Professional Documents
Culture Documents
Rzeczypospolitej Polskiej
Kadencja VI
Sprawozdanie Stenograficzne
z 74 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Wa r s z a w a
2010
str. str.
TREŚĆ
Poseł Tomasz Latos: stety, z przykrością stwierdzam, iż jest tak – jak się
okazuje – iż za wszystkie działania bądź za wszystkie
Dziękuję bardzo. zaniechania w sferze ochrony zdrowia, pomimo upły-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! wu 20 lat od dokonania transformacji ustrojowej,
Sytuacja jest zadziwiająca i kuriozalna, panie mini- odpowiedzialny jest minister zdrowia, więc w żaden
strze. Pod koniec 2009 r. państwo zmienialiście algo- sposób nie mam zamiaru unikać tej odpowiedzialno-
rytm na bardziej sprawiedliwy. Muszę przyznać, że ści bądź od tej odpowiedzialności uciekać.
wszystkie kluby polityczne zgadzały się wówczas (Poseł Tomasz Latos: Zmieńcie prezesa.)
z państwa diagnozą. Dość powiedzieć, że nie wszyst- Panie pośle, tak jak powiedziałem, nie zamierzam
kie oddziały NFZ potrafiły wydać te pieniądze, które unikać odpowiedzialności.
wtedy miały do dyspozycji. Co dzieje się teraz? Pań- Odnosząc się do kwestii szczegółowych rozwią-
stwo cofacie i odkręcanie decyzję, którą wtedy pod- zań, a mówiąc krótko do propozycji prezesa Naro-
jęliście – chyba że to jest indywidualna decyzja pana dowego Funduszu Zdrowia sprzed około miesiąca
prezesa Paszkiewicza, za którą minister zdrowia nie dotyczącej podziału środków z funduszu zapasowe-
bierze odpowiedzialności. Dysproporcje między na- go Narodowego Funduszu Zdrowia, chcę powiedzieć,
kładami, między środkami w poszczególnych woje- że oczywiście można byłoby, idąc tym tropem, o któ-
wództwach w przeliczeniu choćby na jednego ubez- rym mówił pan poseł, zadać pytanie, skąd pochodzą
pieczonego są coraz większe. Dość powiedzieć, że środki funduszu zapasowego. Okaże się wówczas, że
różnica między województwem warmińsko-mazur- środki z funduszu zapasowego pochodzą głównie
skim, które ma najmniej środków, a województwem z wyniku uzyskanego właśnie przez te wojewódz-
mazowieckim, które ma ich najwięcej, wynosi prawie twa, do których trafiają pieniądze w planie zazna-
310 zł. czonym na rok 2011 i z Centrali Narodowego Fun-
Panie Ministrze! Chciałbym poznać powody ta- duszu Zdrowia.
kiego, a nie innego działania z państwa strony i ta- Powinniśmy pamiętać – jeżeli chcemy trzymać
kiego, co tu dużo ukrywać, krzywdzenia ubezpieczo- się tej cezury – kto ile wpłacił i czyje to są pieniądze,
nych mieszkających w mniej zamożnych regionach ale myślę, że to nie powinno być przedmiotem naszej
Polski, tym bardziej że na fundusz zapasowy składa- dyskusji z jednego prostego względu. Otóż niejedno-
ją się wszyscy ubezpieczeni, w związku z czym pań-
krotnie mówiłem podczas posiedzeń sejmowej Komi-
stwo podzieliliście poza algorytmem pieniądze, na
sji Zdrowia i podczas posiedzeń plenarnych, że zdro-
które składali się wszyscy. Oczywiście pan będzie
wie pacjentów i potrzeby zdrowotne pacjentów nie
pewnie używał argumentu, że państwo wracacie do
zależą od tego, czy mieszkają oni w województwie
kwot, które są zapisane w aktualnym planie na 2010 r.
biedniejszym czy bogatszym. A więc mówiąc krótko,
Panie ministrze, przypominam panu, że państwo
jesteście zobligowani porównywać te kwoty z planem podział środków pomiędzy oddziały wojewódzkie Na-
pierwotnym. Odniesieniem powinien być plan pier- rodowego Funduszu Zdrowia co do zasady powinien
wotny, a nie plan ostateczny. być sprawiedliwy, czyli powinien odzwierciedlać po-
Wreszcie chciałbym zapytać, ile jeszcze pozostało trzeby medyczne, potrzeby zdrowotne pacjentów,
pieniędzy w funduszu zapasowym i czy państwo ma- a nie wkład danego województwa. Dlatego też mówię,
cie zamiar w sposób bardziej racjonalny, z uwzględ- że w moim przekonaniu nie powinniśmy dyskutować
nieniem interesów innych województw w pozostałej wokół tej osi.
części kraju, podzielić te pieniądze w przyszłym roku, Mamy natomiast do czynienia z zupełnie inną
bo tak naprawdę, panie ministrze, w przypadku sytuacją i o tej sytuacji, w moim przekonaniu, powin-
większości oddziałów chodzi o niewielkie pieniądze, niśmy rozmawiać, dlatego że jeżeli porównamy ilość
które pozwolą im spiąć budżet przyszłoroczny środków w poszczególnych oddziałach wojewódzkich
i w sposób racjonalny zaplanować gospodarkę finan- Narodowego Funduszu Zdrowia przewidzianych na
sową. Dziękuję. (Oklaski) rok 2011 z tym, co jest dzisiaj, to jest oczywiste, że
z punktu widzenia formalnoprawnego oraz zobowią-
zania, jakie nakłada na prezesa Narodowego Fundu-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: szu Zdrowia ustawa, a mianowicie że środki w kolej-
nym roku nie mogą być mniejsze niż – tak jak pan
Dziękuję bardzo panu posłowi. poseł powiedział – środki przewidziane w planie pier-
Proszę bardzo, pan minister Szulc. wotnym, musimy pamiętać, że z jednej strony istotne
jest to, co przeznaczamy w planach na leczenie
w roku kolejnym w stosunku do roku poprzedniego
Sekretarz Stanu czy też planu pierwotnego z roku poprzedniego, ale
w Ministerstwie Zdrowia z drugiej strony bardziej istotna jest realna rzeczy-
Jakub Szulc: wistość, to, co jest w realu, mówiąc brzydko, a nie na
kartkach papieru. Posługując się statystykami, istot-
Dziękuję bardzo. ne jest to, co dany oddział ma, czym dysponuje
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Naj- w danym momencie, bo nie jest trudno powiedzieć,
pierw odniosę się do kwestii odpowiedzialności. Nie- że nie będzie zwiększenia w sytuacji, kiedy nie ma
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 143
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia oczywiście w rzeczywistości w żaden sposób to się nie
Jakub Szulc sprawdzi.
Mam jednak jeszcze jedno zasadnicze pytanie.
środków, ale proszę spróbować, panie pośle, w sytu- Z tego funduszu zapasowego największą kwotę otrzy-
acji gdy dzisiaj mamy określoną kwotę przeznaczoną ma województwo mazowieckie. Proszę odpowiedzieć,
na leczenie w danym województwie, powiedzieć, że panie ministrze, czy prawdą jest, że województwo
w kolejnym roku w tym województwie będzie mniej mazowieckie w roku 2009 miało tak dobry plan fi-
pieniędzy. nansowy, że w 2009 r. zwróciło część środków, teraz
Analizując tylko i wyłącznie liczby, zwróćmy uwa- w 2010 r. jest on równie dobry i nagle okazuje się, że
gę na następującą kwestię. Jeżeli popatrzymy na w 2011 r. będzie miało jeszcze lepszy plan finansowy.
plany finansowe i zasobność w środki tych 7 woje- Jak się ma ta rzeczywistość do planów i przedstawio-
wództw, do których zostało skierowane rozdyspono- nych przez pana ministra danych finansowych? Jest
wanie, to w województwie mazowieckim, gdzie wy- to manipulowanie liczbami, a nie zajęcie się rzeczy-
sokość środków w roku 2010 wynosi 8 762 582 tys. wistymi potrzebami.
zł, w planie na rok 2011 przewidziano 8 356 65 tys.
zł. Różnica wynosi 406 mln zł. W przypadku woje-
wództwa łódzkiego jest to 44 570 tys. zł. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
(Poseł Tomasz Latos: Ale proszę spojrzeć, co było
zapisane pierwotnie.) Dziękuję panu posłowi.
Właśnie przed momentem o tym mówiłem. Proszę bardzo, pan minister Szulc.
W przypadku województwa dolnośląskiego to jest
66 424 tys. zł, województwa pomorskiego – 115 615
tys. zł, województwa śląskiego – 198 701 tys. zł, wo- Sekretarz Stanu
jewództwa zachodniopomorskiego – 2485 tys. zł. To w Ministerstwie Zdrowia
są te środki, które zostały skierowane zgodnie z za- Jakub Szulc:
rządzeniem prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia
do planu finansowego poszczególnych oddziałów wo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Trze-
jewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeżeli ba powiedzieć o dwóch kwestiach. Po pierwsze, czy
natomiast spojrzymy na dynamikę w tych wojewódz- wszystkie potrzeby medyczne w województwach ścia-
twach, które nie otrzymały tego zaspokojenia, to ny wschodniej zostaną na chwilę obecną zabezpieczo-
zauważymy dość istotne różnice, bo na przykład ne zgodnie z ilością nadwykonań, które powstały
w przypadku województwa podkarpackiego to jest w tych województwach? Prawdopodobnie nie. Pamię-
196 mln zł in plus, województwa lubelskiego – 83 mln tajmy jednak o jednym. Państwa życzeniem byłoby,
zł in plus, województwa kujawsko-pomorskiego – żeby nagle, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki,
41 mln in plus, świętokrzyskiego – 87 mln, warmiń- wszystko było tak, jak być powinno, żeby było...
sko-mazurskiego – 48 mln itd., itd. Dziękuję bardzo. (Poseł Małgorzata Sadurska: Jak w woj. mazo-
(Oklaski) wieckim.)
...tak, jak w województwie mazowieckim. Pamię-
tajmy o jednej zasadniczej kwestii. W momencie, kie-
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dy zmienialiśmy algorytm podziału środków pomię-
dzy oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu
Dziękuję panu ministrowi. Zdrowia w roku 2009, mówiliśmy o kilku sprawach.
Pytanie uzupełniające zada pan poseł Wojciech Jedną z nich było stwierdzenie, że aby w pełni zoba-
Żukowski. czyć efekty zmiany algorytmu, który w końcu dowar-
Proszę bardzo, panie pośle. tościuje w wystarczający sposób regiony, które wpła-
cają do kasy Narodowego Funduszu Zdrowia mniej,
będzie trzeba poczekać co najmniej dwa lata, a więc
Poseł Wojciech Żukowski: co najmniej do końca roku 2011, a z dużym prawdo-
podobieństwem będzie trzeba poczekać dłużej. Jest
Dziękuję bardzo. to efekt tak prozaicznej kwestii, jak wysokość przy-
Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Po- rostu składek, czyli dynamika przypisu składki do
słowie! Panie Ministrze! Przedstawiona przez pana Narodowego Funduszu Zdrowia. To problem, które-
odpowiedź, jak też filozofia, którą pan tutaj zaprezen- go w sposób realny, odnosząc się tylko i wyłącznie do
tował, a także dane liczbowe zupełnie nie wytrzymu- ujęcia realnego, a nie statystycznego, nie jesteśmy
ją konfrontacji z rzeczywistością. Chciałbym powie- w stanie przeskoczyć. Nie będę się odwoływał do tego,
dzieć, panie ministrze, że sytuacja – na przykładzie w jaki sposób ten algorytm funkcjonował do roku
województwa lubelskiego – jest taka, że niezapłacone 2009, przez kogo został zaproponowany itd., itd. Na-
świadczenia, te ponadlimitowe od 2008 r. to jest po- tomiast...
nad 447 mln zł. Jeżeli pan minister twierdzi, że (Poseł Tomasz Latos: Ale wzrost składki w przy-
w roku 2011 zwiększenie o kwotę 83 mln jest w stanie szłym roku będzie się dzielić według algorytmu.)
zrekompensować te zaległości za lata ubiegłe, to Słucham?
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
144 Pytania w sprawach bieżących
W przyszłym roku wzrost składki również będzie Tak, nawet całe zdanie, ale już ostatnie.
się dzielić według algorytmu, więc znowu będą do-
datkowe pieniądze, np. dla województwa mazowiec-
kiego. Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia
Jakub Szulc:
Sekretarz Stanu
w Ministerstwie Zdrowia Panie pośle, przepraszam, po prostu miałem
Jakub Szulc: o tym powiedzieć zaraz na samym początku, ale mi
to umknęło, moja wina. Nie ma czegoś takiego, panie
Rozumiem, że ideałem byłoby doprowadzenie do pośle, jak zwrot środków do kasy Narodowego Fun-
sytuacji, w której nie będziemy mieli w ogóle pienię- duszu Zdrowia.
dzy na leczenie w województwie mazowieckim, a we (Poseł Tomasz Latos: Mogli nie wykorzystać.)
wszystkich innych województwach będziemy mieli te To znaczy nie ma takiej sytuacji, że ktoś nie był
środki rozdysponowane... w stanie wydać środków. Jest oczywiście coś takiego
(Poseł Tomasz Latos: Nie, bez żartów.) – ale to jest zupełnie inna metodologia – jak wynik
Panie pośle, jest jedna zasadnicza sprawa. Oczy- finansowy. Jeżeli pan pyta, panie pośle, o wojewódz-
wiście, że te pieniądze będą dzielone według algoryt- two mazowieckie, to tak, w roku 2009 wypracowało
mu i oczywiście – i tego już pan nie chce, nie wiedzieć ono pozytywny wynik finansowy.
czemu, zauważyć – ten algorytm dowartościowuje
właśnie te regiony, które do roku 2009 były w sposób
ewidentny karane za to, że mieszkańcy nie wpłacali Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
wystarczających środków do kasy Narodowego Fun-
duszu Zdrowia. (Dzwonek) To zostało zmienione, Dziękuję bardzo.
aczkolwiek – niejednokrotnie o tym mówiłem – na (Poseł Wojciech Żukowski: Pan minister sam się
pełne efekty wprowadzenia algorytmu trzeba będzie z tego śmieje.)
poczekać. Tylko proszę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Dziękuję, panowie.
Jeżeli popatrzymy na średni koszt leczenia pacjenta Państwo posłowie Stanisława Prządka, Stanisław
w poszczególnych województwach, widoczna była Rydzoń i Jan Kochanowski z klubu Lewica kierują
różnica, która w wyniku działania poprzedniego al- pytanie w sprawie funkcjonowania numeru 112 do
gorytmu dochodziła niekiedy do 40%, czyli na przy- prezesa Rady Ministrów. Z upoważnienia prezesa
kład na Podkarpaciu środki na pacjenta wynosiły Rady Ministrów odpowie podsekretarz stanu w Mi-
1200 zł, a na Mazowszu – 1680, przy średniej na po- nisterstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji
ziomie około 1500 zł. Okazuje się, że np. już w przy- Piotr Kołodziejczyk.
szłym roku takie województwa, jak województwo Pierwsze pytanie zada pani posłanka Stanisława
świętokrzyskie, będą miały te środki na poziomie Prządka.
powyżej średniej krajowej, a województwa lubelskie Proszę bardzo.
i podkarpackie w sposób istotny zbliżą się do tej śred-
niej krajowej. Jeżeli chcemy w taki sposób operować
na liczbach, to ja będę w stanie za każdym razem Poseł Stanisława Prządka:
udowodnić, że to, co się dzieje, jest działaniem idą-
cym zdecydowanie na rękę województwom biedniej- Dziękuję, panie marszałku.
szym, bo tak po prostu jest. Dziękuję bardzo. Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Każdego dnia ob-
(Poseł Wojciech Żukowski: Panie ministrze, ale serwujemy, jak wiele osób jest poszkodowanych
czy województwo mazowieckie w 2009 r. zwróciło...) w wyniku wypadków drogowych, innych zdarzeń
i kataklizmów. Obowiązkiem państwa jest zapewnie-
nie szybkiej i skutecznej pomocy poszkodowanym
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: w tych właśnie zdarzeniach. Polska od 6 lat jest
członkiem Unii Europejskiej. Obowiązuje ją dyrekty-
Sekundę. wa o usłudze powszechnej, którą Unia Europejska
Proszę bardzo, proszę mówić. zobowiązała wszystkie kraje członkowskie – i od
1 maja 2004 r. także Polskę – do stworzenia warun-
ków do wprowadzenia numeru alarmowego 112. We-
Sekretarz Stanu dług raportu NIK Polska nie wywiązuje się z obo-
w Ministerstwie Zdrowia wiązku wynikającego z dyrektywy, mam tu na myśli
Jakub Szulc: zorganizowanie służbom ratunkowym dostępu do
informacji o lokalizacji osób dzwoniących na numer
Pół zdania, panie marszałku. 112 z telefonów komórkowych, a kolejni ministrowie
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 145
Poseł Stanisława Prządka stron. Istota braku tych uzgodnień jest taka, że sku-
piono się na powierzeniu zadań poszczególnym resor-
działają w sposób niespójny, zaprzepaszczając doko- tom bądź służbom, natomiast nie patrzono na pro-
nania poprzednich ministrów. blem z punktu widzenia obywatela, a tak jak pani
Panie ministrze, czy minister administracji i spraw poseł zauważyła, istotą systemu powiadamia ratun-
wewnętrznych wydał przepisy wykonawcze do usta- kowego jest to, by obywatele mogli skutecznie powia-
wy przyjętej przez Sejm w 2008 r.? Czy minister wła- domić stosowne, bardzo różne służby, że potrzebują
ściwy do spraw wewnętrznych wypracował ostatecz- pomocy.
ną koncepcję obsługi numeru 112? Czy wystąpiła W związku z powyższym w resorcie spraw we-
zmiana tej koncepcji systemu powiadamiania ratun- wnętrznych zostało przygotowane wielopłaszczy-
kowego? Jeśli tak, to proszę wskazać, jakie są to znowe działanie polegające na budowaniu koncepcji,
zmiany i dlaczego zostały one wprowadzone przed która wykorzystywałaby dobre, europejskie wzorce.
wdrożeniem przyjętej już koncepcji. System powiadamiania ratunkowego, jaki został
Czy określone zostały liczba, lokalizacja i teren w tym ostatnim okresie przyjęty, nakładał na ko-
działania centrów powiadamiania ratunkowego? Ja- mendantów wojewódzkich Państwowej Straży Po-
kie są zasady tworzenia centrów międzypowiato- żarnej, ogólnie rzecz ujmując, obowiązek stworzenia
wych? modelu i uzgodnienia tego z wojewodami. Takich
Pytanie kolejne: Czy występują zagrożenia zwią- uzgodnień nie udało się wypracować, z tego co pa-
zane z uruchomieniem tego systemu przed upływem miętam, w pięciu województwach z uwagi na pod-
2011 r. w województwach organizujących Euro 2012? noszone przez wojewodów nadmierne rozproszenie
Jakie to zagrożenia? systemu powiadamiania ratunkowego. Obawiano
Ostatnie pytanie: Kiedy społeczeństwo polskie się związanej z tym niskiej skuteczności i wysokich
będzie mogło korzystać ze sprawnego systemu i nu- kosztów działania.
meru alarmowego 112? Dziękuję bardzo. Minister spraw wewnętrznych przystąpił więc do
zmiany koncepcji i do budowy systemu, który –
w kilku etapach – będzie wdrażany w miejscach, co
Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: do których żadna ze służb czy żaden z resortów za-
angażowanych w sprawę nie mają zastrzeżeń. W czerw-
Dziękuję, pani poseł. cu tego roku ogłosiliśmy przetarg na dostawę jedno-
Proszę bardzo, pan minister Piotr Kołodziejczyk. litego systemu powiadamiania ratunkowego. Został
on ogłoszony w czerwcu, w końcu sierpnia zostały
otwarte oferty. Wczoraj przed KIO przy Urzędzie Za-
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie mówień Publicznych szczęśliwie rozstrzygnęliśmy
Spraw Wewnętrznych i Administracji protest, więc w przyszłym tygodniu zostanie przepro-
Piotr Kołodziejczyk: wadzona aukcja elektroniczna, w wyniku której wy-
brana zostanie najtańsza z 10 złożonych ofert. Na
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Sza- początku października zostanie podpisana umowa.
nowna Pani Poseł! Rzeczywiście od 2004 r. Polska W ciągu 3 miesięcy wyłoniony w drodze przetargu
zobowiązana jest do wykonywania postanowień dy- wykonawca będzie zobowiązany zainstalować system
rektywy usługowej. Najwyższa Izba Kontroli, która w tych lokalizacjach, które są w tej chwili przygoto-
na początku tego roku zakończyła kontrolę, czy po- wywane.
stanowienia te są wykonywane, przedstawiła raport W ramach pierwszego etapu przygotowywanych
zawierający szereg uwag. Raport jest bardzo obszer- jest 18 lokalizacji, w każdym z województw jedna,
ny. Będzie on dzisiaj, w trakcie przewidzianego na oraz dodatkowe lokalizacje w województwach mazo-
godz. 15 posiedzenia Komisji Administracji i Spraw wieckim i kujawsko-pomorskim. W lipcu br. wojewo-
Wewnętrznych, przedmiotem dyskusji. Myślę, że od- dowie otrzymali pieniądze z rezerwy celowej, stosow-
będzie się tam szczegółowa debata. nie do kwot wynikających z projektów technicznych.
Natomiast na pytania szczegółowe, czy wydawane Budowa tych centrów powinna zostać zakończona
są przepisy, czy koncepcja jest modyfikowana, czy w grudniu.
zagrożone jest uruchomienie numeru 112 na Mistrzo- Policja państwowa, korzystając z tego samego źró-
stwa Europy w Piłce Nożnej Euro 2012 i kiedy spo- dła, czyli rezerwy celowej ministra spraw wewnętrz-
łeczeństwo polskie będzie mogło w pełni korzystać nych i administracji, podłącza te centra powiadamiania
z powiadamiania o istniejących zagrożeniach przy ratunkowego do sieci budowanej w ramach projektu VII
pomocy ujednoliconego europejskiego numeru 112, osi priorytetowej programu operacyjnego „Innowacyj-
odpowiedź jest następująca. na gospodarka”, czyli do OST 112. (Dzwonek)
Jednym z powodów niewdrożenia tej dyrektywy Przygotowany został modelowy program szkole-
w Polsce jest to, że zmieniały się koncepcje organiza- nia dla operatorów. Zostanie on wdrożony prawdopo-
cji systemu powiadamiania ratunkowego. Wydaje się, dobnie w miesiącach jesiennych – listopadzie czy
że ten etap mamy już za sobą. Raport NIK jest bar- grudniu, tak żeby po zainstalowaniu sprzętu oraz
dzo obszerny, mam go przy sobie, zawiera ok. 200 oprogramowania można było uruchomić to, co zapla-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
146 Pytania w sprawach bieżących
Bardzo dziękuję.
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
Przed tygodniem w Bibliotece Narodowej odbyła się
konferencja stała z udziałem przedstawicieli archi- Dziękuję bardzo, pani poseł.
wów, muzeów i bibliotek polskich na Zachodzie. Kon- Proszę bardzo, pan minister Krzysztof Stanowski.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
148 Pytania w sprawach bieżących
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ne, mają z jednej strony wzmocnić pozycję Lasów
Środowiska Janusz Zaleski Państwowych, a z drugiej strony unormować relacje
między Naturą 2000 a Lasami Państwowymi poprzez
Państwowych i prowadzonej przez nie gospodarki przyznanie im większego wpływu na realizację za-
leśnej. To rzeczywiście instytucja, która już od ponad dań ochrony przyrody na obszarach naturowych,
86 lat dobrze się sprawdza w różnych systemach po- mają również regulować kwestie zatrudniania pra-
litycznych, w różnych systemach gospodarczych. Po- cowników. Chodzi o te wszystkie problemy, które
wstała wtedy, kiedy powstawały Polskie Koleje Pań- przez 20 lat obowiązywania ustawy o lasach zdążyły
stwowe, Poczta Polska, i jako jedna z niewielu insty- narosnąć, ale które można i trzeba rozwiązać w spo-
tucji państwowych, jedno z niewielu przedsiębiorstw sób nieburzący dotychczasowego ładu.
państwowych do dzisiaj znakomicie realizuje politykę I pytanie podstawowe, pytanie o prywatyzację.
leśną państwa. Projekt prywatyzacyjny ma dość długą historię, bo
W ciągu ostatnich 20 lat, w okresie transformacji lat temu blisko 12 rząd AWS wystąpił z taką propo-
ustrojowej aż do dzisiaj, podstawą działania Lasów zycją. Spotkało się to wówczas ze zdecydowanym
Państwowych jest ustawa o lasach – ustawa, która społecznym sprzeciwem – jak pamiętamy, zebrano
zapewniła im przejście od przedsiębiorstwa socjali-
blisko milion podpisów pod protestem – i przyniosło
stycznego, obciążonego olbrzymim balastem mająt-
taki skutek, że dzisiaj, po 12 latach, nie ma takiej siły
ku, z niską wydajnością pracy, do instytucji nowocze-
politycznej, nie ma takiej osoby, która by z takim
snej, potrafiącej znaleźć się na wolnym rynku. Usta-
projektem chciała powrócić. Premier Donald Tusk
wa o lasach, która reguluje działalność Lasów Pań-
w czasie kampanii wyborczej również zapewniał, że
stwowych, zasadza się na samofinansowaniu. Lasy
żadnych pomysłów prywatyzacyjnych dotyczących
Państwowe, o czym nie wszyscy wiedzą, nie są czę-
Lasów Państwowych nie ma i nie będzie. Myślę, że
ścią budżetu, są przedsiębiorstwem, quasi-przedsię-
to powinno w znacznym stopniu rozwiać obawy pana
biorstwem, które na własną działalność zarabia,
dobrze zarządzając majątkiem Skarbu Państwa. To posła. Prywatyzacja Lasów Państwowych jest w prze-
samofinansowanie pozwala Lasom Państwowym konaniu rządu, w przekonaniu ministra środowiska
z jednej strony na rozbudowę swojej działalności, na czymś zdecydowanie złym, rozwiązaniem, które po-
budowę infrastruktury w postaci chociażby dróg słu- jawić się nie powinno, dlatego że lasy państwowe nie
żących ochronie przeciwpożarowej, a z drugiej strony służą tylko Skarbowi Państwa, nie służą tylko Lasom
wymusza racjonalizację kosztów, wymusza to, że Państwowym. Lasy państwowe służą bezpieczeń-
Lasy Państwowe dobrze zarządzają swoimi zasobami stwu ekologicznemu – bardzo ważnej, nadrzędnej
finansowymi. Z tych zasobów realizują przecież nie idei. W związku z tym idea prywatyzacyjna jako taka
tylko funkcje produkcyjne, ale ochronę przyrody, nie funkcjonuje i jesteśmy zdecydowanie przeciwni
ochronę lasu, edukację leśną. To wszystko sprawia, wszelkim takim działaniom, a jakiekolwiek pojawia-
że są dobrze oceniane przez społeczeństwo, że lasy są jące się pomysły dotyczące czy to ustawy o lasach, czy
udostępniane. To jest przecież niezwykle ważne to zmian w ustawach budżetowych na pewno nie
w naszym społeczeństwie, które tak lubi w lesie od- mają na celu prywatyzacji. Wręcz przeciwnie, utwier-
poczywać i czerpać również dochody ze zbioru grzy- dzają i potwierdzają państwową własność i państwo-
bów, jagód. To wszystko sprawia, że Lasy Państwowe wy charakter Lasów Państwowych. Jednym słowem,
realizują dobrze politykę leśną państwa. Efektem proszę się nie obawiać, żadnych pomysłów prywaty-
działania ustawy tak sytuującej Lasy Państwowe jest zacyjnych w projektach ustaw (Dzwonek) przedkła-
ich dobra kondycja finansowa, ale efektem tego jest danych nie ma i nie będzie. Dziękuję. (Oklaski)
również wzrost powierzchni lasów, wzrost zasobów
leśnych, to wszystko, co sprawia, że Polska na tle
globalnego ubytku powierzchni lasów jawi się jako Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:
kraj, gdzie te zasoby leśne stale przyrastają.
