng, chiêng có to thì tiếng mới lớn.
- muốn tranh thủ được sự ủng hộ quốc tế, Đảng phải có đường lối độc lập, tự
chủ và đúng đắn
Chương 6:
Câu 17: Quan điểm của HCM về mối quan hệ giữa văn hóa với các lĩnh vực
khác.
• Quan hệ giữa văn hóa với chính trị:
+ Người cho rằng, trong đời sống có 4 vấn đề quan trọng ngang nhau và tác
động qua lại lẫn nhau: chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội.
+ Nhưng ở nước VN thuộc địa, trước hết phải tiến hành CM giải phóng dân tộc,
giành độc lập dân tộc, xóa ách nô lệ, thiết lập nhà nước của dân, do dân, vì
dân.
=> Giải phóng chính trị để mở đường cho văn hóa phát triển.
+ Văn hóa phải phục vụ nhiệm vụ chính trị; đồng thời mọi hoạt động của tổ
chức và nhà chính trị phải có hàm lượng văn hóa.
• Quan hệ văn hóa với kinh tế:
+ Trong mối quan hệ với kinh tế, văn hóa thuộc kiên trúc thượng tầng.
+ Những cơ sở hạ tầng của xã hội có kiến thiết rồi, văn hóa mới kiến thiết được
và có đủ điểu kiện phát triển được.
+ Văn hóa không hoàn toàn phụ thuộc vào kinh tế, mà có vai trò tác động tích
cực trở lại kinh tế.
=> Sự phát triển của chính trị, kinh tế, xã hội, sẽ thúc đẩy văn hóa phát triển;
ngược lại, mỗi bước phát triển của kinh tế, chính trị, xã hội đều có sự khai
sáng của văn hóa.
• Quan hệ văn hóa với xã hội
+ Giải phóng chính trị đồng nghĩa với giải phóng XH, từ đó văn hóa mới có điều
kiện phát triển.
+ Văn học, nghệ thuật của dân tộc VN rất phong phú nhưng trong chế độ nô lệ,
áp bức thì văn nghệ cũng bị nô lệ, không thể nào phát triển được.
=> phải làm CM giải phóng dân tộc, giành chính quyền về tay nhân dân, giải
phóng chính trị, giải phóng XH đưa ĐCSVN lên cầm quyền.
• Về giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu văn hóa nhân loại
+ Bản sắc văn hóa dân tộc:
- là những giá trị văn hóa bền vững của cộng đồng các dân tộc Việt Nam
- là thành quả của quá trình lao động, sản xuất, chiến đấu và giao lưu của con
người Việt Nam.
+ Bản sắc văn hóa dân tộc được nhìn nhận qua hai lớp quan hệ.
✓ Về nội dung, là lòng yêu nước, thương nòi; tinh thần độc lập, tự cường, tự tôn
độc lập...
✓ Về hình thức, cốt cách văn hóa dân tộc biểu hiện ở ngôn ngữ, phong tục, tập
quán, lễ hội, truyền thống, cách cảm và nghĩ...
+ Bản sắc văn hóa dân tộc chứa đựng giá trị lớn và có một ý nghĩa quan trọng
đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nó phản ánh những nét độc
đáo, đặc tính dân tộc.
Câu 18: Quan điểm của HCM về vai trò của văn hóa và sự vận dụng của
ĐCSVN?
a) Quan điểm của HCM về vai trò của văn hóa:
Văn hóa là mục tiêu, là động lực của sự nghiệp cách mạng
• Văn hóa là mục tiêu: Mục tiêu của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
+ Theo quan điểm HCM: văn hóa là mục tiêu, là quyền sống, quyền sung sướng,
quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc.
+ Là khát vọng của nhân dân về các giá trị chân, thiện, mỹ.
+ Là một xã hội dân chủ - dân là chủ và dân làm chủ, công bằng, văn minh.
+ Là một xã hội mà đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân luôn được quan
tâm và không ngừng nâng cao, con người có điều kiện phát triển toàn diện.
