SENKRON MAKİNALAR

1
 Senkron makina yapısı
• Senkron makinalar bir, iki veya çok fazlı
üretilirler.
• Senkron hızda dönerler.
• Direkt olarak şebekeye bağlanmazlar.
• Stator sargısı AA kaynağına, rotor sargısı DA
kaynağına bağlanırlar.
• Çift uyartımlı makinalar sınıfına girerler.

2
Senkron Makinalar endüvi yapısına göre ;
1- Endüvisi dönen, endüktörü sabit generatörler
2- Endüvisi sabit, endüktörü dönen generatörler
Döner endüvili generatörler küçük güçte,
Duran endüvili generatörler büyük güçte yapılırlar.

Dönen endüvili generatör Duran endüvili generatör 3

Senkron Generatör DA Generatör

4
Senkron makinaların güçleri artıkça verimleride artar.

Örneğin;
1kW’ lık senkron generatör %50 verime sahipken
10MW’lık Senkron generatör %90 verime sahiptir.

5
Büyük güçlü senkron makinaların kg başına düşen
güçleri yüksektir.
Örneğin;

• 1kW’lık – 20 kg,
kg başına düşen güç miktarı;
1000/20=50W/kg’ dır.
• 10MW’lık – 20000 kg,
kg başına düşen güç miktarı;
10000000/20000=500W/kg’ dır.

6
Endüktörü oluşturan kutuplar, alternatörü döndüren
sistemlerin devir sayılarına göre;
• Silindirik (Düz) kutuplu generatörler
• Çıkık (Çıkıntılı) kutuplu generatörler

Endüvi
a a
b' b'

c' c'

c c

Hava aralığı
b b
a' a'
Silindirik kutuplu Çıkık kutuplu
(a) endüktör endüktör (b)

7
Silindirik kutuplu generatörler Çıkıntılı kutuplu generatörler

8
9
Silindirik kutuplu senkron makineler,

• Yüksek devirli türbinlerde (buhar türbinlerinde)

kullanılır.

• Genel olarak silindirik endüktörlerin boyları uzun,

çapları küçüktür. Bu tür generatörlere turbo
generatörlerde denir.

• Silindirik endüktörlerde kutup sargıları, mile paralel

açılan oluklara yerleştirilmiştir.

• Kutup sargısı uçları, rotor mili üzerinde bulunan

bileziklere bağlanır.

10
Silindirik kutuplu senkron makineler,

• Bu tür generatörlerde rüzgâr kayıpları çok azdır.

• 2 veya 4 kutuplu olarak yapılırlar.

• Yatay milli olarak çalışırlar.

• Silindirik kutuplu senkron makinelerin rotordaki

alan sargıları çıkıntılı kutuplu rotorlarda olduğu gibi
kutuplar üzerine sarılmayıp oyuklar içerisine
yerleştirilmiştir. Uçları ise rotordaki bileziklere
bağlanmıştır.

11
Çıkık kutuplu senkron makineler,

Çıkıntılı kutuplu senkron makineler, su türbinleri veya

düşük devirli dizel makinelerinde döndürülür.

Kutup başları birer yüzeyleri yalıtılmış saç levhaların

paketlenmesinden yapılır.

Kutup ayakları ise dökme demirden yapılabilir.

12