Oczywiście są problemy związane z zarządzaniem Dziękuję bardzo.
tak dużą instytucją. Są na przykład problemy wyni- Czy jest jeszcze pytanie uzupełniające pana posła?
kające z tego, że drewno, które trafia na rynek, nie W takim razie pan poseł Piotr Cybulski, Prawo
zaspokaja w pełni popytu. Mamy także na tej sali i Sprawiedliwość.
często pytania o relacje Lasów Państwowych z prze-
mysłem drzewnym, który jest przecież też bardzo
ważną częścią naszej gospodarki. Są problemy z Na- Poseł Piotr Cybulski:
turą 2000, która obejmuje 38% obszaru lasów pań-
stwowych i wymaga również od leśników innego Dziękuję.
podejścia do problemów ochrony przyrody. Ale to nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padło stwierdze-
znaczy, że te konflikty w jakimś stopniu poważnie nie z sali, że to pan Żelichowski zbierał te podpisy.
zaburzają funkcjonowanie Lasów Państwowych. Przypominam, że inicjatorów było o wiele więcej. Ale
Pan poseł pytał też o ustawę o lasach. Założenia czy dzisiaj klub PSL jako współkoalicjant poprze to
ustawy o lasach, które przeszły konsultacje społecz- rozwiązanie, które w istocie rzeczy prowadzi do pry-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 151
Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka nych, kursów kwalifikacyjnych czy studiów podyplo-
mowych.
pomocy będzie mogło ją uzyskać na terenie szkoły, Odpowiadając na pytanie pani poseł, czy resort
a w trudniejszych przypadkach – w poradni psycho- edukacji zastanawia się nad wprowadzeniem stan-
logiczno-pedagogicznej. W związku z tym proszę dardów kształcenia nauczycieli, pragnę poinformo-
o informację, czy ministerstwo planuje uruchomienie wać, że od kilku miesięcy trwają prace, wspólnie
systemu wsparcia nauczycieli pod kątem przygoto- z resortem nauki i szkolnictwa wyższego, mające na
wania ich do nowych zadań wynikających z projek- celu przygotowanie rozporządzenia w zakresie stan-
towanych zmian w systemie kształcenia uczniów ze dardu kształcenia nauczycieli, którzy będą przygo-
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz pomocy towywani jako przyszli pedagodzy do realizacji za-
psychologiczno-pedagogicznej. Czy dostrzegacie pań- dań z omawianego w tej chwili obszaru.
stwo potrzebę zmian w systemie kształcenia nauczy- Natomiast jeśli chodzi o wsparcie finansowe, to
cieli, tak aby młodzi nauczyciele byli przygotowani do samorządy otrzymują je z dwóch źródeł. Pierwszym
pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyj- źródłem jest zwiększanie subwencji oświatowej
nymi? Czy szkoły są wspierane finansowo, w sytuacji z tytułu określonego rodzaju niepełnosprawności,
kiedy chcą przyjąć dzieci niepełnosprawne? a drugim – rezerwa 06. Od dwóch lat w tę rezerwę
wpisujemy możliwość korzystania przez samorządy
(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek ze środków na niwelowanie barier architektonicz-
Sejmu Ewa Kierzkowska) nych. W 2009 r. samorządy w ramach tego działania
skorzystały ze środków finansowych w wysokości
ponad 10 mln zł. Przypominam, że dofinansowania
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: na ten cel jest 50%, czyli samorządy dołożyły swoje
50%, łącznie 16 mln zł. W tym roku do września
Dziękuję uprzejmie. samorządy skorzystały z 4 mln zł. W ubiegłym roku
Proszę o odpowiedź podsekretarza stanu w Mini- z rezerwy na ten cel skorzystało dokładnie 141 sa-
sterstwie Edukacji Narodowej pana Zbigniewa Włod- morządów, w tym roku 124 samorządy. Dziękuję
kowskiego. bardzo. (Oklaski)
Bardzo proszę, panie ministrze.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.
Posłowie Andrzej Adamczyk i Bogusław Kowalski
Zbigniew Włodkowski:
z klubu Prawo i Sprawiedliwość kierują do ministra
infrastruktury pytanie w sprawie obniżenia środków
Szanowna Pani Poseł! Mając na uwadze jak naj-
finansowych przeznaczonych na budowę autostrad
lepsze przygotowanie szkół do zorganizowania
i dróg krajowych.
udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, Minister-
Pytanie zadaje pan poseł Bogusław Kowalski.
stwo Edukacji Narodowej przy współpracy z Akade-
Bardzo proszę, panie pośle.
mią Pedagogiki Specjalnej powołało projekt syste-
mowy pod nazwą: Podnoszenie efektywności kształ-
cenia uczniów ze specyficznymi trudnościami edu- Poseł Bogusław Kowalski:
kacyjnymi.
W ramach tego projektu już w tej chwili przygo- Dziękuję, pani marszałek.
towywanych jest ponad 450 liderów zmian. W czasie Panie Ministrze! Ze strony Ministerstwa Infra-
od października do listopada liderzy ci przeszkolą struktury wielokrotnie padały publiczne zapewnie-
ponad 4500 nauczycieli. Szkolenia mają cel edukacyj- nia, że w tym roku zostaną zrealizowane inwestycje
no-informacyjny. Przeszkoleni nauczyciele otrzyma- drogowe za rekordową kwotę 27,6 mld zł, mimo że
ją materiały szkoleniowe i będą nadal mogli korzy- w rządowym programie i tak zapisano na ten rok
stać z konsultacji z liderami zmian. Wypracowane kwotę ponad 31 mld zł. W ten sposób miały zostać
podczas szkoleń materiały będą również udostępnia- nadrobione zaległości z lat ubiegłych. W latach 2008
ne na stronach Ministerstwa Edukacji Narodowej. i 2009 program został zrealizowany mniej więcej
Na ten cel przeznaczamy ponad 7 mln zł. W przed- w 60%. Tymczasem kwota ta na skutek autokorekty
szkolach, gimnazjach i placówkach te standardy będą Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad ma
obowiązywały od 1 września 2011 r., natomiast ulec kolejnemu zmniejszeniu do wysokości 20,5 mld
w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych – od zł, a więc po raz kolejny o około 1/4. W tym dodatko-
1 września 2012 r. Zależy nam na tym, by w czasie wo mają się znaleźć środki na pokrycie niezbędnych
pozostającym do wdrożenia rozwiązań dyrektorzy napraw dróg krajowych, na których powstały istotne
szkół mogli przygotować się na zmiany poprzez do- uszkodzenia wywołane tegorocznymi powodziami.
skonalenie nauczycieli w formie, już realizowa- Zmniejszenie nakładów finansowych o tak znaczną
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
154 Pytania w sprawach bieżących
Poseł Bogusław Kowalski Należy spojrzeć na to, jak na zespół przyczyn, któ-
re w momencie opracowywania planu finansowego
kwotę oznacza ostateczne załamanie się realizacji Krajowego Funduszu Drogowego, a więc jesienią
„Programu budowy dróg krajowych na lata 2008– w roku 2009, były w oczywisty sposób niemożliwe do
–2012” i nieprzygotowanie znacznej części autostrad przewidzenia. Nie oznacza to, że można wysuwać
i dróg ekspresowych na Euro 2012. wniosek dotyczący załamania programu drogowego,
Wobec powyższego zwracamy się z pytaniami do ponieważ w dniu dzisiejszym w budowie jest 1255 km
pana ministra: Jakie są przyczyny zmniejszenia pla- dróg. W tej chwili sprawa 1654 km dróg jest na etapie
nowanych wydatków na realizację inwestycji drogo- podpisu pana ministra Cezarego Grabarczyka i do-
wych po raz kolejny, już trzeci z rzędu? W jakim kładnie w tym momencie minister podpisuje doku-
stopniu przewiduje się wykonanie programu budowy menty związane z brakującym odcinkiem A4 auto-
dróg krajowych do roku 2012? Jakie spowolnienie strady na południu, od Rzeszowa. (Oklaski) Czy to
realizacji inwestycji wywołało przeniesienie środków znaczy, że jest załamanie, jeśli chodzi o realizację
finansowych przeznaczonych na ten cel z budżetu
programu dróg? Najprawdopodobniej dokładnie w tej
państwa do Krajowego Funduszu Drogowego, co
chwili minister infrastruktury i generalny dyrektor
miało miejsce w ubiegłym roku? Jak zmniejszenie
składają podpisy, kończąc inwestycję, która jest klu-
finansowania wpłynie na wykorzystanie środków
czowa nie tylko z punktu widzenia Euro, ponieważ
z Unii Europejskiej? I na koniec mam pytanie: Jaka
część tegorocznych wydatków będzie związana z na- panie i panowie posłowie wypowiadacie się, mając na
prawami szkód po powodzi? Dziękuję bardzo. względzie Euro, a my patrzymy z punktu widzenia
polskich kierowców, którzy będą jeździć również po
zakończeniu Euro. To jest południowa droga łącząca
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: wschód z zachodem Europy i decyzja dotycząca tej
drogi jest właśnie podpisywana.
Dziękuję panu posłowi. Jaki jest stopień wykonania, jeśli chodzi o budowę
Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- dróg krajowych na Euro? Oczywiście podczas wczo-
sterstwie Infrastruktury pan Radosław Stępień. rajszych obrad komisji sejmowej potwierdziliśmy
Bardzo proszę, panie ministrze. stan zaawansowania prac. Istnieje masterplan opra-
cowany przez ministra sportu i turystyki. Mogę
wymienić te inwestycje: A1, odcinek Nowe Marzy
Podsekretarz Stanu i Świerklany jest w budowie, odcinek Świerklany
w Ministerstwie Infrastruktury – Gorzyczki – w trakcie przetargu; A2, odcinek
Radosław Stępień: Świecko – Nowy Tomyśl – w trakcie budowy, Stryków
– Konotopa – w trakcie budowy; autostrada A4, Kra-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przesunięcia za- ków – Rzeszów – w trakcie budowy, Rzeszów – Jaro-
dań w ramach Krajowego Funduszu Drogowego i zmia- sław – ogłoszono przetarg, Jarosław – Korczowa jest
ny kwot były wielokrotnie tłumaczone i wiele razy, na etapie podpisywania, przepraszam, Jarosław
zarówno generalny dyrektor, jak i minister infra- – Korczowa – w trakcie realizacji, Zgorzelec – Krzy-
struktury wskazywali przyczyny, które mają charak- żowa – oddany, Wieliczka – Szarów – oddany; obwod-
ter niezależny i są wszystkim są znane. nica Wrocławia w ciągu autostrady A8 – w ciągłej
Na początku roku 2010 była bardzo ostra zima, budowie, nie ma tam załamania, osobiście nadzoro-
która się przeciągnęła i której zakończenie unie- wałem ewakuację budowy z powodu powodzi na au-
możliwiło planowane rozpoczęcie robót na wielu
tostradowej obwodnicy Wrocławia w czasie wielkiej
inwestycjach, i to przeciągnięcie wiąże się z momen-
powodzi wiosną; droga ekspresowa S2 w Warszawie
tem, kiedy byliśmy już po mobilizacji, zaczęły się
odcinek węzeł Konotopa – węzeł Puławska wraz
roboty budowlane, gdy wystąpiło następne zjawisko,
z odcinkiem S79 węzeł lotnisko – węzeł Marynarska
również niezależne, jakim była powódź. Myślę przy
tym, że wszyscy doskonale wiemy, że chociaż po- – w trakcie budowy; droga ekspresowa S5 odcinek
wódź była szczególnie dotkliwa w południowym ob- Gniezno – Poznań – w trakcie budowy, odcinek Kacz-
szarze naszego kraju, to jednak ulewne deszcze kowo jest przygotowywany, zachodnia obwodnica
i warunki atmosferyczne, uniemożliwiające w szcze- Poznania – w trakcie budowy, Rokietnica – Swadzim
gólności dużą część prac ziemnych, dotknęły znacz- – na etapie prac przygotowawczych; S7 Gdańsk
nie większy obszar kraju. – Koszwały – w trakcie budowy; droga ekspresowa
Biorąc pod uwagę to wszystko, a także czynniki, S8 w Warszawie Konotopa – Powązkowska – w trak-
które w procesie przygotowania inwestycji mają istot- cie budowy.
ne znaczenie, jak choćby wymogi procedury prawa Można oczywiście zastanawiać się nad tym, jakie
zamówień publicznych, generalny dyrektor dróg kra- zagrożenia czekają nas w roku 2011. Oczywiście te
jowych i autostrad przygotował autokorektę z zakre- same co zwykle, czyli warunki pogodowe, zima, miej-
su finansowego na rok 2010, zgodnie z tym, co mówi- my nadzieję, że nie powtórzy się sytuacja z roku 2010.
li państwo posłowie. Ale jeśli te warunki nie wystąpią, to tempo prac bę-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Pytania w sprawach bieżących 155
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Radosław Stępień:
Panie pośle, dziękuję panu.
Jaka część szkód? Krótko odpowiem, że w krajo-
wym funduszu na naprawę szkód zarezerwowano
902 mln zł. Jeżeli chodzi o rok 2010, to przeznaczy- Poseł Andrzej Adamczyk:
my na to 196 mln, pozostałe kwoty będą wydawane
sukcesywnie do roku 2012, w szczególności w roku Panie ministrze, pytanie dodatkowe: Kiedy Rada
2011, a rządowy program budowy dróg jest w Polsce Ministrów zaktualizuje uchwałę o rządowym „Pro-
realizowany tak dobrze, jak nigdy dotąd. Dziękuję. gramie budowy dróg krajowych na lata 2008–
(Oklaski) –2012”?
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
156 Pytania w sprawach bieżących
Dziękuję uprzejmie, panie pośle. Pani Marszałek! Pan minister Stępień wprowa-
dza Izbę w błąd zupełnie świadomie.
Wiceprezes Rady Ministrów Minister członkiem NATO, jest członkiem Unii Europejskiej.
Gospodarki Waldemar Pawlak Polska ma dzisiaj mocną pozycję w regionie i jest kra-
jem najbezpieczniejszym w Europie, bo najmniej im-
(Poseł Anna Zalewska: Decyzja jest podjęta.) portuje energii z zewnętrz.
Być może nie jesteście świadomi tych konsekwen- (Poseł Iwona Arent: W marzeniach chyba.)
cji. To nie jest wykluczone. (Oklaski) Czy zdają sobie Proszę państwa, zanim w Polsce zabraknie gazu,
państwo sprawę z bardzo prostej zależności, że Urząd zanim u nas się zrobi zimno, to w Europie Zachodniej
Regulacji Energetyki, przyjmując taryfę, ocenia ją zamarzną. Miejmy wyobraźnię.
w ten sposób, że to mają być uzasadnione koszty plus (Głos z sali: Brawo!) (Oklaski)
uzasadniony zwrot z kapitału? A więc jeżeli chodzi (Poseł Iwona Arent: Pieniądze.)
o formułowanie tezy, że wysokie zyski z gazociągu To nie jest tak, że ktoś tylko Polskę z tego wyłą-
Jamał przysporzą budżetowi dochodów, to tak, przy- czy. Tak, ma pani rację, pani poseł, płacimy. Polska
sporzą mu 19%, ale to oznacza, że na każdy jeden jest dobrym płatnikiem.
złoty, który idzie do budżetu, dwa złote idzie do kie- (Poseł Iwona Arent: Za dobrym.)
szeni Gazpromu. Czy o to państwu chodzi? (Oklaski) Nam gazu nigdy nie zakręcono, bo rozliczamy się
Jest przecież 48-procentowy udział Gazpromu w Eu- za cały gaz bez żadnych ograniczeń. Zachęcam pań-
RoPol Gazie. Takie są praktyczne konsekwencje tego stwa do spojrzenia na to wasze bolesne doświadczenie
rozstrzygnięcia. z 2006 r., bo ono pokazuje, że bardzo ważne jest po-
Sumując, chcę podkreślić, że w tych działaniach ważne, odpowiedzialne potraktowanie współpracy.
kierowaliśmy się najlepiej pojętym interesem Polski. I jeszcze jedna uwaga bardzo praktyczna. Między
Sprawa reeksportu została rozstrzygnięta przez na- poważnymi ludźmi, poważnymi krajami, jeżeli się
sze wejście do Unii Europejskiej, ponieważ sprzedaż podejmuje współpracę, to raz jeden, raz drugi idzie
gazu na rynku wewnątrzeuropejskim nie stanowi na rozstrzygnięcia, które budują korzystny dla obu
eksportu, ale dodatkowo ta klauzula zostanie wyco- stron mechanizm współpracy. Szczególnie jeżeli są
fana. Natomiast bardzo ważne jest, żebyśmy dopro- to kraje sąsiedzkie, to gdyby ktokolwiek choć tro-
wadzili do takiej sytuacji, w której będziemy mieli chę oszukał, to za chwilę będzie 5, 10 okazji, żeby
rzeczywiste techniczne możliwości skutecznego prze- się zrewanżować, ale jeżeli budujemy pozytywną
zwyciężenia różnego rodzaju zagrożeń na rynku ga- współpracę, to każdy z krajów ma możliwość dojść
zowym. I w tym kontekście rząd nie tyle podejmuje do korzystnych osiągnięć. Chcę podkreślić, że znie-
wysiłki, ile rozpoczął budowę terminalu LMG, który sienie embarga na eksport żywności doprowadziło
będzie uzupełniał te dostawy. Zostały podjęte inwe- do tego...
stycje w zakresie rozbudowy magazynów, aby po- (Poseł Marek Suski: Jaki był rewanż?)
większyć ich pojemność dwukrotnie. To dopiero nasz (Poseł Tomasz Kulesza: Cicho bądź! Nie przeszka-
rząd rozpoczął budowę interkonektorów zarówno na dzaj panu premierowi.)
Niemcy, jak i na Czechy. Państwo podejmowaliście Rewanż jest taki, panie pośle, że mamy nadwyżkę
wysiłki, ale dziwnym trafem te wszystkie inwestycje w handlu artykułami rolno-spożywczymi w wysoko-
zostały storpedowane. Nie wiem, czy to było świado- ści 2 mld euro. Warto było, proszę pana. Dziękuję.
me (Oklaski), czy to była po prostu nieporadność, ale (Oklaski)
niestety nie udało się tego w tamtym okresie zrobić.
A szkoda, bo dzisiaj mielibyśmy niewątpliwie inną
sytuację w tym zakresie. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
I na zakończenie, szanowni państwo, spójrzmy na
rynek gazu. Jeszcze raz chciałbym zapytać państwa: Dziękuję uprzejmie panu premierowi.
Czy wiedzą państwo, ile w ogólnym bilansie gazu Otwieram dyskusję, do której zapisało się 47 pań
stanowi gaz z importu? Nie wiedzą państwo. 8%. i panów posłów.
A na czym się opiera nasze bezpieczeństwo? Tu to Na tę dyskusję, zgodnie z regulaminem Sejmu,
chyba wszyscy znają odpowiedź. Na węglu. To jest mamy godzinę. Na zadanie pytania każdy z posłów
60% naszego bilansu energetycznego. Tak więc w tym ma 2 minuty, zatem 30 posłów będzie mogło zabrać
obszarze potrzebne były poważniejsze inwestycje. To głos w tej dyskusji.
było jakoś poza państwa uwagą w tamtym czasie. Jako pierwszy głos ma pan poseł Andrzej Czer-
Dopiero w tym roku budżet przeznacza 400 mln zł wiński, Platforma Obywatelska.
na inwestycje początkowe. To jest bowiem nasze bez- Bardzo proszę, panie pośle.
pieczeństwo energetyczne naprawdę (Oklaski), to są
bowiem nasze surowce. Jeszcze raz chcę podkreślić,
że bardzo ważne jest, aby podejmować działania od- Poseł Andrzej Czerwiński:
ważne, działania ryzykowne, ale odpowiedzialne.
Natomiast brawura, działania szalone, takie które Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze!
sprawiają, że idziemy na zatracenie za chwilę podzi- Państwo Ministrowie! Rozwiązać trudny problem
wu, są w dzisiejszych czasach chyba nie na miejscu, można, tylko jakie są warunki rozwiązania tego pro-
bo my nie jesteśmy w stanie oblężenia. Polska jest blemu. Po pierwsze, bardzo dobrze zaplanować i po-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
160 Informacja bieżąca
Poseł Mirosława Nykiel w 2011 r., co stanowi blisko 2,8 mld m³ więcej, niż
odbieramy teraz w ramach kontraktu jamalskiego,
(Poseł Marek Suski: I to przez was.) i 11 mld m³ (Dzwonek) w latach 2012–2037? Za nad-
Przez nas? Kto przed nami rządził? Wtedy się wyżki gazu zapłacimy niezależnie od tego, czy zosta-
mówiło, teraz to jest fakt, panie pośle Suski. ną wykorzystane. Nadzór nad polskim odcinkiem
(Poseł Marek Suski: Nie, to wy daliście na to gazociągu jamalskiego powierzyliśmy firmie zależnej
zgodę.) od Gazpromu.
My wiele zrobiliśmy i właśnie o to zapytam pana
premiera Pawlaka. Panie premierze, występując tu-
taj dzisiaj, powiedział pan już trochę, co konkretne- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
go zrobiliśmy. Wiemy o planowanej budowie połą-
czeń z Danią, z Czechami, o LNG. Negocjacje, które Dziękuję.
teraz trwają, też zabezpieczają nasze interesy tran-
zytowe na Jamale, na polskiej części rury. Proszę to
powiedzieć, bo wydaje się, że w tej chwili wielki Poseł Elżbieta Kruk:
krzyk medialny nie pomoże w zapewnieniu bezpie-
czeństwa energetycznego. Wiele zrobiliśmy i bardzo To zagrożenie było jednym z powodów reakcji Ko-
proszę pana premiera, żeby w kontekście inwestycji misji Europejskiej i tylko dlatego nie podpisaliśmy
Nord Stream i zabezpieczenia interesów polskich jeszcze tej umowy.
wyraźnie to powiedzieć Wysokiej Izbie. Dziękuję
bardzo. (Oklaski)
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Poseł Tadeusz Iwiński tatami. Otóż pan premier Leszek Miller w niedawno
udzielonym, bo 14 września, wywiadzie radiowym,
biona. Otóż początki współczesnych problemów za- poruszając różne wątki, powiedział m.in., iż na spo-
częły się, gdy rząd Jerzego Buzka podjął nieodpowie- tkaniu w ramach Klubu Wałdajskiego, corocznie od-
dzialną decyzję rezygnacji z budowy drugiej nitki bywającego się spotkania w Rosji, obecny był w tym
gazociągu jamalskiego, natomiast zostawił na poże- roku również premier Putin. I tu właśnie ten cytat.
gnanie odchodzącemu rządowi Lewicy kontrakt z Nor- Pan Leszek Miller mówi: Zapytałem Putina, czy wi-
wegią, który nie mógł być zrealizowany, ponieważ dzi on jakieś możliwości dobrej współpracy z Polską
Szwecja nie chciała przyjąć odpowiedniej puli, a bez w tych wszystkich dziedzinach, które są związane
tego cały kontrakt nie miałby sensu. Druga faza była z modernizacją naszych krajów. Putin odparł, że tak,
taka, że rządy zarówno tego egzotycznego trójkąta że widzi szerokie możliwości. Wspomniał też oczywi-
z PiS-em na czele, jak i później PO od początku za- ście o napięciach w obustronnych relacjach, wymie-
chowywały się w sposób dziwaczny, jeżeli chodzi niając na przykład rurociąg północny i twierdząc, że
o koncepcję budowy Gazociągu Północnego, koncep- Polska w swoim stanowisku w sprawie rurociągu
cję starą, bo mającą prawie 100 lat. Rosjanie po od- niczego nie uzyskała, oraz poinformował – co mnie
mowie budowy drugiej nitki wrócili do tej koncepcji trochę, przyznam, zaskoczyło – że już w przyszłym
i zamiast twardo negocjować z Rosją, Niemcami roku tym rurociągiem popłynie gaz z Rosji do pierw-
w sprawach ekologicznych, stawiać wymogi, bo prze- szych odbiorców w Niemczech. Dziennikarz: Tak, ale
cież od początku było wiadomo, że ten gazociąg bę- jest to dowód na to, że Rosja zawiera porozumienie
dzie zbudowany przy zaangażowaniu ogromnych z Niemcami oczywiście ponad głowami Polaków. Na
grup kapitałowych, francuskich, włoskich, brytyj- to pan premier Leszek Miller mówi: To nie jest poro-
skich itd., to protestowano do końca, a obecny mini- zumienie tylko z Niemcami. To jest porozumienie
ster spraw zagranicznych wypowiadał tutaj słowa praktycznie z całą Unią Europejską i nie wiem, pew-
kompletnie nieodpowiedzialne. Chciałbym skierować nie teraz już jest za późno, ale moglibyśmy skorzystać
dwa pytania do pana premiera Pawlaka: Biorąc pod z zaproszenia pani Merkel i w jakiś dobry sposób po
uwagę, że unijny nakaz otwarcia gazociągów dla wol- prostu podłączyć się do tego rurociągu, dlatego że on
nej konkurencji może wejść w życie dopiero w przy- i tak jest, a Putin twierdzi, że w przyszłym roku po-
szłym roku, jak to wpłynie na konkretne zapisy płynie nim pierwszy gaz. To już koniec cytatu. Oczy-
i później pewne regulacje polsko-rosyjskie? Po dru- wiście trochę dziwne są te sformułowania czy słowa
gie, czy nie grozi nam przegazowanie? Otóż wbrew byłego premiera, ale polskiego rządu. Można się dzi-
temu, co zostało tu powiedziane, to rząd pani premier wić bądź nie, ale kiedy słucham wypowiedzi przed-
Suchockiej podpisał kontrakt niezwykły i dopiero za stawiciela wnioskodawców, szefa klubu opozycyjnego,
rządów Leszka Millera tak tutaj postponowany Ma- to się dziwię, bo jakkolwiekby było, jeśli tak postawi-
rek Pol po negocjacjach doprowadził do tego, że my sprawę, to będziemy musieli skorzystać z tego
(Dzwonek) zaoszczędziliśmy 10 mld dolarów, bo to gazociągu Nord Stream (Dzwonek), panie prezesie.
był kontrakt typu take and pay. Natomiast kolegom I to jest moja wątpliwość, moje pytanie: Czy nie
z PO chciałbym przypomnieć, ponieważ mieli wąt- w tym jest całe clou, panie premierze? Pytanie do
pliwości co do tego, co zostawił rząd sprawujący premiera Waldemara Pawlaka. Dziękuję. (Oklaski)
władzę w latach 2001–2005. Niech pan sobie zapa-
mięta na zawsze, że zostawił wejście do Unii Euro-
pejskiej na najlepszych z możliwych warunkach. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
Dziękuję. (Oklaski)
(Głos z sali: Brawo!) Dziękuję panu posłowi.
Głos zabierze pani posłanka Alicja Olechowska,
Platforma Obywatelska.
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Bardzo proszę, pani poseł.
Poseł Alicja Olechowska zowych, w piecykach jest wszystko jedno, czy ten gaz
kupimy od Rosjan, Niemców czy Katarczyków. Waż-
nej konfiguracji przesyłać gaz i go sprzedawać, a tak- ne, żeby gaz był, tak jak pan mówił, żeby były stabil-
że kto będzie zarządzał tymi dostawami, kto może ne dostawy i by był on nam dostarczany po akcepto-
być potencjalnym operatorem i czy to będzie np. Gaz- walnej cenie.
-System? Jaka może być struktura właścicielska za- Rosjanie eksportują ponad 200 mld m3. Zgodnie
rządzania interkonektorami i od kiedy zaczną one z ich parametrami technicznymi straty na przesyle
funkcjonować w Polsce? Bardzo dziękuję. (Oklaski) mogą sięgać 3%, czyli 3% od 200 mld m3 to jest 6 mld
m3. Czy nie jest potrzebna rozmowa techniczna? Bo
tak naprawdę nie wiemy, o czym pan premier Tusk
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: rozmawiał z panem premierem Putinem na molo
w Sopocie. Skoro to nie jest problem, oprócz problemu
Ja również dziękuję, pani poseł. technicznego, to najwyższa pora, żeby ta umowa zo-
Głos ma pan poseł Adam Abramowicz, Prawo stała dopięta, bo dzisiaj brak 1,5 mld m3 gazu spowo-
i Sprawiedliwość. duje, że albo nie dotrze on do odbiorców indywidual-
Bardzo proszę. nych, albo nie dotrze on do przemysłu.