• Văn hóa là động lực: Động lực là cái thúc đẩy làm cho phát triển. Theo tư
tưởng HCM, động lực có thể nhận thức ở các phương diện chủ yếu sau:
+ Văn hóa chính trị là một trong những động lực có ý nghĩa soi đường cho quốc
dân đi, lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường, tự chủ.
+ Văn hóa nghệ thuật góp phần nâng cao lòng yêu nước, tình cảm cách mạng và
niềm tin vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng.
+ Văn hóa giáo dục diệt giặc dốt, xóa mù chữ,giúp con người hiểu biết quy luật
phát triển của xã hội.
+ Văn hóa đạo đức, lối sống nâng cao phẩm giá, phong cách lành mạnh cho con
người.
+ Văn hóa pháp luật đảm bảo dân chủ, trật tự, kỷ cương, phép nước.
Văn hóa là một mặt trận
• Văn hóa là một trong bốn nội dung chính của đời sống kinh tế - xã hội, quan
trọng ngang các vấn đề kinh tế, chính tị, xã hội. Mặt trận văn hóa là cuộc đấu
tranh cách mạng trên lĩnh vực văn hóa – tư tưởng.
• Nội dung mặt trận văn hóa phong phú, đấu tranh trên các lĩnh vực tư tưởng,
đạo đức, lối sống… của các hoạt động văn nghệ, báo chí, công tác lý luận, đặc
biệt là định hướng giá trị chân, thiện, mỹ của văn hóa nghệ thuật.
• Theo HCM, dân tôc ta là một dân tộc anh hùng, thời đại ta là một thời đại vẻ
vang. Vì vậy, chiến sĩ văn nghệ phải có những tác phẩm xứng đáng với dân
tộc anh hùng và thời đại vẻ vang.
Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân
• Tư tưởng HCM phản ánh khát vọng hạnh phúc của nhân dân. Theo Người,
mọi hoạt động văn hóa phải trở về với cuộc sống thực tại của quần chúng,
phản ánh được tư tưởng và khát vọng của quần chúng.
• Văn hóa phục vụ quần chúng nhân dân là phải miêu tả cho hay, cho thật, cho
hùng hồn; viết phải thiết thực, tránh cái lối viết rau muống mà ham dùng chữ;
nói ít nhưng nói cho thấm thía, nói cho chắc chắn thì quần chúng thích hơn.
Tóm lại “từ trong quần chúng ra. Về sâu trong quần chúng”. Trên cơ sở đó
định hướng giá trị cho quần chúng.
• Chiến sĩ văn hóa phải hiểu và đánh giá đúng quần chúng. Quần chúng là
những nhà sáng tác hay. Họ là những người thẩm định khách quan, trung
thực, chính xác các sản phẩm văn nghệ. Nhân dân phải là những người được
hưởng thụ các giá trị văn hóa.
b) Sự vận dụng của ĐCSVN
• Nâng cao bản lĩnh chính trị và trí tuệ của Đảng. Bản lĩnh chính trị của Đảng
thể hiện ở việc kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội vào thực
tiễn lãnh đạo cách mạng của Đảng.
• Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người
đứng đầu vững mạnh.
• Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới; tăng cường mối
quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân.
• Nhận thức sâu sắc, đúng đắn, đầy đủ vai trò sứ mệnh của văn hóa đối với sự
phát triển bền vững.
• Phát triển nền văn hóa toàn diện, thống nhất trong đa dạng, thấm nhuần sâu
sắc tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ,, khoa học.
• Phát huy và trọng dụng nhân tố con người với tư cách là trung tâm của chiến
lược phát triển, đồng thời là chủ thẻ phát triển.
• Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, trọng diện trí thức nhân tài.
• Thực hiện chính sách xã hội đúng đắn, công bằng vì con người.
Câu 19: Quan điểm của Hồ Chí Minh về chuẩn mực đạo đức cách mạng
a) Trung với nước, hiếu với dân
- Trung với nước hiếu với dân là đạo đức bao trùm, quan trọng nhất và chi phối
các phẩm chất khác.
- Trung với nước phải gắn liền với hiếu với dân
- Trung với nước là phải tuyệt đối trung thành với tổ quốc, phải làm cho dân
giàu nước mạnh.