A więc jest pytanie: Które z zakładów azotowych
zostaną zamknięte czy w których zostanie wstrzy-
Poseł Adam Abramowicz: mana produkcja, żeby zaoszczędzić na dostawach
gazu dla odbiorców indywidualnych, lub też czy to
Pani Marszałek! Panie Premierze! Przez gazo- odbiorcy indywidualni będą mieli ograniczone dosta-
ciąg jamalski płynie około 30 mld m³ gazu. PGNiG wy gazu i będą musieli od wewnątrz rozgrzewać się
odbiera z tego niecałe 2,5 mld m3, reszta płynie do wyrobami polskiego przemysłu spirytusowego, wzno-
Niemiec. Dlaczego, panie premierze, nie możemy sząc toast za nas, za was, za Tuska i gaz? Dziękuję
kupić sobie na przykład 1 mld m³ gazu bezpośrednio bardzo. (Oklaski)
z gazociągu jamalskiego? Dlaczego chce pan, aby
właścicielem tego gazu w gazociągu był Gazprom,
podczas gdy Komisja Europejska, ujmując się za na- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
szym rządem, w naszym imieniu chciałaby, żeby
właścicielem gazu do granicy Unii Europejskiej Głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak,
z Białorusią był Gazprom, a potem od tej granicy Polskie Stronnictwo Ludowe.
– spółki francuskie, niemieckie, polskie i inne dzia- Bardzo proszę, panie pośle.
łające w Unii Europejskiej, które kupiły gaz od Gaz-
promu? W takim przypadku nie byłoby problemu
z zakupem brakującego gazu od którejkolwiek ze Poseł Mieczysław Kasprzak:
spółek z gazociągu jamalskiego. Dlaczego zatem
chce pan wbrew interesom wszystkich państw Unii Dziękuję bardzo.
Europejskiej, w tym także Polski, przedłużyć mono- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo!
pol przesyłu gazociągiem jamalskim dla Gazpromu Chciałbym zadać kilka pytań skierowanych do
do 2045 r.? Dziękuję. (Oklaski) pana premiera w kontekście tego szalonego działa-
nia z 2006 r., jak tutaj zostało stwierdzone, że wte-
dy ten pomostowy kontrakt w 2006 r. to było wiel-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: kie szaleństwo.
Panie Premierze Pawlak! O ile wtedy wzrosły
Dziękuję panu posłowi. ceny gazu? Czy były jakieś próby negocjacji? Bo wte-
Głos zabierze pan poseł Marek Wikiński, Le- dy mogły to być sprawy tajne, poufne, a w tej chwili
wica. chyba można o tym mówić. Ile to kosztowało polską
Bardzo proszę, panie pośle. gospodarkę? Niewątpliwie musiało się to bowiem od-
bić na polskiej gospodarce, i to w wymiarze miliar-
dowym, bo wszyscy pamiętamy, jak gwałtownie
Poseł Marek Wikiński: wzrosły wtedy ceny wyrobów hutniczych i cementu,
a jeżeli chodzi o nawozy, to nastąpiło praktycznie
Dziękuję bardzo, pani marszałek. szaleństwo w zakresie ich cen – ceny nawozów wzro-
Panie Premierze! Bardzo wsłuchiwałem się w pana sły o 100%. Czy są jakieś wyliczenia, ile to kosztowa-
wystąpienie. Mówił pan, że bezpieczeństwo energe- ło polską gospodarkę, w ogóle odbiorców indywidual-
tyczne to stabilność dostaw po akceptowalnej cenie. nych? Bo oni też za to zapłacili określoną cenę.
Gaz nie ma opakowania, tak naprawdę nie ma metki I kolejne pytanie. Czy wobec negocjacji, które są
made in China, made in Germany, gaz ma parametry w tej chwili prowadzone, nie ma zagrożenia, że wzro-
techniczne i tak naprawdę nam, konsumentom, od- sną ceny gazu? Czy nastąpi stabilizacja dostaw i cen
biorcom gazu wykorzystywanego w kuchenkach ga- gazu? Czy bezpieczeństwo energetyczne, szczególnie
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
166 Informacja bieżąca
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Panie pośle, pan poseł słyszał, że tam było: nie
mogłem dokładnie przeanalizować. Uprzejmie pro-
Dziękuję panu posłowi. szę słuchać ze zrozumieniem. Zalecam to nam
Głos zabierze pan poseł Krzysztof Gadowski, wszystkim: słuchać ze zrozumieniem, czytać ze zro-
Platforma Obywatelska. zumieniem to, co jest we wniosku. To będzie dla
Zapraszam, panie pośle. pana lepsze.
Poseł Jarosław Kaczyński punktów, żeby nie zajmować czasu Wysokiej Izby ta-
kimi szczegółowymi rozważaniami.
Twierdzenie, że poprzez tę umowę podtrzymujemy Zacznijmy od spraw generalnych. Otóż, jeśli cho-
rurociąg jamalski, jest po prostu wzięte z księżyca. dzi o rozmowy dotyczące tej problematyki, okazuje
Wreszcie, jeśli chodzi o rolnictwo, tutaj zostałem się, że Komisja Europejska prowadzi dialog energe-
już wyręczony. Przypomnę, że tego rodzaju sumy, i to tyczny z Federacją Rosyjską. Ze strony Komisji Eu-
większe niż obecnie, i realizowane – bo dzisiaj to jest ropejskiej pan dyrektor Lowe w czasie tego spotkania
nierealizowane, te pieniądze są w budżecie, a napraw- mówił o tym, że ten dialog jest bardzo owocny i bar-
dę ich nie ma – przeznaczyliśmy dla górnictwa. dzo pożyteczny, buduje ramy dla tego, w jaki sposób
(Głos z sali: Rolnictwa.) będą wdrażane zasady pakietu liberalizacyjnego przy
Jeżeli chodzi o skutki dla rolnictwa, proszę pań- imporcie gazu z Rosji. Chcę to bardzo podkreślić, bo
stwa, ceny nawozów rzeczywiście rosły po prostu Rosjanie też powoływali się na dialog energetyczny,
dlatego, że były fantastyczne ceny płodów rolnych, że mówiąc, że nie chcą uczynić precedensu z powodu
cena pszenicy dochodziła za naszych rządów do ty- dostaw 2 mld m3 gazu, kiedy cała regulacja prawna
siąca złotych. Myśmy to podtrzymywali i oczywiście dotyczy dostawy gazu na rynek Unii Europejskiej na
w związku z tym rosły także ceny nawozów. To nie poziomie ok. 140 mld. Warto też zauważyć, że 140
miało wiele wspólnego z tym, co państwo tutaj mó- mld w stosunku do 10 mld to jest ta różnica, jakie
wią. (Oklaski) To jest po prostu naiwność, to jest jest uzależnienie Polski, a jakie innych krajów Unii
działanie praw rynku, a jeśli państwo tego nie rozu- Europejskiej. Dla przykładu same Niemcy importują
mieją, to współczuję. 32 mld m3 gazu. Cała przepustowość Jamału to jest
(Głos z sali: Ceny to ustala rynek, a nie premier.) import przez Niemcy. Tak więc zależność Polski od
Bardzo głęboko współczuję. Najnormalniej na gazu rosyjskiego jest minimalna w porównaniu do
świecie było po prostu tak, że rolnictwo dostawało tego, co dotyczy krajów Unii Europejskiej. Prosiłbym,
dużo więcej pieniędzy i w związku z tym sprzedawcy żeby tego nie kwestionować, to fakt arytmetyczny, a
uważali, że jest to okazja do podwyższenia cen. nie polityczny, który nie powinien podlegać interpre-
Wreszcie ta najistotniejsza sprawa. Ta umowa ze tacji. Wiem zresztą, że nie zawsze w polityce dwa plus
względu na swoją długotrwałość i jednostronność, dwa jest cztery, ale z interpretacją nie można za bar-
tzn. pełne ustępstwo wobec Gazpromu, oznacza tak- dzo przesadzać.
że pewien akt polityczny. Ona nas, można powiedzieć, Jeszcze raz podkreślę, że Polska jest gotowa na-
zbliża do wschodu, bo to na wschodzie Europy w tej tychmiast wprowadzać wszystkie ustalenia, które
chwili są podpisywane albo podtrzymywane tego ro- wynikają z dialogu energetycznego prowadzonego
dzaju niekorzystne porozumienia. Na zachodzie wy- przez Unię Europejską i Federację Rosyjską. Nie ma
korzystuje się gorszą sytuację, dzisiaj to jest bardziej co do tego żadnych wątpliwości.
wyraźne niż przedtem, jeśli chodzi o Gazprom, Jeśli chodzi o gazociąg Nord Stream, z punktu
zmniejszenie się popytu i duże długi Gazpromu, żeby widzenia technicznego on nie ma żadnego znaczenia
wymuszać na nim wyraźną poprawę warunków do- dla dostaw gazu do Polski. Co więcej, nawet gazociąg
staw. To się udaje i Włochom, i Francuzom, i Turkom. jamalski nie ma żadnego znaczenia dla dostaw gazu
Polacy idą w innym kierunku i to jest, proszę pań- do Polski, ponieważ one mogą być realizowane przez
stwa, najsmutniejsze, bo powinniśmy iść w tym sa- system gazociągów ukraińskich i białoruskich. Prze-
mym kierunku, powinniśmy iść na zachód, a nie na pustowość tych gazociągów jest wystarczająca, żeby
wschód. Dziękuję. (Oklaski) dostarczyć tę ilość gazu, która jest do Polski impor-
towana. Mówiąc obrazowo, ta rura może być więc
pusta i ona też nie będzie zagrażała bezpieczeństwu
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: energetycznemu Polski. Z tym się wiąże właśnie taka
kwestia, na którą bardzo słusznie zwrócił tutaj uwa-
Dziękuję uprzejmie panu posłowi. gę pan poseł Mężydło, że problem nie dotyczy możli-
Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Mini- wości zakupu gazu, tylko infrastruktury. Gdyby ta
strów ministra gospodarki pana Waldemara Pawlaka. infrastruktura była rozbudowana w taki sposób, że
Bardzo proszę, panie premierze. moglibyśmy importować gaz z południa czy z zacho-
du, to nie byłoby żadnego problemu. Podejmujemy
dzisiaj działania, które zmierzają do tego, żeby takie
Wiceprezes Rady Ministrów możliwości techniczne zapewnić, rozbudowujemy po-
Minister Gospodarki łączenia z Czechami i z Niemcami.
Waldemar Pawlak: Jeśli chodzi o prace nad rozporządzeniem doty-
czącym bezpieczeństwa dostaw gazu, zmieniliśmy to.
Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premie- Zmierza to w takim kierunku, aby to rozporządzenie
rze! Ponieważ pan wspomniał o tych siedmiu punk- Unii Europejskiej było stosowane bezpośrednio jako
tach, o których swego czasu pan minister Naimski prawo europejskie, bez żadnych interpretacji i wdro-
mówił na jednym ze swoich seminariów, to ja panu żeń do prawa krajowego. Rozporządzenie to, które
przekażę też odpowiedź w tej sprawie dotyczącą tych prawdopodobnie będzie podpisane w październiku
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Informacja bieżąca 173
Wiceprezes Rady Ministrów Minister stało przyjęte, a więc ta umowa, ulga na dostawach
Gospodarki Waldemar Pawlak gazu, tym się różni od tego, do czego państwo zosta-
liście zmuszeni, że na tym dodatkowym kontrakcie
tego roku i zacznie obowiązywać dwa miesiące póź- jest 10-procentowy upust cenowy. Jeśli przyjmiemy
niej, wprowadza tzw. rewers. Łatwo policzyć, że jeśli te rozliczenia, ta umowa daje nam możliwość zmniej-
gazociągiem jamalskim płynie 30 mld m3 gazu, a my szenia opłat o 200–250 mln dolarów, a więc w znako-
importujemy 10, to wprowadzenie rewersu na Jama- mity sposób równoważy te wątpliwe czy może sporne
le będzie dawało nam trzykrotnie większą możliwość – użyję tego sformułowania – rozliczenia – będzie ono
dostaw. Nie ma więc żadnych zagrożeń związanych bardziej trafne.
z wprowadzeniem tego typu rozwiązań na poziomie Przechodząc do spraw szczegółowych, chciałbym
europejskim. podkreślić, że bardzo ważne jest pytanie o to, czy
Co do przekontraktowania, czy jak tu niektórzy utrzymać możliwość przesyłu do 2045 r. Jestem cie-
posłowie poetycko mówili: przegazowania, to nie ma kaw państwa odpowiedzi. Serio. Oczywiście można
takiego zagrożenia, może ono wystąpić z innych po- doprowadzić do tego, że ta rura będzie pusta, nie bę-
wodów. Spójrzmy na zakładane zużycie gazu – elek- dzie funkcjonowała, bo jeżeli pierwsza nitka Nord
trownia, która ma powstać w Stalowej Woli, o mocy Stream daje 30 mld, to odpowiada to mniej więcej
400 MW, będzie się opierać na gazie, w Skawinie, jak obecnemu importowi Niemiec, który zaspokajany jest
planuje CEZ, 460 MW – na gazie, w Połańcu 900 MW, przez transport gazu Jamałem. Jeżeli będzie druga
PGM w Gorzowie i w Bydgoszczy, RWE planuje 800 nitka, to gazociąg jamalski można wyłączyć. W takiej
MW na gazie, a operator przesyłowy PSE planuje sytuacji nie byłby już potrzebny. Pojawia się więc py-
trzy elektronie wykorzystujące gaz, żeby to zrówno- tanie: Czy jest nam potrzebna taka ładna, zdrowa,
ważyć, bo jest nierównowaga, jeśli chodzi o dostawy pusta rura zakopana w polu (Wesołość na sali, oklaski)
z elektrowni wiatrowych. w zestawieniu z tym, o czym też wspominał pan poseł,
Te informacje pokazują, że bardzo ważne jest, że jest to w tym horyzoncie czasu ok. 4 mld przycho-
abyśmy w pełnym zakresie wykorzystali możliwości dów dla samorządów terytorialnych? Bardzo ważne
dostaw gazu i możliwości, które dają nowe źródła jest, żebyśmy patrząc na te sprawy szczegółowe…
energii, możliwości wydobycia gazu, w tym także Odniosę się jeszcze do kilku spraw, które tutaj
gazu łupkowego. państwo podnosiliście, chociażby do interkonekto-
Jeśli spojrzymy na możliwości wydobycia gazu rów. Chciałbym powiedzieć o bardzo ciekawym, pre-
konwencjonalnego, to bardzo dobre pytanie z tym cedensowym i ważnym przypadku. Importowaliśmy
związane zadał pan poseł Gowin. W tym zakresie, gaz bezpośrednio z Ukrainy w rejon Hrubieszowa.
proszę państwa, kluczową przeszkodą są taryfy na Ukraińcy tak zakręcili swoim prawem, że teraz
gaz wydobywany ze źródeł krajowych. Ten gaz jest uznali, że nie mogą nam tego gazu eksportować.
taryfowany na poziomie ceny 90 dolarów za 1000 m3. (Dzwonek) W międzyczasie stworzyliśmy połączenie
Dla porównania – obecna cena gazu z importu prze- okręgu hrubieszowskiego z systemem gazociągów
kracza 300. Zbyt niska taryfa nie daje możliwości krajowych, teraz jest tam dostarczany gaz systemu
szybkiego uruchomienia zasobów krajowych. Uwaga, polskiego, bo wcześniej była to taka wyspa, gdzie do-
że ten mechanizm powinno się skutecznie zmienić, stawa gazu była możliwa tylko ze strony ukraińskiej.
była słuszna. To są realia, jakie nastąpiły po nowych rozstrzygnię-
Jeśli chodzi o opinie dotyczące relacji polsko-ro- ciach politycznych na Wschodzie.
syjskich, można je oczywiście nazywać po swojemu. Kluczową sprawą, jeżeli chodzi o gazociągi, pytał
Jeśli ktoś ma kompleksy względem Rosji, to będzie je o to pan poseł Stefaniuk, jest połączenie z systemem
miał i ciągle będzie obawiał się jakiejkolwiek relacji czeskim, niemieckim, a także zwiększenie dostaw,
z Rosją. Natomiast powiem, skąd wzięły się problemy zwiększenie pojemności magazynów z 1,6 mld m3 na
w tych rozliczeniach, które dotyczyły kontraktów i 3,6 mld m3, czyli z 1,5 miesiąca zużycia rocznego na 3
taryf. Otóż podpisanie tej niekorzystnej umowy w miesiące zużycia rocznego. To będzie realne i zapewni
2006 r. próbowano odreagować, stosując wysokie ta- kolejną możliwość dywersyfikacji dostaw gazu.
ryfy na przesyle, żeby dzięki tym taryfom przynajm- Na zakończenie chciałbym raz jeszcze bardzo
niej częściowo zrekompensować tę 10-procentową podziękować za państwa uwagi, sugestie i opinie.
podwyżkę cen gazu. Były spory o taryfę. Sąd rosyjski Myślę, że nam wszystkim zależy na tym, żeby nie
częściowo przyznał rację stronie polskiej, ale tylko było przerw w dostawach gazu. W moim przekona-
częściowo, bo ze spornych 80 mln dolarów zasądził niu zawarcie takiego kontraktu, który będzie obej-
tylko 20, tak jak przytoczył to jeden z panów posłów. mował tę część techniczną, te dostawy uzupełniają-
W tej sytuacji można było oczywiście prowadzić spo- ce, jest możliwe. Pojawiały się tu różnego rodzaju
ry sądowe. Ciągnęłoby się to przez długi czas, byłoby wyrzuty i zarzuty, ale myślę, że skróci to maksy-
rozpatrywane bardziej lub mniej sprawnie, bo zdają malnie, do niezbędnego minimum, czas tych roz-
sobie chyba państwo sprawę z mechanizmów funk- strzygnięć. Natomiast regulacje europejskie będzie-
cjonowania sądów rosyjskich, i nie wiadomo, czy ko- my realizowali w takim tempie, jakie w czasie dia-
lejne rozstrzygnięcia byłyby równie korzystne. Przy logu ustalą Komisja Europejska i Federacja Rosyj-
takiej sprawności, jaka była, rozwiązanie, które zo- ska. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
174 Projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych
Przedstawiciel Komitetu Inicjatywy rozliczania kosztów i przychodów dla dwóch lub wię-
Ustawodawczej Jerzy Jankowski cej nieruchomości, jeżeli taka zasada przyjęta zosta-
nie w statucie spółdzielni.
nia 2008 r., w którym przepis art. 12 ust. 1 uznano za Projekt ustawy stwarza właścicielom lokali moż-
niezgodny z konstytucją, gdyż pozbawia on spółdziel- liwość rezygnacji z usług spółdzielni i utworzenia
nię części majątku wspólnego bez ekwiwalentnego wspólnoty mieszkaniowej w dwóch przypadkach:
wynagrodzenia. Trybunał Konstytucyjny zalecił nie- pierwszy, gdy większość właścicieli lokali położonych
zwłoczną nowelizację tego przepisu. Uchwalona 18 w obrębie danej nieruchomości podejmie uchwałę o
grudnia 2009 r. nowelizacja ustawy o spółdzielniach utworzeniu wspólnoty; drugi, gdy została wyodręb-
mieszkaniowych zignorowała ten wyrok Trybunału niona własność wszystkich lokali w danej nierucho-
Konstytucyjnego i ponownie uchwalono przepis art. mości i żaden z właścicieli nie jest członkiem spół-
12 ust. 1 w brzmieniu wcześniejszym, uznanym przez dzielni – w tym przypadku z chwilą ustania członko-
Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z konstytucją. stwa ostatniego właściciela lokalu powstaje wspólno-
Art. 191 ust. 1 konstytucji jednoznacznie stanowi, że ta mieszkaniowa z mocy prawa.
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc po- Projekt ustawy reguluje także dotychczas nie-
wszechnie obowiązującą i są ostateczne. Wiara w unormowane zasady rozliczeń pomiędzy spółdzielnią
słuszność tej zasady stanowiła inspirację dla obywa- a właścicielami lokali tworzącymi wspólnotę miesz-
telskiej inicjatywy ustawodawczej. kaniową z tytułu różnych zobowiązań oraz udziału
Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Przedstawio- w funduszu remontowym.
ny projekt ustawy nie jest nową koncepcją ustawy, a Projekt ustawy umożliwia przywrócenie w spół-
jedynie próbą uporządkowania niespójnych przepi- dzielniach mieszkaniowych postanowieniami statutu
sów i wypełnieniem luk prawnych w obowiązujących
zebrania przedstawicieli członków jako najwyższego
przepisach. Projekt ustawy nie przewiduje anulowa-
organu spółdzielni mieszkaniowej. Wniosek ten jest
nia decyzji, które stworzyły określone prawa po stro-
odzwierciedleniem licznych postulatów spółdzielni
nie członków spółdzielni. Wszystkie dokonane prze-
mieszkaniowych, w których opinii likwidacja możliwo-
kształcenia praw do lokalu zachowują swoją ważność.
ści zastąpienia walnego zgromadzenia zebraniem
Intencją projektu ustawy jest, by podstawowe zasady
przedstawicieli członków powoduje komplikacje w dzia-
funkcjonowania spółdzielni i jej relacje z członkami
łalności spółdzielni. Dotyczy to przede wszystkim du-
były regulowane przepisami statutu spółdzielni, a nie
żych spółdzielni mieszkaniowych zrzeszających po
arbitralnymi rozwiązaniami narzucanymi przez
ustawodawcę. kilka tysięcy członków. Brak precyzyjnych przepisów
Przedstawiony projekt przywraca członkom spół- ustawy normujących obradowanie walnego zgromadze-
dzielni prawo swobodnego decydowania o tym, jaki nia, w szczególności odbywanego w częściach, powodu-
tytuł prawny do lokalu chcą posiadać, i nie zawiera je liczne komplikacje w funkcjonowaniu spółdzielni.
ograniczeń czasowych w zakresie przekształcania Projekt ustawy przewiduje przywrócenie określe-
spółdzielczych praw do lokalu w prawa odrębnej wła- nia w statucie spółdzielni długości kadencji rady nad-
sności. Projekt ustawy dopuszcza przekształcenie zorczej oraz liczby kolejnych kadencji, które może
spółdzielczego lokatorskiego prawa do mieszkania sprawować członek rady nadzorczej. W obecnym sta-
zarówno w spółdzielcze własnościowe prawo do loka- nie prawnym sprawy te są arbitralnie uregulowane
lu, jak i w prawo odrębnej własności. Mimo tenden- w ustawie. W stosunku do żadnego innego rodzaju
cyjnych, negatywnych opinii medialnych o spółdziel- spółdzielni ani w stosunku do żadnego innego pod-
czym własnościowym prawie do lokalu, ogromna miotu prywatnego – spółek, stowarzyszeń, fundacji
większość członków jest zainteresowana jego utrzy- – takiego ograniczenia nie ma. Brak uzasadnienia
maniem. Ani odrębna własność lokalu w budynku dla odmiennego traktowania spółdzielni mieszkanio-
wielorodzinnym nie daje właścicielowi całkowitej wych jest równoznaczny z dyskryminacją. Ograni-
niezależności, ani też spółdzielcze własnościowe pra- czenie długości kadencji rady nadzorczej spółdzielni
wo do lokalu nie narzuca szczególnych ograniczeń. mieszkaniowej do 3 lat oraz ograniczenie możliwości
Zasady finansowe tych przekształceń powinien okre- bycia członkiem rady nadzorczej dłużej niż 2 kolejne
ślać statut spółdzielni. W odniesieniu do spółdziel- kadencje jest ograniczeniem w zakresie korzystania
czych mieszkań lokatorskich, których liczba w ostat- z wolności i praw konstytucyjnych nieuzasadnionym
nich latach zmniejszyła się do 5% całości spółdziel- ani interesem publicznym, ani potrzebą ochrony wol-
czych zasobów, projekt ustawy przewiduje: po pierw- ności i praw innych osób. Spółdzielnia mieszkaniowa
sze, utrzymanie norm chroniących prawo do lokalu jest dobrowolnym zrzeszeniem osób prowadzących
osób bliskich zamieszkałych z członkami; po drugie, działalność na podstawie ustawy oraz zarejestrowa-
uporządkowanie zasad rozliczeń finansowych w przy- nego statutu. Rada nadzorcza wybierana przez człon-
padku wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu – ków spółdzielni spośród nich samych jest jednym z
zwrot zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego. organów samorządowych spółdzielni. Wprowadzenie
Projekt ustawy jako zasadę utrzymuje rozliczenie ustawowych arbitralnych ograniczeń w długości ka-
przychodów i kosztów związanych z eksploatacją i dencji rady nadzorczej oraz długości okresu pełnienia
utrzymaniem nieruchomości odrębnie dla każdej nie- mandatu członka tego organu jest nieuzasadnionym
ruchomości. Dopuszcza jednak możliwość wspólnego ograniczeniem wolności zrzeszania się.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych 177
Poseł Grzegorz Tobiszowski Głos zabierze pan poseł Wiesław Andrzej Szcze-
pański w imieniu klubu Lewica.
talnej idei spółdzielczości mieszkaniowej jest błędem. Bardzo proszę.
Stąd też ta ustawa, która nakreśla wiele rzeczy, nad
którymi należy się pochylić i zastanowić. Rzeczywi-
ście dzisiaj w spółdzielczości mieszkaniowej mamy Poseł Wiesław Andrzej Szczepański:
stan prawny wymagający nowelizacji i tego nikt na
tej sali nie kwestionuje. Natomiast, zmieniając dzisiaj Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
prawo w spółdzielczości mieszkaniowej, nie możemy W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt
powrócić do tego, że osią działalności, osią funkcjo- przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko odno-
nowania spółdzielni mieszkaniowej będzie prawo śnie do obywatelskiego projektu ustawy o działalno-
spółdzielcze własnościowe. Byłby to wielki błąd i do- ści spółdzielni mieszkaniowych zawartego w druku
konalibyśmy de facto pewnej zbrodni na bardzo do- nr 3317. Kiedy słuchałem wystąpień pani poseł Lidii
brych zapisach wprowadzających urynkowienie spół- Staroń, poczułem się tak, jakbym sięgał pamięcią w
dzielczości mieszkaniowej w naszej gospodarce. To przeszłość do czasów krucjaty, a więc do walki krzy-
jest kluczowa rzecz, którą chciałbym tu w imieniu żowców z niewiernymi. Pani poseł wzięła sobie za
mojego klubu bardzo mocno podkreślić. punkt honoru walkę ze wszystkimi zarządami spół-
Wprowadzenie dodatkowych opłat – wydaje się, dzielni mieszkaniowych, bez względu na to, czy są
że nie powinno ono mieć miejsca. Proszę państwa, dobre, czy złe, bo są jednak zarządami spółdzielni i
spółdzielczość to przede wszystkim tworzący ją gnębią spółdzielców. Kiedy zapytano profesora
członkowie spółdzielni. To jest ta idea, o której w Krzysztofa Pietrzykowskiego, specjalistę w procedo-
imieniu wnioskodawców mówił mój przedmówca – ta wanej dziś dziedzinie, czy potrzebna jest nowa usta-
wielka idea spółdzielczości w Polsce, która zawsze wa o spółdzielniach mieszkaniowych, odpowiedział,
była oparta na tym, iż to członkowie spółdzielni two- że zdecydowanie tak. Ta obecna, po interwencjach
rzyli spółdzielnię. Pewne ograniczenia, jakie, proszę ustawodawcy i Trybunału Konstytucyjnego, jest zu-
pełnie nieczytelna. Także członkowie spółdzielni
państwa, przyjęliśmy w ustawie z 2007 r., były może
skarżą się na prawo. Prowadzi ono do nadużyć, szcze-
daleko idące, ale one wynikały z potrzeby ingerowa-
gólnie w niektórych dużych spółdzielniach mieszka-
nia w pewne relacje spółdzielczości mieszkaniowej.
niowych. Dodatkowo w maju ze skargą do Komisji
Nie nazywałbym tego: ograniczenie prawa, ograni-
Europejskiej wystąpiła Krajowa Rada Spółdzielcza.
czenie praw konstytucyjnych, wręcz przeciwnie – na-
Jeden z zarzutów dotyczył przekształcenia praw do
sze ingerencje były odpowiedzią na zapotrzebowanie
lokalu w odrębną własność.
i na wniosek członków spółdzielni, bowiem spółdziel-
Obywatelski projekt ustawy o działalności spół-
czość mieszkaniowa tak jakby była obok pewnych dzielni mieszkaniowych zmusza do ogólniejszej re-
procesów demokratycznych, obok procesów obywa- fleksji nad systemem tworzenia prawa w naszym
telskich, jakie zachodziły w naszym państwie. Stąd kraju. Uchwalona 13 grudnia 2000 r. ustawa o spół-
należało umocnić i wesprzeć w przepisach członków dzielniach mieszkaniowych jest na pewno przykła-
spółdzielni, pokazując, że to członkowie spółdzielni dem, jak tego robić nie należy. Dowód – ośmiokrotna
tworzą społeczność nazywaną przez nas spółdzielnią. interwencja w jej treść w Trybunale Konstytucyjnym
Dlatego, zapisując je w ustawie, członkom spółdzielni i 5-krotna dogłębna nowelizacja przez parlament.
nadaliśmy pewne uprawnienia kontrolne, które prze- Motywy uchwalenia tej ustawy w 2000 r. były przede
cież mogły znaleźć się w statucie. Gdyby one tam były wszystkim, można powiedzieć, natury politycznej.
i byłaby powszechność ich stosowania, pewnie (Dzwo- Chodziło o to, żeby, po pierwsze, odwrócić uwagę od
nek) niektóre zapisy z 2007 r. nie pojawiłyby się. skutków całkowitego urynkowienia polityki miesz-
Już kończę, pani marszałek, tylko dwa zdania. kaniowej, pozbawiającej rodziny średnio i gorzej usy-
Myślę, że powracanie do pewnego stanu prawnego tuowane materialnych szans na rozwiązanie ich pro-
sprzed 2007 r. byłoby wielkim błędem. Uważam, iż blemów mieszkaniowych, po wtóre, zrehabilitować
należy przyjrzeć się niektórym sugestiom zawartym polityków po blamażu z nieudanymi przedsięwzięcia-
w projekcie tej ustawy, natomiast z uwagi na jej istotę, mi powszechnego uwłaszczenia obywateli. Stąd za-
nie może ona jednak wejść w życie, bowiem zaprzeczy- tem główny motyw tej noweli to uwłaszczenie wów-
libyśmy temu, co w 2007 r. było wielkim dziełem przy- czas części obywateli mieszkaniami spółdzielczymi
jętym miażdżącą większością w parlamencie. Wtedy za znikomą odpłatnością.
właśnie przywrócono własność i pewne uprawnienia Dotychczasowa ustawa budzi wiele wątpliwości.
tym, do których spółdzielnie należą, czyli członkom Jedną z nich jest kwestia przekształcenia mieszkań
spółdzielni. Dziękuję serdecznie. (Oklaski) i prawa spółdzielni do gruntu (m.in. art. 35 ustawy
dotyczący własności gruntu zawiera sprzeczne regu-
lacje). Inną kwestią są prawa członków spółdzielni do
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: lokalu i problem członkostwa w spółdzielni. Obecnie
mamy taką sytuację, że można posiadać spółdzielcze
Dziękuję panu posłowi. prawo do lokalu, nie będąc członkiem spółdzielni,
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
180 Projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych
Poseł Lidia Staroń Głos ma pan poseł Zenon Durka, Platforma Oby-
watelska.