- Hiếu với dân là phải thương dân, tin dân, lấy dân làm gốc.
b) Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư
- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là nội dung cốt lõi của đạo đức cách
mạng đó là phẩm chất đạo đức gắn liền với hoạt động hàng ngày của mỗi người.
- Hồ Chí Minh cho rằng các đức tính cần, kiệm, liêm, chính có quan hệ chặt chẽ
với nhau ai cũng phải thực hiện và đảng viên là người thực hành trước để làm
mẫu cho dân.
- Chí công vô tư là hoàn toàn vì lời ích chung, không vì tư lợi, là hết sức công
bằng, không thiên vị, luôn đặt lợi ích của Đẳng, của nhân dân, của dân tộc → Nó
là sự tiếp nối cần, kiệm, liêm, chính.
c) Thương yêu con người, sống có tình nghĩa
- Tình yêu thương con người là tình nhân ai sâu sắc, rộng lớn, trước hết dành
cho những người nghèo khổ, những người bị áp bức, bóc lột, không phân biệt
màu da, dân tộc.
- Tình yêu thương, yêu đồng loại, yêu đồng bào, yêu đất nước mình là tư tưởng
lớn, là mục tiêu phấn đấu của Hồ Chí Minh đã được thể hiện ở sự ham muốn tột
độ của Người. → Đây là yếu tố cốt lõi đầu tiên tạo nên nền tảng tư tưởng đạo
đức Hồ Chí Minh.
- Theo Hồ Chí Minh tình thương yêu con người được xây dựng trên lập trường
của giai cấp công nhân, thể hiện trong các mối quan hệ hàng ngày với bạn bè,
đồng chí, anh em, được thể hiện ở hành động cụ thể.
d) Tinh thần quốc tế trong sáng
- Là sự tôn trọng, hiểu biết, thương yêu và đoàn kết với giai cấp vô sản toàn thế
giới, với các dân tộc bị áp bức, với tất cả các dân tộc và nhân dân các nước,
chống lại chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi, biệt lập và chủ nghĩa bành trướng bá quyền.
- Hồ Chí Minh nêu cao tinh thần dân tộc, tự chủ, tự lực, tự cường, luôn kêu gợi
phải tăng cường đoàn kết và hợp tác quốc tế, đồng thời ra sức ủng hộ và giúp đỡ
đối với các cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc,
dân chủ và tiến bộ xã hội.
Câu 21: Quan điểm về nguyên tắc xây dựng đạo đức hồ chí minh
- Nói phải đi đôi với làm, phải nêu gương về dạo đức.
+ HCM viết: “Nói thì phải làm” “Đảng viên đi trước làng nước theo sau” Đồng
thời HCM đã nói: “Người tốt, việc tốt nhiều lắm ở đâu cũng có. Ngành nào, giới
nào, tuổi nào, địa phương nào cũng có”.
+ Tấm gương đạo đức HCM là tấm gương chung của cả dân tộc, cho các thế hệ
mãi mãi về sau.
- Xây đi đôi với chống
+ Theo HCM trong đời sống hàng ngày cái tốt, cái xấu, đạo đức, phi đạo đức
luôn luôn đan xen lẫn nhau. Chính vì vậy vừa phải xây dựng đạo đức mới, vừa
phải chống lại phi đạo đức.
+ Muốn xây phải chống, chống nhằm mục đích cho xây. Để xây và chống có kết
quả để tạo thành phng trào quần chúng rộng rãi. Muốn xây dựng đạo đức mới
chung quy lại phải chống chủ nghĩa cá nhân.
- Phải tu dưỡng đạo đức suốt đời
+ Theo quan điểm của HCM thì mỗi con người đều có cái tốt, cái xấu vấn đề là
không tự lừa dối mình mà nhìn thẳng vào mình thấy rõ cái tốt, cái thiện để phát
huy, thấy cái xấu, cái ác để khắc phục.
+ Vì vậy việc tu dưỡng rèn luyện phải được thực hiện trong hoạt động thực tiễn.