Trzeba było po prostu to zrobić. Jeżeli tego nie Bardzo proszę.
zrobiono, teraz trzeba to zrobić, pochylając się nad
projektami, które są tego warte.
Powiedziałam także, że projekt zawarty w przed- Poseł Zenon Durka:
łożeniu, który dzisiaj omawiamy na tej sali, tego nie
zrobi, i wytłumaczyłam, dlaczego: są tam bowiem Dziękuję bardzo.
unormowania, które nie są korzystne dla członków. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komitet Inicjatywy
Te unormowania będą działały przeciwko nim i do- Ustawodawczej stwierdza, że ustawa o spółdzielniach
prowadzały i do dopłat, i do wszelkiego rodzaju złych mieszkaniowych jest mieszaniną różnych przesłanek,
konsekwencji dla członków spółdzielni. Wszystko to często sprzecznych, czego efektem jest chaos kompe-
było zawarte w mojej wypowiedzi, panie pośle, trzeba tencyjny i mętlik pojęciowy jej przepisów. Jednocze-
było tylko dokładnie posłuchać. Dziękuję bardzo. śnie komitet informuje, że środowisko społeczne spół-
(Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Słucha- dzielców wielokrotnie wnosiło, zwracając się do rządu
łem.) oraz ustawodawcy, o uporządkowanie treści tej usta-
wy. W związku z tym zwracam się do wnioskodawców
z prośbą o przedstawienie krótkiej historii tych inicja-
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: tyw. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Dziękuję uprzejmie.
Do zadania pytań zapisało się 15 pań i panów po- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:
słów.
Czy jeszcze ktoś z państwa chce się zapisać do Dziękuję panu.
zadania pytania? Głos zabierze pan poseł Artur Górski, Prawo i
(Głos z sali: Pani marszałek…) Sprawiedliwość.
Bardzo proszę, pan poseł.
Zamykam listę.
Czas na zadanie pytania to 1 minuta. Poseł Artur Górski:
Pierwsza pyta pani posłanka Krystyna Grabicka,
Prawo i Sprawiedliwość. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Debatujemy nad
Bardzo proszę, pani poseł. obywatelskim projektem ustawy o działalności spół-
dzielni mieszkaniowych. Dziwny to projekt obywa-
telski, który jest antyspółdzielczy. Jeśli spojrzymy na
Poseł Krystyna Grabicka: zaproponowane prawa członków spółdzielni mieszka-
niowych, to okaże się, że członkowie ci tracą prawo
Dziękuję. wglądu do kopii faktur i umów zawieranych przez
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytania do spółdzielnię, które dotyczą całej spółdzielni albo jej
przedstawiciela wnioskodawców. W jakich państwach inwestycji. Pozostawienie jedynie prawa wglądu do
europejskich funkcjonuje ograniczone prawo rzeczo- faktur i umów odnoszących się do nieruchomości, w
we, jakim jest własnościowe prawo do lokalu? Czy której dany członek ma tytuł prawny do lokalu, unie-
głównym celem tego projektu jest przywrócenie ist- możliwi obywatelską kontrolę działań spółdzielni.
nienia własnościowego prawa do lokalu, które obo- Pytam: Czy to jest zwiększenie, czy umniejszenie
wiązywało w tzw. socjalizmie, a które dawało szero- praw członków spółdzielni?
kie władztwo spółdzielniom nad mieszkaniem i uza- Ponadto proponuje się likwidację ograniczenia wy-
leżniało w sposób istotny członka od spółdzielni mimo sokości wynagrodzenia za udział w posiedzeniach
zapłaty za mieszkanie pełnego kosztu budowy? Po- członków innych organów niż zarząd, zatem funkcje,
wrót tego prawa to niedopuszczenie do umocnienia które miały być społeczne lub wynagradzane symbo-
prawa własności, które jest prawem najsilniejszym. licznie, np. członków rad nadzorczych, stają się poten-
Czy pod przykrywką niektórych dobrych rozwiązań, cjalnie lukratywnymi posadami opłacanymi z kiesze-
jak np. powrót do zebrań przedstawicieli członków, ni spółdzielców. Dopuszcza się także, aby pracownicy
zamiast walnych zebrań, nie chcą państwo doprowa- spółdzielni, czyli osoby zatrudniane przez zarząd,
dzić do reaktywacji tego, co obowiązywało przed ro- wchodziły do rady nadzorczej mającej ten zarząd kon-
kiem 2000, a w szczególności pod rządami ustaw z trolować. Pytam: Czy nie grozi nam umocnienie spół-
1961 r. i 1982 r.? Dziękuję. (Oklaski) dzielczych (Dzwonek) układów i układzików, w ramach
których członkowie rad nadzorczych będą udawać, że
kontrolują zarządy, a te znów będą bezkarne?
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Kto napisał ten projekt? Czy nie aby nie postpe-
erelowcy, prezesi spółdzielni mieszkaniowych? Dzię-
Dziękuję uprzejmie pani poseł. kuję. (Oklaski)
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
182 Projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ty. Pragnę zwrócić Wysokiej Izbie uwagę, że to nie
Infrastruktury Piotr Styczeń jest tak. Ustawa w art. 1 wymienia, jakie rodzaje dzia-
łalności spółdzielnia może prowadzić, i w pkt 4 podaje
Pytanie trzecie odnosi się do systemu opodatko- działalność społeczno-wychowawczą. Dalej napisano:
wania spółdzielni mieszkaniowych w taki sposób, że jeżeli statut tak stanowi. A statut ustanawiają człon-
dochody spółdzielni z działalności innej niż gospo- kowie spółdzielni i do tego trzeba mieć 2/3 głosów.
darka zasobami mieszkaniowymi są opodatkowane Statut nie jest aktem niższego rzędu, tylko jest umową
stawką wynikającą z konkretnego opodatkowania między członkami spółdzielni, i jeżeli będą oni chcieli
osób prawnych prowadzących działalność gospodar- prowadzić taką działalność, to do statutu ją wpiszą,
czą. Wydaje się, że ten system aktualnie jest odpo- nie będą chcieli, to nie wpiszą. Tak więc ten zapis nie
wiedni dla spółdzielni mieszkaniowych – zresztą ma charakteru obligatoryjnego, nie zmusza nikogo,
ostateczną wykładnię tego faktu i opis tego systemu żeby prowadził kluby osiedlowe. Może przerobić je na
podatkowego może przedłożyć minister finansów – ze pijalnie piwa, jeżeli będą z tego korzyści dla członków
względu na fakt, że na końcu beneficjentami działal- spółdzielni. Nie ma tu żadnego problemu i tak jest
ności gospodarczej spółdzielni, jeżeli chodzi o kwoty, zresztą dzisiaj. To jest pierwsza rzecz.
które umożliwiają zmniejszenie z kolei obciążeń człon- Druga rzecz. Jest pewne nieporozumienie co do
ków, są sami członkowie. Wydaje się, że zanim kwoty tego, że ktoś tutaj robi zamach na własność i przywra-
te dotrą, via oczywiście działalność spółdzielni miesz- ca jako podstawową formę własnościowe prawo do
kaniowej rozumiana bardzo szeroko, do kieszeni bar- lokalu. To jest nieprawda. Mówimy, że otwieramy więk-
dzo wąsko rozumianej grupy, w tym przypadku szą paletę możliwości, mianowicie że może być mieszka-
„członków spółdzielni”, powinny być one jednak opo- nie na wynajem, może być lokatorskie, może być wła-
datkowane. Innymi słowy, trzeba spotkać się z syste- snościowe i może być odrębna własność. Momencik…
mem podatkowym po to, aby w przyszłości nie spotkać Proszę?
się z zarzutem, że wpływając na dobro członków spół- (Poseł Danuta Olejniczak: A kto będzie wynajmo-
dzielni, jednocześnie omija się system podatkowy wał?)
służący także obsłudze tego typu zdarzeń w innych Ten, kto nie ma gdzie mieszkać, pani poseł, bo
przypadkach, a dotyczący wszystkich obywateli. mieszkań socjalnych wybudowało państwo w liczbie
Tłumaczenie, które przedłożyłem Wysokiej Izbie, jedno na gminę, 2,5 tys. Jeżeli pani oglądała ostatni
jest właściwie podkreśleniem faktu, że każdy pod- program, jak w Pruszkowie wynajmuje się mieszka-
miot gospodarczy prowadzący działalność gospodar- nie, to pani wie, że ci ludzie będą wynajmować, bo
czą w sposób taki jak spółdzielnie lub też inny, bar- nie chcą mieszkać na strychu. Ten, kto będzie potrze-
dziej powszechny, powinien jednak uczestniczyć w bował mieszkania i będzie chciał je wynająć, wynaj-
budowaniu pomyślności przede wszystkim tworzonej mie je. Tak jak ten, kto będzie chciał, kupi je, tak jak
na podstawie systemu podatkowego obowiązującego ten, co będzie chciał mieć własnościowe prawo do
w państwie polskim. lokalu, to je obejmie, a nie będzie chciał, to nie obej-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo. mie. Nikogo się nie zmusza.
Tutaj było również pytanie, skąd spółdzielnie we-
zmą pieniądze, żeby zróżnicować opłatę czy koszt w
Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: odniesieniu do mieszkania własnościowego i miesz-
kania o statusie odrębnej własności. Pani powiedzia-
Dziękuję uprzejmie panu, panie ministrze. ła, i to prawda, że w wyroku z 2005 r. Trybunał Kon-
Głos zabierze przedstawiciel komitetu inicjatywy stytucyjny orzekł, że ustanawianie własnościowych
ustawodawczej pan Jerzy Jankowski. praw do lokalu nie jest konstytucyjnie zakazane, nie
jest niezgodne z konstytucją. Dobrze, dobrze. Orzekł,
że nie może to tyle samo kosztować. Przypomnę sfor-
Przedstawiciel Komitetu mułowanie trybunału: Nie może być tak z czekoladą
Inicjatywy Ustawodawczej i wyrobem czekoladopodobnym, że oba te produkty
Jerzy Jankowski: mogą kosztować tyle samo. I w tym jesteśmy zgodni.
W związku z tym proponujemy rozwiązanie następu-
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Spróbuję odpowie- jące, że walne zgromadzenie spółdzielni może zdecy-
dzieć na pytania, które zostały postawione, może nie dować, bo tak jest w tej ustawie napisane, że przy-
po kolei, ale tak jak je zdążyłem zapisać. chody z działalności gospodarczej spółdzielni prze-
Pani poseł Staroń była uprzejma zapytać, jakie znaczy na pokrycie kosztów gruntu. Tak samo wszy-
inne opłaty, koszty ma ponosić członek spółdzielni, scy inni członkowie mają prawo do pożytku z wynaj-
skoro za wszystko zapłacił, czyli to, co wpisano do mowanych lokali użytkowych. Ci, którzy czekają na
ustawy. Tak było pytanie sformułowane. Mianowicie mieszkanie w spółdzielni, są jej członkami oczekują-
mówiła pani o obligatoryjnej działalności społeczno- cymi, nie są innymi członkami, są takimi samymi
-wychowawczej, za którą członek ma płacić. Pani po- członkami jak wszyscy inni. W związku z tym jeżeli
wiedziała, że wprowadzamy działalność społeczno- walne zgromadzenie, czyli wszyscy członkowie spół-
-wychowawczą jako obligatoryjną i że wzrosną kosz- dzielni, a jeden z panów posłów powiedział, że to jest
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
188 Projekt ustawy o działalności spółdzielni mieszkaniowych
Poseł Jan Kochanowski wyborczej, nawet w piątek, kiedy jeszcze nie ma ciszy
wyborczej – cudów nie ma, sąd może to rozstrzygać
w procesach sądowych rzeczywiście w praktyce wyłą- nawet w nocy z piątku na sobotę, nawet w sobotę –
czały możliwość wznowienia postępowania. I to jest jedna ze stron niezadowolona z rozstrzygnięcia może
główny powód przedstawienia tego projektu ustawy. żądać wznowienia postępowania i sprawa najpraw-
Dziękujemy też Senatowi za to, że zwrócił uwagę dopodobniej będzie rozstrzygana po wyborach, a nie-
i przedstawił problem, który nie był, że tak powiem, raz może się zdarzyć, że taka nieprawdziwa informa-
dostrzeżony od 2002 r., ale również trzeba powie- cja może mieć wręcz decydujący wpływ na wybór
dzieć, że jest to potrzebne, gdyż dochodzenie do praw- radnego, wójta czy burmistrza.
dy materialnej jest bardzo ważne. Natomiast trzeba W związku z tym rodzi się też pytanie: Czy spra-
otwarcie powiedzieć, że nie zmienia się tutaj wyni- wa do końca ma być prowadzona w trybie prawa wy-
ków referendów ani wyborów, dlatego że to odbywa borczego, czy też, jeżeli wybory, akt wyborczy został
się w innym trybie, przyspieszonym trybie, i nie po- już zakończony, w trybie prawa cywilnego? Jeśli
woduje wstrzymania całego procesu wyborczego. w trybie prawa wyborczego wszystko zakończy się po
Należy wziąć pod uwagę to, że Senat pochylił się nad wyborach i sąd w swoim orzeczeniu uzna, że np. mia-
tym zagadnieniem po to, by ujednolicić zapisy usta- ło to istotny wpływ na wynik wyborczy, to co? Bę-
wowe. Materia dotyczy praktycznie sześciu ustaw, dziemy unieważniać wybór? A więc twierdzę tak jak
a wpisując w dwie ustawy podobny zapis, odwołujący poprzednicy, że sprawa wcale nie jest taka prosta. Jej
się później do ustawy referendalnej i do ustawy wy- rozważenie jest potrzebne. Zresztą zwrócił na to uwa-
borczej, pozwala uporządkować te zapisy. gę Trybunał Konstytucyjny.
Jednocześnie zgodnie z przedstawionymi opinia- W imieniu mojego klubu, Klubu Poselskiego Pol-
mi chciałbym stwierdzić, że przepisy Unii Europej- skiego Stronnictwa Ludowego, też zwracam się
skiej właściwie regulują tylko zagadnienia związane z wnioskiem o skierowanie projektu do Komisji Nad-
z wyborami do Parlamentu Europejskiego czy też
zwyczajnej, która pracuje nad kodeksem wyborczym,
wyborami lokalnymi, natomiast szerzej nie regulują
ale to, czego najbardziej się obawiam, dotyczy tego,
tego prawa, tak więc można jednoznacznie stwier-
że cały czas jesteśmy w niedoczasie. Dziękuję za uwa-
dzić, że projekt jest zgodny z prawem Unii Europej-
gę. (Oklaski)
skiej i co do tego nie ma żadnych zastrzeżeń. Chciał-
bym też zwrócić uwagę na to, że w Sejmie pracuje
Komisja Nadzwyczajna nad kodeksem wyborczym,
który w sposób jednoznaczny w jednym dokumencie
Wicemarszałek Marek Kuchciński:
ma zawrzeć wszystkie te zapisy, które do dzisiaj
Dziękuję bardzo panu posłowi.
funkcjonują. Ma ona za zadanie ujednolicić kwestie
Proszę państwa, do pytań zgłosiło się dwóch po-
dotyczące wyborów w jednym akcie prawnym.
słów: pan poseł Jerzy Gosiewski i pan poseł Mirosław
W związku z tym chciałbym poprzeć ten projekt,
wnosząc jednocześnie, panie marszałku, o skierowa- Pawlak.
nie go do Komisji Nadzwyczajnej, która zajmuje się Pana posła Gosiewskiego nie widzę.
tym problemem. Dziękuję bardzo. Poproszę pana posła Mirosława Pawlaka.
Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zapisać się do
pytań?
Wicemarszałek Marek Kuchciński: Nie.
Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo
Dziękuję bardzo panu posłowi. Ludowe.
Teraz głos zabierze pan poseł Eugeniusz Kłopo- Proszę bardzo.
tek z Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Lu-
dowego.
Proszę bardzo. Poseł Mirosław Pawlak:
Poseł Mirosław Pawlak Tak więc z tego miejsca bardzo dziękuję Senatowi
za przygotowanie tego projektu, ale muszę powie-
wyborczej do szkód wyrządzonych rozpowszechnia- dzieć o jednej kwestii. Szczególnej rozwagi – myślę,
niem nieprawdziwych i krzywdzących informacji? że będzie to przedmiotem dyskusji w trakcie prac
I ostatnie pytanie. Proszę o zaprezentowanie parlamentarnych, bo stanowisko jest pozytywne,
w całości opinii pierwszego prezesa Sądu Najwyższe- a więc większość opowiada się za skierowaniem pro-
go i przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa, jektu do dalszych prac – wymaga kwestia wyelimi-
gdyż powoływanie się na niedołączone stanowiska nowania sankcji pieniężnych, które mogą być zasą-
nie wiąże Sejmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dzane na rzecz instytucji charytatywnej albo nawet
na rzecz wnioskodawcy od tej osoby, która dopuściła
się kłamstwa i naruszyła dobra osobiste.
Wicemarszałek Marek Kuchciński: Obecnie taką regulację przewiduje Ordynacja wy-
borcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików woje-
Dziękuję, panie pośle. wództw. Jest to do 10 tys. zł na rzecz instytucji cha-
Tylko proszę powiedzieć, do kogo pan kieruje te rytatywnej i do 50 tys. zł w wyborach na prezydenta
pytania. Do przedstawiciela rządu, czy do przedsta- Rzeczypospolitej Polskiej. Mamy również możliwość
wiciela... zasądzenia kwoty do 10 tys. zł na rzecz wnioskodaw-
cy w referendum lokalnym, a do 50 tys. zł w sytuacji
realizowania wyborów na prezydenta Rzeczypospo-
Poseł Mirosław Pawlak: litej Polskiej.
Obecnie zastąpienie tych zróżnicowanych uregu-
Do pana senatora. lowań jednolitym odwołaniem w przypadku ordyna-
cji wyborczych do przepisów art. 91 ustawy Ordyna-
cja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do
Wicemarszałek Marek Kuchciński: Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku re-
ferendum – do art. 44 ustawy o referendum ogólno-
Do przedstawiciela wnioskodawców. Dobrze. krajowym, takie jednolite odesłania sprawiają, że te
Dziękuję bardzo. sankcje pieniężne będą wyeliminowane. Trzeba to
Nie ma pana posła Gosiewskiego. rozważyć, ponieważ wydaje się, że te sankcje pienięż-
W takim razie, proszę państwa, lista posłów zapi- ne jednak wzmacniają prewencyjne oddziaływanie
sanych do głosu została wyczerpana. tego postępowania o naruszenie dóbr osobistych.
Pan minister chciałby zabrać głos. Jeżeli projekt zostałby uchwalony w tym kształ-
cie, to byłaby jedynie możliwość, tak jak to jest wła-
Proszę państwa, rząd w tej debacie reprezentuje
śnie w Ordynacji wyborczej do Sejmu RP i do Senatu
dzisiaj pan Zbigniew Wrona, podsekretarz stanu
RP oraz w przypadku referendum ogólnokrajowego,
w Ministerstwie Sprawiedliwości.
zasądzenia zakazu rozpowszechniania nieprawdzi-
Panie ministrze, proszę bardzo.
wych informacji, przepadku materiałów zawierają-
cych takie informacje, nakazania sprostowania in-
formacji, nakazania publikacji odpowiedzi i nakaza-
Podsekretarz Stanu nia przeproszenia osoby, której dobra osobiste zosta-
w Ministerstwie Sprawiedliwości ły naruszone. Nie byłoby zaś możliwości zastosowa-
Zbigniew Wrona: nia tych sankcji pieniężnych na rzecz instytucji
charytatywnych i na rzecz wnioskodawców. Trzeba
Dziękuję, panie marszałku. byłoby to po prostu rozważyć, co nie zmienia ogólnie
Panie Senatorze – prezentujący projekt – Panie pozytywnej oceny tego projektu i stosunku do wnio-
Profesorze! Wysoka Izbo! Ten projekt rzeczywiście sku o skierowanie do dalszych prac.
realizuje w 100% wyrok Trybunału Konstytucyjne- Co do odpowiedzi na pytania – one oczywiście
go, nawet szerzej, ponieważ dotyczy wszelkich ordy- były kierowane do pana senatora prezentującego ten
nacji. Jest pewną próbą ujednolicenia tej kwestii projekt – pozwolę sobie tylko zauważyć, że jeżeli cho-
zarówno w ordynacjach wyborczych, czyli do Sejmu, dzi o wznowienie postępowania po kampanii wybor-
do Senatu i samorządowych, jak również w ordyna- czej, ten projekt zawiera bardzo istotną regulację.
cjach referendalnych, a więc jeżeli chodzi o referen- Otóż stwierdza, że w tych postępowaniach nie stosu-
dum lokalne i referendum ogólnokrajowe. je się art. 85 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Sejmu RP
Stanowisko rządu do tego projektu senackiego, i do Senatu RP, a ten przepis ściśle definiuje okres
które minister sprawiedliwości przygotował, zostało kampanii wyborczej, czyli gdyby ten przepis był sto-
praktycznie uzgodnione międzyresortowo. Teraz je- sowany, to orzekanie przez sąd już po zakończeniu
steśmy na etapie kierowania tego wniosku na posie- kampanii, nie mówiąc o wznawianiu postępowania,
dzenie komitetu Rady Ministrów i nic nie wskazuje mogłoby być uznane za niedopuszczalne, mogłaby
na to, aby cokolwiek mogło zmienić pozytywne sta- mieć zastosowanie taka interpretacja. W związku
nowisko rządu do tego projektu. z tym również ten przepis należy uznać za ważny i do-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekt ustawy o zmianie ustaw w zakresie ochrony dóbr osobistych przed rozpowszechnianiem
194 zawierających nieprawdziwe informacje materiałów wyborczych i materiałów dotyczących referendum
Poseł Sprawozdawca Grzegorz Raniewicz natu wobec ustawy o ewidencji ludności, zawartego
w druku nr 3343.
pełnia katalog przepisów, które również powinny Senat – jak już wcześniej stwierdzono – zgłosił
utracić moc w tym terminie. W celu zapewnienia od- 20 poprawek. Ogromna większość z nich ma charak-
powiedniego czasu na przygotowanie pod względem ter legislacyjny i, zgodnie z rekomendacją rządu, po-
technicznym organów obsługujących ewidencję lud- prawia jakość przedmiotowej ustawy, dostosowując
ności poprawka 20. przesuwa termin wejścia w życie ją do istniejących rozwiązań. Dotyczą one na przy-
przedmiotowej ustawy z dnia 1 stycznia 2011 r. na kład utrzymania nadzoru wojewodów nad działalno-
dzień 1 sierpnia. Konsekwencją zmiany terminu wej- ścią organów gmin w zakresie obowiązku meldunko-
ścia w życie ustawy o ewidencji ludności są także wego, obowiązku meldowania żołnierzy na pobyt
poprawki 12., 16., 17. i 19. czasowy i przy wyjazdach zagranicznych, co umożli-
Na zakończenie chciałbym, jako przewodniczący wia zapewnienie bezpieczeństwa ich i ich rodzin, co
podkomisji, a dzisiaj sprawozdawca, podziękować jest niesłychanie ważne, dostosowania przepisów
w imieniu komisji posłom, przedstawicielom mini- ustawy do Kodeksu cywilnego, udostępniania danych
sterstwa, panu ministrowi. Pracując nad projektem oraz skorelowania wejścia w życie tej ustawy z wej-
ustawy, strony wykazały dużą wolę współpracy oraz ściem w życie ustawy o dowodach osobistych, które
chęć zdrowego kompromisu. Pozwoliło to na rzetel- dotychczas funkcjonowały jako jedna ustawa.
ną, merytoryczną pracę, za co jeszcze raz serdecznie Wątpliwości budziły, i w konsekwencji uzyskały
wszystkim dziękuję. (Oklaski) negatywne opinie komisji, 2 poprawki dotyczące za-
stąpienia wyrazów „w postaci elektronicznej” wyra-
zami „pocztą elektroniczną” oraz uściślenia terminu
Wicemarszałek Marek Kuchciński: zgłoszenia przez obywateli powrotu do kraju po okre-
sie pobytu dłuższym niż 6 miesięcy.
Dziękuję bardzo panu posłowi. Wszystkie poprawki Senatu pokazują, że materia
Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- związana z obowiązkiem meldunkowym jest bardzo
rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- złożona i dotyczy ważnych dla obywateli spraw. Sys-
czeń w imieniu klubów i kół. tem meldunkowy utrwalił się w naszym systemie
Otwieram dyskusję. prawnym. Osobiście żałuję, że Senat nie dostrzegł
Głos zabierze pan poseł Piotr van der Coghen pewnego zagrożenia związanego z zapowiedzią likwi-
w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- dacji obowiązku meldunkowego w roku 2014 bez
watelska. przedstawienia projektów ustaw, które w związku
z tym należy zmienić. Nie będę powtarzał wszystkich
argumentów, które były przedstawiane w toku dys-
Poseł Piotr van der Coghen: kusji oraz prac nad ustawą. Życie pokaże, kto miał
rację i czy Wysoka Izba, udzielając tak dużego zaufa-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł spra- nia ministerstwu, nie zawiedzie się oraz czy ten ter-
wozdawca omówił obszernie sens wprowadzenia min zostanie dostosowany.
zmian. Klub Platforma Obywatelska w całej rozcią- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa-
głości popiera wszelkie zaproponowane zmiany i tak nie Ministrze! Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie
też będzie głosować. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) głosował z przyjęciem poprawek senackich, zgodnie
ze stanowiskiem przyjętym przez Komisję Admini-
stracji i Spraw Wewnętrznych. Bardzo dziękuję.
Wicemarszałek Marek Kuchciński: (Oklaski)
Dziękuję bardzo.
Rozumiem, że podczas prac komisji była omawia- Wicemarszałek Marek Kuchciński:
na zasada, że do projektu ustawy potrzebne są rów-
nież projekty aktów wykonawczych, w tym również Dziękuję bardzo panu posłowi.
rozporządzeń. Tutaj pojawił się ten wątek. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po-
Dziękuję bardzo, zamykam dyskusję. rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad-
Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy czeń w imieniu klubów i kół.
w bloku głosowań. Otwieram dyskusję.
Wysoki Sejmie, Komisja Finansów Publicznych Jako pierwszy głos zabierze poseł Zdzisław Czu-
przedłożyła sprawozdania o stanowiskach Senatu cha w imieniu klubu Platforma Obywatelska.
w sprawie ustaw: Proszę bardzo, panie pośle.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym 199
Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Usta- Dziękuję bardzo panu posłowi.
wa o rybactwie śródlądowym, przyjęta przez Wysoką Wysoki Sejmie, do zadania pytania zgłosił się pan
Izbę, była wcześniej szczegółowo omawiana w Komi- poseł Zbigniew Babalski.
sji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ale także na obradach Panie pośle, mamy jednak problem. Jeżeli to py-
podkomisji do spraw tej ustawy. tanie będzie kierowane do rządu, to wydaje się, że nie
Senat wniósł do tej ustawy 12 poprawek, jak mówił ma jego przedstawiciela.
pan poseł sprawozdawca. Wszystkie one zostały jed- Proszę bardzo, panie pośle.
nogłośnie przez komisję przyjęte z uwagi na to, że
mają charakter czysto redakcyjny, legislacyjny. Myślę,
że przychylę się tutaj do opinii pana przewodniczące- Poseł Zbigniew Babalski:
go, nie ma sensu, abyśmy tutaj rozwijali ten wątek.
Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska poprze Dziękuję, panie marszałku. Skieruję to pytanie do
wszystkie 12 poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
rządu i po prostu poproszę o odpowiedź na piśmie.
Dziękuję bardzo, pani poseł. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
O wygłoszenie oświadczenia proszę teraz pana W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego
posła Zbigniewa Matuszczaka z klubu Lewicy. oświadczam, że będziemy głosowali za przyjęciem
sprawozdania Komisji Infrastruktury oraz Komisji
Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej,
Poseł Zbigniew Matuszczak: zawartego w druku nr 3400.
Panie marszałku, czy mogę podziękować wszyst-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu kim, którzy pracowali nad ustawą?
Poselskiego Lewica mam zaszczyt przedstawić sta-
nowisko w sprawie sprawozdania Komisji Infrastruk-
tury oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Re- Wicemarszałek Marek Kuchciński:
gionalnej o stanowisku Senatu w sprawie zmiany
ustawy o gospodarce nieruchomościami. Panie pośle, proszę bardzo, może pan zakończyć tę
Jak wynika z przedłożonego sprawozdania połą- dyskusję w imieniu komisji jako poseł sprawozdawca.
czonych komisji, stanowisko Senatu w sprawie usta- Rozumiem, panie ministrze, że nie było pytań?
wy o gospodarce nieruchomościami, zawarte w uchwa-
le z dnia 12 sierpnia 2010 r., nie wprowadza zasadni-
czych zmian do treści ustawy i nie zmienia w istotny Poseł Józef Racki:
sposób przewidzianych w niej rozwiązań.
Wniesione przez Senat poprawki zmierzają w dwóch Dziękuję bardzo, panie marszałku.
kierunkach: zwiększenia zakresu ochrony słusznych Wszystkim tym, którzy pracowali w podkomisji,
praw osób, którym przysługują prawa rzeczowe do w komisji – bo nie powiem, żebyśmy pracowali krót-
nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, ko, ale jednak doszliśmy do pewnego konsensu – ser-
oraz doprecyzowania przepisów ustawy i formy praw- decznie dziękuję. (Oklaski)
nej podejmowanych na jej podstawie rozstrzygnięć
administracyjnych. Pierwszemu z wymienionych ce-
lów służy wydłużenie terminów, z proponowanych Wicemarszałek Marek Kuchciński:
30 dni do dwóch miesięcy, w ciągu których organ
orzekający ma oczekiwać na zgłoszenie się osób, któ- Przyłączam się do tych podziękowań i dziękuję
rym przysługują prawa rzeczowe do nieruchomości bardzo.
o nieuregulowanym stanie prawnym, oraz doprecy- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer-
zowanie trybu zapewnienia uzyskania odszkodowa- pana.
nia za udostępnienie nieruchomości oraz szkody wy- Zamykam dyskusję.
nikłe z jej zajęcia. Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy
Poprawki te należy uznać za trafne, bowiem ter- w bloku głosowań.
min 30 dni może być zbyt krótki na skuteczne zawia- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21.
domienie zainteresowanych osób i podjęcie przez nie porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji
działań mających wykazać posiadanie praw rzeczo- Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospo-
wych do nieruchomości, zaś precyzyjne uregulowanie darki o stanowisku Senatu w sprawie ustawy
trybu postępowania odszkodowawczego ułatwi stro- o zmianie ustawy o rzecznikach patentowych
nom dochodzenie należnych odszkodowań. Trafne (druki nr 3342 i 3375).
jest również rozszerzenie katalogu podmiotów, o któ- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji
rych mowa w art. 43 ust. 4a ustawy, oraz przyjęcie, pana posła Jana Kaźmierczaka.
że postępowanie w sprawie wymierzenia kary pie-
niężnej winno być zakończone wydaniem decyzji ad-
ministracyjnej. Poseł Sprawozdawca
Poprawki Senatu są zatem przejawem dbałości Jan Kaźmierczak:
o prawidłowe postępowanie legislacyjne i Klub Po-
selski Lewica będzie głosował za ich przyjęciem. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do ustawy o zmia-
Dziękuję bardzo. (Oklaski) nie ustawy o rzecznikach patentowych Senat zgłosił
w swojej uchwale, zawartej w druku nr 3342, 24 po-
prawki. Na posiedzeniu w dniu 21 września bieżące-
Wicemarszałek Marek Kuchciński: go roku połączone Komisje: Edukacji, Nauki i Mło-
dzieży oraz Gospodarki rozpatrzyły te poprawki i wno-
Dziękuję panu posłowi. szą do Wysokiej Izby o ich przyjęcie.
Ostatnie oświadczenie w imieniu klubu Polskiego Chciałbym jeszcze powiedzieć, że uczestnicy dys-
Stronnictwa Ludowego wygłosi pan poseł Józef Racki. kusji, która miała miejsce na tym posiedzeniu, pod-
Proszę bardzo, panie pośle. kreślali to, że zaproponowane przez Senat poprawki
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzecznikach patentowych 203
Poseł Sprawozdawca Jan Kaźmierczak stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość jest pozy-
tywne, jeśli chodzi o poprawki. Dotyczy to wszystkich
poprawiają wartość legislacyjną ustawy, o której dys- poprawek, które zgłosił Senat i które komisja rów-
kutujemy. Równocześnie, zgodnie z sugestią legisla- nież w całości zaakceptowała. Dziękuję bardzo.
torów, połączone komisje proponują Wysokiej Izbie,
aby poprawki: 1., 3., 5., 7., 10., 11., 14., od 17. do 19.
oraz 23. i 24., jako mające charakter redakcyjno-le- Wicemarszałek Marek Kuchciński:
gislacyjny, rozpatrzyć łącznie. Proponują także, aby
łącznie rozpatrzyć poprawki 2. i 6. Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję panu posłowi za to zwięzłe
(Oklaski) oświadczenie.
Proszę teraz pana posła Zbigniewa Kruszewskie-
go, by wygłosił oświadczenie w imieniu Klubu Posel-
Wicemarszałek Marek Kuchciński: skiego Lewica.
Dziękuję bardzo panu posłowi.
Wysoka Izbo! Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym Poseł Zbigniew Kruszewski:
punktem porządku dziennego wysłucha 3-minuto-
wych oświadczeń w imieniu klubów i kół. Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie!
Otwieram dyskusję. Jak już tu wspomniano, w sprawie ustawy o zmianie
O wygłoszenie pierwszego oświadczenia w imie- ustawy o rzecznikach patentowych Senat zgłosił
niu klubu Platformy Obywatelskiej proszę pana posła 24 poprawki. W zasadzie one wszystkie są redakcyj-
Piotra Cieślińskiego. ne, porządkujące, legislacyjne, tylko jedna z nich jest
merytoryczna, przenosi ona jakby kompetencje z po-
ziomu krajowej rady rzeczników do krajowego zjazdu
Poseł Piotr Cieśliński: rzeczników.
Stąd klub Lewica będzie głosował za nieodrzuca-
Dziękuję.
niem poprawek Senatu zgodnie z rekomendacją ko-
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu
Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej pragnę misji. Dziękuję bardzo.
przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego
projektu ustawy o rzecznikach patentowych wraz Wicemarszałek Marek Kuchciński:
z poprawkami wniesionym przez Senat Rzeczypospo-
litej Polskiej, druk nr 3342. Dziękuję bardzo panu posłowi.
Stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej Teraz poproszę pana posła Mariana Starownika
w sprawie projektu ustawy o rzecznikach patento- z Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludo-
wych zostało szczegółowo zaprezentowane na posie- wego.
dzeniu Sejmu w dniu 21 lipca 2010 r. Poprawki wnie-
sione do tego projektu przez Senat Rzeczypospolitej
Polskiej zasadniczo mają charakter redakcyjny i nie Poseł Marian Starownik:
powodują istotnych zmian w merytorycznej części
tego aktu prawnego. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt za-
W związku z powyższym Klub Parlamentarny prezentować państwu stanowisko Klubu Poselskiego
Platformy Obywatelskiej wnosi o przyjęcie projektu Polskiego Stronnictwa Ludowego w odniesieniu do pro-
ustawy wraz z poprawkami wniesionymi przez Senat jektu ustawy o zmianie ustawy o rzecznikach patento-
Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję. (Oklaski) wych (druk nr 3110), który został uchwalony przez
Sejm, i uchwały Senatu (druk nr 3342). Odnosimy się
Wicemarszałek Marek Kuchciński: też do wniesionych poprawek.
Senat wniósł ich aż 24, ale w większości są to po-
Dziękuję panu posłowi. prawki porządkowe. Potwierdzam, że tylko jedna z nich
Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Walde- jest natury merytorycznej. Uważamy, że te poprawki
mara Wiązowskiego w imieniu Klubu Parlamentar- sprawiają, iż ustawa staje się bardziej czytelna i przej-
nego Prawo i Sprawiedliwość. rzysta, jeżeli chodzi o zawarte w niej rozwiązania. Stąd
też uważamy, że na obecnym etapie, kiedy ta ustawa
zacznie obowiązywać, będzie ona ze wszech miar bar-
Poseł Waldemar Wiązowski: dzo potrzebna i sprawi, że pozycja rzecznika patento-
wego będzie wzmocniona. Wskazano w niej, w jakiej
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemawiam formule ma się on szkolić, w jakiej formule ma funkcjo-
w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie nować, jak również pewne jego cechy profesjonalizmu.
ustawy o zmianie ustawy o rzecznikach patentowych, Dlatego też Klub Poselski Polskiego Stronnictwa
ustawy dobrej. I żeby nie używać za dużo niepotrzeb- Ludowego będzie głosował za przyjęciem proponowa-
nych słów, chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że nych poprawek. Dziękuję bardzo.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
204 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt Dziękuję bardzo panu posłowi.
przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Proszę teraz pana posła Piotra Walkowskiego
Prawo i Sprawiedliwość wobec poprawek Senatu o wygłoszenie oświadczenia w imieniu Klubu Posel-
wniesionych do ustawy o zmianie ustawy o Rzeczni- skiego Polskiego Stronnictwa Ludowego.
ku Praw Dziecka oraz niektórych innych ustaw.
Jak moja przedmówczyni już powiedziała, jest
6 poprawek. 1 poprawka jest bardzo istotna, mery- Poseł Piotr Walkowski:
toryczna. Zgadzamy się ze stanowiskiem Senatu,
aby rzecznik praw dziecka przy wnoszeniu odpo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
wiednich środków zaskarżenia orzeczeń i wyroków Myślę, że dobrze, iż za chwilę ustawa znajdzie się
sądu nie musiał powoływać się na warunek ochrony w dzienniku, zostanie opublikowana, wejdzie w życie
interesu publicznego. Myślę, że zniesienie tego wa- i zostaną poszerzone kompetencje rzecznika praw
runku spowoduje, że urząd rzecznika praw dziecka dziecka oczekiwane ze względu na dobro naszych
będzie mógł podejmować interwencje w szerszym dzieci. Dziękuję moim koleżankom, przemiłym dziew-
zakresie. czynom, z komisji, kolegom, z którymi miałem okazję
Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość procedować zarówno w podkomisjach, jak i w komisji.
w odniesieniu do już drugiej nowelizacji tej ustawy Dziękuję bardzo.
stoi na stanowisku, że należy wzmocnić ten urząd Oczywiście klub Polskiego Stronnictwa Ludowe-
w celu właściwej ochrony praw dziecka w Polsce, jako go, tak jak uzgodniliśmy na wspólnych posiedzeniach
że wiemy z corocznych sprawozdań z działalności obu komisji, jest za ogólnym stanowiskiem. Dziękuję
tego urzędu, iż w tym zakresie jest wiele pracy, ale bardzo. (Oklaski)
również zaniedbań.
W imieniu klubu parlamentarnego pragnę oświad-
czyć, że popieramy wszystkie wskazane poprawki Wicemarszałek Marek Kuchciński:
Senatu i zagłosujemy zgodnie z rekomendacją połą-
czonych Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Dziękuję bardzo panu posłowi.
Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. (Oklaski) Wysoki Sejmie! Lista posłów zapisanych do głosu
została wyczerpana.
O głos poprosił przedstawiciel rządu pan minister
Wicemarszałek Marek Kuchciński: Zbigniew Wrona.
Proszę bardzo, panie ministrze.
Dziękuję bardzo, pani poseł.
Teraz poproszę pana posła Sylwestra Pawłowskie-
go o zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego Podsekretarz Stanu
Lewica. w Ministerstwie Sprawiedliwości
Zbigniew Wrona:
Poseł Kazimierz Smoliński suwane były istotne zastrzeżenia, jeżeli chodzi o pro-
wadzenie tej sprawy przez ministra infrastruktury.
gramu „Program ochrony brzegów morskich” w la- W informacji brak jest jakiegokolwiek stanowiska
tach 2004–2023 na ochronę brzegów morskich po- w tych sprawach, co może oznaczać, że nie uczyniono
winno się wydać co najmniej 911 mln zł, co daje śred- nic dla usprawnienia działań w ministerstwie w tym
nio ok. 44 mln zł rocznie. Celem przedsięwzięcia zakresie.
miało być odtworzenie i zabezpieczenie przebiegu Wysoka Izbo! Problem ochrony brzegów morskich
linii brzegowej według stanu z roku 2000. Od począt- jest znacznie poważniejszy, niż to się na ogół sądzi.
ku realizacji programu w planach rocznych nie uda- Najlepszym tego dowodem jest uregulowanie tego
wało się zawsze przeznaczyć właściwych środków. problemu odrębną ustawą. Proces pogarszania się
Według ustaleń Najwyższej Izby Kontroli w harmo- stanu polskiego wybrzeża polega na kumulowaniu
nogramie na 2009 r. przyjęto tylko kwotę 42 162 tys. się skutków niszczycielskiego działania żywiołów
zł. Tak więc już na etapie planu nie tylko nie zapew- i braku właściwego utrzymania. Zaniedbania w jed-
niono nadrobienia zaległości z roku poprzedniego, ale nym roku zwielokratniają zakres koniecznych robót
zaniżono planowane nakłady w stosunku do ustaleń i nakładów w roku następnym. Część uszkodzeń sta-
ustawy. Faktyczna realizacja zamknęła się kwotą je się nieodwracalna, potęgując zagrożenia powodzia-
jeszcze mniejszą, która wyniosła tylko 39 971 436 zł, mi sztormowymi. Wszystko to wymaga znacznie
co, zważywszy na sumy planowane na lata 2004– bardziej odpowiedzialnego potraktowania, niż to wy-
–2023, nie uwzględniało inflacji. W rezultacie w znacz- nika z informacji przedstawionych przez ministra
nym stopniu nie są wykonywane obowiązki rządu infrastruktury. Proponuję, aby pan minister uzupeł-
wynikające z omawianej ustawy, a co gorsza, kumu- nił o kwestie poruszane w tym wystąpieniu swoją
lowane są negatywne skutki w zakresie utrzymania informację przedłożoną Wysokiej Izbie. Dziękuję bar-
polskiej linii brzegowej. Nadrobienie tych zaniedbań dzo. (Oklaski)
z uwagi na ich rozmiary i koszty staje się coraz mniej
realne. Tę wysoce niewłaściwą sytuację konstytucyj-
ny minister kwituje jednym zdaniem: „Ze specyfiki Wicemarszałek Marek Kuchciński:
działań ochronnych na brzegu morskim, który jest
narażony w okresie jesień–zima na działanie sztor- Dziękuję bardzo panu posłowi.
mów o skutkach trudnych do przewidzenia, wynika, Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Sławo-
że nie jest możliwe dokładne zaplanowanie z rocznym mira Kopycińskiego z Klubu Poselskiego Lewica.
wyprzedzeniem prac koniecznych do wykonania
w każdym kolejnym roku”. W warunkach, w których
koszty zaspokojenia faktycznych potrzeb niejedno- Poseł Sławomir Kopyciński:
krotnie przekraczają przeznaczane na ten cel środki,
takie tłumaczenie pokazuje jedynie wyjątkową nie- Dziękuję bardzo.
poradność, jeżeli chodzi o systemowe rozwiązywanie Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sza-
kwestii finansowania przedsięwzięć w Ministerstwie nowna Pani Minister! W imieniu Klubu Poselskiego
Infrastruktury. Jak wiadomo, co roku na skutek Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu
działalności żywiołów w okresie jesień–zima Polska wobec przedłożonej przez ministra infrastruktury
traci ogromne połacie nadbrzeżnych terenów. Dla informacji dotyczącej realizacji zadań wynikających
wielu gmin są to dramatyczne sytuacje, ponieważ z ustawy o ustanowieniu wieloletniego „Programu
wiąże się to nawet z zapadaniem domów i różnego ochrony brzegów morskich” w 2009 r. oraz o harmo-
rodzaju placów budowy. Na marginesie warto zauwa- nogramie planowanych zadań w ramach ustawy
żyć, że dotyczy to praktycznie wszystkich dziedzin o ustanowieniu programu wieloletniego „Program
nadzorowanych przez ministra i budzi uzasadnione ochrony brzegów morskich” na 2010 r.
obawy o poziom finansowania przedsięwzięć infra- Wszelkie prace związane z ochroną brzegów mor-
strukturalnych w Polsce. skich są bardzo kosztowne, co jest oczywiste, ko-
Informacja ministra infrastruktury pomija rów- nieczne jest stosowanie tu specjalnych procedur prze-
nież inne istotne kwestie związane z omawianym targowych i planowanie ze względu na porę roku
problemem. Podstawowym celem programu było, jak i sezon sztormów. Wymaga to odpowiedzialności,
wiadomo, zabezpieczenie przebiegu linii brzegowej sprawności i efektywności w działaniu dyrektorów
według stanu z 2000 r. Jednakże do dnia dzisiejszego urzędów morskich.
nie został on określony przez ministra infrastruktu- Rok 2009 był szóstym rokiem realizacji ustawy
ry. Jeżeli nie znamy przebiegu linii brzegowej, to z 28 marca 2003 r. o ustanowieniu programu wielo-
trudno nam jest planować przedsięwzięcia w zakresie letniego „Program ochrony brzegów morskich”.
jej ochrony. Brakuje więc koniecznego odniesienia, co W roku 2009 w wyniku zmian ustawy budżetowej
uniemożliwia wiarygodną ocenę rozwoju sytuacji ostateczna kwota przeznaczona do wykorzystania na
w tym zakresie. ochronę brzegów morskich wynosiła 42 162 tys. zł
W omawianej sprawie wielokrotnie przeprowa- i była większa, co warto podkreślić, o ponad 16 mln
dzane były kontrole NIK-owskie. W protokołach wy- zł od kwoty wydatkowanej w 2008 r. Taki wzrost wy-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
212 Informacja dotycząca programu wieloletniego „Program ochrony brzegów morskich”
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wiane w podobny sposób i ten program musi oczywi-
Infrastruktury Anna Wypych-Namiotko ście uzyskać ocenę Centrum Unijnych Projektów
Transportowych. Myślę, że w najbliższym czasie doj-
nie inny aspekt oceny funkcjonowania ministerstwa dzie do odpowiednich uzgodnień, które są niezbędne
w roli nadzorcy. do zapewnienia finansowania, ale jest to projekt, któ-
Jeśli chodzi o pytania, które zostały do mnie skie- ry jest na liście indykatywnej, a więc ma zagwaran-
rowane, to rozumiem, że na pytanie pana posła Stan- towane finansowanie.
ke dotyczące miejscowości Rowy odpowiedź będzie Jeśli chodzi z kolei o brzegi Zalewu Szczecińskie-
pisemna. Natomiast chciałabym zwrócić uwagę, że go, to myślę, że prawdopodobnie nie wszystko uda
miejscowość Rowy nie do końca została wprowadzo- nam się wprowadzić do „Programu ochrony brzegów
na do plan ochrony brzegów w załączniku do ustawy, morskich”, ale są dosyć dobre projekty, które będzie-
w związku z tym przy nowelizacji ustawy, którą prze- my starali się realizować wspólnie z marszałkiem
widujemy i przygotowujemy, zrobimy przede wszyst- województwa w ramach regionalnych programów
kim weryfikację tych obszarów linii brzegowej, które operacyjnych.
nie znalazły się w pierwszej wersji linii brzegowej Jeżeli chodzi o odpowiedź na pytanie pana posła
wskazanej do szczególnej ochrony i traktowania. To Ajchlera, to proces pozyskiwania środków unijnych
będzie dotyczyło nie tylko miejscowości Rowy. na „Program ochrony brzegów morskich” jest w sta-
Jeżeli chodzi o odpowiedź dla pana posła Oświę- dium rozwoju i my dopiero podpisaliśmy pierwsze
cimskiego, to proces nowelizacji niestety jest prze- wnioski. Wnioski zostały podpisane w grudniu 2009 r.,
dłużony, ponieważ według nowych przepisów doty- i pierwszy, i następne w bieżącym roku, tak że same
czących polityki rozwoju kraju wszystkie plany wie- projekty nie zostały jeszcze we właściwy sposób osza-
loletnie wymagają strategicznej oceny oddziaływania cowane. Dopiero jak projekty, że tak powiem, nabio-
na środowisko. Taka strategiczna ocena oddziaływa- rą mocy prawnej, mamy zagwarantowane finanso-
nia dla całej linii brzegowej jest dosyć skomplikowa- wanie. Są to bardzo duże środki. Niektóre projekty
nym zadaniem. My takie zlecenie już złożyliśmy dla Kołobrzegu czy Darłowa osiągają kwoty 60 czy
i będzie wykonywał to Instytut Morski w Gdańsku, 100 mln, a więc będą one znaczące. Myślę, że szcze-
z którym w dziedzinie ochrony brzegów współpracu- gółowa informacja znajdzie się w naszym sprawozda-
jemy. Tak że w momencie, kiedy będziemy mieli kom- niu dla Sejmu o realizacji „Programu ochrony brze-
plet dokumentów, bo sama nowelizacja to nie jest gów morskich” za rok 2010. Dopiero wtedy będziemy
problem, przygotowanie nowelizacji w zakresie kliku mieli pełny podgląd, jeżeli chodzi o to, co zostało do-
artykułów, w których doprecyzujemy sformułowania, brze zaplanowane. Samo podpisanie wniosku jeszcze
to jest dosyć prosta sprawa, nowelizacja załącznika, niczego nie gwarantuje, bo wniosek musi oczywiście
w którym kilometraż linii brzegowej będziemy posze- przejść odpowiednie uzgodnienia, musi być zatwier-
rzali czy wydłużali, również jest oczywistym i tech- dzony, a poza tym odpowiednio przygotowany.
nicznym zadaniem, któremu już sprostaliśmy i ten Odpowiadam panu posłowi Matuszewskiemu. Re-
załącznik został odpowiednio dopracowany przez od- jon od Władysławowa do Karwi to szczególnie trudny
powiednie urzędy morskie w zakresie swojego władz- obszar linii brzegowej, bo są to najwyższe klify, jakie
twa, natomiast formalnoprawne przygotowanie do- mamy na polskim wybrzeżu, z Jastrzębią Górą. Usły-
kumentów do procesu legislacyjnego, w tym momen- szałam dobrze, że pan poseł nie kwestionował, że
cie ta strategiczna ocena jest niestety trochę czaso- prace na tym odcinku były i są wykonywane, acz
chłonnym zadaniem. Ale procedujemy. kwestionował pan zabezpieczone środki na dany rok.
(Głos z sali: Do jakiego okresu, pani minister?) Procesy inwestycyjne, jeżeli chodzi o konserwację
Nie wiem, czy do końca roku Instytut Morski klifów, są bardzo złożone, wymagają dobrego projek-
w Gdańsku będzie mógł już wywiązać się ze swojego tu, poza tym wcześniej zastosowane technologie nie
zadania, bo zakres strategicznej oceny oddziaływa- do końca spełniły swoją rolę. Zaplanowanie następ-
nia środowiska określa nam generalny dyrektor nych projektów wymaga odpowiedniego opracowania
ochrony środowiska i wiąże się to z określonymi ba- i naukowego, i eksperckiego. Dlatego wydatkowanie
daniami czy zapisami. Nawet samo opisanie takiej niewielkich pieniędzy w danym roku wcale nie sta-
oceny jest kilkudziesięciu przynajmniej stronicowym nowi, że ta inwestycja jest zaplanowana tylko na ten
materiałem. rok. Ta inwestycja jest rozłożona, powiedzmy, na 3–4
Co do odpowiedzi dla pani poseł Kochan, to nie- lata, ale w danym roku skromne środki przeznacza
stety tor Szczecin – Świnoujście nie jest wprowadzo- się na przygotowanie dokumentacji, stąd te niewiel-
ny do programu ochrony brzegów, również Zalew kie kwoty, które pojawiają się w różnego rodzaju spra-
Szczeciński, co nie znaczy, że toru Szczecin – Świno- wozdaniach czy tabelach i są, że tak powiem, łatwe
ujście nie procedujemy. W tej chwili już w bardzo do podglądnięcia. Myślę, że spotkania Komisji Infra-
zaawansowanej fazie jest drugi etap projektu Kana- struktury, gdzie przeprowadzamy bardzo szczegóło-
łu Mielińskiego, który będzie realizowany w ramach wą prezentację ochrony brzegów, gdzie każdy z dy-
Programu Operacyjnego „Infrastruktura i środowi- rektorów ds. technicznych odpowiada za prezentację
sko”, w związku z tym to, co widzimy od Kanału realizacji swojego programu na dany rok, dokumen-
Piastowskiego, będzie w stronę Świnoujścia popra- tując proces ochrony brzegów odpowiednimi zdję-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
216 Projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Poseł Marzena Okła-Drewnowicz roku. Mam nadzieję, że będziemy mogli nad tym już
niedługo razem pracować.
kwencji domy dziecka mogą zniknąć z mapy naszego Są trzy kwestie, które mnie trochę niepokoją, ale
kraju. Przytaczane upowszechnienie opieki zastęp- mam nadzieję, że wszystko się dobrze skończy. Pierw-
czej i ułatwienie w adopcjach to kolejne, ważkie ele- sza kwestia to ilość pieniędzy przeznaczonych na
menty proponowanej ustawy. Kluczowe wydaje się wprowadzenie tej ustawy w życie. Z wielkim szacun-
też wprowadzenie funkcji asystenta rodzinnego. kiem odnosząc się do pani minister, powiem, że nie
W konsekwencji państwo wycofywać się będzie z in- jest to pani wina, bo tak naprawdę wiem, że mogli-
terwencyjnej formuły polityki społecznej, w myśl śmy nad tym projektem pracować znacznie wcze-
której interweniuje ono w sytuacjach kryzysowych śniej, niestety pojawiły się przeszkody ze strony
i ogranicza się w większości do pomocy materialnej. ministra finansów i środki na tę ustawę zostały tak
Ma ją zastąpić polityka prorodzinna z profilaktyką obcięte, że niestety może to znacznie spowolnić ten
i wczesną pomocą. proces zmiany systemowej, czyli tego, do czego dą-
Panie marszałku, Wysoka Izbo, mając na uwadze żymy, czyli rodzin zastępczych i dobrej opieki nad
konieczność doprecyzowania niektórych zapisów rodziną biologiczną dziecka. Mam niejaką nadzieję,
że wspólnymi siłami w trakcie prac w parlamencie
ustawy, choćby w obszarze powołania zespołów in-
uda nam się jeszcze dopukać do ministra finansów
terdyscyplinarnych, które przecież już zostały powo-
po to, by tego grosza na tę bardzo ważną ustawę
łane w ustawie o przemocy domowej, niedawno uchwa-
sypnął, bo jest to bardzo istotne. Jest oczywiste, że
lonej, oraz uznając potrzebę dania samorządom cza- w pewnym momencie musimy zainwestować, żeby
su na to, by mogły one wdrożyć tę ustawę w życie, później można było na tym oszczędzać dla dobra
Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej wnosi dzieci, ale również dla dobra ogólnej sytuacji budże-
o skierowanie niniejszego projektu ustawy do Komi- towej państwa. Druga kwestia dotyczy tego, że rok
sji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samo- 2009 został zupełnie stracony. Przypomnę, że Izba,
rządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu wszyscy tutaj zdecydowaliśmy o tym, że rok 2009
dalszego procedowania. Dziękuję. (Oklaski) był rokiem rodzinnych form opieki zastępczej, i nie-
stety był to rok, który był zupełnie dla tej kwestii
stracony. Kwestia trzecia, ważna, jeśli chodzi o usta-
Wicemarszałek Marek Kuchciński: wę o pieczy zastępczej, jak też o ustawę o przeciw-
działaniu przemocy w rodzinie – byłoby lepiej, gdy-
Dziękuję bardzo, pani poseł. byśmy mówili o przemocy domowej...
Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Klu- (Poseł Magdalena Kochan: Już po sprawie, pani
zik-Rostkowską w imieniu Klubu Parlamentarnego poseł.)
Prawo i Sprawiedliwość. ...ale ustawy mamy takie, jakie mamy – chciała-
bym, żeby w następstwie tego doszło do naprawdę
poważnej rewolucji w pracy ośrodków pomocy spo-
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: łecznej. Dopiero te trzy elementy, jeżeli weźmiemy
je razem, jeżeli uda nam się zmienić system pracy
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! ośrodków pomocy społecznej w taki sposób, żeby
Bardzo się cieszę z tej dzisiejszej debaty, na którą pracownicy socjalni, bardzo dobrze przygotowani do
czekałam bardzo długo. Przyznam szczerze, że przy- tej pracy, mieli pod swoją opieką kilkanaście, a nie
goda z tą problematyką zaczęła się dla mnie w końcu kilkadziesiąt, a czasem ponad 100 rodzin, sprawią,
2005 r., kiedy podjęłam pracę jako wiceminister pra- że będziemy mogli mówić o naprawdę dużej zmianie
cy. Myślę, że to jest jedna z tych ustaw, która będzie jakościowej i będziemy mogli w spokoju sumienia
łączyć tę Izbę, a nie dzielić, ponieważ wszyscy jeste- powiedzieć: tak, zrobiliśmy wszystko, żeby te dzieci,
śmy przeświadczeni o tym, że najlepszym środowi- które wymagają naszej interwencji, naszej troski,
skiem wychowania dziecka jest jego rodzinny dom. miały zapewniony dobry życiowy start, ważny dla
nich, ale również ważny dla nas wszystkich. Prawo
Natomiast wtedy kiedy dom rodzinny nie jest w sta-
i Sprawiedliwość jest oczywiście za tym, żeby pro-
nie tych funkcji wychowawczych spełniać, kolejnym
cedować nad tym projektem wraz z projektem Pra-
dobrym miejscem jest rodzina zastępcza, a nie dom
wa i Sprawiedliwości w komisji. Dziękuję bardzo.
dziecka. I to nas będzie tutaj łączyć. Pani minister, (Oklaski)
bardzo się cieszę, że w momencie, kiedy zastąpiła
mnie pani na stanowisku ministra, również uznała
pani tę kwestię za bardzo ważną, nie porzuciła pani Wicemarszałek Marek Kuchciński:
tej tematyki i dzięki temu mamy dzisiaj w parlamen-
cie dwa projekty ustaw: ten, o którym dzisiaj mówi- Dziękuję bardzo, pani poseł.
my, i projekt zgłoszony przez Prawo i Sprawiedliwość, Głos zabierze pan poseł Sylwester Pawłowski
który miałam okazję prezentować w końcu ubiegłego w imieniu Klubu Poselskiego Lewica.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 219
Poseł Sylwester Pawłowski: niu spotkać się z problemem wdrażania tejże ustawy
w życie. Środki bowiem są gwarantem wprowadzania
Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Po- zmian jakościowych i wiemy z przeszłości, że te usta-
słowie! Nie jest tajemnicą, w tym również dla mojego wy, które przenosiły na barki samorządu ciężar od-
klubu, że obecny system opieki nad rodziną i dziec- powiedzialności za dany fragment naszej polskiej
kiem jest niewystarczający. W naszym przekonaniu rzeczywistości bez właściwych środków finansowych,
do największych mankamentów należy zaliczyć nie- spotykały się w fazie realizacyjnej z dużymi proble-
dobór przygotowanych do opieki nad dzieckiem ro- mami, żeby nie powiedzieć, że były wstrzymywane
dzin zastępczych: i tych niespokrewnionych, i tych procesy zmian, które niosły ustawy niezapewniające
zawodowych. W obecnym systemie rodziny zastępcze samorządom właściwych środków finansowych.
po prostu nie chcą zajmować się dzieckiem. Drugi problem, jaki pojawia się na wstępie reali-
Mamy zbyt ubogą ofertę pomocy środowiskowej zacji tej ustawy, jej wdrażania w życie, naszym zda-
dla rodziny będącej w kryzysie. Najczęściej ogranicza niem dotyczy kadr. Kadr, które w naszym przekona-
się ona do wsparcia finansowego, ale i tak z każdym niu są zbyt szczupłe, źle opłacane i w niewłaściwym
miesiącem, z każdym rokiem coraz mniejsze grono tempie przygotowywane do wypełnianej funkcji cho-
osób jest tą pomocą objęte z uwagi na fakt, że nie- ciażby asystentów rodzinnych. Boję się, że w pierw-
zmienione pozostają progi, od których uzależniona szej fazie brak odpowiedniej kadry może spowodować
jest pomoc. niewłaściwe wdrażanie tej ustawy w życie.
Wreszcie niepokojący jest fakt, że coraz więcej Trzeci mankament, który dostrzegamy... Pomni
dzieci umieszczanych jest poza rodziną naturalną, podobnych kompleksowych rozwiązań zawsze na
zwłaszcza w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. wstępie pytaliśmy o akty wykonawcze. Brak na tym
Dlatego też z dużą nadzieją i – nie ukrywam – zain- etapie aktów wykonawczych albo sygnału w uzasad-
teresowaniem przyjmujemy projekt ustawy i propo- nieniu, że one już są, powoduje z naszej strony wąt-
nowane w tym projekcie kierunki zmian systemo- pliwości, czy zapisy mówiące, że ustawa wchodzi
wych, przede wszystkim położenie nacisku na utrzy- w życie z dniem 1 stycznia 2011 r., będzie można
manie dziecka w naturalnym środowisku rodzinnym, sprawnie wdrażać w życie, czy nie nastąpią opóźnie-
bowiem nic tak nie wychowuje jak rodzina, nic tak nia terminowe ze strony podmiotów, które bezpo-
nie przekazuje wartości jak najbliższe otoczenie. średnio wdrażają ustawę w życie. Te obawy pojawia-
A przecież chodzi nam o dzieci wychowywane wła- ją się na etapie pierwszego czytania omawianej
śnie w takim środowisku: nieskażonym, niedo- dzisiaj ustawy.
tkniętym patologią, dającym gwarancję dobrego Niemniej jednak Klub Poselski Lewica z uzna-
wychowania. niem odnosi się do tego projektu. Jest to jeden z nie-
Cieszy nas fakt, że oferta ulega poszerzeniu i po- licznych w tej kadencji projektów, który kompleksowo
jawia się nowa jakość, ta piecza zastępcza, która odnosi się do danego zagadnienia. Może czas najwyż-
uwzględnia rodziny zastępcze spokrewnione, nieza- szy, żeby wracać do dyskusji nad kompleksowymi
wodowe, zawodowe, rodzinne domy dziecka. rozwiązaniami w parlamencie. Również przez pry-
Również poszerzenie oferty instytucjonalnej pie- zmat tematyki, którą zajmuje się Komisja Polityki
czy zastępczej o regionalne placówki opiekuńczo-te- Społecznej i Rodziny, to kompleksowe rozwiązanie
rapeutyczne i interwencyjne ośrodki preadopcyjne, jest jednym z nielicznych w tej kadencji.
a także innowacyjne wprowadzenie asystentów ro- Dlatego też w imieniu mojego klubu pragnę za-
dziny w naszym przekonaniu zasługuje na uwagę. deklarować aktywny udział w dalszym procedowa-
Opieka nad rodziną ze strony dobrze przygotowanej niu nad ustawą, tak by zgodnie z intencją projekto-
kadry może być punktem wyjścia do zapewnienia dawcy mogła ona wejść w życie jak najszybciej, czy-
rodzinie właściwej opieki ze strony państwa w posta- li od 1 stycznia 2011 r. Dziękuję, panie marszałku.
ci czy to administracji samorządowej, czy to instytu- (Oklaski)
cji wskazanej przez te samorządowe organy. Pojawia
się nowa jakość rodziny pomocowej, co w naszym
przekonaniu również może służyć zapewnieniu cią- Wicemarszałek Marek Kuchciński:
głości opieki w rodzinach zastępczych. Wreszcie pro-
ponuje się podniesienie poziomu wieku dla dzieci, Dziękuję bardzo panu posłowi.
które będą umieszczane w placówkach opiekuńczo- Poproszę teraz o zabranie głosu pana posła Piotra
-wychowawczych – najpierw 7 lat, potem 10 lat. To Walkowskiego z Klubu Poselskiego Polskiego Stron-
są dobre propozycje, godne zastanowienia i dyskusji nictwa Ludowego.
na poziomie już szczegółowych zapisów.
Niemniej jednak przy wstępnym zapoznaniu się
z projektem dostrzegamy kilka mankamentów. Pierw- Poseł Piotr Walkowski:
szy, o którym mówiła moja przedmówczyni, wiąże się
ze środkami finansowymi. Przeniesienie odpowie- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
dzialności w głównej mierze na samorząd szczebla Praktycznie w dniu dzisiejszym rozpoczynamy w par-
gminnego i powiatowego może w naszym przekona- lamencie pracę nad jakże ważnym dokumentem, do-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
220 Projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Wicemarszałek Marek Kuchciński: sne gminy i powiatu z zakresu realizacji zadań wspie-
rania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej. Zada-
Dziękuję bardzo panu posłowi. nia te mają być przez pierwsze trzy lata od dnia
O zadanie pytania proszę panią poseł Janinę wejścia w życie ustawy dofinansowane z budżetu
Okrągły z Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- państwa w formie dotacji celowej. Dotacja ta w pierw-
watelska. szym roku ma wynosić 35 mln zł, w drugim – 54 mln,
a w trzecim – 76 mln zł.
Stąd moje pytania. Jak zostały wyliczone te kwo-
Poseł Janina Okrągły: ty? Skąd one pochodzą? Ilu asystentów rodziny
przewiduje się w Polsce w pierwszym roku funkcjo-
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! nowania tej ustawy? Jakie ma być średnie wynagro-
Chciałabym przede wszystkim podziękować za przy- dzenie takiego asystenta rodziny? Mam wątpliwości
gotowanie tego projektu ustawy, gdzie kładzie się jako były samorządowiec, czy nie będzie tak, że te
nacisk na pracę z rodziną biologiczną i na rozwój ro- nowe zadania własne gminy zostaną w przyszłości
dzinnych form opieki nad dzieckiem. bez pełnego finansowania z budżetu państwa. Dzię-
Mam jednak jedną wątpliwość. Moje zaniepokoje- kuję bardzo.
nie budzi art. 234 omawianego projektu ustawy. Na
mocy tego artykułu z dniem wejścia w życie tej usta-
wy likwidacji ulegną publiczne ośrodki adopcyjno- Wicemarszałek Marek Kuchciński:
-opiekuńcze, które mają bogate, bo w większości 20-,
30-letnie doświadczenie, wyszkolone kadry i wypra- Dziękuję bardzo panu posłowi.
cowane metody działania. Pracownicy tych likwido- O zabranie głosu proszę pana posła Piotra Polaka
wanych ośrodków staną się z mocy ustawy pracow- z klubu Prawo i Sprawiedliwość.
nikami starostwa lub w przypadku przekształcenia
ośrodka adopcyjno-opiekuńczego w organizatora ro-
dzinnej opieki zastępczej – pracownikami tej jednost- Poseł Piotr Polak:
ki. Ośrodki adopcyjne mają natomiast prowadzić
samorządy województwa lub podmioty, którym sa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpoczynamy
morządy województwa zlecą realizację tego zadania. dzisiaj debatę nad bardzo ważnym projektem ustawy.
Wśród podmiotów, którym samorząd województwa Po wysłuchaniu wszystkich wystąpień klubowych
może zlecić to zadanie, nie będą uwzględniane pod- napawa optymizmem i cieszy fakt, że wszyscy zgod-
mioty publiczne, bo będą zlikwidowane. nie deklarują pełną współpracę, jeśli chodzi właśnie
Czy reorientacja tego systemu, stworzenie nowych o ten projekt.
ośrodków adopcyjnych nie zakłóci adopcji i nie osłabi Może w dniu dzisiejszym jest za wcześnie, pani
dostępności rodzin adopcyjnych do poradnictwa i te- minister, na szczegółowe pytanie, niemniej jednak
rapii? Czy nie należałoby pozostawić tych publicz- kiedy czytałem po raz pierwszy tekst tej ustawy, jako
nych ośrodków adopcyjno-opiekuńczych jako pod-
były samorządowiec, podobnie jak mój kolega, były
miotów, którym samorząd województwa może zlecać
starosta, zwróciłem uwagę na te właśnie zapisy, któ-
prowadzenie tego zadania? Dziękuję bardzo.
re dotyczą starosty i samorządów powiatowych.
Chciałbym zapytać: Czym się sugerowano, zapi-
sując w art. 55 i 56 pewną fakultatywność, jeśli cho-
Wicemarszałek Marek Kuchciński:
dzi o uprawnienia starosty? Otóż według art. 55
Dziękuję bardzo, pani poseł. starosta zawiera stosowną umowę na wniosek rodzi-
Teraz proszę o zadanie pytania pana posła An- ny o pełnienie funkcji rodziny zastępczej z rodziną
drzeja Szlachtę z klubu Prawo i Sprawiedliwość. zastępczą niezawodową, jeśli spełnia ona określone
warunki do pełnienia funkcji rodziny zastępczej za-
wodowej. W art. 56 zapisano, że z kandydatami speł-
Poseł Andrzej Szlachta: niającymi warunki do pełnienia funkcji rodziny za-
stępczej zawodowej lub do prowadzenia rodzinnego
Dziękuję. domu dziecka można zawrzeć taką umowę lub nie,
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! tu już obowiązku nie ma. Czym się kierowano, sto-
Omawiany projekt ustawy o wspieraniu rodziny i sys- sując taką fakultatywność?
temie pieczy zastępczej wprowadza nową kategorię Pytanie o art. 57. Umowy, o których mowa w art. 55
pracownika socjalnego, tzw. asystenta rodziny, na – pytałem o nie – zawiera się w ramach limitu rodzin
poziomie samorządu gminnego. Jego zadaniem bę- zastępczych na dany rok kalendarzowy, który to li-
dzie osiągnięcie przez rodzinę podstawowego pozio- mit będzie określony w powiatowym programie do-
mu stabilizacji życiowej, która umożliwi jej wychowy- tyczącym organizacji pieczy zastępczej. (Dzwonek)
wanie dzieci. Funkcja ta jest ujęta jako zadanie wła- Jakimi wytycznymi będą kierowały się samorządy
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 223
Minister Pracy i Polityki Społecznej znaje m.in. świadczenia, wykonuje wobec niej cały
Jolanta Fedak katalog funkcji administracyjnych, żeby od funkcji
administracyjnych był odciążony, a mógł być prze-
tem obniżenie kosztów ich funkcjonowania. Koniec wodnikiem rodziny, który pokaże, gdzie należy zna-
końców potrzebne są środki na to, żeby ustawa ru- leźć pomoc czy zwrócić się o nią, i dlatego tak usytu-
szyła, takie koło zamachowe. W kolejności będziemy owaliśmy asystenta rodziny. Oczywiście jestem też
likwidować wielkie domy dziecka, w których utrzy- bardzo otwarta na wszystkie inne propozycje form
manie dzieci jest tak kosztowne i wynosi około 3 tys. pomocy i wspierania rodziny zastępczej. Trzeba jed-
zł, czyli jest dużo droższe niż pobyt dziecka w rodzi- nak pamiętać, że ta forma pomocy u nas raczkuje.
nie zastępczej i dużo gorsze ze względów wychowaw-
Nie było u nas takiego nauczyciela, przyjaciela rodzi-
czych. Jest zupełnie zrozumiałe, że każdy przytomny
ny, który mógłby działać na rzecz głębszego, kom-
samorząd powiatowy skieruje te pieniądze na kształ-
pleksowego jej wsparcia, a nie byłby sędzią w tej
cenie rodzin zastępczych i na organizację pieczy we-
sprawie. Wielokrotnie mówię, że przed nami jest dużo
dle tej ustawy. Tak że potrzebne są nam pieniądze na
większa rewolucja, i to nie tylko w ośrodkach pomo-
tę ustawę jako na koło zamachowe, po to, żeby tę
cy społecznej, które – proszę, wierzcie mi – nie są
ustawę na początku jakby rozruszać.
najgorsze, jeżeli chodzi o funkcjonowanie w całym
Mimo że miałam większy apetyt finansowy i chcia-
systemie opieki nad dzieckiem, to jest zmiana sposo-
łam, żeby już w pierwszym roku było widać efekty,
bu orzekania wobec dzieci, nieodbierania ich rodzi-
zdecydowałam się jednak na forsowanie tej ustawy,
nie, jeżeli są tylko biedne, zastosowania większego
dlatego że jestem głęboko przekonana, że samorząd
będzie miał więcej środków własnych, które w tej katalogu wsparcia zewnętrznego. Być może również
chwili przeznacza na organizację opieki w ośrodkach powinno się tutaj zmienić orzecznictwo sądowe.
zorganizowanych. Przez cały czas kontaktuję się z ministrem sprawie-
Jeżeli chodzi o Kartę Nauczyciela i tym podobne dliwości, który jest ogromnie otwarty na takie bar-
problemy, to jestem otwarta na dyskusję, ale pamię- dziej nowoczesne formy. Może należy takiej rodzinie
tajcie państwo, że dokonujemy tu istotnej zmiany, przydzielić właśnie wyrokiem sądowym asystenta.
również zmiany w świadomości, czyli mówimy: nie, To jest przykład słynnej Wioletty i jej dzieci. Okazu-
dzieci za wszelką cenę będą umieszczane w rodzinie, je się, że przy wsparciu środowiska, pracowników
a nie w zorganizowanych formach opieki. pomocy socjalnej, którzy widzieli ten problem wcze-
Oczywiście największym problemem, jeśli chodzi śniej i właściwie zareagowali, przy wsparciu sąsia-
o Kartę Nauczyciela, jest czas pracy nauczyciela, czy- dów ta osoba całkiem nieźle może sobie radzić z wy-
li zmianowość, to że mamy 26 godzin pracy w przy- chowywaniem dzieci w domu. Być może niestety bez
padku pracowników placówek opiekuńczych i 40 go- takiego wsparcia nie byłoby to możliwe.
dzin w przypadku pracowników samorządowych. To Chciałabym jeszcze raz gorąco i bardzo serdecznie
jest największy problem, nie inne kłopoty. Nie chce- podziękować za to, że odnieśliście się państwo z wszyst-
my tu oczywiście zabierać uprawnień, które w przy- kich klubów do tego projektu ustawy z tak ogromną
szłości mogą skutkować jakimiś wcześniejszymi czy życzliwością, bo to również w sensie osobistym był
nabytymi prawami emerytalnymi, ale to również dla mnie bardzo ważny projekt ustawy. Naprawdę,
stwarza barierę w rozwoju form opiekuńczych. U nas gdybym mogła po trwającej 3 lata kadencji powie-
opiekunowie, wychowawcy zmieniają się przy dzie- dzieć, że nie będzie małych dzieci w olbrzymich, ano-
ciach na okrągło, nie dają im ani oparcia, ani stabi- nimowych ośrodkach opiekuńczo-wychowawczych, to
lizacji wychowawczej. To jest poważny problem. uznałabym to za największy sukces swojego mini-
Oczywiście jestem gotowa na dyskusję. Jestem także sterstwa. Za tę życzliwość ogromnie państwu dzię-
gotowa przyjąć jakieś rozwiązania przejściowe, na kuję. Nie chciałabym także, żeby minister finansów
dłużej. Jednak trzeba pamiętać, że kierowaliśmy się występował tu w roli jakiegoś specjalnego oprawcy.
tutaj nie jakąś złośliwością wobec tej grupy pracow- Naprawdę działamy w dużo gorszej sytuacji finanso-
ników, tylko tym, że taka forma zmianowości, iż wej niż 3 lata temu, i państwo o tym pamiętacie.
dziecko ma co rusz do czynienia z kolejną osobą, nie Wtedy priorytetem były inne zadania, dziś prioryte-
jest najlepsza dla niego wychowawczo, ale oczywiście tem musi być z jednej strony spięcie budżetu, z dru-
mogę tutaj rozpatrywać różne rozwiązania. Jeżeli giej wprowadzenie tej ważnej ustawy systemowej
chodzi o środki adopcyjne, to wyraźnie w ustawie i kolejnej, którą także życzliwości państwa polecam.
wskazano, że to jest zadanie zlecone samorządu, Dziękuję uprzejmie. (Oklaski)
wsparte pieniędzmi jak każde zadanie zlecone, co do
tego nie ma wątpliwości.
Natomiast jeżeli chodzi o samą funkcję rodziny Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
zastępczej i asystenta oraz dlaczego jest takie ich
usytuowanie, to zależało nam na tym, żeby asystent Dziękuję bardzo, pani minister.
rodziny nie był pracownikiem, który rodzinie przy- Zamykam dyskusję w tym punkcie.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat 225
Minister Pracy i Polityki Społecznej opinii publicznej w marcu 2007 r. i zyskał aprobatę
Jolanta Fedak ponadpartyjną co do tego, że musimy wprowadzać
wszystkie instrumenty, które będą pomagały godzić
Dodatkowo chciałabym także zadeklarować więk- życie zawodowe z życiem rodzinnym, a to jest nie-
sze wsparcie dla takich może nietypowych, niepeł- zbędne do tego, żebyśmy nie mieli zapaści demogra-
nych form opieki, pozwalających kobietom pracować ficznej. Chodzi o to, żeby Polacy deklarujący, iż chcą
w niepełnym wymiarze czasu pracy, środkami Euro- mieć więcej dzieci niż w rzeczywistości mają, rzeczy-
pejskiego Funduszu Społecznego. W tym roku zorga- wiście te decyzje podejmowali łatwiej. Przyznam
nizowaliśmy konkurs, który dzielił te pieniądze mię- również, że ten projekt ustawy został przygotowany
dzy chętnych beneficjentów zakładających małe przed- we ścisłej współpracy z organizacjami pozarządowy-
szkola i „lżejsze” formy opieki nad dziećmi, i cieszył mi, które na terenie Polski implementują czy też im-
się on ogromną popularnością. plementowały różne nowoczesne formy opieki nad
I to, co może też od lat jest znane, czyli żłobek małymi dziećmi, korzystając ze sprawdzonych wzor-
i ustawa żłobkowa, żłobek przyzakładowy. Już przed ców zachodnich. Tak że organizacje pozarządowe
wojną niektóre przedsiębiorstwa prywatne i przed- zajmujące się tą problematyką mają pełne prawo czuć
siębiorcy organizowali takie formy opieki dla wygody się współautorami tej ustawy. Ja zdecydowałam się
kobiet, które pracowały w branżach sfeminizowa- odwołać do nich dlatego, że one znacznie lepiej niż
nych. Nie jest to nowość, być może źle się to kojarzy, my, zza biurek ministerstwa czy też z poselskich ław,
z okresem socjalizmu, ale jest to jedna z tych form, wiedzą, jak te prace zorganizować.
które mi podpowiadali także przedsiębiorcy – jeżeli Kłopot polega na tym, że w Polsce mamy duże
wesprze nas pani w sposób nawet nieznaczny, czyli przedszkola – tam, gdzie samorządy mają pienią-
wrzuceniem w koszty uzyskania przychodu kosztu dze, wolę i wystarczającą ilość dzieci, żeby takie
utworzenia żłobka czy powiększeniem funduszu za- formy tworzyć, to te przedszkola są, a w bardzo
kładowego o ten koszt, to my zorganizujemy dobrą wielu miejscach, to są setki gmin, tych form przed-
opiekę dla dzieci tych kobiet, które u nas rozpoczęły szkolnych nie ma. W związku z tym uznaliśmy, że
pracę i które szybko się dezaktywizują, na które po- potrzebne są różne instrumenty do wyboru dla
nieśliśmy duże nakłady, jeżeli chodzi o szkolenie, wszystkich organów, instytucji, osób prawnych czy
przygotowanie. One później odchodzą na urlop wy- prywatnych, które będą chciały tego typu działal-
chowawczy nie tylko z tego powodu, że same nie chcą ność prowadzić. Dlatego wyodrębniliśmy 6 różnych
pracować, ale dlatego, że nie mogą znaleźć opieki, grup opiekuńczo-edukacyjnych. Nie będę tutaj mó-
opiekunek dla swoich dzieci. A więc mam nadzieję, wiła o szczegółach, bo o tym będzie mowa na pew-
że również ta duża, nowa, systemowa ustawa, która no w czasie prac w podkomisji, także prac nad pro-
tym razem jest rzeczywiście prawdziwą rewolucją jektem rządowym. Jest jedna zasadnicza różnica
w opiece nad małymi dziećmi, spotka się z państwa pomiędzy projektem ustawy, o którym tutaj mówię,
życzliwością. Dziękuję uprzejmie. (Oklaski) i projektem, który przedstawiała pani minister Fe-
dak. Myśmy uznali, że aby to było komplementar-
ne i całościowe, powinniśmy mówić o opiece nad
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: dziećmi od 16. tygodnia, jeśli chodzi o żłobek, do
5. roku życia, bo w Unii Europejskiej tak się to
Dziękuję bardzo, pani minister. pojmuje. Ale rozumiem panią minister. Pewnie
Teraz proszę o zabranie głosu panią poseł Joan- miałabym ten sam problem, ponieważ musiałabym
nę Kluzik-Rostkowską w celu przedstawienia uza- wtedy wejść w kooperację z ministerstwem eduka-
sadnienia projektu ustawy zawartego w druku nr cji, bo to jest jednak te 5 lat, to jakoś się ze sobą
3398. łączy. Natomiast w Unii Europejskiej mówi się
Uprzejmie proszę panią poseł. o opiece od 0. do 5. roku życia.
Mówimy tutaj o różnych formach. Mówimy o gru-
pie żłobkowej, mając na myśli dzieci od 16. tygodnia
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: do końca 3. roku życia, mówimy o świetlicy dziecięcej,
mówimy o grupie zabawowej, mówimy o dziennym
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! rodzicu, mówimy o grupach sobotnio-niedzielnych
Druga dzisiaj ustawa, która będzie łączyć, a nie dzie- i mówimy o mikrogrupach przedszkolnych. Część
lić, i druga z kolei ustawa bardzo wyczekiwana prze- z tych grup to jest taka formuła opieki, gdzie mamy
ze mnie. Mam nadzieję, że wszystko będzie zmierza- edukację i opiekę nad dziećmi. Część z tych rozwią-
ło do szczęśliwego końca. zań, na przykład mikrogrupa przedszkolna, to jest
Proszę państwa, ja zaczęłam pracę nad tą ustawą taka forma, gdzie dzieci nie muszą szukać opieki na
jeszcze w okresie pełnienia funkcji w ministerstwie cały dzień – mieliśmy na myśli szczególnie środowi-
pracy. To jest kolejny projekt z cyklu projektów z pro- ska wiejskie, kiedy nie jest potrzebna całodniowa
gramu polityki rodzinnej, który został przedstawiony opieka, bo na miejscu jest babcia, mama, ciocia – na-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat 227
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska spada naprawdę bardzo wiele zadań i nie idą za tym
pieniądze. A więc czas najwyższy tę sferę również
tomiast gdzie jest potrzeba edukacji. Okazało się, bo uporządkować.
to wszystko są formy już sprawdzone, że w tych for- Kończę.
mach, właśnie takich edukacyjno-zabawowych, bar- Różne formy przedszkolne w miastach są po-
dzo chętnie uczestniczą nie tylko dzieci, ale również trzebne po to, żeby rodzice lepiej i łatwiej godzili
rodzice. Mamy rzeczywiście bardzo chętnie w tym pracę zawodową z rodzinnymi obowiązkami i czuli,
uczestniczyły, więc to pełniło czy pełni dodatkową że dzieci są w bezpiecznym i dobrym miejscu. W ma-
funkcję edukującą rodziców. łych gminach, małych miejscowościach opieka dzien-
W projekcie ustawy mówimy również o certyfika- na nad dziećmi jest, ale tam z kolei mamy bardzo
tach. Ponieważ marzy nam się sytuacja, w której duży niedosyt edukacji. Doświadczenie pokazuje, że
będzie konkurencja poszczególnych form na terenach te niedobory edukacyjne na poziomie zerówki czy
z kolei głównie dużych miast, uznaliśmy, że przy du- pierwszej klasy najczęściej są tak znaczne, że rzu-
żej konkurencji w dużych miastach warto sprowoko- tują później na całe dalsze życie dziecka. Tak więc
wać sytuację, w której te placówki będą starały się naprawdę nie warto oszczędzać na tym, co jest na-
o certyfikaty. To znaczy placówka z certyfikatem po- szą przyszłością. Mam nadzieję, że będziemy nad
winna mieć większą rangę niż ta, która tego certyfi- tymi dwoma projektami pracować w komisji. Dzię-
katu nie ma. Wiąże się to również ze stanem obec- kuję bardzo. (Oklaski)
nym, ponieważ dzisiaj trudno tworzy się żłobki takie
pełnokrwiste, bo ciągle jeszcze są one w zakładach
opieki zdrowotnej, w Ministerstwie Zdrowia. Na Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
przykład w Warszawie jest bardzo dużo różnych klu-
bów Kubusia Puchatka itd., ale one działają na pod- Dziękuję bardzo, pani poseł, za przedstawienie
stawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzasadnienia projektu ustawy z druku nr 3398.
i opierają się tak naprawdę na wzajemnym zaufaniu Sejm ustalił, że w łącznej dyskusji nad tymi punk-
rodziców do placówki i placówki do rodziców. A więc tami porządku dziennego wysłucha 10-minutowych
szanując stan obecny, ale chcąc sprawować większą oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświad-
i lepszą kontrolę i pragnąc pogodzić te dwie rzeczy, czeń w imieniu kół.
czyli fakt dobrego, łatwego organizowania tego typu Otwieram dyskusję.
placówek, ale również kwestię poczucia bezpieczeń- Do zabrania głosu w imieniu klubów zapisali się
stwa dla rodziców i dzieci, czyli również kontroli, posłowie.
sięgamy po takie rozwiązanie, że jeżeli państwo je- Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Ewa Drozd
steście zainteresowani, żeby było tak, jak jest dzisiaj, z klubu Platforma Obywatelska.
no to OK, natomiast proponujemy wam podwyższe-
nie poprzeczki i zdobycie certyfikatu jako takiej war-
tości dodanej. Poseł Ewa Drozd:
Przyznam uczciwie, że ten projekt wracał wielo-
krotnie do biura prawnego Sejmu i wprowadzaliśmy Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo!
tam różne poprawki. Jedna z autopoprawek, myślę, Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego
że znacząca, tutaj pani minister również o tym mó- Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko
wiła, to są kwestie związane z finansami. Dzisiaj w sprawie rządowego projektu ustawy o opiece nad
mamy sytuację taką, że tam, gdzie gminy mają pie- dziećmi w wieku do lat 3 (druk nr 3377) oraz posel-
niądze, mają ochotę i są dzieci, tam przedszkola są, skiego projektu ustawy o formach opieki nad dziećmi
a tam, gdzie gminy są mniej zasobne, jest z tym trud- w wieku do lat 5 (druk nr 3398).
niej. Dlatego uważamy, że tak naprawdę czas najwyż- Na samym początku mojego wystąpienia pragnę
szy pomyśleć o subwencji z budżetu państwa, po to zaznaczyć, że są to niezwykle ważne i oczekiwane
żeby te formy mogły się rozwijać. W innym przypad- projekty ustaw, które spowodują zwiększenie dostępu
ku bowiem będziemy dalej bardzo się cieszyć, że po- do wysokiej jakości placówek i usług opiekuńczych
wstają te formy w dużych miastach, i równie mocno dla dzieci, a w konsekwencji objęcie opieką ich więk-
narzekać, że tam, gdzie pieniędzy jest mało, tych szej liczby.
form nie ma. Co więcej, znowu się tu odniosę do pana W obecnie obowiązującym stanie prawnym opieka
ministra Rostowskiego. Tłumacząc wielką dziurę nad dziećmi do lat 3 jest sprawowana przez żłobki,
budżetową, mówi on, że znaczna część tego długu to które działają jako publiczne i niepubliczne zakłady
są długi zaciągnięte przez samorządy. Natomiast po- opieki zdrowotnej; opiekunki z zarejestrowaną dzia-
winien dodać do tego jeszcze jedno zdanie – że te łalnością gospodarczą, lecz częściej wykonujące ten
długi nie powstają dlatego, że samorządy mają złą zawód bez rejestracji, czym poszerzają szarą strefę,
wolę, nie liczą pieniędzy i są bardzo lekkomyślne, oraz w innych formach rejestrowanych jako działal-
tylko dlatego, że z poziomu rządowego na samorządy ność gospodarcza nad większą grupą dzieci. Warto
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
228 Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat
Poseł Ewa Drozd ce się do dzieci w wieku do lat 5. Projekt ustawy de-
finiuje 6 różnych form opieki nad dziećmi: grupa
zaznaczyć, iż systematyczne zmniejszanie się liczby żłobkowa, świetlica dziecięca, grupa zabawowa, dzien-
żłobków i oddziałów żłobkowych doprowadziło do sy- ny rodzic, grupy sobotnio-niedzielne, mikrogrupa.
tuacji, że obecnie taką formą opieki objętych jest nie- Poza określeniem rodzajów form opiekuńczo-eduka-
całe 2% dzieci w wieku do 3 lat, co ewidentnie spra- cyjnych oraz zasad ich tworzenia i funkcjonowania
wia, że znajdujemy się w ogonie innych krajów Unii projekt określa również ich organizację oraz szeroki
Europejskiej. Główną barierą hamującą powstawanie krąg podmiotów uprawnionych do tworzenia i pro-
nowych miejsc żłobkowych w ramach organizacji wadzenia wymienionych form. Według wnioskodaw-
opieki instytucjonalnej są obowiązujące przepisy. ców wprowadzone przez projektowane rozwiązania
Żłobki jako zakłady opieki zdrowotnej muszą spełnić zmiany będą miały pozytywne skutki społeczne, po-
takie wymogi jak instytucje opieki zdrowotnej. Na- nieważ przyczynią się do poprawy organizacji opieki
tomiast na indywidualną opiekę stać nieliczne rodzi- nad dziećmi do lat 5.
ny, a w konsekwencji ciężar obowiązków opiekuń- Warto zaznaczyć, że wprowadzona niedawno no-
czych spoczywa na rodzicach lub krewnych. welizacja ustawy o systemie oświaty umożliwiła…
Analizując zapisy zawarte w rządowym projekcie Odniosę się tu do wypowiedzi pani poseł, która o tym
ustawy, można wyciągnąć następujące wnioski. Ce- mówiła. Projekt był tworzony wcześniej, a w między-
lami strategicznymi jej wnioskodawców jest stworze- czasie została znowelizowana ustawa, na bazie której
nie warunków do rozwoju zróżnicowanych form opie- umożliwiono organizację różnych form wychowania
ki nad dziećmi w wieku do lat 3, umożliwienie rodzi- przedszkolnego dla dzieci w wieku od lat 3 do lat 6,
com i opiekunom podjęcia aktywności zawodowej, i w gminach, gdzie nie było przedszkoli, takie formy
a także wsparcie rodziców w procesie wychowania powstają już dzisiaj. Na pewno nie jest to wystarcza-
dzieci, jak również w planach prokreacyjnych. Pro- jąca liczba. Warto też podyskutować o propozycjach
jektowane rozwiązania, z jednej strony, racjonalizu- zawartych w projekcie pani poseł. Objęcie zapisami
ją zasady tworzenia i funkcjonowania żłobków, z dru- tej grupy wydaje się może mniej zasadne, jak wska-
giej natomiast, określają ramy i standardy tworzenia zuje uzasadnienie przedstawionego projektu.
i działania alternatywnych instytucji opieki nad Zdaniem wnioskodawców rozwiązania zapropo-
dziećmi do lat 3, co zagwarantuje szerszy dostęp do nowane w projekcie ustawy nie powodują żadnych
zróżnicowanej opieki, podnosząc jednocześnie jakość skutków dla budżetu państwa, gdyż stanowią jedynie
oferowanych usług, usuwając bariery administracyj- ramy prawne dla gmin.
ne towarzyszące procedurom tworzenia szczególnie Panie i Panowie Posłowie! Mając na uwadze ogrom-
żłobków. Takie rozwiązania na pewno poprawią do- ną wagę proponowanych inicjatyw zmierzających do
stęp do wczesnej edukacji, zapewnią opiekę większej poprawy dostępu dzieci w wieku do lat 3 do opieki
liczbie dzieci, zrównają szanse zawodowe kobiety i edukacji oraz fakt oczekiwania na te zmiany nie
i mężczyzny i, dzięki aktywności zawodowej kobiet, tylko przez rodziców, ale i przez samorządy, również
poprawią sytuację materialną rodzin oraz stworzą ze względu na szeroki wachlarz zaproponowanych
kompleksowy system opieki nad dzieckiem do mo- form opieki Klub Parlamentarny Platforma Obywa-
mentu rozpoczęcia edukacji szkolnej. telska proponuje skierowanie obu projektów do wła-
Warto również zaznaczyć, że przyjęty przez rząd ściwych komisji w celu podjęcia nad nimi prac legi-
projekt ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3 przewi- slacyjnych, podczas których na pewno będziemy
duje zakładanie elastycznych i dostosowanych do mogli o tych formach dyskutować. Dziękuję bardzo.
potrzeb rodziców placówek, żłobków i klubów dzie- (Oklaski)
cięcych, oraz takie formy jak dzienny opiekun i nia-
nia. Określił również zasady organizowania i funk-
cjonowania opieki nad dziećmi, standardy świadczo- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
nych usług, kwalifikacje osób sprawujących opiekę,
zasady finansowania oraz nadzór nad jakością spra- Dziękuję bardzo, pani poseł.
wowanej opieki. O zabranie głosu proszę ponownie panią poseł
Ważne jest również to, że tworzenie nowych form Joannę Kluzik-Rostkowską.
opieki nad dziećmi przez gminy nie ma charakteru Tym razem pani poseł występować będzie w imie-
obligatoryjnego i zależne jest od możliwości organi- niu klubu Prawo i Sprawiedliwość.
zacyjnych gmin. Wejście w życie ustawy zdaniem
wnioskodawców będzie miało pozytywny wpływ na
budżet państwa, a dla jednostek samorządu teryto- Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska:
rialnego proponowane rozwiązania nie będą powo-
dowały wydatków innych niż te, które wynikają Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
z obowiązujących przepisów. Cieszę się, powtórzę raz jeszcze, że będziemy nad
Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy, zawarty tymi dwoma projektami pracować w komisjach – oby
w druku nr 3398, zawiera zestaw propozycji obejmu- do szczęśliwego końca i przy wystarczającej ilości
jących różne formy opiekuńczo-edukacyjne odnoszą- środków finansowych na to, żeby te formy się roz-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat 229
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska pójdziemy tym samym tropem, tak że walczcie. Mam
nadzieję, że nam się uda i francuskie ministerstwo
wijały. To, co dla mnie jest szczególnie istotne pracy pójdzie naszym tropem, a nie my ich, chociaż
w projekcie rządowym, to zmiana usytuowania żłob- Francja jest tym miejscem, gdzie polityka rodzinna
ków, przeniesienie ich z Ministerstwa Zdrowia do naprawdę ma się dobrze. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Pierwszy
raz zetknęłam się z tym problemem w 2005 r., kiedy
byłam pełnomocniczką do spraw kobiet i rodziny Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy. Wtedy
zajmowałam się formami przedszkolnymi i żłobko- Dziękuję, pani poseł.
wymi. Okazało się, że Warszawa to było takie mia- O zabranie głosu proszę panią poseł Annę Bań-
sto, gdzie funkcjonowało ponad 300 przedszkoli kowską z Klubu Poselskiego Lewica.
publicznych i ponad 100 niepublicznych, gdzie było
40 żłobków, brakowało w nich 4 tys. miejsc, ale dzia-
łały tylko 2 niepubliczne żłobki. Zadałam sobie py- Poseł Anna Bańkowska:
tanie, jak to się dzieje, że w takim mieście, relatyw-
nie bogatym, tak trudno o niepubliczny żłobek, Dziękuję.
skoro sądzę, że bardzo wielu chętnych, jeśli chodzi Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!
o takie żłobki, by się znalazło. Nie potrafiłam na to
Pragnę w imieniu klubu Lewica wyrazić satysfakcję
pytanie odpowiedzieć, będąc pełnomocniczką, ale
z tego powodu, iż omawiamy dzisiaj ważne ustawy
znalazłam się w Ministerstwie Pracy i Polityki Spo-
dotyczące opieki nad małymi dziećmi, stanowiące jak
łecznej. Współpracowaliśmy z Ministerstwem Zdro-
wia, więc pytałam: Co robicie, żeby łatwiej się two- gdyby część pakietu spraw dotyczących polskiej ro-
rzyło te żłobki? Ministerstwo Zdrowia odpowiadało: dziny.
Raz w roku zmieniamy rozporządzenie, żeby było Wyrażam tu zadowolenie, dlatego że w Sojuszu
łatwiej. Uznałam jednak, że to daleko niewystarcza- Lewicy Demokratycznej, w klubie Lewica, rodzina
jące tłumaczenie. Po bliższym przyjrzeniu się i po zawsze stawiana jest na bardzo ważnym miejscu.
różnych konsultacjach z osobami, które próbowały Uważamy, że wielu polskim rodzinom należy się
te żłobki tworzyć, lecz się im nie udawało – dwom wsparcie, w tym wsparcie materialne, ponieważ wie-
się udało i trwało to rok, były duże nakłady finan- le z nich żyje w złych warunkach. Dostrzegamy rów-
sowe, kłopoty itd. – doszliśmy do wniosku, że jedyne, nież problemy dotyczące demografii. Równie istotne
co można zrobić, to po prostu zabrać Ministerstwu są dla nas kwestie dotyczące możliwości realizowania
Zdrowia te żłobki, zdefiniować jeszcze raz w Mini- się kobiet poprzez pracę.
sterstwie Pracy i Polityki Społecznej, właśnie nie Nie jesteśmy gołosłowni, nie tylko marzymy o tym.
w Ministerstwie Edukacji Narodowej, a w Minister- Przykładem tego, że otaczamy polską rodzinę troską,
stwie Pracy i Polityki Społecznej, żeby nadać temu szczególnie jeśli chodzi o wspieranie ekonomiczne,
nową jakość, żeby to były formy, które będą spełnia- jest to, że do dzisiaj funkcjonują ustawy, które stano-
ły oczekiwania rodziców, bo to też było ważne. Roz- wią o możliwości wspierania polskiej rodziny. Mam
mawiałam z szefową warszawskich żłobków, która tutaj na myśli ustawę, która powstała za czasów rzą-
mówiła, że chciała zatrudnić pedagoga, psychologa dów Sojuszu Lewicy Demokratycznej w 2003 r.,
i logopedę, ale nie miała tego w siatce płac, bo tj. ustawę o świadczeniach rodzinnych. W tym mo-
w ogóle nie była przewidziana taka forma opieki. mencie chciałabym wyrazić ubolewanie i równocze-
Żłobki miały być takimi miejscami, gdzie się dzieci śnie dodać pani minister sił, żeby kryterium docho-
przewija i karmi, koniec, kropka. Ten postulat zo- dowe, niezmieniane od tamtego czasu, a stanowiące
stał wpisany do programu polityki rodzinnej i na
główną barierę dopuszczenia większej liczby dzieci
tym moja rola się skończyła. Przyszła pani minister
do świadczeń rodzinnych, zostało podwyższone mimo
Fedak, wszystko to zdefiniowała, przeniosła i bar-
trudności finansowych budżetu. Uważam, że to nie-
dzo dobrze się stało.
humanitarne, że od 2004 r. pobiera świadczenia ro-
Na zakończenie jeszcze jedna anegdota. Kiedy
w 2007 r. gościła tutaj delegacja z francuskiego mi- dzinne ponad 2 mln dzieci mniej, głównie dlatego, że
nisterstwa pracy, mówiłam o tym, że bardzo chcieli- to kryterium dochodowe jest zamrożone.
byśmy przenieść żłobki z Ministerstwa Zdrowia do Innym materialnym przejawem naszej troski
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz że o rodzinę była również ustawa o pomocy społecznej,
mamy nadzieję, iż nam się uda, jesteśmy po rozmo- powstająca w tym samym czasie, która też obowią-
wach z Ministerstwem Zdrowia. Wtedy przedstawi- zuje do dzisiaj. W tym miejscu mam te same uwagi
ciele francuskiego ministerstwa pracy powiedzieli: pod adresem rządzących, że należałoby zwiększyć
U nas jest tak samo, mamy ten sam problem. Od kryteria dochodowe i wysokość zasiłków. Również
kilku lat usiłujemy wydrzeć te żłobki z naszego mi- ustawa o przemocy w rodzinie, z powodu której wie-
nisterstwa zdrowia i przenieść do ministerstwa pra- lu z nas wyraża zadowolenie, jest modernizacją tego,
cy, ale bez powodzenia. Dodali: Jeżeli wam się uda, co udało się zrobić wtedy, dużo wcześniej.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
230 Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat
Poseł Anna Bańkowska wać. Trzeba również zlikwidować szarą strefę w za-
trudnianiu nań. Proszę państwa, każdy z nas ma
Dostrzegamy również problemy, jak już wspo- chyba doświadczenia, jeśli nie swoje, z racji różnych
mniałam, demograficzne. Uważamy, że trzeba wiele okoliczności, to może wie z doświadczeń swoich dzie-
wspólnego naszego trudu, ponad podziałami politycz- ci czy wnuków, które to niejednokrotnie z dnia na
nymi, i w tej kadencji, i w następnych, żeby wskaź- dzień tracą opiekuna, a matki nie wiedzą, co z sobą
niki demograficzne w Polsce poprawić. Samo się to począć. Zbliża się czas pójścia do pracy i raptem nie
nie zrobi. Musimy zastosować tutaj właściwe instru- wiadomo, co z dzieckiem, bo opiekunka nie przyszła,
menty wspomagające. Okazuje się, że becikowe, któ- bo nic jej nie wiąże poza słowem honoru. To, co
re miało być szansą, nie sprzyja temu, nie jest siłą państwo proponujecie, te różne formy akceptujemy
motywującą do tego, żeby rodzina decydowała się na w całej rozciągłości. Wyrażamy zadowolenie, że nia-
kolejne dziecko, czyli jest to za mało. Muszą być stwo- nie będą, powiem tak, zreżimowane umową, co jest
rzone jeszcze inne dodatkowe zachęty. Zdaniem So- bardzo ważne, składkami opłacanymi na przyszłą
juszu Lewicy Demokratycznej należy robić wszystko, emeryturę, minimalnymi, ale zawsze lepiej coś niż
żeby stworzyć warunki, żeby polska kobieta mogła nic. I to tyle w sensie poparcia dla tego wachlarza
się realizować w pracy, jeśli tego chce, jeśli ma taką różnych form opieki zarówno w jednym, jak i w dru-
ochotę, aby w ten sposób żyć. Wszyscy się interesuje- gim projekcie.
my tymi zagadnieniami, ale taką sztandarową wy- Nasze obawy wynikają natomiast z tego, iż uwa-
razicielką tych praw kobiet m.in. do tego, żeby móc żamy, że bardzo duży ciężar finansowy w związku z
swobodnie wykonywać obowiązki macierzyńskie i tymi ustawami będzie jednak spoczywał na gminach.
zawodowe, była nasza koleżanka Izabela Jaruga-No- Obawiam się i wyrażam obawy również w imieniu
wacka. Jestem przekonana, że gdyby nie 10 kwietnia klubu Lewica, żeby nie było tak, że będą dobre usta-
i tragedia w Smoleńsku, to zapewne dzisiaj ona, a nie wy, a życie takie sobie, ponieważ nie wiem, czy gmi-
ja, stałaby na tej trybunie, mówiąc, że wyraża radość ny podejdą z zachwytem do tych ustaw. Na posiedze-
w związku z tym, że tego typu ustawy wprowadza niu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny postanowi-
rząd jak też posłowie PiS-u. Postaram się ją zastąpić liśmy w gronie prezydium, że odbędzie się... Nie,
w tym momencie, w tych jej sztandarowych hasłach przepraszam, to już nawiasem. Nie wiem, czy gminy
i powiem tak: mimo iż jesteśmy krajem wysoce cywi- podejdą do tego z entuzjazmem i czy będą w stanie
lizowanym itd., iż wiele polskich rodzin ma coraz realizować ten oczekiwany, jak sądzę, przez nas
lepsze warunki egzystencji, to niestety, ale nie stwo- wszystkich kierunek.
rzyliśmy do tej pory właściwych warunków do tego, Dlatego też będę starała się zwracać uwagę na
żeby kobieta mogła podjąć świadomą decyzję o tym, sprawy finansowe podczas dalszych prac nad tą usta-
że może być matką i nie obawiać się, jeśli pracuje wą i na temat źródeł finansowania tego, co w tym
zawodowo, że z tytułu tej ciąży, narodzin dziecka nie momencie tak bardzo nam wszystkim się podoba. Co
spotkają ją jakieś przykrości, tak to powiem. Bardzo do szczegółów, to przyjdzie na to czas podczas prac
wiele kobiet rodzi dzieci i po urlopie macierzyńskim komisji.
przychodzi do pracy i tej pracy już nie ma. Wiele ko- Mój klub popiera przekazanie obydwu projektów
biet nie ma możliwości oddania dziecka pod opiekę do dalszych prac z nadzieją, że zmieni to sytuację
osobom bliskim, osobom odpowiedzialnym, w związ- polskiej rodziny choć w jednym oczekiwanym frag-
ku z tym to, co powinno być najprzyjemniejsze dla mencie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
kobiety, czyli ten okres obserwowania wychowania
dziecka od narodzin do wieku szkolnego, staje się dla
wielu polskich kobiet niestety, ale sytuacją skompli- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
kowaną, a niejednokrotnie dramatyczną. Dlatego też
boleliśmy nad tym, że na początku lat 90. z taką de- Dziękuję bardzo pani poseł Annie Bańkowskiej.
terminacją ówczesne władze dążyły wręcz do likwi- O zabranie głosu w imieniu Klubu Poselskiego
dacji żłobków i przedszkoli. Mogę to powiedzieć, gdyż Polskiego Stronnictwa Ludowego proszę pana posła
byłam na tej sali świadkiem, kiedy ostrzegaliśmy, że Piotra Walkowskiego.
nie warto doprowadzać do takiej, powiedziałabym,
gremialnej likwidacji szczególnie żłobków. Spotyka-
łam się wówczas z argumentacją, że oto te żłobki są Poseł Piotr Walkowski:
takim elementem starego systemu, że to nie jest wy-
chowawcze itd., trzeba się zdecydować na inne formy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Mini-
opieki, już nie będę dalej upolityczniać tego tematu. strowie! Szanowni państwo, a to się nam wydarzyło.
Szkoda, bo w tym okresie wiele Polek się martwiło, Mamy oto dwa projekty dwóch wspaniałych kobiet,
co zrobić z dziećmi, i wiele rodzin nie decydowało się które objęły po sobie przewodnictwo w Ministerstwie
na powiększanie rodziny. Witam w imieniu klubu Pracy i Polityki Społecznej. Okazuje się, że te dwa
Lewica naprawdę z zadowoleniem te projekty: jeden projekty zbiegły się i tak cudownie tworzą pewną ca-
i drugi, gdyż uważam, że trzeba ten gorset, który do łość. Otrzymujemy obraz możliwości rozwiązania
tej pory towarzyszył tworzeniu żłobków, zlikwido- ważnego problemu, bo przecież wiemy, dyskutujemy,
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat 231
Minister Pracy i Polityki Społecznej choćbyśmy pracowali do 90. roku życia, to jeśli nie
Jolanta Fedak urodzą się dzieci w kolejnych rocznikach, nic nie bę-
dzie z takiej polityki. Pewnie, że nie jest to polityka
państwa ogromną prośbę: Nie antagonizujcie mnie z łatwa, i pewnie, że nie jest to polityka, która przyno-
samorządami poprzez twierdzenie, że nakładam na si od razu rezultaty, ale kiedy po 2 latach obowiązy-
nie dodatkowe zajęcia. Nie tłumaczcie, że rząd zrzu- wania nomen omen tego nieszczęsnego becikowego
ca z siebie jakieś obowiązki, których one udźwignąć wszyscy mówią, że to nie wywołało skutku demogra-
nie mogą, bo jako żywo to jest demagogia. 20 lat pra- ficznego, to pragnę przypomnieć, że we Francji ta
cowałam w samorządzie i doskonale wiem, że niektó- polityka jest prowadzona od czasów de Gaulle’a i od
re zadania są jego zadaniami własnymi, które często dobrych 25 lat w Skandynawii. Powiem, że może nie
na podstawie ustawodawstwa wykonuje się za dużo wywołała takiego skutku, ale zdecydowanie wsparła
większe pieniądze niż te, które my proponujemy w rodziny, które mają dzieci. Nasze becikowe otrzymu-
tej chwili. je połowa rodzin w takiej sytuacji, w której dochód
Proponujemy elastyczne, tańsze i lepsze formy, jest poniżej 504 zł.
zarówno jeśli chodzi o pieczę, jak i formę opieki żłob- (Poseł Anna Bańkowska: Trzeba zabrać bogatym
kowej, a jednocześnie nie uchylamy się od dodatko- i dać po 2 tys. biednym.)
wego wsparcia dzięki składkom określonym w usta- Boleję nad tym, pani poseł, i zgadzam się z panią,
wie, o których mówiłam, i jednocześnie dzięki pro- iż świadczenia rodzinne u nas mają za niski próg do-
gramowi rządowemu, który będziemy wdrażać od chodowy i rzeczywiście nie są podwyższane. Głęboko
przyszłego roku. Powiem szczerze, program rządowy jednak wierzę, że jeżeli rozwiążemy sytuację budże-
jest też po to, żeby zmienić świadomość, czyli zmienić tową wynikającą m.in. z tego, iż sami sobie sznur
priorytet w całej polityce nie tylko państwa wobec długów emerytalnych wiążemy na szyi i jeśli będzie-
rodziny, człowieka, demografii i w ogóle naszego za- my umieli to rozplątać, to naprawdę żadnym proble-
patrywania na to, co jest kapitałem, bo nic nie jest mem nie będzie wsparcie polityki rodzinnej, która już
lepszym kapitałem niż człowiek. Przez całe 3 lata za 18 lat może zaowocować tym, że kolejne roczniki
opowiadamy różne rzeczy o systemie emerytalnym, wejdą na rynek. Dlatego tak bardzo jestem przywią-
o wydłużaniu wieku, o Bóg wie jeszcze jak ogrom- zana do tej ustawy i wierzę, że zmienimy ten sposób
nych pieniądzach odkładanych w rezerwach, nie wia- myślenia, że inwestycja w człowieka to jest rzeczywi-
domo przez kogo, lepiej zarządzanych – 2 mld w tę, 2 ście ta inwestycja, o którą państwu chodzi, a nie cho-
w tamtą – i nigdy nie widziałam tu wielkiego oburze- dzi tylko o wieczne jęczenie, iż nie mamy na nic pie-
nia, a kiedy mówię o tym, że trzeba budować żłobki niędzy. Na drogi mamy, na baseny mamy, ale kto po
taniej, lepiej, bliżej rodzica, to nagle robi się wielka tym będzie chodził, kto będzie jeździł po drogach i po
awantura, że na to nie mamy pieniędzy. Jeśli nie bę- licznych ścieżkach rowerowych, kto będzie pływał w
dziemy mieli pieniędzy, nie zmienimy tego sposobu basenach, jeśli samorządy mówią, iż na jedną nianię
myślenia, i jeśli państwo mi w tym nie pomożecie, to nie ma pieniędzy, mimo że rząd zamierza ją wesprzeć
nie uda się żadna reforma. Ta piramida po prostu jakimiś dodatkowymi pieniędzmi państwowymi i
runie, bo ona nie będzie miała podstawy. Moja usta- programem rządowym. Bardzo was proszę, jeżeli rze-
wa, do której jestem też przywiązana, dlatego że ją czywiście zależy wam na tej ustawie, to także pomóż-
tak państwo wspieracie i że jest szansa na uzyskanie cie mi zmienić ten sposób myślenia.
consensusu, jest po prostu o 20 lat spóźniona. Gdyby Dokonujemy tu pewnej rewolucji, to jest jakaś no-
udało nam się zmienić sposób myślenia 20 lat temu, wość i wiem, że to rodzi obawy. Wiem, iż w powiatach
dziś mielibyśmy pierwsze roczniki, które weszłyby rodzi obawy to, że nie będziemy mieli rodzin spo-
na rynek i pracowały również na nasze przyszłe eme- krewnionych, a więc będziemy mieli mniej pieniędzy
rytury, ale owładnięci byliśmy w pewnym momencie i będziemy musieli te pieniądze przekazać do gminy.
zupełnie inną myślą, taką, że każdy sobie coś zaosz- Nie będziemy mogli zatem się zadłużać, czyli w ogóle
czędzi, a później nie wiadomo, czy coś dostanie na będziemy mieli małe dochody własne. Co jest jednak
emeryturze, czy nie. ważne? Wygoda, przyzwyczajenie do tego, co było, czy
Zgadzam się z panem posłem Szwedem. To jest to, żeby rzeczywiście te dzieci się rodziły i żeby miesz-
bardzo słuszna uwaga, że zaproponowałam niani sła- kały we właściwym środowisku?
bą umowę, bo tak jest, to jest słaba umowa, ale w ogó- Nie możemy powiedzieć, iż tylko infrastruktura
le jest jakaś umowa gwarantująca przynajmniej mini- jest najważniejsza i uznać, że to jest sukces gminy.
malne bezpieczeństwo socjalne, również na przyszłej Sukcesem gminy są również pełne przedszkola, peł-
emeryturze, która jako żywo jest zależna od tego, czy ne szkoły, bo w przyszłości ta gmina będzie miała
składkujemy. Ale taką umowę najczęściej posiadają dochód z tych obywateli, będzie miała PIT, CIT, wyż-
młodzi ludzie w tej chwili, słabą umowę, na czas okre- sze dochody – to jest właściwa inwestycja. Nie pytaj-
ślony, brak wsparcia w opiece nad dziećmi, drogie my, gdzie teraz jest te 5 zł – to nie jest inwestycja. Na
usługi opiekuńcze, i oczywiście wydłuża się czas zało- kontach otwartych funduszy emerytalnych pieniądze
żenia rodziny, usamodzielnienia się. nie mnożą się same z siebie. To jest niemożliwe. Mu-
Kiedy dzisiaj mówimy o tym, to na okrągło w ga- szą wejść ludzie na rynek, muszą pracować i to jest
zetach wypisują o wspaniałych programach 50+, ale system solidarnościowy.
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
236 Projekty ustaw o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 i do 5 lat
Minister Pracy i Polityki Społecznej I ostatnia rzecz – pieniądze tutaj są bardzo ważne
Jolanta Fedak i naprawdę szkoda, że nie ma z nami ministra finan-
sów, który wczoraj rano w jednej z audycji radiowych
Koniec końców, jeżeli będzie panowało przekona- powiedział, że nie będzie się w tej chwili przejmował
nie, że nakładamy jakiś obowiązek, który jest nie do problemami demograficznymi, które są przed nami,
wykonania, a musimy zbudować drogi, zbudować coś bo to, co jest w tej chwili najważniejsze, to te proble-
tam... Dajemy 2 tys. na nianię, która wychowa pię- my, które ma dzisiaj. Moim zdaniem zaprezentował
cioro dzieci i pięć kobiet pójdzie do pracy, zapłaci CIT przez to bardzo rozkoszną krótkowzroczność. Uwa-
i PIT, to jest zysk samorządu z takiej opieki. żam, że to jest bardzo ważna rzecz, żeby minister
Natomiast dziękuję bardzo za składane deklara- finansów zdał sobie sprawę z tego, o czym pani tutaj
cje, że będziecie państwo pomagali mi w tym, aby ta mówi – na pewno ma pani w nas wszystkich sojusz-
ustawa była bogatsza w pieniądze. Ale nie tylko pie- nika – bo jestem przekonana, że kto, jak kto, ale mi-
niędzmi da się to załatwić – to absolutnie musi być nister finansów nie może myśleć kategoriami najbliż-
zmiana priorytetów w myśleniu, czyli że ważna jest szego roku i zamknięcia najbliższego budżetu. Wła-
nie tylko infrastruktura, lecz człowiek, który z tej śnie musi myśleć w kategoriach 15–20 lat, bo jeżeli
infrastruktury korzysta. Dlatego tak bardzo przy- nie będzie myślał, to za 15–20 lat ten minister finan-
wiązana jestem do tej ustawy. Odpowiadając, pani sów, który wtedy będzie, po prostu nie będzie mógł
poseł, na słuszną zresztą uwagę – jeżeli to nie zadzia- zamknąć budżetu, bo tam będzie jedna wielka dziu-
łałoby, a rodzi takie nadzieje, to byłby wielki społecz- ra budżetowa. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
ny zawód.
Jeszcze raz bardzo proszę, pomóżcie mi zmienić
sposób myślenia. Inwestowanie w człowieka opłaca Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:
się najbardziej, bo on to odda z nawiązką i samorzą-
dom, i rządowi, i budżetowi państwa. Dziękuję bar- Dziękuję bardzo.
dzo. (Oklaski) Zamykam dyskusję w tych punktach.
Dziękuję pani minister, dziękuję przedstawicielce
wnioskodawców, dziękuję paniom i panom posłom za
Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: udział w tej debacie.
Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy-
Dziękuję bardzo, pani minister. dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy
O zabranie głosu proszę przedstawicielkę wnio- projekt ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat
3, zawarty w druku nr 3377, oraz poselski projekt
skodawców panią poseł Joannę Kluzik-Rostkowską.
ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5
Pani poseł, uprzejmie proszę.
lat, zawarty w druku nr 3398, do Komisji Polityki
Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Tery-
torialnego i Polityki Regionalnej, z zaleceniem zasię-
Poseł Joanna Kluzik-Rostkowska: gnięcia opinii Komisji Finansów Publicznych, w celu
rozpatrzenia.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!
Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm
Zaczęło się konsyliacyjnie, miło, mam nadzieję, że propozycję przyjął.
tak się również skończy. Sprzeciwu nie słyszę.
Również chciałabym podziękować za bardzo do- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów
bre słowa o projekcie ustawy, który miałam przyjem- porządku dziennego zaplanowanych na dzień 23
ność przedstawić. Liczę na szybką i owocną pracę, września bieżącego roku.
duże efekty prac w komisji. Informuję jednocześnie, że zgłosili się posłowie w
Pani minister, zgadzam się z panią co do tego, że celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.
już dawno powinniśmy byli myśleć zarówno o proble- Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze
mach demograficznych, jak i o żłobkach i przedszko- wygłosić oświadczenie?
lach. Chciałabym jednak przypomnieć, że nasz pro- Nie, a więc zamykam listę posłów, którzy owe
jekt ustawy wpłynął do laski marszałkowskiej 27 oświadczenia wygłoszą. Tym samym listę tę uważam
sierpnia 2008 r. i nie trzeba było czekać 2,5 roku, za zamkniętą.
żeby… Jako pierwszego o wygłoszenie oświadczenia po-
(Głos z sali: W którym roku?) selskiego proszę pana posła Piotra Stanke, Prawo
W 2008 r. i Sprawiedliwość.
…wprowadzić różne instrumenty, o których tutaj
rozmawialiśmy. Ale uważam, że lepiej późno niż wca-
le i teraz skupmy się na tym, co najważniejsze, czyli Poseł Piotr Stanke:
na wprowadzeniu tego w życie. Nie musi pani, pani
minister, szukać większości na tej sali, ponieważ ta Dziękuję, panie marszałku.
większość istnieje i ta większość istniała 2 lata temu, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W swym dzi-
3 lata temu. Jestem naprawdę dobrej myśli. siejszym oświadczeniu chciałbym zwrócić uwagę Wy-
74. posiedzenie Sejmu w dniu 23 września 2010 r.
Oświadczenia poselskie 237
zastrzeżenia Komisji Europejskiej do tej umowy? Jak nowaniem spółdzielni mieszkaniowych, w tym kwe-
do tych zastrzeżeń odnosi się polski rząd? Czy to stii prawa do lokalu, zasad finansowania i działania
prawda, że w czasie negocjacji z Rosją zrezygnował spółdzielni (nie w oparciu o ustawę, lecz o statut spół-
pan z dochodzenia przez EuRoPol Gaz roszczeń od dzielni). Szanowni państwo, nie jest tajemnicą, że
Gazpromu rzędu 1 mld zł za przesył gazu polskim środowisko społeczne spółdzielczości mieszkaniowej
odcinkiem gazociągu jamalskiego w poprzednich la- od dłuższego czasu wnioskowało do rządu jak i do
tach? Jeżeli to prawda, to z czego wynika takie sta- parlamentarzystów o uporządkowanie treści ustawy,
nowisko pana? która zawiera wiele wadliwych unormowań lub po
prostu luk prawnych. Wiem, że złożony projekt ma
dobrą opinię u znawców tematu, dlatego też mam
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny nadzieję, że jak najszybciej przystąpimy do pracy me-
Prawo i Sprawiedliwość) rytorycznej nad tą jakże ważną materią. Dziękuję.
do prowadzenia interesów. Dochody z majątków S. Sikorski pełnił funkcję męża zaufania na „obwód
umiejętnie lokował w przemyśle i handlu. Nie dał się Kaszuby”.
jednak wciągnąć w ryzykowne spekulacje giełdowe. Nie przypadkiem S. Sikorski uchodził za omnibu-
Chętniej inwestował swoje kapitały w zakup ziemi. sa organizacyjnego. W znaczący sposób poświadcza
W konsekwencji w skali prowincji Prusy Zachodnie to jego aktywność społecznikowska. Był aktywnym
Stanisław Sikorski należał do 15 najbogatszych Po- członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu
laków. Mając 10 dzieci, starał się każdemu z nich (TNT). Był również założycielem i prezesem Polsko-
zapewnić samodzielność majątkową. Wyznawał przy -Katolickiego Towarzystwa Ludowego w Brusach.
tym zasadę, że majątek każdego Polaka jest cząstką Należał też do Kuratorium Towarzystwa Przyjaciół
majątku narodowego. Kaszub w Sopocie. Pełnił także obowiązki delegata
Równie wielką aktywność przejawiał Stanisław w Towarzystwie Czytelni Ludowych (TCL) na powiat
Sikorski w działalności społecznej, spółdzielczej i po chojnicki. W Towarzystwie Pomocy Naukowej (TPN)
części politycznej. Już w 1883 r. wybrano go na pre- był kasjerem na parafię Brusy i Leśno. Do TPN po-
zesa Rady Nadzorczej Banku Ludowego w Brusach. trafił przyciągnąć „liczną grupę chłopów”.
Dzięki jego staraniom ten podupadły bank został Pozycja majątkowa i autorytet S. Sikorskiego
doprowadzony do grupy kilku najsilniejszych spółek sprawiły, że został on wciągnięty w orbitę aktywno-
bankowych w Prusach Zachodnich (na Pomorzu). ści politycznej. Został włączony w organizację akcji
Wkrótce S. Sikorski spotkał współpracownika i przy- wyborczej na terenie powiatów tucholskiego i choj-
jaciela swoich przedsięwzięć spółdzielczych i bizneso- nickiego. W 1903 r. S. Sikorski został członkiem Cen-
wych w osobie księdza Feliksa Bolta. Połączyło ich tralnego Komitetu Wyborczego na Prusy Zachodnie
również ideowe zaangażowanie w spółkę wydawniczą i Warmię, gdzie od roku 1908 pełnił funkcję sekreta-
Pielgrzym w Pelplinie. W 1898 r. wspólnie zorgani- rza i kasjera. Był także członkiem Centralnego Pol-
zowali oni masową spółkę Kupiec w Brusach. Spółka skiego Komitetu Wyborczego w Poznaniu od chwili
ta skutecznie rywalizowała z kupcami niemieckimi jego powstania. W 1908 r. S. Sikorski został posłem
i żydowskimi. Filie Kupca powstały w Śliwicach, Wie- do sejmu pruskiego, chociaż ta funkcja nie była szczy-
lu, Zblewie i Starej Kiszewie. W 1904 r. Sikorski-Bolt tem jego marzeń, bowiem nie rezygnował z marzeń
zorganizowali nową spółkę – Bazar. Filie Bazaru po- o Polsce wolnej i niepodległej. Z tą myślą S. Sikorski
wstały w Skarszewach, Kartuzach, Bytowie, Pelpli- wszedł w 1913 r. w skład powstałej w Poznaniu Rady
nie, Starogardzie i w Kościerzynie. W Kupcu i Baza- Narodowej, czyli najwyższego moralno-politycznego
rze S. Sikorski pełnił funkcję prezesa rady nadzor- przedstawicielstwa Polaków w Rzeszy Niemieckiej.
czej. Wszystko to sprzyjało rozwojowi i umocnieniu U progu niepodległości, w listopadzie 1918 r., należał
polskiego kupiectwa. do liderów Powiatowej Rady Ludowej w powiecie
W 1900 r. powstało Centralne Towarzystwo Rol- chojnickim. W 1919 r. został tutaj komisarycznym
nicze (CTR) dla Prus Zachodnich w Pelplinie. Towa- starostą. W tym czasie organizował też pomoc dla
rzystwo skupiał ziemian i chłopów zrzeszonych powstańców śląskich i wielkopolskich oraz mieszkań-
w kółkach rolniczych. S. Sikorski z miejsca włączył ców zniszczonych ziem b. Królestwa Kongresowego.
się do tej działalności, ale tutaj głównym organizato- W wieku 65 lat S. Sikorski doczekał się powrotu Po-
rem był ksiądz F. Bolt. CTR w 1901 r. zorganizowało, morza do Polski. Nadany jemu w 1922 r. order Polo-
na wzór Kupca, nową spółkę – Rolnik, z pierwotną nia Restituta był ukoronowaniem jego niepodległo-
siedzibą w Toruniu, a od 1903 r. w Pelplinie. I tutaj ściowej i organicznikowskiej postawy.
prezesem rady nadzorczej został S. Sikorski. Energia Uzupełnieniem wielorakiej i pięknej aktywności
przedsiębiorcza i pomysłowość rozpierała duet Sikor- społecznej oraz gospodarczej S. Sikorskiego była
ski-Bolt. W 1913 r. założyli oni w Brusach kolejną jego działalność na rzecz Kościoła. Szczególnie mia-
spółkę – Ceres, która przejęła z rąk prywatnych młyn ło to miejsce w najbliższych parafiach kaszubskich
parowy z piekarnią i przedsiębiorstwem handlu zbo- (np. w Swornychgaciach). W 1913 r. za zasługi dla
żem. Dzięki tym działaniom Brusy stały się – jak Kościoła otrzymał tytuł szambelana honorowego
pisze prof. Józef Borzyszkowski – „swoistym ośrod- papieża Piusa X.
kiem centralnym, z którego szedł przykład na całe Dwór S. Sikorskiego w Wielkich Chełmach stano-
Prusy Zachodnie”. wił jedno z najważniejszych centrów polskości czasów
Odnoszone sukcesy społeczne i gospodarcze spra- zaboru pruskiego. Z kolei w suwerennej Polsce bywa-
wiły, że Sikorski-Bolt zostali dostrzeżeni i docenieni li tutaj najwybitniejsi przedstawiciele polskiego świa-
w skali całej dzielnicy pruskiej. Zostali włączeni do ta polityki i kultury, np. Roman Dmowski, generał
centrali Związku Spółek Zarobkowych i Gospodar- Józef Haller, prof. Kazimierz Nitsch czy też znako-
czych w Poznaniu. W 1904 r. wybrano niespełna mity kompozytor Feliks Nowowiejski. Do końca życia
50-letniego S. Sikorskiego na członka Rady Nadzor- S. Sikorski przejawiał aktywność w wielu polskich
czej Banku Związku Spółek Zarobkowych i Gospo- organizacjach.
darczych. Został też członkiem powstałego w Pozna- Stanisław Sikorski zmarł 29 czerwca 1929 r. Do-
niu (w 1900 r.) Związku Ziemian, obejmującego Wiel- brze i pożytecznie przeżył łącznie 74 lata. Cieszył się
kopolskę i Prusy Zachodnie. W Związku Ziemian wielkim autorytetem społecznym. Pochowano go w ro-
5
dzinnym grobowcu w Brusach. Niewątpliwie S. Si- ków. Z powodu gruźlicy w kwietniu 1942 r. musiał
korski należy do najwybitniejszych przedstawicieli zrezygnować z pełnienia funkcji komendanta. Po-
rodów pomorskich w XIX w. i na początku XX w. Jego rucznik Bolesław Formela powrócił do Tłuczewa,
aktywność gospodarcza i społeczna była wręcz ogrom- gdzie przebywając w ukryciu w domu matki, próbo-
na i wydawała wielokrotne owoce. S. Sikorski należy wał dojść do zdrowia. Zmarł na atak serca w dniu
do współtwórców Polski Niepodległej. My, współcze- 24 września 1944 r. Ciało, zawinięte w płaszcz ofi-
śni Pomorzanie, mamy powody do największej dumy cerski, rodzina pochowała w przydomowym ogródku.
z dorobku i dokonań S. Sikorskiego, bowiem S. Sikor- Ponowny pogrzeb, z pełnym obrzędem kościelnym,
ski w trudnym okresie zaborów i zabiegów o wolną odbył się w rocznicę jego śmierci 24 września 1945 r.
Polskę zaliczał się do najwybitniejszych przedstawi- w Strzepczu.
cieli elity społeczeństwa polskiego. Patriotyczna postawa porucznika Bolesława For-
meli winna być zapamiętana przez przyszłe pokole-
nia. Jego dokonania i wkład w obronę ojczyzny są
Poseł Witold Namyślak (Klub Parlamentarny powodem do dumy dla mieszkańców Pomorza.
Platforma Obywatelska)
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 24 wrze- Poseł Józef Rojek (Klub Parlamentarny Prawo
śnia minie 66. rocznica śmierci porucznika Bolesława i Sprawiedliwość)
Formeli ps. „Romiński”, pierwszego komendanta na-
czelnego pionu wojskowego Tajnej Organizacji Wojsko- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zajrzałem ostat-
wej „Gryf Pomorski”, posła na Sejm IV kadencji, zna- nio na stronę ministerstwa kultury i przejrzałem
nego na Kszubach działacza społecznego. projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy
Bolesław Formela urodził się 2 listopada 1903 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kultu-
w Miłoszewie w powiecie wejherowskim. Pierwsze ralnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nie
nauki pobierał w lokalnej szkole powszechnej. Po jej wprowadzono tam żadnych zmian, czyli minister-
ukończeniu kontynuował naukę w Państwowym stwo nadal stoi na stanowisku przeforsowania w naj-
Gimnazjum Klasycznym im. Króla Jana Sobieskiego bliższej przyszłości przepisu zezwalającego na łącze-
w Wejherowie, gdzie w roku 1923 otrzymał maturę. nie bibliotek z innymi formami organizacyjnymi
Od października 1924 r. służył w 15. Pułku Artylerii działalności kulturalnej. Nie pomogły protesty biblio-
Polowej. W roku 1926 ukończył Szkołę Podchorążych tekarzy, czytelników, wydawców, a nawet znanych
Rezerwy Artylerii w Grudziądzu i w roku 1929 został ludzi kultury. Lobby samorządowe, optujące za łącze-
awansowany do stopnia podporucznika rezerwy. niem bibliotek, niestety, okazało się silniejsze.
Bolesław Formela dał się poznać jako aktywny We wspomnianym projekcie mówi się o „umożli-
działacz kaszubski. Był członkiem wielu organizacji wieniu łączenia bibliotek z innymi formami organi-
społecznych, współorganizował wiejską spółdziel- zacyjnymi działalności kulturalnej pod warunkiem,
czość na Kaszubach. W roku 1933 został wybrany że takie połączenie odbędzie się bez uszczerbku dla
sołtysem, a rok później wójtem gminy Strzepcz. dotychczasowych zadań biblioteki oraz pod warun-
W latach 1935–1938 pełnił mandat posła na Sejm kiem wydania zgody przez ministra kultury, po za-
IV kadencji z okręgu Gdynia. sięgnięciu opinii Krajowej Rady Bibliotecznej oraz
Tuż przed wybuchem II wojny światowej został właściwej wojewódzkiej biblioteki publicznej”. Ten
zmobilizowany do wojska. Za udział w obronie Mo- zapis ma sugerować, że ministerstwo nie dąży do łą-
dlina uzyskał awans na stopień porucznika. Po kapi- czenia bibliotek za wszelką cenę. Natomiast u specja-
tulacji twierdzy dostał się do niewoli niemieckiej listów, z którymi wielokrotnie w tej sprawie rozma-
i został osadzony w obozie jenieckim w Mołodecznie wiałem, wywołuje on uzasadniony niepokój. Tak
koło Wilna. Po około miesiącu zbiegł z transportu naprawdę w przypadku przegłosowania ustawy o ta-
kolejowego więźniów, który zmierzał w głąb ZSRR, kiej treści łączenie bibliotek będzie odbywać się bo-
i powrócił na Pomorze, do Tłuczewa. Tutaj został wiem bez większych przeszkód, jeśli tylko minister-
aresztowany i osadzony w więzieniu w Wejherowie. stwo będzie za tym optować. Jak udowadnia prakty-
Dzięki pomocy najbliższej rodziny odzyskał wolność ka, wymieniona w projekcie Krajowa Rada Biblio-
i ukrywał się już do końca wojny. teczna zawsze ze zrozumieniem przychylała się do
Na przełomie 1939 r. i 1940 r. zorganizował na wszelkich wniosków ministerstwa, natomiast dyrek-
Pomorzu konspiracyjną grupę dywersyjną. W maju torzy bibliotek wojewódzkich, niejednokrotnie osoby
1941 r. nawiązał współpracę z Tajną Organizacją bez wykształcenia bibliotekarskiego, ale za to powo-
Wojskową „Gryf Kaszubski”. Kilka miesięcy potem ływane z klucza politycznego, mogą bardziej cenić
na spotkaniu założycielskim TOW „Gryf Pomorski” sobie interes swój i swojej biblioteki niż jakiejś małej
w Czarnej Dąbrowie koło Bytowa został mianowany biblioteki gminnej.
przez radę naczelną komendantem naczelnym tej W tej chwili decyzja o tym, czy w najbliższym cza-
organizacji. Rozpoczął żmudną pracę tworzenia sieci sie zacznie gwałtownie spadać czytelnictwo w na-
łączności, dowodzenia i poszukiwania nowych człon- szym kraju, a szczególnie w społecznościach wiej-
6
skich, należy już tylko do Sejmu. Dlatego po raz ko- ku Strzeleckiego, członkowie „Solidarności”, mło-
lejny wyrażam nadzieję, że w tej sprawie większość dzież szkolna, samorządowcy, parlamentarzyści, po
z nas zagłosuje przeciw proponowanym zmianom. zapaleniu zniczy i pochodni udali się na plac Śrenia-
witów, znajdujący się obok rzeszowskiego zamku, na
dalszą część uroczystości pod Krzyżem Ofiar Komu-
Poseł Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny nizmu. Do uczestników tego marszu dołączyli uczest-
Prawo i Sprawiedliwość) nicy konwencji samorządowej Prawa i Sprawiedliwo-
ści, która odbyła się w największej na Podkarpaciu
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 17 września hali widowiskowo-sportowej na Podpromiu. Blisko
1939 r. Armia Czerwona wkroczyła na tereny II Rze- tysiąc uczestników konwencji z kwiatami, wieńcami
czypospolitej położone na wschód od linii Narew i pochodniami udało się pod wspomniany, historycz-
– Wisła – San. Był to efekt paktu Ribbentrop-Moło- ny krzyż. W obecności księży odmówiono modlitwę
tow, podpisanego 23 sierpnia 1939 r. w Moskwie, za pomordowanych przez stalinowskich oprawców
który ustalił strefy interesów Niemiec i ZSRR na te- polskich patriotów w zamku rzeszowskim, za ofiary
rytorium Polski. Po napaści ZSRR na Polskę aresz- Golgoty Wschodu i ofiary katastrofy pod Smoleń-
towano 200 tys. Polaków: oficerów, policjantów, zie- skiem. Odśpiewano hymn państwowy. Wspólnie z chó-
mian, prawników. Wszystkim obywatelom II Rzeczy- rem wszyscy uczestnicy zaśpiewali kilka pieśni pa-
pospolitej narzucono obywatelstwo radzieckie. Ma- triotycznych. Następnie składano wieńce i kwiaty
sowe wywózki na Syberię objęły 1350 tys. Polaków. oraz zapalano znicze pod Krzyżem Ofiar Komuni-
Około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało uśmier- zmu. Wśród składających wieńce był wicemarszałek
conych w Katyniu, Charkowie i Miednoje. Sejmu RP Marek Kuchciński, który złożył wieniec
W miniony piątek obchodziliśmy 71. rocznicę w imieniu prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosła-
agresji Związku Radzieckiego na Polskę. Polacy ob- wa Kaczyńskiego. Wieńce składali posłowie oraz se-
chodzili tę smutną rocznicę w kraju i za granicą. W Sta- natorowie Prawa i Sprawiedliwości, marszałek woje-
nach Zjednoczonych uroczystości rocznicowe odbyły wództwa podkarpackiego, przewodniczący Zarządu
się na przedmieściach Chicago w Niles pod pomni- Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność” Woj-
kiem Ofiar Katynia na cmentarzu św. Wojciecha. ciech Buczak, samorządowcy, członkowie AK i Zrze-
Zapłonęły tam znicze, złożono kwiaty i wieńce. Kon- szenia WiN, „Strzelcy”, harcerze, młodzież szkolna
sul generalny RP w Chicago Zygmunt Matynia pod- oraz setki mieszkańców Rzeszowa i innych miejsco-
kreślił, że wydarzenia 1939 r. miały ogromne znacze- wości. Podkarpacia.
nie dla historii Polski. Gdyby nie inwazja 17 wrze- Jako mieszkaniec Rzeszowa od kilkunastu lat
śnia, nie byłoby ofiar w Katyniu, a w konsekwencji biorę udział w tych wyjątkowych uroczystościach,
nie byłoby katastrofy pod Smoleńskiem. obchodach rocznicy napaści Związku Sowieckiego na
W moim rodzinnym mieście uroczystości roczni- Polskę. Wcześniej uczestniczyłem w nich jako prezy-
cowe związane z agresją sowiecką na Polskę co roku dent Rzeszowa, a ostatnio jako poseł na Sejm RP.
rozpoczynają się w kościele pod wezwaniem Świętego W tym roku w uroczystościach wzięła udział rekor-
Krzyża. W tym roku Mszę Świętą odprawił ksiądz dowa liczba uczestników, co zapewne miało związek
biskup Kazimierz Górny. Uczestnicy tej uroczystości: z tragiczną katastrofą samolotu prezydenckiego pod
kombatanci, członkowie Związku Piłsudczyków, Związ- Smoleńskiem.